lh-4.2. Materiako Gida

HUMANITATE ETA HEZKUNTZA ZIENTZIEN FAKULTATEA

4.2 MATERIA

IKUSPEGI GLOBALIZATZAILEA ETA INTEGRATZAILEA LEHEN HEZKUNTZAN

LEHEN HEZKUNTZA 6 ECTS 2012 - 2013 ikasturtea

Aitziber Sarobe Egiguren Mikel Errazkin Xabier Arregi Murgiondo

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

AURKIBIDEA

3

1. Tutore taldea 2. Sarrera: materiaren aurkezpena

4

3. Materian landuko diren konpetentziak

6

4. Materiaren ardatz metodologikoak - Printzipio orokorrak - Zehaztasunak

8

5. Materiaren ebaluazio-sistema: alderdiak, proportzioak eta tresnak

10

6. Materiaren antolaketa orokorra 6.1 Eskakizunak 6.1 Egutegia / ordutegia

11

7. Bibliografia 12

2

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

1. TUTORE TALDEA

Aitziber Sarobe Ikaste-Irakaste Prozesuak Gunea asarobe@mondragon.edu Telefono luzapena: 5144

Mikel Errazkin KEN (Kultura eta Euskararen Normalizazioa) Gunea merrazkin@mondragon.edu Telefono luzapena: 5167

Xabier Arregi (Koordinatzailea) Ikaste-Irakaste Prozesuak Gunea xarregi@mondragon.edu Telefono luzapena: 5154

3

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

2. SARRERA: materiaren aurkezpena Ikuspegi globalizatzailea eta integratzailea. Hori da ikasgai honen xedea, alegia, ikuspegi horren zergatia, funtsa eta praktikak aztertzea. Ikuspegi globalizatzailearen zergatiak irakaskuntza ulertzeko eta aurrera eramateko moduetan bilatuko ditugu.

Zertarako irakasten dugu?, Nolako herritarrak nahi ditugu hezi? Horren baitan, nolakoa izan beharko heziketa? Hauek irakaskuntzaren eremuan betiko edo ohiko galderak dira, eztabaidatu direnean (gutxitan) erantzun ezberdinak izan dituzten galderak, eta sarritan, gainera, kontrajarriak. Ikuspegi globalizatzaileak eta integratzaileak galdera horiei modu batean erantzuteko printzipioak eta esku-hartze estrategiak eskaintzen ditu. Horiek ezagutuz, ohiko irakaskuntza-ikuspegiarekin (eta bien artean koka daitezkeen bestelakoekin) alderatzeko eta ondorioak ateratzeko aukerak zabaldu nahi dira, beraz, ikasgaiaren bitartez.

Laugarren mailan kokatuta dago materia, aurreko ikasturteetan landutako zenbait materien ekarpenekin osatzen delarik: haurren garapen ebolutiboa, eskola inklusiboaren ezaugarriak, didaktika espezifikoak, ... Materia horien guztien ekarpenek elikatu beharko lituzkete laugarren mailako honetan landuko diren edukiak, eta izango diren gogoetak.

Hain zuzen ere, materian landuko dugun ikuspegiaren printzipioek eta esku-hartzerako irizpideek dimentsio ezberdinak aintzat hartzen dituzte: ikasleak, jakintza arloak, estrategia didaktiko-metodologikoak eta irakaskuntza ulertzeko modua.

Ikuspegi globalizatzailearen eta integratzailearen oinarrira hurbiltzeak, teoria eta praktika uztartu beharra eskatzen du. Bata bestearekin elikatu beharko da. Eskolaesperientziak ezagutzeak ikuspegi globalizatzailearen praxia erakutsiko digu: zer nolako erabakiak hartu behar diren, zein estrategia, teknika eta baliabide erabiltzen diren, nola antolatzen den ikaste-irakaste prozesua, ... Azterketa teorikoek, berriz, erabaki eta esku-hartze horien atzean zer nolako irizpide edo printzipioak egon daitezkeen ulertzen jartzen lagunduko digute. Alegia, teoria eta praktikaren arteko etengabeko dialektikan kokatuko ditugu ikasgaian egingo ditugun jarduerak eta horien gaineko gogoetak.

4

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

Eskolako esperientzien analisi sakonetatik abiatuz, ikuspegi globalizatzailearen printzipioak eta esku-hartzerako irizpideak identifikatu eta aztertuko ditugu, ekarpen teorikoez baliatuz. Ondoren, praktika aldian izandako bizipenak eta gogoetak aintzat hartuz (eta aurreko ikasturteetakoak ere gogoratuz), ikuspegi globalizatzailearen corpus teorikoan koka daitezkeen proposamen didaktikoak diseinatzeari ekingo diogu.

5

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

3. MATERIAN LANDUKO DIREN KONPETENTZIAK Ondorengo taulan adierazten dira materia honekin landu nahi diren konpetentziak eta horiekiko aurreikusten diren lorpen mailak.

KONPETENTZIAK

LORPEN-MAILAK ZEHARKAKOAK

a. Talde lana. Prozesuaren auto-erregulazioaren a.1. Helburuekiko, planifikazioarekiko eta bidez landuko da. Taldearen azken autonorberak zein lan taldean hartutako ebaluazioari begira diseinatuko dituzue prozesua konpromisoekiko modu autonomoan eta tresnak taldearen jarraipena eta ebaluazio eta irizpide argiak azalduz hausnartzen kualitatiboa eta kuantitatiboa egiteko. du. b.1. Materian proposatutako ikerketetan zehaztutako aspektu ezberdinak ezagutzen ditu edota horien aurrean modu esanguratsuan erantzuten du. b. Ikuspegi globala.

c. Problemen ebazpena: arazoen bideratutako pentsamendua.

b.2. Disziplinartekotasuna eta ikuspegi globalizatzailea aintzat hartuko dituen proposamen didaktikoak diseinatu eta planifikatzeko garatu dituen gaitasunak bere kabuz antzeman eta ebaluatzen ditu. c.1. Ikaste-irakaste prozesuan zein talde lanean ostutako arazoei modu sortzaile ebazpenera eta ekintzailean erantzuten die. c.2. Materian ikertutako arazo ezberdinei modu koherentean eta arrazoizko argudioekin erantzuten die.

ESPEZIFIKOAK

1. Lehen Hezkuntzako kurrikuluko diziplinen ikasteirakasle prozesuetan ikuspegi globalizatzailea eta interdiziplinarra definitzen duten oinarrizko printzipioak ulertu.

1.1.Lehen Hezkuntzako etapan dauden ikasleei bideratutako proposamen didaktikoen diseinuan jakintza-arlo ezberdinetatik egindako ekarpen epistemologiko eta didaktikoak gauzatzen ditu.

2.1. Lehen Hezkuntzan erabiltzen diren estrategia didaktiko ezberdinak 2. Lehen Hezkuntzako kurrikuluaren garapenaren aztertzen eta baloratzen ditu ikuspegi inguruan ikertu diren eredu didaktiko globalizatzaile eta interdisziplinarretik. ezberdinak aztertu, eta horien inguruan 2.2. Ikuspegi globalizatzaile eta hausnartu. integratzailean oinarritutako ikasteirakaste prozesuek dituzten aukerak eta mugak aztertzeko eztabaidetan parte 6

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

hartzen du eta ahozko azalpenak ematen ditu.

3.1. Praktiken bidez, Lehen Hezkuntzako kurrikuluaren aspektu ezberdinen 3. Ikuspegi globalizatzaile eta interdiziplinarretik garapena eta gauzatzea ikertzeko Lehen Hezkuntzara bideratutako proposamen jarduerak planifikatu, garatu eta didaktikoen diseinuan ,Lehen Hezkuntzako ebaluatzen ditu. kurrikuluko jakintza-arlo ezberdinek egiten 3.2. Ikuspegi globalizatzaile eta dituzten ekarpen epistemologiko eta didaktikoak interdisziplinarretik, Lehen Hezkuntzako ulertu. kurrikuluko jakintza-arloen garapenera bideratutako proposamen didaktiko espezifikoak egiten ditu.

4. Ikuspegi globalizatzailetik eta interdiziplinarretik Lehen Hezkuntzako haurren heziketa eta garapen osoa sustatu eta erraztu.

7

4.1. Praktiketan ikusitako eredu didaktikoak aztertzeko egindako ikerketetatik txosten idatziak egiten ditu, edukiei ez ezik, hizkuntzaren egokitasunari eta zuzentasunari arreta jarriz

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

4. MATERIAN ARDATZ METODOLOGIKOAK Materia honen helburu nagusia Lehen Hezkuntzako ikaste-irakaste prozesuak ikuspegi globalizatzaile eta integratzailetik ulertu, landu eta garatzeko ahalmena sustatzea da.

Hori lortzeko, ezinbestekoa da ikasle bakoitzaren parte hartzea bakarka nahiz taldeko lanetan.

Lau fase nagusitan diseinatu da materia:

FASEAK ETA GAIA

I FASEA

Irizpide edo printzipio giltzarriak.

ASMOAK

Lehen fase honen xede nagusia da Ikuspegi Globalizatzaile eta Integratzailearen printzipio edo irizpide nagusiak identifikatzea eta horien gaineko gogoeta egitea, kontuan hartuta ondorengo faseetako erreferentzi teoriko nagusiak izango direla. Honetan laguntzeko, ikuspegi honen inplementazioari begira zenbait proposamen didaktiko 2 aste: aurreikusiko dira.

Irailak Honako galdera hauek erantzutea da lehen fase honen asmo nagusia: 11-20 -

II FASEA

Ikuspegi globalizatzailea eta integratzailea nola gauzatu.

Iraupena

Zer ulertzen dugu ikuspegi globalizatzaile eta integratzaileaz?

Zeintzuk dira irizpide edo printzipio giltzarriak praktikara eramaterakoan?

Nola antola daitezkeen ikaste irakaste prozesuak ikuspegi horri jarraituz?

Ze esperientzi edo proiektu ezagutzen ditugu ikuspegi honi begira antolatu eta aurrera eraman edo eramaten direnak?

Bistakoa da ikuspegi globalizatzailetik eta integratzailetik diseinatu eta landutako ikaste-irakaste prozesuak gauzatzeko hainbat zailtasuni aurre egin behar zaiela. Horietatik batzuk aurreikusi eta landuko dira KASU ERREALEN SIMULAZIOAK eginez. Talde txikietan landuko dira kasu hauek.

4 saio

5 aste:

Irailak 25Honako galdera hauek erantzutea da bigarren fase honen asmo Urriak nagusia: 28 -

Zeintzuk dira ikuspegi globalizatzailea praktikara eramateko egon daitezkeen aukerak eta oztopoak? Nola gainditu hauek?

Nola jokatu ikuspegi honi begira proposamen didaktikoak diseinatzerakoan?

Ze estrategia, ze teknika, ze baliabide erabili?

PRAKTIKAK (Urriak 29-Abenduak 21 bitartean) 8

10 saio

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

FASEAK ETA GAIA

III FASEA

ASMOAK

Praktiketan ikusitako eredu ezberdinak materiaren hasieran ikusitakoekin alderatu eta horiek ebaluatzeko hainbat saio izango ditugu.

2 aste:

Urtarri Honako galdera hauek erantzutea da bigarren fase honen asmo lak 8nagusia: 17 -

Praktikak aztertzen

-

Zein da, oro har, eskoletan darabilten ikuspegia beraien praktikak diseinatu eta aurrera eramaterakoan?

Zeintzuk dira ikuspegi globalizatzailearekin dituzten antzekotasunak eta ezberdintasunak?

IV FASEA

Ikuspegi globalizatz ailean oinarrituta ko esperientzi en diseinua

Iraupena

4 saio

4 aste:

Fase honen helburua, irakasle rola hartuz, ikuspegi globalizatzaile eta integratzailearen printzipioak (filosofikoak zein didaktikoak) aintzat hartuko dituen proposamen didaktikoak diseinatzea izango da.

Fase honetan 4 astetan zehar segimendu-saioak egitea aurreikusten da.

Urtar.

8*Otsaila k 14 8

* III eta IV faseak batera hastea aurreikusi da

Mudle plataforma izango da ikasgai guztian zehar lagungarri, bai dokumentazioa eskuratzeko, egin beharreko lanak bertan eskegitzeko, proposatzen diren foroetan parte hartzeko ‌

9

s a i o

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

5. MATERIAREN EBALUAZIO-SISTEMA: proportzioak eta tresnak Bakarka nahiz taldeka egindako lanak ebaluatuko dira:

1. Ikaste koadernoa: % 50-a.

Heteroebaluazioak % 50-a.

Autoebaluazioak % 50-a.

2. Proiektua: % 50-a.

Heteroebaluazioak % 60-a.

Koebaluazioak (autoerregulazioak) % 40-a.

Ezinbestekoa izango da goian aipatutako atal guztietan gutxieneko nota 5 izatea ikasgaia gainditu ahal izateko.

Asistentzia ere bermatu beharko da. Bete ezean, ikasleari ahozko froga bat egingo zaio, ikasgaian zehaztutako konpetentziak lortu dituen ala ez baloratzeko, ebaluatzeko eta honen arabera kalifikatzeko.

10

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

6. MATERIAREN ANTOLAKETA OROKORRA 6.1.- Eskakizunak

SAIO EZ PRESENTZIALAK

SAIO PRESENTZIALAK

EGIN BEHARREKOAK Saio teoriko-praktikoetan: - Antolatuko diren saio teoriko-praktikoetan parte hartu.

- Materiaren eskakizunei aurre egiteko behar den planifikazioa egin, taldeka.

- Taldean, ezagutzak elkartrukatu eta eztabaidatu.

- Teoria eta praktikaren artean loturak egin.

- Materian lantzen diren kontzeptu garrantzitsuenak argitzeko jarrera erakutsi.

Segimendu saioetan: - Norberaren ikaste prozesuaz hausnartu.

- Talde dinamikaz hausnartu.

-

Artikuluen irakurketa.

Saio teoriko-praktikoetan ezagutu eta eginikoen sintesia eta antolaketa lanak.

Eskatutako eskakizunak bete.

Talde lanari erantzun.

6.2.- Egutegia / ordutegia Egutegia: - I FASEA, irailak 11-20: guztira 2 aste eta 4 saio.

- II FASEA, irailak 25-urriak 28: guztira 10 saio.

- III FASEA, urtarrilak 8-17: guztira 4 saio.

- IV FASEA, urtarrilak 8-otsailak 14: guztira 8 saio.

Ordutegia: - Astearte eta ostegunetan 14:00etatik, 16:15etara.

11

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

7. BIBLIOGRAFIA Liburuak: -

CUBERO, R. (2000). Cómo trabajar con las ideas de los alumnos. Sevilla: Díada.

-

DE VECCHI, G. eta GIORDAN, A. (2006). Guía práctica para la enseñanza científica. Sevilla: Díada.

-

RAMOS, J. (2007). Hablar, investigar y comprender el mundo. Morón de la Frontera (Sevilla): Publicaciones del M.C.E.P.

-

ZABALA, A. (1999). Enfoque globalizador y pensamiento complejo. Una respuesta para la comprensión e intervención en la realidad. Barcelona: Graó.

Artikuluak: -

ZABALA, A. (1993). La globalización, una fórmula de aproximarse a la realidad.

In:

Signos.

Teoría

y

práctica

de

la

educación,

8/9,

110-121.

(http://www.quadernsdigitals.net/index.php?accionMenu=hemeroteca.VisualizaNume roRevistaIU.visualiza&numeroRevista_id=38).

-

PÉREZ, A. (1993). La función social y educativa de la escuela obligatoria. In: Signos.

Teoría

y

práctica

de

la

educación,

8/9,

16/27.

(http://www.quadernsdigitals.net/index.php?accionMenu=hemeroteca.VisualizaNume roRevistaIU.visualiza&numeroRevista_id=38).

Aldizkari interesgarriak (Kontsultagai HUHEZIko liburutegiko saretik): • Signos. Teoría y Práctica de la Educación.

In:http://www.quadernsdigitals.net/index.php?accionMenu=hemeroteca.VisualizaRevi staIU.visualiza&revista_id=3

• Cuadernos de Pedagogía.

In: http://www.mondragon.edu/es/biblioteka/recursos-de-informacion/revistaselectronicas/@@validate?url=CUAPEDLINK).

• Aula de Innovación Educativa.

In: http://biblioteka.mondragon.edu:8888/liburutegia/jsp/system/win_main.jsp

12