1
Κύρια νομικά χαρακτηριστικά της διεθνούς κοινότητας 1.1 Εισαγωγή Ζούμε, όλοι μας, στο πλαίσιο εθνικών εννόμων τάξεων. Τείνουμε κατά συνέπεια να θεωρούμε ότι κάθε νομικό σύστημα θα πρέπει να διαμορφώνεται με βάση το δίκαιο του κράτους ή, τουλάχιστον, να μοιάζει πολύ με αυτό. Αντιστοίχως, και σχεδόν ασυναίσθητα, πιστεύουμε ότι όλα τα νομικά συστήματα θα πρέπει να απευθύνονται σε άτομα ή σε ομάδες ατόμων, καθώς και ότι θα πρέπει να περικλεί ουν ορισμένους κεντρικούς θεσμούς για τη δημιουργία δικαίου, τη διευθέτηση διαφορών και την επιβολή των νομικών κανόνων. Παρόλ' αυτά, η εικόνα της διεθνούς κοινότητας είναι σαφώς διαφορετική. Η ανά χείρας μελέτη πρέπει, συνεπώς, να ξεκινήσει με μια προειδοποίηση. Τα χαρα κτηριστικά της παγκόσμιας κοινότητας είναι μοναδικά. Και όσο το κρίσιμο αυτό γεγονός δεν γίνεται αντιληπτό, τόσο διατρέχουμε τον κίνδυνο να παρερμηνεύσου με σοβαρά την επίπτωση του δικαίου στην κοινότητα αυτή.
1.2 Η φύση των υποκειμένων του διεθνούς δικαίου Το πρώτο και προεξάρχον χαρακτηριστικό του διεθνούς δικαίου είναι ότι οι περισ σότεροι από τους κανόνες του στοχεύουν να ρυθμίσουν τη συμπεριφορά των κρα τών - και όχι των ατόμων. Τα κράτη είναι οι κύριοι δρώντες της δίεθνούς σκη νής. Αποτελούν νομικές οντότητες, σύνολα ατόμων στα οποία ασκεί εξουσία ένας συγκεκριμένος μηχανισμός. Κάθε κράτος κατέχει και ελέγχει διακριτές εδαφικές περιοχές, ενώ στο εσωτερικό του συνεκτικό ρόλο διαδραματίζουν πολιτικοί, οικο νομικοί, πολιτισμικοί (συχνά δε και εθνοτικοί ή θρησκευτικοί) δεσμοί. Στο εσωτερικό των κρατών, τα άτομα είναι τα κύρια υποκείμενα του δικαίου, ενώ οντότητες όπως οι δημόσιοι φορείς, οι ενώσεις πολιτών, κ.λπ. αποτελούν μάλ λον δευτερεύοντα υποκείμενα, η πιθανή καταστολή των οποίων δεν θα είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση ολοκλήρου του νομικού συστήματος (εν τούτοις, μία πιθανή κατάρρευση των κρατικών υπηρεσιών μπορεί να είναι μόνον προσωρινή, διότι, σε αντίθετη περίπτωση θα αποσυντίθετο ολόκληρο το κράτος ως διακριτή διεθνής οντότητα). Στη διεθνή κοινότητα, η σχέση αυτή αντιστρέφεται: τα κράτη είναι τα πρωταρχικά υποκείμενα του δικαίου, ενώ ο ρόλος των πολιτών είναι πε ριορισμένος (βλπ. 7 .3 και 7 .6). Οι πολίτες μοιάζουν με αδύναμους Δαυίδ απένα ντι σε πανίσχυρους Γολιάθ οι οποίοι ελέγχουν όλα τα όργανα της εξουσίας.