ICTheek Magazine, mei 2019

UITGAVE VAN SLBDIENSTEN • SOFTWARE ÉN ONDERWIJS. GOED GEREGELD.

Devices in het onderwijs

Like of dislike?

KSE voorloper in de cloud “Toekomst onderwijs-ICT ligt in de cloud”

STEAM Cup Challenge Zinderende finale in beeld

jaargang 3 / nummer 6 / mei 2019

BYOD of CYOD? Hoe bepaal je je device-beleid?

Inhoudsopgave

Boeken de deur uit: devices voor iedereen Het beleid rondom devices levert ieder schoolbestuur de nodige vraagstukken op. Adri de Gans van Het Goese Lyceum legt uit welke keuzes zijn school heeft gemaakt rondom device management.

14

“Iedereen moet toegang hebben tot digitaal onderwijs”

8

Het beheer van devices in een Microsoft-netwerk

Dat vindt Ronald van den Boogaard, oprichter van The Rent Company. Bij dit bedrijf kunnen leerlingen een laptop of Chromebook huren. Voor een vast bedrag per maand hebben zij zo toegang tot digitaal onderwijs.

18

Met uiteenlopende devices op één Microsoft-netwerk werken: welke (beheers)uitdagingen brengt dit met zich mee? Hoe beveilig je dit netwerk, maar zorg je er tegelijkertijd voor dat docenten en leerlingen niet gehinderd worden? We praten erover met Wim den Ronde, Hoofd ICT van De Nassau, een middelbare school in het Brabantse Breda.

22

Wat je allemaal kan overkomen als je het NK Office of NK Adobe wint…

Laura van der Schoor won ooit het NK Office en Boris Lammertse het NK Adobe. Zij sleepten daardoor ook een retourtje VS in de wacht om deel te nemen aan de WK. Wat leverde het NK hen verder op?

12

‘Door gebruik van devices zijn we er echt op vooruit gegaan’ Dat vindt Katja Korver, docent Frans aan het Tabor College in Hoorn. Zij vertelt hoe software en elektronische devices haar vak hebben veranderd.

26

Cloud een logische keuze voor Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur Een onafhankelijke scholengemeenschap die al vroeg vaststelde dat zoveel mogelijk zaken richting de cloud moesten: Leon Geers, het toenmalige hoofd facilitaire dienst en ICT, was zijn tijd ver vooruit.

Colofon ICTheek Magazine is een uitgave van SLBdiensten. Software én Onderwijs. Goed geregeld. Uitgever: SLBdiensten. Redactieadres: SLBdiensten, Kim Koster, Vierwindenstraat 149, 1013 LA Amsterdam, telefoon: 020 4201396, e-mail: redactie@ictheek.nl. Redactie: Kim Koster (SLBdiensten), Dennis Mensink, Katrien Baarendse, Koos Plegt, Mandy Kraakman, Aäron van der Sanden, Marije van Liere (allen Mediatic). Vormgeving & opmaak: Edward Ouwerkerk.

Heeft u vragen of wilt u meer exemplaren ontvangen van ICTheek Magazine?

Neem dan contact op via redactie@ictheek.nl. Kijk ook op www.ICTheek.nl voor meer achtergrondverhalen over ICT in het onderwijs.

2 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Voorwoord

Agenda

Onderwijs-DNA veins je niet

Leergierig?

Laat je inspireren!

Zoals je wellicht al zag, heeft ons magazine een andere

28 mei:

vormgeving dan je gewend bent. Hetzelfde heb je misschien

Adobe Certificering Conferentie

al ontdekt op SLBdiensten.nl of Slim.nl. Deze stijlverandering heeft een reden. SLBdiensten en Slim.nl maken al jaren deel uit van de overkoepelende Kofschip Groep. Sinds kort geldt dat ook voor IT-Workz, een organisatie die als partner van onderwijsinstellingen vrijwel alle aspecten van automatisering

Ben je docent, geef je les in Photoshop, Illustrator en/of InDesign en wil je je leerlingen verder helpen door Adobecertificering aan te bieden? Of wil je juist meer weten over Adobe programma’s? Kom dan naar de Adobe Certificering Conferentie op dinsdag 28 mei in Rotterdam.

en informatisering verzorgt. De groei van ons totale bedrijf

Voor meer info en aanmelden: slbdiensten.nl/agenda

willen we met de nieuwe uitstraling benadrukken. Met de

Locatie: Grafisch Lyceum Rotterdam

komst van IT-Workz zijn we namelijk niet alleen in de breedte, maar vooral ook in de diepte gegroeid. Op inhoudelijk niveau

28 mei:

hebben we onze organisatie namelijk verzwaard – zowel op technisch als onderwijsgebied.

Nederlands Kampioenschap Adobe

IT-Workz heeft echt een onderwijs-DNA. Bij deze organisatie

Een aantal creatieve studenten die het Adobe examen

werken onderwijskundigen met academische bagage en

(ACA) heeft behaald in Photoshop, InDesign of Illustrator, is

mensen die uit het onderwijs komen. Professionals die voor de klas hebben gestaan. Zij hebben kennis van en ervaring met processen in het onderwijs; iets dat je niet kunt veinzen.

Omdat we de goede aspecten behouden, maar ook iets toevoegen aan het bedrijf waar onze relaties onbewust of bewust van profiteren, opereren we vanaf heden dus allemaal nadrukkelijk als onderdeel van de Kofschip Groep. Wat merk je hier nu concreet van, behalve dat onze uitingen een andere vormgeving hebben gekregen?

ICTheek magazine en ICTheek.nl kunnen putten uit de toegenomen onderwijs- en ICT-kennis. Daardoor zijn we als ICTheek in staat om nog meer inzichten op te doen en betere

geselecteerd om deel te nemen aan het NK Adobe bij het Grafisch Lyceum Rotterdam. De winnaar wordt einde dag bekend gemaakt en krijgt een ticket naar het WK Adobe in New York! Info op slimindeklas.nl/nkadobe Locatie: Grafisch Lyceum Rotterdam

5 juni:

Training ‘Inrichting en beheer van Teams’ Wil je een beter begrip krijgen van de wijze waarop je Microsoft Teams voor educatie effectief kunt inzetten in het onderwijs?

Meer info op: www.slimindeklas.nl/agenda Locatie: Amsterdam of bij u op locatie

blogs en artikelen te schrijven.

7 juni: Daarnaast is ons arsenaal aan oplossingen en parate kennis enorm vergroot. Zo zorgen we ervoor dat we de extra expertise inzetten bij informatiesessies. Bijvoorbeeld over een thema als security. Dit houdt velen op dagelijkse basis bezig, zo blijkt uit ook uit de onderzoeken die we doen en de aandacht in de media hiervoor – ons nieuws over het risicovolle gebruik van wachtwoorden onder jongeren haalde zelfs het Jeugdjournaal.

IT-Workz biedt op dit specifieke onderwerp als absolute expert een unieke meerwaarde.

Nederlands Kampioenschap Office Vrijdag 7 juni vindt de 5de editie van het NK Office plaats bij Microsoft. De allerbeste studenten in Word en Excel nemen het tegen elkaar op. Zij doen ter plekke een examen MOS, dat staat voor Microsoft Office Specialist. We benoemen twee winnaars, één in de leeftijd 13-18 jaar en een in de leeftijd 18-22 jaar. Zij mogen samen met hun Office-docent naar het Wereldkampioenschap Office in New York, dat eind juli plaats vindt. Voor meer info en aanmelden: slbdiensten.nl/agenda Locatie: Microsoft, Schiphol

Kortom: met ons nieuwe familielid beschikken wij over nog veel meer onderwijs-knowhow die wij beschikbaar kunnen stellen aan onderwijsinstellingen. Daar ga je zeker nog meer van merken. Benieuwd wat we als Kofschip Groep allemaal doen?

Kijk gerust eens rond op www.kofschipgroep.nl.

Het volledige overzicht van al onze (gratis) evenementen vind je op: slbdiensten.nl/agenda Jeroen Borgsteede, directeur SLBdiensten en Slim

Ons volledige (betaalde) trainingsoverzicht vind je op: slimindeklas.nl/agenda

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 3

STEAM Cup Challenge

4 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

STEAM Cup Challenge

STEAM Cup Challenge Op 17 april streden tien teams om de winst in de STEAM Cup Challenge. In het NEMO Science Museum in Amsterdam presenteerden zij hun slimme oplossing voor het huis van de toekomst, het thema van dit jaar. Helemaal zelf geprogrammeerd op een Micro:bit, een minicomputer met enkele knopjes als bediening. Winnaar werd Octa Children van het Bertrand Russell College uit Krommenie. Zij ontwikkelden een fiets waarbij de lichtjes automatisch aangaan als je gaat fietsen, een mooi idee om minder verkeersongelukken en boetes te krijgen.

In het schooljaar 2019/2020 vindt weer een STEAM Cup Challenge plaats. Het thema is dan smart city: verkeer, gebouwen, beter leefklimaat, beveiliging. Interesse: kijk op steamcupchallenge.nl of neem contact op met Sandra Fiege via sandra.fiege@slbdiensten.nl of bel haar via 020-4201396.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 5

Het rooster van

Het rooster van…

Aris Willems In de rubriek Het rooster van geven we je een kijkje in het leven van een professional uit het onderwijs. Deze keer kijken we een dag mee met Aris Willems, persvoorlichter en woordvoerder op ROC Midden Nederland.

Personalia Ik heb in het begin van mijn carrière veel verschillende banen gehad. Inmiddels werk ik al 40 jaar met veel plezier voor ROC Midden Nederland.

C.V. Leeftijd: 64 Woonplaats: Houten Opleiding: Nederlands, Duits en Communicatiewetenschappen in Utrecht Functies: Persvoorlichter en woordvoerder op het ROC Midden Nederland Hobby’s: gelicentieerd autocoureur, fietsen en golf Skills/sterke punten: Ik ben een echt mensenmens. Communicatief goed en sterk in omgang met collega’s en studenten.

6 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Het rooster van

08:12 “Afhankelijk van mijn activiteiten op de avond ervoor begin ik elke dag tussen half acht en negen uur. Vandaag begint mijn dag iets na achten met het checken en beantwoorden van mijn mail. Deze ochtend heb ik een aantal mailtjes van collega’s en journalisten die ik gelijk even beantwoord.

Samen met mij werken er zo ongeveer 1.750 collega’s bij ROC Midden Nederland. Het onderwijsaanbod, voor ongeveer 18.000 studenten, is ondergebracht in 13 mbo-colleges, een VAVO Lyceum een aantal bedrijfsopleidingen. Deze zijn verspreid over verschillende locaties in Utrecht, Amersfoort en Nieuwegein.

Bij het ROC Midden-Nederland staan drie zaken centraal: studentsucces, arbeidsmarktsucces en organisatiesucces.

Deze zijn natuurlijk onlosmakelijk met elkaar verbonden maar de student staat altijd centraal. Door samen te werken met studenten, gemeenten, (koepel)organisaties, onderwijs- en maatschappelijke instanties zorgen we ervoor dat onze studenten klaar zijn voor de arbeidsmarkt of een vervolgopleiding en hier succes hebben.

Na het beantwoorden van de mail bereid ik me even voor op de overige afspraken vandaag. Zo heb ik vandaag een aantal afspraken met enkele samenwerkingspartners.

ROC Midden-Nederland werkt samen met bijvoorbeeld de gemeente Utrecht, Stadsschouwburg Utrecht, FC Utrecht en de organisatie van de Vuelta die in 2020 start in de mooie stad Utrecht.

09:45 “Ik heb geen vaste plek of kantoor waar ik altijd te vinden ben.

Vandaag start ik op het Creative College in Utrecht omdat ik een ’newsroom-overleg’ heb met mijn collega’s. Samen kijken we naar de planning. Hoe kunnen we inspelen op zaken die spelen binnen het ROC Midden Nederland en wie gaat wat doen? Ook evalueren we kort de evenementen die inmiddels achter ons liggen. In het begin van dit jaar hebben we twee mooie openingen gehad. Zo werd de Tech Campus in Nieuwegein geopend door Zijne Majesteit Koning WillemAlexander. Heel bijzonder om mee te maken natuurlijk.

Tegelijkertijd gaat er veel werk aan vooraf. Ook werden er drie nieuwe Future Care Labs geopend door minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Om deze openingen in goede banen te leiden heb ik veel contact gehad met de RVD, BDKH, journalisten en gasten. Samen met mijn collega’s hebben we beide openingen tot een groot succes gemaakt.”

11:08 “In de ochtend heb ik nog een ander overleg. Het ‘PR-PA overleg’ met het College van Bestuur, de bestuurssecretaris en de directeur Marketing & Communicatie. Dit staat voor Public Relations en Public Affairs overleg. Waar we in het vorige overleg keken naar de praktische kant van het organiseren

van evenementen kijken we in dit overleg naar hoe we zo veel mogelijk media-aandacht kunnen genereren met het ROC Midden-Nederland. We overleggen welke werkbezoeken we gaan inplannen en of we een minister, de commissaris van de koning of wethouder gaan uitnodigen. Ook bespreken we een aantal persberichten. Studenten Kok en Bediening hebben een zilveren medaille gewonnen tijdens de vakwedstrijd Future Talents. Studenten van de opleidingen Kok (niveau 3/4) en Leidinggevende Bedieningen namen hier aan deel. Een mooie prestatie die we graag in het zonnetje willen zetten.”

13:18 “Na de lunch vertrek ik naar stadion Galgenwaard van FC Utrecht. ROC Midden-Nederland heeft een samenwerkingsverband met FC Utrecht. Onlangs is dit samenwerkingsverband met twee jaar verlengd. Dit zal feestelijk bekend worden gemaakt tijdens de wedstrijd FC Utrecht – Fortuna Sittard. Een fijne samenwerking ook omdat veel (jeugd)spelers van FC Utrecht bij ROC Midden-Nederland een opleiding volgen of gevolgd hebben. op school hebben gezeten. Wij zijn een topsportvriendelijke school waar alle ruimte is voor talenten om hun schoolwerkzaamheden te combineren met trainingen en wedstrijden. Voetballer Yassin Ayoub en hockeyer Lars Balk hebben bijvoorbeeld bij ons op school gestudeerd.’’

15:38 “Het is een sportieve dag want ik ben onderweg naar de bekendmaking van het parcours van de Vuelta 2020. De eerste ploegentijdrit start in Utrecht. Naast het feit dat ik een wielrenliefhebber ben biedt de start van de Vuelta een mooie kans voor veel studenten van ons. Zo zullen er bijvoorbeeld studenten Beveiliging worden in ingezet voor de veiligheid van de wielrenners en toeschouwers. Een mooi evenement waar ik dan ook naar uitkijk.”

20:00 “In de avond ben ik op de Foundersavond in de Stadsschouwburg van Utrecht. Het programma voor 20192020 wordt bekendgemaakt. Ook met de Stadsschouwburg hebben we een partnerschap. Tijdens de netwerkborrel bespreken we met diverse relaties de eventuele samenwerkingsmogelijkheden voor onze studenten in het nieuwe theater. De avond wordt afgesloten met een voorstelling van Machine de Cirque, een combinatie van acrobatiek en cabaret waar ik erg onder de indruk van was.

Om half 11 s’ avonds ben ik onderweg naar huis. Een lange dag maar ik realiseer mezelf tegelijkertijd dat ik gelukkig ben met het werk wat ik heb. Ik voel me ongelofelijk vereerd dat ik dit werk samen met en voor de studenten mag doen. Ik krijg ontzettend veel voldoening uit de samenwerking met studenten en spreek deze dan ook vaak na hun studie nog.

Het moment dat zij hun welverdiende diploma ophalen met ouders in de zaal die aan het vechten zijn tegen de tranen omdat ze soms nooit verwacht hadden dat hun zoon of dochter een diploma zou behalen. Daar doe ik het voor!”

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 7

Devices in het onderwijs

Boeken de deur uit: devices voor iedereen Bring Your Own Device (kopen) of Choose Your Own Device (huren)? Lokale servers, of toch helemaal naar de cloud? Leggen we de financiële verantwoordelijkheid bij de ouders neer, of nemen we als school ook een deel van de kosten voor onze rekening? Het beleid rondom devices levert voor ieder schoolbestuur de nodige vraagstukken op. Adri de Gans van Het Goese Lyceum legt uit welke keuzes zijn school heeft gemaakt rondom device management.

Het Goese Lyceum Bergweg is een relatief kleine vmboschool met zo’n vijfhonderd leerlingen. Tegelijkertijd geeft de school aan drie beroepsgerichte leerwegen (basis, kader en de gemengde leerweg) les, binnen liefst zeven profielen (denk aan Zorg & Welzijn, Bouwen, Wonen & Interieur en Groen).

Locatiedirecteur Adri de Gans: “Zes jaar geleden stelden we onszelf de vraag: hoe gaan we ons onderwijs zo vormgeven dat we aansluiten op de onderwijsbehoeften van de leerlingen, en steeds meer maatwerk bieden, gecombineerd met de breedte van ons aanbod?”

Om passend onderwijs aan te kunnen blijven bieden, is een efficiënte onderwijsaanpak noodzakelijk. “Dus gingen we zelf kritisch naar onze processen kijken: wat zouden we kunnen automatiseren en hoe gaan we dit organiseren?” Door leerlingen op devices te laten werken, wordt maatwerkonderwijs steeds realistischer, maar de onderwijsinstelling mocht het kostenplaatje natuurlijk ook niet uit het oog verliezen. “We krijgen ieder jaar geld van de overheid, om leermiddelen aan te schaffen. Vroeger kochten we daar boeken van. Toen we besloten om een automatiseringsslag te slaan, hebben we kritisch gekeken welke boeken we dan nog écht nodig hadden. Ondersteuning bij Frans en Engels, Mens en Maatschappij, Rekenen: we konden al heel veel vakken digitaliseren.” Desondanks zal het voorlopig nog wel een mix van boeken en digitale programma’s blijven.

Uitpak-avond Door op boeken te besparen, ontstond er financiële ruimte om met devices voor de leerlingen aan de slag te gaan.

Het Goese Lyceum kwam toen uit bij de Campusshop van Paradigit. Daar legden ze uit waar het gewenste apparaat aan moet voldoen. De Gans: “Het device moet op Windows draaien en toegang verlenen tot alle relevante applicaties

8 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

binnen onze digitale leeromgeving, Digicampuz, in de cloud.”

Door enkele jaren op de boeken te besparen, worden de notebooks als het ware weer terugverdiend. “Op hun beurt betalen de ouders voor de verzekering van het device. Mocht dat een probleem zijn voor gezinnen, dan mogen zij deze verzekering ook gefaseerd betalen. Niet iedereen heeft het thuis even breed: we willen daar met elkaar een oplossing voor vinden.”

Ging het schoolbestuur er in eerste instantie vanuit dat leerlingen individueel in staat waren de benodigde programma’s te installeren, inmiddels is Het Goese Lyceum hierop teruggekomen. “Tijdens een uitpak-avond ontvangen de leerlingen hun devices. In samenwerking met de afdeling ICT van het regionale mbo komen er een aantal leerlingen en docenten mee, om het installatieproces uit te leggen en dit samen met de kinderen en ouders uit te voeren. Dat werkt ontzettend goed.”

Gehele schooltijd In principe moeten leerlingen de volledige tijd op Het Goese Lyceum met één device doen: maximaal vier jaar dus. “Dat is wel krap aan”, erkent De Gans, “maar het kan.” Welk device het precies wordt, bepalen de leerlingen zelf. “We hebben ieder jaar een basismodel, dat voldoet aan onze vereisten, maar ouders kunnen ook kiezen voor duurdere laptops, met bijvoorbeeld een zwaardere processor. Die meerprijs is dan ook voor eigen rekening.” Met behulp van een vouchercode kunnen leerlingen en ouders op de Campusshop een device uitkiezen en vervolgens afrekenen.

“Is dit het basismodel, dan hoeven ze alleen nog maar de verzekering te betalen.”

Met De Snelle Studenten Service krijgen de leerlingen een telefoonnummer bij de afgesloten verzekering, dat ze kunnen

Devices in het onderwijs

bellen op het moment dat er iets met het apparaat aan de hand is. “Op het moment dat iets niet werkt, komt er een reparateur langs, die vervolgens het euvel verhelpt. In veel gevallen krijgen leerlingen al binnen een uur hun laptop weer terug.” Op het moment dat reparaties langer duren, krijgen de leerlingen een leentoestel van de Campusshop, zodat ze vooruit kunnen met hun schoolwerk. “Pas daarna gaan we kijken naar de aansprakelijkheid: iedere verzekering heeft sowieso een eigen risico van vijftig euro, op het moment dat de schade niet onder de garantie valt.”

Adri de Gans, locatiedirecteur Het Goese Lyceum

WiFI Het Goese Lyceum Bergweg is één van de drie locaties van Pontes Scholengroep. Naast een bovenschoolse ICT-afdeling, is er ook op locatie een IT’er aanwezig. “Mensen moeten immers direct geholpen worden, ook wanneer bijvoorbeeld een printer of een digibord niet werkt.” Deze medewerker kan ook een inschatting maken, op het moment dat een leerling een probleem heeft met zijn of haar device. “Diegene is ook in staat om enkele quick fixes uit te voeren, maar wordt het enigszins ingewikkeld, dan moeten kinderen toch bellen met De Snelle Studenten Service.”

Inmiddels heeft een aantal docenten ook een eigen device.

Tegelijkertijd staat in ieder leslokaal nog een vaste pc, aangesloten op het internet via een kabel. In de ogen van De Gans is daar op zich niets mis mee. “Ook op deze pc’s kun je werken met Office 365, OneNote, Teams en heb je toegang tot de cloud.” De mogelijkheid om met een kabeltje te kunnen werken houden ze er bij Het Goese Lyceum Bergweg voorlopig nog wel in. “We hebben een hartstikke goed WiFinetwerk, maar als iedereen erop zit, met videootjes kijken, laptops én telefoons, moeten de digitale leermiddelen nog steeds gegarandeerd werken. Daarom werken onze vaste pc’s nog steeds via de kabel.”

“Door enkele jaren op de boeken te besparen, worden de notebooks als het ware weer terugverdiend.”

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 9

Devices in het onderwijs

Scholengemeenschap Pantarijn geeft leerlingen de vrije keuze in laptops RSG Pantarijn koos drie jaar terug voor een Bring Your Own Device (BYOD) aanpak.

“Mits dat device wel Windows-georiënteerd is”, voegt Herman Bremer, teamleider van RSG Pantarijn in Rhenen, daaraan toe. Geen Chromebooks en Apple MacBooks dus, en de laptops moeten voldoen aan bepaalde criteria. Hoe kwam de school tot haar beleid?

Pantarijn is een brede scholengemeenschap in het midden van het land, waar van praktijkonderwijs tot en met gymnasium wordt gedoceerd aan ruim 2.600 leerlingen. De scholengemeenschap heeft vestigingen in Rhenen, Kesteren en Wageningen. Herman Bremer leidt locatie Rhenen waar 240 leerlingen les krijgen in mavo- en havo-kansklassen.

In de mavo kansklas zitten kaderleerlingen, die mogelijk kunnen doorstromen naar de mavo; in de havo kansklas kunnen mavoleerlingen proberen op de havo te komen. De leerlingen kunnen een diploma halen in mavo theoretische leerweg en kader, de beroepsgerichteleerweg. Daarin worden vier profielen geboden: economie en ondernemen, zorg en welzijn, dienstverlening en producten, media, vormgeving en ict. “Op iedere vestiging van Pantarijn zoeken we naar manieren om talent naar boven te halen en leerlingen naar een hoger niveau te krijgen.”

Kopen of huren Een criterium voor de Windows-devices van de leerlingen is dat de software die Pantarijn gebruikt er goed op moet kunnen draaien. Het apparaat moet bovendien voldoende accuduur hebben en het moet geen ‘oud beestje’ zijn. “Hoe die eruit ziet en welk merk het is, is minder interessant. Wij werken met The Rent Company. De leerlingen kunnen daar een laptop huren of kopen en hebben er dan direct een onderhoudscontract bij. Bovendien zetten zij de software er standaard op. Wanneer een laptop defect is, pakt The Rent Company dat binnen de servicevoorwaarden op. Als een laptop moet worden opgestuurd, krijgen de leerlingen een leenlaptop mee. We hebben er altijd een paar liggen.”

10 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Wanneer leerlingen zelf een device aanschaffen, zijn ze ook zelf verantwoordelijk voor het plaatsen van software als Office 365 en Magister. Als de ouders het niet kunnen betalen, zorgt de school voor een laptop. De leerlingen die de richting media, vormgeving en ICT kiezen hebben een zwaardere computer nodig met hogere grafische kaart en hogere processorsnelheid. Doordat dat vrij kostbaar is, zorgt de school voor hen voor een volledig geoutilleerd lokaal, waar alle apparatuur staat.

Het BYOD-beleid begon enkele jaren terug bij de ambitie van de school om goed onderwijs te verzorgen. De scholengemeenschap liep tegen de beperkingen aan van de vaste computers. Daarbij kwamen er steeds meer methodes beschikbaar die je deels online kon doen of ‘achter glas’ kon plaatsen. Ook learning analytics waren in opkomst. Bremer: “Als je een onderwijsambitie hebt, kunnen devices een goed middel zijn om de digitale wereld te ontsluiten in je les. Maar het onderwijskundig uitgangspunt moet altijd leidend zijn: als dat is wat we willen, wat hebben we daar dan voor nodig? met het onderwijs en wat hebben we daarvoor nodig? Waar het apparaat wat extra kan meebrengen in de les, zetten we het in, maar we gebruiken ook nog steeds boeken. Zo moeten de leerlingen bij de methode voor Nederlands in de onderbouw opdrachten uitwerken.

Dat kunnen ze via een filmpje doen, een PowerPoint, maar ook op een stuk papier. Wat het beste past, kan per klas of per moment verschillend zijn. Deze mogelijkheden vormen voor docenten geen vervanging van, maar een aanvulling op

Devices in het Lorem onderwijs ipsum

hun huidige lessen.”

De docent is er vrij in om de apparaten in te zetten in zijn lessen. Dat kan extra uitdagingen geven. “Als de jongeren de klas in komen en ze zijn minder gefocust, dan worden ze al gauw te veel afgeleid door het apparaat. Als de docent even de aandacht centraal wil hebben, kan hij ook de schermen dicht laten doen. Maar hij kan ze ook even op het device een opdracht laten doen. Het is maar net wat je lesdoel is en hoe de leerlingen binnenkomen. De docent moet zelf goed in staat zijn om het klassenmanagement voor elkaar te boksen, waardoor de kinderen doen wat hij wil. Het scherm kan ook een afleiding vormen. Hoe goed kun je daarmee omgaan?”

Een ander element is volgens Bremer ook: hoe vaardig is

mag je de software onder een schoollicentie niet op een BYOD-apparaat plaatsen, omdat het geen eigendom van de school is. “Dan kan de leerling thuis niet verder werken met de software. Vooral bij de leerlingen met het profiel media, vormgeving en ict is dat jammer. Juist deze leerlingen zijn vaak intrinsiek gemotiveerd om aan een opdracht te werken en willen heel graag thuis creatief doorklussen. Zij kunnen thuis dan niet verder met de software en kunnen deze ook niet op hun stageadres gebruiken. Dat vind ik wel jammer.”

“Devices kunnen een goed middel zijn om de digitale wereld te ontsluiten in je les. Maar het onderwijskundig uitgangspunt moet wel leidend zijn.” het kind? “Waar je bij de leerlingen behoorlijke ICT-vaardigheden zou verwachten, valt dat stiekem tegen. In het begin hebben we daarom geïnvesteerd in trainingen, bijvoorbeeld over het opslaan van je bestanden. Hoe kies je een handige naam? Dergelijke trainingen moet je veel herhalen.

Kinderen leren het snelste waar ze intrinsiek behoefte aan hebben. Het zorgvuldig opslaan van bestanden behoort daar niet toe.”

Bremer noemt als aandachtspunt bij BYOD de onderwijslicenties voor software. Bij sommige partijen

Herman Bremer, teamleider RSG Pantarijn in Rhenen

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 11

Devices in het onderwijs

Ronald van den Boogaard:

“Iedereen moet toegang hebben tot digitaal onderwijs” Steeds meer scholen introduceren Bring Your Own Device (BYOD) op school. Leerlingen hoeven de laptops of Chromebooks niet meer zelf aan te schaffen, maar huren ze in veel gevallen. Bij The Rent Company, opgericht door Ronald van den Boogaard, kunnen leerlingen een abonnement nemen op een laptop of Chromebook. Voor een vast bedrag per maand hebben zij zo toegang tot digitaal onderwijs. Dat blijkt goed te bevallen. We spreken Ronald van den Boogaard over de voordelen van een abonnement en het opzetten van BYOD-programma’s op school.

Ronald van den Boogaard richtte zo’n twaalf jaar geleden The Rent Company op. Dagelijks faciliteert hij laptop- en Chromebookprojecten op scholen die een Bring Your Own Device (BYOD) of Choose Your Own Device (CYOD) programma willen realiseren. Leerlingen kunnen een abonnement nemen op een Chromebook of laptop, waarbij de software, service en verzekering allemaal inbegrepen zijn en de school er nauwelijks omkijken naar heeft.

huren ervan tegenwoordig zo populair is op school. “Als je een abonnement op muziek wilt, dan neem je Spotify. Wil je een abonnement op films? Dan neem je Netflix. Overal zie je abonnementen terugkomen. Daarnaast is de aanschaf van een device een forse uitgave. Je praat vaak toch over bedragen van 400 tot 800 euro. En mocht er iets stuk gaan dan zijn reparaties duur. Door devices via een abonnement aan te bieden maak je digitaal onderwijs voor iedereen financieel toegankelijk.”

Elk kind een device Ronald van den Boogaard heeft het aantal scholen met een BYOD- of CYOD-programma de afgelopen jaren sterk zien groeien. Door ontwikkelingen in het onderwijs hebben scholen er steeds meer behoefte aan dat elk kind een eigen laptop heeft. “Zes jaar geleden leverden we ongeveer 6.000 stuks per jaar uit. Dit jaar gaan we naar 65.000 stuks. Dat is een stevige groei. Je ziet steeds meer Blended Learning: boeken in combinatie met digitaal lesmateriaal. Dat digitale lesmateriaal wordt steeds adaptiever. De leerling kan zijn eigen tempo bepalen. Scholen hebben daardoor steeds meer behoefte aan een hulpmiddel waarmee leerlingen gemakkelijk toegang hebben tot digitaal onderwijs. Ook willen ze de leerlingen goed voorbereiden op het mbo en hbo.

Daar wordt eigenlijk alles digitaal gedaan.”

Waarom abonneren?

Ronald ziet de opkomst van de ‘subscription culture’ (abonnementencultuur) en kostbare aard van devices als laptops en Chromebooks als verklaring voor waarom het

12 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

In eerste instantie bood The Rent Company de devices aan via consumentenfinanciering. Toen zagen we dat van de 150 leerlingen er maar 115 leerlingen konden deelnemen. Zij kwamen door de BKR-toetsing en 35 leerlingen niet. Ik dacht: ‘Dit gaat niet werken’. We zijn toen een jaar bezig geweest om ervoor te zorgen dat iedereen kon deelnemen aan het Easy4u abonnement. We hebben een voorraadfinanciering geregeld met een geldverstrekker en zo konden we iedereen - ook mensen met een kleinere portemonnee - toegang bieden tot digitaal onderwijs. Zo is het gaan lopen.” Ook gezinnen met zeer lage inkomens kunnen aan het abonnement deelnemen.

“We zijn nu bijvoorbeeld de U-pas en de Ooievaarspas aan het integreren in onze webshop. Dat zijn speciale passen met tegoeden voor gezinnen met lage inkomens. We werken ook nauw samen met Stichting Leergeld. Je wilt iedereen gelijke kansen bieden, uiteraard ook in het onderwijs.”

Intensieve doelgroep Niet alleen de abonnementencultuur of het prijskaartje van

Devices in het onderwijs

een device zorgen ervoor dat huren een populaire keuze is.

Huren blijkt vooral ook een slimme keuze als het gaat om de doelgroep. De devices moeten tegen een stootje kunnen. “Je praat over leerlingen van twaalf tot en met achttien jaar. Die gaan op de fiets door weer en wind; ze doen de laptop tien keer per dag open; ze zetten hem op de grond; ze stoppen ze in de mandjes op de fiets; enzovoorts. Daarom hebben we speciale educatiemodellen met een rubberen stootrand en een beeldscherm dat is voorzien van Gorilla Glass. Ook gebruiken we speciale schroeven, die in de scharnieren blijven zitten als de laptop in een fietsmandje ligt te trillen. En toch krijgen we 500 telefoontjes per week over onze laptops.

Dat geeft aan dat er nogal eens wat mee gebeurt. Daarom hebben we leenlaptops, een eigen reparatiecentrum en zorgen we dat onze servicemedewerkers vaste dagdelen in de week op school aanwezig zijn.”

BYOD op school Wat is ervoor nodig om een BYOD-programma op school in te voeren? “Een BYOD-project slaagt op basis van drie elementen: dat de wifi goed geregeld is, dat de docenten voorzien zijn van een device en dat er al een studiewijzer in de elektronische leeromgeving zit. Als één van de schakels niet goed functioneert, dan zie je dat het traject niet genoeg draagvlak heeft. Dan krijg je frustraties bij de ouderraad of bij de medezeggenschapsraad en de docenten.”

Verder blijkt het heel belangrijk dat docenten zich comfortabel voelen met de hulpmiddelen die de klas in komen. “Daarvoor heb je een stabiele en betrouwbare omgeving nodig. Daarom is Intune voor Educatie van Microsoft ook zo handig, waarmee je zowel een schoolomgeving als een privé-omgeving kunt creëren. Als leerlingen inloggen met hun schoolaccount zitten ze in een omgeving die begrensd is en waarin alleen applicaties zitten waar ze op school mee werken. Applicaties als Facebook en Netflix staan in de privé-omgeving.”

De toekomst van digitaal onderwijs “Wat ik leuk vind aan digitaal onderwijs is dat de ontwikkelingen enerzijds heel langzaam gaan, maar aan de andere kant ook heel dynamisch zijn. Ik zie dat er heel langzaam stappen genomen worden. Wij proberen het de scholen iets makkelijker te maken om de tanker om te krijgen.

Dat gaat niet van de ene op de andere dag. We bieden nu

“Door devices via een abonnement aan te bieden maak je digitaal onderwijs voor iedereen financieel toegankelijk.”

Ronald van den Boogaard, oprichter The Rent Company

alleen een device aan, maar in de toekomst willen we de tools die erop staan toegankelijker maken voor docenten en leerlingen. We hebben bijvoorbeeld het idee elke twee weken een filmpje te sturen waarin uitleg wordt gegeven over een toepassing. Bijvoorbeeld: ‘Hoe maak ik een poster met Microsoft Sway?’ of ‘Hoe sla ik bestanden op in OneDrive?’, enzovoorts. We gaan geen natuurkunde of wiskunde uitleggen, maar we proberen er wel aan bij te dragen dat leerlingen na een bepaalde periode digitaal geletterd en zelfredzaam zijn en wat mediawijsheid hebben opgedaan.

Iedereen toegang bieden tot digitaal onderwijs gaat wat mij betreft dus verder dan alleen het apparaat. We staan pas aan het begin!”

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 13

Devices in het onderwijs

Stap voor stap: iedereen een eigen device, binnen een cloud-based netwerk Met uiteenlopende devices op één Microsoft-netwerk werken: welke (beheers) uitdagingen brengt dit met zich mee? Hoe beveilig je dit netwerk, maar zorg je er tegelijkertijd voor dat docenten en leerlingen niet gehinderd worden? We praten erover met Wim den Ronde, Hoofd ICT van De Nassau, een middelbare school in het Brabantse Breda.

De eerste vier leerjaren van de Bredase onderwijsinstelling De Nassau – een middelbare school met zo’n 1750 mavo-, havoen vwo-leerlingen, verdeeld over twee locaties – beschikken inmiddels over een eigen laptop. “En dat groeit per leerjaar door, dus volgend jaar heeft ook het gehele vijfde leerjaar een eigen device en over twee jaar beschikken alle leerlingen over een laptop”, legt Wim den Ronde uit. Als Hoofd ICT begeleidt hij dit hele traject richting een eigen device voor iedere leerling, waar De Nassau nu al zo’n acht jaar mee bezig is.

kunnen alleen ge-update en getest worden wanneer we ze in-house hebben. Pas dan kunnen we ervoor zorgen dat ze alle nieuwe instellingen en updates op hun device hebben staan. In het geval van kleine updates en aanpassingen is op school zijn voldoende, voor grote updates en wijzigingen moeten de leerlingen hun schoollaptops inleveren. Eigenlijk heb je het liefst dat ook tijdens de vakanties updates worden geïnstalleerd.” Daarnaast sluit Intune beter aan op de nieuwste versies van Microsoft.

‘Je eigen device’ is misschien niet helemaal correct: de leerlingen huren deze laptops van school. “Ze mogen de computers mee naar huis nemen en kunnen er ook privé gebruik van maken, maar ze kunnen er niets op installeren.

Ook wat betreft support en reparatie kunnen ze alleen op school terecht.” Op deze manier houdt Den Ronde het beheersbaar voor De Nassau. Een deel van deze leerlingen die momenteel al over een device vanuit school beschikken, is inmiddels ook overgegaan op de cloud. “Momenteel maken er zo’n driehonderd apparaten gebruik van Microsoft Intune.

De rest werkt nog via onze lokale servers, maar die laptops zijn wel zo ingericht dat ze er ook thuis mee kunnen werken.”

Zo’n zeven jaar geleden werkte alle leerlingen nog op de vaste pc’s die in de klaslokalen en de mediatheek stonden. Namen leerlingen een eigen apparaat mee, dan konden ze daar maar heel weinig mee uitrichten op school. De mediatheken van toen zijn nog steeds in gebruik, aangezien nog niet alle leerlingen over een schoollaptop beschikken. In dat opzicht levert de transitie extra werk op. “De computerlokalen zijn gewoon blijven bestaan, ook die moeten onderhouden worden. Daar zijn dan nog eens – op dit moment – 1.300 laptops voor de leerlingen en 100 devices voor de docenten bijgekomen. Daar hebben we ook in geïnvesteerd, door ICT-medewerkers aan te nemen.” Tegelijkertijd werken alle laptops wel op één netwerk, met grofweg allemaal dezelfde

Uitdagingen

instellingen. Den Ronde: “Dus als dit eenmaal goed is getest en ingericht, dan draait dat wel door, of je nu één laptop hebt of duizend.”

Na verloop van tijd gaat de gehele organisatie over op Intune. Op het gebied van beheersbaarheid gaat dit Den Ronde en zijn ICT-collega’s veel winst opleveren. Het testen en doorvoeren van updates nemen momenteel nog veel tijd in beslag. “Laptops die op onze lokale server draaien,

14 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Bestaande omgeving Aangezien Den Ronde en zijn collega’s binnen een bestaande

Devices in het onderwijs

“Hoe meer cloud-based onze infrastructuur is, des te eenvoudiger wordt het updaten.”

ICT-infrastructuur werken, moet alles goed getest worden alvorens een release wordt doorgevoerd. “Anders heb je straks tientallen leerlingen bij de helpdesk staan, omdat hun laptops niet meer goed werken.” Om te voorkomen dat er meer dan noodzakelijk getest moet worden, besloot De Nassau al vrij snel om met vergelijkbare devices, van één specifiek merk, te gaan werken. “Anders kom je bijvoorbeeld met de drivers in de problemen.”

Na verschillende testpilots met enkele tientallen deelnemers benut de ICT-afdeling van De Nassau voornamelijk de vakantieperiodes om grote updates door te voeren. Den Ronde: “Hoe meer cloud-based onze infrastructuur is, des te eenvoudiger wordt dit updaten.” Ook de vaste pc’s wil Den Ronde daarom in Intune hebben staan: daar staan tijdens de meivakantie testuren voor gereserveerd. “Mochten ook die testen positief uitpakken, dan gaan we in de zomervakantie met alle devices over op Intune.”

Cloud-based servers Met betrekking tot het Microsoft-netwerk van De Nassau lopen er eigenlijk twee projecten naast elkaar: iedereen een eigen device bezorgen dat ook nog eens in de cloud draait, maar ook het eigen lokale serverpark langzaam maar zeker verlaten is een grote stap, die geleidelijk wordt gezet. Daarvoor maakt de Bredase onderwijsinstelling gebruik van Microsoft Azure. “Op dit moment dient ons cloud-based netwerk in Azure voornamelijk als een back-up voor ons lokale netwerk, maar naarmate we meer en meer richting de cloud bewegen,

Wim den Ronde, hoofd ICT De Nassau

gaan we ook steeds meer gebruikmaken van onze cloudservers in Azure.” Over twee jaar, wanneer ook leerjaar vijf en zes hun schoollaptop hebben ontvangen, moet deze transitie grotendeels zijn afgerond.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 15

Devices in het onderwijs

Gemengd netwerk GSG Guido kenmerkt (keuze)vrijheid Hoe vorm je een netwerk waarbinnen niet alleen Microsoft-apparaten werkzaam zijn, maar waar ook leerlingen en medewerkers met andere producten zoals Apple MacBooks en andere besturingssystemen toegang tot moeten hebben? Huib Liefhebber, Manager ICT bij GSG Guido, legt uit hoe zijn scholengroep dit heeft ingericht en tegelijkertijd de digitale veiligheid van leerlingen en docenten garandeert.

Op de Gereformeerde Scholengemeenschap Guido zitten in totaal 1.750 leerlingen en werken zo’n 150 docenten, verdeeld over drie locaties: eentje in Arnhem en twee in Amersfoort. Huib Liefhebber is de ICT-manager binnen deze scholengemeenschap en zet de device-technische keuzevrijheid van docenten en leerlingen uiteen. “Onze leerlingen gebruiken al zo’n zes jaar een eigen device, terwijl de docenten sinds afgelopen zomer met een eigen apparaat kunnen werken. Tot die tijd werkten ze nog op de vaste pc’s in de klaslokalen.”

BYOD (Bring Your Own Device) óf CYOD (Choose Your Own Device)? Bij Guido bieden ze beide mogelijkheden aan!

Liefhebber: “In het geval van BYOD krijgt iemand jaarlijks een financiële vergoeding, waar ze een eigen device van kunnen kopen, maar eveneens de support mee moeten regelen: dat is dan de verantwoordelijkheid van de leerling of de docent zelf.” In het geval van CYOD krijgt iemand de keuze uit drie verschillende devices. Diegene heeft het apparaat dan ‘slechts’ in bruikleen, maar tegelijkertijd kan hij of zij wel op de school terecht in het geval van ondersteuningsvraagstukken. Welke optie het meest populair is? “Zowel wat betreft BYOD of CYOD als welk type device men kiest, zien we dat de keuzevrijheid ook echt tot een mooie spreiding heeft geleid”, aldus Liefhebber.

Microsoft-omgeving – dat we uiteindelijk wel hebben – levert soms nog weleens wat problemen op. Maar dat is eigenlijk het enige waar we tegenaan lopen.”

Liefhebber erkent ook dat de school niet staat te springen om Chromebooks. “Niet al onze applicaties werken daarop. We kunnen daarnaast niet garanderen dat al onze cloudapplicaties moeiteloos functioneren op tablets, zoals de iPad.” Voordat iedereen over een eigen device beschikte, had de scholengroep alleen vaste pc’s, in eigen beheer. “In de laatste herfstvakantie, toen iedereen eenmaal aan de laptop gewend was, hebben we die vaste pc’s allemaal weggehaald.

Begin vorig jaar wisten we dat deze computers al behoorlijk verouderd waren en vroegen we ons af wat we ermee moesten doen. Kiezen we opnieuw voor vaste pc’s, of gaan we nu definitief over op laptops en bewegingsvrijheid? Toen hebben we voor de tweede optie gekozen.”

Awareness Doordat de GSG Guido al voor een groot deel in de cloud werkte, was bruusk voorsorteren op een volledig own device based-netwerk niet nodig. Liefhebber: “Al onze applicaties draaien al in de cloud. Door de jaren heen zijn we al die kant op bewogen.”

Vrijheid Iemand die dus besluit om bijvoorbeeld een - in plaats van een Microsoft-device – te kopen, moet eveneens in staat zijn om op het schoolnetwerk in te loggen en binnen zijn of haar leeromgeving aan de slag te gaan. Op de vraag welke uitdagingen Liefhebber treft bij het beheersbaar houden van dit gemengde netwerk, kan hij een bemoedigend antwoord geven.

“Dat valt dus heel erg mee. We hebben onze zaakjes goed op orde. Alleen het printen met een Apple-apparaat binnen een

16 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Op het moment dat iemand zijn of haar device mee naar school neemt, zit diegene binnen een mum van tijd op het cloud-netwerk van de GSG Guido. “Op het moment dat de kinderen voor het eerst met hun device inloggen op het schoolnetwerk, moeten ze dit eenmalig autoriseren; daarna gaat dit automatisch.” Vervolgens kunnen leerlingen via de webbrowser richting hun digitale leeromgeving in Azure.

“Door middel van Single Sign-On moeten ze hier nog een keertje inloggen, maar hebben ze vervolgens toegang tot alle relevante applicaties”, legt Liefhebber uit. “Magister,

Devices in het onderwijs

Huib Liefhebber, manager ICT GSG Guido

“Magister, itsLearning, Office 365, OneDrive: vanuit hun digitale leerplein kunnen medewerkers en leerlingen overal bij.” itsLearning, Office 365, OneDrive: vanuit hun digitale leerplein kunnen medewerkers en leerlingen overal bij.”

Thuis worden de leerlingen niet beperkt in de mogelijkheden: wat je op school kunt met je laptop, kun je thuis op de bank eveneens. “We hebben daar geen restricties voor ingesteld. We willen juist awareness kweken bij medewerkers en leerlingen, dat ze verstandig met hun

apparaten om moeten gaan.” Natuurlijk is het mogelijk dat een leerling, na thuisgebruik, een met een virus of malware vervuild bestand meebrengt, richting het schoolnetwerk.

“We proberen alle antivirus en -malware vanuit ons eigen netwerk te detecteren”, legt de manager ICT uit. “Op het moment dat je device verbinding maakt met ons netwerk, gaan er alarmbellen rinkelen en detecteren we waar het probleem zit.”

Multifactor-authenticatie Om de veiligheid binnen het gemengde schoolnetwerk verder te vergroten, gaat de GSG Guido eveneens de stap zetten richting multifactor-authenticatie, te beginnen met de medewerkers. Liefhebber: “Op het moment dat een medewerker inlogt op het leerplein, moet diegene dan niet alleen een gebruikersnaam en wachtwoord ingeven, maar krijgt diegene ook nog een toegangscode op de mobiele telefoon.” Voor het gebruik van Magister zijn deze tokens al gemeengoed, dus heel veel gewenning zal deze stap niet vergen.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 17

Kijkje in de klas

Katja Korver:

“We zijn er door het gebruik van tablets en devices echt op vooruit gegaan” Via Google Drive de leerlingen attent maken op een interessant artikel of via een digitale quiz checken of de lesstof begrepen is. Het moge duidelijk zijn, de digitalisering van de samenleving heeft ook het klaslokaal bereikt.

Katja Korver (51) onderzoekscoördinator en docent Frans aan het Tabor College in Hoorn vertelt hoe software en elektronische devices haar vak hebben veranderd.

18 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Kijkje Lorem in de ipsum klas

Begon Korver haar carrière 14 jaar geleden nog gewapend met boeken en een bandje om de uitspraak te oefenen, inmiddels hebben Google Drive, LessonUp en RTIII geen geheimen meer voor haar. Ze moet ook wel want naast het bijhouden van zaken als absentie, te laat zijn, cijfers en huiswerk zetten scholen tegenwoordig ook allerlei digitale hulpmiddelen in om leerlingen te helpen leren.

Van Flappy Bird tot Google Drive Vooral voor het oefenen van de al geleerde stof zijn er veel mogelijkheden. “Waar leerlingen vroeger eindeloos rijtjes werkwoorden aan het overschrijven waren, gebeurt dat oefenen nu spelenderwijs”, vertelt Korver. Denk aan tools die zinnetjes afschieten of een op Flappy Bird geïnspireerd spelletje waar de geleerde woorden of hele zinnetjes in voor komen. “Als de aandacht is verslapt, werken Kahoot! of Quizlet, een platform met multiple choice quizzen ook uitstekend om leerlingen bij de les te houden. Het wedstrijdelement spreekt ook jongens aan en je kunt als docent snel zien of de klas de leerstof begrepen heeft.” Voor docenten wordt het dus ook duidelijker wanneer het moment is aangebroken om een echte toets te geven. “In plaats van toetsen om het toetsen en leerlingen op te zadelen met iets wat ze nog niet kunnen, gaan we steeds meer toe naar een systeem waarin er pas getoetst wordt als de leerling ook het idee heeft dat hij het kan en dat is goed voor het zelfvertrouwen.”

“Een ouderwetse les met alleen maar een boek vind ik zelf inmiddels ook dodelijk saai.”

Korver maakt ook veel gebruik van Google Drive om haar leerlingen te attenderen op interessante Franse artikelen of een tooltje als Reflector waarmee bijvoorbeeld een vakantiefoto op het bord geprojecteerd kan worden, zodat de leerling er iets over kan vertellen.

Niet alleen leerlingen hebben baat bij de nieuwe hulpmiddelen maar ook de docenten zelf. Een platform als het Nederlandse LessonUp is volgens Korver ideaal als een leerling een les gemist heeft maar helpt docenten ook om een les op te bouwen. “Ik ervaar dit echt als een luxe”, vertelt Korver, “Toen ik het een tijd erg druk had, was dit platform een uitkomst. Je wordt als docent echt bij de hand genomen doordat elke les is opgebouwd uit een aantal vaste elementen. Zo wordt er structureel teruggegrepen op het eerder geleerde”. Het grootste voordeel is dat docenten lessen van andere collega’s kunnen gebruiken. “Met wat kleine aanpassingen is het daardoor mogelijk om snel een op maat gesneden les te maken voor jouw leerlingen.”

Katja Korver, onderzoekscoördinator en docent Frans Tabor College

Feit is wel dat leerlingen al heel wat uren achter schermen doorbrengen. Dat roept de vraag op of de nieuwe leermethoden niet voor extra afleiding zorgen. Maar volgens Korver valt dat reuze mee. “Sowieso is de afspraak dat smartphones tijdens de les in de tas blijven en bij het werken op tablets kan de docent meekijken en zelfs een scherm ‘freezen’ als blijkt dat de prioriteiten van de leerling even niet bij de Franse les liggen maar elders.”

“Nee”, vervolgt Korver, “De nieuwe devices hebben het onderwijs echt énorm verrijkt en mits de leerling ervoor open staat, durf ik zelfs te zeggen dat het leren van een taal door de nieuwe lesmethoden makkelijker is dan vroeger.”

We moeten volgens Korver ook niet vergeten dat de jeugd van tegenwoordig gewend is om vermaakt te worden. “Als ik echt een leuke interactieve les heb gegeven, merk ik dat de leerlingen het de normaalste zaak van de wereld vinden.” Met lesgeven op de ouderwetse manier met alleen een boek en wat bandjes lukt het vandaag de dag dan ook niet meer om de aandacht vast te houden. Korver lachend: “Waarom zouden we ook? Zo’n ouderwetse les met alleen maar een boek vind ik zelf inmiddels ook dodelijk saai, helemaal nu er zo veel manieren zijn om het voor leerlingen leuker en makkelijker te maken om te leren.” Dat houdt trouwens niet in dat Korver niet van boeken houdt – “ik ben dol op lezen” – en er in het klaslokaal geen boek meer te vinden is. “Nee, de leerlingen hebben naast een tablet ook gewoon nog een boek en kunnen kiezen wat ze gebruiken.”

Maatwerk “Het mooie van deze tijd is dat de leerling steeds meer eigenaar wordt van zijn eigen studieproces”, legt Korver uit. Lesgeven is hierdoor niet langer ‘one size fits all’ maar het wordt steeds meer mogelijk om een op maat gemaakt pakket te bieden. “Denk bijvoorbeeld aan een havo-leerling die met wiskunde eindexamen doet op Atheneum niveau.

“Dat doet recht aan de wensen en behoeften van de leerling en heeft wat mij betreft de toekomst.”

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 19

Devices in het onderwijs

Drie onderwijsspecialisten testen de Surface Go in de klas Is de Microsoft Surface Go een geschikte tablet/laptop voor het onderwijs? We testten het uit door hem twee maanden te laten uitproberen door drie doorgewinterde ICT-specialisten uit het voortgezet onderwijs. Zij legden hun huidige laptop of tablet in de kast en gingen van het ene op het andere moment over op de Surface Go. Wat waren hun bevindingen?

20 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Devices in het onderwijs

Alle drie zijn ze doorgewinterde gebruikers van devices in het onderwijs. Mieke van Kemenade is docente wiskunde aan het Gemini College in Lekkerkerk. Marieke Vreeswijk is docente scheikunde aan het CSG Willem de Zwijger in Schoonhoven.

Wing Kan Lai werkte jarenlang zelf in het onderwijs als docent natuurkunde en wiskunde en is momenteel Office 365 consultant bij QNH en Microsoft Learning Consultant. Hoe denken ze over de Go? “Voor mij was het tekenen van formules en molecuul­ structuren een openbaring”, vertelt Marieke Vreeswijk. “Op een gewone touchscreen met Stylus kun je alleen harde lijnen tekenen. Doordat de pen van de Go als potlood tekent, kun je een molecuulstructuur eerst schetsen. Pas als hij goed lijkt, trek je hem met pen over.”

Presenteren Over de snelheid was Wing Kan Lai positief verrast. “Minstens net zo snel als de Surface Pro 4 of 5. Ik zet tegelijk Outlook, Teams en OneNote aan en hij loopt niet vast. Ik gebruikte de Go in plaats van mijn laptop én mijn mobiele telefoon. Voor een PowerPoint-presentatie is de pen ook heel handig. Je kunt klikken op de achterkant om naar de volgende slide te gaan, maar ook echt tekenen in je slideshow.”

Marieke gebruikte die optie vooral in haar les. “In Whiteboard had ik mijn lessen klaargezet en tijdens de les kon ik dan met de pen iets omcirkelen of er wat extra’s bij zetten. Door de techniek op school kon ik niet draadloos werken, maar liep er acht meter snoer vanuit de beamer naar mij. De leerlingen keken daar eerst vreemd van op, maar raakten eraan gewend.”

Ook voor leerlingen Waar het testteam voor eigen gebruik het grote scherm van de Surface Pro prefereerden, vonden ze de Surface Go een goede optie voor de leerlingen. Die reageerden bij alle drie heel enthousiast. Marieke: “Bij mij mochten de leerlingen in de les ermee werken. Als ik vroeg ‘wie wil hem vandaag gebruiken?’ ging steevast 90 procent van de vingers omhoog.

Ze vinden dat hij er cool uitziet, gaan er direct mee aan de slag en vinden de pen ook heel fijn.”

Ook Mieke zag het enthousiasme bij haar leerlingen. “Bij ons hebben de leerlingen hun laptop op schoot. Zij vonden het vooral heel fijn, dat de Surface Go wat kleiner is. Met de pen konden ze op het touchscreen schrijven, zodat ze hun aantekeningen ook digitaal hadden. Door het kleine formaat van de Go hebben ze nog voldoende ruimte over voor een boek of schrift. Verder vonden de leerlingen het fijn dat je de Go naar beneden kon klappen, de belichting was goed en het toetsenbord is fluisterstil. Je hoort de aanslagen niet en dat voorkomt veel irritatie. Daar kregen we bij examens altijd klachten van leerlingen over. Voor leerlingen moet de Go wel hufterproof zijn: een beschermhoes is zeker aan te raden.”

Onderwijsleergesprek Een ander voordeel van de Go is dat de leraren door de klas kunnen lopen en via hun tablet het Smartboard kunnen bedienen. Mieke: “Ik had de Surface Go draadloos aan het

(v.l.n.r.) Mieke van Kemenade, Marieke Vreewijk en Wing Kan Lai

scherm verbonden en kon daardoor achter in de klas staan, terwijl de leerlingen op het smartboard werkten. In de klas had ik de Go continu in mijn hand. Dat is ook precies zoals ik denk dat het onderwijs moet zijn: een onderwijsleergesprek.

Waar de drie testers het apparaat zelf heel goed betaalbaar vonden, waren de accessoires naar hun mening aan de prijzige kant. Daarom is het advies van Mieke: “maak een alles-in-een pakket,” een strategie waar Microsoft juist vanaf is gestapt. Er waren all-in-one pakketten, maar gebruikers wilden graag zelf kiezen, bijvoorbeeld de kleur van de typecover, het type muis en sommigen willen hem alleen als tablet gebruiken. Om optimale keuzevrijheid te bieden, levert Microsoft de accessoires apart.

De USB C-connectie krijgt wisselende reacties. Mieke: “Daardoor kun je niet je eigen muis erop aansluiten, maar moet je draadloos werken via Bluetooth of een verlengkabeltje aansluiten. Wat me wel opviel was dat de aansluiting voor dit verlengkabeltje heel goed en stevig is.” Wing Kan: “De USB C heb ik eigenlijk niet aangeraakt; ik kon alles draadloos doen.

Een groot voordeel van de Surface Go vond ik dat ik hem ook in de auto kon opladen. Aangezien ik daar vaak in zit, was dat heel handig!”

Zou het testpanel de Go kopen? Mieke wel: “Als je een laptop hebt, kun je hem erbij kopen. Je pakt hem namelijk continu. Om van te lezen was het scherm net wat klein, maar naarmate ik er langer mee werkte, wende het.” Marieke en Wing Kan zouden voor zichzelf de voorkeur geven aan de Surface Pro, beiden vanwege de grootte van het scherm, maar vonden het voor leerlingen een goede optie.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 21

Leren leren

Wat je allemaal kan overkomen als je het NK Office of NK Adobe wint…

Ieder jaar organiseert Slim in de Klas (SLBdiensten) het NK Adobe, en samen met Surfmarket ook jaarlijks het NK Office. De winnaars van deze Nederlandse kampioenschappen kunnen rekenen op een retourtje VS voor deelname aan de wereldkampioenschappen. Laura van der Schoor en Boris Lammertse overkwam het.

Zij hadden er in de jaren daarna veel profijt van. Wat hebben ze meegemaakt?

De moeder van Laura van der Schoor zag aan haar dochter dat ze zich verveelde en meer uitdaging nodig had op het vwo. Dat vormde de aanleiding om te starten met het behalen van haar eerste certificering: in PowerPoint. “In eerste instantie vond ik het heel stom. Maar toen ik het eenmaal had gehaald, was ik heel trots op mezelf en kreeg ik de smaak te pakken,” vertelt Laura. Ze ging verder met het behalen van meer certificeringen, voor Microsoft Word, Excel, PowerPoint, SharePoint, voor de 2010-, 2013- en 2016-versies van de software en voor Normaal en Expertniveau.

Herkansen voor een beter cijfer “In totaal heb ik vijftien examens gehaald. Het werd zelfs zo erg dat ik examens over deed om een beter cijfer te halen.

Omdat ik Excel het leukst vond, koos ik ervoor om die te herkansen. Op de dag van het NK Office zelf was ik mega zenuwachtig, maar vastbesloten om het te gaan halen.

Ik wilde echt geen tweede of derde worden! Huilend en bibberend stond ik er met mijn blikje cola, maar ik werd wel eerste! Ik haalde de maximale score van 1000 punten in een recordtijd van 7 minuten en 14 seconden (er staat 50 minuten voor het examen, red.). Met mijn toenmalige lerares, Ilonka van der Knaap van het Anna van Rijn College, mocht ik naar de WK in Disney World in de Verenigde Staten!”

Ook die waren succesvol. Ze werd er achtste op een deelnemersveld van zo’n 200 personen. “Het was echt een bizarre ervaring. Je vliegt naar Amerika, bent daar vijf dagen, we mochten naar Disney World en ik kon meedoen aan het examen. En: alles werd betaald! Het voelde of ik vijf dagen op vakantie was en ik hoefde geen cent uit te geven. Bizar! Het

22 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

was zo groots allemaal. Er waren verschillende Japanse en Chinese deelnemers die huilend het examenlokaal verlieten.”

Goed voor je CV Inmiddels studeert Laura geneeskunde. Wat heeft het haar verder gebracht? “Ook bij mijn studie geneeskunde heb ik al profijt gehad van mijn certificaten. Ik wilde een extra programma doen binnen de studie. Daarvoor moesten we een motivatiebrief en CV insturen en we moesten op gesprek. Het eerste dat ze vroegen was ‘we zien op je CV dat je Nederlands Kampioen Office en achtste van de wereld bent geworden.

Vertel! Dan kun jij dus iets speciaals en ben jij bereid te werken.

Dus kom maar bij ons programma! Dat soort mensen zoeken we.” Bovendien haalde ze er ook betaald werk uit. “Mijn vader heeft een klein bedrijfje, waar ik wel eens betaalde klussen voor doe. En ouders van vrienden weten dat ik dit kan. Via via kom ik bij steeds meer mensen terecht. Recent deed ik een Excelanalyse voor de Badmintonbond. Hartstikke leuk!”

Boris Lammertse: getriggerd door Illustrator Boris Lammertse was als kind altijd al aan het tekenen: op school, tijdens vakanties en thuis. Het was dus al snel duidelijk dat hij iets met tekenen en kunst wilde doen. Het werd het Grafisch Lyceum in Rotterdam, waar hij koos voor de richting grafisch design.

Daar kreeg hij les in Illustrator. “Doordat je in Adobe Illustrator met vectoren werkt in plaats van pixels, ging er een wereld voor me open. Het triggerde me om een Adobe Certified Associate (ACA) certificaat te behalen.”

Leren leren

Het Nederlands Kampioenschap Adobe werd dat jaar ook op het Grafisch Lyceum georganiseerd. Door zijn ACA-certificaat kon hij eraan deelnemen. “Mijn eerste plaats daar leverde ook een ticket op naar de WK Adobe in de Verenigde Staten! Ik won niet, maar het was een geweldige ervaring. Ik was erg nerveus, maar had ook heel hard gewerkt hiervoor. Het was één grote droom om naar de VS te gaan. Een life-changing experience.”

Grafisch design voor Martin Garrix Ook Boris had zakelijk profijt van zijn certificering. “Zodra ik ACA Nederlands kampioen was, deelde ik het op mijn sociale media. Deze posts bereikten duizenden mensen. Daarna werd ik door veel bedrijven benaderd om aan de slag te gaan voor hen. Ik heb nu genoeg werk om zelfs fulltime freelance designer te zijn.” Het leverde hem zelfs nog meer op: hij werkt nu als grafisch designer bij STMPD RCRDS, waar hij onder meer verantwoordelijk is voor het grafisch design van de uitingen van Martin Garrix.

Jeroen Borgsteede, directeur SLBdiensten en Slim Wil je je leerlingen ook de kans geven om mee te doen met het NK Office of NK Adobe of wil je meer weten over de diverse certificeringen die wij aanbieden?

Maak kennis met ons team ‘Leren & Certificeren’ op slimindeklas. nl/leren-en-certificeren, mail ons op lcsupport@slbdiensten.nl of bel ons op 020-4201396 en vraag naar Tom Vogels of Ilonka van der Knaap. We hebben ook een netwerk van docenten die al actief zijn met certificeringen.

Meld je aan op yammer.com/itacademy Zie ook: slimindeklas.nl/nkoffice en slimindeklas.nl/nkadobe

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 23

De maker verklaart

Rick Goud, directeur ZIVVER

Tool ZIVVER helpt datalek voorkomen Met een tool voor veilig e-mailverkeer en file transfer via één vertrouwde omgeving, zoals geïntegreerd in Outlook, biedt ZIVVER een oplossing waarmee onderwijsorganisaties datalekken kunnen voorkomen.

Uniek daarbij is dat ZIVVER helpt menselijke fouten te voorkomen, de belangrijkste oorzaak van datalekken. Door het gebruiksgemak van de tool is de kans klein dat medewerkers naar onveilige alternatieven grijpen om online gevoelige informatie te versturen.

Grote privacy-uitdagingen

‘Schitteren’ in het nieuws door een datalek

De AVG stelt organisaties voor grote privacy-uitdagingen.

Onderwijsorganisaties nemen verschillende maatregelen om aan wetgeving rondom databescherming en privacy te voldoen, maar om één gegeven kunnen zij nauwelijks heen: de meeste datalekken ontstaan door fouten van medewerkers bij het uitwisselen van informatie. Het is dit gegeven waarvoor leverancier ZIVVER een oplossing biedt, door communicatie via e-mail te versimpelen en fouten te voorkomen. De belangstelling hiervoor neemt snel toe. Vooral gemeenten, onderwijsinstellingen, zorgpartijen en zakelijke dienstverleners gebruiken de e-mailoplossing van ZIVVER.

Geen enkele organisatie wil ‘schitteren’ in het nieuws door een datalek. “In het onderwijs is het niet anders. Als dit gebeurt, heb je de poppen immers aan het dansen. Je krijgt dan direct minder aanmeldingen van nieuwe leerlingen voor het volgende schooljaar, omdat je hebt laten zien dat je niet goed met persoonsgegevens omgaat.” Medewerkers veroorzaken meer dan 95 procent van de datalekken, weet Goud. “Dat gebeurt vooral bij het uitwisselen van informatie via e-mails, chats en file transfers.

“Inmiddels zijn er al zo’n 1700 organisaties in Nederland, België en Duitsland die onze oplossing gebruiken”, zegt Rick Goud, directeur van ZIVVER. “In de zorg is de vraag naar veilig communiceren nog het grootst, omdat hier gewerkt wordt met informatie die zeer privacygevoelig is. Maar eigenlijk is de vraag overal aanwezig; in elke sector is er wel gevoelige informatie waar organisaties voorzichtig mee moeten omgaan.”

24 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

Om dit tegen te gaan, denken organisaties vaak al snel aan het versleutelen van data. Dat is ook belangrijk, maar daar ligt het risico niet.” Volgens Goud vormt de medewerker het grootste risico. “Vorig jaar zijn in Nederland bijna 21.000 datalekken gemeld. Daarvan werd 63% veroorzaakt doordat medewerkers iets aan een verkeerde ontvanger stuurden. Zij kozen dus een verkeerde bijlage of verkeerd e-mailadres. Het gebeurt iedereen weleens, maar het is wel een potentieel datalek.”

De maker verklaart

Tip: Als je voor privégebruik veilige berichten overzichtelijk bij elkaar wilt hebben en ook graag zelf veilige berichten wilt initiëren, maak dan een gratis ZIVVER-account aan op app.zivver.com/signup.

Lage drempel voor gebruikers Goede beveiliging is mensenwerk en vraagt daarom om meer dan versleuteling. ZIVVER werd in 2015 opgericht en is sinds 2017 op de markt met een universele oplossing voor zowel e-mail als file transfer. Deze oplossing maakt het medewerkers mogelijk te werken in een vertrouwde omgeving, met een plug-in voor Outlook. Andere integraties zijn in ontwikkeling. Aan de serverkant zijn er mogelijkheden voor het gebruik van diverse e-mailprogramma’s. Door simpel in gebruik te zijn, is er voor medewerkers bijna geen reden meer te bedenken om te zoeken naar omwegen als WeTransfer voor het versturen van gegevens.

“De tool is toegankelijk op elk apparaat, via een webapplicatie en mobiele apps voor iOS en Android. De gebruikersinterface is bovendien makkelijk te begrijpen.” Het gebruiksgemak wordt nog verder verhoogd, doordat gasten geen eigen account nodig hebben voor het verkrijgen van toegang of het geven van reacties op berichten. ZIVVER stelt consumentenaccounts gratis beschikbaar, bijvoorbeeld aan ouders van leerlingen waarmee de school communiceert.

Bescherming voor, tijdens en na de verzending ZIVVER biedt bescherming in drie fasen van de communicatie: vóór, tijdens en ná de verzending van gegevens (‘Triple Safe Technology’). Hierin is de oplossing onderscheidend, want andere aanbieders in de markt richten zich volgens Goud vooral op veiligheid tijdens het verzenden. Nog voor verzending van bijvoorbeeld een e-mail, maar ook een groot bestand (mogelijk vanuit dezelfde gebruikersinterface) voert ZIVVER checks uit op de ontvanger, de inhoud en de beveiliging met onder andere Artificial Intelligence-technologie. Hierdoor kan de gebruiker zelf de juiste veiligheidsmaatregelen activeren of deze check automatisch laten doen.

Tijdens de verzending is de correspondentie veilig door een versleutelde verbinding en versleutelde opslag.

Hiervoor gebruikt ZIVVER een asymmetrische versleuteling (ZIVVER heeft de sleutels niet) en ISO27001-gecertificeerde datacenters in de EU. Ook vindt tijdens de verzending extra authenticatie plaats van zowel de verzender als de ontvanger. Mocht de gebruiker na verzending constateren dat er een fout is gemaakt (en er bijvoorbeeld een verkeerd bestand is meegestuurd), dan is deze fout eenvoudig te herstellen. ZIVVER maakt het mogelijk een bericht op elk moment terug te trekken. Zaken zoals continue logging, het monitoren van acties van admins en medewerkers, en het

genereren van managementrapportages verhogen tot slot het veiligheidsniveau.

Safe, simpel en symbiotisch Tijdens twee Security Awareness-bijeenkomsten die onlangs door SLBdiensten en APS IT-diensten gehouden werden, was ZIVVER aanwezig om een demonstratie van de software te geven. Hieruit bleek hoe safe, simpel en symbiotisch (met de bestaande manier van werken op scholen) de oplossing is. De oplossing ziet eruit als de standaard e-mailomgeving van Microsoft, die op scholen veel gebruikt wordt.

Onderwijsorganisaties reageren over het algemeen zeer positief op de geboden veiligheidsoplossing, aldus Goud.

“Vorig jaar zijn er bijna 21.000 datalekken in Nederland gemeld.

63% werd veroorzaakt doordat medewerkers iets aan een verkeerde ontvanger stuurden.”

Tegelijkertijd is het zo dat het succes van de implementatie staat of valt met de communicatie er omheen. In de eigen organisatie, maar zeker ook naar externe communicatiepartners zoals ouders. “Wanneer dit goed gebeurt, merken wij dat de adoptie van onze oplossing heel hoog is. Ook ouders willen natuurlijk niet dat gegevens van hun kind op straat komen te liggen. De invoering van ZIVVER voor de interne en externe communicatie heeft bovendien een mooi bijeffect: je laat zien dat je als organisatie serieus met security bezig bent. En dat is natuurlijk nooit verkeerd.”

SLBdiensten heeft recent een licentieovereenkomst met ZIVVER gesloten. Je vindt de informatie op slbdiensten.nl onder licenties.

Bij inhoudelijke vragen kun je uiteraard vrijblijvend contact opnemen met de servicedesk van SLBdiensten via servicedesk@slbdiensten.nl of telefonisch via 020-4201396.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 25

Case Azure

Cloud een logische keuze voor Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur Een onafhankelijke scholengemeenschap die al vroeg vaststelde dat zoveel mogelijk richting de cloud moest: Leon Geers, de toenmalige hoofd facilitaire dienst en ICT, was zijn tijd ver vooruit. De huidige conrector bedrijfsvoering van de Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur vertelt over de digitale migratie van de school, gefaciliteerd door IT-Workz.

De Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur (KSE) bestaat uit één locatie, twee gebouwen - voor de brugklas en de overige jaren - en verschillende ‘leshuizen’, voor in totaal zo’n 2.500 leerlingen en 230 medewerkers. “De leerlingen zitten per leerjaar bij elkaar. Leshuis één, het brugklasgebouw dus, bestaat uit mavo, havo en vwo, leshuis twee bestaat uit de tweedejaars van mavo, havo en vwo, et cetera”, legt Leon Geers uit. In 2006 begonnen in Etten-Leur als hoofd van de facilitaire dienst en ICT is hij vandaag conrector bedrijfsvoering van de scholengemeenschap. De KSE is een éénpitter, wat betekent dat er géén overkoepelend scholenbestuur bestaat. “Dit maakt dat wij slagvaardig in kunnen spelen op ontwikkelingen en zelf onze weg kunnen bepalen”, zet Geers de voordelen van de scholenstructuur uiteen.

In zijn tijd als hoofd facilitaire dienst en ICT, zo rond 2012, wist Geers al dat de toekomst van onderwijs-ICT in de cloud lag.

“Op dat moment hadden wij nog een eigen IT-afdeling die toen nog traditioneel van opzet was en een server park die aan vervanging toe was. Het aantal vaste pc’s liep richting de duizend apparaten. Ook hadden we een beperkt aantal laptops en het beheer daarvan was echt verschrikkelijk omslachtig: zó moeilijk viel dat toen al te beheren.” Als tien laptops al problemen opleverden, zouden meer dan 2.500 devices, voor leerlingen en docenten, al helemaal onbeheersbaar worden met de toenmalige infrastructuur, waarbinnen alle applicaties lokaal draaiden. Geers: “We voorzagen toen al dat alles richting de cloud moest, maar van

26 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

‘alles lokaal’ naar ‘alles in de cloud’ was een hele klus.” Stap voor stap werden lokale applicaties ingeruild voor cloudvarianten.

Identity en Access Management Toen meer en meer applicaties in de cloud kwamen te staan, diende de volgende uitdaging zich aan. “Want we kwamen er vervolgens achter dat alle applicaties vanaf dat moment naast elkaar draaiden. Ieder systeem had zijn eigen cloud-omgeving, met één gemeenschappelijke deler: de eindgebruiker. Die wil natuurlijk zo min mogelijk lastig worden gevallen met allerlei gebruikersnamen en wachtwoorden.” Daar moest de KSE dus iets voor gaan regelen. “We wilden met single sign-on gaan werken, maar daar was de wereld toen eigenlijk nog niet klaar voor.” Eerst gingen de eigen servers van de KSE eruit, en ging alle data as is over naar IT-Workz, compleet met alle instellingen. “Op deze manier wilden we ook voorkomen dat de verouderde hardware het zou begeven. Iets wat alsnog gebeurde, een week voordat we overstapten op de systemen van IT-Workz.”

Een week lang geen toegang tot e-mail: het hoeft niet te verbazen dat de eerste werkende dienst van IT-Workz de Microsoft Outlook van Office 365 was.

Onafhankelijkheid De KSE zweert bij de Microsoft-standaard, maar dit is niet zoals de Apple-fans die iedere nieuwe gadget van dat elektronicabedrijf moeten hebben. Het draait voor Geers om

Case Azure

onafhankelijkheid. “We hebben inderdaad voor Microsoft gekozen omdat je daar als organisatie een heel eind mee kunt komen, maar ik wil verder nergens last van hebben. Niet van hardware, niet van servers die moeten upgraden of wat dan ook: daarom zijn de cloudservices van Microsoft Azure voor ons ideaal.” Dit vroeg wel om extra investeringen vanuit de EttenLeurse scholengemeenschap, zoals dubbele redundante verbindingen. “We hebben meteen extra geïnvesteerd, zodat we aan alle randvoorwaarden, die noodzakelijk zijn om naar de cloud te kunnen, voldeden.”

IT-Workz heeft samen met de KSE het groeipad richting volledige cloudservices bewandeld. “Begonnen als traditionele IT-dienstverleners, met het aanbieden van servers, wilden wij van IT-Workz juist géén standaard aanpak, maar een eigen netwerk op ónze manier, dat was men toen nog niet gewend.”

Als je iets doet, doe het dan goed, dus niet alleen het Microsoft Azure-platform, maar met Identity Management (IDM) werd ook de single sign-on vormgegeven en begeleid vanuit ITWorkz, door gebruik te maken van Microsoft Authenticator.

Daarnaast werken inmiddels alle docenten en leerlingen met Office 365 én zorgt de clouddienst Intune ervoor dat gegevens van leraren en leerlingen, in welk systeem ze ook staan, veilig worden uitgewisseld.

Kleine details, grote gevolgen Het transformeren van de KSE was een ingewikkeld en langdurig proces, waar IT-Workz niet alleen in meegroeide, maar de school ook uitstekend bij heeft geholpen. Geers: “Ik kan niet anders zeggen dan dat de architecten van ITWorkz prima werk hebben geleverd. We hebben diepgaande gesprekken gehad, waarbij het heel vaak ging over hele kleine details met hele grote gevolgen.” Afdalend van de hoge ICT-berg kom je bij steeds minder ‘sexy’ stukken binnen de ICT terecht, die vertellen wat er in het dal, de kern van de ICT-infrastructuur, eigenlijk allemaal gebeurt. “Dan moet je de techniek echt begrijpen, om de juiste stappen te kunnen zetten. Daar waren de medewerkers van IT-Workz uitstekend toe in staat.” Ook wat betreft het luisteren naar de klant. “IT’ers zijn gewend heel erg naar de kastjes waarmee ze werken te kijken, terwijl ze zich veel meer op de klant moeten richten.

Wat wil diegene en waarom op deze manier?”

Twee partijen kunnen in een gesprek het gevoel hebben op één lijn te zitten, om er vervolgens bij het aanleveren van de technologische oplossingen achter te komen dat dit toch niet het geval was. Geers: “Kritische vragen blijven stellen en het kennen van de kleinste technische details maken dat dit wordt voorkomen: met name dáár is een partij als IT-Workz van toegevoegde waarde.”

Voor meer informatie: Heb je vragen of wil je meer informatie over de ICT-oplossingen voor het onderwijs van IT-Workz? Neem dan contact op met onze Servicedesk, via servicedesk@slbdiensten.nl.

Op www.slbdiensten.nl/slb/expertisecentrum vind je veel artikelen en cases over het thema Azure.

Leon Geers, toenmalige hoofd facilitaire dienst en ICT

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 27

In de aula

Boardroom-game brengt gesprek binnen scholen over security op gang Het Security Awareness evenement op donderdag 14 maart in Rotterdam was bij uitstek de gelegenheid voor bestuurders en IT-verantwoordelijken van scholen om cybersecurity in de praktijk te beleven. Hoogtepunt van het event was een spannende boardroom-game, waarin zij konden laten zien dat zij de juiste beslissingen nemen om hun organisatie veilig te houden.

In de Rotterdamse haven, op een steenworp afstand van waar in 2017 een grootschalige malware aanval (‘Petya’) de containerterminal van Maersk volledig plat legde, vond op 14 maart het Security Awareness-evenement plaats. Het event, georganiseerd door SLBdiensten en APS IT-diensten, werd voornamelijk bezocht door ICT-verantwoordelijken en bestuurders van scholen in het Nederlandse voortgezet onderwijs en primair onderwijs. Na ontvangst en een lunch in de historische kantine van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM), vond het inhoudelijke programma plaats in de voormalige RDM-scheepswerf. Het gigantische gebouw ademt nog altijd de sfeer van vroeger, maar is als RDM Rotterdam inmiddels dé hotspot voor innovatie in de haven.

Tal van initiatieven ontstaan op deze plek, waaronder veel startups maar ook onderwijs- en onderzoeksprojecten.

Beslissen in teamverband Kortom, een prachtige plek voor een inspirerende dag over cybersecurity. Het doel van het Security Awareness event was om cybersecurity in de praktijk te beleven. De mogelijkheden omtrent dit thema voor onderwijsorganisaties stonden centraal. Bijzonder gewaardeerd door de bezoekers werd vooral het interactieve karakter van de dag. Zo werd er een boardroomgame gespeeld waarin deelnemers in viertallen de rol van bestuurders van een fictieve fietsenfabriek op zich namen. Als de financieel manager, hoofd informatiebeveiliging, IT-manager en de hoofdverantwoordelijke voor personeelszaken was het de uitdaging om hun eigen belangen in lijn te brengen met die van de medebestuurders. Er werd een periode van vijf jaar gesimuleerd, waarbij in teamverband telkens de juiste maatregelen genomen moesten worden om het bedrijf te beschermen tegen cyberdreigingen.

De boardroomgame was een razend spannende ervaring en werd ook uiterst serieus genomen. Elk team wilde immers het bedrijf zijn dat na vijf jaar de minste schade had geleden

28 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

en het meeste vertrouwen genoot van medewerkers en klanten. Leerzaam was het tegelijkertijd ook. Elk jaar vonden uiteenlopende incidenten plaats: van een boze exmedewerker die nog steeds toegang had tot belangrijke systemen tot een grootschalige hack van productielocaties.

Ondertussen liepen ook leveringen van onderdelen vertraging op, door een security-incident bij een leverancier.

Ransomware, botnet-aanvallen en phishing bleven ook voor flinke schadeposten zorgen voor wie hier niet voldoende op voorbereid was. En dat laatste was nog een flinke uitdaging.

Met een gelimiteerd budget stonden de deelnemers vaak voor lastige keuzes: investeren in een firewall bijvoorbeeld, een extern bedrijf een risicoanalyse uit laten voeren of meer aandacht schenken aan beleidsmaatregelen?

Blijf niet hangen in maatregelen Het gesprek op gang brengen over cybersecurity was een belangrijk uitgangspunt van de boardroomgame. In dit opzicht was het event zeker een succes. Verschillende ITverantwoordelijken die het Security Awareness-evenement bezochten hadden een bestuurder uit hun organisatie meegenomen. Het spel was bij uitstek een gelegenheid om hen bekend te maken met termen en gebruikte argumenten op het gebied van cybersecurity, evenals de verschillende soorten aanpakken om informatiesystemen te beveiligen. De deelname leidde tot verschillende inzichten, al dan niet versterkt door ervaringen in de praktijk binnen onderwijsorganisaties. “Blijf niet hangen in maatregelen die je al hebt genomen”, bijvoorbeeld. Of: “Als je weinig geld hebt om te investeren in cybersecurity, investeer dan vooral in bewustwording van gebruikers.” Een interessante observatie van een deelnemer was ook dat veel organisaties de cyberdreiging als abstract ervaren en zij daardoor minder snel geneigd zijn te investeren in maatregelen. Dit verandert zodra er wel een incident heeft plaatsgevonden. Vooral scholen die al eens schade hebben geleden door bijvoorbeeld een hack, zijn bereid te investeren.

In de aula

“Als je weinig geld hebt om te investeren in cybersecurity, investeer dan vooral in bewustwording van gebruikers.”

Behalve de boardroomgame waren er nog andere sessies die deelnemers konden bezoeken. Zo konden zij kiezen tussen een presentatie van het Informatiebeveiliging en Privacy (IBP-)platform Privacy op School en een door Zivver ontwikkelde oplossing om veilig te mailen. Zeer interessant was ook de lezing door de ethische hacker Rick van Duijn (DearBytes). Een grappig detail dat hij prijsgaf is dat zijn carrière een vroege start kreeg, doordat hij ooit als middelbare scholier op het interne netwerk van het Beverwijkse Kennemer College aan het ‘rommelen’ sloeg. Na te zijn betrapt door de netwerkbeheerder kreeg hij van hem een vrijbrief om te blijven speuren naar kwetsbaarheden in de informatiesystemen van de school.

Back to basic voor scholen In zijn lezing verhaalde Van Duijn over de slimmigheidjes waarvan hackers - soms van buiten, maar vaker ook scholieren - zich bedienen. Zo werd duidelijk dat binnen schoolnetwerken vaak veel informatie valt te achterhalen

waarmee indringers met de rechten van docenten of zelfs netwerkbeheerders kunnen inloggen op belangrijke systemen. Van Duijn adviseert scholen een ‘back to basic’aanpak die een aantal zaken beslaat. Zoals het monitoren van netwerkverkeer en het bewaren van logs om indringers bij de kraag te vatten. Maar ook een goede segmentatie van het netwerk en de rechten van gebruikers daarbinnen, goed wachtwoordmanagement, het gebruiken van lokale firewalls en het tijdig uitvoeren van veiligheidsupdates aan systemen.

Een aanpak die niet alleen helpt om nieuwsgierige studenten te slim af te zijn, maar ook ‘volwassen hackers’ buiten de deur te houden.

Heb je interesse in een gepersonaliseerde boardroomgame op jouw locatie? Die mogelijkheid is er. Neem bij interesse contact op met onze Servicedesk via servicedesk@slbdiensten.nl of telefonisch via 020-4201396.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 29

Leven lang leren

“Er was veel ruimte voor eigen inbreng” Op het Amadeus Lyceum in Vleuten worden stappen gezet om de onderlinge samenwerking te verbeteren. Eerst wordt Sharepoint schoolbreed uitgerold.

In de toekomst moet ook Microsoft Teams bij gaan dragen aan een soepelere samenwerking. ICT-medewerker Dennis van Dijk was vooral benieuwd hoe Microsoft Teams beperkt kan worden om een wildgroei aan data en sharepoints te voorkomen.

Via Slim in de klas volgde Dennis de training ‘Inrichting en beheer van Teams’.

Waarom ben je deze training gaan volgen?

“Ik wilde deze training volgen, omdat wij binnen de school op zoek zijn naar verbetering van de samenwerking. Binnenkort starten we een project ‘Sharepoint/Teams’. Op dit moment is er een aantal afdelingen die Sharepoint gebruiken. In de toekomst willen we dat mogelijk in combinatie met Microsoft Teams schoolbreed uit gaan rollen. Alle extra trainingen en informatie zijn dan mooi meegenomen.“

Hoe is de training bevallen?

“Ik vond de sfeer erg fijn. Er was veel ruimte voor eigen inbreng. De trainer maakte een lijstje van alles wat we behandeld wilden hebben voor we weggingen. Iedereen ging dan ook tevreden naar huis. Ik wilde bijvoorbeeld weten welke mogelijkheden Teams voor gebruikers en beheerders biedt: ‘Wat kunnen we ermee?’, maar ook: ‘Hoe kunnen we Teams afschermen en beperken, zodat het beheersbaar blijft?’”

Wat heb je aan de training gehad?

“We hebben het hele beheercentrum doorgenomen en alle mogelijkheden gezien. Ik heb voor mezelf een lijstje gemaakt

30 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

van wat voor ons handig zou kunnen zijn. Het belangrijkste is dat ik inzicht heb gekregen in hoe je Teams af kunt schermen.

Er moeten niet klakkeloos allerlei teams aangemaakt kunnen worden. Dan krijg je een enorme boomstructuur van teams, waarbij je uiteindelijk het overzicht verliest. Om dat te voorkomen kun je bijvoorbeeld instellen dat niet iedereen een team aan kan maken of dat alleen via OneDrive in Teams gewerkt kan worden. Zo weet je waar je data naartoe gaat.”

Hoe ga je wat je geleerd hebt in de praktijk brengen?

“Wat ik in de training heb geleerd neem ik mee als inbreng in het projectteam Sharepoint/Teams. Daarmee gaan we eerst Sharepoint uitrollen. Wat betreft Teams gaan we bekijken in hoeverre we dat meteen schoolbreed doen of eerst kleiner beginnen. Met de afdeling ICT werken we al met Teams. Voor ons is dat heel nuttig, maar ik denk dat we andere gebruikers eerst moeten gaan trainen om Teams echt goed te gaan gebruiken. In de toekomst zal Teams waarschijnlijk door de hele school in gebruik genomen worden, maar ik denk dat we eerst bij onszelf moeten beginnen.”

Column

Met Microsoft Teams kan iedereen uitstekend samenwerken

Zoals je in de kop al kunt lezen, is mijn mening over Microsoft Teams kraakhelder: een ideale tool om binnen de school mee samen te werken. Gebruiksvriendelijk, overzichtelijk en in de cloud: met Teams kun je als school vooruit. Mits je het professioneel aanpakt.

De meeste mensen kennen SharePoint, het platform dat beoogt de onderlinge samenwerking te bevorderen, wel.

SharePoint wérkt als een trein, maar is toch niet voor iedereen zo intuïtief als werd gedacht. Met Teams is er als het ware een laag over SharePoint heen gebouwd, waardoor het raamwerk van SharePoint net wat gemakkelijker valt te gebruiken, men er net wat soepeler doorheen navigeert en dus sneller vindt wat wordt gezocht. Daarnaast kun je via de chatfunctionaliteit en tal van andere functies nog beter in contact blijven met de mensen met wie je samenwerkt. Niet onbelangrijk wanneer je het hebt over samenwerkingstools voor scholen!

sport is. Binnen een bedrijf zou je iedereen vrije rechten kunnen verlenen, omdat iedereen in principe hetzelfde belang heeft. Binnen een school werkt dat net wat anders, want terwijl leraren het onderwijs zo goed mogelijk willen stroomlijnen, proberen sommige leerlingen daar op de één of andere manier toch doorheen te schieten. Het grip houden op de leeromgeving binnen Office 365 is dus een grote en mooie uitdaging, voor ons én voor de school. Enerzijds om ervoor te zorgen dat leerlingen c.q. leraren veilig aan de slag kunnen in een eigen omgeving, maar tegelijkertijd ook moeiteloos samen kunnen werken.

Mooie woorden, maar wat betekent het gebruik van Teams in de praktijk? Nou, dat is eenvoudig uitgelegd. Binnen Teams maak je verschillende kanalen aan, dit zijn dan de verschillende onderwerpen waarmee je met je collega’s of met de leerlingen aan de slag gaat. Dit kan zijn voor een klas, voor een kleinere projectgroep voor Aardrijkskunde, maar ook voor de hele sectie Wiskunde.

‘Adoptie’ is hierbij het toverwoord: de gehele organisatie moet meebewegen met het werken in Teams. Het is niet voor niets een samenwerkingstool! We zien vaak dat als we de functionaliteit bij medewerkers en leerlingen neerleggen en het ‘maar laten gebeuren’, dat het dan een chaos wordt, met veel dubbele groepen, openbaar ingestelde rechtengroepen en mensen die langs elkaar heen werken. Als je een dwarsdoorsnede van de school betrekt bij de gesprekken om Teams in te richten en daar je structuur op afstemt, creëer je draagvlak binnen de school. Zo kun je medewerkers ontzorgen door alvast een werkomgeving voor ze klaar te zetten, terwijl ze ook de flexibiliteit hebben om zelf een nieuwe veilige omgeving op maat in te richten, die recht doet aan de beleidsstandpunten van de school. Hoe laagdrempeliger hoe beter natuurlijk: hierover denken wij graag met de scholen mee.

Naast functionaliteiten zoals OneNote en een chatfunctie, kunnen scholen er ook voor kiezen om externe applicaties, zoals bijvoorbeeld Pollybot, binnen een Teams-kanaal beschikbaar te stellen. Top! Hoe meer keuze tussen werken leerapplicaties je hebt, des te beter faciliteert Teams de samenwerking tussen leerlingen onderling en met de docenten. Teams profiteert ook van andere onderwijstechnische ontwikkelingen binnen Microsoft. Zo heb je binnen Teams al de beschikking over diverse learning tools en is de Skype-functionaliteit al volledig geïntegreerd.

Bij IT-Workz weten we dat het onderwijs een aparte tak van

Onno Sidler, consultant Innovatie bij IT-Workz / o.sidler@it-workz.nl

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 31

header

Cursussen IT & digitale vaardigheden Voor het HBO, MBO ĂŠn Voortgezet onderwijs Geef jouw leerlingen de technische en cognitieve skills die nodig zijn om te excelleren in de digitale wereld van vandaag en morgen.

Toepasbaar op verschillende lesprogramma’s Hands-on oefeningen, simulaties en games Cursussen zijn beschikbaar in het Nederlands Docententraining en ontwikkeling Sinds de start van het programma in 1997, hebben er wereldwijd bijna 8 miljoen studenten deelgenomen aan een cursus van de Networking Academy.

Cursussen op het gebied van Hard & Software, Internet of Things, Cyber Security, Programmeren en Netwerken Persoonlijke feedback en flexibele leerlijnen

www.NetAcad.com @cisconetacad @cisconetworkingacademy

Licentienieuws VERLENGDE OVEREENKOMSTEN VOOR DRIE JAAR:

FileMaker Gebruik één gecombineerd platform om apps te maken die naadloos samenwerken op mobiele apparaten, computers en internet. Dankzij updates in realtime krijgen alle gebruikers op hetzelfde moment toegang tot de nieuwste informatie.

FileMaker Pro Advanced Gebruik FileMaker Pro Advanced om apps op maat te ontwerpen en te maken voor mobiele omgevingen, cloudomgevingen en on-premise omgevingen.

Signature Manager Exchange Edition (voorheen Mail Disclaimer), geschikt voor Microsoft Exchange 2019, 2010, 2007 Deze software voegt e-mail-handtekeningen toe aan alle e-mail die door Exchange Server wordt verzonden, dus vanaf Outlook, OWA, mobiele telefoon, tablet, pc of Mac. Je hoeft niets op een lokale e-mail-client te installeren. De e-mailhandtekening bestaat onder andere uit een disclaimer, adres en bedrijfsgegevens, persoonlijke gegevens van de afzender, logo’s, social media en wordt automatisch uit de Active Directory overgenomen.

FileMaker Server Gebruik FileMaker Server om veilig gegevens te delen met groepen gebruikers van FileMaker via een on-premise server.

Exclaimer Cloud email signature for Office 365 Geen locale software te installeren want dit is een volledige cloud service. Vanuit de cloud service kan de email handtekeningen naar het profiel van de medewerker in Outlook worden gepushed, zodat de medewerker de email handtekening vooraf in zijn email ziet en waar nodig eventueel kan aanpassen en of een andere email handtekening kan selecteren. Stuurt de medewerker een email vanaf OWA, mobile telefoon, Tablet PC Mac etc. dan wordt de handtekening automatisch door de Cloud service aan de email toegevoegd. De email handtekening bestaat onder andere uit een disclaimer, adres en bedrijfsgegevens, persoonlijke gegevens v.d. afzender, logo’s, sociaal media etc en worden automatisch uit de Active Directory van Office 365 of in geval van een hybride omgeving van uw lokale AD overgenomen.

Kaspersky Endpoint Security For Business – Select Nu steeds meer activiteiten digitaal zijn, moet u elke server en laptop en elk mobiel apparaat beschermen. Kaspersky biedt één complete oplossing met een eenvoudig te gebruiken beheerconsole en de allernieuwste beveiliging zodat u elk endpoint kunt beschermen.

• Beschermt tegen de nieuwste dreigingen, inclusief ransomware • Beveiligt endpoints om blootstelling aan cyberaanvallen te verminderen • Stimuleert productiviteit via cloudondersteund gebruiksbeheer • Beschermt servers en endpoints zonder afbreuk te doen aan de prestaties • Beveiligt verschillende omgevingen – pc, Mac, Linux, iOS en Android • Vereenvoudigt beveiligingsbeheer met één geïntegreerde console

NIEUWKOMERS IN HET PORTFOLIO

Zivver De overeenkomst met Zivver – de software om veilig te mailen – is op het moment dat ICTheek Magazine naar de drukker gaat, zo goed als rond. Je vindt alle ins en outs over deze overeenkomst op slbdiensten.nl onder licenties. Op meerdere plekken in het magazine besteden wij aandacht aan deze nieuwkomer in ons portfolio.

Lastpass: wachtwoorden­ manager Lastpass SLBdiensten is sinds kort officieelpartner van Lastpass, de bekende wachtwoorden­manager. Je vindt informatie over deze debutant op slbdiensten.nl onder ‘licenties’.

Alle hierboven genoemde leveranciers met hun producten en diensten zijn terug te vinden onder ‘licenties’ op www. slbdiensten.nl. Voor prijsinformatie log je met jouw account in of neem je contact op met onze servicedesk via servicedesk@slbdiensten.nl of via (020) 420 13 96.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 33

ICTheekAways

Vijf tips om aan de slag te gaan met Mobile Device Management Vaste computers op scholen maken plaats voor mobiele devices zoals laptops en tablets. Een grote verandering als het gaat om systeembeheer. Leerlingen brengen hun eigen laptops mee, maar als school heb je geen idee hoe (en of!) deze beveiligd zijn. Mobile Device Management is het antwoord. Wat is het en nog belangrijker: hoe ga je ermee aan de slag?

Dit zijn vier tips van Roland Leijten (informerings­architect), Pieter Klijs (manager sales en kwaliteit) en Richard Vermunt (systeemarchitect) van ICT-dienstverlener voor het onderwijs IT-Workz.

1. Weet wat het is Mobile Device Management (MDM) geeft de school meer controle over mobiele apparaten binnen het schoolnetwerk.

De leerling meldt zich aan en komt in een beveiligde omgeving terecht: een centraal dashboard. De leraar kan apps aan- of uitzetten en meekijken op het device van de leerling. Maar ook bijvoorbeeld in zijn les een filmpje afspelen op alle devices in de klas. Alle apps en het besturingssysteem zijn altijd voorzien van de laatste update en ook draaien er virusscanners op het device. Raakt een apparaat verloren of is het kapot? Dan kan de systeembeheerder de inhoud op

34 ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019

afstand wissen. Maar wel met behoud van de inhoud, want alles werkt via de cloud.

2. Kies een systeem Er zijn verschillende leveranciers met oplossingen voor MDM. Binnen het onderwijs is Microsoft Intune populair: een toegankelijk programma waarbij je de mogelijkheid hebt om in te stellen welke gebruikers toegang hebben tot welke data. Ook zit er een beveiligingssysteem in, waardoor het apparaat altijd geĂźpdatet blijft. Intune werkt op Windowsapparaten, maar kan ook gebruikt worden op iPads en Android-apparaten. Het handige van het systeem is dat gebruikers overal toegang hebben tot hun account, zolang er maar een werkende internetverbinding is. Alle bestanden zijn gesynchroniseerd op OneDrive de e-mail account is overal toegankelijk.

ICTheekAways

3. Benut de voordelen cloud Waar apparaten zijn, zijn technische problemen. Dat is moeilijk uit de weg te gaan. Het blijven apparaten. Maar als er iets aan de hand is met het device, kan een systeem als Microsoft Intune makkelijk teruggezet worden naar fabrieksinstellingen. Als je daarna weer inlogt met je account, kun je direct bij al je bestanden en apps. Mocht er echt iets mis zijn met het device zelf, dan kan een leerling ook met een reservelaptop snel bij al zijn of haar bestanden, omdat alles via de cloud werkt.

4. Beheer de gebruikers Mobile Device Management gaat vaak hand in hand met identity en access management. Dit is een overkoepelende term voor onder meer het beheren van gebruikers binnen een organisatie. Als je bijvoorbeeld bepaalde apps en instellingen

binnen een bepaalde doelgroep wil pushen, kan dat alleen als er doelgroepen zijn binnen de school. Persoonsgegevens worden gekoppeld aan doelgroepen.

5. Bespaar kosten Er is een groot aanbod aan verschillende cloudgebaseerde MDM-oplossingen voor het onderwijs. Dit is doorgaans een veel goedkopere oplossing is dan de traditionele manier van het beheer van apparaten. Als school hoef je geen server te hosten; de dienst draait immers bij de leverancier. Doordat je zelf geen apparatuur meer hoeft in te richten scheelt dit ook een hoop tijd en dus kosten.

Bij een clouddienst gaan alle gebruikers bovendien telkens mee naar de volgende update, waardoor je als school automatisch met de tijd en alle ontwikkelingen meegaat.

ICTHEEK MAGAZINE NUMMER 6 / MEI 2019 35

Office 365 (beter) inzetten binnen uw school?

Slim in de klas organiseert inspiratiesessies, workshops en trainingen om uw medewerkers en collega’s te enthousiasmeren voor- en vaardig te maken in het gebruik van Office 365.

Meer informatie? Ga naar slimindeklas.nl/office-365

Slim in de klas is onderdeel van