Jose, Jakoben eta Rakelen hamaikagarren semea, eder eta maitea. Bere borroka egiptoar tentatzailearen aurka.
1 Joseren Testamentuaren kopia.
2 Hiltzera zihoala bere semeak eta bere anaiak elkartu eta esan zien:
3. Ene anaiak eta ene seme-alabak, entzun ezazute Jose Israelgo maitea; Entzun, ene semeak, zuen aitari.
4. Nere bizitzan bekaizkeria eta herioa ikusi ditut, baina ez naiz oker joan, bainan iraun dut Jaunaren egian.
5. Hauek gorroto ninduten nire anaiek, baina Jaunak maite ninduen.
6 Hil nahi ninduten, baina nire arbasoen Jainkoak zaindu ninduen.
7. Putzu batera jautsi ninduten, eta Goi-Goikoak berriz igo ninduen.
8. Esklabotzat saldu ninduten, eta guzien Jaunak libratu ninduen;
9 Gatibu eraman ninduten, eta haren esku sendoak lagundu ninduen.
10. Goseak hartu ninduen, eta Jaunak berak elikatu ninduen.
11 Bakarrik nengoen, eta Jainkoak kontsolatu ninduen;
12. Gaixo nengoen, eta Jaunak bisita egin ninduen.
13. Kartzelan nengoen,etaeneJainkoakgraziaeginzidan;
14. Lotuetan, eta askatu ninduen;
15. Kalumniatu zuen, eta nire kausa defendatu zuen;
16. Egiptoarrek mingotsez mintzatu ziren, eta libratu ninduen;
17. Nere esklaboek bekaiztiak, eta goratu ninduen.
18. Eta Faraoiarenburuzagihonekbereetxeaemanzidan.
19. Eta borroka egin nuen emakume lotsagabe baten aurka, berarekin iraultzeko eskatzen ninduen; baina nire aita Israelgo Jainkoak libratu ninduen su sutik.
20. Kartzelarabotaninduten, kolpatu ninduten, burla egin ninduten; baña Jaunak eman zidan errukia aurkitzea, kartzelako arduradunaren aitzinean.
21. Zeren Jaunak ez ditu baztertzen haren beldur direnik, ez ilunpetan, ez lokarrietan, ez tribulazioetan, ez premietan.
22. Zeren Jainkoa ez da lotsatzen gizona bezala, ez gizonaren semea bezala, ez da lurreko jaioa bezala ahul edo ikaraturik.
23. Baina gauza oietan guzietan babesten du, eta era askotara konsolatzen du, nahiz eta denbora gutxi batez arimaren inclinazioa probatzera joaten den.
24. Hamar tentaziotan erakutsi zidan onetsia, eta guzietan jasan nuen; zeren pazientzia xarma indartsua da, eta pazienziak gauza on asko ematen ditu.
25 Zenbatetan emakume egiptoarrak heriotzarekin mehatxatu ninduen!
26 Zenbatetan eman ninduen zigorra, eta gero deitu eta mehatxatu egin ninduen, eta berarekin elkartu nahi ez nuenean, esan zidan:
27. Zu izanen zara ene jauna, eta ene etxean den guzia, baldin zure burua eman nahi badidazu, eta gure nagusi bezala izango bazara.
28. Bainan oroitu nintzen nire aitaren hitzez, eta neure gelara sartzean, negar egin eta otoitz egin nion Jaunari.
29. Eta zazpi urte haietan barau egin nuen, eta egiptoarrei agertu zitzaidan ederki bizi den bat bezala, zeren Jainkoagatik barur egiten dutenek arpegi edertasuna jasotzen dute.
30. Eta ene jauna etxetik kanpo balego, ez nuen ardorik edan; hirur egunez ez nuen janaria hartu, baina pobreei eta gaixoei eman nien.
31. Eta Jaunaren bila joan nintzen goiz, eta negar egin nuen Menfiseko emakume egiptoarragatik, zeren etenik gabe asaldatzen ninduen, zeren gauez ere etorri baitzen nigana bisitatzeko asmotan.
32 Eta seme-alabarik ez zuelako, semetzat hartzen ninduela egin zuen.
33. Eta denbora batez besarkatu ninduen seme bat bezala, eta ez nekien; baina geroago, ni paillardiziara erakarri nahi izan zuen.
34. Eta ohartu nintzenean, tristatu nintzen heriotzerako; ta ilki zanean, neure baitan ethorri nintzan, eta negar egin nion egun askogatik, zeren ezagutu nituen bere astukeria eta bere engainua.
35. Eta adirazi nizkion Goren Gorenaren hitzak, baldin bere gurari gaiztotik aldenduko bazen.
36. Askotan, bada, hitzez lausentzen ninduen gizon saindu bat bezala, eta bere solasean zintzoki goraipatzen zuen nire kastitatea bere senarraren aurrean, bakarrik geundenean ni engainatu nahi izan zuen bitartean.
37. Zeren garbiki laudatzen ninduen kasto bezala, eta isilpean erran zidan: Ez izan beldurrik ene senarra; zeren zure kastitateaz sinetsita dago: zeren guri buruz norbaitek esango balu ere, ez luke sinetsiko.
38. Gauza hauengatik guziagatik etzan nintzen lurrean, eta othoitz egin nion Jainkoari, Jaunak libra nezan bere engainutik.
39. Eta hortaz ezer irabazi ez zuenean, berriro etorri zitzaidan irakaspenaren pean, Jainkoaren hitza ikas zezan.
40. Eta erran zidan: Nahi baduzu nere idoloak utzi ditzadan, etzazu nirekin, eta konbentzituko dut ene senarra bere idoloetatik alde egiteko, eta legean ibiliko gara zure Iaunagaz.
41. Eta esan nion: Jaunak ez du nahi. hura errespetatzen dutenak kutsaduran egon daitezen, eta ez ditu atsegin adulterioak egiten dituztenengan, baizik bihotz garbiz eta ezpain lohigabez hurbiltzen direnengan.
42 Baina hark bere bakea erreparatu zuen, bere nahi gaiztoa betetzeko irrika.
43. Eta are gehiago eman nion neure burua barau eta otoitzetara, Jaunak libra nezan harengandik.
44. Eta berriz, beste aldi batean esan zidan: Ez baduzu adulteriorik egiten, nire senarra pozoiaz hilko dut; eta hartu zu nere senarra.
45.Nik,bada,auentzutean,urratunituenenejantziak,eta erran nion:
46. Emakumea, errespetatu Jainkoa, eta ez egin egintza gaizto au, suntsi ez zaitezen; zeren jakizu egiazki, gizon guztiei deklaratuko diedala zure plan hau.
47 Hark, beraz, beldurrez, erregutu zuen ez nuela iragarpen hau deklaratuko.
48. Eta alde egin zuen opariez ni lasaitzen, eta gizonen semeen atsegin guziak igorriz.
49. Gero, sorginduz nahasitako janaria bidali zidan.
50. Eta ekarri zuen eunukoa ethorri zenean, gora begiratu eta gizon ikaragarri bat ikusi nuen platerarekin ezpata bat ematen zidala, eta ohartu nintzen haren plangintza ni engainatzea zela.
51. Eta atera zenean, negar egin nuen, eta ez nuen dastatu hura edo haren janaririk.
52. Bada, egun baten buruan, ethorri zen nigana eta behatuzuenjanaria,etaesanzidan:Zergatikezduzujanik jan?
53. Eta esan nion: Sorginkeria hilgarriz bete duzulako da; eta nola erran zenuen: Ez naiz idoloetara hurbiltzen, Jaunarengana bakarrik.
54. Badakizu, bada, ene aitaren Jainkoak bere aingeruaren bidez zure gaiztakeria agertu didala, eta gorde egin dudala zu kondenatzeko, baldin ikusten baduzu eta damutu bazara.
55. Baina jakin dezazun, ezen gaiztakeriaren gaiztakeriak ez duela botererik Jainkoa kastitatez gurtzen dutenen gainean, hortik hartuko dut eta zure aurrean jango dut.
56. Eta hori esanik, honela egin nuenotoitz: Enearbasoen Jainkoa eta Abrahamen Aingerua, izan zaitez nirekin; eta jan.
57. Eta au ikusi zuenean, ahuspez erori zen nire oinetara, negarrez; eta altxatu eta abisatu nuen.
58. Eta agindu zuen ez zuela gehiago egingo gaiztakeria hau.
59. Bainan bere bihotza gaiztakerian jarria zegoen oraindik, eta ingurura begiratzen zuen nola lotu ninduen, eta hasperen handiz amilduzen, gaixorik ez zegoen arren.
60. Eta bere senarrak ikusi zuenean, esan zion: Zergatik erori da zure arpegia?
61. Eta esan zion: Mina daukat bihotzean, eta nire izpirituaren intziriak zapaltzen nau; eta horrela konsolatu zuen gaixorik ez zegoena.
62. Orduan, okasio bat aprobetxatuz, bere senarra oraindik kanpoan zegoen bitartean lasterka joan zitzaidan, eta esan zidan: Urkatuko dut, edo amildegi baten gainera botako dut, baldin ez bazara nirekin etzango.
63. Eta ikusi nuenean Beliarren izpiritua asaldatzen ari zela, othoitz egin nion Jaunari, eta esan zion:
64. Zergatik, emazte dohakabea, aztoratu eta asaldatzen aiz, itsutua bekatuengatik?
65. Gogoan izan, zure burua hiltzen baduzu, Astehok, zure senarraren ohaideak, zure arerioak, irabiatuko dituela zure seme-alabak, eta zure oroimena lurretik kenduko duzula.
66. Eta esan zidan: Huna, bada maite nauzu; aski nazazu: nire bizitza eta nire seme-alaben alde bakarrik ahalegindu, eta espero dut nik ere gozatuko dudala nire desioa.
67. Bainan ez zekien, ene jaunagatik erran nuela horrela, eta ez harengatik.
68 Ecen baldin guiçon bat desira gaiztoaren pasioaren aitzineanerori etaharenesklabobihurtubada,harkbezala, grina hartaz entzuten duen gauza ona, bere desira gaiztoari begira hartzen du.
69. Beraz, deklaratzen dizuet, ene seme-alabak, seigarren orena zela nigandik alde egin zuenean; eta Jaunaren
aurreanbelaunikojarrinintzenegunosoan,etagauosoan; eta egunsenti aldera jaiki nintzen, negarrez eta otoitz eginez harengandik askatzeko.
70 Orduan, azkenean, nire jantziak hartu zituen, bortxaz arrastaka eraman ninduen berarekin harremana izateko.
71. Bada ikusi nuenean bere zoramenean nere soñekoari tinko eusten ziola, atzean utzi nuen, eta biluzik ihes egin nuen.
72. Eta soñekoari eutsirik, gezurrezko akusazioa eman zidan, eta bere senarra ethorri zenean bere etxean presondegian egotzi ninduen; eta biharamunean azota egin ninduen eta Faraoiaren kartzelara bidali ninduen.
73. Eta preso nengoela, egiptoar emakumea atsekabeak zapaldu zuen, eta etorri zen eta entzun zuen nola eskerrak eman nizkion Jaunari eta laudorioak kantatzen nizkion ilunpekoegoitzan,etabozalaiarekinbozkariozpoztuzen, ene Jainkoa gloriatuz libratu nintzelako. Egiptoko emakumearen lizunkeriatik.
74. Eta sarritan igorri dit erran: Eman ene nahia betetzeko, eta libratuko zaitut zure lokarrietatik, eta libratuko zaitut illunpetik.
75. Eta pentsamenduz ere ez nintzen harengana makurtu.
76. ZerenJainkoakmaite du gaiztakeriaren zuloan baraua kastitatearekin uztartzen duena, erregeen geletan luxua eta lizentziarekin uztartzen duen gizona baino.
77. Eta baldin gizon bat kastitatean bizi bada, eta gloria ere desiratzen badu, eta Goi-Goikoak badaki beretzat komeni zaiola, hau ere ematen dit.
78. Zenbat aldiz, gaixorik bazegoen ere, jautsi zen nigana denborarik begiratu gabe, eta entzuten zuen nire ahotsa otoitz egiten nuen bitartean!
79. Eta haren intziriak entzutean ixildu nintzen.
80.Zerenbereetxeannengoela,berebesoak,bularrak,eta hankak eraman ohi zituen, harekin etzan nintzela; oso ederra baitzen, ederki apaindua ni liluratzeko.
81. Eta Jaunak gorde ninduen bere asmoetatik.
2. KAPITULUA
Joseph, emakume menfiarraren asmamen gaiztoaren ondorioz, konplot askoren biktima da. Parabola profetiko interesgarri baterako, ikus 73-74 bertsoak
1. Badakizue bada, ene haurrak, nola gauza handiak egiten dituen pazienziak, eta otoitzak barauarekin.
2. Zuek ere, baldin kastitatearen eta garbitasunaren atzetik pazientziaz eta otoitzez, bihotzeko apaltasunez baraurez, biziko da zuen artean, zeren kastitatea maite baitu.
3. Eta edozein tokitan bizi den Goi-goikoa, bekaizkeria, edo esklabutza, edo kalumnia gizon bat gertatu arren, haren baitan bizi den Jaunak, bere kastitateagatik ez bakarrik libratzen du gaitzetik, baizik eta ni bezala goratzen du.
4. Zeren modu guzietan altxatzen da gizona, bai egitez, bai hitzez, bai pentsamenduz.
5. Nere anaiek bazekiten nola aitak maite ninduen, eta ala ere ez nintzen goratu neure buruan: haurra nintzen arren,
Jainkoaren beldurra nuen bihotzean; banekielako gauza guztiak pasatuko zirela.
6. Eta ez nintzen hekien kontra asmo gaiztoz altxatu, baina ohoratu nituen nere anaiak; eta haiekiko begiruneagatik, saltzen nindutenean ere, ez nien ismaeldarrei esatetik Jakoben semea nintzela, gizon handia eta ahaltsua.
7. Zuek ere, ene seme-alabak, izan ezazute Jainkoaren beldurra zuen obra guztietan zuen begien aurrean, eta ohoratu zuen anaiak.
8. Zeren, Jaunaren legea betetzen duen oro, harengandik maitatua izango da.
9. Eta Ishmaeldarrekin Indokolpitaetara iritsi nintzenean, galdetu zidaten:
10. Zu al zara esklabo? Eta esan nuen etxeko esklaboa nintzela, nere anaiak lotsatu ez nezan.
11. Eta hetarik zaharrenak esan zidan: Ez zara esklabo, zeren zure itxurak ere agerian uzten baitu.
12 Baina nik esan nuen haien esklabo nintzela.
13. Bada, Egiptora ethorri ginenean, liskar egin zuten nigatik, nork erosi eta hartuko ninduen.
14. Hortaz, guziei ongi iruditu zitzaien ni Egipton geratzea haien merkataritzako merkatariarekin, haiek salgaiak ekartzen itzultzen ziren arte.
15. Eta Jaunak grazia eman zidanmerkatariaren begietan, eta bere etxea eman zidan.
16. Eta Jainkoak bedeinkatu zuen nire bidez, eta handitu zuen urrez eta zilarrez eta etxeko zerbitzarietan.
17. Eta hiru hilabete eta bost egun egon nintzen harekin.
18. Aldi hartan, emakumemenfiarra, Pentefrisenemaztea, gurdibateanjautsizen,handiki,bereeunukoengandikniri buruz entzun baitzuen.
19. Eta esan zion bere senarrari merkataria hebrear gazte baten bitartez aberastu zela, eta diote Kanaango lurretik lapurtu zutela.
20. Orain, bada, egizu justizia, eta eraman gaztea zure etxera; hala bedeinkatuko zaitu Hebrearren Jainkoak, zeruko grazia haren gainean baitago.
21. Eta Pentefrisek konbentzitu zuen bere hitzek, eta agindu zuen merkataria eramateko, eta esan zion:
22. Zer da zutaz entzuten dudan hau, Kanaango lurretik pertsonak lapurtzen dituzula, eta esklabotzat saltzen dituzula?
23. Baina merkataria bere oinetara erori zen, eta othoitz egin zion, esanez: Othoizten dizut, ene jauna, ez dakit zer diozun.
24. Eta esan zion Pentefrisek: Non da, bada, esklabo hebrearra?
25. Eta esan zuen: Ismaeldarrek nire esku utzi zuten itzuli arte.
26. Baina hark etzuen sinetsi, baina manatu zuen biluztu eta jotzeko.
27. Eta esan zuenean irauten zuenean, Pentefrisek esan zuen: Ekar bedi gaztea.
28. Eta ekarri nindutenean,gorazarreegin nionPentefrisi, zeren faraoiaren ofizialen mailan hirugarrena baitzen.
29. Eta artu ninduen beregandik, eta esan zidan: Esklabo ala aske al zara?
30. Eta esan nuen: Esklabo bat.
31. Eta esan zuen: Norena?
32. Eta esan nuen: Ismaeldarrak.
33. Eta erran zuen: Nola egin aiz haien esklabo?
34. Eta esan nuen: Kanaango lurretik erosi ninduten.
35. Eta esan zidan: Egiaz gezurretan ari zara; eta berehala agindu zidan biluztu eta jotzeko.
36. Bada, emakume menfiarra leiho batetik begiratzen ari zitzaidan ni kolpatzen nintzela, bere etxea gertu baitzegoen, eta igorri zion esanez:
37. Zure epaia bidegabea da; zeren lapurtutako gizon librea zigortzen baituzu, hura gaizkile bat balitz bezala.
38. Eta nire adierazpenean aldaketarik egin ez nuenean, jipoitu ninduten arren, espetxeratzeko agindu zuen, harik eta, esan zuen, mutilaren jabeak etorriko zirela.
39. Eta emaztekiak erran zioen bere senarrari: Zergaitik atxikitzen dezu katibu eta ongi jaiotako mutila, zeñek nahiago lukeen askatasuna eta itxarotea?
40. Zeren berak nai zuen ni ikusi bekatuaren nahiagatik, baina nik ez nekien gauza hauen guziez.
41. Eta erran zioen: Ez da egiptoarren ohitura besteena dena hartzea froga eman baino lehen.
42. Hau, bada, esan zuen merkatariari buruz; baina mutikoari dagokionez, espetxeratu egin behar da.
43. Hogei eta lau egunen buruan etorri ziren ismaeldarrak; zeren aditu baitzuten nere aita Jakob nigatik dolu asko ari zela.
44. Eta etorri ziran, eta esan zidaten: Nola da esan dozun esklabo zinela? eta huna, jakin dugu zu Kanaango lurrean gizon ahaltsu baten semea zarela, eta zure aitak oraindik negar egiten duela zaku eta errautsetan.
45.Auentzuteannereerraiakdeseginziran,etaenebiotza urtu zan, eta negar egiteko gogo bizia, baña eusten nion nere anaiak lotsatu ez nezan.
46. Eta erran nien: Ez dakit, esklabo naiz.
47. Orduan, bada, aholkatu zuten ni saltzeko, ez nadin haien eskuetan aurkitu.
48. Zeren beldur ziren ene aitari, ethor ez zedin eta haien kontra mendeku latz bat egin.
49. Zeren aditu baitzuten ahaltsu zela Jainkoarekin eta gizonekin.
50. Orduan merkatariak esan zien: Askatu nazazu Pentifriren juiziotik.
51. Eta etorri zidaten, eta eskatu zidaten, esanez: Esan gurekin erosi zaituela diruarekin, eta libratuko gaitu.
52. Eta Menfiako emakumeak esan zion senarrari: Erosi gaztea; zeren entzuten dut, esan zuen, saltzen ari direla.
53. Eta berehala igorri zuen eunuko bat ismaeldarrei, eta eskatu zien ni saltzeko.
54. Baina eunukoak ez baitzuen onartu nahi ni haien prezioan eros nezaiztenik, itzuli zen, proba egin eta bere andreari jakitera eman ziotela prezio handia eskatzen zutela beren esklaboagatik.
55. Eta igorri zuen beste eunuko bat, esanez: Bi mina eskatzen badituzte ere, eman iezaiezue, ez ezazute barkatu urrea; bakarrik erosi mutila, eta ekarri nigana.
56. Joan zen bada eunukoa, eta eman zizkieten laurogei urrezko pieza, eta artu ninduen; baina egiptoar emakumeari ehun eman dizkiodala esan zion.
57. Eta au jakin arren ixildu nintzen, eunukoa lotsatu ez zedin.
58. Badakizue, bada, ene seme-alabak, zer gauza andiak jasan nituen, nere anaiak lotsatu ez ditzadan.
59. Zuek-ere, bada, maita ezazue elkar, eta ezkuta zazue elkarren faltak luze-pazientziarekin.
60. Zeren Jainkoak gozatzen du anaien batasunaz, eta maitasunean atsegin duen bihotzaren xedean.
61. Eta nere anaiak Ejiptora ethorri zirenean jakin zuten haien dirua itzuli niola, eta ez zieten gaitzetsi, eta kontsolatu.
62. Eta nere aita Jakob hil ondoan geiago maitatu nituen, etaberakaginduzituenguziakosougarieginnituenhaien alde.
63. Eta utzi nituen gairik txikienetan aflik ez zitzaten; eta nire esku zegoen guztia eman nien.
64.Etahaienseme-alabakzirennireseme-alabak,etanire seme-alabak beren zerbitzari bezala; eta haien bizia zen nire bizia, eta haien sufrimendu guztia nire sufrimendua, eta haien eritasun guztiak nire eritasuna.
65. Nire lurra haien lurra zen, eta haien aholkua nire aholkua.
66. Eta ez nuen neure burua altxatu haien artean harrokeriaz ene munduko gloriagatik, baina haien artean nintzen txikienetako bat bezala.
67. Zuek ere, bada, Jaunaren manamenduetan ibiltzen bazarete, ene seme-alabak, han altxatuko zaituzte, eta bedeinkatuko zaituzte gauza onekin sekula sekulan.
68. Eta norbaitek gaizki egin nahi badu, egin ezazu ongi, eta otoitz egin ezazu haren alde, eta gaitz guztietatik libratuko zarete Jaunak.
69. Zeren, huna, ikusten duzue nere umiltasun eta pazientziatik Heliopoliseko aphezaren alaba hartu nuela emaztetzat.
70. Eta ehun talentu urre eman zizkidaten berarekin, eta Jaunak egin zituen ni zerbitzatzeko.
71. Eta eman zidan edertasuna ere Israelgo ederren gainetik lore bat bezala; eta zahartzaroan gorde ninduen indar eta edertasunean, zeren gauza guztietan Jakoben antzekoa nintzelako.
72. Eta entzun ezazute, ene haurrak, nik ikusi nuen ikuspena ere.
73. Hamabi izerdi zeuden bazkatzen: eta bederatziak lehenik lur guzian barreiatuak izan ziren, eta era berean hirurak ere.
74. Eta ikusi nuen Judatik jaio zela lihozko soinekoa zeraman birjina bat, eta harengandik arkume bat, orbarik gabekoa; eta bere ezkerrean lehoi bat bezala zegoen; eta piztia guziak bere kontra lasterka, arkumeak garaitu zituen, suntsitu eta zapaldu zituen.
75. Eta beragatik alegratu ziren aingeruak eta gizonak, eta lur guzia.
76. Eta gauza hauek beren sasoian gertatuko dira azken egunetan.
77. Bada, ene seme-alabak, bete ezazute Jaunaren manamenduak, eta ohoratu Lebi eta Juda; zeren haietatik sortuko da zugana Jainkoaren Bildotsa, munduko bekatua kentzen duena, jentilak eta Israel guztiak salbatzen dituena.
78. Zeren bere erreinua betiko erresuma bat da, iraganen ez dena; baina zuen artean nire erreinua amaituko da
begirale baten hamaka bezala, uda ondoren desagertzen dena.
79. Zeren badakit nere heriotzaren ondoren egiptoarrek atsekabetuko zaituztela, baina Jainkoak mendekatuko zaituztela, eta zure arbasoei agindutakora eramango zaituztela.
80. Bainan ene hezurrak zurekin eramanen dituzue; izan ere, nire hezurrak hara eramango dituztenean, Jauna izango da zurekin argitan, eta Beliar ilunpean egongo da egiptoarrekin.
81. Eta eraman ezazue Asenath zuen ama Hipodromora, eta Rakelen ondoan zuen amak lurperatu.
82. Eta gauza hauk erran zituenean oñak luzatu zituen, eta zahartzaro onean hil zen.
83. Eta negar egin zuen Israel guziak, eta Egipto guziak, negar andiarekin.
84. Eta Israelko semeak Egiptotik irten zirenean, eraman zituzten Joseren hezurrak, eta Hebronen ehortzi zuten bere arbasoekin, eta bere bizitzako urteak ehun eta hamar urte izan ziren.