Solarex Magazine Temmuz-Agustos 2016 Sayısı

Page 1



SEKTÖR

Tekno Ray Solar yeni güneş enerjisi santralini 3

Konya Altınekin’de kuruyor

Toplam 22,5 MW kapasitesi ile Türkiye’nin en büyük güneş enerji santralini devreye alan Tekno Ray Solar, Konya’da yeni bir yatırıma daha imza atıyor. Toplamda 8,4 MW kapasiteli Konya Altınekin Güneş Enerjisi Santralinin kurulumu, tüm hızıyla devam ediyor. Temmuz - Ağustos 2016

Konya Kızören’de toplamda 22,5 MW kapasiteli Türkiye’nin en büyük güneş enerjisi santralini devreye aldıktan sonra, Fotovoltaik Enerji sektöründeki liderliği tescillenen Tekno Ray Solar, 2016 yılı içerisinde kurmayı planladığı 90 MW’lık güneş enerjisi santrali projelerinden biri olan ve Konya’da bulunan toplamda 156.400 m2’lik alana sahip Altınekin GES’ in kurulumuna Haziran ayı itibariyle başladı. Kurmuş olduğu santrallerin tamamında anahtar teslimi proje anlayışını benimseyen Tekno Ray Solar; altyapı çalışmalarında, dizayn kurgusu, saha kurulumundan, proje izin aşamaları ve uzaktan izleme sistemine kadar tüm süreçleri uzman kadrosuyla birlikte yürütüyor. Türkiye standartlarına uygun şeklide özel olarak tasarlanan ve tüm santrallerde verimliliği artıran uzaktan izleme sistemi ile üretim değerlerine anlık ulaşabilme imkânı sağlayacak olan Altınekin Güneş Enerjisi Santrali’nin, yılda 14.200.000 kWh elektrik üretmesini öngörülüyor. En kaliteli santraller, en iyi ürünler ve en verimli tasarım stratejisiyle Tekno Ray Solar tarafından yapılandırılan ve direkt şebekeye bağlı olarak kurulması planlanan santral, ürettiği elektriğin tamamının satışını gerçekleştirmeyi hedefliyor. Altınekin Güneş Enerjisi Santrali devreye alındıktan sonra yıllık ortalama 21.000’in üzerinde ağacın kurtarılmasını ve ortalama 9.000 ton CO2 salınımının engellenmesini sağlayacak.


Tekno Ray Solar yeni güneş enerjisi santralini Konya Altınekin’de kuruyor

1

Hazırlıkları son hızla devam eden, 10. Solarex İstanbul’da stant alanı satışları tamamlanmak üzere…

4

Mavisis, ödüllü yerli teknolojileriyle sektöre değer katıyor

14

20

Anel Grup sürdürülebilir bir gelecek için geri dönüşümün önemini vurguluyor

26

Emin Enerji solar destekli meyve bahçesi kurdu

46

Panasonic, teknolojisiyle geleceğin şehrine imzasını atıyor…

İMTİYAZ SAHİBİ İSTMAG MAGAZİN GAZETECİLİK İÇ VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ. HÜSEYİN FERRUH IŞIK GENEL MÜDÜR / GENERAL MANAGER

MEHMET SÖZTUTAN mehmet.soztutan@img.com SORUMLU MÜDÜR CÜNEYT AKTÜRK cuneyt.akturk@img.com.tr EDİTÖR GİZEM YILDIZ ali.erdem@img.com.tr ART DİREKTÖR İSMAİL GÜRBÜZ ismail.gurbuz@img.com.tr

CONSEPT TASARIM SAMİ AKTAŞ sami.aktas@img.com.tr REKLAM MÜDÜRÜ YASEMİN ALBAYRAK yasemin.albayrak@ img.com.tr KURUMSAL İLETİŞİM MÜDÜRÜ EBRU PEKEL ebru.pekel@ img.com.tr MUHASEBE VE FİNANS MÜDÜRÜ MUSTAFA AKTAŞ mustafa.aktas@img.com.tr ABONE İSMAİL ÖZÇELİK ismail.ozcelik@img.com.tr

CTP - BASKI / PRINTED BY Vizyon Basımevi Kağıtçılık Matbaacılık ve Yayıncılık İkitelli Org.San.Bölg. Deposite İş Merk. A6 Blok, Kat:3 No:309 Başakşehir - İST Tel: 0212 671 61 51 Matbaa Sertifika No:28640 ADRES Polat İş Merkezi | Evren Mah. Bahar Cad. No: 3 K: 1 34197 Güneşli- Bağcılar | Istanbul | Turkey Tel: +90 212 604 50 50 | Fax: +90 212 604 50 51 www.solarexmagazine.com. e-mail: yasemin.albayrak@img.com.tr Solarex Magazine yer alan makalelerdeki fikirler yazarlarına aittir. Yayınlanan ilanların sorumluluğu reklam verene aittir. Solarex Magazine’nin bütün yayın hakları İSTMAG Magazin San. ve Tic. A.Ş.’ye aittir. İki ayda bir yayınlanır. Yazılar kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.


Güneş hala en tepede... Ülkemizin zor şartlar altında olduğu, milletçe sınandığımız ve kayıplar verdiğimiz şu günlerde hem enerjide dışa bağımlılık hem de temiz enerji üreterek çevre duyarlılığını sağlamak hususunda güneş enerjisi kullanımı önem kazanmaktadır. Sektöre bakacak olursak “Akıllı güneş enerjisi çözümleri” sloganıyla güneş enerjisi sektörünü tek çatı altında toplayan İntersolar Münich fuarı başarıyla gerçekleştirildi. Türkiye ve dünyada yenilenebilir enerjinin kıymetini vurgulayan, sektörü hareketlendiren yoğun fuar dönemi devam ederken, güneş enerjisi kullanımının beklentileri aşacak bir ivme yakalamasını bekliyoruz. Bu ayki dosya konumuzda EPC (Anahtar teslim kurulumları) firmalarının hangi hizmetleri sunduklarını, Anahtar teslim kurulumunun avantajlarını, garanti şart ve sürelerini mercek altına aldığımız röportajlar gerçekleştirdik. Yine solar sektörün en güncel haberlerini siz değerli okuyucularımızla buluşturduğumuz bu sayıda, enerji verimliliği ve yerli üretime dair gelişmeleri yansıttık. Solarex Magazine olarak; 15 Temmuz 2016 Cuma gecesi milletin iradesine karşı yapılan hain saldırıyı şiddetle kınıyoruz. Bu hain girişiminin karşısında asil duruşuyla vatanımızın bölünmez bütünlüğünü koruyan bütün vatandaşlarımıza en derin şükranlarımızı sunarız. Bu vatan uğruna her şeyi göze alarak şehit düşen vatandaşlarımıza, güvenlik güçleri ve emniyet görevlilerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına ve bütün milletimize baş sağlığı ve sabr-ı cemil, yaralanan bütün vatandaşlarımıza da acil şifalar dileriz. Güneşli günlerimiz daim olsun… Sevgilerle…

E d it

r

REKLAM İNDEKSİ

Gizem Yıldız

ALKA …......................33

SOLAREX İSTANBUL …...........Ö.K.İ/ A. K.

BAŞOĞLU …..............13

TEKNORAY…............................7

HES ….......................25

ZAFER …...................................ÖN K.

İHLAS …....................63 KONBİRLİK ….. .....A.K.İ


SEKTÖR

6

Hazırlıkları son hızla devam eden, 10. Solarex istanbul’da stand alanı satışları tamamlanmak üzere…

10. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı “Solarex İstanbul”, Dünya’da ve Türkiye’de güneş enerjisi üretimine ilişkin çok çeşitli ürünlerin sergileneceği bir fuar olarak, dünya devlerini ağırlamaya hazırlanıyor.

Temmuz - Ağustos 2016

06 – 08 Nisan 2017 tarihleri arasında, İstanbul Fuar Merkezi’nde gerçekleştirilecek olan fuara, çok sayıda profesyonel ziyaretçinin yanı sıra, CEO’lar, STK temsilcileri, akademisyenler, bürokratlar ve dünya genelinden katılacak alım heyetleri iştirak edecek. Enerjinize enerji katın, Solarex İstanbul’a katılın… Hazırlıkları son hızla devam eden, 10. Solarex İstanbul’da stand satışları tamamlanmak üzere. Fuara iştirak edecek firmaların, bir an önce yerlerini ayırtmaları gerekiyor. Fuar, dünyada ve Türkiye’de güneş enerjisi üretimine ilişkin çok çeşitli konuların tartışılacağı arenaya ev sahipliği yapacak. Voli Fuar tarafından gerçekleşecek olan fuarın amacı, güneş enerjisi kaynaklarının ve güneş enerjisi piyasalarının tüm boyutları ile değerlendirilmesi ve en son gelişmeler ile uygulamalarının pek çok açıdan tartışılıp ele alınabileceği, yeni ürünlerin profesyonel ziyaretçisine sergileneceği bir ortam oluşturmaktır. Nisan 2016’da dokuzuncusu düzenlenen fuar, büyük başarı ile gerçekleşmiş ve beklenenin çok üstünde bir katılımla konusunda sektörün lideri olma özelliğini devam ettirmektedir. Türkiye başta olmak üzere İngiltere, Almanya, İtalya, Avusturya gibi Avrupa ülkeleri ile Rusya, Türki Cumhuriyetler, Orta Doğu, Uzak Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinden ziyaretçilerin geldiği Solarex İstanbul’u bu yıl da dünya genelinden çok sayıda profesyonelin ziyaret etmesi beklenmektedir. SOLAREX 2016’DAN KISA BAŞLIKLAR… Katılımcı firmaların kalitelerini artırma, marka olma, yeni


R

SEKTÖ

pazarlarla tanışma yönündeki istekleri, Voli Fuarın fuar düzenleme konusunda gösterdiği başarılar ile birleşmiştir. 9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı, 18.000 metrekarelik kapalı alanda gerçekleştirildi. Fuar hazırlık süresince, sektörle ilgili pek çok araştırma yapıldı ve 300 bin adet davetiye basılarak ilgililere ulaştırıldı. Fuar, etkin tanıtım sayesinde, çok geniş bir ziyaretçi profili oluşturmayı başarmıştır ve birbirinden farklı çok sayıda sektörün mensuplarını ağırlamıştır. 9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı Solarex İstanbul, 161’i yerli, 55’i yabancı olmak üzere, toplam 216 katılımcının iştirak ettiği bir fuar olmuştur. Ulusal ve yerel tüm TV, radyo, gazete, dergi ve sektörel yayınlar, fuar öncesinde ve fuar süresince fuarı yakından takip ettiler. 2008 yılından itibaren her yıl düzenlenen en istikrarlı ve en güvenilir etkinlik olan Solarex İstanbul 2017, bu yıl 10’uncu kez güneş enerjisi sektörünün devlerini ağırlamaya hazırlanıyor. Güneş Enerjisi Dünyasının En önemli Buluşmasına Bütün Sektörü Davet Ediyoruz... Türkiye’de yaygınlığı artmaya devam eden güneş enerjisi teknolojileri ilk spesifik fuarına Voli Fuar ile kavuştu. İlk olarak 2008 yılının Mart ayında düzenlenen fuar, Türkiye’nin güneş enerjisi sistemlerinin geldiği son noktayı gözler önüne seren,

bilgi akışını sağlayan ilk ve tek etkinlik… Enerji sektörüne yepyeni açılımlar sunmayı hedefleyen Güneş Enerjisi Fuarı, organizasyonlarıyla sektörü canlandırmak ve Türkiye’nin zengin güneş enerjisinden faydalanmak üzere sektörün liderlerini İstanbul’da buluşturuyor. Özellikle yaz aylarında hem güneş enerjisinin, hem de soğutma ihtiyacının en yüksek olduğu dönemde, yenilenebilir enerji, günümüzün konusu olarak global krizden etkilenmeden yol alan sektördür. Her yönüyle yeni yatırımlara hazır olan Türkiye, yeni enerji projeleri ile çok hızlı yol alıyor ve sektörün önemi her geçen gün artmaya devam ediyor. Türkiye’de hızla gelişen bir katılımcı kitlesine doğru giden Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı “Solarex İstanbul”, artık tam anlamıyla oturmuş bir organizasyon olup bundan sonraki süreçte de gerek yurt içi gerekse yurt dışı firmaların yoğun ilgisi ve katılımıyla yoluna devam ediyor. Avrupa’daki ve dünyadaki gelişmeleri yakından takip ettiklerini söyleyen Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı katılımcısı pek çok firma, fuar sayesinde bir araya geldiklerini ve “Solarex İstanbul”’da yeni yatırımlar konusunda görüşebildiklerini, bu görüşmeler sonrasında da gelecek yıllarda sektör için olumlu bir takım gelişmeler yaşanacağını belirtiyorlar.

Temmuz - Ağustos 2016

7


R

SEKTÖ

Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu Türkiye yılda 2 bin 460 saat güneş görmesine rağmen bu potansiyelini enerjiye dönüştürme konusunda zayıf kalıyor. 21 Haziran Dünya Güneş Günü kapsamında açıklamalarda bulunan İTÜ Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, “Anadolu’muzun güneşine yazık oluyor, sürdürülebilir bir dünya için güneş seferberliğini başlatmalıyız” dedi. Enerji kaynaklarının hızla tükendiği günümüzde, yılın büyük bölümünü güneşli geçiren Türkiye’nin elindeki bu sonsuz ve değerli enerji kaynağını sürdürülebilir bir gelecek için daha iyi değerlendirmesi gerekiyor. Kuzey Yarımküre’de en uzun günün yaşandığı 21 Haziran’da kutlanan Dünya Güneş Günü kapsamında açıklama yapan İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, Türkiye’nin büyümesinin güneşten geleceğini ifade etti. Prof. Dr. Karaosmanoğlu, güneşten ısı enerjisi elde eden ülkeler arasında Türkiye’nin şu anda 4’üncü sırada olduğunu fakat potansiyelinin çok azını değerlendirebildiğini ancak geleceği güneşin şekillendireceğini vurguladı. Güneş enerjisi kayıp kaçağı önleyecek Güneş enerjisinin ekonomiye kazandırılmasının önemine dikkat çeken SÜT-D Başkan Yardımcısı Karaosmanoğlu, güneş enerjisine yapılacak her yatırımın ekonomiyi aydınlatacağını ifade etti. Karaosmanoğlu sözlerine şöyle devam etti: “Türkiye, yılda 2 bin 460 saat güneş gören bir ülke olmasına rağmen maalesef bu potansiyeli kullanmıyoruz. Güneşten ısı enerjisi üretiminde dünya dördüncüsüyüz. Ancak güneşi daha çok çatılarımızda sıcak su elde etmek için kullanıyoruz oysa bu yetmez. Sahip olduğumuz bu enerjiyi başta elektrik olmak üzere pek çok alanda kullanmalıyız. Bugün baktığımızda ülkemizde güneşe dayalı üretilen elektrik daha az güneş gören

Türkiye’nin büyümesi güneşten gelecek ülkelere göre çok düşük seviyelerde. Anadolu’muzun güneşine yazık oluyor.”

8

Güneş enerjisinin en büyük avantajlarından birinin yerinde enerji üretimi için mükemmel bir seçenek olması diyen Karaosmanoğlu, yenilenebilir enerjinin en yaygın formu olan dağıtık enerji sistemleri için güneşle en iyi uygulamaların başarılabileceğine ve böylece dağıtımda oluşacak kayıp-kaçak miktarının da azaltılabileceğine dikkat çekti. Güneş seferberliği gerekiyor Prof. Dr. Karaosmanoğlu, güneş enerjisi potansiyeli açısından son derece elverişli bir konumda olan Türkiye’nin sahip olduğu bu avantaj ile geleceğin en büyük enerji üreticileri arasında liderlik payına bile sahip olabileceğini vurguladı. Güneş elektrik üretimi için adeta bir seferberlik gerektiğini belirten Karaosmanoğlu, Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadelesinde güneş enerjisinin büyük rol oynayacağını, bu enerji ile iklime dirençli binalar, köyler hatta kentler oluşturulabileceğinin altını çizdi.

Temmuz - Ağustos 2016



RÖPORTAJ

Güvenli Enerji İş Geliştirme Müdürü Şahan Denen

10

Güvenli Enerji, gücünü geniş hizmet portföyünden ve sektördeki tecrübesinden alıyor Güvenli Enerji İş Geliştirme Müdürü Şahan Denen ile 07-09 Nisan tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen 9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarında bir araya geldik. Samimi ve keyifli bir şekilde gerçekleştirdiğimiz söyleşimizde Şahan Bey, Güvenli Enerji ve Yenilenebilir Enerji Sektörü ile ilgili genel izlenimlerinden bahsetti.

Temmuz - Ağustos 2016

Firmanızdan ve Yenilenebilir Enerji Sektörü ile ilgili genel izlenimlerinizden bahseder misiniz? 2005 yılında İzmir’de kurulan Güvenli Enerji firması sektörde 11 yıllık uygulama tecrübesine sahip uzman kadrosu ve alt yapısı ile enerji, elektrik ve elektronik sektöründe faaliyet göstermektedir. Kurulduğu günden beri yenilenebilir enerji kaynaklarının yenilikçi ve verimli kullanımına yönelik konseptler ve çözümler geliştirmektedir. Halen Ürge, imalat, ithalat, ihracat ve EPC bazında Türkiye’nin tüm bölgelerine teknik ve ticari tüm hizmetleri sunmaktadır. Güvenli Enerji, faaliyette olduğu 11 yıl içinde 3.000’den fazla Off-Grid (şebekeden bağımsız) fotovoltaik güneş enerji sistemi ve son 3 yılda 20’den fazla On-Grid (şebeke bağlantılı) arazi ve çatı üzeri güneş enerji santrali projesinde yüklenici ve alt yüklenici olarak projelerin geliştirilmesi, yönetilmesi ve uygulanması aşamalarında görev almıştır. Bir toptancı

olarak ise, şebeke bağlantılı ve şebekeden bağımsız tesisler için özenle seçilmiş ve test edilmiş komple sistemler ve ürünler sunmaktadır. Güvenli Enerji; fotovoltaik enerji projeleri geliştirmek, mühendislik hizmetleri sunmak, anahtar teslim (EPC) (Engineering, Procurement, and Construction) hizmetleri vermek, PV sistemlerde kullanılan ürünlerin tedarikini yapmak ve sistemlere işletme & bakım hizmetlerini en doğru ve tarafsız şekilde sunmak başta olmak üzere enerji sektöründe çok geniş bir alanda faaliyet göstermektedir. Güneş panelleri ve inverter üreticileriyle doğrudan işbirliği yapmaktadır. Uluslararası bir toptancı ve sistem entegratörü olarak, uygun fiyatlar ve yüksek nitelikte bileşenlerle tesisleri kurmakta ve bu tesislerin problemsiz çalışmalarını garanti etmektedir. Ayrıca bağımsız sistem entegratörü olarak belirli üretici veya kendi ürünleri ile sınırlı kalmadan, müşteri taleplerine


RÖPORTA

ve santral spesifikasyonlarına esnek şekilde yanıt verebilmektedir. Hizmetlerimiz arasında; proje geliştirme, uygun arazi belirleme, mühendislik, teknik analiz, teknik ve mali fizibilite hazırlanması, güç üretim analizi, 3D modelleme, şebeke hattına bağlantı analizi, tedarik & uygulama, resmi izinlerin ve süreçlerin takibi, lojistik hizmetleri, saha organizasyonu, alt yapı, konstrüksiyon, montaj ve devreye alma hizmetleri bulunmaktadır. Tesis kurulumu sonrası servis, bakım, uzaktan izleme, eğitim ve temizlik gibi satış sonrası hizmetlerimiz mevcuttur. Bu kapsamda en son bağlantı anlaşmasını imzaladığımız ve KKYDP (Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı) tarafından da desteklenen Uçaklar GES Projesi, narenciye ve yaş sebze, meyve sektörlerinde faaliyet gösteren Uçaklar Gıda firmasının İzmir Selçuk’ta faaliyet gösteren işletmesi için enerji üretmektedir. Soğuk hava ve işleme tesislerinin çatısına kurulmuş olan 233kWp gücündeki GES; yılda ortalama 419.878 kWh elektrik enerjisi üretecek olup; bu sistem sayesinde çevreye her yıl 598 ton karbondioksit salınımı engellenecek veya her yıl 838 ağacın kesilmesi önlenecek ya da her yıl 123 taşıtın oluşturduğu çevre kirliliği önlenecektir. Elektrik fiyatlarına gelen artışlar ve güneş panellerinde hızlı fiyat düşüşü bu yatırımların geri dönüş süresini 7-8 yıllara kadar düşmesine neden olmuştur. 2013 yılında revize edilen Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve 2014 ve 2015 yılında Lisanslı Projeler için yapılan alt yapı hazırlıkları Türkiye’de 2017 yılından itibaren birçok noktada Güneş Enerjisi Santrallerini göreceğimizin işaretidir

uygulaması,

Bu konuda firmanızın yapmış olduğu çalışmalar nelerdir? Uygulama tecrübesine sahip firmalardan biri olan Güvenli Enerji,

Ülkemize, gelecek nesillere ve siz değerli müşterilerimize güvenli ve temiz enerji çözümleri sunmaktan onur ve kıvanç duyuyoruz.

Gölmarmara Kaymakamlığının çevre köylerin içme suyu pompalarının enerji ihtiyacını karşılayan şebekeye bağlı solar enerji sistem

Fuar sürecinde standınıza ilgi yoğundu. Görmüş olduğunuz ilgi beklentiniz dâhilinde miydi?

J

Tüm İzmir’deki öğrencilere eğitim veren Yeşil Ev Projesi, Karabağlar Belediyesinin gezici hizmet aracının enerji ihtiyacının güneşten karşılanması projesi, İzmir Büyük Şehir Belediyesi’nin durak aydınlatmalarının enerji ihtiyacını solar enerji sistem ile karşılanması projesi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)’nın GAP bölgesinde yer alan 4 şehirde gerçekleştirilen güneş enerjisi ile sulama projeleri,

11

AFAD deprem izleme istasyonlarının güneş enerjisi ile enerji ihtiyacının karşılanması projeleri, Coca Cola, Vodafone ve Honda gibi uluslararası arenada tanınmış firmaların güneş enerji sistem projeleri, Orman Genel Müdürlüğüne bağlı bölge müdürlüklerinin ihtiyacını karşılamak amaçlı Solar Mobil Treyler uygulamaları ve Ege Bölgesinde özel ve kamu kurumlarının güneş enerji santral projeleri gibi birçok örnek uygulamalara imza atmıştır. Aynı zamanda yerli ve yabancı birkaç yatırımcı için Lisanslı ve Lisanssız projelerde görev alacaktır.

Temmuz - Ağustos 2016


RÖPORTAJ

12

Öncelikle dikkatiniz için sizleri tebrik ediyorum. Bizim burada bir hikâyemiz var. 3 firmamızın en güçlü olduğu yönleri birleştirerek en iyisini ortaya çıkarmaya çalıştık. Mütevazi bir yapımız olduğu için çok fazla reklam vermiyoruz ama özellikle kendi bölgemiz olan Ege Bölgesinde kendi konumuzda tanınmış olduğumuzu düşünüyorum. Yatırımcılara şeffaf ve tarafsız bilgi sunmayı bir erdem olarak kabul ediyoruz. Sadece büyük güneş enerjisi santral kurulumuna odaklanmış bir firma değiliz, çok küçük bir off-grid (şebekeden bağımsız) sisteminden en büyük güneş enerjisi santraline kadar çözüm sunabiliyoruz. Ayrıca ÜR-GE ekibimiz sorunları çözme odaklı olarak niş ürünlerde çıkarabiliyor. Bu sebeplerden farklı görünüyor olabiliriz.

Güvenli Enerji olarak önümüzdeki yıllarda hem yatırımcılar hem de hizmet sunan şirketler açısından önemli fırsatlar vadeden özellikle yenilenebilir enerji sektörü olmak üzere enerji sektöründe orta ve uzun vadeli hedefleriniz ve yatırım planlarınız nelerdir? Orta vadede bugüne kadar yeni ortaklık ve birlikteliklerle birçok işe imza attık. Bu sayede zaman içinde belirli bir know-how ve bilgi birikimine sahip olduk. 3 farklı konuda faaliyet gösteren firmaların bir araya gelmesi ile ortaya çıkan SUN GATE Enerji A.Ş. ile daha da hızlı ilerleyebileceğimizi, enerji sektörüne ve ülkemize daha faydalı olabileceğimizi düşünüyoruz. Orta vadede daha iyi hizmet adına Ege Bölgesinde GES Tesislerinin yapımına odaklanmış gibi görünsek de; uzun vadede uluslararası bir EPC firması olabilmek ve kendi enerji santrallerini de kurabilen bir tüzel kişilik olmak hedeflerimiz arasındadır.

Temmuz - Ağustos 2016


RÖPORTA

J

Güneş enerjisi sektöründe girişimciler için ne gibi fırsatlar var? Ülkemizin çıkarları doğrultusunda Türkiye’de üretime ve yerli sanayiye önem vermemiz, yenilenebilir enerji konusunda da yerli ürünlerin ortaya çıkabilmesi için ve yerli teknolojilerde Türkiye’de pazar edinilebilmesi için daha çok çalışmamızın gerekli olduğunu düşünüyoruz. Napolyon’un para, para, para sözünün günümüz bilimine inovasyon, patent hakları ve inovatif bilimi ürüne dönüştüren şirket olarak uyarlanacağını düşünüyoruz. Günümüz iş hayatında da öne çıkmak için birçok kuraldan bahsedebiliriz. Ancak ben sadece bir konuya değinmek istiyorum. Çağımızda İnovasyon başarının en önemli kurallarından biri oldu. Çünkü rekabet arttıkça karlılık azalmaktadır. Güvenli Enerji olarak bizlerde sadece Güneş Enerjisi Santralleri kurarak değil; aynı zamandan yenilenebilir enerji sektöründe fark sağlayacak inovatif projelerimizle de farklılık katmaya çalışıyoruz.

13

Türkiye şu ana kadar güneş enerjisi yatırımlarında biraz geri kalsa da bu arayı çok hızlı kapatabilir. Çünkü Türk halkı çok zekidir. Ege ve Akdeniz bölgesindeki çatılara bakın ne demek istediğimi anlarsınız. Güneş enerjisi ile çalışan sıcak su ısıtıcıları ne zaman elimizi yaktı herkes kullanmaya başladı. Bu durum; fotovoltaik güneş enerji sistemleri ile yapılan her yatırımda da böyle olacaktır. Türkiye de teşvikler henüz istenen seviyede olmasa da yerli güneş paneli üreticileri de daha çok ürettikçe ürünler biraz daha ucuzladığında ve uzun vadeli bu ürünleri alabilme imkânları daha da arttıkça her boyuttaki fotovoltaik yatırımları da daha çok göreceğiz.

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesinin en saygın finans yayınlarından EMEA Finance Dergisi tarafından verilen ödülde, Zorlu Enerji’nin yenilenebilir enerjideki uzmanlığı ve Kızıldere III projesinin sürdürülebilirlik vizyonu etkili oldu. Kızıldere I ve Kızıldere II jeotermal enerji santrallerinin devamı niteliğinde olan ve 95,2 MW kurulu güçte olması planlanan Kızıldere III Jeotermal Santrali’nin toplam yatırım tutarının 320 milyon dolar olması bekleniyor.

14

EMEA Finance’ten Zorlu Enerji’nin projesine ödül

Türkiye’nin jeotermal gücünün yüzde 22’sini tek başına karşılayan Zorlu Enerji, Kızıldere III Jeotermal Santrali projesi ile “En İyi Enerji Altyapı Finansmanı” ödülü kazandı.

Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’nın önde gelen finans yayınlarından EMEA Finance, Zorlu Enerji’nin Türkiye’deki dördüncü jeotermal enerji santrali yatırımı olan Kızıldere III Jeotermal Enerji Santrali’ne sağlanan finansmanı “En İyi Enerji Altyapı Finansmanı” ödülüne layık gördü. Dünya çapında en iyi sürdürülebilir enerji projeleri için sağlanan finansmanların değerlendirildiği yarışmada ödüle layık görülen ve inşaatına başlanan proje, toplam 95,2 MW kurulu güce sahip olacak. Türkiye’nin jeotermaldeki toplam kurulu gücünün yüzde 22’sini tek başına temsil eden Zorlu Enerji’nin bu yıl yapımına başladığı Kızıldere III Jeotermal Santrali projesi için Türkiye’nin önde gelen dört bankası tarafından sağlanan finansman “En İyi Enerji Altyapı Finansmanı” ödülü aldı.

Temmuz - Ağustos 2016

“Başarımızı sürdürülebilirlik misyonu ve uluslararası itibarımıza borçluyuz” Konuyla ilgili açıklamada bulunan Zorlu Enerji Genel Müdürü Sinan Ak, özel uzmanlık gerektiren jeotermal enerji alanında şimdiye kadar Türkiye’de örnek projelere imza attıklarını belirterek, “Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir büyümesi için hayati önem taşıyan yerli, yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji projelerinde etkin rol alıyoruz. 140 MW’a ulaşan toplam jeotermal kurulu gücümüz ile Türkiye’deki jeotermal enerji gücünün yüzde 22’sini tek başımıza temsil ederken, ekonomik sürdürülebilirliğin yanında, çevresel ve toplumsal sürdürülebilirlik vizyonumuzu birarada hayata geçiriyoruz. Kurulu gücümüzün yüzde 63’ünü oluşturan yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarında elde ettiğimiz tecrübe ve teknik bilgi birikiminin, detaylı değerlendirme süreçleri sonucunda uluslararası takdire layık görülmesinden dolayı gurur duyuyoruz. Başarımızı, projelerimizde ekonomik, çevresel ve sosyal hassasiyetlere duyarlı, uluslararası standartlarda uygulama ve finansmana azami değer vermemize borçluyuz. Önümüzdeki dönemde de hayata geçireceğimiz enerji projelerinde, bu alandaki uzmanlık ve öncülüğümüzü geliştireceğiz” şeklinde konuştu. Zorlu Enerji’nin yüzde 100 iştiraki olan Zorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş. bünyesindeki mevcut Kızıldere I ve Kızıldere II yatırımlarına ek olarak inşaatına başlanan Kızıldere III Jeotermal Enerji Santrali’nin yatırım finansmanı ve mevcut borçlarının refinansmanı için Akbank, Türkiye Garanti Bankası, Türkiye İş Bankası ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası arasında imzalanan anlaşmayla 2015 Kasım ayında 815 milyon dolarlık kredi sağlandı. Zorlu Enerji Genel Müdürü Sinan Ak, “Dört ayrı bankadan uzun vadeli olarak sağlanan finansmanın, yatırımlarımıza duyulan güven ve itibarın önemli bir göstergesi olduğuna inanıyoruz. 255 milyon dolarlık bölümü Kızıldere III yatırımı finansmanında değerlendirilen kredi anlaşması ile yerli ve yenilenebilir kaynaklar odaklı yatırımlarımızda düzenli ve dengeli büyümemiz finansal saygınlıkla desteklendi. Sürdürülebilirlik misyonuyla hayata geçirdiğimiz bu projelerin finansal itibarının uluslararası platformda da ödüllendirilmesinden büyük mutluluk duyuyoruz” değerlendirmesinde bulundu. Zorlu Enerji, yerli ve yenilenebilir kaynaklara odaklanarak, katma değer sağlayan yatırımlarına devam ediyor. Yurt içindeki kurulu gücünün yüzde 63’ü, toplamda ise yüzde 50’sine yakınını oluşturan yenilenebilir kaynaklardaki uzmanlığıyla dikkat çeken Zorlu Enerji, Denizli’deki Kızıldere I ve II ile Manisa Alaşehir’deki toplam üç santraliyle 140 MW’lık jeotermal güce sahip. Grup, kurulu gücünün yanı sıra, jeotermalden sera, konut, otel ısıtması ve ticari tesislere karbondioksit sağlanması gibi entegre özellik taşıyan santralleri ve sürdürülebilirlik yaklaşımıyla sektörde özel bir konuma sahip. Londra’da düzenlenen ödül töreninde Zorlu Enerji adına, Zorlu Enerji Mali İşler Direktörü Elif Yener ve Zorlu Holding Yapılandırılmış Finansman Müdürü Erdinç Çetin ödülü teslim aldı.



RÖPORTAJ seri üretimlerinin gerçekleştirilerek, pazarlama&satışı ve satış sonrası hizmetlerin verilmesi. Yerli inverter kullanılması, yerli teşviklerin dışında Türkiye şartlarına göre uygun tasarım ve daha düşük ışıma değerinde (150 VDC eşik gerilimi) start etmesi nedeniyle yurtdışı kökenli inverterlere göre %4 ya da %6 daha fazla enerji hasat edebilmesi avantajını sunmaktadır. Bunun dışında grup firmalarımızdan kesintisiz güç kaynakları alanında 30 yılı aşkın süredir üretim yapan Tescom ve özel üretim kabiliyeti olan ve güç elektroniği alanında ürün ve mühendislik çözümleri sunan EPC de, solar ile ilgili off grid ve hybrid inverter üreticisidir. EPC anahtar teslim kurulumları hangi hizmetleri içeriyor? Yatırımcılar sizi seçtiği takdirde ne gibi avantajlara sahip olacaklar? EPC anahtar teslim kurulumunun hizmet kapsamını 6 ana başlıkta toparlayabiliriz; DMY Elektronik Yatırımlar Yatırım ve Üretimlerden sorumlu İcra Kurulu Üyesi Levent Gülbahar

Mavisis, ödüllü yerli teknolojileriyle sektöre değer katıyor DMY Elektronik Yatırımlar Yatırım ve Üretimlerden sorumlu İcra Kurulu Üyesi Levent Gülbahar yatırımlarına hızla devam ettiklerini belirtti ve Afrika bölgesindeki enerji ihtiyacına yönelik faaliyetlerini; “AB işbirliği ile Mali bölgesinde fakir ve evsiz halkı yuva sahibi yapabilmek için hayata geçirilen projede ilk etapta 3000 adet prefabrik ev yapımı anlaşması imzalanmıştır. Bizlerde bu yapılara güneş enerji sistemleri ile enerji sağlayacağız” şeklinde ifade etti. 16

Öncelikle firmanızdan ve çalışmalarınızdan bahseder misiniz? DMY Elektronik Yatırımlar Grubu olarak elektronik, enerji, LED’li aydınlatma, elektronik kart dizgi, kesintisiz güç kaynakları, endüstriyel otomasyon gibi faaliyet kollarının yanı sıra güneş enerjisi tarafında da yatırımcı, EPC ve inverter üreticisi kimliğiyle faaliyet göstermekteyiz. Grup şirketlerimizden EPC faaliyetlerini yürüten Savior Solar’ın başlıca faaliyet kolları; Perakende satış kanalı ile Türkiye genelinde bayi ve şube kanalı üzerinden son kullanıcıya erişim, Orta Ölçekli GES projeleri: Solar sulama sistemleri, Çatı GES projeleri, Off-Grid solar sistemler, EPC(Anahtar teslim) GES arazi uygulamaları, GES İşletmesi ve bakımıdır. Bir diğer grup şirketimiz olan yerli inverter üreticisi Mavisis’in ise başlıca faaliyet alanları şöyle; GES projeleri, Off-Grid Solar Sistemler, Çatı Solar Sistemler ve özel solar projeler için çeşitli tür ve özellikte Evirici ve diğer Güç Elektroniği ekipmanlarının AR-GE çalışmalarının yapılması,

Temmuz - Ağustos 2016

Arazi geliştirme; bu ilk aşama arazi bulma, ön fizibilite değerlendirme, proje desteği ve tüzel kişiler oluşturma süreçlerini kapsamaktadır. Proje Finansmanı Planlaması; bu aşama ön finansman, borç ve öz sermaye planlaması, vergi ve sigorta planlaması, sözleşmelerin hazırlanması, denetimi, müzakereler ve finansal kapanışı kapsamaktadır. Mühendislik; mühendislik aşamasında genel yerleşim ve vaziyet plan çizimi, doğru topoloji, doğru ve birbiriyle uyumlu ürün seçimi, maliyet analizi, verimlilik hesaplama, detaylandırılmış mühendislik ve elektrik planları, modelleme ve görselleştirme çalışması yapılmaktadır. Tedarik; Tedarik aşaması ekipman satın alma anlaşmaları ve lojistik süreci kapsamaktadır. İnşaat; bu aşama proje koordinasyonu, saha denetimleri, kalite kontrolleri, devreye alma ve sertifikalandırma süreçlerini kapsamaktadır. Yatırım yönetimi; yatırım yönetimi aşaması da teknik gözlem ve analizler, işletme, bakım, muhasebesel işler ve planlamayı kapsamaktadır. Yatırımcılar bizi seçtiği takdirde, Elektronik & Güç Elektroniği sektöründe ‘35 yılı aşkın’ tecrübemiz, solar enerji sektöründe proje ve kurulumlarında 10 yıldan fazla deneyimli ve konusuna hâkim mühendis kadromuz, saha teslim edilirken eğitimli güvenlik, yedek malzeme deposu(en ince detaya kadar), peyzaj uygulamaları gibi tüm detayların tamamlanmış olması avantajlarına sahip olacaklar. En büyük avantajımız ise sektörel tecrübemize dayanarak, projenin tüm etaplarını en ince ayrıntısına kadar planlayarak yönetebilmemiz. Keza solar sektörde yönetmelikler ışık hızıyla değiştiği için bu dinamizme en hızlı ayak uyduran kazanan oluyor. Kurulumlarınızda hangi şartlarla kaç yıl garanti sunuyorsunuz? Biz standart olarak elektronik cihazlara 2 yıl, kuruluma 5 yıl, panellere 10 yıl garanti verebiliyoruz. İlave bir bedel karşılığında sunmuş olduğumuz garanti süresi uzatılabilmektedir. Saha işletme ve bakımı için ayrıca sözleşme yapıyoruz. Bunun akabinde her sene belirli periyodlarla saha bakımları ve saha ile ilgili oluşabilecek tüm problemler ile yakından ilgileniyoruz. Bu konuda hali hazırda ekipmanlarımız ve ekibimiz bulunmaktadır. Saha işletme ve bakım kısmında minimum 5 yıllık sözleşmeler


RÖPORTA

ile ilerlemenin doğru ve sağlıklı olduğunu düşünüyoruz. Kısa ve uzun vadedeki hedef projelerinizden bahseder misiniz? Türkiye’deki mevzuat değişikliklerinden dolayı uzun vadeli hedef ve plan yapmak bu sektörde zorlayıcı oluyor. Ancak kendi yatırımlarımız ile uzun vadede güneş enerjisi sektöründe yatırımcı ve EPC olarak ülkemize değer katmaktan vazgeçmeyeceğiz. Perakende sektöründeki yüksek pazar payımızı daha da arttırarak, ürün gamımıza eklediğimiz ve ekleyeceğimiz ürünler ile özellikle son kullanıcılar açısından sektörü ilgi çeken bir yapı haline getirmeyi düşünüyoruz. Yurtiçi ve yurtdışında takip ettiğimiz projelerimiz ile kısa vadede birçok projeyi hayata geçirdik. Kahramanmaraş, Antalya ve Ankara’da bulunan toplamda 17MW projelerimizi tamamlayıp Türkiye’de yeni yatırımlarımıza hızla devam edeceğiz. Ayrıca özellikle son dönemlerde Afrika bölgesindeki enerji ihtiyacına yönelik bireysel ve toplu kullanımlar açısından geliştirilen yeni projelerimize devam ediyoruz. Özellikle Mali’deki projemizde hükumet ve AB işbirliği ile Mali bölgesindeki fakir ve evsiz halkı yuva sahibi yapabilmek için hayata geçirilen projede ilk etapta 3000 adet prefabrik ev yapımı anlaşması imzalanmıştır. Bizlerde bu yapılara güneş enerji sistemleri ile enerji sağlayacağız.

J

üretmektedir, 2016 yılı sonuna kadar 950-1.000 MW’a ulaşması beklenmektedir. TEDAŞ onayı almış ve kurulmakta olan 400 MW’lık tesis ve 1.000 MW’lık proje vardır. Türkiye’nin 2023 yılı hedefi 8.000 MW olup bunun 3.500 -4.000 MW’ının YEKA projesi kapsamında kurulması beklenmektedir. Bu arada başta Almanya olmak üzere birçok ülkede güneş enerjisi kurulumları ağırlıklı çatı uygulamaları ( Almanya’da %80 çatı, %20 GES ) şeklinde ilerlerken bizdeki uygulama %85 GES ve %15 çatı olarak sürmektedir, bunun da en baş nedeni çatı uygulamaları için ayrı bir teşvik mekanizmasının olmamasıdır. Öncelikle teşviklerin üretici, yatırımcı ve tüketici tarafında (yenilenebilir enerji tüketim bedelinin daha düşük olması gibi) dengeli bir şekilde yayılması, yerli üretici korunmak istenirken yatırımcının önünün kesilmemesi, çoklu enerji üretim sisteminin doğru bir smart grid mantığı ile dengelenmesi ve yapılacak olan yerlileştirme yatırımlarının kesinlikle sadece üretim transferi değil, teknoloji transferi ve arge faaliyetlerini de içerecek şekilde planlanması, atıl yatırımlara gidilmemesi çok önemlidir.

Bunun dışında Mavisis firmamızla Türkiye’de Solar Evirici (inverter) pazarının gelişimine katkı sağlamak istiyoruz. Özellikle Merkezi Evirici pazarında oldukça yenilikçi ve teknolojik anlamda yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda rekabet gücü oldukça yüksek bir ürünümüz var. Pazarın gelişimiyle birlikte, arzımızı artırarak, şu an 25-30 MW seviyesinde olan üretim kapasitemizi 100 MW ve daha üstü seviyelere çıkarmayı hedefliyoruz. Sonraki aşamada da Türkiye’deki referanslarımızı kullanarak ihracat yapmayı planlamaktayız. Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki konumunu nasıl yorumluyorsunuz? Yatırımcıyı teşvik hususunda ne gibi iyileştirmeler yapılabilir? Türkiye enerji sektörü genelde yenilenebilir enerji ve özelde de güneş enerjisi alanında ilk adımını atmış fakat gerek başlangıçta doğru bir strateji ve yol haritası belirlememiş olmasından gerekse ilerleyen süreçte ortaya çıkan bazı fırsatçıların sektörü zarara uğratan girişimlerinden etkilenmiş ve yeni çıkartılan birçok kanun, kararname ve yönetmeliklerle önüne set çekilmesi nedeniyle durağanlığa girmiştir. PV panellere uygulanan gözetim vergisinin arkasından Çin menşeli ürünlere uygulanmak istenilen anti – damping vergisi sektörü artık neredeyse durma noktasına getirmiştir. Bir tarafta yerli üreticilerin korunması, diğer tarafta EPC hizmeti veren proje ve kurulum firmalarının durumu ve son olarak yatırımcı firmaların minimum maliyetli enerji santraline sahip olma düşüncesi bu sarmalın ana kollarını oluşturmuştur. Bu arada katkı payı yarışmalarında önerilen yüksek bedeller nedeniyle önü tıkanan ve henüz hiçbir faaliyet göstermeyen lisanslı GES projelerinin yerini çok daha düşük maliyetli ve hızlı yürüyen çoklu 1’er MW’lık lisanssız GES projeleri almış, sonuç olaraksa devlet bu uygulamaları TM başına her bir özel veya tüzel kişi için 1’er MW ile sınırlandırmıştır. Tüm bu uygulamalara ve anbean değişen yönetmeliklere rağmen güneş enerjisi sektörü duruma ayak uydurmaya, yoluna devam etmeye çalışmaktadır. Şu aşamada gelinen noktada yaklaşık 600 MW GES tesisi kurularak faaliyete geçmiş, enerji

17

Merkezi Modüler MODGES 1000 Güç İstasyonu Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Current powered by GE CEO’su Peter Lau

18

GE, enerji ve perakende sektörünü Current, powered by GE ile dönüştürüyor GE, enerji sektörünü dönüştürmek üzere farklı iş kollarını dijital çağın gücü ile birleştirerek endüstride bir ilk olan Current, powered by GE şirketini kurdu. GE’nin LED, Güneş Enerjisi, Enerji Depolama ve Elektrikli Araç iş kollarını endüstride bir ilk olarak endüstriyel güce sahip Predix platformu ile birleştiren bir enerji şirketi olan Current powered by GE, bugünün ve geleceğin müşteri ihtiyaçlarına yönelik olarak maliyet açısından en uygun ve verimli çözümleri sunuyor.

Temmuz - Ağustos 2016

Current powered by GE, Multi Mall ile birlikte Orta Doğu, Afrika ve Türkiye bölgesinde büyük bir anahtar teslim aydınlatma çözümü için ortak bir çalışmaya imza atıyor. İnternet çağı ile birlikte şekil değiştiren ve e-ticaretin olanakları ile kendi içinde ciddi bir rekabet yaşayan perakende sektörü şimdi de LED’lerle hem enerji hem de iş verimliliğinde yeni bir dönüşümün daha eşiğinde. Ticari, endüstriyel ve resmi kurumların enerji yönetimi için kullandıkları yöntemleri tamamen değiştirmeyi hedefleyen GE, farklı iş kollarını endüstride bir ilk olarak bulut tabanlı Predix platformu ile birleştirerek yeni bir enerji şirketi olan Current powered by GE’yi kurduğunu açıkladı. GE bilançosunda yer alacak olan Current şirketi, GE’nin LED, güneş enerjisi, enerji depolama ve elektrikli araç iş kollarını endüstride bir ilk olarak bütünsel bir yaklaşımla bir araya getiriyor. Current’ın ticari portföyü sensör destekli donanım, yazılım, ikmal, ürün yönetimi ve finans çözümleri içeriyor. Kurumların elektrik faturaları yüzde 20’ye varan oranda azalabilecek GE’nin bulut tabanlı Endüstriyel İnternet platformu olan Predix platformu sayesinde Current, powered by GE, müşterilerin enerji tüketimini analiz edecek ve müşterilere modeller ve ihtiyaçlarla ilgili veriler sunacak. Current, ayrıca tüketimin en yüksek olduğu saatlerde tüketimi azaltmaktan, sensörler ve ağ bağlantılı sistemler yoluyla müşterilere yeni gelir akışı sağlamak için kendi tesislerinde elektrik üretimine kadar verimliliği artıracak önerilerde bulunacak. Bu gelişmiş çözümler, müşterilerin elektrik faturasında yaklaşık %10 ila %20’lik bir tasarruf sağlamasına ve kamu hizmeti sağlayan kuruluşların dağınık yükü daha iyi yönetebilmesine yardımcı olacak.


R

SEKTÖ

Current, powered by GE CEO’su Peter Lau, müşterileri verimli enerji modellerine odaklayacak GE, bugünün ve geleceğin müşteri ihtiyaçlarına yönelik olarak maliyet açısından en uygun ve verimli çözümleri saptamak ve sunmak üzere kurduğu enerji şirketi Current, powered by GE için Avrupa ve Orta Doğu bölgesi CEO’su olarak Peter Lau’yu görevlendirdi. Avrupa ve Orta Doğu bölgesinde faaliyet gösterecek yeni şirketin başına geçecek olan Peter Lau, Current’ın müşterilerin enerji tüketimlerini yönetme yöntemlerini değiştirmelerine yardım edecek yeni ve verimli enerji modellerine odaklanmasını sağlayacak. Lau, Current ile ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Current, enerji verimliliği sağlayan donanım ve yazılım kombinasyonunu ve enerji tedarikini tamamen farklı bir biçimde sunuyor. Bölgemizdeki müşterilerin ticari hedeflerini gerçekleştirmek için güçlü bir strateji oluşturmalarında destek olmayı, maliyetleri ve karbon salımını azaltmayı ve endüstrinin enerji seçme ve tüketme şeklini tamamen değiştirmeyi heyecanla bekliyorum.” Current LED’lerle perakende sektöründe dönüşüm başlatıyor Current’ın çözümleri, büyük kurumlar tarafından operasyonlarını dönüştürmek, enerji verimliliği sağlamak ve maliyetleri azaltmak için pilot olarak uygulanmaya başladı. Avrupa ve Türkiye’de prestijli alışveriş merkezlerinin sahibi olan, yöneten ve geliştiren Multi Turkey, ise GE ile birlikte bu yolculuğa çıkan ilk AVM olma özelliğini taşıyor. Multi Turkey’in 90 alışveriş merkezinde her yıl ağırladığı 400 milyonu aşkın ziyaretçi 6.000’i aşkın mağaza, restoran ve cazibe merkezinde yılda tahmini olarak 4 milyar Euro harcama yapıyor. İnternet çağı ile birlikte şekilde değiştiren ve e-ticaretin olanakları ile kendi içinde ciddi bir rekabet yaşayan perakende sektörü şimdi de LED’lerle hem enerji hem de iş verimliliğinde yeni bir dönüşüme hazırlanıyor. LED aydınlatma, perakende sektörüne, önemli miktarda tasarruf imkânları ve verimlilik getiriyor. Bu dönüşümün öncülerinden General Electric (GE), aydınlatmada önemli oranda enerji verimliliği sağlayan LED’lerle, akıllı sensörlerin tüketici alışkanlıklarının birebir izlenebilmesini sağlayacağı yeni bir çağa ışık tutuyor. Tüm dünyada alışveriş merkezleri olan dev perakende zinciri Multi Turkey ile anlaşma yapan Current powered by GE, şirketin Türkiye’deki 11 alışveriş merkezinde başlayan proje ile sektörü dönüştürmeye başlıyor. Perakendecilerin değişim geçirdiği bu dönemde hem online hem de fiziksel mağazaları olan şirketlerin endüstri lideri olmaya başladığını ifade eden Current powered by GE MEAT (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) Bölgesi Genel Müdürü Erdem Soyal ekonomik açıdan kendilerini idame ettirebilen fiziksel mağazaların, marka bilinirliği sağlayarak ve genellikle de online alışverişte artışa yol açarak önemli birer pazarlama aracı işlevi de gördüğünü belirtti.

kişiselleştirme potansiyeline sahip LED aydınlatma, bir mağazanın sunduğu genel his ve görünümü önemli ölçüde etkileyebilir. Genç popülasyona kesintisiz ve entegre bir alışveriş kanalı (omni-channel) deneyimi sunan şirketler, hiç şüphesiz ki bu popülasyonun daha parçalı bir yapıya sahip alışveriş alışkanlıklarından faydalanacak.” dedi. Multi Turkey LED’deki geleceği gördü; dönüşümü başlattı Avrupa ve Türkiye’de prestijli alışveriş merkezlerinin sahibi ve yönetim ve geliştirmede öncü bir kuruluş olan Multi Mall, verimliliği önceliklendirerek dijital çağa uyum sağlamayı hedefledi. LED’deki geleceği gören Multi Mall, kısa bir süre önce Orta Doğu, Afrika ve Türkiye (MEAT) bölgesinde çok büyük bir anahtar teslim aydınlatma çözümü için GE ile bir ortak bir çalışmaya imza attı. Multi Turkey Operasyon Direktörü Joao Xavier, proje ile ilgili değerlendirmesinde enerji tasarrufu, operasyonel maliyet giderlerinin azalması noktasında LED’lerin katkısını vurguladı. Joao Xavier “Anlaşma kapsamında Current, Türkiye’de bulunan alışveriş merkezlerimizin otoparklarını, arka ofislerini, koridorlarını ve merdivenlerini LED aydınlatma ile donatacak. Şu anda Forum İstanbul ve Marmara Forum olmak üzere iki alışveriş merkezimizde proje başladı. Bu sayede yıllık olarak 3,6 milyon KWH’den fazla enerji tasarrufu sağlayacağız ve mali tasarrufumuzu arttıracağız. Bakım maliyetleri şimdiden tamamen ortadan kalktı ve operasyonel maliyeler yüzde 50’den fazla oranda düştü. Müşterilerimizin alışveriş alışkanlıklarına dair bilgimizi artırmak ve daha etkin pazarlama stratejileri ile ilerlemek adına önümüzdeki dönemde de LED’lere sensörlerin eklendiği bir aşamaya geçmeyi planlıyoruz” dedi. Hareket sensörlü akıllı LED’ler için pilot uygulama başlayacak Multi Turkey, alışveriş merkezlerinden birini pilot olarak seçerek hareket sensörleri yerleştirecek. Perakende ortamlarına yönelik akıllı çözümlerin bir parçası olarak LED’ler, interaktif bir alışveriş deneyimi sunmak üzere Endüstriyel İnternet ile birlikte çalışacak. Bu pilot uygulama, LED aydınlatmanın potansiyelini ortaya koyacak ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte kuruluşun da sürekli kendini geliştirdiğini gösterecek. İşbirliğinin bir sonraki aşamasında yakın gelecekte Türkiye’deki diğer alışveriş merkezlerinde acil durum ışıkları, gömme ışıklar ve dış mekânlardaki çevresel aydınlatmanın LED ile değiştirilmesi planlanıyor. Bu, Current powered by GE ile Multi Turkey’nin birlikte ilerleyeceği bir yolculuk. 19

Entegre alışveriş deneyimi sunan mağazalar alışveriş alışkanlıklarından faydalanacak Fiziki mağazalar, çevrimiçi perakendecilere göre bir dizi eşsiz özelliğe sahip. Müşteri deneyiminin perakendeciler tarafından kişiselleştirilmesi şirketlerin sürdürülebilirliğine yönelik önemli faydalar sağlıyor. Bunun ayrımına varan perakendeciler için de, enerji verimliliği sağlayan teknoloji olarak hayatımıza giren ama dijital çağda sayısız katkı sunabilen LED’ler kritik role sahip. Konuyla ilgili değerlendirme yapan Erdem Soyal, “LED teknolojisi perakende sektöründe çok büyük bir fırsat. LED’in sağladığı enerji tasarrufu projenin tamamının maliyetini çıkartabiliyor. Multimall, sahip olduğu zincirlerde ayda yaklaşık 65 bin Euro aydınlatma maliyeti ile ilgili sorununa bir çözüm arıyordu. Mağazada alışveriş yaparken teknolojiyi kullanma, müşteri deneyimini daha da iyileştirme ve

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR Anlaşma kapsamında GE, Yatağan Termik Santrali’ndeki mevcut üç Buhar Türbini ve Jeneratörünün modernizasyonu gerçekleştirecek. Proje, santralin üretim miktarını, kullanılabilirliğini ve çalışma ömrünü artıracak. Proje kapsamında, Türkiye’de ortalama 125 bin hanenin enerji ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek 44 MW ek üretim kapasitesi oluşacak. General Electric (GE), BEREKET Enerji iştiraki Yatağan Termik Enerji Üretim A.Ş ile Türkiye’deki tam kapsamlı santral çözümleri yetkinliklerine dikkat çeken kilometre taşı niteliğinde bir anlaşmaya imza attığını duyurdu. Anlaşma kapsamında Muğla ilindeki Yatağan Kömür Santrali’nde bulunan üç buhar türbini ve jeneratörü için yenileme çalışması yapılacak. Proje, her yıl Avrupa enerji üretim sektöründeki isimleri bir araya getiren, Milano’da düzenlenen Power-Gen Europe 2016 konferansında duyuruldu. Daha önceden devlete ait olan linyit kömürü yakıtlı Yatağan Termik Santrali, BEREKET Enerji’nin bağlı olduğu BEREKET Grup tarafından satın alınarak 2014 yılında özelleştirilmişti. BEREKET Enerji, tesisi satın aldıktan sonra tesisin çalışma ömrünü ve güç ünitelerinin kullanılabilirliğini artırmak adına bir modernizasyon süreci başlattı.

BEREKET Grup Kurucu Ortağı Ali Yağlı

20

GE, Bereket Enerji’nin üretim miktarını ve güvenirliğini artırması için destek oluyor GE’nin Türkiye’deki ilk tam kapsamlı Buhar Türbini ve Jeneratörü

Modernizasyon

Projesi imzalandı. Temmuz - Ağustos 2016

BEREKET Grup Kurucu Ortağı Ali Yağlı, sahibi oldukları Yatağan Enerji Santrali’nde olduğu gibi Türkiye’de enerji sektöründe tesisler özelleştirildikçe, eski güç ünitelerinin yenilenmesine ve güçlendirilmesine yönelik giderek artan bir modernleştirme trendi olduğunu belirtiyor. Yağlı, “Türkiye’nin enerji talepleri giderek artış gösterirken santraldeki buhar türbin ve jeneratörlerin yenileme ve güçlendirme hedefimizi gerçekleştirmek adına GE ile çalışmaktan memnuniyet duyuyoruz. Bu proje kapsamında, ünitelerin üretim miktarı artırılacak ve uzun vadeli güvenirlik elde edilecek; bakım çalışmalarına daha az sıklıklarla ihtiyaç duyulacak.” Proje, GE’nin Türkiye’deki ilk tam kapsamlı Buhar Türbini ve Jeneratörü modernizasyon projesi olarak öne çıkıyor. Modernizasyon çalışmalarının tesisin şu andaki 180 MW’lık (megavat) düşük üretim düzeyini yaklaşık 228 MW’a yükseltmesi bekleniyor. Üretim düzeyindeki bu artış, Türkiye’de ortalama 125 bin evin enerji ihtiyacını karşılamaya yetecek düzeyde olacak. GE, anahtar teslim projesi için şirketin Kasım 2015’te satın aldığı Alstom Power tarafından tedarik edilen üç Zamech Buhar Türbinini gerçekleştirilecek yenileme ve güçlendirme çalışmaları ile Reaksiyon Tipi Buhar Türbini ile değiştirmiş olacak. (Yüksek Basınç Türbininin Tamamını, Orta Basınç Türbininin tamamını ve Alçak Basınç Türbininin iç kısmını yenileştirilip güçlendirilmek üzere) Bu kapsamda BEREKET Enerji, Rus şirketi Electrosila imzalı (Power Machines) Dolmel H2 soğutmalı jeneratörlerini GE’ye ait üç Hava Soğutmalı Jeneratör ile değiştirecek. GE, ayrıca eski statik ikaz sistemini de yenileyerek üç yeni ikaz sistemi tedarik edecek.


R

SEKTÖ

Şirket ayrıca, çalışanların eğitiminden ve ekipmanların kurulumu ile devreye alınmasından da sorumlu olacak. GE Enerji Servisleri Doğu Avrupa ve Türkiye Genel Müdürü Murat Demirel, “BEREKET Enerji ile Yatağan enerji santraline ilişkin imzaladığımız hizmet sözleşmesi, GE’nin Türkiye’deki enerji sektörüne uzun yıllara dayalı taahhüdünün ve bağlılığının bir göstergesini oluşturuyor. Bu proje aynı zamanda enerji santrallerinin verimliliğini ve çevre performansını artırmaya yönelik uzun vadeli hedeflerin desteklenmesini de yansıtıyor. Türkiye’de alanının ilk örneği olan böyle bir projeye imza attığımız için GE olarak gurur duyuyoruz. Alstom’u satın almamızla da birlikte artan yetkinliklerimizi, diğer tedarikçilerden gelen hizmet üretim ekipmanlarıyla daha da artırıyor, müşterilerimize aklınıza gelebilecek her türlü yakıt kaynağıyla en üst düzey verimliliği sunuyoruz” dedi. BEREKET Enerji’nin Buhar Türbin ve Jeneratör ünitelerine yönelik proje hedefleri arasında, santralin kullanılabilirliğini yılda 8000 saat çalışma süresine kadar yükseltmek, tesisin ömrünü 15 yıl daha uzatmak ve tesisin nominal üretim düzeyini yaklaşık 228 MW’a kadar artırmak yer alıyor. Ekipmanın, planlanan 105 günlük bir hizmet dışı kalma süresi kapsamında teslim edilmesi ve kurulması gerekiyor.

21

GE, Polonya ve İsviçre’de bulunan üretim tesislerinden getirilecek üç buhar türbini ve jeneratör setini Mart 2017 ve Mart 2018 arasında aşamalı olarak teslim edecek. Tesisin Türkiye’nin ulusal şebekesine bağlı olan ilk ünitesinin en geç Haziran 2017’de tam enerji yükseltme kapasitesiyle ticari faaliyete geçmesi bekleniyor.

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

22

Anel Grup sürdürülebilir bir gelecek için geri dönüşümün önemini vurguluyor Anel Grup, doğal kaynakları korumak ve çevreye yönelik olumsuz etkileri en az seviyeye indirmek amacıyla; güneş enerjisi kaynağı kullanımı, atık ve gri su geri dönüşümü ve ağaçlandırma konusunda çalışmalar gerçekleştirerek sürdürülebilir bir geleceğe katkı sağlıyor.

Temmuz - Ağustos 2016

Fosil yakıtlar son iki yüzyıl içerisinde, üretim teknolojilerinin gelişmiş ve ucuz olması nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktaydı. Ancak 1973 yılında gerçekleşen petrol kriziyle birlikte tarihte de ilk kez, enerji kaynaklarında alternatif yol arayışları gündemi uzun süre meşgul etti. Yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimini destekleyen bir başka önemli gelişme, 90’lı yıllarda çevre bilincinin ortaya çıkmasıyla oldu. Bu farkındalığın sonucu olarak ise geleneksel enerji üretim ve tüketiminin çevre ve doğal kaynaklar üzerinde yerel, bölgesel ve küresel seviyede doğrudan olumsuz etkilere neden olduğu anlaşıldı ve sürdürülebilir bakış açısıyla çalışan firmalar ‘temiz enerji’ kullanmaya başladı. Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan güneş enerjisinin atmosferin dışında şiddetinin 1370 W/m² değerinde olduğu ve yeryüzüne ulaşana kadar 0-1100 W/m2 değerine düştüğü düşünüldüğünde, güneş ışınlarının dünyaya gelen küçük bir bölümünün dahi insanlığın mevcut enerji tüketiminden kat kat fazla olduğu gözle görünen bir gerçek. Bu noktada da güneş enerjisine yapılacak yatırımların ve geliştirilecek projelerin önemi oldukça fazla. Yapılan araştırmalar, Dünya yüzeyine 90 dakikada düşen güneş enerjisinin, dünyanın 1 yıllık elektrik enerjisi tüketimine eşit olduğunu gösteriyor. Anel Grup Proje Koordinatörü Enver Kır, “Güneş enerjisinin en önemli avantajı tükenmez bir kaynak olması. Etrafımızda bulunan ve sürekli tüketmekte olduğumuz, petrol, kömür, doğalgaz gibi fosil yakıtlardan elde ettiğimiz elektriğin


R

SEKTÖ

çok daha fazlasını, güneş enerjisiyle elde edebiliriz. Güneş ışığı olduğu sürece, sistem çalışıp PV hücreleri elektrik üretmeye devam edecek. Güneş enerjisi temiz bir enerjidir. Şu an için, gezegenimizde bulunan hiçbir enerji kaynağı, güneş enerjisi kadar temiz değil. Fosil yakıtları kullanılarak geliştirilen elektrik üretimi sırasında, karbondioksit ve başka sera gazlarıyla, diğer bazı zararlı maddeler açığa çıkabiliyor. Ancak, güneş enerjisinden yararlanırken, atmosfere zararlı bir gaz karışmıyor. Güneş enerjisi hücreleri, enerjisini toplarken gürültü oluşturmaz. Diğer enerji kaynaklarına göre, tamamen sessiz bir enerji elde etme yöntemidir.” “Binamızdaki güneş panellerimiz ile yıllık ortalama 30.000 kWh elektrik enerjisi ürettik” Yürütülen çalışmalarda Anel Grup’un doğal kaynakları korumayı ve çevreye yönelik olumsuz etkileri en az seviyeye indirmeyi amaçladığını belirten Kır, “Anel Grup olarak, yaşadığımız çevreye ve dünyaya karşı sorumluluğumuzun bilincindeyiz. Merkez ofisimizin bulunduğu Anel İş Merkezi’nin enerji ihtiyacının ve iç ortam aydınlatmasının bir kısmını binamızın çatı ve terasında bulunan solar PV kurulumuyla güneşten sağlıyoruz. Güneş panellerimiz ile yıllık ortalama 30.000 kWh elektrik enerjisi ürettik. Örnek vermek gerekirse; bu enerji ile ortalama tüketim gerçekleştiren yaklaşık 20 evin yıl boyunca elektrik enerjisi sağlanabilir. Ürettiğimiz enerji ile karbon salınımını önleyerek yılda yaklaşık 80 adet ağacın temizleyebileceği gaz salınımını engelliyoruz. 2016 yılında faaliyete geçireceğimiz proje ile üretim kapasitemizi %85 artırarak kurulu gücümüzü 50 kWp’ye ulaştıracağız.”

Mümkün olduğunca az atık üreterek atıkları geri dönüşümle değerlendirmeyi hedefleyen Anel Grup, Anel İş Merkezi’nden ve faaliyet gösterdiği şantiyelerden topladığı atıkları geri dönüştürüyor. 2015 yılında bu yolla 210 ton malzemeyi doğaya geri kazandırdı. Anel İş Merkezi’nde kurulu gri su dönüşüm sistemi ile su tüketimini azaltıyor. Hayata geçireceği proje ile sistemi modernize ederek kapasiteyi artırmayı ve böylece yılda 3.500 ton suyu geri dönüştürmeyi hedefliyor. Kır, “2013 yılı itibariyle, faaliyetlerimiz sonucunda atmosfere saldığımız karbon miktarını hesaplıyoruz. Bunu takiben sera gazı emisyonlarını azaltmak/nötrlemek üzere aksiyonlar alıyoruz. Bu kapsamda, 2015 yılında küresel iklim değişikliğiyle mücadele ve doğaya salınan karbonu tutmak amacıyla Çanakkale Biga Çınardere’de Anel Grup 30. Yıl Hatıra Ormanı oluşturarak 8.958 adet fidan diktik. Temiz ve yaşanabilir bir çevre için hepimizin görevleri var. Tüm çalışmalarımızı bu bilinçle sürdürmeye devam edeceğiz.”

23

Temmuz - Ağustos 2016


RÖPORTAJ

Halk Enerji Yatırımları Üretim İnşaat Taahhüt Tic. ve San. A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Yalçın ADIYAMAN

24

Halk Enerji, yenilikçi projelerinde hız kesmiyor

Halk Enerji Yatırımları Üretim İnşaat Taahhüt Tic. ve San. A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Yalçın ADIYAMAN sorularımızı yanıtladı ve yeni projelerinden bahsetti; “Hem Türkiye’de hem de uluslararası alanda açık alan (utilityscale) projelerimiz devam etmektedir.”

Temmuz - Ağustos 2016

Öncelikle firmanızdan ve çalışmalarınızdan bahseder misiniz? Biz Türkiye’de güneş enerjisi sektöründe yaklaşık 10 yıldır faaliyet göstermekteyiz. Tabi bu işe başladığımızda Türkiye’de henüz bir kanun ve yönetmelik yoktu. Yatırım maliyeti çok yüksek görünüyordu. Yine de biz bu işe inandık ve bu sektörde Ar-Ge projeleri ile başladık. 2008/2009 yılları arasındaki ilk projemizde bir coğrafi bilgi sistemi yazılımı olan PVmap Turkey®’ i geliştirdik. Bu yazılım ile Türkiye’de güneş enerjisi yatırımları için en iyi yer bulma hedefimizi gerçekleştirdik. Sonrasında 2010/2011 yılları arasında ikinci Ar-Ge projemiz SolarLab Turkey®’i Ankara’da hayata geçirdik. Bu projemizde ise, bir güneş enerjisi santrali için gerekli olan güneş panelinde farklı tür teknolojilere sahip polikristal, monokristal ve ince film modellerini, farklı tür uygulama modeline göre tek eksen, 2 eksen güneş takip sistemleri, çatı tipi, sabit yer sitemi ve otopark sistemleri olmak üzere ve yine farklı tür teknolojilere sahip invertörlerin uygulandığı şebekeye bağlı ilk santral projesini uygulamış olduk. Sanki Türkiye’de şebekeye bağlanan ilk proje olabilir. Projelerimizde Ekonomi ve Sanayi Bakanlığımızın önemli destekleri oldu. Bu projelerimizi ODTÜ ve Hacettepe Üniversiteleri ile birlikte gerçekleştirdik. Bunun yanında, hem güneş takip sistemi (Tracker) hem de elektrik enerjisi depolama sistemi


RÖPORTA

projelerimiz devam etmektedir. 2012 yılında 420 kWp gücündeki ilk ticari santralimizin kurulumunu yapıp satışını gerçekleştirdik. 2013 yılında ise, Ankara Polatlı’da 1,8 MWp gücündeki ilk açık alan (utility-scale) güneş enerjisi santral projemizi gerçekleştirdik. Bu projenin önemli bir kısmında farklı türden güneş panellerinin kullanılması itibariyle bu projeyi, SolarLab Turkey® projesinin açık alan ölçekli uzantısı ve tamamlayıcısı olarak da görebiliriz. 2014 yılı itibari ile de Türkiye genelinde farklı yerlerde MW ölçeğinde projelerin kurulumlarını gerçekleştiriyoruz. Halk Enerji A.Ş. olarak 2016 yılının sonunda kurulu güçte toplam 100 MW’ı yakalayacağımızı düşünüyoruz. Bunun yanı sıra, Halk Enerji A.Ş. olarak Türkiye’nin ilk lisanslı projesini Erzurum’da gerçekleştiriyoruz. Umarım yaz bitmeden 5 MW ölçeğindeki GES’i şebekeye bağlamış olacağız. Böylece, Halk Enerji A.Ş. işin Ar-Ge’sinden gelip çok sayıda ilk ve enlere sahip olup Türkiye’de Güneş Enerjisi Santralleri ile ilgili kurulum ve bakım konusunda en bilgili ve en tecrübeli şirketlerinden birisi olmuştur. EPC anahtar teslim kurulumları hangi hizmetleri içeriyor? Yatırımcılar sizi seçtiği takdirde ne gibi avantajlara sahip olacaklar? Yatırımcılar, bizim tecrübemize ve pazarda elde ettiğimiz itibarımıza güvenerek projelerini bize getirmektedir. Biz de verdiğimiz söz için yaşıyoruz. Burada tabi proje geliştirmede uygun yatırım arazisini bulmak ve ilgili tüm izinleri çıkartmak ile başlattığımız projeleri, mevzuata uygun olarak kurarak zamanında teslim edip teslim sonrasında da gerekli tüm bakım ve onarım hizmetlerini vermekteyiz. Halk Enerji A.Ş. burada bir güneş enerjisi santral projesinde tek elden hem tüm izinlerin çıkarılmasında hem de projenin geliştirilmesinde, yani değer zincirinin her parçasında en üst uzmanlık kapasitesine sahiptir. Bunun yanında fiyatlarımızın da rekabetçi olduğu düşüncesindeyim. Kurulumlarınızda hangi şartlarla kaç yıl garanti sunuyorsunuz? Kurulumlarımızda farklı garantiler verebilmekteyiz. Genelde iki yıl sistem garantisi veriyoruz. Yani, iki yıl içerisinde ne olursa olsun müşterimizin tek muhatap olduğu merci Halk Enerji A.Ş.’dir. Buna ilave olarak performans garantisi konusunda ise güneş enerjisi santralinin kendisinin ne kadar enerji üreteceğinin taahhüdü hususunda da üretim garantisi veriyoruz. Bunun dışında ekipmanı dünya liderlerinden tedarik ettiğimiz için örnek olarak Hanwha ve Huawei gibi şirketler olsun, farklı ekipmanlarda 25 yıla kadar tedarikçilerin garantisi geçerlidir. Burada önemli olan konu şudur; biz Halk Enerji A.Ş. olarak tedarikçinin verdiği garantinin arkasında durup duramayacağının yanı sıra, garanti süresi boyunca o kadar yıl ticari faaliyetini sürdürüp sürdüremeyeceği hususlarına ve buna benzer kriterlere dikkat ediyoruz. Bir de bir ayrıntıya dikkat çekmek istiyorum. Aynı zamanda kendimiz de yatırımcı olduğumuz için santrallerimizde ne kullanıyorsak müşterilerimize de aynı ekipmanları öneriyoruz. Bunu şöyle de ifade edebiliriz; bir aşçı çocuğu için yemeğini pişirir ve yedirirken ne kadar özen ve dikkat gösteriyorsa biz de müşterilerimiz için aynı özen ve dikkati gösteriyoruz.

J

Kısa ve uzun vadedeki hedef projelerinizden bahseder misiniz? Biz farklı pazar segmentlerinde pozisyonumuzu aldık. Hem açık alandaki MW ölçeğinde projeler hem de ticari boyutta ürettiği yerde tüketim yapan projeler hedef pazarımızda yer almaktadır. Bunun yanında uzun vadede depolama sistemlerinin önemli olacağını bildiğimiz için bu konu ile ilgili gerekli pozisyonumuzu alıyoruz. Ayrıca, yurt dışına açıldık. Amerika’da bu sene içinde ilk santralimizi kurma hedefimiz var. Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki konumunu nasıl yorumluyorsunuz? Yatırımcıyı teşvik hususunda ne gibi iyileştirmeler yapılabilir? Türkiye yenilenebilir enerji konusunda iyi yol kat etti. Tabi Halk Enerji A.Ş. olarak uzmanlık alanımız güneş olduğu için, güneş yatırımları hususunda fikir beyan etmek isterim. Türkiye, başka ülkelerde olduğu gibi gerekenden yüksek teşvik verip de günün sonunda maliyet artışlarını tüketiciye yansıtıp zor durumda bırakmadı. Bu nedenle pazar kontrollü gelişti. Yeni adımlarla, hükümet güneş yatırımlarını daha detaylı şekilde yönlendirmek istiyor. Umarım, doğru adımlar atılır. Günün sonunda özellikle güneş enerjisinin Türkiye için çok faydalı olacağına ve enerjide dış ülkelere bağımlılığımızı azaltacağına inanıyorum. Ve sanki bugünlerde öyle bir noktaya gelindi ki artık güneş enerjisi santralleri, özellikle üretilen elektriğin üretildiği yerde tüketilmesi ile konvansiyonel termik santrallerle rekabet edebilecek düzeye geldi. Nükleer santraller hakkında çok derin analizlerim yok. Ama sanki uluslararası örneklerde görüldüğü gibi yatırım ve güvenlik maliyetleri açısından çok pahalı bir çözüm gibi görünüyor. Ayrıca, dışa bağımlılığımızı ne kadar indirdiği tartışma konusu olabilir. Keza, bu teknolojinin kurulumu, bakımı ve çok zehirli atıklara sahip oluşundan dolayı yurt dışına bağımlılığımız sürecek gibi görünüyor. Şunu da eklemek isterim ki güneş enerjisi, depolama sistemleri ile beraber Türkiye’de elektrik üretimi konusunda hızlı bir şekilde paradigma değişikliğine gidebilir. Böylece hem uygun hem de temiz enerji konusunda büyük adımlar atabiliriz. Hatta Türkiye bu konuda Dünya’da başka ülkelere iyi bir örnek olabilir. Bu vizyonun bir parçası olmak bize heyecan veriyor. Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı? Allah bizim Türkiye’yi daha da güzel noktalara taşımamıza izin versin.

25

Temmuz - Ağustos 2016


R

SEKTÖ

Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın Türkiye’de iş yapan bazı yabancı şirketler Türkiye’nin önde gelen altyapı holdinglerinden Akfen ile birlikte uluslararası Financial Times gazetesine verdiği ilanla, tüm dünyaya Türkiye’ye güven ve yatırım mesajı verdiler. Financial Times’da yayınlanan ilanda, “Türkiye’nin güçlü ekonomisinin, dünya ekonomisi ile başarılı entegrasyonu ve fonksiyonel ekonomisi ile iş için elverişli ortam sunmasından dolayı Türkiye’nin geleceğine inanıyoruz. Türk ve yabancı ortaklarımızla ve yatırımcılarımızla beraber Türkiye’deki ticari operasyonlarımızın, faaliyetlerine başarıyla devam ettiklerini, yatırımlarımızın ve işbirliklerimizin sürdürülebilir büyümelerinde hız kesmeden ilerlediğini gururla belirtiriz, ülkenin gelişimini desteklemeye devam edeceğiz” ifadelerine yer verildi. “Yabancı ortaklarımızın Türkiye iştahında bir azalma yok”

Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın: “Yabancı ortaklarımızın Türkiye iştahında bir azalma olmadığı gibi yeni yatırımlar için hep birlikte istekli bir şekilde yolumuza devam ediyoruz. Milletimiz demokrasi ve istikrarı çok önemsiyor ve bunu hiçbir şeye feda etmiyor. Bunu nasıl koruyacağını da artık çok iyi biliyor. Yabancı ortaklarımız da bu durumun farkında. Ayrıca farklı platformlar üzerinden diğer tüm paydaşlarımıza ve Türkiye’ye yatırım yapmak isteyen bütün yabancı yatırımcılara ülkemize olan inancımızı anlatmak istedik. Şahsen, orta ve uzun vadede ülkemize gelen yabancı yatırımların sayısının artacağına inanıyorum” dedi.

Akfen’in tüm yabancı ortaklarının Türkiye’ye duyduğu güven dünya basınında

26

2 Ağustos 2016 Salı günü yayınlanan ilanda Akfen Holding’in iştirakleri ve bağlı ortaklıkları ile birlikte Fransa’dan Aeroports de Paris (TAV) ve Accor Hotels (Akfen GYO), Singapur’dan Port Singapore Authority (MIP), Almanya’dan Heinemann (ATÜ), Birleşik Krallık’tan Souter Investments (İDO) ve United Insurance Brokers (IBS Sigorta Brokerliği) ile İsrail’den TAHAL (Akfen Su) gibi yabancı ortakları yer aldı.

Temmuz - Ağustos 2016



SEKTÖR

Emin Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Emin Üstün

28

Emin Enerji solar destekli meyve bahçesi kurdu Emin Tarım ve Enerji A.Ş, Konya Ereğli’de, sulama amaçlı elektrik ihtiyacını güneş enerjisinden karşılayacak 450 bin ağaçlık organik elma üretim tesisi kurdu. Yaklaşık 3500 tonluk ilk hasat bu yıl olacak.

Temmuz - Ağustos 2016

Emin Tarım ve Enerji A.Ş. Konya’nın Ereğli İlçesi’nde kurduğu 450 bin ağaçlık elma bahçesinde, sulama amaçlı elektriği güneş enerjisinden sağlayarak organik meyve üretecek. İlk hasat bu yıl yapılacak, yaklaşık 3500 tonluk rekolte bekleniyor. Konya’nın Ereğli ilçesi tarımsal üretimde yenilenebilir enerjiden yararlanma konusunda örnek bir projeye ev sahipliği yapıyor. Emin Şirketler Grubu bünyesinde faaliyet gösteren Emin Tarım ve Enerji Anonim Şirketi tarafından geliştirilen, Meyve Üretiminde Tarımsal Sulamaya Yönelik Fotovoltaik Destekli Elektrik Üretim Tesisi Projesi tamamlanarak hayata geçirildi. 450 bin elma fidanı Emin Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Emin Üstün, Emin Tarım ve Enerji’nin yenilenebilir enerji destekli tarımsal faaliyetler konusunda Konya’yı üst seçtiğini belirtti. Bu kapsamda Ereğli ilçesi sınırları içindeki Zengen Mevkii’nde 5000 dekarlık bir arazi satın aldıklarını anlatan Emin Üstün, bunun 3500 dekarlık bölümüne 450 bin elma fidanı diktiklerini söyledi. 400.000 kWh temiz enerji Üstün’ün verdiği bilgiye göre, elma bahçelerinin sulama amaçlı elektrik ihtiyacı güneş enerjisinden elde ediliyor. Bu amaçla bahçenin uygun noktalarına toplam 600 kilovat (kW) gücünde beş adet fotovoltaik elektrik üretim tesisi kuruldu. Söz konusu güneş enerji santrallerinin (GES) üreteceği yaklaşık 400 bin kWh temiz enerji, ağaçların sulamasını sağlayacak pompalarda harcanacak.


R

SEKTÖ

Örnek proje, ziyarete açık Emin Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Emin Üstün, elma bahçelerine kurulan GES’lerin, ucuz ve temiz enerji sayesinde üretim maliyetlerini ciddi ölçüde düşürdüğünü vurguladı. Kesintisiz enerjinin aynı zamanda ürün kalitesini yakalamaya da yardımcı olacağını ifade eden Üstün “Emin Tarım ve Enerji’nin bu tesisi gerek bölgede, gerekse ülkenin başka yerlerindeki girişimciler için bir model oluşturmasını amaçladık. Tesislerimizin kapısı isteyenlere her zaman açıktır. Bilgi birikimimizi, girişimci adaylarıyla paylaşmaya hazırız” dedi. Kırsalda istihdamı artıracak Emin Üstün, Türkiye’nin rüzgâr, güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına giderek daha fazla yönelmesi gerektiğini vurguladı. Üstün şunları ekledi: “Yenilenebilir enerji ile daha temiz bir çevre ve geleceğe bırakacağımız daha güzel bir dünya bizleri bekliyor. Yaptığımız projeyle hem çevreye zarar vermeden, hem de doğal yollarla üretim sağlamış olacağız. Böylece gelecek nesillerimiz için daha yaşanılır bir dünya bırakmak istiyoruz. Ayrıca bu ve benzeri

tesisler sayesinde kırsalda istihdam artışı sağlanarak kente göçün önlenmesine de katkı sağlamış olacağız.” Yerli teknoloji su pompaları Emin Tarım ve Enerji AŞ’nin Konya Ereğli Zengen Mevkii’ndeki 3500 dönümlük (3.500.000 metrekare) araziye kurulmuş 450.000 ağaçlık elma bahçesinde dört adet derin su kuyusu bulunuyor. Emin Enerji’nin geliştirdiği teknolojiyle çalışan pompalar vasıtasıyla kuyulardan çıkarılan su, 5000 tonluk havuzda dinlendirildikten sonra damlama yöntemiyle ağaçlara veriliyor. Tüm bu işler tesisin kendi ürettiği elektrikle yapılıyor. Şebeke elektriğinden bağımsız çalışan pompalar bölgede sıkça yaşanan elektrik kesintilerinden etkilenmiyor. İlk hasat Eylül’de Emin Tarım ve Enerji’nin solar destekli meyve bahçesinde ilk hasat bu yıl gerçekleştirilecek. Eylül ayında başlayacak hasat, ağaçların çeşidine göre farklı tarihlerde tamamlanacak. Tesislerde ilk yıl meyve rekoltesinin yaklaşık 3500 tona ulaşması bekleniyor.

29

Temmuz - Ağustos 2016


RÖPORTAJ

30

Akas Enerji; profesyonel çözüm için uygun partner Yeşil ve sürdürülebilir bir Türkiye için her noktaya temas etmeyi ilke edinen ve her projesiyle en iyi çözüme ulaşmayı hedefleyen Akas Enerji’nin faaliyet alanlarını, yatırımcıya sunduğu avantajları ve gerçekleştirdiği projelerdeki garanti kapsamını firmanın Proje Mühendisi Burak Atalay’dan dinledik.

Temmuz - Ağustos 2016

Öncelikle firmanızdan ve çalışmalarınızdan bahseder misiniz? Akas Enerji olarak 2012 yılının Ocak ayında Antalya’da faaliyete başladık. İtalya’da adım attığımız güneş enerjisi sektöründe, edindiğimiz tecrübeyi 4 yılı aşkın süredir Türkiye’deki müşterilerimizle paylaşıyoruz. Akas Enerji olarak bizler, EPC anahtar teslim kurulum ve danışmanlık hizmeti veriyoruz. EPC anahtar teslim kurulumları hangi hizmetleri içeriyor? Yatırımcılar sizi seçtiği takdirde ne gibi avantajlara sahip olacaklar? Her projenin bir fikir olduğunu düşünürsek, bizler o fikri alıyor ve önce uygulanabilir halde projelendiriyoruz. Gereken izinleri ve bürokratik süreçleri takip ettikten sonra projemize uygun olarak tesisimizi inşa edip sorunsuz ve eksiksiz şekilde müşterilerimize teslim ediyoruz. Akas Enerji olarak bizlerinde güneş enerji santrali yatırımcısı olmamız, projelendirme, izinler ve inşaat konusundaki tecrübemizle birleştiğinde yatırımcılara net, tutarlı ve sağlıklı cevaplar ile verimli sonuçlar sunmamızı sağlıyor. Kurulumlarınızda hangi şartlarla kaç yıl garanti sunuyorsunuz? Gerçekleştirdiğimiz kurulumlarda sisteme şirketimizin yetkilendirdiği kişiler ve kurumlar dışında müdahale olmaması şartıyla 2 yıl kurulum garantisi veriyoruz.


RÖPORTA

J

Kısa ve uzun vadedeki hedef projelerinizden bahseder misiniz? İnşaatını bitirmek üzere olduğumuz kendimize ait olan güneş enerji santralimizi devreye aldıktan sonra, hali hazırda geliştirmekte olduğumuz projeleri inşa etmek ve çeşitli ihalelere katılıp devlet ve özel sektördeki proje portföyümüzü genişleterek pazarda etkin rol almak istiyoruz. Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki konumunu nasıl yorumluyorsunuz? Yatırımcıyı teşvik hususunda ne gibi iyileştirmeler yapılabilir? Yenilenebilir enerji konusunda zaman anlamında Avrupa’nın gerisinde kaldık maalesef. Yine de geçtiğimiz 3 yılda piyasanın hızlı bir şekilde gelişmesi, sektör adına ümit verici. Fakat sektörün ümit vermeye devam etmesi için bazı kotaların kaldırılması ve yenilenebilir enerji bürokrasisinin daha esnek bir yapıya bürünmesi oldukça büyük önem arz ediyor. Ayrıca politik durumumuz yabancı yatırımcıları çok tedirgin ediyor ve bu durum sektörün büyüme hacmini olumsuz yönde etkiliyor. Siyasi birliktelik ve istikrarın tekrar sağlanması da yeni yatırımcıların gelmesine ciddi şekilde katkıda bulunacaktır. Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı? Yukarıda bahsettiğim bürokratik engellerin aşılması ve koyulan sınırlandırılmaların kaldırılması konusunda ortak hareket etmeyi temenni ediyorum. Sektöre yatırım yapmak isteyen kişilere de gündemdeki projeleri hakkında doğru adreslerden bilgi almalarını tavsiye ediyorum.

Proje Mühendisi Burak Atalay

31

Temmuz - Ağustos 2016


RÖPORTAJ

Atergrup Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Ceylan

32

Aterenerji, bu yıl 10 MW’lık güneş enerjisi santrali kurulumu hedefliyor

Güneş enerjisi santrali kurmayı planlayan yatırımcılara yasal prosedürler de dâhil olmak üzere anahtar teslim hizmet sunan Aterenerji, bu yıl toplam 10 MW’lık GES kurulumu hedefliyor.

Temmuz - Ağustos 2016

Bugüne kadar gerçekleştirdikleri projeler ile Ege Bölgesi’ne güneş enerji sistemleri açısından önemli katkılarda bulunduklarını vurgulayan Atergrup Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Ceylan, “Atergrup olarak inşaat sektöründe taahhüt, uygulama ve toptanperakende satış konularındaki şirketlerimiz ve alt markalarımızla 1995’ten bu yana faaliyet gösteriyoruz. Solar enerji konusunda 2010’da başlattığımız araştırmaları 2012’de tamamladık ve Aterenerji’yi kurduk. Distribütörlüğünü aldığımız Alman-Türk ortak girişimi olan Schmid-Pekintaş panelleri, 1. sınıf ekipman tercihimiz, uzman kadromuz ve güçlü ekibimiz ile hizmet veriyoruz” dedi. Çok kısa bir sürede Ege Bölgesi’nin en büyük çatı projesi olan Güres Tavuk Çiftliği projesini tamamladıklarını ve çiftliğin 5 adet çatısını solar paneller ile kapladıklarını anlatan Ceylan, “Kapasitesi 5 MW olan bu tesis,1MW’lık kısmı 2014’te mahsuplaşarak kendi elektriğini üretmeye ve fazlasını devlete satmaya başladı. Bir diğer örnek projemiz ise kapasitesi 1 MW olan Minya Soğuk Hava Deposu, Ege Bölgesi’nin en büyük soğuk hava deposu olma özelliğini taşımaktadır. Manisa-Turgutlu’da yer alan bu tesiste, Schmid-Pekintaş’ın polikristalin panelleri kullanıldı. Alt konstrüksiyonda ise magnelis özellikli Atersolar profilleri tercih ettik. Bir diğer markamız olan Atersolar Altkonstrüksiyon sistemleri, GES kurulumlarında özellikle çatıya entegre edilen solar sistemlerde yalıtım ve izolasyon problemlerinin çözümlenmesi adına Atersan profesyonel çatı ekibi, proje ekibi ve Aterenerji profesyonelleri ile özel olarak geliştirilmiştir. Güncel olarak Düzce’de kurulan Aluform Pekintaş binası üzerine 1 MW çatı üstü kurulumunu da Aterenerji gerçekleştirmektedir. Çatı kurulumlarına ek olarak, Trakya Kalkınma Ajansı tarafından


R

SEKTÖ

açılan Balabanköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne ait araziye konumlandırılan GES Projesi de Aternerji’nin sorumluluğu altındadır. Müşterilerimize A’dan Z’ye anahtar teslim EPC hizmeti sunarak, gerektiğinde finansal kolaylıklar sağlayarak, Avrupa standartlarında uzun yıllar sorunsuz çalışabilecek sistemler kurmanın mutluluğunu yaşamaktayız ” diye konuştu. Kurulumunu üstlendikleri tüm projelerde yasal süreçlerin yönetilmesi, elektrik&statik projelendirme, malzeme alımı, ışınım analizleri ve teknik raporlama, sistem kurulumu ve devreye alma hizmetlerini sunduklarını ifade eden Ceylan, “Aterenerji olarak 2016 hedefimiz 10 MW GES kurulumu gerçekleştirmek. Bunun 3 MW’lık kısmı tamamlandı. Enerji tesislerinde yatırımlar yapıldıktan sonra en büyük problem işletme ve bakımdır. Biz, modül hücrelerde oluşabilecek her türlü hasarı özel cihazlarla ölçüyoruz. Bahsi geçen bu periyodik ölçümlere ek olarak, kurulum bölgesinin çevresel şartlarından ötürü, panel yüzeyinde oluşabilecek tozlanma sebebiyle ortaya çıkabilecek olası performans düşüşlerinin önüne geçmek için uzmanlarımız saf su kullanılan özel dönüşüm cihazları ile panel yüzeylerini temizlemektedir” dedi.

başlıklar halinde arz sıkıntısı, yerli ve yenilebilir kaynakların yeterli düzeyde kullanılamaması, yetersiz enerji politikası, enerji verimliliğinin yeterince uygulanamaması, kamuda kurumlar arası yetersiz koordinasyon, özel sektör için yeterli destek ve teşvik mekanizmalarının uygulanamaması, sektörde oluşan bilgi kirliliği ve uzman eksikliği şeklinde sıralayabiliriz. Ana hatlarıyla bu sorunların artması ve yeterli çözüm politikalarının geliştirilememesi ileriki yıllarda ülkemizi çok büyük sıkıntılara sürükleyebilir” görüşünü savundu. Atergrup Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Ceylan; “ Biz yüksek teknolojik ürünler ve müşterilerimizin tercihleri doğrultusunda sunabileceğimiz alternatif çözümler ile uzun yıllar boyunca yüksek verimde çalışan sistemler kuruyoruz ve bu konuda kendimize güveniyoruz. Bu sebeple, finansal konuları ikinci planda değerlendiriyoruz. Bize güvenen ve Avrupa standartlarında güneş enerji sistemlerine sahip olmak isteyen tüm değerli yatırımcılarımıza her konuda destek olmaya hazırız.”

Endüstriyel yapılardaki uzmanlıkları nedeniyle birçok sanayicinin solar enerji çözümleri konusunda kendilerinden yardım ve destek talebinde bulunduğunu vurgulayan Ceylan, “Yatırımın maliyet hesapları GES kurulumu düşünen potansiyel müşterilerimiz tarafından olumlu karşılanmasına rağmen mevzuattaki işleyiş ve yasal süreç yatırımcıların bir adım geride durmasına sebep oluyor. Aterenerji olarak, müşterilerimizin bu bakış açısını anlıyor ve yasal prosedürler hakkındaki deneyimlerimizi anahtar teslim sistem kurulumu başlığı altında sunuyoruz. Böylelikle, yatırımcılar, herhangi bir prosedür ve yasal süreçle uğraşmak durumunda kalmaksızın yatırımlarını gerçekleştiriyorlar. Sürecin devamında ise, tüm izinleri alınmış ve kurulumu tamamlanmış güneş enerji sistemi anahtarını müşterimize teslim ediyoruz.” şeklinde konuştu. Aterenerji solar montaj sistemlerinin Atersolar markası ile Türkiye yapı sistemlerine ve yapı malzemelerine uygun olarak tasarlandığını anlatan Ceylan, “Kendi konstrüksiyon sistemlerimizi üretmek, kurulum alanında esneklik sağlayabilmek açısından çok önemli bir özellik. Ek olarak, çatı kurulumlarının bir numaralı sıkıntısı yalıtım eksikliği sebebiyle çatıdan sızıntı olmasıdır. Atersolar montaj sistemleri ile Aterenerji’nin uzun yıllar sorunsuz ve yüksek verimde çalışan sistemler inşa etme amacını destekliyoruz, tesisin verimini etkileyecek en ufak detay için özenle çalışıyoruz” dedi.

33

“GES için eğitimli personel yetiştiriyoruz” Kaliteli bir sistem kurulumu için ustaların iyi eğitimli olması gerektiğine dikkat çeken Ceylan, “Güneş enerjisi Türkiye’de yeni bir sektör olduğu için deneyimli ve kaliteli eleman bulmak kolay değil. Biz de bünyemizdeki Aterakademi’yi GES kurulumu hakkında sektördeki diğer ustalara eğitim verecek konuma getirdik ve dışarıdan katılan tüm ustalara bir sertifika belgesi verdik. Müşterilerimize A’dan Z’ye anahtar teslim EPC hizmeti veriyoruz. Sadece kurulum yaparken veya ürün satarken değil, sistem kurulumu tamamladıktan sonra da hizmetlerimiz devam etmektedir” açıklamasında bulundu. “Bulabildiğimiz her alanda GES kurmalıyız” Türkiye’nin enerji ithalatını azaltmak ve enerji maliyetlerindeki artışlardan zarar görmemek bulunacak her alanda fotovoltaik tesislerle, güneşten elektrik imkânının değerlendirilmesi gerektiğini anlatan Ceylan, “Ülkemizin enerji talebi giderek artıyor. Bu da beraberinde birçok sorunu getiriyor. Bunları

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Güneş Kolektörlerinde yalıtım verimlilik sağlıyor Doğru yalıtım malzemelerini seçerek kolektörün verimini artırmak mümkün… 34

Türkiye coğrafi konumu itibarıyla güneş kuşağı içerisinde yer alan ve güneş enerjisi kullanımının yaygın olduğu bir ülke… Güneş enerjisi sektörü geçmiş yıllarla kıyaslandığında gelişimini hızla sürdürüyor ve buna bağlı olarak da kolektör kullanımı her sene artıyor. Ülkemiz, güneş enerjisinden sıcak su elde edilmesinde dünyada dördüncü, Avrupa’da ise ikinci sırada bulunuyor. Güneş enerjisinde önemli yere sahip kolektörlerin verimini artırmak için doğru yalıtım malzemeleri seçilerek “yalıtım” yaptırılması gerekiyor. Güneş enerjisine yapılan her yatırım, karbon salımının azalmasına yardımcı oluyor ve düşük karbon ekonomisine katkı sağlıyor. Alışılagelmiş enerji kaynakları tasarrufu adına da büyük önem arz eden güneş enerjisinin kullanım alanları arasında; tarımsal ürünlerin kurutulması, seraların ve konutların ısıtılması, sıcak su elde edilmesi, sanayide buhar elde edilmesi ve binaların soğutulması uygulamaları yer almaktadır. Türkiye’de yaklaşık 16 milyon m²‘lik uygulanmış güneş kolektörleri şu anda çatılarda enerji topluyor ve sıcak su elde ediyor. Güneş kolektörlerinden azami verimlilik alınmasında, İzocam’ın Solar 35 C ve Solar 35 T Kolektör Şiltesi ve Kolektör Levhası SPF sertifikalı ürünleri etkili çözümler sunuyor. Solar 35C 35C Black, kaplamasız ve özel olarak renklendirilerek iki farklı tipte imal edilen, 0,035 W/mK düşük ısı iletkenliğine sahip camyünü şilte olup güneş kolektörlerinde ısı yalıtımı amacıyla kullanılıyor. Solar 35T - 40T ise yine kaplamasız

Temmuz - Ağustos 2016

imal edilen taşyünü levhalardır ve bu ürünler de ısı yalıtımı sağlamaktadır. Solar 35C - 35C Black ve Solar 35T - 40T ürünleri, kullanım esnasında panel camının iç yüzeyinde buğulanma yapmaması ve geçirgenliğinin her zaman yüksek kalmasını sağlaması ile SPF sertifikasını almaya hak kazanmış ürünlerdir. Kolektör Levhası güneş kolektörlerinde ısı yalıtımı amacıyla özel ebatlarda siyah renkte imal edilen camyünü levhadır. Kolektör Şiltesi ise güneş kolektörleri ve depolarının ısı yalıtımı için özel ebatlarda siyah renkte imal edilen camyünü şiltedir. Güneş kolektörlerinin ısı yalıtım uygulamalarında solar şilteler kullanılıyor. Kasa yüksekliğinin izin vermesi durumunda soğurucu yüzey ile alt yüzey yalıtımı arasında 10 - 20 mm boşluk bırakılarak ürün yerleştirilir. Kolektörlerin havalandırılması için, yağmur sularının giremeyeceği yerlere 2-3 mm’lik delikler açılmalıdır. Aksi halde, bulunabilecek su buharı geceleri camlarda yoğuşarak ve metal yüzeye damlayıp korozyona neden olarak kolektörün verimsiz çalışmasına neden olabilir. SPF sertifikalı Solar 35C ve Solar 35C Black veya Solar 35T - 40T ürünleri kullanıldığında, kolektör cam iç yüzeyinde buğulanmaya sebebiyet vermezler. Ayrıca Kolektör Şiltesi kullanımında, sıcak su deposu yüzeylerinden taşınım ve ışınım yoluyla meydana gelen ısı kayıplarına karşı yapılan uygulamalarda mesafe tutucularda ısı köprülerine karşı konstrüktif önlemler alınmalı, çift cidar arasına yerleştirilen şiltenin kalınlığını yitirmemesine özen gösterilmelidir. Kentsel Dönüşüm güneş enerjisi için de fırsat… Onuncu Kalkınma Planında birincil enerji üretiminde %27 olan yerli kaynak payının 2018 itibariyle %35’e çıkarılması planlanmaktadır. Yenilenebilir Enerji Eylem Planında da 2023 yılı itibarı ile ülkemizde ısıtma ve soğutmada enerji ihtiyacının en az % 15’inin yenilenebilir enerjiden karşılanma hedefi yer almaktadır. 2015 yılında ülkemizin Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Sekreteryası’na sunduğu Ulusal Katkı Niyet Beyanı (INDC) hedeflerine erişimde de güneş enerjisi sistemleri önemli rol oynayacaktır. Ülkemizin ihtiyaçları ve yenilenebilir enerji potansiyeli düşünüldüğünde, hedefli çalışmalarla bu başarımın daha da yüksek seviyelerde sağlanabileceği kolaylıkla belirtilebilir. Kentsel dönüşüm bu konuda önemli bir fırsattır. Mevcut yönetmelik dışında çok daha ileriyi öngörerek ve güneşten yararlanarak kentsel planlamalar yapılır ve enerji etkin, çoklu konfor temelli bina tasarımları uygulamalarda yer alırsa, güneş enerjisi teknolojileri ile birlikte çok daha tasarruflu yapılar elde edilebilir.



SEKTÖR

Prysmian Group Türkiye CEO’su Erkan Aydoğdu

“ISO 500 sıralamasında ilk 100 içinde yer almaktan 36

büyük mutluluk duyuyoruz”

Prysmian Group Türkiye, İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı, 2015 yılı 500 Büyük Sanayi Kuruluşu geçen yıla göre, 26 sıra yukarı tırmanarak Türkiye’nin en büyük ilk 100 şirketi arasında yer aldı.

Dünya çapında enerji ve telekomünikasyon kabloları sektörünün lideri Prysmian Group’un Türkiye operasyonu Prysmian Group Türkiye, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan Türkiye’nin ilk 500 sanayi şirketi sıralamasında, 2015 yılı sonuçlarına göre 96. sırada yer aldı. Bir önceki yıl, İSO 500 sıralamasında 122. sıradaki yerini 26 basamak yukarı taşımayı başaran Prysmian Group Türkiye’nin, geçen sene itibariyle üretimden net satışları 928 milyon 625 bin 248 TL olarak açıklandı. Prysmian Group Türkiye CEO’su Erkan Aydoğdu, “ISO 500 sıralamasında ilk 100 içinde yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz.” dedi. Prysmian Group Türkiye’nin yeni teknolojilerle katma değeri yüksek projelere imza attığını, toplam cironun yüzde 30’unu ihracattan elde edildiğini belirten Aydoğdu, şunları söyledi: “Fabrikamızda, şantiyelerimizde, ofislerimizde görevli her bir çalışanımızla birlikte, ‘Türkiye’yi Yarınlara Bağlıyoruz’ misyonumuz doğrultusunda çalışmalarımızı, büyük bir heyecan ve istek ile sürdürüyoruz. Dolayısıyla da, attığımız her adımın olumlu sonuçlarını alıyoruz. Bugün, İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı bu raporda 96. sırada yer alıyor oluşumuzda, özveriyle çalışan tüm çalışanlarımızın payı var. Kendilerine bir kez daha teşekkür ediyoruz. Üretimimiz, teknolojimiz, sağladığımız istihdam ve ülke ekonomisine sağladığımız yüksek katma değerle Türkiye’nin en güçlü ilk 100 kuruluşu arasında yer almak bizi son derece gururlandırmıştır.” Prysmian Group Türkiye, Prysmian Group bünyesinde yer alan toplam 89 üretim tesisi içerisinde, aynı anda enerji, haberleşme ve fiber optik kablo üretimi yapabilen 9 fabrikadan biri olarak

Temmuz - Ağustos 2016


R

SEKTÖ

öne çıkıyor. Prysmian Group Türkiye’nin Mudanya fabrikasında bugün 22.000 farklı kablo üretimi yapılabiliyor. Bu ürünler, Türkiye pazarının yanında, aralarında Azerbaycan, Barbados, Çin, Fransa, İngiltere, Kuzey Afrika, Ortadoğu ülkeleri, Papua Yeni

Gine, Sri Lanka, Şili, Türkmenistan ve Ürdün gibi çok geniş bir coğrafyayı kapsayan 40’dan fazla ülkeye ihraç ediliyor.

37

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Yingli Solar Türkiye Ülke Müdürü Uğur Kılıç

38

Yingli Solar’ın 2016 ilk çeyrek kârı 72.8 milyon dolar oldu Merkezi Çin’de bulunan ve dünyanın en büyük güneş paneli üreticilerinden biri olan Yingli Solar, 2016 yılının ilk çeyreği itibariyle 72.8 milyon Amerikan Doları kâr açıkladı. Yingli Solar ayrıca 2015 yılında Ar-Ge çalışmalarına yaptığı 61,3 milyon USD tutarındaki yatırımla Çinli güneş paneli üreticileri arasında ilk sırada yer aldı.

Temmuz - Ağustos 2016

Dünyada 30 bölgesel ülke ofisine sahip, kurulduğu tarihten bugüne kadar 90’dan fazla ülkeye 50 milyonun üstünde panel satışı gerçekleştiren, dünyanın en büyük güneş paneli üreticilerinden birisi olan Yingli Solar, 2016 yılının ilk çeyreğinde 72.8 milyon Amerikan Doları kar ettiğini açıkladı. Yingli Solar finansal sonuçlarına göre en son 2011 yılının üçüncü çeyreğinde kar açıklamıştı. Yingli Solar’ın 2016 yılı ilk çeyreği geliri 2015 son çeyreğine göre yüzde 10 artışla 364,6 milyon USD’ye, karlılık oranı ise 2015 yılı son çeyreğinde yüzde 11.8 iken 2016 yılının ilk çeyreğinde yüzde 20’ye ulaştı. Ar-Ge yatırımında da lider Yingli Solar Türkiye Ülke Müdürü Uğur Kılıç, Yingli Solar’ın 2016 ilk çeyrek döneminde kar açıklama başarısını göstermesinden dolayı mutlu olduklarını belirtti. Ayrıca dünyada araştırma ve geliştirmeye en çok önem veren şirketlerden birisi olduklarına dikkat çeken Uğur Kılıç, “Bundan önceki yıllarda olduğu gibi 2015 yılında da Ar-Ge çalışmalarına rakiplerine oranla daha fazla yatırım yaparak verdiği önemi gösterdi. 61,3 milyon dolarlık yatırımıyla dünyanın en çok Ar-Ge yatırımı yapan Çinli güneş paneli üreticileri arasında lider konumuna yükseldi” dedi. Çift taraflı güneş paneli üretti Uğur Kılıç, Yingli Solar’ın Ar-Ge’ye yaptığı yatırımın sonucu olarak Mayıs 2016 tarihinde Çin’in Shanxi eyaletindeki 50 MW’lık Datong güneş enerjisi santralinde kullanılan güneş panellerinin hem ön yüzünden hem de arka yüzünden elektrik ürettiğini


R

SEKTÖ

sözlerine ekledi. Çift taraflı olarak elektrik üreten monokristal güneş panellerinin standart güneş panellerine göre yüzde 30 daha fazla verimli çalıştığını belirten Uğur Kılıç, “Bu güneş panelleri ile yüksek teknoloji üst seviye ürünlere odaklanarak brüt kar marjımızı yüksek tutup, rekabetçi pazarlarda gelişmemizi sürdürmeyi amaçlıyoruz” şeklinde konuştu. Yatırımcıya güven veren kârlılık Uğur Kılıç, Yingli Solar markasının ilk çeyrekte tekrar kâr oranı yakalayıp yatırımcısına güven verdiğini, Ar-Ge yatırımlarında da üst sıralarda yer alarak inovasyona verdiği önemi bir kez daha gösterdiğini vurgulayarak şöyle devam etti: “2016 yılının ilk çeyreğinde tüm dünyada 508.1 MW güneş paneli satışı gerçekleştirdik. 2016 yılının ikinci çeyreğinde de 580 MW

ila 620 MW seviyesinde bir satış yapmayı planlıyoruz. Türkiye’de ise pazar payımızı halen koruyoruz. Geçtiğimiz ay açılışını yaptığımız Konya Kızören güneş enerjisi santralinde 75 bin adet Yingli Solar paneli enerji üretiyor. Özellikle Japonya’ya yapılan satışların global satışlarda olumlu etkisi büyük. Yeni pazarlara yapacağımız satışlarla ve Türkiye’de hayata geçecek olan yeni güneş enerjisi santralleri projeleriyle Yingli Solar markası hem dünyada hem de ülkemizde hızla büyüyecek.”

39

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

40

Baymak’tan Kıbrıs’a 7 basketbol sahası büyüklüğünde güneş kolektörü

Baymak, Elexus Hotel Resort Casino’ya 7 basketbol sahası büyüklüğünde 640 adet güneş kolektörü uygulamasını gerçekleştirdi.

Temmuz - Ağustos 2016

Isıtma ve soğutma ürünleriyle enerji verimliliğini her zaman ön planda tutan Baymak, güneş enerji sistemlerindeki uygulamalarına her geçen gün bir yenisini ekliyor. Güneş kolektörleriyle Türkiye’nin pek çok yerinde uygulamalar yapan Baymak, Girne’nin seçkin otellerinden Elexus Hotel Resort Casino için 640 adet güneş kolektörü kurulumu yaparak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en büyük güneş kolektörü kurulumuna imza attı. Baymak Kıbrıs Bayisi Elparts Enterprises ve Antalya Eşer Mühendislik tarafından gerçekleştirilen uygulama sonrası Kıbrıs’ın gözde oteli Elexus Hotel Resort Casino, temiz enerjiden yararlanacak. Uygulanan Güneş Kolektörlerinin toplamı 7 adet basketbol sahasına eşit… 7 adet basketbol sahası büyüklüğünde bir alana kurulan 640 güneş kolektörü, yaz döneminde Otel’in toplam sıcak su ihtiyacını ilave herhangi bir enerji kaynağına ihtiyaç duymadan karşılayabilecek, kış aylarında ise ön ısıtma


R

SEKTÖ

yine bu yolla sağlanacak. Günde yaklaşık 130 metreküp sıcak su üretimi için hazırlanan proje aynı zamanda Otel’in kullanım sıcak su ihtiyacı için gerekli ısının yaklaşık yüzde 60’ını da karşılayacak güçte üretildi. Elexus Hotel Resort Casino 640 adet güneş kolektörü sayesinde yıllık 272 bin metreküp LPG

ve 70 Bin Türk Lirası elektrik tasarrufu sağlamış olacak. Otel, bu yatırımı kendini 7 ay gibi kısa bir sürede amorti ederken, doğaya 300 ton karbondioksit salınımını da engellenmiş olacak. Elexus Hotel Resort Casino için hazırlanan proje yaz aylarında yüzde 80–90, kış aylarında ise yüzde 40-50 sistem verimliliği ile çalışıyor.

41

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

42

Yenilenebilir enerjinin allegorisi

Aksa Enerji ve National Geographic Kids Dergisi işbirliğiyle 6-12 yaş arası çocuklar arasında düzenlenen ‘‘Yenilenebilir Enerji ve Doğal Kaynakların Korunması’’ konulu resim yarışmasının sonuçları açıklandı.

Temmuz - Ağustos 2016

Aksa Enerji ve National Geographic Kids Dergisi işbirliğiyle 6-12 yaş arası çocuklar arasında düzenlenen ‘‘Yenilenebilir Enerji ve Doğal Kaynakların Korunması’’ konulu resim yarışmasının sonuçları açıklandı. Türkiye’nin birçok bölgesinden yoğun katılımın olduğu yarışmada, yaş faktörlerini de göz önüne alan jüri üyeleri iki resmi büyük ödüle layık gördü. Yenilenebilir enerjinin gücünü çocukların gözünden anlatan resimler 23-28 Mayıs tarihleri arasında Aksa Enerji Genel Müdürlük binasında sergilendi. Sürdürülebilirliğe ve topluma katkı sağlayacak projeleriyle yaşama değer katan Aksa Enerji, düzenlediği resim yarışması ile çocukları yenilenebilir enerjinin gücünü keşfedecekleri bir yolculuğa çıkardı. Çocuklar, yenilenebilir enerji kaynaklarını, doğal kaynakların kullanımını ve doğal kaynakların çevre için ne kadar önemli olduğunu çizdikleri resimler ile anlattılar. Doğal kaynaklara yönelmek konusunda çocukları bilinçlendirmek isteyen Aksa Enerji’nin CEO’su Cüneyt Uygun “Çocukları doğal kaynakların önemi ve yenilenebilir enerji konusunda bilinçlendirmek sorumluluklarımız arasında yer alıyor. Çocukların bu konularda farkındalıklarını artırmak için atacağımız her adım bizim için çok önemli. Aksa Enerji olarak gerçekleştirdiğimiz yarışma ile Türkiye’nin dört bir yanından çok etkileyici resimler aldık. Çocuklar kendi gözlemlerini yetenekleriyle kâğıda yansıttılar, biz de Aksa Enerji olarak bu değerli çalışmaları ödüllendirdik.” dedi.


R

SEKTÖ

Güzel doğa, kötü doğa

Birbirinden anlamlı resimlerin dereceye girdiği yarışmada birinciliği 7 yaşındaki Elifsu Bahar ve 11 yaşındaki Mehmet Yılmaz paylaştı. “Güzel Doğa ve Kötü Doğa” isimli resmiyle Elifsu Bahar, kırmızı başlıklı kız ve kurt hikâyesinden yola çıkıp, resmi keskin çizgilerle ikiye ayırarak hayallerini resmetti. Mehmet Yılmaz ise “Dünya’ya İki Taraftan Bak” isimli resmiyle kum saati kullanarak kısıtlı kaynaklarımızı tükettiğimize ve vaktin azaldığına dikkat çekerek birinciliğe hak kazandı. Yarışmanın birincileri aileleriyle birlikte Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan 5 yıldızlı Mirada Del Mar Oteli’nde 17-19 Haziran tarihleri arasında her şey dâhil bir hafta sonu tatili kazandı. “Dünyamızı Tüketmeden Yenilenebilir Enerji” isimli resmiyle ikinci olan Kaya Yüzseven (11), bisiklet sahibi olurken,

yarışmada üçüncülüğü elde eden Ece Engün (8), “Gezer Vakum” isimli resmiyle paten kazandı. Yarışmada mansiyon ödülüne layık görülen Çağın Akay Yazıcı (10), Arda Saygı (10), Rengin Küçükçanakçı (7), Defne Ayan (7) ise boya seti ve resim defteri kazandı. Dereceye giren resimlerle ilgili olarak Aksa Enerji CEO’su Cüneyt Uygun; “Projemizin odağında doğal kaynaklara yönelmek konusunda çocukları bilinçlendirmek yatıyordu. Çocuklarımızın yaptığı resimler de doğal kaynakların küresel bir mesele olduğunu ve ihmallerde sonuçların bütün dünyayı etkileyeceğinin farkında olduklarını gözler önüne seriyor. Umuyoruz kazandıkları hediyeler de bu vizyonlarını devam ettirmek için birer motivasyon olacak. Ödül alan çocuklarımızı kutluyor, ailelerine teşekkürlerimizi iletiyoruz” dedi.

43

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

44

Greeneco jeotermal santrali ile Türkiye’nin 2023 vizyonuna destek…

Greeneco Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kamil Özdağ, “Ülkemizin 2023 yılı planlarına göre, elektriğin en az yüzde 30’unun yenilenebilir kaynaklardan sağlanması hedefleniyor. Greeneco Enerji olarak amacımız; yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları ile sürdürülebilir, ekonomik, temiz, insanlık için faydalı, çevreye saygılı, adı gibi ‘Green-Yeşil’ enerji üretmek ve ülkemizin 2023 hedeflerini gerçekleştirmesine katkıda bulunmak” dedi.

Daha yaşanabilir bir dünya hedefiyle ülkemizin enerji açığını karşılamaya odaklanan Greeneco Enerji, yenilenebilir enerji üretimine başladı.

Türkiye, dünya ülkeleri arasında enerji tüketiminde ön sıralarda geliyor. Ülkemizin 2014 - 2018 dönemine ait 10. Kalkınma Planı ile enerji alanında dışa bağımlılığımızı azaltmaya yönelik alternatif politikalar oluşturulması, büyüme ve cari açık üzerinde olumlu etkiler oluşturulması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji üretimindeki payının yükseltilmesi amaçlanıyor. Ayrıca, 2023 yılında ülkemizin elektrik enerjisi ihtiyacının bugüne kıyasla iki kat artarak yaklaşık 500 milyar kWh olacağını tahmin ediliyor. Bu talebi karşılayabilmek için ise, bugün kurulu gücümüzün 2 katına çıkarılması ve 100.000 MW’a

Temmuz - Ağustos 2016

Saray Holding ve Acarsan Holding ortaklığıyla 2012 yılında kurulan Greeneco Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Denizli - Sarayköy - Tekke bölgesinde 2 bin 250 hektar alanda gerçekleştirdiği 110 milyon dolarlık proje yatırımı ile Türkiye’nin artan enerji ihtiyacına çözüm olmayı hedefliyor. Greeneco, tamamladığı santral montajları ve deneme üretimlerinin ardından Mart 2016 itibarıyla resmi jeotermal enerji üretimine başladı.


R

SEKTÖ

Greeneco Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kamil Özdağ

ulaştırılması gerekiyor. Bu öngörülerden hareketle 2023 yılına kadar ülkemiz elektrik enerjisi üretimi içindeki yenilenebilir enerji kaynaklarının payının en az %30’a çıkarılması hedefleniyor. İthal girdiye ihtiyaç duymaksızın, çevreci, yerli ve yenilenebilir kaynaklar ile elektrik üretebilen Greeneco Enerji; yeni üretime başlayan santrali ile Türkiye’nin enerji üretim hedeflerine katkı sunmaya başladı. Santral, ülkemizde yerli türbin üretilmesine olanak sağlayan ve aynı zamanda ilk yerli türbin kullanan jeotermal elektrik santrali olma özelliğine de sahip. Denizli – Sarayköy - Tekke jeotermal projesi ile amaçlarının yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları ile sürdürülebilir, ekonomik, temiz, insanlığa faydalı, çevreye saygılı, adı gibi ‘Green-Yeşil’ enerji üretmek olduğunu vurgulayan Greeneco Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kamil Özdağ, “Sahamızda toplam 60 MWe’lik bir kurulu güce ulaşmayı planlıyoruz. İlk etapta 2 üniteden oluşan 25,6 MWe gücündeki ilk santralimizin kurulumunun ardından üretimi başlattık.

çalışmalarımız da hızla devam ediyor. 2. etap yatırımımızın 2019 yılında tamamlanması ile 240 Milyon Dolarlık bir yatırım değerine ulaşarak, 60 MWe kurulu güç ile yıllık 540.000.000 KWh üretim kapasitesine ulaşmayı planlıyoruz. Yatırımlarımız Türkiye genelinde sanayicilerin de dikkatini çekiyor. Bu başarılarımızdan dolayı Denizli Ekonomisinin Aktörleri Ödülleri’nde “Yılın En Büyük Yeni Yatırımı” ödülüne layık görüldük.”

45

“Projemiz ile ayrıca, yıllık yaklaşık 125 milyon m2 doğalgaz ithalatının önüne geçilmesini ve ülkemiz doğalgaz ithalatının 45 Milyon Dolar düşürülerek cari açığımızın azaltılmasına olumlu katkı sağlamayı hedefliyoruz. Greeneco Enerji olarak projemiz, fosil yakıt kullanımını azaltacak ve cari açığın kapanmasına katkı verecek önemli projelerden biri” dedi. Greeneco jeotermal santrali projesinin ana danışmanlıklarını; Hacettepe Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, GeologicaI Inc. California USA ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü gerçekleştiriyor.

Bu santralimizde yıllık 200.000.000 KWh elektrik enerjisi üretilecek. 2. etap yatırımımızla ilgili mühendislik Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Legrand, Avrupa’da ISO 50001 Enerji Verimliliği 46

sertifikası alan ilk Fransız üretici firması oldu

Legrand, ISO 9001 Kalite Yönetim ve ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri’ne ISO 50001 Enerji Verimliliği Belgesi’ni de entegre ederek, yeni bir ilke daha imza attı.

Temmuz - Ağustos 2016

Elektrik tüketimini azaltmak ve yüksek kaliteli enerji kaynağı sağlamak için pek çok çözüm sunan Legrand, yapılan denetlemeler neticesinde ISO 50001 Enerji Verimliliği Belgesi almaya hak kazandı. Elektrikli ve dijital bina altyapılarında dünya çapında uzman Legrand, sektörde bir ilke daha imza atarak, Avrupa kapsamında ISO 50001 Enerji Verimliliği Belgesi alan ilk ve tek firma olmayı başardı. Denetlemelerden başarıyla geçen Legrand, daha önce aldığı ISO 9001 Kalite Yönetim ve ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri’ne ISO 50001 Enerji Verimliliği Belgesi’ni de entegre ederek bir ilki daha hayata geçirmiş oldu. Fabrikalarında yüksek ve yeni teknolojilileri kullanarak üretim yapan Legrand’ın Kurumsal Sosyal Sorumluluk Stratejisi (CSR) ile de uyumlu olan Avrupa standartları ISO 50001 sertifikasyon belgesi, 26 Ocak 2016 tarihinde gerçekleşen törende Bureau Veritas Genel Müdürü Jacques Matillon tarafından, Legrand Grubu İdari Direktörü Patrice Soudan’a teslim edildi. Soundan: Legrand, enerji verimliliği konusunda da kendini kanıtladı Törende konuşan Legrand Grubu İdari Direktörü Patrice Soudan sertifikayı teslim aldıktan sonra; “Bu sertifika, iklim değişikliğini durdurmak için Legrand’ın taahhüdünü göstermektedir. Varlığımızı sürdürdüğümüz Avrupa ülkelerinde bunu gerçekleştirmek daha da büyük önem taşıyor. Bu nedenle bu belge, Avrupa ENMS enerji verimliliğini daha da arttırmak için Legrand’ın kapasitesini


R

SEKTÖ

güçlendirmesine yardımcı olacak” dedi. Legrand Grup Çevre Başkanı Jean Michel Rossignol ise ”Biz Legrand çalışanları, bir çalışmaya imza atarken, öncelikle kendimizi müşterimizin yerine koyarız. Dolayısıyla da kaliteden ödün vermeden, yenilikçi ürünlere imza atarız. Bu sayede Avrupa kapsamında ISO 50001 Enerji Verimliliği Belgesi alan ilk ve tek firma olmayı başardık. Bu alanda da sektörümüze örnek ve öncü olacak çalışmaları hayata geçirmekten dolayı mutluyuz. Öte yandan tüm bu süreç boyunca projeyi yürütürken danışmanlık hizmeti aldığımız Bureau Veritas ile çalışmaktan büyük keyif aldık” dedi. Legrand, 2018 yılına kadar yaşanan enerji israfını yüzde10 azaltacak Üretim esnasında yaşanan enerji israfını minimum sevide tutmaya çalışan Legrand, 2014-2018 yol haritası ile kullanılan enerjiyi en az %10 oranında daha azaltmayı hedefliyor. Binalardaki otomasyon sistemleri ile enerji verimliliğine uygun çözüm ve hizmetler sunan Legrand, çevre politikası tutumuyla sektördeki diğer firmalara ne kadar kararlı olduğunu da gösteriyor.

47

Legrand Grubu’nun bünyesindeki firmalarının %90’ ının, Avrupa Enerji Yönetim Sistemi (ENMS) - ISO 14001 belgesine sahip olmasında Legrand Grubu’nun katkısı büyüktür. Bina ve yapılardaki tüm elektrik altyapısına yönelik ürün ve sistemler sunan Legrand, grup şirketlerine sunduğu hizmet ve teklifler ile enerji verimliliğinde sürekli bir iyileşme sağlayacağa benziyor. Öte yandan elektrik ve dijital bina altyapısı ve enerji yönetimi sistemi sertifikası ISO 50001, Legrand’ın Limoges (Fransa) Fabrikası’nın yanı sıra 21 üretim tesisi ve Fransa’da bulunan 3 lojistik tesisi, Macaristan, İtalya, Hollanda, Polonya, İspanya ve İngiltere’yi de kapsıyor.

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Panasonic, teknolojisiyle geleceğin 48

şehrine imzasını atıyor… Dünya devi Panasonic, Nomura Real Estate Development Co. Ltd. iş birliği ile Japonya’da geleceğin şehrini inşa etmek üzere harekete geçti. Proje, “Sürdürülebilir Akıllı Şehir” olarak hayata geçirilecek. Tokyo’nun güney batısındaki Yokohama şehrinde, Tsunashima’da inşa edilmesi planlanan yeni akıllı şehrin geliştirilmesine kılavuzluk edecek konsept planı ise geçtiğimiz günlerde açıklandı. Temmuz - Ağustos 2016

Enerji sistemi, hidrojen dolum istasyonu ve uluslararası öğrenciler için bir yurt içeren Sürdürülebilir Akıllı Şehir Tsunashima’nın geliştirilmesine on kuruluş katılıyor. Geleceğin şehri olarak planlanan Tsunashima için belirlenen hedefler arasında CO2 emisyonlarının %40 azaltılması, %30 ya da daha fazla oranda yeni enerjilerin kullanımı yer alıyor. “Sürdürülebilir Akıllı Şehir” Tsunashima’nın bir enerji merkezi, hidrojen dolum istasyonu ve uluslararası öğrenci yurdu olacak. Tokyo Gas Group, şehrin merkezine ısı ve elektrik ortak üretim sistemi kuracak ve sistem tarafından üretilen elektrik ve termal enerji buradan diğer tesislere dağıtılacak. JX Nippon Oil & Energy Corporation, hidrojen dolum istasyonunun işletiminden sorumlu olacak. Bu istasyonun yeni nesil enerji kaynağı olması ve yakıt hücreli araçlarla geleceğin hidrojen tabanlı toplumundaki diğer girişimlere hidrojen sağlaması düşünülüyor. Keio Üniversitesi de aktif uluslararası öğrenci değişimleri sağlamak üzere tasarlanan uluslararası öğrenci yurdunu açacak. Panasonic ise CRE çözümleri ile bilgi birikimini ve teknolojisini kullanarak, alandan ve konumdan daha fazla değer sağlamaya uğraşacak ve kullanılmayan bir alanı kullanılır hale getirerek mali ve ticari değerleri artırırken topluma da katkıda bulunacak. Enerji, güvenlik, mobilite, sağlık hizmetleri ve şehirdeki tesisler, insanı merkeze alarak sürdürülebilir bir akıllı yaşamın gerçekleştirilmesini sağlayacak. Aynı zamanda şehirde yaşayanların, çalışanların, ziyaretçilerin ve diğer insanların bakış açısından geleceğin yaşam tarzlarını ve rahatlığını sunmayı hedefleyecek.


R

SEKTÖ

Temiz enerji üretimi… Doğal afetlere karşı dayanıklı olarak akıllı enerji ağını gerçekleştirmek amacıyla planlanan enerji tesisi, şehrin merkezinde yer alıyor. Temiz şehir gazı kullanıyor ve ortak üretim sisteminden yararlanıyor. Bu ortak üretim sistemi soğutma, ısıtma ve sıcak su tedariki için güç üretirken ortaya çıkan ısıyı da verimli bir şekilde kullanıyor. Teknolojik hidrojen hizmet istasyonu… Hidrojen hizmet istasyonu, elektrik üretmek amacıyla ticari kullanıma yönelik yakıt hücresi sistemlerine hidrojen tedariki yapacak. İstasyon depreme dayanıklı tasarımı ve çeşitli türlerde sensör içeren çok sayıda teknolojiyi bir araya getiren hidrojen güvenlik kontrol sistemi kullanarak yakıt hücreli araçlara güvenli bir şekilde hidrojen tedarik edecek. Üstün hayat konforu için şehir yönetim merkezi… Bu merkez; şehrin içindeki etkinlikler, şehrin enerjisi ve acil durum halinde tahliye hakkında bilgi sağlayarak akıllı şehirdeki hayatı destekleyen ve geliştiren bir yönetim merkezi olarak işlev görecek. Uluslararası öğrenci yurdu… Geleneksel Japon kültürüyle gelişmiş teknolojileri birleştiren uluslararası öğrenci yurdu, öğrencilerin birlikte yaşama ve öğrenme kapasitesini en üst seviyeye çıkartacak şekilde tasarlanıyor. Öğrenci yurdunda, öğrenciler arasındaki iletişime yardımcı olmak için çok dilli sistemler, kullanıldığı alana göre çeşitli durumlara uyarlanabilen ışık denetleyicileri ve görsel

alanları geliştiren alan düzenleyiciler bulunacak. Güvenlik sistemleri ve virüsleri hızlı bir şekilde yok edip ortamın kokusunu güzelleştiren geniş alanlı hava temizleyiciler ile yurt öğrencilerine emniyetli, güvenli ve temiz bir yaşam ortamı sunacak. Akıllı alışveriş merkezi… Şehir enerji merkezinin atık ısısıyla çalışan, güneş enerjisi üretme ve havalandırma sistemlerini içeren bu yeni nesil alışveriş merkezinde, gelişmiş çevre dostu önlemler de yer alacak. Ayrıca insanların süpermarketlerden aldıkları ürünleri teslim alabilecekleri şehir dolapları olacak. Proje; mağazaların yanı sıra hava durumu, doğal afetlerden korunma, trafik hakkında bilgi ya da acil durumlarda tahliye rehberliği sağlayan çok dilli sistem, müşterilerin güvenliğini sağlayan çok işlevli takip kameraları ve ayrıca turist sayısını artırmak için çok dilli çeviri sistemlerini de içeriyor.

49

Ekolojik hayat… Şehir için tasarlanan akıllı yaşam alanlarında, güneş enerjisi panelleri ve depolama pillerini birleştiren bir sistem kurularak yenilenebilir enerjinin verimli bir şekilde kullanılması sağlanacak. Asansörlere bağlandığında bu sistem güç kesintisinde bile asansörlerin çalışabilmesini sağlayacak. Şehirdeki her yaşam alanında düşük karbonlu bir topluma katkıda bulunan ekolojik bir hayatın sürdürülmesi mümkün olacak.

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Siemens ve Gamesa birleşiyor; rüzgâr enerjisinde bir dünya lideri doğuyor 50

Siemens ve Gamesa, rüzgâr enerjisi sektöründeki faaliyetlerini birleştirmek üzere anlaşma imzaladı Temmuz - Ağustos 2016

Her iki şirketin de bu alandaki pazarları, ürünleri ve teknolojileri birbirini tamamlayarak hem müşteriler hem de hissedarlar açısından önemli bir değer sağlayacak. Gamesa hissedarları bu birleşme sonucunda Siemens’ten hisse başına 3,75 Euro nakit ödeme alacak. Siemens, anlaşma sonucunda, tüm rüzgâr enerjisi faaliyetlerini Gamesa ile birleştirerek, dünyanın lider rüzgâr türbini üreticisi olacak. Siemens, bu birleşme ile şirketin hisseli sermayesinin yüzde 59’una, Gamesa’nın mevcut hissedarları da yüzde 41’ine sahip olacak. Siemens, birleşmenin tamamlanmasının hemen ardından tüm Gamesa hissedarlarına (Siemens hariç) hisse başına 3,75 Euro ödeyecek. Yeni şirketin dünya çapında, birikmiş yaklaşık 20 milyar Euro değerinde siparişe, 9,3 milyar Euro ciroya ve 839 milyon Euro kâra sahip olması bekleniyor. Birleşme sonucu oluşan şirketin global merkezi İspanya’da olacak ve şirketin hisseleri İspanya’da işlem görmeye devam edecek. Onshore bölümünün merkezi yine İspanya olurken, offshore bölümü Hamburg-Almanya ve Vejle-Danimarka’dan yönetilecek. Siemens AG Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Joe Kaeser, Gamesa birleşmesi hakkında şunları ifade etti: “Bu birleşmenin amacı, sürekli büyüyen ve son derece cazip hale gelen rüzgâr enerjisi sektörünü daha da rekabetçi kılmak ve yenilenebilir enerjinin daha uygun maliyetli hale gelmesini sağlamak. Bu birleşme sonucunda, müşterilerimize çok daha büyük fırsatlar ve yeni şirketin hissedarlarına ise daha büyük bir değer sunabileceğiz. Birleşme, Siemens’in 2020 Vizyonu’na da yüzde yüz uyum sağlıyor. Uygun maliyetli, güvenilir ve sürdürülebilir enerji sunma konusundaki kararlılığımızı bir kez daha vurguluyor.” Siemens ve Gamesa, bu anlaşmayla önemli bir sinerji elde edecek. Anlaşmanın 2017 yılının ilk çeyreğinde tamamlanması planlanıyor.


SEKTÖR

51

Tekno Ray Solar Ankara GES kurulumunu tamamladı Fotovoltaik Güneş Enerjisi Sektörünün en önemli oyuncusu olan Tekno Ray Solar, Ankara’ da bulunan ve 819 kWp kurulu güce sahip, Tekno Endüstri Güneş Enerjisi Santralinin kurulumunu Mayıs ayı itibariyle tamamladı.

Temmuz - Ağustos 2016

Yenilenebilir ve sınırsız enerji kaynağı güneşi, kurduğu santrallerle tüm işletmeler için karlı bir yatırıma dönüştüren Tekno Ray Solar, 2016 yılı içerisinde kurmayı planladığı 90 MW’ lık Güneş Enerjisi Santrali projelerinden Ankara’ da bulunan ve toplamda 7 bin m2’ lik çatı üzerine kurulan Tekno Endüstri GES Haziran ayı itibariyle elektrik üretmeye başladı. Tekno Endüstri GES projesinde; altyapı çalışmaları, dizayn kurgusu, saha kurulumu, proje izin aşamaları, uzaktan izleme sistemi süreçleri, Tekno Ray Solar’ın uzmanlaşmış ekibi tarafından yürütüldü. Uzaktan izleme sistemi ile üretim değerlerine anlık ulaşabilme imkânı sağlayan Tekno Endüstri Güneş Enerjisi Santrali’nin, yılda 1.200.100 kWh elektrik üretmesi hedefleniyor. En kaliteli santraller, en iyi ürünler ve en verimli tasarım stratejisiyle Tekno Ray Solar tarafından yapılandırılan ve direkt şebekeye bağlı olarak kurulan santral, fabrikanın elektriğini karşılamanın yanı sıra üretilen fazla elektriğin tamamının satışını gerçekleştiriyor. Tekno Endüstri Güneş Enerjisi Santrali devreye alındıktan sonra yıllık ortalama 1750 ağacın kurtarılmasını ve ortalama 700 ton CO2 salınımının engellenmesini sağlıyor.


SEKTÖR

52

Zorlu Enerji, Pakistan’da, ‘Gold Standard’ sertifikasını alan ilk şirket oldu

Zorlu Enerji, Türkiye’deki rüzgâr enerji santral projelerinden sonra Pakistan’daki rüzgâr santrali için de itibarlı yenilenebilir enerji projelerini derecelendiren “Gold Standard” sertifikasını aldı.

Böylece Zorlu Enerji, Pakistan’da ‘Gold Standard’ sertifikası alan ilk şirket olurken, yılda 100 bin tona yakın karbon salınımının önüne geçen projenin çevresel ve toplumsal boyutlarıyla sürdürülebilirliğe sunduğu katkı teyit edildi. Yenilenebilir enerji alanında örnek projeler hayata geçiren Zorlu Enerji’nin Pakistan’daki rüzgâr enerji santrali, toplumsal ve çevresel sürdürülebilirliğe katkıları ile karbon piyasasında işlem gören enerji projelerini derecelendiren standartlar arasında en itibarlısı olan “Gold Standard” sertifikasını aldı. Yılda 100 bin tona yakın CO2 salınımının önüne geçen projenin çevresel ve toplumsal sürdürülebilirliğe sunduğu katkı teyit edilirken, Zorlu Enerji de, Pakistan’da ‘Gold Standard’ sertifikası alan ilk şirket oldu. 2009 yılında elektrik üretimine başlayan 56,4 MW kurulu güce sahip santral, ülkenin ayrıca, ilk rüzgar enerjisi projesi olma özelliğine sahip. Tüm RES projeleri Gold Standard sertifikalı Zorlu Enerji’nin daha önce Gökçedağ, Sarıtepe ve Demirciler rüzgar enerjisi santral projeleri için aldığı Gold Standard sertifikası, yenilenebilir enerji projelerini karbon emisyonlarında sağladığı düşüş, doğaya saygılı olması, toplumsal kalkınmaya sunduğu katkı gibi farklı kriterlere göre değerlendirerek verilen küresel ölçekli en itibarlı program olarak kabul ediliyor. Dünyada 80’den fazla sivil toplum örgütü tarafından desteklenen ve 1100 projenin de gelişmesi için çalışan program, Gold Standard Foundation tarafından yürütülüyor. Gönüllü piyasadaki kredibiliteyi ve şeffaflığı garanti eden serfika, yüksek kaliteli karbon kredilerinin oluşturulmasında bir kalite güvence bedeli sağlıyor. Risk kontrolü, paydaş kabulü itibar artırımı ve piyasa görünürlüğü

Temmuz - Ağustos 2016


R

SEKTÖ

kriterlerini karşılayan projenin sürdürülebilir kalkınmaya katkısı, bu sertifikayla onaylanmış oldu. Gold Standard sertifikasının yenilenebilir enerji projeleri için yüksek kaliteli karbon kredilerinin oluşturulmasında önemli bir güvence sunduğuna dikkat çeken Zorlu Enerji Genel Müdürü Sinan Ak, “Tüm yatırımlarında toplumsal, çevresel ve ekonomik kalkınmayı destekleme vizyonuyla hareket eden bir Grup olarak, yenilenebilir ve temiz enerji projeleri için önemli bir eşiği

temsil eden Gold Standard sertifikasına tüm rüzgar enerjisi projelerimizde sahip olmanın gururunu yaşıyoruz. Pakistan’ın Jhimpir bölgesinde 2009 yılında hayata geçirdiğimiz proje, yılda 100 bin tona yakın CO2 salınımının önüne geçmesinin yanı sıra Pakistan’da toplumsal kalkınma konusunda da önemli bir değer oluşturdu. Sektörümüz açısından ilham verici olduğunu düşündüğümüz bu gibi projeleri hayata geçirmeye devam edeceğiz” diye konuştu.

53

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Brisa’nın Türkiye Resmi Partneri olduğu Solar Impulse, Amerika ve Atlantik Okyanusu’nun ardından tek damla fosil yakıt kullanmadan Akdeniz geçişini de başarıyla tamamlayarak Mısır’a indi. Solar Impulse, Türkiye hava sahası üzerinden geçerken uçağın pilotu André Borschberg, Twitter’dan sürdürülebilirlik alanında verdiği destek dolayısıyla Brisa’ya teşekkür etti.

54

Solar Impulse’ın Pilotundan Brisa’ya teşekkür

Solar Impulse, Atlantik Okyanusu’ndan sonra Akdeniz geçişini de tamamladı.

Temmuz - Ağustos 2016

“Yolculuğunuzun Geleceğini Tasarlıyoruz” vizyonuyla sürdürülebilirlik ve inovasyon alanında öncü çalışmalara imza atan Brisa’nın “Türkiye Resmi Partneri” olarak yer aldığı Solar Impulse programında, tüm dünyanın ulaşıma ve enerjiye bakış açısını değiştiren dünya turunun sonuna yaklaşıldı. Haziran ayında 3 gün süren Atlantik geçişiyle önemli bir başarı elde eden Solar Impulse, 11 Temmuz’da İspanya’nın Seville havalimanından bu kez Akdeniz geçişi için havalandı. 2 gün, 2 gece süren ve tek damla fosil yakıt kullanmadan sadece güneş enerjisiyle hiç durmadan hareket eden Solar Impulse, Kahire, Mısır’a ulaştı. Akdeniz geçişini gerçekleştiren Solar Impulse’ın CEO’su ve pilotlarından André Borschberg uçağın Türkiye hava sahasından geçişi sırasında Twitter hesabı üzerinden Solar Impulse’ın Türkiye Resmi Partneri olan Brisa’ya sürdürülebilirlik alanında verdiği destek nedeniyle teşekkür etti. Andre Borschberg “Bu yolculuk sırasında İspanya, Cezayir, Tunus, Malta, Yunanistan, Türkiye ve Mısır olmak üzere birbirinden farklı iklimsel ve coğrafi koşullara sahip ülkelerin hava sahasından geçtik. Akdeniz kıyısında yer alan bu ülkelerin en önemli ortak noktaları ise güneş enerjisi üretme ve kullanma açısından sahip oldukları yüksek potansiyel. Böylece yenilenebilir enerji ve temiz teknolojiler anlamında önemli bir rol üstlenebilirler” şeklinde konuştu. Brisa Genel Müdürü Yiğit Gürçay ise; “‘Yolculuğunuzun geleceğini tasarlıyoruz’ vizyonumuzla, bugünden geleceğe değer katan çözümler üretmek için çalışıyoruz. Bu vizyonumuza paralel olarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının ve temiz teknolojinin gücünü kitlelere göstermesi açısından büyük önem taşıyan ve tüm dünya için benzeri olmayan bir değer sağlayan Solar


R

SEKTÖ

Impulse’ın Türkiye’den tek destekçisiyiz. Solar Impulse gibi yakıt kullanmadan aralıksız bir şekilde uçuş dayanıklılığına sahip olan bir uçak, sadece havacılık tarihinde değil, aynı zamanda enerji tarihinde de bir ilk. Bu yolculukla Solar Impulse, tarihe altın harflerle adını yazdırmakla kalmayacak insanlığın daha sürdürülebilir bir dünyada yaşamasına da hizmet etmiş olacak. Brisa olarak biz de bu tarihi yolculuğun bir parçası olmaktan büyük gurur duyuyoruz” dedi. Bundan sonraki süreçte Solar Impulse, Kahire (Mısır)-Abu Dabi (Birleşik Arap Emirlikleri) uçuşuyla dünya seyahatini tamamlayarak dünyanın çevresini yakıtsız olarak sadece güneş enerjisiyle kat eden ilk uçak olarak tarihe geçecek. Teorik olarak sonsuz havada kalabilen uçakla Devr-i Alem 10 yılı aşkın AR-GE faaliyetlerinin ürünü olan Solar Impulse, tek bir damla fosil yakıta ihtiyaç duymadan, sadece güneşten aldığı ve lityum pillerinde depoladığı enerjiyle hem gündüz hem de gece uçabilen ilk uçak olma özelliğine sahip. Bu sayede teorik olarak sonsuz süre havada kalabilen Solar Impulse’ın ağırlığı sadece 2300 kg., yani bir binek otomobil kadar. 17 bin adet güneş panelinin yerleştiği kanat genişliğiyse 72 metre, yani bir Boeing 747’ninkinden daha uzun. Solar Impulse’ın daha dünya turuna çıkmadan kırdığı 8 rekoru bulunuyor. Bu rekorlara “bütün gece kesintisiz uçmayı ilk başaran”, “kıtalararası uçuşu ilk gerçekleştiren” güneş enerjili uçak gibi unvanlar dâhil.

tamamladı ve İspanya’nın Seville havalimanına indi. Son olarak Seville’den Mısır’ın Kahire şehrine ulaşan Solar Impulse, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Abu Dabi şehrinde tarihi dünya turunu tamamlamak üzere son kez havalanacak. Dünya turunun tamamlanmasıyla, Solar Impulse, dünyanın çevresini yakıtsız olarak sadece güneş enerjisiyle kat eden ilk uçak, Solar Impulse’ın mucidi ve pilotları olan Bertrand Piccard ve Andre Borschberg ise dünyanın çevresini güneş enerjisiyle dolaşan ilk insanlar olarak tarihe geçecekler. Solar Impulse, uğradığı ülkelerde yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin bilinci ve kullanım alanlarını yaygınlaştırmak amacıyla hükümetlerle ortak kampanyalar yürütüyor. Solar Impulse’ın Türkiye Resmi Partneri Brisa, tarihi yolculuk boyunca, Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının gelecekteki kullanım alanlarına ilişkin farkındalık sağlamak için çalışıyor. 55

3 Mart 2015’te Abu Dabi’den başlayan tarihi dünya turunda Solar Impulse, Oman, Hindistan, Burma ve Çin’e uğradı. 28 Haziran’da Japonya’nın Nagoya kentinden havalanan uçak, beş gün beş gece boyunca Büyük Okyanus’un üzerinden uçarak 3 Temmuz’da ABD’nin Hawaii eyaletine ulaştı. Ardından, okyanus geçişinde öngörülemeyen bir şekilde fazla ısınan aküler nedeniyle Hawaii’de bakım ve test sürecine girdi. 2016 Nisan ayında bu süreci tamamlayan Solar Impulse Hawaii-Kaliforniya etabının ardından Mayıs ayında Amerika kıtası geçişine başladı. 11 Haziran’da New York’a, Atlantik Okyanusu kıyısına ulaşan Solar Impulse, 23 Haziran’da ise Atlantik Okyanusu geçişini

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

Güriş Holding 25.6 MW Zeliha RES’i devreye aldı.

56

Güriş Holding’ten yenilenebilir enerjiye bir yatırım daha

Güriş Holding, Kırklareli’ndeki 25.6 MW’lık Zeliha Rüzgâr Enerji Santrali’ni (RES) portföyüne ekledi. Güriş, yılda 92.000.000 kWh elektrik üretecek Zeliha RES ile birlikte ‘‘Yenilenebilir Enerji’’ üretimi yapan santral sayısını 16’ya çıkardı. 115 metre türbin yüksekliğine sahip olan Zeliha RES Siemens SWT-3.2-113 DD türbin ile Direct Drive teknolojisi kullanılarak hayata geçirildi. Zeliha RES yılda 92.000.000 kWh elektrik üreterek 30.000 konutun bir yıllık elektrik ihtiyacını karşılayacak. 2000 yılından beri rüzgâr enerjisi alanında çözümler üreten Güriş, yeni yatırımıyla birlikte rüzgâr enerji santralleri kurulu gücünü 288,6 MW’a, RES sayısını da 5’e çıkardı. Güriş Holding, toplamı 285.2 MW olan 3 adet rüzgâr enerji santralinin yatırımına da devam ediyor. Rüzgâr Enerjisi ile yılda 900 milyon kWh elektrik üretilecek

Güriş Holding’in Afyon Dinar’da bulunan 115 MW’lık rüzgâr enerji santrali (RES) Türkiye’nin en fazla enerji üreten rüzgâr santralleri arasında yer alıyor. Ülkemizin artan enerji ihtiyacını karşılamak, enerjide dışa bağımlılığımızı azaltmak ve yerli kaynaklardan enerji üretmek için çalışan Güriş, bu yıl 900 milyon kWh enerji’yi sadece rüzgâr enerjisinden üretmeyi planlıyor.

Temmuz - Ağustos 2016


e

Makal

Gemi panoları için küçük hacimlerde yüksek kısa devre S 8 0 0 - S C L - S R , S800 teknolojisi ile üretilmiş kendi kendini resetleyebilen akım sınırlandırma modülüdür. Alt devresinde yer alan cihazlar korumaya geçene kadar kısa devre akımını limitler. Akım sürekliliği sayesinde grup korumalar için ideal koruma sağlar: Tüm paralel linyeler çalışmaya devam eder. Bu durum kısa devre kapasitesi sınırlı olan alçak gerilim kesicilerinin uygulama alanlarının genişlemesini sağlar. S800-SCL-SR, S800S yüksek performanslı otomatik sigorta veya motor koruma şalterleri ile kombine edilebilir. S800-SCL-SR aynı zamanda koordinasyon ile tek bir otomatik sigortayı veya bir grup otomatik sigorta veya bir grup motor koruma şalterini yedekleyebilir. Bağlantı terminalleri ve boyutlar S800 otomatik sigortalar ile aynıdır. Uygulama alanları S800S-SCL-SR ve S803W-SCL-SR yüksek kısa devre akımları için kullanılır. Aşağıda çizimde

kısa devre sınırlandırmayı gösteren üç örnek sistem yer almaktadır. Kısa devre sınırlandırıcı, alt devrede yer alan motor koruma şalterleri kombinasyonu için tam selektivite sağlamaktadır. Devrenin herhangi bir uç noktasında kısa devre oluştuğu zaman, S800S-SCL-SR/ S803W-SCL-SR motor koruma şalterlerinin, üst devredeki koruma cihazlarını açtırmadan, hatayı kesmesine yardımcı olur. Alt devrede yer alan kısa devre durumunda S800SSCL-SR /S803W-SCL-SR, örneğin bir grup motor koruma şalteri için, ilgili hatanın bulunduğu motor devresi açana kadar seçici olarak davranır. Grupta yer alan tüm diğer motor koruma şalterleri çalışmaya devam eder. Maksimum sistem sürekliliği sağlanır. Kombinasyon, yüksek kısa devrelerin gerektiği alçak gerilim şalterlerinin yer aldığı koruma devreleri için, çeşitli iş segmentlerinde geniş bir uygulama alanında kullanılabilir.

Örnek uygulamalar: − Çekmeceli MCC panoları − Gemi inşaat sektörü − Madencilik − Petrol & Gaz − Enerji üretimi − Rüzgar Enerjisi Faydaları: -Maksimum sistem sürekliliği -En yüksek kısa devre akımlarında yedekleme koordinasyonu -Alt devrelerdeki motor koruma şalterleri ve otomatik sigortalar için tam selektivite (seçicilik) -Açmama / triplememe özelliği -Kompakt tasarım -Panolarda az yer kaplar -Maliyetlerden tasarruf sağlayan çözüm -Daha kolay kısa devre hesabı (bazı durumlarda kısa devre hesabına gerek bile olmayabilir) -Standart komponentlerin kullanımı ile daha düşük sistem maliyeti -Bir ürün ile alt devrede yer alan çok sayıda motor koruma şalteri veya otomatik sigortayı koruma -Tek bir ürün ile tüm dünya standartlarına uyum

sigorta teknolojisi -Bağımsız testler Güvenlik -Kartuş sigorta kullanmadan dağıtımın avantajı -Düşük özgül geçiş enerjisi -Sınırlandırılmış tepe akımları -Maksimum personel güvenliği -Bağlı bulunan otomatik sigorta veya motor koruma şalteri kombinasyonu için arttırılmış kesme kapasiteleri Esneklik -Tek bir boyut ile standartlara ait tüm uygulamalara uyum -DIN rayına uygun basit ve kompakt ürün yapısı

57

Güvenilirlik -Kanıtlanmış S800 yüksek performanslı otomatik

Temmuz - Ağustos 2016


M

akale

Yüzer Güneş Enerjisi Santrali Nedir? Yüzer Güneş Enerjisi Santrali Nedir? Yüzer güneş enerjisi santralleri, karada kurulan güneş enerjisi santrallerinden farklı olarak gölet, su kanalı, baraj gibi su yüzeylerin üzerine inşa edilen güneş enerjisi santrali tiplerinden biridir. Güneş enerjisi santralleri; fotovoltaik panel ve özellikle inverter maliyetlerinin azalması ile birlikte kurulumları yatırım için ekonomik hale gelmiştir. Varılan bu sonucun ve kurulu gücün hızla artışlarında önemli bir neden olan bu durumun iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Ayrıca; bu durum da dünyada yeni istihdam kaynakları oluşmasını sağlamıştır. Küresel boyutta yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması ile milyonlarca insan istihdam imkânı bulmuştur. Baraj veya gölet yüzeylerinin değerlendirilerek optimum verimli GES’ler ile enerji ihtiyacının ekonomik, sürdürülebilir olarak karşılanması mümkündür. Araziler üzerine kurulan güneş enerjisi santallerine göre yüzer güneş enerjisi santrallerinin birçok avantajı bulunmaktadır. Bu avantajlar; yüksek ek maliyet getiren ve yatırım geri ödeme süresini uzatan arazi probleminin giderilmesi, suyun buharlaşmasını da azaltacağı için baraj potansiyeline önemli katkı, barajlarda hali hazırda bulunan elektrik enerjisi dağıtım ve iletim şebekesinin kullanılarak, GES’ler için yatırım maliyetinin azaltılması, gelişmiş ülkelerde kullanılan pompaj depolama santral uygulaması ile elektrik enerjisi ihtiyacı için su olarak depolama imkânı elde etme, baraj yüzeyine kurulacak GES’e çok küçük bir yatırım (%1’in altında olması öngörülmektedir) ve çok az bir enerji ile güneş takip sistemi yapılabilmesi şeklindedir. Çünkü bilindiği üzere güneş takip sistemleri ile güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretimi %35 civarında artırılabilmekte ancak yatırım maliyetlerinin, işletme ve bakım giderlerinin yüksekliğinden dolayı tercih edilmemektedir. Bundan ötürü, araziler üzerine kurulan birçok GES, sabit sistem ile kurulmaktadır.

58

Örneğin; ülkemizde en çok baraj sayısına sahip olan illerden biri olan, Kahramanmaraş ilini baz alırsak; ilde 8 baraj gölü ve 7 adet gölet mevcut olup bunların oluşturduğu toplam yüzey alanı yaklaşık 18.317 hektar ölçeğindedir. Bu alanın %10’luk kısmına kurulacak olan GES ile yaklaşık olarak 3 GW kurulu güce sahip elektrik enerjisi elde edilebilecektir. Bu enerji iki tane 300 bin nüfuslu ilin tüm enerji ihtiyacını karşılayacak büyüklükte bir elektrik enerjisi miktarıdır. Ek olarak; su yüzeyinde yüzer güneş enerjisi santrali yapmanın faydaları; Temiz ve yenilenebilir bir enerji kaynağı elde edilecektir. Güneş enerjisi santrallerinin yer sorunu çözülmüş olacaktır. Suyun avantajlarından faydalanarak kolay bir şekilde iki eksenli güneş takip sistemi yapılabilir. Takip mekanizmasında harcanan enerji sarfiyatı azalacaktır. Güneş enerjisi santrallerinde olan gölgelenme sorunu baraj yüzeyinde minimum olacaktır. Suyun üzerinde gölgelenme oluşturduğu için suyun buharlaşmasını azaltacak ve hidroelektrik santralinin verimine katkı sağlayacaktır. Balık üretme çiftlikleri ile ortak çalışabilir. Örneğin, Tesisisin altı balık üretme çiftliği olarak kullanılabilir. Hidroelektrik santralin iletim alt yapısı kullanılabilir. Pompaj depolamalı santral olarak kullanılabilir. (Elektriğin ihtiyaç olmadığı saatlerde üretilen elektrik enerjisi ile su pompa yardımıyla baraj gölüne gönderilir ve elektrik yerine su depolanır.) İlave sistemle panellerin soğutulması istenirse, baraj suyu ile bu

Temmuz - Ağustos 2016

yapılabilir. Suyun yüzeyi serin ve esintili olacağı için panellerin sıcaklıktan dolayı düşen verim kaybı azalacaktır. Dünyadaki Yüzer Güneş Enerjisi Santralleri Dünya’da bazı gelişmiş ülkelerde yüzer güneş enerjisi santrali örnekleri bulunmaktadır. Yüzer güneş enerjisi santralleri içerisinde en büyük santrali Ağustos 2012’de Japonya’da kurulmuş olan Kyocera TCL Solar LLC firması Japonya Yamakura Barajı’na inşaa etmektedir. Proje tamamlandığında bu santralin kurulu gücü 13.7 MW olacaktır. Projeye Aralık 2015 tarihinde başlanılmış olup, Mart 2018’de projenin bitirilmesi planlanmaktadır. Proje; 180,000 m2 yüzey alanına sahip olup 51,000 Kyocera modülden (270-watt) oluşacaktır.

Kyocera TCL Solar LLC firması tarafından Japonya’da kurulumu yapılacak dünyanın en büyük yüzer güneş enerjisi santrallerinden biri (Kurulu Güç: 13.7 MW)

Projenin yıllık 16,170 MWh elektrik enerjisi üretmesi beklenirken, yaklaşık olarak 4,970 evin elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayacağı planlanmaktadır. Proje ile karbon emisyonunun azaltılmasına katkı sunularak 8,170 ton CO2 emisyonu salınımı da engellenmiş olacaktır. Yüzer güneş enerjisi santralleri ile çevreye zarar vermezken, arazi yüzeylerine göre su yüzeyleri daha serin olacağı için daha fazla elektrik enerjisi de üretilebilecektir. Brazilya, Balbina ve Sobradinho HPP bölgelerinde iki yüzer güneş enerjisi santrali projesi gerçekleştirmektedir. Toplamda 10 MW kurulu güce sahip olacak yüzer güneş enerjisi santrallerinin US$27 million’a mal olacağı planlanmaktadır. Bu yatırıma ek olarak; Brazilya, dünyanın en büyük güneş enerjisi santrali inşaasını planlamaktadır. Edinilen raporlara göre, Brezilya’nın Enerji Bakanı Eduardo Braga, hidroelektrik santrali baraj yüzeyi üzerinde yüzer güneş enerjisi santralleri yapmak istediklerini belirtti. 350 MW kurulu güce sahip pilot proje Amazon’da Balbina hidroelektrik santralinde planlanmaktadır. Bu şekilde üretilecek elektrik enerjisinin yaklaşık 69 $ - 77 $ / MWh maliyetinde olması beklenmektedir. Hindistan’da Gujarat Eyaleti, su kanalları üzerine yüzer güneş enerjisi santralleri inşaa etmeyi planlamaktadır. Eyalet halihazırda 1 MW kurulu güçlü yüzer güneş enerjisi santraline sahiptir.


e

Makal

etkisinden ötürü %10 daha fazla elektrik enerjisi üretilebileceğini belirtmiştir. Güneş takip sistemli olması da hesaba katılırsa, kara yüzeyinde kurulan santrallere göre yüzer güneş enerjisi santrallerinin çok daha avantajlı olduğu açıkça görülmektedir. Korea Rural Community firması, ülkenin su yüzeylerinin %5’ini yüzer güneş enerjisi santralleri ile kaplamayı planlamaktadır. Bu da 4 GW kurulu güç demektir.

Hindistan’da su kanalı üzerine inşa edilmiş ilk yüzer güneş enerjisi santrali (1 MW) Bu kurulu gücün kanallarda 10 MW’a çıkarılması için çalışmalar yürütülmektedir. Doğu Hindistan’da Damodar Valley adlı firma 2,494 kilometre kare alana sahip sulama kanalları üzerine 1000 MW kurulu güce sahip yüzer güneş enerjisi santralleri yapmak istemektedir. Bunun için Dünya Bankası’ndan finans yardımı almaya çalışmaktadır. Hindistan’ın da dünyanın en büyük yüzer güneş enerjisi santralleri kurmak için çeşitli yatırım planları bulunmaktadır. Hindistan’ın önde gelen hidroelektrik üreticilerinden Ulusal Hidro Elektrik Kurumu (NHPC) Kerala Eyaletinin güneyinde, 50 MW kurulu güce sahip yüzer güneş enerjisi santrali kurmayı planlamaktadır. Yapılan anlaşmaya göre ülkedeki yenilenebilir enerji grubu, projenin uygulanması, knowhow ve teknik destek için yardımda bulunacaktır. Projenin yaklaşık olarak 64 – 72 milyon $ maliyete sahip olması beklenmektedir. Güney Koreli fotovoltaik modül üreticisi SolarPark Kore ülkedeki ilk yüzer güneş enerjisi santral modüllerini inşa etti. Diğer yüzer güneş enerjisi santrallerinden farklı olarak, bu santral güneş takip sistemine de sahiptir. Santralin güneş enerjisi ışınımlarını daha uzun süre, daha çok alması için, yüzer santrale güneş takip sistemi de entegre edilmiştir. Normalde kara yüzey üzerinde maliyetlerinin ve enerji sarfiyatının yüksek olmasından ötürü tercih edilmeyen güneş takip sistemleri, su yüzeyi üzerinde çok daha az enerji harcamasından ötürü avantaj sağlamıştır. 8000 metre karelik alana sahip olan bu santralin kurulu gücü 465 kW değerindedir. SolarPark Kore, bu prototip projede 72 hücreli olan panel tiplerinden 1550 adet kullanmıştır. Firma, kara yüzeyinde kurulan güneş enerjisi santrallerine göre, su yüzeyindeki soğutma

Çinli güneş modülü üreticilerinden Solar Power firması, Aqua Clean Energy firması ortaklığı ile Meksika ve Amerika’nın 4 eyaletinde (California, Arizona, Texas ve New Mexico) 50 MW kurulu güce sahip yüzer güneş enerjisi santralleri kurmayı planlamaktadırlar. Firma, yüzer platformun düşük çevresel etkiye sahip, geri dönüşümlü materyallerden yapılacağını belirtmektedir. Avustralya’nın ilk yüzer güneş enerjisi santralinin bir fazı Northern Areas Konseyi tarafından sahip olunan bir atık su tesisine güç sağlamaya başlayacak şekilde Güney Avustralya’da Jamestown’da devreye alınmıştır. Yüzer güneş enerjisi santrali 4 MW kurulu güce ve 12 milyon $ değerinde yatırıma sahip olacaktır. Infratech firması; yoğunlaştırıcı, soğutma özelliği ve güneş takip sistemli yüzer güneş enerjisi santralinin kara yüzeyinde kurulan güneş enerjisi santrallerine göre %57 daha fazla elektrik enerjisi üretebileceğini belirtmektedir. Japonya’nın Yasugi şehrinde sulama göleti üzerine kurulmuş Kurulu gücü; 1097 kW değerinde olan ir. 245 W değerinde yüzer güneş enerjisi santralleri bulunmaktadır. Kyocera marka modüllerden 4480 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %22.16’lık bir kısmını karşılamaktadır.

Japonya’nın Yasugi şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

59

İngiltere’nin Wargrave şehrinde sulama göleti üzerine kurulmuş yüzer güneş enerjisi santrali bulunmaktadır.

Kore’nin yüzer güneş takip sistemli güneş enerjisi santrali (465 kW) [12]

İngiltere’nin Wargrave şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

Temmuz - Ağustos 2016


M

akale

Kurulu gücü; 200 kW değerindedir. 250 W değerinde Trina marka modüllerden 800 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %14.09’lık bir kısmını karşılamaktadır. Japonya’nın Ono şehrinde sulama göleti üzerine yüzer güneş enerjisi santrali kurulmuştur.

İngiltere’nin Covehithe şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

Japonya’nın Ono şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

Kurulu gücü; 100 kW değerindedir. 250 W değerinde REC marka modüllerden 400 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %6.32’luk bir kısmını karşılamaktadır. Güney Kore’nin Cheongwon şehrinde sulama göleti üzerine yüzer güneş enerjisi santrali kurulmuştu.

Kurulu gücü; 848 kW değerindedir. 250 W değerinde Yingli marka modüllerden 3392 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %40.33’lük bir kısmını karşılamaktadır. Japonya’nın Kawagoe şehrinde sulama göleti üzerine kurulmuş yüzer güneş enerjisi santrali bulunmaktadır.

Güney Kore’nin Cheongwon şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

Japonya’nın Kawagoe şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali Kurulu gücü; 696 kW değerindedir. 255 W değerinde Yingli marka modüllerden 2730 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %37.74’lük bir kısmını karşılamaktadır. Japonya’nın Okegawa şehrinde sulama göleti üzerinde yüzer güneş enerjisi santrali bulunmaktadır.

Kurulu gücü; 494 kW değerindedir. 250 W değerinde Hanwha marka modüllerden 1978 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %1.14’luk bir kısmını karşılamaktadır. Japonya’nın Ono şehrinde sulama göleti üzerine yüzer güneş enerjisi santrali kurulmuştur.

60

Japonya’nın Ono şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

Japonya’nın Okegawa şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali

Kurulu gücü; 1008 kW değerindedir. 250 W değerinde Trina marka modüllerden 4032 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %72.15’lik bir kısmını karşılamaktadır. Japonya’nın Himeji şehrinde sulama göleti üzerine yüzer güneş enerjisi santrali kurulmuştur.

Kurulu gücü; 1179 kW değerindedir. 260 W değerinde JA Solar marka modüllerden 4536 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %37.79’luk bir kısmını karşılamaktadır. İngiltere’nin Covehithe şehrinde sulama göleti üzerine yüzer güneş enerjisi santrali kurulmuştur.

Japonya’nın Himeji şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali Temmuz - Ağustos 2016


e

Makal

Kurulu gücü; 1485 kW değerindedir. 250 W değerinde Yingli marka modüllerden 5940 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %14.49’luk bir kısmını karşılamaktadır. Japonya’nın Higashimatsuyama şehrinde sulama göleti üzerine yüzer güneş enerjisi santrali kurulmuştur.

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi yüzer güneş enerjisi santrali

Japonya’nın Higashimatsuyama şehrinde sulama göleti üzerine kurulan yüzer güneş enerjisi santrali Kurulu gücü; 7750 kW değerindedir. 275 W değerinde Yingli marka modüllerden 27456 adet kullanılmıştır. Gölet yüzeyinin yaklaşık %57.46’lık bir kısmını karşılamaktadır. Türkiye’de Yüzer Güneş Enerjisi Santralleri Çalışmaları Türkiye’de yüzer güneş enerjisi santrali çalışmaları son zamanlarda hız kazanmıştır. Mersin’in Mut ilçesinde bulunan ve BM Holding’e ait olan Azmak 2 Hidroelektrik Santrali’nde kurulan Yüzer Güneş Enerjisi sistemi ile Hidroelektrik Enerji ile Güneş Enerji’sinin ortak kullanımı hedefenmiştir.

Kaynaklar [1]. http://www.solarpowereurope.org/home/, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [2]. Lee, Dong-Hwan, “New Technology of the Floating Photovoltaic Power Plant on the Reservoirs of Dams“, 2015. Erişim: https://www.kwater.or.kr/web/download/forum/09-1_PS.pdf [3]. www.kyocera.eu, Erişim Tarihi: 30 Mayıs 2016. [4].http://www.pv-magazine.com/news/details/beitrag/brazil-launches-first-stage-of-10-mwfloating-pv-system _100023576/#axzz4A963eCMz, Erişim Tarihi: 30 Mayıs 2016 [5].http://www.pv-magazine.com/news/details/beitrag/brazil-to-install-350-mw-floating-solararray-at-hydro-dam-in-amazon_100018849/#axzz4A963eCMz, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [6].http://cleantechnica.com/2014/07/02/india-plans-worlds-largest-floating-solar-power-project50-mw/, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [7].http://cleantechnica.com/2013/08/13/indian-state-plans-10-mw-canal-top-solar-powerproject/,Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [8].http://cleantechnica.com/2014/12/21/sunflower-floating-solar-power-plant-korea/, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [9].http://www.pv-magazine.com/archive/articles/beitrag/spi-signs-joint-venture-for-50-mw-offloating-pv-projects_100018689/#axzz4A963eCMz, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [10].http://reneweconomy.com.au/2015/australias-first-floating-solar-plant-opened-in-southaustralia-42322, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016 [11]. http://www.ciel-et-terre.net/, Erişim Tarihi: 31 Mayıs 2016. [12] http://www.tytenergy.com/tr/news/hydrosolara-merhaba, Erişim Tarihi: 6 Haziran 2016.

Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Furkan Dinçer, Yrd. Doç. Dr. Şaban Yılmaz Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Kilis

Mersin’in Mut ilçesinde bulunan yüzer güneş enerjisi santrali HydroSolar Azmak projesi Tübitak’tan alınan hibe destek kapsamında yapılan Ar-Ge çalışmaları sonucunda, TYT enerji tarafından hayata geçirilmiştir. Toplamda 20 kWP olarak çalışılan projenin 10 kWp güce sahip ilk fazı Ekim 2014’te devreye alınmıştır. Azmak 2 HES’in su rezervuarına kurulan HydroSolar sistemi hem Hidroelektrik Santrali için hem de Güneş Enerjisi Santrali için avantajlar sağlamaktadır. Güneş enerjisi sisteminin su üzerine kurulması, fotovoltaik panellerin soğumasını ve tasarım verimine daha yakın çalışmasını sağlamaktadır. Bu sayede HydroSolar kara ya da çatı kurulumları ile karşılaştırıldığında, yıllık %15’e kadar daha fazla üretim sağlamaktadır. Su yüzeyini belli bir miktarda kaplayan HydroSolar, kapladığı alanda gerçekleşen buharlaşmayı %60’a kadar azaltır. Su ekosisteminin zarar görmesini engeller.

61

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulunda Yrd. Doç. Dr. Şaban Yılmaz ve Yrd. Doç. Dr. Furkan Dinçer tarafından yüzer güneş enerjisi sistemi çalışmaları yapılmıştır. 2014 yılında başlanılan çalışmalarda yüzer sistemin avantajlarının yanında, güneş takip sistemli yüzer güneş enerjisi sistemde araştırılmıştır.

Temmuz - Ağustos 2016


SEKTÖR

62

2015’de enerji tüketimi yavaşladı, dünya daha düşük karbonlu yakıtlara yöneldi

2015 yılının enerji verilerini ortaya koyan 65. BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu, global enerji tüketiminin yavaşlaması ve enerji kaynakları arasında daha düşük karbonlu yakıtların kullanımının yaygınlaşmasıyla, global düzeyde hem talep hem de enerji arzında görülen dikkat çekici uzun dönemli trendlerin öne çıktığı bir yılı geride bıraktığımızı gösteriyor.

Rapora göre dünyanın enerjisinin %1’ini kullanan Türkiye’de 2015 yılında doğalgaz ve kömür tüketimi azalırken, petrol ve yenilenebilir enerji tüketimi artış gösterdi. BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu, 1952 yılındaki ilk baskısından bu yana enerji ile ilgili konularda tartışma, görüşme ve karar verme süreçleri için gerekli bilgiyi sağlamak amacıyla zamanında ve objektif veriler sağlıyor. Yıllık veriler, sektörün pazardaki salınım ve dalgalanmaları daha iyi yorumlayabilmesine yardımcı olurken tarihi veriler ise enerji piyasalarının gittiği yönün görülebilmesi için önemli bir bağlam sağlıyor. BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu’nun geçtiğimiz günlerde yayınlanan ve 2015 yılının enerji verilerini

Temmuz - Ağustos 2016

ortaya koyan 65. baskısının lansmanında konuşan BP Group CEO’su Bob Dudley raporla ilgili olarak “Raporumuzun bu baskısının net şekilde ortaya koyduğu gibi, enerji dünyası bir defa daha köklü değişim yaşanan bir dönemden geçiyor. Ancak, bu sektörümüz açısından yeni bir durum sayılmaz. Geride kalan 65 yıl içinde, rapor global enerji manzarasında sürekli bir değişim yaşandığını gözler önüne serdi. Sektör olarak bizim görevimiz de yakın dönemde dayanıklılığımızı sağlamak için gerekli adımları atarken geleceğin enerji ihtiyaçlarını karşılamak üzere yatırımlarımızı sürdürmek” diye konuştu. BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu, 2015 yılındaki global primer enerji talebinin sadece %1 ile 10 yıllık ortalamasından daha yavaş


R

SEKTÖ

büyüdüğünü gözler önüne seriyor. Bu, global ekonomideki zayıflığı ve Çin’in sanayi merkezliden hizmet merkezli bir ekonomiye geçişine paralel olarak ülkenin enerji tüketimindeki zayıflayan büyümeyi yansıtıyor. Arz tarafında ise, teknolojik ilerlemeler piyasadaki yakıt yelpazesini genişletirken aynı zamanda bu yelpazenin bulunabilirliğini de artırdı. ABD’deki kaya gazı devrimi, büyük miktarda petrol ve gaz kaynağını kullanıma açarken, teknolojideki hızlı kazanımlar ise yenilenebilir enerjideki güçlü büyümeyi destekledi. Doğal gaz ve petrol, 2015’te de sağlam büyüme kaydederken global kömür talebinde ise kayıtlardaki en büyük düşüş görüldü. Tüm fosil enerji türlerinin fiyatlarında geçen yıl meydana gelen düşüş enerji piyasalarında bir takım ayarlamaları da beraberinde getirirken, bu durum başta 1999 yılından bu yana ilk defa pazar payını arttıran petrol olmak üzere, yakıt çeşitliliğinde kaymaya yol açtı. Global enerji talebindeki yavaş büyüme ile birlikte, enerji tüketiminde kömürden uzaklaşılması, karbon salımlarında yaklaşık çeyrek yüzyıldır en yavaş büyümeye yol açtı (2009 finansal krizinin hemen ertesinde meydana gelen yavaşlama hariç). Rapordan Önemli Noktalar & Enerji Dünyasındaki Gelişmeler Global primer enerji tüketimi 2015’te sadece %1 büyüme kaydetti. Bu artış son 10 yılın ortalama yıllık %1,9 büyüme hızının çok altında kaldı. •Petrol, global enerji tüketiminin %32,9’u ile dünyanın en büyük yakıtı olarak yerini korurken 1999 yılından bu yana ilk defa pazar payını arttırdı. •Kömür ise, pazar payı itibariyle (%29,2) en büyük ikinci yakıt olmayı sürdürmesine rağmen 2015’te global pazar payı azalan tek yakıt oldu. •Doğal gazın primer enerji tüketimindeki pazar payı %23,8 oldu. •Enerji tüketimindeki büyüme, Avrupa ve Avrasya dışındaki tüm bölgelerde 10 yıllık ortalamanın altında kaldı. •Her ne kadar yükselen ekonomiler global enerji tüketimindeki büyümede başı çekmeyi sürdürmüşlerse de, 2015’te bu ülkelerde yaşanan büyüme (%1,6) yine 10 yıllık ortalamanın altında kaldı. •Çin’deki enerji tüketimi 2015’te %1,5 artarak neredeyse 20 yılın en düşük büyümesini kaydetti. Buna rağmen, Çin enerjide dünyanın en büyük büyüme pazarı olarak ardı ardına on beşinci yılını geride bıraktı. •2015 yılında, tüm fosil yakıtların fiyatları düştü. Ham petrol fiyatları, dolar cinsinden tarihin en büyük yıllık düşüşünü ve 1986 yılından bu yana da en büyük yüzdelik azaltmayı kaydetti. •Primer enerji kaynaklarının tüketimi, Türkiye’de 2015’de %7 arttı. Buna göre Türkiye, dünyanın enerjisinin %1’ini tüketiyor. Petrol

•Vadeli Brent petrolünün ortalama varil fiyatı 2014’teki düzeyinin 46,56 ABD Doları altına inerek 2015’te 52,39 ABD Doları ile 2004’ten bu yana en düşük yıllık ortalamasına geriledi. •Global petrol tüketimi, %1,9 ile yakın tarihi ortalamasının (+%1) neredeyse 2 katı artarak günde 1,9 milyon varile yükselirken 2014’te görülen günde 1,1 milyon varillik artışın da dikkat çekici şekilde üzerine çıktı. •Büyüme, ABD (+%1,6 veya günde 290.000 varil) ve Avrupa Birliği’ndeki (+%1,5 veya günde 200.000 varil) yıllık tarihi ortalamaların çok üzerinde gerçekleşirken Japonya petrol tüketiminde en büyük düşüşü (-%3,9 veya günde -160.000 varil) yaşadı. •OECD ülkeleri dışında, net petrol ithalatçısı ülkeler de ciddi artışlar kaydettiler: Talepteki en büyük artış bir defa daha Çin’den (+%6.3 veya günde 770,000 varil) gelirken Hindistan (+%8.1 veya günde 310.000 varil) ise Japonya’yı geçerek dünyanın en büyük üçüncü petrol tüketicisi konumuna geldi. Ancak bu büyümenin etkisinin, petrol üreticilerindeki zayıf büyüme ile telafi edilmesinden ötürü, OECD dışı ülkelerin tamamındaki petrol talebi yakın dönemdeki tarihi ortalamasının altında kaldı (+%2,6 veya günde 1,4 milyon varil). •Global petrol üretimi, ardı ardına ikinci yılında da tüketimden daha hızlı artarak günde 2,8 milyon varil veya %3,2 yükseliş ile 2004 yılından bu yana en güçlü büyümesini kaydetti. •Irak (günde +750.000 varil) ve Suudi Arabistan’da (günde +510.000 varil) rekor düzeylere ulaşan üretim, OPEC üretimini de günde 1,6 milyon varil yükseliş ile günde 38,2 milyon varile çıkartarak 2012’de ulaşılan önceki rekoru geçti. •OPEC dışındaki üretim geçen yılın rekor büyümesinin ardından yavaşladıysa da, yine de 1,3 milyon varillik artış gösterdi. ABD (günde +1 milyon varil) dünyanın en yüksek yıllık büyümesini gerçekleştirerek dünyanın en büyük petrol üreticisi olmayı sürdürdü. Diğer yerlerde ise, Brezilya (günde +180.000 varil), Rusya (günde +140.000 varil), Birleşik Krallık ve Kanada (günde +110.000’er varil) gibi ülkelerdeki üretim artışlarının etkisi Meksika (günde -200.000 varil), Yemen (günde -100.000 varil) ve diğer ülkelerdeki düşüşler ile kısmen telafi edildi.

63

•Petrol tüketimi 2015’de Türkiye’de %12,5 arttı. Türkiye, global petrol tüketiminde %0,9’luk bir paya sahip. Doğal gaz •Global doğal oluşturuyor.

gaz,

primer

enerji

tüketiminin

%23,8’ini

•Dünyadaki doğal gaz tüketimi, %1,7’lik büyüme ile 2014’te görülen çok zayıf büyümenin (+%0,6) ardından ciddi bir ivme yakalamışsa da, halen %2,3 olan 10 yıllık ortalamanın altında seyretti. Büyüme, OECD dışındaki ülkelerde ortalamanın altında kalırken (+%1,9, global tüketimin %53,5’ini oluşturuyor), OECD ülkelerinde ortalamanın üzerinde seyretti (+%1,5). •Yükselen ekonomiler arasında, tüketimde en yüksek artışı kaydeden ülkeler İran (+%6,2) ve Çin (+%4,7) olurken, Çin’deki

Temmuz - Ağustos 2016


R

SEKTÖ büyüme, ülkenin %15,1 düzeyindeki 10 yıllık ortalamasına göre zayıf oldu. Rusya (-%5) en büyük kademeli düşüşü kaydederken bu ülkeyi Ukrayna (-%21,8) takip etti.

•Global hidroelektrik üretimi %1 ile ortalamanın altında büyüdü. Hidroelektrik üretimi, global primer enerji tüketiminin %6,8’ini oluşturdu.

•OECD ülkeleri arasında, ABD (+%3) en yüksek büyümeyi sağlarken ABD’deki tüketim (+%4,6) 2014’teki ciddi düşüşün ardından toparlandı.

•Çin, hidroelektrik üretiminde en yüksek büyümeyi (+%5) sağlayarak açık ara fark ile dünyanın en büyük hidroelektrik üreticisi olarak konumunu korudu.

•Global doğal gaz üretimi %2,2 ile tüketimden daha hızlı şekilde artsa da, %2,4 düzeyinde duran 10 yıllık ortalamasının altında kaldı. Büyüme, Kuzey Amerika, Afrika ve Asya Pasifik’te ortalamanın üzerindeydi. ABD (+5,4) en büyük büyümeyi kaydederken İran (+%5,7) ve Norveç’te (+%7,7) ciddi artışlar yaşandı. Avrupa Birliği’ndeki üretimde keskin düşüş yaşanırken (-%8), Hollanda (-22.8%) dünyadaki en büyük düşüşü kaydetti. Rusya (-%1,5) ve Yemen’de (-%71,5) de ciddi hacim bazlı düşüşler kaydedildi.

Yenilenebilir enerji (rüzgâr, güneş ve biyoyakıt dâhil) •Elektrik üretiminde yenilenebilir enerji 2015 yılında da artışını sürdürerek on yıl önceki %0,8’lik düzeyinden global enerji tüketiminin %2,8’ine ulaştı.

•Türkiye’de 2015 yılında doğalgaz tüketimi %2,4 azaldı. Türkiye, global doğalgaz tüketiminde %1,3’lük bir paya sahip. •Global doğal gaz ticareti 2015’te toparlanarak %3,3 arttı. •Global LNG ticareti de %1,8 arttı. İhracattaki büyümede başı Avustralya (+%25,3) ve Papua Yeni Gine (+%104,8) çekerek Yemen’den (-%77,2) yapılan sevkiyatlardaki düşüşü telafi etti. Avrupa’nın (+%15,9) net LNG ithalatı ve Ortadoğu’nun yükselen ithalatı (+%93,8) kısmen Güney Kore (-%10,4) ve Japonya’nın (-%4) net ithalatındaki düşüşler ile telafi edildi. •Uluslararası doğal gaz ticareti, global tüketimin %30,1’ini oluştururken boru hatlarının global gaz ticaretindeki payı ise %67,5’e çıktı. Kömür •Global kömür tüketimi 2015 yılında %1,8 düşerek %2,1’lik ortalama yıllık büyümesinin oldukça altında gerçekleşti ve veri setimizdeki en büyük yüzdesel (ve hacimsel) düşüşü kaydetti. Kömürün global primer enerji tüketimindeki payı %29,2’ye düşerek 2005 yılından bu yana en küçük payına geriledi. •Kömür tüketimindeki net düşüşün ardında tamamen ABD (-%12,7, dünyadaki en büyük hacimsel düşüş) ve Çin (-%1,5) bulunurken, Hindistan (+%4,8) ve Endonezya’da (+%15) daha mütevazı artışlar kaydedildi.

•Elektrik üretiminde kullanılan yenilenebilir enerji %15,2 büyüme ile, kabaca global elektrik üretimindeki artışın tamamına eşit bir yükselme sağladı. Yenilenebilir enerjinin global elektrik üretimindeki payı da on yıl önceki %2,0 düzeyinden %6,7’ye ulaştı. •Global olarak, rüzgâr enerjisi (+%17,4) en büyük yenilenebilir enerji kaynağı (yenilenebilir enerji üretiminin %52,2’si) olurken, Almanya (+%53,4) en büyük büyümeyi kaydetti. •Güneş enerjisi üretimi, Çin’in hem Almanya hem de ABD’yi geride bırakarak dünyanın en büyük güneş enerjisi üreticisi konumuna gelmesi ile %32,6 arttı. •Yenilenebilir enerji tüketimi Türkiye’de 2015’de %34,4 artış göstererek, dünyanın toplam yenilenebilir enerji tüketiminin %1’i oldu. Karbon salımları •Enerji tüketiminden kaynaklanan CO2 salımları 2015 yılında sadece %0,1 oranında arttı. 2009’daki durgunluk dışında, bu 1992 yılından bu yana kaydedilen en düşük büyüme oranı oldu. Düşüş, enerji tüketimindeki büyümenin yavaşlamasının yanı sıra yakıt karışımındaki değişimden de kaynaklandı. •Bölgesel olarak, salımlardaki büyüme Avrupa ve Avrasya dışındaki her bölgede ortalamanın altında gerçekleşti. 64

•Global kömür üretimi %4 düşerken en büyük düşüşler ABD (-%10,4), Endonezya (-%14,4) ve Çin’de (-%2) görüldü. •Kömürde ise, Türkiye dünya kömür rezervlerinin %1’ine sahip. Ancak Türkiye’de kömür tüketimi 2015’de %4,7 oranında azaldı. Nükleer ve hidroelektrik •Nükleer enerji, global primer enerji tüketiminin %4,4’ünü oluşturdu. •Global nükleer enerji üretimi %1,3 büyürken net artışın tümü Çin’den (+%28,9) kaynaklandı. Çin, Güney Kore’yi geçip dünyanın en büyük dördüncü nükleer enerji tedarikçisi konumuna gelirken Avrupa Birliği’nin üretimi (-%2,2) ise 1992 yılından bu yana en düşük seviyesine indi.

Temmuz - Ağustos 2016






Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.