Fitna ya ukufurishaji by Alitrah Foundation

FITNA YA UKUFURISHAJI Mizizi Yake Na Athari Zake katika Jamii

‫فتنة التكفير‬ ‫جذورها وآثارها في المجتمع‬

Kimeandikwa na: Sheikh Ja’far Subhani

Kimetarjumiwa na: Ustadh Amiri Mussa Kea

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 1

7/18/2017 3:09:44 PM

‫فتنة التكفير‬ ‫جذورها وآثارها في المجتمع‬

‫تأليف‬ ‫الشيخ جعفر السبحاني‬

‫من اللغة العربية إلى اللغة السواحلية‬

‫‪7/18/2017 3:09:44 PM‬‬

‫‪08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 2‬‬

©Haki ya kunakili imehifadhiwa na: AL-ITRAH FOUNDATION ISBN: 978 – 9987 – 17 – 009 – 8 Kimeandikwa na: Sheikh Ja’far Subhani Kimetarjumiwa na: Ustadh Amiri Mussa Kea Kimepangwa katika Kompyuta na: Al-Itrah Foundation Tole la kwanza: Septemba, 2017 Nakala: 2,000 Kimetolewa na kuchapishwa na: Al-Itrah Foundation S.L.P. 19701 Dar es Salaam, Tanzania Simu: +255 22 2110640 / 2127555 Barua Pepe: alitrah@yahoo.com Tovuti: www.alitrah.info Vitabu mtandaoni: www.alitrah.info/ebooks/ ILI KUSOMA QUR’ANI MUBASHARA KWA NJIA YA MTANDAO, TEMBELEA www.somaquran.com

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 3

7/18/2017 3:09:44 PM

YALIYOMO Dibaji.............................................................................1 Neno la Mchapishaji.....................................................2 Udokezo wa Qur’ani juu ya vuguvugu la ukufurishaji...................................................................4 Maneno ya Mtume  juu ya vuguvugu la ukufurishaji...................................................................4 Maneno yenye kuangazia ukufurishaji.........................5 Maneno ya mheshimiwa Marjaa wa Dini Sheikh Nasir Makarim Shiraazi (Rais wa kongamano)......................6 Utangulizi uliotukuka wa kielimu wa mheshimiwa Marjaa wa Dini Sheikh Ja’far Subhaani.......................8 Dibaji...........................................................................18 Utangulizi wa mwandishi...........................................18 FASLU YA KWANZA............................................36 Ukafiri na imani kilugha na kwa mujibu wa istilahi ya wanatheiolojia............................................36 Ukafiri na imani kilugha.............................................36

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 4

7/18/2017 3:09:45 PM

Imani na ukafiri katika istilahi ya wanatheiolojia.......39 1. Kusadikisha kwa ulimi............................................40 2. Kusadikisha kwa moyo...........................................40 3. Kusadikisha kwa ulimi na moyo pamoja na kujiepusha na madhambi makubwa........................41 4. Daraja kati ya daraja mbili......................................43 5. Nadharia ya Jamhuri ya wanazuoni........................43 FASLU YA PILI.....................................................50 Yale ambayo ni wajibu kuyasadikisha........................50 1. Tawhid katika dhati.................................................50 2. Tawhid katika uumbaji............................................51 3. Tawhid katika Mola mlezi.......................................52 4. Tawhid katika ibada................................................62 Kujibu swali............................................................62 5. Ujumbe wa Nabii wa mwisho ď&#x20AC;¸ .....................67 6. Hakika Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani ni Wahyi wenye kuteremka...........69 7. Imani ya ufufuo.......................................................70

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 5

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

8. Hukumu ya ukanushaji wa dharura za dini.............72 FASLU YA TATU...................................................75 Masharti ya ukufurishaji na vizuizi vyake..................75 Ukufurishaji usio na mipaka.......................................75 Ukufurishaji kwa mtu maalum....................................76 Sharti la kwanza: Usimamishaji wa hoja juu ya mkanushaji..................................................................76 Sharti la pili: Kuwa kwake mwenye kukusudia kwa maana ya mtokaji...............................78 Vizuizi vya ukufurishaji..............................................79 Mosi: Kuwa kwake mwenye hiari katika ubainifu na amali.........................................................79 Pili: Ukanushaji kuhusiana na utata ulio nje ya hiari...................................................................80 Tatu: Kukosekana kwa uwezekano wa taawili..........81 1. Kuuawa kwa Malik bin Nuwayra na uhalalishaji wake wa taawili...................................83

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 6

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

2. Kuuawa kwa Harmazan na uzuiaji wa Khalifa kuhusiana na utekelezaji wa kisasi.......84 FASLU YA NNE....................................................86 Mizizi ya ukufurishaji katika zama za mwanzo:.........86 1. Usama bin Yazd anaua mwislamu..........................86 2. Walid bin Uqba na kuwakufurisha Bani Mustwalaq...............................................................88 3. Upingaji wa Dhi Khuwayswarat juu ya Mtume ..........................................................89 4. Kukufurishwa Malik bin Nuwayrat kwa taawili batili........................................................................89 5. Bi. Aisha  amkufurisha Uthman ................89 6. Makhawarij na ukufurishaji....................................91 FASLU YA TANO..................................................96 Katazo la kuwakufurisha Waislamu kwa ulimi wa Nabii na wanazuoni.......................................96

vii

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 7

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA SITA...................................................102 Uombezi batili wa kuwakufurisha Waislamu...........102 Uombezi ambao hukufurishwa kwayo Waislamu wote..........................................................102 Suala la kwanza: Itikadi ya uwezo wa ghaibu kwa Mawalii.....................................................................104 1. Uwezo wa ghaibu wa Nabii Yusuf ................107 2. Uwezo wa ghaibu wa Nabii Suleiman ........109 Tawasuli ya Manabii na Mawalii kwa sura tatu........122 Maneno kuhusu sanad ya hadithi..............................124 Tawasuli ya Umar bin Khattab kwa baba mdogo wa Mtume ......................................................126 Utata wa kuwa Nabii ni mfu.....................................130 Mas’ala ya pili: Kuswali kwenye makaburi ya Mitume na Manabii...................................................132 1. Kuswali mahali pa Ibrahim ...........................132 2. Kusimamisha swala juu ya makaburi ya Watu wa Pango.....................................................133 viii

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 8

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Namna ya utoaji wa dalili.........................................136 Dalili ya mpinzani.....................................................136 Uwekaji wazi faida za hadithi...................................136 Suala la tatu: Kuhifadhi athari za Manabii na watu wema waliotangulia kuhusiana na makaburi yao na nyumba zao na yale yanayofisha uunganishaji kwao................................146 Mosi: Utukufu wa nyumba za Manabii katika Qur’ani tukufu..........................................................148 Pili: Ulindaji wa athari na kuwapenda ndugu wa karibu wa Mtume ...........................................151 Tatu: Ulindaji wa athari na utukuzaji wa alama za dini.............................................................154 Nne: Qur’ani tukufu na uhifadhi wa athari..............154 Dalili ya mpinzani.....................................................157 Suala la nne: Nadhiri kwa ajili ya Nabii na Imam..161 Suala la tano: Kutabaruku athari za Manabii..........166

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 9

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Natija ya utafiti..........................................................169 Mambo ambayo hukufurishwa kwayo Shia:.............171 1. Kauli ya utokezo...................................................172 2. Kuamini ukhalifa wa makhalifa............................177 3. Elimu ya Maimamu ď &#x2021; kwa mambo ya ghaib.....178 4. Taqiyya itokanayo na Mwislamu..........................179 5. Kuwakufurisha Maswahaba..................................182 Huu ni ugonjwa na ama dawa...................................187 Ukosoaji wa fikra za makosa zenye harufu ya ukufurishaji wa vikundi vya Kiislamu......................187 Utoharishaji wa ratiba za masomo katika baadhi ya nchi...........................................................191 Tukabiliane vipi na vuguvugu la ukufurishaji?.........195 Vyanzo na vitabu rejea vya mwanzishi.....................203

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 10

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬

DIBAJI

itabu hiki ni toleo la Kiswahili la taasisi ya Al Itrah Foundation. Chapisho lake limelenga kukidhi mahitaji ya kiroho ya zama hizi pamoja na Ubongo na fikra zinazokuwa za Muislam. Jitihada kubwa zimefanywa na Taasisi kuweka chapisho hili la Kiswahili katika msingi wa haki na wenye kukubalika katika Uislam. Unaombwa kwa Taadhima ukisome kitabu hiki katika malengo yaliyokusudiwa. Pia Unaombwa kuwasilisha kwetu maoni yako huru juu ya chapisho letu hili, jambo ambalo tutashukuru sana. Kutangaza ujumbe wa Uislam ni kazi ambayo inahitaji ushirikiano wetu sote. Taasisi inakuomba kuungana na kushirikiana kama ilivyoagizwa katika aya ya Qur’an: (Surat Saba’ 34:46). Na rehma za Allah ziwe juu yako. Wako katika Uislam Al Itrah Foundation Barua Pepe: alitrah@yahoo.com SMS: +255 778 300 140 1

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 1

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬

NENO LA MCHAPISHAJI

itabu ulichonacho mikononi mwako kimetarjumiwa kutoka kitabu cha Kiarabu kwa jina la, Fitnatu ‘t-Takfir: Juzuruha wa Aatharuha fi ‘l-Mujtama’, kilichoandikwa na Allamah Mhakiki Sheikh Ja’far Subhani. Sisi tumekiita, Fitna ya Ukufurishaji – Mizizi Yake na Athari Zake katika Jamii. Leo sio siri tena kwamba limezuka kundi chini ya mwamvuli wa Uislamu ambalo kazi yao ni kuwakufurisha Waislamu wenzao ambao hawafuati itikadi yao. Kwa kweli hii ni fitna kubwa ambayo inahitaji dawa ya kuizima. Katika kitabu hiki mwandishi ametumia ujuzi wake kutujuza juu ya fitna hii na kushauri njia ya kuepukana nayo kwa kutumia vyanzo vya mafunzo ya Kiislamu. Sisi kama wachapishaji tunakiwasilisha kitabu hiki kama kilivyo kwa wasomaji wetu na kuwashauri wasome yaliyomo kwenye kitabu hiki, wayafanyie kazi na kuyazingatia ili wapate kuepukana na fitna hii, Insha’Allah. 2

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 2

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hii ni moja kati ya kazi zilizofanywa na Taasisi ya al-Itrah katika kuwahudumia kielimu wasomaji wake wazungumzaji wa Kiswahili. Na kwa maana hiyohiyo imeamua kukichapisha kitabu hiki chenye manufaa makubwa kwa lugha ya Kiswahili kwa lengo lake lilelile la kuwahudumia Waislamu wanaozungumza Kiswahili, hususan wakati huu wa maendeleo makubwa ya elimu katika nyanja zote ambapo uwongo, ngano za kale na upotoshaji wa historia ni vitu ambavyo havina nafasi tena katika akili za watu. Tunamshukuru mwandishi wa kitabu hiki kwa kazi kubwa aliyofanya kwa ajili ya Ummah huu wa Waislamu, Allah Azza wa Jalla amlipe kila kheri na amuingize Peponi kwa salama na amani insha’Allah. Halikadhalika tunamshukuru ndugu yetu Ustadh Amiri Mussa Kea kwa kukitarjumi kwa Kiswahili kitabu hiki, insha’Allah na Allah Mwenye kujazi amlipe kila kheri hapa duniani na huko Akhera pia, bila kuwasahau na wale wote waliochangia kwa namna mmoja au nyingine mpaka kufanikisha kuchapishwa kwake kitabu hiki. Allah awalipe wote malipo mema hapa duniani na huko Akhera pia. Mchapishaji Al-Itrah Foundation 3

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 3

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬ Udokezo wa Qur’ani Tukufu Juu ya kudhihiri kwa ukufurishaji Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

‫يل للاهَّ ِ فَتَبَيَّنُوا َو اَل تَقُولُوا‬ َ ‫يَا أَيُّهَا الَّ ِذينَ آ َمنُوا إِ َذا‬ ِ ِ‫ض َر ْبتُ ْم فِي َسب‬ ‫ض ْال َحيَا ِة ال ُّد ْنيَا‬ َ ‫لِ َم ْن أَ ْلقَ ٰى إِلَ ْي ُك ُم الس اََّل َم لَسْتَ ُم ْؤ ِمنًا تَ ْبتَ ُغونَ َع َر‬ ۚ ‫ك ُك ْنتُ ْم ِم ْن قَ ْب ُل فَ َم َّن للاهَّ ُ َعلَ ْي ُك ْم فَتَبَيَّنُوا‬ َ ِ‫فَ ِع ْن َد للاهَّ ِ َمغَانِ ُم َكثِي َرةٌ ۚ َك ٰ َذل‬ ‫إِ َّن للاهَّ َ َكانَ بِ َما تَ ْع َملُونَ َخبِيرًا‬ “Enyi mlioamini! Mtakaposafiri katika njia ya Mwenyezi Mungu basi pelelezeni, wala msimwambie mwenye kuwapa salamu; wewe si muumini, mnatafuta mafao ya dunia, na kwa Mwenyezi Mungu kuna neema nyingi, hivyo ndivyo mlivyokuwa zamani, na Mwenyezi Mungu amewafanyieni hisani, basi chunguzeni, hakika Mwenyezi Mungu ni mjuzi wa yale mnayoyatenda.”1

Udokezo Juu ya Ukufurishaji kwa Ulimi wa Mtume 8 Amepokea Bukhari kutoka kwa Abu Dharr  kwamba alimsikia Mtume  akisema: “Mtu asimsingi1

Sura ya 4:94. 4

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 4

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

zie mtu mwingine kwa uovu wala asimwite kafiri ila akiritadi juu yake ikiwa mhusika hakuwa hivyo.â&#x20AC;?2 Maneno yenye Kuangazia Ongezeko la Ukufurishaji 1.

Ukufurishaji ni chimbuko la upitukaji mipaka wa wenye kukumbatia uongo na kuacha kutumia akili na mfumo wa utoaji dalili.

Ukufurishaji una lengo la kusambaratisha ummah wa Kiislamu pia kuwadhoofisha Waislamu.

Ukufurishaji unasababisha fujo na unaondoa amani ambayo ni haja ya kimaumbile.

Kudhihirika ukufurishaji kunakua katika jamii ya wajinga na wenye ufahamu potovu juu ya hukumu za Kiislamu zilizotakasika.

Ukufurishaji ni moja ya mambo ya hatari zaidi kwa Uislamu, wenye lengo la kuchafua muonekano wake na kuwa ni dhulma na uadui.

â&#x20AC;&#x201A; Sahihi Bukhari, Hadith na. 6045.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 5

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Neno la Mheshimiwa Marjaa wa Kidini Sheikh Nasir Makarim Shirazi, Rais wa Kongamano.

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬ Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema, Mwenye kurehemu

Hakuna shaka kwamba zama zetu hizi ni zama za matukio yenye kuleta machungu, ukakasi na fitna, na hatari ambayo inaukumba Uislamu na Waislamu kwa ujumla. Pia hukumbwa na mikakati ya maadui wa Kiislamu walioko kando kwa kuwatumia wanafiki wa ndani. Hakika fitna ya wakufurishaji na wapotokaji, kwa hakika ni miongoni mwa fitna kubwa zaidi ambayo ni mtihani kwetu, ambayo imedhihirika kwetu katika kipindi cha mwisho katika picha ya pamoja inayoitwa “Daish” na ndugu zao. Basi imetokea wapi fitna hii ya ukufurishaji kwetu? Na imeanzaje na kukua? Na zipi sababu za kuenea kwake? Na ipi njia ya kuzima moto wake? Maswali yote hayo na yanayofanana na hayo, yanahitaji utafiti mpana na wa kina. Na kwa yakini kabisa, hakika mpango wa kisiasa na kijeshi, vyovyote uhalisia wake utakavyokuwa, wenyewe peke yake hauwezi kuwa nyenzo ya kuondoa fitna hii. 6

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 6

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hapana budi wasomi wakubwa wa Kiislamu wakaze mkwiji kung’oa mizizi ya fikra hii potovu kwa mawaidha mazuri na mantiki iliyo salama, ili kuwageuza vijana kutoka katika kulielekea hilo. Ni kwa mantiki hii, kuanzia hapo yamechukuliwa maamuzi kwa msaada wa wanazuoni nguli wenye upeo wa kuona mbali, na walioelimika kutoka katika madhehebu yote ya Kiislamu, ya kuandaa kongamano lililobeba anuani isemayo: “Maoni ya wanazuoni wa Kiislamu katika kukabiliana na vikundi potofu na ukufurishaji” ili yadurusiwe na kupitiwa maudhui husika kwa kina na undani zaidi. Aidha waweke natija ya yale yatakayodurusiwa na tafiti zao na kupatiwa wahusika wote. Matarajio ni kwamba ulimwengu wa Kiislamu utapata mwamko, utambuzi wa mambo na kuzima moto wa fitna hii potofu. Na kitabu hiki ambacho kipo mikononi mwako ewe mpenzi msomaji ni miongoni mwa masomo hayo. “Ewe Mola Wetu Mlezi! Tufungulie sisi na kati ya kaumu yetu kwa haki na Wewe ni Mbora wa wafunguzi.” Nasir Makarim Shirazi

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 7

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Utangulizi wa Mheshimiwa Marjaa wa Kidini, Sheikh Ja’far Subhani

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬ Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema Mwenye kurehemu.

Mizizi ya kudhihiri kwa ukufurishaji, na misukumo nyuma ya kongamano la kimataifa, kuhusu rai za wanazuoni wa Kiislamu juu ya makundi yenye msimamo mkali na ukufurishaji. Imani na ukafiri ni dhana mbili, na pindi tunapoitaja mojawapo basi na ya pili nayo hujitokeza akilini mwetu, na hali hii katika falsafa huitwa “mfungamano.” Hakika istilahi ya neno “imani” inamaanisha usadikishaji na kuitakidi. Na neno “ukafiri” linakusudiwa ufichaji na wakati mwingine ukanushaji. Na kulingana na istilahi ya wanaitikadi ni kwamba, hakika makusudio ya imani ni kusadikisha unabii na utume wake, ama “ukafiri” unakusudiwa ni kujifanya kutojua ulinganio wa Nabii na kumkadhibisha yeye. Hakuna shaka kwamba ulinganio unaojulikana wa kimungu unaonesha kwamba, kila zama walipelekwa Manabii, na wao wakaja na dalili mbalimbali ambazo 8

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 8

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

zilitilia mkazo juu ya ukweli wa ulinganio wao. Kwa hivyo jamii ziligawanyika katika makundi mawili; kundi moja liliamini ulinganio, na lingine lilikufuru, basi yule aliyeamini ulinganio na kuusadikisha anaitwa “muumini,” na yule ambaye aligeuza uhalisia na akaukadhibisha anaitwa “kafiri.” Na linalojulikana ni kwamba mfumo wa Manabii wote katika ulinganio ulikuwa ni kuelekea msingi mmoja, na hakuna ikhtilafu yoyote kati yao, na katika ulinganio wote, watu wa kundi lililoamini, kwa hakika walimwamini Mwenyezi Mungu Muumba, Mpangaji na Mwenye hekima ambaye hakuna mwabudiwa asiyekuwa Yeye, na walisadikisha ujumbe wa Nabii wa zama zao kwa viungo vyao vyote. Na pindi utashi wa Mwenyezi Mungu aliyetukuka ulipohukumu kwa kumtuma Nabii wa mwisho, Mtume Muhammad , alama ya imani ya watu kuwa wameukubali ulinganio ilikuwa ni ibara ya utamkaji wa shahada mbili unaoeleza wazi imani ambayo ipo ndani mwao. Ninamaanisha; kila yule aliyetamka shahada mbili: “La ilaha illallah Muhammadun Rasuulullah” hali akiwa peke yake au katika kundi, alikuwa anaingia katika wigo wa Uislamu, anajitenga na kuwa mbali na duara la ukafiri. Hilo ni kwa upande mmoja.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 9

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na kwa upande mwingine hakika kukiri kwa ikhlasi ambako kunafunguka katika kuuvua uungu wa kila kilichopo isipokuwa Mwenyezi Mungu, kunaingia ndani ya aina tatu za Tawhid: 1. Tawhid katika uumbaji. 2. Tawhid katika upangaji wa mambo. 3. Tawhid katika ibada. Hakika aina zote hizi tatu ni miongoni mwa mambo mahsusi ya Mola wa walimwengu na sio ya viumbe Wake. Inakutosha wewe kwamba, hakika msingi ambao unasimama juu yake ulinganio wa kiungu, ni kuamini akhera. Bila shaka ni kukiri uwepo uhai na maisha ya akhera, kama ambavyo Tawhid na ujumbe huzingatiwa ni miongoni mwa viungo chanya katika imani, ambavyo huishi ndani ya vina vya neno la ikhlas. Kama tutarejea sira na nyendo ya Nabii zenye uturi, nzuri, tutasoma kurasa zenye jina la “Mwaka wa misafara,” nao ni mwaka ambao ilizidi misafara katika mji wa Madina wenye nuru kutoka kila pande, misururu ya watu na mtu mmoja mmoja kwa ajili ya kumfuata Mtume , na kujifunika katika hema la Uislamu kwa utamkaji wa ibara mbili zilizotajwa hapo kabla, ambazo zinaimarisha imani ya kweli. Na ni katika 10

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 10

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

jambo hili imeteremka Surat Nasri ili kuleta faraja, kwa Aya takatifu:

َ َّ‫إِ َذا َجا َء نَصْ ُر للاهَّ ِ َو ْالفَ ْت ُح َو َرأَيْتَ الن‬ ِ َّ‫ين للاه‬ ِ ‫اس يَ ْد ُخلُونَ فِي ِد‬ ‫ك َوا ْستَ ْغفِرْ هُ ۚ إِنَّهُ َكانَ تَ َّوابًا‬ َ ِّ‫أَ ْف َواجًا فَ َسبِّحْ بِ َح ْم ِد َرب‬ “Utakapofika msaada wa Mwenyezi Mungu na ushindi, na utawaona watu wakiingia katika dini ya Mwenyezi Mungu makundi, basi mtakase Mola Wako kwa sifa njema na umuombe msamaha. Hakika Yeye Ndiye apokeaye sana toba.”3

Kwa hivyo ufunguo wa uingiaji huu wa makundi katika Uislamu ulikuwa ni utamkaji wa shahada mbili tu, na hakukuwa na masuala ya kiitikadi na kisharia yanayoshurutisha juu ya kukubalika kwa Uislamu wao. Kwa mfano; watu hawakuwa wanauliza mahali pa Mwenyezi Mungu au kuonekana kwake katika Siku ya Ufufuo au kuumbwa kwa Qur’ani na utangu wake, na maswali mengine yasiyokuwa hayo. Na hakika imani yao yote ilikuwa kwa ujumbe wa huyu mwisho wa Manabii, ambaye ni Mtume Muhammad , ambapo alikuwa akiwatosheleza masuala yote hayo. Kwa mfano hawakuuliza suala la kufaa tawasuli kwa Mitume na Mawalii au kuswali makaburini au kuzuru makaburi ya Mawalii. Sura ya 110 aya 1-3.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 11

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Katika zama za leo, lipo kundi lililopotoka na lisilojua misingi ya kisharia ya Muhammad na kanuni zake, linadharau Uislamu na imani. Huzingatia kundi dogo la watu ndilo lenye imani na ndio Waislamu, na wengine wote waliobaki ni makafiri na wanaostahiki kumwagwa damu zao. Na hurejeshwa mizizi ya aina hii ya ukufurishaji hadi zama za Ibn Taymiya (aliyekufa mwaka 728 A.H) na Mawahabi wapotofu waliokuja baada yake. Bali hakika Mawahabi katika upotokaji wao wamekwenda mbali zaidi, hiyo ni kwa kuwa Ibn Taymiya alikuwa muda mwingi akitumia neno Bidaa (uzushi), wakati ambapo kundi la kiwahabi limejiongezea neno Ukafiri, na hapo kikawa kigezo cha ukafiri kwao ni kwenda kinyume na fikra zao katika masuala yaliyotajwa hapo kabla. Kundi hili hupinga vikali majengo walimozikwa Manabii na Mawalii wa Mwenyezi Mungu, kwani huzingatia kuwa hilo linaonesha dhahiri ibada ya masanamu!! Hali ambayo Uislamu umeshuhudia kupitia historia yake ndefu majengo ambayo yamo ndani yake makaburi ya Manabii, na yenye kutunzwa katika nchi mbalimbali kama vile Palestina, Jordan, Sham (Syria) na Iraq. Na walikuwa Waislamu wakija kufanya ziara makundi kwa makundi, na hakujitokeza kwetu yeyote ili kueleza amali hii kuwa inakwenda kinyume na Tawhid. 12

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 12

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na hata pale ambapo Khalifa Umar bin Khatwab alipoikomboa Bayt ul-Maqdas, abadani hakuamrisha kuvunjwa sehemu hizo za kuzuru na maeneo matakatifu, na aliungana na njia ya wale waliopita katika kuyahifadhi hayo na kuyapamba. Na muda wote mrefu huo ambao ulipita baada ya kuaga dunia bwana Mtume , walikuwa wapwekeshaji wakifanya tawasuli katika kaburi la Mtume  ili awaombee hao katika kukidhi haja zao. Lakini kundi hili huona tawasuli hii ni sawa na tawasuli ya washirikina kwa masanamu, wakati katika hali halisi johari ya kila moja ya tawasuli hizi mbili hutofautiana, na masafa yaliyopo kati ya hizo mbili ni kama vile umbali wa masafa ya ardhi na mbingu. Ukufurishaji mbaya zaidi: Ukufurishaji wa Masalafi wa kundi hili ulikuwa wa kalamu na ulimi, lakini ukafuata njia ya ukatili katika zama za Mawahabi waliopotoka, kwa namna ambayo walikuwa wafuasi wao wakivamia vijiji na vitongoji, na vijiji vilivyozunguka eneo la “Najdi”, walikuwa wakipora vile vilivyowezekana kwao, na kwa hivyo wakawa na nguvu kubwa ya mali. Na ili kujua zaidi makosa ya jinai ambayo wameyafanya kuanzia waasisi wa kundi 13

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 13

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hili na wale waliokuja baada yao, tunanasihi kama unaweza kurejea, rejea enklopedia mbili zenye kutegemewa katika historia ya Mawahabi, nazo ni: Tarikh Ibn Ghannam, na Tarikh Ibn Bashar. Na hakika vitabu hivi vimeandikwa muda mrefu uliyopita na vimekuwa ni tegemeo kubwa la wanazuoni na wanatafakuri. Na mwishowe hatupendi kurefusha haya, kwa hivyo tutahitimisha kwa maneno yetu kwa ubeti huu wa shairi la kiajemi: â&#x20AC;&#x153;Achana na kufuata kisa cha Hijran, na acha masaibu ya zama hizi kwa wakati mwingine.â&#x20AC;?

Hii inatoa ishara kwamba baada ya kutekwa Afghanistani na jeshi jekundu la kisoviet, walichukua maazimio ya kupandikiza roho ya jihadi kwa vijana wa Kiislamu katika sehemu husika, ili kuondoa nguvu ya ukafiri na kuwafukuza maadui kutoka ardhi ya Kiislamu. Kwa hivyo maazimio yakawa mazuri na ndani yake yana radhi za Mwenyezi Mungu. Lakini kwa kutokuwepo msomi mchamungu na uongozi wenye upeo wa kuona mbali juu ya misingi ya jihadi kati ya hawa wafanyajihadi, ili iwaongoze hao kulingana na njia iliyo salama, ikasababisha upotokaji wa wapiganaji hawa kwa kuelekea mwelekeo mwingine, basi baadhi yao wakaathiriwa na fikra za kiwahabi na wakawa wakiwakufurisha Waislamu wote. 14

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 14

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na kwa bahati mbaya vuguvugu hili, kwanza likawa dhidi ya dola zilizosimama imara dhidi ya Mayahudi, hivyo badala ya kuikomboa Quds, watu hawa wakawa wakibomoa majengo ya chini ya Syria na Iraq. Na ulifikia ukatili wao na ugaidi wao hadi kwa watoto, wanawake, wazee, wasiojiweza na watu wasiokuwa na hatia yoyote, na kuupa Uislamu picha mbaya zaidi machoni mwa walimwengu, na haukuwapo upendo katika nchi za kimagharibi kuhusiana na dini hii. Basi wapi na wapi vitendo vyenye kuogofya vya watu hawa mbele ya maneno ya Wahyi wa Mwenyezi Mungu (s.w.t), kama anavyosema Mola Manani:

‫ب‬ ِ ‫فَبِ َما َرحْ َم ٍة ِمنَ للاهَّ ِ لِ ْنتَ لَهُ ْم ۖ َولَوْ ُك ْنتَ فَظًّا َغلِيظَ ْالقَ ْل‬ ُ ‫ك ۖ فَا ْع‬ ‫ف َع ْنهُ ْم َوا ْستَ ْغفِرْ لَهُ ْم‬ َ ِ‫اَل ْنفَضُّ وا ِم ْن َحوْ ل‬ “Basi kwa sababu ya rehema ya Mwenyezi Mungu umekuwa mpole kwao na kama ungekuwa mkali mshupavu wa moyo, wangelikukimbia, basi wasamehe na uwaombee msamaha…..”4

Na Mtume  katika hadithi tukufu anasema: “Hakika upole hauwi katika kitu ila hukipamba, wala haundolewi katika kitu ila hukifanya kuwa chukizo.” Sura 3 aya 159.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 15

7/18/2017 3:09:45 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na katika kivuli cha mazingira haya ya kikatili na ya kuogofya, Marjaa wa dini mwongofu, ameazimia katika shule ya mafunzo ya elimu ya dini iliyopo katika mji wa Qum Iran, kuwekwe kongamano la kimataifa lenye anuani: “Maoni ya wanazuoni wa Kiislamu katika kukabiliana na vikundi potofu na ukufurishaji,” ili kuliangalia kundi hili na athari ya kazi zake na matokeo yake mabaya. Na kwa maelezo haya umetimia wito kuelekea kwa wasomi wa Kiislamu kwa ajili ya kung’oa mizizi ya ukufurishaji na kuisafisha johari yake na shari, na kukomboka na hali hii. Hakika wito huu umepata mwitikio mzuri kutoka kwa wasomi na umejiakisi kwa kazi nyingi zilizotumwa kwa katibu mkuu wa kongamano, na madhumuni yake makubwa yalikuwa ya kiwango cha juu, yenye uzuri na yenye thamani kubwa. Na kutokana na kazi hizo, sekretarieti ilichukua jukumu la kuchapa na kuchapisha kazi hizo na kuziweka katika mikono ya wasomi na ya wageni watukufu wa kongamano kutoka miji ya ndani na nje, ili iwe ni hatua moja ya uzuiaji hatari ya kirusi hiki cha saratani kinachoangamiza na kueneza virusi hivi kwa kasi kubwa na ya kutisha. Katika kuhitimisha sina wasaa ila kusifu juhudi zilizotoa mwangaza kwa sekretarieti, waheshimiwa ambao walishiriki kikamilifu usiku na mchana. Na natambua 16

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 16

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

thamani kubwa ya juhudi iliyotumika katika kipindi kilichopita. Vilevile ninawashukuru kwa dhati watu wote waliotoa mchango wao katika kuandaa mazingira mazuri ya kiroho na ya kielimu. Jaâ&#x20AC;&#x2122;far Subhani.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 17

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬

DIBAJI Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

‫ت‬ ِ ‫يَا أَ ُّيهَا الَّ ِذينَ آ َمنُوا ا ْد ُخلُوا فِي الس ِّْل ِم َكافَّةً َو اَل تَتَّبِعُوا ُخطُ َوا‬ ٌ ِ‫ان ۚ إِنَّهُ لَ ُك ْم َع ُد ٌّو ُمب‬ ‫ين‬ ِ َ‫ال َّش ْيط‬ “Enyi mlioamini! Ingieni nyote katika utii, wala msifuate nyayo za shetani, bila shaka yeye ni adui yenu aliye wazi wazi.”5

Hakika Uislamu umeshuhudia katika sehemu mbali mbali kutika historia yake mapigano kati ya Waislamu, lakini ni nadra sana kulikuta kundi la Kiislamu likisimama kuwakufurisha Waislamu wengine na kuhalalisha damu za watu wa Kibla (Waislamu), mali zao pamoja na vitu vyao isipokuwa Makhawariji na vikundi vya ukufurishaji. Basi Makhawariji walikuwa katika kilele cha ukufurishaji Waislamu, kisha likafuatia kundi la ukufurishaji katika karne tatu za mwisho. Hakika wao walimwaga damu nyingi za Waislamu na 5

Sura 2 aya 208. 18

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 18

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wakaangamiza majengo mengi, athari na kumbukumbu takatifu za Kiislamu, ambazo zimechukua mwili na roho ya ustaarabu wa Waislamu kwa ulinganio wa Tawhid dhidi ya upotovu na usingiziaji. Na pamoja na juhudi maridhawa za wanazuoni wakubwa wa Kiislamu katika kukabiliana na ukufurishaji, lakini kwa masikitiko makubwa sisi tunashuhudia katika zama hizi tete, ongezeko la vikundi vya ukufurishaji na kuenea kila kona katika pande za ulimwengu wa Kiislamu. Vikundi ambavyo vimefanya makosa ya jinai na upitukaji mipaka ambao hauna mfanowe katika historia ya Kiislamu. Kama vile; kukata watu vichwa, ulipuaji wa watu, utekaji, unyanyasaji na uporaji wa mali. Pia ubomoaji wa majengo matakatifu na jinai zinginezo ambazo zinafanana na matendo ya kinyama ambayo huyafanya makundi hayo kwa jina la Uislamu, hayo kwa upande mmoja. Na kwa upande mwingine kuwaua wanazuoni wakubwa wa Kiislamu kisiri kwa sababu za kisiasa au kidini. Na kuangamiza sehemu takatifu ambazo ni kumbukumbu zitoazo ishara ya uhai wa Uislamu, na kutenda kwao matendo machafu ya haramu kwa jina la Uislamu mfano; jihadi ya ndoaâ&#x20AC;Ś na mengineyo, na yote ni pigo kwa Uislamu.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 19

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hakika sisi tunapochunguza ramani ya miji ya Kiislamu tunakuta athari za nyendo za vikundi hivi, takribani katika miji yote ya Kiislamu, kama vile; Jabhat Nadhrat, Dayesh, Al-Qaaida, Jundul-Adli, HizbutTahrir Asia, Boko Haram Nigeria, Al-Shabbab Somalia, Answari Sunna na Answari Sharia Afrika, na vikundi vinginevyo vingi ambavyo vinaashiria kwa mkusanyiko wake uwepo wa hali ya hatari na wasiwasi mkubwa katika ulimwengu wa Kiislamu. Ama ni sababu zipi ambazo zimepelekea kuwepo kwa hali hii, kujibu hilo tunahitaji tafiti na msomo ya kina, na tutaelezea hayo kwa marefu na mapana katika mkusanyiko wa makala mbalimbali, lakini kwa ujumla tunasema: Haipaswi hapa kuweka kando nafasi na mchango wa nchi za kimagharibi katika uanzishaji Uislamu mamboleo, na hatimaye kuupiga vita Uislamu asilia. Ukuaji wa haraka wa Uislamu ulimwenguni, uliwapelekea Wamagharibi kufanya kazi na kujikita katika kuanzisha vitengo kadhaa vya Kiislamu dhidi ya Uislamu, na wakafanya kazi hiyo kupitia misaada ya vikundi vya wakereketwa na kupitia migongano na ikhtilafu mbalimbali za vikundi na madhehebu. Hivyo wakafanya kazi ya kuvichochea baadhi ya vikundi vinavyochipuka kama uyoga katika Uislamu ili kudhoofisha nguvu ya Waislamu na uwezo wao, na ili wa20

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 20

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

pandikize picha mbaya ya Uislamu mbele ya macho ya walimwengu. Kama ambavyo pia, uwelewa mbaya juu ya baadhi ya dhana, mfano Tawhid na Shirk, imani na ukafiri, bidaa na zinazofanana na hizo, uliwapelekea Waislamu wakufurishwe. Pamoja na hivyo, ni dhahiri kwamba jinai na matendo ya ubomoaji ambao hufanywa na vikundi vya ukufurishaji kwa wasaa yamezusha muonekano wa kinyaa na duni katika ulimwengu wa Kiislamu. Na kwa hivyo, hakika uzuiaji na upingaji wa kielimu na kunawirisha mwelekeo huu, ni wajibu uliopo juu ya mabega ya wasomi na wanafikra, ambao wao ndio wenye kuwajibika juu ya uondoaji wa mizizi ya vuguvugu hili, na kutafuta suluhisho na kuchukua hatua za makusudi kabisa ili kukomesha hayo. Ni kuanzia hapa liliandaliwa kongamano la kimataifa lililobeba anuani â&#x20AC;&#x153;Maoni ya wanazuoni wa Kiislamu katika kukabiliana na vikundi potofu na ukufurishajiâ&#x20AC;? kulingana na uwezeshwaji wake, usimamizi wake na uelekezwaji wake kutoka kwa Marjaa wa Dini Ayatullah Udhma Makarimu Shirazi, ili kuwezesha uwezo wa ulimwengu wa Kiislamu kukabiliana na vuguvugu la ukufurishaji. Na kongamano hilo liliunda kamati nne za kielimu, zenye kushughulikia mambo yafuatayo: 21

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 21

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Kiwango cha vikundi vya ukufurishaji.

Mwelekeo wa itikadi za vikundi vya ukufurishaji.

Vikundi vya ukufurishaji na siasa.

Njia za kuondokana na upinzani wa vikundi vya ukufurishaji.

Na kuhusu jambo la kwanza, kiwango cha vikundi vya ukufurishaji, ikaundwa kamati maalum yenye kuchunguza mwenendo wa ukufurishaji na vyanzo na machimbuko yake kwa kulinganisha zama za historia ya Kiislamu. Na jambo la pili, linaangalia kwa undani katika mizizi ya itikadi potofu na ukufurishaji ya zile itikadi za Kiislamu. Hapa iliundwa kamati maalum yenye kuchunguza ukosoaji wa misingi na itikadi za vikundi hivi na mwelekeo wa mkondo wake na mwelekeo wa upotovu wake na ukengeukaji wake kuhusiana na itikadi ya Kiislamu. Ama jambo la tatu, hujikita katika kupata ufumbuzi wa sababu za kisiasa nyuma ya ukuaji wa mkondo huu wa ukufurishaji na ueneaji wake, na kufanywa uchambuzi kuhusu wafuasi wake, wafanyakazi wake pamoja na malengo yake. 22

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 22

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na katika jambo la nne, kuna maoni ya baadhi ya ufumbuzi wa kisiasa, kijamii, kitamaduni na kidini kwa njia ya ikhlas kuhusiana na kudhihirika kwa ukufurishaji. Na hapana budi kukumbusha kwamba, hakika mkusanyiko wa makala ambazo zipo mikononi mwetu, ni zao la yale yaliyoandaliwa na kikundi cha wanazuoni na wanafikra wa ulimwengu wa Kiislamu kwa kufuata mambo hayo yaliyotajwa hapo kabla. Kuongezea hayo, zipo tafiti zenye kujitegemea zilizowasilishwa na baadhi ya watafiti zikikusudia, kulenga na kuliongezea taarifa kongamano, nazo ni kama ifuatavyo: 1.

Ukufurishaji kwa mtazamo wa wanazuoni wa Kiislamu: Utafiti huu ukikusudia rai za wanazuoni wakubwa wa madhehebu na vikundi vya Kiislamu kuhusu kukataa kwao ukufurishaji, na kushamiri rai za wanazuoni wa karne iliyopita na wa karne hii kuhusu uharamu wa kuwakufurisha Waislamu.

Ubomoaji wa sehemu za kuzuru za Kiislamu katika miji ya kiarabu: Utafiti huu ulijikita katika kuangazia faili jeusi la vikundi vya uku23

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 23

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

furishaji kuhusiana na ubomoaji wa sehemu takatifu na ustaarabu katika ulimwengu wa Kiislamu. Uliwasilishwa ukiwa umeambatanishwa na picha za sehemu za kuzuru kabla ya ubomoaji na baada ya ubomoaji. 3.

Fatwa za vikundi vya ukufurishaji za kuhalalisha kuua Waislamu: Wakati mwingine, kwa sababu ya upotokaji wake na upotovu wake, vikundi vya ukufurishaji hutoa fatwa ambazo hazilingani kabisa na misingi ya kifikihi, bali hutofautiana kabisa na mafundisho ya Uislamu, na hakika kimekusanya kitabu hiki fatwa za ukufurishaji za vikundi hivyo.

Biografia ya ukufurishaji: Ikiwa tutatupia macho juu ya maandiko na vitabu vilivyoandikwa katika maudhui ya ukufurishaji, tutakuta kuna kiwango kikubwa kutokana na athari za kielimu. Hii biografia inawasilisha dondoo na ufafanuzi wa athari hizi katika maudhui ya ukufurishaji na majibu yake.

Uwahabi uliopotoka: Ni enklopedia ya ukosoaji, wa fikra za kiwahabi na mielekeo yao ambayo huwaona Waislamu kuwa ni makafiri. Na enklopedia hii ya ukosoaji imekusanya 24

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 24

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

maandiko na vitabu vya wanazuoni wa Kiislamu katika kukosoa misingi ya vikundi hivi tangu vilipodhihiri hadi leo. Katika kuhitimisha inatulazimu sisi kueleza kwamba, kila tulilolifanya lenye hadhi ya kuboresha makala, kadhalika tafiti zenye kujitegemea kwa ajili ya kongamano la kimataifa “Maoni ya wanazuoni wa Kiislamu katika kukabiliana na vikundi potofu na ukufurishaji” fadhila zake zarudi kwa mheshimiwa Ayatullah Udhma Ja’far Subhani na maelekezo yake ya sawa yenye kupatia, ambayo yalifungua masuala mbalimbali yaliyofungika mbele ya kamati za kielimu katika kongamano, na yakawa ni msaada juu ya utekelezaji wake. Kama vile haipaswi kwetu sisi kuwa watovu wa shukrani kwa kutotambua mchango mkubwa, uliotolewa na Hujatul-Islam Wal-Muslimina, Dr. Farmaniyan – msimamizi wa kamati za elimu – kutokana na ufuatiliaji makini na upangaji wa kina wa makala, akiwa pamoja na wasimamizi wa kamati mbalimbali, Mheshimiwa Hujatul-Islam Qazwiini, Hujatul-Islam Miir Ahmadi, Hujatul-Islam Qarmaniyan, na Mheshimiwa Dr. Amiini, basi shukurani nyingi ziwafikie wao. Na mwisho matumaini yetu ni kwamba, juhudi hizi za Marjaa wakubwa wa kidini, halikadhalika za wana25

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 25

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

zuoni wa Kiislamu, zitatoa matunda mazuri kuhusiana na kuvifanya vikundi vya ulimwengu wa Kiislamu vikurubiane na kuleta umoja baina yake na kuviunganisha. Na kutupia mbali fitna ya ukufurishaji, kwa utashi na mapenzi ya Mwenyezi Mungu. Rais wa kamati na Naibu msimamizi wa kongamano: Sayyid Mahdi Ali Zaadeh Musawy.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 26

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫َّح ِيم‬ ِ ‫بِس ِْم للاهَّ ِ الرَّحْ ٰ َم ِن الر‬ Kwa Jina La Mwenyezi Mungu, Mwingi Wa Rehema Mwenye Kurehemu.

Sifa zote njema zinamstahiki Mwenyezi Mungu ambaye ametuongoza kwa hili, na hatukuwa wenye kuongoka lau asingelituongoza Mwenyezi Mungu. Hakika walikuja Mitume wa Mola Wetu Mlezi kwa haki, na ikanadiwa hiyo ni pepo tumewahalalishia nyinyi kwa yale mliyokuwa mkiyatenda. Na rehema na amani ziwe juu ya Nabii mwenye rehema na kiongozi wa uongofu, Muhammad Mustafa, na juu ya Aali zake wema watoharifu ambao Mwenyezi Mungu amewaondolea wao uchafu na kuwatoharisha kabisa kabisa. Ama baada; hakika limedhihiri katika zama zetu hizi neno la ukufurishaji, na wameshikamana nalo kundi la watu waliopuuza imani kwa nafsi zao na kuivua kutoka kwa wengine. Basi wakasimama kwa kuua nafsi na kupora mali, kwa hoja kwamba wasiokuwa wao ni makafiri, kwa hivyo ni wajibu kuwaua na kuteka vizazi, familia zao na kuchukua vile wanavyovimiliki pamoja na mali zao!!

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 27

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na miongoni mwa yale yanayosikitisha ni kwamba, hakika watu hawa wanajidai kuwa wanahukumu kwa jina la Uislamu na kwa jina la Nabii mwenye huruma, ambaye amesema: “Hakika upole hautokuwa kwenye kitu ila hukipamba, na hautolewi katika kitu ila hukifanya chukizo.” Hakika hao huwaua watu wasiokuwa na hatia na huwatenga watu wakiwemo watoto, wazee na wanawake. Pia wanafanya makosa ya jinai mbalimbali na hali ya kuwa wao wakitoa takbira na wakimswalia Mtume , ambaye Mola Manani anamsifu kwa kauli yake:

Na wanajidai kunyanyua bendera ya jihadi katika njia ya Mwenyezi Mungu kuinusuru dini na kukabiliana na maadui wake, na wao wanaishi katika ardhi ya uovu, wanachoma moto mashamba na watu, aidha wanaangamiza vitegauchumi, bali wanaharibu kila kitu?! 6

Sura 3 aya 159. 28

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 28

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Wanatenda kwa jina la dini jinai zote hizi za kutisha ambazo kiti cha enzi cha Mwenyezi Mungu kinatetemeka. Na baya zaidi kati ya hayo hawajali wale wanaowaua bila ya hatia na makosa, wala hawaoni thamani yoyote. Na kumchinja binadamu ambaye Mola Manani amemweleza kwa kusema: “Na hakika tumewatukuza wanadamu”7 imekuwa ni rahisi kwao kuliko uchinjaji wa ndege au uuaji wa wadudu!! Hakika kati ya wenye kufanya vitendo hivi yupo yule mjinga asiyejua misingi ya dini na hukumu zake, na yupo mwenye hamasa katika njia yake, au msomi wa maudhui na hukumu yake, lakini yeye anaunga mkono mipango ya makafiri ambao walificha chuki na uadui kwa Nabii wa Uislamu na ujumbe wake tangu karne nyingi, basi unawaona katika kila zama wanaweka mkakati na mpango mpya. Na anayesimamia jambo hili ovu la kinyama si mwingine bali ni kiongozi wa Mawahabi mwenye msimamo mkali, ambaye ni Muhammad bin Abdul-Wahab ambaye alidhihiri katika karne ya kumi na mbili Hijria, akijidai kutetea Tawhid basi akawakufurisha Waislamu ila yule mwenye kumfuata yeye katika fikra zake. Na hakika Muhammad ibn Abdul-Wahab aliwaona Waislamu wote kuwa ni makafiri, washirikina na Sura 17 aya 70.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 29

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wenye kutoka katika dini, kama vile watu wa zama za ujinga wa kwanza au wamepotea zaidi kuliko hao, akasema: “Pindi ukijua hili ambalo washirikina wa zama zetu hizi huliita “Itikadi” nayo ni shirki ambayo imeteremka Qur’ani kwalo, na Mtume  aliwaua watu kuhusu hilo, basi jua hakika shirki ya wale wa awali ni nyepesi zaidi kuliko shirki ya watu wa zama zetu hizi. Hakika watu wa mwanzo hawakufanya shirki wala hawakuomba Malaika, Mawalii na masanamu pamoja na Mwenyezi Mungu ila katika raha. Na ama katika shida walikuwa wanafanya ikhlasi kwa Mwenyezi Mungu katika dua, na hilo linajulishwa na kauli ya Mola Manani:

‫ض َّل َم ْن تَ ْد ُعونَ إِ اَّل إِيَّاهُ ۖ فَلَ َّما‬ َ ‫َوإِ َذا َم َّس ُك ُم الضُّ رُّ فِي ْالبَحْ ِر‬ ُ ‫ال ْن َس‬ ‫ان َكفُورًا‬ ِ ْ‫نَجَّا ُك ْم إِلَى ْالبَ ِّر أَ ْع َرضْ تُ ْم ۚ َو َكانَ إ‬ ‘Na inapokufikieni taabu katika bahari, hupotea wale mnaowaita isipokuwa yeye tu. Lakini anapokufikisheni salama nchi kavu, mnakataa, na mwanadamu ni mwingi wa kukanusha.’8

Na kwa hivyo imebainika tofauti ya shirki ya watu wa zama hizi na shirki ya watu wa zama za awali.”9 8 9

Sura 17 aya 67. Kitabu Kashful-Shubhaat, uk. 11. 30

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 30

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na akatoa faida kutokana na ibara yake, kwamba hakika washirikina wa zama zake wanamuomba asiyekuwa Mwenyezi Mungu katika shida na raha, basi wakawa ni washirikina zaidi. Na ibara hizi zinajulisha kuwa Waislamu wote – kwake yeye – ni washirikina zaidi kuliko shirki ya Abu Jahal na Abu Lahab!! Na shirki anayokusudia, ambayo amewatuhumu kwayo Waislamu wote wa karne na karne, ni yale wayafanyayo Waislamu, kama vile kuzuru makaburi ya Manabii na Mawalii wema na kufanya tawasuli kwao, na kuongezea hayo katika kuimarisha makaburi yao na majengo yaliyopo katika makaburi yao. Na hilo ndilo ambalo ameliita Ibn Abdul-Wahab kuwa ni shirki kubwa zaidi. Na kwa hakika Waislamu baada ya kufariki Bwana Mtume  hadi zama za Muhammad bin Abdul-Wahab walikuwa ni washirikina na wamepotea zaidi kuliko washirikina wa zama za ujahiliyah (kabla ya Uislamu). Hili ndilo analolitaja Ibn Ghannam, yule aliyeishi katika zama zake, na mwanahistoria aliyeandika kuhusu maisha yake na vita vyake na Waislamu: Na Muhammad bin Abdul-Wahab ana neno lingine amesema: “Wamefuata watu hawa sunna za wale wa kabla yao, wamefuata njia zao shubiri kwa shubiri na 31

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 31

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

dhiraa kwa dhiraa, na hatua kwa hatua. Na ikashinda shirki juu ya nafsi nyingi kutokana na ujinga na kufichika elimu. Hivyo wema umekuwa ni uovu na uovu ni wema, na sunna imekuwa bidaa na bidaa ni sunna. Na katika hilo mdogo amekuwa mtu mzima, na mtu mzima amekuwa mzee. Alama zimetoweka na Uislamu umezidi kuwa mgeni, wasomi wamepungua na wapumbavu wameongezeka. Jambo limezidi kuwa tete na matatizo yameongezeka. Na uovu umedhihiri bara na baharini kwa yale ambayo imechuma mikono ya watu.â&#x20AC;?10 Na jambo la ajabu na kustaajibisha ni kwamba, Sheikh anadhani kuwa yeye ni miongoni mwa wafuasi wa Ahmad bin Taymiya!! Na Ibn Taymiya hakuwa mkali kiasi hiki katika suala hili. Hakika yeye ametaja ukufurishaji kuwa una sharti na vigezo na utakufikia wewe ubainifu wake mahala pake. Ndio, yale anayoyaita Muhammad bin Abdul-Wahab kuwa ni shirki, Ibn Taymiya ameyaita kuwa ni bidaa. Hakika kuharakisha na kufurutu ada katika ukufurishaji kunaisambaratisha jamii ya Kiislamu, na kunachochea mfarakano na uadui kati ya Waislamu, bali huenda kukapelekea umwagaji wa damu za Waislamu wao kwa wao. Na huku ni kupingana na kauli ya Mola Manani inayosema: â&#x20AC;&#x201A; Dururul-Sanniya fil-Ajwibat Najdiyyat, Juz. 1, uk. 197 na 295.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 32

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫َص ُموا بِ َحب ِْل للاهَّ ِ َج ِميعًا َو اَل تَفَ َّرقُوا‬ ِ ‫َوا ْعت‬ “Na shikamaneni na kamba ya Mwenyezi Mungu nyoye wala msifarikane.”11 Hakika kwa uchache tu madhara machache ambayo yameusibu Uislamu ni kwamba bidaa ya ukufurishaji wa namna ambayo inaenezwa na chaneli mbalimbali, imewazuia watu wa Magharibi kuukubali Uislamu.

Natamani watu hawa wangelifahamu au wangelitumia akili katika yale wanayoamini maulamaa wote wa Uislamu kwa ujumla, ambapo wamesema: “Kosa la kuacha kuwakufurisha makafiri elfu katika uhai, ni jepesi zaidi kuliko kosa la umwagaji wa damu ya Mwislamu mmoja.”12 Hakika athari hasi inayotokana na suala la ukufurishaji ni hatari sana, kuhusu uhatari wake yakutosha yafuatayo: Huondoa kinga ya nafsi na thamani, basi nafsi huuawa, heshima huvunjwa na mali huporwa. Hakika huenea fujo katika jamii ya Kiislamu na kuifanya makundi makundi, jambo ambalo Mwenyezi Mungu analihesabu kuwa ni moja ya aina mbalimbali za adhabu, anasema:

‫أَوْ يَ ْلبِ َس ُك ْم ِشيَعًا‬ Sura 3 aya 103. Iqtiswaad fil itikaad, uk. 143 cha Imam Ghazali chapa Swabiih fil Qairo.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 33

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Au kukuvurugeni muwe makundi..…“ 13 ”..…makundi

Natamani watu hawa wangetosheka na ukufurishaji tu, hakika hatari yake ni ndogo. Hawa hapa Mayahudi na Manaswara wenye kuhukumiwa kwa ukafiri, lakini wao wanaishi katikati ya Waislamu na wako mbali ya hatari ya kuuawa na kuporwa. Lakini watu hawa wanamtuhumu yule anayesema Lailaha illallah Muhammad Rasuulullah, na wanaswali kuelekea Kaaba na wanafunga mwezi wa Ramadhani, wanawatuhumu kwa ushirikina ambao natija yake ni kuhukumu umwagaji wa damu zao, kuhalalisha uporaji wa mali zao na kuvunja heshima ya wanawake wao na watoto wao. Na kwa hivyo tunaona hakika wale wanaosema na kuamini ukufurishaji kwa maana hii, wanafanya matendo mabaya zaidi ya jinai katika zama hizi wala hawamwachi yeyote. Bali adui myahudi mporaji, kwao wao anaheshimika zaidi kuliko mataifa ya Kiislamu kwa ujumla, bila kujali madhehebu yao na vikundi vyao!! Na kwa ajili hiyo tumejikita katika kusoma uhakika wa imani na ukafiri, kwa mwangaza wa kitabu na sunna, ili mtafiti mwenye upeo wa kuona mbali na mwelewa atambue kuwa matendo na kazi za watu hawa waliopotoka ziko kinyume na Qur’ani na sunna. Sura 6 aya 65.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 34

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬

FASLU YA KWANZA Ukafiri na Imani kilugha, na kwa Istilahi ya Wanatheiolojia

Ukafiri na imani kilugha: Inadhihiri kutoka kwa maimamu wa lugha kwamba, ukafiri una asili na maana moja. Anasema Ibn Farisi: Una asili moja, nayo ni kuficha na kufunika, na ukafiri ni dhidi ya imani kwani wenyewe unafunika haki.14 Na Jawhari amesema: Kila kitu kinachofunika kitu kingine huwa ni ukafiri, na ni kutokana na maana hiyo akaitwa kafiri, kwani huyo anafunika neema za Mwenyezi Mungu.15 Na Raaghib akasema: Ukafiri katika lugha ni kuficha kitu, na unasifika usiku kwa ukafiri kwa sababu unasitiri watu, na kwa mkulima yeye anasitiri mbegu ardhini, anasema Mola Manani:

ُ‫ب ْال ُكفَّا َر نَبَاتُه‬ ٍ ‫َك َمثَ ِل َغ ْي‬ َ ‫ث أَ ْع َج‬ Maqayiis Lughat, Juz. 5, uk. 191. Sihahi lugha, Juz. 2, uk. 808 cha Jawhari mada “ukafiri”.

14 15

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 35

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“(Mfano wake ni) kama mvua ambayo huwafurahisha wakulima mazao yake.”16,17

Na inawezekana kuelezwa kuwa hakika ukafiri una asili nyingine, nayo ni upingaji na ukanushaji, nao sio kusitiri na ufunikaji, Mola Manani anasema:

‫ون للاهَّ ِ أَوْ ثَانًا َم َو َّدةَ بَ ْينِ ُك ْم فِي ْال َحيَا ِة ال ُّد ْنيَا‬ ِ ‫َوقَا َل إِنَّ َما اتَّخ َْذتُ ْم ِم ْن ُد‬ ‫ض ُك ْم بَ ْعضًا‬ ُ ‫ْض َويَ ْل َع ُن بَ ْع‬ ُ ‫ۖ ثُ َّم يَوْ َم ْالقِيَا َم ِة يَ ْكفُ ُر بَ ْع‬ ٍ ‫ض ُك ْم بِبَع‬ َ‫َاص ِرين‬ ِ ‫َو َمأْ َوا ُك ُم النَّا ُر َو َما لَ ُك ْم ِم ْن ن‬ “Na alisema: Hakika nyinyi mmeshika masanamu badala ya Mwenyezi Mungu kwa kupendana baina yenu katika maisha ya dunia, lakini siku ya Kiyama mtakataana wenyewe kwa wenyewe, na mtalaaniana nyinyi kwa nyinyi, na makazi yenu yatakuwa motoni na hamtapata wasaidizi.”18

Na maana ya kauli yake: “baadhi yenu mtakataana wenyewe kwa wenyewe” yaani baadhi yenu mtawakanusha wengine. Yote hayo ni kuhusu ukafiri, na ama imani basi ni tatu iliyo pweke, mfano wa kauli yake: “Ameamini” “Anaamini” na inakusudiwa kwayo utulivu na tulizo, kama vile kauli yake inayosema: Sura 57 aya 20. Mufradaat Raghib, uk. 433 mada “ukafiri” 18 Sura 29 aya 25. 16 17

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 36

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫َولَيُبَ ِّدلَنَّهُ ْم ِم ْن بَ ْع ِد َخوْ فِ ِه ْم أَ ْمنًا ۚ يَ ْعبُ ُدونَنِي‬ “…..Na atawabadilishia amani baada ya khofu yao, wataniabudu…..” 19

Na ama tatu iliyozidi, ikiwa imeungana kwa lafudhi ya “kutokana” nayo pia ina maana hiyo hiyo, mfano wa kauli yake: “Na amewapa amani wakati wa hofu.”20 Na ikiwa imeungana na Laam (L) au baau (B) basi hiyo ina maana ya usadikishaji, anasema Mola Manani:

َ‫صا ِدقِين‬ َ ‫َو َما أَ ْنتَ بِ ُم ْؤ ِم ٍن لَنَا َولَوْ ُكنَّا‬ Lakini huwezi wewe kutuamini ingawa tutase�...…“ ma kweli.”21 Yaani kutusadikisha sisi, anasema Mola Manani: “Mtume ameamini yaliyoteremshwa kwake  kutoka kwa Mola wake Mlezi”22 yaani Mtume .amesadikisha Imani na Ukafiri Katika Istilahi ya Wanatheiolojia: Wamekubaliana wanaitikadi kwamba imani ni usadikishaji, lakini wametofautiana ni kwa kiungo gani usadikishaji unatimia? Basi hapo wana maneno: Sura 24 aya 55. Sura 106 aya 4. 21 Sura 12 aya 17. 22 Sura ya 2 aya 285. 19 20

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 37

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Usadikishaji wa ulimi:

Ibn Karram Sajastani (aliyekufa mwaka 255 A.H) amesema: “Inatosha katika kutimia imani, usadikishaji wa ulimi hata kama hakusadikisha kwa moyo.” Akasema: “Hakika Mtume  alikubali imani kutoka kwa yule aliyesema: La ilaha illallah Muhammadun Rasuulullah.”23 Angalizo kuhusiana na hilo: Hakika maneno yake haya hayakosi kuwa na kizungumkuti, kama atasema: Hakika yule aliyesadikisha kwa ulimi basi yeye ni muumini hata kama hatujui kurandana kwa ulimi wake na moyo wake, basi hilo ni jambo lenye kukubaliwa, ikiwa hatuna njia ya kujua mambo ya ghaibu na batini. Lakini kama atasema kuwa usadikishaji wa ulimi tu unatosha hata kama itajulikana kinyume chake, basi hilo litapingwa kwa hoja ya Qur’ani tukufu, Mwenyezi Mungu anasema (s.w.t):

َّ‫اس َم ْن يَقُو ُل آ َمنَّا بِ ه‬ َ‫اللِ َوبِ ْاليَوْ ِم آْال ِخ ِر َو َما هُ ْم بِ ُم ْؤ ِمنِين‬ ِ َّ‫َو ِمنَ الن‬ Na miongoni mwa watu, wako wasemao: Tumemwa�” mini Mwenyezi Mungu na siku ya mwisho, hali wao si 24 ”.wenye kuamini Amenukuu Ibn Hazm katika kitabu Al-Fiswal, Juz. 3, uk. 190. Sura 2 aya 8.

23 24

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 38

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Usadikishaji wa moyo:

Jahm bin Safwan (aliyekufa mwaka 127 A.H) ameeleza juu ya kutosheleza usadikishaji wa kimoyo na hata akiwa anakanusha kiulimi. Ametolea dalili juu ya hilo imani ya Ammar  ambaye alikanusha utume wa Mtume  kwa ulimi wake, na alipokwenda kwa Mtume  akilia akamwambia: ‘Ikiwa watarudia basi rudia’, na hili linajulisha juu ya ukanushaji wa ulimi, na hakuna madhara ikiwa atakuwa mtulivu wa imani, Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ْ ‫إِ اَّل َم ْن أُ ْك ِرهَ َوقَ ْلبُهُ ُم‬ ‫ان‬ ِ ‫الي َم‬ ِ ْ‫ط َمئِ ٌّن بِ إ‬ “Isipokuwa yule aliye lazimishwa hali moyo wake unatulia kwa imani.”25

Angalizo kuhusiana na hilo: Hakika maneno katika maana ya imani ni katika hali isiyokuwa ya dharura na taqiyya, na yale yaliyotolewa ishara kuhusiana na imani ya Amaar pamoja na ukanushaji wa ulimi, ni katika hali ya dharura, na Mtume  anasema: “Umma wangu umesamehewa yale waliyodharurika kwayo.” Ninaongezea juu ya hayo; kwamba hakika Mola manani anawakufurisha watu wa Firauni anasema: Sura 16 aya 106, angalia kitabu Al-Fiswal Juz. 3, uk. 190.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 39

7/18/2017 3:09:46 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

َ‫َو َج َح ُدوا بِهَا َوا ْستَ ْيقَنَ ْتهَا أَ ْنفُ ُسهُ ْم ظُ ْل ًما َو ُعلُ ًّوا ۚ فَا ْنظُرْ َك ْيفَ َكان‬ َ‫عَاقِبَةُ ْال ُم ْف ِس ِدين‬ “Na wakazikataa kwa dhulma na kujivuna, na hali ya kuwanafsi zao zina yakini nazo. Basi angalia ulikuwaje mwisho wa wafisadi.”26 Na hakika walitangaza kusihi kwa ujumbe wa Musa kwa moyo, lakini walipinga kwa ulimi, basi wakasifiwa kwa ukafiri.

Usadikishaji wa ulimi na moyo pamoja na kujiepusha na madhambi makubwa:

Makhawarij wanaona kujiepusha na madhambi makubwa ni miongoni mwa visimamishi vya imani. Wameeleza kwamba kama mtu ataamini na atasadikisha kwa ulimi wake na moyo wake, lakini akasema uwongo au akasengenya atatoka katika hema la imani na ataingia katika hatari ya ukafiri.27 Na hakika watu hawa wametolea dalili suala hilo kwa aya mbalimbali na tumezijibu hizo katika kitabu chetu: Buhuuth Filmilali Wan-Nihal. Na dalili iliyo ya wazi zaidi inayojulisha kwamba kutekeleza faradhi na kujiepusha na mambo ya haramu sio miongoni mwa yale yanayoimarisha imani, ni kauli yake (s.w.t): Sura 27 aya 14. Angalia kitabu: Ibaadhiyya fi Mawkib Tariikh uk. 89-92.

26 27

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 40

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ِّ ‫صوْ ا بِ ْال َح‬ ‫صوْ ا‬ َ ‫ق َوتَ َوا‬ َ ‫ت َوتَ َوا‬ ِ ‫إِ اَّل الَّ ِذينَ آ َمنُوا َو َع ِملُوا الصَّالِ َحا‬ َّ ‫بِال‬ ‫صب ِْر‬ “Ila wale walioamini na wakatenda mema, na wakausiana (kushikamana na) haki na wakausiana kusubiri.”28

Utaona kwamba Mola (s.w.t) ameunganisha amali njema juu ya imani katika aya hii, na katika aya zingine nyingi, na hili linajulisha kuwa kutekeleza faradhi na kujiepusha na madhambi makubwa sio miongoni mwa mambo yanayoimarisha imani, hata kama haya mawili ni yenye kuingia kikamilifu katika uokozi wa mtu siku ya Kiyama.

Sura 103 aya 3.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 41

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Daraja kati ya daraja mbili:

Muutazila wameeleza kwamba muumini kwa ulimi na moyo ikiwa ataacha faradhi au akatenda haramu, anatoka kwenye hema la imani, wala haingii katika uzio wa ukafiri, bali anakuwa katika daraja kati ya daraja mbili, yaani baina ya imani na ukafiri, kwani yeye sio muumini wala kafiri. Na hakika Muutazila wamekuwa mashuhuri kwa rai hii.29 Nayo ni yenye kukataliwa kwa kauli ya Mola Manani:

َ‫هُ َو الَّ ِذي َخلَقَ ُك ْم فَ ِم ْن ُك ْم َكافِ ٌر َو ِم ْن ُك ْم ُم ْؤ ِم ٌن ۚ َوللاهَّ ُ بِ َما تَ ْع َملُون‬ ‫صي ٌر‬ ِ َ‫ب‬ “Yeye ndiye aliyewaumba. Miongoni mwenu yupo aliye kafiri na yupo aliye Muumini, na Mwenyezi Mungu anayaona mnayoyatenda.”30

Na aya ipo katika ufafanuzi, na hakika tumeweka wazi maneno ya ukosoaji wa nadharia hii katika kitabu chetu Buhuuth Filmilali Wan-Nihal. 5.

Nadharia ya wanazuoni wa Kisunni:

Imani ni ibara ya kusadikisha kwa ulimi na kuamini kwa moyo, na hili ndilo ambalo wanaliamini masunni mion Sharhul-Usuul Khamsat uk. 697. Sura 64 aya 2.

29 30

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 42

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

goni mwa Waislamu. Na kama Mtume  anakubali imani kutokana na kusadikisha kwa ulimi basi hiyo itakuwa ni kutokana na usadikishaji wake wa moyoni. Na sisi tunataja kitu kati ya ibara za watu wa Ahlu Sunna na Shia, hadi ijulikane kwamba wanatheolojia wa makundi mawili haya wanafuata nadharia hii. Adhdu Diini Al-Iiji amesema: “Imani ni kumsadikisha Mtume na yale aliyokuja nayo kwa dharura, na kwa ufafanuzi katika yale yanayojulikana kwa mapana, na kwa ujumla kwa yale yanayojulikana kwa ujumla.”31 Na Taftazani amesema: “Imani ni jina la kusadikisha kwa walio wengi, yaani kumsadikisha Mtume  katika yale ambayo yamejulikana kwa uwazi kuwa amekuja nayo.”32 Na Shariif Murtadha (amekufa 436 A.H) amesema: “Hakika imani ni ibara inayohusiana na kusadikisha kwa moyo, wala hakuna uzingatiaji kwa yale yaliyojiri juu ya ulimi. Basi yule anayemjua Mwenyezi Mungu aliyetukuka na kila alilowajibisha, anakiri hilo na ni mwenye kusadikisha, basi yeye ni muumini.”33 Sharhu Mawaqif, Juz. 8, uk. 323 sehemu ya matini. Sharhu Maqaswid, Juz. 5, uk. 176. 33 Dhahiira fi ilmil-Kalaam 536-537. 31 32

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 43

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na akasema Ibn Maytham: “Hakika imani ni ibara inayohusiana na kumsadikisha Mwenyezi Mungu aliyetukuka kiakili, na kwa yale ambayo amekuja nayo Mtume wake kwa kauli na vitendo. Na kauli ya ulimi ni sababu ya kudhihiri kwake, na utiifu mwingine ni matunda yaliyotiliwa mkazo kwake.”34 Kisha hakika hapa kuna maswali mawili ambayo hapana budi kuyajibu: 1.

Kuituhumu nadharia iliyo mashuhuri kwa jina la Irjai.

Maamiliano ya Mtume pamoja na wanafiki.

Ama swali la kwanza, huenda ikasemwa: Kuna tofauti gani kati ya nadharia ya jamhuri ambao wametosheka na usadikishaji pasi na uingizaji wa amali ya faradhi katika uhakika wa imani, na yale wanayoamini Murjiat ambao walipata umashuhuri kwa kauli yao: “Hayadhuru maasi pamoja na imani, kama vile haunufaishi utiifu pamoja na ukafiri?” Nasema: Baina ya nadharia mbili kuna umbali wa Mashariki na Magharibi, kwa hivyo hakika kauli ya kwamba, imani ni kusadikisha mambo mawili, haimuingizi msemaji katika idadi ya Murjiat ikiwa ni mwenye Qawaidul-Maram, uk. 170.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 44

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kutilia maanani amali. Hakika wanazuoni wa jamhuri (Ahlu Sunna) wanaona uokovu na maisha ya raha unategemea amali, na kwamba lau sio amali angelikuwa ni mwenye hasara asiyepata faida. Ama Murjiat basi wao wanatilia umuhimu itikadi wala hawatilii umuhimu amali wala hawaihesabu hiyo kuwa ni kiungo chenye kuathiri katika maisha ya akhera, na wanaishi juu ya msingi wa usamehevu na matarajio. Basi wao wanatilia umuhimu mambo ya kuvutia wala hawatilii umuhimu mambo ya kuogofya. Na Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

‫ت‬ ِ ‫ال ْن َسانَ لَفِي ُخس إِ اَّل الَّ ِذينَ آ َمنُوا َو َع ِملُوا الصَّالِ َحا‬ ِ ْ‫إِ َّن إ‬ ِّ ‫صوْ ا بِ ْال َح‬ َّ ‫صوْ ا بِال‬ ‫صب ِْر‬ َ ‫ق َوتَ َوا‬ َ ‫َوتَ َوا‬ “Hakika mtu bila shaka yumo katika hasara. Ila wale walioamini na wakatenda mema, na wakausiana (kushikamana na) haki na wakausiana kusubiri.”35

Basi maneno ya jamhuri yako dhidi ya yale waliyonayo Murjiat, hasa hasa dhidi ya yale aliyonukuu mshereheshaji wa kitabu Maqaswid kuhusiana na Murjiat, hakika wao wanaondoa adhabu juu ya madhambi makubwa ikiwa mtendaji ni muumini wa madhehebu yao.36 Sura 103 aya 2-3. Angalia kitabu Sharh Maqaswid, Juz. 2, uk. 229 na 238 cha Taftazani.

35 36

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 45

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na hakika Maimamu wa Ahlul-Bayt  wamehisi hatari ya msimamo huu, na wakajua uenezaji wa fikra hii kwa Waislamu wote, na Shia mahsusi, utawaingiza hao katika ujinga, basi wakasimama kwa kuitahadharisha jamii ya Kiislamu juu ya hatari ya Murjiat, wakasema: “Wawahini watoto wenu kuwasimulia hadithi kabla hawajawatungulia kwao Murjiat.”37 Vipi inawezekana kusema kwamba usadikishaji wa mambo mawili ni sababu ya uokovu wa Siku ya Kiyama, na Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

‫ك َما ْال َعقَبَةُ فَ ُّك َرقَبَ ٍة‬ َ ‫فَ اَل ا ْقتَ َح َم ْال َعقَبَةَ َو َما أَ ْد َرا‬ ْ ِ‫أَوْ إ‬ ‫ط َعا ٌم فِي يَوْ ٍم ِذي َم ْس َغبَ ٍة يَتِي ًما َذا َم ْق َربَ ٍة‬ َّ ‫صوْ ا بِال‬ ‫صب ِْر‬ َ ‫أَوْ ِم ْس ِكينًا َذا َم ْت َربَ ٍة ثُ َّم َكانَ ِمنَ الَّ ِذينَ آ َمنُوا َوتَ َوا‬ ‫صوْ ا بِ ْال َمرْ َح َم ِة‬ َ ‫َوتَ َوا‬ “Basi mbona hakujitoma njia nzito? Nini la kukujulisha ni ipi hiyo njia nzito? Ni kumwacha huru mtumwa; au kumlisha siku ya njaa, yatima aliye na udugu, au masikini hohe hahe. Kisha akawa miongoni mwa walioamini na wakatenda mema, wakausiana kusubiri na wakausiana kuhurumiana.”38 Kaafi, Juz. 6, uk. 47 hadithi ya 5. Sura 90 aya 11-17.

37 38

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 46

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na ama swali la pili basi jibu lake ni kama lifuatavyo: Hakuna shaka kwamba hakika wanafiki walikuwa makafiri, na yule aliyesoma Surat Baraa ataelewa hilo. Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

َّ‫َو َما َمنَ َعهُ ْم أَ ْن تُ ْقبَ َل ِم ْنهُ ْم نَفَقَاتُهُ ْم إِ اَّل أَنَّهُ ْم َكفَرُوا بِ ه‬ ‫اللِ َوبِ َرسُولِ ِه‬ ْ َ‫ارهُون‬ ِ ‫َو اَل يَأتُونَ الص اََّلةَ إِ اَّل َوهُ ْم ُك َسالَ ٰى َو اَل يُ ْنفِقُونَ إِ اَّل َوهُ ْم َك‬ “Na hawakuzuiliwa kukubaliwa michango yao ila kwamba wao wamemkufuru Mwenyezi Mungu na Mtume Wake, wala hawaiendei swala ila katika hali ya uvivu, wala hawatoi ila kwa kuchukia.”39

Lakini Mtume  – kwa ajili ya maslahi ya lazima – alikuwa akiamiliana pamoja nao kwa muamala wa Kiislamu. Hakika wengi nao walikuwa wenye nasaba na undugu wa kunasibiana au wa sababu pamoja na waumini, hivyo kuwafukuza watu hawa siku hiyo ingelikuwa ni sababu ya fujo katika jamii ya Kiislamu na kutawanyisha neno lao na kuwafarikisha hao. Na hivyo ikiwa ni lazima siku hiyo kuamiliana pamoja nao muamala wa Kiislamu, kwa hivyo ukaja Wahyi wenye kukanusha imani kutoka kwao, Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema: Sura 9 aya 54.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 47

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫ك‬ َ َّ‫ك لَ َرسُو ُل للاهَّ ِ ۗ َوللاهَّ ُ يَ ْعلَ ُم إِن‬ َ َّ‫ك ْال ُمنَافِقُونَ قَالُوا نَ ْشهَ ُد إِن‬ َ ‫إِ َذا َجا َء‬ َ‫لَ َرسُولُهُ َوللاهَّ ُ يَ ْشهَ ُد إِ َّن ْال ُمنَافِقِينَ لَ َكا ِذبُون‬ “Na watapokujia wanafiki, husema: Tunashuhudia ya kuwa wewe ni Mtume wa Mwenyezi Mungu. Na Mwenyezi Mungu anajua kuwa hakika wewe ni Mtume Wake. Na Mwenyezi Mungu anashuhudia ya kuwa hakika wanafiki ni waongo.”40

Sura 63 aya 1.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 48

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA PILI Mambo ambayo ni wajibu kuyasadikisha Ikiwa imani ina maana ya kusadikisha, basi hiyo ni miongoni mwa mambo ya nyongeza yaliyosimama yanayotegemea uwepo wa msadikishaji na msadikishwaji. Hivyo msadikishaji ndiye muumini, na ama msadikishwaji ambaye ndio kipimo cha uwepo na kutokuwepo imani, ni kama vifuatavyo: 1.

Tawhid Katika Dhati:

Na inakusudiwa kumpwekesha Yeye (s.w.t) na kumtakasa Yeye kutokana na kumfananisha na kutokuwa na muunganiko. Mwenyezi Mungu (s.w.t) ni mmoja hana mfano wala anayefanana Naye wala mfanowe. Sio mwenye kuunganika, hana kiungo wala muunganiko katika Dhati Yake. Na Surat Ikhlas ina jukumu la ubainishaji aina mbili za Tawhid: Ama ya kwanza basi imebainishwa na kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t):

‫َولَ ْم يَ ُك ْن لَهُ ُكفُ ًوا أَ َح ٌد‬ “Wala hana anayefanana naye hata mmoja.”41 Sura 112 aya 4.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 49

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na ama ya pili – hana kiungo yeye – basi inatosha kwayo kauli yake (s.w.t):

‫قُلْ هُ َو للاهَّ ُ أَ َح ٌد‬ “Sema: Yeye Mwenyezi Mungu ni wa pekee.”42

Tawhid Katika Uumbaji:

Na inakusidiwa kwamba hakuna muumbaji katika ukurasa wa uwepo kwa aina ya kujitegemea ila Mwenyezi Mungu (s.w.t), na hakika yapo maandiko mengi katika utajo wa hakimu. Mwenyezi Mungu anasema:

ُ ِ‫قُ ِل للاهَّ ُ خَال‬ ‫اح ُد ْالقَهَّا ُر‬ ِ ‫ق ُكلِّ َش ْي ٍء َوهُ َو ْال َو‬ “Sema: Mwenyezi Mungu ndiye muumbaji wa kila kitu na Yeye ni Mmoja, Mwenye kushinda.”43

Tunasema: Hakika uumbaji kwa aina ya kujitegemea unamhusu Mwenyezi Mungu (s.w.t) pekee, kama hali ilivyo katika uumbaji wa binadamu na yale aliyoyafanya katika vile vilivyotengenezwa. Huu hauhusu uumbaji katika njia ya kufuata na kuwezeshwa na Mwenyezi Mungu (s.w.t), ambao inatosha katika hilo Sura 112 aya 1. Sura 13 aya 16.

42 43

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 50

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kwamba (s.w.t) ananasibisha uumbaji wa ndege kwa Nabii Wake Masihi  na anasema:

ِّ ‫ق ِمنَ ال‬ ُ ‫ين َكهَ ْيئَ ِة الطَّي ِْر بِإِ ْذنِي فَتَ ْنفُ ُخ فِيهَا فَتَ ُك‬ ُ ُ‫َوإِ ْذ ت َْخل‬ ‫ون طَ ْيرًا‬ ِ ‫ط‬ ‫ص بِإِ ْذنِي‬ ُ ‫بِإِ ْذنِي ۖ َوتُب ِْر‬ َ ‫ئ أْالَ ْك َمهَ َو أْالَ ْب َر‬ “Na ulipotengeneza kwa udongo kama umbo la ndege kwa idhini Yangu, kisha ukalipuliza likawa ndege kwa idhini Yangu, na ulipowaponyesha vipofu na wenye mbalanga kwa idhini Yangu, na ulipowafufua wafu kwa idhini Yangu…..”44

Tawhid Katika Ulezi:

Kwa kuwa neno Rabi humaanisha Mlezi, basi husemwa: Mlezi wa nyumba, na mlezi wa bustani, au mlezi wa farasi, na makusudio yanakuwa ni yule anayepangilia haja za anayemlea, hivyo mwenye nyumba anaihami nyumba yake na kubomoka, kama ambavyo mlezi wa bustani anapangilia mambo yake kwa kumwagilia na kuilinda na mfano wa hayo. Hivyo Mwenyezi Mungu ni Muumba wa mbingu na ardhi na vilivyomo ndani yake, Naye ndiye mwendeshaji baada ya kuumba na hakuna mwingine. Kwa hivyo kuufanya uwepo ni dhihirisho la uumbaji, na uendeshaji wake kupitia zama ni dhihirisho la Mola na ulezi Wake. Kwa mantiki hiyo tu Sura 5 aya 110.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 51

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

naona hakika Mwenyezi Mungu (s.w.t) baada ya kutaja uumbaji wa mbingu na ardhi, anasifu Nafsi Yake kwa uendeshaji, amesema:

‫ت بِ َغي ِْر َع َم ٍد تَ َروْ نَهَا ۖ ثُ َّم ا ْستَ َو ٰى َعلَى‬ ِ ‫للاهَّ ُ الَّ ِذي َرفَ َع ال َّس َما َوا‬ ‫س َو ْالقَ َم َر ۖ ُك ٌّل يَجْ ِري أِلَ َج ٍل ُم َس ًّمى ۚ يُ َدبِّ ُر‬ َ ‫ش ۖ َو َس َّخ َر ال َّش ْم‬ ِ ْ‫ْال َعر‬ ِّ َ‫أْالَ ْم َر يُف‬ َ‫ت لَ َعلَّ ُك ْم بِلِقَا ِء َربِّ ُك ْم تُوقِنُون‬ ِ ‫ص ُل آْاليَا‬ “Mwenyezi Mungu ndiye aliyeziinua mbingu bila ya nguzo mnazoziona; kisha akatawala kwenye Arshi, na amelitiisha Jua na Mwezi, kila kimoja kinaendelea mpaka muda uliotajwa. Anayapanga mambo, anazipambanua Ishara ili mpate kuwa na yakini ya kukutana na Mola Wenu.”45

Na yasiyokuwa hayo miongoni mwa aya ambazo zinaeleza kuwa uendeshaji wa ulimwengu ni wa Mwenyezi Mungu tu. Kisha ni kwamba, hakika washirikina wa zama za ujumbe walikuwa ni wenye kumpwekesha katika uumbaji bila uungu ulezi, basi wakadhani hakika suala la uendeshaji wa ulimwengu na binadamu limeachwa kwa miungu ya uongo na Malaika, majini na masanamu, na inajulisha juu ya hilo kauli ya (s.w.t), anasema: Sura 13 aya 2.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 52

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫ون للاهَّ ِ آلِهَةً لِيَ ُكونُوا لَهُ ْم ِع ًّزا‬ ِ ‫َواتَّ َخ ُذوا ِم ْن ُد‬ “Na wamechukua miungu mingine ili iwape nguvu.”46

Na kauli yake (s.w.t):

َ‫صرُون‬ َ ‫ون للاهَّ ِ آلِهَةً لَ َعلَّهُ ْم يُ ْن‬ ِ ‫َواتَّ َخ ُذوا ِم ْن ُد‬ “Na wameishika miungu mingine badala ya Mwenyezi Mungu wapate kusaidiwa.”47

Basi wakawa wanaona nguvu katika maisha na ushindi katika vita ipo mikononi mwa miungu. Na kwa hivyo inajulikana kwamba yale aliyokwenda nayo Muhammad bin Abdul-Wahab kwamba washirikina wa zama za ujumbe walikuwa ni wapwekeshaji katika uungu ulezi na uendeshaji wa mambo, ni jambo ambalo halikubaliwi na wala kusadikishwa na kitabu kitukufu wala historia ambayo inaelezea desturi za zama za ujinga. Ibn Hisham amesema: Wamenihadithia mimi baadhi ya watu wa elimu kwamba Amru bin Luhayi alitoka Makka hadi Sham kwa ajili ya baadhi ya mambo yake, na alipofika sehemu iitwayo Maab katika ardhi ya Balqaau, na mahali hapo siku hizo walikuwa wakiishi Amaaliq – na watu hao ni kizazi cha Imlaaq. Na Anaitwa: Imliiq bin Lawidh bin Saam bin Sura 19 aya 81. Sura 36 aya 74.

46 47

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 53

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Nuh – aliwaona wakiabudu masanamu, akasema kuwambia: Ni masanamu gani haya ambayo ninawaona mnayaabudu? Wakamwambia: Masanamu haya tunayoyaabudu tunayaomba mvua na mvua inanyesha, na tunayaomba nusura yanatupatia nusura. Akawaambia: Je, mnaweza kunipatia mimi sanamu lau moja? Niende nalo katika ardhi ya Waarabu na waliabudu hilo? Akaambiwa: Hakuna tatizo, basi akaenda nalo Makka na akaliweka, na hapo akawaamrisha watu waliabudu na walitukuze.48 Na ambalo linajulisha kuwa wao walikuwa washirikina katika uungu ulezi kwa maana ya upangaji wa mambo na uendeshaji wake, ni kwamba hakika washirikina wa Kiquraish walibeba “Uzza” wakati wa kutoka kwao kwa ajili ya vita ya Uhud. Na ilikuwa kauli mbiu yao katika kuwadhoofisha kiakili Waislamu: Sisi tuna Uzza wala nyinyi hamna Uzza. Na pindi Mtume  aliposikia kauli mbiu yao akaona Waislamu inawapasa nao kujibu kauli mbiu yao kwa kusema: Mwenyezi Mungu ni kiongozi wetu na nyinyi hamna kiongozi. Kisha vipi iwezekane kwa mfanya utafiti akanushe uwepo shirki katika uungu na Mola ulezi baina ya nyumati zilizotangulia. Na huyu ni Ibrahim Nabii wa Siirat Nabawiyya, Juz. 1, uk. 77.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 54

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Mwenyezi Mungu, ni kipenzi cha Mwenyezi Mungu, alikuwa akiwapa hoja juu ya ibada ya nyota za mbinguni na akitilia mkazo juu ya lafudhi ya Mola Mlezi, anasema (s.w.t):

‫فَلَ َّما َج َّن َعلَ ْي ِه اللَّ ْي ُل َرأَ ٰى َكوْ َكبًا ۖ قَا َل ٰهَ َذا َربِّي ۖ فَلَ َّما أَفَ َل قَا َل اَل‬ َ‫أُ ِحبُّ آْالفِلِين‬ ‫از ًغا قَا َل ٰهَ َذا َربِّي ۖ فَلَ َّما أَفَ َل قَا َل لَئِ ْن لَ ْم يَ ْه ِدنِي‬ ِ َ‫فَلَ َّما َرأَى ْالقَ َم َر ب‬ َ‫َربِّي أَلَ ُكون ََّن ِمنَ ْالقَوْ ِم الضَّالِّين‬ ْ َ‫از َغةً قَا َل ٰهَ َذا َربِّي ٰهَ َذا أَ ْكبَ ُر ۖ فَلَ َّما أَفَل‬ ‫ت قَا َل‬ َ ‫فَلَ َّما َرأَى ال َّش ْم‬ ِ َ‫س ب‬ َ‫يَا قَوْ ِم إِنِّي بَ ِري ٌء ِم َّما تُ ْش ِر ُكون‬ “Na usiku ulipomwingilia, akaona nyota, alisema: Hii ni Mola wangu. Ilipotua akasema: Siwependi wanaotua. Na alipouona mwezi unachomoza alisema: Huu ni Mola wangu. Ulipotua akasema: Asiponiongoza Mola wangu, hakika nitakuwa katika watu waliopotea. Na alipoliona jua linachomoza akasema: Hili ndilo Mola wangu. Hili ni kubwa kabisa. Lilipotua alisema: Enyi watu! Mimi simo katika hayo mnayoyashirikisha.”49

Yote hayo yanaweka wazi kwamba ibada ya masanamu ilikuwepo katika zama za Nabii Ibrahim . Walikuwa washirikina katika uungu na ulezi na wakiona Sura 6 aya 76-77.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 55

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kwamba upangaji mambo na uendeshaji wa ulimwengu au upangiliaji na uendeshaji wa maisha ya binadamu upo mikononi mwa nyota za mbinguni au miili ya ardhini. Bali inadhihiri kutokana na kauli yake (s.w.t) inayosema:

‫اتَّ َخ ُذوا أَحْ بَا َرهُ ْم َو ُر ْهبَانَهُ ْم أَرْ بَابًا‬ “Wamewafanya makuhani wao na watawa wao kuwa ni miungu …..”50 hakika duara la shirki katika uungu na ulezi ni pana zaidi, bali hushamiri kila ambacho kimemsukuma mtu katika hatamu ya utoaji wa sharia na uwekaji kanuni kama inavyofanya mikono ya makasisi na makadinari. Na hili pia ni shirki katika uungu na ulezi wa Mwenyezi Mungu (s.w.t), Yeye ana haki katika utoaji sharia peke yake na sio mwingine. Na amepokea Tha’alabi kwa isnadi yake kutoka kwa Uday bin Hatam, amesema: Nilikwenda kwa Mtume  na shingoni mwangu kuna msalaba wa dhahabu, akaniambia: “Ewe Uday, toa sanamu shingoni mwako.” Anasema: Basi nikalitoa na kisha nikaenda kwake, naye akiwa anasoma aya hii ya Surat Bara’at “Wamewafanya makasisi wao na watawa wao kuwa ni miungu walezi… Sura 9 aya 31.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 56

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

”51 hadi alipomaliza kuisoma, nikamwambia: Hakika sisi hatuwaabudu hao, akasema: “Je, sio wanawaharamishia yale aliyoyahalalisha Mwenyezi Mungu basi mnayaharamisha hayo, na wanahalalisha yale ambayo Mwenyezi Mungu anayahalalisha?” Anasema: Nikasema; ndivyo hivyo. Akasema: “Basi hivyo ndivyo kuwaabudu hao.”52 Hakika Qur’ani tukufu inatilia mkazo zaidi juu ya suala la Tawhid katika uungu na ulezi kuliko inavyotilia mkazo juu ya suala la Tawhid katika uumbaji, ni kana kwamba jambo la pili limekuwa ni lenye kukubalika baina ya washirikina wa zama za utume, na sio la kwanza. Na kwa hivyo unaona kwamba Mola (s.w.t) anasimamisha juu yake dalili ya kiakili ambayo akili safi inaijua, anasema:

‫ش َع َّما‬ ِ ْ‫لَوْ َكانَ فِي ِه َما آلِهَةٌ إِ اَّل للاهَّ ُ لَفَ َس َدتَا ۚ فَ ُس ْب َحانَ للاهَّ ِ َربِّ ْال َعر‬ َ‫صفُون‬ ِ َ‫ي‬ “Lau wangelikuwamo humo waungu wengine isipokuwa Mwenyezi Mungu, basi zingefisidika. Ametakasika Mwenyezi Mungu, Mola wa Arshi, na hayo wanayoyasifu.”53

Na anasema katika aya nyingine: Sura Tauba aya 31. Majmaul-Bayaan, Juz. 5, uk. 46. 53 Sura 21 aya 22. 51 52

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 57

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ُ ‫ق َولَ َع اَل بَ ْع‬ َ‫ْض ۚ ُس ْب َحان‬ َ َ‫َب ُكلُّ إِ ٰلَ ٍه بِ َما َخل‬ َ ‫إِ ًذا لَ َذه‬ ٍ ‫ضهُ ْم َعلَ ٰى بَع‬ َ‫صفُون‬ ِ َ‫للاهَّ ِ َع َّما ي‬ “…..Ingekuwa hivyo basi kila Mungu angelichukua alivyoviumba. Na baadhi yao wangeliwashinda wengine. Ametakata Mwenyezi Mungu na wanavyomsifu.”54

Hakika uthibitisho wa dalili katika aya mbili hizi umejengeka juu ya umoja katika upangaji wa mambo na uendeshaji wake, na kukana uwepo wa wapangaji wengi kuhusiana na suala hilo. Na ukipenda utasema: Umoja wa mpangaji na mwendeshaji wa mambo na uwepo wa wingi katika hilo. Na kama isingelikuwa shirki katika upangaji wa mambo na uendeshaji wake imeenea kwa watu, basi kusingelikuwa na haja ya Qur’ani tukufu kutilia mkazo juu ya hilo. Na ama kurudufu kwa dalili katika aya zote mbili na suala la kuelezea kwa marefu na mapana huachwa mahali pake. Hakika Mwenyezi Mungu (s.w.t) anawajibu washirikina kwamba, ni juu yao kuitafuta riziki kutoka kwa Mwenyezi Mungu (s.w.t), anasema:

َ‫ون للاهَّ ِ أَوْ ثَانًا َوت َْخلُقُونَ إِ ْف ًكا ۚ إِ َّن الَّ ِذينَ تَ ْعبُ ُدون‬ ِ ‫إِنَّ َما تَ ْعبُ ُدونَ ِم ْن ُد‬ Sura 23 aya 91.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 58

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫ق‬ َ ‫ون للاهَّ ِ اَل يَ ْملِ ُكونَ لَ ُك ْم ِر ْزقًا فَا ْبتَ ُغوا ِع ْن َد للاهَّ ِ الرِّ ْز‬ ِ ‫ِم ْن ُد‬ َ‫َوا ْعبُ ُدوهُ َوا ْش ُكرُوا لَهُ ۖ إِلَ ْي ِه تُرْ َجعُون‬ “Hakika nyinyi mnaabudu masanamu kinyume cha Mwenyezi Mungu, na mnazua uzushi. hakika mnaowaabudu kinyume na Mwenyezi Mungu hawamilikii riziki yoyote. Takeni riziki kwa Mwenyezi Mungu, na mumwabudu na mumshukuru; Kwake mtarudishwa.”55

Na kama watu wasingekuwa wanaitakidi kwamba riziki ipo mikononi mwa miungu yao, isingelisihi Wahyi wa Mwenyezi Mungu kuwajibu hao kuwa hakika riziki iko mikononi mwa Mwenyezi Mungu. Ni kama vile (s.w.t) anavyowajibu washirikina kwamba, muondoaji wa madhara au mletaji wa rehema ni Mwenyezi Mungu (s.w.t), anasema:

‫ون للاهَّ ِ إِ ْن أَ َرا َدنِ َي للاهَّ ُ بِضُرٍّ هَلْ هُ َّن‬ ِ ‫أَفَ َرأَ ْيتُ ْم َما تَ ْد ُعونَ ِم ْن ُد‬ ُ ‫ات ضُرِّ ِه أَوْ أَ َرا َدنِي بِ َرحْ َم ٍة هَلْ هُ َّن ُم ْم ِس َك‬ ُ َ‫اشف‬ ْ‫ات َرحْ َمتِ ِه ۚ قُل‬ ِ ‫َك‬ َ‫َح ْسبِ َي للاهَّ ُ ۖ َعلَ ْي ِه يَتَ َو َّك ُل ْال ُمتَ َو ِّكلُون‬ “…..Sema: Je, Mnawaonaje wale mnaowaomba badala ya Mwenyezi Mungu, Mwenyezi Mungu akitaka kunidhuru, wao wanaweza kuniondolea dhara Yake? Au akitaka kunirehemu, je, wao wanaweza kuzuia rehema Sura 29 aya 17.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 59

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Yake? Sema: Tosha yangu ni Mwenyezi Mungu. Kwake wategemee wanaotegemea.”56

Na zisizokuwa hizo miongoni mwa aya ambazo zinawajibu washirikina kwamba, uongofu na upotofu na msamaha wa dhambi na utoaji wa riziki na uondoaji wa madhara, yote hayo yapo mikononi mwa Mwenyezi Mungu. Nayo ni dalili iliyo bora zaidi juu ya kuenea shirki katika sehemu hizi baina ya waabudu masanamu. Na hilo linaungwa mkono na yale aliyopokea Twabari katika Tafsiir yake kuhusu kauli ya Mola Manani:

‫ك بِالَّ ِذينَ ِم ْن ُدونِ ِه‬ َ َ‫َويُ َخ ِّوفُون‬ “Na wanakutishia kwa wasiokuwa Yeye!…”57

Imepokewa kutoka kwa Qatadah amesema: Mtume  alimtuma Khalid bin Waliid kwenda kwa watu wa Bisqaam, ili alivunje Uzza, akasema mlinzi wake: “Ewe Khalid mimi ninakuhadharisha hakika hilo lina ukali, hakisimami chochote kwake.” Basi Khalid akaliendea akiwa amebeba shoka basi akanyofoa pua lake.58 Na dalili nyinginezo ambazo zinajulisha kwa uwazi kuwa washirikina wa zama za Mtume walikuwa washirikina katika uungu na ulezi. Sura 39 aya 38. Sura 39 aya 36. 58 Tafsiir Twabari, Juz. 24, uk. 9 56 57

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 60

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na miongoni mwa yale ambayo ni wajibu kutanabahi kwayo ni kwamba, Mawahabi wamekosea katika uelezaji kuhusu Tawhid katika uumbaji kwa kuchanganya na Tawhid katika uungu na ulezi, na kwa hivyo wakachanganya baina ya Tawhid mbili na wakafasiri neno “Mola Mlezi” kwa maana isiyokuwa ya kilugha. 4.

Tawhid Katika Ibada:

Ibada ni ibara ya unyenyekevu wa viungo mbele ya yule ambaye mikononi mwake kuna hatima ya mwabudu katika maisha, katika mambo yote. Hakika Mitume wote walitumwa kwa ajili ya asili hii, na kwamba hakuna anayepaswa kuabudiwa ila Yeye tu, Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ً‫َولَقَ ْد بَ َع ْثنَا فِي ُكلِّ أُ َّم ٍة َرس ا‬ َ‫ُول أَ ِن ا ْعبُ ُدوا للاهَّ َ َواجْ تَنِبُوا الطَّا ُغوت‬ ُ َّ‫ۖ فَ ِم ْنهُ ْم َم ْن هَدَى للاه‬ “Na kwa hakika tulimtuma Mtume kwa kila umma, kwamba mwabuduni Mwenyezi Mungu na mumwepuke taghuti. Basi miongoni mwao wapo aliowangoa Mwenyezi Mungu…..”59

Na aina ya upekee ni kwamba, Mola (s.w.t) Yeye ndiye Muathiri pekee katika ulimwengu wa uumbaji, Sura 16 aya 36.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 61

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

upangaji na uendeshaji wake, basi akawa Yeye ndiye anayestahiki kuabudiwa. Na ama wale waliopotoka miongoni mwa waliojiwa na ujumbe wa mbinguni, kwa kuwa wao wamegawa jambo la upangaji na uendeshaji wa mambo ya kiungu ya uongo, hawaoni kuwa ibada inamhusu Mwenyezi Mungu (s.w.t) tu, bali walikuwa wakiabudu asiyekuwa Yeye ili wajikurubishe kwa ibada zao kwa Mwenyezi Mungu (s.w.t).

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 62

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Jibu la Swali: Swali lililobakia kwetu, ni kwamba haijapokewa katika sira ya Mtume  kwamba alikiri uwepo wa daraja hizi nne za Tawhid. Alikuwa Mtume  akikubali imani ya yule aliyekiri kwa kutoa shahada mbili ambayo ni; La ilaaha illallah Muhammad Rasuulullah. Mpaka yeye  alimwamrisha Ali  kuwaua watu wa Khaybari hadi walipokiri shahada hizi mbili. Hakika amepokea Bukhari kutoka kwa Umar bin Khatwab amesema: “Sikupenda uongozi ila siku hiyo.” anasema: “Nikauwaza kwa kutaraji nitapewa.” Anasema: “Basi Mtume  akamwita Ali bin Abi Twalib  na akampatia yeye, na akasema: ‘Nenda wala usigeuge nyuma mpaka Mwenyezi Mungu aikomboe kupitia wewe.’ Basi Ali akaenda kidogo kisha akasimama na akugeuka na hapo akauliza: ‘Ewe Mtume! Niwapige vita watu kwa ajili gani?’ Akasema: ‘Wapige hao mpaka washuhudie hakuna Mola apasaye kuabudiwa kwa haki ila Mwenyezi Mungu, na hakika Muhammad ni Mtume Wake, na wakifanya hivyo basi watazuia umwagaji wa damu zao na mali zao ila kwa haki yake, na hesabu yao iko kwa Mwenyezi Mungu.’”?!60 Jawabu: Hakuna shaka kwamba swali hilo ni muhimu na la msingi. Hakika Mtume  alikubali Sahihi Muslim, Juz. 7, uk. 17, mlango: Fadhila za Ali .

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 63

7/18/2017 3:09:47 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

imani ya yule aliyetamka shahada mbili, lakini haki ni kwamba lafudhi ya neno Ilahi (mungu) – kama lilivyohakikiwa mahali pake – halina maana ya mwabudiwa, bali neno hilo na neno la utukukaji yanalingana katika maana, lakini la pili ni jina linalojulikana (nomino pekee) na la kwanza ni nomino ya jumla. Kwa hivyo likitamkwa neno Ilahi moja kwa moja linaelekea kwenye maana ya nomino ya ujumla. Na ufafanuzi wake unakuwa ni muumba wa mbingu na ardhi na Mpangaji na Mwendeshaji wa hivyo viwili na Muumba wa binadamu na Mwendeshaji wa mambo yake. Na ikiwa itasemwa “La ilaaha illallah”, inakuwa ni kukanusha miungu mingine isiyokuwa Yeye Mola Subhaana, na kuthibitisha uungu huo kwa Mwenyezi Mungu, naye ni kuwa kwake Mola (s.w.t) wa pekee katika uumbaji na uungu na ulezi na kwamba ibada inamhusu Yeye tu. Wamepokea wafasiri61 kwamba hakika mabwenyenye wa kikuraishi ambao ni ishirini na tano, miongoni mwao alikuwa Waliid bin Mughira ambaye ni mkubwa wao, Abu Jahal, Ubay na Umayya watoto wawili wa Khalfu, na Utba na Shayba watoto wawili wa Rabia’t, na Nadhru bin Harith, walimjia Abu Twalib wakasema: Wewe ni mzee kwetu na mkubwa kwetu, hakika tumekujia ili uhukumu kati yetu na mtoto wa ndugu yako, haki Majmaul-Bayaan, Juz. 8, uk. 378.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 64

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ka yeye amepuuza mawazo yetu, na ameitukana miungu yetu. Basi Abu Twalib akamwita Mtume  akasema: ‘Ewe mtoto wa ndugu yangu! Watu hawa wanataka kukuuliza.’ Akasema : ‘Kitu gani wanachoniuliza?’ Wakasema: ‘Tuache sisi na miungu yetu tutakuacha wewe na mungu wako.’ Akasema: ‘Mkinipa mimi neno moja mtamiliki kwalo Waarabu na wasiokuwa Waarabu.’ Abu Jahal akasema: ‘Tunaapa, sisi tutakupa mfano wake mara kumi.’ akasema: “Semeni; La ilaaha illallah” hapo wakasimama wakasema: ‘Je, unaifanya miungu kuwa mungu mmoja?!’ basi hapo ikataremka kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t) inayosema:

ٌ‫احدًا ۖ إِ َّن ٰهَ َذا لَ َش ْي ٌء ُع َجاب‬ ِ ‫أَ َج َع َل آْاللِهَةَ إِ ٰلَهًا َو‬ “Amewafanya miungu wote kuwa ni Mungu Mmoja tu! Hakika hili kweli ni jambo la ajabu.”62 Hakika ukataaji wao neno La ilaaha illallah unajulisha juu ya elimu yao kwamba, yule anayetamka hilo anatoka na kuwa mbali ya yote anayoyaitakidi kuhusiana na Uzza na kunusuru na kupata mvua kwa mikono ya miungu. Na kwamba haabudiwi ila Mwenyezi Mungu (s.w.t), na hivyo ilikuwa kukiri maneno mawili hayo ni kukiri kijumla yale tuliyoyataja miongoni mwa daraja za Tawhid. Sura 38 aya 5.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 65

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Ujumbe wa Mtume Muhammad :

Ilikuwa kauli mbiu ya Uislamu na kuali mbiu ya yule aliyeingia chini ya hema lake, ni kukiri kumpwekesha Mola Manani (s.w.t) na utume wa Nabii Wake Muhammad . Na hakika imetangulia katika riwaya ya Sahihi Bukhari kwamba Mtume  alimwamrisha Ali kuwapiga vita hadi wakiri mambo mawili, na la pili kati ya hayo mawili ni utume wa Nabii wa mwisho . Na ushuhuda katika hilo – kuongezea yale yaliyopita – ni kauli yake (s.w.t) ambapo anawasifu waumini kwa kauli yake:

‫ي الَّ ِذي يَ ِج ُدونَهُ َم ْكتُوبًا‬ َّ ‫ي أْالُ ِّم‬ َّ ِ‫الَّ ِذينَ يَتَّبِعُونَ ال َّرسُو َل النَّب‬ ‫ُوف َويَ ْنهَاهُ ْم ع َِن‬ ِ ‫يل يَأْ ُم ُرهُ ْم بِ ْال َم ْعر‬ ِ ‫ال ْن ِج‬ ِ ْ‫ِع ْن َدهُ ْم فِي التَّوْ َرا ِة َو إ‬ َ ِ‫ت َويُ َحرِّ ُم َعلَ ْي ِه ُم ْال َخبَائ‬ ‫ض ُع َع ْنهُ ْم‬ َ َ‫ث َوي‬ ِ ‫ْال ُم ْن َك ِر َوي ُِحلُّ لَهُ ُم الطَّيِّبَا‬ ْ ‫إِصْ َرهُ ْم َو أْالَ ْغ اَل َل الَّتِي َكان‬ ُ‫َت َعلَ ْي ِه ْم ۚ فَالَّ ِذينَ آ َمنُوا بِ ِه َو َع َّزرُوه‬ َ‫ك هُ ُم ْال ُم ْفلِحُون‬ َ ِ‫صرُوهُ َواتَّبَعُوا النُّو َر الَّ ِذي أُ ْن ِز َل َم َعهُ ۙ أُو ٰلَئ‬ َ َ‫َون‬ “Ambao wanamfuata Nabii asiyesoma wala kuandika, ambaye wanamkuta ameandikwa kwao katika Taurat na Injili, ambaye anawaamrisha mema na anawakataza maovu na anawahalalishia vizuri na

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 66

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kuwaharamishia vibaya, na kuwaondolea mizigo yao na minyororo iliyokuwa juu yao. Basi wale walioamini na wakamheshimu na wakamsaidia na wakafuata nuru iliyoteremshwa pamoja naye, hao ndio wenye kufaulu.”63

Vipi kumsadikisha yeye isiwe ni kiungo katika imani wakati ujumbe wote wa mbinguni uliokuja kabla ya kudhihiri Nabii , ulitoa bishara ya ujio wake, utume wake na mambo yake mahsusi, kwa namna ambayo Watu wa Kitabu walikuwa wakimjua yeye kama wanavyowajua watoto wao. Mwenyezi Mungu anasema:

‫ْرفُونَ أَ ْبنَا َءهُ ْم ۖ َوإِ َّن فَ ِريقًا‬ َ ‫الَّ ِذينَ آتَ ْينَاهُ ُم ْال ِكت‬ ِ ‫ْرفُونَهُ َك َما يَع‬ ِ ‫َاب يَع‬ َّ ‫ِم ْنهُ ْم لَيَ ْكتُ ُمونَ ْال َح‬ َ‫ق َوهُ ْم يَ ْعلَ ُمون‬ “Wale tuliowapa kitabu wanamjua yeye kama wanavyowajua watoto wao. Na hakika kundi katika wao wanaificha haki na hali wanajua.”64

Hakika Qur’ani Tukufu ni Wahyi Uliyoteremka:

Hakika mzizi wa mzozo baina ya Mtume  na washirikina wa kikuraishi ulikuwa umejikita katika Qur’ani Sura 7 aya 157. Sura 2 aya 146.

63 64

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 67

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kuwa ni Wahyi uliyoteremka kutoka kwa Mwenyezi Mungu kwenda kwa Mtume Wake. Hakika walikuwa ni wenye kukanusha hilo kwa ukanushaji wa hali ya juu, na wakiunasibisha huo kuwa ni uchawi kwa upande mmoja, na ukuhani kwa upande mwingine, au aliuchukua huo kutoka kwa Watu wa Kitabu kwa upande wa tatu. Na kwa haya linakuwa wazi kwamba, kukiri na kuamini kuwa Qur’ani ni Wahyi kutoka kwa Mwenyezi Mungu ni miongoni mwa undani wa imani, na inatosha katika hilo kauli yake (s.w.t):

َّ‫آ َمنَ ال َّرسُو ُل بِ َما أُ ْن ِز َل إِلَ ْي ِه ِم ْن َربِّ ِه َو ْال ُم ْؤ ِمنُونَ ۚ ُكلٌّ آ َمنَ بِ ه‬ ِ‫الل‬ ُ ‫َو َم اَلئِ َكتِ ِه َو ُكتُبِ ِه َو ُر ُسلِ ِه اَل نُفَ ِّر‬ ‫ق بَ ْينَ أَ َح ٍد ِم ْن ُر ُسلِ ِه ۚ َوقَالُوا‬ ‫صي ُر‬ َ ‫ك َربَّنَا َوإِلَ ْي‬ َ َ‫َس ِم ْعنَا َوأَطَ ْعنَا ۖ ُغ ْف َران‬ ِ ‫ك ْال َم‬ “Mtume na Waumini, wote wameamini yaliyoteremshwa kwake kutoka kwa Mola Wake. Wote wamemwamini Mwenyezi Mungu, na Malaika Wake na Vitabu Vyake na Mitume Wake (husema): Hatutofautishi baina ya yeyote katika Mitume Wake, na husema: Tumesikia na tumetii. Twaomba maghufira Yako, Mola Wetu! Marejeo ni Kwako.”65

Vipi isiwe ni katika undani wa imani, wakati Qur’ani ni muujiza mkubwa wa Mtume  na dal Sura 2 aya 285.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 68

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ili ya kudumu ya utume wake kulingana na zama, hadi kitakaposimama Kiyama, Mola Manani anasema:

ْ ‫آن‬ ِ ‫قُلْ لَئِ ِن اجْ تَ َم َع‬ ِ ْ‫ال ْنسُ َو ْال ِج ُّن َعلَ ٰى أَ ْن يَأتُوا بِ ِم ْث ِل ٰهَ َذا ْالقُر‬ ِ ْ‫ت إ‬ ‫ْض ظَ ِهيرًا‬ ُ ‫اَل يَأْتُونَ بِ ِم ْثلِ ِه َولَوْ َكانَ بَ ْع‬ ٍ ‫ضهُ ْم لِبَع‬

“Sema: Lau wangelikusanyika watuna majini ili walete mfano wa hii Qur’ani, basi hawaleti mfano wake hata wakisaidiana wao kwa wao.”66

Na kwa kuwa maudhui iko wazi haturefushi maneno kwayo. 7.

Kuamini Kiyama:

Kuamini Kiyama na kwamba Yeye (s.w.t) atawafufua watu baada ya kufa kwao Siku ya Kiyama. Pia atawahesabu na atawalipa hao kulingana na amali zao ni miongoni mwa undani wa imani, na mara nyingi Qur’ani tukufu imekusanya pamoja imani ya kuamini hivyo viwili, inasema:

َّ‫َم ْن آ َمنَ بِ ه‬ ‫اللِ َو ْاليَوْ ِم آْال ِخ ِر‬ “Yeyote atakayemwamini Mwenyezi Mungu na siku ya mwisho.”67 Sura 17 aya 88. Sura 2 aya 62.

66 67

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 69

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hivi ni viungo ambavyo vinathibitisha imani na humtoa binadamu kutoka katika duara la ukafiri, hadi usafi wa imani. Na kila yule mwenye mambo haya ni haramu damu yake, mali yake na heshima yake. Na inakuwa halali kile anachokichinja, na ni haramu kumsengenya na yasiyokuwa hayo miongoni mwa haki ambazo ubainifu wake unaelezwa na Kitabu kitukufu na Sunnah tukufu. Na sisi tunakusudia imani hii katika maelezo haya, kwa maana ya yule ambaye damu yake na mali yake ni haramu, na kinakuwa halali kile anachokichinja. Pia ni haramu kumsengenya yeye na kumzushia uwongo. Na ama suala la je yeye ni mwenye uokovu Siku ya Kiyama, hilo ni jambo jingine, kwani suala hilo la uokovu ni lenye masharti mahsusi, ambapo la umuhimu zaidi ni kutenda faradhi na kujiepusha na yale yaliyoharamishwa, na kuitakidi makhalifa wa Mwenyezi Mungu (s.w.t) katika ardhi yake, na yasiyokuwa hayo miongoni mwa yale yaliyotajwa katika vitabi vya itikadi. Hukumu ya Ukanushaji wa Mambo ya Msingi: Hakuna shaka kwamba, sehemu ya hukumu ya kisharia huzingatiwa ni miongoni mwa mambo ya msingi kama 70

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 70

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

vile wajibu wa Swala, Zaka, kuhiji nyumba takatifu ya Mwenyezi Mungu, na yasiyokuwa hayo miongoni mwa hukumu ambazo anazijua kila Mwislamu katika hali ya ujumla. Hakika wametaja wanazuoni kwamba kukanusha hukumu ya msingi husababisha mtu kutoka katika hema la imani na Uislamu, kwani ukanushaji wa hukumu ya msingi hulazimu ukanushaji utume wa Mtume Muhammad ď&#x20AC;¸. Hivyo hata kama ukanushaji wenyewe binafsi si sababu ya kumtoa mtu katika Uislamu na kuritadi, lakini kwa kuwa unalazimu kukanusha utume wa Mtume Muhammad ď&#x20AC;¸ ndio maana unakuwa sababu ya ukafiri. Na hakika maneno yapo upande wa kulazimiana. Je, mizani ni uwepo wa hali ya kulazimiana baina ya mikanusho hiyo miwili katika mtazamo wa mkanushaji, au ni uwepo wa hali ya kulazimiana kwa mtazamo wa Waislamu? Wahakiki wanaamini la mwanzo, hivyo kama mkanushaji ameishi baina ya Waislamu kwa kipindi kirefu na amejua kwa uwazi hukumu hizi, lakini hata hivyo amekanusha moja ya misingi hiyo, basi anahukumiwa kuwa amekufuru na ametoka nje ya Uislamu. Hakika mfano huu wa ukanushaji unalazimu kukanusha utume wa Mtume na unabii wake. Na ama ikiwa hautakuwepo ulazima ila kwa Waislamu na sio kwa 71

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 71

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

mkanushaji, kama vile anapokuwa ni mgeni katika Uislamu au ni mwenye kuishi maporini, basi ukanushaji wa mfano huu hausababishi ukafiri ikiwa hakuna mbele yake ulazima huo. Amesema mhakiki Urdubiily: “Ni dhahiri kuwa makusudio ya dharura ambayo anakufurishwa kwayo mwenye kuukanusha, ni ile iliyothibiti kwake kwa yakini kuwa ni katika dini.”68 Na akasema Fadhil Isfahani alipozungumzia adhabu ya mwenye kuritadi: “Na kila yule anayekanusha mambo ya msingi miongoni mwa mambo ya msingi ya dini, ilihali anajua kwamba hilo ni kati ya mambo ya dharura ya dini yake.”69 Na akasema Fadhil Naraaqi: “Na ukanushaji wa mambo ya dharura ya dini hakika huwajibisha hilo (ukafiri) ikiwa yamefikia kiwango cha dharura mbele ya mkanushaji.”70 Na akasema mwandishi wa kitabu Jawahir: “Basi linalopatikana ni kwamba, wakati ambapo hukumu yenye kukanushwa inapofikia kiwango cha dharura na kuwa miongoni mwa dharura za dini, basi hapo Majmaul-Faidat wal Burhan, Juz. 3, uk. 199. Kashful-Lithaam, Juz. 1, uk. 402. 70 Mustanad Shi’ah, Juz. 1, uk. 207. 68 69

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 72

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

huthibiti ukafiri kwa ukanushaji wake kwa yule aliyejua udharura wake miongoni mwa watu wa dini.”71 Na amesema Sayyid Yazdi: “Na mradi wa kafiri ni yule aliyekuwa mkanushaji wa Mungu… au dharura miongoni mwa dharura za dini pamoja na kujua kuwa hilo ni dharura.”72

Jawahirul-Kalaam, Juz. 6, uk. 49 Urwatul-Uthqa, Juz. 1, uk. 143-144.

71 72

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 73

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA TATU Masharti ya Ukufurishaji na vizuizi vyake Hakika sehemu ya pili ilijikita juu ya viungo vinavyosimamisha imani na kwamba havivuki saba, na yamebakia maneno katika mambo ambayo husababisha kuritadi na kutoka katika dini. Basi maneno yanakuwa kwa upande mmoja ni kuhusu ukufurishaji wa jumla, na kwa upande mwingine kuhusu ukufurishaji wa mtu maalum, na kati ya aina mbili hizo za ukufurishaji kuna tofauti kubwa kama itakavyodhihiri. Ukufurishaji wa jumla: Nao ni ibara ya ukufurishaji wa yule anayekanusha moja ya misingi hii saba pasi na kuashiria katika ukufurishaji wa mtu maalumu, kama wanavyosema wanazuoni katika vitabu vyao vya kifikihi: Mkanushaji wa Tawhid mwenye kuritadi ni kafiri. Au mkanushaji wa hukumu ya dharura ni vivyo hivyo. Aina hii ya ukufurishaji ni jambo jepesi ukilinganisha na ukufurishaji wa mtu maalum, kwa sababu hautoi ishara ya kuritadi kwa mtu mahsusi, bali hakika inatolewa hukumu ya ujumla ikiangalia ukanushaji wa yeyote miongoni mwa watu. 74

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 74

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Ukufurishaji kwa mtu maalum: Na muradi wa hilo ni kuashiria utokaji wa mtu maalum katika mwamvuli wa Uislamu, kama vile Zaid. Na kwamba hakika yeye sio mwenye kuzuiwa damu, mali na mengineyo miongoni wa hukumu. Aina hii ya ukufurishaji ni miongoni mwa mambo magumu na yenye mashaka zaidi, kwa kuwa hauthibiti kwa mtu isipokuwa baada ya kukusanyika masharti na kuondoka vizuizi. Hakika ukufurishaji una masharti na vizuizi, na lau moja ya masharti au kitapatikana kimoja kati ya vizuizi basi hapo ukufurishaji unakuwa ni jambo la haramu, na huenda ukasababisha ukafiri wa mkufurishaji kama utakavyotambua. Na kwa hivyo ni haramu kuharakisha kukufurisha bila kuchunguza uwepo wa masharti na kutokuwepo vizuizi. Na ufuatao ni ubainifu wa masharti na vizuizi: Sharti la Kwanza: Usimamishaji Hoja Juu ya Mkanushaji: Hakika Mola (s.w.t) ni mwadilifu hatoi hoja juu ya binadamu ila baada ya kubainisha wajibu wake, anasema (s.w.t):

َ ‫َو َما ُكنَّا ُم َع ِّذبِينَ َحتَّ ٰى نَ ْب َع‬ ‫ث َرسُول‬

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 75

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Wala sisi hutuadhibu mpaka tupeleke Mtume.”73

Hakika utumwaji wa Mtume ni kinaya ya usimamishaji wa hoja juu ya mtu, sawa iwe kwa utumaji wa Mtume au kunukuu kutoka kwake, na kwa hivyo wameafikiana wanazuoni kwamba “Hapaswi yeyote kumkufurisha mwingine miongoni mwa Waislamu akikosea hadi isimamishwe juu yake hoja na ubainifu uwe wazi kwake. Na yule ambaye Uislamu wake umethibiti kwa yakini, hautaondoka kwa shaka, bali hauondoki ila baada ya usimamishaji wa hoja na kuondoa utata.”74 Na ni kwa ajili hiyo tukasema: Hakika mkanushaji wa dharura akiwa ni Mwislamu mpya au miongoni mwa watu wa kijiji cha mbali hahukumiwi kwa ukafiri, kwa sababu haijatimia juu yake hoja, kwa upya wake katika kuingia katika Uislamu au kwa umbali wa mahali pake uliomfanya kutokuwa na elimu na kuwa karibu na wanazuoni. Amepokea Nasaai kwamba, mtu mmoja alimwambia Mtume : “Alilotaka Mwenyezi Mungu na wewe.” Mtume  akasema: “Je, umenifanya mshirika wa Mwenyezi Mungu, sema: Alilotaka Mwenyezi Mungu kisha ukalitaka.”75 Sura 17 aya 15. Majmuul-Fatawa, Juz. 12, uk. 466 cha Ibn Taymiya. 75 Sunan Swughra, Juz. 7, uk. 307 cha Nasaai. 73 74

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 76

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Sharti la Pili: Kuwa Kwake Kwenye Kukusudia Maana Yenye Kumtoa: Ikiwa uelezaji wa mtu ni wenye maana na dhana nyingi mbalimbali, zilizo sahihi na zilizo batili, basi hahukumiwi kwa ukafiri kwa ibara yenye maana nyingi na dhana tofauti. Itakutosha wewe kwamba hakika kauli â&#x20AC;&#x153;umoja wa uwepoâ&#x20AC;? ina mielekeo mingi na maana nyingi, wala msemaji mtamkaji hahukumiwi kwa ukafiri ila atakapokusudia uwepo wenyewe ulivyo wenye kuwezekana pamoja na uwepo wa yule ambaye uwepo wake ni wajibu. Na kwa hivyo inajulikana kwamba, ibara nyingi zenye kunukuliwa kutoka kwa masufi ambazo hazilingani na misingi ya Uislamu iliyotajwa hapo kabla, ni miongoni mwa mawazo yao ambayo wanayatamka wakati wa hali isiyokuwa ya kawaida katika vikao vya utajo, ambavyo wanaviweka katika sherehe zao. Na wanapojitenga na hali hii hurudi katika hali zao za kawaida na hapo hawatamki chochote miongoni mwa ibara hizi. Na yule anayetamka mfano wa hayo sio halali kumkufurisha yeye, ikiwa yeye sio mwenye kukusudia kwa maana ya ukafiri. Mpaka hapa yametimia yale yaliyotajwa kuwa ni masharti ya hukumu ya kumhukumu mtu kuwa ameto77

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 77

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ka katika imani, na inabakia hapa ubainifu wa baadhi ya vizuizi. Vizuizi vya Ukufurishaji: Hakika ukufurishaji una masharti na vizuizi hapa tunavitaja kati ya vizuizi hivyo kama ifuatavyo: Mosi: Awe ni Mwenye Hiari Katika Kutamka na Kutenda: Akiwa ni mtu mwenye kukarahishwa au kulazimishwa juu ya ukafiri, kama ilivyo hali katika jambo la Ammar bin Yasir , si halali kumkufurisha yeye, Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ْ ‫اللِ ِم ْن بَ ْع ِد إِي َمانِ ِه إِ اَّل َم ْن أُ ْك ِرهَ َوقَ ْلبُهُ ُم‬ َّ‫َم ْن َكفَ َر بِ ه‬ ‫ان‬ ِ ‫الي َم‬ ِ ْ‫ط َمئِ ٌّن بِ إ‬ “Anayemkufuru Mwenyezi Mungu baada ya imani yake, isipokuwa aliyelazimishwa na hali ya kuwa moyo wake umetula juu ya imani…..”76

Na hakika wamepokea wafasiri kwamba aya hii imeteremka kwa watu ambao walikarahishwa, nao ni  na wazazi wake wawili ambao ni Yasir na Sumayya, Suhaib, Bilal na Khabbab. Waliadhibiwa na aliuawa baba wa Ammar  na mama yake, basi akawapa Sura 16 aya 106.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 78

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hao Ammar  kwa ulimi wake miongoni mwa yale waliyoyataka kutoka kwake. Kisha akapewa habari bwana Mtume  kuhusu hilo, watu wakasema: Amekufuru Ammar , Mtume  akasema: “Sio hivyo, hakika Ammar  imemjaa imani kutoka shingoni mwake hadi kichwani kwake, na imani imechanganyika pamoja kwenye mwili wake na damu yake.” Na akaja Ammar  kwa Mtume  naye akiwa analia, akamuuliza: “Kuna nini nyuma yako?” Akajibu: “Shari ewe Mtume, sikuachwa mpaka nimekukana, na nikaitaja miungu yao kwa kheri.” Basi akawa Mtume  akifuta macho yake, na akisema: “Hakika wakikurudia basi rudia yale uliyoyasema.”77 Pili: Ukanushaji kwa Utata Ulio Nje ya Hiari: Huenda watu wakakutana na ukanushaji wa hukumu ya dharura kwa ajili ya utata uliyojitokeza juu ya ubongo wake, kwa sababu ya yeye kuchanganyikana na makafiri, na ukaaji wake na wakanushaji. Sisi tunaishi sasa katika zama za sayansi na teknolojia, maadui husambaza kila siku mchana na usiku mlolongo wa mambo ya utata kupitia luninga, na bado vyombo vya habari vya nje na ndani vinaendelea kusimamia uoteshaji wa Majmaul-Bayaan, Juz. 6, uk. 233 na Tafsiri zinginezo.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 79

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

mbegu za mambo ya utata katika misingi na maarifa. Na kijana asiyejua misingi na dalili huenda akaathirika na baadhi ya makala hizo na hutuba mbalimbali, na huenda akatamka kitu miongoni mwa yale anayoyazungumza kwayo pasi na upingaji na uadui. Ikiwa atahudhuria mahakamani basi ni juu ya hakimu aondoe utata wake na amwelekeze kwa mwalimu anayejua ugonjwa na dawa mpaka aondoe yale yaliyoingia katika ubongo wake kutoka upande wa maadui. Ndiyo lau ataendelea juu ya ukanushaji baada ya kupewa hoja basi atahukumu kwa ukafiri wakati huo. Tatu: Kutokuwepo uwezekano wa Tafsiri: Wakati mwingine uelezaji wa mtu kuhusu maudhui ya kidini huwa katika hali inayokubali tafsiri na kutoa tafsiri sahihi, kwa mfano; hakika msemaji anayesema ‘kuna umoja baina ya uwepo na kilichopo’ huenda anakusudia kwa ibara hii mafungamano ya karibu yaliyopo baina ya viumbe na Muumba. Kwa maana kama utakatika muunganiko kati ya yule ambaye uwepo wake ni wajibu na yule ambaye uwepo wake ni wenye kuwezekana, ungetoweka uwepo unaowezekana, ni kana kwamba, uwepo na mwenye kuwepo vimekuwa ni kitu kimoja kwa uingiaji wa nuru ya vitu vinavyowezekana 80

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 80

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

katika nuru ya yule ambaye uwepo wake ni wajibu. Na aina hii ya maana iliyopo katika haki ya msemaji inatufanya sisi tusiharakishe katika kumkufurisha yeye. Na mfano wa hilo ni kama pale Fakihi atakaposema kuwa hairuhusiwi kuwapa Zaka wale wenye kuvutwa katika Uislamu hata kama litapatikana andiko kwalo, Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ُ َ‫ص َدق‬ َّ ‫إِنَّ َما ال‬ ‫ين َو ْال َعا ِملِينَ َعلَ ْيهَا َو ْال ُمؤَلَّفَ ِة‬ ِ ‫ات لِ ْلفُقَ َرا ِء َو ْال َم َسا ِك‬ ‫قُلُوبُهُ ْم‬ “Hakika sadaka ni kwa (watu hawa) tu, mafukara na masikini, na wanaozitumikia, na wanaotiwa nguvu nyoyo zao.”78

Na Mtume  aliitendea kazi aya hiyo. Na kwa hakika utendeaji kazi wa Mtume  ulikuwa katika zama ambazo Uislamu ulidhoofika, na uwepo wa Waislamu ulikuwa na haja ya kuvutia nyoyo za watu kwenye kundi hili, na ama sasa hivi Uislamu umekuwa na nguvu na imedhihiri nguvu yake hakuna kigezo cha kuvutia nyoyo. Na juu ya mwanga huu, kila ambalo ni suala linalofaa kufanyiwa taawili inawezekana kukubali kauli ya Sura 9 aya 60.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 81

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

mwenye kufanya taawili, kisha kumuongoza yeye hadi katika haki inayokubalika. Ndiyo masuala ambayo yamekuwa yapo wazi kama vile uwepo wa jua wakati wa mchana, basi kulifanyia taawili hilo ni batili ambayo inakataliwa na inapigwa juu ya ukuta, kama ilivyo hali katika masuala yafuatayo: Kumuuwa Malik bin Nuwayrat na Kuhalalisha Mauwaji Yake kwa Kutumia Taawili: Wanahistoria wameafikiana kwamba, Khalid bin Waliid alimuua Malik bin Nuwayra kisha akambaka mkewe usiku huo huo, na pindi ilipoenea habari katika mji wa Madina kwamba, mtu huyu amefanya jinai kubwa na anastahiki kuuawa, Umar alimsisitiza mno Abu Bakri juu ya kumwadhibu adhabu ya kisharia mhusika wa jinai hiyo, na akamweleza kwa kauli yake: “Ni adui wa Mwenyezi Mungu amemuua Mwislamu na kisha kumbaka mkewe.” Na pindi Khalid alipoingia Madina Umar bin Khatab alimsemesha kwa kauli yake: “Umeua mtu Mwislamu kisha ukambaka mkewe, naapa kwa Mwenyezi Mungu nitakusimamishia sharia kwa kukupiga mawe.” Pamoja na hivyo Abu Bakri aliomba udhuru wa kutomtekelezea adhabu ya kisharia, akasema: “Ewe Umar! Amefanya taawi82

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 82

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

li na akakosea. Acha kumsema Khalid hakika mimi sifichi upanga ambao Mwenyezi Mungu ametaka utekelezwe juu ya makafiri.”79 Na lau utasihi uhalalishaji huu wa makosa ya jinai kwa kisingizio hiki cha taawili, basi jiwe lisingelitulia mahali pake, na fujo zingelienea katika jamii yote. Hakika taawili inakubalika katika masuala ambayo yana uficho ndani yake. Na ama kuua nafsi, kuvunja heshima za watu na uporaji wa mali, hayo hayakubali kabisa kufanyiwa taawili. Kuuawa kwa Harmazaan na Khalifa Kujizuia Kulipa Kisasi: Pindi alipouawa Umar, Ubaidullah bin Umar hakufanikiwa kumkamata muuaji wa baba yake, hivyo alimuua Harmazaan na binti mdogo wa Abu Luuluat, na pindi watu walipozidi kudai damu ya Harmazaan baada ya Uthmani kujizuia kulipiza kisasi, Uthman alipanda juu ya mimbari akasema: “Hakika alikuwa Harmazaan ni miongoni mwa Waislamu na hana mrithi ila Waislamu wote, na mimi ni imam wenu na hakika nimemsamehe (muuwaji wake), je, mnamsamehe?” Wakasema: “Ndiyo.” Akasema Ali : “Mshikeni muovu hakika amefanya jambo kubwa mno, amemuua Mwislamu bila Tariikh Twabari, Juz. 3, uk. 279, matukio ya mwaka 11H.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 83

7/18/2017 3:09:48 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

dhambi”. Akasema kumwambia Ubaidullah: “Ewe muovu ikiwa nitakushinda wewe siku moja basi nitakuua kwa kulipa kisasi cha Harmazaan.”80 Na taawili hii batili inahalalisha amali ya Muawiya ambaye alikataa ukhalifa wa Ali  ambao walimbai yeye Muhajiriina na Answari, na hawakukataa kumbai yeye ila watu wachache, pamoja na hivyo tunaona hakika Muawiya aliandaa jeshi kukabiliana uso kwa uso na Ali , na katika vita vya Siffiin aliua Waislamu wanaofikia elfu sabini kutoka pande mbili, na ndani yao wakiwemo masahaba waadilifu, na hakika baadhi yao walishuhudia vita vya Badri na Uhudi. Na aina hii ya taawili inakataliwa kwa mujibu wa sharia na uadilifu, na lau atafungua mlango huu kwa watenda maovu basi watahalalisha haramu za Mwenyezi Mungu na kuzivunja hizo kwa kisingizio cha taawili.

Tariikh Twabari, Juz. 4, uk. 240, matukio ya mwaka 23H.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 84

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA NNE Mizizi ya Ukufurishaji katika zama za mwanzo Hakika lilidhihiri tukio la ukufurishaji katika zama za Mtume  kwa sura nyepesi, na hakika alikemea Mtume  kwa ukali, na hapa tunataja baadhi ya mifano: 1.

Usama bin Zayd anamuua Mwislamu:

Wafasiri wamepokea sababu ya kuteremka kauli ya Mola Manani (s.w.t):

‫يل للاهَّ ِ فَتَبَيَّنُوا َو اَل تَقُولُوا‬ َ ‫يَا أَيُّهَا الَّ ِذينَ آ َمنُوا إِ َذا‬ ِ ِ‫ض َر ْبتُ ْم فِي َسب‬ ‫لِ َم ْن أَ ْلقَ ٰى إِلَ ْي ُك ُم الس اََّل َم لَسْتَ ُم ْؤ ِمنًا‬ “Enyi mlioamini! Mtakaposafiri katika njia ya Mwenyezi Mungu basi hakikisheni, wala msimwambie mwenye kuwapa salamu: wewe si muumini…..”81

Ikasemwa: Imeteremka kwa Usama bin Zayd na masahaba wake. Mtume  aliwatuma hao katika vita basi wakakutana na mtu akiwa na mifugo akielekea mlimani, na alikuwa ameshasilimu, akawaambia: As Sura 4 aya 94.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 85

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

salamu Alaykum, la ilaaha illallah Muhammad Rasuulullah, basi Usama akaharakisha kumwelekea yeye na akamuua na akaiswaga mifugo yake kutoka Saday.82 Na amepokea Suyutwi katika tafsiri ya aya hiyo, akasema: Mtume  alituma kikosi chini ya uongozi wa Usama bin Zayd kwenda kwa ukoo wa Dhamarat. Wakakutana na mtu aliyeitwa Mardaas bin Nuhayk akiwa na mifugo na ngamia wekundu, na pindi alipowaona akaingia kwenye pango la jabali na Usama akamfuata, na wakati alipofika Mirdaas pangoni akaweka mifugo yake kisha akawafuata, akasema: Assalamu Alaykum, ninashuhudia hakuna mungu apasaye kuabudiwa kwa haki ila Mwenyezi Mungu, na Muhammad ni Mtume wake. Usama akamshadidia na akamuua kwa ajili ya ngamia wake wekundu na mifugo yake. Na Mtume  alikuwa anapomtuma Usama alikuwa anapendelea amsifie kwa kheri na kuwauliza walioandamana naye kuhusu yeye, basi wakawa watu wakimzungumzisha Mtume  na wakisema: Ewe Mtume! Lau ungelimuona Usama alipokutana na mtu, na mtu akasema: La ilaaha illallah Muhammadun Rasuulullah, basi akamkamata na akamuua. Lakini mtu aliwapuuza, pindi walipozidi kusema akainua kichwa chake na kumtazama Usama, akasema: Vipi wewe Majmaul-Bayaan, Juz. 3, uk. 190.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 86

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

na La ilaaha illallah, akasema: ‘Ewe Mtume! Hakika aliyasema hayo kwa kujilinda.’ Mtume  akamwambia: ‘Je, uliupasua moyo wake na kuangalia ndani yake…,’ basi hapo ikateremka aya hiyo.83 Na hakika amepokea Baghawi kutoka kwa Mtume

 kuwa amesema: “Mtakapouona msikiti au

mkasikia adhana basi msimuue yeyote.”84 2.

Waliid bin Uqba na Kuwakufurisha Bani Mustwaliq:

Wafasiri wamepokea kwamba, Mtume  alimtuma Waliid bin Uqba bin Abi Muiit kuchukua zaka kutoka katika ukoo wa Mustwalaq, basi wakatoka kumpokea kwa furaha. Na katika zama za ujinga kulikuwa na uadui baina yao, basi akadhani kwamba wao wamekuja kumuua, basi akarejea kwa Mtume  na akamwambia: “Hakika wao wamekataa kutoa zaka.” Na ukweli wa jambo ulikuwa ni kinyume na hivyo, Mtume  akaghadhibika na akakusudia kuwapiga vita, hapo ikateremka aya:

ٌ ‫اس‬ ‫صيبُوا قَوْ ًما‬ ِ ُ‫ق بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَ ْن ت‬ ِ َ‫يَا أَيُّهَا الَّ ِذينَ آ َمنُوا إِ ْن َجا َء ُك ْم ف‬ َ‫بِ َجهَالَ ٍة فَتُصْ بِحُوا َعلَ ٰى َما فَ َع ْلتُ ْم نَا ِد ِمين‬ Tafsir Durrul-Manthuur, Juz. 2, uk. 635. Tafsir Baghawi, Juz. 1, uk. 467.

83 84

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 87

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Enyi ambao mmeamini! Akiwajia fasiki na habari yoyote, ichunguzeni, msije mkawasibu watu kwa kutojua, na mkawa wenye kujuta kwa mliyoyatenda.”85, 86

Upingaji wa Dhu Khuwayswarat dhidi ya Mtume : Amepokea Abdullah bin Amru bin Aswi amesema: Nilihudhuria kwa Mtume wakati alipofanya mazungumzo na Tamimi siku ya vita vya Hunaini,ambapoTamimi alisema: “Ewe Muhammad hakika nimeyaona uliyoyatenda hii leo.”Mtume  akasema: “Hivyo ndivyo, ulionaje?” Akasema: “Sijakuona ukiwa umefanya uadilifu.”Hapo Mtume akaghadhibika kisha akasema: “Ole wako! Ikiwa uadilifu haupo kwangu basi utakuwa kwa nani!” Akasema Umar bin Khatwab: “Ewe Mtume nimuue?” Akasema: “Hapana, mwache hakika yeye atakuwa na wafuasi watakabobea katika dini mpaka watoke kwake kama ulivyotoka mshale kwenye upinde.”87 Hadi hapa yametimia yale yanayoashiria kujitokeza kwa tabia ya ukufurishaji au upingaji wenye kulazimiana nao katika zama za mwanzo za Mtume, na hakika Sara 49 aya 6. Majmaul-Bayaan, Juz. 9, uk. 241-242. 87 Siirat Nabawiyyat juz. 2 uk. 496 cha Ibn Hisham. 85 86

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 88

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

yalidhihiri katika zama za makhalifa matukio mengine, hapa tutayataja baadhi ya hayo, ni kama yafuatavyo: 4.

Kumkufurisha Malik bin Nuwayra kwa taawili ya batili:

Na kisa chake kimekwisha tangulia hapo kabla kwa marefu na mapana. 5.

Bibi Aisha  amkufurisha Uthman bin Affan:

Baladhuriy ameeleza katika kitabu chake AnsaabulAshraf, kwamba pindi Uthmani alipoghadhibika juu ya Ammar  kama ilivyotajwa katika historia, Bibi Aisha  ilimfikia habari kuhusu yale aliyofanya Ammar  basi akaghadhibika akatoka akiwa na baadhi ya nywele za Mtume , nguo yake na ndala zake, kisha akasema: “Muda mfupi tu mmeshaacha sunna ya Nabii wenu na hizi hapa nywele zake, nguo yake na ndala zake bado havijaharibika! Basi Uthmani akaghadhibika mno mpaka akasema aliyoyasema.”88 Na katika barua ya Amirul-Muuminina  aliyoiandika – pindi alipokaribia Basra – kwenda kwa Twalha, Zubeir na Aisha , miongoni mwa yale Ansaabul-Ashraaf, juz. 6 uk. 161 cha Baladhuriy.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 89

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

yaliyokuwemo ndani ni kauli yake: “Na wewe Aisha  umetoka nyumbani kwako umemuasi Mwenyezi Mungu na Mtume Wake ukitafuta jambo ambalo wewe ulikuwa ni maudhui yake…” hadi aliposema: “Kisha hakika wewe umetaka kwa dhana yako damu ya Uthmani, una uhusiano gani wewe na yeye, na Uthman ni miongoni mwa Bani Umayya na wewe utatokana na ukoo wa Tamiim. Kisha jana ulikuwa ukisema mbele ya masahaba wa Mtume: Muueni Naathar amuuwe Mwenyezi Mungu hakika amekufuru, kisha leo unataka damu yake, basi mwogope Mwenyezi Mungu na rudi nyumbani kwako na hifadhi sitara yako.”89 Ndiyo haukuwa udunishaji wa ukufurishaji ni miongoni mwa mambo mahsusi kwake Bibi Aisha  tu, bali yule aliyejumuika pamoja naye miongoni mwa masahaba na wengineo waliotaka kumuuwa, walikuwa wakimkufurisha yeye, na yule anayetaka ufafanuzi zaidi basi ni juu yake kurejea vitabu rejea vya historia. 6.

Makhawariji na ukufurishaji:

Hakika Makhawariji ambao walidhihiri zama za Ali , nao ni wale ambao walikuwa wakimkufurisha Uthmani kwa sababu ya amali zake za nje zilizokwenda Tadhkiratul-Khawaas, uk. 69.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 90

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kinyume na Kitabu na Sunna, na pindi alipobaiwa Ali  kuwa khalifa waliungana naye kama Waislamu wengine, lakini baadaye wakatoka kumpinga yeye katika kisa cha mahakimu wawili: Hakika pindi ilipodhihiri athari ya ushindi wa jeshi la Ali  na Malik Ashtari kiongozi wa jeshi alipokaribia mahema ya Muawiya, Muawiya alimkonyeza Amru bin al-Aswi kwa ishara ya kufanya kitimbi ambacho kilileta athari hasi katika jeshi la Ali. Na kitimbi hicho ni kipi? Nacho ni waliichomeka misahafu juu ya ncha za mishale na walikuwa na misahafu mia tano na wakanadi: “Mwenyezi Mungu, Mwenyezi Mungu katika wanawake wenu na binti zenu. Na hiki ni kitabu cha Mwenyezi Mungu kipo kati yetu na nyinyi. Hakika wewe ni mhukumu wa haki kwa uwazi.” Na wakati huo masahaba wa Ali wakatofautiana katika rai, basi kundi moja likasema mapigano yaendelee na kundi lingine likaegemea upande wa kuhukumiwa na Kitabu, na kwamba haifai kwetu sisi vita. Na hakika tumeitwa hatika hukumu ya Kitabu. Kitimbi kile kiliathiri na kuondoa hamasa katika jeshi la Ali  na hawakuelewa kuwa hicho ni kitimbi cha mtoto wa mla ini la mtu, na hakika alijifundisha hicho kutoka kwa mtoto wa Abu Sufyan, na kwamba hilo ni neno la haki lina malengo batili. 91

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 91

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hakika kitimbi hicho kilileta athari mbaya zaidi na kusababisha mpasuko na unafiki katika jeshi la Ali , na pindi alipoona Ali  kitimbi hicho na athari zake kwa watu wasio na mtazamo wa mbali miongoni mwa wanajeshi, alisimama akahutubia akasema: “Enyi watu! Mimi sioni haki kwa yule aliyeitikia dai la kuhukumiwa na Kitabu cha Mwenyezi Mungu, lakini hawa sio watumwa wa dini wala Qur’ani.” Na hakika hutuba ya Ali ilikuwa na athari kwa idadi kubwa ya jeshi lake, lakini yeye alishitukizwa kwa ujio wa wanajeshi wanaokaribia elfu ishirini wakiwa wamebeba silaha za chuma wakiweka makali panga zao, na hakika nyuso zao zimekuwa nyeusi kutokana na sajda na wanawatangulia hao kikundi cha wasomaji wa Qur’ani – ambao wakawa ni makhawariji baada yake – basi wakamwita kwa jina lake na sio kwa cheo cha kiongozi wa waumini na wakasema: ‘Ewe Ali! Waitikie watu katika Kitabu cha Mwenyezi Mungu, usipoacha tutakuua kama tulivyomuua Uthmani, naapa kwa Mwenyezi Mungu tutalifanya hilo ikiwa hautowakubalia.’ Na baada ya mazungumzo marefu baina ya Ali  na watu hao hawakumkubalia Imam ila kufuata kauli ya kuhukumiwa na Qur’ani. Basi ikawa natija yake kwamba Ali  awatume wasomi wa watu wa Iraq na Muawiya awatume wasomi wa watu wa Sham, hadi waangalie 92

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 92

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

na wahukumu na waishi kwa yale yaliyohuishwa na Qur’ani na wafe kwa yale ambayo Qur’ani imeyafisha. Na pindi makubaliano yalipotimia baina ya makundi mawili, walikuja wale waliomlazimisha Ali  kuridhia kuhukumiwa kwa Qur’ani, wakidai kwamba hukumu husika ni kinyume na Qur’ani, ambapo Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ِ َّ‫إِ ِن ْال ُح ْك ُم إِ اَّل للِه‬ “Hakuna hukumu ila ya Mwenyezi Mungu” (6:57).

Basi wakajaribu kumlazimisha Ali  kuvunja ahadi na kukataa hati ya suluhu, na wakasema: Hakika utoaji hukumu ulikuwa unatokana na sisi. Tuliteleza pindi tuliporidhia hukumu ya mahakimu wawili, basi tumerejea na tumetubia, basi na wewe Ali rudi kama tulivyorudi na tubia kama tulivyotubia, na kama si hivyo tutajitenga na wewe. Ali  akasema: “Ole wenu, hivi baada ya ridhaa (makubaliano) na ahadi kuna kurejea? Au sio Mwenyezi Mungu (s.w.t) amesema: ‘Tekelezeni makubaliano.’90 Na amesema:

‫َوأَوْ فُوا بِ َع ْه ِد للاهَّ ِ إِ َذا عَاهَ ْدتُ ْم َو اَل تَ ْنقُضُوا أْالَ ْي َمانَ بَ ْع َد تَوْ ِكي ِدهَا‬ ً‫َوقَ ْد َج َع ْلتُ ُم للاهَّ َ َعلَ ْي ُك ْم َكفِ ا‬ َ‫يل ۚ إِ َّن للاهَّ َ يَ ْعلَ ُم َما تَ ْف َعلُون‬ Sura 5 aya 1.

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 93

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Na tekelezeni ahadi ya Mwenyezi Mungu mnapoahidi; wala msivunje viapo baada ya kuvithibitisha, ilhali mmekwishamfanya Mwenyezi Mungu Ndiye mdhamini Wenu. Hakika Mwenyezi Mungu anayajua mnayoyafanya.’”91

Basi Ali  akakataa kurejea, na Makhawariji wakakataa ila upotovu wa hukumu na kumchoma kwa silaha, wakajitenga na kujiweka mbali na Ali , naye akajitenga nao. 92 Na hili likawa ni chanzo cha ukufurishaji wao wa kumkufurisha Ali  na masahaba wake. Basi ikadumu mizozo na mifarakano na ikapelekea vita vya umwagaji damu, na Ali  aliwauwa wengi wao, na hawakubaki miongoni mwao ila idadi ndogo wakatawanyika katika miji mbalimbali.

Sura 16 aya 91. Waaq’at Siffin, uk. 589-590

91 92

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 94

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA TANO Zuio la kuwakufurisha Waislamu, kwa ulimi wa Mtume 8 na ÂWanazuoni Kwa kuwa ukufurishaji ni miongoni mwa mambo ya hatari zaidi juu ya Uislamu, katika njia ya kutoa picha mbaya ya uadui, na kusababisha fujo na ukosefu wa amani, jambo ambalo ni miongoni mwa haja kubwa na ya msingi ya maumbile, huku ukosefu huo wa amani ukilenga kuugawa umma wa Kiislamu na kuwadhoofisha Waislamu, na kwa kuwa chimbuko lake ni upitukaji katika upendo wa uongo na bandia badala ya akili na dalili, Nabii adhimu na dhihirisho la rehema ď &#x201E; alikataza na kuzuia ukufurishaji wa kumkufurisha Mwislamu. Na sisi hapa tutataja jambo kati ya yale yaliyopokewa na wanahadithi katika vitabu vikubwa vya hadithi: i.

Uislamu umejengewa juu ya mambo matano; kushuhudia kwamba hakuna Mungu ila Allah, na kwamba hakika Muhammad ni mjumbe wa Mwenyezi Mungu. Na kukiri yale yote yaliyokuja

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 95

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kutoka kwa Mwenyezi Mungu, kuanzia yale aliyokuja nayo Mtume wa mwanzo hadi Mtume wa mwisho. Wala usiwakufurishe hao kwa dhambi wala msishuhudilie juu yao shirki.”93 ii. Amepokea Bukhari kwa sanad yake kutoka kwa Abu Dharri , kwamba yeye alimsikia Mtume  akisema: “Msimsingizie mtu kwa uovu wala usimwite kafiri ila atakaporitadi ikiwa hayuko hivyo mhusika wake.”94 Amesema Ibn Daqiq Iddi katika ufafanuzi wa hadithi hii: “Na huu ni uovu mkubwa kwa yule ambaye amemkufurisha mmoja miongoni mwa Waislamu ilihali mhusika hayuko hivyo. Nalo ni pigo kubwa lililotokea ndani ya wengi miongoni mwa wanaitikadi, na kati ya wale wenye kunasibishwa na sunna na watu wa hadithi, pindi walipotofautiana katika itikadi, basi wakakosea juu ya wale wanaotofautiana nao na wakawahukumu kwa ukafiri wao.”95 iii. “Ikiwa mtu atamkufurisha ndugu yake, hakika atastahiki yeye kwa hilo kuwa ni mmoja wao.”96 Kanzul-Ummal, Juz. 1, uk. 29 na. 30 chapa ya Muassasat Risaalat. Sahihi Bukhari hadithi na. 6045. 95 Angalia kitabu Ihkamul-Ahkam, Juz. 4, uk. 76. 96 Sahihi Muslim, Juz. 1, uk. 56, kitabu Imani, mlango yule aliyesema kumwambia ndugu yake Mwislamu: Ewe kafiri, chapa ya Daarul-Fikr. 93 94

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 96

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

iv. “Mtu yeyote atakayemwambia ndugu yake ewe kafiri, hakika amestahiki kwa hilo kuwa mmoja wao…..”97 v.

“Haifai mja kuweka nadhiri kwa yale ambayo hayamiliki. Na mwenye kumlaani muumini ni kama vile muuaji wake. Na yule anayemtuhumu muumuni kwa ukafiri basi huyo ni kama vile muuaji wake.”98

Na hakika imepokewa kuhusiana na mada hii hadithi chungu nzima kutoka kwa Mtume , tuzimezitaja kwa kiwango hiki kwa ajili ya ufupisho, na yule anayetaka ziada basi arejee katika vitabu rejea vya hadithi vilivyotajwa na vinginevyo. Na hakika amefuatwa Mtume  na wanazuoni wengi katika vitabu vya itikadi na vinginevyo, basi walihadharisha kuhusu kuwakufurisha Waislamu kwa kuchukua tahadhari kubwa zaidi, miongoni mwao ni kama wafuatao: 1.

Ibn Hazm pindi alipomzungumzia yule anayekufurishwa wala hakufurishi, alisema: “Na kundi

Sahihi Muslim, Juz. 1, uk. 56, kitabu Imani, mlango yule aliyesema kumwambia ndugu yake Mwislamu: Ewe kafiri, na Musnad Ahmad juz. 2, uk. 18, 60 na 112. 98 Sunan Tarmidhi, Juz. 2, uk. 132, kitabu Imani, chapa ya Daarul-Fikri Beirut. 97

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 97

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

moja limesema kuwa, Mwislamu hakufurishwi wala haonekani ni muovu, kwa kauli anayoamini katika itikadi, au kwa fatwa aliyoitoa. Na hakika kila yule anayejitahidi katika kitu na akakaribia katika yale aliyoyaona kuwa ni haki, hakika yeye ni mwenye kulipwa ujira kwa kila hali, ikiwa atapatia atapata ujira mara mbili, na ikiwa atakosea atapata ujira mmoja.” Kisha akasema: “Na hii ndio kauli ya Ibn Abi Layla, Abi Haniifa, Shaafi, Sufyan Thawri na Daud bin Ali, nayo ndio kauli ya kila tunayemjua ambaye ana kauli katika suala hili miongoni mwa Maswahaba , wala hatujui tofauti katika hilo aslani.99 2.

Alikuwa Ahmad bin Zahir Sarkhasay Ash’ariy akisema: “Pindi alipokaribia kufariki Sheikh Abu Hasan Ash’ariy Daary huko Baghdad, aliniamrisha mimi kuwakusanya masahaba wake, basi nikawakusanya hao kwake, akasema: ‘Shuhudieni juu yangu simkufurishe yeyote miongoni mwa Waislamu kwa kufanya dhambi, kwa sababu mimi nimewaona hao wote wakiashiria kuwepo mwabudiwa mmoja. Na Uislamu unawashamili hao na kuwajumuisha.’”100

Al-Fiswal, Juz. 3, uk. 247 cha ibn Hazm. Al-Yawaqiit wa Jawahir, uk. 58 cha Sha’araniy.

100

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 98

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

3. Sheikh Islam Taqiyy Diin Sabki amesema: “Hakika kutanguliza kuwakufurisha waumini ni jambo zito mno, na kila yule ambaye moyo wake una imani, anaona kuna uzito kuwakufurisha watu wa upotovu na bidaa ikiwa wanasema hapana Mungu ila Allah, na kwamba hakika Muhammad ni Mtume wa Mwenyezi Mungu. Hakika ukufurishaji ni jambo lenye hatari kubwa (hadi mwisho wa maneno yake, na alirefusha mazungumzo kuonesha uzito wa ukufurishaji na ukubwa wa hatari yake)”.101 4. Qadhi Iyjiy amesema: “Jamhuri ya wanaitikadi na wanazuoni wanaona kwamba mtu asiwakufurishe Waislamu.” Na akatoa dalili juu ya chaguo lake kwa kauli yake: “Hakika masuala ambayo wametofautiana na Waislamu, kama vile kuhusiana na Mwenyezi Mungu (s.w.t) kuwa ni mjuzi kwa elimu au mfanyishaji wa kitendo cha mja, au hayuko katika sehemu wala upande fulani na mfano wake, Mtume hakutuma kuchunguza itikadi ya mambo hayo kutoka kwa mtu aliyehukumu Uislamu wake, na wala Maswahaba wala kizazi kilichokuja baada ya Maswahaba hakikufanya hivyo. Basi jua kwamba Al-Wafiyaat na Jawahir, uk. 58.

101

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 99

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kukosea katika hayo hakutii doa katika uhakika wa Uislamu.”102 5.

Taftazani amesema: “Hakika mwenye kwenda kinyume na haki miongoni mwa Waislamu sio kafiri maadamu tu, yale aliyoyakhalifu si kati ya mambo ya dharura ya dini, kama vile kuzuka kwa ulimwengu na kufufuliwa kwa miili.” Na akatolea dalili kwa kauli yake: “Hakika Mtume  na yule aliyekuja baada yake hawakuwa wakichunguza itikadi mbalimbali na walikuwa wakizingatia yale ya haki.”103

Ibn Abidiina amesema: “Ndiyo, katika maneno ya watu wa madhehebu kuna ukufurishaji mwingi, lakini sio miongoni mwa maneno ya wanazuoni ambao ndio wanaofanya ijitihadi. Bali ni kutoka kwa wengineo, na wala hakuna zingatio kwa wasiokuwa wanazuoni. Na yaliyonukuliwa kutoka kwa wenye kufanya ijitihadi ni yale tuliyoyataja.”104

Al-Mawaqif, uk. 392-39 cha Iyjiy. Sharhul-Maqaswid, Juz. 5, uk. 227-228. 104 Raddul-Mukhtar, Juz. 4, uk. 237 cha Ibn Abidiina. 102 103

100

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 100

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA SITA Vigezo batili vinavyotumiwa kuwakufurisha Waislamu Hakika kitendo cha ukufurishaji hakilengi kundi fulani na kuacha lingine, bali kinawalenga Waislamu wote na makundi yao yote miongoni mwa Shia na Sunni, miongoni mwa Ashairah na Muutazila na wasiokuwa hao kati ya vikundi vya Kiislamu. Ndiyo, wakufurishaji wana vigezo mahsusi kwa ajili ya kuwakufurisha Shia. Hivyo basi, maneno yetu yatagusa sehemu mbili: Mosi: Tutabainisha sababu ambazo hupelekea kuwakufurisha Waislamu wote. Pili: Vigezo hewa vinavyotumiwa kuwakufurisha Shia peke yao. â&#x20AC;&#x201C; Na faslu hii ni mahsusi kwa ajili ya sehemu ya kwanza. Vigezo ambavyo hutumiwa kuwakufurisha Waislamu wote: Hakika mambo ambayo hutumiwa kuwakufurisha Waislamu kwa ujumla wao, ni masuala yafuatayo:

101

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 101

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Mosi: Itikadi ya kuitakidi uwezo wa ghaibu wa Manabii na Mawalii, na kwamba hakika wao wanasikia maneno ya mfanya tawasuli. Na kwa kuwa kuitakidi kuwa wanasikia maneno ya mfanya tawasuli hulazimu uwepo wa uwezo wa ghaibu kwa Mawalii, basi kutokana na hali hiyo wamezua uharamu wa mambo yafuatayo, na kwamba hayo ni miongoni mwa mambo ambayo yanadhihirisha shirki: i.

Kuomba uombezi kutoka kwa Mtume ď&#x20AC;¸, kama vile tusemavyo: Tuombee sisi mbele ya Mwenyezi Mungu.

ii. Kufanya tawasuli kwa ajili ya kukidhiwa haja mbali mbali. iii. Kuwaomba msaada wao katika mambo mazito na masaibu. Kwamba yote hayo ni mkusanyiko wa yale yadhihirishayo shirki, kwa sababu hayo yamejengewa juu ya itikadi ya kwamba, wafu wanasikia maneno ya walio hai, na kwamba upo muunganiko kati yao hao wawili, na hali hiyo hulazimu itikadi ya uwepo wa uwezo wa ghaibu kwa Nabii na mwingine. Pili: Kuswali kwenye makaburi ya Manabii na Mawalii. 102

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 102

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Tatu: Uhifadhi wa athari za Manabii na vizazi vilivyopita, kama vile makaburi yao na nyumba zao na yanayohusiana na wao. Nne: Kuweka nadhiri kwa Mtume na Maimamu. Tano: Kutabaruku kwa athari za Manabii. Haya ndiyo masuala ya msingi ambayo yamefanywa kuwa ni vigezo vya kuwakufurisha Waislamu. Na huko kuna masuala na vifungu vingine vidogo vidogo, hali yake itajulikana wakati wa kuchambua masuala haya. Na kwa kuwa sisi tumeshafafanua maneno kuhusu vigezo hivi katika kitabu zaidi ya kimoja miongoni mwa vitabu vyetu, na kwa kuwa kupita tu bila ufafanuzi hakukosi matatizo kwa msomaji, tutazungumzia hapa masuala haya kwa ujumla, na yule anayetaka ufafanuzi zaidi basi arejee vitabu rejea ambavyo tutaviashiria mwishoni mwa utafiti huu.

103

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 103

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

SUALA LA KWANZA Kuitakidi kuwa Mawalii wana uwezo wa Ghaibu, na kuomba uombezi na msaada na kufanya Tawasuli kwao

aislamu wote wamekubaliana kwamba, hakika Mtume ď&#x20AC;¸ na Mitume wengine watawaombea msamaha watenda dhambi Siku ya Kiyama. Na hapa hakuna maneno kuhusu hilo kati yetu na Mawahabi, ila ni kwamba hakika wao wanaharamisha kuomba uombezi kwa Mawalii wa Mwenyezi Mungu hapa duniani. Na huenda wanalihesabu hilo kuwa ni shirki, na wana dalili zisizo na mashiko. Na ya umuhimu zaidi ni kwamba, wao wanaona kuomba uombezi kwa Mtume au Imam aliyelala chini ya mchanga au anaishi katika mji mwingine na mahali pengine, au yuko ghaibu haonekani kwa macho, huko ni kumshirikisha Mwenyezi Mungu (s.w.t). Kwa sababu muombaji anaitakidi kwamba Nabii au Imam ana uwezo wa kuandaa maji nje ya kanuni na sababu za kimaumbile, yaani kwa uwezo wa ghaibu, na hii ni itikadi ya kuitakidi uungu wa yule muombwa; ambaye ni Nabii au Imam.

104

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 104

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na hakika mwandishi Mhindi, Abu A’laa Mawdudi ameeleza kinaga ubaga rai hii, amesema: “Hakika ufikiriaji ambao kwa ajili yake unampelekea mtu amuombe Mungu na amtake Yeye msaada na kunyenyekea Kwake – naye hana kosa – ni kule kufikiria kuwa yeye ni Mmiliki wa utawala na Msimamizi juu ya kanuni za kimaumbile.”105 Jibu: Kwanza: Hakika Sheikh Mawdudi hajatofautisha kati ya uwezo wa ghaibu wenye kujitegemea wenye kusimama kwa uwezo binafsi wa mwenye kuweza, na ule uwezo wa kuchuma ambao mtu anauchuma kwa kivuli cha utiifu na anautumia huo kwa idhini ya Mwenyezi Mungu (s.w.t). Basi uwezo wa ghaibu kwa maana ya kwanza, ni Mwenyezi Mungu (s.w.t) tu ndiye anayehusika nao. Na ama ule wa maana ya pili, kuitakidi uwezo huo sio shirki bali hiyo ni tawhidi yenyewe, kwani Mwenyezi Mungu (s.w.t) ni muweza wa kila kitu, basi kuna kizuizi gani Yeye kumzawadia Nabii Wake uwezo wa ghaibu kwa muujiza au karama au kwa lengo lingine, ili amsaidie muombaji katika ardhi kavu. Na yale tuliyoyasema ndio msingi katika mambo mengi ambayo Mawahabi huyakumbatia, na wao ha Mustwalahat Arba’at, uk. 18.

105

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 105

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

watofautishi kati ya mwenye kujitegemea na mpewa idhini. Na yale aliyoyataja katika maneno yake, kuwa lau mtu mwenye kiu aliyoko jangwani atamuomba maji mtumishi wake, hakika uombaji wake huu sio uombaji wa uvunjaji wa kanuni, na jambo hilo linaruhusiwa na sio shirki, nalo hapana budi kulisema kwa ufafanuzi uliyotangulia. Kama mtu mwenye kiu ataitakidi kuwa mtumishi anayemnywesha maji ana uwezo wenye kujitegemea mwenyewe, basi hiyo ni shirki kwa kukata shauri. Na kama ataitakidi kwamba anafanya amali hii kwa idhini ya Mwenyezi Mungu (s.w.t) na uwezeshwaji unaotoka Kwake, basi hiyo ni tawhid. Na kutokana na yale tuliyoyasema imedhihirika kwamba, tofauti kati ya tawhid na shirki ni kuwa mtendaji ni mwenye kujitegemea katika amali yake au kuwa kwake mwenye kupewa idhini, pasi na kutofautisha baina ya mambo ya kawaida na ghaibu. Pili: Hakika Mwenyezi Mungu Mwenye hekima ananasibisha kwa watu mambo ya ghaibu yaliyo juu ya uwezo wa kawaida, kwa mfano: Uwezo wa ghaibu wa Nabii Yusuf ď &#x201E;: Yusuf ď &#x201E; akawaambia ndugu zake: 106

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 106

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫صيرًا‬ ِ َ‫ت ب‬ ِ ْ‫يصي ٰهَ َذا فَأ َ ْلقُوهُ َعلَ ٰى َوجْ ِه أَبِي يَأ‬ ِ ‫ْاذهَبُوا بِقَ ِم‬ “Nendeni na kanzu yangu hii na muirushe usoni mwa baba yangu, atakuwa ni mwenye kuona…..”106

‫صيرًا‬ ِ َ‫فَلَ َّما أَ ْن َجا َء ْالبَ ِشي ُر أَ ْلقَاهُ َعلَ ٰى َوجْ ِه ِه فَارْ تَ َّد ب‬ “Alipofika mbashiri, aliisha kanzu usoni pake, akarejea kuona…..”107

Hakika dhahiri ya aya mbili hizi inajulisha kwamba, Nabii Yakub  ulirejea uonaji wake kwa uwezo wa ghaibu ambao aliutumia Nabii Yusuf  kwa ajili ya hilo. Na ni jambo ambalo liko wazi kwamba, urejeaji wa uonaji wa Nabii Yakub haukuwa ni kutoka kwa Mwenyezi Mungu (s.w.t) kwa njia ya moja kwa moja pasi na kuomba msaada Wake (s.w.t), bali idhini Yake (s.w.t) imethibiti kupitia kwa Nabii Yusuf . Hakika utashi wa Nabii Yusuf  ulikuwa ni sababu ya kurejea uonaji wa baba yake kikamalifu. Na kama si hivyo kwa nini aliwaamrisha ndugu zake waende na kanzu yake na waitupe juu ya uso wa baba yake, bali ilikuwa inatosha amuombe Mwenyezi Mungu (s.w.t) arejeshe uonaji wake. Hakika utumiaji huu wa nguvu za ghaibu umetoka kwa mmoja wa Mawalii wa Sura 12 aya 93. Sura 12 aya 96.

106 107

107

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 107

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Mwenyezi Mungu – Nabii Yusuf  – pasi na kupitia njia ya kawaida, lakini kwa idhini Yake (s.w.t). Wala hawezi juu ya utumiaji huu ila yule aliyezawadiwa na Mwenyezi Mungu utawala wa ghaibu. Na haikusimama amali hii kuwa ni muujiza na uthibitisho wa utume wake, bali ni fadhila kutoka kwake kwa baba yake na karama kwake. Uwezo wa ghaibu wa Nabii Suleiman : Hakika Nabii wa Mwenyezi Mungu Suleiman , alikuwa akifaidika na nguvu nyingi za ghaibu, na hakika alieleza kuhusu vipawa hivi na zawadi hizi Mwenyezi Mungu aliye adhimu katika kauli Yake:

‫َوأُوتِينَا ِم ْن ُكلِّ َش ْي ٍء‬ “Na tumepewa kila kitu.”108 Na umekuja ufafanuzi wa hadithi kuhusiana na vipawa hivyo na uwezo huo wa kiungu ulioelezwa katika sura zifuatazo: Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

َ ‫َو َو ِر‬ ُ ‫ث ُسلَ ْي َم‬ ‫ق الطَّي ِْر‬ َ ‫ان دَا ُوو َد ۖ َوقَا َل يَا أَيُّهَا النَّاسُ ُعلِّ ْمنَا َم ْن ِط‬ ُ ِ‫َوأُوتِينَا ِم ْن ُك ِّل َش ْي ٍء ۖ إِ َّن ٰهَ َذا لَهُ َو ْالفَضْ ُل ْال ُمب‬ ‫ين‬ Sura 27 aya 16.

108

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 108

7/18/2017 3:09:49 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Na Suleimani alimrithi Daud na akasema: Enyi watu! Tumefunzwa usemi wa ndege na tumepewa kila kitu, hakika hii ndiyo fadhila iliyo dhahiri.” Surat An-Naml 27:16

َ‫س َوالطَّي ِْر فَهُ ْم يُو َز ُعون‬ ِ ‫َوح‬ ِ ْ‫ُش َر لِ ُسلَ ْي َمانَ ُجنُو ُدهُ ِمنَ ْال ِجنِّ َو إ‬ ِ ‫ال ْن‬ “Na alikusanyiwa Suleiman majeshi yake kutokana na majini na watu na ndege, nayo yakapangwa kwa nidhamu.” Surat An-Naml 27:16

ْ َ‫َحتَّ ٰى إِ َذا أَتَوْ ا َعلَ ٰى َوا ِد النَّ ْم ِل قَال‬ ‫ت نَ ْملَةٌ يَا أَيُّهَا النَّ ْم ُل ا ْد ُخلُوا‬ ُ ‫َم َسا ِكنَ ُك ْم اَل يَحْ ِط َمنَّ ُك ْم ُسلَ ْي َم‬ َ‫ان َو ُجنُو ُدهُ َوهُ ْم اَل يَ ْش ُعرُون‬ “Hata walipofika katika bonde la chungu, alisema chungu mmoja: Enyi chungu! Ingieni maskani zenu, asije akawaponda Suleiman na jeshi lake na hali wao hawatambui.” Surat An-Naml 27:18

‫ك‬ َ َ‫اح ًكا ِم ْن قَوْ لِهَا َوقَا َل َربِّ أَوْ ِز ْعنِي أَ ْن أَ ْش ُك َر نِ ْع َمت‬ َ ‫فَتَبَ َّس َم‬ ِ ‫ض‬ َّ ‫ي َو َعلَ ٰى َوالِ َد‬ َ ْ‫صالِحًا تَر‬ َ ‫ي َوأَ ْن أَ ْع َم َل‬ َّ َ‫الَّتِي أَ ْن َع ْمتَ َعل‬ ُ‫ضاه‬ َ‫ك الصَّالِ ِحين‬ َ ‫ك فِي ِعبَا ِد‬ َ ِ‫َوأَ ْد ِخ ْلنِي بِ َرحْ َمت‬ “Basi akatabasamu akichekea kwa kauli yake, na akasema: Ee Mola Wangu! Nizindue niishukuru neema Yako uliyonineemesha mimi na wazazi wangu na nipate 109

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 109

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kutenda mema unayoyaridhia, na uniingize kwa rehema yako katika waja Wako wema.” Surat An-Naml 27:19

َ‫َوتَفَقَّ َد الطَّ ْي َر فَقَا َل َما لِ َي اَل أَ َرى ْالهُ ْدهُ َد أَ ْم َكانَ ِمنَ ْالغَائِبِين‬ “Na akawakagua ndege na akasema: Imekuwaje mbona simwoni Hudihudi au amekuwa miongoni mwa walio ghaibu?” Surat An-Naml 27:20

‫ين‬ ٍ ِ‫ان ُمب‬ ٍ َ‫أَلُ َع ِّذبَنَّهُ َع َذابًا َش ِديدًا أَوْ أَلَ ْذبَ َحنَّهُ أَوْ لَيَأْتِيَنِّي بِس ُْلط‬ “Kwa yakini nitamuadhibu kwa adhabu kali au nitamchinja, au aniletee hoja iliyo wazi.” Surat An-Naml 27:21

ْ ‫ت بِ َما لَ ْم تُ ِح‬ ْ ‫ث َغ ْي َر بَ ِعي ٍد فَقَا َل أَ َح‬ ُ ‫ط‬ َ ‫فَ َم َك‬ َ ُ‫ط بِ ِه َو ِج ْئت‬ ٍ‫ك ِم ْن َسبَإ‬ ‫ين‬ ٍ ِ‫بِنَبَإٍ يَق‬ “Basi hakukaa sana mara akasema: Nimegundua usiloligundua, na nimekujia na habari za yakini kutoka Sabai.” Surat An-Naml 27:22

ْ َ‫ت ا ْم َرأَةً تَ ْملِ ُكهُ ْم َوأُوتِي‬ ُ ‫إِنِّي َو َج ْد‬ ‫َظي ٌم‬ ِ ‫ت ِم ْن ُك ِّل َش ْي ٍء َولَهَا َعرْ شٌ ع‬ “Hakika nimemkuta mwanamke anayewatawala na amepewa kila kitu na anacho kiti cha enzi kikubwa.” Surat An-Naml 27:23

110

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 110

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫ون للاهَّ ِ َو َزيَّنَ لَهُ ُم‬ ِ ‫س ِم ْن ُد‬ ِ ‫َو َج ْدتُهَا َوقَوْ َمهَا يَ ْس ُج ُدونَ لِل َّش ْم‬ ُ َ‫ال َّش ْيط‬ َ‫يل فَهُ ْم اَل يَ ْهتَ ُدون‬ َ َ‫ان أَ ْع َمالَهُ ْم ف‬ ِ ِ‫ص َّدهُ ْم ع َِن ال َّسب‬ “Nimemkuta yeye na watu wake wanalisujudia jua badala ya Mwenyezi Mungu, na shetani amewapambia vitendo vyao na akawazuilia njia. Kwa hivyo hawakuongoka.” Surat An-Naml 27:24

‫ض‬ ِ ‫أَ اَّل يَ ْس ُج ُدوا للِهَّ ِ الَّ ِذي ي ُْخ ِر ُج ْالخَبْ َء فِي ال َّس َما َوا‬ ِ ْ‫ت َو أْالَر‬ َ‫َويَ ْعلَ ُم َما تُ ْخفُونَ َو َما تُ ْعلِنُون‬ “Kwamba hawamsujudii Mwenyezi Mungu ambaye huyatoa yaliyofichikana katika mbingu na ardhi na huyajua mnayoyaficha na mnayoyadhihirisha.” Surat An-Naml 27:25

ٰ ‫ش ْال َع ِظ ِيم‬ ِ ْ‫للاهَّ ُ اَل إِلَهَ إِ اَّل هُ َو َربُّ ْال َعر‬ “Mwenyezi Mungu, hapana Mola ila Yeye Mola wa Arshi tukufu.” Surat An-Naml 27:26

َ‫ص َد ْقتَ أَ ْم ُك ْنتَ ِمنَ ْال َكا ِذبِين‬ َ َ‫قَا َل َسنَ ْنظُ ُر أ‬ “Akasema: Tutatazama, umesema kweli au uko katika waongo.” Surat An-Naml 27:27

َ‫ْاذهَبْ بِ ِكتَابِي ٰهَ َذا فَأ َ ْلقِ ْه إِلَ ْي ِه ْم ثُ َّم تَ َو َّل َع ْنهُ ْم فَا ْنظُرْ َما َذا يَرْ ِجعُون‬ 111

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 111

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Nenda na barua yangu hii na uwafikishie, kisha waache na utazame watarejesha nini? Surat An-Naml 27:28

ْ َ‫قَال‬ ‫ي ِكتَابٌ َك ِري ٌم‬ َّ َ‫ت يَا أَيُّهَا ْال َم أَلُ إِنِّي أُ ْلقِ َي إِل‬ Akasema: Enyi waheshimiwa! Hakika imeletwa kwangu barua tukufu.” Surat An-Naml 27:29

‫َّح ِيم‬ ِ ‫إِنَّهُ ِم ْن ُسلَ ْي َمانَ َوإِنَّهُ بِس ِْم للاهَّ ِ الرَّحْ ٰ َم ِن الر‬ Hakika imetoka kwa Suleiman, nayo ni: Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema, Mwenye kurehemu. Surat An-Naml 27:30

َ‫ي َو ْأتُونِي ُم ْسلِ ِمين‬ َّ َ‫أَ اَّل تَ ْعلُوا َعل‬ “Kwamba msinifanyie jeuri na fikeni kwangu mkiwia Waislamu.” Surat An-Naml 27:31

ْ َ‫قَال‬ ُ ‫ت يَا أَيُّهَا ْال َم أَلُ أَ ْفتُونِي فِي أَ ْم ِري َما ُك ْن‬ ‫اط َعةً أَ ْمرًا َحتَّ ٰى‬ ِ َ‫ت ق‬ ‫ون‬ ِ ‫تَ ْشهَ ُد‬ “Akasema: Enyi waheshimiwa! Nipeni ushauri katika jambo langu hili, kwani mimi sikati shauri lolote mpaka mhudhurie.” Surat An-Naml 27:32

112

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 112

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫ْك فَا ْنظُ ِري َما َذا‬ ِ ‫س َش ِدي ٍد َو أْالَ ْم ُر إِلَي‬ ٍ ْ‫قَالُوا نَحْ ُن أُولُو قُ َّو ٍة َوأُولُو بَأ‬ َ‫تَأْ ُم ِرين‬ “Wakasema: Sisi ni wenye nguvu na wakali wa vita, na amri iko kwako, basi tazama ni nini unaamrisha.” Surat An-Naml 27:33

ْ َ‫قَال‬ ‫ك إِ َذا َد َخلُوا قَرْ يَةً أَ ْف َس ُدوهَا َو َج َعلُوا أَ ِع َّزةَ أَ ْهلِهَا‬ َ ‫ت إِ َّن ْال ُملُو‬ ‫ك يَ ْف َعلُون‬ َ ِ‫أَ ِذلَّةً ۖ َو َك ٰ َذل‬ “Akasema: Hakika wafalme wanapouingia mji, wanauharibu na wanawafanya wale watukufu wake kuwa wanyonge, na hivyo ndivyo watendavyo.” Surat An-Naml 27:34

َ‫َاظ َرةٌ بِ َم يَرْ ِج ُع ْال ُمرْ َسلُون‬ ِ ‫َوإِنِّي ُمرْ ِسلَةٌ إِلَ ْي ِه ْم بِهَ ِديَّ ٍة فَن‬ “Na mimi ninawapelekea zawadi, ningoje watakayorudi nayo wajumbe.” Surat An-Naml 27:35

‫ال فَ َما آتَانِ َي للاهَّ ُ َخ ْي ٌر ِم َّما آتَا ُك ْم‬ ٍ ‫فَلَ َّما َجا َء ُسلَ ْي َمانَ قَا َل أَتُ ِم ُّدون َِن بِ َم‬ َ‫بَلْ أَ ْنتُ ْم بِهَ ِديَّتِ ُك ْم تَ ْف َرحُون‬ “Basi alipokwenda kwa Suleiman akasema, alisema: Hivi nyinyi mnanisaidia kwa mali? Aliyonipa Mwenyezi Mungu ni bora zaidi kuliko aliyowapa ninyi, lakini 113

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 113

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

nyinyi mnaifurahia zawadi yenu.” Surat An-Naml 27:36

‫ارْ ِج ْع إِلَ ْي ِه ْم فَلَنَأْتِيَنَّهُ ْم بِ ُجنُو ٍد اَل قِبَ َل لَهُ ْم بِهَا َولَنُ ْخ ِر َجنَّهُ ْم ِم ْنهَا‬ َ‫صا ِغرُون‬ َ ‫أَ ِذلَّةً َوهُ ْم‬ “Rejea kwao! Kwa yakini tutawajia na majeshi wasiyoweza kuyakabili na hakika tutawatoa humo na hali wao wamekuwa wanyonge.” Surat An-Naml 27:37

َ‫قَا َل يَا أَيُّهَا ْال َم أَلُ أَيُّ ُك ْم يَأْتِينِي بِ َعرْ ِشهَا قَ ْب َل أَ ْن يَأْتُونِي ُم ْسلِ ِمين‬ “Akasema: Enyi wakuu wa baraza! Ni nani kati yenu atakayeniletea kiti chake cha enzi kabla hawajanijia nao wamekwisha salimu amri.” Surat An-Naml 27:38

ٌ ‫قَا َل ِع ْف ِر‬ ‫ك ۖ َوإِنِّي‬ َ ‫ك بِ ِه قَ ْب َل أَ ْن تَقُو َم ِم ْن َمقَا ِم‬ َ ‫يت ِمنَ ْال ِجنِّ أَنَا آتِي‬ ٌ ‫ي أَ ِم‬ ٌّ ‫َعلَ ْي ِه لَقَ ِو‬ ‫ين‬ “Akasema Afriti katika majini: Mimi nitakuletea kabla hujainuka mahali pako. Na mimi hakika nina nguvu, mwaminifu.” Surat An-Naml 27:39

‫ك‬ َ ‫ك بِ ِه قَ ْب َل أَ ْن يَرْ تَ َّد إِلَ ْي‬ َ ‫ب أَنَا آتِي‬ ِ ‫قَا َل الَّ ِذي ِع ْن َدهُ ِع ْل ٌم ِمنَ ْال ِكتَا‬ ‫ك ۚ فَلَ َّما َرآهُ ُم ْستَقِ ًّرا ِع ْن َدهُ قَا َل ٰهَ َذا ِم ْن فَضْ ِل َربِّي لِيَ ْبلُ َونِي‬ َ ُ‫طَرْ ف‬ 114

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 114

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫أَأَ ْش ُك ُر أَ ْم أَ ْكفُ ُر ۖ َو َم ْن َش َك َر فَإِنَّ َما يَ ْش ُك ُر لِنَ ْف ِس ِه ۖ َو َم ْن َكفَ َر فَإِ َّن‬ ‫َربِّي َغنِ ٌّي َك ِري ٌم‬ “Akasema mwenye elimu ya Kitabu: Mimi nitakuletea kabla ya kupepesa jicho lako, basi alipokiona kimewekwa mbele yake, alisema: Haya ni katika fadhili za Mola Wangu, ili anijaribu, nitashukuru au nitakufuru? Na mwenye kushukuru kwa hakika anashukuru kwa manufaa ya nafsi yake na mwenye kukufuru kwa hakika Mola Wangu ni Mkwasi, M karimu.” Surat An-Naml 27:40

ُ ‫قَا َل نَ ِّكرُوا لَهَا َعرْ َشهَا نَ ْنظُرْ أَتَ ْهتَ ِدي أَ ْم تَ ُك‬ ‫ون ِمنَ الَّ ِذينَ اَل‬ َ‫يَ ْهتَ ُدون‬ “Akasema: Kibadili kiti chake cha enzi, tuone ataongoka au atakuwa miongoni mwa wasioongoka.” Surat An-Naml 27:41

ْ َ‫ت قِي َل أَ ٰهَ َك َذا َعرْ ُش ِك ۖ قَال‬ ْ ‫فَلَ َّما َجا َء‬ ‫ت َكأَنَّهُ هُ َو ۚ َوأُوتِينَا ْال ِع ْل َم ِم ْن‬ َ‫قَ ْبلِهَا َو ُكنَّا ُم ْسلِ ِمين‬ “Basi alipofika akaambiwa: Je, kiti chako cha enzi ni kama hiki? Akasema: kama kwamba ndicho hicho. Nasi tulipewa elimu kabla yake na tukawa Waislamu.” Surat An-Naml 27:42

115

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 115

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ْ ‫ون للاهَّ ِ ۖ إِنَّهَا َكان‬ ْ ‫ص َّدهَا َما َكان‬ َ‫َت ِم ْن قَوْ ٍم َكافِ ِرين‬ َ ‫َو‬ ِ ‫َت تَ ْعبُ ُد ِم ْن ُد‬ “Na yale aliyokuwa akiyaabudu badala ya Mwenyezi Mungu yalimzuilia. Hakika alikuwa katika kaunu ya makafiri.” Surat An-Naml 27:43

ْ َ‫قِي َل لَهَا ا ْد ُخلِي الصَّرْ َح ۖ فَلَ َّما َرأَ ْتهُ َح ِسبَ ْتهُ لُ َّجةً َو َك َشف‬ ‫ت ع َْن‬ ْ َ‫اري َر ۗ قَال‬ ُ ‫ت َربِّ إِنِّي ظَلَ ْم‬ ‫ت‬ َ ُ‫َساقَ ْيهَا ۚ قَا َل إِنَّه‬ ِ ‫صرْ ٌح ُم َم َّر ٌد ِم ْن قَ َو‬ ُ ‫نَ ْف ِسي َوأَ ْسلَ ْم‬ َ‫ت َم َع ُسلَ ْي َمانَ للِهَّ ِ َربِّ ْال َعالَ ِمين‬ “Akaambiwa liingie jumba. Alipoliona alidhania ni lindi la maji, akapandisha nguo mpaka kwenye miundi yake. (Suleiman) akasema: Hakika limesakafiwa kwa vioo! Akasema: Mola Wangu! Hakika nimedhulumu nafsi yangu na (sasa) najisalimisha pamoja na Suleiman kwa Mola wa walimwengu.”109

Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

َ‫َولِ ُسلَ ْي َمانَ ال ِّري َح ُغ ُد ُّوهَا َش ْه ٌر َو َر َوا ُحهَا َش ْه ٌر ۖ َوأَ َس ْلنَا لَهُ َع ْين‬ ْ ِ‫ْالق‬ ‫ط ِر ۖ َو ِمنَ ْال ِجنِّ َم ْن يَ ْع َم ُل بَ ْينَ يَ َد ْي ِه بِإِ ْذ ِن َربِّ ِه ۖ َو َم ْن يَ ِز ْغ‬ ‫ير‬ ِ ‫ِم ْنهُ ْم ع َْن أَ ْم ِرنَا نُ ِذ ْقهُ ِم ْن َع َذا‬ ِ ‫ب ال َّس ِع‬ “Na kwa Suleiman upepo. Safari yake ya asubuhi ni mwendo wa mwezi mmoja, na safari yake ya jioni ni mwendo wa mwezi mmoja. Na tukamtiririshia chemchem Sura 27 aya 44

109

116

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 116

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ya shaba. Na katika majini kuna waliofanya kazi mbele yake kwa idhini ya Mola Wake. Na anayejitenga katika wao tunamwonjesha adhabu ya moto unaowaka.110

Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

‫ض الَّتِي بَا َر ْكنَا‬ ِ ‫َولِ ُسلَ ْي َمانَ ال ِّري َح ع‬ ِ ْ‫َاصفَةً تَجْ ِري بِأ َ ْم ِر ِه إِلَى أْالَر‬ ‫فِيهَا ۚ َو ُكنَّا بِ ُك ِّل َش ْي ٍء عَالِ ِمين‬ “Na upepo mkali kwa ajili ya Suleiman uendao kwa amri yake, katika ardhi tuliyoibarikia. Na sisi ndio tunaojua kila kitu.”111

Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ُ ‫فَ َس َّخرْ نَا لَهُ الرِّ ي َح تَجْ ِري بِأ َ ْم ِر ِه ُرخَا ًء َحي‬ ‫اب‬ َ ‫ص‬ َ َ‫ْث أ‬ “Basi tukaufanya upepo umtumikie, ukienda kwa amri yake, popote alipotaka kufika.” Sura Swad 38:36

‫ص‬ ِ َ‫َوال َّشي‬ ٍ ‫اطينَ ُك َّل بَنَّا ٍء َو َغ َّوا‬ “Na mashetani, wote wajenzi na wapiga mbizi.” Surat Swad 38:37

Sura 34 aya 12. Sura 21 aya 81.

110

‫َرينَ ُمقَ َّرنِينَ فِي أْالَصْ فَا ِد‬ ِ ‫َوآخ‬

111

117

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 117

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Na wengine wafungwao kwa minyororoni.” Surat Swad 38:38

‫ٰهَ َذا َعطَا ُؤنَا فَا ْمنُ ْن أَوْ أَ ْم ِس ْك بِ َغي ِْر ِح َساب‬ “Huku ndiko kutoa Kwetu. Basi toa au zuia bila hisabu.” Surat Swad 38:39

‫ب‬ ٍ ‫َوإِ َّن لَهُ ِع ْن َدنَا لَ ُز ْلفَ ٰى َو ُح ْسنَ َمآ‬ “Naye kwa hakika anao ukuruba na marejeo mazuri Kwetu.”112

Na sisi hatutaashiria hapa uwezo wote wa ghaibu ambao alizawadiwa kama karama na si muujiza, bali tunatoa ishara kwa jambo moja, ili ijulikane hakika utegemezi juu ya uwezo huo haupingani na tawhid. Qur’ani tukufu inatuhadithia kwamba, Nabii Suleiman  aliwaomba waliodhuhuria katika hadhara yake, mmoja wao amletee kiti cha enzi cha Balqiis, kwa kutumia uwezo wa ghaibu usio wa kawaida, basi akawauliza: “Ni nani atakayeniletea kiti chake cha enzi kabla hawajafika kwangu, hali ya kuwa wamekwisha kusilimu?”113 Basi wakati huo akajibiwa majibu mawili; jibu moja lilitolewa na Ifriit miongoni mwa majini, Sura 38 aya 40. Sura 27 aya 38.

112 113

118

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 118

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

na jibu lingine alilitoa yule aliyepewa sehemu ya elimu ya kitabu. Ama wa kwanza akamjibu kwa kusema: “Mimi nitakuletea hicho kabla hujasimama kutoka mahala pako, na mimi bila shaka ninazo nguvu za hayo, (na) mwaminifu.”114 Basi alimwambia atakileta kiti cha enzi cha Balqiis kutoka Yemen hadi Palestina kabla Suleimani hajamaliza kikao chake, na maana yake ni kwamba atakileta ndani ya muda wa saa moja au masaa mawili. Na ama wa pili alijibu kwa kauli yake: “Mimi nitakuletea hicho kabla ya kupepesa jicho lako.” Na Suleiman  hakupepesa jicho ila hakika aliona kiti cha enzi kipo mbele yake kama alivyosema: “Basi alipokiona kimewekwa mbele yake, akasema: Haya ni kwa fadhila za Mola Wangu Mlezi.”115 Na lau ingelisihi yale aliyoyataja Mawdudi kuhusiana na uombaji wa matendo yale yenye kwenda kinyume na kawaida ambayo hasimami kwayo isipokuwa Mwenyezi Mungu, kuwa ni shirki, ingelilazimu – tunajilinda kwa Mwenyezi Mungu – kusema kuwa Suleiman  amefanya shirki, na Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema: “Na Suleiman hakukufuru, lakini mashetani ndio waliokufuru.”116 Na Sura 27 aya 39. Sura 27 aya 37-40. 116 Sura 2 aya 102. 114 115

119

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 119

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

sisi tunafupisha katika ukosoaji wa kauli hii kwa kiwango hiki. Ila katika kauli ya Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani tukufu na Sunna ya Mtume zipo shuhuda mbali mbali juu ya uwepo wa nguvu ya ghaibu ambayo wanastarehe kwayo wale wenye kufanya mazoezi ya nafsi kwa upande mmoja â&#x20AC;&#x201C; yule aliyeiweka wakfu nafsi yake katika kumtii Mwenyezi Mungu (s.w.t) kwa upande mwingine. Na kwa hivyo inajulikana hakika kuwaomba msaada Manabii na kutawasali kwao na kuomba haja kutoka kwao, pamoja na kuwa wao wameenda kukutana na Mwenyezi Mungu, sio shirki, kwani wao wanawaomba wao haja zao, wakidhani kwamba Mwenyezi Mungu (s.w.t) amewazawadia hao uwezo. Na aina hii ni miongoni mwa itikadi, haina isipokuwa moja ya sura mbili: Wawe wakweli katika itikadi yao, basi wakati huo inatimia linalotakiwa. Au wao wawe ni wenye kukosea basi ombi linakuwa ni kosa na sio shirki. Kutawasuli kwa Manabii na Mawalii kwa sura tatu: Na miongoni mwa vipengele vya suala hili, ni suala la kutawasuli kwa Manabii na Mawalii, basi Mawahabi wanaona hakika tawasuli imegawanyika katika vigao sita; vitatu kati ya hivyo vinaruhusiwa bila mushkeli 120

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 120

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wowote, na vigao vitatu vya mwisho ama ni haramu au vinapelekea shirki. Na ama vigao vitatu vya mwanzo: Ni kutawasuli kwa majina ya Mwenyezi Mungu kwanza, au kutawasuli kwa matendo mema aliyoyatenda katika umri wake wote, au kutawasuli kwa maombi ya muumini aliye hai. Na ama aina tatu zinazokatazwa na Mawahabi ni: Kutawasuli kwa kumuomba maiti bila ya kutofautisha baina ya Nabii na mwingine. Kutawasuli kwa daraja la Nabii na cheo chake mbele ya Mwenyezi Mungu. Kutawasuli kwa dhati ya Nabii na nafsi yake takatifu. Na kwa kuwa wao wanazuia aina ya mwisho kwa uzuiaji mkali, basi sisi tutapitia aina hii ili kwa ufafanuzi wake ibainike hukumu ya aina mbili zilizobakia. Amepokea Hakim katika kitabu chake Mustadrak kutoka kwa Uthman bin Hunayf amesema: “Hakika mlemavu wa macho alikuja kwa Mtume  akasema: ‘Muombe Mwenyezi Mungu aniponye.’ Mtume  akasema: ‘Ukipenda nitaomba, na ukipenda basi utasubiri nalo ni kheri?’ Akasema: ‘Muombe.’ Basi Mtume  akamwamrisha atie wudhu na afanye vizuri wudhu, na aswali rakaa mbili, na aombe dua hii: 121

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 121

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Allahumma inni As-aluka wa Atawajjahu ilayka binabiyyika nabiyyi rahmat, ya Muhammad inni atawajjahu bika ilaa rabbi fii haajati litaqdha, allahumma shaffi’hi fiyya.” Anasema Ibn Hunayf: Naapa kwa Mwenyezi Mungu hatukuachana na yakarefuka mazungumzo mpaka alipoingia kwetu kana kwamba hakuwa na madhara.”117 Maneno kuhusu sanad ya hadithi hii: Hakuna shaka kwamba hadithi hii ni sahihi bila maneno, hakuchafua yeyote katika sanad yake. Na hakika Hakim amepokea katika kitabu chake Mustadrak na amesema: “Hadithi hii ni sahihi kwa mujibu wa masharti ya masheikh wawili, japoikuwa hawakuipokea.” Kama vile alivyokiri Dhahabi usahihi wake katika kitabu chake cha muhtasari wa Mustadrak, kilichochapishwa katika mstari wake wa pambizo wa Mustadrak. Zaidi ya hapo ni kwamba, wengi miongoni mwa wasomi wameipokea hadithi hii, miongoni mwao ni: Sunan Ibn Maajah Juz. 1, uk. 441, Musnad Ahmad Juz. 4, uk. 138, kutoka kwa Musnad Uthman bin Hunayf, Mustadrak Juz. 1, uk. 313, Jaamiu Swaghiir uk. 59 cha Suyuuti, Talkhiis Mustadrak cha Dhahabi katika mstari wa pambizo wa katika kitabu Mustadrak Taaj Juz. 1 uk. 286.

117

122

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 122

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Ibn Majah katika Sunan yake, hadithi nambari. 1385 na akasema: “Hadithi hii ni sahihi”.

Ahmad katika Musnad wake, Juz. 4, Uk. 138.

Suyuuti katika Jamius Suyuuti katika Jaamius Swaghiir, Uk. 59, na wengineo miongoni mwa wasomi.

Ama dalili yake juu ya kufaa kutawasuli kwa nafsi ya Mtume  mtukufu mkarimu kutoka pande zote, tunasema: Kauli ya Mtume : “Allahumma inni As-aluka wa atawajjahu ilayka binabiyyika” hakika amefanya tawasuli kwa dhati ya Mtume  mara mbili; kwani kauli yake: “Binabiyyika” yaani kupitia nabii wako, inafungamana na vitendo viwili, yaani: “As-aluka binabiyyika” Ninakuomba kupitia nabii wako. “Atawajjahu ilayka binabiyyika” Ninaelekeza haja zangu kwako kupitia nabii wako. “Muhammad” Mtume Muhammad . “Nabiyyi Rahmat” Mtume mwenye rehema. “Ya Muhammad” Ewe Muhammad. “Atawajjahu bika ilaa Rabbi” Napitia kwako kuelekea kwa Mola Wangu Mlezi. 123

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 123

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na wewe ikiwa utaitanguliza hadithi hii kwa yule anayejua vizuri lugha ya kiarabu na mwenye usafi wa fikra aliye mbali na majarida ya Mawahabi na utata wao, kisha ukamuuliza yeye: Ni kitu gani ambacho Mtume  alimuamrisha yule kipofu pindi alipomuomba dua ile? Kwa ajili ya kukujibu wewe, atajibu hakika Mtume  alimfundisha dua ambayo ndani yake ipo tawasuli ya kumwelekea Mwenyezi Mungu kwa kupitia Mtume Wake: Nabii mwenye rehema ambaye jina lake ni Muhammad, basi akajaalia dhati yake takatifu ni kigezo na njia ya kukubalika dua yake. Kisha Mawahabi pindi waliposimama mbele ya hadithi hii ambayo inaangamiza yale yaliyoikhtilafiana na mawazo yao, wakaelekea katika kuitolea taawili hadithi, nao ni ukadiriaji wa neno “dua” katika sehemu sita. Na kwa hivyo inakuwa maana ya hadithi kulingana na fikra zao ni: Ninakuomba kwa dua ya Nabii wako. Ninaelekea kwako kwa dua ya Nabii wako. Kwa dua ya Muhammad. Kwa dua ya Nabii wa rehema. Kwa dua ya Muhammad.

124

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 124

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Ninaelekea kwa dua yako kwa Mola Wangu Mlezi. Na hakika sisi tunawauliza masheikh wa kiwahabi: Je, inafaa kwetu tuzitumie hadithi kwa aina hii ya utumiaji ambao unapingwa na kila mwenye maarifa ya lugha ya kiarabu au kila mwenye maarifa ya hadithi za Kiislamu? Na watu hawa walipasa kuisoma Qur’ani na hadithi kisha wapime itikadi yao juu ya hivyo viwili. Lakini wao wanafanya kinyume, wanalazimisha Qur’ani na hadithi vifuate itikadi zao. Tawasuli ya Umar bin Khatwab kwa baba mdogo wa Mtume : Na linalonipendeza kulitaja hapa ni dondoo inayodhihirisha ubatili wa yale waliyoyataja wengi miongoni mwao, nalo ni; lile alilolipokea Bukhari katika Sahih yake, amesema: Hakika Umar bin Khatwab alipokuwa akipatwa na ukame alikuwa akiomba mvua kupitia Abbas bin Abdil-Mutwalib, akisema: “Ewe Mwenyezi Mungu! Hakika sisi tulikuwa tunatawasali kwako kupitia Nabii wetu nawe unatuletea mvua. Na hakika sisi tunatawasuli kwako kupitia baba mdogo wa Nabii wetu basi tuletee mvua.” Anasema: Basi ikawa mvua inanyesha.118 Sahih Bukhari, Juz. 2, uk. 32, mlango wa swala ya kuomba mvua.

118

125

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 125

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hakuna shaka kwamba hakika hadithi hii ni miongoni mwa dalili za wazi zaidi juu ya kufaa kutawasuli kwa dhati, ambapo Khalifa Umar amemtanguliza baba mdogo wa Mtume  na kumfanya njia ya uombezi baina yake na Mwenyezi Mungu. Mpaka wakapokea zaidi ya mmoja namna ya ufanyaji tawasuli wa Umar kupitia Abbas, kwamba hakika yeye alisema: Ewe Mwenyezi Mungu! Hakika sisi tunakuomba mvua kupitia baba mdogo wa Mtume Wako na tunaomba shufaa Kwako kwa mvi zake.” basi wakaletewa mvua. Na katika hilo Abbas bin Utba bin Abi Lahab anasema: “Umar aliomba kupitia baba yangu mdogo, Mwenyezi Mungu akauletea mvua mji wa Hijaz (Saudia) na watu wake. Usiku anatuletea mvua kwa baraka za mvi zake.”119 Kisha hakika Mawahabi badala ya kuichukua hadithi hii ili kukubali usahihi wa tawasuli, wameanza mjadala na kusema: Lau kutawasuli kwa dhati ingelikuwa ni jambo linafaa, basi Umar asingeliacha kufanya tawasuli kwa Mtume  na badala yake afanye tawasuli kwa Abbas, na asingeliacha kilicho bora zaidi na kufanya kitu bora. Na hakika katika hilo yamewapita hao mambo mawili: Wafaul-Wafaa, Juz. 3, Maswabiihul-Dhalaam

119

uk.

375

ikinukuliwa kutoka

kitabu

126

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 126

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Kwanza: Hakika Khalifa Umar bin Khatwab hakumchagua Abbas bin Abdul-Mutwalib pamoja na uwepo wa mbora zaidi kuliko yeye baina ya masahaba wa Mtume , kama vile Uthman na wengineo, ila ni kwa sababu, hakika Abbas alikuwa ni miongoni mwa ndugu wa damu wa Mtume , basi ikawa kutawasuli kwake kiuhalisia ni kutawasuli na nafsi ya Mtume , kwa hivyo anasema: “Na hakika sisi tunatawasuli kwako kupitia baba mdogo wa Nabii wetu.” Na lau sio hivyo asingelimchagua Abbas katika daraja la tawasuli pamoja na uwepo wa aliye bora zaidi. Pili: Hakika alimchagua Abbas pasi na Mtume  kwa sababu Abbas alikuwa anashirikiana nao wakati huo katika wasaa na ufinyu na dhiki, kinyume na Mtume  ambaye alikuwa ameshahamia kwenye ujirani wa Mola Wake Mlezi. Hivyo akamuweka kati yake na Mwenyezi Mungu mtu tohara mwenye kushirikiana nao katika matatizo na raha, na huko ni kuhama kutoka katika kutawasuli kwa Mtume  moja kwa moja hadi kwa baba yake mdogo anayepatikana miongoni mwao. Na linaungwa mkono hilo kwamba, Waislamu waliamrishwa kuswali swala ya kuomba mvua kwa kuongozana na wazee na watoto mpaka jangwani, wak127

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 127

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ionesha kwa amali yao hii kwamba, waombaji mvua hawakuwa watu wenye kustahili kuletewa mvua, lakini watu hawa wasio na makosa w anastahili kupatwa na rehema ya Mwenyezi Mungu (s.w.t). Imam Shaafi amesema: “Na kinachonipendeza mimi zaidi ni kwamba, watoke watoto na wawe nadhifu kwa ajili ya kuomba mvua, na wanawake wa watu wa makamo na yule asiye na haiba miongoni mwao. Wala sipendi kutoka mwenye haiba.”120

Kitabul-Ummi, Juz. 1, uk. 23.

120

128

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 128

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Dhana ya kwamba Nabii ni maiti: Wanasema: Hakika Manabii wa Mwenyezi Mungu akiwemo Nabii wa mwisho, ni wafu. Na mfu hawezi chochote, na lau ingelisihi yale yaliyotajwa miongoni mwa itikadi kuhusiana na uwezo wa ghaibu au kufaa tawasuli, hakika inasihi ikiwa mfanyiwa tawasuli ni hai na sio maiti?! Na huu ni utata wa ajabu mno na usio na maana kabisa, na hilo ni kwa ajili ya sababu zifuatazo: 1.

Akiwa ni maiti basi ipi maana ya kauli ya Waislamu wote katika swala zao: “Assalamu Alayka ayyuhan nabiyyu wa rahmatullahi wabarakatuhu.” 2. Na lau angelikuwa maiti basi ina maana gani kauli yake : “Hakika Mwenyezi Mungu ana malaika ni watalii ardhini, wananifikishia mimi salamu kutoka katika umma wangu.”121 3. Kama atakuwa ni maiti basi ipi maana ya kuwa Mtume ni miongoni mwa mashahidi wa amali Siku ya Kiyama, je, inawezekana awe maiti ni shahidi juu ya amali, na hakika amesema (s.w.t): Al-Muswannafu, Juz. 2, uk. 399, mlango wa thawabu za kumswalia Mtume .

121

129

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 129

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

‫ك َعلَ ٰى ٰهَ ُؤ اَل ِء َش ِهيدًا‬ َ ِ‫فَ َك ْيفَ إِ َذا ِج ْئنَا ِم ْن ُكلِّ أُ َّم ٍة بِ َش ِهي ٍد َو ِج ْئنَا ب‬ “Basi itakuwaje tutakapowaletea kila umma shahidi na tukakuleta kuwa shahidi juu ya hawa?”122

Je, inawezekana mashahidi kuwa hai mbele ya Mola Wao Mlezi wanaruzukiwa, lakini Nabii ni shahidi asiyekuwa hai hadiriki chochote wala hajui?!

Kisha hakika kusudio la kuwa Nabii yu hai ni uhai wa Barzakh (baada ya kufa na kabla ya ufufuo), basi Nabii uhai wake umehama kutoka uhai mmoja na kwenda uhai mwingine. Hadi hapa imebainika hali ya kuomba uombezi na msaada na kufanya tawasuli kupitia Mtume na Mawalii, na mambo ambayo wamedhani kuwa hayo ni shirki kwa kulazimiana hayo na itikadi ya uwepo wa uwezo wa ghaibu kwao. Na sasa ni wakati wako kuelewa maneno katika masuala mengine ambayo wanawakufurisha kwayo Waislamu wote.

Sura 4 aya 41.

122

130

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 130

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

SUALA LA PILI

Kuswali kwenye Makaburi ya Manabii na Mawalii

akika kuswali kwenye makaburi ya Mawalii hakuna lengo ila kwa ajili ya kutabaruku sehemu ambayo imezikwa ndani yake miili tohara mitakatifu, au imegusa miili yao tohara, na ni kwa ajili hiyo sehemu hiyo imekuwa ni yenye Baraka. Na hili ni moja ya mambo yaliyo wazi katika sharia takatifu, kwa sharti mwanadamu ajiepushe na yale ambayo wamefanya watu hawa kuwa ni vigezo na kanuni za tawhid na shirki, na haya ni baadhi ya yale yaliyopokewa kama ifuatavyo: 1.

Swala katika kisimamo cha Ibrahim :

Mwenyezi Mungu (s.w.t) ameamrisha kuswalia eneo alilosimama hapo Nabii Ibrahim  na akasema:

‫صلًّى‬ َ ‫َواتَّ ِخ ُذوا ِم ْن َمقَ ِام إِ ْب َرا ِهي َم ُم‬ “Na pafanyeni alipokuwa akisimama Ibrahim ni mahali pa kuswalia.”123 Basi upi mwelekeo katika amri ya Waislamu kuswali mahali aliposimama Ibrahim? Sio hili ila ni kwa ajili ya kutabaruku kwake, hakika umegusa mwili Surat 2 aya 125.

123

131

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 131

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wake tohara sehemu hii na pakabarikiwa hapo kwa karne na karne hadi Siku ya Kiyama.

Kusimamisha swala juu ya makaburi ya watu wa pangoni:

Hakika watu wa pangoni baada ya kugundulika habari yao watu walitofautiana katika aina ya kuwaheshimu wao na kuwatukuza hao, basi waligawanyika katika makundi mawili: i.

Kundi moja likasema: “Jengeni jengo juu yao, Mola Wao Mlezi anawajua sana.”124 – Na maelezo haya yaani “Mola wao mlezi anawajua sana.” Yanafichua kwamba wale waliosema hilo hawakuwa miongoni mwa wapwekeshaji, ambapo wamedharua mambo yao kwa kauli yao: “Jengeni jengo juu yao, Mola wao mlezi anawajua sana.” yaani Mola wetu mlezi ni mjuzi zaidi juu ya hali zao, ya kheri na shari na nzuri na mbaya.

ii. Kundi lingine walitaka kujenga msikiti juu ya pango ili kiwe ni kituo cha ibada ya Mwenyezi Mungu jirani na makaburi ya wale ambao walikataa ibada isiyokuwa ya Mwenyezi Mungu, Sura 18 aya 21.

124

132

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 132

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

na wakatoka majumbani mwao, wakikimbia ukafiri na wakiwa wakimbizi kwenye tawhid ya Mwenyezi Mungu na utiifu wake. Na hakika umeeleza kuhusu wao utajo wa hakimu kwa kauli yake: “Wakasema wale walioshinda katika shauri lao: lazima sisi tutajenga msikiti juu yao.” Basi kiwakilishi katika kauli ya Mola (s.w.t): “Wale walioshinda juu ya shauri lao” inarejea kwa watu wa pangoni, yaani walisimama juu ya sehemu yao na wakaondoa sitara kuhusiana na uhakika wa shauri lao, wakasema: “Tutajenga msikiti juu yao”. Na hakika wameafikiana wafasiri nguli juu ya wale waliosema hilo, kuwa watu hao walikwa ni wenye kumpwekesha Mwenyezi Mungu. Twabari anasema: “Washirikina wakasema: Tujenge juu yao majengo, kwani wao ni watoto wa baba zetu. Na Waislamu wakasema: Bali sisi tuna haki zaidi kwao, wao wanatokana na sisi tujenge juu yao msikiti tuswali hapo na tumwabudu Mwenyezi Mungu ndani yake.”125 Raazi anasema: “Na wengine wakasema: Bali kauli ya awali kuwa ujengwe msikiti juu ya mlango wa pango, na kauli hii inajulisha kwamba watu hao walikuwa Tafsiri Twabari, Juz. 15, uk. 149.

125

133

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 133

7/18/2017 3:09:50 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wenye kumjua Mwenyezi Mungu, wenye kujua ibada ya swala.”126 Na Zamakhshari amesema: “Wakasema wale walioshinda katika shauri lao.” miongoni mwa Waislamu na mfalme wao, na wao walikuwa ndio wanaostahili zaidi kwao kuamua kujenga jengo juu yao “Tujenge” juu ya mlango wa pango, “msikiti” ambao wanaswali ndani yake Waislamu na wanatabaruku mahala pao.”127 Na Naysapuuri amesema: “Wale walioshinda katika shauri lao.” Ni Waislamu na mfalme wao Mwislamu, kwani wao walijenga msikiti juu yao ambao Waislamu huswali ndani yake, na wanatabaruku mahala pao. Na wakawa wao ni bora zaidi kwao na kujenga juu yao ili kuhifadhi udongo wao kwa hilo, na matumizi kwalo.”128 Na maneno mengineyo miongoni mwa maneno katika tafsiri za wafasiri nguli, na ambalo linaonekana kwamba, ujengaji wa msikiti ulikuwa juu ya mlango wa pango au mbele ya pango, ni tofauti na dhahiri ya aya, hakika dhahiri yake inajulisha juu ya maoni ya ujengaji wa msikiti juu ya makaburi yao. Tafsiri Raazi, Juz. 21, uk. 105. Tafsiri Kashaf, Juz. 3, uk. 334. 128 Tafsiri Gharaibul-Qur’ani wa raghaibul-Furqaan, kimechapwapishwa katika Hamishi ya Tafsiri Twabari juz. 15 uk. 119. 126 127

134

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 134

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Namna Ya Utoaji Wa Dalili: Utoaji wa dalili kwa kutumia aya haukujengeka juu ya kukokoteza hukumu ya kisharia ya yule wa kabla yetu, bali imejengaka juu ya jambo lingine nalo ni kwamba sisi tunaona hakika Qur’ani tukufu inataja maoni ya makundi mawili bila ya ukosoaji wala kujibu. Na ni vigumu sana Mwenyezi Mungu (s.w.t) kutaja maneno ya washirikina na kupita juu yake bila ukosoaji wa kijumla wala wa mapana na marefu, au bila kutaja maoni ya wenye tawhid, na lilikuwa ni jambo la haramu katika sharia zetu pasi na haja ya kujibu hilo. Hakika ukadiriaji huu kutokana na Qur’ani juu ya kusihi maoni ya wale ambao ni waumini, unajulisha kuwa sira na nyendo za waumini wapwekeshaji ulimwenguni kote ilikuwa ikijiri juu ya jambo hili, na ilikuwa ikizingatiwa kwao ni aina ya kumheshimu mwenye kaburi na kutabaruku kwalo. Dalili ya mpinzani: Mawahabi wameshikamana na uharamu wa kuswalia kwenye makaburi ya Mawalii kwa kutumia hadithi zifuatazo: Amepokea Bukhari: “Mwenyezi Mungu amewalaani Mayahudi na Manaswara waliofanya makaburi 135

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 135

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ya Manabii wao kuwa msikiti. Aisha  akasema: Na lau sio hivyo wangelidhihirisha kaburi lake, lakini mimi nahofia wasilifanye msikiti.”129 Amepokea Muslim kutoka kwake  amesema: “Hakika wale waliokuwa kabla yenu walikuwa wakiyafanya makaburi ya Manabii wao na watu wao wema kuwa misikiti, basi usiyafanye makaburi misikiti, hakika mimi ninakukatazeni hilo.”130 Na amepokea pia hakika Ummu Habiba  na Ummu Salama  walilikumbuka kanisa ambalo waliliona uhabeshi, ndani yake zipo picha za Mtume wa Mwenyezi Mungu, basi Mtume  akasema: “Hakika watu hao ilikuwa ikiwa ndani yao yupo mtu mwema na akafa, walijenga juu ya kaburi lake msikiti na wakachora ndani yake picha hizo, hao ni waovu wa viumbe mbele ya Mwenyezi Mungu Siku ya Kiyama.”131 Ninasema: Hakika madhumuni ya hadithi mbili za awali pamoja utakavyokuwa usahihi wa sanad zake, ziko kinyume na uhalisia. Kwani inajulikana kutokana na maisha ya Mayahudi kwamba, hakika wao walikuwa wakiua Manabii wao kwa karne na karne, kama vile Mwenyezi Mungu (s.w.t) anavyosema: Sahihi Bukhari, Juz. 2 uk. 111, kitabu Janaiz. Sahihi Muslim, Juz. 2, uk. 68, kitabul-Masaajid. 131 Sahihi Muslim, Juz. 2, uk. 66, kitabul-Masaajid. 129 130

136

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 136

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ٍّ ‫َسنَ ْكتُبُ َما قَالُوا َوقَ ْتلَهُ ُم أْالَ ْنبِيَا َء بِ َغي ِْر َح‬ ‫ق‬ “Tutaandika yale waliyoyasema; na kuua kwao manabii bila ya haki.”132

Na anasema:

‫ت َوبِالَّ ِذي قُ ْلتُ ْم فَلِ َم قَت َْلتُ ُموهُ ْم‬ ِ ‫قُلْ قَ ْد َجا َء ُك ْم ُر ُس ٌل ِم ْن قَ ْبلِي بِ ْالبَيِّنَا‬ َ‫صا ِدقِين‬ َ ‫إِ ْن ُك ْنتُ ْم‬ “Sema: Hakika waliwajia Mitume kabla yangu kwa hoja zilizo waziwazi na kwa hayo mliyosema: Basi mbona mliwaua kama mu wakweli?”133

Hakika utiliaji mkazo wa Qur’ani juu ya vitendo vyao vibaya unajulisha juu ya mauaji ya Manabii kuwa ulikuwa ni mwenendo na kawaida iliyoendelea na kutendwa muda baada ya muda, basi watu ambao hili ndilo jambo lao na ukarimu wao kwa Manabii wao, je, wanayafanyaje makaburi ya Mawalii wao na watu wema wao kuwa ni misikiti na kuswali pembezoni mwa hayo?! Zaidi ya hayo ni kwamba: Yale yaliyopo katika hadithi ya tatu, kwamba wanawake wawili walilikumbuka kanisa waliloliona Uhabeshi ndani yake zipo picha za Sura 3 aya 181. Sura 3 aya 183.

132 133

137

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 137

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Mtume wa Mwenyezi Mungu, maana yake ni kwamba: Hakika sauti ya ujumbe wa Mtume katika mwanzo wa kutumwa kwake ulifika Uhabeshi na wakachora picha ya Mtume wa Mwenyezi Mungu kanisani mwao. Pia inayodhihirika kutokana na lafudhi ya Mtume wa Mwenyezi Mungu ni Nabii wa mwisho na sio Masihi. Ndiyo amepokea Nasai, Bayhaqi na Ayni, zikiwa hakuna ibara â&#x20AC;&#x153;Mtume wa Mwenyezi Mungu.â&#x20AC;? Kwa ukadiriaji wowote ule ni kwamba, kutumia riwaya zilizotajwa, kama dalili dhidi ya maudhui ambayo ni mashuhuri baina ya Waislamu, ni jambo lililo mbali. Kubainisha madhumuni ya riwaya hizi: Hili ni kama tutakubali usahihi wake, hivyo inawajibika kufanya uhakiki na kuchunguza malengo na madhumuni ya maandiko hayo. Ninasema: Hakika hapa kuna fuo la maneno ambalo linashuhudia kwamba, hakika Mayahudi na Manaswara walikuwa wakiyafanya makaburi ya Manabii wao ni kibla chao, na wakibadilisha kuelekea kibla cha wajibu, bali huenda walikuwa wanawaabudu Manabii wao kwa kuwa karibu na makaburi yao badala ya kumwabudu Mwenyezi Mungu Mmoja Mtenza nguvu. Au walikuwa wakiwafanya Manabii wao kuwa washirika 138

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 138

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wa Mwenyezi Mungu (s.w.t) katika ibada, na ushahidi juu ya maana hii ni mambo yafuatayo: i.

Hakika lengo la uwekaji wa picha za watu wema pembezoni mwa makaburi yao, kama ilivyokuja katika hadithi ya Ummu Habiba  na Ummu Salama , ilikuwa kwa ajili ya kusujudu juu yake na juu ya kaburi kwa namna ambayo kaburi lililowekewa picha linakuwa ni kibla chao, au zilikuwa ni mfano wa masanamu yaliyowekwa wakiyaabudu na wakiyasujudia hayo. Hakika uwezekano huu – unaopatikana kuhusiana na hadithi hii – unaafikiana na yale wanayofanya wakristo katika ibada ya kumwabudu Masihi  na kuweka picha na vinyago vya mwili wake na wa Bibi Mariam . Na kwa maana hii haiwezekani kutolea dalili hadithi hizi juu ya uharamu wa kujenga msikiti juu ya makaburi ya watu wema au pembezoni mwake, pasi na kuwa katika hilo kitu chochote kinachopelekea kuabudu, kama waliyonayo wakristo.

ii. Hakika Ahmad bin Hanbal amepokea katika sanad yake – kama alivyopokea Malik katika Muwatwai – mwishoni mwa hadithi 139

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 139

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hii: Hakika Mtume  alisema: - Baada ya ukatazaji wa kuyafanya makaburi kuwa misikiti – “Ewe Mwenyezi Mungu usifanye kaburi langu sanamu lenye kuabudiwa.”134 Basi hadithi inajulisha kwamba Mayahudi na Manaswara walikuwa wakifanya kaburi na picha ambayo ipo juu yake ima kibla wakielekea kwayo, au sanamu wakiliabudu kinyume na Mwenyezi Mungu. iii. Hakika uzingatiaji katika hadithi ya Bibi Aisha  – namaanisha kauli yake: ‘Na lau sio hivyo wangelidhihirisha kaburi lake, lakini mimi nahofia wasilifanye msikiti,’ – inajulisha juu ya yale tuliyoyasema, na hivyo hakika Waislamu baada ya Bwana Mtume  kuaga dunia waliweka ukuta baina ya kaburi lake na msikiti. Na wakati huo tunauliza: hakika ujengaji ukuta pembezoni mwa kaburi unazuia kitu gani? Linalojulikana ni kwamba unazuia moja ya mambo mawili kama yafuatayo: 1.

Kaburi lake lisifanywe sanamu linaloabudiwa.

Kaburi lake lisifanywe kibla kinachoelekewa.

Musnad Ahmad, Juz. 3, uk. 248.

134

140

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 140

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na ama kuswalia pembezoni mwa kaburi kwa kuelekea kibla (Kaaba) ili kujikurubisha kwa Mwenyezi Mungu (s.w.t), hakuna kizuizi katika hilo, kwa ushahidi kwamba Waislamu tangu karne kumi na nne zilizopita walikuwa wakiswali pembezoni mwa kaburi la Mtume , katika wakati ambao hakika hao walikuwa wakimwabudu Mwenyezi Mungu na wakielekea Kibla, hivyo uwepo wa kizuizi haukuwazuia wao na hayo yote. Na ambalo linaunga mkono kwamba hakika wafafanuzi wa hadithi walifahamu yale tuliyoyasema, anasema Qaswtalaani katika kitabu chake Irshaad: “Hakika wale wa mwanzo wao waliweka picha ili waliwazike kwazo na wakumbuke vitendo vyao vyema, ili wajitahidi kama vile walivyojitihadi wao na wamwabudu Mwenyezi Mungu mbele ya makaburi yao. Kisha ndipo wakaja watu baada yao ambao hawakujua makusudio yao, na shetani akawatia wasiwasi hao kwamba wale waliowatangulia walikuwa wakiabudu picha hizo na wakizitukuza, basi Mtume  alitahadharisha mfano wa hilo.” Hadi aliposema: “Baydhawi amesema: Pindi walipokuwa Mayahudi na Manaswara wakisudujia makaburi ya Manabii ili kutukuza jambo lao na wakawa

141

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 141

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wanafanya hayo kuwa ni Kibla wanachokielekea katika swala, na wakayafanya hayo kuwa masanamu, walizuiliwa Waislamu katika yale yanayofanana na hilo. Na ama yule anayefanya msikiti pembezoni mwa kaburi la mtu mwema na kukusudia kutabaruku kwa kujikurubisha kwalo – sio kwa ajili ya utukuzaji wala kuelekea kwake – haingii katika adhabu iliyoahidiwa.”135 Na Nawawiy anasema katika kitabu Sharh Sahihi Muslim: “Wamesema wanazuoni hakika Mtume  amekataza kulifanya kaburi lake na kaburi la mwingine kuwa ni msikiti, kuchelea kuzidisha katika kumtukuza yeye na kufitinika kwake, basi huenda likapelekea hilo ukafiri, kama ilivyojiri katika nyumati nyingi zilizopita. Na pindi Masahaba walipohitaji na kizazi kilichokuja baada ya Masahaba kupanua katika msikiti wa Mtume  wakati ilipozidi idadi ya Waislamu walipanua hadi zikaingia nyumba za mama wa waumini, na kati ya hizo ni chumba cha Bibi Aisha , alipozikwa Mtume  na masahaba wake wawili. Wakajenga juu ya kaburi ukuta mrefu wa duara pembezoni mwake, Irshaad Saari fi sharh sahihi Bukhari, Juz. 2, uk. 437, mlango wa kujenga misikiti juu ya makaburi. Na akachagua maana hii ibn Hajar – katika kitabu Fat-hul-Baari, Juz. 3, uk. 208 – namna aliposema: Hakika katazo ni kati ya yale ambayo yanapelekea kwa kaburi hadi ambayo juu yake watu wa kitabu, ama yasiyokuwa hayo hakuna mushkeli kwayo.

135

142

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 142

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ili lisidhihirike katika msikiti wa Mtume  na hatimaye wakaswali kuelekea kaburi hilo watu wa kawaida… na kwa hivyo Bibi Aisha  akasema katika hadithi: Na lau sio hivyo wangelidhihirisha kaburi lake, lakini mimi nahofia wasilifanye msikiti.136 Pamoja na vielelezo hivi na yale aliyoyafahamu mtoaji maelezo wa hadithi, haiwezekani kuifanya dalili ya kuzuia kuswalia kwenye makaburi ya watu wema. Na katika kuhitimisha mchakato huu tunataja mambo mawili: 1.

Hakika Mtume  alikataza kujengea misikiti, lakini hakuna dalili juu ya katazo la uharamisho, bali inategemewa kuwa katazo ni kumtakasa na kumwepusha na sifa zisizofaa kikamilifu. Na haya ndiyo aliyoyang’amua Bukhari katika Sahihi yake, ambapo ametaja hadithi hizi chini ya anwani: Mlango wa yale yanayochukiza kujenga misikiti juu ya makaburi.137

Na yanatoa ushuhuda juu ya dhana hii yale aliyoyapokea Nasaai, kwamba Mtume  aliwalaani wale wenye kuzuru makaburi, na kujenga juu yake misikiti na mlango wa kupitia watu.138 Sharh Sahihi Muslim,Juz. 5, uk. 14-15 cha Nawawiy. Angalia Sahihi Bukhari, Juz. 2, uk. 111, kitabul-Masajid 138 Sunan Nasaai, Juz. 4, uk. 77. 136 137

143

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 143

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na linalojulikana ni kwamba, mwanamke ni makruhu kuzuru makaburi na sio haramu. Itakuwaje haramu wakati Fatima Bibi wa wanawake wa ulimwenguni alikuwa akizuru kaburi la baba yake mdogo Hamza kila wiki, 139 na hakika alizuru Bibi Aisha  kaburi la kaka yake pindi alipoingia Makka takatifu.140 Na kwa bahati nzuri, hakika Maimamu wa AhlulBayt  wamefasiri hadithi. Na huyu ni Abu Ja’far Baqir  pindi alipoulizwa na Zurara kwa kusema: Nikasema kumwambia yeye: Inafaa kuswali kwenye makaburi? Akajibu kwa kusema: “Swali katikati yake wala usifanye kitu chochote kati ya hayo kuwa Kibla, hakika Mtume  alikataza hilo. Na akasema: ‘Msiyafanye makaburi Kibla wala msikiti, hakika Mwenyezi Mungu (s.w.t) aliwalaani wale ambao wameyafanya makaburi ya Mitume wao misikiti.’”141

Angalia Mustadrakul-Hakim, Juz. 1, uk. 377 na Sunan Bayhaqi, Juz. 4, uk. 78. 140 Angalia Sunan Tarmidhi, Jz. 3, uk. 371, mlango way ale yaliyokuja kuruhusu katika kuzuru makaburi, na. 1055. 141 Ilalul-Sharai’i, Juz. 2, uk. 359. 139

144

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 144

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

SUALA LA TATU

Kuhifadhi athari za Mitume na watu wema waliopita

i katika wakati huu ambao tunawasilisha mihadhara hii, tunasikiliza habari zenye kusikitisha za ulipuaji wa mabomu na ubomoaji wa makaburi ya Mitume, kama vile Nabii Yunus ď &#x201E; katika sehemu itwayo Musuul, na mengineyo miongoni mwa makaburi mengine ya Mitume na Mawalii. Hayo yanafanywa na mkono wa kikundi kidogo kilicholelewa na mkono wa wafanya tabliigh walioathirika na fikra ya Uwahabi. Na sisi tunasoma suala hili muhimu ili kuondoa utata katika fikra za Waislamu. Huenda yale tunayoyasema yatafika mpaka katika fikra za watu hawa na hatimaye watatubia kwa Mwenyezi Mungu kutokana na amali zao mbaya. Basi tunasema: Hakika ujumbe wa Uislamu ni ujumbe wa kudumu wa daima, na utabakia Uislamu kuwa dini ya viumbe wote, mpaka siku ya Kiyama. Na hapana budi kwa vizazi vijavyo kujua asli yake na kuamini utakatifu wake. Na ili lengo litimie, ni wajibu tuhifadhi daima athari ya yule aliyeleta ujumbe, Muhammad ď&#x20AC;¸ ili tuwe tumepiga hatua mbele katika 145

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 145

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

njia ya kuendeleza dini hii na kubakia kwake kwa zama zijazo, mpaka asiweke shaka yeyote katika uwepo wa Nabii wa Uislamu kama walivyoweka shaka katika uwepo wa Nabii Isa Masihi . Hakika kijana wa nchi za kimagharibi hana kitu kinachomfaa kitakachompelekea yeye kupata utulivu kwa asili ya ubinadamu wa Isa  na kuamini kuwa yeye  ni tukio la hakika lisilo na shaka. Na kwa hivyo hukumbana na masuala mengi kuhusiana na ubinadamu wa Masihi, yakiwa ni ngano ya kihistoria inayofanana na kisa cha mwendawazimu Aamiry na Layla wake. Na mpaka hapa inapaswa juu yetu sisi Waislamu tuchukue mazingatio na masomo kutokana na historia ya Masihi. Na tujitahidi kwa kila tuliyopewa kutokana na nguvu na jihadi katika njia ya kulinda athari zote za Kiislamu, na athari ya Mtume  mahsusi vyovyote itakavyokuwa ndogo. Na hiyo ni kwa sababu yeye anafanana na shahidi aliye hai juu ya asili yetu na ukweli wa ulinganio wetu. Na tujiepushe na ubomoaji kwa kigezo na kisingizio cha kupambana na shirki ambayo baadhi wameifanya – na kwa masikitiko makubwa – sababu ya kuuwa historia hii na athari yenye kushikika na mambo muhumu ya Kiislamu, ili vizazi vyetu vijavyo visipatwe na yale yaliyowapata vijana wa nchi za kimagharibi kutokana na ugonjwa wa kutaradadi, na 146

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 146

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

uwekaji shaka katika ubinadamu wa Nabii Isa Masihi . Na uwekaji wazi suala hili kwa pande zake zote utahitaji tuchambue mambo yafuatayo: Mosi: Nafasi ya nyumba za Manabii katika Qur’ani Tukufu: Hakika Qur’ani tukufu imezitilia maanani zaidi nyumba za Manabii na Mawalii, na umuhimu huu mahsusi si kwa ajili ya kingine ila ni kwa sababu watu walitabaruku nyumba hizi, wakimsabihi Mwenyezi Mungu (s.w.t) asubuhi na jioni, akasema (s.w.t):

‫ت أَ ِذنَ للاهَّ ُ أَ ْن تُرْ فَ َع َوي ُْذ َك َر فِيهَا ا ْس ُمهُ يُ َسبِّ ُح لَهُ فِيهَا‬ ٍ ‫فِي بُيُو‬ ‫ال‬ َ ‫بِ ْال ُغ ُد ِّو َو آْال‬ ِ ‫ص‬ “Katika nyumba ambazo Mwenyezi Mungu ameruhusu ziinuliwe, na kutajwa humo jina lake, wanamtakasa humo asubuhi na jioni.”142

Hakika aya tukufu imezungumzia kuhusiana na nyumba hizo kwa sauti ya utukuzaji na ukarimu, na ikaashiria sifa za wanaume waumini ambao wanaishi humo, kwani ilikuwa desturi yao kufanya tasbiih na usifiaji na utukuzaji na ukuzaji, na makusudio ya manyumba katika aya hii ni nyumba za Manabii. Surat Nuur, aya 24:36.

142

147

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 147

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Amepokea Hafidh Jalalud-Diin Suyutwi amesema: Ameeleza Ibn Mardawayh kutoka kwa Anas bin Malik na Buraydah: Hakika Mtume  alisoma aya hii: “Katika nyumba ambazo Mwenyezi Mungu ameruhusu ziinuliwe, na humo litajwe jina lake, hutukuzwa humo asubuhi na jioni.” Basi akasimama mtu mmoja mbele yake akasema: Ewe Mtume! Ni nyumba zipi hizo? Akasema: “Nyumba za Manabii” akasimama Abu Bakri akasema: Ewe Mtume! Na nyumba hii ni kati ya hizo? Akiashiria nyumba ya Ali na Fatimah  – basi Mtume  akasema: “Ndiyo, hii ni bora zaidi ya hizo.”143 Na juu ya makusudio ya nyumba ni nyumba za Manabii na nyumba za Mtume Mtukufu na nyumba ya Ali na sehemu walizozikwa hao, basi hizi ndizo nyumba zenye mambo mahsusi, kwani zinahusisha watu wanaomsabihi Mwenyezi Mungu usiku na mchana, asubuhi na jioni. Wanaishi ndani yake watu ambao hawapumbazwi na biashara na kuuza, wala hivyo haviwafanyi waache utajo wa Mwenyezi Mungu na kusimamisha swala na kutoa zaka. Na nyoyo zao zimejaa hofu ya siku ambayo zitageuzwa ndani yake nyoyo na macho. Na hakika imethibiti katika historia kwamba Mtume  alizikwa katika nyumba ambayo aliaga dunia, Durrul-Manthuur, Juz. 6, uk. 203.

143

148

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 148

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kama vile Imam Hadi na Askariy  wamezikwa ndani ya nyumba ambayo zilitolewa roho zao humo, na ikawa nyumba yao ni sehemu ya ibada. Na hakika amepokea Ahmad kwamba hakika Abdullah bin Sa’d alimuuliza Mtume  akasema: “Ni swala gani iliyo bora zaidi, katika nyumba yangu au swala ya kuswalia msikitini?” Basi akasema : “Hakika unaona jinsi nyumba yangu ilivyo karibu zaidi na msikiti. Na ikiwa nitaswali nyumbani kwangu inapendeza zaidi kwangu kuliko niswali msikitini isipokuwa itakapokuwa swala ya faradhi.”144 Na hakika Muslim ameweka katika Sahihi yake mlango unaoonesha kuwa ni sunna kusimamisha swala katika nyumba, amepokea hadithi chungu tele katika mlango huo. 145 Basi kwa mwangaza wa aya hii ni wajibu kuzinyanyua nyumba ambazo Mtume  na kizazi chake kitakatifu wamezikwa humo, na wao walikuwa wakisoma ndani yake usiku na mchana aya za Mwenyezi Mungu na wakimsabihi Yeye. Yamebakia maneno: Basi nini makusudio ya kunyanyua? Hakika wametaja wafasiri kuhusiana na suala la kunyanyua, maana mbili, nazo ni: Musnad Ahmad, Juz. 4, uk. 349. Sahihi Muslim, Juz. 2, uk. 187-188, mlango wa sunna ya swala ya sunna nyumbani.

144 145

149

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 149

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Mosi: Makusudio ya neno kunyanyua ni kujenga, kwa ushahidi wa kauli yake:

‫أَأَ ْنتُ ْم أَ َش ُّد خ َْلقًا أَ ِم ال َّس َما ُء ۚ بَنَاهَا َرفَ َع َس ْم َكهَا فَ َس َّواهَا‬ “Je, nyinyi ni wenye umbo gumu zaidi, au mbingu alizozijenga. Akainua kimo chake na akaitengeneza vizuri.”146

Pili: Makusudio ni utukuzaji wake na kuenzi kutokana na hadhi yake, Zamakhshari anasema: Kunyanyua ima majengo yake basi Mwenyezi Mungu akaamrisha yajengewe, na ima kuzitukuza, na kuenzi kutokana na hadhi yake.147 Ninasema: Hakuna kinachofichika, hakika makusudio kuhusiana na unyanyuaji wa nyumba sio uanzishaji wake; na hivyo kwa ukadiriaji wowote ule, ni kwamba hakika aya tukufu inazungumzia suala la nyumba iliyojengewa, basi nyumba hizi ni wajibu kuziamirisha na kuzuia kubomoka kwake, hii ni kwa mujibu wa tafsiri ya kwanza. Na huo ni utukuzaji wa Mola Manani (s.w.t) kwa wahusika wa nyumba hizo, au kuzilinda na yale yasiyolingana na ukatatifu wake. Hii ni kwa mujibu wa tafsiri ya pili. Na juu ya hili ni Sura 79 aya 27-28. Tafsiir al-Kashaf, Juz. 2, uk. 390, yanatumia kidogo, na Tafsiir Qurtubi, Juz. 2, uk. 226.

146 147

150

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 150

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kwamba, uvunjaji wa nyumba hizi unapingana na uinuaji wa maana ya kujenga jengo na hata wa kutukuza. Na ikiwa itathibiti hukumu katika nyumba hizi ambazo imo ndani yake miili mitakatifu inathibiti hukumu katika makaburi mengine. Pili: Uhifadhi wa athari na kuwapenda ndugu zake: Zimejulisha aya na hadithi mbalimbali juu ya ulazima wa kuwapenda Mtume  na watu watakatifu wa nyumbani kwake. Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

‫قُلْ إِ ْن َكانَ آبَا ُؤ ُك ْم َوأَ ْبنَا ُؤ ُك ْم َوإِ ْخ َوانُ ُك ْم َوأَ ْز َوا ُج ُك ْم َوع َِشي َرتُ ُك ْم‬ ‫َوأَ ْم َوا ٌل ا ْقتَ َر ْفتُ ُموهَا َوتِ َجا َرةٌ ت َْخ َشوْ نَ َك َسا َدهَا َو َم َسا ِك ُن‬ ‫ضوْ نَهَا أَ َحبَّ إِلَ ْي ُك ْم ِمنَ للاهَّ ِ َو َرسُولِ ِه َو ِجهَا ٍد فِي َسبِيلِ ِه‬ َ ْ‫تَر‬ َ‫اسقِين‬ ِ َ‫فَتَ َربَّصُوا َحتَّ ٰى يَأْتِ َي للاهَّ ُ بِأ َ ْم ِر ِه ۗ َوللاهَّ ُ اَل يَ ْه ِدي ْالقَوْ َم ْالف‬ “Sema: Ikiwa baba zenu na wana wenu na ndugu zenu na wake zenu na jamaa zenu na mali mlizozichuma na biashara mnazohofia kuharibikiwa, na majumba mnayoyapenda ni vipenzi zaidi kwenu kuliko Mwenyezi Mungu na Mtume Wake na jihadi katika njia Yake, basi ngojeni mpaka Mwenyezi Mungu alete amri Yake, na Mwenyezi Mungu hawaongozi watu mafasiki.”148 Sura 9 aya 24.

148

151

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 151

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Aya zinatoa ishara ya kigezo cha undani kwamba, muumini wa hakika ambaye imechanganyika imani yake na damu yake na nyama yake na hisia zote, ni yule ambaye ametanguliza upendo wake kwa Mwenyezi Mungu na Mtume Wake na jihadi katika njia Yake, juu ya mahusiano na mafungamano ambayo huzunguka watu na ndugu wa damu na mali, mikopo, biashara na miamala. Na katika aya nyingine unahesabiwa upendo katika ndugu wa karibu wa Mtume  kuwa ndiyo ujira wa ujumbe, akasema (s.w.t):

‫قُلْ اَل أَسْأَلُ ُك ْم َعلَ ْي ِه أَجْ رًا إِ اَّل ْال َم َو َّدةَ فِي ْالقُرْ بَ ٰى‬ “Sema: kwa haya siwaombi malipo yoyote kwenu isipokuwa mapenzi katika ndugu (Ahlul-Bayt).”149

Na linalojulikana ni kwamba, hakika kumpenda Mwenyezi Mungu na Mtume Wake na kizazi chake kuna sura mbili: i.

Ategemee katika mfumo wa maisha yake kutenda kulingana na amri Zake (s.w.t) na makatazo Yake, kwa hivyo anasema: “Upendo, ni kuongozwa kwa kumfuata mpendwa, na hakika ametolea ushuhuda Imam Swadiq  aina hii ya upendo kwa beti mbili zifuatazo:

Sura 42 aya 23.

149

152

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 152

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Unamuasi Mungu na wewe unadhihirisha unampenda. – Hili ni muhali katika vitendo vya muumbaji. Kama ungekuwa upendo wako ni wa kweli ungemtii Yeye. – Hakika mpenzi ni mtiifu kwa yule ampendaye.”

ii. Kusambaza mafundisho yao, hotuba zao, hadithi zao, na kuhifadhi athari zao, mafunzo yao na utiliaji umuhimu sehemu zao, kwa namna ambayo inakuwa ni nembo na alama ya Kiislamu yenye kubarizi. Na hakuna shaka kwamba kushikamana na ujengaji matungi juu ya makaburi hayo ambayo upo ndani yake mwili wa Mtume Mtukufu  na kizazi chake tohara, unahesabiwa kuwa ni dhihirisho la upendo na mapenzi. Tatu: Utunzaji wa athari na utukuzaji wa alama za dini: Hili limejulishwa na kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t):

ِّ ‫ك َو َم ْن يُ َع‬ ‫ب‬ َ ِ‫ٰ َذل‬ ِ ‫ظ ْم َش َعائِ َر للاهَّ ِ فَإِنَّهَا ِم ْن تَ ْق َوى ْالقُلُو‬ “Ndivyo hivyo! Na anayeziheshimu nembo za Mwenyezi Mungu, basi hiyo ni katika takua ya nyoyo.”150 Na aya katika hali ya uhalisia wake ni uunganishaji, yaani; na yule anayeadhimisha alama za dini ya Mwenyezi Mungu. Basi Sura 22 aya 32.

150

153

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 153

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

aya kwa maelezo yake yote inajulisha juu ya utukuzaji ambao inaelekeza dini ya Mwenyezi Mungu. Kisha hakika Yeye (s.w.t) anataja uhalisia wa mambo ya kuadhimisha alama za dini ya Mwenyezi Mungu anasema:

‫َو ْالبُ ْدنَ َج َع ْلنَاهَا لَ ُك ْم ِم ْن َش َعائِ ِر للاهَّ ِ لَ ُك ْم فِيهَا َخ ْي ٌر‬ “Na ngamia wa kunona tumewafanyia kuwa ni miongoni mwa nembo za Mwenyezi Mungu, kwao mnayo heri.”151

Na ikiwa mnyama ambaye ni alama inayojulikana kwa uchinjaji katika Makka au katika vitongoji vyake, amekuwa ni alama kati ya alama za Mwenyezi Mungu, basi Mitume na Mawalii ambao wamepigana jihadi kwa ajili ya utukuzaji wa neno la Mwenyezi Mungu kwa nafsi zao, ni bora zaidi kuwa wao ni miongoni mwa alama za dini ya Mwenyezi Mungu. Na linalojulikana ni kwamba hakika kuhifadhi athari zao na makaburi yao na yale ambayo yanawahusu wao, ni utukuzaji wa alama za dini ya Mwenyezi Mungu. Nne: Qur’ani tukufu na uhifadhi wa athari: Qur’ani tukufu imejulisha kwamba kaumu zilizopita zilikuwa zikihifadhi athari za Manabii wake. Zilikuwa zikizihifadhi, kuzilinda na kupata baraka kwazo, na zi Sura 22 aya 36.

151

154

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 154

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

likuwa zikizibeba athari hizo katika vita, ili kutabaruku kwazo na kuzitumia kupata ushindi juu ya adui zao. Na miongoni mwa mifano ambayo imetajwa na Qur’ani tukufu katika nyanja hii ni sanduku la wana wa Israeli, ambalo ndani yake kulikuwa kuna mirathi za ndugu wa karibu wa Musa  na ndugu wa karibu wa Haruna. Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ُ ‫َوقَا َل لَهُ ْم نَبِيُّهُ ْم إِ َّن آيَةَ ُم ْل ِك ِه أَ ْن يَأْتِيَ ُك ُم التَّاب‬ ‫ُوت فِي ِه َس ِكينَةٌ ِم ْن‬ ۚ ُ‫ك آ ُل ُمو َس ٰى َوآ ُل هَارُونَ تَحْ ِملُهُ ْال َم اَلئِ َكة‬ َ ‫َربِّ ُك ْم َوبَقِيَّةٌ ِم َّما تَ َر‬ َ‫ك آَليَةً لَ ُك ْم إِ ْن ُك ْنتُ ْم ُم ْؤ ِمنِين‬ َ ِ‫إِ َّن فِي ٰ َذل‬ “Na Nabii wao akawaambia: Hakika alama ya ufalme wake ni kuwajia lile sanduku ambalo ndani yake mna kitulizo na mabaki ya yale waliyoyaacha watu wa Musa na wa Harun, wakilibeba Malaika. Hakika katika hayo mna dalili kwenu ikiwa nyinyi ni wenye kuamini.”152

Na hakuna shaka kwamba sanduku hili lilikuwa na baraka sana, kwa ushahidi kwamba ni Malaika ndiyo waliokuja nalo wakiwa wamelibeba. Na hakika ndani yake kulikuwa kuna utulivu kutoka kwa Mwenyezi Mungu kwa wana wa Israil. Na lau ungelikuwa uhifadhi wa athari na ulindaji wake kwa sura ya ujumla, na kuhifadhi sanduku la athari kwa aina mahsusi, ni jambo Sura 2 aya 248.

152

155

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 155

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ambalo halifai wala halina umuhimu wowote ule, basi kwa nini Qur’ani tukufu inazungumzia kuhusu hilo kwa hii sauti ya maelezo chanya ambayo inadhihirisha utiliaji umuhimu wa fikra na kuifanya kuwa nzuri? Na kwa nini Malaika wanalitukuza kwa kulibeba?! Na kwa nini kulirejesha mikononi mwa viongozi inakuwa ni alama ya uhakika wa kiongozi wa jeshi katika wakati wake?! Dalili ya mpinzani: Mpinzani ametolea dalili juu ya ubomoaji wa tungi zilizo juu ya majengo matakatifu na nyumba ambazo zinahifadhi miili tohara, kwa kutumia hadithi ya Abi Wail kutoka kwa Hayyaj Asady, ambayo ameipokea Muslim katika Sahih yake, amesema: Ali bin Abi Twalib aliniambia: “Ninakutuma kufanya yale aliyonituma mimi Mtume , kwamba usiache sanamu ila umeliharibu wala kaburi ila umelisawazisha.”153 Ninasema: Haiwezekani kutolea hoja hadithi hii isiyo na sanad wala dalili. Ama sanad basi inatosha kuwa Abi Wail alikuwa ni miongoni mwa wale wasiomkubali Imam Ali Amirul-Muuminina, na ni kati ya wale walioonesha uadui na chuki kwake. 154 Basi vipi itegemewe hiyo, na hakika Mtume  alim Sahihi Muslim, Juz. 3, uk. 61, kitabu Janaiz. Sharh Nahjul-Balaaghah, Juz. 9, uk. 99.

153 154

156

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 156

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wambia: “Hakupendi ila muumini na hakuchukii ila mnafiki.”155 Na amepokea Tirmidhi hadithi inayokaribiana na hiyo katika Sunan yake.156 Na ama Abu Hayyaj hana hadithi yoyote katika vitabu sahihi na pia sunan ila hadithi hii tu. Basi vipi itegemewe kauli ya mtu ambaye hana hadithi isipokuwa hadithi moja pekee, je inawezekana kuitegemea hiyo katika uvunjaji wa athari za Kiislamu ambazo zimetiliwa umuhimu na Waislamu wote juu ya ubakiaji wake, kwa karne na karne? Na ama kile kitolewacho dalili na hadithi, nacho ni kama vile sanad yake, na hilo kwa sababu imekuja katika hadithi: “Na wala kaburi lililoinuka ila nimelisawazisha” basi ufahamu wa hadithi unasimama juu ya tafsiri ya maneno mawili: kwanza – Lililoinuka na pili – Nimelisawazisha. Ama la kwanza: Basi ni lenye kutaradadi baina ya maana hizi: Kwa maana ya juu, na uinukaji wowote ule. Au kwa maana ya kuinuka mfano wa nundu la nyumbu, na haya ndio makusudio kama utakavyoelewa. Na ama la pili: Hakika kitendo cha kusawazisha kikiwa na mtendaji mmoja kinakuwa ni sifa ya kitu Majmaul-Zawaid, Juz. 9, uk. 133. Sunan Tirmidhi, Juz. 2, uk. 301.

155 156

157

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 157

7/18/2017 3:09:51 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

chenyewe, Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema: “Na kwa nafsi na kwa yule aliyeitengeneza.”157 Na kikiwa ni chenye watendaji wawili basi mtendaji wa pili anakuwa kwa kutumia herufi B, mfano wa kauli yake (s.w.t): “Tulipokuwa tukikufanyieni sawa na muumba wa walimwengu wote.”158 inakusudiwa kwayo kuweka sawa sawa kitu pamoja na kitu kingine katika kipimo, basi inabainika kuwa uwekaji sawa ni sifa ya kaburi lenyewe sio kwa kulinganisha kitu kwa kitu kingine mfano wa ardhi. Basi yanakuwa makusudio ni kufanya juu yake sawa sawa kwa kusawazisha, tofauti na makaburi ambayo hujengewa juu ya mgongo wa samaki na nundu la nyumbu. Basi inakuwa hadithi ni dalili juu ya ulazima wa uwekaji sawa sawa na usawazishaji juu yake, basi uko wapi ubomoaji wa kaburi na kulifanya hilo kuwa sawa sawa na ardhi? Na miongoni mwa dalili juu ya yale tuliyoyasema ni kwamba, hakika Muslim ametaja hadithi hiyo na hadithi nyingine chini ya anuani “mlango wa amri ya kusawazisha kaburi”159 na lau ingelikuwa makusudio ni ubomoaji wa kaburi ingekuwa ni wajibu aseme: Kuliweka sawa sawa kaburi na ardhi. Sura 91 aya 7. Sura 26 aya 98. 159 Sahihi Muslim, Juz. 3, uk. 61, kitabul-Janaiz. 157 158

158

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 158

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Kisha hakika sisi hata tukifumbia macho tuliyoyasema, bado hadithi hii ni yenye kuangalia kwenye kaburi na sio mitungi na majengo yaliyo juu ya kaburi, basi ni dalili gani inayotumiwa kuhusiana na uvunjaji na ubomoaji wa athari ambazo huhesabiwa ni kama mwamvuli kwa yule anayetaka kuzuru makaburi na kusoma Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani?

159

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 159

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

SUALA LA NNE

Kuweka Nadhiri kwa Mtume na Imam:

adhiri ni ibara ya binadamu kuilazimisha nafsi yake kutekeleza kitu maalum ikiwa lengo lake litatimia na kukidhiwa haja zake, mtu anasema: Mwenyezi Mungu ni juu yangu nitoe kiwango maalum kwa makufaru ikiwa haja yangu itakidhiwa. Na hakika Mwenyezi Mungu amemweleza Ali, Fatimah, Hasan na Husein  kwa kauli yake: “Wanatimiza nadhiri.”160 Basi nadhiri ni sunna inayojulikana miongoni mwa Waislamu wote, bali katika ulimwengu wote, na hakika imejulikana nadhiri kwa Mwenyezi Mungu na kutoa zawadi thawabu zake kwa mmoja wa Mawalii wa Mwenyezi Mungu na waja Wake wema. Na hakuweka shaka kwayo yeyote mpaka alipokuja Ibn Taymiya, basi akadhani uharamu wa hilo na akazidisha mashambulizi juu ya Waislamu na akasema: “Yule aliyeweka nadhiri yoyote kwa Mtume au mmoja miongoni mwa Manabii na Mawalii kati ya watu wa makaburi (wafu), au akachinja kichinjo, anakuwa ni kama vile washirikina ambao wanachinja kwa ajili ya masanamu yao na wakiweka Sura 76 aya 7.

160

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 160

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

nadhiri kwayo. Hakika huyo anamwabudu asiyekuwa Mwenyezi Mungu, basi huyo anakuwa kafiri.”161 Na mtu huyu (Ibn Taymiya) ameangalia dhahiri ya amali ya wafanya nadhiri na hakutambua nia zao, basi hao wanaweka nadhiri kwa Mwenyezi Mungu (s.w.t) na wanakusudia kutoa zawadi kwa Mtume  na mtu mwingine. Basi kila yule anayeweka nadhiri kwa yeyote miongoni mwa Mawalii wa Mwenyezi Mungu, hakika anakusudia moyoni mwake nadhiri kwa Mwenyezi Mungu na kutoa zawadi ya thawabu kwa huyo walii mwema, na si zaidi ya hilo. Na yule anayechunguza hali ya yule anayefanya hilo miongoni mwa Waislamu, atamkuta hakusudii ila sadaka katika kuchinja kwao na kuweka kwao nadhiri za wafu – miongoni mwa manabii na Mawalii – na kujaalia thawabu zake kwao. Na hakika walijua hakika mkusanyiko wa watu wa sunna ni wenye kuafikiana kwamba, sadaka ya walio hai ni yenye kunufaisha wafu, na ni yenye kuwafikia, na hadithi katika hilo ni sahihi na mashuhuri. Miongoni mwa hadithi hizo ni: Yale yaliyosihi kutoka kwa Sa’d, kwamba hakika yeye alimuuliza Mtume  akasema: Ewe Nabii wa Mwenyezi Mungu Furqaanu-Qur’ani 132, akinukuu kutoka kwa ibn Taymiya.

161

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 161

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hakika mama yangu amefariki, na ninajua hakika yeye lau angeliishi angelitoa sadaka, je, nikimtolea sadaka itamnufaisha yeye? Akasema : “Ndiyo.” Basi akamuuliza Mtume : Ewe Mtume! Ni sadaka ipi yenye manufaa zaidi? Akasema : “Maji” Basi akachimba kisima na akasema: Hii ni kwa ajili ya mama wa Sa’d. Hakika amekosea Muhammad bin Abdul-Wahab alipodai kwamba, Mwislamu atakaposema: Sadaka hii ni kwa ajili ya Mtume au maiti au walii, basi neno “kwa ajili” ni sawa na neno “kwa ajili” lililopo katika kauli yetu: “Nimeweka nadhiri kwa ajili ya Mwenyezi Mungu.” Lakini ameshindwa kuelewa kuwa hakika makusudio ya hilo ni lengo, hivyo amali ni kwa ajili ya Mwenyezi Mungu, na lau atasema: ‘Kwa ajili ya Mtume’ anakusudia kwa hilo upande ambao sadaka itatumika ambapo ni katika maslahi ya Mtume  katika uhai wake na baada ya kufariki kwake. Na kwa maelezo haya anasema A’zamy – baada ya kutaja kisa cha Sa’d:- “Laam (L) katika “Hii ni kwa ajili ya mama wa Sa’d” ni Laam (L) ambayo inaingia upande ambao sadaka itatumika, na sio kwa muabudiwa mwenye kujikurubisha kwake. Na hayo ni katika maneno ya Waislamu, basi wao ni akina Sa’d na sio waabudu

162

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 162

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

masanamu! Nayo ni sawa na laam (L) katika kauli yake (s.w.t): “Hakika sadaka ni kwa ajili ya mafukara” na sio laam (L) katika kauli yake (s.w.t): “Mola Wangu! Hakika nimeweka nadhiri kwako aliyomo tumboni mwangu kuwa wakfu basi nikubalie…”162 Au katika kauli ya msemaji: Nimeswali kwa ajili ya Mwenyezi Mungu na nimeweka nadhiri kwa ajili ya Mwenyezi Mungu, na amechinja kwa ajili ya Nabii au walii, au ameweka nadhiri kitu chake na hakusudii isipokuwa kutoa sadaka kwa niaba yake, na anafanya thawabu yake kwake, basi inakuwa ni zawadi ya walio hai kwa wafu, ambayo ni halali kisharia na hulipwa thawabu juu ya utoaji wake wa zawadi. Na suala hilo lipo katika vitabu vya Fiqh na katika vitabu vya kumjibu mtu huyu na yule anayeungana naye.”163 Na vivyo hivyo imedhihirika kwako – ewe msomaji – ruhusa ya nadhiri kwa Manabii na Mawalii, pasi na kuwa ndani yake chembe ya shirki, basi mweka nadhiri hulipwa kwayo ikiwa amefanya kwa ajili ya Mwenyezi Mungu na amechinja kilichowekewa nadhiri kwa ajili ya Mwenyezi Mungu. Basi anasema msemaji: “Nimechinja kwa ajili ya Mtume” hakusudii kuwa alichochinja kwa ajili ya Mtume  anataka thawabu Sura 3 aya 35. Furqaanul-Qur’ani uk. 133.

162 163

163

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 163

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kwake, bali ni kama vile kauli ya msemaji: Nimechinja kwa ajili ya mgeni, kwa maana hakika manufaa na faida ni kwake, basi yeye ni sababu katika kuchinjwa mnyama.

164

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 164

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

SUALA LA TANO

Kutabaruku na Athari za Manabii:

akika umefungamana utashi wa kiungu juu ya utoaji wa neema zake na vipawa vyake kupitia sababu mbalimbali. Wakati mmoja sababu inakuwa ni sababu ya kimaumbile kama vile jua na mwezi na maji na moto, na upande mwingine ni sababu isiyokuwa ya kimaumbile kama vile hali katika matendo ya Manabii; kwa mfano alikuwa Isa  akiponya wenye ukoma na mabalanga, basi mponyaji wa kweli ni Mwenyezi Mungu (s.w.t) lakini kupitia mapito mahsusi nayo ni Nabii Wake. Na kwa hivyo walikuwa masahaba wakitabaruku kwa Mtume  ambaye ni Mtume wa mwisho, na miongoni mwa aina hii ya kutabaruku, hakika hao walikuwa wakiwafuata watoto wao wadogo wakiwalambisha tende, au kupaka juu ya vichwa vyao na akiwabariki hao, kama ambavyo masahaba wake walikuwa wakitabaruku kwa maji ya wudhuu wake.164 Na hili lilitokea katika uhai wake, na ama baada ya kufariki kwake  hakika masahaba walikuwa Iswabat, Juz. 1, uk. 6-7, Al-Isti’ab (katika mstari wa pambizo katika kitabu Iswabat Juz. 3, uk. 361, na Juz. 1, uk. 539-540 na. ya tarjuma 2856 na Kanzul-Ummal Juz. 10, uk. 493, na Siyar Zayniy Dahlan Juz. 2, uk. 246 na Sahihi Muslim Juz. 3, uk. 1943.

164

165

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 165

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wakitabaruku kwa kaburi lake, na mfano wa hayo ni kama ifuatavyo: i.

Amepokea Hakim katika Mustadrak kutoka kwa Daud bin Saleh, amesema: Alikuja Marwan siku moja basi akamkuta mtu ameweka paji lake la uso juu ya kaburi, basi akamchukua kwa shingo yake, kisha akasema: Je, unajua unalolifanya? Akasema: Ndiyo. Basi akamwelekea yeye, akamkuta mtu huyo ni Abu Ayub Answari, akasema: Hakika nimekuja kumzuru Mtume  na sikuja kulizuru jiwe. Nimemsikia Mtume  akisema: “Msiililie dini ikwa itatawaliwa na wahusika, lakini ililieni dini ikiwa itatawalia na watu wasio husika.”165 Tukio hili ambalo Hakim amelinukuu katika Mustadrak linaonesha kuwa hakika mwenendo wa Masahaba wa Mtume  ulikuwa umesimama juu ya kutabaruku kaburi lake tukufu kwa kuweka shavu juu yake. Kama linavyoeleza wakati huo huo uadui wa Marwan na wengineo miongoni mwa watu wa nyumba ya Umayya na uhasama wao juu ya Mtume  hadi baada ya kufariki kwake.

Mustadrakul-Hakim, Juz. 4, uk. 560, hadithi na. 8571.

165

166

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 166

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ii. Swahaba mkubwa na mwadhini wa Mtume , Bilal Mhabeshi aliishi Sham katika zama za Umar bin Khatwab, basi akamuona Mtume  usingizini naye akimwambia: “Ewe Bilal! Kulikoni kimya hiki kirefu!? Ewe Bilal! Hivi hupati chochote unaponizuru mimi?” Basi hapo akazinduka hali akiwa na huzuni na hofu, basi akapanda mnyama wake akawa anaelekea Madina, akaenda kwenye kaburi la Mtume  na akawa analia mbele yake akiugaragaza uso wake juu yake, basi akaja Hasan na Husein , na akawa akiwakumbatia hao na akiwabusu…”166 iii.

Hakika Fatimah Zahra  ambaye ni Bibi wa wanawake wa ulimwengu, binti wa Mtume , alihudhuria kwenye kaburi la baba yake Bwana Mtume , na akachukua gau la mchanga kutoka kaburini akiunusa na akilia, naye akisema:

“Kuna kitu gani kwa yule aliyenusa udongo wa Ahmad – na vipi isinuse kwa muda wa zama na thamani yake. Usudul-Ghabah, Juz. 1, uk. 28.

166

167

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 167

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Yameniangukia masaibu lau - yangeupata mchana basi ungeligeuka kuwa usiku.”167 Na lililo wazi ni kwamba kazi hii ya Bibi Fatimah Zahra  inajulisha juu ya kufaa kutabaruku kaburi la Mtume  na udongo wake ulio tohara. Tunatosheka hapa kwa yale tuliyoyataja katika mkusanyiko mdogo sana kutokana na mengi miongoni mwa yale yenye uhalisia, ambayo yanaelezwa kutokana na makubaliano ya masahaba juu ya mwenye kutabaruku kwa athari za Mtume . Na yule anayefuatilia vitabu vya sira, historia, hadithi, vitabu sahihi na masnad anaona hakika suala la kutabaruku kupitia Mtume na watu wema hakika lilifikia kiwango cha tawaturi kwa namna ambayo inakuwa ni muhali kwa akili kuona kuwa ni lenye kuzushwa na kubuniwa. Natija ya utafiti: Hakika usomaji wa historia ya Kiislamu na sira ya Waislamu ya mwanzo wa Uislamu, inafichua na kuweka wazi uhalali wa suala la kutabaruku kwa athari za Mtume  na kwa yote yanayofungamana naye Wafaul-Wafaa, Juz. 4, uk. 1405 na Mawahibu Laduniyya, Juz. 4, uk. 563.

167

168

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 168

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ď&#x20AC;¸ kama vile kaburi lake, udongo wake, mkongojo

wake na mavazi yake, na kuswalia katika sehemu ambazo aliswali hapo Bwana Mtume ď&#x20AC;¸, au alitembelea, na yote hayo yalikuwa yakionekana katika maarifa na utamaduni wa masahaba, wa mwanzo wao hadi wa mwisho wao.

169

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 169

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

FASLU YA SABA Sababu ambazo hutumiwa kuwakufurisha Shia

meshatambua kwamba, jamaa huwakufurisha Waislamu wote kupitia mambo tuliyoyataja na mengine mfano wake. Na kuna mambo ambayo wao huyatumia kuwakufurisha Shia Imamiyyah na wafuasi wa nyumba ya Mtume  kwa umahususi. Na kati ya mambo hayo, baadhi yake ni uwongo na uzushi wa wazi, kati ya uzushi huo ni: 1.

Kwamba Shia wanamuona Ali na watoto wake kuwa ni miungu, wanawaabudu na kuamini uungu wao.

Shia wanakana na kukataa mwisho wa unabii kwa kifo cha Mtume, bali wanaona wahyi bado unaendelea kuteremka kwa Ali na watoto wake .

Hakika unabii ulikuwa ni wa Ali  lakini Jibril akafanya hiyana akampa Muhammad .

Shia wanawachukia Maswahaba wa Mtume , wanawalaani na kuwatusi. Na wao ni maadui wa Maswahaba kuanzia wa mwanzo wao hadi wa mwisho wao. 170

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 170

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Shia wanaamini upotoshwaji wa Qur’ani tukufu, na kwamba hiyo imefutwa kwa kiwango kikubwa kuliko kile kilichopo.

Na mambo mengineyo ya uzushi ambayo hayana kiwango kuhusiana na Shia. Na yule anayesoma chochote kinachotokana na vitabu vya Shia au anayeishi pamoja nao anajua kwamba, yote hayo ni uzushi mtupu kana kwamba wao wameamrishwa kusema uongo sehemu ya ukweli. Ndiyo, Shia wana masuala ya kiitikadi ambayo wanatofautiana na baadhi ya vikundi, hapa tunaashiria baadhi yake: Kauli ya utokezo: Hakika utokezo ni suala ambalo limeelezwa na Qur’ani tukufu, kwani zipo aya chungu nzima zinazozungumzia suala hilo na uhakika wake, kwamba binadamu hana ukadiriaji mmoja ambao haubadiliki, bali unawezekana kubadilika mwelekeo wake kwa amali ya mtu mwema au muovu. Na linalojulisha hilo ni kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t) anasema:

ُ ِ‫يَ ْمحُو للاهَّ ُ َما يَ َشا ُء َوي ُْثب‬ ‫ب‬ ِ ‫ت ۖ َو ِع ْن َدهُ أُ ُّم ْال ِكتَا‬ 171

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 171

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Mwenyezi Mungu hufuta ayatakayo na huimarisha (ayatakayo) na asili ya hukumu iko kwake.”168

Na anasema:

َ‫ت ِمن‬ ٍ ‫َولَوْ أَ َّن أَ ْه َل ْالقُ َر ٰى آ َمنُوا َواتَّقَوْ ا لَفَتَحْ نَا َعلَ ْي ِه ْم بَ َر َكا‬ َ‫ض َو ٰلَ ِك ْن َك َّذبُوا فَأَخ َْذنَاهُ ْم بِ َما َكانُوا يَ ْك ِسبُون‬ ِ ْ‫ال َّس َما ِء َو أْالَر‬ “Na lau kama watu wa mji wangeliamini na kuogopa kwa hakika tungeliwafungulia baraka za mbingu na ardhi. Lakini walikadhibisha, kwa hiyo tukawapatiliza kwa sababu ya yale waliyokuwa wakiyachuma.”169

Amepokea Qurtubi katika Tafsiri ya kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t): “Mwenyezi Mungu hufuta ayatakayo” kwamba Hakika Umar bin Khatwab alikuwa akitufu Kaaba hali akilia na akisema: “Ewe Mwenyezi Mungu! Hakika ukiwa umeniandika mimi katika watu wema basi nifanye thabiti kwalo. Na ikiwa umeniandika katika watu waovu na watenda dhambi basi niondoe na unifanye thabiti katika watu wema na wenye kusamehewa. Hakika unafuta uyatakayo na unafanya thabiti, na unacho mama wa kitabu.”170 Sura 13 aya 39. Surat 7 aya 96. 170 Tafsirul-Qurtubi, Juz. 9, uk. 330, tafsiri ya Surat Ra’ad. 168 169

172

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 172

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Kwa hivyo utokezo kwa maana hii ni itikadi sahihi ya Kiislamu kwa ujumla. Lakini yanapatikana maneno: Kwa nini imeelezwa kuhusu utokezo, basi inasemwa: Mwenyezi Mungu ametokezewa, ambapo maana yake ni: Amedhihirisha Mwenyezi Mungu lile lililojificha. Na miongoni mwa yale yanayojulikana ni kwamba, Mwenyezi Mungu (s.w.t) hakijifichi Kwake chochote ardhini wala mbinguni, na jibu la hilo lina sura mbili: 1.

Hakika uelezaji huu unatokana na maneno ya Mtume wa mwisho  ambapo amepokea Bukhari katika Sahihi yake, kutoka kwa Abu Huraira kwamba alimsikia Mtume  akisema: “Hakika walikuwa watu miongoni mwa wana wa Israeli mwenye ukoma, kiziwi na bubu basi Mwenyezi Mungu akamdokezea hayo katika kuwajaribu wao, basi akawatumia hao Mtume, mwenye ukoma akaja… hadi mwisho wa yale aliyoyataja.”171

Hakika uelezaji huu ni mfano wa kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t): Sahihi Bukhari, Juz. 2, uk. 405-406, kitabu Ahadiith Anbiyaai, mlango 53 na. 2464.

171

173

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 173

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

َ‫َو َم َكرُوا َو َم َك َر للاهَّ ُ ۖ َوللاهَّ ُ َخ ْي ُر ْال َما ِك ِرين‬ “Na wakafanya njama; na Mwenyezi Mungu akapanga njama; na Mwenyezi Mungu ndiye mbora wa kupanga njama.”172

Na amesema:

ۚ‫ك‬ َ ‫ك أَوْ ي ُْخ ِرجُو‬ َ ‫ك أَوْ يَ ْقتُلُو‬ َ ‫ك الَّ ِذينَ َكفَرُوا لِي ُْثبِتُو‬ َ ِ‫َوإِ ْذ يَ ْم ُك ُر ب‬ َ‫َويَ ْم ُكرُونَ َويَ ْم ُك ُر للاهَّ ُ ۖ َوللاهَّ ُ َخ ْي ُر ْال َما ِك ِرين‬ “Na (kumbuka) walipokupangia njama wale waliokufuru ili wakufunge au wakuue au wakutoe. Na wakapanga njama na Mwenyezi Mungu akapanga njama. Na Mwenyezi Mungu ndiye mbora wa kupanga njama.”173

Na kauli yake (s.w.t):

‫إِنَّهُ ْم يَ ِكي ُدونَ َك ْيدًا َوأَ ِكي ُد َك ْيدًا‬ “Hakika wao wanachimba vitimbi. Nami ninachimba vitimbi.”174

Na kauli yake (s.w.t):

‫نَسُوا للاهَّ َ فَن َِسيَهُ ْم‬ Sura 3 aya 54. Sura 8 aya 30. 174 Sura 86 aya 15-16. 172 173

174

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 174

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

“Wamemsahau Mwenyezi Mungu na Yeye amewasahau.”175

Na hili ni katika yale yanayodhihirisha ufasaha, kwani binadamu akiyadhihirisha yale yaliyojificha kwake hilo linaelezea kuwa ni utokezo. Na husemwa: Imenitokezea mimi, vivyo hivyo Mwenyezi Mungu (s.w.t) anaelezea yale ambayo aliyoyadhihirisha kwa watu baada ya kufichika kwao kwa utokezo na inasemwa: Imemtokezea Mwenyezi Mungu, kana kwamba anatamka kwa ulimi wa nafsi ya pili. Na kati ya ambayo yanadhihirisha utokezo katika Kitabu kitufu (Qur’ani) ni ufidiaji wa Ismail baada ya kuamrishwa baba yake Ibrahim  kumchinja, ambapo Mwenyezi Mungu alimjaribu na akatoka katika jaribio hilo hali ya kuwa ni mwenye kufaulu, akiinua kichwa akafuta lile aliloamrishwa kwake kwa fidia. Hili na kwa ajili ya wanazuoni wetu wema wana barua na maandiko kuhusiana na utokezo, zinazoelezea kwamba mzozo uliyopo kati yao na wengine ni mzozo wa kilafudhi kabisa, na sio kihakika. 2.

Kuamini ukhalifa wa Makhalifa:

Je, kuamini ukhalifa wa Makhalifa ni miongoni mwa misingi, mpaka amkufurishe yule anayekataa ukhal Surat 9 aya 67.

175

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 175

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ifa wao kutoka kwa Mtume. Au ni miongoni mwa matawi ambayo kuwa na ihtilafu juu yake hakudhuru, kama ilivyo haki? Na yanathibitisha yale tuliyoyasema maneno ya maimamu wa Ahlu sunna: Taftazani anasema: “Hakuna mzozo kuwa tafiti za uimamu zinaoana zaidi na elimu ya matawi ya dini, kwa kuwa usimamaji wa uimamu na usimikaji wa imam mwenye kusifika kwa sifa mahsusi ni miongoni mwa wajibu wa utoshelezaji, nayo ni mambo makuu yanayofungamana na maslahi ya kidini au ya kidunia. Mambo hayawi katika mpangilio ila kwa upatikanaji wake, basi anakusudia mtoaji sharia upatikanaji wake wa ujumla bila kukusudia upatikanaji wake kutoka kwa kila mmoja. Wala hakuna uficho katika hilo kuwa ni miongoni mwa hukumu za kivitendo zisizokuwa za kiitikadi.”176 Na anasema Iyjiy: “Uchunguzi wa nne; katika uimamu, na tafiti zake kwetu sisi ni sehemu ya matawi, kwa hakika tumeyataja hayo katika elimu ya itikadi kwa kumfuata yule aliyekuwa kabla yetu.”177 Na amesema Jurjani: “Uimamu sio miongoni mwa misingi ya dini na itikadi, bali hiyo kwetu sisi ni miongoni mwa matawi yanayofungamana na vitendo vya Sharhul-Maqaswid, Juz. 5, uk. 232. Mawaqifu, uk. 395.

176 177

176

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 176

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

mukalafu. Kwetu sisi suala la kutangazwa imam ni wajibu juu ya ummah.”178 Na ikiwa uimamu ni miongoni mwa matawi, basi kuna tofauti kubwa katika matawi, basi ni vipi iwe ihtilafu ni yenye kuwajibisha ukafiri?! 3.

Elimu ya Maimamu  kwa mambo ya ghaibu:

Hakuna shaka kwamba elimu ya ghaibu, ile elimu ya dhati, isiyokuwa ya kuchumwa na isiyo na mipaka, inamuhusu Mwenyezi Mungu (s.w.t), lakini hakuna kizuizi kwa yule ambaye Mwenyezi Mungu (s.w.t) atamfundisha kitu kutokana na ghaibu, kama ilivyo kwa baadhi ya Mawalii Wake. Basi anampa habari ya matukio kwa njia ya kusemezwa, na mwenye kusemezwa husikia sauti ya mfalme wala hamuoni huyo, nalo sio jambo la kibidaa katika nyanja za itikadi. Hakika amepokea Bukhari katika Sahihi yake kutoka kwa Abu Huraira, Mtume  amesema: “Hakika kati ya wale waliokuwa kabla yenu miongoni mwa wana wa Israeli walikuwemo watu wanaozungumzishwa na hawakuwa Manabii, kama miongoni mwa ummah wangu yupo mtu wa namna hiyo, basi ni Umar.”179 Sharhul-Maqaswid, Juz. 8, uk. 344. Sahihi Bukhari, Juz. 2, uk. 194, mlango wa Manaqib Muhajiri fadhlihim.

178 179

177

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 177

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na hakika zimefurika hadithi kutoka kwa Mtume  kuhusiana na haki ya wenye kusemezwa, basi Maimamu wa Ahlul-Bayt  kwa Shia ni miongoni mwa wenye kusemezwa, basi kuna tatizo gani katika hilo?! Na je, hilo linawajibisha kushirikiana hao na Mwenyezi Mungu katika elimu ya ghaibu?! Na iko wapi elimu ya ghaibu yenye kuchumwa kutoka kwa Mwenyezi Mungu yenye mipaka kwa mpaka maalum, mbele ya elimu Yake pana, isiyo ya kuchumwa wala isiyo na mipaka?! 4.

Taqiyya kutoka kwa Mwislamu:

Kati ya yale ambayo hufanywa ni kosa la Shia ni suala la taqiyya mbele ya Mwislamu mwingine, kwa kujengea kwamba taqiyya ni mahususi tu mbele ya kafiri, ilihali kwamba hilo ni jambo lililo wazi ambalo zaidi ya mmoja miongoni mwa maimamu wa Ahlu Sunna wamesema linafaa. Amesema Razi katika tafsiri ya kauli ya Mwenyezi Mungu (s.w.t): “Ila mtakapojilinda nao kwa kujihifadhi”180 dhahiri ya aya inaonesha kuwa taqiyya hakika inahusika na makafiri wenye kupitiliza, ila hakika madhehebu ya Shafii yanaona kwamba, hali baina ya Waislamu inapobadilika na kufikia kiwango cha hali Surat 3 aya 28.

180

178

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 178

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kati ya Waislamu na makafiri, taqiyya huchukua mahali pa kuihami nafsi.”181 Na amesema Ibn Waziri Myemeni 182 katika kitabu chake Iithaarul-Haqqi A’lal-Khalqi, hili ndilo andiko lake: “Na mambo mawili yamepelekea haki kuzidi kutojulikana na kujificha: Mojawapo: Hofu ya wenye kujua – pamoja na uchache wao – mbele ya wanazuoni waovu na masultani madhalimu na mashetani wa viumbe, pamoja na kuruhusiwa taqiyya kwa baadhi ya maandiko ya Qur’ani, na ijmaai ya watu wa Uislamu. Na ile hofu iliyozidi imeendelea kuwa ni kizuizi cha kutoidhihirisha haki, wala hakuacha kuendelea mwenye haki kuwa adui kwa viumbe wengi. Na hakika yamesihi yale yaliyopokewa kutoka kwa Abu Huraira kwamba amesema, katika zama hizo za mwanzo: ‘Nimehifadhi kutoka kwa Mtume  vitu viwili, ama kimoja wapo basi nitakithibitisha kwa watu, na kingine lau nitakithibitisha basi nitakatwa koromeo hili.’”183 Mafatiihul-Ghaib, Juz. 8 uk. 13. Abu Abdillah bin Ibrahim bin Ali bin Murtadha Hasaniy (amekufa mwaka 840 H). Akamweleza juu yake Shawkani na akamsifu yeye kwa mujtahid moja kwa moja, kisha akasema: Na maneno yake hayafanani na maneno ya watu wa zama zake na maneno ya yule wa baada yake, bali hayo ni sehemi (NIMTWI) YA MANENO YA Ibn Hazm na ibn Taymiya. Kitabu Badrul-Twali’ Juz. 2, uk. 316 na. 561. 183 Itharul-Haqqi A’la Haqqi, uk. 141-142, Darul-Kutubil-Ilmiyya, Beirut, chapa ya pili uk. 1407 H. 181 182

179

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 179

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Ninasema: Hakika hili sio jambo la kibidaa, hakika wamelifanyia kazi hilo wanahadithi ishirini na nne katika kukabiliana na sultani dhalimu mwislamu, ninamaanisha Maamuni. Na hakika amenukuu kwa marefu na mpana Twabari katika kitabu chake cha Historia, akasema: “Barua ya Maamuni ilimfikia Is-haq bin Ibrahim basi akaleta kundi kubwa la wanahadithi ambao inafikia idadi yao ishirini na sita. Akawasomea barua ya Maamuni mara mbili mpaka wakaifahamu, kisha akamuuliza kila mmoja miongoni mwao rai yake katika uumbwaji wa Qur’ani. Na hakika ilikuwa itikadi ya wanahadithi ni kwamba Qur’ani haijaumbwa au sio yenye kuzuka, lakini pindi walipohisi hatari ya kukosea na waliposomewa barua ya Maamuni kwa mara ya pili, na akamwamrisha yeye kuwafanyia dhiki juu yao na kufungwa mikono yao na kupelekwa kwake, kaumu yote ikajibu kwa kujizuia, na wakasema Qur’ani imeumbwa ila wanne tu miongoni mwao, ambao ni; Ahmad bin Hanbal, Sajjadah, Qawaririy na Muhammad bin Nuh. Na ilipofika siku ya pili Sajjada alidhihirisha kuafikiana na hilo na akasema hakika Qur’ani ni yenye kuumbwa, basi akamwacha aende zake. Kisha siku iliyofuata akafuatiwa na Qawaririy na akasema: Imeumbwa, basi akamwacha aende zake, na wakabakia wawili Ahmad bin Hanbali na Muhammad bin Nuh.” Na kisa hicho kwa ukamilifu tumekitaja kwa marefu na mapana 180

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 180

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

katika kitabu chetu “Tafiti katika Milal wa Nihal” basi chunguza hilo.184 5.

Kuwakufurisha Maswahaba:

Qur’ani tukufu inasema:

ٌ ‫ك ٰهَ َذا بُ ْهت‬ ‫َظي ٌم‬ َ َ‫ُس ْب َحان‬ ِ ‫َان ع‬ “Utakatifu ni Wako! huu ni uzushi mkubwa.”185

Hakika ukufurishaji wa Maswahaba ni miongoni mwa uzushi ambao unashuhudia udharura wa ubatili wake. Vipi tuwakufurishe ilihali huko kuna kundi kubwa la Maswahaba ambao ni miongoni mwa wapenzi wa Ushia. Kisha vipi lisihi hilo ilihali huyu hapa Imam wao ambaye wanamfuata na wanafanyia kazi athari yake, bali ni Imam wa Waislamu wote, ninamaanisha; Ali bin Abi Twalib  anasema kuhusu Maswahaba: “Wako wapi ndugu zangu ambao wamepanda njia, na wakapita juu ya haki? Yuko wapi Ammar? Na yuko wapi Ibn Tayhani? Na yuko wapi mwenye shahada mbili? Na wako wapi waangalizi wao miongoni mwa ndugu zao ambao waliweka makubaliano juu ya kifo, na wakapoza vichwa vyao kwa kutofuata uovu! Aaah, Tafiti katika Milal wa Nihal, Juz. 3 uk. 605-614. Sura 24 aya 16.

184 185

181

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 181

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ndugu zangu ambao waliosoma Qur’ani basi wakaisimamisha, na wakazingatia faradhi na wakaisimamisha, wakahuisha Sunna na wakaifisha bidaa. Wakaitwa kwa ajili jihadi wakaitikia, na wakamwamini na kumkubali kiongozi na wakamfuata.” 186

Imam Ali bin Husein Zaynul-Abidina  kuhusu wao anasema: “Ewe Mwenyezi Mungu! Na Maswahaba wa Muhammad mahsusi, ambao walikuwa masahiba wema, ambao walijaribiwa na balaa zuri katika kumnusuru yeye, na wakamhami yeye na wakaharakisha katika kumfidia yeye. Na wakashindana katika ulinganio wake… wala usiwasahau hao ewe Mwenyezi Mungu kwa yale ambayo wasingelikuachia wewe na kwako, na ridhaa yao ni ridhaa yako…”187

Kisha hakika Adhdu Diin Iyjiy katika kitabu Mawaqif na mfafanuzi wake Sayyid Jurjaani katika ufafanuzi wake, wote wana maelezo ya kutofaa kuwakufurisha Shia kwa sababu ya itikadi zao. Tunaleta maandiko ya matini na ufafanuzi wake, hakika wametaja mielekeo na kutoa majibu: Mosi: Hakika kuwakosoa masahaba wakubwa ambao Qur’ani na hadithi nyingi sahihi vimethibitisha usafi wao na imani ni kuikadhibisha Qur’ani na Mtume, Nahjul-Balaghah, hutba 182. Sahifatul-Sajadiya Al-Kamilat: Dua ya nne (katika swala juu ya wafuasi wa Mtume na wenye kuwasadikisha hao.)

186 187

182

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 182

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ambapo yeye amewasifia hao na kuwatukuza hao, basi kufanya hivyo kunakuwa ni ukafiri. Tunasema: Hakuna sifa mahsusi juu yao, yaani hakuna sifa katika Qur’ani tukufu juu ya yeyote miongoni mwa masahaba kwa umahsusi wake. Na watu hawa wameitakidi kwamba, hakika wale wenye dosari hawaingii katika sifa ya ujumla inayopatikana ndani yake, na amelitolea ishara hilo mtunzi kwa kauli yake: “Na wala wao hawaingii ndani yake kwao wao”. Hivyo ukosoaji wao hauwi ni kuikadhibisha Qur’ani. Na ama zile hadithi zinazopatikana katika kuwasifu baadhi ya masahaba maalum na kuthibitisha kwao pepo, hakika hizo ni mfano wa hadithi za mpokezi mmoja, wala hakufurishwi Mwislamu kwa ukanushaji wake au kwa kuziamini hizo, kuwasifu hao. Na uthibiti huo una masharti mawili: Kwa sharti la usalama wa hatima na haujapatikana kwao, hivyo hailazimu ukadhibishaji wao kwa Mtume. Pili: Ijmaai yenye kufungamana na umma ni kumkufurisha yule anayewakufurisha masahaba wakubwa.” Na kila kundi moja kati ya makundi mawili linalowakufurisha baadhi ya Maswahaba wakubwa hawa basi linakuwa la makafiri. Tunasema: “Watu hawa” yaani yule anayelikufurisha kundi maalum la masahaba, hawakubali kuwa wao 183

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 183

7/18/2017 3:09:52 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hao ni miongoni mwa masahaba wakubwa, hivyo hailazimu lenyewe kuwa ni makafiri. Tatu: Kauli yake : Yule atayesema kumwambia ndugu yake Mwislamu kuwa ni kafiri, hakika yeye ndiye mwenye sifa hiyo.” Tunasema: Makusudio ni iwapo anaitakidi kwamba yeye ni Mwislamu. Hakika yule anayemdhania Mwislamu kuwa ni Yahudi au Mnaswara akamwambia yeye: Ewe kafiri, hawi ni kafiri kwa Ijimaai. 188 Haya ni maneno yao hao wawili, na sisi tunasema hakuna hapa yule anayewakufurisha Maswahaba bali lililopo hapa ni usomaji wa maisha ya Maswahaba baada ya kufariki Bwana Mtume , nalo ni jambo lililoelezwa na watunzi wa sira, historia na elimu ya utambuzi wa watu, ni sawa na usomaji wa hali za kizazi kilichokuja baada ya Masahaba. Na kuchukua dini kutoka kwao hakutuzuii kuwasoma wao usomaji wa kielimu bali kunatusukuma sisi kuichukua dini kutoka kwa watu wakweli waadilifu. Basi yule aliyedhani kwamba hakika usomaji wa maisha ya Maswahaba unaleta udhaifu katika dini au hupelekea mapungufu katika Uislamu, hakika mtu huyo ameleta maneno yasiyokubaliwa na yasiyoingia akilini. Na hawa ni wanazuoni wa elimu Sayyid Shariif Jurjani; Sharhul-Mawaqif, Juz. 8, uk. 344, chapa ya Misri.

188

184

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 184

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ya uchambuzi wa hali za watu, hakika wameandika maudhui mbalimbali katika hali za watu wa hadithi wa mwanzo kutokana na kizazi kilichokuja baada ya Masahaba. Na sisi pia tunawaunganisha Maswahaba juu ya kizazi kilichokuja baada ya Maswahaba, na tunapima yote ya yule aliyesema haki na akaitendea kazi, tunamsifu kwa usifiaji mkubwa na uliyo mzuri. Natija ya usomaji: Huu ni mpaka wa imani na ukafiri, pia ni mpaka wa shirki na bidaa. Hakika vikundi vya Kiislamu kwa ujumla wake (isipokuwa waliopenda kupita kiasi na wale walioonesha uadui kwa Ali) wote wanaingia katika hadhira ya Uislamu, basi inakuwa ni wajibu kuheshimu damu zao na mali zao na vitu vyao na kila ambalo linahusiana na wao. Na hakika yule anayesimama kuukufurisha umma au makundi ya Waislamu, kwa hakika hufanya kwa chuki na upingaji, au lengo baya linalohudumia nguvu za ukafiri na ubeberu, na Mwenyezi Mungu (s.w.t) ndiye muongozaji hadi katika njia ya haki. Huu ni ugonjwa na hii ni dawa: Sidhani kuwa hakika yule mwenye mtazamo mzuri anaridhia yale ambayo yanafanywa na kundi la Dayesh 185

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 185

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kutokana na ukatili, mauaji, ubomoaji, uharibifu, utekaji wa watu na ndoa ya jihadi, na kufuatiwa na kuwaweka Waislamu wale wenye kumpwekesha Mwenyezi Mungu chini ya mwamvuli wa shirki. Hakika gonjwa hili limeanza kutapakaa katika miji ya Kiislamu hususani miongoni mwa vijana waliohamasishwa ambao nyoyo zao zinapiga mapigo ya jihadi kwa ajili ya kuichinja Tawhidi. Basi hapana budi kuzingâ&#x20AC;&#x2122;oa fikra hizi za kishetani ambazo zimevaa nguo ya Tawhidi kupitia hatua zifuatazo: 1.

Ukosoaji wa Fikra isiyo Sahihi yenye harufu ya Ukufurishaji wa vikundi vya Kiislamu:

Tunataja hapa majina ya baadhi ya wale waliochukua mfumo huu: Kwa kuwa kiuhalisia Ibn Taymiyya ni mwenye imani ya kuwa Mungu ana kiwiliwili, lakini ni mwenye kudhihirisha kinyume chake alisema kinaga ubaga uwepo wa upande wa Mwenyezi Mungu (s.w.t) na kwamba yeye ametulia katika kiti Chake cha enzi, anasema katika ukanushaji wa nadharia ya Waislamu kuhusu Mwenyezi Mungu (s.w.t) ambapo wao wanaona sio mwenye mwili na hana upande wala mahali fulani, anasema: â&#x20AC;&#x153;Ama uthibitisho wa uwepo wa yule mwenye kujitegemea mwenyewe ambaye haashiriwi wala hayupo ndani ya ulimwengu wala nje yake, hili ni 186

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 186

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

miongoni mwa mambo ambayo akili inajua ni muhali na batili.”189 Unaona hakika yeye analenga katika maneno yake haya, Waislamu wote wenye kumtakasa na kumwepusha Mwenyezi Mungu (s.w.t) na sifa zisizofaa, na anawatuhumu kwa kutoka katika dini, ni ipi dhana yako kwa yule anayemfanya Ibn Taymiyya kuwa ni Sheikh wa Uislamu, na yanatoka kwake yale ambayo hayastahili na yenye fedheha!! Na sio maneno haya pekee, bali yako maneno mengi anamkufurisha kimya kimya au wazi wazi yule ambaye anayetofautiana na fikra yake, basi anasema: “Yule atakayesema mimi ni shafii kisharia na Ash’ari kiitikadi, tutamwambia: Haya ni kati ya yale yenye kupingana bali ni yenye kumtoa mtu katika dini.”190 Mimi sijui ulazima wowote baina ya ufuataji wa Shaafi katika Fikihi na kurejea katika itikadi hadi kwa Sheikh Ash’ariy ambaye alikuwa miongoni mwa wafuasi wa Shafii katika Fikihi. Basi juu ya mwangaza wa fatwa hii theluthi ya Ahlu Sunna au zaidi ni wenye kuritadi, anahalalisha damu zao na mali zao na anawatenganisha na wake zao. Na ama Muhammad bin Abdul-Wahab basi wala hakuona taabu wala uzito, basi anasema katika barua Minhaajul-Sunna Nabawiyya, Juz. 2, uk. 334 cha Ibn Taymiyya. Majmuu’atul-Fataawa Juz. 4, uk. 106.

189 190

187

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 187

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

yake ya nne yenye kumaanisha misingi minne ya dini, inachanganua kati ya waumini na washirikina; kanuni ya nne: Basi jua hakika shirki ya wale wa awali ni nyepesi zaidi kuliko shirki ya watu wa zama zetu hizi. Hakika watu wa mwanzo hawakufanya shirki wala hawakuomba Malaika, Mawalii na masanamu pamoja na Mwenyezi Mungu ila katika raha. Na ama katika shida walikuwa wanafanya ikhlasi kwa Mwenyezi Mungu katika dua, na hilo linajulishwa na kauli ya Mola Manani:

‫ض َّل َم ْن تَ ْد ُعونَ إِ اَّل إِيَّاهُ ۖ فَلَ َّما‬ َ ‫َوإِ َذا َم َّس ُك ُم الضُّ رُّ فِي ْالبَحْ ِر‬ ُ ‫ال ْن َس‬ ‫ان َكفُورًا‬ ِ ْ‫نَجَّا ُك ْم إِلَى ْالبَ ِّر أَ ْع َرضْ تُ ْم ۚ َو َكانَ إ‬ ‘Na inapowagusa dhara katika bahari, hao wanaowaomba wanapotea, isipokuwa Yeye tu. Anapowaokoa mkafika nchi kavu mnageuka. Na mtu amekuwa mwingi wa kukanusha.’191

‫صينَ لَهُ ال ِّدينَ فَلَ َّما نَجَّاهُ ْم‬ ِ ِ‫فَإِ َذا َر ِكبُوا فِي ْالفُ ْل ِك َد َع ُوا للاهَّ َ ُم ْخل‬ َ‫إِلَى ْالبَ ِّر إِ َذا هُ ْم يُ ْش ِر ُكون‬ َ‫لِيَ ْكفُرُوا بِ َما آتَ ْينَاهُ ْم َولِيَتَ َمتَّعُوا ۖ فَ َسوْ فَ يَ ْعلَ ُمون‬ “Na wanapopanda katika jahazi, humwomba Mwenyezi Mungu kwa kumsafia dini, lakini anapowaokoa wakafika nchi kavu mara wanamshirikisha. Ili wapate kuya Sura 17 aya 67.

191

188

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 188

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

kana tuliyowapa na wapate kustarehe. Punde watajua.” Surat Al-Ankabut 29:65-66.

Na kwa hivyo imebainika tofauti ya shirki ya watu wa zama hizi na shirki ya watu wa zama za awali.”192 Huu ni mfano miongoni mwa maneno yake, na ila basi katika maudhui nyingi kutoka katika kitabu Kashful-Shubhaat anawakufurisha Waislamu wote, miongoni mwa maneno yake: Na utakapohakikisha kwamba wao ni wenye kukiri kwa hili – anakusudia hakika Mwenyezi Mungu yeye ni muumbaji mtoaji riziki – na kwamba yeye hajawaingiza hao katika Tawhidi ambayo amewalingania kwayo Mtume , na umejua hakika Tawhidi ambayo aliyoipinga yeye ni (Tawhidi ya ibada), ambayo washirikina wa zama hizi wanaiita ni itikadi.”193 Na katika kutolea maelezo paragrafu hii, Sheikh Hasan bin Farhan Maliki anasema: Mwenyezi Mungu amsamehe Sheikh Muhammad, katika andiko hili upo ukufurishaji wa wazi kwa wanazuoni wa Kiislamu katika zama zake au miongoni mwao. Na ikiwa anakusudia wale wote ambao wanatamka neno la “itikadi” katika vitabu vya itikadi, hakika amewakufurisha wa Angalia: Kashful-Shubhaat fi Tawhiid, uk. 40, chapa ya Salafiyat uk. 1390 H. na hakika limetangulia andiko kwa ukamilifu wake mwanzoni mwa barua ya nne. 193 Kashful-Shubhaat fi Tawhid, uk. 413. 192

189

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 189

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

nazuoni wote katika zama zake. Na ikiwa anakusudia itikadi mahsusi (itikadi ya masufi) kwa hakika amewakufurisha baadhi ya wanazuoni bila ya kuchunguza maelezo yao. Basi utoaji maelezo ni kizuizi kikubwa miongoni mwa vizuizi vya ukufurishaji. Na ikiwa amekusudia ya kwanza kuhusiana na ukufurishaji uliojificha ambao haudiriki huo kila msomaji, basi yanakuwa makusudio ya Sheikh ya washirikina katika zama zake ni hao ambao wana vitabu wanavyoviita “itikadi” na hivi havipo katika umma isipokuwa umma wa Waislamu.”194 2.

Utoharishaji wa ratiba za masomo katika baadhi ya Nchi:

Hakika baadhi ya wizara za malezi na elimu katika baadhi ya nchi zimeingiza katika ratiba za masomo fikra za kiwahabi katika ukufurishaji wa Waislamu, na hufudishwa fikra hizi kwa wanafunzi wa shule kwa vidato tofauti. Na sisi tunataja mifano ya muhtasari kati ya muhtasari wa malezi ya Kiislamu ya darasa la kumi katika nchi ya Kuwait, hakika umekuja chini ya anuani ya ‘vibatilishaji vya tawhid’: Shirki ipo ya aina mbili: Da’iyat wa laysa Nabiyyan, uk. 43 cha Hasan bi Farhan Mliki.

194

190

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 190

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Shirki kubwa: Nayo ni kuelekeza kitu katika aina za ibada kwa asiyekuwa Mwenyezi Mungu (s.w.t), kama vile dua kwa asiyekuwa Mwenyezi Mungu (s.w.t), au kujikurubisha katika uchinjaji na uwekaji wa nadhiri kwa asiyekuwa Mwenyezi Mungu miongoni mwa makaburi, majini na mashetani. Na hofu ya kuogopa wafu au wengineo wasije kumdhuru yeye au kumfanya mgonjwa. Na ibada isiyokuwa ya Mwenyezi Mungu kama ya wale ambao wamemwabudu ndama, nyota, mawe na masanamu, Mwenyezi Mungu (s.w.t) amesema:

ِ َّ‫ون للاه‬ ِ ‫َويَ ْعبُ ُدونَ ِم ْن ُد‬ “Na wanaabudu wasiokuwa Mwenyezi Mungu…”195

Kisha hakika yeye ameweka jedwali anafarikisha kwalo baina ya hukumu ya shirki kubwa na shirki ndogo, basi anataja kuhusiana na itikadi ya shirki kubwa inayomtoa mtu katika Uislamu, na kuhusiana na adhabu, basi ni adhabu ya shirki kubwa nayo ni kuhalalishwa damu ya mshirikina na mali yake na kudumu kwake motoni.196 Surat Yunus 10:18. Angalia: Malezi ya Kiislamu ya darasa la kumi katika nchi ya Kuwait uk. 22-23, na 44-45, chapa ya pili mwaka 1423 H, amenukuu kutoka kitabu Tathiirul-Manahij minal-Takfiir uk. 10 cha sheikh Abdullah Dashti.

195 196

191

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 191

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na hapa yapo mambo mengine katika kutibu mushkeli huu, tunataja hayo kwa ufupi: Kudhihirisha bayana msimamo wa kisharia wa kupiga vita ukufurishaji wa mmoja kati ya watu wa Kibla (Waislamu), kwa msingi wa ikhtilafu za kimadhehebu na itikadi zilizo maarufu katika umma. Na kuharamisha makosa ya jinai na kutekeleza matendo ya kikatili na kigaidi. Kuwatahadharisha wanajamii na kuwafanya watambuzi kupitia muhtasari (syllabus) za ufundishaji, barua za kilimwengu, na mimbari za hotuba za kidini, kutokana na shari ya maelekezo ya ukufurishaji. Basi wayafanyayo wakufurishaji ndio mabaya zaidi ambayo inapasa kuyakemea na kusimama mbele yake kuyazuia katika zama hizi. Tueneze utamaduni wa Kiislamu, na mafunzo yake yaliyotukuka katika kufanya undugu, kuoneana huruma, kupendana na kusameheana kati ya Waislamu, bali baina ya wanadamu wote kwa ujumla, kwani basi watu wako makundi mawili; ama ni ndugu yako katika dini au binadamu mwenzako; kama alivyosema AmirulMuuminina Ali ď &#x201E;. La msingi ni kufanya mazungumzo na kukurubiana na kuungana baina ya viongozi wa madhehebu ya Ki192

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 192

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

islamu, na viongozi wa umma, na taasisi za jumuiya za miji. Kuendelea kufanya juhudi na kuongeza nguvu za kukabiliana na vikundi vya ukufurishaji kupitia uwekaji wa makongamano na mikutano mbali mbali, na kazi za kielimu na utangazaji, na uanzishaji wa kamati zenye kufatilia maazimio na maoni mbali mbali yaliyotolewa katika kongamano. Maneno ya kuhitimisha yaliyotolewa katika ufungaji wa kongamano, kuhusu njia za kukabiliana na vuguvugu hili la ukufurishaji, na hakika imetolewa ishara kwalo kuelekea mambo saba, inawezekana kuchangia katika kukabiliana na vuguvugu potofu lililopotoka. Na matarajio kutoka kwa wanazuoni, wanafikra na wakufunzi wa vyuo vikuu katika miji ya Kiislamu, wafanye kazi juu ya kujibu fitna hii ambayo imetia machungu umma wa Kiislamu, kutokana na mambo ambayo tumeyatolea ishara kwayo, au kutokana na yale ambayo huwasaidia wao kutumia njia mbali mbali na mbinu nyingi, na kwa Mwenyezi Mungu tunaomba uwezeshwaji. Ja’far Subhani.

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‬ 193

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 193

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema Mwenye kurehemu.

Sifa zote njema zinamstahiki Mwenyezi Mungu, Mola Mlezi wa walimwengu, na rehema na amani ziwe juu ya mbora wa Manabii na Mitume Wake, Mtume Muhammad na Aali zake watoharifu. Tunawakaribisha ndugu wanazuoni waliohudhuria kongamano hili tukufu ambao wamehisi hatari ya msimamo, wakabadilisha ulinganio na wakatukumbusha sisi kwa tafiti zao na fikra zao nzuri (zilizotukuka). Shukurani ni za Mwenyezi Mungu kwa kazi zao Naye ndiye atakayewalipa wao. Vipi tutakabiliana na vuguvugu la ÂUkufurishaji? Hakika maneno haya mazuri ambayo tumeyasikia kwa umakini mkubwa, kutoka kwa walimu na wanazuoni wafasaha mbali mbali, wote wanaeleza kwamba hakika watukufu wanakanusha ukufurishaji wa aina zake zote. Na wanaitakidi kwamba yeye ni kinyume cha mafundisho ya Uislamu na misingi yake, na anasimama kwa kuzielekea fatwa za mafakihi wa Kiislamu wenye kukataa ukufurishaji wa Waislamu isipokuwa ikiwa utathibiti ukafiri wa mmoja miongoni mwao mbele ya mahakama ya kisharia inayojua uwezo na vigezo vya ukafiri na imani. 194

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 194

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Hakuna shaka hakika kongamano hili lina jukumu kubwa katika kubatilisha itikadi hii ya ukufurishaji, kama vile fatwa za wanazuoni wa Kiislamu kwa hakika zina athari chanya zinazotakiwa katika njia hii. Hasahasa wakikusanyika juu ya suala hili, isipokuwa jambo lililo wazi ni kwamba haiwezekani kutosheka na hayo, bali kunawajibika kuwekwa mipango na ratiba endelevu ya kivitendo juu ya jambo hili. Kwa kujengea hayo tunatoa wosia kwa haya yafuatayo: Mosi: Inatulazimu kuwafanya vijana wa Kiislamu wawe na mwamko na uelewa kupitia muhtasari na mitaala ya ufundishaji, pia vyombo vya habari vya ulimwengu hali kadhalika mimbari za wahutubiaji wa kidini kuelezea hatari ya mielekeo ya kifikra. Na kwamba hayo ni makubwa ya uovu ambao ni wajibu kukataza na kusimama mbele yake katika zama hizi. Na lau utakuwapo uovu katika jamii basi ni wajibu kuukataa na kuukemea vikali, basi kuwakufurisha Waislamu ambao wanaswali, wanafunga, wanatoa zaka na wanahiji kwa hakika ni uovu mkubwa zaidi unaofikiriwa ulimwenguni, ambapo Mwislamu anamuua ndugu yake Mwislamu na anatekeleza kupitia hilo malengo ya nguvu za shari na wapitukaji mipaka

195

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 195

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ambao wanajiweka karibu na umma, na katika utangulizi wake ni Mazayuni. Pili: Kueneza utamaduni wa Kiislamu na mafundisho yake ambayo yanalingania katika undugu, mapenzi na kusameheana baina ya Waislamu, bali baina ya wanadamu wote kwa ujumla. Kama vile alivyosema Imam Ali  kuhusiana na watu: “Watu wapo makundi mawili ama ni ndugu yako katika dini, au mfano wako katika ubinadamu.” Na yote ni haki juu ya mtu Mwislamu, lakini fitna ya ukufurishaji na yale ambayo yameafikiana nayo kuhusiana na vitendo vya jinai ya kutisha ambavyo vimetekelezwa na magaidi kwa hakika vimechafua – kwa masikitiko makubwa – sura ya Uislamu safi kwa wasiokuwa Waislamu, bali hata katika ubongo wa watu dhaifu miongoni mwa Waislamu, kana kwamba Uislamu ni dini ya umwagaji damu na haina hata chembe ya huruma, upole na ubinadamu. Na kama vile hakuna maneno ya Mwenyezi Mungu (s.w.t) yanayosema: “Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema Mwenye kurehemu.” ambayo Mwislamu anaanza kwa hayo matendo yake na maneno yake. Tatu: Zimefanywa juhudi kubwa kwa ajili ya kueleza kwa undani na kwa kina mazungumzo na ukurubishaji na kuwaunganisha baina ya viongozi wa mad-

196

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 196

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hehebu, na wale wenye kushika hatamu ya madaraka ya umma wa Kiislamu na vyuo vya dini vya ulimwenguni, na vyuo vikuu vya Kiislamu na vituo vya masomo ya juu. Hakika yanayowakusanya wao ni mengi zaidi kuliko yale yanayowatofautisha kama vile alivyosema mshairi Nayl: Hakika inayotukusanya sisi ni itikadi â&#x20AC;&#x201C; na inatuweka pamoja dini ya uongofu kwa ufuataji. Na Uislamu unaleta upendo katika nyoyo zetu â&#x20AC;&#x201C; vyovyote tutakavyokuwa makundi. Nne: Hakika kongamano hili ni lenye faida mno kwa namna ambayo limekusanya idadi kubwa ya wanazuoni wa Kiislamu na wanafikra wao. Kwa hakika walikuwa ni kitu kimoja na wakabainisha hatari iliyokuwepo, na wataibeba fikra hii ya kongamano kwa ajili ya miji yao, pamoja na hivyo kongamano hili pekee halitoshi kabisa, katika kuhakiki malengo yake. Na kwa hivyo tunatoa rai juu ya mchakato huu kuendelea kuhusiana na ijitimai na mikusanyiko mbali mbali muda na muda mwingine, mbali na mizozo ya mtu binafsi na uegemeaji wa upande mmoja. Bali tunatoa rai kuhusu hayo kwamba, iundwe kamati ya utekelezaji itakayofuatilia maudhui haya muda baada ya muda, na 197

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 197

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

iwe mnyororo wenye kuungana kati ya wahakiki, wanafikra na viongozi wa Kiislamu. Na linalojulikana ni kwamba kamati hii ina wajibu kiviwezesha vyombo vya habari vilivyoendelea ili ubainike msimamao sahihi wa Uislamu kwa vijana waliohamasika kila mahali ulimwenguni. Na miongoni mwa mambo ya wajibu kwa kamati hii ni kujibu mambo ya utata ya wakufurishaji ambayo wanayaeneza katika majarida yao na katika mitandoa yao ya kijamii, mpaka haki ibainike kwa yule anayeitaka haki, na kumrudisha yule aliyeghururika kwayo. Tano: Hakuna shaka kwamba baina ya Waislamu zipo tofauti nyingi katika masâ&#x20AC;&#x2122;ala ya kiitikadi na kifikihi, na kila mmoja ana dalili yake kwa yale anayoyaitakidi au anayoyatolea fatwa kwayo, lakini lililo wajibu katika kujua madhehebu yoyote ile ni kurejea katika vyanzo rejea vyake vya asili vilivyotungwa kwa kalamu ya wanazuoni wake. Na kutotegemea kila kitabu kilichoandikwa kwa jina la madhehebu. Hakika kutegemea nukuu za wengine nayo ni miongoni mwa sababu za msingi za mfarakano na kutengana. Na sisi hatutaki kuleta mifano au kutaja kitu, lakini mimi ninaitakidi kwamba tofauti nyingi zilizipo vinywani mwetu au kwenye vitabu, chanzo chake ni upuuziaji na kuacha kujua uhakika wa madhehebu mengine. 198

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 198

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na miongoni mwa ajabu za zama (ninayoishi ninaona maajabu ya dahari) nayo ni yale tunayoyasikia muda baada ya muda, hakika baadhi ya mawaziri wa nchi za kiarabu wanachukia ugaidi na vitendo vya ukufurishaji, na wanaeleza kitendo chao hiki kuwa kipo mbali na roho ya Uislamu, katika wakati ambao wananyamaza baadhi ya wale ambao walipaswa kulikemea hili!! Sita: Utoharishaji wa muhtasari wa ufundishaji kutokana na mengi ya ukufurishaji, ambapo muhtasari wa masomo kuhusiana na hilo una athari mahsusi katika ukuaji wa fikra hii katika akili zinazochipukia. Na kati ya yale ambayo yanasikitisha katika hilo ni kwamba mitaala ya ufundishaji katika idadi kubwa miongoni mwa nchi za Kiislamu, inapanda mbegu hii ya upotokaji kuelekea upande wa akili za wanafunzi. Maadamu husomeshwa katika shule za awali na shule za kidini kauli ya msemaji: Hakika shirki ya watu wa mwanzo ni nyepesi zaidi kuliko shirki ya watu wa zama hizi.197 Basi ugaidi unabakia wenye kuendelea maadamu masomo yamejengeka juu ya rai hizi. Bali ninasema: Hakika ugaidi unabakia wenye kuendelea maadamu muhtasari na mitaala ya masomo â&#x20AC;&#x201A; Kashful-Shubhaat, uk. 11.

197

199

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 199

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

inatilia mkazo – mfano – juu ya kufanya tawasuli kwa Manabii na Mitume kuwa nayo ni shirki kubwa.198 Au maadamu tunaona mawaziri wa wizara za habari wanaruhusu usambazaji wa vitabu ambavyo vinaingiza fikra za wahafidhina, ambazo zitawasha moto wa mizozo na ikhtilafu na kupelekea migawanyiko ya vikundi. Saba: Hakika mizizi ya vuguvugu hili la ukufurishaji inarejea aghalabu katika ufahamu wa mkosoaji kutokana na mafuhumu ya imani na ukafiri au tawhid, shirki na bidaa. Na tunatoa maoni ya kufanywa kongamano kuhusu mafuhumu hizi ili kuweka mipaka na ubainifu. Na ambalo linaongezea udharura juu ya hilo ni kwamba, wengi miongoni mwa viongozi wa kundi hili wanatekeleza sana juu ya Waislamu aya zilizoteremka kwa haki ya washirikina, hali ambapo wao hawatofautishi kati ya bidaa ya kilugha na bidaa ya kisharia. Haya ni maelekezo yetu kwa wahudhuriaji wa kongamano hili, Mwenyezi Mungu awahifadhi na awafikishe hao kwa kila heri na wema, huenda ikawa ni sehemu ya kukubaliwa na kupata radhi za Mwenyezi Mungu. Tarbiyatul-Islamiyya li Swaffi Taas’iunfil-Daulatil-Kuwait uk. 22-23, chapa 2 mwaka 1423 H.

198

200

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 200

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Na Mwenyezi Mungu yupo nyuma ya makusudio. Ja’far Subhaani. Qum takatifu. Taasisi ya Imam Swadiq .

201

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 201

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

VYANZO NA VITABU REJEA 1.

Qur’ani tukufu.

Herufi A. 2. Ihkamul-Ihkam Sharh Umdat Ahkam cha ibn Daqiiq Abdi, chapa ya Sunnat Muhammadiyya. 3. Irshaad Saari li Sharh Sahihi Bukhari cha Ahmad bin Muhammad Qastwalani, chapa ya kubra Ameiriyya, Misri chapa ya saba mwaka 1323H. 4. l-Iqtiswad fil-iitikad cha Muhammad bin Muhammad Ghazaly, Daarul-Kutubi ilmiyya 1424H. 5.

Al-Ummu cha Muhammad bin Idris Shafii, DaarulFikri cha uchapaji, usambazaji na ugawaji, Beirut, chapa ya pili 1403H.

Ansaabul-Ashraaf cha Ahmad bin Yahya Baladhury, kimehakikiwa na Suhayl Zakar na Riyadh Zakaly, Darul-Fikri, Beirut chapa ya kwanza mwaka 1417H.

Itharul-Haqqi a’lal-Khalqi cha Ibn Waziri, Muhammad bin Ibrahim, Darul-Kutubil-ilmiyya, Beirut, chapa ya pili mwaka 1407H.

202

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 202

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

Herufi Bau 8.

Buhuth fi Milal wa Nihal, cha Ja’far Subhani, Muassasat Nashri Islamiy Qum.

9. Badr Twali’ bi Mahasin min ba’ad Qarni Saabi’, cha Muhammad bin Ali Shawkani, Darul-Ma’rifa Herufi Taau 10. Tarikh Rusul wal-Muluk (Tarikh Twabary) cha Muhammad bin Jarir Twabari, Darul-Turath, Beirut chapa ya pili mwaka 1387H. 11. Tadhkiratul-Khawas min Ummat fi dhikr Khaswais Aimmat, cha Sibtwi bin Jawzi, Manshurat Shariif Radhawy, Qum chapa ya kwanza mwaka 1418H. 12. Tat-hiirul-Manahij minl-Tkafiirm cha Abdullah Dashti, chapa ya kwanza mwaka 1428 H. Herufi Jiim 13. Jami’ul-Bayaan fi Taawilil-Qur’ani kimehakikiwa na kuandaliwa na sheikh Khalil Mays, DarulFikr cha uchapishaji, uenezaji na ugawaji, Beirut mwaka 1415H. 14. Jamiul-Swaghiir cha Abdul-Rahman bin Abi Bakar Suyutwi, Darul-Fikr cha uchapishaji, usamba203

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 203

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

zaji na ugawaji, Beirut chapa ya kwanza mwaka 1401H. 15. Jamiul-Musnad Sahihi Mukhtasar min Umuuri Rasuulillah  wa Sunnatihi wa Ayyamihi, kimehakikiwa na Muhammad Zuhair bin Nasir, Daru Tuuq Najaat, chapa ya kwanza mwaka 1422H. 16. Jamiul-Ahkamil-Qur’ani cha Muhammad bin Ahmad Qurtubi, kimehakikiwa na Hisham bin Samir Bukhari, Daru Alamul-kutubi Riyadh mwaka 1423H. 17. Jamiul-Kalam cha Muhammad bin Hasan Najafi, kimehakikiwa na kuwekewa mstari wa pambizo na sheikh Abbasi Qaychani, Darul-Kutubil-Islamiyya, Tehran chapa ya pili, mwaka 1365 HS. Herufi Daal 18. Da’iyat walaysa Nabiyyan, cha Hasan bin Farhan Maliki, Darul-Raazi cha uchapishaji na usambazaji, Amman chapa ya kwanza 1425H. 19. Durrul-Manthuur fi Tafsiir Manthuur cha Jalalu Diin Suyutwi, Darul-Fikri Beirut. 20. Duraru Saniyyat fi Ajwibat Najdiyyat cha Ulamau Najd, kimehakikiwa na Abdul-Rahman bin Mu204

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 204

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

hammad bin Qasim, Mawqiu Maktabatul-Madaniyya Raqamiyya, chapa ya sita mwaka 1417H. Herufi Dhaal 21. Dhahiratu fi ilmil-Kalam cha Ali bin Husein Sharif Murtadha, Muassasat Nashri Islamiyya, Qum mwaka 1411H. Herufi Raau 22. Raddul-Muhtar Aâ&#x20AC;&#x2122;la Mukhtar cha ibn Abidiina, Muhammad bin Amiin bin Umar, Darul-Fikri Beirut chapa ya pili mwaka 1412H. Herufi Siin 23. Sunan Ibn Maaja cha ibn Maaja Qazwiini, kimehakikiwa na Muhammad Fuad Abdul-Baaqi, Daru Ihyaail-Kutubil-Arabiyat. 24. Sunan Tirmidhi cha Muhammad bin Isa Tirmidhi, kimehakikiwa na kusahihishwa na Abdul-Rahman Muhammad Uthman Darul-Fikari kimechapwa, kusambazwa na kugaiwa, Beirut chapa ya pili mwaka 1403H. 25. Sunan Sughra cha Ahmad bin Shuaib Nasaai, kimehakikiwa na Abdul-Fattah Abu Ghuddat, Maktab ya machapisho ya Kiislamu, Halab, chapa ya pili mwaka 1406H. 205

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 205

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

26. Sunanul-Kubra cha Ahmad bin Husein Bayhaqi, kimehakikiwa na Muhammad bin Abdul-Qadir Atwai, Darul-Kutubil-Ilmiya, Beirut chapa ya tatu mwaka 1424H. 27. Siiratul-Nabawiyya cha Ibn Kathiir Damishqi, Ismail bin Umar, kimehakikiwa na Mustafa AbdulWahid, Darul-Maâ&#x20AC;&#x2122;rifat kimechapishwa, kusambazwa na kugaiwa, Beirut mwaka 1395H. 28. Siiratul-Nabawiyya cha Ibn Hisham Humeiry, Abdul-Malik, kimehakikiwa na kuwekwa irabu na kuwekwa mstari wa pambizo na Muhammad Muhyi-Diin Abdul-Hamiid, Maktabatu Muhammad Ali Swabiih na watoto wake, Qairo mwaka 1383H. Herufi Shiin 29. Sharhul-Usuulul-Khamsa cha Abdul-Jabbar bin Ahmad, kimehakikiwa na Abdul-Kariim Uthuman, maktabat Wahbat kimepigwa chapa na kusambazwa, Qairo mwaka 1383H. 30. Sharhul-Maqaswid fi ilmil-Kalaam cha Masoud bin Umar Taftazaani; kimesambazwa na Sharif Ridhawy, Qum chapa ya kwanza mwaka 1409H.

206

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 206

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

31. Sharh Mawaqif, nashru Shariif Ridhawy, Qum chapa ya kwanza mwaka 1325H. Herufi Swaad 32. Sihahu Taajul-Lughat wa Sihahull-Arabiyyat cha Ismail bin Hamad Jawhari, kimehakikiwa na Ahmad Abdul-Ghafuur Atwar, Darul-Ilmi lil-Malayiin, Beirut chapa ya nne mwaka 1407H. 33. Sahifatul-Sajjadiyyat Kamilat cha imam ZaynulAbidiina , kimehakikiwa na Abdul-Rahiim Afshaary Zanjani, Muassasat Nashr Islamiy Taabi’at lil-Jama’t Mudarrisiina, Qum mwaka 1404H. Herufi A’in 34. U’rwatul-Uthqa cha Muhammad Kadhim Yazdi, kimehakikiwa na kusambazwa na Muassasat Nashr Islamiy Tabi’at lil-Jama’at Mudarrisiina Qum Musharrafat, chapa ya kwanza mwaka 1417H. 35. I’lalul-Sharai’ cha Muhammad bin Ali Babawayh Saduq, Maktabat Daruwayh, Qum chapa ya kwanza mwaka 1386H. Herufi Ghayn 36. Gharaibul-Qur’ani wa Raghaibul-Furqaan cha Hasan bin Muhammad Naysapuury, kimehakiki207

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 207

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

wa na Sheikh Zakaria Umeirat, Darul-Kutubililmiya, Beyrut, chapa ya kwanza mwaka 1416H. Herufi Faau 37. Fat-hul-Baari Sharhu Sahihu Bukhari cha Ibn Hajar A’sqalaani Ahmad bin Ali, Darul-Ma’rifat Beirut mwaka 1379H. 38. Faswlu fi Milal wa Ahwaai wa Nihal cha Ibn Hazmi Andulusi, Ali bin Ahmad, Daru Swadir, Beirut chapa ya kwanza mwaka 1317H. Herufi Qaaf 39. Qawaidul-Maraam fi ilmil-Kalam cha Ibn Maytham Bahran, kimehakikiwa na Sayyid Ahmad Huseiny, maktabat Ayatullah Udhma Mar’ashi Najafi, chapa ya pili mwaka 1406H. Herufi Kaaf 40. Kaafi cha Muhammad bin Yakub Kulayni, kimesahihishwa na kutolewa maelezo na Ali Akbar Ghaffary, Darul-Kutubil-Islamiy, Tehran, chapa ya tatu mwaka 1367 HS. 41. Kashaf An Haqaiq Ghawamidh Tanziil cha Mahmuud bin A’mru Zamakhshary, Darul-KutubilAraby, Beirut chapa ya tatu mwaka 1407H. 208

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 208

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

42. Kashful-Shubhaat cha Muhammad bin AbdulWahab, wizara ya mambo ya Uislamu na Waqf na Da’wat wal-Irshaad, Mamlakat Arabiyyat Sau’diyya, chapa ya kwanza mwaka 1416H. 43. Kashful-Lithaam cha Muhammad bin Hasan Fadhil Hindy, kimehakikiwa na kusambazwa na Muassasat Nashru Islamiy Tabi’at lil-Jama’at Mudarrisiina Qum chapa ya kwanza mwaka 1416H. 44. Kanzul-Ummal fi Sunan Aq-waal wal-Af-a’l cha Ali bin Hassam Muttaqi Hindi, kimehakikiwa na Bakri Hayyan na Swafwat Siqaa, Muassasat Risaalat, chapa ya tano mwaka 1401H. Herufi Miim 45. Majmaul-Bayaan cha sheikh Twabari, kimehakikiwa na kutolewa maelezo na kamati ya wanazuoni na wahakiki waliobobea, chapa ya kwanza, Muassasat A’lamiy Beirut mwaka 1415H. 46. Majmaul-Faaidat cha Ahmad Urdubiily, kimehakikiwa na Mujtaba Iraqi, Ali Panahu Ushtiharidi, Hasan Yazdi Isfahani, Muassasat NashrulIslamy Tabi’at lil-Jama’at Mudarrisiina, Qum musharaf mwaka 1404H.

209

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 209

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

47. Majmaul-Fatawa kimehakikiwa na Abdul-Rahman bin Muhammad bin Qasim, Majmaul-Mulk Fahad kinachochapisha msahaf sharif, Madina Munawwar mwaka 1416H. 48. Al-Mustadraku A’la Sahihayn cha Muhammad bin Abdullah Naysapuuri, Darul-Ma’rifat Beirut. 49. Mustanad Shi’a cha Ahmad bin Muhammad Mahdi Niraqi, kimehakikiwa na kusambazwa na Muassasat Aalul-Bayt  Li Ihyaai Turaath, Qum chapa ya kwanza mwaka 1415H. 50. Musnad Ahmad bin Muhamma bin Hanbal Shaybaani, Daru Swadir, Beirut. 51. Al-Musnad Swahihi Mukhtasar binaqli Adl a’n ila Rasuullah  (Sahihi Muslim) kimehakikiwa na Muhammad Fuadi Abdul-Baaqi, Darul-Fikri, Beirut. 52. Al-Mustalahatul-Arba’t fil-Qur’ani cha Abi A’la Mawdudi, kimewekwa irabu na Muhammad Kadhim Sibaq Damishq. 53. Al-Muswannaf fi Ahadiith wal-Athaar cha Ibn Abi Shayba, Abdullah bin Muhammad, kimehakikiwa na kutolewa maelezo na Said Liham, Darul-Fikri

210

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 210

7/18/2017 3:09:53 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

cha uchapishaji, usambazaji na ugawaji, Beirut chapa ya kwanza mwaka 1409H. 54. Mafatiihul-Ghayb cha Muhammad bin Umar Raazi, chapa ya pili. 55. Al-Mufradaat fi Ghariibil-Qur’ani cha Husein bin Muhammad Raghib Isfahani, kimehakikiwa na Swafwan Adnan Daudy, Darul-Qalam DarulShamiyat, Damishq, Beirut chapa ya kwanza mwaka 1412H. 56. Ma’limul-Tanziil fi tafsir Qur’ani cha Husein bin Masoud Baghawy, kimehakikiwa na Khalid Abdil-Rahman I’ku, Darul-Ma’arifa Beirut. 57. Mu’jamu Maqayiis Lughat cha Ahmad bin Faris Qazwiini Raazi, kimehakikiwa na Abdul-Salaam Muhammad Harun, Darul-Fikar mwaka 1399H. 58. Minhaj Sunnat Nabawiyya fi Naqdh Kalaam Shi’a Qadariyya, cha Ibn Taymiyya, Ahmad bin AbdulHaliim, kimehakikiwa na Muhammad Rashad Salim, Jami’at Imam Muhammad bin Sa’ud Islamiyyan, chapa ya kwanza mwaka 1406H. 59. Minhaj Sharh Sahihi Muslim bin Hajjaj, Yahya bin Sharaf Nawawy, Daru Ihyaai Turaath Araby, Beirut chapa ya pili mwaka 1392H. 211

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 211

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

60. Mawaqif cha Abdul-Rahman bin Ahmad Aiyji, kimehakikiwa na Abdul-Rahman Umeirat, DaralJayl, Beirut 1417H. Herufi Nuun 61. Nahjul-Balaaghah, hutba Imam Ali , Sharh Sheikh Muhammad bin Abdih, Daru Dhakhair, Qum chapa ya kwanza 1412H. Herufi Wau 62. Wafaul-Wafai bi Akhbaari Darul-Mustafa cha Ali bin Abdillah Sam’udi, Darul-Kutubil-Ilmiya, Beirut chapa ya kwanza1419H. 63. Waq’atu Suffin, Nasru bin Muzahim Manq’ury, kimehakikiwa na kutolewa maelezo na AbdulSalaam Muhammad Harun, Muassasat Arabiyyat Hadith kimepigwa chapa, kusambazwa na kugaiwa, Qairo, chapa ya pili mwaka 1382H. Herufi Yau 64. Al-Aliyaquut wa Jawahiir fi Bayaan A’qaid Akabir, cha Abdul-Wahab bin Ahmad Sha’raani, Darul-Kutubil-Ilmiya, Beirut chapa ya pili mwaka 2007AD.

212

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 212

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION: 1.

i) Qur’ani Tukufu – Pamoja na Tarjuma ya Kiswahili ii) Qur’an Al-Kariim - Tafsir Al-Kashif Juzuu ya kwanza mpaka Thelathini 2. Uharamisho wa Riba 3. Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Kwanza 4. Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Pili 5. Hekaya za Bahlul 6. Muhanga wa Imamu Husein (A.S.) 7. Mikingamo iliyomzunguka Imamu Ali (a.s.) 8. Hijab vazi Bora 9. Ukweli wa Shia Ithnaashari 10. Madhambi Makuu 11. Mbingu imenikirimu 12. Abdallah Ibn Saba 13. Khadijatul Kubra 14. Utumwa 15. Umakini katika Swala 16. Misingi ya Maarifa 17. Kanuni za Ndoa na maadili ya Familia 18. Bilal wa Afrika 19. Abudhar 20. Usahihi wa Historia ya Uislamu na Waislamu 213

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 213

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

21. Salman Farsi 22. Ammar Yasir 23. Qur’an na Hadithi 24. Elimu ya Nafsi 25. Yajue Madhehebu ya Shia 26. Ukusanyaji na Uhifadhi wa Qur’an Tukufu 27. Al-Wahda 28. Ponyo kutoka katika Qur’an 29. Uislamu mfumo kamili wa maisha ya kijamii 30. Mashukio ya Akhera 31. Al Amali 32. Dua kwa Mujibu wa Ahlulbayt (a.s) 33. Udhuu kwa Mtazamo wa Qur’ani na Sunna 34. Haki za wanawake katika Uislamu 35. Mwenyezi Mungu na sifa zake 36. Kumswalia Mtume (s) 37. Nafasi za Ahlul Bayt (a.s) 38. Adhana 39. Upendo katika Ukristo na Uislamu 40. Qur’ani na Kuhifadhiwa Kwake 41. Maana ya laana na kutukana katika Qur’ani Tukufu 42. Kupaka juu ya khofu 43. Kukusanya Sala Mbili 44. Bismillah ni sehemu ya Qur’ani na husomwa kwa Jahara 45. Kuwaongoza vijana wa kizazi kipya

214

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 214

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

46. Kusujudu juu ya udongo 47. Kusheherekea Maulidi Ya Mtume (s) 48. Tarawehe 49. Malumbano baina ya Sunni na Shia 50. Kupunguza Swala safarini 51. Kufungua safarini 52. Umaasumu wa Manabii 53. Qur’an Yatoa Changamoto 54. as-Salaatu Khayrun Mina -’n Nawm 55. Uadilifu wa Masahaba 56. Dua e Kumayl 57. Sauti Ya Uadilifu wa Binadamu 58. Umaasumu wa Mitume - Faida Zake Na Lengo Lake 59. Umaasumu wa Mitume - Majibu Ya Aya Zenye Utata 60. Umaasumu wa Mitume - Umaasumu wa Mtume Muhammad (s) 61. Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Kwanza 62. Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Pili 63. Kuzuru Makaburi 64. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Kwanza 65. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Pili 66. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tatu 67. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Nne 68. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tano 69. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Sita 70. Tujifunze Misingi Ya Dini 215

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 215

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

71. Sala ni Nguzo ya Dini 72. Mikesha Ya Peshawar 73. Malezi Ya Mtoto Katika Uislamu 74. Ubora wa Imam â&#x20AC;&#x2DC;Ali na Ushia ndio njia iliyonyooka 75. Hukumu za Kifikihi zinazowahusu Wanawake 76. Liqaa-u-llaah 77. Muhammad (s) Mtume wa Allah 78. Amani na Jihadi Katika Uislamu 79. Uislamu Ulienea Vipi? 80. Uadilifu, Amani na Mtume Muhammad (s) 81. Dhana ya Ndoa ya Mitala na Ndoa za Mtume Muhammad (s) 82. Urejeo (al-Rajâ&#x20AC;&#x2122;ah) 83. Mazingira 84. Utokezo (al - Badau) 85. Hukumu ya kujenga juu ya makaburi 86. Swala ya maiti na kumlilia maiti 87. Uislamu na Uwingi wa Dini 88. Mtoto mwema 89. Adabu za Sokoni Na Njiani 90. Johari za hekima kwa vijana 91. Maalimul Madrasatain Sehemu ya Kwanza 92. Maalimul Madrasatain Sehemu ya Pili 93. Maalimul Madrasatain Sehemu ya Tatu 94. Tawasali (AT- TAWASSUL) 95. Imam Mahdi katika Usunni na Ushia 216

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 216

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

96. Hukumu za Mgonjwa 97. Sadaka yenye kuendelea 98. Msahafu wa Imam Ali 99. Maimamu wa Ahlul Bait â&#x20AC;&#x201C; Ujumbe na Jihadi 100. Idi Al-Ghadir 101. Kusoma sura zenye Sijda ya wajibu 102. Hukumu zinazomuhusu mkuu wa kazi na Mfanyakazi 103. Huduma ya Afya katika Uislamu 104. Sunna za Nabii Muhammad (saww) 105. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Kwanza) 106. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Pili) 107. Shahiid Mfiadini 108. Mwanamke Na Sharia 109. Ujumbe -Sehemu ya Kwanza 110. Ujumbe - Sehemu ya Pili 111. Ujumbe - Sehemu ya Tatu 112. Ujumbe - Sehemu ya Nne 113. Mariamu, Yesu na Ukristo kwa mtazamo wa Kiislamu 114. Hadithi ya Thaqalain 115. Ndoa ya Mutaa 116. Ukweli uliopotea sehemu ya Kwanza 117. Ukweli uliopotea sehemu ya Pili 118. Ukweli uliopotea sehemu ya Tatu 119. Ukweli uliopotea sehemu ya Nne 120. Ukweli uliopotea sehemu ya Tano

217

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 217

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

121. Mkutano wa Maulamaa wa Baghdad 122. Safari ya kuifuata Nuru 123. Fatima al-Zahra 124. Myahudi wa Kimataifa 125. Kuanzia ndoa hadi kuwa Wazazi 126. Visa vya kweli sehemu ya Kwanza 127. Visa vya kweli sehemu ya Pili 128. Elimu ya Ghaibu ya Maimamu 129. Mwanadamu na Mustakabali wake 130. Imam Ali (‘a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Kwanza) 131. mam Ali (‘a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Pili) 132. Khairul l’Bariyyah 133. Uislamu na mafunzo ya kimalezi 134. Vijana ni Hazina ya Uislamu 135. Adhana ni Ndoto au ni Wahyi? 136. Tabaruku 137. Saada Kamili – Kitabu cha Kiada cha Maadili 138. Vikao vya furaha 139. Shia asema haya Sunni asema haya Wewe wasemaje? 140. Visa vya wachamungu 141. Falsafa ya Dini 142. Kuhuzunika na Kuomboleza 143. Sunna katika Kitabu Fiqhi al-Sunnah 144. Mjadala wa Kiitikadi 218

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 218

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

145. Kuonekana kwa Allah 146. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Kwanza) 147. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Pili) 148. Ndugu na Jirani 149. Ushia ndani ya Usunni 150. Maswali na Majibu 151. Mafunzo ya hukmu za ibada 152. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 1 153. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 2 154. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 3 155. Abu Huraira 156. Vipengee kadhaa katika Swala ya Jamaa na Msikiti. 157. Mazingatio kutoka katika Qur’an - Sehemu ya Kwanza 158. Mazingatio kutoka kaitka Qur’an - Sehemu ya Pili 159. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya kwanza 160. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya Pili 161. Shia na Qur’ani – Majibu na Maelezo 162. Falsafa ya Mageuzi ya Imam Husein (a.s) 163. Amali za Mwezi Mtukufu wa Ramadhani 164. Elimu ya Tiba za Kiislamu - Matibabu ya Maimamu 165. Uislamu Safi 166. Majlisi za Imam Husein Majumbani 167. Je, Kufunga Mikono 168. Uislam wa Shia 169. Amali za Makka 219

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 219

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

170. Amali za Madina 171. Asili ya Madhehebu katika Uislamu 172. Sira ya Imam Ali kuhusu Waasi 173. Ukweli uliofichika katika neno la Allah 174. Uislamu na Mifumo ya Uchumi 175. Umoja wa Kiislamu na Furaha 176. Mas’ala ya Kifiqhi 177. Jifunze kusoma Qur’ani 178. as-Sahifatul Kamilah as-Sajjadiyyah 179. Hayya ‘Alaa Khayri’l-’Amal Katika Adhana 180. Ukweli kuhusu Funga ya Siku ya Ashura 181. Dua za Miezi Mitatu Mitukufu (Rajabu, Shaabani na Ramadhani) 182. Uadilifu katika Uislamu 183. Mahdi katika Sunna 184. Maswali Ya Uchunguzi Kuhusu Uislam 185. Kazi na Bidii ni njia ya maendeleo 186. Abu Talib – Jabali Imara la Imani 187. Ujenzi na Utakaso wa Nafsi 188. Vijana na Matarajio ya Baadaye 189. Historia maana na lengo la Usalafi 190. Ushia – Hoja na Majibu 191. Mateso ya Dhuria wa Mtume (saww) 192. Maombolezo – Msiba wa Bwana wa Mashahidi (a.s.) 193. Shahidi kwa Ajili ya Ubinadamu 194. Takwa 220

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 220

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

195. Upotoshaji Dhahiri katika (Turathi) Hazina ya Kiislamu 196. Amirul Muuminina (as) na Makhalifa 197. Tawheed Na Shirki 198. Kuvunja hoja iliyotumika kutetea Uimamu wa AbuBakr 199. Adabu za vikao na mazungumzo 200. Hija ya Kuaga 201. Uwazi baina ya Maslahi na Vikwazo 202. Fadhila za watukufu watano katika Sahih Sita 203. Mdahalo baina ya Mwanachuoni waKisunni na Kishia (Al- Muraja’aat) 204. Utawala na Uendeshaji katika Sera ya Imam Ali (as) 205. Imam Husain ni Mfumo wa Marekebisho na Mageuzi 206. Mtazamo kuhusu msuguano wa Kimadhehebu 207. Nchi na Uraia – Haki na wajibu kwa Taifa 208. Mtazamo wa Ibn Taymiyyah juu ya Imam Ali (as) 209. Uongozi wa Kidini – Maelekezo na Utekelezaji wa Kijamii 210. Maadili ya Ashura 211. Mshumaa – Shahidi na Kifo cha Kishahidi 212. Mizani ya Hekima – Hadithi za Ahlul Bait (as) – Sehemu ya Kwanza 213. Imam Ali na Mambo ya Umma 214. Imam Ali na Mfumo wa Usawa 215. Uimamu na Tamko la Kutawazwa 216. Mfumo wa Wilaya 217. Vipi Tutaishinda Hofu? 218. Kumswalia Mtume ni Ufunguo wa Utatuzi wa Matatizo 221

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 221

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

219. Maeneo ya Umma na Mali Zake 220. Nahju ‘L-Balagha– Majmua ya Khutba, Amri, Barua, Risala, Mawaidha na Semi za Amirul-Muuminin Ali bin Abu Talib (a.s.) 221. Mukhtar – Shujaa aliyelipiza kisasi dhidi ya wauaji wa Imam Husein (as) hapo Karbala 222. Mazingatio Katika Swala 223. Imam Hasan na Mfumo wa Kujenga Jamii 224. Vyakula Na Vinywaji 225. Kuelewa Rehema ya Mwenyezi Mungu 226. Imam Mahdi na Bishara ya Matumaini 227. Mtazamo Mpya - Wanawake katika Uislamu 228. Shia Na Sahaba - Majibu na Maelezo 229. Majanga Na Jukumu la Jamii 230. Shia Na Hadith - Majibu na Maelezo 231. Upotofu Ndani ya Kitabu cha Mitaala kwa Shule za Sekondari 232. Ugaidi Wa Kifikra Katika Medani Ya Kidini 233. Yafaayo kijamii 234. Uswalihina Dhahiri Na Batini Yake 235. Mkakati wa Kupambana na Ufakiri 236. Mwanamke Katika Harakati Za Mageuzi 237. Jihadi 238. Hija Katika Maneno Na Ujumbe Wa Imam Khomeini (R.A) 239. Tiba Ya Maradhi Ya Kimaadili 240. Yusuf Mkweli

222

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 222

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

241. Taqiyya Kwa Mujibu Wa Sheria Ya KIISLAMU 242. Imam Mahdi (A.S) Imam Wa Zama Hizi Na Kiongozi Wa Dunia 243. Talaka Tatu 244. Safari Ya Kuelekea Kwa Mwenyezi Mungu 245. Hotuba Za Kiislamu Juu Ya Haki Za Binadamu 246. Mashairi Ya Kijamii 247. Ngano Ya Kwamba Qur’ani Imebadilishwa 248. Wito Kwa Waumini: “Enyi Mlioamini” 249. Imam Husain (a.s) ni Utu na Kadhia 250. Imam Husain ni Kielelezo cha Kujitoa Muhanga na Fidia 251. Imam Mahdi ni Tumaini la Mataifa 252. Kuchagua Mchumba 253. Mazungumzo ya Umoja – Ukosoaji na Usahihishaji 254. Utamaduni wa Mwamko wa Kijamii 255. Hekima za kina za Swala 256. Kanuni za Sharia za Kiislamu 257. Utamaduni kufuatana na Qur’ani na Utekelezaji wa Kivitendo (Sehemu ya Kwanza) 258. Kauli sahihi zaidi katika kufafanua Hadithi

223

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 223

7/18/2017 3:09:54 PM

FITNA YA UKUFURISHAJI

KOPI ZIFUATAZO ZIMETAFSIRIWA KWA LUGHA KINYARWANDA 1.

Amateka Na Aba’ Khalifa

Nyuma yaho naje kuyoboka

Amavu n;amavuko by;ubushiya

Shiya na Hadithi

Kor’ani Nziranenge

Kwigisha Mu Buryo Bw’incamake Uka Salat Ikotwa

Iduwa ya Kumayili

ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION KWA LUGHA YA KIFARANSA 1.

Livre Islamique

224

08_17_(4-75 x 7)_Fitna ya Ukufurushaji_18 July_2017 .indd 224

7/18/2017 3:09:54 PM