MSHUMAA
(Shahidi na Kifo cha Kishahidi) Mwandishi: Ustadh Sayyid Jawad Naqvi
Mtarjuma: Dkt. M. S. Kanju
Mhariri: al-HAJJ. R.S.K. Shemahimbo
ﺗﺮﺟﻤﺔ
اﻟﺸﻤﻌﺔ ﻓﻰ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ
ﺗﺄﻟﻴﻒ اﻟﺴﻴﺪ اﻟﺠﻮاد ﻧﻘﻮي
ﻡﻦ اﻟﻠﻐﺔ اﻹﻧﺠﻠﻴﺰﻱﺔ إﻟﻰ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺴﻮاﺣﻠﻴﺔ 2
©Haki ya kunakili imehifadhiwa na: AL-ITRAH FOUNDATION
ISBN: 978 - 9987 – 17 – 043 – 2
Mwandishi: Ustadh Sayyid Jawad Naqvi
Mtarjuma: Dkt. M. S. Kanju
Kimehaririwa na: al-Hajj Ramadhani S. K. Shemahimbo
Kimepangwa katika Kompyuta na: Al-Itrah Foundation
Toleo la kwanza: Machi, 2014 Nakala: 1000
Kimetolewa na kuchapishwa na: Alitrah Foundation S.L.P. - 19701, Dar es Salaam, Tanzania Simu: +255 22 2110640 / 2127555 Barua Pepe: alitrah@yahoo.com Tovuti: www.ibn-tv-com Katika mtandao: www.alitrah.info
YALIYOMO Neno la Mchapishaji.........................................................................1 Utangulizi..........................................................................................3 Sura ya 1: Kifo cha taifa (Umma).................................................6 1.1 Ukweli wa maisha na kifo.......................................................6 1.2 Aina tatu za Kifo na maisha....................................................9 1.3 Analojia ya jamii iliyokufa....................................................13 1.4 Je, tufanye nini wakati Umma unapokuwa mfu?..................16 1.5 Sababu za kifo cha kijamii ...................................................17 1.6 Ni nini kinacholeta uhai kwa jamii zilizokufa?....................19 1.7 Utaratibu makini (Formula) wa Imamu Husein (a.s)............22 Sura ya 2: Wauwaji, Wakandamizaji, Watazamaji walio kimya ................................................................31 2.1 Kuamrisha mema na kifo cha jamii ....................................31 2.2 Uovu mkubwa katika Jamii .................................................36 2.3 Makundi matatu ...................................................................40 2.4 Masomo kwa ajili ya kuvunja ukimya .................................45 2.5 Shahid huvunja ukimya ........................................................46 Sura ya 3: Njia ya Allah ..............................................................59 3.1 Mafanikio ya Shahidi ...............................................................51
v
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
3.2 Siri ya umashuhuri wa Shahidi ................................................53 3.3 Njia ya Allah ............................................................................55 3.4 Rejea na ushuhuda kwa ajili ya njia ya Allah (s) .....................64 Sura ya 4: Udhihirisho wa njia ya Allah ....................................72 4.1 Uongezaji wa damu katika Umma .......................................72 4.2 Kutambua na Kudhihirisha Njia ya Allah ............................75 Sura ya 5: Shahada – Njia ya ukombozi kwa ajili ya Umma unaoteseka .....................................................85 5.1 Mfano wa Umma uliochanganyikiwa na kuteseka...............86 5.2 Kigezo cha upumbavu katika Qur’ani..................................89 5.3 Matendo ya upumbavu katika zama zetu..............................93 Sura ya 6: Shahid – Mhamiaji kuelekea kwa Allah.................103 6.1 Maana ya “Bayt”.................................................................104 6.2 Shahdi – Mhamiaji wa kweli..............................................105 6.3 Sheria ya Qur’ani – Fedheha ya watazamaji walio kimya. 110 Sura ya 7: Siri ya ukubwa Shahidi............................................ 115 7.1 Kuelewa vibaya kuhusu maisha baada ya kifo cha Kishahidi ..............................................................115 7.2 Kiongozi wa Mashahidi...................................................... 117 7.3 Kuwaheshimu Mashahidi.................................................... 118 vi
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
7.4 Siri nyuma ya ukubwa wa Shahidi......................................120 7.5 Vikwazo juu ya njia ya Allah..............................................123 Sura ya 8: Yanayomhusu Shahidi baada ya Kifo cha Kishahidi....................................................130 8.1 Yanayomhusu Shahidi.........................................................131 8.2 Kutembea juu ya njia ya Allah............................................134 Sura ya 9: Kuelewa vibaya kuhusu Mashahidi........................140 9. 1 Kuelewa vibaya kuhusu Mitume.......................................140 9.2 Sababu ya kuelewa vibaya..................................................142 9.3 Watu wa Sham (Damascus) – waathirika wa propaganda..................................................143 9.4 Propaganda dhidi ya Mashahidi katika Madina..................149 9.5 Tofauti kati ya upumbavu na kuwa na akili........................155 9.6 Wanafiki waliwaona Mashahidi kama wapumbavu ...........159 9.7 Allah anawatetea Mashahidi...............................................160 Sura ya 10: Shahidi – mizani ya kupimia.................................162 10.1 Dhana ya kulinganisha na kupima ...................................162 10.2 Kwa nini damu ya Shahidi huwa mizani?.........................167 10.3 Njia ya Allah hubakia hai kwa harakati............................169 10.4 Hitimisho..........................................................................171 vii
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya 11 : Ujumbe kutoka kwenye makaburi ya Mashahidi..........................................................174 11.1 Mashahidi wa Mapinduzi ya Kiislamu.............................174 11.2 Mabalozi wa Mapinduzi ya Kiislamu ..............................177 11.3 Watu wa kweli ni nani? ....................................................178 11.4 Ujumbe kutoka kwenye makaburi matukufu....................184 Sura ya 12: Askari wa Kujitolea – Picha ya Shahidi ..............192 12.1 Askari wa Kujitolea ni mtu gani......................................192 12.2 Sifa za Askari wa Kujitolea.............................................194 12.3 A skari wa Kujitolea – Ufumbuzi wa tatizo la ufahari wa Dunia..........................................................205 12.4 Labaika ya Askari wa Kujitolea......................................207 12.5 Tafsiri ya Imamu Khomeini (r.a) kuhusu Askari wa Kujitolea.......................................................... 211
viii
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Neno la Mchapishaji
K
itabu ulichonacho mikononi mwako asili yake ni cha lugha ya Kiarabu na kikatarjumiwa kwa Kiingereza kwa jina la, The Candle, ambacho kimeandikwa na Ustadh Sayyid Jawad Naqvi. Sisi tumekiita, Mshumaa (Shahidi na Kifo cha Kishahidi). Maudhui ya kitabu hiki yanahusu shahidi na kifo cha kishahidi. Mwandishi anatukumbusha watu waliojitolea katika njia ya Allah na kutoa muhanga maisha yao kwa ajili ya kuitetea dini tukufu ya Allah - Uislamu. Tunaposema kujitoa muhanga katika njia ya Allah hatuna maana ya watu kujifunga mabomu na kuuwa watu wasio na hatia. Kujitoa muhanga katika njia ya Allah ni kupinga maovu yanayofanywa na maadui wa Allah katika kufifisha juhudi za kuleta maendeleo ya kiroho na kimwili katika Umma na wanadamu wote kwa ujumla, na kuhakikisha kwamba watu wanaishi kwa amani bila ya maonevu kutoka kwa watawala waovu na wenye nguvu. Katika kitabu hiki mwandishi anatuonesha watu waliojitolea muhanga bila kuleta madhara kwa watu wasio na hatia na kufanikisha azma yao ya kupigana katika njia ya Allah na kuukomboa Umma kutoka kwenye makucha ya watawala madhalimu na kufanya watu waishi kwa amani. Tumekiona kitabu hiki kuwa ni chenye manufaa sana hususan wakati huu ambapo tawala dhalimu duniani na zenye nguvu zinavamia nchi dhaifu kwa kisingizio cha demokrasia ilihali madhumuni yao ni kupora utajiri uliopo katika nchi hizo na kuupiga vita Uislamu ambao umesimama kupinga dhulma hiyo. 1
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kutokana na ukweli huo, Taasisi yetu ya Al-Itrah Foundation imeamua kukichapisha kitabu hiki kwa lugha ya Kiswahili kwa madhumuni yake yaleyale ya kuwahudumia Waislamu na wengineo wanaozungumza lugha ya Kiswahili. Tunamshukuru ndugu yetu Dkt. M. S. Kanju kwa kukubali jukumu hili la kukitarjumi kitabu hiki kutoka lugha ya Kiingereza, pamoja na wale wengine wote walioshiriki kwa njia moja au nyingine hadi kufanikisha kuchapishwa kwake.. Tunamuomba Allah Mwenye kujazi awalipe wote malipo mema kabisa ya hapa duniani na huko Akhera pia. Â Mchapishaji Al-Itrah Foundation
2
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ÉΟŠÏm§9$# Ç⎯≈uΗ÷q§9$# «!$# ÉΟó¡Î0
ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ Utangulizi Utangulizi Kwa Kwa JinaJina lalaAllah Mtukufu Allah Mtukufu
H
ni kitabu kumbukumbu kwa kwa wale ambao Hiki ni ikikitabu cha cha kumbukumbu wale Mashahidi Mashahidi ambao walijitolea muhanga maisha yao katika njia ya Allah, na kwa walijitolea muhanga maisha yao katika njia ya Allah, na kwa kuzima mishumaa yao yao ya walitoa masomo ya maisha, kuzima mishumaa yamaisha maisha walitoa masomo ya maimaisha, sha ya milele na uhuru kwa watu kama sisi. maisha ya milele na uhuru kwa watu kama sisi. “Kama ni lazima ufe, basi kufa kama Chamran.” Haya ni maneno
“Kama ni lazima basi kufa kamaKhomein Chamran.” ya kiongozi waufe, Mashahidi, Imamu (r.a).Haya Kifo ni ni maneno haki ya kiongozi wa Mashahidi, Imamu Khomein (r.a).Imamu Kifo ni ambayo haiwezi kukataliwa na yeyote. Swali ambalo (r,a)haki ambayo haiwezi na yeyote. ambalo ameliibua zaidikukataliwa ni kuhusu maisha kulikoSwali kifo. Mtu huyuImamu mkubwa(r,a) ameliibua zaidi ni kuhusu maisha kuliko kifo. Mtu huyu Mustafa Chamran aliuliwa kishahidi kwa matokeo ya mafanikiomkubwa yake na maisha ya jihadaliuliwa katika njia ya Allah. Mheshimiwa mwandishi wa Mustafa Chamran kishahidi kwa matokeo ya mafanikio kilichoko mikononi mwako Hujjatul Islam Syed Jawad yakekitabu na hiki maisha ya jihad katika njia ya Allah. Mheshimiwa Naqvi ametoa mihadhara juu ya somo la kifo cha shahidi, na mwandishi wa kitabu hikimingi kilichoko mikononi mwako Hujjatul kwaSyed hakika ametufundisha njia ya kuishi. Kama anavyosema kwamba Islam Jawad Naqvi ametoa mihadhara mingi juu ya somo la sio kipande kile cha chuma ambacho wakati kikipenya mwili wa kifo cha shahidi, na kwa hakika ametufundisha njia ya kuishi.mtu Kama humpa hadhi ya Shahidi, ni juhudi ya mtu katika maisha yake katika anavyosema kwamba sio kipande kile cha chuma ambacho wakati njia ya mwili Allah (s) humfanya astahiki kuwindwa na maadui kikipenya waambayo mtu humpa hadhi ya Shahidi, ni juhudi ya mtu ambao hawawezi kuwepo kwake (s) na hivyo hupenyeza katika maisha yake kuvumilia katika njia ya Allah ambayo humfanya risasi mwilini mwake. astahiki kuwindwa na maadui ambao hawawezi kuvumilia kuwepo kwake na hivyo hupenyeza risasi mwilini mwake. 3
10
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kifo cha kishahidi ni matokeo ya juhudi ya mtu katika njia ya haki, lakini bahati mbaya wale ambao walikuwa wakisikiliza jina la Kiongozi wa Mashahidi (a.s) kuanzia utoto wao na kulichukulia kama suala la heshima kuwa wafuasi wa Husein ibn Ali (a.s) hawana hamu wala kutamani aina hii ya kifo. Kitabu hiki kilichoko mikononi mwako sio kitabu kinachohusu sifa (za kimaadili) na malipo (Thawaab) ambayo mtu hupata kutoka kwa Allah (s) kama akiuawa kishahidi. Ni kuhusu maisha na aina ya harakati ambazo mtu lazima azifanye ili afuzu kupata hadhi hii. Kitabu hiki ni mkusanyiko wa hotuba zilizotolewa na mheshimiwa mwanachuoni huyu juu ya somo katika nyakati mbalimbali hususan hotuba hizi zinahusiana na baadhi ya matukio ya mauwaji ya kinyama ya Waislamu Mashia wasio na hatia katika nchi ya Pakistan na baadhi ya hotuba zilizotolewa kwenye makaburi ya baadhi ya Mashahidi. Kitabu hiki kimepangwa na kutoa mtiririko kwa wasomaji ili kuelewa somo hili kutoka kwenye misingi yake ambayo ni jukumu la mwanadamu katika jamiii. Mtu ambaye anajijali yeye mwenyewe, maisha yake binafsi, kulisha watoto wake, kupata pesa, kupata cheo cha kidunia na hajali kuhusu jamii, maovu ya jamii na athari za maovu hayo katika maisha yake na lengo la msingi la kuumbwa kwake, yuko mbali mno katika ufanikishaji wa kifo hiki cha heshima. Kitabu hiki ni kioo ambacho huakisi aina ya maisha tunayoishi, na aina ya maisha ya Uislamu kama dini hutegemea jinsi sisi tunavyoishi, hususani kwa kuwa sisi ni wafuasi wa Imam Husein ibn Ali (as) na mkumbushaji wa tukio la Karbala. Kitabu hiki ni kiini cha maradhi ambacho katika sehemu fulani kitasababisha uti wa mgongo wa wasomaji kutetemeka wakati wakitambua katika mwanga wa Qur’ani Tukufu na mwenendo wa Ahlul Bayt (a.s) ni kipi kinapaswa kuwa jukumu na wajibu wetu kwa jamii. 4
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kitabu hiki kimekuwa ni kazi ngumu kwangu kukitarjumu katika hali ambayo kile kina ambacho mheshimiwa mwanachuoni huyu amekichukua kwenye somo hili kilikuwa shida sana kufafanuliwa kwa Kiingereza. Nimejaribu kwa kadri ya uwezo wangu kuchunga dhana ileile katika muktadha ambao mwanachuoni huyu ameuweka kwenye hotuba zake. Natumaini kwamba kitabu hiki sio habari ya kusoma mara moja bali ni rasilimali ya thamani kwa ajili ya vizazi vijavyo. Ni taa ya mwongozo kwa ajili ya jumuiya zenye kuteseka ambazo ni waathirika wa tawala za dhulma, ukandamizaji na wanafanya harakati ili kupata njia ya ukombozi. Kitu kidogo ambacho nimeweza kufanya kilikuwa ni kupanga hotuba hizi za ajabu juu ya somo hili kwenye kitabu cha lugha ya Kiingereza kwa ajili ya wasomaji wa kimataifa, na sasa ni jukumu langu na halikadhalika jukumu la wengine kuhakikisha kwamba kitabu hiki kinafika mikononi mwa ndugu zetu wengi wanaostahiki kuamini ulimwenguni pote. Kwa mara nyingine tena hii ni tawfiki ya Allah kwa mtu dhaifu kama mimi kuweza kutarjumu suala linalohusika na wanadamu hawa watakatifu, ambao ni Mashahidi wa Uislamu, ambao ni waitikiaji mwito wa Husein ibn Ali (a.s) katika mkesha wa Ashura. Namuomba Allah (s) kunipa zaidi tawfiki kama hizi ili kuwa katika uhudumu wa dini hii kubwa iliyoanzishwa na viongozi wakubwa. Tunaomba juu ya yote kwamba baada ya kusoma kitabu hiki, vilevile tuwe tunakuza katika nyoyo zetu hamu ya kutamani kufuata njia ya Mashahidi hawa wakubwa na miili yetu lazima vilevile iloweshwe katika damu yetu wenyewe wakati wa kuondoka ulimwenguni hapa. Syed A.V. Rizvi
5
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ômr&r& ö≅ö≅t/t/ 4 4 $O$O??≡uθ≡uθøΒøΒr&r& «! «!$#$# È≅È≅‹Î‹Î66y™y™ ’Î’Îûû (#(#θèθè==ÏFÏFè%è% t⎦t⎦⎪Ï⎪Ï%%©!©!$#$# ¨⎦¨⎦t⎤t⎤|¡|¡øtøtrBrB Ÿω Ÿωuρuρ óΟóΟÎγÎγÎn/În/u‘u‘ y‰y‰ΨÏΨÏãã í™í™!$!$uŠuŠôm
∉®∪tβtβθèθè%%y—y—ööãƒãƒ ∩⊇∩⊇∉®∪
“Na usiwadhanie usiwadhanie kabisa wale waliouawa katika njia ya ya “Na kabisa walewale waliouawa katika njia ya Mwenyezi “Na usiwadhanie kabisa waliouawa katika njia Mwenyezi Mungu kuwa wamekufa, bali wako wako hai mbele ya Mungu kuwaMungu wamekufa, bali wako hai mbele ya Mola wao wanaruMwenyezi kuwa wamekufa, bali hai mbele ya Molawao waowanaruzukiwa.” wanaruzukiwa.” (Surah Aale Imran3:169) zukiwa.” (Surah AaleAale Imran3:169) Mola (Surah Imran3:169)
اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﺴﻢ اﷲ ﺑﺴﻢ اﻟﺮﺣﻴﻢ
SuraSura yayaKwanza Kwanza Sura ya Kwanza
KIFOCHA CHATAIFA TAIFA(UMMA) (UMMA) KIFO
KIFO TAIFA (UMMA) 1.1Ukweli Ukweliwa wa MaishaCHA naKifo Kifo 1.1 Maisha na Falsafa ya ya Kifo Kifo cha cha ki-Shahidi ki-Shahidi kama kama ilivyotajwa ilivyotajwa katika katika maneno maneno ya ya Falsafa kiungu na Qur’ani Tukufu ambayo Maasumin Watukufu (as) kiungu na Qur’ani Tukufu ambayo Maasumin Watukufu (as) 1.1 Ukweli wakwetu Maisha na Kifo wametafsiri nakuielezea kuielezea kwetu katikauhalisia uhalisia Falsafaya yadini dinina na wametafsiri na katika niniFalsafa Uislamu. Mwanadamu Mwanadamu ambaye ambaye anaweza anaweza kuelewa kuelewa uhalisia uhalisia wa wa kifo kifo Uislamu. chaki-Shahidi ki-Shahidininimdai mdaiwa wakweli kweliwa wauelewaji uelewajiwa wauhalisia uhalisiawa wa diniau au cha alsafa ya Kifo cha ki-Shahidi kama ilivyotajwa katikadini maneno angalau amekuwa imara katika uelewaji wa uhalisia wa dini. Lakini angalau amekuwa imara katika uelewaji wa uhalisia wa dini. Lakini yawatu kiungu Qur’ani Tukufu ambayo Maasumin (as) kwa watu wana kawaida kama sisi ambao ambao hatuelewi hataWatukufu uhalisia wa wa kwa wa kawaida kama sisi hatuelewi hata uhalisia wametafsiri na kuielezea kwetuuhalisia katika wa uhalisia ni Falsafa ya dini kifoninivigumu vigumu kwetukuelewa kuelewa uhalisia wakifo kifocha cha ki-Shahidi. Huuna kifo kwetu ki-Shahidi. Huu Uislamu. ambaye anaweza kuelewa uhalisia wa kifo ukweliMwanadamu kwambahatuna hatuna ujuzikuhusu kuhusu uhalisia wakifo kifo kwasababu sababu niniukweli kwamba ujuzi uhalisia wa kwa maisha yetu ni ushahidi kwamba hatuna habari kuhusu siri na maisha yetu nini ushahidi habari cha ki-Shahidi mdai wakwamba kweli wahatuna uelewaji wa kuhusu uhalisiasiri wa na dini
F
au angalau amekuwa imara katika uelewaji wa uhalisia wa dini. La13 kini kwa watu wa kawaida kama13 sisi ambao hatuelewi hata uhalisia wa kifo ni vigumu kwetu kuelewa uhalisia wa kifo cha ki-Shahidi. 6
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Huu ni ukweli kwamba hatuna ujuzi kuhusu uhalisia wa kifo kwa sababu maisha yetu ni ushahidi kwamba hatuna habari kuhusu siri na uhalisia nyuma ya kifo. Ili kuelewa maana ya maisha, mwanadamu kwanza anahitaji kuelewa kifo kwa sababu kifo ndicho kinachotoa maana ya maisha. Kama siri ya kifo ikidhihirika katika maana yake ya kweli basi wale ambao wanaogopa kifo watabadilika kuwa wapenzi wake. Ni kwa sababu ya kifo kwamba maisha ni mwendo kutoka hatua moja kwenda hatua nyingine, na tulipitia kwenye kifo kilichopita kabla ya kuingia katika ulimwengu huu. Tumefikia kwenye uhai huu kwa sababu ya vifo mbalimbali, kama tusingekufa kabla tusingekuwa hai leo. Lugha ya Urdu inaelezea kifo katika njia nzuri sana ukilinganisha na lugha nyingine. Katika Urdu kifo kimetajwa kama “Inteqal,” neno ambalo humaanisha mwendo. Mwanadamu hupiga mwendo kwa sababu ya kifo, kwa hiyo kifo sio mwisho; ni mwendo kutoka hali moja kwenda kwenye hali nyingine. Tulikuwa katika hali moja kabla ya kuzaliwa na kisha tulikuja kwenye hali hii ya maisha na kuicha hali ile nyuma. Ilikuwa ni kifo cha hali ya kwanza ambacho kimetuleta kwenye maisha katika hali hii. Sisi ni waathirika wa kutokuelewa kwingi ambako Qur’ani Tukufu imerekebisha. Tuna mawazo mengi yasio sahihi, fikra na uelewaji katika akili zetu; na tunatumia maisha yetu yote chini ya kivuli cha fikra na uelewaji huu usio sahihi. Qur’ani imebatilisha upotoshaji mwingi kama huo ambao ungetupeleka kwenye maangamizi. Kwa mfano, migogoro mingi kati ya majirani na jamaa wa familia ni kwa sababu ya mambo madogo tu ya kutokuelewana. Kama kutokuelewana huku kunaondolewa basi migogoro hii pia itatatuliwa. Mwanadamu hujenga picha isiyo sahihi kuhusu mtu fulani, kisha mawazo haya yasiyo sahihi yanakuzwa na kugeuka kuwa migogoro na matokeo yake ni kutengana kwa marafiki, ndugu, jamaa wa familia, waumini na Waislamu. Qur’ani Tukufu imefanya 7
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
maandalizi mahususi ili kurekebisha kutokuelewa, kwa sababu kutokuelewa huku kutaangamiza na kuuwa wanadamu. Miongoni mwa kutokuelewa huku ni kutokuelewa kuhusu kifo na maisha. Tunakichukulia kifo kama maangamizi wakati ambapo kula, kunywa kutembea na uzazi huchukuliwa kama maisha. Ukuaji wa daraja hii ya juu ya kutokuelewa ndani ya mwanadamu unaweza kusababisha maangamizi yake mwenyewe. Qur’ani Tukufu imesahihisha kwamba maisha hayana maana ya kula na kunywa; na wala kifo sio mwisho wa mapigo ya moyo. Qur’ani huchukulia watu wengi wanaoishi, kutembea, kuzungumza na kula kama wafu, wakati ambapo tumeamrishwa na Qur’ani kuwachukulia watu wengi waliokufa kuwa wako hai. Hivyo tunajua kwamba tuna kutokuelewa kubaya mno kuhusu kifo na maisha. Qur’ani Tukufu imefafanua kwamba hatupaswi kuwachukulia wale ambao shingo zao zimekatwa, ambao vifua vyao vimepasuliwa kwa risasi na ambao mapigo yao ya moyo yamesimama kama wafu. Kiuhalisia wakati tukiona watu katika hali kama hiyo mara moja huwaita kama wafu ambako Qur’ani hujitokeza na papohapo pamoja na msemo:
ين قُتِلُوا َ سبَنﱠ الﱠ ِذ َ َو َال ت َْح (surat Imran 3 Aya:169.) Wala usiwe na mashaka, ni lini hawa walikuwa wafu na lini wale ambao wanatembea wakiwa hai? Hivyo kwanza lazima tuelewe maana halisi ya maisha, kisha ni hapo tu ndipo tutaelewa kifo na baada ya hili tutambua maana ya kifo cha ki-Shahidi.
8
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
1. 2 Aina tatu za Kifo na Maisha
I
metajwa katika hadithi kwamba kila mtu hufa aina tatu za vifo na dhidi ya vifo hivi vitatu mwanadamu huishi aina tatu za maisha. Mwanadamu lazima aishi aina zote tatu za maisha kwa wakati mmoja ili kuchukuliwa kama anayeishi na kama akifa vifo vyote vitatu basi hutoweka. Aina tatu za kifo na maisha haziko katika mpangilio; lazima mtu aishi aina zote za maisha kwa pamoja. Aina moja ya kifo ni kifo cha mwili, kingine ni kifo cha moyo na cha tatu ni kifo cha kijamii. Kifo cha mwili ni kifo ambacho kwa kawaida tunakiona kwa macho yetu katika misingi ya kawaida. Mwili wa mwanadamu umejengwa kwa vitu viwili; mwili na roho. Mwili ni sehemu ya umbo na roho ni sehemu isiyo na umbo. Wakati mwili na roho vinashirikiana pamoja haya ni maisha ya kimwili ya mwanadamu. Utenganisho wa roho kutoka kwenye mwili matokeo yake ni kifo cha mwili. Kifo hiki ni kifo tu cha mwili na sio cha roho; muungano kati ya viwili hivi unavunjika na mwili hufariki lakini roho bado inaishi na huingia kwenye hali nyingine tofauti. Sasa hebu tuelewe aina nyingine ya kifo ambayo ni kifo cha moyo. Inawezekana kwamba mwanadamu yuko hai kimwili wakati ambapo mwili wake unafanya matendo yote ya kawaida kama kunywa, kula, kulala, kutembea, kuzaa na uko katika harakati, lakini bado moyo wake unaweza kuwa mfu. Hapa moyo haina maana ya pande la nyama ndani ya vifua vyetu ambalo linasukuma damu. Pande hili la nyama limeitwa tu moyo lakini sio moyo halisi. Kazi ya moyo huu ni kusukuma damu ili izunguke kwenye mishipa; pande hili la nyama linafanya tu kazi ya kibaiolojia lakini halina hisia zozote. Moyo kiuhalisia ni ule wa roho na sio ule wa mwili. Huwa tunatumia misemo hii mara kwa mara kwamba ‘moyo wangu unatamani’, moyo wangu hauko tayari kulibali hilo’, nk. Moyo 9
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
katika semi hizi sio ule ulioko ndani ya vifua vyetu; ni moyo wa roho (nafsi). Moyo huu ndani ya mbavu zetu hauna uhusiano na moyo wa roho. Kama moyo wa mwili unafanya kazi sawasawa basi hii haina maana kwamba moyo wa roho (nafsi) nao vilevile una siha nzuri na hai. Moyo huu wa roho vilevile hufa na hiki ni kifo cha roho na utu. Swali ni lini hutokea? Wakati muungano kati ya roho na mwili unapovunjika husababisha kifo cha mwili, halikadhalika roho hufariki pia wakati muungano wake na kitu kingine unavunjwa. Ni pamoja na nani roho imeunganishwa; ambapo utenganisho wake husababisha kifo? Hii ni sawa na Yule anayesema:
∩⊄®∪ ©Çrρ•‘ ⎯ÏΒ ÏμŠÏù àM÷‚xtΡuρ …çμçF÷ƒ§θy™ #sŒÎ*sù “Basi nitakapomkamilisha na nikampulizia roho Yangu…” “Basi nitakapomkamilisha na nikampulizia roho Yangu…” (Surah Hijr; 15: 29) (Surah Hijr; 15: 29)
Mtukufu Mtume (saww) alisema katika hadithi yake kwamba Mtukufu Mtume (saww) alisema katika hadithi yake kwamba moyo moyo ambao hauna ukumbusho wa Allah hufariki. Mwili uko hai ambao hauna ukumbusho wa Allah hufariki. Mwili uko hai na na katika mwendo lakiniroho rohoimekufa. imekufa. Utakuwa Utakuwa umewahi katika mwendo lakini umewahi kuona kuona maeneo ya makaburi ambako imezikwa miili ya wakubwa maeneo ya makaburi ambako imezikwa miili ya wakubwa zetu, zetu, jamaa zetu zetu na na ndugu ndugu zetu, zetu, lakini jamaa lakini wakati wakati roho roho au au moyo moyo unapokufa unapokufa hivyo nao nao una una maeneo ya makaburi. Maeneo hivyo Maeneo ya ya makaburi makaburi ya ya roho roho sio sawa sawa na na yale ya mwili. Mwili unazikwa sio unazikwa sehemu sehemu fulani fulani na naroho roho sehemu fulani fulani tofauti. Maeneo ya makaburi sehemu makaburi ya ya roho roho ni nipale paleambako ambako roho makaburi la la roho roho ni ni ile ile nyumba nyumba roho na na mioyo mioyo huzikwa. Eneo la makaburi ambako chumba kile kile ambako ambako kuna kuna ambako kuna kuna mchezo wa pumbazo; ni chumba uchupaji wa mipaka na uovu, eneo lile ambalo katika mkusanyiko uchupaji wa mipaka na uovu, eneo lile ambalo katika mkusanyiko wake Allah (s). (s). Haya Haya ni ni maeneo maeneo ya ya makaburi makaburi ya ya wake hakuna hakuna utajo utajo wa wa Allah nyoyo na roho. nyoyo na roho.
Wakati mtu ambaye hana utajo wa Allah katika moyo wake 10 la rushwa, wizi na unyang’anyi, anajenga nyumba kutokana na pato anapoulizwa ni kitu gani anafanya? Jibu lake litakuwa kwamba ninajenga nyumba; lakini kama utaiuliza roho yake ni kitu gani kinachofanywa, roho itajibu kwamba hapa linajengwa kaburi langu.
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Wakati mtu ambaye hana utajo wa Allah katika moyo wake anajenga nyumba kutokana na pato la rushwa, wizi na unyang’anyi, anapoulizwa ni kitu gani anafanya? Jibu lake litakuwa kwamba ninajenga nyumba; lakini kama utaiuliza roho yake ni kitu gani kinachofanywa, roho itajibu kwamba hapa linajengwa kaburi langu. Mwili ambao unazikwa chini ya tani kadhaa za mchanga hauwezi kutoka nje, kwa sababu wakati ukiulizwa utasema kwamba nina mzigo wa tani kadhaa za mchanga juu yangu; na siwezi kutoka hapa. Hivyo mtu yeyote ambaye amezikwa chini ya mzigo wa tani kadhaa za udongo, mzigo ule ni kaburi lake. Hivyo kama mtu anaambiwa aje kuelekea kwa Allah na kama akisema kwamba niko chini ya mzigo wa kazi au uwajibikaji wa matumizi ya nyumbani au mafunzo au kazi nyingine kwa hakika amezikwa chini ya kaburi na hayuko huru. Kuna watu wengi ambao wana furaha kwamba wameishi maisha ya anasa, lakini hawatambui kwamba haileti tofauti yoyote na kaburi, ima limejengwa kwa udongo wa kawaida au kwa marumaru za ubora wa hali ya juu; kaburi ni kaburi bila kujali urembo wake wa nje. Nilikwenda kwenye mji mmoja ambako kijana mmoja alisimama na kusema siwezi kuelewa unachokisema kwa sababu ili kuelewa unachosema huhitaji wakati mwingi. Na kwetu sisi wakati tukiamka asubuhi tunaona ankara ya umeme juu ya mlango wetu, kisha baada ya siku kidogo ankara za gesi, ankara za kadi ya mkopo (credit card,) kodi za nyumba na kufikia mwisho wa mwezi tunakuwa takriban tumezikwa chini ya mzigo wa ankara na kwa hiyo hatuna muda wa mazungumzo ya aina hiyo. Ni kama mtu aliyekufa anayesema kutoka kaburini mwake kwamba sielewi Sura hii ya Fatiha unayoisoma juu ya kaburi langu kwa vile niko chini ya mzigo wa udongo. Utamjibu kwa kusema kwamba sababu inayoacha nisome Sura hii ya Fatiha juu ya kaburi lako ni kwa ajili ya kukupunguzia mzigo huu, Sura hii ya Fatiha sio ya kukuondolea mzigo wako wa udongo bali mzigo wa 11
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
dhambi zako. Hivyo nilimjibu kijana yule kwamba sababu ambayo inaacha niseme yote haya ni kwa ajili ya kukuondolea wewe mzigo kutoka kwenye moyo wako na maisha yako. Sasa, kama huziki mwili uliokufa utaoza na kuleta harufu mbaya sana. Kama mtu ana mapenzi ya hali ya juu sana kwa jamaa yake na akaacha kumzika na akauweka mwili wake ndani ya nyumba yake, basi kwa siku chache tu mwili huanza kutoa harufu mbaya na harufu hii itaanza kuenea nje ya nyumba mpaka nyumba za jirani; kisha katika eneo lote na kila mtu ndani na nje ya nyumba katika eneo lote ataathiriwa na harufu hii. Kwa hiyo, tumeambiwa kuzika mwili mapema iwezekanavyo kwa vile ni vizuri kwa marehemu na halikadhalika kwetu sisi. Vivyo hivyo kama moyo uliokufa hautazikwa basi hilo pia huleta harufu na kila mtu ndani ya nyumba, majirani na eneo hilo husumbuka kwa ajili yake. Kifo cha moyo kama kilivyotajwa na Qur’ani Tukufu hutokea kwa hatua, katika hatua ya kwanza moyo hupata maradhi, kisha taratibu hupata tabaka za uchafu juu yake, kisha hufungwa na kupigwa muhuri, na kisha hatimaye moyo huu hufariki. Kama mwili uko hai na moyo umekufa basi mtu kama huyo huchukuliwa kama maiti inayoishi, ni maiti inayotembea. Kuna aina ya tatu ya kifo kwa sababu kuna aina tatu za maisha pia ambazo mwanadamu huishi. Hii aina ya tatu ya maisha na kifo ni ile ya Umma (taifa). “Umma” maana yake jamii na taifa au watu ambamo mwanadamu hupitisha maisha yake. Moja ya kipengele muhimu cha maisha ya mwanadamu ni jamii. Mwanadamu anaishi maisha ya mwili, roho na pia maisha ya kijamii. Watakuwepo wale ambao miili yao ni hai, na mioyo yao pia ni hai na vilevile kijamii wako hai, lakini kisha kuna wale ambao miili yao ni hai na huwenda na mioyo yao pia ni hai, lakini kijamii ni wafu, wamekufa kifo cha kuwa “Umma”. Wamekufa kifo cha kijamii na kijumuiya, na hivyo 12
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
nao pia ni kama miili iliyokufa inayotembea katika jamii. Ngoja nikufafanulie hili kwa mifano ili kwamba upate kulielewa hili kwa uzuri.
1.3 Mfano wa Jamii iliyokufa
W
ale ambao wameishi vijijini au kukaa kwa muda kidogo vijijini, watakuwa wameona wanyama waliokufa. Wakati mnyama fulani kama ng’ombe akifa kijijini watu huchukua mzoga ule wa ng’ombe na kuutupa nje ya kijiji. Baada ya siku kidogo mzoga wa mnyama yule huoza, hunuka na pamoja na harufu hii maelfu ya minyoo (funza) hujitokeza kutoka kwenye mzoga ule. Minyoo hii imetokana na mzoga huu huu na inakula na kuishi katika mzoga huu huu. Minyoo hii haiingii kutoka nje ya mzoga badala yake inazaliwa ndani ya mzoga huo, hula minofu iliyooza ya mzoga huo, hunywa damu na usaha wa mzoga wa mnyama huyu, na pia huzaliana humo na kuongezeka idadi yao humo. Huongezeka kwa idadi kubwa katika mzoga huo wa ng’ombe kiasi kwamba kama hawa wangekuwa wanadamu wengi kiasi hicho tungehitaji kujenga jiji kubwa kwa ajili yao. Utakuwa umeona mandhari hii iliyotajwa ambako kuna mzoga wa ng’ombe ambao umelala kwa siku kadhaa, minyoo ikitoka kwenye mzoga huo, ikila minofu iliyooza na pia kuongezeka idadi yao. Sasa, kama ungeuonesha mzoga huu wa ng’ombe kwa mtu na kisha akasema kwamba mnyama huyu hakufa kwa sababu anaona mamilioni ya viumbe (minyoo) wakiwa katika harakati ndani ya mzoga wa ng’ombe huyu ambao wanakula, wanakunywa na kuzaliana, mara moja utabishana na kusema kwamba harakati hii ya minyoo ndani ya mzoga huu yenyewe ni ushahidi kwamba ng’ombe huyu amekufa. Kama minyoo hii isingekuwepo basi kungekuwa na uwezekano wa hoja, iwapo mnyama huyu yu hai au mfu. Hivyo sasa tunaweza 13
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kuhitimisha kwamba kama mamilioni ya minyoo inaonekana ikiwa katika harakati ndani ya mzoga wa kiumbe, basi kiumbe huyo hachukuliwi kuwa yu hai, ni mfu. Tunaweza kuchukua mfano huu huu kuulekeza kwenye jamii. Wakati jamii ikifa kifo cha Umma basi watu wanaoishi ndani ya jamii hii iliyokufa hawawezi kuchukuliwa kama wako hai; kwa kweli mfano wao ni kama ule wa minyoo ndani ya mzoga. Kama mtu atasema katika mji wetu watu wana maduka makubwa, majumba, wanakula vyakula vya anasa, wana watoto, na wanawajibika kila mahali na wana familia kubwa, lakini jamii hii haina maisha ya “Umma�, basi harakati zote hizi na kula, kunywa kutaonesha kifo cha jamii hii. Kuishi maisha kama hayo ya minyoo ndani ya mwili uliokufa hakuchukuliwi kama maisha. Maisha yanayoendeshwa katika jamii iliyokufa ni maisha ya uvundo, wakati ambapo kama mtu atapita kwenye maisha haya atashika pua yake kujizuia na harufu mbaya ya jamii hii iliyokufa. Nimechukua tu jina la mwili uliokufa, na kwa kusoma tu utajisikia vibaya kidogo. Minyoo hii inazaliwa wakati jamii inapokufa. Jukumu na kazi ya minyoo hii ni kunyonya tu damu ya jamii iliyokufa, kukwangua minofu kutoka kwenye jamii na kuitafuna. Hufikiria kazi yao ni kula tu rushwa, kuishi kwa riba, kutengeneza dunia yao na kufikiria tu masilahi yao binafsi. Hawajali kuhusu afya na ustawi wa jamii, wanafurahia kunyonya damu ya jamii na kubeba marundo ya minofu ya jamii na kupeleka majumbani kwao. Tunajisikia vibaya hata kuzungumzia kuhusu viumbe hawa, hii ni kwa sababu siku zote kiumbe aliye hai anajisikia vibaya kuhusu mwili uliokufa. Wakati tunapochukua jina la jamii zilizokufa tunajisikia vibaya na kusikitika, hivyo wakati majina ya jamii yanapochukuliwa mbele ya chanzo cha maisha, mtu ambaye atawapa wokovu wanadamu yaani Imamu wa zama, yeye (a.t.f.s) hawi na furaha, anafurahia 14
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
tu majina ya jamii zile tu ambazo ndani yake dalili za maisha huonekana. Minyoo hii ndani ya mfu siku zote huomba maisha zaidi kwenye mwili huu mfu ili kwamba iweze kula minofu kwa siku nyingine zaidi, inaweza kunyonya damu na usaha kwa siku chache nyingine zaidi, na inaweza kuongeza kizazi chao zaidi kwa siku chache; haya ni maombi ya minyoo. Wanaomba kwa ajili ya mnyama mwingine zaidi kufa ili kizazi chao kimoja zaidi kipate kuishi. Kama Allah akianza kukubali maombi yao basi kutakuwa na minyoo tu ulimwenguni pote. Lakini Allah ameweka kanuni kwa ajili ya minyoo hii kwamba minyoo hii itaishi katika jamii kwa muda mfupi tu kwa kunyonya damu ya jamii. Lakini baada ya muda wakati damu hii itakapokauka, wakati maiti hii itakapooza kabisa basi minyoo hii vilevile itakufa. Hivyo sio kwamba watu wanaoishi katika jamii iliyokufa wataishi milele, wataishi tu muda jamii hii iliyokufa bado ipo. Siku moja myama huyu aliyekufa atatoweka kwa sababu ameliwa na kwisha. Hii ndio kanuni ambayo kwamba Allah ameiweka kwa ajili ya jamii zilizokufa kama ilivyotajwa katika Qur’ani Tukufu: $yγ≈tΡö¨Βy‰sù Α ã öθs)ø9$# $pκön=tæ , ¨ y⇔sù $pκÏù #( θà)|¡xsù $pκÏùuøIãΒ $tΡötΒr& πº tƒös% y7Î=öκ–Ξ βr& !$tΡ÷Šu‘r& !#sŒÎ)uρ ∩⊇∉∪ #ZÏΒô‰s?
Tunapotaka kuangamiza mji, huwaamrisha wapenda anasa wake, Tunapotaka kuangamiza mji, huwaamrisha wapenda lakini anasa hufanya maovu humo; basi hapo kauli huhakikika katika mji wake, lakini hufanya maovu humo; basi hapo kauli huo na tukauangamiza maangamizo makubwa kabisa. huhakikika katika mji huo na tukauangamiza (Surat Bani Israil 17 : 16) maangamizo makubwa kabisa. (Surat Bani Israil 17 : 16)
Mji, maana yake yakejamii, jamii, jumuiya taifa. Ni kama Allah anaseMji, maanana jumuiya au au taifa. Ni kama Allah anasema: ma: “Tunapotaka kuiangamiza jamiitunatengeneza tunatengenezaminyoo minyoondani ndani “Tunapotaka kuiangamiza jamii yake.” yake.” Wapenda anasa, maana yake wale viumbe ambao wanataka tu 15 kufurahia maisha yao. Maisha ya anasa na starehe hayahusiani na kuwa na mamilioni, huanza hata kwa kuwa na shilingi moja. Maisha ya anasa ni pamoja na pesa nyingi na kidogo halikadhalika. Watu hawa mafisadi huja na kufanya maovu na uchafu katika jamii
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Wapenda anasa, maana yake wale viumbe ambao wanataka tu kufurahia maisha yao. Maisha ya anasa na starehe hayahusiani na kuwa na mamilioni, huanza hata kwa kuwa na shilingi moja. Maisha ya anasa ni pamoja na pesa nyingi na kidogo halikadhalika. Watu hawa mafisadi huja na kufanya maovu na uchafu katika jamii kwa kiasi kwamba jamii hii iliyokufa hufikia hatua ya kuangamizwa. Wakati ikifikia hatua hii tunaiangamiza jamii hii pamoja na minyoo hii na kuifuta kabisa kuwepo kwao. Na tukauangamiza maangamizo makubwa kabisa, tunaisaga kuwa unga, huipuliza katika majivu na hata majina ya jamii kama hizo hayakumbukwi. Maisha kama hayo, kama yale ya minyoo sio maisha.
1.4 Je, tufanye nini wakati Umma unapokuwa mfu?
B
asi yatupasa kufanya nini wakati jamii ikifa? Je, tuiache jamii hii na kwenda kwenye jamii fulani nyingine iliyokufa? Leo (kwa mfano) wanasema kwamba hali katika Pakistan sio nzuri na hivyo wanashauri aina mbili za ufumbuzi; moja ni kuhama, nyingine ni kufanya Taqiya. Maana ya Taqiya kwao wao ni kuacha dini na kujificha ili kwamba usionekane. Kamwe usionekane katika msikiti wowote, Hussainiah, mikusanyiko ya kidini na katika ibada zozote za kidini, kwa vile uko kwenye Taqiya. Hivi ndivyo wanavyoelezea Taqiya kimakosa kama kujificha sehemu fulani, na halikadhalika tafsiri yao ya kugura ni kuiacha jamii mbaya na kwenda kwenye jamii mbaya zaidi. Wanaandika maombi ya Viza ya nchi za Ulaya na kuhamia huko. Wanaiacha jamii hii ya Pakistan ambayo imekufa na kuhamia kwenye jamii mbaya zaidi ya nchi za Ulaya. Huu sio uhamiaji hasa ambamo 16
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
unahama kutoka jamii moja iliyokufa na kwenda kwenye jamii nyingine iliyokufa, sehemu iliyooza. Kama minyoo katika mzoga wa ng’ombe inahamia kwenda kwenye mzoga wa punda, basi huu hauwezi kuitwa uhamiaji (Hijirat). Wajibu wako wa kwanza sio kukimbia au kujificha, lakini ni kuhuisha jamii hii iliyokufa, kupuliza roho ndani yake na kuihuisha. Lakini kama kwa sababu fulani huwezi kufanya hivyo, basi nenda kwenye sehemu ambayo ina uhai. Ni vigumu sana siku hizi kupata sehemu kama hiyo; kwa hiyo tumeachwa bila chaguo lingine bali kufanya tu juhudi kuihuisha jamii yetu iliyokufa.
1. 5 Sababu ya kifo cha kijamii
M
tukufu Mtume (saw) ametaja sababu ya kifo cha jamii. Jamii hufariki wakati majukumu ya kuamrisha mema na kukataza maovu hayatekelezwi. Wakati kila mtu anahusika tu na masilahi yake binafsi na hajali kuhusu wengine na jamii, basi jukumu hili halitekelezwi na jamii inakuwa mfu. Wakati wengi wa watu wanapoombwa kuwashawishi wengine kuelekea kwenye mema na kukataza maovu, wanajibu “hili litanisaidia nini?” na halikadhalika wakati wanapoambiwa kuhusu maovu ambayo wao wenyewe wamejitumbukiza kwayo, wanasema “Hili litakusaidia nini?” Wakati kaulimbiu kama hizo zinapoibuliwa na watu kuombwa kujitokeza ili kutekeleza majukumu yao ili kuondoa maovu katika jamii ikiwa ni pamoja na maovu yao wenyewe, wao wanachukulia kuwakataza wengine kufanya maovu ni kuingilia mambo ya mtu binafsi, na maelekezo ya kuacha maovu yao wenyewe huchukuliwa kama kuingiliwa na wengine katika maisha yao binafsi, hivyo mambo yanapokuwa hivyo basi kuwa na hakika kwamba hawa sio wanadamu wanaoishi bali minyoo ya jamii. Wakati kaulimbiu kama hiyo inapokuwa ndio mtazamo na mwelekeo wa jamii basi jamii kama hiyo 17
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
huchukuliwa kama mfu na watu wanaoishi katika jamii hizi wenye mitazamo kama hiyo ni kama minyoo katika mzoga. Kuamrisha mema ni jina la kukanusha mantiki hizi. Ina maana ninajali mambo ya wengine na wengine wanajali mambo yangu, ina maana ninayo haki ya kuwaamrisha wengine wajiepushe na maovu na wengine halikadhalika wanayo haki ya kuniamrisha nijiepushe na maovu. Wakati wengine wakifanya maovu na makosa lazima niwazuie, na wakati nikifanya maovu wengine lazima wanizuie, huu ni wakati ambapo jamii zilizokufa zinahuika. Lakini kwa ujumla leo wakati tukimuona kijana akifanya kitendo cha uovu tunageuza nyuso zetu mbali na yeye huku tukisema “Hilo linanihusu nini?” Na kama kuna minyoo katika mzoga, kutakuwa na mnyoo mmoja mkubwa ambao utakuwa kiongozi wa minyoo hii, kwa sababu mkubwa na kiongozi wa minyoo vilevile atakuwa ni mnyoo. Mtu ambaye ana nguvu zaidi ya kukwangua minofu na kunywa usaha zaidi na damu kutoka kwa jamii; kwa misingi ya mamlaka yake anakuwa kiongozi wa minyoo hii. Anajitokeza nje na bendera yake na kutangaza kwamba kama ukandamizaji unatokea Palestina msijihusishe na kama watu wanauawa kikatili huko Iraq usijihusishe, unatakiwa kujali tu kuhusu mambo yako mwenyewe binafsi katika maisha. Sauti kama hizo zinatoka tu kutoka kwenye jamii zilizokufa na sio kutoka katika jamii zilizo hai, kwa sababu katika jamii zilizo hai Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu hufanyika. Jamii zilizo hai ni zile ambazo Mtukufu Mtume (saw) alisema:
“Mtu anayeamka asubuhi na akawa hajali kuhusu mambo ya Waislamu wengine, huyo sio Mwislamu.”
“Mtu anayeamka asubuhi na akawa hajali kuhusu mambo ya Waislamu wengine, huyo sio Mwislamu.” 18
Mwislamu wa kweli ni yule ambaye anaamka asubuhi na kutafuta kuhusu hali ya ndugu zake katika ulimwengu wa Kiislamu, Waislamu wa jumuiya hii na miji yao. Lakini kama anaamka bila
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Mwislamu wa kweli ni yule ambaye anaamka asubuhi na kutafuta kuhusu hali ya ndugu zake katika ulimwengu wa Kiislamu, Waislamu wa jumuiya hii na miji yao. Lakini kama anaamka bila kujali na kwenda zake kazini na kurudi jioni baada ya kukwangua minofu ya mzoga, na mfalme wa minyoo hii anamwambia kwamba usijali kuhusu mambo ya Waislamu wengine, basi huyo ni miongoni mwa minyoo ya jamii zilizokufa. Hii ni kanuni ambayo wakati jamii zinapokufa basi viongozi wao vilevile ni minyoo mibaya mno. Basi tutegemee nini kutoka kwa viongozi kama hawa? Minyoo hii ya mizoga hutafuta haki kutoka kwa kiongozi wao ambaye naye vilevile ni mnyoo mkubwa. Je, hili ni jukumu letu kuomba haki kutoka kwa mnyoo huyo mkubwa? Jukumu letu sio hili bali ni kuelewa jinsi gani jamii hii iliyokufa ilivyojitokeza na kuwepo, jinsi gani huu mnyoo mkubwa ulivyojitolea na kuwa na madaraka; umepata madaraka kwa sababu ya kufa kwa jamii hiyo. Kwa hiyo, jukumu letu na wajibu wetu ni kuihuisha jamii hii iliyokufa.
1. 6 Ni nini kinacholeta uhai kwa jamii zilizokufa?
S
asa hebu tuangalie kile kilichotokea Karbala na katika siku ya Ashura. Lakini kwanza weka kando mitazamo na uelewaji wako wa Karbala katika pembe moja ya akili yako. Sisemi uitupilie mbali, weka tu kando picha ambayo umekwishaichora juu ya Karbala, kwa sababu kama utaendelea kuwa pamoja na picha hiyo katika kichwa chako kile ambacho nataka kukisema sasa hivi hakitaingia akilini mwako kwa urahisi. Ni Karbala na Ashura ileile ambayo sisi tumetakiwa kuikumbuka na kuomboleza kwa kaulimbiu: “Kila ardhi ni Karbala na kila siku 19
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ni Ashura.� Nini maana ya Falsafa ya kaulimbiu hii na kwa nini tunawaambia tuifanye kila ardhi ni Karbala na kuifanya kila siku yetu kuwa ni Ashura? Hili huwezekana tu wakati tutakapojua nini kilichokuwepo kule Karbala na nini kilichotokea siku ya Ashura. Karbala ni jina la kukuza hisia katika jamii iliyokufa. Ni jina la uhai katika Umma uliokufa. Katika jamii hiyo iliyokufa miongoni mwa minyoo hiyo, mmoja ya minyoo ulio mchafu zaidi mno kwa jina la Yazid ukawa kiongozi wao, lakini Kiongozi wa Mashahidi (as) hakutafuta haki yoyote kutoka kwa mnyoo huu mkubwa, lakini badala yake yeye (as) alisema jukumu lake sio kuhifadhi minyoo hii au kudai haki kutoka kwa mnyoo huu mkubwa, bali kwa kweli jukumu langu ni kupuliza uhai kwenye jamii hii iliyokufa na kuweza kuihuisha. Allah alimtunuku muujiza Mtume wake Isa (as) aliyekuwa akihuisha wafu (kwa idhini ya Allah). Wakati uhusiano kati ya mwili na roho ya mwandamu ulipovunjika, Nabii Isa (as) alikuwa akija na kufanya muungano huu tena (kwa idhini ya Allah). Alikuwa akija kwenye mwili uliokufa na kuuamuru uhuike kwa idhini ya Allah na mwili huu uliokufa ungehuika tena. Hivyo, kama mwili ukifa basi mkombozi (Masihi) wa mwili ni Ibn Mariam (as), lakini kama jamii ikifa basi mkombozi wa jamii hiyo ni Ibn Zahra – Husein (as). Isa (as) alikuwa akihuisha miili iliyokufa, lakini mwana wa Zahra (as) hupuliza uhai kwenye jamii na kuhuisha jamii zilizokufa. Wakati Imamu Husein (a.s) alipoondoka Madina watu hawakuelewa alikuwa anaelekea wapi. Walidhani anakwenda kupigana vita, lakini kama hii ingekuwa ndio sababu basi angekwenda na wapiganaji pamoja naye, lakini tazama jeshi ambalo yeye (as) alilikusanya pamoja naye. Aliandaa jeshi ambalo lina wanadamu safi waliotakasika juu ardhi; hakuchagua wapiga mieleka wakubwa kwa sababu uwanja huu wa mapambano haukuwa kwa ajili ya wapiganaji 20
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
wa mieleka, ulikuwa ni kwa ajili ya wanadamu waliotakasika. Yeyote yule aliyefikia kigezo cha utakaso alichaguliwa. Awe ni kijana, mtoto au mwanamke. Hii ni kwa sababu mtu yeyote anaweza kuihuisha jamii. Alikuwa akionesha mpango makini (formula) wa kuweza kuhuisha jamii zilizokufa. Watu walimuuliza ni kwa nini anachukua watoto na wanawake. Hili pia hutokea hata leo kwa wale watu wanaotoa ushauri. Walikuwa wakimshauri kwamba harakati hii ambayo Imamu (as) anaipanga sio sahihi, kwa sababu mtawala muovu kama Yazid yuko kwenye upinzani na hakuna wa kumsaidia (Imamu) na ataachwa akiwa ametengwa. Leo yuko mtu yeyote ambaye anaweza kusema kwamba ametengwa kiasi hicho kama Imamu Husein (as)? Kama mtu leo atawaasi angalau wenzake wachache na majirani mara moja watu wataungana naye. Lakini mtazame mwana wa Zahra (as)! Aliwalingania Mahujaji waungane naye lakini walikataa, aliwaita wageni waliokuja kuzuru kaburi la Mtukufu Mtume (saww) lakini wao pia walikataa, aliwaita wanaofanya ibada kwenye Msikiti wa Mtume, wanaozuru makaburi ya Baqii lakini pia hawakuungana naye; aliwaita watu wa Kufa na Basra lakini pia hawakuja; aliuita Umma wote lakini hakuna aliyekuja. Mwishowe alichukua familia yake mwenyewe na akaenda Karbala. Watu walikuwa hawaelewi ana maana gani, hivyo aliandika kwa mkono wake mwenyewe wosia na akampa ndugu yake Muhammad Hanafia ili watu wa zama ile na vizazi vijavyo wapate kuelewa kitu cha kufanya katika jamii wakati jamii hizo zikifariki. Kunyonya damu na kukwangua minofu katika mwili uliokufa sio jukumu letu; jukumu letu ni kuchangia damu kwenye jamii zilizokufa. Jamii hazihuiki kwa kunyonya damu yao, kwa kweli hata jamii zinazoishi hufariki kama damu yao inanyonywa, ili kuhuisha kitu tunahitaji kukipa damu.
21
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
1.7 Utaratibu makini (Formula) wa 1.7 Utaratibu makini Husein (Formula)(a.s) wa Imamu Husein (a.s) Imamu Imamu Husein aliandika: Imamu(a.s) Husein (a.s) aliandika:
“Siondoki (Madina) kama mkandamizaji na mchupa mipaka, “Siondoki (Madina) kamamuasi, muasi, mkandamizaji na mchupa bali madhumuni yangu ni kuutengeneza Umma wa babu yangu. mipaka,Njia bali madhumuni yangu kuutemgeneza Umma wa pekee ya kufanya mageuzi hayanini kwa Kuamrisha Mema na babu yangu. Njia pekee ya kufanya mageuzi Kukataza Maovu. Nataka kupita njia aliyopita babu yanguhaya na babani kwa yangu Ali bin Abu Talib.” Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu. Nataka kupita njia aliyopita babu yangu na baba yangu Ali bin Abu Talib.”
Y
aani nataka kuutengeneza Umma kwa njia ya Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu. Huu ni msemo wa aina ya pekee wa Yaani Imamu natakaHusein kuutengeneza Umma kwamengi njia mengine ya Kuamrisha (as) kwa sababu maneno ya ImamuMema na Kukataza Huu wa ni hutuba, msemolakini wa haya ainaniyamaneno pekeeambayo wa Imamu (as) yakoMaovu. katika mtindo Huseinaliyatoa (as) kwa sababu maneno mengi mengine Imamu (as) kwa maandishi. Huu ulikuwa ni utaratibu makiniya uliotolewa kwa jamii zilizokufa mtabibu wa Ummahaya juu ya ni jinsimaneno ya kuhuisha yako katika mtindo wana hutuba, lakini ambayo mataifa yaliyokufa.Huu ulikuwa ni utaratibu makini aliyatoa kwa(Umma) maandishi.
uliotolewaAnasema kwa jamii zilizokufa mtabibu wa Umma juu au ya jinsi “Siondoki kwendanakusababisha ufisadi au uovu” ya kuhuisha mataifa (Umma) yaliyokufa. kwa lugha ya kisasa, alikuwa anasema kwamba sikuja kufanya unyang’anyi na vurugu mitaani, kuvunja vioo na kuchoma mipira
Anasema “Siondoki kwenda kusababisha ufisadi au uovu” au kwa lugha ya kisasa, alikuwa anasema kwamba sikuja kufanya 22 unyang’anyi na vurugu mitaani, kuvunja vioo na kuchoma mipira ya magari. “Naondoka kwenda kuutengeneza Umma wa babu yangu…” Nukta ya kutazamwa hapa ni kwamba mageuzi
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ya magari. “Naondoka kwenda kuutengeneza Umma wa babu yangu‌â€? Nukta ya kutazamwa hapa ni kwamba mageuzi (utengenezaji) hufanywa tu juu ya vitu ambavyo vina kasoro au vimefisidi; hayafanywi juu ya vitu vinavyofanya kazi vizuri. Imamu Husein (as) hasemi kwamba ninakwenda kufanya mageuzi juu ya Yazid bali badala yake anasema kwamba naondoka kwa ajili ya kuutengeneza Umma. Tunahitaji kutafakari hapa kwamba Yazid alikuwa fisadi muovu, basi kwa nini Imamu (as) anaondoka kwa ajili ya kuutengeneza Umma? Huyu (as) ni tabibu wa aina gani? Kuna kisa kidogo ambacho tumezoea kukisikiliza kutoka kwa wazee wetu katika umri wetu wa ujana, ambacho siwezi kukielewa kwa wakati huu. Mara mgonjwa anapokwenda kumuona daktari akilalamika kuhusu maumivu ya tumbo; daktari humuuliza chakula alichokula usiku wa jana. Hujibu kwamba alikula chakula cha kawaida ambacho ni mkate, lakini ulikuwa umeungua kidogo na haukuiva vizuri. Daktari anamuambia alale kitandani na afungue macho yake ili amuweke dawa ya matone machoni, lakini mgonjwa anakataa. Daktari huyu alikuwa mtu mwenye busara ambaye alitambua sababu ya maumivu ya tumbo lake, ambayo ilikuwa ni kwa sababu ya matatizo ya kutoona vizuri. Kama angekuwa na nuru nzuri ya macho basi angelitambua kwamba mkate ule ulikuwa umeungua na haukuiva vizuri na hivyo asingeula na asingepata maumivu ya tumbo. Daktari alimwambia kwamba kama nikikupa dawa ya kuponya maumivu yako ya tumbo itakuponya leo lakini tena kesho utakula mkate ambao haukuiva vizuri na utakuja tena na tatizo hili hili. Kwa hiyo, kwanza nuru yako ya macho inahitaji matibabu ili macho yako yaweze kutambua chakula kichafu na kilichooza ambacho husababisha matatizo ya tumbo. Hivyo, kama upugufu wa nuru katika macho ya mtu unaweza kusababisha maumivu ya tumbo, basi ukosefu wa visheni (uoni) wa jamii utasababisha maumivu na 23
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ufisadi katika jamii nzima. Ukosefu huu wa visheni ni ule wa Umma, hivyo Imamu (as) alisema ninakwenda kurekebisha visheni hii kwa kuutengeneza Umma. Yazid alikwa fisadi na uovu wake umefikia kiasi ambacho hawezi kurekebishwa, lakini tatizo halikuwa Yazid kama Yazid ilikuwa ni u-Yazid ambao ungekuja kuwepo zama yoyote, na u-Yazid unaweza tu kuangamizwa kama Umma ungeweza kuwa na uoni wa kuutambua. Kama Umma haukujenga visheni hii, Yazid ibn Mu’awiya mmoja atatoweka lakini mtoto wa mtu mwingine atajitokeza kama Yazid. Yazid huenda anaweza akatokea baada ya miaka elfu moja na mia nne; na kwa hiyo kazi yangu sio kummaliza Yazid mmoja bali Mayazid wa zama zote. Ni ufisadi gani uliokuwepo katika Umma? Walikuwa walevi, wazinifu, wezi au majambazi? Hii haikuwa sababu kama inavyoonekana kwenye kumbukumbu za kihistoria kama ushahidi, wakati Kiongozi wa Mashahidi (as) alipoondoka Makka Umma haukuwa unajishughulisha na ulevi wa pombe, walikuwa wakijishughulisha na ibada za Hijja; halikadhalika wakati alipoondoka Madina Umma haukuwa umejitumbukiza katika unywaji wa pombe, bali walikuwa wamejishughulisha na Ziarat ya kaburi la Mtukufu Mtume (saw). “Ewe Aba Abdillah (Husein)! Unasema kwamba unatoka kwa ajili ya kuutengeneza Umma, lakini Umma huu uko katika kushughulika na Hijja, Ziarat ya kaburi la Mtume na ibada mbalimbali, hivyo ni matengenezo (mageuzi) ya aina gani unayopanga kwa ajili ya Umma huu ambao unaonekana kuwa na mageuzi tayari? Yeye (as) anasema ufisadi mmoja mkubwa umeibuka katika jamii hii. Ni ufisadi gani huo? Mtu kama Yazid amechukua madaraka, amekaa juu ya vichwa vyao, amenyakua madaraka ya utawala na kisha ametangaza Halali kama Haramu na Haramu kama Halali, amevuka mipaka ya Uislamu na pamoja na yote haya yanayotokea mbele ya Umma bado Umma hautanabahi. 24
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Maradhi ambayo Umma huu umeyapata ni yale ya kupumbaa na kutokujali. Niliwaambia kuvua Ihram zao (mavazi ya Hijja), lakini walikuwa wana hamasa zaidi kuhusu ibada (hiyo ya Hijja) kiasi kwamba walimuacha Imamu wa Umma akiwa ametengwa kwa ajili ya ibada. Walikuwa na mipango ya kukaa Mina, Arafa ili kupata malipo (Thawaab), kisha wachinje wanyama wao huko Mina na kwa dhabihu hizo wafanye shughuli za ustawi wa jamii. Hata leo Umma kwa matokeo ya hamasa yao kuhusu ibada (zisizo za kiroho) na una hamu ya juu sana ya kufanya shughuli za ustawi wa kijamii kama ustawi wa kijamii na hisia na kutokujali ilivyokuwa zama wanakuwa hizo, na kamawazembe, kwa matokeowasio ya hamasa yao kuhusu kuhusu kama Yazid kuwawakiongozi wao. Hivyo ufisadi wa ibadamtu (zisizo za kiroho) na ustawi kijamii wanakuwa wazembe, Umma hauna maana kwao kuhusu na kutokuwa maana ni kifo cha wasio na hisia na kutokujali mtu kamahuku Yazidna kuwa kiongozi Umma jamii. wao.na Hivyo ufisadi wa Umma hauna maana kwao na kutokuwa huku na maana ni kifo cha Umma na jamii.
“Ewe Aba Hivyo vipi Ummahuu? huu? Yeye (as) “EweAbdallah! Aba Abdallah! Hivyo vipiutauamsha utauamsha Umma Yeye alisema: (as) alisema:
“Nimekusudia kufanya kuamrisha mema na kukataza maovu.”
“Nimekusudia kufanya kuamrisha mema na kukataza maovu.”
Hii ni kwa sababu kinachosababisha kifo cha jamii ni kuacha Mema na Kukataza Maovu. Nataka kuihuisha Hii kufanya ni kwaKuamrisha sababu kinachosababisha kifo cha jamii ni ni kuacha jamii hii iliyokufa kwa kufanya matendo haya. Kuamrisha Mema ni kufanya Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu. Nataka kuihuisha nini? Haina maana ya kuvaa suruali fupi, kufuga ndevu au kukaa kwa jamiiadabu, hii iliyokufa kwa kufanya matendo haya. Kuamrisha kufanya matendo fulani ukielekea Mashariki au MagharibiMema ni nini?auHaina maana ya mtindo kuvaa wao suruali fupi, kufuga ndevu kuhoji watu kuhusu wa kuongea. Kuamrisha Memaau kukaa kwani adabu, matendo fulani kujali ukielekea Mashariki au kuufanya kufanya Umma usiojali wawe wenye kuhusu mambo Magharibi aukujenga kuhojihisiawatu mtindo wa kuongea. ya jamii; ni katikakuhusu Umma usio na hisia.wao Ni kuwaleta watazamaji kutokani njekuufanya ya uwanja wa michezousiojali na kuwaingiza Kuamrisha Mema Umma wawekwenye wenye kujali
kuhusu mambo ya jamii; ni kujenga hisia katika Umma usio na hisia. Ni kuwaleta watazamaji kutoka nje ya uwanja wa michezo na 25 kuwaingiza kwenye uwanja. Uovu mkubwa ni kuwa wapumbavu wasio na hisia, na hili lilitangazwa na Kiongozi wa Mashahidi (as) kama uovu mkubwa, wakati ambapo alisema:
nini? Haina maana ya kuvaa suruali fupi, kufuga ndevu au kukaa kwa adabu, kufanya matendo fulani ukielekea Mashariki au Magharibi au kuhoji watu kuhusu mtindo wao wa kuongea. Kuamrisha Mema ni kuufanya Umma usiojali wawe wenye kujali MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) kuhusu mambo ya jamii; ni kujenga hisia katika Umma usio na hisia. Ni kuwaleta watazamaji kutoka nje ya uwanja wa michezo na uwanja. Uovu mkubwa ni kuwa wapumbavu wasio na hisia,wapumbavu na hili kuwaingiza kwenye uwanja. Uovu mkubwa ni kuwa na hili Kiongozi wa Mashahidi (as) kama wa uovu mkubwa, (as) wasiolilitangazwa na hisia, na lilitangazwa na Kiongozi Mashahidi wakati ambapo alisema: kama uovu mkubwa, wakati ambapo alisema:
Je, hamuoni kwamba haitekelezwi, hamuoni kwamba batili batili Je, hamuoni kwamba hakihaki haitekelezwi, hamuoni kwamba haikatazwi? (Musawate Kalemate Imam Hussain (a.s) – uk. 356) haikatazwi? (Musawate Kalemate Imam Hussain (a.s) – uk. 356) Imamu (as) alikuwa anawaambia kwamba mmekuwa vipofu; hamuwezi kuona kwamba haki inavunjwa na ninyi mmekaa kama watazamaji walio kimya. Huu ulikuwa uovu mkubwa kwamba watu wamekuwa wazembe, bila hisia31 na watazamaji wakimya kwenye udhalimu. Ukosefu huu wa hisia unaweza kufikia kiasi kwamba mjukuu wa Mtume (saw) anauliwa kishahidi pale Karbala na watu hawa walikuwa wanaangalia kama watazamaji wakiwa wamekaa mjini Kufa. Na wale mateka ambao waliachwa nyuma kule Karbala, wakati walipowasili Kufa watazamaji hawa walionesha tu huzuni zao kwao na kuomboleza. Na sasa, baada ya harakati za mwana wa Zahra (as) ilikuwa ni zamu ya Binti wa Zahra (as) kuendeleza harakati hizi kuanzia hapa. Alitoa hotuba akielezea kwamba ninyi ni wahaini, wasaliti na watazamaji ambao wamekaa kwenye uwanja wa michezo na kuonesha huzuni kwa mateka na kuombeleza juu ya mashahidi wa Karbala. Haki gani wanayo watazamaji kama ninyi ya kuomboleza juu ya watu wa Karbala? Dhuria wa Mtume (as) wanauliwa na kuwa wafungwa, na watazamaji hawa wakimya walikuwa wanaangalia tu wakiishia kwenye kuomboleza. Hawa walikuwa watu ambao kwamba Bibi Zainab (as) aliwahutubia na akasema: 26
Karbala. Haki gani wanayo watazamaji kama ninyi ya kuomboleza juu ya watu wa Karbala? Dhuria wa Mtume (as) wanauliwa na kuwa wafungwa, na watazamaji hawa wakimya walikuwa wanaangalia tu MSHUMAA wakiishia kwenye kuomboleza. Hawa walikuwa (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) watu ambao kwamba Bibi Zainab (as) aliwahutubia na akasema:
Mnamlilia kaka yangu? Mnastahilikulia, kulia, na na lieni lieni sana! Mnamlilia kaka yangu? Mnastahili sana!
nani aliyekuwa anawaambiamaneno maneno haya? haya? Ni Ni naniNi aliyekuwa anawaambia Ni kwa kwawale wale waliokuwa wanaomboleza kwa ajili ya kaka yake. Kama leo waliokuwa wanaomboleza kwa ajili ya kaka yake. Kama leo vilevile tunasemakwamba kwamba Bibi Bibi Zainab Zainab (as) vilevile tunasema (as) ilikuwa ilikuwainamhusu inamhusu iwapo watakuwepo watu watakaomlilia kaka yake. Wahadhiri wetu iwapo watakuwepo watu watakaomlilia kaka yake. Wahadhiri wetu wanasema kwamba ilikuwa hamu ya Bibi Zainab (as) kuona watu wanasema kwamba ilikuwa hamu ya Bibi Zainab (as) kuona watu wanamlilia kaka yake. Hivyo hamu hiyo imetimizwa kwa muda wa siku mbili tu kupita, Imamu Husein (as) aliuawa mwezi 10 Muharram 32 na mwezi 12 Muharram walikuwepo watu wanaoomboleza kifo chake katika mji wa Kufa mbele kabisa ya Bibi Zainab. Lakini alisema hataki macho haya yanayolia na alichukia. Hii ni kwa sababu alikuwa anawaambia kwamba vichwa vya familia yetu na masahaba viko juu ya mikuki na ninyi mnaomboleza juu ya hili? Hiki ndio kiasi cha wajibu wenu cha kuangalia tu vichwa juu ya mikuki na kulia kama watazamaji? Kama mnataka kuomboleza kwanza jitokezeni mbele na kuchangia kwenye vichwa juu ya mikuki, na ninyi mikono yenu ifungwe, ifungwe minyororo shingoni mwenu kwanza, angalau fanya kitu kwanza na kisha njoo ulie. Kama unataka kweli kuomboleza basi njooni upande wetu na ombolezeni, msiwe upande mwingine kama watazamaji. Vipi ukimya huu juu ya Umma usiojali na usio na hisia utakavyovunjwa? Ni kwa vifo hivi vya kishahidi kwamba Kiongozi wa Mashahidi (as) alipuliza uhai katika jamii. Mwana wa Zahra (as), mrithi wa fahari ya Masihi aliihuisha jamii hii. Na chochote 27
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kilichoachwa katika kazi hii kilikamilishwa na dada yake, Bibi Zainab (as). Hii ndio sababu mtu huyu mkubwa Imamu Khomein (r.a) alisema: “Uislamu ni jina la sifa mbili tu; imma sifa ya Husein (as) au sifa ya Zainab (as).” Ina maana kwamba amma fanya majukumu yako kwa damu au beba ujumbe wa mashahidi kama Zainab (as) kwenda kila mtaa na kona; hivyo amma uwe kama Husein au Zainab (as). Kama wewe sio kama Husein au Zainab, basi wewe ni mtu wa mji wa Kufa (watazamaji wakimya wasiojali). Na chochote afanyacho mtu wa Kufa hakitakiwi na Ahlul Bayt (as). Hawataki maombolezo yao na hata tabasamu zao, hawataki mikusanyiko ya wa-Kufa na wala ibada zao. Ahlu Bayt (as) hawategemei chochote kutoka kwetu bali kuwa wa-Huseini na wa-Zainab. Amma lazima tutoe damu katika njia hii au kujitokeza kutetea na kulinda damu ya mashahidi hawa. Ninayasema haya kwa familia za Mashahidi kwamba lazima muwe na fahari ya jambo hili kwamba mmetoa mashahidi katika njia ya dini. Lakini kuwa Shahidi na kuunyweshea mti wa dini kwa damu bado ni rahisi. Hatua mpaka Karbala ilikuwa bado ni rahisi lakini jukumu la Zainab (as) lilikuwa gumu sana. Mashahidi hawa wa Pakistan wametembea juu ya njia ya mwana wa Zahra (as) lakini wale ambao wako hai na wapo sasa lazima wawe na sifa ya Zahra (as), na hii ni njia ngumu sana. Hili ni jukumu gumu mno kiasi kwamba Sayyidus Sajidin (as) alilazimika kulia katika kila hali. Yeye (as) hakuomboleza kule Karbala; wakati wote alipokuwa anaulizwa kuhusu hali inayomuumiza sana, kamwe hajasema Karbala; siku zote alisema “Sham” (Damascus). Hii ni kwa sababu kuanzia mwanzo mpaka Karbala ulikuwa ni uwanja wa Husein (as), lakini kwa Bibi Zainab (as) “Sham” (Damascus) ilikuwa ni uwanja wake. Ili kuwa mrithi wa mashahidi, uaminifu wa Bibi Zainab (as) 28
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
na kutetea madhumuni ya mashahidi ni vigumu sana; kwa kiasi kwamba ilimfanya Imamu Sajjad (as) aomboleze maisha yake yote. Ni jukumu la Bibi Zainab; yaani misiba kamili na hivyo ni vigumu sana. Jukumu la jamaa wa familia wa mashahidi wa leo sio kudai na kukusanya fidia kutoka serikalini kwa ajili ya miili ya mashahidi. Hii ni kwa sababu wakati Yazid alipomuuliza Imamu Sajjad (as) kumjulisha kuhusu fidia kwa ajili ya hasara iliyopatikana kule Karbala; Imamu (as) alisema ni vipi hasara hii itafidiwa? Nilihuzunika sana wakati niliposikia kwamba madai katika maandamano yaliyoandaliwa kwa ajili ya Mashahidi katika mji mmoja yalikuwa kwamba fidia kwa ajili ya Mashahidi hawa lazima iwe sawa na ile iliyotolewa katika mji mwingine wakati fulani huko nyuma. Huu ni wakati ambapo lazima tujibu kama Imamu Sajjad (as): “Ewe maalun! Je, unajua hasara uliyosababisha? Je, unajua ulichochukua kutoka kwetu? Hutaweza kuelewa thamani ya hasara ya maisha haya yaliyopotea.� Leo vilevile lazima tuwajibu Mayazid wa zama zetu kwa sauti ileile wakati wao wanapozungumza kuhusu kufidia hasara ya miili hii. Lazima tuwaambie; ni kitu gani mlichonacho ambacho mnaweza kufidia Mashahidi hawa? Kwa jina la Allah (s) huwezi kufidia hata kucha ya kidole cha mmoja wa Mashahidi hawa. Mwanafasihi mmoja wa Iran aliwasilisha cheo cha Bibi Zainab (as) katika hali nzuri na ya kupendeza; anasema:
29
Mashahidi hawa.
Mwanafasihi mmoja wa Iran aliwasilisha cheo cha Bibi Zainab (as) MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) katika hali nzuri na ya kupendeza; anasema:
“Karbala ingekufa kama Zainab (as) asingekuwepo kule. Ushia
“Karbala ingekufa kamakama Zainab asingekuwepo kule. Ushia ungetoweka Zainab (as) (as) asingekuwepo.” ungetoweka kama Zainab (as) asingekuwepo.”
Kama Karbala iko hai ni kwa sababu ya juhudi kubwa za huyu Bibi Zainab (as). Leo kila mmoja anazungumzia kuhusu fidia na Kama Karbala ikofamilia hai za niMashahidi, kwa sababu ya juhudi kubwa za huyu Bibi ustawi wa lakini watu wanapuuza madhumuni ya kufa Bibi Zainab (as) amekuwa mlezi wa mayatima, Zainab (as). Leokishahidi. kila mmoja anazungumzia kuhusu fidia na ustawi lakini vilevile aliwasilisha madhumuni ya kufa kishahidi kwa wa familia za Mashahidi, lakini watu wanapuuza madhumuni ya ulimwengu. Leo familia za Mashahidi lazima vilevile zifanye hivyo kufa kishahidi. Bibi Zainab (as) mlezi wayamayatima, hivyo na kuwajibu Mayazid wa nchiamekuwa yetu (zetu) kwa sauti ileile Zainab (as) na Imamu Sajjadmadhumuni (as). lakini vilevile aliwasilisha ya kufa kishahidi kwa
ulimwengu. Leo familia za Mashahidi lazima vilevile zifanye hivyo hivyo na kuwajibu Mayazid wa nchi yetu (zetu) kwa sauti ileile ya Zainab (as) na Imamu Sajjad (as). Sura ya Pili 4 WAUAJI, WAKANDAMIZAJI NA WATAZAMAJI WALIO WAKIMYA 35 30
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Pili
WAUAJI, WAKANDAMIZAJI NA WATAZAMAJI WALIO WAKIMYA 2.1 Kuamrisha Mema na kifo cha jamii
M
wanadamu huchukuliwa kuwa yu hai katika jamii kama atafuata maadili fulani katika maisha yake na kuyaendeleza katika jamii. Siku ambayo mwanadamu atayapuuza maadili haya anakufa kifo cha kijamii. Hii ndio sababu kwamba Mtukufu Mtume (saww) alisema kwamba jamii zinazoishi ni zile ambazo ndani yake Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu hutekelezwa. Hivyo inawezekana kwamba katika jamii watu wanaweza kuwa hai kimwili lakini bado watachukuliwa kama wafu. Ni kama maisha katika kiumbe kilichokufa kama mfano katika sura iliyopita kuhusu minyoo katika mzoga wa mnyama. Si thamani ya hadhi ya mwanadamu kuishi maisha ya mnyoo ndani ya mzoga. Allah (s) amempa mwanadamu utukufu, heshima na fursa juu ya viumbe wote. Kwa hiyo, kuishi kama mnyoo ndani ya jamii iliyokufa haifai kwa mwanadamu. Neema ya kwanza ambayo Allah (s) amempa mwanadamu mara tu baada ya kuumbwa kwake ni fursa na kuendeleza heshima na fursa hii; Allah (s) aliteuwa mamlaka fulani kama Mitume (as). Mitume hawakuja kutufundisha jinsi ya kuishi maisha yetu ya ulimwengu. Hakutumwa kuja kutufundisha kushona nguo na kutengeneza viatu kutokana na ngozi za wanyama. Mitume wenyewe walijua kwamba mwanadamu yeye mwenyewe atakuza 31
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
maisha yake ya kilimwengu na kujifundisha vitu vyote hivi yeye mwenyewe. Mitume wamekuja kutuonesha njia mbali kutoka ngozi na nyama. Wamekuja kwa ajili yetu ili tutambue kwamba kamwe tusisahau cheo chetu kitukufu tulichopewa na Allah (s) katika kutafuta mambo ya kiulimwengu na maendeleo. Hivyo Allah (s) aliwafanya Mitume hawa kama watetezi wa heshima na hadhi yetu ya kiungu. Cheo hiki cha heshima na chenye fursa tulichopewa sisi na Allah (s) ni maadili makubwa mno kwa ajili ya mwanadamu ambayo kamwe si yakupoteza kwa gharama yoyote. Hata kama hali itajitokeza wakati mwanadamu analazimika kuchagua kati ya kuokoa maisha yakeyake au cheo hikihiki chacha heshima nanahadhi, kuokoa maisha au cheo heshima hadhi,lazima lazimaatoe muhanga maisha maisha yake ili heshima yake.Wale Wale ambao atoe muhanga yakekuhifadhi ili kuhifadhi heshima yake. ambao heshima na utukufu waounakanyagwa unakanyagwa katika ajiliajili ya ya heshima na utukufu wao katikajamii jamiikwa kwa kuokoa maisha wanahadhi hadhi ya ya minyoo minyoo ile ya ya mzoga. kuokoa maisha yao,yao, wana ilendani ndani mzoga. Haya sio maisha ya heshima na Imamu Husein (as) analaani maisha Haya sio maisha ya heshima na Imamu Husein (as) analaani maisha kamakama haya.haya.
“Napendelea kifo cha heshima kuliko kuishi hata siku moja “Napendelea kifo cha heshima kuliko kuishi hata siku moja maisha maisha yangunapamoja na madhalimu” (Musawate Kalemate yangu pamoja madhalimu” (Musawate Kalemate Imam Hussain Imam Hussain (a.s) – uk.356) (a.s) – uk.356) Katikaya shule ya Karbala ni kitendocha cha udhalilishaji udhalilishaji na na fedheha Katika shule Karbala ni kitendo fedheha kuishi katika jamii ambamo heshima na utukufu wa mwanadamu kuishi katika jamii ambamo heshima na utukufu wa mwanadamu hauheshimiwi na kulindwa.Yeye Yeye (as) (as) anasema nachukulia hauheshimiwi na kulindwa. anasemakwamba kwamba nachukulia fedheha kuishi katikamazingira mazingira ya sababu kamakama fedheha kuishi katika ya kidhalimu kidhalimukwa kwa sababu nitalazimika kuunyamazia kimya ukandamizaji na hiyo itakuwa nitalazimika kuunyamazia kimya ukandamizaji na hiyo itakuwa fedheha. Hivyo shule ya Karbala ni shule ya utukufu na heshima. fedheha. Hivyo shule ya Karbala ni shule ya utukufu na heshima.
Kama jamii inahitaji kuhuishwa32 na kurudi kwenye uhai basi Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu lazima ifanyike katika jamii. Lakini haina maana kuingilia katika maisha ya mtu. Katika Afghanistan kundi la Taliban liliundwa katika jina la dini
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kama jamii inahitaji kuhuishwa na kurudi kwenye uhai basi Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu lazima ifanyike katika jamii. Lakini haina maana kuingilia katika maisha ya mtu. Katika Afghanistan kundi la Taliban liliundwa katika jina la dini kulazimisha sheria za dini katika njia kali mno. Kundi hili lilikanyaga sura ya Uislamu na kuonesha picha ya kutisha ya Uislamu kwa walimwengu. Lazima tukumbuke kwamba mtu yeyote ambaye anakuja na kuzungumza kuhusu dini sio lazima awe mtu wa dini na mwaminifu kwa dini. Wakati mwingine maadui wa dini husababisha madhara kwenye dini kwa kuwa mfuasi wake. Kundi hili hujitokeza mbele katika jina la dini na ujumbe wa kukanyaga maadili na nafsi ya dini. Ni ukweli kwamba wakati inakanyagwa, inageuzwa na kufisidiwa, dini inayowasilishwa kwa watu haitakubaliwa. Kitu kimoja ambacho wamefanya ilikuwa kwamba walikanyaga nafsi ya Kuamrisha Mema. Katika jina la Kuamrisha Mema wanachukua mkasi, wanakwenda sokoni na kuanza kukata miguu ya suruale, kukata mashurubu ya watu, kufanya mtindo wa ndevu na wenyewe wanajiita kamati ya Kuamrisha Mema. Huu ulikuwa mzaha uliofanyiwa Kuamrisha Mema. Njia nzuri ya kuondokana na Kuamrisha Mema ni kufanya aina hiyo ya maovu katika jina la Kuamrisha Mema kwa watu kutafuta hifadhi kwenye Kuamrisha Mema. Kwa mujibu wa mwanafikra halisi, mtambuzi na Faqih wa dini; Shahidi Muttahari (as) anasema kwamba idadi ya maovu inayofanywa katika jina la Kuamrisha Mema ni zaidi kuliko yale yanayofanywa kwa ajili ya kufanya maovu. Kuamrisha Mema hutoweka wakati maovu yanapokuwepo kama maadili mema, na hapo maadili mema hupotea katika jamii. Wakati utakapozuru makaburi ya jamii zilizokufa kwa mtazamo wa kina, utakuwa na uwezo wa kusoma kwa macho yako ya ndani kwamba imeandikwa katika makaburi ya watu wa jamii zilizokufa 33
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwamba walijizuia Kuamrisha Mema. Kifo cha kuacha Kuamrisha Mema matokeo yake ni kifo cha jamii. Mtukufu Mtume (saw) aliwakusanya masahaba wake wa kidini na akawaambia; mtafanya nini siku ile wakati jukumu la Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu litakapoachwa? Masahaba wakauliza kwa mshangao kama kweli haya yatatokea; ambapo Mtume (saww) alijibu kwamba hata ubaya zaidi ya hili utatokea wakati uovu utakapokuwa wema na wema utapokuwa uovu, wakati watu wataona aibu kufanya mema na wataona fahari kufanya maovu. Mtu ambaye anafanya maovu katika jamii na fisadi zaidi, mchupa mipaka wa jamii atachukuliwa kama mtu wa kuheshimiwa sana wa jamii. Watu walishangazwa na wakamuuliza Mtume (saww) iwapo haya yatatokea; tena Mtume (saww) akasema ubaya wa zaidi ya hili utatokea pia. Wakati mtakapoamrishwa kuhusiana na uovu na mtapokatazwa kufanya mema. Itakuwa ni zama ya Kuamrisha Maovu na Kukataza Mema. Huu utakuwa ni wakati ambapo jamii zitakuwa zimekufa, na kuishi katika jamii zilizokufa sio maisha ya heshima na yenye hadhi. Lazima tutafakari na kuona kama zama hii ya kwetu sio sawa na ile iliyotajwa na Mtume (saww) ambamo maadili mema huchukuliwa kama maovu, na maovu huchukuliwa kama maadili mema. Kiongozi wa Mashahidi (as) alitangaza madhumuni ya kuasi kwake katika maandishi kuwa ni Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu. Sasa baada ya tangazo hili je, kuna mtu yeyote mwenye haki ya kupanda juu ya mimbari na kusema kwamba alikwenda Karbala kwa ajili ya madhumuni mengine wakati Imamu Husein (as) ameeleza kwa uwazi madhumuni ya harakati zake katika wosia wa maandishi? Basi kwa nini tunakaa juu ya mimbari na kuhusisha ujumbe wa Imamu Husein (as) kwenye kitu ambacho yeye (as) anakichukia, vitu kama zile dhana zinazotumiwa na Wakristo!? 34
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Wakristo wanasema kwamba Nabii Isa (as) alitundikwa msalabani kama fidia kwa ajili ya dhambi zote za watu. Tumeipenda itikadi hii na kuihusisha na Imamu Husein (as) pia, na kwa hilo tumechukua vitu vingi kutoka kwa Wakristo kama vile vitu tunavyovaa (hafla za kuzaliwa/ Birthday party), na fikra zetu nyingi ni matokeo ya Ukristo. Vilevile tunajitokeza na kuupa Ukristo changamoto kwamba kama kiongozi wenu anaweza kutundikwa msalabani kwa ajili ya msamaha wa dhambi zenu basi vilevile kiongozi wetu alikufa kifo cha kishahidi kwa ajili ya msamaha wa dhambi zetu na kutupa uhuru wa kutenda dhambi. Kiongozi wa Mashahidi (as) yeye mwenyewe alisema:
“Siondoki (Madina) kamamuasi, muasi, mkandamizaji mchupa “Siondoki (Madina) kama mkandamizaji na mchupa na mipaka, madhumuni yangu ni yangu kuutengeneza Umma wa babu yangu. mipaka,balibali madhumuni ni kuutengeneza Umma wa Njia pekee ya kufanya mageuzi haya ni kwa Kuamrisha Mema babu yangu. Njia pekee ya kufanya mageuzi haya nani kwa Kukataza Maovu. Nataka kupita njia aliyopita babu yangu na baba Kuamrisha Mema na yangu Kukataza Maovu. Nataka kupita njia Ali bi Abu Talib.” aliyopita babu yangu na baba yangu Ali bi Abu Talib.” Yaani nataka kuutengeneza Umma kwa njia ya Kuamrisha Mema
Kukataza Maovu. Yaaninanataka kuutengeneza Umma kwa njia ya Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu. 35 2. 2 Uovu mkubwa sana katika Jamii
Tunapaswa kumuuliza Imamu (as) mwenyewe kuhusu uovu ulio mkubwa sana na kuhusu maadili mema sana. Yeye (as) anasema
aliyopita babu yangu na baba yangu Ali bi Abu Talib.” Yaani nataka kuutengeneza Umma kwa njia ya Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu. MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
2. 2 Uovu mkubwa sana katika Jamii
2. 2 Uovu mkubwa sana katika Jamii
Tunapaswa kumuuliza Imamu (as) mwenyewe kuhusu uovu ulio mkubwa unapaswa sana na kumuuliza kuhusu maadili mema sana. kuhusu Yeye uovu (as) ulio anasema Imamu (as) mwenyewe kwamba mkubwa uovu sana mkubwa sana ni mema kuishi na kuhusu maadili sana. katika Yeye (as) utawala anasema wa kiukandamizi na kuvumilia ukandamizaji. (as) kwamba uovu mkubwa sana ni kuishi katikaYeye utawala wahakuamrisha kiukanna kuvumilia suruali, ukandamizaji. Yeye (as) mema watu memadamizi kwa kupunguza masharubu auhakuamrisha kuwalazimisha kupunguza suruali, masharubu kwangu au kuwalazimisha watu kufukufugakwa ndevu. Alisema Kuamrisha Mema ni kutokomeza ga ndevu. Alisema Kuamrisha kwangu Mema ni kutokomeza uovu uovu mkubwa, na uovu huu mkubwa ni kukubali ukandamizaji na uovu huu mkubwa kukubali ukandamizaji badala yauovu, badalamkubwa, ya kuuchukia. Kama nijamii ikijiingiza kwenye kuuchukia. Kama jamii ikijiingiza kwenye itafungulia itafungulia milango maelfu mengine yauovu, maovu. Na milango ninaondoka maelfu mengine ya maovu. Na ninaondoka kwenda kuhubiri wema kwenda kuhubiri wema mmoja mkubwa na maadili hayo ni kusaidia mmoja mkubwa na maadili hayo ni kusaidia na kuilinda haki wakati na kuilinda haki wakati inapokanyagwa.
T
inapokanyagwa.
Je, hamuoni kwamba haki haitekelezwi, hamuoni 40 Je, hamuonibatili kwambahaikatazwi?” haki haitekelezwi, hamuoni kwamba batili haikwamba (Musawate Kalemate katazwi?” (Musawate Kalemate Imam Hussain (a.s) – uk. 356) Imam Hussain (a.s) – uk. 356) Vilevile katika Nahjul Balaghah Amirul Muminin (as) alichora Vilevile katika Nahjul Balaghah Amirul (as) Yeye alichora picha ya zama yake na vilevile kwa ajili ya Muminin vipindi vijavyo. (as) zama alisema: picha ya yake na vilevile kwa ajili ya vipindi vijavyo. Yeye
(as) alisema:
ya Uislamu imevaliwajuu juu chini, chini juu.”juu.” “Kanzu“Kanzu ya Uislamu imevaliwa chini, chini
Haya ni maelezo mafupi sana lakini yana neno la utambuzi ndani 36 yake na watu wengi wakati huo walichukia kauli hii, lakini Ali (as) kamwe hakujali kwa ajili ya kuwapendeza watu; alikuwa anajali tu kuhusu radhi ya Muumba.
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Haya ni maelezo mafupi sana lakini yana neno la utambuzi ndani yake na watu wengi wakati huo walichukia kauli hii, lakini Ali (as) kamwe hakujali kwa ajili ya kuwapendeza watu; alikuwa anajali tu kuhusu radhi ya Muumba. Yeye (as) anasema kwamba kanzu ya sufi ya Uislamu imevaliwa nje ndani. Kanzu ya Uislamu ipo lakini imegeuzwa imevaliwa kwa sehemu yake ya ndani ikioneshwa nje na ya nje ikioneshwa ndani. Wakati kanzu inapogeuzwa ndani nje kila kitu hugeuka chini juu, mikono yake, mishono na kola zake. Wakati Uislamu unapogeuzwa, bado unabakia ni Uislamu lakini kila kitu kinakuwa kimegeuzwa na wafuasi wake pia wanakuwa wamegeuzwa. Hivyo wakati wowote mtu anapokuja kwako na Uislamu kwanza chunguza uone ni Uislamu wa aina gani anakuletea; iwapo ni sahihi au ni Uislamu uliogeuzwa. Tunapaswa kuangalia kwamba hawatufanyi sisi tuvae nguo iliyogeuzwa nje ndani, ndani nje. Na wakati hili likitokea watu huona fahari ya maovu na wanafedheheka kuhusu maadili mema. Wakati kitu kama hicho kikitokea kila kitu huwa kimegeuzwa na vitu vya kiuhalifu huanza kutokea kila mahali katika jamii, iwe ni misikitini au katika ibada. Vituo vya kidini na shule hubakia katika sura yao ya nje kama sehemu za kidini lakini ndani yao vitu vyote vya kihalifu hufanywa. Hili ndio lililotokea katika shule za kidini ambazo zilikuwa sehemu za elimu; zikawa sehemu za silaha na ugaidi. Haya yalifanywa na viongozi wa dini wa shule hizi ambao wamevaa mavazi ya Uislamu nje ndani, ndani nje. Mimbari zilizokusudiwa kuwa sehemu za udugu na umoja zimegeuzwa kuwa vyanzo vya kumwaga sumu ya chuki na migogoro. Hili ndilo lililotokea wakati mfumo wa maadili ulipobadilika na dini ikawa chini juu, juu chini. Sio kwamba Imamu Husein (as) alisema kwamba ninakwenda Kuamrisha Mema kwa maadili ambayo nitawalazimisha watu kufuga ndevu. Kunyoa ndevu ni dhambi lakini sio dhambi kubwa na 37
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kufuga ndevu vilevile sio moja ya maadili makubwa. Watu waliunda jumuiya ili kutoka na kufanya safari za kitablighi na kisha wakadai kwamba wamefanikiwa kwa sababu wamewafanya watu kufuga ndevu. Walichofanya ni kubadilisha tu muonekano wa sura zao lakini haikugusa akili zao, ambazo ziko vilevile. Kwanza walikuwa wanafanya vitu vya kihalifu bila ndevu, sasa wataufanya uhalifu huo wakiwa na ndevu. Ni muhimu kwa wanawake kuvaa Hijab; lakini kwanza lazima tumwangalie mwanamke aliyeko ndani ya Hijab; je, ni mfuasi wa Uislamu sahihi au uliogeuzwa? Ni uovu gani mkubwa ambao haukumruhusu Imamu Husein (as) kukaa nyumbani kwake? Ni uovu gani ambao ulimfanya aanzishe mageuzi haya ya kutisha ya damu? Ni uovu gani ambao matokeo yake ni kifo cha jamii? Uovu huu ulikuwa ni ukosefu wa hisia na kutojali. Hisia imekufa kwa watu, wamekuwa wazembe na wasiojali. Huu ulikuwa uovu mkubwa ambao kwamba Imamu Husein (as) alitoa mihanga mikubwa kama hiyo. Wakati Uislamu ulipogeuzwa, ndani nje na chini juu basi moja ya matokeo ya jambo hili ni kwamba vitu kama kukaa bila kujali kuhusu mambo ya kijamii huchukuliwa kama maadili mema. Kwa mfano, kama ninatembelea mji wenu, na bila ya kujua naweza kusema kwamba kutakuwa na migogoro fulani miongoni mwa watu. Ni kawaida kwamba kama kuna jamii zinazoishi pale itakuwa ni migogoro ndani ya familia, majirani na wengine. Migogoro hii huendelea mbele na kufikia Misikiti, Husainiah na vituo vya dini. Kwa kweli leo migogoro katika taasisi za dini na sehemu za ibada imekuwa alama za udini wetu; yaani hatuchukulii ibada zetu kuwa ni zenye kukubaliwa bila ya kuwa na migogoro. Sasa, kama kuna migogoro, wakati mwingi kundi moja liko sahihi na lingine haliko sahihi. Kuna baadhi ya watu ambao hujiingiza katika migogoro hii na kuunga mkono kundi moja. Kuna baadhi ya wengine hawataki kuingilia katika migogoro hii 38
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwa sababu hawataki kuridhisha kundi lolote kwa kuunga mkono mojawapo. Kundi hili ni la watu wasiojali. Sasa, kama mgeni akija kwenye mji huu na kuuliza ni nani mtu bora na mwadilifu katika jamii hii? Mtu wa kwanza anayekuja kwenye akili zetu ni yule ambaye haingilii mambo ya mtu yeyote, yule tunayemtaja kama mtu wa kati na kati; haungi mkono upande wowote. Tunamuona mtu huyu kuwa mwenye maadili mazuri ya kutohusika na lolote kama mtu wa haki na mwadilifu. Ni nani anatajwa kama asiyejihusisha na lolote? Ni yule ambaye haungi mkono ukweli wala batili chini ya mazingira ya mgongano kati ya haki na batili? Kiukweli ni kosa kwa upande wake wakati ambapo anafikiri hamuungi mkono yeyote na hahusiki. Hii ni kwa sababu waungaji mkono wa batili wako aina mbili; kwanza ni wale kwa uwazi wanaunga mkono batili na pili ni wale ambao hukaa kimya katika masuala ya haki na batili. Kundi hili la pili vilevile ni miongoni mwa waungaji mkono wa batili na sehemu ya jeshi la batili. Tumekuwa tukisoma Ziarah katika maisha yetu yote, lakini tunafanya tu hivyo kwa ajili ya kupata malipo (Thawaab). Visomo hivi vya Ziarah vina mifumo ya utambuzi (Ma’arifat) ndani yake na ni silabasi na protokali za kuishi maisha yetu. Ni kutokana na visomo hivi vya Ziarah kwamba Maimamu wetu (as) wametujulisha kuhusu mifumo fulani ya maisha ambayo haikuweza kutolewa moja kwa moja katika hadithi. Usomaji wa Ziarah ya Ashura haukukusudiwa kwa ajili ya kutafuta malipo (Thawaab) na kuingia Peponi. Ziarah hizi hutufundisha njia ya kuishi maisha, huondoa mapazia juu ya hisia zetu zilizofichika na kuwatikisa wale ambao wamelala. Walengwa wa Ziarah hizi ni dhamiri za wanadamu. Lazima tusome Ziarah hizi katika hali ya kuwa macho na lazima tuzisome mara 39
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
haukukusudiwa kwa ajili ya wamesisitiza kutafuta malipo na kuingia kwa mara. Maimamu (as) juu(Thawaab) ya kuzisoma Ziarah Peponi. Ziarah hizi hutufundisha njia ya kuishi maisha, huondoa hizi katika kila tukio. Kwa jina la Allah kama watu watatambua siri mapazia juu ya hisia zetu zilizofichika na kuwatikisa wale ambao hizi za Ziarah wengi wataacha kuzisoma. ni kwa kama wamelala. Walengwa wa Ziarah hizi ni Hii dhamiri za sababu wanadamu. mtu ameshikilia chahizi hatari na wakati kuhusu hatari Lazima tusome kitu Ziarah katika hali yaakijulishwa kuwa macho na lazima yake mara mara moja atakitupa. Ashura kwajuumvuto tuzisome kwa mara.Tunasoma MaimamuZiarah (as) ya wamesisitiza ya kuzisoma Ziarah hizi katika kila tukio. Kwa jina la Allah kama watu mkubwa mno lakini tutakapoelewa jinsi ilivyo ya hatari tutaicha. watatambua siri hizi za Ziarah Hii nihii Kama tukitambua kuhusu siri za wengi Ziarah wataacha ya Ashura,kuzisoma. juu ya Ziarah kwa sababu kama mtu ameshikilia kitu cha hatari na wakati inachodai kutegemea kutoka kwetu na Falsafa yake, basi wengi mwa akijulishwa kuhusu hatari yake mara moja atakitupa. Tunasoma wale wanaopenda maisha (ya ulimwengu huu) wataiacha. Hii ni kwa Ziarah ya Ashura kwa mvuto mkubwa mno lakini tutakapoelewa sababu Ziarahyahiihatari inadaitutaicha. kitu kutoka kwatukitambua mwanadamu, humpa jinsi ilivyo Kama kuhusu siri hisia za na mwelekeo. Ziarah ya Ashura, juu ya Ziarah hii inachodai kutegemea kutoka kwetu na Falsafa yake, basi wengi mwa wale wanaopenda maisha (ya ulimwengu huu) wataiacha. Hii ni kwa sababu Ziarah hii inadai kwa mwanadamu, humpa hisia na mwelekeo. 2.kitu 3 kutoka Makundi matatu 2. 3 Makundi matatu
K
atika Ziarah hizi inasemekana kwamba kule Karbala yalikuwepo makundi matatu ambayo yalikuwepo pale. Moja lilikuwa Katika Ziarah hizi inasemekana kwamba kule Karbala yalikuwepo nimakundi kundi la wauaji; la piliyalikuwepo ni la wakandamizaji na la tatu ni kundi matatu ambayo pale. Moja lilikuwa ni kundi la la pili ni la wakandamizaji na la tatu ni kundi watazamaji lawauaji; watazamaji wakimya. Tunaelekezwa katika Ziaralahii kuyalaani wakimya.yote Tunaelekezwa makundi haya matatu:katika Ziara hii kuyalaani makundi yote haya matatu:
fً iَّ ُ ﷲ ا ُ اَ mَ َ َو،fَ ْ mََ miَ fً iَّ ُ ﷲ ا ُ اَ mَ َ َو،fَ ْ َmَ iَ fً iَّ ُ ﷲ ا ُ اَ mَ ََف ،ِfiِ fْ mَ iِ َfiَ fَ ِfiِ fْ mَ mِ iَ “Laana iwe juu ya wale waliokuuwa; Laana iwe juu ya wale wakandamizaji ambao waliwasaidiaLaana wauaji wako nawale Laana iwe “Laana iwe juu ya wale waliokuuwa; iwe juu ya wakanjuu ya wale ambao walikuona wewe (as) ukiuliwa lakini damizaji ambao waliwasaidia wauaji wako na Laana iwe juu ya wale wakakaa ambao kimya.” walikuona wewe (as) ukiuliwa lakini wakakaa kimya.” 44 40
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Ukimya huu na kuwa wasiojihusisha leo hii imekuwa ndio maadili mema na hii imekuwa sababu na mizizi kwa matatizo na misiba yote juu ya Umma wa Waislamu leo. Leo hii kama utaangalia katika nchi yako (Pakistan na kwingineko), damu ya Mashia wasio na hatia inamwagwa ndani ya misikiti. Ndugu zetu wengi Mashia walikuwa misikitini katika hali ya saumu, wakiwa na nyoyo safi na usafi wa ibada, baada ya kufanya ibada wakati wa usiku na wakati walipofika msikitini kwa ajili ya Sala ya Ijumaa waliuliwa kifo cha shahidi. Wauwaji hawa walipita kwenye miji na mitaa ili kufika msikitini, na katika miji hii na mitaa hii walikuwepo vilevile watu wasio na dini na watu waovu watenda dhambi, lakini wauaji hawa waliwafanya wanadamu hawa safi watesi wao. Tunahitaji kutafakari na kufungua kadhia hizi ambazo zinatokea juu ya misingi ya kawaida ili kuelewa chanzo cha mzizi chini yake Karbala ilikuja kuwepo kwa ajili ya makundi matatu ya watu na makundi haya yalimwaga damu ya kizazi cha Mtukufu Mtume (saw). Tumeambiwa tusome Ziarah hizi takriban katika kila wakati, hivyo katika njia hii tumeambiwa tuyakumbuke makundi haya ambayo yalisababisha Karbala, kundi la wauaji, kundi la wakandamizaji na kundi la watazamaji wakimya. Ili sisi tusisahau piramidi (wauaji, wakandamizaji na watazamaji wakimya) hii, msisitizo mkubwa umewekwa juu ya usomaji wa Ziarah ya Waritha. Leo chochote kinachotokea ulimwenguni; katika Iraq, Palestina na Pakistan yote hii ni kwa sababu ya piramidi (pembetatu) hii ya wauaji, wakandamizaji na watazamaji wakimya. Piramidi hii ilisababisha Karbala, na wakati Amir al-Mukhtar alipowaadhibu wauwaji ingawa Imamu Sajjad (as) alipendezwa naye lakini yeye (as) mwenyewe hakushiriki katika uasi huu. Hii ni kwa sababu mguu mmoja wa piramidi hii ulikuwa unaadhibiwa na Amri al-Mukhtar lakini makundi mengine mawili yalikuwa bado yamebakia. Imamu Sajjad 41
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
(sa) alijua kwamba kama ulimwengu utaona tu kundi hili moja la wauaji kama pekee ndio wanawajibika kwa ajili ya Karbala na kundi la wakandamizaji na kundi la watazamaji wakimya yakapuuzwa; basi sura nyingi hazitafichuliwa. Hii ndio sababu Imamu Sajjad (as) hakushiriki katika uasi huu dhidi ya wauaji, alitaka kufikisha ujumbe kwamba njia mliyotumia kuwaadhibu wauaji lazima vilevile itumike kuwaadhibu wakandamizaji na watazamaji wakimya. Tunahitaji kuelewa ni wapi ugaidi ulizaliwa na mtoto wake ni nani. Kimwili gaidi anazaliwa kutokana na muungano wa mwanaume na mwanamke, lakini baada ya uzazi huu wa kimwili (uzazi) hupitishwa kwa mama na baba mwingine ambao humfanya kuwa gaidi. Wazazi hawa wa ugaidi ni wakandamizaji na jamii kimya. Magaidi huzaliwa katika sehemu zile ambako kuna serikali kandamizi na jumuiya kimya. Amir al-Mukhtar amelipa kisasi kwa wauaji wa Karbala na Imamu (as) alisema kwamba umefanya kazi nzuri lakini bado haijakamilika. Kisasi cha Karbala hakiwezi kuisha mpaka wakandamizaji na watazamaji wakimya nao wanafikishwa mbele ya haki, kwa sababu kama hawakuadhibiwa basi katika kila zama wakandamizaji hawa na jumuiya kimya watazaa magaidi. Kama unataka kukomesha ugaidi basi wazuie wazazi hawa wasizae watoto kama hawa. Hivyo, unapaswa kufanya vitu viwili; moja ni kutokomeza tawala kandamizi na pili ni kuvunja ukimya wa jumuiya. Sasa kama ukisema kwamba huwezi kutokomeza na kukomesha tawala kandamizi, basi angalau vunja ukimya wa midomo yako. Kama ukisema kwamba huhusiki na ugaidi unaotokea misikitini, basi utakuwa umekosea kwa sababu Ziarah ya Waritha inasema kwamba ni kwa sababu ya piramidi hii kuhusika ushenzi huu umetokea. Kwa muda wa miaka elfu moja na kumi na nne damu inamwagwa katika misikiti na maeneo matakatifu na katika kila tukio tawala kandamizi, wauaji na jumuiya kimya wote wanahusika na hili. 42
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Huenda usitambue juu ya kinachotokea katika nchi za kilele cha ukandamizaji; hizo ni Palestina na Iraq. Kwa vile vyombo vya habari viko mikononi mwa wakandamizaji sio kila kitu kinatoka katika muundo wake wa kweli. Ninawasilisha kwenu mfano mmoja wa tukio la ushenzi. Bibi mmoja Muiraki kwa jina la Fatima aliandika barua kutoka gereza la Abu Ghraib kwenda ulimwengu wa Waislamu wote. Aliandika kwamba “Mimi ni dada yenu Mwiraki na naandika hili ili kuwazindua. Alisema usiku uliopita askari sita wa Marekani walinitendea vibaya kimwili na hili hutokea kila usiku; na wakati ambapo naandika barua hii kitendo kama hicho kinafanyika ndani ya seli jirani kwa dada mwingine. Siandiki barua hii kuombeni kuja na kutupa ukombozi kutoka kwenye gereza hili, kwa sababu hatuna sura yoyote iliyobakia kujitokeza katika ulimwengu. Ninaandika barua hii kama ombi kwa watukufu Waislamu wa ulimwengu kuja hapa na kuziangusha kuta hizi za Abu Ghraib juu yetu ili kwamba tuzikwe chini ya kifusi cha kuta hizi. Kama hamuwezi kulinda usafi na adabu za dada yako, basi angalau njooni muwazike dada zenu. Matendo haya ya aibu ya viumbe hawa maluuni tunayofanyiwia sisi ni machafu ya aibu sana kiasi kwamba hatuwezi kustahimili kuyatamka yote. Ni ya aibu sana.� Wamefanya mito ya damu kutitirika katika mitaa ya Najaf, waliingamiza Fallujah na kuifanya eneo la makaburi, na ulimwengu umeona ushahidi wa udhalimu wake kama ile video ya mtu mmoja aliyejeruhiwa ndani ya msikiti, ambaye alikuwa anaomba maji na badala yake wakammiminia risasi. Kwa nini yote haya yametokea? Ngojeni niwapeni mfano rahisi ili kuelewa kwa nini maovu kama hayo yatokee, na ni zipi sababu zake za msingi nyuma yake. Utakuwa umeona mashine ya kusaga nafaka. Mashine hii ina sehemu mbili, jiwe moja kubwa ni la chini na kuna jiwe lingine zito ambalo 43
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
huzunguka. Kuna tundu ambalo kwalo nafaka hutiririka na jiwe hili zito likiendeshwa kwa mashine huzunguka kwa nguvu, na jinsi nafaka zinavyotitirika kwenye tundu, jiwe la chini huzuia nafaka na jiwe zito huzisaga na kuwa unga. Hivyo ili nafaka kusagwa kuwa unga, huhitaji msaada kutoka jiwe tulivu la chini na jiwe zito kutoka juu ili kuzisaga. Sasa kama nafaka ambazo ziko kwenye foleni na ambazo bado hazijasagwa zinajulishwa kuhusu kile ambacho kitatokea kwao hivi punde; na kama zikisema kwamba tumetulia na tuko salama, basi utaziambia nini? Utasema kwamba hamjui kile ambacho kitatokea kwenu kwa sababu hiyo njia ambayo kwayo umewekwa polepole itakuchukuweni katikati ya mawe mawili ili msagwe kuwa unga. Mawe haya mawili, moja la chini likiwa limetulia na moja zito linalozunguka yatasaga nafaka zote ambazo zinapita katikati yao kuwa unga. Leo damu ambayo inamwagwa katika Iraq na katika Pakistan sio tu kwa sababu ya matendo ya ugaidi, ni hili jiwe kimya la chini ndilo ambalo linaruhusu magaidi kusaga nafaka juu yake. Maadam jamii iko kimya basi kila tone la damu ambalo linadondoka juu ya ardhi hiyo wanahusika nayo. Kutoa lawama zote kwa magaidi na wauaji ni kosa. Damu ambayo inamwagika inaacha madoa kwenye makundi yote matatu; magaidi, wakandamizaji na jumuiya iliyo kimya. Maimamu wetu (as) waliona madoa ya damu kwenye mavazi ya makundi yote haya na wakatuambia kwamba kama mnataka kujua nani waliohusika na Karbala, basi ni wao hao. Kama leo mtu akiwakamata magaidi wa nchi yetu ambao walikuwa wakiwauwa Mashia katika misikiti na kuwafikisha kwenye haki mbele yetu, basi lazima useme kwamba ni juhudi ya kupendeza, lakini kisasi kwa ajili ya mashahidi wetu bado hakijakamilika. 44
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Uovu huu mkubwa wa jumuiya kimya, umeanza kutokana na kutokuwa na hisia na kutokujali (kutokujihusisha) katika masuala ya haki, na jamii huchukulia hali hii kuwa ni maadili mazuri; lakini hii hatimaye hugeuza jumuiya kuwa watazamaji wakimya ambao kisha huwa kituo kwa ajili ya magaidi kufanya matendo ya ukatili. Magaidi hawa pamoja na msaada wa watazamaji hawa wakimya na wadororaji huwasaga watoto na viumbe wasio na hatia. Hili ni somo tunapata kutoka Karbala. Yeyote ambaye hajali anahusika na ukatili huu na lazima tujifunze kuvunja makufuli ya ukimya midomoni mwetu.
2.4 Masomo kwa ajili ya kuvunja ukimya
T
umeangalia juu matendo maovu ya wakandamizaji dhidi ya Maimamu (as) na mwenendo wa Maimamu(as) na tumejitenga mbali nao kutoka kwa watu hao kwa waliyoyatenda dhidi ya vielelezo vya utukufu. Mwenendo wa Imamu Sajjad (as) sio kile wakandamizaji kama Shimr alichomfanyia Imamu (as). Pingu na minyororo iliyovaliwa na Imamu Sajjad (as) sio sehemu ya mwenendo wa Imamu (as), ni mila na mwenendo wa wakandamizaji kwa Imamu Sajjad (as) kiasi kwamba walimfunga minyororo. Mwenendo wa Imamu Sajjad (as) ni kile alichofanya kwa wakandamizaji. Basi alifanya nini? Wakati alipofungwa pingu, minyororo na kuletwa kwenye baraza la Yazid ambako mhutubu alipanda juu ya mimbari ili kuikanyaga haki, Imamu Sajjad (as) licha ya mwili wake kuwa umefungwa minyororo hakukaa kimya. Yeye (as) alionesha mwenendo wake kwamba hata kama mwili umefungwa minyororo bado midomo 45
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
iko haikufungwa, iko huru; angalau inaweza kucheza na kusema ukweli wakati unapokanyangwa. Kwa kweli inashangaza kuamini jinsi jumuiya yenye mwenendo wa Imamu Sajjad (as), Zainab (as) na matukio ya Karbala wamekuwa kimya na jumuiya iliyokufa. Jinsi gani jumuiya hii ilivyofikia hatua hii inashangaza. Ni kileo gani walichopewa jumuiya hii? Ni kitu gani walichoambiwa ambacho kimewafanya wawe kimya? Tutakuwa tumeona mifano wakati mtoto asipolala; mama humbembeleza mtoto kwa nyimbo ili kumfanya mtoto alale. Mama ndiye aliyemfanya mtoto alale kwa kumbembeleza kwa nyimbo. Basi ni nyimbo gani za kubembeleza zilizoimbwa kwa ajili ya jumuiya hii ambazo zimefanya jumuiya inayoishi yenye mifano ya mwenendo kama huu kupatwa na usingizi huu mzito? Tunahitaji kukumbuka kwamba wakati Maimamu (as) wanapowatafuta wahalifu wao, wanawaona katika wauaji, wakandamizaji na vilevile watazamaji wakimya. Hivyo wakati Bibi Zainab (as) alipoingia mjini Kufa na kuona watu wa mji huo wanaomboleza, mara moja alisema kwamba ninyi sio wafuasi wetu; kwanza kwa kuwa kimya na kisha kutoa matone machache ya machozi mnadhani kwamba mnaweza kutoroka kwenye safu za kuwa wahalifu na mkawa wenye huruma?
2.5 Mashahidi walivunja ukimya
S
hule ya Karbala hutufundisha maadili mema na mapambano dhidi ya maovu; uovu ulio mkubwa kabisa ni ukimya. Kiongozi wa Mashahidi (as) alivunja ukimya; lakini sio kwa kuimba nyimbo za kumbembeleza mtoto, unavunjwa kwa kutoa mihanga. Hii ni athari ya damu ya Mashahidi. Mashahidi kwa upande mmoja wamewakatisha tamaa na kuwafedhehesha maadui na wakandamizaji; na kwa 46
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
upande mwingine wamewazindua wanajumuiya ambao wako kimya na waliolala kwa ajili ya nyimbo za kubembeleza wanazoimbiwa. Mashahidi hawa ni mishumaa ya uzinduaji. Jumuiya zilizolala huzinduliwa kwa damu. Haitoshi kwa kuzuru tu makuburi ya Mashahidi na kulia, kwa sababu inaweza kutokea kwamba Shahidi huyu ndani ya kaburi anaweza akatulingania kama Bibi Zainab (as) na akasema: Enyi viumbe wakimya! Hamna haki ya kulia juu yangu. Ninyi ni miongoni mwa maadui zangu. Niliuawa kwa ajili ya ukimya wenu. Neno Shahidi maana yake mwenye kushuhudia. Shahidi mshuhuda wa ukandamizaji unaofanywa na wakandamizaji; ni mshuhuda wa mauaji ya wauaji na mshuhuda wa ukimya wa watazamaji. Shahidi atayasema haya mbele ya Allah kwamba: “Ewe Mola wangu! Wakati nilipokatwa kichwa na mwili wangu kukatwakatwa vipande vipande, ni kwa maelekezo ya nani lilifanywa hili na ni nani waliokuwa wamekaa na kuangalia hili kama watazamaji?� Haitoshi kuwafikia tu wauaji na hii ndio sababu tumeambiwa kuikumbuka Karbala kwa wingi katika kila pembe ya ulimwengu. Kamwe isije ikatokea kwamba Majlis inaandaliwa katika jina la Kiongozi wa Mashahidi (as) lakini nyimbo za kubembeleza mtoto zinaimbwa; badala yake Majilis hizi za Imamu Husein (as) zinakusudiwa kwa ajili ya kuwazindua waliolala. Kuwakumbuka hao Mashahidi huzifanya jumuiya kuwa na fahamu, kuzinduka na kuwaamsha. Tumeambiwa kujadili kuhusu masaibu ya Karbala ili kwamba wale waliolala wazindukane. Zimekuwepo jumuiya nyingi katika historia ambazo zimezinduka kwa sababu ya masaibu ya Karbala. Imamu Khomein (r.a) anasimulia jinsi alivyoizundua jumuiya iliyolala. Ilikuwa ni pamoja na Ashura na ukumbusho wa Karbala; mbali na hili sina kingine pamoja nami. Wakati jumuiya ikizinduka hulipiza kisasi cha Karbala, lakini 47
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
sio tu wauaji, bali pamoja na wafalme wakandamizaji na mataifa makubwa kandamizi ya zama zao halikadhalika; na vilevile pamoja na watazamaji wakimya. Sasa unaona aina ya Kuamrisha Mema iliyoje ya Imamu Husein (as) ilivyofanikiwa kuizindua jumuiya iliyolala? Ukimya huu hauvunjwi kwa kutoa tu hotuba, kuongea na kaulimbiu; unavunjwa na Karbala, Ashura na kuwasilisha Sunnah. Wakati Imamu Husein (as) siku ya Ashura alipoona kwamba ukimya wa jumuiya ulikuwa hauvunjiki hata baada ya mihanga mingi ya masahaba zake, alijitokeza mbele na utaratibu makini wa pekee ili kuuvunja ukimya wao. Alirudi kambini kwake kuona kama kuna kitu kilichobaki au la, ili kuvunja ukimya wa jumuiya hii, aligeuka na kuangalia upande wa uwanja wa mapambano na akawaita simba wake, lakini hakuna aliyeitikia. Aliona hakuna kitu kilichobaki cha kutoa muhanga isipokuwa mtoto mchanga. Aliamua kumbeba kichanga chake Ali Asghar na kwenda naye kwenye uwanja wa mapambano kwa kisingizio cha kumpatia maji lakini madhumuni yalikuwa kuvunja ukimya wa jumuiya. Ali Asghar alifanikiwa katika mapambano yake kwa sababu maadui walipoona mandhari hii; mkanganyiko ulitokea kwenye kambi ya Umar Ibn Saad, na hii ndio sababu alimkimbilia Hurmala ili ampige mshale kichanga huyu wa miezi sita, kwa sababu kama kichanga hiki kitabakia katika uwanja wa mapambano kwa muda zaidi kitavunja ukimya wa jeshi lake na kinaweza kuigeuza hali hii kuwa dhidi yake. Kwa wale ambao wanatafuta watoto kama neema kutoka Karbala, wanapaswa kushuhudia ukweli huu kwamba Karbala sio jina la kutafutia tu watoto, kiukweli ni jina la kutoa watoto. Kwa kuomba watoto kupitia Karbala kwa Tawassul ya majina ya Mashahidi hakuvunji ukimya wa jumuiya, ukimya wa jumuiya unavunjwa kwa kutoa watoto katika njia ya Allah.
48
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Tatu NJIA YA ALLAH MTUKUFU
K
ifo cha Umma hutokea wakati hakuna Kuamrisha Mema katika jamii. Kama ambavyo kuna maeneo ya makaburi kwa ajili ya viumbe waliokufa vilevile kuna maeneo ya makaburi kwa ajili ya Umma na jina la eneo hili la makaburi ni historia. Umma zilizokufa hazizikwi kwenye eneo la makaburi la mchanga, bali wanazikwa kwenye eneo la makaburi la historia. Wakati tunapozuru makaburi tunasoma Sura Fatiha kwenye makuburi hayo, lakini kuna makaburi fulani ambako hatusomi Fatiha bali huwalaani waliozikwa hapo, vivyo hivyo kuna roho fulani ambazo kwazo huzilaani. Qur’ani pia imelitaja jambo hili kuhusu Umma, wakati ambapo kuna jumuiya fulani ambazo juu yao huzitolea salamu na kinyume ya hizi ni zile jumuiya ambazo hulaaniwa. Hulaaniwa na historia, vizazi vijavyo na malaika wa Allah. Mnyoo ambao uko ndani ya mzoga hujisikia raha mwisho wa siku kwamba umenyonya damu ya kutosha na kula nyama ya mzoga, na hulala kwa starehe usiku ule. Tunafikiri kwamba majukumu yetu yametekelezwa kwa kupata, kulisha, kusomesha watoto wetu na kisha huwapa makazi baada ya kuoana; lakini huu sio mfumo wa maisha wa kukubalika kwa mwanadamu ambaye anataka kuishi maisha ya kiungu katika jamii iliyokufa. Kama maisha ni kusomesha na kuwapa makazi watoto wako, basi hii inafanywa pia na wanyama, vilevile wanawalisha watoto wao, na kisha kuwafanya waishi wenyewe. Maana halisi ya maisha sio tu kulea watoto wako, bali ni kulea, kuendeleza na kisha kuwawasilisha katika njia ya Allah. 49
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Karbala ni uwanja wa maisha na hii maana yake ni kifo cha kishahidi. Kifo cha kishahidi maana yake ni maisha halisi ya mwanadamu, sio maisha ya kula nafaka na chakula. Shahidi ameacha vitu vyote hivi lakini bado Allah anasema anapata riziki. Riziki hii sio chakula kwa ajili ya tumbo lakini riziki ya maadili, sifa njema na heshima. Shahidi ni yule mtu mwenye kujiheshimu ambaye hufundisha watu njia ya kuishi maisha. Mshipa wake wa shingo hukatwa kwa sababu hataki kuishi kama mnyoo ndani ya mzoga. Shahidi huzihuisha jumuiya na jumuiya hupata somo la maisha kutoka kwa Mashahidi. Lakini kama watu wakiogopa baada ya kusikiliza habari za kifo cha kishahidi, kwa watu kama hao Allama Iqbal anasema:
“Mtu ambaye moyo wake hutetemeka juu ya habari za kifo cha “Mtu ambaye moyo wake hutetemeka juu ya habari za kifo cha kafiri kafiri ambaye anaweza kumwambia afechakifo cha Mwislamu, ambaye anaweza kumwambia afe kifo Mwislamu, Watu Watukama kama hao kamwe kifo cha kweli hao kamwe hawawezi hawawezi kufa kifo cha kufa kweli cha mwanadamu na cha Mwislamu.” mwanadamu na Mwislamu.” 3.1 Mafanikio ya Shahidi Ni kitendo gani hicho cha Shahidi ambacho kwacho ametunukiwa cheo kitukufu kama hicho? Ni kipaji na taaluma gani anayo ambayo kwayo Qur’ani Tukufu imemsifia kwa kiasi kikubwa sana? Qur’ani Tukufu imewaweka Mashahidi katika safu za Mitume. Huenda tukafikiri kwamba risasi ya chuma au bomu humpa cheo 50 kitukufu kama hicho. Unadhani kwamba kipande cha chuma (risasi) kina uwezo mkubwa kama huo kwamba kama kikitoboa kifua cha mwanadamu kinaweza kumgeuza kutoka mtu wa kawaida kuwa mwenye kuheshimiwa? Kama hali ilikuwa hii basi kila mtu ambaye
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
3.1 Mafanikio ya Shahidi
N
i kitendo gani hicho cha Shahidi ambacho kwacho ametunukiwa cheo kitukufu kama hicho? Ni kipaji na taaluma gani anayo ambayo kwayo Qur’ani Tukufu imemsifia kwa kiasi kikubwa sana? Qur’ani Tukufu imewaweka Mashahidi katika safu za Mitume. Huenda tukafikiri kwamba risasi ya chuma au bomu humpa cheo kitukufu kama hicho. Unadhani kwamba kipande cha chuma (risasi) kina uwezo mkubwa kama huo kwamba kama kikitoboa kifua cha mwanadamu kinaweza kumgeuza kutoka mtu wa kawaida kuwa mwenye kuheshimiwa? Kama hali ilikuwa hii basi kila mtu ambaye anayepigwa risasi angepata cheo hiki, lakini risasi ilieile inampiga mtu anayekimbia kutoka uwanja wa mapambamo au muoga, basi hatumchukulii mtu kama huyo kama mwenye sifa njema. Qur’ani Tukufu hutaja siri ya utukufu wa Shahidi kama kipaji chake na juhudi zilizooneshwa katika maisha yake kabla ya kifo. Kifo hiki cha Shahidi hufichua tu siri hii ya kipaji chake. Risasi inatoboa kifua chake, dharuba za panga na kichwa kilichotenganishwa na mwili wake huonesha jinsi gani mtu huyu alivyokuwa mtukufu. Haitangazi umashuhuri wake kwa wakati huo. Alikuwa mashuhuri na mwenye heshima kabla ya kuuliwa kwake; na hiyo ndio sababu amekufa kifo cha heshima. Uislamu ni shule ya itikadi ya Kifo cha kishahidi na hususan sura ya kweli ya Uislamu ambayo inaitwa Ushia ni mtoto wa Kifo cha kishahidi. Ushia ni shule ambayo imelelewa katika mapaja ya Kifo cha kishahidi na ni matokeo ya Kifo cha kishahidi. Shule hii imegeuzwa kutoka njia ambayo Maimamu Maasumin (as) wa Ushia walivyofundisha na kuwasilishwa baada ya kuingia katika mikono isiyo na uwezo; waliugeuza Ushia kuwa kitu tofauti kabisa. Dini 51
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ya Mashahidi wakati inapoingia katika mikono ya watu waoga, hawajitengi tu kutokana na kujifunza ujasiri na ushujaa kutoka kwenye shule hii lakini badala yake hugeuka kuwa dini ya uwoga. Na inatajwa katika hadithi kwamba hutakiwi kamwe hata kusafiri pamoja na waoga na hata kukaa karibu nao, ili kwamba usipate athari za uwoga wao. Imesemwa kwamba kamwe usitake ushauri kutoka kwa waoga katika suala lolote, wala hata msiwaozeshe mabinti zenu kwa waoga. Kwanza tunauliza kama mvulana ana kipato kizuri au la. Kwanza lazima tuulize kama ana akili aua la, na kama ana akili chunguza je, sio muoga. Amirul Muminin (as) alimuomba kaka yake ampatie mke kutoka familia shujaa kwa sababu Ali (as) hataki mtoto wake yeyote kuwa muoga. Hili hutuambia kwamba ni jukumu la akina mama kukuza ushujaa kwa watoto na ni akina mama ambao ndio wanaolea ari ya kifo cha kishahidi kwa watoto wao. Mama sio yule anayeweka uso wa mtoto wake mara tu anaposikia kifo, bali badala yake wakati ambapo anamlisha maziwa lazima vilevile amlishe asali ya kifo cha kishahidi. Basi watoto hawa hujipatia hadhi fulani. Kuna hadithi ya Mtukufu Mtume (saww) ambapo anataja maadili tofauti katika mpangilio ulio bora, ambamo maadili gani yako juu ya maadili mengine na mwishowe anasema kwamba kubwa mno ya maadili yote ni kufa kifo cha kishahidi katika njia ya Allah; na hakuna maadili makubwa kama haya. Swali ni kwamba kwa nini haya ni maadili makubwa sana? Shahidi sio jina la sifa kwa ajili ya mwili uliokufa; ni jina la Falsafa ya maisha. Shahidi hutoa maisha yake kwa jumuiya; lakini kwenye jumuiya zile tu ambazo hukaa katika darasa la Shahidi na kujifundisha somo la maisha kutoka kwake. Shahidi sio mwenye kutegemea au kutamani Sura Fatiha. Shahidi wala hata haogopi kile kitakachomtokea kama akifa.
52
yake kwa jumuiya; lakini kwenye jumuiya zile tu ambazo hukaa katika darasa la Shahidi na kujifundisha somo la maisha kutoka kwake. Shahidi sio mwenye kutegemea au kutamani Sura Fatiha. na Kifo cha Kishahidi) Shahidi wala hataMSHUMAA haogopi(Shahidi kile kitakachomtokea kama akifa. 3. 2 Siri ya umashuhuri wa Shahidi 3. 2 Siri ya umashuhuri wa Shahidi Siri ya umashuhuri wa Shahidi iko katika sehemu Siri ya umashuhuri wa Shahidi iko katika sehemuhii hiiya ya aya: aya:
∩⊇∉®∪ «!$# È≅‹Î6y™ ’Îû (#θè=ÏFè% t⎦⎪Ï%©!$# ¨⎦t⎤|¡øtrB Ÿωuρ “Na usiwadhanie kabisa wale waliouawa katika njia ya Mwenyezi “Na usiwadhanie kabisa waleMungu..” waliouawa katika njia ya Mwenyezi Mungu..”
N
i nani hao ambao wanauawa katika njia ya Allah (s)? Kwa mfaNi nani hao wanauawa njia yakishahidi Allah (s)? Kwa no ambao chukua tukio ambamokatika watu waliuawa katika Mas-mfano jid tukio Zainabia; na kama watu inavyosemwa kwamba wote haokatika walikuwa chukua ambamo waliuawa kishahidi Masjid hawatokani hata na mji huo, walikuwa wageni. Lakini wote wale Zainabia; na kama inavyosemwa kwamba wote hao walikuwa waliokuwa kishahidi. Je inaingia Lakini akilini kusema hawatokani hatamsikitini na mjiwaliuawa huo, walikuwa wageni. wote wale kwamba kulikuwa na mtu fulani ambaye hakuwa ndani ya msikiti waliokuwa msikitini waliuawa kishahidi. Je inaingia akilini kusema lakini bado ni Shahidi wafulani Masjidambaye Zainabia?hakuwa Halikadhalika kwamba kulikuwa na mtu ndaniShahidi ya msikiti katika njia ya Allah atakuwa yule ambaye yuko katika njia ya Allah, lakini bado ni Shahidi wa Masjid Zainabia? Halikadhalika Shahidi na hakuna awezaye kwa bahati kuja katika njia hii ya Allah. Kitu katikakigumu njia yazaidi Allah atakuwa yule ambaye yuko katika njia ya Allah, ni kuja katika njia ya Allah.
na hakuna awezaye kwa bahati kuja katika njia hii ya Allah. Kitu Kufa sio kugumu, ingawa ambao wanaishi katika jamii kigumu zaidi ni kuja katika njiakwa ya wale Allah.
zilizokufa, kwao wao ni vigumu sana kufa. Wale ambao wananyonya na kukwangua nyama za jamii zilizokufa, hawatambui uchafu Kufa damu sio kugumu, ingawa kwa wale ambao wanaishi katika jamii huo; kama vile tu minyoo ile ambayo hufurahia uchafu ule. Hiki zilizokufa, kwao wao ni vigumu sana kufa. Wale ambao ndicho ambacho Amirul-Mu’minin (as) alichosema kwamba wananyonya kukwangua jamii zilizokufa, ulimwengudamu huu ninakama mzoga, na nyama akielezeazazaidi mfano wa hawatambui uchafu huo; kama vile tu minyoo ile ambayo hufurahia ulimwengu yeye (as) anasema kwamba ulimwengu ni kama utumbo uchafuwaule. Hiki mikononi ndicho ambacho Amirul-Mu’minin nguruwe mwa mkoma. Baada ya kusikiliza(as) hili alichosema lazima kwamba ulimwengu huu ni kama mzoga, na akielezea zaidinamfano tufikirie juu ya kile tunachokitaka na kile ambacho tunapoteza wa ulimwengu yeye Watu (as) hawa anasema kwamba ulimwengu ni kama kile tulichokiacha. wa kiulimwengu wanapenda usaha
utumbo wa nguruwe mikononi mwa mkoma. Baada ya kusikiliza 53
56
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
wa mzoga kiasi kwamba ni wazembe kuhusu mahusiano mengine yote ya uungu. Hivyo wale ambao ni waoga wa kifo wanagopa kwamba kama wakifa basi watapoteza matumbo yale ya nguruwe kutoka mikononi mwa mkoma, watatenganishwa na usaha na damu hii. Kiuhalisia kifo sio kigumu hivyo, kwa kweli ni kitu rahisi mno. Utakuwa umesikia jinsi watu wanavyojiua kwa urahisi. Wakati kukiwa na vita kati ya nchi ya Kiislamu na nchi isiyo ya Kiislamu, askari wa jeshi lisilo la Kiislamu vilevile hufa na wao pia walikuwa wanajua kwamba wanapigana pamoja na hatari ya kufa. Kitu kigumu zaidi sio kufa tu bali kufa katika njia ya Allah. Ubora wa Shahidi sio kwa kifo chake, bali ni kwa namna ya kifo chake kuelekea kwa mola wake. Aliishi maisha haya katika njia ya Allah kwa kiasi kwamba alikumbatia kifo katika njia hii. Wakati mtu anapokufa watu kwa kawaida huzungumzia hali yake na matendo yake kufuatana na kifo chake. Kuna watu ambao hujiingiza na kujitumbukiza katika matendo fulani na kwamba hufa katika njia hiyo. Vivyo hivyo Shahidi anajiingiza katika njia ya Allah kwa kiasi kwamba anakufa katika njia hii. Maana ya kujiingiza katika njia ya Allah maana yake ni kuishi mchana na usiku katika njia ya Allah. Mtu haji kwenye njia ya Allah kwa kuingia ndani ya msikiti, bali yule ambaye maisha yake yote yanakuwa ya uungu katika njia ya Allah.
54
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
3.3 Njia ya Allah (Sabilillah)
N
jia ya Allah sio ile ya maana ya kilugha kuwa ni njia ya juu ya ardhi ambayo wewe hutembea kwa miguu yako; sio njia kutoka mji mmoja kwenda mji mwingine. Njia Allah ni njia ya maisha yetu kuanzia kuzaliwa mpaka kifo. Njia ya Allah maana yake ni kutumia kila dakika ya maisha yetu kuanzia kuzaliwa mpaka kifo kwa mujibu wa maelekezo, kanuni, viwango na sheria za Allah. Na kama hili likitokea basi uko katika njia ya Allah na mara unapokuwa katika njia ya Allah basi kifo vilevile huja katika njia hiyo hiyo. Hebu ngoja nichukue mfano wa njia juu ya ardhi. Kusafiri kwenye barabara ambayo hukuelekeza kwenye kituo kilichopangwa tunahitaji kufanya vitu mbalimbali. Kitu cha kwanza na muhimu zaidi ambacho tunahitaji kufanya ni kuacha njia nyingine. Njia yoyote unayoamua kusafiri utalazimika kuacha njia nyingine nyingi. Kuingia ndani ya msaada wa rafiki yako unahitaji kuacha njia za maadui zake. Maulana Ruum anaandika kisa ili kufikisha ujumbe. Anasema kwamba siku moja “Majnun” mpenzi wa Leyla alikuwa anabusu miguu ya mbwa. Watu walishangazwa juu ya kitendo hiki na wakasema amechanganyikiwa kwa sababu hakuna mtu ambaye angetaka hata kumgusa mbwa na yeye anabusu miguu ya mbwa. Wakati alipoulizwa kuhusu kitu anachofanya, alijibu: “Ninabusu miguu ya mbwa huyu kwa sababu mbwa huyu wakati mwingine hupita na kuja kutokea mtaa wa Leyla.” Ili kuingia kwenye mtaa huu wa mpenzi wako lazima uache njia nyingine zote wakati ambapo kama mtu fulani anaonekana akija kutokea mtaa huu basi anakuwa mpenzi wa mwanadamu. Kama mtu anakanyaga tu katika njia ya Allah basi miguu yake inafaa busu. 55
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Lakini kwa wale ambao wanaishi maisha yao yote katika njia ya Allah na wakafa katika njia hii, makaburi yao yanafaa busu. Hivyo ili kuja katika njia ya Allah njia nyingine zote zinapaswa kuachwa nyuma. Qur’ani Tukufu inatumia istilahi ya “Subul e Shaitan”, ambayo ina maana ya njia ya Shetani. Njia za Shetani ni nyingi lakini njia ya Allah ni moja tu. Kuna nukta ya kutazamwa hapa kwamba njia hizi nyingi za Shetani hazina mabango ya alama kuonyesha kwamba ni njia za Shetani badala yake pia zimebeba bango la njia ya Allah. Kama hali imekuwa kwamba kuna njia moja tu ya Allah na hakuna njia nyingine kama hii, isingekuwa ya umuhimu sana kupita katika njia hii na kufa. Lakini kama kuna maelfu ya njia za Shetani zilizobeba bango la njia ya Allah, na miongoni mwa hizi mtu mmoja anaona njia ya kweli ya Allah basi hii ni ya umuhimu sana. Hili ndilo lilitokea; watu hawatupotoshi katika jina la Shetani wanatupotosha katika jina la Allah. Saamiry hakuwataka Bani Israil kuelekea kwa Mungu mwingine; aliwalingania watu kwenye ndama kwa kusema kwamba huyu ni Mungu wa Musa. Wale ambao wanadanganywa na mabango wanaweza kwa urahisi kumchukulia ndama wa Saamiry kama Mungu wa Musa kwa kuangalia tu bango lililowekwa na Saamiry. Lazima tuwe na visheni (uoni) kama hiyo ili tusifanywe wapumbavu kwa mabango na matangazo. Lakini vipi ataiona njia hii? Anahitaji kampasi ili kuona mwelekeo sahihi. Utakuwa umeona kampasi za kutafutia Kibla ambazo hututhibitishia mwelekeo wa Kibla. Kampasi ya kutafutia Kibla sio Kibla chenyewe hutambulisha tu mwelekeo wa Kibla. Halikadhalika tunahitaji kitafuta Mungu (kampasi), na kitafuta Mungu hiki hakitakuwa mtu ambaye ni kama Mungu bali atakuwa mtu anayetuelekeza kuelekea kwa Mungu. Kitafuta Mungu sio Mungu bali hivi ni vitu fulani na viumbe ambavyo vinaonekana 56
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
katika njia ya Allah kwa kiasi kwamba kuviangalia tu hutukumbusha Allah. Wakati mwingine tunakuwa mbali na njia ya Allah na kuingia kwenye njia nyingine kwa sababu ya upotoshaji kutoka kwa baadhi ya watu wenye kuheshimika. Nakumbuka tukio moja wakati tulipotaka kusafiri kutoka sehemu moja kwenda sehemu nyingine; tulimuona mwanachuoni mwenye kuheshimika ili atushauri jinsi ya kufika kule na alituongoza kwenye barabara moja. Lakini tulipoingia kwenye barabara hiyo iliishia kwenye barabara nyembamba iliyojaa magari na tulikwama katikati bila njia ya kusonga mbele au kurudi nyuma. Hapa ndipo nilitambua kwamba wakati mwingine tunaweza kupotoshwa na watu watakatifu na wenye kuheshimika pia. Na hili hutokea sana katika dini mara kwa mara wakati watu watakatifu na wenye kusifika, kutokana na ujinga wao wanatuweka katika njia isiyo sahihi. Ni ukweli ulio mchungu kwamba kiasi cha wale wanaotembea kwenye njia zisizo sahihi kwa sababu ya mwongozo kutoka watu watakatifu ni zaidi sana kuliko wale ambao wanapotoshwa na watu waovu. Kwa hiyo ni muhimu kuthibitisha na kuchunguza kwa makini kuhusu njia ambayo unaongozwa kwayo, muulize iwapo yeye mwenyewe amewahi kutembea kwenye njia hii au la na kuona watu wengine kwa ushauri zaidi. Hivyo hatua ya kwanza ni kutafuta kitafuta Mungu ambaye anaweza kutuonesha njia ya Allah; vinginevyo bila hili tutaingia kwenye njia nyingine kwa kufuata mabango, matangazo na majina ya sifa. Na kisha tunahitaji visheni ya kina pia ili kuiona njia ya Allah. Kama hatuna macho ya kimwili basi hatuwezi kuona njia katika ardhi; lakini kama hatuna visheni ya kina basi hatuwezi kuiona njia ya kiungu. Baadhi wana macho lakini sio visheni, na Qur’ani Tukufu vilevile inasema kwamba Tumewapa macho lakini hawaoni. Qur’ani inasema kwamba sio vipofu lakini nyoyo zao 57
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ni pofu, hazina visheni na kwa hiyo haziwezi kuona njia ya Allah, sharti la kwanza ni kuwa na visheni ili kuiona njia ya Allah. Amirul Muuminin (as) anasema: “Kuna baadhi ya watu ambao wana akili zao katika macho yao.” Wale ambao akili zao ziko katika macho yao wanapotoshwa kwa kuangalia tu sehemu za nje au zenye kuonekana za vitu. Kamwe tusilete akili zetu katika macho ili kuona njia ya Allah; njia hii inaweza kuonekana tu kwa visheni. Shahidi kwanza hutafuta njia ya Allah na kwa kuacha kando maelfu ya njia nyingine anakuja katika njia ya Allah ambayo ina makali sana kuliko upanga na nyembamba kuliko unywele. Shahidi ni jina la ukubwa huo, ambao una uwezo wa kuelewa kitu chembamba kuliko unywele. Mfano huu wa wembamba kuliko unywele hautumiki kwa wale ambao wana nuru nzuri sana ya macho; unatumika kwa mtu ambaye ana visheni hii ya kuona vitu vyembamba na sahihi. Katika lugha ya Kiarabu, neno unywele ni “Sha’ar”. Sasa kama unywele mmoja unapotea kwenye lundo la majani makavu itakuwa vigumu sana kuuona unywele huu, lakini kama mtu anaweza kuona unywele huu kutoka kwenye lundo la majani makavu utamchukulia kama mtu wa uoni wa kina sana kwa sababu haikuwa rahisi kuona unywele huu mmoja. Sio kwamba unywele ulikuwa umelala juu ya majani makavu na kwa urahisi akauona, alilazimika kukaa na kuchambua kila jani kavu na kisha taratibu akatafuta unywele huu, na wakati wa mchakato huu hatakiwi kupoteza nuru ya kuona, hisia, kulala au kupotoshwa. Hii ina maana lazima azame kwa ukamilifu ili kuutafuta unywele huu. Njia ya Allah kwa mujibu wa hadithi inafanana kuwa nyembamba kuliko unywele ambao umenaswa kwenye malundo ya majani makavu; majani haya makavu ni njia za Shetani, malundo ya majani makavu ya uzushi, majani makavu ya shida, makundi ya mawazo na mauzauza, na malundo ya utamaduni. Sasa kama mtu anafungua macho yake na kuokota jani kutoka kwenye lundo hatopata 58
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
njia hii ya Allah, atakachopata mkononi mwake ni majani makavu ya malisho. Sio kwamba kila mtu anayevaa kilemba anaweza kuona njia ya Allah. Marjaa hawa wanaokaa miaka sabini katika shule ya kidini wanafanya kazi hii ya kutafuta njia ya Allah. Kuna istalahi katika fasihi ya Kiarabu inayojulikana kama “Hatab ul Layl” (mkusanyaji wa kuni wakati wa usiku) ambayo ni methali. Waarabu hukusanya majani, kuni na kamba zilizoachwa usiku kwa ajili ya nishati kwa vile mchana kuna joto. Katika majangwa, miongoni mwa majani haya na kuni vilevile kuna nyoka. Kwa vile wakusanyaji wa takataka hizi wanakusanya wakati wa usiku wao hawatambui kwamba pia wanakusanya nyoka pamoja na kuni hizo. Asubuhi wakati wanafungua mizigo hiyo nyoka hutokeza nje na kitu cha kwanza ambacho nyoka huyu anafanya ni kumuuma mtu huyu. Yeye mwenyewe alikusanya vitu hivi akifikiria kuwa ni nishati na anakufa kutokana na ujinga huu. Wale ambao wanaishi maisha yao yote katika shule za kidini wakisoma kwa muda wa miaka sabini ni kwa sababu kuna malundo mbalimbali ya majani makavu (ya malisho) ambayo Shetani ameweka katika njia ya Allah na watu hawa (Ulamaa) sio wale ambao watakusanya na kuweka kwenye magunia yao kila kitu ambacho kinakuja mikononi mwao. Watu hawa sio kama wale mahatibu wataalamu ambao husikiliza kwenye kaseti moja kutoka sehemu fulani na kisha huanza kufundisha dini. Sasa ngoja tutoe hitimisho. Katika lugha ya Kiarabu neno unywele ni “Sha’ar” na uwezo wa kuuona unywele huu hujulikana kama “Sha’ur” (hisia). Sasa lazima tutambue siri nyuma ya umaarufu wa Shahidi. Risasi haikumfanya kuwa mashuhuri, bali ni “Sha’ur” (hisia) ambazo zimemfanya kuwa mtu maarufu. Wakati wengine walikuwa wanaishi maisha ya minyoo na kula nyama ya mzoga, yeye alikataa maisha haya ya minyoo na akiwa katikati ya njia mbalimbali za shetani alitambua 59
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
njia hii ya Allah ambayo ilikuwa nyembamba kuliko unywele. Na hii haitokei kwenye akili za kawaida inahitaji kiwango cha hali ya juu cha akili, na hiyo ndio sababu aya za Qur’ani Tukufu humsifia Shahidi kwa sababu hakuna kinachoweza kulinganishwa na Shahidi. Kwa hiyo usimuite mfu kwa sababu viumbe wafu hawana “Sha’ur” (hisia). Je, Mtu ambaye yu hai na anakula chakula na anakosa hisia unamchukulia kuwa yu hai? Wakati ambapo mtu ambaye ana hisia hizi kiasi kwamba anaweza kutambua njia ya Allah achukuliwe kama mfu? Hawakufa hospitalini kwa sababu ya shinikizo la damu na mishituko ya moyo; walikumbatia kifo katika njia ya Allah. Wamekufa katika njia ya Allah. Ni wale tu ambao wanaishi katika njia ya Allah ndio wanaokufa katika njia ya Allah; kifo katika njia ya Allah sio cha kiajali. Mfano wa pili wa kutembea katika njia ya Allah ni kwamba ni njia yenye makali sana kuliko upanga. Njia hii sio barabara tulivu ya magari ambako unaweza kulala wakati wa kusafiri. Ugumu wake umefananishwa na kutembea juu ya ncha ya upanga. Jaribu tu kutembea katika njia hii kwa muda wa saa ishirini na nne na kisha utatambua jinsi gani ilivyo ngumu njia hii. Wakati mtu anapotembea juu ya ncha kali ya upanga, bila shaka damu itatoka. Sasa vipi inawezekana kwamba mtu atembee katika njia ambayo ni kali kuliko ncha ya upanga na hakuna damu inayotoka nje? Njia ambayo kwayo damu haimwagiki haiwezi kuchukuliwa kama njia ya Allah. Kwa hakika ingemwagika na sehemu ya kwanza ambako damu ni moyo wake. Kabla damu haijatoka kwenye shingo na mwili; Shahidi lazima kwanza atokwe na damu kutoka kwenye moyo wake. Shahidi sio tu yule ambaye anatoa damu kutoka mwilini mwake; anakunywa damu kutoka kwenye mwili wake. Fumbo hili linaamanisha nini? 60
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Wakati mtu anapoona mazingira ambamo hawezi kufanya kitu chochote cha hima wala hawezi kuvumilia hili, hapa ndio pale anapokunywa damu kutoka kwenye moyo wake. Kuna medani mbili ambazo kwazo Shahidi anapigana, medani moja ni ile ya maadui wa wazi wa njia ya Allah (na medani nyingine ni ya wale ambao kwa ajili ya majina wanadai kwamba wako katika njia ya Allah. Shahidi hutembea baina ya njia hizi mbili. Wakati akitembea katika njia hii, Shahidi anaangalia upande mmoja ambako anawaona ndugu zake mwenyewe katika imani, ambao wanasababisha madhara kwenye njia ya Allah, lakini hawezi kusema wala kufanya chochote kuhusu wao. Kisha upande mwingine anawaona maadui wa dini ya Allah. Hapa ndipo anapoonesha kwa vitendo matokeo mawili. Wakati anapowaangalia watu wake wakifanya kitu kilekile kwa ajili ya ujinga, ambacho maadui wa Allah wanakifanya kwa ajili ya chuki; anafanya vitu viwili. Anakunywa damu wakati anapokabiliana na watu wake mwenyewe wajinga na kumwaga damu yake wakati akikabiliana na maadui wa Allah. Aina mbili ya damu inamwagwa na Shahid na damu hii ya moyo humpa yeye maumivu zaidi kuliko damu inayotoka mwilini mwake. Humuuma sana na kumhuzunisha wakati akiangalia kwenye hali ya watu wa madhehebu yake mwenyewe, itikadi moja, dini, jamii, mji na taifa lake. Hata kabla hajakatwa shingo na maadui moyo wake tayari umeloweshwa katika damu, na damu kutoka kwenye moyo wake haimwagwi na maadui bali na watu wake mwenyewe. Hii ni hali ngumu sana lakini hajali kuhusu hali hiyo, kwa sababu yuko katika njia ya Allah. Kazi hiyo ni kutafuta njia ya Allah, kutembea katika njia hiyo na kuwa imara juu yake mpaka kifo. Hivyo kuna baadhi ambao wamethibitishwa kama mashahidi hata kama hawakuuawa kwa sababu walijitokeza katika njia ya Allah. Hii ni kwa sababu angalau wao waliigundua njia ya Allah ambayo ilikuwa ngumu sana. Kama ilivyosemwa: 61
njia hiyo na kuwa imara juu yake mpaka kifo. Hivyo kuna baadhi ambao wamethibitishwa kama mashahidi hata kama hawakuuawa kwa sababu walijitokeza katika njia ya Allah. Hii ni kwa sababu angalau wao waliigundua njia nayaKifoAllah ambayo ilikuwa ngumu MSHUMAA (Shahidi cha Kishahidi) sana. Kama ilivyosemwa:
“Mwenye kufa akiwa akiwa na mapenzina na kizazi cha Muhammad “Mwenye kufa mapenzi na (saww) kizazi cha anakufa kifo cha Shahidi.” Muhammad (saww) anakufa kifo cha Shahidi.”
Kwa nini unatolewa uthibitisho huu wa Shahidi? Hii ni kwa ingawa hakuuawa lakinihuu aliiona sahihi. Ametambuliwa Kwa ninisababu unatolewa uthibitisho wanjiaShahidi? Hii ni kwa sababu kwa jina hili angalau kwa kuchukua hatua. Lakini kwa yule ingawa aliyeuawa, hakuuawa lakini aliiona njia sahihi. Ametambuliwa kwa tunaambiwa tusiwaite kuwa ni wafu.
jina hili angalau kwa kuchukua hatua. Lakini kwa yule aliyeuawa, Njia ya Allah sio njia juu ya ardhi, ni mwenendo wa maisha, ni tunaambiwa tusiwaite kuwa ni wafu.wa Ahlul Bayt (as), lakini sio mwongozo, ni Qur’ani, ni mwenendo
katika muundo wa vitabu; ni njia iliyo na muundo wa kimatendo. kuna kigezo ajili ni ya kutafutia njia ya wa Allah.maisha, ni Njia ya Katika Allahkila siozama njia juu ya kwa ardhi, mwenendo Mtu ambaye anatuelekeza kwenye njia wa ya Allah katika zama(as), zetu lakini sio mwongozo, ni Qur’ani, ni mwenendo Ahlul Bayt ni kigezo na mthibitishaji wa njia ya Allah. Sio kwamba kila njia katika muundo wa vitabu; ni njia iliyo na muundo wa kimatedo. tunayopita inakuwa njia ya Allah hususan wakati Shetani naye vilevile anashindana kwa kuweka mabango yake ya njia ya Allah. Shetani ameapa kwa utukufu 64 wa Allah kwamba hataturuhusu kuelekea kwa Allah. Lakini sio mpumbavu kwamba atakuja na kwa uwazi kuwaambia watu wasielekee kwa Allah. Sio kwamba kama mtu anakwenda kufanya ibada Shetani anamuambia asiende, bali badala yake humshauri mtu kufanya ibada zaidi ili kwamba mtu asahau kila wajibu wake mwingine na kuingia katika usingizi mzito wa ibada. Kuna watu wengi ambao ni wazembe na wamepoteza wajibu wao kwa kujiingiza katika kitendo makhususi. Mbele ya macho yao, maovu yanafanywa lakini wanajishughulisha mno na Tasbih kiasi kwamba wanakuwa hawajali kuhusu kile kinachotokea mbele yao. Watu wazembe kama hawa wako kwenye mtego wa Shetani hata kama wanafanya matendo ya ibada ndani ya misikiti. Wale ambao 62
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
wamenaswa na Shetani wakati mwingine wanaacha Swala na wakati mwingine wamenaswa na Shetani licha ya kuwa ni wenye kuswali wakati wote. Maulana Ruum anasimulia kisa kimoja kwamba wakati mmoja Shetani alikuja kumuamsha mtu wa dini kwa ajili ya Swala ya asubuhi ambayo alikuwa karibu aikose. Mtu yule aliamka na kumuuliza kwamba kwa nini wewe kama Shetani unafanya upendeleo huu. Awali ya yote lazima tuogope upendeleo unaofanywa na Shetani; na hata iwapo Shetani huyo ni mwanadamu, mtawala au taifa ovu. Kama taifa ovu linatufanyia upendeleo basi tusifurahie kuhusu hilo bali ni lazima tuogope na kufikiria kuhusu madhumuni yao. Imamu Khomein (r.a) alitoa kiwango cha kipimo kwenye Umma wa Waislamu kwamba wakati Marekani akianza kuwapenda ninyi basi kuweni na hakika kwamba mko katika njia isiyo sahihi. Kama Marekani wakianza kujenga Misikiti, Huseiniya, madrasa na wakaanza kutayarisha mitaala kwa jili ya elimu kwa ajili ya watoto wenu, basi eleweni kwamba mnatembea katika njia isiyo sahihi. Shetani hawezi kamwe kukuamsha kwa ajili ya Swala isipokuwa lazima kuna kitu kisicho cha kawaida nyuma yake. Mtu huyu alimuuliza Shetani na akajibu kwamba hadi leo hujawahi kuswali kadhaa Swala yako ya asubuhi na kutokana na hilo umekuwa na majigambo. Leo kuna hatari ya Swala yako kuwa ya kadhaa ambayo kwayo majigambo yako yangevunjika na mimi sitaki uachane na majigambo na fahari.
63
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
3.4 Rejea na Uthibitisho kwa ajili ya Njia ya Allah Katika zama zetu
K
atika mwaka wa 61 A.H. Karbala ilikuwa njia ya Allah na baada ya hilo kila Maasuma alikuwa njia ya Allah lakini kwa uthibitisho tofauti. Njia ya Allah ni ipi katika zama zetu? Chochote tunachokifanya, kama vile kukaa misikitini, kuvuta tasbih na kusoma dua, je, hizo zote ni njia za Allah? Mtu mmoja anatoa khutba, baadhi wanafanya ibada, baadhi wanafanya Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) , baadhi wanafanya shughuli za ustawi wa jamii na mambo yote haya ni mazuri, lakini ni pale tu wakati yote haya yakiwa katika njia ya Allah. Kama Tasbih, ibada, ustawi wa jamii na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), yote yanafanywa katika njia ya Allah basi ni hapo tu zitachukuliwa kama Tasbih, ibada na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as). Mmejenga misikiti na mmeswali ndani yake, lakini nani atauchukua msikiti huu na Swala hizi katika njia ya Allah? Unahitaji kupima iwapo Swala hizi ziko katika njia ya Allah. Msanifu wa njia ya Allah ni Shahidi. Kama Swala, Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), Hijja na matendo mengi mengine mazuri yanafanywa katika njia ya Allah basi ni hakika kwamba ni kwa sababu tu ya damu ya Shahidi. Kama Mashahidi wasingekuwepo pale, basi katika Maombolezo yako ya Kifo cha Husein (as), Misikiti yako, vitabu vyako, Swala zako na mikusanyiko yenu kusingekuwepo na chochote. Hii ndio sababu tunasema kwamba Uislamu uko hai kwa sababu ya Karbala. Ni Karbala ambayo imeuweka Uislamu katika njia ya Allah. Kama Karbala isingetokea basi bado Swala zingekuwepo lakini sio katika njia ya Allah. Watu wangekuwa wanaswali lakini katika njia ya Shetani kwa sababu sio kila kitu kinachofanywa katika jina la Allah kiko katika njia ya Allah kwa 64
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ukweli. Leo kama jumuiya yoyote inafanya kitu chochote kidogo au kikubwa katika njia ya Allah ni kwa ajili ya rehema ya Mashahidi. Njia ya Allah haiwekwi hai kwa ajili tu ya kuzuru kaburi la Shahidi na kwa kusoma Sura Fatiha. Njia hii ya kwenye uhai inahuishwa kwa namna ileile kama ambavyo Shahidi anahuishwa. Kwa kutundika picha ya Shahidi katika nyumba zetu ni Shahidi tu tunayemfanya kuwa hai lakini sio njia ya Allah. Kubakia hai kama mtu anayekumbukwa miongoni mwa watu sio muhimu kwa Shahidi. Tayari amekwishatoa muhanga maisha yake na hivyo kinachomhusu sio nafsi yake bali njia ya Allah. Kwa hiyo, ni muhimu kwanza kutambua ile rejea, ushuhuda na uthibitisho wa njia ya Allah katika zama zetu. Lazima kuwe na ushuhuda kwa ajili ya njia ya Allah katika zama zetu halikadhalika. Kama mtu akiona hali hii na akaja katika njia ya Allah na akaishi maisha yake yote katika njia hiyo mpaka kifo, basi hata baada ya kifo chake yuko hai na anawapa uhai wengine halikadhalika. Sitaki kuongea kuhusu maadili ya zama zilizopita, ingawa tumezoea kuongea tu kuhusu zama zilizopita na sio kuhusu zama ya sasa. Kama jumuiya zilizopita walipata maadili yao ilikuwa ni vyema kwao; kama sivyo basi ilikuwa ni mbaya kwao. Lakini hivi punde hii jumuiya yetu vilevile itakuwa ni historia na iwapo kama jumuiya hii walipata maadili yao na kiwango kwa ajili ya utambuzi wa njia sahihi au la. Siongelei kuhusu kutambua njia ya Allah kwa kupitia vitabu, bali kutafuta kiwango cha kimatendo na maadili kwa ajili ya njia ya Allah. Alama ya utambulisho kwa ajili ya maadili haya na kiwango ni kwamba wakati ikija kwenye njia ya Allah humpinga Shetani wa zama zake. Tunahitaji kutafuta na kukubali maadili haya ya njia ya Allah ya zama zetu, na baada ya kuona maadili haya kama tukifa popote kifo hicho kitakuwa katika njia ya Allah; na kwa upande mwingine aina yoyote ya kifo tunachokufa bila ya kupata maadili 65
ya njia ya Allah ya zama zetu, na baada ya kuona maadili haya kama tukifa popote kifo hicho kitakuwa katika njia ya Allah; na kwa upande mwingine aina yoyote ya kifo tunachokufa bila ya kupata maadili haya kwa ajili ya njia ya Allah kifo hicho hakiwezi (Shahidi Kifo cha kuwa katika njiaMSHUMAA ya Allah. Kufana vilevile niKishahidi) sanaa na kufa katika njia ya Allah ni ufundi mkubwa sana. Wale ambao wanajifunza kufa hawawezi kamwe na hili somo la njia Karbala. haya kwa ajili yakuuawa, njia ya Allah kifohalikadhalika hicho hakiwezi ni kuwa katika ya Allah. Kufa vilevile ni sanaa na kufa katika njia ya Allah ni ufundi
Katika mwaka 61 ambao A.H. wanajifunza maadili kwa ya njia ya Allah mkubwa sana.waWale kufaajili hawawezi kamwe yalikuwa ni na Karbala. Wale ambao kuuawa, hili halikadhalika ni somowalikwenda la Karbala. Karbala walikuwa katika njia ya mwaka Allah, wa lakini walemaadili ambaokwa hawakwenda na Allah walikuwa Katika 61 A.H. ajili ya njia ya wanajishughulisha na Hijja au waliokuwa wanazuru yalikuwa ni Karbala. Wale mjini ambao Makka, walikwenda Karbala walikuwa kaburi la Mtume (saww), katika au kukaa kimya mjini katika njia ya Allah, lakiniau wale ambaoibada, hawakwenda na walikuwa Kufa,wanajishughulisha wote wale hawakufika Karbala mbali na njia ya na Hijja mjini Makka,walikuwa au waliokuwa wanazuru Allah. kaburi la Mtume (saww), au katika ibada, au kukaa kimya mjini Kufa, wote wale hawakufika Karbala walikuwa mbali na njia ya Allah.
Kigezo Kigezo kwa ajili ya Allah kinaalama alama zilezile za kwa ajili ya Allahleo leo vilevile vilevile kina zilezile za utambulisho kama kile zaKarbala. Karbala. Kigezo cha zama utambulisho kama kilecha cha zama zama za Kigezo hiki hiki cha zama zetu,zetu, alipotambua Allah na kuwalingania alipotambua njia njia yaya Allah na kuwalingania watu kwayowatu alisemakwayo alisema kwamba sikuchukua njiakwenye hii kutoka kwenye kwamba sikuchukua njia hii kutoka vitabu, maktaba, shulevitabu, maktaba, shule badala na Madrasa; badala yake nimechukua njia na Madrasa; yake nimechukua njia hii kutoka Karbala. Nihii nanikutoka Karbala. nani huyu Kielelezo? NiImamu kiongozi mkubwa; Imamu huyu Ni Kielelezo? Ni kiongozi mkubwa; mkubwa Khomein (r.a) alisema: mkubwa Khomein (r.a) alisema:
“Chochote tulichonacho ni kutoka Muharram na Safar (maana yake “Chochote tulichonacho ni kutoka Muharram na Karbala).” Safar (maana yake Karbala).”
Njia ya Allah ni njia ya Imamu Khomein (r.a), mwelekeo ambao
Njia Imamu ya Allah njia ya hiyo Imamu Khomein (r.a),yamwelekeo (r.a) ni ameonesha; ni njia ya Mapinduzi Kiislamu. Niambao Imamu ameonesha; hiyo kidogo ni njiatuya Mapinduzi Ni njia(r.a) ambayo kwayo harakati huonekana siku ya hiziKiislamu. (katika Pakistan). Hii ilikuwa nchi ambayo ilikuwa mbele katika kueneza ujumbe wa Mapinduzi na Imamu68 Khomeini (r.a). Njia hii ya Allah hubakia hai tu kwa harakati kuendelea katika njia hii. 66
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kama ungelikuwa katika zama za Karbala basi ni ipi ilikuwa njia ya Allah katika zama zile? Je, ilikuwa ni kuswali katika Msikiti wa Mtume au kuhiji katika Kaaba Tukufu? Harakati hii kuelekea uwanda wa Karbala ilikuwa ni njia ya Allah. Wale wote ambao wenyewe wamejishughulisha katika mambo mengine na ibada na kuweka Karbala kando wameiacha njia ya Allah. Kama tumeshughulishwa na kazi, tuna visingizio na madai mengine kuhusu shida tunazozipata ambazo kutokana nazo hatuwezi kuja katika njia ya Allah basi lazima tujiulize wenyewe kuhusu aina ya shida tulizo nazo. Je, umewahi kupatwa na shida zinazofanana na zile shida ambazo Bibi Zainab na Imamu Sajjad (a.s) walizozipata? Hakuna mtu hata mmoja ambaye amepata misiba waliyoipata mateka wa Karbala na Imamu Sajjad (as). Ni nani miongoni mwetu ambaye anaweza kusema kwamba ametoa muhanga familia yake yote katika uwanda wa Karbala na bado yuko imara katika njia ya Allah. Ni visingizio gani hivyo tunavyovitoa? Karbala ni ukamilifu wa uthibitisho juu yetu kwamba hata kama tukitoa muhanga uhai wetu wote bado hatutakuwa na nafasi ya kusema kwamba tumefanya kitu. Kama tukio la Karbala lisingetokea pale basi kungelikuwa na uwezekano wa visingizio vingi juu yetu. Wakati mwingine tunasema kuna mambo mengi ya kufanya, mke wangu anaumwa, kwa ajili ya kuumwa kwa mke tunajiepusha na njia ya Allah. Lakini Bibi Zainab (as) hata hakuchukulia mwili uliokanyagwa kanyagwa wa kaka yake kama kisingizio cha kuiacha njia ya Allah. Hivi ndivyo ambavyo tunakuja kuelewa vipi njia ya Allah inavyokuwa hai. Bibi Zainab (as) alikuja kwa mumewe na akasema kwamba kwa mujibu wa sheria za dini unayo haki ya kunizuia nisiende na nitaacha kwenda, lakini basi usifikiri kwamba nitabakia hai bila ya Husein (as). Hii haina maana kwamba Zainab (as) hawezi kutenganishwa na Husein (as); hili halikuwa suala la utengano wa kaka na dada, ambalo 67
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hatimaye lilitokea kule Karbala. Ni tofauti gani ingelifanya kama utengano huu ambao ulitokea katika siku ya Ashura ungelitokea miezi mitano kabla? Bibi Zainab (as) alimaanisha kusema kwamba njia hii ya Allah itahuishwa na Husein (as) kwa damu yake na nyayo zake mpaka Karbala. Kisha kutoka Karbala mpaka kila sehemu ya ulimwengu njia hii itabebwa na Zainab (as) ambaye alisema: Nataka kukamilisha kazi hii ya kuihifadhi njia ya Allah baada ya Karbala. Ni nani miongoni mwetu ana matatizo binafsi na wajibu mkubwa kuliko ule wa Husein ibn Ali (as)? Ana maiti ya mwanawe iliyolala upande mmoja lakini hakuifanya hiyo ni sababu ya kugeuka nyuma. Kama leo tuna sababu basi hali kama hiyohiyo ingekuwa ndio sababu kama tungekuwepo katika zama zile za Karbala. Tungekuwa tumekaa pale tukifanya Ijtihad (utafiti) kuthibitisha kwamba kukaa katika Msikiti wa Mtume ili kuswali ni kitendo bora kuliko kuwa katika uwanda wa Karbala. Tungeliichukulia Hijja kuwa ni kitendo cha kipaumbele katika wakati huo. Kiongozi wa Mashahidi (as) alivua “Ihram” akidai kwamba hii sio muhimu kuliko Karbala, - Imamu (as) anakwenda kuelekea Karbala. Tunalalamika kwa Waislamu wengine kwamba baada ya Mtukufu Mtume (saww) hakuondoka bila kuacha warithi, vivyo hivyo, lazima tuelewe kwamba baada ya Karbala pia njia hii ya Allah haikuachwa bila warithi, Allah alifanya matayarisho. Tumekuwa tukijaribu kwa nguvu sana kuthibitisha nukta hii ya urithi na umakamu kwa wengine, lakini vilevile ni wakati sasa kwetu sisi kutambua kwamba wakati wa kipindi cha ghaibu vilevile Uislamu haukuachwa bila mrithi. Isije ikatokea kwamba mrithi wa zama hizi pia naye anaendelea kutoa mwito wake wa “Je, yuko yeyote wa kunisaidia.” Kaulimbiu hii ya “Je, yuko yeyote wa kunisaidia.” ilitolewa katika kipindi cha kushangaza katika uwanda wa Karbala. Kama angelitoa wito huu wakati wa asubuhi ya Ashura, basi ungekubaliwa kama wito wa 68
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kuwaleta masahaba wake kwenye uwanja wa mapambano. Lakini wito huu ulitolewa wakati wa jioni wakati hakuna hata sahaba mmoja aliyebakia, basi ni kitu gani alichokitakia nusura na kukihifadhi wakati huu ambao kwamba alitoa wito wa kutaka wasaidizi? Hata kama mtu akiitikia wito huu na kujitokeza ili kumsaidia basi pia italeta tofauti gani, ni kitu gani kitaokolewa? Husein (as) angesema kwamba kitu ambacho kitaokolewa kwa miili hii ambayo imelala katika joto hili, ni njia ya Allah ambayo daima inahitaji kunusuriwa. Kitu ambacho Husein (as) anasema ni kwamba: Mimi na familia yangu na masahaba wangu tumeinusuru njia ya Allah mpaka Karbala lakini sasa nawataka wale wasaidizi ambao watainusuru njia hii ya Allah kuanzia katika hatua hii na kuendelea. Nataka wasaidizi kwa ajili ya kipindi cha ghaibu. Kamwe tusikatishwe tamaa na hali hii. Kama utawala ni ule wa Yazid basi kwa nini tukate tamaa na kuvunjika moyo? Baadhi wanasema kwa nini tutoe sauti zetu na kujitokeza kwenye njia hii wakati kuna wanachuoni wengi na watu wenye kuheshimiwa katika jamii yetu ambao wako kimya. Hii ni hali kama ileile iliyokuwa pia wakati wa Karbala. Walikuwepo wanachuoni wengi sana, masahaba wa Mtume (saww) na watu wenye heshima ya hali ya juu mjini Madina lakini alikuwa mmoja tu mwana wa Ali (as) ambaye alijitokeza katika njia hii. Hivyo kwa wale ambao hawa wanachuoni wakimya ni uthibitisho wa kukaa kimya basi kama wangekuwepo katika zama zile za Karbala watu wale vilevile wangetumika kama wakamilishaji wa kuthibitisha kubakia kimya na wasiungane na Husein ibn Ali (as). Je, Imamu kupandisha bendera ni kwa ukamilishaji wa ushuhuda kwa ajili yenu au ukimya wa kundi kubwa ni uthibitisho kwa ajili yenu? Nani amekamilisha ushuhuda? Ni nani unayemchukulia kama Imamu wako? Husein (as) au hawa watazamaji wakimya? Wale sabini na wawili (masahaba wa Husein 69
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
(as)) walielewa hili na walijitokeza wakati ambapo watu elfu sabini na mbili walikuwa wamekaa kimya majumbani mwao. Wale ambao walikaa kimya walikuwa watu wanaoheshimiwa na wanachuoni, lakini hawa sabini na mbili walitambua kwamba Imamu wao ni Husein (as) na wanahitaji kufuata njia yake. Tunahitaji kutafuta njia sahihi katika zama zetu na kama ilivyosemwa njia ya Allah katika zama hizi ni njia ya Imamu Khomein (r.a) na njia hii inatakiwa kuwekwa hai. Kunahitajika kuwa na harakati katika njia hii ili alama za nyayo katika njia hii ziwe hazipotei. Kama harakati (Mungu aepushie mbali) katika njia hii zikitoweka na kwa matokeo haya njia hii ikapotea basi tutawajibika kwa hili. Tatizo letu ni kwamba sisi ni wafuasi wa Karbala na Karbala ni shule ngumu na kuwa wafuasi wake tunahitaji kujitayarisha ili kutembea katika njia hii. Njia hii ya Karbala haituruhusu sisi kukaa kimya au kukwepa matatizo, wala hairuhusu kuleta visingizio, wala haituruhusu kuukubali ukimya. Hivyo tunatambua kwamba haya ni maadili, mwelekeo na kaida kwa ajili ya njia ya Allah. Mapinduzi ya Kiislamu ya Iran ni maadili ya kimatendo na kaida kwa ajilli ya kuthibitisha njia ya Allah katika zama hizi, na Mapinduzi haya ya Kiislamu yasije yakaachwa kando. Tusiseme kwamba Mapinduzi haya yalikuwa ni ya Iran; haya ni mapinduzi ya Kiislamu na tunahitajika kuwa warithi wake, na kuwa warithi katika njia hii ni vigumu sana. Kama unapewa hiari ya kuchagua kati ya kuwa Shahidi na mrithi wa mashahidi, basi ushauri wangu binafsi utakuwa ni kuchagua kuwa Shahidi, kwa sababu kuwa Shahidi ni rahisi kuliko kuwa mrithi. Mrithi wa Shahidi analazimika kusafiri kutoka Karbala mpaka kwenye soko la mjini Kufa pamoja na wanawake wake, atalazimika kuwaona wanawake wake kwenye baraza la Damascus, na wakati akiulizwa kuhusu hatua gani ilikuwa ngumu zaidi, Imamu 70
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sajjad (as) alisema: “Shaam (Damascus).� Hii ni kwa sababu kwa kuwa mrithi wa njia ya Shahidi lazima utavumilia mengi. Lazima utoe muhanga yote yale yaliyobakia katika Karbala. Rasilimali zilizobakia za Karbala pia lazima zitolewe muhanga katika mji wa Kufa na Damascus. Na kama ni katika majaliwa yetu kuwa warithi wa Mashahidi, basi wapi tutajifunza kuwa warithi wa kweli wa Mashahidi? Warithi wa Mashahidi sio wale wanaoandaa majilisi za kuomboleza kwa ajili ya Mashahidi au kutoa chakula katika jina lao au kusoma Surah Fatiha. Warithi wa Mashahidi ni wale ambao wamefungwa kamba na kufika Kufa; na wakati wakiona mkusanyiko wa watazamaji mjini Kufa, huwafichua na kuwalaani. Hapa ndipo ambapo tunapaswa kujifundisha majukumu ya warithi wa Mashahidi. Wanahitaji kujifundisha Mwenendo wa Zainab (as), na mwenendo huo ni kufungwa kamba na kutoa khutba katika sehemu hiyo ambako mwanamke wa kawaida hapendelei hata kupitia huko. Ni mwenendo mgumu kutoa khutba katika masoko na kwenye mabaraza. Tunamuomba Allah (s) atupe fursa ya kuziweka hai damu za Mashahidi na atusamehe mapungufu yetu, uzembe na makosa kuhusiana na njia hii; na siku za baadaye asituruhusu kufanya makosa haya haya.
71
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya nne UDHIHIRISHO WA NJIA YA ALLAH MTUKUFU 4.1 Uwekaji wa damu kwenye (mwili wa) Umma
K
ifo ni sehemu ya maisha, na ni mpaka hapo mtu atakapokuwa mtakatifu katika maisha yake vinginevyo hawezi kupata kifo cha kiungu. Ashura na Karbala sio tu majina ya maovu, kwa kweli zinatoa masomo ya maisha kwa wanadamu na njia ya kifo. Kwa wale ambao wamekuwa wakikumbuka tukio la Karbala maishani mwao, haipendezi kwamba wao wasife kama watu wa Karbala. Wale ambao wanakumbuka Karbala na Ashura kila siku wasitamani kufa katika hospitali au kitandani. Hamu yao iwe kwamba wapate aina ya kifo ambacho kitawahesabu wao miongoni mwa wasaidizi na masahaba wa Imamu Husein (as). Mwito wa Imamu Husein (as) “Je, yuko yeyote wa kunisaidia� katika hali ya kutengwa katika jangwa lile lenye joto kali haukuwa kwa ajili ya mtu kuja na kunusuru maisha yake, kwa sababu wito huu ulikuwa umetolewa wakati huo ambapo maisha ya watu wote yalikuwa yametolewa muhanga. Falsafa ya wito huu ilikuwa kwamba amefungua ukurasa mpya kwa wito huu. Karbala hii ilianza na kumalizika kwa masaa machache, hivyo ingetokea kwamba kizazi kijacho hakitanufaika na maadili ya Karbala. Hivyo kabla ya kifo 72
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
chake mwenyewe cha Kishahidi Imamu (as) alifungua mlango kwa ajili ya kizazi chote kijacho kuwa sehemu ya Karbala kama wanataka. Imamu (as) alifungua mlango kuingia Karbala katika zama zote kwa sababu maadili makubwa ya masahaba wale yalikuwa kwamba walikuwa wasaidizi wa Abu Abdillah Imamu Husein (as); na muda wa kumsaidia Imamu (as) haukuisha. Kwa kweli zaidi kuliko kabla, leo shule na itikadi ya Husein (as) inahitajia wasaidizi. Leo kama msaidizi yeyote akijitokeza mbele na kutoa muhanga maisha yake kwenye madhehebu ya Abu Abdillah Husein (as) atakuwa ameitikia mwito wa Imamu Husein (as). Hatukusanyiki kuombeleza kwa ajili ya Mashahidi kwa ajili ya kuwapelekea zawadi. Ni jukumu letu kukumbuka na kuomboleza kwa ajili ya Mashahidi ili kwamba milango ambayo Mashahidi hawa wameifungua isije ikafungwa. Maadui wa dini katika kila zama ima iwe walikuwa Bani Umayyah, Bani Abbas au utawala wowote kandamizi katika kona yoyote ya ulimwengu kwanza wameanza kujaribu kufunga njia iendayo Karbala. Hata baadhi walijaribu kufunga njia zenyewe haswa za kuelekea Karbala, na wale ambao hawakuweza kufunga njia hii walijaribu kuzuia madhumuni ya Karbala. Kama vile Mashahidi wale wa Karbala ambao walifungua milango wakati ule, hata leo Mashahidi wengi wanahakikisha kwa damu yao kwamba mlango kuelekea Karbala unabakia wazi. Wakati tunapokusanyika na kuomboleza kwa ajili ya Mashahidi tunawaombolezea wale ambao waliuawa sio kwa ajili ya aina yoyote ya masilahi yao wenyewe binafsi bali waliuawa kwa sababu ileile ambayo kwayo Mashahidi wa Karbala waliuawa. Mashahidi hawa hawakuleta madhara yoyote kwa yeyote lakini maadui bado wanawalenga wafuasi wa Imamu Husein (as) na kuuwa Mashia ndani ya Misikiti na Hussainiyya. Kama ukiangalia miji yetu utaona kuna vituo vingi vya ufisadi na uchafu ambavyo 73
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
havifanywi lengo la mashambulizi, badala yake Misikiti na Hussainiyaa za Mashia siku zote ndio zinazolengwa, hii ni kwa sababu maadui wanataka kufunga njia ya Karbala. Lakini katika historia yote hakuna mkandamizaji yeyote aliyefanikiwa kufunga milango ya Karbala wala haitatokea katika siku zijazo, hii ni kwa sababu kama hii ingewezekana basi milango hii ingelifungwa kwa kuuawa Kishahidi kwa Mashahidi wa mwaka wa 61 A.H wenyewe katika jangwa la Karbala. Kwa kweli mlango si tu haukufunga bali wale ambao walikuwa wamelala walizinduliwa kwa damu ya Mashahidi hawa. Damu ya Mashahidi imefungua njia ambayo maadui wanataka kuifunga kwa kuwapiga risasi vifuani mwao na kuwalowesha katika damu. Kiukweli maadui hawajui siri ya Kifo cha Kishahidi vinginevyo kamwe hawatatenda kosa hili la kuuwa watu wema. Adui hajui kinachofanywa na damu hii ya Shahidi vinginevyo kamwe wasingemuuwa kishahidi yeyote. Damu inamwagika ardhini lakini hainyonywi na ardhi. Umma mzima unazaliwa kutoka katika tone la damu, Umma uliozinduka unazaliwa kwa kila tone la damu, Shahidi mmoja zaidi huzaliwa kwa kila tone la damu, na kwa kila tone msafiri mmoja wa njia ya Karbala huzaliwa. Shahidi huwapa uhai wafu kwa damu yake. Utakuwa umeona katika hospitali ambako mgonjwa yu mahututi na uhai wake unategemea damu kutoka kwa mtu mwingine. Lakini sio kila damu ya mtu yaweza kupewa mgonjwa huyu; aina ya damu ya mwenye kutoa lazima ilingane na ile ya mgonjwa. Halikadhalika wakati Umma unapokuwa mahututi kwa maradhi ya uzembe, kutokujali na kutokuwa na hisia, basi huhitaji damu, na aina ya damu ambayo inayolingana na inayoweza kupewa Umma unaoumwa ni ile ya Shahidi tu.
74
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
4.2 Kutambua na Kudhihirisha Njia ya Allah
S
hahidi anathibitisha na kudhihirisha kwa damu yake njia ya Allah na vilevile kuzitambua njia za Shetani. Shahidi ni jina la mwanadamu mashuhuri mwenye kipaji. Mtu ambaye anatamani au anayekuja katika njia ya Allah vilevile lazima ahakikishiwe kwamba yuko katika njia sahihi. Hili ni muhimu kwa sababu Shetani vilevile anawasilisha njia za kishetani zinazoitwa njia ya Allah. Hivyo lazima kuwe na kielelezo na alama kwa ajili ya kudhihirisha njia sahihi ya Allah. Njia ya Allah ni barabara moja ambayo inaelekea upande mmoja tu. Shahidi huhuisha njia hii na kuisafisha njia hii kwa damu yake. Katika njia hii kila mtu anahamia kuelekea kwa Allah. Hivyo kila mtu katika njia hii anakwenda upande mmoja kuelekea kwa Allah. Na wakati kila mmoja anakwenda kuelekea upande mmoja basi hakutakuwa na mgongano wowote katika njia hii. Kwa mfano utakuwa na habari ya barabara mbalimbali katika jiji lako ambazo ni za njia moja ambako magari huenda upande mmoja tu na hakuna kuingia magari kutoka upande mwingine. Katika barabara kama hizo huwezi kuona mgongano wa uso kwa uso kutokea kati ya magari yanayotokea pande zote; na kwa kweli barabara kama hizo huwa zimetengenezwa katika miji ili kuepusha migongano. Vivyo hivyo wale wanaokwenda kuelekea kwa Allah, ambayo pia ni njia iendayo upande mmoja, kamwe hawatagongana wenyewe kwa wenyewe. Mgongano hutokea tu pale wakati baadhi wengine wanakwenda kuelekea upande mmoja na wengine wakija upande mwingine. Wasafiri wa njia ya Allah kamwe hawagongani miongoni mwao; hawagongani ila na wale ambao wanangojea katika njia hii ili kuwazuia. Hii ni dalili ya kudhihirisha njia ya Allah, lakini njia ya Shetani ni njia changamani mno ambako mwanadamu hata haelewi 75
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
iwapo anakwenda au anarudi. Wakati mwingine hugongana na watu wanaokwenda na wakati mwingine na watu wanaorudi. Hivyo kama mtu anatembea katika njia na kama akigongana na mmoja katika wenzake, basi lazima ajihakikishie mwenyewe kwamba hayuko katika njia ya Allah, kwa sababu katika njia hii mgongano hutokea tu na Shetani. Kwa hiyo, Shahidi ni mtu mkubwa kiasi kwamba kama wenzake wakitenda makosa na kufanya ushari naye, hupuuza na kuwasemehe kwa sababu anafahamu kwamba ni watu wake mwenyewe ambao wanatembea katika njia hii hii ya Allah. Mantiki yake ni kwamba wote hawa wanakwenda kuelekea kwa Allah na kama wakitenda kosa lazima nifunge macho yangu, kwa vile kwa vyovyote iwavyo bado wako katika njia ya Allah. Kamwe pia hatafungua mdomo wake dhidi ya wenzake mwenyewe walioko katika njia moja. Ingawa yeye pia hugongana; lakini hugongana na maadui wa njia ya Allah na sio pamoja na wenzake mwenyewe. Hii ni tofauti kati ya wale wanaotembea katika njia ya Allah na wale wanaotembea katika njia ya Shetani. Wale ambao wako katika njia ya Shetani kamwe hawatagongana na makafiri wakati ambapo wale wako katika njia ya Allah kamwe hawatagongana na Waislamu na waumini. Wale ambao wako katika njia ya Shetani wanaendelea kugongana, lakini kamwe hawatagongana na washirikina, makafiri, wakandamizaji na wauwaji, wakati wowote wanapogongana itakuwa ni pamoja na wale walioko katika njia ya Allah. Hii ni dalili ya kuwa katika njia ya Allah. Kamwe Shahidi hapigani vita vya ndani; kamwe hafungui mdomo wake dhidi ya waumini. Hii ni kwa sababu anafahamu hadithi ya Mtukufu Mtume (saww) kwamba: “Heshima ya muumini ni zaidi kuliko ile ya Kaaba.� Je yuko ambaye anataka kuitukana Kaaba? Hakuna anayetaka kufanya hili, lakini wakati mtu huyohuyo 76
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
anapokanyaga heshima ya muumini wanaikanyaga Kaaba mara nyingi. Ikiwa kumdhalilisha na kumtukana muumini wa kawaida ni sawasawa na kuidhalilisha Kaaba, basi wakati Faqih wa waumini na kiongozi wa waumini anapodhalilishwa ni kiwango gani cha uhalifu watu hawa wanafanya? Ambao tabia yao ni kudhalilisha na kutukana kiongozi wa waumini? Kwa miaka nenda rudi baba yake Yazid alifanya ni kawaida kumtukana Ali (as) kutoka juu ya mimbari. Kutoka juu ya mimbari ya Mtume (saww), katika mkusanyiko wa Waislamu, mrithi wa Mtume (saww) alikuwa akitukanwa. Hivyo hiki sio kitu kipya ambacho kinafanyika hivi leo ambapo kutoka kwenye mimbari za mwakilishi wa Imam wa zama hizi (a.t.f.s) anadhalilishwa. Kuna wengi miongoni mwetu ambao wanafuata mwenendo huu wa Bani Umayya. Kamwe Shahidi hafanyi watu wa dini wapigane na watu wa dini yake; dini ya Shahidi hugongana tu na ukafiri. Shahidi ni jina la muumini yule ambaye imani yake hugongana tu na ukandamizaji. Shahidi ni jina la muumini yule ambaye Uislamu wake hugongana tu na ushirikina. Kuna baadhi ambao hufanya dini ipigane na dini, na hili hutokea kwa sababu kishindo cha utamaduni ni kikubwa sana juu yetu. Kuna baadhi ya mambo yanaruhusiwa kufanywa katika jina la utamaduni kwa vile hayaleti madhara katika dini kama vile tunavaa mavazi yetu ya utamaduni, lakini kuna baadhi ya mambo yanye madhara sana ambayo hufanywa katika jina la utamaduni ambayo hatimaye yataifuta kabisa dini. Hili hutokea leo Pakistan (na kwingineko) ambako sherehe za majira za kuchipua (kurusha maputo) husherehekewa kama sikukuu ya Iddi. Athari ya kihistoria ya tamaduni hizi zimetawala maisha yetu na dini.1 1
uku kwetu Tanzania mambo ni mabaya sana, sherehe zozote zile hata zile za dini hazifani H mpaka kwa ngoma na matarumbeta huku watu wakicheza wanawake na wanaume bila aibu!! (Mtarjuma) 77
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Ningependa kuonesha kitu kimoja cha utamaduni ambacho hutokea nchini Pakistan na hutokea pia katika miji mingine ya India. Baadhi ya watu katika nchi hii hufuga wanyama kwa ajili ya mchezo wa kupigana miongoni mwao wenyewe kwa wenyewe. Watu hawa huwafanya wanyama wa aina moja kupigana wenyewe kwa wenyewe, kama vile kondoo kupigana wenyewe kwa wenyewe, mbwa kupigana wenyewe, jogoo wenyewe kwa wenyewe na mchezo mmoja ulio mashahuri sana ni mchezo wa kupigana wa kituitui (quail). Mchezo huu wa kupigana wa kituitui huleta pato na humtunza kituitui wake na kumtayarisha kwa ajili ya kupambana na kituitui mwingine. Watu ambao wanafuga ndege hawa hawafugi kama wanyama wapenzi tu; wanawafuga na kuwatunza kwa madhumuni ya kufanya michezo ya kupigana. Wakati wakiwaleta kituitui hawa kwa ajili ya kupigana watu wengi hukusanyika kuangalia michezo hii na huwa njia za mvuto kwa wengine. Watu hawa wapiganishaji wa kituitui na jogoo walitambua kwamba kama utamaduni huu unaweza kuwa njia nzuri ya kuvutia basi utamaduni huu lazima upelekwe kwenye dini na hii itafanya dini kuwa yenye mvuto pia na watu zaidi watauzingatia. Hawakutambua kwamba katika dini mapambano ya kweli ni ya Waislamu na makafiri na washirikina; hakuna mapambano yanayoruhusiwa kati ya dini na waumini. Lakini mapigano kama haya ya kituitui na jogoo yakiingia katika dini basi ni dini pungufu bali sana ni mlaghai wa dini ambaye huwafanya watu wa dini kupigana nwenyewe kwa wenyewe, katika namna ambayo watu hawa walifanya kituitui kupigana wenyewe kwa wenyewe. Kama katika nchi yetu wanasiasa wa kweli ni wachache sana lakini wanasiasa wengi ni viini macho na wenye kuchochea mapambano. Mwanasiasa mmoja au chama kimoja hucheza mchezo mmoja dhidi ya kingine na kisha upinzani hucheza mchezo mwingine.
78
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kuna tofauti ya kuwa mtu wa dini na kuwa mwanadini kiinimacho. Sasa kwa mfano uliotajwa itakuwa wazi kwamba mwanadini ni mtu ambaye dini yake hupambana na makafiri wakati ambapo mwanadini kiini macho ni mtu ambaye hufanya dini ipigane na dini. Kwa hiyo, yule kiongozi mkubwa Imamu Khomein (r.a) alisema kwamba “Mtu ambaye anasababisha ugomvi kati ya Shia na Sunni huyo si Shia wala Sunni.� Anasema kama unataka kupigana basi nawaambia wote Mashia na Masunni kupigana dhidi ya shetani mkubwa wa zama zetu (Marekani). Jaribu kuelewa umashuhuri wa Shahidi, huyu sio mtu wa kawaida, Shahidi ni mtu ambaye ana hisia maalumu. Shahidi sio mwanadini kiini macho ambaye anacheza michezo katika dini; ni mchamungu safi wa dini. Tunaona katika nchi hii dini inafanywa ipigane na dini. Kama magaidi hawa ambao wanapiga mabomu misikiti ya Mashia na vituo kwa jina la dini wanajali kuhusu dini, basi kuna vituo vingi vya dhahiri vya uovu na ufisadi, kuna vilabu na nyumba za kamari, lakini hawaendi kulipua vituo hivi vya ufisadi, wanalenga vituo vyetu vya ibada. Hili huonesha kwamba hawa sio watu wa dini bali ni viini macho wa dini ambao wanacheza michezo kwa jina la dini. Watu hawa viini macho wa dini wametayarishwa na watu wengine viini macho wa dini ambao wamewaelekeza kwenda kulipua vituo vya dini. Lakini hili halikuishia hapa, liliendelea mbele. Huu ni utamaduni wetu kwamba hufurahia kizazi cha aina moja kupigana wenyewe kwa wenyewe, tunafurahia mbwa kupigana na mbwa, tunafurahia jogoo kupigana na jogoo. Hii ndio sababu hatutaki dini ipigane na makafiri bali tunataka dini ipigane na dini. Kama tunawaita kwenye mkutano ili kutoa sauti zao dhidi ya makafiri na mashetani wa zama zetu, watu hawaji, lakini kama mwito unatolewa kwa ajili ya mdahalo kati ya Shia na Sunni basi utaona watu wakijitokeza 79
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwa wingi. Hii ni kwa sababu tunafurahia kuona watu viini macho wa dini wakicheza michezo na kufanya dini ipigane na dini. Sasa wanadini bandia wamekwenda zaidi ya hapa, wanafanya Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) yapigane na Swala. Kama mtu au Imam wa Masjid anagonganisha Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), basi huyo sio kiongozi wa msikiti, ni kiini macho wa dini. Halikadhalika kama mwana Maombolezo wa Kifo cha Husein (as) au Khatwibu juu ya mimbari anapinga Swala na kuifanya igongane na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), basi usimchukulie kuwa ni mwana Maombolezo wa Kifo cha Husein (as) bali pia yeye ni mwanadini kiinimacho. Matokeo ya mapambano hayo ni kwamba hakuna mmoja katika wawili hao anayeshinda au kushindwa, inayoshindwa hapa ni dini yenyewe. Sio kwamba katika mapambano haya sio Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) wala Swala itashindwa, ni dini ndio hushindwa kwa sababu zote Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) ni dini. Kama kuna Swala bila Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) basi hiyo sio Swala; na kama kuna Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) bila Swala basi hayo sio Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), kwa sababu zote ni kiini cha dini na vina uhusiano wa karibu wa vyenyewe kwa vyenyewe kiasi kwamba haviwezi kutenganishwa, kama vile Qur’ani na Ahlul Bayt (as) ambavyo haviwezi kutenganishwa. Lakini haya ni maajabu ya wanadini viini macho ambao kama vile mapigano ya jogoo yalivyo na wao hufanya Misingi ya Dini ipigane na Matawi ya Dini. Je, hiki ndicho walichojifundisha kutoka Karbala na Ashura? Wale ambao wanawakataza watu kufanya Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) kwa jina la Swala hawatambui uovu wanaoufanya, na halikadhalika wale ambao wanawakataza watu Swala kwa jina la Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) vilevile wanafanya uovu mkubwa mno. Hii ni kwa sababu kama ilivyotajwa hapo kabla 80
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
wale ambao wako katika njia ya Allah hawagongani wenyewe kwa wenyewe, hawana ugomvi miongoni mwao; na vyote Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) ni njia ya Allah. Kama Swala zetu na Maombolezo yetu ya Kifo cha Husein (as) viko katika njia ya Allah basi mpaka Siku ya Hukumu havitagongana vyenyewe kwa vyenyewe. Kama vinagongana vyenyewe kwa vyenyewe basi ni hakika kwamba Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) hayo haviko katika njia ya Allah bali hufanywa kwa madhumuni mengine. Shahidi ni jina la hisia ambalo hulingania na huita ndugu zake wa dini kuacha hiki kiini macho cha kidini na kuwa wanadini wa kweli. Mwito wake baada kifo chake cha kishahidi ni “Enyi ambao mnafanya dini ipigane na dini! Nimetoa damu yangu hii ili muweze kuiacha michezo hii katika jina la dini na kuwa wafuasi wa kweli wa dini.� Hili ni somo na Falsafa ya Karbala kuacha michezo kwa jina la dini na kuwa wanadini katika hali yake halisi. Hebu tafakari juu ya Swala ya mashabiki ambao huwashambulia waombolezaji wa kifo cha Husein (as), wanachohubiri ni chuki tu katika Swala zao; na kwa upande mwingine angalia haya maombolezo ya waombolezaji wale ambao huhubiri dhidi ya Swala, hutaona chochote mbali na chuki ikihubiriwa katika Maombolezo yao ya Kifo cha Husein (as). Tunayaona makundi yote haya, lakini sasa nakuleteeni sura ya wale ambao ni waombolezaji hasa wa Kifo cha Husein (as) na ambao vilevile huswali. Hebu angalia hawa watu wa kweli wa dini walivyofanya. Nakupeni mfano wa zama zenu zenyewe ambao mmeushuhudia kwa macho yenu wenyewe. Je macho yenu hayakuona katika zama hizi zenyewe matokeo ya kuchanganya Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as)? Kama vile asemavyo Allama Iqbal: 81
Je macho yenu hayakuona katika zama hizi zenyewe matokeo ya kuchanganya Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as)? MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kama vile asemavyo Allama Iqbal:
82
“Wakati dini ikitenganishwa na siasa basi kinachobakia ni ushenzi (ukatili).”
Anasema kwamba kama hakuna elementi ya dini katika siasa, basi kutakuwepo umwagaji wa damu, ukandamizaji na ushenzi wa wanasiasa. Lakini nini hutokea kama ikitokea kinyume? Kinatokea nini wakati siasa inatenganishwa na dini? Wakati vituo vya dini na misikiti vikiwa havitaki kuingilia, kujiingiza au kuzungumza kuhusu masuala yoyote ya kisiasa; basi kitakachobakia ni kiinimacho cha kidini, kitakachobakia katika hali hii ni Makhariji (wale ambao walijitenga na Imamu Ali (as) kule Siffin). Kaulimbiu yao ilikuwa “Hakuna siasa katika dini.” Halikadhalika kama Swala inafanywa bila Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) basi Swala hii si chochote bali ni kupiga tu paji lako la uso kwenye ardhi; na kama Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) yanafanywa bila Swala basi maombolezo haya si chochote bali ni makelele na machozi tu ya waombolezaji. Lakini kama kuna umoja wa Swala na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) matokeo yake ni Mapinduzi ya Kiislamu. Hii ndio sababu kiongozi mkubwa mashuhuri Imamu Khomeini (r.a) alisema kwamba tumeyachukua mapinduzi haya kutoka Karbala. Leo tunapata vitisho kutoka kwa maadui, wameshambulia Iraq na Afghanistan ili kuzinyenyekesha kwao, lakini wakati ikija zamu ya Pakistan mwito wa simu moja unatosha. Afghanistan na Iraq hawakuwa na mabomu ya atomiki lakini bado Marekani imetumia nguvu za kijeshi ili kuwashinda; lakini kwa Pakistan ikiwa 82
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ina mabomu ya nyukilia bado ilinywea kwa mwito mmoja tu wa simu kutoka White House (Ikulu ya Marekani) na wakatoa ardhi yao ili kushambulia taifa lingine la Waislamu. Marekani inasema kwamba sasa ni zamu ya Iran. Nchini Afghanistan wao (Taliban) ni jumuiya ya wanadini na Iraq ilikuwa ni ya wanasiasa lakini hawakuweza kuikabili Marekani. Sasa, Marekani imegeukia upande wa Mapinduzi ya Kiislamu, lakini nini lilikuwa jibu lililotolewa na Kiongozi Mkuu wa Mapinduzi ya Kiislamu Ayatullah Sayid Ali Khamenei. Katika khutba yake aliyoitoa katika Kuba ya Imamu Raza (as) katika mji wa Mashhad aliijibu Marekani: “Msifikirie hata kutenda kosa hili. Nchini Afghanistan na Iraq mliweza kuwaondoa kwa sababu walikuwa ni vibaraka waliopandikizwa na mawakala wenu wenyewe. Kama mkitugeukia basi hatusemi kwamba tuna nyukilia au silaha za teknelojia za hali ya juu, bali tunawapeni changamoto kwamba tunacho kitu kwa jina la Ashura. Mtafakari kabla ya kutujia. Mapinduzi haya hayakuletwa na mawakala wenu; mizizi yake iko Karbala. Kama mkitugeukia tutawaonesheni Karbala kwa vitendo. Vilevile kumbukeni kwamba Mujahidina waliuliwa Kishahidi pale Karbala lakini Uyazidi haukuweza kutoroka, uliangamia. Mmewaangamiza wanadini mashabiki wa Afghanistan na wanasiasa wa Iraq, lakini kumbukeni sisi sio Waafghanistan mashabiki wa dini wala wanasiasa wa Iraq; sisi ni wanadini wa Karbala.� Kama watu hawa viinimacho wa kidini wangelikuwepo kule Karbala, wale ambao wanafanya ndugu wa kidini wapigane wenyewe kwa wenyewe, wale ambao wanafanya Swala ipigane na Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), ni kitu gani wangekifanya kule? 83
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Wangelifanya vilevile ambavyo wanafanya hapa leo. Badala ya kuwahamasisha masahaba na Bani Hashim kupigana na jeshi la Umar ibn Saad, wangeliwafanya masahaba wa Imamu Husein (as) wapigane na Bani Hashim. Ni hakika kwamba wangalifanya hivi kwa sababu wanafanya hivyo leo. Leo wamewachochea waombolezaji hawa ambao ni masahaba na wasaidizi wa kazi ya Imamu Husein (as); wamefanywa wasimame dhidi ya Rahba wa Kibani Hashim, Kiongozi ambaye ni Sayyid wa Kibani Hashim. Hii ndio hisia ambayo Shahidi anakuwa nayo ambapo haruhusu migogoro itokee kati ya watu wa njia moja; kwa kweli hufanya juhudi kutokomeza migogoro hii. Hivyo alama ya kutambua iwapo wewe au mtu yuko kwenye njia ya Allah ni kwamba atakuwa mwanadini safi na sio mwanadini kiinimacho ambaye hucheza michezo na yeye mwenyewe huingia kwenye migongano na ndugu zake mwenyewe katika njia hiyohiyo. Kugongana kwake siku zote ni pamoja na wale ambao wanaweka kizuizi katika njia ya Allah.
84
Imamu Husein (as); wamefanywa wasimame dhidi ya Rahba wa Kibani Hashim, Kiongozi ambaye Sayyid Kibani Hashim. MSHUMAA (Shahidi nani Kifo chawa Kishahidi) Hii ndio hisia ambayo Shahidi anakuwa nayo ambapo haruhusu migogoro itokee kati ya watu wa njia moja; kwa kweli hufanya juhudi kutokomeza migogoro hii. Hivyo alama ya kutambua iwapo wewe au mtu yuko kwenye njia ya Allah ni kwamba atakuwa mwanadini safi na sio mwanadini kiinimacho ambaye hucheza michezo na yeye mwenyewe huingia kwenye migongano na ndugu zake mwenyewe katika njia hiyohiyo. Kugongana kwake siku zote ni pamoja na wale ambao wanaweka kizuizi katika njia ya Allah.
Sura ya Tano
KIFO CHA KISHAHIDI – NJIA YA UKOMBOZI KWA AJILI YA MATAIFA Sura ya Tano YENYE KUTESEKA
KIFO CHA KISHAHIDI – NJIA YA UKOMBOZI KWA AJILI MATAIFA YENYE llah kwenyeYA sehemu mbalimbali zaKUTESEKA Qur’ani Tukufu na hususan
A
katika Sura Imran amefafanua ukweli wa Uhai na Kifo. Kama
Allah kwenye sehemu mbalimbali za Qur’ani Tukufu na hususan mwanadamu hatambui maana ya kweli ya uhai na kifo basi hawezi katika Sura Imran amefafanua ukweli wa Uhai na Kifo. Kama kuishi maisha kweli wala hawezi kufayakifo kweli. mwanadamu ya hatambui maana ya kweli uhaicha na kifo basi hawezi kuishi ya ya kweli wala kufa kifo na chakuzaa kweli. basi hili pia Kamamaisha maana uhai ni hawezi kula, kunywa
hufanywa na wanyama. Ubinadamu ni jina la uhai na ni muhimu kwa Kama maana ya uhai ni kula, kunywa na kuzaa basi hili pia mwanadamu hadhiriUbinadamu wa mfumonihuu maisha. hufanywa nakuwa wanyama. jinawa la uhai na niUbinadamu muhimu ni kwa jina lamwanadamu uhai ambao kuwa una maadili kanuni fulani, na kama maadili hadhirina wa mfumo huu wa maisha. jina la uhai ambaomaisha una maadili na kanuni fulani, na naUbinadamu kanuni hizinizikiingia kwenye ya mwanadamu basi haya kama maadili na kanuni hizi zikiingia kwenye maisha yana huwa maisha ya mwanadamu; maisha halisi kama yalivyotajwa mwanadamu basi haya huwa maisha ya mwanadamu; maisha halisi Qur’ani Tukufu: kama yalivyotajwa na Qur’ani Tukufu:
( Zπt6ÍhŠsÛ Zο4θu‹ym …çμ¨ΖtÍ‹ósãΖn=sù Ö⎯ÏΒ÷σãΒ uθèδuρ 4©s\Ρé& ÷ρr& @Ÿ2sŒ ⎯ÏiΒ $[sÎ=≈|¹ Ÿ≅Ïϑtã ô⎯tΒ ∩®∠∪ tβθè=yϑ÷ètƒ (#θçΡ$Ÿ2 $tΒ Ç⎯|¡ômr'Î/ Νèδtô_r& óΟßγ¨ΨtƒÌ“ôfΖu s9uρ 85 “Mwenye kutenda mema, mwanamume au mwanamke, naye akawa ni muumini, tutamhuisha maisha mema; na tutawapa ujira wao kwa mazuri zaidi waliyokuwa wakiyafanya.” (Surah An- Nahl – Ayah 97)
85
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Maisha ya kweli yanaweza kutambuliwa mara tu mwanadamu anapokuwa hadhiri wa maadili na kanuni hizi. Na ili kupata, kuelewa na kufuata kanuni hizi kuna vyanzo vingi. Haileti tofauti yoyote kwa mwanadamu kutokana na chanzo kipi amepata kanuni hizi, inaweza kuwa ni Qur’ani, na inaweza kuwa ni Ahlul Bayt (as) au kitu kingine kile. Lakini chanzo kimoja muhimu sana cha kupata masomo ya maisha safi na kuishi kwa maadili na kanuni ni Karbala na Ashura. Mwanadamu anaweza kujifundisha njia ya kuishi maisha ya kiungu kutoka Karbala na wakati maisha yake yakiwa ya kiungu basi na kifo chake pia kitakuwa cha kiungu. Kuna athari nyingi za kutokuelewa kuhusu maisha na kifo, na Qur’ani Tukufu imeweka nadhari yetu kwenye ukweli huu kwa kutaja kwenye sehemu nyingi kwamba je, ujinga na elimu viko sawa? Kwamba giza na mwanga viko sawa? Iwapo kipofu na mwenye kuona wako sawa? Yoye haya yanatajwa na Qur’ani kwa sababu kuna watu wengi ambao hawawezi kuona tofauti kati ya giza na mwanga. Baadhi yao ni wale ambao wamepoteza uoni wao, kama vile kuna baadhi ambao hawawezi kuona katika mwanga wa jua au kama vile Popo au Bundi ambao hawawezi kuona wakati wa mchana. Kama pia mwanadamu yuko hivi, wakati jua la ukweli linapowaka na akiwa bado yuko katika mwanga huu unaowaka na hawezi kuona ukweli basi yeye pia ni Bundi. Bundi sio tu mnyama vilevile hutumika kama methali kwa ajili ya wale ambao hawawezi kuona ukweli wakati wa mwanga wa mchana.
5.1 Mfano wa Umma uliochanganyikiwa na kudhikishwa
V
ilevile kuna aina nyingine zaidi au hali ya watu waliotajwa katika Qur’ani Tukufu kwenye Sura al-Baqarah, ambako inasema 86
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Vilevile kuna aina nyingine zaidi au hali ya watu waliotajwa katika
kwamba baadhi ya watu hutembea katika giza kwamba na wakati Qur’ani kuna Tukufu kwenye Sura ambao al-Baqarah, ambako inasema mwanga ukimulika wanapata mmukuna baadhi ya watu ambaomatumaini hutembea fulani katikakutokana giza na na wakati mwanga ukimulika liko wa mwanga huu. wanapata matumaini fulani kutokana na mmuliko wa mwanga huu.
#( θãΒ$s% Ν ö Íκön=tæ Ν z n=øßr& #! sŒÎ)uρ μÏ ŠÏù #( öθt±¨Β Νßγs9 ™u !$|Êr& $! yϑ¯=ä. ( Ν ö èδt≈|Áö/r& # ß sÜøƒs† − ä ÷y9ø9$# ߊ%s3tƒ
ö ÏδÌ≈|Áö/r&uρ Ν ö ÎγÏèôϑ|¡Î/ = | yδs%s! ! ª $# ™u !$x© θö s9uρ 4 ∩⊄⊃∪ Ö ƒÏ‰s% ™& ó©x« e≅ È ä. ’ 4 n?tã ! © $# χ Î) 4 Ν
“Inakaribia umeme kunyakuwa macho yao, kila “Inakaribia umeme kunyakuwa machoyake yao, na kilaunapowazimikia unapowaangaza unapowaangaza huenda ndani huenda ndani yake na unapowazimikia husimama, na kama Mwehusimama, na kama Mwenyezi Mungu angependa, bila nyezishaka Mungu angependa, bila shaka angeliondoa kusikia na angeliondoa kusikia kwao na kuona kwao.kwao Hakika kuona Mwenyezi kwao. Hakika Mwenyezi Mungu ni Mwenye juu ya kila Mungu ni Mwenye uwezo juu ya uwezo kila kitu.” (Sura al-Baqarah; 20) kitu.” al-Baqarah; (Sura 2:2:20) Mfano huuhuu huonesha jumuiya iliyoduazwa, kuchanganyikiwa na Mfano huonesha jumuiya iliyoduazwa, kuchanganyikiwa kudhikishwa kiasi kwamba hawana uwezo wa kuona njia na kudhikishwa kiasi kwamba hawana uwezo wa kuona njiazaza ukombozikwa kwa ajili ajili ya ya giza giza na na misiba ukombozi misiba kutoka kutokakila kilaupande. upande.Jumuiya Jumuiya hizi zimechanganyikiwa na haziwezi kuona njia ya ufumbuzi wa hizi zimechanganyikiwa na haziwezi kuona njia ya ufumbuzi wa matatizo na kuna usemi mmoja unaosikika kila mara kutoka kwao; matatizo na kuna usemi mmoja kutoka kwao; “Kitu gani kitatokea sasa? unaosikika Tutafanya kila ninimara sasa?” Wakati “Kitu gani kitatokea sasa? nini mtu sasa?” Wakati unapokutana na semi hizoTutafanya kutoka kwa fulani basiunapokutana mtu huyu anasimama juu ya njia panda za kuchanganyikiwa, mishangao na semi hizo kutoka kwa mtu fulani basi mtu huyu anasimamana juu moja giza ni ile ya usiku wakati juanalinapotua, wakati yagiza. njiaAina panda za ya kuchanganyikiwa, mishangao giza. Aina moja ile ya wanadamu wakatiwakati wakiwaambapo hawawezi yaambapo giza niaina ilenyingine ya usikuni wakati jua linapotua, aina kuona njia kuelekea kwenye ukombozi au njia kuelekea kwenye nyingine ni ile ya wanadamu wakati wakiwa hawawezi kuona njia madhumuni yao ya maisha. Wakati jumuiya zikiingia katika aina hii kuelekea kwenye ukombozi njia kuelekea kwenyemmweko madhumuni ya giza basi hukimbilia kupataaumsaada kutoka kwenye wa yao ya maisha. Wakati jumuiya zikiingia katika aina ya giza radi lakini huo hauchukui dakika nyingi. Jumuiya hizi hii hufurahia basi hukimbilia msaada wa radi wakati wakionakupata mwanga huu kutoka kutoka kwenye mmweko radi na kufikiri kwamba sasa hawahitaji mtu yeyote. Lakini mara tu wanapokwenda lakini huo hauchukui dakika nyingi. Jumuiya hizi hufurahia wakati
wakiona mwanga huu kutoka kwenye radi na kufikiri kwamba sasa 87
87
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hawahitaji mtu yeyote. Lakini mara tu wanapokwenda hatua moja kuelekea kwenye mwanga huu, mwanga hutoweka na wao hurudia tena kwenye hali yao ileile ya kuchanganyikiwa, kuduwazwa, dhiki na giza. Kisha wanasubiri tena mwanga uje na tukio kama lile hujirudia tena. Aina kama hizi za jumuiya hazijui ni nini cha kufanya; hawawezi kuona ufumbuzi na njia kuelekea kwenye ukombozi; na hatimaye wanaanza kutegemea juu ya mwanga wa radi. Ni wazembe kuhusu ukweli huu kwamba mmweko wa radi haukukusudiwa kuonesha njia bali mweko huu umekusudiwa kuchoma nyumba zisizo imara. Huu ni upumbavu kuwa na matumaini kutoka kwenye mwanga ambao umekusudiwa kuchoma na sio kuonesha njia. Qur’ani Tukufu imejieleza yenyewe kwamba ni Kitabu cha Mwongozo; hivyo licha ya kuwa na chanzo hiki cha mwongozo kama mtu anajaribu kutafuta njia nyingine za kipumbavu basi Qur’ani haitakuwa njia za mwongozo kwa watu wapumbavu kama hao na jumuiya kama hizo. Ni Kitabu cha Mwongozo kwa ajili ya watu wachamungu; wale watu ambao wanaweza kutofautisha kati ya njia zenye kuonekana na zisizoonekana.
88
umekusudiwa kuchoma nyumba zisizo imara. Huu ni upumbavu kuwa na matumaini kutoka kwenye mwanga ambao umekusudiwa kuchoma na sio kuonesha njia. Qur’ani Tukufu imejieleza yenyewe kwamba ni Kitabu cha Mwongozo; hivyo licha ya kuwa na chanzo hiki cha mwongozo kama mtu anajaribu kutafuta njia nyingine za MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) kipumbavu basi Qur’ani haitakuwa njia za mwongozo kwa watu wapumbavu kama hao na jumuiya kama hizo. Ni Kitabu cha Mwongozo kwa ajili ya watu wachamungu; wale watu ambao 5.2 Kigezo cha upumbavu katika wanaweza kutofautisha kati ya njia zenye kuonekana na Qur’ani zisizoonekana.
K
5.2 Kigezo cha upumbavu Qur’ani atika muktadha huohuokatika Qur’ani Tukufu huonesha kundi lilelile
la watu ambao wakati wakiambiwa wawafuate wachamungu Katika muktadha huohuo Qur’ani Tukufu huonesha kundi lilelile la hujibu: watu ambao wakati wakiambiwa wawafuate wachamungu hujibu: ∩⊇⊂∪ â…™!$yγx¡9$# z⎯tΒ#u™ !$yϑx. ⎯ ß ÏΒ÷σçΡr& (#þθä9$s% â¨$¨Ζ9$# z⎯tΒ#u™ !$yϑx. (#θãΨÏΒ#u™ öΝßγs9 Ÿ≅ŠÏ% #sŒÎ)uρ “Na wanapoambiwa: Aminini kama walivyoamini watu, “Na wanapoambiwa: Aminini kama walivyoamini watu, husema: je, husema: je, tuamini kama walivyoamini wapumbavu?” tuamini kama walivyoamini wapumbavu?” (Sura al-Baqarah; 2: 13) (Sura al-Baqarah; 2: 13)
Wanawaita waumini na wachamungu ni wapumbavu! Wanawaita waumini na wachamungu kuwa nikuwa wapumbavu! Qur’ani inawajibu: Qur’ani inawajibu:
∩⊇⊂∪ β t θßϑn=ôètƒ ω ⎯Å3≈s9uρ88™â !$yγx¡9$# ãΝèδ Ν ö ßγ¯ΡÎ) ω I r& …3
“Fahamuni! Hakika wao wenyewe ndiowapumbavu, wapumbavu, lakini “Fahamuni! Hakika wao wenyewe ndio h awajui.” lakini hawajui.”
Ni wapumbavu wasio na hisia za utambuzi kwa ajili ya uoni na
apumbavu wasio na wao hisiawazakipumbavu; utambuzinakwa uoni nawengine msimamo badalaajili yakeya huwaambia amo wao wakwamba kipumbavu; na badala yake huwaambia hawatakwenda hata hatua moja kamawengine wale ambao ni ba hawatakwenda hata hatua moja kama wale ambao ni wapumbavu. mbavu.
Moja ya upumbavu wao ni wakati kukiwa na makabiliano kati ya haki na batili, wanaona ni upumbavu kujiingiza kwenye ya upumbavu wao ni wakati kukiwa na makabiliano katizaoyakwa ajili makabiliano hayo. Wakati wakiambiwa watoe sauti
na batili, wanaona ni upumbavu kujiingiza kwenye biliano hayo. Wakati wakiambiwa watoe sauti zao kwa ajili ya 89 wanasema sisi sio wapumbavu. Qur’ani inasema wakati inganiwa kuiunga mkono haki, kufanya wajibu na majukumu na kutoa muhanga maisha yao huona huo kama ni upumbavu. ona wale ambao wako mbele kabisa katika uwanja wa
Moja ya upumbavu wao ni wakati kukiwa na makabiliano kati ya haki na batili, wanaona ni upumbavu kujiingiza kwenye makabiliano hayo. Wakati wakiambiwa watoe sauti zao kwa ajili ya MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) haki, wanasema sisi sio wapumbavu. Qur’ani inasema wakati wakilinganiwa kuiunga mkono haki, kufanya wajibu na majukumu ya haki, wanasema sisi sio wapumbavu. Qur’ani inasema wakati yao, na kutoa muhanga maisha yao huona huo kama ni upumbavu. wakilinganiwa kuiunga mkono haki, kufanya wajibu na majukumu Huwaona wale ambao wako mbele kabisa katika uwanja wa yao, na kutoa muhanga maisha yao huona huo kama ni upumbavu. kujitolea wajibu na kupatwa mateso wapumbavu. Huwaona wale ambaona wako mbelekama kabisa katika uwanja waLakini kujitolea Qur’ani inasema wao wenyewe ndio wapumbavu na kama unataka wajibu na kupatwa na mateso kama wapumbavu. Lakini Qur’ani kujua kigezoinasema cha upumbavu, yeyote yule ambaye wao wenyewebasi ndioinasema wapumbavu na kama unataka kujua anakwenda kinyume anaswagwa nje yayeyote njia yule ya Ibrahim (as) ni kigezo cha au upumbavu, basi inasema ambaye anakwenda mpumbavu: kinyume au anaswagwa nje ya njia ya Ibrahim (as) ni mpumbavu:
Ï∩⊇⊂⊃∪ 4 …çμ|¡øtΡ tμÏy™ ⎯tΒ ωÎ) zΟ↵Ïδ≡tö/Î) Ï'©#ÏiΒ ⎯tã Ü=xîötƒ ⎯tΒuρ “Na ni“Na nani atajitenga namilamila ya Ibrahim isipokuwa ni nani atajitenga na ya Ibrahim isipokuwa anayeitia nafsi anayeitia nafsi yake katika upumbavu?” (Surah al-Baqarah; 2:130) yake katika upumbavu?” (Surah al-Baqarah; 2:130)
Mila katika Kiarabu maana yake ni njia. Na kupita sehemu fulani humaanisha harakati hali ya sehemu kutulia. Kwa hiyo, Mila katika Kiarabu maana hali yakeya ni njia. na Nasiokupita fulani dini ni sehemu harakati, lakini kama mtu hiyo, atajiona humaanisha “Madhehebu, hali ya harakati na sioyahali ya kutulia. Kwa yeye mwenyewe ni mwanadini lakini hayuko katika hali ya harakati, “Madhehebu, dini ni sehemu ya harakati, lakini kama mtu atajiona basi ajue amevaa vazi la dini kwa kuligeuza juu chini, kama ilivyotajwa kabla katika89kuhusiana na semi za Amirul-Mu’minin (as). Hili hutokea wakati ukimya na kukaa kizembe kunapokuwa ni wema, na wale ambao wanabakia kimya wakitia makufuli kwenye ndimi zao wakati haki inapojitokeza mbele ya macho yao, jamii huwaona kama wachamungu. Ukimya na Dini haviendani vyenyewe kwa pamoja. Wakati mtu akianza kutembea kwenye njia ya Ibrahim, basi lazima aelewe ni wapi njia ya Ibrahim imeanzia na ni wapi inaishia. Njia ya Ibrahim huanzia katika Nyumba ya Allah na kumchukuwa 90
Mu’minin (as). Hili hutokea wakati ukimya na kukaa kizembe kunapokuwa ni wema, na wale ambao wanabakia kimya wakitia makufuli kwenye ndimi zao wakati haki inapojitokeza mbele ya macho yao, jamii huwaona kama wachamungu. Ukimya na Dini haviendani vyenyewe kwa pamoja. MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Wakati mtu akianza kutembea kwenye njia ya Ibrahim, basi lazima aelewe ni wapi njia ya Ibrahim imeanzia na ni wapi inaishia. Njia ya mpaka kwenye nyumba masanamu lakinina siokumchukuwa kwa ajili ya kuabudu Ibrahim huanzia katikayaNyumba ya Allah mpaka kwenye nyumba ya masanamu lakini sio kwa ajili ya kuabudu masanamu bali kuyabomoa. Huu ni mchakato wa Ibrahim ambao masanamu balikwa kuyabomoa. ni mchakato wa Ibrahim ambao huanzia kutoka Allah naHuu kuyafikia masanamu ili ayabomoe. huanzia kutoka kwa Allah na kuyafikia masanamu ili ayabomoe. Hivyo dini ambayo sio dhidi ya mashetani sio dini. Dini ni jina la Hivyo dini ambayo sio dhidi ya mashetani sio dini. Dini ni jina la mapambano mapambanonanamashetani mashetani(Matwaghuti). (Matwaghuti).
Íοuρóãèø9$$Î/ y7|¡ôϑtGó™$# ωs)sù «!$$Î/ -∅ÏΒ÷σãƒuρ ÏNθäó≈©Ü9$$Î/ öàõ3tƒ ⎯yϑsù ∩⊄∈∉∪ 3 $oλm; tΠ$|ÁÏΡ$# Ÿω 4’s+øOâθø9$# “…Basi anayemkataa twaghuti na akamwamini Mwenyezi “…BasiMungu, anayemkataa twaghuti akamwamini Mwenyezi Mungu, hakika yeye naameshika kishiko madhubuti hakika yeye ameshika kishiko madhubuti kisichovunjika…” kisichovunjika…” (Surah al-Baqarah; 2: 256) 2: 256) (Surah al-Baqarah; Kishiko ni kishiko imaraimara kamakama kikishikwa na mtuna Kishikomadhubuti madhubuti ni kishiko kikishikwa hakuna uwezekano wa yeye kuanguka chini. Katika mtu hakuna uwezekano wa yeye kuanguka chini. Katikahadithi hadithi imesemwa na Ahlul Bayt (as) kwamba sisi ni kishiko madhubuti imesemwa na Ahlul Bayt (as) kwamba sisi ni kishiko madhubuti kabisa. Lakini kushika kishiko hiki imara kuna masharti mawili
kabisa. Lakini kushika kishiko hiki imara kuna masharti mawili yaliyowekwa na Masumin. Moja ni kuwakataa mashetani (Taghut) na lingine ni kumuamini Allah. 90
ال اله االﷲ تفلحوا و تنجحوا:ايھاالنس قولوا “Enyi watu! Semeni: Hakuna mungu isipokuwa Allah mtafudhu...”
Mtapata ufanisi kama mtasema hakuna mungu isipokuwa Allah. Lakini hii “La Ilaha Ilallah” yenyewe ni tatizo kubwa, kwa sababu dini inayoanza na “La” ni ngumu sana. Hii ni kwa sababu 91
Mtapata ufanisi kama mtasema hakuna mungu isipokuwa Allah. Lakini hii “La Ilaha Ilallah” yenyewe ni tatizo kubwa, kwa sababu na Kifo cha Kishahidi) dini inayoanza MSHUMAA na “La”(Shahidi ni ngumu sana. Hii ni kwa sababu lazima ukatae kila kitu kisichokuwa Allah na hususana lazima umkatae shetani (Taghut). Nakitu wakati mwanadamu lazima ukatae kila kisichokuwa Allah na anapomkataa hususan lazimashetani atalazimika kwawakati ajili hiyo. Leo unaona viongozi wa umkatae kulipa shetani gharama (Taghut). Na mwanadamu anapomkataa nchishetani yetu (Pakistan kwingineko) hawako tayari atalazimika na kulipa gharama kwa ajili hiyo. Leo kusema unaona “La” kuwaambia kwamba Uislamu na viongozi mashetani, wa nchi yetuInashangaza (Pakistan na kwingineko) hawako umeanza tayari kusema Inashangaza kwamba “La”. Hii ni“La” kwakuwaambia sababu nimashetani, rahisi kusema Allah lakiniUislamu kusema “La” umeanza na “La”. Hii ni ni kwa sababusana. ni rahisi kusema Allah kuwaambia mashetani vigumu Watawala wetulakini wanasema kusema “La” kuwaambia mashetani ni vigumu sana. Watawala wetu kwamba kama tukiwaambia “La” mashetani wa zama zetu wanasema kama nchi. tukiwaambia mashetani wa zama tutateseka kwakwamba njaa katika Wakati“La” ambapo inasemwa na Allah zetu tutateseka kwa njaa katika nchi. Wakati ambapo inasemwa na kwamba mtu yeyote ambaye analeta imani kwa Allah kabla ya Allah kwamba mtu yeyote ambaye analeta imani kwa Allah kabla kuonesha kutokushirikiana na mashetani (Taghut) hawezi kuwa ya kuonesha kutokushirikiana na mashetani (Taghut) hawezi kuwa Mwislamu. Qur’ani inasema kwamba wale ambao wanawatawalisha Mwislamu. Qur’ani inasema kwamba wale ambao wanawatawalisha mashetani ni ni makafiri. mashetani makafiri.
∩⊄∈∠∪ ßNθäó≈©Ü9$# ãΝèδäτ!$uŠÏ9÷ρr& (#ÿρãxx. š⎥⎪Ï%©!$#uρ “…lakini waliokufuru (makafiri) (makafiri) watawala wao niwatawala mataghuti…” wao ni “…lakini waliokufuru (Sura al-Baqarah; 2: 257). mataghuti…” 257). Ingawa wanaweza (Sura kuwa naal-Baqarah; Allah kwenye 2: ndimi zao lakini kwa
vile wamekubali utawala wa mashetani basi kwa uhalisia ni makafiri.
Allama Iqbal anasema katika moja ya mashairi ya Kifursi: “Enyi Waislamu! Mpaka lini mtaishi91 bila ya utukufu, heshima na ghera kwa ajili ya dini.” Ni vigumu kusema “La” kuwaambia mashetani lakini njia ya Allah ina mashetani wengi juu yake. Watu hawa ambao wanaswagwa mbali kutokana na kuwa wafuasi wa Ibrahim (as) wanakuwa “Azar”2 wakifikiri kwamba kuwa U-azar ni busara. 2
Azar ni ami yake Ibrahim, (Mtarjuma). 92
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Azar alikuwa akijiona kuwa yeye ni mwerevu sana kwa sababu alikuwa akipata pesa kutokana na kutengeneza na kuuza miungu ya masanamu. Hii biashara ya masanamu ya kuabudia ilikuwa ni biashara kwa ajili yake kwa vile alikuwa nacho kiwanda cha kutengenezea masanamu. kwa hiyo alikuwa akijiona kama mwenye maarifa sana na alikuwa akimuona kijana huyu Ibrahim kama mtu mpumbavu ambaye alikuwa tayari kutoa muhanga maisha yake. Alikuwa ni mlezi wa Ibrahim (as) na alikuwa akimshauri mchana na usiku kuacha mazungumzo haya yenye hisia kali, asizungmze dhidi ya masananu, mfuata biashara yake na kuweka viwanda vya masanamu. Allah anasema wenye kuacha njia ya Ibrahim na kufuata njia ya Azar ni wapumbavu.
5.3 Vitendo vya upumbavu katika zama zetu
W
apo watu wapumbavu ambao wanatafuta ukombozi katika giza kutokana na mwanga wa radi. Ngoja nizungumze kuhusu baadhi ya rejea ili kukufanya wewe uelewe jambo hili kimatendo zaidi. Hebu ngoja nisimulie kuhusu hali halisi inayoendelea sasa nchini Iraq. Ingawa tumezoea kuishi katika ulimwengu wa udhanifu na kuna watu ambao hutufanya sisi tufanye upaaji hadi katika ulimwengu wa udhanifu huku wakituweka mbali na ukweli wa ardhini. Tumezoea mno udhanifu kiasi kwamba wale ambao wanakuja kutuhubiria dini vilevile hutuchukua kwenye udhanifu na wanavyozidi kuzungumza zaidi kuhusu habari za kubuni na udhanifu ndivyo tunazidi kuwapenda, na tunampenda zaidi mtu ambaye hutupeleka kwenye Pepo ya udhanifu; ni Pepo ambayo imefanywa kwa mawazo na udhanifu wake mwenyewe kwa sababu hana la kufanya na Pepo ya Allah, na hiyo ndio sababu anakaa juu ya mimbari na kuuza Pepo 93
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
yake; na tunainunua kwa furaha sana. Lazima tujifunze kutoka kwenye ulimwengu huu wa ndoto na kuja kwenye ukweli. Utakuwa unafahamu kuhusu haiba ya mtu mmoja wa India kwa jina Gautama Budha, ambaye fikra na mahubiri yake yalivutia ulimwengu kwa kiasi fulani. Alikuwa mtoto wa kifalme na mfalme baba yake alimlea katika maisha maalumu ya kianasa na starehe. Baba yake aliwaagiza watumishi kwamba kamwe Budha asije akashuhudia hadhara yoyote ambayo itamuumiza au itamfanya ahuzunike na kusikitisha. Kwa hiyo aliwekwa ndani ya Ikulu akiwa amekingwa kabisa na ulimwengu wa nje, ili kwamba asione mlemavu yeyote, mfu, mgonjwa au masikini ambaye atamfanya ahuzunike. Mfalme amemtengenezea Pepo katika Ikulu; sehemu ya furaha tu. Wakati Budha alipokuwa kijana alitoroka kutoka kwenye Ikulu hii ya bandia. Mara tu alipotoka nje alimuona ombaomba na akauliza kuomba ni nini, kisha akamuona mtu mgonjwa, akauliza ugonjwa ni nini, kisha alimuona maiti, akauliza kifo ni nini. Alikuwa hana habari kuhusu yote haya kwa sababu alikuwa akiishi katika ulimwengu wa mawazo. Sasa baada ya kuona ukweli huu mchache, alitambua kwamba maisha yake kabla ya hapa yalikuwa maisha bandia ya udhanifu. Sasa, aliahidi kwamba hatarudi tena kwenye ulimwengu ule wa udhanifu. Baada ya kuja kwenye ulimwengu huu wa ukweli yeye mwenyewe akapatwa na maradhi, akawa masikini na akaanza kushuhudia ukweli. Sasa, alianza kuwafanya watu watambue ukweli wa ulimwengu. Lakini hakutambua kwamba alikuwa anawahubiria watu ambao wanaishi katika ulimwengu wa udhanifu, na watu hawa vilevile wakampa sifa ya mtu wa udhanifu. Sasa tukija kwenye rejea yetu ya mjadala kuhusu Iraq ambako wingu la giza limeanza kutanda juu yake. Kisha kulikuwa na mwanga kidogo wa radi kwenye giza hili. Kisha walikuwepo wale wapumbavu kama walivyotajwa katika Qur’ani ambao walifikiri 94
Sasa tukija kwenye rejea yetu ya mjadala kuhusu Iraq ambako wingu la giza limeanza kutanda juu yake. Kisha kulikuwa na mwanga kidogo wa radi kwenye giza hili. Kisha walikuwepo wale wapumbavu kama walivyotajwa katika Qur’ani ambao walifikiri MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) kwamba miali hii ya radi itawaonesha njia na kuwapa ukombozi. Hawakutambua kwamba radi hii imekuja kuwachoma na sio kwamba miali hii ya radi itawaonesha njia na ukombozi. kuwapa ukombozi. Kuwasili kwa taifa hilikuwapa kubwa la magharibi Hawakutambua kwamba radi hii imekuja kuwachoma na sio kuwapa (Marekani) katika giza lililokuwepo tayari la Iraq, madhalimu, ukombozi. Kuwasili kwa taifa hili kubwa la magharibi (Marekani) mabeberu na magaidi hawa hawakuja kuwapa ukombozi; wamekuja katika giza lililokuwepo tayari la Iraq, madhalimu, mabeberu na kuchoma kitu nakuwapa kuvigeuza kuwa majivu. Watu magaidikila hawa hawakuja ukombozi; wamekuja kuchoma kila hawa wapumbavu walifurahi kwamba Marekani imekuja kitu na kuvigeuza kuwa majivu. Watu hawa wapumbavu walifurahikuwapa ukombozi kuwaangalia, nchini kwetu na piakuwaangalia, walianza kufikiri kwambanaMarekani imekujawatu kuwapa ukombozi kwamba wataifanya Iraq na Afghanistan kama JapanIraq na na kwamba watu nchini kwetu pia walianza kufikiri kwamba wataifanya watafanya vivyo piakwamba kwa watafanya Pakistan.vivyo Jumuiya zile Afghanistan kamahivyo Japan na hivyo pia kwaambazo Pakistan. zile ambazo zilikuwa na matumaini na radi katika katika zilikuwa na Jumuiya matumaini na radi katika giza ni wapumbavu giza ni wapumbavu katika uoni wa Qur’ani Tukufu. taa, uoni wa Qur’ani Tukufu. Vyanzo, taa, jua na nyotaVyanzo, za mwongozo ni jua na nyota za mwongozo ni tofauti. Mtume wa Uislamu (saww) tofauti. Mtume wa Uislamu (saww) ametuambia sisi kuhusu taa ya ametuambia sisi kuhusu taa ya mwongozo kama: mwongozo kama:
“Husein ni taa mwongozo na ya wokovu.” “Husein ni taa yaya mwongozo nasafina safina ya wokovu.”
Inashangaza kwamba ardhi ambayo ina Kuba la taa hii ya
Inashangaza kwamba ardhi ambayo ina Kuba la taa hii ya mwongozo; Karbala iko Iraq lakini bado watu hawa wapumbavu mwongozo; iko kutoka Iraq lakini wapumbavu wanatafutaKarbala ukombozi kwa bado wale watu ambaohawa wamekuja wanatafuta ukombozi kutoka hupati kwaukombozi wale kutoka ambaokwenye wamekuja kuwachoma. Ukweli ni kwamba kuwachoma. Ukweli kwamba ukombozi kutoka Kuba la Kiongozi wa ni Mashahidi (as)hupati kwa kukusanya misaada katikakwenye Kubamagunia la Kiongozi wa Mashahidi (as) kwahujakukusanya misaada kutoka kwenye Kuba hilo; ukombozi pale tu kama katika magunia kutoka kwenye Kuba wa hilo; ukombozi huja pale tu ukiomba ukombozi kutoka kwa Kiongozi Mashahidi (as), Ashura na Karbala ni njia ya ukombozi.
Kilitokea nini kule Karbala? Je kulikuwa na mazungumzo yaliyofanywa kule Karbala? Kulikuwa 94 na chaguzi kule Karbala? Kulikuwa na makubaliano kule Karbala? Mtukufu Mtume (saww) 95
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
anasema kwamba wakati giza likikufunika basi igeukie taa ya mwongozo na usitafute msaada kutoka kwenye mwanga wa radi katika anga ambao umekuja kukuchoma. Lakini Jumuiya ya watu waliochanganyikiwa na wapumbavu hutafuta msaada na ukombozi kutoka Marekani. Hawataki kugeuka kuelekea Karbala kwa ajili ya ukombozi.
5. 4 Kifo cha Kishahidi – Njia ya ÂUkombozi
K
imetokea nini katika Karbala? Katika Karbala hatuwezi kuona kitu chochote mbali na Kifo cha Kishahidi. Yeye (as) aliwaaita watu na akasema kwamba huyu mzinifu (Yazid) amenileta kwenye njia panda ya Heshima na udhalili. Njia ya heshima ni njia ya panga na vifo vya kishahidi, na njia ya udhalili ni njia ya starehe. Hapa ndipo tunaweza kutambua tofauti kati ya mtu ambaye anatafuta msaada kutoka kwenye mwanga wa radi na mtu ambaye anatafuta msaada kutoka kwa Husein ibn Ali (as). Lakini vilevile wale ambao maandamano yao ni maandamano ya udororaji vipi watapata njia hii? Kama maandamano yetu ya Kuomboleza Kifo cha Husein (as) yangekuwa ni harakati sahihi basi maandamano haya yangeelekea upande ambao Husein ibn Ali (as) ametuonesha. Maandamano haya ambayo kwayo mashetani (matwaghut) hawayaogopi si chochote bali ni udororo mtupu. Jumuiya ile ambayo kizazi chake kimekwenda kwa kuchukua jina la Husein (as) na wamefanya Ashura maisha yao yote wamefikia hatua hii ya udhalilishaji? Kwa mfano kama kuna mtu milionea na mtoto wake anasimama barabarani akiomba nauli ya gari, hali hii itaibua maswali kwamba baba yake ni milionea basi kwa nini anaomba kitu kidogo kama 96
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hicho? Jibu ambalo litakuja kwenye akili zetu ni kwamba amma baba yake ni bahili ambaye hampi hata senti moja au baba yake haridhishwi naye na amekuwa hana uhusiano mzuri na mtoto wake. Siri hiyo iko katika moja ya mambo mawili haya; amma baba ni bahili au mtoto sio mtiifu. Hivyo wale ambao ni wafuasi wa Ali (as) na Husein (as) na bado wamenasa kwenye misiba, basi tatizo sio la hawa Maasumin (as) Suala zima ni la wafuasi wenyewe ambao hawakuchukuwa msaada kutoka kwao. Tunataka waje kwenye milango yetu na kutatua matatizo yetu. Wasaidizi hawa sio wale wanaokuja kusaidia baada ya matatizo na dhiki kufika kileleni. Wao wametuonyesha ufumbuzi hata kabla matatizo yenyewe hayajaingia vichwani mwetu. Bali pia hata tukiwa kwenye matatizo basi ina maana kwamba hatuna mahusiano sahihi pamoja nao. Jumuiya ambazo zimepotea, kuchanganyikiwa na wapumbavu hutegemea mwanga wa radi ili kutafuta njia. Wakati mwingine wanategemea juu ya Ubaidullah ibn Ziad, wanategemea juu ya mahakama na serikali ili kutatua matatizo yao; hawatendi juu ya njia iliyooneshwa kwetu na Ali (as) na Husein (as). Kama jumuiya ikipatwa na misiba basi tunahitaji mtu fulani kujitokeza na kuichunguza madhehebu yao ili kupata ufumbuzi wa kuondokana na misiba hii. Katika zama zetu namfahamu mtu mmoja tu ambaye aliona jumuiya yake imeathiriwa na matatizo na misiba. Na alikuwa anatambua kwamba ufumbuzi wa matatizo haya tayari umekwishatolewa zamani na viongozi Maasumini (as) wa jumuiya hii. Alifungua kitabu na akaona kwamba ufumbuzi wa tatizo vilevile umeandikwa na unahitajika kuelezwa kwa watu. Faqih huyu mkubwa alijitokeza pamoja na ufumbuzi; Faqih sio mtu ambaye huwasilisha tu kanuni za kujitakasa na uchafu. Imamu Khomein (ra) aliiambia jumuiya yake kwamba “Katika giza hili la misiba msitegemee mwanga wa radi. Ufumbuzi wa matatizo yenu 97
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
tayari umekwishatolewa na Maasumin (as) na ufumbuzi huo ni Karbala na Ashura.� Hapa ndipo ambapo matatizo yanatatuliwa. Vipi? Matatizo na misiba katika zama zetu pia inaweza kutatuliwa kwa kufanya safari ileile ambayo Msafara ule ulifanya katika wakati ule chini ya hali kama hii. Maandamano, msafara ulianzia kutoka Madina kuelekea Karbala si kwa ajili ya matatizo ya jumuiya ya wakati ule bali kupata ufumbuzi wa matatizo ya jumuiya zijazo mpaka Siku ya Mwisho. Lakini wale ambao wana shule hii ya Karbala na Ashura lakini bado wananywea chini ya misiba, basi tunaweza kusema tu kwamba mpaka sasa ukweli wa Ashura haujatambuliwa. Imamu Khomeini (r.a) alijitokeza na kuwasilisha Ashura na kutatua matatizo yote ya jumuiya ile. Msafara wa Karbala ni msafara wa Kifo cha Kishahidi; na hauishii kwenye meza za chakula, huishia juu ya miili iliyokufa, katika joto kali na shingo zilizokatwa. Na wale ambao wanaachwa Karbala katika msafara huu mwisho wao ni katika minyororo na ufungwa, na kisha katika hali hii msafara huu unawasili Kufa na Sham (Damascus). Tunataka kuingia katika msafara huu; msafara huu wa Kifo cha Kishahidi huzindua watu na kutatua matatizo. Jumuiya ambayo hujifundisha kufa kamwe haitumbukii kwenye matatizo. Matatizo yote huzaliwa kwa sababu ya kweli kwamba hatujui jinsi ya kufa. Karbala hufundisha njia ya kufa na mtu anayejifundisha hili, matatizo yake hutatuliwa. Mapinduzi ya Kiislamu yalikuja nchini Iran na matatizo ya jumuiya yakatatuliwa. Lakini ni kitu gani mapinduzi haya yametoa kwa watu? Yaliwaonesha tu watu njia ya Kifo cha Kishahidi. Kama mkikaa majumbani kwenu kama watu waoga basi sio tu Shah mmoja bali ma-Shah wengi wataendelea kuwatawala; madhalimu wengi wataendelea kuwakandamiza na itachukua vizazi vingi. Lakini kama mkiamka na 98
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kufuata njia ya Kifo cha Kishahidi, mtapata ukombozi kwa ajili yenu na hata vizazi vyenu. Na wakati Imamu Khomein (r.a) alipoulizwa ni wapi ulikopata njia hii? Alisema:
Chochote ambacho sisi tunakimiliki kinatokana na Chochote ambacho sisi tunakimiliki kinatokana na Kiongozi wa Mashahidi (as). Kiongozi wa Mashahidi (as). Kiongozi wa Mashahidi (as) alionesha kimatendo njia hii
Kiongozi wa Mashahidi (as) alionesha kimatendo njia hii ya ya ukombozi kwetu. Na kisha baada ya miaka ishirini na tatu ukombozi Na kisha baada ishirini tatu jumuiya jumuiyakwetu. hii ilionesha kimatendo njiayahiimiaka kwenye jumuiyananyingine hii ya ilionesha kwenye jumuiya ya Palestina.kimatendo Wapalestinanjia hawahiiwalifanywa wakimbizi nyingine wasio Palestina. Wapalestina hawa walifanywa wakimbizi wasio na na makwao; wamesambaa ulimwenguni kote mbali na taifa lao. makwao; wamesambaa ulimwenguni kote dhalimu mbali wa na Israil taifa lao. Ulimwengu uliwashauri mazungumzo na utawala Ulimwengu utawala wa Israil kama njiauliwashauri ya ukombozi. mazungumzo Lakini baada ya na miaka ishirinidhalimu na tatu njia ilioneshwa nini? Jumuiya kamampya njiayaya“Intifadha” ukombozi. Lakinikwao. baada“Intifadha” ya miakani ishirini na tatu njia yaya Wapalestina kwanza ilipewa silaha ili “Intifadha” kupigana, lakini mpya “Intifadha” ilioneshwa kwao. ni viongozi nini? Jumuiya hawa wa Palestina waliziuza kustarehe kwenye mahoteli ya Wapalestina kwanza ilipewanasilaha ili kupigana, lakini ya viongozi kianasa (ya nyota tano). Baada ya kifo cha Yasir Arafat wakati akiba hawa wa Palestina waliziuza na kustarehe kwenye mahoteli ya yake ya ya benki ilipofichuliwa dola za Kimarekani kianasa (yasirinyota tano). Baada mamilioni ya kifo ya cha Yasir Arafat wakati zilionekana humo. Alioneshwa kama Kamanda Mpalestina ambaye akiba yake ya siri ya benki ilipofichuliwa mamilioni ya dola za aliwapeleka kwenye udhalili. Lakini jumuiya hii tena ikajifundisha Kimarekani zilionekana humo. Alioneshwa kama Kamanda njia ya “Intifadha,” sasa kwa mawe tu mikononi mwao wanapigana Mpalestina ambaye aliwapeleka kwenye udhalili. Lakini jumuiya dhidi ya vifaru. Wamejifundisha wapi njia hii? Kupigana mikono hii tena njia wa ya kikatili “Intifadha,” sasa kwa mawe tu mitupuikajifundisha dhidi ya ugaidi hakufundishwi katika mikononi mwao dhidi ya na vifaru. Wamejifundisha wapi ulimwengu huuwanapigana na shule yoyote mbali Karbala. njia hii? Kupigana mikono mitupu dhidi ya ugaidi wa kikatili Ulimwengu mzima una wasiwasi kuhusu usalama wa Israil, hakufundishwi katika ulimwengu huu na shule yoyote mbali na lakini ni hatari gani ambayo Israil inayo? Hatari hii ni kutoka Karbala. 99 kuhusu usalama wa Israil, lakini Ulimwengu mzima una wasiwasi ni hatari gani ambayo Israil inayo? Hatari hii ni kutoka kwenye hii “Intifadha.” Ni kitu gani kinawatisha mno katika hii “Intifadha”? Katika hii “Intifadha” Wapalestina hawakupata silaha zozote
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwenye hii “Intifadha.” Ni kitu gani kinawatisha mno katika hii “Intifadha”? Katika hii “Intifadha” Wapalestina hawakupata silaha zozote walijifundisha tu njia ya kufa. Sikiliza wanasiasa wa Israil; kwanza walikuwa na imani kwamba watawaangamiza Wapalestina kwa sababu Wapalestina walikuwa wanaogopa kifo. Waziri wa mambo ya nje wa Israil kwa uwazi alisema kwenye mahojiano na BBC katika kipindi kiitwacho “Hard talk” kwamba siku ambayo kina mama wa Palestina watakapoanza kuwapenda watoto wao hii “Intifadha” itakoma. Alichomaanisha kwa kauli hii ni kwamba kwa kuelewa kwao kina mama wa Kipalestina hawana mapenzi na watoto wao vinginevyo wasingewapeleka kufa mbele ya vifaru. Jumuiya ambayo inaogopa kifo haiwezi kuokolewa na mtu yeyote, wakati ambapo jumuiya ambayo inaondoa woga wa kifo kwenye nyoyo zao kamwe hawawezi kufa. Idadi ya watu leo wanaokufa nchini Iraq, Pakistan na sehemu nyingine kwa sababu ya woga wa kifo, kama wangetoka nje kwenye uwanja wa mapambano ili kuwauwa maadui, basi idadi ya vifo ingekuwa ndogo sana. Ushahidi wa wazi wa hili ni siku thelethini na tatu za vita vya Hizbullah dhidi ya Israil mwaka wa 2006. Hata Israil ilikubali kushindwa kwao hadharani na wakaunda tume kutafuta sababu ya kushindwa kwao licha ya kuwa na silaha za hali ya juu. Ushindi huu wa Hizbullah ulikuwa kwa sababu walikuwa hawaogopi kufa. Katika vita hivi Hizbullah walikufa watu takriban sabini tu wakati ambapo nchini Iraq kila siku watu sabini wanauawa. Mashahidi hawa sabini wa Hizbulaah waliwapatia ushindi na kuwafanya maadui wakali wa ulimwengu kupiga magoti; wakati ambapo nchini Iraq wale wanaokufa hawapati cheo chochote na taifa kila siku linapatwa na huzuni. Tazama hasara tuliyopata katika Pakistan kwa sababu ya kuogopa kifo. Tunapoteza maisha kwa idadi kubwa katika miji tofauti. Je hivyo tuko salama kwa sababu ya kuogopa kifo? Wale 100
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ambao wanaogopa kifo; kifo huwajia popote walipo. Hivyo kabla ya kifo kukujia, lazima utoke ukakikaribishe kifo. Wakati mwanadamu akianza kukaribisha kifo basi kifo hakiwezi kumuuwa mwanadamu huyo. Katika Karbala kifo kilikuja, lakini kifo kile hakikuwauwa Mashahidi, Mashahidi hawa ndio waliokiuwa kifo. Hii ni Falsafa Mashahidi, Mashahidi hawa ndio waliokiuwa kifo. Hii ni Falsafa ambayo Qur’ani inatuambia: ambayo Qur’ani inatuambia:
∩⊇∉®∪ tβθè%y—öãƒ Ο ó ÎγÎn/u‘ ‰ y ΨÏã ™í !$uŠômr& ≅ ö t/ 4 $O?≡uθøΒr& ! « $# ≅ È ‹Î6y™ ’Îû #( θè=ÏFè% t⎦⎪Ï%©!$# ⎦ ¨ t⎤|¡øtrB Ÿωuρ “Na usiwadhanie kabisa wale waliouawa katika njia ya “Na usiwadhanie kabisa wale waliouawa katika njia ya Mwenyezi Mwenyezi Mungu kuwa wamekufa, bali wako hai mbele Mungu kuwa wamekufa, bali wako hai mbele ya Mola wao wanaruya Mola wao wanaruzukiwa.” (Qur’ani 3:169) zukiwa.” (Qur’ani 3:169) Wala usiwadhanie kama ni wafu wale ambao hutoa uhai wao katika kama ni wafu wale ambao hutoa wao katika njiaWala ya usiwadhanie Allah kwa sababu hawakupatwa na kifo baliuhai wamekiuwa njia yaUsiwadhanie Allah kwa sababu kifo bali wafu, wamekiuwa kifo. kifo. hawa hawakupatwa waliojeruhiwa na miili kama bali wako Usiwadhanie waliojeruhiwa miili watu kama ambao wafu, bali wako hai; hai; wakati hawa ambapo usiwaite wale wanajificha majumbani mwao kama wanaoishi bali ni maiti zinazoishi. wakati ambapo usiwaite wale watu ambao wanajificha majumbani
mwao kama wanaoishi bali ni maiti zinazoishi.
Kwa jina la Allah! Kama Waislamu wangeielewa Karbala leo Kwa jina lawana Allah! Kama Waislamu wangeielewa Karbalanileo wasingekuwa maisha haya ya udhalili kwa sababu Karbala njia ya heshima, utukufu Na nisababu jukumuKarbala letu wasingekuwa wanaadabu, maisha haya na ya maadili. udhalili kwa kuwajulisha watu kuhusu njia hii ya heshima. Watawala wetu ni njia ya heshima, adabu, utukufu na maadili. Na ni jukumu letu ambao wametoka kwenyenjia vyuo vya Marekani hawatambui ni kuwajulisha watu kuhusu hiivikuu ya heshima. Watawala wetu ambao jinsi gani Karbala ni njia ya heshima, hivyo ni jukumu la jumuiya wametoka kwenyehata vyuo vikuu kwamba vya Marekani hawatambui ni jinsi yetu kuwajulisha watawala kama wanataka kutembea gani Karbala ni njia ya heshima, hivyo ni jukumu la jumuiya kwenye njia ya heshima basi njia hiyo ni Karbala. Ni jukumu yetu la kuwajulisha watawala kama wanataka kutembea mimbari hii hata kuonesha nchi kwamba hii na mataifa mengine yote ya ulimwengu njia ya ukombozi ni Karbala. Ni jukumu la kwenye njia kwamba ya heshima basi njia hiyo ni Karbala. Ni jukumu kazi hii ya Maombolezo ya Kifo cha Husein (as), ya nawha, ya la mimbari hii kuonesha nchi hii na mataifa mengine yote ya visomo na ya kupiga vifua, na kila mtu na kila kitu kinachofanywa ulimwengu kwamba njia ya ukombozi ni Karbala. Ni jukumu la kazi kwa jina la Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) lazima kioneshe hii ya Maombolezo Kifo cha Husein (as), ya nawha, ya visomo ulimwengu njia ya ya heshima na ukombozi. Lakini ni ngumu kwa sababu njia ya heshima ni njia ya panga na kwa hiyo ni vigumu kutembea katika njia hii. Hii ndio sababu watu wanakimbilia 101 udhalili kwa sababu ni rahisi. 100
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
na ya kupiga vifua, na kila mtu na kila kitu kinachofanywa kwa jina la Maombolezo ya Kifo cha Husein (as) lazima kioneshe ulimwengu njia ya heshima na ukombozi. Lakini ni ngumu kwa sababu njia ya heshima ni njia ya panga na kwa hiyo ni vigumu kutembea katika njia hii. Hii ndio sababu watu wanakimbilia udhalili kwa sababu ni rahisi. Vilevile; gharama ya kulipa katika njia ya heshima ilioneshwa na Karbala. Wakati msafara huu ulipoanza kutoka Madina, mke wa Mtukufu Mtume (saww) Ummu Salma alimshauri Husein (as) asiende. Yeye (as) alijibu kwamba “Allah anakusudia kuniona mimi nikiuawa shahidi.” Kisha alimtaka angalau basi asichukue wanawake na watoto pamoja naye. Yeye (as) akajibu: “Allah anakusudia kuwaona wanawake hawa wa familia yangu kama mateka waliofungwa kamba na minyororo.” Hii ilikuwa ni gharama ambayo ililipwa kwa ajili ya kuwa katika njia ya heshima.
102
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Sita SHAHIDI – MHAMIAJI KUELEKEA KWA ALLAH MTUKUFU
I
li ufe katika njia ya Allah ni lazima uishi katika njia ya Allah. Na kuishi katika njia ya Allah ni lazima mwanadamu aje kwenye njia ya Allah, na kuja kwenye njia ya Allah lazima uziache njia nyingine zote. Kwa sababu Allah hakubali washirika, hivyo hakuna washirika wanaokubaliwa katika njia ya Allah. Kama mwanadamu akitaka kuja kwenye njia ya Allah basi lazima aache njia nyingine zote. Mfano wa mtu ambaye anaacha njia nyingine zote na kuja tu kwenye njia ya Allah ni Shahidi. Ili kuja kwenye njia ya Allah lazima tuache njia nyingi nyingine ambazo kwa kweli ni vigumu kuziacha. Mwanadamu lazima aache njia ya matamanio na kutoka kwenye ulimwengu wa matamanio. Lazima aache njia ya anasa na uchu wa hawaa. Na kuacha njia hizi za matamanio ni vigumu sana. Shahidi ametajwa na Allah kama Mhamiaji, lakini Mhamiaji anayeelekea kwa Allah. ì y s%uρ ‰ ô s)sù ßNöθpRùQ$# çμø.Í‘ô‰ãƒ §ΝèO ⎯Ï&Î!θß™u‘uρ «!$# ’n<Î) #·Å_$yγãΒ ⎯ÏμÏF÷t/ ⎯ . ÏΒ ólãøƒs† ⎯tΒuρ *
∩⊇⊃⊃∪ «!$# ’n?tã …çνãô_r&
“…Na mwenye kutoka nyumbani kwake ili kuhamia kwa Mwenyezi “…Na mwenye kutoka nyumbani kwake ili kuhamia kwa Mungu Mwenyezi na Mtume Mungu Wake, kisha yakamfika mauti, basiyakamfika yamethibiti na Mtume Wake, kisha mauti, malipo yake Surah kwa Nisa (4)Mwenyezi – Ayah 100 malipo yakebasi kwa yamethibiti Mwenyezi Mungu…” Mungu…”
Surah Nisa (4) – Ayah 100
6.1 Maana ya “Bayt”
103
Wale ambao wamehama katika njia ya Allah na kisha wakafa katika njia hii; malipo yao si kingine bali ni dhati ya Allah, hata pepo sio yenye thamani kwa malipo yao. Kuna tofauti kati ya msafiri na
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
6.1 Maana ya “Bayt”
W
ale ambao wamehama katika njia ya Allah na kisha wakafa katika njia hii; malipo yao si kingine bali ni dhati ya Allah, hata pepo sio yenye thamani kwa malipo yao. Kuna tofauti kati ya msafiri na mhamiaji. Msafiri ni yule ambaye anaondoka nyumbani kwake lakini na nia ya kurudi; hivyo anauacha tu mwili wake kutoka sehemu moja pamoja na mipango ya kurudi. Mhamiaji ni yule anayeiacha nyumba yake na nia ya kutorudi tena; anaiacha kabisa. Ni rahisi kusafiri katika njia ya Allah lakini kuwa Mhamiaji katika njia ya Allah ni vigumu sana. Kama Aya inavyosema; yule ambaye anaiacha nyumba yake lazima aiache kama Mhamiaji na sio tu kama msafiri. Hebu ngoja pia tuelewe maana ya “Bayt”. Kwetu sisi “Bayt” (nyumba) maana yake ni nyumba iliyojengwa kwa miti, udongo, mawe na saruji. Neno “Bayt” limetokana na neno “Ba’ata” ambalo maana yake ni sehemu ambayo watu hukaa usiku. Popote ambapo watu hukaa usiku, iwapo ni kwenye nyumba, ofisi, mtaani au sehemu yoyote nyingine inaitwa “Ba’ata”. Sehemu ambayo watu hukaa usiku ni “Bayt” na kwa kawaida wakati wa usiku tunakaa nyumbani, hivyo huiita nyumba kama “Bayt”. Kwa vile tunapitisha muda mwingi wakati wa usiku tukiwa nyumbani na muda mchache wakati wa mchana, Waarabu wanaiita sehemu wanayopumzika wakati wa siku yao kama “Bayt” lakini hii haiuondoi mchana. Kwa hiyo, “Bayt” ni sehemu ambayo tunakaa wakati wa mchana na usiku, ambayo humaanisha kuishi. Sasa hebu tuangalie tunapokaa na kuishi maisha yetu mchana na usiku, ili tujue ni “Bayt” (nyumba) ngapi tunazo. Sehemu moja ni umbo la miti na mawe ambapo tunaishi maisha yetu; lakini je hatutumii mchana na usiku wetu katika matamanio? Mtu ambaye huishi maisha yake mchana na usiku katika matamanio, 104
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
matamanio yake huwa “Bayt” yake. Je hatupitishi masaa yetu ya mchana na usiku kizembe? Basi uzembe huu ni “Bayt” (nyumba) yetu. Hatuishi tu kwenye nyumba za matofali; tunaishi pia kwenye nyumba za matamanio, na uzembe. Na juu ya yote nyumba hizi ambazo tunaishi kuna “Bayt” (nyumba) moja kubwa nayo ni ubinafsi, “Mimi, umimi, yangu”. Tunaishi maisha yetu katika “Bayt” ya kujiona, kujisikia, uroho na vyote hivi vinakuwa “Bayt” zetu.
6. 2 Shahidi – Mhamiaji wa Kweli
S
asa lazima tuje katika njia ya Allah na njia hii haikubali washirika wowote. Hii ni kwa sababu Dhati ya Allah ni “Gayyur” (yenye utukufu), na “Gayyur” maana yake ni kutokubali uwepo wa mgeni yeyote katika eneo (Harim) lako. Kama mgeni3 akiingia kwenye maeneo yako, basi lazima aondolewe mara moja. Na kwa vile Allah ni Mtukufu ataka vilevile atukuzwe. Allah vilevile anatutaka sisi kuwaondoa wageni nje ya maeneo (Harim) yetu. Maeneo haya yanaweza kuwa nyumba zetu, yanaweza kuwa ardhi yetu, nchi yetu au dini. Kama katika nchi yako wageni wanaingia na unakaa kimya, basi ina maana kwamba hauhisi uwepo wa mgeni. Mtu ambaye hahisi uwepo wa wageni katika maeneo yake ni mtu mwenye kufedhehesha na mtu ambaye anahisi ugeni lakini hamtoi nje mgeni huyo vilevile amefedheheka na asiye na aibu. Kama mgeni anakuja na kukaa juu ya mimbari za dini na watu hawahisi chochote kuhusu mgeni huyu basi ni watu wasio na aibu, na kama mtu atahisi na asiwaondoe vilevile yeye ni mtu asiye na aibu. Na Allah anasema kwamba dini hii ina utukufu. Karbala ni uwanja wa utukufu na heshima.
3
Mgeni hapa maana yake mtu asiyehusika, aliye nje ya mfumo unaofuata wewe. (Mtarjuma) 105
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kwa hiyo, Shahidi ni jina la mtu yule ambaye haruhusu uwepo wa wageni katika dini yake, na kutovumilia kwake wageni hawa ni kwa kiasi kwamba ili kuwatoa nje ya maeneo ya dini huyafanyia kiinimacho maisha yake. Mtu anayeishi ni yule ambaye huhisi; mtu ambaye anaweza kuhisi wageni katika eneo lake; lakini mtu ambaye hukaa na wageni ni maiti inayoshi hata kama anatembea na kuongea. Hii ndio sababu Qur’ani imefafanua kutokueleweka huku kwamba msiwaite Mashahidi kama wafu kwa sababu wale ambao hawawezi kuvumilia uwepo wa wageni sio wafu, wafu ni wale ambao huungana na wageni. Sisi wote lazima tuelewe “Bayt” zetu; ni sehemu ambako tunaishi maisha yetu. Lazima tuelewe iwapo tunapoishi ni sehemu ya matamanio, mapenzi ya ulimwengu au ubinafsi. Baada ya kuishi katika nyumba nyingi mtu anamuambia Allah kwamba: “Mimi ni wako.” Allah atasema: “Ni lini ulikuwa wangu? Umefanya maelfu ya nyumba ambazo kwazo unaishi humo mchana na usiku. Kama wewe ni wangu toka nje ya nyumba hizo, na kama ukitoka nje usikusudie kurudi. Kama ukitoka kwenye matamanio yako na umimi kwa siku moja na kisha ukarudi tena humo kesho yake, basi wewe ni msafiri tu katika njia ya Allah na sio mhamiaji. Msafiri katika njia ya Allah wakati mwingine anakwenda kuelekea kwa Allah na wakati mwingine kwenye umimi wake. Wakati mwingine anamkumbuka Allah na wakati mwingine anakumbuka nafsi yake. Hii ndio sababu Aya inasema kwamba ni mhamiaji tu ndiye anayeweza kumfikia Allah na sio msafiri. Kuna mhamiaji mmoja ambaye huondoka kwenye matamanio yake na kamwe hayarudii tena, anaacha umimi wake na kamwe harudi kwenye ibada ya nafsi. Huishinda kabisa na kamwe harudi kwayo tena. Hii ndio sababu Qur’ani imemtaja Shahidi kama mhamiaji kwa sababu inawezakana kwamba wale wengine wote ambao wanakusudia kuwa wahamiaji inawezakana 106
tena, anaacha umimi wake na kamwe harudi kwenye ibada ya nafsi. Huishinda kabisa na kamwe harudi kwayo tena. Hii ndio sababu MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) Qur’ani imemtaja Shahidi kama mhamiaji kwa sababu inawezakana kwamba wale wengine wote ambao wanakusudia kuwa wahamiaji inawezakana huendakwenye wakarudi nafsiShahidi zao, lakini Shahidi yule ni huenda wakarudi nafsikwenye zao, lakini ni mhamiaji mhamiaji yule ambaye kamwe harudi kwenye maisha yake ya ambaye kamwe harudi kwenye maisha yake ya nyuma, anahamia nyuma, anahamia kuelekea kwa Allah bila uwezekeno wa kurudi. kuelekea kwa Allah bila uwezekeno wa kurudi. Mtu Mtu ambaye huacha uhai uhai wake na na kamwe asiurudie ambaye huacha wake kamwe asiurudietena tenanini mhamiaji mhamiajiwawakweli. kweli.Lazima Lazimatuhamie tuhamiekatika katikanjia njiayayaAllah Allahambako ambako kila kilakitu kitukinatakiwa kinatakiwakuachwa kuachwanyuma. nyuma.Uhamiaji Uhamiajihauna haunamaana maanayaya kuondoka mjini; ina inamaana maana kuacha hali ambayo kuondokatutu mjini; kuacha kitu kitu katikakatika hali ambayo kwamba kwamba huwezi hata kugeuza uso wako tena kukielekea. Sasa huwezi hata kugeuza uso wako tena kukielekea. Sasa tunahitaji tunahitaji kuona ni nini tutakachokiacha na nini haswa kuona ni nini tutakachokiacha na nini haswa tulichokiacha. Mtukufu tulichokiacha. Mtukufu Mtume (saww) atakuwa na malalamiko ya Mtume (saww) atakuwa ya kuhuzunisha katika Siku kuhuzunisha katika Siku nayamalalamiko Hukumu kama ilivyotajwa katika ya Hukumu kama ilivyotajwa katika Qur’ani Tukufu: Qur’ani Tukufu:
#Y‘θàfôγtΒ tβ#u™öà)ø9$# #x‹≈yδ (#ρä‹sƒªB$# ’ÍΓöθs% ¨βÎ) Éb>t≈tƒ ãΑθß™§9$# tΑ$s%uρ ∩⊂⊃∪
“Na Mtume alisema: Ewe Mola Wangu! Hakika watu wangu wameifanya hii Qur’ani ni mahame. (Sura Furqan; 25:30)
“Na Mtume alisema: Ewe Mola Wangu! Hakika watu Tunaambiwa kuziacha (nyumba) zetu na tuhame kuelekea wangu wameifanya hii“Bayt” Qur’ani ni mahame. kwenye Qur’ani, lakini tunafanya (Sura Furqan;kinyume. 25:30) Tunaiacha Qur’ani na kuishi maisha yetu kwenye “Bayt” za matamanio na mapenzi ya nafsi. Tunaambiwa kuziachavitu “Bayt” (nyumba)kwamba zetu na tumevifanya tuhame kuelekea Ni vigumu kuacha vile ambavyo katika kwenye Qur’ani, lakini tunafanya kinyume. Tuanaiacha Qur’ani naau maisha yetu yote. Kwa mfano, kama tunalala katika sehemu moja kuishi maisha yetu kwenye “Bayt” za matamanio na mapenzi ya katika kitanda kimoja, na kisha siku moja tunatembelea nyumbani nafsi. Ni vigumu kuacha vitu vile ambavyo kwamba tumevifanya kwa rafiki yetu na kulala kule, inakuwa vigumu sana kulala kule. katika maisha yetu yote. Kwa mfano, kama tunalala katika sehemu Hivyo rahisi kuacha “Bayt”nazetu na siku kuhama. kwa nini moja au sio katika kitanda kimoja, kisha mojaHivyo tunatembelea Qur’ani isitangaze sifa za ukubwa kwa ajili ya mtu yule ambaye ameiacha nyumba ya matamanio yake, shauku, anasa, mapenzi ya 105 dunia, nyumba ya familia yake, watoto, mke, wazazi, marafiki. Na kwa kuiacha nyumba yake ya umimi anapita mbali kutoka kwenye 107
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
nyumba ya uhai wake wote. Jina la mtu kama huyo ni Shahidi. Mhamiaji huyu ni Shahidi ambaye kwamba macho yanaangushwa chini ili kuheshimu ukubwa wake.
يل ﱠ ﷲِ أَ ْم َواتًا بَ ْل أَ ْحيَا ٌء ِع ْن َد َ سبَنﱠ الﱠ ِذ َ ين قُتِلُوا فِي َ َو َال ت َْح ِ ِسب ون َ َُربﱢ ِھ ْم يُ ْر َزق Hivyo msimdhanie yule aliyeuawa katika njia ya Allah (s) kama mfu; wafu ni wale ambao wamezikwa kwenye “Bayt” (nyumba) zao. (Sura Al Imran 169)
Shahidi ni mtu ambaye ameziacha nyumba zake zote za matamanio na kuwa na mapenzi na njia ya Allah. Ni mtu ambaye ana hisia kubwa kiasi hiki kwamba anaziacha “Bayt” na nyumba zote. Wale ambao huishi maisha yao katika dhambi na uasi hawawezi kuhama kuelekea kwa Allah, na hii ndio sababu Shahidi ni mtu mkubwa mashuhuri sana na mwenye kuheshimiwa. Ukubwa wake hauko kwenye maiti yake. Maiti yake haisemi tu kwamba amekufa katika njia ya Allah; kwa kweli huwaambia wanadamu wazembe kwamba vilevile aliishi katika njia ya Allah. Na ili kuishi katika njia ya Allah, tunahitaji kuja katika njia, na kuja katika njia ya Allah tunahitaji kuhama kutoka kwenye njia zote nyingine. Shahidi anahuisha njia ya Allah ambayo huwa imetelekezwa wakati watu hawaziachi “Bayt” (nyumba) zao. Qur’ani inawaonya watu kwamba wasiwafananishe wale ambao wanakaa kizembe na wale ambao wanapigana jihadi katika njia ya Allah.
108
katika njia ya Allah, tunahitaji kuja katika njia, na kuja katika njia ya Allah tunahitaji kuhama kutoka kwenye njia zote nyingine. Shahidi anahuisha njia ya Allah ambayo huwa imetelekezwa wakati watu hawaziachi “Bayt” (nyumba) zao. Qur’ani inawaonya watu MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) kwamba wasiwafananishe wale ambao wanakaa kizembe na wale ambao wanapigana jihadi katika njia ya Allah.
’Îû tβρ߉Îγ≈yfçRùQ$#uρ Í‘uœØ9$# ’Í<'ρé& çöxî t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σßϑø9$# z⎯ÏΒ tβρ߉Ïè≈s)ø9$# “ÈθtGó¡o„ ω óΟÎγÏ9≡uθøΒr'Î/ t⎦⎪ωÎγ≈yfçRùQ$# ª!$# Ÿ≅Òsù 4 öΝÍκŦàΡr&uρ óΟÎγÏ9≡uθøΒr'Î/ «!$# È≅‹Î6y™
ª!$# Ÿ≅Òsùuρ 4 4©o_ó¡çtø:$# ª!$# y‰tãuρ yξä.uρ 4 Zπy_u‘yŠ t⎦⎪ωÏè≈s)ø9$# ’n?tã öΝÍκŦàΡr&uρ 106
∩®∈∪ $VϑŠÏàtã #·ô_r& t⎦⎪ωÏè≈s)ø9$# ’n?tã t⎦⎪ωÎγ≈yfßϑø9$# “Hawawi sawa waumini waliokaa - wasiokuwa wenye “Hawawi sawa waumini waliokaakupigana - wasiokuwa wenye madhara na madhara - na wenye jihadi katika njia -ya wenye kupigana jihadi katika njia kwa mali zao Mwenyezi Mungu kwaya Mwenyezi mali zaoMungu na nafsi zao. na nafsiAmewatukuza zao. Amewatukuza Mwenyezi Mungu katika katika cheo waMwenyezi Mungu cheowale wale piganaowapiganao katika njiakatika ya Mwenyezi Mungu kwa mali zao na nafsi zao njia ya Mwenyezi Mungu kwa mali zao kuliko waliokaa. Na kuliko wote Mwenyezi amewaahidi Na na nafsi zao waliokaa.Mungu Na wote Mwenyeziwema. Mungu amewatukuza Mwenyezi Mungu kupiganaMwenyezi Jihadi kwaMungu malipo amewaahidi wema. Na wenye amewatukuza wenye kupigana Jihadi kwa malipo makubwa kuliko (Surah Nisaa; 4: 95) makubwa kuliko waliokaa.” waliokaa.”
Mmoja amekaa na mwingine yuko katika hali ya kufanya (Surah Nisaa; 4: 95) juhudi, vipi utamlinganisha mtu ambaye anakaa na mtu ambaye yuko kwenye harakati? Mmoja amekaa na mwingine yuko katika hali ya kufanya juhudi, vipi utamlinganisha mtu ambaye anakaa na mtu ambaye yuko kwenye harakati? 6.3 Sheria ya Qu’rani - Fedheha kwa Watazamaji wakimya Qur’ani Tukufu imefafanua sheria kwa ajili ya wale ambao wanakaa kimya na kuangalia dhulma ikifanyika.
4’n<Î) ã≅÷Fs)ø9$# ãΝÎγøŠn=tæ |=ÏGä. t⎦⎪Ï%©!$# y—uy9s9 öΝä3Ï?θã‹ç/ ’Îû ÷Λä⎢Ψä. öθ©9 ≅è% ∩⊇∈⊆∪ ( öΝÎγÏèÅ_$ŸÒtΒ 109
107
na nafsi zao kuliko waliokaa. Na wote Mwenyezi Mungu amewaahidi wema. Na amewatukuza Mwenyezi Mungu wenye kupigana Jihadi kwa malipo makubwa kuliko waliokaa.” (Surah Nisaa; 4: 95) MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) Mmoja amekaa na mwingine yuko katika hali ya kufanya juhudi, vipi utamlinganisha mtu Qu’rani ambaye anakaa- Fedheha na mtu ambaye kwa yuko 6.3 Sheria ya kwenye harakati?
Watazamaji wakimya
6.3 Sheria ya Qu’rani - Fedheha kwa Watazamaji wakimya
Q
ur’ani Tukufu imefafanua sheria kwa ajili ya wale ambao wa-
Qur’ani Tukufu imefafanua sheria dhulma kwa ajiliikifanyika. ya wale ambao wanakaa nakaa kimya na kuangalia kimya na kuangalia dhulma ikifanyika.
4’n<Î) ã≅÷Fs)ø9$# ãΝÎγøŠn=tæ |=ÏGä. t⎦⎪Ï%©!$# y—uy9s9 öΝä3Ï?θã‹ç/ ’Îû ÷Λä⎢Ψä. öθ©9 ≅è% ∩⊇∈⊆∪ ( öΝÎγÏèÅ_$ŸÒtΒ “…Lau mngelikuwa majumbani mwenu, wangetoka wale ambao wameandikiwa kuuawa…” (Surah Ale Imran; 3:154) 107
Kama ninyi watu mkienda na kukaa ndani ya nyumba zenu; yaani kama mkiishi tu maisha ya kawaida ya kwenda ofisini, nyumbani na sokoni, basi endeleeni kukaa hakuna mtu atakayekuja na kukuiteni. Bali Allah atatoa kizazi kwenye jumuiya na kwa watu wale binafsi ambao kwamba Allah amewaandikia Kifo cha Kishahidi; na mnaweza kukaa majumbani mwenu, wakati ambapo wao watatembea kwa miguu yao kuelekea kwenye maeneo yao ya kuchinjiwa. Hivyo sasa unafahamu Shahidi ni nani? Shahidi sio jina tu la mtu aliyetenganishwa kichwa, mwili uliochanwa au kifua kilichopasuliwa. Shahidi ni mtu ambaye anaacha “Bayt” (nyumba) zote na kugeuka kuelekea kwa Allah katika hali ambayo anatembea kwa miguu yake mwenyewe kuelekea sehemu yake ya kuuliwa. Wale ambao wamekaa ndani ya nyumba zao hawakushawishiwa au kuitwa kuja katika uwanja wa mapambano. Wameambiwa kwamba waendelee kukaa tu kama hivyo. Hatutawatoa majumbani mwenu, bali badala 110
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
yake tutawakomesheni pamoja na wale ambao watatelekeza nyumba zenu na watawadhalilisheni ndani ya nyumba zenu. Na hiki ndicho kilichotokea kule Karbala, watu wote wa Madina walikaa ndani ya nyumba zao, watu wote wa Makka na Kufa walikaa ndani ya nyumba zao. Allah (s) amesema: Endeleeni kukaa ndani ya nyumba zenu tutatoa jumuiya ya watu sabini na mbili ambao watatembea kuelekea kwenye uwanja wa mapambano kwa miguu yao wenyewe. Watu watawazuia, watawashauri, watawahurumia na kuwaonya kwamba watauliwa. Lakini watajibu kwamba tunapendelea zaidi kifo hiki kuliko mara elfu ya maisha haya. Watakwenda kwenye maeneo yao ya kuchinjiwa kwa furaha kuu kiasi kwamba katika usiku wa Ashura wakati mshumaa utakapozimwa na wataambiwa waondoke eneo hili la machinjio na kurudi majumbani mwao. Wao watajibu: Ewe Bwana wetu! Sisi ni wahamiaji na sio wasafiri na tumekuja na nia hii ya kwamba sisi hatutageuka nyuma. Tumetembea kwa miguu yetu wenyewe kuja kwenye uwanja huu wa mapambano. Sasa watazame wale ambao walikuwa wamekaa wamebweteka kule Madina na Kufa ambako hakuna aliyewashawishi. Yazid aliunda jeshi ndani ya mwaka mmoja baada ya tukio la Karbala. Alilipeleka Madina pamoja na hati ya maandishi kwamba kama wakiweza kuitawala Madina, basi kwa muda wa siku tatu kila kitu katika mji wa Madina kinaruhusiwa kwao. Wake zao, dada zao na mabinti zao wote wanaruhusiwa kwenu. Ni kwa nini udhalishaji huu? Hii ni kwa sababu wakati watu walipokuwa wanakwenda kwenye uwanja wa mapambano wao walikuwa wamekaa ndani ya nyumba zao raha mustarehe. Sasa tazama matokeo ya wale waliokuwa wamekaa kiuzembe ndani ya majumba yao. Mmekaa ndani ya majumba yenu na kisha kile kilichotokea kule Madina hakiwezi hata kusimuliwa. Kina dada walifanyiwa vitendo viovu mbele ya akina kaka, wake 111
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
walidhalilishwa mbele za waume wao, mabinti walifanyiwa vibaya mbele ya mama zao. Idadi ya watoto wa haramu waliozaliwa katika mwaka ule mjini Madina haijatokea katika historia kwa idadi hiyo katika sehemu yoyote nyingine. Leo hii nchini Iraq hali kama hiyo ipo katika Gereza la Abu Ghuraib. Kama unataka kuona kile kilichotokea mjini Madina, tazama leo kile ambacho kinafanywa kule Iraq na Yazid wa zama zetu. Kama vile ambavyo imetajwa kabla kuhusu barua kutoka kwa bibi yule kutoka Gereza la Abu Ghuraib. Alikuwa anamwambia msomaji kwamba: “Hamkusimama wakati Yazid huyu alipoingia katika nchi yetu, hivyo angalau simameni sasa kama sio kupambana na maadui hawa basi simameni na njooni hapa mtuzike katika Gereza hili.” Wakati Baqir Sadr alipouliwa kishahidi jumuiya ya watu wote walikuwa wamekaa ndani ya majumba yao; Allah alisema endeleeni kukaa ndani ya “Bayt” (nyumba) zenu. Yule Kiongozi Mkubwa Khomeini (r.a) aliendelea kuwaita watu wa jumuiya hii kuamka, tokeni nje, lakini hawakumsikiliza. Na matokeo ya ukimya wao yalikuwa ni kudhalilishwa kupitia mashetani hawa ambao waliwatelekeza na kuwadhalilisha ndani ya nyumba zao. Haya ni matokeo ya ukimya wao na kukaa ndani ya nyumba zao. Kama mngelitoka nje na kuwaunga mkono mashahidi basi msingekuwa waathirika wa udhalilishaji huu; maisha mengi yasingelipotea na umwagaji mkubwa huu wa damu usingetokea. Hiki ndio kilichotokea kwa wale ambao walikaa ndani ya nyumba zao mjini Madina. Kisha mjini Makka hali kama hiyohiyo ilitokea. Abdullah ibn Zubair hakumsaidia Imamu Husein (as), alipendelea kwenda kwenye nyumba ya Allah na kukaa humo. Hakuwasaidia wale ambao walikuwa wanakwenda kwenye uwanja wa mapambano; basi nini kilichotokea kwake? Kwa maelekezo ya Yazid, Kaaba 112
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ilitupiwa mawe. Kaaba Tukufu ilitelekezwa na kuharibiwa, na Allah aliruhusu hili litokee kwa sababu alikuwemo mtu anakaa humo ambaye hakuwasaidia Mashahidi. Hii ni nukta ya kutafakari; ulikuwepo wakati Abraha aliishambulia Kaaba na Allah alilishinda jeshi hili la tembo kupitia Ababil (aina ya ndege wadogo). Sababu ya kushindwa jeshi hili ilikuwa ni kwa sababu funguo za Kaaba wakati huo zilikuwa katika mikono ya mtu makini mwenye kuwajibika (Abdul-Muttalib). Na leo Yazid anaitelekeza na kuibomoa Kaaba kwa kuitupia mawe na Allah hapeleki jeshi lake la ndege. Hii ni kwa sababu alikuwepo mtu mzembe amekaa ndani ya Kaaba. Allah anaweza kukubali Kaaba yake itelekezwe na kuharibiwa na hapendi mtu mzembe akae ndani ya Kaaba. Kama mkikaa ndani ya nyumba zenu, katika Huseiniyya, katika Misikiti na hata katika Kaaba kwa kupuuza na kuiweka kando njia ya Mashahidi, basi sehemu zote hizi ambako mmechukua hifadhi zitatelekezwa na hakuna mtu yeyote atakayewakinga na Yazid. Kuna njia na kanuni moja tu ya kulindwa na kuwa salama. Na kanuni hiyo ni kutembea kwa miguu yako mwenyewe kuelekea kwenye sehemu za kifo chako cha kishahidi. Kama ukifanya hivi basi utakiua kifo na kisha hakuna mtu yeyote atakayeweza kukuuwa. Utakuwa hai hata baada ya kifo chako. Kwa vitu vile ambavyo mmevifanya ni visingizio vya kukaa ndani ya nyumba zenu angalau simameni kwa ajili ya vitu hivyo. Baadhi wanasema kwamba kazi zetu zitakuwa hatarini, lakini kuna wakati utakaokuja ambapo kazi zenu pia zitakuwa ni tatizo. Leo unaweza kuona mtikisiko wa uchumi wa ulimwengu ambamo ajira ziko kwenye hatari kwa sababu ya mabepari. Hivyo angalau simameni kwa ajili ya kulinda ajira zenu. Njia ya Mashahidi ni njia ya Allah. Hivyo njooni kwenye njia hii, na kuhamia kuelekea kwenye njia hii na kuacha kando nyumba zako 113
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
za matamanio. Wakati watu sabini na mbili walipohamia kuelekea kwa Allah, dini ya Allah ikawa salama, hivyo kama jumuiya yote inaamua kuhamia kuelekea kwa Allah basi hilo litawezekana. Je hatuwezi kufanya hivyo, hatuwezi kulinda maadili ya dini na taifa letu? Usiku kabla ya Ashura, Imamu Husein (as) alimuonesha kila sahaba wake sehemu yao ya kifo cha shahidi. Huu ni umashuhuri wa Mashahidi ambao wanahamia kuelekea kwa Allah kwamba wanafahamu sehemu zao za kutolea muhanga maisha yao katika njia ya Allah.
114
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Saba SIRI YA UKUBWA WA SHAHIDI
A
llah aliwafanya wanadamu wafahamu nini maana ya maisha na kifo katika Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani Tukufu na akawatoa kwenye kuelewa vibaya kwa kufikiria kifo kama maisha na maisha kama kifo, Uelewaji huu mbaya ni wa kiasi kwamba ni wajibu kuufafanua kwa sababu kama haikufanywa hivyo mwanadamu atanaswa kwenye kifo akikifikiria kama maisha na wala hatatambua kwamba hata hajaingia kwenye maisha. Alizaliwa kama mfu na atauacha ulimwengu huu kama mfu.
7.1 Kuelewa vibaya kuhusu kifo baada ya Kifo cha Shahidi
W
akati anafafanua siri ya kifo Allah alisema kwamba wale ambao wametoa shingo zao katika njia ya Allah kamwe wasidhaniwe kama wafu, wako hai. Hapa ndipo watu wanafikiri kwamba kipengele hiki cha maisha kilichotajwa kwa ajili ya Mashahidi ni uhakikisho tu wa heshima, hakuna kitu kama hicho kama maisha baada ya kifo. Kuna vitu vingi ambavyo hufanywa tu kwa ajili ya jina ili kukiheshimu tu kitu fulani, kama majina ya vyeo wanayopewa watu wengi ulimwenguni hapa. Uhakikisho huu unafanywa ili kumshawishi mtu na ili kuzidisha hadhi yake hupewa uhakikisho wa cheo au daraja. Wanafikiri kwamba maisha haya ya Shahidi baada ya kifo ni jina tu la heshima analopewa Shahidi kwa sababu tunaweza 115
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kuona kwa macho yetu kwamba mapigo yake ya moyo yamesimama, amekatwa shingo, hawezi kutembea, hawezi kuongea, kukaa au kusimama, damu yake yote imemwagika na roho yake imetenganishwa na mwili. Lakini Qur’ani inasisitiza na imesema kwamba wala msidhanie kwamba Shahidi ni mfu. Hii ina maana kiuhalisia Shahidi yuko hai na sio tu uhakikisho wa uhai ni uhai halisi. Katika Qur’ani mjadala kuhusu Mujahidina na Mashahidi unakuja mara kwa mara baada ya aya chache katika sehemu yote. Qur’ani inatuita tuje kwenye mkusanyiko wa Mashahidi na kisha uamue mwenyewe ni nani yuko hai, iwapo ni walio hai ndio wanaohudhuria sherehe zawanaohudhuria Shahidi au waliokufa mtu sherehendio za wanaohudhuria Shahidi au mkusanyiko waliokufa wa ndio ambaye ni hai. mkusanyiko wa mtu ambaye ni hai. wanaohudhuria Hatujakutaka wewe uwaheshimu Mashahidi ili kwamba wapate
Hatujakutaka wewe uwaheshimu Mashahidi ili kwamba wapate kupokea kwako; bali bali tumekutaka tumekutakauwaheshimu uwaheshimuna na kupokea kitu kitu kutoka kutoka kwako; kuwaombolezea uweze kuelewa maana ya uhaiyautokanao kuwaombolezea iliilikwamba kwamba uweze kuelewa maana uhai nautokanao Mashahidi. Mashahidi ni wafu huwezinikuwahuisha, lakini na Kama Mashahidi. Kama Mashahidi wafu huwezi kuwahuisha, lakini Shahidi kama anaweza wewe umekufa Shahidi kama wewe umekufa kukuhuisha. Kamaanaweza kaulimbiu kukuhuisha. KamaUrdu: kaulimbiu tuliyonayo katika Urdu: tuliyonayo katika
“Kifo cha Shahidi ni uhai wa jumuiya” “Kifo cha Shahidi ni uhai wa jumuiya” Haisemi mahali popote kwamba kifo cha Shahidi kinaleta heshima kwa jumuiya.mahali Hata hivyo kifo kwamba chake ni uhai Haisemi popote kifokwa chajumuiya. ShahidiShahidi kinaleta ni rasilimali kwa ajili ya jumuiya; ni mshumaa unaowaka daima. heshima kwa jumuiya. Hata hivyo kifo chake ni uhai kwa jumuiya. Siku zote huwa nataja cheo Khomeini (r.a) ambacho Shahidi ni rasilimali kwa ajilicha yaImamu jumuiya; ni mshumaa unaowaka wakati mwingine watu hukiulizia. Cheo hicho ni “Kiongozi wa daima. Siku zote huwa nataja cheo cha Imamu Khomeini (r.a) Mashahidi”
ambacho wakati mwingine watu hukiulizia. Cheo hicho ni “Kiongozi wawa Mashahidi” 7.2 Kiongozi Mashahidi Kiongozi wa Mashahidi maana yake ni Mkuu wa Mashahidi; sio kiongozi wa Swala ya maiti kwa116ajili ya Shahidi. Kiongozi huyu mkubwa ni kiongozi wa Mashahidi sio katika maana kwamba ni kiongozi baada ya Kifo cha Kishahidi. Nimetumia jina hili kwa ajili yake kwa sababu kitu cha kwanza ambacho Imamu Khomein (r.a) alichofanya ilikuwa ni kuonesha maana ya maisha ya kweli kwa
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
7.2 Kiongozi wa Mashahidi
K
iongozi wa Mashahidi maana yake ni Mkuu wa Mashahidi; sio kiongozi wa Swala ya maiti kwa ajili ya Shahidi. Kiongozi huyu mkubwa ni kiongozi wa Mashahidi sio katika maana kwamba ni kiongozi baada ya Kifo cha Kishahidi. Nimetumia jina hili kwa ajili yake kwa sababu kitu cha kwanza ambacho Imamu Khomein (r.a) alichofanya ilikuwa ni kuonesha maana ya maisha ya kweli kwa mtu wa kawaida; na kisha kuwasilisha siri ya maisha kwa watu hawa wa kawaida. Na siri aliyowasilisha kwa vijana hawa wa kawaida ilikuwa ni kifo. Kwa mujibu wa Allama Iqbal kiongozi (Imamu) wa zama zako wa ni mtu matendokwa siri matendo za maisha (Imamu) zamaambaye zako nianakuonesha mtu ambaye kwa anakuonesha nasiri za za kifo. maisha na za kifo.
Katika kioo cha kifo kwa kukuonesha wewe sura ya rafiki yako, Yeye (Imamu wakwa zama zako) hufanya kuwa yaYeye Katika kioo cha kifo kukuonesha wewemaisha sura yayako rafiki yako, huzuni (Imamu wa zama zako) hufanya maisha yako kuwa ya huzuni Hiki ndicho alichofanya Imamu Khomein (r.a); aliwasilisha siri ya Hiki ndicho alichofanya Imamu Khomein (r.a); aliwasilisha maisha kwa vijana kwenye kioo cha kifo. Alirudisha uhai kwenye siri ya maisha kwa vijana kwenye kioo cha kifo. Alirudisha uhai jumuiya iliyokufa. Alikuwa mtu ambaye alielewa kifo cha kwenye jumuiya iliyokufa. Alikuwa ambaye alielewani kifo cha Kishahidi na Shahidi maana yake mtu ni nini na alikuwa mlezi Kishahidi Shahidi maana yake nivijana nini na ni na mlezi ambaye ambaye na aliwatunza na kuwalea waalikuwa kawaida kuwaleta kwenye cheo cha heshima cha Kifo cha Kishahidi. Mtu kama huyo aliwatunza na kuwalea vijana wa kawaida na kuwaleta kwenye ndiye anayeweza ya Kifo Kishahidi kwatu cheo chatuheshima cha kuelewa Kifo chamaadili Kishahidi. Mtu cha kama huyo ndiye sababu sio kila mtu anaweza kufurahia maadili ya kila kitu. anayeweza kuelewa maadili ya Kifo cha Kishahidi kwa sababu sio
kila mtu anaweza kufurahia maadili ya kila kitu. 7.3 Kuwaheshimu Mashahidi
Kuna baadhi ya watu huwatukana Mashahidi. Wakati 117 tunapozungumza kuhusu Mashahidi katika hotuba zetu hulalamika kwamba ni kwa nini tunazungumzia kuhusu watu hawa ambao sio Maasum katika Majilis ya Imamu Husein (as). Hii ni kwa sababu hawatambui kuhusu ukubwa na umashuhuri wa Mashahidi, na kwa
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
7.3 Kuwaheshimu Mashahidi
K
una baadhi ya watu huwatukana Mashahidi. Wakati tunapozungumza kuhusu Mashahidi katika hotuba zetu hulalamika kwamba ni kwa nini tunazungumzia kuhusu watu hawa ambao sio Maasum katika Majilis ya Imamu Husein (as). Hii ni kwa sababu hawatambui kuhusu ukubwa na umashuhuri wa Mashahidi, na kwa ajili ya ujinga wao wanasema mambo kama haya. Thamani ya majani anaifahamu punda wakati ambapo thamani ya dhahabu na mawe ya thamani anaifahamu sonara. Wale ambao walikuwa wakijihusisha na punda maishani mwao ndio wanaoweza tu kufarahia thamani ya majani na nafaka; hawawezi kufurahia thamani ya dhahabu. Vilevile wanakuwa kama punda, sio punda wa miguu minne bali ni punda wa Surah Al-Jum’a Tumetakiwa kuhudhuria Swala ya Ijumaa na Imamu wa Swala ya Ijumaa naye pia anatakiwa kujadili kuhusu mambo na matukio ya wakati husika na akapendekezewa kusoma Surah Jum’a wakati wa Swala. Katika Surah Jum’a imetajwa kwamba wale ambao wamepewa vitabu vya uungu na hawatambui thamani yake wamefananishwa na punda. Hawa ni punda wa Qur’ani. Kwa hiyo, wale ambao wameiacha Qur’ani maishani mwao na wakaichukua tu kama mzigo kwao hao ni kama punda; wataelewa nini kuhusu cheo cha Shahidi. Thamani ya Shahidi inajulikana tu kwa Kiongzi wa Mashahidi, inajulikana kwa yule sonara, inajulikana kwa yale mapaja ambayo kwayo Shahidi amelelewa, inajulikana kwenye shule ile ambayo imemuendeleza na kumkuza Shahidi huyu na inajulikana kwa Allah ambaye katika njia Yake Shahidi huyu alitoa maisha yake. Kwa hiyo, Allah amesema kwamba ambao wametoa maisha yao katika njia Yangu msiwadhanie kwamba ni wafu. Kama ilivyotajwa na Allama Iqbal; kama mtu akitambua kuhusu siri ya 118
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kifo cha Kishahidi; Shabbir (Imamu Husein (as)) atakuwa Kibla (yaani Dira) yake. Wakati kiongozi huyu mkubwa, Imamu Khomeini (r.a) alipowaheshimu Mashahidi na kuonesha Umma maana ya kuba na makaburi ya Mashahidi hawa, aliwaambia kwamba Mashahidi hawa ni mishumaa ya mikusanyiko ya wapenzi wa Allah. Hawa ni mishumaa ambayo huonesha mikusanyiko ya Allah; makaburi haya ya Mashahidi yataonesha njia ya kuelekea kwa wapenzi wa Allah. Huu ni uzembe kwa upande wetu (yaani Mashia wa Pakistan) wakati tunajua kwamba sisi pia tunatoa Mashahidi katika njia ya Allah basi angalau tungekuwa na maeneo tofauti ya makaburi kwa ajili ya Mashahidi. Tungekuwa na akili kiasi hiki kwamba tungefanya sehemu tofauti kwa ajili ya mishumaa hii ya jumuiya ambako wanaweza kupeleka ujumbe kwa Umma unaokuja. Tunawachukua mashahidi hawa na kuwazika pamoja na wale ambao wamekufa kwa kisukari, shinikizo la damu, ajali na magonjwa mengine. Tunawazika pamoja na wale wengine ambako kumbukumbu na wasifu wa Mashahidi hawa pia hupotea. Sio rahisi kuwa mrithi wa Mashahidi. Unaweza kuona jaribio lililofanywa katika Jannatul Baqii la kubomoa makaburi ya Mashahidi na kuyaweka pamoja na makaburi ya kawaida ili kwamba kumbukumbu ya Mashahidi hawa ipotee. Katika Baqii kuna makaburi ya Mashahidi wa Badr na Maimamu wa Mashahidi pia wamezikwa hapo; waliharibu kila kitu na kuvifanya kuwa katika viwango vya kawaida na leo wale ambao wanatembelea Baqii hawajui ni yapi makaburi ya Mashahidi na yapi ni ya watu wa kawaida. Katika nchi zetu pia hatutoi heshima hiyo ambayo wanastahiki kupewa Mashahidi. Lazima tuwe na maeneo tofauti ya makaburi kwa ajili ya Mashahidi ili kwamba vizazi vijavyo na Umma lazima ujue wameuliwa kwa hatia gani; lazima wapate ujumbe kutoka kwa Mashahidi. Ni jukumu la jumuiya na 119
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Umma wenye akili kuwafanya Mashahidi hawa mishumaa kwa ajili wanadamu.
7. 4 Siri Nyuma ya ukubwa wa Shahidi
U
kubwa wa Shahidi sio katika kifo; kwa kweli kifo hufunua tu pazia kutoka kwenye ukubwa wa Shahidi. Siri yenyewe ni kwamba mtu aliyelelewa Shahidi ni mtu wa njia ya Allah. Mtu huyu ni mtu ambaye ameiona njia ya Allah; aliishi katika njia ya Allah na aliishi katika njia hii ya Allah kwa kiasi kwamba vilevile alipatwa na kifo katika njia hii ya Allah. Kama ambavyo imetajwa kabla, kwa mujibu wa hadithi njia ya Allah ni nyembamba kuliko unywele na kali kuliko ncha ya upanga. Hili hutuambia kuhusu vitu viwili; moja ni kupata kiasi kile cha hisia ili kutambua njia nyembamba kuliko unywele na pili ni kutembea katika njia hii ambayo ni kali kuliko ncha ya upanga. Hivyo Shahidi ni mtu ambaye anayo hisia hii ili kuitambua njia ya Allah na kisha nia yake huwa imara kiasi kwamba anatembea katika njia hii kali kuliko ncha ya upanga. Mchanganyiko wa hisia sahihi na nia imara yenye kutia moyo humtenganisha Shahidi kutokana na kundi la kondoo na kumfanya mshumaa kwa ajili ya mwanadamu. Kuna hili kundi la kondoo ambalo kazi yao ni kufanya tu vitu na mambo kuwa machafu. Kwa mfano unaweza kuona maji safi yanayotiririka, lakini maji hayo yakipita kwenye nyumba zetu na kuingia katika mabomba ya maji machafu na maji hayo huwa machafu. Tumehamishia uchafu wetu wa mwili, nguo, makombo ya chakula kwenye maji haya safi na kuyachafua. Shahidi hujitenga na kundi hili la kondoo kwa maadili ya hisia yake. 120
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Hivi ni vitu viwili ambavyo hutoa ukubwa na kumfanya Shahidi kuheshimiwa. Hisia zake humleta katika njia ya Allah na azma yake humfanya atoe muhanga maisha yake katika njia ya Allah. Kifo hiki hakiwezi kuzuia azma yake; na mashaka na dhana haviwezi kuvunja hisia na makasudio yake. Hakuna kinachoweza kumtenganisha Shahidi na njia ya Allah. Maslahi binafsi na matamanio yake, ilani na vitisho vinavyokuja kwake haviwezi kuingilia kwa njia yoyote azma na makusudio yake. Wakati ulimwengu unapokuwa hasi, wenye kutatiza, wasiwasi na usijue la kufanya; Shahidi katika mazingira hayo hayo anakuwa na azma imara inayomnyanyua kwenye hali ya uhakika na kuonesha uelewa wake wa njia ya ukombozi. Wakati akifikia kiwango hiki cha uhakika basi alama na udhihirisho wa daraja yake ya uhakika wa juu ni kwamba anapata kujitoa muhanga katika njia ya Allah. Ukubwa wa Shahidi ni matokeo ya uimara wa makusudio, hisia na azma yake. Hivi ni vitu viwili ambavyo vinakuwa ukombozi wa jumuiya. Nia imara si chochote bali ni hisia ile na uhakika ambao hufanya njia ya Allah kuonekana kwa uwazi. Kutembea katika njia hii ni kukali kuliko ncha ya upanga, kwa ajili ya hili unahitaji azma na moyo; vinginevyo njia hii itakufanya uchoke, uwe na wasiwasi na hofu. Shahidi ni jina la mtu yule asiyechoka ambaye anatembea katika njia hii kali na kwa kulowa katika damu huwa anaukomboa Umma wake na dini yake kwa damu yake. Anaandika ujumbe kwa damu yake: â&#x20AC;&#x153;Enyi watu! Angalieni kwamba njia ya Allah inakwenda namna hii, kama mnataka kuja katika njia ya Allah basi fuateni msitari huu uliochorwa kwa damu yangu.â&#x20AC;? Shahidi anafundisha njia na siri ya maisha kwa wanadamu wanaoishi na jumuiya inayoishi kwa kuwataka wafuate msitari uliochorwa kwa damu yake. Hata baada ya miaka 1400 tangu tukio la Karbala maadui wametambua wazi kabisa msitari wa damu 121
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
unaokuja kutoka Karbala, ambao ndio sababu kila yoyote anayefuata njia hii, ya Allah, anauliwa kishahidi na maadui hawa. Wale ambao wanawatukana Mashahidi kwa sababu ya kutojua na ujinga lazima waende kutubia kwa Allah. Kwa sababu hujui Mashahidi hawa ni nani. Hawa ndio wale watu ambao wameleta ule wekundu wa kwenye msitari mwekundu wa Karbala. Misitari myekundu haiwezi kuwa hai kwa rangi nyingine. Misitari iliyochorwa kwa damu inaweza kuwekwa hai tu kwa damu. Shahidi ni dhati ile yenye heshima ambayo hupaka rangi huu msitari mwekundu wa Karbala kwa damu yake mwenyewe na kuhuisha jumuiya yake. Haitambui tu ile njia ya Karbala bali huiweka njia hii hai, hutoa damu yake. Njia hii ya Karbala haiwezi kuwa hai kwa kutoa chakula, kwa kuchukua ujira kwa ajili hotuba, na kwa kupitia mabango tu, kwa sababu njia ya Karbala ni njia ya damu ambayo inaweza tu kuwekwa hai kwa damu. Shahidi ni jina la mtu yule ambaye huiweka Karbala na shule ya Karbala hai. Shahidi kwa uhalisia ni mfuasi wa mwenendo wa Bibi Zainab (as) na Imamu Sajjad (as) ambao hawakuruhusu Karbala kufa, ambao hawakuruhusu Karbala kuuzwa bali kwa kweli waliuza nafsi zao kuilinda Karbala. Wallahi! Kama Mashahidi hawa wa Uislamu wasingelikuwa pale katika historia, hawa wachuuzi wa dini wangeliiuza Karbala zamani. Unahitaji kuwafahamu hawa wachuuzi ambao huchuuza zile stara za Karbala; wanaiuza Karbala, wanaiuza Ashura na hata damu ya Mashahidi. Njia ya Karbala ni nyekundu, njia ya damu ambayo inaweza tu kulindwa na kuwa salama kwa damu. Shahidi anatuonesha jinsi ya kuiweka hai njia ya Allah.
122
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
7.5 Vikwazo katika njia ya Allah
B
arabara na njia hazipatikani kwa njia ya utayari kwa ajili yetu. Tunahitaji kutengeneza njia. Na wakati njia zikitengenezwa kuna watu ambao huja katika njia hizo na kuweka vizuizi kwa kusimama kama kuta na tunahitajika kuzibomoa kuta hizi. Kuta hizi zimetengenezwa na maadui ili kuzuia harakati katika njia hii ya Allah, na wale ambao wanachukua hifadhi katika kivuli cha kuta hizi kamwe hawawezi kuja katika njia hii. Shahidi ndiye ambaye anatufahamisha kwamba kamwe tusichukue msaada kutoka kwenye ukuta uliotengenezwa na maadui badala yake tukabiliane na ukuta huu uliotengenezwa na maadui. Shahidi anaubomoa ukuta huu kwa damu yake. Qur’ani Tukufu inawaambia Mitume, Mawalii, viongozi, mataifa, wanachuoni, walezi na kila mtu aliyeko katika njia ya Allah kwamba kuta zimejengwa vilevile. Qur’ani imesema kwamba wakati kuta imara na madhubuti zinapokuwepo katika njia ya Allah kamwe usibadilishe mwelekeo bali badala yake bomoeni kuta hizo katika njia ya Allah. Katika kutafuta amani kamwe isije ikatokea kwamba tunachukua hifadhi kutoka kwa watawala madhalimu na mashetani wa ulimwengu. Siri hii ya kubomoa kuta na kutochukua hifadhi kutoka kwa maadui imefichuliwa kwenye mataifa mawili; Iran na Lebanon. Hiki ndicho alichosema Imamu Khomeini (r.a) kwamba kama Marekani ikiwa kikwazo kwenu basi msibadilishe mwelekeo badala yake ing’oeni Marekani. Ninawasilisha kwenu kadhia moja ambayo inatoa mfano wa jinsi gani maadui wa njia hii wanavyokuwa na kwa ukatili walivyowatusi Mashahidi. Mtu mmoja anayejiita mwanachuo akiwa amekaa kwenye chombo cha habari mbele ya Mwanachuo wa Shia (katika kipindi cha TV cha Alim online) aliulizwa: Kama Yazid aliingia madarakani wakati masahaba wengine wote wa Mtume (saww) na 123
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
watoto wao walikuwa kimya, basi kwa nini Husein ibn Ali (as) akaasi dhidi ya Yazid? Huyo aliyeitwa mwanachuoni kwa sauti ya matusi na fedheha kubwa mbele ya Mwanachuo wa Shia alidai kwamba hii ilikuwa ni tabia yake (as) ya ukorofi. Hebu angalia udhalimu huu, matusi na kejeli aliyofanya kwenye chombo cha habari cha wazi. Alishambulia kwa dharuba kubwa la upanga kuliko lile la Shimr. Inasikitisha kwamba hakuweza kupata jibu, kwa sababu angeweza tu kujibiwa na mtu ambaye anatambua kuhusu siri ya Karbala. Sasa tunakujibu (muulizaji), kwa kuunga kwako mkono wale masahaba na watoto wa masahaba. Hawa masahaba na watoto wao walipoona ukuta imara wa Yazid na wafuasi wake badala ya kukabiliana nao waliamua kuchukua hifadhi chini ya ukuta huu uliotengenezwa na Yazid na hivyo wakaiacha njia ya Allah. Lakini mtu ambaye aliubomoa ukuta huu na kuwapa heshima leo ya kuitwa Waislamu ni Kiongozi wa Mashahidi (as), (ambaye wewe leo unamtukana na kumkejeli kwa maneno ya hovyo). Leo hii uvundo, wakati uchafu na ukuta najisi wa Israil umekuwa kikwazo kuelekea kwenye Kibla ya kwanza ya Waislamu, Waarabu hawa wamebadilisha mwelekeo wao, lakini katika Lebanon wafuasi wachache wa Ashura, wale ambao wanatambua siri ya Kifo cha Kishahidi walipambana na ukuta huu wa chuma na wakaonesha kwa vitendo kwa walimwengu kwamba huu sio ukuta wa chuma bali ni puto tu lilojazwa hewa na nyumba ndogo sana ya buibui. Wapenzi hawa wa Kifo cha Shahidi hawakukubaliana na muafaka wowote wa Israil, hawakukubali kunyanyua sauti ya kaulimbiu ya kuanzisha demokrasia katika Mashariki ya Kati; waliamua kuwapa kipigo usoni mwao na kuubomoa ukuta huu katika hali ya kudhalilisha mno. Hili lilikuwa ndio jibu haswa lililowahi kuja hapo kabla kutoka Paris. Wakati Imamu Khomeini (r.a) alipokuwa Paris, Shah wa Iran aliwakusanya wanachuoni wote na akawaambia kwamba yuko 124
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
tayari kukubali ushauri wao wote na alikuwa tayari kutekeleza aina ya mfumo wanaoutaka wao katika nchi hii. Na wengi walianza kutafakari juu ya hili na walikuwa tayari kuingia katika mazungumzo. Wakati Imamu Khomein (r.a) aliposikia hili, alijibu na kuwaambia wanachuo waende wakamuambie Shah: “Nina dai moja tu kutoka kwako na dai hilo ni kwamba lazima uondoe uwepo wako uliolaaniwa kutoka katika nchi hii.” Kuta zilizotengenezwa katika njia ya Allah hazitakupeni hifadhi. Hizo zimetengenezwa ili kukuzuieni na kukuangamizeni. Wakati hawa vijana wa Lebanon walipouona ukuta huu waliamua kwamba huu ukuta huu sio haukukusudiwa kwa ajili hifadhi inatakiwa tukabiliane nao, na walikabiliana nao katika hali ambayo ulimwengu wote uliwasifia umashuhuri wao. Hawa ni wafuasi wa Ashura. Ni rahisi kunyanyua mabango katika majlisi za Husein (as) na kurukia kwenye masinia ya chakula. Lakini kutoa mabango na baada ya hapo kukabiliana na Israil ni tofauti. Wao pia ni Mashia na sisi pia ni Mashia; lakini hatujui ni Husein ibn Ali (as) yupi tunayemfuata. Shahidi katika njia hii ya Allah anapambana na kuta hizi na katika harakati hii kifua chake kinatobolewa na risasi, koo lake linakatwa, analoweshwa katika damu, anawafanya watoto wake yatima kwa mikono yake mwenyewe; lakini hayuko tayari kuzikubali kuta katika njia ya Allah. Hili linafafanua tatizo la Iraq – sio leo tu bali tangu zamani. Kufa ilikuwa kituo na ilikuwa ni mji mkuu wa Amirul-Mumini (as). Tunaona katika wakati ule na halikadhalika wakati Amirul-Muminin (as) alipowaambia watu wake kusimama na kukabiliana na ukuta uliotengenezwa na Damascus (Muawiya) katika njia ya Allah, watu hawa wa Kufa hawakuwa tayari kukabiliana nao. Wakati Malik ibn Ashtar alipokuwa anakaribia kuubomoa ukuta huu, ukosefu wa hisia wa watu hawa wa Kufa ulitoa msaada kwenye ukuta huu 125
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ambao ulikuwa uangushwe. Hawa ni watu ambao huunga mkono madhalimu wakandamizaji na watawala waovu. Walikwenda Siffin na wakaonesha kwa vitendo mfano kama huo wa ukosefu wa hisia na wakasaidia ukuta unaoanguka katika njia ya Allah. Hii ndio historia ya Iraq kwamba wakati wowote kuta ziliposimama kwenye njia ya Allah, jumuiya hii kamwe hawakukabiliana nazo badala yake waliamua kuchukua hifadhi chini ya ukuta huu. Ukuta mmoja ulikuwa ni wa Saddam na Imamu Khomeini (r.a) alidumu kuwasihi watu wa jumuiya hii kusimama. Ulimwengu ulitambua sauti ya ushauri huu na tanafusi itakayokuwa kama ile ya Amirul-Mumini (as). Alikuwa akiwaambia waubomoe ukuta huu, lakini hawakufanya hivi kwa sababu wamejifundisha kuishi maisha ya udhalili chini ya kivuli cha madhalimu. Njia ya Karbala ni mapambano na kuta zilizotengenezwa na Mashetani. Inashangaza kwamba Kaburi la Husein ibn Ali (as) liko Iraq. Kama nilivyoonesha kabla, kama jumuiya inajifundisha jinsi ya kufa basi hakuna atakayewashinda, lakini kama jumuiya ina woga wa kifo basi kila mtu atawakandamiza. Leo kama makaburi ya uovu wa Saddam yanafukuliwa tunaweza kuona maelfu ya wafu wakitoka kwenye makaburi haya makubwa ambamo Mashia vijana walizikwa na Saddam. Miili hii ambayo inapatikana leo ni ushahidi kwamba huwezi kukwepa kifo hata kama ukiamua kukaa kimya chini ya hifadhi ya shetani. Kama wangelikabiliana na ukuta huu, wallahi hata nusu ya hawa wasingekufa, na wale ambao wangekufa wangekuwa Mashahidi na wale ambao walioachwa nyuma wangelikuwa ni warithi wa Mashahidi. Wangelikufa kwa heshima na wale ambao wameachwa nyuma wangeishi kwa heshima. Hili ni tatizo ambalo sisi pia tunalo katika nchi hii (Pakistan) ambako kuna kuta kubwa baada ya kuta katika njia ya Allah; lakini tunahitaji hisia ya Shahidi ili kuelewa kuta hizi. Kamwe tusichukue 126
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hifadhi kutoka kwenye kuta hizi bali tukabiliane nazo. Tunahitaji tufanye nini ili kukabiliana na kuta hizi? Baadhi ya watu wanafikiri kwamba tunahitaji teknolojia kubwa na silaha ili kukabiliana na kuta hizi. Hatuhitaji majeshi ili kukabiliana na kuta hizi; tunahitaji tu vijana wachache, wanawake wachache, watoto wachache na sahaba mmoja mwenye miaka mia moja. Hili ni jeshi la ajabu ambalo lina askari mwenye umri wa miaka mia moja upande mmoja na pia kuna mtoto wa miezi sita kwa upande mwingine, na wote wanakabiliana na ukuta huu. Hali ambayo damu ya Ali Asghar iliudhalilisha ukuta huu hakuna silaha nyingine iwezayo kufanya hivyo. Kuta hizi hazina nguvu kiasi hicho kama tunavyofikiria, hazina chochote, ziko tupu kabisa na Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani inasema hii ni miti ya shetani ambayo mizizi yake haiko kwenye ardhi. Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani inafananisha kuta hizi na povu linaloelea juu ya maji. Allah anasema mfano wa Haki na Batili ni ule wa povu juu ya maji. Hivyo tuwachukulieje wale watu wa jumuiya ambao hawawezi hata kutokomeza povu juu ya majina, wale ambao hawawezi kupasua Maputo ya hewa? Mwandishi mmoja aliandika ukweli unaoshangaza. Alikuwa ni balozi aliyekuwa anakwenda Iran kabla ya Mapinduzi ya Kiislamu kwa mara ya kwanza. Aliuliza kuhusu Iran na watu wa Iran. Anasema kila mtu alimwambia kuhusu vitu vingi vya utamaduni, lakini balozi mmoja mstaafu alimwambia kitu fulani ambacho kilifaa kutafakari. Alisema kwamba kuna mgogoro miongoni mwa Wairani. Alisema nashangaa kwamba watu wa jumuiya hii kila siku wana jina la Husein ibn Ali mdomoni mwao lakini tangu miaka 2500 wanaishi chini ya tawala za Kibeberu. Utawala ni ule wa Yazid na jina la Husein ibn Ali (as) liko kwenye midomo yao; je huu sio mgogoro? Watu hawa ambao walikuwa wakisali swala ya mgogoro, ibada yao ilikuwa ya mgogoro, Hijja na Saumu zao zilikuwa za migogoro, 127
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Maombolezo yao ya Kifo cha Husein (as) yalikuwa ya mgogoro na iliendelea kuwa hivi mpaka ulipokuja muda alipokuja mtu mmoja alipoleta mabadiliko. Sasa tunaweza kufurahia umashuhuri mkubwa wa Faqih huyu ambaye hakukaa tu na kutoa Fatwa kwenye Hadithi, alijitokeza kumaliza mgogoro huu kwenye taifa na jumuiya. Alileta mapinduzi ambayo yalimaliza mgogoro huu na sasa jina la Husein ibn Ali (as) liko midomoni mwao na bendera ya Husein ibn Ali (as) inapepea katika taifa (Umma). Huu ni mujiza uliofanywa na Faqih huyu. Aliifanya jumuiya yake itambue kwamba ni fedheha kwamba una jina la Husein ibn Ali (as) mdomoni mwako na bado unapendelea kuishi chini ya kivuli cha kuta zilizotengenezwa na mashetani. Huu ni umashuhuri mkubwa wa Kiongozi wa Mashahidi. Aliokoa vipi taifa hili kutokana na ukinzani na kweli kinzani? Sio kwa Fatwa na hotuba bali aliwakomboa kupitia Mashahid. Mashahidi walibomoa ukuta huu wa kihistoria kwa damu yao. Kama leo ukitembelea nchi hii ya Iran, utaona sehemu yenye uhai zaidi ni maeneo ya makaburi ya Mashahidi. Jumuiya ambayo inajifundisha jinsi ya kufa kamwe haiuawi. Na leo kuna jumuiya nyingi nyingine ambazo watu wake wanaishi maisha ya migogoro. Wana jina la Husein ibn Ali (as) midomoni mwao lakini wanaishi chini ya uhifadhi wa mfalme wa kishetani. Kila jumuiya lazima waangalie ndani ya vifua vyao na waone kama jina la Husein ibn Ali (as) linafaa katika mfano ambao wamependelea kuishi maisha yao humo. Nani atakayetupa uhuru kutokana na mifumo hii ya kishetani? Ni hawa Mashahidi tu, Karbala hii na Ashura. Hiki ndicho kile alichosema Imamu Khomeini (r.a). Alisema: â&#x20AC;&#x153;Nimejifundisha mbinu hii kutoka Karbala, chochote nilichonacho kinatoka Karbala.â&#x20AC;? Ilikuwa ni vifo hivi vya Kishahidi ambavyo viliupasua Uyazidi, na Uyazidi unapanuka wakati tunaona tena kwamba ni vifo hivi vya Kishahidi ambavyo vinapasua vipande vipande ufalme wa Shah, na kama 128
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
udikiteta na ufalme unaweza kutoweka, basi mfumo wa kihegemonia (amri ya dola moja juu ya nyingine) wa Marekani vilevile unaweza kuangamizwa. Lakini tunahitaji ule mfumo wa Mashahidi, baadhi ya watoto, baadhi ya wanawake ambao wanaweza kutoa upinzani kwenye ukuta huu. Matokeo yake jumuiya yote itaishi maisha ya heshima. Ni kwa kujitoa muhanga tu ndiko kunako huisha jumuiya kwa kubomoa kuta katika njia ya Allah na kumaliza ukinzani.
129
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Nane YANAYOMHUSU SHAHIDI BAADA YA KIFO CHAKE
K
ama ilivyo kila mtu yu hai baada ya kifo, nafsi ya kila mtu bila kujali kama ni Mwislamu au kafiri wote wako hai kiroho baada ya kifo, lakini maisha ya Shahidi baada ya kifo ni kitu maalumu sana. Maana ya maisha ya Shahidi ni kwamba Shahidi licha ya kuondoka ulimwenguni hapa bado anakuwa na muungano na uhusiano na ulimwengu huu. Baadhi yetu tunabakia wenye kujali kuhusu Shahidi kwa kufanya baadhi ya programu, kugawa chakula na kadhalika ili kwamba baraka na malipo ya sherehe hizi ziweze kumfikia Shahidi. Ni kweli kwamba lazima tufanye vitu kwa ajili malipo ya kuendelea ya watu waliotutoka, na malipo huwafikia watu hawa waliotutoka. Lakini njia ambayo tumeifuata sio njia rahisi ya kutegemea tu juu ya kutoa chakula. Lazima tufanye kazi ya aina ya sadaka ya kuendelea ambayo kwayo malipo yanaweza pia kuendelea kumfikia marehemu kwa sababu mpaka wakati shughuli ile ya wema inafanywa katika jina la marehemu malipo huendelea. Kwa kweli kuna baadhi ya marehemu wanangojea katika hali ya Barzakh (maisha ya kaburini) kwa ajili ya watoto wao wafanye vitu vya wema ili kwamba wapate kupokea malipo kutokana na wema wao wanaoufanya. Lakini Shahidi hangojei malipo yetu katika Akhera. Je, anategemea kitu gani kutoka kwetu? Hangojei au kuhangaika katika ulimwengu mwingine kuhusu watoto wake. Hawezi kuwa Shahidi kama anafikiria kuhusu mambo ya watoto wake baada ya kufa kwa sababu hajifikirii yeye mwenyewe kama chanzo cha riziki kwa 130
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ajili ya watoto wake. Shahidi ana utambuzi huu kwamba Mungu ambaye anaweza kunifanya mimi kama njia za riziki kwa ajili ya watoto wangu, Mungu huyo huyo anaweza pia kumfanya mtu yeyote mwingine kama njia za riziki. Wale wanaojifikiria wenyewe kama watoaji riziki kwa kweli wanajifikiria wenyewe kama Mungu; wanakuwa na wasiwasi kuhusu kitakachotokea kwa watoto wao watakapokuwa hawapo hai. Je, wewe ulikuwa mtoa riziki kwa ajili yako mwenyewe? Kwamba Allah yule ambaye amekuleta hapo ulipo sasa, je, hawezi kuwaangalia watoto wako? Chanzo kile ambako riziki yako inatoka, riziki ya watoto wako pia itatoka huko. Shahidi hana wasiwasi kuhusu vitu kama hivyo.
8.1 Kimshughulishacho Shahidi
K
una kitu pekee kinachomshughulisha Shahidi hata baada kufa. Ni kitu gani hicho kinachomshughulisha? Shahidi anasema kwamba: Ee Mola wangu! Baada ya kuangalia maiti yangu, mwili wangu katika damu na majeraha, yatima wangu, familia yangu iliyokufa, isije ikatokea kwamba masahaba wangu waiache njia kwa sababu ya woga wa kukabiliana na misiba hii. Shahidi ana wasiwasi kuhusu mawimbi ya ghasia za mashaka yanayotokea katika azma za masahaba wake. Ana matumaini kwamba isije ikatokea kwamba, badala ya kumchukulia yeye kama kigezo cha kuigwa, wanamchukulia kama somo la kutisha na kuondoka katika njia hii. Isije kutokea kwamba wanahangaika kuhusu misiba yote hii kwa kutembea juu ya njia hii na kisha wakaamua kuiacha. Hii ndio hofu ambayo anayo Shahidi, na bado Allah anaiondoa pia hofu hii kutoka kwa Shahidi. Allah humshushia imani na malaika kuja kwenye maiti yake na kusema: 131
kutembea juu ya njia hii na kisha wakaamua kuiacha. Hii ndio hofu ambayo anayo Shahidi, na bado Allah anaiondoa pia hofu hii kutoka kwa Shahidi. MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) Allah humshushia imani na malaika kuja kwenye maiti yake na kusema:
t ô_r& ì ß ŠÅÒムω Ÿ ! © $# ¨βr&uρ 9≅ôÒsùuρ ! « $# ⎯ z ÏiΒ π7 yϑ÷èÏΖÎ/ β t ρçųö;tGó¡o„ * ∩⊇∠⊇∪ t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σßϑø9$#
“Wanashangilia neemaneema na fadhila za Mwenyezi Mungu naMungu kwamba “Wanashangilia na fadhila za Mwenyezi na kwamba Mwenyezi hapotezi (Surah ujira Imran; 3:wa 171) Mwenyezi Mungu hapotezi ujiraMungu wa waumini.”
waumini.” “Ewe Shahidi wa Allah! Ewe ambaye umeuliwa katika njia ya (Surahmuhanga Imran; 3: 171) yako katika njia ya Allah! Ewe ambaye umetoa maisha Allah, usiwe na wasiwasi. Inawezekana kwamba kuna wachache “Ewe Shahidi wa Allah! Ewe ambaye umeuliwa katika njia ya ambao wanaogopa baada ya kuangalia kilichotokea kwako, lakini Allah! Ewe ambaye umetoa muhanga maisha yako katika njia ya kuna baadhi ya wengine ambao si kwamba hawaogopi tu bali kwa Allah, usiwe na wasiwasi. Inawezekana kwamba kuna wachache hakika wanaogopa ari, azma nabaada gherayayao imeongezeka baada kwako, ya kuangalia ambao kuangalia kilichotokea lakini mwili wa Shahidi.” kuna baadhi ya wengine ambao si kwamba hawaogopi tu bali kwa hakika azma humsumbua na ghera yao imeongezeka baada ya kuangalia Kituari, ambacho Shahidi sana na anakuwa na wasiwasi mwili wa Shahidi.” kuhusu wafuasi wake ni shida na wale wasaliti katika njia hii. Usaliti ni nini? Sio kutembea juu yaShahidi njia ambayo kuwekwa hai njia Kitu ambacho humsumbua sana huhitaji na anakuwa na wasiwasi ya Allah.wafuasi Kwa mfano Msikiti unajengwa kwakatika ajili ya ibada kuhusu wake kama ni shida na wale wasaliti njia hii. na shule kwa ajili juu ya elimu, kama hakuna swala Usaliti ni inajengwa nini? Sio kutembea ya njialakini ambayo huhitaji kuwekwa inayoswaliwa humo na hakuna elimu Msikiti inayotolewa humo basi hai njia ya Allah. Kwa mfano kama unajengwa kwahaya ajili ni ya matendo kiusaliti. Misikiti kuchukuliwa kama ibada na ya shule inajengwa kwakama ajili hii ya haiwezi elimu, lakini kama hakuna swala inayoswaliwa humo na hakuna elimu inayotolewa humo basi misikiti hasa.
Njia ya Allah ni njia ambayo kwayo mtu hutembea. Kama msafara unasimama na kuacha kutembea katika njia hii na kubadili 127 mwelekeo wao, basi huu ni usaliti kwenye njia ya Allah, kwenye dini ya Allah na kwenye dhati ya Allah. Na Shahidi ni mshuhuda wa hili. Hii ndio sababu anaitwa Shahidi. Anaangalia ni nani anakuja katika njia hii na nani asiyekuja. Anaangalia ni nani mwathirika wa 132
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
zoezi hili, mwathirika wa kupotoshwa na mtu fulani, mwathirika wa starehe za dunia na usalama wa maisha. Mwanzoni njia ilikuwa na giza. Kuna baadhi ya njia ambazo kwazo hazina taa na kwa hiyo watu hawatembei kwenye njia hizo wakati wa usiku. Lakini kama mtu atakwenda huko na kufanya mipango ya kuweka taa, basi watu watatembea humo; na watu zaidi na zaidi watatembea katika njia hii. Shahidi anasimama kama mshumaa katika njia ya Allah. Njia ile ambayo imetelekezwa na wengine na kugeuzwa kuwa ya giza na maadui wa Allah na hakuna aliyethubutu kutembea katika njia hii mpaka ilipowashwa taa na Shahidi. Shahid kwa kutoa maisha yake, damu yake, kwa kukatwa shingo yake, sasa anasimama katika njia hii kama mshumaa na taa akionesha wengine kwa mwelekeo. Njia ambayo kwayo Shahidi anauawa inanurishwa kwa damu ya Shahidi. Na watu hawaogopi njia zenye mwanga badala yake wanakuja kwa idadi kubwa. Shahidi anahuisha njia ya Allah, anatembea katika njia iliyoachwa, huishi humo na kufa katika njia hii. Na kama malipo, Allah humuweka Shahidi huyo kuwa kama yuhai. Hii ni ahadi ya Allah na Allah amewaalaani vikali wale wenye midomo mibaya ambao walikuwa wanatikisa ndimi zao za uovu dhidi ya Mashahidi. Watu kama hao wanalaaniwa vikali ambao wanasema kwamba kama Mashahidi wangelikuwa hai wangekuwa pamoja nasi; wangekuwa wanaishi na kufanya biashara pamoja nasi wao wamelaaniwa vikali. Haiwezekani kwa sababu Shahidi hatokani na kabila hili, la wale wenye kujishughulisha na ulimwengu tu. Kabila lake ni tofauti. Ni kabila la Mashahidi.
133
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
8.2 Kutembea katika njia ya Mashahidi
K
wa yule mtu ambaye amesikia kadhia ya Karbala na amelitambua lile kabila la Mashahidi wa Karbala, je moyo wake hautamani kujiunga na kabila hili na kuwa na uhusiano wenye nguvu na kabila hili? Ni fursa ya upendeleo pia hata kuzungumza kuhusu kabila hili la Mashahidi wa Karbala, lakini zaidi ya kuzungumza kulihusu, ni fursa kuwa jamaa wa kabila hili. Wale watu wa Karbala walikuwa ni watu wakubwa na tunafanya kitu kizuri kwa kuzungumza kuhusu wao, lakini wale ambao wanajitokeza na kuwa jamaa wa kabila hili la Karbala ni bora kuliko sisi ambao tumeridhika kwa kujadili na kusikiliza visa vya kabila hili la Mashahidi. Shahidi ni mtu ambaye amesoma na kusikiliza kuhusu Mashahidi wa kabila hili na kisha hamu kubwa hujengeka moyoni mwake ya kuwa jamaa wa kabila hili. Na mlango huu uko wazi daima. Ule uwanja wa Mashahidi wa Karbala uko wazi hadi leo. Tunasema katika Ziyara: “Natamani ningekuwa pamoja nanyi.” Hii “Natamani” haiko katika hali ya kutokuwezekana; sio hali ya kutamani ambako hakuna matumaini yaliyobaki ya kuwa pamoja nao. Maneno haya yaliyomo katika Ziyara ni kwa ajili yako ili kujenga hamu ndani ya nafsi yako ya kuwa pamoja nao, na kwa upande mwingine pia uwanja umefunguliwa kwa ajili yako. Wale wanaosema “Natamani” lazima wajitokeze na kujiunga na kabila hili. Imamu as-Sadiq (as) anasema kwamba wakati wowote unapotamani kuwa jamaa wa kabila hili, iwapo katika kipindi cha ghaibu au katika kipindi cha kuwepo dhahiri kwa Imamu na popote ulipo, mlango huu uko wazi kwa ajili yako. Haufungwi kwa sababu dhati ya Allah ni adilifu, hivyo haiwezekani kwamba waumini wa mwaka 61A.H. Allah awape fursa ya kufa shahidi katika kambi ya Husein (as) na 134
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kisha aiondoe fursa hii na kuiweka mbali na wale ambao wanaokuja baadaye. Hii haiwezekani na ni kinyume na uadilifu wa Allah. Ni dhati ya uadilifu kwamba kama mtu amepewa fursa basi na wengine pia lazima wapewe fursa kama hiyo. kama mtu akilalamika dhidi ya Allah na kusema kwamba hukufanya mimi nizaliwe katika zama ile ya Karbala, basi Allah atajibu kwamba walikuwa ni viongozi wa kabila hili la Mashahidi lakini bado unaweza kuwa mfuasi wao na mlango huu uko wazi kwa ajili yako. Leo kama Shiâ&#x20AC;&#x2122;ah anauawa popote ni kwa ajili ya jinai kwamba yeye ni Shiâ&#x20AC;&#x2122;ah, kwa jinai ambayo wanachukua jina la Husein (as). Hii ndio jinai ambayo kwamba inawafanya wauawe. Msomi mmoja wa jamii yetu ambaye anajiona mwenyewe kuwa mwenye akili sana anasema kwamba leo kama tunapigwa sana hapa Pakistan ni kwa sababu ya kuunga kwetu mkono Mapinduzi ya Kiislamu ya Iran. Hii ni adhabu yetu kwa ajili ya kuunga mkono na kuthibitisha Mapinduzi ya Kiislamu. Alitaka kusema kwamba sasa lazima tuache na tusimamishe uungaji huu mkono ili tuweze kuwa salama. Nilimwambia msomi huyu kwamba umesema sawa lakini umelishikilia tatizo hili sehemu yake ya mwisho kabisa, kwa nini huendi mbali kidogo kwenye kiini cha tatizo. Utatambua kwamba hampigwi kwa sababu ya kuunga kwenu mkono Mapinduzi ya Kiislamu, mnauawa kwa sababu ya kuchukua jina la Husein ibn Ali (as). Kama mnadhani kwamba kuacha mapenzi na kuunga mkono Mapinduzi ya Kiislamu ni ufumbuzi kwa ukombozi wenu basi ni bora kumwacha Husein ibn Ali (as) na mtakuwa salama kabisa na hakuna atakayekuwa na wasiwasi na ninyi. Kwa nini uishilizie matatizo ya jamii na Mapinduzi ya Kiislamu ya hivi karibuni, nenda kwenye sababu ya Mapinduzi ya Kiislamu ambayo yalikuwa ni njia ya Imamu Husein (as), na hata nenda zaidi kwenye chanzo ambacho kilikuwa ni Uislamu. Ni bora utangaze kwamba huna habari na 135
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Uislamu na uwe na hakika kwamba hakuna mtu atakaye kusumbua na kukusababishia matatizo. Leo misiba iko juu ya Waislamu ulimwenguni pote, ni kwa sababu ya dini yetu, Hivyo achana na Uislamu wenyewe na utakuwa salama kutokana na matatizo yote. Huu ushauri ambao wanasiasa wa Pakistan wanatupa kila siku kwamba lazima tuwe watu wa ki-Sekula na liberali; lazima tuache mambo yote haya ambayo wanachuoni wa dini wanayasema. Lakini mtu ambaye ametambua kabila la Karbala mara moja, hawezi kuliacha. Ni aina gani ya kabila hili? Kama watu hawa wasomi wangekuwepo katika mkesha wa Ashura katika Karbala na wakati Imamu (as) alipozima taa na kutoa maelekezo ya kuondoka kama mtu anataka kuondoka, basi kitu gani wangefanya watu hawa wasomi? Lakini kabila halikuwa kabila ambalo lingechukua fursa ya hali na mazingira ili kukimbia. Wakati taa ilipozimwa na kuwashwa tena, walisimama na kusema, â&#x20AC;&#x153;Ewe Husein! Hii ni moja ya maisha yetu, kama Allah angetufanya tuzaliwe mara elfu na kila mara tungekatwa vipande vipande bado tungekuwa tayari kutoa muhanga maisha yetu katika njia yako hii mara elfu.â&#x20AC;? Je, mtu yeyote anaweza kulitisha kabila hili na kulifanya likimbie? Na kabila halijaisha, bado linaendelea na mlango kwenye kabila hili uko wazi katika kila zama. Kila ardhi ni Karbala na kila siku ni Ashura; lakini kwa yule tu ambaye anajitokeza na kuifanya Ashura. Shahidi ni nani? Wakati tukifa katika hospitali au kwa ajali au kutokana na mazingira ya kiasili, ni kifo ambacho hutuzunguka na hutushinda. Lakini Shahidi ni mtu ambaye hatoi fursa kwenye kifo kimfike juu yake; anakwenda mbele ili kuangukia kwenye kifo. Wakati Kiongozi wa Mashahidi (as) alipoona katika ndoto kwamba msafara huu unaelekea kwenye kifo, wakati alipokuwa anapanda farasi alisoma:
136
hutushinda. Lakini Shahidi ni mtu ambaye hatoi fursa kwenye kifo kimfike juu yake; anakwenda mbele ili kuangukia kwenye kifo. Wakati Kiongozi wa Mashahidi (as) alipoona katika ndoto kwamba msafara huu unaelekea kwenye kifo, wakati alipokuwa anapanda MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) farasi alisoma: عون َ اج ِ إِنﱠا ِ ّ�ِ َوإِنﱠـا إِلَ ْي ِه َر “Sisi ni“Sisi waniAllah nanakwa Allah tutarejea.” wa Allah kwa Allah tutarejea.” Mtoto wake Ali Akbar (as) alitokeza mbele na kumuuliza sababu ya kusoma aya hii. Imamu (as) alisema kwamba nimemuona mjumbe katika ulimwengu wa131 ghaibu, alikuwa akiniambia katika ndoto yangu kwamba msafara huu unaelekea kwenye kifo na kifo kinakuja kuelekea kwenye msafara huu. Ali Akbar (as) alisema: Je, sisi hatuko juu ya haki? Imamu (as) alisema kwamba bila ya shaka sisi tuko katika njia sahihi. Ali Akbar akasema: basi haileti tofauti yoyote iwapo kifo kitatuangukia au tunaanguka juu ya kifo. Mashahidi wa Karbala hawakutoa fursa na muda kwenye kifo kuwaangukia juu yao, kila mmoja alitembea kwa miguu yake kuelekea kwenye kifo. Leo Mashahidi bado wako hai na hivyo imethibitika kwamba kifo hakiwezi kuwauwa, kwa kweli wameuwa kifo, hata baada ya miaka 1400 kumbukumbu la Karbala bado linaendelea, kifo kimeshindwa kuwauwa; ni Shahidi ndiye ambaye anauwa kifo. Ni Shahidi ambaye huuwa kifo na kuipa jumuiya uhai. Leo maisha yetu ni kwa ajili ya matendo ya Mashahidi hawa wa Karbala; kama wasingekiuwa kifo, tusingekuwa hai leo. Leo kama imani, nafsi na mioyo yetu iko hai ni kwa sababu ya juhudi za Mashahidi hawa. Mashahidi hawa pia ni bora mno na wenye kuheshimika kiasi kwamba Imamu Husein (as) alisema kwamba masahaba wangu hawa hata masahaba wa babu yangu, baba yangu na wa kaka yangu hawakuweza kuwa na ubora wa hali ya juu kama huu. Wale masahaba wenye heshima ya hali ya juu sana walijitokeza na kutoa maisha yao katika njia hii. Walikuwepo viongozi wa 137
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
makabila kama Habib ibn Mazahir na Zuhair ibn Qain. Walikuwepo baadhi ambao walikaribishwa kwenye kabila la Karbala, lakini wale ambao walikuwa mahiri na hawakutambua hadhi ya Shahidi, kama Ubaidullah ibn Hurr al-Juhfi hawakuitikia mwito huu, lakini wale ambao walikuwa na utambuzi wa njia hii ya Husein ibn Ali (as); yaani Habib ibn Mazahir walijitokeza kuitikia mwito wa Kiongozi wa Mashahidi (as). Wakati Habib ibn Mazahir alipopokea barua ya wito kutoka kwa Imamu Husein (as), alimjaribu mke wake kwa kumtaka ushauri kama anamruhusu kwenda. Habib (as) alimuuliza mke wake kama anaweza kuishi bila yeye, kama anaweza kuwaangalia watoto yeye mwenyewe na kama atavumulia shida zote za kila siku ambazo zitamfika wakati akiwa yeye hayupo. Mke wake akamjibu kwamba kama analeta visingizio ili asiende basi yuko tayari kwenda yeye mwenyewe badala yake. Hiki kilikuwa ni kiwango cha utambuzi wa njia ya Husein (as) ambacho watu hawa walikuwa nacho, ambao walikuwa hawajali kitakachotokea kwao na kwa familia yao baada ya kutoa maisha yao katika njia ya Allah. Pengine alikubali kwa kuwa alikuwa mke wa Habib, lakini ni vipi kuhusu wakati Habib alipomwambia mtumwa wake kumsuburi nje ya Kufa kwa sababu ya mazingira ya wakati ule. Habib alichelewa kwa muda kiasi mtumwa yule alishikwa na wasiwasi. Yeye alinong’oneza kwenye masikio ya farasi kwamba: “Kama Habib hawezi kureja, basi nipandishe mgongoni mwako na unipeleke huko nikamsaidie madhulum Husein (as). Wakati Habib (as) aliposikia maneno haya ya mtumwa wake, aliomboleza na akasema: “Ewe Husein! majaaliwa yako yamefikia kwenye hatua hii kiasi kwamba hata watumwa wanakuonea huruma?” Kisha Habib (as) aliondoka na mtumwa wake kuelekea Karbala. Imamu Husein aligawanya bendera kuwapa viongozi wa vikosi vya jeshi lakini aliweka bendera moja kando. Wakati masahaba 138
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
walipouliza sababu ya kushikilia bendera hiyo, Imamu (as) alisema kwamba mmoja wa wasidizi wangu anakuja kutoka Kufa. Masahaba wake (as) wakasema watu wa Kufa ni wasaliti basi mtu kutoka Kufa atakuja kwa ajili ya kutusaidia? Imamu (as) akasema kwamba: “Mtu huyo anayekuja sio msaliti, ni sahaba wangu mwaminifu.” Wakati Habib (a) alipowasili na kukutana na msafara huu, mara moja alijidondosha yeye mwenyewe kutoka kwenye farasi na kuanguka chini kwenye mchanga na kumsalimu Imamu Husein (as). Imamu Husein (as) akamsifia Habib (a) kwa kufuata njia hii ngumu. Wakati Zainab (as) ndani ya hema aliposikia kwamba kuna mtu aliyekuja, aliuliza kuhusu mtu huyo. Wakati alipoambiwa kwamba ni Habib ibn Mazahir ndiye aliyekuja kutoka Kufa kutusaidia, alimwambia mtumwa kupeleka ujumbe kwa Habib kwamba “Ewe Habib! Bint wa Zahra anakutumia salamu kwa kuja kumsaidia masikini Imamu aliyetengwa katika mazingira magumu mno.” Wakati Habib aliposikia ujumbe ule, alianza kupiga kichwa chake na kusema: “Iko wapi hadhi yangu ya kuwa mtu wa chini wakati ambapo hadhi ya binti wa Zahra (as) ni ya juu mno; na wakati kama huu umefika ambapo binti wa Zahra (as) ananitumia salamu mimi?” Hii ni hadhi na cheo cha Shahidi, wakati akijitokeza mbele katika njia ya Imamu Husein (as) ili kutoa muhanga maisha yake anakuwa mwenye haki ya kupokea salamu kutoka Ahlul Bayt (as).
139
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Tisa KUTOKUELEWA KUHUSU MASHAHIDI
A
llah alitaja nukta ambayo kwamba kuna uwezekano na kwa kweli pia hutokea kwamba baadhi ya watu huenda wakawa waathirika wa mashaka na mitazamo binafsi kuhusu kifo cha shahidi na Mashahidi. Tafsiri ambayo Qur’ani imetumia “Na usiwadhanie kabisa” Mashaka haya, wasiwasi na utata mlionao katika akili zenu kwa Mashahidi lazima ufafanuliwe. Kuna aya nyingine nyingi kama hii katika Qur’ani na kundi hili la aya hutumika katika matukio wakati mwanadamu anapoonekana kama mwathirika wa kutoelewa. Madhumuni ya aya hizi ni kusahihisha kutoelewa kwake, watu huwa waathirika wa kutoelewa huku kwa sababu ya ujinga wao, uchanga, uvumi, unajisi, maslahi binafsi, mahusiano haramu na sababu nyingi nyingine. Jumuiya ya Mitume (as) pia walipata kuwa waathirika wa maendeleo ya kutokuelewa kama huku.
9. 1 Kutoelewa kuhusiana na Mitume
Q
ur’ani Tukufu imejadili kuhusu kutoelewana huku ambako jumuiya hapo kabla walikuwa nako kuhusu Mitume wao (as). Umma wa Nabii Hud (as) walijenga kutoelewa kwingi kwa namna hiyo kuhusu yeye (as) na walimtupia shutuma nyingi zilizo chafu na za kiuovu. Qur’ani Tukufu ilitaja kuhusu hatua hii wakati jamii ya Nabii Hud (as) haikujizuia hata kutokana na kumuita mwendawaz140
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
imu na mpumbavu. Pamoja na ukaidi wote na bila aibu walimwambia kwamba kwetu unaonekana ni mpumbavu. Ama kuhusu Nabii Shuaibu (as) vilevile jamii yake walikuwa waathirika wa kutoelewa tofauti na kwa matokeo yake walimshutumu kwa aina mbalimbali za shutuma. Walifikia kiasi cha kumwambia kwamba kama sio kuwa na heshima na kabila lako na familia yako tungekufukuza kutoka kwenye jumuiya yetu kwa vile hatukupendi kabisa. Watu wa Firaun walianza kumuita Nabii Musa (as) mchawi na wachawi wengine waliposhindwa kwa miujiza ya Musa (as), walirudi nyuma na wakasema kwamba Musa (as) ni mkubwa wa wachawi wote. Jumuiya ya watu wa Mtukufu Mtume (saww), washirikina wa Makka na wanafiki wa Madina walikuwa ni waathiriwa wa kutoelewa kwa namna nyingi mbalimbali kuhusu yeye (saww). Qur’ani Tukufu imekutaja kwamba kutoelewa kwingi kulikuwa ni kule kwa Mtukufu Mtume (saww) kutoka kwa jamii yake. Walimlaumu na kumshutumu na kumhusisha na mambo yasiofaa. Wakati mwingine walisema Yeye (saww) ni mshairi. Kwa neno Mshairi hapa hawakuwa na maana ya neno halisi; ilikuwa ni dhihaka kwa mtu ambaye hatumii akili zake na huishi katika ulimwengu wa kuwazika na njozi, hivyo huwa ana matatizo ya kiakili. Wakati mwingine wanamshutumu kuwa ni mchawi kwa sababu maneno ya Mtume (saww) yalikuwa yanaacha athari isiyo na kifani kwenye mikusanyiko ya watu na hata watu walio wabaya zaidi walikuwa wakihisi uzito wake. Qur’ani Tukufu imelitaja hili kwamba wakati Mtume (saww) alipokuwa anasoma Qur’ani; Jini mmoja alikuwa anapita nje na alisimama. Alishangazwa na kisomo kile na wakati alipochelewa kufika walipokusanyika wenzake aliwaambia kwamba leo nimesikia maneno ambayo yalinifanya nisimame na kuyasikiliza. Mtukufu Mtume (saww) alikuwa ana dhati yenye nguvu na maneno ambayo huwafanya watu washikwe na mshangao. Shutuma nyingine 141
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
moja ambayo walikuwa wakimshutumu nayo Mtume (saww) ni kwamba yeye (saww) alikuwa mwendawazimu (Mungu aepushie mbali). Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani ilimlinda Mtume (saww) kwamba shutuma zote hizi ambazo zinatolewa na wajinga hawa na watu wapumbavu kama hawa hazina msingi na huthibitisha utakatifu wa Mtume (saww).
9.2 Sababu ya Kutoelewa
S
ababu kwa ajili ya shutuma hizo na kutoelewa juu ya Mtume (saww) na watu wengine kama huyo ni kwa sababu wakati watu wanapotembea juu ya njia mahususi ya chaguo na matakwa yao wenyewe, na kisha Mtume akaja ambaye hayuko tayari kutembea katika njia hiyo, badala yake akawasilisha njia tofauti na kuwashawishi watu kuacha njia yao na watembee katika njia hii ya Mungu. Wakati watu wanapoona mambo kama hayo yaliyo nje ya njia huanza kujenga mashaka kuhusu watu hawa. Kama kuna soko la biashara ambako bidhaa haramu huuzwa, ambako faida hupatikana, ambako mapatano yako juu ya misingi ya uwongo na ulaghai; na kisha akaja mtu ambaye ni mwaminifu na akajizuia kufanya yote haya, watu wanakuwa waathirika wa mashaka na kutoelewa kuhusu mtu huyo. Mtu ambaye hakubaliani juu ya faida ya maelfu yanayopatikana kwa njia ya uwongo na ulaghai, na akaridhika na mapato kidogo ya ukweli, watu wataanza kuwa na mashaka na busara na kiwango chake cha akili. Humchukulia mtu kama huyo kama mwendawazimu ambaye hafuati njia zao za mapato na kupata hasara sana. Mazingira ya washirikina yalikuwa kama yalivyotajwa katika Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani kwamba walikuwa wakitengeneza masanamu kwa mikono yao na kisha kuyaabudu. Hii ilikuwa ni jamii ambayo ilikuwa imelalia kabisa kwenye tamaa, uchu na matamanio. Katika jamii hii mtu 142
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
safi anazaliwa ambaye haendi kwenye matamanio, uchu, tamaa na mambo ya haramu. Kwa kweli Mtume (saww) anawalingania watu kwenye haki, kwenye dini, uaminifu, ukweli na unyofu. Ni dhahiri kwamba wakati mtu akiondoka kwenye njia ya kawaida ya watu, basi wale ambao walikuwa wakifikiria njia zao za batili kuwa sahihi wanakuwa waathirika wa kutoelewa na mashaka kuhusu mtu huyu. Matokeo yake wakaanza kumshutumu Mtukufu Mtume (saww) kwa uwenda wazimu. Katika njia kama hiyohiyo kundi moja mjini Madina lilijenga kutoelewa kuhusu Mashahidi. Aya ya Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani huanza na ufafanuzi huu ambapo katika hili huelekeza suala hili ambalo hufanana na suala la kukua kwa kutoelewa kuhusu Mitume (as), Mawalii wa Allah na watu wengine wakubwa na wenye kuheshimika.
9.3 Watu wa Damascus (Sham) â&#x20AC;&#x201C; Waathirika wa Propaganda
U
bigwa wa watu wa Kufa ulikuwa kwamba walikuwa wasaliti na waoga, wakati ambapo watu wa Damascus (Sham) walikuwa na tatizo la kuwa waathirika wa haraka sana wa propaganda ya uwongo. Kama mtu akiwa anawatisha watu wa Kufa wakati wa zama za Husein (as) walikwa mara moja wanapatwa na hofu na hivyo licha ya wao wenyewe kumkaribisha Imamu Husein (as) hawakumsaidia, kwa sababu punde Ubadullah ibn Ziad alipowasili Kufa waliogopa. Walimuacha kiongozi na mgeni wao akiwa ametengwa kwa sababu tu ya woga. Wakati jamii inapokuwa waathirika wa woga basi huacha kila kitu; huacha hata nyumba zao na kukimbia. Mtu mmoja alikuwa ananukuu kwamba mjini Karachi kuna matukio mengi ya wizi wa simu za mkononi; kulikuwepo na tukio moja ambapo mtu mmoja 143
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
alishambuliwa kwa bunduki na akaambiwa kuisalimisha simu yake, mbali na kutoa tu simu yake, aliogopa kiasi kwamba alitoa simu yake, funguo za gari lake na kisha akakimbia zake. Walikuwa wanataka tu simu na mtu huyu kwa hiyari yake mwenyewe kwa sababu ya woga vilevile alitoa gari lake ambalo walikuwa hawakulitaka kutoka kwake. Hivyo woga ni kitu ambacho kwacho unaweza kuamuru kazi ya aina yoyote ifanywe na mtu kwa kumtisha tu. Unaweza hata kumfanya mnyama afanye kitu na kufanya matendo kinyume na asili yake kwa sababu tu ya woga. Utakuwa umeona wanyama wa sarakasi; ni wanyama wakali wa mwituni wenye uwezo wa kummeza mtu kwa mitafuno michache tu. Lakini kwa hofu tu na woga wa viboko kutoka kwa mwanadamu, wanyama hawa wakali huonekana kama paka wenye woga. Woga ni kitu ambacho hata wanyama wakali kwa asili wanaacha asili na tabia yao ya ukali na ukatili. Kwa kutengeneza mazingira ya hofu unaweza kuwaondoa watu kutoka kwenye mwelekeo wa dini, mwelekeo wa kuwatetea wanawake, na hiki ndicho kilichotokea kwa watu wa Kufa. Ubaidullah alitengeneza hofu katika nyoyo zao na kwa ajili ya hofu hii waliacha dini yao, walimuacha mgeni wao waliyemuita wenyewe akiwa ametengwa na waliacha maagano yao yote na madai waliyokuwa nayo (yaani, imani) kwa Imamu wao. Hivyo hofu inaweza kuondoa kila kitu kutoka kwa mwanadamu na kumtupa katika shimo hilo la udhalili ambamo humo hawezi kutoka nje maishani mwake. Mtu mwoga na aliyehofishwa hakosekani katika tendo lolote la hiana na usaliti kwa sababu amejitumbukiza katika woga. Wakati woga ukiingia kwenye simba, basi simba husahau kwamba yeye ni mnyama mkali na huanza kucheza kama kima kwa maelekezo ya mwanadamu mnyonge. Simba anajulikana kama mfalme wa msituni na wanyama wote wanamuogopa. Kama wanafunzi wake kutoka kwenye ufalme wake watakuja kwenye 144
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
sarakasi hii watacheka wakati wakiangalia hali hii ya simba ambaye anacheza, akicheza mchezo wa sarakasi, yote haya kwa maelekezo ya mwanadamu kwa ajili ya kipande cha nyama na woga wa kiboko kinachopeperushwa. Simba huyo anashangiliwa na watazamaji na kuwafanya wapige makofi kwa uchezaji wake. Hili ni somo la kuchukua kutoka kwenye mchezo huu wa sarakasi kwamba woga unaweza kumshusha chini kiumbe kwenye kiwango hiki cha chini cha udhalili. Woga humuondolea mbali mwanadamu dini yake, hadhi yake, heshima yake na kumleta kwenye milango ya usaliti, ulaghai na khiana. Leo viongozi wa Pakistan hawajiepushi na usaliti na ulaghai wowote ule kwenye Umma, dini na nchi kwa kuelekezwa mara moja tu na Marekani. Popote unapoona pana woga utaona pia usaliti na matendo ya khiana. Watu wa Kufa, maana yake ni wale Waislamu waoga, wenyeji waoga, na waoga wenye kutegemewa wa Imamu. Wale ambao huendelea kunong’ona “Al Ajal Al Ajal” (njoo haraka, njoo haraka) lakini kisha wanamuacha Imamu wao akiwa ametengwa kando na kwa kweli wakawa wanawasaidia maadui na vilevile hujitokeza kukabiliana na Imamu wao. Unyonge uliokuwepo katika jamii ya Damascus (Sham) ulikuwa kwamba wao walikuwa wadhaifu sana kwa masikio (yaani, kuamini taarifa zisizothibitishwa). Qur’ani imetaja kwamba watu wa jamii inayotawaliwa na Wafalme na Madikteta watakuwa waathirika wa matatizo fulani. Udikiteta hauishii tu kwenye mabaraza ya mahakama za madikiteta; huacha athari zake kwenye jamii pia. Athari ya Firaun ilikuwepo pia kwenye jamii yake. Aliifanya jamii yake kuwa nyepesi mno na yenye woga. Fikra zao zilikuwa duni mno, tabia zao zikawa mbovu na matendo yao yakawa ya kufedhehesha mno. Hii ni moja ya athari za udikiteta unaotawala jamii. Kama vile hali ya hewa ilivyo na athari ya joto na baridi juu ya watu, halikadhalika mfumo wa utawala pia una athari juu ya watu. Kama mfumo wa utawala ni 145
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
wa Wilayat au Imamat basi tabia na mwelekeo wa watu ni tofauti. Halikadhalika, kama kuna demokrasia watu wana saikolojia na fikra tofauti; na kama kuna udikteta basi pia ni tofauti. Sio kwamba ile mifumo ya utawala inaendelea kubadilika na isingelikuwa na athari juu ya watu. Kuna hadithi ambayo inasema kwamba; watu hufuata dini ya Wafalme wao. Katika muundo wake wa wazi magavana wamekaa ndani ya majumba yao ya fahari lakini utawala wao, fikra zao, matendo yao na utendaji wao huacha athari juu ya watu na kuamua tabia ya watu. Kwa ujumla watu ambao hujisalimisha kwenye utawala wa kidikiteta ni duni na wamedhalilika; na kwa ajili yao Qur’ani imetumia istilahi kama “Khafif”, maana yake wale wanaokubali udikiteta. Wanakubali kuishi maisha yao chini ya mwamvuli wa madikiteta na wanakaa na kukubaliana na madikiteta na wafalme. Katika jumuiya kama hiyo watu makini hawazaliwi; jumuiya yote huwa duni na dhalili. Firaun alitengeneza jumuiya duni na hata watu makini na wasomi wanafukuziwa kwenye udhalili. Moja ya athari mbaya za utawala wa udikteta juu ya saikolojia ya watu na jamii ni huu uduni wa bila kujali baadhi yao kuwa wasomi, wanaume au wanawake, vijana na hata watu wa dini. Kama unataka kusoma zaidi juu ya athari za mfumo juu ya jamii basi rejea kwenye chapisho letu la awali “The Role of Women in the System of Wilayat”. (Jukumu la wanamke katika mfumo wa Wilayat) Jamii ya Damascus (Sham) wakati wa kipindi hicho ilifanywa duni na dhalili na utawala wa kidikiteta. Ilkuwa ni matokeo ya athari ya udhalili huu kwamba walikuwa dhaifu kwenye masikio na hivyo rahisi kuathirika kwa uwongo wowote wa propaganda. Waliamini maneno ya uvumi na kadhia nyingi zimesimuliwa na kuandikwa katika historia kuhusiana na suala hili. Siku moja mjumbe wa Amirul Muminin (as) kutoka Kufa alikwenda Damascus kupeleka ujumbe na ngamia wake alikamatwa na 146
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
mtu mmoja kutoka Damascus kwa madai kwamba ngamia huyo alikuwa wake na kwamba aliporwa kutoka kwake katika vita vya Siffin na mtu huyu mjumbe wa Ali (as). Mabishano yalianza kati ya watu hawa wawili na suala hili lilikwenda kwenye baraza ya mahakama ya Muawiyah. Watu waliitwa, kesi ilisikilizwa na hatimaye uamuzi ulifanywa na mtu yule wa Damascus akapewa ngamia yule. Yule mjumbe kutoka Kufa akapinga na akataka angalau mtu yule ataje jinsia ya ngamia yule. Mdai yule wa Damascus akasema ngamia aliyempoteza alikuwa wa kike wakati ambapo aliyekamatwa wakati ule ni wa kiume. Yule mjumbe kutoka Kufa alisema kwamba inaonekana wazi kwamba ngamia huyu ni wa kiume wakati ambapo ngamia aliyempoteza mtu huyu kule Siffin ni wa kike, basi vipi iwe kweli kwamba ngamia huyu ni wake? Gavana aliita idadi kubwa ya watu kwenye baraza na walikuwepo wanachuo, wasomi, wanaume, wanawake na makundi yote ya watu kutoka Damascus. Walitakiwa kutoa ushahidi juu ya jinsia ya ngamia huyu aliyeko mbele yao. Wote kwa pamoja walisema kwamba ni wa kike (wakati ambapo ngamia aliye mbele yao kwa uwazi ni wa kiume). Gavana huyu wa Damascus alimuita mjumbe yule kutoka Kufa na akamwambia aende apeleke ujumbe huu kwa Imamu Ali (as) kwamba ametayarisha jeshi kubwa kupambana naye (as), gavana ambaye kama akitangaza ngamia wa kiume kama wa kike, basi licha ya kuwa na macho hawaamini macho yao bali wanaamini juu ya maneno ya mtawala wao. Kila kibaraka wa madikiteta yuko kama hivi kwa sababu tu wamewafanya watu wa jumuiya zao duni na dhalili. Kama hali ilivyo leo kama mtawala akisema hatuna chaguo lingine la kuiokoa nchi, Umma unainamisha vichwa vyao na kukubali hilo. Ni sawasawa na suala hili la ngamia, ambaye amesimama mbele yao lakini kwa vile mtawala amesema ni ngamia jike wanalikubali hilo. Kama watawala hawa wanapanga kuuzamisha Umma wote, watajitokeza tu mbele 147
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
na kuwaambia kwamba hiki ndicho wanachotaka kufanya na ni kwa faida ya Umma, Umma huu uliodhalilika hulikubali hili bila kufikiri. Hizi ni dalili za Umma ulio duni na kudhalilika na moja ya athari za majanga ya kuishi chini ya utawala wa kidikteta. Hii ndio iliyokuwa sababu kwamba watu wa Damascus walikuwa duni na walio dhalilika, wakati ambapo watu wa Kufa walikuwa waoga na wasaliti wa Imamu wao. Wakati Umma huu wa Damascus walipopata habari za kuuawa kishahidi kwa Amirul Muminin (as), waliuliza kuhusu sehemu aliyouliwa. Wakati waliposikia kwamba Ali (as) aliuawa ndani ya msikiti, walishangazwa na wakasema Ali (as) ana nini cha kufanya na msikiti, kwa nini Ali (as) aingie msikitini. Hii ni kwa sababu ya propoganda iliyofanywa huko Damascus kwa miaka kadhaa kwamba Amirul Muminin (as) haswali. Walishangazwa kusikia kwamba Ali (as) aliuawa ndani ya msikiti kwa sababu msikiti ni sehemu ya kufanyia ibada na Ali (as) ana kitu gani cha kuhusiana na Swala. Kama leo pia baadhi ya wapenzi wajuzi wa Ali (as) hawaingii msikitini kwa sababu wanasema msikiti ni sehemu ya mauaji ya Bwana wao Ali (as)). Wakati Umma ukiwa umeathiriwa na uduni kwa urahisi kabisa wanaweza kudanganyika kwa mbinu hizi za propoganda za uwongo na uvumi. Kama tujuavyo kutokana na historia kwamba walitumia mbinu hizi na kiongozi makini, shujaa, mwenye kuona mbali kama Amirul Muminin (as) alipatwa na matatizo mengi. Miongoni mwa matatizo ambayo Amirul Muminin (as) aliyoyapata mojawapo ilikuwa kwamba alikuwa anapambana na jumuiya ambayo ilikuwa na udhaifu wa masikio, ambao ni rahisi kunaswa na propoganda na uvumi. Hii ni sawasawa na ambacho leo kinafanywa na vyombo vya habari. Wanachukua fursa kutokana na fedheha na udhalili wa watu. Wakati Umma unaendelea kusumbuliwa na matatizo madogo ya 148
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kawaida ya maisha basi watu wanaacha kufikiri kuhusu maendeleo yao na maendeleo ya jumuiya na taifa.
9.4 Propaganda dhidi ya Mashahidi mjini Madina
K
atika Madina mbinu hizi hizi zilitumika na uvumi ukaenezwa dhidi ya Mtume (saww), Ahlul Bayt (as) na masahaba wa Mtume na kuhusu Mashahidi wa Uislamu. Kulikuwa na kundi ambalo lilikuwa dhaifu sana juu ya masikio kiasi kwamba kama kitu chochote kingesambazwa katika jina la mtu yeyote walikuwa wakikubali kuwa ni kweli. Zipo aya nyingi ambazo zilizoteremshwa ili kuwakataza kufanya mambo kama hayo. Moja ya aya ambayo iliteremshwa kuhusiana na kadhia ambako mtu mmoja alitumwa na Mtume (saww) kwenda kwenye kabila fulani ili kukusanya Zaka. Wakati watu wa kabila lile walipopata taarifa kwamba mwakilishi wa kipenzi Mtume wao (saww) anakuja kuwatembelea, walipatwa na hamasa na walifanya maandalizi yote kwa mujibu wa utamaduni wao wa Kiarabu na taratibu za kikabila ili kumkaribisha kwa shangwe. Walitoka nje ya kijiji wakiwa wamepanda farasi, na nguo mpya na panga zikiwa zimefutwa kwa ajili tu ya shamrashamra za mapokezi ya kitamaduni. Mwakilishi huyu wa Mtume (saww) alikuwa mtu mwenye wasiwasi na mwoga, mara tu alipoona farasi, panga na watu alidhania kwamba watu wale walikuwa wanataka kumuuwa. Mara moja aligeuza farasi wake na kurudi Madina. Alikwenda kwa Mtume (saww) na kusema kwamba watu wa kabila lile wameasi, hawaamini juu ya dini na kwako wewe kama kiongozi wao; wamemshambulia na kwa shida kubwa aliweza kuokoa maisha yake. Wakati habari hii ilipoenea miongoni mwa Waislamu waliopo Madina, wale Waislamu wenye mihemuko na hisia kali walikasiri149
mapokezi ya kitamaduni. Mwakilishi huyu wa Mtume (saww) alikuwa mtu mwenye wasiwasi na mwoga, mara tu alipoona farasi, panga na watu alidhania kwamba watu wale walikuwa wanataka kumuuwa. Mara moja aligeuza farasi wake na kurudi Madina. Alikwenda MSHUMAA kwa Mtume(Shahidi (saww) na na kusema kwamba watu wa kabila Kifo cha Kishahidi) lile wameasi, hawaamini juu ya dini na kwako wewe kama kiongozi wao; wamemshambulia na kwa shida kubwa aliweza kuokoa Wakati habari hii ilipoenea miongoni ka.maisha Damuyake. yao ilikuwa inachemka; walipandwa namwa moriWaislamu wa hali ya waliopo Madina, wale Waislamu wenye mihemuko na hisia kali juuwalikasirika. sana na wakajiandaa ajiliinachemka; ya mapambano. Walikuwa Damu yao kwa ilikuwa walipandwa na morisasa wanasubiri tu Mtume (saww) atoe amri ya mapambano ili kwamba wa hali ya juu sana na wakajiandaa kwa ajili ya mapambano. waweze kuliangamiza kabila lile. ni wakati aya hii Walikuwa sasa wanasubiri tu Huu Mtume (saww)ambapo atoe amri ya ilimapambano ili kwamba waweze kuliangamiza kabila lile. Huu ni teremshwa: wakati ambapo aya hii iliteremshwa:
$JΒöθs% (#θç7ŠÅÁè? βr& (#þθãΨ¨t6tGsù :*t6t⊥Î/ 7,Å™$sù óΟä.u™!%y` βÎ) (#þθãΖtΒ#u™ t⎦⎪Ï%©!$# $pκš‰r'¯≈tƒ ∩∉∪ t⎦⎫ÏΒω≈tΡ óΟçFù=yèsù $tΒ 4’n?tã (#θßsÎ6óÁçGsù 7's#≈yγpg¿2 “Enyi ambao mmeamini! Akiwajia fasiki na habari yoyote, ichunguzeni, msije mkawasibu watu kwa kutojua, na mkawa wenye kujuta kwa mliyoyatenda.” (Sura Hujurat: 6). 143
Aya ilikuwa inasema kwamba kama muovu, mwoga, mwongo na mtu mnafiki akieneza habari miongoni mwenu kwanza ichunguzeni habari hiyo, ili isije mkaishia katika kushambuliana kwa ajili ya ujinga na baadaye wakati mkija mkitambua kosa lenu mtaona aibu. Hivyo wakati muovu anapoeneza habari miongoni mwenu basi kwanza chunguzeni kuhusu usahihi wa habari hiyo na kama ikionekana kuwa sahihi basi mzungukeni adui lakini ikiwa sivyo basi mlaanini mtu huyo. Mwambieni kwamba kila siku unaleta taarifa za uwongo na kueneza uvumi ambao unavuruga amani, mshikamano wa watu, hali yao ya kiroho na kijamii. Aya inalaani kitendo kama hicho. Mjini Madina walieneza sintofahamu nyingi kuhusu Mashahidi. Hili lilikuwa kundi moja ambalo lilikuwa halioni watu hawa wanouliwa katika vita kama Mashahidi, bali badala yake walikuwa na mawazo na kueneza habari hii kwamba Mashahidi hawa waliuawa kutokana na ujinga wao wenyewe. Inahitaji kusisitizwa mara ny150
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ingine hapa kwamba aina hii ya tuhuma na uvumi ilienezwa pia dhidi ya Mitume wengine zamani na vilevile dhidi ya Mtukufu Mtume (saww) kwamba alikuwa mwendawazimu, mchawi na mshairi. Walikuwa wakitoa propaganda hii ya uwongo kwamba kwa ajili ya ujinga wao Mashahidi hawa walitoa maisha yao. Upumbavu huu waliokuwa wanaurejelea ulikuwa kwamba wakati tulipokuwa tukienda kwenye uwanja wa mapambano tulikuwa tukiwanasihi na kuwashauri kwamba mtauawa. Tulikuwa tukiwaambia kwamba wake zenu watakuwa wajane, watoto wenu watakuwa yatima, hakuna atakayeachwa nyuma kuwaangalia, lakini licha ya ushauri wote huu hawakutusikiliza. Walikuwepo watu waliokuwa na kasumba ya kiutabiri katika kila zama ambao kwamba akili zao zilikuwa tu kuthibitisha kwamba tabiri zao zilikuwa sahihi. Wakati bendera ya Mapinduzi ya Kiislamu ya Iran ilipoanza kupepea wanajimu hawa ambao ni Waislamu tena Waislamu Mashia walitabiri kwamba mapinduzi haya hatimaye yatashindwa. Leo wakati wanapata habari za Marekani za kutishia kuishambulia Iran, wanajimu hawa wanakaa na kalamu zao kutabiri tarehe na kuwa na furaha kwamba utabiri wao wa kushindwa kwa Mapinduzi ya Kiislamu unatokea kuwa kweli. Furaha yao ni kuhusu maneno yao ya utabiri kuwa yanakuwa kweli, kwamba haya tumeyasema sana kabla kwamba Mapinduzi haya hayatafanikiwa. Nia yao ni kuthibitisha mwelekeo wao wa kiutabiri kuwa ni sahihi. Wakati Mtume (saww) alipokuwa anatangaza vita, Mujahidina walikuwa wamezoea kuvaa nguo zao za vita na kujitayarisha, wanafiki hawa walikuwa wakikaa na kueneza habari za kuwazuia kwa hoja dhaifu kwamba mtauawa na familia zenu zitataabika daima. Mujahidina walikuwa wakienda na kwa bahati nzuri baadhi yao walikuwa wanapata kifo cha kishahidi. Baada ya kupata taarifa za kifo cha kishahidi, wanafiki hawa waliita vikao na kutangaza 151
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwamba mtu huyu aliyeuawa kishahidi ilikuwa ni kwa ajili ya upumbavu wake mwenyewe, lau angetusikiliza asingeuawa. Katika vita vya Uhud kosa lilitokea lililofanywa na kikundi cha wanajeshi. Kulikuwepo na kikundi kilichopelekwa juu ya mlima ili kulinda mashambulizi kutoka upande mwingine. Wakati mapambano yalipokuwa yanakaribia kuisha walishawishika kwa ngawira, hivyo waliondoka kwenye lindo lao na wakashuka chini ya mlima ili kukusanya ngawira. Adui huyu mjanja aliitumia fursa hii na akashinda vita hivi. Baada ya vita hivi wanafiki wakaita tena mkutano mjini Madina na wakasema kwamba chochote kile ambacho kimetokea ni kwa sababu hawakusikiliza ushauri wetu. Tulikuwa tukiwapa ushauri wa kitaalamu lakini hawakutusikiliza na adhabu hii wameipata kwa fidia ya kutotusikiliza. Na pia hata walisema kumwambia Mjumbe wa Allah (saww) kwamba kama Yeye (saww) angesikiliza ushauri wao na kufuata utalaamu wao kadhia hii isingetokea. Walikuwa wanajiona wenyewe kama wataalamu wakubwa na wanajimu wanaoweza kutabiri mambo ya baadaye na kuwa kweli. Kuna watu kama hao ambao kazi yao ni kueneza ukatishaji tamaa na kuwavunja moyo wengine. Siku zote wanasema kuhusu baadhi ya matendo yajayo kwamba “hili haliwezekani,” “hili haliwezi kamwe kufanyika,” na kwamba wahusika wakubwa wa zama hawakuweza kulifanya hili basi vipi mtaweza kulifanya hili.” Nakumbuka wakati wa siku za shule kisa ambacho tulizoea kukisoma katika kitabu chetu kilichoitwa kama “Lilliput and Gulliver”. Hii ilikuwa jumuiya ndogo ya watu kimo cha kidole. Katika jumuiya hii ya watu kimo cha kidole mtu wa kawaida alitokea na alionekana kwao kama dubwana. Jumuiya hii ililichukulia hili kama changamoto ili kuliangamiza dubwana hili. Kuna watu wengi katika jumuiya hii waliowasilishwa katika kisa hiki, baadhi yao walikuwa mashujaa sana na wajasiri. Alikuwepo mtu mmoja katika kisa hiki ambaye alikuwa akiendelea 152
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kufanya kazi ya kuwavunja moyo na kuvunja ari yao. Hawa watu wa jumuiya hii ya “Lilliput” wanapanga kumwangamiza dubwana huyu wakati ambapo mtu mwingine anafanya kazi ya kuwavunja moyo na kuwavunja ujasiri wao. Alizoea kusema kwamba hili haliwezekani, lakini bado baadhi ya mashujaa hawa wadogo wa “Lilliput” walimdhibiti “Gulliver” na kumfanya mateka. Hata sasa mtu huyu wa kimo kidogo anaendelea kusema kwamba hili halitafanikiwa. Baadaye wakati “Gulliver” anakata kamba na kukimbia, mtu huyu anafurahi na anasema kwamba hili ndio ambalo nilikuwa ninasema. Hana wasiwasi juu ya kukimbia kwa adui yao badala yake anafurahia juu ya utabiri wake kuwa kweli. Hawa Lilliput walikuwa mbilikimo katika maumbile yao, lakini kuna baadhi ya mbilikimo ambao kwa akili, hawana akili iliyo sawa na ile ya ukucha wa dolegumba. Walikuja kwa Mtume (saww) ili kumpa ushauri, na pia ushauri ulikuwa ni ule wa kwamba wakati wowote adui anaposhambulia Madina lazima tuhame kutoka Madina. Walikuwa wakiupa jina mpango huu wa kukimbia kama Hijra na kuutetea kwa kusema kwamba kwa vile tumekwishafanya Hijra moja kutoka Makka kwenda Madina tunaweza kufanya Hijra nyingine. Wakati adui akija ndani ya Madina, wakapora mali zetu zote na wakaondoka Madina, basi kisha tutarudi. Hivyo, walikuwa wakisubiri siku ambayo Waislamu watapata hasara ili kwamba tutaweza kuwageukia na kuwakumbusha kuhusu utabiri wetu, ambao umetokea kuwa kweli. Wako wengi ambao wanangojea kwa hamu Marekani ishambulie Iran ili waweze kusema baadaye kwamba utabiri wao umekuwa kweli kwamba hakuna mapinduzi ya Kiislanu na serikali ya Kiislamu inayoweza kuanzishwa wakati wa kipindi cha ghaibu ya Imam (as). Leo wanazungumza kuhusu vitu hivi katika mikusanyiko na mikutano yao binafsi, lakini mara Marekani itakaposhambulia 153
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Iran watajitokeza na kuanza kuzungumza kuhusu hili kwa uwazi. Hawataona huzuni kuhusu vita vyovyote watavyoshindwa waumini; wanajali tu kuhusu kupiga ngoma za tabiri zao kutokea kuwa kweli kwamba hakuna serikali ya Kiislamu wakati wa ghaibu ya Imam (as). Hii ilikuwa uelewa mbaya kuhusu Mashahid ambao wameueneza katika jamii, kwamba Mashahid hawa walipotoshwa na Mtume na wakafanya upumbavu huu wa kuacha familia zao, watoto wao, biashara zao na kila kitu nyuma yao ili kutoa maisha yao katika njia ya Allah, walitengeneza hali ya hewa kwamba huu ulikuwa upumbavu ambao watu hawa wameufanya licha ya kutambua kwamba hakutakuwa na mtu yeyote atakayebakia kuwasomesha watoto wao, kulisha familia zao na kuwaangalia wazazi wao, lakini bado waliyatoa maisha yao. Watu hawa waliwasha moto mjadala huu na kuusambaza kwa kila mtu na walifanya bughudha kamilifu juu ya mashahidi. Chochote kile walichoweza kusema kwa ndimi zao chafu na ovu, walikisema dhidi ya Mashahid. Allah aliteremsha ayazao kwa Mtume (saww): chafu na ovu, walikisema dhidi ya Mashahid. Allah aliteremsha aya kwa Mtume (saww):
4 $O?≡uθøΒr& ! « $# ≅ È ‹Î6y™ ’Îû #( θè=ÏFè% ⎦ t ⎪Ï%©!$# ⎦ ¨ t⎤|¡øtrB Ÿωuρ ∩⊇∉®∪ β t θè%y—öãƒ Ο ó ÎγÎn/u‘ ‰ y ΨÏã ™í !$uŠômr& ö≅t/
“Na usiwadhanie kabisa wale waliouawa katika njia ya “Na usiwadhanie waliouawa katika ya Mwenyezi Mwenyezi kabisa Munguwale kuwa wamekufa, balinjia wako hai mbele Mungu ya kuwa wamekufa, bali wako hai mbele ya Mola wao wanaruMola wao wanaruzukiwa. (3:169) zukiwa. (3:169)
9.5 Tofauti kati ya upumbavu na kuwa na akili 154 Qur’an imeweka kigezo kwa ajili ya upuuzi na upumbavu. Sisi ni wathiriwa wa kutoelewa kwingi, kama vile vigezo vyetu juu ya kifo na uhai, heshima na udhalili, mafanikio na kushindwa haviko sahihi kwa sababu tumezielewa vibaya dhana hizi, Allah anasema kwamba ninyi ni waathiriwa wa kutokuelewa kumoja zaidi nako ni kuhusu
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
9.5 Tofauti kati ya upumbavu na kuwa na akili
Q
ur’an imeweka kigezo kwa ajili ya upuuzi na upumbavu. Sisi ni wathiriwa wa kutoelewa kwingi, kama vile vigezo vyetu juu ya kifo na uhai, heshima na udhalili, mafanikio na kushindwa haviko sahihi kwa sababu tumezielewa vibaya dhana hizi, Allah anasema kwamba ninyi ni waathiriwa wa kutokuelewa kumoja zaidi nako ni kuhusu upumbavu na akili. Hamjui ni nani anachukuliwa kama mwenye akili na mpumbavu ni nani. Wale ambao huhifadhi shilingi tano au anajali zaidi kuhusu kuokoa maisha yake na kuhusu ustawi wa familia yake hachukuliwi kama mwenye busara na akili kwa mujibu wa Qur’ani. Ni nani mwenye busara na akili kwa mujibu wa Qur’ani? Yule anayepita kwenye hadhara ya ibada ya Sanamu na hawi mjinga kwayo, hufanya mpango wa kuiangamiza, huingia ndani yake na kuyavunja masanamu na kisha huwapa changamoto waabudu masanamu na kwa ajili ya ujasiri wake wa vitendo anatupwa ndani ya lindi la moto, na wakati anakaribia kutua ndani ya moto, Jibril anakuja kumpa msaada, lakini anakataa kupokea msaada hata kutoka kwa Jibril. Mtu kama huyo anachukuliwa kama mwenye busara na akili kwa mujibu wa Qur’ani. Wale ambao hubakia wajinga kwa masanamu na hawayavurugi, wale ambao wanaishi maisha ya kutojali katika jamii ya maovu na hawajaribu Kuamrisha Mema na Kukataza Maovu, mtu kama huyu kwa mujibu wa Qur’ani ni mpumbavu na mwendawazimu, ni mtu asiye na akili. Qur’ani inasema yule ambaye anageuza uso wake mbali na madhehebu ya Ibrahim ni mwendawazimu na mpumbavu. Hivyo madhehebu ya Ibrahim ni njia ya Ibrahim, na mtu ambaye anaiacha njia hii ni mpumbavu. Mtu ambaye hukumbatia hatari fulani badala ya hatari isiyo hakikishwa ni mpumbavu. Ni kama iwapo mtu anajirusha kisimani 155
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ili kujiokoa kutokana na uwezekano wa kudumbukia katika shimo linalokuja katika njia yake. Mtu kama huyo atachukuliwa kama mpumbavu. Mtu ambaye anaogopa kuteleza kwenye ngazi na hivyo akaamua kuruka kutoka juu ya nyumba ni mpumbavu. Kuna baadhi ambao wanaogopa paka na mbwa, wana shurubu kubwa lakini hupiga mayoe wakati paka akija mbele yao. Utamuitaje mtu kama huyu ambaye anaogopa panya mdogo? Mtu mpumbavu ni yule ambaye hajui njia sahihi kwa ajili yake ni ipi, ambaye hajui chema ni kipi na kiovu ni kipi kwake, mtu ambaye hawezi kuchagua hatari yenye madhara madogo kati ya hatari mbili. Imamu wetu wa saba (as) aliulizwa kuhusu mtu mwenye busara. Yeye (as) alisema kwamba mtu mwenye busara sio yule anayechagua njia nzuri kati ya njia mbili za wazi zilizoelekezwa, kuwa moja ni nzuri na nyingine ni mbaya (ovu). Mtu mwenye busara ni yule ambaye wakati akikabiliwa na njia mbili zenye matatizo, hatari na hasara, huchagua ile yenye hasara na hatari ndogo. Hii ni dalili ya ujuzi na akili. Vivyo hivyo kunapokuwepo na njia mbili nzuri, mtu mwenye busara atachagua ile yenye manufaa zaidi. Mtu ambaye anaweza kuuza mazao ya thamani ya shilingi tano kwa shilingi kumi na tano hana busara. Alikuwepo mtu ambaye alikuwa na watoto wawili wa kiume, alieleza kwamba mmoja wa watoto wake ni mpumbavu na mwingine ana busara. Alisema kwamba mtoto yule mwenye akili anaweza kuuza bidhaa za Shilingi 2,000/= kwa Shilingi 4,000/= wakati yule mpumbavu huuza bidhaa za Shilingi 4,000/= kwa Shilingi 2,000/= na pia hizo Shilingi 2,000/= huzitoa sadaka na kurudi nyumbani mikono mitupu. Chunguza na Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani uone ni yupi ana akili na yupi ni mpumbavu. Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani inasema kwamba mtu ambaye anaiacha njia ya Ibrahim ni mpumbavu. Njia ya Ibrahim sio njia ya upumbavu, uzembe na kutojali, Allah anatuita kwenye Hijja pamoja na madhumuni na sio kuhusu vibao vya marumaru na vigae au kununua bidhaa za Kichina 156
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwa ajili ya zawadi. Mwito wa Hijja ni kukufanya wewe kuwa kama Ibrahim. Kama anavyosema Allama Iqbal kwamba ulimwengu huu una haja ya Ibrahim kwa sababu masanamu yamechukuwa nafasi kwenye sehemu ambayo ingepaswa kuwa ya “Hakuna mungu mwingine kama Allah”. Kwa nini watu wanaitwa kwenda kwenye Hijja kila mwaka? Hii ni kwa sababu Allah anafahamu kwamba ulimwengu umekuwa hekalu la waabudu masanamu na sasa ulimwengu huu unahitaji Ibrahim. Ibrahim mmoja amefariki lakini kila zama inahitaji Ibrahim wake. Ibrahim hazaliwi katika tumbo la mama, Ibrahim anakuwa Ibrahim kwa kutembea katika njia ya rafiki Yake (Khalilullah). Hivyo imeamriwa kufanya “Tawaaf” kuzunguka Kaaba na kusali rakaa mbili nyuma ya Maqaam Ibrahim. Maqaam Ibrahim sio sehemu ya marumaru na vigae. Iulize Qur’ani Maqam Ibrahim ni nini? Maqaam Ibrahim ni sehemu ya mtu ambaye hawezi kubakia kuwa hajali na mtu asiyevumilia nyumba ya masanamu katika jamii yake. Hukufanywa usimame katika sehemu hii ili kupata thawaabu. Umeamriwa kusimama katika sehemu hii ili kwamba wakati ukirudi nyumbani kwako uweze kutambua huko zile nyumba za masanamu na ili usipite karibu na nyumba hizo bila kujali. Kwa kweli lazima wewe pia uchukue shoka kama alivyofanya Ibrahim na kuyavunja masanamu hayo vipande vipande. Na wakati ukiadhibiwa kwa ajili ya kuvunja masanamu haya na kutupwa katika moto, basi vilevile lazima uwe na furaha kwenda kwenye moto huo pamoja na kaulimbiu ya “Kwa ajili ya ridhaa na mapenzi ya Allah”. Hii ni busara na akili katika muundo wa Qur’ani. Imamu Musa al-Kadhim (as) alitambulisha busara ni nini na upumbavu ni nini. Alisema: akili ni ile ambayo kwamba kwa maadili mema mwanadamu anaweza kupata utambuzi. Imamu (as) anasema kwamba busara katika kutambua vitu ambavyo kwavyo mwanadamu hutoa utiifu wake kwa Allah na hujithibitishia nafasi yake katika Pepo. Vitu vile 157
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ambavyo huonesha tu maslahi binafsi kwa mwanadamu sio akili na vimeitwa vya kishetani na Amirul Muminin (as). Anasema kwamba hii sio akili bali ni hila wakati ambapo mtu anafikiri tu kuhusu faida yake mwenyewe binafsi. Mtu mjanja ni mtu ambaye anataka kuokoa maisha yake katika mazingira yote, wakati ambapo mwenye akili hutoa maisha yake pale yanapohitajika kutolewa. Kisa cha Karbala kinazungumzia kuhusu njia tofauti kati ya mtu mjanja na mtu mwenye akili. Wale watu wote wajanja walikusanyika ndani ya Msikiti wa Mtume na katika Kaaba ili kuvaa shuka zao tayari kwa kutekeleza ibada ya Hijja. Lakini mtu yule aliyekuwa ndio ubongo na akili ya Umma wote Imamu (as) aliwaambia watu hawa kuachana na tabia yao hii ya hila kwani huu sio wakati wa kuhiji bali ni wakati wa kulinda maeneo matakatifu ya Hijja. Lakini watu hawa wajanja walikataa kwa kusema kwamba hili litawagharimu maisha yao. Kama kuna mkutano ulioandaliwa kugawanya majukumu kwa ajili ya kusimamia programu za kidini, watu wajanja hutoka nje ya mkutano kwa kuwafanya wengine ni wapumbavu, kwa kutoa visingizio vya kuitwa au kwenda kujisaidia. Kisha kama mtu yeyote akitoka nje, kwa ujanja kabisa hubetua macho kuonesha kwamba wale waliokaa katika mkutano ni wapumbavu, wanachukua majukumu kwenye mabega yao, wakati ambapo yeye amekuwa mjanja na kutoka nje. Sasa nenda kaulize Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani nani mwenye akili miongoni mwa hawa wawili. Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani inasema kwamba yule ambaye amebeba jukumu juu ya mabega yake ana akili wakati yule ambaye ameokoa ngozi yake kutokana na majukumu ni mpumbavu.
158
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
9.6 Wanafiki waliwaona Mashahid kama ni Wapumbavu
W
anafiki hawa walisema kwamba hawa mashahidi wamepoteza maisha yao kwa ujinga wao wenyewe. Kujistahi na heshima ya Allah kusingeweza kustahimili maneno haya, kwamba â&#x20AC;&#x2DC;wale wanaotoa maisha na uhai wao wanaaibishwa na kushutumiwa namna hii.â&#x20AC;&#x2122; Wakati mwingine pia sisi tunajenga kutokuelewa huku kwamba tunajitokeza katika njia ya Mwenyezi Mungu; lakini je, na Mwenyezi Mungu anatusubiri katika njia hii? Hii ni shaka ya kiovu juu ya Allah. Baadhi ya vijana hujitokeza na kutoa hoja hii kwamba, wao wanatamani sana kutoka na kwenda kupata masomo ya Kiislamu, lakini wazazi wao wanasema kwamba, ikiwa mtafanya hivyo, je mtapataje mahitaji yenu ya maisha na mkaishi, hakuna mtu hata mmoja atakayewapa binti yake kumuoa. Hili ni wazo baya kuhusu Allah. Katika dunia hii yenyewe, kama utamfanyia mtu wema, kama ukipiga hatua kuelekea kumfanyia mtu wema au upendeleo, basi hata yule aliye muovu wa mwisho atajitahidi kuurudisha wema huo kwa namna moja ama nyingine. Kama utamtembelea mgonjwa, basi na yeye baadaye atakuja kuulizia kuhusu habari zako. Kama utahudhuria mazishi ya karaba wa mtu basi naye atahudhuria mazishi ya mtu wa karibu yako. Hili ni miongoni mwa watu wa kawaida, ambao wanafanya makosa, madhambi lakini bado hawawezi kusahau fadhila. Sasa itawezekana vipi kwamba tutoke kwa ajili ya njia ya Allah na kisha Allah atusahau? Huu ni wasiwasi potofu juu ya Allah. Unapaswa kuutambua ukweli huu kwamba ni mipango ya namna gani ambayo Allah aliifanya kwa ajili ya wale waliotoka kwa ajili ya njia Yake. Baadhi yao walitoka kutoa muhanga maisha yao kwa ajili ya Mwenyezi Mungu na kuna waliowazungumzia kwa ubaya. 159
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Walivunjia heshima na kuwakashifu Mashahidi na wakaongea nao kwa kila aina ya majina mabaya. Walivunjia heshima na kuwakashifu Mashahidi na wakaongea nao kwa kila aina ya majina mabaya. 9.7 Allah anawatetea Mashahidi 9.7 Allah anawatetea Mashahidi
H
apa ndipo Allah Mwenyewe alipowatetea Mashahidi hawa na anamwambia Mtume (saww) katika Hapa ndipo Allah MwenyeweMtukufu alipowatetea Mashahidi hawa aya na hii kuwaamanamwambia Mtukufu Mtume (saww) katika aya hii kuwaambia bia wale wajinga kwamba: “Wasichezeshe ndimi zao dhidi ya wale wale wajinga kwamba: “Wasichezeshe ndimi zao dhidi ya wale wanaojitokeza mbele katika njia Yangu. wanaojitokeza mbele katika njia Yangu.
4 $O?≡uθøΒr& ! « $# ≅ È ‹Î6y™ ’Îû #( θè=ÏFè% ⎦ t ⎪Ï%©!$# ⎦ ¨ t⎤|¡øtrB Ÿωuρ ∩⊇∉®∪ β t θè%y—öãƒ Ο ó ÎγÎn/u‘ y‰ΨÏã ™í !$uŠômr& ö≅t/
”Na usiwadhanie kabisa wale waliouawa katika njia ya Mwenyezi Mungu kuwa wamekufa, bali wako haikatika mbele yaya Mwenyezi “Na usiwadhanie kabisa wale waliouawa njia Mola wao wanaruzukiwa. (3:169) bali wako hai mbele ya Mola wao wanaruMungu kuwa wamekufa, zukiwa. (3:169) Ama kwa wale ambao wametoa muhanga maisha yao na wakatoa shingo zao katika yawale Allah msiwaite kama muhanga wao ni wafu. Hivi Amanjia kwa ambao wametoa maisha yao na wakatoa ndivyo Allah anavyowaheshimu Mashahidi na kunyanyua hadhi shingo zao katika njia ya Allah msiwaite kama wao ni wafu. Hivi zao. Allah anasema katika aya hii kuwaambia hawa wapumbuvu ndivyo Allah anavyowaheshimu Mashahidi na kunyanyua hadhi zao. kwamba wao hawatambui kwamba wamekufa sasa na kwamba pia Allah ya anasema katika ayaaliyekufa hii kuwaambia wapumbuvu kwamba watakufa baada kifo chao. Mtu ni yule hawa ambaye hana wao hawatambui kwamba sasa na kwamba hisia na hana uwezo wa kufanya kitendowamekufa chochote kutokana na hisia pia watakufa zake kutoweka. hawezi kitendo chochote cha hana hisia na baadaMtu ya ambaye kifo chao. Mtukufanya aliyekufa ni yule ambaye wema ni mfu. Qur’ani vilevile inawataja baadhi kama wafu, wale hana uwezo wa kufanya kitendo chochote kutokana na hisia zake wenye harakati na kutembea. Katika Nahjul-Balagha pia Ali (as) kutoweka. Mtu ambaye hawezi kufanya kitendo chochote cha wema amesema tusichukulie kila chenye kutembea kuwa ni hai. Kuna mfu. Qur’ani inawataja baadhi kama wafu, baadhi yani watu ambao vilevile wanatembea wakiwa wamelala. Je wale wenye harakati kutembea. Katika pia Ali (as) amesema unawapenda hawa na wanaotembea wakiwaNahjul-Balagha wamelala au unaogopa unapomuona mtu yeyote anayetembea katika hali ya usingizi? Watu hupatwa na hofu ya wale wanaotembea katika usingizi wao wakati 160
153
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
tusichukulie kila chenye kutembea kuwa ni hai. Kuna baadhi ya watu ambao wanatembea wakiwa wamelala. Je unawapenda hawa wanaotembea wakiwa wamelala au unaogopa unapomuona mtu yeyote anayetembea katika hali ya usingizi? Watu hupatwa na hofu ya wale wanaotembea katika usingizi wao wakati wa usiku. Imewahi kusemwa kuhusu usingizi kwamba ni kama kifo cha muda. Hivyo kama mtu anatembea katika hali ya kifo cha muda hatulipendi hilo. Hivyo kama mtu anaonekana akitembea na macho yake yakiwa wazi usije ukafikiri kwamba yuko hai, moyo wake, fahamu zake na nafsi huweza kuwa vimekufa. Lazima tuwe na woga zaidi na wale ambao kwamba fahamu zao zimekufa. Mtu huyu mwenye fahamu zilizokufa humdhania Shahidi kama mfu. Allah anajibu na anasema kwamba unamdhania mtu ambaye ametoa maisha yake katika njia ya Allah kama mfu? La, bali yu hai mbele za Allah na anapata riziki yake. Anafaidi neema zote anazopewa na Allah. Ilikuwa ni kuhusiana na Mashahidi kwamba Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani imewaonya watu wengine kutumia lugha chafu dhidi yao. Hawa ni Mujahidina katika njia ya Allah na baada ya vifo vyao pia wa hai mbele za Allah.
161
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Kumi Sura ya Kumi SHAHIDI – MIZANI YA KIPIMO SHAHIDI – MIZANI YA KIPIMO 10.1 ya ulinganisho na upimaji na upimaji 10.1Dhana Dhana ya ulinganisho
N
Neno eno la laKiarabu juuya ya mfiadini ni “Shahid” ambalo pia Kiarabu juu mfiadini ni “Shahid” ambalo pia huhumaanisha mshuhuda. Zaidiyaya Shahid vilevile maanisha mshuhuda. Zaidi hilihili Shahid vilevile ni mizaniniyamizani ya kipimo. Kuna Kuna maadili na na sifasifa nyingi zilizojadiliwa na kuthibitishwa kipimo. maadili nyingi zilizojadiliwa na kuthibitishwa pamoja kwa chake kuwakuwa ni Shahidi. Matendo mengi memamengi ampamoja kwakiini kiini chake ni Shahidi. Matendo mema bayo yametakiwa kutokakutoka kwa mwanadamu yanapimikayanapimika kwenye mi- kwenye ambayo yametakiwa kwa mwanadamu zani ya Shahid. Kwa mfano kama mtu anailinda nchi yake ni Shahid, mizani ya Shahid. Kwa mfano kama mtu anailinda nchi yake ni mtu ambaye analinda utajiri wake ni Shahid na vitu vingi vingine. Shahid, mtu ambaye analinda utajiri wake ni Shahid na vitu vingi Imetajwa katika hadithi moja: vingine. Imetajwa katika hadithi moja:
“Siku ya Kiyama itapimwa wino wa maulamaa kwa “Siku ya Kiyama itapimwa wino wa maulamaa kwa kulinganishwa kulinganishwa na damu yawino Mashahidi, hapo wino wa na damu ya Mashahidi, na hapo wa maulamaa na utaishinda damu ya Mashahidi.” maulamaa utaishinda damu ya Mashahidi.” jumla watu wanafikiri kwamba hadithi hii inafanya KwaKwa jumla watu wanafikiri kwamba hadithi hii inafanya ulinganisho kati ya kalamu ya mwanachuo na damu ya Shahid, na ulinganisho kati ya kalamu ya mwanachuo na damu ya Shahid, na kisha inamfanya mmoja kuwa ni bora kuliko mwingine. Hii sio maana kisha inamfanya mmoja kuwa ni bora kuliko mwingine. Hii sio ya hadithi hii; hainyanyui hadhi ya kalamu ya mwanachuo wala maana ya hadithi hainyanyui hadhi ya kalamu ya mwanachuo haidhaifishi damu yahii; Shahid kama ilivyolinganishwa na kalamu ya wala haidhaifishi damu ya Shahid kama ilivyolinganishwa na kalamu ya mwanachuo. Ili kuelewa hadithi na maana za kidini, hisia 162 maalumu ya ufahamu na akili vinahitajika. Kama mshairi anaposoma watu wengi wanakaa tu na kusikiliza bila kuguswa, hii ni kwa sababu ili kuelewa mashairi vilevile akili na fahamu
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
mwanachuo. Ili kuelewa hadithi na maana za kidini, hisia maalumu ya ufahamu na akili vinahitajika. Kama mshairi anaposoma watu wengi wanakaa tu na kusikiliza bila kuguswa, hii ni kwa sababu ili kuelewa mashairi vilevile akili na fahamu maalumu huhitajika na sio kila mtu anaweza kuelewa. Halikadhalika ili kuzielewa hadithi, simulizi za Maulamaa na khutba; aina maalumu ya hali na utambuzi huhitajika. Kila mtu ambaye anaelewa Kiarabu hawezi kuelewa Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani, hadithi na khutba za Nahjul Balaghah; vinginevyo Waarabu wote wangekuwa wafasiri wa Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani. Hata katika lugha ya Urdu sio kila mtu anaweza kuelewa mashairi ya Allama Iqbal. Lakini wakati ikija kwenye dini ni uwanja ulio wazi ambako kila mtu anaweza kuingia na kucheza na vitu. Huyu anapotosha hadithi, baadhi wanazitafsiri visivyo na baadhi wanafanya vitu vingine na hadithi hizo. Amirul-Muminin (as) anasema katika Nahajul Balaghah kwamba kuna aina ya watu ambao huzitimuatimua hadithi na Aya kama katika hali ambayo ngamia anavyotimua malisho ya nyasi. Kwa kweli wanafanya uovu mbaya kwenye hadithi. Kwa mfano tunasikia hadithi kwamba Imam wa zama hizi (a.t.f.s) atadhihiri wakati ardhi ikiwa imejaa dhulma. Uwelewaji wetu wa hadithi hii ni kwamba inatufahamisha kuhusu dalili ya kudhihiri ambayo ni dhulma. Kwa hiyo kama hali ni hii basi lazima tuijaze ardhi na dhulma nyingi iwezekanavyo ili kwamba kudhihiri kwa Imamu kuwe na matumaini. Kuna kikundi miongoni mwa Shiâ&#x20AC;&#x2122;ah ambao wanasema kwamba mtu yeyote anayefanya tendo jema na kushughulika na uadilifu anachelewesha kudhihiri kwa Imam wa zama hizi (a.t.f.s). Kama maana ya hadithi hii ni kwamba sharti la kudhihiri ni kuijaza ardhi kwa dhulma basi lazima tusaidie katika kufanya hivyo. Haya ni matokeo ya kutokuelewa mambo sawasawa. Kama Maulana Ruum anavyosema: Kama watu hawapati ukweli wanabuni visa vya uwongo. Hadithi hii haielezei masharti ya 163
zama hizi (a.t.f.s). Kama maana ya hadithi hii ni kwamba sharti la kudhihiri ni kuijaza ardhi kwa dhulma basi lazima tusaidie katika kufanya hivyo. Haya ni matokeo ya kutokuelewa mambo sawasawa. MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) Kama Maulana Ruum anavyosema: Kama watu hawapati ukweli wanabuni visa vya uwongo. Hadithi hii haielezei masharti ya kudhihiri; inaelezea Falsafa na hekima katika kwamba kudhihiri kudhihiri; inaelezea Falsafa na hekima katika kudhihiri ni kwamba ni kusimamisha na uadilifu katikaInaeleza ardhi. kile Inaeleza kile ambacho kusimamisha hakihaki na uadilifu katika ardhi. ambacho Imamu(a.t.f.s) (a.t.f.s) atakachofanya baada ya kudhihiri, kwamba ardhi Imamu atakachofanya baada ya kudhihiri, sio kwambasio ardhi lazimaiwe iwe imejaa dhulma iliadhihiri. yeye adhihiri. lazima imejaa dhulma ili yeye Halikadhalika hadithi hii:
Halikadhalika hadithi hii:
“Siku ya Kiyama itapimwa wino wa maulamaa kwa kulinganishwa na damu ya Mashahidi, na hapo wino wa maulamaa utaishinda “Siku ya Kiyama damu itapimwa wino wa maulamaa kwa ya Mashahidi.” 156 na hapo wino wa kulinganishwa na damu ya Mashahidi, maulamaa damu za ya chaguo Mashahidi.” Tunatengautaishinda aya na hadithi letu na kuziweka pamoja
nasi. Hata wale ambao hawaswali vilevile wana aya waliyoihifadhi Tunatenga aya na hadithi za chaguo letu na kuziweka pamoja nasi. ambayo inasema: “Msikaribie Wale wanakula Hata wale ambao hawaswali swala…” vilevile wana ayaambao waliyoihifadhi kupita kiasi vilevile wamehifadhi aya ya kuwaunga mkono: “Kuleni ambayo inasema: “Msikaribie swala…” Wale ambao wanakula kupita kiasi..…” vilevile wamehifadhi aya ya kuwaunga mkono: na kunyweni “Kuleni na kunyweni ..…”
Muundo mbaya mbaya zaidi zaidi wa wa uchamungu uchamunguninikuamini kuaminisehemu sehemunana Muundo kukanusha sehemu. kukanusha sehemu. ⎯Ï&Î#ß™â‘uρ «!$# t⎦÷⎫t/ (#θè%Ìhxムβr& šχρ߉ƒÌãƒuρ ⎯Ï&Î#ß™â‘uρ «!$$Î/ β t ρãàõ3tƒ š⎥⎪Ï%©!$# ¨βÎ)
š < ÷èt7Î/ ãàò6tΡuρ Ù < ÷èt7Î/ ß⎯ÏΒ÷σçΡ χ θä9θà)tƒuρ y7Ï9≡sŒ ⎦ t ÷⎫t/ (#ρä‹Ï‚−Gtƒ βr& tβρ߉ƒÌãƒuρ Ù ξ ¸ ‹Î6y™
“Hakika ambao humkataa Mwenyezi Mungu na Mitume wake “Hakika ambao humkataa na Mitume wake na na na wanataka kufarikishaMwenyezi baina Mungu ya Mwenyezi Mungu wanataka baina ya Mwenyezi Mungu na mitume wake mitumekufarikisha wake na wakasema: tumeamini baadhi na kukataa baadhi; na wakataka kushika njia iliyo katikati ya haya.” (Surah Nisa; 4: 150) 164 Hili ni jambo baya mno kuanza kuchukua mambo kwa chaguo letu kama tunavyofanya katika kuchagua chakula. Aina hii ya uumini ilikuwepo kuanzia wakati wa Mitume. Huwezi kuigawa au kuivunja dini katika sehemu sehemu; kama unataka kuikubali dini basi
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
na wakasema: tumeamini baadhi na kukataa baadhi; na wakataka kushika njia iliyo katikati ya haya.â&#x20AC;? (Surah Nisa; 4: 150)
Hili ni jambo baya mno kuanza kuchukua mambo kwa chaguo letu kama tunavyofanya katika kuchagua chakula. Aina hii ya uumini ilikuwepo kuanzia wakati wa Mitume. Huwezi kuigawa au kuivunja dini katika sehemu sehemu; kama unataka kuikubali dini basi lazima uikubali katika ujumla wake. Katika hadithi hii ya kalamu ya mwanachuo, kama mtu anataka kukwepa kifo cha kishahidi atasema kwamba ni bora niandike kitabu na kupata sifa zile za Shahid. Tunatumia hadithi na hali halisi kuhalalisha mapungufu yetu na kuthibitisha ukaidi wetu. Kuna sayansi iitwayo Falsafa na mtu atakaye kujifunza Falsafa lazima kwanza ajifunze sayansi nyingine inayoitwa Mantiki. Mtu hawezi kuelewa kitu chochote kuhusu Falsafa bila ya kuelewa Mantiki; kwa kweli chochote atakachoelewa kitakuwa kinyume na kwa makosa. Kifo cha kishahidi ni shule, ili kuelewa kifo cha kishahidi kuna mantiki mahususi ambayo kwamba inaweza kueleweka na isipokuwa kama mtu hajifundishi mwenyewe mantiki hii hawezi kuwa na uwezo wa kuelewa ukweli wa Kifo cha kishahidi. Hii ndio sababu wakati watu wengi wanapoona wale waliouliwa katika njia ya Allah wanawadhania kuwa ni wafu. Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani Tukufu imejitokeza kusahihisha kosa hili katika kuelewa na ikasema kwamba usiwadhanie kwamba ni wafu. Basi tumchukulieje mtu ambaye hatembei, hazungumzi, hali na dalili zote za kifo zinaonekana kwake? Kama hakufa tumchukulieje? Maswali haya huibuka kwa sababu hawakuelewa mantiki hii, huu ni ulimwengu tofauti kabisa. Kama hadithi hii ina lengo la kueleza thamani ya kalamu ya mwanachuo, basi kulikuwa na vitu vingi vya kulinganisha nayo. Kuna 165
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
vitu fulani ambavyo thamani zao zinajulikana na kuna vitu fulani ambavyo thamani yake haijulikani. Siku zote tunavichukulia vitu hivyo kama mizani ya kipimo ambavyo thamani yake inajulikana, kwa hiyo kwa vile ambavyo thamani yake haijulikani, hupimwa na vitu hivi ambavyo thamani yake inajulikana. Hii ni kazi ya mizani ya kipimo. Katika dini vilevile kuna vitu fulani ambavyo thamani zao zinajulikana na vitu fulani ambavyo thamani zao hazijulikani. Kwa mfano tunajua thamani ya Shilingi, lakini hatujui thamani ya Dolla, Paundi, Dinari na Dirham. Ili kuelewa thamani ya sarafu hizi tunalinganisha na Shilingi na kuona mchango wa Dolla moja au Paundi moja kwenye Shilingi. Shilingi hii sasa inakuwa mizani ya kipimo. Hii ndio kanuni ya upimaji katika maisha yetu ya kila siku. Kuna matendo mengi ambayo yamehusishwa na thawabu kama utayafanya, kama kutapata malipo ya Hijja kadhaa kwa kutenda matendo fulani. Kwa hili tunatambua kwamba mizani ya malipo kwa mambo mengi ni Hijja, kwa sababu tunatambua thamani na malipo kwa ajili ya Hijja. Malipo kwa ajili ya Ziarat (kuzuru kwenye makaburi matukufu) vilevile yametajwa katika kuhusiana na malipo kwa ajili ya Hijja. Hii ina maana kwamba Hijja ni mizani ya kipimo kwa ajili ya ibada, kwa vile ni kitendo cha ibada kilicho thibitishwa na kuanzishwa vizuri kwamba matendo mengi mengine ya ibada yanapimwa kwa Hijja. Hijja itatujulisha kuhusu thamani na umuhimu wa matendo mengine. Hata leo kama unatembelea kijiji, watu wa kawaida kule siku zote hupima vitu kwa kuhusisha na ngano, shairi na nafaka nyingine zinazozalishwa huko. Endapo kama utawauliza thamani ya gari lako watasema ni sawasawa na thamani ya magunia sita ya ngano. Hii ni kwa sababu thamani ya ngano inatambulika na kujulikana kwao; kwa hiyo inakuwa mizani na thamani ya vitu vingine hupimwa katika mizani hii. 166
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kama ilivyotajwa katika hadithi kwamba wakati mtu anapokufa akiwa analitetea taifa lake, familia yake na utajiri wake basi thamani ya kifo hiki inapimwa na kifo cha Kishahidi. Shahidi anakuwa mizani ya aina ya kifo hiki. Thamani ya kazi ya ulinganio (tabligh) wa mwanachuo ambayo yenyewe ni nzito, inapimwa dhidi ya uzito wa Shahada. Hii ni kwa sababu kila mmoja anajua thamani ya damu ya Shahidi. Hii ni kwa sababu kila mtu anajua thamani ya damu ya Shahid. Kwa hiyo, damu ya Shahid ni mizani ya kipimo kwa ajili ya kupima matendo, ibada na huduma za mwanadamu. Kwa nini? Sababu inaweza kujulikana kutoka kwenye Qur’ani Tukufu, ina mantiki nyuma yake.
10.2 Kwa nini damu ya Shahid inakuwa mizani?
يل ﱠ ﷲِ أَ ْم َواتًا بَ ْل أَ ْحيَا ٌء ِع ْن َد َ سبَنﱠ الﱠ ِذ َ ين قُتِلُوا فِي َ َو َال ت َْح ِ ِسب ون َ َُربﱢ ِھ ْم يُ ْر َزق surah Al-Imran:169
S
ababu zinazoifanya damu ya Shahid kuwa mizani kwa ajili ya matendo mengine ya kiungu ni kwa sababu matendo yote ya kiungu lazima yafanywe katika njia ya Allah. Ibada, huduma kwa wanadamu na uhubiri (Tabligh) huhitaji kufanywa kwa ajili ya Allah. Matendo hayo bila kujali kuwa ni makubwa au madogo yakifanywa katika njia ya Allah yanachukuliwa tu kama ya kupimika. Kama matendo hayafanywi katika njia ya Allah basi hayataweza hata kupimika. Ni matendo yale tu yanayofanywa katika njia ya Allah yata167
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
chukuliwa kwenye mizani ya kipimo. Mara tu kitu kinapofanywa kwa ajili ya Allah basi tunahitaji kupima thamani yake na kuona nafasi yake. Hivyo, sharti la kwanza ni kwamba lazima iwe kwa ajili ya Allah. Kila kitu, iwe ni uhubiri, harakati na hata taasisi lazima iwe katika njia ya Allah. Ni kitu cha muhimu zaidi na kigumu zaidi pia kuleta kitendo, jambo au kazi katika njia ya Allah. Ni muhimu kuelewa nukta hii kwamba kila kitu lazima kije katika njia ya Allah, na mara vinapoletwa katika njia ya Allah basi vitapimwa pamoja na rejea ya damu ya Shahidi. Mara tu kitu kinapokuwa kimedhihirishwa na kuthibitishwa kuwa ni kwa ajili ya Allah na katika njia ya kiungu basi kitapimwa katika mizani ya Shahid ili kuona ni kwa kiasi gani kiko katika njia ya Allah. Mizani ya kupimia ni damu ya Shahid kwa sababu Shahid huyu ni mtu ambaye ametoa muhanga kila kitu kwa makusudi katika njia ya Allah. Sio kwamba aliuawa kishahidi kwa ajali bila makusudio yoyote au hamu ya kupata shahada ya kuuliwa kishahidi, kwa kweli ni muono wake ambao umempelekea kuuawa kifo cha kishahidi. Anaacha kila kitu na kuja katika njia ya Allah. Ilikuwa ni Shahidi huyu ambaye ameiweka hai njia ya Allah kwa kuwepo kwake. Ukubwa wa Shahid hauko katika risasi ile ambayo imepenya katika moyo wake. Kipande hiki kidogo hakina uwezo kama huo wa kutoa hadhi kubwa kama hiyo kwa mtu ambaye katika hilo anapata ukaribu katika maeneo jirani ya malaika na kuwa mizani ya rejea kwa ajili ya matendo ya wengine. Vipi ule mshale mmoja unamfanya mtu huyu wa kawaida kuwa mtu mashuhuri! Ukubwa wa Shahid unatokana na kipengele kile ambacho kilikuwa kabla ya kifo chake cha Kishahid na kumpelekea kwenye aina hii ya kifo. Kipengele hiki ni kuingia kwake katika njia ya Allah, kuishi katika njia hii na kufa katika njia hii. Tumelijadili hili kwa kina katika Sura zilizopita lakini tunataka 168
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kufanya muhtasari wa kipengele hiki muhimu kuhusiana na somo hili la Shahid kuwa rejea kwa ajili ya matendo ya wengine.
10.3 Njia ya Allah inabakia hai kwa harakati
N
jia ya Allah sio ya barabara inayodumu daima kama barabara za jiji. Barabara za jiji zinakuwepo hata pamoja na kuwepo au kutokuwepo kwa magari; kwa kweli kama magari katika barabara fulani ni machache basi barabara hizo hudumu kwa muda mrefu zaidi na huonekana pia ziko wazi wakati ambapo barabara zenye msongamano wa magari na shughuli nyingi hata hazionekani kwa uwazi. Lakini njia ya Allah ni njia ambayo kwamba hutoweka kama ikiwa tupu, na hupoteza dalili zake zote na alama kama ikiachwa ikiwa imetelekezwa. Njia ya Allah inakuwa dhahiri na kuendelezwa kwa shughuli na msongamano ndani yake. Hivyo ni njia ile ambayo hubakia hai kwa harakati ndani yake na kama harakati katika njia hii zikisimama basi njia hii pia hutoweka. Kwa mfano utakuwa umeona njia za milimani, barabara zile nyembamba kwenye viwanja na mashamba. Barabara hizi zenye majani pande zote hupotea baada ya mvua kunyesha kwa sababu majani hukua juu yake. Lakini kama kuna watu ambao wanatumia njia hii wakati wote basi majani pia hayawezi kuota katika njia hii na hubakia yenye kuonekana. Njia hii inabakia kuwepo kwa kutembea juu yake, kama ukitembea basi njia hii basi itabakia na itawekwa hai. Sasa fikiria mfanano wa hali hii kwamba kuna bonde lenye mashimo mashimo, miba, mawe lililojaa majanga na shida, pamoja na maadui pia wakiwepo ndani yake, na kwamba sasa unapaswa kutengeneza barabara kupitia humo. Na barabara hii inaweza 169
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kufanyika tu kwa kutembea. Hivyo unaambiwa kwamba barabara itatengenezwa kama tu utatembea kwenye bonde na pia unaonywa kwamba bonde hilo lina miba sana, gumu, pamoja na wahuni, wezi na wanyama wakali njia nzima. Hili ni bonde ambamo una hatari ya kupoteza kila kitu na unatakiwa kutengeneza barabara kupitia humo kwa kutembea kwenye bonde hili. Sasa, mtu ambaye anaingia katika bonde hili lenye hatari, hufanya njia inayopasua humo na kuacha nyayo zake kwa ajili ya wengine kutembea juu yake, huyo ni Shahid. Njia ya Allah inakuja kuwepo kwa harakati za wale Mujahidina ambao huingia ndani ya bonde hili lenye mawe na hatari. Hivyo njia ya Allah ni zawadi ya Shahid. Kama Shahid huyu asingeingia kwenye bonde hili na kuacha nyayo zake ili kuonesha mwelekezo kwa wengine, njia hii isingekuja kuwepo. Na kama njia haijitokezi kuwepo basi pia haiwezekani kwa wengine kuiona na kutembea juu yake. Njia ya Allah inatengenezwa na harakati za Shahid na hivyo ukubwa wa Shahid unakuja kutokana na harakati na sio kwamba risasi humfanya kuwa mkubwa. Kiuhalisia Shahid ni msanifu wa njia ya Allah. Shahid huyu kwa kutembea kwenye bonde hili huonesha njia hii kwa wengine kwa kuacha alama za nyayo zake katika njia hii. Na katika safari hii shida ambazo anazipata alikuwa akizitambua na sio kwa ajali. Sio kwamba bonde hili lilikuwa na shida kiasi hicho; shida zake ziko kiasi kwamba siwezi hata kueleza na wala wewe kuwa na nguvu za kusikiliza. Sio kwamba hatari iliyopo ni ya kupoteza tu maisha katika bonde hili, kuna hatari ya kupoteza hadhi, hatari ya Harim wako (wanawake wa familia), hatari ya kuwa mwathirika wa lawama na shutuma, hatari ya kupoteza heshima, hatari ya ulaghai na hatari ya usaliti. Natamani kama kungelikuwepo tu na wanyama wakali katika bonde hili lakini ukweli ni kwamba viumbe 170
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
walio wabaya zaidi kuliko wanyama wa porini wapo katika bonde hili. Bonde hili halina makafiri na washirikina tu, bali lina wanafiki waovu zaidi ndani yake. Kuna wale wanafiki ambao wamejifunika wenyewe kwa majoho mazuri yenye kupendeza. Kwa nini Imam Ali (as) alipata shida kiasi hicho? Je shida hizi zilikuwa zinatokana na washirikina wa Makka au kutokana na Muâ&#x20AC;&#x2122;awiyah? Shida hizi ni kwa sababu aliingia katika bonde hili ambako watu hawa waliovaa majoho ambao majoho yao yalikuwa pia matakatifu sana na yenye kupendeza. Watu wote hawa wenye majoho pamoja na nyuso za uovu zaidi zilizofichwa kwenye majoho yao wapo katika bonde hili. Sasa Shahidi lazima aingie katika bonde hili, azitambue alama kwa ajili ya njia hii na kuacha nyayo zake kwa ajili ya wengine kutembea katika njia hii. Sasa kama mtu fulani anakuja katika njia hii na kuswali au kutoa Zaka, kutoa chakula kwa masikini, kuomboleza, kuandaa majlisi na kitu chochote anachofanya baada ya kuja katika njia hii kitachukuliwa kama kitu kilichofanywa katika njia ya Allah. Sasa kama tunakula, kupumzika au kufanya lolote katika njia hii, ni kwa ajili ya kuwepo kwa Njia hii ambayo ilikuwa ni matokeo ya juhudi za Mashahid. Kama njia hii isingejengwa basi tusingekuwa katika hali ya kufanya chochote katika njia hii. Sasa kama kitu chochote kilichofanywa katika njia hii kingepimwa kitakuwa sawasawa na msanifu na mjenzi wa Njia hii.
10.4 Hitimisho
K
ama mtu anakuja katika njia hii na kufanya kitu, itasemwa kwamba malipo kwa ajili ya kazi hii ni sawasawa na damu ya Shahidi. Hii ina maana kwamba damu ya Shahidi ni mizani ya kipi171
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
mo kwa ajili ya matendo ya wengine na hata wanachuoni. Hii ni kwa sababu kitendo kitapimwa tu ikiwa kiko katika njia ya Allah, na njia ya Allah inatengenezwa na kuwekwa hai na Shahid, kwa hiyo rejea ya kipimo ni damu ya Shahid. Kuna Khutba ya Imamu Khomein (r.a) anasema: Kuna watu wengi wenye majoho ambao wanakuja katika njia ya Shahid na kujifanya kama watakatifu na watu watukufu. Ni rahisi kupambana na kuwaondoa makafiri au washirikina nje ya njia lakini ni vigumu sana kuwaangamiza hawa wanafiki waliovaa majoho. Kwa mfano unatoka nje ya nyumba yako na mtu fulani anazuia njia yako na anasema kwamba yeye ni adui yako na hatakuruhusu kusonga mbele. Ni rahisi sana kumuondoa mtu huyu nje ya njia kwa kuwaita watu wengine kuja kukusaidia au kuita Polisi ambao watakuja, watamtisha na kumuondoa. Lakini kwa upande mwingine kama mtoto wako mdogo akija na kuzuia njia yako mlangoni akisema kwamba hatakuruhusu kwenda; basi sasa nani ambaye ni vigumu zaidi kumuondoa? Kumuondoa adui huyu wa wazi nje ya njia au huyu mtoto wako mpendwa? Ingawa ni mdogo sana, mtoto asiye na hatia lakini baba anaingia kwenye matatizo makubwa kupita mtoto huyu mpenzi na mkaidi. Vivyo hivyo kuna wengi katika dini na katika njia ya Allah ambao ni kama huyu mtoto mdogo mkorofi na wao pia wamejionesha kama watu watakatifu katika jamii. Wakati watu kama hawa wakija katika njia na kufanya ukorofi basi huwezi hata kuita Polisi ili kuwatoa nje. Umewahi kuona baba akiwaita Polisi ili kumdhibiti mtoto wake mkorofi? Au umewahi kumuona baba akiweka bunduki kwenye kifua cha mwanawe kwa ajili ya kumuondoa nje ya njia? Baba hubembeleza mtoto wake, anajaribu kumshawishi, anamuahidi na kwa kutumia muda mwingi humuondoa nje ya njia. Kuna watu wengi wakorofi kama hawa waliovaa majoho wanakuja katika njia ya Shahid ambaye Shahid huyo hushinda na 172
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kusafisha njia kwa ajili ya wengine kufuata. Sasa wakati wakija na kutembea katika njia hii, kila tendo lao litapimwa sambamba na la Shahid. Watapimwa kwa sifa ya Shahid.
173
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Kumi na Moja UJUMBE KUTOKA KWENYE MAKABURI YA MASHAHIDI Sura hii imetegemea juu ya khutba iliyotolewa kwa wafanya ziara (Zairin) ambao walizuru makaburi ya Mashahid wa Mapinduzi ya Kiislamu ya Iran na mashahidi kutoka kwenye vita vya Iran-Iraq waliozikwa katika makaburi ya Tehran na mji Mtukufu wa Ziara wa Qum.
11.1 Mashahid wa Mapinduzi ya ÂKiislamu
S
ehemu ambayo mumeitembelea ni mahali pa kipekee katika ardhi na ingawa kutokana na kukosekana kwa muda wa kutosha hamkutambulishwa vya kutosha kwa watu hawa watakatifu waliozikwa hapa lakini bado nafsi safi zina uhusiano wa kiroho na kila mmoja na hivyo wana uwezo wa kuuchukua ujumbe uliopo na unaotolewa kutoka kwenye sehemu hizi. Vilevile ni sahihi kile ambacho watu wananukuu kwamba sehemu hizi ziko nje ya mipaka ya uelezaji, lakini hii haina maana kwamba iko nje ya mipaka ya uelewaji pia. Kuna vitu fulani ambavyo haviwezi kuelezewa bali kuhisiwa tu. Vilevile inawezekana kupata fikra kwamba hivi vilikuwa ni vita kati ya nchi mbili; Iran na Iraq na baadhi walitoa maisha yao kwa njia ambayo ni ya kawaida katika mapambano kati ya mataifa. Katika vita vya kitaifa askari kutoka kila upande hupigana na kutoa maisha yao, mfano kama 174
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ukitembelea Iraq utaona makaburi katika idadi kama hii, kwa sababu watu wamepigana kutoka upande ule pia na wamepoteza maisha yao. Ni kweli kwamba watu wengi pia wameandika kwamba vita hivi kati ya Iran na Iraq vilikuwa ni mgogoro wa kijiografia na kisiasa ambacho ni kitu cha kawaida kutokea pia katika sehemu nyingine mbalimbali ndani ya nchi jirani. Lakini kama ukiangalia katika mazingira ambayo kwamba vita hivi vimetokea; kama vile Shah wa Iran, ingawa alikuwa akitawala kwa muda mrefu lakini vita hivi havikuanzishwa wakati huo. Mara tu Mapinduzi ya Kiislamu yalipotokea na mfumo wa Wilayat kuanzishwa, hatari kutokana na mfumo huu ilihisiwa na maadui, Mashariki, Magharibi na wote walijaribu kwa uwezo wao kuyavuruga mapinduzi haya. Ukweli mmoja mwingine kuhusu uchokozi wa maadui ulikuwa pia ni ule ambao Imamu Khomeini (ra) kwa uwazi alisema kwamba tutayapeleka mapinduzi yetu haya nje ya nchi. Hata kama Imamu Khomein (ra) asingesema haya maadui walikuwa wanatambua vizuri sana kwamba mapinduzi haya hayatakomea kwenye mipaka yake ya jiografia kama vile ambavyo Uislamu haukukomea Hijaz bali ulivuka mipaka mingi ya kijografia na kuenea katika kila pembe ya ulimwengu na kwa ajili ya rehema zake, leo sisi wote ni Waislamu. Mapinduzi ya Kiislamu na Iran ni vitu viwili tofauti, sawa na Uislamu na Hijaz. Inawezekana kwamba kama kitu fulani kinafanywa kwa ajili ya nchi husika, basi katika hali hii hakitaacha athari yake kwa watu wa nchi nyingine. Lakini vita hivi vilivyoanzishwa vilikuwa sio shambulio dhidi ya Iran, ilikuwa ni shambulio juu ya Mapinduzi ya Kiislamu na mfumo wa Wilayat. Kama ingelikuwa ni shambulio tu juu ya Iran basi walikuwa pia na fursa mbalimbali ya kufanya hivi, lakini shambulio hili lilifanywa wakati Mapinduzi ya Kiislamu yalikuwa katika mwaka wake wa kwanza. Madhumuni ya shambulio hili lilikuwa ni kuyangâ&#x20AC;&#x2122;oa Mapinduzi ya Kiislamu, 175
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
lakini hawakufanikiwa pamoja na nia zao za uovu na wale ambao walikusudia hili waliishia katika hali ya fedheha na udhalili mkubwa wa hali ya juu. Wamefikia mashukio yao ya motoni wakati ambapo mshumaa wa Mapinduzi ya Kiislamu unaendelea kutuangazia na insha-Allah hili litaendelea. Ilikuwa ni Mashahid hawa ambao ndio wameyalinda Mapinduzi ya Kiislamu. Wale ambao wametoa damu yao kwenye nchi hii; hawakufanya hivyo kwa ajili ya Iran, ilikuwa ni kwa ajili ya ulinzi wa Mapinduzi ya Kiislamu na Wilayat. Ni ukweli kwamba siku zote utatetea lengo ambalo liko kwenye hali ya kushambuliwa. Imamu Khomein (r.a) alilisema hili mara nyingi kwamba lengo letu sio kuiokoa Iran bali kuyalinda Mapinduzi ya Kiislamu. Wakati Imamu Khomein (ra) alipotoa fatwa (hukumu ya kidini) ya kifo dhidi ya Salman Rushdie maofisa kadhaa wa Iran walimwendea na wasiwasi kwamba watapata shida kwa matokeo ya hukumu hii. Imamu Khomein aliwauliza kuhusu hayo matokeo yatakuwa nini. Walimtajia kuhusu matokeo yote, mfano Mabalozi wetu watarudishwa, kutakuwa na vikwazo vya kijamii na kiuchumi nk. Imamu Khomein (ra) akauliza ni kitu gani zaidi kitakachotokea zaidi? Jibu lao lilikuwa kwamba wanaweza kutushambulia. Imamu Khomein (ra) akazidi kuuliza ni nini kitakachotokea zaidi? Wakasema kwamba huenda tukanawa mikono yetu kwa Iran. Imamu Khomein (ra) akasema: â&#x20AC;&#x153;Tuliahidi kuokoa Uislamu na sio Iranâ&#x20AC;?. Wakati ukitembelea Iran unaweza kushuhudia Utaifa lakini usije ukatembelea Iran kuangalia utaifa bali kuangalia Mapinduzi ya Kiislamu. Katika nchi hii kuna kumbukumbu za watu wale ambao walitenda miujiza kama hiyo kiasi kwamba wamekuwa masahaba wale ambao Maimamu wetu Maasumin (as) siku zote waliwatamani; masahaba kama hawa ambao watatekeleza kazi ya Uimamu. Lakini bahati mbaya matakwa ya Maimamu wetu watukufu (as) hayakutekelezwa katika zama zao bali leo katika kipindi cha 176
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ghaibat kubwa taifa moja limezaliwa ambalo limepata haya mafanikio makubwa na insha-Allah Mapinduzi haya yataendelea na hatimaye yatachanganyikana na mapinduzi ya ulimwengu ya yule Mwokozi Mkubwa anayengojewa ambaye atasimamisha uadilifu ulimwenguni.
11.2 Mabalozi wa Mapinduzi ya ÂKiislamu
L
eo tunayo hadhi ya mabalozi wa Mapinduzi ya Kiislamu. Kama vile Iran na nchi nyingine huhitaji mabalozi kuwepo katika nchi nyingine, Mapinduzi ya Kiislamu vilevile huhitaji mabalozi katika nchi nyingine. Moja ya kundi la mabalozi wa Mapinduzi ya Kiislamu wapo hapa Iran na ni kutoka nchi 110. Wanajifunza katika Hauza Ilmia (Seminari ya Kidini) Qum. Wanafunzi hawa vilevile wanatoa huduma zao kwa kiasi kwamba wanaweza kuwa mabalozi wa Mapinduzi ya Kiislamu. Lakini wale ambao hupata fursa hii ya kutembelea makaburi ya Mashahid wa msitari wa mbele katika nchi hii na kuwa wageni katika nchi ya muhanga, lazima wajifikirie wenyewe kama waliochaguliwa kuwa mabalozi wa kweli wa Mapinduzi; na lazima wathibitishe kwamba wanafaa kufanywa kama mabalozi wa Mapinduzi kwa sababu sio kila mtu anafanywa balozi. Ili kuwa balozi tunahitaji kutimiza vigezo fulani, na lazima tumuombe Allah ili atupe uwezo wa kuwa mabalozi wa kweli wa Mapinduzi ya Kiislamu na kutekeleza matakwa ya Imamu Khomein (ra) ya kuyapeleka nje mapinduzi haya ulimwenguni kote. Tusitegemee kuona hili kutoka kwa wale ambao wanakuja hapa kama wafanya ziara wa kawaida kwamba watayapeleka nje mapinduzi haya. Wanakuja hapa ili kuchukua vitu vingi kuvipeleka nje kama vile mazulia, matunda makavu, lawalawa, mawe ya thamani 177
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
na pete; lakini mapinduzi ya Kiislamu ni tegemeo la wale mabalozi ambao watabeba na kuyapeleka mbele mapinduzi haya hususan kwenye zile nchi ambako hata sauti ya mapinduzi haya haikusikika. Na lazima tuombe kwa Allah kwa ajili yetu ili kufuzu kwa ajili ya jukumu hili kubwa. Wakati utambuzi ndani ya mwanadamu unapoongezeka, kuwajibika kwake pia huongezeka. Hii ndio shida kubwa mno katika njia hii. Hutokea kwamba kama mtu ni mjinga kuhusu vitu fulani hawajibiki navyo, lakini kama mtu anakuwa hadhiri na kutambua kitu fulani, basi uwajibikaji wake kwenye vitu hivyo pia huongezeka. navyo, lakini kama mtu anakuwa hadhiri na kutambua kitu fulani, 11.3 Ni nani ambao ni WANAUME halisi? basi uwajibikaji wake kwenye vitu hivyo pia huongezeka.
W
11.3 akati Ni nani ambao ni watusehemu halisi? hizi takatifu ambako askari unapotembelea
wa uwanja wa mapambano ambao wametoa maisha yao Wakati unapotembelea sehemukwamba hizi takatifu ambako waza wamezikwa, lazima ukumbuke sehemu hizi ni askari sehemu uwanja wa mapambano ambao wametoa maisha yao wamezikwa, kupaa za Mashahid na kupaa kwa wanadamu. Ardhi hizi ni sehemu lazima ukumbuke kwamba sehemu hizi ni sehemu za kupaa za zile ambako na unaweza makaburi na kutambua watu Mashahid kupaa kuona kwa wanadamu. Ardhi hizi ni kwamba sehemu zile hawa ni wale ambaokuona wametekeleza wajibu wao.kwamba Qur’aniwatu Tukufu imambako unaweza makaburi na kutambua hawa ni walehiliambao wametekeleza wajibu wao. Qur’ani Tukufu elielezea kwa ufasaha: imelielezea hili kwa ufasaha:
…çμt6øtwΥ 4©|Ós% ⎯¨Β Νßγ÷ΨÏϑsù ( Ïμø‹n=tã ©!$# (#ρ߉yγ≈tã $tΒ (#θè%y‰|¹ ×Α%y`Í‘ t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σßϑø9$# ⎯ z ÏiΒ W ƒÏ‰ö7s? (#θä9£‰t/ $tΒuρ ( ãÏàtF⊥tƒ ⎯¨Β Νåκ÷]ÏΒuρ ∩⊄⊂∪ ξ
“Miongoni mwa waumini wapo wanaume ahidi“Miongoni mwa waumini wapo waliotimiza wanaume waliyo waliotimiza ana nawaliyo Mwenyezi Mungu. na Baadhi yao wamekwisha na baadhi ahidiana Mwenyezi Mungu. kufa, Baadhi yao yao wanangojea; hawakubadilisha ahadiwanangojea; yao hata kidogo.” wamekwishawala kufa, na baadhi yao wala hawakubadilisha ahadi yao 33: hata kidogo.” (Ahzab; 33: 23) (Ahzab; 23)
Katika aya hii kwanza Allah178amewagawa wanadamu katika makundi mawili ya waumini, moja ya hayo ni wanaume na lingine ni lile lisilo na uanaume. Neno waumini hujumuisha wote wanaume na wanawake, hivyo hapa mgawanyo huu sio wa wanaume na wanawake, na ni katika misingi ya wale wenye
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Katika aya hii kwanza Allah amewagawa wanadamu katika makundi mawili ya waumini, moja ya hayo ni wanaume na lingine ni lile lisilo na uanaume. Neno waumini hujumuisha wote wanaume na wanawake, hivyo hapa mgawanyo huu sio wa wanaume na wanawake, na ni katika misingi ya wale wenye uanaume na wale wasio nao. Tunatumia istilahi hizi pia katika maisha yetu ya kila siku, mfano wakati unapotoka nje na rafiki na ukapatwa na shida fulani, na rafiki huyu akakuacha na kukimbia, basi utamchukulia rafiki yako huyu kama mtu dhaifu, asiye na uanaume, humtaji na kumchukulia kama mwanamke. Kwa upande mwingine mtu anayehatarisha maisha yake ili kuokoa maisha yako unamtaja na kumchukulia kama mwanaume wa kweli. Hivyo, Allah pia amewagawanya waumini katika makundi mawili akitegemea juu ya msingi wa uanaume. Ili kufafanua juu ya ninalolisema kwamba ni kweli, unaweza kurejea kwenye Nahjul Balaghah na kuona njia hiyohiyo jinsi Imamu Ali (as) anavyowaita masahaba wake wale ambao walikuwa katika jeshi lake na kuswali nyuma yake, hakusema hili kwa maadui zake. Alisema: “Oh! Enyi mlio mfano wa wanaume, lakini sio wanaume.” Haya yalikuwa ni maumivu ya Amirul-Mu’minin (as) kwamba jeshi lake lilikuwa limejaa watu dhaifu na sio wanaume wa kweli, na hii ndio sababu alisema kwamba niko tayari kubadilisha wanajeshi kumi wa kwangu kwa mmoja kutoka kwenye jeshi la Mu’awiya. Kwa nini Qur’ani Tukufu inawasifu waumini hawa kama wanaume wa kweli? Hii ni kwa sababu mwanaume wa kweli ni yule ambaye wakati taifa lake, dini yake, wanawake wake, ndugu waumini, Waislamu wanapozingirwa na hatari huhatarisha maisha yake na kuokoa maisha ya wengine; huokoa taifa, heshima na dini. Hawa ni wanaume wa kweli. Hii ndio sababu Qur’ani imesema kwamba kuna baadhi ya watu miongoni mwa waumini ambao wametekeleza ahadi 179
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
zao. Kuna baadhi ambao wamekwenda baada ya kutekeleza ahadi zao na kuna baadhi ambao wanasubiri kutekeleza ahadi zao. Kuba na makaburi ya Mashahid ambayo umeyatembelea sio makaburi ambayo kwamba kwayo mna wanadamu wafu wa kawaida waliozikwa humo. Walikuwa ni taa ambao kwamba Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani imesema kamwe usiwadhanie kama wafu, bali wako hai na wanaruzukiwa na Mola Wao. Walikuwa ni wanaume wale wa kweli ambao katika ulimwengu huu wa udhaifu ambamo kila mahali tunashuhudia woga wao hujitokeza na kuonesha kile kinachomaanishwa na uanaume (masculinity). Mfano wa uanaume wao ni kwamba wakati wa vita mpakani kulikuwepo na mazingira ambapo maadui waliweka mabomu ya ardhini ili kuzuia askari wasivuke mipaka. Kikosi cha maelfu wa askari lazima wavuke kwenye mabomu haya ya ardhini ili kuwashambulia maadui. Lakini shida kubwa ilikuwa ni kuvuka kwenye mabomu haya kwa sababu yanaweza kuangamiza kikosi chote kama watatembea juu ya mabomu haya. Changamoto haikuwa tu katika kutegua mabomu haya kwa kutumia mchakato fulani wa kitaalamu, changamoto halisi ilikuwa ni kuyategua mabomu haya katika madakika kidogo ili waweze kuvuka. Hivyo ili kutekeleza jukumu hili walikuwa wakipata askari wa kujitolea, wakati mwingine 5, 10 au 50 ambao jukumu lao lilikuwa ni kutegua mabomu haya kwa miili yao na walikuwa wakilala chini juu ya mabomu haya kufanya kama daraja ambalo juu yake kikosi kilikuwa kikitembea juu yao ili kusonga mbele. Maaskari hawa wa kujitolea ambao walikuwa wakitegua mabomu haya wakifanya maiti zao zilizochanwa chanwa kama madaraja kwa ajili ya kikosi kuvuka hawakuwa wale ambao walilazimishwa au kushawishiwa kufanya hivyo. Walikuwa wakijitokeza kujitolea kwa ajili ya kitendo hiki na wakati mwingine kikosi kizima hujitokeza kwa ajili ya hili. 180
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Walikuwa wakilia, wakisihi, wakigombea na kuwaomba makamanda na maofisa wao kwa machozi ili wachaguliwe kwa ajili ya jukumu hili. Walikua wanatambua kwamba kifo kilikuwa hakika kwa sababu kama ukilala juu ya bomu litalipuka na mwili utakuwa jivu, lakini bado wagombeaji kwa ajili ya jukumu hili walikuwa wengi kiasi kwamba walilazimika kupiga kura ili kuchagua idadi yenye ukomo. Kama walitaka askari 50, 500 walijitokeza na ufumbuzi ulikuwa ni kupiga kura. Tumekuwa tukiishi nchi ya watu waoga na wadhaifu. Tumelelewa, kuishi maisha yetu na kuishi maisha yetu pamoja na watu waoga, lakini bado Allah ametuchagua ili kuona makaburi ya watu hawa mashujaa wa taifa hili. Hapa ndipo ambapo unaona kwa macho yako maana ya uanaume na ushujaa, kwa sababu uanadume hauji kwa kufuga ndevu tu na masharubu. Amirul Muminin (as) alisema kuwaambia watu wenye ndevu na masharubu kwamba; ninyi ni wale wanaofanana na wanaume lakini sio wanaume. Ali (as) alikuwa mtu mashuhuri wa historia na kwamba historia haiwezi kuleta tena mtu kama huyu, na kama alivyosema mshairi: Kina mama wamekuwa wagumba kuweza kuzaa mtu kama Ali (as). Huyu Ali (as) alipata watu hawa dhaifu kama masahaba wake. Huu mtihani wa Ali ulikuwa kwamba alitumwa miongoni mwa watu waoga na mpaka wakati wa kifo chake cha kishahidi alikuwa amezungukwa na watu waoga. Na hali hii ya woga iliendelea katika zama za watoto wake. Mtoto wake (Imamu Husein) alikaribishwa kama mgeni na kisha akakabidhiwa kwa madui. Ni Jina gani utawapa watu wale waliomkaribisha mgeni na kisha wakamkabidhi kwa maadui? Hawa ni watu wadhaifu na waoga. Hii ni nchi ya wanaume wa kweli na makuba ya wanaume wa kweli, na kwa kutembelea sehemu hizi unapata somo la ushujaa, ari na ujanadume. Wakati mmoja nilipata nafasi ya 181
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kutembelea nyumba ya kiongozi wa kabila la Baloch kwa ajili ya kufanya tabligh. Tuliona picha ya Imamu Khomein (ra) ilikuwa imeningâ&#x20AC;&#x2122;inizwa kwenye ukuta wa ofisi yake, na unatambua vizuri sana ni aina gani ya viongozi wa kikabila wa ulimwengu huu. Hawa si chochote bali ni mafirauni wa kweli na kwa kweli wamefanya uovu zaidi kuliko Firaun. Nilikwenda nyumbani kwake na wakati nilipoona picha ya Khomein (ra) nilianza kuitazama. Alisema kwamba huenda umeshangaa kuona picha hii hapa. Nikasema ndio; hii inashangaza kwa sababu wewe haikufai. Ninyi ni watu wanaotoka ulimwengu mwingine tofauti na mtu huyu anatoka ulimwengu tofauti. Alisema kwamba yeye huyo sio Marjai wangu, wala kiongozi wangu au Mwanachuoni wangu. Sababu ambayo imenifanya niweke picha hii hapa ni kwamba kwa sababu maisha yetu ya mapambano na mapigano yenye kuendelea, lazima tuingie kwenye mapambano ya kimwili kila siku, na ili kuweka imara nyoyo zetu ndipo nimeiweka picha hii hapa. Nimeona kwamba katika ardhi hii sijaona mtu shujaa kama yeye. Kwa hiyo kila siku wakati nikija ofisini kwangu na nikiangalia picha hii ninapata msisimko kwamba kama mtu mzee wa miaka tisini ni shujaa kiasi hiki na hasalimu amri kwenye mashinikizo ya mataifa makubwa ya ulimwengu na badala yake huwakazia macho; basi hupata nguvu kwamba mimi sio mzee kiasi hiki. Kiongozi huyu wa kikabila alikuwa akipata ushawishi, msukumo na ari kwa ajili ya sababu za kidunia. Picha sio tu kwa ajili ya uthibitisho pia zimekusudiwa kwa ajili ya kuchukua kitu fulani kwazo. Picha ni nembo na zina itikadi ndani yao. Kama unatembelea nyumba ya mtu fulani na kuna picha zenye kuonyesha hisia kali na pungufu zilizoningâ&#x20AC;&#x2122;inizwa ambazo hakuna mtu anayepinga, basi picha hizi hutujulisha kuhusu utamaduni wa mtu huyu na kuhusu fikra zake. Picha ambazo zimeningâ&#x20AC;&#x2122;inizwa 182
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hutuambia kuhusu ulimwengu anaoishi mtu huyu. Wanadamu hupata ushawishi, msukumo na ari kutoka kwenye picha. Tunaishi miongoni mwa watu waoga na dhaifu na kisha tunapata fursa ya kuzuru makaburi ya Mashahid hawa mashujaa. Je si kweli kwamba kila siku tunabishana na kulalamika kuhusu masuala madogo sana? Hizi sio dalili za wanaume kwa sababu mengi ya masuala haya ni ya asili ya wanawake au ni duni mno. Shida za wanaume wa kweli ni za vipimo tofauti na huzaliwa wanaume wachache sana kama hao. Wakati Malik Ashtar alipouliwa kishahidi, Amirul Muminin (as) aliomboleza na akasema kwamba: â&#x20AC;&#x2DC;Ee Allah! wakati ambapo namhitaji Malik zaidi mno umemchukua kutoka kwangu.â&#x20AC;&#x2122; Kwa maneno mengine inaweza kusemwa kwamba Ali (a.s.) alikuwa ametengwa kando. Alikuwepo mwanaume mmoja wa kweli katika eneo la Ali ambaye Allah amemchukua kutoka kwake, na sasa mara nyingine tena Ali alikuwa peke yake katika kikosi cha watu waoga ambapo Ali alilazimika kwa mara nyingine kusimamia mwenyewe. Ali alisema na kuwataja kwa mifano mbalimbali kwamba ninyi ni kama kundi la ngamia ambalo nalichunga upande mmoja na mnakimbia kutoka upande mwingine, mko kama nguo iliyochanika ambayo naishona upande mmoja na inachanika upande mwingine. Na hiki ndicho kilichopelekea sauti ya Ali kufikia kisima cha maji lakini haikuweza kufikia nyoyo za waoga. Kamwe isije ikatokea kwamba sisi vilevile tunakuwa kama hivi ambapo mwanaume wa kweli wa zama zetu anadumu kutuita na sauti yake inagonga kwenye kisima lakini haigusi nyoyo zetu. Huu ni udhaifu.
183
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
11.4 Ujumbe kutoka kwenye Âmakaburi haya matakatifu
W
akati Allah anapotuzawadia fursa kama hizi za kutembelea sehemu kama hizi za wanaume wa kweli, basi pia uwajibikaji wetu hubadilika na hii inakuwa dira yetu ya mwelekeo wa maisha yetu. Wakati unapokuja kwenye nchi ya mapinduzi, mapinduzi ya kwanza lazima yatokee katika moyo wako. Kama mapinduzi hayatokei ndani ya nyoyo zetu basi kuwa na hakika kwamba hatuwezi kuleta mapinduzi kutoka nje. Mapinduzi sio jina la ubora bali humaanisha mabadiliko. Siku zote tunalenga katika kupata kitu bora na kuwa wabora, kwa kutembelea nchi hii pia tunafikiri kwamba sasa tutakuwa bora, hii isiwe ndio hali yenyewe. Ni kama wale ambao hutamani kupata thawabu tu, wametembelea Karbala lakini Karbala haileti mabadiliko yoyote ndani yao. Sio kwamba Karbala haileti mabadiliko yoyote ndani yao, ni nyoyo zao ambazo ni ngumu mno kiasi kwamba mabadiliko haya hayatokei kwenye nyoyo zao. Hivyo jukumu la kwanza ni kuleta mapinduzi ndani ya moyo wako. Hii ni amana (Amanah) ya Mashahid hawa. Imamu Khomein (ra) alisema kwamba vita hivi sio kwa ajili ya mafuta, au vita vya kijiografia kati ya Iran na Iraq, na Mashahid hawa sio Mashahid wa taifa au wa mafuta. Vita hivi ni vita kati ya Uislamu Safi na Uislamu wa Marekani. Vita hivi ni kati ya haki na batili. Watu hawa walifanya kile ambacho watu wengine hawawezi hata kukifikiria kukifanya. Kufa ni rahisi sana, unaweza kuona leo ni vipi ilivyo rahisi hawa wapiga mabomu ya kujitoa muhanga wanavyojilipua wenyewe lakini hiki sio kifo cha Shahid. Kifo cha Shahid ni jina la kifo safi ambacho hutokea katika njia safi. Kufa tu kirahisi sio kitendo cha Kishahidi, Kifo cha Kishahid ni kifo katika Njia sahihi iliyonyooka na tatizo haliko katika kufa, linakuwa liko katika kutembea katika 184
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
njia sahihi iliyonyooka. Safari katika njia iliyonyooka huanzia tu wakati mapinduzi yakijitokeza katika nafsi ya mwanadamu, na hivyo wakati alama na picha hizi (makaburi na kumbukumbu za wazi za Mashahidi) zikiwa hazileti mabadiliko yoyote ndani yao, basi nyoyo zao zinakuwa ngumu. Mtu ambaye hawezi kuzinduliwa na damu na makaburi ya Mashahid moyo wake umekuwa mgumu. Wale ambao wanatembea juu ya makaburi ya Mashahid lakini wakawa bado nyoyo zao hazibadiliki, basi Allah huzifanya nyoyo hizo kuwa ngumu na zisizo barikiwa. Unahitaji kuiendeleza hali hii. Hali hii itatoweka kama haiendelezwi na lazima uliogope hili. Tulikuwa tunatembea katika njia fulani na mishumaa hii imetuonesha njia iliyonyooka. Tulikuwa wapi? Tulikuwa tukiishi katika baadhi ya vijiji katika nchi fulani ambayo haina msimamo na tumepata fursa ya kuzuru makaburi ya Shahid Chamran na Shahid Alamal-Huda. Je unajua watu hawa wakubwa walikuwa ni kina nani? Walikuwa ni Malik Ashtar wa zama zao. Walikuwa ni yale matumaini ya Maimamu wetu Maasumin (as) ambayo hayajatekelezwa, ambayo yametekelezwa na watu hawa. Walikuwa ni watu wale ambao kwamba Ali, Fatima na Husein (as) waliomba kwamba watu wa aina hii ya ushujaa wanapaswa wazaliwe. Maimamu wanahitaji watu kama hawa sio watu wadhaifu. Hivyo nukta ya kwanza ni kuleta mabadiliko ndani ya nafsi zetu, na kwa kutembelea sehemu takatifu kama hizi za Mashahid tumejitakasa wenyewe. Hii ndio maana ya Mapinduzi, ambayo maana yake ni kubomoa kiini cha dhulma na katika pahala pake kujenga kiini safi. Sasa tuna jukumu kubwa mabegani mwetu na lazima tujifanye sisi wenyewe wenye kufaa kwa ajili ya majukumu haya. Isije ikatokea kwamba majukumu haya yanaondolewa kwetu. Hutokea kwamba wakati Allah anapotoa majukumu fulani kumpa mtu, kama hayatekelezi 185
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Allah huiondolea mbali fursa hii na kumpa mtu mwingine. Kama hili likitokea, la majukumu yaliyoaminishwa kwetu yanachukuliwa na kupewa mtu mwingine, basi siku hii iwe ni siku ya kifo chetu. Lazima kujiweka kama msimamizi katika njia hii; njia ya kujiweka msimamizi ni kujihusisha na kila mtu katika njia hii. Lazima uhudumie hili katika muundo wa muungano na kidogo chochote unachoweza kufanya katika njia hii kwa ajili ya njia sahihi ya Wilayat lazima ukifanye. Hakuna mtu yeyote ambaye anaweza kusema kwamba hawezi kufanya chochote, kila mmoja wenu ana uwezo angalau wa kitu na kwa kuwa katika kutenda, kwa kufanya kitu katika njia hii unajiweka mwenyewe msimamizi. Lazima uondokane na uvivu. Tunaweza kufanya mengi kama tunaondoa uvivu. Hata mdogo sana miongoni mwetu anaweza kufanya kile wanachoweza kufanya watu wazima. Taifa la Mashahid hutoa ushahidi wa hili ambalo hubeba katika nyoyo zao, sehemu ya kumbukunbu ya kifo cha muhanga wa umri wa miaka 13 ya Shahid Hussein Fahmide. Aliweka kumbukumbu ambayo watu wazima hawawezi kuifanya. Alitekeleza jukumu kama hilo ambalo Imamu Khomein (ra) alisema kwamba mimi sio kiongozi wenu, Husein Fahmide ni kiongozi wenu halisi ambaye alifunga mabomu mwilini mwake na kulala chini ya kifaru cha adui kwa ajili ya kulinda na kutetea Uislamu na mapinduzi haya. Hili ni somo kutoka Karbala halikadhalika ambako vijana wadogo wa umri kama huu kama Qasim ibn Hassan ambao walitoa muhanga maisha yao kwa ajili ya kuutetea Uislamu. Ingawa ni vigumu kutoa maisha lakini kutoa maisha mara moja bado sio vigumu mno, lakini kutoa maisha kila siku ni vigumu sana. Njia ambayo umeifuata katika hili lazima utakufa kila siku na kuishi kila siku. Shida ambazo itakubidi uzibebe katika njia hii ni ngumu kuzivumilia. Mtu ambaye anaweza kuzivumilia hizi anaweza kufa kwa urahisi baadaye. Ulimwengu mzima ni adui wa Mapinduzi haya 186
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
lakini bado yako salama. Nani aliyelinda Mapinduzi haya? Vijana hawa, vijana wadogo na watoto wa kawaida wameyalinda Mapinduzi haya. Walikuwa na imani na nguvu ndani yao. Huna habari kuhusu aina ya mashambulizi ya kuua tabia ya Rais Ahmedinajad. Katika historia hakuna haiba hata ya mtu mmoja inayoshambuliwa kwa namna inavyoshambuliwa haiba ya mtu huyu katika miaka zaidi ya minne iliyopita. Hiki ni kifo cha kila siku na ni kigumu sana. Haya ni maneno ya kutokana na maelezo ya Shahid fulani kwamba ni rahisi kumwaga damu kutoka mwilini mwako, lakini ni vigumu sana kumwaga damu kwa moyo. Hii ni kwa sababu wakati moyo ukitokwa na damu mwanadamu anakuwa hai na anaweza kuona kila kitu. Mfano wa hili ni Imamu Sajjad (as) ambaye mwili wake haukutokwa na damu kwa jinsi moyo wake ulivyotokwa na damu. Watu wa Karbala walikufa kishahidi mara moja, lakini Imamu Sajjad (as) aliuawa kishahidi katika kila hatua. Alikuwa anauawa katika kila soko na kila baraza. Bibi Zainab (as) alikuwa akiuawa kishahidi katika kila hatua; alikuwa akiuawa kishahidi na kuhuika tena ili kuuliwa tena kishahidi. Ni kwa sababu ya kurudia rudia kwa kifo kulikompata Bibi Zainab (as) katika kila hatua leo wakina Husein wako hai miongoni mwetu. Wale ambao huuawa kishahid mara moja urithi wao unahifadhiwa na wale ambao hujifunza kufa kila siku. Umezuru makuba na makaburi ya wale ambao wamepita katika njia ya Husein ibn Ali (as). Sababu iliyokufanya utembelee makaburi ya hawa Mashahid ni kutoa ahadi kwamba sisi ni warithi wenu na tutafikisha jukumu la bibi Zainab (as). Tumekuwa kwenye makaburi haya kuahadi kwamba: Enyi wafuasi wa Husein wa zama zenu, sisi ni Zainab wenu na hatutaruhusu ninyi muwe hamfahamiki, hatutakubali njia yenu hii ipotee na hatutakubali ninyi mfe, tutawaweka hai. Baada ya kubarikiwa kwa fursa hii ya kuzuru makaburi ya Mashahidi hawa wakubwa haitupasi tena kukaa kimya 187
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
manyumbani mwetu, tusifungwe katika masuala haba na madogo; tusipoteze muda na maisha yetu kwa mambo haya. Ziara kwenye makaburi ya Mashahidi sio kwa ajili tu ya kuhisi mabadiliko fulani au huruma ndani yetu na baada ya muda tunarejea kwenye hali yetu ya zamani; ziara hizi ni masharti ambayo baada ya hapa jukumu la kweli hasa huanza. Hii ilikuwa ni hatua ya kuanzia kwenye uwanja wako wa mapambano. Ungepaswa kuwa unafanya nini sasa? Lazima ufikishe jukumu moja muhimu zaidi, la maana sana na gumu sana; na jukumu hili ni kuwazindua wengine na kutengeneza uelewa. Shida kubwa ya Mashia na Waislamu kwa jumla na ulimwengu mzima ni ukosefu wa uelewa na kuzindukana, na unahitaji kukuza uelewa wa fikra kwa Umma wote wa Waislamu na ulimwengu kwa ujumla. Imamu Khomein (r.a) amesema kwamba karne hii ni ya zama za uelewa kwa Waislamu. Uelewa huu hautatokea kwa miujiza na maajabu yanayotokea kutoka sehemu fulani. Kuna jeshi la Allah ambalo litaendeleza uelewa huu. Wakati wanadamu wamezinduka basi hakuna mtawala dhalimu atakuwa na ari ya kufanya uovu, kisha hakuna Iraq nyingine itakayo athiriwa na ukatili kama huu, kisha hakuna Palestina nyingine itakayo dhulumiwa kama hivi, kisha hakuna Shia atakayeuawawa kikatili na kisha Mwislamu atakayekufa kifo kisicho na hatia ndani ya magereza. Kwa hiyo, huu uelewa na uzindukaji wa fikra ni jukumu gumu mno ambalo wote tunapaswa kulifanya katika njia ya umoja na mara watu wanapozinduka na kuwa na uelewa wanaweza wenyewe kuona njia yao. Wale ambao wanalala hawana habari ya wakati, sehemu, mwelekeo na majukumu yao. Wewe unawaamsha tu na wenyewe wataona ni wakati gani na nini wanachotakiwa kufanya. Hiki ndio kitu ambacho lazima tufanye kwa kushirikiana kwa ukaribu pamoja na wengine bila ya kuiachia taasisi fulani. Tunaheshimu taasisi zilizopo lakini hatuhitaji kufuata nia hiyohiyo kama ya taasisi hizo 188
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ambazo zimepoteza njia na kupotelea mbali. Lazima tutembee katika njia iliyooneshwa na Imamu Khomein (r.a) na njia hiyo ni ile ya Kiongozi na Umma. Lazima tutekeleze chama hiki cha kijamii kwa hiki chataifa. kijamii kwa Tukufu kuwa taifa. Tukufu katika Sura Imran, kuwa Qur’ani katikaQur’ani Sura Imran, aya ya 104 imeutaja hiki cha kijamii kwa kuwa taifa. Qur’ani Tukufu katika Sura Imran, aya ya 104 imeutaja Umma kama: Umma kama:
aya ya 104 imeutaja Umma kama:
t∩⊇⊃⊆∪ Îösƒø:$# ’n<Î) tβθããô‰tƒ ×π¨Βé& öΝä3ΨÏiΒ ⎯ä3tFø9uρ t∩⊇⊃⊆∪ Îösƒø:$# ’n<Î) tβθããô‰tƒ ×π¨Βé& öΝä3ΨÏiΒ ⎯ä3tFø9uρ Na liwepo miongoni mwenu kundi lenye kulingania
NaNa liwepo miongoni mwenu kundi lenye kulingania kwenyekulingania heri…” liwepo miongoni mwenu kundi lenye kwenye heri…”
kwenye heri…” ni gani kitu gani Umma ufanye? Na niNa kitu Umma ufanye? Na ni kitu gani Umma ufanye?
∩⊇⊃⊆∪ 4 Ìs3Ψßϑø9$# Ç⎯tã tβöθyγ÷Ζtƒuρ Å∃ρã÷èpRùQ$$Î/ tβρããΒù'tƒuρ ∩⊇⊃⊆∪ 4 Ìs3Ψßϑø9$# Ç⎯tã tβöθyγ÷Ζtƒuρ Å∃ρã÷èpRùQ$$Î/ tβρããΒù'tƒuρ kuamrisha mema kukataza maovu…” “…na“…na kuamrisha mema nanakukataza maovu…” “…na kuamrisha mema na kukataza maovu…” Hii maana ina maana kwambataifa taifahili hili lazima lazima lifanye dhidi ya ya Hii ina kwamba lifanyejuhudi juhudi dhidi maovu nakuendeleza kuendeleza mambo nanamaadili. NaNa hili ni jukumu Hii ina na maana kwamba taifa mema hili lazima lifanye juhudi ya maovu mambo mema maadili. hili nidhidi jukumu gumuambalo ambalo wote tunatakiwa tunatakiwa kulifanya. maovu na kuendeleza mambo mema na maadili. Na hili ni jukumu gumu wote kulifanya. gumu Nukta ambalo wote tunatakiwa kulifanya. moja nyingine kwa wale ambao wanataka au wanasafiri Nukta moja nyingine kwa wale ambao wanataka wanasafiri katika njia ya mashahidi ni nyanja ya Elimuadili. Kamaau nyanja ya Nukta moja nyingine kwa wale ambao wanataka au wanasafiri katika njia ya mashahidi ni nyanja ya Elimuadili. Kama nyanja Elimuadili ni dhaifu miongoni mwa watu wa dini basi husababisha ya katika njia ya ni nyanja Elimuadili. nyanja ya Elimuadili ni mashahidi dhaifu miongoni mwayahata watu wa dini Kama basi husababisha hasara kubwa ambayo haiwezi kufidiwa. Mtu kuwa Elimuadili ni dhaifu miongoni mwa watu wa dini basi husababisha hasara kubwa ambayo haiwezi hata kufidiwa. Mtu kuwa mwanamapinduzi haina maana kwamba hahusiki na Elimuadili; hasara kubwa ambayo haiwezi hata kufidiwa. Mtu kuwa mwanamapinduzi haina maana kwambanihahusiki Elimuadili; kwa kweli mwanamapinduzi mwenyewe kigezo nanamfano wa mwanamapinduzi haina maanamwenyewe kwamba hahusiki nanaElimuadili; kwa kweli mwanamapinduzi ni kigezo mfano Elimuadili. Katika uwanja wowote iwe nyumbani kwako, familia wa kwa kweli mwanamapinduzi mwenyewe ni kigezo kwako, na mfano wa Elimuadili. wowote iwekamwe nyumbani familia yako, rafikiKatika zako nauwanja hata maadui zako usishindwe katika Elimuadili. uwanja iwe nyumbani kwako, familia yako, rafikiKatika zako na hata wowote maadui zako kamwe usishindwe katika Elimuadili. Inawezekana kwamba unashindwa katika nyanja nyingi yako, rafiki Inawezekana zako na hata kwamba maadui unashindwa zako kamwekatika usishindwe Elimuadili. nyanja katika nyingi Elimuadili. Inawezekana hata kwamba nyanja nyingi na huenda tunashindwa katikaunashindwa uwanja wakatika shughuli lakini chini 189 na huenda tunashindwa hata katika uwanja wa shughuli lakini chini ya mazingira yoyote usirudi nyuma au kushindwa katika uwanja ya yoyote usirudi nyuma kushindwa katika uwanja wamazingira Elimuadili. Inawezekana kwambaauunakandamizwa lakini hata wa Elimuadili. Inawezekana kwamba unakandamizwa lakini hata katika hali ya kukandamizwa usije ukashindwa katika Elimuadili. katika ya kukandamizwa usije hatukuzaliwa ukashindwa katika Lazimahali tukumbuke kwamba na Elimuadili. Elimuadili,
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
na huenda tunashindwa hata katika uwanja wa shughuli lakini chini ya mazingira yoyote usirudi nyuma au kushindwa katika uwanja wa Elimuadili. Inawezekana kwamba unakandamizwa lakini hata katika hali ya kukandamizwa usije ukashindwa katika Elimuadili. Lazima tukumbuke kwamba hatukuzaliwa na Elimuadili, tumezaliwa katika katikafamilia familiaambazo ambazo zilikuwa tumezaliwa katikanjia njiaya ya kawaida kawaida katika zilikuwa hazijali vituvitu fulani, lakini ni neema kubwa na wajibu kwa familia hazijali fulani, lakini ni neema kubwa na wajibu kwa zetu ambao wametulea, wametutunza, wametusomesha familia zetu ambao wametulea, wametutunza, wametusomesha na kutufikisha leo kwenye hatuahatua hii ambako tupotupo na na lazima siku zote na kutufikisha leo kwenye hii ambako lazima siku tuwakumbuke na kuwaombea wazazi Qur’aniTukufu Tukufu zote tuwakumbuke na kuwaombea wazaziwetu. wetu. Qur’ani imesisitiza na kutaja adabu za kuomba dua kwa ajili ya wazazi imesisitiza na kutaja adabu za kuomba dua kwa ajili ya wazazi wetu: wetu:
∩⊄⊆∪ #ZÉó|¹ ’ÎΤ$u‹−/u‘ $yϑx. $yϑßγ÷Ηxqö‘$# Éb>§‘ ≅è%uρ “…Na sema: wangu! Warehemu kama walivyonilea “…Na sema: MolaMola wangu! Warehemu kama walivyonilea utotoni”. utotoni”. (Surah Al-Isra – Ayah (Surah Al-Isra – Ayah24) 24)
Nilikuwa mchanga wakatiwaliponilea waliponilea na kuwa Nilikuwa mtotomtoto mchanga wakati kuwamkubwa, mkubwa, hivyo unapaswakuwa kuwa na na huruma huruma na jinsi hivyo piapiaunapaswa na fadhila fadhilajuu juuyao yaokwa kwa jinsi walivyokufanyia. vijana njia hii kwamba wanasema walivyokufanyia. Baadhi Baadhi yaya vijana katikakatika njia hii wanasema kwamba fulaniwalisababisha wazazi walisababisha matatizo lakini kama wakati wakati fulani wazazi matatizo lakini kama tunaonesha tunaonesha mwenendo wa Elimuadili yetu kwa wazazi mwenendo wa Elimuadili yetu kwa wazazi wetu hawataacha wetu tu hawataacha tu kwenye upinzani wao bali wasaidizi kwa kweli upinzani wao kazi yetukwenye bali kwa kazi kweli yetu watakuwa watakuwa wasaidiziuwape wetu.tuUnapaswa uwape tuNijibu la Elimuadili. wetu. Unapaswa jibu la Elimuadili. jukumu letu la Ni kawaida jukumu naletu la kawaida na la kila siku kukagua udhaifu la kila siku kukagua udhaifu wa Elimuadili yetu nawa Elimuadili yetu na kujaribu kuirekebisha kuitengeneza katika kujaribu kuirekebisha na kuitengeneza katikanamisingi ya mara kwa misingi ya mara kwa mara kama ni lazima kwa msafiri mara kama ambavyo ni lazima kwaambavyo msafiri katika njia hii, ambayo katika njia hii, ambayo kwenye kifo cha kishahidi. huelekeza kwenye kifohuelekeza cha kishahidi. Sasa tumekuwa waaminifu na hii ni dalili ya wanaume kwamba ni waaminifu, Allah anasema kwamba nimeipa amana mbingu na ardhi lakini zilitetema kwa hofu 190 kuchukua jukumu hili lakini alikuwa ni mwanadamu ndiye aliyejitokeza na kuchukua jukumu hili. Hakutambua ni uzito gani anaochukua mabegani mwake na jinsi gani atakavyolitekeleza. Leo umekuwa mwaminifu wa damu
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sasa tumekuwa waaminifu na hii ni dalili ya wanaume kwamba ni waaminifu, Allah anasema kwamba nimeipa amana mbingu na ardhi lakini zilitetema kwa hofu kuchukua jukumu hili lakini alikuwa ni mwanadamu ndiye aliyejitokeza na kuchukua jukumu hili. Hakutambua ni uzito gani anaochukua mabegani mwake na jinsi gani atakavyolitekeleza. Leo umekuwa mwaminifu wa damu ya Mashahidi, mwaminifu wa Wilayat. kwa hiyo, kitu cha kwanza ni kuwa mwaminifu, kisha kuhifadhi akiba hii ya amana na tatu kufikisha amana hii. Ili kuwa Mdhamini lazima ufanye mazoezi. Lazima uahidi kwa Imamu wako kwamba utakuwa aina ya sahaba shujaa anayemtaka. Lakini ili kuwa Mdhamini ili uweze kufikisha ile amana na jukumu halisi juu ya mabega yako unahitaji mazoezi. Hatua ya kwanza ya mazoezi ni kujenga kujiamini, kuhifadhi siri na usizungumze kuhusu vitu muhimu kwa mtu asiye muhimu. Sio kwamba unafanya kitu cha makosa, ni mazoezi ambayo lazima uyafanye, na isije ikatokea kwamba kutokana na akili ndogo unawatia watu katika matatizo.
191
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Sura ya Kumi na Mbili ASKARI WA KUJITOLEA – TASWIRA YA SHAHIDI
12.1 Ni nani Askari wa Kujitolea?
A
skari wa Kujitolea ni mti safi uliopandwa na Imamu Khomein (ra) ambao tunda lake moja safi ni Mapinduzi ya Kiislamu na lingine ni Wilayat ya Faqih ambayo ni mfumo pekee wa utawala kwa mujibu wa sheria za kiungu. Moja ya alama za utambulisho zinazoonekana za “Askari wa Kujitolea” ni skafu yenye miraba mweusi na mweupe inayowekwa shingoni. Skafu hii kwa Kifursi inajulikana kama “Cheffieh”. Imamu Khomein (ra) alitangaza baada ya Mapinduzi ya Kiislamu kuundwa kwa kikundi cha kujitolea ambacho kilipewa jina la Baseej. Baseej ni neno la Kifursi na lina maana ya “utayari na uhamasishaji”. “Askari wa Kujitolea” ni mtu ambaye siku zote yuko tayari na yuko katika hali ya harakati. Mtu ambaye hakujiandaa na hayuko tayari sio “Askari wa Kujitolea” na vilevile mtu ambaye yuko katika uwanja wowote wa mapambano sio “Askari wa Kujitolea”, lazima uwe ni uwanja maalumu wa haiba kubwa. Lazima awepo katika uwanja huo ambako ni muhimu kwake kuwepo pamoja na utayari. Maana ya “Askari wa Kujitolea” ina vipengele mbalimbali. Baada ya kuzaliwa Mapinduzi ya Kiislamu mpaka hii leo yamezungukwa na maadui. Ulimwengu mzima ni adui yake; mataifa ya Kiarabu, Mashariki na Magharibi, Ulaya na Marekani zote ni maadui wa mfumo huu.
192
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Ni nukta ya kutafakari kwamba takriban nchi mia mbili ni maadui wa mfumo huu na pia wana majeshi makubwa na miongoni mwa majeshi haya ni majeshi maovu sana ya Israili na adui muovu kama Marekani ambayo ni taifa lililoendelea na silaha za teknolojia ya kisasa na jeshi la vita; na wako mbele katika nyanja zote za kiulimwengu lakini sasa ni miaka thelathini hawakuweza kuyasimamisha Mapinduzi haya ya Kiislamu lakini kwa kweli hawataweza hata kukunja unywele mmoja. Ni kitu gani kilichowafanya hawa maadui wafadhaike na kukata tamaa? Ni kitu gani kilichouweka salama huu mti safi wa Mapinduzi ya Kiislamu? Jina la kitu hiki ni “Askari wa Kujitolea”. “Askari wa Kujitolea” ni kundi lile ambalo lipo na lililotayarishwa katika uwanja na limelinda Mapinduzi ya Kiislamu katika kila nyanja. Kwa vile wamelinda Mapinduzi ya Kiislamu wale wote ambao ni maadui wa Mapinduzi ya Kiislamu vilevile ni maadui imara wa “Askari wa Kujitolea”. “Askari wa Kujitolea” maana yake ni kundi la waumini; sio chama au taasisi yenye vyeo vya kuteuliwa au kuchaguliwa kama Rais au Mwenyekiti, Katibu Mkuu na wala hawana muundo wa kichama au wa kitaasisi. “Askari wa Kujitolea” ni watu wale ambao hujipatia kipato wenyewe na kukitumia katika njia ya Allah kuihudumia dini. Hawapati malipo kwa huduma hizi, kwa kweli wanatumia katika dini kutokana na mapato yao nyumbani kwao, na Imamu Khomein (ra) amewapa kundi hili safi jina la “Askari wa Kujitolea” ambalo litaendelea kuwepo katika zama zote. Imamu (ra) ana hamu hii kwamba jinsi ambavyo “Askari wa Kujitolea” wametekeleza na kulinda mfumo wa Wilayat katika nchi hii, siku mmoja lazima itakuja wakati nasaba hii “Askari wa Kujitolea” itaanzishwa kila mahali na bendera ya Wilayat kupepea ulimwenguni pote, na tunashuhudia dalali zake leo. “Askari wa Kujitolea” ni nani? Hii ni istilahi ya Mapinduzi ya Kiislamu na lazima tuifanye hii kuwa ni kawaida katika shughuli 193
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
zetu za maisha. Jinsi ambavyo istilahi nyingine na njia za maisha zilivyokuwa sehemu ya maisha yetu, maana na kanuni, vivyo hivyo na istilahi zilizoelezewa na Imamu Khomein (ra) lazima nazo ziwe sehemu ya utaratibu wa mazungumzo yetu. Tunatamani kwamba siku moja itakuja wakati nasaba hii ya “Askari wa Kujitolea” inaanzishwa ulimwenguni pote na kuangamiza Uyazid katika ulimwengu. Vijana wa zama zetu wanaweza kwa uhakika kuongoza jukumu hili na wanaweza kuwa kundi ambalo laweza kuwa cheche za harakati mpya za kuzindua katika mataifa yale ambayo yako chini ya makucha ya fahari ya kilimwengu. Kwa kweli “Askari wa Kujitolea” vilevile walikuja kuwepo chini ya mazingira kama haya ya shinikizo la fahari. Wakati vita vya Iran-Iraq vilipoanzishwa, Kiongozi mkuu wa Mapinduzi ya Kiislamu Ayatullah Khamenei (d.a) na Shahid Mkubwa Mustafa Chamran walikusanya, wakapanga na kuwalea vijana dhidi ya maadui na vijana hawa wakifuata nyayo za Mashahid wa Karbala waliyalinda mapinduzi ya Kiislamu. Leo tuna haki ya kusema kwamba kudumu kwa Mapinduzi ya Kiislamu ni kwa ajili ya hawa “Askari wa Kujitolea” na kama kundi hili lisingekuwepo maadui wa Mapinduzi na dini wangeangamiza Mapinduzi haya zamani na kwa sasa wangekuwa wanasherehekea. Lakini ilikuwa ni hawa “Askari wa Kujitolea” ambao walitokemeza juhudi zao zote na matumaini yao. Kundi hili la “Askari wa Kujitolea” limekuwepo katika zama mbalimbali.
12.2 Sifa za Askari wa Kujitolea
S
ifa za “Askari wa Kujitolea” ambazo Imamu Khomein (ra) alizitaja ni sawa na zile za Mashahid wa Karbala na za wale watu 194
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
wachache ambao walikuwepo pamoja na Amirul-Mu’minin Ali (as). Wakati watu hawa walipofariki Amirul-Mu’minin Ali (as) alisema: “Natamani masahaba wale wangekuwepo leo ambao wangekiri kuwepo kwao na wangenikimbilia kwa wito wangu mmoja.” Hii ndiyo taswira ambayo Imamu Khomein (ra) aliyoionesha kwa ajili “Askari wa Kujitolea” baada ya mapinduzi ya Kiislamu na vilevile alitamani kwamba kundi hili lingeenea ulimwenguni. Leo hii tunaweza kushuhudia kwamba jinsi ambavyo mti huu safi ulivyolelewa nchini Lebanon kwa jina la Hizbullah kwa njia hiyohiyo utakua katika sehemu nyingine za ulimwengu wa Kiislamu. Kama tunaweza kuelewa nukta moja ambayo aliwafundisha wanajumuiya wake ambayo kwayo wamekuwa hai, wakapata fursa na kuona njia ya heshima; kama nukta na siri hii ingeeleweka kwa jumuiya nyingine basi na wao pia watakuwa na uwezo wa kuona njia ya heshima na fursa katika nchi zao na kutokana na hili watakuwa na uwezo wa kuulinda salama Uislamu. Nukta hii ambayo Imamu ameisisitiza inatokana na Qur’ani Tukufu ambapo katika hili Qur’ani Tukufu inawaambia waumini:
ف يَأْتِي ﱠ َ س ْو َ يَا أَيﱡ َھا الﱠ ِذ َ َين آ َمنُوا َمنْ يَ ْرتَ ﱠد ِم ْن ُك ْم عَنْ ِدينِ ِه ف ُﷲ ين َ ين أَ ِع ﱠز ٍة َعلَى ا ْل َكافِ ِر َ ِبِقَ ْو ٍم يُ ِحبﱡ ُھ ْم َويُ ِحبﱡونَهُ أَ ِذلﱠ ٍة َعلَى ا ْل ُم ْؤ ِمن ض ُل ﱠ يل ﱠ َ ُﷲِ َو َال يَ َخاف َ يُ َجا ِھد ْ َون لَ ْو َمةَ َالئِ ٍم َذ لِ َك ف َ ُون ِفي ِﷲ ِ ِ سب يُ ْؤتِي ِه َمنْ يَشَا ُء َو ﱠ اس ٌع َعلِي ٌم ِ ﷲُ َو “Enyi mlioamini! Atakayeritadi dini yake miongoni mwenu, basi Mwenyezi Mungu atawaleta watu anaowapenda nao wanampenda, wanyenyekevu kwa waumini, wenye nguvu juu ya makafiri, wenye 195
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kufanya jihadi katika njia ya Mwenyezi Mungu, wala hawaogopi lawama ya anayelaumu. Hiyo ni fadhila ya Mwenyezi Mungu humpa amtakaye. Na Mwenyezi Mungu ni mwenye wasaa, mwenye kujua.” (Sura Maidah: 54).
Na kusema kwamba: Kama mkiacha Dini – Sasa, kuacha dini haina maana ya kuwa kafiri, ina maana kwamba kama utatoa upendeleo sana wa kuwa kwenye shughuli nyingi za taratibu zako, majukumu ya nyumbani, kazi, biashara, familia, kiwandani na kama unajipa muda tu kwa ajili ya biashara zako na hupangi muda kwa ajili ya dini na kwa ajili ya kufanya matendo mema, basi kwa mtu kama huyo Qur’ani imesema kwamba: Kama ninyi watu mnaondoka uwanjani kwa ajili ya kujishughulisha katika shughuli zenu za mapato ya kidunia, basi msifikiri kwamba Allah anawahitaji ninyi bali kwa kweli badala yenu Allah ataleta jumuiya nyingine ambayo itatenga muda kwa ajili ya njia ya Allah ambao watatoa muhanga katika njia ya Allah na wakati ukija watakuwa wamejiandaa kutoa maisha yao. Leo uwepo wa baadhi ya vijana hodari na walioamka katika sehemu mbalimbali za ulimwengu wa Waislamu ni dalili ya matumaini kwa ajili ya nchi zao. Ama kwa wale ambao wanaendekeza ubwana na wanakaa ndani ya nyumba zao, wale ambao wamejishughulisha na shughuli zao za kiulimwengu lazima waelewe kwamba Allah hawahitaji na ameahidi katika Kitabu chake kwamba ataleta jumuiya nyingine badala yao ambao watatembea kuelekea kwenye sehemu yao ya machinjioni kwa miguu yao wenyewe na kwa hiyari zao. Watatetea haki zao, watatetea dini yao, watalinda taifa lao na kuilinda jumuiya yao. Ninyi vijana wa zama hizi lazima mjaribu kuwa uthibitisho na kigezo halisi cha Ayah hii 3:154 na 5:54. Na jumuiya yoyote ambayo inakuwa kigezo halisi na uthibitisho wa Aya hizi ni “Askari wa Kujitolea”. Ulikuja wakati baadhi waliamua kukaa kimya 196
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ndani ya nyumba zao, waliamua kuchukua hifadhi katika sehemu za ibada, wamekaa wakiwa wamejishughulisha na biashara zao, na wakati wa kipindi hiki, sabini na mbili walithibitisha wenyewe kuwa uthibitisho wa Aya hii, ambao waliacha nyumba zao, biashara zao, kila kitu na wakaenda kuelekea sehemu yao kufa kishahidi kwa miguu yao wenyewe. Waliilinda dini yao na wakaulinda Uislamu; na ni wale ambao utajo wao ni suala la heshima kwetu. Hawa watu sabini na mbili vilevile wanatamani kwamba isije ikatokea kwamba tumetembea kuelekea machinjioni kwetu lakini wale ambao wanakuja baada yetu watakumbuka tu majina yetu, kwa kweli wanatamani kwamba njia ambayo wameifungua wakati wowote muda ukija watu wakiwa mabwanyenye na kupendelea kukaa majumbani mwao na wakawa wanajali tu biashara zao; basi lazima wawepo baadhi ambao wataendeleza njia yetu. Utajo wa Mashihid sio tu kusoma Surah Fatiha kwa ajili yao, kutoa chakula katika jina lao, kuandaa Majalis kwa ajili yao, au kuweka matangazo na mabango kwa ajili yao. Yote haya vilevile huhusiana na kuwaheshimu Mashahid lakini Shahid haombi haya kutoka kwetu, wasiwasi wake kama ilivyotajwa kwenye sura za mwanzo ni kwamba njia ambayo nimeitolea maisha yangu katu isibaki ikiwa katika hali ya kutengwa. Utajo wa Shahid kwa kweli ni utajo wa njia yake na ukumbusho wa matendo yake. Hii ina maana kwamba wakati Shahid akiutoka ulimwengu huu na baada yake akaja Shahid mwingine akatoa maisha yake katika njia hii na wakaja elfu zaidi wanatembea katika njia hii basi Shahid huyu husimama mbele za Allah na kusema: Ee Mola wangu! Nimefuzu kwa sababu njia ambayo kwamba kwayo nilitoa maisha yangu haiko tupu. Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani Tukufu inasema:
197
njia yake na ukumbusho wa matendo yake. Hii ina maana kwamba wakati Shahid akiutoka ulimwengu huu na baada yake akaja Shahid mwingine akatoa maisha yake katika njia hii na wakaja elfu zaidi wanatembea katika njia hii basi Shahid huyu husimama mbele za Allah na kusema: Ee Mola wangu! Nimefuzu kwa sababu njia MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi) ambayo kwamba kwayo nilitoa maisha yangu haiko tupu. Qur’ani Tukufu inasema: Ν ö åκ™:Ïtä† 5Θöθs)Î/ ª!$# ’ÎAù'tƒ t∃öθ|¡sù ⎯ÏμÏΖƒÏŠ ⎯tã öΝä3ΨÏΒ £‰s?ötƒ ⎯tΒ (#θãΖtΒ#u™ t⎦⎪Ï%©!$# $pκš‰r'¯≈tƒ ω Ÿ uρ ! « $# ≅ È ‹Î6y™ ’Îû šχρ߉Îγ≈pgä† t⎦⎪ÍÏ≈s3ø9$# ’n?tã ο> ¨“Ïãr& t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σßϑø9$# ’n?tã A'©!ÏŒr& …ÿ çμtΡθ™6Ïtä†uρ
t θèù$sƒs† ∩∈⊆∪ íΟŠÎ=tæ ììÅ™≡uρ ! ª $#uρ 4 ™â !$t±o„ ⎯tΒ ÏμŠÏ?÷σム«!$# ã≅ôÒsù y7Ï9≡sŒ 4 5ΟÍ←Iω πs tΒöθs9 β
“Enyi mlioamini! Atakayeritadi dini yake miongoni mwenu, Atakayeritadi basi Mwenyezi Mungu mwenu, atawaleta “Enyi mlioamini! dini yake miongoni basi watu 186 nao wanyenyekevu Mwenyezianaowapenda Mungu atawaleta watuwanampenda, anaowapenda nao wanampenda, kwa waumini, wenye nguvu juu ya makafiri, wenye kufanya wanyenyekevu kwa waumini, wenye nguvu juu ya makafiri, wenye katikanjia njia Mwenyezi Mungu, wala hawaogopi kufanya jihadi jihadi katika ya ya Mwenyezi Mungu, wala hawaogopi ya anayelaumu. Hiyo ni fadhila yahumpa Mwenyezi lawama yalawama anayelaumu. Hiyo ni fadhila ya Mwenyezi Mungu humpa amtakaye. Mwenyezi Mungu ni amtakaye.Mungu Na Mwenyezi Mungu ni MwenyeNa wasaa, Mwenye kujua. (5:54) kujua. (5:54) Mwenye wasaa, Mwenye Katika Katika aya aya hii hii ambayo ambayo imeelekezwa imeelekezwa kwa kwawaumini wauminiistilahi istilahi ya ya “Murtad” imetumikaambayo ambayoinatafsiriwa inatafsiriwakama kamawale waleambao “Murtad” ﻱَ ْﺮﺗَﺪﱠimetumika wameigeuzia dini migongo yao, lazima watambue kwamba hakuna ambao wameigeuzia dini migongo yao, lazima watambue kwamba mtu atakayekuja kwao kuwashawishi. Kuna aina mbili za hakuna mtu atakayekuja kwao kuwashawishi. Kuna aina mbili zaukafiri ambazo ukafiri ambazomuumini muuminianaweza anawezakuzipata; kuzipata;moja moja nini katika katika hili hili mtu anabadilisha imani yake na kusema hakuna Allah, hakuna kiyama, mtu anabadilisha imani yake na kusema hakuna Allah, hakuna hakuna Vitabu kimbinguni, hakuna hakunaMitume Mitume na hakuna kiyama, hakuna Vitabuvya vya kimbinguni, na hakuna Maimamu. Aina nyingine ya ukafiri ni pale mtu anapopuuza na Maimamu. Aina nyingine ya ukafiri ni pale mtu anapopuuza na kuacha majukumu na wajibu wake; na kujishughulisha tu kuacha majukumunanamaisha wajibuyake wake; na kujishughulisha tu mwenyewe mwenyewe binafsi, anajali tu kuhusu kulisha watoto na maisha yake binafsi, anajali tu kuhusu kulisha watoto wake yake na ya wake na katika kuyafukuzia haya anapuuza majukumu katikakidini kuyafukuzia anapuuza majukumu kidini na Hii na wajibuhaya wake. Mtu huyu vilevile niyake kafiriyakwa vitendo. wajibu Mtuwakati huyu vilevile kafiri kwa uwanja vitendo. wa Hii kijamii ina maana inawake. maana jumuiyaniinapoacha vilevile wakati jumuiya inapoacha uwanja Wakati wa kijamii vilevile itachukuliwa itachukuliwa kama ukafiri. jumuiya inaacha uwanja wa na kutoka nje inaacha ya eneouwanja la uwanja wa dini, basi lazima kamaharakati ukafiri. Wakati jumuiya wa harakati na kutoka waliweke akilini kama wanapendelea kukaa ndani ya nje ya eneo la hili uwanja wakwamba dini, basi lazima waliweke hili akilini nyumba zao na wakae, hivi karibuni Allah ataleta jumuiya ambayo kwamba kama wanapendelea kukaa ndani ya nyumba zao na wakae, itakuwa wapenzi wa Allah na Allah vilevile atawapenda. Allah ataleta kutoka miongoni mwa waumini jumuiya ambayo watakuwa 198 wapole kwa waumini na wakali kwa maadui. Watajitahidi katika njia ya Allah na jumuiya ambayo ataileta kwa ajili ya uhai wa dini pia watakuwa na sifa moja mahususi kwamba jumuiya hii hawatawaogopa walalamikaji wenye vurugu.
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hivi karibuni Allah ataleta jumuiya ambayo itakuwa wapenzi wa Allah na Allah vilevile atawapenda. Allah ataleta kutoka miongoni mwa waumini jumuiya ambayo watakuwa wapole kwa waumini na wakali kwa maadui. Watajitahidi katika njia ya Allah na jumuiya ambayo ataileta kwa ajili ya uhai wa dini pia watakuwa na sifa moja mahususi kwamba jumuiya hii hawatawaogopa walalamikaji wenye vurugu. Kuna hatua maalumu ambazo mtu hupita katika njia hii ambazo ni ngumu sana, na moja ya hatua hizo ni wakati mtu anakuwa mwathirika wa lawama, upinzani usiofaa, shutuma na propaganda. Kuna baadhi ambao wanakubali kwa hiyari yao kutoa kila kitu kwa ajili ya dini lakini hawako tayari kuvumilia shutuma na lawama zozote. Hawako tayari kuvumilia majeraha yanayotokana na ndimi za watu. Wako tayari kuvumilia majeraha kutokana na panga, mishale na risasi katika miili yao, lakini hawako tayari kuvumilia majeraha ya ulimi. Kuna walaumiaji wengi katika njia hii. Kuna baadhi ambao Allah amewaumba ili kufanya juhudi katika njia hii wakati ambapo kuna baadhi ya wengine ambao wameumbwa kuwapima hawa wenye kufanya juhudi. Wapimaji hawa huwajaribu hawa wenye kufanya juhudi kwa kuwatolea shutuma nyingi juu yao ili kuona kama imani yao juu ya Allah ni nyofu na safi au la. Kama wakikimbia kutokana na shutuma na kukaa ndani ya nyumba zao basi itajulikana kwamba sio watu wale ambao Allah amewaleta kwenye kundi maalumu. Kila muumini huwa kafiri kama akipuuza agano lake kwenye dini na hachukui hatua kwa ajili ya dini. Baada ya makafiri hawa (ambao wamepuuza majukumu yao) Allah analeta jumuiya hii ambao sio waoga na wenye kulaumu. Jeraha la kwanza katika njia hii ya hawa wenye kulaumu na shutuma. Kuna matendo fulani ambayo kwayo unapata sifa mfano kama unafanya shughuli za kijamii kila mtu hukusifu na kukutukuza; hata maadui hukusifia. 199
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Kila mtu hutaka njia hii kwa sababu matendo katika njia hii mtu hupata sifa tu, lakini Allah hachukulii kutoa chakula kama kitendo cha kigezo kwa sababu kwa Allah matendo yaliyo makubwa kuliko yote ni harakati na jihadi katika njia hii. Wakati wa kipindi cha Mtukufu Mtume (saww) kulikuwepo na kundi la watu ambao walipatwa na kutokuelewa huku kiasi kwamba walifanya matendo haya mema kwa bidii sana. Walikuwepo watunzaji wa Msikiti Mtukufu wa Makka; walikuwa wakiikarabati Kaaba Tukufu, kusafisha Kaaba Tukufu na walikuwa wakitoa chakula na maji kuwapa mahujaji. Kwa kufanya vitu vidogo kama hivyo walikuwa wakijiona wenyewe kama wanaofanya matendo hivyo walikuwa wakijiona wenyewe kama wanaofanya matendo makubwa kupita yote. Allah aliwakemea na akasema kwamba ni kwa makubwa kupita yote. Allah aliwakemea na akasema kwamba ni kuelewa kwenu vibaya; mnawaona wale ambao wanafanya juhudi kwa kuelewa kwenu vibaya; mnawaona wale ambao wanafanya na juhudi kupigana njiakatika ya Allah kuwa ni kuwa sawa na wale na wanaotoa na katika kupigana njia ya Allah ni sawa wale maji kwa mahujaji? ambao wameleta imani juu ya Allah wanaotoa maji kwaWale mahujaji? Wale ambao wameleta imani juu yana Allah na na wamepigana Kiyama na wamepigana kwa juuyayaAllah; njia yavipi Allah; Kiyama kwa juhudi juujuhudi ya njia watu vipiambao watu hutoa hawa chakula ambao hutoa na maji wawe sawahawa? na hawa na majichakula wawe sawa na mujahidina mujahidina hawa?
«!$$Î/ z⎯tΒ#u™ ô⎯yϑx. ÏΘ#tptø:$# ωÉfó¡yϑø9$# nοu‘$yϑÏãuρ Ædl!$ptø:$# sπtƒ$s)Å™ ÷Λä⎢ù=yèy_r& * Ÿω ª!$#uρ 3 «!$# y‰ΖÏã tβ…âθtFó¡tƒ Ÿω 4 «!$# È≅‹Î6y™ ’Îû y‰yγ≈y_uρ ÌÅzFψ$# ÏΘöθu‹ø9$#uρ ∩⊇®∪ t⎦⎫ÏΗÍ>≈©à9$# tΠöθs)ø9$# “ωöκu‰ “Je, kuwanywesha mahujaji mahujaji na nakuamirisha kuamirishamsikiti msikiti “Je, mnafanya mnafanya kuwanywesha mtukufu ni sawa na yule aliyemwamini Mwenyezi Mungu na mtukufu ni sawa na yule aliyemwamini Mwenyezi Mungu na siku siku ya mwisho na akapigana jihadi katika njia ya Mwenyezi ya mwisho na akapigana jihadi katika njia ya Mwenyezi Mungu? Mungu? Hawawi sawa mbele ya Mwenyezi Mungu. Na Hawawi sawa mbele ya Mwenyezi Mungu. Na Mwenyezi Mungu Mwenyezi Mungu hawaongozi watu madhalimu.” (Sura hawaongozi watu madhalimu.” (Sura Tawba: 9). Tawba: 9). Walikuwa nalo hili katika akili 200 zao kwamba wao ni watu waliojenga Msikiti Mtukufu na kufanya shughuli za kijamii, kwa hiyo, wao ni bora na walikuwa wanafikiri kwamba kwa vile Ali (as) hajajishughulisha katika ujenzi wa Msikiti Mtukufu na hajagawa maji na chakula kwa mahujaji cheo chake ni cha chini kuliko chao.
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Walikuwa nalo hili katika akili zao kwamba wao ni watu waliojenga Msikiti Mtukufu na kufanya shughuli za kijamii, kwa hiyo, wao ni bora na walikuwa wanafikiri kwamba kwa vile Ali (as) hajajishughulisha katika ujenzi wa Msikiti Mtukufu na hajagawa maji na chakula kwa mahujaji cheo chake ni cha chini kuliko chao. Hivyo siku zote walikuwa na upinzani juu ya Mtukufu Mtume (saww) kwamba sisi tumejenga Msikiti Mtukufu, tumetoa maji kuwapa mahujaji lakini unapokuja wakati wa kusimulia wema siku zote unamsifia Ali (as). Hapa aya ya Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani ilishushwa ikifafanua kwamba wana mawazo potofu. Mnawaona wale ambao wanatoa maji kwa mahujaji kuwa ni bora kuliko wale ambao wanalinda dini yao kwa kuhatarisha maisha yao, ambao wanalinda taifa, dini na ni kwa ajili yao kila kitu chenu kiko salama. Kama leo kuna msikiti basi ni kwa ajili ya hawa mujahidina. Kama Kaaba ipo leo basi ni kwa sababu ya hawa mujahidina na kama utukufu na utakatifu wa kila kitu umehifadhiwa basi ni kwa sababu ya hawa mujahidina. Wakati Imamu Sajjad (as) alipojitambulisha mwenyewe katika baraza ya Yazid, alifanya hivi kwa maneno haya kwamba mimi ni mtoto wa Makka; ni mtoto wa Mina. Alikusudia kusema kwamba Kaaba na Mina sio hai kwa sababu ya wale wanaozuru Kaaba, wanaosujudu na kisha kurudi na kukaa ndani ya nyumba zao wakiwa kimya. Warithi wa Kaaba ni wale watu ambao hutoa muhanga maisha yao lakini hawaruhusu utakatifu wa Kaaba kushambuliwa. Kuna baadhi ya watu ambao kwa huruma zao kila kitu huishi. Imamu Khomein (ra) aliandika kwa wanafunzi na wanachuoni wa Seminari ya Kiislamu kwamba leo mnajifunza kwa starehe katika shule hizi na kufanya ibada zenu; lakini lazima mkumbuke kwamba masomo yenu yote na ibada ni kwa ajili ya huruma za wale mujahidina ambao wanatoa muhanga maisha yao kwenye vita vya mipakani. Kama wasingetoa maisha yao basi seminari hizi na khutba zisingekuwepo, 201
wakiwa kimya. Warithi wa Kaaba ni wale watu ambao hutoa muhanga maisha yao lakini hawaruhusu utakatifu wa Kaaba kushambuliwa. Kuna baadhi ya watu ambao kwa huruma zao kila kitu huishi. Imamu Khomein (ra) aliandika kwa wanafunzi na wanachuoni wa Seminari ya Kiislamu kwamba leo mnajifunza kwa MSHUMAA na Kifo cha Kishahidi) starehe katika shule (Shahidi hizi na kufanya ibada zenu; lakini lazima mkumbuke kwamba masomo yenu yote na ibada ni kwa ajili ya huruma za wale mujahidina ambao wanatoa muhanga maisha yao vita vya mipakani. Kama wasingetoa maisha yao basi kilakwenye kitu kingeangamizwa. Allah anasema katika Qur’ani Tukufu: seminari hizi na khutba zisingekuwepo, kila kitu kingeangamizwa. Allah anasema katika Qur’ani Tukufu:
ÔN≡uθn=|¹uρ Óìu‹Î/uρ ßìÏΒ≡uθ|¹ ôMtΒÏd‰çλ°; <Ù÷èt7Î/ Νåκ|Õ÷èt/ }¨$¨Ζ9$# «!$# ßìøùyŠ Ÿωöθs9uρ ⎯tΒ ª!$# χuÝÇΖuŠs9uρ 3 #ZÏVŸ2 «!$# ãΝó™$# $pκÏù ãŸ2õ‹ãƒ ߉Éf≈|¡tΒuρ ∩⊆⊃∪ ̓tã :”Èθs)s9 ©!$# χÎ) 3 ÿ…çνçÝÇΨtƒ “Na lau lau Mwenyezi Mwenyezi Mungu Mungu asingeliwakinga asingeliwakinga watu watu kwa kwa watu, watu, basi basi “Na yangelivunjwamahekalu mahekalunana makanisa (sehemu) kuswalia yangelivunjwa makanisa nana (sehemu) zaza kuswalia na misikiti ambayo ndani yake hutajwa jina la Mwenyezi Mungu kwa 190 wingi.” (Sura al-Haj: 40).
Na laiti usingekuwepo ufukuzaji wa watu na Mwenyezi Mungu kwa kuwatumia watu wengine, kwa hakika zingevunjwa nyumba za watawa na makanisa na masinagogi na misikiti ambamo ndani yake linatajwa jina la Mwenyezi Mungu kwa wingi. Kama kundi hili la mujahidina lisingekuwepo basi vituo vyote vya dini vingebakia kuwa vimetengwa. Kama sehemu hizi zote takatifu zipo basi ni kwa sababu ya watu hawa ambao wanabeba maisha yao kwenye viganja vyao, kuangalia ndani ya macho ya maadui na bila kujali maisha yao huyatoa katika njia ya Allah. Hivyo kamwe usijione wewe mwenyewe kuwa sawa nao. Ni nani “Askari wa Kujitolea”? Imamu Khomein (ra) ametoa jina hili kwa mtu ambaye siku zote amejiandaa na kuwepo; wakati wowote anapopewa wito yuko tayari kusema “Labbayk” mara moja. Katika nyanja yoyote ambayo anahitajiwa lazima aonekane katika nyanja ile. 202
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Walikuwepo watu mjini Madina, wakiwepo Makka wakitekeleza ibada ya Hijja, walikuwepo Waislamu mjini Kufa, baadhi yao wakiwa wamekaa Msikitini wakifanya ibada, baadhi wakikaa katika maduka yao, baadhi katika nyumba zao lakini hawakuwepo uwanjani ambako walitegemewa kuwepo. Uwanja huu ulikuwa uwanja wa mapambano wa Karbala na ulikuwa uwanja ambao ndani yake Imamu wao alikuwepo. Hii ndio sababu kwamba “Askari wa Kujitolea” walikuwa wale ambao walijiandaa na vilevile kuwepo. Hiki ndicho ambacho Qur’ani imesema kwamba kama mkikaa ndani ya nyumba zenu basi hakuna atakayekuja kuwaita kwa sababu Allah ataleta badala yenu jumuiya nyingine ambao watakuwa wamejiandaa, kuwepo na watatembea kuelekea kwenye sehemu yao ya kifo cha kishahid kwa miguu yao. “Askari wa Kujitolea” sio mtu ambaye anakimbia kifo na kujificha sehemu fulani ambako anapigwa risasi. Anaweza vilevile kuchukuliwa kama Shahid lakini “Askari wa Kujitolea” ni Shahid yule ambaye anatembea kuelekea uwanja wa mapambano kwa nafsi yake ili kuiokoa haki. Hii ni jumuiya ambayo kwayo Allah ameandika kifo cha kishahid katika hatima yao. Ni watu ambao wanatembea kuelekea kwenye kifo na sio watu ambao wanakimbia kifo. Allah anasema katika Surah Jum’a kwamba ni umbali gani utakikimbia kifo. Siku moja kifo kitakukuta, katika hospitali fulani kwa sababu ya maradhi ya tumbo na mwishowe utafariki, hivyo ni bora kwamba badala ya kukimbia kifo lazima ugeuze uso wako kuelekea kwenye kifo. Kama unageuza uso wako kuelekea kwenye kifo basi hakuna anayeweza kukuuwa na chini ya mazingira haya utakuwa unauwa kifo na utabakia hai licha ya kifo. Hivyo “Askari wa Kujitolea” ni mtu ambaye anatembea kuelekea kwenye kifo kwa miguu yake mwenyewe na ni yule ambaye kifo hakiwezi kumuuwa bali yeye anakiuwa kifo. 203
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
12.3 Askari wa Kujitolea – Ufumbuzi wa tatizo la Ufahari wa Ulimwengu
U
fumbuzi kwa matatizo ya kiulimwengu na matatizo ndani ya Pakistan sio ule tulioufuata. Tumefuata utaratibu wa kimagharibi, mitindo ya kimagharibi, mitindo ya Wazungu wa Ulaya na kisha kwa kuweka mambo kidogo ya Uislamu ndani yake tunafikiri kwamba tunafanya kazi ya Uislamu. Hii sio njia ya Uislamu; njia ya Uislamu ni ile ambayo imewasilishwa na Qur’ani. Uoni uliotolewa na Qur’ani ni njia sahihi ya Dini na “Askari wa Kujitolea”, ni uoni uliowasilishwa na Qur’ani. Imamu Khomein (ra) ameonesha njia hii kwa jumuiya yake kutoka kwenye Qur’ani, historia na Karbala. Imamu Khomein (ra) alivivunja vikundi vyote na vyama ambavyo viliundwa, hakuunda chama chochote na badala ya chama aliunda “Askari wa Kujitolea”. Wanaume na wanawake wote wanajumuishwa katika “Askari wa Kujitolea” na “Askari wa Kujitolea” haihitaji uongozi wowote. Kila mtu ambaye amejiandaa na kuwepo ni “Askari wa Kujitolea”. Hii ndio haja na ufumbuzi wa zama zetu; kuunda makundi na vyama sio ufumbuzi wa leo na hatutafikia hitimisho lolote kwa njia hii. Kama tunataka kutembea katika njia ya ukombozi basi lazima tufuate njia iliyooneshwa kwetu na viongozi wetu na Qur’ani. Na njia ile ni wakati wowote unapoona kwamba ukweli na haki huhitaji msaada, lazima ujiandae na kuwepo. “Labbaik” maana yake nipo. Ni tangazo kwamba Ee Allah! Ee Husein! mimi nipo. Mtu ambaye anakwenda Hijja mara tu anapovaa “Ihram” husema “Labbaik, Allahumma Labbaik”, hii ina maana Ee Allah! Umeniita na mimi nipo. Nipo sehemu gani? Sehemu ambako umeniita niwepo nipo na nimejiandaa. Mimi sio mzembe, kwa dakika moja na wakati popote ninapoitwa nitakuwepo. Huyu ni 204
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
“Askari wa Kujitolea”; mtu ambaye yupo na kajiandaa; na sio tu mtu anayevaa mkanda wa kichwa na Skafu mabegani mwake. “Askari wa Kujitolea” maana yake ni ambaye mwaka mzima yupo katika njia ya dini bila kujali iwapo wengine wanakuja au la; atakuwepo mwenyewe. Hatasema kwamba kwa vile wengine hawaji mimi pia sitakuja. Hasemi kwamba hii sio kazi yangu peke yangu ni kazi ya wengine pia. Huu sio mwelekeo wa “Askari wa Kujitolea”, muumini wa kweli, mfuasi wa Karbala na Ashura. Mfuasi wa Karbala anasema kama hakuna mtu yeyote anayekuja sio kitu mimi nipo Karbala. Hivyo kila mtu ambaye anataka kuwa “Askari wa Kujitolea” lazima aandike maneno haya kwenye moyo wake kwamba kila uwanja kama huu ambako nahitajiwa kuwepo, kwa hakika nitakuwepo. Kwa mtu huyu ambaye amejiandaa na aliye tayari Qur’ani imesema kwamba hii ni jumuiya maalumu ambayo Allah ameileta. Nchi yoyote ambayo kwayo kundi hili lipo kamwe haiwezi kukaliwa na mgeni yeyote; jumuiya yoyote ambayo ina vijana kama hawa hakuna anayeweza kuitisha. Leo katka Pakistan kuna mamilioni ya Mashia ambao wamejitengea majukumu yao kwenye kubeba maiti na kuzizika tu. Kazi yao ni kusoma Surah Fatiha kwa ajili ya Mashahid. Kwa nini magaidi wachache wamezingira mamilioni yao? Sababu yenyewe ni kwamba mamilioni haya yapo lakini ndani ya nyumba zao, madukani mwao, maofisini; hawapo pale ambapo wanatakiwa kuwepo. Hata kama wangekuwepo vijana mia moja tu nje katika uwanja basi hakuna atakaye thubutu kugusa jumuiya hii. Jumuiya inakuwa mwathirika wa misiba na hatari wakati hakuna mtu wa jumuiya hiyo aliyepo katika uwanja. Si wanachuoni wao wala wasio wanachuoni, wala wanaume au wanawake wao hakuna aliyepo katika uwanja. Karbala ni uwanja wa uwepo na utayari. Kiongozi wa Mashahid (as) alichukua wanawake kwenda Karbala kuonesha kwamba jukumu 205
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
la mwanamke sio kukaa tu ndani ya kuta nne za nyumba, bali badala yake lazima awepo katika kila uwanja ambako wanawake wanaweza kuwepo. Imamu Husein (as) hakushawishiwa na mtu yeyote kuwachukua wanawake na kuwa pamoja naye, angeweza kuwaacha, lakini kama asingewachukuwa Karbala isingekamilika, madhumuni ya Karbala yasingekamilishwa. Wanaume wangeuawa lakini ujumbe wa Karbala usingeufikia ulimwengu. Hii ndio sababu Kiongozi wa Mashahid (as) alitengeneza vikosi viwili, kimoja kikosi cha Husein (as) na kingine kikosi cha Zainab (as). Jukumu la kikosi cha Husein liliisha katika mkesha wa Ashura wakati ambapo jukumu la kikosi cha Zainab (as) lilianza kuanzia mkesha wa Ashura na kuendelea mpaka Kiyama. Hivyo wote wanahitajika katika uwanja huu; bila ya wanawake njia ya haki haiwezi kulindwa. Maadamu wanaume na wanawake hawapo uwanjani, jumuiya hii ya mamilioni itaendelea kubeba maiti. Nasaba hii ya kubeba maiti itaisha tu siku ile wakati vijana wa jumuiya hii watakapokuwa wamejiandaa na kuingia uwanjani, na kwa kushuhudia utayari wao maadui watakimbilia ndani ya nyumba zao. Leo ni kinyume cha mambo ambapo tumekaa ndani ya nyumba zetu na maadui wako nje uwanjani. Lakini Allah ameahidi kwamba kama waumini wakikaa ndani ya nyumba zao basi Allah ataleta Umma ambao utatembea kwa miguu yao wenyewe kuelekea kwenye uwanja wa mapambano; watapigana vita katika njia ya Allah, hawataogopa kifo na lawama.
12.4 Labbaik ya Askari wa Kujitolea
M
aana ya â&#x20AC;&#x153;Labbaikâ&#x20AC;? ni kwamba tuko tayari na tupo na kila kitu tunacho na tumejiandaa. Jumuiya ambazo hazikujiandaa na kuwepo huwa waathirika wa ukandamizaji. Waarabu hawa wameenea kwenye nchi mbalimbali na wana rasimali nyingi lakini kwa vile 206
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hawakujiandaa na kuwepo, wanadhalilishwa na Mazayuni wachache. Lakini miongoni mwa Waarabu hawahawa wale kina mama walizaa kundi la wafuasi wa Husein (as) ambao walikuwa wafuasi wa Karbala na Ashura. Wanawake hawa walizaa watoto kama hawa ambao kwenye paji zao za uso ambapo wao wenyewe wamewafunga mikanda ya “Labbaik ya Husein”, wakawaandaa na wakawaaga na kuwatakia heri kwa safari yao kwenye uwanja wa mapambano. Wakati mama huyu akipata habari kuwa mwanawe ameuawa kishahidi, hufanya sijda ya kushukuru na kuomba dua kwamba kama Allah angempa watoto zaidi basi vilevile angewatoa katika njia ya Allah. Jumuiya ambayo ina kina mama kama hawa ambao huzaa watoto kama hawa hawawezi kutishwa na mtu yeyote. Jumuiya kama hiyo kamwe haiwezi kuondolewa kwenye uwanja wa mapambano. Ile jumuiya inayodhalilishwa ambayo licha ya kuwa wao ni mamilioni kwa idadi hawapo katika uwanja wa mapambano dhidi ya maadui. Katika Karbala Husein (as) alikuwa na kiu mbili; moja ilikuwa kiu ya maji na nyingine ilikuwa kiu kwa ajili ya “Labbaik”. Sio Husein tu aliyetaka “Labbaik” ilikuwa pia Zainab (as) naye alihitaji hii “Labbaik”. Wakati Zainab (as) alipokuwa anakwenda Damascus akitokea Karbala katika hali ya ufungwa, katika kila njia panda wakati wowote akiona watu aliwatolea wito akitamani lau wangelikuwepo Karbala. Vilevile na sisi tungetamani kwamba tungelikuwepo Karbala. Lazima tuendelee kutangaza kwamba: “Ee Husein! Hatukuwepo Karbala lakini sasa tuko miongoni mwa wale wanaosema “Labbaik.” Lazima tutamani kwamba wakati Imamu wetu aliponyanyua sauti ya kaulimbiu ya: “Je yuko yeyote wa kunisaidia” tungelikuwepo pale ili tuseme “Labbaik” kwa wito wa Imamu wetu. Lazima tutamani kwamba tungewatoa watoto wetu badala ya watoto wa Husein (as). Wanawake wetu lazima watamani kwamba lau wangelikuwepo 207
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Karbala wangetoa mitandio yao ili iporwe badala ya mitandio ya dada zake Husein (as). Wangelisema kwamba badala ya kufunga kamba mikono ya mabinti wa Zahra, kamba hizo na zifungwe kwenye mikono yetu. Mabinti zetu wangetamani kwamba lau wangekuwepo Karbala wangeomba na kusihi kwamba wasipore hereni za mabinti wa Husein (as), bali badala yake chukueni hizi za kwetu. msiwachape mabinti wa Husein, tuchapeni sisi badala yao. Ni wakati kwamba lazima kwa mioyo yetu wenyewe tuiseme “Labbaik” (Nimeitika) kwamba Husein ambaye alikuwa na kiu kwa ajili ya hili apate kutusikia, Zainab (as) lazima atusikie. Na mara mnaposema “Labbaik” kwa mioyo yenu, basi msirudi tena manyumbani kwenu, ambapo maana yake ni kwamba utayari na uwepo wako kamwe haukomi. Uwanja wowote ambako utahitajiwa, bila kujali iwapo mtu anakuita au la ni lazima uwepo. Isije ikatokea kwamba hali ile ya Kufa inajirudia, katika hili Husein wa leo anaendelea kuita lakini ulimwengu mzima unaonesha tabia ile ya watu wa Kufa. Karbala inatengenezwa kule Gaza, watoto na wanawake wanauliwa kishahidi na Husein wa zama hii anaita watu akisema kwamba muda umefika kwa watu kuthibitisha wenyewe. Hivyo Husein wa leo anahitaji “Labbaik” yetu. Kaulimbiu ya “Labbaik” ya zama hii ni “Labbaik Ee Khomein” na “Labbaik Ee Nasrullah” na tangazo hili la utayari wetu lisiwe tu la maneno, lazima liwe la kimatendo. Kiongozi wa Mashahid (as) amesema kuhusu masahaba wake sabini na mbili kwamba ubora wa masahaba ambao Allah amenipa hawakutolewa kwa baba na babu yangu. Haya yalikuwa ni maneno yaleyale ambayo yalirudiwa na Imamu Khomein (ra). Imamu Khomein (ra) alikuwa akisema kwamba Allah ameweka neema nyingi juu yangu lakini miongoni mwa hizi neema kubwa sana ni kwamba amenipa “Askari wa Kujitolea” wengi mno. 208
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
Siku zote alikuwa anashukuru kwa Allah juu ya hili. Imamu (ra) alikuwa “Mujtahid”, alikuwa “Faqih” na mwanachuoni mkubwa lakini kamwe hajaomba kwamba Allah nihesabu miongoni mwa “Mujtahid”, “Fuqah” au wanachuoni; Khomein huyu mashuhuri siku zote alikuwa akiomba kwamba: Allah nihesabu mimi pamoja na “Askari wa Kujitolea” kesho Akhera. Hakusema napenda kubusu mikono ya wale wafuatao msimamo wangu, lakini kinyume chake alisema kwamba nataka kubusu mikono ya “Askari wa Kujitolea” wangu. “Askari wa Kujitolea” ni yule mtu safi ambaye kwamba Imamu Khomein (ra) anatamani kubusu mikono yake. Hii ni kwa sababu “Askari wa Kujitolea” ni mtu yule wakati akija kwenye uwanja basi hata kama taa imezimwa, hali ikiwa mbaya zaidi, watu wote ulimwenguni wakakimbilia ndani ya nyumba zao lakini yeye bado anabakia kuwepo katika uwanja wa mapambano peke yake na kamwe hachukui fursa ya taa iliyozimwa ili kukimbia kutoka kwenye uwanja wa mapambano. Kwa kweli anakuwa imara katika uwanja wa mapambano mpaka wakati wa mwisho hasalimu amri kwenye majeraha ya panga. Wale ambao wanavaa Skafu ya “Askari wa Kujitolea” mabegani mwao lazima wafahamu kwamba Skafu hii inatangaza kwamba utayari wako utaendelea mpaka muda ambapo utakufa katika njia ya Allah. “Labbaik ewe Husein” maana yake “Labbaik ewe Kifo cha kishahid”. Ina maana “Labbaik ewe kifo”, ambapo humaniisha kwamba ewe Kifo kama unataka kujaribu ngumi zako basi sisi ni wafuasi wa Husein tuko tayari. “Askari wa Kujitolea” wa Khomein ni wale ambao mara wanapokuwa katika uwanja wa vita kamwe hawarudishwi nyuma majumbani mwao kwa risasi, wala kuzimwa kwa taa hakuwezi kuwarudisha nyuma na wala hali kubadilika na kuwa mbaya. Hii ni kwa sababu wameahidi kwa damu yao kwa Mola wao kwamba mara wanapokuja katika uwanja 209
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kwa jina la Husein ibn Ali (as), basi ni maiti zetu tu zaweza kwenda ndani ya makaburi na kamwe hatutakaa kimya ndani ya nyumba zetu.
12.5 Tafsri ya Imam Khomeini (r.a) kuhusu “Askari wa Kujitolea”
I
mamu Khomein (ra) alisema kwamba “Askari wa Kujitolea” ni jeshi la watu wanyofu wa Allah na ni vipenzi wa Allah. Dini ya “Askari wa Kujitolea” sio ile ya biashara na uchuuzi. “Askari wa Kujitolea” sio mtu ambaye anakuja katika uwanja wa mapambano kwa ajili ya Hurulain (wanawake wa Peponi); anakuja katika uwanja wa mapambano kwa ajili ya mapenzi ya Allah. “Askari wa Kujitolea” anatambua kila kitu (maana yake matokeo ya harakati zake) na yuko katika kila uwanja. Imamu Khomein (ra) anasema ni Muhimu kwa “Askari wa Kujitolea” kuwepo katika viwanja mbalimbali. Moja ni katika kambi ya maadui wa kiulimwengu ambayo ni Uzayuni na Marekani ambao watakabiliana na “Askari wa Kujitolea”. Kambi nyingine ni ile ya propaganda na uenezaji wa propaganda ambayo pia itapambana na “Askari wa Kujitolea”. Mtu ambaye ni “Askari wa Kujitolea” ni mtu ambaye anafahamu na amejiandaa. Anafahamu kuhusu dini yake, kuhusu wajibu wake, kuhusu kazi yake, anafahamu kuhusu maadui zake na mbinu za maadui. Kama umevaa Skafu hii na kujaribu kujionesha mwenyewe kama “Askari wa Kujitolea” basi elewa ukweli huu kwamba Allah amekuteua kwa ajili ya jukumu hili na sasa lazima uwe mzoefu na kutambua kuhusu viwanja vyote vile ambavyo kwavyo unahitajika kuwepo. Lazima uwe na utambuzi wa kisiasa, lazima uwe na utambuzi wa kijamii; lazima uwe na utambuzi kuhusu dini yako na utambuzi kuhusu mapinduzi. “Askari wa Kujitolea” ni mtu ambaye ana ghera kwa ajili ya Mapinduzi. 210
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
“Askari wa Kujitolea” maana yake ni Bibi Zainab (as) ambaye hatafuti visingizio, hachukui hifadhi kutoka kitu chochote na hasemi kwamba nimelazimishwa au sina uwezo; ninalazimishwa na kazi yangu au ofisi yangu. Hii ni kwa sababu wakati binti wa Ali alipoondoka kutoka Karbala kulikuwa hakuna mtu ambaye aliyekuwa hana uwezo kama Bibi Zainab (as). Leo hakuna mtu miongoni mwetu ambaye mikono yake imefungwa nyuma ya shingo yake, leo hakuna mtu ambaye anashuhudia vichwa vya Mashahid sabini na mbili juu ya ncha za mikuki. Leo hakuna mtu miongoni mwetu ambaye wanawake wake wamevuliwa shungi zao na hakuna mtu miongoni mwetu ambaye watoto wake wanachapwa viboko. Lakini licha ya maumivu yote haya binti wa Ali aliufanya ulimwengu ufahamu, alitoa khutba katika soko na kwenye mabaraza na kwa khutba zake alibadilisha mazingira ya baraza. Aliwazindua watu wa Kufa waliolala; walikuwa ni watu hawahawa wa Kufa ambao walikuwa wanakaa bila kujali na aliwafundisha wale wasaliti utii, na kutokana na utii huo ambao ulitokana na watu Kufa lilipatikana jeshi la watu elfu nne wakatubia na kisha wakasimama kwa jina la Husein (as) na kutoa maisha yao. Leo kuna haja ya kufikisha jukumu hili la Bibi Zainab (as) ambapo ina maana kuna haja ya kukuza uelewa. Na kwanza tunahitaji kuimarisha uelewa wetu na kisha baada ya hili lazima tuufanye ulimwengu uwe na habari. Kama sifa hizi ziko kwa mtu fulani basi Imamu Khomein (ra) anasema kwamba ni “Askari wangu wa Kujitolea”. Jinsi ambavyo “Askari wa Kujitolea” wa Mapinduzi ya Kiislamu walivyofanya maadui waonje vumbi katika Iran. jinsi “Askari wa Kujitolea” wa Lebanon walivyofanya maadui zao waonje vumbi, jinsi ambavyo “Askari wa Kujitolea” wa Hamas walivyorambisha pua za maadui kwenye udongo kule Gaza, insha-Allah “Askari wa Kujitolea” wa Pakistan vilevile punde watarambisha pua za maadui (Marekani na Israil) kwenye udongo na kuwafanya kuwa somo la kutisha kwa wengine. Ninyi sio wadogo 211
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
kuliko yeyote, si kutoka kwa Wairan, Walebanon au Wapalestina. Kama Allama Iqbal alivyosema: “Ewe mbebaji kikombe! kiache kiwe na unyevunyevu kidogo, ardhi hii ni tajiri sana.” Karbala itaifanya ardhi hii kuwa na unyevunyevu na leo hali ya kuzinduka ingawa katika idadi ndogo katika taifa huashiria kwamba unyevunyevu umeanza kukua. Insha-Allah siku hiyo haiko mbali wakati maadui kamwe hawataona njia ya kukimbilia kutoka Pakistan halikadhalika Mazayuni wa Israil hawataona njia ya kukimbilia kutoka Lebanon. Sisi ni katika wale wanaosema “Labbaik” kwa Husein, na wale ambao wanasema “Labbaik” kwa Husein sio watu wa Kufa na Damascus (wa zama hizo). Kwanza tulikuwa tu wasikilizaji na kusoma jina la Husein, tumezoea kusema “Husein Husein”, tulikuwa tu waombaji wa uombezi (shifaat) kutoka kwa Husein lakini sasa lazima tujifunze pia kusema Ee Husein, Na kama jumuiya ikijifundisha kusema “Ee Husein” basi Allah kamwe haoneshi siku ya udhalili kwenye jumuiya kama hiyo. Jumuiya hii siku zote hushuhudia siku ya heshima. Tumekuwa tukitembea katika njia tofauti mpaka sasa na tumeona kwamba njia hizi hazikutupeleka popote. Tunaweza kuona wenyewe leo kwamba ni katika kiwango gani tunachosimama katika misingi ya taifa, jumuiya na dini; ambacho chenyewe ni uthibitisho kwamba njia hizi zilikuwa sahihi. Leo tunahitaji kufuata njia ya Husein ibn Ali (as), njia ya “Askari wa Kujitolea” na njia ya Imamu Khomein (ra). Hii ni njia ambayo tayari imeonesha kimatendo matokeo yake katika Iran, Lebanon, Palestin na ni njia hiyohiyo ambayo itaonesha matokeo katika Pakistan. Sasa ni zamu ya Pakistan, wakati kwa ajili ya mageuzi ya Pakistan umefika, wakati kwa ajili ya kuilinda Pakistan umewadia kwa sababu zamani hali katika Pakistan ilikuwa sio nzuri, kulikuwa 212
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
hakuna anayesema “Labbaik ewe Husein” lakini leo wako watu wanasema “Labbaik ewe Husein” na insha-Allah vijana hawa ambao wametambua njia ya kweli watajiandaa wenyewe katika kila hali. Tunahitaji kujiandaa kimwili, kiakili, kujiandaa katika fikra, elimu na aina zote za maandalizi lazima ziwepo kwetu, na mara tu uandalizaji huu utakapokuja kwetu, Allah atatuhesabu miongoni mwa wafuasi wa Zainab (as), na wakati tutakapoondoka katika ulimwengu huu itakuwa ni katika njia ya Husein ibn Ali (as) tunakumbatia Kifo cha Kishahid.
213
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION 1.
Qur’an Al-Kariim - Tafsir Al-Kashif Juzuu ya kwanza mpaka Thelathini
2.
Uharamisho wa Riba
3.
Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Kwanza
4.
Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Pili
5.
Hekaya za Bahlul
6.
Muhanga wa Imamu Husein (A.S.)
7.
Mikingamo iliyomzunguka Imamu Ali (A.S.)
8.
Hijab vazi Bora
9.
Ukweli wa Shia Ithnaashari
10.
Madhambi Makuu
11.
Mbingu imenikirimu
12.
Abdallah Ibn Saba
13.
Khadijatul Kubra
14. Utumwa 15.
Umakini katika Swala
16.
Misingi ya Maarifa 214
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
17.
Kanuni za Ndoa na maadili ya Familia
18.
Bilal wa Afrika
19. Abudharr 20.
Usahihi wa Historia ya Uislamu na Waislamu
21.
Salman Farsi
22.
Ammar Yasir
23.
Qur’an na Hadithi
24.
Elimu ya Nafsi
25.
Yajue Madhehebu ya Shia
26.
Ukusanyaji na Uhifadhi wa Qur’an Tukufu
27. Al-Wahda 28.
Ponyo kutoka katika Qur’an.
29.
Uislamu mfumo kamili wa maisha ya kijamii
30.
Mashukio ya Akhera
31.
Al Amali
32.
Dua Indal Ahlul Bayt
33.
Udhuu kwa mujibu wa Kitabu na Sunna.
34.
Haki za wanawake katika Uislamu
35.
Mwenyeezi Mungu na sifa zake
36.
Kumswalia Mtume (s)
37.
Nafasi za Ahlul Bayt (a.s)
38. Adhana. 215
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
39
Upendo katika Ukristo na Uislamu
40.
Tiba ya Maradhi ya Kimaadili
41.
Maana ya laana na kutukana katika Qur’ani Tukufu
42.
Kupaka juu ya khofu
43.
Kukusanya swala mbili
44.
Bismillah ni sehemu ya Qur’ani na husomwa kwa Jahara
45.
Kuwaongoza vijana wa kizazi kipya
46.
Kusujudu juu ya udongo
47.
Kusheherekea Maulidi Ya Mtume (s)
48. Tarawehe 49.
Malumbano baina ya Sunni na Shia
50.
Kupunguza Swala safarini
51.
Kufungua safarini
52.
Umaasumu wa Manabii
53.
Qur’an inatoa changamoto
54. as-Salaatu Khayrun Mina -’n Nawm 55.
Uadilifu wa Masahaba
56. Dua e Kumayl 57.
Sauti Ya Uadilifu wa Binadamu
58.
Umaasumu wa Mitume - Faida Zake Na Lengo Lake
59.
Umaasumu wa Mitume - Majibu Ya Aya Zenye Utata
60.
Umaasumu wa Mitume - Umaasumu wa Mtume Muhammad (s) 216
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
61.
Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Kwanza
62.
Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Pili
63. Kuzuru Makaburi 64.
Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Kwanza
65.
Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Pili
66.
Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tatu
67.
Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Nne
68.
Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tano
69.
Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Sita
70.
Tujifunze Misingi Ya Dini
71.
Sala ni Nguzo ya Dini
72.
Mikesha Ya Peshawar
73.
Malezi Ya Mtoto Katika Uislamu
74. Ubora wa Imam ‘Ali Juu ya Maswahaba Na Ushia ndio njia iliyonyooka 75.
Hukumu za Kifikihi zinazowahusu Wanawake
76. Liqaa-u-llaah 77.
Muhammad (s) Mtume wa Allah
78.
Amani na Jihadi Katika Uislamu
79.
Uislamu Ulienea Vipi?
80.
Uadilifu, Amani na Mtume Muhammad (s)
81.
Mitala na Ndoa za Mtume Muhammad (s)
217
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
82. Urejeo (al-Rajaâ&#x20AC;&#x2122;a ) 83. Mazingira 84.
Utokezo (al - Badau)
85.
Hukumu ya kujenga juu ya makaburi
86.
Swala ya maiti na kumlilia maiti
87.
Uislamu na Uwingi wa Dini
88.
Mtoto mwema
89.
Adabu za Sokoni
90.
Johari za hekima kwa vijana
91.
Maalimul Madrasatain Sehemu ya Kwanza
92.
Maalimul Madrasatain Sehemu ya Pili
93.
Maalimul Madrasatain Sehemu ya Tatu
94. Tawasali 95.
Imam Mahdi katika Usunni na Ushia
96.
Hukumu za Mgonjwa
97.
Sadaka yenye kuendelea
98.
Msahafu wa Imam Ali
99.
Ngano ya kwamba Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani imebadilishwa
100. Idil Ghadiri 101. Kusoma sura zenye Sijda ya wajibu 102 Hukumu zinazomuhusu mkuu wa kazi na Mfanyakazi 103. Huduma ya Afya katika Uislamu 218
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
104. Sunan an-Nabii 105. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Kwanza) 106. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Pili) 107. Shahiid Mfiadini 108. Kusalia Nabii (s.a.w) 109. Ujumbe -Sehemu ya Kwanza 110. Ujumbe - Sehemu ya Pili 111. Ujumbe - Sehemu ya Tatu 112. Ujumbe - Sehemu ya Nne 113. Mariamu, Yesu na Ukristo kwa mtazamo wa Kiislamu 114. Hadithi ya Thaqalain 115. Maarifa ya Kiislamu 116. Ukweli uliopotea sehemu ya Kwanza 117. Ukweli uliopotea sehemu ya Pili 118. Ukweli uliopotea sehemu ya Tatu 119. Ukweli uliopotea sehemu ya Nne 120. Ukweli uliopotea sehemu ya Tano 121. Mkutano wa Maulamaa wa Baghdad 122. Safari ya kuifuata Nuru 123. Fatima al-Zahra 124. Myahudi wa Kimataifa 125. Kuanzia ndoa hadi kuwa Wazazi 219
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
126. Visa vya kweli sehemu ya Kwanza 127. Visa vya kweli sehemu ya Pili 128. Muhadhara wa Maulamaa 129. Mwanadamu na Mustakabali wake 130. Imam Ali (â&#x20AC;&#x2DC;a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Kwanza) 131. Imam Ali (â&#x20AC;&#x2DC;a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Pili) 132. Khairul Bariyyah 133. Uislamu na mafunzo ya kimalezi 134. Vijana ni Hazina ya Uislamu. 135. Yafaayo kijamii 136. Tabaruku 137. Taqiyya 138. Vikao vya furaha 139. Shia asema haya Sunni asema haya Wewe wasemaje? 140. Visa vya wachamungu 141. Falsafa ya Dini 142. Azadari-Kuhuzunika na Kuomboleza 143. Sunna katika Kitabu Fiqhi al-Sunnah 144. Mtazamo Mpya - Wanawake katika Uislamu 145. Kuonekana kwa Allah 146. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Kwanza) 220
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
147. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Pili) 148. Ndugu na Jirani 149. Ushia ndani ya Usunni 150. Maswali na Majibu 151. Mafunzo ya hukmu za ibada 152. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 1 153 Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 2 154. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 3 155. Abu Huraira 156. Vipengee kadhaa katika Swala ya Jamaa na Msikiti. 157. Mazingatio kutoka katika Qur’an - Sehemu ya Kwanza 158. Mazingatio kutoka kaitka Qur’an - Sehemu ya Pili 159. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya kwanza 160. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya Pili 161. Qur’ani Tukufu – Pamoja na Tarjuma ya Kiswahili 162. Falsafa ya Mageuzi ya Imam Husein (a.s) 163. Amali za Mwezi Mtukufu wa Ramadhani 164. Elimu ya Tiba za Kiislamu - Matibabu ya Maimamu 165. Uislamu Safi 166. Majlisi za Imam Husein Majumbani 167. Mshumaa. 168. Uislam wa Shia 221
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
169. Amali za Makka 170. Amali za Madina 171. Asili ya Madhehebu katika Uislamu 172. Sira ya Imam Ali kuhusu Waasi 173. Ukweli uliofichika katika neno la Allah 174. Uislamu na Mifumo ya Uchumi 175. Umoja wa Kiislamu na Furaha 176. Mas’ala ya Kifiqhi 177. Jifunze kusoma Qur’ani 178. As-Sahifatul Kamilah as-Sajjadiyyah 179. Hayya ‘Alaa Khayri’l-’Amal Katika Adhana 180. Ukweli kuhusu Funga ya Siku ya Ashura 181. Dua za Miezi Mitatu Mitukufu (Rajabu, Shaabani na Ramadhani) 182. Uadilifu katika Uislamu 183. Mahdi katika Sunna 184. Jihadi ya Imam Hussein (‘as) 185. Kazi na Bidii ni njia ya maendeleo 186. Abu Talib – Jabali Imara la Imani 187. Ujenzi na Utakaso wa Nafsi 188. Vijana na Matarajio ya Baadaye 189. Usalafi – Historia yake, maana yake na lengo lake
222
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
190. Ushia – Hoja na Majibu 191. Mateso ya Dhuria wa Mtume (saww) 192. Maombolezo – Msiba wa Bwana wa Mashahidi (a.s.) 193. Shahidi kwa Ajili ya Ubinadamu 194. Takwa 195. Mwonekano wa Upotoshaji katika Hazina ya Kiislamu 196. Amirul Muuminina (‘as) na Makhalifa 197. Uongozi na Utawala katika Mwanendo wa Imam ‘Ali (‘a) 198. Kuvunja hoja iliyotumika kutetea Uimamu wa AbuBakr 199. Adabu na vikao na mazungumzo 200. Hija ya Kuaga 201. Uwazi baina ya Maslahi na Vikwazo 202. Fadhila za watukufu watano katika Sahih Sita 203. Mdahalo baina ya Mwanachuoni wa Kisunni na Mwanachuoni wa Kishia (Al-Muraja’aat) 204. Utawala na Uendeshaji katika Sera ya Imam Ali (as) 205. Upotoshaji dhahiri katika Turathi (Hazina) ya Kiislamu 206. Mtazamo kuhusu msuguano wa Kimadhehebu 207. Nchi na Uraia – Haki na wajibu kwa Taifa 208. Mtazamo wa Ibn Taymiyyah juu ya Imam Ali (as) 209. Uongozi wa Kidini – Maelekezo na Utekelezaji wa Kijamii 210. Maadili ya Ashura
223
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
211. Mshumaa – Shahidi na Kifo cha Kishahidi 212. Mizani ya Hekima – Hadithi za Ahlul Bait (as) – Sehemu ya Kwanza 213. Imam Ali na Mambo ya Umma 214. Imam Ali na Mfumo wa Usawa 215. Kuvunja Hoja Iliyotumika Kutetea Uimamu wa Abu Bakr 216. Mfumo wa Wilaya 217. Ndoa ya Mutaa 218. Je, Kufunga Mikono 219. Maswali Ya Uchunguzi Kuhusu Uislam 220. Elimu ya Ghaibu ya Maimamu.
224
MSHUMAA (Shahidi na Kifo cha Kishahidi)
KOPI NNE ZIFUATAZO ZIMETAFSIRIWA KWA LUGHA KINYARWANDA 1.
Amateka Na Aba’Khalifa
2.
Nyuma yaho naje kuyoboka
3.
Amavu n’amavuko by’ubushiya
4.
Shiya na Hadithi
ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION KWA LUGHA YA KIFARANSA 1.
Livre Islamique
225