Eat & Fit No.1 by Human Space

Eat & Fit

ΟΔΗΓΟΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΕΥΕΞΙΑΣ

#01 Διατίθεται δωρεάν σε φηφιακή

Εκδότης: Ιωάννης Φράσκος Σύμβουλος έκδοσης: Michail Fan Υπεύθυνος Εμπορικού Τομέα: Άγγελος Μαντζουράτος Αρχισυντάκτρια: Ελένη Σωτηρακοπούλου

μορφή αποκλειστικά στο Portal www.HumanSpace.gr Ηλεκτρονική σελιδοποίηση:

Συντάκτες τεύχους:

Δημιουργικό τμήμα HumanSpace.gr Στείλτε τα σχόλια και τις προτάσεις σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: info@humanspace.gr

Παρασκευάς Παπαχρήστος, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc. Κωνσταντίνα Αποστολοπούλου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Αθλη-

Σημείωση:

τικός Διατροφολόγος Όλγα Κακουλίδη,

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εντύπου είναι μόνο για ενημερωτικό σκοπό και δεν θα πρέπει να αντικαθιστά οποιαδήποτε ια-

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Παρασκευή Κουστουράκη,

τρική συμβουλή, διάγνωση ή και θεραπεία

Κλινική Διαιτολόγος –

που χορηγείται από τον γιατρό σας ή από

Διατροφολόγος, M.Sc.

τον εξειδικευμένο επιστήμονα υγείας. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή, μεταβίβαση, διανομή μέρους ή του συνόλου του περιεχομένου σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς την γραπτή συγκατάθεση του Εκδότη.

To humanspace.gr και οι ψηφιακές εκδόσεις είναι ιδιοκτησία των Εκδόσεων

Επιτρέπεται η αποθήκευση του περιεχομέ-

Feng Shui Fan - Ι. ΦΡΑΣΚΟΣ & ΣΙΑ ΟΕ

νου για προσωπική χρήση.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ 30, ΨΥΡΡΗ - 10553 Τ: 210 7518887 F: 210 7518007

Μικρά Διατροφικά Νέα

Μύθοι & Αλήθειες

4. Γιατί μας τονώνει το Τσάι;

8. 7 μύθοι για την παιδική διατροφή

Διατροφικές επιλογές Στην Κουζίνα

14. Φτιάξτε σούπερ σαλάτες!

18. Καφές: Φίλος ή εχθρός για την υγεία;

Θέματα

24. Νηστεία: Μια φορά το χρόνο ή κάθε μέρα;

Μικρά Διατροφικά Νέα

Γιατί μας τονώνει το τσάι;

Ένας κινέζικος μύθος λέει ότι πριν από πολλά χρόνια και συγκεκριμένα το 2737 π.Χ., ο αυτοκράτορας Shen Nung ήταν στην ύπαιθρο και, ενώ οι υπηρέτες του έβραζαν νερό μέσα σε ένα σκεύος για να πιει, έπεσαν κατά λάθος μέσα στο βραστό νερό λίγα ξερά φύλλα από έναν άγριο θάμνο τσαγιού που βρισκόταν εκεί δίπλα. Ο αυτοκράτορας το δοκίμασε από περιέργεια και ανακάλυψε ότι αυτό το παρασκεύασμα ήταν εύγευστο και αναζωογονητικό.

την Ινδία τώρα, ένας άλλος

πνος. Οι θάμνοι τσαγιού εμφανίστη-

μύθος αποδίδει την ανακά-

καν εκεί όπου έπεσαν τα βλέφαρα

λυψη του τσαγιού στο βου-

του και τα φύλλα αυτών των νέων

διστή μοναχό Bodhidharma.

θάμνων θεράπευσαν ως εκ θαύματος

Μέσα στην απόγνωσή του, μετά από

την κούρασή του.

μια επταετή περίοδο αϋπνίας, μάσησε μερικά φύλλα από ένα κοντινό

Πάντως, από όπου και αν προέρχεται,

δέντρο, και αμέσως ένιωσε ανανεω-

το τσάι, αν και κάποτε ήταν μια ακρι-

μένος.

βή συνήθεια και προνόμιο της αριστοκρατικής τάξης, σήμερα αποτελεί

Ωστόσο, ένας άλλος (ιαπωνικός) μύ-

ένα από τα πιο δημοφιλή ροφήματα

θος για το στοχαστικό βουδιστή μο-

σε όλο τον κόσμο και είναι ιδιαιτέρως

ναχό, Bodhidharma, περιγράφει πως

ευεργετικό για την υγεία, καθώς έχει

έριξε τα γερμένα βλέφαρά του στο

σχετιστεί με πολυάριθμα οφέλη– με-

έδαφος από την απογοήτευσή του,

ταξύ αυτών η μείωση του κινδύνου

που δεν μπορούσε να μείνει άγρυ-

αναπτύξεως καρδιοπάθειας, καρκίνου

και νόσου του Πάρκινσον.

σης αυξημένη πνευματική εγρήγορ-

Πρόσφατη ολλανδική μελέτη μάλιστα,

ση και μειωμένη νοητική κόπωση,

καταδεικνύει ότι ένα φλιτζάνι τσάι

αποδεικνύοντας με τον πλέον προφα-

μπορεί να τονώσει την ταχύτητα της

νή τρόπο, ότι ένα φλιτζάνι πριν από μια

σκέψης και της κρίσης, καθώς και

απαιτητική νοητική εργασία, θα μπορού-

την εγρήγορση του μυαλού.

σε να βελτιώσει τη διεκπεραίωσή της.

Οι Ολλανδοί επιστήμονες εξέτασαν

Αν σας αρέσει να πίνετε το τσάι σας

τις επιδράσεις δύο βασικών συστατι-

με γάλα, όπως οι Άγγλοι, δεν υπάρ-

κών του μαύρου τσαγιού στις νοητι-

χει κανένα πρόβλημα, καθώς προγε-

κές λειτουργίες 44 εθελοντών, ηλικί-

νέστερες μελέτες έχουν δείξει πως

ας κάτω των 40 ετών.

η προσθήκη αυτή δεν επηρεάζει την

σε μια σειρά από τεστ, οι εθελοντές που είχαν καταναλώσει τσάι, παρουσίασαν επίσης αυξημένη πνευματική εγρήγορση και μειωμένη νοητική κόπωση Βάσει των πορισμάτων που δημοσιεύ-

απορρόφηση των θρεπτικών συστατι-

τηκαν στην επιθεώρηση «Nutritional

κών του, ούτε διαταράσσει τα οφέλη

Neuroscience», το αμινοξύ με την

που αυτά παρέχουν στον οργανισμό.

ονομασία L-θειανίνη (υπάρχει και στο πράσινο τσάι) και η καφεΐνη βελτίωσαν σημαντικά τις επιδόσεις των εθελοντών σε μια σειρά από τεστ, μέσα σε 20 έως 70 λεπτά, έπειτα από την κατανάλωση ενός φλιτζανιού τσαγιού. Ακολούθως, οι εθελοντές που είχαν καταναλώσει τσάι, παρουσίασαν επί-

Πηγή: medNutrition.eu

Μύθοι & Αλήθειες

μύθοι για την

παιδική διατροφή Γράφει ο Παρασκευάς Παπαχρήστος, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc. Επιστημονικός συνεργάτης του Portal medNutrition.eu

1 2

Το παιδί πρέπει να τρώει όλο του το φαγητό.

Πιέζοντας ένα παιδί να φάει, μοιραία δίνεται τόσο μεγάλη έμφαση στο θέμα του φαγητού, που μελλοντικά το παιδί μπορεί να αποκτήσει τη συνήθεια της υπερφαγίας. Όταν ένα παιδί έχει τον αυτοέλεγχο και τρώει

όσο θέλει κάθε φορά, χωρίς να πιέζεται, θα μάθει να «ακούει» το σώμα του και την όρεξή του.

Υπάρχει πρόβλημα όταν το παιδί «κολλάει» με ένα φαγητό και δεν τρώει τίποτα άλλο. Αυτή η κατάσταση περισσότερη αναστάτωση προκαλεί στους γονείς, παρά επιζήμια είναι για τα μικρά παιδιά. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχί-

ας. Το να ζητάει ένα παιδί ξανά και ξανά το ίδιο φαγητό, συνήθως δεν κρατάει παρά μόνο μερικές ημέρες. Δεν υπάρχει λόγος να πιέζετε το παιδί. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε όσο διαρκεί το… «κόλλημα», είναι να του προσφέρετε μια ποικιλία τροφών, με στόχο να ενθαρρύνετε τη διατροφική ποικιλία. Αν βέ-

βαια, το παιδί εξακολουθεί να απορρίπτει ολόκληρες κατηγορίες τροφίμων για μεγαλύτερο διάστημα των 2 εβδομάδων, καλό θα είναι να αναζητήσετε τη συμβουλή κάποιου ειδικού (παιδιάτρου ή διαιτολόγου).

Το παιδί πρέπει να ακολουθεί διατροφή χαμηλή σε λιπαρά. Μέχρι την ηλικία των δύο ετών, το παιδί χρειάζεται αρκετό λίπος, για να υποστηρίξει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του, τη ραγδαία ανάπτυ-

ξή του και την έντονη κινητικότητά του. Από δύο μέχρι πέντε ετών, οι γονείς μπορούν να μειώσουν σταδιακά το λίπος στη διατροφή του παιδιού. Μετά την ηλικία των πέντε ετών, ισχύει ό,τι και για τους ενήλικες: η ημερήσια κατανάλωση λίπους για τους ενήλικες δεν πρέπει να ξεπερνάει το 30% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης. Είναι σημαντικό το παιδί να προσλαμβάνει λίπος από διαφορετικές πηγές, ώστε να λαμβάνει επαρκείς ποσότητες των δύο λιπαρών οξέων (λινολεϊκό και λινολενικό οξύ), που είναι αναγκαία για την υγεία και την ανάπτυξή του. Μια διατροφή πολύ φτωχή σε λιπαρά μπορεί να είναι επικίνδυνη για ένα παιδί.

Τα υπέρβαρα παιδιά πρέπει να ακολουθούν δίαιτα απώλειας βάρους. Ο περιορισμός των θερμίδων στο διαιτολόγιο ενός παιδιού που βρίσκεται στην ανάπτυξη μπορεί να αποβεί επιζήμιος. Με τον περιορισμό

αυτό, το παιδί μπορεί να στερηθεί συστατικών απαραίτητων για την υγεία του, αλλά και ενέργειας που χρειάζεται για να μεγαλώσει, να μάθει και να εξερευνήσει τον κόσμο γύρω του. Όταν ένα παιδί έχει σωστές διατροφικές συνήθειες και ικανοποιητικά επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, συνήθως έχει και το σωστό βάρος. Συστήνεται πάντα η επίσκεψη σε έναν παιδίατρο ή διαιτολόγο, προτού αποφασίσετε μόνοι σας να εντάξετε το παιδί σας σε πρόγραμμα απώλειας βάρους.

Το να ζητάει ένα παιδί ξανά και ξανά το ίδιο φαγητό, συνήθως δεν κρατάει παρά μόνο μερικές ημέρες. Δεν υπάρχει λόγος να πιέζετε το παιδί. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε όσο διαρκεί το… «κόλλημα», είναι να του προσφέρετε μια ποικιλία τροφών, με στόχο να ενθαρρύνετε τη διατροφική ποικιλία

Τα παχύσαρκα παιδιά θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Όχι απαραίτητα. Είναι

γεγονός ότι η παιδική παχυσαρκία έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας. Ερευνητές επισημαίνουν πως το υπερβάλλον βάρος κατά την παιδική ηλικία μπορεί να προκαλέσει τόσο

σωματικά όσο και ψυχολογικά προβλήματα. Αν και έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει αυτή η τάση, δεν είναι προδιαγεγραμμένο ότι τα υπέρβαρα παιδιά θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Αν ακολουθήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες και εντάξουν την άσκηση στη ζωή τους, μπορεί στη διάρκεια της εφηβείας να αυξήσουν το ύψος τους, σταθεροποιώντας το βάρος τους.

6 7

Το βάρος θα το πάρει σε ύψος. Το παχύσαρκο παιδί ψηλώνει περισσότερο από τους συνομήλικούς του, τελικά όμως η ανάπτυξή του σταματά σε μικρότερο ύψος. Τα οστά δεν έχουν τον ίδιο ρυθμό ανάπτυξης με το σωματικό βάρος και η μάζα τους

δεν είναι αρκετά πυκνή, ώστε να υποστηρίξουν την ανάπτυξη του σκελετού.

Η χοληστερόλη δεν αφορά τα παιδιά. Η δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας στον οργανισμό ξεκινά από την παιδική ηλικία. Ο τρόπος διατροφής και γενετικοί παράγοντες επηρεάζουν τα επίπεδα χοληστερόλης αίματος και τον κίνδυνο εμφάνισης στε-

φανιαίας νόσου, ένω σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δυσλιπιδαιμίας στην ενήλικη ζωή. Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου θα πρέπει, επομένως, να ξεκινά από την παιδική ηλικία. Αν βρήκατε ενδιαφέροντα τα όσα διαβάσατε, ανατρέξτε στο www.nutritiontales.eu για περισσότερους μύθους και αλήθειες.

Στην κουζίνα

Φτιάξτε σούπερ σαλάτες! Γράφει η Κωνσταντίνα Αποστολοπούλου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Αθλητικός Διατροφολόγος. Επιστημονικός συνεργάτης του Portal medNutrition.eu

14 14

Η σαλάτα είναι ένας εύκολος τρόπος για να προσλαμβάνεται όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και ταυτόχρονα να έχετε ένα απλό και γευστικό γεύμα. Για να αποτελεί η σαλάτα ένα κυρίως γεύμα θα πρέπει να περιέχει εκτός από τα λαχανικά, μια πηγή λιπαρών, μια πηγή πρωτεΐνης και μια πηγή αμύλου.

ρησιμοποιήστε ποικιλία από φρέσκα λαχανικά εποχής (μαρούλι, ρόκα, σπανάκι, λάχανο, ντομάτα, καρότα,

πιπεριές, κρεμμύδι, αγγούρι, φρέσκα σπαράγγια, μανιτάρια κλπ.) ή βραστά λαχανικά (καρότο, αρακά, μπρόκολο, κουνουπίδι, χόρτα κλπ.). Τα λαχανικά θεωρούνται σπουδαία πηγή βιταμινών Α, C, φυλλικού οξέος, μετάλλων και φυτικών ινών. Η πιο υγιεινή πηγή λιπαρών για την σα-

Τα φρούτα και οι ξηροί καρποί είναι δημοφιλή συστατικά της σαλάτας. Κάποια φρούτα όπως το ρόδι, το αβοκάντο, το ξινόμηλο, ο ανανάς, το αχλάδι, τα σταφύλια και πολλά άλλα κάνουν τις σαλάτες ακόμα πιο ωφέλιμες λάτα είναι το ελαιόλαδο. Επίσης πηγή

μανιτάρια. Πηγές αμύλου ιδανικές για

λιπαρών είναι και το τυρί. Ιδανικές επι-

σαλάτα είναι το κους κους, τα κρου-

λογές τυριών για σαλάτα αποτελούν το

τόν, το καλαμπόκι, τα κριτσίνια, τα κρί-

κότατζ, το κατίκι, το ανθότυρο, η παρ-

θινα παξιμαδάκια, το ψωμί, τα ζυμαρι-

μεζάνα και η γραβιέρα.

κά, το ρύζι.

Τα τυριά όμως αποτελούν και καλή

Επίσης μπορείτε να προσθέστε και

πηγή πρωτεΐνης. Άλλες καλές πηγές

όσπρια (φακές, κουκιά, μαυρομάτικα

πρωτεΐνης για τη σαλάτα είναι η γα-

φασόλια), τα οποία αποτελούν πλού-

λοπούλα, το κοτόπουλο, το αυγό, ο

σια πηγή σύνθετων υδατανθράκων,

σολομός, τα θαλασσινά αλλά και τα

διαλυτών φυτικών ινών, πρωτεϊνών, βι-

ταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων.

πρωτεΐνη, αποτελούν πλούσια πηγή

Τα φρούτα και οι ξηροί καρποί είναι

ακόρεστων λιπαρών και διαθέτουν δι-

δημοφιλή συστατικά της σαλάτας. Κά-

άφορες ευεργετικές φυτικές ουσίες,

ποια φρούτα όπως το ρόδι, το αβοκά-

όπως τα φλαβονοειδή.

ντο, το ξινόμηλο, ο ανανάς, το αχλάδι, τα σταφύλια και πολλά άλλα κάνουν

Τέλος, η προσθήκη βοτάνων στις σα-

τις σαλάτες ακόμα πιο ωφέλιμες, κα-

λάτες σας μπορεί να τις κάνει ακό-

θώς ενισχύουν την αντιοξειδωτική

μη καλύτερες προσθέτοντας γεύση.

δράση τους, αλλά και πιο γευστικές.

Χρησιμοποιήστε μικρές ποσότητες

Επιπρόσθετα, περιέχουν υψηλές πο-

βοτάνων με έντονη γεύση για γαρ-

σότητες φυτικών ινών.

νιτούρα. Το δεντρολίβανο για παρά-

Τέλος, η προσθήκη βοτάνων στις σαλάτες σας μπορεί να τις κάνει ακόμη καλύτερες προσθέτοντας γεύση.

Οι ξηροί καρποί όπως τα αμύγδαλα,

δειγμα, έχει ιδιαιτέρως έντονη γεύση,

τα καρύδια, τα φιστίκια Αιγίνης, οι

για αυτό καλό είναι να χρησιμοποιεί-

ηλιόσποροι αλλά και οι ξηροί σπόροι

ται με φειδώ. Ως γαρνιτούρες μπο-

(το κουκουνάρι, το κόλιανδρο) προσ-

ρούν επίσης να χρησιμοποιηθούν η

δίδουν ιδιαίτερη γεύση στη σαλάτα

έντονα αρωματική λεβάντα και ο μαϊ-

και είναι μία υψηλής βιολογικής αξίας

ντανός.

Πολύ συχνά, μια κούπα καφέ γίνεται αφορμή για συναντήσεις φίλων, ωστόσο αποτελεί και μοναχική απόλαυση, που επιλέγουν να τον καταναλώνουν κυρίως το πρωί, ώστε να ενεργοποιηθούν και να ανταπεξέλθουν στο απαιτητικό ημερήσιο πρόγραμμά τους.

κατομμύρια άνθρωποι το πρωί αναζητούν ένα φλιτζάνι καφέ για να ξεκινήσουν την μέρα τους. Και στις δύο πε-

ριπτώσεις, το άτομο που καταναλώνει τον καφέ δέχεται τα οφέλη του, τα οποία δεν είναι λίγα. Στον καφέ περιέχονται περισσότερα από 2.000 διαφορετικά συστατικά με πιο σημαντικά και ωφέλιμα τα αντιοξειδωτικά. Διατροφικές επιλογές

Καφές:

Δώρο ή απειλή για την υγεία; Γράφει η Όλγα Κακουλίδη, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Επιστημονικός συνεργάτης του Portal medNutrition.eu

20 20

Τα κυριότερα αντιοξειδωτικά που βρί-

Παλαιότερα, ο καφές θεωρείτο πα-

σκονται στον καφέ είναι τα χλωρογε-

ράγοντας κινδύνου αύξηση κυρίως

νή οξέα (πολυφαινόλες). Ένα φλιτζάνι

των συμπτωμάτων των καρδιακών

(150 ml) συνήθως περιέχει 120 mg

παθήσεων, όπως η υπέρταση και η

χλωρογενών οξέων. Τα αντιοξειδω-

αρρυθμία. Πρόσφατες έρευνες όμως,

τικά αυτά απαντώνται σε όλα τα είδη

διαχωρίζουν την παρουσία καρδιαγ-

καφέ, όποια κι αν είναι η προέλευ-

γειακών παθήσεων με την κατανά-

σή του, η μέθοδος καβουρντίσματος

λωση καφέ.

ο καφές διαθέτει υψηλότερη συνολική αντιοξειδωτική δράση ακόμη και από άλλα ροφήματα που γνωρίζουμε ότι είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά. και αλέσματός του, καθώς και στους

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν επίσης ότι

στιγμιαίους και ντεκαφεϊνέ.

με την κατανάλωση καφέ υπάρχει και μείωση του διαβήτη τύπου 2. Μελέτες

Oι ποσότητές τους μπορεί να διαφέ-

έχουν δείξει επίσης ότι δύο ή περισσό-

ρουν, ανάλογα με την προέλευση του

τερα φλιτζάνια καφέ την ημέρα μπο-

καφέ και τα χαρμάνια, την παρασκευή

ρούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκί-

και τη μέθοδο της ζύμωσης. Σύμφω-

νου του παχέος εντέρου κατά 25%.

να με ελβετική έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό

Η κατανάλωση καφέ συνδέεται επί-

«Journal of Agriculture and Food

σης στενά με μειωμένο κίνδυνο του

Chemistry», ο καφές διαθέτει υψηλό-

στόματος, οισοφάγου, του φάρυγγα

τερη συνολική αντιοξειδωτική δράση

και του καρκίνου. Τέλος, λόγω της

ακόμη και από άλλα ροφήματα που

υψηλής διέγερσης που προκαλεί,

γνωρίζουμε ότι είναι πλούσια σε αντι-

μπορεί να αποτρέψει την δυσκοιλι-

οξειδωτικά.

ότητα.

Τα συστατικά του καφέ είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα για την υγεία και λειτουργούν προστατευτικά ώστε να μην εμφανιστούν κάποιες ασθένειες. Βέβαια, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι ευεργετικές αυτές ιδιότητες σταματούν μετά την τέταρτη κούπα καφέ, χωρίς αυτό να σημαίνει πως το άτομο που πίνει πάνω από τέσσερις καφέδες θα έχει κάποιο πρόβλημα στην υγεία του. Πολύ πιθανόν ο καφές είχε τόσα χρόνια παρεξηγημένη φήμη, γιατί πολλοί συνοδεύουν τον καφέ τους με τσιγάρο, συνήθεια η οποία αυτόματα

ακυρώνει τις καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες του ροφήματος. Όπως επίσης, πολλοί λάτρεις του καφέ πίνουν πολλά φλιτζάνια σε καφετέριες ή καθιστοί στον καναπέ του σπιτιού τους χωρίς να φροντίσουν για την σωματική τους δραστηριότητα, συνήθεια που δεν προάγει την αντικαρκινική προστασία του.

22 22

Επίκαιρα Θέματα

Νηστεία:

Mια φορά το χρόνο ή κάθε μέρα; Γράφει η Παρασκευή Κουστουράκη, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc. Επιστημονικός συνεργάτηςτου Portal medNutrition.eu

Όταν ακούμε τη λέξη νηστεία, οι εικόνες που αναδύονται να είναι συνυφασμένες με τη στέρηση και τον ασκητισμό. Έρευνες ωστόσο δείχνουν, πως η νηστεία εκφράζει μία βαθύτερη φιλοσοφία, με εξαιρετικά οφέλη για την υγεία.

ρευνες του Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης απέδειξαν την ευεργετική

επίδραση της νηστείας στις τιμές των λιπιδίων του αίματος. Όσοι νήστευαν 180 ημέρες το χρόνο είχαν 12,5% χαμηλότερη ολική χοληστερόλη και 20% χαμηλότερη LDL (κακή) χοληστερόλη από όσους δε νήστευαν. Επίσης, στα άτομα που ακολουθούν ευλαβικά τις επιταγές της νηστείας, παρατηρήθηκαν: Καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος, της αρτηριακής πίεσης, βελτιωμένη εντερική λειτουργία, χαμηλότερες τιμές ουρι-

κού οξέος και μειωμένος κίνδυνος εμ-

παρών οξέων. Αν και η πλήρης αποχή

φάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου.

από τα ζωικά προϊόντα, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, απαιτεί προσοχή,

Η ορθόδοξη πίστη «απαιτεί» από

η μέτρια κατανάλωσή τους είναι ιδιαι-

τους πιστούς νηστεία για περίπου

τέρως ωφέλιμη.

180 ημέρες το χρόνο. Στις μέρες μας όμως, ελάχιστοι είναι εκείνοι που την αυστηρών επιταγών της χριστιανικής

Αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών

νηστείας δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Η πλήρης αποχή από τα ζωικά προϊό-

Παρ’ όλα αυτά, κάποιες βασικές αρ-

ντα, οδηγεί όσους νηστεύουν σε αυ-

χές της μπορούν να αποδειχτούν πο-

ξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανι-

λύτιμες για την καλή μας υγεία.

κών, οσπρίων και δημητριακών ολικής

τηρούν. Σίγουρα, η εφαρμογή των

άλεσης. Τα λαδερά και τα όσπρια

Αποχή από τα ζωικά λίπη

αποτελούν την κύρια μορφή μαγειρε-

Βασική αρχή της νηστείας είναι η

μένου φαγητού κατά τη διάρκεια της

αποχή από τα ζωικά προϊόντα. Κρέ-

νηστείας. Τα φρούτα αντικαθιστούν

ας, πουλερικά, ψάρια, αβγά, γαλακτο-

τα γλυκά και τα διαφόρων ειδών σνακ,

κομικά και τυριά απαγορεύονται. Κύρια

ενώ η σαλάτα ωμή ή βραστή, υπάρχει

πηγή ενέργειας αποτελούν οι υδατάν-

καθημερινά στο τραπέζι.

θρακες ενώ ταυτόχρονα, μειώνεται η πρόσληψη κορεσμένου λίπους.

Επιπλέον, συνδυασμοί όπως αυτός των οσπρίων με το ρύζι π.χ. φακές ή

Αντίθετα, λόγω των θαλασσινών που

μαυρομάτικα με ρύζι, παρέχουν πρω-

μπορούν να καταναλωθούν, του ψα-

τεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας.

ριού, που επιτρέπεται κάποιες φορές, του ελαιόλαδου και των ξηρών

Η καθημερινή λοιπόν κατανάλωση

καρπών, αυξάνεται η πρόσληψη πο-

φρούτων, λαχανικών και δημητριακών

λυακόρεστων και μονοακόρεστων λι-

ολικής άλεσης καθώς, και η ύπαρξη

Τα ζωικά λιπαρά αντικαταστάθηκαν από ελαιόλαδο και ταχίνι, τα όσπρια συνδυάστηκαν με ρύζι και πλιγούρι, οι πίτες παρασκευάστηκαν μόνο με ελαιόλαδο, ενώ δημιουργήθηκαν νηστίσιμα γλυκά.

οσπρίων τουλάχιστον σε εβδομαδιαία βάση είναι ωφέλιμο να υιοθετηθούν.

Εγκράτεια και μέτρο Βέβαια, η φιλοσοφία της νηστείας είναι βαθύτερη από την απαγόρευση συγκεκριμένων τροφών. Για τους ευσεβείς Χριστιανούς, η μη κατανάλωση ζωικών προϊόντων δεν επαρκεί. Ακόμη και οι τροφές που επιτρέπονται, πρέπει να καταναλώνονται με εγκράτεια και μέτρο. Η ποιότητα, χωρίς τη μείωση της ποσότητας, δεν αποτελεί νηστεία.

Η νηστεία θεωρείται το μέσο για να δυναμώσει η θέλησή τους, να υποταγεί το σώμα στο πνεύμα και να μπορέσουν τελικά, αντιστεκόμενοι στον πειρασμό και την αμαρτία, να έρθουν πιο κοντά στο Θεό. Η εγκράτεια, το μέτρο, η δύναμη της θέλησης και η επιβολή του πνεύματος στο σώμα είναι αρετές που θα μπορούσαν να αποτελέσουν παράδειγμα για όλους μας. Δεν αρκεί να

Τα φρούτα αντικαθιστούν τα γλυκά και τα διαφόρων ειδών σνακ, ενώ η σαλάτα ωμή ή βραστή, υπάρχει καθημερινά στο τραπέζι. τρώμε υγιεινά χωρίς εγκράτεια και μέτρο, η υπερβολές στην ποσότητα μπορούν να υπερνικήσουν τα όποια οφέλη. Αντιμετωπίζοντας λοιπόν τη τροφή απλώς ως μέσο για την επιβίωση και όχι ως σκοπό ζωής, όπως προστάζει η σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία, ο σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να βρει τη μέση οδό, μεταξύ γευστικής απόλαυσης και εγκράτειας.

Τρόπος Μαγειρέματος

λαδο, το ταχίνι, τους ξηρούς καρπούς

Εκτός από την αρετή του μέτρου, η

και την κουβερτούρα.

νηστεία μας παρέχει και ιδιαίτερους τρόπους μαγειρέματος. Κάποιοι από

Τα πιάτα που προέκυψαν από τις πα-

αυτούς είναι δυνατόν να ενταχθούν

ραπάνω… αντικαταστάσεις δεν περι-

στην καθημερινότητα με εξαιρετικά

έχουν κορεσμένα λιπαρά, ενώ είναι

οφέλη. Η απαγόρευση της κατανά-

πλούσια σε μονοκόρεστα και πολυα-

λωσης αβγών, βουτύρου και γάλα-

κόρεστα λιπαρά οξέα και υδατάνθρα-

τος οδήγησε στην ανάπτυξη τρόπων

κες. Το μαγείρεμα με ελαιόλαδο είναι

μαγειρέματος με αντικατάσταση των

αναμφισβήτητα ωφέλιμο, ενώ η κατα-

παραπάνω υλικών.

νάλωση γλυκισμάτων μπορεί να αποτελέσει μέρος της καθημερινής δια-

Τα ζωικά λιπαρά αντικαταστάθηκαν

τροφής. Αρκεί να γίνεται με μέτρο.

από ελαιόλαδο και ταχίνι, τα όσπρια συνδυάστηκαν με ρύζι και πλιγούρι,

Κλείνοντας, μπορούμε να πούμε ότι

οι πίτες παρασκευάστηκαν μόνο με

η συνολική φιλοσοφία που χαρακτη-

ελαιόλαδο, ενώ δημιουργήθηκαν νη-

ρίζει την εφαρμογή την νηστείας θα

στίσιμα γλυκά. Εκτός λοιπόν από τα

ήταν ιδιαίτερα ευεργετική στην καθη-

γλυκά του κουταλιού, έκαναν την εμ-

μερινότητα του σημερινού ανθρώπου.

φάνισή τους γλυκά με βάση το ελαιό-

Εγκράτεια και μέτρο, μειωμένη πρόσληψη ζωικών λιπαρών, αύξηση της κατανάλωσης ψαριού, φρούτων, λαχανικών και οσπρίων μπορούν να αποβούν πολύτιμοι σύμμαχοι για όλους.