Αυτές οι αρχές έχουν στόχο να καθοδηγήσουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα Κράτη Μέλη στο σχεδιασμό και την εφαρμογή νέων πολιτικών ή προγραμμάτων για την ένταξη των Ρομά. Αποτελούν μια νομικά μη δεσμευτική πολιτική διακήρυξη. Ωστόσο, τα Κράτη Μέλη έχουν επιδείξει τη δέσμευσή τους να βασίσουν τις μελλοντικές πρωτοβουλίες σε αυτές τις αρχές. Εποικοδομητικές, ρεαλιστικές και αμερόληπτες πολιτικές Συγκεκριμένη αλλά όχι αποκλειστική στόχευση Διαπολιτισμική προσέγγιση Πλήρης κοινωνική ενσωμάτωση των Ρομά Συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου Αλληλομετάδοση τεκμηριωμένων πολιτικών Χρήση κοινοτικών μέσων Εμπλοκή των περιφερειακών και τοπικών αρχών Σύμπραξη της κοινωνίας των πολιτών Ενεργός συμμετοχή των Ρομά
Ορισμένες από τις Αρχές αναφέρονται σε εδραιωμένα θέματα ενώ άλλες είναι πολύ καινοτόμες, όπως οι εξής: ● Η «συγκεκριμένη αλλά όχι αποκλειστική στόχευση» αντί να επιλέξει τους Ρομά ως ξεχωριστή ομάδα, επιδιώκει να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο και το περιβάλλον όλων όσων βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση ● Η «διαπολιτισμική προσέγγιση» η οποία τονίζει ότι τόσο οι Ρομά όσο και η ευρύτερη κοινωνία μπορούν να μάθουν πολλά οι μεν από τους δε και ότι οι διαπολιτισμικές γνώσεις και δεξιότητες αξίζει να προωθηθούν παράλληλα με την καταπολέμηση των προκαταλήψεων και στερεοτύπων ● Η «πλήρης κοινωνική ενσωμάτωση των Ρομά» η οποία τονίζει ότι οι πολιτικές πρέπει να στηρίξουν τους Ρομά για να συμμετάσχουν πλήρως στο βασικό κοινωνικό κορμό αντί να αναπτύξουν ξεχωριστούς οικισμούς ή αγορές εργασίας για τους Ρομά.
Πύλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους Ρομά http://ec.europa.eu/roma Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Απασχόλησης, Μονάδα κατά των διακρίσεων http://ec.europa.eu/anti-discrimination Ενημερωτική εκστρατεία «Για τη διαφορετικότητα. Κατά των διακρίσεων.» www.stop-discrimination.info Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο http://ec.europa.eu/esf Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης http://ec.europa.eu/regional_policy/funds/ feder/index_el.htm
Φωτογραφίες: JPH Woodland – © Ευρωπαϊκή’Ενωση; Reporters
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Επαφές
KE-78-09-898-EL-D
Οι 10 κοινές βασικές αρχές για την ένταξη των Ρομά
Δράση της ΕΕ για τους Ρομά
Μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Γεγονότα και αριθμητικά στοιχεία Οι Ρομά είναι μια από τις μεγαλύτερες εθνοτικές μειονότητες στην ΕΕ. Εκτιμάται ότι 10-12 εκατομμύρια Ρομά ζουν σε διάφορα Κράτη Μέλη, συχνά σε δύσκολες συνθήκες. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα* που πραγματοποιήθηκε στους Ρομά για τις εμπειρίες τους: ● Οι μισοί από όλους τους Ρομά που ερωτήθηκαν είχαν υποστεί διακρίσεις τουλάχιστον μια φορά κατά το προηγούμενο έτος. ● Από αυτούς που είχαν υποστεί διακρίσεις, κάθε άτομο είχε υποστεί κατά μέσο όρο 11 περιστατικά διακρίσεων σε διάστημα δώδεκα μηνών. ● Το 69 % των Ρομά που ερωτήθηκαν θεωρεί ότι οι διακρίσεις που υφίσταται κάποιος λόγω εθνοτικής καταγωγής ή επειδή είναι μετανάστης είναι διαδεδομένες στη χώρα τους.
*
Έκθεση «Εστίαση στα δεδομένα 1» – Οι Ρομά, EU-MIDIS: Έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις Μειονότητες και τις Διακρίσεις (2009) που διενεργήθηκε από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA). Αυτή η σειρά εκθέσεων είναι η πρώτη έρευνα που διενεργήθηκε σε ολόκληρη την ΕΕ για τις εμπειρίες των μεταναστών και των εθνοτικών μειονοτικών ομάδων σχετικά με τις διακρίσεις και την εγκληματική θυματοποίηση στην καθημερινή τους ζωή. http://fra.europa.eu/eu-midis
Ειδικότερα, η πλήρης συμμετοχή των Ρομά στην κοινωνία υποστηρίζεται από χρηματοοικονομικά εργαλεία της Κοινότητας όπως:
Νομοθεσία Η δύναμη της ΕΕ να καταπολεμά τις διακρίσεις βασίζεται στο Άρθρο 19 της Συνθήκης. Από το 2000, τα Κράτη Μέλη έχουν καταλήξει σε συμφωνία για διάφορους νόμους που παρέχουν σημαντικά δικαιώματα στους Ρομά: ● Η Οδηγία για τη φυλετική ισότητα (2000/43/ΕΚ), η οποία ψηφίστηκε το 2000, απαγορεύει τις διακρίσεις με βάση τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή στο χώρο εργασίας καθώς και σε άλλους τομείς της ζωής όπως η εκπαίδευση, η κοινωνική προστασία, η υγειονομική περίθαλψη και η πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες ● Η Απόφαση-Πλαίσιο για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας (2008/913/ΔΕΥ), η οποία συμφωνήθηκε το 2008, παρέχει μια εκτίμηση των νόμων και των κανονισμών που πρέπει να τηρούν τα Κράτη Μέλη για αδικήματα ρατσισμού και ξενοφοβίας ● Η Οδηγία σχετικά με το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής εντός της ΕΕ (2004/38/ΕΚ), η οποία ψηφίστηκε το 2004, εγγυάται ότι όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να κυκλοφορούν ελεύθερα σε όλη την ΕΕ υπό τον όρο ότι εργάζονται ή αναζητούν εργασία, σπουδάζουν ή είναι αυτάρκεις ή συνταξιούχοι.
Χρηματοδότηση Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα θέματα των Ρομά είναι σαφής αλλά όχι περιοριστική: Η ένταξη των Ρομά δεν αντιμετωπίζεται ξεχωριστά από τις βασικές δραστηριότητες της ΕΕ, αλλά αντιθέτως δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην ιδιάζουσα κατάσταση των Ρομά στο πλαίσιο όλων των πολιτικών και οργάνων της ΕΕ που επιδιώκουν να βελτιώσουν την οικονομική κατάσταση, την υγεία, τις συνθήκες διαβίωσης, τις ευκαιρίες απασχόλησης, την πολιτιστική κατανόηση και την εκπαίδευση όλων των Ευρωπαίων.
● Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) που στηρίζει την απασχόληση και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και βοηθά τους ανθρώπους να καλυτερεύσουν την εκπαίδευση και τις δεξιότητές τους ● Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) που στηρίζει την περιφερειακή ανάπτυξη, την οικονομική αλλαγή, τον ενισχυμένο ανταγωνισμό και την εδαφική συνεργασία στο πλαίσιο όλης της ΕΕ ● Το πρόγραμμα PROGRESS, συμπεριλαμβανομένης της ενημερωτικής εκστρατείας «Για τη διαφορετικότητα. Κατά των διακρίσεων.», το οποίο χρηματοδοτεί δραστηριότητες ευαισθητοποίησης που στοχεύουν στην καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος των Ρομά ● Άλλες δραστηριότητες της Επιτροπής και συναφείς χρηματοδοτικοί μηχανισμοί όπως το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης, το Πρόγραμμα «Νεολαία σε Δράση», το Πρόγραμμα «Πολιτισμός» (2007-2013) και το Πρόγραμμα «Υγεία» 2008-2013, κ.λπ.
Πλατφόρμα της ΕΕ για την ένταξη των Ρομά Ένα βασικό συμπέρασμα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ το Δεκέμβριο του 2008, το οποίο ακολούθησε την πρώτη Ευρωπαϊκή Σύνοδο κορυφής για τους Ρομά στις 16 Σεπτεμβρίου 2008, ήταν η σύσταση πλατφόρμας για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών και εμπειριών σχετικά με την ένταξη των Ρομά. Η πρώτη σύσκεψη της νέας πλατφόρμας πραγματοποιήθηκε στις 24 Απριλίου 2009 στην Πράγα. Η πλατφόρμα θα συμβάλλει ώστε οι υπάρχουσες διαδικασίες πολιτικής σε εθνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο να αποκτήσουν μεγαλύτερη συνοχή και να γίνουν πιο αποτελεσματικές. Περίπου 70 ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων εθνικών κυβερνήσεων, μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ), αξιωματούχων της ΕΕ και εκπροσώπων των Ρομά, συγκεντρώθηκαν στην Πράγα για να συζητήσουν τις 10 Κοινές Βασικές Αρχές για την Ένταξη των Ρομά. Αυτές οι αρχές προσαρτήθηκαν από τους Υπουργούς Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ στις 8 Ιουνίου 2009 στα Συμπεράσματά τους για την Ένταξη των Ρομά.