Wanderlust Tips March 2019 | Journey back in time by Wanderlust Tips

MARCH 2019

Legend of the Plain of Jars - P.56

XỨ HUẾ - DĨ VÃNG THÂN QUEN

LẪY LỪNG NHÂN GIAN TIÊN CẢNH TRƯƠNG

HUYỀN THOẠI CÁNH ĐỒNG CHUM

Một xứ Huế cổ kính và trầm buồn hiện lên sinh động

GIA GIỚI

Cánh đồng Chum nằm trên cao nguyên Xiengkhuang

qua lời tự sự của tác giả. Đến thăm Huế nhiều lần, từ

Toàn bộ khu vực Trương Gia Giới từ thuở hồng

của CHDCND Lào, cho đến nay vẫn là một thách thức

khi chỉ mới là một cậu nhóc cho đến cái tuổi ngấp

hoang vốn đã là chốn thế ngoại tiên cảnh bồng

đối với các nhà khảo cổ học và là một địa danh bí

nghé vợ con, mỗi lần Huế lại đem đến những cảm

lai, nhiều lạc thú. Những ai đã từng một lần đặt

ẩn, đầy cuốn hút với du khách. Nơi đây hiện còn gần

xúc khác nhau song tựu chung lại đều là một vẻ đẹp

chân đến nơi đây đều không khỏi ngỡ ngàng trước

2.000 chiếc chum đá nằm rải rác trên khoảng rộng

nhuốm màu dĩ vàng thân thuộc, một niềm yêu khó

những rừng đá sa thạch hiên ngang, trước những

25ha, theo ước tính của các nhà khảo cổ học, chúng

nói hết bằng lời...

biển mây giăng kín đất trời, và cả những kỳ tích mà

có niên đại từ 1.500 năm đến 2.000 năm.

con người đã lưu dấu ở cõi tiên này.

HUE - THE SWEET CHARM OF NOSTALGIA

LEGEND OF THE PLAIN OF JARS

An ancient and contemplative Hue appears vividly

ZHANGJIAJIE - A PARADISE ON EARTH

The Plain of Jars - located on the Xieng Khouang

through the author’s narrative. From the time he was

Since ancient times, Zhangjiajie has been a

plateau of Laos, about 400 kilometres from the capital

just a young man until he was of an age when people

beautiful paradise on earth. Those who have visited

Vientiane - still remains an enigma to archaeologists

are supposed to get married, as a regular visitor to Hue,

this place are struck by the majestic Sandstone

and a mysterious and fascinating destination for

on each occasion it stirred in him different emotions.

Peak Forest, by the sea of clouds covering the sky,

tourists. It has nearly 2000 stone jars scattered over an

All of them full of the sweet charm of nostalgia and

and by the wonders people have built in this land.

area of 25 hectares, which according to the estimates

love which are so hard to express in words.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

of archaeologists date back 1500 to 2000 years.

TÌM ĐỌC PHIÊN BẢN ĐIỆN TỬ TẠI / FOR DIGITAL PUBLICATION, PLEASE VISIT

The mystery of the greatest civilisation in the ancient world - Harappa - P.64

114

BÍ ẨN NỀN VĂN MINH LỚN NHẤT TRONG THẾ GIỚI CỔ ĐẠI - HARAPPA

NGẨN NGƠ CẢNH SẮC TRỜI MÂY NON NƯỚC

ĐỒNG THÁP - NƠI LÀNG HOA SA ĐÉC RỰC RỠ

CAO BẰNG

VÀ LÒNG NGƯỜI THƠM NGÁT

Cách đây hàng ngàn năm, lịch sử cổ đại đã ghi

Có một miền đất, hoang sơ, huyền bí và thơ mộng.

Đồng Tháp - Vùng đất màu mỡ phì nhiêu cửa ngõ

nhận sự tồn tại và phát triển rực rỡ của một nền

Một miền đất khiến người ta phải trầm mặc và

sông Tiền khiến du khách bất ngờ bởi vẻ đẹp độc

văn minh ở khu vực thung lũng sông Ấn, ngày

ngưỡng vọng khi nhớ về. Đó là Cao Bằng của non

đáo của làng hoa Sa Đéc, những người dân bình dị

nay là Pakistan và miền Tây của Ấn Độ. Và nền

nước và trời mây xanh thẳm… Nơi đây có thác Bản

mà hiếu khách và cả ẩm thực địa phương đặc trưng

văn minh Thung lũng sông Ấn, tên gọi khác là văn

Giốc tựa viên ngọc xanh miền biên ải, có hang Pác

hấp dẫn. Hành trình ghé thăm Đồng Tháp cũng vì

minh Harappa này được xem là một trong những

Bó lưu giữ ân tình đậm sâu, và có cả hồ Thang Hen

thế mà để lại nhiều kỷ niệm ấm áp và những cảm

nền văn minh lớn nhất trong thế giới cổ đại.

đẹp như tranh thủy mặc...

xúc khó quên...

THE MYSTERY OF THE GREATEST

AMAZED BY THE MAGNIFICENT SCENERY OF

DONG THAP, WHERE FLOWERS BLOSSOM IN SA

CIVILISATION IN THE ANCIENT WORLD

CAO BANG

DEC VILLAGE AND THE HOSPITALITY OF THE

HARAPPA

A pristine, mysterious and poetic land, Cao Bang

LOCALS BLOOMS

Thousands of years ago, ancient history has

evokes in people’s hearts a sense of contemplation

Dong Thap - this fertile land at the mouth of the Tien

revealed the existence of a flourishing civilisation

and admiration with its magnificent scenery and

River surprises visitors with the unique beauty of Sa

in the Indus Valley, situated in what is Pakistan

clear blue sky. Awaiting visitors here are the marvels

Dec flower village, the idyllic and hospitable people

and the West of India today. The Indus Valley

of the green pearl-like beauty of Ban Gioc waterfall on

and the attractive local specialities. The journey

Civilisation, also called the Harappa civilisation,

the border, Pac Bo cave preserving memories of Uncle

to visit Dong Thap also left us with many great

was once one of the largest in the ancient world.

Ho, and the picturesque scenery of Thang Hen Lake.

memories and unforgettable emotions.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

Level 5, Han Viet Tower, 348 Kim Nguu Str., Hai Ba Trung Dist., Hanoi, Vietnam Tel: +8424 3513 5507 | Fax: +8424 3512 4888 | Hotline: +84 911 068 883 Email: contact@wanderlusttips.com | Website: wanderlusttips.com

Managing Director of Scorpio Media and Newspaper Distribution Publisher of Wanderlust Tips Do Huyen Trang (Ms.) Trang.dh@wanderlusttips.com

EDITORIAL Managing Editor Nguyen Thi Van Ly Editors Pham Thi Thi, Ha Thi Lan Anh English Editor Bui Thi Phuong Chi Partner English Consultant Manta Communication Solutions Contributing Writers Phong Du, Nguyen Thi Nuong, Thanh Tung, Oanh Kim AUT

ART Art Director Nguyen Manh Hung

COVER PAGE

Graphic Designers Tran Thi Thanh Thuy, Le Thi Hai Yen

Photographer: HOANG DANG Location: INTERCONTINENTAL PHU QUOC LONG BEACH RESORT (VIETNAM)

Nhà xuất bản Thế Giới 46 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội. T: (+84) 24 3825 3841 F: (+84) 24 3826 9578 www.thegioipublishers.vn Liên kết xuất bản Công ty CP Truyền thông & phát hành sách báo Scorpio Chịu trách nhiệm xuất bản TS. Trần Đoàn Lâm Biên tập: Phạm Trần Long In 30.000 cuốn, khổ 21x28,5cm In tại Công ty TNHH Thương mại in bao bì Tuấn B ng KTT xí nghiệp in Bản đồ, Ngõ 108, Xuân Đỉnh, Xuân Tảo, Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Số ĐKXB: 70-2019/CXBIPH/59-01/ThG. QĐXB: 168/QĐ-ThG, ngày 26/02/2019. ISBN: 978-604-77-5531-8. Sách in xong và nộp lưu chiểu năm 2019.

editor's note journey back in time

rong số tháng này, chúng tôi sẽ đưa bạn lên một chuyến tàu ngược thời gian về quá khứ, đi qua những vùng đất cổ kính. Chuyến tàu sẽ dừng lại ở miền ký ức

9.210 .000

VND

của vài năm trước, hoặc cũng có thể vượt hàng ngàn năm để trở về với thời xa xưa, thời của những bí ẩn lịch sử còn bị giấu kín sau màn sương mù thời gian. Một xứ Huế mang những dĩ vãng thân quen trầm buồn nhưng cũng đầy quyến rũ. Non nước Cao Bằng hùng vĩ với viên ngọc xanh tươi đẹp Bản Giốc và di tích Pác Bó lưu

Vali

M5 Cabin

giữ dấu ấn về khoảng thời gian Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu từng sống và làm việc.

HORIZN STUDIOS

Vượt biên giới Việt Nam, chuyến tàu đến với vùng Trương Gia Giới ở Trung Quốc ghi

horizn-studios.com

dấu huyền tích nhân gian lẫy lừng về nhà Trương Gia. Nơi đây mây trắng bồng bềnh vờn quanh những cột đá sa thạch kỳ vĩ vươn lên trời cao khiến ta ngỡ như lạc vào tiên cảnh chốn nhân gian. Cánh đồng Chum khổng lồ ở Lào lại tựa như một chứng tích về bàn tay con người mạnh mẽ, là một sợi dây kết nối vô hình mà huyền diệu giữa quá khứ và hiện tại. Sau đó, chuyến tàu còn dừng chân ở thung lũng sông Ấn với

973

.892VND

nền văn minh Harappa đầy kinh ngạc trong thời cổ đại, trước khi trở về hiện tại nơi vùng Đồng Tháp của Việt Nam có làng hoa Sa Đéc rực rỡ và lòng người thơm ngát. Sau hành trình, mỗi người có lẽ đều mang một cảm xúc riêng. Những chuyến đi giúp chúng ta trưởng thành hơn, biết trân trọng những gì ở quá khứ để sống tốt ở hiện tại và hướng tới tương lai. Ban biên tập Wanderlust Tips

n this issue, we will take you on a train back in time to the past, passing through ancient lands. The train will stop at the memories of a few years ago and continue

Ghế cắm trại

Trekology YIZI GO

TREKOLOGY trekology.com

1.159 .060

VND

to travel back thousands of years to return to ancient times, the era of historical mysteries which are still hidden behind the mists of time. The city of Hue holds intimate and sorrowful yet charming nostalgia. The majestic

Bộ dụng cụ nhà bếp

scenery of Cao Bang features the beautiful Ban Gioc village and Pac Bo relics which

GSI Outdoors Destination Kitchen

still bear the imprint of the time when President Ho Chi Minh worked and lived

GSI OUTDOORS

there. Crossing the Vietnamese border, the train moves on to Zhangjiajie in China which marks the glorious legend of the Zhangjia family. Here, the white clouds

gsioutdoors.com

flutter around the spectacular sandstone rising into the sky making us feel like we are getting lost in a paradise. The giant Plain of Jars in Laos is a testimony to human ability, with an invisible yet magical connection between the past and the present. After that, the train stops in the Indus Valley - home to the amazing Harappa

1.034 .040

VND

civilisation in ancient times, then finally we will return to the present and visit Dong Thap where Sa Dec flower village is located. After the journey, a variety of feelings may arise in different people; however,

Bình đựng nước du lịch

this journey will help us grow, appreciate what we have from the past to live

Go Bottle

meaningfully in the present and look forward to the future.

LIFESTRAW.COM Wanderlust Tips Editors

lifestraw.com

8 tin tức

HUE, VIETNAM

INDONESIA

Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế vừa khởi công dự án

Chính quyền huyện Gunung Kidul thuộc tỉnh Yogyakarta,

tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích điện Kiến Trung, một trong

đảo Java, Indonesia đang xây dựng kế hoạch cung cấp

những công trình kiến trúc quan trọng thuộc khu vực Tử

Wi-Fi miễn phí ở nhiều ngôi làng cũng như các điểm tham

Cấm Thành - Đại Nội Huế. Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 123

quan nhằm nâng cao chất lượng du lịch. Theo đó, sẽ có 3

tỷ đồng và dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2022. Điện Kiến

điểm du lịch lịch sử được sử dụng Wi-Fi miễn phí trong

Trung là một trong những công trình tiêu biểu của dòng kiến

năm nay. Đồng thời, các cơ sở internet miễn phí trong

trúc tân cổ điển, góp phần tạo nên diện mạo cho kiến trúc

không gian công cộng tại các thôn làng cũng sẽ được cài

cung đình Huế.

đặt với dung lượng băng thông 10 Mbps/s.

Hue Monuments Conservation Center has just started the

The local government of Gunung Kidul District in

restoration and renovation project of Kien Trung Palace, one

Yogyakarta Province and Java, Indonesia are planning

of the most important architectural works of the Forbidden

to provide free Wi-Fi in many villages and at tourist

City in Hue Citadel. The project has a total investment of

attractions to improve the quality of tourism. Accordingly,

over VND123 billion and is expected to be completed in

there will be 3 well-known tourist destinations which

2022. Kien Trung Palace is one of the quintessential works

will offer free Wi-Fi this year, and free internet facilities

of neoclassical architectural style and a highlight of the

in public spaces in villages will also be installed with a

architecture of Hue Citadel.

bandwidth capacity of 10 Mbps /s.

đã cảm nhận được sự tác động của việc gia tăng khách du lịch. Do đó, chính quyền ở đây đang hạn chế khách du lịch trong các ngày 26, 27/4 trừ khi họ muốn giúp người dân địa phương chăm sóc quần đảo của họ để đảm bảo chúng vẫn giữ được nét hoang sơ. Chỉ có 100 khách có thể đăng ký để tham gia vào Đội bảo trì Faroe. Những người này sẽ được hỗ trợ về ăn uống và nơi ở trong thời gian tham gia.

Although it does not face the issue of over-tourism, the natural environment in some popular tourist sites in the Faroe Islands has been impacted by an increase in tourists. Therefore, the authorities are limiting the number of tourists from 26th-27th in April unless they want to help local people take care of their

THE FAROE ISLANDS

islands to ensure they remain untouched. Only 100 guests can register to join Faroe’s Maintenance Crew, and they will receive

Mặc dù không có vấn đề quá mức về du lịch, nhưng môi trường

support for meals and accommodation during their time of

tự nhiên ở một vài địa điểm du lịch nổi tiếng ở quần đảo Faroe

participation.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

10 tin tức

BERLIN, GERMANY Trong tháng 3, Thành phố Berlin sẽ cho ra mắt ứng dụng Jelbi cho phép khách du lịch truy cập để xem thông tin về phương tiện giao thông công cộng, cho thuê xe đạp, chia sẻ xe. Ứng dụng này còn tích hợp giúp xử lý thanh toán cho tất cả các dịch vụ vận chuyển trên một nền tảng, thay vì phải giao dịch với nhiều nhà cung cấp. Đây được coi là một biện pháp quan trọng nhằm tăng cường số lượng người sử dụng phương tiện công cộng, hạn chế phương tiện cá nhân và tắc nghẽn giao thông.

In March, the City of Berlin will launch the Jelbi app that allows travellers to access information on public transportation, bicycle rentals and vehicle sharing. The app also integrates payment processing for all transport services on one platform, rather than having to deal with multiple providers. This is considered an important measure to increase the number of people using public transport, restricting the number of private vehicles and traffic congestion.

VENICE, ITALY Bibione (Venice) sẽ là bãi biển đầu tiên của Ý thực hiện chính sách không khói thuốc. Đây là một trong những nhiệm vụ bảo vệ môi trường khỏi những đầu lọc thuốc và bảo vệ du khách khỏi khói thuốc. Quyết định này được đưa ra sau tám năm thử nghiệm, và là một phần của dự án Breathe the Sea Air. Theo đó, khu vực hút thuốc sẽ được chỉ định cách biển 300 - 400m.

Bibione (Venice) will be the first beach in Italy to implement a smokefree policy. This is one of the implemented measures to protect the environment from cigarette filters and visitors from smoke. This decision was made after eight years of testing and is part of the Breathe the Sea Air project. Accordingly, a smoking area will be designated 300 400 metres from the beach.

CHINA Trung Quốc đã cấm khách du lịch vào căn cứ của họ tại Everest (Tây Tạng) khi một chiến dịch đang được đưa ra nhằm dọn sạch rác ở đây. Lệnh cấm này được áp dụng cho “khách du lịch bình thường” tức là những người không được cấp phép leo núi. Lối vào sẽ bị đóng cửa từ các khu vực phía trên Tu viện Rongphu. Thay vào đó, một trại mới dành riêng cho du khách sẽ được lắp đặt cách nơi cũ khoảng 2km.

China has banned tourists from entering its base camp at Mount Everest when a campaign which is being launched to clean up the garbage is taking place. This ban applies to “ordinary travellers”, those who are not licensed to climb the mountains. The entrance will be closed for areas above Rongphu Monastery, and instead, a new camp for tourists will be installed about 2 kilometres away from the old one. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

news 11

NGHE AN, VIETNAM Từ năm 2019, Vườn Quốc gia Pù Mát ở Nghệ An bắt đầu thu phí tham quan tại các điểm du lịch. Đây là lần đầu tiên Vườn Quốc gia Pù Mát thực hiện chính sách thu phí này. Theo đó, giá vé tham quan được áp dụng cho Khu văn phòng là 10.000VND/ người lớn, 5.000VND/trẻ em; thác Kèm là 30.000VND/người lớn và 10.000VND/trẻ em. Tại rừng nguyên sinh, mức phí được áp dụng chung cho tất cả các tuyến du lịch vào địa bàn Khe Choăng, Khe Thơi, Khe Khặn là 50.000VND/người. Trẻ em dưới 6 tuổi hoặc trẻ em có chiều cao dưới 1,2m; người khuyết tật đặc biệt nặng sẽ được miễn phí.

From 2019, Pu Mat National Park in Nghe An has begun to collect entrance fees at tourist sites. This is the first time Pu Mat National Park has implemented this fee collection policy. Accordingly, the ticket price for the office area is VND10,000 per adult and VND5,000 per child, while Kem Waterfall is VND30,000 per adult and VND10,000 per child. In the primaeval forest, the ticket fee which is applied for all tourist routes in the area of Khe Choang, Khe Thoi, Khe Khau is VND50,000 per person. Children under 6 years old or children under 1.2 metres tall and people with disabilities will be free of charge.

VIETNAM Ba thành phố của Việt Nam (Hà Nội, Hội An và TP. HCM) được

Three cities in Vietnam (Hanoi, Hoi An and Ho Chi Minh

xếp trong những điểm có giá cả rẻ nhất thế giới, thích hợp

City) are ranked among the cheapest in the world and

với khách Tây ba lô trong năm 2019, theo chỉ số “Backpacker

most suitable for backpackers in 2019, according to the

Index” (Chỉ số Tây ba lô) được đưa ra bởi Price of Travel.

“Backpacker Index” published by Price of Travel. Accordingly,

Theo đó, thủ đô của Việt Nam và Sài Gòn là 2 điểm đến đứng

the capital of Vietnam and Saigon is in the top 2 destinations

đầu danh sách với mức chi phí lần lượt là 18,29USD (hơn

with a total travel cost of USD18.29 (over VND400,000 per

400.000VND/ngày) và 19,47USD (hơn 450.000VND/ngày). Hội

day) and USD19.47 (more than VND450,000 per day). Hoi An

An đứng thứ 8 trong danh danh sách với chi phí du lịch là

ranked 8th in the list with a travel cost of USD21.2, nearly

21,2USD, gần 500.000VND/ngày.

VND500,000 per day. WAN D E R LU S T T IP S .COM

12 tin tức

VIETNAM Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 17/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 7/2017/NĐ-CP ngày 25/1/2017. Theo đó, Nghị định bổ sung danh sách gồm 35 nước có công dân được thí điểm cấp thị thực điện tử. Ngoài ra, Nghị định cũng bổ sung các cửa khẩu (đường bộ và đường thủy) cho phép người nước ngoài xuất nhập cảnh bằng thị thực điện tử.

The Government has just issued Decree No. 17/2019/ND-CP amending and supplementing a number of articles of Decree No.7/2017/ND-CP dated 25th January 2017. Accordingly, the Decree adds a list of 35 countries with citizens to be granted e-visas. In addition, the Decree also adds border gates (roads and waterways) that allow foreigners to enter and exit the country by electronic visa.

HANOI, VIETNAM UBND TP Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch tổ chức Hội nghị trao đổi hợp tác xúc tiến đầu tư, du lịch giữa Hà Nội và Nhật Bản. Điều này nhằm giới thiệu môi trường và cơ hội đầu tư tại TP. Hà Nội; thúc đẩy và thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ Nhật Bản vào Hà Nội, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam và Nhật Bản hoạt động trong lĩnh vực đầu tư thương mại, du lịch tìm hiểu và nắm bắt nhu cầu thị trường của hai nước.

The Hanoi People’s Committee has just issued a plan to organise a conference for cooperation and exchange in improving investment and tourism promotion between Hanoi and Japan. Its aim is to introduce the environment and investment opportunities in Hanoi, attract direct investment from Japan to Hanoi, and help Vietnamese and Japanese enterprises operating in the fields of trade and tourism to understand and grasp the market demands of the two countries.

CANADA Mới đây, Chính phủ Canada đã ban hành và liên tục cập nhật danh sách Tư vấn và Tư vấn du lịch để phản ánh các mối đe dọa và hoàn cảnh thay đổi ở các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là 14 điểm đến phổ biến với người Canada. Tất cả những lời khuyên này đều cảnh báo người Canada “hãy thận trọng cao độ”, “tránh tất cả các chuyến du lịch không cần thiết” hoặc “tránh tất cả các chuyến đi”.

The government of Canada is constantly updating its list of Travel Advice and Advisories to reflect changing threats and circumstances in countries around the world, especially urgent advisories regarding travel to fourteen popular destinations for Canadians. All of these advisories either warn Canadians to “exercise a high degree of caution”, “avoid all non-essential travel” or “avoid all travel.” WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

news 13

CALIFORNIA, USA Firefall là hiện tượng tự nhiên khi mà dung nham xuất hiện trên một vách đá. Hiện tượng thú vị này vừa xuất hiện ở Công viên quốc gia Yosemite và làm thiên nhiên nơi đây trở nên sống động và rực rỡ. Do Firefall chỉ duy trì trong vài ngày nên đã thu hút hàng trăm du khách đến đây tham quan và chiêm ngưỡng.

Firefall - the natural phenomenon that makes it appear that lava is flowing over a cliff has just re-occurred in Yosemite National Park and made the scenery more lively and spectacular. Because it only lasts for a few days, it attracts hundreds of visitors to admire this stunning natural illusion.

TAIWAN

HOI AN, VIETNAM

Giới chức Đài Loan ra thông báo kể từ ngày 20/2, những

Trang mạng Insider (Mỹ) vừa đăng tải bảng xếp hạng 19 địa điểm

du khách từ Việt Nam mang theo thịt lợn và các chế

du lịch tiết kiệm chi phí nhất đối với du khách trong năm 2019,

phẩm liên quan vào Đài Loan sẽ bị phạt nặng, với mức

trong đó, Hội An của Việt Nam đứng ở vị trí thứ 11. Theo đó, Hội

phạt là 200.000 Đài tệ (gần 6.500USD) đối với lần đầu tiên

An có mức tổng chi phí trung bình là 86,87USD cho các sản phẩm

và tăng lên một triệu Đài tệ (32.450USD) cho lần vi phạm

gồm một cốc cà phê, một chai bia, một lon coca, một chai rượu,

thứ hai. Khách nước ngoài không trả tiền phạt sẽ bị từ

một chai nước tinh khiết, một tuýp kem chống nắng, một tuýp

chối nhập cảnh.

kem chống muỗi và một bữa tối đầy đủ cho hai người.

The Taiwan government announced that from 20th

The website Insider (USA) has just posted the ranking of the 19

February, passengers travelling from Vietnam carrying

most cost-effective tourist destinations for tourists in 2019, in

undeclared pork products will be fined NTD200,000

which Hoi An of Vietnam stands at 11th place. Accordingly, in Hoi

(USD6,436) for first-time offenders and NTD1 million

An, the average total cost is USD86.87 for the purchase of a cup

(USD32,180) for each subsequent violation. Foreign

of coffee, a bottle of beer, a can of coke, a bottle of wine, a bottle of

offenders who cannot pay off the fine will be denied

pure water, a tube of sunscreen, a tube of mosquito cream and a

entry to the country and face deportation.

three-course dinner for two. WAN D E R LU S T T IP S .COM

14 thời trang

The heartfelt charm of

PEARL ISLAND Từ lâu hòn đảo Phú Quốc nơi miền Nam đất nước đã nổi tiếng với vẻ đẹp của biển xanh - cát trắng - nắng vàng, làm mê say bất kỳ du khách nào ghé chân. Thế nhưng, một nét quyến rũ của đảo ngọc chưa nhiều người biết đến, một biểu tượng mới của sự sang trọng và thanh nhã tại Phú Quốc, đó là khu nghỉ dưỡng InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort.

Phu Quoc island in the South of the country has long been famous for the beauty of its blue sea, white sand and golden sunshine, enchanting tourists who come here. However, many people still do not know about the hidden charm of Pearl Island, a new symbol of unparalleled luxury and refinement in Phu Quoc, the InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

fashion 15

WAN D E R LU S T T IP S .COM

16 thời trang

Khu nghỉ dưỡng nằm ở phía Nam của băi Trường, thừa hưởng sự riêng tư của bãi biển hoang sơ xinh đẹp với hệ sinh thái đại dương phong phú và nước biển trong xanh êm đềm.

Located south of Truong beach, the InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort features the privacy of a beautiful pristine beach with diverse marine ecosystem and the azure ocean.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

fashion 17

WAN D E R LU S T T IP S .COM

18 thời trang

Hơn thế nữa, với kiến trúc độc đáo hình tượng sao biển, đồng thời được bao quanh bởi những ngọn đồi, vườn cây xanh mướt và tầm nhìn ra đại dương bao la, InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort thực sự là điểm đến lý tưởng cho kỳ nghỉ thảnh thơi và bình yên của du khách.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

fashion 19

With unique architecture shaped in the form of a starfish and surrounded by verdant jungle matted hills and landscaped gardens offering ocean views, the InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort is truly an ideal destination for a relaxing and peaceful holiday.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

20 thời trang

Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh trong các thiết kế dạ hội sang trọng trở thành một quý cô kiêu kỳ xinh đẹp. Và căn phòng Bridge Suite của InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort với vẻ tráng lệ vốn có càng tô đậm vẻ lộng lẫy, kiêu kỳ này.

Miss Vietnam Do My Linh in an opulent ball gown became a beautiful and proud lady and seemed even more gorgeous with the extraodinary design of Bridge Suite of InterContinental Phu Quoc Long Beach Resort.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

fashion 21

WAN D E R LU S T T IP S .COM

22 thời trang

Những đường cắt may sắc nét, chi tiết bèo sinh động hay chất liệu vải voan mềm mại xuyên thấu... càng nổi bật dưới ánh nắng vàng rực rỡ của Phú Quốc, khéo léo khoe vẻ đẹp tươi trẻ, tràn đầy sức sống của Đỗ Mỹ Linh.

The sharp cut lines, vivid details, gorgeous ruffling and soft chiffon fabric, stand out under the bright yellow sunshine of Phu Quoc, showing off the youthful beauty of Do My Linh.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

fashion 23

WAN D E R LU S T T IP S .COM

24 thời trang

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

fashion 25

Model: DO MY LINH - MISS VIETNAM 2016 | Photographer: HOANG DANG Photographer’s assistant: THO NGUYEN | Makeup: QUAN NGUYEN | Hairstylist: SON LE Stylist: MAI DIEU VI | Outfits: LY GIAM TIEN, LE VAN LAM, LY QUI KHANH | Accessories: LEINNÉ Location: INTERCONTINENTAL PHU QUOC LONG BEACH RESORT

WAN D E R LU S T T IP S .COM

Ruins of Harappan Civilization at the excavation site of Dholavira, Gujarat, India

The misty and smoky mountain peaks of Zhangjiajie, Hunan Province, China

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

MARCH 2019

Journey back in time Hue old Kingdom, a UNESCO World Heritage Site in Thua Thien Hue Province, Vietnam

WAN D E R LU S T T IP S .COM

28 cảm hứng lên đường

Xứ Huế dĩ vãng thân

quen

bài: PHONG DU

Hoàng Thành Huế hay Đại Nội là vòng thành thứ hai bên trong Kinh thành Huế. Đây từng là nơi ở của vua và Hoàng gia, cũng là nơi làm việc của triều đình nhà Nguyễn.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

cảm hứng lên đường 29

TÔI CÓ MỘT CÁI DUYÊN KỲ LẠ VỚI MẢNH ĐẤT CỐ ĐÔ. TỪ LẦN ĐẦU TIÊN ĐẶT CHÂN ĐẾN ĐÂY VỚI SỰ HÁO HỨC CỦA CHÀNG THIẾU NIÊN ĐƯỢC ĐI DU LỊCH, CHO ĐẾN LẦN NÀY VỚI NHỮNG TRẦM MẶC CỦA CÁI TUỔI NGẤP NGHÉ VỢ CON… ĐẾM QUANH CO PHẢI HƠN CHỤC LẦN. VẬY MÀ HAY Ở CHỖ, KHÔNG LẦN NÀO TÔI ĐẾN HUẾ GIỐNG BẤT KỲ LẦN NÀO!

Có chuyến đi tôi chỉ là thằng nhãi ranh Hà Nội lắm điều, oang oang khắp đường. Có chuyến đi tôi vào vai một chàng hướng dẫn viên non kinh nghiệm ú ớ dẫn đường cho anh công nhân xứ Bắc đi tìm mua chiếc nón bài thơ về tặng mẹ và vợ. Cũng có chuyến tôi lê thê điếu thuốc một mình trong chiều mưa âm u rả rích trên con đường nhỏ Huyền Trân Công Chúa dưới chân đồi Vọng Cảnh. Lại có chuyến đi tôi tay trong tay bên nàng thơ của mình, lái xe chạy dọc bờ sông Hương để hít hà cái không gian chậm rãi đến tĩnh lặng của đất cố đô. Và lần gần nhất, tôi đến Huế cùng những người bằng hữu lâu năm. Mỗi lần gặp gỡ, Huế mang đến cho tôi những trải nghiệm kỳ lạ, khác biệt nhưng đều mang một gam màu chung, đó là màu dĩ vãng...

Những mảnh ký ức cố đô

Đường vào Hoàng Thành Huế qua cửa Thể Nhân.

Những mảng tường cũ kỹ chạy dọc trên các con đường ở Huế

nhá nhem màu cà phê lẫn trà đá, tôi trầm tư thưởng thức ly

luôn là nơi lưu giữ nhiều ký ức phôi pha của đất cố đô. Bức

cà phê sữa đá bình dân, lắng nghe những âm thanh náo nhiệt

tường thành cổ thủng lỗ chỗ những vết bom đạn năm xưa như

của phường buôn và phố thị thưa thớt người.

còn nguyên mùi thuốc súng. Những bức tường nhà quét vôi vàng đặc trưng phủ kín rêu xanh và hoa giấy tím hồng lãng

Và cho dù tôi uống ly cà phê sữa đá một mình 5 năm về trước,

mạn trong nắng chiều. Hay những bức tường bụi bặm hằn lên

hay mới đây tôi ngồi hàn huyên với những người bạn vẫn chỗ

đôi dòng quảng cáo nguệch ngoạc của chốn thành thị chậm

đó trước cổng chợ Đông Ba, vị cà phê không hề thay đổi. Vẫn

chạp đổi thay.

là chút ngọt ngọt của sữa, vị nhạt nhạt của hạt cà phê thấm đẫm mùi dĩ vãng thân quen.

Tôi thường dậy sớm vào buổi sáng mỗi ngày ở cố đô, tản bộ dọc bờ sông Hương thơ mộng, xuôi chiều qua cầu Tràng Tiền

Không giống như nhiều khách du lịch khi đến Huế sẽ đến

đẹp nên thơ, và cuối cùng dừng chân ở một quán cà phê vỉa hè

thăm các lăng tẩm, tôi chỉ thích được dạo quanh khu Kinh

trước cổng chợ Đông Ba. Tựa mình vào bức tường vàng chân

thành Huế bằng một chiếc xe đạp cũ mượn của người quen. Vì WAN D E R LU S T T IP S .COM

30 cảm hứng lên đường

chỉ khi đó, tôi mới được thỏa mãn cái không gian xưa cũ của Huế trọn vẹn nhất. Tôi đạp xe chậm rãi dọc theo đường Đoàn Thị Điểm để đến một trong những “Thần kinh nhị thập cảnh” mà vua Thiệu Trị vịnh thành chùm thơ. Đó là hồ Tịnh Tâm, nơi “Thiềm nha ảnh thủy trám tinh hà” (Dịch nghĩa: Thềm hiên in bóng loáng ngân hà), nơi có cây cầu Hồng Cừ mảnh mai vắt ngang sang đảo Bồng Lai, sang điện Bồng Doanh với mái ngói lưu ly cổ kính, quả không hổ danh chốn tiêu dao của vua chúa năm xưa. Cảnh sắc hữu tình, dị biệt giữa một kinh thành đang đổi thay từng ngày với nhà cửa quán hàng mọc san sát. Đó cũng là một trong số ít nơi mà tôi lưu dấu những dĩ vãng lung linh về kinh đô một thời của đất nước.

Khúc sông tính tang ráng chiều Song có lẽ nơi tôi cảm nhận rõ nhất về cái màu dĩ vãng của

Chùa Thiên Mụ nằm trên đồi Hà Khê, tả ngạn sông Hương.

Huế đó là khúc đường thắt quanh co dưới chân chùa Thiên Mụ, nơi tôi chụp cho anh bạn lều khều lơ đễnh của tôi một

sông tìm về chân cầu Tràng Tiền để trông mong xem bóng ai

bức ảnh.

chờ ai… Có lẽ đây là một quyết định kỳ lạ, bồng bột mang đến cho tôi những cảm xúc bất ngờ nhất trong hành trình du lịch

Ở nơi đó, cuối con đường xa xa là Văn Miếu Huế nơi làng

đất cố đô của mình.

Hương Hồ trầm mặc xưa, trước mặt là dòng sông Hương êm đềm, dịu dàng bên những dãy núi ở Bình Điền xa xăm

Sóng ngược dòng nhấp nhô xô mạn thuyền thẫm màu rêu,

hùng vĩ. Bên trên là tháp Phước Duyên nghiêm cẩn tĩnh lặng.

tiếng máy thuyền tùng tục khuấy lên xa xăm như đánh thức

Thỉnh thoảng, đâu đó lại vang lên tiếng hò trên sông, tiếng

cả một vùng sông nước tĩnh lặng. Khi đó, chỉ có âm thanh

hát tính tang đan tiếng nhạc cổ. Tất cả cảnh vật ấy hòa quyện

của chiếc đài cassette cũ kỹ của ông lão ngư dân rẹt rè những

với nhau đẹp lạ tê tái, nhưng lại phảng chút man mác buồn.

điệu hò xứ Huế bi ai bầu bạn cùng nắng chiều buông lơi trên dòng sông xanh thắm. Ba người ngồi trên thuyền đều lặng

Lê những bước chân lơ đãng của mình dọc theo con đường

thinh, ông lão điều chiếc máy thuyền nhẹ nhàng với điếu

tản bộ ven sông Hương buồn thênh thang trong ráng chiều,

thuốc sắp tàn thường trực trên môi, bà vợ vừa chăm chú nhặt

tôi chợt nhớ tới dăm câu hát thấp thoáng trong đầu:

nhạnh những mớ rau hè cho bữa tối, còn tôi ngồi đầu thuyền

“Huế... ơi!... có biết bây chừ

đưa ánh mắt nhìn xa xăm về cố đô nơi đang tiến về, chờ đợi

Tiếng ca nào vương bên mạn thuyền

những điều hư vô lãng mạn nơi cầu Tràng Tiền…

Có ai chờ ai qua Tràng Tiền...” Trong không gian trầm mặc và khoảnh khắc lơ đãng đó, tôi Tôi thuê một chiếc thuyền gỗ du lịch nhỏ của cặp vợ chồng

thấy mình như bắt đầu si mê cái điệu buồn man mác của xứ

già lam lũ ven sông dưới chân chùa Thiên Mụ, ngược dòng

Huế rồi!

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

cảm hứng lên đường 31

Gửi hồn nơi “hẻm sầu” nhân gian Một buổi chiều tàn, tôi đưa nàng đi ăn quán

Ra đến phố xá tấp nập khác xa với không

chè quen trong một hẻm ở đường Hùng

gian cũ kỹ trong hẻm, tôi hỏi nàng đã tìm

Vương, nơi mà tôi gọi đó là quán chè buồn

được câu trả lời chưa. Nàng cũng trầm ngâm

nhất thế gian.

đến lạ, nhập tâm cái buồn lặng thinh, mắt xa xăm ngó nghiêng lên trời xanh như bị Huế

Nàng hỏi tôi sao lại gọi như vậy, tôi cũng

xưa hớp mất hồn…

không biết giải thích thế nào cho rõ, đành bảo nàng hãy cứ đến và tự tìm câu trả lời

Tôi cũng giống như nàng, bị cố đô hớp mất

cho riêng mình.

hồn mỗi khi đặt chân tới. Bị thả hồn mình vào những không gian cổ xưa buồn lặng, bị lặng

Bước vào hẻm phố chẳng to cũng chẳng

thinh trước mùi cỏ cây sông nước thân quen...

nhỏ, quán cũng chẳng nhỏ mà chẳng to,

Cầu Tràng Tiền hay còn gọi là Trường Tiền - một trong những biểu tượng của xứ Huế.

người bán chè mặt chẳng vui cũng chẳng

Sau nhiều lần ghé Huế, tôi phát hiện ra mình

buồn, cốc chè ngon mà cũng chẳng ngon.

bị nghiện cái cảm giác mất hồn mà không

Đến khi thanh toán và ra về, đắt mà cũng

hay ấy, chỉ khi đi về tôi mới chiêm nghiệm

chẳng đắt. Tất cả chỉ tựu chung lại một

ra. Và chắc chắn rằng tôi sẽ còn quay trở lại

hương vị chè xưa cũ, một không gian tĩnh

cố đô để cho thỏa nỗi nhỡ những dĩ vãng

lặng trầm ngâm.

thân quen luôn lẩn khuất trong lòng.

Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1993.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

32 cảm hứng lên đường

Hồ Tịnh Tâm Cầu Tràng Tiền

Chè Hẻm

DI CHUYỂN Di chuyển tới Huế:

Di chuyển tại Huế:

Từ Hà Nội và TP.HCM, bạn có thể tới Huế

Để cảm nhận Huế một cách trọn vẹn thì bạn

bằng nhiều phương tiện như máy bay, tàu

có thể sử dụng nhiều phương tiện như đi ô tô,

hỏa, ô tô, thậm chí nhiều dân phượt còn

xe máy đối với các địa điểm xa; đi bộ, đạp xe

thích tự lái xe máy tới Huế.

hay đi xích lô ở khu vực trung tâm thành phố;

>> Di chuyển máy bay tiết kiệm thời gian

ngoài ra, đi thuyền trên sông Hương cũng là

nhất với thời gian bay chỉ khoảng 1 tiếng,

một trải nghiệm thú vị không nên bỏ qua.

máy bay sẽ đáp xuống sân bay Phú Bài ở Huế. Hiện nay các hãng hàng không như Vietnam Airlines, Vietjet Air, Jetstar Pacific đều có đường bay từ Hà Nội và TP.HCM

THỜI TIẾT

tới Huế.

Ở Huế có hai thời điểm rõ rệt là mùa khô và

>> Nếu có nhiều thời gian hơn thì bạn có thể

mùa mưa. Mùa khô thường kéo dài từ tháng

di chuyển bằng tàu hỏa hoặc xe khách. Thời

3 đến tháng 8, nhiệt độ lên tới 35 - 400C, trời

gian đi tàu từ Hà Nội đến Huế khoảng 13

nắng nóng nực và oi bức. Mùa mưa từ tháng 8

tiếng, từ TP.HCM đến Huế khoảng 20 tiếng.

tới tháng 1, nhiệt độ lại thấp từ 18 - 200C, có

Mặc dù thời gian di chuyển nhiều nhưng bù

khi nhiệt độ thấp dưới 100C, trong đó từ tháng

lại bạn có thể ngắm cảnh trên đường đi. Thời

10 trở đi là mùa bão lụt. Đặc biệt, từ cuối tháng

gian đi xe khách tương đương với đi tàu hỏa,

1 đến cuối tháng 2, thời tiết lúc nào rất đẹp,

xong giá vé thường sẽ rẻ hơn giá vé tàu hỏa.

nắng chiếu rọi qua hàng cây, không khí mát mẻ,

>> Lựa chọn tự lái xe máy hoặc ô tô tới Huế

se lạnh của những cơn gió cuối mùa cùng với

được nhiều người yêu thích phượt bụi lựa

mảng trời hồng khoe sắc khi những bông hoa

chọn, tuy nhiên hãy chắc chắn rằng bạn là

điệp anh đào nở rộ... Từ tháng 9 tới tháng 12

người có kinh nghiệm lái xe tốt, có sức khỏe

là mùa của những cơn mưa xối xả, dầm dề, tuy

đảm bảo và luôn chú ý an toàn trên suốt

nhiên Huế đã rất khéo léo để biến chúng thành

hành trình.

“đặc sản” mà bạn nên khám phá.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

cảm hứng lên đường 33

ẨM THỰC Ẩm thực Huế cũng rất nổi tiếng với nhiều món ăn ngon như:

Bánh khoái:

Cơm hến:

Bánh cuốn, bún thịt nướng:

Bánh khoái Thượng Tứ Lạc Thiện

các quán ở Cồn Hến, các quán ở khu vực

quán Huyền Anh (52/11 Kim Long)...

(6 Đinh Tiên Hoàng)...

đường Hàn Mặc Tử...

Bún bò Huế:

Chè:

Bún bò số 5 Nguyễn Du (gần đoạn giao Chi Lăng – Nguyễn Du),

Chè Hẻm (1 kiệt 29 Hùng Vương), quán chè trước công viên

gánh bún bò Mệ Kéo (20 Bạch Đằng)...

Thương Bạc (đường Trần Hưng Đạo)... WAN D E R LU S T T IP S .COM

34 travel inspiration

Hue

the sweet charm of article: PHONG DU

Ancient architecture of Hue imperial citadel WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

nostalgia

travel inspiration 35

IT SEEMS LIKE I SHARE A PECULIAR FATE WITH HUE - THE ANCIENT CAPITAL OF VIETNAM. FROM THE FIRST TIME I FOUND MY WAY TO THIS MAGICAL LAND WHEN I WAS A VERY YOUNG MAN, TILL THE DAY I CAME BACK FULL OF CONTEMPLATION AT THE AGE WHEN PEOPLE ARE SUPPOSED TO GET MARRIED, I HAVE RETURNED OVER TEN TIMES. BUT IT IS INTERESTING THAT ALL MY TRIPS TO HUE ARE VERY DIFFERENT FROM EACH OTHER.

One trip, I came here when I was just a talkative young boy. One trip, I was an inexperienced tour guide clumsily leading a tourist from the North seeking out Vietnamese poem conical hats as gifts for his mother and wife. One trip, I was a lonesome man smoking and walking alone on the small street Huyen Tran Cong Chua at the foot of Vong Canh Hill on a rainy afternoon. One trip, I was a happy man together with my girlfriend as we drove along the Perfume River enjoying the serene atmosphere of the ancient capital. And on my most recent trip, I made my way back to this city with my old friends. Each time, Hue has granted me different extraordinary experiences, but my impression of Hue always bears the colour of nostalgia.

Memories of the ancient capital

Temple of Literature in Hue.

The old walls along the streets are steeped in history in this

and iced tea, I quietly enjoy a popular iced milk coffee while

ancient capital. The smell of gunpowder seems to still linger

listening to the bustling sounds of the city.

around the old bullet-riddled walls of the Imperial City. The iconic yellow walls covered by green moss, the romantic

The taste of iced milk coffee has not changed since the time

purple and pink Bougainvillea in the afternoon sunlight or

I drank it alone five years earlier or more recently when I sat

the dusty walls painted with squiggly advertising slogans.

down and enjoyed it with my friends at the gate of Dong Ba Market. It still has the sweet flavour of the milk, the subtle

I often wake up early in the morning, walking along the

taste of coffee beans and the smelll of intimate nostalgia.

poetic bank of the Perfume River, crossing the breathtaking Trang Tien bridge and finally stopping by a small café

Unlike many tourists who come to Hue to visit the royal

opposite Dong Ba market. Leaning against the yellow-

tombs, I just love to ride around the Imperial City of Huế on

coloured wall with its foot covered with the colours of coffee

an old bicycle I borrow from an acquaintance. Because WAN D E R LU S T T IP S .COM

36 travel inspiration

only then, can I truly indulge in Hue’s ancient atmosphere. I ride slowly along Doan Thi Diem street to one of the “20 beautiful places in Hue” that King Thieu Tri described in his poems, Tinh Tam lake, where “The porch is reflected off the water along with the starry night sky” and the slender Hong Cu bridge crosses the lake to Bong Lai island and Bong Doanh palace featuring its ancient glazed roof tiles. It is truly the sightseeing and resting place of the kings. The exceptionally charming scenery located in the middle of the capital city city is changing is changing every day, as the local houses, restaurants and shops are built more closely to each other. It is also one of the few places where the shimmering history of the ancient capital still exists today.

Thien Mu Pagoda is located on Ha Khe hill, on the left bank of Perfume River

Traditional melodies echoing along the river in the afternoon light But perhaps the place where the most authentic

remembered the words of a famous song.

features of the city of Hue of the past can be found is on

“Hue ...! ...Do you know...

the winding road at the foot of Thien Mu Pagoda, where

What song is echoing from the boat?

I took a photo of my tall, thin day-dreaming friend.

Is anyone waiting for another to cross Trang Tien...”

At the end of this road is the Temple of Confucius of

I rented a small wooden boat from a poor old husband

Hue and also where the old village of Huong Ho was in

and wife living by the river at the foot of Thien Mu

the past. In front of the Pagoda, the peaceful and gentle

pagoda and then travelled upstream to Trang Tien

Perfume River can be found flowing quietly through

Bridge. Perhaps this spontaneous and strange decision

the majestic mountains in Binh Dien and on the inside,

brought me the most unexpected emotions during my

the Phuoc Duyen tower stands solemnly and quietly.

journey in the ancient capital.

Occasionally, we heard melodious singing mixed with traditional music echoing across the river. All the

The upstream waves were rocking the moss-coloured

features blend extremely beautifully together but I felt a

boat as the sound of the boat’s engine stirring up the

sense of sadness lingering in the air.

water called out as if it wanted to awaken the quiet river. At that moment, there was only the sound of

Absentmindedly plodding along the path by the lazy

an old cassette radio of the old fisherman who was

Perfume River on a melancholy afternoon, I suddenly

bashfully singing the sad melodies of “hò Huế” (Hue’s

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

travel inspiration 37

folk music) accompanying the afternoon sun on the green river. The three of us were all silently sitting on the boat; the old man gently guiding it with a cigarette pursed in his lips while his wife was selecting summer vegetables for dinner. I sat with my eyes looking far away to the centre of the ancient capital, contemplating the impermanence of romance by the Trang Tien Bridge. In that quiet space in that inattentive moment, I felt like I was beginning to fall in love with the melancholy beauty of Hue!

Leaving my soul in the melancholy alleys One afternoon, I was taking my girlfriend to a sweet soup house in an alley off Hung Vuong Street, which I called the saddest sweet soup house in the world. She asked me why I called it that but I didnâ&#x20AC;&#x2122;t know how to explain it, so I told her to just to come and find her own answer. We walked into the alley which was neither big nor small, the sweet soup house was neither small nor big, the face of the seller was neither happy nor sad, the cup of sweet soup was neither delicious nor bad, and the price was neither expensive nor cheap. The only thing that has stayed in our memories is the flavour of the sweet soup and the calming quiet space. When we walked out onto the busy streets, we felt like it was so different from the space in the alley and I asked her if she had found the answer. She looked so contemplative, a little sorrowful and her eyes looked up to the blue sky as if she had fallen in love with Hue. I felt the same as her, fascinated by the ancient capital whenever I arrived. Letting my soul dive straight into the silent ancient abyss and becoming speechless from the familiar smell of the plants and river here. After visiting Hue many times, I found that I was addicted to the feeling of losing my soul to the melancholy beauty of Hue Trang Tien Bridge (also known as Truong Tien Bridge) crosses Perfume River

and only when I went back did I realise. I will definitely return to the ancient capital to satisfy my nostalgia for the intimate moments of my past in my heart. WAN D E R LU S T T IP S .COM

38 travel inspiration

Tinh Tam Lake Trang Tien Bridge

Che Hem

TRANSPORTATION Travelling to Hue: From Hanoi and Ho Chi Minh city, you can travel to Hue by various means such as plane, train, car and even many

downtown area. In particular, taking a boat on

people like to drive motorbikes.

the Perfume River is an exciting and not-to-be-

>> Travelling by plane is the most time-

missed experience.

efficient option with only a 1 hour flight time to Phu Bai airport in Hue. Currently, airlines such as Vietnam Airlines, Vietjet Air and Jetstar Pacific have regular flights from Hanoi and Ho Chi Minh City to Hue.

WEATHER

>> If you have more time to spare, you can

There are two distinct seasons in Hue: the

travel by train or bus. Travelling by train from

dry season and the rainy season. The dry

Hanoi to Hue is about 13 hours and about 20

season usually lasts from March to August

hours from Ho Chi Minh City and although

when temperatures can reach 35-40 degrees

the travel time is longer, you can admire the

Celsius and the weather is hot and muggy. The

scenery along the way. A bus takes a similar

rainy season is from August to January with

length of time to a train and the fare will

temperatures generally from 18-20 degrees

usually be cheaper.

Celsius although sometimes dropping below

>> Choosing to drive a motorbike or a car to

10 degrees Celsius, and from October onwards

Hue is favoured by travel lovers but for this

being the typhoon season. Especially, from

option make sure you are an experienced

the end of January to the end of February, the

driver, have good health and always pay

weather is always particularly beautiful with

attention to safety throughout the journey.

cooler temperatures and sometimes it is even cold with the late season winds. It is also the

Moving around Hue: to explore Hue fully,

time when Sakura flowers bloom. The rainy

you can use several forms of transport

season lasts from September to December,

including cars and motorbikes for remote

however, Hue artfully turns this season into a

locations and walking, cycling or cyclo in the

special feature.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

travel inspiration 39

CUISINE Hue cuisine is also extremely popular with many delicious dishes such as:

Banh khoai (plain rice flan):

Mussels with rice:

Bánh cuốn (Rolled cake), bun thit nuong

Banh khoai Thuong Tu Lac Thien (6 Dinh

Restaurants in Con Hen and those in Han

(rice noodles with grilled meat):

Tien Hoang).

Mac Tu street.

Huyen Anh restaurant (52/11 Kim Long).

Bun Bo Hue (Hue-style beef vermicelli soup):

Sweet soup:

Bun bo Nguyen Du (near Chi Lang - Nguyen Du intersection), Bun

Chè Hẻm (No.1 Kiet 29 Hung Vuong) and the sweet soup shop in

Bo Ba Tuyet (47 Nguyen Cong Tru).

front of Thuong Bac park (Tran Hung Dao street). WAN D E R LU S T T IP S .COM

40 điểm đến

TOÀN BỘ KHU VỰC TRƯƠNG GIA GIỚI TỪ THUỞ HỒNG HOANG VỐN ĐÃ LÀ CHỐN THẾ NGOẠI TIÊN CẢNH BỒNG LAI, NHIỀU LẠC THÚ. NHỮNG AI ĐÃ TỪNG MỘT LẦN ĐẶT CHÂN ĐẾN NƠI ĐÂY ĐỀU KHÔNG KHỎI NGỠ NGÀNG TRƯỚC NHỮNG RỪNG ĐÁ SA THẠCH HIÊN NGANG, TRƯỚC NHỮNG BIỂN MÂY GIĂNG KÍN ĐẤT TRỜI, VÀ CẢ NHỮNG KỲ TÍCH MÀ CON NGƯỜI ĐÃ LƯU DẤU Ở CÕI TIÊN NÀY. TÔI ĐẾN TRƯƠNG GIA GIỚI KHÔNG VỚI TÂM THẾ CỦA MỘT KẺ LỮ KHÁCH VÔ HỒN LANG THANG CÙNG CHIẾC MÁY ẢNH TO OÀNH, TÔI ĐẾN ĐÂY ĐỂ TÌM VỀ MỘT CHỐN TIÊN GIỚI NGAY SÁT NHÂN GIAN, NƠI MÀ THIÊN HẠ ĐỒN THỔI VỀ CÂU CHUYỆN LÀM NÊN CÁI TÊN TRƯƠNG GIA GIỚI ĐẦY HÙNG VĨ.

LẪY LỪNG NHÂN GIAN TIÊN CẢNH

bài: D.N

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 41

WAN D E R LU S T T IP S .COM

42 điểm đến

HUYỀN TÍCH TRƯƠNG GIA Trương Gia Giới ban đầu có tên là Thanh Nham Sơn. Tương truyền, Lưu Hầu Trương Lương thời Hán Cao Tổ Lưu Bang vì muốn tránh nạn “địch quốc phá, mưu thần vong” đã quyết định xuống phương Nam tìm đường sinh sống. Ban đầu, Trương Lương leo lên Thiên Môn Sơn, sau đó chuyển đến vùng Thanh Nham Sơn lập chốn ẩn cư, tu hành học đạo, đồng thời lưu lại một dòng con cháu họ Trương tại vùng đất này. Truyền thuyết kể lại rằng, để sông núi Thanh Nham Sơn ngày càng đẹp, Trương Lương đã trồng bảy cây ngân hạnh ở phía Nam. Bảy cây cao lớn tạo thành bảy tán dù che bóng mát, tô điểm nét đẹp tựa thiên cung cả một vùng. Nhiều năm về sau, một tên quan triều đình tên Trương Vạn Xung mặc áo bào trên kiệu lớn cùng thê tử lên Thanh Nham Sơn du ngoạn. Thấy khung cảnh bồng lai chốn này, lại có bảy cây vạn hạnh tựa như bảy người khổng lồ trấn giữ, hắn nảy tà tâm, muốn chiếm đoạt cả vùng này sở hữu vạn cổ thiên thu. Vạn Xung cho mời đến một thợ điêu khắc nổi tiếng, khắc trên mỗi cây một chữ lớn: “Chỉ Huy Sứ Trương Vạn Xung Giới”, lấy bảy cây đó làm ranh giới rộng 50 dặm nhất luật cấm chỉ thông hành. Đồng thời hắn xua đuổi gia tộc họ Trương đi chốn khác để độc tôn cõi tiên sơn phúc địa. Lệnh cấm ban ra, bách tính xung quanh ngay cả việc đốn củi chăn trâu cũng phải đi vòng, còn gia tộc họ Trương dìu già dắt trẻ lưu li thất sở. Một ngày nọ, có thợ săn Trương Gia Hùng lên núi săn thú, đi qua bảy cây ngân hạnh năm xưa. Bất chợt, ông thấy trên những thân cây chảy ra những dòng nước vàng, tựa như những giọt nước mắt. Ông ngẩng lên và

binh mã của Trương Vạn Xung vào khe Kim Tiên. Dân

nhìn thấy bảy chữ ác bá mà Vạn Xung khắc lên mới

chúng trông thấy sợ hãi khấu đầu van lạy dưới gốc cây

hiểu chuyện. Trong phút chốc lửa giận bốc lên, Gia

ngân hạnh. Bấy giờ từ đám mây trên đầu vang ra giọng

Hùng vung dao chém mấy nhát, sửa hai chữ Vạn Xung

sấm: “Các trại dân nghe đây, vùng đất này vốn là trời

thành Gia Hùng, đồng thời chẻ tan tấm cáo thị. Bách

gây đất dựng, là tiên cảnh chốn nhân gian, làm sao có

tính trong ngoài sơn trại biết chuyện vô cùng ủng hộ

thể dung chứa bọn con cháu Vạn Xung hoành hành

khiến Trương Vạn Xung nổi điên tức giận. Hắn điều

ngang ngược! Vị thần của ta đã lệnh cho Bạch Quả tiên

300 thân binh tới vây chặt Thanh Nham Sơn nhằm tìm

nhân đem bọn họ táng vào trong biển lớn. Nay vùng

bắt người thợ săn dũng cảm nhưng không thành. Hắn

này thuộc về nhà Trương Lương cùng chung sở hữu,

tức tối trút giận lên dân chúng, tuyên bố sẽ lấy máu của

đời đời nối nhau.”

dân làng nhuộm đỏ bảy chữ kia. Nói xong vị tiên nhân cầm cây phất trần chỉ vào bảy Như thấu được sự ác bá và tàn nhẫn của gã tham quan,

cây ngân hạnh, chỉ thấy trên bảy cây ngân hạnh lập

bỗng nhiên lúc đó mưa to gió lớn nổi lên mù trời mù

tức xuất hiện bảy chữ vàng lớn: “Nhân Gian Tiên Cảnh

đất, một luồng sáng từ trên cây lóe lên, thân cây phun

Trương Gia Giới”. Kể từ đó, toàn bộ vùng Thanh Nham

ra bảy dòng nước vàng sáng choang, cuốn phăng 300

Sơn có tên gọi mới đầy tương lai - Trương Gia Giới.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 43

LẠC LỐI GIỮA ĐẠI NGÀN THẠCH TRỤ Có thể nói, những cột đá sa thạch hùng vĩ chính là nét đẹp địa chất đặc trưng nhất của vùng Trương Gia Giới. Trong toàn bộ khu vực này, có đến hơn 3.000 cột đá sa thạch sừng sững, chênh vênh như những bàn chông khổng lồ chĩa lên bầu trời. Đặc biệt, có những cột đá cao hơn 800m, đứng cách xa hàng trăm thước vẫn thấy bóng cột xà tối cả một vùng. Những ai đã từng đặt chân đến Angkor Wat của đế chế Khmer (Vương quốc Campuchia) năm xưa, hẳn tất cả đều phải trầm trồ và mê hoặc trước khối kiến trúc xen lẫn điêu khắc trên những phiến đá sa thạch khổng lồ trong ngôi đền. Nếu chúng ta thấy Angkor Wat là biểu tượng sức mạnh và trình độ của con người thì Trương Gia Giới giống như biểu tượng nghệ thuật kiến trúc của tiên giới. Lúc này không chỉ là các phiến đá, khối đá to bằng dăm ba vòng tay người, mà là cả một tòa tháp thiên WAN D E R LU S T T IP S .COM

44 điểm đến

nhiên cao trăm trượng dựng đứng lẫy lừng, điểm xuyết

như những bảo vật quý trong kho báu Trương Gia Giới

là sự sống mãnh liệt của cây cỏ bao quanh.

của thần tiên, mỗi cột đá lại có một cái tên đầy gợi tình như Ngự Bút Phong, Tiên Nữ Tản Hoa hay Thạch Phàm

Người Trung Quốc rất giỏi đặt tên mỹ miều cho các

Xuất Hải…

địa danh đẹp mà họ sở hữu, nhưng có lẽ ở Trương Gia Giới, những cái tên đẫm màu hoa lệ ấy chẳng thể lột tả

Và có lẽ vẻ đẹp của những bảo vật của tiên giới ấy đã

hết vẻ đẹp thiên nhiên kỳ bí nơi đây. Ngọn núi hùng vĩ

làm mê hoặc phù thủy Hollywood James Cameron, để

nhất, nằm ở chính giữa, được đặt tên là Thiên Tử Sơn,

người đạo diễn điện ảnh tài ba ấy tạo nên một hành

nghĩa là con của đất trời. Cái tên được đặt như một sự

tinh Pandora kỳ diệu và ma mị trong bộ phim “Avatar”

khẳng định cho chân mệnh của ngọn núi tuyệt đẹp

nổi tiếng. Ở Trương gia giới, ngọn núi sa thạch đặc biệt

này. Thiên Tử Sơn cao đến 1.212m, được bao quanh bởi

“Cột trụ trời Nam” chính là nguyên mẫu của những hòn

những dải núi dài bằng phẳng trên đỉnh nhưng dựng

đảo bay huyền thoại. Tại đây, những hướng dẫn viên du

đứng trên thung lũng rừng sâu thăm thẳm. Ở chính

lịch Trung Hoa vẫn luôn thao thao với các vị khách du

giữa là các cột đá sa thạch muôn hình vạn trạng, tựa

lịch nước ngoài về một “Pandora trên Trái Đất”.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 45

DẠO MÂY TRONG TIÊN CẢNH BỒNG LAI Trên hành trình khám phá kỳ quan Trương Gia Giới, tôi dừng chân tại cửa hàng bán đồ lưu niệm chính của khu du lịch. Đến đây, nhìn vào những tác phẩm nghệ thuật mà các họa sĩ, nhiếp ảnh gia người Hoa để lại cho hậu thế, tôi tìm được một điểm vô cùng đặc biệt. Đó là mây. Trương gia giới sẽ mãi chỉ là những thạch trụ cô đơn lạnh lẽo nếu không có những nàng mây vây quanh suốt tháng ngày. Ở tất cả những điểm tham quan nổi tiếng tại Trương Gia Giới như Thiên Tử Sơn, Viên Gia Giới hay Thiên Môn Sơn, mọi người đều trầm trồ òa lên hạnh phúc mỗi khi nhìn thấy những sóng mây tràn qua, ve vãn tình tự cùng những thạch trụ oai phong lẫm liệt. Đặc biệt, ở Thiên Môn Sơn, nơi có cổng trời khổng lồ mái vòm cao đến 130m trên đỉnh núi, mỗi khi một đám mây to nhỏ luồn qua cánh cửa thiên đàng cao chót vót ấy, cả không gian xung quanh như bị bao phủ bởi làn hơi trắng trong mờ ảo, người với người đứng cách nhau vài mét cũng chả thấy mặt, cỏ cây râm ran lạo rạo vươn ra đón những giọt sương từ làn mây mang tới. Để rồi khi làn mây đó đi qua, thiên môn mở lại, ánh dương tỏa về, lấp ló trên lá cây là những giọt sống long lanh, trong suốt phản chiếu ánh chiều rạng ấm vàng. Còn những phàm nhân vinh hạnh được chứng kiến cảnh tượng kỳ vĩ ấy của thiên nhiên, chẳng ai nói được nên lời, chỉ biết giơ vội vàng chiếc máy ảnh cầm tay tanh tách lưu hình mà xuýt xoa tiếc nuối. Tôi chợt nhớ về những thước phim cũ kỹ của Tây Du Ký năm 1986 do Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc và Cục Đường sắt Trung Quốc hợp tác sản xuất. Cố đạo diễn Dương Khiết đã xây dựng một hình ảnh về chốn thiên đình xa hoa với những sân mây rộng lớn, khói sương mờ ảo. Và khi lặng mình ngắm nhìn khung cảnh Trương Gia Giới chìm trong biển mây đan những vệt nắng vàng, lấp ló là dăm ba thạch trụ xuyên lên như những mái nhà của thiên nhiên, tôi mới nhận rằng hóa ra mình đang đứng trên tiên giới chứ còn đâu. WAN D E R LU S T T IP S .COM

46 điểm đến

CÁCH LÀM DU LỊCH CỦA NGƯỜI TRUNG QUỐC Du lịch ở Trung Quốc là một điều hết sức đặc

ngắm cảnh nào trong khu vực Trương Gia Giới,

biệt. Ở đây, các công ty du lịch, nhà quản lý

chúng ta đều không thấy chúng. Người Trung

phải đối mặt với không phải vài trăm ngàn lượt

Quốc xây dựng các công trình du lịch như cáp

khách tham quan mỗi ngày, mà phải lên tới vài

treo, cầu kính, thang máy để tối đa hóa khả

triệu lượt khách. Họ phải tìm ra những cách

năng phục vụ du khách, đồng thời tạo ra các

làm du lịch sao cho có thể thỏa mãn được cả tỉ

trải nghiệm mới lạ song họ vẫn rất tôn trọng

dân du lịch trong và ngoài nước. Và ở một nơi

cảnh quan thiên nhiên. Dù bạn lựa chọn ngắm

được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên

cảnh bằng cách đi bộ dạo quanh hay đi qua các

thế giới như Trương Gia Giới, những cách làm

phương tiện hiện đại, chúng ta đều không thấy

này không phải ngoại lệ.

sự chướng mắt, chọc ngoáy vào vẻ đẹp thiên nhiên hoang dại của các công trình du lịch

Nếu như ở Việt Nam, chúng ta thường lên án mạnh mẽ sự can thiệp của con người vào những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ như xây dựng cáp treo, lối đi giữa khu tham quan... thì tôi lại không thấy điều đó ở Trương Gia Giới. Tại đây, trong khu vực Công viên rừng quốc gia Trương Gia Giới, người Trung Quốc xây dựng một thang máy kính tựa vách núi với cái tên “Bách Long”. Thang máy này di chuyển đến 362m lên đỉnh một ngọn núi, toàn bộ không gian làm bằng kính để khách du lịch từ bên trong có thể trải nghiệm cảm giác ngắm nhìn những rừng đá sa thạch từ dưới chân núi lên tận đỉnh. Cùng với đó là chiếc cầu bằng kính Vân Thiên Độ khổng lồ được mệnh danh là cầu kính cao nhất thế giới, vắt ngang hai quả núi cao hơn 300m và dài gần nửa cây số. Người Trung Quốc cũng xây dựng một đường cáp treo lên đến đỉnh Thiên Môn Sơn dài tới 7,5km để phục vụ khách du lịch ngắm cảnh khu rừng nguyên sinh nơi đây, và rồi xuống núi bằng 999 bậc cầu thang từ cổng trời và 99 khúc quanh uốn lượn có độ cao từ 200m đến 1.300m tựa 9 cung trên thiên đình. Họ cũng xây dựng những lối đi bằng kính bám quanh các dãy núi đá sa thạch với cái tên Rồng Cuộn Vách Đá. Đi trên đấy nhìn xuống dưới chân là vực thẳm sâu hun hút, đủ sức bóp nghẹt trái tim của những người sợ độ cao yếu đuối. Điểm đặc biệt của tất cả các công trình nhân tạo này đó là nếu đứng ở bất kỳ một điểm

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

ngoạn mục tại Trương Gia Giới.

điểm đến 47

TỔNG QUAN VỀ TRƯƠNG GIA GIỚI Trương Gia Giới là một thành phố cấp tỉnh, nằm ở phía Tây tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc. Nơi đây nổi tiếng với cảnh quan hùng vĩ cùng những đỉnh núi kỳ lạ, các hẻm núi sâu, thác nước hay trụ đá khổng lồ và là nơi sinh sống của nhiều loài động, thực vật hoang dã. Bởi vậy, Trương Gia Giới có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như Khu thắng cảnh Vũ Lăng Nguyên (bao gồm: Công viên rừng quốc gia Trương Gia Giới, thung lũng Tố Khê, Thiên Tử Sơn, hồ Bảo Phong, hang Rồng Vàng...) và Thiên Môn Sơn (thuộc Vườn quốc gia núi Thiên Môn).

THỜI ĐIỂM LÝ TƯỞNG Trương Gia Giới là một điểm đến đặc biệt mà bốn mùa trong năm mùa nào cũng có nét đẹp đặc biệt và hấp dẫn riêng. Bạn sẽ như được chiêm ngưỡng một bức tranh thuỷ mặc đầy màu trắng của tuyết nhưng vẫn toát lên sự kỳ vĩ của thiên nhiên khi đến vào mùa đông. Mùa xuân tới, cả không gian Trương Gia Giới đua nhau đâm chồi nảy lộc, tạo nên một màu xanh bát ngát khắp bốn bề như một dải lụa mềm ngăn cách trời và đất. Mùa hè với không khí không quá nóng cũng không quá lạnh phù hợp với những du khách muốn tham gia các thử thách như leo núi, đi cầu kính mà không sợ trời đổ mưa bất chợt hay cơn gió lạnh làm rùng mình. Mùa thu ở Trương Gia Giới lại được nhuộm màu ấm áp với những lá vàng đỏ ngập trời cùng khí hậu se se lãng mạn. Mỗi người với những sở thích và mong muốn khác nhau đều có thể chọn cách thưởng ngoạn Trương Gia Giới cho riêng mình.

DI CHUYỂN TẠI TRƯƠNG GIA GIỚI >> Tùy từng vị trí lưu trú mà bạn có thể tiếp cận các khu vực tham quan của Trương Gia Giới bằng cách đi bộ, taxi, xe khách hay xe bus. >> Riêng tại khu vực Công viên rừng quốc gia Trương Gia Giới (thuộc Khu thắng cảnh Vũ Lăng Nguyên) liên kết rất nhiều điểm thăm quan như Thiên Tử Sơn, Viên Gia Giới, thang máy Bách Long..., do vậy việc di chuyển giữa các điểm tham quan tại đây đa phần đều bằng xe bus. Hệ thống xe bus trong khu vực này được đánh số trên bản đồ rất rõ ràng. Trước khi bắt đầu hành trình, bạn nên chuẩn bị một tấm bản đồ khu thắng cảnh và một bản đồ xe bus trong khu vực. Các bản đồ này đều có tại các khách sạn hay quầy thông tin. Đặc biệt, các tuyến xe bus này hoàn toàn miễn phí vì vé xe bus đã bao gồm trong vé vào tham quan.

NGÔN NGỮ Không nhiều người địa phương biết tiếng Anh hay bất kỳ ngôn ngữ nào khác ngoài tiếng bản địa. Bạn cần chuẩn bị một vài phần mềm dịch Anh – Trung hoặc Việt – Trung trước khi lên đường. Tuy nhiên, bạn cũng không cần quá lo lắng vì du lịch tại Trương Gia Giới khá phát triển nên trên các bảng hiệu chỉ dẫn thường có tiếng Anh, ngoài ra trong khu du lịch cũng có các tình nguyện viên mặc áo cam hoặc xanh lá cây rất nhiệt tình, có thể trợ giúp bạn bằng tiếng Anh.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

48 destinations

article: D.N

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 49

SINCE ANCIENT TIMES, ZHANGJIAJIE HAS BEEN A BEAUTIFUL PARADISE ON EARTH. THOSE WHO VISIT THIS PLACE ARE STRUCK BY THE MAJESTIC SANDSTONE PEAK FOREST, BY THE SEA OF CLOUDS COVERING THE SKY, AND BY THE WONDERS PEOPLE HAVE BUILT IN THIS LAND. I MADE FOR ZHANGJIAJIE, NOT WITH THE MIND OF A WANDERING TRAVELLER CARRYING AN OVERSIZED CAMERA, I CAME HERE TO FIND A PARADISE ON EARTH, WHERE PEOPLE WHISPER ABOUT THE LEGEND OF THE BIRTH OF ITS GREAT NAME, ZHANGJIAJIE.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

50 destinations

THE LEGEND OF ZHANGJIA Zhangjiajie was originally named Luanchuan (rotten ship planks)

frightened when they saw this, immediately kneeling down

Canyon. Legend has it that Zhang Liang, living in the era of

to pray under the maidenhair trees. Then from a cloud above,

Emperor Gaozu Liu Bang while attempting to avoid being killed

they heard: “Listen! Dear hearts! This land was created by

by the enemy decided to move to the South as a way to survive.

God, a heaven on Earth, so this land will never belong to Van

At first, Zhang Liang climbed Tianmen Mountain, then moved to

Xung and his descendants! My god has ordered the God of

the Luanchuan Canyon to settle down, pursue his religious beliefs

maidenhair trees to banish them to the great sea. Now this

and continue the line of Zhangjia’s descendants in this land. It

area belongs to Zhangjia and their descendants.”

is said that in order to make Luanchuan Canyon more beautiful, Zhang Liang planted seven maidenhair trees in the South. When

After saying that, the prophet pointed his fly-whisk at the

the seven tall trees were fully grown, they became seven great

seven maidenhair trees and immediately seven great golden

canopies, beautifully adorning the entire region.

words appeared on the trees: “Heaven on earth, Zhangjiajie”. Since then, the entire Luanchuan Canyon has had a new

Many years later, a greedy governor named Truong Van Xung, wearing royal garb and sitting in a large palanquin, visited Luanchuan Canyon. After witnessing the fascinating scenery of this enchanting land with its seven maidenhair trees like seven giant protectors, he was overcome with the desire to usurp the whole area for himself. Van Xung invited a famous sculptor to engrave on each maidenhair tree in large letters: “The territory of Commander Truong Van Xung”, using those seven trees as markers of a 50-mile-wide area where people were prohibited to enter. At the same time, he chased away the Zhangjia to capture this beautiful place for only himself. When the ban was put in place, the people who lived in the surrounding area did not dare enter even when they went cutting firewood or walking their buffaloes, and the Zhangjia had to move on elsewhere to live. One day, a hunter named Truong Gia Hung went to the mountain to hunt wild animals and came across the seven maidenhair trees. He saw flows of golden water dripping from the bark like tears and looking up he saw the wicked words that Van Xung had engraved on the trees, and he suddenly understood what had happened there. In a moment of anger, Gia Hung swung his knife changing the two words Van Xung into Gia Hung, and smashing the signs marking the territory. The people of the land stood behind Truong Gia Hung when they heard what he had done, which made Truong Van Xung fly into a fit of rage. He sent 300 soldiers to besiege Luanchuan Canyon and arrest the brave hunter, but his plan was unsuccessful. He exasperatedly vented his anger on the people, declaring that he would cover-over the words on the trees with the blood of the villagers. As if striking down Truong Van Xung’s evil and ruthlessness, at that time, suddenly strong winds and heavy rain swept across the land, bright light flashed across the trees before plumes of golden water spouted from the seven trees sweeping Truong Van Xung’s 300 soldiers away into Jinbian Brook. People were WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

name - Zhangjiajie.

destinations 51

GET LOST IN THOUSANDS OF SANDSTONE PILLARS It can be said that the majestic sandstone pillars are the most

an architectural, artistic symbol of heaven. It is not only the

characteristic geological beauty of Zhangjiajie. In the whole

sandstone pillars which are as wide as the length of three

area, there are more than 3,000 towering sandstone pillars

human arms but also the hundred-metre tall natural stone

like a giant spike board pointing up to the sky. In particular,

towers with irrepressible trees in between.

there are stone pillars which are higher than 800 metres, and standing hundreds of metres away, we can still see their

The Chinese are very good at naming beautiful places, but

shadows casting out over the land.

perhaps in Zhangjiajie, those exuberant names cannot do justice to its mysterious natural beauty. The most majestic

Those who have set foot in Angkor Wat of the Khmer empire

mountain located in the middle is named Tianzi Mountain,

(Kingdom of Cambodia) cannot fail to be enchanted by the

meaning the Son of Heaven. The name is an affirmation of the

architectural blocks covered with sculptures of the huge

nature of this beautiful mountain which is up to 1,212 metres

sandstone slabs in the temple. If we see Angkor Wat as a

high and surrounded by a large range of towering sandstone

symbol of human power and ability, then Zhangjiajie is like

pillars in the deep woods. At the centre of Zhangjiajie, we can

WAN D E R LU S T T IP S .COM

52 destinations

find sandstone pillars of all shapes and sizes, and like precious treasures, each stone pillar has its own charming name such as Ngu But Phong, Tien Nu Tan Hoa or Thach Pham Xuat Hai. Perhaps the beauty of the prophetic treasures fascinated and inspired the Hollywood film director James Cameron to create the magical planet of Pandora in the famous movie “Avatar”. In Zhangjiajie, the spectacular sandstone mountain “Pillar of the South Sky” is the inspiration for the legendary flying islands. Here, Chinese tour guides still tell foreign tourists about a “Pandora on Earth”.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 53

WANDER ABOVE THE CLOUDS IN A FAIRYTALE LAND On the journey to discover the wonders of Zhangjiajie, I

unable to see each other clearly, and the grass and trees

stopped at the biggest souvenir shop in the national park.

reach out to catch the dewdrops from the clouds. Then when

Coming here, looking at the artworks of Chinese artists and

that cloud passes, the gate to heaven seems to open again,

photographers, I found a special feature in all the pictures

the sunshine radiates and gleams on leaves full of glittery

and postcards, clouds. Zhangjiajie would only be pillars of

dewdrops, the transparent droplets reflecting the golden

loneliness if it were not for the clouds enveloping them all

sunlight. Those who are privileged enough to witness this

year round. At all the famous attractions in Zhangjiajie like

magnificent spectacle of nature cannot express anything by

Tianzi Mountain and Yijiajie or Tianmen Mountain, everyone

words, only hurriedly take photos with their cameras.

seems to be filled with happiness when they see the waves of

I suddenly remembered the old footage of Journey to the

clouds flowing around the majestic pillars.

West in 1986 co-produced by China Central Television and The Ministry of Railways. The former director Yang Jie built

In particular, on Tianmen Mountain, a giant sky gate 130

an image of a luxurious, heavenly place with vast fields

metres in height is located on top of the mountain. Every

of clouds and mist. When I silently watched the scene of

time when a large cloud passes through that towering

Zhangjiajie sinking in a sea of clouds, admiring the streaks

heavenly gate, the surrounding space is covered by white

of golden sunshine and pillars reaching the roof of nature, I

mist while people standing only a few metres away are

realised that I was standing in paradise.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

54 destinations

TOURISM SERVICES IN ZHANGJIAJIE Tourism in China is particularly unique as travel companies and managers have to face not a few hundred thousand visitors every day, but up to several million. They have to find ways to satisfy billions of domestic and foreign tourists on a yearly basis and in a place recognised by UNESCO as a World Heritage Site like Zhangjiajie, we can find an impressive array of services. If in Vietnam we often strongly condemn human intervention in majestic natural landscapes such as the construction of cable cars and walkways in sightseeing areas, I saw no such opposition towards any of that in Zhangjiajie. Here, in the area of Zhangjiajie National Forest Park, a glass elevator named “Bailong” has been built which can take people to the height of 362 metres at the top of a mountain. The entire elevator car was made of glass so that tourists from the inside can experience the feeling of watching the sandstone pillars from the foot to the top of the mountain. The giant Zhangjiajie Glass Bridge is the tallest glass bridge in the world, joining two 300 metre high mountains and spanning nearly half a kilometre. A 7.5-kilometre cable car has also been built up Tianmen Mountain for tourists to observe the primaeval forest, and after they can descend the mountain by 999 stairs from Heaven’s Gate and through 99 winding bends from the height of 1,300 metres to 200 metres, symbolising the 9 palaces of heaven. There is also the Coiling Dragon Cliff Walk, a glass walkway around the edge of the sandstone mountains. Going on the glass and then looking down is a nerve-wracking experience for those who are afraid of heights. A special feature of all these artificial structures is that we cannot see them from other locations in Zhangjiajie. The Chinese build tourist facilities such as cable cars, glass bridges and elevators to maximise the ability to serve tourists and create new experiences while still respecting the natural landscape. Whether you choose to admire the scenery by walking around or travelling by modern forms of transportation, no damage to the wild and natural beauty of Zhangjiajie can be seen. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 55

OVERVIEW OF ZHANGJIAJIE Zhangjiajie is a prefecture-level city in the northwestern part of Hunan Province in the Peopleâ&#x20AC;&#x2122;s Republic of China. It is famous for its majestic landscape of lofty mountain peaks, deep canyons, waterfalls and giant stone pillars as well as being home to many wild plants and animals. Therefore, Zhangjiajie has many famous natural wonders such as Wulingyuan (including Zhangjiajie National Park, To Khe valley, Tian Zi Mountain, Bao Phong lake and Golden Dragon cave) and Tianmen Mountian (belonging to Tianmen Mountain National Park).

BEST TIME TO VISIT Zhangjiajie is a stunning destination where each season has its own unique and attractive features. You will love to admire its scenery covered in white snow but still exuding the magnificence of nature in winter. In the spring, the whole area of Zhangjiajie is covered in a deep green colour like a soft silk strip separating the sky and the earth. Summer comes with air which is neither too hot nor cold, suitable for tourists who want to take part in challenging activities such as climbing mountains or walking the glass walkways without being afraid of suddenly pouring rain or cold winds. Autumn in Zhangjiajie is warmly dyed with red leaves, and the weather is romantic. Each person with different interests and desires can choose to enjoy Zhangjiajie in their own way.

GETTING AROUND ZHANGJIAJIE >> Depending on the location of your accommodation, you can access Zhangjiajieâ&#x20AC;&#x2122;s sightseeing areas by walking, taxi, long-distance bus or local buses. >> Particularly in the area of Zhangjiajie National Forest Park (belonging to Wulingyuan), there are many attractions such as Tian Zi Mountain, Yijiajie or Bailong elevator which are accessible by bus. The bus system in this area is numbered on maps very clearly; however, before starting your journey, you should get ahold of an attractions map and a bus map which are available at hotels and information booths. In particular, these bus routes are completely free as bus journeys are included in the price of the entrance ticket.

LANGUAGE Not many local people speak English or any language other than their native tongue. You need to prepare some English - Chinese or Vietnamese - Chinese translation apps before you leave. However, you do not need to worry because tourism in Zhangjiajie is quite developed with signs often in English, and in tourist areas, there are also enthusiastic volunteers wearing orange or green who can help you in English.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

56 điểm đến

CÁNH ĐỒNG CHUM bài: NGUYỄN THỊ NƯƠNG

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 57

CÁNH ĐỒNG CHUM, NẰM TRÊN CAO NGUYÊN XIENGKHUANG CỦA CHDCND LÀO, CÁCH THỦ ĐÔ VIENTIANE KHOẢNG 400KM, CHO ĐẾN NAY VẪN LÀ MỘT THÁCH THỨC ĐỐI VỚI CÁC NHÀ KHẢO CỔ HỌC VÀ LÀ MỘT ĐỊA DANH BÍ ẨN, ĐẦY CUỐN HÚT VỚI DU KHÁCH. Cánh đồng Chum hiện còn gần 2.000 chiếc chum đá nằm rải rác trên khoảng rộng 25ha. Trong đó, chỉ có một chiếc chum đá duy nhất còn nguyên vẹn nắp. Theo ước tính của các nhà khảo cổ học, chúng có niên đại từ 1.500 năm đến 2.000 năm. Chỉ riêng 3 điểm cho phép tham quan tại đây đã có hàng trăm chiếc chum lớn nhỏ với chiều cao từ một đến vài mét, trọng lượng từ vài trăm kilogram đến cả tấn. Mỗi chiếc chum có một hình dáng, tư thế khác nhau song tất cả đều được đục, đẽo từ đá nguyên khối, hầu hết là đá granit hoặc đá sa thạch. Thành chum rất dày, thân rộng, miệng chum hình tròn hoặc oval. Thân chum khá nhẵn, nhiều chiếc có dáng uốn cong từ đáy đến miệng chum khá mềm, không thua gì vóc dáng của chum bằng chất liệu sành, sứ. Lòng chum được mài nhẵn, phía ngoài có lẽ đều có hình chạm khắc nhưng đã bị mưa nắng của mấy ngàn năm bào mòn. Hiện giờ, chỉ còn một số hình mờ, chìm vào thớ đá. Ngắm nhìn ngổn ngang chum đá, lại được thấy thêm một chứng tích về sự kì diệu, lưu lại trong kí ức một vùng huyền thoại. Rất nhiều câu hỏi được đánh thức trong giây phút bâng khuâng trên đường biên của hiện tại và quá khứ này. Vào thuở xa xưa ấy, ai có thể mang hàng ngàn khối đá nặng cả ngàn tấn tới đây, khi những ngọn núi đá gần nhất cũng cách Cánh đồng Chum cả chục cây số? Bằng dụng cụ gì, mất bao nhiêu năm tháng để bàn tay con người có thể đục đẽo và tạo dựng nên

WAN D E R LU S T T IP S .COM

58 điểm đến

cả một Cánh đồng Chum khổng lồ như thế? Và những chiếc

công, tốn sức (?!) Đựng xương khô đã không thể kì công

chum đá to lớn kia được họ chế tạo ra để làm gì?

đến thế vậy thì giả thuyết đựng đồ tùy táng cũng không mấy thuyết phục tôi!

Đương nhiên, cũng có nhiều câu trả lời cho sự tò mò của du khách.

Vậy nên, tôi thích huyền thoại về Cánh đồng Chum của người dân địa phương hơn. Rằng, đây vốn là nơi cư trú

Vào những năm 30 của thế kỉ trước, nhà khảo cổ học

của những người khổng lồ. Họ chế tác chum đá để tích trữ

người Pháp - Madeleine Colani thuộc Viện Viễn đông Bác

nước hoặc để ủ rượu, đựng rượu. Có lẽ họ thuộc về “thế

cổ đã tiến hành khai quật tại khu vực Cánh đồng Chum

hệ người” với vóc dáng khổng lồ và sức mạnh phi thường,

và phát hiện ra nhiều dấu vết di hài con người ở một hang

cùng thời với những người đã xây nên Thành Thiên Đế

động gần đó với những mảnh xương, răng (hầu hết là của

ở Tây Tạng (theo giả thuyết của Munđasep(1)) chăng? Và

thanh thiếu niên) bị đốt dở trong một vài chum. Từ kết quả

họ đã chọn cánh đồng rộng mênh mông này làm nơi an

này, Madeleine Colani đã đưa ra giả thuyết có thể khu vực

trú, đã “vác” về từ những ngọn núi xa kia cả ngàn khối đá

Cánh đồng Chum từng là nghĩa trang chôn cất và người

khổng lồ để tạo nên Cánh đồng Chum. Mỗi chiếc chum

xưa sử dụng những chiếc chum đá kia để đựng hài cốt

đá là một chứng tích về đôi bàn tay lao động của biết

hay chứa thực phẩm. Năm 1994, nhà khảo cổ người Nhật

bao nhiêu con người mạnh mẽ, khéo léo và cần mẫn phi

Bản - Eiji Nitta khai quật 6 hố đất quanh một số chum đá

thường. Tôi thích nhìn từng chiếc chum đá như ang rượu,

lớn và ở cả 6 nơi đều phát hiện xương người. Trong khi đó,

như ang nước, từng soi bóng những gương mặt người

lại chỉ có một chiếc chum chứa xương và răng đã cháy,

chất phác, hồn nhiên thuở sơ khai; từng cho họ nước mát

các chum khác thì không có dấu hiệu của hỏa táng. Vì

và rượu nồng giữa trời đất trong veo, cỏ cây xanh ngát…

vậy, ông cho rằng có thể những chiếc chum đá là vật dụng đựng đồ tùy táng. Tuy được khái quát từ kết quả khảo cổ

Khi ngồi trong lòng một chum đá, ngước mắt nhìn lên bầu

nhưng đó cũng chỉ là những giả thuyết, suy đoán, chưa

trời cao rộng, tôi lại cảm nhận được sự kết nối vô hình mà

phải là những câu trả lời có căn cứ khoa học vững vàng,

huyền diệu giữa quá khứ và hiện tại, giữa huyền thoại và

thuyết phục.

cuộc đời thường nhật. Dạo bước trong không gian của Cánh đồng Chum, dường như tôi có thể lội ngược dòng chảy này

Tôi không thích giả thuyết của các nhà khảo cổ học. Bởi vì,

của thời gian: hiện thực thành lịch sử - lịch sử thành truyền

kết quả khảo cổ cũng cho thấy xương người được chôn tập

thuyết - và truyền thuyết hóa thành huyền thoại…

trung trong một hang động gần đó và dưới lòng đất. Trong khi trên Cánh đồng Chum hàng ngàn chiếc lại chỉ có vài

*Chú thích (1): Erơnơ Munđasep là bác sĩ nhãn khoa, tiến sĩ

chiếc chum chứa mảnh xương và răng đã bị cháy. Để đục

y học, từng làm giám đốc trung tâm phẫu thuật mắt và tạo

đẽo một cái chum đá như thế kia cần khoảng thời gian rất

hình Liên bang Nga. Ông là tác giả của những cuốn sách

dài (các nhà khoa học ước tính từ chục năm đến cả trăm

nổi tiếng như: Chúng ta thoát thai từ đâu, Bức thông điệp

năm) mà chỉ để đựng xương khô thôi thì quả thật rất tốn

bi thảm của cổ nhân, Trong vòng tay Sambala…

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 59

DI CHUYỂN Cánh đồng Chum là một khu vực văn hóa lịch sử gần thị xã Phonsavan, thuộc tỉnh Xiengkhuang của Lào. Để di chuyển tới đây, nhiều du khách lựa chọn di chuyển bằng ô tô hoặc máy bay.

>> Từ Hà Nội, bạn có thể đi ô tô sang Lào bằng đường bộ theo QL7, đến cửa khẩu Nậm Cắn (Nghệ An) thì làm thủ tục xuất cảnh sang Lào. Trên đường đi, có nhiều nơi khung cảnh núi rừng, mây trời rất đẹp. >> Nếu lựa chọn đi máy bay, từ Hà Nội bạn có thể bay đến Vientiane hoặc Luang Prabang, rồi sau đó tiếp tục di chuyển bằng máy bay hoặc tô tô để đến Phonsavan. Phonsavan cách Luang Prabang khoảng 260km và cách Vientiane khoảng 350km.

THĂM QUAN Bạn có thể thuê xe tuk tuk để đi thăm Cánh đồng Chum; hoặc liên hệ với các đại lý du lịch để ghép đoàn, sẽ có hướng dẫn viên giới thiệu rõ hơn trong quá trình thăm quan.

THỜI TIẾT Phonsavan có khí hậu cận nhiệt đới ẩm ướt, ôn hòa bởi độ cao cao. Bạn có thể ghé thăm thành phố này vào bất kỳ thời gian nào trong năm. Với mùa hè thời tiết khá ấm áp, ẩm ướt và mùa đông thì ngắn và khá khô. Nhiệt độ trung bình vào tháng nóng nhất (tháng 6) là 23,6oC trong khi nhiệt độ trung bình tháng 12 (tháng lạnh nhất) là 14,8oC.

ẨM THỰC Các món ăn bạn nên thử ở Phonsavan là: xôi Lào; món nộm Tam Maak Hung…

QUÀ LƯU NIỆM Các mặt hàng được làm từ gỗ bản địa, tơ tằm... hay những tác phẩm thêu đều là những món đồ lưu niệm ý nghĩa.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

60 destinations

Legend of THE PLAIN OF JARS article: NGUYEN THI NUONG

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 61

THE PLAIN OF JARS - LOCATED ON THE XIENG KHOUANG PLATEAU OF LAOS, ABOUT 400 KILOMETRES FROM THE CAPITAL VIENTIANE - STILL REMAINS AN ENIGMA TO ARCHAEOLOGISTS AND A MYSTERIOUS AND FASCINATING DESTINATION FOR TOURISTS. The Plain of Jars has nearly 2000 stone jars scattered over an area of 25 hectares, and there is only a single stone jar which has remained entirely intact. According to the estimates of archaeologists, they date back 1500 to 2000 years. At the three sites which are open to the public, there are hundreds of jars from one to several metres in height, and weighing from a few hundred kilograms to a ton. Each jar has a different shape and angle, but all are chiselled monoliths of mostly granite or sandstone. The jars have very thick walls, are large in diameter, and their mouths are round or oval. The bodies of the jars are quite smooth, and many of them have elegant shapes curving from the bottom to the mouth, looking as beautiful as jars made of china or porcelain. The insides of the jars are polished while the outsides may have had carved figures adorning them, but these have been worn away by the weather of thousands of years. Currently, only a few blurry carved figures remain, engraved deeply into the stone. Looking at the stone jars, it seems like we are seeing the testimony of the miracle of a mythical region. Countless questions are raised in the moment of wistfulness at the border of the present and the past. During those ancient times, who could have moved thousands of stones weighing thousands of tons when the nearest stone mountains were kilometres away from the Plain of Jars. What kinds of tools did they use and how many years did it take to chisel out and create such a giant Plain of Jars? And what was the purpose of making these enormous stone creations? Of course, there are also many theories to satisfy the curiosity of visitors. In the 1930s, a French archaeologist, Madeleine Colani, of the French School of the Far East carried out excavations in the area of the Plain of Jars and discovered many traces of human remains in a nearby cave along with fragments WAN D E R LU S T T IP S .COM

62 destinations

of bones and teeth (mostly juveniles) cremated in a number of jars. From this, Madeleine Colani hypothesised that the area of the Jars had been used as a burial site with the ancient people of the area using the stone jars to store peopleâ&#x20AC;&#x2122;s remains and also to store food. In 1994, a Japanese archaeologist, Eiji Nitta, excavated six pits around several large stone jars and found human bones in all six. However, only one jar contained cremated bones and teeth, while the others contained no signs of this at all. Because of this, he thought that the stone jars may have been used to house burial items. Although archaeological results offer some suggestions, they are only hypothetical speculation, not a strong and convincing scientifically-based answer. I am not convinced by the archaeologistsâ&#x20AC;&#x2122; hypotheses. Archaeological results also show that many human bones were buried in a nearby cave and underground, while on the plain with thousands of jars, there are only a few containing the charred remains of bones and teeth. To chisel out stone jars like these requires a tremendous amount of time and effort (scientists estimate from ten years to hundreds of years), so they should have been used for some other purpose rather than just for the ritual storing of remains. As the idea of the jars containing the remains of the dead is not particularly convincing, the hypothesis of chiselling out the stone to carry gifts for the afterlife is even less so to me. I prefer the legend of the origins of the Plain of Jars as told by the local people. It is said that this was the living place of giants and they crafted the stone jars to store water or to brew and keep rice wine. Perhaps they were a generation of people blessed with an enormous physique and extraordinary power, living at the same time as those who built the walls of the Imperial City in Tibet (according to Mundasepâ&#x20AC;&#x2122;s theory) (1). They chose this vast field to be their residence, and they carried from the mountains far away a thousand giant blocks of stone to create the Plain of Jars. Each jar is a testimony to the strength, skill and extraordinary diligence of those people. I like to look at those jars imagining that once they used to be storing wine or water, reflecting the faces of the pure and innocent people living in ancient times under a clear sky amidst the vast green plains. When I sat inside a stone jar, looking up at the distant sky, I felt an invisible yet magical connection between the past and the present, between legend and everyday life. Walking through the Plain of Jars, I seemed to be able to travel back in time: present turned into history - history into fairytale - and fairytale turned into legend.

* Note (1): Erono Mundasep is an ophthalmologist, doctor of medicine and former director of the Russian Eye and Plastic Surgery Center. He is the author of well-known books including Where do we come from, Tragic message of the ancients and In the arms of Sambala. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 63

TRANSPORTATION The Plain of Jars is a historic cultural area near the commune of Phonsavan, in Xieng Khouang province, Laos. To get there, most tourists choose to travel by car or plane.

>> From Hanoi, you can take a car to Laos along National Highway No.7 to Nam Can border crossing (Nghe An), passing through immigration into Laos. On the way, there are many places along the way with breathtaking views of the mountains and forests. >> If you choose to travel by plane, from Hanoi you can fly to Vientiane or Luang Prabang, then continue your journey by plane or car to Phonsavan. Phonsavan is about 260 kilometres from Luang Prabang and about 350 kilometres from Vientiane.

ATTRACTIONS You can rent a tuk-tuk to take a trip to visit the Plain of Jars or contact a travel agent to hire a tour guide for more detailed information during your visit.

WEATHER Phonsavan has a humid, temperate, subtropical climate due to its high altitude and can be visited at any time of the year. In summer, the weather is quite hot and wet while the winter is short and dry. The average temperature in the hottest month (June) is 23.6 degrees Celsius while the December average temperature (the coldest month) is 14.8 degrees Celsius.

CUISINE The dishes you should try in Phonsavan are Laotian sticky rice and Tam Maak Hung.

SOUVENIRS Indigenous crafts made from wood and silk or embroidery works are the most sought after items.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

64 văn hoá

BÍ ẨN NỀN VĂN MINH LỚN NHẤT TRONG THẾ GIỚI CỔ ĐẠI

bài: LAN ANH

Tàn tích của nền văn minh Harappa tại khu khảo cổ Dholavira.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

văn hoá 65

CÁCH ĐÂY HÀNG NGÀN NĂM TRỞ VỀ TRƯỚC, LỊCH SỬ CỔ ĐẠI ĐÃ GHI NHẬN SỰ TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN RỰC RỠ CỦA MỘT NỀN VĂN MINH Ở KHU VỰC THUNG LŨNG SÔNG ẤN, NGÀY NAY LÀ PAKISTAN VÀ MIỀN TÂY CỦA ẤN ĐỘ. NỀN VĂN MINH THUNG LŨNG SÔNG ẤN, TÊN GỌI KHÁC LÀ VĂN MINH HARAPPA, LÀ MỘT TRONG NHỮNG NỀN VĂN MINH LỚN NHẤT TRONG THẾ GIỚI CỔ ĐẠI, CÙNG VỚI VĂN MINH AI CẬP VÀ VĂN MINH LƯỠNG HÀ. HARAPPA CŨNG ĐƯỢC XEM LÀ NỀN VĂN HÓA ĐÔ THỊ SỚM NHẤT CỦA CẢ TIỂU LỤC ẤN ĐỘ.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

66 văn hoá

SỰ XUẤT HIỆN CỦA HARAPPA Tên gọi Harappa xuất phát từ địa danh đầu tiên

hủy”. Những năm sau đó, đã có một vài cuộc tìm

phát hiện được di tích của nền văn minh cổ đại

hiểu nhỏ lẻ được thực hiện, nhưng phải đến năm

này. Kể từ khi được phát hiện vào năm 1800, đến

1920 việc tiến hành khai quật mới được bắt đầu

năm 1842, lần đầu tiên trong cuốn “Narrative of

một cách nghiêm túc tại Harappa, và sau đó là các

Various Journeys in Balochistan, Afghanistan and

thành phố khác như Mohenjo Daro, Kot Diji, Lothal

the Panjab” (Ghi lại những hành trình khác nhau

hay Kalibangan. Từ đó, người ta khám phá ra một

ở Balochistan, Afghanistan và Panjab), Charles

nền văn minh cổ đại, trải dài trên hầu khắp lãnh

Masson đã miêu tả thành phố Harappa như là “một

thổ Pakistan ngày nay cũng như một phần của

pháo đài xây bằng gạch nung từ đất sét đã bị phá

Ấn Độ và Afghanistan trên một diện tích khoảng

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

văn hoá 67

Các dấu tích còn sót lại tại khu vực Mohenjo Daro.

1.250.000km², lớn hơn cả diện tích của Ai Cập cổ đại và văn minh Lưỡng Hà cộng lại. Các nhà khoa học đến từ Viện Công nghệ Ấn Độ Kharagpur và Cơ quan Khảo sát khảo cổ Ấn Độ đã công bố nghiên cứu trên tạp chí Nature (số ra ngày 25/5/2016) rằng nền văn minh Harappa đã có ít nhất 8.000 năm tuổi chứ không phải là 5.500 tuổi như những nghiên cứu trước đó. Nếu như vậy thì văn minh Harappa còn ra đời và tồn tại lâu đời hơn cả nền văn minh Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại. Mặc dù là một nền văn minh lâu đời và phát triển rực rỡ, tuy nhiên, Harappa lại ít được biết đến nhất trong tất cả các nền văn minh, bởi cho đến ngày nay người ta vẫn chưa thể giải mã được chữ viết của văn minh Harappa dù đã tìm Hệ thống thoát nước của văn minh Harappa được tìm thấy tại Dholavira.

thấy được dấu vết của các ký tự, con chữ trên rất nhiều mảnh gốm vỡ, các con dấu hay bùa hộ mệnh. WAN D E R LU S T T IP S .COM

68 văn hoá

VÉN MÀN QUÁ KHỨ Nhiều tài liệu nghiên cứu đã chỉ ra rằng, vào thời kỳ

chuẩn về kích thước, được trang bị nhà vệ sinh, nhà tắm

phát triển rực rỡ nhất, nền văn minh Harappa có dân số

và nước thải cống rãnh đổ ra hệ thống thoát nước chung

lên đến 5 triệu dân cư. Hai trung tâm đô thị lớn nhất là

đến nơi lắng đọng bùn màu mỡ để sử dụng cho mục đích

Harappa và Mohenjo Daro, cùng với các thành phố tồn tại

nông nghiệp.

trong nền văn minh này như Kot Diji hay Lothal đều có kiến trúc đồng nhất, được xây dựng tương tự như một

Cùng với sự phát triển của đô thị, nền kinh tế Harappa

bàn cờ, chứng minh sự hiểu biết tiến bộ và hiện đại trong

lúc bấy giờ khá đa dạng và dựa trên cơ sở tiến bộ trong

quy hoạch đô thị và môi trường.

kỹ thuật vận tải như xe bò kéo hay các loại tàu buồm lớn nhỏ. Những bằng chứng khảo cổ đã cho thấy, người dân

Giai đoạn 2800-2600 TCN có thể coi là thời kỳ phát triển

của nền văn minh thung lũng sông Ấn đã có sự tiếp xúc,

đỉnh cao của văn minh đô thị. Các thành phố có nhiều

trao đổi hàng hóa thường xuyên với người Sumer bằng

giếng nước và hệ thống thống thoát nước tinh vi. Tất

cả đường bộ (qua Iran ngày nay) và cả đường biển (qua

cả nhà dân được xây từ gạch đất sét nung có cùng tiêu

Bahrain ngày nay). Bằng chứng là trong ngôi mộ của nữ

Khu bảo tồn nghệ thuật trên đá Domkhar ở làng Domkhar, Ladakh, nằm bên bờ sông Ấn.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

văn hoá 69

hoàng Puabi sống khoảng 2.500 năm trước công nguyên tại khu vực Lưỡng Hà đã có trang sức làm bằng carnelian từ lưu vực sông Ấn. Về nông nghiệp, rất khó có thể nhận đinh được kỹ thuật nông nghiệp của người dân thời kỳ này vì những phát hiện về khảo cổ còn quá mỏng, thậm chí những dấu tích về đập nước hay kênh tưới đều không được tìm thấy. Tuy nhiên, với một số lượng dân cư lớn như thế, chắc hẳn nền nông nghiệp của văn minh Harappa phải có sản lượng rất cao mới có thể nuôi sống được hàng ngàn người. Kể từ khi phát hiện ra Harappa, các nhà khảo cổ cũng đã cố gắng để xác định những tầng lớp cai trị của các thành phố trong nền văn minh lâu đời này. Tuy nhiên, khác với xã hội các đô thị khác, tầng lớp cai trị ở đây dường như kiểm soát thông qua thương mại và tôn giáo thay vì sức mạnh quân sự bởi hầu như không có tượng đài được xây dựng để tôn vinh, cũng như không có những bức họa thể hiện chiến tranh hay sự chinh phục những miền đất mới. Không giống như nền văn minh Lưỡng Hà hay Ai Các ký tự được khắc trên một con dấu thuộc nền văn minh Harappa.

Cập, ở vùng đất này không có dấu vết của những tòa nhà lớn mang dáng dấp tôn giáo như đền, chùa hay nơi thờ phụng. Có thể nói rằng, con người ở thời kỳ văn minh Harappa mới chỉ dừng lại ở góc độ tín ngưỡng chứ chưa có khái niệm về tôn giáo, và tín ngưỡng của họ cũng mới chỉ ở mức độ sơ khai. Một số nhà sử học cho rằng tín ngưỡng của người dân Harappa chính là tiền thân của Hindu giáo sau này. Bằng chứng là các con dấu được tìm thấy trong nền văn minh này được khắc các hình mẫu giống như những nhân vật trong Hindu giáo. Chẳng hạn, con dấu với các họa tiết lặp đi lặp lại về một người đàn ông ngồi trong tư thế yoga, xung quanh là các loài động vật, trông giống như thần Shiva của đạo Hindu. Chữ viết của người Harappa gồm các chuỗi ngắn và sử dụng khoảng 400 dấu hiệu hình ảnh. Các nhà khảo cổ học cho rằng những biểu tượng và ký tự này được sử dụng trong khoảng từ 2600-2000 TCN.

Trang sức được làm từ vàng và đá carnelian của người Harappa.

Tuy nhiên, ngày nay chúng ta vẫn chưa thể giải mã được các biểu tượng và ký tự này.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

70 văn hoá

Dấu tích một giếng nước lớn của nền văn minh Harappa.

SỰ BIẾN MẤT GÂY NHIỀU TRANH CÃI Cho đến ngày nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể giải

dòng chảy, dẫn đến nền nông nghiệp bị phá hủy và

thích được sự suy tàn và biến mất của nền văn minh

những trận lũ lụt xảy ra ngày càng nhiều, nhấn chìm

lâu đời này. Nhiều nhà sử học đưa ra những ý kiến khác

các thành phố dưới bùn lầy.

nhau về nguyên nhân làm cho “nền văn minh thung lũng sông Ấn như một thực thể riêng biệt và dần dần

Có một giả thiết khá thú vị nữa là do sự xâm chiếm của

không còn tồn tại”. Các nhà khoa học ở Hiệp hội Địa vật

người Aryan. Tuy nhiên, lý thuyết này dường như không

lý Mỹ cho rằng động đất chính là nguyên nhân nhân

chắc chắn bởi nếu người Aryan xâm chiếm Harappa,

làm sụp đổ không chỉ nền văn minh Harappa mà cả các

họ sẽ áp đặt cả nền văn hóa và tôn giáo tín ngưỡng của

nền văn minh khác trong lịch sử loài người như thành

họ lên nền văn minh Harappa. Nhưng thực tế cho thấy

Tơroa hay Maya.

trong lịch sử Ấn Độ, tín ngưỡng thờ thần Shiva đã tiếp tục hàng ngàn năm mà không có sự gián đoạn.

Một số khác thì đi sâu hơn, họ nhận định những chấn động được gây ra bởi động đất có thể làm vỏ trái đất

Mới đây nhất, trên tạp chí Climate of the Past số ra

di chuyển khiến các dòng sông lớn trong vùng bị chặn

ngày 13/11/2018, nhà địa chất học Liviu Giosan đã đưa

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

văn hoá 71

ra nghiên cứu của mình để chứng minh sự biến mất của Harappa chính là do biến đổi khí hậu, mà nguyên nhân chính là sự thay đổi về gió mùa. Người dân ở thung lũng sông Ấn vốn sinh sống và canh tác dựa trên các cơn gió mùa thay vì theo thủy lợi. Cũng chính vì thế nên khi gió mùa dịch chuyển về phía Đông khiến cho khí hậu trở nên lạnh và khô thì nguồn cung cấp nước sẽ bị cạn kiệt. Điều này buộc người dân Harappa phải di cư về phía đồng bằng sông Hằng, nơi có điều kiện khí hậu thuận lợi hơn để thành lập những ngôi làng mới. Tuy nhiên, những ngôi làng nhỏ này không thể tạo ra thặng dư để hỗ trợ các thành phố lớn, dẫn đến sản xuất suy giảm, các hoạt động giao thương với bên ngoài hạn chế và các thành phố của nền văn minh Harappa dần bị bỏ hoang và biến mất. Bất chấp sự nỗ lực của các nhà khảo cổ và nhà sử học, còn nhiều sự thật về nền văn minh Harappa vẫn bị che Những viên gạch đất sét nung có cùng tiêu chuẩn về kích thước được sử dụng trong xây dựng.

mờ bởi làn sương quá khứ. Cần thêm thời gian, nỗ lực và đôi khi cả may mắn để mọi bí ẩn của thế giới cách chúng ta hàng ngàn năm về trước này hoàn toàn được sáng tỏ.

Những tàn tích còn sót lại ở Dholavira.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

72 culture

THE MYSTERY OF THE GREATEST CIVILISATION IN THE ANCIENT WORLD

article: LAN ANH

Ruins of Harappan civilization at the archaeological site Dholavira WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

culture 73

THOUSANDS OF YEARS AGO, ANCIENT HISTORY HAS REVEALED THE EXISTENCE OF A FLOURISHING CIVILISATION IN THE INDUS VALLEY, SITUATED IN WHAT IS PAKISTAN AND THE WEST OF INDIA TODAY. THE INDUS VALLEY CIVILISATION, ALSO CALLED THE HARAPPA CIVILISATION, WAS ONCE ONE OF THE LARGEST IN THE ANCIENT WORLD, ALONG WITH THE EGYPTIAN AND MESOPOTAMIA CIVILISATIONS. HARAPPA IS ALSO CONSIDERED TO BE THE EARLIEST KNOWN URBAN CULTURE ON THE INDIAN SUBCONTINENT.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

74 culture

THE BIRTH OF HARAPPA The name Harappa comes from the

small investigations undertaken, but it

first discovered site of this ancient

wasn’t until 1920 that an excavation was

civilisation. After its discovery in 1800 it

seriously started at Harappa, and then in

was not written about until 1842 when for

other cities like Mohenjo Daro, Kot Diji,

the first time in the “Narrative of Various

Lothal and Kalibangan. Since then, people

Journeys in Balochistan, Afghanistan and

have discovered an ancient civilisation

the Panjab” Charles Masson described the

stretching across most of Pakistan’s

city of Harappa as a “ruinous brick castle”.

territory as well as a part of India and

In the following years, there were a few

Afghanistan. The total geographical area

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

culture 75

The name Harappa comes from the first discovered site of this ancient civilisation.

of the Harappan civilisation covered about 1,250,000 sq. km which was more than 12 times the combined area of the Egyptian and Mesopotamian civilisations. Scientists from the Indian Institute of Technology Kharagpur and the Archaeological Survey of India published their research findings in the Nature magazine (25th May 2016) that the Harappa civilisation was at least 8,000 years old, not 5,500 years old as previously thought by scholars. If so, the Harappa civilisation was born and existed longer than that of the ancient Egyptians and Mesopotamians. Despite being long-standing and flourishing, the Harappa is the least known of all civilisations as until today it is still impossible to decipher their writing, even though we have found traces of characters and letters on many Ancient wells found in Lothal

broken ceramic pieces, seals and amulets. WAN D E R LU S T T IP S .COM

76 culture

REVEALING THE SECRETS OF THE PAST

Seals found engraved with patterns which look like the Hindu god Shiva.

Many research papers have shown that during its most flourishing period, the Harappa civilisation had a population of up to 5 million inhabitants. The two largest urban centres were Harappa and Mohenjo Daro, along with other cities including Kot Diji and Lothal which featured identical architecture and were built in the form of a chessboard, proving the civilisationâ&#x20AC;&#x2122;s advanced and modern perspective of urban planning and the environment. The period between 2800-2600BC can be considered as the peak period of their urban civilisation when cities had sophisticated water wells and drainage systems. All houses were built from clay bricks featuring the same standard and size, equipped with toilets and bathrooms, while wastewater was also directed to flow into sewers from the drainage system to places where fertile mud used for agricultural purposes settled. Along with the development of urban areas, the Harappa economy at that time was quite diverse and took advantage of transport techniques such as ox-drawn carriages or large and small ships. Archaeological evidence has shown that the people of The Indus Valley Civilization had regular contact and exchange of goods with the Sumer by road (through Iran today) and sea (via present-day Bahrain). Further proof of this was found in the tomb of Queen Puabi who lived in about 2,500BC in Mesopotamia, where WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

Until today, scientists still cannot explain the decline and disappearance of this ancient civilisation.

culture 77

The city walls at Dholavira

there was jewellery made of carnelians from the Indus

Unlike the Mesopotamian or Egyptian civilisations, there

Valley.

are no traces of large religious buildings such as temples, pagodas or places of worship. It can be said that the people

In agriculture, it is difficult to gain an understanding of

of Harappa were only concerned about faith, but not the

the techniques of the people living in this period because

concept of religion and their beliefs and faith were only at

there are too few archaeological discoveries from the era

a primitive level. Some historians conclude that the beliefs

and even traces of dams or irrigation canals have not been

of Harappan people were the precursors of Hinduism. This

found. However, with such a large population, Harappaâ&#x20AC;&#x2122;s

is visible in seals found engraved with patterns which look

civilisation must have had a very high crop yield to sustain

like the gods of Hinduism, with one displaying repetitive

its many thousands of people.

motifs of a man sitting in a yoga posture surrounded by animals, looking distinctly like the Hindu god Shiva.

Since the discovery of Harappa, archaeologists have also tried to identify the ruling classes of cities in this ancient

Harappan writing is composed of short strings of symbols

culture. However, unlike other urban societies, the ruling

and uses about 400 of these images. Archaeologists believe

class seems to have taken control through trade and

that these symbols and characters were used between

religion instead of military power because there were

2,600-2,000BC. However, today we still cannot decode

almost no monuments built and no paintings showing war

these symbols and characters, and consequently, the

or conquest of new lands.

interpretation of documents is still controversial. WAN D E R LU S T T IP S .COM

78 culture

A CONTROVERSIAL DISAPPEARANCE Until today, scientists still cannot explain the decline

topography of the region to change, blocking the flow

and disappearance of this ancient civilisation. Many

of large rivers in the region, leading to agricultural

historians have given different opinions as to why

destruction while more floods occurred submerging

â&#x20AC;&#x153;The Indus Valley Civilisation existed separately and

cities under mud.

gradually disappearedâ&#x20AC;?. Scientists at the American Geophysical Union have argued that an earthquake

There is another thought-provoking hypothesis of

is the cause of the collapse of not only the Harappa

an invasion by the Aryans. However, this theory

but also other civilisations in human history such as

is shrouded in uncertainty because if the Aryans

the Togo or Maya.

invaded Harappa, they would have imposed both their culture and religious beliefs on the Harappan

Others have studied at greater depth, identifying

civilisation. Also contradicting this view reality

that the shock waves from earthquakes caused the

shows that in Indian history, the worship of

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

culture 79

Shiva has continued for thousands of years without

people to migrate toward the Indo-Gangetic Plain where

interruption.

climate conditions were more favourable to build new villages. However, these small villages could not create

Most recently, in Climate of the past magazine, 13

surpluses to support large cities, leading to a reduction in

November 2018 issue, geologist Liviu Giosan published

production, limited external trade activities and the cities

his research to prove Harappaâ&#x20AC;&#x2122;s disappearance was due to

of the Harappa civilisation gradually being abandoned

climate change with the main reason being the changes

and disappearing.

in the monsoon. People in the Indus Valley lived and cultivated crops relying on monsoon winds instead of

Despite the efforts of archaeologists and historians, many

irrigation, therefore, when the monsoon moved to the

truths about the Harappa civilisation are still obscured by

East causing the climate to become cold and dry, the

the mists of time. We need more time, effort and even luck to

water supply simply dried up. This forced the Harappa

reveal all the mysteries of the world thousands of years ago.

The remnants of Harappa civilization in Dholavira

WAN D E R LU S T T IP S .COM

SHARE THE LOVE LUKA GOY TRAVEL BLOGGER, HÀ NỘI Travel blogger, Hanoi

I always remember stepping back in time, on my journey to Tibet I have a keen passion for travel and adventure, having travelled extensively through more than 24 countries and counting. One of the main influences that inspires me to travel is the prospect of seeing and experiencing a different way of living than that of my own. As a travel blogger, photographer and potential adventure inspirer, in documenting my adventures and misadventures I hope to provide inspiration for you too, to get out and explore the beautiful, the crazy and the wild that this world has to offer. I have travelled to many places that have a rich history or are listed as a UNESCO World Heritage Site. These include old castles in France and Germany, the ancient ruins of Angkor

Tôi luôn nhớ về hành trình ngược thời gian ở Tây Tạng. Du lịch chính là niềm đam mê lớn nhất trong cuộc đời tôi, đến nay tôi đã đi qua 24 quốc gia và vẫn đang tiếp tục hành trình khám phá thế giới của mình. Một trong những động lực thôi thúc cảm hứng du lịch trong tôi chính là bởi tôi luôn muốn tìm hiểu và trải nghiệm lối sống của con người thuộc nhiều nền văn hóa khác nhau. Là một travel blogger, một nhiếp ảnh gia và một người yêu du lịch, tôi luôn mong muốn được truyền cảm hứng du lịch cho các bạn trẻ, bởi thế giới ngoài kia rộng lớn biết bao và còn nhiều điều để chúng ta học hỏi, khám phá. Tôi đã từng đến thăm các địa danh giàu văn hóa lịch sử trên thế giới hay các khu di sản được UNESCO công nhận như những tòa lâu đài cổ ở Pháp, Đức; thành cổ Angkor Wat ở Campuchia; Vạn Lý Trường Thành ở Trung Quốc; các ngôi đền và cung điện ở Tây Tạng. Trong đó, cung điện Potala ở Lhasa, Tây Tạng chính là nơi tôi ấn tượng hơn cả, có lẽ bởi với tôi, Tây Tạng luôn là vùng đất tôn giáo kỳ diệu và huyền bí. Khi đặt chân đến Lhasa, tôi cảm thấy như mình vừa lạc bước vào một vùng đất vô cùng đặc biệt, như thể tôi vừa lên chuyến tàu tốc hành ngược thời gian và khám phá một thế giới bước ra từ tiểu thuyết viễn tưởng. Và Cung điện Potala hiện lên như một phiên bản thu nhỏ diệu kỳ của Tây Tạng huyền bí. Tọa lạc nơi chân núi, cung điện Potala thực sự hiên ngang và hùng vỹ. Nơi còn là sự hội tụ của kiến trúc, lịch sử và văn hóa của vùng đất xa xôi náu mình trong một góc nhỏ của thế giới, để lại trong tôi ấn tượng không thể nào quên. Sắp tới trong năm 2019, tôi dự định sẽ đến thăm Philippines hoặc Indonesia, sau đó quay trở lại Sri Lanka hay tới Nhật Bản để xem World Cup bóng bầu dục 2019 vào tháng 9. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

Wat, the Great Wall of China and the temples and palaces of Tibet. If I had to choose my favourite place of historical significance it would be the Potala Palace in Lhasa, Tibet. To most of the world, at least the Western world, the name Tibet conjures up images of a mystical far away land, shrouded in secrecy and religion. Just being in Lhasa you can sense that you are somewhere special, you definitely feel as though you have somehow managed to sneak past the curtain of mystique and see into a world unseen. The Potala Palace is the epitome of this, with its elevated position and backdrop of mountains, it sets a very imposing figure. A place that combines the beauty, charm and history of a faraway land hidden on the roof of the earth, the Potala Palace certainly leaves a lasting impression. On my travel list for 2019 - I’m currently weighing up between an extended trip through the Philippines, Indonesia and a re-visit to Sri Lanka or a blow-out in Japan, maybe taking in a little bit of the 2019 Rugby World Cup in September.

Travelling helps us appreciate the past and head towards the future In Vietnam, my hometown is Hue but I am living in Hanoi, my

LAN ANH HA DU HỌC SINH VIỆT TẠI TÂY BAN NHA Vietnamese student who studied abroad in Spain

parents live in Quang Binh and my family used to live in Nghe An, so every time I go home, I make a trip from the North to Central Vietnam. After every journey, I fall even more deeply in love with the lands and people I met. That’s why when starting my life as an international student in Madrid, although at first I felt a bit uneasy and life here was unfamiliar, I quickly adapted. The one and a half years there was also a time when I dived straight into local life and participated in all ranges of festivals in Spain, from big to small ones and experienced all forms of emotions. I remember most vividly the experience of welcoming in the Vietnamese New Year with the Vietnamese Embassy in Spain. I met many Vietnamese expatriates from other cities coming to Madrid. Vietnamese, my familiar native language, was a bridge for everyone to come together. Handshakes, new year wishes, group photographs, happy laughing and chatting voices along with familiar Tet songs performed by Vietnamese far from our homeland brought us the greatest comfort and happiness. I hope in the future, I will have enough courage to travel to many distant lands. Going far away is also a way to help people appreciate their homeland, along with the past and look forward to a better future.

Đi là cách giúp ta trân trọng hơn quá khứ và hướng tới tương lai Quê mình ở Huế nhưng mình sống ở Hà Nội, bố mẹ ở Quảng Bình và gia đình lại từng sống ở Nghệ An, thành ra cứ mỗi dịp về nhà, mình lại làm một chuyến du hí từ Bắc vào Trung. Nhờ đó, mình yêu hơn những bước chân, những vùng đất và những con người ở các nơi mình đi qua. Để rồi khi sang Madrid, mặc dù vẫn hơi bỡ ngỡ và xa lạ nhưng mình cũng dễ dàng hòa nhập với cuộc sống nơi đây. Hơn một năm rưỡi ở đây cũng là khoảng thời gian mình hòa mình, tham gia tất cả các lễ hội lớn bé ở Tây Ban Nha, từ những lễ hội chóng vánh đến những lễ hội kéo dài xuyên đêm và trải nghiệm đủ cung bậc cảm xúc. Mình nhớ nhất là trải nghiệm đón Tết cùng Đại sứ quán Việt Nam tại Tây Ban Nha. Mình được gặp gỡ rất nhiều người Việt xa xứ từ các thành phố khác về với Madrid. Tiếng Việt – ngôn ngữ mẹ đẻ quen thuộc chính là cầu nối cho tất cả mọi người đến với nhau. Những cái bắt tay với câu chúc bình an, những bức hình kỷ niệm, tiếng nói cười rộn rã cùng những bài hát rất đỗi thân thương của những người con đất Việt nơi xa xứ chính là niềm an ủi, niềm hạnh phúc hơn tất thảy mọi thứ. Hy vọng trong tương lai, mình sẽ có đủ bản lĩnh để bước thêm những bước chân mới tới nhiều chân trời khác nhau. Đi cũng là cách giúp con người ta trân trọng hơn mảnh đất quê hương, trân trọng hơn quá khứ và hướng tới tương lai tốt đẹp hơn. WAN D E R LU S T T IP S .COM

THUY LINH PHI HOA HẬU ÁO DÀI VIỆT NAM 2018, HÀ NỘI Miss Ao Dai Vietnam 2018, Hanoi

Preserving traditional culture over the years Gìn giữ nét văn hóa truyền thống qua nhiều năm tháng

My family’s tradition of making Uoc Le sausage (Vietnamese

Truyền thống làm giò chả Ước Lễ của gia đình tôi đã có từ

and then my grandmother, in turn, taught these family secrets

nhiều đời. Cụ ngoại truyền nghề lại cho bà ngoại, rồi bà ngoại

to my mother. Since the time I was young, I was familiar with

lại đem những bí quyết gia truyền ấy cho mẹ tôi nối nghiệp.

the cherished scene of my family gathering to make traditional

Ngày còn bé tôi đã quen thuộc với những hình ảnh thân

sausage and from the age of 7 until I got married, every year, I

thương về gia đình sum họp làm món giò chả truyền thống. Từ

always helped my family make this dish. When I was a child,

khi 7 tuổi cho đến lúc đi lấy chồng tôi đều phụ giúp người thân

I was assigned the task of arranging leaves and helping my

để làm món này. Hồi nhỏ thì tôi xếp lá, trông hàng giúp mẹ, lớn

parents but after I had grown up a little, I was in charge of

hơn một chút thì điều phối xếp hàng để trả cho khách đặt.

guiding the guests to line up to receive their orders.

Hầu hết mỗi dịp đầu xuân năm mới các thành viên trong gia

Almost every new year in the spring, all of my family are

đình đều bận rộn làm giò chả nhưng lại đầm ấm, hạnh phúc vô

always busy but we feel warm and happy. To make this sausage,

cùng. Để làm được món giò chả này thì mọi người phải thức

we have to wake up at 2am to go to the market, choose fresh

dậy từ 2h sáng để đi chợ, chọn thịt thật tươi, sau đó về làm sạch,

meat, then wash and puree it and add spices. The meat is then

xay nhuyễn, thêm các loại gia vị cho vừa vặn. Giò được gói bằng

wrapped in banana leaves which is very important to shape the

lá chuối, khâu này rất quan trọng để định hình cho giò được

meat and create the special flavour of the dish. There are many

chắc chắn và đảm bảo hương vị ngon. Có rất nhiều loại giò chả

different types of fare including pork sausages, beef sausages,

khác nhau như giò lụa, giò bò, giò tai, giò gà, chả quế, chả cốm...,

pig ear sausages, chicken sausages, cinnamon pork and pork

mỗi loại lại có sự thơm ngon hấp dẫn riêng.

meatballs in green sticky rice, each of which has their own

traditional sausage) has existed for many generations. My great grandmother passed the skills of the craft to my grandmother,

delicious taste. Cho đến giờ, dù công việc bận rộn hơn nhưng thi thoảng tôi vẫn dành thời gian để cùng gia đình làm món giò chả truyền

Until now, even though my job is so busy, I still spend time with

thống. Đối với tôi, điều đó còn hơn cả ý nghĩa thực hiện một

my family making traditional sausage. For me, it is more than

món ăn đơn thuần, đó còn là ký ức tuổi thơ, là tình cảm gia

just making a simple dish but a childhood memory, a family

đình và nét văn hóa địa phương đáng quý.

connection and a precious part of local culture.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

SHARE THE LOVE QUYNH HOA TRAN CHUYÊN GIA TRANG ĐIỂM, NGHỆ AN Makeup specialist, Nghe An

Du lịch tâm linh chốn đền chùa thiêng Một trong những điểm đến tâm linh mà năm nào tôi cũng ghé đến chính là đền thờ Đức thánh Hoàng Mười hay còn gọi là đền Ông Hoàng Mười. Ngôi đền tọa lạc tại địa bàn xóm Xuân Am, xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Người ta vẫn nói đền Ông Hoàng Mười rất thiêng, cầu gì được nấy. Còn với riêng tôi, tôi thích không khí trong lành, thanh tịnh nơi đây. Mùi trầm hương thoảng nhẹ, tiếng chuông ngân vang, tiếng gõ mõ cầu an nhịp nhàng... tất cả khiến lòng tôi cũng bất chợt nhẹ bẫng. Tại đây, hàng năm đều tổ chức lễ hội khai điểm vào ngày rằm tháng 3 âm lịch hay lễ hội Ông Hoàng Mười vào tháng 10 âm lịch. Các lễ hội thu hút sự tham gia của đông đảo người dân địa phương và du khách, mang tới nhiều hoạt động vô cùng hấp dẫn như rước sắc bằng thuyền từ nhà thờ họ Nguyễn ra đền, hát chầu văn, chọi gà… Đối với tôi, những truyền thống văn hóa tín ngưỡng này thực

Spiritual tourism to sacred temples

sự đẹp đẽ, chúng nhắc nhớ mọi người về những huyền tích

One of the spiritual destinations that I visit every year is The

tạo nên một sợi dây kết nối xuyên suốt các thế hệ trong quá

Saint Hoang Muoi Temple located in Xuan Am hamlet, Hung

khứ - hiện tại - tương lai.

quá khứ cũng như những bài học cuộc sống ý nghĩa, đồng thời

Thinh commune, Hung Nguyen district, Nghe An province. It is said that The Saint Hoang Muoi Temple is very sacred and that your every wish will come true. As for me, the fresh and pure air here, the smell of incense lingering in the air, the bells ringing and the sound of the bamboo prayer bowls all make my heart feel free of burden. Every year, the new year festival is held in the third lunar month and the festival of Saint Hoang Muoi is celebrated in the tenth month of the lunar calendar. The festivals attract numerous local people and tourists, offering many interesting activities such as the boat parade to carry a royal seal from the Nguyen family church to Saint Hoang Muoi Temple, chầu văn (a trance-like chanting) and cockfighting. For me, these cultural and religious traditions are really beautiful, they remind people of the legends of the past as well as offering meaningful life lessons and creating a connection through the generations from the past to the present and to the future. WAN D E R LU S T T IP S .COM

Beautiful landscape with rice field and mountain in Cao Bang Province, Vietnam

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

MARCH 2019

Where to.go when WAN D E R LU S T T IP S .COM

86 văn hoá

CHỢ ĐÊM

Nét đẹp văn hoá xứ Đài bài: VÕ THANH TÙNG

Các quầy hàng ẩm thực hấp dẫn tại chợ đêm đường Quảng Châu ở Đài Bắc.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

văn hoá 87

KHI NGÀY DÀI ĐÃ QUA VÀ MÀN ĐÊM DẦN BUÔNG XUỐNG, BUỔI TỐI LÀ THỜI GIAN LÝ TƯỞNG ĐỂ DU KHÁCH GHÉ THĂM NHỮNG KHU CHỢ ĐÊM NỔI TIẾNG TRÊN HÒN ĐẢO XINH ĐẸP ĐÀI LOAN. CHỢ ĐÊM TẬP HỢP CÁC QUẦY HÀNG ĐƯỜNG PHỐ NHIỀU MÀU SẮC CÙNG VÔ VÀN MÓN ĂN VỈA HÈ HẤP DẪN ĐƯỢC BÀY BÁN... TỪ LÂU, CHỢ ĐÊM ĐÃ ĐÓNG VAI TRÒ QUAN TRỌNG TRONG CUỘC SỐNG CỦA NGƯỜI DÂN BẢN ĐỊA, CŨNG NHƯ TRỞ THÀNH MỘT NÉT VĂN HÓA ĐẶC SẮC CỦA XỨ ĐÀI.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

88 văn hoá

Cổng chợ đêm đường Nhiêu Hà ở Đài Bắc nhộn nhịp khách thăm quan.

Theo dòng lịch sử Khái niệm đầu tiên về chợ đêm bắt nguồn từ thời nhà Đường

truyền. Sau những năm 1950, chợ đêm được hình thành ở các

(618 - 907). Thế nhưng, chính quyền nhà Đường lại đưa ra một

khu đô thị cũ của Đài Bắc rồi lan rộng ra các vùng ngoại ô và

loạt các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt đối với các hoạt

khu công nghiệp sản xuất mới. Chợ đêm được họp theo phiên

động tổ chức họp chợ vào ban đêm những năm 836. Cho đến

còn có thể tìm thấy ở các khu vực nông thôn xứ Đài.

thời nhà Tống (960-1279), chợ đêm dần phát triển và trở thành trung tâm trong cuộc sống về đêm của người dân Trung Quốc.

Mặt hàng chợ đêm tiêu biểu là các loại thực phẩm xiaochi - các

Những khu chợ này thường bao gồm các cửa hàng ẩm thực,

món ăn nhẹ của xứ Đài như: cơm, vằn thắn, đậu phụ, các món

thủ công mỹ nghệ... nằm gần các khu phố thị sầm uất hoặc

ăn chay, bánh ngọt, nước sốt, dưa chua và đồ uống… Theo thời

thậm chí là gần các chốn lầu xanh.

gian, các mặt hàng chợ đêm ngày càng phong phú hơn như đồ gia dụng gia đình, quần áo, quà lưu niệm… Cùng với đó là

Tiếp nối từ văn hóa truyền thống bản địa Trung Hoa, chợ đêm

sự xuất hiện của các hệ thống cà phê, nhà hàng nổi tiếng như

Đài Loan khởi nguồn như một khu chợ địa phương nhỏ, hoạt

McDonald’s, KFC hay chuỗi cửa hàng tiện lợi 7-Elevens dọc

động ở các đô thị lớn. Phần lớn các khu chợ đêm được khởi

các khu chợ. Chợ đêm ban đầu với mục đích mua bán thông

phát bằng hình thức tụ tập ở các góc phố hay gần khu vực đền

thường, trải qua thời gian lâu dài đã trở thành trung tâm văn

đài, với những mặt hàng thủ công mỹ nghệ và thuốc bắc cổ

hóa đại chúng trong đời sống tinh thần của người Đài Loan.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

văn hoá 89

Đặc trưng văn hoá độc đáo Chợ đêm Đài Loan không chỉ quen thuộc với người dân địa phương mà còn được đông đảo du khách quốc tế ghé thăm nếu có dịp đến với đảo ngọc. Theo Cục du lịch Đài Loan, có tới 70% khách du lịch xứ Đài đều ghé qua đây. Ấn tượng khó quên nhất của khách du lịch khi đến chợ đêm Đài Loan là bầu không khí nhộn nhịp, sầm uất, sự phong phú đến choáng ngợp của các mặt hàng từ quần áo, mỹ phẩm, trang sức đến đồ lưu niệm, trang trí. Sự lung linh huyền ảo của các đèn lồng, bảng hiệu cũng là nét đặc trưng của đường phố Đài Loan. Hầu hết các khu chợ đêm mở cửa từ lúc 5 giờ chiều và kết thúc vào lúc nửa đêm. Bên cạnh các quầy hàng bán các món đồ xinh xắn, chợ đêm ở Đài Loan còn là nơi tập trung rất nhiều cửa tiệm ăn uống hấp dẫn với giá cả bình dân, vì vậy du khách Chợ đêm Hoa Tây ở Đài Bắc với phong cách truyền thống cùng các cửa tiệm đã hoạt động lâu năm.

có thể thỏa sức lựa chọn và nếm thử nhiều món khác nhau. Một số món ăn đặc trưng xứ Đài có thể kể đến như gà rán, đậu hũ thối, trứng sắt, dim sum, các món đồ ăn xiên nướng… rất bắt mắt và thơm ngon. Việc thưởng thức ẩm thực đường phố tại các khu chợ đêm cũng là một cách để du khách hiểu thêm về nếp ăn, nếp nghĩ của cư dân bản địa. Đài Loan có rất nhiều những khu chợ đêm nổi tiếng như chợ Tây Môn Đinh, chợ Sĩ Lâm (Đài Bắc); chợ Phùng Giáp (Đài Trung); chợ Lục Hợp (Cao Hùng). Mỗi khu chợ nổi tiếng với một mặt hàng nhất định, ví dụ như chợ Sĩ Lâm nổi tiếng với các mặt hàng quần áo, chợ đêm Phùng Giáp nổi tiếng với món mì ta-a (mì danzi) và bánh mỳ quan tài, còn chợ Tây Môn Đinh được biết đến là nơi bán các mặt hàng điện tử phong phú. Bên cạnh đó, chợ đêm xứ Đài còn là điểm vui chơi giải trí cho nhiều lứa tuổi khác nhau. Tại đây có nhiều trò chơi vui nhộn như bỏ xu gắp thú, ném vòng vào cột, câu cá hay câu tôm trong chậu, bắn bong bóng bằng những cây súng hơi, chơi mạt chược… Những cửa hàng trò chơi trong khu chợ đêm luôn thu hút đông đảo những người dân dạo phố đêm hay những du khách hiếu kỳ ghé vào. Những khu chợ đêm ở Đài Loan mang nét đẹp văn hóa sinh hoạt cộng đồng của cư dân bản địa từng vùng. Tới đây, du khách sẽ được thỏa sức mua sắm những món hàng yêu thích với giá cả hấp dẫn, thưởng thức các món ăn mang đậm nét

Tại chợ đêm Tây Môn Đinh (Đài Bắc) du khách có thể tìm thấy nhiều mặt hàng phong phú từ thời trang cho tới đồ điện tử.

xứ Đài và đặc biệt là cơ hội hòa mình vào đời sống tinh thần phong phú, nếp sống thân thiện của người dân địa phương trong lòng thành phố hiện đại. WAN D E R LU S T T IP S .COM

90 văn hoá

Một số

CHỢ ĐÊM

NỔI TIẾNG Ở ĐÀI BẮC Nhắc đến những khu chợ đêm lâu đời và nổi tiếng nhất Đài Loan, không thể không nhắc tới thành phố Đài Bắc. Đài Bắc là thủ phủ của Đài Loan, được mệnh danh là trái tim của hòn đảo xinh đẹp. Nơi đây nổi tiếng với cảnh quan đa dạng, văn hóa phong phú cùng nền ẩm thực đặc sắc. Sau một

Chợ đêm

TÂY MÔN ĐINH

ngày dài thưởng lãm các danh thắng tuyệt vời,

Tại chợ đêm Tây Môn Đinh, du khách có thể dễ dàng tìm được

ban đêm là khoảng thời gian thích hợp để bạn có

những món đồ thời trang, phụ kiện cập nhật xu hướng mới

thể thong thả tản bộ, hòa mình vào không khí náo nhiệt của các khu chợ đêm Đài Bắc.

nhất, với chất lượng tốt và giá cả phải chăng. Thêm vào đó, chợ đêm Tây Môn Đinh sở hữu ẩm thực vô cùng phong phú, nổi bật là những món được làm từ vịt như thịt vịt hấp, vịt quay, lưỡi vịt giòn ngon…, hay món mì gạo kiểu Đài Loan Ay-Chung cũng rất được yêu thích. 11h - 23h Đường Hán Trung, quận Vạn Hoa, Đài Bắc.

Chợ đêm

ĐƯỜNG NHIÊU HÀ

Khu chợ đêm đường Nhiêu Hà là một trong những chợ đêm lâu đời nhất của Đài Bắc. Du khách có thể tìm thấy tại đây đủ

Chợ đêm

SĨ LÂM

mọi thứ từ quần áo, điện thoại di động đến những vật dụng

Chợ đêm Sĩ Lâm được chia làm 2 khu vực: khu ẩm thực và

hàng ngày. Đặc biệt, mua quà lưu niệm dành tặng bạn bè người

khu hàng hóa. Ở đây có những mặt hàng thời trang và phụ

thân tại chợ đêm Nhiêu Hà cũng là một gợi ý thú vị. Những

kiện độc đáo, hợp mốt, đa dạng về chủng loại, mẫu mã, với giá

món hàng thủ công được làm từ tre gỗ, khăn tay thêu tinh xảo

cả khá rẻ. Ngoài ra, đồ ăn ở đây cũng rất thơm ngon, du khách

hay những món đồ liên quan đến Phật giáo... đều là sản phẩm

nên thử các món như: bít tết, bánh bao nóng, dim sum, mì thái

đặc trưng của Đài Loan và đều có bán tại đây.

lát, súp gan, súp mực, trứng tráng hàu...

17h - 24h Nằm trên đường Nhiêu Hà, gần nhà ga Tùng Sơn, quận Tùng Sơn, Đài Bắc. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

15h30 - 1h sáng hôm sau Gần nhà hát Dương Minh; gần đường Cát Lợi, đường Đại Đông và đường Đạt Nam, quận Sĩ Lâm, Đài Bắc.

culture 91

NIGHT MARKETS

The inherent charm of Taiwanese culture article: VO THANH TUNG

The Shilin Night Market in Taipei is one of the largest and most popular night markets in Taiwan.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

92 culture

WHEN A LONG DAY HAS PASSED AND NIGHT HAS FALLEN, THE EVENING IS THE IDEAL TIME FOR EXPLORING THE MANY FAMOUS NIGHT MARKETS ON THE ISLAND OF TAIWAN. THE MARKETS ARE A VIBRANT GATHERING OF COLOURFUL STREET STALLS AND THE BEST SIDEWALK DISHES THE ISLAND HAS TO OFFER. FOR A LONG TIME, NIGHT MARKETS HAVE PLAYED AN IMPORTANT ROLE IN THE LIFE OF TAIWANESE PEOPLE, BECOMING A UNIQUE FEATURE OF THE CULTURE OF TAIWAN.

People visiting Raohe Street Night Market in Taipei

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

Deep fried stinky tofu is usually sold at night markets or roadside stands as a snack, or in lunch bars as a side dish.

culture 93

Fengjia Night Market, also called Fengjia Shopping Town, is a night market in Xitun District, Taichung. It is located next to Feng Chia University.

A rich history The concept of the night market traces its roots back to the

Ones that are held periodically can still be found in rural areas

medieval Chinese Tang Dynasty (618 - 907). However, the

of Taiwan.

Tang government put strict restrictions on night markets and their operations in A.D. 836, and it wasn’t until the Song

Traditionally, night market vendors sold xiaochi - hearty

Dynasty (960-1279), that night markets began to grow and play

Taiwanese snacks and dishes such as rice, noodles, tofu,

a central role in Chinese nightlife. These markets included

vegetarian dishes, pastries, sauces, pickles and beverages. As

restaurants and handicraft shops that were frequently located

time passed and the popularity of the markets grew, the items

near business and red light districts.

on sale at the night markets expanded to include more upscale items like housewares, clothes and souvenirs. Along with that

Continuing on from traditional Chinese culture Taiwan’s

large chains started opening franchises in or near the night

night markets originated as small local markets in big cities.

markets including fast food outlets such as McDonald’s and the

Most of them started as gatherings on street corners or near

convenience store chain 7-Eleven, which were then followed by

temples and offered traditional handicrafts and medicines.

fashion outlets. The purpose of the original night markets was

After the 1950s, the night markets of the old urban areas of

everyday trading, but now they have become popular cultural

Taipei spread out into the suburbs and new industrial zones.

focal points in Taiwanese people’s lives. WAN D E R LU S T T IP S .COM

94 culture

Unique culture Local people and international tourists alike love to visit the night markets on the island of Taiwan. According to the Taiwan Tourism Bureau, some 70% of tourists visit a night market. Many vibrant features make an unforgettable impression on visitors when they wander around the night markets, the bustling atmosphere, the abundance of items on offer like clothes, cosmetics, jewellery, souvenirs, and the shimmer of lanterns on Taiwanâ&#x20AC;&#x2122;s streets. Most night markets in Taiwan open from 5pm and close at midnight. There are not only stalls selling pretty items but also reasonably priced food stalls, so visitors can enjoy shopping while tasting delectable food. Some quintessential dishes of Taiwan are fried chicken, rotten tofu, iron eggs, dim sum and

A vendor prepares Roti at the famous Shilin night market in Taiwan.

grilled skewers that are eye-catching and delicious. Enjoying street food at the night markets is also a way for visitors to understand the local peopleâ&#x20AC;&#x2122;s enchanting food culture. Taiwan has many famous night markets, from Ximending and Shilin in Taipei to Fengjia in Taichung, and Liuhe in Kaohsiung. Each market is popular for its different goods, for example, Shilin is famous for clothing items, while Fengjia is so for Ta-a noodles (or danzi noodles) and coffin bread, and Ximending is a favourite to buy electronic goods. Besides this, the night markets are places of entertainment for people of all ages. There are many fun games such as claw machines, ring toss, fish or shrimp fishing in pots, shooting balloons with air guns or even playing mahjong. The games at the night markets always attract crowds of people, especially curious travellers as they are exploring the island. The night markets of Taiwan showcase the beauty of the community cultures of indigenous residents in each area. Tourists can enjoy shopping for their favourite items with attractive prices while eating special Taiwanese delicacies, and all the while having the chance to immerse themselves in the rich spiritual life and lifestyle of the friendly locals in the heart of this modern urban landscape. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

The Entrance gate of Raohe Street Night Market is always full of people.

culture 95

Popular

NIGHT MARKETS

IN TAIPEI When referring to Taiwan’s oldest and most famous night markets, it is impossible not to be reminded of Taipei City. Taipei is the capital of Taiwan - the heart of the island. It is famous for its diverse landscapes, rich culture and excellent cuisine. After a long day enjoying its scenic spots,

Night market

XIMENDING

the night is the best time to take a leisurely stroll

In Ximending Night Market, visitors can easily find the latest

and soak up the bustling atmosphere of Taipei’s

fashion items and trending accessories of good quality and

night markets.

at affordable prices. There is also a wide selection of Taiwan’s rich cuisine here, especially dishes made from duck like steamed duck, roasted duck, crispy fried duck tongues, and Ay-Chung Flour rice noodles are also very popular. 11am – 11pm Hanzhong Street, Wanhua District, Taipei.

Night market

RAOHE STREET

Night market

SHILIN

Raohe Street Night Market is one of Taipei’s oldest night

Shilin Night Market is divided into two sections: one for food

markets. Visitors can find everything from everyday items

and one for other items. There are avant-garde fashion items

to electronics and it is also a great place to buy souvenirs for

and accessories with a vast assortment of styles and designs,

friends and relatives. The characteristic products of Raohe

all at bargain prices. The food here is also mouth-wateringly

Street Night Market are wooden and bamboo handicrafts,

attractive, visitors should sample the many dishes served up

embroidered handkerchiefs and Buddhist-related items, all of

here such as steak, hot dumplings, dim sum, sliced noodles,

which are iconic merchandise in Taiwan.

liver soup, squid soup, and oyster omelettes.

5pm – 12pm Raohe Street near Songshan Station, Songshan District, Taipei.

3.30pm – 1am Near Yangming Theater between Jihe Road, Dadong Road and Dana Road, Shilin District, Taipei. WAN D E R LU S T T IP S .COM

96 khám phá

Ngẩn ngơ

non nước trời mây bài: THANH TÙNG

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

Cao Bằng

khรกm phรก 97

WAN D E R LU S T T IP S .COM

98 khám phá

CÓ MỘT MIỀN ĐẤT, HOANG SƠ, HUYỀN BÍ VÀ THƠ MỘNG. MỘT MIỀN ĐẤT KHIẾN NGƯỜI TA PHẢI TRẦM MẶC VÀ NGƯỠNG VỌNG KHI NHỚ VỀ. ĐÓ LÀ CAO BẰNG CỦA NON NƯỚC VÀ TRỜI MÂY XANH THẲM…

Hang Pác Bó Suối Lênin

Hồ Thang Hen

Thác Bản Giốc

Người Cao Bằng từng có câu ca rất hay về quê hương xứ sở:

Nàng về giã gạo ba giăng Để anh gánh nước Cao Bằng về ngâm Nước Cao Bằng ngâm thì trắng gạo Anh biết em liệu có được chăng... Tôi đã từng băn khoăn là vì sao người con trai trong bài ca dao trên lại chỉ muốn mang nước Cao Bằng về ngâm, chứ không phải là nước của một vùng đất nào khác. Và chỉ khi đến với Cao Bằng, câu hỏi đó mới được giải đáp. Nước Cao Bằng trong veo, xanh như ngọc và mát ngọt, như chính tâm hồn con người nơi đây vậy. Ngày 12/4/2018, nghị quyết đã được thông qua để chính thức công nhận Công viên Địa chất Non Nước Cao Bằng là Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO. Và chúng tôi đã có một hành WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

khám phá 99

trình khám phá những cảnh quan nổi tiếng của công viên rộng lớn này, để hiểu, để yêu thêm non nước trời mây Cao Bằng. Từ Hà Giang, tôi đến với Cao Bằng trong một buổi chiều đầy nắng. Nếu Hà Giang nổi bật bởi núi đá đại ngàn thì thiên nhiên Cao Bằng mang đặc trưng của vùng rừng núi nguyên sinh hoang sơ và kỳ vĩ. Con sông Quây Sơn trong biếc một màu, róc rách chảy, soi rõ cả từng hòn đá cuội dưới đáy. Trải rộng trước mắt tôi là bạt ngàn rừng trúc, những thân trúc mảnh khảnh vươn lên đầy kiêu hãnh. Bên triền núi, từng chùm hoa rừng hồng phấn nở rộ, hương bay ngào ngạt trong gió. Con đèo uốn lượn vắt qua ngọn núi chênh vênh với bên đường là những ngọn lau phất phơ bay... Tất cả cảnh vật hiện ra tươi sáng và đầy màu sắc, nhưng vẫn phảng phất chút gì đó trầm mặc, tĩnh tại. Thiên nhiên Cao Bằng cứ thế đi sâu vào lòng tôi, giản dị và thân thuộc, như nó đã là một phần máu thịt của tôi từ rất lâu. WAN D E R LU S T T IP S .COM

100 khám phá

THÁC BẢN GIỐC

Viên ngọc xanh nơi miền biên ải Tổ quốc Địa điểm đầu tiên mà tôi ghé thăm trong

Mất ngót nghét cả trăm cây số mới vào đến

hành trình là thác Bản Giốc - thác nước

nơi. Mặc dù hành trình khá vất vả nhưng

tự nhiên lớn nhất Đông Nam Á. Thác bắt

vẻ đẹp của ngọn thác khiến tôi cảm thấy

nguồn từ con sông Quây Sơn nằm giữa biên

bao mệt mỏi dường như đều tan biến. Đứng

giới Việt Nam và Trung Quốc. Thác gồm có

trên cao ngắm nhìn ngọn thác đổ xuống,

2 phần, phần thác phụ ở phía Nam được gọi

lòng tôi trào dâng một niềm vui sướng rất

là thác Cao, đây là thác phụ vì lượng nước

khó để có thể diễn đạt thành lời.

và diện tích không lớn. Thác Thấp là thác chính nằm ở phía Bắc trên biên giới Việt-

Vẻ đẹp của Thác Bản Giốc có thể ví như

Trung. Theo hiệp ước năm 1999 giữa Việt

một viên ngọc xanh nơi miền biên ải. Đó

Nam và Trung Quốc, phần thác phụ hoàn

là sự kết hợp đẹp đẽ giữa địa thế núi non,

toàn thuộc chủ quyền Việt Nam, phần thác

sông nước, giữa những gam màu đậm chất

chính chia đôi, được phân định bằng cột

thiên nhiên: màu xanh thiên thanh của trời,

mốc 836.

xanh của núi ngàn, xanh của màu nước hắt

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

khám phá 101

lên từ màu xanh của trời đất. Nước chảy qua từ các khu rừng nguyên sinh, đổ về đây những gì trong lành, mát ngọt nhất. Đến với Bản Giốc vào mùa khô, lượng nước của thác tuy đổ xuống ít hơn so với mùa mưa nhưng vẻ đẹp của con thác vẫn khiến tôi không khỏi sững sờ. Từ trên cao, những khối nước lớn ào ạt đổ xuống, tung bọt trắng xóa. Nếu như ở phần thác phụ, nước cuồn cuộn đổ từ độ cao 30m xuống đem lại cảnh tượng rất kì vĩ, choáng ngợp thì ở phần thác chính, nước chảy xuống êm đềm và hiền hòa hơn, bung xõa như những dải lụa trắng mềm mại. Tôi đã liều lĩnh đi men theo lối đi khúc khuỷu cạnh bờ thác, trèo lên đỉnh thác. Và thật là không uổng với công sức bỏ ra, cả một vùng trời đất thu trọn vào tầm mắt, non xanh nước biếc ngỡ như là có thể ôm trọn vào lòng. Bên dưới chân thác là mặt nước trong xanh, phẳng lặng như gương. Hai bên bờ là những vạt cỏ xanh tươi với những chú trâu thung thăng gặm cỏ. Tôi đứng thật lâu, ngắm nhìn khung cảnh ấy, lòng lâng lâng hạnh phúc. WAN D E R LU S T T IP S .COM

102 khám phá

PÁC BÓ

lưu giữ ân tình đậm sâu Ngày tiếp theo của cuộc hành trình, đoàn chúng tôi xuất phát đi về khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó (Hà Quảng), đến nơi mà Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã từng sinh sống và làm việc. Bác đã ở đây “dịch sử Đảng”, sống cuộc đời của một chiến sỹ cách mạng, tuy gian khổ nhưng luôn vững tin về tương lai. Và quả thật không phụ lòng người, thiên nhiên Pác Bó đẹp hữu tình và nên thơ quá đỗi. Con suối Lênin xanh trong hiền hòa róc rách chảy, từng đàn cá lăng cá tẩu bơi lội tung tăng. Núi Các Mác sừng sững, uy nghiêm trong nắng cùng những xóm làng bình yên nép mình bên chân núi. Hang Pác Bó thân thương, bình dị, ghi dấu ấn của một thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng sống và làm việc, giản dị và thanh bạch, hiền hòa như một tiên nhân... Tôi bỗng thấy lòng mình dịu lại, tâm hồn trong sáng hơn. Mọi âu lo biến mất, để hòa mình vào thiên nhiên, để sống như đời núi, như đời sông, như cây cỏ... Thiên nhiên đã hào phóng ban tặng cho Cao Bằng nói chung và Pác Bó nói riêng một vẻ đẹp hoang sơ, tự nhiên mà bất cứ ai đến nơi đây cũng không khỏi ngỡ ngàng yêu thích. Những địa danh đã đi vào thi ca, nhạc họa hiện lên tươi đẹp và đầy sức sống.

“Tuyệt tình cốc”

CAO BẰNG

Và để chiêm ngưỡng hết non nước Cao Bằng thì hồ Thang Hen là địa điểm nhất định không thể bỏ lỡ. Hồ Thang Hen là một hồ nước đẹp nhất nằm trong tổng số 36 hồ lớn nhỏ trong vùng rừng núi của huyện Trà Lĩnh. Nơi đây nổi tiếng bởi cảnh đẹp thanh bình của núi rừng hùng vĩ và những dòng nước xanh mướt lặng lờ trôi. Tên của hồ Thang Hen còn được hiểu là “đuôi ong”, bởi vì nếu đứng từ trên cao phóng tầm mắt nhìn xuống bạn sẽ liên tưởng ngay đến hình dáng của đuôi con ong. Đến Thang Hen đúng vào mùa lúa chín, tôi lặng ngắm những dải lúa chín vàng đều tăm tắp đẹp tựa như một tấm thảm dệt khổng lồ từ bàn tay tạo hóa và say trong mùi lúa non thơm ngọt dịu dàng, thanh khiết. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

khám phá 103

Thang Hen có phong cảnh sơn thủy hữu tình với

tú. Chàng thi đỗ và được vua ban thưởng, đồng thời

những hàng cây vươn mình trên vách đá cheo leo, soi

cho chàng 7 ngày vinh quy bái tổ trước khi được bổ

bóng xuống mặt nước xanh ngát, uốn vòng theo lòng

nhiệm làm quan. Về quê, chàng kết hôn với nàng Ooc

thung lũng mấp mô những mỏm đá ngầm. Đến đây,

xinh đẹp. Mải quyến luyến bên người vợ yêu dấu mà

ngoài việc thưởng lãm cảnh sông nước, núi rừng thơ

chàng Sung quên mất ngày về kinh, đến đêm thứ bảy

mộng, tôi còn được chèo thuyền từ hồ này sang hồ

mới sực nhớ, chàng vội chia tay vợ và bố mẹ liền chạy

khác, được thưởng thức các món ăn đậm đà bản sắc

về kinh. Giữa đêm tối nơi rừng hoang chàng chạy

dân tộc, và nếm hương vị rượu thơm ngon nồng ấm

được 36 bước chân rồi không may ngã đập đầu vào núi

ngây ngất men say, loại rượu được chưng cất từ ngô

rồi chết. 36 bước chân ngày nay là 36 cái hồ lớn nhỏ

và men lá theo phương pháp cổ truyền của người dân

với những tên gọi khác nhau thuộc huyện Trà Lĩnh, và

tộc Tày.

tương truyền rằng nơi chàng nằm xuống là hồ Thang Hen ngày nay.

Không chỉ níu bước chân du khách bằng cảnh đẹp tuyệt vời, hồ Thang Hen còn chứa đựng trong mình

Song song với hành trình khám phá, bạn đừng bỏ lỡ

nhiều câu chuyện mang những màu sắc huyền bí,

cơ hội được hòa mình vào đời sống của người dân địa

thần thoại. Truyền thuyết kể lại rằng ngày xưa ở Cao

phương. Người dân Cao Bằng rất thân thiện, mộc mạc

Bằng có một chàng trai tên Sung, thông minh và tuấn

và nồng hậu. Họ giản dị, tự nhiên và hiếu khách. Tôi

WAN D E R LU S T T IP S .COM

104 khám phá

được mời thưởng thức chè nụ vối - thứ chè ngọt chát rất thơm từ những người dân nơi đây. Trong đôi mắt của họ, tôi thấy ẩn chứa khát khao chinh phục những tầm cao của núi rừng. Tạm biệt Cao Bằng mà lòng tôi còn bao nỗi ngẩn ngơ nhớ tiếc. Và ngay từ giây phút ban đầu gặp gỡ, tôi đã biết rằng, rồi mình sẽ trở lại. Để một lần nữa được lắng nghe gió hát về những khúc ca của đại ngàn và rừng già sâu thẳm, để được say trong tình người nồng thắm, để được hòa mình vào non xanh nước biếc trời mây Cao Bằng.

Ta về nghe gió hát ca bên ta Thương về nơi ấy thênh đại ngàn Mai này rời xa em có quên ta Xin gửi chút nắng cho ta lại về… (Trích lời bài hát “Về nghe gió kể” của tác giả Anh Minh)

THỜI GIAN THAM QUAN:

ẨM THỰC ĐỊA PHƯƠNG:

Khí hậu Cao Bằng chia làm 2 mùa rõ rệt là mùa mưa kéo

Bánh cuốn nóng Cao Bằng; bánh trứng kiến; các món chế

dài từ tháng 4 đến tháng 9 và mùa khô khéo dài từ tháng

biến từ nhộng ong, vịt quay, lạp xưởng; các món chế biến

10 đến tháng 3 năm sau.

từ rau rừng như rau dạ hến, rêu đá, rau chuối rừng, hoa

Nếu muốn tham quan thác Bản Giốc thì nên đi vào

ban… là những món ăn không thể bỏ lỡ. Ngoài ra hạt dẻ

khoảng tháng 8,9. Lúc này thác nhiều nước, sẽ rất đẹp.

Trùng Khánh cũng rất thơm ngon, bạn có thể mua về làm

Nếu thích đi Cao Bằng ngắm hoa, các bạn có thể đi vào

quà cho gia đình.

tầm cuối năm khoảng tháng 11. Lúc này là mùa hoa Tam Giác Mạch (tương đương với mùa hoa Tam Giác Mạch ở

GIÁ VÉ THAM QUAN MỘT SỐ ĐỊA ĐIỂM:

Hà Giang).

Thác Bản Giốc: 45.000VND/người lớn và

Nếu thích ngắm băng tuyết, các bạn nên đi vào mùa

10.000VND/trẻ em.

đông (cuối năm trước đến khoảng đầu năm sau). Thời

Khu di tích Pác Bó: 25.000VND/người lớn và 5.000VND/

điểm này ở phía rừng Phia Oắc nhiệt độ hạ thấp nên rất

trẻ em.

có thể xảy ra hiện tượng này. MỘT SỐ CÁC LƯU Ý KHÁC: PHƯƠNG TIỆN DI CHUYỂN:

Mang đầy đủ giấy tờ tùy thân vì Cao Bằng là khu vực

Từ Hà Nội, bạn có thể đi xe máy hoặc xe khách để

biên giới.

đến Cao Bằng. Giá vé xe khách dao động từ 170.000-

200.000VND. Nếu đi xe máy, cần lưu ý các cung đường

côn trùng và đồ cá nhân để đề phòng sự cố dọc đường,

lên Cao Bằng chủ yếu là đường đèo, lượng lưu thông

cũng như khi tham quan, du lịch…

lớn nên bạn phải đi cẩn thận, mang đầy đủ giấy tờ, quần

áo bảo hộ, mũ bảo hiểm chắc chắn và tuân thủ luật giao

hút tốt. Nên đi giầy thể thao, chống nước và có đai bảo

thông. Ngoài ra, bạn cũng nên mang theo xăng, dụng cụ

vệ đầu gối, khủy tay…

sửa xe…

Nên mang theo thuốc, kem chống nắng, thuốc chống

Mặc những trang phục gọn nhẹ, thông thoáng và thấm

Địa hình Cao Bằng chủ yếu là núi non, sông suối, nên cần

cẩn thận với biển chỉ dẫn những con suối ngầm nguy hiểm.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

discovery 105

Mesmerised

by the magnificent scenery of

Cao Bang article: THANH TUNG

WAN D E R LU S T T IP S .COM

106 discovery

A PRISTINE, MYSTERIOUS AND POETIC LAND, CAO BANG EVOKES IN PEOPLE’S HEARTS A SENSE OF CONTEMPLATION AND ADMIRATION WITH ITS MAGNIFICENT SCENERY AND CLEAR BLUE SKY.

Pac Bo cave Lenin stream

Thang Hen lake

Ban Gioc waterfall

Cao Bang people have a wonderfully beautiful song about their homeland:

If you pound the three-month rice I will carry the water taken from Cao Bang to you As soaking rice in this water will it whiten I wonder if we can get to know each other better I used to wonder why the man in the song only wanted to bring water from Cao Bang but not any other kind of water for the girl he loves. When I visited Cao Bang, I finally got my answer. Cao Bang’s water is clear, as green as jade and sparkling fresh just like the souls of the local people here. On 12th April 2018, a resolution was adopted to officially recognise Non Nuoc Cao Bang Geopark as a UNESCO Global Geopark. We decided to take a journey to discover the famous landscapes of this large park, to understand and in the end to fall in love with the breath-taking scenery of Cao Bang. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

discovery 107

From Ha Giang, I made my way to Cao Bang on a sunny afternoon. If Ha Giang stands out for its majestic mountains, Cao Bangâ&#x20AC;&#x2122;s nature is blessed with pristine and spectacular primitive forests. The Quay Son river is so crystal clear that pebble stones are visible on its riverbed and spreading out in front of my eyes were vast bamboo forests with slender stems rising straight into the sky. On the side of the mountains, bunches of pink forest flowers were blooming, the air and breeze filled with their sweet fragrance. As the winds passed through the mountains, the sides of the road were full of reeds fluttering in the wind. All of the scenery was vividly bright and colourful, yet still so peaceful and contemplative. Cao Bangâ&#x20AC;&#x2122;s nature kept sinking deeper into my heart, simple yet so familiar like it had been part of me for such a long time. WAN D E R LU S T T IP S .COM

108 discovery

BAN GIOC WATERFALL

A green pearl on the countryâ&#x20AC;&#x2122;s border The first place I visited on the journey was Ban Gioc waterfall

Standing high above, watching the waterfall cascading down,

- the largest natural waterfall in Southeast Asia, originating

my heart was full of a joy difficult to put into words.

from the Quay Son river which lies on the border of Vietnam and China. The falls are formed in two parts, the smaller

The beauty of Ban Gioc waterfall was as splendid as a

waterfall in the south is called Cao waterfall, while Thap

green pearl in the border area. It is a perfect combination

waterfalls are the main falls in the North on the Vietnam-

of the mountains and the river perched among the most

China border. According to the land border treaty between

spectacular natural colours: the blue of the sky and the

Vietnam and China signed in 1999, the smaller falls belong

green of the mountains and forests, the azure of the water

entirely to the Vietnamese, while the main waterfall is shared,

reflecting the colour of the sky. After flowing through the

delineated by boundary marker No. 836.

primaeval forests, when the water reaches here, it is at its freshest and most invigorating.

I had travelled hundreds of kilometres to get there and although the journey was quite arduous, when I arrived, the

Visiting Ban Gioc in the dry season, the volume of the water

beauty of the waterfalls made the fatigue seem to disappear.

flowing over the falls is less than that of the rainy season, but

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

discovery 109

the beauty of the waterfalls still overwhelms me. From high above, thunderous flows of water crash down, creating white foam. At the smaller falls, the water flows from a height of 30 metres offering a spectacular and awe-inspiring scene, while at the main waterfall, the water flows more smoothly and gently like soft white silk strips. I was desperate to walk along the meandering path next to the waterfall and climb the top of the falls. It was definitely worth the effort as I could admire a panoramic view of the sky, land and forest, which was so wonderful that I wished to embrace it all in my arms. The surface of the river past the waterfalls is as calm and clear as a mirror, and on each side, there are green fields of grass with buffalo grazing leisurely. I stood there for a long time, watching this amazing scene and feeling a pleasant sense of happiness.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

110 discovery

PAC BO

Memories of Uncle Ho The next day of the journey, our group visited Pac Bo Historical Site (Ha Quang), where our beloved President Ho Chi Minh used to live and work. It was here he wrote the history of the Communist Party of Vietnam, living the hard life of a revolutionary soldier, but always believing in the future. Our visit to Pac Bo was more than worthwhile as its nature is so beautiful and poetic. Lenin stream is clear and gentle with schools of fish swimming around, and Karl Marx Mountain appeared so majestic and solemn in the sunshine with peaceful villages nestled at its foot. Pac Bo Cave is well-known yet humble, marked by the time President Ho Chi Minh lived and worked here. He was modest and transparent with a gentle soul. I suddenly felt my heart soften, my soul was clearer, and all my worries disappeared; to be immersed in nature, to live like a mountain, like a river, like a tree. Nature was generously bestowed upon Cao Bang in general and Pac Bo in particular as a pristine, natural beauty that anyone who comes here cannot help but be surprised by. These famous sites lauded in poetry and songs appear beautiful and lively.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

discovery 111

The serene

THANG HEN LAKE In the journey to explore the beauty of Cao Bang, Thang

green water, and growing along the valley of rugged

Hen lake is a must-see destination. Thang Hen Lake is

rocks. Along with enjoying the poetic scenery of the river

the most beautiful of 36 lakes in the mountainous area of

and forest, I rowed from one lake to another, enjoying

Tra Linh district, famous for its serene beauty of majestic

dishes imbued with national identity and tasting the

mountains and peaceful, pristine waters.

aromatic, delicious wine distilled with corn and yeast according to the traditional methods of the Tay people.

Thang Hen lake is also known as “bee’s tail Lake” because if you are looking from above, the lake is shaped like

Not only attracting tourists with its incredible scenery,

the tail of a bee. Arriving in Thang Hen right at harvest

Thang Hen lake is also the source of many mystical

season, I silently watched the yellow rice fields which

tales. Legend has it that in the past, there was a young

looked beautifully like a giant woven carpet of nature

man from Cao Bang named Sung who was smart and

and smelled of the sweet and pure scent of rice.

handsome. He passed an exam and was rewarded by the king who gave him 7 days to return to his hometown

Thang Hen has charming scenery with trees stretching

where he was appointed as a court official. Back home,

along the high and dangerous cliffs, reflecting off the

he married a beautiful girl named Ooc and being so WAN D E R LU S T T IP S .COM

112 discovery

besotted by his beloved wife, Sung forgot about

- a very sweet tea prepared by the people here. I could

returning to the capital until the sixth night came,

feel in their eyes the hidden desire to conquer the

when upon remembering he hastily said goodbye

heights of the mountains.

to his wife and parents and ran to the capital. In the middle of the night in the forest, after running 36

Saying goodbye to Cao Bang, my heart was filled with

steps, unfortunately, he slipped, hit his head on the

sorrow. Right from the first moment I came here, I

side of the mountain and died. His 36 steps today

knew that I would come back to once again listen to

are the 36 large and small lakes of various names in

the wind singing the songs of the deep old forests,

Tra Linh District, and it is said that the place where

and to be immersed in the passionate love and the

he laid down is Thang Hen lake today.

beautiful scenery of Cao Bang:

Along with the journey of discovery, do not miss

I listen to the wind singing by my side

the opportunity to immerse yourself in the life of

Remembering the vast forests

the local people. Cao Bang people are remarkably

When I leave, will you forget me

friendly and rustic who are simple, natural and

Please send some sunshine to me again ...

hospitable. I was invited to enjoy some Syzygium tea

(from the song â&#x20AC;&#x153;listening to the windâ&#x20AC;? by Anh Minh)

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

discovery 113

BEST TIME TO VISIT: Cao Bangâ&#x20AC;&#x2122;s climate is characterised by two distinct seasons: the rainy season lasting from April to September and the dry season from October to March: >>

If you want to visit Ban Gioc waterfall, you should go in August and

September. At this time, the many waterfalls will be flowing very beautifully. >>

If you would like to visit Cao Bang to admire flowers, time your visit for the

end of the year, around November. It is the season of Buckwheat flowers (at the same time as the season of Buckwheat flowers in Ha Giang). >>

If you like ice and snow, you should visit in winter (from November to

February). During this period, in the forest of Phia Oac temperatures drop very low, making snow very likely to happen.

TRANSPORTATION: From Hanoi, you can take a motorbike or bus to Cao Bang. Passenger ticket prices range from VND170,000-200,000. If travelling by motorbike, it is important to note that the roads to Cao Bang are mainly through steep mountains with heavy traffic, so you have to ride carefully, bring your license and registration, wear protective clothing and safety helmets, and abide by traffic laws. Besides this, you should also carry petrol and a repair tool kit.

LOCAL CUISINE: Dishes that cannot be missed include Cao Bang hot roll cakes, ant egg cakes, dishes made from bees, roasted duck and sausages as well as dishes made from wild vegetables including Da Hien vegetables, stone moss, forest banana and Bauhinia variegata. Also, Trung Khanh chestnuts are also very delicious, and you can buy them as gifts for your family.

ENTRANCE FEES TO VISIT ATTRACTIONS: Ban Gioc Waterfall: VND45,000 per adult and VND10,000 per child. Pac Bo Cave - Lenin Stream: VND25,000 per adult and VND5,000 per child.

OTHER POINTS TO NOTE: >>

Bring full identification documents as Cao Bang is a border area.

It is recommended to bring any medicine, sunscreen, insect repellent and

personal items that may be required while you are travelling. >>

Wear lightweight, well-ventilated and absorbent clothes. It is recommended

to wear water-resistant sports shoes as well as elbow and knee protectors. >>

Cao Bangâ&#x20AC;&#x2122;s topography is mainly mountainous with rivers and streams, so

please take note of signs indicating any dangerous underground streams.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

114 điểm đến

bài: OANH KIM AUT

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 115

NGÀY THỨ NĂM TRONG HÀNH TRÌNH THĂM MIỀN TÂY NAM BỘ, CHÚNG TÔI TỚI ĐỒNG THÁP, VÙNG ĐẤT MÀU MỠ PHÌ NHIÊU NƠI CỬA NGÕ SÔNG TIỀN. NHỮNG NGÀY TRƯỚC ĐÓ, NHÓM BA NGƯỜI TRẺ TUỔI CHÚNG TÔI ĐÃ ĐẾN CẦN THƠ, TIỀN GIANG VÀ VĨNH LONG NÊN HẦU NHƯ ĐÃ NGẤM ĐƯỢC MỘT CHÚT CÁI CHẤT MIỀN TÂY VÀO NGƯỜI. TỪ VĨNH LONG, CHÚNG TÔI LẠI THUÊ XE MÁY ĐI NGƯỢC SÔNG TIỀN LÊN ĐỒNG THÁP, TRONG ĐẦU NGHĨ CÓ LẼ VÙNG ĐẤT NÀY CŨNG SẼ GIỐNG CÁC VÙNG ĐẤT KIA VỚI KÊNH RẠCH CHẰNG CHỊT, CẦU KHỈ, CHỢ NỔI VÀ CHI CHÍT VƯỜN CÂY ĂN TRÁI... THẾ NHƯNG, NHỮNG GÌ ĐỒNG THÁP MÀ CỤ THỂ HƠN LÀ SA ĐÉC MANG ĐẾN QUẢ THỰC QUÁ BẤT NGỜ, ĐỂ LẠI DẤU ẤN SÂU SẮC TRONG LÒNG CHÚNG TÔI KHÔNG CHỈ TRONG CHUYẾN ĐI MIỀN TÂY LẦN ĐÓ MÀ CẢ MÃI VỀ SAU NÀY, NGAY CẢ KHI TÔI ĐÃ ĐẾN NHIỀU ĐỊA DANH KHÁC TẠI VIỆT NAM VÀ NƯỚC NGOÀI.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

116 điểm đến

Làng hoa kiểng nổi tiếng bên bờ sông Tiền Chúng tôi đến thăm Đồng Tháp vào tháng 12,

và đẹp, mà còn đa dạng chủng loại, từ các giống

cuối mùa nước nổi. Mặc dù không phải là thời

hoa truyền thống đến nhiều giống nước ngoài,

điểm đẹp nhất để thăm thú nơi đây nhưng lại

từ các loài hoa phổ biến đến các loài hoa cây

hóa hay cho những con người tham lam trải

cảnh độc và lạ. Những năm gần đây, cúc mâm

nghiệm, bởi chúng tôi vẫn được tận hưởng

xôi là loài hoa được ưa chuộng nên diện tích

những tinh túy tàn dư sau mùa nước rút, lại vừa

trồng loài hoa này cũng tăng lên. Tuy nhiên, hoa

được đắm say trước không khí nhộn nhịp chuẩn

hồng vẫn được trồng nhiều hơn cả.

bị vào xuân của vùng trồng hoa kiểng nổi tiếng nhất nhì đất nước - vườn hoa kiểng Sa Đéc.

Cái hay của các ruộng hoa ở Sa Đéc là hoa được trồng sẵn trong từng giỏ. Các giỏ được bắc trên

Làng hoa Sa Đéc hiện ra trước mắt khiến chúng

giàn tre cao hơn mặt đất/nước chừng 0,5m. Có

tôi không khỏi choáng ngợp. Con đường dọc bờ

những ruộng hoa hầu như nổi trên cả mặt nước

sông Tiền cơ man hoa là hoa, những vườn hoa

rộng. Người trồng đi ghe men theo các luống hoa

trải trên diện tích vô cùng rộng lớn, ngút ngàn

để tưới nước và chăm hoa. Cách trồng hoa trên

như cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay.

giàn ở Sa Đéc cũng chỉ mới xuất hiện vài chục năm trở lại đây. Ban đầu, mục đích là để tận

Nghề trồng hoa tại Sa Đéc khởi thủy từ một vùng

dụng vùng đất ngập nước, dễ tưới tiêu và tránh

đất bên bờ sông Tiền, xưa là ấp Tân Mỹ, thuộc

sâu bệnh, sau là hoa được trồng luôn trong từng

xã Tân Quy Đông. Nhờ đón được dòng phù sa

giỏ rất dễ chăm nom và thu hoạch. Và cứ thế

nên đất đai ở đây màu mỡ, cỏ hoa thắm tươi rực

những giàn hoa trải dài trên một diện tích rộng

rỡ, làng nghề vì vậy mà phát triển ra khắp cả Sa

lớn trở thành nét đẹp độc nhất vô nhị không ở

Đéc. Hoa Sa Đéc không chỉ nổi tiếng bởi nhiều

đâu có được.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 117

WAN D E R LU S T T IP S .COM

118 điểm đến

Theo chân “thổ địa” trải nghiệm Sa Đéc Chúng tôi may mắn khi gặp được Cường - một “thổ địa” trẻ tuổi, hiện đang quản trị trang fanpage “Làng hoa Sa Đéc” có hơn 10.000 người hâm mộ trên Facebook. Cường thuộc thế hệ thứ tư trong một gia đình trồng hoa có tiếng tại Sa Đéc. Sau khi tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin tại TP.HCM, Cường về quê khởi nghiệp với nghề trồng hoa của gia đình kết hợp làm du lịch. Trước kia người nông dân chỉ chú tâm vào trồng hoa rồi bán hoa, nhưng từ khi khách du lịch về Sa Đéc ngày một đông, các dịch vụ du lịch tại đây cũng cứ thế phát triển theo. Các vườn hoa được sắp xếp ngăn nắp đẹp hơn; cổng hoa, tiểu cảnh bắt mắt để du khách chụp ảnh; các nhà vườn, quán cà phê hoa, homestay hoa, dịch vụ thuê xe khám phá nhiều và phong phú hơn… Là một người trẻ thức thời, Cường nhanh chóng nắm bắt xu hướng để cung cấp các dịch vụ du lịch cho du khách và trở thành một hướng dẫn viên chuyên nghiệp mỗi khi khách có nhu cầu. Lịch trình mà Cường thiết kế cho chúng tôi khá ấn tượng, bao gồm: thăm quan những vườn hoa đẹp nổi tiếng tại Sa Đéc, gặp gỡ nghệ nhân trồng hoa hồng nổi tiếng Tư Tôn, được trải nghiệm trồng hoa tại ngay chính vườn hoa nhà Cường, thưởng thức cà phê hoa, nghỉ đêm tại homestay, thăm nhà cổ Huỳnh Thủy Lê, thưởng thức các món ăn đặc sắc,… Cường vừa giúp chúng tôi có một chuyến trải nghiệm thắng cảnh, vừa truyền cho chúng tôi cái nhiệt huyết của một người trẻ yêu những nét đẹp quê hương. Sa Đéc không chỉ gây thương nhớ cho du khách bởi hoa hay những nét đẹp mộc mạc miền Tây, mà nơi đây còn được nhiều người biết tới qua cuốn tiểu thuyết “L’Amant” (Người Tình) ấn hành năm 1984 và bộ phim cùng tên ra mắt năm 1992. “L’Amant” do nữ văn sĩ nổi tiếng người Pháp - Marguerite Duras kể về mối tình đầu tiên của bà với một công tử giàu có tên Huỳnh Thủy Lê sống tại Sa Đéc vào những năm đầu thế kỷ 20. Tới nay, ngôi nhà cổ Huỳnh Thủy Lê tọa lạc tại số 255A đường Nguyễn Huệ của thành phố Sa Đéc vẫn được bảo tồn như một dấu tích quý giá còn sót lại liên quan tới câu chuyện tình yêu nổi tiếng. Ngôi nhà là sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc phương Đông và phương Tây, được xây dựng bằng gỗ năm 1895, và đến năm 1917 thì được sửa chữa lại, toàn bộ vách gỗ xung quanh được thay bằng vôi và ô dước, từ đó ngôi nhà có dáng vóc như hiện nay. WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 119

Ngôi nhà là điểm đến thu hút rất đông du khách, đặc biệt du

dành thời gian trò chuyện với chủ nhà là vợ chồng thầy Phong,

khách nước ngoài, những người vốn đã đọc hoặc xem phim về

thầy Phong là một thầy giáo đã nghỉ hưu tại Sa Đéc. Chúng

cuộc tình buồn xuyên biên giới trong “L’Amant”.

tôi say mê nghe thầy kể về lịch sử, văn hóa và những nét đẹp của vùng đất nơi đây. Sáng hôm sau, chúng tôi thức giấc trong

Tối hôm đó chúng tôi nghỉ đêm tại Bamboo Homestay. Khu

tiếng chim ríu rít cùng không khí trong lành thật thư thái. Bữa

nghỉ này gồm khoảng 10 bungalow được xây dựng hoàn toàn

sáng ấm cúng được chính tay vợ chồng thầy Phong chuẩn bị

bằng tre theo kiến trúc đơn giản mộc mạc của các ngôi nhà

với các loài rau và quả được trồng ngay tại vườn nhà. Tất cả

ở miền Tây Nam Bộ, bao quanh là vườn cây ăn trái, hồ nước

góp thêm vào những kỷ niệm đẹp trong những ngày chúng tôi

cùng vô vàn các loài hoa. Căn phòng không quá tiện nghi, sang

lưu lại Sa Đéc.

trọng nhưng đầy đủ các vật dụng cần thiết. Chúng tôi còn WAN D E R LU S T T IP S .COM

120 điểm đến

Ẩm thực miền Tây độc đáo Đến Đồng Tháp nói chung và Sa Đéc nói riêng chắc chắn

tiếng sau thì chín. Khi chín, mở nắp lu, đem những chú chuột

không thể bỏ qua các món ăn đặc sản nơi đây. Vào mùa nước

đồng đã chín vàng, mùi thơm hấp dẫn bày ra với muối tiêu

nổi bạn nhất định phải thưởng thức một nồi lẩu cá linh hoa

chanh, rau răm, chuối chát. Cầm miếng thịt chuột lên nếm, da

điên điển hay một tô bún ăn với bông súng mắm kho. Cá linh,

giòn tan, thịt thơm mềm ngon không kém thịt nai trên rừng

hoa điên điển và bông súng là những sản vật chỉ có theo mùa,

nên người miền Tây còn gọi thịt chuột là “nai đồng quê”.

khi nước thượng nguồn sông Mê Kông đổ về mang theo phù sa màu mỡ. Bạn cùng đừng quên “lót dạ” bằng một tô hủ tiếu

Trong vai trò một hướng dẫn viên du lịch đầy nhiệt huyết,

Sa Đéc với sợi mềm màu trắng sữa thơm ngon, nước dùng

Cường còn dẫn chúng tôi ghé qua một số quán ăn vặt mà

ngọt thanh nhưng không béo.

không một ai ở lứa tuổi chúng tôi có thể chối từ như: kem xiêm, bánh xèo miền Tây, bánh cống, bánh tằm,… Tất cả

Còn nếu bạn là người ưa khám phá thì đừng ngại thưởng

những món ăn này thật khó có thể tìm thấy hương vị đặc

thức món ăn độc lạ là thịt chuột đồng. Với người miền Tây,

trưng địa phương của chúng ở những nơi khác trên dải đất

thịt chuột là món ăn rất đỗi bình thường giống như bao món

hình chữ S.

ăn miền quê khác. Thịt chuột tươi được bán khá nhiều ở hai bên đường Sa Đéc, nhiều nhất là vào mùa nước nổi và sau

Tạm biệt Sa Đéc - Một chuyến trải nghiệm tuyệt vời với hoa

mỗi mùa gặt. Thịt chuột có thể được chế biến thành rất nhiều

đẹp và lòng người thơm ngát, cung đường miền Tây của

món như: xào lăn, xé phay, nướng, xối mỡ, chiên rô ti, luộc

chúng tôi tiếp tục đi lên phía trên Đồng Tháp nơi có các địa

cơm mẻ,… thế nhưng ngon nhất phải kể đến món thịt chuột

danh du lịch khác như: vườn quốc gia Tràm Chim, khu du lịch

quay lu. Những chú chuột đồng ăn no lúa chín, béo múp míp,

sinh thái Gáo Giồng, vườn quýt Lai Vung, chùa Phước Kiển

được làm sạch, tẩm ướp gia vị sau đó móc từng con cho vào

(chùa Lá Sen),… Hành trình nối dài mở ra những quãng thời

lu, vừa quay vừa trở tay, thêm mỡ, thêm nước gia vị, khoảng 1

gian trải nghiệm đẹp đẽ thật khó quên.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

điểm đến 121

VÉ THĂM QUAN

Phương Nam 2, khách sạn Hoàng Duy, khách sạn Sao Khuê,

Làng hoa và công viên hoa Sa Đéc: 20.000VND/người lớn,

khách sạn Minh Điền… ở khu vực thành phố.

10.000VND/trẻ em. Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê: 30.000VND/người

ẨM THỰC Như đã liệt kê trong bài, bạn không thể bỏ lỡ các món ăn nổi

DI CHUYỂN

tiếng của Sa Đéc như: Hủ tiếu Bà Xẩm (được mệnh danh quán

>> Từ Hà Nội, du khách có thể đi ô tô, tàu hỏa hoặc máy bay

hủ tiếu ngon nhất Asean), những người ham ăn vặt không thể

vào TP.HCM. Sau đó bạn có thể tiếp tục bắt xe khách đến Sa

không ghé quán kem xiêm của Dì Mai. Ngoài ra, bạn cũng có

Đéc (cách TP.HCM khoảng 160km). Hoặc nếu là người lái xe

thể ghé chợ Sa Đéc để thưởng thức các món như: khô cá lóc,

tốt, yêu thích phượt thì bạn có thể thuê xe và tự lái đến Sa Đéc.

nem chua Lai Vung, bì mắm Lấp Vò, khô chuột, chuột quay lu,

>> Tại Sa Đéc, bạn có thể dễ dàng thuê xe máy hoặc xe đạp với

gỏi cá lóc, bánh tầm bì, bánh cống,…

mức giá hợp lý để tiện tham quan, khám phá thành phố. CHỤP ẢNH LƯU TRÚ

Nếu là người yêu thích nhiếp ảnh thì dưới đây là một số thời

Dịch vụ lưu trú tại Sa Đéc vẫn còn đơn giản, có một số lựa chọn

điểm lý tưởng để bạn chụp ảnh các địa điểm ở Đồng Tháp:

cho bạn như:

>> 6h30: chụp ảnh Làng hoa Tân Quy Đông trong nắng sớm

>> Homestay: Maison en Bambou Phong-Le Vent (Bamboo

>> 8h30: chụp ảnh Vườn cúc Mâm Xôi

homestay), homestay “Ngôi nhà Hoa Ếch” (Flower & Frog),

>> 10h00: chụp ảnh lò gốm/gạch Sa Đéc

homestay Huỳnh Thủy Lê...

>> 13h00: thăm vườn quýt Lai Vung

>> Một số nhà nghỉ như: khách sạn Thành Công, khách sạn

>> 14h00: thăm làng chiếu Định Yên

WAN D E R LU S T T IP S .COM

122 destinations

article: OANH KIM AUT

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 123

ON THE FIFTH DAY OF OUR JOURNEY TO VISIT THE SOUTHWEST, WE WENT TO DONG THAP, A FERTILE LAND ON AN ESTUARY OF THE TIEN RIVER. IN THE PREVIOUS DAYS, OUR GROUP OF THREE YOUNG PEOPLE HAD TRAVELLED TO CAN THO, TIEN GIANG AND VINH LONG, GRANTING US THE CHANCE TO ABSORB THE TRUE ESSENCE OF THE MEKONG DELTA. FROM VINH LONG, WE RENTED MOTORBIKES AND SET OFF DRIVING ALONG THE TIEN RIVER TO DONG THAP. AT FIRST, ALL OF US THOUGHT PERHAPS IT WOULD BE SIMILAR TO THE OTHER LANDS ON THIS JOURNEY FEATURING CANALS, MONKEY BRIDGES, FLOATING MARKETS AND ORCHARDS. HOWEVER, DONG THAP AND ESPECIALLY SA DEC BROUGHT A HUGE SURPRISE. A DEEP IMPRINT WAS LEFT IN OUR HEARTS NOT ONLY DURING THAT TRIP TO THE MEKONG DELTA BUT ALSO UNTIL NOW WHEN I HAVE VISITED MANY OTHER PLACES IN VIETNAM AND ABROAD. WAN D E R LU S T T IP S .COM

124 destinations

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 125

Famous ornamental flower village on the banks of the Tien river We visited Dong Thap in December, at the

and beauty but also their diversity ranging

end of the flood season. Although it is not

from traditional varieties to many foreign

the best time to visit, it offers double the

species, from popular flowers to poisonous

fun for those who love to seek experiences

and exotic ornamental ones. In recent

as we not only could enjoy the remaining

years, floristâ&#x20AC;&#x2122;s daisy has become a popular

essence of the flood season but also dive

flower, increasing the area this flower is

straight into the bustling atmosphere of

grown; however, roses are still the flowers

the spring in the most famous ornamental

which are grown over the largest area.

flower growing area - Sa Dec flower garden. An interesting feature of the flower fields When Sa Dec flower village appeared before

in Sa Dec is that the flowers are grown in

our eyes, overwhelming feelings rose in our

separated baskets. The baskets are placed

hearts. The road along the banks of the Tien

on bamboo frames 0.5 metres above the

River was covered with flowers and there

ground or waterway. There are flower

were flower gardens spreading over an

fields located on the waterâ&#x20AC;&#x2122;s surface where

extremely large area assembling like vast

growers row small boats along the flower

rice paddy fields.

beds to water and take care of the flowers. The method of planting flowers on a truss in

The flower growing industry in Sa Dec

Sa Dec only appeared a few dozen years ago

originated in an area on the banks of the

making use of the wetlands as it helps the

Tien River, formerly Tan My hamlet, in Tan

farmers to irrigate more easily and prevents

Quy Dong commune. Thanks to the alluvial

pests from spoiling the flowers, along with

soil the land here is very fertile, which

the flowers which are planted in baskets

makes the flowers have beautiful bright

being easier to look after and harvest. The

colours and the flower growing industry

flower trusses have spread over a large area

has developed throughout Sa Dec. Sa Dec

becoming a unique beauty you cannot find

flowers are not only famous for their variety

anywhere else. WAN D E R LU S T T IP S .COM

126 destinations

Following the locals to explore Sa Dec We were so lucky to meet Cuong - a young local who

including visiting the beautiful famous flower gardens of

currently manages a fan page named “Sa Dec Flower

Sa Dec, meeting the famous rose growing artist Tu Ton,

Village” with over 10,000 fans on Facebook. Cuong is the

trying our hand at planting flowers in the flower garden of

fourth generation in a famous flower growing family in Sa

Cuong’s family, enjoying flower coffee, staying overnight

Dec who after graduating in information technology in Ho

in a homestay, visiting the ancient house of Huynh Thuy

Chi Minh City returned to his hometown to start his own

Le and tasting special dishes. Cuong not only offered us

flower-growing business which also offers tourism services.

an amazing sightseeing trip but also inspired in us the

In the past, farmers only focused on growing and selling

enthusiasm of a young person who loves the beauty of his

flowers, but since more and more tourists have come to

homeland.

Sa Dec, tourism services here have been developed. The gardens are more neatly arranged with flower gates and

Sa Dec not only attracts tourists with flowers or the rustic

mini gardens being decorated eye-catchingly for tourists

beauty of the Mekong Delta, but it is also well known from

to take pictures as well as the garden houses, flower

the novel “L’Amant” (The lover) published in 1984 and the

coffee shops, flower homestays and car hire services

film of the same name released in 1992. “L’Amant” by the

being developed and becoming more diverse. As a trendy

famous French writer Marguerite Duras tells of her first

intellectual, Cuong quickly captured the trend to provide

love with a wealthy patron named Huynh Thuy Le living

services for tourists and became a professional tour guide.

in Sa Dec in the early years of the 20th century. To this day,

The schedule Cuong made for us was quite impressive,

the ancient house of Huynh Thuy Le established at 255A

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 127

Nguyen Hue Street in Sa Dec City is still preserved as a valuable trace of this famous love story. The house is a harmonious combination of Eastern and Western architecture, built in 1895 and restored in 1917, the entire surrounding wooden wall was replaced by lime and “ô dước” compound (made of lime, sand, adhesives, dó paper and activated carbon) and this structure has remained until today. The house is a destination that attracts many tourists, especially foreign travellers who have read or watched the sad love story of “L’Amant”. That night we stayed at Bamboo Homestay. It consists of about 10 bungalows built entirely of bamboo in the simple rustic architecture of the Mekong Delta region, surrounded by orchards, lakes and countless flowers. The rooms were quite basic and not luxurious but contained all the necessities. We also spent time talking to the owner, Mr Phong who is a retired teacher from Sa Dec and intently listened to him recounting stories of the history, culture and beauty of this land. The next morning, we woke up to the sounds of birds chirping and the fresh air. A cosy breakfast with vegetables and fruits grown right in the garden was prepared by teacher Phong and his wife. All of this entwined together creating our beautiful memories of the days we stayed in Sa Dec. WAN D E R LU S T T IP S .COM

128 destinations

Unique cuisine of the Mekong Delta When visiting Dong Thap in general and Sa Dec in

1 hour later the vole turned golden brown. When the

particular, you should definitely not miss the local

voles were cooked to perfection, opening the jar, we saw

specialities here. In the flood season, you have to

the vole had turned golden and had a fragrant aroma,

enjoy a hot pot of Carp cooked with Sesban or a bowl

then they were garnished with salt mixed with lemon

of vermicelli served with water lily and poached fish.

and pepper, Vietnamese coriander and green banana.

Carp, Sesban and water lily are seasonal products which

Its skin was crunchy, the meat was as tender and as

are only available when the waters of the Mekong river

delicious as sambar deer, hence the locals also call it

from upstream flow here, bringing along much needed

“sambar deer of the countryside”.

fertile silt. And do not forget to try Sa Dec hủ tiếu (clear rice noodle soup) with its soft white noodles and sweet

As a passionate tour guide, Cuong also led us to visit

yet not fatty broth.

some dessert shops, which no one at our age can resist, offering ice cream, pancakes of the Mekong Delta and

If you are an adventurous person, don’t be afraid to enjoy

Vietnamese fried shrimp cakes. We will never find the

an unusually strange food, both literally and figuratively,

unique tastes of these local specialities elsewhere in

vole (field mouse) meat. For the locals here, vole meat

this S-shaped country.

is a typical dish of the countryside sold quite often on roadsides, especially in the flood season and after each

Saying goodbye to Sa Dec - a wonderful land with

harvest. The meat can be incorporated into a variety

beautiful flowers and the amazing hospitality of

of dishes such as stir-fried vole, shredded vole, grilled

the locals, we continued our journey to other tourist

vole, fried vole, stewed marinated vole, boiled vole with

attractions in Dong Thap such as Tram Chim National

fermented rice and the most special dish to mention,

Park, Gao Giong eco-tourism area, Lai Vung tangerine

roasted vole. A fat vole was cleaned and marinated with

garden and Phuoc Kien pagoda (La Sen pagoda). Our

spices then hooked into a large jar. As it cooked the jar

extended journey brought us beautiful and unforgettable

turned steadily, fat and spices were added and about

experiences.

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

destinations 129

ENTERANCE FEES

CUISINE

>> Flower village and Sa Dec flower park: VND20,000 per

As mentioned in the article, you cannot miss Sa Dec’s famous

adult, VND10,000 per child.

dishes such as Mrs Xam’s clear rice noodle soup (known

>> Huynh Thuy Le ancient house: VND30,000 per person.

as ASEAN’s best clear rice noodle soup) and dessert lovers should not miss Aunt Mai’s ice cream shop. In addition,

TRANSPORTATION

you can also visit Sa Dec market to enjoy dishes such as

>> From Hanoi, visitors can take a car, train or plane to Ho

dried snakehead fish, Lai Vung fermented pork rolls, Lap Vo

Chi Minh City. Then you can catch a bus to Sa Dec (about 160

fermented pork skin, dried vole, roasted vole in large jars,

kilometres from Ho Chi Minh City), or if you are a good driver,

snakehead fish salad, Vietnamese Noodles in Coconut Cream

you can rent a motorbike and ride to Sa Dec.

and Vietnamese fried prawn cakes.

>> In Sa Dec, you can easily rent a motorbike or bicycle at a reasonable price for sightseeing and exploring the city.

TAKING PHOTOS If you are a keen photographer, here are some ideal times for

ACCOMMODATION

you to take photos of locations in Dong Thap:

Sa Dec accommodation services are still not well-developed;

>> 6.30am: taking photos of Tan Quy Dong Flower Village in

however, there are several options for you such as:

the early morning sunlight

>> Homestay: Maison en Bambou Phong-Le Vent (Bamboo

>> 8.30am: taking photos of a florist’s daisy garden

homestay), “Ngôi nhà Hoa Ếch” (Flower & Frog) homestay

>> 10am: taking photos of Sa Dec ceramic and brick kilns

and Huynh Thuy Le homestay.

>> 1pm: visit Lai Vung tangerine garden

>> Some suggested guesthouses in the city area include

>> 2pm: Visit Dinh Yen sedge mat village

Thanh Cong hotel, Phuong Nam 2 hotel, Hoang Duy hotel, Sao Khue hotel and Minh Dien hotel.

WAN D E R LU S T T IP S .COM

LETâ&#x20AC;&#x2122;S CONNECT SEARCH FOR WANDERLUSTTIPS FACEBOOK

INSTAGRAM

YOUTUBE

TWITTER

ẩm thực 149

Nét chua tinh tế

trong ẩm thực Việt

WAN D E R LU S T T IP S .COM

150 ẩm thực

Trong 5 vị cơ bản của ẩm thực Việt Nam truyền thống, vị chua luôn chiếm một vị trí đặc biệt khi thưởng thức và chế biến. Vị chua giúp món ăn trở nên nhẹ nhàng, đưa đẩy, dù ăn nhiều cũng không bị ngán. Và khác với những vị chua phổ biến gắt gỏng như chanh hay dấm, mẻ chua là một thứ gia giảm tinh tế và dịu dàng hơn. Nhờ có mẻ, nhiều món ăn từ đơn giản đến cầu kỳ đều không quá mãnh liệt trong vị giác thưởng thức, giúp người ăn cảm nhận sự đậm đà nhưng thanh thoát, chua thanh vẫn dịu ngọt trong từng miếng gắp.

Nhiều người thường nói, các khu chợ ở Việt Nam là cả một thế giới ẩm thực thu nhỏ, cái gỉ cái gi cái gì cũng có. Và mẻ cũng là một thứ luôn có bán sẵn ở chợ. Nhưng trong truyền thống các gia đình ở miền Bắc Việt Nam từ hàng trăm năm nay, mỗi nhà đều có một hũ mẻ riêng bên cạnh lọ đường, hũ mỡ trong góc bếp. Dấm chanh có thể hết, sấu me có theo mùa, nhưng mẻ chua thì lúc nào cũng có. Làm mẻ rất dễ dàng. Khi hết, chỉ cần sang nhà hàng xóm, xin một bát mẻ cái về, cho vào chiếc hũ sứ đã được rửa sạch và đậy kín. Cơm nguội là nguồn nuôi mẻ sạch và hữu hiệu nhất. Sau nhiều ngày được ủ kín, phần cơm bên trên sẽ nhuyễn ra và bắt đầu lên men, có mùi chua nhẹ, lúc đó chính xác là cơm đã chuyển thành mẻ. Mẻ được chăm sóc kỹ càng thì có thể để rất lâu. Mẻ nhà không dùng vẫn được chăm sóc. Đôi khi, chỉ để đợi người hàng xóm kế bên thiếu khi nấu nướng thì nhiệt tình cho giúp. Hũ mẻ trở thành cây cầu nối những nhịp tình thân thương trong xóm nhỏ. Với gia giảm cơm mẻ, các bà các mẹ các chị khéo léo thêm vào trong quá trình chế biến đủ các món ngon đưa cơm: chả nướng riềng mẻ thơm phức, giả cầy vàng ươm đậm đà, ốc nấu chuối đậu ngon giòn hay bát canh cá chua thanh mát dạ... Đó

Mẻ vẫn luôn là một gia giảm không thể

là những món ăn truyền thống đã quen thuộc với nhiều gia

thiếu trong những căn bếp Việt

đình người Việt. Còn ngày nay, các đầu bếp tài khéo còn linh hoạt chế biến ra nhiều món sử dụng nguyên liệu kết hợp với mẻ tài tình.

cay tê nhẹ của tiêu đập dập, cùng nước lẩu nóng ấm trở thành hương vị tuyệt hảo trong những ngày mưa phùn.

Gà Đông Tảo thịt dai giòn, có hương vị rất mạnh, được nấu riềng mẻ theo kiểu “giả cầy”. Gà nấu cùng mẻ không những

Người ta cho rằng ăn cơm với mẻ sẽ dễ bị bệnh về bao tử nếu

mềm, không tanh, mà lại dậy vị mẻ thơm, rất hợp ăn cùng bún

ăn quá nhiều, tuy nhiên với lượng vừa phải thì các món ăn sẽ

rối. Trong khi đó, thịt lợn rừng Hà Giang kết hợp cùng cặp đôi

dễ tiêu, ấm bụng... Và mẻ vẫn luôn là một gia giảm không thể

riềng mẻ giúp khử hết mùi hôi đặc trưng của lợn đen thả rừng.

thiếu trong những căn bếp Việt, nó góp phần làm phong phú

Khi nướng chín vàng, miếng thịt dày không bị khô cứng mà

cho văn hóa ẩm thực Việt Nam.

mềm và mọng nước, bì giòn sần sật như cùi dừa. Một chút biến tấu nữa của mẻ với cá giò (cá bớp biển) Hạ Long phi lê nhúng mẻ tiêu xanh. Cá giò thái mỏng, thịt dai và chắc, ngấm nước mẻ lẫn lá lốt dậy mùi. Nước lẩu chua đánh mẻ cùng tiêu xanh Phú Quốc đượm hương vị thanh và thơm. Vị WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

BÀI VIẾT CỘNG TÁC NỘI DUNG ĐỘC QUYỀN VỚI NHÀ HÀNG VIỆT LUK LAK 4A Lê Thánh Tông, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội 0943 143 686

cuisine 151

delicate sour features

in Vietnamese cuisine

WAN D E R LU S T T IP S .COM

152 cuisine

Among the 5 basic tastes of traditional Vietnamese cuisine, sourness always occupies a revered position. Sourness helps balance flavours in cooking so that even when you eat a lot, you will not get weary of the taste. And unlike the strong sour flavour of lemon or vinegar, a sour soup made from fermented rice is more delicate and gentle. Thanks to the fermented rice, many dishes from simple to sophisticated ones are not too intense in taste, helping diners feel the richness but also the serenity, the gentle sourness and sweetness at the same time. Many people often say markets in Vietnam are a miniature culinary world where you can find everything you need and fermented rice is a staple that is always available. In the tradition of families in Northern Vietnam for hundreds of years, each family often has their own jar of fermented rice beside the jar of sugar and the jar of fat in the corner of the kitchen. The vinegar may run out, the dracontomelon and tamarind are seasonal fruits, but fermented rice is always available. Making fermented rice is easy. When you want to make a batch, all that is required is a visit to a neighbourâ&#x20AC;&#x2122;s house to ask for a bowl of fermented rice, then put it in a clean porcelain jar and keep it carefully sealed. Cold rice is the most efficient and clean ingredient to begin the process. After several days,

Fermented rice is always an

the cold rice will begin to ferment and the riceâ&#x20AC;&#x2122;s odour will

indispensable ingredient in Vietnamese

turn to a slightly sour smell when it has turned into fermented

kitchens

rice. Fermented rice that is well stored can be used for a long time and any left which is not used is still carefully taken

the forest. When it is grilled, the thick pieces of meat do not

care of in case a neighbour asks for it when cooking. A jar of

dry out and become tough but remain tender and juicy, the

fermented rice becomes a bridge connecting people in a small

skin still crispy and crunchy.

neighbourhood. Another mouthwatering dish is fermented rice cooked with Ha People skillfully add the fermented rice in their cooking of

Long cobia fillets dipped in green pepper. The cobia is sliced

all the delicious dishes served with rice: grilled sliced meat

thinly and has a firm texture, filled with the flavour of the

with lesser galangal and fermented rice, a special pork dish,

fermented rice and piper lolot. Tasty sour soup with Phu Quoc

deliciously cooked snails with banana & soya curd and the

green pepper is full of character with an enticing aroma. The

not to be forgotten fresh and delicious sour fish soup. These

mild spiciness of pepper and the warm hot pot became the

are traditional dishes that are familiar to many Vietnamese

perfect comfort food on cold rainy days.

families; however, nowadays talented chefs also inventively create an array of dishes using ingredients combined with

It is thought that people who eat fermented rice too often are

fermented rice.

prone to stomach problems; however, in moderate amounts, it will aid digestion. Fermented rice is always an indispensable

Dong Tao chicken is prized for its succulent texture combined

ingredient in Vietnamese kitchens, which contributes to

with an intensely deep flavour and is often cooked with lesser

enriching the culinary culture of Vietnam.

galangal and fermented rice creating an iconic Northern delicacy. Chicken cooked with fermented rice is not only soft and savoury but also has an exquisite taste and is invitingly served with vermicelli noodles. Meanwhile, Ha Giang wild boar cooked with lesser galangal and fermented rice helps to balance the heavy earthy aromas from the black pigs living in WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

THE ARTICLE FEATURES EXCLUSIVE CONTENT FROM VIETNAMESE LUK LAK RESTAURANT 4A Le Thanh Tong, Hoan Kiem District, Hanoi 0943 143 686

pack & play 153

Pack & Play

Một vài gợi ý mix đồ thú vị theo phong cách vintage nhẹ nhàng sẽ mang đến cho bạn sự thanh lịch, sang trọng nhưng vẫn vô cùng thoải mái khi hòa mình vào thiên nhiên biển xanh, cát trắng, nắng vàng rực rỡ.

A few suggestions for a vintage style mix&match will show you the true meaning of elegance, luxury and extreme comfort surrounded by the blue sea, white sand and bright golden sunshine of nature.

$145

$2400.80 2

0VN

~3.360.00

VND

~575.

EUGENIA KIM MALIA

FLOWER ASYMMETRICAL WRAP MAXI DRESS

EUGENIA KIM eugeniakim.com

ZAFUL zaful.com

$49.5 0

~1.150.00

VND

J.CREW FAN STATEMENT EARRINGS J.CREW jcrew.com

$44

VND

~1.020.000

IVORY WICKER & PINK FLORAL HANDBAG UNIQUE VINTAGE unique-vintage.com

$89

VND

~2.065.000

MELISSA LUXURY SHOES X JASON WU FLIP FLOP SANDAL MELISSA LUXURY melissa.com.br WAN D E R LU S T T IP S .COM

154 pack & play

$15.0.9009

$310

RASTACLAT SUNSHINE

KAHLO FEDORA

RASTACLAT

HELEN KAMINSKI

rastaclat.com

helenkaminski.com

~370

VND

0VN

~7.193.00

$250

VND

~5.800.000

VINTAGE CHECK TRIM TRIANGLE BIKINI BURBERRY US us.burberry.com

$248

0VN

~5.750.00

TORY BURCH STRIPED TRAVELER OBLONG SCARF TORY BURCH toryburch.com

$440

0VN

~10.210.00

ALEXANDER MCQUEEN SUNGLASSES AM0058S ALEXANDER MCQUEEN alexandermcqueen.com

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

tours 155

VIỆT NAM

Bắc Kạn - Cao Bằng

LỊCH TRÌNH Hồ Ba Bể

Bản Pác Ngòi

Động Ngườm Ngao

Thác Bản Giốc

Thung lũng Bắc Sơn

XUẤT PHÁT TỪ Hà Nội Homestay

3N2Đ

2.200.000VND/người

vktourist.com

Thứ Sáu hàng tuần

VIỆT NAM

Xứ Huế mộng mơ

LỊCH TRÌNH Hoàng thành Huế

Chùa Thiên Mụ

Lăng Khải Định

Biển Lăng Cô

Lăng Minh Mạng

XUẤT PHÁT TỪ TP. Hồ Chí Minh Khách sạn 2 sao

3N2Đ

2.900.000VND/người

thiencamtravel.vn

Hàng tuần

LÀO

Khám phá đất nước Triệu voi

LỊCH TRÌNH Mường Xén

Nậm Cắn

Vientiane Xiengkhuang

Vinh

XUẤT PHÁT TỪ Hà Nội khách sạn 3 sao

4N3Đ

5.830.000VND/người

phuonghoangtours.com

Theo yêu cầu

WAN D E R LU S T T IP S .COM

156 tours

VIET NAM

Bac Kan - Cao Bang

ITINERARY Ba Be Lake

Pac Ngoi Village

Nguom Ngao Cave

Ban Gioc Waterfall

Bac Son Valley

PLACE OF DEPARTURE Hanoi Homestay

3 days & 2 nights

VND2,200,000 per person

vktourist.com

Friday every week

VIET NAM

Poetic Hue

ITINERARY The Imperial City, Hue

Thien Mu Pagoda

The Tomb of Khải Định

Lang Co Beach

The Tomb of Minh Mang

PLACE OF DEPARTURE Ho Chi Minh City 2-star hotel

3 days & 2 nights

VND2,900,000 per person

thiencamtravel.vn

Every week

Explore the Land of a Million Elephants

LAOS ITINERARY Muong Xen

Nam Can

Vientiane Xiengkhuang

Vinh

PLACE OF DEPARTURE Hanoi 3-star hotels

4 days & 3 nights

VND5,830,000 per person

phuonghoangtours.com

As requested

WANDERLUST TIPS | MARCH 2019

SUBSCRIBE NOW

XI N ĐI Ề N T H Ô N G T I N VÀO P H I Ế U NÀY / P L E A S E F I L L O U T T H I S FO R M

HỌ VÀ TÊN / Name:.......................................................................................................................................................................................

CÁC BƯỚC ĐĂNG KÝ STEPS TO SUBSCRIBE Điền đầy đủ thông tin Fill in all necessary information Chụp hình lại mẫu thông tin này Photocopy this form Gửi email đến địa chỉ / Send it to contact@wanderlusttips.com

(+84) 911 068 883

ĐỊA CHỈ / Add:…............…............…............…............…............….........................................................…............….......................................... ĐIỆN THOẠI / Phone:…............…............…............…...EMAIL:….....................................................…............…............…........................... HOẶC TẶNG CHO / Or give to:…............…............…............…............…............…............….....................................................................… TÔI ĐẶT SỐ LƯỢNG 12 KỲ, THÀNH TIỀN: 49.500VND/CUỐN * 12 KỲ = 594.000VND I wish to order 12 issues, priced 49,500vnd per issue * 12 issues 594,000vnd TỪ THÁNG (from month) …............ NĂM (year) …........... ĐẾN THÁNG (to month)…............ NĂM (year) …..................... THANH TOÁN TIỀN MẶT TẠI VĂN PHÒNG / CASH PAYMENT IN OFFICE THANH TOÁN CHUYỂN KHOẢN / BANK TRANSFER Tên tài khoản / Account holder name: Công ty CP Truyền thông và Phát hành sách báo Scorpio Số tài khoản / Account number: 0931 0041 826 98 – Tại / Bank name: Vietcombank - Chi nhánh Hoàng Mai ** Bạn đọc ngoài trung tâm nội thành Hà Nội và tỉnh thành khác, xin vui lòng trả thêm cước phí bưu điện gửi đảm bảo: 216.000VND/năm. Subscribers outside of Hanoi’s city center and other city, please pay an extra 216,000VND per year for guaranteed delivery.

Ho Chi Minh City

SHOW HIGHLIGHTS: • Buyer-Seller Meeting • Hosted Buyer and Media Program • Networking Function • Seminars on key tourist markets • Pre and Post Show Tour for Hosted Buyer and Media

www.itehcmc.com +65 6411 7709 ite.sales@informa.com

BOOK A STAND NOW!