MEI 2022
GRATIS!
Gemaakt door amsterdam & partners
HET BESTE VAN AMSTERDAM VOOR NOP jaargang 56 #8
00 UK COVER MEI 2022 MB.indd 1
14-04-2022 15:49
3 MEI
9+
ONTDEK JE STAD
Uitnee
PROG
mbaar
RAMM
INDIESTAD
in het A ha deze U rt van itkran t
Ontdek muziek in Amsterda Een kalenderjaar aan indieconcerten voor 35 euro
London Calling
Cate Le Bon Tropical Fuck Storm
Motorpsycho
Reigning Sound
The Bobby Lees
Kiwi Jr.
Otoboke Beaver
De indiestadpas 2022 is nu verkrijgbaar via indie
14 MEI 2022
DE NIEUWE KERK EN AMSTERDAM MUSEUM PRESE
DE STAD DE MODE DE VRIJHEID
MAISON AMSTERDAM
DE NIEUWE KERK AMSTERDAM
BOOKTS TICKLEINE ON k.nl uweker nie
Founder:
Maison Amsterdam wordt mede mogelijk gemaakt door
TENTOONSTELLING in samenwerking met NAJAAR 2021 VOORJAAR 2022 3318 NK MA Affiche book tickets online A2 def def W.indd 1
Kom met al #grotevrag naar h Groote Museu
WAT DROOMT EEN OCTOPUS?
The museum for graffiti and street art EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN, WORKSHOPS, VERHALEN, THEATERS & MUSEA, SPORT, DANS, MARKT VOLLEDIG PROGRAMMA OP IAMSTERDAM.NL/24H 24H Centrum Uitkrant 1/1 pagina.indd 1 00 UK COVER MEI 2022 MB.indd 2
04-04-2022 17:19 14-04-2022 15:49
Binnenkort in Het Concertgebouw zo 8 mei
do 19 mei
Levende legende Martha Argerich is op tournee met het Antwerp Symphony Orchestra.Samen met pianiste Polina Leschenko speelt ze Poulencs Dubbelconcert. Elim Chan leidt ook diens Sinfonietta.
Violiste Janine Jansen gaat in duet met toppianist Denis Kozhukhin. U hoort werken van Schubert, Beethoven en meer. Expressief en intens.
Martha Argerich in Het Zondagochtend Concert
zo 15 mei
zo 22 mei
In solorecitals laat Yuja Wang graag iets anders zien dan mensen verwachten. ‘Muziek die uitnodigt tot een meditatievere manier van luisteren. Niet alleen horen, maar echt luisteren.’ Vanavond doet zij dat in werken van Beethoven, Ligeti en Kapustin.
Een van de grootste pianisten is terug in de Grote Zaal: Maria João Pires. In de nieuwe concertreeks Grote Pianisten brengt ze een prachtig soloprogramma, met Debussy’s Suite bergamasque en sonates van Schubert en Beethoven.
Grote Pianisten: superster Yuja Wang
© Fotocredits: zie de desbetreffende concertpagina op concertgebouw.nl.
Janine Jansen in grand duo met Denis Kozhukhin
Maria João Pires speelt Schubert en Beethoven
wo 18 mei
zo 5 juni
Piano Nights is nieuw, verrassend en bedoeld voor iedereen die van piano houdt – in welk genre dan ook. In de tweede editie van Piano Nights hoort u twee van de meest geliefde pianisten van dit moment: Hannes Minnaar en Douwe Eisenga.
Tijdens From Southeast With Love hoor je de beste artiesten uit Zuidoost – het muzikaal meest veelzijdige stadsdeel van Amsterdam – in de mooiste concertzaal van de stad. Een uniek concert waarin we de verbinding van culturen, de wederzijdse liefde voor muziek en de muzikale rijkdom van Amsterdam Zuidoost vieren.
Piano Nights: de mooiste pianomuziek van alle tijden
From Southeast With Love
Bestel nu kaarten concertgebouw.nl of 020 - 671 83 45, dagelijks van 10.00 tot 17.00 uur
01 UK OPENING MEI 2022_SV2.indd 3
14-04-2022 17:12
krant KRANT
VOOR NIETS GAAT DE ZON OP Verwarring alom: kunnen we nu veilig naar een museum, concert of theatervoorstelling? Ineens waren alle maatregelen weg, en dat is bij heel veel mensen nog niet geland, constateren schouwburg- en museumdirecteuren. De bezoekersaantallen liggen 30 tot 50 procent lager dan vóór de pandemie. Een ramp voor de culturele sector is dat nu nog niet, maar als de voorspelling van de Museumvereniging uitkomt, gedaan op basis van ervaring met eerdere crises, gaat het nog tot eind 2023 duren voor er een volledig herstel is. Dat de zalen nog niet vol zitten, is begrijpelijk. Er is nog steeds een niet te onderschatten groep kwetsbare oudere Nederlanders (een aanzienlijk deel van het cultuurpubliek) die het nog niet aandurft om in een volle zal plaats te nemen. En dan is er de nasleep van de maatregelen zelf: normaal gesproken beginnen theaters maanden van tevoren met de publiciteit rondom een voorstelling. Vier op de tien kaartjes werden doorgaans al aan het begin van het theaterseizoen verkocht. Interviews met acteurs en regisseurs op tv, voorbeschouwingen in de kranten en bladen (waaronder deze) zorgden ervoor dat onze belangstelling langzaam kon groeien. Dat oriëntatieproces – in PR-jargon heet dat ‘de klantreis’ – hapert nu. Tot zover begrijpelijk. Maar er is meer. Het leven is de afgelopen maanden schrikbarend veel duurder geworden. Je merkt het als je de supermarkt binnenkomt; de gemiddelde prijsstijging van onze maandelijkse uitgaven (ofwel de inflatie) bedroeg de afgelopen maand 12%. Dat is het hoogst sinds tientallen jaren en het hoogst van heel Europa. Als je salaris de afgelopen tijd niet is gestegen – en die kans is aanzienlijk – betekent het dat je zomaar 200 euro per maand extra kwijt kunt zijn aan dagelijkse dingen zoals de energierekening, de trein en de boodschappen. En hoewel concerttickets en museumkaartjes niet noemenswaardig in prijs zijn gestegen, zijn keuzes onvermijdelijk geworden. Wij hopen dat die keuzes in het voordeel van de cultuur blijven uitpakken. Maar voor wie het even niet kan bolwerken: lees vooral ons coververhaal (vanaf pag. 8), want gelukkig is er in Amsterdam heel veel leuks te doen en moois te zien voor (bijna) niets. Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com
VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/videoiamsterdam
OPENING
Inhoud
MEI/22
P.08 GRATIS EN VOOR NIKS COVERVERHAAL
Tanken, douchen, boodschappen doen, uit eten gaan: alles wordt duurder (hallo inflatie) en stijgende gasprijzen. Thuisblijven dan maar? Natuurlijk niet. De stad zit vol gratis-en-voorniks-tips. Met onze gids weet je precies waar je moet zijn.
P.15 KUNST & VERMAAK MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR
Over dansfestival Moving Futures, het beste van filmfestival CinemAsia, de column van Cindy Hoetmer en de voorstelling Death Row. Ook interviewen we de mannen achter de satirische nieuwssite De Speld over hun nieuwe theatershow.
P.33 ETEN & DRINKEN & ZO LIFESTYLE, UIT ETEN, WINKELEN EN WANDELEN
Sinds de horeca van het slot is, duiken ze weer overal op: de polaroidmannen! Wie zijn ze en hoe sleten ze hun dagen toen corona om zich heen sloeg? Verder: nieuwe winkels, eettips van onze nieuwe food-recensenten One’sy en Tewa Muller en de leukste vaarroutes.
P.43 AGENDA DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA
Met de expo Zeur niet over de musicals van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink, de intrigerende zangeres Ikraaan, lezingen die je niet wilt missen en Bruid te koop van de Nederlandse Reisopera, de eerste opera van het land met een blindentolk.
P.53 TOT SLOT ODE AAN DE STAD
We blikken terug op het verhaal achter een karakteristiek pakhuis op Prinseneiland: De Ansjovis in 1925. Ook deelt boer Ayoub Louihrani, die opgroeide in Oost, zijn favoriete Amsterdamse plekken, van World of Food tot de Jaap Eden IJsbaan.
‘IK VIND HET MOOI HOOR, AL DIE SMARTLAPPEN.’ BOER AYOUB LOUIHRANI VERTELT IN ONZE RUBRIEK ‘DE ECHTE AMSTERDAMMER’ (PAG. 54) OVER HOE HIJ DE KROEG JANTJES VERJAARDAG LEERDE KENNEN. OP 17 MEI KOMT ZIJN EERSTE BOEK UIT: AYOUB – EEN STADSJONGEN MET EEN BOERENDROOM.
FRANK RUITER
4
cover: Bureau Studio: Sjoerd van Heumen
01 UK OPENING MEI 2022_SV2.indd 4
14-04-2022 17:12
5
nieuws
Up-to-date
‘VOOR MIJ IS KLASSIEKE MUZIEK NOOIT DOODGEGAAN, MAAR VERDER GAAN LEVEN ZOALS IN HIPHOP.’
februari 2022
RAPPER, PRODUCER EN DIRIGENT SOR, WINNAAR VAN HET PROGRAMMA MAESTRO, TREEDT 26 MEI METZIJN ‘SORKEST’ OP IN HET CONCERTGEBOUW, MET MUSICI GESTYLED IN STREETWEAR. HIJ WIL HIERMEE DE WERELD VAN KLASSIEKE MUZIEK EN HIPHOP DICHTER BIJ ELKAAR BRENGEN.
JULIANE FALK
Nieuws uit de stad, de leukste uit- en eettips en gespot op Instagram.
tekst Sara Luijters
24H WATERLOOPLEIN Na een lange verbouwing wordt op 14 mei het vernieuwde Waterlooplein feestelijk geopend én vormt het plein het festivalhart van 24H Centrum. Tijdens dit gratis evenement ontdek je het beste van de binnenstad, van een yogasessie op het dak van de Bijenkorf tot luisteren naar Wallenverhalen in Theatercafé Mascini. Op het nieuwe Waterlooplein, met marktboxen van hout en glas met daktuinen, ligt de focus volledig op vintage. Modekenners wisten allang dat je hier echte pareltjes kunt vinden, maar tijdens 24H showen markthandelaren hun mooiste items op de catwalk. Ook is er live-muziek en een pop-up choir dat – jawel – Waterloo van Abba zingt.
BRUGGENLIEFDE Met zo’n 6584 bruggen mag Amsterdam zich de stad met de meeste bruggen ter wereld noemen. Voor de buitenexpositie Sprong over het IJ, vanaf 25 mei op de NDSM-werf, riep de gemeente Amsterdammers op foto’s van hun favoriete brug (Koekjesbrug! Tante Saarbrug! Lof der Zotheidbrug!) mét dierbare herinnering in te sturen. De foto’s en verhalen dienen ook als inspiratie voor ontwerpers van twee nieuwe bruggen over het IJ, van en naar Noord. Goed nieuws? Ja, maar het duurt nog even: de eerste brug, tussen het KNSM-eiland en de Johan van Hasseltweg, zal rond 2029 gerealiseerd zijn. 25 mei t/m 3 juli 2022 amsterdam.nl/sprongoverhetij
MARJOLEIN VAN DAMME
VERA GULIKERS, TABOR ROBAK EN KOOS BUSTER ©MARTIN VAN WELZEN
Check de bijlage (na pag. 28) voor het programma of kijk op iamsterdam.nl/24H
VRIJMIWA De Zuidas staat om veel dingen bekend, maar niet om de kunst. Daar gaat het nieuwe ‘Museum of Contemporary Art’ ongetwijfeld verandering in brengen, maar in de tussentijd stil je de honger met Kunstproeven op de Zuidas. Deze vrijdagmiddagwandeling op initiatief van het Bijbels Museum voert langs (verstopte) kunstcollecties van Zuidaskantoren en de VU. Bekijk bijvoorbeeld de papieren sculpturen van Annita Smit in Circl, ontdek jong talent naast internationale topstukken in de ABN Amro Kunstruimte en neus rond in de AkzoNobel Art Space. Entree en rondleidingen zijn gratis. 20 en 27 mei, 3, 10, 17 en 24 juni, bijbelsmuseum.nl
01 UK OPENING MEI 2022_SV2.indd 5
@uitinams Elke maand krijgt een lokale
Instagrammer een plekje in de Uitkrant. Deze week is dat @maliane, die deze levensgenieter(s) op de Leidsegracht vastlegde. Volg @uitinams op Instagram voor je dagelijkse dosis culturele tips in de stad.
VERHALENHUIS Een eigen filmhuis met vijf zalen, maar ook: een stadsbibliotheek, centrum voor literatuur en Arabische kunst El Hizrja en radiozender FunX – en dat alles onder één dak. Het Verhalenhuis, dat in 2025 zal openen op het Osdorpplein, moet een fijne, rustige ontmoetingsplek voor bewoners worden. Het pand krijgt een binnenplaats met zes tuinen en een heus stadsbos met honderd bomen. Volgens Kunst en Cultuur-wethouder Touria Meliani is Het Verhalenhuis ‘onderdeel van een inhaalslag voor Nieuw-West’: ‘Ik wil dat iedereen kan opgroeien met kunst en cultuur in de eigen buurt.’
14-04-2022 17:12
6
krant KRANT
OPENING
binnenkijken
THUIS IN DE STAD tekst en foto Marjolein van Damme
Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer. Wie Jan Lebbink en Lucille Daunay (beiden architect) en hun dochter Isla (15 maanden). Wat Huurwoning van 45 m2 in de Da Costabuurt (West), met uitzicht op De Hallen en de Bilderdijkstraat Hoe Dankzij een gelukje in de kroeg Sinds 4 jaar Opvallend Het appartement is piepklein (‘Vanuit de keuken kijk je op het bed, een paar meter verderop’) en het plafond is laag, maar toch is het hier altijd licht: ’s ochtends schijnt de zon door het slaapkamerraam, ’s avonds heb je achter tot heel laat zon. Fijnste plek De keukentafel, de spil van het huis Echt Amsterdams ‘De handdoek die we van de gemeente kregen toen we Isla gingen registeren. Ze is de enige Amsterdammer onder ons (Lucille komt uit Bretagne, Jan uit Doetinchem, red).’
Jan: ‘Ik woonde hiervoor in de Jordaan en toen ik daar op een avond in de kroeg klaagde over mijn onderburen, pikte een vriend dat op. Toevallig stond er een woning boven hem vrij. Hij heeft mij toen aangedragen bij de verhuurder en ik kreeg het huisje direct.’
01 UK OPENING MEI 2022_SV2.indd 6
Lucille: ‘Jan stuurde me een foto van het huis omdat ik op vakantie was en vroeg: zal ik ’t nemen? Ik zei meteen: ja! Acht maanden later ben ik erbij gekomen. We hebben alles geverfd en opgeknapt. De saaie, kale deuren hebben we klassiek gemaakt door ze met hout te bewerken en te schilderen.’
Lucille: ‘De oranje haas op wielen is gemaakt door mijn vader. Toen ik jong was, had hij al een tekening van die haas in zijn werkplaats hangen. Uiteindelijk heeft hij hem in het echt nagemaakt voor Isla, als kerstcadeau.’
14-04-2022 17:12
7
Lucille: ‘De barometer aan de muur naast de deur is me dierbaar. Hij is van mijn opa geweest en omdat hij boer was, gebruikte hij het ding veel. Ik herinner me hoe hij bij slecht weer altijd op het glas stond te tikken om te hopen op goed weer.’
01 UK OPENING MEI 2022_SV2.indd 7
Jan: ‘Deze buurt is superleuk om te wonen. De beste koffietentjes van Amsterdam zitten hier, zoals Berry, waar we in het weekend vaak ontbijten. Ook gaan we weleens naar de film bij De Hallen – hoewel we sinds de geboorte van Isla, onze coronababy, eigenlijk niet meer echt op pad zijn geweest.’
Lucille: ‘Toen Isla werd geboren, kregen we van de buren de hele luiervoorraad cadeau, die zij niet meer nodig hadden omdat hun kind zindelijk was. ‘Helaas’ gaan we verhuizen en laten we dit fijne buurtje achter.’
14-04-2022 17:12
8
krant KRANT
OPENING
amsterdam voor nop
GRATIS EN VOOR NIKS
Tanken, douchen, boodschappen doen, uit eten gaan: alles wordt duurder (hallo inflatie) en stijgende gasprijzen. Thuisblijven dan maar? Zeker niet. De stad zit vol gratis-envoor-niks-tips, je moet ze alleen wél even weten te vinden.
HANS ROGGEN
1. BOTERHAMMEN EN BACH Van grote, meeslepende repetities van het Concertgebouworkest in de Grote Zaal tot kamermuziek van studenten van het conservatorium in de Kleine Zaal. Op woensdagmiddag kun je in het Concertgebouw van 12.30 tot 13.00 uur wegzakken in het rode pluche, een meegebrachte boterham met kaas (stilletjes) verorberen terwijl je luistert naar Mozart, Rossini of Brahms. Helemaal gratis. Je moet wel van tevoren reserveren. Geen fan van klassiek? Het Bimhuis organiseert elke dinsdag van september tot juni een gratis jamsessie in het café. Van 22.00 uur tot laat spelen hier jonge muzikanten onder leiding van saxofonist Jasper Blom, met soms een verrassingsoptreden van grote jazz-namen als Seamus Blake en Dick Oats. concertgebouw.nl/lunchconcerten bimhuis.nl
2. JAZZ VOOR NOP Café Alto is een bruin café tussen de toeristententen in de Korte Leidsedwarsstraat, te herkennen aan de enorme saxofoon aan de gevel. Al jarenlang komen jazz-enthousiastelingen van over de hele wereld hierheen om whisky te drinken en naar jazz te luisteren. Voor de prijs van een biertje luister je hier naar Nederlands’ bekendste saxofonist: Hans Dulfer treedt hier elke woensdag op, soms samen met zijn dochter Candy. De deuren gaan open om 21.00 uur ’s avonds, optredens beginnen rond 22.00 uur en gaan vaak door tot een uur of 3, 4 ’s nachts. Zorg dat je vroeg komt, zodat je een tafeltje kunt scoren vlak voor het podium. jazz-cafe-alto.nl
02 UK COVERVERHAAL_mei 2022_SV2.indd 8
14-04-2022 17:13
9
Boksles van Amsterdamse legends, legends, door de Rijksmuseumtuin wandelen, binnenkijken bij Gassan Diamonds en klassiek lunchen in het Concertgebouw: de 17 leukste tips voor niets (of héél weinig). tekst Anne Dirks
GIERENDE INFLATIE
E
en oude Coca-Colakoelkast, een Indonesische rotan kast, een glazen koffietafel en een tennisracket; zo voor het grijpen aan de weg gezet. Eric Wicaksono en Nouel de Cneudt runnen Instagram-account @stoopingams en tonen de mooiste straatvondsten, met 3. STOOPING de locatie erbij. Hun Niet nieuw natuurlijk, maar wel verdomd mooiste ‘stooping’handig. Stooping is de hippe term voor vondst was een het gratis wegplukken van spullen die L-vormige bank, anderen op straat zetten. Wicaksono praktisch nieuw. Wie geeft de tip om even te kijken wanneer het eerst komt, wie het grofvuil langskomt bij jou in de buurt het eerst maalt. ‘Het en dan de avond ervoor een rondje te is een beetje verslalopen door de wijk (vanaf 21.00 uur mag vend’, vertelt Wicakje het grofvuil buiten zetten voor de sono. ‘Een soort Pokévolgende dag). Vooral in de Rivierenmon Go, maar dan buurt, de Jordaan en de Westerparkmet spullen. Waarom buurt (‘het chique gedeelte’) vind je zou je nog goedkope de mooiste meubels, kunstwerken en rommel kopen, als boeken. Of @stoopingams scherp in de gaten houden natuurlijk. instagram.com/stoopingams
je heel mooie meubels gratis en voor niets van straat kan plukken?’ De pandemie zorgde ervoor dat een boel spullen zomaar op straat terechtkwam. Expats vertrokken overhaast en zetten hun inboedel op straat, Amsterdammers sloegen tijdens de eerste lockdown massaal aan het opruimen. De spullen worden dan op de stoep gezet, zodat de gemeente het kan komen ophalen, maar vaak is het al meegenomen voordat de vrachtwagen langskomt. ‘Alles wordt duurder’, verzucht Wicaksono. ‘Dit is gratis.’ Daar heeft hij een punt. Dachten we zo’n beetje klaar te zijn met corona, dringt zich het volgende probleem op: de gierende inflatie. Niet alleen rijzen de woonlasten de pan uit, ook de energieprijzen gaan door het dak, de belastingen worden hoger en de lonen blijven achter. Dat betekent dat vrijwel alles duurder wordt, van boodschappen doen (een bakje blauwe bessen voor € 4,99?!) tot douchen en tanken. Voor de laagste inkomens daalt de koopkracht dit jaar zelfs met 3,6 procent. Da’s bepaald geen rooskleurig beeld. Gelukkig is er nog heel veel leuks te doen en moois te zien dat gratis is. Doe je voordeel met onze gids voor gratis en voor niks (of heel weinig) in Amsterdam.
ELKE WOENSDAGMIDDAG KUN JE IN HET CONCERTGEBOUW WEGZAKKEN IN HET RODE PLUCHE EN LUISTEREN NAAR MOZART OF BRAHMS
02 UK COVERVERHAAL_mei 2022_SV2.indd 9
14-04-2022 17:13
10
6. VONDELPARK OPENLUCHTTHEATER Londen heeft Hyde Park, New York het Central Park, maar wij hebben het Vondelpark. Sowieso al een fijne (gratis!) plek om een mooie dag te slijten, maar zomers is daar ook nog het Vondelpark Openluchttheater als stralend middelpunt. Van juli tot en met september staan hier elk weekend gevestigde namen en nieuwe talenten op het podium. Het programma vol muziek, comedy en dans volgt een vast patroon: vrijdagavond dans, zaterdagmiddag een jeugd- en jongeren-
programmering (met heel veel voorstellingen en workshops, zoals de inmiddels beroemde theatercursus), zaterdagavond comedy en zondagmiddag klassiek, en daarna pop. De mannen van De Jeugd van Tegenwoordig stonden er al eens, net als Acda & de Munnik en Ramses Shaffy, het Nederlands Dans Theater en cabaretier Micha Wertheim. Toegang is vrij, maar er wordt om een donatie gevraagd, zodat er volgend jaar weer een openluchttheater kan zijn. openluchttheater.nl
ERIK SMITS
5.GYMMEN AL FRESCO Amsterdam kent zo veel buitensportplekken dat de gemeente een kaartje heeft gemaakt waarop je precies kunt zien waar je heen moet om te skaten, tennissen, jeu de boulen of fitnessen. Op maps. amsterdam.nl/sport vind je een overzicht. Want je kunt natuurlijk door het park struinen, maar waarom niet naar een tafeltennistafel voor een potje rond-de-tafel? Een voetbalcompetitie opzetten bij een van de voetbalvelden in de stad of een rondje skeeleren in het skatepark? Je kunt zelfs beachvolleyballen op het enige beachvolleybalveld van de stad, aan de James Wattstraat in Amsterdam-Oost.
KOEN SMILDE
4. DE SCHAAR ERIN Bij veel kappersopleidingen kun je terecht voor een gratis knipbeurt. De studenten hebben vaak een model nodig voor hun examen of training en kunnen die niet altijd vinden. Als je gratis (of voor een paar euro) geknipt of geverfd wilt worden, check dan even kapsalonkapper.nl/gratis voor een kappersschool in de buurt. Ook op Facebook (bijvoorbeeld de Facebookgroep ‘Kappers modellen voor trainingen gezocht Algemeen’) en Marktplaats (even zoeken op ‘gratis knippen Amsterdam’) worden vaak berichtjes geplaatst als studenten op zoek zijn naar een model.
TIM HOUSE
amsterdam voor nop
7. DE STADSPAS Laag inkomen? Vraag een Stadspas aan! Die geeft korting op heel veel musea, (theater)voorstellingen en bioscopen. Zo kun je bijvoorbeeld Nemo, het Rijksmuseum of de Hortus Botanicus bezoeken voor weinig. Maar ook rondvaartboottochtjes, bioscoopkaartjes of sportklasjes schaf je met de Stadspas aan voor bijna niks. Daarnaast zijn er heel veel andere acties voor korting op je boodschappen of het openbaar vervoer, en het besparen op je energieverbruik.
02 UK COVERVERHAAL_mei 2022_SV2.indd 10
14-04-2022 17:13
8. SPEELTUIN AMSTELPARK In het Amstelpark ligt de Speeltuin Amstelpark, een familiespeeltuin met een grote kabelbaan, klimrekken en heel veel speeltoestellen. Daarnaast zijn er ook betaalde attracties (deze werken met ‘speeltuinmunten’ die je voor een euro per stuk koopt in de speeltuin) zoals de botsbootjes, mini-cars en mini-gravers, Thomas de trein rijdt rond, er is een draaimolen en er zijn kiddyrides. Je kunt je eigen lunch meebrengen of een patatje halen bij de snackbar. Mochten de kinderen na een paar uur toch uitgekeken zijn, dan is er ook nog een kinderboerderij naast de speeltuin. speeltuin-amstelpark.nl
11
9. DE UITKRANT Inkoppertje, maar natúúrlijk mag ook je favoriete cultuurblad de Uitkrant, die tien keer per jaar verschijnt, niet ontbreken in dit rijtje. Net als MUG magazine trouwens, het gratis maandblad voor iedereen met een laag inkomen dat op 300 plekken in de stad ligt. Gouden tip van MUG: bij Buurtbuik krijg je een gratis maaltijd, voor wie graag gezelschap wil en/of krap bij kas zit. In alle stadsdelen behalve Zuid (zie buurtbuik.nl).
DORAI N KRANSBERG
TIM HOUSE
mugmagazine.nl
10. KORTINGSBONNEN SCHEUREN De manier waarom sommige vrouwen uit de TLC-serie Extreme Couponing duizenden euro’s besparen, dat is in Nederland heel moeilijk. Maar met een beetje uitzoekwerk kun je wél geld besparen op je boodschappen. Door gebruik te maken van acties waarbij je een (vaak nieuw) product koopt, de bon instuurt en het aankoopbedrag terugkrijgt, acties waarbij je een gratis product krijgt of in de koopjeshoek van de supermarkt producten meenemen die bijna over de datum zijn. In de gratis app Scoupy kun je alle supermarkt-reclamefolders en aanbiedingen doorscrollen, op zoek naar de beste deal. Nog een manier om op boodschappen te besparen: aan het eind van de dag naar de markt gaan. Tegen sluitingstijd worden er hele dozen vol groenten en fruit achtergelaten of voor een klein prijsje verkocht omdat ze de volgende dag onverkoopbaar zijn. scoupy.com iamsterdam.com/amsterdamse-markten
02 UK COVERVERHAAL_mei 2022_SV2.indd 11
11. GRATIS SCHATKAMERS Er zijn in Amsterdam meerdere musea die je gratis en voor niets kunt bezoeken: • Alle tentoonstellingen van Oscam in Zuidoost zijn gratis te bezoeken. Nu te zien: Bout it#3, de derde in een serie hiphop-exposities met platenlabel Top Notch, over vrouwelijke hiphoplegendes. En Digital Expressions, met spacy werk van de Amerikaanse ontwerper Jacque Njeri (beide t/m 16 juli). oscam.nl • Neem een kijkje in de prachtige (art-deco!) schatkamer van het Stadsarchief – een paar jaar geleden door The Guardian nog uitgeroepen tot een van de mooiste gratis musea van Europa. Achter de loodzware deuren van de oude kluis leer je meer over de stad aan de hand van verhalen en vind je archiefmateriaal over Anne Frank, Johan Cruijff en Rembrandt. archief.amsterdam • In het Amsterdamse diamantbedrijf Gassan Diamonds volg je gratis een rondleiding door de slijperij, waar je over de schouders van de diamantslijpers meekijkt en meer leert over het bewerken van diamanten. gassan.com • Voor de allerkleinsten is het Mini Museum van Het Muizenhuis in de Jordaan een leuke, gratis optie. Hier vind je alle originele decors van het Muizenhuis: de geheime hut, circus Roberti en de muizenkermis met mini-achtbaan. hetmuizenhuis.nl
DE SCHATKAMER VAN HET STADSARCHIEF WERD DOOR THE GUARDIAN UITGEROEPEN TOT EEN VAN DE MOOISTE GRATIS MUSEA VAN EUROPA
> 14-04-2022 17:14
12
• Het Amsterdamse Bos Naast genoeg ruimte om te luieren, picknicken of te sporten vind je hier ook de speeleilanden, te bereiken via een
• De Rijksmuseumtuin Gratis toegankelijk en een prima plek voor een boek en een (zelf meegebrachte) kop koffie in de zon. • Het Begijnhof Dit groene hofje om de hoek van de Kalverstraat is hartstikke bekend onder toeristen, maar veel Amsterdammers zijn er nog nooit geweest. • Botanische tuin Zuidas Tussen de kantoorkolossen in ligt deze groene oase. Hij is op zijn mooist in de zomermaanden, wanneer de collectie (sub)tropische planten rondom de kassen staat. botanischetuinzuidas.nl
NIELS BLEKEMOLEN
13. BUITEN BOKSEN Geen sportschoolabonnement, maar wél af en toe op een bokszak rammen? Het kan, dankzij boksschool Boogieland uit Amsterdam-Noord die gratis audiotrainingen aanbiedt met én zonder zak. Maartje Piersma, kickbokstrainer bij Boogieland en projectleider van de Foundation: ‘Het Boxing Bags-project is begonnen tijdens de eerste lockdown. Toen de sportschool dicht moest, hebben we vijftien zakken guerrilla-stijl door de stad opgehangen. Dat duurde zo’n twee weken, daarna waren ze allemaal weg, haha. Toen zijn we samen met de gemeente gaan kijken of we een meer permanente oplossing konden bedenken.’ Nu hangen er veertig Boogieland-zakken door de stad, waar je dankzij de audiotrainingen zelf aan de slag kunt. ‘We hebben audiotrainingen voor beginners en gevorderden, en van Amsterdamse legends als Raymond Joval, Tyjani Beztati en Regian Eersel. Het doel is dat iedereen in de stad gratis kan boksen.’
LAGERS
• De Natureluur Deze gratis natuurspeeltuin ligt tegen het Sloterpark aan. Je vindt er hangmatten, klimbomen, een heus waterparcours en een spannende speurtocht rondom de oermens. denatureluur.nl
• ’t Twiske Op zo’n 20 minuten fietsen vanaf CS kunnen kinderen (en volwassenen) zich hier de hele dag vermaken in en rondom het water, met een kabelbaan, klimtoren en trekpontje. twiske-waterland.nl
RINTJE OLIES
woestewesten.nl
amsterdamsebos.nl
LAGERS
• Het Woeste Westen Een grote natuurspeeltuin in het Westerpark waar je kunt slootjespringen, vlotvaren, waterdiertjes vangen of gewoon kunt rondbanjeren. Voor kinderen tot 13 jaar is de toegang gratis en er is een klein winkeltje op het terrein voor koffie, thee en versnaperingen.
wankele loopbrug, of een zelf te bedienen pontje.
RINTJE OLIES
12. NATUUR IN DE STAD Natuurlijk is het park altijd een goeie optie voor een picknick of een potje frisbee, maar er zijn nog meer gratis groene opties dicht bij huis.
boogieland.nl/boxingbags 14. MINI-BIEBS Op steeds meer plekken in de stad hangen minibiebs: kleine boekenstalletjes waar buurtbewoners hun oude boeken aan voorbijgangers aanbieden. Emile en Enkiri van Instagram-account @minibiebsofamsterdam verzamelden ze (bijna) allemaal. Op hun website vind je alle locaties. ‘We begonnen twee jaar geleden met het in kaart brengen van alle boekenkastjes in de stad, gewoon omdat we het leuk vonden’, vertelt Enkiri. ‘Tijdens de coronacrisis doken er steeds meer op. We plaatsen nu elke dag een boekenkastje op Instagram; er staan er 540 online. We hebben tot nu toe 570 mini-biebs gevonden, dus we zijn er bijna. Maar daarna kunnen we uitwijken naar Weesp.’ De allermooiste minibieb staat in de Boomstraat in het centrum. Een ouderwetse telefooncel is door schrijver Hetty Kleinloog omgebouwd tot mini-bieb. Zelfs ’s avonds kun je hier een boek uitzoeken, want dan brandt er een klein lichtje op zonne-energie. instagram.com/minibiebsofamsterdam
02 UK COVERVERHAAL_mei 2022_SV2.indd 12
14-04-2022 17:14
vintage Levi’s of legerjas kun je ook altijd naar de Noordermarkt op maandagochtend, of de dagelijkse (vernieuwde) markt op het Waterlooplein. Online is er de Amsterdam Yard Sale. Oprichter Matrija Romana begon in 2009 deze Facebookpagina waar Amsterdammers hun waar kwijtkunnen, een soort lokale Marktplaats. Met zo veel succes dat zelfs Marktplaats kwam informeren naar hoe zij dat toch deed. the-swapshop.nl, noordermarkt-amsterdam.nl, waterlooplein.amsterdam, facebook.com/ amsterdamyardsale
DIGIDAAN
16. O, O, AMSTERDAM De grote Openbare Bibliotheek (OBA) naast het Centraal Station heeft een enorme collectie boeken, tijdschriften en kranten die je er gratis leest. Daarnaast zijn er elke week lezingen, exposities, concerten en tentoonstellingen. Mocht je absoluut geen boekenwurm zijn, dan zijn het gebouw zelf en het prachtige uitzicht over de stad vanaf de zevende verdieping ook zeker de moeite waard. Nog verder kijken? Het dakterras van Nemo is ook vrij toegankelijk en geeft weer een ander perspectief op de stad.
MEIJN ROUBROEKS
VANAF DE ZEVENDE VERDIEPING VAN DE OBA HEB JE EEN PRACHTIG UITZICHT OVER DE STAD
02 UK COVERVERHAAL_mei 2022_SV2.indd 13
DANIËL DE JONGE
15. WINKELEN VOOR EEN PRIKKIE Dat Amsterdam een vintagewalhalla is, wist je waarschijnlijk al. Maar kende je The Swapshop al? In deze zaak op de Haarlemmerdijk lever je oude kleding in en krijg je punten om ‘nieuwe’ items te kopen. ‘Het grootste vooroordeel over duurzaamheid is dat het je begrenst in je keuzes’, zegt Monique Drent, eigenaar van The Swapshop. ‘Terwijl het je juist verrijkt, want je kunt met vintage op een goedkope, duurzame manier experimenteren met verschillende stijlen. Met The Swapshop willen we een alternatief bieden voor fast fashion, dat zorgt voor veel verspilling en vervuiling in de kledingindustrie – en zo overconsumptie terugdringen. Voor elk item dat je swapt hoeft er één item minder gemaakt én weggegooid te worden.’ Voor ouderwets schatzoeken naar een tweedehands paar cowboyboots, een
HANS ROGGEN
RINTJE OLIES
LAGERS
NIELS BLEKEMOLEN
13
17. AAN DE WANDEL Voor een mooie wandeling hoef je echt niet naar de Veluwe. Amsterdam heeft een heleboel gratis stads- en themawandelingen. Deze bijvoorbeeld: • De gratis openbare tuinen van Amsterdamroute van iamsterdam.com leidt langs de mooiste binnentuinen, geheime hofjes en fruittuinen. iamsterdam.com/routes • De audiowandeling door de Concertgebouwbuurt, ingesproken door slagwerker Herman Rieken. In een dik uur (je kunt ook een klein stukje doen) neemt hij je mee door de wijk en vertelt verhalen over de buurt, de componisten, dirigenten en musici die in de wijk hebben gewoond, of nu in het orkest spelen. concertgebouworkest.nl • De app Off-track van componist Sophie Jurrjens. Zij ontwikkelde een app met speciale soundtracks en wandelroutes in Amsterdam, zodat de muziek precies aansluit op je wandeling: alsof je door je eigen film loopt. off-track.nl
> 14-04-2022 17:14
14
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
aanbieding
CADEAU BIJ ABONNEMENT
t.w.v. 50
€27
Huismusea van Amsterdam ‘Eigenlijk was mijn hele speurtocht langs de kleurrijke Amsterdamse huismusea één grote historische sensatie in verschillende bedrijven. In de voetsporen van VOC-bestuurders, arbeiders, weeskinderen, Multatuli, Anne Frank, Willem Witsen en veel anderen zag ik hoe ze woonden, werkten, leefden. Hoe ze aten in armoedige 19e-eeuwse krotwoningen of aan rijk gedekte tafels in de grachtenhuizen van Van Loon of Bartolotti. Hoe ze in het geheim biechtten bij Pater Parmentier in de verborgen zolderkerk. … Ik ben nu niet meer zomaar een Amsterdammer, maar een Amsterdammer met een verleden‘, aldus Froukje Wattel, schrijver van Huismusea van Amsterdam. Een museumgids vol onbekende weetjes, dat je Amsterdam laat zien zoals je het nooit zag. waanders.nl GA NAAR IAMSTERDAM.NL/UITKRANT, NEEM EEN EENJARIG ABONNEMENT (€ 31,99) EN ONTVANG HET BOEK HUISMUSEA VAN AMSTERDAM. Deze actie loopt t/m 23 mei
mail & win!
GA NAAR IAMSTERDAM.NL/ACTIES
FASHION WEEK: A NEW ERA 5x2 tickets voor pop-upexpo in Fashion for Good t.w.v. € 20 Elk jaar wordt de nieuwste mode geshowd op catwalks in New York, Parijs en Milaan tijdens Fashion Week. Dit iconische evenement is van grote invloed op de modeindustrie en op onze eigen kledingkasten. Daarom duikt het Fashion for Good Museum in het verleden, het heden en de toekomst van Fashion Week. Fashion Week: A New Era viert mode door de jaren heen en onderzoekt de vraag: hoe ziet de toekomst van dit modefenomeen eruit? Deze actie loopt t/m 23 mei
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 14
FLOWER POWER BIJ HET MUIDERSLOT 5x2 kaartjes voor het Muiderslot t.w.v. € 16,50 In de presentatie Flower Power: bloemportretten van Dennis A-Tjak toont de fotograaf zijn fascinatie voor historische bloemensoorten in Nederland én ver over de grens. Kom naar het middeleeuwse kasteel en ontdek hoe de bloemportretten van A-Tjak naadloos in het interieur van het Muiderslot lijken te passen. In een speciale audiotour hoor je meer over de werken en over de eeuwenoude connectie tussen bloemen en het Muiderslot. Te zien t/m 12 juni 2022. Deze actie loopt t/m 23 mei
14-04-2022 17:14
krant KRANT
mei 2022 16 19 22 24 28 30
15
DANS: MOVING FUTURES CINDY HOETMER MUZIEK: KLASSIEK UIT ZUIDOOST INTERVIEW DE SPELDOPRICHTERS THEATER: DEATH ROW EXPO: ETEL ADNAN
STEFFA
ONCE UPON A TIME Een klokkenmuseum, dat klinkt wat stoffig? Integendeel, bewijst pop-upmuseum Once Upon a Time. In een villa aan het Museumplein, tussen het Van Gogh en Moco, opent op 21 mei dit tijdelijke sprookje. De tentoonstelling laat tachtig bronzen pendules uit eind achttiende en begin negentiende eeuw uit het glamoureuze Parijs zien. Elke klok vertelt een verhaal over liefde, verlangen, jaloezie en verleiding, maar ook over list en bedrog. Ook niet verkeerd: het museumcafé op de tweede verdieping met uitzicht over het Museumplein.
In STEFFA, een coproductie van ITA, Stichting Vet en Flamenco Biënnale Nederland, kruipt flamenco-ster Manuel Liñán in de huid van de Nederlandse danseres en balletpedagoog Steffa Wine. Wine maakte voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog furore als flamencodanseres, maar die populariteit sloeg in de jaren erna om: haar houding ten opzichte van de bezetter werd niet door iedereen gewaardeerd. Ze eindigde gedesillusioneerd. Liñán danst Wines worsteling met haar verleden en spiegelt het aan zijn eigen zoektocht als mannelijke danser in de conservatieve flamencowereld. Wat maakt je identiteit? En hoe geef je die vorm in een bedreigende omgeving? 4 en 5 mei ITA
21 mei t/m 31 oktober Museumplein 4
FIER ALS EEN GIETER
20 t/m 22 mei brakkegrond.nl
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 15
MARCOS G. PUNTO
Apetrots, dat zijn ze bij de Brakke Grond. Vorig jaar werd het cultuurhuis veertig jaar en dat wordt alsnog groots gevierd met feestweekend Fier als een Gieter. Een spectaculaire openingsshow trapt het festijn op vrijdagavond af. Op zaterdag is er theater, beeldende kunst en muziek. Laurens Mariën (Nein) cureert een collectieve performance night, geleid door het toeval. Ook kun je meezingen met Karaoke (ART) van Davis Freeman, op videoclips van kunstenaars als Marijke De Roover en Laure Prouvost, en dansen tot laat bij een elektropop-performance van Vieze Meisje. Zondag kun je uitbrakken tijdens het Brakke Buurtfeest: met garnaalkroketten, Duveltjes en livemuziek. Dat wordt plezant zenne!
14-04-2022 17:14
16
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
dans
Op het lijf geschreven
Van een solo gestuurd door algoritmes tot een bloot liefdesduet: wie van moderne dans houdt, zet het rondreizende dansfestival Moving Futures (5 t/m 8 mei) met dikke stift in de agenda.
MALENE OLSEN
tekst Bregtje Schudel
V
oor het eerst sinds 2019 zijn de voorstellingen van Moving Futures dit jaar weer live te aanschouwen. Dit rondreizende dansfestival, een initiatief van danshuizen in Arnhem, Amsterdam, Tilburg, Rotterdam, Den Haag en Groningen, geeft het publiek de kans kennis te maken met jonge, talentvolle dansmakers. Waar gaat deze Moving Futures-editie over? En welke voorstellingen wil je niet missen? Jasper van Luijk, dansmaker en artistiek directeur van Moving Futures, deelt zijn favorieten.
dans Moving Futures 5 t/m 8 mei Cultuurhuis De Vlugt en Theater Bellevue movingfutures.nl
LICHAAMSCONTACT ‘Het overkoepelende thema van Moving Futures is ‘de comeback van het lichaam’. Heel toepasselijk nu de samenleving langzaam weer de normale routines van vóór corona oppakt. Ook voor de makers is het een herontdekkingstocht. We zijn allemaal bezig met: hoe verhoud ik me tot mijn lijf? Hoe deel ik mijn lijf met het publiek, met een ander? Hoe communiceer ik ermee? We hebben allemaal zo lang achter onze toetsenborden gezeten en online ons werk geproduceerd, dat we echt weer even opnieuw in contact moeten komen met ons lichaam.’
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 16
EÉN GROTE RAVE ‘Persoonlijk vind ik ons bevrijdingsdagprogramma heel erg leuk, omdat we dat niet in Theater Bellevue doen, maar in Cultuurhuis De Vlugt – een niet zo standaard Amsterdams danstheater. Op 5 mei staat daar de double bill geprogrammeerd van The woman destroyed van Courtney May Robertson en Margela is going primal van Keren Rosenberg. Heel tof dat je op één avond twee verschillende vrouwelijke perspectieven op het lichaam ziet. Het stuk van Robertson gaat over mens en technologie. Zij laat in haar solo – letterlijk – een algoritme bepalen wat ze wanneer doet. Ik vind het superspannend en dapper dat ze dit risico neemt: ze geeft de controle over aan iets dat ze zelf niet kan controleren. De solo van Rosenberg is weer heel persoonlijk. Zij geeft juist veel controle aan haar publiek, door de bezoekers op het podium te zetten en met hen een fysieke interactie aan te gaan. Haar voorstelling mondt uit in een rave, wat ook goed past bij de underground vibe van deze locatie.’ 5 mei, 20.30 uur, Cultuurhuis De Vlugt
KRACHT EN MACHT ‘Op 7 mei zie je in Theater Bellevue de Nederlandse première van Nutcrusher van Sung Im Her, een
14-04-2022 17:14
V.l.n.r: An unconventional striptease van Ian Yves Ancheta, Margela is going primal van Keren Rosenberg en The woman destroyed van Courtney May Robertson.
mis deze niet
Links: artistiek directeur Jasper van Luijk.
HANS BODDEKE
SJOERD DERINE
17
ONWAARSCHIJNLIJKE VRIENDSCHAP Bij het opruimen van de zolderkamer van de Joodse meneer Isa Cohen stuit het Syrische meisje Laila op een stapel liefdesbrieven uit de Tweede Wereldoorlog. Theatermaker Eran Ben-Michaël transformeert in samenwerking met Theater Na de Dam het gelijknamige boek van Astrid Sy tot Brieven van Mia. De ontmoeting tussen heden en verleden leidt tot een onwaarschijnlijke vriendschap tussen de twee personages.
REYER BOXEM
3 mei in Carré, gratis voor leden van We Are Public
Koreaanse choreografe die via het Europese Aerowaves op onze radar is verschenen. Het stuk kijkt naar de seksuele objectivering, maar ook naar de kracht en de macht van het vrouwelijk lichaam. Haar voorstelling is onderdeel van een triple bill, samen met Ohboy! van Antonin Rioche en Hissy fit van Christian Guerematchi.’
ODE AAN VERLEGENHEID De bescheiden Guido staat op de achtergrond in een wereld gevuld met luidruchtige types. Circus Treurdier brengt met Baaaaaa een muzikale outcast-tragedie over de beslommeringen aan het hoofd van een achtergrondfiguur. Een zwartkomische en bitterzoete voorstelling over muurbloempjes en blaat-apen. 18 en 19 mei in Theater Bellevue, gratis voor leden van We Are Public
7 mei, 20.30 uur, Theater Bellevue
PRILLE RELATIE ‘Tot slot kijk ik erg uit naar het zondagprogramma van 8 mei. De dag begint in Cultuurhuis De Vlugt met An unconventional striptease van Ian Yves Ancheta. Hij maakte het duet samen met zijn partner, Iannes Bruylant, en onderzoekt de verschillende manieren waarop je je in een relatie helemaal bloot kunt geven. Ik vind het een heel sympathiek werk. Het is echt young love, heel pril. ’s Avonds zie je in Theater Bellevue Fase van Marta en Kim, waarin het publiek zich in het midden van de ruimte bevindt en de drie circusartiesten in een eindeloze lus om het publiek heen bewegen, waarbij de lichamen elkaar niet los kunnen laten. Dat is heel mooi gedaan.’ 8 mei, 15.00 uur, Cultuurhuis De Vlugt 8 mei, 20.30 uur, Theater Bellevue
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 17
HELENDE POËZIE In een alternatieve realiteit kunnen de perspectieven op identiteit en seksualiteit helemaal omgegooid worden. Met Becoming wordt iedere week het podium geboden aan nieuwe queer makers. Deze editie staat op het programma Yoniverse: holy trinity door makers Cherella Gessel, Maria Anouk en Lashaaawn. Ze zetten je wereld op z’n kop met helende poëzie, harmonieuze geluiden en oproep tot actie. 27 mei in CC Amstel, gratis voor leden van We Are Public We Are Public selecteert elke maand drie dingen die je echt niet mag missen. Met een We Are Public-abonnement voor 18 euro per maand krijg je gratis toegang tot deze en vele andere voorstellingenen events.
14-04-2022 17:14
18
krant KRANT
featurettes
KUNST & VERMAAK
Hoezo bevrijd?
Tijdens Theater Na de Dam is op 4 mei, stipt om 21 uur, weer door de hele stad (en het land) theater te zien over de Tweede Wereldoorlog – in al z’n facetten. Zoals De Oost bevrijd?, met Charlie Chan Dagelet. tekst Margriet Prinssen foto Nienke Veneboer
D
De beelden zeggen alles Dankzij een nieuwe strategie is de World Press Photo-tentoonstelling, deze maand weer in De Nieuwe Kerk Amsterdam, grootser en diverser dan ooit. De wereld rond in bijna 65.000 foto’s: zo ziet dat eruit. tekst Vita van de Sandt foto Amber Bracken
Jim Taihuttu’s oorlogsdrama De Oost uit 2020) en Charlie Chan Dagelet. Zij staat op dit moment in de theaters met het bejubelde Mamma Medea. ‘Ze heeft een enorme kracht in zich. Als die loskomt, is dat fantastisch om te zien’, zei Diepenhorst, die ook Mamma Medea regisseerde, onlangs nog over haar in De Volkskrant. Carré, 4 mei
MEER 4 EN 5 MEI Gelukkig kunnen de herdenkingen, inclusief de Nationale Herdenking op de Dam, op 4 mei weer doorgaan met publiek. Presentator en historicus Hans Goedkoop houdt daarnaast de 4 mei-voordracht in De Nieuwe Kerk. Maar er is veel meer: van Vrijheidsmaaltijden en -festivals, Open Joodse Huizen en Huizen van Verzet en een groot aantal voorstellingen van Theater Na de Dam. Op Bevrijdingsdag vindt traditiegetrouw het 5 mei-concert op de Amstel plaats, vlak voor Carré. 4en5meiamsterdam.nl
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 18
W
at is de betekenis nog van World Press Photo in deze veranderende wereld? Die vraag stelde Joumana El Zein Khoury centraal toen ze, net voor de vorige editie, werd aangesteld als nieuwe directeur van de World Press Photo Foundation. Na bijna zes decennia was het tijd voor een nieuwe visie. De focus moest op ‘World’ en dus niet alleen op werk van Europese en Amerikaanse fotojournalisten. In zes (continentale) regio’s nomineert daarom nu een regionale jury de foto’s. De vertrouwde acht thema’s – onder andere sport, natuur, milieu en algemeen nieuws – hebben plaatsgemaakt voor op formaat gebaseerde categorieën: singles, stories, longterm projects en open format. Vooral die laatste bewijst zich interessant: foto’s met een extra dimensie door bijvoorbeeld schilder- of borduurwerk. De nieuwe aanpak moet hoe
dan ook de band met de fotojournalistiek verstevigen, aldus de organisatie. Natuurlijk is World Press Photo bovenal een wedstrijd. En dus zie je in De Nieuwe Kerk álle bekroonde beelden en verhalen. Er werden dit jaar 64.823 foto’s ingestuurd door 4066 fotografen uit 130 landen, waarvan uiteindelijk vier globale winnaars per categorie werden gekozen. Onder hen is de Canadese Amber Bracken, die deze foto over Kamloops Residential School schoot; een lokale heropvoedingsschool waar de afgelopen eeuw vele kinderen met een inheemse achtergrond, weggehaald bij hun ouders, stierven door verwaarlozing en andere gruwelijkheden. De tentoonstelling ging op 15 april in premiére in De Nieuwe Kerk en is tot en met 14 augustus te bezoeken. World Press Photo Exhibition t/m 14 augustus
WALTER STOKMAN
e oorlog met Duitsland mocht dan voorbij zijn op 5 mei 1945, meer dan 35 miljoen Nederlandse onderdanen leefden aan de andere kant van de wereld nog onder het juk van de Japanse bezetter. Kort nadat ook Japan capituleerde, brak de bloedige onafhankelijkheidstrijd los. Pas dit jaar bood premier Rutte zijn ‘diepe excuses’ aan voor die zwarte bladzijde in de geschiedenis. In De Oost Bevrijd? geven gerenommeerde schrijvers stemmen aan de vergeten verhalen, vanuit Indonesisch, Indisch en Moluks perspectief. Ze laten zien hoe de oorlog van toen nog steeds doorwerkt in het Nederland van vandaag. Regisseur Olivier Diepenhorst brengt met zijn kenmerkende gepassioneerde regiestijl de personages tot leven: ‘We leven in een tijd waarin er gelukkig steeds meer aandacht komt voor de koloniale geschiedenis. Ik hoop dat we ervan leren als mensheid, als samenleving, als individu.’ In de hoofdrollen: Marcel Hensema (Oud geld, Penoza, Alles in de hens), Denise Aznam (Gita in
14-04-2022 17:14
column
19
Cindy AFLEVERING 12:
WAARIN CINDY TERUGDENKT AAN HAAR DOORBITCH-TIJD
IN DE CITY
WALTER STOKMAN
E
en terras vol pastelkleurige tafeltjes, waar vrouwen in weelderige witte jurken en mannen met hoeden en sigaren iets drinken op een zomerse middag. Op de achtergrond flaneren mensen en passeert een korte tram. Dit alles staat afgebeeld op een schilderij van Leo Gestel, wat het Rembrandtplein in 1906 voorstelt. Ik zag het laatst voor het eerst, niet in een museum (helaas), maar op de Facebookpagina van een kroegvriend, en vond het prachtig. Je kunt onmogelijk heimwee hebben naar een tijd waarin je niet hebt geleefd, maar dit was toch wat het schilderij bij mij veroorzaakte. Daarna is het Rembrandtplein een heel stuk lelijker geworden. In de jaren tachtig en negentig was het een hel van zwerfvuil, dronken toeristen, dubbel geparkeerde auto’s en fietsen, schreeuwerige kroegen, lichte prostitutie en agressief uitgaanspubliek. Sindsdien is het opgeknapt, maar ik kom er nog steeds niet graag. Een uitzondering maak ik af en toe voor café Schiller, niet alleen voor het adembenemend mooie art deco-interieur, maar ook omdat de barkrukken er zo hoog zijn dat mijn voeten de grond niet raken (ik ben heel lang), en dat gebungel me doet denken aan mijn kindertijd. De ruimte boven het, op het schilderij afgebeelde, terras wordt al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw ingenomen door Escape. En omdat de Stadsschouwburg al bezet was, werd dit jaar het Boekenbal daar gevierd. Ik had een uitnodiging ontvangen omdat onlangs mijn vierde boek was uitgekomen. Het thema van het bal was eerste liefde, en de dresscode rozerood. Nu vernam ik de dresscode te laat, want ik had al een jurk gekocht in een onbestemde kleur die ik endeldarmbruin zou willen noemen. In Escape was ik al in geen jaren meer geweest, maar in de jaren negentig heb ik er één avond als doorbitch gewerkt. Voor wie niet bekend is met die vorm van uitgaan: een doorbitch is een keihard wijf (m/v/x) dat beslist wie naar binnen mag in een club. Dat ik daarvoor gevraagd werd berustte op een misverstand; op het eerste gezicht kom ik namelijk nogal onaardig over. Ik heb wat je noemt een resting bitch face. Het ging om een maandelijkse dansavond die een andere soort mensen trok dan het gebruikelijke Rembrandtpleinpubliek. De regels waren: geen lelijke schoenen, gebloemde overhemden, groepen jongens zonder meisjes, en sowieso iedereen weigeren die onhip was. Ik moest steng en onverzettelijk zijn. Achter mij stond een forse portier met grote armen om mensen die niet akkoord gingen met mijn weigeCindy Hoetmer (54) ring de straat op te knikkeren. Natuurlijk had ik nee is geboren en opgegroeid moeten zeggen, maar ik vond het een eer dat iemand in Amsterdam. In 2020 dacht dat ik geschikt was voor zo’n stoere functie, ter- verscheen haar derde wijl ik zo’n halfzacht lulletje ben. boek Min of meer opmerDe selectie was het gemakkelijke gedeelte, maar daar- kelijke gebeurtenissen uit het leven van een na volgde de discussie. ‘Ja, maar ik kom helemaal uit treuzelaar, waarin ze haar Tilburg, alleen voor deze dansavond’, zeiden mensen leven in de stad beschrijft. bijvoorbeeld. Dan zei ik nog steeds nee. Maar als ze dan nog niet waren afgedropen, liet ik ze toch maar binnen. Ik kan gewoon niet zo goed tegen teleurstelling, ook niet bij anderen. De portier, die het niet erg druk had omdat er niemand werd geweigerd, keek me af en toe meewarig aan. De avond was een grote mislukking, want er liepen overal lelijke schoenen en gebloemde overhemden (nog steeds lelijk trouwens). En de sfeer was eerder een grote kermis in Noord-Holland dan een exclusieve club in Amsterdam. Natuurlijk werd ik nooit meer gevraagd, en dat was een opluchting. Hier moest ik aan denken toen ik naar het Boekenbal ging, waar het uiteraard gezellig was, want ik ben dol op drinken en (horkerig) dansen, zelfs met schrijvers en uitgeverijmedewerkers. Maar gelukkig was er geen doorbitch, want dan was ik er met mijn eigenaardig gekleurde jurk vast niet ingekomen.
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 19
14-04-2022 17:14
20
krant KRANT
info
meer info op iams terda m.nl
service & info JE DAGELIJKSE PORTIE CULTUUR Amsterdam zit bomvol cultuur, ook bij jou in de buurt. Online houden we je op de hoogte van wat er te doen en te ontdekken is en waarmee je rekening moet houden. Iedere dag lees je verhalen en meer op iamsterdam.nl en op social media. En wil je wekelijks de beste tips en winacties in je mail? Schrijf je dan in voor de Uitmail.
Maa k ke n n is me t de lo ka le ma ke rs
iamsterdam.nl instagram.com/uitinams facebook.com/Iamsterdamnl
I AMSTERDAM WEBSHOP Maak kennis met de lokale makers uit Amsterdam en maak je familie, vrienden óf jezelf blij met een typisch Amsterdams cadeau. Producten die zijn gemaakt door ambachtelijke makers uit de stad en omstreken, altijd creatieve, unieke ontwerpen van goede kwaliteit: je vindt ze in de I amsterdam webshop.
KOEN SMILDE
iamsterdam.nl/webshop
I AMSTERDAM STORE Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien? Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van de stad met de unieke producten van lokale makers in de I amsterdam Store. Zo haal je echt een stukje van de stad in huis. Ook voor tips en informatie over Amsterdam en de regio, rondvaarten, plattegronden, gidsen, tickets voor musea en evenementen ben je hier aan het juiste adres. IJhal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden, zie: iamsterdam.nl/store
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 20
WEBCARE Ook vanuit huis helpen we bewoners en bezoekers graag. Ons webcareteam geeft je tips en helpt je met vragen over bijvoorbeeld bestellingen. Bereikbaar via social media, webcare@iamsterdam.com en live chat op iamsterdam.nl.
14-04-2022 17:14
krant KRANT
21
theater
Wat een poppenkast!
Al 129 jaar bestaat de poppenkasttraditie op de Dam, met de dommige Jan Klaassen en zijn vrouw Katrijn in de hoofdrol. Van mei t/m oktober staat de poppenkast er weer elke zondag. Wat maakt die zo tijdloos? tekst Olivier Kemme foto’s Stadsarchief Amsterdam
NOG MEER POPPENPRET?
E De poppenkasttraditie bestaat al sinds 1893. Rechtsboven: poppenspeler Egon Adel.
theater Poppenkast op de Dam mei t/m oktober (elke zondag, 13.00 tot 17.00 uur) poppenkastopdedam.nl
gon Adel mag zich al achttien jaar dé poppenkastspeler van dienst noemen bij de Poppenkast op de Dam. Dat hij zo’n traditie – de poppenkast is al sinds 1893 te zien op de Dam – mag voortzetten, vervult hem met trots. ‘Janus Cabalt was de eerste speler van de poppenkast van 1893 tot 1936’, zegt Adel. ‘Toen hij begon, liep hij van zijn huis dicht bij het Rembrandtplein met de kast op zijn schouders naar de Dam, waar hij vervolgens de hele middag stond te spelen. Toen hij stopte nam zijn zoon het over. Daarna ging de Poppenkast op de Dam van hand tot hand, zoals ze het in de poppenkastwereld zeggen.’ BABY MET SCHAAR In al die jaren is er relatief weinig veranderd aan de poppenkast, zegt hij. ‘De verhalen die we vertellen zijn ongeveer hetzelfde gebleven. Het succes zit ’m vooral in de korte grapjes, de interactie met het publiek en de vele actie met achtervolgingen en gevechten. Ik sta de hele tijd rond te draaien in die kast met die houten poppen boven mijn hoofd. Dat is best zwaar.’ Sommige verhalen moet
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 21
Adel wel iets aanpassen, gewoonweg omdat de kijk op zaken is veranderd. ‘Er is een sketch waarbij Jan Klaassen in z’n eentje op de baby moest passen. Vroeger lagen mensen puur om dat feit al in een deuk. Tegenwoordig is een man die alleen op de baby past heel normaal. Je moet er dan andere dingen omheen bouwen, dat het kindje een schaar pakt of een stuk glas wil eten, bijvoorbeeld.’ SCHREEUWEN MAAR Volgens Adel is de poppenkast een van de mooiste vormen van theater. ‘Het is voor alle leeftijden, al wordt het vaak geassocieerd met kleine kinderen. Om volwassenen erbij te betrekken, vraag ik vaak of ze mee willen roepen als Jan Klaassen bijvoorbeeld verdwenen is. Dan hoor je ineens de volwassenen keihard meeschreeuwen. Sommige van hen zaten vroeger toen ze klein waren ook elke zondag op de Dam. Vaak kennen ze de sketch dan volledig uit hun hoofd, dat vind ik zo leuk om te zien.’ In juli, augustus en september is Adel met zijn poppenkast ook elke zaterdag te zien op het Rembrandtplein.
• Amsterdams Marionettentheater Hier draait alles om, jawel, marionetten. Waar de poppenkastspeler een verhaal vertelt met handpoppen, hebben marionettenspelers hun poppen aan touwtjes en is het spel wat verfijnder. Zo wordt er vaak gebruikgemaakt van klassieke muziek. Zondag 8 mei speelt De Wijde Wereld – op reis met Schubert in het Amsterdams Marionettentheater, over een jonge molenaar die op reis gaat. Nummers van componist Franz Schubert begeleiden hem op zijn pad naar volwassenheid: een zoektocht vol verlangens, vrolijkheid en verrassingen. marionettentheater.nl • Amstelveens Poppentheater Al meer dan vijftig jaar is hier professioneel jeugdtheater met een divers programma van poppen-, objectenen beeldende theatervoorstellingen te zien. Tijdens de meivakantie spelen op zondag, maandag, dinsdag, vrijdag en zondag verschillende voorstellingen, waaronder Reus Ribus en de rel kabouters, dat gaat over een reus die kabouters krijgt als nieuwe buren en Vinkie vliegt ver over een vogel die leert vliegen en bang is voor de aanstaande De Grote Trek. amstelveenspoppentheater.nl
14-04-2022 17:14
22
KUNST & VERMAAK
muziek
EMELIE SCHÄFER
krant KRANT
Links: Alma Quartet. Rechtsonder: de componisten, v.l.n.r: Amaria Kabba, Isaiah Alexis, Emmanuel Boateng en Amra Mujkic.
Nieuwe klassiekers
Zet een stel muzikale jongeren uit Zuidoost in één ruimte met de muziek van George Gershwin (18981937) en je krijgt een rhapsody in rood-wit-blauw. Klassieke kamermuziek, maar dan nog jazzy’er. tekst Karin Thybaut foto’s Dorith Mous
D
e boel een beetje opschudden, zeker bij traditionele instituten, levert vaak veel moois op. Zo ook binnen de klassieke muziek: in 1924 dropte de Amerikaanse componist George Gershwin een orkestrale bom op de wereld van de klassieke muziek. Traditionele muziekliefhebbers huiverden bij de jankende klarinetklanken van Rhapsody in blue, een experimentele cross-over tussen jazz en klassiek. Maar het werd rázend populair bij het grote publiek. Jazz was in één klap concertzaalwaardig. Inspirerend verhaal, niet? Dat vond ook Michael Gieler, artistiek leider van Music Stages, een stichting die klassieke muziek op een frisse manier programmeert en vernieuwing stimuleert.
muziek Rhapsody in red-white-blue 21 mei, Muziekgebouw 22 mei, Bijlmer Parktheater
KLASSIEK IN ZUIDOOST ‘Gershwins verhaal is er eentje van lef en laten zien dat je ergens echt in gelooft,’ vertelt Gieler. ‘De perfecte inspiratiebron voor jonge mensen.’ Gielers traject Zuidoost, de Muzikale Goudmijn helpt jongeren uit dat stadsdeel zich muzikaal te ontwikkelen, onder begeleiding van toonaangevende musici van onder andere het Koninklijk Concertgebouworkest. Rhapsody in redwhite-blue is één van de projecten binnen het traject,
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 22
waarvoor vier deelnemers de opdracht kregen een kamermuziekstuk te componeren, geïnspireerd op Gershwin. Het werd een cross-overprogramma op de grenslijn tussen klassiek en jazz, uitgevoerd door het Alma Quartet en pianist Rembrandt Frerichs. VIER KEER GERSHWIN Componisten Amra Mujkic, Amaria Kabba, Emmanuel Boateng en Isaiah Alexis maakten tijdens dit project voor het eerst kennis met klassiek. Samen met componist Rob Dirksen werkten ze vanaf februari aan hun muziekstukken voor Rhapsody in red-white-blue. ‘Gershwin kende ik al, ik luister veel naar oude jazz’, vertelt Emmanuel (21). ‘Maar ik heb veel moeten leren. Jazz en r&b draaien om herhaling, bij klassiek is niks hetzelfde. Je schrijft eigenlijk een verhaal. Eerder dacht ik dat klassiek ouderwets was, maar dat is nu wel anders.’ Voor het eerst klassiek, voor het eerst eigen werk uitgevoerd zien en dat óók nog in het Muziekgebouw en het Bijlmer Parktheater. Emmanuel: ‘Het is superleerzaam geweest en heel erg leuk. Nu hoop ik op een carrière in de muziek. Mijn eerste nummer staat al op Spotify. En ik wil nog veel meer leren van professionele musici.’
14-04-2022 17:14
krant KRANT
23
film
Boodschap uit Myanmar
Vorig jaar moesten we het zonder doen, maar deze maand is Aziatisch filmfestival CinemAsia weer helemaal terug. Een van de aanraders: het onthullende Myanmar diaries, van anonieme makers. tekst Bregtje Schudel
DE OPENBARING Aan het begin van de coronapandemie trekt de labiele Jacob (Victor Löw) in bij zijn bejaarde moeder (Leny Breederveld; Juf Helma in De luizenmoeder) om haar te beschermen tegen dit nieuwe gevaar. Al snel neemt zijn paranoia de overhand. Psychologische horror van Chris W. Mitchell, de maker van De poel. Ook met Monic Hendrickx. Vanaf 5 mei
NOBODY HAS TO KNOW De gereserveerde Millie (Michelle Fairley, Lady Stark in Game of thrones) en de joviale Phil (de Vlaamse acteur en regisseur Bouli Lanners) lijken weinig met elkaar van doen te hebben. Maar wanneer Phil een beroerte krijgt, is zij wél zijn contactpersoon… Ingetogen Engelstalig debuut van Lanners met een onverwachte wending.
Still uit openingsfilm Anita.
film CinemAsia 10 t/m 15 mei cinemasia.nl
D
e openingsfilm is het biografische drama Anita, over het veel te jong overleden Hongkongse popicoon – denk niveau Madonna – Anita Mui (1963-2003). Meer inspirerende vrouwen zijn te vinden in Love after love van de Chinese filmmaker Ann Hui, over vrouwen in koloniaal Hongkong aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. En in de Indonesische film Yuni, waarin een zestienjarige scholier tegen alle tradities in besluit níet een tienerbruid te worden, maar verder te studeren.
PRIJSWINNAARS Ook een paar festivalfavorieten zullen de revue passeren, zoals slotfilm Vengeance is mine, all others pay cash, een komisch actiedrama uit Indonesië, dat vorig jaar de Gouden Palm won. En het lichtvoetige Japanse drieluik Wheel of fortune and fantasy van Ryûsuke Hama-
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 23
Vanaf 5 mei
guchi, die afgelopen maand nog een Oscar won voor Drive my car. Voor hartverscheurende drama’s daarentegen zoek je niet verder dan het met prijzen overladen So long my son van Xiaoshuai Wang, over twee bevriende koppels, wier levens voor altijd getekend zijn door China’s eenkindpolitiek. ANONIEME MAKERS Even aangrijpend is Myanmar diaries (release: 12 mei). Met behulp van opnames van telefooncamera’s geven de makers van The Myanmar Film Collective – er staan geen namen op de credits, uit angst voor vergelding – zowel een bedachtzaam als ontluisterend kijkje in Myanmar nadat de militairen begin 2021 de macht grepen. Uitvalsbasissen van het festival zijn Studio K., Rialto en Rialto VU.
FOODIES Amsterdam speelt de hoofdrol in deze romantische komedie, waarin het leven van foodblogger Sam (Sanne Vogel) eindelijk op rolletjes lijkt te gaan: ze heeft zicht op een eigen kookboek, een kookshow én een nieuwe liefde (Sinan Eroglu). Maar na één ondoordachte recensie is opeens niets meer zeker. Ook met Holly Mae Brood als Sams grootste blogconcurrent. Van de Amsterdamse regisseur Mannin de Wildt. Vanaf 12 mei
14-04-2022 17:14
24
krant KRANT
interview
KUNST & VERMAAK
De Speld-oprichters Jochem en Melle:
‘Zelfs over de oorlog moeten we satirisch nadenken’
De Speld groeide in vijftien jaar tijd uit van lollige berichtensite tot toonaangevend satirisch nieuwsmedium, met nu zelfs een eigen theatershow. Een struggle om te maken, vonden oprichters Jochem van den Berg (40) en Melle van den Berg (41), maar het was tijd voor meer verdieping. ‘Er valt nog zo veel uit te halen.’ tekst Kim van der Meulen foto Annemieke van der Togt
theater De Speld Theater
25 t/m 29 mei, DeLaMar speld.nl/theater
‘Ik vind het onze heilige plicht om ook de tragische kant van het leven te becommentariëren’
R
ijlessen door hoge benzineprijzen tijdelijk op fiets’, ‘Baudet neemt 17 Russische diplomaten in huis’, ‘Vandaag minuut windstilte voor Piet Paulusma’. Zelfs als je De Speld niet volgt, zie je hun satirische nieuwsberichten ongetwijfeld vaak voorbijkomen: ze behoren steevast tot de meest gedeelde berichten op social media. Maar oprichters Jochem van den Berg en Melle van den Berg (geen familie) reflecteren allang niet meer alleen met nieuwsberichten op actualiteiten, maar ook met een eigen podcast, video’s, samenwerkingen met buitenlandse versies van De Speld en spin-offs, zoals De Pin. Nu komt daar ook nog een eigen theatervoorstelling bij.
Theater? Waarom die vorm? Jochem: ‘Het fundament hadden we al: sinds medio 2017 hebben we een liveshow die we met veel plezier en succes op evenementen en congressen spelen, een dagafsluiting van een minuut of twintig. Steeds vaker zeiden we tegen elkaar: zullen we aanvullend iets doen in het theater? Ook om verdieping te geven aan de beleving van De Speld – iets wat mensen toch kennen als snel en kort. Maar ja, waar moet zo’n voorstelling over gaan?’ Melle: ‘Drie jaar geleden hebben we een boek uitgegeven waarin we vooruitblikken op de toekomst: wordt je baan straks overgenomen door robots? Kun je varen naar Egmond in Zee? Op de thema’s die we daarin bespreken, zoals kunstmatige intelligentie en klimaatverandering, wilden we voortborduren.’ Daar kun je dus goed satirisch over schrijven, maar hoe vertaal je dat naar een podium? Jochem: ‘Dat was een struggle. Ik kwam in contact met onze regisseur Leopold Witte, die bij Orkater zit en veel heeft gedaan met De verleiders. Die theatervorm, waarbij cabaret-elementen en scènes dynamisch worden afgewisseld, sprak me aan. Leopold moedigde ons aan: schrijf eerst een verhaal, anders heb je geen spanningsboog. Dan komt de satire vanzelf. We hebben een jaar aan een verhaal geschreven. Toen we dat
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 24
gingen lezen met de acteurs, zei een van hen meteen: ‘Waarom hebben jullie nou een verhaal geschreven? Daar zitten we niet op te wachten.’ Ergens wist ik: shit, hij heeft gelijk. Daar was ik erg over in mineur, ook omdat ik moest bedenken: hoe gaan we het dan wél doen?’ Wat was de oplossing? Jochem: ‘Ik dacht: ik kan dit blijkbaar niet, hopelijk kan een machine het beter. Daarom heb ik een tijd zitten schrijven met GPT-3, een taalalgoritme. Dat heeft alles gelezen wat op internet staat, inclusief de theatergeschiedenis, en genereert op basis daarvan tekst. Je tikt een paar zinnen, drukt op een knop en hij schrijft er ook een paar. Soms schrijft-ie opeens iets briljants, maar hij heeft geen wereldbeeld of moraal, dus het wordt heel snel seksistisch en moordlustig. Maar goed, zo ontstonden wel scènes die we snel op elkaar konden stapelen. Het voordeel: je krijgt een heel betrouwbaar stuk te zien, want het algoritme heeft berekend wat de beste voorstelling is.’ Hadden jullie vijftien jaar geleden gedacht nog eens in DeLaMar te staan? Jochem: ‘We hadden het precies zo uitgedacht, haha. Even serieus: ja en nee. Toen we De Speld in 2007 begonnen, had ik meteen de ambitie er een blijvertje van te maken in het Nederlandse medialandschap. Maar tegelijkertijd was ik hopeloos naïef over hoe we dat zouden moeten doen.’ Melle: ‘In 2007 stonden veel dingen nog in de kinderschoenen – ik had nog niet eens Facebook en de iPhone was net uitgevonden. We wilden op een satirische manier nieuwsberichten maken, maar de manier waarop was nog een zoektocht. Toch heb ik altijd gedacht: hier moeten we iets blijvends uit kunnen bouwen.’ Jochem: ‘Nederland heeft op tv en in cabaret een rijke traditie in de satire en comedy – kijk naar Lubach en Promenade – maar in het geschreven woord amper. Terwijl die satirische nieuwsvorm in veel andere landen al bestond, zoals The Onion in de VS. De eerste
14-04-2022 17:14
25
‘Het MH17-stuk leverde heftige reacties op. Dat hadden we misschien anders kunnen formuleren’
Jochem van den Berg en Melle van den Berg.
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 25
14-04-2022 17:14
26
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
interview
JOCHEM EN MELLE • Wonen allebei al twintig jaar in Amsterdam, maar zijn er niet geboren: Jochem komt uit Haarlem, Melle uit Zutphen. • Studeerden filosofie en theaterwetenschappen (Jochem) en politicologie (Melle) en startten in 2007 met de satirische nieuwssite De Speld. • Hebben daarnaast twee spin-offs: De Pin, met satirisch nieuws vanuit vrouwelijk perspectief, en De Speld Sport, een samenwerking met Ziggo Sport. • Brachten in eigen beheer boeken uit, waaronder Nederland het Boek: In vijf miljard jaar van supermacht naar wereldrijk (2012), 100 Jaar De Speld (2017) en De toekomst: het boek (2019). • Werken sinds 2017 samen met andere Europese satirische nieuwssites, waaronder het Spaanse El Mundo Today en het Duitse Der Postillon. Ze publiceren vertalingen van elkaars meest spraakmakende artikelen. • Staan met De Speld-artikelen twee keer per week in de Volkskrant. In het verleden stonden ze ook wekelijks met een pagina in dagblad De Pers. • Maken graag grappen over de stedelijke arrogantie van Amsterdammers, zoals: ‘Amsterdammers kunnen tot wel 2 dagen overleven buiten de Ring’. Melle: ‘Als je de rest van de wereld de maat neemt, moet je ook kritisch naar jezelf kijken.’ • Zagen hun lezersaantallen in coronatijd sterk toenemen. Nog steeds trekt De Speld maandelijks tienduizenden nieuwe volgers op social media. • Staan in hun voorstelling niet zelf op het podium: de scènes worden gespeeld door Anne Lamsvelt, Xander van Vledder, Alex Hendrickx en Linde van den Heuvel. De meest betrouwbare voorstelling ooit is een theaterstuk over de toekomst, vol ‘satirische scenes, dilemma’s waarvan je nooit dacht dat ze bestonden en hilarische nieuwsflitsen’.
jaren hebben we best lopen ploeteren om te ontdekken wat werkt en of er überhaupt een publiek voor was.’
Waar kennen jullie elkaar eigenlijk van? Jochem: ‘Van de publieksservice van de Stadsschouwburg in Amsterdam, een bijbaan. Ik studeerde filosofie, uit interesse, en heb ook theaterwetenschappen gestudeerd. Als ik werk wil, moet ik zelf iets beginnen, dacht ik, want mensen gaan mij geen baan aanbieden. Ik heb altijd interesse in comedy gehad – ik ben opgegroeid in een tijd waarin nieuws tot me kwam via Jon Stewart, door een mediakritische bril – en Melle deelde die interesse. Toen ik rondliep met het idee om een satirisch nieuwsplatform te beginnen, dacht ik dus: ik vraag hem.’ Melle: ‘Ik heb politicologie gestudeerd en heb gewerkt als managementconsultant. We hebben allebei dus geen achtergrond in comedy of journalistiek, maar dat vonden we eigenlijk wel een gezonde basis. Ik liep al heel lang rond in het Amsterdamse studentenleven en had daarin van alles georganiseerd, en Jochem heeft altijd een inhoudelijke drive gehad. Daarom dacht ik: als wij gaan samenwerken, gaat er wat gebeuren. Dat heeft goed uitgepakt.’
‘De eerste jaren hebben we best lopen ploeteren om te ontdekken wat werkt’
Wat vinden jullie elkaars beste en slechtste eigenschap? Jochem: ‘Jeetje, gaan we een soort coachingtraject doen? Ik zeg er liever iets over in brede zin. Ik zit als hoofdredacteur iets meer aan de inhoudelijke kant en bedenk graag grote dingen, Melle is de temperende kracht die het realistisch houdt en zorgt dat er echt iets gebeurt. Zonder Melle was de tent al tien keer failliet gegaan.’ Melle: ‘En zonder Jochem hadden we tien keer minder kunnen doen. Zijn grote verdienste is dat hij ontzettend veel ballen in de lucht kan houden. Jochem zorgt ervoor dat er beweging blijft in wat we doen.’ Kunnen jullie nog naar het journaal kijken, of gaat het satirebrein dan meteen aan? Jochem: ‘A ls er oorlog uitbreekt, kijk ik daar gewoon als mens naar. Maar we hebben elke dag een deadline, dus
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 26
vaak moet ik daar alsnog satirisch over nadenken. Een tijd geleden schreef ik wat serieuzere columns, los van De Speld, en toen merkte ik wel dat ik elke alinea wilde laten ontsporen in iets geks. De satire zit vrij diep verankerd in mijn denk- en schrijfproces.’ Is elk onderwerp geschikt voor satire? Jochem: ‘Sommige lenen zich er beter voor dan andere. Een natuurramp met veel slachtoffers is niet zo geschikt voor satire. Daar spelen weinig machtsvraagstukken, in tegenstelling tot onderwerpen als corona of een oorlog. Dat is voer voor De Speld.’ Hebben jullie de plank weleens misgeslagen? Melle: ‘Nog nooit. Haha.’ Jochem: ‘Ik vind het onze heilige plicht om ook de minder leuke, tragische kant van het leven te becommentariëren. We zijn er voor de actualiteit. Over aanslagen schrijven we dus ook. Soms zijn we daar hard in geweest, wat ons niet in dank werd afgenomen. Na de MH17-ramp schreven we over de handelsbelangen van Nederland met Rusland: ‘Kabinet organiseert herdenking voor omgekomen handelsbelangen.’ Daar kregen we heftige reacties op. Dat hadden we misschien iets anders kunnen formuleren. Als de emoties rauw zijn, doen woorden er meer toe. Die moet je zorgvuldiger wegen. Al vinden sommige mensen dat we met zo’n onderwerp per definitie over de schreef gaan.’ Melle: ‘Er zijn ook mensen die vinden: als iemand is overleden die nare dingen heeft gedaan, mag je daar niks over zeggen. Daar ben ik helemaal niet van. Toen George Bush sr. overleed en ik zei dat hij de oorlog in Irak was begonnen, kreeg ik daarover bijvoorbeeld een discussie met nota bene een journalist. Maar waarom zou ik daarover niks mogen zeggen? Door die oorlog zijn er ook nabestaanden die daar van alles van vinden.’ Hebben jullie ooit een bericht offline gehaald? Jochem: ‘Nee, daar hebben we nooit aanleiding toe gehad. Als je goed van tevoren bedenkt waarom je iets publiceert, hoeft er geen reden te zijn om iets offline te halen. En zeker bij de stukken waar veel mensen over zijn gevallen, lijkt dat me zeer onwenselijk.’ Melle: ‘We liggen er ook niet wakker van. Als een bericht géén reacties oplevert, dan zou ik me zorgen maken.’ Jochem: ‘A l bepalen likes ook niet alles. Er zijn genoeg berichten viral gegaan waarvan ik dacht: meh, wel aardig. Ik hou er nog het meest een soort geslaagd gevoel aan over als je weet dat iets een moeilijk onderwerp is en je toch de juiste snaar weet te raken.’ Hoe gaat het eraan toe op jullie redactie in Amsterdam? Jochem: ‘Dat houden we graag een beetje mysterieus, haha. Of we op een zolderkamer werken? Nee hoor, hier-
14-04-2022 17:15
RAYMOND VAN OLPHEN
cultuurmakers
naast zit een modern mediakantoor.’ Melle: ‘We hebben een team van zo’n twintig redacteuren, waarvan een deel de hele dag op de redactie invalshoeken bedenkt en de site vult – we produceren vier, vijf stukken per dag. De rest werkt digitaal.’ Jochem: ‘We bedrijven een soort omgekeerde journalistiek: wij beginnen niet met het stuk, maar met de kop. Iedereen bedenkt er zo veel mogelijk, waarna we vergaderen: wat werkt, wat niet? De mensen die digitaal werken, keuren de koppen ook. Ergens om lachen – of niet – is een onvrijwillige reactie. Daarom testen we altijd of een grap aankomt. Negentig procent van de koppen valt af, waarna alleen de beste en scherpst geformuleerde ideeën overblijven. De koppen worden trouwens geanonimiseerd: mijn idee heeft evenveel kans van slagen als dat van de stagiair. Zo houden we de kwaliteit hoog en de ego’s klein.’ Bemoeien jullie je nog met elk bericht? Jochem: ‘Als er twijfels zijn, hak ik wel knopen door. Maar de wat heftigere discussies die we in de begindagen hadden, hebben we niet meer. Iedereen weet waar we voor staan, daar hoef ik niet meer zo op te hameren. Een belangrijk discussiepunt was fake news. Ik wilde overduidelijk satirische grappen maken, geen mensen misleiden. Het is niet ons doel om propaganda te bedrijven.’ Melle: ‘Wij willen iets uitvergroten of overdrijven om te ontdekken waar het wringt of waar de humor zit. Zo kun je mensen laten nadenken over de vanzelfsprekendheid of absurditeit van bepaalde dingen. Al kun je niet voorkomen dat een bericht soms verkeerd wordt geïnterpreteerd.’ Jochem: ‘Dat traditionele media onze berichten in het begin overnamen, was een onbedoeld nevenproduct. Zo schreven we eens dat Bill uit het bordspel Wie is het? (het kale mannetje met oranje sik, red.) was overleden, heel tragisch. De Gazet van Antwerpen nam het over. Ik dacht: in welk schaduwuniversum leven zij? We moesten er best om lachen, maar het is niet waartoe wij op aarde zijn. Ik ben eerlijk gezegd blij dat we nu bekender en daar dus vanaf zijn.’ Hoe zien de komende vijftien jaar eruit? Jochem: ‘Zo ver kijken we niet vooruit, maar verdieping aanbrengen in de manier waarop mensen De Speld beleven is wel een hoofdambitie.’ Melle: ‘We geven onze eigen boeken uit, hebben een podcast, maken video’s en we hebben De Pin en De Speld Sport. Daar valt allemaal nog veel meer uit te halen, maar daar moeten we tijd en de juiste samenwerkingspartners voor vinden. Of er nog wel tijd is voor een privéleven? Ja, hoor. Jochem werkt al vier dagen en ik word binnenkort ook vader, dus ik ga ook iets minder werken.’ Jochem: ‘Het feit dat we overal op theateraffiches op straat te vinden zijn, vind ik al heel tof. Overal waar je komt, word je met ons geconfronteerd. Of je nou wil of niet.’
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 27
27
‘ACHTER DE TOLHUISTUIN LIGT DE TOEKOMST VAN ONZE STAD’ Wie zijn de culturele gamechangers van de stad? Deze maand: Wesley Texel, programmeur van Paradiso en de net geopende nachtclub Parallel. tekst Alice Boothby foto Marjolein van Damme
A
ls iemand het nachtleven goed kent, is het Wesley Texel wel. Al jaren organiseert hij feesten als Encore in de Melkweg en JamRock in Bar Brasil, en als dj WaxFiend gooit hij op menig festival en feest haast moeiteloos hiphop, soul, jazz, reggae en dancehall in de mix. Nu is hij programmeur bij Paradiso en nachtclub Parallel, dat op 12 maart in de Tolhuistuin opende. Daar is hij maar wat blij mee, want na twee jaar radiostilte is het nachtleven weer springlevend. En dus kan hij weer draaien en als programmeur een podium bieden aan opkomende acts. ‘Het allermooiste aan optreden is wanneer mensen zichtbaar geemotioneerd meezingen op de dansvloer, met hun ogen dicht. Dan krijg ik het gevoel dat ik ze iets kan geven dat ze op dat moment nodig hebben.’ Noord past zo goed bij Parallel als
Parallel bij Noord, vindt Texel. Want wie vanaf Amsterdam Centraal naar Noord kijkt, laat de oude stad achter zich en kijkt naar de nieuwe skyline van de stad. ‘Daar, achter de Tolhuistuin, ligt de toekomst van onze stad. En dat is iets wat ik wil blijven doen: vooruitkijken. Zeker nadat we door twee jaar corona verplicht hebben moeten stilstaan. Vooral jongeren hebben daaronder geleden. Ik hoop dat Parallel een plek is waar zij het leven kunnen vieren.’ Meer Wesley? Luister onze nieuwe Cultuurmakers podcast (scan de QR-code), waarin Wesley in gesprek gaat met comedian Bugra Gedik. Op parallel.am check je de laatste clubnachten.
14-04-2022 17:15
28
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
theater
Op weg naar de uitgang Death Row, de nieuwe voorstelling van Bellevue Lunchtheater, gaat over vier ouderen die een nieuw lid zoeken voor hun woongemeenschap. Maker Annemarie Prins (89): ‘Het wordt, kort samengevat, een muzikaal zootje ongeregeld oud.’ tekst Margriet Prinssen foto Benning & Gladkova
theaterstuk over zijn gaan maken. Ze vroegen regisseur (en voormalig artistiek leider van Toneelgroep Amsterdam) Gerardjan Rijnders om mee te schrijven, Paul Koek (muzikant en tot voor kort artistiek leider van de Veenfabriek) voor de muziek en actrice Nanette Edens voor de cast. Prins: ‘We hebben heel veel gesprekken gehad, vooral Eric, Gerardjan en ik, en van al die uitgewerkte gesprekken is een soort stemmenstuk gemaakt.’ TIKKIE CYNISCH Death Row volgt vier bewoners op zoek naar een nieuw lid voor hun woongroep. Zonder schroom, en op het pijnlijke af, legt de commissie hen het vuur aan de schenen. Tussen de sollicitatiegesprekken door worden de dagelijkse sores en de existentiële twijfels besproken. En er wordt stevig geroddeld over anderen en over elkaar. Prins: ‘In de voorstelling zie je de sollicitanten niet; Paul Koek vertolkt muzikaal hun reacties. Je ziet alleen de leden van de woongroep die vragen stellen en op elkaar reageren. Het wordt een grappige voorstelling met hier en daar sardonische trekjes. Zoals de titel, die natuurlijk niet van cynisme ontbloot is. We zijn onherroepelijk op weg naar de uitgang.’
theater Death Row 25 mei t/m 12 juni, Bellevue Lunchtheater theaterbellevue.nl
Z
e mag dan dit jaar de negentig aantikken (‘zeg maar je, anders voel ik me zo oud’), Annemarie Prins is nog steeds dagelijks actief als theatermaker. Ze was artistiek leider van Nederlands eerste politieke theatergroep Theater Terzijde (1965-1969), schreef diverse boeken en acteerde in onder
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 28
meer Wij Alexander, Annie M.G. en sinds 2017 in Het geheime dagboek van Hendrik Groen. Prins woont, samen met Eric Besseling en nog acht andere senioren, aan ’t IJ in ‘een leefgemeenschap voor ouderen’. Wat ze daar meemaken, is soms zo hilarisch dat ze er, op aandringen van vrienden en kennissen, een
WONDERLIJKE WEZENS Zelf woont Prins heel riant, dus er is niks te klagen – maar toch vindt ze het soms bevreemdend, zo tussen tien bevoorrechte, witte ouderen een eindje uit de stad. ‘Ik mis een buurtje, de mengelmoes van nationaliteiten, dat het een beetje bruist. We zijn een stel wonderlijke wezens en ouder worden verandert daar niks aan, integendeel! Het menselijk groepsgedrag wordt in onze voorstelling tot op het absurde doorgetrokken.’
14-04-2022 17:15
ad UK
ONTDEK JE STAD 14 MEI 2022
TIJ���S �4H ��N�R�M �P �4 08:30-11:00 3 C�N���E��E ��S & OU�S �E� �0�2 K�N �E ��N 0���0 Directeur Theodoor van Boven vertelt TOT 0���0 UUR �E B�����S�A� over de ins en outs van ‘s werelds eerste ��N ��S�E���M �E��N���K� condoomspeciaalzaak, met een speciale focus op duurzaamheid. Sinds 2011 is deze ��N� �E� �����N�E��E�, �E winkel namelijk CO2-neutraal. Rutger Hauer ��M���N����E�N� �N �E���E� vond dat zo inspirerend dat hij een nieuwe ��E�N�UURT �A��N ZICH ��N slogan voor de winkel bedacht: f*cking green to save the planet! H�N ���S� �E������N�E CONDOMERIE, WARMOESSTRAAT 141 | RONDLEIDINGEN 08:30-09:00, 09:30-10:00, 10:30-11:00 | MAX. 20 DEELNEMERS ��N� Z��N� L����E �N�E�PER RONDLEIDING ���E�S� T��A�E�S� M���A� �A�HT�L��S� BI�S����N� 08:30-10:00 C�L�U���E P�D�A� C�L��A��E �P�N T�E ROO�: Y��A 4 B���N �P �E BI���K�RF HO��P��S� ��N BRO��E�IJ Wakker worden tijdens een ochtend-yoga�N �E �A�E�L����E���A�K� sessie op het dak van de Bijenkorf, met Amsterdam aan je voeten: beter dan dit N�DI��N ���E ��S�E���M� wordt het niet! De ontvangst is bij entree �E�S UIT V�OR ��N Damzijde. Na afloop zorgt de Bijenkorf BIJZ�N�E�E A�T�V��E�T. voor een heerlijk en gezond ontbijt voor alle deelnemers. DE BIJENKORF, DAM 1 | AANMELDEN
R�N��M ��M �N �����N�E��E�
08:30-10:00
06:00-08:00
�A��A R��N�N� ����: M��N�N� CI�Y R�N (�0 ��)
1
Het Patta Running Team gaat deze morgen vroeg op pad en rent na een gezamenlijke warming-up een rondje langs locaties van 24H Centrum. Na afloop is er een lekker ontbijtje. Getrainde lopers van verschillende niveaus zijn welkom. Let op: met een afstand van ongeveer 10 km is deze run niet voor beginners. PATTA, ZEEDIJK 67 | MAX. 20 PERSONEN | AANMELDEN | VANAF 12 JAAR
08:30-14:00
R�N��E�D�N� DOOR �E K�N���L���E 2 �N��S�R����E GROO�E �L�B De Koninklijke Industrieele Groote Club aan de Dam opent tijdens 24H Centrum de deuren voor publiek. Dat is bijzonder: de oudste sociëteit van Amsterdam is normaal gesproken alleen toegankelijk voor leden. Ontdek het indrukwekkende interieur en hoor alles over de geschiedenis van deze exclusieve club. KONINKLIJKE INDUSTRIEELE GROOTE CLUB, DAM 27
24H katern Uitkrant.indd 1
W���S��P QI G�N�: ��N�T �E ������K�A�HT V�OR ��E� V���L��E�T
UI CE 24H N PR TNE TR O EM UM GR B AM AA M R A
IAMSTERDAM.NL/24H
10:00-13:00
K��S� �N �E� L�CHT ��N �E OCH��N�: 7 A ��N��A�E �N�E� �Y �K�N Bezoek de indrukwekkende solotentoonstelling die de Iraakse kunstenaar Sadik Kwaish Alfraji speciaal heeft gemaakt voor W139. In deze tentoonstellingsruimte van meer dan 500 m2 volg je een rondleiding langs zijn gigantische muurschilderingen, animaties en tekeningen. Met een lekkere kop koffie of thee erbij en storytelling door Mezrab. W139, WARMOESSTRAAT 139 | ‘PAY-IT-FORWARD’: 1 KAARTJE KOST 3 EURO; JE KUNT OOK EEN KAARTJE DONEREN AAN IEMAND MET MINDER BESTEDINGSRUIMTE
10:00-18:00
T�E �P�Y��E W���S���: ���K �E E���N R��M
8
Bij The Upcycle maken ze van afval weer nieuwe producten. Eigenlijk bestaat er niet zoiets als ‘afval’: het is gewoon grondstof die op de verkeerde plek is beland. Want van alles kun je weer iets maken. Kom zelf kijken in de winkel van The Upcycle en leer meteen hoe je een nieuwe riem maakt van een oude fietsband. THE UPCYCLE STORE, SINT ANNENDWARSSTRAAT 13
5
10:00-12:15
Neem een kijkje in het drijvende restaurant Sea Palace en doe nieuwe energie op bij de workshop Dao Yin Qi Gong. Deze oude Chinese sport voor concentratie en balans is bedoeld om de innerlijke levenskracht (chi) te laten stromen en zo te zorgen voor een gezonde geest in een gezond lichaam.
V�O��������E�S V�OR P��������N �P�����N � P�����N
SEA PALACE, OOSTERDOKSKADE 8 | VANAF 16 JAAR
KONINKLIJK PALEIS, DAM | 10:00-10:45, 11:30-12:15 | AANMELDEN | 3-6 JAAR
09:00-17:30
��E� T�E ���E�S �N �E I ��S�E���M S�O�E
6
Kom kennismaken met de mensen achter de mooiste Amsterdamse producten! Zij vertellen je met trots hoe deze producten worden gemaakt. Eet een heerlijk Eberhardje, hét koekje van Amsterdam, ontdek de smaaksensatie van Chateau Amsterdam, proef de Guiltea van Zuivere Koffie en laat je verrassen door vele Mokumse makers die graag hun verhaal met je delen. I AMSTERDAM STORE (CENTRAAL STATION), DE RUIJ TERKADE 28 B T/M D | KOM KENNISMAKEN TUSSEN 09:00-12:30 EN 14:00-17:30
9
Alle kleine prinsen en prinsessen kunnen bij het Voorleespaleis in het Koninklijk Paleis komen luisteren naar de mooiste verhalen van prinses Arabella (van schrijver Mylo Freeman). Verkleden kan helemaal in stijl, en na afloop krijgt ieder kind een kleurplaat mee.
11:00-13:00
A�CHI�E�TUURR�N��E�D�N�: �E�, ��N JIJ �E ���?
�0
Is het vanzelfsprekend dat de Dam eruitziet zoals hij eruitziet? We nemen het grote plein midden in Mokum vaak voor lief, maar het is één van de meest veranderlijke stadspleinen van Europa. Leer de Dam eindelijk eens écht kennen tijdens deze architectuurrondleiding i.s.m. architour. START- EN EINDPUNT: KONINKLIJKE INDUSTRIEELE GROOTE CLUB, DAM 27 | RONDLEIDINGEN 11:00-12:00 (EN), 12:00-13:00 (NL) | MAX. 15 PERSONEN PER RONDLEIDING | AANMELDEN
04-04-2022 17:16
11:00-14:00
S���E���S�I�N V�OR �E� ����N
lekkere zoetigheden.
11
Onder het motto ‘design your life’ bieden de Rambler Studios een internationaal modeplatform aan ongepolijst jong talent. Jongeren ontwerpen, maken en verkopen hier hun eigen collecties. Ontdek live hoe de kleding wordt gemaakt en wat de filosofie is achter deze bijzondere organisatie. RAMBLER, ZEEDIJK 54
11:00-15:00
W���N �N ��N ��S�E�����E S��E� �N 1663
12
Op nummer 28 in de Heintje Hoeksteeg woonde in 1663 Petrus Parmentier. Hij was de eerste priester van de katholieke schuilkerk in het grachtenpand ernaast. Samen vormen ze vandaag de dag Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Kom een kijkje nemen hoe Parmentier meer dan 350 jaar geleden leefde! MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER, OUDEZIJDS VOORBURGWAL 38 | LET OP: ENTREE PRIESTERWONING IS GRATIS, BEZOEKERS VAN HET MUSEUM MOETEN ENTREE BETALEN
12:00-17:00
G���N L�GHT D�S�RIC�: ���K ��N 13 GR���E �N����K�N�S�OCHT Tijd om de Wallen op een nieuwe manier te leren kennen! Bij Green Light District kun je duurzame schatten uit de buurt bewonderen, waarna je zelf op ontdekkingstocht gaat langs groene winkels in de buurt. Los onderweg de raadsels op, dan wacht je aan het einde een leuke verrassing. GREEN LIGHT DISTRICT, NIEUWE HOOGSTRAAT 9A | DOORLOPEND | AANMELDEN | VANAF 9 JAAR
�4
Het Torpedo Theater is het kleinste theater van de stad en één van de charmantste en mooiste theaters van Amsterdam. Ontdek dit theaterpareltje tijdens 24H Centrum op een vrolijke muzikale middag vol chansons, flamenco, cabaret en comedy! TORPEDO THEATER, SINT PIETERSPOORTSTEEG 33
12:00-16:00
M�Z����L �E����S�N�S�P��E��N
�A��S�A�E BIJ �E �A�I��E���N
�7
Vlak bij de Nieuwmarkt vind je het Amsterdams Marionetten Theater. Tijdens 24H Centrum krijg je hier een uniek kijkje backstage. Van dichtbij is te zien hoe grote zelfgemaakte marionetten worden bespeeld volgens een complexe techniek. Jong en oud mag ook zelf aan de slag als marionettenspeler! AMSTERDAMS MARIONETTEN THEATER, NIEUWE JONKERSTRAAT 8
14:00-16:45
R�N��E�D�N� DOOR B�E�BRO��E�IJ �E P���L
18
Altijd al willen weten hoe bier gebrouwen wordt? Meld je dan aan voor deze bruisende rondleiding. Je leert hoe het eraan toegaat in een brouwerij én komt eindelijk te weten wie of wat de bierkaai eigenlijk is. Na afloop kun je in het proeflokaal een heerlijk biertje proeven, mét korting! BROUWERIJ DE PRAEL, OUDEZIJDS VOORBURGWAL 30 | RONDLEIDINGEN 14:00-14:45, 15:00-15:45, 16:00-16:45 | AANMELDEN
14:00-17:00
��A� FUTU�E �A�
19
Waag is een Future Lab voor technologie en maatschappij. Het Waaggebouw gooit de deuren open: neem een kijkje in wat ooit het Theatrum Anatomicum was. Er zijn ook wandelroutes te verkrijgen (€5), die je op een later moment kunt lopen. 15:00-23:00
�N���K �E �E��S �N T��E� �N �E V�E�S�����N ��N �E��A�E
15
�0
Loop je regelmatig over het Damrak, maar ben je nog nooit ín de Beurs van Berlage geweest? Grijp dan nu je kans! Er zijn verschillende activiteiten, muziek en heerlijk eten en (vanaf 18:30) rondleidingen door de Beurs. Zo ontdek je welke verhalen hier verborgen liggen.
WALLEN, WARMOESSTRAAT, DAMSTRAATJES EN ZEEDIJK
13:00-15:30
V�E� �E �E���A��A� ��N B�E�D�A 16 �N �E B�E�DH�S��S��E �����L Neem een kijkje in de prachtige boeddhistische tempel in het hart van de Chinese wijk. Doe mee aan het wassen van de Boeddha, een ritueel ter ere van Boeddha’s verjaardag op 14 mei. Of woon een echte theeceremonie bij, met meditatie, muziek, wierook en
19:00-21:30
�E�����N ��N �E �����N
21
THEATERCAFÉ MASCINI, ZEEDIJK 24A | MAX. 30 PERSONEN
�����N BIJ ��A��L�CHT
R�N��M ��M���N����E�N 10:00-16:00
�P L���: ��S�E���M ��N �N�E� �N ��N B���N ������N
23
Het Allard Pierson heeft één van de grootste collecties kaarten ter wereld. Tijdens 24H Centrum worden hier prachtige oude kaarten van Amsterdam vertoond, die de ontwikkeling van het Rokin en het Universiteitskwartier laten zien. Ook kun je hier ontdekken wat de opgravingen bij de Noord/Zuidlijn naar de oppervlakte hebben gebracht. ALLARD PIERSON, OUDE TURFMARKT 127 | AP LIVE IS GRATIS TOEGANKELIJK, ENTREE VOOR MUSEUM NIET INBEGREPEN | DOORLOPEND
10:00-17:15
�4
DROOG D�E� �E� �N�E�S
Bij Droog is niets wat het lijkt en lijkt niets wat het is. Gevestigd in vijf aangrenzende historische panden, is dit een soort labyrint waar elke ruimte zijn eigen karakter heeft, maar waar alles design ademt. Ga mee op een korte tour en ontdek Droog, van het eenkamerhotel en het restaurant tot de designexpositie. DROOG, STAALSTRAAT 7B | TOURS 10:00-11:15, 13:00-14:15, 16:00-17:15 | MAX. 30 PERSONEN PER RONDLEIDING
10:00-17:00
25
C���E�T�N� T�E CI�Y
Amstel 51 is de komende tijd dé plek waar het Amsterdam Museum onze dynamische stad ‘verzamelt’ en presenteert. Levendig en zichzelf continu verversend als de stad zelf. Bezoek de vaste presentatie Panorama Amsterdam of de tentoonstellingen Koloniale Verhalen, Collecting the City en Welkom in de Noordside. AMSTERDAM MUSEUMAANDEAMSTEL, AMSTEL 51 (HERMITAGEGEBOUW) | OP VERTOON VAN DIT 24H PROGRAMMA GRATIS TOEGANG
11:00-14:00
�N���K �E HORT�S �E� �E �������P����N
Iedereen denkt wel iets van de Wallen te weten. Maar wat gebeurt er als we deze buurt zelf aan het woord zouden laten? Luister naar grappige, interessante en ontroerende verhalen van uiteenlopende vertellers. Van de barman tot de buurman en van politieagent tot coffeeshopbaas. Met live-muziek! 21:00-00:00
Centrum branden hier 300 kaarsen in grote kandelaren en is het tijd voor een sprookjesachtige silent disco midden op de Nieuwmarkt i.s.m. de ondernemers van de Nieuwmarkt. RESTAURANT-CAFÉ IN DE WAAG, NIEUWMARKT 4 | VANAF 18 JAAR
BEURS VAN BERLAGE, DAMRAK 243
Kom tussen 12:00 en 16:00 uur naar het Oude Stadshart en volg de muziek! Een swingende band voert je mee langs bijzondere winkels en terrassen en zet daar de straat op stelten.
24H katern Uitkrant.indd 2
13:00-17:00
WAAG, NIEUWMARKT 4
12:00-17:00
V��L���E M�Z����E T��A�E�M�D�A�
FO GUANG SHAN HE HUA TEMPEL, ZEEDIJK 106-118 | CEREMONIES 13:00-13:30, 14:00-14:30, 15:00-15:30 | MAX. 30 PERSONEN PER CEREMONIE | AANMELDEN | VANAF 8 JAAR
22
Restaurant-Café In de Waag is gehuisvest in het prachtige Waaggebouw. Het werd gebouwd tussen 1425 en 1488 en was oorspronkelijk een stadspoort. Tijdens 24H
26
Leer alles over eetbare natuur op deze leuke, leerzame en lekkere Tasting Tour in de Hortus, één van de oudste botanische tuinen ter wereld. Lokale producenten laten je hun producten proeven, van perfect gebrande koffie tot een kroosburger bij de vijver. I.s.m. het Slow Food Youth Network. HORTUS BOTANICUS AMSTERDAM, PLANTAGE MIDDENLAAN 2A | TASTING TOURS 11:00-12:00, 12:00-13:00, 13:00-14:00 | AANMELDEN
11:00-15:00
�����N �E� DR���A�H���S �N TOU��N DOOR �E �E��L� ��N ��N��M�Z��K
�7
De elektronische dancemuziekcultuur is
04-04-2022 17:16
28
��A� HU��S���A�
Ga mee op een rondleiding door het Joods Cultureel Kwartier. Je kunt een wandeling maken langs het Namenmonument, een kijkje nemen in de fototentoonstelling of je verdiepen in de geschiedenis van de Joden in Nederland van 1600 tot nu. De rondleidingen duren circa een uur en starten tweemaal per uur.
�L R� � V� OR BU
9 ��M
K ��
7
4
�L
�A
�E
N�E �S
R�K �N
�U R
13
��
� ��
� �E
R
�U
�N
�
��S����L�A�T
�4
31
28 ���
36
��E�
��M���N�T��E�N
�7 25
26
�A�
UT�E�
�0
V�J���
S���A
�
���A�
H���S
4�
ontdek het Universiteitskwartier op het kennisfestival i.s.m. UvA, KNAW en SPUI25.
V�J��L��A�HT
UNIVERSITEITSKWARTIER, BINNENGASTHUISSTRAAT 9
13:00-15:00
DU�K �N �E �E��L� ��N D����N��N
13:00-18:00
���N HU�S BIJ FC ��N�R�M
32
FC Centrum is de nieuwe FanClub van de oude binnenstad! In een speciaal pop-upclubhuis wordt hier een ode aan de stad gebracht. Kom langs voor een art-show met up-and-coming homegrown talent, zet een Amsterdamse tattoo of XXX-nail-art, of ga mee op tour met een stand-up comedian tijdens een van de Comedy Walks. FC CENTRUM, REGULIERSBREESTRAAT 22 | COMEDY WALKS 13:30, 14:30, 15:30 | MAX. 14 PERSONEN PER COMEDY WALK
13:00-20:00
12:00-22:00
Bedevaartswonderen, Nieuwmarktrellen, het nachtleven, migratie en veel meer: in VOX-POP op het Binnengasthuisterrein vertellen wetenschappers over de verrassende kanten van het heden en verleden van cultuur en wetenschap in Amsterdam. Lezingen, rondleidingen, films, tentoonstellingen:
��A V�E��: �E�����N ��N ��S�E���M
33
�4
Ga mee op rondleiding door de historische diamantslijperij van GASSAN Diamonds. Dit beroemde en internationaal succesvolle familiebedrijf bestaat alweer ruim 75 jaar. Ontdek de highlights uit de geschiedenis onder het genot van oud-Hollandse hapjes en drankjes en neem een kijkje in de GASSAN Boutique. GASSAN DIAMONDS, NIEUWE UILENBURGERSTRAAT 173-175 | RONDLEIDINGEN 13:00-14:00, 14:00-15:00 | MAX. 20 PERSONEN PER RONDLEIDING | AANMELDEN
14:00-18:00
S���N� D�S�O V�OR K�N�E��N
STADSARCHIEF AMSTERDAM – DE BAZEL, VIJZELSTRAAT 32 | DOORLOPEND
Het Waterlooplein is weer open na een ambitieuze verbouwing en dat wordt feestelijk gevierd op 14 mei! Met muziek, speeches
��
S�
�4
�L�
33
�
29
�E� �A�E�L����E�N ��K� UI�: �E� �P��E���S� �A����K �N 31 ��N �V�N��A�K�
A�
38
E��
4� 4� �0�E���E� 4� ��E�N �7 �4 39
��S����L�A�T
R��
N�E���A�K�
32 �7
�
�0
N�
�A�E�L����E�N
�A
Het Stadsarchief Amsterdam presenteert een middag boordevol bijzondere Amsterdamse amateurfilms uit de periode 19201980. Dit wordt een betoverende filmtrip terug in de tijd: van schaatsbeelden uit 1929 en beeld van de Bevrijding tot de wilde 60’s en de viering van 700 jaar Amsterdam.
��
N�E�W� �A�K�
�� �L
V�OR BUR� � �S
23
��
S��A����E� V�L H�S�OR�S��E ��S�E�����E ��A�E�RF���S
S
19 22
R�K�N
N�E� �E� IJ
��
�7
�4
S ��
Grachtenmuseum Amsterdam bestaat tien jaar en dat viert het museum vandaag met alle Amsterdammers. Bezoek de nieuwe grachtentuin en ontwerp je eigen grachtentuin in de miniworkshop. Of doe de CanalQuiz en win een huisgemaakt ijsje van grachtenwater!
24H katern Uitkrant.indd 3
8
3
P�
��S��L
12:00-17:00
E
11
35
GRACHTENMUSEUM AMSTERDAM, HERENGRACHT 386 | LET OP: ENTREE STIJLKAMERS EN GRACHTENTUIN IS GRATIS VOOR 24H CENTRUM-BEZOEKERS, BEZOEKERS VAN DE VASTE EXPOSITIE MOETEN ENTREE BETALEN
�A�
5
1
29
11:00-17:00
�E�
16
�0 2
4� �0 4� 4�
RUIJ
S��
JOODS HISTORISCH MUSEUM, NIEUWE AMSTELSTRAAT 1 | WANDELING NAMENMONUMENT 11:00-12:00 EN 12:00-13:00, RONDLEIDING FOTOTENTOONSTELLING 13:00-14:00 EN 14:00-15:00, RONDLEIDING JOODS MUSEUM 14:00-15:00 EN 15:00-16:00
�A�E�K�A�HT ��N �E G�A�HT
12
�0
11:00-16:00
�E�D��P �E �N �E JOO��E ��S�H�E��N�S
�E
21 15
18
�� M
WATERLOOPLEINMARKT
6 ��N����L S�A�I�N
E� IJ� S
OUR HOUSE, AMSTELSTRAAT 24-26 | RONDLEIDINGEN 11:00-12:00, 12:00-13:00, 13:00-14:00, 14:00-15:00 | AANMELDEN
en optredens (12:00-14:00), pop-up choir, een catwalk met marktverkopers die showen wat ze in huis hebben (14:00-18:00) en een gezellige avondmarkt tot in de late uurtjes.
N�E ��
overal: van Amsterdam tot Tokio en van Londen tot Chicago. Tijdens deze tour door interactief museum Our House neemt muziekjournalist Arne van Terphoven je mee in de wereld van de dancemuziek, met speciale aandacht voor de rijke geschiedenis van onze hoofdstad.
35
Kids kunnen lekker losgaan tijdens de silent disco in de Kalverpassage. Kies je eigen favoriete nummers en doe je voetjes van de vloer. Natuurlijk mogen de papa’s en mama’s ook mee doen. KALVERPASSAGE (VOORHEEN KALVERTOREN), KALVERSTRAAT 212-200, SINGEL 457, HEILIGEWEG 17-19 | TOT ONGEVEER 14 JAAR
M�S� ��E & M�S� DO
Maak je eigen favorietenlijstje door hartjes in te kleuren.
04-04-2022 17:16
16:00-17:00
RO�Y���: �E N�E��S�E V��M ��N F��L�BO�Y�W��K�UT
36
Rocycle is het nieuwste van het nieuwste in fitnessland, overgewaaid uit Amerika. Een vorm van spinning, maar dan intensiever en dynamischer. Cardio, kracht en mindfulness worden gecombineerd in een uitdagende full-body-workout. Probeer het nu in een wel heel bijzondere omgeving: nachtclub Escape aan het Rembrandtplein! ESCAPE, REMBRANDTPLEIN 11 | MAX. 75 PERSONEN
18:00-04:00
Tijdens 24H Centrum vindt het Eurovisie Songfestival plaats in Turijn. En dat betekent dat de Reguliersdwarsstraat verandert in één groot straatfeest, waar iedereen feestviert en meezingt met S10. Koop een ticket of kom na 00:00 uur voor een geweldige (gratis) afterparty om nooit te vergeten! REGULIERSDWARSSTRAAT | TICKETS (€ 15,-) VIA WWW.REGULIERSCELEBRATES.COM | NACHTPROGRAMMA NA 00:00 GRATIS TOEGANKELIJK
SPLENDOR AMSTERDAM, NIEUWE UILENBURGERSTRAAT 116
R�N��M �E������E�N
��M��A��L�A TOUR
4�
Hard Rock International is met 86.000 items de grootste verzamelaar wereldwijd van memorabilia van celebrities uit de muzieken entertainmentbizz. Tijdens deze rondleiding bewonder je de veertig stukken uit de collectie van Hard Rock Hotel Amsterdam American, waaronder een jack van Jimi Hendrix, schoenen van Elton John en een podiumoutfit van Eric Carr (KISS).
13:00-18:00
N�E��E �����N P�����N �N W��L�CROF��W�N�E��E��L� ��N 4� �E��N ���S �N �A�UU�W��N Iedereen die nieuwsgierig is naar vegan kaas, ‘plant-based’ delicatessen en natuurwijn krijgt vandaag de verrukkelijke kans om deze lievelingslekkernijen van moeder aarde te komen proeven en er meer over te leren bij de Willicroft Store & Kelder. 13:00-15:30
�N���K �E ��S�E�����E �A�UUR ���A� �E� �A�E� 39
In Pathé City draaien sinds 2007 de mooiste arthouse-films van Pathé. Het iconische gebouw zelf bestaat al sinds 1935. Ga mee op een korte tour door het theater, duik in de geschiedenis en neem een kijkje in wat doorgaans verboden terrein is: de filmcabine. PATHÉ CITY, KLEINE-GARTMANPLANTSOEN 15-19 | RONDLEIDINGEN 10:00-10:20, 11:00-11:20, 12:00-12:20, 13:00-13:20, 14:00-14:20, 15:00-15:20 | AANMELDEN
�0
Internationaal Theater Amsterdam huist in de 127-jarige oude Stadsschouwburg. Tijdens 24H Centrum ga je mee op rondleiding, leer je over de geschiedenis, sta je zelf even op het podium en ontdek je nog veel meer bijzondere plekken in het stadstheater aan het Leidseplein.
�4
Op deze rondvaart van Stromma vertelt natuurexpert Evert-Jan Woudsma over de planten en dieren in en rondom het water van de Amsterdamse grachtengordel. EvertJan zal zichtbare en onzichtbare geheimen voor je bloot-leggen en vertelt je alles over de flora en fauna in hartje centrum. STROMMA, LEIDSEBOSJE 2 | RONDVAARTEN 13:30-14:30, 14:30-16:00 | MAX. 40 PERSONEN PER RONDVAART | AANMELDEN
14:00-18:00
�N��E + �A����E = ��N���E�
10:00-17:15
24H katern Uitkrant.indd 4
11:00-19:30
WILLICROFT STORE, SPIEGELGRACHT 30
10:00-15:20
INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM, LEIDSEPLEIN 26 | RONDLEIDINGEN 10:00-11:15, 11:30-12:45, 13:00-14:15,
4�
Hypnose is een bewustzijnstoestand die je kunt inzetten voor healing, verbinding en ontspanning. Tijdens 24H Centrum kun je in Melkweg Expo meedoen aan een kleine, gezamenlijke hypnosesessie. Een positieve manier om je innerlijke batterij weer op te laden. Neem je eigen yogamat mee!
38
Splendor is een club voor alle soorten muziek, opgericht door vijftig topmusici en hun bezoekers. Musici en publiek komen hier dichter bij elkaar; ze gaan door dezelfde deur naar binnen en treffen elkaar aan dezelfde bar. Vanavond in Splendor een aantal mini-concerten door het collectief, diverse stijlen en genres, laat je verrassen!
��L� �P �E� P�DI�M S���N �N I�A
���L�GOOD M��N�N� ���S��N
HARD ROCK HOTEL AMSTERDAM AMERICAN, LEIDSEKADE 97 | RONDLEIDINGEN 11:00-11:30, 12:00-12:30, 15:00-15:30, 16:00-16:30, 18:00-18:30, 19:00-19:30 | MAX. 12 PERSONEN PER RONDLEIDING
19:00-22:00
�E��N�-T�E�S����S �N �A��E CI�Y
10:30-11:30
MELKWEG EXPO, MARNIXSTRAAT 409 | VANAF 8 JAAR
�E��L�E�S ���E��A���: �A��N�E��N ��N �E� E�R�V�S�E �7 S�N���S����L
����N�O�: K�M DICH�E� BIJ �E M�Z��K
14:30-15:45, 16:00-17:15 | OP DE HALVE UREN ZIJN DE RONDLEIDINGEN IN HET ENGELS | MAX. 25 PERSONEN PER RONDLEIDING | AANMELDEN
4�
Melkweg Cinema heeft een speciale voorliefde voor Japanse animatiefilms: anime. Op deze filmmiddag leun je lekker achterover in het pluche voor de persoonlijke favorieten van niemand minder dan Melkweg-filmprogrammeur Steven Strik. MELKWEG, LIJNBAANSGRACHT 234A
14:00-23:30
S�HRIJF �E E���N T�����S���E
4�
In Theater Bellevue krijgt jong talent de kans zich te ontwikkelen tot toneelschrijver.
Dat gebeurt in een speciaal talentontwikkelingstraject onder begeleiding van theaterschrijver Sanne Schuhmacher. De ultieme kans om van Sanne te leren hoe je een korte toneelscène schrijft. THEATER BELLEVUE, LEIDSEKADE 90 | WORKSHOPS 14:00-15:30, 18:00-19:30, 22:00-23:30 | MAX. 10 PERSONEN PER WORKSHOP | AANMELDEN | VANAF 16 JAAR
14:15-16:45
�E���L�E ��S�H�E��N�S�TOUR
�7
Maak al wandelend kennis met bekende, onbekende en soms heel persoonlijke geschiedenissen van Amsterdammers. Deze verhalen laten zien waar sommige verschillen in de stad vandaan komen. Maar óók dat Amsterdammers veel gemeen hebben. Drie historische thema’s dienen als uitgangspunt: migratie, WO II en de geschiedenis van de koloniën en de slavernij. LEIDSEBOSJE BIJ BUSTE VAN HERMAN HEIJERMANS | RONDLEIDINGEN 14:15-16:15, 14:30-16:30, 14:45-16:45 | MAX. 45 PERSONEN PER RONDLEIDING | AANMELDEN
18:00-20:30
4�
��M & T�N�C
Je wist niet dat je het wilde, maar nu weet je het wel: een 80’s- & 90’s-inspired aerobicsles in Body Rock van Hard Rock Hotel Amsterdam American. Trek je hysterisch gekleurde badpak en beenwarmers aan en ga los op de 80’s-hits van een dj. En na afloop uiteraard nagenieten met een enorm welverdiende gin-tonic in Bar Americain. HARD ROCK HOTEL AMSTERDAM AMERICAN, LEIDSEKADE 97 | WORKOUTS 18:00-18:30, 19:00-19:30, 20:00-20:30 | MAX. 10 PERSONEN PER WORKOUT
20:00-22:00
�E� GRO�E ��A�E�HU�S���A�HT�E�A�
4�
Tijdens deze speciale debatsessie door Stichting Nachtburge-meester worden alle hot topics uit het nachtleven besproken: het belang van het erkennen van de culturele waarde van het uitgaansleven en het belang van de nacht als safe space, waar iedereen zichzelf kan ontdekken en ontwikkelen. Kom ook en geef je ongezouten mening. LOVELEE, LIJNBAANSGRACHT 161
23:00-05:00
��N �A� �N �E �A�HT �����N �N L�����E
�0
Na het grote nachtdebat eerder op de avond kun je in ‘young cult club’ Lovelee alles van je afschudden en heerlijk dansen! Hier gaat het niet om waar je vandaan komt, maar om waar je heen wil. Op vertoon van dit 24H programma kun je tot middernacht gratis naar binnen. LOVELEE, LIJNBAANSGRACHT 161 | VOOR 00:00 UUR GRATIS ENTREE OP VERTOON VAN DIT 24H PROGRAMMA
ONTDEK JE STAD - 14 MEI 2022 i i ei e ij r i e ij der er e d ro r o der oor e o d e de ee i die er e d i i erd
04-04-2022 17:16
Museumhoppen maakt Amsterdam Mokum Ontdek alle musea van je stad
iamsterdam.nl ad maakt Adam Mokum 210x276-4.indd 29 1 03UK UKMuseumhoppen KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd
29-03-2022 14-04-2022 17:56 17:11
30
krant KRANT
expo
KUNST & VERMAAK
Kleurrijke figuren
Ze schilderde al een halve eeuw, maar pas op haar 87ste brak Etel Adnan door in de internationale kunstwereld. Haar bonte werk hangt nu in het Van Gogh, naast dat van Vincent, haar grote inspiratiebron.
THE ESTATE OF ETEL ADNAN. MUSEÉ DE L’INSTITUT DU MONDE ARABE, PARIS (DONATION OF CLAUDE AND FRANCE LEMAND)
tekst Joke van der Weij foto‘s Van Gogh Museum
Zonder titel uit 2014 en leporello Reis naar Mount Tamalpais (Rihla ilâ Jabal Tamalpais) uit 2008, beide gemaakt door Etel Adnan.
expo Kleur als taal vanaf 20 mei Van Gogh Museum
‘K
leur drukt uit zichzelf iets uit, dat kan men niet missen, daar moet men gebruik van maken’, schreef Vincent van Gogh ooit. Voor Etel Adnan werkte het precies zo: voor haar waren kleuren entiteiten. Als ze in een tube verf kneep, leek de kleur zo intens en zuiver dat ze aarzelde om er andere kleuren doorheen te mengen, alsof ze de schoonheid daarmee zou vernietigen. Het Van Gogh Museum, dat vaker verwante kunstenaars samenbrengt, laat ruim tachtig schilderijen, leporello’s (als accordeons gevouwen boekjes) en tapijten van haar zien die een dialoog aangaan met inspiratiebron Vincent.
GEBOREN KUNSTENAAR Weinig kunstenaars hebben zo’n kosmopolitische achtergrond als Etel Adnan (1925-2021). Haar hele leven heeft de schrijfster/schilder zich bewogen tussen verschillende talen en culturen. Geboren als enig kind van een Syrische islamitische vader en een Griekse katholieke moeder groeide ze op in Beiroet, de hoofdstad van Libanon, een land dat destijds onder bestuur van Frankrijk viel. Adnan sprak Grieks met haar moeder, Turks met haar vader en Frans op school terwijl ze op straat Arabisch hoorde. In haar jeugd begon ze poëzie te schrijven, later ook geënga-
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 30
geerde literatuur. Haar eerste gedicht ging over een kosmische en sensuele ontmoeting tussen de zee en de zon, iets dat ook af en toe komt bovendrijven bij het bekijken van haar stralende en kleurige werk. GEEN EZEL Als twintiger vertrok Adnan met een studiebeurs naar Parijs, waar ze voor het eerst werk van Van Gogh zag. Vooral zijn zelfportretten maakten diepe indruk; dat iemand zo naar zichzelf kon kijken, met zo’n intensiteit, het verblufte haar. Vervolgens trok ze naar de Verenigde Staten, waar Adnan op haar 34ste min of meer bij toeval begon met schilderen. Tot dan toe was ze schrijfster geweest. Die achtergrond werkt door in haar manier van schilderen. Ze gebruikt geen ezel maar legt de doeken plat op tafel, alsof ze gaat schrijven. Het uitgangspunt is altijd kleur en vorm, vaak op basis van een landschap. Er is wel een verschil met haar inspiratiebron: Van Gogh ‘grondde’ zijn fascinatie voor kleur met solide onderzoek. Adnans werk daarentegen kwam altijd intuïtief tot stand, ze heeft – overigens net als Van Gogh – nooit een kunstopleiding gevolgd. Kleur werd zijn weloverwogen expressiemiddel en Etel Adnan volgde hem daarin. Van Gogh had de kleur in de kunst bevrijd, vond Adnan.
14-04-2022 17:11
31
mis deze niet
DOORBRAAK Zoals bekend kreeg Van Gogh pas na zijn dood publieke erkenning. Ook Adnan heeft er lang op moeten wachten. Pas in 2012 zorgde haar werk op de documenta van Kassel, ’s werelds belangrijkste kunsttentoonstelling, voor een doorbraak in de internationale kunstwereld. Ze was toen 87. Bij haar overlijden in 2021 liet ze een oeuvre achter dat wereldwijd wordt geëxposeerd. ‘Ik zie in de heele natuur, b.v. in boomen, expressie en als ’t ware een ziel’, schreef Vincent. Dezelfde bezieling zit voelbaar in de bomen, de zee en de bergen van Adnan.
03 UK KUNST EN VERMAAK MEI 2022 mb_SV_SF1.indd 31
COOKING POTATO STORIES Wat hebben tortilla, friet, gnocchi en stamppot met elkaar te maken? Aardappels! Wij mogen dan bekendstaan als aardappeleters, andere volken zijn evengoed verknocht aan dit veelzijdige knolgewas. Ana Núnez Rodríguez ging op zoek naar aardappelverhalen over de hele wereld en kwam terug met een schat aan recepten, mythen en herinneringen. Voor de Colombiaanse is het ook iets persoonlijks: de aardappel komt immers uit Zuid-Amerika en is via de Spaanse conquistadores naar Europa gekomen. We zien een stilleven van doorgesneden aardappels op een blauw tafelzeiltje, aardappels in hun intrigerende wortelnetwerk en als epauletten op een jasje. Veelzijdige foto’s, net als de aardappel zelf.
2X LICHTSPEKTAKEL Dat er nog niet eerder iemand opgekomen is: een ontmoeting tussen de twee grootste Nederlandse schilders, Vincent meets Rembrandt. In de Noorderkerk kun je, te midden van een continu veranderend 360 gradencanvas, beleven hoe Van Gogh al vroeg gefascineerd raakte door Rembrandt en hoe zijn werk door hem geïnspireerd is. Zijn brieven getuigen daarvan. Iets verderop is op het Westergasterrein in de Zuiveringshal Fabrique des Lumières van start gegaan. Ook daar worden in een groot lichtspektakel kunstwerken geprojecteerd, te beginnen met Klimt. Later volgen andere kunstenaars, zoals Monet, Dalí en Van Gogh – maar dan in zijn eentje.
JENNY WESLY, 1948-2016, JOODS MUSEUM
JOODS MUSEUM 25 APRIL T/M 4 SEPTEMBER
THE REAL DISCOVERY, 2020, ANA NÚNEZ RODRÍGUEZ
Op de tentoonstelling hangen ook drie geweven tapijten, gemaakt op basis van Adnans ontwerpen. Ze zijn even kleurrijk en abstract als haar schilderwerk. Haar belangstelling voor dit ambacht werd al vroeg gewekt toen ze als kind met haar vader in Damascus bij tapijthandelaren op bezoek ging: ‘Hij bekeek elk tapijt zoals wij een Rembrandt bekijken.’ En dan is er nog iets bijzonders te zien: de leporello’s van Japans papier waarop Adnan poëzie overschreef van eigentijdse Arabische dichters, aangevuld met eigen tekeningen. Aardig gedaan: de leporello’s liggen naast een brief van Van Gogh waarin hij aan zijn broer schrijft over die ‘Japanse schetsboekjes’.
Een koopman met klokken op het Waterlooplein, een homostel met keppeltjes dat de handen vrolijk op elkaars billen heeft: het Joods Museum heeft altijd zulke mooie fototentoonstellingen. Soms van elders afkomstig, maar er kan ook geput worden uit de eigen collectie van meer dan zeventigduizend opnamen van topfotografen als Ed van der Elsken en Philip Mechanicus. Dat is bij deze expositie het geval, waar driehonderd foto’s je meenemen op een kleine tijdreis: van het vooroorlogse straatleven in de Jodenbuurt naar de Jodenvervolging tijdens de bezetting, om te eindigen bij de naoorlogse wederopbouw van het Joodse leven in Amsterdam – we bedoelen Mokum.
FOAM T/M 10 JULI
AKG-IMAGES / ERICH LESSING
THE ESTATE OF ETEL ADNAN. COURTESY GALERIE LELONG & CO., PARIS/NEW YORk
EVERY PICTURE TELLS A STORY
NOORDERKERK, IN ELK GEVAL T/M OKTOBER – FABRIQUE DES LUMIÈRES, VANAF 22 APRIL
14-04-2022 17:11
NIEUW OP WESTERGAS
GUSTAV KLIMT
GOUD EN KLEURRIJK 22 APRIL - 31 DECEMBER 2022 EEN CREATIE VAN GIANFRANCO IANNUZZI RENATO GATTO - MASSIMILIANO SICCARDI GRAFISCH ONTWERP & ANIMATIES CUTBACK ® PRODUCTIE CULTURESPACES DIGITAL
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 32
14-04-2022 16:25
krant KRANT
mei 2022 36 37 38 39 40
33
WJOSVZ: POLAROIDVERKOPERS LIJSTJE: 8X MOOIE THEETUINEN DE NIEUWSTE WINKELS UIT ETEN: NIEUWE TIPS IN DE STAD BUURT: VAREN BUITEN HET CENTRUM
DE VOETBALSJAAL De klassieke voetbalsjaal duikt opeens op in clubs, die hippe natuurwijnbar en om de nek van jonge Amsterdammers op de fiets. Het accessoire dat hiervoor alleen in stadions en door diehard voetbalfans gedragen werd, wordt nu omarmd door de modewereld. Lang of kort, met franjes of zonder, maar altijd felgekleurd, met print en vetgedrukte typografie. Zo bracht streetwearlabel The New Originals een voetbalsjaal uit in samenwerking met Museumnacht, ontwierp filmhuis Lab111 een donkerblauw-roze model en doet streetwearmerk Daily Paper mee met een subtiele zwart-witvariant. Bar Bario, een inclusieve bar en ‘safe space’ aan de De Clercqstraat bracht deze vrolijke roze-oranje versie (foto) uit ter promotie van hun opening. De sjaal is aan de bar te koop voor €18.
FOODFESTIVALSEIZOEN Jawel: het culinaire festivalseizoen is geopend! Te beginnen met festival TAPT (14 mei), waar je zonder schaatsen kunt proosten met speciaalbiertjes op de Jaap Eden IJsbaan. Denk: lange biertafels, ouderwetse spelletjes en bierbrouwerijen binnen handbereik. Klink je liever met champagneglazen? In het Hemelvaartweekend (26 t/m 29 mei) kun je oesters slurpen, meer dan honderd soorten champagne proeven én petanque spelen tijdens Fête du Champagne in het Rembrandtpark. Honger? Van kreeft en lavendeltaart tot Surinaams schaafijs: doe die broekriem maar een gaatje losser, want in het Westerpark barst in datzelfde weekend (25 t/m 29 mei) Rollende Keukens los. taptfestival.nl feteduchampagne.nl rollendekeukens.nl
barbario.nl
CHEZ NINA Nina Olsson, de beroemde Zweedse Instagram-foodie en bestsellerauteur van inmiddels vier gezonde kookboeken, opent haar allereerste fysieke restaurant. Bij Chez Nina kun je vanaf juni uitgebreid tafelen en genieten van een vrolijk en geheel vegetarisch menu. Van pizza en pasta tot bowls voor lunch en een speciaal menu van de chef tot in de late uurtjes. Verwacht vooral géén vegetarische liflafjes, maar échte gerechten die kleurrijk en – haar woorden – ‘satisfying’ zijn. Veganisten zijn hier trouwens ook meer dan welkom. @cheznina__ Van Limburg Stirumplein 22
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 33
14-04-2022 16:26
34
krant KRANT
Wie
ETEN & DRINKEN EN ZO
terug
kroegfoto’s
DE POLAROIDMANNEN
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 34
14-04-2022 16:26
35
N Polaroidverkoper Liton
SAFI, LITON EN DE REST
Met de heropening van de kroegen kwam ook de kroegfoto weer terug, geschoten door een van de tientallen polaroidverkopers die onze stad rijk is. Wie zijn zij en waar waren ze tijdens de lockdowns? tekst Alice Boothby
H
et is een uur of negen ’s avonds als een man met een camera om zijn nek café Ramona komt binnenlopen. Het is druk, dat ziet hij ook. Hij houdt zijn camera omhoog en kijkt de bezoekers vragend aan. Zonder maar een woord uit te spreken weet iedereen wat hij zeggen wil: ‘Foto? Vijf euro.’ Niet alleen de horeca kreeg een knauw tijdens de lockdown, ook in de iets minder zichtbare beroepen in het nachtleven moesten alle zeilen worden bijgezet om rond te komen. Zij kregen geen overheidssteun en moesten op zoek naar ander werk. ‘Ik maakte schoon tijdens de lockdown’, vertelt de man in gebrekkig Engels. ‘Maar meer kan ik er niet over vertellen. Ik moet door.’ En weg is-ie, de nacht in.
GEDOOGBELEID De man wil niet met zijn naam in de Uitkrant, en kan verder ook niet al te veel delen over zijn situatie. Logisch wel, want los van het feit dat hij gestoord wordt tijdens zijn werk, is de kans groot dat hij illegaal in Nederland verblijft en werkt. Net als de andere polaroidfotografen die het Amsterdamse nachtleven rijk is. Gideon van Walsum, bedrijfsleider van Het Paardje in De Pijp, gokt dat het er in totaal zo’n veertig zijn en op een enkele uitzondering na komen ze allemaal uit Bangladesh en Pakistan. Bij Het Paardje zijn twee vaste fotografen welkom, die ’s avonds om de twee uur even komen binnenwandelen. Andere fotografen komen er niet in. Van Walsum: ‘Dat hebben we expliciet afgesproken, want je wilt niet dat er om het kwartier iemand komt binnenlopen. Zo blijft het leuk voor iedereen.’
INMIDDELS KENT HET PERSONEEL VAN HET PAARDJE SAFI EN ABDUR BIJ NAAM
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 35
14-04-2022 16:26
36
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
kroegfoto’s
TOEN ZIJN WERK WEGVIEL, BESLOOT LITON OM MAALTIJDBEZORGER TE WORDEN
Inmiddels kent het personeel Safi en Abdur bij naam, net als hun levensverhaal. Elke week laten ze een personeelsfoto door de fotografen maken om hen te steunen. ‘Maar tijdens corona hebben we nauwelijks contact met ze gehad’, zegt Van Walsum. Hij hoorde dat Safi ongeveer een jaar vastzit in Rotterdam. ‘Ik snap niet waarom fotografen als hij niet onder het gedoogbeleid vallen. Ze zijn toch niemand tot last? En dat terwijl hij nota bene de leukste en liefste van allemaal is.’ HIJ VAN DISCO DOLLY Liton heeft meer geluk gehad: hij woont nu zo’n vijftien jaar in Nederland en na verschillende horecabaantjes begon hij acht jaar geleden als polaroidfotograaf in de Handboogstraat. Daar leerde hij de eigenaren van Disco Dolly kennen, die hij inmiddels tot zijn familie rekent, net als de eigenaren van de Chin Chin Club. Liton, een gewaardeerd kroegmascotte, wordt uitgenodigd op de personeelsfeestjes en gaat met Disco Dolly mee op de boot tijdens de Pride. Sterker nog: hij steelt er de show. Want iedereen kent Liton en Liton kent ieder-
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 36
een. Wanneer Liton één van de zaken van zijn ‘familie’ inloopt, krijgt hij altijd een drankje in zijn handen gedrukt en wordt hij vrolijk begroet door de medewerkers. Iedereen vraagt altijd even hoe het met hem gaat en vraagt naar zijn tweejarige zoon in Bangladesh. Daarna volgt zijn vaste rondje langs de kroegen: van Waterkant naar Hanneke’s Boom, naar Chin Chin en Lovelee naar Kopstoot Bar, Olivia, Cannibale Royale, Disco Dolly, de Bloemenbar en Bar Italia en weer terug. In de zomer begint hij rond een uur of zes – camera in de aanslag en met een rugzak vol polaroidcassettes – en keert hij om vijf uur ’s ochtends huiswaarts. En dat zes, soms zeven dagen per week. Op een goede avond verdient hij tweehonderd euro, maar dat is lang niet altijd zo. Zeker niet tijdens corona. CROWDFUNDINGACTIE ‘Opeens was ik mijn werk kwijt’, vertelt Liton. En dus moest er snel geschakeld worden. Hij besloot om samen met de andere vaste fotograaf van de Handboogstraat, Masum, maaltijdbezorger te worden. Toen Steven Vermaas,
mede-eigenaar van o.a. Disco Dolly, Bloemenbar, Nieges en Hanneke’s Boom, midden in de lockdown Liton op straat tegenkwam op een elektrische huurfiets, hield hij hem direct aan. ‘Ik wilde natuurlijk eerst weten hoe het met hem was. Red je het allemaal? Wat kunnen we voor je doen? Liton en Masum hebben het veel zwaarder gehad dan wij. Wij hadden opties en konden op een creatieve manier er toch nog iets van maken, zij bijna niet.’ Toen Steven hoorde dat Liton 150 euro per maand kwijt was aan de fiets dacht hij: dit moet anders. Hij zette een crowdfundingactie op touw en zorgde ervoor dat zowel Masum als Liton een elektrische fiets kregen. ‘En dat werkt nog steeds in hun voordeel: toen konden ze er meer bestellingen door afleveren, nu kunnen ze sneller van kroeg naar kroeg.’ Het is niet de eerste keer dat de vrienden van Liton zo’n gulle handreiking doen. Zijn vrienden van Disco Dolly hebben twee keer een benefietavond voor hem georganiseerd om geld voor hem op te halen zodat hij naar zijn familie in Bangladesh kon. En Liton woont nu tijdelijk in een appartement van de eigenaren
14-04-2022 16:26
37 HIER KUN JE OP DE FOTO Je zal ze niet zo snel in een restaurant tegenkomen (met Spaghetteria, Cannibale Royale en Bar Italia als uitzondering), maar polaroidfotografen komen wél in cafés. Natuurlijk in die op en rond het Rembrandtplein, Leidseplein, Gerard Douplein, Marie Heinekenplein en natuurlijk de Handboogstraat. Maar ook in de club, zoals de Chin Chin Club, Oliva en Lovelee. In de zomer zijn ze vaak te vinden in de populaire cafés met grote terrassen: Waterkant en Hanneke’s Boom. Een rondvraag leert dat de meeste horeca-uitbaters duidelijke afspraken maken met de polaroidverkopers, om te voorkomen dat er niet vijf verschillende fotografen in een zaak staan. In de meeste cafés wordt met één of twee vaste fotografen gewerkt.
8X THEELEUTEN tekst Mirte Vreemann en Pauline Arkesteijn
Blote voeten in het gras, een kip die voorbij scharrelt, de geur van versgebakken taart: onthaasten doe je bij deze acht theetuinen in en om de stad. RESTAURANT MERKELBACH
1.
Restaurant Merkelbach heeft een terras in een van de mooiste tuinen van Amsterdam; dat van het koetshuis van Huize Frankendael. Het menu staat bol van de lokale producten; vlees uit Baambrugge, vis uit de Noordzee en kruiden uit Park Frankendael. Middenweg 72, restaurantmerkelbach.nl
2.
THEETUIN OVERLEEK Combineer je theetuinbezoek met een fluisterboottocht. Vaar door de Waterlandse weilanden en onder bruggetjes door – en weer terug voor een bakkie thee op de idyllische veranda van Overleek. Overleek 6, Monnickendam, theetuinoverleek.nl
3. PAULINE ARKESTEIJN
THEETUIN WEESP Omringd door een bloementuin is de oudste theetuin van Nederland de uitgelezen plek voor een romantische theedate. Naast thee en taart is de wilde cider een aanrader. Ossenmarkt 34, Weesp, barblauw.nl/de-theetuin
HET GROENE HUYS
4.
Aan de rand van Amsterdam, verstopt in het groen, ligt deze theetuin. De verse appeltaart is een hit, maar vergeet ook niet een pot zelfgemaakte jam mee naar huis te nemen. Let op: alleen op afspraak open. Lange Stammerdijk 301, hetgroenehuys-amsterdam.nl/theetuin
5.
THEETUIN NECKERMOLEN van Chin Chin, omdat hij onverwachts zijn huis uit moest. Liton: ‘Ik geloof heel erg in: wat je geeft, dat krijg je terug. En alles wat ik hier krijg, stuur ik terug naar mijn familie in Bangladesh.’ DE POLAROID BLIJFT Nu het nachtleven weer open is, kan Liton weer door. Aan stoppen denkt hij niet: hoewel het nachtleven bij vlagen zwaar is, geniet hij van de nachten. Hij ontmoet er een hoop leuke mensen – en vooruit, soms een paar minder leuke, zoals mensen die weigeren te betalen – en saai is het allerminst. Natuurlijk heeft hij door de jaren heen gezien dat het aantal polaroidfoto’s sinds de opkomst van de selfie wel iets afneemt, maar hij gelooft ook dat het interessant blijft. Dat denkt Steven van Disco Dolly ook: ‘Het is zoiets als een shotje doen. Je maakt gezamenlijk een foto: ‘Kijk hoe leuk onze avond is.’ Het is vooral gezellig.’ Met een beetje geluk kan Liton eind dit jaar weer naar Bangladesh, om zijn familie en vooral zijn zoon weer te zien. Moet de horeca alleen wel even openblijven – en Amsterdammers gul op de foto gaan.
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 37
Waan jezelf heel even op vakantie tussen de appel- en perenbomen van Neckermolen. Of je nu gaat voor de uitgebreide high-tea of een simpele mok thee: tot rust kom je hier zeker. Zwarteweg 10, Wijdewormer, theetuindeneckermolen.nl
6.
THEETUIN EEMNES - BRAVE HENDRIK Met een sprookjesachtige tuin, een open haard en een speelplek voor de kinderen. En met Singer Laren om de hoek maak je er een complete dag uit van. Meentweg 131, Eemnes, theetuineemnes.nl
7.
HET TUINHUIS Van thee tot complete borrelplank; op dit terras aan het water zit je wel even goed. Op de kaart veel biologisch, streekgebonden en uit eigen tuin. Het Tuinhuis heeft een vlonder, dus aanmeren met je bootje kan ook. Praamplein, Aalsmeer, tuinhuisaalsmeer.nl
8.
THEETUIN ’T EINDE Midden tussen fiets-, wandel- en kanoroutes, met uitzicht over de weilanden, kom je hier even helemaal tot rust. En ook fijn: álles wat je eet bij de high-tea is huisgemaakt. Dorpsstraat 78, Zuiderwoude, ttuin.nl
14-04-2022 16:26
38
krant KRANT
De nieuwste en leukste winkels, eetcafés en restaurants in de stad.
ETEN & DRINKEN EN ZO
nieuw in de stad
SHOPPEN & ETEN
tekst Eveline Kuyten
STORYTILES
I
n de eerste eigen winkel van StoryTiles shop je klassieke Oudhollandse tegels met een eigentijdse knipoog. Ze zijn bedoeld om op te hangen, in te lijsten of neer te zetten, maar een badkamer of keuken ermee betegelen kan ook. ‘Het fijnst vind ik dat elke tegel op een speciaal plekje in iemands huis komt’, vertelt oprichter Marga van Oers. Ze maakt de keramieken kunstwerken zoals ze dat vroeger deden: met de hand en in traditionele ovens. ‘Ze
keer per jaar groeit de collectie met verse zijn blijvend, tenminste, met dat in mijn ontwerpen, nog altijd allemaal uit de koker achterhoofd ontwerp ik ze.’ Van Oers begon haar imperium in 2013 met van Van Oers. In de nieuwe winkel is het ook mogelijk om tegels te laten personaliseren. een crowdfundingcampagne. Het bleek een ‘Het was een grote wens van ons om een gouden zet, want haar tegels worden over eigen zaak te openen, waar klanten en fans de hele wereld verzameld en in meer dan het héle assortiment kunnen zien. Hier driehonderd winkels in binnen- en buitenland verkocht. Samenwerkingen met musea, kunnen ze het verhaal achter het merk horen en persoonlijk advies van ons krijgen. waaronder het Rijksmuseum, volgden. Het assortiment bestaat ondertussen uit zo’n Echt een droom die uitkomt.’ tweehonderd exemplaren in allerlei stijlen. Het leven in de stad, de natuur, een huwelijk StoryTiles zijn verkrijgbaar in twee formaten: of geboorte: je kunt het zo gek niet bedenken 10x10 cm (€ 27,50) en 13x13 cm (€ 45). of er is een passende StoryTile voor. Twee Singel 410, storytiles.nl
BY ELEVEN In deze tijdelijke winkel aan het Bijlmerplein shop je streetwear van Amsterdamse labels. De toffe voetbalshirts van Blood In Blood Out bijvoorbeeld. Het merk van grafisch ontwerper en ‘voetbalshirtprofessor’ Floor Wesseling maakte samen met fotograaf Marques Malacia, speciaal voor de winkel, een unieke collectie. Wees snel: ze zijn er nog tot half juni. Bijlmerplein 7-25
GEMSBYSHY
NASSEN DELICATESSEN
Of je nou op zoek bent naar een knoeperd van een amethist voor op de kast of juist een maansteentje voor onder je kussen: wie geïnteresseerd is in de kracht van edelstenen, wipt binnen bij GemsByShy. In de winkel helpt eigenaar Shaima Boone je om een steen te vinden die past bij je persoonlijke situatie.
Alleen al voor de hemelse huisgemaakte kaascroissants zou je eens langs Nassen moeten gaan. Maar in deze snoepwinkel voor volwassen hebben ze ook veel kaas, oesters, kaviaar, verse truffels en ander lekkers van hoge kwaliteit. De wijnen zijn geselecteerd door toppers uit het vak, onder wie vinoloog Alessandro Matrone, voorheen sommelier bij onder andere Librije’s Zusje.
Haarlemmerdijk 33, gemsbyshy.com
Huidenstraat 23, nassenamsterdam.nl
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 38
14-04-2022 16:26
39
tekst One’sy en Tewa Muller
De zussen Tewa (38) en One’sy Muller (41) eten elke maand bij een nieuw restaurant in de stad. Ze zijn opgegroeid in Geuzenveld en oprichters van foodblog This Girl Can Cook, waar ze bijzondere Surinaamse recepten delen. MIMA De eigenaren van Mima werden op vakantie verliefd op de Midden-Oosterse keuken en besloten de smaken naar Amsterdam te brengen. Je vindt er traditionele gerechten met een moderne twist en de keuze uit flatbread, een zuurdesem (volkoren) pitabroodje of een bowl die te vullen is met falafel, kip, aubergine of bloemkool-shawarma. Alleen afhalen of bezorgen.
Pixel 5
Frederiksplein 29, mimafood.nl
CHIDO STREETFOODBAR Bij Chido Streetfoodbar, in het historische centrum van Weesp, wordt streetfood uit diverse Latijns-Amerikaanse en Aziatische keukens geserveerd. Denk aan kleine deelgerechten als bao met garnalen of bloemkool, loaded rendang fries met madame-jeanette-piccalilly en emping (een soort kroepoek), en taco’s met chorizo.
PAPA ASWA
T
ussen de kantoren in Zuidoost vind je het nog niet door de massa ontdekte Papa Aswa, vernoemd naar de opa van eigenaar Tiffany Hiralal. Samen met vader en kok Jim maakte ze een food journey door Suriname. Hierna besloten ze hun droom waar te maken; een restaurant met authentieke Surinaamse smaken in een vernieuwende vorm. Dus niet de alom bekende nasi, bami of roti, maar wél de smaken die daarbij horen, zoals laos, masala of citroengras. Al bij binnenkomst ruiken we geuren die ons terugbrengen naar de zondagen van vroeger; die ene dag waarop onze moeder uitgebreid Surinaams kookte. Na een vers markoesasapje storten we ons op de starters; knapperige cassave rösti met bakkeljauw, boneless chicken in zoetzure jowosaus (citroengrassaus) en bakabana on a stick (gefrituurde bakbanaan in beslag), geserveerd met een uitstekende satésaus waarin we de subtiele smaak van tamarinde herkennen. De shared dining-gerechten (zo’n € 14 per stuk)
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 39
en side dishes zijn eveneens een feest. We eten ossenhaas in zoete ketjapsaus, gebakken rijst met bokking (gezouten vis), masala aubergine en tempeh, en als ultieme favoriet: de cassavefriet met madame jeanette-mayonaise. Niet te verwarren met telo trouwens, gefrituurde stukken voorgekookte cassave. Het populairste gerecht van Papa Aswa zijn de cassavepuree-frieten; heerlijk knapperig en boterzacht van binnen. Toe nemen we de bojo paradise, een huisgemaakte kokoscassavecake. Meestal wordt bojo geserveerd als een brownie, vierkant afgesneden met suikermuisjes erop. Maar ook dat doet Papa Aswa anders: hier krijgen we de cake als een minitulband met rumijs en oreokruim. Zelden hebben we ons zó tjokvol doch voldaan gevoeld. De lijfspreuk van Papa Aswa: ‘No wakti tamara, san yu kan du tide’, oftewel: wacht niet tot morgen met dat wat je vandaag kan doen. Onze tip: maak vandaag nog een reservering. Laarderhoogtweg 18, papaaswa.nl
Achteromstraat 6, chidostreetfoodbar.nl
PETIT KADDOUR Na Noord (sinds 1982), Osdorp en IJburg vind je slagerij Kaddour nu ook in West. Bij Petit Kaddour draait het om de ‘broodjesbar’. Naast hun wereldberoemde broodje grillworst eet je er ook andere luxe broodjes. Met vlees natuurlijk (van pastrami tot filet americain), maar er zijn ook vega-opties. Bos en Lommerplein 130, kaddour.nl
14-04-2022 16:26
40
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
de buurt
OP SLOEPENTOCHT Flintertje zon gespot? Hup, de boot in! Want onze stad en haar omgeving is prachtig vanaf het water – kijk zelf maar, met deze vijf routes op zak. tekst Olivier Kemme illustratie Barbara van den Berg/Salty Stock
B
egin dertiende eeuw ontstond een klein dorp aan de drassige, moerasachtige oevers van de Amstel, met de voor de hand liggende naam Aemstelledam. Zo’n acht eeuwen later is dit de hoofdstad zoals we die kennen: een stukje groter en drukker, maar nog altijd een plek waar water een hoofdrol speelt. Zeg je Amsterdam, dan zeg je grachten, bruggen, boten en het IJ. Tel daar de zon bij op en je hebt een van de favoriete zomeractiviteiten van de Amsterdammer te pakken: varen.
NOOIT MEER IN DE FILE Die grachten zijn inderdaad reuzeknap, maar dat betekent niet dat iedereen steeds maar hetzelfde rondje moet varen. Er zijn genoeg andere mooie plekken in en om de stad waar je kunt varen. ‘A msterdam ligt bijvoorbeeld vlak bij het Groene Hart. Binnen een paar minuten ben je zo in een schitterend natuurgebied’, zegt Dirk van Ommen, eigenaar van sloepennetwerk.nl. ‘De grachten zijn met lekker weer overvol, terwijl je, als je een beetje doorvaart, midden in de rust zit. Die verandering van de omgeving, terwijl je niet eens zo lang aan het
varen bent, vind ik prachtig om te zien.’ Ook ontdekken hoe de verschillende hoeken van de stad eruitzien vanaf het water? Met deze vijf routes ben je de hele zomer zoet.
RONDJE ZUIDOOST Tijdens deze landelijke tocht verveelt het uitzicht nergens; je komt langs pittoreske dorpen als Ouderkerk aan de Amstel en Abcoude, maar ziet ook complete paleizen en boerderijen uit vervlogen tijden aan de oevers voorbijkomen. Aan de dijken van het Gein deden schilders als Piet Mondriaan, Simon Maris en Maurits van der Valk veel inspiratie op. Niet gek als je de groene weilanden vol koeien en oude molens ziet langskomen. Aanleggen bij: de kade bij Ouderkerk aan de Amstel. Hier vind je verschillende terrassen met uitzicht over de Amstel. Probeer je vaardrang even te bedwingen tot na een hapje bij Ron Gastrobar Indonesia, Loetje aan de Amstel of Brasserie Paardenburg. 25 kilometer, 3,5 uur
DIRK VAN OMMEN Dirk van Ommen is vaarliefhebber en oprichter van sloepennetwerk.nl, het platform waarmee hij al tien jaar laat zien dat je veel langer (en dus leuker) kunt varen dan de meeste mensen denken. Om het makkelijk te maken, heeft hij samen met de provincie knooppunten vastgesteld, net zoals met fietsen. Zo blijven ook de wat langere tochten overzichtelijk. Alle routes op deze pagina’s zijn te vinden op de sloepennetwerkkaart van sloepennetwerk.nl, die je gratis kunt downloaden. Scan de QR-code voor meer info.
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 40
HEEN-EN-WEERTJE AMSTEL Vaar vanaf het Martin Luther Kingpark, langs het Amstelpark, zo de polder in. Je komt langs Amstelveen en de dorpen Ouderkerk aan de Amstel en Nes aan de Amstel, voordat je in Uithoorn belandt. Genoeg mooie plekken voor een tussenstop dus. Of de terugweg niet gaat vervelen? Juist niet; je vaart nu vanuit de rust weer de drukte van de stad in. Wedden dat je opeens dingen ziet die je daarvoor nooit zijn opgevallen? Aanleggen bij: de evenementensteiger in Uithoorn. Stap uit en kies een van de vele terrassen om even bij te komen. Met een beetje zon is het hier meteen gezellig druk – grote
kans dat je pas bij zonsondergang weer in de boot terug zit. 37,8 kilometer, 5,5 uur
HET NIET ZO WILDE WESTEN West in alle rust ervaren kan het best vanaf een boot. Met deze route kom je langs de Nieuwe Meer en de Sloterplas, perfect voor een tussenstop-plons. Onderweg zie je het Olympisch Stadion, het Amsterdamse Bos, Badhoevedorp en de molen van Sloten. Aanleggen bij: Hotel Buiten. Dat is trouwens geen hotel, maar een café-restaurant opgezet door buurtbewoners. Hier kun je, nadat je hebt aangemeerd, heerlijk terrashangen met uitzicht over de Sloterplas. In een fancy bui? Laat je boot dobberen bij Restaurant Daalder en schuif aan voor een heus sterrenmenu. Da’s nog eens in stijl afsluiten. Verschillende afstanden mogelijk
DE SPOTTERSROUTE Vliegtuigspotters kunnen hun hart ophalen op deze vaarroute; onderweg naar Aalsmeer komen de Boeings over en weer vliegen. Verder kun je zwemmen, suppen, surfen, waterskiën (met vergunning), kanoën, varen en vissen op de Westeinderplassen, dus dit is dé boottoer voor actievelingen. Aanleggen bij: Palingrokerij Eveleens. Voor de echt palingliefhebbers mag je een bezoek aan deze plek echt niet ontbreken. Na de lange rit kun je een broodje paling op het terras van palingrokerij Eveleens wel gebruiken. Vergeet niet een pondje paling mee te nemen voor thuis, als je er tenminste onderweg vanaf kunt blijven. Geen fan van paling? Vaar dan naar het noorden van de Westeinderplassen om aan te meren bij On The Rock in Aalsmeer. 32,6 kilometer, 4,5 uur
14-04-2022 16:26
41
ZEVEN EEUWEN VERSCHIL Het contrast tussen de nieuwbouw op Steigereiland en IJburg en het middeleeuwse Muiderslot kan niet groter. Er zit dan ook ruim zevenhonderd jaar tussen deze twee hoogtepunten op de route. Architectonische
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO MEI_2022_SV.SF1.indd 41
hoogstandjes versus ridderlijke romantiek: aan beide zijden van het spectrum is het heerlijk aanleggen. Aanleggen bij: Jachthaven Muiden, voor een trip terug in de tijd. Door verschillende audiotours beleef je het leven op het Muider-
slot in de middeleeuwen en de zeventiende eeuw – dit is dus trouwens ook een toptip voor de jongere vaarders. Zo is er een speciale route voor kinderen en kun je een speurtocht doen. 7,2 kilometer, 1 uur
14-04-2022 16:26
AMSTER DAM GIF TS Maak kennis met lokale makers
www.iamsterdam.nl/webshop en
Amsterdam Centraal Station, IJ-zijde
Papieren tulpen Piet Design € 11,50
Metrobowl Amsterdam Frederik Roijé € 225,-
Beck’s Bum Bag Oh My Bag € 139,ad Uitkrant MEI mei.indd 1 02 Store UK AGENDA 2022_MB1_SV.indd 42
Spot-Nik lamp Van Tjalle en Jasper € 75,05-04-2022 14-04-2022 16:03 16:51
43
mei 2022
KRANT
44
t/m
52
52 53 54
AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON TERUGBLIK: DE ANSJOVIS, 1925 ECHT AMSTERDAMS: BOER AYOUB
IKRAAAN
27 mei De Brakke Grond brakkegrond.nl
16:03
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 43
ORRE JANSSENS
In haar puberteit ontdekte de Vlaamse zangeres Ikraaan haar passie voor muziek en de Nederlandse taal. Haar dromerige zangstijl voert je mee in een bitterzoete wereld. Via haar alter ego ‘de clown’ snijdt ze zware onderwerpen als mentale gezondheid aan. Ikraaans eerste EP Happy pill en de single Waarom met jazz-pianist Jef Neve in 2019 bezorgden haar direct een grote schare fans, onder wie ook rapper Zwangere Guy. Dit voorjaar verscheen haar debuutalbum Geestelijke gezondheidszorg bij Top Notch, waarop ze zingt over hoe onze maatschappij mentale kwetsbaarheid de rug toekeert. Haar boodschap: psychische hulp toegankelijker maken. ‘Ik hoop dat je genezen kan. Ik hoop dat we allen genezen kunnen.’
14-04-2022 16:51
44
mei 2022
KRANT
CHUCK RAGAN De naam Chuck Ragan behoeft voor geen enkele punkliefhebber uitleg. Hij brak door als frontman van de post-hardcoreband Hot Water Music uit Gainesville voordat hij in 2007 solo ging. De punktroubadour met de rauwe vuige stem en directe teksten heeft een voorliefde voor eerlijke, traditionele americana. wo 04 mei 19:30, Melkweg, € 25,90 BILLY RAFFOUL De Canadese Billy Raffoul bracht in 2017 zijn debuutsingle ‘Driver’ uit. De 25-jarige singersongwriter met de soulvolle stem schrijft gevoelige teksten, welke zijn geïnspireerd door de muziek van muzikanten als Jeff Buckley, Neil Young en Joe Cocker. wo 04 mei 20:30, Bitterzoet, € 12,ARILD ANDERSEN GROUP Grote namen uit de Noorse jazz bijeengebracht door de legendarische contrabassist Arild Andersen. De Noor is wereldberoemd om zijn warme, groots klinkende toon, zijn fantasierijke composities en zijn altijd weer verrassende improvisaties. zo 08 mei 20:30, Bimhuis, € 18,VILLAGERS De Ierse indiefolkband Villagers, met Conor O’Brien als creatief brein, maakt vindingrijke folkpop, vaak in een intieme en verhalende context. zo 08 mei 19:30 en 20:30, Paradiso, € 17,50 MARINA SATTI De Griekse singer-songwriter Marina Satti, met roots in de Soedanese diaspora, combineert traditionele Griekse volksmuziek met moderne pop wat resulteert in hits als ‘Koupes’, ‘Nifada’ en ‘Mantissa’. ma 09 mei 20:00, Melkweg, € 28,75 HEF Noah’s Ark-veteraan Hef werd in 2008 met zijn videoclip ‘puur’ advertentie
Haydn Brahms Hoboconcert in C
Serenade 1
zo 22 mei Het Concertgebouw Tickets orkest.nl
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 44
in één klap hét gezicht van de Rotterdamse rapscene. Met zijn unieke rapstijl, scherp taalgebruik gecombineerd met dikke beats, weet de rapper zichzelf continue opnieuw uit te vinden: pure, onvervalste hiphop met een rauw randje. di 10 mei 19:00, Melkweg, € 20,70 NOVO AMOR Novo Amor is de naam van het muzikale project van singersongwriter, producer en multi-instrumentalist Ali Lacey uit Wales. Lacey trok zich, na een heftige relatiebreuk, een zomer lang terug in de woeste natuur van de Amerikaanse staat New York wat resulteerde in het debuutalbum ‘Birthplace’ met nummers over de natuur, de zee, rust en de liefde. do 12 mei 20:00, Paradiso, € 16,LUCAS HAMMING Lucas Hamming is bekend van zijn melodieuze poprocknummers, maar ook als Judas in ‘The Passion’ en Johnny in de musical ‘All Stars’. Zijn derde album ‘Postponed’ klinkt, anders dan de voorlopers ‘Ham’ (2015) en ‘Luck Is For Suckers’ (2017), meer popgeoriënteerd. do 12 mei 20:30, Bitterzoet, € 15,ERNST JANSZ, JAN HENDRIKS EN RIEANY JANSSEN RIENNE VA PLUS Enkele jaren na hun Doe Maar avontuur besloten Ernst Jansz en Jan Hendriks, samen met zangeres Rieany Janssen, weer het podium op te gaan met nummers waarbij ze zich qua tekst en muziek lieten inspireren door de jaren 30/40 van de vorige eeuw. Het gezelschap wordt aangevuld met Richard Wallenburg op bas. vr 13 mei 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,HOT - DUKE ELLINGTON HOT brengt het bigbandrepertoire van jazzicoon Duke Ellington terug tot een ‘miniorgel-bigband’. In het programma ‘Reflections of Duke’ komt Ellingtons vroege werk, vóór 1930, en late werk, ná 1965, aan de orde. za 14 mei 20:15, Orgelpark, € 10,- t/m € 17,50 DUBIOZA KOLEKTIV Dit Bosnische zevental speelt een muzikale smeltkroes van hiphop, reggae, ska, rock, elektronica en Bosnische folklore, gecombineerd met een krachtige politieke boodschap. zo 15 mei 19:30, Melkweg, € 20,15 VAN DER GRAAF GENERATOR De Britse band Van der Graaf Generator wordt in 1967 in Manchester opgericht en was in die tijd zeer experimenteel en kunstzinnig. Anno 2022 bestaat de progressieve rockband uit zanger/gitarist Peter Hammill, organist Hugh Banton en drummer Guy Evans. zo 15 mei 20:30, Paradiso, € 29,CAPELLA BRABANT - DE KLACHT VAN DE VREDE ‘De klacht van de vrede’, is gebaseerd op ‘Querela Pacis’ van Desiderius Erasmus. Toneelschrijver Jibbe Willems en componist Lucas Wiegerink bewerkten de tekst uit 1517 tot een hedendaags muziektheaterstuk over het onvermogen van de mensheid om de vrede te bewaren. zo 15 mei 14:15, Orgelpark, € 15,- t/m € 22,50
POP WOUT NOOITGEDAGT
POP
RODRIGO AMARANTE Singer-songwriter, dichter en multi-instrumentalist Rodrigo Amarante was onder meer actief in de Braziliaanse topformatie Los Hermanos. Zijn langverwachte solodebuut ‘Cavalo’ verscheen in 2013 waarop folknummers met klassieke Tropicália-invloeden en dromerige zang in meerdere talen te horen zijn. Nu presenteert de Braziliaan de opvolger getiteld ‘Drama’. ma 02 mei 19:45, ma 02 mei 20:30, Tolhuistuin, € 20,-
PERFORATOR + NJSO - ALS JE WEET WAAROM EEN VIS PRAAT Het excentrieke duo Perforator brengt samen met het Nederlands Jeugd Strijkorkest een ode aan dieren met een lager knuffelgehalte. Dieren die onmisbaar zijn in ons ecosysteem, maar die net als miljoenen dier- en plantensoorten dreigen uit te sterven. De vreemde wezens komen terug in zelfgebouwde instrumenten, gedichten van Joost Oomen en de klanken van het orkest. Bimhuis, 29 mei
GRACIE ABRAMS De 22-jarige singer-songwriter uit Los Angeles schrijft delicate en eerlijke popliedjes die vooral over relaties gaan. Haar eerste EP minor kwam in 2020 uit. Nu presenteert de Amerikaanse haar tweede album This Is What It Feels Like, waaraan o.a. Aaron Dessner (Taylor Swift), Joel Little (Lorde) en Blake Slatkin (Lil Nas X) hebben meegewerkt. Hierop laat ze diepere lagen en de weg naar volwassenheid horen. Zonnehuis, 22 mei BIRDY De Britse singer-songwriter Birdy bereikte een sterrenstatus met haar eerste single ‘Skinny Love’. Van hetzelfde album, ‘Birdy’ uit 2011, kwam ook de single ‘People Help The People’. Nu presenteert de ingetogen zangeres haar nieuwe album ‘Young Heart’. ma 16 mei 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 37,55 WILD RIVERS De Canadese folkband Wild Rivers maakt een bijzondere mix van beladen folk-popnummers. De band haalt inspiratie uit de muziek van grote iconen als Neil Young, Fleetwood Mac en James Taylor, maar luistert ook naar tijdgenoten als The Lumineers en Kacey Musgraves. di 17 mei 20:00, Tolhuistuin, € 12,50 PORCHES Aaron Maine maakt pakkende slaapkamer-synthpop onder de naam Porches. Het derde album van de New Yorker werd in 2018 uitgebracht en viel op door de interessante samenwerkingen met o.a. (Sandy) Alex G en Dev Hynes van Blood Orange. di 17 mei 20:30, Bitterzoet, € 12,-
SEASICK STEVE Steven Gene Wold, beter bekend als Seasick Steve, bracht op 65-jarige leeftijd zijn debuutalbum Dog House Music uit. Op zelfgemaakte instrumenten, zoals bijvoorbeeld de ‘Mississippi Drum Machine’, een omgekeerde kist die hij bespeelt als ware het een percussiesectie, of ‘Three-String Trance Wonder’, een gitaar met maar drie snaren, brengt de bluesmuzikant rauwe bluessongs ten gehore die door merg en been gaan. Paradiso, 26 mei IC3PEAK Dit excentrieke duo uit Moskou produceert een diepzinnig geluid van experimentele hiphop en witch house. In hun teksten drijft IC3PEAK op satirische wijze de spot met onderdrukking en propoganda in hun thuisland, maar ook thema’s als feminisme en de dood blijven niet onbelicht. Het nieuwste album bewijst met haar ontroerende tracks dat muziek universeel kan imponeren. wo 18 mei 19:30, Melkweg, € 18,40 STU LARSEN Stu Larsen is een Australische troubadour en schrijft gevoelige bluesfolkliedjes die hij inkleurt met gitaar, banjo, ukulele en zijn melancholieke stem. Tijdens de lockdown bracht hij ‘Marigold’ uit, een emotioneel album over verloren liefde. do 19 mei 20:00, Bitterzoet, € 15,STUDENTEN VAN ARTEZ KAANDORP CANTATE Brigitte Kaandorp, de koningin van het Nederlands cabaret, geroemd om haar absurdistische stijl, staat centraal in de jaarlijkse theaterproductie van
de afdeling Jazz & Pop van het ArtEZ Conservatorium Zwolle. De studenten brengen hun eigen keuze uit haar rijke oeuvre in het nieuwe programma ‘Kaandorp Cantate’. do 19 mei 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 15,FIBER X THE REST IS NOISE FIBER en The Rest is Noise presenteren een avond met cuttingedge audiovisuele performances van de meest toonaangevende en aanstormende artiesten van dit moment. vr 20 mei 20:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, n.n.b. ANNEKE VAN GIERSBERGEN Anneke van Giersbergen zal voor altijd genoemd worden als zangeres van The Gathering maar heeft sinds 2007 haar eigen solocarrière opgebouwd. De Nederlandse zangeres werkt momenteel aan een (semi) akoestisch album. ‘Anneke goes to Church’ is een uniek optreden in een intieme setting. vr 20 mei 21:00, Poppodium P60, € 21,50 LONDON CALLING Wat in 1992 begon als springplank naar het Europese vasteland voor Britse bands (Blur, Slowdive, Placebo) is in meer dan 25 jaar uitgegroeid tot een showcasefestival voor bands van over de hele wereld. Tijdens de komende editie biedt London Calling een podium aan Wet Leg, Sweeping Promises, Sports, Courting, Ducks Ltd., Enumclaw, Ian Sweet, illuminati hotties, Kills Birds, Lime Garden, Water From Your Eyes en veel meer. za 21 mei 18:00, Paradiso, € 35,ALMA QUARTET EN REMBRANDT FRERICHS RHAPSODY IN RED-WHITE-BLUE Het Alma Quartet en pianist Rembrandt Frerichs spelen in dit cross-over programma op de grenslijn tussen klassiek en jazz, o.a. nieuwe werken van jongen componisten uit Amsterdam Zuidoost. za 21 mei 14:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 30,KORAY AVCI De Turkse Koray Avcı is één van de voorlopers als het gaat om de nieuwe generatie volksmuziek artiesten die op eigen wijze de liederen van onder andere de grootmeesters als Nazım Hikmet, Neset Ertas, Nurettin Rençber, Ahmet Kaya en Onur Akın vertolken. Daarnaast zingt hij eigen nummers waaronder ‘Haydar Haydar’ en de single ‘Sarhos Gibiyim’. za 21 mei 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 39,- t/m € 119,DRUKWERK Drukwerk, met Harry Slinger, begon met protestsongs tegen de sluiting van jeugdhonken in Amsterdam-Noord, atoomenergie en ondersteuning van krakers. Daarnaast bezingen ze de liefde op een eigen manier zoals in de hit ‘Je loog tegen mij’ en de liefde voor Mokum in ‘Hee Amsterdam’. za 21 mei 18:30, Poppodium P60, € 19,50 THE ACADEMIC De vier Ierse schoolvrienden Craig, Dean en de broers Matt en Stephen spelen aanstekelijke
14-04-2022 16:51
45
mei 2022 indiepop. Grootse refreinen, hoekige gitaarpartijen en opgewekte teksten: The Academic weet van elk nummer een hit te maken. De afgelopen paar jaar brachten ze een aantal succesvolle singles uit en verzorgden ze het voorprogramma van bands als Twenty One Pilots en The Strokes. za 21 mei 20:30, Bitterzoet, € 17,BAUWIEN VAN DER MEER LILI BOULANGER Sopraan Bauwien van der Meer stelde een programma samen voor de bezetting van het ‘Pie Jesu’ van de Franse componist Lili Boulanger: harp, sopraan, strijkkwartet en orgel met Bauwien van der Meer, Helikonkwartet, Gerrie Meijers en Doriene Marseilje. za 21 mei 20:15, Orgelpark, € 15,- t/m € 22,50 NEDERLANDS KAMERKOOR - #UNCUT De keiharde én poëtische voorstelling #uncut vertelt het verhaal van Vivian, een trans vrouw. In een collage van flashbacks, afgezet tegen het hier en nu, dendert Vivian door de emotionele achtbaan van het voor en na van haar beslissing. Renske Vrolijk componeerde de muziek voor deze muziek theatrale voorstelling met autobiografische elementen. Haar muzikale taal is onweerstaanbaar en weerbarstig. De ensembles ORBI en saxofoonkwartet BL!NDMAN en het Nederlands Kamerkoor voeren het uit. wo 25 mei 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 36,DARWIN DEEZ Het is alweer ruim tien jaar geleden dat indiegroep Darwin Deez doorbrak. Hun debuutplaat met daarop de aanstekelijke nummers ‘Radar Detector’ en ‘Constellations’ zorgde in 2010 voor de nodige opschudding. De vrolijke band uit New York weet op te vallen met rammelige folksongs en catchy hooks, aangevuld met een flinke dosis humor. do 26 mei 20:00, Paradiso, € 17,ORKEST DE EREPRIJS Voor het programma ‘Personal Cultures’ van Orkest De Ereprijs zijn componisten uitgenodigd om composities te schrijven die genres en generaties verbinden. za 28 mei 20:15, Orgelpark, € 10,MIDLAND Het Texaanse trio Midland maakt een opzettelijke knik naar old school country uit de jaren ‘70 en ‘80. De nummer 1 single ‘Drinkin’ Problem’ leverde de heren twee Grammy nominaties op waaronder Best Country Song. ma 30 mei 19:30, Melkweg, € 21,85 HAMILTON DE HOLANDA TRIO FT. ROBERTA SÁ Hamilton de Holanda is virtuoos op de bandolim, de Portugese variant van de mandoline die de Braziliaanse muziek karakter geeft. Hij laat het traditionele instrument weer fris en eigentijds klinken. Speciale gast is Roberta Sá die met haar sensuele, zelfverzekerde stemgeluid wordt gerekend tot de beste zangeressen van haar generatie. ma 30 mei 20:30, Bimhuis, € 26,-
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 45
CLUBS
HVOB HVOB (Her Voice Over Boys) bestaat uit Anna Müller en Paul Wallner. Het duo uit Oostenrijk presenteerde zes jaar geleden hun debuutalbum ‘Trialog’. De twee doen denken aan The XX, maar dan met Anna Müller achter de microfoon én achter de knoppen én met een live drummer. vr 13 mei 19:30, Melkweg, € 25,30
TINLICKER - LIVE Met elf tracks en een ensemble van vocalisten verlegt het Utrechtse duo, bestaande uit Micha Heyboer en Jordi van Achthoven, de grenzen van de vertrouwde, progressive Tinlickersound. Op de eerste singles You Take My Hand met Jamie Irrepressible en Be Here And Now met Nathan Nicholson, van het onlangs verschenen tweede album In Another Lifetime uitgebracht onder het label Anjunadeep, klinken invloeden van techno en experimentele elektronica. Melkweg, 6 mei
JAEL INVITES JULS & MANSUR BROWN Een live showcase gecureerd door JAEL. Met de release van zijn soloalbum ‘Half As Much’ heeft de 27-jarige Molukse dj, producer en zanger zijn talent als multi-instrumentalist meer dan bewezen. JAEL nodigt zijn grote favorieten uit: jazztalent en gitarist Mansur Brown uit OostLonden en de Brits-Ghanese dj en producer Juls. do 19 mei 19:30, Melkweg, € 25,90
KLASSIEK
COURTESY - LIVE De Deense dj & producer Najaaraq Vestbirk, beter bekend als Courtesy, staat in de clubscene te boek als dé dj die 90’s trance weer relevant maakte. In haar sets breekt ze de vaak donkere en industriële clubsettings open door ruimte te geven aan de luchtigere en zwevende melodieën waar trance bekend om staat. Dit voorjaar verscheen Courtesy’s eerste EP Night Journeys op haar eigen multidisciplinaire label Kulør en debuteert ze met liveshows. Tolhuistuin, 11 mei SKYND SKYND is een industrial rockband bestaande uit zangeres Skynd en multi-muzikant Father. Met hun duistere songs over waargebeurde misdaadverhalen hebben ze een nieuw genre gecreëerd met onopgeloste moorden, schoolbloedbaden en seriemoordenaars. di 31 mei 20:00, Melkweg, € 16,10 CHIIILD De Canadese experimentele soulband Chiiild maakt naar eigen zeggen ‘synthetic soul’: een originele combinatie van psychedelische r&b, retro-soul, groovende indiepop en gelaagde elektronica. Begin 2020 verscheen de debuutEP ‘Synthetic Soul’. Hierop laat Chiiild een tijdloos geluid horen, dat zowel fris als retro klinkt. di 31 mei 20:30, Bitterzoet, € 15,-
CLUBBING
JOOST VAN BELLEN GAAT DOOR MET BOYS NOIZE EN ELLI ACULA Bewapend met zwaargewicht Boys Noize, met zijn nieuwe album +/– (Polarity), en technotijger Elli Acula, die inmiddels internationaal doorbreekt, blaast
GLASS MUSEUM Glass Museum, bestaande uit Martin Grégoire en Antoine Flipo, hebben met een piano en drum een perfecte dualiteit gevonden. Met een combinatie van jazz en elektronica creëert het Belgische duo een eigen universum dat bij vlagen doet denken aan hedendaagse meesters als GoGo Penguin, Jon Hopkins en BadBadnotGood. Twee jaar na de release van hun album Reykjavik zijn ze terug met de nieuwe single Reflet. Melkweg, 26 mei van Bellen de nachten nieuw leven in. Voor de rebelse indiedancer, de rauwe technoraver, de old & new skool electroliefhebber en iedereen die daartussen vliegt. vr 06 mei 23:30, Melkweg, € 23,LANE 8 De Amerikaanse melodische houseproducer en -dj Daniel Goldstein, alias Lane 8, presenteert zijn nieuwste album ‘Reviver’. Het vierde studio-album verscheen eind januari 2022 op zijn eigen label ‘This Never Happened’ en is volgens de producer zijn “most dancefloor focused album yet”. za 07 mei 00:00, Paradiso, € 19,50 PARRA FOR CUVA De Berlijnse producer Nicolas Demuth aka Parra for Cuva maakt soulvolle elektronica met samples uit alle hoeken van de wereld. In 2013 scoorde hij de eerste hit met ‘Wicked Games’. Muziek vol meeslepende melodieën en verleidelijke beats en met een bijzonder hoge chill factor die ergens tussen euforie en melancholie zweeft. zo 08 mei 19:30, Melkweg, € 16,10
LAURENS DE MAN + MARNIX VINKENBORG - THE ORGANIC TIME MACHINE Organist Laurens de Man en componist en performer Marnix Vinkenborg vormen een creatief duo dat bezwerende klanken, spannende muziekgeschiedenis en bedwelmende soundscapes onder één noemer kan brengen. zo 01 mei 11:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,- t/m € 15,TOPKWARTET PACE/KAM/ WEITHAAS/STECKEL BRAHMS EN HINDEMITH Pianist Enrico Pace verzamelt een topkwartet om zich heen. Met cellist Julian Steckel, klarinettiste Sharon Kam en violiste Antje Weithaas speelt hij werken van Beethoven, Brahms, Hindemith en Bartók. ma 02 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 27,AMSTEL CONCERT Als feestelijke afsluiting van Bevrijdingsdag vindt ook dit jaar op 5 mei het Concert op de Amstel plaats. Dit concert wordt traditiegetrouw bijgewoond door de koninklijke familie en is voor iedereen gratis toegankelijk. do 05 mei 21:00, Concert op de Amstel VICTOR HUGO VILLENA TANGO MEETS BACH Bandonéonvirtuoos Victor Hugo Villena soleert in een programma met gastoptredens van violist Radboud van Geldre en danseres Ashley Affolter. Van Bach tot Piazzolla: tijdloze werken in een ontroerend en meeslepend programma. vr 06 mei 20:30, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 27,50 URIËL ENSEMBLE - MOZART Uriël Ensemble met violiste Marijn Mijnders en pianiste Mitsuko Saruwatari spelen jeugdwerken van Mozart. Er worden twee jeugdsonates van Wolfgang Amadeus Mozart gespeeld: Vioolsonate Nr. 20 in e mineur KV 304 en Vioolsonate Nr. 32 in Bes majeur KV 454. zo 08 mei 14:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,50 MARTHA ARGERICH EN POLINA LESCHENKO POULENC Levende legende Martha Argerich is op tournee met het
Antwerp Symphony Orchestra. Samen met Polina Leschenko speelt de Argentijnse pianiste Poulencs ‘Dubbelconcert’. Chefdirigent Elim Chan leidt ook diens ‘Sinfonietta’. zo 08 mei 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 36,FOLKE NAUTA, LAURENS DE MAN - LABOR EN SCHMIDT Folke Nauta specialiseerde zich in de pianoliteratuur voor de linkerhand. In het ‘Wittgenstein Project’ presenteren Nauta en zijn ensemble muziek van Josef Labor en Franz Schmidt die geschreven werd voor Paul Wittgenstein, de eenhandige pianist. Laurens de Man tekent voor orgelintermezzo’s van Labor en Schmidt. zo 08 mei 14:15, Orgelpark, € 10,- t/m € 17,50 PHILIPPE HERREWEGHE MAHLERS DAS LIED VON DER ERDE Twee jubilea worden gevierd met Mahlers ‘Das Lied von der Erde’. Dirigent Philippe Herreweghe wordt 75, het Orchestre des Champs-Elysées dertig. Magdalena Kožená en Andrew Staples soleren in de zes roerende orkestliederen. di 10 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 32,MARIETTA PETKOVA PIANORECITAL De Bulgaarse Marietta Petkova speelt onder meer een selectie uit de 24 Preludes van Rachmaninov en de drie afzonderlijk gecomponeerde delen uit de suite ‘Pour le Piano’ van Claude Debussy. do 12 mei 20:15, De Waalse Kerk, € 35,IMPRESSIONISM MEETS SECOND VIENNESE SCHOOL Acht opkomende en getalenteerde klassieke musici onderzoeken de opmerkelijke tijdgeest waarin het impressionisme en de 12-toonsmuziek vlak na elkaar ontstonden: de overgang van de 19e naar de 20e eeuw. Een fascinerend programma met strijkers, klarinet, harp, fluit en piano met muziek van Ravel, Debussy, Schönberg en Alban Berg. vr 13 mei 20:15, Amstelkerk, € 19,PEKKA KUUSISTO TSJAIKOVSKI’S VIOOLCONCERT Pekka Kuusisto speelt Tsjaikovski’s ‘Vioolconcert’ alsof hij het ter plekke bedenkt, juichte The Times. De Fin staat bekend om zijn brede muzikale horizon, krachtige spel en sterke band met het publiek. Hij soleert bij het Radio Filharmonisch Orkest. Nicholas Collon leidt ook Debussy’s geliefde ‘La mer’. zo 15 mei 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,VOCOZA Kamerkoor Vocoza bezingt de verwoeste stad en de echtelijke liefde en verweeft de jammerklachten van alle tijden met de vreugde over schoonheid die soms verborgen ligt in een ommuurde tuin. Van Klaaglied tot Hooglied. zo 15 mei 15:15, De Waalse Kerk, € 15,PIANOTRIO SUDBIN/GLUZMAN/MOSER - SJOSTAKOVITSJ, SCHUBERT EN PÄRT Pianotrio Sudbin/Gluzman/
14-04-2022 16:51
AMSTERDAM ART 46 46
mei 2022
KRANT KRANT Moser in melancholieke en lyrische werken van Schubert tot Pärt. Van Sjostakovitsj klinken twee heel verschillende pianotrio’s: het een duister, het ander romantisch en ironisch. ma 16 mei 20:15, wo 18 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,KLANGFORUM WIEN - MARS Voor Jennifer Walshe is muziek een manier om ideeën kritisch en prikkelend te onderzoeken. De componiste heeft een fascinatie voor de planeet Mars. In haar nieuwe multimediale werk MARS, met tekst van journalist Mark O’Connell, die met ‘To Be a Machine’ een boek heeft geschreven over ‘transhumanisme’, onderzoekt ze door de lens van haar eigen obsessie een ontvlambare cocktail van thema’s: technologie, Silicon Valley, kapitalisme, de klimaatcatastrofe én onze plaats in het universum. do 19 mei 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 39,-
1.
2.
LAKIN OGUNBANWO
4.
Ontdek het beste van wat Amsterdam als beeldende kunststad te bieden heeft tijdens de tiende editie van Amsterdam Art Week. Samen met 66 kunstinstellingen, waaronder galeries, musea en project spaces, presenteert Amsterdam Art een bruisende week vol openingen, artist talks, debatten, performances, filmvertoningen en tours. Het thema van deze jubileumeditie is Celebrate Change.
NEDERLANDSE REISOPERA - BRUID TE KOOP Regisseur John Yost en vertaler Anne Lichthart bewerkten Smetana’s De verkochte bruid tot een fonkelnieuwe komische opera. Bruid Te Koop!, een volwassen sprookje vol seks en humor in onverbloemd Nederlands, is de allereerste opera in Nederland met audiodescriptie. Angelique van Lieshout beschrijft ‘live’ tijdens de voorstelling wat er op het toneel te zien is. Bezoekers met een visuele beperking horen dit, samen met de Nederlands gezongen tekst, via een draadloze koptelefoon. Theater Carré, 7 mei
JANINE JANSEN EN DENIS KOZHUKHIN BRAHMS EN BEETHOVEN Violiste Janine Jansen gaat in duet met de Russische toppianist Denis Kozhukhin. Ze spelen werken van Schubert, Beethoven en meer. Expressief en intens. do 19 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,-
3.
AMSTERDAM ART WEEK amsterdamart.com 11 t/m 15 mei 2022
KLASSIEK
OPENING NIGHT GALLERIES & YOUNG SECTION Verschillende locaties Donderdag 12 mei, van 17.00 – 21.00 uur Maak op deze feestelijke avond kennis met de bruisende Amsterdamse hedendaagse kunstscene. Maar liefst 35 galeries door de hele stad openen hun deuren en tonen hun nieuwste tentoonstellingen, speciaal georganiseerd voor Amsterdam Art Week. Je kunt deze avond zowel de gevestigde galeries als de opkomende galeries uit de Young Section bezoeken.
HET HEM & FRIENDS PARTY I.S.M. PROJECT SPACES Warmperserij 1, Zaandam Vrijdag 13 mei, 21:00 – 02:00 uur
AMSTERDAM ART WEEK TOURS Verschillende locaties 13, 14, 15 mei
De energieke wereld van hedendaagse kunst in Amsterdam wordt gevormd door talloze project spaces. Het HEM bundelt de krachten en organiseert samen met hen een feest waarin ieders creativiteit tot uiting komt. Iedere project space verzorgt een programmaonderdeel; van een mini-tentoonstelling, een DJ-set tot een spoken word performance.
Ontdek het kunstaanbod in Amsterdam met een begeleide tour. De Alternative Residencies Tour voert je langs drie kleinere artists-in-residence plekken. Wil je jonge, opkomende galeries ontdekken? Ga dan mee met de Young Section Tour. De Off The Beaten Track Tour is een avontuurlijke ontdekkingstocht langs bijzondere initiatieven in de stad.
Samenstelling door: Amsterdam Art – connecting art and the city Amsterdam Art bevordert samenwerking tussen kunstinstellingen en promoot de meest toonaangevende kunstenaars en tentoonstellingen in Amsterdam. Zie het actuele aanbod van de 66 deelnemende organisaties op amsterdamart.com.
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 46
LIZA FERSCHTMAN EN ENRICO PACE Violiste Liza Ferschtman en pianist Enrico Pace spelen stukken die hun na aan het hart liggen én vertellen erover. Ravel, Enescu en Sjostakovitsj in noten en woorden: een letterlijke en figuurlijke Persoonlijke Noot. vr 20 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,BRODSKY QUARTET ZONSONDERGANGEN Het Brodsky Quartet speelt repertoire waarin muziek voor strijkkwartet en mezzosopraan centraal staat. De succesvolle jonge Nederlandse componist Mathilde Wantenaar schreef voor deze speciale bezetting nieuw werk. Ottorino Respighi vertelt in het zinnelijke ‘Il tramonto’ (‘de zonsondergang’) het verhaal van twee geliefden en hun dood. za 21 mei 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 39,KOOR MENEER DE WIT EN PHILHARMONISCH ORKEST MOZART DAVIDE PENITENTE Uitvoering ‘Davide Penitente’ van W.A. Mozart, een dramatische cantate over schuld en boete, uitgevoerd door Koor Meneer de Wit en het oudste orkest van Amsterdam: Philharmonisch Orkest Mozart (1878). Het geheel staat onder leiding van Ivo Meinen met op de piano Arnaud Rosdorff. za 21 mei 20:00, Zuiderkerk, € 8,SCOTTISH CHAMBER ORCHESTRA + VILDE FRANG Een wereld van detail en intimiteit gaat schuil achter Beethovens grootse ‘Eroica’ en Schumanns ‘Vioolconcert’. Het Scottish Chamber Orchestra brengt deze meesterwerken tot leven in de slanke bezetting waarvoor de werken ooit
JORDI SAVALL / HET CONCERTGEBOUWORKEST - BACH EN HÄNDEL De Catalaanse barokexpert Jordi Savall, een van de iconen op het gebied van de historische uitvoeringspraktijk, maakt zijn langverwachte debuut bij het Concertgebouworkest met aanstekelijke meesterwerken. Bachs Derde orkestsuite en Händels Music for the Royal Fireworks klinken naast feestelijke muziek van Rameau en Geminiani. Het Koninklijk Concertgebouw, 1 mei geschreven zijn in een gloedvolle vertolking onder leiding van dirigent Maxim Emelyanychev. Violiste Vilde Frang tovert Schumanns vioolconcert om tot pure lyriek. zo 22 mei 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 41,NEDERLANDS BLAZERS ENSEMBLE - STRAUSS’ VIER LETZTE LIEDER Het Nederlands Blazers Ensemble speelt Richard Strauss’ zwanenzang: zijn ‘Vier letzte Lieder’, met Carina Vinke als solist. Artistiek leider Bart Schneemann licht de werken toe aan de hand van het geprojecteerde manuscript. zo 22 mei 20:15, za 28 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 31,MATANGI QUARTET & CAREL KRAAYENHOF Beethoven en Piazzolla kleuren niet altijd binnen de muzikale lijntjes en laten zich niet temmen door muzikale regels. Samen met bandoneonist Carel Kraayenhof gaat het Matangi Quartet op een ontdekkingsreis, door de vooruitstrevende ideeën van deze muzikale rebellen met
DE NATIONALE OPERA ANNA BOLENA Operaregisseur Jetske Mijnssen debuteert bij De Nationale Opera in Anna Bolena, een opera van belcantocomponist Donizetti over het lot van de Engelse koningin. De Italiaanse dirigent Enrique Mazzola, wereldwijd erkend als de belcantospecialist bij uitstek, leidt het Nederlands Kamerorkest. Met in de rol van Anna Bolena, de Letse sopraan Marina Rebeka. De Nationale Opera, 9 t/m 28 mei diverse data elkaar te verbinden. zo 22 mei 15:30, Amstelkerk, € 10,- t/m € 25,KLAAS HOEK - MAHLERS KINDERTOTENLIEDER Klaas Hoek maakte een kamermuzikale bewerking van Mahlers aangrijpende orkestliederen. Daarnaast instrumentaties van delen uit ‘Die Kunst der Fuge’ van Johann Sebastian Bach. zo 22 mei 14:15, Orgelpark, € 15,- t/m € 22,50 ANASTASIA FERUVELA EN FRANK VD LAAR L’ESPRIT DU TEMPS Het duo Anastasia Feruvela op cello en Frank vd Laar op piano brengen een klankbeeld van Parijs in de eerste decennia van de 20ste eeuw. Een interessant vlechtwerk van relaties in het Parijse muziekleven tijdens het interbellum. zo 22 mei 20:15, Geelvinck Pianola Museum, € 25,JAKUB JÓZEF ORLI ŃSKI EN MICHAŁ BIEL - PURCELL EN HÄNDEL Countertenor Jakub Józef Orliński beperkt zich niet tot de barok. Met pianist Michał Biel brengt hij muzikale poëzie
14-04-2022 16:51
47
mei 2022 van Purcell tot Copland. Van de Poolse laatromanische componist Karlowicz klinkt een selectie tedere maar dramatische liederen. di 24 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,ELIAS STRING QUARTET HAYDN, BEETHOVEN EN BEAMISH Het Elias String Quartet speelt Beethovens geliefde ‘Strijkkwartet in a, op. 132’. Daarnaast klinkt een opwekkend kwartet van Haydn en een nieuw strijkkwartet van Sally Beamish: ‘Nine Fragments’. wo 25 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 29,CALEFAX - LOVE ACTUALLY Zo rijkgeschakeerd als de liefde is, zo wordt ze ook geportretteerd in muziek. Bachs afscheidsmuziek voor het smartelijke scheiden van zijn geliefde broer, Debussy’s liefde voor zijn latere vrouw Emma Bardac, de passie van de Spanjaard Enrique Granados, JanáÐeks muzikale verhaal Kreutzersonate, over een crime passionnel. Daarnaast nieuw werk van voormalig componist des vaderlands Willem Jeths. do 26 mei 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 36,OPERA ZUID / OLA MAFAALANI - A MIDSUMMER NIGHT’S DREAM Benjamin Britten schreef de magische opera ‘A Midsummer Night’s Dream’, naar de romantische komedie van Shakespeare. Zij leggen onze diepste verlangens en angsten bloot. Regisseur Ola Mafaalani ontdekt de sensualiteit in deze partituur en gooit alle remmen los. Samen met een topcast van voornamelijk Nederlandse en Britse solisten en special guests presenteren Mafaalani en gelauwerd dirigent Karel Deseure een zwoele midzomernacht. do 26 mei 19:30, ITA, € 40,50 ANDRÁS SCHIFF BEETHOVEN De Hongaarse meesterpianist András Schiff speelt twee van Beethovens vijf pianoconcerten. Ook dirigeert hij het Orchestra of the Age of Enlightenment. za 28 mei 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 37,B’ROCK ORCHESTRA EN MUZIEKTHEATER TRANSPARANT - SONGS OF NATURE In ‘Songs of nature’ kijken Muziektheater Transparant en B’Rock Orchestra terug op eeuwen natuurbeleving, via bijzondere, weinig gehoorde liederen van Händel en nieuwe commentaarmuziek van Wim Henderickx. Regisseuse Shuang Zou plaatst onze relatie met de natuur in een spiritueel, oosters getint kader. zo 29 mei 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 36,KRYSTIAN ZIMERMAN Krystian Zimerman wordt geroemd om zijn energie en intense spel. De Poolse meesterpianist speelt twee partita’s van Bach en werken van Szymanowski. zo 29 mei 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 26,-
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 47
RAOUL STEFFANI EN DOMESTICA ROTTERDAM LE NUOVE MUSICH Domestica Rotterdam produceert samen met het aanstormende zangtalent Raoul Steffani een nieuwe korte opera: Bruid van de wind. Een portret van de liefdesgeschiedenis tussen Alma Mahler met schilder Oskar Kokoschka. zo 29 mei 16:00, De Waalse Kerk, € 22,50 LE NUOVE MUSICH - MONTEVERDI SELVA MORALE Het gezelschap Le Nuove Musich, onder leiding van Krijn Koetsveld, brengt werk vanClaudio Monteverdi (1567-1643): soli, duetten en composities voor grotere bezettingen uit de bundel ‘Selva Morale e Spirituale’, kerkmuziek die Monteverdi schreef toen hij kapelmeester van de San Marco in Venetië was. zo 29 mei 14:15, Orgelpark, € 15,- t/m € 22,50
THEATER
Römer spelen de hoofdrollen in deze ernstige komedie over onvervulde verlangens, getroebleerde familiebanden, opvlammende generatieconflicten, de immer doortikkende tijd en vooral: heel veel liefdesverdriet. za 07 mei 19:30, zo 08 mei 15:00, ITA, € 35,50
FATE - NO FEAR In een dynamisch samenspel van tekst, dans, muziek en beeld wordt uit het niets een nieuwe wereld gecreëerd door verschillende jonge theatermakers met een migratieachtergrond of vluchtverleden. Elf jonge performers, met roots in zes verschillende landen, bouwen aan hun toekomstdromen. Een beeldende, intense en hilarische voorstelling over het najagen van dromen in een nieuw land. ZID Theater, 5 mei (try-out) en Podium Mozaïek, 10 mei (première)
TONEEL & THEATER
ORKATER EN DE BALIE - DE MEESTER EN MARGARITA De Balie en Orkater verkennen samen op het podium de actualiteit van een van de beroemdste boeken uit de wereldliteratuur: De Meester en Margarita van Michael Boelgakov. Hoe moeten we vanuit het nu kijken naar Boelgakovs literair verzet tegen een autocratisch regime? zo 01 mei 20:00, De Balie, € 13,50 TROMPETTIST IN AUSCHWITZ HERINNERINGEN VAN LEX VAN WEREN Acteurs Thomas Cammaert en Soy Kroon vertellen en spelen in een regie van Eddy Habbema het bijzondere en aangrijpende verhaal van Lex van Weren, de trompettist in Auschwitz die als enige van het gezin de verschrikkelijke tijd in het kamp weet te overleven als gevangene 16848. di 03 mei 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 26,LARS BRINKMAN MÄNNERBUND Tijdens de Tweede Wereldoorlog is er een grote daling in de vervolging van homoseksuelen in Nederland geweest. Getriggerd door deze bevindingen probeert acteur en theatermaker Lars Brinkman een nieuw licht te werpen op de geschiedenis die we allemaal denken te kennen. 04 t/m 05 mei 21:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 17,50 MUGMETDEGOUDENTAND DE JOODSE RAAD Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt op initiatief van de Duitsers een Raad opgericht die de Joodse gemeenschap in Nederland moet controleren en besturen, om uiteindelijk alle Joden naar vernietigingskampen te deporteren. Hoe staan twee jonge mensen tegenover de Joodse Raad? Kunnen zij zich verplaatsen in een situatie waarin ze verstrikt raken in dilemma’s en uitzichtloze keuzes? 04 t/m 05 mei 21:00, Theater Bellevue, € 12,CHARLIE CHAN DAGELET, MARCEL HENSEMA, DENISE AZNAM E.A. DE OOST BEVRIJD? De voorstelling belicht de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië en de overgang naar de geweld-
NNT / CLUB GUY & RONI / ELINE ARBO WITCH HUNT Een archeologe onderzoekt een mysterieus graf waarin botten zijn gevonden van vijf vrouwen. Wat volgt is een beeldende, magische en intuïtieve zoektocht naar de kracht en kennis van een groep vrouwen van vroeger en naar de vraag waarom die kennis en kracht verloren zijn gegaan. De heksenjacht een metafoor voor de vernietiging van belangrijke kennis, van wortels die ons verbinden met het verleden. ITA, 13 t/m 15 mei dadige onafhankelijkheidsstrijd die daarop volgde. De schrijvers Dido Michielsen, Reggie Baay en Sylvia Pessireron geven stemmen aan de vergeten verhalen en perspectieven en laten zien hoe de oorlog van toen aan de andere kant van de wereld nog steeds doorwerkt in het Nederland van vandaag. wo 04 mei 21:00, Koninklijk Theater Carré, € 17,50 ROI SOLEIL - LUNE Roi Soleil, het in goud gehulde alter ego van Matthijs Rijsdijk, maakt popmuziek en mixt hierbij de Franse en Engelse taal. Van groots, dramatisch vol glitters naar klein, integer en kwetsbaar. 05 t/m 08 mei diverse tijden, TapasTheater, € 10,’T BARRE LAND & DE NWE TIJD - OP DE ROK VAN HET UNIVERSUM P.C. Hooft-prijswinnaar Tonnus Oosterhoff schreef volgens pers en publiek een absoluut droomboek. Nu slaan ’t Barre Land en De Nwe Tijd de handen ineen om het te vertalen naar een lichtgevende vertelling vol humor, liefde en mededogen. 05 t/m 07 mei 21:00, Frascati, € 17,-
LOD & HETPALEIS / LIES PAUWELS - DO THE CALIMERO Do the Calimero gaat op zoek naar wat misschien wel de meest fundamentele drijfveer voor de mens is: de onweerstaanbare drang om te ontsnappen. Om weg te vluchten uit de systemen, de regels, de afgebakende wereld die we hebben geconstrueerd. Een viering van de zonde. Zowel een kleurrijke als donkere voorstelling die balanceert tussen melancholie en extase. De Brakke Grond 25 en 26 mei DE WITTE POMP - DE JAS (10+) Wat kan één meisje betekenen in de donkerste momenten van de Tweede Wereldoorlog? De Tweede Wereldoorlog is zware kost maar poppen kunnen het groteske verbeelden, zonder dat het te schokkend wordt. Ellende wordt poëzie. Maar het verhaal wordt wel degelijk verteld. vr 06 mei 19:00, CC Amstel, € 6,- t/m € 11,THEATER ROTTERDAM / ERIK WHIEN - SLACHTHUIS VIJF Regisseur Erik Whien brengt het bijzondere meesterwerk van Kurt Vonnegut ‘Slachthuis Vijf’, dat vertelt over de Amerikaanse soldaat Billy Pilgrim. Aan het eind van WOII overleeft hij het gruwelijke bombardement op Dresden. Sindsdien is hij losgeraakt in de tijd. Met acteurs Bram Suijker, Hannah Hoekstra en Jip van den Dool. za 07 mei 20:00, zo 08 mei 15:30, ITA, € 38,50 TONEELGROEP MAASTRICHT / MICHEL SLUYSMANS EEN MEEUW Met ‘Een meeuw’ brengen Ilja Leonard Pfeijffer en Sluysmans een moderne interpretatie van één van de bekendste toneelklassiekers. Wendell Jaspers en Thijs
HET ALFABET VAN ONZEKERE TIJDEN In ‘Het Alfabet van Onzekere Tijden’, in een regie van Karolina SpaiÐ, creëren acht performers met hun fysieke spel en poëtische beelden een woordenboek waarin taal, beeld en beweging samensmelten. Een ruwe, geestige en energieke voorstelling. za 07 mei 18:00, Van Eesteren Museum, € 10,HET KLEINE THEATER IETJE EN FIETJE, HET VERGETEN LIEDJE Ietje en Fietje zijn twee oude vrouwtjes die samenwonen. Ze belanden constant in de meest grappige en onsamenhangende situaties, waardoor ze zich nooit vervelen en eeuwig jong blijven. Totdat de buitenwereld plots binnenvalt en ze erachter komen dat niemand hun kent. Een muzikale kinderklucht vol humor en oudhollandse liedjes. zo 08 mei 11:00, zo 08 mei 14:30, Theater De Krakeling, € 12,50 HET ZUIDELIJK TONEEL WHAT EVER HAPPENED TO MISTER PETE? Het publiek zit in twee groepen naast elkaar, maar ziet elkaar niet. De tribune en de speelvloer zijn door een muur in tweeën gedeeld. Wie ziet wat? Zien we hetzelfde? Wat is de werkelijkheid? En waarom willen we die zo graag snappen? Een vervreemdende theaterervaring in een zoektocht naar de waarheid achter Mr. Pete. 10 t/m 12 mei 20:30, Frascati, € 14,- t/m € 19,TODRICK HALL THE FEMULINE TOUR Multitalent Todrick Hall is zanger, songwriter, danser, acteur, choreograaf, kostuumontwerper en regisseur. Zijn shows zijn megaprojecten met een weelde aan kostuums en decor. Met de presentatie van het gloednieuwe album ‘Femuline’ is dit het meest gedurfde muziekproject tot dusver, naar eigen zeggen. wo 18 mei 20:00, Koninklijk Theater Carré, n.n.b. LOES LUCA - UIT HET HOOFD Een inktzwarte komedie van Maria Goos over een artieste die haar leven nog eens beleeft. In ‘Uit het Hoofd’ speelt een actrice een actrice die zich haar leven herinnert, of wat ze denkt dat haar leven geweest is. Wat is echt gebeurd? Wat is een verhaal geworden? En doet het er toe? do 19 mei 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 24,50 DE TONEELMAKERIJ KIRIKOU EN KARABA DE TOVERHEKS (5+) ’Kirikou en Karaba de toverheks’ is een magische voorstelling over betoverde robots, onverschrokken helden en schurken die niet altijd slecht zijn. Een filosofisch sprookje over het overwinnen van je angsten, hoe je van een nadeel een voordeel maakt en waarin een klein kind groots kan zijn. 21 t/m 22 mei 14:30, Theater De Krakeling, € 12,50
14-04-2022 16:51
48
mei 2022
KRANT
DOOD PAARD - HET MYSTERIE VAN NIKS EN ONEINDIG VEEL SNOT (10+, 12+ EN 18+) De voorstelling gaat over hoe nietig de mens en de aarde zijn in dat onmetelijke en schijnbaar oneindig uitdijende heelal, over hoe alles is ontstaan en dat dat bovendien eigenlijk allemaal één groot toeval is. Een beeldende en muzikale jeugdtheatervoorstelling gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan Paul Schutten over het ontstaan van het heelal. 26 t/m 28 mei 20:00, Frascati, € 12,- t/m € 17,THEATER ROTTERDAM / ERIK WHIEN - EINDSPEL René van ’t Hof en Hans Croiset schitteren in een voorstelling over de zinloosheid van het bestaan van Samuel Beckett, één van de grootste toneelschrijvers van de 20e eeuw. za 28 mei 19:30, zo 29 mei 15:00, ITA, € 41,50 BOOST PRODUCTIES - INTERESTING MISTAKES Met meterslange bamboes bouwen twee mensen een verticale droomwereld. Een uitdagend spel ontstaat waarin grenzen worden opgezocht. Het is zoeken naar houvast als de twee, vanuit een grote berg palen nieuwe constructies beklimmen. za 28 mei 20:30, CC Amstel, € 16,50 t/m € 18,50 LAURA VAN DOLRON GEEN VERHAAL Een poëtisch theaterconcert zonder verhaal, met stilte en taal. Over liefde en loslaten. Vooral loslaten, van het verhaal. De dingen die niet hoeven te claimen dat ze ertoe doen, omdat ze er gewoon zijn. Wat is belangrijk, en wat is gewoon. advertentie
de toneelmakerIJ
ikou 5 kir EN KARABA DE TOVERHEKs
6 - 29 mei in Amsterdam toneelmakerIJ.nl
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 48
SOWHAT FAMILIECONCERT KIEKEBOE! Een trompet, een trombone, een fluit, en een contrabas. De muziek: Bach, Beatles, Bebop, Blues, Klassiek, modern, jazz, pop, alles passeert de revue, in een voorstelling over een bang spookje, een verlegen reus, een muzikale heksenjacht, een kleverig spinnenweb en nog veel meer spannends. zo 29 mei 15:00, Museum ‘t Kromhout, € 5,- t/m € 7,50 FERNANDO LAMEIRINHAS MELODY MAN De Portugese singer-songwriter Fernando Lameirinhas wordt na een carrière van maar liefst 57 jaar fadopensionado. In ‘Melody Man’ reist hij langs de rode draad van zijn bestaan, langs grenzen van genres, meanderend langs de muziek. zo 29 mei 16:00, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 22,50
DANS
SJOERD DERINE
PEANUT PIE - A QUEER TRAGICOMEDY Stephen Thomas lijkt alles te hebben: hij trouwde met zijn studieliefde, heeft een goedbetaalde baan en heeft een mooi huis in een buitenwijk van Londen. Er is maar één ding... Stephen is verliefd op een man. Wanneer hij op het punt staat een grote beslissing te nemen, beslist het lot anders. 26 t/m 28 mei diverse tijden, Het Amsterdams Theaterhuis, € 20,50
za 28 mei 21:00, Podium Mozaïek, € 18,-
ISH DANCE COLLECTIVE - FTBLL - CAN YOU KICK IT ISH Dance Collective met choreograaf Marco Gerris brengt met de voorstelling FTBLL – Can you kick it een ode aan voetbal. De internationaal gerenommeerde cast van freestyle voetballers, straatvoetballers en breakers knalt van het podium met flitsend voetenwerk, indrukwekkende powermoves en hypnotische danssequenties, begeleid door vette hiphop beats. Meervaart, 13 (try-out), 14 (première) en 15 mei, Theater Carré, 26 t/m 29 mei
DANS
SCAPINO BALLET ROTTERDAM - THE SQUARE2 Met een subtiele hint naar ‘La Divina Commedia’ van Dante vertalen de vier makers van The Square2 de reis van het inferno naar het paradijs naar het hier en nu en de persoonlijke uitdagingen van de coronatijd. Voortgestuwd door livemuziek met elementen uit de dance en ambient gaan de dansers op zoek naar innerlijke, vernieuwde kracht en inzicht. di 03 mei 20:00, ITA, € 38,50 JUNIOR COMPANY VAN HET NATIONALE BALLET Klassiekers en eigentijdse wereldpremières: Van voormalig artistiek directeur Rudi van Dantzig wordt de klassieke ‘Pas de Six’ uit zijn geroemde versie van Het Zwanenmeer gedanst. Van de Canadese choreograaf Eric Gauthier staat ‘Ballet 101’, een komische, uitdagende jongenssolo op het programma. Daarnaast drie wereldpremières van veelbelovende jonge choreografen. do 05 mei 19:30, Schouwburg Amstelveen, € 18,-
NICK VAN TIEM
ALLES VOOR DE KUNSTEN DEATH ROW ‘Death Row’ is een nieuwe voorstelling van Annemarie Prins, Gerardjan Rijnders, Nanette Edens, Paul Koek, Eric Besseling over de dagelijkse sores en existentiële twijfels van een stel ouderen in een woongroep. 25 t/m 29 mei 12:30, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 19,50
JASPER VAN LUIJK / SHIFFT / DOX - KRAVE Zeven jonge dansers ontmoeten elkaar in een laatste poging om los te komen van de wereld om hen heen. Een dwingende maatschappij die altijd maar vraagt om meer. Ondanks hun verschillen hunkeren ze naar contact, naar een manier om samen te smelten. Hoe vluchtig of tijdelijk dan ook. Een ontsnapping uit het alledaagse in een knallende, hypnotiserende maar tijdelijke ervaring. Bellevue, 10 en 11 mei
VET / SUSANNE MARX - STEFFA Manuel Liñán danst de worsteling van Steffa Wine met haar verleden en eerzucht, en spiegelt deze aan zijn eigen zoektocht als mannelijke danser in de conservatieve flamencowereld. Twee enerverende uiteenlopende levens kruisen elkaar imaginair in deze re-enscenering en caleidoscopische voorstelling in een opmerkelijk decor van bijzonder archiefmateriaal in een originele soundscape met live flamencozang en -gitaar. wo 04 mei 21:00, do 05 mei 20:00, ITA, € 29,50
KRISZTINA DE CHÂTEL FÖLD Föld (Hongaars voor ‘aarde’) is een ware klassieker uit het rijke oeuvre van de NederlandsHongaarse choreografe Krisztina de Châtel. De effecten van de menselijke vernietiging van de natuur, de planeet, waar de ronde aarden wal in Föld voor staat, nemen verontrustende proporties aan. Een ode aan fysieke kracht, aan het overwinnen van obstakels. Maar ook een confrontatie met uitputting, een eindeloos gevecht. 09 t/m 10 mei 20:00, ITA, € 31,50
ERIC MINH CUONG CASTAING / ICK - FORME(S) DE VIE In ‘Forme(s) de Vie’ brengt choreograaf Eric Minh Cuong Castaing dansers en volwassenen met een beperking samen. Zo onthult hij de (aanpassings) kracht van lichamen die maar al te vaak worden afgeschreven. Met de belichaming van prothesen door de dansers stelt deze voorstelling/installatie het hedendaagse idee van een augmented body aan de kaak. vr 06 mei 20:00, Meervaart Theater, € 13,50
NATIONALE RUSSISCHE OPERA EN BALLET - HET ZWANENMEER Dit wereldberoemde ballet met drie aktes, vertelt over de liefde van prins Siegfried voor prinses Odette die door de boze tovenaar Von Rothbart is vervloekt. Tussen romantische duetten en verheven choreografieën door, fascineren uitzonderlijke dansers, gedragen door het orkest met de Spaanse dans, de Mazurka en de ‘dans van de zwanen’. 12 t/m 15 mei diverse tijden, Koninklijk Theater Carré, € 23,50
MOVING FUTURES FESTIVAL Moving Futures is een festival waarin dans van de nieuwste generatie makers in al zijn verschijningsvormen wordt getoond. Het festival laat vernieuwende dans in een royaal uiteenlopend programma zien met voorstellingen, installaties, workshops en (after)talks. Met o.a. de voorstelling Zäsur van de Belgische Elisabeth Borgermans (foto) en Hissy Fit van de Sloveense Christian Guerematchi. Bellevue, 6 t/m 8 mei
IN THE FUTURE Tijdens In the Future tonen acht amateurdansgroepen hun eigen choreografie met werelddans, Lindy hop, fusion, moderne, Ierse en Indiase dans. Daarnaast brengt Junior Company het ballet ‘In the Future’ van Hans van Manen. Een feestelijk programma met de meest uiteenlopende dansstijlen en minstens één gemene deler: de liefde voor de dans van de toekomst. za 14 mei 16:00, za 14 mei 19:30, Nationale Opera & Ballet, € 10,- t/m € 20,LLOYDSCOMPANY FATHER FIGURE ’Father Figure’ is een ingetogen, realistische voorstelling waarin breakdance bewegingen tot in de precisie worden ontleed, om zowel de problematische als positieve kanten van het universele thema vaderfiguren bespreekbaar te maken. do 19 mei 20:30, CC Amstel, € 14,50 t/m € 16,50 LEINEROEBANA - STORM Voor ‘Storm’ werkt Leine Roebana samen met Componist des Vaderlands Calliope Tsoupaki en wordt de grillige gelaagdheid van
hedendaags bewegen in dans en muziek in vorm en compositie energiek te lijf gegaan door de dansers van LeineRoebana, klarinettist David Kweksilber en luitist en zanger David Mackor. De zoektocht begint bij de puurheid van de klank en de oprechtheid van de beweging en verbreedt zich tot een waarachtige storm aan ervaringen. 24 t/m 25 mei 20:30, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 21,50 NEDERLANDS DANS THEATER 2 - SUDDEN AND SUSPENDED In ‘Sudden and Suspended’ komen drie verschillende choreografische stemmen samen. Het NDT 2-programma presenteert een wereldpremière van gastchoreograaf Edward Clug, markeert het begin van een nieuwe relatie met Tiffany Tregarthen en David Raymond, die ook nieuw werk maken, en brengt Johan Ingers veelgeprezen ‘Impasse’ terug op het toneel. 24 t/m 25 mei 19:30, ITA, € 43,50 IGONE DE JONGH - I In haar voorstelling I danst Igone de Jongh vol overgave en vakmanschap de meest spannende choreografieën uit haar omvangrijke repertoire. Soms alleen op het toneel, soms samen met een partner of partners, soms live begeleid door muziek. De dansen zijn onderdeel van een theatrale raamvertelling over haar leven als danseres. 26 t/m 27 mei 20:00, DeLaMar, € 19,50 KIDD PIVOT / CRYSTAL PITE & JONATHON YOUNG REVISOR Als choreografe Crystal Pite en theatermaker Jonathon Young samenwerken, zorgt dat voor theatraal vuurwerk dat lang blijft nazinderen. Na ‘Betroffenheit’ nemen ze nu een vintage politieke komedie als uitgangspunt. Dans en theater in een uitbundige voorstelling over hebzucht en corruptie. 26 t/m 28 mei 20:00, ITA, € 41,50 SHAILESH BAHORAN KISHAN De rol van een ingrijpende autismespectrumstoornis is het startpunt van deze dansvoorstelling. In ‘Kishan’ onderzoekt Shailesh Bahoran de essentie van de intermenselijke ervaring door op reis te gaan in de verhouding tussen hem, zijn non-verbale zoontje Kishan (8) en de buitenwereld. di 31 mei 20:30, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 19,50
CABARET
STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30 Comedy Café € 15,IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago € 10,COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft.
14-04-2022 16:51
TIP 10 LEZING & DEBAT elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler € 11,50 SARAH MILLICAN BOBBY DAZZLER Sarah Millican behoort tot de absolute top van de Engelse comedyscene. Ze brak door toen ze in 2008 tijdens het Edinburgh Fringe Festival de prestigieuze Best Newcomer Award binnensleepte. Haar nieuwe voorstelling ‘Bobby Dazzler’ gaat alle kanten uit: ze zal het onder meer hebben over afvallen (en dan alleen een vingertopje verliezen), een verrassend grappig uitstrijkje, hoe je poep over de muur gooit en hoe vreselijk een floating tank kan zijn. vr 06 mei 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 41,40 WIM HELSEN - NIET MIJN APEN, NIET MIJN CIRCUS Wat heeft de wereld nodig? Eenvoudige vragen. En eenvoudige vragen vragen om ingewikkelde antwoorden. Dat komt goed uit. Wim Helsen bulkt van dat soort antwoorden. En hij deelt ze graag. In zijn nieuwste voorstelling legt Wim Helsen zijn oor te luister en vertelt dingen waarvan je niet eens wist dat je ze wilde weten. vr 06 mei 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 24,ROUÉ VERVEER - ZO GOED ALS NIEUW Roué Verveer is een cabaretier die nergens problemen in ziet en daar grappen over maakt. Zijn negende avondvullende programma, wordt weer op-en-top Roué. Niks geen gekke dingen, gewoon zoals je hem gewend bent: optimistisch, vrolijk, diepzinnig en hilarisch. ma 09 mei 20:00, DeLaMar, € 19,50 RAYEN PANDAY - FOCUS ‘Mr. Minute’ is eindelijk een keer op tijd. Wegens omstandigheden had Rayen het afgelopen jaar alle tijd om een voorstelling te maken. Om te beseffen dat hij overal even ver vanaf staat als dat hij er deel van uitmaakt. Om zich af te vragen waarom hij zich zóveel in bijzaken verliest dat de hoofdzaak niet meer relevant is. Én waarom we allemaal ‘ons gevoel’ aan het volgen zijn, zonder dat ons dat verder brengt. wo 11 mei 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 22,50 PIETER DERKS - UIT HET NIETS Zijn mentale gps is altijd up-todate. Zijn redeneerbewegingen zijn onverminderd soepel, bezaaid met grappen, terzijdes, verhalen, muziek, verwondering en gestuntel. In zijn vorige voorstelling ‘Voor wat het waard is’ ging Pieter persoonlijk. Zat hij scherp op de maatschappij. Nu graaft hij verder en gaat hij op zoek naar wat we nu nodig hebben, in ons nieuwe normaal. 13 t/m 14 mei 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 27,DANIËL ARENDS - THUIS PRAAT IK BIJNA NOOIT Comedian Daniël Arends staat bekend om zijn snoeiharde grappen, cynische blik en nietsontziende toorn. Hij staat nu in het theater met twee shows tegelijkertijd: ‘Thuis praat ik bijna nooit’ en ‘God is mijn rechter’. Geen rode draad, geen gedoe. Welke stand-upcomedyshow je bezoekt, bepaal je zelf. Maar je kunt ze natuurlijk ook gewoon allebei achter elkaar plakken: twee uur lang een spervuur aan botte grappen.
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 49
49
KRANT
23 t/m 25 mei 19:15 en 21:15, 29 t/m 31 mei 19:15 en 21:15, Meervaart Theater, € 23,40
TXTRADIO, HET ONLINE PLATFORM TER VERSPREIDING VAN KENNIS, BURGERSCHAP EN INSPIRATIE, SELECTEERT VOOR MEI TIEN LEZINGEN EN GESPREKKEN IN AMSTERDAM.
MARCEL HARTEVELD WEET IK VEEL ’Weet ik veel’ is het tweede soloprogramma van Marcel Harteveld. Hij probeert een rode lijn te trekken door al z’n bezigheden van de afgelopen maanden. Hij deed IT-projecten, leerde brood bakken, deed vrijwilligerswerk en kwam 7 kilo aan. En dankzij internet zit zijn hoofd vol: Één spaghettisliert heet een spaghetto, mensen met lachanofobie zijn bang voor groenten, Canadezen eten meer macaroni met ham en kaas dan elke ander volk ter wereld, een derde van de millenials twijfelt of de aarde rond is. Dit soort dingen. En wat hij daar aan heeft in het dagelijks leven? ‘Weet ik veel...’ aldus Marcel. 24 t/m 25 mei 21:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 18,50
1) DE MEESTER EN MARGARITA
KOMMIL FOO - OOGST Een piano. Een gitaar. Een viool. En twee stemmen. Meer hebben ze niet nodig. De gebroeders Walschaerts. Raf en Mich. Kommil Foo. Al dertig jaar zingen ze de ziel uit hun lijf. Hoog tijd om de oogst in ogenschouw te nemen. Het beste van Kommil Foo. ma 30 mei 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 25,50 ERIK VAN MUISWINKEL MOOJEN LIGJES IN DE LUGT Van Muiswinkel zet samen met muzikanten Guus van Marwijk en Paul Remmelts het publiek onder een anderhalf uur durende taaldouche, waar iedereen fris en gelouterd uitkomt. Want de taal is van ons allemaal. Niet alleen van virtuozen als Drs P of Jeroen van Merwijk. De taal is ook van Willem van Hanegem en van Sifan Hassan. De taal is van de generatie Elsschot, Reve en Carmiggelt, net zo goed als van De Jeugd van Tegenwoordig, Katinka Polderman, en van Erik van Muiswinkel zelf. 30 t/m 31 mei 20:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 18,HANS TEEUWEN - NOU LEKKER DAN Zijn tiende cabaret-programma, de opvolger van ‘Echte rancune’ uit 2016, geeft een verontrustende blik in de geest van Hans Teeuwen. De onderwerpen die aan bod komen? ‘Nat vlees, likes, liefde, medium Gonnie, kunst, cultuur, inclusiviteit, diversiteit, bistro’s en gedupeerde vrijwilligers’ aldus Hans zelf. 30 t/m 31 mei 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 17,-
FESTIVALS
FLORIADE EXPO 2022 Floriade is een wereldtuinbouwtentoonstelling die slechts één keer in de 10 jaar in Nederland plaatsvindt. De Nederlandse tuinbouw brengt hier in samenwerking met nationale en internationale deelnemers het thema ‘Growing Green Cities’ tot leven. iedere ma,di,wo,do,vr,za,zo om 10:00 vanaf 01 mei, Floriade Expo 2022, gratis 35STE GRONINGER STUDENTEN CABARET FESTIVAL Veel grote cabaretnamen hebben in hun studententijd deelgenomen aan het Groninger Studenten Cabaret Festival. Onder meer Jochem Myjer en Theo Maassen behaalden de winst tijdens de finale van het Festival. Nu is het de beurt aan nieuw cabaret talent.
De Meester en Margarita an de ss s e s ver Michael Boelgakov was een satirische roman waarin scherpe kritiek te e en as p de e aa s app de a en dertig. Kunstenaars en andersdenkenden werden toen massaal vervolgd. Hoe actueel is dit boek in n e d aa n aa e d aa aa de e en te hebben? De Balie, 1 mei 20:00u
1.
2.
3.
2) DE NIEUWE JODEN
De geschiedenis van de Joden wordt op subtiele en nde s b e e e ingezet om uitsluiting in het heden te illustreren. Waar komt dit vandaan? 4. Wanneer is het zinvol? Wanneer is het alleen maar kwetsend? Een avond over identiteit, geschiedenis, e n en s a ferschap. De Balie, 2 mei 20:00u
3) DAG VAN EMPATHIE
5.
Stichting Nederland Wordt ee e aa a bestaan van de Nationale Dag van Empathie. Deze dag heeft als doel meer be p en be s wording van verschillen binnen de Nederlandse 6. samenleving te creëren. Met sprekers, dichters en muzikanten, en verhalen, poëzie en muziek. akhu s de ij er me 20:00u
4) PUSHBACKS: GRENZELOOS GEWELD IN EUROPA
n nden b na 12.000 pushbacks plaats aan de Europese grenzen a ns d s e en senrechtenverdragen. Gaat er iets veranderen nu e e a ne s a e verwelkomen? Een avond e p s ba s s sen zonder Grenzen. e al e me u
5) WANNEER WETEN WE GENOEG?
a e en e e ee sp e e s n a s er nog onzeker en hoe nemen we desondanks bes ss n en Een symposium over de stand van de wetenschap, over de b d a e an s e ende s appen en e de rol van verschillende methodes, modellen en scenario’s. r enhu s me u u
7.
E IJ HET VERSCHIL
ansen e ed n e nde s en e e een goed idee te vinden. Maar wat bedoelen we er precies mee? In haar boek n de s aa e es toont Louise Elffers aan wat e ens d eden d e ep ansen e ed oproept. Een gesprek met s en d en en en an dere experts. akhu s de ij er me 20:00u
7) EEN PODCAST OVER MEDIA LIVE
Mediaondernemers Alexander Klöpping en E ns Jan a e en de studio van hun Podcast Over Media voor het grote podium. Niet voor een live podcastopname, maar voor een rits aan gasten uit de media en tech en met muzikale intermezzo’s. Rode Hoed: 17 mei 20:00u
8) DE POLITIEK VAN DE GESCHIEDENIS
Het beeld van het verleden sa dp e e e d a ed de e n neringscultuur rond WOII in het Rusland van Poetin aa e ede land, Duitsland of de VS naa de e en Niet alleen burgers, maar ook historici kunnen zich niet aan deze politieke d ens e n e en scheidscollege van Frank van Vree, hoogleraar Geschiedenis van oorlog, n en e nne n ude utherse erk me 19:00u
9) KAN EEN BACTERIE PLASTIC ETEN?
8.
9.
We gebruiken heel veel p as as es sn ep e s d n es es spee goed. Maar hoe komen we e p een e ende e an e ee an a Kan de natuur ons daar ss en een and e b helpen? Kinderlezing met d aa e ds e en s appe e Jan e me u
CHECKING
10.
E
E
e s e sa e n steeds meer op een vorm van oorlog: feiten worden gepareerd met ‘alternatieve feiten’, fake news bestookt voortdurend de mainstream media. Kun je nog bepalen of iets klopt ja of nee? Een gesprek met vier experts in e bes den an des n formatie. u me u
rad o het onl ne lat orm voor le n en nterv e s en debat selecteert elke maand t en nteressante bijeenkomsten. . A .
14-04-2022 16:51
06 t/m 07 mei 20:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 18,50 EXPLOREZ FESTIVAL ZID Theater organiseert een nieuwe editie van het multidisciplinaire, internationale ExploreZ Festival. Twee weken lang theater, muziek en dans, lezingen, workshops, masterclasses, conferenties en nagesprekken. Op verschillende locaties in Amsterdam zijn voorstellingen te zien met het thema Roots & Future. za 07 mei 18:00, Diverse lokaties, € 5,CINEMASIA FILM FESTIVAL Tijdens het CinemAsia Film Festival staan blockbusters en art-house films uit China, Hong Kong, Korea, Taiwan, Indonesië, Japan, de Filippijnen, Thailand en Vietnam op het programma. De thematische rode draad van deze editie is de jonge, rebelse, creatieve generatie. De geografische focus is Indonesië. 10 t/m 15 mei 15:00, Diverse Locaties, € 8,50 t/m € 10,50
NAAM: Luciano Balestra, SPORT: Free Runner LEEFTIJD: 26 jaar QUOTE: “Freerun to chase
freedom and unite the world”
AMBITIE: Wereldkampioen
free runnen worden, traint hiervoor zes dagen in de week met de faciliteiten van Topsport Amsterdam. QUOTE: “It’s not a matter of
if, but when.”
TOPSPORTEVENEMENTEN MEI 2022 DONDERDAG 5 MEI
L&D AMSTERDAM PIRATES – CURAÇAO NEPTUNUS
(Honkbal) 19:30 uur, Loek Loevendi Ballpark www.amsterdampirates.nl Toegangsprijs: € 10,-
VRIJDAG 20 MEI
AJAX VROUWEN – TWENTE VROUWEN (Voetbal)
19:30 uur, Sportpark de Toekomst www.ajax.nl Toegangsprijs: € 7,-
DINSDAG 31 MEI
LEIDS CABARET FESTIVAL Na het festival in de Leidse Schouwburg (februari 2022) trekken de finalisten het land in met de Finalistentour, waarin zij de finaleavond integraal over doen. Enkele oud-finalisten zijn o.a. Najib Amhali, Lebbis & Jansen, Paulien Cornelisse, Wim Helsen en Micha Wertheim. 10 t/m 14 mei 20:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 18,50 HEMELTJELIEF FESTIVAL Hemeltjelief organiseert kleurrijke, creatieve kinderactiviteiten in Amsterdam Noord. Dit jaar is het thema ‘hebben we de poppen aan het dansen!’ do 12 mei 11:00, NDSM, n.n.b. FLAM LIVE ART FESTIVAL Lokale en internationale kunstenaars tonen hun performances, choreografieën en audiovisuele installaties. Niet op het podium, maar in de kunstruimtes van Arti et Amicitiae, in de publieke ruimte bij Overhoeks en met een afsluitende performance party bij Sexyland. 17 t/m 22 mei diverse tijden, Arti et Amicitiae, € 7,50 t/m € 15,LIVE AT AMSTERDAMSE BOS Diverse singer-songwriters en popartiesten staan op de programmering in het prachtige openluchttheater. Met o.a. Rowwen Heze en de Edwin Evers Band. za 21 mei 17:30, 26 t/m 29 mei 17:30, Amsterdamse Bostheater, € 31,HET MOOIE KINDERBOEKENFESTIVAL Voor de vijfde keer komen kinderboeken, in de aanwezigheid van schrijvers en tekenaars, tot leven in de zalen, gangen, foyers en tuin van De Tolhuistuin. zo 29 mei 10:00, zo 29 mei 12:00, Tolhuistuin, € 8,50
DIVERSEN
(Cricket) 11:00 uur, Nationaal Cricket Centrum Amsterdamse Bos www.kncb.nl Toegangsprijs: € 30,-
SCHRIJF JE EIGEN TONEELSCÈNE Jong talent krijgt de kans zich te ontwikkelen tot toneelschrijver in een speciaal talentontwikkelingstraject onder begeleiding van Sanne Schuhmacher. za 14 mei 14:00, 18:00, 22:00, Theater Bellevue, n.n.b.
Topsport Amsterdam hel t bij het real seren van s ort eve amb t es van talentvolle Amsterdamse s orters. www.topsport.amsterdam
RE-DREAMS - 30 JAAR ZID THEATER Ter ere van het 30-jarig bestaan
NEDERLAND – WEST INDIES
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 50
van ZID Theater zijn verschillende theatermakers en podiumkunstenaars uitgenodigd om gezamenlijk een speciaal locatieproject Re-Dreams te maken. Met deze site-specifieke voorstelling onderzoekt ZID haar eigen archief in relatie tot de toekomst. 20 t/m 22 mei diverse tijden, ZID Theater, € 5,DOX 25: NEW COOL COLLECTIVE / STEFFEN MORRISON Tijdens deze feestelijke avond brengt het Amsterdamse muziekbedrijf Dox een speciaal programma gevuld met special guests, hoogtepunten uit de afgelopen 25 jaar en heel veel muziek. Met onder meer een unieke show van de New Cool Collective Big Band en een show van soulzanger Steffen Morrison met gasten. vr 20 mei 19:30, Melkweg, € 28,75 THEATERSTRAAT / SUZANNE BAKKER - VRAAG DAT MAAR AAN JE MOEDER! Op humoristische wijze legt Suzanne Bakker de connectie tussen totaal verschillende familieverhalen uit de Banne in Amsterdam-Noord. In deze wandelvoorstelling smelt zij haar familiegeschiedenis en die van anderen samen tot een muzikale vertelling tussen fictie en feit. 24 t/m 26 mei 19:30, Buiksloterkerk, € 7,50 t/m € 15,BARTS BOEKENCLUB Bart Gielen ontvangt Lucas Zandberg met zijn nieuwe roman ‘De geschiedenis van mijn onvoorstelbare ouderdom’, Splinter Chabot en vele anderen. 25 mei 20:00, Theater Perdu, € 13,50
MUSEA
ALLARD PIERSON
Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis. Irma Boom: Book Manifest t/m 8 mei Hier ben ik: de meerdere levens van Senkamaniskens shabti t/m 15 mei Zeur niet! - De musicals van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink t/m 30 oktober Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl
AMSTERDAM MUSEUM
De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen. Amsterdam Museum aan de Amstel in de Hermitage Amsterdam. Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl
AMSTERDAM PIPE MUSEUM Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl
BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS
Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl
ANNE FRANK HUIS
De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org
DE APPEL ARTS CENTRE Kunstencentrum Exposities op locatie. tel. 625 56 51, www.deappel.nl
ARCAM
Architectuurcentrum Amsterdam is
CABARET ANNE VAN ZANTWIJK
TOPSPORT AMSTERDAM
mei 2022
KRANT
JOHAN GOOSSENS - KLEINE PIJNTJES (PREMIÈRE) Leeftijd is slechts een getal en je bent nooit te oud om te leren. Maar als je na een dik jaar binnenzitten nog steeds geen barré-akkoorden kent, geen woord Portugees hebt geleerd en Oorlog en Vrede niet hebt gelezen, gaat het er dan ooit nog van komen in dit leven? Johan blaakt van gezondheid, maar heeft soms onduidelijke, kleine pijntjes. Hij verzet zich tegen het onvermijdelijke verval met liedjes, verhalen en relativerende humor. De Kleine Komedie, 8 en 9 mei
MARC KOPPEN
50
MARTIJN CRINS MESTHOOP Martijn Crins won de Juryen Publieksprijs op het Cameretten Festival en ging weer weg. De tijd was niet rijp. Nu is hij terug. In Mesthoop gaat Martijn Crins op zoek in de drek. Want daar is het te doen. Tot zijn strot in de mest toont de mens zijn ware gelaat. Dus poert hij er met plezier op los. Ongemakken, drijfveren en driften, het komt allemaal voorbij. Bellevue 19 en 20 mei hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam. Private_Eye_Butler_Spy Een tentoonstelling over de impact die de groeiende rol van data, algoritmes, robotics en artificial intelligence, op onze fysieke leefomgeving heeft. t/m 26 juni Tijdlijn Amsterdam 2000-2030 t/m 1 januari 2030 Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl
ARTIS
De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het vlinder- paviljoen, een aquarium en nog veel meer. Nieuwe vaste tentoonstelling in het Aquarium over het belang van schone oceanen. Artis wil in het vernieuwde aquarium bezoekers inspireren en stimuleren verantwoordelijk met het water op onze planeet om te gaan. Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl
APPIE BAANTJER MUSEUM
In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur. Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl
YOUP VAN ‘T HEK DE LAATSTE RONDE Youp gaat stoppen. Over twee jaar, op zijn zeventigste verjaardag, zet hij niet zomaar een punt achter zijn vrolijke carrière. Nee, een juichend uitroepteken wordt het! Nog één keer keihard lachen om alles wat het leven zo aantrekkelijk maakt. En zo belachelijk. Youp gaat weg van het feestje. En doet dat in stijl in een afscheidstournee: De Laatste Ronde! De Kleine Komedie 24 t/m 27 mei DE BAZEL
Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com
BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson Museum zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma. Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl
COBRA MUSEUM
De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie. Het einde van de mensheid als nieuw begin Een tentoonstelling met dertig aquarellen van de Japans-Amerikaanse kunstenaar Yuriko Fujita Yamaguchi, geschilderd naar aanleiding van een bijzondere collectie mythes van over de hele wereld. t/m 19 juni Korda: Cuba, Che, Glamour Een overzichtstentoonstelling van de Cubaanse fotograaf Alberto Diaz Gutiérrez beter bekend als Korda.
14-04-2022 16:51
51
mei 2022 t/m 26 juni Cobra en Noord-Afrika De tentoonstelling toont werk uit de museumcollectie van de kunstenaars uit de Cobra-beweging die via reizen of op andere manieren in contact komen met de kunst en, cultuur en bevolking van Noord-Afrikaanse landen als Marokko, Algerije en Tunesië. t/m 20 november Het andere verhaal door Abdelkader Benali Marokkaans modernisme van 1956 tot nu t/m 18 september Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl
DIAMANTMUSEUM
Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl
VAN EESTEREN MUSEUM
EXPO
die zich bezighouden met de natuur. 10 en 25 mei Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl
HORTUS BOTANICUS
In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl
HUIS MARSEILLE
IT’S OUR F***ING BACKYARD - DESIGNING MATERIAL FUTURES Ontwerpers zetten steeds meer hun creativiteit in om te zoeken naar oplossingen voor de klimaatcrisis. Anders omgaan met grondstoffen is hierin essentieel. Er worden geheel nieuwe materialen ontwikkeld, natuurlijke materialen krijgen een nieuwe functie (zoals plastic van algen) en afval wordt gerecycled of veranderd in hoogwaardig materiaal (zoals textiel en meubels van dennennaalden). Met werk van o.a. Tamara Orjola (foto). Stedelijk Museum, vanaf 26 mei
Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden. Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl
INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS
FASHION FOR GOOD MUSEUM
Een uniek en interactief museum over duurzame mode in innovaties. Rokin 102, tel. 0261 9680 www.fashionforgood.com
FOAM AMSTERDAM
Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform. Jonathas de Andrade - Next Level t/m 18 mei Bill Brandt - The Beautiful and the Sinister t/m 18 mei John Edmonds - A Sidelong Glance t/m 19 juni Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org
VAN GOGH MUSEUM
De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Maurice Denis - Amour Een ode aan de liefde! t/m 15 mei Van Gogh en de olijfgaarden Voor het eerst weer samen te zien: de meer dan tien schilderijen die Vincent van Gogh maakte van olijfgaarden. Wat vond hij zo bijzonder aan olijfbomen? t/m 12 juni Zielsverwanten Andries Bonger en Odilon Redon Een collectie ontstaan uit de innige vriendschap tussen kunstenaar en verzamelaar. Het verhaal over deze bijzondere wisselwerking tussen Andries Bonger en Odilon Redon. t/m 3 juli Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl
HET GRACHTENMUSEUM
17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 51
Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging. Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl
HENK POTHOFF
EYE FILMMUSEUM
Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum. Guido van der Werve – Tastbare futiliteit Guido van der Werve heeft in vijftien jaar een bijzonder oeuvre opgebouwd rond tijdloze en universele thema’s als de condition humaine. Met de persoonlijke en filosofische benadering van zijn verheven dromen enerzijds en de banaliteit van het alledaagse anderzijds heeft hij een prachtig oeuvre gecreëerd. t/m 29 mei IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl
Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand. Charlotte Dumas - Ao t/m 8 mei Luc Delahaye - Le Village t/m 8 mei Dana Lixenberg - Polaroid 54/59/79 vanaf 21 mei Dirk Kome - Vijf lange meden vanaf 21 mei Sabelo Mlangeni - Isivumelwano vanaf 21 mei Lindokuhle Sobekwa Umkhondo. Tracing memory vanaf 21 mei Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl
ZEUR NIET De musicals van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink Een tentoonstelling met o.a. kostuums, gedragen door onder meer Conny Stuart, Trudy Labij en Willem Nijholt, scripts, bladmuziek, decor- en kostuumontwerpen en beeld en geluid van alle zeven musicals die Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink maakten: Heerlijk duurt het langst, En nu naar bed, Wat een planeet, Foxtrot, Madam, De dader heeft het gedaan en Ping ping. Allard Pierson t/m 30 oktober én de kunst van de Gouden Eeuw. Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum
HERMITAGE AMSTERDAM
Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg. Russische avant-garde – Revolutie in de kunst De expositie vertelt een intrigerend verhaal van de Russische avant-gardekunst vanaf de laatste jaren van keizerlijk Rusland via de turbulente tijd rond de revolutie van 1917, tot het einde in de Stalinperiode. t/m 8 januari 2023 Amsterdam Museum in de Hermitage Onder het dak van de Hermitage huist vanaf 5 maart 2022 het Amsterdam Museum. Mét een volledig nieuw aanbod aan tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten. Collecting the City #1 Buurtmusea, netwerken, lokale kunstenaars en bevlogen bewoners delen hun verhalen en objecten over Amsterdam. t/m 28 augustus Welkom in de Noordside t/m 30 oktober Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl
JOODS HISTORISCH MUSEUM MAAIKE SCHOOREL Het Amsterdam Museum presenteert nieuw werk van kunstenaar Maaike Schoorel in Huis Willet-Holthuysen. Schoorel heeft tien nieuwe schilderijen gemaakt en een ruimtevullende installatie waarin ze middels foto’s, collages en bijzondere vondsten uit de collectie bezoekers meeneemt in haar associatieve onderzoek. Ze richt zich daarbij met name op de verzamelaar Louisa Willet-Holthuysen. Huis Willet-Holthuysen vanaf 7 mei
HET HEM
Drie keer per jaar brengt Het HEM een nieuw Chapter dat het verhaal van een gastcurator vertelt, en je meeneemt in de wereld van de creatieve makers en denkers van nu. Warmperserij 1, 1505 RL Zaandam tel. 075 710 0073, www.hethem.nl
HOLLANDSCHE SCHOUWBURG
Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen. Gesloten vanwege een verbouwing. Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl
DE HORTUS
Een van de oudste (1682) botanische tuinen. Lente in de Hortus met diverse activiteiten: De eetbare natuur Driedelige cursus ‘eten uit de natuur’ met bioloog, natuurgids en kokkin Wies Teepe. 22 mei - 29 mei Hortus Talks Gesprekken met o.a. ondernemers, uitvinders, biologen, wetenschappers, filosofen, schrijvers, fotografen en filmmakers
Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam. Waterlooplein. De buurt binnenstebuiten t/m 22 mei De curieuze collectie van Heinz Keijser - Rammelaars! Rammelaars! Rammelaars! De tentoonstelling neemt de bezoeker mee langs het boeiende en bewogen leven van Heinz Keijser, zijn opmerkelijke verzameling en het verband daartussen. t/m 6 juni Eden en de Gulden Regel Een virtualreality-ervaring gemaakt door VR-kunstenaar en verhalenverteller Abner Preis. t/m 26 juni Every Picture Tells A Story Fotoschatten uit eigen collectie. Een tentoonstelling met foto’s van meer dan 40 fotografen waaronder Emmy Andriesse, Taco Anema, Maria Austria, Ania Bien, Paul Blanca, Julie Blik, Diana Blok, Marrie Bot, Jan Cremer, Willem Diepraam, Leo Divendal, Ed van der Elsken, Ruud van Empel, Henk Jonker en Esther Zilversmit. t/m 4 september Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl
KATTENKABINET
Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl
KLEDERDRACHTMUSEUM
Streekkostuums. Voor iedereen met interesse in folklore. Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl
LUTHER MUSEUM
Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen. Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112 www.luthermuseum.nl
MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77
www.kromhoutmuseum.nl
MUSEUM VAN LOON
Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin. Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl
MADAME TUSSAUDS
Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl
MAX EUWE CENTRUM
Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek. Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl
MICROPIA
De onzichtbare wereld Ontdek het onzichtbare leven. De microwereld - Het machtigste leven op aarde De microwereld is misschien onzichtbaar en raadselachtig, ze is ook onmisbaar. Microben zijn essentieel op aarde en in ons lichaam. Microalgen in de oceaan produceren de helft van alle zuurstof in onze atmosfeer. doorlopende tentoonstelling Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl
MOCO
Museum voor moderne kunst. The Land of Peace and Bliss teamLab is een internationaal kunstcollectief dat bestaat uit kunstenaars, programmeurs, ingenieurs, CG-animators, wiskundigen, architecten en nog veel meer. Door middel van een samenwerkingsproces wil teamLab navigeren op het snijvlak van kunst, wetenschap, technologie en de natuurlijke wereld. Studio Irma - Reflecting Forward Een Digital Immersive Art tentoonstelling, die laat zien hoe wij onze toekomst kunnen vormgeven door eindeloze mogelijke verbindingen te leggen. Moco Masters De Moco Masters collectie prijst de kunstenaars die opvallen vanwege hun uitzonderlijke bijdrage aan de kunst en cultuur en hun iconische creaties. Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com
MOLEN VAN SLOTEN
Herbouwde werkende poldermolen uit 1847. Presentatie ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie over zijn leven. Maquette ‘Amsterdam en het water’, waarop het landschap anno 1630 wordt weergegeven. Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl
MULTATULI MUSEUM
Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl
MUSEUM JAN
Sam Drukker - Onderweg De tentoonstelling toont schilderijen en tekeningen van kunstenaar Sam Drukker gemaakt tussen 2010 en 2021. t/m 26 juni Floris Hovers - De kunst van het spelen De eerste museale solotentoonstelling van ontwerper en kunstenaar Floris Hovers (1976). Hij ontwerpt en maakt meubels, verlichting, speelgoed, objecten en miniaturen. t/m 26 juni Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl
14-04-2022 16:51
52 MUSEUMHAVEN
Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl
MUSEUMTRAMLIJN
Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling). Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org
MUSEUM HET REMBRANDTHUIS
Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen. RAUW In de groepstentoonstelling RAUW vormen Rembrandts etsen de inleiding voor het werk van dertien hedendaagse kunstenaars. Centraal staan kunstwerken van Melanie Bonajo, Marlene Dumas, Alix Marie, Buhlebezwe Siwani, Alex Farrar, Rineke Dijkstra, Paul Kooiker, Shannon Finnegan, Milan Gies, Jeroen Schokkin, Verena Blok, Aline Thomassen en Natasja Kensmil. t/m 22 mei Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl
MUSEUM HET SCHIP
Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Fré Cohen: vorm en idealen van de Amsterdamse School t/m 4 september Fabio Pravisani Beeldhouwer Fabio Pravisani raakte gefascineerd door het monumentale karakter en de strakke vormentaal van de Amsterdamse School en bestudeerde uitvoerig de werken van onder meer Tjipke Visser, Chris van der Hoef, Johan Altdorf en Mendez da Costa. Deze invloed is terug te vinden in zijn beelden. Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl
Locatie De Dageraad
In het volkswoningbouw-complex De Dageraad van de architecten Michel de Klerk en Piet Kramer is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd. Een monument voor de burgemeester t/m 30 juni Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl
NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM
Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen. Gesloten vanwege een verbouwing. Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl
NEMO SCIENCE MUSEUM
Centrum vol wetenschap en technologie. Bits of You In Bits of You ervaart de bezoeker hoe de datasporen die we dagelijks achterlaten ons leven beïnvloeden. NEMO voor volwassenen in De
Hoofdredacteur Bart van Oosterhout Adjunct-hoofdredacteur Karin Thybaut Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie SCHERP: Renate Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda) Aan dit nummer werkten mee Pauline Arkesteijn, Alice Boothby, Marjolein van Damme, Anne Dirks, Yuri van Eijden/Topsport Amsterdam, Bart Geeraedts/
02 UK AGENDA MEI 2022_MB1_SV.indd 52
mei 2022
KRANT Studio op het Marineterrein Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl
DE NIEUWE KERK
De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel. World Press Photo Exhibition 2022 Tijdens de grote jaarlijkse internationale persfotowedstrijd worden ruim 150 bekroonde beelden en video’s getoond, inclusief de World Press Photo of the Year en de World Press Photo Story of the Year. De tentoonstelling laat veel indrukwekkende foto’s in de categorieën Nieuws, Portretten, Sport, Natuur en Milieu én de winnende films van de Digital Storytelling Contest zien. t/m 14 augustus Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl
MUSEUM AMSTERDAM NOORD
Over de geschiedenis van Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.
MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER
Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Mira ‘Mira’ is een route langs de drie Amsterdamse Nicolaaskerken waarbij de zeven werken van barmhartigheid worden verteld vanuit het perspectief van een hedendaagse Amsterdammer. tot 31 december 2022 O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl
NXT MUSEUM
Museum voor nieuwe mediakunst Shifting Proximities Shifting Proximities onderzoekt de manier waarop mensen maatschappelijke en technologische veranderingen ervaren en hoe zij hierop reageren. Met werk van o.a. Heleen Blanken, Thijs Biersteker en Rafael Lozano-Hemmer. t/m 8 mei Asterweg 22 www.nxtmuseum.com
OUDE KERK
Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt. Antônio Obá - Path De eerste Nederlandse solotentoonstelling van de Braziliaanse kunstenaar Antônio Obá. Op basis van zijn artistieke onderzoek ontwikkelt Obá een site-specifieke installatie die zal bestaan uit diverse media, waaronder beeldhouwwerk, schilderkunst en performance. vanaf 12 mei Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl
TXTRadio, Roos Hamelink, Mascha Dammers/Amsterdam Art, Cindy Hoetmer, Olivier Kemme, Eveline Kuyten, Sara Luijters, Kim van der Meulen, One’sy en Tewa Muller, Margriet Prinssen, Vita van de Sandt, Bregtje Schudel, Saare Stellingwerf, Erik Schmitz, Joke van der Weij Aanleveren agendagegevens juninummer: 25 april zomernummer: 30 mei amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80
KONINKLIJK PALEIS / OPEN
Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers. Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl
PIANOLA MUSEUM
Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen. Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl
RIJKSMUSEUM
STADSARCHIEF AMSTERDAM
‘s Werelds grootste stadsarchief. De razzia’s van 22 en 23 februari 1941 t/m 8 mei Eeuwig in aanbouw – F. Stariks leven als museum t/m 5 juni Dwalen door Amsterdam. Tekeningen van Gerrit Lamberts 1800-1850 Gerrit Lamberts (1776-1850) is een van de bekendste onbekende tekenaars van Amsterdam. In elk boek over de geschiedenis van de stad staan een of meer van zijn tekeningen. Zijn tekenstijl is levensecht en onopgesmukt. t/m 31 juli Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief
Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rondleidingen, workshops of cursussen. Rijksmuseum & Slavernij t/m 17 mei Revolusi! Indonesië onafhankelijk Revolusi! Indonesië onafhankelijk biedt een internationaal perspectief op de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië in de jaren 1945-1949 aan de hand van de verhalen van ooggetuigen. t/m 5 juni Vincent Mentzel Vincent Mentzel (1945) behoort al jaren tot de beeldbepalende fotografen van Nederland en heeft tijdens zijn carrière de fotografie zien veranderen: van ondergeschoven kindje dat niet net zo serieus werd genomen als de geschreven journalistiek tot een krachtig en zelfstandig medium met artistieke mogelijkheden. In de tentoonstelling wordt die ontwikkeling zichtbaar aan de hand van zijn eigen foto’s. t/m 6 juni Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl
STEDELIJK MUSEUM
HET SCHEEPVAARTMUSEUM
De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl
Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’. Willem van de Velde & Zoon Een grote overzichtstentoonstelling over vader en zoon Willem van de Velde, twee toonaangevende zeeschilders in de zeventiende eeuw met elk een eigen specialisme: penschilderij en olieverfschilderij. Het is de eerste keer wereldwijd dat er zoveel werken van beide kunstenaars tegelijkertijd te zien zijn. t/m 8 mei Republiek aan Zee Aan de hand van ruim 50 topstukken vertelt de tentoonstelling het verhaal van de Republiek in de 17e en 18e eeuw. Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl
partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00 Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement € 31,99 Het abonnement wordt jaarlijks
Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving. Let Textiles Talk Zes tapijten ontrafeld t/m 1 mei Hito Steyerl - I will survive Steyerls video-installaties nemen de onderlinge verbanden tussen kunst, samenleving, geavanceerde technologie en het neoliberale kapitalisme kritisch onder de loep. t/m 12 juni It’s our f***ing backyard Designing material futures vanaf 26 mei Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl
STRAAT MUSEUM
Museum voor graffiti en street art Citaat van de straat Is street art binnen nog wel street art? De openingstentoonstelling toont meer dan 150 kunstwerken van ruim 140 kunstenaars met 32 verschillende nationaliteiten. NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com
THEO THIJSSEN MUSEUM
TROPENMUSEUM
Museum over wereldculturen. Cadeau, Hoezo? Een uitbundige en interactieve tentoonstelling waar je ontdekt wat een trouwjurk, poppen en mango’s met elkaar gemeen hebben. In de tentoonstelling krijg je nuttige tips over het geven en ontvangen wereldwijd. t/m 5 maart 2023 Healing Power De expo geeft inzicht in verschillende vormen van helende kracht en toont de zoektocht van de moderne mens naar balans tussen lichaam, ziel en geest. t/m 6 juni 2022 World Press Photo: Door de lens van.
stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen zowel schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven. Prijswijzigingen voorbehouden. Uitkrant is een geregistreerd merk
advertentie
Stravinsky Bernstein za 14 | ma 16 mei Het Concertgebouw Tickets orkest.nl
Hedendaagse fotografen uit Afrika presenteren hun werk. t/m 8 januari 2023 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl
TROPENMUSEUM JUNIOR
Sabi Suriname: ontdek de Wereld achter de Dingen. Sabi Suriname In Sabi Suriname kom je veel te weten over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden. t/m 1 maart 2023 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl
NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER
Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl
VERZETSMUSEUM
Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org
WERELDERFGOED PODIUM
Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010. Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed
HUIS WILLET-HOLTHUYSEN
Volledig ingericht grachtenpand. Het Amsterdam Museum in huis Willet-Holthuysen. Solotentoonstelling: Maaike Schoorel Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl
WOONBOOTMUSEUM
Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50
van amsterdam & partners. Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 60.000 exemplaren Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2022 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden. Het juninummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 23 mei, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.
14-04-2022 16:51
krant KRANT
53
terugblik
TOT SLOT
Terugblik
DE ANSJOVIS, 1925 tekst Erik Schmitz foto C.F. Jansen/Stadsarchief Amsterdam
O
Een druilerige decemberdag in 1925 op het Prinseneiland. In deze havenbuurt vol pakhuizen wonen nauwelijks mensen. Het is de opslag van goederen die voor levendigheid zorgt. Bij noordoostenwind waait een zilte zeelucht door de buurt, want de Zuiderzee is nog een halfzoute zeearm die tot dicht bij Amsterdam reikt. Vanuit elke haven varen vissers met hun vangst naar de Amsterdamse vismarkt. Sommige soorten
06 UK TOT SLOT MEI 2022_SV.indd 53
zijn uniek, zoals de Zuiderzeeharing en de Zuiderzeegarnaal. De grote binnenzee biedt ideale paaigronden en broedkamers voor tal van soorten. Een daarvan is de ansjovis, die vanuit de Noordzee in april het brakke water opzoekt om daar haar eieren af te zetten. In het najaar zwemt de jonge ansjovis weer terug naar open zee. Het frêle visje was ook een wispelturig visje. Op jaren van overvloedige vangst volgden steevast jaren van schaarste.
SHARON HANSMA
Zo werden in het topjaar 1885 zo’n 85.000 ankers (een inhoudsmaat van 38,8 liter) aan land gebracht; dat is 3,3 miljoen liter ansjovis. In het daaraan voorafgaande decennium vormden de jaren 1878-1880 een dieptepunt. In 1878 ving men slechts 1400 anker, 54.000 liter. De gevangen vis werd net als tegenwoordig ingezouten, met name voor de export naar Duitsland. De onvoorspelbaarheid van het visje leidde tot sterk wisselende inkomsten voor vissers en handelaren. Zo bezien is de ansjovis een symbool van onze afhankelijkheid van de natuur. Van de loodsen en pakhuizen op de foto uit 1925 werd het grote gebouw met de trapgevel op Prinseneiland 8A gebouwd in 1886. Op 10 november 1885 ontvingen vishandelaren J.C. Jurrjens en J.J.G. Lambert vergunning voor de bouw van dit pakhuis, dat in de gevel de naam ‘De Ansjovis’ kreeg. Wellicht werd de bouw betaald uit de goede vangst van 1885. Het jongste zoontje van Jurrjens, de vijfjarige Johan Carl, legde op 20 januari 1886 de eerste steen. Toen in 1932 de Afsluitdijk werd gesloten, veranderde de brakke Zuiderzee in het zoete IJsselmeer. De ansjovis week uit naar andere wateren. De Zuiderzeeharing en de Zuiderzeegarnaal verdwenen voorgoed. Maar op Prinseiland 8A staat nog altijd pakhuis De Ansjovis, een herinnering aan de tijd dat de zilte zeewinden rond de pakhuizen van het Prinseneiland speelden. Zo staat De Ansjovis er nu bij. Check de foto (en meer toen-en-nubeelden van Amsterdam) op Instagramaccount @thenandnowamsterdam.
14-04-2022 14:50
54
krant KRANT
de echte amsterdammer
TOT SLOT
De echte Amsterdammer
‘IN DE JORDAAN VOELDE IK ME THUIS’ Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar lievelingsplekken. Deze keer: boer Ayoub Louihrani. ‘De Ridammerhoeve heeft een beetje die western-vibe.’
Ridammerhoeve
FRANK RUITER
Concertgebouw
BESTE BUURT?
Ayoub Louihrani (24) was in januari te zien in de zesdelige serie Boer Ayoub, waarin hij wordt gevolgd op weg naar zijn droom: een eigen boerderij. Kosten: 3 tot 5 miljoen euro. Hij groeide op in een driekamerflat in Oost, deed de opleiding veehouderij en werkte bij verschillende melkveebedrijven. Zijn boek Ayoub verschijnt 17 mei en vertelt zijn levensverhaal, van de scheiding van zijn ouders tot zijn eerste keer tussen de koeien.
06 UK TOT SLOT MEI 2022_SV.indd 54
‘Ik woon in de Wibautstraat, twee straten achter de flat waar ik ben opgegroeid, maar ik hou van heel Amsterdam. Elke buurt heeft z’n charme. Noord bijvoorbeeld, waar ik naar het Clusius College ging. Daar heb je een mooie mix van mensen: veel Nederlanders, maar ook Turken en Marokkanen en dat allemaal naast elkaar. Of West, dat is mooi opgeknapt vergeleken met vroeger, toen ik er rondhing op straat. Je ziet er minder verschillende culturen, maar het is er supergezellig en gastvrij.’
MOOISTE HERINNERING?
‘Mijn moeder nam mij en mijn broertje ooit mee naar de Jaap Eden IJsbaan met kerst – ik was een jaar of vijftien. Zij ging elk jaar en was dan de enige vrouw met hoofddoek op het ijs. Schaatsen kunnen we allemaal supergoed. Tja, Amsterdammers hè: dan leer je het op de grachten.’
BOERENDROOM?
‘Binnen nu en tien jaar moet het lukken: een eigen boerderij met een stuk of honderd koeien. Waar maakt me niet uit, Amsterdam neem ik gewoon met me mee.
JORDI HUISMAN
tekst San van de Ven foto Frank Ruijter
Jaap Eden IJsbaan
Eenzaam word ik niet, want ik heb dan mijn dieren. En een gezinnetje, daar ga ik wel vanuit. Ik werk nu op twee boerderijen als invalboer in Broek in Waterland. Als ik daar ben, gaat alles uit: geen social media, geen telefoon. Dan zit ik op de trekker, lekker koeien te melken of kalverhokken uit te mesten.’
FIJN STUK GROEN?
‘Voor mij is dat het Amsterdamse Bos. Je hebt daar een leuk geitenboerderijtje, Ridammerhoeve. Mensen komen er soms met hun paard. Die kun je dan aan een paaltje vastzetten en daar koffiedrinken. Het heeft een beetje die western-vibe, dat vind ik top.’
UITGAANSPLEK?
‘Vroeger ging ik naar het Rembrandtplein of Leidseplein, met al die mooie kroegen. Ik zwierf overal rond: Escape, Paradiso, de Melkweg. Jantjes Verjaardag leerde ik kennen op school in Noord, want daar gingen de Nederlanders heen. Ik vind het mooi hoor, al die smartlappen.’
TYPISCH AMSTERDAMS?
‘Ik denk dan aan hoe ik praat: heel direct en een beetje grofgebekt.
Vroeger kwam ik met vrienden veel in de Jordaan; daar voelden we ons thuis, tussen die Hollandse vrouwen. Het waren een beetje onze tantes. Ik had ook een buurvrouw die me weleens aan mijn oor trok als ik iets vervelends deed. Als ik dat thuis vertelde, zeiden ze: goed zo. Je vertrouwde elkaar veel meer en je deed meer samen, nu is het ieder voor zich.’
GOED RESTAURANT?
‘Surinaams, Turks, Chinees: je hebt alles in Amsterdam. Als ik iemand op date zou nemen, breng ik haar naar World of Food in Zuidoost. Daar heb je alle keukens bij elkaar en kun je zelf kiezen.’
LEUKSTE CONCERTZAAL?
‘Ik ben ooit naar Cheb Khaled in het Concertgebouw geweest, de beste raïmuzikant ter wereld. Dat was magisch. Voor zo’n volle zaal optreden, met een band en alles, dat staat ook wel op mijn bucketlist. Rond mijn veertiende heb ik in Paradiso gestaan, tijdens een gratis optreden van het buurthuis in Oost, Club Jaco. Ik rap nog steeds; twee keer per week zit ik in de studio. Binnenkort breng ik weer nieuwe muziek uit.’
14-04-2022 14:50
EEN OCTOP
★★★★
MAART
O O K
9+
NEW YORK TIMES
★★★★ DAILY MAIL
May 07–Sept 25, 2022 Warmperserij 1, Zaandam www.hethem.nl
r
MA
ESTAD
Poster A0 Blindness Live h.indd 1
★★★★
n
13 NOV
“Muziek, zang en spel van hoog niveau”
k in Amsterdam
13 FEB 2022
GIRLS AND BOYS
- NRC -
aan indieconcerten 35 euro
Een kalenderjaar aan voor 35 e
GRATIS VOOR STUDENTEN
BuitenMarkt
Motorpsycho
6+
Cate Le Bon Tropical Fuck Storm
foto: Marijke de Gruyter en Nicolien de Jong
iedere 1e en 3e zaterdag van 11 tot 16 uur
Annie
Otoboke Beaver
INDIES
Ontdek muziek in
London Calling
The Bobby Lees
02-02-22 09:35
Dennis Kelly regie Daria Bukvić spel Hadewych Minis tekst
De hartverwarmende musicalsensatie 15 apr t/m 8 mei Boek op delamar.nl
Reigning Sound
The museum & ambachtelijk forLokaal graffiti NoordOogst and op street art
Kiwi Jr.
toneelgroepoostpool.nl
u verkrijgbaar via indiestad.nl
De indiestadpas 2022 is nu ver
A2 420 x 594_003_16-Sep-21_11:43:49_mark
ERDAM MUSEUM PRESENTEREN
★★★★
Nu te zien in het Amsterdam Museum
WEVAL
“Muziek, zang en spel van hoog niveau” - NRC -
MARCH ON TOUR - EU 2022
GRATIS VOOR STUDENTEN
ISON ERDAM
Mediapartner:
17/09/2021 10:59
Kom met al je #grotevragen naar het Groote Museum
WAT OMT EN OPUS?
De hartverwarmen musicalsensatie 15 apr t/m 8 mei Boek op delamar.nl
BESTEL TICKETS NEW EP ‘TIME GOES’ OUT ON APRIL 29
goudenkoets.nl TICKETS & INFO:via PARADISO.NL
BLINDNESS INDIESTAD WITH
DE NIEUWE KERK EN AMSTERDAM MUSEUM PRESENTEREN
Het HEM Chapter 5IVE
LIVE
Ontdek muziek in Amsterdam JULIET STEVENSON Een kalenderjaar aan indieconcerten voor 35 euro
Cate Le Bon Tropical Fuck Storm
MAART
eum ti et art
22 17:19
Annie
IR M A S NTAL BAMAISONRE AMSTERDAM & M HAAS L O KO
DE STAD DE MODE DE VRIJHEID
DE BRIEVEN VAN
London★★★★ Calling THE GUARDIAN
Motorpsycho ★★★★ THE TELEGRAPH
Reigning Sound
The Bobby Lees ★★★★
Kiwi Jr.
Otoboke★★★★ Beaver
9+
NEW YORK TIMES
DAILY MAIL
BOOKTS TICKE E
DE NIEUWE OnieNuwLekIN erk.nl KERK May 07–Sept 25, 2022 AMSTERDAM
Warmperserij 1, Zaandam www.hethem.nl Founder:
TENTOONSTELLING in samenwerking met NAJAAR 2021 VOORJAAR 2022
De indiestadpas 2022 is nu verkrijgbaar via indiestad.nl Poster A0 Blindness Live h.indd 1
3318 NK MA Affiche book tickets online A2 def def W.indd 1
02-02-22 09:35
Maison Amsterdam wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van:
Mediapartner:
Credits: ©Paul Huf / Maria Austria Instituut; Nederlands Fotomuseum / ©Ed van der Elsken; Claes Iversen / ©Jouke Bos; ©Hans Dukkers / Maria Austria Instituut; ©Patta. Ontwerp: Studio Berry Slok
Maison Amsterdam wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van:
6+
PARADISO AMSTERDAM, NL
3 MEI
Founder:
Credits: ©Paul Huf / Maria Austria Instituut; Nederlands Fotomuseum / ©Ed van der Elsken; Claes Iversen / ©Jouke Bos; ©Hans Dukkers / Maria Austria Instituut; ©Patta. Ontwerp: Studio Berry Slok
6 MEI
WA DROO EEN OCTOP
17/09/2021 10:59
★★★★ “Muziek, zang en spel van hoog niveau” - NRC -
00 UK COVER MEI 2022 MB.indd 55
WEV MARCH ON TOUR
14-04-2022 14:36
00 UK COVER MEI 2022 MB.indd 56
14-04-2022 14:36