Vipi tutaishinda hofu

Page 1

Vipi Tutaishinda Hofu?

Kimeandikwa na: Sheikh Hassan Musa as-Saffar

Kimetarjumiwa na: Muhammad Alwy Bahsan

Kimehaririwa na: Hemedi Lubumba Selemani


‫ﺗﺮﺟﻤﺔ‬ ‫آﻴﻒ ﻧﻘﻬﺮ اﻟﺨﻮف‬

‫ﺗﺄﻟﻴﻒ‬ ‫اﻟﺸﻴﺦ ﺣﺴﻦ اﻟﺼﻔﺎر‬

‫ﻡﻦ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﻌﺮﺑﻴﺔ اﻟﻰ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺴﻮا ﺣﻠﻴﺔ‬


©Haki ya kunakili imehifadhiwa na: AL-ITRAH FOUNDATION ISBN: 978 - 9987 – 17 – 052 – 4 Kimeandikwa na: Sheikh Hasan as-Saffar Kimetarjumiwa na: Muhammad Alwy Bahsan Kimehaririwa na: Hemedi Lubumba Selemani Kimepitiwa na: Mbaraka A. Tila Kimepangwa katika Kompyuta na: Al-Itrah Foundation Toleo la kwanza: Machi, 2014 Nakala: 2000 Kimetolewa na kuchapishwa na: Alitrah Foundation S.L.P. - 19701, Dar es Salaam, Tanzania Simu: +255 22 2110640 / 2127555 Barua Pepe: alitrah@yahoo.com Tovuti: www.ibn-tv-com Katika mtandao: www.alitrah.info



YALIYOMO Neno la Mchapishaji......................................................................01 Utangulizi.......................................................................................03 SEHEMU YA KWANZA

Hofu kwa Mtazamo wa Qur’an.....................................................06 Ukweli Juu ya Hofu.......................................................................09 Kumwogopa Mwenyezi Mungu....................................................14 Maana ya Kumwogopa Mwenyezi Mungu....................................20 Hofu ni Mtihani..............................................................................23 Mapambano Dhidi ya Hofu...........................................................26 Marafiki wa Shetani wanasambaza Hofu.......................................28 Hofu ya Kupita Kiasi ni Alama ya Unafiki na Ushujaa ni Sharti la Imani..............................................................30 SEHEMU YA PILI

Chanzo cha Hofu na Sababu Zake.................................................32 Kwa nini Tunaogopa?....................................................................33 Chimbuko na Sababu za Hofu.......................................................36 1. Urithi.....................................................................................36 2. Matatizo ya mimba na kujifungua:........................................38 3. Malezi mabaya:.....................................................................40 a. Kuamiliana na mtoto kimabavu:.......................................41 v


Inakuwaje hali hiyo?.............................................................44 b. Kumtishia kwa vitu vya uongo:........................................46 c. Kumdekeza kupita kiasi:...................................................47 4. Imani dhaifu:.........................................................................48 5. Kuipenda dunia kupita kiasi:.................................................59 SEHEMU YA TATU

Maeneo ya Hofu katika Maisha ya Mwanadamu..........................53 Kuhofu Kufeli:...............................................................................53 Usiogope Kufeli: ...........................................................................57 Uzuri wa Kufeli: ...........................................................................57 Kuogopa Matatizo: ........................................................................58 Kuogopa Nguvu za Dola: ..............................................................60 Kwa nini wewe unaogopa Dola? ..................................................60 Kuogopa Mauti: ............................................................................62 1. Kumalizika maisha ya mwanadamu: ....................................62 2. Kushindwa kupambana:........................................................63 3. Ghafla:...................................................................................69 4. Mafikio yasiojulikana: ..........................................................70 Njia nzuri ya Kukabiliana na Mauti...............................................73 Nasaha ya Kwanza: Kujitayarisha kwa ajili ya mauti:..................73 Nasaha ya Pili: Kuyakabili mauti: ................................................77 vi


SEHEMU YA NNE

Vipi Tutaishinda Hofu....................................................................80 1. Maamuzi na Uthabiti:............................................................81 2. Kujipa Moyo: ........................................................................82 3. Kuwasoma Mashujaa: ...........................................................84 4. Kuidharau Dunia: …..............................................................86 5. Hofu ya kweli: .......................................................................87 6. Kujaribu: ...............................................................................90 7. Kuwa Na Mafungamano Na Mwenyezi Mungu: ..................91 Kwa nini, na ushujaa huu unatokea wapi? ....................................93 8. Kuwa na Fikra za Kidini: ......................................................95 9. Kuwa Pamoja Na Wakweli: ..................................................97 NENO LA MWISHO...................................................................103

vii



Vipi Tutaishinda Hofu?

‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬ NENO LA MCHAPISHAJI

NENO LA MCHAPISHAJI

Kitabu kilichoko mikononi mwako ni tarjuma ya kitabu cha Kiarabu kiitwacho, Kayfa Nuqhiru 'l-Khawf kilichoandikwa na Sheikh Hasan itabuSisi kilichoko mikononi mwako niHofu? tarjuma ya kitabu cha as-Saffar. tumekiita, Vipi Tutaishinda Kiarabu kiitwacho, Kayfa Nuqhiru ‘l-Khawf kilichoandik: Uislamu ni diniHasan na mfumo kamiliSisi wa maisha; ni dini maana ya wa na Sheikh as-Saffar. tumekiita, Vipikwa Tutaishinda kuihudumia roho ili kufikia kiwango cha juu cha uchamungu Hofu? (takwa) kitu ambacho ndio lengo kubwa la muumini. Ili kufikia Uislamu ni dini nahuyu mfumo kamili wanamaisha; dini kwaambacho maana lengo hili, muumini huongozwa Qur’anini Tukufu ya kuihudumia roho ili kufikia cha kwa juu cha uchamungu ni Kitabu kisicho na shaka na nikiwango mwongozo wanadamu wote. (takwa) kitu ambacho ndio lengo kubwa la muumini. kufikia Allah anasema: "Hicho ni Kitabu kisicho na shaka ndaniIli yake na ni lengo hili, muumini huyu huongozwa na Qur’ani ambacho mwonngozo kwa wamchao (Mungu)." (2:2) na:Tukufu "Ni mwezi wa ni Kitabu kisicho na shaka na ni mwongozo kwa wanadamu wote. Ramadhani ambao imeteremshwa katika (mwezi) huo Qur’ani, kuwa mwongozo kwa watu na upambanuzi…" (2:185) Ni mfumo wa Allah anasema: “Hicho ni Kitabu kisicho na shaka ndani yake na maisha kwa maana huhudumia(Mungu).” maisha ya(2:2) mtu na:” hapaNiduniani, ni mwonngozo kwa wamchao mwezi kwa wa ajili hiyo haikuacha kitu katika kumuongoza mwanadamu katika Ramadhani ambao imeteremshwa katika (mwezi) huo Qur’ani, maishamwongozo yake ili aweze kuishinamaisha mazuri na (2:185) yenye kumpendeza kuwa kwa watu upambanuzi…” Ni mfumo Allah . wa maisha kwa maana huhudumia maisha ya mtu hapa duniani, kwa ajili hiyo haikuacha kitu katika kumuongoza mwanadamu katika Kitabu hiki kinaelezea hofu. Wote tunajua kuna hofu nyingi ambazo maisha yake ili na aweze kuishi maisha na yenye kumpendeza huwafika watu kuwafanya wasiishimazuri kwa amani. Na hofu ziko aina Allah . nyingi, nyingine ni za kisaikolojia tu ambazo huwa na athari mbaya

K

kwaKitabu mtu, hiki hofu kinaelezea nyingine ni za Wote kuogopa tu baadhi ya vitu au hofu. tunajua kuna hofu nyingi wanyama wakali, na nyingine ni hofu ya kumuogopa Allah.Na hofu ambazo huwafika watu na kuwafanya wasiishi kwa amani. ziko aina nyingi, nyingine ni za kisaikolojia tu ambazo huwa na Mwandishi wa kitabu hiki amefanya juhudi kubwa ya kuelezea hofu athari mbaya kwa mtu, hofu nyingine ni za kuogopa tu baadhi ya hizi na jinsi ya kujinasua nazo au kuleta ufumbuzi wake kwa kurejea vitu au wanyama wakali, na nyingine ni hofu ya kumuogopa Allah. katika Qur’ani Tukufu na Sunna. Hakika msomaji atafarijika sana na yaliyomo katika kitabu hiki. 1


Vipi Tutaishinda Hofu?

Mwandishi wa kitabu hiki amefanya juhudi kubwa ya kuelezea hofu hizi na jinsi ya kujinasua nazo au kuleta ufumbuzi wake kwa kurejea katika Qur’ani Tukufu na Sunna. Hakika msomaji atafarijika sana na yaliyomo katika kitabu hiki. Kutokana na ukweli huo, Taasisi yetu ya Al-Itrah Foundation imeamua kukichapisha kitabu hiki kwa lugha ya Kiswahili kwa madhumuni yake yaleyale ya kuwahudumia Waislamu, hususan wazungumzaji wa Kiswahili. Tumekiona kitabu hiki ni chenye manufaa sana, hususan wakati huu wa maendeleo makubwa ya elimu katika nyanja zote. Tunamshukuru ndugu yetu, Ustadh Abdul Karim Juma Nkusui kwa kukubali jukumu hili la kukitarjumi kitabu hiki. Vilevile tunawashukuru wale wote walioshiriki kwa njia moja au nyingine hadi kufanikisha kuchapishwa kwake. Mchapishaji Al-Itrah Foundation

2


Vipi Tutaishinda Hofu?

‫ﺑﹺﺴْﻢﹺ ﺍﷲِ ﺍﻟ ﱠﺮﺣْﻤﻦﹺ ﺍﻟ ﱠﺮﺣِﻴﻢﹺ‬ Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Kwa jina la Mwenyezi Mwingi wa Rehema Mwenye Mungu, kurehemu. Mwingi wa Rehema Mwenye kurehemu.

Ÿωuρ …çμtΡöθt±øƒs†uρ «!$# ÏM≈n=≈y™Í‘ tβθäóÏk=t7ムš⎥⎪Ï%©!$#

«ْ ‫ش‬$$Î/‫’ ْخ‬ 4 َ‫ي‬s∀‫ َو‬x.uρِ‫ﷲ‬  ‫اال‬ r&َ tβöθ‫ ُغ‬t± ‫ ﱠ‬3 ©!‫ت‬ ‫يُبَلﱢ‬øƒs†‫ين‬ َ Î) ‫س‬ ‫∪®⊂∩ش َْو َن أَ َح ًدا إِ ﱠال‬ ‫ يَ ْخ‬$Y‫ال‬7َ ŠÅ‫ُ¡ َو‬ym ‫!َونَه‬ َ ‫الﱠ ِذ‬ َ #´‰‫ ِر‬tn‫ون‬ ِ $# ω ‫ﱠ‬ ‫ﷲَ َو َكفَى بِ ﱠ‬ ''Wale wanao fikisha ujumbe‫يبًا‬wa ‫س‬ ِ ‫ َح‬Mwenyezi ِ�‫ا‬

Mungu na kumuogopa Yeye, na wala hawamuogopi yeyote isipokuwa Mwenyezi “Wale wanao fikisha ujumbe wa Mwenyezi Mungu na kumuogopa Mungu, na Mwenyezi Mungu ndiye atoshaye Yeye, na wala hawamuogopi yeyote isipokuwa Mwenyezi Mungu, na kuhesabu.'' (33: 39.) Mwenyezi Mungu ndiye atoshaye kuhesabu.’’ (33: 39.)

UTANGULIZIUTANGULIZI Kila sifa njema inamstahiki Mwenyezi Mungu, na sala na salamu ila sifa Mtume njema inamstahiki Mwenyezi Mungu, pamoja na sala na zimwendee wetu, Muhammad (s.a.w.w.) nasalamu jamaa Mtume wetu, Muhammad (s.a.w.w.) pamoja na wakezimwendee waliotoharishwa na Masahaba wake wema. jamaa wake waliotoharishwa na Masahaba wake wema. Watu wengi wanakinaishwa na kusoma vitabu vya Elimu ya Watu wengi wanakinaishwa na kusoma vitabu vya Elimu ya Saikolojia, ambavyo huweka wazi nafsi ya mwanadamu na kuweza Saikolojia, ambavyo huweka wazi nafsi ya mwanadamuna na ambayo kuweza kujitambua na kutambua matatizo yanayomsumbua, kujitambua na wa kutambua hutoa ufumbuzi matatizomatatizo hayo. yanayomsumbua, na ambayo hutoa ufumbuzi wa matatizo hayo. Kutokana na na watu wengi vitabu Kutokana watu wengikujishughulisha kujishughulishanana elimu elimu hii, hii, vitabu mbalimbali vya Elimu ya Saikolojia vimechapwa na kusambazwa, mbalimbali vya Elimu ya Saikolojia vimechapwa na kusambazwa, lakini kwa masikitiko makubwa vingi kati ya vitabu hivyo lakini kwa masikitiko makubwa vingi kati ya vitabu hivyo vimeandikwa kwa lengo la kibiashara, kwa hivyo vimekosa uchambuzi wa kina katika fani hii.

K

3


Vipi Tutaishinda Hofu?

vimeandikwa kwa lengo la kibiashara, kwa hivyo vimekosa uchambuzi wa kina katika fani hii. Jambo la kuelewa kuhusiana na vitabu hivyo ni kwamba, ama ni tafsiri ya vitabu vya watu wa Magharibi au ni vile vilivyoandikwa na Waislamu lakini vikifuata utaratibu wa Uandishi wa Kimagharibi katika kuelezea kinga na tiba ya magonjwa ya kisaikolojia na kijamii kwa jumla. Na pia vitabu hivyo vimeelezea zaidi matatizo ya kisaikolojia yanayotokea na kuwasibu watu wa Ulaya huku vikiwa na sehemu ndogo kabisa kuhusiana na yale yanayojiri katika Jamii ya Waislamu, kwa hivyo vimeacha kabisa kuelezea tiba ya baadhi ya Magonjwa ya Kisaikolojia yanayopatikana katika jamii yetu, na hata baadhi ya njia walizozitaja hazioani na utamaduni na hali ya Jamii ya Kiislamu. Jambo lililo kubwa zaidi katika hali hiyo ni kupinga au kujisahaulisha mafunzo mazuri ya Kiislamu katika kulitatua tatizo hili na uzoefu ulionao tokea tangu na tangu. Kurasa hizi chache zilizomo mikononi mwako, ewe ndugu msomaji, ni somo jepesi sana linalohusiana na moja kati ya Matatizo ya Kisaikolojia, nalo ni ‘Tatizo la Hofu.’ Katika kulitatua na kulitafutia tiba tatizo hili nimepitia baadhi ya Vitabu vya Kisayansi na kupata faida kutoka humo, lakini nimefaidika zaidi na maandishi matakatifu ya Qur’ani na Hadithi za Mtume (s.a.w.w.) pamoja na maneno ya Maimam Watakatifu wanaotokana na Kizazi cha Bwana Mtume (s.a.w.w) na pia katika kulitatua tatizo hili nimejaribu kuleta sababu za kuwepo tatizo hili katika jamii. La kuzingatia ni kwamba maudhui haya yanatokana na mihadhara ya wazi niliyoitoa, lakini baadhi ya ndugu watukufu walifanya juhudi ya kuikusanya na kuiandika, na waliniletea kwa ajili ya kufanya masahihisho. 4


Vipi Tutaishinda Hofu?

Na hivi sasa maudhui haya yako katika mikono ya wasomaji, huenda yakaleta faida, na Mwenyezi Mungu akayakubali vizuri, hakika Yeye ndiye mwenye mamlaka ya kukubali. Mwandishi.

5


Vipi Tutaishinda Hofu?

SEHEMU YA KWANZA HOFU KWA MTAZAMO WA QUR’ĀN

L

engo la kwanza na la msingi la Qur’āni ni kuzitakasa nafsi za watu na kuzitibu nyoyo, kama Mwenyezi Mungu anavyosema:

َ ‫ُھ َو الﱠ ِذي بَ َع‬ ً ‫س‬ ‫وال ِم ْن ُھ ْم يَ ْتلُو َعلَ ْي ِھ ْم آيَاتِ ِه‬ َ ‫ث فِي ْاألُ ﱢميﱢ‬ ُ ‫ين َر‬ َ‫َاب َوا ْل ِح ْك َمة‬ َ ‫َويُ َز ﱢكي ِھ ْم َويُ َعلﱢ ُم ُھ ُم ا ْل ِكت‬ َ ‫ُھ َو الﱠ ِذي بَ َع‬ ً ‫س‬ ‫وال ِم ْن ُھ ْم يَ ْتلُو َعلَ ْي ِھ ْم آيَاتِ ِه‬ َ ‫ث فِي ْاألُ ﱢميﱢ‬ ُ ‫ين َر‬ َ‫َاب َوا ْل ِح ْك َمة‬ َ ‫َويُ َز ﱢكي ِھ ْم َويُ َعلﱢ ُم ُھ ُم ا ْل ِكت‬

“Yeye ndiye aliyempeleka Mtume katika watu wasiojua kusoma, anayetokana nao, awasomee Aya zake na kuwatakasa na kuwafunza Kitabu na hikima…’’ (62: 2).

َ ‫اس قَ ْد َجا َء ْت ُك ْم َم ْو ِع‬ ‫ فِي‬Na ‫لِ َما‬akasema: ‫شفَا ٌء‬ ُ ‫يَا أَ ﱡي َھا النﱠ‬ ِ ‫ظةٌ ِمنْ َربﱢ ُك ْم َو‬ ‫الصدُو ِر‬ ‫ﱡ‬ َ ‫اس قَ ْد َجا َء ْت ُك ْم َم ْو ِع‬ ‫شفَا ٌء لِ َما فِي‬ ُ ‫يَا أَ ﱡي َھا النﱠ‬ ِ ‫ظةٌ ِمنْ َربﱢ ُك ْم َو‬ ‫الصدُو ِر‬ ‫ﱡ‬ “Enyi watu! Hakika yamekujieni mawaidha kutoka kwa Mola Wenu, na ponyo la yale yaliyomo vifuani mwenu…” (10: 57).

6


Vipi Tutaishinda Hofu?

Qur’ani ambayo imekuja kwa ajili ya kujenga utu wa mwanadamu ili awe mtu aliyekamilika kitabia katika mgongo huu wa ardhi, je! imelitatua tatizo la hofu ambayo ndiyo mwelekeo mkubwa katika nafsi ya mwanadamu na ni miongoni mwa nguzo madhubuti zenye athari kubwa katika tabia ya mwanadamu? Au Qur’ani imelipuuzia jambo hili? Bila shaka haiwezekani Qur’ani Tukufu kughafilika na kupuuzia tatizo hili na hali yenyewe yahangaika huku na kule kwa ajili ya kuitakasa nafsi na kuielekeza njia ifaayo. Bali Qur’ani inazungumzia tatizo la hofu katika Aya nyingi, na lau kama atatokea mtu na kujishughulisha na suala hili kielimu, basi ataweza kutoa mtazamo wa kielimu uliyo makini na mfumo wa kimalezi uliokamilika. Wakati wa safari ya mazingatio ya baadhi ya Aya za Qur’ān ambazo zinazungumzia masuala ya hofu, imenibainikia ya kwamba Qur’ān ina mtazamo maalumu juu ya tatizo hili, kiasi ambacho Aya zinazozungumzia hofu zinafikia 134 katika mambo mbalimbali, ama Aya zilizokuja katika neno ‘Khashya ‘ ambalo lina maana ya hofu, idadi yake ni 48. Na kuna Aya nyingi zinazoelezea asili na sababu za hofu, lakini mengi yanayohusiana na tatizo hili hatukuwafikishwa kuyafuatilia na kuyapitia na kuyafikiria kwa undani, tunatarajia ya kwamba wengine ambao ni wajuzi wa masuala haya watafanikiwa kuyachambua zaidi. Mambo yaliyo muhimu sana na ya kuzingatia ni kwamba Aya za Qur’ani Tukufu zinatengeneza Mwongozo kamili kwa mwanadamu na ufumbuzi wa matatizo yake ya Kisaikolojia. Kwani kuufahamu ulimwengu kama itakikanavyo, kuwa na imani thabiti na ya kweli, na kutekeleza hukumu za kisheria na malezi mema, mambo yote haya yana nafasi inayojitosheleza katika kuitakasa nafsi na kutatua matatizo yake. Hiyo ni kwa sababu itikadi ya mwanadamu na fikra 7


Vipi Tutaishinda Hofu?

ambazo anaziamini zina nafasi katika kuijenga nafsi, kama vile ambavyo aina fulani ya kanuni anazozitekeleza na adabu nzuri anazozionesha nazo zina athari ya hali ya juu katika Mwongozo wa Kisaikolojia. Kutokana na hayo ndiyo maana Qur’ān Tukufu kila inapozungumzia matatizo ya hofu haiachi kuelezea vipengele vingine vya uongofu utokao kwake Mwenyezi Mungu, kama vile kutilia mkazo juu ya ukweli wa lengo na madhumuni ya kuumbwa ulimwengu au kuhimiza juu kufuata kanuni za kijamii, au kusimulia visa vya watu waliopita kwa lengo la kutoa mafunzo na malezi bora, huu ndiyo utaratibu wa Qur’ān Tukufu.

8


Vipi Tutaishinda Hofu?

UKWELI JUU YA HOFU

M

wanadamu kuwa na hofu juu ya kitu fulani ni jambo la kawaida na la kimaumbile katika maisha yake na wala jambo hilo si aibu na wala si kasoro, na wala haitakiwi kwa mwanadamu huyo kuing’oa mizizi ya hofu kutoka katika nafsi yake, kwani jambo hilo haliwezekani. Kwa hakika jambo linalotakiwa ni kuielekeza hofu hii ya kimaumbile kwenye hatari kubwa na ya uhakika ambayo huhatarisha maisha ya baadae ya mwanadamu. Pia kinachotakiwa kwa mwanadamu ni kuiogopa ile nguvu ambayo ni nzito mno, nguvu ambayo inaudhibiti ulimwengu na kuuongoza katika kila jambo, liwe kubwa au dogo. Nguvu hiyo si nyingine bali ni Mwenyezi Mungu Mtukufu. Jambo la mwisho linalotakiwa ni kwamba hofu isiwe ni kikwazo kinachozuia maendeleo ya mwanadamu, heshima yake na uhuru wake, kwani kama tulivyosema ya kuwa Qur’ani inakiri na kueleza wazi wazi juu ya kuwepo hofu ndani ya nafsi ya mwanadamu, kwa hivyo Qur’ani haimtaki mwanadamu kuing’oa mizizi ya hofu katika nafsi yake kwa vile jambo hilo haliwezekani milele, na pia Qur’ani haimuoni mwanadamu mwenye hofu kuwa ni mzembe au muovu, lakini uovu ni kuitumia vibaya neema hii ya hofu au kuitumia kupita kiasi mpaka ikawa kikwazo cha maendeleo ya mwanadamu, heshima yake na uhuru wake. Qur’ani inatusimulia baadhi ya matukio yaliyokuwa ndani ya nafsi za Mitume na Mawalii wa Mwenyezi Mungu kwa lengo la kutuhakikishia juu ya kuwepo hofu katika nafsi hizo takatifu. 9


Vipi Tutaishinda Hofu?

Mitume pamoja na Mawalii nao vile vile wanahofu na kuogopa lakini wao ni wenye kuvichupa na kuvishinda vizuizi vyote vya hofu na kuving’oa katika nafsi zao kutokana na juhudi zao na kwa msaada wa Mwenyezi Mungu Mtukufu. Na tumwangalie mmoja kati ya Mawalii wa Mwenyezi Mungu ambaye alichaguliwa na Mwenyezi Mungu kuwa mama wa Nabii Musa, ambaye ni mmoja kati ya Mitume iliyo Mitukufu zaidi, mama ambaye Mwenyezi Mungu alimchagua kujifungua mtoto katika kipindi kigumu na kizito. Hakika alikuwa akimhofia mtoto wake (Nabii Musa (a.s.)) kutokana na vitimbi na unyama wa Firaun, mara ukamjia Wahyi kutoka mbinguni ukimtaka anufaike na ile hofu aliyokuwa nayo, achukue maamuzi mazito na hatua za kumuhami mtoto wake, na pia Wahyi huo ulimtaka kutokupindukia mipaka katika hofu na badala yake awe katika hali ya utulivu. Mwenyezi Mungu anasema:

Ïμø‹n=tã ÏMøÅz #sŒÎ*sù ( Ïμ‹ÏèÅÊö‘r& β ÷ r& #©y›θãΒ ÏdΘé& #’n<Î) !$uΖøŠym÷ρr&uρ

7 Å ø‹s9Î) νç ρ–Š!#u‘ $¯ΡÎ) ( ’ þ ÎΤt“øtrB Ÿωuρ ’Îû$sƒrB Ÿωuρ ÉdΟuŠø9$# †Îû μÏ ŠÉ)ø9r'sù ∩∠∪ ⎥ š ⎫Î=y™ößϑø9$# ∅ š ÏΒ νç θè=Ïæ%y`uρ

“Tulimfunulia mama yake Musa kumwambia: Na "Tulimfunulia mamakwayake Musa Mnyonyeshe. kwa kumwambia: Na utakapomhofia utakapomhofia basi mtieMnyonyeshe. mtoni, na usihofu wala usihuzunike. Hakika basi mtie kwako mtoni, na natutamfanya usihofu wala usihuzunike. Sisi tutamrudisha miongoni mwa Mitume.” Hakika Sisi tutamrudisha kwako na tutamfanya (28: 7). miongoni mwa Mitume." (28: 7).

Ama kwa upande wa Mitume, natumwangalie Nabii Musa (a.s.)

Ama kwa upande wa Mitume, natumwangalie Nabii Musa (a.s.) Mtume ambaye MunguMtukufu Mtukufu kwa Mtume ambayeameandaliwa ameandaliwa na na Mwenyezi Mwenyezi Mungu kwa lengo la kupambana zake(Firaun), (Firaun),baada baada lengo la kupambanananataghuti taghuti wa wa zama zama zake ya ya kupewa miujiza na dalili mbali mbali ili kulifanikisha lengo hilo, lakini pale alipoona vitendo vya kiajabu vya wachawi wa Firaun 10 kwa kuwazuga watu pale walipozibadilisha kamba kuwa nyoka wa bandia, nyoka hao hao walilitisha kundi la watu waliokuwepo kwenye mkusanyiko huo mkubwa wa aina yake.


Vipi Tutaishinda Hofu?

kupewa miujiza na dalili mbali mbali ili kulifanikisha lengo hilo, lakini pale alipoona vitendo vya kiajabu vya wachawi wa Firaun kwa kuwazuga watu pale walipozibadilisha kamba kuwa nyoka wa bandia, nyoka hao hao walilitisha kundi la watu waliokuwepo kwenye mkusanyiko huo mkubwa wa aina yake. Nabii Musa (a.s.) alipoiona hali ile ya fadhaa, mishipa ya kimaumbile ya hofu ilimsimama ndani ya nafsi yake bila kujali cheo kikubwa cha Utume alichopewa na Mola Wake. Lakini alitulia na kuzingatia nafasi aliyokuwa nayo na majukumu aliyopewa ya kuwaongoza watu katika njia iliyonyooka, basi ni kwamba Wahyi kutoka kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu ulimuongoza hatua za kuchukua, mara tu baada ya kupata maelekezo aliing’oa mizizi ya hofu na akaweza kupambana na wachawi kwa nguvu zote na kwa ukakamavu. Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema: Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema:

∩∉∈∪ ’ 4 s+ø9r& ô⎯tΒ tΑ¨ρr& β t θä3¯Ρ βr& !$¨ΒÎ)uρ u’Å+ù=è? βr& $! ¨ΒÎ) © # y›θßϑ≈tƒ (#θä9$s%

t $s% ⎯ÏΒ Ïμø‹s9Î) ≅ ã §‹sƒä† öΝßγ–ŠÅÁÏãuρ Ν ö çλé;$t7Ïm #sŒÎ*sù ( #( θà)ø9r& ≅ ö t/ Α

© 4 y›θ•Β πZ x‹Åz ⎯ÏμÅ¡øtΡ ’Îû ∩∉∉∪ }§y_÷ρr'sù © 4 tëó¡n@ $pκ¨Ξr& Λ÷ ¿εÌósÅ™

’Îû $tΒ ∩∉∇∪ , È ø9r&uρ ’ 4 n?ôãF{$# |MΡr&  š ¨ΡÎ) # ô y‚s? ω Ÿ ∩∉∠∪ $uΖù=è% y ÏΨŠÏϑtƒ Ÿωuρ ( 9 Ås≈y™ ߉ø‹x. #( θãèoΨ|¹ $yϑ¯ΡÎ) ( (#þθãèuΖ¹ | $tΒ ô#s)ù=s? 7 4’tAr& ß]ø‹ym ãÏm$¡¡9$# ßxÎ=øãƒ

"Wakasema: Ewe Musa! Je, utatupa au sisi tuwe wa mwanzo kutupa? (Musa) akasema: Bali tupeni! Mara kamba zao na fimbo zao zikaonekana mbele11yake kwa uchawi wao zikienda mbio. Basi Musa akaona hofu katika nafsi yake. Tukasema: Usiogope, hakika wewe ni mwenye kushinda. Na kitupe kilicho katika mkono wako wa kulia kitavimeza walivyovitengeneza, hakika wametengeneza hila za uchawi, wala mchawi hatofaulu


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Wakasema: Ewe Musa! Je, utatupa au sisi tuwe wa mwanzo kutupa? (Musa) akasema: Bali tupeni! Mara kamba zao na fimbo zao zikaonekana mbele yake kwa uchawi wao zikienda mbio. Basi Musa akaona hofu katika nafsi yake. Tukasema: Usiogope, hakika wewe ni mwenye kushinda. Na kitupe kilicho katika mkono wako wa kulia kitavimeza walivyovitengeneza, hakika wametengeneza hila za uchawi, wala mchawi hatofaulu popote afikapo.” (20: 65- 69).

Ama kuhusiana na suala hili la hofu kwa upande wa Mtume wetu; Muhammad (s.a.w.w.) kutokana na jambo linalohusiana na jamii, Mtume (s.a.w.w.) alikuwa akijua fika ya kwamba mtoto wake wa kumlea (Zayd bin Harith) atamtaliki mke wake (Zaynab bint Jahsh) na Mwenyezi Mungu atamuozesha Mtume Wake mtalaka wa mtoto wake wa kulea, ili kufuta hukumu za kijahiliya zilizokuwa zikimkataza mtu kumuoa mtalaka wa mtoto wake wa kumlea. Kutokana na hali ilivyokuwa imezoeleka Mtume (s.a.w.w.) Kutokana na hali ilivyokuwa imezoeleka Mtume alikuwa akimtaka Zayd asimuache mke wake kwa(s.a.w.w.) kuhofiaalikuwa tuhuma akimtaka Zayd asimuache mke wake kwa kuhofia tuhuma na na propaganda dhidi yake. propaganda dhidi yake.

Kutokana na umuhimu wa kufutwa hukumu hiyo, Wahyi kutoka Kutokana na umuhimu wa hofu kufutwa hukumu nayo hiyo, Bwana Wahyi Mtume kutoka mbinguni uliteremka kupinga aliyokuwa mbinguni uliteremka kupinga hofu aliyokuwa nayo Bwana Mtume (s.a.w.w.) katika nafsinafsi yake ya ya kuchafuliwa na ujumbe ujumbe (s.a.w.w.) katika yake kuchafuliwajina jina lake lake na mtakatifu aliokuja nao,nao, Mwenyezi mtakatifu aliokuja MwenyeziMungu Munguanasema: anasema:

ô7Å¡øΒr& Ïμø‹n=tã M | ôϑyè÷Ρr&uρ Ïμø‹n=tã ! ª $# zΝyè÷Ρr& ü“Ï%©#Ï9 Α ã θà)s? øŒÎ)uρ

μÏ ƒÏ‰ö7ãΒ ! ª $# $tΒ šÅ¡øtΡ ’Îû ’Å∀øƒéBuρ ©!$# , È ¨?$#uρ 7 y y_÷ρy— y7ø‹n=tã

$pκ÷]ÏiΒ ‰ Ó ÷ƒy— © 4 |Ós% $£ϑn=sù ( μç 9t±øƒrB βr& , ‘ ymr& ª!$#uρ }¨$¨Ζ9$# ©y´øƒrBuρ þ’Îû Óltym t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σßϑø9$# ’n?tã tβθä3tƒ Ÿω ö’s5Ï9 $yγs3≈oΨô_¨ρy— #\sÛuρ

«!$# ãøΒr& šχ%x.uρ 4 #\sÛuρ £⎯κå ÷]ÏΒ (#öθŸÒs% #sŒÎ) öΝÎγÍ←!$u‹Ïã÷Šr& Æl≡uρø—r& 12

∩⊂∠∪ ZωθãèøtΒ

"Na ulipomwambia yule ambaye Mwenyezi


μÏ ƒÏ‰ö7ãΒ ! ª $# $tΒ šÅ¡øtΡ ’Îû ’Å∀øƒéBuρ ©!$# , È ¨?$#uρ y7y_÷ρy— y7ø‹n=tã

$pκ÷]ÏiΒ ‰ Ó ÷ƒy— © 4 |Ós% $£ϑn=sù ( μç 9t±øƒrB βr& , ‘ ymr& ª!$#uρ }¨$¨Ζ9$# ©y´øƒrBuρ Vipi Tutaishinda Hofu?

’ þ Îû Óltym t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σßϑø9$# ’n?tã tβθä3tƒ ω Ÿ ö’s5Ï9 $yγs3≈oΨô_¨ρy— #\sÛuρ

«!$# ãøΒr& šχ%x.uρ 4 #\sÛuρ £⎯κå ÷]ÏΒ (#öθŸÒs% #sŒÎ) öΝÎγÍ←!$u‹Ïã÷Šr& Æl≡uρø—r& ∩⊂∠∪ ZωθãèøtΒ

"Na ulipomwambia ambaye Mwenyezi “Na ulipomwambia yule ambayeyule Mwenyezi Mungu aliyemneemeMungu aliyemneemesha, nawe ukamneemesha: sha, nawe ukamneemesha: Shikamana na mkeo, na mche Mwenyezi Shikamana na mkeo, mche Mwenyezi Mwenyezi Mungu Mungu. Na ukaficha nafsini mwakonaaliyotaka Mungu. Na ukafichawatu, nafsini aliyotaka kuyafichua, nawe ukawachelea halimwako Mwenyezi Mungu ndiye Mwenyezi Mungu kuyafichua, nawe mwenye haki zaidi kumchelea. Basi Zayd alipokwisha haja naye tuukawachelea watu,kwa haliWaumini Mwenyezi Munguwake ndiyewa watoto likuoza wewe, ili isiwe taabu kuwaoa mwenye haki zaidi kumchelea. Basi wao wa kupanga watapokuwa wamekwishatimiza naoZayd shuruti za taalipokwisha hajaMungu naye tulikuoza ili isiwe (33: 37.). laka. Na amri ya Mwenyezi ni yenye wewe, kutekelezwa.” taabu kwa Waumini kuwaoa wake wa watoto

Kwa hivyo si aibu kwa mtu kuwa na hofu, bali lililo aibu ni kuwa na hofu iliyopindukia mpaka au kuitoa kutoka ndani ya nafsi ya mwanadamu. Hata mashujaa wakubwa si kwamba hawana hofu katika nafsi zao, lakini ni kwamba ni wenye kuvichupa vikwazo vya hofu.

13


wao wa kupanga watapokuwa wamekwishatimiza nao shuruti za talaka. Na Mungu ni yenye wao amriwa ya Mwenyezi kupanga watapokuwa kutekelezwa." (33: 37.). wamekwishatimiza nao shuruti za talaka. Na Vipi Tutaishinda amri ya Mwenyezi Mungu niHofu? yenye Kwa hivyo si aibu kwa mtu kuwa na hofu, bali lililo aibu ni kuwa na kutekelezwa." (33: 37.). hofu iliyopindukia mpaka au kuitoa kutoka ndani ya nafsi ya mwanadamu. Hata wakubwa si kwamba hawana Kwa hivyo si aibu kwa mtumashujaa kuwa na hofu, bali lililo aibu ni kuwa na hofu katika nafsi zao, lakiniau ni kwamba ni wenye kuvichupa vikwazo hofu iliyopindukia mpaka kuitoa kutoka ndani ya nafsi ya vya hofu. Hata mashujaa wakubwa si kwamba hawana hofu mwanadamu. katika nafsi zao, lakini ni kwamba ni wenye kuvichupa vikwazo vya kweli na ya uhakika hupatikana kwenye suala zima la hofu. Hofu yaKUMWOGOPA MWENYEZI MUNGU

KUMWOGOPA MWENYEZI MUNGU

kumwogopa Mwenyezi Mungu, kwani yeye ndiye Mwenye nguvu Hofu na ya kifani, kweli na ya Mwenye uhakika hupatikana kwenye sualana zima la zisizo ndiye kuumiliki ulimwengu walimwenKUMWOGOPA MWENYEZI MUNGU kumwogopa Mwenyezi Mungu, kwani yeye ndiye Mwenye nguvu gu, ndiye Muumbaji wetu na Mola wetu, ndiye aliyetupa uhai na zisizo nana kifani, ndiyehupatikana Mwenye kwenye kuumiliki na Hofuneema ya kweli ya uhakika sualaulimwengu zima la mbalimbali kiasi ambacho mara zitakapokatika neema Zake, walimwengu, ndiye Muumbaji wetu na Mola wetu, ndiye aliyetupa kumwogopa Mwenyezi Mungu, kwani yeye ndiye Mwenye nguvu utatoweka na kuumiliki maisha yetu yatapotea. uhai na neemandiye mbalimbali ambacho mara zitakapokatika zisizobasi na ulimwengu kifani, Mwenyekiasi ulimwengu na Mara kwa neema ulimwengu utatoweka nahutukumbusha maisha yetu yatapotea. mara naZake, kwa basi kutumia njia neema Zake walimwengu, ndiye Muumbaji wetumbalimbali na Mola wetu, ndiye aliyetupa Mara kwa mara na kwa kutumia njia mbalimbali hutukumbusha uhai na na neema mbalimbali kiasi ambacho mara zitakapokatika rehema Zake zisizo na kikomo, huku akituonya juu ya kuwepo neema na rehema Zake zisizonanamaisha kikomo, huku akituonya juu neema Zake, Zake basi wa ulimwengu yetu yatapotea. uwezekano kuzifutautatoweka neema hizi mara moja pale hikima Zake ziwa kuzifuta neema hizi mara moja pale Mara ya kwakuwepo mara nauwezekano kwa kutumia njia mbalimbali hutukumbusha takapoona yafaa kufanya hivyo, anasema katika Kitabu hikima zitakapoona yafaa kufanya hivyo, anasema katika neema Zake naZake rehema Zake zisizo na kikomo, huku akituonya juuChake: Kitabuuwezekano Chake: ya kuwepo wa kuzifuta neema hizi mara moja pale hikima Zake zitakapoona yafaa kufanya hivyo, anasema katika Kitabu Chake:

∩∇⊄∪ β ã θä3uŠsù ⎯ä. …çμs9 Α t θà)tƒ βr& $º↔ø‹x© Šy #u‘r& #! sŒÎ) …ÿ çνãøΒr& !$yϑ¯ΡÎ)

∩∇⊄∪ β ã θä"Hakika 3uŠsù ⎯ä. …çμamri s9 tΑθà)Yake tƒ βr& $º↔ø‹anapotaka x© yŠ#u‘r& #! sŒÎ) …ÿchochote çνãøΒr& !$yϑ¯ΡÎ)

“Hakika amri Yake anapotaka chochote hukiambia: Kuwa, na kihukiambia: Kuwa, na kinakuwa.'' (36: 82). nakuwa.’’ (36: 82). "Hakika amri Yake anapotaka chochote hukiambia: Kuwa, na kinakuwa.'' (36: 82).

∩∈⊃∪ Î|Çt7ø9$$Î/ £xôϑn=x. ×οy‰Ïm≡uρ ωÎ) !$tΡãøΒr& !$tΒuρ

∩∈⊃∪ Î|Çt7ø9$$Î/ £xôϑn=x. ×οy‰Ïm≡uρ ωÎ) !$tΡãøΒr& !$tΒuρ

“Na haiwi amri Yake ila moja tu, kama mpepeso wa jicho.” (54: 50).

Tambua ya kwamba jicho ambalo wewe unajivunia kuwa nalo na unalitumia kwa kuangalia vitu vya aina mbalimbali, wewe siyo mwamuzi wa mwisho katika kufanya kwake kazi na kuendelea kwake, Mwenyezi Mungu anasema: 14


"Na haiwi amri Yake ila moja tu, kama mpepeso wa jicho." (54: 50). "Na haiwi amri Yake ila moja tu, kama mpepeso wa jicho." (54: 50). Tambua ya kwamba jicho ambalo wewe unajivunia kuwa nalo na unalitumia kwa kuangalia vitu vya aina mbalimbali, wewe siyo Tambua ya kwambaVipi jichoTutaishinda ambalo weweHofu? unajivunia kuwa nalo na mwamuzi wa mwisho katika kufanya kwake kazi na kuendelea unalitumia kwa kuangalia vitu vya aina mbalimbali, wewe siyo kwake, Mwenyezi Mungu anasema: mwamuzi wa mwisho katika kufanya kwake kazi na kuendelea kwake, Mwenyezi Mungu anasema:

† 4 ¯Τr'sù Þ x ≡tÅ_Á9$# (#θà)t7tFó™$$sù öΝÍκÈ]ã‹ôãr& ’ # n?tã $oΨó¡yϑsÜs9 ™â !$t±nΣ öθs9uρ † 4 ¯Τr'sù Þ x ≡tÅ_Á9$# (#θà)t7tFó™$$sù öΝÍκÈ]ã‹ôãr& ’ # ?n tã $oΨ¡ ó yϑsÜs9 ™â !$t±nΣ öθs9uρ ∩∉∉∪ šχρçÅÇö7ム∩∉∉∪ šχρçÅÇö7ãƒ

“Na kama tungependa macho yao, wakawa "Na kama tungeyapofua tungependa tungeyapofua macho wanaiwanyao, ia njia, wakawa lakini lakiniwanaiwania wangeionaje?”njia, (36: 66).

"Na kama tungependa tungeyapofua macho wangeionaje?" (36: 66). yao, wakawa wanaiwania njia, lakini wangeionaje?" (36: 66). Tukiiangalia hii ardhi ardhi ambayo ambayotunaishi tunaishi tunaiona Tukiiangalia hii juu juu yakeyake tunaiona ikitutumikia kwa kutuletea neema mbalimbali, na pia tunapouona ikitutumikia kwahii kutuletea neema mbalimbali, pia tunaiona tunapouona Tukiiangalia ardhi ambayo tunaishi juu na yake utando wa anga ambao unatukinga na mionzi pamoja na vimondo utando wa angakwa ambao unatukinga na mionzinapamoja na vimondo ikitutumikia kutuletea neema mbalimbali, pia tunapouona kutoka mbinguni, vyote hivi havimo katika uwezo wetu wala utando wa anga ambao unatukinga na mionzi pamoja na vimondo kutoka mbinguni, vyote hivi havimo katika uwezo maamuzi yetu, bali vimo katika milki ya Mwenyezi Mungu,wetu Yeye wala kutoka mbinguni, vyote hivi havimo katika uwezo wetu wala anasema: maamuzi yetu, bali vimo katika milki ya Mwenyezi Mungu, Yeye maamuzi yetu, bali vimo katika milki ya Mwenyezi Mungu, Yeye anasema: anasema:

™Ï !$yϑ¡¡9$# š∅ÏiΒ Νßγxù=yz $tΒuρ öΝÍγƒÏ‰÷ƒr& t⎦÷⎫t/ $tΒ 4’n<Î) #( ÷ρttƒ óΟn=sùr& Ï™!$yϑ¡¡9$# š∅ÏiΒ Νßγxù=yz $tΒuρ öΝÍγƒÏ‰÷ƒr& t⎦÷⎫t/ $tΒ 4’n<Î) (#÷ρttƒ óΟn=sùr& Ç ö‘F{$#uρ öΝÍκön=tã ñÝÉ)ó¡èΣ ÷ρr& uÚö‘F{$# Ν ã ÎγÎ/ # ô Å¡øƒwΥ 'ù t±®Σ βÎ) 4 Ú Ç ö‘F{$#uρ öΝÍκön=tã ñÝÉ)ó¡èΣ ÷ρr& uÚö‘F{$# Ν ã ÎγÎ/ # ô Å¡øƒwΥ 'ù t±®Σ βÎ) 4 Ú

5=ŠÏΖ•Β 7‰ö7tã e≅ È ä3Ïj9 πZ tƒUψ šÏ9≡sŒ ’Îû β ¨ Î) 4 ™Ï !$yϑ¡¡9$# ∅ š ÏiΒ $Z|¡Ï.

∩®∪

“Je, hawaoni yaliyo mbele nyuma ya mbingu "Je, hawaoni yaliyoyao mbele yaoyao, nyuma yao, yana ya ardhi? Kama tungependa ardhini, na tungewaangushia mbingu natungewadidimiza ya ardhi? Kama tungependa juu yao kipande cha mbingu. Bila ya katika hayo kuna mazintungewadidimiza ardhini, nashaka tungewaangushia gatio kwa kila mja mwenye kuelekea.” (34: 9). juu yao kipande cha mbingu. Bila ya shaka katika hayo kuna mazingatio kwa kila mja mwenye kuelekea. " (34: 9).robo tatu ya dunia yetu ambayo Vilevile tuelewe ya kwamba

tunaishi ndani yake imezungukwa na maji ya bahari kubwa Vilevile tuelewe ya kwamba robo tatu ya dunia yetu ambayo tunaishi ndani yake imezungukwa na maji ya bahari kubwa kubwa zenye kina kirefu mno cha maji, 15 suala la kujiuliza, ni kipi kinachoyazuia mawimbi ya tufani ya maji hayo yasitufikie na kutugharikisha sote? Si mwingine mwenye uwezo wa kuyazuia isipokuwa ni Mwenyezi Mungu peke Yake, anasema:


"Je, hawaoni yaliyo mbele yao nyuma yao, ya mbingu na ya ardhi? Kama tungependa tungewadidimiza ardhini, na tungewaangushia juu yao kipande cha mbingu. Bila ya shaka katika hayo kuna mazingatio kwa kila mja Vipi Tutaishinda Hofu? mwenye kuelekea. " (34: 9). Vilevile tuelewe ya kwamba robo tatu ya dunia yetu ambayo

kubwa zenye mno cha suala la kubwa kujiuliza, ni kipi tunaishi ndanikina yakekirefu imezungukwa na maji, maji ya bahari kubwa kinachoyazuia mawimbi ya tufani ya maji hayo yasitufikie zenye kina kirefu mno cha maji, suala la kujiuliza, ni kipi na kinachoyazuia mawimbi tufani yamwenye maji hayo yasitufikie na kutugharikisha sote? Si ya mwingine uwezo wa kuyazuia kutugharikisha sote? Si mwingine mwenye uwezo wa kuyazuia isipokuwa ni Mwenyezi Mungu peke Yake, anasema: isipokuwa ni Mwenyezi Mungu peke Yake, anasema:

∩⊆⊂∪ tβρä‹s)Ζãƒ Ν ö èδ Ÿωuρ öΝçλm; s††Ì|À Ÿξsù Ν ö ßγø%ÌøóçΡ ù't±®Σ βÎ)uρ “Na kama tungewagharikisha na wala wasingeokolewa.” "Natungetaka kama tungetaka tungewagharikisha na wala wasingeokolewa."(36: (36:43). 43). NiNiwazi kwamba uhaiuhai wetuwetu unafungamana moja kwa wazi kwamba unafungamana mojamoja kwanamoja matakwa ya Mwenyezi Mungu Mtukufu, na pindi akitaka kwa na matakwa ya Mwenyezi Mungu Mtukufu, na pindi akitaka kwa mujibu wa hikima Zake tusiwepo tena hapa duniani basi, jambo hilo mujibu wamno hikima Zake tusiwepo tena hapa duniani basi, jambo hilo ni jepesi Kwake, anasema:

ni jepesi mno Kwake, anasema:

∩⊇⊂⊄∪ ξ ¸ ŠÏ.uρ «!$$Î/ ’ 4 s∀x.uρ 4 ÇÚö‘F{$# ’Îû $tΒuρ N Ï ≡uθ≈yϑ¡¡9$# ’Îû $tΒ ¬!uρ

ª!$# tβ%x.uρ 4 š⎥⎪Ít}$t↔Î/ ÏNù'tƒuρ ¨ â $¨Ζ9$# $pκš‰r& Ν ö à6ö7Ïδõ‹ãƒ ù't±o„ βÎ)

∩⊇⊂⊂∪ #\ƒÏ‰s% 7 y Ï9≡sŒ 4’n?tã

ni vya Mwenyezi Mungukatika vilivyo katika “Na ni“Na vya Mwenyezi Mungu vilivyo mbingu na vilivyo mbingu na vilivyo katika ardhi. Na Mwenyezi katika ardhi. Na Mwenyezi Mungu anatosha kuwa Mlinzi. Akitaka Mungu kuwa wengineo. Mlinzi. Na Akitaka atakuondoeni, enyi anatosha watu! Na awalete Mwenyezi Munatakuondoeni, enyi watu! Na awalete wengineo. gu ni Muweza wa hayo.” (4: 132-133). Na Mwenyezi Mungu ni Muweza wa hayo." (4: 132-133). Haya tuliyoyataja ni baadhi tu ya mambo yanayotuonesha namna

ganiHaya tunavyohitaji rehema Mwenyezi Mungu hapa namna duniani, tuliyoyataja ni baadhi za tu ya mambo yanayotuonesha amagani baada ya kuondoka katika dunia hii na kwenda katika maisha tunavyohitaji rehema za Mwenyezi Mungu hapa duniani, ama baada ya akhera, kuondoka katika dunia hiinana kwenda katika maisha ni mengine suala la kuhitaji kufungamana na rehema mengine ya akhera, suala la kuhitaji na kufungamana na rehema ni jambo lililo wazi, kwani huko 16 kutakuwa na maisha ya upweke, kama vile ambavyo kuna kuhesabiwa na kuadhibiwa. Ee! Rehema za Mwenyezi Mungu zilizotawanyika! Ole wetu ikiwa rehema za Mwenyezi Mungu Mtukufu na uwangalizi Wake


mbingu na vilivyo katika ardhi. Na Mwenyezi Mungu anatosha kuwa Mlinzi. Akitaka atakuondoeni, enyi watu! Na awalete wengineo. Na Mwenyezi Mungu ni Muweza wa hayo." (4: 132-133). Vipi Tutaishinda Hofu?

Haya tuliyoyataja ni baadhi tu ya mambo yanayotuonesha namna gani tunavyohitaji rehema za Mwenyezi Mungu hapa duniani, ama baadalililo ya wazi, kuondoka katika hii nanakwenda maisha jambo kwani hukodunia kutakuwa maisha katika ya upweke, kama mengine ya akhera, suala la kuhitaji na kufungamana na rehema ni vile ambavyo kuna kuhesabiwa na kuadhibiwa. jambo lililo wazi, kwani huko kutakuwa na maisha ya upweke, kama ambavyo kuhesabiwa na kuadhibiwa. Ee! vile Rehema za kuna Mwenyezi Mungu zilizotawanyika! Ole wetu

ikiwa rehema za Mwenyezi Mungu Mtukufu na uwangalizi Wake Ee! Rehema za Mwenyezi Mungu zilizotawanyika! Ole wetu ikiwa hautatufikia. mwanadamu lauuwangalizi kama asingeumbwa rehema za Huko Mwenyezi Mungu atatamani Mtukufu na Wake au hautatufikia. asingefufuliwa, Mungu anasema: HukoMwenyezi mwanadamu atatamani lau kama asingeumbwa au asingefufuliwa, Mwenyezi Mungu anasema:

νç #y‰tƒ ôMtΒ£‰s% $tΒ ™â öyϑø9$# ã ÝàΖtƒ Θ u öθtƒ $Y6ƒÌs% $\/#x‹tã Ν ö ä3≈tΡö‘x‹Ρr& !$¯ΡÎ) ∩⊆⊃∪ $R/≡tè? M à Ζä. ©Í_tFø‹n=≈tƒ ãÏù%s3ø9$# Α ã θà)tƒuρ

tunakuhadharisheni juu ya “Hakika "Hakika tunakuhadharisheni juu ya adhabu iliyoadhabu karibu, siku amiliyo karibu, siku ambayo mtu atayaona bayo mtu atayaona iliyoyatanguliza mikono yake miwili, na kafiri iliyoyatanguliza mikono yake miwili, na kafiri atasema: Laiti ningelikuwa udongo.” (78: 40). atasema: Laiti ningelikuwa udongo." (78: 40).

Hukomtu mtu ataikimbia familia yake nazake jamaa zake wa karibu Huko ataikimbia familia yake na jamaa wa karibu pamoja pamoja na rafiki zake, na litakalokuwa jambo litakalokuwa na zaidi umuhimu zaidi ni na rafiki zake, na jambo na umuhimu ni kuiokoa nafsi yake tu, Mwenyezi Mungu anasema: kuiokoa nafsi yake tu, Mwenyezi Mungu anasema:

∩⊂⊆∪ Ïμ‹Åzr& ô⎯ÏΒ â™öpRùQ$# ”Ïtƒ tΠöθtƒ ∩⊂⊂∪ èπ¨z!$¢Á9$# ÏNu™!%y` #sŒÎ*sù

öΝåκ÷]ÏiΒ › < ÍöΔ$# e≅ È ä3Ï9 ∩⊂∉∪ ÏμŠÏ⊥t/uρ ⎯ÏμÏFt7Ås≈|¹uρ ∩⊂∈∪ Ïμ‹Î/r&uρ ⎯ÏμÏiΒé&uρ

∩⊂∇∪ ο× tÏó¡•Β 7‹Í×tΒöθtƒ ×νθã_ãρ

7 Í×tΒöθtƒ ∩⊂∠∪ ÏμŠÏΖøóムβ × ù'x© ‹

∩⊆⊃∪ ο× uy9xî $pκön=tæ >‹Í×tΒöθtƒ ×νθã_ãρuρ ∩⊂®∪ ο× uųö6tFó¡•Β ×πs3Ïm$|Ê y Íׯ≈s9'ρé& ∩⊆⊇∪ οî utIs% $yγà)yδös? ∩⊆⊄∪ οä tyfxø9$# οä txs3ø9$# Λæ èε 7

"Basi itakapokuja sauti ya nguvu. Siku ambayo mtu atamkimbia ndugu 17 yake. Na mama yake na baba yake. Na mkewe na watoto wake. Na kila mtu miongoni mwao siku hiyo atakuwa na jambo litakalomtosha. Siku hiyo nyuso zitanawiri. Zitacheka, zitachangamka. Na nyuso


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Basi itakapokuja sauti ya nguvu. Siku ambayo mtu atamkimbia ndugu yake. Na mama yake na baba yake. Na mkewe na watoto wake. Na kila mtu miongoni mwao siku hiyo atakuwa na jambo litakalomtosha. Siku hiyo nyuso zitanawiri. Zitacheka, zitachangamka. Na nyuso siku hiyo zitakuwa na mavumbi juu yao. Giza zito litawafunika. Hao ndiyo makafiri, waovu. “ (80: 33- 42).

Kwa kweli hii ndiyo hofu ya kweli. Nguvu yeyote anayoiogopa mwanadamu katika dunia hii hailingani na hata chembe ndogo kabisa mbele ya nguvu za Mwenyezi Nguvu yeyote anayoiogopa mwanadamu dunia hii hailingani Mungu Mtukufu, na kila hatari ambayokatika mwanadamu anachelea na hata chembe ndogo kabisa mbele ya nguvu za Mwenyezi Mungu kumkumba katika maisha haya ya dunia si chochote si lolote mbele Mtukufu, na kila hatari ambayo mwanadamu anachelea kumkumba ya hatari Siku haya ya Kiyama. ni kwa nini mbele tunaiogopa kupita katikaya maisha ya dunia siBasi chochote si lolote ya hatari ya kiasi Siku ile nguvu isiyodumu? ya Kiyama. Basi ni kwa nini tunaiogopa kupita kiasi ile nguvu isiyodumu?

Je, si vizuri zaidi kuelekeza hofu yetu zaidi juu ya nguvu za Mwenyezi ambazo ndizo hofu nguvu za kweli na za Je, si Mungu, vizuri zaidi kuelekeza yetu zaidi juu yauhakika? nguvu za Mwenyezi Mungu, ambazo ndizo nguvu za kweli na za uhakika?

Basi kwa nini tunaogopa kufikwa na matatizo madogo na mepesi na huku hatari kubwa Sikunaya Kiyama? Basitukijisahaulisha kwa nini tunaogopa kufikwa nainayotukabili matatizo madogo mepesi na huku tukijisahaulisha hatari kubwa inayotukabili Siku ya Kiyama?

Masikini mwanadamu, anajihadaa kutokana na uoni wake mdogo licha Masikini ya makumbusho ya anajihadaa mara kwakutokana mara kutoka kwa Mwenyezi mwanadamu, na uoni wake mdogo Mungu, anavyotukumbusha juu ya ukweli huu katika Kitabu lichakama ya makumbusho ya mara kwa mara kutoka kwa Mwenyezi Mungu, kama anavyotukumbusha juu ya ukweli huu katika Kitabu Chake Kitukufu: Chake Kitukufu:

Ν ö èδθèù$y‚s? Ÿξsù …çνu™!$uŠÏ9÷ρr& ∃ ß Èhθsƒä† ß⎯≈sÜø‹¤±9$# Ν ã ä3Ï9≡sŒ $yϑ¯ΡÎ)

⎦ t ⎫ÏΖÏΒ÷σ•Β Λä⎢Ζä. βÎ) Èβθèù%s{uρ

“Hakika huyo ni Shetani anawatia hofu marafiki zake,hofu basi msiwao"Hakika huyo ni Shetani anawatia gope, balimarafiki niogopeni Mimi mkiwa nyinyi nibali Waumini. “ ( 3: 175). zake, basi msiwaogope, niogopeni Mimi mkiwa nyinyi ni Waumini. " ( 3: 175). 18

….. μç 9t±øƒrB βr& ‘,ymr& ª!$#uρ ¨ } $¨Ζ9$# ©y´øƒrBuρ …..


t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σ•Β Λä⎢Ζä. βÎ) Èβθèù%s{uρ "Hakika huyo ni Shetani anawatia hofu Vipi Tutaishinda marafiki zake, basi msiwaogope, bali Hofu? niogopeni Mimi mkiwa nyinyi ni Waumini. " ( 3: 175).

….. çμ9t±øƒrB βr& ‘,ymr& ª!$#uρ }¨$¨Ζ9$# ©y´øƒrBuρ …..

"…Nawe ukawachelea hali Mwenyezi "…Nawe watu, hali watu, Mwenyezi “…Naweukawachelea ukawachelea watu, hali Mwenyezi Mungu ndiye mwenye Mungu ndiye mwenye haki zaidi kumchelea…'' Mungu ndiye mwenye haki zaidi kumchelea…'' haki zaidi kumchelea…’’ ( 33: 37). ( 33: 37). ( 33: 37).

….. β È öθ$¨t± 9$# sù#( âθ4 t± ÷‚s? ξ Ÿ sù 4 ….. ….. Èβöθt±÷z $#uρ }¨ Ψ9$÷z # (#$#âθuρt±}¨ ÷‚$¨s?ΨŸξ ….. "…Basi msiwaogope watu, balibali niogopeni (5: 44). “…Basi msiwaogope watu, niogopeni Mimi…” (5: 44). "…Basi msiwaogope watu, bali niogopeni Mimi…" (5:Mimi…" 44).

š ΟçFΖä⎫Ï.ΖÏΒβÎ÷σ)•Βνç öθΟçt±FΖäøƒrB. βÎ t±r&øƒrBª!βr$$sù& 4‘,óΟymßγr&tΡöθª! ∩⊇⊂∪ š⎥⎫ÏΖ∩⊇ÏΒ⊂÷σ∪•Β⎥ βr)& νç‘,öθym t±$$øƒsùrB4r&óΟ4 ßγtΡöθt±øƒrBr& 4 ''Je, mnawaogopa? BasiMungu Mwenyezi Mungu “Je, mnawaogopa? Basi anastahiki zaidi mumuo''Je, mnawaogopa? BasiMwenyezi Mwenyezi Mungu anastakili zaidi mumuogope, ikiwa nyinyi gope, ikiwa nyinyi mumeamini. “ (9: 13). anastakili zaidi mumuogope, ikiwa nyinyi mumeamini. mumeamini. " (9: 13). " (9: 13).

MAANA YA KUMWOGOPA MWENYEZI MAANA YA KUMWOGOPA MWENYEZI MUNGU MUNGU vipimaana na ni ya ninikumwogopa maana ya kumwogopa Mwenyezi Mungu? Je ina Ni vipi na niNinini Mwenyezi Mungu? Je ina maana ya kukerwa kwa nafsi kutokana na vitisho na maumivu? Au maana ya kukerwa kwa nafsi kutokana na vitisho na maumivu? Au kuiweka katika hali ya wasiwasi? kuiweka katika hali ya wasiwasi? lake hatuwezi moja ya masuala Jawabu lakeJawabu hatuwezi kulipata katikulipata ya mojakati ya ya masuala hayo. Bali hayo. Bali maana sahihi ya kumuogopa Mwenyezi Mungu ni kujilazimisha maana sahihi ya kumuogopa Mwenyezi Mungu ni kujilazimisha maamrisho Yake na kujiweka mbali na makatazo Yake yote na maamrisho Yake na kujiweka mbali na makatazo Yake yote na kutowaudhi wengine. kutowaudhi wengine. Hakika kumuogopa Mwenyezi Mungu ndiko kulikomfanya Habil Hakika kumuogopa Mwenyezi Mungu ndiko kulikomfanya Habil (mtoto wa Nabii Adam a.s) asianze uadui na kumpiga ndugu yake (mtoto wa Nabii Adam a.s) asianze uadui na kumpiga ndugu yake (Qabil), wakati ambao Qabil aliweza kutenda kuthubutu kutenda kosa la (Qabil), wakati ambao Qabil aliweza kuthubutu kosa la mwanzo la mauwaji katika historia ya wanadamu kwa kumuuwa mwanzo la mauwaji katika historia ya wanadamu kwa kumuuwa mdogo wake, hiyo na moyo kukosa mdogo wake, hiyo ilitokana na ilitokana moyo wake kukosawake kuwepo hofukuwepo juu hofu juu

19


Vipi Tutaishinda Hofu?

MAANA YA KUMWOGOPA MWENYEZI MUNGU

N

i vipi na ni nini maana ya kumwogopa Mwenyezi Mungu? Je ina maana ya kukerwa kwa nafsi kutokana na vitisho na maumivu? Au kuiweka katika hali ya wasiwasi? Jawabu lake hatuwezi kulipata kati ya moja ya masuala hayo. Bali maana sahihi ya kumuogopa Mwenyezi Mungu ni kujilazimisha maamrisho Yake na kujiweka mbali na makatazo Yake yote na kutowaudhi wengine. Hakika kumuogopa Mwenyezi Mungu ndiko kulikomfanya Habil (mtoto wa Nabii Adam a.s) asianze uadui na kumpiga ndugu yake (Qabil), wakati ambao Qabil aliweza kuthubutu kutenda kosa la mwanzo la mauwaji katika historia ya wanadamu kwa kumuuwa mdogo wake, hiyo ilitokana na moyo wake kukosa kuwepo hofu juu ya Mwenyezi Mungu, kama anavyotueleza Mwenyezi Mungu katika Kitabu Chake:

Ÿ≅Îm6à)çFsù $ZΡ$t/öè% $t/§s% Œø Î) Èd,ysø9$$Î/ tΠyŠ#u™ © ó o_ö/$# 'r t6tΡ Ν ö Íκön=tã ã≅ø?$#uρ * ô ÏΒ Α t $s% ( 7 y ¨Ψn=çFø%V{ Α t $s% ÌyzFψ$# z⎯ÏΒ ≅ ö ¬6s)tFãƒ Ν ö s9uρ $yϑÏδωtnr& ⎯ x8y‰tƒ ¥’n<Î) |MÜ|¡o0 ⎦ . È⌡s9 ∩⊄∠∪ ⎦ t ⎫É)−Fßϑø9$# z⎯ÏΒ ! ª $# ã≅¬7s)tGtƒ $yϑ¯ΡÎ)

! © $# ’ Ú %s{r& ’ þ ÎoΤÎ) ( y7n=çFø%L{ 7 y ø‹s9Î) “ y ωtƒ Ý 7 Å™$t6Î/ O$tΡr& !$tΒ ©Í_n=çFø)tGÏ9

∩⊄∇∪ t⎦⎫Ïϑn=≈yèø9$# ¡>u‘

"Na wasomee habari za wana wawili wa Adam 20 kwa kweli. Walipotoa mhanga, ukakubaliwa wa mmoja wao, na wa mwengine haukukubaliwa. Akasema: Nitakuuwa. Akasema mwengine: Mwenyezi Mungu huwapokelea wachamungu. Ukininyooshea mkono wako kuniuwa, mimi


! © $# ’ Ú %s{r& ’ þ ÎoΤÎ) ( y7n=çFø%L{ y7ø‹s9Î) y“ωtƒ Ý 7 Å™$t6Î/ O$tΡr& !$tΒ ©Í_n=çFø)tGÏ9 Vipi Tutaishinda Hofu?

¡ u‘ ∩⊄∇∪ t⎦⎫Ïϑn=≈yèø9$# >

"Na wasomee habari za wana wawili wa Adam kwa kweli. Walipotoa mhanga, ukakubaliwa wa “Na wasomee habari za wana wawili wa Adam kwa kweli. Walipotoa mmoja wao, na wa mwengine haukukubaliwa. mhanga, ukakubaliwa mmoja wao, na wa mwengine haukukubalAkasema: wa Nitakuuwa. Akasema mwengine: iwa. Akasema: Nitakuuwa. Akasema mwengine: Mwenyezi Mwenyezi Mungu huwapokelea wachamungu. Mungu huwapokelea wachamungu. Ukininyooshea mkono wako Ukininyooshea mkono wako kuniuwa, mimi kuniuwa, mimi sitakunyooshea mkono wangu kukuuwa. Hakika mimi namwositakunyooshea mkono wangu kukuuwa. Hakika gopa Mwenyezi Mungu, Mola wa walimwengu wote.”wa(5: 27-28). mimi namwogopa Mwenyezi Mungu, Mola walimwengu wote." (5: 27-28).

Hofu juu ya Adhabu ya Akhera ndiyo ngao inayomkinga muumini Hofu juu ya Adhabu ya Akhera ndiyo ngao inayomkinga muumini wa kweli asitende maasi, Mwenyezi Mungu anasema: wa kweli asitende maasi, Mwenyezi Mungu anasema:

⎯¨Β ∩⊇∈∪ Ο 5 ŠÏàtã Θ B öθtƒ > z #x‹tã ’În1u‘ M à øŠ|Átã β ÷ Î) ∃ ß %s{r& þ’ÎoΤÎ) ö≅è% ∩⊇∉∪ ⎦ ß ⎫Î7ßϑø9$# —ã öθxø9$# 7 y Ï9≡sŒuρ 4 …çμyϑÏmu‘ ‰ ô s)sù ‹ 7 Í≥tΒöθtƒ μç ÷Ψtã ∃ ô uóÇãƒ

“Sema: Mimi naogopa adhabu ya Siku Kubwa hiyo ikiwa nitamuasi "http://www.iiu.edu.my/deed/quran/swahili/c5.htm Mola wangu Mlezi. Siku hiyo yule atakayeepushwa nayo adhabu l - 28Sema: Mimi naogopa adhabu ya Siku hiyo Mwenyezi Mungu atakuwa amemrehemu. Na huko Kubwa hiyo ikiwa nitamuasi Mola wangu Mlezi.ndiko kufuzu kulio wazi.” (6: 15-16). Siku hiyo yule atakayeepushwa nayo adhabu hiyo Mwenyezi Mungu atakuwa amemrehemu. Na huko ndiko kufuzu kulio wazi." (6: 15-16).

Kumuogopa Mwenyezi Mungu na kuiogopa Siku ya Mwisho Kumuogopa Mwenyezi Mungu na mema kuiogopa Siku yayanamridhisha Mwisho ina ina maana ya kuyaendea matendo ambayo maana ya kuyaendea matendo mema ambayo yanamridhisha Mwenyezi Mungu na kumfurahisha Muumini katika Siku ya Kiyama Mwenyezi Mungu na kumfurahisha Muumini katika Siku ya na kumuepusha na adhabu, Mwenyezi Mungu anasema: Kiyama na kumuepusha na adhabu, Mwenyezi Mungu anasema:

∩∇∪ #·Å™r&uρ $VϑŠÏKtƒuρ $YΖŠÅ3ó¡ÏΒ ⎯ÏμÎm7ãm 4’n?tã tΠ$yè©Ü9$# tβθßϑÏèôÜãƒuρ

#·‘θä3ä© Ÿωuρ ™[ !#t“y_ Ο ó ä3ΖÏΒ ß‰ƒÌçΡ Ÿω ! « $# μÏ ô_uθÏ9 ö/ä3ãΚÏèôÜçΡ $oÿ©ςÎ)

#\ƒÌsÜôϑs% $U™θç7tã $·Βöθtƒ $uΖÎn/§‘ ⎯ÏΒ ∃ ß $sƒwΥ $¯ΡÎ) ∩®∪

"Na huwalisha chakula masikini na yatima na mfungwa hali ya kuwa21wanakipenda. (Husema) Hakika tunakulisheni kwa ajili ya kutaka radhi za Mwenyezi Mungu tu, hatutaki kutoka kwenu malipo wala shukurani. Hakika sisi tunamuogopa Mola Wetu kutokana na siku


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Na huwalisha chakula masikini na yatima na mfungwa hali ya kuwa wanakipenda. (Husema) Hakika tunakulisheni kwa ajili ya kutaka radhi za Mwenyezi Mungu tu, hatutaki kutoka kwenu malipo wala shukurani. Hakika sisi tunamuogopa Mola Wetu kutokana na siku yenye shida na taabu.” (76: 8-10).

Kwa kumalizia suala hili tunasema ya kwamba kumuogopa Mwenyezi Mungu ni kuyakumbatia mafunzo yanayotoka kwa Mwenyezi Mungu na kuyatenda kwa ukamilifu, na kuchukua juhudi katika kuwafikishia wengine, na kutojali nguvu au hatari yoyote inayosimama dhidi yake. Watu waliojitolea kikweli kweli katika kutekeleza maagizo ya Mwenyezi Mungu na wenye kuchukua juhudi katika kuisimamisha dini yake ndiyo ambao wanaitekeleza hofu kutekeleza maagizo ya Mwenyezi Mungu na wenye kuchukua juu ya Mwenyezi Mungu katika sahihi ya uwazi, pale juhudi katika kuisimamisha dininjia yakeiliyo ndiyo ambaonawanaitekeleza wanapojibebesha majukumu ya kuufikisha ujumbe wayaMwenyezi hofu juu ya Mwenyezi Mungu katika njia iliyo sahihi na uwazi, pale nawanapojibebesha majukumu ya haki, kuufikisha wa na Mungu, kwa ajili ya kusimamisha uhuruujumbe wa kweli Mwenyezi Mungu, na kwa ajili ya kusimamisha haki, uhuru wa maendeleo, anasema Mwenyezi Mungu Mtukufu: kweli na maendeleo, anasema Mwenyezi Mungu Mtukufu:

#´‰tnr& tβöθt±øƒs† Ÿωuρ …çμtΡöθt±øƒs†uρ ! « $# ÏM≈n=≈y™Í‘ tβθäóÏk=t7ムš⎥⎪Ï%©!$#

 Î) ∩⊂®∪ $Y7ŠÅ¡ym «!$$Î/ 4’s∀x.uρ 3 ! © $# ω

“Wale wanaofikisha ujumbe wa ujumbe MwenyeziwaMungu na kumuogopa "Wale wanaofikisha Mwenyezi Yeye, na wala hawamuogopi yeyote isipokuwa Mungu na kumuogopa Yeye, Mwenyezi na wala Mungu. Na Mwenyezi Mungu ndiye kuhisabu.” (33: 39). hawamuogopi yeyoteatoshaye isipokuwa Mwenyezi Mungu. Na Mwenyezi Mungu ndiye atoshaye kuhisabu." (33: 39).

HOFU NI MTIHANI Hakika Mwenyezi Mungu Mtukufu anaelewa wazi ya kwamba hofu itakuwa ni kikwazo kwa walio wengi miongoni mwa wanadamu katika kubeba majukumu yanayohusiana na maisha yao ya kila siku pamoja na majukumu ya Mola Wao yaliyo katika shingo zao. Anajua ya kwamba watu wengi 22 watateleza kutokana na hofu, nayo itakuwa sababu ya kuwapeleka katika madhila na kusalimu amri mbele ya madhalimu. Pamoja na ilimu yake hii, basi ni kwa nini tatizo hili amelipandikiza


Vipi Tutaishinda Hofu?

HOFU NI MTIHANI

H

akika Mwenyezi Mungu Mtukufu anaelewa wazi ya kwamba hofu itakuwa ni kikwazo kwa walio wengi miongoni mwa wanadamu katika kubeba majukumu yanayohusiana na maisha yao ya kila siku pamoja na majukumu ya Mola Wao yaliyo katika shingo zao. Anajua ya kwamba watu wengi watateleza kutokana na hofu, nayo itakuwa sababu ya kuwapeleka katika madhila na kusalimu amri mbele ya madhalimu. Pamoja na ilimu yake hii, basi ni kwa nini tatizo hili amelipandikiza katika nafsi ya mwanadamu? Jawabu: Pamoja na kuwa jambo la hofu lina manufaa kwa mwanadamu, kama tulivyozungumza katika sehemu nyingine, ama kwa upande wa madhara linafungamana na hikima ya kuumbwa upande wanamadhara hikimahaya ya kuumbwa kwa kwa mwanadamu kuwepolinafungamana kwake katikanamaisha ya duniani, kwa mwanadamu na kuwepo kwake katika maisha haya ya duniani, kwani maisha ni ukumbi wa mtihani na jukwaa la balaa kutokana na kwani maisha ni ukumbi wa mtihani na jukwaa la balaa kutokana na matakwa yake mwanadamu wake,Mwenyezi Mwenyezi Mungu matakwa yake mwanadamuna namwenendo mwenendo wake, Mungu Mtukufu anasema: Mtukufu anasema:

4 ξ W uΚtã ß⎯|¡ômr& /ö ä3•ƒr& Ν ö ä.uθè=ö7u‹Ï9 nο4θu‹ptø:$#uρ N | öθyϑø9$# , t n=y{ “Ï%©!$# ∩⊄∪ â‘θàtóø9$# Ⓝ͕yèø9$# uθèδuρ

"Ambaye kifo ameumba kifo na uzimani nani ili miongoni “Ambaye ameumba na uzima ili kukujaribuni, kukujaribuni, ni nani miongoni mwenu aliye na mwenu aliye na vitendo vizuri zaidi, naye ni Mwenye nguvu, Mwingi vitendo vizuri zaidi, naye “ni( 67: Mwenye nguvu, wa kusamehe. 2). Mwingi wa kusamehe. " ( 67: 2).

Basi juu mwanadamu mwanadamukujua kujuaya yakwamba kwamba pindi Basi ni ni wajibu wajibu juu pindi anapokabiliwa na hatari kubwakubwa na mashaka mazito katika anapokabiliwa na hatari na mashaka mazito kuipigania katika kuipigania dini yake na utu wake huo ni mtihani, na iwapo hatojivisha guo la ushujaa na kukabiliana na vikwazo vya hofu 23 ataanguka na kufeli katika mtihani huo. Kufeli katika mtihani wa Mwenyezi Mungu kunamanisha kupata udhalili na adhabu ya Mwenyezi Mungu, Qur'ān Tukufu inatuhakikishia hayo kwa kusema:


Vipi Tutaishinda Hofu?

dini yake na utu wake huo ni mtihani, na iwapo hatojivisha guo la ushujaa na kukabiliana na vikwazo vya hofu ataanguka na kufeli katika mtihani huo. Kufeli katika mtihani wa Mwenyezi Mungu kunamanisha kupata udhalili na adhabu ya Mwenyezi Mungu, Qur’ān Tukufu inatuhakikishia hayo kwa kusema:

ÉΑ≡uθøΒF{$# z⎯ÏiΒ È < ø)tΡuρ í Æ θàfø9$#uρ Å∃öθsƒø:$# z⎯ÏiΒ ™& ó©y´Î/ Νä3¯Ρuθè=ö7oΨs9uρ #! sŒÎ) ⎦ t ⎪Ï%©!$# ∩⊇∈∈∪ ⎥ š ⎪ÎÉ9≈¢Á9$# Ì Ïe±o0uρ 3 N Ï ≡tyϑ¨W9$#uρ § Ä àΡF{$#uρ ∩⊇∈∉∪ β t θãèÅ_≡u‘ Ïμø‹s9Î) !$¯ΡÎ)uρ ! ¬ $¯ΡÎ) (#þθä9$s% ×πt7ŠÅÁΒ• Νßγ÷Fu;≈|¹r&

ãΝèδ šÍׯ≈s9'ρé&uρ ( ×πyϑômu‘uρ öΝÎγÎn/§‘ ⎯ÏiΒ ÔN≡uθn=|¹ Ν ö Íκön=tæ 7 y Íׯ≈s9'ρé& ∩⊇∈∠∪ β t ρ߉tGôγßϑø9$#

“Hapana shaka tutakujaribuni kwa chembe ya hofu,yana njaa, na ''Hapana shaka tutakujaribuni kwa chembe upungufuhofu, wa mali na watu na matunda. Na wabashirie na njaa, na upungufu wa mali na watu nawanao subiri. Wale ambao ukiwasibu Na msiba husema: Hakika sisi ni wa Mwenyezi matunda. wabashirie wanao subiri.http://www.iiu.edu.my/deed/quran/swahili/c Mungu, na kwake Yeye hakika tutarejea. Hao juu yao zitakuwa 2.html - kwa 155 Mola WaleWao ambao baraka zitokazo Mleziukiwasibu na rehema.msiba Nao ndio wenye husema: Hakika sisi ni wa Mwenyezi Mungu, na kuongoka.” (2: 155-157). kwake Yeye hakika tutarejea. Hao juu yao zitakuwa baraka zitokazo kwa Mola Waobora Mlezi Ushujaa na ukakamavu si ukamilifu tu ulio bali ni wajibu na rehema. Nao ndio wenye kuongoka." (2: 155kutoka kwa 157).Mwenyezi Mungu. Na woga ambao utakuwa ni sababu

ya mtu kutovivunja vizuizi vya hofu na hatimaye kuanguka katika Ushujaa na ukakamavu si ukamilifu tu hapa ulio duniani bora balipeke ni wajibu dimbwi la maasi, hasara yake haitakuwa yake, bali - 157huku piakutoka moto kwa wa http://www.iiu.edu.my/deed/quran/swahili/c2.html Jahannam unamngojea Siku ya Kiyama, wakati Mwenyezi Mungu. Na woga ambao utakuwa ni sababu ya mtu Mwenyezi Mungu akiwabashiria mema wale waliosubiri mbele ya kutovivunja vizuizi vya hofu na hatimaye kuanguka katika dimbwi hatari na mashaka kutokana na maarifa yao sahihi yabali Mwenyezi la maasi, hasara yake haitakuwa hapa duniani peke juu yake, pia moto wa Jahannam unamngojea Siku ya Kiyama, wakati huku Mwenyezi Mungu akiwabashiria mema wale waliosubiri mbele ya 24 hatari na mashaka kutokana na maarifa yao sahihi juu ya Mwenyezi Mungu, kwani huyaona maisha haya ya dunia ni ya mpito, kwa


Vipi Tutaishinda Hofu?

Mungu, kwani huyaona maisha haya ya dunia ni ya mpito, kwa hivyo wao huwa wanasema: “Hakika sisi ni wa Mwenyezi Mungu, na kwake Yeye hakika tutarejea.� Rehema za Mwenyezi Mungu na amani huwashukia hawa wenye kusubiri nao ndiyo waongofu wa kweli. Shujaa Muumini ni yule ambaye huvivunja vikwazo vyote vya hofu na huonja ladha iliyo tamu zaidi, nayo ni ladha ya ushindi na mafanikio katika mitihani ya Mwenyezi Mungu, na mwisho hustahiki fadhila kubwa kama Aya zilivyoeleza, na bila ya kukosa rehema, amani na uongofu kutoka kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu.

25


hivyo wao huwa wanasema: "Hakika sisi ni wa Mwenyezi Mungu, na kwake Yeye hakika tutarejea." Rehema za Mwenyezi Mungu na amani huwashukia hawa wenye kusubiri nao ndiyo waongofu wa kweli. Vipi Tutaishinda Hofu?

Shujaa Muumini ni yule ambaye huvivunja vikwazo vyote vya hofu na huonja ladha iliyo tamu zaidi, nayo ni ladha ya ushindi na mafanikio katika mitihani ya Mwenyezi Mungu, na mwisho hustahiki fadhila kubwa kama Aya zilivyoeleza, na bila ya kukosa rehema, amani na uongofu kutoka kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu.

MAPAMBANO DHIDI YA HOFU

N

i kitu gani mwanadamu anatakiwa kufanya pindi nguvu za kiaMAPAMBANO DHIDIamani YA na HOFU dui zinapomkabili na kuhatarisha usalama wake? Je, abakie kama aliyetekwa na kufanya hofu (asalimu amri)? au ameze Ni kitu gani mateka mwanadamu anatakiwa pindi nguvu za kiadui hofu za hao maadui ndani ya nafsi zinapomkabili na kuhatarisha amaniyake? na usalama wake? Je, abakie kama mateka aliyetekwa na hofu (asalimu amri)? au ameze hofu za Kufanya hao maadui hivyo ndani yainamaanisha nafsi yake? kushikwa na wasiwasi usiokatika,

na ni kuhisi udhaifu na kushindwa kunakoendelea, na hii ni hatari Kufanya inamaanisha kushikwa na wasiwasi kutoka usiokatika, ni zaidi kulikohivyo ile hatari anayoiogopa mwanadamu kwanaupande kuhisi udhaifu na kushindwa kunakoendelea, na hii ni hatari zaidi wa kiadui, kwani kusubiri na kungojea hatari itokee ni hatari kubwa kuliko ile hatari anayoiogopa mwanadamu kutoka kwa upande wa zaidi. kiadui, kwani kusubiri na kungojea hatari itokee ni hatari kubwa Je, si ni bora zaidi kujiandaa kishupavu katika kupambana na zaidi. hofu? Bila shaka kuwa mkakamavu katika kupambana na hofu, si ni bora kujiandaa kishupavu katika kupambana na hofu? inaJe,maana ya zaidi kuutoa wasiwasi wa kutarajia na kusubiri hatari, Bila shaka kuwa mkakamavu katika kupambana na hofu, ina maana na pia ina maana ya kuandaa nguvu za kweli ili kupambana na ya kuutoa wasiwasi wa kutarajia na kusubiri hatari, na pia ina maana hatari wakati inapotokea, kama ili inavyotunasihi Qur’ān ya kuandaa nguvu za kweli kupambana na hatariTukufu wakatikwa kusema: inapotokea, kama inavyotunasihi Qur'ān Tukufu kwa kusema:

¨βÎ) 4 ™> !#uθy™ ’ 4 n?tã Ο ó Îγø‹s9Î) ‹ õ Î7/Ρ$$sù πZ tΡ$uŠÅz Θ B öθs% ⎯ÏΒ ∅ sù$sƒrB $¨ΒÎ)uρ

t⎦⎫ÏΨÍ←!$sƒø:$# =Ïtä† Ÿω ©!$#

“Na kama ukihofia hiyana kwa watu, basi watupie kwa usawa. Hakika Mwenyezi Mungu hawapendi wafanyao hiana.” (8: 58).

Aya hii tukufu inatufafanulia ya kwamba iwapo Waumini watakuwa katika hali ya kuogopa hiyana au uadui, basi wasikae hali ya kuwa na wasiwasi kwa kungojea uadui wao na hiyana zao, jambo la kufanya ni kujitayarisha Kijeshi na kuwaendea maadui hao kwa 26


"Na kama ukihofia hiyana kwa watu, basi watupie kwa usawa. Hakika Mwenyezi Mungu hawapendi wafanyao hiana. " (8: 58). Vipi Tutaishinda Hofu?

Aya hii tukufu inatufafanulia ya kwamba iwapo Waumuni watakuwa katika hali ya kuogopa hiyana au uadui, basi wasikae hali ya kuwa na wasiwasinao, kwahapo kungojea uadui wao na hiyana lengo la kupambana nyoyo zitakuwa katika zao, rahajambo kutokana la kufanya ni kujitayarisha Kijeshi na kuwaendea maadui hao kwa na lengo wasiwasi wa kusubiri. la kupambana nao, hapo nyoyo zitakuwa katika raha kutokana Leo umma unahitaji zaidi uongofu na mwangaza huu na wasiwasi wawetu kusubiri.

unaotoka katika Qur’ān, tukizingatia tunaona ya kwamba moja wetumatakatifu unahitaji zaidi na mwangaza huu unaotoka katiLeoyaumma maeneo yauongofu Waislamu yamo katika mikono ya katika Qur'ān, tukizingatia tunaona ya kwamba moja kati ya maeneo Walowezi wa Kiyahudi, Walowezi hao wachache wanazungukwa na matakatifu ya Waislamu yamo katika mikono ya Walowezi wa mamilioni Waislamu, na kinachowafanya kuendeleza uadui Kiyahudi,ya Walowezi hao wachache wanazungukwa na mamilioni ya wao kwa watu wasio na hatia si nguvu zao za uadui Kijeshi, ni watu woga na Waislamu, na kinachowafanya kuendeleza waobali kwa wasio na hatia si nguvu zao za Kijeshi, bali ni woga na hofu hofu zilizojaa katika nafsi za Waislamu. zilizojaa katikahatuwashambulii nafsi za Waislamu. Walowezi hao wa Kiyahudi na Kwa nini kumaliza wao wa Walowezi kila siku?haoSababu kubwa ni kwamba Kwa niniuadui hatuwashambulii wa Kiyahudi na kumaliza tunawaogopa Mayahudi!! Basi tutabakia ni mateka wa hofu uadui wao wa kila siku? Sababu kubwa ni kuwa kwamba tunawaogopa Basiwa tutabakia kuwahautaondosha ni mateka wa hofu hii ikiwa umma hiiMayahudi!! ikiwa umma Kiislamu vikwazo vya hofu na wa Kiislamu hautaondosha vikwazo vya hofu na kujipamba na vazi kujipamba na vazi la ushujaa na kujitoa muhanga. la ushujaa na kujitoa muhanga. Na haya mataifa yetu yanayoishi chini ya watawala vibaraka na madikteta, kamayetu wananchi wakechini watapangilia vizuri mipango Na haya lau mataifa yanayoishi ya watawala vibaraka na yao madikteta, lau hizo kamazawananchi wake watapangilia mipango dhidi ya tawala kikandamizaji, basi hatuavizuri hiyo ni bora zaidi yao dhidi ya tawala hizo za kikandamizaji, basi hatua hiyo ni bora na kuliko kuendelea kuishi katika hali ya wasiwasi na hofu kutokana zaidi kuliko kuendelea kuishi katika hali ya wasiwasi na hofu ugaidi na ukandamizaji wanaofanyiwa. Amesema kweli Imam Ali kutokana na ugaidi na ukandamizaji wanaofanyiwa. Amesema kweli (a.s.) pale Imam Alialiposema: (a.s.) pale aliposema:

.‫ﺇﺫﺍ ﻫﺒﺖ ﺃﻣﺮﺍﹰ ﻓﻘﻊ ﻓﻴﻪ ﻓﺈ ﹼﻥ ﺷ ّﺪﺓ ﺗﻮﻗﻴﻪ ﺃﻋﻈﻢ ّﳑﺎ ﲣﺎﻑ ﻣﻨﻪ‬ “Unapohofia jambo, basi lifanye jambo hilo, kwani kusubiri hatari itokee ni jambo zito zaidi kuliko hatari yenyewe.” 1 Kwa kweli kusubiri na kungojea hatari ni uovu zaidi kuliko hatari yenyewe, jambo linalostahili ni kupambana na hatari..

1

Nahjul Balagha 501 27


Vipi Tutaishinda Hofu?

MARAFIKI WA SHETANI WANASAMBAZA HOFU

H

ofu ni katika silaha anazozitumia adui wakati anapopambana na wewe, pindi hofu inapokutawala, uwezo wako wa kumkabili adui unakuwa mdogo. Kuogopa kitu chochote kunajenga kushindwa ndani ya nafsi mbele ya hicho unachokiogopa, je, itawezekana kwa nafsi iliyoshindwa na hofu kuweza kupata ushindi? Kutokana na adui kuielewa vyema njia hii ya hadaa katika vita hutumia aina mbalimbali za vifaa kwa ajili ya kutoa vitisho na kuingiza hofu kabla ya kuanza kutumia silaha kwa wale anaotaka kupambana nao. Hii ni moja kati ya Vita vya Kisaikolojia. Ni ukweli usiopingika ya kwamba hofu ina mizizi madhubuti katika nafsi ya mwanadamu, yenyewe ni sehemu ya saikolojia yake, lakini baadhi ya watu katika jamii wanaikuza na kuilea, na adui ndiye anayenufaika na ukuaji huo. Ni haki yetu kushuku juu ya ukweli na usalama wa kila kikundi kinachoeneza hofu kati ya watu, kama vile kuwatisha watu kutokana na maadui, wakoloni na hata watawala madhalimu. Qur’ān Tukufu inatupa tahadhari juu ya kuwepo vikundi katika jamii vinavyofanya kazi ya kutia watu hofu kwa ajili ya maslahi ya adui, Qur’ān inawaona watu wa aina hiyo kuwa ni marafiki wa shetani. Kwa hivyo inampasa kila Muumini kushikamana na ushujaa, na huku wakijaribu kufanya kila liwezekanalo ili hofu hii isipenye katika nafsi zao. Qur’ān inabainisha namna vibaraka wa maadui wanavyofanya kazi ya kuwatia hofu Waumini, Mwenyezi Mungu anasema:

28


Vipi Tutaishinda Hofu?

wanavyofanya kazi ya kuwatia hofu Waumini, Mwenyezi Mungu anasema:

Ν ö ä3s9 (#θãèuΚy_ ô‰s% ¨ } $¨Ζ9$# β ¨ Î) â¨$¨Ζ9$# ãΝßγs9 Α t $s% t⎦⎪Ï%©!$#

ö èδöθt±÷z$$sù zΝ÷èÏΡuρ ! ª $# $uΖç6ó¡ym #( θä9$s%uρ $YΖ≈yϑƒÎ) öΝèδyŠ#t“sù Ν Ν ö ©9 9≅ôÒsùuρ «!$# z⎯ÏiΒ 7πyϑ÷èÏΖ/Î (#θç7n=s)Ρ$$sù

∩⊇∠⊂∪ ã≅‹Å2uθø9$#

AΟŠÏàtã ≅ @ ôÒsù ρèŒ ª!$#uρ 3 ! « $# tβ≡uθôÊÍ‘ #( θãèt7¨?$#uρ ™Ö þθß™ öΝæηó¡|¡ôϑtƒ

Ν ö èδθèù$y‚s? Ÿξsù …çνu™!$uŠÏ9÷ρr& ∃ ß Èhθsƒä† ß⎯≈sÜø‹¤±9$# Ν ã ä3Ï9≡sŒ $yϑ¯ΡÎ) ∩⊇∠⊆∪ ∩⊇∠∈∪ ⎦ t ⎫ÏΖÏΒ÷σ•Β Λä⎢Ζä. βÎ) Èβθèù%s{uρ

“Walioambiwa na watu: Kuna watu wamekukusanyikieni, waogo"Walioambiwa na watu: Kuna watu peni! Hayo yakawazidishia Imani,waogopeni! wakasema: Mwenyezi wamekukusanyikieni, Hayo Mungu anatutosha, Naye ni mbora wa kutegemewa. Basi wakarudi na yakawazidishia Imani, wakasema: Mwenyezi neema na fadhila za Mwenyezi Mungu. Hapana baya lililowagusa, na Mungu anatutosha, Naye ni mbora wa wakafuatakutegemewa. yanayomridhia Mwenyezi Mungu. Na Mwenyezi Mungu Basi wakarudi na neema na ni Mwenye fadhila Hakika huyo niHapana Shetani anawatia hofu fadhila za kuu. Mwenyezi Mungu. baya marafiki zake, basi msiwaogope, bali niogopeni Mimi mkiwa nyinyi lililowagusa, na wakafuata yanayomridhia Mwenyezi ni Mungu. Na Mwenyezi Mungu ni Waumini.” (3: 173- 175). Mwenye fadhila kuu. Hakika huyo ni Shetani anawatia hofu marafiki zake, basi msiwaogope, bali niogopeni Mimi mkiwa nyinyi ni Waumini." (3: 173- 175).

29


Vipi Tutaishinda Hofu?

HOFU YA KUPITA KIASI NI ALAMA YA UNAFIKI NA USHUJAA NI SHARTI LA IMANI

B

aadhi ya watu wanadhani kwamba tofauti kubwa kati ya Muumini na asiye Muumini ni katika mambo yanayohusiana na ibada pamoja na itikadi. Mwenye kuamini ana itikadi yake maalumu juu ya ulimwengu na uhai na anajilazimisha kufanya mambo fulani yanayojulikana kwa jina la ibada, wakati ambapo yule asiyeamini huwa hashikamani na misingi yoyote ya dini na wala hajishughulishi na hukumu zake. Tofauti hizi ni za kweli na sahihi lakini kuna tofauti nyingine kati ya wawili hao, kama Qurâ€™Ä n Tukufu na Hadithi zinavyobainisha na kuliweka kundi la Waumini upande mmoja na kuliweka kundi la makafiri pamoja na wanafiki upande mwengine, tena maandiko hayo yanadhihirisha wazi ya kwamba akida (imani) na ibada zinalenga katika kuzibainisha tofauti hizo zilizopo kati ya makundi hayo mawili. Alama hizo kubwa ambazo zinafungamana na imani, ndicho kioo cha imani katika nafsi ya mwanadamu. Muumini anakuwa na nafsi iliyokamilika, na asiyekuwa Muumini nafsi yake huwa inasibiwa na upungufu. Kwa mfano, hofu ni tatizo ambalo hutofautiana kati ya nafsi ya Muumini na nafsi ya asiye kuwa Muumini. Muumini wa kweli na aliyekamilika huepukana na tatizo hili la hofu na kasoro yoyote haingii katika nafsi yake, kwa sababu Mwenyezi Mungu huzingatia kwamba kumuogopa asiyekuwa Yeye ni kitu kinachopingana na imani, na miongoni mwa masharti ya imani ni ushujaa. Mwenyezi Mungu anasema:

30


upungufu. Kwa mfano, hofu ni tatizo ambalo hutofautiana kati ya nafsi ya Muumini na nafsi ya asiye kuwa Muumini. Muumini wa kweli na aliyekamilika huepukana na tatizo hili la hofu na kasoro yoyote haingii katika nafsi yake, kwa sababu Mwenyezi Mungu huzingatia kwamba Vipi kumuogopa asiyekuwa Yeye ni kitu Tutaishinda Hofu? kinachopingana na imani, na miongoni mwa masharti ya imani ni ushujaa. Mwenyezi Mungu anasema:

∩⊇∠∈∪ t⎦⎫ÏΖÏΒ÷σ•Β Λä⎢Ζä. βÎ) Èβθèù%s{uρ öΝèδθèù$y‚s? Ÿξsù ….. “ …Basi msiwaogope, bali niogopenibali Mimi mkiwa nyinyi ni Waumi" …Basi msiwaogope, niogopeni Mimi " …Basi msiwaogope, bali niogopeni Mimi " …Basi msiwaogope, bali niogopeni Mimi ni.” (3: 175). mkiwa nyinyi ni Waumini. " (3: 173). mkiwa mkiwa nyinyi nyinyi ni ni Waumini. Waumini. " " (3: (3: 173). 173).

sπtΒöθs9 β t θèù$sƒs† Ÿωuρ «!$# È≅‹Î6y™ ’Îû šχρ߉Îγ≈pg䆅.. sπtΒöθs9 tβθèù$sƒs† Ÿωuρ «!$# È≅‹Î6y™ ’Îû χ š ρ߉Îγ≈pg䆅..

….. Ο 5 Í←Iω ….. Ο 5 ←Í Iω

“…wanapigania Jihadi katika Njia ya Mwenyezi Mungu, na wala ya anayelaumu….." (5: 54). ya (5: 54). hawaogopi lawama ya (5: 54). ya anayelaumu….." anayelaumu….." (5:anayelaumu…..” 54).

ΟçFΖä. βÎ) çνöθt±øƒrB βr& , ‘ ymr& ! ª $$sù 4 Ο ó ßγtΡöθt±øƒrBr& 4 …..” ΟçFΖä. βÎ) çνöθt±øƒrB βr& , ‘ ym&r ! ª $$sù 4 Ο ó γ ß tΡöθt±øƒrBr& 4 …..”

∩⊇⊂∪ š⎥⎫ÏΖÏΒ÷σ•Β ∩⊇⊂∪ š⎥⎫ÏΖÏΒ÷σ•Β

"Je mnawaogopa? Basi Mwenyezi Mungu “Je mnawaogopa? Basi Mwenyezi Mungu anastahiki zaidi mumuo"Je mnawaogopa? Basi Mungu "Je mnawaogopa? Basi Mwenyezi Mwenyezi Mungu anastahiki zaidi mumuogope, ikiwa nyinyi gope, ikiwa nyinyi mmeamini. “ (9: 13). anastahiki zaidi mumuogope, ikiwa nyinyi anastahiki mumuogope, ikiwa nyinyi mmeamini. "zaidi (9: 13). mmeamini. mmeamini. " " (9: (9: 13). 13).

Ama kuwa na woga na hofu iliyopindukia mipaka mbele ya Ama kuwa na woga na hofu iliyopindukia mipaka mbele ya adui kuwa na woga hofu iliyopindukia mipaka mbele ya aduiAma wakati wakupambana kupambana nahatari hatari hiyoninisifa sifa ambayo Mwenyezi Ama kuwa na woga na na na hofu iliyopindukia mipaka mbele ya adui adui wakati wa hiyo ambayo Mwenyezi wakati wa kupambana na hatari hiyo ni sifa ambayo Mwenyezi wakati wa kupambana na hatari hiyo ni sifa ambayo Mwenyezi Mungu huwanasibishia wanafiki, Mungu huwanasibishia wanafiki, kama anavyosema: Mungu huwanasibishia wanafiki,kama kama anavyosema: anavyosema: Mungu huwanasibishia wanafiki, kama anavyosema:

öΝßγãΨã‹ôãr& ‘â ρ߉s? y7ø‹s9Î) tβρãÝàΖtƒ öΝßγtG÷ƒr&u‘ ß∃öθsƒø:$# ™u !%y` #sŒÎ*sù ….. öΝßγãΨã‹ôãr& ‘â ρ߉s? y7ø‹s9Î) tβρãÝàΖtƒ öΝßγtG÷ƒr&u‘ ß∃öθsƒø:$# ™u !%y` #sŒÎ*sù …..

ÏNöθyϑø9$# z⎯ÏΒ Ïμø‹n=tã 4©y´øóム“É‹©9$%x. N Ï öθyϑø9$# z⎯ÏΒ Ïμø‹n=tã 4©y´øóム“É‹©9$%x.

“Ikiwajia hofu utawaona wanakutazama na macho yao yanazunguka, kama yule ambaye aliyezimia kwa kukaribia mauti.” (33: 19). 31


Vipi Tutaishinda Hofu?

SEHEMU YA PILI CHANZO CHA HOFU NA SABABU ZAKE

W

ataalamu wa Elimu ya Saikolojia wanaamini ya kwamba viumbe vyenye kunyonyesha (mamalia) vina uwezo wa kurithi hofu ambayo inatishia ukamilifu wao na maisha yao. Urithi huu haudhihiri katika maisha ya mtoto isipokuwa baada ya kupita miezi kadhaa katika umri wa mtoto, pale anapoanza kuhisi baadhi ya vitendo vyenye kutisha. Mwanzoni mwa nusu ya pili ya mwaka wa kwanza, tunaweza kugundua alama za baadhi ya vitendo ambavyo tunaweza kusema kuwa ni hofu. Katika kipindi hichi mtoto anaweza kujua na kupambanua baina ya nafsi yake na vitu vingine, kwa hivyo anaweza kujua vitisho vinavyomkabili. Lakini vitisho vingi huwa ni kitendawili kwake, kwa maana ya kutokujua asili yake na sababu zake, kwa sababu bado akili yake haijapevuka. Katika miezi ya kwanza ya mtoto hakuna kitu tunachoweza kukiita hofu katika nafsi yake, kwa sababu katika kipindi hicho bado dhati yake inakuwa haijawa nzuri, katika kipindi hicho mtoto hulia kutokana na njaa au kiu au hata kutokana na maumivu kwenye mwili wake, ama baada ya kumalizika kwa miezi sita huanza kupambanua ndani ya nafsi yake na hapo huanza kuhisi hofu. Na mara nyingi hupatwa na hofu pale anapotengana na mama yake au anapokumbana na kitu kisicho cha kawaida au anaposikia sauti yenye kukera. Baada ya kukamilika dhati ya mwanadamu, huishi katika hofu kila anapohisi hatari katika maisha yake yote. 32


yenye kukera. Baada ya kukamilika dhati ya mwanadamu, huishi katika hofu kila anapohisi hatari katika maisha yake yote. Vipi Tutaishinda Hofu?

KWA NINI TUNAOGOPA? KWA NINI TUNAOGOPA?

Hofu ni hali ya Kisaikolojia na Kitabia iliyopo ndani ya nafsi ya mwanadamu, licha ya kuwepo ikhtilafu kati ya wataalamu wa Elimu Hofu ni hali ya Kisaikolojia na Kitabia iliyopo ndani ya nafsi ya Saikolojia wa sasa na wa zamani juu ya maana halisi ya hofu, ya mwanadamu, licha ya kuwepo ikhtilafu kati ya wataalamu wa lakini wataalamu wa kale wa Elimu ya Saikolojia wanaona ya Elimu ya Saikolojia wa sasa na wa zamani juu ya maana halisi ya kwamba hofu ni matamanio na matakwa ya mtu, hali ya kuwa hofu, lakini wataalamu wa kale wa Elimu ya Saikolojia wanaona wataalamu wa kisasa wanalipinga hilo na kusema ya hali kwamba hofu ya kwamba hofu ni matamanio na matakwa ya mtu, ya kuwa ni muelekeo wa wa kitabia ni haja yahilo kiasili inayokubali mabadiliko, wataalamu kisasaauwanalipinga na kusema ya kwamba hofu na wala hakuna matamanio maalumu ambayo tunaweza kuyaita ni muelekeo wa kitabia au ni haja ya kiasili inayokubali mabadiliko, 'Matamanio Hofu',matamanio lakini kuna hali ambayo ya kimaumbile ya nafsi na walayahakuna maalumu tunaweza kuyaita kumili‘Matamanio kwenye hofu katikalakini maisha mwanadamu. Hali ya Hofu’, kunayahali ya kimaumbile ya hiyo nafsi ya hofu nikumili kingakwenye ya nafsi yamaisha hatari ya za mwanadamu. walimwengu, piahiyo ni kinga hofudhidi katika Hali ya kwa kila kinachotishia usalama wa mwanadamu. hofukitu ni kinga ya nafsi dhidi ya hatari za walimwengu, pia ni kinga

kwa kila kitu kinachotishia usalama wa mwanadamu. Tunasema: Licha ya kuwepo tofauti za za kielimu yamaana maana Tunasema: Licha ya kuwepo tofauti kielimu juu juu ya ya ya hofu, lakini hakika haliyayakimaumbile kimaumbile ambayo hofu, lakini hakika hofuhofu ni ni hali ambayoMwenyezi Mwenyezi ameiweka ya mwanadamu, ni kitu chenye MunguMungu ameiweka katikakatika nafsinafsi ya mwanadamu, ni kitu chenye faida kubwa katika ya mwanadamu, kwani lau si kama si kubwafaida katika maisha yamaisha mwanadamu, kwani lau kama kuwepo kwake nakatu kuhisi,mwanadamu katu mwanadamu asingefikiria namna kwakekuwepo na kuhisi, asingefikiria namnaya ya kuchukua hatua za kuizuia hatari, matatizo na majanga mbalimbali kuchukua hatua za kuizuia hatari, matatizo na majanga mbalimbali yanayomkabili, na kuchukua tahadhariza za kutosha kutosha juu yanayomkabili, na kuchukua tahadhari juuyayausalama usalama wake, Sayyidina Ali (a.s.) anasema: wake, Sayyidina Ali (a.s.) anasema:

".‫ﻣﻦ ﺧﺎﻑ ﺁﻣﻦ‬ 1 ''Mwenye kuogopa husalimika.'' “Mwenye kuogopa husalimika.’’ 2

Wewe ukiwa huogopi baridi hutojiandaa kujikinga nayo, na ukiwa huogopi maradhi hutotumia kinga za kiafya kujikinga nayo. 2

Biharul Anwar Juz.75, Uk. 255

Biharul Anwar Juz.75, Uk. 255 1 33


Vipi Tutaishinda Hofu?

Kwa hiyo tumeona ya kwamba asili ya hofu ni jambo zuri pindi itakapotumiwa vizuri, lakini kutokana na kuwepo haja mbalimbali na kumili katika jambo fulani huenda mwanadamu akaitumia vibaya neema hii kutokana na sababu moja au nyingine. Kwa mfano: Kula chakula na kunywa maji ni katika mahitajio ya mwanadamu ya kila siku ili aweze kuendelea kuishi, lakini iwapo atavitumia vitu hivyo kupita kiasi itakuwa ni janga na balaa kwake. Vilevile matamanio ya kimwili, ni jambo muhimu mno katika kukiendeleza kizazi, lakini pindi mwanadamu atakapotumia vibaya kwa kutenda pahala pasipostahiki au kuchupa mipaka, natija yake itakuwa ni kuenea kwa maovu na kuporomoka kwa jamii. Hali ni kama hivyo kuhusiana na hofu, ni jambo zuri ambalo Mwenyezi Mungu amelipandikiza katika nafsi ya mwanadamu ili ajihami na aulinde usalama wake. Ama ikiwa mwanadamu atazidisha kuiitikia hofu kila inapomwita na kukita katika nafsi yake kupita kiasi, hapo hofu itageuka kuwa ni kikwazo kinachomzuilia mwanadamu maendeleo na furaha ya nafsi, na uwezo na maarifa aliyopewa na Mola wake utalemaa. Kwani Hofu ya kupindukia katika nafsi ya mwanadamu inakuwa na athari mbaya katika fikra zake na vilevile katika kiwiliwili chake, hali ambayo husumbuliwa na wasiwasi wa nafsi na kushindwa kuchukua maamuzi yanayofaa na kusimama kidete dhidi ya jambo analoliogopa. Katika kuweka bayana zaidi tunasema: Kwa mfano, Je, umemuona mtu anayevuka barabara yenye magari mengi, na kwa ghafla akaona gari liko chini ya miguu yake linataka kumgonga, katika hali kama hiyo mtu hujawa na hofu ya hali ya juu, utamuona anababaika, hajui arejee nyuma au aende mbele haraka haraka, kutokana na hofu yake hiyo na kushindwa kuchukua maamuzi sahihi huenda akaingia katika hatari ambayo hakuitarajia, lakini lau kama atatuliza akili yake, bila shaka maamuzi atakayochukua yataiokoa nafsi yake kutokana na hatari. 34


Vipi Tutaishinda Hofu?

Mfano mwingine tunaupata kwa wale vijana wanaoshikwa na vyombo vya usalama vya dola kwa lengo la kuchunguzwa, kama ni kweli wana harakati za kisiasa dhidi ya serikali ilioko madarakani, hapo utawashuhudia baadhi ya vijana waliojawa na hofu wakitoa maelezo yenye ishara ya kuwaweka kwenye hatia. Ama athari za hofu katika mwili hudhihiri pale mwanadamu anaposhindwa kuweza kuvimiliki viungo vyake, utaushuhudia ulimi wake unajigonga gonga wakati anapozungumza, macho yake yakiwa katika hali isiyo ya kawaida, yakiangalia hapa na pale, huku jasho likimtiririka na rangi ya uso wake kubadilika. Qur’ān Tukufu ilipoelezea sifa na mwenendo wa wanafiki imeeleza athari zinazoachwa na hofu iliopindukia mpaka katika mwili wa mwanadamu, Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema: “Wana choyo juu yenu. Ikifika hofu utawaona wanakutazama na macho yao yanazunguka, kama yule ambaye aliyezimia kwa kukaribia mauti.” (33: 19).

35


Vipi Tutaishinda Hofu?

CHIMBUKO NA SABABU ZA HOFU

H

ofu iliyopindukia mipaka inalemaza fikra, na kudhoofisha mwili na pia inazuia maendeleo, kwani inazuia vipaji alivyotunukiwa mwanadamu na Mola Wake. Hakika hofu ya namna hii ni ugonjwa mbaya ambao unawasumbua watu wengi katika jamii mbalimbali, wao huzidisha hofu kwa kila kitu, kama vile kuanguka katika maisha, matatizo, maumivu, dola, maisha yao ya baadae, mauti na kadhalika. Hofu hii ndio sababu kubwa ya kulemaa watu wengi hasa katika jamii zetu, na kufifiza vipaji na uwezo wetu, na hatimaye tumekuwa nyuma katika kila nyanja ya kimaisha. Leo imefika hata mtu kuogopa kivuli chake au kuogopa yale aliyoyaona kwenye ndoto, kwani utawaona wengi pale wanaposimulia yale waliyoyaona usingizini wanatetemeka. Aina hii ya ugonjwa uliosambaa katika jamii yetu ndio inayowapa watawala wakandamizaji fursa ya kuendeleza ubabe wao kwa raia wao wasio na hatia, na huku wakijua fika ya kwamba nguvu zao si za asili bali ni kwa sababu ya uzembe na woga wa wananchi. Lakini ni sababu zipi zinazopelekea kukua na kuzidi ugonjwa huu wenye madhara makubwa kwenye nafsi za wanadamu wengi? Inawezekana kukawa na sababu zifuatazo:

1. Urithi: Suala la urithi na kuhama baadhi ya sifa za kimwili na kinafsi kutoka baba na mama kwenda kwa watoto ni jambo lililo wazi na ni lenye kuthibiti kutokana na Utafiti wa Kisayansi na kama riwaya mbalimbali zilivyoashiria. Baadhi ya wakati tunashuhudia kushabihiana 36


kutoka baba na mama kwenda kwa watoto ni jambo lililo wazi na ni lenye kuthibiti kutokana na Utafiti wa Kisayansi na kama riwaya mbalimbali zilivyoashiria. Baadhi ya wakati tunashuhudia kushabihiana kati ya sura ya mtoto na sura ya mmoja kati ya wazazi Vipi Tutaishinda Hofu? wake, kama tunavyoona jinsi alivyochukua baadhi ya sifa zao za kitabia. kati ya sura ya mtoto na sura ya mmoja kati ya wazazi wake, kama

Kutokana na matokeo thabiti yabaadhi kitaalamu tunavyoona jinsi alivyochukua ya sifayanayotokana zao za kitabia. na Utafiti wa Kisayansi yaliyofikiwa baada ya kutolewa juhudi kubwa, Kutokana na matokeo thabiti ya kitaalamu yanayotokana na yanaonesha ya kwamba, katika kiini cha seli (cells) zenye nyuzi Utafiti wa Kisayansi yaliyofikiwa baada ya kutolewa juhudi kubwa, (chromosomes) chanzo ndani yake yanaonesha yaambazo kwamba,ndio katika kiini cha cha mwanadamu, seli (cells) zenye nyuzi mnapatikana chembe hai ndio (gene) zinazohusika na urithindani wa tabia (chromosomes) ambazo chanzo cha mwanadamu, yake na maumbile kutoka kwa wazazi kwenda kwa mtoto. mnapatikana chembe hai (gene) zinazohusika na urithi wa tabia na maumbile kutoka kwa wazazi kwenda kwa mtoto.

Ama mafundisho ya kidini kuhusiana hili,Mtume Mtume Ama mafundisho ya kidini kuhusianana na suala suala hili, wa wa Mwenyezi Mungu kwakusema: kusema: Mwenyezi Mungu(s.a.w.w.) (s.a.w.w.) anatusimulia anatusimulia kwa

" .‫ي شيء تضع ولدك فإنّ عرق دساس‬ ّ ‫" انظر في أ‬ "Angalia ni mahala gani unaweka mtoto wako, “Angalia ni mahala gani unaweka mtoto1 wako, kwani maji ya uzazi kwani maji ya uzazi yana tabia urithi. '' 3 yana ya tabia ya urithi.”

Na Imam Ali (a.s.) anatuambia: Nanaye Imam Ali (a.s.) naye anatuambia:

" .‫" ﺣﺴﻦ ﺍﻷﺧﻼﻕ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻛﺮﻡ ﺍﻷﻋﺮﺍﻕ‬ 2 4 ni dalili ubora wa asili ya uzazi).” ''Tabia nzuri ni“Tabia dalilinzuri ya ubora wayaasili (maji ya (maji uzazi)."

Kwa vile hofu iliyochupa mipaka ni sifa ya kinafsi, ina tabia Kwa vile hofu iliyochupa mipaka ni sifa ya kinafsi, ina tabia ya ya kuhama na kurithiwa. Kizazi kilichopita ambacho tunatokana uhama na kurithiwa. Kizazi kilichopita ambacho tunatokana nacho nacho ni kizazi kilichoshindwa, ni kizazi kilichopokonywa i kizazi kilichoshindwa, ni kizazi kilichopokonywa heshima ya heshima ya umma na utukufu wa Uislamu mbele ya macho yao, mma na utukufu wa Uislamu mbele ya macho yao, walikubali walikubali kuishi kidhalili kuliko kujitoa muhanga kwa ajili ya uishi kidhalili kuliko kujitoa muhanga kwa ajili ya Dini yao, kwa Uk.118 Ibnulndio Hadid,inayotawala Sharhu Nahjul-Balagha ivyo si ajabu Juz.12, ikawa hofu nafsi za watu wengi, Mizanul Hikma Juz.1,Uk. 802 wa kuathirika na kuirithi kutoka kwa waliotutangulia walioshindwa. 37 3 4

iwaya nzuri ya kihistoria kutoka kwa Imam Ali (a.s.) natuthibitishia juu ya athari za urithi namna zinavyoambukizwa


Vipi Tutaishinda Hofu?

Dini yao, kwa hivyo si ajabu ikawa hofu ndio inayotawala nafsi za watu wengi, kwa kuathirika na kuirithi kutoka kwa waliotutangulia walioshindwa. Riwaya nzuri ya kihistoria kutoka kwa Imam Ali (a.s.) inatuthibitishia juu ya athari za urithi namna zinavyoambukizwa katika nafsi ya mtoto. Katika tukio la Vita vya Ngamia (vita vilivyo kuwa kati ya Aisha na Imam Ali (a.s.), Imam Ali (a.s.) alimuamrisha mtoto wake Muhammad bin Hanafiyya, ambaye alikuwa mshika bendera wake kuwashambulia maadui, alijitayarisha kuitikia wito wa baba yake, lakini mashambulizi ya mikuki na mishale ya maadui yaliweza kumzuia, na alisita kidogo kuendelea na mapambano, na kwa haraka baba yake aliwasili na alipomuona alimuambia: “Vumilia mishale.” Hapo Muhammad bin Hanafiyya alinyanyuka na kuwaelekea maadui mara akasita tena kwa mara ya pili, Imam Ali (a.s.) aliathirika sana kutokana na udhaifu wa mtoto wake, Imam Ali (a.s.) alimkaribia na kumpiga kwa bapa la upanga huku akimwambia: “Limekutangulia jasho la mama yako.” Hapa Imam Ali (a.s.) anathibitisha ya kwamba woga na hofu aliyokuwa nayo mtoto wake haikuwa ni mwenye kuirithi kutoka kwa baba yake, kwani yeye hajui maana ya hofu ya kumuogopa mtu kamwe, basi hofu aliyokuwa nayo bila shaka alikuwa ameirithi kutoka kwa mama yake.

2. Matatizo ya mimba na kujifungua: Kwa muda wa miezi tisa mtoto hukaa ndani ya tumbo la mama, na baada ya kukamilika umbile lake Mwenyezi Mungu hutoa ruhusa ya kutoka katika tumbo la mama yake. Katika kipindi hiki cha miezi tisa mtoto huathirika na kurithi tabia za mama yake za kiroho na kivitendo. 38


Vipi Tutaishinda Hofu?

Hali zote za kimwili na kiroho humuathiri mtoto kwani katika wakati huo mtoto huwa ni sehemu ya mama yake, chakula anachokula mama huwa na athari kubwa kwa mtoto, hali ni hivyo hivyo kuhusiana na tabia za mama zina athari katika nafsi ya mtoto na mwili wake kwa pamoja. Na wakati mwingine mtoto huathirika zaidi kuliko mama yake, kwa mfano, mama anapofikwa na hofu kubwa wakati wa ujauzito, athari itakayoachwa na hofu hiyo ya kinafsi katika mwili wa mama ni kuufanya uso kuwa rangi ya njano kwa muda mfupi. Lakini kuhusiana na mtoto aliye tumboni huenda akafikwa na mshituko mkubwa. Elimu ya Kisayansi imegundua ya kwamba: Mishituko ya kiakili ya mama huathiri kwa kiasi kikubwa vipawa vya mtoto kabla ya kuzaliwa, na kumfanya kuwa kiumbe mwenye chuki na hasira wakati wote. Kutokana na hayo inapasa kwa mama kujua umuhimu wa kujiepusha na mambo yanayosababisha hofu na wasiwasi wakati wa ujauzito, na kujitahidi kuwa katika mazingira salama na yenye utulivu. Huenda maneno haya ya wataalamu yanaoana na maneno utulivu. Huenda maneno haya ya wataalamu yanaoana na maneno mashuhuri ya Mtume (s.a.w.w.), aliposema: mashuhuri ya Mtume (s.a.w.w.), palepale aliposema:

‫ﺴﻌﻴﺪ ﻣﻦ ﺳﻌﺪ ﰲ‬ ّ ‫ ﻭﺍﻟ‬,‫ﺸﻘﻲ ﻣﻦ ﺷﻘﻲ ﰲ ﺑﻄﻦ ﺃﻣّﻪ‬ ّ ‫" ﺍﻟ‬ " .‫ﺑﻄﻦ ﺃﻣّﻪ‬

“Muovu yule aliyeharibika tabiatabia zake ndani ya tumbo ''Muovuni ni yule aliyeharibika zake ndani ya la mama yake, na mwema ni yule aliyetengemaa ndani ya tumbo tumbo la mama yake, na mwema ni yulela mama yake.”la5 mama yake. "1 aliyetengemaa ndani ya tumbo

Maneno haya yanaashiria namna gani kipindi cha ujauzito Maneno haya yanaashiria namna gani kipindi cha ujauzito kinavyoamua mustakabali mwanadamu. Vilevile uzitonanaugumu ugumu kinavyoamua mustakabali wa wa mwanadamu. Vilevile uzito 5 Biharul Anwar Juz.2, Uk.10 wakati wa uzazi ni miongoni mwa mambo yanayosababisha kujenga hofu ya kupita kiasi katika nafsi ya mtoto. 39

3. Malezi mabaya: Kwa masikitiko makubwa wazazi wa kike na wa kiume katika jamii


Vipi Tutaishinda Hofu?

wakati wa uzazi ni miongoni mwa mambo yanayosababisha kujenga hofu ya kupita kiasi katika nafsi ya mtoto.

3. Malezi mabaya: Kwa masikitiko makubwa wazazi wa kike na wa kiume katika jamii yetu hawajishughulishi na kusoma mafunzo na malezi ya Kiislamu, na wala hawasomi mitaala ya malezi ya Kisayansi, bali huwalea watoto wao katika njia za kubahatisha za kijadi. Watu wengi utawaona wanachukua ushauri toka kwa bibi zao au baba zao kuhusiana na namna ya kuwalea watoto wao, na bila ya kudharau uzoefu wa baba na mababu katika mambo ya kimalezi na kimaisha, ndiyo, lakini haifai kuwategemea wao kwa kila kitu huku tukighafilika na mafunzo ya Uislamu na maelekezo ya Kisayansi. Uislamu una mafunzo na maelekezo mengi na ya wazi kuhusiana na mbinu za malezi kwa watoto na namna ya kuilea nafsi pamoja na mwili wake. Lakini mafunzo hayo si yenye kujulikana na Waislamu wengi kutokana na upungufu wa taasisi za kidini zinazojishughulisha na mambo haya, na pia wanachuoni pamoja na makhatibu bado hawajishughulishi sana katika kuwakumbusha watu mafunzo ya Kiislamu katika suala zima la malezi, kama vile wanavyofanya katika masula yanayohusiana na tohara na sala, na pia ni kutokana na watu wenyewe kutojishughulisha na mafunzo ya Dini yao katika masuala mbalimbali likiwemo na suala la malezi kwa watoto. Pia tunashuhudia katika maktaba zetu ukosefu mkubwa wa vitabu vya malezi na vinavyotengeneza kizazi cha mwanadamu, katika hali ambayo maktaba hizo zimesheheni maelfu ya vitabu vya fani nyingine. Watu wanao waongoza na kuwaelekeza watu katika dini, wanachuoni, makhatibu na waandishi wanatakiwa kuizindua jamii katika kufuata malezi ya Kiislamu, kama vile jamii yenyewe 40


Vipi Tutaishinda Hofu?

ilivyo na jukumu la kutafuta elimu ya Dini yao, ikiwemo suala la malezi. Na katika vitabu vichache vya Kiislamu vilivyoandika maudhui ya malezi ya Kiisalamu ni ule mkusanyiko wa mihadhara ya khatibu wa Kiirani, anayejulikana kwa jina la Sheikh Muhammad Taqi Falsafiy, ambacho kilichapwa juzuu mbili kikiwa na jina la ‘Attiflu baynal wiraathati wa tarbiyah.’ Hakika malezi mabaya yana nafasi kubwa ya kupandikiza sifa mbaya na tabia chafu katika nafsi ya mwanadamu. Na wengi miongoni mwa watu ambao hushambuliwa na kivuli cha hofu na kuogopa kupita kiasi, ni kutokana na kukumbwa na ugonjwa huu mbaya unaotokana na kukosa malezi bora na sahihi. Kuna njia tatu za malezi mabaya zinazomfanya mtu kuwa na hofu na woga:

a. Kuamiliana na mtoto kimabavu: Mtoto ana matamanio na mwenendo ambao unatokana na kutokufikia kwake umri wa kutambua mambo na kufikia umri wa kubaleghe, ikiwa wazazi wawili wana haki ya kumkataza na kumuelekeza mtoto wao kwenye njia sahihi, basi itawapasa wazingatie mambo yafuatayo: Kwanza: Wazingatie ya kwamba mtoto wao ana haki ya kucheza michezo mbalimbali na bado hajafikia umri wa kupambanua mambo, kwa hivyo mara nyingi kufanya yale yasiyotakiwa na wazazi au jamii. Pili: Ni wajibu wao kumtendea upole wakati wa kumfunza adabu nzuri na kumuelekeza katika yale yaliyo sawa. Lakini yanayotokea mara nyingi kwa wazazi na walezi ni kinyume na mambo haya tuliyoyataja. Kwani hawachungi umri wa mtoto, utawaona 41


Pili: Ni wajibu wao kumtendea upole wakati wa kumfunza adabu nzuri na kumuelekeza katika yale yaliyo sawa. Lakini yanayotokea mara nyingi kwa wazazi na walezi ni kinyume na mambo haya tuliyoyataja. Kwani hawachungi umri Vipi Tutaishinda Hofu?wa mtoto, utawaona wanamfunza na kumlazimisha kufahamu mambo ambayo hayamudu, na utaona lugha inayotumika kwa mtoto ni lugha ya wanamfunza na kumlazimisha ambayo makatazo, bakora na kutumiakufahamu nguvu.mambo Malezi yahayamudu, namna hii na utaona lugha inayotumika kwa mtoto ni lugha ya makatazo, bakora yanakwenda kinyume na mafunzo ya Kiislamu, na wale wanaotumia na kutumia nguvu. Malezi ya namna hii yanakwenda kinyume na nguvu katika kuwalea watoto wao wadogo watakuwa ni wenye mafunzo ya Kiislamu, na wale wanaotumia nguvu katika kuwalea kuasi sheria za Mwenyezi Mungu. watoto wao wadogo watakuwa ni wenye kuasi sheria za Mwenyezi Mungu. Mtume (s.a.w.w.) amesema: Mtume (s.a.w.w.) amesema:

:‫ ﻓﺴﺌﻞ‬.‫" ﺭﺣﻢ ﺍﷲ ﻣﻦ ﻋﺎﻥ ﻭﻟﺪﻩ ﻋﻠﻰ ﺑ ّﺮﻩ‬ ‫ ﻳﻘﺒﻞ‬:(‫ﻛﻴﻒ ﻳﻌﻴﻨﻪ ﻋﻠﻰ ّﺑﺮﻩ؟ ﻓﺄﺟﺎﺏ )ﺹ‬

‫ ﻭﻻ ﻳﺮﻫﻘﻪ ﻭﻻ‬,‫ﻣﻴﺴﻮﺭﻩ ﻭﻳﺘﺠﺎﻭﺯ ﻋﻦ ﻣﻌﺴﻮﺭﻩ‬ ".‫ﳜﺮﻕ ﺑﻪ‬

''Mwenyezi Mungu humrehemu yule anayemsaidia mtoto wake katika wema.yule Aliulizwa: Nimtoto vipiwake “Mwenyezi Mungu humrehemu anayemsaidia katika wema. Aliulizwa: Ni vipi humsaidia wema? Alijibu: humsaidia katika wema? Alijibu:katika Humkubalia Humkubalia machache yake, humfanyia wepesi katika mazito yake, machache yake, humfanyia wepesi katika 6mazito hamchoshi na wala hamvunji moyo.” 1 yake, hamchoshi na wala hamvunji moyo. " Na amesema tena:

Na amesema tena:

" .‫" أكرموا أوالدكم وأحسنو آدابكم‬ " Wakirimuni watoto wenu na na zisawazisheni “ Wakirimuni watoto wenu zisawazisheniadabu adabu zenu." zenu.”

Na Mtume (s.a.w.w.) alipokuwa akipelekewa mtoto mchanga kwa ajili ya kumuombea na baraka zake au kumpa jina, basi alikuwakwa Mtume (s.a.w.w.)kheri alipokuwa akipelekewa mtoto mchanga

Na ajili ya kumuombea Usulul-Kafi Juz.6, Uk.50kheri na baraka zake au kumpa jina, basi alikuwa akimuweka katika mapaja yake, na kama mtoto akienda 42 haja ndogo, na baadhi ya wale waliomuona wakapiga kelele, Mtume alikuwa akisema: "Msimkatishe mtoto haja yake." Mtume (s.a.w.w.) alikuwa akimuacha mpaka amalize haja yake, kisha humaliza kumuombea au kumpa jina. 6


Vipi Tutaishinda Hofu?

akimuweka katika mapaja yake, na kama mtoto akienda haja ndogo, na baadhi ya wale waliomuona wakapiga kelele, Mtume alikuwa akisema: “Msimkatishe mtoto haja yake.” Mtume (s.a.w.w.) alikuwa akimuacha mpaka amalize haja yake, kisha humaliza kumuombea au kumpa jina.

Siku moja Mtume (s.a.w.w.) alipokuwa anasali alimuweka mjukuu wake, Hasan bin Ali ((a.s.)) pembezoni mwake, wakati aliposujudu, aliirefusha sijida, mmoja kati ya Masahaba alisema: Nilinyanyua kichwa changu, na nikamuona Hasan yuko juu ya mabega yake, na alipomaliza Sala watu walisema: Ewe Mjumbe wa Mwenyezi Mungu katika Sala yako hii umesujudu sijida ambayo hujawahi kusujudu, kama kwamba ulikuwa unapewa Wahyi, alisema: Sikushushiwa Wahyi, lakini ni kwamba mtoto wangu alikuwa katika mabega yangu, nilichukia kufanya haraka, basi nilisubiri mpaka Kitendo hicho cha Mtume (s.a.w.w.) kwa mtoto wake mdogo mbele aliposhuka. ya Kitendo halaiki ya watucha ni mfano wazi wakwa mwenendo wake mdogo katika hicho Mtumewa (s.a.w.w.) mtoto wake kuwakirimu watoto, Mtume (s.a.w.w.) amerefusha sijida kwa ajili mbele ya halaiki ya watu ni mfano wa wazi wa mwenendo wake ya kuonesha heshima yake ya dhati kwa mtoto, na ametoa funzo la katika kuwakirimu watoto, kuonesha namna gani mtotoMtume alivyo (s.a.w.w.) na uhuru. amerefusha sijida kwa ajili ya kuonesha heshima yake ya dhati kwa mtoto, na ametoa funzo la kuonesha namna gani mtoto alivyo na uhuru. Na imepokewa kutoka kwa Imam Sadiq ((a.s.)), akisema: Na imepokewa kutoka kwa Imam Sadiq ((a.s.)), akisema:

‫صلّى رسول ﷲ صلّى ﷲ عليه وآله الظھر فخفف‬ :‫ فل ّما انصرف قال له الناس‬,‫في ركعتين األخيرتين‬ :‫ وماذاك؟ قالوا‬:‫ھل حدث فى الصالة حدث؟ قال‬ ‫ أما سمعتم‬:‫ فقال لھم‬.‫خففت في ركعتين األخيرتين‬ ‫صراخ الصبي؟‬ "Mtume (s.a.w.w.) aliwasalisha watu Sala ya adhuhuri na kufupisha 43 katika rakaa mbili za mwisho, alipomaliza watu walimuuliza: Je! Kumetokea tukio lolote katika Sala? Alisema: Kwa nini? Walisema: Umefupisha katika rakaa mbili za mwisho! Alisema: Je! Hamkusikia makelele ya mtoto mchanga?" Haya tuliyoyaeleza ni


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Mtume (s.a.w.w.) aliwasalisha watu Sala ya adhuhuri na kufupisha katika rakaa mbili za mwisho, alipomaliza watu walimuuliza: Je! Kumetokea tukio lolote katika Sala? Alisema: Kwa nini? Walisema: Umefupisha katika rakaa mbili za mwisho! Alisema: Je! Hamkusikia makelele ya mtoto mchanga?� Haya tuliyoyaeleza ni kwa mujibu wa Sheria ya Kiislamu. Ama kuhusiana na yale yanayopatikana katika nafsi ya mtoto kutokana na kutumia nguvu, hasira na ukali katika malezi ni kupandikiza mafundo ya dharau na kukosa kujiamini, na pia hisia za chuki na kutaka kulipiza kisasi kutokana na anayotendewa, hali hiyo humea na kukua. Na athari mbaya zaidi inayotokana na malezi mabaya ni mtoto kutawaliwa na hofu na ugaidi katika nafsi yake. Inaonyesha dhahiri sababu ya wazi inayowafanya wananchi wengi kuwanyenyekea, kuwatii na kusalimu amri mbele ya madikteta na watawala madhalimu ni kukosekana hisia zinazopingana na matendo ya hao watawala katika nafsi za raia. Inakuwaje hali hiyo? Pindi wewe unapokuwepo sehemu yenye joto kwa muda mrefu kidogo, kisha mara kwa ghafla ukatoka na ukaingia sehemu yenye ubaridi, mwili wako utahisi tofauti ya hali hizo mbili, na kutokana na mabadiliko hayo ya ghafla ya hali ya hewa huenda mwili wako ukapatwa na ugonjwa. Ama ukiwa sehemu ya pili uliokwenda ikawa haina tofauti na ile ya kwanza mwili wako utaipokea hali hiyo kama kawaida na bila ya mabadiliko yeyote ya kimwili na kiafya. Hali ndivyo ilivyo kwa mtu ambaye alikulia udogoni mwake katika malezi ya kutumia nguvu na mabavu, huku akikabiliwa na bakora, makatazo na matusi kwa kila alichokuwa akikifanya, na baada ya hapo huenda madrasa au shuleni, na huko baadhi ya walimu huendeleza ukandamizaji wao dhidi ya wanafunzi, na baada 44


Hali ndivyo ilivyo kwa mtu ambaye alikulia udogoni mwake katika malezi ya kutumia nguvu na mabavu, huku akikabiliwa na bakora, makatazo na matusi kwa kila alichokuwa akikifanya, na baada ya hapo huenda madrasaVipi auTutaishinda shuleni, Hofu? na huko baadhi ya walimu huendeleza ukandamizaji wao dhidi ya wanafunzi, na baada ya kumaliza masomo yake huajiriwakatika katika ya kumaliza masomo yakekijana kijana huyo huyo huajiriwa idaraidara au au kiwanda fulani,huko huko hakuna hakuna mipaka kanuni zinazomlinda kiwanda fulani, mipakawala wala kanuni zinazomlinda kutokana na vitimbi na dhulma anazofanyiwa na wakubwa zake. zake. kutokana na vitimbi na dhulma anazofanyiwa na wakubwa Ikiwa mtuataishi ataishikatika katika hali hali ya kunyimwa haki haki zake zake Ikiwa mtu yaudikteta udiktetana na kunyimwa kuanzia nyumbani,shuleni shuleni na je! je! Atakuwa na hisia kuanzia nyumbani, na kazini kazinikwake, kwake, Atakuwa na hisia yoyote inayotofautisha na na yale watawala madikteta yoyote inayotofautisha yalewanayoyafanya wanayoyafanya watawala madikteta katika kuwanyonya na kuwaadhibu wananchi wao? Hakika hali katika kuwanyonya na kuwaadhibu wananchi wao? Hakika ya hali ya kisiasa ya kila taifa ni matokeo ya tabia ya watu wa taifa hilo, na kisiasa ya kila taifa ni matokeo ya tabia ya watu wa taifa hilo, na chanzo chakeninikikubwa kikubwa kinatokana kinatokana nana malezi ya watoto wa jamii chanzo chake malezi ya watoto wa jamii hiyo, haya yanathibitishwa na maneno yasemayo: hiyo, haya yanathibitishwa na maneno yasemayo:

".‫" كيفما تكونوا يول ّى عليكم‬ “Vyovyotemtakavyokuwa, mtakavyokuwa, ndivyo mtakavyogeuzwa.” "Vyovyote ndivyo mtakavyogeuzwa."

Kwa upande mwingine tukiangalia mfumo na utaratibu wa malezi na namna wanavyowatendea watoto katika nchi zilizoendelea, tunawaona namna gani inavyowaheshimu watoto na kujishughulisha na matamanio yao ya kinafsi. Mmoja wa marafiki wangu anasema: “Tulitaka kununua nyumba katika nchi moja katika nchi za Ulaya, na tukapata nyumba ambayo ilikuwa na sifa tunazozitaka na bei yake ilikuwa inalingana na hali ya nyumba yenyewe, na tulipotaka kwenda kwenye nyumba alitupa sharti la kutozungumza masuala ya ununuzi mbele ya mtoto wake wa kike aliyekuwa na umri kati ya miaka mitano au sita, tukamuuliza: Kwa nini? Alisema: Licha ya kwamba tutahamia katika nyumba iliyo nzuri zaidi lakini tunachelea tusije tukamuathiri katika nafsi yake, pale atakaposikia ya kwamba huenda tukahama kutoka katika nyumba hii ambayo amekulia na kuipenda. Tukamuuliza: Sasa mtafanyaje wakati wa kuhama? 45


Vipi Tutaishinda Hofu?

Alisema: Tutaandaa mazingira ambayo ataona kuhama kutoka nyumba hii ni jambo zuri na la kumvutia. Bila ya shaka mtoto anayekulia katika mazingira kama haya ya kuheshimiwa matakwa yake na mambo aliyoyazoea, siku moja atakuwa ni mpiganiaji na mtetezi wa haki zake katika maisha yake yote, pale anapoona jambo linakwenda kinyume na vile alivyolelewa. Haya ndiyo walionayo wao. Ama tuliyonayo sisi ni kinyume kabisa, kwani watoto tunawalea katika hali ya hofu, ukandamizaji na kutumia mabavu badala ya busara, hali hii humfanya kuwa dikteta na mkandamizaji wa haki za wengine muda wote wa maisha yake, na siku zote nafsi yake hutawaliwa na hofu kama ile aliyokulia nayo.

B. Kumtishia kwa vitu vya uongo: Wakati mtoto anapokuwa hasikilizi baadhi ya maelekezo ya walezi wake, baadhi ya wakati humtisha kwa vitisho visivyokuwa vya kweli, ili mtoto asikilize yale anayoambiwa kwa kutumia hofu na vitisho, utaona anatishwa kwa jini, zimwi, polisi n.k. Kilicho kibaya zaidi katika kumtisha mtoto ni kumtisha kwa daktari au dawa au sindano, katika hali hii kunatokea tatizo kubwa pale mtoto anapopatwa na ugonjwa na kulazimika kumuona daktari au kuhitaji kutumia dawa. Nafsi ya mtoto hubakia kuwa ni yenye kushambuliwa na hofu za kubuni, na mara nyingi hali ya hofu huendelea kwake kutoka kusikojulikana, vitisho mbalimbali vya kupanga, lakini alama zake zinatofautiana kwa kutofautiana hatua za umri wa mwanadamu. Hakika mwenendo huu ni wa kimakosa, kwani huikuza sifa hii ya hofu yenye kupindukia katika suala zima la malezi ya mtoto.

46


kubuni, na mara nyingi hali ya hofu huendelea kwake kutoka kusikojulikana, vitisho mbalimbali vya kupanga, lakini alama zake zinatofautiana kwa kutofautiana hatua za umri wa mwanadamu. Hakika mwenendo huuVipi ni Tutaishinda wa kimakosa, kwani huikuza sifa hii ya Hofu? hofu yenye kupindukia katika suala zima la malezi ya mtoto.

Kumdekeza kiasi: c. C. Kumdekeza kupita kupita kiasi: Kama ilivyokuwa kutumia kutumia nguvu nguvu na malezi ni ni Kama ilivyokuwa na ubabe ubabekatika katika malezi mwenendo mbaya, vilevile kudekeza mtoto ni jambo baya zaidi. mwenendo mbaya, vilevile kudekeza mtoto ni jambo baya zaidi. Hakikakumdekeza kumdekeza mtoto hupelekea wazaziwazazi kujishughulisha kupita Hakika mtoto hupelekea kujishughulisha kiasikiasi juu ya mtoto wao pale anapopata ugonjwa au matatizoau mepesi, kupita juu ya mtoto wao pale anapopata ugonjwa matatizo na linalojitokeza ni kukuza ya tatizo na ya ukubwa hilo wa mepesi, na linalojitokeza nipicha kukuza picha tatizowanajambo ukubwa katika nafsi ya mtoto, na hatimaye kuanza kuingiwa na hofu ya vipi na jambo hilo katika nafsi ya mtoto, na hatimaye kuanza kuingiwa wa mwisho jambo hilo. mfano, mtoto hofuutakuwa ya vipimwisho utakuwa waKwa jambo hilo. Kwaanapoanguka mfano, mtoto wakati wa kujifundisha kutembea, utamuona mama wa mtoto huhuanapoanguka wakati wa kujifundisha kutembea, utamuona mama zunika sana na humzuia mtoto wake, au pindi anapoumwa utawaona wa mtoto huhuzunika sana na humzuia mtoto wake, au pindi wazazi wake wakiwa katika kitanda chake wakionesha majonzi yao anapoumwa utawaona wazazi wake wakiwa katika kitanda chake kwa mtoto wao. Kwa kweli tabia hii si nzuri na inamfanya mtoto wakionesha majonzi yao kwa mtoto wao. Kwa kweli tabia hii si kuhofia hatari ndogo sana na kuingiwa na simanzi wakati anaponzuri na inamfanya mtoto kuhofia hatari ndogo sana na kuingiwa patwa na udhia mdogo. na simanzi wakati anapopatwa na udhia mdogo. Imam Sadiq (a.s.) anasema:

Imam Sadiq (a.s.) anasema:

".‫" ش ّر اآلباء من دعاة الب ّر إلى اإلفراط‬ “Wazazi wabaya ni wale wanaohimiza wema wa kupita kiasi.”7

Hakika athari za hofu ya kupita kiasi inayotokana na urithi au malezi mabaya inakuwa ngumu kuondoka katika nafsi ya mtu hata akijaribu kutaka kuishinda kwa muda mrefu.

7

Tarikhul-Ya›qub Juz.2 Uk.231 47


Vipi Tutaishinda Hofu?

"Wazazi wabaya ni wale wanaohimiza wema wa kupita kiasi."1 Hakika athari za hofu ya kupita kiasi inayotokana na urithi au 4. Imani dhaifu: malezi mabaya inakuwa ngumu kuondoka katika nafsi ya mtu hata akijaribu kutaka kuishinda kwa muda mrefu.

Mtu yeyote ambaye ana imani ya kwamba kuna nguvu yenye mam4. Imani dhaifu: laka ya ulimwengu, bila ya shaka hatari na hofu hata kama ni kubwa kiasi Mtu gani,yeyote itaonekana kituimani kidogo ndani yakuna nafsinguvu na macho ambayeniana ya kwamba yenye yake. mamlaka ya ulimwengu, bila ya shaka hatari na hofu hata Ukweli huu unahakikishwa katika Qur’ān, kuhusiana na kama msimamo ni kubwa kiasi gani, itaonekana ni kitu kidogo ndani ya nafsi na wa Muumini shujaa mbele ya hatari, Mwenyezi Mungu anasema: macho yake. Ukweli huu unahakikishwa katika Qur'ān, kuhusiana na msimamo wa Muumini shujaa mbele ya hatari, Mwenyezi Mungu anasema:

Ν ö ä3s9 (#θãèuΚy_ ‰ ô s% ¨ } $¨Ζ9$# β ¨ Î) â¨$¨Ζ9$# ãΝßγs9 Α t $s% t⎦⎪Ï%©!$#

zΝ÷èÏΡuρ ! ª $# $uΖç6ó¡ym #( θä9$s%uρ $YΖ≈yϑƒÎ) Ν ö èδyŠ#t“sù Ν ö èδöθt±÷z$$sù ∩⊇∠⊂∪ ã≅‹Å2uθø9$#

“Walioambiwa na watu: Kuna wamekukusanyikieni, "Walioambiwa na watu watu: Kuna watu basi waogopeni! Hayo yakawazidishia imani, Mungu wamekukusanyikieni, basi wakasema: waogopeni!Mwenyezi Hayo anatutosha, naye ni imani, mbora wa kutegemewa.’’ ( 3: 173). yakawazidishia wakasema: Mwenyezi Mungu anatutosha, naye ni mbora wa ( 3: 173). Imamkutegemewa.'' Sadiq (a.s.) katika kusherehesha Aya hii anasema: Imam Sadiq (a.s.) katika kusherehesha Aya hii anasema:

".‫"ﻋﺠﺒﺖ ﳌﻦ ﳜﺎﻑ ﺷﻴﺌﺎﹰ ﻛﻴﻒ ﻻ ﻳﺮﺟﻊ ﺇﱃ ﻫﺬﻩ ﺍﻵﻳﺔ‬ Tarikhul-Ya'qub Juz.2 Uk.231 ''Namshangaa mwenye kuogopa “Namshangaa yule yule mwenye kuogopa kitu,kitu, basi basi kwakwa nini harejei kanini harejei katika Ayatika hii."Aya hii.” 1

Hakika yule yule mwenye itikadi ya kuwepo nguvu isiyoisiyo na mfano Hakika mwenye itikadi ya kuwepo nguvu na mfano katika ulimwengu, hudharau na kutoogopa vitisho dhaifu vyenye katika ulimwengu, hudharau na kutoogopa vitisho dhaifu vyenye mwisho mbele ya Muumbaji Mwenye nguvu. Haya tunayaona katika Hadithi iliyo nzuri, inasema: 48

‫ ومن لم يخف‬,‫من خاف ﷲ أخاف ﷲ منه ك ّل شيء‬ ".‫"ﷲ أخافه ﷲ من ك ّل شيء‬


''Namshangaa yule mwenye kuogopa kitu, basi kwa nini harejei katika Aya hii."

".‫"ﻋﺠﺒﺖ ﳌﻦ ﳜﺎﻑ ﺷﻴﺌﺎﹰ ﻛﻴﻒ ﻻ ﻳﺮﺟﻊ ﺇﱃ ﻫﺬﻩ ﺍﻵﻳﺔ‬

Hakika ''Namshangaa yule mwenyeyule itikadi ya kuwepo nguvu na mfano mwenye kuogopa kitu,isiyo basi kwa katika ulimwengu, hudharau na kutoogopa vitisho dhaifu vyenye nini harejei katika Aya hii." Vipi Tutaishinda Hofu? mwisho mbele ya Muumbaji Mwenye nguvu. Haya tunayaona katika Hadithi nzuri,itikadi inasema: Hakika yuleiliyo mwenye ya kuwepo nguvu isiyo na mfano katika ulimwengu, hudharau na kutoogopanguvu. vitisho Haya dhaifutunayaona vyenye mwisho mbele ya Muumbaji Mwenye mwisho mbele ya Muumbaji Mwenye nguvu. Haya tunayaona katika Hadithi iliyo nzuri, inasema: katika Hadithi iliyo nzuri, inasema:

‫ ومن لم يخف‬,‫من خاف ﷲ أخاف ﷲ منه ك ّل شيء‬

‫"ﷲ أخافه ﷲ من ك ّل شيء‬ ‫ ومن لم يخف‬,‫من خاف ﷲ أخاف ﷲ منه ك ّل شيء‬ "Mwenye kumuogopa Mwenyezi Mungu, basi Mwenyezi Mungu humfanya aogopwe na kila ‫شيء‬ ‫من ك ّل‬ ‫ ﷲ‬kitu, ‫"ﷲ أخافه‬

na asiyemuogopa Mwenyezi Mungu, basi Mwenyezi Mungu humfanya aogope kilaMungu, kitu. ''1 basi Mungu “Mwenye kumuogopa Mwenyezi Mungu, basi Mwenyezi "Mwenye kumuogopa Mwenyezi humfanya aogopwe na kilahumfanya kitu, na asiyemuogopa Mwenyezi Mungu, Mwenyezi Mungu aogopwe na kila kitu, 8 Na Imam (a.s.) naye anasema katika kueleza sifa za basiAli Mwenyezi Mungu humfanya aogope kila basi kitu.” na asiyemuogopa Mwenyezi Mungu, mchaMungu: Mwenyezi Mungu humfanya aogope kila kitu. ''1

Na Imam Ali (a.s.) naye anasema katika kueleza sifa za Na Imam Ali (a.s.) naye anasema katika kueleza sifa za mchaMungu: mchaMungu:

‫عظم الخالق في أنفسھم فصغر ما دونھم في‬ ‫"أعينھمالق في أنفسھم فصغر ما دونھم في‬ ‫عظم الخ‬

“Muumba amekuwa Mkubwa mno nafsini mwao, na kila kisichokuwa Yeye kimeonekana duni machoni mwao.” Biharul Anwar Juz.68, Uk. 381 1 Nahjul-Balagha Juz. 2, Uk. 161 2

‫"أعينھم‬

Huu ndio mwenendo na msimamo thabiti na wakishujaa walionao Waumini katika mapambano yao dhidi ya batili. Biharul Anwar Juz.68, Uk. 381 1 Nahjul-Balagha Juz. 2, Uk. 161 2

5. Kuipenda dunia kupita kiasi:

Siku zote mwanadamu anakuwa na hofu na kitu anachokitukuza, na kujishughulisha zaidi na anachokipupia, na kila inapokuwa kujishughulisha kwake na anachokipenda si zaidi ya ilivyo katika nafsi za Waumini, si zaidi ya ukubwa kilichonacho katika nafsi zao, kwani 8

Biharul Anwar Juz.68, Uk. 381 49


kujishughulisha kwake na anachokipenda si zaidi ya ilivyo katika nafsi za Waumini, si zaidi ya ukubwa kilichonacho katika nafsi zao, kwani Waumini wana uoni juu ya kuwepo maisha ya milele baada ya watu kufufuliwa, na kuwako starehe zisizo na mwisho, Vipi Tutaishinda Hofu? na kubwa zaidi ni kuwepo radhi kutoka kwa Mwenyezi Mungu, mtu mwenye uoni kama huu, hofu yake ya dunia pamoja na pupa Waumini wana uoni juu ya kuwepo maisha ya milele baada ya watu ya kuipupia hupungua na kuwa katika kiwango maalumu. Ama kufufuliwa, na kuwako starehe zisizo na mwisho, na kubwa zaidi mtu asiyekuwa Muumuni, rasilimali nimtu dunia tu, uoni na wala ni kuwepo radhi kutoka kwa Mwenyeziyake Mungu, mwenye hana habari yoyote kuhusiana na maisha baadahupungua ya maisha kama huu, hofu yake ya dunia pamoja na pupa yaya kuipupia haya ya dunia, kwake yeye raha na starehe zote zinaishia na kuwa katika kiwango maalumu. Ama mtu asiyekuwa Muumuni,hapa rasilimali Kutokana yake ni dunianatu,mtazamo na wala hana habari yoyote kuhusianadhidi hapa duniani. huu, vitisho vyovyote na maisha ya baada ya maisha haya ya dunia, kwake yeye raha makali na ya starehe zake za kidunia husababisha kero na maumivu zote zinaishia hapa hapa duniani. Kutokana na mtazamo huu, katikastarehe nafsi yake. Na

vitisho vyovyote dhidi ya starehe zake za kidunia husababisha kero na maumivu makali katika nafsi yake. tusikilize maneno mazuri ya Imam Ali (a.s.) pale aliposema: Na tusikilize maneno mazuri ya Imam Ali (a.s.) pale aliposema:

"

".‫ﻣﻦ ﺯﻫﺪ ﰲ ﺍﻟ ّﺪﻧﻴﺎ ﺍﺳﺘﻬﺎﻥ ﺑﺎﳌﺼﻴﺒﺎﺕ‬

“Mwenye kuichukia duniahudharau hudharau na majanga.” "Mwenye kuichukia dunia nakupuuzia kupuuzia majanga. "1 9

Kutokana na mtazamo huu, nafsi ya Imam Ali (a.s.) ilikuwa Kutokanamambo na mtazamo huu, nafsi Imam Ali (a.s.) ilikuwa ikiyapuuzia yenye hatari, kama ya anavyosema:

ikiyapuuzia mambo yenye hatari, kama anavyosema:

Mizanul Hikma Juz. 2, Uk. 1174 1

‫" وﷲ لواجتمعت العرب و العجم على قتالي لما‬ ‫ وﷲ إلبن أبي طالب آنس بالموت‬..ً‫وليت منھا فرارا‬ ".‫من الطّفل بمحالب أ ّمه‬

''Naapa kwa Mwenyezi Mungu, lau kama Waarabu “Naapa kwa Mwenyezi Mungu, lau kama Waarabu na Waajemi na Waajemi (wasio kuwa Waarabukutaka ) watakusanyika (wasio kuwa Waarabu ) watakusanyika kunipiga, sitageuka kutaka kunipiga, sitageuka kwaMungu, kuwakimbia. kwa kuwakimbia. Naapa kwa Mwenyezi Ali bin Abi Talib Naapa kwa Mwenyezi Mungu, Ali bin Abi Talib ni ni mwenye kujiliwaza zaidi kwa mauti kuliko mtoto anavyojiliwaza mwenye kujiliwaza zaidi kwa mauti kuliko mtoto kwa maziwa ya mama yake.’’ 9 anavyojiliwaza kwa maziwa ya mama yake.'' Mizanul Hikma Juz. 2, Uk. 1174 Basi ni kwa nini? Na ni wapi 50 ameupata ushujaa huu wa kupindukia? Hebu na tuzingatie maneno yafuatayo ili tupate kujua asili ya ushujaa wa Imam Ali (a.s.) na namna alivyoishinda hofu. Dhirar bin Hamza Adhiyaiy amesimulia na namna Imam Ali (a.s.),


Vipi Tutaishinda Hofu?

Basi ni kwa nini? Na ni wapi ameupata ushujaa huu wa kupindukia? Hebu na tuzingatie maneno yafuatayo ili tupate kujua asili ya ushujaa wa Imam Ali (a.s.) na namna alivyoishinda hofu. Dhirar bin Hamza Adhiyaiy amesimulia na namna Imam Ali (a.s.), alivyokuwa shujaa, amemshuhudia akisema: “Shuhudia ya kwamba nilimuona katika moja ya visimamo vyake, na hali usiku ulikuwa umeshaingia giza lake, akiwa amesimama katika mihirabu yake huku akizishika ndevu zake, akiyumba yumba myumbo wa mtu aliyemzima wa afya, na akilia kilio cha mtu mwenye huzuni, huku akisema:

‫ أبي تعرضت؟ أم إل ّي‬,‫يا دنيا يا دنيا إليك عنّي‬ ‫ ال حاجة لي‬,‫تشوقت؟ ال حان حينك! غ ّري غيري‬ ,‫ قد طلقتك ثالثة ال رجعتة فيھا! فعيشك قصير‬,‫فيك‬ ‫ وطول‬,‫آه من قلّة ال ّزاد‬,‫ وأملك حقير‬,‫وخطرك يسير‬ ّ ‫ال‬ ".‫ وبعد السفر وعظيم المورد‬,‫طريق‬ 'Eweniondokee, dunia niondokee, je, umejileta? kwangu umejileta? Au mimi un‘Ewe dunia je, kwangu Au kwangu kwangu mimi unajitamanisha? Haujafika wakati ajitamanisha? Haujafika wakati wako, mughururishe mwengine (sio wako, mughururishe mwengine (sio mimi), mimi mimi), mimi sina haja na wewe, nimekuacha mara tatu na hakuna sinatena! hajaMaisha na wewe, kukurejea yako ninimekuacha mafupi, na mara hatari tatu yakona inapita, na hakuna kukurejea tena! Maisha yako ni mafupi, na na njia matarajio yako ni dhaifu, ah, (masikitiko) kwa zawadi ndogo, hatari inapita, na matarajio yako ni dhaifu, ah, 10 ndefu, nayako safari ya mbali na mahala pazito pa kufikia.” (masikitiko) kwa zawadi ndogo, na njia ndefu, na safari ya mbali na mahala pazito "'1kutia hofu na Hakika jambo linaloonekana kuwa pa ni kufikia. hatari na

wasiwasi ni juu ya mwanadamu kuishi kwa muda maalumu katika Hakika jambo linaloonekana kuwa ni hatari na kutia hofu na maisha hayaniya Lakini ni tofauti Muumini kwanikatika haoni wasiwasi juudunia. ya mwanadamu kuishi kwa kwa muda maalumu 10

maisha hayaJuz. ya 4dunia. Nahjul Balagha Uk.17 Lakini

ni tofauti kwa Muumini kwani haoni kuwa jambo hili ni hatari kubwa kwa vile anaishi kwa mujibu wa sheria za Mwenyezi Mungu na51kutarajia malipo Yake na radhi kutoka Kwake. Haya tunaweza kuyashuhudia pale Firaun alipowatisha wachawi wake waliomuamini Mwenyezi Mungu, na Firaun kuwatishia kuwakata miguu yao na mikono yao, kama alivyonukuliwa katika Qur'ān:


Vipi Tutaishinda Hofu?

kuwa jambo hili ni hatari kubwa kwa vile anaishi kwa mujibu wa sheria za Mwenyezi Mungu na kutarajia malipo Yake na radhi kutoka Kwake. Haya tunaweza kuyashuhudia pale Firaun alipowatisha wachawi wake waliomuamini Mwenyezi Mungu, na Firaun kuwatishia kuwakata miguu yao na mikono yao, kama “Ï%©!$# ãΝä.çÎ6s3s9 …çμ¯ΡÎ) ( Ν ö ä3s9 tβsŒ#u™ β ÷ r& ≅ Ÿ ö6s% …çμs9 Ο ó çGΨtΒ#u™ tΑ$s% alivyonukuliwa katika Qur’ān:

ôΜä3tƒÏ‰÷ƒr& £⎯yèÏeÜs%_{ 4 tβθçΗs>÷ès? t∃öθ|¡n=sù tósÅb¡9$# Ν ã ä3yϑ¯=tæ

ُ‫⎫ َو َأل‬Ï‫ف‬ ‫ ﱢ‬n=ã_َ‫ألُق‬ö‘َ r&uρ ødَ r&‫خ‬ ُ َ‫ ِدي‬ô⎯‫أَ ْي‬ÏiΒ ‫نﱠ‬/ä‫ع‬3َ ‫ط‬ ‫ين‬ ‫{_لَ ُك‬ ‫ر ُج‬uρْ َ‫أ‬7# ‫≈ َو‬n‫ك= ْم‬Åz َ ‫صلﱢبَنﱠ ُك ْم أَ ْج َم ِع‬ َ š⎥ ٍ èuΗ‫ال‬ ِ Νö ä3ْ‫¨من‬Ψِ t7Ïk=‫| ْم‬¹ “Nitakata mikonomikono yenu na yenu miguuna yenu kwa kutofautisha. "Nitakata miguu yenu kwa Na n ­ itakubandikeni misalabani nyote.” (26: 49). kutofautisha. Na nitakubandikeni misalabani nyote. '' (26: 49).

Waumini hao walividharau vitisho vyote vya Firaun na kumjibu Waumini hao walividharau vitisho vyote kwa vya Firaun na kumjibu Firaun kwa ushupavu na ushujaa mkubwa kumuambia: Firaun kwa ushupavu na ushujaa mkubwa kwa kumuambia:

∩∈⊃∪ β t θç7Î=s)ΖãΒ $uΖÎn/u‘ 4’n<Î) $! ¯ΡÎ) ( u ö|Ê Ÿω (#θä9$s% “…idhuru, Mlezi.” ''…idhuru, kwani kwani sisi sisininiwenye wenyekurejea kurejeakwa kwaMola Molawetu wetu Mlezi." (26: 50). (26: 50).

SEHEMU YA TATU MAENEO YA HOFU KATIKA MAISHA YA MWANADAMU Tumeeleza huko nyuma ya kwamba hofu ni jambo lenye manufaa katika maisha ya mwanadamu iwapo ataitumia katika misingi inayotakiwa. Mwenyezi Mungu ameipandikiza katika nafsi ya mwanadamu kwa ajili ya maslahi yake, kwani mwanadamu ikiwa atakuwa hana hofu, hatoweza52kuizuia nafsi yake na hatari na


Vipi Tutaishinda Hofu?

SEHEMU YA TATU MAENEO YA HOFU KATIKA MAISHA YA MWANADAMU

T

umeeleza huko nyuma ya kwamba hofu ni jambo lenye manufaa katika maisha ya mwanadamu iwapo ataitumia katika misingi inayotakiwa. Mwenyezi Mungu ameipandikiza katika nafsi ya mwanadamu kwa ajili ya maslahi yake, kwani mwanadamu ikiwa atakuwa hana hofu, hatoweza kuizuia nafsi yake na hatari na kujikinga na madhara mbalimbali, ndio Imam Ali (a.s.) akasema: “Mwenye kuogopa husalimika.” Akimaanisha ya kwamba huchunga na kuchukua tahadhari na kufuata njia ya salama, lakini tatizo ni kwa mwanadamu kuwa na hofu isiyo na mipaka kwa kuitumia pahala pasipostahiki na kwa kuzidi kiwango, ‘Kila kitu chenye kuzidi kiwango hugeuka na kuwa kinyume na ilivyotarajiwa.’ Kama inavyosemwa. Hapa tutaonesha baadhi ya hofu zilizopita kiwango katika maisha ya mwanadamu. Kuhofu Kufeli: Mwenyezi Mungu amemruzuku mwanadamu uwezo wa kuweza kufikia katika hali ya juu ya kimaendeleo, na watu wengi huwa na tamaa ya kuifikia hali hiyo kwa kufanya mipango na kutoa juhudi mbalimbali, ni katika hali ya kawaida katika kuyafikia malengo hujitokeza misukosuko na matatizo yanayomkabili, inawezekana akapambana na misukusuko hiyo na kuweza kuishinda, na mwisho wake kuweza kufikia malengo yake. Lakini watu wengi pale tu wa53


Vipi Tutaishinda Hofu?

napohisi kuwepo matatizo na vizuizi fulani huanza kurejea nyuma! Kwa nini wanarejea nyuma? Si kwamba matarajio yao ya kupata mafanikio yameondoka, na wala si kwamba wamekosa nguvu na nyenzo za kufikia huko wanakotarajia kufika, lakini kilichowasibu ni hisia za ndani ya nafsi zao juu ya kuogopa kufeli katika mipango yao, wanahofia kufanya jambo fulani kisha akakumbwa na vikwazo, sababu ya yote hayo ni kwamba watu hao wanaogopa kufeli. Huenda mtu akatamani kuwa daktari, baada ya kuwa na uwezo na sifa zinazotakikana, lakini katika kufikia huko akakumbana na matatizo kadha wa kadhaa, kwa mfano huenda chuo anachotaka kusoma kisimkubali, na kikimkubali huenda walimu wasiwe na maelewano naye, au huenda mtihani ukawa mgumu kwa upande wake, au asifahamu masomo vizuri, matarajio kama haya yanapokuwa katika nafsi yake huwa ni sababu kubwa ya kujizuia kufikia malengo mazuri aliyojipangia, kwa sababu tu anaogopa kufeli, kwa hivyo tokea mwanzo huamua kujitoa na kukatisha masomo. Mfano mwingine ni kuwa mtu huenda akawa na kipawa na uwezo wa kuwa muhubiri na khatibu mzuri, na akatamani kuwa hivyo, lakini akaanza kuweka vikwazo mbalimbali katika nafsi yake, kwa kuhofia kutetemeka au kukosea, au kuhofia ya kwamba huenda watu wasivutiwe na maneno yake na kumkubali, kutokana na hofu hizi naye hukata tamaa na kurudi nyuma, kwa vile anachokiogopa ni kufeli, kwani hajui ya kwamba makhatibu wote hawakuwa makhatibu ila baada ya kupita katika misukosuko ya aina mbalimbali. Kila mwanadamu ana matarajio mazuri katika maisha yake, kila mwanadamu anataka kuwa na maendeleo na kuwa juu, lakini si kila mwanadamu anaepukana na hofu ya kufeli katika nafsi yake. Hofu ya kufeli ni hofu ambayo humzuia mwanadamu kutumia uwezo wake wa kihali na mali katika kujitafutia maendeleo yake na jamii yake. Lakini ni kwa nini kukawa na hofu juu ya kutokufanikiwa? 54


Vipi Tutaishinda Hofu?

Asili ya mambo ni kwamba baadhi ya watu wamezoea raha kiasi ambacho nafsi zao haziko tayari kukabiliana na tatizo lolote hata liwe dogo kiasi gani, kwa hivyo utawaona wanayakimbia hata matatizo yanayotarajiwa kutokea, na kuanza kurudi nyuma. Mwanadamu anaogopa kufeli kwani kufeli ni jambo kubwa katika nafsi yake, na ni kawaida jambo lolote linaloonekana kubwa hutisha, na kama litaonekana jepesi huwa hakuna atakayeogopa kulikabili. Mfano ni kama ukiambiwa kuna kazi fulani na utahitajika kuifuata kwa kutembea kwa mguu masafa ya nusu kilomita, bila shaka hutaogopa kwa vile ni jambo jepesi kwako. Lakini ukiambiwa itakubidi utembee kilomita kumi, utaaza kuingiwa na hofu kwa vile ni jambo gumu na zito kwako. Usiogope Kufeli: Tiba nzuri ya kufeli ni kutoogopa kufeli, na kwa nini basi unaogopa kufeli katika maisha yako, na hutaki kukumbana na vikwazo vinavyozuia malengo yako? Sasa elewa ya kwamba tabia ya kufikia katika mafanikio ni baada ya kupita katika jangwa la kufeli. Je, mwanadamu mara baada ya kutoka katika tumbo la mama yake anatembea sawasawa? Hapana, kwani kwanza huishi katika kipindi ambacho hawezi kutembea, kisha huanza kusota, na baada ya miezi kadhaa huanza kujaribu kutembea huku akianguka, mpaka mwisho huweza kutembea sawasawa. Kwa nini basi hamuangalii maisha ya mtoto pale anapoanza kutembea? Lau kama mtoto miongoni mwa watoto akatamka wazi ya kwamba hatoanza kutembea mpaka apewe dhamana ya kwamba nitatembea sawasawa na bila ya kuanguka, je, mtoto huyo ataweza kutembea kwa miguu yake miwili? Jawabu ni hapana. Kinachompasa mtoto huyo ni kuvumilia matatizo ya kuanguka na kuumia kwa muda maalum, mpaka atakapoweza kutembea sawasawa. 55


ya kwamba hatoanza kutembea mpaka apewe dhamana ya kwamba nitatembea sawasawa na bila ya kuanguka, je, mtoto huyo ataweza kutembea kwa miguu yake miwili? Jawabu ni hapana. Kinachompasa mtoto huyo ni kuvumilia matatizo ya kuanguka na Vipi Tutaishinda Hofu? kuumia kwa muda maalum, mpaka atakapoweza kutembea sawasawa.

Na wewe kwa nini unaogopa kufeli, na ni kitu gani kitatokea

Na wewe niniIkiwa unaogopa kufeli, naataangalia ni kitu gani kitatokea ikiwakwa utafeli. mwanadamu jambo hili la ikiwa kufeli utafeli. Ikiwa mwanadamu ataangalia la itaondoka kufeli kuwa ni kuwa ni kitu cha kawaida, basi hofujambo juu yahili kufeli katika kitu cha basiatakapoikuza, hofu juu yaitamzuia kufeli itaondoka katika mengi nafsi nafsikawaida, yake, lakini kufanya mambo yake,yenye lakinimanufaa, atakapoikuza, itamzuia kufanya mambo mengi yenye na hupatwa na kukata tamaa katika maisha yake. manufaa, na hupatwa kukata tamaa katika maisha yake. Kama Kama anavyosema na Imam Ali (a.s): anavyosema Imam Ali (a.s):

"".‫ﻗﺮﻧﺖ ﺍﳍﻴﺒﺔ ﺑﺎﳋﻴﺒﺔ‬ “Haiba imefungamanishwa na woga.’’11 ''Haiba imefungamanishwa na woga.''1

Mwenye kuogopa hatofanikiwa katika jambo fulani, siku Mwenye kuogopa hatofanikiwa katika jambo fulani, siku zote zote huyaweka maisha yake hatarini, kwani hatumii uwezo wake huyaweka maisha yake hatarini, kwani hatumii uwezo wake na na vipawa kujiletea maendeleo, kwanihivyo juu ya vipawa vyake vyake katika katika kujiletea maendeleo, kwa hivyo juu yanikila kilaasiwe mtu asiwe na ya hofukupindukia ya kupindukia la kufeli katika mtu na hofu katikakatika sualasuala la kufeli katika maisha, wala asiidekeze nafsi yake kuogopa mshindo maisha, na na wala asiidekeze nafsi yake kwakwa kuogopa kilakila mshindo na na uzito katika mambo mbalimbali. Imam Ali (a.s.) anasema: uzito katika mambo mbalimbali. Imam Ali (a.s.) anasema:

".‫" وإذا ھبت شيئا ً فقع فيه‬ 2 "Ikiwa unahofia jambo, basi “Ikiwa unahofia jambo, basilifanye." lifanye.”12

Angalia unavyoviogopa kuvifanya, kufanya Angalia vitu vitu unavyoviogopa kuvifanya, jaribujaribu kufanya kwakwa uangalifu,hatima hatima yake utaweza kuvivunja vikwazo vyote uangalifu, yake utaweza kuvivunja vikwazo vyote vya vya kuogopakufeli kufelindani ndani nafsi yako. Majaribio yaliyofanywa kuogopa ya ya nafsi yako. Majaribio yaliyofanywa yameonesha wazi ya kwamba mambo mengi ambayo mwanadamu yameonesha wazi ya kwamba mambo mengi ambayo mwanadamu alikuwa kwa kuogopa kuogopakufeli, kufeli, ameweza alikuwaanayaogopa anayaogopakuyaingia kuyaingia kwa ameweza kupata kupata mafanikio baada ya kujitolea kwa ushupavu katika 11 Nahjul Balagha Juz. 4, Uk 6 kuogopa kufeli, sababu yake kubwa ni kuyatekeleza. Kwa hivyo, 12 Nahjul-Balagha Juz. 4, Uk. 42 kulikuza suala la kutokufanikiwa katika nafsi ya mwanadamu, na kuaza kudhania dhana potofu na kujenga picha ya kufeli ndani ya 56 nafsi yake. Uzuri wa Kufeli:


Vipi Tutaishinda Hofu?

mafanikio baada ya kujitolea kwa ushupavu katika kuyatekeleza. Kwa hivyo, kuogopa kufeli, sababu yake kubwa ni kulikuza suala la kutokufanikiwa katika nafsi ya mwanadamu, na kuaza kudhania dhana potofu na kujenga picha ya kufeli ndani ya nafsi yake. Uzuri wa Kufeli: Baadhi ya wakati kufeli kunakuwa ni jambo zuri katika maisha ya mwanadamu, kwani kufeli kunamfanya mwanadamu kugundua nukta dhaifu na kasoro zilizomo katika kazi yake. Ambapo kuendelea kushinda au kujizolea faida, mara nyingi kunajenga kiburi katika nafsi ya mwanadamu, na kiburi kinakuwa ni kikwazo cha maendeleo na hurudisha nyuma juhudi na utendaji kazi. Qur’ān Tukufu inatuelezea ukweli wa jambo hili, pale inapozungumzia msiba walioupata Waislamu katika Vita vya Uhud, anasema Mwenyezi Mungu:

‫ص ْبتُ ْم ِم ْثلَ ْي َھا قُ ْلتُ ْم أَنﱠى هَ َذا قُ ْل‬ َ َ‫صيبَةٌ قَ ْد أ‬ َ َ‫أَ َولَ ﱠما أ‬ ِ ‫صابَ ْت ُك ْم ُم‬ ‫س ُك ْم إِنﱠ ﱠ‬ ‫صابَ ُك ْم‬ َ َ‫ﷲَ َعلَى ُك ﱢل ش َْي ٍء قَ ِدي ٌر َو َما أ‬ ِ ُ‫ُھ َو ِمنْ ِع ْن ِد أَ ْنف‬ ‫ان فَ ِبإِ ْذ ِن ﱠ‬ ‫ين َو ِليَ ْعلَ َم‬ َ ‫ﷲِ َو ِليَ ْعلَ َم ا ْل ُم ْؤ ِم ِن‬ ِ ‫يَ ْو َم ا ْلتَقَى ا ْل َج ْم َع‬ ‫يل ﱠ‬ ‫ﷲِ أَ ِو ا ْدفَ ُعوا‬ َ ‫الﱠ ِذ‬ َ ‫ين نَافَقُوا َوقِي َل لَ ُھ ْم تَ َعالَ ْوا قَاتِلُوا فِي‬ ِ ِ‫سب‬ ‫ب ِم ْن ُھ ْم‬ ُ ‫قَالُوا لَ ْو نَ ْعلَ ُم قِت ًَاال َالتﱠبَ ْعنَا ُك ْم ُھ ْم لِ ْل ُك ْف ِر يَ ْو َمئِ ٍذ أَ ْق َر‬

‫س فِي قُلُوبِ ِھ ْم َو ﱠ‬ ‫ﷲُ أَ ْعلَ ُم‬ َ ُ‫ان يَقُول‬ َ ‫ون بِأ َ ْف َوا ِھ ِھ ْم َما لَ ْي‬ ِ ‫لِ ْ ِإلي َم‬ ‫ون‬ َ ‫بِ َما يَ ْكتُ ُم‬ 57


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Je, ulipokufikieni msiba (mmoja) hali nyinyi mmekwisha watia mara mbili ya huo husema: Umetoka wapi huu? Waambie: Huo umetoka kwenu wenyewe. Hakika Mwenyezi Mungu ni Mwenye uwezo juu ya kila kitu. Na hayo yaliyokufikieni siku yaliyokutana Mwenye uwezo juu ya ya Mwenyezi kila kitu. Na hayo makundi mawili ni kwa idhini Mungu, na ili awajue yaliyokufikieni siku yaliyokutana makundi wenye kuamini. Na ili awajue ambao wamefanya unafiki…” mawili ni kwa idhini ya Mwenyezi Mungu, na ili (3:165167).

awajue wenye kuamini. Na ili awajue ambao wamefanya unafiki…" (3:165167). Mwenyezi Mungu Mtukufu kwa kupitia maneno haya anawalaumu Waislamu kwa mtazamo wao usio sawa wa kushindwa, Mwenyezi Mungu Mtukufu kwa kupitia haya anawalaumu na anawataka wawe na mtazamo wa maneno sawa ambao utawaletea Waislamu kwa mtazamo wao usio sawa wa kushindwa, manufaa, na kwanza kabisa ni kurejea katika nafsi zao, na jambonala anawataka wawe na mtazamo wa sawa ambao utawaletea manufaa, pili ni kuchunguza sababu zilizowapelekea kushindwa, baada ya wao na kwanza kabisa ni kurejea katika nafsi zao, na jambo la pili ni Waislamu kupata ushindi katika mapambano yaliyopita. Pia ya Ayawao hizi kuchunguza sababu zilizowapelekea kushindwa, baada zinatupa faida ya kushindwa, kwani kuliweza kuwafichua wanafiki Waislamu kupata ushindi katika mapambano yaliyopita. Pia Aya waliokuwa katika jamii Kiislamu, na kuweka bayana kuwafichua ukakamavu hizi zinatupa faida yayakushindwa, kwani kuliweza wa Waumini na kuthibiti kwao katika hali ya misukosuko shida. wanafiki waliokuwa katika jamii ya Kiislamu, na kuwekanabayana ukakamavu wa Waumini na kuthibiti kwao katika hali ya Huenda maneno ya Imam Ali (a.s.) yanaashiria katika ukweli huu, misukosuko na shida. Huenda maneno ya Imam Ali (a.s.) amesema: yanaashiria katika ukweli huu, amesema:

".‫" سيئة تسوءك خير عند ﷲ من حسنة تعجبك‬ unaokuchukiza bora mbele ya Mwenyezi “Ubaya''Ubaya unaokuchukiza ni boranimbele ya Mwenyezi Mungu kuliko 13 1 Mungu kuliko wema unaokughururisha. " wema unaokughururisha.” Kuogopa Matatizo: Kuogopa Matatizo: Watu wengi wanatamani waishi maisha ya raha, siku zote wanataka Watu wengi wanatamani waishi maisha ya raha, siku zote wanataka maua waridi yawe yametawanywa katika njia wanazopita, na maua waridi njia wanazopita, na maimaisha yao yawe yawe yametawanywa ya raha, utulivukatika na amani, watu wa aina hii sha yao yawe ya raha, utulivu na amani, watu wa aina hii huingiwa huingiwa na hofu pale wanapofikiria matatizo, hawataki kabisa na hofu pale wanapofikiria matatizo, kuyakabili matatizo katika maisha yao. hawataki Kulikuwakabisa na ada kuyakabili (tabia) ya kuvutia iliyokuwa ikifanywa na baadhi ya makabila ya Kiarabu ya 13 Nahjul-Balagha Juz. 4 Uk.14 kuwapeleka watoto wao kwenda kulelewa na watu waliokuwa 58

Nahjul-Balagha Juz. 4 Uk.14 1


Vipi Tutaishinda Hofu?

matatizo katika maisha yao. Kulikuwa na ada (tabia) ya kuvutia iliyokuwa ikifanywa na baadhi ya makabila ya Kiarabu ya kuwapeleka wakiishi majangwani, lengo la kufanya hivyo lilikuwa ni kumzoesha watoto wao kwenda kulelewa na watu waliokuwa wakiishi majangkuishi katika maisha magumu na hivyo kukabiliana matatizo ili wakiishi majangwani, lengo la kufanya lilikuwanani kumzoesha wani, lengo layake kufanya hivyo lilikuwa ni kumzoesha kuishi katika kuifanya nafsi kuwa na uwezo wa kukabiliana na matatizo kuishi katika maisha magumu na kukabiliana na matatizo pale ili maisha magumu kukabiliana matatizo ili kuifanya nafsipale yake yatakapotokea. kuifanya nafsi yakenakuwa na uwezonawa kukabiliana na matatizo kuwa na uwezo wa kukabiliana na matatizo pale yatakapotokea. yatakapotokea. Mwanadamu anapaswa kujua ya kwamba matatizo na masaibu ni Mwanadamu anapaswa kujua ya kwamba matatizo na masaibu jambo la lakawaida yayadunia, kama anavyosema Mwanadamu anapaswa kujuamaisha ya kwamba matatizo na masaibu ni ni jambo kawaidakatika katika maisha dunia, kama anavyosema Mwenyezi Mungu Mtukufu: jambo la kawaida katika maisha ya dunia, kama anavyosema Mwenyezi Mungu Mtukufu: Mwenyezi Mungu Mtukufu:

∩∉∪ ÏμŠÉ)≈n=ßϑsù %[nô‰x. y7În/u‘ 4’n<Î) y î ÏŠ%x. y7¨ΡÎ) ⎯ ß ≈|¡ΡM}$# $y㕃r'¯≈tƒ ∩∉∪ ÏμŠÉ)≈n=ßϑsù %[nô‰x. y7În/u‘ 4’n<Î) îyÏŠ%x. y7¨ΡÎ) ß⎯≈|¡ΡM}$# $y㕃r'¯≈tƒ ''Ewe! Mwanadamu! Hakika wewe ni mwenye

“Ewe! Mwanadamu! Hakika wewe ni mwenye kufanya juhudi kwa kufanya juhudi kwa Mola wako, juhudi ambayo ''Ewe! Mwanadamu! wewe ni (84: mwenye Mola wako, juhudi Hakika ambayo utaikuta.’’ 6). utaikuta.'' (84: 6).

utaikuta.'' (84: 6). kufanya juhudi kwa Mola wako, juhudi ambayo utaikuta.'' (84: 6).

∩⊆∪ ‰ > t6x. ’Îû ⎯ z ≈|¡ΣM}$# $uΖø)n=yz ô‰s)s9 ∩⊆∪ ‰ > t6x. ’Îû ⎯ z ≈|¡ΣM}$# $uΖø)n=yz ô‰s)s9

“Hakika tumemuumba mwanadamu katika taabu.” (90: 4).

''Hakika tumemuumba mwanadamu katika taabu. " (90: 4).tumemuumba mwanadamu katika taabu. ''Hakika Maisha yasiyokuwa na matatizo ya hapa na pale, hayawezekani " (90: 4). kupatikana hapa duniani, bali niyaSiku tu kwa wale Maisha yasiyokuwa na matatizo hapayanaKiyama pale, hayawezekani waliomcha Mungu hapa duniani. Matatizo na usumbufu kupatikana hapa duniani, bali niya Siku tu mbalimbali kwa wale Maisha yasiyokuwa na matatizo hapayanaKiyama pale, hayawezekani ni njia inayomfanya mtu kujitahidi katika kuyafikia maendeleo, waliomcha Mungu hapa duniani. Matatizo na usumbufu mbalimbali kupatikana hapa duniani, bali ni Siku ya Kiyama tu kwa wale kama mshairi: ni njiaanavyosema inayomfanya mtu kujitahidi katika kuyafikia mbalimbali maendeleo, waliomcha Mungu hapa duniani. Matatizo na usumbufu mshairi: nikama njia anavyosema inayomfanya mtu kujitahidi katika kuyafikia maendeleo, kama anavyosema mshairi:

‫ومن لم يحاول صعود الجبال يعش أبد الدھر بين الحفر‬ ‫''فر‬Ambaye ‫ بين الح‬hajaribu ‫أبد الدھر‬ ‫ومن لم يحاول صعود الجبال يعش‬ kupanda jabali, Milele huishi katika shimo.''

''Ambaye hajaribu kupanda jabali, Milele huishi katika shimo.'' Mshairi mwengine anasema: 59 Mshairi mwengine anasema:


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Ambaye hajaribu kupanda jabali, Milele huishi katika shimo.’’

Mshairi mwengine anasema:

".‫ سھر اليالي‬... ‫" ومن طلب العال‬ “Mwenye kutaka kutaka utukufu, utukufu,hukesha hukeshanyakati nyakatizazausiku. usiku.” ''Mwenye ''

Kuogopa Nguvu za Dola: Kuogopa Nguvu za Dola: Wakati mwanadamu anapoiona hofu kuwa ni jambo la kawaida, Wakati mwanadamu anapoiona hofu kuwakatika ni jambo la kawaida, basi basi itakuwa ni jambo lenye manufaa maisha yake, kwa itakuwa ni anapohofia jambo lenyekufeli, manufaa maisha mfano mfano mtu huwakatika ni sababu ya yake, kupatakwa msukumo utakaomuelekeza kwenye mafanikio, ama ya kuwa na mtu anapohofia kufeli, huwa ni sababu ya katika kupata hali msukumo utakahofu ya kupita kiasi, inakuwa ni sababu ya kurudi nyuma. Kuhofia omuelekeza kwenye mafanikio, ama katika hali ya kuwa na hofu matatizo, kunamsukuma kwenye kufikiri namna ya ya kupita kiasi, inakuwa nimwanadamu sababu ya kurudi nyuma. Kuhofia matakuweza kuyatatua, hiyo ni iwapo tu hofu hiyo ni ya kawaida, ama tizo, kunamsukuma mwanadamu kwenye kufikiri namna ya kuweza hofu ya kupindukia, inamfanya mwanadamu kuzidi kuzama katika kuyatatua, hiyo ni iwapo tu hofu hiyo ni ya kawaida, ama hofu ya matatizo. kupindukia, inamfanya mwanadamu kuzidi kuzama katika matatizo. ni hiyo kwa hiyomtu kwa mtu anayeogopa utawala navya vyombo HaliHali ni hiyo anayeogopa utawala na vyombo Dola katika hali ya kawaida, mtu wa aina hii kila siku huwa anakuwa vya Dola katika hali ya kawaida, mtu wa aina hii kila siku huwa makini katika yake. Niyake. jambo kuogopa Dola anakuwa makinimatendo katika matendo Ni sahihi jambo sahihi kuogopa inayowatesa na kuwadhulumu wananchi wake, lakini hofu Dola inayowatesa na kuwadhulumu wananchi wake, lakini hiyo hofu inapaswa kuwa ni kichocheo cha kuchukua njia inayofaa katika hiyo inapaswa kuwa ni kichocheo cha kuchukua njia inayofaa katika kuikabili Dola hiyo dhalimu, na sio kumfanya kuwa dhalili, kuikabili Dola hiyo dhalimu, na sio kumfanya kuwa dhalili, mnyonge mnyonge na mwenye kusikitika na kutii kila amri ya dhalimu. na mwenye kusikitika na kutii kila amri ya dhalimu. Kwa nini wewe unaogopa Dola? Kwa nini wewe unaogopa Dola? Kwa sababu Dola ina nguvu, na utakapoipinga itatumia nguvu zake Kwa ina sasa nguvu, na inakutendea utakapoipinga itatumia nguvu zake dhidi sababu yako, naDola je! hivi Dola uadilifu na kukupa kila dhidi yako,ya namsingi? je! hivi sasa Dola inakutendea uadilifu na Je! kukupa kila haki yako Je! wewe hivi sasa si mfungwa? ambaye hana uhuru naye si mfungwa pia? Je! Hivi sasa dola si yenye kukuadhibu na kukudhalilishia imani na itikadi yako pamoja na 60 heshima yako usiku na mchana? Au tu ni kwa sababu huhisi adhabu hizo?


Vipi Tutaishinda Hofu?

haki yako ya msingi? Je! wewe hivi sasa si mfungwa? Je! ambaye hana uhuru naye si mfungwa pia? Je! Hivi sasa dola si yenye kukuadhibu na kukudhalilishia imani na itikadi yako pamoja na heshima yako usiku na mchana? Au tu ni kwa sababu huhisi adhabu hizo? Baadhi ya watu wanaogopa Dola hata kama hawana kosa lolote, utamuona mtu wa kawaida ambaye hana harakati zozote za kisiasa dhidi ya Serikali, lakini Serikali inapomkamata kwa ajili ya uchunguzi utamshuhudia akitetemeka na kutojiamini, na hatimaye hukosa uwezo wa kujitetea ijapokuwa huwa si mwenye kosa lolote. Ni kweli dola ya kidhalimu huwatia mkononi na kuwaadhibu hata wale wasio na makosa, lakini jambo lililo sahihi katika wakati huo ni kuwa mtulivu na kuzuia huzuni pamoja na hofu, ili kuwa makini katika kujitetea. Huenda mtu mwenye harakati zisizokubaliwa na Serikali hukamatwa, lakini kutokana na ushujaa na ukakamavu wake anaweza kukabiliana na hicho anachotuhumiwa na akaweza kuleta tafsiri na madhumuni mengine. Kuiogopa sana Serikali ndio sababu ya kuishajiisha katika kuendelea kuwadhulumu wananchi wake na kuendelea kuwaondolea amani na utulivu walio nao. Nasaha muhimu wanazozitoa wale walioingia katika makucha ya Dola ni mtu kuwa makini na mtulivu, na bila ya kutetemeka pindi anapotiwa mikononi mwa vyombo vya Dola. Kila mwanadamu anayeishi katika jamii zetu hizi, ni juu yake kutarajia kushikwa na vyombo vya Dola wakati wowote, bila ya kujiangalia ya kwamba yeye yuko katika harakati za kisiasa au hayumo. Kama tunavyojua ya kwamba leo kuna watu ambao wako dhidi ya watu wanaotaka kuleta mapinduzi, kwa imani ya kwamba wakati wa kufanya hivyo bado haujafika, lakini pamoja na hivyo wamejikuta wakiwa katika mikono ya Serikali. Katika nchi yetu (Saudi Arabia) hakuna katiba wala kanuni, na wala hakuna uhuru na uadilifu, matamanio ya Mtawala ndio yanayohukumu, katika mazingira kama haya kila mtu asubiri 61


Vipi Tutaishinda Hofu?

kushikwa na Dola wakati wowote, kwani kwao kila mtu ni mtuhumiwa mpaka pale itakapothibitika ya kwamba yeye ni raia mwema, na si wenye kufuata kanuni ya Kiislamu isemayo: ‘Kila mtu ni mwema (hana kosa), hadi pale itakapothibiti tuhuma yake.’ Maadamu hali ni hiyo basi kwa nini mtu anaiogopa Serikali katika kiwango cha kujikosesha uhuru na heshima yake? Kwani nguvu za Dola huwa zinatoka wapi? Nguvu za Dola huwa zinatokana na watu kuiogopa Dola, lau kama watu wataacha kuiogopa Dola, Dola haitaweza kuwatisha watu. Kuigopa Dola ndiko kulikoyafanya mataifa yetu kulaza shingo na kuwa madhalili mbele ya watawala madhalimu, huku madhalimu wao wakirithishana utawala wao kwa wao. Kwa vile kivuli cha hofu kilichoko ndani ya nafsi zetu ndicho kinachotutawala, bila shaka tunastahiki kuwa katika hali hii tunayoishi. Ni sawa mtu huumia na kusikitika kutokana na kunyimwa haki, lakini wananchi madhalili na wenye woga wanastahili kutawaliwa na watawala wakorofi. Kuogopa Mauti: Hofu kubwa aliyonayo mwanadamu ni kuogopa mauti, tunaweza kusema kuwa hii ndio sababu ya hofu zote. Lakini kwa nini aogope kitu ambacho ni cha kimaumbile? Mwanadamu huogopa mauti kutokana na sababu zifuatazo:

1. Kumalizika maisha ya mwanadamu: Uhai una mvuto mkubwa na wa hali ya juu, mvuto wenye kumfanya mwanadamu kufungika nao barabara kabisa, kwani katika maisha kuna matamanio, manufaa na ladha mbalimbali, kwa hivyo mwan62


Vipi Tutaishinda Hofu?

adamu hutawaliwa na vitu hivi. Jambo la kuzingatia ni kwamba, pale mwanadamu anaposhindwa kupata starehe za dunia au kuepukana nazo kwa muda, utamshuhudia akikereka na kupatwa na wasiwasi. Kuwakosa ndugu na jamaa, au uhaba wa chakula na vinywaji au kukosa mali, ni baadhi ya mambo yanayomuudhi mwanadamu, hata kama ameyakosa kwa muda maalumu. Basi hali ikoje juu ya mauti vinywaji au kukosa mali, ni baadhi ya mambo yanayomuudhi ambayo hufutahata mambo yote haya, nakwa hukata mafungamano kamili mwanadamu, kama Basi hali vinywaji au kukosa mali,ameyakosa ni baadhi ya muda mambomaalumu. yanayomuudhi yaikoje kila juu kitu.ya hata mauti ambayo hufutakwa mambo yote haya,Basi na hali hukata mwanadamu, kama ameyakosa muda maalumu. ikoje juu Ali ya (a.s.), mauti mambo ya yote haya, nahakuna hukata kitu Imam anasema: “Tambueni kwamba, mafungamano kamiliambayo ya kilahufuta kitu. mafungamano kamilinacho ya kilahutosheka kitu. isipokuwa mwenye nacho na kukishiba, isipokuwa Imam Ali (a.s.), anasema: "Tambueni ya kwamba, hakuna kitu uhai, hakika hakuti raha yoyote katika mauti.” Imam Ali mwenye (a.s.), anasema: "Tambueninacho ya kwamba, hakuna kitu isipokuwa nacho hutosheka na kukishiba, isipokuwa isipokuwa mwenye nacho hutosheka nacho na kukishiba, isipokuwa uhai, hakika hakuti raha yoyote katika mauti. " hakika hakuti raha kupambana: yoyote katika mauti. " 2.uhai, Kushindwa

2. Kushindwa kupambana: 2. Kushindwa kupambana:

Huenda mwanadamu akaweza kupambana na hatari na kukimbia Huenda mwanadamu akaweza akawezakupambana kupambanana na hatari na kukimbia Huenda mbalimbali, mwanadamu hatari na mabalaa lakini hamiliki uwezo wowote wakukimbia kupambana mabalaa mbalimbali, lakini hamiliki uwezo wowote wa kupambana mabalaa mbalimbali, lakini hamiliki uwezo wowote wa kupambana nanamauti au hakika mauti adui ambaye hunyanyua hunyanyua aukuyakimbia, kuyakimbia,hakika hakikamauti mautini ni ni adui ambaye na mauti mauti au kuyakimbia, adui ambaye hunyanyua bendera yake mbele ya mwanadamu, na hapo husalimu amri na bendera yake mbele mbele ya yamwanadamu, mwanadamu,nanahapo hapo husalimu bendera yake husalimu amriamri na na kukubali Mwenyezi Munguanawapa anawapa changamoto ya kukubali kushindwa. Mwenyezi MwenyeziMungu anawapa changamoto kukubali kushindwa. kushindwa. changamoto ya ya mauti waja wake, kwa kuwaelezea uhakika wa udhaifu wao mbele mautiwaja wake, wake, kwa waowao mbele mauti kwa kuwaelezea kuwaelezeauhakika wa udhaifu udhaifu mbele ya uwezo Wake wa Kiungu, anasema: ya uwezo Wake wa Kiungu, anasema: ya uwezo Wake wa Kiungu, anasema:

∇∪ t⎦ t⎦⎫Ï⎫Ï%%ω Å¡àÅ¡Ρrà& Ρrô⎯& tãô⎯#(tãρâ™(#u‘ρâ÷Š™$$u‘sù÷Šö≅ ∩⊇∩⊇∉∉∇∪ ω≈|≈|¹ ¹ Λ÷ ÷Λä⎢ä⎢ΖäΖä..βÎβÎ) )|N|Nöθyϑ öθyϑø9$#ø9ãΝ$# à6 ãΝà6 $$sùè% ö≅è% ''Sema: Ziondoleeni nafsi zenu mauti kama mnasema kweli.'' ''Sema: Ziondoleeni nafsi mauti mnasema “Sema: Ziondoleeni nafsi zenuzenu mauti kamakama mnasema kweli.’’kweli.'' (3:168). (3:168). (3:168).

3 ÏNöθpRùQ$# πè s)Í←!#sŒ § < øtΡ ‘≅ä.

3 ÏNöθpRùQ$# πè s)Í←!#sŒ § < øtΡ ‘≅ä.

''Kila nafsi itaonja63mauti.'' (3:185).

''Kila nafsi itaonja mauti.'' (3:185).


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Kila nafsi itaonja mauti.’’ (3:185).

;οy‰ §‹t± •Β•Β•Βl 8l öθöθyϑöθyϑø9yϑ$#ø9ø9$#ãΝ$#ãΝœ3 ムãƒ#( ãƒθç#( #(θçΡθçθäΡΡθä3θä3s?3s?$ys?ϑ 8 ρãρãρãç/ç/’Îç/’Îû’ÎûΛ÷ ûä⎢Λ÷ Ζää⎢Λ÷ ä⎢.ΖäΖä..öθöθs9öθuρs9s9uρuρÝV ÝV ãΝœ3.Íœ3.Í‘.Í‘ô‰‘ô‰ô‰ ;ο;οy‰y‰ §‹§‹t±t± 8l ÝV $y$yϑoΨϑ÷ƒoΨr&oΨ÷ƒ÷ƒr&r& mlipo mauti nanahata “Popote''Popote mlipo mauti yatakufikieni, na hata mkiwa katika ''Popote mlipo mautiyatakufikieni, yatakufikieni, hata ngome ''Popote mlipo mauti yatakufikieni, na hata mkiwa katika ngome zilizo madhubuti.'' (4:78). mkiwa katika ngome zilizo madhubuti.'' (4:78). zilizo madhubuti.’’ (4:78). mkiwa katika ngome zilizo madhubuti.'' (4:78).

Ο ¢Ο ö( (Ν ‹É)‹É‹É)≈n)=≈nãΒ=≈n=ãΒãΒ…çμ…ç…çμ¯ΡμÎ*¯Ρsù¯ΡÎ*Î*sùsùçμçμ÷ΖçμÏΒ÷Ζ÷ΖÏΒÏΒšχ ρ”ρ”ρ”ÏÏs?Ïs?s?“Ï %%©!%$#©!©!$#|N ¨ $# β è%è%è% ¢èO èOèO( Ν Ν ö à6 à6 šχ “Ï $# |N N | öθöθyϑöθyϑø9yϑ$#ø9ø9$#β ¨ Î)ö≅ Î) ö≅ö≅ ¢Ο ö à6 šχ “Ï ¨ Î)β

Λ÷ ä⎢Λ÷ Ζää⎢Λ÷ ä⎢.ΖäΖä..$yϑ ≈yγ≈y≈y㤱 9$#9$uρ9$##uρuρ= É= Î=≈tÎ=ãÎ=≈t≈tãã4’4’n<4’Î)n<n<Î)Î)tβtβρ–tβρ–Šρ–ŠtŠè?ttè?è? Νä3ã⁄3Îm7ã⁄ã⁄t⊥Îm7Îm7ã‹t⊥t⊥sùã‹ã‹sùsùοÍ y‰ 㤱¤± É ø‹tóø‹ø‹tóø9tó$#ø9ø9$#$#ÉΟÉΟÉΟ $y$yϑÎ/ϑÎ/Î/ΝäΝä3 οÍ οÍ y‰y‰ É= ∩∇∪ ∩∇∪tβtβθètβθè=θèyϑ==yϑ÷èyϑ÷ès?÷ès?s? ∩∇∪

''Sema: Hakika mauti mnayoyakimbia, bila yatakutana “Sema: Hakika mauti mnayoyakimbia, bila shaka yatakutana nanyi, ''Sema: Hakika mauti mnayoyakimbia, bilashaka shaka yatakutana ''Sema: Hakika mauti mnayoyakimbia, bila shaka yatakutana nanyi, kisha mtarudishwa kwa Mjuzi wa siri na dhahiri, ndipo nanyi, kishamtarudishwa mtarudishwa kwa Mjuzi wa sirina nandipo dhahiri, ndipo kisha mtarudishwa kwa Mjuzi wa Mjuzi siri nawa dhahiri, atakuambinanyi, kisha kwa siri dhahiri, ndipo atakuambieni mliyokuwa mkiyatenda.'' (62:8). atakuambieni mliyokuwa mkiyatenda.'' (62:8). eni mliyokuwa mkiyatenda.’’ (62:8). atakuambieni mliyokuwa mkiyatenda.'' (62:8).

È≅È≅È≅ ≈n=≈npg≈n=ø:=pgpgø:$#ø:$#$#ρèρèŒρ茌y7y7 În/u‘În/În/u‘u‘çμçμô_ uρuρuρ’ 4’ 5β ä.ä.ä. y7 çμô_ ô_ 4 s+ö7s+tƒö7ö7uρtƒtƒuρuρ ∩⊄∉∪ ∩⊄∉∪β 5 ù$s$sùù$pκ$pö$pκn=öκtæön=n=tætæô⎯ô⎯tΒô⎯tΒtΒ‘≅‘≅‘≅ 4 s+’ ∩⊄∉∪ 5 $sβ ∩⊄∠∪ $#uρ$#$#uρuρ ∩⊄∠∪ÏΘÏΘ#tÏΘ#tø.#tø.M} ø.M} M} ∩⊄∠∪

''Kila kilicho juu kitaondoka. NaNaitabaki dhati yayaMola ''Kila kilicho juuyake yake kitaondoka. itabaki dhati Mola ''Kila kilicho yake kitaondoka. Na itabaki ya Mola “Kila kilicho juujuu yake kitaondoka. Na itabaki dhatidhati ya Mola Wako, Wako, Mwenye Utukufu na Heshima." (55:27). Wako, Mwenye Utukufu na Heshima." (55:27). Wako, Mwenye Utukufu na Heshima." (55:27). Mwenye Utukufu na Heshima.” (55:27). Hakuna eneo Hakuna eneo eneololote lolotekatika katikadunia duniahii hiiambalo ambalohalitofikiwa halitofikiwanana namauti, mauti, Hakuna lolote katika dunia hii ambalo halitofikiwa mauti, Hakuna eneo lolote katika dunia hii ambalo halitofikiwa isipokuwa mauti yatawasili eneo hilo na kuwavaa viumbe wote, nana na isipokuwa mauti yatawasili eneo hilo na kuwavaa viumbe wote, isipokuwa mauti yatawasili eneo hilo na kuwavaa viumbe wote, na wala daktari na aina zote za dawa hazitofaa kitu wakati mauti mauti, isipokuwa yatawasili eneo hilo na kuwavaa viumbe wala daktari na namauti aina zote zote za dawa dawa hazitofaa kitu wakati mauti mauti wala daktari aina za hazitofaa kitu wakati yanapomfikia mwanadamu, nana wala hakuna nguvu yoyote yanapomfikia mwanadamu, wala hakuna nguvu yoyote wote, na wala daktari na aina zote za dawa hazitofaa wakati yanapomfikia mwanadamu, na wala hakuna nguvu kitu yoyote

mauti yanapomfikia mwanadamu, na wala hakuna nguvu yoyote 64


Vipi Tutaishinda Hofu?

inayoweza kukabiliana na mauti, na wala hakuna Firaun wala Rais yeyote atakayebakia inayoweza kukabilianamilele. na mauti, na wala hakuna Firaun wala Rais Ukweli wa hayamilele. tunaushuhudia katika maneno ya mshairi: yeyote atakayebakia Ukweli wa haya tunaushuhudia katika maneno ya mshairi:

‫ﻏﺎﻟﺒﺘﻪ ﺃﻭ ﱂ ﺗﻐﺎﻟﺐ‬

‫في ك ّل ناحية صوائب‬ ‫لو كان دونك ألف حاجب‬

‫ﺳﻬﻢ ﺍﳌﻨﻮﻥ ﻋﻠﻴﻚ ﻏﺎﻟﺐ‬

‫ال ش ّك أنّ سھامه‬ ‫فليطرقنّك ھاجما‬

‫وال األسنة و القواضب‬

‫ال تدفع الموت الجنود‬

‫على المشارق والمغارب‬

‫أين الملوك الطّالعون‬

‫و اك ّل في اآلثار ذاھب‬

‫ذھبوا كأن لم يخلقوا‬

‫ينجو من الحدثان ھرب‬

‫ال ثابت يبقى و ال‬

‫فالحزم في نظر العواقب‬

‫له‬

‫و ھو المحمود العواقب‬

‫فاعتد بالتقوى‬

‫قد فاز من لقي المنية‬

"Mshale wa mauti utakushinda, ukiushinda au “Mshale wa mauti utakushinda, ukiushinda au usiushinde. usiushinde. Bila shaka shaka mishale kutoka kila upande. Bila mishaleyake, yake,inasibu inasibu kutoka kila Hugonga kwa kuhujumu, hata kama una vizuizi elfu. upande. Majeshi hayazuii mauti,hata walakama mkuki na vizuizi upanga. Hugonga kwa kuhujumu, una Wako wapi Wafalme, waliotawala Mashariki na Magharibi? elfu. Majeshi hayazuii mauti, wala mkuki na upanga. 65


Vipi Tutaishinda Hofu?

Wamepotea kama vile hawakuumbwa, na kila mmoja atakuwa ni kumbukumbu. Hakuna kiumbe kitakachobakia, na wala hatookoka mkimbiaji. Jizoeshe kumcha Mwenyezi Mungu, ushujaa ni kuangalia mwisho. Bila shaka amefaulu aliyekutana na mauti, na hali yeye ni mwenye mwisho mwema.”

Katika maendeleo ya Elimu na Sayansi na Teknolojia ya kisasa, mwanadamu amejaribu kupambana na hatari ya mauti inayomkabili, hatari ambayo humaliza maisha ya mwanadamu, lakini juhudi zote zimeishia patupu, kiasi ambacho hata ameshindwa kuelewa sababu inayopelekea mauti. Anasema Ustadh Wahiidud-Diin katika kitabu chake ‘Al-islamu Yatahadda:’ “Wale wasioamini kuwepo maisha ya Akhera, wanajaribu kuyaelekeza matamanio yao katika kuyafanya maisha haya ya dunia maisha ya milele kwa ajili ya starehe zao, ndio maana wakafanya utafiti mwingi wa kutaka kujua sababu zinazopelekea mauti, ili waweze kuzizuia sababu hizo, na kumfanya mtu kuishi milele, lakini wamegonga mwamba, na kila walipofanya utafiti katika maudhui haya, huja na natija ya kuwepo mauti yasiyoepukika. Ni kitu gani kinachosababisha mauti? Kuhusiana na suala hili kuna karibu majawabu mia mbili, ambayo mara mbili hujibiwa na wanasayansi, miongoni mwa majawabu hayo ni kama yafuatayo: ‘Mwili kukosa uwezo wa kufanya harakati yeyote.’ ‘ Viungo kumaliza kazi zake.’ ‘Kusimama kwa mishipa ya fahamu.’ ‘Maada yenye harakati kidogo kwenda kwenye maada yenye harakati nyingi.’ ‘ Kudhoofika mpangilio wa viungo.’ ‘ Kuenea sumu ya baktiria wa tumbo kwenye mwili…’ Kusema ya kwamba mauti yanatokana na mwili kukosa uwezo wa kufanya harakati ni jawabu lenye mvuto katika akili, kwani vyombo vilivyotengenezwa kutokana na chuma, na vyuma, pamoja 66


Vipi Tutaishinda Hofu?

na vitambaa, hukosa kutumika baada ya muda maalumu, na miili yetu vilevile hudhoofika na kuacha kufanya shughuli yoyote kama vile ngozi ambazo huwa tunazivaa wakati wa baridi. Pamoja na hayo Utafiti wa Kisayansi hauko pamoja nasi katika rai hii, kwani utafiti huo unasisitiza ya kwamba, mwili wa mwanadamu si kama ngozi ya mnyama, wala chombo cha chuma, na wala si kama jabali, na kitu kilicho karibu zaidi katika kuufananisha mwili wa mwanadamu na kitu hicho ni ‘mto’ ambao bado unapitisha maji yake tokea miaka elfu kwa maelfu, basi ni nani anaweza kusema ya kwamba mto unasimama na kumalizika, kutokana na tashbihi hii, Dr. Dorlans Bang anasema: “Kinadharia Mwanadamu ana uwezo wa kuishi milele, kwani chembe chembe hai (cells) za mwili wake hufanya kazi ya kupambana na maradhi na kuweza kuyatibu, lakini pamoja na hayo mwanadamu anadhoofika na kufikwa na mauti. Siri hii bado inawashangaza wanasayansi.’’ Hakika miili yetu iko katika hali ya kubadilika kwa kila wakati, na virutubisho vilivyomo katika seli za damu yetu vinakwisha na kufanyika upya, na hali ni hiyo hiyo katika seli za mwili mzima, isipokuwa chembe hai za mishipa ya fahamu. Utafiti wa Kisayansi umegundua ya kwamba, damu yote ya mwanadamu inabadilika na kuwa mpya kila baada ya miaka mine, kama zinavyobadilika chembe hai zote katika mwili wake. Basi mwanadamu ni kama mto ambao siku zote unakuwa na kazi ya kuyasafirisha maji yake. Kwa hivyo fikra zote zinazosema ya kwamba sababu ya mauti ni kukosa nguvu za mwili si sahihi, kwani sumu ambazo ziliingia mwilini wakati wa utoto, zimeshatoka mwilini tangu muda mrefu nyuma, kwa hivyo haina maana kuifanya kuwa ndio sababu ya mauti, sababu ya mauti ipo sehemu nyingine, haipo kwenye utumbo wala moyo. Baadhi ya wanasayansi wanadai ya kwamba mauti yanasababishwa na mishipa ya fahamu kwa vile huwa inabaki 67


Vipi Tutaishinda Hofu?

mpaka mwisho wa maisha ya mwanadamu na wala haibadiliki. Ikiwa fikra hii inayomaanisha ya kwamba udhaifu wa mishipa ya fahamu ndio inayosababisha mauti ni sahihi, itatubidi tuamini ya kwamba mwili ambao hauna mishipa ya fahamu ni lazima uishi muda mrefu zaidi tukilinganisha na ile yenye mishipa ya fahamu. Pia Utafiti wa Kisayansi hauwafikiani na rai yetu hii, kwani miti haina mishipa ya fahamu, na baadhi ya miti haiishi zaidi ya mwaka mmoja, mfano wa mmea wa ngano, pia Amiba hana mishipa ya fahamu na yeye haishi zaidi ya nusu saa. Kwa mantiki hii ilikuwa tuwaone wanyama ambao wanahesabiwa kuwa ni wanyama walio kamilika zaidi (wale wenye mishipa ya fahamu) waishi zaidi kulikoni wale wasiokuwa na mishipa ya fahamu na walio na udhaifu katika mpangilio wao wa kimaumbile, lakini ukweli ni kwamba wanyama kama vile mamba na kasa ni katika wanyama wenye umri mkubwa zaidi kuliko wengine, na wao hawana mpangilio wa kimaumbule ulio dhaifu ukilinganishwa na mwanadamu. Jitihada na utafiti juu ya kutaka kuyafanya mauti kuwa ni jambo lisilo la kweli zimefifia, na huwenda utafiti huo usifikie natija, na iliyobakia ni hoja na dalili inayothibitishwa na kila zama, nayo ni kufariki mwanadamu katika umri wowote, na wala hatuwezi kupata pahala popote ambapo patatuzuia tusifikwe na mauti.’’ (AlIslamu Yatahaddaa, Uk. 79 ).

68


Vipi Tutaishinda Hofu?

3. Ghafla: Mauti hayana tabia ya kupeleka habari au ishara za kuwasili kwake, ili mwanadamu amalize shughuli zake na kujiweka tayari kuyakabili, bali huja ghafla na bila ya taarifa kwa mujibu wa ahadi ambayo Mwenyezi Mungu ameiweka kwa kila kiumbe chenye uhai. Mweambayo Mwenyezi Mungu ameiweka kwa kila kiumbe chenye uhai. nyezi Mungu anasema: Mwenyezi Mungu anasema: ambayo Mwenyezi Mungu ameiweka kwa kila kiumbe chenye uhai. Mwenyezi Mungu anasema:

( πZ tã$y™ tβρãÅzù'tGó¡o„ Ÿω Ν ö ßγè=y_r& u™!%y` #sŒÎ*sù ( ×≅y_r& >π¨Βé& Èe≅ä3Ï9uρ

( πZ tã$y™ tβρãÅzù'tGó¡o„ Ÿω Ν ö ßγè=y_r& u™!%y` #sŒÎ*sù ( ×≅y_r& >π¨Βé& Èe≅ä3Ï9uρ ∩⊂⊆∪ šχθãΒωø)tGó¡o„ Ÿωuρ ∩⊂⊆∪ šχθãΒωø)tGó¡o„ ω Ÿ uρ

''Utakapo fika muda wao basi hawatakawia “Utakapo fika muda wao basi hawatakawia hata saa moja, wala hata saa moja, wala hawatatangulia.'' hawatatangulia.’’ (7:34). (7:34). ''Utakapo fika muda wao basi hawatakawia hata saa moja, wala hawatatangulia.'' (7:34).

$yϑÎ/ 7Î7yz ª!$#uρ 4 $yγè=y_r& ™u !%y` #sŒÎ) $²¡øtΡ ! ª $# t½jzxσム⎯s9uρ

$yϑÎ/ 7Î7yz ª!$#uρ 4 $yγè=y_r& ™u !%y` #sŒÎ) $²¡øtΡ ! ª $# t½jzxσム⎯s9uρ ∩⊇⊇∪ tβθè=yϑ÷ès? ∩⊇⊇∪ tβθè=yϑ÷ès?

''Na Mwenyezi Mungu hataichelewesha nafsi yeyoteMungu itakapofika ajali yake, na yeyote Mwenyezi “Na Mwenyezi hataichelewesha nafsi itakapofika ajali ''Na Mwenyezi nafsi Mungu anazo Mungu habari hataichelewesha za mnayoyatenda.'' yake, na Mwenyezi Mungu anazo habari za mnayoyatenda.’’ (63:11). yeyote (63:11).itakapofika ajali yake, na Mwenyezi Mungu anazo habari za mnayoyatenda.'' Huenda mauti yakamkumba mwanadamu kuwa (63:11). Huenda mauti yakamkumba mwanadamu hali ya hali kuwa ya yuko katikayuko katika starehe ya hali huenda yakamkumba ya kuwa starehe ya hali ya ya juu,juu, au au huenda yakamkumba hali hali ya kuwa Huenda mauti yakamkumba mwanadamu hali ya kuwa yuko katika anakamilisha hatua ya mwisho ya mradi mkubwa ambao utadumu anakamilisha hatua ya mwisho ya mradi mkubwa ambao utadumu starehe ya hali ya au juu,akaendewa au huenda yakamkumba halianawafanyia ya kuwa kwa muda mrefu, na nanahuku kwaanakamilisha muda mrefu, auya akaendewa na mauti mauti huku anawafanyia mwisho mradi mkubwa ambao watu dhulma hatua au kuwepo katika ya maasi na kadhalika. Imam utadumu Ali (a.s.) watu dhulma au kuwepo katika maasi na kadhalika. Imam Ali (a.s.) kwa muda mrefu, au akaendewa na mauti na huku anawafanyia anasema: watu dhulma au kuwepo katika maasi na kadhalika. Imam Ali (a.s.) anasema: anasema: 69


Vipi Tutaishinda Hofu? ‫ ويبني‬,‫" كم من غافل ينسج ثوبا ً ليلبسه وإنّما ھو كفنه‬

ّ

ً

".‫بيتا ليسكنه وإنما ھو موضع قبره‬ ‫ ويبني‬,‫" كم من غافل ينسج ثوبا ً ليلبسه وإنّما ھو كفنه‬ ''Kuna watu wangapi walioghafilika, anashona ّ‫ليسكنه وإن‬ ً ‫موضع قبره‬ ‫ما ھو‬yake, nguo ili aivae, lakini".kumbe ni sanda na ‫بيتا‬ hujenga nyumba aishi, lakini kumbe nianashona sehemu ''Kuna watu1 iliwangapi walioghafilika, “Kuna watu wangapi walioghafilika, anashona nguo ili aivae, lakini ya kaburi lake. '' nguo ili aivae, lakini kumbe ni sanda yake, na kumbe ni sanda yake, na hujenga nyumba ili aishi, lakini kumbe ni hujenga nyumba ili aishi, lakini kumbe 14 sehemu sehemu ya kaburi lake.”ni ya kaburi lake. ''1

Mshairi anasema: Mshairi anasema: Mshairi anasema:

‫طب و معرفة مادام في أجل اإلنسان تأخير‬ ّ ‫إنّ الطّبيب له‬ ‫طب و معرفة مادام في أجل اإلنسان تأخير‬ ّ ‫إنّ الطّبيب له‬

‫حتى إذا ما انتھت أيّام مدته حار الطّبيب و خانته العقاقير‬ ّ ‫حتى إذا ما انتھت أيّام مدته حار الطبيب و خانته العقاقير‬

“Hakika daktari ana maarifa na uwezo wa kutibu, kwa vile ajali ya ''Hakika daktari anakucheleweshwa. maarifa na uwezo kutibu, mwanadamu ni daktari yenye Pale wa mgonjwa ''Hakika ana maarifa na uwezo wa kutibu, anapomaliza kwa vile ajali ya mwanadamu ni yenye muda wake kuishi, hurejea nyuma, dawa humfanyia kwa wavile ajalidaktari ya mwanadamu ni na yenye kucheleweshwa. PalePale mgonjwa anapomaliza muda hiyana.” kucheleweshwa. mgonjwa anapomaliza muda

wake wake wa kuishi, daktari hurejea na dawa dawa wa kuishi, daktari hurejeanyuma, nyuma, na humfanyia hiyana. humfanyia hiyana. " "

4. Mafikio yasiojulikana:

4. Mafikio yasiojulikana: 4. Mafikio yasiojulikana:

Ni kitu gani kinachotokea baada ya mauti? Hili ni suala zito sana

Nikwa kitu gani kinachotokea baada ya mauti? Hili nikutokana suala Ni kitu gani kinachotokea baada ya mauti? ni suala zitozito sanasana kila mwanadamu wakati anapofikiri juuHili ya mauti, na wakati anapofikiri juu ya mauti, kutokana kwa kwa kila mwanadamu anapofikiri ya mauti, kutokana na na halikila yamwanadamu dhahiri wakati ya anayoiona kwa juu maiti, ndio inayomfanya awe na wasiwasi kutokana na hali itakayokuwa nayo hali hali yamwingine dhahiri ya anayoiona kwa maiti, ndio inayomfanya ya dhahiri anayoiona kwa maiti, ndio inayomfanya mwingine maiti.awe Tunalolijua ni kwamba kila mwanadamu baada ya kufariki mwingine na wasiwasi kutokana na hali itakayokuwa nayo awe na wasiwasi kutokana na hali itakayokuwa nayo maiti. Tunalolianakuwa mwili bila ya roho, na kukosa uwezo wa kufanya maiti.juaTunalolijua ni kwamba kila mwanadamu baada ya kufariki ni kwamba kila mwanadamu baada ya kufariki anakuwa mwili anakuwa bilakukosa ya roho, wawatu kufanya bila yamwili roho, na uwezona wa kukosa kufanya uwezo chochote, huubeba 1 Biharul-Anwar Juz.6 Uk.132 mwili huo na kuulaza katika shimo, na kisha kulifukia, na baada ya hapo maarifa yetu na mafungamano yetu kuhusiana na yanayotokea Biharul-Anwar Juz.6 Uk.132 1 humo kaburini hukatika, hatujui kinachoendelea. 14

Biharul-Anwar Juz.6 Uk.132 70


chochote, watu huubeba mwili huo na kuulaza katika shimo, na kisha kulifukia, na baada ya hapo maarifa yetu na mafungamano yetu kuhusiana na yanayotokea humo kaburini hukatika, hatujui Vipi Tutaishinda Hofu? kinachoendelea.

Ni mafikio ya aina yanayomsubiri mmoja wetu! Ni mafikio ya aina gani gani hayohayo yanayomsubiri kilakila mmoja wetu! Imam al-Haadi amesema katika shairi lake: Imam AliAli al-Haadi amesema katika shairi lake:

‫غلب الرجال فلم تنفعھم القلل‬ ً‫واسكنوا حفرا‬

‫باتوا على قلل األجبال تحرسھم‬

‫يابئس ما نزلوا واستنزلوا بعد ع ّز عن معاقلھم‬

‫أين األساور والتيجان واللل‬

‫ناداھم صارخ من بعد د فنھم‬

‫من دونھا تضرب األستار والكلل‬

‫أين الوجوه التي كانت منع ّمة‬

‫تلك الوجوه عليھا الدود يقتتل‬

‫فأفصح القبر عنھم حين سألھم‬

‫فأصبح اليوم بعد األكل قد أكلوا‬

‫قد طالما أكلوا دھرا وقد شربوا‬ ‫وطالما عمروا دوراً لتسكنھم‬

‫ففرقوا الدور واألھلين و انتقلوا‬ ‫ففرقوھا على األعداء و اتحلوا‬

‫و طالما كنزوا األموال و أدخروا‬

‫و ساكنوھا إلى األحداث قد نزلوا‬

‫أضحت منازلھم قفراً معطّلة‬

“Wamelala juu ya vilele vya milima vikiwalinda, lakini wameshind"Wamelala juu ya vilele vya milima vikiwalinda, wa na vilele havikuwanufaisha chochote. Baada ya utukufu walitlakini wameshindwa na vilele havikuwanufaisha eremshwa kutoka katika ngome zao, na wakaishi katika mashimo chochote. Baada ya utukufu waliteremshwa kutoka makavu.”

katika ngome zao, na wakaishi katika mashimo makavu. Baada ya kuzikwa waliitwa na mwenye kunadi: Yako wapi mapambo na dhahabu. Ziko wapi nyuso ambazo zilikuwa na neema. Baada ya neema hizo zimefunikwa nguo.

71


Vipi Tutaishinda Hofu?

Kaburi likatamka kwa niaba yao pale walipoulizwa: Hizo ni nyuso juu yake kuna wadudu wakizishambulia. Kwa vile wao walikuwa wakila na kunywa katika maisha yao, baada ya wao kula, leo sasa wao wanaliwa. Kwa vile waliimarisha majengo kwa ajili ya kukaa, wameacha nyumba hizo pamoja na ndugu baada ya kuondoka. Kwa vile walihifadhi mali, sasa wamewaachia maadui na wao wameondoka. Nyumba zao zimekuwa ni tupu, na wao wanaishi katika nyumba mpya walizoingizwa.� Bila ya shaka jambo kubwa na zito baada ya mauti ni kusimamishwa mbele ya Mwenyezi Mungu kwa ajili ya kuhesabiwa.

72


Vipi Tutaishinda Hofu?

NJIA NZURI YA KUKABILIANA NA MAUTI

H

atari ya mauti inatofautiana na hatari nyingine ambazo mwanadamu anaziogopa, kwani hatuwezi kutoa msaada wowote kwa mtu dhidi ya mauti pale yanapomkabili, kama vile ambavyo hatuwezi kuitoa hofu ya mauti katika nafsi ya mwanadamu na kumshawishi asiyaogope, lakini tunachoweza ni kumpatia nasaha mbili, kwa ajili ya kujua namna ya kukabiliana na mauti ambayo ni lazima yamkute. mbili,ya kwa ajili ya kujua namna ya kukabiliana naya mauti ambayo ni Nasaha Kwanza: Kujitayarisha kwa ajili mauti: lazima yamkute.

Sisi Nasaha kama Waislamu tunaitakidi upole na rehma za Mwenyezi Munya Kwanza: Kujitayarisha kwa ajili ya mauti: gu, na tunaamini Siku ya Mwisho na pia tunaamini ya kwamba kila kama Waislamu tunaitakidi upolemambo na rehma za Mwenyezi Kwa mtu Sisi atahesabiwa, na vilevile tunaamini yasiyoonekana. Mungu, na tunaamini Siku ya Mwisho na pia tunaamini kwamba hivyo inawezekana kusubiri kuyapokea mauti kwa yamioyo mikunkila mtu atahesabiwa, na vilevile tunaamini mambo yasiyoonekana. jufuKwa yenye utulivu ikiwa tukusubiri tutashikamana namauti maamrisho ya Mwehivyo inawezekana kuyapokea kwa mioyo nyezi Mungu yenye na kufuata yake katika maisha haya.yaKwani mikunjufu utulivumafunzo ikiwa tu tutashikamana na maamrisho Mwenyezi Mungu na kufuata yake na katika maisha Mawalii wa Mwenyezi Mungumafunzo hawakerwi mauti sana,haya. bali waKwani Mawalii wa Mwenyezi Mungu hawakerwi na mauti sana, nayaona kama ni kadi ya mwaliko ya kuingia katika pepo ya Mwebali wanayaona kama ni kadi ya mwaliko ya kuingia katika pepo ya nyezi Mungu,Mungu, kama vile katika Mwenyezi kamaanavyosema vile anavyosema katikaKitabu Kitabu chake: chake:

πZ uŠÅÊ#u‘ Å7În/u‘ 4’n<Î) û©ÉëÅ_ö‘$#

∩⊄∠∪ èπ¨ΖÍ×yϑôÜßϑø9$# ߧø¨Ζ9$# $pκçJ−ƒr'¯≈tƒ

∩⊂⊃∪ ©ÉL¨Ζy_ ’Í?ä{÷Š$#uρ ∩⊄®∪ “ω≈t6Ïã ’Îû ’Í?ä{÷Š$$sù ∩⊄∇∪ Zπ¨ŠÅÊó£Δ

yenye kutulizana! Mola “Ewe nafsi''Ewe yenyenafsi kutulizana! Rudi kwaRudi Molakwa wako hali ya kuridhia wakokuridhiwa. hali ya kuridhia (na) katika mwenyewaja kuridhiwa. (na) mwenye Basi ingia wangu (wema). Na Basi ingia (wema). Na ingia ingiakatika katikawaja pepowangu yangu.’’ (89:27-30). katika pepo yangu.'' (89:27-30).

73 Pia maandiko ya Kidini yanatuhakikishia wepesi wa kutolewa roho za Waumini wenye kushikamana na maamrisho ya Mwenyezi Mungu, na kwa upande mwingine tunaona ni namna gani makafiri na madhalimu wanavyotolewa roho zao.


Vipi Tutaishinda Hofu?

Pia maandiko ya Kidini yanatuhakikishia wepesi wa kutolewa roho za Waumini wenye kushikamana na maamrisho ya Mwenyezi Mungu, na kwa upande mwingine tunaona ni namna gani makafiri na madhalimu wanavyotolewa roho zao. Mwenyezi Mungu anasema namna roho za Waumini zinavyotolewa:

$tΒ zΟn=¡¡9$# (#âθs)ø9r'sù ( öΝÍκŦàΡr& þ‘ÏϑÏ9$sß èπs3Íׯ≈n=yϑø9$# ãΝßγ9©ùuθtGs? t⎦⎪Ï%©!$# $tΒ zΟn=¡¡9$# (#âθs)ø9r'sù ( öΝÍκŦàΡr& þ‘ÏϑÏ9$sß èπs3Íׯ≈n=yϑø9$# ãΝßγ9©ùuθtGs? t⎦⎪Ï%©!$#

∩⊄∇∪ tβθè=yϑ÷ès? óΟçGΨä. $yϑÎ/ 7ΟŠÎ=tæ ©!$# β ¨ Î) #’n?t/ 4 ¥™þθß™ ⎯ÏΒ ã≅yϑ÷ètΡ $¨Ζà2 ∩⊄∇∪ tβθè=yϑ÷ès? óΟçGΨä. $yϑÎ/ 7ΟŠÎ=tæ ©!$# β ¨ Î) #’n?t/ 4 ¥™þθß™ ⎯ÏΒ ã≅yϑ÷ètΡ $¨Ζà2

“Ambao Malaika nafsi zao! Basi ''Ambaowaliwafisha Malaikanao wamejidhulumu waliwafisha nao ''Ambao Malaika waliwafisha nao wowote. wamejidhulumu nafsi zao! Basi watasalimu watasalimu amri, waseme: Hatukuwa tukifanya uovu wamejidhulumu nafsi zao! Basi watasalimu amri,Kwani! waseme: Hatukuwa tukifanya uovu (Wataambiwa): Hakika Mwenyezi Munguuovu anajua sana mliamri, waseme: Hatukuwa tukifanya wowote.yokuwa (Wataambiwa): Kwani! Hakika mkiyatenda.” (16:28). wowote. (Wataambiwa): Kwani! Hakika

wa

Mwenyezi Mungu anajua sana mliyokuwa Mwenyezi mkiyatenda.Mungu '' (16:28).anajua sana mliyokuwa mkiyatenda. '' (16:28). Ama makafiri na waovu mbalimbali wao wana namna yao wakati Ama makafiri waovu mbalimbali wao wana namna yao wakati kutolewa roho na zao, Mwenyezi Mungu anasema: Ama makafiriroho na waovu mbalimbali waoanasema: wana namna yao wakati wa kutolewa zao, Mwenyezi Mungu wa kutolewa roho zao, Mwenyezi Mungu anasema:

šχθç/ÎôØo„ πè s3Íׯ≈n=yϑø9$# (#ρãxŸ2 t⎦⎪Ï%©!$# ’®ûuθtGtƒ øŒÎ) “ # ts? öθs9uρ šχθç/ÎôØo„ πè s3Íׯ≈n=yϑø9$# (#ρãxŸ2 t⎦⎪Ï%©!$# ’®ûuθtGtƒ øŒÎ) “ # ts? öθs9uρ šÏ9≡sŒ ∩∈⊃∪ È,ƒÍy⇔ø9$# šU#x‹tã (#θè%ρèŒuρ öΝèδt≈t/÷Šr&uρ öΝßγyδθã_ãρ šÏ9≡sŒ ∩∈⊃∪ È,ƒÍy⇔ø9$# šU#x‹tã (#θè%ρèŒuρ öΝèδt≈t/÷Šr&uρ öΝßγyδθã_ãρ ∩∈⊇∪ ‰ Ï ŠÎ6yèù=Ïj9 5Ο≈¯=sàÎ/ }§øŠs9 ! © $# χr&uρ Ν ö à6ƒÏ‰÷ƒr& ôMtΒ£‰s% $yϑÎ/ ∩∈⊇∪ ‰ Ï ŠÎ6yèù=Ïj9 5Ο≈¯=sàÎ/ }§øŠs9 ! © $# χr&uρ Ν ö à6ƒÏ‰÷ƒr& ôMtΒ£‰s% $yϑÎ/ ''Na laiti ungeliona Malaika wanapowafisha

“Na laiti ungeliona Malaika wanapowafisha walezao waliokufuru waki''Na ungeliona Malaika wanapowafisha wale laiti waliokufuru wakiwapiga nyuso na wale waliokufuru wakiwapiga nyuso zao na wapiga nyuso zao na migongo yao, na kuwaambia: Ionjeni adhabu migongo yao, na kuwaambia: Ionjeni adhabu ya migongo yao,nina kuwaambia: adhabu ya ya Moto! Hayo kwa sababu ya yale yaliyokwisha tangulizwa na Moto!niHayo kwa sababu yaIonjeni yale yaliyokwisha Moto! Hayo ni kwa sababu ya yale yaliyokwisha tangulizwa na mikono yenu, na hakika mikono yenu, na hakika Mwenyezi Mungu si mwenye kuwadhulumu tangulizwa na mikono yenu, kuwadhulumu na hakika Mwenyezi Mungu si (8:50-51). mwenye waja.” Mwenyezi Mungu si mwenye kuwadhulumu waja. '' (8:50-51). waja. '' (8:50-51). 74


Vipi Tutaishinda Hofu?

óΟßγyδθã_ãρ šχθç/ÎôØtƒ èπs3Íׯ≈n=yϑø9$# ÞΟßγ÷F©ùuθs? #sŒÎ) y#ø‹s3sù ©!$# xÝy‚ó™r& !$tΒ (#θãèt7¨?$# ÞΟßγ¯Ρr'Î/ šÏ9≡sŒ

∩⊄∠∪ Ν ö èδt≈t/÷Šr&uρ

∩⊄∇∪ Ο ó ßγn=≈yϑôãr& xÝt7ômr'sù …çμtΡ≡uθôÊÍ‘ (#θèδÌŸ2uρ

''Basi itakuwaje Malaika watakapowafisha? “Basi itakuwaje Malaika watakapowafisha? Watawapiga nyuso zao Watawapiga nyuso zao sababu na migongo Hayo ni yale yalina migongo yao. Hayo ni kwa wao yao. waliyafuata kwa sababu wao waliyafuata yale yomchukiza Mwenyezi Mungu na wakachukia yanayomridhisha, yaliyomchukiza Mwenyezi Mungu na basi aliviharibu vitendo vyao.” (47:27- 28). wakachukia yanayomridhisha, basi aliviharibu vitendo vyao. '' (47:27- 28).

Na mtu mmoja alimuuliza Imam Hasan bin Ali bin Abi Talib (a.s.): ninialimuuliza sisi tunayachukia mauti? Aliwajibu kwa (a.s.): kusema: Na Ni mtukwa mmoja Imam Hasan bin Ali bin Abi Talib "Ni kwa nini sisi tunayachukia mauti? Aliwajibu kwa kusema:

θã_ãρ šχθç/ÎôØtƒ èπs3Íׯ≈n=yϑø9$# ÞΟßγ÷F©ùuθs? #sŒÎ) y#ø‹s3sù ‫ﻘﻠﺔ‬óΟ‫ّﻨ‬ßγ‫ﺍﻟ‬yδ‫ﺗﻜﺮﻫﻮﻥ‬ ‫ ﻓﺄ ﻧﺘﻢ‬,‫ﺇﻧّﻜﻢ ﺃﺧﺮﺑﺘﻢ ﺁﺧﺮﺗﻜﻢ ﻭﻋﻤﺮﰎ ﺩﻧﻴﺎﻛﻢ‬ ©!$# xÝy‚ó™r& !$tΒ (#θãèt7¨?$# ÞΟßγ¯Ρr'Î/" š Ï9≡sŒ ‫ﺇﱃ‬ ∩⊄∠∪‫ﺍﻟﻌﻤﺮﺍﻥ‬ Ν ÷Šr&uρ ö èδt≈t/‫ﻣﻦ‬ ".‫ﺍﳋﺮﺍﺏ‬

"Ni kwa sababu ∩⊄∇∪nyinyi ϑôãr& xÝt7ômAkhera óΟßγn=≈ymmeivunja r'sù …çμtΡ≡uθyenu ôÊÍ‘na(#θèδÌŸ2uρ kuiimarisha dunia yenu, basi nyinyi mnachukia kuhama kutoka katika majengo na kwenda kwenye 1itakuwaje Malaika watakapowafisha? ''Basi nyinyi magofu.'' “Ni kwa sababu mmeivunja Akhera yenu na kuiimarisha duWatawapiga nyuso zaokuhama na migongo yao.katika Hayo ni nia yenu, basi nyinyi mnachukia kutoka majengo na sababu wao waliyafuata yale 15 Imam Alikwa (a.s.) aliulizwa: Ni namna gani ya kujitayarisha na mauti? kwenda kwenye magofu.’’ yaliyomchukiza Mwenyezi Mungu na Imam (a.s.) alijibu kwa kusema: wakachukia yanayomridhisha, basi aliviharibu Imam Ali (a.s.) aliulizwa: Ni namna gani ya kujitayarisha na vitendo vyao. '' (47:27- 28).

mauti? 1 Imam alijibu kwa kusema: Na mtu(a.s.) mmoja alimuuliza Imam Hasan bin Ali bin Abi (a.s.): Shajaratu Tubaa Juz.1Talib Uk.137 "Ni kwa nini sisi tunayachukia mauti? Aliwajibu kwa kusema:

15

‫ ﻓﺄ ﻧﺘﻢ ﺗﻜﺮﻫﻮﻥ ﺍﻟّﻨﻘﻠﺔ‬,‫ﺇﻧّﻜﻢ ﺃﺧﺮﺑﺘﻢ ﺁﺧﺮﺗﻜﻢ ﻭﻋﻤﺮﰎ ﺩﻧﻴﺎﻛﻢ‬

Shajaratu Tubaa Juz.1 Uk.137

75

" ".‫ﻣﻦ ﺍﻟﻌﻤﺮﺍﻥ ﺇﱃ ﺍﳋﺮﺍﺏ‬

"Ni kwa sababu nyinyi mmeivunja Akhera yenu na kuiimarisha dunia yenu, basi nyinyi mnachukia


Vipi Tutaishinda Hofu?

‫ واإلشتمال على‬,‫" أداء الفرائض واجتناب المحارم‬ ‫ ث ّم ال يبالي أوقع على الموت أو الموت أوقع‬,‫المكارم‬ ‫عليه! وﷲ ال يبالي ابن أبي طالب أوقع على الموت أو‬ !!‫الموت أوقع عليه‬ ''Ni kutekeleza wajibu na kujiepusha na makatazo “Ni kutekeleza wajibu na kujiepusha na makatazo na kujipamba na kujipamba kwa tabia nzuri, kisha asijali ya kwa tabiakwamba nzuri, kisha asijali mauti ya kwamba ameyafikia mauti au mauti ameyafikia au mauti yamemfikia! yamemfikia! Naapa kwa Mwenyezi Mungu ya kwamba Naapa kwa Mwenyezi Mungu ya kwamba mtoto mtoto wa 16 AbuwaTalib mauti au mauti Abuhajali Talib kuyafikia hajali kuyafikia mauti au kumfikia.’’ mauti kumfikia.''11

Imam Sadiq (a.s.) aliambiwa: Tueleze mauti, Alisema: Imam Sadiq (a.s.) aliambiwa: Tueleze mauti, Alisema:

‫" للمؤمن كأطيب ريح يش ّمه فينعس لطيبه وينقطع التّعب‬ ".‫ وللكافراألفاعي ولدغ العقارب أو أش ّد‬.‫واأللم كلّه عنه‬ "Kwa Muumini kama nzuri harufuanayoinusa nzuri anayoinusa “Kwa Muumini ni kamaniharufu na kusinzia kutona kusinzia kutokana na harufu yake,kutokana na kana na harufu yake, na kuondokewa na machofu na usinkuondokewa na machofu kutokana na usingizi huo. gizi huo. Na kwa kafiri ni kama nyoka na maumivu ya ng`e au zaidi.” Na kwa kafiri ni kama nyoka na maumivu ya ng`e au zaidi."

Na Mtume (s.a.w.w.) amesema: Na Mtume (s.a.w.w.) amesema:

‫" لو أنّ مؤمنا ً أقسم على ربّه ع ّز وج ّل أن ال يميته‬ Biharul Anwar Juz. 2Uk.178 ‫ ولكن إذا حضر أجله بعث ﷲ إليه‬,ً‫ما أماته أبدا‬ :‫ وريحا ً يقال له‬,‫ ريحا ً يقال له المنسية‬:‫ريحين‬ 11

16

‫ وأ ّما‬,‫ فأ ّما المنسية فإنھا تنسيه أھله وماله‬,‫المسخية‬

Biharul Anwar Juz. 2Uk.178

76 ‫نفسه عن ال ّدنيا حتى يختار ما‬ ‫المسخية فإنھا تسخي‬

".‫عند ﷲ تبارك وتعالى‬


‫" لو أنّ مؤمنا ً أقسم على ربّه ع ّز وج ّل أن ال يميته‬ ‫بعث ﷲ إليه‬Vipi ‫أجله‬ ‫إذا حضر‬Hofu? ‫ ولكن‬,ً‫ما أماته أبدا‬ Tutaishinda :‫ وريحا ً يقال له‬,‫ ريحا ً يقال له المنسية‬:‫ريحين‬ ‫ وأ ّما‬,‫ فأ ّما المنسية فإنھا تنسيه أھله وماله‬,‫المسخية‬ ‫المسخية فإنھا تسخي نفسه عن ال ّدنيا حتى يختار ما‬ ".‫عند ﷲ تبارك وتعالى‬ kamaataapa Muumini kwa Mola Wake “Lau kama"Lau Muumini kwaataapa Mola Wake Mtukufu ili asimtoe Mtukufu ili asimtoe roho yake, basi hatomtoa roho roho yake, basi hatomtoa roho yake milele, lakini itakapofika ajali yake milele, lakini itakapofika ajali yake Mwenyezi yake Mwenyezi Mungu Mtukufu humpelekea harufu mbili: harufu Mungu Mtukufu humpelekea harufu mbili: harufu inayoitwa ‘Almansiyyat’ na nyinginena inaitwa ‘Almaskhiyyat’, Ama inayoitwa 'Almansiyyat' nyingine inaitwa Almansiyyat humsahaulisha watu wake na mali yake na Almaskhiyyat 'Almaskhiyyat', Ama Almansiyyat humsahaulisha huikinaisha watu nafsi yake dunianampaka hufika kuchagua wake kutokana na mali nayake Almaskhiyyat yalehuikinaisha yaliyoko kwa Mungu Mtukufu.’’ nafsiMwenyezi yake kutokana na dunia mpaka17 hufika kuchagua yale yaliyoko kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu.''1

Nasaha ya Pili: Kuyakabili mauti: Nasaha ya Pili: Kuyakabili mauti: Kwa vile ni jambo lisiloepukika kimaumbile Kwamauti vile mauti ni jambo lisiloepukikana nani ni jambo jambo lalakimaumbile kwa kila basibasi ni kwa nini mwanadamu kuyakabili kwakiumbe, kila kiumbe, ni kwa nini mwanadamu anaacha anaacha kuyakabili mauti ili ayashitukizie wakati wowotena nakuyafanya kuyafanya kuwa mauti ili ayashitukizie wakati wowote kuwaninidhaifu dhaifu na yenye kusalimu amri kutokana na hujuma zake dhidi ya mauti? na yenye kusalimu amri kutokana na hujuma zake dhidi ya mauti? Kuelekeza hujuma dhidi ya mauti ni kubeba malengo matukufu na Kuelekeza hujuma dhidi ya mauti ni kubeba malengo matukufu na ya hali ya juu na kunyanyua bendera takatifu, na kutekeleza maju1 Kafi Juz. kumu makubwa, kwa kujiingiza katika Usulul kuinusuru haki3 Uk. na 127 kujitoa muhanga katika njia ya Mwenyezi Mungu. Vyovyote vile iwavyo wewe utakufa tu, basi ni kwa nini unakubali ufe bure bure na katika sehemu dhaifu, na hali inawezekana ukayakabili mauti yako kwenye sehemu takatifu, na hapo mauti yako yatakuwa na thamani ya hali ya juu sana, kwa kufanya hivyo hutokufa, bali utakuwa hai milele, kama anavyosema Mwenyezi Mungu: 17

Usulul Kafi Juz. 3 Uk. 127 77


kujitoa muhanga katika njia ya Mwenyezi Mungu. Vyovyote vile iwavyo wewe utakufa tu, basi ni kwa nini unakubali Vyovyote vile iwavyo wewesehemu utakufadhaifu, tu, basi na ni kwa unakubali ufe bure bure na katika hali nini inawezekana ufe bure bure katika sehemu dhaifu, na hali ukayakabili mautinayako kwenye sehemu takatifu, na inawezekana hapo mauti ukayakabili mauti yako kwenye sehemu takatifu, na hapo hivyo mauti yako yatakuwa na thamani ya hali ya juu sana, kwa kufanya Vipi Tutaishinda Hofu? yako yatakuwa na thamani ya hali ya juu sana, kwa kufanya hivyo hutokufa, bali utakuwa hai milele, kama anavyosema Mwenyezi hutokufa, bali utakuwa hai milele, kama anavyosema Mwenyezi Mungu: Mungu:

Ö™!$u‹ômr& ≅ ö t/ 4 7N≡uθøΒr& «!$# ≅ È ‹Î6y™ ’Îû ≅ ã tFø)ム⎯yϑÏ9 (#θä9θà)s? Ÿωuρ Ö™!$u‹ômr& ≅ ö t/ 4 7N≡uθøΒr& «!$# ≅ È ‹Î6y™ ’Îû ≅ ã tFø)ム⎯yϑÏ9 (#θä9θà)s? Ÿωuρ χ š ρããèô±n@ ω  ⎯Å3≈s9uρ šχρããèô±n@ ω  ⎯Å3≈s9uρ

“Wala msiseme kuwa wale waliouwawa katika njia ya Mwenyezi ''Wala msiseme kuwa wale waliouwawa katika ''Wala kuwa wale waliouwawa Mungunjia ni wafu; bali wao wako hai,ni lakini hamtambui.’’ ya msiseme Mwenyezi Mungu wafu;nyinyi balikatika wao njia ya Mungu wako hai,Mwenyezi lakini nyinyi (2:bali 154).wao (2:hamtambui.'' 154).ni wafu; wako hai, lakini nyinyi hamtambui.'' (2: 154).

y‰ΨÏã ™í !$uŠômr& ≅ ö t/ 4 $O?≡uθøΒr& ! « $# È≅‹Î6y™ ’Îû (#θè=ÏFè% t⎦⎪Ï%©!$# ¨⎦t⎤|¡øtrB Ÿωuρ ‰ y ΨÏã ™í !$uŠômr& ≅ ö t/ 4 $O?≡uθøΒr& ! « $# È≅‹Î6y™ ’Îû (#θè=ÏFè% t⎦⎪Ï%©!$# ¨⎦t⎤|¡øtrB Ÿωuρ

∩⊇∉®∪ tβθè%y—öムóΟÎγÎn/u‘ ∩⊇∉®∪ β t θè%y—öムóΟÎγÎn/u‘

''Wala kabisa usiwadhanie waliouliwa katika ''Wala kabisa usiwadhanie waliouliwa katika yausiwadhanie Mwenyezi Mungu kuwa ni wafu. Bali “Wala Njia kabisa waliouliwa katika Njia ya Mwenyezi Njia ya Mwenyezi Mungu kuwa ni wafu. Bali hao wako hai, wanaruzukiwa kwa Mola wao Mungu kuwa ni wafu. Bali hao wako hai, wanaruzukiwa kwa Mola hao wako hai, wanaruzukiwa kwa Mola wao Mlezi. '' (3: 169). wao Mlezi.” (3: 169). Mlezi. '' (3: 169). Miongoni mwa maneno ya dhahabu ya Imam Ali (a.s.) anahimiza Miongonimwa mwamaneno manenoyayadhahabu dhahabu Imam (a.s.) anahimiza Miongoni yaya Imam AliAli (a.s.) anahimiza juu ya kazi ya kuyakabili mauti katika mambo matakatifu, anasema: ya kazi kuyakabilimauti mauti katika katika mambo anasema: juu juu ya kazi yaya kuyakabili mambomatakatifu, matakatifu, anasema:

‫" إنّ الموت طالب حثيث ال يفوته المقيم وال يعجزه الھارب‬ ‫ أللف‬,‫إنّ أكرم الموت القتل! والّذي نفس ابن أبي طالب بيده‬ ‫سيف أھون عل ّي من ميتة على فراش في غير‬ ّ ‫ضربة بال‬ ".‫طاعة ﷲ‬ “Hakika mauti kwa pupa, mkaaji, na wala ''Hakikayanatafuta mauti yanatafuta kwa hayamkosi pupa, hayamkosi mkaaji, na wala kukimbia, hayashindwina na ubora mwenye hayashindwi na mwenye wakukimbia, mauti ni kuuwawa! ubora wa mauti ni kuuwawa! Naapa Yule Naapa kwanaYule Ambaye nafsi ya mtoto wa Abukwa Talib iko mikononi Ambaye nafsi ya mtoto wa Abu Talib iko mikononi mwake, mapigo elfu moja ya mapanga ni mepesi kwangu mimi, kuliko kufa katika kitanda hali ya 78 kumuasi Mwenyezi Mungu.''1

Anasema Ustadh Mudarris: ''Kuna aina mbili za mauti: Mauti yanayokujia na mauti unayoyaendea. Iwapo mauti yatakujia, basi hayo ni mauti ya uoga, udhaifu na kusalimu amri. Ama mauti


Vipi Tutaishinda Hofu?

mwake, mapigo elfu moja ya mapanga ni mepesi kwangu mimi, kuliko kufa katika kitanda hali ya kumuasi Mwenyezi Mungu.’’18

Anasema Ustadh Mudarris: “Kuna aina mbili za mauti: Mauti yanayokujia na mauti unayoyaendea. Iwapo mauti yatakujia, basi hayo ni mauti ya uoga, udhaifu na kusalimu amri. Ama mauti unayoyaendea na kuyatafuta na kuyakumbatia, hayo ni mauti ya kishujaa. Yanayopatikana katika mauti ya kiuwoga katika nafsi ya mtu au jamii ni udhaifu, uvivu na hofu, ama katika mauti ya kishujaa kunapatikana ukakamavu na mapambano dhidi ya madhalimu. Kutokana na hali hii, Mawalii wa Mwenyezi Mungu walikuwa wakishindana katika kupata shahada (Kufa shahidi), kiasi ambacho imekuwa kufa katika njia ya Mwenyezi Mungu ni matamanio na matarajio yao huku wakifanya kila liwezekanalo kulifikia lengo hilo, kwani utawasikia wakimuomba Mola wao kwa kusema:

".‫وقتالً في سبيلك فوفق لنا‬..." ‘‘Na tuwezeshe kufa katika njia Yako.’’ ''Na tuwezeshe kufa katika njia Yako.'' Hongera kwa mashahidi. Tunamuomba Mwenyezi Mungu Hongera mashahidi. Tunamuomba Mungu aturuzukukwa shahada katika njia Yake, hakikaMwenyezi Yeye ni mbora wa aturuzuku shahada katika njia Yake, hakika Yeye ni mbora wa kuwezesha. kuwezesha.

SEHEMU YA NNE VIPI TUTAISHINDA HOFU 18 Nahjul-Balagha Uk.2 lenye kutisha, hukita katika nafsi ya Hofu ni tatizoJuz.2zito mwanadamu, na kuzuia harakati za maendeleo ya mwanadamu, na pia huzuia vipawa na uwezo wake.79 Mtu ambaye huishi katika hali ya hofu, siku zote maisha yake hugeuka kuwa katika hali ya wasiwasi, lau kama ataachana nayo, basi atakuwa ameshajikomboa.


Vipi Tutaishinda Hofu?

SEHEMU YA NNE VIPI TUTAISHINDA HOFU

H

ofu ni tatizo zito lenye kutisha, hukita katika nafsi ya mwanadamu, na kuzuia harakati za maendeleo ya mwanadamu, na pia huzuia vipawa na uwezo wake. Mtu ambaye huishi katika hali ya hofu, siku zote maisha yake hugeuka kuwa katika hali ya wasiwasi, lau kama ataachana nayo, basi atakuwa ameshajikomboa. Licha ya kwamba kila anayesumbuliwa na hofu hutamani kujikomboa na kuachana nayo, lakini baadhi ya watu hujikatisha tamaa katika kufanya hivyo, na huku wakidhania ya kwamba hofu ni miongoni mwa sifa za nafsi na haiwezekani kuondoka, kwa hivyo hakuna sababu ya kumzuia asiogope, na wala hamiliki ushujaa na mapambano. Hii ni fikra potofu na iliyo mbali na ukweli. Ni sahihi ya kwamba hofu ni jambo lililoota mizizi katika nafsi ya mwanadamu na haiwezekani kuing’oa, na ni jambo la kimaumbile lililowekwa na Mwenyezi Mungu katika kila nafsi, lakini pia ni sahihi ya kwamba mwanadamu amepewa uwezo wa kuidhibiti na kuielekeza pale panapostahiki. Hofu ni sifa ya kinafsi inayokubali mabadiliko, maelekezo na kuchunga mipaka. Jambo dogo kabisa analoweza kulifanya mwanadamu ni kuweza kuisimamisha hofu, kama alivyo na uwezo wa kuiachia imtawale katika mambo yake yote. Mwanadamu mwenyewe ndiye anayemiliki haki ya kuielekeza hofu katika nafsi yake na maisha yake, anajitisha na kuogopa pale hofu na woga unapotaka, na hupinga na kupambana kishujaa, pale anapoamua kufanya hivyo. 80


Vipi Tutaishinda Hofu?

Mazingira anayoishi mwanadamu nayo yana nafasi kubwa ya kumuwezesha kuchagua njia moja kati ya njia hizi mbili. Kwa hivyo sisi si wenye kutenzwa nguvu katika kutawaliwa na hofu, tunaweza kupambana nayo na kuimaliza kabisa mara tu baada ya kuchomoza kwake. Lakini ni mambo gani yanayosaidia na yenye tija kwa ajili ya kupambana na hofu na kuitokomeza kabisa? Inawezekana tukazungumzia kuhusiana na mambo ambayo yamesisitizwa na Mafunzo ya Kidini, Elimu ya Saikolojia na Majaribio ya Kisayansi namna yalivyo na uwezo wa kumsaidia mwanadamu kuepukana na hofu na kuvishinda vizuizi vyake.

1. Maamuzi na Uthabiti: Tatizo la baadhi ya watu ni kwenda sambamba na maradhi ya Kisaikolojia, hufanya hivyo kwa sababu ya kukata tamaa ya kupatikana matibabu, au kwa kutengeneza visingizio ambavyo vinawakinaisha na kuwaridhisha kwa yale yanayowasumbua. Kwa mfano: Ikiwa anasumbuliwa na hofu ya kupita kiasi ya kumuogopa Mtawala, badala ya kufikiri ni njia gani za kuzichukua ili kuepukana na ugonjwa huu, basi huanza kuunda visingizio katika nafsi yake vyenye kuharibu maana khalisi ya Taqiya, yote hayo ni kwa ajili ya kuufanya woga wake kuwa ni jambo sahihi, huku akidai ya kwamba kufanya hivyo ni kuitikia na kutekeleza tamko la Mwenyezi Mungu Mtukufu pale aliposema:

81


Vipi Tutaishinda Hofu?

….. ¡ Ïπs3è=öκ−J9$# ’n<Î) ö/ä3ƒÏ‰÷ƒr'Î/ (#θà)ù=è? Ÿωuρ ….. “Na wala msijitie kwa mikono yenu katika maangamizo.’’ (2:195). "Na wala msijitie kwa mikono yenu katika maangamizo.'' (2:195). Au akawa anasumbuliwa na hofu ya kufeli na akawa anasitasita

kufanya jambo lolote litakalomletea maendeleo, kisha akaanza Au akawa anasumbuliwa na hofu ya kufeli na akawa anasitasita kujisingizia ya kwamba katika matayarisho kwamba jambo kufanya jambo lolote yuko litakalomletea maendeleo, nakisha akaanza hilokujisingizia atalifanyayasiku za mbele na sio sasa hivi.naAu akajitia woga kwamba yuko katika matayarisho kwamba jambo hilo atalifanya siku za mbele na sio sasa hivi. Au akajitia woga wakati wa kubeba majukumu fulani, na kutoa visingizio vya woga wakati wahapendi kubeba majukumu fulani, na kutoa visingizio vya woga wake kuwa ukubwa wala kujionesha. wake kuwa hapendi ukubwa wala kujionesha. Kukata tamaa juu ya dawa ya hofu na kuamini ya kwamba hofu ni sehemu katika nafsiyayahofu mwanadamu, kwa hivyohofu ni jambo Kukata tamaa juu ya dawa na kuamini ya kwamba ni sehemu katikakulitoa, nafsi ya mwanadamu, kwakwa hivyo ni visingizio jambo lisilowezekana au kuipalilia hofu kutoa kuipalilia hofu kwa kutoa visingizio vyamtu vyalisilowezekana uongo, hayakulitoa, yote au yamekuwa ni vizuizi vinavyomzuia uongo, haya yote yamekuwa ni vizuizi vinavyomzuia mtu kuepukana na hofu na kuizuia isimtawale katika nafsi yake, hofu kuepukana na hofu na kuizuia isimtawale katika nafsi yake, hofu hii hii inayomsumbua inayomsumbua ugonjwa na balaa kubwa.Wewe una uwezo ni ni ugonjwa na balaa kubwa.Wewe una uwezo wa wakuepukana kuepukanananahofu. hofu.Kila Kilavisingizio visingizioambavyo ambavyo vinakuridhisha vinakuridhisha ili ili uyakubali maradhi haya, hivyo ni fikra na visingizio visivyo sahihi. uyakubali maradhi haya, hivyo ni fikra na visingizio visivyo sahihi. Jambo la msingi ni kuamua na kuidhibiti kupambana Jambo la msingi ni kuamua na kuidhibiti hofuhofu kwakwa kupambana nayo, nayo, na hapo kwa uwezo wa Mwenyezi Mungu ushindi utakuwa na pamoja hapo kwa uwezo wa Mwenyezi Mungu ushindi utakuwa pamoja nawe. nawe. 2. Kujipa Moyo:

2. Wataalamu Kujipawa Moyo: Elimu ya

Saikolojia wanazungumzia namna gani kujipa moyo kunavyotibu magonjwa mengi ya Kisaikolojia, bali inaaminiwawaya Elimu kwambayapiaSaikolojia kunasaidiawanazungumzia katika kuponyeshanamna maradhigani Wataalamu ya kawaida. Maana ya kujipa moyo ni mwanadamu kuzungumza kujipa kunavyotibu mengikusikika ya Kisaikolojia, ndanimoyo ya nafsi yake au hatamagonjwa kwa sauti yenye ya kwambabali inaaminiwa pia kunasaidia katika kuachana kuponyesha maradhi ana uwezoya wakwamba kupata nafuu na mwisho kuweza kabisa na

ya kawaida. Maana ya kujipa moyo ni mwanadamu kuzungumza ndani ya nafsi yake au hata kwa sauti yenye kusikika ya kwamba 82


Vipi Tutaishinda Hofu?

ana uwezo wa kupata nafuu na mwisho kuweza kuachana kabisa na ugonjwa huo. Basi ikiwa anasumbuliwa na ugojwa wa hofu, na anajaribu kukariri mara kwa mara ndani ya nafsi yake ya kwamba ana uwezo wa kuvichupa vikwazo vyote vya hofu, na yeye ni shujaa wa kweli. Kwa kurudia rudia maneno haya kunamfanya mwanadamu awe thabiti katika kupambana na hofu, kuwa na hisia za aina hiyo kutamfanya afanye mambo yake kama vile hakuwahi kukumbwa na tatizo la hofu katika uhai wake. Na pia mwanadamu ikiwa atakuwa na imani ya kwamba yeye ataibuka mshindi dhidi ya matatizo mbalimbali, ikiwa tu ataamua kuyakabili kwa lengo la kuyatatua, akifanya hivyo kutampelekea mafanikio ya kweli na ushindi mnono wa kuishinda hofu. Kwa mfano, ikiwa ninaogopa kupanda mlima, na nikaanza kujipa moyo ya kwamba mimi naweza nikaupanda mlima, kisha nikajaribu kuupanda na kufanikiwa kuupanda kwa salama salimini, hapo itakuwa ndio mwisho wa kitu kinachoitwa hofu, ama ikiwa nitabakia bila ya kuchukua uamuzi wa kuupanda, tatizo la woga na hofu litaendelea kuwepo siku zote. Hivi ndivyo namna ya kujipa moyo inavyoathiri katika nafsi ya mwanadamu na kutoa changamoto kwa matatizo mbalimbali yanayomkabili na kuwa ni tiba tosha ya ugonjwa wa nafsi. Wataalamu wa Elimu ya Saikolojia wanashauri kujipa moyo wakati wa kutaka kulala na baada ya kuamka, mara tu baada ya kutoa hewa chafu katika mapafu na kuvuta hewa mpya na ilio safi, na mwanadamu akariri mara kwa mara kujipa moyo ndani ya nafsi yake au hata kwa ulimi wake ya kwamba anaweza kupambana na kila tatizo lililoko mbele yake, kwa kujiona yeye kuwa ni shujaa asiyeshindwa na lolote. Na huenda nasaha za Dini ya Kiislamu za kurudia rudia kusoma baadhi ya dua, dhikri na uradi zina lengo la kuleta athari hii katika nafsi ya mwanadamu, kwani nayo ni aina ya kujipa moyo, kwa 83


Vipi Tutaishinda Hofu?

mfano katika Swala ya usiku ni Sunna kukariri mara nyinyi ibara hii: “Hadhaa maqamul-aidhu bika mina nnari,’’ na pia kurudia mara sabini ibara hii: “ Astaghafiru Llaha Rabbiy wa atuubu ilayhi.’’ Kwa hakika kurudia rudia utajo huu ni katika aina ya kujipa moyo, na natija yake ni kumfanya mwanadamu kuwa na msimamo wa kuubadilisha utajo huo na kuufanya kuwa ni mwenendo na tabia yake.

3. Kuwasoma Mashujaa: Tabia iliyo mbaya inayofanywa na baadhi ya watu wenye upungufu na kasoro katika matendo yao ni kutafuta orodha ya watu walio kama wao na kuwaweka mbele ya macho yao, ili kuzizoesha nafsi zao katika matendo hayo na kuweza kujitetea mbele ya watu, kwamba wao sio wa mwanzo kufanya hivyo. Kwa mfano, mwanafunzi anayefeli katika mtihani hutafuta wanafunzi wengi waliofeli kama yeye na kuweza kuyahifadhi majina yao katika ubongo wake, na kila akili yake inapomuuliza kwa nini umefeli? Hujijibu mwenyewe ya kwamba sio peke yake aliyefeli, kwani fulani na fulani pia wamefeli. Na pia wazazi wake wanapomlaumu kwa kutojitahidi katika masomo yake na kusababisha kufeli, pia hujibu ya kwamba hata fulani naye amefeli. Hali ni kama hiyo kwa mtu aliyeshikwa kutokana na tuhuma fulani dhidi ya Serikali, baada ya kutoa siri zote na kuwataja wanaharakati wenzake katika mapambano, hujaribu kufanya kila juhudi kuweza kuwajua watu madhaifu kama yeye walioshindwa kuwa wakakamavu mbele ya madhalimu. Mwenendo huu ni mbaya mno unamdhuru mwanadamu sana na kumzuia kuendelea mbele na kumzuia kudhibiti udhaifu wake. Linalotakiwa ni kutafuta watu wenye nguvu na mashujaa na kuwaweka mbele ya macho, na kuwafanya mfano kwa yale mazuri waliyoyafanya katika maisha 84


Vipi Tutaishinda Hofu?

yao. Kwa hivyo tunawanasihi wale wote waliopatwa na maradhi ya hofu, wazinduke kwa kuzidisha kusoma historia za watu mashujaa na misimamo walioichukua katika kukwepa vikwazo na vizuizi vya hofu. Qur’ān Tukufu imejishughilisha sana na jambo hili kwa kututajia misimamao ya kishujaa waliyokuwa nayo Mitume na Mawalii, ili iwe mfano mwema kwa waja wengine wa Mwenyezi Mungu. Hakika maisha ya Mitume, Maimamu na Mawalii wa Mwenyezi Mungu yamejaa misimamo ya kishujaa, kwa kuwasoma pamoja na kusoma misimamo yao kunapandikiza katika nafsi ya mwanadamu mapenzi ya ushujaa na kumfanya awe tayari na yeye kuonesha msimamo kivitendo kama wao. Hali ni hivyo hivyo kwa mashujaa na wanaharakati mbalimbali, ni mfano ulio hai katika nafsi ya mwanadamu, hukumbuka kila anapokabiliwa na hatari, ushupavu wake huzidi na huchukua ushujaa na ukakamavu kutoka kwao. Mmoja ya wanaharakati wa Kiislamu aliyeonjeshwa kila aina ya adhabu katika magereza ya madhalimu anasema: “Kila walipokuwa wanazidi kunipiga bakora, na baadhi ya wakati kuniwekea waya wa umeme katika mwili wangu, na mauti kuweza kunikaribia kutokana na yaliyokuwa yakinisibu, niliihudhurisha sura ya Bilal wakati alipokuwa amelazwa katika mchanga wa moto wa Makka huku akicharazwa fimbo, naye alikuwa akisema: “Mungu ni Mmoja, Mungu ni Mmoja…” Na pia nilikumbuka balaa lililowakuta watu wa Yasir kutoka kwa Makureish, mpaka Yasir na mke wake – Sumayyah - waliuwawa mashahidi kutokana na kuadhibiwa mbele ya mtoto wao Ammar, katika hali ambayo Mtume (s.a.w.w.) alikuwa hawezi kuwasaidia kwa msaada wowote ule, isipokuwa aliweza kusema maneno ya kweli: “Subirini enyi wana wa Yasir, hakika makazi yenu ni Peponi.” Namna hii ndivyo nilivyoweza kuileta karibu kila misimamo ya mashujaa katika akili yangu. Kwa kufanya 85


Vipi Tutaishinda Hofu?

hivi niliweza kubatilisha lengo la bakora zao na badala yake nguvu ya mapambano na ukakamavu ilizidi kwa kiwango kikubwa katika nafsi yangu. yake nguvu ya mapambano na ukakamavu ilizidi kwa kiwango kikubwa katika nafsi yangu.

4. Kuidharau Dunia:

4. Kuidharau Dunia: Imam Ali (a.s.) amesema: Imam Ali (a.s.) amesema:

".‫" من زھد في ال ّدنيا ھانت عليه مصيباتھا‬ ''Asiyekuwa “Asiyekuwana napupa pupaya yakuipenda kuipendadunia, dunia,hupungukiwa hupungukiwana namisiba misibaya ya dunia.’’ dunia.''

Hakika mwanadamu anaposhikamana dunia kupitakiasi, kiasi,kwa kwa Hakika mwanadamu anaposhikamana na na dunia kupita kujikusanyiastarehe starehenanamaslahi maslahiyake, yake,humfanya humfanyakuwa kuwa na na hofu hofu ya ya kujikusanyia kupindukia pale tu anapohisi kuwepo hatari inayotishia maslahi kupindukia pale tu anapohisi kuwepo hatari inayotishia maslahi yake yake ya kidunia. kuhusiana na Muumini ambaye huitazama ya kidunia. Ama Ama kuhusiana na Muumini ambaye huitazama dunia dunia kwa mtazamo wake wa kweli na kuwa haitobaki milele, na kwa mtazamo wake wa kweli na kuwa haitobaki milele, na wakati wakati huoanapoitazama huo anapoitazama anaona kuwa huko ndiko huo huo Akhera Akhera anaona kuwa huko ndiko kuliko na kuliko na maisha yasiyo na mwisho, basi pupa ya kuipenda dunia maisha yasiyo na mwisho, basi pupa ya kuipenda dunia inakuwa inakuwa ndogo mno na ya kiwango maalumu, na kwa hivyo ndogo mno na ya kiwango maalumu, na kwa hivyo hasumbuliwi na hasumbuliwi na ugonjwa wa hofu iwapo amekosa ladha na starehe zaugonjwa dunia. wa hofu iwapo amekosa ladha na starehe za dunia. Ukweli wa haya ni kama vile inapokuwa katika mkono wa mtoto mmojawa ameshika (pipi), ikiwa mtu mkono atamnyang’anya, Ukweli haya ni peremende kama vile inapokuwa katika wa mtoto mtoto huyo atapatwa na mshituko na kujisikia vibaya katika nafsi mmoja ameshika peremende (pipi), ikiwa mtu atamnyang'anya, yake, huyo na ataanza kuangua kilio kikubwa, lakini ikiwa pipi nafsi hiyo mtoto atapatwa na mshituko na kujisikia vibaya katika yake, na ataanza kuangua kiliohatohisi kikubwa, lakinihatoitilia ikiwa pipi hiyo amenyang’anywa mtu mzima, na wala umuhimu amenyang'anywa mtu mzima, hatohisi na wala hatoitilia umuhimu wowote. Tofauti iko wapi? – Bila shaka ni kule mtoto kuiona pipi wowote. Tofauti iko wapi? – Bila shaka kule mtoto ni ni kitu cha thamani na kuipupia, wakatiniambapo mtukuiona mzimapipi haoni kitu chainathamani kuipupia, wakatiaudhike ambapo mtu mzimaMaslahi haoni kuwa thamanina ambayo itamfanya kwa kuikosa. kuwa ina thamani ambayo itamfanya audhike kwa kuikosa. Maslahi ya dunia namna yoyote yatakavyokuwa, Muumini hajishughulishi nayo sana, kiasi cha kumfanya 86audhike, au akose utulivu, au aachane na heshima yake na itikadi yake, lakini mtu mwenye


Vipi Tutaishinda Hofu?

ya dunia namna yoyote yatakavyokuwa, Muumini hajishughulishi nayo sana, kiasi cha kumfanya audhike, au akose utulivu, au aachane na heshima na itikadi lakini mtu kuipupia duniayake kupita kiasi,yake, hushikwa na mwenye hofu yakuipupia hali yadunia juu pale kupita kiasi, hushikwa na hofu ya hali ya juu pale anapoiona hatari anapoiona hatari inayoelekea katika maslahi ya kidunia, na huenda inayoelekea katika maslahi kidunia,wake na huenda na na akaachana na itikadi yake nayamuruwa katikaakaachana kukabiliana itikadi yake na muruwa wake katika kukabiliana na hatari. Imam hatari. Imam Sadiq (a.s.) anasema: Sadiq (a.s.) anasema:

".‫أحب الحياة ذ ّل‬ ّ ‫" من‬ “Mwenyekuyapenda kuyapenda maisha maisha ya hudhalilika.” ''Mwenye yadunia dunia hudhalilika."1 19

Na tofauti kati ya mitazamo hii miwili, Mwenyezi Mungu

Na tofauti kati ya mitazamo hii miwili, Mwenyezi Mungu anasema: anasema: ''Kwa hakika mwanadamu ameumbwa ya kuwa kuwana na pupa. “Kwa hakika mwanadamu ameumbwa hali hali ya pupa. Inapomgusa shari fazaa.Na Nainapomgusa inapomgusa kheri huwa Inapomgusa sharihuwa huwamwenye mwenye fazaa. kheri huwa anaizuilia. Ila wanaosali. Ambao wanadumisha Sala zao. '' anaizuilia. Ila wanaosali. Ambao wanadumisha Sala zao.” 5. Hofu ya kweli:

5. Hofu ya kweli:

Baadhi yayawatu nafsi na matatizo Baadhi watu huzishughulisha huzishughulisha nafsi zao zao na matatizo madogo madogo mamadogo na hatari za hapa na pale huku wakighafilika na hatari dogo na hatari za hapa na pale huku wakighafilika na hatari iliyoiliyo kubwa mno ambayo yabaadae baadae mwanadamu. kubwa mno ambayoinatishia inatishia maisha maisha ya ya ya mwanadamu. Hatari ya kweli ambayo inapasa kila mwanadam kuihofia hatari Hatari ya kweli ambayo inapasa kila mwanadam kuihofia sio sio hatari ya hapa duniani, bali Akheraambako ambako huko kuna hisabu, ya hapa duniani, balininihatari hatari ya ya Akhera huko kuna hisabu, adhabu, pepo nana moto. adhabu, pepo moto. Huenda kukawa na mafungamano yanayopingana kati ya hatari

Huenda kukawa na mafungamano yanayopingana kati kila ya hatari ya dunia na katika kuikabili hatari ya Akhera, kwani mtu ya dunia na katika kuikabili zaidi hatari ya kati Akhera, kwani anapokuwa kajishughulisha na moja ya hatari mbili, kila hatari mtu anapokuwa zaidi na moja kati ya hatari mbili, hatari nyingine kajishughulisha huwa dhaifu. nyingine huwa dhaifu. 19

Nahjul-Balagha Juz.3 Uk.292

Maneno ya Kiongozi wa Waumini; 87 Ali bin Abi Talib (a.s.) yamejaa maelekezo na ukweli ambao unamuongoza mwanadamu katika kumtanabahisha na hatari kubwa inayomkabili Siku ya Kiyama, na


Vipi Tutaishinda Hofu?

Maneno ya Kiongozi wa Waumini; Ali bin Abi Talib (a.s.) yamejaa maelekezo na ukweli ambao unamuongoza mwanadamu katika kumtanabahisha na hatari kubwa inayomkabili Siku ya Kiyama, na kumzindua ya kwamba hatari zote anazokabiliana nazo hapa duniani si chochote ukilinganisha na hatari za Akhera. Yeye kumzindua ya kwamba hatari zote anazokabiliana nazo hapa duniani (a.s) anasema:

si kumzindua chochote ukilinganisha na hatari Akhera. Yeye nazo (a.s) anasema: ya kwamba hatari zotezaanazokabiliana hapa duniani si chochote ukilinganisha na hatari za Akhera. Yeye (a.s) anasema: kumzindua ya kwamba hatari zote anazokabiliana nazo hapa duniani ".‫عل ّي من موتات اآلخره‬za‫أھون‬ ‫" موتات الدنيا‬ si chochote ukilinganisha na hatari Akhera. Yeye (a.s) anasema: ".‫آلخره‬ ‫موتات ا‬ ‫من‬zaidi ‫عل ّي‬ ‫أھون‬kulikoni ‫الدنيا‬matatizo ‫وتات‬ ‫م‬ya" ya “Matatizo yadunia dunia ni mepesi kwangu ''Matatizo ya ni mepesizaidi kwangu kulikoni matatizo 20 1 Akhera.” ".‫آلخره‬ ‫موتات‬ ‫من‬ ‫عل ّي‬ ‫الدنيا‬ ‫وتات‬matatizo ‫ " م‬ya Akhera. '' kwangu ''Matatizo ya‫ا‬dunia ni mepesi zaidi‫أھون‬ kulikoni Akhera. ''1 ''Matatizo ya dunia ni mepesi zaidi kwangu kulikoni matatizo ya ".‫بعد الموت‬Akhera. ‫''ك فيما‬1‫" وليكن ھ ّم‬

".‫" وليكن ھمك فيما بعد الموت‬

''Na pupa yako iwe kwa ajili ya yale ّyalioandaliwa baada ya ". ‫الموت‬ ‫بعد‬ ‫فيما‬ ‫ك‬2 yalioandaliwa ‫ ھ ّم‬yalioandaliwa ‫" وليكن‬baadabaada mauti.'' “Na kwa ajili ya yale ya ''Na pupa pupayako yakoiwe iwe kwa ajili ya yale ya 21 2 mauti.’’ mauti.'' ''Na pupa yako iwe kwaّ ajili yaّ yale yalioandaliwa baada ya ".‫النار أمامه‬mauti.'' ‫الجنة و‬ ‫" شغل من‬ 2

".‫" شغل من الجنّة و النّار أمامه‬

''Shughuli ya pepo na moto iko mbele yake.''3 ".‫" شغل من الجنّة و النّار أمامه‬ ''Shughuli ya pepo na moto iko mbele yake.''3 “Shughuliya yapepo pepo na na moto moto iko ''Shughuli iko mbele mbeleyake.’’ yake.''3 22

,‫شوكة تصيبه والعثرة تدميه‬ ّ ‫" أفرأيتم جزع أحدكم من ال‬ ,‫والرمضاء تحرقه؟ فكيف إذا كان بين طابقين من نار‬ 20 21 22

ّ‫غضب على الن‬ ‫ار‬ ‫ علمتم إذا‬,‫ وقرين شيطان‬,‫ضجيج حجر‬ Nahjul-Balagha Juz.1, Uk.104 Nahjul-Balagha Juz. 3, Uk. 20

Mausu›atu Imam Bin Abi‫زجرھا‬ Talib (a.s.)‫وإذا‬ Uk 133 ‫أبوابھا‬ ‫ بين‬Ali‫توثب‬ ,‫حطم بعضھا بعضا ً لغضبه‬

‫فكاك رقابكم من قبل أن تغلق‬88‫جزعا من زجرته! فاسعوا في‬ ".‫رھائنھا‬


,‫تصيبه والعثرة تدميه‬ ‫شوكة‬ ّ ‫" أفرأيتم جزع أحدكم من ال‬ Vipi Tutaishinda Hofu? ,‫والرمضاء تحرقه؟ فكيف إذا كان بين طابقين من نار‬ ‫ علمتم إذا غضب على النّار‬,‫ وقرين شيطان‬,‫ضجيج حجر‬ ‫ وإذا زجرھا توثب بين أبوابھا‬,‫حطم بعضھا بعضا ً لغضبه‬ ‫جزعا من زجرته! فاسعوا في فكاك رقابكم من قبل أن تغلق‬ ".‫رھائنھا‬ “Je, mmeiona fadhaa ya mmoja pale anapochomwa ''Je, mmeiona fadhaa wenu ya mmoja wenu palena mwiba na mkuki unapomtoa damu na mchanga moto unapomuunguza? anapochomwa na mwiba na mkuki unapomtoa Basi itakuwaje pale atakapokuwa katikati ya ghorofa damu na mchanga moto unapomuunguza? mbili Basi za Moto, akiwa amelalia mwenzake akiwa ni shetani. Mnaelewa ya itakuwajejiwe, palenaatakapokuwa katikati ya ghorofa kwamba Malaika (wa Motoni) wakati anapoukasirikia Moto humbili za Moto, akiwa amelalia jiwe, na mwenzake gongana wenyewe kwa wenyewe kutokana na ghadhabu akiwa ni shetani. Mnaelewa ya kwamba Malaikayake, na anapoukataza hukaa katika milango yake kutokana na katazo lake, (wa Motoni) wakati anapoukasirikia Moto basi kimbilieni katikawenyewe kuzifungua zenu kabla hazijafungwa na hugongana kwashingo wenyewe kutokana na 23 kuwekwa rahani.’’ ghadhabu yake, na anapoukataza hukaa katika

milango yake kutokana na katazo lake, basi

kimbilieni kuzifungua ".‫الجنّة‬ ‫ ّر بعده‬katika ‫ش ّر بش‬ ‫ وما‬,‫نّار‬shingo ‫ ال‬1‫بعده‬zenu ‫بخير‬kabla ‫" ماخير‬ hazijafungwa na kuwekwa rahani.''

‫ وكل بالء دون‬,‫" وكل نعيم دون الجنة فھو محقور‬ ".‫النار عافية‬

Biharul-Anwar Juz.8 Uk. 306 1 “Kila neema bila yabila Pepo upuuzi, na kila bila ya ''Kila neema ya ni Pepo ni upuuzi, nabalaa kila balaa bilaMoto ni afya.” ya Moto ni afya. ''

,‫ ويوم خروجكم من القبور‬,‫" أكثروا ذكر الموت‬ ‫وقيامكم بين يدي ﷲ ع ّز وج ّل تھ ّون عليكم‬ 23 Biharul-Anwar Juz.8 Uk. 306 89

".‫المصائب‬

''Kumbukeni mauti na siku ya kutolewa kwenu katika makaburi yenu, na kusimamishwa kwenu mbele ya Mwenyezi Mungu Mtukufu,


‫ وكل بالء دون‬,‫" وكل نعيم دون الجنة فھو محقور‬ ".‫النار عافية‬ Vipi Tutaishinda Hofu? ''Kila neema bila ya Pepo ni upuuzi, na kila balaa bila ya Moto ni afya. ''

,‫ ويوم خروجكم من القبور‬,‫" أكثروا ذكر الموت‬ ‫وقيامكم بين يدي ﷲ ع ّز وج ّل تھ ّون عليكم‬ ".‫المصائب‬ “Kumbukeni mauti na siku ya kutolewa kwenu katika makaburi ''Kumbukeni mauti na siku ya kutolewa kwenu yenu, na kusimamishwa kwenu mbele ya Mwenyezi Mungu Mtukukatika makaburi yenu, na kusimamishwa fu, basi masaibu yatakuwa mepesi kwenu.’’ kwenu mbele ya Mwenyezi Mungu Mtukufu, basi masaibu yatakuwa mepesi kwenu.''

Aya nyingi za Qur’ani zinazungumzia kuhusiana na Siku ya Kiyama, na zaidi hayo zinazungumzia ambayo ni lazima Aya nyingi za ya Qur’ani zinazungumzia mambo kuhusiana na Siku ya mtu ayape na umuhimu pekee, kwani Ayamambo hizo zinamtoa mtu katika Kiyama, zaidi ya wa hayo zinazungumzia ambayo ni lazima mtu ayape umuhimu pekee, kwani Aya hizo zinamtoa mtu katika kuyatazama matatizowa madogo ya dunia na hatari nyepesi. Haina kuyatazama matatizo madogo ya dunia na hatari nyepesi. Haina maana ya kwamba mtu asifanye bidii katika kuyatatua matatizo maana ya kwamba mtu asifanye bidii katika kuyatatua matatizo ya ya kidunia na kujiepusha na hatari zinazomkabili, lakini jambo kidunia na kujiepusha na hatari zinazomkabili, lakini jambo linalotakiwa matatizokwa kwaakili akilitimamu timamunana linalotakiwanini kwa kwa mtu mtu kuyakabili kuyakabili matatizo moyo ya ya kuyakuza mambo katika nafsi yake moyompole mpoleuliotulizana, uliotulizana,bila bila kuyakuza mambo katika nafsi yake au kumsababishia hofu na fadhaa isiyo na haja. au kumsababishia hofu na fadhaa isiyo na haja.

6. Kujaribu: Njia nzuri ya kuondosha hofu katika nafsi ya mwanadamu ni kujaribu kwa moyo mkunjufu jambo ambalo amelipanga kulifanya, hii ni njia ambayo ina mafanikio zaidi ikilinganishwa na njia nyingine, kutokana na sababu zifuatazo: a. Mambo mengi anayoyaogopa mwanadamu huwa hayana vitisho vya kweli, na pale atakapoamua kuyakabili kwa ushujaa na ukakamavu, atajilaumu ni kwa nini alikuwa na hofu na kusitasita. 90


Njia nzuri ya kuondosha hofu katika nafsi ya mwanadamu ni kujaribu kwa moyo mkunjufu jambo ambalo amelipanga kulifanya, hii ni njia ambayo ina mafanikio zaidi ikilinganishwa na njia nyingine, kutokana na sababu Vipi zifuatazo: Tutaishinda Hofu? a. Mambo mengi anayoyaogopa mwanadamu huwa hayana vitisho vya kweli, na napale atakapoamua kuyakabili kwa ushujaalenyewe, na b. Uzito wepesi wa kila jambo hautokani na jambo ukakamavu, atajilaumu ni kwa nini alikuwa na hofu na kusitasita. lakini hutokana na mtu mwenyewe anayekabiliwa na jambo hilo, ikiwa anaogopa au kuona uzito katika nafsi yake, b. Uzito itamgharimu na wepesi wasana kila katika jambo kulikabili, hautokani na amajambo ikiwalenyewe, nafsi yake lakini hutokana na mtu mwenyewe anayekabiliwa na jambo hilo, iko tayari kwa dhati kabisa kulitekeleza, jambo hilo litakuwa ikiwa anaogopa au kuona uzito katika nafsi yake, itamgharimu sana jepesi mno. katika kulikabili, ama ikiwa nafsi yake iko tayari kwa dhati kabisa kulitekeleza, jambo hilo litakuwa jepesi mno. c. Jaribio la mwanzo la kila jambo jipya lina namna fulani ya lakinilakwa kujaribu ndiko fulani kunakofungua c. Jaribiowoga, la mwanzo kila kuamua jambo jipya lina namna ya woga, njia yakuamua kuendelea mbelendiko na kulirudia mara kwa lakini kwa kujaribu kunakofungua njiamara. ya kuendelea mbele na kulirudia mara kwa mara.

".‫" إذا ھبت أمراً فقع فيه‬ d. Imam (a.s.)Ali anasema: unakhofia basi lifanye." d. Ali Imam (a.s.) "Ikiwa anasema: “Ikiwajambo, unakhofia jambo, basi lifanye.” 7. Kuwa Na Mafungamano Na Mwenyezi Mungu: Pindi unapoingia katika nchi ambayo utawala wa nchi hiyo 7. Kuwa Mafungamano Nahadhari Mweunakutafuta, bilaNa shaka utaishi katika nchi hiyo kwa kubwa sana, utakuwa na wasiwasi na kila jambo unaloliona ni geni kwako, nyezi Mungu: na kuwa na shaka na kila mtu anayezungumza na wewe usiyemjua, na huku ukitarajia kufikwa na hatari wakati wowote. Lakini kama Pindi unapoingia katika nchi ambayo wa nchi hiyonaunautaizuru nchi ambayo kiongozi wake utawala ana mafungamano kutafuta, bila shaka utaishi katika nchi hiyo kwa hadhari kubwa sana, utakuwa na wasiwasi na kila jambo unaloliona ni geni kwako, na kuwa na shaka na kila mtu anayezungumza na wewe usiyemjua, na huku ukitarajia kufikwa na hatari wakati wowote. Lakini kama utaizuru nchi ambayo kiongozi wake ana mafungamano na maelewano na wewe, hapo utahisi utulivu wa hali ya juu na hutomuogopa mtu yeyote. Ni kwa nini? Ni kwa sababu una himaya na mwamvuli unaokukinga na hatari na kukuzuilia na hofu yeyote dhidi yako.

91


maelewano na wewe, hapo utahisi utulivu wa hali ya juu na Vipi Tutaishinda hutomuogopa mtu yeyote. Ni kwa nini?Hofu? Ni kwa sababu una himaya na mwamvuli unaokukinga na hatari na kukuzuilia na hofu yeyote dhidi yako. Hali ni hiyo hiyo, wewe unaishi katika ulimwengu huu, ulioko chini yahiyo usimamizi na uongozi wa Mwenyezi Muumba. Hali ni hiyo, wewe unaishi katika ulimwenguMungu huu, ulioko chini Basi namna mafungamano yako na Mwenyezi Mungu Mtukufu ya usimamizi na uongozi wa Mwenyezi Mungu Muumba. Basi yanapokuwa mazuri ndipo moyo wako utakapokuwa katika hali ya namna mafungamano yako na Mwenyezi Mungu Mtukufu utulivu, lakinimazuri ikiwa huna naye mazuri hutoneemeka yanapokuwa ndipomafungamano moyo wako utakapokuwa katika hali ya utulivu, lakini ikiwa huna mafungamano naye mazuri na amani na utulivu wa nafsi, bali utakuwa kama vilehutoneemeka Mwenyezi na amani na utulivuhali wazanafsi, bali utakuwa kama vile Mwenyezi Mungu anavyoeleza wanafiki: Mungu anavyoeleza hali za wanafiki:

….. Ν ö Íκön=tã >πysø‹|¹ ≅ ¨ ä. tβθç7|¡øts† …..* “…wanadhani kila kishindo ni juu yao…’’ (63: 4).

''…wanadhani kila kishindo ni juu yao…'' (63: 4). Kitu pekee kinacholeta utulivu wa nafsi ni kujikurubisha kwa Kitu pekee kinacholeta utulivu Kwake, wa nafsi ni Yeye kujikurubisha kwa Mwenyezi Mungu na kujiegemeza kwani ndio mwenye Mwenyezi Mungu na kujiegemeza Kwake, kwani Yeye ndio mamlaka ya kuutawala ulimwengu na vilivyomo ndani yake, na mwenye mamlaka ya kuutawala ulimwengu na vilivyomo ndani yule pamoja na pamoja Mwenyezi basiMungu, na Mwenyezi yake,aliyoko na yule aliyoko na Mungu, Mwenyezi basi na Mungu huwaMungu pamojahuwa naye.pamoja Hakika naye. Mwenyezi Mungu yuko pamoja Mwenyezi Hakika Mwenyezi Mungu na walepamoja wanaomuogopa wanaotenda mema. “Hakika wapenzi yuko na wale nawanaomuogopa na wanaotenda mema. wa Mwenyezi Mungu hawana hofu juu yao na wala hawana ''Hakika wapenzi wa Mwenyezi Mungu hawana hofu juu yao na huzuni.’’ “Wale walioamini zikatulizana nyoyo zao nyoyo kwa wala hawana huzuni.'' "Walena walioamini na zikatulizana zao kwa kumkumbuka Mwenyezi Mungu. Hakika kwa kumkumbuka Mwenyezi Mungu. Hakika kwa kumkumbuka kumkumbuka Mwenyezi Mungu nyoyo hutulizana. '' Mwenyezi Mungu nyoyo hutulizana.” Hii ndio maana khalisi ya Hadithi ya Mtume (s.a.w.w.) isemayo: Hii ndio maana khalisi ya Hadithi ya Mtume (s.a.w.w.) isemayo:

‫ ومن لم يخف‬,‫من خاف ﷲ أخاف ﷲ منه كل شيء‬ ".‫"ﷲ أخافه ﷲ من ك ّل شيء‬ ''Mwenye kumuogopa Mwenyezi Mungu humuogopeshea kila kitu, na asiyemuogopa 92 Mwenyezi Mungu, Mwenyezi Mungu humfanya aogope kila kitu.'' Asubuhi ya Siku ya Ashura, Imam Husein (a.s.) alikuwa akiishi


Vipi Tutaishinda Hofu?

“Mwenye kumuogopa Mwenyezi Mungu humuogopeshea kila kitu, na asiyemuogopa Mwenyezi Mungu, Mwenyezi Mungu humfanya aogope kila kitu.’’

Asubuhi ya Siku ya Ashura, Imam Husein (a.s.) alikuwa akiishi katika hali ya taabu na mashaka pamoja na idadi ndogo ya watu wake na masahaba zake, wakiwa wamezungukwa na jeshi lililojizatiti kwa kila aina ya silaha, mbele ya Imam Husein (a.s.) kulikuwa hakuna lolote isipokuwa panga zilizoandaliwa kumwaga damu yake pamoja na Ahlul-Bayt wake, na kuikatakata miili yao, na pembezoni mwake akiwa amezungukwa na wafuasi wake na jamaa zake ambao walikuwa wamebakiwa na muda mfupi tu wa kuishi kabla ya kutolewa roho zao na kulala katika ardhi ya shahada, na nyuma yao wakiwaacha wanawake na watoto wakilia kutokana na kiu na huku wakisubiri kutekwa na kuishi maisha ya udhalili. Pamoja na hali hiyo ilivyokuwa, hali ambayo kwa kiwango cha chini kabisa inamfanya mtu kuwa na fadhaa katika nafsi yake na kukosa utulivu, lakini Imam Husein (a.s.) alikuwa katika hali ya ukakamavu na uthabiti wa moyo, kama vile anavyosema Humeid bin Muslim, mmoja wa walioshuhudia tukio la Siku ya Ashura: “Naapa kwa Mwenyezi Mungu, sijawahi kumuona mtu aliyefikwa na balaa nyingi kwa kuuliwa wafuasi na familia yake, lakini ikawa nafsi yake imeshikamana vizuri zaidi, na ni mwenye moyo mkakamavu kama alivyokuwa Husein bin Ali (a.s.) kwani jeshi la adui lilipotaka kumvamia alilikabili kwa ushupavu, lilikimbia kama vile kondoo anavyomkimbia mbwa mwitu.’’ Kwa nini, na ushujaa huu unatokea wapi? Kwa kujua jawabu lake, basi na tusome dua ya unyenyekevu ya Imam Husein (a.s.) aliyoisoma asubuhi ya Siku ya Ashura, dua ambayo in93


Kwa nini, na ushujaa huu unatokea wapi?

Vipi Tutaishinda Hofu?

Kwa kujua jawabu lake, basi na tusome dua ya unyenyekevu ya Imam Husein (a.s.) aliyoisoma asubuhi ya Siku ya Ashura, dua aonesha namna gani alivyokuwa mafungamano ambayoniinaonesha ni Imam namna Husein gani Imam Husein na alivyokuwa na yamafungamano dhati na Mola Mtukufu. yaWake dhati na Mola Wake Mtukufu.

Kabla ya Imam Husein kuomba alitaka apatiwe msahafu,

ya Imam Husein kuomba alitaka msahafu, naKabla alipopewa aliuufungua na kuweka juuapatiwe ya kichwa chakenana alipopewa aliuufungua na kuweka juu ya kichwa chake akamuelekea Mwenyezi Mungu kwa hali ya unyenyekevunana akamuelekea Mwenyezi Mungu kwa hali ya unyenyekevu na kumuomba amfanyie wepesi wakati wa masaibu na hatari zilizoko kumuomba amfanyie wepesi wakati wa masaibu na hatari zilizoko mbele mbeleyake, yake,alisema: alisema:

‫ وأنت‬,‫ ورجائي في ك ّل شدّة‬,‫" اللھم أنت ثقتي في ك ّل كرب‬ ‫ كم من ھ ّم يضعف فيه‬,‫لي في ك ّل أمر نزل بي ثقة وعدّة‬ ‫ ويشمت فيه‬,‫ ويخذل فيه الصديق‬,‫ وتق ّل فيه الحلّة‬,‫الفؤاد‬ ‫ أنزلته بك وشكوته إليك رغبة إليك ع ّمن سواك‬,‫العد ّو‬ ‫ولي ك ّل نعمة وصاحب ك ّل‬ ‫ فأنت‬,‫ففرجته وكشفته وكفيته‬ ّ "...‫حسنة ومنتھى ك ّل رغبة‬ ''Ewe Mola Wangu Wewe ni tegemeo langu katika “Ewe Mola Wangu Wewe ni tegemeo langu katika kila balaa, na kila balaa, na tarajio langu katika kila shida, na tarajio langu katika kila shida, na Wewe kwangu mimi ni tegemeo Wewe kwangu mimi ni tegemeo na mwenye nguvu na mwenye nguvu kwa kila balaa linaloniteremkia, majonzi mangapi kwa kila balaa linaloniteremkia, majonzi mangapi yanadhoofisha nyoyo na yanapunguza hila na humdhalilisha rafiki, yanadhoofisha nyoyo na yanapunguza hila na na humfurahisha adui, nimekuletea Wewe na ninakushitakia Wewe humdhalilisha rafiki, na humfurahisha adui, hali ya kuchukizwa kumpelekea asiyekuwa Wewe, basi uliyafariji na nimekuletea Wewe na ninakushitakia Wewe hali ya kuyaondosha…, Wewe ni Muweza wa kila neema, na Kwako Wewe kuchukizwa kumpelekea asiyekuwa Wewe, basi ndiko kunakoanzia wema na kumalizikia kila linalopendeza.”24

Mtu ambaye mafungamano yake na Mwenyezi Mungu yakiwa katika hali kama hii, je, mtu huyo hustaajabiwa utulivu na ukakamavu 24

Biharul-Anwar Juz. 45 Uk 5 94


Vipi Tutaishinda Hofu?

anaouonesha? Basi tuzidishe mafungamano yetu na Mwenyezi Mungu, kwani hakuna kitu chochote chenye kudhuru kwa mwenye kufungamana na Mwenyezi Mungu, na hakuna chenye kunufaisha zaidi ya kuwa na Mwenyezi Mungu, au kama anavyosema Imam Husein katika dua: Ni kitu gani amekikosa yule aliyoko na Wewe, na ni kitu gani amekipata yule aliyejitenga na Wewe‌! Bila shaka yoyote ni kwamba pale tutakapozijaza nafsi ukumbusho wa kumkumbuka Mwenyezi Mungu, tutaona ni namna gani utulivu utakavyotufunika, ushujaa utatulinda na kuishinda hofu katika nafsi zetu.

8. Kuwa na Fikra za Kidini: Kutokana na ummah wa Kiislamu kuwa nyuma na kuacha majukumu yao ya kufikisha Ujumbe katika ulimwengu, na wakati ummah uliporejea nyuma na watu wake wakashikamana na matamanio pamoja na maslahi yao, natija yake ikawa ni kuharibika kwa tabia na kuwa na fikra zisizo sahihi zilizoenea katika jamii. Katika Dini yetu kumeingizwa fikra ambazo haziendani na lengo zima la ujumbe wa Kiislamu, fikra hizo ni kusisitiza na kushikamana na mambo fulani na huku wakighafilika na mambo mengine. Tabia na fikra hii potofu humfanya Mwislamu kujitenga na baadhi ya mambo muhimu, huku akiacha kutekeleza wajibu wake, kutokana na fikra hii mtu huwa mbinafsi na kuangalia maslahi yake tu, na baya zaidi ni kutawaliwa na hofu, na hatimaye hukosa fikra ya kujiletea maendeleo na ushujaa. Akili inapoharibika kutokana na kuathiriwa na fikra zisizo za kistaarabu, huwa ni sababu kubwa ya kuwepo hali mbaya katika nafsi ya mwanadamu, kama vile hofu, ambayo pia huikuza kwa kisingizio cha Taqiya, ucha Mungu, kutopenda dunia, kusubiri 95


maslahi yake tu, na baya zaidi ni kutawaliwa na hofu, na hatimaye hukosa fikra ya kujiletea maendeleo na ushujaa. Vipi Tutaishinda Hofu?

Akili inapoharibika kutokana na kuathiriwa na fikra zisizo za kistaarabu, huwa ni sababu kubwa ya kuwepo hali mbaya katika nafsi ya mwanadamu, kama maangamizi, vile hofu, ambayo pia huikuza kwa faraja, kutoitia nafsi katika kuwatukuza maulamaa kisingizio cha Taqiya, ucha Mungu, kutopenda dunia, kusubiri wema waliopita, kutojiingiza katika siasa, kuharamisha kufanya faraja, kutoitia nafsi katika maangamizi, kuwatukuza maulamaa mazingatio katika Qur’ani na mambo ambayo kufanya hulenga wema waliopita, kutojiingiza katika mbalimbali siasa, kuharamisha kuharibu madhumuni ya Uislamu. mazingatio katika Qur’ani na mambo mbalimbali ambayo hulenga Lakini madhumuni fikra sahihi ya kuharibu yaKiislamu Uislamu. humsukuma mwanadamu kwenye kuleta mabadiliko ndani ya nafsi yake na kupambana na vikwazo Lakininafikra sahihi ya Kiislamu humsukuma mwanadamu kwenye vyote, baada ya hapo hubeba jukumu la kuleta mabadiliko katika kuleta mabadiliko ndani ya nafsi yake na kupambana na vikwazo jamii anayoishi, na hasimami hapo bali mtu mwenye fikra sahihi vyote, na baada ya hapo hubeba jukumu la kuleta mabadiliko katika hufanya juhudi za kuufanya Uislamu kuwa ndio Dini inayofuatwa jamii anayoishi, na hasimami hapo bali mtu mwenye fikra sahihi nahufanya kuongoza Ulimwengu mzima, ili kutekeleza tamko Mwenyezi juhudi za kuufanya Uislamu kuwa ndio Dini la inayofuatwa Mungu Mtukufu pale aliposema: na kuongoza Ulimwengu mzima, ili kutekeleza tamko la Mwenyezi Mungu Mtukufu pale aliposema:

’n?tã ™u !#y‰pκà− (#θçΡθà6tGÏj9 $VÜy™uρ Zπ¨Βé& Ν ö ä3≈oΨù=yèy_ y7Ï9≡x‹x.uρ ….. 3 #Y‰‹Îγx© Ν ö ä3ø‹n=tæ Α ã θß™§9$# β t θä3tƒuρ ¨ Ä $¨Ψ9$#

''Na vivyo hivyo tumekufanyeni muwe Umma ili muwe “Na vivyo hivyo tumekufanyeni muwe Umma wa wastani, wa wastani, ili muwe mashahidi juu ya watu, na (2:143). mashahidi juu ya watu, na Mtume awe ni shahidi juu yenu.” Mtume awe ni shahidi juu yenu. '' (2:143).

Ni wajibu wa kila Mwislamu kuwa na fikra sahihi za Kiislamu, Ni wajibu wa kila Mwislamu kuwa na fikra sahihi za Kiislamu, ili ili awe na uhakika wa kuwa njia anayoifuata ni ile inayokubaliwa awe na uhakika wa kuwa njia anayoifuata ni ile inayokubaliwa na naMwenyezi MwenyeziMungu, Mungu,nanaana anawajibu wajibuwa wakujiepusha kujiepushanana kasoro kasoro na na maradhi sahihi ndizo ndizo maradhiyayakinafsi. kinafsi.Bila Bilashaka shaka tamaduni tamaduni na na fikra fikra zisizo zisizo sahihi zinazotawala, fikra sahihi hazinahazina nafasi katika zinazotawala,ama ama fikra sahihi nafasi jamii, katikani marufuku jamii, ni kuonekana zinatawala maisha ya watu, kama tunavyoshuhudia hayo kutoka kwa Serikali za Kibabe na Kigaidi, hatima yake maadili ya jamii yameporomoka. Pamoja na hali hiyo majukumu ya Mwislamu yatabakia pale pale, nayo ni kutafuta haki na kuifuata na kujiepusha na kila batili. 96


Vipi Tutaishinda Hofu?

marufuku kuonekana zinatawala maisha ya watu, kama tunavyoshuhudia hayo wa kutoka kwa Serikali zatosha Kibabe Kigaidi, Fikra na utamaduni Kiislamu ni silaha ya na mwanadamu hatima yake maadili ya jamii yameporomoka. Pamoja na hali dhidi ya uharibifu na kutokupiga hatua za maendeleo. Fikrahiyo sahihi majukumu ya Mwislamu yatabakia pale pale, nayo ni kutafuta haki humsaidia mwanadamu katika kuvichupa vikwazo vya hofu na na kuifuata na kujiepusha na kila batili.

kasoro mbalimbali za kinafsi, na humsukuma kwenye kubeba Fikra na utamaduni wa Kiislamu ni silahanafasi tosha yake ya mwanadamu majukumu na kumfanya aweze kushika ya uongozi dhidi ya uharibifu na kutokupiga hatua za maendeleo. Fikra sahihi katika maisha haya. humsaidia mwanadamu katika kuvichupa vikwazo vya hofu na kasoro mbalimbali za kinafsi, na humsukuma kwenye kubeba na kumfanya Na awezeWakweli: kushika nafasi yake ya uongozi 9. majukumu Kuwa Pamoja katika maisha haya.

Katika haliPamoja ya kimaumbile ya mwanadamu ni lazima aishi na ku9. Kuwa Na Wakweli: changanyika na watu, kila mmoja kati yetu amekulia katika mtandao hali ya kimaumbile mwanadamu na ni urafiki lazima vina aishi nafasi na waKatika mafungamano na urafiki, ya mafungamano kuchanganyika na watu, kila mmoja kati yetu amekulia katika kubwa katika kuiathiri tabia na mwenendo wa mwanadamu katika mtandao wa mafungamano na urafiki, mafungamano na urafiki vina maisha yake, huenda rafiki akawa ni sababu kubwa ya kumpoteza nafasi kubwa katika kuiathiri tabia na mwenendo wa mwanadamu mwenzake, kama yake, Qur’ān Tukufurafiki inavyotunukulia majuto na masikikatika maisha huenda akawa ni sababu kubwa ya tikokumpoteza ya mtu aliyepotezwa njia ya Mwenyezi Mungu, anasema Mwemwenzake, kama Qur’ān Tukufu inavyotunukulia majuto na masikitiko ya mtu aliyepotezwa njia ya Mwenyezi nyezi Mungu: Mungu, anasema Mwenyezi Mungu:

yìtΒ N ß õ‹sƒªB$# ©Í_tFø‹n=≈tƒ Α ã θà)tƒ μÏ ÷ƒy‰tƒ ’ 4 n?tã Ν ã Ï9$©à9$# Ù  yètƒ tΠöθtƒuρ ξ W ŠÎ=yz $ºΡŸξèù ‹ õ σªBr& Ο ó s9 ©Í_tFø‹s9 © 4 tLn=÷ƒuθ≈tƒ ∩⊄∠∪ Wξ‹Î6y™ Α É θß™§9$#

šχ%Ÿ2uρ 3 ’ÎΤu™!$y_ Œø Î) ‰ y ÷èt/ Ìò2Ïe%!$# ⎯ Ç tã ©Í_¯=|Êr& ‰ ô s)©9 ∩⊄∇∪ ∩⊄®∪ Zωρä‹s{ ⎯ Ç ≈|¡ΣM∼Ï9 ⎯ ß ≈sÜø‹¤±9$#

“Na siku ambayo mwenye kudhulumu atajiuma mikono yake , na huku anasema: Laiti ningelishika njia pamoja na Mtume! Ee Ole wangu! Laiti nisingelimfanya fulani kuwa rafiki! Amenipoteza, 97


''Na siku ambayo mwenye kudhulumu atajiuma Vipi Tutaishinda Hofu? ''Na siku ambayo atajiuma mikono yake mwenye , na kudhulumu huku anasema: Laiti mikono yake njia , napamoja huku naanasema: Laiti ningelishika Mtume! Ee Ole ''Na siku ambayo mwenye kudhulumu atajiuma ningelishika njia pamoja na Mtume! Ee Ole wangu! Laiti nisingelimfanya fulani kuwa nikaachamikono Ukumbusho, kunifikia, na kweli Shetani yake baada , naya huku anasema: Laiti ndiye wangu! Laiti nisingelimfanya fulani kuwa rafiki! Amenipoteza, nikaacha Ukumbusho, anayemtupa mwanaadamu.” (25: 2729). ningelishika njia pamoja na Mtume! Ee Ole rafiki! Amenipoteza, nikaacha baada kunifikia, na kweli Ukumbusho, Shetani ndiye wangu! yaLaiti nisingelimfanya fulani kuwa baada ya kunifikia, na kweli Shetani ndiye anayemtupa '' (25: 27Kutokana na Amenipoteza, tabiamwanaadamu. ya mtu kuathiriwa na29). rafiki yake, ikiwa rafiki! nikaacha Ukumbusho, anayemtupa mwanaadamu. '' (25: 27- 29). baada ya kunifikia, namaandiko kweli Shetani ndiye yamekuja athari hizo ni mbaya au nzuri, mbalimbali Kutokana na tabia ya mtu kuathiriwa na rafiki yake, ikiwa athari anayemtupa mwanaadamu. '' (25: 2729). kumuelekeza mwanadamu namnamaandiko yanakuchagua rafiki kwa kufuata Kutokana tabia ya au mtu nzuri, kuathiriwa rafikimbalimbali yake, ikiwa athari hizo nina mbaya yamekuja njia sahihi na masharti maalumu: Imam Zaynul Abidiinkwa anasema: hizo ni mbaya au nzuri, maandiko mbalimbali yamekuja kumuelekeza ya kuchagua Kutokana na mwanadamu tabia ya mtu namna kuathiriwa na rafiki rafiki yake, ikiwakufuata athari kumuelekeza mwanadamu namna ya kuchagua rafiki kwaanasema: kufuata njia sahihi na masharti maalumu: Imam Zaynul Abidiin hizo ni mbaya au nzuri, maandiko mbalimbali yamekuja njia sahihi na masharti maalumu: Imam Zaynul Abidiin anasema: kumuelekeza mwanadamu namna ya kuchagua rafiki kwa kufuata ‫داعية إلى‬Imam ‫لحين‬Zaynul ‫صا‬ ‫مجالس‬anasema: " njia sahihi ". na ‫الصالح‬ masharti maalumu: ّ ‫ ال‬Abidiin

".‫صالحين داعية إلى الصالح‬ ّ ‫" مجالس ال‬

''Vikaovya vyawatu watuwema wemahulingania hulinganiakwenye kwenyemaendeleo.’’ maendeleo.''251 “Vikao ". ‫الصالح‬ ‫إلى‬ ‫داعية‬ ‫لحين‬ ‫ا‬ ‫ص‬ ‫ال‬ ‫مجالس‬ " ّ ''Vikao vya watu wema hulingania kwenye maendeleo.''1

,‫ " ﻓﻠﻴﻜﻦ ﺟﻠﺴﺎﺅﻙ ﺍﻷﺑﺮﺍﺭ‬:( ‫ﻭﻋﻦ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲ ) ﺹ‬ ,‫ " ﻓﻠﻴﻜﻦ ﺟﻠﺴﺎﺅﻙ ﺍﻷﺑﺮﺍﺭ‬:( ‫ﻭﻋﻦ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲ ) ﺹ‬ ‫ ﺍﻷﺧِﻼﺀ‬:‫ﻛﺘﺎﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎﺩ "ﻷﻥ ﺍﷲ ﻗﺎﻝ ﰲ‬ ‫ﺍﻷﺗﻘﻴﺎﺀ) ﺍﻟ ّﺰ‬ ‫ﻭﺇﺧﻮﺍﻧﻚ‬ ‫ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲ‬ ‫ﻭﻋﻦ‬ ‫ﻷﺧِﻼﺀ‬,‫ﺍﻷﺑﺮﺍﺭﺍ‬ :‫ﺟﻠﺴﺎﺅﻙﻛﺘﺎﺑﻪ‬ ‫ﻓﻠﻴﻜﻦﺍﷲ ﻗﺎﻝ ﰲ‬ ‫ﻫﺎﺩ ﻷﻥ‬:(‫ﺍﻷﺗﻘﻴﺎﺀﺹﺍﻟ ّﺰ‬ ‫ﻭﺇﺧﻮﺍﻧﻚ‬ " .‫ﻗﺎﻝ‬ ‫ﲔ‬ َ ‫ﻫﺎﺩ ﱞﻭ ﺇﹺ ﹼﻻ ﺍﻟﹾﻤُﱠﺘ ِﻘ‬ ُ‫ﻭﺇﺧﻮﺍﻧﻚﻀُﻬُﻢْ ﻟِﺒَﻌْﺾﹴ ﻋَﺪ‬ ْ‫ﻳَﻮْﻣَﺌِﺬٍ َﺑﻌ‬ ‫ ﺍﻷﺧِﻼﺀ‬:‫ "ﻛﺘﺎﺑﻪ‬.‫ﰲ‬ ‫ﲔ‬ َ ‫ﻷﻥﺇﹺ ﹼﻻﺍﷲﺍﻟﹾﻤُﱠﺘ ِﻘ‬ ‫ﺍﻷﺗﻘﻴﺎﺀﻟِﺒَﻌْﺍﻟ ّﺰﺾﹴ ﻋَﺪُ ﱞﻭ‬ ْ‫ﻳَﻮْﻣَﺌِﺬٍ َﺑﻌْﻀُﻬُﻢ‬ Kutoka kwa Mtume (s.a.w.w): ''Vikao vyako viwe ni pamoja na " .‫ﲔ‬ َzako ‫''ﻤُﱠﺘ ِﻘ‬Vikao ‫ﻟﹾ‬ni‫ﹼﻻ ﺍ‬wacha ‫ﱞﻭ ﺇﹺ‬vyako ُ‫ﻋَﺪ‬Mungu ‫ﺾﹴ‬ ْ‫ ﻟِﺒَﻌ‬niْ‫ﻬُﻢ‬pamoja ُ‫ﺬٍ َﺑﻌْﻀ‬dunia, ِ‫ﻳَﻮْﻣَﺌ‬ Kutoka Mtume (s.a.w.w): viwewasiopupia na watu kwa wema, na ndugu ''Vikao vya watu wema hulingania kwenye maendeleo.''1

Kutoka kwa Mtume (s.a.w.w): “Vikao vyako viwe ni pamoja na watu watu wema, na ndugu zakoamesema ni wacha Mungu wasiopupia dunia, kwani Mungu katika Kitabu chake: KutokaMwenyezi Mtume ''Vikao vyako viwe ni pamoja na wema, nakwa ndugu zako(s.a.w.w): ni wacha Mungu wasiopupia dunia, kwani kwani Mwenyezi Mungu amesema katika Kitabu chake: watu wema, na ndugu ni wacha Mungu wasiopupia Mwenyezi Munguzako amesema katika Kitabu chake”: dunia, kwani Mwenyezi Mungu amesema katika Kitabu chake:

∩∉∠∪ š⎥⎫É)−Fßϑø9$# ωÎ) <ρ߉tã CÙ÷èt7Ï9 óΟßγàÒ÷èt/ ¥‹Í×tΒöθtƒ â™HξÅzF{$# ∩∉∠∪ š⎥⎫É)−Fßϑø9$# ω  Î) <ρ߉tã CÙ÷èt7Ï9 óΟßγàÒ÷èt/ ¥‹Í×tΒöθtƒ â™HξÅzF{$# ∩∉∠∪ š⎥⎫É)−Fßϑø9$# ωÎ) <ρ߉tã CÙ÷èt7Ï9 óΟßγàÒ÷èt/ ¥‹Í×tΒöθtƒ â™HξÅzF{$#1 Usulul-Kafi Juz.1, Uk. 20 Usulul-Kafi Juz.1, Uk. 20 1 “Marafiki Siku hiyo watakuwa maadui wao kwa wao, isipokuwa Usulul-Kafi Juz.1, Uk. 20 1 wenye kumcha Mwenyezi Mungu.” (43: 67).

Pia imepokewa kutoka kwake Mtume (s.a.w.w.): 25

Usulul-Kafi Juz.1, Uk. 20 98


"Marafiki "Marafiki Siku Siku hiyo hiyo watakuwa watakuwa madui madui wao wao kwa kwa wao, isipokuwa wenye kumcha Mwenyezi wao,"Marafiki isipokuwa wenye kumcha Mwenyezi Siku hiyo watakuwa madui wao kwa Mungu. '' (43: 67). Mungu. '' (43: 67). wao, isipokuwa wenye kumcha Mwenyezi Mungu. '' (43: 67).Mtume (s.a.w.w.): Pia Vipi Tutaishinda Hofu? Pia imepokewa imepokewa kutoka kutoka kwake kwake Mtume (s.a.w.w.): Pia imepokewa kutoka kwake Mtume (s.a.w.w.):

". ".‫يخالل‬ ‫ن يخالل‬ ‫كم ممن‬ ‫أح ُ​ُددكم‬ ‫فلينظر أح‬ ‫خليله فلينظر‬ ‫دين خليله‬ ‫على دين‬ ‫المرءء على‬ ‫" المر‬ " ".‫يخالل‬ ‫كم من‬ ‫فلينظر أح ُد‬ ‫" المرء‬ ''Mtu hufuata mwenendo wa rafiki yake, basi ''Mtu hufuata mwenendo wa ‫خليله‬ rafiki ‫دين‬ yake,‫على‬ basi 1

naangalie mmoja wenu ni nani anamfanya rafiki. ''''1 naangalie wenu ni anamfanya rafiki. “Mtu hufuata mwenendo wanani rafiki yake, basi naangalie ''Mtu mmoja hufuata mwenendo wa rafiki yake, basimmoja 26 wenu ni nani anamfanya rafiki.” naangalie mmoja wenu ni nani anamfanya rafiki. ''1 Kiongozi Kiongozi wa wa Waumini, Waumini, Ali Ali bin bin Abi Abi Talib Talib (a.s.) (a.s.) anasema: anasema: Kiongozi Waumini, AliAli binbin AbiAbi Talib (a.s.) anasema: Kiongoziwawa Waumini, Talib (a.s.) anasema: "Marafiki Siku hiyo watakuwa madui wao kwa wao, isipokuwa ‫األخالق‬ ‫ وصالح‬,,wenye ‫سفھاء‬ ‫س‬ ‫معاشرة‬Mwenyezi ‫فساد األخالق‬ ‫" فساد‬ " ّ ‫الال‬kumcha ‫األخالق‬ ‫وصالح‬ ‫فھاء‬ ‫معاشرة‬ ‫األخالق‬ ّ Mungu. '' (43: 67).

‫ وصالح األخالق‬,‫سفھاء‬ ‫األخالق‬ ‫" فساد‬ ّ ‫معاشرة ال‬ ".‫صلحاء‬ ّ ‫معاشرة ال‬

".‫صلحاء‬ ّ ‫معاشرة ال‬ Pia imepokewa kutoka kwake Mtume (s.a.w.w.): ".‫صلحاء‬ ‫معاشرة‬na “Kuharibika kwa kwa tabiatabia kunatokana na na kufungamana ّ na‫ال‬wajinga, ''Kuharibika ''Kuharibika kwa tabia kunatokana kunatokana na kufungamana kufungamana tabia nzuri hutokana na kufungamana na wenye akili.’’ ".na ‫يخالل‬wajinga, ‫أح ُدكم من‬ ‫فلينظر‬ ‫خليله‬ ‫المرء على‬ na tabia nzuri hutokana na na wajinga, na tabia kunatokana nzuri ‫دين‬ hutokana na " ''Kuharibika kwa tabia na kufungamana kufungamana na wenye akili.'' kufungamana namwenendo wenye ''Mtu wa nzuri rafiki yake, basi na na hufuata wajinga, na akili.'' tabia hutokana naangalie mmoja wenu ni nani anamfanya rafiki. ''1 kufungamana na wenye akili.''

". ّ​ّ ‫في الال‬ ".‫رف‬ ‫شرف‬ ‫ش‬ ‫تزيد في‬ ‫العقالء تزيد‬ ‫مجالسة العقالء‬ ‫" مجالسة‬ " Kiongozi wa Waumini, Ali bin Abi Talib (a.s.) anasema: ".‫رف‬ ‫ش‬ ‫في ال‬ ‫تزيد‬ ‫ العقالء‬utukufu.'' ‫مجالسة‬ " ّ wenye “Kukaa akili kunazidisha utukufu.’’ ''Kukaa na wenye akili kunazidisha ''Kukaa na na wenye akili kunazidisha utukufu.'' ''Kukaa na wenye akili kunazidisha utukufu.''

‫األشرا ر‬ ‫مصاحبة‬ ‫شرف‬ ‫األبرا ر‬ ‫مصاحبة‬ ّ‫س‬ ‫األخالق‬ ‫ ووصالح‬,‫فھاء‬ ‫معاشرة‬ ‫األخالق‬ ‫"" فساد‬ ّ ‫توجبالال‬ ".‫ص‬ ‫توجب ال‬ ".‫لحاء‬ ّ ‫معاشرةتّ اللف‬ 1 “Kusuhubiana na watu wema kunapelekea kwenye utukufu, Ku1 Mustadrikul-Wasail Juz.8, Uk. 327 ''Kusuhubiana natabia watukunatokana wema kunapelekea kwenye ''Kuharibika kwa na kufungamana Mustadrikul-Wasail Juz.8, Uk. 327 27 suhubiana na watu waovu kunapelekea kuharibikiwa.’’ utukufu, Kusuhubiana na watu waovu kunapelekea na wajinga, na tabia nzuri hutokana na 1 Mustadrikul-Wasail Juz.8, Uk. 327 1 kuharibikiwa.'' kufungamana na wenye akili.''

".‫شه‬ ‫س‬ ‫السوء يغ‬ ّ‫" " إن‬ ".‫رف‬ ‫قرينالعقالء‬ ‫مجالسة‬ ّ َ ‫تزيديّرفيجليال‬ 26

"Rafiki humbadilisha anayekaa naye. ''2 28 “Rafikimuovu muovu humbadilisha anayekaa naye.” ''Kukaa na wenye akili kunazidisha utukufu.''

Mustadrikul-Wasail Juz.8, Uk. 327

27 Mshairi Uyunul anasema: Hikam wal Mawaidh Uk. 485 28

Wasailu Shi›a Juz. 12, Uk. 37

‫فالطّبع مكتسب من ك ّل مصحوب‬

‫صاحب أخا ثقة تخطى بصحبته‬

99

‫نتنا ً من النتن أو طيبا ً من الطيب‬

‫كالريح آخذة م ّما تم ّر به‬

Mustadrikul-Wasail Juz.8, Uk. 327 1 "Suhubiana na mtu mkweli, utakuwa na hadhi kwa


utukufu, Kusuhubiana na watu waovu kunapelekea kuharibikiwa.''1

".‫سه‬ َ ‫" إنّ قرين السوء يغيّر جلي‬ Vipi Tutaishinda Hofu?

"Rafiki muovu humbadilisha anayekaa naye. ''2 Mshairi anasema: Mshairi anasema:

‫فالطّبع مكتسب من ك ّل مصحوب‬

‫صاحب أخا ثقة تخطى بصحبته‬

‫نتنا ً من النتن أو طيبا ً من الطيب‬

‫كالريح آخذة م ّما تم ّر به‬

“Suhubiana na mtu na mkweli, hadhi kwa "Suhubiana mtu utakuwa mkweli, nautakuwa na kusuhubiana hadhi kwa naye”. kusuhubiana naye. Tabia huigwa kutoka kwa kila mtu unayesuhubiana naye. vilekutoka upepo,kwa huchukua kilaunayesuhubiana kinachopita mbele TabiaKama huigwa kila mtu naye. yake. Kama vile upepo, huchukua kila kinachopita mbele yake. Kibaya kutoka kwenyelililo lililo baya, baya, au kutoka Kibaya kutoka kwenye aukizuri kizuri kutoka kwenye lililo zuri."

kwenye lililo zuri.” Mshairi mwingine naye amesema: Mshairi mwingine naye amesema:

‫عن المرء ال تسأل وسل عن قرينه فك ّل قرين بالمقارب يقتدي‬ ‫إذا كنت من قوم فصاحب خيارھم وال تصحب األردى فتردى مع‬1

Uyunul Hikam wal Mawaidh Uk. 485 Wasailu Shi'a Juz. 12, ‫الرديء‬ Uk. 37 2

“Mtu yake. "Mtuusimuulizie usimuulizietabia tabiazake, zake,na naulizia ulizia tabia tabia za za rafiki rafiki yake. Kwani kila mtu humuiga mtu wa karibu yake. Kwani kila mtu humuiga mtu wa karibu yake. Basiukiwa ukiwakatika katikajamii, jamii, fanya urafiki wema wao. Basi fanya urafiki na na wema wao. Na wala marafikimarafiki waovu, utakuwa pamoja na Na usiwafanye wala usiwafanye waovu, muovu utakuwa muovu waovu.” pamoja na waovu."

Maandiko pamoja uzoefu mbalimbali katika maisha Maandiko hayahaya pamoja na na uzoefu mbalimbali katika maisha ya ya mwanadamu unathibitisha ni namna gani marafiki wanavyoathirika mwanadamu unathibitisha ni namna gani marafiki wanavyoathirika kutokana na jamii ya ya watu kutokana na marafiki marafikizao, zao,ikiwa ikiwamtu mtuanaishi anaishikatika katika jamii watu wenye tabia mbaya, atakuwa yuko katika hali ya kuambukizwa tabia wenye tabia mbaya, atakuwa yuko katika hali ya kuambukizwa hizo, na kinyume chake ikiwa amezungukwa na watu wema tabia hizo, na kinyume chakemtu ikiwa mtu amezungukwa na watu wenye kusifika kwa imani na heshima, bila shaka kwa matarajio wema wenye kusifika kwa imani na heshima, bila shaka kwa makubwa mtu huyo hutegemewa kuathirika na sifa za watu hao.

Ndugu msomaji, ikiwa unapenda kuwa na sifa za ushujaa na 100 ukakamavu, na kama unataka kuachana na tatizo la hofu linalokusumbua, basi tafuta vikundi vya Waumini walio mashujaa, na ujiepushe na watu waoga wenye kuogopa, hata kama watajidhihirisha na mwenendo wa kidini, kwani watu waoga


Vipi Tutaishinda Hofu?

matarajio makubwa mtu huyo hutegemewa kuathirika na sifa za watu hao. Ndugu msomaji, ikiwa unapenda kuwa na sifa za ushujaa na ukakamavu, na kama unataka kuachana na tatizo la hofu linalokusumbua, basi tafuta vikundi vya Waumini walio mashujaa, na ujiepushe na watu waoga wenye kuogopa, hata kama watajidhihirisha na mwenendo wa kidini, kwani watu waoga wanapandikiza vijidudu vya hofu katika nafsi yako, na pale inapotokea hatari ndogo tu wanaachana na wewe badala ya kukuhami na kukulinda. Kutokana na hali hiyo, Imam Baqir (a.s.) anaeleza ya kwamba mtu mwoga ni katika watu waovu ambao wanastahiki kujiepusha nao, anasema:

‫ األحمق والبخيل والجبان‬:‫" ال تقارن وال تؤاخ أربعة‬ ّ ‫ وأ ّما‬,‫ أ ّما األحمق فإنه يريد أن ينفعك فيض ّرك‬.‫والكذاب‬ ‫ وأ ّما الجبان يھرب عنك‬,‫البخيل فإنه يأخذ منك وال يعطيك‬ ّ ‫ وأ ّما‬,‫وعن والديه‬ ".‫الكذاب يصدق وال يصدﱠق‬ ''Usiwafanye marafiki na usiwafanye wala usiwafanye “Usiwafanye marafiki na wala ndugundugu watu wanne: wanne: Mwehu, bakhili, kwani mwogamwehu na muongo, Mwehu,watu bakhili, mwoga na muongo, huwa anataka kwani mwehu huwahukudhuru, anataka kukunufaisha, badala kukunufaisha, badala yake ama bakhili huchukua kuyake hukudhuru, ama bakhili huchukua kutoka toka kwako, lakini hakupi, ama mwoga hukukimbia wewe na wazazi lakini hakika hakupi, yeye amahuamini mwoga lakini hukukimbia wake,kwako, ama muongo, haaminiki.”29 wewe na wazazi wake, ama muongo, hakika yeye 1 Katikahuamini zama lakini zetu haaminiki. hizi jamii'' yetu inaishi katika kipindi cha

mabadiliko kutoka katika hali ya uvivu na kusalimu amri na Katika zama zetu hizi jamii yetu inaishi katika kipindi cha kuelekea katika hali katika ya harakati na uvivu mabadiliko na kufikia mabadiliko kutoka hali ya na kusalimu amrikatika na uhuru na Uislamu wayakweli. Kuna vikundi vya Kidini katika vyenye kuelekea katika hali harakati na mabadiliko na kufikia 29

uhuru na Uislamu wa kweli. Kuna vikundi vya Kidini vyenye vikisifika kwa sifa ya ushujaa na ukakamavu dhidi ya ufisadi na udhalili. Kwa kuitikia wito wa Mwenyezi Mungu, kila Mwislamu mwenye mawazo sahihi 101 anatakiwa kuwa bega kwa bega na wanajihadi hao wakweli, Mwenyezi Mungu anasema: ''Enyi mlioamini! Mcheni Mwenyezi Mungu na kuweni pamoja na wakweli. '' (9: 119). Kwa kuwasaidia na kuwanusuru wanajihadi hawa katika mapambano yao dhidi ya ufisadi na ujinga, kunamfanya

Alkhiswal, 244. kufanya Uk. juhudi,


Vipi Tutaishinda Hofu?

kufanya juhudi, vikisifika kwa sifa ya ushujaa na ukakamavu dhidi ya ufisadi na udhalili. Kwa kuitikia wito wa Mwenyezi Mungu, kila Mwislamu mwenye mawazo sahihi anatakiwa kuwa bega kwa bega na wanajihadi hao wakweli, Mwenyezi Mungu anasema: “Enyi mlioamini! Mcheni Mwenyezi Mungu na kuweni pamoja na wakweli.� (9: 119). Kwa kuwasaidia na kuwanusuru wanajihadi hawa katika mapambano yao dhidi ya ufisadi na ujinga, kunamfanya mtu achume na kusifika na sifa ya ushujaa, msimamo na kujitolea. Ni kawaida kwamba tawala za kidhalimu huwa haziachi kuwaandama watu wenye lengo la kutaka kuleta mabadiliko katika jamii kwa kutumia njia ya kuwatenganisha raia wa kawaida na mujahidina kwa kuwazushia kila aina ya tuhuma na kueneza propaganda dhidi yao na kuwatisha kwa vitisho mbalimbali. Kwa Mwislamu wa kweli anatakiwa kutoogopa vitisho hivyo vya kupanga na vizuizi vya kutengeneza, ili afike katika makaribisho ya Mwenyezi Mungu na asimame pembezoni mwa wapiganiaji na watetezi wa Dini Yake Tukufu.

102


Vipi Tutaishinda Hofu?

NENO LA MWISHO

H

akuna yeyote miongoni mwetu anayeridhika na hali hii mbaya ya maisha tunayoishi hivi leo. Lakini kabla ya kutafuta sababu za nje ambazo zimetufikisha hapa tulipo, tuanze kutafuta ndani ya nafsi zetu ugonjwa na upungufu uliotusababishia kuwa katika hali hii mbaya. Bila ya shaka ugonjwa tunaoushuhudia na balaa lililotanda ndani ya nafsi zetu ni hofu ya kupita kiasi. Ni kuhofia kufeli, kuhofia matatizo na masaibu, kuhofia nguvu za dola, kuhofia kufa na kuuwawa, ni kuhofia kila kitu. Hofu za aina hii ni kama kivuli tu, hofu inatuzuilia kupiga hatua za maendeleo na kutufanya tusite kutumia uwezo wetu wa kihali na mali, na inatufanya tuwe mateka kutokana na mbinyo dhaifu. Ikiwa kweli tunataka kuibadili hali yetu na ya watu wetu basi kwanza itatupasa kuanza mapinduzi katika nafsi zetu, na kupambana na adui huyu mwenye kukera (hofu) na kumfukuza kutoka ndani ya nafsi zetu, ili tuvichupe vikwazo vyake, kwa hivyo kila mmoja wetu naafikirie mara moja namna ya kuwa shujaa mahiri, na aanze kwa vitendo kuyafanya yale aliyokuwa akiyaogopa kuyafanya katika mambo ya kheri na maendeleo. Wajibu huu hauanzi kwetu na kuishia kwetu, bali ni kila mmoja anajukumu la kuleta manufaa na maendeleo kwa kila mtu katika jamii yake, basi na tuanze kutangaza mapinduzi dhidi ya hofu. Vita vyetu dhidi ya hofu vienee katika kila pembe, tupambane dhidi ya fikra zinazoleta woga, vikundi dhaifu vinavyotia hofu na mwenendo mbaya wa malezi, na watu na taasisi zenye kazi ya kueneza utamaduni wa hofu na misimamo ya woga katika jamii. 103


Wajibu huu hauanzi kwetu na kuishia kwetu, bali ni kila mmoja anajukumu la kuleta manufaa na maendeleo kwa kila mtu katika jamii yake, basi na tuanze kutangaza mapinduzi dhidi ya hofu. Vita vyetu dhidi ya hofu vienee katika kila pembe, tupambane dhidi ya Vipi Tutaishinda Hofu? fikra zinazoleta woga, vikundi dhaifu vinavyotia hofu na mwenendo mbaya wa malezi, na watu na taasisi zenye kazi ya kueneza utamaduni wa hofu na misimamo ya woga katika jamii. Basi na tutangaze vita kwa kutumia mbinu mbalimbali za silaha ya wote ili tuzitakase zetu na nafsi za watu Basi na dhidi tutangaze vita hawa, kwa kutumia mbinunafsi mbalimbali za silaha wetu kutokana na vijidudu na virusi vya maradhi ya hofu yenye dhidi ya wote hawa, ili tuzitakase nafsi zetu na nafsi za watu wetu kuangamiza. Kwa hivyo tupandikize katika nafsi zetu yenye na nafsi kutokana na vijidudu na virusi vya maradhi ya hofu kuangamiza. Kwawenzetu hivyo tupandikize nafsi Kwa zetu na nafsi za za wanajamii ushujaa nakatika kujitolea. kufanya hivyo wanajamii wenzetu ushujaa na kujitolea. Kwa kufanya hivyo itakuwa tumeshafanya mabadiliko na tunachosubiri ni maendeleo na itakuwa tumeshafanya na Wetu tunachosubiri ni maendeleo na kutarajia kuwa huru.mabadiliko Kwani Mola amesema: kutarajia kuwa huru. Kwani Mola Wetu amesema:

öΝÍκŦàΡr'Î/ $tΒ (#ρçÉitóム© 4 ®Lym BΘöθs)Î/ $tΒ ç Éitóムω Ÿ ! © $# χÎ) “Hakika Mwenyezi Mungu habadilishi yaliyoko kwa watu mpaka 'Hakika Mwenyezi Mungu habadilishi yaliyoko wabadili wao yaliyomo nafsini mwao.’’ (13: 11). kwa watu mpaka wabadili wao yaliyomo nafsini

mwao.'' (13: 11). Tunamuomba Mwenyezi Mungu atusaidie kutokana na matatizo ya nafsi zetu, na atuwakifishe kuepukana na upungufu na makosa, Tunamuomba Mwenyezi Mungu atusaidie kutokana na matatizo ya nafsi zetu, na atuwakifishe kuepukana na upungufu makosa, na na atuongoze njia ya sawa, hakika Yeye ni Mboranawa Kuwafikisha atuongoze njia ya sawa, hakika Yeye ni Mbora wa Kuwafikisha na na Kusaidia. Kusaidia.

104


Vipi Tutaishinda Hofu?

ORODHA YA VITABU VILIVYO ­CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION 1.

Qur’an Al-Kariim - Tafsir Al-Kashif Juzuu ya kwanza mpaka thelathini

2.

Uharamisho wa Riba

3.

Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Kwanza

4.

Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Pili

5.

Hekaya za Bahlul

6.

Muhanga wa Imamu Husein (A.S.)

7.

Mikingamo iliyomzunguka Imamu Ali (A.S.)

8.

Hijab vazi Bora

9.

Ukweli wa Shia Ithnaashari

10.

Madhambi Makuu

11.

Mbingu imenikirimu

12.

Abdallah Ibn Saba

13.

Khadijatul Kubra

14. Utumwa 15.

Umakini katika Swala

16.

Misingi ya Maarifa 105


Vipi Tutaishinda Hofu?

17.

Kanuni za Ndoa na maadili ya Familia

18.

Bilal wa Afrika

19. Abudharr 20.

Usahihi wa Historia ya Uislamu na Waislamu

21.

Salman Farsi

22.

Ammar Yasir

23.

Qur’an na Hadithi

24.

Elimu ya Nafsi

25.

Yajue Madhehebu ya Shia

26.

Ukusanyaji na Uhifadhi wa Qur’an Tukufu

27. Al-Wahda 28.

Ponyo kutoka katika Qur’an.

29.

Uislamu mfumo kamili wa maisha ya kijamii

30.

Mashukio ya Akhera

31.

Al Amali

32.

Dua Indal Ahlul Bayt

33.

Udhuu kwa mujibu wa Kitabu na Sunna.

34.

Haki za wanawake katika Uislamu

35.

Mwenyeezi Mungu na sifa zake

36.

Kumswalia Mtume (s)

37.

Nafasi za Ahlul Bayt (a.s)

38. Adhana. 106


Vipi Tutaishinda Hofu?

39

Upendo katika Ukristo na Uislamu

40.

Tiba ya Maradhi ya Kimaadili

41.

Maana ya laana na kutukana katika Qur’ani Tukufu

42.

Kupaka juu ya khofu

43.

Kukusanya swala mbili

44.

Bismillah ni sehemu ya Qur’ani na husomwa kwa Jahara

45.

Kuwaongoza vijana wa kizazi kipya

46.

Kusujudu juu ya udongo

47.

Kusheherekea Maulidi Ya Mtume (s)

48. Tarawehe 49.

Malumbano baina ya Sunni na Shia

50.

Kupunguza Swala safarini

51.

Kufungua safarini

52.

Umaasumu wa Manabii

53.

Qur’an inatoa changamoto

54. as-Salaatu Khayrun Mina -’n Nawm 55.

Uadilifu wa Masahaba

56. Dua e Kumayl 57.

Sauti Ya Uadilifu wa Binadamu

58.

Umaasumu wa Mitume - Faida Zake Na Lengo Lake

59.

Umaasumu wa Mitume - Majibu Ya Aya Zenye Utata 107


Vipi Tutaishinda Hofu?

60. Umaasumu wa Mitume - Umaasumu wa Mitume Muhammad (s) 61.

Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Kwanza

62.

Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Pili

63. Kuzuru Makaburi 64.

Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Kwanza

65.

Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Pili

66.

Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tatu

67.

Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Nne

68.

Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tano

69.

Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Sita

70.

Tujifunze Misingi Ya Dini

71.

Sala ni Nguzo ya Dini

72.

Mikesha Ya Peshawar

73.

Malezi Ya Mtoto Katika Uislamu

74. Ubora wa Imam ‘Ali Juu ya Maswahaba Na Ushia ndio njia iliyonyooka 75.

Hukumu za Kifikihi zinazowahusu Wanawake

76. Liqaa-u-llaah 77.

Muhammad (s) Mtume wa Allah

78.

Amani na Jihadi Katika Uislamu

79.

Uislamu Ulienea Vipi?

80.

Uadilifu, Amani na Mtume Muhammad (s)

108


Vipi Tutaishinda Hofu?

81.

Mitala na Ndoa za Mtume Muhammad (s)

82. Urejeo (al-Raja’a ) 83. Mazingira 84.

Utokezo (al - Badau)

85.

Hukumu ya kujenga juu ya makaburi

86.

Swala ya maiti na kumlilia maiti

87.

Uislamu na Uwingi wa Dini

88.

Mtoto mwema

89.

Adabu za Sokoni

90.

Johari za hekima kwa vijana

91.

Maalimul Madrasatain Sehemu ya Kwanza

92.

Maalimul Madrasatain Sehemu ya Pili

93.

Maalimul Madrasatain Sehemu ya Tatu

94. Tawasali 95.

Imam Mahdi katika Usunni na Ushia

96.

Hukumu za Mgonjwa

97.

Sadaka yenye kuendelea

98.

Msahafu wa Imam Ali

99.

Ngano ya kwamba Qur’ani imebadilishwa

100. Idil Ghadiri 101. Kusoma sura zenye Sijda ya wajibu 102 Hukumu zinazomuhusu mkuu wa kazi na Mfanyakazi 109


Vipi Tutaishinda Hofu?

103. Huduma ya Afya katika Uislamu 104. Sunan an-Nabii 105. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Kwanza) 106. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Pili) 107. Shahiid Mfiadini 108. Kusalia Nabii (s.a.w) 109. Ujumbe -Sehemu ya Kwanza 110. Ujumbe - Sehemu ya Pili 111. Ujumbe - Sehemu ya Tatu 112. Ujumbe - Sehemu ya Nne 113. Mariamu, Yesu na Ukristo kwa mtazamo wa Kiislamu 114. Hadithi ya Thaqalain 115. Maarifa ya Kiislamu 116. Ukweli uliopotea sehemu ya Kwanza 117. Ukweli uliopotea sehemu ya Pili 118. Ukweli uliopotea sehemu ya Tatu 119. Ukweli uliopotea sehmu ya Nne 120. Ukweli uliopotea sehmu ya Tano 121. Johari zenye hekima kwa vijana 122. Safari ya kuifuata Nuru 123. Fatima al-Zahra 124. Myahudi wa Kimataifa 110


Vipi Tutaishinda Hofu?

125. Kuanzia ndoa hadi kuwa Wazazi 126. Visa vya kweli sehemu ya Kwanza 127. Visa vya kweli sehemu ya Pili 128. Muhadhara wa Maulamaa 129. Mwanadamu na Mustakabali wake 130. Imam Ali (‘a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Kwanza) 131. Imam Ali (‘a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Pili) 132. Khairul Bariyyah 133. Uislamu na mafunzo ya kimalezi 134. Vijana ni Hazina ya Uislamu. 135. Yafaayo kijamii 136. Tabaruku 137. Taqiyya 138. Vikao vya furaha 139. Shia asema haya Sunni asema haya Wewe wasemaje? 140. Visa vya wachamungu 141. Falsafa ya Dini 142. Azadari-Kuhuzunika na Kuomboleza 143. Sunna katika Kitabu Fiqhi al-Sunnah 144. Mtazamo Mpya - Wanawake katika Uislamu 145. Kuonekana kwa Allah 111


Vipi Tutaishinda Hofu?

146. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Kwanza) 147. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Pili) 148. Ndugu na Jirani 149. Ushia ndani ya Usunni 150. Maswali na Majibu 151. Mafunzo ya hukmu za ibada 152. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisusunni No 1 153 Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisusunni No 2 154. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisusunni No 3 155. Abu Huraira 156. Vipengee kadhaa katika Swala ya Jamaa na Msikiti. 157. Mazingatio kutoka katika Qur’an - Sehemu ya Kwanza 158. Mazingatio kutoka kaitka Qur’an - Sehemu ya Pili 159. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya kwanza 160. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya Pili 161. Qur’ani Tukufu – Pamoja na Tarjuma ya Kiswahili 162. Falsafa ya Mageuzi ya Imam Husein (a.s) 163. Amali za Mwezi Mtukufu wa Ramadhani 164. Elimu ya Tiba za Kiislamu - Matibabu ya Maimamu 165. Uislamu Safi 166. Majlisi za Imam Husein Majumbani 167. Mshumaa. 112


Vipi Tutaishinda Hofu?

168. Uislam wa Shia 169. Amali za Makka 170. Amali za Madina 171. Asili ya Madhehebu katika Uislamu 172. Sira ya Imam Ali kuhusu Waasi 173. Ukweli uliofichika katika neno la Allah 174. Uislamu na Mifumo ya Uchumi 175. Umoja wa Kiislamu na Furaha 176. Mas’ala ya Kifiqhi 177. Jifunze kusoma Qur’ani 178. As-Sahifatul Kamilah as-Sajjadiyyah 179. Hayya ‘Alaa Khayri’l-’Amal Katika Adhana 180. Ukweli kuhusu Funga ya Siku ya Ashura 181. Dua za Miezi Mitatu Mitukufu (Rajabu, Shaabani na Ramadhani) 182. Uadilifu katika Uislamu 183. Mahdi katika Sunna 184. Jihadi ya Imam Hussein (‘as) 185. Kazi na Bidii ni njia ya maendeleo 186. Abu Talib – Jabali Imara la Imani 187. Ujenzi na Utakaso wa Nafsi 188. Vijana na Matarajio ya Baadaye

113


Vipi Tutaishinda Hofu?

189. Usalafi – Historia yake, maana yake na lengo lake 190. Ushia – Hoja na Majibu 191. Mateso ya Dhuria wa Mtume (saww) 192. Maombolezo – Msiba wa Bwana wa Mashahidi (a.s.) 193. Shahidi kwa Ajili ya Ubinadamu 194. Takwa 195. Mwonekano wa Upotoshaji katika Hazina ya Kiislamu 196. Amirul Muuminina (‘as) na Makhalifa 197. Uongozi na Utawala katika Mwanendo wa Imam ‘Ali (‘a) 198. Kuvunja hoja iliyotumika kutetea Uimamu wa AbuBakr 199. Adabu na vikao na mazungumzo 200. Hija ya Kuaga 201. Uwazi baina ya Maslahi na Vikwazo 202. Fadhila za watukufu watano katika Sahih Sita 203. Mdahalo baina ya Mwanachuoni wa Kisunni na Mwanachuoni wa Kishia (Al-Muraja’aat) 204. Utawala na Uendeshaji katika Sera ya Imam Ali (as) 205. Upotoshaji dhahiri katika Turathi (Hazina) ya Kiislamu 206. Mtazamo kuhusu msuguano wa Kimadhehebu 207. Nchi na Uraia – Haki na wajibu kwa Taifa 208. Mtazamo wa Ibn Taymiyyah juu ya Imam Ali (as) 209. Uongozi wa Kidini – Maelekezo na Utekelezaji wa Kijamii

114


Vipi Tutaishinda Hofu?

210. Maadili ya Ashura 211. Mshumaa – Shahidi na Kifo cha Kishahidi 212. Mizani ya Hekima – Hadithi za Ahlul Bait (as) – Sehemu ya Kwanza 213. Imam Ali na Mambo ya Umma 214. Imam Ali na Mfumo wa Usawa

115


Vipi Tutaishinda Hofu?

KOPI NNE ZIFUATAZO ZIMETAFSIRIWA KWA LUGHA KINYARWANDA 1.

Amateka Na Aba’Khalifa

2.

Nyuma yaho naje kuyoboka

3.

Amavu n’amavuko by’ubushiya

4.

Shiya na Hadithi

116


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.