HAVA-İŞ Dergi, Kasım - Aralık 2006

Page 1


BU SAYIDA

Kasım - Aralık 2006

GÜNDEM Hava-‹fl Genel Baflkanı Atilay Ayçin: ‹fl yükümüz artt›, haklar›m›z da gelifltirilmeli 1

TÜRK -‹fi ve ITF üyesi HAVA-‹fi

‹DAR‹ YER : HAVA-‹fi SEND‹KASI ‹ncirli Cad. 68/1 Bak›rköy-‹ST.

GÜNCEL E¤itim çalıflmalarında üyeler, sorularına yanıt buluyor

Tel: 0.212.660 20 95 Faks: 0.212.571 90 51

6

www.havais.org.tr havais@havais.org.tr

Türkiye Sivil Havac›l›k Sendikas›

HABER YORUM Crew consept uygulamas› Denizli'de durduruldu

Ayl›k Yay›n Organ› Ad›na SAH‹B‹

14

Genel Baflkan AT‹LAY AYÇ‹N

SORUMLU

ÖZELLEfiT‹RME Ya¤malanan bütün bir hayat… Senin hayat›n…

YAZI‹fiLER‹ MÜDÜRÜ

20

Genel Baflkan Yard›mc›s› EYLEM ATEfi

TASARIM ve OFSET HAZIRLIK

DÜNYADAN Avrupa Birli¤i EU OPS Düzenlemelerini Kabul Etti

Mavi Kare Reklamc›l›k

28

0.212.266 55 31 www.mavikarereklam.com

BASKI fian Ofset 0.212.289 24 24

KÜLTÜR-SANAT Leonardo Da Vinci'nin dehas› 34

39


GÜNDEM

Hava-‹fl Genel Baflkanı Atilay Ayçin: ‹fl yükümüz artt›, haklar›m›z da gelifltirilmeli Hava-‹fl Sendikas›, THY A.O.’da 8829, Teknik Afi.’de 2360 olmak üzere, toplam 11.189 çal›flan› kapsayacak ve 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren geçerli olacak toplu ifl sözleflmesi haz›rl›k sürecini bafllatt›. Yasal prosedür takvimini uygulamaya koyan Hava‹fl Sendikas› bu dönem biri THY’de, di¤eri Teknik Afi’de olmak üzere iki farkl› toplu sözleflme imzalayacak. Üyeye aç›k olarak yap›lacak toplu sözleflme görüflmeleri fiubat ay›nda bafllayacak. Hava-‹fl Sendikas› Genel Baflkan› Atilay Ayçin’le sözleflme sürecini konufltuk. Bu dönemde üyeye büyük görev düfltü¤ünü belirten Ayçin, kazan›lm›fl haklardan geriye gitmemek konusunda kararl› olduklar›n› belirtti. Yetersiz görülen maddelerde de iyilefltirme konusunda talepkar olacaklar›n› ifade eden Ayçin, bunun tek bafl›na yeterli olmad›¤›n› da ekliyor. “E¤er çal›flanlar taleplerinin ve sendikan›n bu tavr›n›n arkas›nda duramaz, o pazarl›¤›n sahibi olamaz ve taviz vermeyece¤ini iflverene hissettirmezse, iflverenin sald›rganl›¤› artacak ve tek bafl›na

sendikan›n tavr› yeterli olmayacakt›r.” Hava-‹fl Sendikas› toplu sözleflme görüflmelerine nas›l haz›rlan›yor? Toplu sözleflme görüflmeleri dönemsel olarak farkl› zamanlar› kaps›yor. Haz›rl›klar aç›s›ndan 89’dan bu yana sendikac›l›k anlay›flım›z gere¤i yaptı¤ımız bir çal›flma biçimi var. Çal›flanlar›n ortak taleplerini içermeyen bir toplu sözleflme düflünülemez. Bunu tespit etmenin en iyi yolu da talep sahipleriyle yüzyüze gelmek. Sorun sahibiyle yüzyüze gelmek o sorunun yaflan›fl biçimi hakk›nda fikir sahibi olmay› da getiriyor. 89’dan bugüne aç›k fleffaf, demokratik anlay›flım›z gere¤i, insanlarla birlikte hareket etmek gibi bir politikam›z oldu ve flimdi bu politikan›n gereklerine uygun davranmaya çal›fl›yoruz. Toplu sözleflme haz›rl›klar›n› üyeyle birlikte yapmaya çal›flyoruz. Bunun için ifl yeri gezileri s›ras›nda toplant›lar yaparak sorunlar› birlikte tespit ediyoruz. Tüm iflyerlerimizde anket çal›flmas› yaparak üyelerimizin tamam›na ulaflmaya çal›fl›yoruz. Hizmet sektörü oldu¤umuz için farkl›

Özlem Ergun Hava-‹fl Basın Yayın Uzmanı ozlemergun@havais.org.tr

Çal›flanlar›n ortak taleplerini içermeyen bir toplu sözleflme düflünülemez. Bunu tespit etmenin en iyi yolu da talep sahipleriyle yüzyüze gelmek.

1


GÜNDEM

2

‹flverenlerin keyfi, suni birtak›m gerekçelerin ard›na s›¤›narak, çal›flanlar›n ifllerine son verme e¤ilimi, insanlar›n yar›nlar›n› tehdit eden ve huzursuzluk yaratan çok önemli bir konu.

ünitelerden, farkl› yap›lardan oluflan bir iflyerimiz var. Do¤ald›r ki herkesin hizmet sürecine katk›s› belirli anlamlarda. Biz bu farkl›l›klar› mümkün oldu¤unca asgari zeminde ortaklaflt›rmaya çal›fl›yoruz. Anketler doldurulup geldikten sonra genel merkezimizde de¤erlendirilmeye tabi tutuluyor, bir ön taslak ç›k›yor. Ön taslak 400 kiflilik geniflletilmifl temsilciler kurulunda bir kez daha tart›fl›l›p de¤erlendiriliyor. ‹flyeri gezileri ve anket çal›flmas› s›ras›nda ortaya ç›kan talepler son bir kez daha gözden geçirilip tasla¤a son flekli veriliyor. ‹flyerinde sürekli bir sirkülasyon var, iflyeri gezileri tan›flmak aç›s›ndan da faydal› oluyor. Hem biz yeni gelen arkadafllar›m›z› tan›yoruz, hem de onlar sendikay›. ‹nsanlar› sürece ortak etmek dolay›s› ile sorumlulu¤u onlarla paylaflmak önemli. Üyelerimiz iflverenle yapt›¤›m›z görüflmeleri de izleyebilecek. Görüflmeler üyeye aç›k gerçeklefltirilecek ve görüflme tarihleri önceden ifl yerlerinde duyurulacak. Bu görüflmelere üyelerimizi bekliyoruz. Arkadafllar›m›z›n ileri sürdü¤ü, gerçekleflmesini istedi¤i taleplerinin, sendikas› taraf›ndan nas›l sahiplenildi¤ini, kimi taleplerinin de iflverenler taraf›ndan hangi gerekçelerle reddedildi¤ini görmelerini, duymalar›n› istiyoruz. THY’de çok fazla birim ve bunlar›n kendi içlerinde farkl› sorunlar› var; ancak genel bir de¤erlendirme yapmak gerekirse problemler nerelerde ortaklık gösteriyor? Ekonomik gidiflattan olumsuz etkilenen insanlar›n ilk talebi do¤al olarak ücret oluyor. Ücret maddesi her dönem sadece bizim iflkolunda de¤il tüm ifl kollar›nda ilk madde kuflkusuz. Gecelerini gündüzlerini bir iflyerine harcayan bu insanlar›n ilk talebi, hakl› olarak kendileri ve bakmak zorunda olduklar› insanlar için insanca bir yaflam sa¤lamak

elbette. Bir di¤er temel sorun da özellefltirme politikalar› sonucu her dönem gündeme gelen ifl güvencesi konusu. ‹flverenlerin keyfi, suni birtak›m gerekçelerin ard›na s›¤›narak, çal›flanlar›n ifllerine son verme e¤ilimi, insanlar›n yar›nlar›n› tehdit eden ve huzursuzluk yaratan çok önemli bir konu. Bununla birlikte yeni 4852 say›l› yasa ile çal›flma yaflam›nda daha önce uygulamada görülen ancak yasal zemini olmayan bir tak›m yeni uygulamaların önü açılıyor. Bu yasa ile iflverene sa¤lanan imtiyazlar, getirilen kolayl›klar var. Nedir bunlar? Telafi çal›flmas›, ödünç iflçilik, tafleron iflletme gibi yasal zemin bulan yeni uygulamalar var. Tabiki bunlar›n çal›flanlar lehine döndürülmesi, iflçiler aç›s›ndan yasalar›n daha ilerisinde olan kazan›lm›fl toplu sözleflme haklar›n›n korunmas› ile mümkün. Mevcut kazanılm›fl haklar›n korunmas›na iliflkin genel bir talep var. Yeni dönem toplu ifl sözleflmelerinin sendika ve çal›flanlar aç›s›ndan vazgeçilmez, taviz verilmez konular› olacak m›? Mevcut kazan›lm›fl haklardan geriye gidifl olabilir mi? Bu sadece bu döneme mahsus bir tehlike de¤il ki. ‹flverenler özel ya da kamuda olsun her zaman mevcut haklardan geriye gidifli yaratabilecek her türlü giriflimi zaten yap›yorlar. Ama özellikle geçen dönem ve olacaksa ki olaca¤›n› varsay›yoruz, iflverenler cephesinden bir sald›r› olursa, benim “hay›r biz taviz vermeyece¤iz” demem yaln›z bafl›na yeterli olmaz. Burada önemli olan bu haklarla donat›lm›fl çal›flanlar›n haklar›nı koruyabilecek bilinçte olmalar›. Mevcut haklardan geriye gitmenin flu anki çal›flma koflullar›ndan çok daha kötüsünü haz›rlayaca¤›n› görüp, buna karfl› ç›kmalar› gerek. Hava-‹fl Sendikas› olarak toplu sözleflme sürecini, mevcut haklar›n korundu¤u, yetersiz olanlar›n da günün flartlar›na göre de¤ifltirip yenilendi¤i, pazarl›k platformu olarak görüyoruz. Ancak sendika yönetimi olarak böyle bir temel politikaya sahip olmam›z yeterli mi dersiniz? Tabi ki de¤il. E¤er çal›flanlar taleplerinin ve sendikan›n bu tavr›n›n arkas›nda duramaz, o pazarl›¤›n sahibi oldu¤unu, taviz vermeyece¤ini iflverene hissettirmezse, iflverenin sald›rganl›¤› artacak ve tek bafl›na sendikan›n tavr› yeterli olmayacakt›r.


GÜNDEM Sözleflme sürecinde üyenin rolü nedir? Toplu sözleflme masas›nda gördü¤üm bir fley var; iflverenin tavr›n› belirleyen fley, karfl›s›nda gördü¤ü kitlenin duruflu ve kararl›l›¤›. Sendika yönetimi bu konuda yetenekli, bilgili, deneyimli ve kararl› olabilir. Ancak bunun tek bafl›na yetmedi¤ini iflverenler iyi bilirler. Kitle bir asgari payda oluflturabiliyorsa ve bunu da karfl› tarafa hissettirebiliyorsa, iflverenin tavr› de¤ifliyor. Her zaman söyledi¤im bir fley var. Genel müdürlük önünde yap›lan bas›n aç›klamas›na 500 kiflinin kat›lmas›n›n sonuçlar› baflka, 5000 kiflinin kat›lmasının sonuçlar› bir baflka oluyor. Sendika olarak kazan›lm›fl haklardan taviz vermek gibi bir niyetimiz yok. Bunu her zaman söyledim ve burada oldu¤um sürecede söylemeye devam edece¤im ama tabiki kitleyi de buna haz›rlamak durumunday›z. 2007 y›l› siyasi ve ekonomik gündem aç›s›ndan yo¤un bir y›l. Sizce bu süreç, toplu ifl sözleflmesi görüflmelerini etkiler mi? Kendi içinde avantaj ve dezavartajlar› olan bir süreç. 2007 y›l› kendi içinde özellikleri ve öncelikleri olan bir y›l. May›s ay› içinde cumhurbaflkanl›¤› seçimi var. Haziran ay›nda Avrupa Birli¤i Türkiye’yle ilgili birtak›m nihai kararlar alacak, akabinde genel seçimler, sendikalar aç›s›ndan 2007 Aral›k ayında Türk-‹fl’in Genel Kurulu, kamu iflçilerinin toplu ifl sözleflmesi görüflmeleri var. Bu sene verilecek kararlar önümüzdeki 4-5 y›l› belirleyecek. "Seçimler var, nas›l olsa kesenin a¤z›n› açarlar” diye bakmak do¤ru de¤il. Bir halk deyimi var; “biz efle¤imizi sa¤lam kaz›¤a ba¤layal›m, aksi ç›karsa flans›m›za diyelim”. AKP iktidar›n›n çal›flanlara tak›nd›¤› tav›r, ald›¤› kararlar ve bunlar›n sonuçlar› aç›s›ndan bakt›¤›m›zda tam bir y›k›nt›, tam bir tahribat, tam bir yokluk ve sefalet yafland›¤› art›k herkes taraf›ndan dillendiriliyor. ‹nsanlar “ellerimiz k›r›lsayd›, oy vermeseydik” noktas›na geldiler. Bu öfke anl›k m›d›r, gelip geçici midir? Hep beraber görece¤iz. Bütün iktidarlara ayn› mesafede ve ba¤›ms›z durarak kendi örgütlülü¤ümüzü mücadeleye haz›rlamam›z gerekti¤i düflüncesindeyim. Türkiye iflçi s›n›f›n›n iktidarlar›n talebi üzerine yapabilece¤i fedekarl›k kalmad›. Teknik Afi., THY A.O.’dan ayr›larak, yeni bir flirket olarak tan›mland›. Bu yeni durum,

toplu sözleflme sürecini nas›l etkileyecek? Birlikte hareket edebilmek için ayn› çat›n›n alt›nda toplanmak gerekmiyor. Ayr› yap›lardayken bile birlikte hareket edip ortak durufl sergilemek mümkün. Düne kadar ayn› kaderi paylaflm›fl, bugün de öyle olan insanlar, asl›nda yine ayn› yerde çal›fl›yor. fiirketlerin THY ve Teknik Afi. olarak ayr›lm›fl olmas› birlikte hareket etmeye engel de¤il. Çünkü bu ayr›flman›n temelinde sendikal mücadele karfl›t› bir tutum var; bu yüzden bugün birlik olmaya geçmiflten daha çok ihtiyac›m›z var. Teknik Afi.’de 1. Dönem, THY A. O.’da 21. Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesi yap›lacak. Biri kazan›rsa di¤eri de kazan›r biri kaybederse di¤eri de kaybeder. Nas›l ki, “Türkiye’de kamu kurumlar›nda sendikac›l›k biterse özel sektörde de sendika kalmaz” diyen bizler bugün hakl› ç›kt›k. Bugün özellefltirmeler sonucunda kamuda sendikac›l›k bitti, bitiriliyor. Dün kamuda özellefltirmeye karfl› ç›kan sendikalara seyirci kalan özel sektörde, örgütlü sendikalar bugün art›k kendileri var olma mücadelesi veriyorlar. Eklemek istedikleriniz… fiirketlere bak›n; sözleflme dönemine denk gelen süreçlerde özellikle personel gideri ön plana ç›kar. Bütün maliyet hesaplar›nda öncelikli kalem, personel giderleridir. Kamuoyuna zarar bilançolar› aç›klarlar. Kimse bunlar› denetlemez ve bu zararda iflveren politikalar›n›n rolü ihmal edilir. Art›k Türk Hava Yollar›’n›n bu anlamda kamuoyunu ikna edebilecek, inand›r›c› olabilecek taraf› yok. Yaklafl›k 3-3,5 y›ld›r havac›l›k kültüründen ve bilgisinden yoksun bu kadronun yönetim anlay›fl›na ve böylesine bir plans›z büyümeye ra¤men zarar etmedi. THY’nin bu noktaya gelmesinde THY çal›flanlar›n›n katk›s›, özverisi çok büyük. Tabiri caizse büyüyen bu pastadan, THY’nin tüm birimlerden tüm çal›flanlar›n›n pay almak haklar›. Önemli olan hakl›l›¤›m›z› kararl›l›¤›m›z ile birlefltirebilmek. Çal›flt›k, kazand›k, özveride bulunduk, büyüttük flimdi bu büyüyen pastadan insanca yaflamak için pay›m›za düfleni istiyoruz. Bunca yönetim kaosuna, bunca yönetim bofllu¤una ra¤men flirket bir noktaya geldiyse bunda bizim çal›flanlar olarak katk›m›z çok büyük. Ancak biliyoruz ki, ülkemizde sadece hakl› olmak yetmiyor, hak almas›nı bilmek de gerekli.

Toplu sözleflme masas›nda gördü¤üm bir fley var, iflverenin tavr›n› belirleyen karfl›s›nda gördü¤ü kitlenin duruflu ve kararl›l›¤›. Çalıflanlar bir asgari payda oluflturabiliyorsa ve bunu da karfl› tarafa hissettirebiliyorsa, iflverenin tavr› de¤ifliyor.

3


GÜNDEM

4

Toplu sözleflme sürecine birlikte haz›rlanmal›y›z Engin Barutçu Hava-‹fl Sendikası E¤itim Sekreteri enginbarutcu@havais.org.tr

Süreç, hepimizin daha duyarlı ve sorumlu davranmasını gerektiriyor.

Yeni bir toplu ifl sözleflmesi (T‹S) sürecine giriyoruz; bu süreci geçmifl dönemlerden farkl› hale getiren geliflmeleri de yak›ndan takip ederek. Hukuksal süreç devam ediyor olsa da, THY’deki kamu pay›n›n yüzde 50’nin alt›na düflürülüp, teknik birimin Teknik A.fi statüsüne dönüfltürülmesini ve olas› baflka geliflmeleri de gözeterek; bu de¤iflikliklerin bizim için ne anlama geldi¤ini hep birlikte de¤erlendirmek, ç›karaca¤›m›z ortak sonuca göre bir tutum almak durumunday›z. Bizler Hava-‹fl olarak, y›llard›r özellefltirme politikalar›n› ve uygulamalar›n› do¤ru bulmad›¤›m›z› ve bu uygulamalara karfl› mücadele etmeyi bir görev ve sorumluluk olarak benimsedi¤imizi dile getiriyoruz. Sosyal devleti ve kamu iflletmecili¤ini bütün olumsuzluklar›n nedeni olarak gösterip tasfiyesini hedefleyen ve y›llard›r uygulanan ekonomik politikalar›n sonuçlar›na bakmak bu konuda oldukça ö¤reticidir. Ülkedeki kamusal yat›r›mlar›n, ulusal

kalk›nman›n lokomotifi oldu¤u gerçe¤ini göz ard› edip, bu günkü kaos ortam›nda bu de¤er ve markalar›n “yerli-yabanc› fark etmez” anlay›fl› ile haraç mezat sat›lmas›n› sanki son çareymifl gibi gösterilmesi bir yan›ltmacad›r. Bugüne kadar uygulamalara bakt›¤›m›zda özellefltirmelerin, sadece bundan rant sa¤layan sermaye s›n›f›n›n taleplerine yan›t verdi¤ini; iflçiler ve tüm emekçiler aç›s›ndan ise iflsizlik, yoksulluk, örgütsüzlefltirme, sigortas›z ve sendikas›z çal›flt›rma ve bunun neden oldu¤u eme¤in de¤ersizlefltirmesi sonucunu getirdi¤ini çarp›c› bir flekilde görüyoruz. Toplumsal dengelerin adil olmayan bir biçimde bozulmas›na ve de¤iflmesine neden olan özellefltirme sald›r›s› sürekli gündemde tutulmas›na ra¤men bazen biz iflçiler taraf›ndan bile do¤ru de¤erlendirilemiyor ve ta ki sonuçlar›n› yaflad›¤›m›z noktaya kadar dikkat ve tepkimizden uzak kalabiliyor. Böyle bir süreç ve gerçeklikte T‹S’e bafllayacak olmam›z hepimizin daha duyarl› ve sorumlu davranmas›n› gerekli k›lmaktad›r. Hava-‹fl’in geçmi-


GÜNDEM flinde, çal›flanlara ra¤men al›nan hiçbir karar yoktur ve bundan sonra da olmamas› gerekmektedir. Baflarmam›z için önemli olan bu sürece ve kararlara kendimizi ne kadar ortak etti¤imizdir ve geriye dönüp bakt›¤›m›zda baflar›lar›m›z›n da kay›plar›m›z›n da temelinde, bu ortak sorumluluklar›m›za ne kadar uygun davrand›¤›m›z yatmaktad›r. Geçmiflin de¤erlendirmesini do¤ru yap›p, gelece¤e dönük çal›flmalarla taleplerimizi, sendikam›za yeni üye olmufl arkadafllar›m›zla birlikte de¤erlendirerek belirlemeli ve bu taleplerin hep birlikte takipçisi oldu¤umuzu mutlak ve de do¤ru anlatmal›y›z. Bu anlamda genel merkez olarak yapt›¤›m›z anket çal›flmalar› ve tüm üyelerimize yönelik genel merkez e¤itim salonumuzda duyurusu yap›lan e¤itim çal›flmalar›m›za kat›lmak ve kat›l›m› sa¤lama konusunda ilgili ve duyarl› olmak sonsuz yararl› olacakt›r. Ne istedi¤imiz ve bunu nas›l elde edece¤imiz konusunda emek vermek, taleplerimizin karfl›l›¤›n› bulmas› konusunda mutlak belirleyici olacakt›r. Bu nedenle T‹S görüflmelerinde tasla¤›m›z›n ana çerçevesini gerekti¤i gibi oluflturabilmemiz, belirledi¤imiz taleplerimize sahiplenme coflkusunu da art›racakt›r. ‹ki y›ll›k bir süreci kapsayacak olan ve genel olarak uzun sürmesi nedeniyle birçok dönem rahats›zl›k yaratan T‹S görüflme sürecine iliflkin olumsuzluklar› aflabilmemizin yolu; geçmifl dönemlerde hangi sorunlar› nas›l aflt›¤›m›z› hat›rlamal› ve aflamad›klar›m›z varsa, 21. dönem T‹S sürecinde bunlar› mutlaka do¤ru de¤erlendirmeliyiz. Do¤ru ve ayaklar› yere basan bir mücadele perspektifi gelifltirmek için haz›rl›k sürecimizi asla taban›m›z›n görüfl ve deste¤inden yoksun b›rakmamam›z gerekmektedir. Önümüzdeki T‹S sürecinin bizlere verdi¤i sorumluluklar›n, sadece bizlerle s›n›rl› olmad›¤›n› da kabul etmek gerekli ve özelde THY’de genelde ise tüm ulaflt›rma sektöründe ve ülkede

her geçen gün ac›mas›zca devreye sokulmak istenen karanl›k ve emek karfl›t› politik sald›r›lara karfl› ›fl›k tutacak tarihsel bir sorumlulu¤umuzun oldu¤u bilinci ve inanc›yla hareket etmeliyiz. Bu düflünce ve çal›flmalar do¤rultusunda, genel merkez olarak bizlere düflen görev ve sorumluluklarda yeterli bulunmayan yönlerimizin belirlenip a盤a ç›kar›lmas› için; hiçbir arkadafl›m›z›n elefltiri getirmek konusunda geri kalmamas› ayr› bir gerekliliktir ve mücadeleye katk› aç›s›ndan oldukça önemlidir. Bunun için tüm iletiflim olanaklar›n› kullanarak bizlere sa¤layaca¤›n›z katk›y› beklemekteyiz. Mevcut hukuk kurallar› flimdilik onlar›n istemlerine uygun hizmet etse de bizim aç›m›zdan birlikte düflünüp, davranmaktan baflka ç›kar yol bulunmad›¤› görülmektedir. Bu birlikteli¤imizi sa¤lamak ad›na, sendikam›z›n bizleri her platformda bir araya getirme ve ortak davranmam›z konusundaki çabas›nda hiçbir sorun ve engel bulunmamaktad›r. Bu anlamda THY’de 21., Teknik A.fi.’de 1. dönem T‹S sürecine iyi ve kararl› haz›rlanmam›z, kazançl› ç›kmam›z›n anahtar› olacakt›r. Hepimize düflen görev ve sorumluluklar› küçümsemeden katk›ya dönüfltürme konusundaki ça¤r›m›z› tekrar edip, tüm üye arkadafllar›m›z›, ortak yapaca¤›m›z T‹S sürecine katk› sunmaya ça¤›r›yoruz.

20. Dönem T‹S görüflmelerinden

Do¤ru ve ayaklar› yere basan bir mücadele perspektifi gelifltirmek için haz›rl›k sürecimizi asla taban›m›z›n görüfl ve deste¤inden yoksun b›rakmamam›z gerekmektedir. 5


GÜNCEL

6

E¤itim çalıflmalarında üyeler, sorularına yanıt buluyor Teknik Afi.’de 1., THY A.O.’da 21. DöE¤itim toplant›lar›na henüz kat›lmam›fl arkadafllar bu toplant›lara kat›larak farkl› konulardaki sorular›n›, ya da tart›flmak, konuflmak istedikleri konular› toplant› gündemine tafl›yabilirler.

nem Toplu ‹fl Sözleflmesi haz›rl›klar› bafllad›. Bu amaçla yap›lan çal›flmalar aras›nda özellikle sendikaya yeni kat›lm›fl üyeler için düzenlenen e¤itim toplant›lar›, her haftan›n Sal› ve Perflembe günleri, Hava-‹fl Sendikas› Konferans Salonu’nda gerçeklefltiriliyor. Kas›m ay›n›n ilk haftas› bafllayan toplant›lar›n ilk konuklar› call center çal›flanlar› oldu. ‹fle yeni bafllayan ve sendikaya yeni kat›lan çal›flanlar; sendika, çal›flma koflullar› ve ücretlerle ilgili sorular›na yan›t bularak, meraklar›n› k›smen de olsa giderek ayr›l›d›lar. Zaman dolay›s› ile k›s›tl› olan bu ilk toplant›da yar›m kalan konular ve sorular ise bir sonraki toplant›n›n konusu olmaya devam edecek. E¤itim toplant›lar›na henüz kat›lmam›fl arkadafllar bu toplant›lara kat›larak farkl› konulardaki sorular›n›, ya da tart›flmak, konuflmak istedikleri konular› toplant› gündemine tafl›yabilirler. Afla¤›da; Hava-‹fl Sendikas› E¤itim ve Örgütlenme Uzman› Munzur Pekgüleç’in konuflmac› oldu¤u toplant›n›n notlar›n› ve tabii merak eti¤iniz pek çok sorunun yan›t›n› bulabilirsiniz.

Sendika ba¤ımsız, demokratik kitle örgütüdür Kamu iflyerlerinde 87 y›l›ndan beri kadrolu iflçi çal›flt›rm›yorlar. Tansu Çiller Hükümeti’nin ç›kard›¤› kamu iflyerlerine kadrolu personel al›nmayaca¤›na dair Bakanlar Kurulu karar› bulunuyor. Bu asl›nda IMF ve Dünya Bankas›’n›n karar›. Kamu iflyerlerini özellefltirmenin karar›n› alan siyasi iktidarlar ve IMF, bu iflyerlerinin “hantal”, “verimsiz” oldu¤unu söyleyerek, yerli ve yabanc› sermayeye peflkefl çekme karar›n› alm›fllard›. Bugüne kadar da hiçbir hükümet bunun aksi yönünde bir karar almad›. Eskiden kamu iflyerlerinde temel bir kriter vard›; kad›n çal›flanlar 20, erkek çal›flanlar 25 y›l çal›flt›ktan sonra, sicillerinde olumsuz bir durum yoksa, emekli olurlard›. 87’den sonra Sabanc›’n›n, Koç’un, Eczac›bafl›’n›n iflyerinde çal›flan iflçinin ifl güvenli¤i ne ise kamu iflyerlerinde çal›flanlar›n da öyle oldu. Sendika, iflçi ve iflveren iliflkilerinde iflçilerin hak va ç›karlar›n› koruyup kollayarak gelifltirecek ve yeni haklar talep edebilecek kurumlar. 1789’larda ilk kez ‹ngiltere, Amerika gibi


GÜNCEL geliflmifl kapitalist ülkelerde ortaya ç›kan sendikal yap›lar, bizim ülkemizde ilk kez 1940’l› y›llara oluflmaya baflland›.1963 y›l›nda ise grev lokavt yasalar› ç›kt›. 50’lerden sonra da sendikalar tüm sektörlerde yayg›nlaflt›. fiu an ülkemizde 4 konfederasyon ve 180’in üzerinde sendika var. Hava-‹fl Sendikas› ise, 1964 y›l›nda kurulmufl. O günden bu güne Hava-‹fl Sendikas›, iflçilerin hak ve menfaatlerini geniflletmek için toplu sözleflme yapan sendikalardan. Sendika ayn› zamanda iflverenden, sermayeden ve siyasal iktidarlardan ba¤›ms›z olmak durumunda olan demokratik bir kitle örgütüdür. Sendikalarda din, mezhep, siyasal inanç, etnik köken, cins ayr›mc›l›¤› yap›lmaks›z›n bütün çal›flanlar›n hak ve ç›karlar› korunup gözetilir. Ancak bu genel bilimsel tabire ra¤men Türkiye’de tüm sendikalar›n böyle oldu¤unu söyleyebilir miyiz? Bunu ben 25 y›ld›r tart›fl›yorum, herhalde sizden sonra da uzun y›llar tart›fl›lacak. Sendikalar üyeleriyle birlikte vardır Sendika yöneticilerini devlet memuru ya da hukuk bürosu çal›flan› gibi görmemek gerek. Sendika sizin aran›zda çal›fl›r ve 4 y›lda bir yap›lan kongrede sizin yetki verdi¤iniz ve haklar›n›z› korumakla mükellef olan arkadafllar›n oluflturdu¤u bir yap›ya sahiptir. Kimi arkadafllar flöyle düflünüyor olabilir. “Ben para verdim, maafl›m›n yüzde 1,5’i sendikaya gidiyor, o zaman flimdi sendikac› benim hakk›m› als›n.” Sendikan›n mücadele arac›, ayg›t› sizler d›fl›nda bir fley de¤il. Siz olmad›¤›n›zda sendikac›n›n iflveren karfl›s›nda hiçbir etkisi ve yetkisi yok. Siz varsan›z, beraber davran›yorsan›z, elefltiriyorsan›z, bizleri denetliyorsan›z sendika sizin lehinize davran›r. E¤er sizler bu mekanizmay› oluflturamaz, sendikac›y› memur olarak görürseniz, sendikac› da memurlu¤u tereddütsüz kabul eder. Sorgulay›c› ve elefltirel olunmal›, her söylenen do¤ru kabul edilmemeli. “Arkadafllar siz kar›flmay›n, merak etmeyin, sizin ad›n›za biz herfleyi yapaca¤›z” diyen bir sendikac› varsa, bilin ki topyekün yalan söylüyordur. Sendikalar üyeleriyle birlikte vard›rlar ve ne yap›lacaksa üyelerle birlikte yap›lacakt›r. Sendikay› denetleyecek olanlar da sizlersiniz. Ücretlerin yüzde yüze intibakı Akl›n›zda, “flimdi ben sendikal› oldum, bundan ç›kar›m ne olacak, ne kadar ücret

Munzur Pekgüleç, Arzu fiahin, Engin Barutçu alaca¤›m, hangi sosyal haklardan yararlanaca¤›m ve bu haklar› geniflletmek için ne yapmam gerek?” gibi sorular›n olmas› do¤al. Önce do¤ru bir sendikal anlay›fl ve do¤ru bir sendikal yap›lanma gerek, e¤er zaten öncelikli olarak bunu gerçeklefltirseniz, onun ard›ndan ekonomik talepleri gerçeklefltirmeniz mümkündür. Sizler bu iflyerinde ifle bafllayan en talihsiz grupsunuz. Maafl›n›z kadrolu personelin maafl›n›n yüzde 50’siyle bafllad›. Ancak bu talihsizlik sizden kaynakl› de¤il. Sizler henüz gelmeden önce düzenlenen bu madde, süreç içinde bir hak art›r›ma olmaz ise 5 y›l içinde maafllar›n›z›n %100’e intibak ettirilmesini öngörüyor. Düzenlenen bu maddeyle ilgili olarak

Üyeler e¤itim toplantısında.

Sendikalar üyeleriyle birlikte vard›rlar ve ne yap›lacaksa üyelerle birlikte yap›lacakt›r. Sendikay› denetleyecek olanlar da sizlersiniz.

7


GÜNCEL

8

‹flverenin can› üretimdir. Hiçbir silah iflverinin üretimini kesmek, azaltmak kadar etkili de¤ildir. ‹flçinin de tek silah› vard›r; üretim... Ama ne yaz›k ki bizler ço¤u zaman elimizde olan silah›n fark›nda de¤iliz.

sendikan›n hangi koflullarla yüzyüze oldu¤unu, neden böyle bir protokol yapmak zorunda kald›¤›n› ve bu protokolde amac›n ne oldu¤unun yan›t› ise flöyle: ‹flveren, call centerdeki iflçi maaliyetinin çok yüksek oldu¤unu, dört maafl ikramiyeyi kald›ramad›klar›n› ve bu maaliyetlerle buran›n devam etirilmesinin olanakl› olmad›¤›n› söyleyerek, tafleron firmaya verecekleri tehtidinde bulundu. Yer ‹flletme de Euroserve denen bir flirket yükleme, boflaltma ve temizlik iflleri yap›yorlard› ve bu arkadafllar›n toplu sözleflme kapsam›na al›nmas› konusunda ciddi bir tehditleri vard›. “E¤er biraz daha ›srar ederseniz, bunlar›n tümünü iflten ç›kar›r›z, yeni bir ihale ile baflka bir flirkete vererek, iflçilik maliyetlerini flimdikinin çok daha alt›na çekebiliriz” diyorlard›. Bizim sendika olarak teklifimiz flöyle oldu: “Özellkle call centerde haklar› ve ücretleri k›smen gelifltirilmifl eski arkadafllar›m›z var e¤er buran›n bir bölümünü taflerona devrederseniz, bu ifl bar›fl›n›, iflçiler aras›ndaki dayan›flmay› bozucu bir durumdur ve biz bunu hiçbir koflulda kabul etmeyiz “ dedik. Bunun üzerine; “nas›l çözüm buluruz?” gibi bir teklifle geldiler. Sendika olarak, ücretlerinizin toplu sözleflmeli çal›flanlar›n ücretinin %60’›yla bafllat›lmas›n› ve 2,5 y›l›n sonunda da %100’e intibat ettirilmesi teklifini götürdük. Böylelikle yar›n olabilecekleri önceden görmeye çal›flarak, buran›n taflerona verilmesini engellemek amac›yla böyle bir protokol yapt›k. Bu protokolün ömrü de di¤er toplu ifl sözleflmesi maddelerinin oldu¤u gibi, 1 Ocak 2007 tarihinde bitecek.

E¤er iyi bir mücadele yürütür, ortak davranmay› örgütleyip, derdimizi iflverene anlatmay› baflarabilirsek, bu madenin düzeltilmesi sözkonusudur, imkan dahilindedir. Yar›n ifl pratik tutum almaya geldi¤inde, “beni filanca ifle ald›rm›flt› ay›p olmas›n, flefime karfl› eylem yapamam, bizi buraya alanlar iflten atarlarsa iflsiz kal›r›m” kayg›s›yla ortak tav›r almay›, kararl› tutum gelifltirmeyi beceremezsek, bu protokolü de¤ifltirmek olanakl› olmaz. Sizden bir dönem önce bafllayan arkadafllar part time 5 y›l çal›flt›lar ve 293 milyon lira para ile bafllad›lar. Samimiyet ve ortak tutumla protokolü lehimize çevirmek olanaklı ‹flyerinde çal›flmak anayasal bir hakt›r, di¤er bir hak ise ücretli çal›flan her arkadafl›n sendikal› olma hakk›d›r. Hiç kimse sendikal hakk›n› ortadan kald›racak bir hükmü dayatamaz ancak bunun gerçekleflebilmesinin tek yolu, birliktte hareket etmek. Apronda çal›flan 69 yükleme boflaltma iflçisi arkadafl, bir hafta apronda direnifl yapt›lar ve biz de iflverene “bu arkadafllar› sendikal› yapmaz, haklardan yararland›rmazsan›z çal›fl›rmayaca¤›z” diyerek bask› yapt›k. Ve iflveren 69 arkadafl›n sendikal› olma taleplerini kabul etmek zorunda kald›. 30 y›ll›k sendikal tecrübeme dayanarak söylüyorum ki; örgütlü olarak at›lm›fl bir ad›m, sonraki at›lacak befl ad›m›n da kap›s›n› aralar. O arkadafllar› iki dönem sonra tüm haklardan yararland›rmay› baflard›k. Özetle söylemek istiyorum ki, samimiyet ve ortak tutumla bu protokolü lehimize çevirmek olanakl›. Ama bunu size ra¤men biz yapamay›z. Toplu sözleflme görüflmeler sizlere aç›k yap›lacak, bir tarafta iflverenler, di¤er tarafta sendika yöneticileri oturacak. S›ra bu maddenin tart›fl›lmas›na geldi¤inde iflverenin tavr›n› sizler gözlerinizle görecek, kulaklar›n›zla duyacaks›n›z. ‹flverenin can› üretimdir arkadafllar. Hiçbir silah iflverinin üretimini kesmek, azaltmak kadar etkili de¤ildir. ‹flçinin de tek silah› vard›r; üretim... Ama ne yaz›k ki bizler ço¤u zaman elimizde olan silah›n fark›nda de¤iliz. Sizlere verilen taahhütle, pratik çeliflkili ancak bu koflullar›n› de¤ifltirmek, iyilefltirmek, insanca yaflam düzeyine ç›karmak hepimizin ortak sorumlulu¤u.


HABER

Sa¤l›k hepimizin hakk›d›r Periyodik muayeneler ifller hale gelmeli Hava-‹fl Sendikas›, THY bünyesindeki uçucu ekiplerin periyodik sa¤l›k muayenesinden yararlanmalar› için imza kampanyas› bafllatt›. Çal›flanlar›n konuyla ilgili olarak haz›rlanm›fl dilekçeleri doldurarak Kabin Hizmetleri Baflkanl›¤›’na baflvurmalar› yeterli. Dilekçeler ise sendika temsilcilerinden ve sendika temsilci odas›ndan temin edilebilir. Ortakl›k Sa¤l›k Yönetmeli¤i’nin ilgili maddesi, “Di¤er ortakl›k personeli, ortakl›k hekimleri taraf›ndan y›lda bir kere genel muayeneye al›n›r ve gereken radyolojik ve klinik testlerden geçirilir (dispeç, kabin memuru, ve uçucu teknik personel dahil)” fleklinde aç›kça belirtilmifltir. Bu yönetmeli¤e göre, kabin memurlar› da periyodik sa¤l›k muayenesinden yararland›r›lmal›d›r. Bas›nç, ›s› de¤iflimi, kozmik radyasyon, biyolojik saat de¤ifliklikleri, stres, gürültü, bulafl›c› hastal›klara aç›kl›k ve benzeri birçok önemli sa¤l›k sorunlar›n› tüm uçucu personel fiilen yaflamaktad›r. Bununla birlikte, Avrupa Konseyi’nin karar› ile 27 Kas›m 2000 Tarihli, 2000/79/EC direktifi olarak yürürlükte bulunan Avrupa Havayollar› Birli¤i (AEA), Avrupa Tafl›mac›l›k ‹flçileri Federasyonu (ETF), Avrupa Kokpit Birli¤i (ECA), Avrupa Bölgesel Havayolu Birli¤i (ERA) ve Uluslararas› Hava Tafl›mac›lar› Birli¤i (IACA) taraf›ndan da ortalafla

kabul edilen, sivil havac›l›ktaki mobil (seyyar) personelin çal›flma sürelerinin düzenlenmesi hakk›ndaki Avrupa Sözleflmesi’nin Madde 4 Maddi 1 (a) hükmüne göre, “Sivil havac›l›ktaki mobil (seyyar) personel atamas› yap›lmadan önce ve atamas› yap›ld›ktan sonra, düzenli aral›klarla ücretsiz sa¤l›k muayenesinden geçme hakk›na sahiptir.” Hava-‹fl Sendikas› söz konusu uygulamadaki eksiklik konusunda Sivil Havac›l›k Genel Müdürlü¤ü’ne 9 Ekim 2006 tarihli yaz›s› ile gerekli baflvuruyu yapm›flt›r. Bu konudaki hassasiyet ve duyarl›l›¤›n›z› dilekçinizle destekleyip, periyodik muayenelerin ifller hale gelmesini birlikte sa¤lamak önemli. Dilekçe Örne¤i THY A.O. Kabin Hizmetleri Baflkanl›¤›’na Atatürk Havaliman› / Yeflilköy THY A.O. Sa¤l›k Yönetmeli¤inin, Periyodik Sa¤l›k Muayeneleri 2. Maddesi gere¤i y›ll›k sa¤l›k kontrolümün yap›lmas›n› talep etmekteyim. Gere¤inin yap›lmas›n› bilgilerinize sayg›lar›mla arz ederim. Ad› Soyad›: Sicil ve Dönemi: ‹mza:

9

Yönetmeli¤e göre, kabin memurlar› da periyodik sa¤l›k muayenesinden yararland›r›lmal›d›r. Bas›nç, ›s› de¤iflimi, kozmik radyasyon, biyolojik saat de¤ifliklikleri, stres, gürültü, bulafl›c› hastal›klara aç›kl›k ve benzeri birçok önemli sa¤l›k sorunlar›n› tüm uçucu personel fiilen yaflamaktad›r.


GÜNCEL

Teknisyenler feryat ediyor Kaya Sayın Hava-‹fl Sendikası Teflkilat Sekreteri kayasayin@havais.org.tr

Eski sisteme, yani SHDT-35’e (Sivil Havac›l›k Dairesi Talimat› Uçak Bak›m Lisans› Yönetmeli¤i) göre e¤itimi bafllatm›fl olanlar›n yeni sisteme geçiflte e¤itim flekli ne olacak? 10

SHGM (Sivil Havac›l›k Genel Müdürlü¤ü) çöktü. Yeni lisans alacak teknisyenler feryat ediyor çünkü muhatap olacaklar› kimse yok. Temel ve tip e¤itimini alm›fl, yaz›l› ve sözlü s›navlar› bafllam›fl olan teknisyenlerin s›navlar› durduruldu. Gerekçe olarak “yeni sisteme geçifl” deniyor. Soruyoruz… Eski sisteme, yani SHDT-35’e (Sivil Havac›l›k Dairesi Talimat› Uçak Bak›m Lisans› Yönetmeli¤i) göre e¤itimi bafllatm›fl olanlar›n yeni sisteme geçiflte e¤itim flekli ne olacak? E¤itim dökümanlar›, EASA 66’ya (Avrupa Havac›l›k Güvenli¤i Ajans› Teknisyen Lisans› Yönetmeli¤i) göre oluflturuldu mu? Bu e¤itim dökümanlar›n› oluflturacak SHGM personeli var m›? THY bu konuda yetki alacak m›? E¤itimleri SHDT-35’e göre bitmifl olanlar ne flekilde imtihana tabi tutulacak?

‹mtihana bafllam›fl olanlar geçtikleri derslerden muaf tutulacak m›? Yeni sistemin sorular› Türkçe mi olacak? Yeni sistemin sorular› haz›rland› m›? ‹mtihan yapma yetkisi hangi kurumlara ne zaman verilecek? JAA’n›n (Avrupa Havac›l›k Birli¤i Otoritesi) tan›d›¤› Grand Father R›ght (kazan›lm›fl haklar›n korunmas›) devam edecek mi? Eski sisteme göre al›nm›fl lisanslar, yeni sisteme göre ne zaman düzenlenecek? Teknik Afi. teknisyenlerinin lisans iflleri ve e¤itimlerini Teknik Afi mi, E¤itim Baflkanl›¤› m› takip edecek? Kargafla ne zaman bitecek? Bu sorular yüzünden tüm teknisyen arkadafllar›m ve onlar ad›na Hava-‹fl feryat ediyor. Hava-‹fl ilerleyen süreçlerde de konunu takipçisi olmaya devam edecek.

‹flçi sa¤l›¤› ve güvenli¤i sorunlar› yönetime bildirildi THY Yönetimi ve Hava-‹fl Sendikas›

16 Kas›m’da yap›lan toplant›da ‹stanbul Kargo yemekhanesinin bir üst katta yeniden düzenlenlenerek en geç mart ay›nda hizmete aç›laca¤› iflveren taraf›ndan belirtildi.

taraf›ndan, 20. Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesi’nin “‹fl Sa¤l›¤› ve ‹fl Güvenli¤i” bafll›kl› 51. Maddesi gere¤i oluflturulan kurul, 19 Ekim 2006 tarihinde bir araya gelerek ifl yeri sorunlar›yla ilgili genel bir de¤erlendirme yapt›. Toplant›n›n gündem maddeleri flöyleydi: Kargonun yemekhane problemi, Yer ‹flletme yemekhanesinin hijyen flartlar›, Genel Müdürlü¤ün hal›fleks ve havaland›rma sorunu, periyodik sa¤l›k muayeneleri, engelli personelin uygun çal›flma koflullar› (yemekhane, servis, tuvalet), melbusat yönetmeli¤i (sat›fl-muhasebede çal›flanlar›n›n üniforma problemi), dispatcher ofislerinin havaland›rmas›n›n yetersizli¤i, Anadolu’da (Adana-‹zmir), iflyeri hekimli¤inin olmamas›, DHM‹ (Devlet Hava Meydanlar› ‹flletmesi) doktoru ile anlaflma yap›lmas› ve Ankara’daki yeni terminalin kötü çal›flma koflullar›. THY Yönetimi taraf›ndan, Hava-‹fl Sendikas›’n›n gündeme getirdi¤i tüm bu sorunlarla ilgili çal›flmalar›n yap›larak bir sonraki toplant› zaman› olan 16 Kas›m’da Sendika Yönetimine bilgi verilece¤i söylendi. 16 Kas›m’da yap›lan toplant›da ‹stanbul Kargo yemekhanesinin bir üst katta yeniden düzenlenlenerek en geç mart ay›nda hizmete aç›laca¤› iflveren taraf›ndan belirtildi. Yer ‹flletme yemekhanesinin de ayn›

tarihlerde (Mart) haz›r hale getirilece¤i belirtildi. Ankara iflyerinin çal›flma alan›na uzakl›¤›ndan dolay› ring seferleri düzenlenerek çal›flanlar›n yemek yemesinin kolaylaflt›rlaca¤› belirtildi. ‹stanbul iflyerinde son dönemde al›nan yaklafl›k 200 engelli çal›flanla ilgili yemekhane, servis, tuvaletler gibi problemlerin bir bölümü olan servis ve yemekhane probleminin pratik olarak çözülmesi yönünde ad›m att›klar› belirtildi. ‹flyerinde yap›lan yeni düzenlemeyle engelli çal›flanlar›n rahat yemek yemesi için iflveren taraf›ndan giriflim bafllat›ld›¤› gözlemlendi. Genel periyodik muhayene, melbusat sorunuyla ilgili olarak ise henüz bir giriflim olmad›. Adana, ‹zmir, iflyeri hekimli¤i, dispecherlerin bürolar›n›n havas›zl›¤› ve darl›¤› bir sonraki toplant›n›n konusu oldu. Toplant› 20 Aral›kta. Bir önceki toplant›da gündeme gelen Genel Müdürlü¤ün hal›fleks ve bölmelerle ilgili çal›flmalar›n›n bafllat›ld›¤› ve alt› ayda tamamlanaca¤› iflveren taraf›ndan taahhüt edildi. Yine bir önceki toplant›da gündeme gelen Ankara yeni terminalin içme ve kullanma suyu sorunu ise çözüldü.


HABER

‹flyeri sorunlarının çözümü için Hava-‹fl’den THY Yönetimi’ne ça¤rı Hava-‹fl Sendikas› THY Yönetiminden, iflyeri sorunlar›n›n görüflülmesi için 20. Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesi’nin 17. Maddesi uyar›nca Uyuflmazl›klar› Çözüm Kurulu’nun toplanmas›n› talep etti. 20 Kasım’da ilk toplantı yapıldı, sonraki toplantı 4 Aralık’da gerçeklefltirilecek. Hava-‹fl Sendikas›’ndan THY Yönetimine yap›lan ça¤r› flöyle: Bilindi¤i gibi uzun süredir içinde THY A.O. say›n Yönetim Kurulu Baflkan› ve say›n Müdür’ün bizzat bulundu¤u toplant›larda, iflyerlerindeki sorunlar ve T‹S uygulamalar› ile ilgili alt kademe yöneticilerinden kaynaklanan sorunlar taraf›n›za iletilmifl ve çözüm ile ilgili gerekli giriflimlerin bafllat›laca¤› konusunda ifllem yap›lmas› için görüfl birli¤i sa¤lanm›flt›. Ancak bu konuda geçen süre içinde, taleplerimizle ilgi hiçbir somut ad›m at›lmam›flt›r. Yeni bir toplu sözleflme sürecinde en basit iflyeri sorunlar›n›n bile sürüncemede kalmas› ifl bar›fl› ve huzurunu aç›kça tehtit etmektedir. Bu önemli süreç bafllamadan son bir kez resmi olarak çözüm sa¤lama yönünde iyi niyetle f›rsat yaratmak ve bir çok iflyeri sorununu bu sürece tafl›mamak amac›yla Uyuflmazl›klar› Çözüm Kurulu’nun toplanmas›n› talep ediyoruz. Hava-‹fl Sendikas›’n›n toplant›

gündemine al›nmas›n› talep etti¤i konular flöyle: -“Crew Consept” uygulamas›ndaki sorunlar ve T‹S 82. maddesinin ihlali. - Kabin Hizmetleri Baflkanl›¤›’nda görevli kabin memuru ve kabin amiri üyelerimize verilen cezalar ile ilgili taleplerimizin sonuçland›r›lmamas›. - Kabin Hizmetleri Baflkanl›¤› yöneticilerinin T‹S 24. Maddesi çerçevesinde mazeret izin taleplerini uygulamamas› ile ilgili sorun. - Uçufl ‹flletme iflyerinde görevli sendika temsilcilerimizin kredili ek ayl›k ücretlerinden sendikal izinler nedeniyle yap›lan tüm kesintilerin geriye dönük iadelerinin sa¤lanmamas›. - ‹stanbul Kargo, ‹stanbul Yer ‹flletme ve Ankara ‹stasyon iflyerlerindeki yemekhaneler ile ilgili sorunlar. -Kaptanl›k seçimi ile ilgili yap›lan ifllemlerde uygulanan haks›z ifllemler ve bu konuda dilekçe verdi¤i için üyelerimize verilen cezalar konusundaki sorun. -Sabiha Gökçen, Ankara, Antalya, ‹zmir ve Adana’daki iflyeri hekimli¤i ile ilgili sorular. -T‹S 82. Maddesi vekaletlerle ilgili ihlal. -Yönetmelik ile sa¤lanan resmi giyim ve koruyucu malzemenin, T‹S maddesine uygun olarak yönetmelik de¤iflikli¤i yap›lmadan s›n›rlanmas› ve T‹S’in 101. maddesi ile ilgili ihlaller.

Hava-‹fl Sendikas› THY Yönetiminden, iflyeri sorunlar›n›n görüflülmesi için 20. Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesi’nin 17. Maddesi uyar›nca Uyuflmazl›klar› Çözüm Kurulu’nun toplanmas›n› talep etti. 20 Kasım’da ilk toplantı yapıldı, sonraki toplantı 4 Aralık’da gerçeklefltirilecek.

11


HABER YORUM

Ankara’da liman yeni, sorunlar eski

12

Ankara’da devlet protokolünün kat›ld›¤› bir seremoniyle aç›lan Esenbo¤a Havaliman›, “fl›k” görünümünün arkas›nda, çal›flanlar için bildik görüntüleri sakl›yor.

TEPE AKFEN-VIE (TAV ANATOLIA) ortakl›¤› taraf›ndan yap›lan ve 13 Ekim 2006’da protokol aç›l›fl› yap›lan Esenbo¤a Havaliman› 16 Ekim 2006 günü faaliyete geçti. “Avrupa’n›n ve Ortado¤u’nun en iyi havayolu terminali” olarak lanse edilen Esenbo¤a Havaliman›’n›n aç›l›fl›na, Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, TBMM Baflkan› Bülent Ar›nç, Ulaflt›rma Bakan› Binali Y›ld›r›m, D›fliflleri Bakan› Abdullah Gül ve çok say›da bakan ve bürokrat kat›ld›. Aç›l›fl töreninde konuflan Baflbakan Erdo¤an, Esenbo¤a Havaliman› yeni terminal binas›n›n 24 ay gibi k›sa bir sürede tamamland›¤›n› belirterek, Ankara’n›n baflkent oluflunun 83. y›l›na rastlayan bu önemli aç›l›fl› yapmaktan mutluluk duydu¤unu söyledi ve flöyle devam etti: “Ankaram›z, gecekondu bölgelerinin yeni halini ald›¤› andan itibaren farkl› bir hale gelecek. Türkiye’nin gücüne yak›flmayan, adeta taflra havaalan› izlenimi veren

havaalan›ndan böyle bir havaalan›na kavuflmak ülkemiz için önemli s›çrama tahtalar›ndan biri olmufltur. ‹çimiz burkuluyordu ama flimdi öyle de¤il. Aln›m›z dik olacak. Bütün alanlarda Türkiye’nin imkanlar›n› Türkiye`ye kazand›rd›¤›m›z gibi Baflkent Ankara’ya da lay›k oldu¤u havaliman›n› kazand›rm›fl durumday›z. Havaalanlar› ülkelerin vizyon tablosunu oluflturmaktad›r. ‹stanbulumuz, Ankaram›z, ‹zmirimiz ve di¤er büyük flehirlerimizin bu tür havaalanlar›na kavuflmufl olmas› ülkemiz için iyi foto¤raf kareleridir.” Erdo¤an’›n belirtti¤i kareler kendisinin de dedi¤i gibi “iyi” olanlar, bir de bu vizyon tablosunun d›fl›nda kalan “kötü kareler” var. Onlar, elbet bu “vizyon” tablosunun d›fl›na düflmüfl yolcular›n, VIP-CIP salonlar›n›n bu çok önemli misafirlerinin göremedi¤i, çal›flanlara ait ofisler, yemekhaneler ve tuvaletler. Hava-‹fl Sendikas› Ankara fiube Teflkilat


HABER YORUM

ve E¤itim Sekreteri Ali At›l, yeni terminal binas›n›n aç›l›fl›yla birlikte ortaya ç›kan ve ancak bize özgü olabilecek bu çift yönlü manzaran›n “vizyona uygun olmayan” k›sm›n› foto¤raflayarak dergimize ulaflt›rd›. Ali At›l yeni terminal binas›ndaki çal›flanlar›n kötü çal›flma koflullar›n› flöyle s›ral›yor: 1. Yolcunun kulland›¤› salonlar ve kaferestoranlar çok güzel, ancak yolcunun görmedi¤i ve çal›flanlar›n ofislerinin bulundu¤u alanlar (tuvalet, ofis vs.) ekteki foto¤raflarda da aç›kça görülece¤i üzere, kullan›m d›fl›, hijyenik olmayan ve de iflçi sa¤l›¤› ile ba¤daflmayan durumdad›r. 2. Apron kat›nda bulunan ofisler, girifl kap›lar› ve körüklerdeki inflaat sürmekte, personelimiz toz toprak içinde çal›flmaya zorlanmaktad›r. 3. VIP salonu ve CIP salonu halen inflaat halinde. Ama personele inflaat halindeki ofislerde çal›flmay› uygun görenler, ne hikmetse, VIP salonunu kullanan devlet büyüklerimizi hala eski VIP salonundan geçiriyorlar; çünkü rezaletin ve THY personelinin hangi flartlarda hizmet verdi¤inin görülmesini istemiyorlar. 4. Gazetelerde manflet olan ve en övünülen ›s›nma sistemi çal›flm›yor; hatta s›cak hava yerine so¤uk hava üflüyor. Üyelerimiz hem so¤uk k›fl flartlar› ile mücadele etmekte, hem sa¤l›klar›n› korumaya çal›flmakta, hem de hizmet vermeye devam etmektedir. 5. Ofis seçimlerinde birçok yanl›fllar yap›lm›fl; uçak emniyet, muhabere ve oto sevk memurlu¤u için sa¤l›ks›z koflullarda olan odalar seçilmifltir. Boyalar› bitmemifl, d›flar› ile kap›dan baflka hiçbir ba¤lant›s› olmayan cams›z ve havas›z odalar

çal›flanlara lay›k görülmüfltür. F tipi cezaevindeki odalar bile bu odalar›n daha geliflmifl halidir. 6. Personelin yemekhane sorunu hala çözülmemifl, “Ticket” (yemek çeki) önerilmifltir. Ticket için önerilen miktar, her ö¤ün için yemek firmalar› ile anlafl›lan ücrettir. Sanki personel ticket ile havaliman›ndaki restoranlardan de¤il de, yemek firmas›ndan gidip yemek yiyecek gibi bir anlay›fl içerisindedirler. Çal›flanlara günlük 3,5 YTL’lik yemek çeki öneren THY yönetiminin herhalde piyasadaki fiyatlardan haberi yok. (Havaliman› restoran fiyatlar› da malum!) Havaliman› personel lokantas›n›n kapanmas› nedeniyle, buradan Ankara Sat›fl Müdürlü¤ü personeline gönderilen yeme¤in de kesilecek olmas› münasebeti ile tüm sorunlar Ankara’da bafl göstermifltir. Ayr›ca uçucu ekiplere havaliman›ndaki restoranlardan rahatl›kla faydalanabilme imkan› sunulmufl, ancak her nedense yer iflletme üyelerimiz kaderine terk edilmifltir. 7. Havaliman› otopark ücreti olarak TAV ayl›k 100 YTL talep etmektedir. Ayn› firman›n Atatürk Havaliman› için personel otopark›na verdi¤i fiyat 30 YTL’dir. Sonuç olarak, bize göre en az 3 ayl›k inflaat süresi olan yeni terminalin aç›l›fl› tamam›yla flova yönelik, kifliler aras›ndaki ikili iddialaflmalar sonucu erkene al›nm›fl ama üyelerimiz bu eksik hizmetin sonuçlar›na katlanmak zorunda b›rak›lm›fl ve THY yönetimi de bu oyunlara alet olmufltur. Havalimanlar›n›n en büyük kuruluflu ve bayrak tafl›y›c›s› THY, bu büyüklü¤ünü maalesef hiçbir havaliman›nda göstermemekte, iflletici kurulufllar›n oyunca¤› olmaktad›r.

13

Süren inflaat nedeniyle tüm gün toz toprak içinde kalan çal›flanlar›n ofis, yemekhane ve tuvaletlerinde hijyen kurallar›na uyulmuyor.


HABER YORUM

Crew Concept uygulamas› Denizli'de durduruldu THY A.O ta-

Mustafa Ya¤cı Hava-‹fl Sendikası Genel Sekreteri havais@havais.org.tr

14

Hava-‹fl Sendikası Crew Concept uygulamas›na geçilen illerin Bölge Çal›flma Müdürlükleri’ne baflvurarak teftifl ve ihlalin durudurulmas›n› talep etmiflti. Bu konuda ilk sonuç Aydın Bölge Çal›flma Müdürlü¤ü’nce verildi. Uygulaman›n THY 20. Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesine ayk›r› oldu¤u ve uygulaman›n sona erdirilmesi gerekti¤i iflverene bildirildi.

mamen maliyet kayg›s› ile THY Teknik A.fi’ye daha az bak›m ücreti ödemek ad›na, daha önce lisansl› uçak teknisyenlerce yap›lan uça¤›n hizmete verilmesi ile ilgili baz› teknik ifllemleri pilotlara ve yer hizmet görevlilerine (Harekat Memuru, Operatör, fiöför vb) yapt›rma amac›yla Ankara, Adana , Antalya, ‹zmir, Denizli gibi meydanlarda Crew Concept ad›n› verdi¤i bir uygulama bafllatm›flt›. Mevcut iflletme toplu ifl sözleflmesi, 01.01.2005-31.12.2006 tarihleri aras›nda yürürlüktedir. Mevcut Toplu ‹fl Sözleflmesi’nin 18. Maddesi Sakl› Haklar, 82. Maddesi kadro pozisyonunda çal›flt›rmay› düzenleyen maddelerine ayk›r› ve yasal zemini olmayan bu uygulama ile ilgili sendikam›z Crew Concept uygulamas›na geçilen illerin Bölge Çal›flma Müdürlükleri’ne baflvurarak teftifl ve ihlalin durudurulmas›n› talep etmiflti.bu konuda ilk sonuç Aydın Bölge Çal›flma Müdürlü¤ü’nce verildi. Uygulaman›n THY 20. Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesine ayk›r› oldu¤u ve uygulaman›n sona erdirilmesi gerekti¤i iflverene bildirildi. Sendikamızın bu konudaki görüflleri afla¤ıdadır. THY A.O’da uygulanan Crew Concept/ ekip kavram›) ve ihlaller ile ilgili de¤erlendirme THY A.O’nun halka arz› esnas›nda 23.05.2006 tarihi itibar›yla Ö‹B’n›n onay› ile bölünme suretiyle THY Teknik A.fi ad›nda %100 sermayesi THY’na ait yeni bir flirket kurulmufltur. Bu flirketin kurulmas› ile THY A.O bu yeni flirketten hizmet alarak ve bu hizmetin karfl›l›¤› miktar› ödeyerek uçak bak›m ve di¤er teknik hizmetlerini yürütmeye bafllam›flt›r. Bu bölünme olay› olmadan önce THY Teknik, THY A.O’nun bir Genel Müdür Yard›mc›l›¤› olarak görev yapmakta ve

iflletmenin bulundu¤u her havaliman›nda hat bak›m ve uçak ar›zlar›n›n giderilmesi ile ilgili ifllemleri, bünyesindeki SHGM onayl› II.s›n›f uçak bak›m lisans›na sahip personel ile yürütmekteydi. Bu bölünmeden sonra THY A.O tamamen maliyet kayg›s› ile THY Teknik A.fi’ye daha az bak›m ücreti ödemek ad›na, daha önce lisansl› uçak teknisyenlerce yap›lan uça¤›n hizmete verilmesi ile ilgili baz› teknik ifllemleri pilotlara ve yer hizmet görevlilerine (Harekat Memuru, Operatör, fiöför vb) yapt›rma amac›yla Ankara, Adana, Antalya, ‹zmir, Denizli gibi meydanlarda Crew Concept ad›n› verdi¤i bir uygulama bafllatt›. Sendikam›z›n yaz›l› ve bizzat Say›n Genel Müdür nezdinde flifahi olarak uygulaman›n hukuksal eksiklikleri ve personelin bu konudaki yetki sorumlulu¤u, SHGM talimatlar›na uygunluk ve yeterli e¤itim konusundaki sorunlar›n› iletmek ad›na yapt›¤› giriflimler maalesef bu güne kadar yan›t bulmam›flt›r. Uygulaman›n yaratt›¤› ihlal ve sorunlar afla¤›daki aç›klanm›flt›r. A-Yürürlükteki 20. Dönem Toplu ifl sözleflmesi (EK-1) yönünden Mevcut iflletme toplu ifl sözleflmesi, 01.01.2005-31.12.2006 tarihleri aras›nda yürürlüktedir. Mevcut Toplu ifl sözleflmesinin 18. Maddesi Sakl› Haklar›, 82. Maddesi ise kadro pozisyonunda çal›flt›rmay› düzenlemektedir. “Madde 18 : SAKLI HAKLAR Bu sözleflmenin yürürlük tarihine kadar iflçilere hizmet akdi veya sair flekilde tan›nm›fl bulunan haklardan bu sözleflme ile yeniden düzenlenmemifl, de¤ifltirilmemifl veya ç›kar›lmam›fl bulunan hususlarda emredici kurallarla ba¤daflt›¤› ölçüde iflçi lehine olanlar sakl›d›r. ‹flveren, bu toplu ifl sözleflmesinin yürürlük süresi içinde personelin çal›flma koflullar› ile ilgili olarak yapaca¤› de¤iflikliklerde sendikan›n görüflünü al›r. Sendika görüflünü 15 gün içinde bildirir.”


HABER YORUM Madde 82 : KADRO POZ‹SYONUNDA ÇALIfiTIRMA A- THY A.O. Personeli, ancak ehliyetli oldu¤u kadro pozisyonuna atan›r. Personel, durum fifli ile (07-001) atand›¤› kadro pozisyonu d›fl›nda, ayn› veya baflka bir ifl grubundaki di¤er bir ünvanda çal›flt›r›lamaz. Gereken biçimde onaylanm›fl bir personel durum fifli (07-001) olmad›kça hiçbir kimse kadro pozisyonundan baflka bir kadroya nakledilemez. Durum fifli düzenlenerek yeni bir ifle atanan personele, bu kadro karfl›l›¤› ücreti vermeyi iflveren kabul eder. Personelin uzmanlaflt›r›lmas› amac› ile bu kurala uymak zorunludur.” hükümleri aç›kça düzenlenmifltir. Ayr›ca Toplu ifl sözleflmesinin (EK-1) EK2 bölümümdeki ‹fl tazminat cetvellerinde ise iflyerinde bu dönem itibar› ile oluflturulmufl ünvanlar bulunmaktad›r. ‹flveren mevcut ünvanlarla ilgili görev tan›mlar›n› da bu dönem toplu ifl sözleflme yürürlük tarihi itibari ile yapm›flt›r. ‹flte crew concept uygulamas›nda iflveren bu iki maddeyi de ihlal etmifltir. Sakl› haklar ile ilgili olarak iflçiye e¤itimini almad›¤› ve ifle girerken yükümlemedi¤i ölçüde farkl› e¤itim, lisans veya yetki belgesi gerektiren birçok ifli ilave olarak yükümlemifl ve kazan›lm›fl hak yönünden ihlalde bulunmufltur. Yine ayn› maddeye göre de bu konuda hiçbir flekilde sendikan›n görüflünü resmi olarak almam›flt›r. Üyelerimizin mevcut ünvanlar› de¤ifltirilmeden görev yetki ve sorumluluklar› de¤ifltirilerek esas ifllerine, nitelik olarak bambaflka ifller ilavesi ile sanki yeni bir unvan haline getirilmifl dolay›s›yla toplu ifl sözleflmesinin yürürlükte belirledi¤i ünvanlar ortadan kald›r›larak gizlice yeni ünvanlar (crew concept ekibi gibi) oluflturulmufltur. Bu durum iflçileri e¤itimini almad›klar› ve görev yetki ve sorumlulu¤u SHGM’ce onaylanmam›fl uçak üzerinde teknik ifllemler yap›lmas›na ve uça¤›n uçufla haz›rd›r anlam›ndaki büyük bir sorumluluk getiren onay belgelerine imza at›lmas›na neden olmaktad›r. Bu konuda oluflabilecek bir kaza k›r›mda üyelerimiz iflçiler SHGM’den onayl›, sertifika, lisans veya yetki belgesine sahip olmad›klar›na göre hukuken büyük bir sorumluluk alt›nda olacakt›r. B-Görev Yetki ve sorumluluk yönünden; Bilindi¤i uçak bak›m› direkt uçufl emniyetini ilgilendiren ve milyonlarca dolar

de¤erindeki maddi, yüzlerce yolcu ve uçucu ekibin manevi anlamda can ve mal emniyetini ilgilendiren bir husustur. Bu nedenle SHGM ihdas edilmifl ve bu sivil havac›l›k otoritesi onlarca talimat, yönetmelik, genelge yay›mlayarak bu konuda, uluslararas› semalarda da görev yapan personel ile ilgili bir çok standartlar ve e¤itim lisans flartlar› getirmifltir. SHGM’nün resmi web sitesinde bu genelge, yönetmelik ve talimatlar aç›kça yay›nlanarak duyurulmufltur. Tüm bu yasal düzenlemeler incelendi¤inde crew concept ad› alt›nda veya bu kavram› karfl›layan baflka bir ad alt›nda hiçbir düzenleme olmad›¤› görülecektir. Ulusal sivil havac›l›k otoritesinin düzenlemedi¤i bir konuyu hiçbir yetki ve sorumlulu¤u olmad›¤› halde bir havayolu flirketi olarak THY A.O tek bafl›na düzenleyebilir mi? Yine THY A.O hangi yetki ile bu konuda e¤itim almam›fl floför, operatör, hareket memuru gibi ünvanlarda görev yapan personele ulusal otoritece düzenlenmemifl bir konuda hangi yetki ile e¤itim verebilir? THY A.O’nun SHY-147 Yönetmeli¤i’ne göre, SHGM’den gerekli izni almadan bu e¤itimi vermeye ve bu e¤itim yetkilendirmeleri ile ilgili sertifika düzenlemeye yetkisi var m›d›r? Di¤er taraftan SHGM’ce yay›nlanan SHY22 Yer Hizmetleri Yönetmeli¤i’ne göre de THY A.O, A Grubu Yer Hizmetleri Sertifikas› sahibi olmadan bu ifllemleri nas›l yapabilir? Bu Yönetmelikte uçak hat bak›m ifllemlerinin SHDT-35 Yönetmeli¤ine göre lisansland›r›lm›fl II. S›n›f uçak bak›m teknisyenlerince yap›labilece¤i aç›kça düzenlenmifltir. Bu uygulama havayolunun Yer Hizmetleri El Kitab›nda bile prosedür olarak yer almadan ifllem bafllat›lm›flt›r. Ulusal otorite SHGM’den görüfl ve onay al›nmadan bafllat›lm›flt›r. Sonuç: Tüm bu konular de¤erlendirildi¤inde yap›lan uygulama büyük hukuki eksikliklerle doludur ve üyelerimizi büyük sorumluluk alt›na sokmaktad›r. Uygulaman›n yasal bir zemine kavuflturulmas› gerekmektedir. Sendikam›z yürürlükteki toplu ifl sözleflmesinin ihlali ile ilgili uygulaman›n bafllat›ld›¤› meydanlar›n Bakanl›k Bölge Çal›flma Müdürlükleri’ne baflvuruda bulunmufltur. Sendikam›z gerekli denetimlerin yap›lmas› ve konuyla ilgili resmi görüfl verilmesi için ayrıca SHGM’ye baflvuruda bulunmufltur.

Tüm bu konular de¤erlendirildi¤inde yap›lan uygulama büyük hukuki eksikliklerle doludur ve üyelerimizi büyük sorumluluk alt›na sokmaktad›r. Uygulaman›n yasal bir zemine kavuflturulmas› gerekmektedir. Sendikam›z gerekli denetimlerin yap›lmas› ve konuyla ilgili resmi görüfl verilmesi için SHGM’ye baflvuruda bulunmufltur.

15


HABER Y ORUM

THY’den kiflilik haklar›na ayk›r› “kiflilik testi” Ekim ay›nda gündeme gelen ve THY

16

Uzmanlar bu tür testlerin, muhatap kiflilerden izin al›nmadan yap›lmas›n›n temel haklara ayk›r› oldu¤unu söylerken test metninde yer alan pek çok ifade de çal›flanlar›n tepkisine neden oldu.

yönetiminin VIP ve CIP personeline uygulad›¤› “Minnessota Çok Yönlü Kiflilik Envanteri” (MMPI), teste maruz kalan çal›flanlar›n tepkisine neden oldu. Testte 566 ifade yer al›yor ve test uygulanan kifliler bu ifadelere kat›l›p kat›lmad›klar›n› bildiriyorlar. Test içeri¤inde yer alan cinsel ve dini içerikli ifadeler çal›flanlar›n tepkisine neden olurken, uzmanlar test uygulamas›n›n insan haklar›na da ayk›r› oldu¤unu belirtiyor. Testte yer alan ve çal›flanlar›n tepkisine neden olan baz› ifadeler flöyle: “Mastürbasyonda kendi cinsimle ilgili hayal beni tahrik eder”, “Namaz›m› hemen hemen düzenli k›lar›m”, “Kuran’›n buyurduklar› bir bir ç›kmaktad›r”, “Homoseksüelli¤i çok i¤renç buluyorum”, “Rüyalar›m›n ço¤u cinsel konularla ilgili”, “Ara s›ra söylenemeyecek kadar ay›p fleyler düflünüyorum”, “Hocalar›n okuyup üflemesi hastal›¤› iyilefltirir”. Test, genel olarak THY personeli üzerinde huzursuzluk yarat›rken, testi protesto ederek yan›tlamay› reddeden çal›flanlar da oldu. Yönetimin çal›flanlar›na uygulad›¤› MMPI testi, 6 Ekim 2006 tarihli Sabah gazetesinde “Tart›fl›lan testte k›zd›ran sorular”, Cumhuriyet gazetesinde ise “THY’den imaml›k testi” bafll›klar›yla yer alm›flt›. Söz konusu testle ilgili olarak ‹stanbul milletvekili Onur Öymen’in de TBMM’ye sundu¤u bir soru önergesi buluTest nuyor.

basına böyle yansımıfltı.

Sa¤l›k testi çal›flanlara dayat›ld› MMPI, daha sonra kullan›m alan› genifllese de, 1939 y›l›nda ABD’de ilk ortaya ç›kt›¤›nda kliniklerde ve ak›l hastanelerinde kullan›l›yordu. 1980’li y›llar›n sonunda bu alandaki ihtiyaçlara yan›t vermekten uzak oldu¤u ve etkili tedavinin bir yöntemi say›lmad›¤› için MMPI gelifltirilerek MMPI2 elde edildi. Bugün Türkiye’de halen kimi hastanelerde MMPI kullan›lsa da, dünyada yayg›n olarak kullan›lan test MMPI2. MMPI2’nin Türkiye standardizasyonu ise 1990’l› y›llarda bafllad› ve çal›flmalar› halen sürmekte. Konuyla ilgili olarak Uzman Klinik Psikolog Fatime Erça¤ ile MMPI kiflilik testinin ifllevini, kullan›m alanlar›n› ve THY personelinde uygulanma fleklini konufltuk. Anketin içeri¤inden çok uygulama fleklinde sorun oldu¤unu söylen Erça¤, çal›flanlara yap›lan uygulaman›n, insanlar› do¤al davran›fllar›ndan uzaklaflt›rd›¤› ve tepkisel davranmaya götürdü¤ü için testin sonuçlar›n›n yan›lt›c› ve eksik olaca¤›n› belirtiyor. Erça¤, “Uygulama insan haklar›na da ayk›r›” derken flöyle devam ediyor. “Profesyonel olarak bakt›¤›n›zda herhangi bir iflyerinde böyle bir uygulama yap›lmas› çal›flanlar›n haklar›na uygun de¤il. Bilimsel ve hukuki bir gerekçe olmadan böyle bir uygulama söz konusu oldu¤unda çal›flanlar›n bir tak›m kayg›lar› oluflacakt›r. ‹nsanlar kayg› duyduklar›nda çok de¤iflik tepkiler verirler; kimisi durumdan kaç›nacakt›r, kimisi de tepkisel cevaplar verecektir. Bu durumda anketin içeri¤inden çok uygulama biçiminde sorun oldu¤unu söyleyebiliriz. Bu uygulama flekli insanlar› do¤al davran›fllar›ndan uzaklaflt›rd›¤› ve tepkisel davranmaya götürdü¤ü için sonuçlar› da kesinlikle yan›lt›c› ve eksik olacakt›r.” Erça¤, MMPI’›n klinik psikolojide kullan›lan ve bireyin kiflilik özelliklerini ölçmeye yönelik bir test oldu¤unu söylerken, kiflilik envanterlerinin bireyi


HABER Y ORUM grup içinde de¤erlendiren bir ölçek oldu¤unu belirtiyor. “Kiflilik envanterleri kifliyi, di¤er grup bireyleriyle karfl›laflt›rmal› gösteren, grup içinde nas›l yer ald›¤›n› tan›mlayan bir ölçektir. Dolay›s›yla belli bir yüzdesi vard›r, dolay›s›yla teste önce ‘geçerlilik-geçersizlik’ alan›nda bak›l›r, geçerli ise onun da dayand›¤› bir tak›m kurallar, dayand›¤› bir tak›m parametreler vard›r. Bu ölçümler belli s›n›rlar içinde olursa buna, (mesleki terimlerle söylemek gerekirse) bir ‘normal aral›k’ denir. Normal aral›¤›n alt›nda veya üzerinde ‘nevrotik’ ve ‘psikotik’ dedi¤imiz bir aral›klar vard›r. ‘Psikotik’ dedi¤imizde bir tak›m ciddi patolojik özelliklerin varl›¤›, o yüzdeler oran›nda saptanm›fl olur. Esas olarak MMPI’› kullanarak bireyin kiflilik özellikleri hakk›nda ancak fikir edinmifl oluruz.” Bu tür testlere dayanarak kesin sonuçlar ç›karman›n mümkün olmad›¤›n› ancak kifliyle ilgili fikir sahibi olunabilece¤ini belirten Erça¤, testin sonucunda tart›flmal› sonuçlar ç›kt›¤›nda daha ileri ölçeklerin kullan›lmas› gerekti¤ini söylüyor. “Bir termometrenin ›s›y› ya da suyun kaynama noktas›n› ölçmesi gibi, matematik kesinli¤e sahip de¤erler de¤ildir bunlar. Buna dayanarak karar verdi¤imiz zaman o kifli hakk›nda söyledi¤iniz her fley çok do¤ruymufl gibi bir varsay›m ç›kar ortaya ki; bunun en az›ndan sak›ncal› oldu¤unu söyleyebiliriz. Çünkü yüzeyseldir ve kifliyi tamamen yans›tmad›¤› için eksiktir. Test, olumlu ya da olumsuz fikir verdi¤inde, esas olarak daha iyi ölçeklere baflvurmak gerekir. MMPI bu anlamda ancak arac› ön ölçek olabilir. Tart›flmal› sonuçlar ç›kt›¤›nda o kiflilerin izniyle baflka daha ayr›nt›l› ve ileri ölçekler, kiflilik testleri kullan›lmal›d›r.” Çal›flanlardan izin al›nmal›yd› Erça¤, THY’deki uygulamayla ilgili olarak ise, “Anketin muhataplar›n›n izni gerekli diye düflünüyorum.” derken iflyerinde yetkili amirin böyle bir uygulamay› ancak gerekli görürse kiflinin bilgisi ve izni dahilinde yapt›rabilece¤ini söylüyor. Erça¤, “Bir iflyerinde bir tak›m çal›flanlar›n sorunlu davran›fllar› görüldüyse, ortam›n yöneticileri taraf›ndan ilgili birime iletilir. Kifliden flikayet konusu olan davran›fllar› nedeniyle psikolojik inceleme istenece¤i kendisine bildirilir ve izni

Uzman Psikolog Fatime Erça¤ al›narak profesyonel birimlere gönderilir. Özel bir durum tarif edildi¤inde izine gerek görülmez çünkü amirin bir tak›m inisiyatifleri vard›r. Böyle bir flikayet geldi¤i zaman ancak buna dayan›larak kifli, yetkili profesyonel bir kuruma gönderilir” diyor. Bir kurumun profesyonel çal›flanlar›na neden böyle bir testi uygulad›¤› sorular›n›n akla getirdi¤i en iyi niyetli yan›t, “Çal›flanlar›n performans›n› ölçmek!” oluyor. Ancak, Erça¤ MMPI’›n çal›flanlara uygulanabilecek bir uygunluk ve performans testi olmad›¤›n› belirterek, “E¤er amaç performans ölçmek ise bunun için gelifltirilmifl çok daha uygun araçlar ve testler var. MMPI’›n performans ölçmeye yönelik özgün bir ifllevi yoktur” diyor. “Bu sorular›n yan›tlar›na bakarak insanlar›n dini ve cinsel ne düflündü¤ünü anlayamazs›n›z” diyen Erça¤, testin mant›¤›n› da flöyle anlat›yor: “Burada sorular tekrarlan›r ve hatta çapraz sorular vard›r. Anlafl›lmaya çal›fl›lan, bireyin sorular karfl›s›nda ne kadar do¤al ve dürüst davranaca¤›d›r. Din ve cinsellik, toplumun hassasiyetle bakt›¤› ve etiketlemeye müsait konular›d›r. Bu yüzden bireyler bu tür sorular› yan›tlarken yanl›fl anlafl›lmaktan koktuklar› için yalan söyleme skalas› yükselir ve çok fazla yükseldi¤inde de zaten anket geçersizdir. Kiflilik profilini bir ölçüde yans›t›r, ancak insanlar›n kaç›nd›¤›, kayg›land›¤› kimi noktalarda onlar›n ne düflündü¤ünü anlamaktan çok; nas›l davran›yorlar ne kadar dürüstler bunu anlam›fl oluruz.”

17

E¤er amaç performans ölçmek ise bunun için gelifltirilmifl çok daha uygun araçlar ve testler var. MMPI’›n performans ölçmeye yönelik özgün bir ifllevi yoktur.


HABER

Ekip Tahsis ve Planlama çalıflanları:

Sürekli fazla mesai yapıyoruz THY’de

18

Sorunlar› tetikleyen temel nedenlerden biri de flirketin plans›z büyümesinin yan›nda, yönetimin mevcut T‹S madelerini ihlal etmesi ve esnek çal›flmaya geçifl denemeleri.

son dönemlerde gerçeklefltirilen yat›rımlarla filonun genifllemesi, buna ba¤l› olarak uçucu personel say›s›nda oluflan ani art›fl ve planlama bölümünde yeni sisteme geçilmesi, Ekip Planlama ve Tahsis bölümündeki personelin çal›flma koflullar›yla ilgili sorunlar› da gündeme getirdi. Fazla mesailer, personel eksikli¤i, idari aksakl›klar ve personele görev tan›mlar› d›fl›nda yapt›r›lan kimi ifller, Ekip Planlama ve Tahsis bölümü çal›flanlar›n›n en önemli s›k›nt›lar› aras›nda. Sorunlar› tetikleyen temel nedenlerden biri de flirketin plans›z büyümesinin yan›nda, yönetimin mevcut T‹S madelerini ihlal etmesi ve esnek çal›flmaya geçifl denemeleri. Ekip planlama çal›flanlar› sözünü etti¤imiz çal›flma koflullar›yla ilgli aksakl›klar› flöyle dile getiriyorlar: - Zorunlu fazla mesaiden dolayı düzensiz bir yaflam (‹stek dıflı haftasonu nöbetleri ) - Istek dıflı 17:30'dan sonra mesaiye kalınması - Yıllık toplam mesainin kanuni sınırları geçmesi - Gece çok geç saatlere kadar zorunlu olarak kalınması - Pazar izinlerinin zamanında kullanılmaması nedeniyle 14-15 günlük blok çalıflma - Çalıflandan istenilen uygulama-

lardan dolayı uçucu ile karflı karflıya kalınması - Dengesiz ücret da¤ılımı - Gün içi çok yo¤un telefon trafi¤i - Gece çıkıldı¤ında 12 saat dinlenmeden ertesi gün mesaiye gelinmesi - Sürekli yorgunluk hali nedeniyle çalıflanın hata yapma riskinin artması - Operasyonel uygulamar nedeniyle mevcut yönetmelik sınırlarının zorlanması ve sonucunda çalıflan ile uçucunun karflı karflıya bırakılması - Dengesiz ve düzensiz ifl da¤ılımı - Performansını kullanamadı¤ına inanan kiflilerin bölüm dıflında herhangi bir üniteye gitmesine izin verilmemesi - Kiflilere yetki verilmedi¤i halde insiyatif kullanmak zorunda bırakılması - Fiziksel çalıflma ortamının kötü olması (ör: Akflam ve haftasonu havalandırmanın çalıflmaması, etrafın çok kirli ve düzensiz olması) Görev kapsam›nda olmayan ve olmamas› da gereken ek görevler Yemek, ikram: Aksakl›k ya da son anda talep edilen yemek yüklenmesi veya iptali mümkün olmay›nca kaptanlar, Ekip Tahsis çal›flanlar›n› mesul tutuyorlar. Örne¤in; d›fl hat seferlerinin yemekleri otomatik yüklenmekte ve iptal olmas› için 6 saat önceden haber verilmesi gerekmekte. Ancak bunların iptali ile ilgili uçucu ekiple sürekli sorun yaflanmakta.


HABER

Vizite, hastane, sevk: Bu formlar›n taraf›m›zdan imzalanmas›, ayr› Baflkanl›klar oldu¤umuzdan yasal olarak uygunlu¤u tartıflmalıdır. Kontrol hostesinin imzalamas› gerekir. Gece nöbetlerinde ise zaten form almalar›na gerek yoktur, çünkü gece hastanelerin acil servisleri aç›kt›r. Sa¤l›k karnesi zaten yeterli olup, hastaneye yatma durumunda vizite ka¤›d› hastaneye daha sonra verilebilir. Ekip Arabas›: Kontrol hostesi veya yan›na verilecek K.H.B’nin atad›¤› biri yazmaktad›r. Ekip arabas› yazmak için gece nöbetine gerek yoktur. Saat 22:00 itibariyle ekip arabas› istekleri zaten bitmifl olmal›d›r ya da 2. seçenek olarak ekip arabas› hak edenlerin listesi turexe verilir, uçucu direk turexi arayarak talepte bulunur. Turex ekip arabas› hak edenleri bildi¤inden direk araba verebilir. Böylece “Ekip Tahsise ulaflamad›m, o yüzden geç talepte bulundum” sorunu kökten kalkar. Çünkü Ekip Tahsis yo¤un ve kabin personeli bize ulaflmakta çok zorluk çekiyor. Ekip Tahsis Çal›flan Say›s›: Memur say›s› en az 20 kifli olmal›, artan sefer say›s›, pilot ve hostes say›s› göz önüne al›nd›¤›nda ekip tahsis çal›flanlar›n›n say›s› da buna paralel olarak artmal›. Mevcut say›m›zda genellikle kokpit taraf›nda 1 kifli, kabin taraf›nda 2 kifli nöbet tutmakta ki, kokpitte tek kalan genelde flefler oluyor. Bu durumda fleflerin kabin taraf›na hakim olmalar› mümkün olam›yor. T›p de¤iflikli¤i, uçak ar›zas› veya baflka bir meydana divert olaylar›nda, kokpit çal›flan› tek oldu-

¤undan bir tek bu olayla ilgilenebiliyor. Gelengiden takibi yap›lam›yor, telefonlara yan›t verilemiyor, tebli¤ler aranam›yor, gelen ekiplerin takibi ve tebli¤leri, frekansa cevap verilmesi neredeyse imkans›z oluyor. Kabin tebli¤leri kal›yor, aranam›yor bir de yukar›da belirtilen maddelerle ilgili aksakl›klar eklenince kelimenin tam anlam›yla bir felaket yaflan›yor. Kokpitte çal›flan memur say›s›n›n 2, kabinde çal›flan memur say›s›n›n 3 olmas› flartt›r. Dinlenme Saatleri: Dinlenme saatleri yukar›da belirtilen nedenlerden dolay› kullan›lam›yor. 18 Eylül 2006 tarihinde THY Yönetimi ile Hava-‹fl Sendikas› aras›nda gerçeklefltirilen, “iflyeri sorunlar›” konulu toplant›da Ekip Planlama Bölümünün yukar›da say›lan sorunlar› dile getirilmifl ve THY Yönetimi’nden çözüm talep edilmiflti. Gelinen noktada, vardiya sisteminin düzenli hale getirilmesi, yemek paydoslar›n›n kullan›lmas›, personel eksikli¤inin giderilmesi ve mesailerin gere¤i gibi gece ve gündüz olarak eksiksiz ödenmesi konular›na çözüm getirilece¤i Hava-‹fl Sendikas›’na bildirildi.

Gelinen noktada, vardiya sisteminin düzenli hale getirilmesi, yemek paydoslar›n›n kullan›lmas›, personel eksikli¤inin giderilmesi ve mesailerin gere¤i gibi gece ve gündüz olarak eksiksiz ödenmesi konular›na çözüm getirilece¤i Hava-‹fl Sendikas›’na bildirildi.

19


Karflı Sanat Galerisi’nde sergilenen “Haydarpafla 0 noktası” etkinli¤inden

ÖZELLEfiT‹RME

20

Ya¤malanan bütün bir hayat… Senin hayat›n… Özlem Ergun Hava-‹fl Basın Yayın Uzmanı ozlemergun@havais.org.tr

Hükümetlerin geçici, insanl›¤›n ortak miras› olan kültürel de¤erlerin ise kal›c› oldu¤unu hepimiz biliyoruz. Böylesine önemli bir konunun inisiyatifinin, hükümetlerin oldubitti politikalar›na terk edilemeyecek kadar önemli oldu¤unu da...

Haydarpafla Gar› son iki y›ld›r, “kentsel dönüflüm projesi” ad› verilen bir plan dahilinde özellefltirilerek ticaret merkezi yap›lmaya çal›fl›l›yor. ‹stanbul’un ve hatta dünyan›n tarihsel ve kültürel de¤erlerinden biri kabul edilen Haydarpafla, özellefltirme politikalar›yla, ak›beti oldu-bittiye getirilmeye çal›fl›lan son de¤erlerden. fiimdilerde bu özellefltirme projesiyle birlikte an›lan Haydarpafla, liman ve gar ifllevinden ç›kar›larak ifl ve e¤lence merkezi olarak, gökdelenlerin bulundu¤u yat ve kruvazör liman› olarak tasarlan›yor. Dönemin Osmanl› padiflah› II. Abdülhamit taraf›ndan 1906’da yapt›r›lmaya bafllanan ve iki y›l gibi k›sa bir zamanda bitirilerek hizmete aç›lan Haydarpafla Gar›, ad›n› da III. Selim’in paflalar›ndan olan Haydar Pafla’dan al›r. Alman ve ‹talyan ustalar taraf›ndan infla edilen Haydarpafla, ola¤anüstü heybeti ve muhteflem esteti¤iyle 100 y›ld›r ‹stanbul’un Anadolu’ya aç›lan kap›s› olarak an›l›yor. fiiirin ve edebiyat›n da önemli imgelerinden olan Haydarpafla’y› ve oray› Haydarpafla yapan insanlar› bak›n nas›l anlatm›fl

Nâz›m Hikmet; o ünlü “Memleketimden ‹nsan Manzaralar›” fliirinde: Haydarpafla gar›nda / 1941 bahar›nda / saat on befl. / Merdivenlerin üstünde günefl / yorgunluk ve telâfl / Bir adam / merdivenlerde duruyor / bir fleyler düflünerek. / Zay›f. / Korkak. / Burnu sivri ve uzun / yanaklar›n›n üstü çopur. / Merdivenlerdeki adam / -Galip Usta- / tuhaf fleyler düflünmekle / meflhurdur: (...) fiimdi merdivenlerde durup / kapt›rm›fl kafas›n› / düflüncelerin en tuhaf›na: “Kaç yafl›nda ölece¤im? / Ölürken üzerimde yorgan›m olacak m›?” / diye düflünüyor. / Burnu sivri ve uzun. / Yanaklar›n›n üstü çopur. / Denizde bal›k kokusuyla / Döflemelerde tahtakurular›yla gelir / Haydarpafla gar›nda bahar Sepetler ve heybeler / merdivenlerden inip / merdivenlerden ç›k›p / merdivenlerde duruyorlar. Kültür miras›na gökdelen “Kentsel dönüflüm projeleri”, “‹stanbul bir dünya kenti olacak” ve benzeri süslü sözlerle yap›lmaya çal›fl›lan, bir kültürel y›k›m projesinden baflka bir fley de¤il


ÖZELLEfiT‹RME asl›nda. Hükümetlerin geçici, insanl›¤›n ortak miras› olan kültürel de¤erlerin ise kal›c› oldu¤unu hepimiz biliyoruz. Böylesine önemli bir konunun inisiyatifinin, hükümetlerin oldu-bitti politikalar›na terk edilemeyecek kadar önemli oldu¤unu da... Özellefltiriyoruz diye satılan sadece bir gar ve bina de¤il; yapılmaya çalıflılan tümden bir kenti ve o kentin insanını belleksiz, kimliksiz, talihsiz ve geleceksiz bırakma harekatı aslında. Haydarpafla, 100 y›ld›r milyonlarca insan› karfl›lay›p u¤urlayan bu görkemli yap›, milyonlarca insan›n zihninde ‹stanbul’la özdefl bir imge ayn› zamanda. Pek çok olaya ve savafla tan›kl›k etmifl, hatta I. Dünya Savafl› s›ras›nda cephanelik olarak kullan›ld›¤› için sabotaja u¤ram›fl önemli bir tarihi miras Haydarpafla. ‹ktidar ve yerel yönetimler Haydarpafla’y› flantiye yapmaya, yerli ve yabanc› sermayeye peflkefl çekmeye u¤rafladursun; UNESCO bu y›l Haydarpafla’y› korunmas› gereken bir kültür miras› olarak tescil etti bile. Haydarpafla, sosyal ve kültürel boyutunun yan›nda, ‹stanbul’un ulafl›m› aç›s›ndan da önemli bir yere sahip. Otomotiv tekellerinin talep etti¤inin aksine, bu koca metropolde yaflayan yoksul y›¤›nlar için ucuz ve kolay ulafl›m imkan› ayn› zamanda Haydarpafla. Projenin gündeme geldi¤i 2004 y›l›ndan beri konunun takipçisi olan ‹stanbul Mimarlar Odas›, Haydarpafla’n›n gar fonksiyonuyla birlikte korunmas› için inatla ve hiç eksilmeyen bir duyarl›l›kla mücadeleyi sürdürüyor. 86 sivil toplum örgütünün bir araya gelmesiyle oluflturulan Toplum Kent ve Çevre için Haydarpafla Dayan›flma Grubu da bu amaçla faaliyet yürütüyor. Haydarpafla projesini, bu süreçte yaflanan bürokratik karmafla ve hukuksuzlu¤u ‹stanbul Mimarlar Odas› Üyesi Mimar Mücella Yap›c› ile konufltuk. Haydarpafla Gar bölgesini de içine alan

“kentsel dönüflüm projesi” nedir? Biz bu durumu 2004’ün Nisan ay›nda bas›ndan ö¤rendik. 2002 y›l›nda Avrupa Birli¤i uyum yasalar› çerçevesinde ‹stanbul projelerinin konsepti de¤ifltirildi ve ‹stanbul için flöyle bir misyon biçildi: Avrupa ile Asya k›talar› aras›nda bir geçifl kenti... Asya’daki ucuz iflgücünü Avrupa’daki pazara ba¤layan bir kent... ‹stanbul’un lojisti¤i birden çok önemli hale geldi. Bir yandan böyle bir önem kazand›, ama öte yandan da bir misyon daha biçildi ‹stanbul’a: ‹stanbul art›k üretim kenti olmayacak, sadece hizmetin, yani bir nevi tüketimin örgütlendi¤i bir kent olacakt›. Bu da “Dünya kenti ‹stanbul” gibi süslü laflarla kamuoyuna duyuruldu. Önce finans›n örgütlendi¤i New York, Londra gibi bir kent düflleniyordu. Bundan 2002 y›l›nda vazgeçildi. Daha mütevaz› kabul edilebilecek, turizm gibi, kültür gibi ‹stanbul’un de¤erlerini satmak üzerine kurulu yeni bir misyon infla edildi. O arada 2003 y›l›nda, bir yandan uluslararas› otomotiv tekellerini bast›r›r, öte yandan Avrupa Birli¤i deniz-demiryolu entegrasyonunu ileri sürerken “Marmaray Projesi” ortaya ç›kt›. O dönemde Marmaray Projesi esas olarak Asya ile Avrupa’n›n mal ve yük tafl›mac›l›¤›n› ba¤layan transit bir demiryolu ba¤lant›s› olarak ortaya ç›km›flt›. Ve tam da bu s›rada ‹stanbul’daki demir ve deniz yolu ulafl›m› yavafl yavafl eskitilmeye, bilerek bak›ms›zl›¤a terk edilmeye baflland›. Deniz seferleri azalt›ld›, banliyö trenleri dökülmeye bafllad›. Her gelen iktidar, “Biz deniz yoluna, demir yoluna önem verece¤iz” derken bu ulafl›m araçlar›n›n her geçen biraz daha köhneleflti¤ine flahit olduk. Bunlar olurken duyduk ki, Beoks diye bir Alman firmas› Devlet Demiryollar›’yla bir anlaflma yapm›fl ve Haydarpafla’y› otel olarak planlam›fl. Haydarpafla mücadelesindeki hukuki süreçten ve karfl›laflt›¤›n›z zorluklardan söz eder misiniz?

Haydarpafla, sosyal ve kültürel boyutunun yan›nda, ‹stanbul’un ulafl›m› aç›s›ndan da önemli bir yere sahip. Otomotiv tekellerinin talep etti¤inin aksine, bu koca metropolde yaflayan yoksul y›¤›nlar için ucuz ve kolay ulafl›m imkan› ayn› zamanda Haydarpafla.

21


ÖZELLEfiT‹RME

22

Bu proje, K›y› Kanunu’na, An›tlar Kurulu Kararlar›’na ayk›r›. Haydarpafla 1993 y›l›nda 1. derece eski eser statüsüne al›nd›. Bu arada da sözler veriliyor, bir tak›m uluslararas› flirketKruvazör liman k›y› ler gelip bölgede incelehukukumuza ayk›r›. me yaparak (san›r›m önce Amerikal›lar), “BuraYani, siz k›y›da da ne güzel otel olur” liman yaparsan›z, diyorlar. En sonunda “kruvazör liman” yap›lbölgeye ancak o mas›na karar veriyorlar. limana gerekli Ama bütün bu süreç çok kapakl› olup bitiyor tesisleri gizli ve en nihayetinde 5234 yapabilirsiniz. K›y› say›l› bir yasa ç›kart›Kanunu’na göre yorlar. 4 Aral›k 2004 tarihli gazetelerde “Haydarpafla Manhattan lüks konut olacak” diye haberler ç›kmaya bafll›yor ve yapamazs›n›z. iflin içine giriyorsunuz ki 17 Eylül 2004’te kanun bir gecede, el alt›ndan ve sadece Ancak bu arada K›y› bu bu ifl için ç›kar›lm›fl. Yasan›n ad› da flöyle: Kanunu’nu da “Baz› Kanun ve Kanun Kuvvetindeki Kararde¤ifltirdiler. namelerin Baz› Maddelerinin De¤ifltirilmesi Hakk›nda Kanun”. Demiryollar›na Ve 1 milyon metrekarelik Hazine mal›, ba¤l› limanlar›n bu kanunla Devlet Demiryollar›’na aktar›l›yor. Sonras›nda da TCDD’ye planlama tümü vahflice yetkisi veriyorlar. Bu o kadar “garip” bir özellefltiriliyor. kanun ki, “Burada yap›lacak planlar, projeler hiçbir zaman ilan edilmeyecek, ask›ya ç›kmayacak” diyor. (Asl›nda imar planlar›n›n ask›ya ç›kmas› yani ilan edilmesi gerekir.) “Burada yap›lan kararlara belediyelerde uymak zorundad›r” deniliyor. Bütün bu kanunlar ç›kmadan öncede, Haydarpafla Projesi, Türkiye’de Çal›k Grubu’na ihale ediliyor ve Belçika’da yaflayan fievki Birkiye ad›nda bir mimara da 500 bin dolar gibi büyük paralar karfl›l›¤›nda proje çizdiriliyor. Böyle bir plan çal›flmas› yap›ld›¤›n› ö¤rendi¤imizde Büyükflehir Belediyesi’ne teyit etmek için sorduk, ancak ald›¤›m›z yan›t; “Yok öyle bir fley” oldu. SonunMimar Mücella Yapıcı da projeyi ortaya ç›-

kararak kamuoyuna duyurduk ve Haydarpafla sürecini araflt›rmak için bir dayan›flma grubu oluflturduk. 1 milyon metrekare arazide yaklafl›k 5 milyon metrekare inflaat yap›l›yor. 8 tane gökdelen, özel hastaneler, oteller; bir garip proje. Kruvazör liman da bizim k›y› hukukumuza ayk›r›. Yani siz k›y›da liman yaparsan›z, bölgeye ancak o limana gerekli tesisleri yapabilirsiniz. K›y› Kanunu’na göre lüks konut yapamazs›n›z. Ancak bu arada K›y› Kanunu’nu da de¤ifltirdiler. Demiryollar›na ba¤l› limanlar›n tümü vahflice özellefltiriliyor. Haydarpafla çok özel, ‹stanbul var oldu¤undan beri orada olan do¤al bir liman. Bu proje sadece Haydarpafla Gar›’n› de¤il tüm liman› kapsayan bir proje. Her iki kurul da, (Kültür Varl›klar›n› Koruma 2 ve 3 Numaral› Kurulu) Haydarpafla’da ciddi incelemeler yapt› ve orada baz› alanlar› tescil ederek projeyi geri çevirdiler. Fakat sonra kurallar› de¤ifltirdiler. 5 numaral› bir kurul oluflturuldu ve Haydarpafla 5 numaral› kurulun ilgi alan›na girdi. Haydarpafla Gar›’n›n Marmaray Projesi nedeniyle ifllevsiz kalaca¤›n› söylediler. Oysa, Marmaray Projesi ortaya ç›kt›¤›nda Haydarpafla ba¤lant›s› düflünülmüfl ve proje öyle tasarlanm›flt›; akabinde banliyö trenlerinin bu y›l ortadan kald›r›laca¤› ve Haydarpafla’n›n otel olaca¤› söylendi. En sonunda dayan›flma grubumuzun toplumsal bask›s›yla projeyi geri çektiklerini söyleyerek yeni bir plan yapt›lar. Yeni planda bu sefer alanda genifllemifl bulunuyor. Eskiden 1 milyon metrekare olarak tarif edilen alan bu kez 1,5 milyon metrekareye ç›kar›ld›. 5 numaral› kurul da Haydarpafla Gar›’n›n “Kentsel tarihi ve kültürel S‹T alan›” oldu¤unu söyleyerek tarihi bir karar ald›. Bu arada Liman-‹fl, yap›ml› ihale yöntemi ile verilece¤i söylenen ihaleye ve bölgenin 99 y›ll›¤›na özellefltirilmesine karfl› dava açt›. Kültür Bakanl›¤› 5 numaral› kurulun


ÖZELLEfiT‹RME karar›n› de¤ifltirmesini istedi. Bu çok tarihi bir direnmedir. Fakat karar›n da¤›t›m› yap›lmad›. Bu kadar yasad›fl› bir durum ancak olabilir. 5234 say›l› yasa zaten bizim yasal sitemimize ayk›r›. Yasan›n kendisi yasal de¤il. Bu hukuksuzlu¤un ötesidir. Burada vahfli olan da bu zaten, memleketin hukuk sistemi altüst ediliyor ki, en tehlikelisi bu. Haydarpafla projesi sadece bir kent plan› ve belediyecilik sorunu olarak görülebilir mi? Sorunun kültürel, tarihi ve belki de pek çok ‹stanbullu aç›s›ndan bireysel yönleri yok mudur? ‹stanbul, topografyas›yla, konumuyla ola¤anüstü bir kenttir. ‹çinden deniz geçen, iki k›tan›n birleflti¤i ‹stanbul’un Anadolu’ya aç›lan kap›s› da Haydarpafla’d›r. Haydarpafla’n›n bir tarihi var, oras› bir kamusal alan, orada bir toplumsal belle¤imiz, bireysel an›lar›m›z var. Bizim an›lar›m›zdaki, tarihimizdeki, kültürümüzdeki ‹stanbul yok oluyor ve tarihsiz, kimliksiz, geleceksiz bir toplum yarat›lmaya çal›fl›l›yor. 24-27 Haziran’da Haydarpafla’da 4 gün boyunca bir etkinlik dizisi gerçeklefltirdik ve orada binlerce imza toplayarak meclise gönderdik. Milletvekillerini Haydarpafla’ya ça¤›rarak sorduk, “Bu kurul karar› neden da¤›t›lm›yor” diye. Sonra yüzsüzlük bafllad›. Des En Zommer diye proje yönetim iflleri yapan bir Alman firmas›na projenin ihale edildi¤ini ö¤rendik. Sonra bir lobi faaliyetidir yürümeye bafllad›. Bu kez, “Haydarpafla müze olsun”

denmeye bafllad›. Bu, toplumun kafas›n› kar›flt›rma ve yönlendirme çal›flmas›. fiimdi toplum ne diyecek; “Can›m otel olaca¤›na müze olsun.” ‹nsanlar› bu tür bir ikilem içinde b›rakt›lar. Gündelik hayat aç›s›nda ne tür sonuçlar› olacakt›r projenin? “Kentsel Dönüflüm Yasa Tasar›s›” ad› alt›nda ‹stanbul’da Tarlabafl›, Sultanahmet gibi önemli tarihi merkezler bile özellefltiriliyor. Özellefltirilen sadece K‹T’ler de¤il, bizim bütün bir hayat›m›z. ‹stanbul’da eme¤iyle bir maafl, bir ücret karfl›l›¤› geçinen insanlar, art›k ‹stanbul’da yaflayamayacaklar. fiimdi bunu sevgili Belediye Baflkan›m›z Kadir Topbafl, “Paris’te,

Tarihimizdeki, kültürümüzdeki ‹stanbul yok edilerek; tarihsiz, kimliksiz, geleceksiz bir toplum yarat›lmaya çal›fl›l›yor.

23


ÖZELLEfiT‹RME

24

Bunun arkas›nda uluslararas› tekeller var, otomotiv sektörü var. Tükiye’nin üretmeyen, d›fl borca dayal› ekonomisinin sebebi IMF var. Özellefltirilme kararlar›n› alan Stand-by anlaflmalar› var. Bunun arkas›nda s›k›flan, miras yedi bir ekonomi var.

Londra’da herkes yaflayabiliyor mu?” diyerek aç›k ve seçik ilan etti zaten. Niçin yaflayamayacak? Çünkü sizin ulafl›m›n›z özellefltirilecek, siz sadece karayoluna tafl›nacaks›n›z. Marmaray Projesi kent içi rayl› sistemimize entegre olmas› gerekirken Haydarpafla Gar› gibi çok önemli bir hatt› i¤difl etti. Bizim önerimiz, bu konuda ‹stanbullular›n ve tüm Türkiyelilerin dayan›flmay› güçlendirmesi. Topyekün bir ‹stanbul hareketi düzenlemek laz›m. Haydarpafla ve di¤er özellefltirme operasyonlar›n›n dayanaklar› neler? Bunun arkas›nda uluslararas› tekeller var, otomotiv sektörü var. Tükiye’nin üretmeyen, d›fl borca dayal› ekonomisinin sebebi IMF var. Özellefltirilme kararlar›n› alan Stand-by anlaflmalar› var. Bunun arkas›nda s›k›flan, miras yedi bir ekonomi var. Elinde ne var yok sat›p tüm bunlar› nakde çevirmeye çal›flan ve dünya üzerinde iflas etmifl bulunan yeni dünya düzeninin ekonomisi var. Vatanseverlik yok. Vazgeçilmifl politika var, kamu yarar›n› baflka flekilde sa¤lamaya çal›flan bir politik tercih, bir siyasi irade var. Özellefltirmeye çözüm diye bakan ve art›k bu konuda kafa-

s›n› ortaya koymufl bir siyasi irade var. Ve bunun karfl›s›nda duracak güçlü bir muhalefet maalesef yok. Neden? Çünkü gelece¤inden emin olmayan, gelece¤i hakk›nda düfl kuramayan, gelece¤ini tasarlama kabileyetini yitirmifl bir toplum var. Üretmeden tüketmeye al›flm›fl bir toplum var. Kaçak yap›dan geçimini sa¤lamay› ö¤renmifl, bu noktada emekten çok rantla geçinmeye çal›flm›fl rantiye bir ülke var. Rüflvete al›flm›fl bir toplum var. Bir kaçak kat u¤runa belediye baflkan› seçen, bir kilo pirince oyunu satan bir toplum var. Gelece¤inden hiç umudu olmayan, hiçbir fley umurunda olmayan daha çok tüketmeyi marka giymeyi sadece e¤lenmeyi öngören bir gençlik var. Sabahtan akflama kadar dizi seyreden, bir aptal kutusunun önünde tüm zaman›n› geçiren bir toplum anlay›fl› var. Öküze benzeyece¤im diye fliflinip duran kurba¤a bir ekonomi var. 5 milyar dolar için tarihini satabilen, iflas etmifl, üretmeyen, tüketime odakl› bir kent var. Sadece ‹stanbul’un bafl›nda de¤il bu dert. Tac Mahal gibi yine Dünya miras› çok önemli bir yap›n›n bahçesine gökdelen dikebilen bir dünya ekonomik sistemi var. Bundan sonra ne olacak? Bundan sonra ne olaca¤›na toplum karar verecek. Toplum, ya duyars›zl›¤›na devam edecek ya da kendi sorunlar›yla ilgilenmesini ö¤renecek. Dayan›flma Grubu, uyar›s›n› var gücüyle sürdürecek. Dayan›flma Grubu ve Mimarlar Odas› hukuki olarak yapabildi¤i her fleyi yapmaya devam edecek. Ama karar› toplumun duyarl›l›¤› veya duyars›zl›¤› verecek.


HABER YORUM

THY Yönetimi kurum olmanın gereklerini yerine getirmelidir

Hamileler iflten atılamaz THY Yönetimi

800 kabin görevlisi kad›na hamilelik halinde ifl akitlerinin tek tarafl› olarak fesh edilece¤ine iliflkin sözleflme imzalatt›. ‹nsan, kad›n ve çal›flan haklar›na sald›r› olarak de¤erlendirilebilecek sözkonusu uygulama için Ayd›n Milletveki Özlem Çerçio¤lu’nun da Kad›n ve Aileden Sorumlu Devlet Bakan› Nimet Çubukçu’dan yan›tlamas›n› istedi¤i bir soru önergesi bulunuyor. Çubukçu ise, THY’nin hamilelikle ilgili son uygulamas›yla ilgili olarak THY yönetimi nezdinde giriflimde bulunaca¤›n› belirtti. Hava-‹fl Genel Baflkan Yard›mc›s› Eylem Atefl de konuyla ilgili Bianet’e yapt›¤› aç›klamada, hamilellikle ilgili uygulamay› “insan haklar›na ayk›r›, kad›n eme¤ine sald›r›” olarak de¤erlendirdi. Geçmiflte de ayn› uygulaman›n gündeme geldi¤ini hat›rlatan Atefl, “o zaman da durdurulmas› için çabalad›k, ayn› madde flimdi tekrar gündemde.” derken iflgücü piyasas›nda kad›n gücünün zaten k›s›tl› oldu¤unu hat›rlatarak, “kad›n› iflgücü piyasalar›ndan uzaklaflt›ran bir yaklafl›m” dedi. Atefl, yapt›¤› aç›klamada uçucu ekiplerin zor çal›flma koflullar›n› hat›rlat›rken, "Tüm kabin memurlar› ve kaptanlar 14 saate varan mesaiyle, s›k s›k de¤iflen uçufl programlar›yla çal›fl›yorlar. Kendi sosyal hayatlar›n›n yok olmas›n›n da ötesinde a¤›r ifl yükünün, az dinlenmenin uçufl güvenli¤ine engel olaca¤›n› düflünen çal›flanlar bir süre

önce bir günlük izin yapma haklar›n› kullanacaklar›n› aç›klad›lar ve ard›ndan bu geliflme yafland›." dedi. Yönetimin kad›n çal›flanlar›na imzalatt›¤› bu sözleflme ile kad›nlar›n “do¤um izni” haklar›n›n elinden al›nmaya çal›fll›d›¤› aç›kça ortadayken; sözkonusu uygulama çal›flma yasalar›na, ulusal ve uluslararası mevzuata da tamamen ayk›r› bulunuyor. Uygulaman›n bir di¤er handikap› ve uygulanamazl›¤› ise THY Yönetimi ve Hava-‹fl Sendikas› aras›nda imzalanarak, tüm sendika üyeleri için geçerli olan toplu ifl sözleflmesinden kaynaklan›yor. Her ne kadar iflveren yeni ifle al›mlarda çal›flanlar›na bu sözleflmeyi imzalatsa da, üyelikle birlikte bu ifl sözleflmesi geçersiz say›l›yor, çünkü bundan sonra geçerli olan tek sözleflme THY yönetimi ile Hava-ifl Sendikas› aras›nda imzalarak çal›flanlar›n çal›flma koflul ve flartlar›n› belirleyen toplu ifl sözleflmesi. Kad›n-erkek ayr›mc›l›¤›n›n vard›¤› noktay› göstermesi aç›s›ndan önemli say›labilecek bu uygulama, mevcut ifl yaflam›nda kad›n›n nas›l alg›land›¤›na dair de çarp›c› bir örnek. ‹flveren aç›s›ndan hemen ve derhal vazgeçilibilecek personelin kad›n olmas› tesadüf de¤il elbet. Ve yine kad›n›n kad›n olmas›ndan kaynaklanan annelik gibi özel durumlar›n›n iflveren aç›s›ndan bir handikap, bir sorun olarak görülmesi… Teoride ulusal-uluslararas› mevzuatlar

Özlem Ergun Hava-‹fl Basın Yayın Uzmanı ozlemergun@havais.org.tr

‹flveren aç›s›ndan hemen ve derhal vazgeçilibilecek personelin kad›n olmas› tesadüf de¤il elbet. Ve yine kad›n›n kad›n olmas›ndan kaynaklanan annelik gibi özel durumlar›n›n iflveren aç›s›ndan bir handikap, bir sorun olarak görülmesi…

25


HABER YORUM

26

“THY’nin 73 y›ll›k bir kurum” oldu¤unu söyleyen THY yetkilileri, kurum olman›n gereklerini de yerine getirmek zorundad›r. Kad›n çal›flanlar› hamile kald›¤›nda kullanacaklar› izni zarar defterine yazan, kasaba esnaf›ndan farkl› bir tutum gerektirir, 73 y›ll›k kurum olma sorumlulu¤u.

ve çal›flma yasalar› her ne kadar kad›n meselesini hak ba¤lam›nda ve hatta pozitif ayr›mc›l›k ekseninde ele alsa da konunun pratikteki uygulama hallerinin bu tarihsel eflitsizli¤i yeniden hortlatt›¤›n› görebiliyoruz. Yasalar, mevzuatlar, uluslararası anlaflmalar ve benzerleri zihinlerimizdeki ilkel kad›n erkek ayr›m›n› silmek için ço¤u zaman yeterli ve etkili olam›yor. Çalıflanlar haklarıyla birlikte vardır “THY’nin 73 y›ll›k bir kurum” oldu¤unu söyleyen THY yetkilileri, kurum olman›n gereklerini de yerine getirmek zorundad›r. Kad›n çal›flanlar› hamile kald›¤›nda kullanacaklar› izni zarar defterine yazan, kasaba esnaf›ndan farkl› bir tutum gerektirir, 73 y›ll›k kurum olma sorumlulu¤u. Çal›flanlara, “bu giderse yerine yenisi gelir” anlay›fl›yla bakmak, “kurum” olma durumuyla ne kadar ba¤dafl›yor dersiniz? Çal›flanlar haklar›yla birlikte vard›lar ve bir iflletme kurum olabiliyorsa e¤er, bu gerçe¤i kabul etmek durumunda. Kamu kurumlar› için kamu yarar› ilkesine uygun davranmak bir tercih de¤il bir zorunluluktur. Kamu teflekküllerinin amac› kâr de¤il, verimliliktir. Verimlilik ise sosyal yarardan, kiflilerin haklar›na kadar; muhasebe hesaplar›n›n d›fl›nda, çok daha genifl bir konunun kavram›d›r. THY bas›n müflaviri Genç, konuyla ilgili olarak, ilgili maddenin sözleflmede var oldu¤unu ancak iflletilmedi¤ini söylerken; eski THY Yönetim Kurulu Baflkan› Yusuf Bolay›rl› zaman›nda da ayn› sözleflmenin gündeme getirilip, tepkiler nedeniyle geri çekildi¤i bilgisinin do¤ru olmad›¤›n›, çünkü maddenin 1994’ten bu yana, yani Bolay›rl› Yönetiminden

de önce sözleflmede oldu¤unu belirtti. Maddenin hangi amaçla sözleflmede varoldu¤unu soruldu¤unda Genç, uçufla engel olacak bir durumun önlenmesinin amaçland›¤›n›, bu kapsama, ”hastal›k gibi, hamileli¤in de girdi¤ini” söylüyor. Çözüm hastalarla hamileleri iflten atmak de¤ildir “Hastal›k” ve “hamilelik” durumlar›n› ayn›laflt›rarak her ikisini de uçufla engel teflkil edecek durum olarak tan›mlayan THY Yönetimine hat›rlatmak gerek ki; hamilelik bir hastal›k de¤ildir. Hamilelik bir kad›n›n do¤ufltan getirdi¤i, insan ve kad›n olmaktan kaynaklanan en temel haklar›ndan biridir. Hastal›k gibi elimizde olmayan ve istenmeyen bir durumla kar›flt›rmamak gerek. Hamilelik ve hastal›k… Bu iki durumda uçucu ekibin ifllerini yapmalar›n› güçlefltiren, zorlaflt›ran ve hatta kimi durumlarda imkans›z hale getiren durumlar olabilir ancak her ikisi içinde “kurum “ oldu¤unu söyleyen bir yap› için farkl› uygulamalar yaflama geçirilebilir. “Çözüm” hastalarla hamileleri iflten atmak de¤ildir. Kald› ki tüm bunlar zaten mevcut anlaflmalar ve ba¤lay›c› mevzuatlar içinde tan›mlanm›fl durumda. Sözkonusu maddenin, THY eski Yönetim Kurulu Baflkan› Bolay›rl›’dan önce ve s›ras›nda da sözleflmede oldu¤u söylemi ise yan›lt›c› bir ifade. Çünkü sözkonusu madde o y›llardada ald›¤› tepkiler nedeniyle 2003 y›l›nda uygulamadan kald›r›lm›flt›. Genç’in ifadesi flöyle; “"Bolay›rl› part time, yani geçici çal›flanlara bu maddenin uygulanmamas›


HABER YORUM gerekti¤ine dair bir yaz› yazm›flt› ki, zaten geçici çal›flan birine bu madde uygulanmaz" (Afla¤›da Bolay›rl›’n›n imzas›yla yay›nlanan ilgli belgeyi bulabilirsiniz.) Çubukçu’nun THY Genel Müdürlü¤ü’ne konuyla ilgili yaz› gönderdi¤ini do¤rulayan Genç; THY’nin bu durumda nas›l hareket edece¤ine iliflkin olarak, “tart›flmalar devam ediyor” diyerek karar›n henüz verilmedi¤ini de söyledi. fiimdi THY yönetimine sormak gerek; kim, hangi tart›flmay›, nerede sürdürüyor? Bu tart›flman›n sonunda ne tür bir karar ç›kartmay› ve bunu nas›l bir gerekçeye dayand›rmay› düflünüyorlar ki , “hamileler çal›flamaz” denilebilsin. Sonra bu tart›flmal› bir konu mudur ki, “henüz karara var›lamam›fl konuyla” ilgili tart›flmalar›n sonucu beklensin. 20 Dönem Toplu ‹fl Sözleflmesi Madde 26: Do¤um ‹zni ‹flveren erkek personeline eflinin do¤um yapmas› halinde 6 gün ücretli do¤um izni verir. Bu izin do¤umdan bafllayarak

1 hafta süre içinde bafllat›larak kullan›l›r. ‹flveren, do¤um yapan kad›n personele do¤umdan önce 8 hafta, do¤umdan sonra 12 hafta ücretli do¤um izni verir. Ço¤ul gebelik halinde do¤umdan önce çal›flt›r›lamayacak süreye 2 hafta süre eklenir. Ancak sa¤l›k durumu uygun oldu¤u takdirde, doktorun onay› ile kad›n iflçi isterse do¤umdan önceki 3 haftaya kadar iflye-rinde çal›flabilir. Bu durumda kad›n iflçi-nin çal›flt›¤› süreler do¤um sonras› sürelere eklenir. ‹ste¤i halinde kad›n iflçiye 20 haftal›k sürenin tamamlanmas›ndan veya ço¤ul gebelik halinde 22 haftal›k süreden sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre y›ll›k ücretli izin hakk›n›n hesa-b›nda dikkate al›nmaz. Hamile personel, hamilele¤inin 6. ay›ndan itibaren talebi halinde vardiyas›z sistemde çal›flt›r›l›r. Bu durumda vardiya pirimi ödenmez. ‹flveren, bu sürenin bitiminde ifl icaplar›n› ve gereklerini dikkate alarak yeniden vardiyal› sistemde çal›flt›rabilir.

Uygulaman›n bir di¤er handikap› ve uygulanamazl›¤› ise THY Yönetimi ve Hava-‹fl Sendikas› aras›nda imzalanarak, tüm sendika üyeleri için geçerli olan toplu ifl sözleflmesinden kaynaklan›yor.

27


DÜNYADAN

Avrupa Birli¤i EU OPS Düzenlemelerini Kabul Etti Pınar Erol Hava-‹fl Dıfl ‹liflkiler Uzmanı pinarerol@havais.org.tr

28

Sendikal örgütler EU OPS’un mevcut halindeki güvenlik açısından varolan açıkları bu iki yıllık gözden geçirme esnasında giderebilmeyi ümit ediyorlar.

‘Sivil havac›l›k alan›nda teknik flartlar› ve idari prosedürleri uyumlulaflt›rma üzerine Avrupa Birli¤i düzenlemesi’ EU OPS, Avrupa Konseyi taraf›ndan kabul edildi. AB’nin resmi gazetesinde yay›nland›¤› tarih itibar›yla, (2007 bafl›ndan önce yay›nlanmas› öngörülüyor) yürürlü¤e girmifl olacak ve AB’ye üye ülkeler taraf›ndan 18 ay içerisinde iç hukuka geçirilmesi gerekecek. Türkiye’nin de ulusal talimatlar›n› buna uyarlamas› gerekecek. AB’nin liberal düzenlemeleri do¤rultusunda Brüksel’den gelen bask›lara karfl› yelkenler hemen indirilirken, uçufl güvenli¤ini do¤rudan ilgilendiren konularda asgari flartlar getiren bu düzenlemeden daha geri olan mevcut düzenlemelerde ›srar edilmeyece¤ini ve yönetmeliklerimizin ve di¤er düzenlemelerimizin en az bu seviyeye derhal ç›kart›laca¤›n› ümit ediyoruz. Bunun takipçisi de olaca¤›z. Aksi Avrupa ülkelerinin asgari olarak belirledi¤i emniyet düzeylerinin alt›nda uçufl operasyonu yapaca¤›z diye ›srar etmek anlam›na gelecektir. Kald› ki Hava-‹fl olarak AB’nin belirledi¤i bu asgari seviyelere yöneltilen elefltirileri de hakl› buluyoruz ve Avrupa sendikal örgütlerinin bu konudaki tüm mücadelelerinin içerisinde olmaya devam edece¤iz. EU OPS düzenlemelerinin uçucu personeli do¤rudan etkileyen iki alt bölümü bulunuyor: Kabin ekipleri ile ilgili düzenlemelerin yer ald›¤› Subpart O bölümü ile, uçufl görev süreleri s›n›rlamalar›n›n (FTL) yer ald›¤› Subpart Q bölümü. Bu yaz›da Subpart Q bölümünde getirilen düzenlemeler ele al›nacak. EU OPS düzenlemesinin y›llar› bulan kabulü süresinde, Avrupa çap›ndaki sendikal örgütler bu süreci aktif bir flekilde izlediler. Gerek sendikam›z›n üyesi bulundu¤u Avrupa Tafl›mac›l›k ‹flçileri

Federasyonu ETF, gerekse Avrupa Kokpit Birli¤i (ECA) düzenleme yap›l›rken olumlu anlamda de¤ifliklikler yap›lmas›n› sa¤lamak için mücadele ettiler. Uçufl Görev Süresi Limitleri Nas›l Düzenlendi? Gerek ETF, gerekse ECA uçufl görev süresi limitlerinin (FTL) Avrupa Birli¤i ölçe¤inde uyumlulaflt›r›lmas›n› desteklemekteydi. Ancak bu uyumlulaflt›rman›n bilimsel araflt›rmalar ve veriler do¤rultusunda yap›lmas›na taraft›lar. Haz›rlanan EU OPS düzenlemesinin ilgili Subpart Q bölümündeki FTL düzenlemesinin ise, bu bak›mdan önemli zaaflar› bar›nd›rd›¤›n› düflünmekteydiler: Konsey metninin mevcut haliyle, ECA’n›n önerilen FTL hükümlerine, bunlar›n bilimsel temeline ve pilot yorgunlu¤u ve uçufl güvenli¤i üzerine etkilerine karfl› temel çekinceleri vard›r.” Avrupa Kokpit Birli¤i (ECA) Avrupa Parlamentosundaki okumalar esnas›nda bu temel çekinceleri giderecek de¤iflikliklerin önerilmesini sa¤lamak için çaba gösterildi. Ancak bunun elde edilemeyece¤i anlafl›l›nca Avrupa Havac›l›k Emniyeti Ajans› EASA’n›n bu düzenlemeleri iki y›ll›k bir süre içerisinde gözden geçirmesi hükmünü metne ilave etme yoluna gidildi. Sendikal örgütler EU OPS’un mevcut halindeki emniyet aç›s›ndan varolan aç›klar› bu iki y›ll›k gözden geçirme esnas›nda giderebilmeyi ümit ediyorlar. EU OPS Subpart Q’ya göre günlük uçufl görev süresi (UGS) iki inifle kadar, uzatma olmad›¤› durumda, 13 saat olarak düzenlenmifltir. Üçüncü iniflten itibaren her bir ilave inifl için 30 dakika düflürülmektedir. Havayollar› günlük


DÜNYADAN

UGS’ni, haftada en çok iki kez olmak üzere, 1 saat uzatma (14 saate uzatma) yetkisine sahiptir. Bizdeki yönetmeli¤e göre ise günlük UGS, dört inifle kadar, 14 saat olarak düzenlenmifltir. Dolay›s›yla ekiplerin yorgunlu¤u ve uçufl güvenli¤i aç›s›ndan en kritik de¤erlerin bafl›nda gelen günlük uçufl görev süresi aç›s›ndan, EU OPS Subpart Q’da belirlenen asgari düzeyin

çok gerisindeyiz. Türkiye’deki ulusal düzenleme olan SHT 6A-50 yönetmeli¤inin zaten yeterli bulmad›¤›m›z, uçufl emniyeti aç›s›ndan elefltirdi¤imiz Subpart Q düzenlemelerinden bile nas›l geride oldu¤unu dört tablo ile aç›klayal›m. Bu üç düzenlemede blok süre, uçufl görev süresi, görev süresi ve dinlenme süresi düzenlemelerinin nas›l oldu¤unu karfl›laflt›raca¤›z:

Görev süresi SHT-6A 50

Subpart Q Tan›m

Bir ekip üyesinin havac›l›k iflletmesi taraf›ndan bir göreve bafllamas› istenen saatte bafllayan ve tüm görevlerden muaf oldu¤u saate kadar devam eden süre.*

Yok

Haftal›k

Ardarda 7 günde 60 saat

Yok

Ayl›k Y›ll›k

Ardarda 28 günde 190 saat Ayr› bir AB yönetmeli¤i olan EC/79/2000’e göre 2000 saat

Yok Yok

* ‘Görev süresi’ içerisine uçufl görevleri girdi¤i gibi yerdeki e¤itim, similatör e¤itimi veya verilebilecek di¤er yer görevleri de girmektedir.

Uçufl Görev süresi SHT-6A 50

Subpart Q

Tek bir uçufl ya da uçufl serilerinden oluflmufl bir uçufl görevi için, uçufl ekip üyesinin uçufl haz›rl›¤› ile bafllayan ve ayn› uçufl veya uçufl serilerinin sonundaki tüm uçufl görevlerinden muaf tutuldu¤u toplam süre.

Tan›m

Uçufl Görev Süresi (UGS) kiflinin uçakta bir ekip üyesi olarak görev yapt›¤› süredir. UGS ekip üyesinden Havac›l›k iflletmesi taraf›ndan bir uçufl veya bir seri uçufl için imza atmas› istenen saatte bafllar; ekip üyesi olarak görev yapt›¤› son uçuflun sonunda sona erer.

Günlük

Günlük uçufl görev süresi (UGS) iki inifle kadar, 14 saattir. [Bu] azami süreler kullan›larak uzatma olmad›¤› durumda, 13 saat. ‹ki iniflten yap›lacak uçufllar birbirini takip eden 7 gün sonra her bir inifl için 30 dakika azalt›l›yor. içinde ikiden fazla planlanamaz. Havayollar› günlük UGS’ni, ardarda gelen herhangi bir yedi gün içerisinde en çok iki kez olmak üzere, 1 saat uzatma yetkisine sahip. UGS 02:00 ile 05:59 aras›nda bafllamas› durumunda, bu süre içerisine düflen süre kadar (azami 2 saat olmak üzere) düflürülmekte.

UGS 17:01 ile 04:59 aras›nda bafllamas› durumunda, dört inifle kadar 12 saate, beflinci iniflten itibaren ise 11 saate düflürülmekte.

UGS’nin 02:00 ile 05:59 aras›nda bitmesi UGS 14:01 – 17:00 aras›nda bafllamas› durumunda, uçufl görevi bu süre içerisine düflen durumunda, dört inifle kadar 13 saate, beflinci sürenin yar›s› kadar düflürülmekte. iniflten itibaren ise 12 saate düflürülmekte. Haftal›k

Yok (Görev süresi limiti ile s›n›rlan›yor)

56 saat

Ayl›k

Yok (Görev süresi limiti ile s›n›rlan›yor)

210 saat

Üç ay

Yok

500 saat

Takvim yılı

Yok (Görev süresi limiti ile s›n›rlan›yor)

1800 saat

Subpart Q’ya göre günlük uçufl görev süresi (UGS) iki inifle kadar, 13 saat olarak düzenlenmifltir. 3. iniflten itibaren her bir ilave inifl için 30 dakika düflürülmektedir.

29


DÜNYADAN Uçufl görev süresi veya görev süresi düzenlemelerinde, zaman diliminin ardarda gelen 7 gün veya ardarda gelen 28 veya 30 gün fleklinde de¤il de, haftal›k veya ayl›k olarak tan›mlanmas›, ardarda gelen belirli bir 28 veya 30 gün içerisinde, çok daha yo¤unlaflt›r›lm›fl bir uçufl görevinin uçucu ekibe programlanabilmesi anlam›na gelmektedir. Bu nedenle düzenlemenin ayl›k limiti de¤il,

ardarda gelen 30 gündeki limiti belirlemesi asli önemdedir. Ayr›ca Subpart Q’da similatör e¤itimlerini ve verilebilecek di¤er yer görevlerini de kapsayan görev süresinin tan›mlanmas› ve buna haftal›k, ayl›k ve y›ll›k s›n›rlama getirilmesi, bizdeki düzenlemeye göre önemli bir avantaj getirmektedir.

Uçufl Süresi (blok süre) SHT-6A 50

Subpart Q

30

Düzenlemenin aylık limiti de¤il, ardarda gelen 30 gündeki limiti belirlemesi asli önemdedir.

Tan›m

Bir uça¤›n kalk›fl yapma amac› ile park edilmifl oldu¤u yerden ilk harekete bafllama an›ndan kendisine tahsis edilen park yerine gelerek durmas› ve tüm motorlar›n›n veya pervanelerinin durdurulmas› an›na kadar geçen süre.

Bir hava arac›n›n kalk›fl yapmak maksad›yla, kendi gücü ile veya harici bir güç uygulanmak suretiyle ilk harekete bafllama an›ndan, uçuflun veya görevin sonunda tam olarak durarak yolcu, yük veya di¤er muhteviyat› indirme ve/veya bindirme amac›yla kendisine tahsis edilen park yerine gelme an›na kadar geçen toplam süre.

Haftal›k

Yok

36 saat

Ayl›k

Ardarda 28 günde 100 saat

Takvim ay›nda 110 saat Üç takvim ay›nda 300 saat

Yıllık

Takvim y›l› içinde 900 saat

Takvim y›l› içinde 1000 saat

Ayl›k ve y›ll›k uçufl süresi/blok süre s›n›rlamalar› karfl›laflt›r›ld›¤›nda bizdeki düzenlemenin EU OPS Subpart Q düzenlemesinin gerisinde oldu¤unu görüyoruz. Bu hem y›ll›k hem de ayl›k

limit için böyledir. SHT 6A-50’de düzenlemenin birbirini takip eden 30 gün olarak de¤il de takvim ay› olarak yap›lm›fl olmas› bir di¤er olumsuzluktur.

Dinlenme süresi Subpart Q

SHT-6A 50

Tan›m

Bir ekip üyesinin her türlü görevden ve havaalan› Bir uçucu ekibin, bir önceki uçufl görev süresinin uçufl görevi beklemesinden muaf oldu¤u, bitti¤i andan itibaren bafllayan ve yeni bir uçufl kesintiye u¤ramayan, tan›ml› bir süredir. görev süresinin bafllama saatine kadar süren, her türlü görevden muaf tutuldu¤u süre.

Günlük, ana üste

Günlük dinlenme süresi, ana üste, bir önceki 10 saat görev süresi kadar veya 12 saattir (hangisi daha UGS 6 saat veya alt›nda ise, dinlenme süresi 8 uzunsa o uygulan›r) saat olarak uygulanabilir. UGS 11 saat ve üzerine art›r›ld›¤›nda asgari dinlenme süresi 12 saate, UGS 12 saat ve üzerine art›r›ld›¤›nda ise asgari dinlenme süresi 14 saate art›r›l›r.

Günlük, ana üs d›fl›nda

10 saatlik dinlenme süresi konaklama Günlük dinlenme süresi, ana üs d›fl›nda, bir önceki görev süresi kadar veya 10 saattir (hangisi meydanlar›nda 8 saat olarak uygulanabilir. daha uzun ise).

Yedi günde

Ardarda 7 gün içerisinde bir kere, iki yerel geceyi Yok (Yedi günde 24 saat dinlenme süresi içeren 36 saattir. yönetmelikten ç›kart›lm›flt›r)


DÜNYADAN Dinlenme sürelerine iliflkin düzenlemelerde de EU OPS ile getirilmifl düzenlemelerin gerisinde oldu¤umuzu görüyoruz. Bu asgari s›n›rlar› yakalamak için günlük dinlenme süresinin ana üste en asgari 12 saat, konaklama meydanlar›nda 10 saat olacak flekilde düzenlenmesi, ayr›ca haftal›k dinlenme süresinin iki yerel geceyi içeren 36 saat olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

Subpart Q’da nöbetle ilgili düzenleme flu flekilde yap›ld›: Sadece havaliman›nda tutulan nöbet tam olarak görev süresi içerisinde say›l›yor. Di¤er türdeki nöbetler için (örne¤in evde ya da konaklama alan›nda otelde tutulan nöbet), görev süresi hesaplan›rken nöbetin ne kadar›n›n görev süresinden say›laca¤› ve nöbetten sonra ne kadar dinlenme süresi verilece¤i ulusal düzenlemelere b›rak›ld›.

Subpart Q’da olan ve SHT 6A-50’de yer almayan kimi tan›m ve hükümler: 2.3 Uçufl planlama yay›nlar›, ekip üyelerine yeterli dinlenme planlayabilme f›rsat› tan›yacak flekilde, yeterli süre önceden haz›rlanmal› ve yay›nlanmal›d›r. 3.2 Havac›l›k iflletmelerinden, uçufl görev süreleri ve dinlenme sürelerinin s›kl›¤› ve dizilifli aras›ndaki iliflkiyi takdir edebilmeleri ve aralara asgari dinlenme serpifltirilmifl flekilde uzun görev süreleri gerçeklefltirmenin getirdi¤i kümülatif etkileri gere¤i gibi de¤erlendirebilmeleri beklenecektir. 3.3 Havac›l›k iflletmeleri, görev dizilifllerini, gündüz/gece görevlerinin birbiri ard›na geldi¤i veya ekip üyelerinin oturmufl uyku/çal›flma düzenlerinde ciddi bir bozulma yaflanabilecek istenmeyen durumlar› ortaya ç›karmayacak flekilde belirleyeceklerdir. 3.5 Havac›l›k iflletmeleri, dinlenme sürelerinin, ekip üyelerinin bir önceki görevlerinin etkilerini aflmalar› ve bir sonraki uçufl görev süresinin bafllang›c›nda iyi bir flekilde dinlenmifl olmalar› için yeterli süre sa¤lamas›n› garanti edeceklerdir. 3.6 Havac›l›k iflletmeleri, uçufl görev sürelerinin, ekip üyelerinin yorgunluk yaflamaks›z›n her flart alt›nda tatmin edici bir düzeyde görevlerini yerine getirebilmelerine olanak sa¤layacak flekilde planlamas›n› sa¤layacakt›r. 4.1 Bir ekip üyesi, uçuflu tehlikeye düflürebilecek ölçüde yorgunluk yaflad›¤›n› veya yaflayabilece¤ini biliyor ise veya kendisini uygun hissetmiyor ise uça¤› kullanmayacakt›r.

Günlük dinlenme süresinin ana üste en asgari 12 saat, konaklama meydanlarında 10 saat olarak, haftalık dinlenme süresinin iki yerel geceyi içeren 36 saat olarak düzenlenmesi gerekmektedir. 31


DÜNYADAN Tan›mlar 1.8 Yerel gün: Yerel saat ile 00:00’da bafllayan 24 saatlik süre. 1.9 Yerel gece: Yerel saat ile saat 22:00 ile 08:00 aras›ndaki, 8 saatlik bir süre. 1.10 Tek bofl gün: Tek bofl gün iki yerel geceyi kapsayacakt›r. Dinlenme süresi bofl günün bir parças› olarak verilebilir. 1.15 Düflük sirkadyen penceresi (WOCL): Düflük Sirkadyen Penceresi (WOCL) saat 02:00 ile 05:59 aras›ndaki süredir. Üç saatlik bir saat dilimi dahilinde WOCL ana üs saati ile hesaplan›r. Üç saatlik bir saat diliminin ötesinde, WOCL ana üs saat diliminden ayr›ld›ktan sonraki 48 sat için ana üs saatine, bundan sonras› için yerel saate göre hesaplan›r.

32

"Tek boflgün iki yerel geceyi kapsayacaktır."

Subpart Q’nun da iyilefltirilmesi gerekmektedir Son olarak belirtelim. Uçucu ekiplerin örgütlü oldu¤u Avrupa çap›ndaki sendikal yap›lar, EU OPS düzenlemesi ile getirilen bu asgari s›n›rlamalardan hiç de hoflnut de¤illerdir. Bu düzenlemelerin uçufl güvenli¤i bak›m›ndan mevcut bilimsel veriler gözetilerek yap›ld›¤› kanaatinde de¤ildirler ve EASA bünyesinde iki y›l içerisinde yap›lmas› kararlaflt›r›lm›fl olan

bu EU OPS düzenlemesinin gözden geçirilme sürecine aktif biçimde kat›lacaklard›r. Türkiye aç›s›ndan ise bize flunu söylemek düflüyor. Türkiye’de gerek SHT 6A-50 yönetmeli¤i, gerekse THY’de uygulanan yönetmelik hiç zaman kaybetmeden en az Subpart Q’da getirilmifl olan asgari s›n›rlamalar düzeyine ç›kart›lmak zorundad›r.


HABER

Türk-‹fl Baflkanlar Kurulu Sonuç Bildirgesi: ‹flverenin örgütlenmeyi engelleyici tutumlar› sürüyor Türk-‹fl Baflkalar Kurulu, 21 Eylül 2006 tarihinde Ankara’daki Türk-‹fl Genel Merkezi’nde toplanarak bir dizi karar ald›. Baflkanlar Kurulu, baz› kamu iflyerlerinde çal›flan geçici iflçi statüsündeki iflçilerin, geçmiflte baflar›l› sonucu görülen benzeri bir uygulama ile daimi kadroya intibak ettirilmesinin, iflyerinde ve çal›flanlarda huzur ve verimlili¤e katk› yapaca¤›n› belirterek; hükümetin daha önce Türk-‹fl’e verdi¤i taahhüde uygun olarak bu iflçilerin bir an önce daimi kadroya al›nmas›n› talep etti. Türk-‹fl’e ba¤l› tüm sendikalarda örgütlenme konusunda ciddi sorunlarla karfl› karfl›ya olduklar›n› tespit eden Baflkanlar Kurulu, örgütlenme sürecinde, yasal prosedürün yan› s›ra, iflverenin engelleyici tutum ve davran›fllar›n›n da önüne geçilmesini beklediklerini söyledi. Türk-‹fl Baflkanlar Kurulu, özellikle baz› AKP’li belediyelerin, iflçilerin demokratik ve yasal hakk› olan, serbestçe sendika seçme hakk›na yönelik tutum ve davran›fllar› protesto etti¤ini kaydetti. IMF taraf›ndan aç›klanan son raporda dile getirilen kriz 盤›rtkanl›klar›n› tepkiyle karfl›lad›klar›n› ifade eden Baflkanlar Kurulu, ülkemizin IMF çevrelerinden tezgahlanan krizlere tahammüllü olmad›¤›n› ve d›fla ba¤›ml›l›¤a son verilmesini istedi.

Hükümetin uygulad›¤› IMF politikalar›yla Türkiye’nin sa¤l›kl› bir gelecek oluflturmas›n›n mümkün olmad›¤›n› ifade eden Baflkanlar Kurulu, çal›flanlar›n haklar›n›n budanmas›na, bölgesel asgari ücret uygulamas› yönündeki önerilere, k›dem tazminat› ve zorunlu istihdam› ortadan kald›rma ve iflsizlik fonuna müdahale çabalar›na, haks›z özellefltirme uygulamalar›na fliddetle karfl› ç›kt›klar›n› ekledi. Hükümetin IMF’yi dinleyerek bu program› hayata geçirmesi halinde Türkifl’in tepkisinin çok sert olaca¤›n› da ilan etti. Ülkemizin Avrupa Birli¤i’ne tam üyeli¤ini destekleyen Baflkanlar Kurulu, aç›klanmas› beklenen Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’ye iliflkin ‹lerleme Raporu’nu da yak›ndan takip etti¤ini duyurdu. Hükümetin, sosyal flartlardaki örgütlenme, grev ve toplu pazarl›k haklar›na iliflkin maddelere çekince koymas›na ve bu çekincelerin kapsam›n› geniflletmesine karfl› ç›kan Baflkanlar Kurulu, hükümeti hak ve özgürlüklere sayg›l› olmaya ça¤›rd›. Kurulda, ülkemiz nüfusunun yüzde 40’›na ulaflan ve giderek büyüyen yoksullar› koruma alt›na alacak olan ça¤dafl sosyal yard›m ve ödemeleri sunacak kurumu oluflturacak yasan›n bir an önce ç›kar›lmas›n›n sosyal güvenlik sistemimizin gere¤i say›ld›¤› da ifade edildi.

33

Baflkanlar Kurulu, örgütlenme sürecinde, yasal prosedürün yan› s›ra, iflverenin engelleyici tutum ve davran›fllar›n›n da önüne geçilmesini beklediklerini ifade etti.


KÜLTÜR-SANAT

Leonardo Da Vinci'nin dehas› “E v r e n s e l Deha: Leonardo Da Vinci” sergisi 2 Kas›m – 31 Aral›k tarihleri aras›nda Rahmi M. Koç Müze-

34

Rahmi Koç Müzesi, Leonardo Da Vinci'nin mühendislik harikas› olarak kabul edilen, 14781513 y›llar› aras›nda tasarlanan orijinal çizimlerinden infla edilmifl makinelerin replikalar›ndan oluflan 'Leonardo: Evrensel Deha'y› a¤›rlamaya bafll›yor.

si’nde görülebilir. Sergide 40 replika yer al›yor. Rahmi Koç Müzesi'nde ziyaretçileri Leonardo Da Vinci taraf›ndan tasarlanm›fl makinelerin büyülü dünyas›na götüren 'Leonardo: Evrensel Deha'da, ›fl›k ve ses düzenlemesi de etkili. Ses, ›fl›k ve gölge kaynaflarak Leonardo Da Vinci'nin geçmifliyle günümüzü birlefltiriyor. ‹lki Yunanistan'da gerçekleflen serginin eflsizli¤i, makinelerin ço¤unun gerçek boyutlarda ve ifllevsel olmas›nda yat›yor. Ziyaretçiler, baz› makinelere dokunup, onlar› harekete de geçirebiliyor. Üç bilim adam›n›n Floransa'da biraraya gelerek 2 bin 500 icad›n aras›ndan en ilgi çekici bulduklar› 40 tanesini seçmesiyle oluflan sergi, Next Generation'›n fiubat 2005'teki giriflimi ile uluslararas› boyuta kavufltu. Amerika, Japonya, Hindistan ve Çin'i dolaflmas› gündemde olan sergide ilgi çeken eserler aras›nda yol sayac›, bask› makinesi, zeytin s›kma makinesi, sütun kald›rma makinesi, iç bükey ayna yapma makinesi var. Önümüzdeki sergiler için say›s› 40'›n üzerine ç›kar›lmas› planlanan makinelerin imalat›nda ise ›hlamur, köknar, kay›n, Avrupa meflesi gibi a¤aç çeflitleri tercih edilmifl, a¤aç kurutma teknolojileriyle rutubet yüzde 9-11'e düflürülmüfl. Sergide gösterilen makineler, içeri¤i 1488-1518 y›llar›ndan kalan 12 ciltlik Codex Atlanticus'taki ve ilki 1490-1496 y›llar›ndan kalan 192 sayfa çizim içeren ve ikincisi 1503-1505 y›llar›ndan kalan 157 sayfa çizim içeren Madrid Codices'teki çizimlerden elde edilmifl. Worldwide Museum Activities

taraf›ndan yap›lan makineler, Floransa'daki Museo delle grandi macchine funzionanti ed interattive tratte dai manoscritti di Leonardo da Vinci'de (Leonardo da Vinci'nin el yazmas› eserlerinden yararlanarak imal edilen çal›fl›r durumdaki büyük interaktif makineler müzesi) muhafaza ediliyor. Da Vinci'nin 'Mona Lisa', 'Kayal›klar›n Bakiresi' ve 'Son Akflam Yeme¤i' gibi sanat tarihinde önemli yere sahip resimlerde de imzas› bulunuyor. 67 y›ll›k yaflam›n ard›ndan geriye bir düzine resim b›rakan Da Vinci'ye göre tutkular› aras›ndaki anatomi, sanat, mimari, botanik, jeoloji, hidrodinamik, fizyoloji, fizik ve müzik tek bir a¤ac›n dallar› gibiydi. 1478-1513'de tasarlanan orijinal çizimler Rahmi Koç Müzesi, Leonardo Da Vinci'nin mühendislik harikas› olarak kabul edilen, 1478-1513 y›llar› aras›nda tasarlanan orijinal çizimlerinden infla edilmifl makinelerin replikalar›ndan oluflan 'Leonardo: Evrensel Deha'y› a¤›rlamaya bafll›yor. Y›l sonuna kadar sürecek sergideki 40 adet ifllevsel, ço¤u gerçek ebatlarda replika, Da Vinci'nin orijinal çizimlerini derinlemesine çal›flm›fl, konular›nda uzmanlaflm›fl tarihçiler ve mühendisler taraf›ndan imal edilmifl. Tamamen el iflçili¤i Da Vinci taraf›ndan önerilen ve Da Vinci döneminde bulunabilen tahta, ip, tutkal gibi malzemeler kullan›larak, sadece o dönemin aletleriyle, tamamen el iflçili¤iyle sanatç›n›n talimatlar›na göre yap›lm›fl eserleri içeren sergi, makinelerin kullan›m›na göre befl bölümden olufluyor. ‹lk dört bölüm, Leonardo Da Vinci'ye eserlerinde ilham veren do¤adaki dört madde 'toprak, atefl, hava ve su'ya göre tasarlanm›fl replikalardan oluflurken, beflinci bölüm ise Da Vinci'nin tasarlad›¤› di¤er mekanizmalar› içeriyor.


KÜLTÜR-SANAT

Semaver Kumpanya “Chamaco” Semaver Kumpanya, 2006-2007 sezonunda, Küba’n›n genç ve yetenekli yazarlar›ndan biri olan Abel Gonzalez Melo’nun 2005 y›l›nda kaleme ald›¤› “Chamaco” adl› Küba oyununu yine Küba’l› bir yönetmen olan Orestes Perez Estanquero taraf›ndan sahneliyor.Küba’da okuma tiyatrosu olarak sahnelenen “Chamaco” Küba seyircisi d›fl›nda ilk kez Türk seyircisi ile Semaver Kumpanya’n›n sahnesinde buluflacak. “Chamaco” evrensel konusunun yan›nda Küba’n›n kültürel ve sanatsal yap›s›n› tan›yabilmemize f›rsat tan›yor.Oyunun sinematografik sahneleme biçimi baz al›narak sahnelenecek olmas› yine Türkiye’de denenmemifl yenilikçi bir tiyatro dili ile seyircinin buluflmas›n› sa¤lıyor. Oyun Küba’n›n baflkenti Havana’da 23 Aral›k ve 26 Aral›k tarihlerinde geçmekte. Karel Darin’in iflledi¤i cinayet üzerinden kurgulanan oyun da, cinayetin sonras›nda geliflen olay örgüsünü ve çarp›kl›klar› görmekteyiz. ‹nsanlar›n yaln›zl›klar›n›, çeliflkilerini, hüzünlerini ve varolan düzen içinde tutunamay›fllar›n› aktaran oyun, insan›n koflullar karfl›s›nda de¤iflim sürecini lirik bir dil ile aktarmakta. Oyun, ekonomik farl›l›klar›n, sosyal yaflant›n›n biçimlenmesinde ve kiflisel geliflimin oluflmas›nda çok önemli bir rol oynad›¤›n› ve ekonomik yetersizliklerin, yaflam

koflullar›n› yerine getiremeyecek noktaya ulaflt›¤›nda yozlaflm›fll›¤› ve hukuki boyutlarda suçu nas›l do¤urdu¤unu geliflen dünya düzeni içerisinde seyirciye aktarabilmeyi hedeflemekte. “Chamaco” ‹spanya Büyükelçili¤i, Birinci Dramaturji Yar›flmas› Ödülüne lay›k görüldü. Yazar: Abel Gonzales Melo Çevirmen: Sak›p Murat Yalç›n Yönetmen: Doç. Dr.Orestes Perez Estanquero Yönetmen Yard›mc›s›: Fatih Dönmez Sahne Tasar›m: Abel Oliva Ifl›k Tasar›m: Cem Y›lmazer Kostüm: Nazl› Ezgor Müzik: Melis fieflen, Belk›s Sosa Sinematografik Sahne Dramaturjisi: Doç. Dr. Orestes Perez Estanquero Sinematografik Çal›flma: Volkan Sar›öz OYUNCULAR Karel Darin: Ahmet Kaynak Alejandro Depas: Mete Horozo¤lu Gürhan Elmal›o¤lu Migel Depas: Fatih Dönmez Silvia Depas: Gökçe Sezer Roberta Lopez: Özlem Durmaz Felipe Alejo: Serkan Keskin La Paco: Bülent Çolak Saul Alter: Sarp Ayd›no¤lu Anlat›c›lar: ‹rem Erkaya - Aylin Çalap

‹stanbul fiehir Tiyatrolar›'nda Biletler 1 YTL fi

ehir Tiyatrolar›'nda 1 Aral›k 2006-1 fiubat 2007 tarihleri aras›nda müzikal ve normal oyunlarda tam bilet fiyat› 1 YTL, çocuk oyunlar›nda ise 50 Ykr oldu. Oyunlar› seyretmek isteyen engelli vatandafllar 25 Ykr ödeyecek ve yanlar›ndaki refakatçiler de indirimli tarifeden bilet alabilecek. ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi fiehir Tiyatrolar›nda geçen sezon tam bilet fiyat› müzikal oyunlarda 7.5 YTL, normal oyunlarda 6.5 YTL, indirimli bilet fiyat› ise müzikal oyunlarda 6 YTL, normal oyunlarda 5 YTL idi. Çocuk oyunlar›n›n biletleri ise 2.5 YTL’den sat›l›yordu.

35


K‹TAP Vatandafllık Tepkilerim Muazzez ‹lmiye Çı¤ Kaynak Yayınları

36

“Ö¤retmenlerin en iyi denetleyecisi ö¤renciler oldu¤u gibi, bafltakilerin en iyi denetçisi de halkt›r” diyor bir mektubunda Türkiye’nin ilk sumerolo¤u Muazzez ‹lmiye Ç›¤. 1914 Bursa do¤umlu Muazzez ‹lmiye Ç›¤, 1931 y›l›nda Bursa K›z Ö¤retmen Okulu’ndan mezun olarak 4.5 y›l Eskiflehir’de ilkokul ö¤retmenli¤i yapm›fl. 1936 y›l›nda Dil Tarih Co¤rafya Fakültesi’ne girerek Sumeroloji, Hititoloji, Arkeoloji bölümlerinde e¤itim alm›fl. 1940 y›l›nda istanbul Arkeoloji Müzeleri Çiviyaz›l› Belgeler Bölümü’ne atanm›fl, 1972 y›l› sonuna kadar, kaz›larda bulundu¤u halde y›llarca, müze deposunda bir bilim insan› bekleyen Sümer, Akad, Hitit dillerinde yaz›lm›fl 74 bin çiviyaz›l› belge üzerinde çal›flm›fl. 1972 y›l›nda emekli olduktan sonra da, “Biliyorsun, neden ö¤retmiyorsun?”, “Bofl vakit geçirdin neye yarad›?” diyen sumer atasözündeki ilkeyle ö¤retmeye, çevresinde gördü¤ü yanl›fllara tepkisini göstermeye devam etti. Ç›¤, Vatandafll›k Tepkilerim kitab›na 1971 tarihli mektubuyla bafllayarak, yaflarken zorland›¤›m›z fakat çabuk unuttu¤umuz yak›n geçmiflimizi hat›rlat›yor. 200’ü aflk›n mektup aras›ndan fleçtikleriyle oluflturdu¤u kitab›nda, “olaylar› düzeltmek için u¤raflaca¤›m›z, yollar arayaca¤›m›z yerde, yak›nmakla yetiniyoruz” diyor ve yak›nmak yerine tepkilerini dile getiriyor.

Vatandafll›k Tepkilerim kitab›n›, “Halk›m›za örnek olsun, eli kalem tutanlara bir yol aç›ls›n” düflüncesiyle yazm›fl 92 yafl›ndaki bilim insan› Muazzez ‹lmiye Ç›¤. Fakat halk›m›za kötü örnek oluflturdu¤unu düflünerek T.C. Ceza Yasas›’n›n 216. ve 215. Maddeleri’nden yarg›land›¤› bu kitab›ndaki, “baflörtüsüyle örtünme gelene¤inin köklerinin Sumerlere dayand›¤›n›, bunu sonradan Asurlar›n ald›¤›n› ve oradan da Yahudilere ve Müslümanlara geçti¤ini yazd›¤› için. (Ç›¤, geçti¤imiz ay sonuçlanan bu davadan beraat etti.) Muazzez ‹lmiye Ç›¤, “ E¤er akl›m› kullanarak ö¤rendiklerimi ve araflt›rmalar›m› do¤ru olarak yapmazsam vatandafll›k ve insanl›k görevimi yapmam›fl sayar›m kendimi” diyor ve ekliyor, “Yazd›klar›m› ak›l ›fl›¤› alt›nda de¤erlendirmeyenler varsa, bu onlar›n sorunu. Kat›ld›¤› kongrelerde ve bilimsel toplant›larda verdi¤i bildirilerle, yay›nlad›¤› 15 kitap ve 100’ü aflk›n bilimsel makalesi ile hep Türkiye’nin yüzünü a¤artt›. Yazar›n di¤er baz› kitaplar› flöyle: -Zaman Tüneliyle Sumer’e Yolculuk -Kur’an ‹ncil veTevrat’›n Sümerlerdeki Kökleri -Sumerli Ludingirra -‹anna’n›n Aflk› -G›lgam›fl -Hittiler Hattufla- ‹fltar’›n Kaleminden Hava-‹fl Denetleme Kurulu Üyesi Köfle Çakman

O¤ullar ve Sevgililer D.H. Lawrance e Yayınları Lawrence yazarl›¤›nda, özellikle de romanc›l›¤›nda önemli bir iflin üstesinden gelmeye çal›fl›yor. O¤ullar ve Sevgililer, yazar›n ç›kt›¤› çileli yolculu¤un ilk önemli ad›m›. Bir anlamda, “sanatç›n›n delikanl›l›¤›n bir portresi”. Baflka bir de¤iflle bir yetiflme, olgunlaflma roman›. Lawrence, kendi yeni yetmelik döneminden erkekli¤e geçifl yaflant›s›n› anlat›rken yaln›zca bir aile çevresini, ana-baba aras›ndaki çat›flmay› yans›tmakla kalm›yor, bu ailenin yaflad›¤› do¤al ve toplum-

sal çevreyi, çal›flma yaflam›n›, cinsel uyan›fl›n› tam bir do¤ruluk ve dürüstlükle irdeliyor. Lawrence, olgunluk döneminin Gökkufla¤› ve seven (afl›k) kad›nlar gibi baflyap›tlar›nda daha kapsaml› olarak ele alaca¤› kuflaklar aras› iliflkiler, s›n›f duyarl›l›¤›, uygarl›¤›n geçirdi¤i bunal›m gibi sorunlar› en ince ayr›nt›lar›yla sergileyebilmek için O¤ullar ve Sevgililer’de ifle ç›rakl›k döneminden bafll›yor ve duygusal e¤itiminin eksiksiz bir dökümüyle karfl›m›za ç›k›yor.


K‹TAP Topraksızlar Metin Ye¤in Versus Yayınları Metin Ye¤in’in Topraks›zlar’›n on kollektif lideriyle Türkiye için yapt›¤› görüflmeler ve yürüyüfl notlar› bu kitab› gelifltirdi. “Topraks›zlar” yeniden, yüz sayfa kadar da eklemeyle size ulafl›rken, yan›nda üç yeni belgesel filmi de tafl›yor. Son yürüyüflü anlatan “Bir fienlikti Uzun Yürüyüfl”, Amazon Ormanlar›’n›n içinde yeni iflgal yeri olan; ‘Abril Vermelho’ ve Belem’deki MST yerleflim yerine farkl› bir aç›dan bakan “Amazon’da Dans” belgesel filmleriyle beraber, neredeyse art›k bir klasi¤e dönüflen “Topraks›zlar”, dünyan›n öte ucundaki mümkün olan

baflka bir dünyay› size aktarmay› amaçl›yor. “Topraks›zlar”, Neoliberalizme karfl› Latin Amerika’daki direnifl öykülerini anlatan üçlemenin ilk kitab›d›r. Bu kitapla birlikte yay›nlanan Brezilya, Uruguay, Arjantin iflgal fabrikalar›n› anlatan kitap ve filmleriyle ‘Patronsuzlar’, hemen ard›ndan gelecek olan Bolivya, Venezüella kitab› ve filmleri bu üçlemenin di¤er ikisidir. Üç kitap ve on bir belgesel film ile birlikte, Latin Amerika gerçe¤i, “Dünyan›n Sokaklar›” ile bulufluyor.

37

Patronsuzlar Metin Ye¤in Versus Yayınları Patronsuzlar, çok uza¤›m›zda yaflanm›fl özellifltirme politikalar›n›n politik sonuçlar›n› ç›plak gözle görmek aç›s›ndan oludukça önemli. Gözle göremedi¤i elle tutamad›¤›, pratik yaflamad›¤› hiçbir olaya ve olguya, öngörüyle yaklafl›p tedbirli olmay›, tutum almay› benimsemedi¤i için pratik sonuçlar iflçi s›n›f›n›n her zaman aleyhine olmufltur. Özellikle ülkemizde 1987’den bu yana uygulanmaya çal›fl›lan liberal politikan›n mant›ki sonucu olan özellifltirme, iflverenler aç›s›ndan “baflar›lma” noktas›nda. ‹flçi s›n›f› ve sendikalar› taraf›ndan özellefltirmeye karfl› yürütülen politikalar ve pratik ise özellefltirmeyi durdurmaya ya da geriletmeye yetmemektedir.

Ülkemizde yaflananlar ›fl›¤›nda Latin Amerika ülkeleri; fiili, Uruguay, Brezilya, Bolivya, Venezuella ve Arjantin’de bugün tüm bu ülke iflçileri, peflkefl çekilmifl olan tüm iflletmeler iflas ettirildikten sonra çözümü, fabrikalar› iflgal etmekte bulmufllar. Patronsuzlar, patronsuz fabrikalar›n nas›l çal›flt›¤›na güzel bir örnek olmas› aç›s›ndan mutlaka okunmas› gereken bir kitap. Fakat geç kalman›n bedelinin a¤›r oldu¤una da bir örnek. Demek ki zaman›nda davranmak daha do¤ru… At› alan Üsküdar’› geçmeden. Kitaba eme¤i geçen tüm arkadafllara teflekkürler. Hava-‹fl Sendikası E¤itim ve Örgütlenme Uzmanı Munzur Pekgüleç


HABER

1 Aral›k Dünya AIDS Günü AIDS hastal›¤› dünya çap›nda

38

milyonlarca insan için çok y›k›c› boyutlara ulaflm›fl durumda. En yüksek enfeksiyon ve ölüm oranlar› Saharaalt› Afrika’da görülmekte. Buralarda yoksulluk hastal›¤›, hastal›k da yoksullu¤u katmerlendirmifl durumda. AIDS hastal›¤›n›n tüm dünyada önlenmesi, kontrol edilmesi ve nihai olarak da ortadan kald›r›lmas› için, iflçi hareketinin de dahil olaca¤› flekilde, dünya ölçe¤inde bir çaban›n gösterilmesi gerekmektedir. Bugün üretken yafllar›ndaki 37 milyon iflçiye HIV virüsü bulaflm›fl durumdad›r. Kimi ülkelerde 2020 y›l›ndaki iflgücü HIV/AIDS olmam›fl olsayd› olaca¤› düzeyin % 10 ila % 30 alt›nda olacakt›r. AIDS’in yay›lmas› IMF ve Dünya

Bankas›’n›n destekledi¤i “yap›sal uyum programlar›” ile, sa¤l›k sistemlerinin çöküflü ile çak›flm›fl, yoksulluk, eflitsizlik ve çat›flma yollar›nda ilerleme göstermifltir. Temel sa¤l›k ve e¤itim hizmetlerini alamayan insanlar›n, en temel sa¤l›k konular›nda bilgisiz olmalar›, di¤er hastal›klarla ilgili tedavi imkan› bulamamalar› AIDS hastal›¤›n›n yay›lma oran›n› yükseltmifltir: Bu vahim durum özellikle kad›nlar› etkilemifltir. ITF tüm dünyadan üye sendikalar›n› AIDS hastal›¤›na karfl› bilinçlendirme ve mücadele çabalar›na destek vermeye ça¤›rmaktad›r.

25 Kas›m Kad›na Yönelik fiiddete Karfl› Uluslararas› Mücadele ve Dayan›flma Günü Hava-‹fl olarak, uluslararas› federasyonumuz ITF ile birlikte, kad›na yönelik fliddete son verilmesi için 25 Kas›m gününü her sene an›yor ve konu gündeme getiriyoruz. Ço¤u kez ulaflt›rma iflçileri yapt›klar› iflten dolay› fiziksel ve fiziksel olmayan fliddete maruz kalmaktad›r- halka yönelik olarak ve stresli durumlar› içeren çal›flma koflullar›nda, kimi kez yaln›z ve sosyal olmayan saatlerde çal›flmaktad›rlar.

Bu faktörlerden kad›nlar da, erkekler de etkilenseler de, kad›nlar farkl› biçimlerde incinebilir durumdad›rlar. Müflteri ile yüz yüze çal›fl›yor olduklar›, yaln›z veya gece çal›fl›yor olduklar› veya gece evden ifle veya iflten eve yolculuk ettikleri için cinsel yönelimli sald›r›lara da maruz kalabilmektedirler. ‹flyerinde kad›n çal›flanlara yönelik fliddeti ve tacizi ortadan kald›rabilmek için bu konuda hep birlikte sesimizi yükseltmemiz gerekiyor.


ÜYELER‹M‹ZDEN Hava-‹fl Genel Merkez Yönetim Kurulu’nda de¤ifliklik fiaziye Tülay Erinç Genel Teflkilatland›rma Sekreter Yard›mc›s› Hava-‹fl Genel Teflkilatland›rma Sekreteri Naci Bozkurt'un emeklilik nedeniyle iflyerinden ayr›lmas› üzerine Sendikalar Yasas› gere¤i fiaziye Tülay Erinç, yedek yönetim kurulu üyeli¤inden asil yönetim kurulu üyeli¤ine ça¤›r›larak 30 Ekim 2006 tarihi itibariyla göreve bafllad›. Tülay Erinç, 16.12.1965 tarihinde FRANKFURT'ta do¤du. 1985 y›l›nda Özel Saint-Benoit Frans›z K›z Lisesi'nden mezun oldu. Eylül 1986 y›l›nda 59. dönem kabin memuru olarak uçufl hayat›na bafllad›. 1990'da ‹.Ü. Bas›n-Yay›n Yüksekokulu Radyo-TV bölümünü bitirdi. Erinç, ‹yi derecede Frans›zca, ‹ngilizce, orta derecede Almanca biliyor. ‹. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde Halkla ‹liflkiler ve Tan›t›m master› yapt›. fiu anda THY A.O'nda A‹RBUS 340 Mesul Kabin Amiri olarak görev yapmakta. EVLENENLER • Hava-‹fl ‹zmir fiube Baflkanımız Hasan Coflkun’un o¤lu Bekir ile Simge 22.11.2006 da, • Genel Müdürlük üyemiz fiükran Çavd›r ile Yalç›n Baykul 07.10.2006’da, • THY Yer iflletme üyemiz Ebru Yurdaner ile Ali Mutlu Korman17.06.2006’da, • THY Yer ifll üyemiz Canan Peker ile Koray Ülken 17.07.2006’da, • THY Yer ‹fll üyemiz Didar Aydo¤du ile Bahad›r Aydos 09.08.2006’da, • THY Call Center üyemiz Emel Bilkay ile Mehmet 16.10.2006’da, • THY Yer ‹flletme üyemiz Tolga K›rm›z›o¤lu ile Banu 05.10.2006’da, • THY Teknik üyemiz Mustafa Keyifli’nin k›z› Esma ile Burhan 29.10.06’da, • THY Yer ifll üyemiz Ali Bodur’un k›z› Sema ile Yusuf 12.11.2006’da, • THY ‹kram Bflk üyemiz P›nar Acar ile Altan Ömür 18.11.2006’da, • THY ‹kram Bflk üyemiz Aysel Demirci ile Cengiz Uçkun 18.11.2006’da, • THY ‹kram Bflk üyemiz Ferdi Özbüyükyörük ile Genel Müdürlük üyemiz Nurdan Kavaflo¤lu 18.11.2006’da, • THY Teknik üyemiz Engin Kök ile Sevilay Yapar 12.11.2006’da, • THY Teknik üyemiz

Olcay Bozok ile Deniz Diler 11.11.2006’da, • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Bayrak Sönmez’in o¤lu 13.09.2006’da, • THY Antalya emekli üyemiz ‹smet Sar›ca’n›n k›z›, • THY Antalya Teknik üyemiz Harun Kale’nin k›z› 18.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz At›nç Eke 09.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Demokan Öktem 16.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Serap Salman 22.09.2006 tarihinde evlenmifllerdir; ömür boyu mutluluklar dileriz.

VEFAT • THY Uçufl ‹fll temsilcimiz Bahad›r Altan’›n annesi, • THY Yer ‹fll üyemiz Zümrüt Fas Önal’›n babas› 10.10.2006’da, • THY Teknik emekli üyemiz Suavi Eryaz 12.08.2006’da, • THY Teknik üyemiz Ahmet Çon’un abisi Selim Çon 23.08.2006’da, • THY Gnl Müdürlük üyemiz Fatofl Ilg›n’›n babas› 10.10.2006’da, • THY Harbiye Sat›fl üyemiz Gülfem Heper’in annesi 16.10.2006’da, • THY Teknik üyemiz Özkan Erdem’in efli 27.10.2006’da, • THY Yer ‹fll üyemiz Sevdekar Tatl›’n›n

39


ÜYELER‹M‹ZDEN

40

o¤lu 26.10.2006’da, • THY Yer ‹fll üyemiz Ergun Yüksel’in abisi 30.10.2006’da, • THY Genel müdürlük üyemiz Asl› Özbat›r’›n halas› 13.11.2006’da, • THY Yer ‹fll. Üyemiz Tunç Kaya’n›n babas› 31.10.2006’da, • THY Teknik üyemiz fienol Aksoy’un babas› 21.10.2006’da, • THY Teknik üyemiz Sabri Karakaflo¤lu’nun babas› 08.11.2006’da, • THY Yer ‹flletme üyemiz Cafer Komaç’›n efli 20.11.2006’da, • THY Yer ‹flletme üyemiz Adnan Aksu’nun babas› 20.11.2006’da, • Uçufl ‹fllet. üyemiz Fatma Iflıl Tüzün’ün babası 23.11.2006’da, • Hava-ifl Antalya fiube sekreterimiz Orhan Karabulut’un annesi 01.11.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Mine Toker’in annesi 19.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Ahmet Karaduman’›n o¤lu 26.10.2006’da, • Ankara Sat›fl Müdürü Jale Gürel’in babas› 10.11.2006 tarihinde vefat etmifllerdir. Vefat edenlere Tanr›dan rahmet, yak›nlar›na baflsa¤l›¤› diliyoruz.

DO⁄UM • THY Teknik Temsilcimiz Halidun Ekmekçi’nin k›z› Duru, • THY Gnl müdürlük üyemiz Benek Erdal’on o¤lu Alp 09.10.2006’da, • THY Kargo üyemiz Ercan Altun’un üçüzleri 25.09.2006’da, • THY Harbiye Sat›fl üyemiz Özlem Aksoy’un k›z ve erkek çocuklar›, • Teknik üyemiz Selma Engin Alperin çocu¤u, • THY Yer ‹flletme Bflk. Üyemiz Müzeyen Kök Özcan’ k›z› Lal 28.10.2006 da, • THY Uçufl ‹flletme Kaptan›m›z Bülent Erdo¤an’›n o¤lu 11.11.2006’da, • E¤itim üyemiz Gökflen Meydanlı’nın kızı 24.11.2006’da, • Yer ‹flletme üyemiz Tuba Akpınar’ın ‹rem Deniz isimli bir kızı 18.02.2006’da • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Ömer-Tu¤ba Dere’nin bir o¤lu dünyaya gelmifltir. Sa¤l›kl› ve uzun ömürlü olmalar›n› diliyoruz.

RAHATSIZLANMA • THY Rezervasyon Bafltemsilcimiz Nurcan Ceyhan 02.11.2006’da, • THY Teknik üyemiz Kadir Ö¤üt, • Hava ‹fl Personelimiz Nilgün Ö¤ün’ün annesi, •

THY Antalya ‹stasyon üyemiz Mustafa Aldemir’in babas› Mahmut Aldemir 04.10.2006’da, • THY Antalya Kargo üyemiz Nazif Alp’in annesi Elif Alp 27.10.2006’da, • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Durali Kurt’un efli Hamide Kurt 28.09.2006’da, • THY Antalya Teknik üyemiz Behçet Y›ld›r›m 28.09.2006’da, • THY Antalya Sat›fl üyemiz Oya Dabao¤lu’nun kardefli Arif Dabao¤lu, • THY Antalya Sat›fl üyemiz Süleyman Cankara’n›n kay›nvalidesi Gülseren Gül, • THY Antalya Sat›fl üyemiz Yemifl Manisal›’n›nbabas› Kenan Manisal›, • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Turgut Kandemir’in annesi Zehra Kandemir 17.09.2006’da, • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Sevim Demirk›ran 18.09.2006’da, • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Ercüment Ülgem 22.09.2006’da, • THY Antalya ‹stasyon üyemiz Hilmi Gökçeer 18.10.2006’da, • Antalya ‹stasyon üyemiz Eda Aslantafl’›n babas›, • Ankara ‹stasyon üyemiz Abdullah Yurtseven 22.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Gülfem Kabakç›’n›n annesi 25.08.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Atilla Demirel 09.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Funda Bafler 21.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Murat Oluzlu’nun k›z› 22.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Serap Ulusoy’un babas› 27.09.206’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Mehmet Aydo¤an’›n o¤lu 28.09.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Hüseyin Karap›nar, efli ve çocuklar› 28.09.2006’da, • Ankara Kargo Müdürü Deniz Öztel Ar›çelik 03.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Turhan Ertunç’un efli 03.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Elif Taylan 09.10.2006’da, • Ankara Hat Bak›m üyemiz Aytekin Kütüklü’nün babas› (THY’dan emekli) 15.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Nil Okumufl’un annesi (THY’dan emekli) 20.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Zahide Ülger’in efli ve çocuklar› 24.10.2006’da, • Ankara ‹stasyon üyemiz Serdar Savafl’›n k›z› 31.10.2006’da, • Bengisu Gelir’in annesi 14.11.2006 tarihinde rahats›zlanm›fllard›r; kendilerine acil flifalar diliyoruz.


15.7.2006 tarihinde THY Kargo Müdürlü¤ü’nden 2 dönem fiube Denetim Kurulu Baflkanlı¤ı yapan Sn. Rüstem Göktafl’a emek adına yaptı¤ı katkılardan dolayı Hava-‹fl olarak plaket verilmifltir.

Hava-‹fl ‹zmir fiubesi 24.7.2006 tarihinde ‹zmir’de yapılan “Cumhuriyete Sahip Çık” mitingine katıldı.

27 - 29 - 31 Temmuz’da Hava-‹fl ‹zmir fiubesi’nde e¤itim toplantısı.



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.