Md | winter 2019
Boekbespreking Titel: Auteurs: Uitgever: Bespreking:
Strategy Beyond the Hockey Stick Chris Bradley, Martin Hirt en Sven Smit John Wiley & Sons, 2018, EAN: 9781119487623 Han van der Pool, partner Van der Pool Consultancy en Human Capital Expert bij de HRD Groep.
Ondernemingen baseren hun strategie vaak op een winstverwachting die eerst door een dip gaat en vervolgens een steile lijn omhoog vertoont. Zulke grafieken hebben dan de vorm van een hockeystick. De prognoses geven inzicht in de investeringen die nodig zijn om een explosieve groei van het bedrijfsresultaat mogelijk te maken: Nog even investeren en het succes komt dan vanzelf!
32
Helaas zijn veel van deze voorspellingen niet meer dan natte vingerwerk – wishful thinking. Ook blijken de aannames in de praktijk nauwelijks te worden getoetst. De sociale kant van zo’n proces van strategievorming wordt vaak over het hoofd gezien. Strategy Beyond the Hockey Stick beschrijft allerlei psychologische processen die bij strategieontwikkeling een rol spelen. Het is immers een complex spel. Het blijkt verleidelijk om te denken dat de afdeling strategie van een bedrijf een heel nieuwe lijn kan uitstippelen die veel slimmer is dan de plannen van de concurrentie. Bijna drieduizend bedrijven werden door de auteurs (afkomstig van McKinsey) geanalyseerd. Strategie speelt zich af in een wereld van waarschijnlijkheden, niet van zekerheden. Consultancy bureaus en ad-
viseurs kunnen natuurlijk ook niet aankomen met de mededeling dat alles bij het oude moet blijven. Na maanden van rekenen en scenarioplanning is het dan wijs om een boardmeeting in te stappen met goed nieuws en de aankondiging van toekomstig succes. Helaas is het allemaal niet zo simpel, en komen de meeste voorspellingen niet uit. Zo’n strategiegroep zit vol met concurrerende agenda’s en sociale spellen. Ego’s van de deelnemers, de bonussen, carrièreperspectieven, status in de organisatie, de middelen die men krijgt om de groei van het bedrijf
te financieren, hangen allemaal in grote mate af van hoe overtuigend zij de strategieën en vooruitzichten voor het bedrijf weten te presenteren. Groei van het bedrijfsresultaat valt lastig te vormen naar een ideaal economisch model. De kern van de bedrijfsstrategie is het verslaan van de markt. Overmoed leidt er echter vaak toe dat tegenstrijdige informatie wordt genegeerd. Strategieprocessen zijn vatbaar voor ‘overlevingsbias’. Als het goed gaat, schrijft men de resultaten toe aan het management en aan het unieke recept [zie ook het artikel over het Halo Effect, voorin deze uitgave –red.]. Wanneer het niet goed gaat wordt dit toegeschreven aan de moeilijke tijden, aan de problemen van de industrie of aan pech.
Als het goed gaat, schrijft men de resultaten toe aan het management Het boek bevat een aantal waardevolle technieken waarmee het proces van strategievorming kan worden verbeterd. De auteurs hebben bijvoorbeeld goede ervaringen met het tijdelijk splitsen van een strategiegroep in twee rivaliserende teams, waarbij het ene team bepaalde strategische keuzes probeert te rechtvaardigen, en de andere groep zich sterk maakt om deze strategische keuzes te weerleggen. Deze techniek levert vaak waardevolle nieuwe inzichten op en voorkomt het nemen van de verkeerde beslissingen. Ik vind Strategy Beyond the Hockey Stick een aanrader voor iedereen die betrokken is bij de strategieontwikkeling van een bedrijf, en zeker voor MD- en talentmanagers die hun werk baseren op ‘strategische talentontwikkeling’. | Md