Literary Heritage Publiczne Gimnazjum, Poland PG5
Comenius Project 2010-2012
Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz” ks. III „Umizgi” U nas dośd głowę podnieśd, ileż to widoków! Ileż scen i obrazów z samej gry obłoków! Bo każda chmura inna: na przykład jesienna Pełźnie jak żółw leniwa, ulewą brzemienna, I z nieba aż do ziemi spuszcza długie smugi Jak rozwite warkocze, to są deszczu strugi; Chmura z gradem, jak balon, szybko z wiatrem leci, Krągła, ciemnobłękitna, w środku żółto świeci, Szum wielki słychad wkoło; nawet te codzienne, Patrzcie Paostwo, te białe chmurki, jak odmienne! Zrazu jak stada dzikich gęsi lub łabędzi, A z tyłu wiatr jak sokół do kupy je pędzi: Ściskają się, grubieją, rosną, nowe dziwy! Dostają krzywych karków, rozpuszczają grzywy, Wysuwają nóg rzędy i po niebios sklepie Przelatują jak tabun rumaków po stepie: Wszystkie białe jak srebro, zmieszały się - nagle Z ich karków rosną maszty, z grzyw szerokie żagle, Tabun zmienia się w okręt i wspaniale płynie Cicho, z wolna, po niebios błękitnej równinie!" Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz” chapter III: „Flirtations” translated by Marcel Weyland „Here, but raise up your head and how many sights meet you! How many scenes and pictures of clouds at play greet you! For each cloud is quite different: see one during fall, Like a slow lazy turtle, with rain pregnant, crawl, From the sky to the ground its long grey streamers lowers Like thick tresses unbound: these are autumn's brief showers; While balloon-like, the hail-cloud upon the wind rides Rotund, and dark-cerulean, with yellow inside, With great noise heard around. And these, too, everyday, Just look up, these white clouds: watch their changing display! First, like flocks of wild geese or swans, hither and thither Try to scatter, wind, hawk-like, them herding together, They bunch up, thicken, grow-and we see a new wonder! Curving necks sprout before us, manes flow out, and yonder, Having also grown legs now, across heaven's vault, Which is now a steppe, witness these wild horses bolt! Silver-white, they blend, mingle-and suddenly spring
From their necks great tall masts, from the manes broad sails wing, The herd changes to ship now, floats splendidly by, Calmly, slowly across the blue plain of the sky!"
Adam Mickiewicz (1798-1855) is the gratest Polish poet, publicist and political writer of Polish Romantic period. He is known primarily as the author of the poetic novel “Dziady” and national epic “Pan Tadeusz”, which is considered the great epic of Polish-Lithuanian noble culture.
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza należy do najwybitniejszych dzieł literatury polskiej XIX wieku. W swoim eposie romantycznym autor ukazał czytelnikom szlachtę polską na Litwie w przełomowym dla narodu momencie historycznym. Przedstawieniu życia codziennego warstw wyższych towarzyszą liczne opisy natury i to właśnie one czynią tekst „Pana Tadeusza” unikatowym utworem epoki romantyzmu. Nawet sam Mickiewicz twierdził, iż opisy przyrody są niezwykle ważną częścią dzieła, czego potwierdzenie odnajdujemy w liście jego autorstwa do Odyoca: „Co tam najlepsze to obrazki z natury kreślone naszego kraju i obyczajów domowych”. Charakterystyczną cechą ukazania przyrody przez Adama Mickiewicza w „Panu Tadeuszu” jest szczegółowośd i barwnośd opisu. Świadczy o tym chociażby fragment trzeciej księgi „Umizgi”, w którym poeta prezentuje nam chmury na niebie. Autor skupia się przede wszystkim na przedstawieniu kształtów, jakie mogą przyjmowad obłoki. Aby dobrze zobrazowad to zjawisko, umiejętnie używa licznych porównao. Wieszcz porównuje kolejno chmury do stada dzikich gęsi lub łabędzi, tabunu rumaków i okrętu, a wiatr nazywa sokołem. Dzięki zastosowaniu tego zabiegu jesteśmy w stanie sobie wyobrazid wygląd, ruch i ilośd chmur na niebie. Poeta wykorzystuje także zabieg animizacji: „Ściskają się, grubieją, rosną, nowe dziwy! Dostają krzywych karków, rozpuszczają grzywy”. We fragmencie występuje wiele epitetów, na przykład: szerokie żagle, dzikich gęsi, nowe dziwy, błękitnej równinie, krzywych karków, co znacznie wzbogaca i ubarwia opis przyrody. Użyte przez Adama Mickiewicza środki stylistyczne sprawiają, że z pozoru zwyczajne zjawisko zostało przedstawione w niezwykle ciekawy i oryginalny sposób. Możemy także się domyślid, iż autor jest zafascynowany przemianami na niebie, o czym świadczą występujące wykrzyknienia: „Ściskają się, grubieją, rosną, nowe dziwy!” „Tabun zmienia się w okręt i wspaniale płynie Cicho, zwolna, po niebios błękitnej równinie!”
Opis chmur w „Panu Tadeuszu” jest dynamiczny. Ten efekt ruchu został osiągnięty przez poetę poprzez nagromadzenie czasowników, które bardzo dokładnie i interesująco ukazują przeobrażenia obłoków. Poeta zwraca szczególną uwagę na kolorystyczne i świetlne walory krajobrazu, zaś jego opisy odznaczają się precyzją obserwacji i umiejętnym oddaniem najważniejszych cech zjawiska. Najważniejsze jest jednak to, że autor „Pana Tadeusza” potrafi doskonale przedstawid piękno rzeczy zwykłych, pospolitych. Elementy przyrody, miejsca i przedmioty, w których na pierwszy rzut oka nie ma nic ciekawego, ukazane przez Mickiewicza stają się niezwykle interesujące. Właśnie ten fakt czyni go wybitnym pisarzem, a jego książkę wielkim dziełem sztuki.
"Pan Tadeusz" by Adam Mickiewicz is one of the most outstanding works of Polish literature of the nineteenth century. In his epic the author showed the Polish nobilities at a turning point of history of our nation. Presentation of everyday life of upper classes of the society are accompanied by numerous descriptions of nature. They make the text "Pan Tadeusz" a unique piece of Romanticism. Even Mickiewicz argued that descriptions of nature are an extremely important part of the work. We find confirmation of the fact in his letter to Odyniec: “The best things are Images of our country home and its customs." A characteristic feature of "Pan Tadeusz" is the detail and color description of the countryside. The evidence is a part of the third book " FLIRTATIONS " in which the poet presents us the clouds in the sky. The author focuses primarily on the presentation of shapes which clouds can take . To illustrate this phenomenon well, he skillfully uses many comparisons. The bard compares the clouds to a flock of geese or swans, herd of horses and ships, and the wind is called falcon. By using this procedure, we can imagine the look, movement and amount of clouds in the sky. The poet describes the Nature as a living person. „They bunch up, thicken, grow-and we see a new wonder! Curving necks sprout before us, manes flow out, and yonder,” In this episode there are many epithets, such as: wide sails, wild geese, new wonders, a blue plain, curved necks , which greatly enrich and add color to the description of nature. The stylistic means used by Adam Mickiewicz made possible to present an ordinary phenomenon in a very interesting and original way. We can also guess that the author is fascinated by the changes in the sky, as evidenced by appearing exclamations: „They bunch up, thicken, grow-and we see a new wonder!” “The herd changes to ship now, floats splendidly by, Calmly, slowly across the blue plain of the sky!"
Description of the clouds in "Pan Tadeusz" is dynamic. This effect of movement was achieved by the poet through the accumulation of verbs, which are very accurate and interestingly show transformations of clouds. The poet pays special attention to colour and light qualities of the landscape, and his descriptions are characterized by precise observation and skillful depiction of the most important features of the phenomenon. The most important thing is that the author of "Pan Tadeusz" is able to show perfectly the beauty of ordinary and common things. The elements of nature, places and objects are not interesting at first glance. However, when they were illustrated by Mickiewicz, they became extremely interesting. That makes him an outstanding writer, and his book the great work of art.
Publiczne Gimnazjum, Poland PG5 Comenius Project 2010-2012