Rynek Turystyczny
SSN 1230-2716
INDEKS 345709
nr 6 (357) czerwiec 2015
PISMO
BIZNESU
CENA 12 ZŁ (w tym 5% VAT)
TURYSTYCZNEGO UKAZUJE SIĘ OD 1992 ROKU
Nowa dyrektywa
a i g n y r tu prawo
projekt nowej ustawy Określa on miedzy innymi w sposób bezpośredni obowiązki marszałka województwa w przypadku niewypłacalności organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego
a e-turystyk
facebook w kilku krokach Czy warto prowadzić profil firmy na Facebooku? Czy warto inwestować czas w prowadzenie profilu firmy? I jak sytuacja wygląda w przypadku firm z branży turystycznej?
analiza
analiza cen - czerwiec Gdzie i za ile wybierają się polscy turyści tego lata? Co wpływa na ceny?
potrzebny jest lobbing Turystyka wytwarza ponad 6 proc. PKB i powinna być intensywnie popierana. Tak jednak nie jest.
Spis treści
nr 6 (357) czerwiec 2015
38 Marszałek województwa będzie odpowiedzialny Agnieszka Jezierska-Markocka
Coraz bliżej nowej ustawy o usługach turystycznych
e-turystyka 36 Facebook w kilku krokach Agnieszka Sochal Czy warto prowadzić profil firmy turystycznej na Facebooku, a jeśli tak, jak to zrobić?
20
prezentacje Turyngia
Kalejdoskop 4 …Wiadomości z szeroko rozumianej branży
34 Wywiad Liczba Polaków w Bułgarii i Chorwacji w stosunku do dojrzałych rynków jest niedoszacowana. Daje to potencjał średnio- i długoterminowy na zawłaszczenie części rynku – mówi Piotr Chojnowski, dyrektor zarządzający, członek zarządu onholidays Polska
turystycznej
42 Lufthansa zmienia reguły gry Zbigniew Adamów-Bielkowicz
Prezentacje
Grupa Lufthansa ogłosiła, nowe zasady sprzedaży biletów
20 Turyngia – gospodarz GTM Maria Fudała Najmniejszy land z wielkimi możliwościami
24 Na sportowo i kulturalnie Zbigniew Adamów-Bielkowicz
zdjęcie na okładce: Erfurt Tourismus und Marketing GmbH, B. Neumann
Świat Branży
44 Blues nad jeziorem Mirosława Włodarczyk Sława – największa gmina w Lubuskiem
Transport
Duszniki-Zdrój, dużo więcej niż sanatorium
46 Kemping – również dla wybrednych Andrzej Jarczewski
Analiza
Rynek wynajmu kamperów i przyczep kempingowych
28 Zmiany cen czarterów Andrzej Betlej Comiesięczna analiza cen w biurach podróży
30 Turystyce potrzebny jest dobry lobbing Andrzej Betlej Branża turystyczna nie ma siły przebicia
40 Gdzie pojedziemy według Travelplanet Opr. redakcja Gdzie i za ile wyjeżdżają klienci największego multiagenta
Prawo 32 Nowa konstytucja dla turystyki Zbigniew Adamów-Bielkowicz Projekt unijnej dyrektywy gotowy. Co zawiera?
24
prezentacje
Na sportowo i kulturalnie
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 3
kalejdoskop
Projekt nowej
dyrektywy przyjęty
Na progu wakacji mamy wiele zmian, które będą w dłuższej lub krótszej perspektywie miały istotny wpływ na działalność branży turystycznej. Najważniejsza z nich dotyczy projektu nowej dyrektywy unijnej, która ma uregulować zasady działania w branży, zapewne na wiele lat. Na tym etapie, projekt raczej nie ulegnie zasadniczym zmianom, piszemy więc o najważniejszych nowościach, które wejdą w życie po jego uchwaleniu. Inną zmianą, może mniej istotną, za to symptomatyczną dla sposobu traktowania turystyki w naszym kraju, jest zmian na stanowisku ministra Sportu i Turystyki. Po dymisji Andrzeja Biernata powołano na jego stanowisko Andrzeja Korola, wybitnego zawodnika i działacza sportowego. Nim ogłoszono jego nazwisko, na dziennikarskiej giełdzie przewijały się tylko nazwiska osób w ten czy inny sposób związanych ze sportem. Ani jeden z wirtualnych kandydatów nie miał związku z turystyką. Zapowiedzi nowego ministra (bez względu na ocenę realności ich wykonania do wyborów) dotyczą tylko spraw sportowych. Aż trzy departamenty w ministerstwie mają w nazwie sport, tylko jeden turystykę. Tylko jeden wiceminister tą turystyka się zajmuje. Tymczasem to właśnie turystyka generuje dochody, podczas gdy na sport raczej się je wydaje (zresztą jak najbardziej słusznie). Po raz kolejny widać, że nasza branża nie ma siły przebicia i potrzebuje silnego lobby, o czym również piszemy w tym numerze. Zapraszam do lektury. Zbigniew Adamów-Bielkowicz
4 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
25 lat
– tyle już obowiązuje obecna dyrektywa
Przyjecie nowego dokumentu nastąpiło po długich negocjacjach. W sumie prace nad nowymi rozwiązaniami trwały 6 lat. Jednak teraz tempo prac będzie błyskawiczne. Projekt zostanie skierowany do Parlamentu Europejskiego, który ma go przegłosować jeszcze w czerwcu. Na tym etapie raczej nie ma szans na poważne zmiany. Zatwierdzenie ostatecznej wersji dokumentu planowane jest na początku jesieni. Później pozostanie jeszcze tylko publikacja w oficjalnym dzienniku urzędowym Unii Europejskiej, co będzie oznaczało wejście dokumentu w życie. Zgodnie z zapowiedziami ma to nastąpić jeszcze w tym roku. Przewidywany okres na wprowadzenie regulacji do prawa krajów członkowskich to dwa lata. Firmy będą miały jeszcze dodatkowe pół roku na dostosowanie się do tych wymogów. Oznacza to, że teoretycznie (bo wdrażanie nie zawsze odbywa się zgodnie z harmonogramem) najpóźniej latem 2018 roku branża turystyczna będzie w Polsce funkcjonowała zgodnie z nowymi wymogami. Przyjęcie Dyrektywy zmusi polskie władze do zintensyfikowania prac nad nową Ustawą o usługach turystycznych. Trzeba będzie ją napisać najpóźniej do 2017 roku, nie oznacza to jednak, że należy zwlekać do ostatniej chwili. – Doprecyzowanie jej zapisów oraz opracowanie sposobu implementacji przyjętych w niej zasad będzie stanowiło ogromne wyzwanie, a prace nad pisaniem nowej ustawy o usługach turystycznych powinny zostać podjęte niezwłocznie. Polska Izba Turystyki deklaruje, że będzie brała aktywny udział w tych pracach – dodaje prezes Polskiej Izby Turystyki Paweł Niewiadomski. Więcej o proponowanych zmianach piszemy w dalszej części numeru.
FOT. Pixabay
Od redakcji
Rada ds. Konkurencyjności przyjęła kompromisowy projekt dyrektywy unijnej w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Ma ona zastąpić obowiązująca obecnie dyrektywę nr 90/314 wydaną jeszcze pod szyldem EWG i obowiązującą od 25 lat.
kalejdoskop
Nowe
Apel
biuro podróży na rynku
do portali rezerwacyjnych UOKiK zwrócił się do przedsiębiorców prowadzących internetowe platformy rezerwacji zakwaterowania o dobrowolną zmianę praktyk, które mogą ograniczać konkurencję. Chodzi o tzw. klauzule najwyższego uprzywilejowania. Podobne sprawy prowadzą inne europejskie urzędy ochrony konkurencji.
99,5 proc.
taką część budżetu na turystykę wydało MSiT
38
FOT. Pixabay
tyle mln. zł wyniosła dotacja dla Polskiej Organizacji Turystycznej
UOKiK prowadzi obecnie postępowanie wyjaśniające, w którym sprawdza działania internetowych platform oferujących zakwaterowanie, m.in. w hotelach, hostelach czy prywatnych apartamentach. Wątpliwości Urzędu wzbudziły tzw. klauzule najwyższego uprzywilejowania w umowach z właścicielami tych obiektów. Gwarantują one, że cena oferowana przez platformę będzie niższa lub równa stawce stosowanej przez konkurencyjne portale lub sam obiekt. W efekcie osoby zamawiające noclegi, w tym konsumenci nie mają możliwości dokonania rezerwacji po niższej cenie na innych platformach internetowych, a także bezpośrednio w miejscu zakwaterowania, nawet w przypadku dużej dostępności wolnych miejsc. Urząd zwrócił się do przedsiębiorców działających w Polsce, którzy stosują takie klauzule, o dobrowolne zaniechanie ich stosowania. Pozwoli to na szybkie wyeliminowanie nieprawidłowości bez konieczności wszczynania postępowań antymonopolowych. W trakcie postępowania UOKiK współpracuje z innymi europejskimi urzędami ochrony konkurencji oraz Komisją Europejską w ramach Europejskiej Sieci Konkurencji. Kwestia stosowania klauzuli najwyższego uprzywilejowania jest bowiem badana również w innych krajach, m.in. w Niemczech, Francji, Szwecji czy Włoszech. Wcześniej niektóre z portali już zrezygnowały z tego typu zapisów.
Na polskim rynku usług turystycznych pojawił się właśnie nowy gracz – biuro podróży onholidays Polska.
700
miejsc w samolotach przygotował na pierwszy sezon touroperator-onholidays
Jak wydawało
ministerstwo Ministerstwo Sportu i Turystyki poinformowało o swoich ubiegłorocznych wydatkach. Dla turystyki przewidziane było w budżecie ponad 48 mln. Zgodnie ze sprawozdaniem wydano 99,5 proc. tej kwoty, a dokładnie 47 mln. 793 tys. Z tego na zadania administracji publicznej 4,245 mln zł. Do tego skromną kwotę 5 tys. zł na zadania z zakresu obronności kraju. Bezpośrednio na turystykę przeznaczone było 43,543 mln zł. Największą część tej kwoty – 38 mln wydano na dotacje dla Polskiej Organizacji Turystycznej. Znacznie mniej pieniędzy – 3,586 zł – znalazło się w bardzo ogólnym dziale: „pozostała działalność z obszaru turystyki”. Najmniej, bo jedynie 1,958 mln, przeznaczono na upowszechnianie turystyki.
W pierwszym sezonie swojej działalności onholidays oferuje Polakom wypoczynek w Bułgarii, Chorwacji, Rumunii, Słowenii i na greckiej Krecie. Oferta biura obejmuje zarówno wyjazdy z transportem lotniczym, autokarowym, jak i z dojazdem własnym. Prezesem zarządu, głównym udziałowcem i inwestorem nowego touroperatora jest Jordan Hristov – właściciel sieci hotelowej Perla Tourist w Bułgarii oraz innych podmiotów gospodarczych na terenie tego kraju. Większościowy, 51 proc. pakiet udziałów w onholidays Polska należy do Perla Tourist AD z siedzibą w Bułgarii. Kolejne 19 proc. udziałów należy do bułgarskiej agencji turystyki przyjazdowej TS-Travel Solutions EOOD. Właścicielem 20 proc. udziałów jest Piotr Chojnowski, a 10 proc. Valentin Josifov. – Z uwagi na nasze kapitałowe korzenie bardzo stawiamy na Bułgarię. Jesteśmy przekonani, że nasza oferta cenowa wypoczynku w tym kraju będzie się bardzo pozytywnie wyróżniała na tle konkurencji– mówi Piotr Chojnowski, dyrektor zarządzający onholidays Polska. Kierunki dostępne w propozycji na sezon lato 2015 onholidays Polska to Bułgaria – z dojazdem własnym i z przelotem, Chorwacja i Słowenia z dojazdem własnym, Rumunia – oferta objazdowa autokarem, Grecja/Kreta – wille do wynajęcia, z dojazdem własnym oraz możliwością zarezerwowania przelotu i transferów. W sumie biuro ma w swojej premierowej ofercie ok. 100 hoteli, apartamentów, domów wakacyjnych i wycieczek objazdowych. 5000 miejsc hotelowych, a także około 700 miejsc w samolotach.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 5
kalejdoskop
akceptacji kart dla małych firm iPay International SA, dostawca systemu płatności myPOS, właśnie rozpoczyna działalność w Polsce. myPOS to rozwiązanie, które pomaga małym i średnim przedsiębiorcom w rozpoczęciu akceptacji płatności bezgotówkowych w łatwy i efektywny sposób.
Ten wyjątkowy model biznesowy oferuje natychmiastowy dostęp do pieniędzy bez jakichkolwiek miesięcznych lub innych stałych opłat, a tym samym niszczy główne bariery dla akceptacji płatności kartą dla mikroprzedsiębiorców. myPOS został oficjalnie zaprezentowany w zeszłym roku podczas Mobile World Congress w Barcelonie. Nowe rozwiązanie stanowi kompletny pakiet zawierający urządzenie POS, darmowe konto sprzedawcy i darmową kartę MasterCard. Pomaga on sprzedawcom zwiększyć sprzedaż i rozszerzyć zasięg klientów dzięki akceptowaniu płatności kartami w każdym miejscu lub w sklepie – gdziekolwiek zajdzie taka potrzeba. myPOS to rozwiązanie wielowalutowe umożliwiające sprzedawcom akceptację najpopularniejszych kart kredytowych i debetowychL: MasterCard, VISA, Maestro, VISA Electron, VPay lub JCB w każdym momencie i miejscu. Łatwe w użyciu internetowe narzędzia oraz mobilne aplikacje gwarantują stały dostęp do szczegółów transakcji, historii konta/karty oraz funkcji opłat za przelew pieniężny prawie do każdego banku na świecie. Korzystający z Business MasterCard mogą natychmiastowo pobrać pieniądze z każdego bankomatu akceptującego MasterCard lub zapłacić w każdym sklepie czy na każdej stronie internetowej akceptującej MasterCard.
Gdzie
i za ile jedziemy? Dokąd na wakacje wyjeżdżają Polacy, a które narodowości decydują się przyjechać do Polski?
Ile wydajemy na hotele w sezonie letnim i na jak długi wyjazd się decydujemy? Na te i wiele więcej pytań odpowiadają specjaliści trivago.pl. Według zebranych danych, na wakacyjne wyjazdy o długości minimum sześciu nocy najczęściej udajemy się do Zakopanego. W okresie lipiec-sierpień średnia cena za pokój standardowy dla dwóch osób wynosi tam 268 zł. Nieco rzadziej, ale równie chętnie wybieramy odpoczynek we Władysławowie oraz Kołobrzegu. Za pokój dla dwojga o takim samym standardzie zapłacimy w tych miastach odpowiednio 254 zł i 392 zł.
Spośród zagranicznych kierunków wyjazdami na własną rękę cieszą się przede wszystkim większe miasta południowej Europy położone blisko bądź bezpośrednio nad morzem. Najczęściej wybierany jest Rzym (474 zł). Nieco rzadziej Barcelona (661 zł) i Dubrownik (569 zł). W miesiącach lipiec-sierpień noclegów w Polsce najczęściej szukają Niemcy. 34 proc. obcokrajowców odwiedzających nasz kraj latem pochodzi właśnie stamtąd. Nieco mniej, bo 22 proc., to turyści z Norwegii, a 17 proc. to Szwedzi. Jeśli chodzi o wydatki na noclegi to plasujemy się w dolnej części europejskiej stawki. Podczas tygodniowego wakacyjnego wyjazdu (6 nocy, 2 osoby) Polacy wydają na noclegi średnio 3074 zł. Spośród krajów europejskich mniej od nas wydają Bułgarzy (2515 zł), Rumuni (2851 zł) i Serbowie (2932 zł). Mniej więcej podobne wydatki mają Słoweńcy (3100 zł). Co ciekawe najwięcej wydają nie mieszkańcy najbogatszych krajów. Na pierwszym miejscu znaleźli się Włosi (6714 zł), dopiero na drugim są Niemcy (6497 zł), a za nimi Brytyjczycy (5956 zł).
6 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
FOT. myPOS4
Nowy system
Wakacje 2015: Wielka Pętla Wielkopolski, czyli dla każdego coś dobrego Zdjęcie: Archiwum Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej
3, 2, 1... WAKACJE ROZPOCZĘTE! JEŚLI JESZCZE NIE ZDECYDOWAŁEŚ, GDZIE SPĘDZISZ TEGOROCZNY URLOP – ROZWIEJEMY TWOJE WĄTPLIWOŚCI. 690 KM SZLAKU WODNEGO, PIĘKNE KRAJOBRAZY, NIEZWYKŁA PRZYRODA, TOWARZYSTWO ZWIERZĄT, EKSTREMALNE DYSCYPLINY SPORTOWE I WIELE INNYCH ATRAKCJI ORAZ MOŻLIWOŚCI. WIELKA PĘTLA WIELKOPOLSKI TO IDEALNE MIEJSCE NA WAKACJE ZARÓWNO DLA OSÓB LUBIĄCYCH AKTYWNY WYPOCZYNEK, JAK I DLA PRAGNĄCYCH WYCISZENIA I RELAKSU. PRZEDE WSZYSTKIM JEDNAK TO REGION, KTÓRY WARTO ODWIEDZIĆ W GRONIE RODZINY LUB PRZYJACIÓŁ.
K
ażdego roku Wielką Pętlę Wielkopolski odwiedzają turyści poszukujący niezapomnianych wrażeń, towarzystwa natury, wyciszenia lub też sporej dawki pozytywnej adrenaliny. I nie zawodzą się. Szlak cieszy się ogromnym zainteresowaniem między innymi podróżujących jachtami motorowymi bądź barkami. Płynięcie tego typu środkami transportu wodnego to czysta przyjemność. Dlatego nie dziwi, że turystów przepływających pętlę jachtami oraz barkami wciąż przybywa. Trend utrzymuje się dzięki warunkom, jakie gwarantuje Wielka Pętla Wielkopolski. Na szlaku znajduje się około 30 marin z nowoczesną infrastrukturą. Porty jachtowe wyposażone w ubikacje, energię elektryczną czy bieżącą wodę znajdują się m.in. w Koninie, Lądzie, Nowym Mieście nad Wartą, Czerwonaku, Sierakowie, Międzychodzie, Czarnkowie, Drawsku czy Nakle nad Notecią i Kruszwicy. Dodatkowo podczas pobytu w portach można zrobić odpowiednie zakupy, a także oddać się innym formom rekreacji. Przed każdym wypłynięciem w trasę jachtem motorowym lub barką warto pamiętać o sprawdzeniu
Zdjęcie: Ewa Przydrożny
SZLAK WODNY WIELKOPOLSKA TO REGION Z DOBRZE ROZBUDOWANĄ SIECIĄ RZECZNĄ, BĘDĄCĄ WIELKĄ ATRAKCJĄ DLA AMATORÓW TURYSTYKI WODNEJ. WIELKA PĘTLA WIELKOPOLSKI JEST SZLAKIEM WODNYM, KTÓRY TWORZĄ DWIE RZEKI – WARTA I NOTEĆ ORAZ KANAŁ WARTA – GOPŁO. PĘTLA PRZEBIEGA W SUMIE PRZEZ TERENY AŻ TRZECH WOJEWÓDZTW: LUBUSKIEGO, KUJAWSKO-POMORSKIEGO ORAZ WIELKOPOLSKIEGO.
aktualnych stanów wód na stronie www.poznan.rzgw.gov.pl/szlaki-zeglowe/ aktualne-warunki-zeglugowe. Nie brakuje również turystów, którzy 690-km szlak przepływają kajakiem, dlatego na trasie znajduje się około 30 slipów. Ale płynięcie jachtem, barką czy też kajakiem to jedno, a widoki, jakie można zobaczyć podczas podróży, to drugie. A trzeba przyznać, że krajobrazy robią ogromne wrażenie. Walory przyrodnicze zachwycają zwłaszcza podczas przepływania przez fragment Pojezierza Wielkopolskiego, Lubuskiego, przez Nizinę Południowowielkopolską oraz Krajnę i Pałuki. Szlak przebiega także przez pięć parków krajobrazowych: nadwarciański, rogaliński, sierakowski, żerkowsko-czeszewski oraz park krajobrazowy Nadgoplańskie Parki Tysiąclecia. Co ciekawe, na szlaku znajduje się 28 śluz, a niektóre z nich zaliczane są do zabytków techniki, jak np. śluza z wałem ziemnym i jazem iglicowym w Krostkowie. Śluzy znajdują się na Noteci i na kanale Warta – Gopło. Podróżując szlakiem Wielkiej Pętli Wielkopolski, grzechem byłoby nie spróbować swoich sił w sportach wodnych. Możliwości jest wiele, począwszy od dyscyplin nieco spokojniejszych jak żeglarstwo, przez te bardziej ekstremalne typu windsurfing, kitesurfing, wakeboarding, skimboarding, aż po Stand Up Paddle, czyli połączenie deski surfingowej i... wiosła. Ta dyscyplina to najnowszy, i zarazem największy, hit turystyki wodnej na kontynencie. Przepływając pętlę, można spotkać jej mieszkańców... Gęsi, łabędzie czy kaczki to niemal stali towarzysze podróży. Bardziej uważni turyści dostrzegą na trasie bobra lub wydrę. Warto czasami także spojrzeć na niebo. Można tam wypatrzyć szybującego orła bielika. Jak wiadomo, po podróży i uprawianiu różnych dyscyplin sportowych potrzebny jest wypoczynek, regeneracja oraz dobre jedzenie. Dlatego na obszarze Wielkiej Pętli Wielkopolski znajdują się gospodarstwa agroturystyczne, a tutejsza kuchnia regionalna zaspokoi nawet najbardziej wybrednych smakoszy.
EUROPA W WIELKOPOLSCE WIELKA PĘTLA WIELKOPOLSKI CIESZY SIĘ CORAZ WIĘKSZYM ZAINTERESOWANIEM ZE STRONY TURYSTÓW NIE TYLKO Z POLSKI. MIŁOŚNICY TURYSTYKI WODNEJ PRZYPŁYWAJĄ DO WIELKOPOLSKI Z ZACHODU EUROPY DZIĘKI POŁĄCZENIU WARTY Z ODRĄ I SZPREWĄ, A TAKŻE ZE WSCHODU NA WISŁĘ, DO GDAŃSKA LUB PRZEZ KANAŁ ELBLĄSKI NA ZACHODNIE MAZURY, A TAKŻE PRZEZ ZALEW WIŚLANY W KIERUNKU NA LITWĘ. Zdjęcie: Ewa Przydrożny
Zdjęcie: Sławomir Czarnecki
KONNO LUB ROWEREM WIELKA PĘTLA WIELKOPOLSKI CIESZY SIĘ ZAINTERESOWANIEM TURYSTÓW NIE TYLKO ZE WZGLĘDU NA BOGATĄ OFERTĘ DOTYCZĄCĄ TURYSTYKI WODNEJ. WIELU ODWIEDZAJĄCYCH PRZYJEŻDŻA W TEN REGION, ABY POJEŹDZIĆ KONNO LUB NA ROWERZE. NA TERENIE PĘTLI NIE BRAKUJE SPECJALNIE PRZYSTOSOWANYCH DO TEGO SZLAKÓW. MIŁOŚNICY JAZDY KONNEJ MOGĄ PODRÓŻOWAĆ M.IN. TRAKTEM GEN. DEZYDEREGO CHŁAPOWSKIEGO PODZIELONYM NA TRZY ODCINKI: SZLAK POMARAŃCZOWY LICZĄCY 30 KM, NIEBIESKI O DŁUGOŚCI 9 KM ORAZ CZERWONY LICZĄCY 23 KM. Z KOLEI ROWERZYŚCI MOGĄ SKORZYSTAĆ M.IN. Z NADWARCIAŃSKIEGO SZLAKU ROWEROWEGO CZY SZLAKU STU JEZIOR.
Zdjęcie: Grzegorz Wójcik
Zdjęcie: Grzegorz Wójcik
CZAS NA DŁUŻSZE WAKACJE IM WIĘCEJ DNI URLOPOWYCH MOŻESZ PRZEZNACZYĆ NA POZNANIE TEGO MALOWNICZEGO OBSZARU, TYM LEPIEJ. SAMA PODRÓŻ SZLAKIEM MOŻE TRWAĆ NAWET 15 DNI, A WYBIERAJĄC SIĘ W TE REJONY, WARTO PRZEZNACZYĆ DODATKOWY TYDZIEŃ LUB DWA NA ZWIEDZENIE INNYCH, RÓWNIE CIEKAWYCH ATRAKCJI TURYSTYCZNYCH WIELKOPOLSKI. TURYŚCI CHĘTNIE ODWIEDZAJĄ M.IN. POZNAŃ, GNIEZNO, JAROCIN, PAŁAC W ROGALINIE, WIATRAKI W OSIECZNEJ, KOPALNIĘ SOLI W KŁODAWIE CZY WIELKOPOLSKI PARK NARODOWY.
Kubki smakowe podbiją zwłaszcza wielkopolskie specjały: pyry z gzikiem, plyndze czy rogale świętomarcińskie. Możliwości i atrakcje Wielkiej Pętli Wielkopolski – podróż jachtem motorowym, barką, towarzystwo przyrody i zwierząt, szlaki konne i rowerowe, kuchnia regionalna, baza noclegowa – sprawiają, że jest to niewątpliwie idealne miejsce na wakacje w gronie rodziny czy przyjaciół.
na smartfony „Wielka Pętla Wielkopolski” i zapoznaj się z planerem wycieczek, który umożliwia turystom tworzenie własnych wycieczek po Wielkopolsce. Ponadto na stronie internetowej oraz w aplikacji znajdują się m.in. informacje dotyczące nadchodzących wydarzeń. O atrakcjach turystycznych regionu możesz poczytać także na stronie www.wielkopolska.travel.
Ty także możesz odwiedzić ten region w tegoroczne wakacje. Wejdź na stronę internetową www.wielka-petla.pl lub pobierz aplikację mobilną
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 „FUNDUSZE EUROPEJSKIE – DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI”
kalejdoskop
Enter Air wchodzi na giełdę
LOT Travel:
Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdziła 15 czerwca prospekt emisyjny Enter Air.
Od kilku miesięcy oferta produktowa LOT Travel jest sukcesywnie rozszerzana. W ofercie oprócz biletów lotniczych wszystkich linii lotniczych zrzeszonych w Stowarzyszeniu IATA są również hotele, samochody, ubezpieczenia, promy, kolej i szeroka oferta turystyczna, zarówno przygotowana przez LOT Travel, jak i największych operatorów turystycznych obecnych na polskim rynku (takich jak Itaka, Rainbow, Neckermann). Pełna oferta LOT Travel zawierająca w zasadzie wszystkie usługi związane z podróżami zarówno prywatnymi, jak i służbowymi, jest już dostępna nie tylko w Warszawie, ale także w Gdańsku, Krakowie i Wrocławiu. Z analiz przeprowadzonych przez LOT Travel wynika, że klienci przygotowujący się do podróży służbowej szczególną uwagę zwracają na oszczędność czasu przy jej organizacji, ale i rozliczeniu. Innymi słowy potrzebują szybkiej obsługi i możliwości zakupu wszystkich usług w jednym miejscu, w ramach jednego procesu płatności i z jedną fakturą.
– W ciągu 5 lat naszej działalności udało nam się stworzyć największą linię czarterową w Polsce, będącą równocześnie największą prywatną linią lotniczą w naszym kraju. Nie zwalniamy tempa i chcemy dalej dynamicznie się rozwijać, zwłaszcza na rynkach zagranicznych, dlatego planujemy zakup nowych samolotów. Giełda wydaje się optymalnym źródłem finansowania naszych planów – powiedział Grzegorz Polaniecki, członek zarządu i dyrektor generalny Enter Air. Oferującym i prowadzącym Księgę Popytu Enter Air jest Ipopema Securities, managerem oferty jest Bank Zachodni WBK, a doradcą prawnym spółki jest DLA Piper. Enter Air jest największą czarterową linią lotniczą działającą w Polsce i jednocześnie największym prywatnym przewoźnikiem lotniczym w naszym kraju. Grupa realizuje połączenia dla czołowych polskich i zagranicznych biur podróży, latając do ponad 30 krajów, od Islandii i Portugalii po Kenię i Tajlandię. Flota Enter Air składa się z 17 samolotów Boeing 737. Przewoźnik posiada pięć stałych baz operacyjnych w Warszawie, Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu i Paryżu oraz kilka baz sezonowych, m.in. w Manchesterze, Londynie i Tel Awiwie. W 2014 r. przychody grupy wyniosły 731,5 mln zł, EBITDA 42,2 mln zł, a zysk netto 17,4 mln zł. Około 30 proc. przychodów realizowanych jest z połączeń poza Polską.
więcej placówek Pełna oferta LOT Travel jest już dostępna w czterech miastach, tj. w Gdańsku, Krakowie, Warszawie i Wrocławiu.
Kolejny code share Emirates
FOT. mat prasowe
Linie Emirates, ogłosiły podpisanie nowej umowy code-share z Flybe, największą regionalną linią lotniczą w Europie z siedzibą w Exeter.
W ramach nowej umowy kody linii Emirates pojawią się na 25 trasach obsługiwanych przez Flybe na terytorium Wielkiej Brytanii. Tym samym do światowej sieci połączeń Emirates dołączy 13 nowych miejsc, takich jak Edynburg, Aberdeen, Guernsey, Wyspa Man, Jersey czy Newquay. Wszystkie loty Flybe uzupełnią połączenia Emirates do Dubaju i innych miast świata realizowane z portów lotniczych w Manchesterze, Glasgow i Birmingham. Emirates i Flybe planują rozpoczęcie lotów w ramach nowej umowy w lipcu tego roku. Dotychczas linie Emirates podpisały umowy code-share z 14 partnerami na całym świecie, w tym z liniami Qantas, Jetstar i Jet Blue.
Gigant współpracuje z lokalnymi liniami
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 11
kalejdoskop
Sabre parterem Aviareps podczas tegorocznego roadshow
11-14 maja w czterech miastach południowej Polski odbyło się coroczne spotkanie przedstawicieli branży turystycznej z firmą Aviareps i jej parterami.
W tym roku do ich grona dołączył czołowy dostawca globalnych systemów rezerwacyjnych, amerykański gigant Sabre. – Propozycję wspólnego roadshow z firmą Aviareps, które co roku jest wyczekiwanym wydarzeniem wśród agentów, przyjęliśmy niemal natychmiast – mówi Michał Polak, dyrektor na Polskę firmy Sabre. – Dla nas była to znakomita okazja, aby pokazać się poza Warszawą, gdzie jesteśmy już dobrze znani, zawitać do takich miast jak Rzeszów, Kraków, Katowice czy Wrocław, pokazując ludzką twarz systemu i opowiedzieć o naszej ciekawej, ponad pięćdziesięcioletniej historii – kończy Polak. W każdym z odwiedzanych miast można było posłuchać ciekawej historii powstania firmy Sabre oraz tego, czym firma ta zajmuje się poza rozwijaniem i sprzedażą systemu rezerwacyjnego. Szczególnie miło przebiegało spotkanie w Krakowie, gdzie firma ta posiada drugie co do wielkości Centrum Oprogramowania, zatrudniające ponad 1,5 tys. osób. – Przed prezentacją w Krakowie mieliśmy lekką tremę
Aviareps pojawił się również narodowy przewoźnik PLL LOT z ciekawą prezentacją nowości produktowych i zmian w swojej siatce połączeń w letnim rozkładzie. – Wspólne roadshow w takim gronie było dla nas eksperymentem, który według mnie się udał – cieszy się Michał Polak. – Nigdy dotąd nie pojawialiśmy się z prezentacjami w gronie przedstawicieli tak różnych biznesów: od linii lotniczych, poprzez kraje, regiony i hotele do systemów rezerwacyjnych. Mam nadzieję, że udało nam się zaistnieć w świadomości wielu agentów i z niecierpliwością czekamy na drugą połowę roku, gdzie w tym samym gronie planujemy odwiedzić kolejne polskie miasta, takie jak Poznań, Szczecin, Bydgoszcz czy też Gdańsk, pokazując ludzką twarz systemu – kończy Michał Polak.
DB nadal z Amadeusem Deutsche Bahn (DB) ogłosił przedłużenie umowy z firmą Amadeus na kolejne trzy lata, co pozwoli DB nadal rozwijać dystrybucję swoich usług w internecie i zwiększać dotarcie ze swoją ofertą do podróżnych spoza Europy.
– nie ukrywa Aureliusz Obołończyk, opiekun kluczowych klientów Sabre Polska. – To właśnie w Krakowie ma siedzibę nasze Centrum Oprogramowania. Chyba każdy pracownik branży turystycznej w Krakowie zna kogoś kto pracował lub nadal pracuje w Sabre i dlatego zależało nam, aby dobrze wypaść. Przy tak dużym zatrudnieniu nie jest to zresztą trudne. Żartujemy czasami w rozmowach z klientami, potencjalnymi klientami czy też dostawcami, że prędzej czy później spotkamy się w Sabre – opowiada Obołończyk. Wcale nie jest to takie niemożliwe, gdyż Sabre zwiększa zatrudnienie, a na stronie internetowej tej firmy można znaleźć kilkadziesiąt otwartych pozycji. Oprócz Sabre i reprezentowanych przez firmę Avaireps przewoźników: TAP Portugal, Ukraine International Airlines, Condor, WOW Air, Eva Air, Air Namibia oraz Hainan Airlines, uczestnicy prezentacji mogli dowiedzieć się ciekawych rzeczy na temat Tajlandii i Portugalii, a w szczególności przepięknej wyspy Madery. Wśród partnerów
12 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
DB zostaje nadal w Amadeusie
FOT. mat pras, pixabay
Sabre prezentuje się swoim klientom
Przedłużenie umowy oznacza kontynuację trwającej już 20 lat współpracy obu firm. Dzięki kontraktowi biura podróży online mogą lepiej służyć turystom na całym świecie, oferując im dostęp do pełnej gamy tras i taryf DB za pośrednictwem usługi Amadeus Rail Web Services. Dodatkowo tradycyjne i korporacyjne biura podróży nadal mogą oferować treści dostarczane przez DB z pomocą rozwiązań Amadeus Rail Display i Amadeus eTravel Management. Osoby podróżujące na terenie Niemiec, a także do Niemiec lub krajów sąsiadujących, będą miały więcej opcji podróży do wyboru za pośrednictwem biur podróży online, z możliwością łatwego przeglądania i porównywania cen biletu kolejowego DB z taryfą lotniczą. Podróżni, niezależnie od miejsca, w którym się znajdują, będą też mogli rezerwować przejazdy pociągami DB tak samo wygodnie jak osoby w Niemczech.
INDONEZJA:
raj pełen słońca i plaż
Śnisz o słońcu… o plażach… Indonezja na pewno spełni Twoje marzenia, sprawi, że sny staną się rzeczywistością.
J
ako największy archipelag na świecie umiejscowiony strategicznie pod samym równikiem, Indonezja cieszy się słońcem przez cały rok. Oferuje Ci raj, o którym marzysz. Powitaj słońce stopniowo wyłaniające się zza horyzontu, rozświetlające wspaniałymi kolorami niebo nad plażą, podczas gdy miękki, biały piasek pieszczą nadpływające fale: to idealny obrazek pięknego, słonecznego poranka, kiedy natura objawia swe fascynujące rysy na spokojnym, dziewiczym wybrzeżu. Nie wspominając o spektakularnym zachodzie słońca, który maluje niebo na żółto, pomarańczowo i purpurowo przez cały rok, codziennie około godziny 18-tej… Możesz się nim cieszyć bezpośrednio na plaży lub nawet patrząc przez swoje okno.
Stając się popularną destynacją w Azji, Indonezja zapewnia podróżnikom najlepszą ofertę zakwaterowania o wysokim standardzie i komforcie. Od willi, kurortów, po pięciogwiazdkowe, luksusowe hotele z łatwym dostępem do bezprzewodowego Internetu. To, co wyróżnia Indonezję spośród innych miejsc, to jej niezwykła gościnność, ciepło i uśmiech jej mieszkańców.
Podwodny świat… niebo dla miłośników sportów wodnych Z ponad 17000 wysp i niezliczonymi cudownymi plażami, nieskazitelnie czystymi jeziorami i rwącymi rzekami niemającymi konkurencji nigdzie indziej na świecie, Indonezja jest doskonałym miejscem do tego, by wskoczyć do wody i cieszyć się sportami wodnymi. Kryształowo
czyste wody i olśniewające słoneczne światło sprawiają, że jest to idealna przestrzeń do spróbowania nowych, ekscytujących form aktywności. Będąc domem dla ponad ¼ wszystkich gatunków morskiej flory i fauny, Archipelag Indonezyjski słynie ze światowej klasy miejsc nurkowych i urzekającego piękna podwodnego życia. Czy jesteś doświadczonym nurkiem szukającym nowych wyzwań, czy też po prostu chcesz po raz pierwszy spróbować swoich sił w snorkelingu, tropikalne wody Indonezji na pewno Cię nie zawiodą. Czas na snorkeling! Czas na nurkowanie! Przekonasz się, że jesteś w prawdziwym raju. Życie jest piękne! A oto kilka miejsc, w których możesz tego doświadczyć:
p
r
o
m
o
c
j
a
można spotkać właśnie tu, w tym zadziwiającym zakątku Indonezji. Nie sposób sobie wyobrazić, jaki to raj, dopóki samemu się go nie zobaczy. Wielu nurków powiada, że najlepszą pamiątką z wizyty na Raja Ampat są opowieści o wrażeniach z tego miejsca, którymi można podzielić się w domu.
Tysiąc Wysp (archipelag Kepulauan Seribu) Ze względu na ich umiejscowione w Zatoce Dżakarckiej na Morzu Jawajskim, można do nich dotrzeć łodzią lub promem w ciągu godzinnego rejsu z Dżakarty. Otaczające je rafy są domem ogromnej różnorodności ryb, co czyni Kepulauan Seribu idealnym obszarem do nurkowania, snorkelingu, czy wędkowania. Wyspy takie jak Bidadari, Ayer, czy Sepa są doskonałymi miejscami dla turystów.
Dogodne połączenia z Polski
Różowa plaża Decydując się na pobyt w Labuan Bajo na Flores, łatwo tam dotrzesz. Czyste, błękitne niebo z dryfującymi po nim leniwie puszystymi, białymi chmurami. Roztaczające się zielone wzgórza pokryte bujnie gęstą roślinnością, poprzecinane wysokimi, skalistymi klifami. Spokojne, przejrzyste wody pobarwione kolorowymi koralowcami, ożywione ruchem setek gatunków podwodnych organizmów. Last, but not least: plaża z miękkim
piaskiem, ale nie białym, nie czarnym, lecz… RÓŻOWYM!
Raja Ampat Do położonych w prowincji Papua Zachodnia, wysp Raja Ampat można dotrzeć z miasta Sorong. W tym sercu Koralowego Trójkąta znajduje się światowe centrum koralowego życia – 70% znanych gatunków koralowców i ryb koralowych
Możesz skorzystać z okazji i polecieć do Indonezji bezpośrednim połączeniem non-stop z Amsterdamu do Dżakarty obsługiwanym przez Garuda Indonesia, indonezyjskie linie lotnicze posiadające w swojej nowoczesnej flocie samoloty Boeing 777-300ER. Lot trwa około 13 godzin. Lecąc Garuda Indonesia doświadczysz niezwykłych przeżyć związanych z podróżą 5-gwiazdkową linią lotniczą, nie wspominając już o najlepszym personelu pokładowym oraz najlepszej klasie ekonomicznej według Skytrax. Możesz również zaznać luksusów nowej First oraz Business Class. •
kalejdoskop
Nowości na WSHiT
Ciekawe kierunki
Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Turystyki od nowego roku akademickiego jako jedyna uczelnia w Polsce oferuje nową specjalność związaną z przemysłem spotkań, inaczej turystyką biznesową, wykładaną w całości w języku angielskim pt. International Meetings Management (IMM).
Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH w Krakowie prowadzi interdyscyplinarne kształcenie specjalistów w dziedzinach pozornie tak odległych jak turystyka i rekreacja oraz nauki o Ziemi i środowisku naturalnym.
Kadra IMM to eksperci-praktycy z branży turystycznej, w tym sektora hotelarskiego, międzynarodowych organizacji turystycznych, samorządu i firm eventowych. WSTiH zapewnia również gościnne wykłady ekspertów ze współpracujących uczelni międzynarodowych. Opiekunem IMM na WSTiH została Anna Górska, pomysłodawca projektu, członek MPI (Meeting Professionals International) Poland, przewodnicząca oddziału Europy Centralnej ICCA (International Congress & Convention Association), business development director w EXPO XXI Warszawa. Studiujący będą mogli również zostać członkami MPI, brać udział w międzynarodowych konferencjach branżowych organizowanych w Europie, uczestniczyć w organizacji wielu prestiżowych projektów, starać się o zdobycie stypendiów międzynarodowych.
Inną nowością na uczelni, która pojawi się od nowego roku akademickiego jest możliwość studiowania całkowicie po angielski na najpopularniejszym kierunku na uczelni - Management In The Hospitality. Posiadana wiedza i zdobyte umiejętności pozwolą im ubiegać się o pracę m.in. na stanowiskach takich jak: recepcjonista, kierownik recepcji (po zapoznaniu się z systemami hotelowymi Fidelio oraz Rechot), pracownik marketingu, kierownik marketingu (wymagany zazwyczaj min. roczny staż pracy w hotelu), asystent dyrektora (wymagana jest zazwyczaj znajomość co najmniej dwóch języków obcych), kierownik sali w gastronomii, barman (po ukończeniu kursu Barman - Mixer), menedżer gastronomii. Absolwenci zarządzania hotelarstwem i gastronomią mogą również samodzielnie prowadzić restaurację, pensjonat, czy hotel.
16 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
na AGH
W rzeczywistości związki te są bardzo bliskie, o czym świadczy fakt, że wiele słynnych w świecie destynacji turystycznych to obiekty geologiczne, odwiedzane przez miliony osób nie związanych przecież w żaden sposób
z geologią. To właśnie z myślą o nich – potencjalnych adresatach produktów turystycznych – AGH przygotowuje absolwentów. Są to specjaliści nowego typu, łączący gruntowną wiedzę z zakresu szeroko rozumianego przemysłu turystycznego z dobrą znajomością elementów nauk o Ziemi i środowisku naturalnym, uzupełnioną jeszcze podstawami ekonomii i elementami humanistyki, a nawet podstawami rekreacji. Celem kształcenia jest zrozumienie związków pomiędzy budową geologiczną terenu i jego ukształtowaniem powierzchni, zagospodarowaniem terenu (współczesnym i historycznym), rozwojem gospodarczym, historią i kulturą, a następnie praktyczne zastosowanie tej całościowej wiedzy w przemyśle turystycznym. Tak kształceni są studenci i kierunku Turystyka i Rekreacja, o specjalnościach: Geoturystyka, Ekoturystyka i Turystyka Uzdrowiskowa. Takie wykształcenie daje możliwość pracy także poza przemysłem turystycznym – a więc np. w geoparkach i innych, nowoczesnych formach ochrony przyrody ożywionej i nieożywionej, w administracji państwowej i samorządowej, szczególnie w jej komórkach, zajmujących się planowaniem, zarządzaniem, informacją i promocją turystyki w skali lokalnej i regionalnej, w instytucjach edukacyjnych wszystkich szczebli oraz w jednostkach naukowych.
FOT. pixabay
w Gdańsku
kalejdoskop
Bośnia i Hercegowina czeka na turystów
Kraj ten ostatnio stara się powrócić na turystyczną mapę Europy. A ma gościom wiele do zaoferowania. Są tu zarówno wspaniałe góry, jak i miasta z długą i barwną historią.
Turystyka może okazać się dla tego kraju doskonałą drogą do rozwoju i wyjścia z wielu kłopotów. Jest to dziś kraj całkowicie bezpieczny i nie ma żadnych obiektywnych powodów, by nie mogli tam przyjeżdżać turyści. Dobrze więc, że coraz częściej jest on w Polsce promowany. W dniach od 26 kwietnia do 02 maja 2015 roku z wizyta studyjną w Bośni i Hercegowinie przebywała grupa polskich touroperatorów i dziennikarzy. Celem wizyty była promocja potencjału i atrakcji turystycznych tego kraju oraz zachęcenie polskich turystów do odwiedzania BiH. W czasie siedmiodniowego pobytu uczestnicy wyjazdu mieli możliwość poznać turystyczne, historyczne i kulturalne atrakcje oraz tradycje i obyczaje narodów Bośni i Hercegowiny. Odwiedzili miasta takie jak Banja Luka, Laktaši, Banja Vruća, Doboj, Višegrad, Trebinje, Mostar i Međugorje, gdzie mogli zapoznać się z oferowanymi atrakcjami. Bez wątpienia mogą one konkurować z innymi popularnymi
destynacjami na naszym kontynencie. Największym atutem tamtego regionu jest położenie na granicy kultur. Dzięki temu można tam spotkać niezwykłą mieszankę orientu, przy wiezionego tu przez Turków, z prawosławnym wschodem i wpływami kultury łacińskiej. Polscy goście mieli okazję zarówno poznać najciekawsze za-
bytki odwiedzanych miast, jak i spróbować tamtejszej bardzo bogatej kuchni. Polscy turyści coraz chętniej zajeżdżają do tego kraju. Dotychczas czynili to zwykle przy okazji podróży do Chorwacji. Jednak to pokazuje, ze wielu z nich będzie gotowych zwiedzić ten kraj na przykład korzystając z wycieczek objazdowych. R
18 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
E
K
L
A
M
A
FOT. anna januszewska
BiH oferuje różnorodne atrakcje: przyrodnicze, historyczne i kulturowe
Czy wiesz, że… Polacy rezerwują w Niemczech rocznie 2,4 miliona noclegów? w 2014 r. ruch turystyczny do Niemiec wzrósł o 11%? w ciągu ostatnich 10 lat ruch turystyczny do Niemiec wzrósł o 160%
Workshop Europy Centralnej w Lipsku – program „hosted buyers” Skorzystaj z szansy rozwoju nowego kierunku dla wycieczek objazdowych, szkolnych, grupowych oraz MICE. Weź udział w programie „hosted buyers” Niemieckiej Centrali Turystyki dla organizatorów! Termin 11.10-12.10.2015 Zapewniamy: przeloty i transfery zakwaterowanie w hotelu 4-gwiazdkowym wyżywienie zwiedzanie Lipska i wieczorne przyjęcie w dn. 11.10. workshop z kilkudziesięcioma niemieckimi wystawcami w dn. 12.10.
Atrakcyjne wyjazdy studyjne przed workshopem w terminie 09.10-11.10.2015 1. Niemcy kraj muzyki (Lipsk – Halle) 2. Urlop w sercu natury (Lipsk – Nowe Pojezierze – Park Narodowy Saale-Unstrut-Treisland – Nebra - Naumburg)
Lipsk obchodzi w tym roku 1000 lat
© Leipzig Tourismus und Marketing GmbH / Michael Bader
Lipsk zwany jest miastem muzyki
© Leipzig Tourismus und Marketing GmbH / Brzoska
Workshop Niemieckiej Centrali Turystyki
© DZT
Zgłoszenia i pełne informacje: tomasz.pedzik@germany.travel
ZAGRANICA
Turyngia gospodarz GTM
Już za nami tegoroczna, 41. giełda produktu niemieckiego – German Travel Mart (GTM). Po raz pierwszy w historii jej uczestnicy mieli możliwość poznania Turyngii, gdzie w Erfurcie i w Weimarze odbywały się główne wydarzenia.
W
terminie od 25 do 28 kwietnia przybyło tu łącznie 600
Maria Fudała touroperatorów i przedstawicieli mediów z 45 krajów. Największe delegacje reprezentowały Europę (342 os.) i Azję (110 os.). Produkty niemieckie przedstawiało 340 wystawców, wśród których
dominowały sektory: hotelarstwo, transport i lokalne oraz regionalne organizacje turystyczne, zajmujące się nie tylko promocją oferty turystycznej, ale także rezerwacją szerokiego wachlarza usług.
Pałac Belvedere w Weimarze jest jedną z wielu pereł architektury Turyngii
20 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
ZAGRANICA
Giełda jest skuteczną platformą B2B, stwarzającą możliwość zarówno nawiązywania kontaktów, jak i ich podtrzymywania w celu organizacji imprez przyjazdowych do Niemiec. Z badań przeprowadzonych wśród międzynarodowych touroperatorów w ubiegłym roku wynika, że formuła ta bardzo się sprawdza, czego dowodem była pozytywna ocena wystawiona przez 80 proc. ankietowanych. O wysokim poziomie decyduje również bardzo atrakcyjny program towarzyszący, na który składają się liczne wycieczki i wydarzenia kulturalne, jak koncerty, przedstawienia, eventy – pokazujące miejscowe tradycje. Organizatorzy dbają też o wymiar edukacyjny przedsięwzięcia,
FOT. DTZ, Maria fudała
przygotowując seminaria dla touroperatorów. Ich głównymi tematami w tym roku były: nowości produktowe strategicznych partnerów DZT i najnowsze narzędzia stosowane w dystrybucji podróży do Niemiec. Wyniki Głównymi organizatorami GTM były spółka Thüringer Tourismus GmbH i Niemiecka Centrala Turystyki (DZT), na czele której stoi jako przewodnicząca zarządu Petra Hedor-
fer. Podczas konferencji zapoznała jej uczestników z wynikami, jakie osiągnęły Niemcy w różnych aspektach ruchu turystycznego w roku 2014: liczba noclegów z zagranicy wyniosła 75,6 mln (wzrost o 5,1 proc.), przy czym 75 proc. korzystało z hoteli. Kolejność wg krajów jest następująca: Holandia, Szwajcaria, USA, Wielka Brytania, Włochy, Austria,
Francja, Dania, Belgia, Polska. Jest czytelne, że najważniejszym rynkiem przyjazdowym jest Europa (wzrost o 4,2 proc.). Dzięki tym rezultatom Niemcy plasują się już od pięciu lat na 2. miejscu po Hiszpanii wśród kierunków podróży Europejczyków. Zagraniczni turyści wydali w Niemczach 36,6 mld euro. Niemcy zajmują pierwsze miejsce w Europie jako organizator kongresów (722 w 2014 r.) i jako cel podróży biznesowych. Motywy podróży urlopowych to zwiedzanie miast (33 proc.) i wycieczki objazdowe (24 proc.). W porównaniu do innych krajów europejskich niemiecką ofertę hotelową wyróżnia jej przystępność cenowa. Najdroższa jest ona w Monachium – 110 euro za nocleg, ale i tak znacznie tańsza wobec cen w Genewie
( 2 11 euro), Londynie (157 euro), czy Paryżu (151 euro). Dlaczego Turyngia? Petra Hedorfer wyraziła wielkie zadowolenie z powodu wyboru Turyngii na gospodarza giełdy i pochwaliła jej osiągnięcia: – Od zjednoczenia Niemiec Turyngia, dzięki ofercie kulturalnej o najwyższej wartości i unikatowym krajobrazom, stała się bardzo ważną destynacją w segmencie turystyki przyjazdowej, o czym świadczy fakt, że w 2014 r. podwoiła się liczba noclegów z zagranicy i zamknęła się wynikiem 600 tys. – powiedziała. Land dysponuje dużą bazą noclegową, w strukturze której znajduje się 978 przedsiębiorstw hotelowych, 19 uzdrowisk i kurortów ze swoją infrastrukturą oraz tańsze noclegi, w tym 248 kwater i 65 campingów. Pierwsze miejsce w statystyce noclegów zajmuje Holandia. Polska odnotowała doskonały rezultat, z łączną liczbą 46 tys. noclegów uplasowała się na drugiej pozycji (korzystało z nich 14 tys. osób), wzrost do roku poprzedniego wyniósł aż 31,1 proc. Biorąc pod uwagę długość pobytu, wynoszącą 3,3 dnia, jesteśmy bezkonkurencyjni, bowiem przeciętna to 2,4. Tak dużą dynamikę wzrostu zawdzięczamy na pewno w pewnym stopniu bliskiemu położeniu tego landu od Polski, co pozwala na szybki dojazd autostradami A4 (Drezno-Frankfurt) i A9 (BerlinMonachium). Do tego regionu są także doskonałe połączenia kolejowe, podróż
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 21
ZAGRANICA
Otwarcie targów GTM w Erfurcie. Gości witały postacie nawiązujące do kultury i historii
Intercity Express (ICE) z Drezna, Lipska trwa tylko godzinę. Ważny wpływ na wynik ma na pewno konsekwentna działalność promocyjna turystycznych produktów niemieckich realizowana przez polski oddział DZT. Warto w tym miejscu podać ogólną liczbę wszystkich noclegów Polaków w 2014 r. Wyniosła ona 2,45 mln (wzrost o 11,2 proc.), co pozwoliło na zajęcie po raz pierwszy wysokiego 10 miejsca. Aż w ośmiu landach było ponad 100 tys. noclegów turystów z naszego kraju (w kolejności: Bawaria, Nadrenia Północna, Berlin, Badenia-Wirtembergia, Dolna Saksonia, Hesja, Brandenburgia, Saksonia). Wracając do Turyngii, najważniejszymi celami podróży, również Polaków, są w kolejności: zwiedzanie miast i zakupy
22 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
W tym roku ogólnokrajowym tematem przewodnim w kulturze jest „Obraz i przesłanie”, cykl wydarzeń związanych z 500-leciem urodzin wybitnego malarza Lukasa Cranacha Młodszego
(25,1 proc.), urlop nad wodą (21,9 proc.), urlop w górach (21,2 proc.), wydarzenia (15,3 proc.). Powyższe dane uzasadnia wyjątkowe dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze tego regionu. Pomimo że jest to jeden z najmniejszych landów
w Niemczech, ma do zaoferowania turystom wspaniałą kompozycję różnorodnych atrakcji najwyższej światowej klasy. Z powodu posiadania czterech obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, Turyngia należy do krajowych liderów. Te skarby to Zamek Wartburg w Eisenach o tysiącletniej historii, klasycystyczny Weimar, zabytki Bauhausu w tym mieście i w Dessau oraz Park Narodowy Heinich, określany jako największy zwarty obszar mieszanych lasów liściastych w Europie. Szczególną tutejszą atrakcją jest platforma o długości kilkuset metrów, położona na wysokości 44 metrów nad ziemią między koronami drzew. Na listę rezerwatów biosfery UNESCO wpisane są dwa: Vessertal-Thüringen Wald i Rhön.
ZAGRANICA
Dokąd jeżdżą turyści Największym powodzeniem wśród turystów, zarówno indywidualnych, jak i grupowych, w tym licznych klas szkolnych, cieszy się Weimar. Jest to miasto-zabytek o wyjątkowej atmosferze, przypominającej o dawnych latach świetności. Aż 16 tutejszych obiektów znalazło się na liście UNESCO, liczy 27 placówek muzealnych, w tym kilka związanych z wybitnymi niemieckimi poetami: Goethem, Schillerem, kompozytorem – Lisztem i panującym rodem książęcym. Erfurt – stolica landu, licząca ponad 1250 lat, może poszczycić się jedną z najlepiej utrzymanych i największych średniowiecznych starówek w Niemczech, a katedra pw. Św. Marii jest przykładem wspaniałego gotyckiego zespołu architektonicznego E u r o p y. Nie-
zwykłość oferty turystycznej tego landu tworzy ponad 400 średniowiecznych zamków, twierdz położonych na wzgórzach, na skałach, w dolinach, nad rzekami. Ich widok sprawia niezapomniane wrażenia. Z Turyngią wiążą się także wybitne umysły o światowej sławie, które pozostawiły po sobie niezwykle cenną spuściznę w różnych dziedzinach twórczości. Należą do nich: Marcin Luter
(w 2017 r. będzie jubileusz 500-lecia ogłoszenia jego 95 tez), Cranach, Herder, Gropius, Wiegand, Goethe, Schiller, Bach, Brahms, Liszt. Ogółem na terenie landu znajduje się 214 placówek muzealnych. W ubiegłym roku odwiedziło je ponad 4 miliony gości, najwięcej – pół miliona osób – zanotowano w Buchenwaldzie, upamiętniającym były obóz koncentracyjny. Kolejne wysokie miejsca zajmują: Zamek Wartburg Eisenach (350 tys.), Zamki Friedenstein w Gotha (198 tys.) i Heidecksburg w Rudolstadt (104 tys.), liczne placówki muzealne Weimaru. Co w tym roku? Ogólnokrajowym tematem przewodnim na ten rok w kulturze jest „Obraz i przesłanie”, cykl wydarzeń związanych z 500-leciem urodzin Lukasa Cranacha Młodszego (4 X 1515 r.). W programie znalazła się organizacja trzech dużych wystaw, poświeconych również jego ojcu – Lukasowi Cranachowi Starszemu, który całe życie spędził w Turyngii. Ekspozycje ich malarstwa znajdą się m.in. w muzeum
w Gotha i na zamkach w Wartburgu i w Weimarze. Dla Turyngii zostały wyznaczone następujące projekty realizowane w mniejszej skali: Droga Lutra i głosy reformacji, Odkrywanie spuścizny kulturowej – tradycja i zwyczaje w Turyngii, 3. Wystawa Ogrodnicza w mieście Schalkalden (jej mottem jest „Ogród – podróż w czasie”) i Obchody 25-lecia zjednoczenia Niemiec. Na miłośników aktywnych form turystyki czekają wyjątkowe warunki naturalne – przygotowanych 19 tys. kilometrów szlaków wędrownych i 1,7 tys. km szlaków rowerowych. Pozwala to na uprawianie turystyki pieszej, górskiej, rowerowej, sportów wodnych, windsurfingu, wspinaczek górskich. W paśmie górskim – Lesie Turyńskim (Thüringer Wald) znajduje się 910 kilometrów tras dla narciarzy biegowych, 540 km szlaków do wędrowania, nowoczesne trasy dla snowboardu. Stolicą sportów zimowych jest Oberhof. Jadąc do Turyngii warto wykupić Kartę Turysty, ThüringenCard, która gwarantuje bezpłatny wstęp do 240 różnych obiektów. Istnieją trzy wersje karty: na 24 godz. (17 euro), na 3 dni (37 euro) i na 6 dowolnie wybranych w roku (57 euro). Turyngia zaskakuje na każdym kroku. Mogli się o tym przekonać uczestnicy GTM, dla których zaplanowano kilka wycieczek o różnej tematyce. Brali w nich udział nie tylko przedstawiciele mediów, ale również zagraniczni touroperatorzy. Po tegorocznym GTM na pewno wzrośnie liczba turystów, odwiedzających ten sympatyczny land. Może on być bliski każdemu ze względu na ponadczasowe wartości, jakie przekazały nam wybitne postaci, dla których Turyngia była domem. Ich dzieła żyją nadal, o czym tak wspaniale opowiadają miejscowi przewodnicy. „Okryj Turyngię”, zachęca logo spółki Thüringer Tourismus GmbH. Na pewno warto z tego skorzystać.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 23
prezentacje
Na sportowo
Wybrane imprezy sportowe Biathlon MTB Maraton MTB im. Artura Filipiaka Bieg Muflona Wybrane imprezy kulturalne Międzynarodowy Festiwal Chopinowski Festiwal Piosenki z Duszą Festiwal Mendelssohna Muzyka Epok
24 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
prezentacje
i kulturalnie
FOT. krzysztof froese,Tomasz zwoliński, UMiG Duszniki-zdrój
Górskie, malowniczo położone uzdrowisko, imprezy kulturalne, trasy narciarskie, piesze i rowerowe. Czego więcej potrzeba turystom?
W
szystkie te walory turystyczne oferują Duszniki Zdrój. Miasto położone jest pomiędzy Górami Bystrzyckimi a Orlickimi. W najbliższym sąsiedztwie znajduje się Park Narodowy Gór Stołowych. Do tego miasto ma status uzdrowiska, co nie tylko gwarantuje ruch turystyczny przez cały rok, ale podnosi atrakcyjność miejsca w oczach turystów. Również tych, którzy udają się tam nie na ku-
Zbigniew Adamów-Bielkowicz rację, ale w celach wypoczynkowych. Zresztą dziś Duszniki, podobnie jak inne miejscowości uzdrowiskowe, to nie tylko ośrodek leczniczy, ale również miejsce, gdzie znaleźć można bogatą ofertę SPA. Miasto dla turystów Samo miasto jest wyjątkowo malownicze. Z wojny wyszło w stosunkowo dobrym stanie, dzięki czemu dziś może cieszyć turystów zabytkową zabudową. Dotyczy to zarówno budynków mieszkalnych, jak i zabytkowych obiektów,
takich Park Zdrojowy. Władze miasta planują działania, mające jeszcze poprawić jego turystyczną atrakcyjność. Spektakularną zmianą będącą w najbliższych planach jest kompletna zmiana organizacji ruchu na Rynku, tak by zwrócić go mieszkańcom i turystom. Docelowo Rynek ma być zamknięty dla ruchu samochodowego. Wzamian stanie się deptakiem z ogródkami kawiarnianymi. Autokary przywożące wycieczki do zlokalizowanego w starym młynie Muzeum Papiernictwa będą zatrzymywać się na nowym parkingu,
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 25
prezentacje
Uzdrowisko oferuje coś zarówno dla miłośników wysokiej kultury, sportowców na różym poziomie i dla zwykłych amatorów pięknej przyrody
Małe miasto, wielka kultura Miejsce ma długie tradycje uzdrowiskowe. Nic więc dziwnego, że przy-
26 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
jeżdżało tu wiele znanych postaci. Najbardziej znaną z nich był Fryderyk Chopin. Jego pobyt był inspiracją do zorganizowania festiwalu pianistycznego. W 120. rocznicę pobytu młodego wówczas Chopina impreza odbyła się po raz pierwszy. W tym roku program Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach Zdroju będzie wyjątkowo bogaty, ponieważ impreza odbędzie się już po raz 70. Kolejną wybitna postacią, której pobyt w Dusznikach stał się inspiracją do stworzenia festiwalu, jest Felix Mendelssohn-Bartholdy. Ten wybitny kompozytor podczas swego pobytu dał wiele koncertów solowych i z orkiestrą. Z tej okazji od 2011 roku odbywa się tu festiwal jego imienia. Goście tej imprezy mają okazję słuchać nie tylko dzieł samego kompozytora, ale również innych kompozytorów z epoki. Do tego w różnych, niekiedy zaskakujących aranżacjach, jak choćby w formie muzyki klezmerskiej. Inną ważną imprezą jest Festiwal Epok, który w sposób przekrojowy pre-
zentuje słuchaczom przekrój muzyki europejskiej. Narty, rolki i dużo więcej… Miejscowości uzdrowiskowe nie kojarzą się zwykle z wydarzeniami sportowymi czy też z infrastrukturą do uprawiania różnych dyscyplin. Tymczasem Duszniki Zdrój mogą pochwalić się wyjątkowo bogatą ofertą sportową. Miasto znane jest chyba najbardziej jako prężny ośrodek narciarstwa biegowego i biathlonu. Jamrozowa Polana to jeden z nielicznych w Polsce, a na pewno najnowocześniejszy ośrodek biathlonowy. Oferta ośrodka już w tej chwili jest atrakcyjna. Znajdują się tutaj między innymi jedyne w Polsce oświetlone i naśnieżane trasy do narciarstwa biegowego. Planowane są jednak dalsze inwestycje. Są już środki na gruntowną modernizację Jamrozowej Polany, tak by od Międzynarodowej Federacji Biathlonu (IBU) uzyskała licencję typu A, co umożliwiłoby organizację zawodów najwyższej rangi, np. z cyklu Pucharu Świata. Inna sprawa, że duże imprezy
FOT. krzysztof froese, tomasz zwoliński, UMiG Duszniki-zdrój
a turyści będą mieli okazję docenić zabytkowe kamieniczki otaczające rynek. Wreszcie najpiękniejsza część miasta, czyli Park Zdrojowy. Znajduje się tu XIX-wieczna Pijalnia Wód Zdrojowych, zegar kwiatowy czy fontanny oraz kasztanowa aleja Chopina, prowadząca do Dworku im. Fryderyka Chopina. Jest to miejsce szczególne. To w tym budynku z początku XIX wieku młody, 16 letni Chopin dał dwa koncerty charytatywne. Tutaj odbywa się część koncertów Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego. Również tutaj koncertują uczestnicy Festiwalu Mendelshona oraz Muzyki Epok. Kolejnym ciekawym obiektem w Dusznikach (z którą niektórzy kojarzą to miasto) jest Muzeum Papiernictwa. Znajduje się ono w jedynym w Polsce zachowanym młynie papierniczym pochodzącym z 1605 roku.
prezentacje
już się tutaj odbywały. W latach 2001 i 2010 Jamrozowa Polana gościła Mistrzostwa Świata w biathlonie letnim. Inną pokrewną inwestycją ma być budowa profesjonalnego toru do jazdy na rolkach i nartorolkach, choć już w tej chwili Jamrozowa Polana to najlepsze miejsce do treningu na nartorolkach w Polsce. Odbywają się tu nie tylko narciarskie (czy rolkarskie) imprezy. Oryginalnym pomysłem są zawody biathlon MTB, czyli połączenie jazdy na rowerze górskim ze strzelaniem.
zabytki i atrakcje, Duszniki mają w najbliższej okolicy poważną konkurencję. Jednak widać, że miasto ma pomysł na swój rozwój i, co ważne, dostrzeżono tu korzyści, jakie mogą płynąć z turystyki. Pomimo wielu atrakcji
oferta nadal jest rozwijana. Czynione są również gesty w stronę inwestorów, by chcieli inwestować w mieście i okolicy. W efekcie miasto wraz z okolicą stają się silną marką turystyczną, a to dobrze wróży na przyszłość.
Jamrozowa Polana to jeden z nielicznych w Polsce, a na pewno najnowocześniejszy ośrodek biathlonowy. Planowane są jednak dalsze inwestycje, tak by można było organizować zawody najwyższej rangi
Nie tylko miasto Góry Orlickie, Bystrzyckie oraz Stołowe są rajem dla zwolenników turystyki pieszej, turystów rowerowych, narciarzy biegowych i zjazdowych. Ten region turystyczny, jako jeden z niewielu, nie został jeszcze zniszczony w wyniku dużego ruchu turystycznego. Obfituje on w zabytki sakralne, zamki, pałace, ciekawostki przyrodnicze, przykłady rzemiosł tradycyjnych oraz dobrze zachowane przykłady architektury ludowej. Jest to idealny zakątek do spędzenia rodzinnego urlopu. Trudno tu napotkać olbrzymie kompleksy hotelowe. Przeważają niewielkie hotele i prywatne pensjonaty. Dodatkową zaletą jest brak dużych aglomeracji miejskich – dominują mniejsze, zadbane miasta. Jednym z nich są Duszniki Zdrój. Jest jeszcze Zieleniec – ta nazwa znana jest chyba wszystkim miłośnikom nart w Polsce. Ośrodek, gdzie śnieg leży przez 150 dni w roku. Ponieważ ta część Polski obfituje w liczne
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 27
analiza
Zmiany cen czarterów W poprzednim wydaniu „Rynku Turystycznego” przedstawiliśmy kolejne już comiesięczne porównanie średnich cen wyjazdów na najbardziej popularne kierunki letniego wypoczynku w szczycie sezonu letniego, obejmujące różnicę pomiędzy połową maja z lat 2015 oraz 2014.
Słaby popyt ustabilizował ceny mimo wyższych kursów walut Przyczyny dość niskich dynamik wzrostów cen w maju tego i zeszłego roku są w zasadzie takie same. Były nimi nadwyżki podaży turystycznych imprez nad popytem, które powstrzymywały touroperato-
28 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
rów przed istotniejszymi korektami cen w górę. Co ciekawe zarówno w tym, jak i w zeszłym roku w omawianym okresie wystąpiły wzrosty ceny dolara i euro po około 10 groszy, czyli o 2,5-3 procent. Nie miało to jednak większego przełożenia na ceny wycieczek, bowiem ważniejsza była nierównowaga na turystycznym rynku. Jej ważnym obecnym źródłem wydaje się niedoszacowanie widocznego już wyraźnie
w ubiegłym sezonie zjawiska rosnącego wybrzuszania się popytu w czasie głównego sezonu letniego na tle popytu bezpośrednio przed oraz po okresie wakacji szkolnych. Silny przyrost liczby klientów w ubiegłym sezonie dotyczył w dużej mierze klientów wyjeżdżających na zagraniczne wakacje po raz pierwszy i często z dziećmi, a osoby takie zainteresowane są głównie wyjazdami w lipcu i w sierpniu. W istotnie mniejszym
FOT. Pixabay
T
eraz kontynuujemy ten temat, ale po zmianach, które nastąpiły na początku czerwca, czyli w czasie gdy organizatorzy dokonują zwykle ostatnich, ale jeszcze względnie stabilnych korekt w swoich letnich programach czarterowych. Późniejsze zmiany cen będą już przybierały charakter szybkich reakcji na bieżącą sytuację sprzedażową, jakie zwykle charakteryzują oferty last minute. Na analizowanych 15 kierunkach średnia cena w pierwszym tygodniu czerwca była wyższa od średniej z roku ubiegłego o 15 złotych, czyli wyniosła o 12 złotych więcej niż w poprzednim porównaniu. Jest to rezultat jej wzrostu w ostatnim miesiącu o 20 złotych wobec wzrostu średniej ceny w tym samym okresie roku ubiegłego o jedynie 8 złotych.
Andrzej Betlej
analiza
stopniu zwiększył się natomiast popyt na wyjazdy w czerwcu i wrześniu. Touroperatorzy przygotowali w tym roku większe programy (pomimo dokonywanych wiosną cięć), ale wiele łańcuchów czarterowych rozpoczętych zostało zbyt wcześnie i dlatego nie natrafiły one na adekwatny popyt na wyjazdy, bo ten koncentrować powinien się dopiero w okresie ferii szkolnych. W ten sposób powstała w okresie bezpośrednio przedwakacyjnym wyraźna nadpodaż, która zaowocowała wysypem bardzo tanich lastów. W przyszłym sezonie zjawisko wybrzuszania może być jeszcze wyraźniejsze, bowiem w okresie przed- i powakacyjnym część popytu może być dodatkowo przechwycona przez rozszerzającą się ofertę tanich przewoźników. Spadek liczby Rosjan nadal obniża ceny Bułgarii i Tureckiej Riwiery Ceny imprez do Bułgarii i na Turecką Riwierę nadal są o średnio 70 złotych niższe od cen ubiegłorocznych. Zdecydowała o tym gotowość hotelarzy do upustów wywołana obawami o znaczne spadki liczby turystów z Rosji. Czy obawy te okażą się nadmierne, będzie się można przekonać jednak dopiero w czasie wakacji. Turystów rosyjskich charakteryzuje bowiem zwyczaj kupowania zagranicznych wyjazdów dosłownie w ostatniej chwili. Ceny wycieczek do Tunezji kontynentalnej, z wyższych przed dwoma miesiącami od cen z 2014 roku o 11 złotych, stały się Szczyt sezonu letniego zdefiniowany został na potrzeby porównań jako pierwszy tydzień sierpnia, czyli czas największej liczby wyjazdów wakacyjnych w Europie i w naszym kraju. Obejmują one średnie ceny dla jednotygodniowych wyjazdów z wyżywieniem all inclusive, dla osoby w pokoju dwuosobowym i w obiektach o kategorii czterech lub czterech i pół gwiazdki, czyli takich, które są najczęściej wybierane przez ogół polskich turystów
przed miesiącem niższe o 153 złote, ale teraz różnica ta zmalała do 100 złotych. Te spore zmiany związane są zapewne z poszukiwaniem obszaru równowagi podażowo-popytowej po marcowym zamachu na muzeum Bardo w Tunisie. Przecena Grecji wyhamowała, ale Majorka jest tańsza Spora zmiana sytuacji nastąpiła w ostatnich tygodniach na kierunkach greckich. Przed dwoma miesiącami były one jeszcze średnio o 58 złotych droższe niż w poprzednim roku, ale przed miesiącem stały się już tańsze o 36 złotych. Jedną z przyczyn był spadek silnego wcześniej popytu ze strony turystów niemieckich. Popyt ten jednak ponownie powrócił, co pozwoliło utrzymać obecną skalę przeceny na poziomie około 30 złotych. Całkowicie zmieniła się natomiast sytuacja na Majorce, gdzie średnie ceny były miesiąc wcześniej wyższe o 111 złotych od zeszłorocznych, ale zastąpiły je teraz niższe o ponad 100 złotych. Tak istotna zmiana sytuacji jest zapewne skutkiem dużego popytu na wyjazdy organizowane samodzielnie w oparciu o przeloty tanimi liniami. Wypełnienie samolotów z Warszawy, Krakowa i Poznania na tę wyspę wynosi najczęściej około 97-98 proc. Natomiast dużo mniejszą skalę wykazały średnie zmiany obecnych cen wobec cen z roku 2014 na Wyspach Kanaryjskich, choć cieszą się one dużo słabszym niż rok temu powodzeniem u turystów zza naszej zachodniej i wschodniej granicy, a ceny hoteli są tam dość atrakcyjne. W Polsce oferta tanich linii jest jednak na razie relatywnie zbyt mała, aby wywierać istotniejszy wpływ na ceny Kanarów w samym szczycie wakacyjnego sezonu.
Największe wahania cen są jeszcze przed nami Skończył się już dość dawno okres określany jako first minute, w którym ceny wycieczek kształtowane są w dużej mierze w oparciu o kalkulacje bazujące na ponoszonych kosztach. W najbliższych tygodniach dominującą rolę przejmować będą wyniki bieżącej sprzedaży. Ponieważ są one, zwłaszcza na wyjazdy przed zasadniczym sezonem, nieco gorsze od oczekiwań, więc ceny lastów na ten okres są nadal bardzo atrakcyjne. Odnośnie do wakacji sprawa nie jest już jednak tak oczywista. Podobnie jak w poprzednim sezonie nastąpić może silny wzrost popytu na zagraniczne wycieczki spowodowany napływem na rynek nowych klientów. Pamiętajmy, że w letnich miesiącach roku ubiegłego na rynku pojawiło się blisko 200 tysięcy takich osób, które dotychczas spędzały często letnie urlopy w kraju, czyli głównie nad Bałtykiem. Dlatego chociaż w tym sezonie przyrost nowych chętnych na zagraniczne wojaże będzie zapewne sporo mniejszy, to można przypuszczać, że mimo sprzedaży lata odbiegającej na razie in minus od wstępnych oczekiwań agentów i touroperatorów, sytuacja w tym sezonie będzie podobna i w rezultacie da to kolejny rekordowy pod względem liczby klientów rok dla polskiej turystyki wyjazdowej. Jest to bardziej niż prawdopodobne, zwłaszcza w obliczu zrealizowanych już świetnych wyników sprzedaży w sezonie zimowym, który stanowi dobry punkt wyjścia dla całego roku 2015 w branży zorganizowanej turystyki wyjazdowej. Autor jest analitykiem firmy Travel Data
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 29
analiza
Turystyce potrzebny jest
dobry lobbing Turystyka to duża branża, która wytwarza ponad 6 procent krajowego PKB i odpowiada za ponad 7 procent wszystkich miejsc pracy. Andrzej Betlej
Co
ważne, zarówno w Polsce, jak i prawie we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, tempo jej rozwoju istotnie przewyższa tempo rozwoju całości gospodarek i co również ważne – dotyczy to nawet ślamazarnych na ogół krajów strefy euro. Jeszcze ważniejsze, że perspektywy rozwoju turystyki w dającej się przewidzieć przyszłości również wyglądają bardzo korzystnie. Wydawałoby się zatem, że branża
30 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
turystyczna należy do tych, które powinny być intensywnie popierane. Tak jednak nie jest. Ma ona bowiem jedną, ale za to bardzo istotną słabość, której na imię brak odpowiedniej siły przebicia. W różnym stopniu dotyczy ona poszczególnych państw Unii, ale szczególnie wyraźnie widoczne jest to w naszym kraju. Symptomatyczny jest tu dość powszechnie znany fakt, że były już minister sportu i turystyki Andrzej Biernat przedstawiał się zwykle jako minister sportu, jakby wstydząc się mniej prestiżowej części swojego ministerstwa.
analiza
Wielka i ważna branża, ale czeka w przedsionku... Na ostatnim walnym zgromadzeniu Polskiej Izby Turystyki jej prezes Paweł Niewiadomski swoje wystąpienie zaczął od stwierdzenia, że dobrą wiadomością jest posiadanie przez branżę turystyczną bardzo silnego lobby w rządzie i w parlamencie, a złą, że to lobby dużo mówi, ale za to nic nie robi. Coś z tym lobby musi być jednak nie tak, skoro inny mówca Andrzej Kozłowski ubolewał potem, powołując się na udział turystyki w gospodarce państwa, że tak ważna branża zawsze czeka w przedsionku jak ubogi krewny. Zanim zacznie się rozważać, kto jest bliżej obiektywnej prawdy, warto zdać sobie sprawę ze znaczenia pojęć lobby oraz lobbingu i lobbystów.
FOT. Pixabay
Lobby, lobbing i lobbyści Mówiąc najprościej, lobbing stanowi zgodne z prawem działania mające na celu zorganizowane wywieranie wpływu na organy władzy ustawodawczej (czasem wykonawczej) w celu uzyskania korzystnej decyzji lub jej zmodyfikowania w założony korzystny sposób. Lobbyści to natomiast ludzie lub firmy, które prowadzą działalność określaną jako lobbing. W Polsce lobbysta budzi zwykle negatywne odczucia. Dla wielu osób to po prostu zwykły cwaniak krążący po Sejmie i załatwiający tam rozmaite własne lub cudze, ale najczęściej mocno niejasne interesy. W mediach lobbyści pojawiają się prawie zawsze w kontekście mniej lub bardziej głośnych afer korupcyjno-politycznych. Całe szczęście, jak myśli część obywateli, że w naszym kraju nie ma ich zbyt wielu – bo zaledwie około 50 skupionych w 30 podmiotach – co istotnie ogranicza rozmiary szkód, które lobbyści mogliby nam wyrządzić. Tymczasem w dojrzałych demokracjach zachodnich, a szczególnie w anglosaskich, lobbyści odgrywają w procesach legislacyjnych bardzo istotną rolę. Są ważnym, a często nawet wręcz podstawowym źródłem profesjonalnej wiedzy i informacji, które pozwalają zapracowanym parlamentarzystom na bardziej dogłębne zrozumienie istoty wielu kwestii i w rezultacie na lepsze jakościowo decyzje. To w dużej mierze dzięki nim prawo w wielu krajach tworzone jest ze znacznie większą rozwagą i w rezultacie jest lepszej jakości, co pozwala później na dużo sprawniejsze funkcjonowanie życia gospodarczego i społecznego. Wagę i szerokie spektrum zakresu działalności lobbystów dobrze uzmysławia dopiero ich liczba. W Londynie działa ich około 3 tysiące, w Brukseli 15, a w Waszyngtonie ponad 12 tysięcy. Natomiast potocznie rozumiane lobby, czyli przykładowo grupa posłów sprzyjających danej ustawie, to jest właśnie produkt skutecznej działalności lobbystów, a więc procesu lobbingu. Lobbing po polsku W Polsce nie występuje w zasadzie działalność lobbingowa w rozumieniu zachodnim, brak jest bowiem ku temu odpowiednio skonstruowanych przepisów prawa. Mamy wprawdzie odpowiednią Ustawę o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, ale niestety wykoślawiła ona ideę i zasady lobbingu, który jeśli występuje, to przybiera często właśnie formy patologiczne. Takie wykoślawienia są zresztą całkiem charakterystyczne dla polskiej młodej demokracji. Wystarczy przypomnieć stworzone na czas kryzysu kierunkowo słuszne przepisy umożliwiające elastyczne
formy zatrudnienia, które zaowocowały później skutkiem w postaci mistrzostwa całego kontynentu w udziale tzw. umów śmieciowych lub przepisy o uznawaniu pojazdów za ciężarowe, dzięki którym ulice zaroiły się od samochodów „z kratką”, w tym nawet sportowych mercedesów czy porsche. Kobiety są słabsze od górników Dotychczas siła przebicia turystyki w kwestii załatwiania ważnych i korzystnych dla siebie spraw była oględnie mówiąc żadna. Najboleśniej widać to na przykładzie górnictwa, które choć przebywa na niekończącym się garnuszku państwa (220-240 mld złotych od 1990 roku) i symbolicznie zeszło już poniżej 100 tysięcy zatrudnionych (98 tysięcy, czyli prawie o rząd wielkości mniej niż w turystyce) to jednak wciąż zadziwia wielką skutecznością załatwiania korzystnych dla siebie rozwiązań. Tajemnica sukcesu leży w zorganizowaniu górników oraz w potencjalnie brutalnej sile ich fizycznych wystąpień, przed którymi drżą parlamentarzyści. Chociaż w dojrzałej demokracji takie argumenty nie powinny już mieć miejsca, to trzeba jednak spojrzeć prawdzie w oczy. Swoją siłą kobiety z tej mocno sfeminizowanej branży posłów z pewnością nie przestraszą. Jedyną szansą dla turystyki są bardziej kulturalne formy prowadzenia działań, do których należy właśnie profesjonalny lobbing. Zmiana klimatu politycznego szansą dla turystyki? Obecnie Polska weszła w fazę nieco zaskakujących przemian, które można określić słowem „zmiana”. Może ona dotyczyć też jakości funkcjonowania naszego parlamentu, w tym również na płaszczyźnie legislacyjnej. Wydaje się zatem, że możliwe staną się też bardziej skuteczne działania lobbingowe nawet na bazie obecnych niezbyt udanych przepisów prawa. Niezbędne jest jednak w tej kwestii spełnienie przynajmniej dwóch elementów. Po pierwsze, działalność taka – tak jak w demokracjach zachodnich – oparta być musi o zaawansowany poziom ekspercki, czyli nie dziennikarski czy bezpośrednio branżowy. Po drugie, branża turystyczna bezwzględnie musi „pozbierać się” jeśli chodzi o rzetelną informację o niej samej. Tylko wtedy jest bowiem możliwa rzeczowa argumentacja oraz przedstawianie swoich racji w sposób odpowiednio udokumentowany. W chwili obecnej trudno jest znaleźć inną dziedzinę, w której panowałby tak kosmiczny chaos informacyjny. Szczególnie kompromitujący jest obecnie fakt, że wielkie trudności sprawia nawet ustalenie tak podstawowych kwestii, jak to czy dany segment turystyki rośnie, czy też maleje. Również poziom informacji o badaniach rynku turystycznego podawany na stronach MSiT jest coraz bardziej opóźniany, a poziom oraz agregacja informacji staje się coraz uboższa. W zachodnich demokracjach nie potrzeba nikogo specjalnie przekonywać, że więcej jest w stanie dla siebie załatwić nawet mała branża, ale z dobrym lobbingiem, niż największa, ale ze słabym. Kluczowe dla tej kwestii są jednak profesjonalna wiedza oraz pomysły na skuteczne i zarazem rzetelne promowanie własnych interesów. Polskiej turystyce załatwienie najbardziej istotnych dla niej spraw szło jak dotąd nadzwyczaj opornie. Może więc warto będzie znacznie bardziej zdecydowanie przymierzyć się do innych metod działania zamiast oczekiwać pokornie w przedsionku niczym ubogi krewny, jak to trafnie ujął cytowany już wcześniej Andrzej Kozłowski.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 31
prawo
Nowa konstytucja
dla turystyki Stworzenie nowych podstaw prawnych do działal ności turystycznej zapowiadali za swojej kadencji Włosi, którzy przewodniczyli Unii w drugiej połowie ubiegłego roku. Jednak problemy z pogodzeniem sprzecznych często interesów różnych grup spowo dowały, że prace przedłużały się. Zbigniew Adamów-Bielkowicz
W
Kogo obowiązuje Zgodnie z projektem dyrektywa będzie miała charakter maksymalnej harmonizacji z kilkoma wyjątkami. Oznacza to, że każde państwo, w tym Polska nie może wprowadzić przepisów bardziej lub mniej surowych od tych w dyrektywie. Ułatwi to przedsiębiorcom świadczenie usług w sposób transgraniczny. Z zakresu dyrektywy wyłączona zostanie turystyka biznesowa, a także imprezy organizowane sporadycznie: non-profit, dla ograniczonej liczby podróżnych i nie częściej niż okazjonalnie. Doprecyzowano też, że dyrektywa nie obejmuje swoim zakresem usługi dodatkowych, jeśli stanowią one nie więcej niż 25 proc. całościowej ceny imprezy lub jeśli zostały sprzedane po rozpoczęciu imprezy turystycznej. Dotyczy to także wycieczek fakultatywnych sprzedawanych w czasie trwania podróży. Ważną nowością, uwzględniającą realia działania na rynku i przechodzenie sprzedaży usług do internetu jest rozszerzenie definicji imprez turystycznych o imprezy dynamiczne, tworzone na stronach internetowych (tzw. usługi click-through). Zgodnie z projektem dyrektywy nastąpi roz-
32 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
FOT. Pixabay
ersja przyjęta pod koniec ubiegłego roku przez ministrów transportu i skierowana do ostatecznego opracowania wywołała wiele kontrowersji. Część zmian postulowanych przez niektóre środowiska udało się jednak wprowadzić. – Polska Izba Turystyki za pośrednictwem ECTAA od samego początku brała udział w pracach nad nowelizacją dyrektywy. Sukcesem jest to, że większość naszych postulatów została w tym projekcie zawarta. Dzięki temu w polskim prawie będzie musiało zostać wprowadzonych szereg zmian, korzystnych zarówno dla organizatorów turystyki, jak i dla klientów – komentuje Paweł Niewiadomski, prezes PIT.
Żadne państwo, w tym Polska, nie może wprowadzić przepisów bardziej lub mniej surowych od tych w dyrektywie
prawo
szerzenie pojęcia imprezy turystycznej na imprezy łączone przez podróżnego, nawet gdy zawarto oddzielne umowy z dostawcami usług, w tym tzw. imprezy dynamiczne lub click-through (pakiety przeklikane – tzn. tworząc pakiet podróżny przechodzi się przez kilka stron). Dyrektywa wprowadza bowiem definicję tzw. powiązanych usług turystycznych, zawierających w sobie luźne połączenie usług turystycznych. Jeśli więc agent turystyczny, portal internetowy lub przewoźnik łączy w dowolny sposób co najmniej dwie usługi turystyczne w ramach jednej podróży, będzie musiał posiadać zabezpieczenie finansowe na wypadek swojej upadłości. Ochrona dotyczyła będzie jednak wyłącznie sprzedawcy. Czyli klienci będą chronieni w razie ogłoszenia upadłości przez pośrednika, który sprzedał im np. bilet lotniczy. Wyłączona jest jednak jego odpowiedzialność w przypadku ogłoszenia upadłości przez dostawcę usług, czyli np. przez linię lotniczą. Doprecyzowano też zasady stosowania finansowego zabezpieczenia imprez turystycznych. Według dyrektywy powinno ono obejmować wszystkie wpłaty klientów, być natychmiastowo realizowane, wzajemnie uznawane przez kraje członkowskie, a także obejmować oferty kierowane do klientów z krajów członkowskich przez firmy spoza UE. Co i komu wolno Określono również zakres informacji, jakie podróżny musi otrzymać przed zawarciem umowy oraz jakie powinny znaleźć się w umowie. Podróżny musi otrzymać informacje dotyczące praw przysługujących mu na podstawie dyrektywy – zgodnie z załącznikami do niej. W przypadku kupna powiązanych usług turystycznych, podróżny musi być poinformowany, że nie nabywa imprezy turystycznej. Wyjaśniono też, czym jest znaczna zmiana warunków umowy, uprawniająca klienta do rezygnacji z imprezy. Stwierdzono, że jest nią informacja o godzinie odlotu, jeśli powoduje znaczną reorganizację (transportu na lotnisko bądź konieczność zakwaterowania) lub jeśli powoduje inne znaczne niedogodności lub dodatkowe koszty. Wzrost ceny jest możliwy jeśli w umowie zawarto taką możliwość oraz może wynikać tylko ze wzrostu kosztów paliwa, podatków (np. opłat lotniskowych, podatków turystycznych), kursów wymiany walut. Wzrost cen może nastąpić do 20 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej. Zgodnie z nową dyrektywą podróżny może odstąpić od umowy w przypadku wzrostu ceny o 8 proc. Zgodnie z planem prac teraz projekt przegłosuje Parlament Europejski i wprowadzi go w życie jeszcze w tym roku
Co dla klienta Wprowadzono możliwość rozwiązania umowy przez podróżnego w każdej chwili po zapłaceniu tzw. standardowych opłat za rezygnację. Klient może rozwiązać umowę bez płacenia za rezygnację w przypadku nadzwyczajnych i nieuniknionych okoliczności (np. zamieszki wojenne w miejscu planowanego wypoczynku). W takim przypadku podróżny powinien otrzymać zwrot wpłaconych środków finansowych, ale nie ma prawa do odszkodowania za szkody. Pomoc w trudnej sytuacji powinna zostać udzielona bez zbędnej zwłoki, poprzez: udzielenie odpowiednich informacji dotyczących usług zdrowotnych, władz lokalnych oraz pomocy konsularnej i udzielenie podróżnemu pomocy w nawiązaniu komunikacji na odległość oraz w znalezieniu alternatywnych usług turystycznych. Organizator może pobrać uzasadnioną opłatę z tytułu udzielenia takiej pomocy, jeśli sytuacja powstała w wyniku niedbalstwa podróżnego lub jego umyślnego działania. Ponadto, jeśli nie jest możliwe zapewnienie powrotu podróżnego w terminie do kraju z uwagi na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności, organizator ponosi koszty niezbędnego zakwaterowania podróżnego przez maksimum trzy noce.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 33
wywiad
Liczba Polaków w Bułgarii i Chorwacji w stosunku do dojrzałych rynków jest niedoszacowana
Daje to potencjał średnio- i długoterminowy na zawłaszczenie części rynku nowopowstającym organizatorom, również w przypadku takich krajów wyjazdowych jak Chorwacja czy Bułgaria – mówi Piotr Chojnowski, dyrektor zarządzający, członek zarządu onholidays Polska Zarząd ze wspólnym doświadczeniem 100 lat pracy w turystyce? Jak się panowie poznaliście? Z Valentinem Josifovem znamy się od ponad 10 lat. Poznaliśmy się pracując dla koncernu TUI. Ja jako dyrektor produktu w TUI Poland, a Valentin jako CEO TUI Bulgaria. Zawsze udawało nam się znaleźć wspólny język. Jordana Hristova poznałem nie tak dawno, przez Valentina.
Chorwacja i Bułgaria mają w Polsce zagorzałych zwolenników. Do tego pierwszego kraju większość polskich turystów jeździ indywidualnie. Jest tu jeszcze miejsce na nowego gracza? Liczba podróżujących Polaków jest w stosunku do dojrzałych rynków europejskich cały czas mocno niedoszacowana. Daje to potencjał średnio- i długoterminowy na zawłaszczenie części rynku nowo powstającym organizatorom, również w przypadku takich krajów wyjazdowych jak Chorwacja czy Bułgaria. Mamy w tych krajach dobre agencje incomingowe, które są w stanie dostarczyć nam atrakcyjny pod wszystkimi względami produkt. Co ma być atutem oferty onholidays Polska? Nie chcemy się pozycjonować jako specjalista od Bułgarii, ale z racji korzeni jesteśmy tutaj w stanie zaoferować wyjątkowo atrakcyjny, także pod względem stosunku jakości
34 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
FOT. mat. pras, pixabay
Kto kogo namawiał na wejście na polski rynek? Spotkaliśmy się zimową porą w Warszawie i w Bułgarii i rozmawialiśmy o tym co możemy wspólnie zrobić. Nikt nikogo specjalnie nie namawiał i nie przeciągał na stronę swoich argumentów. Po prostu ustaliliśmy, że chcemy to robić, a czas ku temu jest naszym zdaniem bardzo odpowiedni.
wywiad
do ceny, produkt. Ale będziemy pracować wraz z naszymi partnerami w destynacjach nad tym, aby każdy zaoferowany przez nas kierunek był naszym atutem poprzez staranny
Onholiday Polska będzie specjalizować się w wypoczynku w krajach bałkańskich. Oferuje zarówno imprezy z dojazdem własnym, jak i z przelotem, czy wreszcie wycieczki objazdowe. W ofercie znajduje się też możliwość wynajmu willi w Grecji. Na sezon lato 2016 biuro ma już zaplanowane ponad 9 tys. miejsc u przewoźników lotniczych.
wybór produktu, uzgodnienie atrakcyjnych cen i innych warunków, jak również poprzez oferowanie produktów na wyłączność dla onholidays. Kto będzie przewoźnikiem onholidays? Miejsca lotnicze mamy w samolotach Enterair, za pośrednictwem innego touroperatora z racji tego, że mamy na ten
Wycieczki objazdowe po Rumunii mają być nowością, która pokaże ten ciekawy kraj Polakom
sezon tylko bloki miejsc. Natomiast jeżeli chodzi o autokary, to finalizujemy właśnie ich wynajem od renomowanego przewoźnika. Onholidays będzie oferować również wycieczki objazdowe. W przypadku takiej oferty bardzo ważna jest kadra pilocka. Skąd zamierzacie rekrutować pilotów, zwłaszcza że Rumunia nie jest popularnym kierunkiem? Dlatego też korzystać będziemy ze sprawdzonej kadry polskojęzycznej dostarczanej przez rumuńskiego partnera, który ma ogromne doświadczenie w organizowaniu takich imprez. Jakie cele biznesowe stawia sobie zarząd? Ten sezon to dla nas tylko rozgrzewka, bo tak późny start nie pozwala na normalną sprzedaż z odpowiednim wyprzedzeniem i standardowe podejście do sterowania sprzedażą itd. Planujemy osiągnięcie w tym sezonie ok. 1,5-2 tys. zadowolonych klientów licząc razem całą ofertę. Ale w przyszłym, już „normalnym” dla nas sezonie chcemy zwielokrotnić tę liczbę. Czy z czasem planowane jest wprowadzanie nowych kierunków? Od sezonu lato 2016 kierunki, które oferujemy, rozwiniemy i dodamy nowe. Na pewno Rodos i Riwierę Turecką. A co jeszcze – zobaczymy. Zaoferujemy kierunki, gdzie będziemy w stanie dostarczyć dobry produkt za rozsądną cenę.
Piotr Chojnowski – Dyrektor Zarządzający, Członek Zarządu onholidays Polska
Przez większość zawodowego życia związany z wiodącymi biurami podróży w Polsce. Ostatnie 14 lat pracował na stanowisku dyrektora produktu w TUI Poland – kierując kilkudziesięcioosobowym zespołem odpowiadał za tworzenie i rozwój oferty biura. Wcześniej doświadczenie zdobywał jako menedżer produktu w Neckermann Polska. Posiada 20 proc. udziałów w onholiday Polska.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 35
e-turystyka
Facebook w kilku krokach Czy warto prowadzić profil firmy turystycznej na Facebooku, a jeśli tak, jak to zrobić?
emat obecności marki na Facebooku niemal zawsze wywołuje dyskusję, której uczestnicy dzielą się na zwolenników i przeciwników prowadzenia aktywnych działań w tym serwisie. Są również tacy, którzy nie do końca wiedzą, po której stronie stanąć. Jedni twierdzą bowiem, że na Facebooku być trzeba, bo są tam wszyscy, przede wszystkim konkurencja. Inni natomiast powtarzają utarte już stwierdzenie – Facebook nie sprzedaje. I co ciekawe, zarówno w opinii jednej, jak i drugiej strony jest wiele prawdy. Czy warto zatem inwestować swój czas w prowadzenie profilu swojej firmy? I jak sytuacja wygląda w przypadku firm z branży turystycznej? Na początek ustalmy cel działań Przed udzieleniem jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, należy zadać sobie inne, wymagające nieco bardziej szczegółowej odpowiedzi. A mianowicie, w jakim celu ten czas inwestować? Poza sprzedażą wycieczek, zależy nam na kreowaniu pozytywnego wizerunku naszego biura, zyskaniu dobrej opinii klientów, czy możliwości otrzymania od nich informacji zwrotnej, dzięki której moglibyśmy zmienić to, co niedopracowane. Dopiero sprecyzowanie naszych celów obecności w mediach społecznościowych, pozwoli nam
36 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
odpowiedzieć na pytanie o to, czy warto, a jeśli tak – jak to robić, aby osiągnąć to, czego chcemy. Jakie treści publikować i jak mierzyć naszą skuteczność? Wyznaczenie ogólnych celów to jednak dopiero początek. Rozpoczynając działalność, czy to na Facebooku, czy też w innych kanałach, takich jak Instagram lub YouTube, powinniśmy zastanowić się, na czym zależy nam najbardziej. Od tego zależeć będzie, jakiego rodzaju treści pojawiać się będą na profilu naszej firmy i w jaki sposób mierzyć będziemy swoją skuteczność. Jeśli zależy nam na dotarciu do nowych osób, postawmy na posty, które będą chętnie udostępniane przez fanów na ich profilach. Jeśli natomiast chcemy, aby profil naszej firmy turystycznej pełnił rolę informacyjną i był miejscem, gdzie klienci będą mogli zasięgnąć naszej porady, znaczące będą komentarze użytkowników oraz nasze odpowiedzi, które oczywiście nie muszą mieć charakteru wyłącznie informacyjnego. Warto aby zachęcały fanów do dalszej dyskusji. Jak przyciągnąć uwagę użytkowników Facebooka? Kiedy zdecydujemy już, co jest dla nas najistotniejsze, zastanówmy się, w jaki sposób skupić uwagę użytkowni-
FOT. Pixabay
T
Agnieszka Sochal
e-turystyka
ków Facebooka i osiągnąć ten cel. Pamiętajmy, że komunikacja prowadzona przez nasze biuro lub agencję musi być zróżnicowana. Nawet jeśli na swoim profilu chcemy publikować przede wszystkim informacje o promocjach, nie mogą one go zdominować. Postarajmy się na początek wymyśleć kilka postów, które moglibyśmy opublikować w pierwszych dniach po rozpoczęciu działań, zwracając uwagę na ich różnorodność. Taki „harmonogram” nie tylko uporządkuje pomysły, ale sprawi, że po założeniu lub od-
świeżeniu profilu nie będziemy musieli martwić się o posty, które przynajmniej w zarysie będą już gotowe. To również świetny pomysł dla tych, którym w ciągu dnia ciężko jest wygospodarować czas na stworzenie treści, wybranie zdjęć czy ich obróbkę graficzną. Gdy zaczynamy działania: po pierwsze awatar Gdy strategia jest już obmyślona, czas na założenie profilu i rozpoczęcie działań. W pierwszej kolejności warto zadbać o stronę graficzną – awatar firmy wyświetlać się będzie wszędzie tam, gdzie zabierzemy głos, zarówno przy postach publikowanych przez nas na stronie, jak i przy komentarzach. Warto zatem zadbać o to, aby był estetyczny i rozpoznawalny. Sprawdźmy, jak w tej roli spisuje się logotyp firmy. Zrezygnujmy natomiast ze zdjęć, które w tak małym formacie nie wyglądają zbyt dobrze, za to świetnie będą sprawdzać się w roli zdjęcia w tle. Dzięki wakacyjnemu widokowi, który może być opatrzony również dodatkowymi informacjami, profil firmy nabierze charakteru, a użytkownik, który na niego trafi, bezbłędnie zidentyfikuje tematykę strony.
Po dodaniu awatara i zdjęcia w tle, kolejnym krokiem powinno być uzupełnienie informacji na temat naszej strony. Warto w miarę możliwości uzupełnić wszystkie pola – profil nabierze wiarygodności, a użytkownik odnajdzie tam wszelkie niezbędne informacje. Jeśli prowadzimy już komunikację na Facebooku, spróbujmy odświeżyć profil, przemyśleć, co moglibyśmy poprawić i zrobić to lepiej. Gdy profil firmy jest już gotowy, możemy zacząć działać. Mamy już przygotowane posty, zastanówmy się więc, co jaki czas będą się one pojawiać na naszej facebookowej Pierwszy krok na portalach stronie. Nie muspołecznościowych? simy publikować Określić cele działania ich codziennie, jednak systematyczność odgrywa tu kluczową rolę. Jeśli założymy, że posty będą pojawiać się na profilu każdego dnia, trzymajmy się tego! Pamiętajmy również, o regularnym zaglądaniu na swoją stronę – klienci z pewnością będą zadawać pytania, zarówno w komentarzach, jak i w wiadomościach prywatnych. Jesteśmy bowiem przyzwyczajeni do tego, że Facebook jest najszybszą drogą komunikacji z marką. I dla wielu użytkowników również najprostszą. Jakie zyskamy korzyści? Prowadzenie profilu na Facebooku może okazać się niezwykle proste, a przede wszystkim skuteczne, jeśli wiemy, co chcemy osiągnąć. Jest to świetne miejsce na zbudowanie społeczności, która nie tylko będzie angażować się w naszą komunikację, ale również ma potencjał stać się naszymi klientami. Prowadzenie działań na Facebooku to również świetna droga do zwiększenia wiarygodności biura, co w branży turystycznej jest niezwykle istotne. Żeby to osiągnąć musimy wykazać się pomysłowością i systematycznością. Jeśli już teraz wiemy, że nie będziemy w stanie poświęcić czasu na prowadzenie profilu, przemyślmy, czy aby na pewno chcemy to robić. Pomocne w budowaniu społeczności i informowaniu potencjalnych klientów o ofercie swojego biura z pewnością okażą się również reklamy, o których opowiemy w kolejnym poradniku. Autorka jest account executive w agencji interaktywnej WebTalk świadczącej usługi z zakresu social media, e-marketingu, doradztwa strategicznego, SEO i SEM
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 37
prawo
Marszałek województwa będzie
odpowiedzialny Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki 27 maja przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych.
P
rojekt w sposób bezpośredni określa w przypadku niewypłacalności organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego – zadania marszałka województwa w zakresie prowadzenia działań związanych z organizacją powrotu klientów z imprezy turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu z imprezy turystycznej, jeżeli organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, wbrew obowiązkowi, nie zapewnia tego powrotu.
Agnieszka Jezierska-Markocka turystycznych treść gwarancji lub umowy ubezpieczenia obejmuje upoważnienie dla marszałka województwa lub wskazanej przez niego jednostki do wydawania dyspozycji wypłaty zaliczki na pokrycie kosztów powrotu klienta do kraju. Marszałek województwa jest uprawniony do występowania na rzecz klientów w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej, umowy gwarancji
ubezpieczeniowej lub umowy ubezpieczenia, na zasadach określonych w treści tych umów. Zabezpieczenia Gwarancje oraz umowy ubezpieczenia, mają za zadanie: • zapewnić klientom organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, na wypadek ich niewypłacalności, pokrycie
Niejasności Obowiązujące przepisy nie wskazują jednoznacznie marszałka województwa lub wskazanej przez niego jednostki jako podmiotu odpowiedzialnego za organizację powrotu turystów z impre-
zy turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu z imprezy turystycznej, w przypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, wbrew obowiązkowi, nie zapewnia tego powrotu. Zgodnie z ustawą o usługach
38 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
FOT. Pixabay
Projekt ma jednoznacznie określić zakres zadań marszałka województwa nad wykonywaniem działalności regulowanej przez organizatorów turystyki i pośredników w branży turystycznej
prawo
kosztów powrotu klientów z imprezy turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu, w przypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, wbrew obowiązkowi, nie zapewnia tego powrotu, • zapewnić klientom zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, w przypadku gdy z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu, impreza turystyczna nie zostanie zrealizowana, • zapewnić klientom zwrot części wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, odpowiadającą części imprezy turystycznej, która nie zostanie zrealizowana z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu. Nowe przepisy W przypadku niewypłacalności organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego do zadań marszałka województwa lub wskazanej przez niego jednostki będzie należało prowadzenie działań związanych
z organizacją powrotu klientów z imprezy turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu z imprezy turystycznej, jeżeli organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, wbrew obowiązkowi, nie zapewnia tego powrotu. Projekt ma określić jednoznacznie zakres zadań marszałka województwa jako organu sprawującego bezpośredni nadzór nad wykonywaniem działalności regulowanej przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Zgodnie z projektem, gdy marszałkowie województw nie będą realizowali zadań polegających na sprowadzeniu do kraju klientów niewypłacalnych biur podróży za pośrednictwem swoich urzędów marszałkowskich – powinni wskazać inną jednostkę odpowiedzialną za realizację tych zadań. Przyczyna zmiany przepisów Przez cały okres obowiązywania ustawy o usługach turystycznych zadanie było realizowane przez organy będące beneficjentami zabezpieczeń finansowych w formie umów gwarancji i ubezpieczeń,
a jednocześnie upoważnione do wydawania dyspozycji wypłaty z tych zabezpieczeń zaliczek na pokrycie kosztów powrotu klientów do kraju. Od 1 stycznia 2006 r. zadania te były realizowane przez marszałków województw jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Do 2012 roku marszałkowie województw (do momentu serii niewypłacalności biur podróży) wykonywali ten obowiązek, nie wskazując wątpliwości. Najwyższa Izba Kontroli w informacjach o wynikach kontroli w 2012 r. podkreśliła potrzebę dookreślenia sprawy poprzez wskazanie w ustawie podmiotu odpowiedzialnego za zorganizowanie powrotu turystów do kraju w przypadku niewypłacalności organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego. Bezpośrednie wskazanie organu odpowiedzialnego za sprowadzanie klientów do kraju ma zapewnić im wyższy poziom bezpieczeństwa, a to z kolei ma przyczynić się do wzrostu zaufania konsumentów usług turystycznych do podmiotów organizujących wycieczki i poprawić wizerunek tych podmiotów.
Dotychczas nie było jasne, kto ma sprowadzać turystów po bankructwie biura podróży
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 39
Analiza
Gdzie pojedziemy według
Travelplanet Po rekordowym lecie 2014 wszystko wskazuje na to, że w tym roku padnie kolejny rekord – wynika z danych rezerwacyjnych Travelplanet.pl, największego polskiego multiagenta turystycznego.
P
olscy turyści wyjeżdżają znacznie częściej z biurami podróży, przy czym koszt wakacji w zasadzie nie uległ zmianie. Wzrost wyjazdów z biurami podróży (wyloty 30 maja-31 sierpnia), zarezerwowanych do 10 maja wynosi blisko 19 proc. Ale ta tendencja będzie się nasilać. Ścisły sezon i Bułgaria – Wyraźnie widać jednak zmianę wśród naszych klientów w typie wybieranego wyjazdu. Z naszej analizy rynku wynika trwałe przesunięcie się tegorocznego popytu na ścisły sezon letni, w którym będziemy obserwować wzrost sprzedaży typu last minute – zaznacza Jerzy Krawczyk, prezes Travelplanet.pl. Średni koszt, jaki ponosi turysta na zagraniczny wypoczynek to 2532 zł – tylko 3 zł więcej niż poprzedniego lata. Standard nie uległ przy tym zmianie: wciąż dominują rezerwacje hoteli 4-5* z wyżywieniem all inclusive. Grecja znów będzie królową letnich wakacji Polaków. Wybiera się tam niemal co trzeci turysta, który zdecydował się na zagraniczny urlop z biurem podróży. Od kilku sezonów wakacje w Grecji tanieją – jeszcze 2-3 lata temu średni koszt wakacji był ok. 400 zł wyższy niż obecnie. Drugą pozycję utrzymuje Turcja. Podobnie jak w Grecji, zamierza tam spędzić letni urlop o 24 proc. turystów więcej niż poprzedniego lata. Mimo że
40 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
koszt, jaki trzeba ponieść za wakacje, jest zbliżony do ubiegłorocznego i wcale nie należy do najniższych.
Grecja znów będzie królową letnich wakacji Polaków. Wybiera się tam niemal co trzeci turysta, który zdecydował się na zagraniczny urlop z biurem podróży. Drugą pozycję utrzymuje Turcja trzecią – Bułgaria
Mniej chętnych na Orient O 4 procent mniej turystów pojedzie latem do Egiptu, ale aż blisko 1/4 mniej – do Tunezji, a 1/3 mniej – do Maroka. Poza zwyczajowo mniejszą popularnością krajów arabskich w środku lata, gdzie panują wówczas ekstremalne upały, widać również efekt
marcowego zamachu w Tunezji, który niejako rykoszetem trafił w pozostałe popularne destynacje. Zyskały na tym, zgodnie z przewidywaniami, europejskie destynacje: Hiszpania (wzrost wyjazdów z Polski o 33 proc.) i przede wszystkim Bułgaria (wzrost o 54 proc. na tym kierunku), która awansowała z 5. na 3. miejsce w rankingu popularności wakacyjnych kierunków. Bułgaria to najtańsze wakacje z przelotem. Tamtejsi hotelarze nie podnoszą cen, by wypełnić pustkę po rosyjskich pracownikach administracji państwowej, którzy mają urzędowy zakaz wyjeżdżania na wakacje do tego kraju. Polacy systematycznie skracają długość zagranicznych wakacji. Tego lata blisko połowa wyjeżdża na mniej więcej tygodniowy wypoczynek, ale za to już zdecydowanie mniej turystów decyduje się na dwutygodniowy urlop. Jak pokazują statystyki, rośnie za to, kosztem dwutygodniowych wakacji, odsetek wyjazdów na 9-11 dni. opr. red
ŚWIAT BRANŻY
Lufthansa zmienia reguły gry
Grupa Lufthansa ogłosiła, że od 1 września zmienia zasady sprzedaży biletów. Od tego dnia wprowadzi dla wszystkich swoich rezerwacji dokonywanych przez GDS dodatkową opłatę w wysokości 16 euro. Zbigniew Adamów-Bielkowicz
42 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
ŚWIAT BRANŻY
O
znacza to, że bilety na loty Lufthansą kupowane w agencjach turystycznych będą o tę właśnie kwotę droższe niż bilety sprzedawane online przez strony linii należących do grupy.
FOT. Lufthansa
Kto ma zarabiać? Przedstawiciele grupy nie ukrywają, że główną przyczyną zmiany dotychczasowej strategii jest spadająca rentowność sprzedaży biletów. – Do tej pory nasze przychody ze sprzedaży biletów naszych linii lotniczych stale zmniejszały się. Tymczasem inni partnerzy w łańcuchu sprzedaży podnosili marże i notowali coraz większe zyski – stwierdził Jens Bischof, członek zarządu Lufthansy i dyrektor ds. handlowych (CCO) Deutsche Lufthansa. – Chcemy, przeciwdziałać tej tendencji przez zmianę naszej strategii handlowej – dodaje Bischof. Z tego powodu postanowiono wprowadzić nową opłatę – distribution cost charge (DCC). Ma ona spowodować wzrost sprzedaży przez własne kanały. Inne uzasadnienie dotyczy zwiększenia elastyczności sprzedaży biletów i lepszego dostosowania taryf oraz warunków do aktualnych potrzeb pasażerów. Niewątpliwie decyzja ta uderzy pośrednio w agentów sprzedających klientom bilety firmy. Dotyczy to zarówno tych, którzy mają stacjonarne punkty, jak i prowadzących sprzedaż w sieci. GDS Oczywiście przedstawiciele GDS-ów skrytykowali decyzję Lufthansy. Amadeus wydał w związku z tym specjalne oświadczenie. Przedstawiciele firmy stwierdzili w nim między innymi, że „dziś podróżujący szukają spójności, przejrzystości i możliwości dokonywania wyboru we wszystkich kanałach sprzedaży, a my jako branża możemy dawać im to, czego oczekują, łącząc i integrując ofertę wszystkich graczy. LHG zdecydowała się pójść w innym kierunku, wprowadzając opłaty, które będą obciążać tylko niektórych podróżnych, w zależności od kanału, w którym kupują oni usługi linii lotniczych. Ci podróżni zapłacą więcej za tę samą usługę. Wyższe koszty mogą ponieść również
Decyzja wywołała protesty, nie tylko ze strony GDS-ów. ECTAA w swoim oświadczeniu stwierdziła, że plany Lufthansa Group oznaczają wprowadzenie kolejnego ukrytego kosztu, który odczują klienci
agencje, jeśli zostaną zmuszone do zmiany sposobu pobierania treści od LHG, co oznacza wydatki związane z integracją i rozwojem oprogramowania. Ten drugi scenariusz rodzi ryzyko przerzucania kosztów na klienta końcowego, co oznacza, że rozwiązanie zaproponowane przez LHG postawi jego i/lub agencje turystyczne w niekorzystnej sytuacji”. W podobnym duchu wypowiedział się inny duży gracz, Sabre. Przedstawiciele firmy podkreślają, że ich zdaniem GDS jest najbardziej korzystnym i skutecznym kanałem zarówno dla konsumentów, jak i dla biur podróży. Firma poinformowała, że będzie omawiać tę sprawę z Lufthansą i oczekiwać korzystnego dla obu stron rozwiązania. Agenci Decyzja ta wywołała protesty nie tylko ze strony GDS-ów. ECTAA w swoim oświadczeniu stwierdziła, że plany Lufthansa Group oznaczają wprowadzenie kolejnego ukrytego kosztu, który odbije się na klientach. „Opłata, którą wprowadzi przewoźnik, sprawi że trudniej będzie o transparentność i bezstronne porównanie ofert. Z kolei na stronie internetowej Lufthansy klient nie ma dostępu do konkurencyjnych ofert, porównanie ich staje się więc bardziej uciążliwe”. – Zakomunikowana przez Lufthansa
Group zmiana uniemożliwi klientom dowolne wybranie preferowanego kanału sprzedaży. Nowa opłata spowoduje wzrost cen biletów Lufthansy o średnio 5 proc. i zakłóci transparentność w sprzedaży biletów lotniczych – skomentował Lars Thykier, prezes ECTAA. ECTAA zauważa jednocześnie, że ochrona konsumenta jest obecnie przedmiotem gorącej debaty na szczeblu unijnym oraz jednym z najważniejszych celów realizowanych w prawodawstwie UE. Tymczasem działania Lufthansy mające na celu uprzywilejowanie własnego kanału sprzedaży stoją w sprzeczności z tą tendencją. Przewrót na rynku? Decyzja Grupy Lufthansa oznacza zmianę reguł gry w dotychczasowej dystrybucji biletów lotniczych. GDS-y mają ponad 40-proc. udział w rezerwacjach biletów lotniczych. To właśnie rezerwacje i sprzedaż tych biletów dały początek globalnym systemom dystrybucji. Działanie Lufthansy oznacza próbę przebudowy dotychczasowego układu sprzedaży. Jest to na tyle duży gracz, że może pozwolić sobie na rzucenie wyzwania GDS-om. Jeśli odniesie sukces, można przypuszczać, że inni pójdą śladem Lufthansy. A to oznaczać będzie przełom na rynku. Co wyłoni się z tego zamieszania? Sami przedstawiciele Lufthansy przyznają, że w tej chwili nie są w stanie zapewnić sprzedaży swojej oferty poprzez wszystkie kanały dystrybucji, co gwarantowały dotychczas GDS-y. Może okazać się więc, że to odważne posunięcie ma w gruncie rzecy pomóc wynegocjować nowe warunki współpracy z GDS-ami. Dziś jeszcze trudno wyrokować, niewątpliwie jednak można z dużym prawdopodobieństwem uznać tę decyzję za przełomową i warto obserwować dalszy rozwój wypadków.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 43
świat branży
nad jeziorem
Już samo położenie pomiędzy Zieloną Górą a Lesznem oraz Wolsztynem a Głogowem gwarantuje dużą atrakcyjność turystyczną. A tak właśnie położona jest gmina Sława. Mirosława Włodarczyk
44 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
świat branżY
Ta
największa w województwie lubuskim gmina znajduje się na pograniczu Ziemi Lubuskiej i Wielkopolskiej. Na jej terenie znajduje się kilkanaście jezior. Największe z nich Jezioro Sławskie ma ponad osiemset hektarów powierzchni.
FOT. arch. UMiG Sława
Woda Nic więc dziwnego, że Sława jest prężnym ośrodkiem sportów wodnych. Można tu uprawiać żeglarstwo pod każdą postacią – od klasycznych żagli przez kitesurfing po bojery zimą. Woda i przyroda jest więc mocną stroną oferty turystycznej tego miejsca. Można tu spotkać zarówno rzadkie gatunki zwierząt jak i roślin. Na terenie gminy znajduje się m.in.: szlak zielony, żółty oraz dwie ścieżki przyrodniczo-leśne. Niedaleko Sławy (w Lubiatowie) znajduje się również ścieżka konna – Szlak Konny Dwóch Pętli oraz rancho dla osób chcących spędzić wczasy w siodle. Sport Miłośnicy aktywnego wypoczynku mogą wziąć udział w licznie organizowanych tutaj zawodach. Od 2008 roku odbywają się tu Regaty o Puchar Polski w klasie Omega, można też wystartować np. w Sławskim Festiwalu Thriatlonowym. Ta ostatnia impreza ma już swoją rangę wśród rosnącej rzeszy zawodników i miłośników tej arcytrudnej konkurencji. W tym roku odbędzie się ona pod hasłem XXXI lat triatlonu w Polsce. Z tej okazji odbędą się między innymi zawody triatlonowe w stylu lat 80-tych, a więc bez wszyst-
kich technologicznych nowinek tak lubianych i chętnie stosowanych przez współczesnych ironmanów. Kultura Do tych wszystkich sportowo-przyrodniczych atrakcji dochodzą rozmaite imprezy kulturalne. Do większych i mających już swoja renomę należy organizowany wiosną Ogólnopolski Festiwal Bluesowy Las, Woda & Blues, którego X odsłona będzie miała miejsce w 2016 r. Bowiem poza miłośnikami sportów wodnych zjeżdżają tu miłośnicy różnych rodzajów muzyki. W Sławie odbywają się liczne większe lub mniejsze zloty czy festiwale. W efekcie przez cały sezon kalendarz jest szczelnie wypełniony. Warto więc zainteresować się tą atrakcyjną choć jeszcze nie dość sławną gminą. Sława jest wymarzonym miejscem dla osób zmęczonych pracą, szalonym tempem życia i codziennością, a przybywający tam turyści odnajdują spokój wśród natury, kojąc emocje pięknymi pejzażami. Wodniakom ma do zaoferoWażniejsze imprezy, które odbywają się cyklicznie w sezonie wiosenno-letnim: • Ogólnopolski Festiwal Bluesowy Las, Woda & Blues • Jarmark Produktu Lokalnego • Zawody w Triathlonie • Papieski Spływ Kajakowy • Dni Morza • Zlot Garbatych Bolidów • Sławska Noc Reggae • Summer Rock Festival • Bluesobiegi Sławskie
wania między innymi windsurfing i żagle. Każdego roku nad jeziorem organizowane są Międzynarodowe Regaty i Zawody Żeglarskie. Jezioro Sławskie jest wprost wymarzonym miejscem do kontemplowania jego piękna pod żaglami. Od 2008 roku odbywają się tu Regaty o Puchar Polski w klasie Omega, a wiosną organizowany jest Ogólnopolski Festiwal Bluesowy Las, Woda & Blues. Oprócz osób, które mają wiatr w żaglach, również wędkarze znajdą coś dla siebie. Wszystkie wody obwodu objęte są strefą ciszy, dlatego też nic nie zakłóca spokoju i choć przez chwilę można poczuć prawdziwy oddech przyrody… Turyści, którzy nie przepadają za wodą, mogą wziąć udział w wycieczce rowerowej lub pieszej po czystych i jakże pięknych okolicach. Sława jest warta odwiedzenia także przez miłośników caravaningu, ponieważ Camping nr 261 Słoneczny zdobył III miejsce w konkursie na najlepszy polski camping Mister Camping 2009, który Polska Federacja Campingu i Caravaningu organizuje już od ponad 45 lat, we współpracy z Departamentem Turystyki Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz z Polską Organizacją Turystyczną. W ramach konkursu oceniany jest stan zagospodarowania i wyposażenia campingu, jego czystość i estetyka, rodzaj i jakość świadczonych na nim usług, oznakowanie campingu i dojazdu do campingu oraz profesjonalizm i kultura obsługi. Przy ocenie campingu, jury konkursu uwzględnia również opinie turystów krajowych i zagranicznych, co jest najlepszym wyznacznikiem najwyższego poziomu zadowolenia gości.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 45
transport
Kemping również dla wybrednych
Wypoczynek na kempingu dla wielu osób oznaczał spartańskie warunki. Jednak dzisiejsze wydanie tej formy wypoczynku jest już zupełnie inne. Nic dziwnego, że staje się coraz bardziej popularne. Andrzej Jarczewski
46 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
transport
wyjeżdżają na pole kempingowe, gdzie piją piwo i jedzą kiełbaski z podobnymi sobie emerytami. Mogłoby się nawet wydawać, że w dobie coraz bardziej rozbudowanej sieci hoteli caravaning jest skazany na wymarcie. Rzeczywistość jednak pokazuje, że jest zupełnie inaczej. Turystyka kempingowa nieoczekiwanie stała się w ostatnich latach atrakcyjną propozycją dla ludzi młodych i niepokornych, którzy pragną przygód, ruchu, aktywności, a takich osób nie zadowoli siedzenie w czterech ścianach, choćby najbardziej luksusowo urządzonego hotelu. Dla tych, którzy chcą biegać, pływać bądź uprawiać inny sport, hotele są zazwyczaj słabą propozycją. Młodym, poszukującym wielu i często zmieniających się bodźców, kamper lub przyczepa zapewnia wolność – dzięki takiemu pojazdowi mogą przemieszczać się gdzie chcą i kiedy chcą, a na dodatek mogą zabrać ze sobą znacznie większą ilość bagażu, niż gdyby podróżowali samochodem osobowym od hotelu do hotelu. Deska surfingowa? Rower? Sprzęt do ćwiczeń? To wszystko można przy sobie mieć, korzystając z własnego lub wypożyczonego pojazdu kempingowego. Niemcy na czele Wielu polskich turystów po raz pierwszy mogło zetknąć się przed laty z kamperami, którymi przyjeżdżali do Polski turyści z Niemiec. Wynikało
FOT. pixabay
Obecnie kampery i przyczepy kempingowe w porównaniu z pojazdami sprzed lat różnią się znacznie. Ich funkcjonalne i wygodne wnętrza często projektują te same osoby, które robią to w przypadku wnętrz jachtów
D
ziś na kempingach nie dominują już klasyczne namioty. Coraz liczniej miejsca te zaludniają użytkownicy przyczep kempingowych i kamperów. Krótko mówiąc miłośnicy caravaningu. Jeśli ktoś nie
miał do czynienia z caravaningiem, może wrzucić bywalców kempingów do jednego worka z działkowcami. Starsi ludzie, nie mogąc sobie już pozwolić na większą aktywność, pakują manatki do starej polskiej przyczepy N-126, po czym
to nie tylko z sąsiedztwa, ale również z ogromnej popularności przyczep kempingowych i kamperów u naszych zachodnich sąsiadów. Niemcy są od lat mekką dla osób kochających caravaning. To tam podróżowanie kamperem
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 47
transport
l u b samochodem z przyczepą cieszy się szczególną popularnością. ADAC (niemiecki automobilklub) zrzesza ponad 17 mln członków i jest największą tego typu organizacją w Europie. Co roku wydaje przewodnik kempingowy, którego ostatnie wydanie opisuje ponad 5,4 tys. kempingów w 37 krajach europejskich. Nie dziwi więc, że największe targi branżowe odbywają się w Duesseldorfie. To, co jednak może zaskakiwać, to że ostatni Caravan Salon, który miał miejsce na przełomie sierpnia i września 2014 roku, zgromadził największą liczbę widzów w całej historii tej imprezy. W ciągu ośmiu dni przez targowe hale przewinęły się aż 192 tysiące zwiedzających, z czego 25 tysięcy stanowili goście zagraniczni. Podczas wydarzenia można było obejrzeć stoiska 580 wystawców z 25 krajów (w tym także z Polski). Aby dopełnić te statystyki, warto dodać, że przez pole campingowe zorganizowane dla turystów przewinęło się ponad 28 tysię-
48 Rynek Turystyczny czerwiec 2015
w Polsce coraz więcej chętnych Mimo że caravaning nie stanowi taniego hobby, wezbrana fala mody na ten rodzaj wypoczynku dociera także do Polski. W tym roku już po raz czwarty częścią największych w Polsce targów motoryzacyjnych Motor Show był Salon Caravaningowy, który całkowicie wypełnił jedną halę wystawową. Jeszcze dwa lata temu wystawcy narzekali na niewielkie zainteresowanie ich ofertą, ale w roku 2014 na targach pojawiło się wiele nowych firm sprzedających kampery i przyczepy – w tym zarówno krajowych importerów, producentów, jak i niemieckich sprzedawców. Ci ostatni, pytani o powody wizyty w Poznaniu odpowiadali, że coraz częściej do ich punktów sprzedaży za naszą zachodnią granicą zaglądają właśnie klienci z Polski, więc i oni postanowili zainteresować się Polakami. W tym roku oferta Salonu Caravaningowego okazała się jeszcze bogatsza niż przed rokiem, a obok dystrybutorów pojawiło się również stoisko dwujęzycznego, polsko-angielskiego portalu Camprest.com. Jak więc wygląda rynek związany z kempingami z punktu widzenia wydawcy portalu, który z tematem ma do czynienia na co dzień? – Z naszych obserwacji wynika, że rynek caravaningowy w Polsce dynamicz-
FOT. pixabay
Liczba modeli i rodzajów przyczep jest ogromna
cy pojazdów! Boom w branży potwierdzali również sami wystawcy, którzy podczas targów mówili o końcu kryzysu ekonomicznego, wyraźnym wzroście sprzedaży przyczep, kamperów i związanych z nimi akcesoriów w kończącym się sezonie oraz o dobrych prognozach na rok 2015. Największą popularnością cieszyły się przyczepy kempingowe oraz kampery częściowo zintegrowane, a więc bazujące na popularnych samochodach dostawczych wzbogaconych o zabudowę mieszkalno-sypialną. Na ten trend wpływ mogło mieć zarówno rosnące zainteresowanie Europejczyków (i nie tylko) aktywnymi formami spędzania wolnego czasu, jak i odpowiednia reakcja producentów, którzy wiele zrobili, by sprostać potrzebom młodych klientów. Sposobów na to znaleźli wiele. I tak na przykład Hymer stworzył kampera o nazwie DuoMobil, który został od podstaw zaprojektowany dla pary podróżującej bez dzieci. Dub Box to przyczepa campingowa, która wygląda niczym pozbawiony przodu, kultowy Volskwagen Bus, zwany u nas często ogórkiem. Do sentymentów odwołuje się także marka T@B, która oferuje
stylizowane na stare, srebrne przyczepy w kształcie „łezki”. Ci, którzy wolą nowoczesny design, mogą wybrać na przykład model Altea 4four marki Adria. Pojazd ten klienci mogą samodzielnie „zaprojektować” za pomocą aplikacji na stronie internetowej, wybierając m.in. jedną z wielu śmiałych opcji kolorystycznych. Tańsze rozwiązanie to przerobienie samochodu osobowego na pojazd kempingowy, dodając do niego szereg modułów, które niczym klocki można przestawiać, wkładać bądź wyjmować, w zależności od potrzeb (wśród dostępnych modułów znajdziemy szafki, umywalkę ze składanym kranem, kuchenkę elektryczną, a nawet toaletę chemiczną). Tego typu zabudowy dopasowane do wielu popularnych modeli aut osobowych i dostawczych oferuje obecnie coraz więcej firm.
transport
nie się rozwija – mówi Piotr Kozłowski z portalu CampRest. – Możemy to stwierdzić zarówno na podstawie rosnącego ruchu na stronie Camprest.com, jak i na podstawie liczby nowych firm w branży. Jeszcze kilka lat temu w naszym kraju było tylko kilka wypożyczalni kamperów, a teraz co roku pojawiają się nowe, z coraz lepiej wyposażonymi pojazdami. Większość wypożyczalni nie narzeka na brak rezerwacji, a i same pola kempingowe mocno się modernizują – dodaje. Miłośnicy aktywnego wypoczynku stanowią dużą i zaangażowaną społeczność, co można zauważyć po ich aktywności w internecie. Np. w portalu Camprest.com czytelnicy sami dodają swoje relacje z podróży, galerie zdjęć, filmy, ogłoszenia, mogą też korzystać z międzynarodowej bazy kempingów. Poza tym chętnie komentują artykuły i inne treści – zarówno bezpośrednio w portalu, jak i na facebookowym profilu. Na potrzeby zainteresowanych otwiera się coraz więcej firm – i mowa tu nie tylko o wypożyczalniach kamperów, ale także na przykład o szkołach kitesurfingu oraz innych ośrodkach oferujących zajęcia sportowe bądź inne atrakcje. Na niektórych kempingach znajdziemy tory skimboardowe, strzelnice czy kluby fitness. Przejażdżka quadem lub segwayem również nie będzie problemem, podobnie jak zabawa w paintball. Bar-
dziej zachowawczy klienci mogą zagrać w tenisa lub rozegrać mecz w hokeju na trawie. Kemping to także dobry pomysł na wypoczynek dla rodzin. – Zainteresowanie caravaningiem wśród rodzin jest duże, ponieważ kemping to istny raj dla dziecka. To jedna z niewielu możliwości, by dziecko poznało tak wielu rówieśników, jednocześnie spędzając czas pomysłowo, aktywnie Rynek w Polsce W Polsce zarejestrowanych jest około 50 tys. przyczep kempingowych i kamperów. Te ostatnie stanowią stosunkowo niewielki odsetek. Większość z nich jest własnością firm zajmujących się ich wynajmem i bezpiecznie – twierdzi Piotr Kozłowski. – Podczas gdy animatorzy zorganizują czas dzieciom, rodzice mogą wybrać formę wypoczynku odpowiednią dla siebie – dodaje. Niestety nie oznacza to, że ten segment turystyki rozwija się bez przeszkód.
Polskie przepisy nie sprzyjają popularyzowaniu podróżowania z przyczepą. – System poboru opłat dla samochodów powyżej 3,5 t jest w Polsce niekorzystny dla posiadaczy przyczep kampingowych. Obecnie bardziej opłaca się wyjechać z przyczepą za granicę niż płacić za korzystanie z polskich dróg – mówi wydawca portalu Camprest.com. – Niekorzystne przepisy przekładają się również na mniejszą liczbę turystów caravaningowych z Europy Zachodniej w Polsce. Wiele osób omija nasz kraj, aby uniknąć opłat – zauważa Piotr Kozłowski. Tych, którzy naprawdę kochają podróże, przeszkody nie są jednak w stanie zrazić. Polacy lubią niezależność, uwielbiają robić wszystko po swojemu, caravaning natomiast umożliwia poczuć niczym nieskrępowaną wolność i wyruszyć w świat w poszukiwaniu przygód. Dla tych, którzy już się wciągnęli, jest to także element stylu życia, zgodnie z którym zmiana miejsca pobytu może być tak samo efektem długich planów i rozmyślań, jak i impulsem chwili. Wystarczy się spakować, wsiąść do kampera lub przyczepy i ruszyć przed siebie. Wiek nie ma tu dużego znaczenia, rodzaj preferowanych aktywności również – każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie.
Rynek Turystyczny czerwiec 2015 49
PRENUMERATA TO WYGODA I GWARANCJA regularnego OTRZYMYWANIA PISMA
Rynek Turystyczny PISMO
Oferta specjalna!!!
Redaktor Naczelny Zbigniew Adamów-Bielkowicz z.bielkowicz@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 17 Sekretarz Wydawnictwa Przemysław Bociąga p.bociaga@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 30
* Przy zamówieniu prenumeraty na dowolny okres rabat liczony jest od cen wyjściowych. Oferta ważna po przesłaniu kopii dokumentu potwierdzającego członkostwo w organizacji lub kopii legitymacji studenckiej pod numer faksu +48 22 333 88 82.
Aby zamówić prenumeratę: zadzwoń: +48 22 333 88 26, albo prześlij zamówienie faksem: +48 22 333 88 82, albo prześlij zamówienie e-mailem: bok@pws-promedia.pl, albo wypełnij formularz na stronie www.rynekturystyczny.pl/prenumerata, albo wyślij zamówienie na adres: PWS PROMEDIA, ul. Paca 37, 04-386 Warszawa, Dział Prenumeraty Rynek Turystyczny
cena po rabacie
liczba zamawiam prenumerat od numeru
12 zł
1 egz.
1
półroczna roczna
6 12
10% rabatu 130 zł
studencka
12
30% rabatu 99 zł
prenumerata roczna liczba po rabacie prenumerat
zamawiam od numeru
199 zł
nazwa firmy .................................................................................................................., ulica ........................................................................., nr .............................................. kod ......................... miasto .................................., NIP................................................
Dane do realizacji zamówienia: nazwa firmy ................................................................................................................., imię i nazwisko osoby zamawiającej ...............................................................................
......................................................., stanowisko ........................................................., ulica ...................................................................... nr .........., kod .............................., miasto ........................................, tel. kontaktowy ........................................................, e-mail ..................................................................................................................... yrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych dla celów promocyjnych W i marketingowych przez PWS PROMEDIA Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Paca 37, 04-386 Osoba udostępniająca swoje dane ma prawo do wglądu oraz poprawiania ich.
data
Studio graficzne Dominika Adamczyk (dyrektor artystyczny) Elżbieta Grudzień
Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia Sp. z o.o. ul. Paca 37, 04-386 Warszawa biuro@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 00, +48 22 333 88 14 faks +48 22 333 88 82 Zarząd prezes zarządu – Małgorzata Windorbska członek zarządu – Helena Głuc członek zarządu – Krzysztof Gonciarek
Mirosława Włodarczyk m.wlodarczyk@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 04 Anna Januszewska a.januszewska@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 06 Katarzyna Chmal k.chmal@pws-promedia.pl tel. 606 858 767 International Sales: Mirek Kraczkowski mirek.kraczko@gmail.com tel. +48 22 401 70 01; mob. +48 600 344 881
Dane do wystawienia faktury:
............................
Współpraca Agnieszka Jezierska, Weronika Pazdro, Katarzyna Podgórska, Marek Piotrowski, Andrzej Jarczewski
z-ca kierownika działu – Wioleta Wiater w.wiater@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 10
„Rynek Turystyczny” w pakiecie z miesięcznikiem „Hotelarz”:
Pakiet „Rynek Turystyczny” + „Hotelarz”
Redakcja internetowa Agnieszka Wardzińska internet@pws-promedia.pl
Reklama kierownik działu – Małgorzata Grenda m.grenda@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 02; faks +48 22 333 88 99
5% rabatu 68 zł
Ceny zawierają 5% VAT
Promocja!!!
TURYSTYCZNEGO UKAZUJE SIĘ OD 1992 ROKU
Ukazuje się od 1992 r. www.rynekturystyczny.pl rynekturystyczny@pws-promedia.pl
prenumerata dla studentów – 30%* p renumerata dla członków Polskiej Izby Turystyki – 20%* p renumerata dla członków Stowarzyszenia „Polskie Hotele i Obiekty Historyczne – Wypoczynek w Zabytkach” – 20%* p renumerata dla biur zrzeszonych w TSS Polska Touristik Service System Sp. z o.o. – 20%*
prenumerata liczba egzemplarzy
BIZNESU
....................................... podpis osoby upoważnionej
FAKTURY/KADRY Marzena Michalik kadry@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 14 PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Monika Sadowska-Kłakus prenumerata@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 26; faks +48 22 333 88 82 Drukarnia JANTAR Nakład: 5000 egz. Zamówienia na prenumeratę realizują także: Kolporter Sp. z o.o. S.K.A., Garmond Press S.A., GLM Sp. z.o.o., RUCH S.A. – zamówienia można składać na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl, e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub tel.: 801 800 803, 22 717 59 59 – w godz. 7.00–18.00. Koszt połączenia wg taryfy operatora. Sprzedaż egzemplarzy archiwalnych w Dziale Dystrybucji tel. +48 22 333 88 26 Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inną metodą oraz rozpowszech nianie bez zgody Wydawcy w całości lub części jest zabronione i podlega odpowiedzialności karnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zwrotu materiałów zamówionych, a niezatwierdzo nych do druku. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Nie ponosimy odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam.
AKWIZGRAN · AMSTERDAM · BERLIN · DORTMUND · DREZNO · DÜSSELDORF · FRANKFURT · GRAZ · HAMBURG · KARLSRUHE · KOLONIA · LIPSK · MONACHIUM · NORYMBERGA · PRAGA ·
´ WEIMAR · WIEDEN
IT‘S NOT A HOTEL IT‘S A STATE OF MIND! OD RO
2000KU
NIA CZE
LAT DOŚWIAD 5 1
15
Y
EA
RS E
XP E R IE N CE
EL ST € HO 12
OD
5% Rabat:
facebook.com/aohostels
groups@aohostels.com · www.aohostels.com/pl