Hanabi Sayı 05 by hanabi_magazine

Gobusata* sayımı a h ini m haba in a n n ai bi bi in n a ı n a ı ya a a ımı si in i in i sayımı a y m a imparatorluk başkenti Kyoto i am iy i ami i i i i ya ı i imi

origaminin eğitimde

kullanımına ba ıy

i imin bi i ns an y n a a ı a n m y geleneksel Japon oyuncaklarına a a ıy sı a a ımı a ı an kedilerin Japon folklöründe ve gündelik yaşamdaki rolün i y n n i bi ya ı ha ı a ı an a

ayın

ibi

Yazarlar

b ns

an a

y y s

n m ns

a a

aı

bbi s y sa

a ı a

ama

nan a

ihai a

mi a a

ayın a ihi

ayıs 2017

OKURUMUZUN DİKKATİNE; Bu çalışma, tamamen gönüllü katkılarıyla hazırlanmış olup, içindeki yazı ve kişiye ait fotoğrafları kaynak göstermeden kısmen veya tamamen alıntılamamanızı, hiçbir yöntemle kopya etmemenizi, çoğaltmamanızı ve yayınlamamanızı rica ederiz. Çalışma içinden kullanmak istediğiniz yazı ve belgeler olduğu takdirde konuyla ilgili olarak lütfen hanabi.proje@gmail.com adresinden yayın ekibiyle iletişime geçiniz. Bu konuda göstereceğiniz özen için şimdiden teşekkür ederiz.

a a

sayı a i sya n m a m a ının a im s mb soya sosu a n m a ın a i y in n y a ı a a ha ı a ı ımı ya ı a s ya s s n n a man ı i ini anıma ı sa ı b a a sını n n yanısı a Türk damak tadıyla Japonya’da yaşamanın yan a ını i bi s i n yabi i sini

i n

bbi in m im nsi ns is ays m h s // i m/ h bbi in / 1 227

asa ım

anim

n a a i a s ya sı a aması i in ya ı a a i i i isim ya ı mı ı

Japonya’daki emlak piyasasının ana i iy b n i ahsına m nhası ya ısının bi a a a sını

nin

aha a ına

in ma m bi in y m s i i i m i i i i ya ı i i imi am iy a hin ai in s n anim si Kimi no Na Wa nın in n i i sin ma ya ımı ı Türkçe-Japonca otomobil terimlerini b abi ini s s m h sin s y m ya yma is i i sihi i m “Seni seviyorum”un Japoncasının an a ı ı ı mi i yi ya a ını ı m y i s n a i sayı a b

ibi

in n s ya

Dergimizde yayımlanan yazılar yazarların kişisel görüşlerini yansıtmaktadır.

Gobusata bi s anı an bi s

i hab

an amın a mayıs 2017 / hanabi

içindekiler 4 5

i a

i aminin

s anb

n aa

a s

11 ina a

hanabi / mayıs 2017

nya anım

i im

n a ası 2017 a

an a ı

n y n a aı ma a ı ması n

24 a i a ama i

Küreselleşen Bir Lezzetin Hikâyesi:

Soya Sosu

n a

s ı ı ım

hin ai ın

m bi

i a a ısı imi n a a

a n n i s i a in n a a

n n a

m n a nya n ma a ı ması

96 in

n a ma a i m

Kyoto

y m s n a i m

i i

ni iy m a n a a m mayıs 2017 / hanabi

türkiye'deki japonya Derleyen: Bilge BOSTAN, Zeynep Ebru OKYAR

KİTARO KONSERLERİ İpek Yolu belgeseline bestelediği müziklerle hafızamıza kazınan Altın Küre ve Grammy ödüllü Kitaro, “Kojiki & The Universe” turnesi kapsamında Nisan ayında İstanbul ve Ankara’daydı. NASA ve Kyoto Üniversitesi tarafından hazırlanan uzay görüntüleri eşliğindeki konserlerin ilk bölümde orkestrası ve butoh dansçıları eşliğinde çalan Kitaro, ikinci bölümde bir süre hayranlarının karşısında tek başına sahne aldı. “Silkroad” ile açtığı konserin kapanışını “Reimei” ile yapan sanatçının orkestrasında en çok alkışı ise taiko çalan müzisyenler aldı. Sanatçının 2016 yılının Kasım ayında yapılması planlanan ve 2017 yılına ertelenen konserleri Ankara ve İstanbul’daki hayranlarını mutlu etse de, bundan sonraki turne programlarına diğer büyük şehirlerimizi de eklemesini diliyoruz.

13. Ankara Japon Filmleri Festivali 23-26 Şubat tarihlerindeki festivalin Japon mutfağı temalı filmlerden oluşan bu yılki programında 4 film gösterildi: Samuray Mutfağının Hikâyesi (A Tale of Samurai Cooking - Bushi no Kondate), Cennetten Damlalar (Drops of Heaven - Ten no Shizuku), Ramen Samurayının Gizli Tarifi (Ramen Samurai), Hayat İçin Tarifler (Mourning Recipe - Shijuukunichi no Reshipi). Filmler, Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi ve Türk Japon Vakfı Kültür Merkezi’nde seyirciyle buluşurken, festival sponsorluğunu Japonya Büyükelçiliği, The Japan Foundation, Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi ve Türk Japon Vakfı üstlendi.

hanabi / mayıs 2017

Origaminin Kullanım Alanları:

EĞİTİM Yazı: Nur BÜYÜKYILMAZ

Kâğıt katlama sanatı olarak bilinen origami, onlarca tür ve yüzlerce kombinasyondan oluşmaktadır. Bu zenginlik, origamiden pek çok alanda faydalanılmasına olanak sağlamıştır.

mayıs 2017 / hanabi

ish an

s a h ns i

i ami h

s //

Yan sayfada görüldüğü gibi origami sosyal ve kavramsal fonksiyonlarıyla eğitimle doğrudan ilişkilidir. Ünlü origami sanatçısı Robert J. Lang kitabında İsrail’deki Eğitim Bakanlığı’nın da desteklediği “Origametria” programına katılanların, üç boyut algılarında gelişme görüldüğünü ve geometrideki soyut kavramları algılama seviyelerinin yükseldiğini belirtmektedir. Bu programda geometri öğretmek için kullanılan “Van Hiele Teorisi”ne göre matematiksel eğitim alanları, özellikle geometri, 5 ayrı seviyede geliştirilmektedir: görselleştirme, analiz, soyutlama, yorumlama ve kararlılık (Lang 2011, 141).

hanabi / mayıs 2017

m/ h

s/my

/ 1 21 0

Origami tek bir malzeme (kâğıt), renk, desen, form gibi temel noktalar aracılığıyla öğrencilerin yaratıcılığını geliştirmektedir. Fiziksel olarak parmaklarını kullanma ve motor becerilerini geliştirmektedir ve makas, maket bıçağı gibi risk ve tehlike unsuru araç gereç kullanımı gerektirmemesi nedeniyle çocuklar için güvenli bir eğitim aracıdır. Ayrıca origami kavramsal olarak matematik, sıralama ve bağlama/birleştirme yeteneğini geliştirmektedir (Smith n.d.).

Şekil 1 - Origaminin Fonksiyonları mi h n

Eğitim Faydalılık Tarih

Oyun Terapi

SOSYAL

Grup Aktivitesi

Hediye

Dekoratif

ORİGAMİ

SANATSAL

Performans

Yapboz

Sanat

Sihir KAVRAMSAL

Bilimsel

Konstrüksiyon mayıs 2017 / hanabi

a s //

a in i

Şekil 2’de gösterilen basit bulmaca Origametria programında, öğrencilerin geometrik şekilleri ve bu şekiller üst üste geldiğinde oluşan farklı kombinasyonları göz önünde canlandırmaları için origamiden faydalanılmaktadır (Lang 2011, 144). Örneğin, yıldız şeklinin beş üçgen ve bir beşgenden oluştuğunu görselleştirmek için yıldız şeklindeki bir kâğıdın üçgenlerinin taban kenarından merkeze doğru katlanıp açılması yeterlidir (Şekil 3). Origami, sadece kâğıt katlamadan ibaret gibi görünse de katlama sonucu oluşacak modele ulaşana kadar geçen süreç, öğrencilerin, başarıya tek bir hamleyle ulaşılamadığını ve başarının belli bir sürece yayılan birbirinin devamı çalışmalar sonucu elde edilebileceğini kavramalarını sağlamaktadır. Bu bağlamda, origami öğrencilerin çalışmaları için bir motivasyon kaynağıdır (Lang 2011, 149).

hanabi / mayıs 2017

a m/ h

as s/

a a

n i ami / 7 2 271

Şekil 2 - Kare sayısını bulma

Şekil 3 - Yıldız

s //

a i

a h ma i a ss ia i n m i a i n n in in si a m/ h s/maa / 11 0 027

s i ah a bas 覺 sim i ami mas覺n覺 m m n

i ami by h n i iya a a 1 7 1 1 m ny hi n s am s 1

m n s //

s i i a ib a y hi n m/ h s/ a m n

i ami hi an b an shi shi s i i a ib a y/ 12 01 21

in s may覺s 2017 / hanabi

ha h

s //

i s an i

i ami a h ib a y m/ h s/ m / 20 7 2 07

Düzenli olarak origami yapan çocuklarda, origaminin psikomotor yeteneklerinin ve hayal gücünün/yaratıcılığın geliştirilmesi için beyin fonksiyonlarında etkisinin olduğu gözlenmiştir (Lang 2011, 153). Hayal gücü ve yaratıcılıktan ne anladığımız hâlâ tartışma konusu olmakla birlikte, çocukların herhangi bir konuda hayal kurabilmeleri ve yaratıcı olabilmeleri için, bir başka bir deyişle herhangi bir konuya odaklanabilmeleri için gereken şey motive olmalarıdır (Lang 2011, 155).

i n h

s //

ib a y ys m m/ h s/ sy /

Bu noktada motivasyon kaynağı origamidir; çünkü origami çocuklara kâğıttan üç boyutlu bir form (oyuncak, hayvan figürleri vs.) vadetmektedir ve çocuklar katlama sürecini doğru bir şekilde tamamladıkları takdirde vaadini gerçekleştirmektedir. Sonuç olarak origami, öğrencilerin sadece matematiksel kavramları ve geometrik şekilleri kavrama yeteneklerini geliştirmekle kalmayıp, aynı zamanda çocukların eğitimi kapsamındaki bütün ders ve aktivitelerine odaklanmaları için motivasyonlarını da artırmaktadır.

m a ısına an

mi h hn i im a ihi

hanabi / mayıs 2017

i ami

i ami an im 201

an is ai n n

2011 h

//h m

ham smi h/

i ami 2 2

…ve toprak ve binalar ve kiralama süreçleri Japonya Ekonomik Mucizelerinin Sırlarını Anlamaya Çalışırken… Yazı: Yüksel GÖRMEZ

s //

m/ h

ha ha a sa s/ mayıs ha ha2017 /2 / hanabi 20 2 011

s //

an ins y ainb i m/ h s/m ins/ 1 0 2

ni bi i in y a ı ı ını i a b manı n s a ın ba ın a a a a ım i ani ba ını s a a bi ya a y i a ama

nin n i s ini a ı anım a sanı sını ama n i i iy a asın a i a a sını ı ı b n a a nya is h a an a ibi b a an a a bamba a ı i ba a yi s m n i

Kiralık ilanlarının yanında “öğrenciye verilmez” notunun ağırlığını en azından bir kere yaşamamış biri var mıdır aramızda, bilemiyorum. Kira, her an hayatımızın tam göbeğindedir. Japonya ise bu konuda tamamen nevi şahsına münhasırdır. Neden mi? Gelin bu sorunun cevabını vermeden önce insanlık tarihinin gördüğü en büyük gayrimenkul balonuna dikkatinizi çekeyim ki konunun önemini anlamak daha kolay olsun: 1990’lı yılların başında Tokyo’daki merkezî mahallelerden biri olan Marunouchi bölgesindeki gayrimenkul değeri, bütün New York’tan fazlaymış!

hanabi / mayıs 2017

Aynı dönemde, Tokyo’nun piyasalarda satışı mümkün olsa, elde edilen tutar ile bütün Amerika Birleşik Devletleri topraklarını satın almak mümkünmüş… Şunu anlatmaya çalışıyorum: Japonya toprakları, yeryüzünün aşırı pahalı, hatta şüphesiz en pahalı ülkesidir. Daha önce hiçbir ülkenin toprağı bu düzeyde pahalı hâle gelmemiştir. Bu kadar pahalı gayrimenkul ise hâliyle kiraları akıl ötesi seviyelere taşımaktadır. Merkezî Tokyo’da bazı kiralık dairelerin fiyatının, herhangi bir şehirdeki kral dairesi otel ücretlerine çok yakın olmasına bu yüzden şaşırmamak gerekir.

Japonya’nın ekonomik mucizesinin temel faktörlerinden biri ise kiraların aşırı yüksekliğinin arkasındaki sırdır. Bu sırrı anlamadan, mucizenin sırlarını çözmek mümkün değildir. Sırrı çözmenin başlangıç yolu ise mülkiyet haklarının aşırı güçlü olduğunu içselleştirmektir. Bakın size bir örnek vereyim: Japonya’ya ilk gittiğiniz havalimanı Tokyo’daki Narita olursa; uçak tam inmek üzere iken kanatların altında çalılıklar arasında bir ev görürsünüz: Vatandaş, Narita’nın inşaatı sırasında evinden çıkmamış. Evini satmamış. Evinin kamulaştırılmasına karşı öyle bir hukuk mücadelesi vermiştir ki, devasa bir havalimanının neredeyse göbeğinde konaklama hakkını koruyabilmiştir.

Mülkiyetine kimse dokunamamıştır. Bu dokunulmazlık, araziye öyle bir değer katıyor ki, yeryüzünde başka bir toprak parçası metrekare birim fiyatta yanına bile yaklaşamıyor. Konuyu biraz açalım isterseniz: Yirminci yüzyılın başında dünya nüfusu hepi topu iki milyar civarında idi. Üç kattan fazla arttık neredeyse. Böylesine bir artışın konut ihtiyacını nasıl patlattığını hayal etmek zor değil herhalde, değil mi? Nüfus patlaması, 1900’lü yılların başına denk geliyor. Hatta Birinci Dünya Savaşı öncesine. İlk aşırı hızlı kentleşme de Japonya’ da ortaya çıkıyor. Tokyo, çok ama çok eskilerden beri dünyanın en büyük metropolü özelliğini kimselere kaptırmıyordu yakın zamanlara kadar. mayıs 2017 / hanabi

2012 yı ın a b y bi i 000 y n i a ayabi i ini

ni hi h

s //

b s i

a an s a m n s m/ h s/n b s / 771 1

a ı

Bir yandan nüfus patlarken diğer yandan kentler hızla büyüyor ve konut finansmanı için iki yöntem var: Birincisi gecekondulaşmaya izin vererek halkın konut ihtiyaçlarının karşılanması için mülkiyet haklarını gevşetmek. Bu durum, Brezilya, Meksika, Türkiye ve Mısır gibi ülkelerde yoğun bir şekilde tecrübe edilmiştir. Sonuç şudur: Gayrimenkul sahipliği, sermaye birikiminin önünü açmaz. Ticari gayrimenkul, ekonomide sorunlara çözüm katkısı sağlayacak bir yapıya asla kavuşamaz. Şahıslar ortalama yüz metrekareden az olmayan gecekondularda yaşarlar ve şehirler sonu gelmez bir konut yenileme döngüsü ile verimsizlikten bir türlü kurtulamaz. Gecekondular, önce tek katlıdır. Sonra ikiye veya üçe çıkar. En sonunda çok katlı yapılaşma başlar. Her otuz yılda bir kentin görünümü değişir ama yoksulluğu çok değişmez. İkinci model ise Japonların uyguladığıdır. Mülkiyet hakları asla gevşetilmez. Kentlere talep arttıkça, kent içi değer kazanır. Talep hâlâ artmaya devam ederse, sadece fiyatlar artmaz, bu sefer evlerin boyutu da küçülmeye başlar. Konut piyasaları, ticaretin tam da göbeğine yerleşir ve akıl almaz bir sermaye birikimine yol açar. Bugün bir Japon evinin ortalama büyüklüğünün sadece 35 metrekare olmasının nedeni, ticari konut çözümlerinin başarısıdır aslında. Bir noktadan sonra konut arzı artık limite dayanır. İmar kanunları çok sık değişmediği için yeni konut üretilemez. Fiyatlar daha da yüksek seviyeye çıkar. Fiyatlar arttıkça, bu sefer kiralama yöntemleri de değişir. Mesela “sahibinden kiralık” bir ev bulma şansı kalmaz. 14

hanabi / mayıs 2017

m2 i b b s as a ının 200 yı ın a i ay ı i ası mi y n y n

a n

ssin

a m n

00 i s //

ana

y i

iy i m/ h

s //

m h s/ 00 i / 02

m/ h

n i i s 7

s/aa n ssin/22

mayıs 2017 / hanabi

n n

an h

a hy

Bu konu önemli. Gelin biraz daha detaylı bakalım: Japonya’da arazi zaten kıt. Memleketin çoğu dağlık ve yaşama elverişli değil. En büyük düzlüklerden birisi Tokyo. Nüfus artıp, kentleşme eğilimi güçlendikçe, insanlık tarihinde görülmemiş bir metropolleşme süreci başlar. Arazi fiyatları inanılmaz yükselir. Daha da ötesi, üzerindeki inşaat izinleri çok sık değiştirilmediği için yeni alan yaratımı mümkün olmaz. Bu defa, evlerin boyutu giderek küçültülür. Otel odaları ise “kapsül otel” dediğimiz ve “uyuma çekmeceleri” olarak Türkçeye çevirebileceğimiz boyutlara ulaşır. Konutun bu kadar değerli olduğu bir ekonomik durumda fiyatlar, çılgın seviyelere çıkar ama bu çılgınlık sadece kira yüksekliği ile sınırlı kalmaz. “Anahtar parası” gibi yeryüzünde başka bir ülkede göremeyeceğiniz uygulamaların da önünü açar. 16

hanabi / mayıs 2017

s //

nah a

m/ h

s/m

s a in/

7 7

a ası

Anahtar parası lafını duyduğumda pek bir anlam veremedim: Evi kiralamak için komisyon öderim. Bunda bir sorun yok. Emlakçı komisyonu her zaman vardır. Japonya özelinde ise sahibinden kiralık, nadiren ele geçen bir şanstır ve mutlaka emlakçı komisyonu ödeyeceğini bilirsin. Kanunen mükemmel bir sözleşme imzalamadan kimse kimseye kiralık vermek istemeyeceği için, özellikle yabancıların sahibinden kiralama şansına sahip olabilmesi ancak diplomatik çevrelerin kronik ilişkiler ile ele geçirebildikleri bir şanstır. Bunu anladık ama bu anahtar parası da nedir? Hem de en az üç kira!

a sann

i h

in a h

y h

Bir Japon dostum anlattı aylar sonra: Üç kira anahtar parası son yirmi yolda Tokyo’da görülen en düşük anahtar parası imiş. Zamanında yirmi ayın kirası düzeyine çıkmış! Yakın zamanlarda ise minimum on aylık kiranın anahtar parası olması standart bir uygulama haline gelmiş. Mantığı da şu imiş: Ev sahibi, o kadar yoğun bir talep ile karşılaşıyor ki; bunca başvuru arasında sizin seçilmenizin bir maddi karşılığı olmalı. Kira dışında bir karşılığı. Evinin anahtarını size teslim etmeyi tercih eden ev sahibinin, anahtarına hürmeten hakkının nakit olarak verilmesi imiş anahtar parası. “Beni tercih ettiğin için minnettarım” bâbında bir ödeme imiş. En yakın dağ başına ya da ilk bulduğun özel tarlaya gecekondunu dikebilme şansın hiç olmadığı için mecbur kalıyormuşsun anahtar parası adında kira dışı inanılmaz bir ödeme yapmaya!

a ı

s //

m/ h

s/ba

a sann /

Söylemeyi unuttum: Kiralama usullerine göre, minimum altı aylık kirayı peşin ödemeniz gerekmektedir! Hele bir de yabancı iseniz, bu kadar yüklü ön ödemelerden kaçarınız yoktur! Tokyo’da ortalama bir daire kiralamak için ilk ay ödemeniz gereken toplam para ile İstanbul, Kahire, İslamabad, Rio de Janeiro şehirlerinde rahatlıkla bir gecekondu satın almanız mümkündür. Peki, kira bu kadar yüksek ise bir iktisadi değer nasıl ortaya çıkar? Şöyle bir örnek vereyim: Avustralya büyükelçiliği arazisi, İmparatorluk Sarayı’na bitişiktir. 1992 yılında hükümet satmayı düşünmüş çünkü o zamanki değer, ülkenin bütün kamu borçlarının kapatılmasını sağlıyormuş! Tamam, bunda biraz da Avustralya’nın geleneksel olarak pek de borçlu bir ülke olmamasının da payı var ama toprağın değerinin eriştiği boyuta harika bir örnek olduğunu da kabul etmek gerekir.

ma a ası

Anahtar parası dışında, bir başka uygulama ise kapı açma parası imiş ama son yıllarda bu ödeme ortadan kalkmış. Yine de fiyatların nerelere tırmandığını doğru anlatabilmek için paylaşmakta fayda var: Kapı parası, ev sahibinin size zaman ayırıp, sizinle birlikte kiraya konu dairenin size gösterilmesine yapılan ödeme imiş. Eve talip iseniz, sadece görmek için kapı parası ödemeniz gerekirmiş. Kiralamama kararı vermeniz halinde bile para size geri ödenmezmiş.

in h

s //

a m ns n // m/ h s/m i nh /

y 20

i 0

mayıs 2017 / hanabi

y a i ma ya a ına a m n ba ı i i h s i in n a miy i i

a ın

Nedir bu Japon hayranlığı diyenlere açık söyleyeyim, hayranlık kâfi bir kelime değildir. Kıymet bilmek, ağırlık ve uzunluk ölçüsündeki standartlarımız gibi bir milli varlıktır. Değeri bilip, değeri koruyanlar ve gerçek piyasa değerinin müdahalesiz arz ve talep koşulları ile belirlenmesine izin verebilen ülke halkları, diğerlerine göre çok daha refah içinde bir hayat yaşamaktadırlar. Santimetre ile metre ve gram ile kilogram arasındaki ilişkinin sabitliği gibi, değer ölçüsü toplumsal standart haline getirilip içselleştirilmiştir. Kiralama süreçlerinin parasallaştırılmasından çok net gözlemlenebildiği gibi, bedavacılık ya da kolaycılık veya kısa yoldan köşe dönmecilik, Japonya’ da kurumsallaşmamıştır. Değer bilinci, her ekonomik birimin sadece katma değer yaratarak bir avantaj elde edebilmesi mantalitesini toplumun tüm katmanlarında yapısal hale getirmiştir. hanabi / mayıs 2017

0700 7 h

s //

m/ h

s/ a

0 2

Toprağın değerini çok iyi bilen bir toplum olan Japonlar, mülkiyet haklarını o kadar güçlü tanımlamışlardır ki, her kuruşun kıymetini bilmek gibi; her santimetrekareye değer yükleyebilecek bir kapasiteye erişmişlerdir. Toprağa verilen kıymet, hayatın her alanında karşımıza çıkan her şeyin kıymetini bilmeye bürünmektedir. İşveren işçisinin, çocuklar ebeveynlerinin, öğretmen öğrencisinin, şoför yolcusunun kıymetini bilmektedir. Kıymet bilme, her alanda kendini göstermektedir. Aroması her milimetrede aynı bir kavunun beş yüz dolardan ya da suşi yapımına en uygun balığın kilosunun bin dolardan veya her tanesine aynı kimyasal bileşim garantisi veren bir salkım üzümdeki her bir tanenin üç yüz yirmi dolardan satılması kimseyi şaşırtmaz hale gelmektedir. Değer çıpası bu kadar yüksek iken, herkes en değerliye erişmek için ölene kadar çalışmakta bir an bile tereddüt etmemektedir. İşinin kıymetini bilmek, yaşamın kıymetini bilmek ile eş anlamlı hale gelmektedir.

Son bir örnek verelim değer bilinci seviyesine: Airbnb diye yeni bir internet tabanlı hizmet gelişti. Dünyanın her yanından ev sahipleri, odalarını veya evlerini tanımadıkları kişilere kiraya verebiliyorlar. Kısmen kayıt dışıdır özünde bu uygulama. Dar gelirlilere sübvansiyondur bir başka deyişle. Belli bir tutarı geçmeyen kazançların genelde bildirim zorunluluğu olmadığı için kayıt dışı diyorum. Japonya’da Otel İşletmecileri Derneği, bu servise karşı harekete geçmiş. Oda kiralamanın bir otelcilik hizmeti olduğunu ve internet tabanlı bile olsa Dernek üyeliği olmadan kiralama yapılamayacağını iddia etmişler. Haksızlar mı? Kayıt dışı konaklamaya baştan izin verilmiş olsaydı, “Okura” gibi küresel çapta çok kıymetli otel zincirleri ortaya çıkabilir miydi? Perakende kiralama baştan mümkün olsaydı, toprak kiralama yani ticari gayrimenkul piyasası bu kadar gelişir miydi? Bir gün yolunuz Japonya’ya düşerse ve bir ev, yurt ya da oda kiralarsanız; sakın sahibinden kiralamaya çalışmayın: Şansınız yaver giderse bulursunuz belki ama siz yine de emlakçıdan kiralayın. Eskisi gibi artık kapı parası vermiyorsunuz. Anahtar parasından bile feragat edebilirsiniz seçtiğiniz bölgeye göre. Neden mi? Çünkü artık Japonlar üremiyorlar ve artık kentler eskisi gibi her yıl, aşırı göç almıyor. Yabancı göçü de sınırlı olduğu için son yüz elli yılın en büyük konut bolluğunu yaşadıklarını iddia etsem, çok yanlış olmaz! Yine de Japon post modern hayatının küçüklü büyüklü sürprizlerine de her daim hazır olun! Sizi şaşırtacak bir “şey”, her zaman vardır bu uzayda yaşamaya en hazır toplumun günlük hayatında…

Çöp ayrıştırmayı bilmeyene anahtar teslim edilir mi? i n bi isi ayı ma s s m yan ı ma ını y a i bi a a man ai si i a ıy sanı m a ı si anah a ı s im m n n binanın y n iminin n i i ayı ama s na a ı ım s i ası is m i n n a s m m am na as i b na aı aı a aya iy a a basi i mi isyanını ı ya ibiyim ayı i mi am

ya a ın as i a a a ı bi y n a a a ı ba a bi y m s a i in in i i in ay ı ı ı masına n m i a ı i am aynı ya nama i mi a a ın a n si mayan a n a ın i nası ay ı ı ı ını bi s ni bi aha as a y a abi a a i a anı a a i i m sini min n

mayıs 2017 / hanabi

İSTANBUL JAPON HAFTASI 2017 Yazı ve Fotoğraflar: Ayşe ÖNCÜL

Japonya Başkonsolosluğunun İstanbul’da gerçekleştirdiği Japon Haftası bu sene çeşitli etkinlikler ve gelenekselleşen Japon Filmleri Festivali ile Japonca Konuşma Yarışmasının da bir arada yapıldığı bir festival havasında geçti. İlk olarak bütün bu etkinliklerin aynı dönem içerisinde yapılarak birleştirildiğini gördük, ayrıca hem Avrupa hem de Asya yakasında yapılması bakımından da düşünüldüğünde, Japon Haftası İstanbul’un dört bir yanında kutlandı desek yanlış olmayacaktır. 25-26 Şubat ve 3-5 Mart tarihlerinde gerçekleştirilen “Istanbul Japan Week 2017” kapsamındaki etkinliklerden daha detaylı olarak söz etmek gerekiyor.

(üstte) sya ya ası

in i

Başkonsolos Norio EHARA’nın ve Kadıköy Belediye Başkanı Sayın Aykurt NUHOĞLU’nun da bizzat katılımıyla açılışını yaptığı İstanbul Japon Haftası, Anadolu yakasında “Japon Kültür Festivali” adıyla ve Japon Sanat Merkezinin organizasyonu ile ilk defa gerçekleştirilmekteydi ve Caddebostan Kültür Merkezinde; konuşmalar, koto dinletisi ve sertifikaların verilip kurdele kesimini takiben küçük bir resepsiyon da verilmek suretiyle görkemli bir şekilde başladı. Festivalin onur konuğu çocuk kitapları yazar ve ressamı olan Yutaka KOBAYASHİ oldu. Festivalde kimono, çay töreni ve iaido (japon kılıç çekme sanatı) gösterileri ile çeşitli konferanslar da gerçekleştirildi. Go turnuvası da unutulmadı.

i i in ha ı anan a

(ortada) s i a in ani asy n n a b y m i an b a sam a n ans s n m a i n a ya ın ns i sim s isini n a ns s in a ı ama a a b n y (altta) ha ı a

a aı

hanabi / mayıs 2017

n ası yn

ya ın

ns i i

i n

ıı

b n s

isi

asa a a bayashi s n m n ya a n a ns s ayın i ha a a bi a an s i a a ını i isim i n i iy a an a s i n n inama s i i in s i n ina b b i s isi i a m

Caddebostan Kültür Merkezinde gerçekleştirilen Japon Haftası açılışındaki Japonca sunumları ise çeşitli TV dizileri ve “Elin Oğlu” programı gibi birçok yapımdan tanıdığımız Masataka KOBAYASHİ gerçekleştirdi. Caddebostan Kültür Merkezindeki festivalin teması “Çocuk ve Hayal” olarak belirlenmişti. “Çocuk ve Hayal” temasına uygun şekilde bir senbazuru, “Japonya’ya Bin Turna” kampanyası düzenlendi. Hafta boyunca açık kalacak origami standında ziyaretçiler dileklerini yazacakları kâğıtları turna şeklinde katladılar ve toplanan bin turna, dileklerin gerçekleşmesi için geleneklere uygun bir şekilde törenle yakılmak üzere Japonya’ya gönderildi. Bu etkinlik için birçok okuldan öğrenci grupları geldi ve çocuklar için hem eğitici hem de eğlenceli bir zaman dilimi oldu. (Çocukların fotoğraflarını paylaşmadığımız için yaşanan neşeli anları hayal gücünüze bırakıyoruz). Çeşitli katlarda yer alan, bonzai ve sumie (Japon mürekkep resmi) gibi sergilerin yanı sıra başkonsolosun eşi Shizue EHARA Sensei’nin çalışmalarının da bulunduğu Japon Çiçek Düzenlemesi Sanatı ikebananın bir kolu olan ikenobo sergisi de yer aldı.

in isi i

im n

mayıs 2017 / hanabi

Japonca Konuşma Yarışması Ödül Töreni sonrası çekilen hatıra fotoğrafı

13. İstanbul Japon Filmleri Festivali; Şubat filmleri Caddebostan Kültür Merkezi, Mart filmleri ise Tekfen Tower Konferans Salonu’nda olmak üzere iki ayrı salonda Japon sinemasını izleyicilerle buluşturdu. “Japon Mutfağı’nın Sırrı” temalı film festivalinde “Samuray Mutfağı’nın Hikayesi”, “Hayat İçin Tarifler” gibi Japon mutfağını tanıtan 4 film dışında “Çocuk ve Canavar” gibi çok popüler olan 2 anime filmi ve iki yıl önce gösterime giren ve ilk Türk Japon ortak yapımı olan “Ertuğrul 1890” filmlerinin gösterimi yapıldı. Japon Hükümetinin burslarına ilişkin bilgilendirmeler yapılan MEXT Semineri de 4 Mart tarihinde Tekfen Tower’da gerçekleştirildi. Katılımcılar Japonya’da eğitim almak için bilgi edinmenin dışında, Japonya’da eğitim almış İTÜ Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Pelin Alpkökin’in deneyimlerini dinleme ve seminerden sonra Japonya’da eğitim ile ilgili merak ettikleri soruları kendisine sorma imkânı buldular. Öncesinde katılımcılara suşi ikramının da yapıldığı seminer sıcak bir hava içinde gerçekleşti.

hanabi / mayıs 2017

yı 2 sı n n n n s Japonca Konuşma Yarışması a a a ihin n a ya ı ı a an ı a s s iy a n a bi isin sahi an i i in n n n ma m in ini ya ı ı i ns s a i i n m n i ns n as i n ya ı ma ı a a n a ı ha ın a s s n m ya ma ı sa ı i n ya ı maya b s n i a ı ımın y s ması bi yana s i n n ma ı a ın bi n n iyi hay s im ya ma a ını a a ı a a a a iyi s iy n ab i m iy a a i s imin amam anması an anan an aha ns s n asın a sahn a an i ba anı n ma ı a ın n inin a n a bi isi s i i n a ba ımın an iyi ması n niy s im ya manın n b n a ay a ı n a a a i i ini a a ia n bi n ma ya ı i i a inin bi in i i a nya ya i i n a bi i a an ı a

isi

暮雲春樹

Japonca Konuşma Yarışması’nın ardından İstanbul Japon Haftası’nın son etkinliği olan Mohri SUZUKİ Sensei’nin shodo (Japonca Kaligrafi) gösterisi ve peşi sıra düzenlediği atölye çalışmasına sıra geldi. Canlı koto dinletisi eşliğinde yapılan gösteri için çalınan parça bir klasik olan “Sakura” idi. Ebatları 10 metreye 3 metre olan dev boyutlarda bir kâğıda fırçası ile “暮雲春樹” yazdı SUZUKİ Sensei. Bunun “gün batımındaki bulutlar” ile “çiçek açan sakura” anlamlarını taşıdığını, daha önce Türkiye’ye geldiği bir zamanın güzel anısını taşıdığı için bu kanjileri çizmeye karar verdiğini açıkladı. Daha sonra izleyicilerin çeşitli sorularını cevaplandırdı ve önceden belirlenmiş olan bir grup ile shodō atölye çalışması gerçekleştirdi. Çiçek, samuray ve sevgi kanjileri üzerine yapılan atölye çalışması sırasında katılımcıların performansını öven ve daha sonra grupla hatıra fotoğrafı çektiren SUZUKİ, tekrar Türkiye’ye gelmekten mutlu olacağını söyledi. Bu şekilde İstanbul’da, dolu dolu ve yüksek katılımlı bir Japon haftasının daha sonuna gelindi. h

y si

mayıs 2017 / hanabi

Küresellesen bir lezzetin hikâyesi:

SOYA SOSU Yazı: Zeynep Ebru OKYAR

Soya fasulyesinden elde edilen soya sosu, bugün pek çoğumuz için tanıdık bir lezzet. Çin, Japon, Kore, Vietnam, Tayland, Burma, Endonezya, Hawai, Malezya, Singapur, Tayvan ve Filipinler mutfaklarının tarihinde geniş yer alan soya sosu, küreselleşen ve nüfus hareketlerinin arttığı dünyamızda çok daha geniş bir alana yayılmış durumda.

hanabi / mayıs 2017

ihai i

ba sh y

s //

m/ h

s/ i

im / 0 2772 7

Soya bazlı çeşnilerin milattan sonra 1. yüzyıldan itibaren Çin’den başlamak üzere geniş bir coğrafyaya yayıldığını biliyoruz. Yine de sıvı haldeki soya sosunun tatlandırıcı olarak kullanılması için aradan yaklaşık bin yıl geçmesi gerekmiştir. Bugün piyasada geleneksel yöntem olan mayalama ile elde edilen “orijinal” halinin yanı sıra, soya proteini hidrolizinden elde edilen yapay soya sosları da bulunur. L-glutamik asit gibi serbest amino asitler, sodyum tuzunun eşliğinde, tadı şekillendiren düşük moleküllü bileşiklerdir. Umami olarak adlandırdığımız “glutamik asit”, soya sosunun özel lezzetinin de temel sebebidir. Soya sosunun tuz oranının yüksekliği de bu tadın ortaya çıkmasını sağlar.

UMAMI nedir? a n a a an amın a anı an umami im si nya y m i a n a ı i a ının a ın an b in i m a a a i mi i n aa nsan s y ya a b y n ba ı n i ni n i maya anmı ı a a ma s man a ibi yiy n a ınan a a a a i a i bi i 1 0 i na a a ın an imyasa ya ısı i mi i ya s s umami a a ı ma a ın a in a anı an bi a an ı ı ı ı ya as y sinin a ma ı bi maya anma s n n a i i i b i in s n n m a nya n n ya a i n s ya s s a ının in nm sin n ı a ı an s n a a m a ı ı ı 00 a nın a ın a i umami bi n i say sin aya ı ma a ı h

s //

m/ h

s/san s/ 0

mayıs 2017 / hanabi

a ih 2009 yılında Taipei’de bulunan Ulusal Tayvan Müzesi’nde “fasulye sosları” üzerine bir sergi açıldı. Bu sergideki bilgilere göre, soya sosunun öncülü olarak kabul edilen ve mayalanmış kıymadan yapılan bir tür çeşni, antik Çin belgeleri “Rites of Zhou”da kayıtlıdır. Zamanla fasulye, kıymanın yerini almış ve soya sosu da Japon Doğu Asya’ya bu şekliyle yayılmıştır.

Çin’den 7. yüzyılda Japonya’ya, sonra da Kore ve Güneydoğu Asya’ya yayılan soya sosu, 17.yüzyılda Hollandalı tüccarlar tarafından Japonya’dan Hindistan’a götürülmüş ve oradan da Avrupa’ya yayılmıştır.

soya sosu shōyu, Çin soya sosuna göre daha şekerlidir ve aroması o denli sert değildir. Daha berrak ve yoğunluğu da daha azdır.

Güneydoğu Çin’de bulunan Fujian bölgesi, geleneksel Çin soya sosunun vatanı olarak bilinir. Tarihsel gelişimine de bakacak olursak, süt ve süt ürünlerinin neredeyse hiç tüketilmediği, yakın döneme kadar da etin lüks bir besin olduğu Çin toplumunda soya fasulyesi, halkın temel beslenme gereksinimini karşılayan en önemli yiyeceklerden biri olagelmiştir. Soyanın işlem görmeden tüketiminin çok zor olması sebebiyle belki, farklı yöntemlerle tüketme yoluna gidilmiştir. Mayalama fikrinin, daha da eski olan şarap üretimine dayandığı belirtilmektedir.

hanabi / mayıs 2017

Japonya’daki gelişimine bakacak olursak; 7.yüzyılda Budist rahipler tarafından anakaradan getirilen soya sosu, yerel kültürün ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. 17. ve 18.yüzyılda soya sosu üretimi, evlerden imalathanelere geçti. Bu dönemde, üretimi arttırmak için yoğun kıvamlı miso yerine, moromi denilen mayalı bir püre kullanımı başladı. Daha sonra yarı soya, yarı buğday olan katı karışım kullanımına geçildi ve bugünkü “shōyu” meydana gelmiş oldu.

Bugün, kaliteli soya sosları, 6 ay civarı mayalanarak üretilmektedir.

yi h

man

i i mayÄąs 2017 / hanabi

Marukin Soya Sosu Müzesi マルキン醤油

sa sa sa h s //

hanabi / mayıs 2017

a i

in y a s m m/ h s/sa ysh

1111

1 717

as y a ası an amına n h shima a b nan s i bi s ya s s ab i ası s ya s s im s inin s i n i i bi m y n m a in ya s si a nya i ası is sin b nan b ya ı a a ih b y n a s ya s s n n nası i i in ai bi i sahibi manın yanı sı a s ya s s a ma ı n ma y m ni m m n mayıs 2017 / hanabi

Dogal fermente soya sosu üretim akısı ya as y si

Tuz

a ı ı ma

s mi

n a mı s m

am s ya s s sı i

a n s ya s s ab a a as

i asy n i

im a ı

hanabi / mayıs 2017

ması

yi h

m i

man

a in

a ımı

i i i mi s ya as y sin aspergillus man a ı ı ın anmı b ay a ı a a i ni n a ı ım ii man a ı n kojiy yayı ı s n n b a ı ım lactobacillus i a i asi n n bi ba i n b y ı ıa a Moromi ni n b nin maya anma s i n i in i maya ba i anı an s in amam anması ay a ha a yı a s bi m i s n n a s ya s s s as i ii i ni sa ı a s n

ya s s n an s ya as y si b ay

2 Koji a ı ımı 3 Moromi maya anma s 4 Moromiy

si n i a si

5 Shikomi a ı i n an a a i moromi maya anma s inin n

say a a i bi i s iy a ı ya

s i in i a a ama i i

man

ya ayın a ı

mayıs 2017 / hanabi

醤油 sh y i

m a a s ya s s n a n i i in i i a a i i y ayı ma m m n in i i in n y sya in a n i i is a nya a ii aa ın a i a anı an ma m i in i i s ya s s sa s ya as y si i i n a n i i s ya s s s ya as y si b ay an ya ı ı

y a

s //

Soya sosu çeşidi

Çin soya sosu - koyu renkli

Çin soya sosu - açık renkli

hanabi / mayıs 2017

m/ h

h / 0 0

Özellikleri nedir?

Nerede kullanılır?

n i y ı amı y n n in a ma ı aha a m as a am b a an ı ı ı a i bi i ya as y sinin b aya anı a 1 i n a ı ı mı s ya s s

a nı a i i m anı an b s s y m i a an a ma an h m n n y n i m ama ı ı

aha a ı an i hasa s ya s s ya a a s ya s s a ni in y m i a i in i s ya s s b s s y n i s ya s s n an aha aha ı ı a a a sa s ya ya a y n a in i n i ini bi i sini

anma i in ha n im i i y n a ı ma ama ıy a anı ı

Soya sosu çeşidi

Shōyu Koyu renkli Koikuchi

Shōyu Açık renkli Usukuchi

Özellikleri nedir?

Nerede kullanılır?

ya b ay anı i i n in bi a ması a ı ı mı ıya a an ah n i i aha a a n m a ın a n anı an s ya s s imin i nya a a n s i i s ya s s n i in an a ı an s s b i a aha i i koikuchiy aha bas ın ı in i amazake ya a mirin s b biy ı mı ı ah n i a ası n i ansai b sin i 10

Tamari

aha a b ay i i ya a hi b ay i m y bi i ması aha ayı a ı an ı ı is a a ı Koikuchiy aha y ah n i i

a in n i im banma i in anı ı

n i i n n inin b ması y ması is nm y n y m a mi a a anı ı

anma i in anı ı i b ay i m y ni n a isi an i i i in a siy ii

in n a nya ya n s ya s s n n i ina ha in n ya ın i i i n h b b sin ii

Shōyu Saishikomi

Az tuzlu soya sos

Kecap manis

a ı s ya s s an amına shōyu a ni n b s ya s koikuchi n aha y n a ma ı ı a masını maya anması s sy as i i m mi ham s anı masın an a ma a ı

y mi imyasa i

i i aha i i aha y

n kanro s i i i i i n y in ya s s

Saşimi suşi s m b ab s is

a a i

y m ih n y in n ma s s n s y n bi i

n n ya nın n s s ya s s i aya anmı s ya as y sinin a miy i yı ı anas n ha ı an i a an ı ı masıy a ya ı ı

i biy

i ii

yi b n n s ya m yi

a in

anı ı

smini bi i imi a ın a a ını a ı ı n n a ay m a ının n ba ı s s i a an a ı mayıs 2017 / hanabi

n mi ba am a Dünyada soya sosu üreten birkaç bin şirket bulunmaktadır. Bunlar arasında en büyüğü, dünyada yüzden fazla ülkede pazar lideri olan, Tokyo merkezli Kikkoman’dır. Bu şirketin yıllık satışı 500 milyon litrenin üzerindedir. En büyüğü ABDWisconsin’de bulunan Kikkoman’ın devasa fabrikalarında yapılan büyük ölçekli üretim, bazı bölgelerde soya sosunun maliyetinin şişelenmiş sudan bile daha düşük olmasını sağlamaktadır.

Soya sosunun protein yoğunluğu kuzu etinden, somon balığından, hatta soya fasulyesinden fazladır!

hanabi / mayıs 2017

h y an a b

a ı a ısın an ay a a ı Soya sosu, bağışıklık sistemi, kalp ve damar sistemi ve sindirim sistemine faydalıdır. Soya sosunun mayalanma sürecinde kalınbağırsaktaki sindirime yardımcı olan bakterilerin ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Antioksidan özelliği de sağlık açısından “tavsiye edilir” niteliğe sahip olmasını sağlar.

i in a b nhi a a i y m

Soya sosu besin degerleri

im s

s y sa

10 yıllık özel kalitede bir şişe soya sosunun fiyatı, 150 USD civarına kadar çıkabilmektedir.

s h

s //

10 a 1 1 0 02 01 1000 m i

m/ h

2 2

00/1

a 70s

s y sa

y h

s //

m/ h

a 70s/ 22 yi a m n ass m/ h s/a hi

i a

y sa in a im m n ass/ 1

s //

h s sa

Soya sosu yapımında kullanılan iki temel yöntem vardır; doğal mayalama ve kimyasal hidroliz. Fiyatı diğerine göre hayli yüksek olsa da mutlaka doğal mayalama ile yapılmış soya soslarını tüketmemiz öneriliyor. Sebebi ise hidroklorik asit hidrolizi ile üretilen soya soslarında toksik ve kanserojen maddelerin açığa çıkması olarak ifade ediliyor. Bir çorba kaşığı soya sosunda 1.000 mg sodyum bulunur; günlük tavsiye edilen sodyum tüketiminin neredeyse yarısı! Tuzun yüksek tansiyon probleminde bir numaralı günah keçisi olduğunu düşünecek olursak, soya sosunun da bu tuzlu içeriği nedeniyle riskli bir tatlandırıcı olduğunu düşünmek normaldir. Oysa geleneksel metotla mayalanarak hazırlanmış soya sosunun tam tersi bir etkisi olabileceğine dair bilimsel araştırmalar devam etmektedir. En sık rastlanan 8 besin alerjisinden biri olan soya fasulyesinin etkisinin aksine, soya sosunun alerjik etki yapmadığına dair araştırmalar da son yıllarda dikkati çekmektedir. Her ne kadar soya soslarının büyük bölümünde buğday içeriği bulunsa da, gluten intoleransı (çölyak hastalığı) bulunan kişilerde olumsuz etki yapmadığını iddia eden bilim insanları olduğu gibi, kesinlikle risk almamayı önerenler de vardır.

KIKIMI

(Japon soya sosu tadımı) ya s s n n a i sini an ama ya ı an a ıma a n a a i ay sa a a ibi i a ımı an amına n i imi nm i ya s s n n kikimi n i m sin ns b n n a ı an ı

mayıs 2017 / hanabi

Dünyada soya sosu

Çin

Kore

Filipinler

Çin mutfağında, soya sosu sadece pişirmede kullanılan bir “mutfak malzemesi” değil, masada yemeği tatlandırmak için kullanılan, hatta turşu gibi tuzlu salamuralarda tuz yerini alan bir sostur.

Kore’nin geleneksel soya sosu olan “ganjang” lezzet olarak Çin ve Japon soya soslarına benziyor, ancak buğday içermiyor. Oldukça güçlü bir fermantasyon sonucu elde edildiğinden, güçlü bir aroması ve ekşimtırak tadı ile çorba ve haşlamalarda lezzetlendirici olarak tercih ediliyor.

Neredeyse tüm yemekler soya sosu ile tatlandırılıyor. Birkaç yıl önce Filipinler’de üretilip ihraç edilen soya soslarında kansere yol açtığı yönünde bulgular olan bazı maddelerin bulunması nedeniyle boykotlar gelince, Filipinler iç pazarında da ciddi sorunlar olmuş ve bu süreç pek çok sosun raflardan kaldırılması ile sonuçlanmış.

n h n

hanabi / mayıs 2017

y sa

i n h

s //

m/ h

s/b n h n/

1 1

i a iha

Tayvan Tayvan’ın geleneksel iki sosu olan kara fasulye sosu ve soya sosu arasındaki rekabeti son yıllarda soya sosu kazanıyor gibi görünüyor. Kara fasulye sosunun daha besleyici ve lezzetinin uzun süre ağızda kalıcı olduğunu belirten, ülkenin önde gelen sos üreticisi Wuan Chuang’ın genel müdürü, soya sosunun ülkede 1941 yılında Japonlar toplu üretim metotlarını geliştirdikten sonra popülerleştiğini ifade ediyor. Kaynak kıtlığının yoğun olduğu savaş döneminde, Japon yönetiminin, ülkedeki tüm fasulye sosu üreticilerine sadece soya sosu üretme emri verdiği biliniyor. Savaş sonrası dönemde tekrar elle üretime dönen kara fasulye sosu üreticileri olduğu gibi, mekanize toplu üretim me-

y a

h h

s //

totlarını kullanarak soya sosu üretenler de vardı. Özellikle 1960’lardan sonra piyasada artan soya sosu miktarı ve düşen fiyatlar, tüketicinin tercihlerini de bu yöne kaydırdı. Az miktarda üretilebilen ve fiyatı soya sosunun ortalama olarak 5 katı olan kara fasulye sosu ise sadece “banma” amaçlı tüketilir oldu. Tayvan’da oldukça popüler bir yemek olan domuz haşlama gibi yemekleri tatlandırmak için ise soya sosu kullanımı arttı. Japon soya sosunun 1990’da piyasaya girdiği Tayvan’da, yoğun tanıtım ve lobi faaliyetleri etkisiyle “tatlı soya sosu”nun popüler hale geldiği belirtiliyor. Rakip firmalar da bu farklı lezzetli soya sosu-

m/ h

s/77

7 21

00/

nu ürün gamlarına eklemekte gecikmemiş. Soya sosu ithalatı sadece Japonya’dan yapılıyor, ancak bu pazarın %5’inden daha küçük bir orana sahip. Tayvan Mayalı Besin Endüstrisi Derneği Genel Sekreteri Chang Shu-chen’e göre bunun temel sebepleri, Japonya’dan ithal edilen soya sosunun (%16-18 tuz oranı) ile yerli üretime (%14-16 tuz oranı) göre daha tuzlu ve pahalı oluşu. Ürün çeşitliliğini arttırmak için buğday yerine “gözyaşı otu” da denilen Job’s tears bitkisi kullanılan soya sosu da Tayvan’da satışa sunulmuş. Yine çeşitlendirme adına, koyulaştırıcı olarak ucuz ve besin değeri düşük olan modifiye nişasta yerine yapışkan pirinç kullanan firmalar da bulunmakta..

mayıs 2017 / hanabi

s //

an a m i ya y a m/ h s/ an a m/102 7 0

Pek çok ülkede sağlık endişesi ile GDO’lu ürün istemeyen tüketiciler için özellikle Hindistan’dan ithal edilen soya fasulyesinden yapılmış soya soslarını raflarda görmek mümkün. Sterilizasyon teknolojilerinin ilerlemesi sayesinde ürünlere katılan koruyucu maddelerin de azaltılması, hatta bazı ürünlerde tamamen kaldırılması da sağlık hassasiyeti olan tüketiciyi tatmin etmeye yönelik hamleler. Her ne kadar yasal ve sosyal baskılarla yapay mayalandırma ile yapılmış ürünlerin sayısı azaltılmaya çalışılsa da, fiyat öncelikli kararların alındığı alt gelir grubuna yönelik üretim yapan firmalarda hâlâ bu metodu kullananlar mevcut.

Soya sosunun “Uzakdoğu mutfağı” vurgusunu azaltarak “yemeklere aroma verir, çeşnilendirir” konseptiyle piyasaya giren Kikkoman ve onu takip eden diğer ithal ve yerli markalar, ürünün konumlandırması üzerinde ciddi bir çalışma sergilemektedir. Türk mutfağının tarihsel gelişimi içinde kazandığı çeşitlilik, kuşkusuz soya sosu gibi temelde “yabancı” bir lezzetin Türk mutfağına entegre edilebilmesi adına önemli bir fırsat olarak görülmektedir. Türk insanının farklı tatlara, yeniliklere genel olarak açık bir yemek kültürüne sahip olması, soya sosunun ana akım medyadaki yemek tariflerinde sıkça yer bulmasına ve raflarda farklı soya sosu marka ve çeşitlerinin bulunabilmesine yol açmıştır.

hanabi / mayıs 2017

ia s y sa m/ h s/ a

7 2

s ya s s

Soya sosunun Türkiye’ye ilk girişi bavul ticareti ile olmuştur. Avrupa ülkelerinin lider markalarını Türkiye’ye getiren bu kişiler sayesinde Türk halkı ilk defa soya sosuyla tanıştı.

a b h s //

n h

a s //

y n asian s y sa s i m/ h s/an

a n

y n/ 1

Japonya Soya Sosu Derneği, Japonya’da yaşayan yabancıların katılabileceği “soya sosu kullanılan yemek tarifleri” yarışması düzenliyor. 2016’da 8.kez düzenlenen bu yarışma, UNESCO Somut Olmayan Kültür Mirası listesine giren Japon mutfağının, dünya mutfaklarıyla entegre olmasının altını çiziyor.

ÇIN LOKANTASI SENDROMU

s y sa

s //

m/ h

/ 211 0 17

sya a ı y m s is i n s an a a y i n s n a ba a ısı mi b an ısı ba nm si ibi i y bi i n i i in m 1 0 ı yı a a i a in an ası s n m a a i mi i n a a sin s n a ba anmamı sa a b i i y m ha ı anı n anı an m n s y m ama i i i i n i i mi i ama s ya s s n a i m s b s amin asi i in hassasiy i an i i in m sinin sa ın a ı a a ı s n na a ma i i in s ya s s n a b nan ama ın yin y n ma ı ı in an ası s n m n ai a i n i y y a masının ai a im i

mayıs 2017 / hanabi

s //

m/ h

ia s/s

y sa

ya s s n nası

s a/

m n 1

a h

mb s //

y a m/ h

a ama i

İşte size birkaç alternatif: • Masada tuz yerine bulundurabilirsiniz • Sebzeleri sotelerken lezzetlendirmek için kullanabilirsiniz • Sarımsak, zencefil gibi eşlikçilerle birlikte tavuk ve et marine ederken kullanabilirsiniz • Izgara et, tavuk yaparken üzerine sürebilirsiniz • Salata sosu yaparken; portakal suyu, rendelenmiş zencefil ve biraz zeytinyağı ile. • Mantar ve soğanı kavururken eklerseniz, lezzetlerini yoğunlaştırdığını göreceksiniz.

m in sa s/ / 10 0

aı

Işık ve ısıdan korumak gereken hassas bir sostur. Bir ay içinde tüketeceğinizi düşünmüyorsanız, şişeyi açtıktan sonra buzdolabında saklamak önerilir. Özellikle ışık geçirgenliği olan cam şişedeki soya sosları için bu kurala dikkatinizi çekmek isteriz.

m a ısına i mami as i n

1 Ekim, Japonya’da “Soya sosu günü” olarak kabul edilmiştir.

mi shima a

y sa

hanabi / mayıs 2017

s //

m/ h

s/sanb

ama an as a in m h as m 7 ss

2010 y a an s n i ai n na i 2010 a s 71 7

h //san m/ h // miya ima s y /s i n / h // ai an ay / as m 07 h // a ain i h b s m / /is y hm h // s ya b / n s y sa h // s i s a s m/2011/0 / y sa s a an s hin s in n sian i h // h s m/ n a h nam s i bi 110 h // h n n s m/201 /0 /0 sa n 10 1h m h // sa m/ hin s s y sa /

n ai/

n ai h m 222 m s y sa sa

h n

n y sh m

/s y his

s y

遊ぶの時間 Asobu no jikan desu yo!*

GELENEKSEL JAPON OYUNCAKLARI Yazı: Sevde Nur GENÇ

Japonya birçok geleneksel oyun ve oyuncağa sahiptir. Çoğu dış dünya ile çok ilişkisi olmadığı Edo döneminden kalma olan oyuncaklar; sadeliği, kullanım kolaylığı ve tasarımı ile günümüzde de popülerliğini korumaktadır. Geleneksel oyuncakların bazıları hâlâ oyuncak olarak varlığını sürdürken bazıları dekorasyon amaçlı kullanılmaktadır. * Türkçesi: Eğlence zamanı!

mayıs 2017 / hanabi

KOMA 1000 yı ı in m n i i bi i a ı n min ya ı ma a ı n n n koma n s a a yı ba ı in ynanan bi y n a ı n m a ı ını s n komanın sy n mans a ı a ya ı ma a ı

KENDAMA h a

i b n i bi ama bi an i bi bi in i ba ı ı i in sa s n a y y s ısmın a si i bi a ı y n a ama ha a a sa a n ham h n n a ma ya a n i ini si i a im i i i n aa ı a n n n kendama a nya n in bi y n a a a kendama n a ı i in 1 7 yı ın a m bi n m

mman h s //

m/ h

ama 01 s/man b/

2 /

OTEDAMA ı a ının yna a ıs y n bi a ya a a a a ımın m as y ya ynanan bi y n ma i in ba ı i

hanabi / mayıs 2017

ı ıh aba a otedama n ha aya a a a s imi im n ma a ı i in anı ı ı n m mama a bi i n i a a y ni n si anı ı ma a ı

an s

i a

HANETSUKİ y n a 1 00 yı ı mi iy bi in n n s i a n y n a ı ı i n bi imin i ah a a ynanı a in in ab i y n a ı im n iymi a ın m i i b n a in anım i a ısın an masa nisin b n a a badminton ibi y bi b y n a n ba min n a a a anı ı ı a ının y ni yı a i n yna ı ı bi y n Hanetsuki yna n n ayb y n siyah m i a n m n ha a a n a a n a ı sa y ni yı a a ihin a a a a a ına inanı ı n m hanetsuki a i n asy n ama ı anı ma a ı

s n s hi

DARUMA OTOSHİ n

a an amına n Daruma Otoshi i mi nin s Bodhidarma a a n bi a ma y n a ı ı n b ay ı a a an an si in i i bi i a ı a a a ı n i ini bi i bi i s a aa ı m na a i a ayı ı a ma ama anı a nı a ba a ası a ana a a y n am daruma aha n i i s y n bi n

an s

mayıs 2017 / hanabi

sis a a imi

iis

/ami

i s a

a/ sy

AMİGURUMİ n yı a a an amı a a

iy s ya ı i i

nya a ın a s sya m ya a a ı ı ıy a i i m hay an insan b

i a n i i sana ı an amiguruminin ya ımın a sa ı ı y n a a s nma is y n ann a asın a

bamb

ya am

a m

n amigurumi

i i

anı ı ın an

a ına

TAKEUMA Takeuma bamb an ya ı mı amba aya ı a ı ı n min n 1 0 s n a yay ın a mı ı y n n b i i bi aıy Takeumanın in n abi m ı ama i a ama ibi a yasy n a s n s

KAMİ FUSEN a ha bi ı in yi ha i a an ı a aa i m sin a n m asy anı ma a ı

hanabi / mayıs 2017

DEN DEN DAİKO ba n ay a y n a m n n ama ı

iy a ı a abi ini b y n a sa ı mini bi a in i a n i i a a ın a ısa bi i ba anmı mini a a ı a sa ın an n i a ın a i i i ba ı an a n a a as s ı a ı n n in ayin anı an den den daiko n m y n a a a sa ı ma a ı

TAKETOMBO n s a n y n a a ının y i ma a bi i ba ı i ha y n a a yı a i in bi y inmi a nya a amb a a a bi in n taketombo y yı a in i a i mi i i b an n ması i in b i i in a asın a hı ı a n s b s bı a ı ı Taketombo a iy n in as ayabi ini y n a a an bi i i

n y n a aı

n s a n y n a a ını sa sa ya ın a ın a i a abashi b ma m m n aya i s ni n min n sin n ya ı an bi ya ımı minya y n a ı m i in a ı ma a aya amanı a siy ii Çocuk gelişimi açısından önemi uzmanlarca belirtilen oyuncakların, yaşanan coğrafyanın olanaklarını ve toplumsal kültürün etkilerini yansıtan nesneler olduğunu da unutmayalım!

Yeri gelmişken bizim geleneksel oyuncaklarımızdan da bahsetmemek olmaz. Teknolojinin ilerlemesiyle her ne kadar şimdiki çocuklar bu oyuncakların tadına çok varamasa da, bilmeyenleri tanıştırıp, bilenlere de hatırlatıp biraz nostalji yapalım mı, ne dersiniz? İşte o oyuncaklardan bazıları: Misket * Bilyalı araba * Topaç Bez bebek * Beşik * Tahta at

s n

ab s h

s //

m/ h

s/ mi

a /2

2 110

m a ısına h

//b

m a an

s //

s na

s //

/ n/ ys/7 im a an

s yama

/ a an s

ss y

a i i na in a i i na

a i i na a an s nsi

a an s

am s an

ys h m

ys/

ys/ mayıs 2017 / hanabi

Yazı: Zeynep Ebru OKYAR

Fotoğraflar: Türk-Japon Vakfı

12 Mart’ta Türk Japon Vakfı’nda düzenlenen 25. Ankara Japonca Konuşma Yarışması, geleneksel Japon müzik aleti koto dinletisi ve Japon kaligrafisi shodō etkinliği ile birlikte, Japon kültürüne ilgi duyan herkese unutulmayacak bir gün yaşattı.

s asy n

hanabi / mayıs 2017

Amatör ve ileri düzey olarak belirlenen her iki grupta da 5’er yarışmacının sunum yaptığı yarışmayı, Japonya Büyükelçisi Hiroshi OKA ve Türk Japon Vakfı Başkanı Cafer Tayyar SADIKLAR başta olmak üzere Japon ve Türk yetkililer, Japonca ve Japon kültürü meraklıları ve yarışmacıları desteklemek için gelen aile ve arkadaşları izledi. Yarışma sonucunda A grubunda Gökhan DAĞDEVİR, B grubunda ise Pınar Serap SARIVELİ birinci olarak Japonya gezisi ödülüne hak kazandılar. Sahne etkinlikleri arasında yer alan geçen yılın birincilerinin Japonya gezi videoları büyük ilgi topladı. Bir Japon şirketi çalışanı olan Shūta SUGİMOTO, yaptığı Türkçe konuşma ile tüm izleyicileri güldürdü ve kısa sürede

öğrendiği Türkçedeki dil becerisine ve vücut dili kullanımına hayran bıraktı. Türkiye’de yaşayan koto sanatçısı Atsuko SUETOMİ, Türkiye Japon Müzik Topluluğu’ndan Ayşegül ATMACA ve Şeyma NALBANT, Japon değişim öğrencisi Chinatsu FUKUNAGA ile birlikte dinleyicilerin kulağının pasını silen bir koto resitali verdiler. Yarışma sonrasında yapılan “kotoshodō” ortak etkinliği ise Japon güzel sanatlarının birlikteliğine iyi bir örnek oluşturdu. 2016’da da Türkiye’ye gelen ünlü Japon kaligrafi ustası Mohri SUZUKİ, shodō gösterisinden sonra yapılan atölye çalışmasında da tüm katılımcılarla tek tek ilgilenerek herkesin gönlünü kazandı.

* İnternetten canlı olarak yayınlanmış yarışma video kaydını izlemek isterseniz: https://www.youtube.com/watch?v=PpwLjhtXv5Q mayıs 2017 / hanabi

JAPON KÜLTÜRÜNDE KEDİ Yazı: Özlem Burcu ÖZTÜRK

Bu yazımızda 6.yüzyılın ortalarında Çin’den gelen gemilerle Japonya’ya taşınan Budizmle ilgili yazıtları farelerden korumak için getirilen ve o zamandan bu yana Japonya’da insanlara eşlik eden kedilerin dünyasına göz atacağız.

hanabi / mayıs 2017 a a

a a n m

a aii s im i a ı mayan bi

nya a i b

nya

n in i hay an bi ini n s a i y iy si nin 2011 ya ı ı 1 100 000 ib n b na b i nmi i

a a h

n a

isi

bi i

a a i i an i a asın a b i n i a i i n i y i an i a ı n ai isans ı n n bi a n i inin b n ma ası aynı a ı a ıyan ı mı ı i n n ai sin n aa in nyanın h y in hay an a ı a ı yan say a a

n a y

a a ba ı an ya a ı 10 mi y n a a inin sin sayısı bi inm m i a a ı ma s n n a sa y a an 0 000 inin s a isi

a n n i in a ımı a sı a ı ma n a ı saa in b b inin inin i imi i nm y y inin i n i n ması ı na a ının i inin s in i i i ha a nya a i in sı ı a ii i n i i i i

aa n n ı ın s a i asi ya ı a ı ini sayabi i i in i

a n Bakeneko bi i y ai yani a n mi isin i an ı a nya nın a ı y in bakeneko i i i i m h anı a a b sin i i

a s san

ya a ı a sa a n

n a a i an isi aa n

i i i an bakenekon n y n i a asın a insan in b n bi m i a a a ına ha ya a ya a ans m i insan i in n ma a ı insan a ı an m i n a a m sa a ma a ı i n bi m i a a a inm i aı in sa ı ma a ı i in yan a ın a im i in n bi i

ma a n i a n ta a ı i

bakeneko i n i i i is i

a ı ı ı an nekomata a a a s i n i nekomata an bahs i m i bi i dağ nekomai n n n nekomata a

a n n i a s ya a ı a ın hi y i n min ayan sa a nekomata a ın i aha s i aman a a ayanıy a n bi ya ın a ama a n min 11 1 bahs i m y ba anan a nekomata a ı is a ı a a b nan ya a ı a aa an a ı ıy 1700 yı a ın s n a ına as an ya a a b y n a ı insan a a a a i in n bahs i iy i a y

i n n n nekomata a i i i i bi inanı b nma n a an bi i i in ya an ı a yani b i i bi n a i i in n n i y a n m si i nekomata ması

a a ana a ab si i ya ı ma a ı

mayıs 2017 / hanabi

1 sa 50

sa anb

hanabi / mayıs 2017 ib a y

7 ya ımı bas ı in ma hi m ss

in s an

sim sa

a hs i isi n

n 17 7 1 a aa ı in ma hi

sa i in ashin

n h

/ i

s/i m/200

s i ai

1 7 /

Kediler Japon masallarına da konu olmuştur. Bunlara örnek olarak; Yoshinao Nagata’nın 1986’da yayınladığı Juunishi No Yuurai (On İki Hayvan) ve Neko To Nezumi (Kedi ve Fare) masallarını verebiliriz. On iki hayvan masalı, on iki hayvanlı takvim oluşturulurken farenin kediyi kandırarak takvimde yer almasını engellemesini ve kurnazlığı ile ineği kandırarak birinci olmasını anlatır. “Kedi ve Fare” ise kedinin iyi arkadaşı olan fareye hainlik yapmasını ve dostu fareyi en sonunda yemesini anlatan bir masaldır.

y s n am 窮鼠猫を噛む。 ı ı an a iyi ısı ı Bunalan ve çaresiz kalan insan, her türlü yola başvurabilir. a n an mi an 鳴く猫は鼠を捕らぬ。 iya ayan i a ma Çok konuşan kişiler fazla iş yapmaz. Geveze insanların yaptığı iş verimli olmaz. Bizdeki “Havlayan köpek ısırmaz” atasözüne benzer. y i sa a hi 猫を追うより皿を引け。 iyi a aya a ına aba ı a ı Bir sorunu çözmek için geçici değil kalıcı önlemler almak gereklidir.

Prionailurus bengalensis

i h

i si y h i a s // i

ib a y n1 m/ h s/bi

11 0 i ib a y/

a nya a i i ah i i b n y n y n y sya ya bi i an a nya a s shima ası n a b nan a isi i nai s b n a nsis i m ası na has an i m isi i nai s ii m nsis

7112 0 /

mayıs 2017 / hanabi

a nya ya i in n i iba n i i a ı an i bi sana ının s in n m sm i mi ya h y i ya ı mı ı na a1 0 1 yı a ı a asın a i n min iy s a a ı i shi niy shi nın i i sm m sini 1 1 12 yı a ı a asın a i ii n min a n biya ın a n m i y i an s i nin 吾輩は猫であるWagahai wa Neko de Aru am a isim i manını n bi i i 1 00 yı a a ai s im n iy i a ayan h ah i yna n bi ini i a n n ba an ı a h i i n ana a a a a ab ii n aman i in i in i ii n ana ı an a a n m n a a n b i in n aa hi a a ini m nya a ibi mi anınan s i n i y ma asını sayabi i i

hanabi / mayıs 2017

s asy n

s //

m/ h

たま電車 han am a/700 0 0 /

i yaban ı is in n i isini n i hi s ishi n is asy n n a i i i 2007 n 201 a a is asy n aa sm n n i i n Tama isim i inin m n n s n a y ini a an Nitama a n a ama ismin i ya ın a i i is asy na n iya i i a ı ıy Nitama ishi n n a is is asy n n aymı

a hi ba a i b sin i bi n a y n an amına n ha hi iy nan 八 an isin b n y n siyah y n bi si an b ya i iya i in i i a ı y a nya a sayı a a ab i i in n iya i bi a maya b aya iy b y i amiy nin n a a ı ması i in i i iy a sı a a Hachi ya y y ya a h a asın a sa anıy

h i

iya a i nin n s

i ma

n bahs

//s i ab s

hib i i ia

m/ i i/

i n y n m n aya

Nekobasu aya nin y n i i nan y n aman ms m y s i n 2002 ya ımı 1 a i a ı i a ı a asın a ı

nin ya a ı ı a a

m m min b s i ya an b n as i an

n bahs m

i bi a a 12 aya ı b i ya nı a hib i si n i nb s minin ah aman

nin s na y ya a a ı a asın a y a ı ı shi mi a a ın an y n i n 1 ya ımı imi mas ba his h a i i y i i a nın y n i i 2002 ya ımı n n a shi a s n m in i a n a n mb n i in n isim i i aa i anim hay an a ı a a ın an iyi bi ini

nya a i ma ı bi ib n y n i i a n a yayım a nan a a ın i a ın ı ı a ı a ın asa ım ı a ın ya a sana ı a ın s inin y a ı ı 1 say a ı a s m mi i a a i ini n bi i i i ba ı ı hay an i in n a ı aa a aii yani s im i iy anım anan man n a ı a a a a n i in ba n bi i i i s y n y n ana ı sa a i sa ı ı n s n a a ına bi i m n i a mıy as h

s //

m n m/ h

a s/12 1 7 7 2 mayıs 2017 / hanabi

放人 nn h s //

002 7 m/ h

s/ nn /1

211 7 7 /

ia aa ı a ı ma a ımı s n n a i a ası a a bah i n ya a ı 1 a a b n a b n si a a a ın an s i imi ashi ima shima a a a ın an bahs i s

i a ası a a bi in n ashi ima a ası n ai h inin s n a shinama i h in y a ma a ı am a a ına ya ı ı bi i i in b a n iya i i a ı a ı ı b a anın m in bi i a ına ı in a b nma a b a ına ba ı ı a i in iyi a ni i msi m i 2011 b a ini b

i s nami n m i

m an bi

aa ih

1 sa ini 100 isiy i nn i a a anı an shima a asın a is s y n iy 0 nin a ına m y ba a ı ın a i a aya m y ba amı ı

na a a iya i

hi a asının ba ısın a y a an him b sin i h in a ahama imanın an shima a asına a i as n n i i a ya ı an s i a ı abi m i n a a a a s an n yiy ma ı a a a y b nma ı ı i in yiy ini i yanını a ini n bi i a a siy i iy a ı an s in s y ması b s in a a sa in i a a ın an a anı masın an ayı a a iya ini i m m ih ima i n a ha ı a ma is i

hanabi / mayıs 2017

s //

かがみ i

10 07 2 田代島 ashi ima s an m/ h s/s n i/1 1 1 /

s //

m/ h

s/ ia

i i 猫だ！カフェ in / 727 7/

i a

i ia

a nya a i ma ı a a b nan i i s ynayabi iy ma bi n a ı b s y bi iy s n

b n y bi iy na a a ı ı ın a

i a n bi i an hin is as y n na a i a a ı a i ai hin h a 0 i b n y 12 ya ın an a ın i m sinin yasa a h inin isminin aa inin ya ı ı n ii a n a bi a b m b n y smiy a ıı b n i ini iyi a ı ı ın a b s y bi iy s n

s //

na i san 横浜猫カフェれおん m/ h s/ a i / 01 22 /

s //

asa i i

mi 谷中にあるカフェ猫衛門 m/ h s/ mi/ 2 0 2700/

ısı

y is asy n n an n 10 a i a ı m sa yan inb h a nyanın h y in bası an i ma ı sim i a a ı i i man a man a hi y i a a ı a im i i ns i a s s a a b abi ini n a a isim i bi i a ı y a ıy

s //

ay i a a a i 02172 m/ h s/may i/1 0 700/ mayıs 2017 / hanabi

i h n n i n n n a n s i a in a ı ım ı a ı maneki neko a a ı ıy

a nya nın i in n bahs n ans i n i maneki neko an bah s m n m a i y ha ın a i i is as y n n an 10 1 a i a a ı a b nan i a ına ı maneki nekon n my i a a ab i iy a ına ın bi sin bi ini bi s man i n i i nin y in m si i in ba ı ya an a a ai

ya a a b a ına ı ai a ına mi san bahsi i a ına ı ı a a s y n n m bi m y

ı ha in i n b a ına 00 n a a a ı b n

san y n min i n b yi aman i a ı an y a i bi a ı na ın n n n n a ına ın isi a a ın an i i a ı ı mı b yi b a a in n i i sı a a y b a a a anmı ı ına ı mı ı ınaya ya a anma an an s y a am s inmi i an ha i a ına ın y ni n ya ı ması i in y bi ba ı

hanabi / mayıs 2017

san i

i n i a ına ı n a i n s n a b a ına ın sını a ı i in b iy a anma h by a ıy a bi ba a a ına in a i mi y i i h by ann n isim i bi an ıya n m ayı iya n i i n i i minn i a si a a i bib s man i n a ı s nmaya ba amı a

i i ah a a ının in man i i im ini bi i sini ni n inin asmasına b n i n ı mı ı i in i i a manın iyi h a ı ami i i in ha ı na inanı ıy

mini

a s 招き猫

i h n a an s i a an h s // i

y ı a 2007 san yi ba a an b yinin i an i n a si nin n m hi a b sin y a ıy 00 yı ın a mas aa i nyan aya ı mı i nyan ın i a ına ı n a i i n i ham a a a asa an ı ı s y niy y a i bi i san is s n niy ya ı bi a ın isini bı a ma n a a mı isini bı a ı ı y ma mab i imi i a ının yasına i mi b nim n m m bi b b ya a san m a a sın mi ıa ı ı sa b b m

ı isinin in s ami b b ya maya ba ayan a ın ısa s s na in ha a a ın an ması i m

a s i ブライ卜ン曰本フェステイバル祭 m/ h s/ mini s i s/10 21 /

n m i i bi i man i n ma ab i nin i i in m mab nm is y n n a ın a a asın a n sa sa ibi ya sa an y n n n bi

is i y ha ı a ı sı ı a a ı a ı an man i i i b nma a ı

an i n bib a ının n m i in n bahs s sa a isinin ha a a ması a ayı s a isinin ha a a ması is insanı a ı masını sim iy n sahi inin i in b b i m si i iy y a ı man i n a a n i n i i in a ı a abi i sini a as n n m mi anınan b a n inin a asın a an sayısı y ni n bi i y ibi

mayıs 2017 / hanabi

aisin ma n

a an s in

m a ısına h a

//s

hib i i ia

n a as

a amın a a

an a asa a ı

bay i an a

s // n i i

// n

// i m

//b

// nin

s //

a ans

// y

i ai n /a i

// a an ma a in n

s //

/nh

/ n/ a i /ama in /201 0

/nh

/ n/ /72h

// im

m/22 0/h

// a

s //

/ i i/ i

m/ am

a 201

a an

y ba ass 1 h in

a an

0 20

0 h

i i n/

72 i y

nam

ams/ a

s/ / 7

a a mina

a a

/sh

7 in

/201 /07/ a an a

shi

s an insi m/ab

/ a

/ m

sh in

00 00/

s/201 0 200 00/ a a ans b s

a s/

b n nyan /

s ina i ns/asia/ a an/a i

a s a i nmas

ain s a i n/

s // n i i

/ i i/

s // n i i

/ i i/ a n

s //hya

aai

y /

shin y m/n

a h

n / n ish/

m/b

ma a in

y/ i

/ n/1111 man

m/ a

m n

ba 201

a hm

s as

hanabi / mayıs 2017

i i ab i

m/201 /0 /0 / h 11 a is an s

a an a

mia 2 as ı

a an

m/ h a y a s

n a

bay

// a an ma a in n ia

/ n/1 0

i in

a an s

m/ i i/ a n

ma a

m/2012/0 /21/n

ma a h s i

ss y

Japonca-Türkçe Görsel

Otomobil Sözlügü Yazı: Erdem Özkan KELES

Otomotiv sektörüne dünya çapında markalar kazandırmış Japonların otomobil ile ilgili çoğu terimi İngilizceden aldığını biliyor musunuz? Bu sayımızda sizin için bazı terimleri derleyerek Türkçe-Japonca otomobil sözlüğü hazırladık.

si n

mayıs 2017 / hanabi

がいそう

Dıs Görünüm 外装

バックミラー ba mi aa i ayna/ i i aynası

エアリアル

サンバイザー sanbai aa n i

a ia

an n

ドアミラー

ami aa

yan ayna

ドア a

a ı ドアロック a

a ı ii i ドアハンドル ahan

a ı ホイールキャップ h ii

a a ı

タイヤ aiya

as i

しゃりん

車輪

sha in

Ayrıca; サンルーフ san

Tavan penceresi/Sunroof

はいきかん

排気管 hai i an

Egzoz borusu

トランク

Bagaj

スペアタイヤ s aa aiya 60

hanabi / mayıs 2017

Yedek lastik

ais

フロントガラス n am ワイパー si

a as

ai aa

ボンネット b nn a

ヘッドライト h

ai \

s asy n

s an

ほうこうしじき

方向指示器 h

ナンバープレート

shi i i

nanbaa

sinya ambası

a a

バンパー ban aa

mayıs 2017 / hanabi

Kokpit ve Kontrol Pa

タコメーター a m aa i saya ı/ a m

インストルメントパネル ins

すいおんけい

水温計 s i n i ha a s si ハンドル han i siy n

エアバッグ aba ha a yas ı ı

ドアハンドル ahan a ı a ma

アームレスト aam

ayama

s asy n

hanabi / mayıs 2017

s an

m n

an i

ないそう

aneli 内装、ダッシュボード nais

assh b

そくどけい

速度計 s i ya スピードメーター s ii m hı s si クラクション a

sh n

ねんりょうけい

燃料計 n n y i フューエルゲージ ya ı s si ワイパー si

ya i

ai aa

くうきあな

空気穴 iana ha a an ı ma ı a ası ハザードランプ ha aa ya ı ı ı ı/ a

グローブボックス i

b ba

ちょうせつ

ヒーター調節 hii aa h s s ısı ma ha a an ı ma n i へんそく

変速レバー h ns i s サイドブレーキ sai b ni

センターコンソール s n aa

ns ru\

mayıs 2017 / hanabi

しゅるい

Otomobil Türleri 車の種類 ma n sh

クーペ

ステーションワゴン s

sh n a

sai n

リムジン

オープンカー

im in

セダン

ハッチバック

n aa

a ı a aba

hiba

ha hba

Ayrıca;

レーシングカー shin

マニュアル many a

Düz vites

オートマ車

Otomatik vites

左ハンドル hi a ihan

Soldan direksiyonlu

右ハンドル mi ihan

Sağdan direksiyonlu

ルーフラック

ya ı a abası

hanabi / mayıs 2017

Port bagaj

こうぶ

後部ドア s asy n a

masha

s an

シートベルト shii b

Bagaj kapağı Emniyet kemeri

ALIŞTIĞIM LEZZETİ ARARKEN... Yazı ve Fotoğraflar: Ayşegül ARKAN

mayıs 2017 / hanabi

Herkese merhaba! Önceki sayılardan hatırlıyorsunuzdur beni… İsmim Ayşegül Arkan. Wakayama İli’nin Kushimoto İlçesi’nde oturuyorum. Bu sayıda sizlere Japonların yemek kültüründen biraz bahsetmek istiyorum. Sonra da en sevdiğim Japon yemeklerini tanıtacağım. n in

i a nya a m y s b aı i n bahs yim a n a n m y s b aı i ini b y ma n ya a mana a an ya a a i i ibi h ha a an a a a ı y bi i sini bi y i bimi y n an ha a a aı ı a ya a n ma n bi a y s i

a nya a a a mayın a ma ya a a mı ba ını i iy s m aba mı mam h ha n nh y an i sa ı ıy i an ma s 100 y n yani 2 i a ibi bi y a a 00 y n ani ya a ı 1 i a a a nanamıy s n i mi n i m inanamamı ım

hanabi / mayıs 2017

aman a n a a aha ı sa s n ya ım i a a a ı y m ya ıy m s a y inya ı a as y yi s im b n i m i in y inya ın an a a m m s b n a m m b a a y inya ı a aha ı as y aha ı aha s a s y y i i sa ı mıy a mi a in i in say ım 10 an 12 an as y i bası 10 i a a a 12 as y im y ba a ıy m 0 i a n n aha ma si a s anı a m si bi a am y m i 0 i a nanı ma i mi ba a a b n babama an a ı ım a inan ma ı n inanı a a ibi i i ı h a am y m i ya mıy m a n a ibi a a a ı y m ya ıy m ma b na a m n h ma i i im n a 1 00 y n sin ha ıy m in n a n s

EN SEVDİĞİM TENPURA

TON BALIĞI KIZARTMASI an amı sını ı a n a n n n n h si iy ymi ibi m aa a a y m yiy miy a i n iy m iy ma s a an a ın a n a 1 i 2 i a ı ı ı aı a ı a ıy nası yiy s n a a iy a a a a a ya iy iy m a aı y n a ya a an anmıy a i a a im i y a a hi ya ı y m ini y m im i i ibi b abiy y ın n i a an a y ayı b a a bi a ın n ya a ım im i im m yaya ım a n a a anı ım n ya a ım i i b n n i im a ı ım im i n nin b i bi y ha ı ama n a a s sa a ası ısı si a a b i ha ı a ım i a ı ı a bi a ı ı a i b a a i y m i bi a a a h s in ha ı ayamayı bi b a a insan aynı an a is y y i y nb in i bi ba ayama ı ys m is i im a n a a y ims y y m i i ibi a am b ayı sabah ah si i y im b n a nya a n yiy m n s na a n a ın nab i i bi y m a a ı s y y a ha ı a ı a ı s y n i in ha s an b i ibi s b i a i ya a ana ini ayna ı y y abii yanın a m i b ya a a i in yiy nb y m i n s iy m in b nim n s i im y m n bi i n miya i y m i n miya i i in a n a ın i ası iy bi i i m a n mi ya i n n in n a ı ı ı i in aha na s an ma s ibi s b i y a a aya y i aaı i i n s na i a a ına i iy i i n s na s s n may n ini y y s n

BALIK NABE

mayıs 2017 / hanabi

b y i a nya a a aynı y m a s im hi i i iy bi y s n ha b y s n s iy asını ya ıy a s y n ı a m si i in y y a s

m i a

i ii h b y shim a a a a i s n sa a ı y m a

s m y ba a ım a s n n bi im ni b inya ı sa a asını ya ıy yani a a i aı

b y a nya a i a ı ya n a s shi i bi i anıy a n an m im

i y s n baha ay a ın a ni in s y i i i aman aya a ın s n ya a yan a ın a y y s na ı ayı y a s n a ayna ı anıy a ba a a y s na yiy bana ai iy ama a ı ın a

hanabi / mayıs 2017

a b him hi i i y sin b n i y m s iy m ı ım ni y m

a y m b y a s bi y m a baha a a ı a a a y asabi i i a ı bi ba a a a ı bi y ini

YOSUN TOPLARKEN

nya a n i m a n a ın m a ı y ani i in y in m sa a ı ın m i a a ha ı n yiy miy m n m n yiy m a a i a yayım a n a ın m y in y bahs m s m ma

im y an ayı ı i aa a i y a sa y n im y yim i

i i in

n bi i n ibi a ı i ibi a a iy y n bi i a ma

a sı s bi y i in i ba a a saman ibi i bana a a a bi ii nimi a a i in ama a n a ın i in i bi im i in imi n aha s yani a a an iya i in i bi bi in ya ı an bi i a y aa a ı amam yiy m m y a ı ıy s n s ab ni y i im a ı a ım ama s iy m a n i in ini insan a m in y na a iba

i ini h a i in im i y a ı ıy a ı amıy

Kushimoto’dan sevgi ve saygılarımla!

mayıs 2017 / hanabi

Makoto SHİNKAİ’ın Büyük Gişe Başarısı:

Yazı: Zeren ÖZDAMAR Liseli aşıklar teması, türler arasında, muhtemelen en çok anime ve mangada karşımıza çıkar. Hâliyle, Makoto SHİNKAİ’ın, bu en son filminde yine iki liseli aşığın öyküsüne odaklanması çok da sürpriz sayılmaz. Kotonoha no Niwa’da, uzun metraja başladığı günden beri gösterdiği gelişimi gözler önüne serip beklentileri yükselttikten sonra Kimi no Na Wa ile hayal kırıklığı yaratmamış olması ve özellikle bu filmin gişedeki başarısı, onu anime dünyasının en gözde yönetmenlerinden biri olarak şimdiden tescillemiş görünüyor. SHİNKAİ, MİYAZAKİ filmleri dışında, bir filmi hem Japonya’da hem de dünyada bu kadar izleyiciye ulaşabilen tek anime yönetmeni. Öyküsü şu ya da bu filme benzetilse de, olabildiğince özgün bir filmle karşı karşıyayız. Gişe başarısını açıklamaya çalışanların belki ilk bakmaları gereken yer bu olmalı. Hollywood sinemasının risklerden kaçınıp, özgün hikâyelere sırt çevirdiği bu dönemlerde de, anime, başından beri olduğu gibi ufuk açan fikirler, yeni hikâyeler üretmeye devam ediyor. Beden değiş-tokuşu, liseli aşıklar teması ile birleşiyor, bedenlerini değiş tokuş edenler arasında bir aşk.Ortaya çıkan sonuç birleşen iki farklı elementin ortaya çıkardığı molekül gibi, kendine has.

8,7

Yönetmen_Makoto Shinkai Yapımcı_ Noritaka Kawaguchi, Genki Kawamura Senaryo_ Makoto Shinkai, Seslendirme_ Ryûnosuke Kamiki, Mone Kamishiraishi Gösterime Giriş Tarihi_Ağustos 2016 (Japonya) Ülke_Japonya Dil_Japonca Süre_106 dakika

hanabi / mayıs 2017

Tokyo’dan çok da uzak sayılmayacak küçük bir şehrin valisinin kızı olan Mitsuha, bir gün kendini Tokyolu kendi yaşlarında bir oğlanın, Taki’nin bedeninde bulur. Büyük şehre olan özlemiyle, defalarca aklından geçirdiği dileği sonunda gerçek olmuştur. Ancak gerçekleşen hayaller, hep olduğu gibi gerçekliğin kalanıyla olan bağları yüzünden yeni zorlukları da beraberinde getirir. Kendisi Taki’nin hayatına geçerken, Taki de onun bedeninde uyanmaktadır. Birbirlerinin hayatlarını olumsuz yönde etkilememek için, koordine olmak, haberleşmek zorunda kalırlar. Mitsuha ve Taki arasındaki bu iletişim zamanla bir aşka dönüşüp, birbirlerine ulaşma isteğini tetiklediğinde de, aralarındakinin neredeyse imkânsız bir aşk olduğu gerçeğini fark edeceklerdir.

günlük hayatlarındaki o bildik ritme dönüyor. Aslına bakılırsa hikâyede derinleştirmeye müsait o kadar çok detay var ki, tüm bu olan biteni 100 küsur dakika içine dengeli bir biçimde sığdırmak kolay olmamış olsa gerek. Kimi no Na wa’nın, bir uzun metraj anime olmasına rağmen, TV için hazırlanan anime serilerinin hızlı kurgusuna ve müzik türü seçimine sahip olması da, belki bu yüzden. Ghibli geleneğinin dışından gelip bu kadar popüler olabilmek azımsanmayacak bir başarı ve bunda en büyük pay kuşkusuz yönetmenin. Makoto SHİNKAİ ilk filmi Hoshi no Koe’deki dokunaklılığı, bu defasında bir uzun metrajla yakalamışa benziyor. Bu da gönüllerde birçok teli birden titreştiriyor.

SHİNKAİ önceki filmlerini bir uzun metraj için yeterli zenginlikte olup olmadığı tartışılır öyküler üzerine kurarken, belli ki bu sefer, rahatlıkla bir anime serisi çıkacak malzemeyle yola çıkmış. Senaryoyu kendi yazdığı bir romandan uyarlamış olması da bunu tescilliyor. Filmin tek handikabına da belki bu durum kaynaklık etmiş: Film bazen dörtnala gider gibi bir tempo tuttururken bazen karakterlerinin

Byōsoku Go Senchimētoru 5 Centimeters per Second 2007 Kotonoha no Niwa The Garden of Words-201 Kimi no Na Wa (Your Name-201 a ı man a ını animasy n a a a i yi iy b Kimi no Na Wa

manının 1 mi y n an a a sa ı ı a ı an ı

mayıs 2017 / hanabi

ANLATMAKLA BİTMEZ

KYOTO Yazı: Okan Haluk AKBAY

hanabi / mayıs 2017

Kyoto, hiç şüphesiz Japonya’da üzerine gezi yazısı yazılması en güç şehirlerin başında geliyor. Bin seneden fazla bir süre Japonya’ya başkentlik yapmış olan ve her köşesi buram buram tarih kokan Kyoto’yu birkaç günlük bir gezide tanımak neredeyse imkânsız. Japonya’da en çok turistin ziyaret ettiği şehir olan Kyoto’nun her şeyden önce bir “tapınaklar şehri” olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bölgede iki bin civarında tapınak bulunuyor ve Japon devlet kültür hazinesi kapsamına giren tarihî yerlerin yaklaşık beşte biri Kyoto’da yer alıyor. Kyoto şehrinin aslında oldukça ilginç bir kuruluş hikâyesi var. İmparator Kanmu (737806), 781 senesinde ellinci Japon imparatoru olarak tahta geçer geçmez yeni bir başkent kurmaya ve İmparatorluk sarayını Nara’dan taşımaya karar verir. Böylelikle ülkenin yeni başkenti 784 yılında Nagaoka-kyo olur. Ancak başkentin Nagaoka-kyo’ya taşınmasından hoşnut olmayan bazı çevreler, bu işle görevli üst düzey bürokratı bir suikastla ortadan kaldırırlar. Bu cinayet, aynı zamanda birçok huzursuzluğun da başlangıcı olur. Cinayeti planlamakla suçlanan veliaht Prens Savara (750-785), suçsuzluğunu ispat etmek için girdiği ölüm orucu yüzünden hayatını kaybeder. Veliaht prensin ölümünün hemen ardından İmparatorluk sarayında arka arkaya meydana gelen gizemli ölümler ve sel, deprem, bulaşıcı hastalık salgınları gibi çeşitli felaketler halkta büyük bir huzursuzluğa yol açar.

Kyoto

Nanzenci Tapınağı 12 1 yı ın a in a i n an n i a ına ı a n n n in ba mab ab i m si n niy bi n ma sahi an a

mayıs 2017 / hanabi

Her mevsimde farklı bir çehreye bürünen Araşiyama, Kyoto’nun doğal güzelliklerini seyredebileceğiniz önemli mekânlardan birisi.

hanabi / mayıs 2017

Eski Japon toplumunda üst üste yaşanan felaketlerin İmparatorun hükümdarlığının Tanrı tarafından kabul görmediği şeklinde yorumlanmasından dolayı İmparator Kanmu halk karşısında oldukça zor bir duruma düşer. Bakılan falların sonucunda felaketlerin Prens Savara’nın lanetinden kaynaklandığı anlaşılır. Prens Savara’nın laneti ve halkın tepkisinden çekinen İmparator Kanmu, yeni başkentin kuruluşundan yalnızca on yıl sonra (794), yeni bir başkent daha kurmak zorunda kalır. Bu yeni başkent, Kyoto olacaktır. Yaşanan felaketlerden sonra yeni kurulacak başkentin kutsal güçler tarafından korunan bir şehir olması gerekmektedir. Yeni başkent kurulurken, kökeni eski Çin felsefesine dayanan Şicin esas alınır. Bu düşünceye göre dört ana yönü, dört farklı Tanrı korumaktadır. Bu dört Tanrı doğuyu koruyan Mavi Ejderha (Seiryu), batıyı koruyan Beyaz Kaplan (Byakko), güneyi koruyan Kırmızı Kuş (Suzaku) ve kuzeyi koruyan Siyah Kaplumbağa’dır (Genbu). Bu yüzden, yeni kurulacak yerleşim birimlerinin doğu yönünde akarsu, batı yönünde büyük bir yol, güney yönünde çukur (boşluk) ve kuzey yönündeyse yükseltinin bulunması ideal kabul edilmiştir. Kyoto şehri bu özelliklere sahip olup bir başkent olarak mükemmel bir konuma sahiptir.

an a

Gion i ns m i s i y n ni ini s bi ini bi s m amanın a a nm i n s a a ın a yi i bi y y ya abi i sini

Ryouanci Tapınağı nya i as is sin 1 0 yı ın a in a i n y an i a ına ı nın i in y a an a ah i i a a bi in n n bah si nya a n

mayıs 2017 / hanabi

Heian Cingu Tapınağı i in mab i a a i in bi mima n i s i y n ian in a ına ı y h inin n n 1100 yı ını ama i in 1 yı ın a in a i mi

hanabi / mayıs 2017

an a

mayÄąs 2017 / hanabi

Kyoto, Çin’deki Tang hanedanlığının başkenti olan Çang An model alınarak inşa edilir. Çang An şehir planı,kuzey-güney doğrultusunda 5,2 km., doğu-batı doğrultusunda ise 4,5 km. uzunluğunda olacak şekilde üçte bir oranında küçültülür ve yeni başkent buna uygun olarak kurulur. Yeni başkentin kötü ruh ve lanetlere karşı korunması için de çeşitli tedbirler alınır. Hiei dağına Enryaku Tapınağı inşa edilerek olumsuz enerjinin şehre akışı engellenir. Ayrıca, şehrin

hanabi / mayıs 2017

ana girişindeki büyük kapının (Raşomon) iki tarafına karşılıklı olarak Doğu Tapınağı (Toji) ve Batı Tapınağı (Saiji) inşa edilerek kötü ruhlar şehrin girişinden uzak tutulur. Kyoto şehri, Meiji reformlarının başladığı 1868 yılına dek başkentlik görevini sürdürür. Kyoto artık her ne kadar Japonya’nın siyasi başkenti değilse de, “kültür ve turizm başkenti” olmayı devam ettirdiğini söylemek pek yanlış olmayacaktır.

Kavaramaçi y

h inin m ny an a a ama i n a ının n saa bi s m

n i

aı i bi

i i

Teramaçi Çarşısı a a ama i i ama i a ısı n in is in i i s i i y in ba ın a iy

an a

an a mayıs 2017 / hanabi

hanabi / mayÄąs 2017

Byoudouin Tapınağı nya i as is sin yı ına a a anan y in a ına ı aynı aman a 10 y n i ma ni a anın n y n y a ıy an a

mayıs 2017 / hanabi

hanabi / mayÄąs 2017

b yn

Kyoto Kulesi 1 1m i h in n y s ya ısı an y si is asy n n h m n a ısın a i m n m i hi m i in iyi bi ba an ı n ası

Teramaçi s a a ı an ha a an ı ma sis miy na ı mı ama i a ısı h m sim aha i aı i ya maya y n

mayıs 2017 / hanabi

ı r a l ı l t a T o t Kyo

an a

hanabi / mayıs 2017

a ihi y i a a n in iy i a ı a ıy a n bi hi i ayın ma a anı ı ı a ı a ın n ya s ha i a ısının m ha a a ına ba ı ması iy

mayıs 2017 / hanabi

Kiyomizu Tapınağı nya i as is sin 7 yı ın a in a i n y bi mi sahi an iy mi hi i i anı ma an ya ı mı an a

hanabi / mayıs 2017

h in n bi aha s i a ına ı nın ana sa n masıy a a n

mayÄąs 2017 / hanabi

Kiyomizu’dan Kareler iy mi a ına ı ana binası ı ın a a h m in h m is i ama ı iya i in bi i mi a an

hanabi / mayıs 2017

b yn yn

Koi Uranai No İşi yn

a ı a ı b a a is in ni i s i i n a a an bi i

mayıs 2017 / hanabi

an a

Yasaka Tapınağı a ına a aynı aman a i i ama in i i i im n a ma i i a ıy n asa a a ına ı n a in n in i i n bi ii ni

hanabi / mayıs 2017

an a

Kinkakuci Tapınağı (Altın Tapınak) nya i as is sin y ni in i a a ny in a i a ına ı ın a ına sa a ına ın 1 7 yı ın a i s asy n sı asın a 20 a ın anı mı

mayıs 2017 / hanabi

hanabi / mayıs 2017

b n

nan aa

i n

i b

n bi in a ın a i a i aya a i mi am a a a ı i a dinginlik a amını

bah

Nico Kalesi nya

i as is sin n yas a a a a ın an 1 0 yı ın a n a ın y a a ı a ın a anma a ı i in ya ı ı an i a si sayı a sa n i i bah n y an a

mayıs 2017 / hanabi

Karamon Kapısı i a si a a isinin i i in i b a ı in ii m yma a a n hay an ı yan ı ıy 94

hanabi / mayıs 2017

mayÄąs 2017 / hanabi

anna i

“Seni Seviyorum.” Japoncada Ne Demek?

Yazı: Ryoko ASANO

anabi y sayı ss 1 17 ay a mamı a i in

hanabi / mayıs 2017

n n b ya ısı i yayım anmı ı a ısını anabi i i i in n isin i

ı 2010 a ıy a

Bu soruyla sık sık karşı karşıya kalıyorum. Her sorulduğunda da cevap vermekte zorlanıyorum, “Acaba bu cümlenin bizdeki karşılığı nedir?” diye... “Seni seviyorum.”, yani “I love you.” Bunu direkt olarak Japoncaya çevirirsek 「(私は)あなたを愛しています」 “(Watashi wa) anata o aishite imasu” olur. Bu söz dünya çapında yaygındır, bir yerlerden bulup söyleyenler de çok. Fakat bu söz sadece “aşk” için geçerlidir. Türkiye’de “Seni seviyorum.”, sadece âşık olunan kişiye değil, aile bireyleri, arkadaş gibi sevilen herkese söylenir. Ama Japonya’da bu öyle değil. Dolayısıyla 「(私は)あなたを愛しています」“(Watashi wa) anata o aishite imasu” sözünü kullanırken çok dikkatli olmamız gerekiyor. Bu söz, film, dizi ve şarkılarda söylenir; günlük hayatta, hatta sevgililer ya da karı koca arasında pek söylenmez. Söyleyebilirsiniz ama sanki tiyatro sahnesinde oynuyormuşsunuz gibi abartılı olur. Zaten bu sözü birden bire söylerseniz karşıdaki kişi şaşırabilir ya da şoka girebilir. Çünkü bu söz Japoncada çok ağır bir anlam ifade eder. Ben bu sözü, şimdiye kadar ne söyledim ne de bu söz bana söylendi. Onun için “Seni seviyorum.” ifadesinin Japoncası olarak 「あなたが好きです」 “Anata ga suki desu” sözünü söylüyorum. Bu cümle hem aşk hem de normal sevgi için kullanılabilir. 愛しています」 “aishite imasu” ve 「好きです」 “suki desu” sözlerinin ikisi de “seviyorum” anlamındadır. Fakat 「愛しています」 “aishite imasu” sözünü sadece aşk için, 「好きです」 “suki desu” sözünü ise sevdiğiniz her şey için kullanabilirsiniz. “Kebabu ga suki desu (Kebap seviyorum)”, “Neko ga suki desu (Kedi seviyorum.)” gibi; “isim ga suki desu” cümlesi ile de bütün sevdiğiniz şeyleri ifade edebilirsiniz. Biz Japonlar, duygularını göstermekten hoşlanmayan ve bundan çekinen bir milletiz. Japonya’da Japonlara, çocukluktan beri duygularını saklamaları öğretiliyor ve duygularını ifade edenler hoş karşılanmıyor. Japonlar, arkadaşlarına, âşık olduğu kişiye, yani sevdikleri insanların yüzüne net bir şekilde “Seni seviyorum.” diyemiyorlar, bunu söylemekten çekiniyorlar. Dolayısıyla, 「あなたが好きです」 “Anata ga suki desu” sözünü de pek kullanmıyorlar. Bunu söyleyince bazıları; “Japonlar ne kadar soğuk insanlar.” der, fakat öyle değil. Biz Japonlar, sevgiyi sözle ifade etmez; tavırla, dürüstlükle, masumiyetle gösteririz. Duygularını söylemekte zorlanan Japonlar için yılda bir kez hiç çekinmeden hoşlandığı, âşık olduğu kişiye 「(私は)あなたを愛しています」 “(watashi wa) anata o aishite imasu” diyebileceği bir gün var. 14 Şubat, yani Saint Valentine’s Day (Sevgililer Günü). Ama o gün sadece kızlar bu sözü söyleyebilir. 14 Şubat’ta kızlar hoşlandıkları ya da âşık oldukları erkeklere çikolata vererek 「(私は)あなたを愛しています」 “(Watashi wa) anata o aishite imasu” derler. Aslında bu, uzun yıllar önce bir tatlı firmasının promosyonuydu. Daha sonra, bir Japon kültürü hâline geldi. Son zamanlarda bu kültür biraz garip bir şekilde gelişti ama bu gün yine de kızlar için önemli bir gündür. Peki, erkekler bu sözü hangi gün söyler? Onun kesin bir tarihi yok, ne zaman isterlerse söylesinler çekinmeden...

Enerji dolu Japonca Öğretmeni ve TRT Japonca Masası Şefi Kokugakuin Üniversitesi’nden mezun oldu. Bir kısmetle Türkçeyi tanır tanımaz ona hayran kaldı. Birkaç kez kısa süreliğine Türkiye’de kalarak Türkçe öğrendi. 2000 ile 2003 yıllar arasında Türkiye’de bir devlet kurumunun son derece önemli bir sisteminin kurulmasında görev aldı. Tamamladıktan sonra 2003 yılında Ankara’ya taşındı. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı’nda yüksek lisans programını tamamladı. Şu anda üniversitenin yanısıra çeşitli yerlerde de Japonca eğitimi veriyor. “Doğru Yerde Doğru Japonca Kursu” kurucusu. Kedi kralı Bonita ve gamsız prenses Kennedy-san ile birlikte fıkra gibi yaşam sürdürmektedir. www.facebook.com/ryaryako ryaryako@gmail.com mayıs 2017 / hanabi

TÜRK JAPON GENÇLİK KÜLTÜR FESTİVALİNDEN KARELER*

si a a n

a nya y i n i i i i si

ii i

n a a ni si si a a a n n a a ın an 2 a n a ın a n n i

am a s ay aa ya ı ma a ı s an b shi ansı sa mans a ı sh i i ami sh a ı ay a ının yanısı a m a h mis bi i n am 00 haman in anim inin y n m ni i i i bi s y i ii i

hanabi / mayıs 2017

*Etkinlik fotoğrafları için Furkan AYDIN’a teşekkür ederiz.

私の目から見た日本 4. Penceremden Japonya Japonca Konuşma Yarışması İzmir’de Yapıldı Yazı ve Fotoğraflar: Günsu TAŞKÖPRÜ

a i a ıı

a ı ma s n n a a ı ım ı a

i y

i i

nya s anb a ns s ha a a anı n ma a ını ya ı

Japonya İzmir Kültürler Arası Dostluk Derneği (JİKAD) tarafından “İzmir Japon Kültür Haftası” etkinlikleri içerisinde 24 Şubat’ta “4. Japonca Konuşma Yarışması Penceremden Japonya” düzenlendi. Blog ve konuşma olmak üzere iki kategoriden oluşan yarışmanın her iki bölümüne dokuz kişi katıldı. Blog kategorisinde seyirci oylarıyla Japonya’da Banyo ve Tuvalet Kültürü blogu birinci seçildi. Jüri tarafından en özgün tema Deniz Bükülmez’in Yokai blogu, en özgün içerik Umut Hançer’in Manga ve Anime blogu, en doğru içerik ise Nike rumuzlu yarışmacının Japonya’da Tuvalet ve Banyo Kültürü blogu olarak belirlendi.

a nya s anb a ns s nin ya ı ma s n ası a i i i i a a ya ı ı s n m n a ın an i yi i i ya i a aa ma ha m ss n a ına ba ma ı sa ı b a

nm a ı i s i

Konuşma yarışmasında ise Irmak Ayerdem üçüncü, Zeynep Acarlı ikinci ve Serhat Orta birinci seçildi. Birinci, gidiş dönüş Tokyo uçak bileti kazandı. mayıs 2017 / hanabi

サマリー

summary 4 5 20 41

s in his iss これらの問題に関するニュース ia n s 喜多郎のコンサート th 1 n a a a an s i m s i a 第13回アンカラ日本映画祭 i ami in ai n 教育における折り紙 s anb a an 2017 2017年イスタンブール日本ウィーク a i i na

n ama ai a

a an s

ma a ma shi han s nb ami s n

i a

ama

日本の伝統的なおもちゃ剣玉、駒、だるま落とし、羽根つき、竹馬、お手玉、でんでん太鼓、タケトンボ、紙ふせんなど

46 48

2 th n a a h n s a an s a i i na 第25回アンカラ日本語弁論大会及び日本芸術興行 a s in a an s

as y h is an s an m

n an i n n s an a s s sh in s s a i ns

bs ma a in s a s

日本文化における猫化け猫、猫又、ことわざでの猫、猫の島、猫カフェ、猫雑誌、駅の猫｜タマ、招き猫など。

11 h an an an asin

24 h

i in s

Japanese real estate market from an economic perspective; both practical and theoretical information.

土地、ビル、賃貸借の手続き経済的な観点から日本の不動産業の分析、実践的かつ理論的な情報。 100

hanabi / 2017年5月may 2017

Story of a Globalising Taste

Soy Sauce

History, manufacture, types; Health and economic implications Popularity in the World; How to use

醤油歴史や製造や種類健康や経済的な観点世界中での人気や使い方

a an s ish is a i i na y m bi 自動車に関するトルコ・日本語ビジュアル辞典

i n sh

ish a ia s a h h as in

s an i hs ha am ami ia

s a in habi s a an s h h y m a ish

ih an

59 65

おなじみである味の探し｜在日しているトルコ人の観念食べ物の買い物、材料、値段、日本人の食事の習慣、トルコ人との比較 a hin ai s i i imi n a a 新海誠（監督）の大ヒット: 君の名は n a a a an s h s i a 2017 2017年アンカラ日本青少年文化祭 a an

y y s

mi h n s 私の目から見た日本第4回イズミル日本語弁論大会 th

72 n

s ibab

70 98 99

96 iy y

a an s h s

ssi n ha i say

Starting from the long history of the city, we invite you to partake a virtual tour of touristic attractions and “only in Kyoto” experiences!

How to Say “I Love You” in Japanese

形容しようのない京都市

トルコ人が言いたい日本語

街の長い歴史をはじめとして，観光スポットのバーチャルツアーや「京都で唯一の」という経験に招待いたします。

「愛しています」との日本語での言い方

2017年5月 may 2017 / hanabi

101

HANABİ 4.Sayı İstatistikleri Web sitesi popülerlik haritası

Facebook sayfası beğeni sayısı Web sitesi toplam görüntülenme sayısı

8.909

Web sitesi toplam ziyaretçi sayısı

3.663

En çok okunan ay

Eylül 2016

En çok okunan gün En popüler olduğu ülkeler

102

hanabi / mayıs 2017

931

10 Eylül 2016 Türkiye, Japonya, ABD, Rusya ve Kanada

hanabi.proje@gmail.com hanabi.dergisi

mayÄąs 2017 / hanabi

103

104

hanabi / mayÄąs 2017