Iscinin sesi 11 2007 subat

iflflççinin sesi

herkesin direniflflee bir katk›s› olabilir

SAYI

11 fiUBAT 2008 F‹YATI 1 YTL www.iscininsesi.com

400 YÖRSAN ‹fiÇ‹S‹ SEND‹KA VE ‹NSANCA YAfiAM HAKKI ‹Ç‹N D‹REN‹YOR

YÖRSAN ÜRÜNLER‹N‹ TÜKETME

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

2

YÖRSAN YO⁄URDU ‹fiÇ‹YE DOKUNUR EREN OSMANA⁄AO⁄LU

Cemil: Bu ne can›m kardeflim?

Y›lmaz: Yo¤urt, ilk defa m› görüyorsun? Allah Allah, y›llard›r yeriz biz fakir milleti.

Cemil: Yok ya, yermifl! Ben onu sormuyom, o yo¤urdun markas›n› soruyom.

Y›lmaz: Ne bileyim, eee fley Yö...

Yörsan’m›fl.

Cemil: Ya git de¤ifltir onu Y›lmaz. ‹flçiler sendikal› olduklar› için iflten at›l›yor, direnifl yap›yor, sen onlar› atan flirketin yo¤urdunu yiyorsun, ay›p ay›p! Direniflteki Yörsan iflçilerine hiç olmazsa Yörsan yo¤urdunu yemeyerek destek verelim.

Y›lmaz: Ya bir yo¤urtla ne olacak Cemil’im boflver.

Cemil: Olur, olur, bir fley olur. Hem sen bir yo¤urt, ben bir yo¤urt böyle olur.

Mustafa: ‹flçileri unutmayan Cemil abimizin çaylar› bu gün kahvemizden, buna yok ama.

Y›lmaz: Lan Musti çay m› ki satt›¤›n zaten! Neyse, getir bir tane de bana. Ben o s›rada flu yo¤urdu de¤ifltireyim.

Cemil: Koçum benim, hadi bi koflu…

Mustafa: Cemil abi günlük gazeteler burda bakmak istersen.

Y›lmaz: Bu Çinliler ayn› biz. Bak sap›r sap›r ifl kazas›nda ölüp, bizim gibi ayda 300 liraya çal›fl›yorlar.

Cemil: Evet. Bu Çinliler Türk olmas›n sak›n!

Y›lmaz: Hiç flafl›rmam. Musti getirsene iki çay daha.

Cemil: Bak bir fliir kitab› ald›m. 1 liraya sat›l›yordu kitapç›n›n önünde.

Y›lmaz: Ya sen de ne anlars›n fliirden.

Cemil: Tamam, anlamam ama çok

güzel fleyler yaz›yordu içinde. Hem keyif veriyorsa bana okurken yeter. Daha ne anlayacam. Bak okuyay›m sana da.

Y›lmaz: Oku, okul y›llar›n› özledin sen galiba. Kitap falan… Ama k›sa olsun ben pek fliir sevmem.

Cemil: Ya sen fliir okudun mu hiç.

Y›lmaz: Evet, ilkokulda. San›r›m çok da be¤enilmiflti. Müdür bana “Böyle Atatürk fliiri mi okunur lan” diye diye bay›ld›yd›. Her halde çok içli okuduydum. Tabi sen bilmezsin bunu, yaa.

Mustafa: Lan ben hat›rl›yom, müdür s›k›nt›dan bay›lm›flt›.

Y›lmaz: Konuflma Musti. Sen çay kap gel. Valla duygulu okudum, ö¤retmenimiz Maksude han›m da

a¤lam›flt› müdürlen beraber.

Cemil: ‹nan›yorum can›m… Bak ben sana bir tane okuyay›m. Bu flairin ad›; Gülten Ak›n. fiiirinin ismi de; UZUN YA⁄MURLARDAN SONRA Sen ya¤murlu günlere yak›fl›rs›n Yollar çeker uzak da¤lar çeker uzak evler Islanan yapraklar gibi yüzün ›fl›r Ifl›rsa beni unutma Al›r yürür s›cak mavisi gökyüzünün Kufllar döner uzun ya¤murlardan sonra bir gün Bir yer s›zlar yanar içinde büsbütün Her fleye ra¤men ellerin üflür Üflürse beni unutma Yeni dostlar yeni rüzgarlar gelir geçer Yosun muydum kaya m›yd›m nas›l unuturlar Kahredersin bafl›n önüne düfler Düflerse beni unutma...

Y›lmaz: Ya tamam tekrar etmifl durmufl iflte. Ben böyle ak›c› fliir severim. Böyle, sanatsal yani.

Cemil: Sanatsal m›? fiiir sevmem dedindi demin. Neyse merak edersen devam›n› kendin bulup oku.

Y›lmaz: Hemen de k›z›yon. Sanki baban›n k›z›. Ya oku tamam, dinleyim, aman.

Cemil: Yok, okumam. Sen çay paralar›n› öde kalkal›m. Ben evde okurum kitab›m›. K›skand›n sen, ben anlad›m. Senin bir kitab›n yok diye.

Y›lmaz: Lan Musti, kaç çay bizim borç? Neyse yar›n veririm.

Mustafa: Ya ben bu cümleyi hat›rl›yom bir yerden de, neyse çaylar benden bugün.

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

GÜNDEM

3

AKP’nin Esnek ve Kurals›z Çal›flma Sald›r›s›na Karfl›

‹fiÇ‹LER HAKLARINI SAVUNUYOR AKP hükümetlerinin iflçi s›n›f›na yönelik sald›r›lar›na iflçilerin cevab›, özellikle de 2007 ortalar›ndan itibaren artan direnifl ve grevler ile oldu. Aç›kça görülüyor ki, iflçi s›n›f›m›z patronlar s›n›f›n›n ve onun hükümetlerinin sald›r›lar›na karfl› sessiz kalm›yor, kalmayacak.

A KP hükümetleri dönemi, pat-

ronlar s›n›f› aç›s›ndan tam bir bayram dönemi oldu. Bu dönemde flirketler 3 kat büyürken, iflçi verimlili¤i ise yüzde 30 artt›.

Bütün bunlara karfl›n gerçek ücretlerimiz geriledi. Hükümet vergi bar›fl› ad› alt›nda patronlar›n vergilerini affederken herkesten ayn› oranda toplanan vergilerin yani dolayl› vergilerin toplam vergiler içindeki oran› yüzde 70’leri geçti. ‹fl yasas›n› Meclis’ten geçirerek esnek ve kurals›z çal›flmay› yasal güvenceye kavuflturan AKP hükümeti, ayn› zamanda en fazla grev erteleyen hükümet oldu.

Bu kadar sald›r›ya iflçi s›n›f›n›n cevab›, özellikle de 2007 ortalar›ndan itibaren artan direnifl ve grevler ile oldu. Havac›l›k ve tekstil sektörü iflçileri grev tehdidi ile haklar›n› patronlardan sökerek ald›lar. Novamed’in kad›n iflçileri 14 ayl›k grevlerinin sonucunda isteklerini patrona kabul ettirdiler. Mersin Serbest Bölge ve Dimes iflçileri fiili direniflleriyle haklar›n› kazand›lar. 26 bin Türk Telekom iflçisi ülkenin her köflesinde greve ç›kt› ve birçok konuda patronlara geri ad›m att›rd›. Sendika üyesi olduklar› için önce binbir oyun ve tehditle sendikadan ç›kmaya zorlanan, bunu reddettikleri için iflten at›lan 400 Yörsan iflçisi direnifllerini kararl› biçimde sürdürüyor. Kocaeli Üniversitesi’nde 90 iflçi 31 Aral›k’tan beri grevde.

Hükümet elektri¤e, suya, do¤algaza, ekme¤e, ulafl›m ücretlerine ciddi zamlar yaparken bunlar›n üzerini s›n›r ötesi operasyonlarla, hamasi nutuklarla kapatmaya çal›fl›yor.

Bugün operasyonlara sürülen emekçi çocuklar›n› askerden dönüflte, sivil yaflamlar›nda yoksulluk, iflsizlik, geleceksizlik bekliyor.

Savafl naralar› kar›n doyurmuyor.

Bunlar yaln›zca birkaç örnek.

Daha onlarcas› say›labilir. Aç›kça görülüyor ki, iflçi s›n›f›m›z patronlar s›n›f›n›n ve onun hükümetlerinin sald›r›lar›na karfl› sessiz kalm›yor, kalmayacak.

AKP hükümeti sa¤l›k ve sosyal güvenlik haklar›m›z› elimizden almak için haz›rlad›¤› SSGSS yasa tasar›s›n› halka anlatmakta

zorluk çekiyor. Her geçen gün artan eylemler halk›n hükümetin yalanlar›na kanmad›¤›n› gösteriyor. Yürüyüfller, bas›n aç›klamalar›, kahve-ev toplant›lar›, mitingler ve bildiri da¤›t›mlar› ile emek örgütleri yasa tasar›s›n› protesto ediyor ve geri çekilmesi için de mücadeleyi yo¤unlaflt›r›yor. Hepimizin bu yasa ta-

sar›s› geri çekilinceye kadar her yolla mücadele etme, bütün iflçilere bu yasay› anlatma görevimiz devam ediyor.

Hükümet halk› her geçen gün uygulad›¤› ekonomik politikalarla yoksullaflt›r›yor. Dünyan›n her yeri son y›llar›n en büyük krizinin yaflanaca¤› tarihi ve yarataca¤› tahribat› konuflurken biz bol bol türban konufluyoruz. Türban tart›flmalar› açl›¤›n, iflsizli¤in, yoksullu¤un, ekonomik krizin unutturulmas›, gizlenmesi için bir örtü haline geliyor. Anlafl›lan o ki hükümet ekmek vermedi¤i yoksullara bolca türban tart›flmas› vererek iktidar›n› sa¤lamlaflt›rmak istiyor.

Y›llard›r e¤itim ve sa¤l›k iflçileri eylemlerinde “paras›z e¤itim paras›z sa¤l›k” slogan›n›n yan›nda “savafla de¤il e¤itime sa¤l›¤a bütçe” diye ba¤›rd›lar. Çünkü at›lan her bomban›n, kalkan her uça¤›n kaça patlad›¤›n›, okulda, sa¤l›k oca¤›nda, hastanede azalan hizmetleri, yoksullaflan halk› gördüler. Hükümet elektri¤e, suya, do¤algaza, ekme¤e, ulafl›m ücretlerine ciddi zamlar yaparken bunlar›n üzerini s›n›r ötesi operasyonlarla, hamasi nutuklarla kapatmaya çal›fl›yor.

Bugün operasyonlara sürülen emekçi çocuklar›n› askerden dönüflte, sivil yaflamlar›nda yoksulluk, iflsizlik, geleceksizlik bekliyor. Savafl naralar› kar›n doyurmuyor.

‹flflççinin Sesi

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

HABERLER

4

Haberler... Haberler... Haberler... Haberler...

SEKA’dan 4C’ye Geçen ‹flçiler Ma¤dur SEKA Ka¤›t Fabrikas›’n›n özellefltirilmesinin ard›ndan 4C (657 say›l› kanunun geçici istihdam› düzenleyen bölümü) statüsünden Milli E¤itim Bakanl›¤›’na geçen iflçilerin ma¤duriyeti artarak devam ediyor.

4C’li iflçiler, 31 Aral›k 2007’de biten sözleflmelerinin yenilenmemesi nedeniyle iflsiz kald›lar. Bu durum hem çok düflük ücretlerle çal›flt›r›lan 4C’li iflçileri ma¤dur etti, hem de çal›flt›klar› okullarda hizmetin aksamas›na neden oldu.

Yeteri kadar kadrolu hizmetlinin bulunmad›¤› okullarda, hizmet durma noktas›na geldi. Baz› okullarda ise 4C’liler ücretsiz olarak çal›flt›r›lmaya zorlan›yor ya da ücretleri okul aile birlikleri taraf›ndan ödeniyor.

E¤itim-Sen Çaycuma Temsilcisi ‹smet Akyol, özellefltirme ma¤duru iflçilerin yaflad›klar› sorunlar›n bir an önce çözülmesi ve sözleflmelerinin daha fazla gecikmeden yenilenmesini istedi.

(23 Ocak)

Yoksul Hastaya Hapis Cezas› Kayseri’nin Yavuzlar Mahallesi’nde oturan 41 yafl›ndaki Döne Hacer, fleker hastal›¤› nedeniyle bir süre önce Erciyes Üniversitesi T›p Fakültesi Hastanesinde tedavi alt›na al›nd›.

Hastanede 1 hafta yatan ve sa¤ ayak parmaklar› kesilen Döne Hacer’e hastane döner sermayesi taraf›ndan 1200 YTL tutar›nda borç ç›kart›ld›. Ba¤-Kur’lu olan Döne Hacer, hastane taraf›ndan istenen 1200 YTL’yi ödemeyip düzenlenen senedi imzalayarak evine döndü. Hastane yönetimi de tahsil edilemeyen 1200 YTL için icra dairesine baflvurdu.

Yasal süre içerisinde borç senedini ödemeyen ve icra dairesine mal beyan›nda bulunmad›¤› ö¤renilen Döne Hacer, polis ekipleri taraf›ndan gözalt›na al›nd› ve 10 günlük hapis cezas›n› çekmek üzere tutukland›.

(22 Ocak)

rekti¤i belirtildi.

Petrol-‹fl Baflkan› Mustafa Öztaflk›n Türk‹fl’in, Sosyal Güvenlik Reformu Yasa Tasar›s› ve k›dem tazminat›n› kald›rmaya yönelik düzenlemeye karfl› genel grev karar› almas› gerekti¤ini belirtti.

TEKEL ‹flçisi Samsun'dan seslendi Samsun’da binlerce TEKEL iflçisi, fabrikalar›na sahip ç›kmak ve özellefltirmeyi protesto etmek için yürüdü. TEKEL’in özellefltirilmesine karfl› Tokat ve Bitlis’in ard›ndan Samsun’da da binlerce iflçi miting yapt›. “TEKEL vatand›r sat›lamaz”, “Ak dediler karanl›¤a gömdüler”, “Hükümet istifa”, “Adalet yoksa kalk›nma da yok”, “Samsunlu fabrikana sahip ç›k” sloganlar› ile Irmak Yaprak Tütün ‹flletmesi önünde toplanan iflçiler, Cumhuriyet Meydan›’na yürüdüler.

Tokat’tan, Trabzon’dan, Amasya’dan TEKEL iflçilerinin de kat›ld›¤› mitinge Türk-‹fl’e ba¤l› sendikalar›n flubeleri, Emekli-Sen, KESK Samsun fiubeler Platformu üyeleri, Emek Partisi, TKP ve ÖDP de destek verdi. Belediye-‹fl’e üye olduklar› için iflten at›lan 126 belediye iflçisi de, “Baflbakan söz verdi belediye baflkan› iflten att›”, “Haks›zl›¤a u¤rayan Çarflamba iflçileri haklar›n› istiyor” pankartlar› ile mitinge kat›ld›lar.

(21 Ocak)

Dayan›flma Sendikas›’ndan ‹flçi Etkinli¤i

Dayan›flma Sendikas› Gazi Mahallesi Temsilcili¤i 19 Ocak Cumartesi günü “Latin Amerika’dan Türkiye’ye ‹flçi Hareketleri” konulu bir etkinlik yapt›. Etkinli¤e konuflmac› olarak araflt›rmac›-yazar Metin Ye¤in kat›ld›. Gazi Mahallesi Sevgi-Der’deki etkinlik, sendika ad›na yap›lan konuflman›n ard›ndan Türkiye’deki iflçi hareketlerini anlatan bir sinevizyon gösterimi ve Metin Ye¤in söyleflisi ile devam etti. Söylefli, Metin Ye¤in’in etkileyici sunumu ve emekçilerin sordu¤u sorular sayesinde oldukça canl› geçti. 100’e yak›n emekçinin kat›ld›¤› etkinlik Zamlara Karfl› Eylem müzik dinletisi ile son buldu. ‹stanbul Ka¤›thane’de Dayan›flma Sendikas›, ‹stanbul-‹flflççinin Sesi (19 Ocak) E¤itim-Sen 3 No’lu fiube, SES fiiflli fiubesi, ESM ‹stanbul fiubesi, Toplumsal Özgürlük PlatforDayan›flmaevleri’nden mu, DTP ve EMEP, AKP hükümetinin son dö- “‹nsanca Yaflam” Eylemi nemde yo¤unlaflt›rd›¤› zamlara karfl› eylem dü20 Ocak Pazar günü saat 13.00’de fiiflli Camizenledi. Eylemde, AKP’nin uygulad›¤› ekonomik politikalar›n halk›n gelece¤ini yok etti¤i si önünde bir araya gelen Dayan›flmaevleri üyeleri, “‹nsanca Yaflamak ‹stiyoruz” adl› kampanvurguland›. “Savafla de¤il halka bütçe”, slogayalar›n› tan›tan bildirileri da¤›tarak Cevahir n›n›n at›ld›¤› eyleme yaklafl›k 100 kifli kat›ld›.

Al›flverifl Merkezi önüne yürüdü.

At›lan sloganlar›n ve okunan bas›n aç›klamas›“Her insan gereksinimlerini karfl›lamak ve n›n ard›ndan eyleme son verildi. do¤an›n tüm zenginliklerinden yararlanmak ko‹stanbul-‹flflççinin Sesi (20 Ocak) nusunda eflit haklara sahiptir” yaz›l› bir pankart açan Dayan›flmaevleri üyeleri burada bir Petrol-‹fl Genel Grev Ça¤r›s› Yapt› bas›n aç›klamas› yapt›. Yap›lan eylem boyunca Petrol-‹fl sendikas›ndan yap›lan aç›klamada, “‹nsanca yaflamak istiyoruz, Savafla de¤il sa¤AKP hükümetinin sosyal güvenlik reformu ve l›¤a bütçe, Paras›z e¤itim paras›z sa¤l›k, k›dem tazminatlar›n›n kald›r›lmas› yönündeki ‹MF’nin kölesi AKP hükümeti” sloganlar› at›ld›. giriflimlerine genel grev ile yan›t verilmesi ge-

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

YÖRSAN’DA D‹REN‹fiE DEVAM Yörsan süt ürünleri fabrikas›nda sendikaya üye olduklar› için iflten at›lan 400 iflçinin direnifli kesintisiz ve daha büyük bir inançla devam ediyor. Yaklafl›k 5 ay önce kötü çal›flma koflullar›n› düzeltmek ve di¤er sosyal haklar› kazanmak için Tekg›da-‹fl sendikas›nda örgütlenmeye bafllayan iflçiler, bakanl›¤›n iflverene tespit yaz›s› göndermek yerine iflverene iflçilerin sendika faaliyetini ihbar etmesi sonucunda iflten at›ld›lar.

Bu hukuksuz uygulamaya ve sendika hakk›n›n ellerinden al›nmas›na “dur” demek için direnifle bafllayan Yörsan iflçilerini daha önce ziyaret etmifl ve buradaki direniflin haberini gazetemizde yay›nlam›flt›k. 13 Ocak Pazar günü, direniflin 39. gününde gerçeklefltirdi¤imiz ikinci ziyarette direniflin haberinin yay›nland›¤› ‹flçinin Sesi gazetesinin 10. say›s›n› da götürdük. ‹flçilerin genel havas› ve moralleri çok iyiydi.

Sohbet etme imkan› buldu¤umuz iflçiler, genel olarak zafere kesin gözüyle bakt›klar›n›, çünkü zafere kadar direneceklerini belirterek bizim de direnifle yapm›fl oldu¤umuz

her türlü katk›y› önemsediklerini, mücadelenin ancak s›n›f dayan›flmas› ile zafere ulaflaca¤›n› belirttiler. Geçen süre içerisinde iflverenin tutumunda henüz bir de¤ifliklik olmamas›na karfl›l›k sendikan›n açt›¤› ifle dönüfl davalar› ile hukuki sürecin bafllamas› ve Mehmet Karaman adl› iflçinin kendisinin iflveren ve adamlar› taraf›ndan darp edildi¤ine dair flikâyeti üzerine bafllayan di¤er dava ile direnifl yeni bir boyut kazand›.

Susurluk halk›n›n direnifle verdi¤i destek, Susurluk’ta kurulan Yörsan ‹flçileri ile Dayan›flma Platformu iflçilerin moralini ve inanc›n› daha da yükseltmifl durumda. Susurluk halk› ve özellikle esnaf›, direnifli Yörsan ürünlerini raflardan

Yörsan ‹flçileriyle Dayan›flma Bal›kesir Susurluk'ta 7 Aral›k'tan bu yana direniflte olan Yörsan iflçileri ile dayan›flma amac›yla 19 Ocak günü Taksim Tramvay Dura¤›'nda bas›n aç›klamas› yap›ld›,“Yörsan ‹flçileriyle Dayan›flma Platformu”nun düzenledi¤i eylemde Yörsan ürünlerini boykot ça¤r›s› yap›ld›. ‹flçinin Sesi okurlar›n›n da destek verdi¤i eylemde “Yörsan Yersen! Sendika hakk›m›z engellenemez” yaz›l› pankart aç›ld›. “Yörsan iflçisi yaln›z de¤ildir”, “Yörsan'› boykot et” sloganlar› at›ld›. Platform ad›na bas›n aç›klamas›n› yapan Bilge Çetinkaya, Yörsan Fabrikas›'nda çal›flan 400 iflçinin sendikaya üye olduklar› için iflten at›ld›¤›n› belirterek, “Sendikalaflma kanunlar ve Anayasa ile tüm çal›flanla-

kald›rarak desteklemekte, Belediye ise direniflteki iflçilere kömür yard›m›nda bulunarak katk› sa¤lamakta. Bal›kesir ve ilçelerindeki çeflitli sivil toplum örgütlerinin ziyaretleri ve di¤er sendika temsilcilerinin mücadeleyi sahiplenmesi de ayr› bir hava yaratm›fl durumdad›r. ‹flçiler s›k s›k “Direnifl sürecinde gerçek dostla düflman belli oldu. Art›k daha bilinçli ve kararl› bir flekilde mücadele ediyoruz” fleklinde konufluyorlar.

Gazetemizi nas›l bulduklar›n› sordu¤umuzda ‹flçini Sesi gazetesini çok be¤endiklerini belirterek iflçiler a¤›z birli¤i etmiflçesine “Gazete tam ismi gibi ‹flçinin Sesi olmufl” dediler. ‹flçinin Sesi-‹zmir

ra tan›nm›fl bir hak. Ayr›ca örgütlü olmak haklar›m›z› elde etmenin tek yolu.

Yörsan iflçilerinin bu hakk› kanunlara ve anayasaya ayk›r› biçimde patron taraf›ndan ellerinden al›nmaya çal›fl›lmaktad›r” dedi. Yörsan iflçilerinin mücadelelerinde sonuna kadar yanlar›nda olacaklar›n› ve direniflteki iflçileri ziyaret edeceklerini belirten Çetinkaya, “400 Yörsan iflçisinin tamam› geri al›nana ve sendika iflyerine girene kadar, Yörsan ürünlerini tüketmeyelim, üretenlere destek olmayal›m” diyerek “Yörsan'› boykot et” ça¤r›s› yapt›.

Platform üyeleri aç›klaman›n ard›ndan ‹stiklal Caddesi boyunca, “Yörsan iflçisi yaln›z de¤ildir, Yörsan'› boykot et” bafll›kl› bildirilerin da¤›t›m›n› yapt›. ‹flflççinin Sesi-‹stanbul (19 Ocak)

HABERLER

5

Yörsan ‹flçileri Ankara’ya Yürüdü Tekg›da-‹fl Sendikas›'na üye yaklafl›k 250 iflçi, otobüslerle Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› yak›nlar›na geldi. Daha sonra kortej oluflturan iflçiler, iflvereni ve bakanl›¤› protesto eden sloganlar atarak Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› önüne geldiler.

Türk-‹fl Genel Sekreteri ve Tekg›da-‹fl Genel Baflkan› Mustafa Türkel, burada yapt›¤› aç›klamada, Yörsan iflçilerinin anayasal ve yasal haklar›n› kullanarak sendikaya üye olduklar›n›, bunun üzerine 400 iflçinin iflten at›ld›¤›n› belirti ''‹kinci bir Susurluk olay› ile karfl› karfl›ya olduklar›n›'' öne süren Türkel, ''Birinci Susurluk olay›nda devlet, mafya ve siyasetteki kirli iliflkiler ortaya ç›km›flt›. ‹kinci Susurluk olay›nda da bakanl›k, hukuk tan›maz patron ve bürokrat iliflkileri ortaya ç›km›flt›r. Biz hukuk tan›mayanlara, güçlüden yana olanlara, eme¤e karfl› tav›r koyanlara karfl› mücadelemizi sürdürece¤iz'' diye konufltu. ( 17 Oc ak )

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

HABERLER

6

Kocaeli Üniversitesi’nde Grev Var

“‹NSAN GREV‹ YAfiAMAYINCA ANLAMIYOR” D‹SK’e ba¤l› OLEY‹S sendikas›na üye iflçilerin Kocaeli Üniversitesi’nde 10 ayd›r devam eden örgütlenme ve hak arama mücadelesi 31 Aral›k günü greve ç›k›lmas›yla yeni bir boyut kazand›. Bu tarihte Kocaeli Üniversitesi bünyesinde bulunan, toplam 90 iflçinin çal›flt›¤› lokanta, otel ve kantinlerde grev bafllad›. ‹flverenin grevi k›rmaya yönelik bütün oyunlar›na ve sald›r›lar›na ra¤men grevci iflçiler direnifllerini kararl›l›kla sürdürüyor. Grevin 12. gününde, grevci iflçilerden Canan Polat ile görüfltük. ‹flçinin Sesi: Grev hakk›nda siz den bilgi alabilir miyiz?

Canan Polat: Kocaeli Üniversitesi Hastanesi kantininde iflçiyim. Biz sendikalaflmaya 10 ay önce bafllam›flt›k. Bugün grevin 12. günündeyiz. Koflullar neydi? ‹flyerimizde huzur yoktu. Yaklafl›k 2,5 y›ld›r maafllar›m›z› kesinlikle tam alamad›k. ‹fle girdi¤imiz ücretle iflimize devam etmekteyiz. Bizden sonra ifle giren yeni elemanlara 750-800 milyon lira verilirken, biz 500-550 aras›nda maafla çal›flmaktay›z. Bir buçuk y›ld›r fazla mesailerimiz verilmiyor. Onlara el konuldu. Hâlâ da mesai yapmaya devam ediyoruz. Bunun d›fl›nda kendi çal›flt›¤›m›z kantinde 15-16 arkadafl›m›z iflten ç›kar›ld›. ‹.S: ‹flfltten ç›kar›lma gerekçeleri neydi?

C.P: Sendikalaflma s›ras›nda iflten ç›kard›lar. Bahaneler bulup ifli k›l›f›na uydurdular ve hepsini ç›kard›lar. Onlar›n yerine yeni eleman al›nmad›. ‹.S: Greve ç›kmadan önce çal›flflm ma koflflu ullar›n›z nas›ld›?

C.P: Abart›yor san›rs›n›z belki, biz 8 saat sürekli ayaktayd›k.

Oturma hiçbir flekilde yoktu. Bir çay içsek elimizde, ö¤le yeme¤i elimizde… ‹.S: Grev nas›l gidiyor?

C.P: Grev güzel gidiyor, birlik beraberlik içinde. Baz› fleyleri daha iyi anl›yoruz. Eskiden d›flar›da

Grev güzel gidiyor, birlik beraberlik içinde.

Baz› fleyleri daha iyi anl›yoruz. Eskiden d›flar›da grev yapan insanlar› gördü¤ümüzde tiyatro oyunu gibi gelirdi. ‹nsan yaflamay›nca anlam›yormufl. grev yapan insanlar› gördü¤ümüzde tiyatro oyunu gibi gelirdi. ‹nsan yaflamay›nca anlam›yormufl. ‹.S: Grev bir okuldur diyoruz. Siz bu okulda ne ö¤rendiniz?

C. P: Gerçekten geçen zaman› bofla harcam›fl›z. Sendikas›z iflçi hani köle iflçi falan deniyor ya. Öyle çal›flm›fl›z. Keflke daha önce fark›na varsayd›k. Sendikal› olsayd›k. ‹.S: Siz kaç y›ld›r burada çal›flfl››yorsunuz?

C.P: Ben 3 y›ld›r buraday›m.

Ama daha öncesinde bir 3 y›l daha var. 6 y›ld›r ayn› hastane bünyesinde çal›fl›yorum. ‹lk ifle bafllad›¤›m›zda hastaneye ba¤l› çal›fl›yorduk sonra derne¤e geçtik. Ard›nda dernekten özele geçtik. Bu geçifllerde hiçbir tazminat alamad›k. S›rf iflte kalmak için hiçbir hakk›m›z› almadan devam ettik. ‹.S: Greve hastanede çal›flfla an di ¤er sa¤l›k personelinin, doktor ve hemflfliirelerin yaklaflfl››m› nas›l?

C.P: Çok büyük destekleri var. ‹nsanlar›n bu kadar duyarl› olabileceklerini düflünmüyordum. En az›ndan al›flverifli kestiler. ‹.S: Hastalar›n greve yaklaflfl››m› nas›l?

C.P: Onlar da sonuçta yan›m›zdalar. Ama hastalar› oldu¤u için al›fl verifl ediyorlar. Onlar›n en çok flafl›rd›¤› fley; biz burada d›flar›da grev yaparken, nas›l olup da içeride baz› arkadafllar›m›z›n çal›flmaya devam etti¤i. ‹.S: fi fiu u an kaç kiflflii grevde?

C.P: Çal›flt›¤›m›z kantinde 30 kifli grevdeyiz. Sendikal› say›s› 40.

Greve kat›lmayan fluan çal›flan 4 iflçi var. ‹flveren onlar› bir flekilde ikna etti. Oysaki ayn› koflularda çal›fl›yorduk. ‹.S: fi fiu u a n b u ra d a ü ç g r e v g öz cü sü kalm›flflss›n›z. Grevdeki di¤er arkadaflflllar›n›z›n gözalt›na al›n d › ¤› n › ö¤ r e n d i k. N a s ›l o ld u ? B il gi a la b il ir mi yiz ?

C.P: Az önce grev k›r›c› olarak çal›flan iflçiler, grevimizdeki görevli arkadafllara sözlü sataflmalarda bulundular. Ard›ndan tart›flma bafllad›. Jandarmada bize sald›rd›. Arkadafllar›m›z flu an karakoldalar.

Not: Karakola götürülen grevci iflçiler ifade al›nd›ktan sonra serbest b›rak›ld›. Gazetemiz yay›na haz›rlan›rken grev devam ediyordu. ‹flçinin Sesi-‹zmit

fiUBAT 2008 Kocaeli Üniversitesi'nde Grevdeki ‹flçilere Jandarma Müdahalesi Türkiye Otel Lokanta ve E¤lence Yerleri ‹flçileri Sendikas›'na (OLEY‹S) ba¤l› iflçilerin grevde oldu¤u Kocaeli Üniversitesi'nde 11 Ocak günü ç›kan arbedenin sonunda jandarma 20 iflçiyi gözalt›na ald›.

Sendika Genel Sekreteri Mehmet Emin Ünal, üniversite rektörünün grevi sona erdirmek için "k›flk›rt›c›l›k yapt›¤›n›" söyledi. Ünal 11 Ocak'ta yaflanan olay› sendikan›n web sitesinde flöyle aktard›: "Saat 11.00’da hastane kantini önünde grev k›r›c›s› bir iflçi grev gözcüsü olarak orada bulunan bir üyeye hakaret ederek üzerine yürümütür. Kantine girerek hakaret ve k›flk›rtmalar›na da devam etmifltir. Grev gözcüsü olan üyelerimiz bu duruma tepki göstermifl ve bu a¤›r tahrik ortam›nda bir arbede yaflanm›flt›r. Bunun üzerine oraya gelen jandarma ekipleri sendika bölge temsilcisi, grev gözcüleri ve sendika üyelerini gözalt›na ald›. Gözalt›na al›nanlar ayn› gün gece geç saatlerde serbest b›rak›ld›.” Ünal yaflananlara tepki göstererek üniversite yönetiminin sendikay› kabul etmemesini "insanl›k d›fl› ve anti-demokratik bir uygulama" olarak de¤erlendirdi.

(14 Ocak)

Grevdeki OLEY‹S'liler ‹kinci Davay› da Kazand› Kocaeli Üniversitesi Rektörlü¤ü'nce, "OLEY‹S'in üye say›s› düfltü, grev yasal de¤ildir" gerekçesiyle açt›¤› dava, Kocaeli 1. ‹fl Mahkemesi’nce reddedildi. ‹flveren Rektörlükçe daha önce aç›lan "üniversite iflyeri de¤ildir, grev yap›lamaz" gerekçeli davay› kazanan OLEY‹S, bu kez "sendikan›n üye say›s› düfltü, grev yasall›¤›n› yitirdi" gerekçesine dayand›r›larak aç›lan ikinci davay› da kazand›.

Kocaeli 1. ‹fl Mahkemesi, bilirkifli raporunu da dikkate alarak, OLEY‹S'in greve bafllad›¤› tarih olan 31 Aral›k 2007’de yeterli üye say›s›n›n bulundu¤una, bu yüzden de davan›n reddine karar verdi.

Duruflmaya, KOÜ Rektörlü¤ü ad›na kat›lan olmad›.

(22 Ocak)

iflflççinin sesi

SÖYLEfi‹

7

Dünyadan... Haberler... Dünyadan...

Finlandiya’da Fabrika ‹flgali Finlandiya'n›n kuzeyindeki Kemijarvi ilçesinde, Stora-Enso adl› ka¤›t tekelinin fabrikas› iflçiler ve kasaba halk› taraf›ndan iflgal edildi. ‹flgalciler, Stora-Enso tekelinin fabrikay› kapatma karar›n› geri almas›n› talep etti. ‹sveç-Finlandiya ortakl›¤› olan Stora-Enso, dünyan›n en büyük ka¤›t tekellerinden biri. Stora-Enso da neoliberalizmin do¤al sonucu olarak “maliyeti yüksek” olan ‹sveç ve Finlandiya’daki fabrikalar›ndan baz›lar›n› kapatarak, üretimlerini iflgücü ve hammaddenin fiyat›n›n düflük oldu¤u Çin, Rusya ve Latin Amerika ülkelerine tafl›ma karar› alm›flt›. Bunun gere¤i geçen y›l ‹sveç ve Finlandiya’daki 1700 iflçisini ç›karma karar› ald›.

Stora-Enso tekelinin bu karar›na karfl› ‹sveç ve Finlandiya’da protestolar gerçeklefltirildi. 26 Ekim 2007’de Finlandiya’daki 12

fabrikada grev gerçeklefltirildi. ‹flgal polis zoruyla bitirilse de, iflçiler, eylemlerine devam edeceklerini aç›klad›lar. Brüksel ve Helsinki’de büyük protesto gösterileri için haz›rl›klar yap›l›yor.

Finans Tekelleri Binlerce Çal›flan› ‹flten Ç›karacak ABD’de art›k etkilerini iyiden iyiye hissettiren, banka ve finans kurulufllar›n›n 2007 bilançolar›na milyarlarca dolar zarar olarak yans›yan kriz, flirketlerde çal›flanlara da yans›maya bafllad›.

Binlerce çal›flan iflten ç›kar›l›rken di¤er çal›flanlar› da ayn› ak›bet bekliyor.

ABD'nin en büyük bankas› olan Citigroup, tarihinin en büyük zarar›n› aç›klamas›n›n ard›ndan 4 bin 200 kiflinin ifline son verece¤ini duyurdu.

ABD'nin ikinci büyük bankas› olan Bank of America, toplam iflgücünü 3 bin kifli azaltaca¤›n›

Samanda¤ E⁄‹T‹M-SEN’de Yeni Yönetim fieçildi Hatay-Samanda¤ E¤itim-Sen Temsilcili¤i'nin kongresi 19 Ocak 2008'de topland›. Sendikan›n çal›flma tarz›n›n ve e¤itim emekçilerinin sorunlar›n›n tart›fl›ld›¤› kongre, yeni yönetim kurulunun seçilmesiyle tamamland›.

Kongrede yap›lan konuflmalarda, sermayenin emekçilere karfl› topyekün bir sald›r› gerçeklefltirdi¤i, bu süreçte tek yürek, tek yumruk olunmas› gerekti¤i, sald›r›lar›n birlik-beraberlikle, kolektif bir ruhla, ekip çal›flmas›yla ve militan bir duruflla bertaraf edilece¤i belirtildi.

Demokratik bir ortamda gerçeklefltirilen kongre tart›flmalar›ndan sonra seçime gidildi. ‹ki ayr› listenin yar›flt›¤› seçimde, Sibel Malta Bal›kç›, Hasan Beyaz, Kas›m Berk, Mehmet Eser ve Selahattin S›kar’dan oluflan liste büyük oy çoklu¤uyla kazand›. 503 e¤itim emekçisinin ba¤l› oldu¤u Temsilcilik’in kongresinde yönetim kurulu seçiminde 365 oy kullan›ld›. E¤itim Sen il kongresi için yap›lan delege seçiminde de 91 delegelikten 85’ini yeni yönetimi destekleyen adaylar kazand›.

E¤itim-Sen Samanda¤ Temsilcili¤i yeni yönetim

duyurdu.

ABD'nin dördüncü büyük yat›r›m bankas› olan Lehman Brothers, 850 kifliyi iflten ç›karaca¤›n› duyurmufltu. Haziran-Eylül aras›nda ise 2 bin 450 kifliyi iflten ç›kard›.

ABD'nin ikinci büyük yat›r›m bankas› olan Morgan Stanley, 900 kiflinin ifline son verece¤ini aç›klad›.

(18 Ocak)

Frans›z Ö¤retmenler Grevde

Fransa’da 22 Ocak günü iflçilerin özel emeklilik reformunu protestosundan sonra bu kez ö¤retmenler ve ö¤renciler 24 Ocak’ta greve gitti.

E¤itim federasyonlar›n›n ça¤r›s› üzerine 24 Ocak günü ö¤retmenlerin yar›s›ndan fazlas› greve gitti. Sendikalar say›lar› artan ö¤renciler nedeniyle ilkokulda daha fazla ifl alan›n›n kurulmas› ve daha iyi ücret talep ediyorlar.

(24 Ocak)

kurulu kendi aras›nda toplanarak baflkanl›¤a Sibel Malta Bal›kç›’y› getirdi. Yönetim kurulu 24 Ocak Perflembe günü de sendika binas›nda bir toplant› düzenledi ve yönetim anlay›fllar›n› ve hedeflerini aç›klad›. Yeni yöneticiler tabandan tavana bir iflleyiflin örgütü gelifltirip geniflletece¤ini, bundan dolay› da her üyenin fikir ve görüfllerini tek tek alarak özgün çal›flmalar bafllatacaklar›n› belirttiler. ‹lk elden GSS'ye karfl› bir eylemlilik sürecine girilece¤ini ve 8 Mart çal›flmalar›na bafllayacaklar›n›, tüm üyelerin kat›l›m›n› beklediklerini söylediler. ‹flflççinin Sesi-Hatay(24 Ocak)

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

HABER

8

Alevi-Sünni, Türk-Kürt, Hemfleri-Akraba Farketmez

PATRON PATRONDUR (D‹MES) ‹flçiler Tekg›da-‹fl sendikas›na üye olmaya bafllad›lar. “Sosyal demokrat” milletvekili, hemfleri, akraba, “can” Orhan Diren’in fabrikas›nda iflçiler yasal haklar›n› kullanarak örgütlenecek ve ekonomikdemokratik haklar›n› talep edecekti. Ama iflçiler yan›l›yordu. Patronla hemfleri olmak, akraba olmak, ayn› inanç yolundan olmak iflçileri koruyam›yordu. Sendika üyelikleriyle beraber iflçiler s›k› bir sorgulamaya çekildikten sonra “sorunlu” iflçiler tespit edilip gere¤i yap›ld›!

MURAT ÖZDEM‹R

Tokat’ta evin bahçesinde Ö nce bafllad›lar ifle. ‹flleri yavafl yavafl büyüttüler. Akrabalar› ald›lar yanlar›na iflçi olarak; aile iflletmesi olarak daha fazla çal›flt›lar. fiimdilik haklar›n› tam alam›yordu iflçiler, ama hele bir ifller yoluna girsin, biraz para kazan›ls›n, elbet onlar da faydalan›rlard›, ne de olsa akrabalard›.

Büyüdü iflletme ve Tokat’ta fabrika aç›ld›. ‹flçi olarak tabii ki öncelikle akrabalar al›nd›, ücret az, çal›flma saatleri çok fazlayd› ama olsundu, büyüyorlard›, para as›l flimdi laz›md› yeni yat›r›mlar için. ‹flçi biraz daha s›kard› kendini, ne de olsa akrabayd›, hemfleriydi en nihayetinde. Bu fabrika onlar›n ekme¤iydi, beraber büyütmüfllerdi, çal›flm›fllar, yeri geldi¤inde kavga etmifllerdi huzursuzluk ç›karan kendini bilmez iflçilerle.

Gece gündüz çal›fl›l›p bir fabrika da ‹zmir’e aç›ld›. Art›k ifller iyice ray›na girmiflti. Çok çal›flm›flt› iflçiler ama de¤miflti. 14 y›lda yüzde 4 bin büyümüfltü flirket ve son 6,5 y›lda da 53 ülkeye meyve suyu ihraç eder hale gelmifllerdi. ‹zmir ve Tokat’ta 500’ün üzerinde iflçi çal›fl›r olmufltu. Art›k onlar›n da biraz rahatlamas›, en az›ndan flu a¤›r çal›flma koflullar›n›n art›k hafifletilmesi gerekirdi… de art›k patrona ulaflmak biraz zordu,

meflgul adamd›.

Milletvekili seçilebilmesi için ‹zmir’den insan tafl›m›fllard› Tokat’a. Ve onca zahmete de¤mifl, seçimi kazan›p CHP’den vekil yapm›fllard›. Hem acele de etmemek laz›m, bugüne bugün Meclis’te de temsil ediliyorlard› art›k. Yasa yapan, vekil yapt›klar› kifli, akrabalar›, ayn› inanç yolundan canlar›, hemflerileri, o da olmad› patronlar›yd› yani.

Yaln›z en az›ndan flu ücretlerin düzeltilmesi laz›md›, bir de tabii çal›flma saatlerinin. Haftada 72 saat çal›fl›yorlard›. Bu kadar yo¤un çal›flmaktan ailelerini görememeleri birfley de¤il de, o yorgunlukla s›k s›k ifl kazalar› oluyordu. Ciddi fiziksel sakatl›klar olmufltu bir çok iflçi arkadaflta.

En az›ndan art›k bunlar›n düzelmesi gerekiyordu.

Bir yerden bafllanmas› laz›md›. ‹flçiler Tekg›da-‹fl sendikas›na üye olmaya bafllad›lar. “Sosyal demokrat” milletvekili, hemfleri, akraba, “can” Orhan Diren’in fabrikas›nda iflçiler yasal haklar›n› kullanarak örgütlenecek ve ekonomik-demokratik haklar›n› talep edecekti.

Ama iflçiler yan›l›yordu. Patronla hemfleri olmak, akraba olmak, ayn› inanç yolundan olmak iflçileri koruyam›yordu. Sendika

Tokatl›, ‹zmirli, Bursal› vb. de¤iflik illerden, inançlardan, farkl› görüfllerden 18 iflçi haklar›n› alabilmek için, omuz omuza 38 gün direndi ve sonunda patrona isteklerini kabul ettirdi. Bir fleyi çok iyi ö¤rendiler: Patronun Alevisi-Sünnisi, TürküKürdü, hemflerisi-akrabas› olmazm›fl, hepsi birmifl. üyelikleriyle beraber yetki için Bakanl›¤a yap›lan baflvurulardan sonra, Dimes patronlar› olaya el koydu. ‹flçiler s›k› bir sorgulamaya çekildikten sonra “sorunlu” iflçiler tespit edilip gere¤i yap›ld›!

Patron patronlu¤unu yapm›flt›.

Aralar›nda 15 y›ld›r Dimes için çal›flanlar›n da oldu¤u tam 18 iflçi, çeflitli bahaneler uydurularak iflten at›ld›.

Tokatl›, ‹zmirli, Bursal› vb. de¤iflik illerden, inançlardan, farkl› görüfllerden toplam 18 iflçi

(Tokat’ta 2, ‹zmir’de 16) haklar›n› alabilmek için, omuz omuza 38 gün direndi. Akrabalar›, hemflerileri, milletvekili seçtikleri patronlar›, sendikal› olup haklar›n› isteyecekler diye atm›flt› onlar›. Onlar ‹zmirli, Bursal›, Tokatl› iflçi kardeflleriyle, direniflteki Yörsan iflçileri ve iflçi örgütleriyle dayan›flarak, tam 38 gün direndiler ve sonunda patrona isteklerini kabul ettirdiler. Ve bir fleyi çok iyi ö¤rendiler: Patronun Alevisi-Sünnisi, Türkü-Kürdü, hemflerisi-akrabas› olmazm›fl, hepsi birmifl.

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

9

SSGSS’nin S›n›rl› Uygulamalar› Büyük Sorunlar›n Habercisi

SA⁄LIKTA REZALET YASALARI Hastanelerin hemen hepsinin devletten ve sosyal güvenlik kurumlar›ndan trilyonlarca lira alacaklar› var, ancak devlet kamu hastanelerine olan borcunu ya hiç ödemiyor veya çok gecikmeli ödüyor. Ayn› süre içerisinde özel hastanelerin alacaklar› devlet taraf›ndan düzenli bir flekilde t›k›r t›k›r ödendi. Sonuçta özel hastaneler palazlan›rken ve her gün yenisi aç›l›rken kamu ve üniversite hastaneleri ilaç bile temin edemez hale düflürüldü.

Dr. F‹KRET YEfi‹L

S osyal devlet anlay›fl›n›n tasfi-

yesi anlam›na gelen SSGSS (Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas›) daha bütün ülke çap›nda uygulanmaya bafllamadan, ön haz›rl›k olarak yap›lan “tedavi yard›m› ile ilgili tebli¤”, “çerçeve sözleflmesi”, “pilot aile hekimli¤i” gibi uygulamalar sa¤l›kta ciddi karmaflalara yol açt›.

Ocak ay› içerisinde hemen hemen bütün TV kanallar›nda “Sa¤l›kta reform mu, rezalet mi?” bafll›klar› ile verilen haberlere tan›k olduk. Bu uygulamalar kapsam›nda yatarak tedavi gören hastalar›n ilaç ve malzemelerinin hastanelerce karfl›lanmas› gerekiyordu.

Ancak baflta üniversite hastaneleri olmak üzere 29 e¤itim hastanesi ve 59 devlet hastanesinde gereken ilaç ve malzemenin temini sa¤lanamad›. 1 Ocakta yürürlü¤e giren tebli¤e göre yatan hastada kullan›lacak ilaç ve t›bbi malzemelerin hastane taraf›ndan karfl›lanmas› ve hasta yak›nlar›na d›flar›dan ald›r›lmamas› gerekiyordu. Hastaneler gereken malzemeler için ihaleler açt›klar›n› ancak ihaleye kat›lan firma olmad›¤› için gereken ilaç ve t›bbi malzemeleri temin edemediklerini aç›klad›lar. Bu yüzden birçok hastan›n tedavisi gecikti veya eksik yap›ld›. Birçok ameliyat›n ertelendi-

¤i bas›nda yer ald›. Peki ihalelere neden hiçbir firma kat›lmad›?

En önemli neden; firmalar›n hastanelerden alacakl› olmalar›, hastanelerin daha önceden ald›klar› ilaç ve t›bbi malzemelerin borçlar›n› ödeyememeleri, bu nedenle firmalar›n hastanelerle ifl yapmaya yanaflmamalar› idi.

Bir de hastanelerin borçlar›n› niçin ödemediklerine bakal›m: Hemen hepsinin devletten ve sosyal güvenlik kurumlar›ndan trilyonlarca lira alacaklar› var, ancak devlet kamu hastaneleri-

ne olan borcunu ya hiç ödemiyor veya çok gecikmeli ödüyor. Daha geçen sene Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› hastanelerin devletten alaca¤› olan 2,5 katrilyon lira silindi. Ayn› süre içerisinde özel hastanelerin alacaklar› devlet taraf›ndan düzenli bir flekilde t›k›r t›k›r ödendi. Sonuçta özel hastaneler palazlan›rken ve her gün yenisi aç›l›rken kamu ve üniversite hastaneleri ilaç bile temin edemez hale düflürüldü. Böylece SSGSS’nin temel mant›¤› olan ‘sa¤l›¤› piyasaya terk edip ser-

Hastaneler gereken ilaç ve t›bbi malzemeleri temin edemediklerini aç›klad›lar. Bu yüzden birçok hastan›n tedavisi gecikti veya eksik yap›ld›. Birçok ameliyat›n ertelendi¤i bas›nda yer ald›.

maye s›n›f›n›n sa¤l›ktan kar etmesi’ amac› gere¤ince üniversite ve kamu hastanelerinin özel hastanelerle rekabet edemez hale gelmesi sa¤lanm›fl oldu.

Di¤er yandan sa¤l›k çal›flanlar›na yüksek ücret vaat eden aile hekimli¤inin gerçek yüzü ortaya ç›kmaya bafllad›. Daha pilot uygulama aflamas›nda bile hekimler iflsiz kalmaya bafllad›. Yeni sistem gere¤i hekimler her y›l sözleflme yenilemek zorunda.

Sözleflme tek taraf›n istememesi halinde yenilenmiyor. Nitekim Denizli’de 1 y›l›n› dolduran aile hekimlerinden 7 tanesi ile sözleflme yenilenmedi. 5’i baflka görevlere kayd›r›l›rken 2’si iflten at›ld›.

Daha pilot uygulamada iken bile bütün sa¤l›k çal›flanlar›na flirin görünmesine çal›flmas›na ra¤men 7 hekimi gözden ç›karan yeni sistem, uygulama yerleflince hekimlere ve hele di¤er sa¤l›k çal›flanlar›na neler yapmaz.

Görünen köy k›lavuz istemez.

Halk için sa¤l›ks›zl›k anlam›na gelen SSGSS sa¤l›k çal›flanlar› için de iflsizlik anlam› tafl›yor.

Ancak unutmayal›m halk›n ve sa¤l›k çal›flanlar›n›n tamam›n› yani hepimizi ma¤dur edecek olan SSGSS, e¤er biz istemezsek, karfl› koyarsak uygulama imkan› bulamayacakt›r.

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

10

Sa¤l›k Emekçilerinin Sömürüsü Yo¤unlafl›yor

AKP HASTANE DE⁄‹L ‹fiLETME ‹ST‹YOR Her insan›n hakk› olan bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halinde olma hakk›na yönelik her türlü sald›r›ya karfl› biz sa¤l›k emekçileri bu hakk› gözeten bir sa¤l›k sistemi istiyoruz. Etik de¤erler çerçevesinde sa¤l›¤›n korunmas›, hastal›¤›n iyilefltirilmesinde verdi¤imiz hizmeti kâr amac›yla de¤il toplum yarar›na yapmak istiyoruz. ÖZLEM GASSALO⁄LU

ebe, sa¤l›k teknisyeni, H emflire, doktor, eczac›; tüm sa¤l›k emekçilerinin gelecekleri, insanca yaflam haklar› “Kamu hastane birlikleri pilot uygulamas› hakk›nda kanun tasar›s›” ile ellerinden al›nmak isteniyor. AKP hükümeti, “sa¤l›k hizmeti vermek Sa¤l›k Bakanl›¤› için bir yüktür” mant›¤›yla, sa¤l›kta dönüflüm program› ad› alt›nda sermayenin ç›karlar› do¤rultusunda bir dizi yasal düzenlemeye gidiyor. Bu yasal düzenlemelerle devlet hastaneleri sat›fla uygun hale getiriliyor.

Evet, art›k hastane de¤il sa¤l›k iflletmesi yaklafl›m›n›n oldu¤u; hizmeti veren biz sa¤l›k emekçilerinin ve hizmeti alan halk›n temel haklar›na pervas›zca göz dikildi¤i aç›kça görülmektedir. Tasar›ya göre hastanelerin idari iflleyifli, sa¤l›k çal›flanlar›n›n istihdam›, statüsü ile hizmeti alan bireylerin ihtiyaçlar›n›n karfl›lanmas›na yönelik kamusal sa¤l›k hizmeti sunumu tamamen de¤ifltirilmektedir.

Art›k biz sa¤l›k emekçilerinin ifl güvencesi tehlikededir. Bir çok devlet hastanesinde bafllat›lan farkl› tedavi ve hizmet birimleri tafleron firmalara verilerek ifl güvencesi olmayan tafleron sa¤l›k çal›flan› yarat›lmaktad›r. Hastanelerdeki özel birimlerin özellefltirilmesi (yo¤un bak›m, ameliyathane, laboratuar, görüntüleme üniteleri vb.), klinik hizmetlerinde d›flardan doktorluk hizmeti sat›n al›nmas› gibi uygula-

malarla sa¤l›k çal›flan› istihdam› en alt seviyelerde tutulmaya çal›fl›l›yor. ‹fl güvencemizin olmad›¤› bir ortamda bizlere daha fazla çal›flma süreleri de dayat›lmaktad›r. Genelge ile, radyoloji çal›flanlar›n›n günlük çal›flma süreleri 5 saatten 9 saate ç›kar›lmak istenmektedir.

Sa¤l›k kurulufllar›nda tüm sa¤l›k çal›flanlar›n›n 40 saat olan haftal›k çal›flma süresi 45 saate ç›kar›lmak istenmekte ve fiili olarak bu uygulanmaktad›r. AKP Hükümeti uluslararas› sa¤l›k tekelleri ile yerli sermayenin ç›karlar› do¤rultusunda sa¤l›¤›n özellefltirilmesinin önündeki tüm engelleri ortadan kald›rma

ödevini harfiyen yapmaktad›r.

Her insan›n hakk› olan bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halinde olma hakk›na yönelik her türlü sald›r›ya karfl› biz sa¤l›k emekçileri bu hakk› gözeten bir sa¤l›k sistemi istiyoruz. Biz tüm sa¤l›k emekçilerinin sa¤l›k hizmetlerinin bütününün parçalar›n› oluflturdu¤una inan›yoruz. Ve bütünün parçalar› aras›ndaki farkl› statüdeki istihdamlar› (sözleflmeli, 4B, 4C, tafleron usulü çal›flma, kadrolu) reddediyoruz. Etik de¤erler çerçevesinde sa¤l›¤›n korunmas›, hastal›¤›n iyilefltirilmesinde verdi¤imiz hizmeti kâr amac›yla de¤il toplum yarar›na yapmak istiyoruz.

AKP hükümeti, “sa¤l›k hizmeti vermek Sa¤l›k Bakanl›¤› için bir yüktür” mant›¤›yla, sa¤l›kta dönüflüm program› ad› alt›nda sermayenin ç›karlar› do¤rultusunda bir dizi yasal düzenlemeye gidiyor.

Bu yasal düzenlemelerle devlet hastaneleri sat›fla uygun hale getiriliyor.

Evet, art›k hastane de¤il sa¤l›k iflletmesi yaklafl›m›n›n oldu¤u; hizmeti veren biz sa¤l›k emekçilerinin ve hizmeti alan halk›n temel haklar›na pervas›zca göz dikildi¤i aç›kça görülmektedir.

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

SA⁄LIK

11

Kökleri Toplumsal Koflullarda

DEPRESYON Depresyonun ortaya ç›kmas›nda biyolojik ve hormonal nedenler, genetik faktörler etkili olmakla birlikte son y›llardaki h›zl› art›fla yol açan esas neden psiko-sosyal etkenlerdir. Bunda da en büyük risk alt›nda olanlar ev kad›nlar›, iflsizler, sigortas›z ve ifl güvencesiz çal›flan emekçilerdir.

Dr. F‹KRET YEfi‹L

hastal›¤›n ortaya ç›kmaB us›nda biyolojik ve hormonal nedenler, genetik faktörler etkili olmakla birlikte son y›llardaki h›zl› art›fla yol açan esas neden psiko-sosyal etkenlerdir.

Bunda da en büyük risk alt›nda olanlar ev kad›nlar›, iflsizler, sigortas›z ve ifl güvencesiz çal›flan emekçilerdir. Bu gruplarda geleceklerine güvenle bakamaman›n ve günlük yaflamlar›n› insanca yaflayamaman›n yol açt›¤› a¤›r stresler hastal›¤›n ortaya ç›kmas›n›n esas nedenidir.

Belirtiler genel görünüm Depresyondaki bir hasta, genelde yüz çizgileri belirgin, omuzlar› çökük, üzüntülü ve az bak›ml› bir görünümdedir. Hareketleri genellikle yavafllam›fl olup bazen çok s›k›nt›l› ve tedirgin görünürler, konuflmalar› alçak sesli ve yavaflt›r.

Duygulan›m Üzüntü ve ac› duymada art›fl vard›r. S›k a¤lama ve bunalt› görülür. Baz› hastalarda, özellikle sabahlar› a¤›r bir bunalt› ve gö¤sünde atefl varm›fl hissi oluflur.

Daha seyrek olarak çabuk öfkelenme, çevresinden nefret etme, sevdiklerine karfl› duygular›n› yitirmifl gibi hissetme, daha önceden severek yapt›¤› fleylere karfl› isteksizlik ve zevk almama görülür.

Düflünce içeri¤i Bu hastalarda genelde bilinç aç›k ve alg›lar normaldir. Düflünce içeri¤i yavafllam›fl olup düflük bir ses tonu, yavafl bir h›z ve isteksiz konuflma görülür. Düflünce içeri¤i geçmifl piflmanl›klar ve ac› veren olumsuz an›larla doludur. Ruhsal dünyas›na çaresizlik ve umutsuzluk hakimdir.

Kiflinin kendine karfl› öz sayg›s› azalm›fl olup kendini de¤ersiz ve küçük görür. Giderek yaflaman›n anlams›z oldu¤unu düflünür ve bu aflamadan sonra intihar düflünceleri geliflir.

Fizyolojik belirtiler Genelde yeme azal›r, zay›flama bafllar, yemek kokular›na karfl› tiksinti oluflur.Bazen tersine afl›r› yeme ve kilo alma görülebilir. Cinsel istek genelde azalm›flt›r. Ço¤unlukla uyku bozuklu¤u oluflur. Hem uykuya dalmada zorluk olur, hem de uyku bölünür ve erken uyanma görülür.

Tedavi Yukarda anlatt›¤›m›z belirtilerden bir k›sm› hemen hepimizde zaman zaman görülür. Ancak depresyon diyebilmemiz için en az 15 gün genel bir isteksizlik, hiçbir fley yapmak istememe, çökkün, isteksiz bir ruh hali içinde olmak gerekir. Böyle bir durumda mutlaka psikiyatri uzman› bir hekime müracaat etmek gerekir. Tedavide hastan›n aile

ve sosyal çevresiyle de konuflarak bir yaklafl›m belirlenmeli, gerekiyorsa ilaç tedavisi ve psikoterapi de uygulanmal›d›r. Tabii buna hastay› tedavi edecek olan hekim karar verecektir.

Ancak bütün hastal›klarda oldu¤u gibi depresyonda da hastal›¤a yol açan sosyal, ekonomik etkenlerin düzeltilmesi, insanca yaflanabilecek koflullar›n yarat›lmas› gerekiyor. Bunun için de iflsizli¤in, ifl güvencesi olmamas›n›n, insanlar›n yar›nlar›na güvenle bakamamas›n›n esas nedeni olan içinde yaflad›¤›m›z sermaye düzenine karfl› bütün emekçilerin omuz omuza örgütlü bir flekilde karfl› durmalar›, birbirlerine kenetlenmeleri gerekiyor. Ancak böyle yap›labilirse birbirine güvenmeyi ve birlikte mücadele etmeyi ö¤renen emekçiler yar›nlar›na umutla ve güvenle bakabilir.

Depresyonu do¤uran koflullar›n, yani ifl güvencesi olmamas›n›n, insanlar›n yar›nlar›na güvenle bakamamas›n›n, iflsizli¤in esas nedeni olan içinde yaflad›¤›m›z sermaye düzenine karfl› bütün emekçilerin omuz omuza örgütlü bir flekilde karfl› durmalar›, birbirlerine kenetlenmeleri gerekiyor.

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

‹fl Hukukunda Sözleflme Türleri:

BEL‹RL‹ VE BEL‹RS‹Z SÜREL‹ ‹fi SÖZLEfiMELER‹

12

iflçi haklar›

Belirli süreli ifl sözleflmesi, iflçilerin daha az lehine olan sözleflmelerdir. Belirli süreli sözleflmenin bitiminde iflçiye ihbar tazminat› verilmez. Ayr›ca bu iflçiler ifl güvencesi hükümlerinden de yararlanamaz, ifle iade davas› açamaz. Görüldü¤ü gibi iflçiler aç›s›ndan belirli süreli sözleflme ile çal›fl›ld›¤›nda ifl yasas›nda belirtilen baz› haklardan yararlanma imkan› ortadan kalkmaktad›r. Bu nedenle belirsiz süreli sözleflme ile çal›flmak iflçilerin daha lehine olan bir durumdur.

Av.fiENGÜL ÖZDEM‹R-Av.ERCAN KAVUKO⁄LU

iflçinin çal›flt›¤› iflyerinde B irhangi haklardan, nas›l yararlanaca¤›n›n bilinmesi aç›s›ndan öncelikle hangi tür sözleflme ile çal›flt›r›ld›¤›n› bilmesi gerekmektedir. ‹fl Kanunu'nda ifl sözleflmelerinin belirli veya belirsiz süreli yap›labilece¤i belirtilmifltir. Yararlan›lacak olan haklar da bu sözleflme türlerine göre de¤iflmektedir.

Belirsiz süreli ifl sözleflmesi, iflçinin ne kadar süre ile çal›flaca¤›, yapt›¤› iflin ne zaman bitece¤i kararlaflt›r›lmam›fl olan sözleflmedir. Uygulamada genellikle karfl›lafl›lan sözleflme türü belirsiz süreli sözleflmelerdir. Yaz›l› veya sözlü yap›labilir.

E¤er ifle bafllarken sözleflmenin sona erece¤i tarih yaz›l› olarak belirlenmiflse, bu sözleflme türü belirli süreli sözleflmedir. Burada sözleflmenin süresinin dolmas› ile herhangi bir fesih ifllemine gerek kalmadan sözleflme kendili¤inden sona erer.

Belirli süreli ifl sözleflmesi, iflçilerin daha az lehine olan sözleflmelerdir. Belirli süreli sözleflme-

nin bitiminde iflçiye ihbar tazminat› verilmez. Ayr›ca bu iflçiler ifl güvencesi hükümlerinden de yararlanamaz, ifle iade davas› açamaz. Görüldü¤ü gibi iflçiler aç›s›ndan belirli süreli sözleflme ile çal›fl›ld›¤›nda ‹fl Kanunu’nda belirtilen baz› haklardan yarar-

lanma imkan› ortadan kalkmaktad›r. Bu nedenle belirsiz süreli sözleflme ile çal›flmak iflçilerin daha lehine olan bir durumdur.

Ancak belirli süreli sözleflmenin iflçinin lehine olan tek yan›, belirli süreli sözleflmenin bitiminden önceki bir tarihte pat-

Belirli süreli sözleflmenin iflçilerin lehine olan tek yan›, belirli süreli sözleflmenin bitiminden önceki bir tarihte patron taraf›ndan hakl› bir neden olmaks›z›n ifline son verilen iflçiye, kalan süreye ait ücretin ödenmesi zorunlulu¤unun getirilmesidir.

ron taraf›ndan hakl› bir neden olmaks›z›n ifline son verilen iflçiye, kalan süreye ait ücretin ödenmesi zorunlulu¤unun getirilmesidir. Örne¤in 10 ayl›k bir ifl sözleflmesi ile çal›flan bir iflçi, iflveren taraf›ndan hakl› olmayan bir nedenle 5 ay sonra iflten ç›kart›lm›flsa, iflten ç›kart›lan iflçi kalan 5 aya ait ücretini iflverenden talep edebilecektir. ‹flverenler taraf›ndan, genellikle k›dem ve ihbar tazminatlar›n› ödememek için ard› ard›na belirli süreli ifl sözleflmesi yapma yoluna gidildi¤i görülmektedir. Ancak yasaya göre, esasl› bir sebep olmad›kça üst üste birden fazla (zincirleme) belirli süreli ifl sözleflmesi yap›lamaz. Bu durumda sözleflme bafl›ndan beri belirsiz süreli ifl sözleflmesine dönüflmüfl olur ki; iflçi k›dem, ihbar tazminat› vs haklardan yararlan›r.

Belirli süreli sözleflmeler yaz›l› yap›lmak zorundad›r. Bir sözleflmenin belirli süreli oldu¤u yaz›l› olarak ispatlanam›yorsa, bu sözleflme belirsiz süreli ifl sözleflmesi olarak kabul edilir.

fiUBAT 2008 Ayr›ca, iflçi ifle devam ederken ve belirsiz süreli ifl akdi ile çal›fl›yorken, iflveren taraf›ndan iflçilere belirli süreli ifl akdinin imzalat›lmas› dayat›lmak istenmektedir. Örne¤in iflverenler taraf›ndan, k›dem-ihbar tazminat› ödememek için 4 y›l boyunca ayn› iflyerinde belirsiz süreli çal›flan iflçiye 1 y›ll›k belirli süreli ifl sözleflmesi imzalat›lmak istenmektedir. Ancak bu durum yasal olmay›p, iflçilerin kendilerine dayat›lan bu sözleflmeyi imzalamama haklar› vard›r.

Ayr›ca ifl kanununda iflçi ister belirli süreli ister belirsiz süreli sözleflmeyle çal›fls›n, sözleflmelere deneme süresi koyulabilece¤i öngörülmüfltür. Yasaya göre deneme süresinin en çok iki ay, toplu ifl sözleflmeleri ile 4 ay olarak belirlenebilece¤i kabul edilmifltir.

SORU : G › d a s e k t ö r ü n d e f a a l i flirkette yakla yet gösteren bir fli fl›k olarak bir ay önce ifle fle bafll flla fl› flmemde iki ayl›k bir d›m. Sözleflm flart› bulunmak deneme süresi fla tad›r. Merak etti¤ im , ik i ay geç meden sigorta kay d›m yap›la flveren deneme süresi maz m›? ‹flv sonunda sigor ta kay d›m › yapa ca¤›n› söylüyor.

CEVAP: 506 say›l› Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 9. maddesi çok aç›k. ‹flveren çal›flt›raca¤› iflçileri çal›flmaya bafllamadan önce kuruma bildirmekle yükümlüdür. ‹nflaat ifllerinde çal›flan iflyerleri ise iflçileri en geç ifle bafllad›klar› gün kuruma bildirebilirler. ‹lk defa kuruma bildirge veren iflyerleri ise iflçileri çal›flt›rmaya bafllad›ktan itibaren 30 gün içinde

iflflççinin sesi

Deneme süresi içinde iflçiler çal›flt›klar› günlerin ücretini alacaklar ancak taraflar herhangi bir bildirim süresine uymaks›z›n ve tazminat ödemeksizin ifl akitlerini feshedebileceklerdir.

Ancak deneme süresi içinde iflverenin di¤er yükümlülükleri devam edecektir. Örne¤in deneme süresi de olsa ifle ilk baflla-

kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Deneme süresinin belirlenmifl olmas› bu durumu de¤ifltirmez. ‹flveren, hesab›na öyle geldi¤i için bunu söylüyor.

Fiilen ifle bafllad›¤›n›z anda iflverenin kuruma kayd›n›z› yapma yükümlülü¤ü bulunmaktad›r.

SORU: Tekstil iflk flkolunda 9 ay flyerinde çal›fl› fl›yorum. d›r ayn› ifly fle girerken bir y›ll›k bir sözleflfl ‹fle me im zalad ›k . P atr on beni hak flten ç›karmaya çal›fl› fl› s›z yere iflt flten ç›kar›l›rsam ifle fle iade yor. ‹flt davas › açabilir m iy im ? Kulla nabi le ce ¤i m hak lar ›m nel e rdi r?

CEVAP: Ne yaz›k ki, ifl güvencesinden faydalanamayaca¤›n›z için ifle iade davas› açamazs›n›z. ‹fle iade davas› açabilmek için, iflyerinde en az 6 ay-

d›klar› günden itibaren iflçilerin sigorta giriflinin yap›lmas› gerekmektedir. ‹flçi, deneme süresi bittikten sonra da ifle devam ettiyse k›dem-ihbar tazminat› ve y›ll›k izin yönünden haklar› ifle ilk girdikleri an, yani deneme süresinin bafllad›¤› tarihten itibaren bafllayacakt›r.

d›r çal›fl›yor olman›z, iflyerinde 30’dan fazla kifli çal›fl›yor olmas› ve belirsiz süreli bir sözleflmeye dayanarak çal›fl›yor olmak flartlar›n›n birlikte gerçekleflmesi gerekmektedir. 6 aydan fazla çal›flm›fls›n›z. Sorunuzda belirtmemiflsiniz ama iflyerinde 30’dan fazla kifli çal›fl›yorsa bile sözleflmeniz belirli süreli oldu¤u için ifl davas› açamazs›n›z. Daha do¤rusu açaca¤›n›z dava reddedilecektir. Bununla beraber belirli süreli sözleflmenin size sa¤lad›¤› belki yegâne avantaj gere¤i, örne¤in hemen iflten ç›kar›l›rsan›z bir y›ll›k sözleflmeye dayanarak kalan 3 ayl›k maafl›n›z› talep edebilirsiniz.

E-posta: iscihaklari@iscininsesi.com Sorular›n›z› yaz›n, cevaplayal›m.

13

‹flverenler taraf›ndan, genellikle k›dem ve ihbar tazminatlar›n› ödememek için ard› ard›na belirli süreli ifl sözleflmesi yapma yoluna gidildi¤i görülmektedir.

Ancak yasaya göre, esasl› bir sebep olmad›kça üst üste birden fazla (zincirleme) belirli süreli ifl sözleflmesi yap›lamaz.

Bu durumda sözleflme bafl›ndan beri belirsiz süreli ifl sözleflmesine dönüflmüfl olur ki; iflçi k›dem, ihbar tazminat› vs haklardan yararlan›r.

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

KADIN

14

Son Y›llarda Yaflanan Toplumsal Dönüflümlerin Ard›ndan

VENEZÜELLA’DA KADIN ve ‹fiÇ‹ OLMAK Venezüella’da 1999 y›l›nda kabul edilen Anayasaya göre “ev kad›nl›¤›” meslek olarak kabul edilmifl, ev kad›nlar›na emeklilik hakk› tan›nm›fl durumda. Anayasada ev ifllerinin ekonomik olarak üretken bir aktivite oldu¤unu belirtiliyor ve bu sayede ev kad›nlar›na tazminat ve sosyal güvenlik yard›m› sa¤lan›yor.

ESER SANDIKCI

V enezüella bizden binlerce ki-

lometrelerce uzakta bir ülke. Son y›llarda orada emekçi halk yarar›na son derece büyük geliflmeler oluyor. Emekçilerin birlikte üretip, birlikte yönetmesi yolunda önemli ad›mlar at›l›yor.

Venezüella’da özellikle kad›n iflçiler aç›s›ndan son y›llarda büyük toplumsal dönüflümler yaflanmakta.

Ev eme¤i ücretli 1999 y›l›nda kabul edilen Anayasaya göre “ev kad›nl›¤›” meslek olarak kabul edilmifl, ev kad›nlar›na emeklilik hakk› tan›nm›fl durumda. Anayasada ev ifllerinin ekonomik olarak üretken bir aktivite oldu¤unu belirtiliyor ve bu sayede ev kad›nlar›na tazminat ve sosyal güvenlik yard›m› sa¤lan›yor. Haziran 2006’da ev

kad›nlar› evdeki çal›flmalar› için, petrol gelirlerinden sa¤lanan yard›mlarla asgari ücretin yüzde 80’i oran›nda para almaya bafllad›lar.

Yüzde 50 kad›n kotas› Venezüella’da bütün siyasi partilerde ve bütün siyasi birimlerde yüzde 50 kad›n kotas› uygulanmakta.

Kad›n Bankas› Kad›nlara çok düflük faizlerle ve uzun vadeli ödeme planlar› ile kredi sa¤layan bir kurum oluflmufl durumda. Kredilerin ödemesi dört y›l içinde yap›l›yor ve en fazla yüzde 1 faiz uygulan›yor. E¤er kredi tar›msal ifller için al›nm›flsa bu faiz oran› yüzde 0,5 ile s›n›rl› tutuluyor.

Kad›n Bankas›, kredi verdi¤i

kad›nlarla sadece parasal iliflkiye girmiyor. Ayn› zamanda kad›nlar›n bu kredilerle kuracaklar› ifllerde nas›l çal›flacaklar› konusunda destek sa¤lad›¤› gibi aile planlamas›, aile içi fliddet gibi konularda da toplant›lar ve atölye çal›flmalar› düzenliyor. Bu yüzden banka, kredi alan kad›nlar› “müflteri” de¤il, “kullan›c›” olarak adland›r›yor.

fiiddete Karfl› Çal›flmalar Venezüella’da aile içi cinsel istismara ve fliddete karfl› önemli ad›mlar at›lm›fl durumda. Aile içi fliddetin ortadan kalkmas› için büyük kampanyalar ve “eflitlik plan›” ad› alt›nda eylemler düzenleniyor. S›¤›nma evleri oluflturuluyor.

Venezüella’da yaflananlar tüm emekçi kad›nlar›n arzulad›¤›, yaflamak istedi¤i uygulamalar. Biz Türkiye’deki emekçi kad›nlar, Venezüella’daki kardefllerimizin yaflad›¤› eflitlikçi ve özgürlükçü uygulamalardan mutluluk duyuyoruz. Bizler de kendi ülkemizde haklar›m›za sahip ç›k›p mücadele edersek, ayn› haklara ve daha fazlas›na ulaflabiliriz. Ülkemizde ve dünyada insanca yaflayaca¤›m›z günlere kavuflabilmek için mücadeleyi ve dayan›flmay› yükseltelim!

Venezüella’da yaflananlar tüm emekçi kad›nlar›n arzulad›¤›, yaflamak istedi¤i uygulamalar.

Biz Türkiye’deki emekçi kad›nlar, Venezüella’daki kardefllerimizin yaflad›¤› eflitlikçi ve özgürlükçü uygulamalardan mutluluk duyuyoruz.

Bizler de kendi ülkemizde haklar›m›za sahip ç›k›p mücadele edersek, ayn› haklara ve daha fazlas›na ulaflabiliriz. Ülkemizde ve dünyada insanca yaflayaca¤›m›z günlere kavuflabilmek için mücadeleyi ve dayan›flmay› yükseltelim!

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

‹fiÇ‹ DENEY‹M‹

15

‹flçilerin Yarat›c› Eylemi

ÇIPLAK AYAKLILARIN YÜRÜYÜfiÜ Çorum Belediyesinin sözleflme hükümlerini yerine getirmeyip ard›ndan 40’a yak›n iflçiyi iflten atmas› üzerine Genel-‹fl sendikas› harekete geçti. Sendika baflkan› Abdullah Bafltürk önderli¤inde bir protesto eylemi organize edildi. Bafltürk, 54 iflçiyle birlikte Çorum’dan Ankara’ya ç›plak ayakla yürümeye bafllad›.

Eyleme Ç›plak Ayakl›lar›n Yürüyüflü ad› verildi. 260 km’lik yol 4 günde tamamland›.

VOLKAN YARAfiIR

1 966 y›l›nda Türk-‹fl’e ba¤l› Genel-‹fl Sendi-

kas› zorlu geçen görüflmelerden sonra, Çorum Belediyesiyle toplusözleflme imzalad›. Ne var ki, iflveren sözleflme hükümlerini yerine getirmedi ve ard›ndan 40’a yak›n iflçiyi iflten att›.

Sendika bu geliflmelere karfl› harekete geçti.

Genel-‹fl Baflkan› Abdullah Bafltürk önderli¤inde bir protesto eylemi organize edildi. Bafltürk, 54 iflçiyle birlikte Çorum’dan Ankara’ya ç›plak ayakla yürümeye bafllad›. Eyleme Ç›plak Ayakl›lar›n Yürüyüflü ad› verildi. 260 km’lik yol 4 günde tamamland›. ‹flçiler Ankara’ya ulaflt›klar›nda önce An›tkabir’e, daha sonra baflbakanl›¤a gittiler ama bir sonuç alamad›lar. Bu sefer seslerini tüm Türkiye’ye duyurmak için, yürüyüfllerini sürdüreceklerini aç›klad›lar. Önce ‹stanbul’a, oradan Bursa’ya, Bal›kesir, Manisa ve ‹zmir’e yürüme karar› ald›lar.

Eyleme önce sessiz kalan Türk-‹fl, yürüyüflün ulusal ve uluslararas› düzeyde ilgiyle izlenmesi üzerine aç›klama yapmak zorunda kald›. ‹flçiler Ankara’dan Düzce’ye ulaflt›klar›nda, kaymakaml›k yürüyüflün izinsiz oldu¤unu aç›klad› ve iflçileri ilçeye sokmad›. Bu geliflmeye ra¤men iflçi arkadafllar› onlar› yaln›z b›rakmad›. Yürüyüflçüler ilçe s›n›r›nda, Düzce Belediyesi bandosu taraf›ndan karfl›land›.

Yürüyüflçülere yol boyunca halk büyük sevgi

gösterdi. Bazen onlarla birlikte yürüdü, bazen alk›fllad› ama her zaman su, çay, yiyecek ve ayran vermeyi ihmal etmedi.

Eylemin Ankara-‹stanbul etab› Taksim meydan›nda son buldu. ‹stanbul’da de¤iflik sendikalar dayan›flma göstererek, yürüyüflçüleri misafir etti. Ç›plak ayakl› yürüyüflçüler, haklar›n› al›ncaya kadar eylemlerini sürdüreceklerini aç›klad›.

Yürüyüflün yaratt›¤› büyük sempati üzerine dönemin baflbakan› Süleyman Demirel devreye girerek, ‹çiflleri Bakan› ve Çal›flma Bakan›’yla iflçilerin görüflmesini sa¤lad›. Bu arada Çorum Belediye Baflkan› iflçilerin ifle geri dönebileceklerini aç›klad›. Sendikayla Belediye aras›nda yeni bir protokol imzaland›. Ç›plak Ayakl›lar›n Yürüyüflü, 750 km sürdü.

Eylem renklili¤iyle, iflçilerin kararl›l›¤›n› ve direncini göstermesiyle dikkat çekti. Daha sonra birçok iflçi eylemine örnek oldu.

Yürüyüfl, Genel-‹fl Sendikas›’n›n flekillenmesini h›zland›rd›. Zaten sendika, Türk-‹fl’in uzlaflmac› ve partiler üstü sendikac›l›k anlay›fl›n› elefltirmekteydi. Bu süreç 1975’te Türk-‹fl’ten ayr›lma ve 1976’da D‹SK’e kat›lma karar›yla derinleflti. Genel-‹fl Baflkan› Abdullah Bafltürk de ileride D‹SK’in baflkan› olacak ve Türkiye sendikal hareketinin en önemli önderlerinden biri olarak öne ç›kacakt›.

Yürüyüflçülere yol boyunca halk büyük sevgi gösterdi. Bazen onlarla birlikte yürüdü, bazen alk›fllad› ama her zaman su, çay, yiyecek ve ayran vermeyi ihmal etmedi. Eylemin Ankara-‹stanbul etab› Taksim meydan›nda son buldu. ‹stanbul’da de¤iflik sendikalar dayan›flma göstererek, yürüyüflçüleri misafir etti. Ç›plak ayakl› yürüyüflçüler, haklar›n› al›ncaya kadar eylemlerini sürdüreceklerini aç›klad›.

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

SÖYLEfi‹

16

Gaziosmanpafla Halk›n›n Ücretsiz Ö¤renci Servisi Mücadelesi:

EMEKÇ‹ HALK B‹RLEfiT‹ VE KAZANDI Derne¤imizin organizasyonuyla, kendi sorunlar›na sahip ç›kan 400’den fazla veli kitlesel bir toplant› yapt›. Toplant›da veliler, sorun çözülene kadar çocuklar›n› ücretli servisle okula asla göndermeyecekleri sözünü verdiler. Bu genifl kat›l›ml› toplant›da kendilerini öneren 10 ö¤renci velisinden bir Veli Komisyonu kuruldu. Eylemleri bu Komisyon örgütledi.

Gaziosmanpafla’da 2 y›ld›r faaliyet yürüten ve Eylül ay›nda ö¤renci velilerinin eylemiyle ‹stanbul’da 107 okulda ücretsiz servis hakk› kazan›lmas›nda etkin rol oynayan TOPLUMSAL DAYANIfiMA A⁄I DERNE⁄‹’nin Baflkan› Badegül Kocatürk ile görüfltük. ‹flçinin Sesi: Derne¤iniz hakk›nda bilgi verebilir misiniz?

Badegül Kocatürk: Derne¤imiz Haziran 2006’da kuruldu. Bugüne kadar kazan›lan deneyimlerden yola ç›karak, halkla bütünleflemeyen demokratik kitle örgütü anlay›fl›n›n d›fl›nda, sorunlar›n sahiplerinin o sorunlar›n çözümleyicileri olmas› gerekti¤i mant›¤› üzerinden hareket ediyoruz. Ülkemizde ve uluslararas› alanda yabanc›laflmaya karfl› Toplumsal Dayan›flma A¤›’n› güçlendirmek, temel haklar› ihlal edilen tüm kesimlerin haklar›n› savunmak ve bu kesimlerin kendi içlerinde ve tüm toplumla maddi-manevi dayan›flma iliflkilerini kurmak, gelifltirmek ve insan hak-

lar›n› korumak, ilerletmek amac›yla kuruldu derne¤imiz. ‹.S: Derne¤iniz ne tür faaliyetler de bulunuyor?

B.K: Derne¤imiz çeflitli faaliyet alanlar›na iliflkin çal›flmalar›n› komisyonlarla yürütüyor. Bu komisyonlar aras›nda Mahalli Alan, ‹flçi, Çevre, Kültür-Sanat, Hukuk Komisyonlar› bulunuyor. Örnek vermek gerekirse, Kültür-Sanat Komisyonumuz tiyatro gösterisi, resim sergileri, halk konserleri ve ihtiyaçlara göre kurslar düzenliyor. ‹flçi Komisyonumuzun önerisi üzerine grev ve direniflteki iflçilere ziyaretler yap›yoruz. Çevre Komisyonumuz ise son dönemde, Alibeyköy baraj sahas› civar›nda

bulunan Cebeci tafl ocaklar›n›n toplum sa¤l›¤›na verdi¤i zararlara, çevre kirlili¤ine ve o bölgenin akci¤erleri olan çam ormanlar›n›n yok edilmesine engel olmak amac›yla çal›flmalar yürütüyor. ‹.S: Bölgenizde Derne¤inizin baflfl››n› çekti¤i, bas›nda da yer alan ve önemli bir hak kazan›m› ile sonuç lanan e¤itimle ilgili eylemler oldu.

Derne¤inizin bu hareketteki rolü neydi?

B.K: Bölgemizdeki Ertu¤rul Gazi ‹lkö¤retim Okulu, okullar›n tatil oldu¤u üç ay içerisinde, depreme dayan›kl› hale getirilmesi amac›yla tadilata al›nm›flt›. Yetkililer okullar›n aç›lmas›na bir hafta kalmas›na ra¤men, ö¤renci velilerini muhatap al›p resmi bir aç›klama yapmam›flt›. Veliler bu sorunun çözümü için Derne¤imize baflvurarak yard›mc› olmam›z› istediler. Veliler, Ertu¤rul Gazi ‹lkö¤retim Okulu’nun ö¤rencileri olan çocuklar›n›n farkl› bir bölgedeki bir baflka okula ücretli servislerle gitmeye ve kifli bafl›na 150 YTL servis paras› vermeye zorland›klar›n› söylüyordu. Bölge halk›n›n a¤›rl›kl› olarak yoksul iflçi ve emekçilerden oluflmas› nedeniyle velilerin bu paray› verecek gücü yoktu. Bu sorun üzerine yetkili mercilerle görüflen veliler “Bir ekmek az ye, bir paket sigara az iç, servis paras›n› ver, pa-

Sorun çözülene kadar her gün okul önünde ücretsiz servislerin beklenmesi; e¤er verilmezse çocuklar› okula göndermeme karar› al›nd›.

Bir hafta boyunca da bu karara uyuldu.

Bir hafta sonra servis hakk› kazan›ld›.

Bir hafta boyunca yürütmüfl oldu¤umuz bu kararl› durufl sayesinde ‹stanbul’da 107 okuldaki 17 bin ö¤renciye ücretsiz servis hakk› kazan›ld›.

fiUBAT 2008 ras› olmayan bafl›n›n çaresine baks›n” fleklinde afla¤›lay›c› cevaplar alm›fllar, rencide edilmifllerdi. Sorunun nas›l çözülece¤ini bilmeyen ve çaresizlik içindeki velilerle ne yapabilece¤imizi konufltuk. ‹lk ad›m olarak, yetkilileri harekete geçirmek amac›yla, bir imza kampanyas› bafllat›ld›. ‹.S: ‹mza kampanyas› nas›l yürütüldü?

B.K: Derne¤imize ilk baflvuran ve kampanya açma karar›na kat›lan veliler kap› kap› dolaflarak imza toplad›lar. Bütün ö¤renci velilerine ulaflmaya çal›flt›lar. Ulaflt›klar› her veliye “Birlikte hareket edersek sorunlar›m›z› çözeriz” anlay›fl›n› aktard›lar ve genifl kat›l›ml› bir toplant› yap›lmas› karar›n› ald›lar.

Derne¤imizin organizasyonuyla, kendi sorunlar›na sahip ç›kan 400’den fazla veli kitlesel bir toplant› yapt›. Toplant›da veliler, sorun çözülene kadar çocuklar›n› ücretli servisle okula asla göndermeyecekleri sözünü verdiler. Bu genifl kat›l›ml› toplant›da kendilerini öneren 10 ö¤renci velisinden bir Veli Komisyonu kuruldu ve Dernek’ten bir temsilcinin kat›l›m› istendi. Komisyon taraf›ndan, dilekçeli imzalar›n toplanmas›; önlükleri giydirilmifl çocuklarla ilçe merkezine yürünmesi; velilerin Hukuk Komisyonumuzdaki avukatlara verece¤i vekaletle yetkililere dava aç›lmas› kararlaflt›r›ld› ve yürüyüflte tafl›nacak dövizlerde nelerin yaz›laca¤› belirlendi. ‹.S: Semtinizde yaflfla ayan halk çok farkl› inançlara ve etnik kökenlere sahip. Bu bir sorun yaratt› m›?

B.K: Hay›r. Farkl› inanç ve kültürlere sahip insanlar, yaflad›klar› ac›lar›n, yokluk ve yoksunluklar›n ortak oldu¤unu gördüler. Türk, Kürt, Boflnak, Arnavut, Alevi, Sünni demeden ortak sorunlar ekseninde nas›l bir güç olundu¤unu pratik içinde anlad›lar. Asl›nda yaflan›lan sorunlar›n herkesin yaflad›¤› ortak sorun-

iflflççinin sesi

lar oldu¤unu ve bunun da ancak ortak bir mücadele ile çözülebilece¤ini hep beraber kavram›fl olduk. ‹.S: Yürüyüfl nas›l gerçekleflflttirildi?

B.K: Okullar›n aç›ld›¤› günün sabah› Ertu¤rul Gazi ‹lkö¤retim Okulu’nun yan›ndaki parkta toplanan veliler ve davetimiz üzerine velilere destek sunmak amac›yla gelen E¤itim Sen’li ö¤retmenler, “ö¤retmenlerin yerinin emekçi çocuklar›n›n yan›nda olmas› gerekti¤i bilinci ve sorumlulu¤uyla” alandaki yerlerini ald›lar. Okullar›n aç›ld›¤› ilk günün sabah› yürüyüfl saat 09.00’da bafllad›. Yürüyüflte kortej disiplininin bozulmamas›na, her hangi bir taflk›nl›k yap›lmamas›na, çevreye hiçbir zarar verilmemesine özen gösterildi. 2 bin civar›nda bir kitleyle alana girildi. Herkes yak›n›nda bulunan akraba ve dostlar›n› getirerek alanda yerini alm›flt›. Meydana girildi¤inde yetkililer alana ça¤›r›ld›.

Bu esnada ‹stanbul Valisi yak›n civarda bir okulun aç›l›fl töreni için gelmiflti. Orada bas›n mensuplar›na kaliteli bir e¤itimden, kusursuz bir okul binas›ndan bahsediyordu. Oysa az ilerideki alanda emekçilerden yükselen sloganlar, okullar›n›n neden üç ay boyunca bitirilmedi¤inin; kendi çocuklar›n›n neden okul günü s›n›flar›nda de¤il de, ilçe merkezinde e¤itim hakk› istemek zorunda b›rak›ld›klar›n›n hesab›n› soruyordu.

Yaklafl›k 1500 imzal› dilekçe, alana ça¤r›lan yetkililere gösterildi. Mey-

danda bulunan halk burada yetkililerin onlar›n yöneticileri olmad›¤›n›, sorunlarla kendilerini bafl bafla b›rakt›klar›n› daha yak›ndan gördüler. Alanda biriken veliler, kurduklar› birlikteli¤e güvenerek hakl› olduklar› davada sonuna kadar gideceklerini, ücretsiz servis hakk› verilene kadar çocuklar›n› okula göndermeyeceklerini dile getirdiler. Sorun çözülene kadar her gün okul önünde ücretsiz servislerin beklenmesi; e¤er verilmezse çocuklar› okula göndermeme karar› al›nd›. Bir hafta boyunca da bu karara uyuldu. Bir hafta sonra servis hakk› kazan›ld›.

Bir hafta boyunca yürütmüfl oldu¤umuz bu kararl› durufl sayesinde ‹stanbul’da 107 okuldaki 17 bin ö¤renciye ücretsiz servis hakk› kazan›ld›. ‹.S: Çal›flflm malar›n›zda baflfla ar›lar di leriz... ‹flçinin Sesi-‹stanbul

17

Farkl› inanç ve kültürlere sahip insanlar, yaflad›klar› ac›lar›n, yokluk ve yoksunluklar›n ortak oldu¤unu gördüler.

Türk, Kürt, Boflnak, Arnavut, Alevi, Sünni demeden ortak sorunlar ekseninde nas›l bir güç olundu¤unu pratik içinde anlad›lar. Asl›nda yaflan›lan sorunlar›n herkesin yaflad›¤› ortak sorunlar oldu¤unu ve bunun da ancak ortak bir mücadele ile çözülebilece¤ini hep beraber kavram›fl olduk.

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

POL‹T‹KA

18

‹flçiler Sadaka De¤il Hakk›n› ‹stiyor

YOKSULLARIN ONURU YOKSULLU⁄A ‹SYANDIR Eme¤imizi zenginlere kapt›r›p sonra da onlar›n kurdu¤u vak›flardan medet ummayaca¤›z.

Biz iflçilerin, yoksullar›n onuru; kendi eme¤imize sahip ç›kmakt›r.

Biz sadaka de¤il, hakk›m›z› istiyoruz.

H. ARIKUfiU

B aflbakan Tayyip Erdo¤an va-

lilere sesleniyor: “Yoksulara yard›m edin.”

Sanki bu memlekette yoksullu¤u artt›ran kendisi de¤ilmifl gibi.

“Timsah gözyafllar›” derler ya iflçi kardefller. Tam da bizim Baflbakana uyuyor.

Hani timsahlar ac›k›nca yavrular›n› yer. Yerken de gözlerinden

“yafl” gelir ya. Aynen öyle...

Baflbakan da önce kendi vatandafl›n› yoksullaflt›rd›, flimdi de bize ac›y›p yard›mdan bahsediyor.

Devam ediyor sözlerine Baflbakan: “Benim yoksulum onurludur, gururludur. Kendisi istemez. Sen ayaklar›na gideceksin say›n valim, sen gideceksin. Ka-

p›s›na kömürü b›rakacaks›n.

Yard›m›n› edeceksin. ‹flte o zaman bu memleket uçar, uçar…”

AKP hükümeti olarak siz yoksullaflt›rd›n›z iflçileri, kamu emekçilerini, esnaf›, köylüyü. fiimdi de onlara sadaka m› da¤›t›yorsunuz? Seçimlerde alt›n da¤›tt›n›z. Yaz›n yiyecek, k›fl›n da yakacak da¤›t›yorsunuz.

Yoksulun onuru, yoksullu¤unu valilere, muhtarlara söyleyememesi de¤il say›n Baflbakan! Yoksulun onuru sizin sadakalar›n›z› kabul etmemesidir. Yoksullu¤a isyan etmesidir.

Peki neden? Çünkü; biz iflçileri, yoksullar› dilencilefltirmek istiyorsunuz.

Yoksulun onuru, yoksullu¤unu valilere, muhtarlara söyleyememesi de¤il say›n Baflbakan! Yoksulun onuru sizin sadakalar›n›z› kabul etmemesidir.

Yoksullu¤a isyan etmesidir.

Hükümet 2002’de iflbafl›na geldi¤inden bu yana; bir yandan iflçinin, emekçi halk›n sosyal, ekonomik birikimlerine zorbaca sald›r›yor. Elindekini alarak zenginlere veriyor.

Bir yandan isyan etmesinler diye iflçilerin onurunu sadakalarla çürütüyor. Amaç; direnmesinler, karfl› gelmesinler.

AKP yandafllar›n›n “yard›m” vak›flar› devrede. “Deniz Feneri”, “Kimse Yok mu” vak›flar› yoksulun bu düzene karfl› gelme düflüncelerini çürütüyor.

Eme¤imizi zenginlere kapt›r›p sonra da onlar›n kurdu¤u vak›flardan medet ummayaca¤›z.

Biz iflçilerin, yoksullar›n onuru; kendi eme¤imize sahip ç›kmakt›r.

Biz sadaka de¤il, hakk›m›z› istiyoruz.

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

19

Siz Ö¤rettiniz

BAT(MA)SIN BU DÜNYA… Yaflad›¤›m›z tüm s›k›nt›lar›n, tüm haks›zl›klar›n, adaletsizliklerin, açl›¤›n, yoksullu¤un, iflsizli¤in ve ifl güvencesizli¤in esas nedeni sermaye düzeni ise; di¤er bir nedeni de bizim ilgisizli¤imiz, duyars›zl›¤›m›z ve en önemlisi “Biz neden bu duruma düfltük?” sorusunu sorup harekete geçmeyiflimizdir. bir deyim vard›r “Bir doH ani kun bin ah iflit” diye. ‹flte son günlerde tam da bu deyimi do¤rulayan fleyler yaflanmakta. Herkes her fleyden flikayetçi ve sürekli her fleylerden yak›nmakta. Ola ki dokundu¤unuz kifli iflsiz ve ifl güvencesiz ö¤retmen ise vay halinize o zaman. Arkadafl›m›z yak›narak anlat›r da anlat›r… Bu durumda yap›lan bir konuflmaya fon müzi¤i eklemek hiç de zor olmaz.

“Bats›n Bu Dünya” parças› hem melodisiyle hem de sözleriyle konuflmay› tamamlar.

Yaz›klar olsun, yaz›klar olsun Kaderin böylesine, yaz›klar olsun Her flfleey karanl›k, nerde insanl›k Kula kulluk edene yaz›klar olsun. fia fi aflfl››ran sen mi yoksa ben miyim, bilemedim Öyle bir dert verdin ki, kendime gelemedim Ç›kmaz bir sokaktay›m, yolumu bulamad›m Of…of…of…of…of…of…of…

Tamam; bizler bu ülkenin kamu sektöründe modern kölelik flartlar› alt›nda çal›flt›r›lan ücretli köleleriz. Ancak yak›nman›n d›fl›nda bir fleyler de yapmal›y›z.

Yaflad›klar›m›z› anlayabilmek için “Biz neden bu duruma düfltük?” sorusuyla bafllayabiliriz. Ülkemizi yöneten sermaye s›n›f›n›n hükümetlerinin bizleri neden yok sayd›¤›n›, yoklu¤a mahkum etti¤ini ya da bizlerin ifl güvencesini ve gelece¤ini neden elimizden almak

Bizler art›k uyutulmak, avutulmak, uyuflturulmak, kand›r›lmak, sömürülmek, aç, iflsiz, ifl güvencesiz, yoksul b›rak›lmak, çaresiz ve çözümsüz kalmak istemiyoruz. Biz yönetilenler olarak, yaflam›m›z› belirleyen konulara uzak durdukça, duyars›z kald›kça, yönetimdeki hakim sermaye s›n›f›, yani bizleri sürü olarak görenler, yaflam›m›za istedikleri gibi yön veriyorlar. istedi¤ini art›k sorgulamal›y›z.

Tüm bu yaflad›klar›m›za karfl› duyars›z ve tepkisiz kalmamal›y›z.

Art›k kendi haklar›m›z›n, sorun ve taleplerimizin savunumu ve mücadelesiyle, kendi eme¤imizin politikas›n› yapmal›y›z.

Anlams›z, edilgen, susmufl, sinmifl, korkak, tembel, sorunlar›n çözümünü baflkas›ndan bekleyen, bireyci, bencil, ç›karc›, faydac›, haz›r yiyici, kendi yaflam›n›n mücadelesini vermeyen,

kendi karanl›klar›n›n içine gömülmüfl, bu yönde imgelere s›¤›nanlardan olmamal›y›z.

Bu gerçe¤in ›fl›¤›nda özerk bir birey olarak bizler, art›k uyutulmak, avutulmak, uyuflturulmak, kand›r›lmak, sömürülmek, aç, iflsiz, ifl güvencesiz, yoksul b›rak›lmak, çaresiz ve çözümsüz kalmak istemiyoruz. Biz yönetilenler olarak, yaflam›m›z› belirleyen konulara uzak durdukça, duyars›z kald›kça, yönetimdeki hakim sermaye s›n›f›, yani bizleri sürü

h t t p :/ /k ad r o s u z o gr et m e n le r da y a ni s m a p l at f or m u. t r . gg

olarak görenler, yaflam›m›za istedikleri gibi yön veriyorlar.

Yaflad›¤›m›z tüm s›k›nt›lar›n, tüm haks›zl›klar›n, adaletsizliklerin, açl›¤›n, yoksullu¤un, iflsizli¤in ve ifl güvencesizli¤in esas nedeni sermaye düzeni ise; di¤er bir nedeni de bizim ilgisizli¤imiz, duyars›zl›¤›m›z ve en önemlisi “Biz neden bu duruma düfltük?” sorusunu sorup harekete geçmeyiflimizdir.

Bizler art›k yaflam›m›z› ilgilendiren konularda edilgen de¤il, etkin olmal›y›z. Kendi yaflam›m›za, s›k›nt›lar›m›za duyars›z kalamay›z. Yaflam koflullar›m›z› birilerinin insaf›na ya da merhametine b›rakmak yerine, "insanca yaflamak" için mücadele etmemiz gerekiyor. Bunun için örgütlenmeliyiz ve bir araya geliflimizi afla¤›daki türkünün melodisiyle süslemeliyiz…

Yaflamak ne, ölmek ne, Zulme boyun e¤memek ne Eflit özgür bir hayat› Zindanda savunmak ne Siz ö¤rettiniz Onur ne, adalet ne Halk›n› yurdunu sevmek ne Ölümün koynunda umudu Can vererek büyütmek ne Siz ö¤rettiniz…

(Grup Yorum)

E¤itim Sen ‹zmir fi fiu ubeleri ‹flflssiz ve ‹fl Güvencesiz Ö¤retmenler Komisyonu

fiUBAT 2008

iflflççinin sesi

Köleci Toplumun Yerini Feodal Toplum Ald›

20

iflçi okulu

FEODAL‹ZMDE SÖMÜRÜ NASIL GERÇEKLEfi‹R? Seher: Merhaba arkadafllar. Geçen dersimizde köleci toplumlarda emekçilerin, kölelerin nas›l sömürüldü¤ünü konuflmufltuk. ‹nsanl›k tarihine bakt›¤›m›zda köleci toplumlar›n zamanla ortadan kalkt›¤›n› yeni bir üretim biçiminin, feodalizmin hakim oldu¤unu görüyoruz. Köleci toplumun yavafl yavafl ortadan kalkmas› ve ba¤r›nda yeni bir üretim biçimi olan feodalizmin do¤mas›na yol açan nedenler neler olabilir?

Reflat: Köle eme¤inin verimlili¤i genel olarak düflüktü. Kamç› alt›nda çal›flan kölelerin verimli olmalar›n› teflvik edecek hiçbir fley yoktu. Zamanla köle eme¤i sömürücü s›n›flar›n ihtiyac›n› karfl›layamaz olunca, ticaret ve zanaatkarl›k gerileyince köle eme¤i sars›ld›.

Zelal: Ayr›ca köleci sömürüden kurtulmak isteyen köleler her yanda ayaklanmaya, çal›flt›klar› yerlerden kaçmaya bafllad›lar. ‹çteki s›n›f mücadelesi d›fltan gelen barbarlar›n istilas›yla birleflince köleci toplum yerini yavafl yavafl feodal topluma b›rakt›.

Seher: Feodal toplumda s›n›flar ve sömürü ortadan kalkmam›fl, farkl› flekillerde devam etmifltir.

Feodal toplumda da iki temel s›n›f vard›. Bir yanda toprak köleleri, ›rgatlar, öte yanda beyler,

a¤alar, derebeyleri. Avrupa’da derebeylerine ”feodal bey”; yar› kölelere, toprak kölelerine de “serf” deniyordu.

Ferit: Serflerin, kölelerden fark› neydi?

Seher: Feodal toplumla birlikte, köleler bir derece özgürlük, serbestlik kazand›lar. Köle her zaman al›n›p sat›labilen bir mald›. Serf ise topraktan ayr› sat›lamazd›. Derebeyleri onlar› ancak toprakla birlikte satabilirdi. Serfleri yine eziyor, sömürüyorlard›, ama onlar› öldürme hakk›na sahip de¤illerdi.

Neriman: Feodal toplumda sömürü nas›l gerçeklefliyordu?

Seher: Feodal toplumda en verimli topraklar feodal beye ayr›lm›flt›. Serfler, feodal beyi beslemek için bu topraklar› ifllemek zorundayd›. Serflerin de, mülkiyeti feodal beye ait olmakla beraber, kendileri için iflledi¤i topraklar› bulunmaktayd›. Toprak köleleri, serfler haftan›n belli günlerinde kendilerinin ve ailelerinin geçimini sa¤lamak için kendilerine ayr›lan toprakta çal›fl›yorlar, haftan›n belli günlerinde de kendilerine ifllemek üzere verilen toprak karfl›l›¤›, feodal beylerin topraklar›nda çal›fl›yorlard›.

Zelal: Feodal toplumda haftal›k çal›flma genel olarak alt› gündü. Serfler haftan›n 3 günü

kendilerine b›rak›lan toprakta kendilerinin ve ailelerinin geçimini sa¤lamak için çal›fl›yorlard›. Haftan›n geri kalan 3 günü de, karfl›l›¤›n› almadan feodal beylerin topraklar›nda, onlar için çal›fl›yorlard›.

Seher: Serfler, kendileri için çal›flt›klar› 3 gün içinde gerekli emek harcayarak, gerekli ürün

üretiyorlard›. Feodal beylerin topraklar›nda çal›flt›klar› 3 gün içinde harcad›klar› emek, art›-emekti, karfl›l›¤› ödenmemifl emekti. Bu süre içinde serfler toplumsal ürün fazlas› yani art›ürün üretiyorlard›. Ama art›ürüne toprak mülkiyetine dayanarak feodal beyler el koyuyorlard›.

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

21

“Kimimiz Öldük / Kimimiz Nutuk Söyledik”

BEN DE SEND‹KACI OLMAK ‹ST‹YORUM Büyük bir kitlenin sözcüsüsün. Olup olmad›k yerlerde konaklamak olmaz. Çok y›ld›zl› otellerde kalmak, kaliteli yerlerde görünmek laz›m… ona göre davran›yorsun. Bu kadar masraf› maafl›n nas›l karfl›las›n?

Harc›rah al›yorsun. Eh, bu kadar çok çal›fl›yorsun… ona göre maafl al›yorsun. Söyleyenlerin yalanc›s›y›m.

Baz› dönemlerde de baya¤› kârl› ç›k›yormuflsun. Sana hesap soran da yok, ne güzel!

Ben de bu ifli istiyorum, ben de sendikac› olmak istiyorum…

NESR‹N KARACALI

Ç ok kolay! Ç›k›yorsun, ba¤›r›-

yorsun, ça¤›r›yorsun. Sana ba¤l› hareket eden kesime “fiunu yap›n, bunu yap›n…” diyorsun.

Bir sürü vaatte bulunuyorsun.

Orada burada demeçler veriyorsun, o kadar insan›n içine ç›k›yorsun, güzel görünmek laz›m… fl›k giyiniyorsun.

E¤er üyelerin çoksa, ülkenin çeflitli bölgelerindeyse flehir flehir geziyorsun. (Fena m› iflte! Ülkeni tan›yorsun.)

Büyük bir kitlenin sözcüsüsün.

Olup olmad›k yerlerde konaklamak olmaz. Çok y›ld›zl› otellerde kalmak, kaliteli yerlerde görünmek laz›m… ona göre davra-

Türk Telekom’da bir grev yafland›, biliyorsunuz.

Ben de bu grevi s›cak s›cak içinde yaflayan biriydim. Gördüklerim, yaflad›klar›m bana neleri unuttu¤umuzu hat›rlatt›. Grev sonras› bakt›m, yaln›z de¤ilim. Ama bir farkla… birçok arkadafl›m›z bu isimleri ve temsil ettiklerini hiç bilmiyor. Utand›m, hem de çok!

Dedim ki hat›rlayay›m, hat›rlatay›m.

n›yorsun.

Bu kadar yo¤un program içinde toplu tafl›ma araçlar›n› kullanmak vakit kayb› olur, sana araba laz›m. 10 yafl›nda arabaya binmek olmaz, uzun yola ç›kacaks›n, en fazla 2 y›ll›k arabaya biniyorsun.

Bu kadar masraf› maafl›n nas›l karfl›las›n? Harc›rah al›yorsun. Eh bu kadar çok çal›fl›yorsun… ona göre maafl al›yorsun.

Söyleyenlerin yalanc›s›y›m. Baz› dönemlerde de baya¤› kârl› ç›k›yormuflsun. Sana hesap soran da yok, ne güzel!

Ben de bu ifli istiyorum, ben de sendikac› olmak istiyorum…

“Sendika bu de¤ildir, mücadelesi baflkad›r, özveri ister” diyorsan, o eskidendi.

Necmettin A¤abey, fierif A¤abey, Yaflar A¤abey, Mustafa A¤abey, Mehmet A¤abey, Hüseyin A¤abey, Ahmet A¤abey… flikâyetçiyim, dinleyenim yok!

Siz flimdi burada olsayd›n›z beni anlard›n›z muhakkak.

Kalk›n kalk›n da görün can›n›z› u¤runa seve seve verdi¤iniz iflçiler ne halde, kurmak için mücadele verdi¤iniz sendikalar ne halde?

Biz ya soram›yoruz ya da sormay› bilmiyoruz. fierif A¤abey, sen sor. Can›n› verdin iflçiler ve

haklar› için. Onlar kim olduklar›n›, ne olduklar›n›, kendilerini unuttular.

Necmettin A¤abey, sen sendikac›yd›n. Kendini onlara siper ettin, onlar da sana inand› sahip ç›kt›. Onca zorlu¤a ra¤men çok fley baflard›n. Sonuna kadar gittin. O kadar ki en son, iflçiye “Haklar›n›za sahip ç›k›n” diye vasiyet ettin, sonra can›n› verdin.

Türk Telekom’da bir grev yafland›, biliyorsunuz. Ben de bu grevi s›cak s›cak içinde yaflayan biriydim. Gördüklerim, yaflad›klar›m bana neleri unuttu¤umuzu hat›rlatt›. Grev sonras› bakt›m, yaln›z de¤ilim. Ama bir farkla… birçok arkadafl›m›z bu isimleri ve temsil ettiklerini hiç bilmiyor.

Utand›m, hem de çok! Dedim ki hat›rlayay›m, hat›rlatay›m.

Gamak Elektrik Fabrikas›ndan iflçi fierif Aygün, Mutlu Akü Fabrikas›'dan Yaflar Y›ld›r›m, Vinleks'ten Mustafa Bayram, Cevizli Tekel Fabrikas›'ndan Mehmet G›dak, Lastik-‹fl üyesi Hüseyin Çapkan, Yap›-‹fl Genel Baflkan› Necmettin Giritlio¤lu, D‹SK/Tekstil üyesi ve iflyeri bafltemsilcisi Ahmet Hocao¤lu ve di¤er kardefllerimiz…

Hiç birinizi unutmayaca¤›z, hepinizi sayg›yla an›yoruz.

iflflççinin sesi

fiUBAT 2008

22

fiöför Hasan’›n Yeri

TUR‹ST BAKANI OLACAK ADAM HASAN MANTICI

Y emeklerini yemifl, yorgunluk

çaylar›n› içen iki flöför sohbet ediyor. Asl›na bakarsan›z biri anlat›yor, di¤eri dinliyor. Ben de kulak misafiri oldum: -A¤abey turizm flirketinde çal›fl›rken Yenikap›’daki bir otelden turist grubunun havaalan›na transferini yapmam› istediler.

Biraz erken gittim. Rehber de erken gelmifl, otobüsün içinde oturuyoruz. D›flarda da kald›r›m›n kenar›nda on sekiz yirmi yafllar›nda bir genç, geçen insanlar› yak›ndan izliyor, gözünü kestirdi¤ine yaklafl›p bir fleyler söylüyor. Rehber “Ne yap›yor bu genç?” dedi.

-Kad›n sat›yor.

-Kad›n m› sat›yor? Nas›l kad›n?

-Rus, Romen.

-Vay namussuz. Pezevenk yani.

-Hee pezevenk.

-Yok kardeflim yok, bu pezevenkler turizmi bat›r›yor. Ülkemizi rezil ediyor. Her fleyin bir adab› var. Bunlarda ne adap kalm›fl ne namus. Geçenlerde flirketten arad›lar. ‹ngiltere’den biri gelecekmifl. ‹stanbul’u gezdireymiflim. A¤abey bir kifli gezdirsen ne olur, gezdirmesen ne olur? fiirketle aray› açmamak için ifli kabul ettim. Sultanah-

met, Ayasofya, Topkap› Saray› derken akflam oldu. Otele götürüyordum. Benden kad›n istemez mi? Bir kifli gezdirirsin, ne para kazan›rs›n ne de verece¤i bahflifl ifle yarar. Ben de “var” dedim.

-Ne var dedin?

-Kad›n dedim, ama biraz pahal›.

-Ne kadar?

-150 pound. “Tamam” dedi.

150 poundu ald›m. Daha önceden tan›d›¤›m bayana telefon ettim. Akflam otele geldi. ‹ngiliz’den ald›¤›m 150 poundun 50 poundunu bayana verdim. 100 pound da bana kald›. Biraz da

herkesin direnifle bir katk›s› olabilir

‹ngiliz’den ‹stanbul’u gezdirdi¤im için bahflifl ald›m…

Bak bak pezevenk birini kafalad› götürüyor. Biz burada can›m›zla kan›m›zla turizme hizmet ediyoruz, bu pezevenkler ülkeyi rezil ediyor. Yok yok, devlet bu tür kald›r›m pezevenklerine izin vermemeli.

-A¤abey bu kald›r›m pezevengini bilmem ama senin gelece¤in parlak. Sen gelece¤in turist bakan› olursun. Sende bu yetene¤i görüyorum. ‹ki flöför gülüflerek kalkt›lar.

Yolunuz fiöför Hasan’›n Yeri’ne düflerse, bekleriz, çaylar flirketten.

KISA H‹KAYE Taraf olmak Firavun peygamberi yakmak için büyük bir atefl haz›rlatm›fl. O kadar büyük bir ateflmifl ki o güne kadar yak›lan en büyük ateflmifl bu. Atefli görenler bulutlar› yakmas›ndan korkmufllar. Firavun peygamberi bir manc›n›kla ateflin tam ortas›na atacakm›fl. Bu haz›rl›klar sürerken firavun bir kar›ncan›n a¤z›nda tafl›d›¤› suyu götürüp atefle döktü¤ünü görmüfl. Alayc› bir ifadeyle sormufl kar›ncaya; sen kar›nca, bu kocaman atefli, göklere kadar yükselen bu alevleri a¤z›nda tafl›d›¤›n suyla söndürebilece¤ini mi san›yorsun?

Kar›nca a¤z›ndaki suyu atefle döktükten sonra gayet sakin bir flekilde firavuna dönmüfl ve ona flunlar› söylemifl; hay›r elbette bu atefli söndüremiyece¤imin fark›nday›m ama hiç olmazsa kimin taraf›nda oldu¤umu göstermek istedim.

iflflççinin sesi

Gül em iyorsun ya, gü l mek Bir h al k g ül ü yors a g ü lme k tir edip cansev er

i flflçç i n i n s e s i ’ nden ‹MF talimatlar› do¤rulH ükümetin tusunda iflçi s›n›f›na yöneltti¤i sal-

yörsan yo¤urdu iflçiye dokunur

2 iflçiler haklar›n› savunuyor

3 “insan grevi yaflamay›nca...”

6 patron patrondur (dimes)

8 AKP hastane de¤il iflletme istiyor

10 depresyon

11 belirli ve belirsiz süreli ifl sözleflmeleri

12

d›r› yasalar› olan SSGSS (Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas›) ile “‹stihdam Paketi” ad›ndaki haklar›m›z› budama yasa paketi gündemdeki yerini koruyor. Hükümet, sendikalardan, meslek odalar›ndan, demokratik kitle örgütlerinden gelen tüm elefltiri ve eylemlere ra¤men sald›r› yasalar›n› Meclis’ten geçirmekte ›srar ediyor.

Sözkonusu yasalar›n iflçi ve emekçiler üzerinde ne kadar a¤›r sonuçlar yarataca¤›n›n kitleler taraf›ndan bilinmemesi emek cephesini zay›flat›yor. Sermaye s›n›f› ise elinde tuttu¤u büyük medyay› (gazeteler, TV ve radyo kanallar›) emekçi kitleleri bilgisiz b›rakmak için ustaca kullan›yor. Bu sald›r› paketlerinin halk›n yaflam›n› tahrip edecek yönlerini gizleyip, mevcut sigorta sistemini kötülüyorlar. Sa¤l›k hizmeti almak her insan›n do¤al hakk› de¤il de, bir ticari mal gibi gösteriliyor. Bu ise, “tedavi olacak paran yoksa öl” anlam›na geliyor.

Büyük medyan›n, allay›p pullayarak sundu¤u mant›k budur. ‹flflççinin Sesi’nin de ne yapmas› gerekti¤i böylece aç›kl›¤a kavufluyor: Patron medyas›n›n gerçeklerin üstüne örttü¤ü örtüleri kald›rmak, flifreleyerek gizledi¤i anlamlar› deflifre etmek, iflçi ve emekçi kitleleri sermaye s›n›f›n›n oyunlar›na karfl› uyan›k tutmak ve kendi yasal ve meflru haklar› konusunda bilgilendirmek. Bir okurumuzun dedi¤i gibi, “Haklar›m›z› bilmek bize cesaret veriyor.” Önceki say›lar›m›zda da belirtmifltik: Son dönemlerde iflçi s›n›f›m›zda bir hareketlilik, canl›l›k ve militanlaflma görülüyor. ‹flçiler art›k grev ve direnifller yapmay› göze al›yor, girifltik-

iflflççinin sesi

www.iscininsesi.com

leri eylemleri kararl›l›kla sürdürüyor.

Henüz s›n›f›m›z›n ana kitlesi harekete geçmediyse de, önümüzdeki göstergeler hareketlenmenin s›n›f›n geneline yay›lma e¤iliminde oldu¤unu ortaya koyuyor.

Bu say›m›z›n kapa¤›na ç›kard›¤›m›z 400 Yörsan iflçisinin direnifli de s›n›f›n militanlaflmas›n›n iflaretlerinden biridir. Yörsan iflçilerine destek olmak tüm emek dostlar›n›n görevidir. Yörsan’›n ürünlerini boykot ederek, direniflteki iflçilerle do¤rudan bir dayan›flma içine girebilir, flirketi iflçilere haklar›n› vermeye zorlayabiliriz. Bunun yan› s›ra ürün boykotunu genifl çapl› olarak duyurmak, örgütlemek ve yayg›nlaflt›rmak görevimizdir. ‹flçinin Sesi olarak iflçi s›n›f›n› bütünlü¤ü içinde de¤erlendiriyoruz. Bu bir yan›yla, iflçilerin (ve iflsiz iflçilerin) eflleri, çocuklar›, ana-babalar›, kardeflleriyle birlikte bir s›n›f oluflturduklar› anlay›fl›n› benimsemektir. Emekgücünün yeniden üretimi alan›n›, yani bu genifl kitlenin e¤itim, sa¤l›k, konut, ulafl›m, kültür, çevre vb. sorunlar›n› da do¤rudan s›n›fa dair olarak görüyoruz.

Bu çerçevede, iflçilerin a¤›rl›kta oldu¤u mahallelerde belirtti¤imiz alanlarda çal›flma yapan örgütlenmeleri de iflçi s›n›f›n›n genifl a¤›n›n bir parças› olarak görüyoruz. Nitekim bu tür derneklerden baz›lar› ‹flflççinin Sesi’ne destek vermektedir. Biz de daha önceki say›lar›m›zda bafllatt›¤›m›z “iflçi örgütleriyle söyleflme” gelene¤ini bu say›m›zda Gazi Osman Pafla bölgesinde faaliyet yürüten Toplumsal Dayan›flma A¤› Derne¤i’yle yapt›¤›m›z söylefliyle sürdürdük.

Bir sonraki say›m›zda buluflmak üzere…

venezüella’da kad›n ve iflçi olmak

14 ç›plak ayakl›lar›n yürüyüflü

15 emekçi halk birleflti ve kazand›

16 yoksullar›n onuru yoksullu¤a isyand›r

18 bat(ma)s›n bu dünya

19 ben de sendikac› olmak istiyorum

21

fiÇ Ç‹N‹N SES‹ GAZETES‹ ‹fi Yerel Süreli Yay›n

iletisim@iscininsesi.com

ADRES: MERKEZ MAH. BA⁄CILAR CAD. ANDAÇ ‹fiHANI NO:11 KAT 3/27 BA⁄CILAR-‹STANBUL TELEFON: 0212 634 22 05 Yerel Süreli Yay›n Sahibi ve Yaz› ‹flleri Müdürü: AHMET ALKIfi Teknik Sorumlu: HAM‹T EREN OSMANA⁄AO⁄LU Bask›: EZG‹ Matbaac›l›k (Sanayi Cad. Altay Sok. no:10 Çobançeflme YEN‹BOSNA–‹STANBUL Tel: 0212 4522302) KATKIDA BULUNANLAR: AL‹ KARASU • B. AKPOLAT • BAfiAK ERGÜDER • CANAN YEfi‹L • CEM ÇEK‹L • ERCAN KAVUKO⁄LU• ESER SANDIKÇI • FA‹K ÖREL • F‹KRET YEfi‹L • GÜNEfi DURGUN • H. ARIKUfiU • HAL‹T ELÇ‹ • HÜSEY‹N GENÇ • ‹LKNUR TANRIVERD‹ • ‹RFAN KAYGISIZ • MEVLÜT YILMAZ • M. BENGÜ fiAH‹N • NEV‹N KÜÇÜKÇALLI • ÖNDER ÇEL‹K• ÖZGÜR PARLAK • ÖZGÜR ÖZDEM‹R •ÖZLEM GASSALO⁄LU • SERKAN ATAK • SEVTAP EM‹R • S‹BEL UZUN • fiENGÜL ÖZDEM‹R • TARIK ORUÇ • TÜL‹N UYSAL • VOLKAN YARAfiIR • YILMAZ YÜCEL •

turist bakan› olacak adam

22