iflflççinin sesi
fley biz iflç flçilerin ellerinde herfle
SAYI
12 MART 2008 F‹YATI 1 YTL www.iscininsesi.com
SSGSS’YE KARfiI ‹fiÇ‹ GÜCÜNÜ GÖSTERD‹ B‹Z KARfiI ÇIKARSAK YAPAMAZLAR
MART 2008
iflflççinin sesi
2
‹⁄NEY‹ KEND‹NE ÇUVALDIZI YÖRSAN’A BATIR! EREN OSMANA⁄AO⁄LU
Cemil: Nas›ls›n Y›lmaz? Y›lmaz: ‹yidir Cemilim. Bak bu gün ne oldu? Markette bir adam gördüm, atm›fll› yafllar›nda fl›k giyimli bir amca. Elinde kocaman bir i¤ne, yo¤urt reyonunda. Cemil: Eeee ne yap›yor? Y›lmaz: Çatlama anlat›yorum. Adam Yörsan marka yo¤urtlar›n kaplar›n› deliyor. Yaklaflt›m yan›na, “Hay›rd›r bey amca, ne yap›yorsun?” dedim. Önce korktu, irkildi birden, sonra ben gülümseyince rahatlad›. Cemil: Eeeee? Y›lmaz: Adam “Yörsan iflçilerini desteklemek için yap›yorum. ‹¤neyi kendimize bat›r›yoruz çuvald›z› da Yörsan’a bat›ral›m dedim” dedi. “Dikkat et amca görmesinler bafl›n belaya girer” dedim. O da “Girsin, evde bofl bofl oturaca¤›ma bir fleyler yapay›m dedim” dedi. Cemil: Çok ilginç. Hiç akl›ma gelmezdi vallaha. Y›lmaz: “Yörsan iflçilerinin haklar›n› verene kadar çuvald›z›mla iflçilerin arkas›nday›m” dedi. Ben de “‹yi amca kendine dikkat et” deyip uzaklaflt›m ordan. Biraz deliydi galiba. Cemil: Deli meli, bak herkesin, delilerin bile direnifle bir katk›s› olabiliyormufl. Y›lmaz: Hah hah, evet bazen ak›ll›lardan bile çok. Ne dersin ben de bir matkap m› alsam? Cemil: Matkapla ne yapacaks›n? Y›lmaz: Ben de gemilerin k›ç›na delik açar›m, tersane iflçilerine destek.
Cemil: Ya tam senlik bir destek, hiç durma. Mustafa bize çay verir misin? Mustafa: Veririm abi. Y›lmaz, Fener turu atlad› ödesene iddia borcunu. Y›lmaz: Ya ne iddias› kardeflim, kesin konuflmad›k, hem penalt›yla atlad› saymam ben. Mustafa: O¤lum ne üç ka¤›tç› adams›n sen ya, tamam istemez. Cemil: Yine sayfa sayfa türban yaz›yor gazeteler. Y›lmaz: Ya okusun o k›zlar da okullarda ne var sanki. Cemil: Okusunlar tabii de, hükü-
metin derdi herkesin okumas› m›? Bak Recep abi vard› hani, k›z›n› bir kursa gönderemedi adamca¤›z. S›nav› kazanamad› çocuk. Türban›n› ç›kartmas› ç›kartmamas› konu bile olmad›. Y›lmaz: Olmaz abicim fakirin çocu¤u s›nav› kazanam›yor ki, türbanl› türbans›z ne fark eder? Dursun: Merhaba arkadafllar, bir çay ›smarlasan›za. Cemil: Gel Halil buyur. Mustafa tazelesene bizim çaylar› da. Dursun: Ya yine suyu kesmifller bizim. Patrondan da para isteyemedim. Adam›n para istenece¤i içine
mi do¤uyor ne, odaya gidince “Ben geliyorum yan›n›za” deyip bir ton nutuk çekiyor. Ya bu gün ne dedi biliyor musunuz, günde iki kere tuvalete giden iflçi flerefsizmifl, mesayiden çal›yormufl, h›rs›zm›fl ayn› zamanda. Y›lmaz: ‹flçinin kab›z› makbul diyor yani. Dursun: Vallaha öyle. Cemil: Arkadafl insan›n, tövbe tövbe, nelerine kar›fl›yorlar yahu! 24 saat çal›fl bir ara gözünü k›rpt›n, uyudun diyecekler, as›l h›rs›z›n büyü¤ü patronlar de¤il mi? Bizim hayat›m›z› çal›yorlar.
MART 2008
iflflççinin sesi
GÜNDEM
3
SSGSS ve “‹stihdam Paketi” Haklar›m›za Sald›r›yor
ASIL OPERASYON ‹fiÇ‹LERE Türban tart›flmas› ve s›n›r ötesi harekat, elbette özgün tarihsel-toplumsal kökleri olan sorunlar›n sonuçlar›. Ama as›l operasyon iflçi ve emekçi kitlelere yap›l›yor; temel kavga emek ve sermaye aras›nda dönüyor. S›n›f›m›z›n tarihsel ç›karlar›, toplumsal gerçekleri gözden kaç›rmadan emek-sermaye çeliflkisi üzerinden saflar›m›z› s›klaflt›rmaktad›r.
A KP
hükümeti, biz iflçilerin baflta k›dem tazminat› olmak üzere bir çok hakk›n› budayan “‹stihdam Paketi”ni yasalaflt›rmak için harekete geçti; daha kapsaml› bir sald›r› paketi olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› (SSGSS) yasa tasar›s›n› baz› de¤iflikliklerle bir kez daha Meclis’e getirdi. Buna karfl› 14 Mart günü tüm ülke çap›nda yüzbinlerce iflçi ve emekçi ifl b›rakarak, kitlesel bas›n aç›klamalar› ve yürüyüfller yaparak SSGSS’yi protesto etti. Bu büyük uyar› eylemi Hükümete geri ad›m att›rd› ve tasar› geri çekildi. Ancak yasa henüz kesin olarak gündemden ç›km›fl de¤ildir. SSGSS’yi çöpe atmak için daha güçlü ve kararl› bir mücadele yürütmemiz gerekiyor. Tuzla tersanelerindeki süreklilik kazanan ifl cinayetleri, bu alandaki a¤›r, insanl›k d›fl› çal›flma koflullar›n› tüm toplumun gözleri önüne serdi. Tersane patronlar› iflçi maliyetlerini düflürmek (yani iflçileri sigortas›z, sendikas›z çal›flt›rabilmek) için ifllerinin ço¤unu göstermelik tafleron flirketlere veriyorlar. Ayr›ca ifl güvenli¤iyle ilgili sorumluluklar›n› yerine getirmiyorlar. Bunun sonucu ise süreklileflen ifl kazalar› ve iflçi ölümleridir. Tersane iflçileri art›k bu gidifle “dur” diyor. ‹flçiler sendikalar› ve di¤er örgütleriyle seslerini yükseltti, çeflitli eylemlerin yan› s›ra 27-28 fiubat’ta fiili bir grev gerçeklefltirdi. Tersane
Tersane patronlar› iflçi maliyetlerini düflürmek (yani iflçileri sigortas›z, sendikas›z çal›flt›rabilmek) için ifllerinin ço¤unu göstermelik tafleron flirketlere veriyorlar. Ayr›ca ifl güvenli¤iyle ilgili sorumluluklar›n› yerine getirmiyorlar. Bunun sonucu ise süreklileflen ifl kazalar› ve iflçi ölümleridir. Buna karfl› iflçiler seslerini yükseltti, çeflitli eylemlerin yan› s›ra 27-28 fiubat’ta fiili bir grev gerçeklefltirdi. Tersane iflçilerinin mücadelesini selaml›yoruz. iflçilerinin mücadelesini selaml›yoruz. Son aylar›n bafll›ca tart›flma konular›ndan biri, üniversiteye k›z ö¤rencilerin bafl› örtülü girme yasa¤›n›n kald›r›lmas›na yönelik giriflimler oldu. AKP (ve MHP) “özgürlük kahramanlar›” edas›yla bu sorunu çözdükleri havas› yayarak bundan siyasi
rant elde etmek isterken, CHP ve ulusalc› cephe ise “Laiklik elden gidiyor” tellall›¤›yla korku üzerinden politika yapma al›flkanl›¤›n› sürdürdü. Bu tart›flmalar iflçi-emekçi ailelerden gelen milyonlarca gencin her y›l ÖSS yoluyla üniversite kap›s›ndan çevrildi¤i, daha fazlas›n›n ekonomik sorunlardan dolay› oku-
yamay›p bu s›nava dahi giremedi¤i gerçeklerini gizliyor. fiubat ay›n›n son haftas›nda TSK’n›n Kuzey Irak’a yapt›¤› s›n›r ötesi kara harekat› bir baflka önemli geliflmeydi. Aylard›r bu bölgeye yönelik sürdürülen hava bombard›man›ndan sonra bu harekatla Kürt sorununun çözülece¤i hayali büyük medya taraf›ndan pompaland›. Ancak Amerika’n›n verdi¤i icazet ve istihbaratla yap›lan operasyon, yine Amerika’n›n “bu kadar yeter, dönün” demesiyle bir anda sona erdi. Bir kez daha alt›n› çiziyoruz ki, Kürt sorunu Kuzey Irak’ta veya içeride askeri yöntemlerle çözülemez. Hele bu ifle ABD’nin elinin kar›flmas› sadece felaket getirir. Bu meselenin tek kal›c› çözüm yolu, halklar›n kardeflli¤i temelinde bar›flç›l, demokratik yoldur. Bu yolun garantisi ise, Türk ve Kürt iflçilerin birli¤idir. Patronlar s›n›f›n›n iflçi s›n›f›na yönelik yeni-liberalizm temelindeki sald›r›s› son h›z›yla devam ediyor. Türban tart›flmas› ve s›n›r ötesi harekat ise, elbette özgün tarihsel-toplumsal kökleri olan sorunlar›n sonuçlar›. Ama bunlar›n çözüme gitmeyecek biçimde öne ç›kar›lmas› dolayl› olarak iflçi s›n›f›na yap›lan sald›r›n›n üstünün örtülmesine neden oluyor. As›l operasyon iflçi ve emekçi kitlelere yap›l›yor; temel kavga emek ve sermaye aras›nda dönüyor.
iflflççinin sesi
MART 2008
HABERLER
4
Haberler... Haberler... Haberler... Haberler... kardefllerinin grevini selamlad›. Yürüyüfle direniflteki ‹lbek Tekstil iflçileri de kat›ld›. “Patronlar›n kar h›rs›na kurban ediliyoruz” pankart›n› açan 200'ü aflk›n belediye iflçisi, “Tersane iflçisi yaln›z de¤ildir”, “Kurtulufl yok tek bafl›na ya hep beraber ya hiç birimiz”, “Yaflas›n halklar›n kardeflli¤i”, “Kaza de¤il, cinayet”, “Soka¤a, eyleme, genel greve”, “K›deme uzanan eller k›r›ls›n” sloganlar›n› hayk›rd›. ( 27 fiubat)
GEMAK Tersanesi’nde iflçiler kazand› GEMAK Tersanesinde 300 iflçinin ifl saatlerinin sabah 08.30, akflam 17.00 olmas› talepli eyleminden sonuç al›nd›. Limter-‹fl sendikas› iflçilerin talepleri için Gemak Yöneticileri ile görüfltü. ‹flçilerin talepleri kabul edildi ve iflçiler akflam saat 17.00’de paydos etti. Ayr›ca Greve kat›ld›¤› için iflten at›lan Yakup Ekin adl› iflçide Limter-‹fl’in giriflimi sonucu ifline geri döndü. (1 Mart)
16 y›l önce ölen 263 maden iflçisi an›ld›
Zonguldak'ta 16 y›l önce maden oca¤›nda meydana gelen patlamada ölen 263 maden iflçisi yap›lan törenle an›ld›. 263 madenci ifl güvenli¤i sa¤lanmad›¤› için ifl cinayetinin kurban› olmufltu. Patlama 3 Mart 1992 tarihinde Türkiye Taflkömürü Kurumu'na (TTK) ba¤l› Kozlu Müessese Müdürlü¤ü'nün maden oca¤›nda meydana gelmiflti. Genel Maden ‹flçileri Sendikas› Genel Belediye-‹fl'ten Baflkan› Ramazan Denizer, grizu facias›nda tersane direnifline destek ölen iflçilerle birlikte Zonguldak kömür havzaBelediye-‹fl sendikas› üyeleri, 27 fiubat günü ‹s- s›nda bugüne kadar 4 bin 500 maden flehidi oltanbul Çal›flma Bölge Müdürlü¤ü önüne yürü- du¤unu belirtti. (3 Mart) dü, tersanelerde ifl cinayetlerine direnen iflçi
Herkese Sa¤l›k Güvenli Gelecek Platformu direnifli örgütlüyor Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› (SSGSS) yasas›na karfl› mücadele etmek için ‹stanbul’da Herkese Sa¤l›k Güvenli Gelecek Platformu oluflturuldu. Platform, aralar›nda ‹stanbul Tabip Odas›, ‹stanbul Eczac›lar Odas›, ‹stanbul Barosu, TMMOB ‹l Koordinasyon Kurulu, KESK ‹stanbul fiubeler Platformu, TÜRK-‹fi ‹stanbul fiubeler Platformu, D‹SK ‹stanbul Bölge Temsilcili¤i’nin de yer ald›¤› (say›lar› yaklafl›k olarak yetmifli bulan) çeflitli meslek odalar›, sendikalar ve demokratik kitle örgütlerinin kat›l›m› ile olufltu. Platform, 3 merkezi bölgede (Kad›köy, Bak›rköy, Mecidiyeköy) ve bu bölgelerde de semtler, ilçeler düzeyinde oluflturulan yerel platformlar fleklinde çal›flmalar›n› yürütüyor. Yerel çal›flmalar olarak; iflçi havzalar›nda, sa¤l›k kurumlar›n›n önünde, pazar yerlerinde, mahallelerde, meydanlarda bildiri da¤›t›m›, bas›n aç›klamas› gibi ayd›n-
latma çal›flmalar› yürütülüyor. Ayr›ca bu çal›flmalar›n yürütücüleri, aktivistleri için de konu ile ilgili genifl donan›m kazand›rmak amac›yla “E¤itimcilerin E¤itimi” adl› çal›flmalar düzenli olarak yürütülüyor. Bu e¤itimciler sendika birimlerinde, yerel derneklerde vb. konuflmalar yaparak en genifl kitleyi ayr›nt›l› olarak bilgilendiriyor. Yerellerdeki çal›flmalar›n d›fl›nda Platform, merkezi olarak kitlesel bas›n aç›klamalar› da yap›yor. Platform taraf›ndan 6 Mart ile 24 Mart tarihleri aras›nda SSGSS yasas›na karfl› imza kampanyas› yürütülecek. Toplanan imzalar TBMM Baflkanl›¤›’na gönderilecek.
Sendikac› Süleyman Yeter an›ld› Gözalt›ndayken iflkenceyle katledilen Limter-‹fl Sendikas› E¤itim Uzman› Süleyman Yeter ölümünün 9. y›l›nda an›ld›. 1999’da gözalt›nda öldürülen Süleyman Yeter için 7 Mart günü mezar› bafl›nda bir anma töreni yap›ld›. Anmada Yeter’in uzman› oldu¤u Limter ‹fl sendikas› yönetici ve üyeleri ile mücadele arkadafllar› ve ailesi haz›r bulundu. Anma program›nda Yeter’in efli Tekstil Sen Baflkan› Ayfle Yumli Yeter ve Limter ‹fl Sendikas› Baflkan› Cem Dinç konufltu. Dinç ve Yeter konuflmalar›nda Süleyman Yeter’in de bir neferi oldu¤u s›n›f mücadelesinin Tuzla baflta olmak üzere ülkenin farkl› flehirlerinde büyüyerek h›z kazand›¤›na dikkat çektiler. Anma Vardiya Müzik Toplulu¤u’nun ezgileri ile sona erdi. (7 Mart)
KOÜ Grevine Destek Eylemi Kocaeli Üniversitesi’nin (KOÜ) D‹SK’e ba¤l› Oleyis Sendikas›nda örgütlü kantin ve restoran çal›flanlar›n›n 31 Aral›k’ta bafllayan grevi sürüyor. Üniversite yönetimi anlaflmaya yanaflmazken, çeflitli sendika ve demokratik örgüt grevci iflçilere destek veriyor. D‹SK Genel Baflkan› Süleyman Çelebi de grevin 68. gününde grevci iflçileri ziyaret ederek “Sabr›m›z taflarsa biz de gelip burada nöbet tutar›z” dedi ve Konfederasyon olarak daima direnen iflçilerin arkas›nda olacaklar›n› söyledi. 10
Mart günü KOÜ T›p Fakültesi önünde yap›lan destek eylemine D‹SK genel merkez yöneticilerinin yan› s›ra Gebze Arçelik fabrikas›nda direniflte olan Arçelik iflçileri, Dev Sa¤l›k-‹fl, Lastik‹fl, Genel-‹fl, Genç-Sen, Petrol-‹fl Yar›mca fiubesi, MMO, ö¤retim görevlileri, Nakliyat-‹fl de kat›ld›. Destek eylemi s›ras›nda “Grevciye de¤il, k›r›c›ya barikat”, “Bask›lar bizi y›ld›ramaz”, “‹zmit uyuma iflçine sahip ç›k”, “Yaflas›n s›n›f dayan›flmas›” sloganlar› at›larak, üniversite yönetimi uzun süre protesto edildi. (10 Mart)
MART 2008
‹lbek Tekstil ‹flçisi Direniyor Gaziosmanpafla’da kurulu ‹lbek Tekstil adl› fabrikada 525 iflçi 15 fiubat’tan beri direniflte. ‹lbek Tekstil patronu, iflçilerin geriye dönük hak taleplerini iflten atma, bask› ve tehditlere ra¤men engelleyemeyece¤ini anlay›nca, fabrikadaki makinalar› kaç›rmaya çal›flt›. 15 fiubat günü fabrikan›n önüne yanaflan TIR’larla, fabrikan›n içerisindeki makineler al›n›p tafl›nmak istendi. Fakat iflçiler bir araya gelerek buna engel oldular. Patron o gün ortada yoktu, uzun bir süre boyunca da ortaya ç›kma-
iflflççinin sesi m›flt›. O günden bugüne kadar ‹lbek Tekstil iflçileri 24 saat boyunca fabrikan›n önünde nöbet tutuyor. Fabrikan›n önü “Yaflas›n ‹lbek Tekstil iflçilerinin direnifli”, “Yaflas›n iflçilerin birli¤i”, “Eme¤imiz ve onurumuz için direniyoruz”, “‹lbek iflçileri burada, patronlar Vural ve ‹lyas nerede?” yaz›l› pankartlarla donat›lm›fl durumda. ‹flçiler son derece kararl› bir biçimde, omuz omuza vermifl, patronun makineleri buradan ç›karmas›na engel olacaklar›n› söylüyorlar. ‹flçilerin kararl› direnifli, gizlenen patronun ortaya ç›kmas›na yol açt›. ‹flçiler ve avukatlar› patronla çeflitli görüflmeler yapt›lar. Ancak ihbar ve k›dem tazminatlar›n› hemen isteyen iflçilere patron taraf›ndan kabul edilemeyecek bir öneri sunuldu. Patron ‹lyas Bektafl, iflçilerin paralar›n› aç›lacak olan bir hesaba, düzenli olarak para yat›rarak 1 y›l gibi bir sürede ödeyebilece¤ini söylemifl. Ayr›ca fabrikay› yeniden açaca¤›n› ve iflçilerin hepsini tekrar ifle alaca¤›n› belirtmifl. Ancak iflçiler güvenilmezli¤i ispatlan-
HABERLER
5
m›fl patronun bu önerisini kabul etmiyorlar. Patron, direniflin bafl›ndan bu yana bin bir oyunla direnifli parçalamaya, iflçiler güçsüzlefltirmeye çal›fl›yor. ‹lbek Tekstil iflçileri direnifle destek sa¤lamak ve dayan›flmay› güçlendirmek için 14 Mart’ta bir dayan›flma etkinli¤i düzenledi. 1500’e yak›n emekçinin kat›ld›¤› etkinlik coflkulu geçti. Onurlu bir flekilde direnen iflçilerin direnifline sahip ç›kmak bütün iflçilerin ve iflçi dostlar›n›n boynunun borcudur. (11 Mart) ‹flçinin Sesi-‹stanbul
Dünyadan... Haberler... Dünyadan... Haberler... M›s›r: Giza temizlik iflçileri greve ç›kt›
BMW, 5600 çal›flan›n› iflten ç›karacak Alman otomobil tekeli BMW'den yap›lan aç›klamada, içlerinde tam zamanl› ve geçici iflçilerin de bulundu¤u 5600 çal›flan›n 2008 y›l› sonunda iflten ç›kar›laca¤› bildirildi. fiirket, maliyetleri azaltmak ve flirket kârl›l›¤›n› art›rmak için iflten ç›karmalar›n gerçeklefltirilece¤ini kaydetti. fiirket, daha önce de 2500 çal›flan›n› iflten ç›karaca¤›n› aç›klam›flt›. Böylece, toplamda 8100 iflçi BMW'deki ifllerinden at›lm›fl olacak. (27 fiubat)
Yemen: Ö¤retmenler eylemde Ö¤retmenler Sendikas›na ba¤l› yüzlerce ö¤retmen fiyat art›fllar›na karfl› ücretlerinin art›r›lmas›n› isteyerek E¤itim Bakanl›¤› önünde eyleme gittiler. 15 fiubat’ta yap›lan eylemde ö¤retmenlere sendikal koordinasyon konseyi üyeleri de efllik etti. (15 fiubat)
t›r›lmas› istendi. Emekliler Ocak ay›nda yap›lan yüzde 1,1 art›fl› yetersiz bularak Baflbakanl›¤a do¤ru yürüdü. Sendikalardan bir heyet Baflbakan dan›flman› taraf›ndan kabul edildi. Emekliler Paris d›fl›nda di¤er flehirlerde de gösteriler düzenledi. (6 Mart)
M›s›r’daki Giza Temizlik ve Güzellefltirme Kurumu’nda çal›flan belediye iflçileri, yol kenarlar›n› boyamak için birçok solunum yolu alerjisi ve rahats›zl›¤›na yol açan tehlikeli kimyasal maddeleri kullanmaya zorland›klar› gerekçesiyle ifl b›rakma ve oturma eylemi bafllatt›. ‹flçiler tehliFAS: Kamu sektörü iflçileri grevde keli bir kireç türünü kullanmaya zorland›klar›n› Fas kamu sektörü iflçileri bir günlük genel söylüyorlar. Maskeler, eldiven, tehlikeli madde grev yaparak hükümetten ücret art›fl› istediler. yerine do¤al ilaçlar verilmesini istiyorlar. (16 fiubat) ‹flçiler, ülkenin 1958’de ba¤›ms›zl›¤›na kavuflmas›ndan bu yana reforma gidilmeyen kamu Vietnam: 5 bin otomobil sektöründe iyilefltirmeler istiyorlar. Asgari üciflçisi yasad›fl› grevde ret uygulamas›, sa¤l›k yard›mlar›n›n iyilefltiril5 binden fazla otomotiv iflçisi yasad›fl› greve mesi, emeklilik sisteminde reform ve bakmakla bafllad›. Japon bir otomotiv flirketi için de¤iflik yükümlü olduklar›na yönelik yard›mlar›n art›r›lflirketlerde çal›flan 2 bin iflçi geçen ocak ay›nda mas›n› istiyorlar. (15 fiubat) da greve gitmifl, ücret art›fl›na karfl›n primlerde kesintiler yap›lm›flt›. Vietnam’da geçen y›l 350 bin iflçinin kat›ld›¤› 541 grev yafland›. (15 fiubat)
Fransa’da binlerce emekli sokaklara ç›kt›
Fransa’da emekli ücretlerinin bir an önce ve belirgin bir flekilde artt›r›lmas› talebiyle yap›lan gösterilere binlerce emekli kat›ld›. Baflkent Paris’te polise göre 3 bin, CFDT sendikas›na göre 5 bin kiflinin kat›ld›¤› gösteride bir an önce emekli ayl›¤›n›n belirgin flekilde art-
iflflççinin sesi
MART 2008
HABER-YORUM
6
Hükümet Geri Ad›m Att›
EMEKÇ‹ GÜCÜNÜ GÖSTERD‹ Kazan›lan sadece bir muharebedir, mücadele sürüyor. Hükümet taktik olarak geri ad›m att› ama bununla zaman kazanmay›, emek örgütlerinin birli¤ini bozmak için politikalar gelifltirmeyi hedefliyor. ‹flçi ve emekçiler olarak kazand›¤›m›z mevziyi korumal›, birli¤imizi pekifltirmeli, örgütlerimizi (sendikalar›m›z›, meslek örgütlerimizi vb.) kararl› davranmaya zorlamal› ve daha güçlü eylemlere haz›rlanmal›y›z. Dr. F‹KRET YEfi‹L
S SGSS
(Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas›) yasas› 2007 y›l› içinde TBMM’de kabul edilmiflti. Anayasa Mahkemesi bir dizi maddesini iptal edince (geri kalan maddelerin) yürürlü¤e girifl tarihi ilk önce 1 Temmuz 2007’ye sonra 1 Ocak 2008’e, sonra da Haziran ay›na ertelenmiflti. fiimdilerde hükümet veto edilen yasan›n daha da kötü bir fleklini Meclis’ten geçirmeye çal›fl›yor. AKP hükümeti emekçilerin bütün tepkilerine karfl›n SSGSS’yi yasalaflt›r›p uygulamakta kararl› görünüyordu. Bilindi¤i gibi yasa tasar›s› emekçilerin kazan›lm›fl sosyal güvenlik ve sa¤l›k haklar›n› yok eden, zaten oldukça daralt›lm›fl olan sosyal devleti tasfiye eden düzenlemeler içeriyor. Emek ve meslek örgütlerinin y›llard›r yürüttükleri bilgilendirme çal›flmas› ile emekçiler nas›l bir yasa ile karfl› karfl›ya kald›klar›n› anlad›-
lar. Art›k SSGSS’nin iyi bir fley oldu¤u konusunda halk› kand›ramayaca¤›n› anlayan AKP Hükümeti de son zamanlarda emekçilere “gelecek için fedakarl›k” yap›lmas›n›n zorunlulu¤undan bahsedip, gerçek niyetlerinin sa¤l›¤› ve sosyal güvenli¤i sermayeye peflkefl çekmek oldu¤unu gizlemeye çal›fl›yor. Ancak emekçiler en temel haklar› olan sosyal güvenlik ve sa¤l›k haklar›n› ‹MF ve iflbirlikçisi yerli sermayeye yedirmeyeceklerini yavafl yavafl göstermeye bafllad›lar. 3 ay önce ‹stanbul’da kurulan HSGGP (Herkese Sa¤l›k Güvenli Gelecek Platformu) onlarca de¤iflik etkinlik ve eylem yapt›. 10 Mart’ta toplanan sendikalar, çeflitli emek örgütleri ve meslek odalar›ndan oluflan Emek Platformu (HSGGP bileflenleri, Türk-ifl, D‹SK, Türkiye Kamu Sen, Ça¤dafl Avukatlar, Türkiye Gazeteciler Sendikas›, ‹lbek Tekstil ‹flçileri) 13-14 Mart’ta ülke genelinde eylem karar› ald›.
‹STANBUL 13 Mart’ta Emek Platformu bileflenleri Tünel’den Taksim Meydan›na kadar bir yürüyüfl gerçeklefltirdi. Yaklafl›k 7-8 bin emekçinin kat›ld›¤› yürüyüfl Taksim Meydan›nda bas›n aç›klamas›yla devam etti. Bas›n aç›k-
Emekçiler bu süreçte zaten çok iyi bildikleri bir fleyi; birlik olurlarsa hiçbir haklar›n› hiç kimsenin alamayaca¤›n› tekrar görmüfl oldular. Bütün emekçiler din, dil, milliyet veya di¤er farkl›l›klar› bir tarafa b›rakarak ortak ç›karlar› ve haklar› için birleflebilirlerse neler yapabileceklerini, güçlerinin nelere kadir olabilece¤ini gösteren ilk k›v›lc›m› çakt›lar. lamas›nda konuflan Türk-‹fl 1. Bölge Temsilcisi Faruk Büyükkucak SSGSS’nin emekçilerin emeklilik ve sa¤l›k hakk›n› gasp etmekten baflka bir anlam tafl›mad›¤›n› söylerken Türk Tabipler Birli¤i Merkez Konseyi Üyesi Ali Çerkezo¤lu yapt›¤› konuflmada dün Tekel’i satanlar›n bugün de sa¤l›k ve sosyal güvenli¤imizi
satmak istedi¤ini vurgulad›. 14 Mart’ta ise saat 10-12 aras›nda ülke genelinde 2 saatlik ifl b›rakma eylemi yap›ld›. Hastanelerde acil servisler d›fl›nda hastalara bak›lmad›, ulafl›mda aksakl›klar olufltu, ço¤u yerde iflçiler kara yollar›n› ulafl›ma kapatt›. Emekçiler üretimden gelen güçlerini gösterdi. 14 Mart’ta Cerrah-
MART 2008
iflflççinin sesi
HABER-YORUM
pafla T›p Fakültesi önünde toplanan emekçiler Saraçhane’ye do¤ru yürüyüfle geçti. 2-3 bin kifli ile yola ç›kan yürüyüfl kolu yol boyunca artan kat›l›mlarla Saraçhane’ye var›ld›¤›nda 20 bin kiflilik bir kitleye ulaflt›. Yürüyüfl boyunca emek ve meslek örgütlerini hedef alan Baflbakan’a karfl› oluflan büyük tepki sloganlara yans›d›. Eylemde AKP-ABD iflbirlikçili¤i de en çok protesto edilen konu oldu.
ANKARA Önce Türk-‹fl merkezinde düzenlenen bas›n toplant›s›nda konuflan Türk-‹fl Baflkan› Mustafa Kumlu SSGSS’nin AKP’nin iddia etti¤inin aksine; çal›flanlar›n, emekli, dul ve yetimlerin kazan›lm›fl haklar›n› yok etti¤ini, tasar›n›n kabul edilemez oldu¤unu ifade etti. Numune Hastanesi’nden Sakarya Meydan›na yürüyen 3 bin emekçi Sa¤l›k Bakanl›¤› önünde toplanarak SSGSS’yi protesto etti.
ESK‹fiEH‹R
14 Mart’ta saat 10-12 aras›nda ülke genelinde 2 saatlik ifl b›rakma eylemi yap›ld›. Emekçiler üretimden gelen güçlerini gösterdi. 14 Mart’ta Cerrahpafla T›p Fakültesi önünde toplanan emekçiler Saraçhane’ye do¤ru yürüyüfle geçti. 2-3 bin kifli ile yola ç›kan yürüyüfl kolu yol boyunca artan kat›l›mlarla Saraçhane’ye var›ld›¤›nda 20 bin kiflilik bir kitleye ulaflt›. Yürüyüfl boyunca emek ve meslek örgütlerini hedef alan Baflbakan’a karfl› oluflan büyük tepki sloganlara yans›d›.
3 bin emekçi SSGSS ve AKP’ye karfl› sloganlar eflli¤inde yürüyerek K›z›lay ‹fl Merkezi önünde bas›n aç›klamas› yapt›.
BURSA Binlerce emekçi Ünlü Caddesi’nden Orhangazi Park›’na kadar yürüyüfl yaparak SSGSS’ye karfl› tepkilerini gösterdi.
D‹YARBAKIR Da¤kap› Meydan›nda toplanan 2 bin emekçi SSGSS’ye karfl› tepkilerini gösterdi. Daha birçok flehirde yüzbinlerce emekçinin kat›l›m›yla yap›lan kitlesel bas›n aç›klamalar›yla, yürüyüfllerle SSGSS yasa tasar›s› ve bunu halk›na reva gören AKP Hükümeti protesto edildi. Bu arada ülke çap›nda bütün emek ve meslek örgütleri aya¤a kalkm›flken Emek Platformu’nda
olmalar›na ra¤men Hak-‹fl ve Memur-Sen eylemlere kat›lmayarak emekçilerin de¤il AKP’nin temsilcileri olduklar›n› bir kez daha gösterdiler. Eylemler karfl›s›nda Milli E¤itim Bakan› Hüseyin Çelik eyleme kat›lan ö¤retmenler hakk›nda soruflturma açaca¤› tehdidin-
de bulunurken Baflbakan da emek platformunu yalanc›l›kla, eyleme kat›lanlar› da halk›na zulüm yapmakla suçlad›. Bu tehditler karfl›nda e¤itim emekçilerinin örgütleri yapt›klar› aç›klamada eylemlerin sendikal hak kapsam›nda oldu¤unu as›l bunu engellemeye çal›flan Milli E¤itim
7
Bakan›’n›n suç iflledi¤ini, gerekirse eylemlerin yükselerek devam edece¤ini söylediler. Öte yandan TTB 2. Baflkan› Sinan Ad›yaman yap›lan 2 saatlik ifl b›rakma eyleminin bir uyar› eylemi oldu¤unu, gerekirse süresiz ifl b›rak›laca¤›n› duyurdu. Emekçilerin bu kararl›l›¤› karfl›s›nda akl› bafl›na gelen Baflbakan AKP Merkez Yürütme Kurulunu apar topar toplayarak SSGSS yasa tasar›s›n›n tekrar gözden geçirilmesini kararlaflt›rd›. Baflbakan’›n verdi¤i talimat do¤rultusunda konuflan Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakan› Faruk Çelik, sendikalarla görüflüp de¤ifliklik yapabileceklerini aç›klamak zorunda kald›. Emekçiler bu süreçte zaten çok iyi bildikleri bir fleyi; birlik olurlarsa hiçbir haklar›n› hiç kimsenin alamayaca¤›n› tekrar görmüfl oldular. Bütün emekçiler din, dil, milliyet veya di¤er farkl›l›klar› bir tarafa b›rakarak ortak ç›karlar› ve haklar› için birleflebilirlerse neler yapabileceklerini, güçlerinin nelere kadir olabilece¤ini gösteren ilk k›v›lc›m› çakt›lar. Bu k›v›lc›mdan korkan AKP ve Baflbakan da dün hesaba katmad›klar› emek örgütleri ile bugün görüflüp yasada de¤ifliklik yapabileceklerini aç›klamak zorunda kald›lar. Biz iflçi ve emekçi kitleler henüz SSGSS’ye karfl› mutlak bir zafer kazanmad›k. Kazan›lan sadece bir muharebedir, mücadele sürüyor. Hükümet taktik olarak geri ad›m att› ama bununla zaman kazanmay›, emek örgütlerinin birli¤ini bozmak için politikalar gelifltirmeyi hedefliyor. ‹flçi ve emekçiler olarak kazand›¤›m›z mevziyi korumal›, birli¤imizi pekifltirmeli, örgütlerimizi (sendikalar›m›z›, meslek örgütlerimizi vb.) kararl› davranmaya zorlamal› ve daha güçlü eylemlere haz›rlanmal›y›z.
MART 2008
iflflççinin sesi
HABER-YORUM
8
Tersane ‹flçileri Harekete Geçti
BU ‹fi‹ GREV ÇÖZER “Biz çözümü ne patronun insaf›na b›rakaca¤›z ne de hükümetin. Bu ifli yaln›zca ve yaln›zca, insanca yaflam hakk› için birleflmifl tersane iflçileri çözecektir. Bu ifli grev çözer. Baflka yol yok... Taleplerimiz için fiili greve ça¤›r›yoruz tersane iflçilerini.” •Günlük çal›flma saati 7,5 saat olarak acilen hayata geçsin. •Sigortalar›m›z, ald›¤›m›z ücret üzerinden ana firma taraf›ndan tam ödensin. •Ücretlerimizin ödenmesi, ana firma taraf›ndan güvence edilsin. •Sa¤l›kl› bar›nma evleri, soyunma dolaplar›, iflkoluna uygun kaliteli yemek. •Saat 10.00'da ve 15.00'te çay molas› ile sosyal haklar›m›z eksiksiz verilsin. •Tüm tersanelerde temsilcilik açma olana¤› sa¤lans›n.
ba¤l› Limter-‹fl sendiD ‹SK'e kas› Tuzla tersaneler bölgesinde son dönemde yaflanan ifl cinayetleri üzerine 2 günlük grev karar› ald› ve fiili grevini ikinci gün tersane patronlar›yla görüflmenin sonucunda bitirdi. Sendikan›n tersane iflçilerine yapt›¤› grev ça¤r›s›nda flöyle deniyordu: “Patronlar için sömürü cenneti olan tersaneler, bizim için cehennem... Yedi ayda 18 iflçi arkadafl›m›z ifl cinayetlerinde yaflam›n› yitirdi. ‹fl cinayetlerini üreten kurals›zl›¤›n, tafleronlu¤un, esnek çal›flman›n, dizginsiz sömürünün, kay›t d›fl› çal›flt›rman›n önünü yasalar aç›yor. Ya bu yasalar yeniden düzenle-
nir, tafleronluk sistemi kald›r›l›r, sigortas›z iflçi çal›flt›ran ve gerekli ifl güvenli¤i önlemlerini almayan patronlar cezaland›r›l›r; ya da ölümler devam eder. Biz çözümü ne patronun insaf›na b›rakaca¤›z ne de hükümetin. Bu ifli yaln›zca ve yaln›zca, insanca yaflam hakk› için birleflmifl tersane iflçileri çözecektir. Bu ifli grev çözer. Baflka yol yok... Taleplerimiz için fiili greve ça¤›r›yoruz tersane iflçilerini.”
Limter-‹fl sendikas›n›n grev talepleri •Tersanelerde, A¤›r ve Tehlikeli ‹flkolu Yönetmeli¤i uygulans›n.
Tersane patronlar› grevden korktular Tuzla tersanelerini grev heyecan› sararken, tersane patronlar› grev iradesini k›rmak için elinden geleni ard›na koymad›. Tersane patronlar› daha önce 07.00 olarak aç›klanan grev saati dolay›s›yla mesai bafllang›c›n› 06.30 olarak belirledi ve greve kat›lmamalar› yönünde iflçileri tehdit etti.
Tuzla tersanelerinde sald›r› ve direnifl Tuzla'da ifl cinayetlerine karfl› 27 fiubat sabah› grev bafllad›. ‹flçilerin toplanmaya bafllad›¤› sabah›n erken saatlerinde direnifli k›rmak isteyen polis grevci iflçilere ve sendika yöneticilerine sald›rd›. Polisin sald›r›s› so-
nucu aralar›nda Limter-‹fl Baflkan› Cem Dinç ve sendika yöneticilerinin, tersane iflçilerinin bulundu¤u 70 kifli gözalt›na al›nd›. Polis'in tüm engellemelerine ra¤men iflçiler polis barikatlar›n› aflarak birleflip, tersane yolunu trafi¤e kapat›rken, kapat›lan yoldan sadece binek araçlar›n›n geçmesine izin verildi. ‹fl makinelerinin geçifli ise direniflçi iflçiler taraf›ndan engellendi. Tuzla’da tersaneler yolunu trafi¤e kapat›p direnifle devam eden binlerce iflçi "Ölmek istemiyoruz, katil G‹S-B‹R” sloganlar›yla bekleyiflini sürdürdü.
‹flverenlere bir hafta süre tan›nd›, eyleme ara verildi ‹flveren örgütü G‹SB‹R’le görüflen D‹SK Genel Baflkan› Süleyman Çelebi ve Limter ‹fl yetkilileri iflverenlere taleplerini kabul etmeleri için bir hafta süre verdiklerini duyurdu. Eylem dünya emek örgütlerince de desteklendi. Tersane iflçilerinin eylemi, iflçilerin haklar›n›n yasalardan önce geldi¤inin bilincine dayanan fiili-meflru sendikal mücadelenin patronlara nas›l da geri ad›m att›rabilece¤ini aç›kça gösterdi. Polis ve iflverenlerin tüm bask›lar›na karfl› direnen mücadeleci tersane iflçisi kardefllerimiz hepimize moral, patronlar s›n›f›na korku verdiler.
iflflççinin sesi
MART 2008
9
Tersanelerde Yeni Bir Dönem Bafllad›
GREV UMUDU YEfiERTT‹ Mevcut kazan›mlar›m›z› h›zla örgütleyerek güce dönüfltürmek, daha kapsaml› bir mücadelenin haz›rl›¤› olarak ifl yerlerinde komiteler kurmak, fiili ve resmi prosedüre uygun üyeliklerle saflar›m›z› büyütmek, içinde bulundu¤umuz dönemin bafll›ca görevidir. KANBER SAYGILI*
T uzla
tersaneler havzas›nda esnek ve kurals›z çal›flmaya, dizginsiz sömürüye ve ifl cinayetlerine karfl› onlarca y›ld›r yürüttü¤ümüz mücadele, 27–28 fiubat greviyle yeni bir döneme girdi. Grevimiz 2001 May›s›, Hava-‹fl T‹S süreci, Telekom ve Novamed grevleriyle devam eden, iflçi hareketinin “kazan›m biriktirerek kendi yolunu açma” sürecinin bir devam›, bu zincirin bir halkas›d›r. Ortaya ç›kard›¤› yüksek s›n›f dayan›flmas› prati¤iyle de hareketin geliflme çizgisinde yeni bir düzeyi ifade etmektedir. Sendikam›z gerek ifl cinayetleri ekseninde oluflan toplumsal duyarl›l›¤› ve deste¤i gerekse de tersane iflçileri aras›nda birikmifl tepkiyi, yefleren umudu, harekete geçme iste¤ini çok do¤ru analiz etmifl, mücadele planlar›n› buna göre yapm›flt›r. Bu karar› tersane iflçilerinin ayd›nlanm›fl kesimlerine de onaylatarak bir taban iradesine dönüfltürmüfltür. Grev haz›rl›klar› s›n›rl› bir zamana s›k›flm›fl olmas›na ra¤men, kimsenin beklemedi¤i bir baflar› ortaya ç›km›flt›r. H›zla grev komiteleri kurulmufl, 20'ye yak›n tersanede kurulan grev komitesi, grev karar›n› hem bütün tersane iflçilerine hem de yaflad›klar› emekçi semtlere tafl›m›flt›r. ‹fl cinayetleri etraf›nda oluflan
toplumsal duyarl›l›k ve deste¤in bas›nc› alt›nda hükümet ve patronlar geri ad›m atm›fl, bu güne kadarki sorunu görmezden gelen tutumlar›ndan vazgeçmek zorunda kalm›fllard›r. Dolay›s›yla grevimiz daha haz›rl›k aflamas›n› kazan›mlarla karfl›lam›flt›r. Hükümet denetimlerini art›rm›fl, burjuva medyan›n sansürü k›r›lm›fl ve tersanelerdeki çal›flma koflullar› bütün toplumun gündemine girmifl, Meclis gündemine almak zorunda kalm›fl ve bir araflt›rma komisyonu kurulmufl, patronlar durumu kurtarmak için h›zla ifl güvenli¤i önlemleri almaya bafllam›fl, hükümetin ve
patronlar›n yetkisiz ilan etti¤i sendikam›z Limter-‹fl sorunun bafll›ca taraf› olmufl, tersaneler sendikam›z›n incelemelerine aç›lmak zorunda kal›nm›flt›r. Tüm bu geliflmeler iflçiler aras›nda umudu yeflertmifl, greve inanc› büyütmüfltür. ‹ki günlük grev ve direnifl sonucunda tersane patronlar›n›n örgütü G‹SB‹R, taleplerimizi görüflmek üzere masaya oturmak zorunda kalm›flt›r. Bu ise sendikam›z›n hedefi olan, bütün tersane iflçilerini ba¤layan bir toplu sözleflmenin habercisidir. Tersane iflçisi, grevle kazand›¤› mücadele iste¤i, kararl›l›¤› ve enerjisini çok h›zl› ortaya koy-
mufltur. GEMAK Tersanesi iflçilerinin daha grev günü ifl saatlerinin k›salt›lmas› için mücadele beyan›nda bulunmas› ve bir gün sonra da bu taleple ifl b›rakarak patronu dize getirmesi, “art›k tersanelerde hiçbir fleyin eskisi gibi olmayaca¤›n›n” aç›k kan›t› ve yakt›¤›m›z mücadele ateflinin h›zla büyüyece¤inin iflaretidir. Grevimiz neo-liberal sald›rganl›¤›n çocu¤u olan tafleronlaflmaya vurulmufl güçlü bir darbedir. ‹flçi s›n›f› ve ezilenlerin sözünün arkas›nda duran s›n›f örgütlerine ihtiyac› tart›fl›lmaz. Bilinmelidir ki, bütün bu kazan›mlara ra¤men daha yolun bafl›nday›z. Mücadelemiz bitmifl, tamamlanm›fl de¤ildir. Biz yüzlerce y›ll›k deneyimlerimizden çok iyi biliyoruz ki patronlar öyle kolay kolay teslim olmayacaklard›r. Mevcut kazan›mlar›m›z› h›zla örgütleyerek güce dönüfltürmek, daha kapsaml› bir mücadelenin haz›rl›¤› olarak ifl yerlerinde komiteler kurmak, fiili ve resmi prosedüre uygun üyeliklerle saflar›m›z› büyütmek, içinde bulundu¤umuz dönemin bafll›ca görevidir. Süreci tayin edecek mücadele ise yak›nd›r. Önümüzde kazanmam›z gereken difle difl, kora kor bir mücadele var. *D‹SK Limter-‹fl Sendikas› G e n e l S e kr e t e ri
MART 2008
iflflççinin sesi
HABER-YORUM
10
Ekonomi Davutpaflalar Pahas›na Büyüyor
KATL‹AMIN SORUMLUSU K‹M? Gerçekten Valilik ve Bakanl›k Davutpaflalardan habersiz olabilir mi? Elbette hay›r. Tam tersine, ekonomiyi canland›rmak, uluslararas› rekabete ayak uydurmak ad›na, küçük ve orta boy iflletmelerin sigortas›z, kay›t d›fl› ve vahfli koflullarda üretim yapmas›na göz yumuluyor. Tam da bu yüzden, Davutpaflalar›n sorumlular›, kâr h›rs›yla gözü dönen patronlar oldu¤u kadar, bu duruma göz yuman devlet yöneticileridir. B. AKPOLAT
y›l› Davutpafla’da katli2 008 am gibi bir kaza ile aç›ld›. Ergenekon soruflturmas›, türban tart›flmalar› derken bu patlama birkaç gün bile toplumun gündeminde yer iflgal edemedi. Hükümet göstermelik olarak ifl müfettifllerini oraya gönderdi¤ini aç›klad› ama afla¤›daki sorulara cevap vermeye hiç tenezzül etmedi: Bölgede en son ne zaman denetleme yap›ld›? Bölgedeki iflçilerin ifl sa¤l›¤›, ifl güvenli¤i koflullar› en son ne zaman araflt›r›ld›? Ölen ve yaralananlardan kaç› sigortal›, kaç› kay›ts›z çal›fl›yor? Bu sorulara cevap vermek yerine ‹stanbul Valisi aç›klama yap›yor: “Hep beraber yanl›fll›k yap›l-
m›fl. Kaçak yap› yap›lmas›nda, ruhsats›z üretim yap›lmas›nda, ihbar edilmemesinde. Hepsi iç içe bir yumak. Demek ki bugüne kadar hatalarla geldik, hatalar›n maliyetleri bugün ortaya ç›k›yor.” Kendi sorumlulu¤unu hiç hesaba katmadan valinin yapt›¤› bu aç›klamaya göre, arkas›nda 23 ölü onlarca yaral› b›rakan patlaman›n oldu¤u bölgeden bir kere geçenin bile kolayl›kla fark edece¤i gerçe¤i, bu flehrin valisi ancak flimdi kavr›yor!
Bakanl›¤›n baflka iflleri var Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤›'n›n, iflletmelerin sa¤l›k ve güvenlik kurallar›na uygun çal›fl›p çal›flmad›¤›n› denetlemesi gerekiyor. Bakanl›¤›n de-
netlemesi gereken 750 bin ifl yeri var ancak teftifl örgütünde 600'e yak›n insan çal›fl›yor. Anlafl›lan Bakanl›k’›n bu denetlemeleri yapmaktan daha önemli iflleri var. ‹flçilerin k›dem tazminat› hakk›n› ortadan kald›rmak, iflsizli¤e çözüm bulaca¤›z diye 18–29 yafl aras›nda ilk kez ifle girenlerin SSK iflveren primlerini 5 y›l Hazine taraf›ndan ödemek, eski hükümlü çal›flt›rma zorunlulu¤unu kald›rmak, iflverenlerin krefl ve emzirme odas› kurma yükümlülü¤ünü kald›rmak gibi iflleri var. Gerçekten Valilik ve Bakanl›k Davutpaflalardan habersiz olabilir mi? Elbette hay›r. Tam tersine, ekonomiyi canland›rmak, uluslararas› rekabete ayak uydurmak ad›na, küçük ve orta boy iflletmelerin sigortas›z, kay›t d›fl› ve vahfli koflullarda üretim yapmas›na göz yumuluyor. Tam da bu yüzden, Davutpaflalar›n sorumlular›, kâr h›rs›yla gözü dönen patronlar oldu¤u kadar, bu duruma göz yuman devlet yöneticileridir. Hükümet sermaye s›n›f› için her türlü kolayl›¤› sa¤lamak için gece gündüz durmadan çal›fl›yor. Ve sermaye s›n›f› da bunun meyvelerini durmadan topluyor. Yap›lan araflt›rmalara göre Türkiye'de 'süper zengin' diye ta-
n›mlanabilecek 22 bin aile var. Bunlar›n servetleri 100 milyar dolar› afl›yor. Bir tarafta patlaman›n oldu¤u atölyede sigortas›z olarak ayda 450 liraya çal›flan, her sabah Ba¤c›lar'dan yürüyerek ifle giden, flimdi hayatta olmayan iflçiler. Di¤er tarafta 5 y›lda 3 kat büyüyen flirketler, yüzde otuz artan verimlilik, büyüyen ekonomi, 100 milyar dolar› kontrol eden 22 bin aile… Bütün bunlar›n Davutpaflalar pahas›na yafland›¤›, medya-sermaye iflbirli¤iyle gözlerden ›rak tutuluyor. ‹flçilerin hayatlar›n› sermayenin insaf›na b›rakan bugünkü örgütsüzlük, s›n›f savafl›nda daha çok iflçinin ölmesine yol açacakt›r. Yeni Davutpaflalar›n olmas›n› önleyecek tek güç, iflçilerin kendi s›n›flar›n›n bilinciyle örgütlenmesi ve mücadelesidir.
iflflççinin sesi
MART 2008
‹fiÇ‹ DENEY‹M‹
11
‹flçi S›n›f›n›n Efsanevi Önderi
GERÇEK B‹R ÖRGÜTÇÜ: ‹SMET DEM‹R ‹smet Demir çocuklu¤undan itibaren çeflitli ifllerde çal›flmaya bafllad›. 1962 y›l›ndaki Açlar›n Yürüyüflü isminin duyulmas›n› sa¤lad›. 1965’te bir grup arkadafl›yla birlikte inflaat iflçileri sendikas› olan Y‹S’i kurdu. Sendika kuruluflundan itibaren dikkat çekmeye bafllad›. Y‹S, 1965-1970 y›llar› aras›nda etkili direnifller ve grevler örgütledi. ‹smet Demir, bu eylemlerin hem mimar›, hem de hamal›yd›. VOLKAN YARAfiIR
‹
smet Demir; mücadeleci kimli¤i, kararl›l›¤› ve örgütçülü¤üyle Türkiye sendikal hareketinin tarihinde önemli izler b›rakt›. Ad› Yap› ‹flçileri Sendikas› (Y‹S) ile birlikte an›ld›. 1925’te Mihal›çç›k’ta do¤an ‹smet Demir çocuklu¤undan itibaren çeflitli ifllerde çal›flmaya bafllad›. 1962 y›l›ndaki Açlar›n Yürüyüflü isminin duyulmas›n› sa¤lad›. 1965’te bir grup arkadafl›yla birlikte inflaat iflçileri sendikas› olan Y‹S’i kurdu. Sendika kuruluflundan itibaren dikkat çekmeye bafllad›. 1960’lar›n bafl›nda Saraçhane Mitingi’yle aya¤a kalkan iflçi s›n›f›, 1963 Kavel Grevi ve 1965 Kozlu olaylar›y-
la eylemlerini üst boyuta s›çratt›. Ayn› koflullar inflaat iflçilerinin örgütlenme aray›fl›n› h›zland›rd›. Y‹S bu aray›fl›n ifadesiydi. Y‹S, 1965-1970 y›llar› aras›nda etkili direnifller ve grevler örgütledi. ‹smet Demir, bu eylemlerin hem mimar›, hem de hamal›yd›. Ekim 1965’te Ambarl› Termik Santrali inflaat›nda gerçekleflen grev, Y‹S’in ilk etkili eylemi oldu. Grev hem Y‹S’in, hem de ‹smet Demir’in iflçi s›n›f› içinde tan›nmas›n› sa¤lad›. Özellikle ‹skenderun petrol boru inflaat› grevi (Eylül 1966) ‹smet Demir’i iyice öne ç›kard›. ‹smet Demir, Osmaniye Dörtyol bölgesinde kendine özgü örgütlenme tarz›, iflverene karfl›
net ve kat› tutumu, sözünü esirgememesi ve al›nan her karara iflçileri katmas›yla efsaneye dönüfltü. ‹flçiler aras›nda sayg› ve güven oluflturdu. Ç›kard›¤› bildiriler birer isyan manifestosu gibiydi. ‹flçilerin ruhuna hitap ediyordu. Y‹S’in yönetimi içinde 1968 y›l›nda bir dizi problem yafland›. ‹smet Demir’in giriflimiyle 1970 y›l›nda Dev-Genç yöneticisi Necmettin Giritlio¤lu Y‹S’in baflkanl›¤›na seçildi. ‹smet Demir, sendikal mücadeledeki ›srar›n› sürdürdü. 12 Mart döneminde birkaç defa tutukland›. 1974’te ‹skenderun demir-çelik inflaat› grevi ve direniflini örgütledi. Yaflanan olaylar nedeniyle yeniden tutukland›. ‹smet Demir militan direnifller ve grevler örgütledi. Bu eylemlere kiflili¤iyle damgas›n› vurdu. Yar› proleter özellikler tafl›yan, hemflerilik iliflkilerinin yayg›n oldu¤u, uzun soluklu mücadeleye yatk›n olmayan, örgütlenme yetene¤i zay›f inflaat iflkolunda sars›c› eylemler gerçeklefltirdi. Zor olan› yapt›. Y‹S’i kurdu. Eylem ve mücadele içinde iflçileri flekillendirdi. 1979 y›l›nda aram›zdan ayr›ld›¤›nda ‹smet Demir ad›; bir iflçi, bir sendikal önder ve yetkin bir örgütçü olarak sendikal hareketin tarihine geçti.
‹smet Demir militan direnifller ve grevler örgütledi. Yar› proleter özellikler tafl›yan, hemflerilik iliflkilerinin yayg›n oldu¤u, uzun soluklu mücadeleye yatk›n olmayan, örgütlenme yetene¤i zay›f inflaat iflkolunda sars›c› eylemler gerçeklefltirdi.
iflflççinin sesi
MART 2008
12
Her ‹nsan›n En Temel Hakk›:
iflçi haklar›
YAfiAM HAKKI
E-posta: iscihaklari@iscininsesi.com Sorular›n›z› yaz›n, cevaplayal›m.
Tuzla’da kurulu de¤iflik tersanelerde bir süredir devam eden cinayetler, yine Davutpafla’da yaflanan katliam ifl kazas› olarak tan›mlanabilir mi? Kan›m›zca bu olaylar, devletin bariz bir flekilde vatandafl›n›n yaflam hakk›n› korumada gösterdi¤i a¤›r ihmal ve daha da ötesi kast›n›n göstergesidir. Av. ERCAN KAVUKO⁄LU
G azetemizin ilk say›s›ndan be-
ri iflçi haklar›n› yazmaya çal›flt›k. ‹lk say›m›zda k›dem tazminat›n› anlatmaya çal›flm›flt›k iflçi kardefllerimize. Arkas›ndan di¤er ekonomik ve sosyal haklar›n›…. Son dönemlerde ifl cinayetlerinde bu kadar çok say›da iflçi kardeflimizi kaybetmemiz, bize ekonomik ve sosyal haklardan daha önce gelen, temel bir hakk› hat›rlatt›: yaflam hakk›. Sadece iflçi hakk› de¤ildir yaflam hakk›. T.C. Anayasas›’nda, yine Avrupa ‹nsan Haklar› Sözleflmesi’nin 2. maddesinde güvence alt›na al›nan, her insan›n en temel hakk›d›r. Öyle ki; bu hak korunmad›¤› takdirde di¤er tüm haklar anlam›n› yitirir. Tuzla’da kurulu de¤iflik tersanelerde bir süredir devam eden cinayetler, yine Davutpafla’da yaflanan katliam ifl kazas› olarak tan›mlanabilir mi? Kan›m›zca bu olaylar, devletin bariz bir flekilde vatandafl›n›n yaflam hakk›n› korumada gösterdi¤i a¤›r ihmal ve daha da ötesi kast›n›n göstergesidir. Tuzla tersanelerini gezdikten sonra “Önlemleri be¤endim” beyanat›n› veren bizzat devletin Çal›flma Bakan›’d›r. Ayn› Bakan, D‹SK toplant›s›nda zat› âlilerinin hiçbir sorumlulu¤u yokmuflças›na ve Baflbakan› gibi Kas›mpaflal› a¤z›yla hepimizle dalga geçer
gibi “Tuzla’daki tablo sizin de bizim de yüre¤imizi ac›t›yor. Elbirli¤i ile sorunu çözmek gerekiyor. Sorun iflverende ise ac›yan namerttir, sorun hükümetteyse bu konuda elefltiri almayan namerttir” diyebiliyor. Say›n Bakan›n bu aç›klamas›n›n hemen ard›ndan, “önlemlerini be¤endi¤i” Desan tersanesinde çal›flan 25 yafl›ndaki Mikail Kavak isimli iflçi elektrik ak›m›na kap›larak yaflam›n› yitirdi. Say›n Bakan biz diyoruz ki; sorun hem iflverende ve hem de sizde ve hükümetinizde. Bu sorunun üç aya¤› var: Birincisi; iflverenleri ilgilendiren sadece daha fazla kârd›r. Bu nedenle hiçbir flekilde ifl güvenli¤i kurallar›na uymak ve önlem almak gibi kayg›lar› yoktur, iflçilerin yaflamlar› zerre kadar iflverenlerin umurunda de¤ildir. ‹kincisi;
siz say›n Bakan, dahil oldu¤unuz hükümet sermayenin hükümeti oldu¤u için sizi de ilgilendirmiyor yok olan canlar. Döktü¤ünüz timsah gözyafllar›d›r. Üçüncü ayak; yarg›n›n da genelde patronlar› koruyup kollamas›d›r. Limter-‹fl sendikas›n›n
‹fl cinayetlerinin üç aya¤› var: Birincisi; iflverenleri ilgilendiren sadece daha fazla kârd›r. Bu nedenle ifl güvenli¤i kurallar›na uymak ve önlem almak gibi kayg›lar› yoktur, iflçilerin yaflamlar› zerre kadar iflverenlerin umurunda de¤ildir. ‹kincisi; siz say›n Bakan, hükümetiniz sermayenin hükümeti oldu¤undan ölümleri umursam›yorsunuz. Döktü¤ünüz timsah gözyafllar›d›r. Üçüncü ayak; yarg›n›n da genelde patronlar› koruyup kollamas›d›r
tersanedeki ifl cinayetleriyle ilgili tersane yönetimleri hakk›nda Cumhuriyet savc›l›¤›na ‘ihmal suretiyle ölüme sebebiyet vermek’ten yapt›¤› flikayetler, takipsizlik karar› verilerek bofla ç›kar›l›yor. Gelinen noktada sormadan edemiyoruz. Bu tablo karfl›s›nda iflçinin dostu kim? Yan›nda kim var iflçinin? Hay›r say›n Bakan siz yoksunuz iflçinin yan›nda, patron da yok, ve maalesef yarg› da yan›nda de¤il iflçinin. Ve biz biliyoruz ki, iflçi s›n›f› ödedi¤i bu a¤›r bedellerle birlikte kendi kurtulufl yolunun kendi örgütlülü¤üne ve gerçek s›n›f dostlar›na güvenmekten geçti¤inin art›k fark›ndad›r. ‹flçi s›n›f› kendi kaderini yine kendisi belirleyecektir.
MART 2008
iflflççinin sesi
13
Yeni Yasadan En Olumsuz Etkilenenler Kad›nlar Olacak
SSGSS KADINLARIN MEVCUT HAKLARINI GER‹ ALIYOR Anayasa'da belirtilmesine ra¤men, devlet çal›flanlar›n hayat seviyelerini yükseltmek, çal›flma hayat›n› gelifltirmek için çal›flanlar›n› korumak, çal›flmay› desteklemek ve iflsizli¤i önlemeye elveriflli tedbirleri almak olarak belirlenen görevlerini yerine getirmedi¤i gibi, çal›flanlar›n flu anki mevcut sosyal güvenlik haklar›n› da ortadan kald›racak yasal düzenlemeleri uygulamaya sokmak üzere. Av. fiENGÜL ÖZDEM‹R
M adde.49:
Çal›flma herkesin hakk› ve ödevidir. Devlet çal›flanlar›n hayat seviyesini yük seltmek, çal›flma hayat›n› gelifltir mek için çal›flanlar›n› korumak, çal›flmay› desteklemek ve iflsizli¤i önlemeye elveriflli ekonomik bir ortam yaratmak için gerekli tedbirleri al›r. Madde .60 : Herkes sosyal güvenlik hakk›na sahiptir. Devlet bu güvenli¤i sa¤layacak gerekli tedbirleri al›r ve teflkilat› kurar. Yukar›da al›nt› yap›lan maddeler T.C.'nin 1982 tarihli Anayasa’s›ndan. Anayasa'da belirtilmesine ra¤men, devlet çal›flanlar›n hayat seviyelerini yükseltmek, çal›flma hayat›n› gelifltirmek için çal›flanlar›n› korumak, çal›flmay› desteklemek ve iflsizli¤i önlemeye elveriflli tedbirleri almak olarak belirlenen görevlerini yerine getirmedi¤i gibi, çal›flanlar›n flu anki mevcut sosyal güvenlik haklar›n› da ortadan kald›racak yasal düzenlemeleri uygulamaya sokmak üzere. Sosyal güvenlikte sald›r› düzenlemelerinden biri olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› (SSGSS) yasa tasar›s› TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda
kabul edildi. SSGSS yasas› ile art›k sosyal güvenli¤in anlam› tümüyle de¤iflecek. Bu yasayla bütün çal›flanlar›n mevcut haklar› dahi ellerinden geri al›n›rken, sözkonusu yasadan en fazla etkilenenler ise yine kad›nlar olacakt›r. SSGSS Yasas›ndaki Kad›nlar› Etkileyecek Maddeler Neler? 1- Emeklilik yafl› erkeklerle eflitlenerek 65'e yükseltiliyor. Bu de¤ifliklik ile kad›nlar›n erkeklerden 2 y›l daha erken emekli olma hakk› kald›r›l›yor. 2- Emeklilik ayl›¤› hak etmede prim ödeme gün say›s›, kad›n sigortal›lar için de tam ayl›kta 7 bin günden 9 bin güne, k›smi ay-
l›kta 4.500 günden 5.400 güne yükseltiliyor. 3- Yürürlükteki yasaya göre çal›flmayan ve evlenmeyen k›z çocuklar› yafllar› ne olursa olsun, anne ya da babalar›n›n sigortalar› nedeniyle sa¤l›k yard›m›ndan yararlan›yor iken yeni yasayla k›z çocuklar› ancak 18 yafl›na kadar (okumalar› halinde 25 yafl) bu haktan yararlanabilecek. 4- Ev hizmetlerinde çal›flan kad›nlar›n (ücretli ve sürekli çal›flanlar hariç) sigortal› olma zorunlulu¤u ve sigortadan yararlanma hakk› kald›r›l›yor. 5- Sürekli ifl göremezlik gelirinde alt s›n›r uygulamas› kald›r›l-
d›¤›ndan malulen emeklilik maafl› azalacak. 6- Malüllük ayl›¤› ba¤lanmas› için gereken sigortal›l›k süresi 5 y›ldan 10 y›la ç›kart›lacak. 7- Kad›nlar›n yüksek oranda istihdam edildi¤i mesleklerde fiili hizmet zamm› kald›r›lacak. 8- Do¤um yapan kad›na öngörülen 6 ayl›k emzirme yard›m› 1 aya düflürülecek. 9- Yetim k›z çocuklar›na ödenmekte olan 24 ayl›k tutar›ndaki evlenme yard›m› 12 aya indirilecek. 10- ‹ste¤e ba¤l› sigorta primi ödeyen kad›n, sigortal› eflinin sa¤l›k sigortas›ndan yararlanamayacak. Sa¤l›k sigortas›ndan yararlanmak için ayr›ca genel sa¤l›k sigortas› primi ödemesi gerekecek. 11- Emekli olduktan sonra çal›flmak isteyenlerin emekli ayl›klar› kesilecek. Görüldü¤ü gibi SSGSS yasa tasar›s› ile kad›nlarla ilgili mevcut haklar dahi geri al›nmakta. Bu nedenle, sosyal güvenlik alan›ndaki bu hak gasplar›na ve Anayasal suç iflleyen hükümete karfl›, kad›nlar›n seslerini yükseltmesi ayr› bir önem tafl›yacakt›r.
MART 2008
iflflççinin sesi
KADIN
14
Yaflas›n 8 Mart Dünya Emekçi Kad›nlar Günü
EMEKÇ‹ KADINLARIN MÜCADELES‹ SÜRÜYOR Patronlar için yap›lan y›prat›c› ve uzun süreli çal›flmaya ra¤men, ev ifllerinin “kad›n ifli” olarak görülmesi nedeniyle, kad›nlar iflten sonra bu kez evdeki mesailerine devam etmektedirler. Ülkemizde yeterli krefl ve çocuk bak›m hizmetleri olmad›¤›ndan kad›nlar ifl yaflam›na girememekte, girdiklerinde büyük sorunlarla karfl›laflmaktad›rlar. ESER SANDIKCI
8
Mart 1857’de New York’da 40 bin dokuma iflçisi kad›n›n “eflit ifle eflit ücret” ve “8 saatlik iflgünü” talepleriyle ç›kt›klar› grevde; patronlar›n vahfli sald›r›s› üzerine hayatlar›n› kaybeden 129 dokuma iflçisinin efsanevi direnifllerinin üzerinden 141 y›l geçti. Emekçi kad›nlar›n mücadelesine “8 Mart Dünya Emekçi Kad›nlar Günü”nü kazand›ran bu direniflten 141 y›l sonra bugün; kad›n iflçiler hâlâ dünyan›n birçok yerinde eflit ifle eflit ücret alam›yorlar. 8 saatlik iflgünü hakk›ndan mahrum; günlük 12-14 saate varan sürelerle çal›fl›yorlar. Günümüzde daha fazla kad›n çal›flma hayat›na girmekte. Ancak kad›nlar en kötü koflullarda çal›flmaktad›r. Dünyan›n bir çok yerinde kurulu olan;
hiçbir kural›n geçerli olmad›¤›; en a¤›r çal›flma koflullar›n›n oldu¤u serbest bölgelerde çal›flanlar›n yüzde 90’› kad›nd›r. Sigortas›z ve güvencesiz çal›flma anlam›na gelen kay›t d›fl› sektörde çal›flanlar›n yüzde 80’ini kad›n iflçiler oluflturmaktad›r. Pek çok kad›n evinde, parça bafl› ifl alarak uzun saatler düflük ücretlerle çal›flmaktad›r. Kad›nlar, tüm bu a¤›r koflullarda çal›flmalar›na ra¤men erkek iflçilerle ayn› ücreti dahi alamamaktad›r. Bu kadar yo¤un ve uzun süreli çal›flmaya ra¤men, ev ifllerinin “kad›n ifli” olarak görülmesi nedeniyle, kad›nlar iflten sonra bu kez evdeki mesailerine devam etmektedirler. Ülkemizde yeterli krefl ve çocuk bak›m
hizmetleri olmad›¤›ndan kad›nlar ifl yaflam›na girememekte, girdiklerinde büyük sorunlarla karfl›laflmaktad›rlar. ‹fl Kanununa göre 150 kad›n›n çal›flt›¤› iflyerlerinde krefl kurulmas› zorunlulu¤u bulunmakta. Kad›nlar›n büyük ço¤unlu¤u, en fazla 10 kiflinin çal›flt›¤› iflyerlerinde çal›flt›klar› için bu haktan yararlanamasa da, yeni haz›rlanan istihdam paketi ile bu hak da kad›nlar›n elinden al›nmak isteniyor. Çünkü patronlar bu kreflleri bile fazladan maliyet olarak görüyor. Hükümetin bu s›ralarda Meclis’ten geçirmeye çal›flt›¤› SSGSS yasas› en çok kad›nlar› etkileyecek. Kad›nlar›n emeklilik yafl› erkeklerle eflitlenerek 65 yafla ç›kacak. Emeklilik, dul ve yetim maafllar› azalacak; k›z çocuklar›n yetim maafl› ve sa¤l›k hizmetlerinden yararlanma yafl› s›n›r› düflürülecek; yetim k›z çocuklar›na verilen, ayl›klar›n›n yirmi dört kat› olan evlenme yard›m›, on iki kata indirilecek; do¤um yapan sigortal›lara ödenen alt› ay emzirme yard›m› bir aya düflürülecek. Ama biz iflçi ve emekçi kad›nlar haklar›m›z› budamaya yönelik bu sald›r›lara karfl› direnece¤iz. T›pk› tarih boyunca direnen di¤er kad›n kardefllerimiz gibi… Emekçi kad›nlar olarak 8 saatlik iflgünü; güvenceli ve sigortal› çal›flma; evdeki görünmez eme¤imizin görünür k›l›nmas›; insanca çal›flma ve yaflam koflullar› için bu 8 Mart’ta da alanlarda olduk. Yaflas›n 8 Mart!
Biz iflçi ve emekçi kad›nlar haklar›m›z› budamaya yönelik sald›r›lara karfl› direnece¤iz. T›pk› tarih boyunca direnen di¤er kad›n kardefllerimiz gibi… Yaflas›n 8 Mart!
iflflççinin sesi
MART 2008
KADIN
-Tarihten Notlar-
KADINLARIN MÜCADELES‹ HEP VARDI, VAR OLACAK DÜNYA 1857, New York-KADINLAR D‹REN‹YOR 40.000 dokuma iflçisi kad›n 12 saatlik çal›flma süresini, düflük ücretleri ve insanl›k d›fl› çal›flma koflullar›n› protesto etmek için greve gitti. Greve yap›lan polis müdahalesiyle, kendilerini fabrikaya kilitleyen 129 kad›n iflçi yak›larak öldürüldü. Daha sonra “Dünya Kad›nlar Günü” olarak kabul edilen bu gün, kad›n kurtulufl mücadelesinin milad› oldu.
1901-1902, ‹ngiltere-KADINLARA OY HAKKI Suffrajetler diye an›lacak kad›nlar, oy hakk› için toplad›klar› 29.359 kad›n›n imzas›n› Avam Kamaras›’na (‹ngiltere meclisi) verdi. 1902’de kad›nlar›n oy hakk› için mücadele veren Kad›nlar›n Sosyal ve Siyasal Birli¤i kuruldu. “Haks›zl›¤a Karfl› Öfkelenmek, En Yüce Ahlakt›r” slogan›yla bu militan kad›nlar vitrin camlar›n› indirmeye bafllad›. Eylemleri çok sert yan›tlar ald›. Ço¤u tutukland›; ama açl›k grevleriyle hapishanelerde de direnifllerini sürdürdüler.
1910, Kopenhag 8 MART MÜCADELEN‹N ADI ‹kinci Uluslararas› Sosyalist Kad›nlar Kongresi’nde Clara Zetkin’in önerisiyle 8 Mart’›n “Dünya Kad›nlar Günü” olarak kutlanmas› kararlaflt›r›ld›. Böylece 8 Mart, kad›nlar›n yürüttü¤ü mücadelenin alanlarda kutland›¤› bir gün haline geldi.
1917, Rusya - DOKUMA ‹fiÇ‹S‹ KADINLAR 700’ü aflk›n kad›n iflçi, devam eden savafla ve mahkum edildikleri yoksullu¤a karfl›, Çar 2. Nikola’n›n tahttan indirilmesi için, dokuma tezgahlar›ndaki ifllerini b›rak›p sokaklara döküldü. Kad›nlar›n bafllatt›¤› bu gösterinin dördüncü gününde Çar tahttan indirildi.
TÜRK‹YE 1970-‹LK KADIN PART‹ GENEL BAfiKANI Behice Boran 1962’de Türkiye ‹flçi Partisi’ne (T‹P) üye oldu. 1964’de Merkez Yönetim Kurulu’na se-
çildi. 1965 genel seçimlerinde TBMM’ye Urfa milletvekili olarak giren Boran, 4. Kongre’de genel baflkan seçildi (1970).
1975-TÜRK‹YE’DE ‹LK 8 MART 1975 y›l›nda kendisini iflçi hareketi içinde bir kad›n örgütü olarak tan›mlayan “‹lerici Kad›nlar Derne¤i” (‹KD) kuruldu. Kad›nlar›n toplumda ve aile içinde eflit konuma gelmeleri için mücadele eden ve kad›n eme¤ini savunan ‹KD’nin giriflimiyle ilk kez bu y›l kamuya aç›k bir 8 Mart kutlamas› düzenlendi.
1996 - CUMARTES‹ ANNELER‹ ‹nsan haklar› mücadelesi veren Cumartesi Anneleri’nin oturma eyleminde, biri gözalt›nda öldürülen, di¤eri hala kay›p olan iki kad›n tan›t›ld›: Ayflenur fiimflek ve Gazeteci Aysel Malkaç.
2003 - GÖRÜNMEYEN EMEK 17 milyon evli kad›n›n eme¤ini de¤ersiz sayan Medeni Kanun’un yürürlü¤üne iliflkin yasan›n 10. maddesinin de¤iflmesi için düzenlenen “Kad›na Yönelik fiiddete Hay›r” kampanyas› bafllat›ld›. 14 Kas›m’da toplanan on binlerce imza, bas›n aç›klamas› yap›larak TBMM’ye verildi.
2005 - ATEfi Y‹NE B‹Z‹ YAKTI Bursa’da bir tekstil fabrikas›nda ç›kan yang›nda, 15 yafl›ndaki Ayfle Denizdalan, 18 yafl›ndaki Sadife Düdüfl, 21 yafl›ndaki Gülden Çiçek, 27 yafl›ndaki Necla Özveren ve üç ayl›k hamile 32 yafl›ndaki Sevgi Sesli öldü. Kapitalizm 1857’de grevdeki k›z kardefllerimiz gibi kad›nlar› yakmaya devam ediyor.
2007 - GREVC‹ KADINLARIN ZAFER‹ Antalya’da kurulu olan, çok-uluslu bir flirkete ba¤l› Novamed fabrikas›n›n 81 kad›n iflçisi, kad›n ve iflçi olarak haklar›n› savunmak için Eylül 2006’da greve ç›kt›. Yaklafl›k 15 ay süren grev kad›n iflçilerin taleplerini iflverene kabul ettirmeleriyle Aral›k 2007’de zaferle sona erdi.
H a z. : S ‹B EL U ZU N
15
MART 2008
iflflççinin sesi
SÖYLEfi‹
16
Direniflçi ‹flçiler Verilen Sözlerin Tutulmas›n› ‹stiyor
“D‹MES BÜYÜDÜ ‹fiÇ‹LER KÜÇÜLDÜ” Dimes’de sürekli ifl kazalar› yaflan›yor. Benim kolum k›r›ld›. El kesilmeleri ya da ifl makinalar›ndan kaynakl› yaralanmalar sürekli yaflan›yor. Bunlara hiçbir önlem al›nm›yor ve hiçbirine "ifl kazas›" raporu tutulmuyor. Kota sistemine göre mesai uygulan›yor. Bayramlarda bile çal›fl›yoruz. Özellikle yazlar› meyve iflleme zaman› hiçbir flekilde izin kullanam›yoruz. Dimes’te iflten ç›kar›lan 16 iflçi ‹zmir'deki fabrika önünde geçti¤imiz Kas›m ay›nda direnifle bafllam›fl ve eylem 38 gün sürmüfltü. Fabrika sahibi CHP Tokat Milletvekili Orhan Diren ve Tek-G›da-‹fl Genel Baflkan› Mustafa Türker aras›nda yap›lan sözlü anlaflmada iflçilerin ifle iadesinin kabul edilmesi ve sendika hakk›n›n tan›nmas› sonucu direnifle ara verilmiflti. Ancak verilen sözler hâlâ yerine getirilmedi. ‹flçinin Sesi olarak direniflçi iflçilerden ‹smail Çelebi ve Necati Do¤an'›n konu ile ilgili görüfllerini ald›k. ‹flçinin Sesi: Dimes'te sendikaya neden ihtiyaç duydunuz?
sonra direnifle bafllay›nca, iflten ç›kartmalar› durdurdular.
‹smail Çelebi: Dimes büyüdükçe biz küçüldük iflçiler olarak. Her geçen gün çal›flma koflullar›m›z zorlaflt›. Günde 12 saat, haftada 6 gün çal›flmaktan dolay› hiçbir sosyal hayat›m›z kalmam›flt›. Çareyi sendikal› olmakta bulduk. Necati Do¤an: Hem çal›flma koflullar›m›z›n düzelmesi hem de maafllar›m›z›n iyilefltirilmesi için sendikal› olmaya karar verdik ve Tek-G›da-‹fl sendikas› ile irtibata geçtik.
‹.S: Direnifl sürecinde neler ya flad›n›z?
‹.S: Fabrikada nas›l örgütlendi niz? Süreci anlat›r m›s›n›z? ‹.Ç: Biz birkaç arkadafl evde, kahvehanede ve iflyerinde yapt›¤›m›z sohbetlerde koflullar›m›z› ve sendikan›n gereklili¤ini arkadafllara anlatt›k. Her vardiyadan ve birimden çeflitli arkadafllar› görevlendirerek sendikaya üye yapmaya bafllad›k. Üyeliklerin bafllamas›ndan 5 gün sonra patron haber ald› ve bizi iflten ç›kartmaya bafllad›. N.D: Beni sa¤l›k koflullar›m› öne sürerek iflten ç›kard›lar. Di¤er arkadafllar da performans düflüklü¤ü ve "ifl ahlak›na uymayan davran›fllar” gerekçesiyle iflten ç›kart›ld›lar. Biz iflten ç›kar›ld›ktan
‹.Ç: 38 gün fabrika önünde direndik. Normal ifle gider gibi saat 6'da kalk›p 7.00-7.30'da iflyeri önüne geliyorduk. Orada di¤er arkadafllarla birlikte sloganlarla sesimizi duyurmaya çal›fl›yorduk. N.D: ‹çerideki arkadafllar ve komflu iflyerleri bize destek verdiler. Patron her gün bizi jandarmaya flikayet ediyordu. Jandarma da her gün gelip ifademizi almak üzere karakola ça¤›r›yordu.
‹.S.: Çal›flma koflullar›n›zdan bi raz bahseder misiniz? ‹.Ç: Dimes tam bir iflçi ö¤ütme makinas› gibi çal›fl›yor. Burada "kifliye göre muamele" yap›l›yor. Patrona yak›n olan her türlü korunuyor. Hakk›n› arayan ise hemen iflten ç›kart›l›yor. N.D: Çal›flma koflullar›n›n a¤›rl›¤›n›n yan›s›ra fabrika zemininin sürekli ›slak olmas› sonucu ifl kazalar› yaflan›yor. Benim kolum k›r›ld›. El kesilmeleri ya da ifl makinalar›ndan kaynakl› yaralanmalar sürekli yaflan›yor. Bunlara hiçbir önlem al›nm›yor
ve hiçbirine "ifl kazas›" raporu tutulmuyor. Kota sistemine göre mesai uygulan›yor. Bayramlarda bile çal›fl›yoruz. Özellikle yazlar› meyve iflleme zaman› hiçbir flekilde izin kullanam›yoruz.
‹.S: Direnifle bitirme karar› ver menizin sebebi neydi? N.D: Tek-G›da-‹fl Baflkan› Mustafa Türker, Dimes Patronu Orhan Diren'le yapt›¤› görüflme sonucunda iflçilerin ve sendikan›n fabrikaya girece¤i sözünü al›p bizden direnifle son vermemizi istedi. Biz de bu sözün tutulmad›¤› takdirde her türlü demokratik hakk›m›z› kullan›p direnifle
devam edece¤imizi belirterek, eyleme ara verdik. ‹.Ç: Bugün ifle iade davalar›n›n 2. duruflmas› görülüyor. Biz bu davay› kazanaca¤›m›za eminiz. Hakl› davam›z› sürdürmeye devam edece¤iz. N:D: Sendikam›z›n bizi yar› yolda b›rakmayaca¤›na inan›yoruz. ‹nsanca çal›flma koflullar› ve insanca ücret için mücadeleye devam edece¤iz. fiunu biliyoruz ki örgütsüz iflçi, sahipsiz iflçidir. ‹flçiler örgütlenirse hem iflyerinde insanca yaflama koflullar›na kavuflur hem de sesini daha gür duyurur. ‹flçinin Sesi-‹zmir
iflflççinin sesi
MART 2008
17
YÖRSAN’›n 400 ‹flçisinin Hakl› Direnifli Sürüyor
D‹REN‹fi VE DAYANIfiMA KAZANACAK Nöbetçi dürümcüden içeriye giriyorum. Adana dürüm 5 dakikada haz›r oluyor. Evet, yan›na ayran isterim… Ama bir dakika! O ayranlar Yörsan marka m›? Kals›n! Yok usta nefis flalgam suyundan da istemem! Yörsan ürününün oldu¤u dolaptan su da içmem! Zaten ev yak›n, hadi bana eyvallah! Al bu da ‹flçinin Sesi gazetesi, bahfliflim olsun. Neden Yörsan tüketmedi¤im orada yaz›yor! MEVLÜT YILMAZ
‹
stanbul’dan iflçi, ö¤renci ve di¤er emek savunucular› olarak Yörsan fabrikas›ndan at›lan iflçilerle dayan›flmak için Bal›kesir’in Susurluk ilçesine gittik. Otobüsümüzü fabrikaya 300 metre kala durduruyoruz. ‹flçiler bizi coflkuyla karfl›l›yorlar. Haz›rlanan pankart› aç›p sloganlarla yürümeye bafll›yoruz. Polis hemen beliriyor yan›m›zda. Polisin engelleme giriflimi, iflçilerin bize do¤ru gelmesi ve birbirimize kar›flmam›zla bofla ç›k›yor. Bu kez grevdeki iflçilerle yürümeye bafll›yoruz sloganlar. Yolun karfl›s›nda Yörsan’›n mola-dinlenme tesisi var. Orada oturan insanlar “Yedi¤iniz her fleyde göz yafl› var” slogan›ndan etkilenmifl olmal›lar ki rahats›z olup kalk›yorlar. ‹flçiler kararl› ve tereddütsüz sloganlara devam ediyor. ‹flçilerin yemek yedikleri ve çay içip gün boyu bekledikleri kahveye geçiyoruz bu kez. ‹flçilerle konuflmaya bafll›yorum. Hepsi de bilgili ve eylemlerinin meflrulu¤undan emin bir biçimde konufluyor: Çal›flma Bakanl›¤›’n›n mü-
fettiflleri geldi¤inde yöneticilerin buzlu¤a saklad›¤› sigortas›z iflçilerin durumundan bahsediyorlar. Komik bir oyun de¤il bu, evet, iflçiler müfettifl gidinceye kadar so¤uk hava deposunda bekletiliyormufl! Tatl› ustas› Sabahattin bireysel olarak inatlafl›p haklar›n›n pefline düflenlerden. Tazminatlar› verilmeden at›lan 10 y›l çal›flm›fl iflçilerden sadece biri Sabahattin ve 2 y›l önce bafll›yor at›l›fl hikayesi. Patron Sabahattin’i 10 y›ll›k tatl› ustas› olmas›na ra¤men stajyer gösterip, halen süren davada mahkemeye yalan beyanda bulunmufl. Yalanc› flahitlik yapmas› için de Sabahattin’in iflçi arkadafl› R›dvan Kuzu’yu kullanmak istemifl… Daha ortada sendika yokken bile, iflçi R›dvan s›n›f kardeflli¤i gösterip, yalanc› flahitli¤i kabul etmemifl ama iflinden olmufl. Daha Susurluk’a girer girmez Yörsan patronunun halkta yaratt›¤› hasarlar› görmeye bafll›yoruz. ‹flçilere sigara ve erzak almak için durdu¤umuz tesisin
YÖRSAN ‹fiÇ‹S‹ D‹RENMEYE DEVAM ED‹YOR Yörsan iflçilerinin Bal›kesir-Susurluk'ta fabrika önündeki direniflleri devam ediyor. Sendikas›z, sigortas›z, kar›n toklu¤una, ifl güvenli¤i tedbirleri al›nmadan iflçi çal›flt›r›lmas›na karfl› Tek-G›da-‹fl Sendikas›'nda örgütlenen 402 iflçinin iflten at›lmas› sonucunda bafllat›lan direnifl 2 Aral›k'tan bugüne kesintisiz bir flekilde sürüyor. ‹flçilerin direnifline birçok kitle örgütü ve sendika destek ziyaretleri düzenliyor. Bu ziyaretlerden birisi 22 fiubat günü, Türk-‹fl 3. Bölge Temsilcili¤i ve Türk-‹fl'e ba¤l› Belediye-‹fl, Tez-Koop-‹fl, Çimse-‹fl, Petrol-‹fl ve Bal›kesir Belediye-‹fl sendikas› yöneticileri ve üye iflçilerin kat›l›m›yla
lokantas›nda çal›flan aflç› da eski bir Yörsan çal›flan›ym›fl. 27 y›ll›k iflletmede emekli olmadan iflten at›lan yüzlerce kifliden biri. Yörsan’da emekli olabilmek, k›dem ve ihbar tazminat› alabilmek çok zor. Çünkü bu hac› patron üçüncü y›l bitmeden iflçilere ç›k›fl yapt›r›p tazminatlar›n› almalar›n›n önüne geçiyor. Yani tam bir kurals›zl›k ve hukuksuzluk hakim iflletmede. Bugünüm Yörsan iflçileriyle dayan›flmayla tamamland›. ‹stanbul’a geç saatte dönüyoruz. Son belediye otobüsüyle mahalleme var›yorum. fiimdi su ›s›t,
makarnayla u¤rafl… Hay›r, bugün keyif yapaca¤›m. Epeydir Adana dürüm yememifltim… Nöbetçi dürümcüden içeriye giriyorum. Adana dürüm 5 dakikada haz›r oluyor. Evet, yan›na ayran isterim… Ama bir dakika! O ayranlar Yörsan marka m›? Kals›n! Yok usta nefis flalgam suyundan da istemem! Yörsan ürününün oldu¤u dolaptan su da içmem! Çay›n da bu saatte bayatlam›flt›r senin! Zaten ev yak›n, hadi bana eyvallah! Al bu da ‹flçinin Sesi gazetesi, bahfliflim olsun. Neden Yörsan tüketmedi¤im orada yaz›yor!
gerçekleflti. Sendika temsilcileri ve iflçiler, direniflteki Yörsan ‹flçilerine g›da deste¤iyle dayan›flmada bulundu. Aral›k ay› bafl›ndan bugüne ifle iade, sendika ve toplu sözleflme hakk›, insanca çal›flma ve yaflam koflullar› talepleriyle sürdürülen Yörsan direniflini ziyaret eden Türk-‹fl'e ba¤l› sendikalara üye iflçiler bu taleplere destek verdiler. Belediye-‹fl üyesi iflçiler ve di¤er sendikalardan toplanan 4,5 ton kuru g›day› dayan›flma ziyaretinde Yörsan iflçilerine verdiler. ‹flçilerin talebi Yörsan ürünlerinin boykot edilmesi oldu. ‹flçiler Yörsan'›n flu anda sürdürdü¤ü üretimin sa¤l›ks›z koflullarda ve iflin uzman› olmayan iflçilerle yap›ld›¤› için halk sa¤‹flçinin Sesi-‹zmir l›¤›na tehdit oluflturdu¤unu belirttiler.
iflflççinin sesi
MART 2008
YAfiAM
18
TV’de Muhabbet Tellall›¤›
SERBEST P‹YASA AHLAKI Karfl›l›kl› paylafl›ma, emek verilerek elde edilen sevgiye dayal› evliliklerin yerini, TV programlar› arac›l›¤›yla insanlar›n kendilerini pazarl›k konusu yapt›¤›, sonu meçhul evlilikler al›yor. Sevgiye, eme¤e ve paylafl›ma yaslanmas› gereken bir kurumun ticarileflmesi normallefltiriliyor. NEBAHAT ARSLAN
E kranda 70 yafl›nda bir amca,
kurulmufl sandalyesine, kendisini tan›t›yor. “Emekliyim, flu kadar maafl›m, bu kadar evim arsam var. 35-40 yafllar›nda, güzel, flu flu flu özellikleri olan bir bayanla evlenmek istiyorum.” Karfl›s›ndaki tezgahtar toplulu¤u hayk›r›yor “Ama bu özelliklerdeki bir bayan size yak›flmaz. Biz size bu bu bu özelliklerde bir bayan öneriyoruz. Hatta elimizde bunlardan birkaç tane var. Çalan oynak müzik eflli¤inde kâh göbek atan, kâh kahkahalarla ortal›¤› ç›nlatan sunucu k›z hemen devreye giriyor ve s›rada bekleyen adaylar› bir bir stüdyoya al›yor. Baz›lar›n› hemen efllefltiriyor, baz›lar›n› ise daha sonra kat›lacak adaylar› görmek üzere bekletiyor. Ma¤aza vitrini gibi s›raya dizilmifl renk renk, boy boy kad›n ve erkekler al›c›lar›n› bekliyorlar. Serbest piyasa ekonomisine uygun bir rekabet ortam›! Aleni bir muhabbet tellall›¤› sergileniyor ekranlarda. Birbirlerini daha önce hiç görmemifl kad›n ve erkekler, mal-mülk miktar›na, kazand›klar› paran›n boyutuna ve d›fl görünüfllerine bakarak bir pazarl›¤a girifliyorlar. Özellikle erkek taraf›n›n mal varl›¤›n›n yeteri kadar olmas› evlilik anlaflmas›n›n sa¤lanmas› için
bafl koflul bu pazarl›kta. Mal varl›¤› çok olan, be¤endi¤i kad›n› al›yor ve gidiyor. Kad›n ise, istedi¤i alt›n bileziklerin erkek taraf›ndan al›nmas› kofluluyla güle oynaya gidiyor; kad›nl›k onurunun çi¤nendi¤inin ve metaya dönüfltürüldü¤ünün fark›nda olmadan. Program yap›mc›lar› ise araya giren reklamlardan pazarl›k paylar›n› alarak muhabbet tellall›¤› ifllevlerini tamamlam›fl oluyorlar. Karfl›l›kl› paylafl›ma, emek verilerek elde edilen sevgiye dayal› evliliklerin yerini, bu programlar arac›l›¤›yla insanlar›n kendilerini pazarl›k konusu yapt›¤›, sonu meçhul evlilikler al›yor. Sevgiye, eme¤e ve paylafl›ma yaslanmas› gereken bir kurumun ticarileflmesi normallefltiriliyor. Televizyonlarda yay›mlanan di¤er programlar ve diziler arac›l›¤›yla zaten hayat›n› kurtarmak için her yolun geçerli oldu¤u anlay›fl› yerlefltirilirken, bu daha da kolay oluyor. Bu anlay›fl, televizyon ekranlar›ndan ç›k›p evlere, mahallelere yay›l›yor. Hayat›n her alan›nda rekabet ve ticari bak›fl aç›s› bulafl›c› hastal›k gibi insanlar› sar›yor. Okulda ö¤renci öne ç›kmak için s›ra arkadafl›n›n onurunu çi¤niyor, iflyerinde bir eleman basamak atlayabilmek için ifl arka-
dafl›n›n üzerine bas›yor. S›n›f atlama sevdas›na kap›lan gençler, ekranlar› dolduran flark› yar›flmalar›nda her türlü afla¤›lanmay› sineye çekiyorlar. Evlenecek genç k›zlar, bir hayat arkadafl› de¤il, kendilerini finanse edecek
ve karfl›l›¤›nda hizmet verecekleri bir sponsor ar›yorlar. ‹nsan hayat›n›, sa¤l›¤›, e¤itim sistemini sat›l›¤a ç›karan ve ticarilefltiren bu düzen, kendi ahlak anlay›fl›n› da medya yard›m›yla yaymaya devam ediyor.
Aleni bir muhabbet tellall›¤› sergileniyor ekranlarda. Birbirlerini daha önce hiç görmemifl kad›n ve erkekler, mal-mülk miktar›na, kazand›klar› paran›n boyutuna ve d›fl görünüfllerine bakarak bir pazarl›¤a girifliyorlar. Mal varl›¤› çok olan erkek, be¤endi¤i kad›n› al›yor ve gidiyor. Kad›n ise, istedi¤i alt›n bileziklerin erkek taraf›ndan al›nmas› kofluluyla güle oynaya gidiyor; kad›nl›k onurunun çi¤nendi¤inin ve metaya dönüfltürüldü¤ünün fark›nda olmadan.
MART 2008
iflflççinin sesi
19
Ömür Boyu Çal›flsak Alamayaca¤›m›z Evler
D‹Z‹ ARASI RENKL‹ HAYALLER ‹nsanca yaflamay› kim istemez, güzel evlerde, güzel kentlerde, güzel renklerle beraber. Bunu yaratal›m dendi de biz mi “hay›r” dedik! Zaman›d›r birleflmenin demeyece¤im yeterince yaln›z kald›k, yeterince sualler sorduk sessiz ve sedas›z… Ve ihtiyac›m›z olan umut, o da yaln›z kald› alanlarda, meydanlarda, dost muhabbetlerinde, düfllerde… Ama bizleri bekliyor birleflecek ellerimizle! ÖNDER ÇEL‹K
yetiflmesi gereken bir süY ine rü ifl vard›r. Yine bir sürü alacak-verecek. Yine bir sürü sual vard›r sessiz sedas›z. Ha bu hafta, ha öbür hafta, ha sonraki hafta yine ayn›d›r vaziyetler. Vaziyetler kötüdür diye bafllar efl, dost, akraba muhabbetleri ama buna da flükür diye biter ya da buna da flükür diye bafllar muhabbet ama vaziyetler kötüdür diye biter. Derken, onca çal›flmadan ve muhabbetten sonra s›ra akflamleyin flöyle s›cac›k evimizde flu suallerden biraz uzaklafl›p televizyon izlemeye gelir. Beklersin reklamlar bir an önce bitse de flu bizim dizi bafllasa diye. Acaba ne olacak bu hafta dizide? Tam da en
heyecanl› yerinde bitmiflti. Neyse, o eninde sonunda bafllar ama bir süre sonra da reklam girer. ‹flte, “yaflam›n mimar›ndan” süper lüks konutlar ve evler, diyen bir görüntü akar gözlerimizin önünden. Bilgisayar çizimlerini görürsünüz bu yerlerin. Gerçe¤i belki de sizin evinizin iki cadde ötesinde, çevresi güvenlik duvarlar› ile örülü olacak flekilde, infla edilmekte. Kim bilir belki de üç-befl y›l sonra oturdu¤unuz evin yerine infla edilecek. Ama ne güzel evler, havuzu da var, spor alanlar› da var ve “Neden burada yaflam›yoruz?” diye sorar evin ufakl›¤› hiç sektirmeden. Sadece çocuk mu sorar bu soruyu, tabi ki hay›r, biz de ken-
dimize sorar›z. Yine bir sürü sual, yine sessiz sedas›z. Yüzy›llard›r sorulan bir sualdir bu çocuk safl›¤›nda ve büyük bir davad›r. U¤runa ulu divanlar kurulmufltur halk ozanlar›m›z›n dilinde. Adil olmayan bir dükkânda pazarl›k da adil olamazd›. Kalan davalar da bize kalacakt› tabii. Ans›z›n bir çocuk o derviflin sualini soracakt›. Çünkü adaletsizli¤i o yaratmam›flt›, yoksullu¤u da… Mülksüzlü¤ü, evsizli¤i o yaratmam›flt›. Ama o çocu¤a “Ömür boyu çal›flsak o evi alamay›z” diyoruz. Garip gelir bu cevap ufakl›¤a. Cevap hep bu mu olmak zorunda? Hele de flu günlerde evi ipotek gösterip banka ya da bir kuru-
lufltan kredi al›yoruz ki flöyle bir 20-30 y›l da onun ödemelerini yapaca¤›z. Asl›nda sahibi olmad›¤›m›z bir evin sahibi oluyoruz. Gelece¤i meçhul bir umuda bel ba¤l›yoruz. Vard›¤›m›z ac›nas› haller, her fley “ne çare”den ç›k›yor iflte… ‹nsanca yaflamay› kim istemez, güzel evlerde, güzel kentlerde, güzel renklerle beraber. Bunu yaratal›m dendi de biz mi “hay›r” dedik! Zaman›d›r birleflmenin demeyece¤im yeterince yaln›z kald›k, yeterince sualler sorduk sessiz ve sedas›z… Ve ihtiyac›m›z olan umut, o da yaln›z kald› alanlarda, meydanlarda, dost muhabbetlerinde, düfllerde… Ama bizleri bekliyor birleflecek ellerimizle!
‹flte, “yaflam›n mimar›ndan” süper lüks konutlar ve evler, diyen bir görüntü akar gözlerimizin önünden. Gerçe¤i belki de sizin evinizin iki cadde ötesinde, çevresi güvenlik duvarlar› ile örülü olacak flekilde, infla edilmekte. Kim bilir belki de üç-befl y›l sonra oturdu¤unuz evin yerine infla edilecek. Ama ne güzel evler, havuzu da var, spor alanlar› da var ve “Neden burada yaflam›yoruz?” diye sorar evin ufakl›¤› hiç sektirmeden. Sadece çocuk mu sorar bu soruyu, tabi ki hay›r, biz de kendimize sorar›z. Yine bir sürü sual, yine sessiz sedas›z.
MART 2008
iflflççinin sesi
POL‹T‹KA
20
Gazeteler, TV’ler ‹flçi Haberlerine Suskun kal›yor...
MEDYA PATRONU SINIFINI KORUYOR ‹nsan ister istemez medyay› sorguluyor. Yoksa flu televizyonlar, gazeteler haber mi seçiyor? Elbette öyle. Çok uza¤a gitmeyelim, gazetelerin, TV kanallar›n›n sahipleri de bir patron, unutmayal›m. Ayn› fabrika patronlar› gibi iflçi ç›kar›yorlar, sömürüyorlar, sendikalaflmay› önlüyorlar. Medya patronlar›n›n s›n›fdafllar›n› koruyaca¤› apaç›k de¤il mi? H. ARIKUfiU
T elevizyonlarda türban mese-
lesidir, s›n›r ötesi operasyondur al›p bafl›n› gidiyor. Kimsenin sa¤l›k ve sosyal haklar›m›z› gasp eden SSGSS yasas›ndan bahsetti¤i yok. fiu medya denen meret gündem sapt›rmaya bire bir, iflçi kardefllerim. Tersanelerde iflçilerinin ölümü “ayyuka ç›k›nca” ancak ilgi göstermeye bafllad›lar. Gerçekler gizlenemez boyuta gelince hükümet “ay›p olmas›n diye” ilgilenir oldu. Tersane iflçileri eylemlerle, grevle sesini duyurmasa kimsenin ilgilenece¤i yoktu. Yoksa bas›n ahlak›ym›fl, haber alma özgürlü¤üymüfl hepsi hikaye. Biz ba¤›rmad›kça ne duyan var ne de ilgilenen? ‹nsan ister istemez medyay› sorguluyor. Yoksa flu televizyonlar, gazeteler haber mi seçiyor? Elbette öyle. Çok uza¤a gitmeyelim, gazetelerin, TV kanallar›n›n sahipleri de bir patron, unutmayal›m. Ayn› fabrika patronlar› gibi iflçi ç›kar›yorlar, sömürüyorlar, sendikalaflmay› önlüyorlar. Medya patronlar›n›n s›n›fdafllar›n› koruyaca¤› apaç›k de¤il mi? Yaz›m›n bafl›nda “gündemi çarp›tmadan söz etmifltim, tekrar bu konuya dönelim. Alal›m “türban/baflörtüsü” tart›flmas›n›.
Meseleyi laiklik/anti-laiklik yönüyle ele al›yorlar. Neden özgürlükler, demokratikleflme yönüyle tart›fl›lm›yor? Baflbakan “özgürlük” diyor.O da belli bir kesimin, Sünnilerin e¤itim özgürlü¤ünden bahsediyor. Peki ya Alevilerin inanç, ibadet özgürlü¤ü ne olacak? Kürtlerin dil, kültür özgürlü¤ü özgürlük de¤il mi? Bu topraklarda hepimiz vatandaflsak e¤er, eflitlik de, özgürlük de hepimize olmal›d›r. Bir de geçen haftalarda s›n›r ötesi harekat yap›ld›. Bak›yorsun herkes savafl uzman› gibi konufluyor. Popçulardan fut-
bolculara kadar herkes savafl 盤›rtkanl›¤› yap›yor. Bilelim ki iflçi kardefller, bu operasyonlarda ne olursa yoksullara, iflçilere oluyor. Çat›flmalarda Kürt ve Türk yoksul çocuklar› ölüyor. Çat›flmalar uzad›kça cebimizdeki paralar azal›p yoksullafl›yoruz, iflçi kardeflli¤imiz düflmanl›¤a dönüflüyor. Biz iflçiler bu politikalara “hay›r” demeliyiz. Kendi gündemimiz olan ifl kazalar›n›, sendikas›zlaflmay›, fazla çal›flmay› ve mutsuzlu¤umuzu hayk›rmal›y›z. Televizyonlara, gazetelere güvenimiz yok. Gücümüz kendi ellerimizde.
Bak›yorsun herkes savafl uzman› gibi konufluyor. Popçulardan futbolculara kadar herkes savafl 盤›rtkanl›¤› yap›yor. Bilelim ki iflçi kardefller, bu operasyonlarda ne olursa yoksullara, iflçilere oluyor. Çat›flmalarda Kürt ve Türk yoksul çocuklar› ölüyor. Çat›flmalar uzad›kça cebimizdeki paralar azal›p yoksullafl›yoruz, iflçi kardeflli¤imiz düflmanl›¤a dönüflüyor.
MART 2008
iflflççinin sesi
POL‹T‹KA
21
Türban Tart›flmalar› Emekçilere Yönelik Sald›r›lar› Perdeliyor
ELDEN G‹DEN LA‹KL‹K M‹, HAKLARIMIZ MI? Biz iflçiler tam da laikli¤in tan›m›nda oldu¤u flekliyle, “din ve devlet ifllerinin tamamen ayr›lmas›”n›... Yani Diyanet’in, zorunlu din derslerinin kald›r›lmas›n›, devletin dininin olmamas›n›, ibadethanelerin ve din görevlilerinin masraflar›n›n kendi cemaatleri taraf›ndan karfl›lanmas›n› vb. savunuruz. Çünkü iflçi s›n›f›n›n birli¤i, inanç alan›nda da ast-üst iliflkilerinin ve ayr›mc›l›¤›n silinmesini gerektirir. HAL‹T ELÇ‹
aylar›n önemli bir meseleS on si “türban/baflörtüsü” tart›flmas› oldu. AKP hükümeti, MHP’nin de deste¤ini alarak baflörtülü genç k›zlar›n üniversitelerdeki derslerine örtülü olarak girmelerini yasaklayan uygulamay› kald›rmak için giriflim bafllatt›. Bunun yolunu açmak için baz› Anayasa maddeleri de¤ifltirildi, YÖK yasas›nda da de¤ifliklikler yap›lmas› bekleniyor. AKP-MHP cephesi bu giriflimin “özgürlükleri geniflletmek” ad›na yap›ld›¤›n› ileri sürerken, karfl› cephe “laiklik elden gidiyor, fleriat geliyor” diye aya¤a kalkt›. Bu giriflimle birlikte bir kez daha ülke gündemi “Laiklikçilik-fieriatç›l›k” ikileminin dar sokaklar›na hapsedildi. AKP özgürlükçü olabilir mi? Ya MHP? Onlar bugüne kadar hükümette ve muhalefette ne zaman düflünce özgürlü¤ünü, kültürlerin ve halklar›n kendilerini ifade etme serbestli¤ini, örgütlenme (mesela sendika) özgürlü¤ünü savundular? Onlar ne zaman iflçilerin çal›flma ve insanca yaflama hakk›n› benimsediler? Onlar her zaman sadece patronlar›n sömürme ve kâr etme özgürlü¤ünü savundular. Ç›kard›klar› yasalarla, uygulamalar›yla, aç›klamalar›yla yaln›zca patronlar›n yan›nda oldular. Bilinçli iflçiler bunun çok
iyi fark›ndad›r. Peki ya “fleriat geliyor” diye ayaklananlara “Türkiye laiktir, laik kalacak” diye ortal›¤› y›kanlara (baflta CHP ve di¤er laiklik kahramanlar›na) ne demeli? Türkiye gerçekten laik midir ki, laiklik elden gitsin? Laiklik dinin tümüyle devlet ifllerinden ayr›lmas›d›r. Peki Türkiye'de cami imamlar›n› kim at›yor? Kim onlar›n maafl›n› ödüyor? Kim onlar›n verecekleri cuma hutbesine kadar vaazlar›n› belirliyor? Bu nas›l bir laikliktir? (Dikkat! Bütün bu uygulamalar "fleriatç›" AKP de¤il, ça¤dafl, demokrat, ilerici geçinen CHP ve di¤er partiler taraf›ndan, ta cumhuriyetin kurulufl y›llar›nda bafllat›l›p bugüne kadar sürdürüldü.) Tam da son dönemde patronlar›n biz iflçileri daha fazla sömürmesini sa¤layacak baz› yasalar Meclis'e sevk edildi. Örne¤in iflçilerin k›dem tazminatlar› ortadan kald›r›l›yor. Örne¤in SSGSS yasas›yla birlikte art›k emekli olmak yeni kuflaklar için hayal olacak (9000 iflgünü primi, 65 yafl s›n›r› vb.) Örne¤in özellefltirmeler son sürat devam ediyor. Daha pek çok iflçi ve halk düflman› uygulaman›n örne¤i verilebilir. ‹flte türban tart›flmalar› bunlar›n üzerini örtüyor. AKP baflörtüsü yasa¤›n› kald›rd›¤›
AKP baflörtüsü yasa¤›n› kald›rd›¤› için de¤il, as›l iflçi ve halk düflman› uygulamalar›ndan, sermaye yanl›s› politikalar›ndan dolay› gericidir. CHP’nin de bu konularda AKP’den farkl› bir görüflü yoktur. ‹lericilik-gericilik ise insanlar›n k›l›k-k›yafetiyle de¤il, onlar›n s›n›fsal/toplumsal meselelerde ald›klar› tav›rla ölçülür. için de¤il, as›l bunlar› yapt›¤› için gericidir. CHP’nin de bu konularda AKP’den farkl› bir görüflü yoktur. ‹lericilik-gericilik ise insanlar›n k›l›k-k›yafetiyle de¤il, onlar›n s›n›fsal/toplumsal meselelerde ald›klar› tav›rla ölçülür. Biz iflçiler elbette laikli¤i, ama gerçek laikli¤i savunuruz. Yani tam da laikli¤in tan›m›nda oldu¤u flekliyle, “din ve devlet ifllerinin tamamen ayr›lmas›”n›... Yani Diyanet’in, zorunlu din dersle-
rinin kald›r›lmas›n›, devletin dininin olmamas›n›, ibadethanelerin ve din görevlilerinin masraflar›n›n kendi cemaatleri taraf›ndan karfl›lanmas›n› vb. savunuruz. Çünkü iflçi s›n›f›n›n birli¤i, inanç alan›nda da ast-üst iliflkilerinin ve ayr›mc›l›¤›n silinmesini gerektirir. Çünkü ancak din, dil, milliyet ve benzeri ayr›mlar›n üstesinden geldi¤imiz zaman haklar›m›z› savunabilir ve s›n›fs›z, sömürüsüz bir düzene yürüyebiliriz.
MART 2008
iflflççinin sesi
SÖYLEfi‹
22
Ö¤rencinin Güvencesiz Ö¤retmene ‹lk Sorusu;
“KADROLU MUSUN, SÖZLEfiMEL‹ M‹?” Biz kadrosuz ö¤retmenler, ifl güvencemiz olmad›¤› sürece çal›flt›¤›m›z okullardan kimi zaman vedalaflarak hatta kimi zaman vedalaflmadan, s›k s›k ayr›lmak zorunda kal›yoruz / kalaca¤›z. Tarif edilmesi güç ayr›l›klardan bizlere kalbimizdeki derin izler kal›yor. Ya geride b›rakt›¤›m›z ö¤rencilerimiz! Onlar neler yafl›yor? Bu say›m›zda gelece¤ini flekillendirmeye çal›flan iki ö¤renci kardeflimizle sohbetimizi aktaraca¤›z. ‹flçinin Sesi : Merhaba. Kendinizi k›saca tan›tabilir misiniz? B.K: Merhaba. Ben Berkay K›l›ç, 13 yafl›nday›m ve ‹zmir M.‹.Ö.Okulu 7. s›n›f ö¤rencisiyim. Y.A: Merhaba. Ben Yeliz Atefl. 14 yafl›nday›m ve ‹zmir ‹.‹.Ö.Okulu 8. s›n›f ö¤rencisiyim. ‹.S: 7-8 y›ld›r okul hayat›n›z var. fiimdiye kadar hiç ö¤retmen de¤ifltirdi¤iniz oldu mu? Olduysa kaç tane oldu? Hat›rl›yor musunuz? B.K: 1. s›n›ftan 5. s›n›fa kadar hiç ö¤retmen de¤ifltirmedim. Ama 6. s›n›ftan itibaren derslerimize branfl ö¤retmenleri girmeye bafllad›. Onlardan da de¤ifltirdi¤im flimdilik hiç olmad›. Y.A: Ben çok ö¤retmen de¤ifltirdim. Tam hat›rlayam›yorum ama her y›l birkaç tane ö¤retmenimizin de¤iflti¤ini biliyorum. ‹.S: Peki bu kadar çok ö¤retmen de¤ifltirmenin sebebini biliyor musun? Y.A: Geçen y›l Türkçe dersimize giren ö¤retmenimiz bize anlatm›flt›. Ö¤retmenlerin de kazanmas› gereken bir s›nav varm›fl ve onu kazanamad›klar› için çok ucuza okullarda çal›fl›yorlarm›fl. Hatta geçen y›l birçok ö¤retmenimiz bu s›nava haz›rlanmak için nisan gibi okulu b›rakt›lar; sonra derslerimiz hep bofl geçti. ‹.S: Herhangi bir derse ilk baflla d ›¤›n ›z ö¤re t me n le d e va m e t me n i z v e y a ed e m e m en i z s i z e ne l e r k a z a n d › r d › v ey a k a y b e t t i r d i ? B.K: Ö¤retmenlerimin hepsi beni iyi tan›yor. Bundan dolay› benim nerede ve hangi konularda tak›ld›¤›m› anlay›p o konularda yar-
“Biz tam bir ö¤retmene al›flt›k derken ö¤retmenimiz okuldan ayr›l›yor. Yeni gelene al›flmak o kadar da kolay olmuyor, zaten ö¤retmen de bize hemen al›flam›yor. Herfley sil bafltan oluyor. Böylece dersimizde ne baflar›l› olabiliyoruz ne de ilerleyebiliyoruz.” d›mc› olurlar. Ben de ö¤retmenleri tan›¤›m için onlar›n benden beklentilerinin neler oldu¤unu biliyorum ve ona göre ders çal›fl›yorum. Y.A: Biz tam bir ö¤retmene al›flt›k derken ö¤retmenimiz okuldan ayr›l›yor. Yeni gelene al›flmak o kadar da kolay olmuyor, zaten ö¤retmen de bize hemen al›flam›yor. Herfley sil bafltan oluyor. Böylece dersimizde ne baflar›l› olabiliyoruz ne de ilerleyebiliyoruz. ‹ . S : Ö¤ r e t m e ni ni z i n b i r g ü n a ns › z › n s i z i b › r a k › p g i de c e ¤ i ni bi l m e n i z s i z i n a s › l et k i l e r d i ? O n a k a r fl› olan tutumunuz nas›l oluyor -
du? B.K: Üzülürdüm. Derse konsantre olamazd›m. Birde onu sevmezdim. Ans›z›n giden ö¤retmen mi olur? Hatta ona sinir olurdum. O yüzden de derslerime çal›flamazd›m. Çünkü ben ö¤retmenlerim üzülmesin diye ders çal›fl›yorum. Y.A: Yeni gelen ö¤retmenlere soruyorum. “Sözleflmeli misin yoksa kadrolu mu?” diye. Sözleflmeliler gidecekleri için derste fl›maranlar çok oluyor. Art›k neden gittiklerini ve onlar›n elinde olan bir fley olmad›¤›n› biliyorum ama eskiden çok sinirleniyordum ve çok a¤l›yor-
dum. ‹.S: Diledi¤iniz bir fley var m›? B.K: Bu konuflmadan sonra derslerin bofl geçmemesini istiyorum. Ortak s›navlar›n kald›r›lmas›n› istiyorum. Bir de spor ayakkab›yla okula gitmek istiyorum. Y.A: Ö¤retmenlerimizin kadrolu olmas›n› istiyorum. Ben bu y›l OKS’ye girece¤im ve baflar›l› olaca¤›m› sanm›yorum. Sürekli derslerimiz bofl geçti ya da bir sürü ö¤retmen geldi gitti. Bizlerin hakk›n› yediler. Hem ö¤retmen vermiyorlar hem de bizden baflar› bekliyorlar. E¤itim-Sen ‹zmir fiubeleri ‹flsiz ve ‹fl Güvencesiz Ö¤retmenler Komisyonu
MART 2008
iflflççinin sesi
‹fiÇ‹ POSTASI
23
E¤itimin Gerçek Sorunlar› Dururken...
NEDEN TÜRBANI TARTIfiIYORUZ? ö¤retimde türban›n Y üksek serbest b›rak›lmas›na iliflkin anayasa de¤ifltirme çabalar› AKP taraf›ndan gündeme tafl›nm›flt›r. Baz› partilerin ‘özgürlük’ diye savundu¤u türban serbestli¤i asl›nda emperyalist ülkelerin Türkiye üzerindeki bask›s›n›n kad›nlar üzerindeki etkisidir. Art›k türban bir inanca dayal› olmaktan ç›k›p siyasi bir simge haline gelmifltir. Bunu da her alanda serbest yapma çabas› AKP’nin kendi ideolojisini benimsetmek istemesidir.
Öte aç›dan da bakarsak asl›nda türban serbestli¤inden daha önemli konular da vard›r. Yani türban meselesi ortal›¤a at›l›p, insanlar tart›flmaya dalm›flken sürekli fluna buna zam gelmesi dikkatimi çekmedi de¤il. Bizi ayakta m› uyutuyorlar? Bekli de bir taflla iki kufl vuruyorlar. Biz türban› tart›fla dural›m; emekli insanlar emekli gibi yaflayam›yorlar, iflsizlik say›s› art›yor, çal›flanlar›n ifl güvencesi yok, sa¤l›k sorunlar› çözülmemifl, paras›
olmayan hastanelere gidemiyor. Cami say›s› okul say›s›ndan daha fazla, hatta nüfus art›fl›ndan bile h›zl› art›yor. Biz ö¤renciler hayatlar›m›z› 3 saatte belirleyen s›nav için y›llarca çal›fl›yoruz, e¤itim sistemi daha yerine bile oturmad›, YÖK baflkan› e¤itim sorunlar›yla ilgilenmektense dergilere ‘Türban ve ‹slam’›n Yükselifli’ adl› makaleler yazmakla meflgul oluyor. Mahalle bakkallar› bir bir kapan›rken isimleri Türkçe bile olmayan süpermar-
ketler aç›l›yor. Aç insan say›s› art›yor, köylüler üretti¤i ürünün karfl›l›¤›n› alam›yor… Bunlardan daha fazla sorun varken biz neden bahsediyoruz. Hatta bugünkü Meclis Baflkan› bile bu konunun gereksiz oldu¤unu savunurken, biz neyi tart›fl›yoruz? Ülke boflu bofluna zaman kaybetmifl oldu. Çözülmesi gereken binlerce sorun varken, gerçek sorunlar türbanla kapat›lm›fl oldu. Ezgi Mant›c› (16), Lise ö¤rencisi, ‹zmir
Mevsimlik ‹flçilerin Sigortaya, Sa¤l›k Güvencesine ‹htiyac› Var
“‹fiÇ‹LER‹N SES‹ ÇIKSIN ‹ST‹YORUM” ‹flçinin Sesi: Merhaba seni tan› yabilir miyiz? Sinan Camuz: Ben Sinan Camuz, sezonluk mandalina iflçisiyim. Ayr›ca otobüs muavinli¤i ve yevmiye ifllerinde çal›fl›yorum. Asl›nda ben kendi memleketimde çal›flmak istiyorum ama geçinebilmek için bir çok farkl› iflte ve farkl› yerde çal›fl›yorum.
‹.S: Çal›flt›¤›n›z yerlerde sigortal› m› çal›fl›yorsun? S.C: Sigortal› de¤ilim ve hiçbir zaman sigortal› olmad›m. Bizim sigorta, sa¤l›k güvencesi ve buna benzer sosyal güvenceye ihtiyac›m›z var. Ama de¤il bunlara sahip olmak, gelece¤e yönelik hiçbir birikimimiz olmuyor. Ben bunlar›n, bizim gibi mevsimlik iflçilerin haklar›n› koruyacak yasalar›n olmad›¤›ndan kaynakland›¤›n› düflünüyorum.
‹.S: Çal›flt›¤›n›z yerlerde toplam kaç kifli çal›fl›yordunuz ve iflçile-
rin kaç› sigortal›yd›? S.C: Mevsimlik olarak çal›flt›¤›m›zda 20-25 kifli çal›fl›yorduk ama hiçbirimiz sigortal› de¤ildik. Patronlar sezonluk oldu¤umuz için bizi sigortal› yapm›yorlar. Her sezon yeni iflçilerle çal›fl›yorlar. ‹.S.:Ayl›k ortalama ne kadar kazan›yorsunuz? S.C: Sezonluk oldu¤u zaman 500-600 YTL aras› kazanabiliyoruz.Yevmiyede ise sadece ifl buldu¤umuzda günlük al›yoruz. Tabi bu rakamlar kad›n ve çocuk iflçiler için de¤ifliyor (300400 YTL aras›). Bizler ancak sürekli çal›flt›¤›m›zda temel ihtiyaçlar›m›z› karfl›layabiliyoruz.
‹.S: Çal›fl›rken yaflad›¤›n›z zor luklar neler? K›saca bahseder misin? S.C: So¤uk havalar, a¤›r yük ve uzun mesailer, bel a¤r›s›, so¤uk alg›nl›¤› ve buna benzer sa¤l›k
sorunlar› ortaya ç›kar›yor. Ayr›ca bu tür sa¤l›k sorunlar›ndan dolay› ifle gidemedi¤imizde yevmiyelerimiz kesiliyor. ‹.S: Bu sorunlar sence sadece mevsimlik iflçilerin sorunlar› m›, yoksa genellefltirebilir miyiz? S.C: Tabii ki genellefltiremeyiz her iflin kendine ait farkl› sorunlar› ve zorluklar› vard›r. Buna göre de sa¤l›k problemleri farkl› oluyor. Mesela; atölye iflçileri ve kaynak atölyesinde çal›flan iflçilerin kaynaktan gözleri hasar görebiliyor. Çapak ve demir, iflçinin ellerini kesiyor, ayr›ca yüzünde ve ellerinde yara izleri b›rak›yor v.b.
‹.S: ‹flçinin Sesi gazetesini duy dun mu veya okudun mu? S.C: ‹flçinin Sesi gazetesinin sadece belirli say› ve sayfalar›n› okudum. ‹flçilerin haklar›n› ve sorunlar›n› dile getirdi¤i için çok önemli bir gazete. Her kesimden iflçinin rahatça okuyabilece¤i bir
gazete diye düflünüyorum.
‹.S: Son olarak söylemek istedi ¤in bir fley var m›? S.C: Her kesimden iflçinin haklar›n› savunacak kurumlar›n olmas› gerekiyor. Özellikle mevsimlik iflçiler için bunu daha çok söyleyebilirim. Pamuk, mandalina, maydanoz v.b. iflçilerin sesi ç›ks›n istiyorum. ‹flçinin Sesi gibi yay›nlar›n ço¤almas› gerekti¤ini düflünüyorum. Sinan Camuz, tar›m iflçisi, Samanda¤/Hatay
i flflçç i n i n s e s i ’ nden i¤neyi kendine çuvald›z› yörsan’a...
2 emekçi gücünü gösterdi
6 grev umudu yeflertti
9 katliam›n sorumlusu kim
10 gerçek bir örgütçü: ismet demir
11 yaflam hakk›
12 emekçi kad›nlar›n mücadelesi sürüyor
14
Ö nceki say›m›z›n ç›k›fl›n›n hemen
sonras›nda ‹stanbul-Davutpafla’da ruhsats›z üretim yapan ve kay›td›fl›/sigortas›z iflçi çal›flt›ran atölye ve iflyerlerinin bulundu¤u iflhan›nda büyük bir yang›n ç›kt›. Kaçak havai fiflek üreten bir atölyedeki malzemelerin patlamas›yla bafllayan yang›n tam 23 kiflinin ölümüne sebep oldu. Bu bir iflçi katliam›yd› ve sorumlular›, kâr h›rs›yla davranan patronlar ile onlara göz yuman, s›rtlar›n› s›vazlayan devletti. Davutpafla katliam›n›n ard›ndan Tuzla tersaneleri bir kez daha yeni iflçi ölümleriyle gündeme girdi. Bu alanda, son haftalarda ölenlerle birlikte, 7 ayda tam 18 iflçi çeflitli ifl kazalar›nda / cinayetlerinde hayat›n› kaybetti. Bu son ölümler tersane iflçilerini harekete geçirdi. Limter-‹fl sendikas›n›n ça¤r›s›yla 27-28 fiubat’ta iflçiler fiili bir grev gerçeklefltirdi. Kapa¤›m›z› bu iki önemli geliflme dolay›s›yla ifl kazalar› / cinayetleri konusuna ay›rm›fl, haz›rlam›flt›k. Ancak AKP Hükümetinin SSGSS yasa tasar›s›n› Meclis’ten geçirmek üzere giriflimde bulunmas›, emek örgütlerinin de eylemlerini artt›rmas›na yol açt›. Çeflitli iflçi-emekçi örgütlerini ve meslek odalar›n› birlefltiren Emek Platformu’nun ald›¤› karar do¤rultusunda 14 Mart günü ülke çap›nda 2 saatlik bir ifl b›rakma eylemi gerçeklefltirildi. Emekçiler yaln›zca ifl b›rakmakla
iflflççinin sesi
www.iscininsesi.com
kalmay›p yürüyüfllerle, kitlesel bas›n aç›klamalar›yla meydanlara inerek üretimden gelen güçlerini gösterdiler. Bu eylemlere ülke düzeyinde yüzbinlerce iflçi ve emekçi kat›ld›. Bu uyar› eylemi hemen etkisini gösterdi ve Hükümet tasar›y› emek örgütleriyle görüflerek de¤ifliklikler yapmak üzere geri çekti. Bunun üzerine ‹flçinin Sesi olarak son anda de¤ifliklik yaparak s›n›f›m›z›n bu baflar›l› eylemini kapa¤a ç›karmay› gerekli gördük. Gazetemizin düzenli okurlar›, ‹flçinin Sesi’nin bu say›s›n›n gecikti¤ini fark etmifltir. Bunun nedeni ekonomik s›k›nt›d›r. fiu ana kadar bu konuda ciddi bir sorun yaflamam›flt›k. Gazetemizin haz›rl›k, bask› ve da¤›t›m maliyeti bugüne kadar okurlar›m›zdan dönen para ve ‹flçinin Sesi kat›l›mc›lar›n›n kendi imkanlar›yla karfl›land›. Bundan sonra da böyle olacak. Bu s›k›nt›l› dönemi, gazetemizin okurlar›n›n, kat›l›mc›lar›n›n ve dostlar›n›n biraz daha iyi organize olmas›, baz› tedbirlerin al›nmas› ve en önemlisi gazetemizin daha fazla yayg›nlaflt›r›lmas›yla çözece¤iz. Bunu da ancak tüm ‹flçinin Sesi toplulu¤unun daha duyarl› ve fedakar davran›fl›yla gerçeklefltirebiliriz. ‹flçinin Sesi’ni okuyan, benimseyen tüm dostlar›m›z: Gazetemizi yaflatmak için ona sahip ç›kal›m, daha fazla iflçiye ulaflt›ral›m ve güçlendirelim. Hiç kuflkumuz yok; ‹ flflçç i n i n Se s i Daha Güçlü Ç›kacak!
fiÇ Ç‹N‹N SES‹ GAZETES‹ ‹fi Yerel Süreli Yay›n
iletisim@iscininsesi.com
ADRES: MERKEZ MAH. BA⁄CILAR CAD. ANDAÇ ‹fiHANI NO:11 KAT 3/27 BA⁄CILAR-‹STANBUL TELEFON: 0212 634 22 05 Yerel Süreli Yay›n Sahibi ve Yaz› ‹flleri Müdürü: AHMET ALKIfi Teknik Sorumlu: HAM‹T EREN OSMANA⁄AO⁄LU Bask›: EZG‹ Matbaac›l›k (Sanayi Cad. Altay Sok. no:10 Çobançeflme YEN‹BOSNA–‹STANBUL Tel: 0212 4522302) KATKIDA BULUNANLAR: AL‹ KARASU • B. AKPOLAT • BAfiAK ERGÜDER • CANAN YEfi‹L • CEM ÇEK‹L • ERCAN KAVUKO⁄LU• ESER SANDIKÇI • FA‹K ÖREL • F‹KRET YEfi‹L • GÜNEfi DURGUN • H. ARIKUfiU • HAL‹T ELÇ‹ • HASAN MANTICI • HÜSEY‹N GENÇ • ‹LKNUR TANRIVERD‹ • ‹RFAN KAYGISIZ • MEVLÜT YILMAZ • M. BENGÜ fiAH‹N • NESR‹N KARACALI • NEV‹N KÜÇÜKÇALLI • ÖNDER ÇEL‹K• ÖZGÜR PARLAK • ÖZLEM GASSALO⁄LU • SERKAN ATAK • SEVTAP EM‹R • S‹BEL UZUN • fiENGÜL ÖZDEM‹R • TARIK ORUÇ • TÜL‹N UYSAL • VOLKAN YARAfiIR • YILMAZ YÜCEL •
kad›nlar›n mücadelesi hep ...
15 direnifl ve dayan›flma...
17 serbest piyasa ahlâk›
18 dizi aras› renkli hayaller
19 medya patronu s›n›f›n› koruyor
20 elden giden laiklik mi, haklar›m›z m›?
21 “kadrolu musun, sözleflmeli mi?
22