Ikar 1/185/2019

Niech to będzie dla Państwa dobry rok. Po brzegi wypełniony kulturą: tą wysoką, serwowaną podczas wystaw, koncertów i spektakli oraz tą codzienną, osobistą. Życzymy na każdy dzień uśmiechu i życzliwości na ulicach, otwartości na różnorodność świata, wrażliwości na potrzeby. I niech to wszystko przychodzi do nas, ale i z nas wypływa. A oprócz tego życzymy szczypty poczucia humoru, która pozwoli z dystansem spoglądać na nie zawsze doskonałą rzeczywistość. O wprowadzanie Państwa w dobry nastrój zadba w „Ikarze” rysownik Marcin Treichel, który ma na tej stronie swoją stałą rubrykę.

Z noworoczną werwą zabieramy się do informowania o tym, co 2019 rok przyniesie w kulturze przez duże, średnie i małe „k”.

A ponieważ pierwsze miesiące roku nie obfitują w taką ilość spektakularnych imprez, jak na przykład maj czy październik, postanowiliśmy zwrócić uwagę na wydarzenia bardziej kameralne, a przecież równie cenne. Dlatego w numerze piszemy m.in. o cyklicznych

spotkaniach, które oferują różne toruńskie instytucje kultury, nowej ofercie edukacyjnej Dworu Artusa oraz przybliżamy działalność obchodzącego ćwierćwiecze Domu Muz. Ciepłą (mimo pory roku) atmosferę zbuduje w tym miesiącu uroczysty Orszak Trzech Króli oraz rozgrzewająca serca muzyka Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Jeśli ktoś ma dosyć zimy, zachęcamy, by odwiedził Galerię Wozownia. Patrząc na lotnicze zdjęcia Filipa Wolaka, każdy z nas z pewnością przekona się, że także ta pora roku może mieć piękne oblicze - wystarczy spojrzeć na nią z odpowiedniej perspektywy.

Długie wieczory sprzyjają czytelnictwu, zapraszamy więc do lektury zapisu spotkania z wybitnym pisarzem Wiesławem Myśliwskim, który gościł w listopadzie w Dworze Artusa. A gdy już poczytamy, pospacerujemy, pouczestniczymy, to zanim się obejrzymy, nadejdzie luty, marzec, kwiecień maj…

Redaktorka prowadząca Magdalena Kujawa

Uwaga! Informator redagowany jest z wyprzedzeniem, mogą więc nastąpić zmiany w programach niektórych imprez.

Ikar w wersji elektronicznej: www.torun.pl, zakładka Ikar; www.facebook.com/ikartorun Wydawca: Urząd Miasta Torunia, Wały gen. Sikorskiego 8 Redaktor prowadzący: Magdalena Kujawa (tel. 56 611-86-82, e-mail: m.kujawa@um.torun.pl, www.torun.pl/ikar) Okładka: Agata Barwisz Skład i przygotowanie: Marcin Treichel (608-59-00-71, www.treichel.pl) Korekta: Andrzej Dembowski Druk: Print Management, ul. Świętopełka 38/13, 87 - 100 Toruń, tel. 56 649 68 87 Naklad: 3000 egz.

Projekt szaty graficznej i logo: Rafał Drzycimski

Nowa wystawa 4-6 Zima i inne kolory Inspirator wyobraźni

Miejsce kulturalne 7-9 Edukacja od fundamentów Gościnne muzy

Artyści Torunia 10 Osiem wieków sztuki

Repertuar na styczeń 11-30 Programy instytucji kultury

STYCZEŃ/2019

Wydarzenie miesiąca 2-3 Srebrne granie Kolędowy orszak

1

Lektury z górnej półki 31 Walka co dzień

Kultura kameralna 32-33

Bez koturnów

Kulturalny grudzień w obiektywie 34-35 Fotograficzny przegląd wydarzeń

Rozmowa miesiąca 36-40

Piszę, bo nie wiem - zapis spotkania z Wiesławem Myśliwskim

1/STYCZEŃ/2019

1

Wydarzenie miesiąca

Srebrne granie Na zakup nowoczesnego sprzętu do specjalistycznych szpitali dziecięcych przeznaczony będzie dochód z 27. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który zaplanowano na 13 stycznia. Jak zawsze w oprawie akcji znajdzie się mnóstwo wydarzeń kulturalnych.

Do tej pory Orkiestra wspierała zazwyczaj oddziały opieki podstawowej. Okazuje się jednak, że także specjalistyczne placówki mają znaczne braki sprzętowe lub sprzęt, którym dysponują, jest przestarzały. W całej Polsce i poza jej granicami całodziennej zbiórce na ten cel towarzyszyć będą liczne wydarzenia, przede wszystkim koncerty. W Toruniu główne atrakcje skupią się na Rynku Staromiejskim. Od godz. 10.00 do 14.00 przez scenę przewijać się będą zespoły dziecięce i młodzieżowe. Zobaczymy występy m.in. Małej Rewii oraz dzieci z Przedszkola nr 1. Zaplanowano także autorski pokaz mody toruńskiego projektanta Jarka Kamińskiego.

O 14.00 tradycyjnie odbędzie się Wielka Toruńska Ściskawa. Akcja wymyślona przez Kompanię M3, która z naszego miasta rozeszła się na całą Polskę, w tym roku obchodzi 20-lecie. Podczas poprzedniej edycji w sercu o powierzchni 25 m² ścisnęło się 813 osób. Może uda się pobić ten rekord.

Po południu, od godz. 15.00 do 22.00 serca do czerwoności rozgrzewać będą toruńskie zespoły mocnego uderzenia. Usłyszymy zarówno weteranów, jak i młodych twórców, podbijających obecnie rynek muzyczny. Swoje największe hity zagra rockowa Kobranocka.

Usłyszymy zapewne „I nikomu nie wolno się z tego śmiać”, „List 1/STYCZEŃ/2019

2

Fot. Adam Zakrzewski

z pola boju”, „Biedna pani” i „Kocham cię jak Irlandię”. Podczas Finału spotkamy także powracającą na scenę pop-rockową formację Manchester. Połączenie basowej elektroniki z folkowym śpiewem proponuje pochodzący z Torunia wokalista, kompozytor i producent Kajetan Łukomski pseud. Avtomat. Być może usłyszymy utwory z jego najnowszego projektu „Pleśni”. Na scenie pojawi się również raper Łukasz „Małpa” Małkiewicz. Warto przypomnieć, że niedawno jego płyta „Mówi” zyskała status platynowej.

Jak zawsze ok. 20.00 rozbłyśnie Światełko do Nieba, jednak tym razem władze fundacji zdecydowały o zaprzestaniu pokazów fajerwerków. Zastąpi je pokaz laserowy. Wraz ze światełkiem na scenie pojawią się obecni i byli organizatorzy toruńskich finałów, bowiem w naszym mieście Orkiestra organizowana jest po raz 25., zatem obchodzi swój srebrny jubileusz. (mak)



Choć święta za nami, nadal słychać dźwięk kolęd, bo przecież wciąż jeszcze czekamy na przybycie Trzech Króli. Jak co roku barwnym orszakiem wkroczą oni do miasta 6 stycznia w południe.

By przedłużyć radosne świętowanie, codziennie do 5 stycznia można się udać do szopki usytuowanej na Rynku Nowomiejskim. Tam o godz.

17.00 można pośpiewać kolędy i pastorałki wraz z toruńskimi grupami muzycznymi. W tegoroczne muzykowanie, które trwa już od 21 grudnia, włączyły się m.in. Chór Nauczycielski Con Anima, Zespół Iskierki z Młodzieżowego Domu Kultury, Julia i Laura Jeżewskie oraz Schola „Nutki Maryi” z Parafii Wniebowzięcia NMP. Kulminacja wydarzeń nastąpi oczywiście w święto Trzech Króli. Po mszy św. w katedrze, w południe uformowany zostanie kolorowy orszak, który przejdzie z Rynku Staromiejskiego na Nowomiejski. To zwyczaj, który przywędrował do Polski z Hiszpanii. Dziś pochody odbywają się w wielu polskich miastach, ale warto przypomnieć, że z racji bliskiej współpracy z Pampeluną, Toruń był jednym z pierwszych, w których je organizowano. Nowością w tym roku będzie wystawa bożonarodzeniowych szopek w stylu hiszpańskim. Wielką atrakcją parady będą oczywiście olbrzymie, kilkumetrowe postaci Mędrców ze Wschodu, nawiązujące do hiszpańskich gigantes. Drogę umilą także śpiewające anioły, a dla maluchów jak zawsze przygotowano słodycze. A skoro do miasta wkraczają królowie, wypada się wystroić na ich nadejście. Dla grup przebierańców

(przedszkolnych, szkolnych lub znajomych) po raz kolejny przewidziano konkurs fotograficzny na najciekawszą stylizację.

Finałem pochodu jak zawsze będzie koncert. W tym roku usłyszymy Mateusza Ziółko. Artysta jest zwycięzcą takich programów, jak „The Voice of Poland” i „Twoja twarz brzmi znajomo”. W tym ostatnim poruszył jurorów i publiczność m.in. znakomitym wcieleniem w Zbigniewa Wodeckiego w piosence „Lubię wracać tam, gdzie byłem”. W 2014 r. artysta wygrał także „SuperDebiuty” w Opolu, zachwycając wykonaniem piosenki „Wspomnienie” z repertuaru Czesława Niemena. Mateusz Ziółko ma na koncie debiutancką płytę „Na nowo”, która szybko uzyskała status złotej. (mak)

Fot. Adam Zakrzewski

Kolędowy orszak

Wydarzenie miesiąca

3

Nowa wystawa

Zima i inne kolory Wznieść się wysoko i zobaczyć świat z zupełnie innej perspektywy – taką możliwość da wystawa zdjęć Filipa Wolaka „Ponad zimą”, która zostanie otwarta 11 stycznia o godz. 18.00 w Galerii Sztuki Wozownia.

Pochodzący z Torunia Filip Wolak od dwudziestu lat mieszka w Nowym Jorku. Licencja pilota pozwala mu na łączenie dwóch wielkich pasji: latania oraz fotografii. Jego zdjęcia zdobywały laury na najważniejszych światowych konkursach fotograficznych, m.in. Sony World Photography Awards 2016, gdzie zwyciężył w kategorii „Architektura”, prezentując zimowe, lotnicze zdjęcie Central Parku, z kładącymi się nań cieniami wieżowców Manhattanu. Jest także artysta laureatem PX3: Prix de la Photographie Paris (2017) i International Photography Awards (2018). Także torunianie są dumni z jego osiągnięć i w ubiegłym roku miasto uhonorowało twórcę katarzynką w Piernikowej Alei Gwiazd.

Charakterystyczne cechy, świadczące o oryginalności twórczości Filipa Wolaka, tak opisuje Piotr Głowacki: „Stopniowo odsłaniają się nam warstwy kompozycyjne kadrów, składa się na nie aspekt aktywnej obecności człowieka, biorący się z jego udziału w kształtowaniu pejzażu. (…) Zaciekawia, jak oddalone kształty obiektów przypominają układy scalone komputera, enigmatycznych maszyn czy urządzeń. Niekiedy próżne okazują się próby utożsamienia przedstawień obrazu fotograficznego, postrzegamy jedynie przemienione realne widoki w niemożliwe do identyfikacji pasy, pola i figury. Kiedy indziej poruszeni jesteśmy graficzną urodą obrysów bezlistnych drzew i sylwetek ptaków w malowniczej zimowej scenerii”.

Premierowe niespodzianki

Zdjęcie Central Parku stanowi część projektu „Ponad zimą”. Fotografie te mają niezwykle malarski i poetycki charakter. Ograniczona niemal wyłącznie do czerni i bieli paleta barw, niecodzienna perspektywa, świetne kadrowanie sprawiają, że widz często dopiero w drugim spojrzeniu odczytuje obiekty widoczne na zdjęciach jako drzewa czy domy.

Początkowo może je odebrać jako abstrakcyjne motywy malarskie o frapującej kompozycji.

Na toruńskiej wystawie do wcześniej pokazywanych w Warszawie i Sopocie wielkoformatowych zdjęć z cyklu „Ponad zimą” dołączą fotografie premierowe. Oprócz słynnego zimowego obrazu Central Parku artysta pokaże to samo miejsce sfotografowane również wiosną, latem i jesienią, łamiąc kolorem czarno-białą ascezę cyklu.

Wiele barw pojawi się też na mniejszych formatowo fotografiach, które twórca ułożył w dziewięć grup po trzy obrazy. Zdjęcia te, choć odmienne w kolorystyce, nawiązują stylistycznie do zimowego cyklu i, podobnie jak on, mają niezwykle liryczny charakter. Jak zapowiada autor, na wystawie pojawią się także dwie wielkoformatowe (1,5 m) prace z zupełnie nowej serii.

„Zima ma szczególne walory estetyczne. Śnieg jest jak biała kartka, na której można rysować, puszczać wodze fantazji. (…) Robienie zdjęć jest próbą uchwycenia liryczności tego momentu. Latając, wpadam w rodzaj medytacji i to się potem manifestuje przez samą fotografię. To taki

- To fotografie wykonane z dużej wysokości, z wielkim detalem i w kolorze – zapowiada Filip Wolak. - Zaprezentowane zostaną w nowatorski sposób: będą leżeć płasko na podłodze, co da widzom możliwość bycia rzeczywiście „ponad”. Obie prace są

Malowane na śniegu

1/STYCZEŃ/2019

4

moment, kiedy jesteś sam ze sobą, z naturą, z maszyną” – mówił Filip Wolak w wywiadzie dla „Ikara” (nr 9/181/2018).

Nowa wystawa

Fot. Filip Wolak z cyklu Ponad zimą

zimowe, a kolekcja, nad którą wciąż pracuję, obejmuje wszystkie pory roku, połączone wspólnym elementem, na którego odkrycie serdecznie zapraszam.

Nocne życie i flippery Warto przypomnieć, że oprócz wspaniałych zdjęć lotniczych Filip Wolak zasłynął jako fotograf nocnego życia Nowego Jorku. Za tę część twórczości również uzyskał laury w postaci tytułu Coolest Nightlife Photographer (Najfajniejszy Fotograf Sceny Klubowej), przyznanego przez

magazyn „Time Out New York” oraz Most Influential (Najbardziej Wpływowy), przyznanego przez „Lens Magazine”. Specjalizuje się również w dokumentowaniu działań największych nowojorskich sal wystawowych, takich jak The Met, Guggenheim Museum, Whitney Museum of American Art. Prywatnie kolekcjonuje i restauruje flippery. Jego pasją są także podróże. O tych wszystkich aspektach działalności porozmawiamy z artystą podczas ilustrowanego zdjęciami spotkania, które odbędzie się w Galerii Wozownia 12 stycznia o godz. 16.00. Wystawę oglądać można do 17 lutego. (mak) 1/STYCZEŃ/2019

5

Nowa wystawa

Inspirator wyobraźni Akty kobiece, bałwochwalcy, sceny sadomasochistyczne, życie małych miasteczek, judaica – to najważniejsze motywy twórczości autora „Sanatorium pod Klepsydrą”. Wystawa „Bruno Schulz. Artysta nienazwany” ukazuje wpływ mistrza z Drohobycza na współczesnych wybitnych twórców. Do lutego można ją oglądać w Ratuszu Staromiejskim.

Choć Bruno Schulz był samoukiem, jego talent i niezwykła wyobraźnia, przejawiające się w twórczości literackiej i plastycznej, stały się inspiracją dla wielu twórców. Stąd pomysł na projekt wystawienniczy, opowiadający o niezwykłym świecie autora poprzez dzieła jego potomnych.

- Ciągle mi się wydaje, że Bruno Schulz jest artystą niedocenianym – mówił podczas wernisażu wystawy pomysłodawca projektu, dziennikarz Jan Bończa-Szabłowski. - Czesi mają swojego Franza Kafkę, a my mamy Schulza, który otwiera wyobraźnię.

Bończa-Szabłowski podkreśla, że podczas rozmów, które odbywał z wybitnymi polskimi artystami, nazwisko autora „Xięgi bałwochwalczej” przewijało się bardzo często. Wielu z nich czuło się jego uczniami, przyznawało do inspiracji. Na wystawie zobaczyć można m.in. prace Franciszka Maśluszczaka, Zdzisława Beksińskiego, Kiejstuta Bereźnickiego, Andrzeja Dudzińskiego, Piotra Dumały, Edwarda Dwurnika, Stasysa Eidrigeviciusa, Andrzeja Kaliny, Tadeusza Kantora, Janusza Krawczyka, Igora Mitoraja, Rafała Olbińskiego, Krystyny Piotrowskiej, 1/STYCZEŃ/2019

6

Ireny Stankiewicz, Franciszka Starowieyskiego i Rolanda Topora. Część dzieł powstało specjalnie na potrzeby tej prezentacji. Niektóre odnoszą się bezpośrednio do prac lub postaci artysty, inne nawiązują do niego klimatem, podejmowanymi motywami.

Ekspozycja, będąca częścią projektu „W stronę Schulza”, pokazywana była już w kilku miastach, ale za każdym razem zestaw prac jest nieco inny. W Toruniu postacią wiodącą, mającą wpływ na kształt prezentacji, jest wybitny rzeźbiarz, performer, twórca instalacji i filmów wideo Paweł Althamer. Przygotowana przez niego specjalnie na toruński wernisaż instalacja stanowi centralny punkt wystawy.

Uzupełnieniem ekspozycji jest kilka prac ze zbiorów Muzeum Okręgowego. Kuratorzy wybrali z muzealnych magazynów projekt scenografii teatralnej Tadeusza Kantora, olejny obraz i dwie prace na papierze (dotąd niepokazywane) Zdzisława Beksińskiego, a także akty Tymona Niesiołowskiego i „Klinikę lalek” łódzkiego artysty Jerzego Krawczyka. (mak)

Miejsce kulturalne

Edukacja od fundamentów Żeby dorosły docenił wartość płynącą z korzystania z kultury, najlepiej z jej dobrami oswajać go od dziecka. Chcąc wychować przyszłych odbiorców koncertów, wystaw i spotkań, Centrum Kultury „Dwór Artusa” stworzyło ofertę edukacyjną, która realizowana będzie w specjalnie do tego celu przygotowanej przestrzeni, jaką są Piwnice Kultury.

Gmach Dworu Artusa słynie przede wszystkim z mieszczących się na II piętrze reprezentacyjnych sal, w których odbywa się większość wydarzeń. Piwnice od jakiegoś czasu kojarzą się z kameralną salką kinową.

A przecież w podziemiach tak dużego gmachu przestrzeni jest znacznie więcej. Właśnie została ona zagospodarowana na cele edukacyjne.

- Do tej pory proponowaliśmy okazjonalne wydarzenia dla dzieci i młodzieży, ale mieliśmy problem z łączeniem w jednej przestrzeni działalności impresaryjnej z edukacją – mówi dyrektor Centrum Kultury „Dwór Artusa” Łukasz Wudarski. - Dzięki remontowi udało się nam wygospodarować nowe miejsce i edukacyja będzie mieć stały charakter.

Dzięki wsparciu m.in. funduszy unijnych przeprowadzony został remont pomieszczeń, zakupiono także niezbędne wyposażenie. W listopadzie i grudniu w Piwnicach Kultury odbyły się pierwsze warsztaty pod nazwą ArtLab, łączące działania plastyczne i muzyczne. Wraz z Moniką Ratajczyk, odpowiedzialną w Dworze Artusa za edukację, dzieciaki mierzyły się z martwą naturą, zaś mistrz świata dj-ów Steve Nash zaproponował najmłodszym m.in. grę na… bananach. Co ważne, oferta warsztatowa placówki adresowana jest nie tylko do dzieciaków.

- Chcemy skierować zajęcia przede wszystkim do grup zorganizowanych wszystkich kategorii wiekowych – podkreśla Monika Ratajczyk. – Zapraszamy dzieci z przedszkoli, szkół podstawowych, młodzież licealną, osoby dorosłe, a także dla seniorów. Mile widziane będą także grupy zorganizowane z firm.

Nie znaczy to jednak, że zabraknie miejsca dla odbiorców indywidualnych. W styczniu Piwnice Kultury zapraszają na warsztaty babcie i dziadków z wnukami. Razem wykonają oni ramki na zdjęcia (19.01.) oraz maski karnawałowe (26.01.). Specjalną ofertę pracownicy centrum przygotowują również na ferie zimowe. Szczegóły propozycji śledzić można na stronie www.artus.torun.pl oraz na profilu facebookowym Artusowe Piwnice Kultury.

A skoro jesteśmy przy Dworze Artusa, dodajmy, że to nie koniec prac w budynku. W tym roku przeprowadzony zostanie remont sieni, przede wszystkim zabytkowych kamiennych posadzek oraz głównych schodów wiodących na piętra. (mak) 1/STYCZEŃ/2019

7

Miejsce kulturalne

Gościnne muzy W mitologii było ich dziewięć, w XX w. narodziła się dziesiąta – kino. Wcale nie mieszkają w Delfach, na Parnasie czy Helikonie.

Od 25 lat Dom Muz jest w Toruniu. A właściwie są to trzy domy.

Powołana ćwierć wieku temu miejska instytucja kultury Dom Muz prowadzi działalność artystyczną na wielu polach, zatem każda z boginek ma tu pełne ręce roboty. Co najważniejsze jednak, nie oczekują one oddawania im czci, tylko zakasują rękawy, by pokazać, że kultura jest czymś bliskim i przyjaznym. By dotrzeć do jak największej liczby mieszkańców, posadowiły się w aż trzech miejscach: na starówce przy ul. Podmurnej oraz na lewobrzeżu przy ul. Poznańskiej (Podgórz), a w 2000 r. przy ul. Okólnej (Rudak). Zanim jednak ćwierć wieku temu powołano do życia Dom Muz, w każdym z gmachów odbywała się już działalność kulturalna. Oba lewobrzeżne oddziały pełniły wcześniej funkcje Dzielnicowych Domów Kultury, a do dziś mieszczą się tam także filie Książnicy Kopernikańskiej.

- Obiekt przy ul. Podmurnej był przybudówką Domu Kultury Centrum, który mieścił się przy ul. Kopernika 20/22 – wspomina obecny dyrektor Domu Muz Tomasz Grzeszkowiak. - Pierwotnie planowano tu siedzibę oddziału Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego. Miało tu także powstać muzeum jazzu, ale ostatecznie z tych planów nic nie wyszło.

Miejską instytucję Dom Muz Rada Miasta powołała w 1993 r. Co ciekawe, nazwa ta pojawiła się w kronikach działającej tu wcześniej instytucji już w 1986 r.

Wystawy i koncerty Dziś każdy z budynków pełni nieco inną funkcję. Centrala, mieszcząca się w pochodzącym z przełomu XIII i XIV w. spichlerzu, przyciąga przede 1/STYCZEŃ/2019

8

wszystkim działalnością wystawienniczą. Mieści się tu Galeria Muz oraz FotoGaleria. W pierwszej z nich swoje prace pokazują często artyści ze środowiska toruńskiego, m.in. twórcy związani z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK. Nie brakuje również prezentacji gości z różnych zakątków Polski. Galeria jest otwarta zarówno na uznane nazwiska, jak i młodych ludzi, dopiero wkraczających na artystyczną drogę. Podobnie ma się rzecz z FotoGalerią, w której zobaczymy zarówno zdjęcia profesjonalistów, jak i utalentowanych amatorów. Kameralny budynek mieści również niewielką salę ze sceną i widownią liczącą nieco ponad 80 miejsc. Tam odbywają się koncerty toruńskich zespołów oraz gości, wpisujące się charakterem w klimat miejsca. Można tu więc posłuchać często poezji śpiewanej, muzyki etnicznej albo jazzu. Ściśle związane z Domem Muz są takie formacje, jak HulajDusza, Freygish Orchestra, Jazziomals, Barowe Żywioły i Duo Celtic. Przy ul. Podmurnej odbywają się także często spektakle amatorskich grup teatralnych, spotkania autorskie, wykłady i warsztaty. Warto przypomnieć, że Dom Muz organizuje również letni Międzynarodowy Festiwal Harmonijki Ustnej „Harmonica Bridge”, którego szefem artystycznym jest Sławek Wierzcholski.

Blisko ludzi Filie Domu Muz na Podgórzu i Rudaku pełnią bardzo ważną rolę w lokalnym środowisku, są bowiem jedynymi ośrodkami kultury na tych oddzielonych Wisłą od centrum osiedlach. Ich oferta to w dużej mierze zajęcia stałe, zarówno dla dzieciaków, jak i młodzieży, dorosłych oraz seniorów. Propozycje kierowane są do grup zorganizowanych oraz indywidualnych uczestników.

- Wielką popularnością cieszą się zajęcia plastyczne z panem Zbyszkiem (Zbigniew Przybysz – przyp. red.) – opowiada Tomasz Grzeszkowiak. - Prace powstałe na tych zajęciach co rusz zdobywają nagrody w różnych konkursach. Inne zajęcia też są bardzo lubiane.

Miejsce kulturalne

Fot. Zbigniew Przybysz

Na Poznańskiej od wielu lat działa również prowadzony przez Joannę Łagan Teatr Amorficzny (wcześniej Bez Nazwy), podzielony na grupę dziecięcą oraz złożoną z młodzieży i dorosłych. Przy Poznańskiej swoją siedzibę ma także rozśpiewany Klub Seniora Podgórski Walczyk, który obchodził w tym roku 40-lecie. Filia ma też szereg propozycji dla całych rodzin. Odbywają się tu m.in. cykliczne Rodzinne Warsztaty Ceramiczne, organizowane jest doroczne Święto Latawca. Podobnie rzecz się ma na Okólnej, gdzie działa świetlica środowiskowa dla dzieci oraz klub seniora, a kilka razy w miesiącu chętni mogą skorzystać z warsztatów, zaś całe rodziny spotykają się, by grać w planszówki. Warto podkreślić, że zajęcia w filiach nie są skierowane wyłącznie do mieszkańców tych osiedli. Mile widziani są również uczestnicy z prawobrzeża.

Chcąc jak najpełniej dostosować swoją ofertę do potrzeb środowiska, Dom Muz realizuje liczne projekty. Świetnym pomysłem na pogłębienie związków z miejscem zamieszkania był projekt „Podgórz Widmo”, pozwa-

lający odkryć historię wcielonej do Torunia miejscowości. Na sąsiedzką integrację z pewnością wpłynęła „Wędrująca Ławeczka”, w ramach której na podwórkach odbywały się plenerowe warsztaty rękodzieła.

Obecnie zakończono duży projekt „Włącznik!”, którego celem było włączenie w obieg kultury mieszkańców toruńskiej starówki.

Jubileusz ćwierćwiecza Domu Muz podsumowują czynne na Podmurnej wystawy plakatów z organizowanych przez placówkę wydarzeń. W styczniu zobaczyć będzie można także kroniki oraz archiwalne zdjęcia z różnych imprez. W obchody wpisuje się również wydarzenie, które przy ul. Podmurnej odbędzie się 25 stycznia. „Enarkhia. Opowieści o początku świata” to widowisko słowno-muzyczne, przywołujące mity o narodzinach ziemi z różnych kręgów kulturowych. Dzień później twórcy spektaklu poprowadzą warsztaty opowiadania. Do prapoczątków nawiązywać będzie również oferta zajęć feryjnych w Domu Muz. (mak) 1/STYCZEŃ/2019

9

Artyści Torunia

Osiem wieków sztuki Toruń ma szczęście należeć do tych miast, w których swoją obecność i wrażliwość zaznaczyli na różne sposoby liczni artyści.

W ciągu niemal ośmiu wieków historii Torunia było ich tu naprawdę sporo.

Działalności artystycznej sprzyjały zwłaszcza okresy gospodarczej prosperity i dynamicznego rozwoju miasta, generujące wzrost zapotrzebowania na dzieła sztuki i architektury. Było ono zapewne największe w czasach krzyżackich, gdya wznoszono i wyposażano najważniejsze sakralne i świeckie budowle hanzeatyckiego Torunia. Z uwagi na upływ czasu i specyfikę średniowiecznych obyczajów, ówcześni toruńscy twórcy pozostają dla nas najczęściej nieznani z imienia i nazwiska.

O ich wielkości mówią jedynie – ale jakże wiele! - wytwory ich wyjątkowego kunsztu.

W czasach nowożytnych sztuka w Toruniu rozkwitała nieco mniej intensywnie. Miasto nie było już tak bogate jak w średniowieczu, a dominujący luteranizm skłaniał mieszczan do unikania spektakularnych form i zbytku. Nie oszczędzano jednak przy podjętej ok. 1600 r. przebudowie gotyckiego ratusza, którego wnętrza udekorował wspaniałymi malowidłami znany gdański artysta Antoni Möller. Przed 1640 r. osiadł w naszym mieście na dłużej wybitny malarz Bartłomiej Strobel, autor cenionych obrazów zachowanych do dziś nie tylko w wielu polskich kościołach i muzeach, ale również w słynnym madryckim Museo del Prado. Wielką sławą cieszyli się również realizujący zlecenia polskich królów i biskupów toruńscy złotnicy, a także zegarmistrzowie i stolarze, specjalizujący się wykonywaniu pięknych, intarsjowanych mebli i sprzętów.

W okresie zaborów nadgraniczny i zmilitaryzowany Toruń nie mógł stać się mekką artystów, był za to miejscem urodzenia kilku utalentowanych twórców (m.in. Eduard Gärtner, Marian Jaroczyński, Julie Wolfthorn, 1/STYCZEŃ/2019

10

Lotte Jacobi). Zupełnie nowy rozdział w dziejach toruńskiej sztuki otworzyło dopiero włączenie Torunia do odrodzonej Polski w 1920 r. i nadanie mu rangi stolicy województwa. Miasto przyciągnęło z różnych stron wielu znakomitych artystów, którzy powołali do życia sławną Konfraternię Artystów, skupiającą m.in. takie osobistości jak Julian Fałat, Eugeniusz Przybył czy Bruno Gęstwicki. Jeszcze większą zmianę przyniosły czasy powojenne, gdy na nowo założonym Uniwersytecie Mikołaja Kopernika powołano Wydział Sztuk Pięknych. Jego kadrę stanowili wspaniali twórcy przybyli z Wilna – malarze Tymon Niesiołowski, Bronisław Jamontt, Stanisław Borysowski czy grafik Jerzy Hoppen. A to przecież nie koniec listy – to tylko zapowiedź, że w kolejnych numerach „Ikara” będziemy przyglądać się bliżej właśnie toruńskim artystom i ich twórczości.

K

dr Michał Targowski

KONKURS

jak zatytułowany jest monumentalny obraz Bartłomieja Strobla eksponowany w Museo del Prado?

Z rozwiązaniem prosimy do nas dzwonić 15 stycznia o godz. 11.00 pod nr tel.

56 611-86-82. Pierwsza osoba, która się dodzwoni, otrzyma gadżety promocyjne miasta. Odpowiedź na pytanie z ubiegłego miesiąca: Gotycka rzeźba nazywa „Drzewem Życia” znajduje się w kościele św. Jakuba.

Uwaga! Informujemy, że osoby, które zwyciężyły w naszym konkursie, mogą wziąć w nim ponownie udział najszybciej po upływie 3 miesięcy.

Repertuar na styczeń (koncerty Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej w dziale TOS, Impresaryjnego Teatru Muzycznego w dziale Teatry, inne w dziale Inni organizatorzy)

CENTRA KULTURY CENTRUM KULTURALNO-KONGRESOWE JORDANKI al. Solidarności 1-3, tel. kasa biletowa: 56 642-43-79 www.jordanki.torun.pl Narodowy Teatr Opery z Odessy, 4.01. (piątek), godz. 19.00 Noworoczny koncert pieniący się muzyką Verdiego jak szampan, rozwalcowany utworami Straussa, mieniący się jak karnawałowa maskarada melodiami cygańskimi, czeskimi, hiszpańskimi, węgierskimi i włoskimi, błyszczący niczym mały szczęścia łut, rozśpiewany jak musical i roztańczony jak balet… A gdyby dla kogoś taki repertuar okazał się zbyt trudnym orzechem do zgryzienia, zapraszamy bez obaw - w pogotowiu będzie „Dziadek do orzechów”. Organizator: B&B Audio Jarosław Brussa, info@polskiekabarety.pl Spektakl - Nerwica natręctw, 5.01. (sobota), godz. 16.00 i 19.15 Sztuka Laurenta Baffie w reż. Artura Barcisia to lekka opowieść o skomplikowanych osobowościach. Gdy w poczekalni u genialnego psychiatry spotyka się kilkoro pacjentów, zawsze jest ciekawie. Tym bardziej, jeśli są to osoby cierpiące na takie fobie jak: niekontrolowane przeklinanie (choroba Touretta), przeliczanie wszystkiego (arytmomania), strach przed bakteriami (nozofobia), powtarzanie każdego zdania (palilalia), niemożność stanięcia na linii, czy tytułowa nerwica natręctw. A gdy z powodu niekończącej się absencji lekarza pacjenci zaczynają się leczyć sami, zapowiada się prawdziwa jazda. Obsada: Karolina Sawka, Jowita Budnik, Katarzyna Herman / Katarzyna Ankudowicz, Rafał Królikowski, Artur Barciś / Andrzej Zieliński, Zdzisław Wardejn Bilety: 40, 60, 95, 120 zł. Miejsca sprzedaży: adria-art.pl, CKK Jordanki.

Organizator Adria Art. Rezerwacja telefoniczna: 605-555-676

Irena Santor - Świątecznie i przebojowo, 6.01. (niedziela), godz. 17.00 Uwielbiana przez kolejne pokolenia słuchaczy artystka wykona kolędy i pastorałki oraz piosenki z okrytej platyną płyty „Kręci mnie ten świat”, ostatniej płyty „Punkt widzenia” i niezapomniane przeboje, jak „Tych lat nie odda nikt”, „Powrócisz tu”, „Już nie ma dzikich plaż”, „Walc Embarras”.

Irena Santor wystąpi z towarzyszeniem zespołu muzycznego w składzie: Mariusz Dubrawski – fortepian, Wojciech Ruciński – kontrabas, Grzegorz Poliszak – perkusja.

Bilety: 105, 85, 65 zł do nabycia: biletyna.pl, kupbilecik.pl, ebilet.pl oraz stacjonarnnie: Kasa CKK Jordanki, Ośrodek Informacji Turystycznej, Księgarnia PWN, Biuro Turystyczne Copernicana, Keep Travel, Salony EMPIK. Kontakt: Impresariat Artystyczny „Impart”, tel. 602-804-329

Zbigniew Preisner i Przyjaciele, 17.01. (czwartek), godz. 20.00 Organizator: Prestige MJM

Koncert - Osiecka, Młynarski, Przybora..., 20.01. (niedziela), godz. 17.00 O koncercie tak pisze pomysłodawca, reżyser i prowadzący wydarzenie Andrzej Strzelecki: Z Jeremim Przyborą, Agnieszką Osiecką i Wojtkiem Młynarskim miałem zaszczyt wielokrotnie współpracować. Byli moimi mistrzami.

Od nich uczyłem się piosenki. Jako pedagog w Akademii Teatralnej miałem przyjemność uczyć Katarzynę Dąbrowską, Natalię Sikorę i Marcina Januszkiewicza. Ten koncert jest artystycznym spotkaniem moich duchowych nauczycieli z moimi prawdziwymi uczniami. Gośćmi koncertu będą: mój przyjaciel – Zbyszek Zamachowski i dwójka moich najnowszych „odkryć” – Magda Andres i Robert Mróz (Mikołaj Kłosiewicz).

Bilety: 55, 75, 90, 100, 110, 120, 130 zł. Miejsca sprzedaży: adria-art.pl, CKK Jordanki. Organizator Adria Art. Rezerwacja telefoniczna: 605-555-676

CENTRUM KULTURY DWÓR ARTUSA Rynek Staromiejski 6, tel. 56 655-49-39 www.artus.torun.pl Noworoczna Strauss Gala, 3.01. (czwartek), godz. 16.00 Za sprawą wspaniałych artystów przeniesiemy się do świata operetki i musicalu. Usłyszymy najznakomitsze melodie króla walca Johanna Straussa, jak również: Kalmana, Lehara, Abrahama. Zabrzmią duety wszech czasów m.in. „Usta milczą, dusza śpiewa”, „Co się dzieje, oszaleję”, wspaniałe arie, popisowe utwory instrumentalne i piosenki z repertuaru Jana Kiepury np. „Brunetki, blondynki” oraz duety musicalowe.

Bilety: 50 zł ulgowy, 60 zł normalny. Organizator wydarzenia: Agencja Artystyczna Grupa KSM

Marcin Jurzysta – spotkanie autorskie, 9.01. (środa), godz. 18.30 Poeta, literaturoznawca i krytyk literacki. Publikował w wielu ogólnopolskich czasopismach literackich, tłumaczony m.in. na niemiecki, czeski, turecki, litewski i angielski. Promować będzie swoją trzecią książkę poetycką „Chatamorgana”. Spotkanie poprowadzi Marcin Podlaski. Wstęp wolny Saxmania 2019 – Mistrzowie saksofonu, 11.01. (piątek), godz. 19.00 Koncerty z cyklu Saxmania to stały punkt w kalendarzu Dworu Artusa.

Gościem specjalnym będzie saksofonista Maciej Sikała, który wystąpi z towarzyszeniem Acoustic Quartet. Tradycyjnie nie zabraknie też występu uczniów Dariusza Zaleśnego – pomysłodawcy wydarzenia.

Usłyszymy utwory takich kompozytorów jak: A. Piazzolla, H. Ackerman, R. Planel, J.F. Haendel, Cl. Debussy, I. Gotkovsky. Bilety: 20 zł ulgowy, 30 zł normalny

Karnawałowa Gala Operowo-Operetkowa – Sonori Ensemble 12.01. (sobota), godz. 18.00 Koncert przywodzący na myśl najwspanialsze tradycje operowe. W programie sceny z oper: „Traviata”, „Lakme”, „Carmen”, „Don Giovanni”, „Opowieści Hoffmanna”, „Rigoletto” i wielu innych. Będzie to pełna emocji i wzruszeń uczta muzyki klasycznej w towarzystwie sześciu znakomitych solistów scen operowych z Pragi, Krakowa i Wrocławia. Popisom śpiewaków towarzyszyć będzie wirtuozowska gra fortepianowa.

Bilety: 50 zł ulgowy, 60 zł normalny. Organizator wydarzenia: Sonori Ensemble

Zwiedzanie Dworu Artusa, 15.01. (wtorek), godz. 16.30 Zwiedzający, pod okiem przewodnika mogą poznać liczne zakamarki budynku, wysłuchać prelekcji na temat jego historii, a także ciekawostek, których próżno szukać w przewodniku turystycznym.

Bilety: 5 zł ulgowy, 10 zł normalny

Świat i okolice – Etiopia, kraj o wielu obliczach 16.01. (środa), godz. 18.30 Etiopia uważana jest za kolebkę chrześcijaństwa, ale też, jak niektórzy twierdzą, kolebkę ludzkości. Został tu odnaleziony szkielet Lucy, kobiety sprzed 3 mln lat, który obecnie znajduje się w Muzeum Narodowym w Addis Abebie. Kraj ten to również bardzo duża różnorodność języków, tradycji, obyczajów, licznych plemion. W trakcie prelekcji którą poprowadzą Alicja Kubiak i Jan Kurzela, zobaczymy nie tylko życie Etiopczyków, ale również niezwykle bogatą faunę i florę.

Bilety: 5 zł normalny. Emeryci, renciści, niepełnosprawni, uczniowie, studenci – wstęp wolny

Dyskusyjny Kobiecy Klub Filmowy „Szpulka” – pokaz filmu „Sofia” 17.01. (czwartek), godz. 18.30

11

Marokański film opowiada o mieszkającej we współczesnej Casablance kobiecie, która zachodzi w nieplanowaną ciążę. Żeby zachować twarz i honor swojej rodziny musi znaleźć dowody świadczące o legalnym poczęciu swojego dziecka, gdyż marokańskie prawo jest w tej materii niezwykle restrykcyjne. Po pokazie dyskusja przy kawie i ciastkach.

Wstęp wolny. Ilość miejsc ograniczona. Bezpłatne wejściówki do odbioru pół godziny przed seansem. Bezpłatna opieka dla dzieci od 3 roku życia.

Grupa Teraz – spektakl improwizowany, 18.01. (piątek), godz. 19.00 Pokaz utrzymany w konwencji nowego otwarcia. W końcu to czas na przymierzanie się do spełniania noworocznych postanowień. A te członkowie grupy mają ambitne. Podobno chcą m.in. pokonać na rękę Chucka Norrisa, doliczyć do nieskończoności (dwa razy) i pojechać do Ciechocinka (dwa razy). O tych postanowieniach pewnie nam nie będą chcieli opowiedzieć, ale za to zagrają dla nas improwizowany spektakl.

Bilety: 10 zł ulgowy, 15 zł normalny

Kocham Cię Babciu! Kocham Cię Dziadku! – kreatywne warsztaty rękodzieła, 19.01. (sobota), godz. 12.00 i 16.00 Aby uczcić Dzień Babci i Dziadka pragniemy pomóc dzieciom w wyrażeniu ich miłości. Zainspirujemy dzieci do sfotografowania się z dziadkami i podarowania im tego zdjęcia w wyjątkowej, bo własnoręcznie wykonanej ramce.

Zapraszamy głównie dziadków z wnukami, ale nikogo nie wygonimy.

Bilety: 5 zł dziecko, 10zł dorośli, 20 zł bilet rodzinny (2 osoby dorosłe + 2 dzieci). Czas trwania: ok. 1,5 godz.

Dzień Babci i Dziadka: Melodie w bukiecie życzeń – Muzykująca rodzina Bojarczuk, 22.01. (wtorek), godz. 19.00 Toruńska muzykująca rodzina zaprezentuje takie hity jak: „To ostatnia niedziela”, „Powróćmy jak za dawnych lat”, „Prześliczna wiolonczelistka”, „Pamiętasz była jesień”, „Mimozami”, „Żółte kalendarze”, a także melodie z polskich filmów. Bilety: 25 zł ulgowy, 30 zł normalny Białe strony – Daniel Georgiev – koncert, 23.01. (środa), godz. 19.00 Pełna nostalgii autorska muzyka na lopper i elektryczne skrzypce.

Utwory powstają w czasie rzeczywistym. Dzięki zastosowaniu loopera, publiczność obserwuje proces twórczy. Chwila zapomnienia i absolutny muzyczny relaks gwarantowane. Bilety: 20 zł ulgowy, 25 zł normalny The Cuban Latin Jazz – Music Of Buena Vista, 24.01. (czw.), godz. 19.00 Ogromna dawka pełnej pasji muzyki rodem z Kuby. Niepowtarzalni muzycy, którzy grali u boku gwiazd i zmysłowi tancerze tworzą wyjątkowe przedstawienie pełne karaibskich rytmów.

Bilety: 50 zł w przedsprzedaży, 60 zł w dniu koncertu. Organizator: Meet Cuban Culture

Tajemnice Weneckiej Maski – warsztaty rękodzieła i tradycji karnawałowych, 26.01. (sobota), godz. 12.00 i 16.00 Czym jest maska wenecka? Kiedy powstała? Czy kostiumowe zabawy karnawałowe odbywały się tylko w Wenecji? Przyjdź i stwórz wspaniałe maski karnawałowe, posłuchaj opowieści o tradycyjnych zabawach i własnoręcznie wykonaj karnawałowe origami. Zapraszamy dzieci z opiekunami, dorosłych oraz seniorów. Bilety: 5 zł dziecko, 10zł dorośli, 20 zł bilet rodzinny

(2 osoby dorosłe + 2 dzieci). Czas trwania: ok. 1,5 godz.

Sebastian Zawadzki / Stanisław Słowiński duo 27.01. (niedziela), godz. 18.00 Spotkanie dwóch kreatywnych, lecz odmiennych muzyków, których rodowodem jest zarówno muzyka jazzowa, jak i klasyczna. Projekt pianisty Sebastiana Zawadzkiego i skrzypka Stanisława Słowińskiego to próba stworzenia nowej muzycznej jakości, w której artyści wykazują się dużą elastycznością i sporym dystansem do swoich dotychczasowych dokonań.

Bilety: 25 zł ulgowy, 30 zł normalny

Wszystkobranie w Dworze Artusa, 28.01. (poniedziałek), godz. 18.30

12

Każdy, kto kupi symboliczny bilet będzie mógł wybrać sobie ze zgromadzonych materiałów (książek, plakatów, czasopism, folderów, płyt CD i DVD) wszystko czym będzie zainteresowany. Obowiązują tylko dwie zasady: zdrowy rozsądek i kto pierwszy ten lepszy. Bilety: 1 zł Sztuka w Artusie – Hieronima Boscha Ogród rozkoszy ziemskich 30.01. (środa), godz. 18.30 Spotkanie poświęcone będzie tylko jednemu obrazowi, ale za to jakiemu! „Ogród rozkoszy ziemskich” Hieronima Boscha to dzieło, które od wieków dzieli historyków sztuki, próbujących znaleźć jasną i przekonywującą interpretację. Podczas wykładu poznamy nie tylko najnowsze i najbardziej interesujące interpretacje, obejrzymy szereg zbliżeń i szczegółów, poznamy ciekawostki, ale też spróbujemy zrozumieć dzieło Hieronima Boscha.

Wykład poprowadzi Łukasz Wudarski. Wstęp wolny Czwartek z filozofią – Bycie sobą: od fetysza do wyzwania 31.01. (czwartek), godz. 18.30 Współcześnie istnieje tendencja do otaczania motywu bycia sobą kultem i postrzegania go jako pożądaną cnotę. Niekiedy wręcz bycie sobą przedstawiane jest jako rodzaj fetyszu. Podczas wykładu, który wygłosi dr Piotr Domeracki, dowiemy się, jak ten fenomen tłumaczy filozofia. Wstęp wolny Filmowe poniedziałki 7.01. (poniedziałek), godz. 15.30 i 18.30 Film biograficzny. Bohater to charyzmatyczny biznesmen, od lat walczący o swoje pięć minut sławy. Poznaje dwójkę braci, którzy opatentowali nowatorski system serwowania jedzenia w 30 sekund od złożenia zamówienia. Namawia ich do stworzenia sieci restauracji w całych Stanach.

14.01. (poniedziałek), godz. 15.30 i 18.30

Dramat. Młode małżeństwo wprowadza się do użyczonego przez znajomego lokalu, nie zdając sobie sprawy, kto był jego poprzednim najemcą. Gdy w nowym mieszkaniu nieznany sprawca napada na kobietę, jej mąż rozpoczyna prywatne śledztwo. Mężczyzna usiłuje dotrzeć do agresora, by poznać motywy jego działania.

21.01. (poniedziałek), godz. 15.30 i 18.30

Jest rok 1984. Bohater filmu to 11-letni chłopiec – fan Michaela Jacksona. Uwielbia też swojego ojca, który jest dla niego bohaterem, choć nie widział go całe dzieciństwo. Wraz z jego powrotem musi zmierzyć się z prawdą, pogodzić się z utratą ideału i znaleźć własną drogę ku dorosłości.

Wstęp wolny. Ilość miejsc ograniczona. Bezpłatne wejściówki do odbioru pół godziny przed seansem. Jednej osobie przysługują 2 wejściówki. Brak możliwości rezerwacji wejściówek.

Galeria Artus

Wojciech Kapelański – Obrazy dla umiejącego patrzeć 8.01. (wtorek), godz. 18.30, do 31.01.

Tytuł wystawy jest zagadkowy, bo przecież patrzymy. Ale czy dostrzegamy to, co istotne? Wystawione obrazy przedstawiają materialność inspirowaną wytworami ludzkich rąk. Co nie oznacza, że znajdziemy tu banały, ale raczej alegorie rzeczywistości bliskiej i lokalnej, przez to bardzo uniwersalnej i ogólnoludzkiej. Prace prezentowane na wystawie są jednocześnie poglądem, jaki miał autor na kulturę oraz sztukę.

Wstęp wolny. Wystawa czynna od 8 do 31 stycznia 2019 r., od poniedziałku do niedzieli w godz. 11:00-18:00 oraz podczas imprez

AKADEMICKIE CENTRUM KULTURY I SZTUKI „OD NOWA” ul. Gagarina 37a, tel. 56 611-22-66, www.odnowa.umk.pl Klub Od Nowa

Stand Up Polska: Piotrek Szumowski - Półczłowiek, półgłówek + open mic, 8.01. (wtorek), godz. 20.00 Piotrek opowiada na scenie o tym, jak nie radzi sobie z rozpoznawalnością, własnym wyglądem, czym jest seks foki i pingwina, dlaczego nie szanuje dziewczynki z zapałkami, jakie ma relacje ze swoim ojcem oraz policją.

Porusza również takie tematy, jak polski rap, kluby, internet oraz wiele, wiele innych, o których nie warto pisać. Wieczór dla osób pełnoletnich!

Porywająca opowieść o zespole Queen, jego muzyce i niezwykłym wokaliście Freddie’em Mercurym, który przełamując stereotypy i konwencje, zdobył uwielbienie niezliczonych fanów.

Świat Od Nowa: Polityka w kinie, kino w polityce 9.01. (środa), godz. 20.00 Cykl debat akademickich organizowanych przez Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK. Gościem spotkania będzie dr Łukasz Jasina - filmoznawca, historyk i prawnik, a obecnie analityk w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Prowadzenie: dr Agnieszka Bryc i prof. Marcin Czyżniewski. Wstęp wolny WOŚP z Wydziałem Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK 11.01. (piątek), godz. 20.00 Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy zagra z Wydziałem Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK. Inicjatywa jest prosta: dancing z największymi tanecznymi hitami lat 2000, licytacje i liczne konkursy przygotowane przez organizatorów. Wstęp: 5 zł, wrzucane do wośpowej puszki Premiera filmu: Wiatr we włosach, 12.01. (sobota), godz. 18.00 Wieczór Podróżnika: Wietnam – Laos – Kambodża. Spotkanie z Idą Skonieczną i Michałem Mendyką, 16.01. (środa), godz. 20.00 Ida Skonieczna i Michał Mendyka opowiedzą o swoich doświadczeniach z podróży po trzech odległych krajach Indochin, które na pierwszy rzut oka kojarzą się z wojną. Krajach sąsiadujących ze sobą, a bardzo różnych.

Pomimo biedy i krzywd, jakie te narody przeżyły, spotkać tam można uśmiech, jakiego nie zobaczy się nigdzie indziej. Wstęp wolny De Indigo – koncert, 19.01. (sobota), godz. 20.00 Alternatywne, rock’n’rollowe brzmienie, charakterystyczny głos wokalisty i pełne energii kompozycje skutecznie przyciągają uwagę. Zespół do tej pory wydał albumy: Światłocień, Mephobia oraz promocyjny maxi singiel Your Obsession. O niezaprzeczalnym talencie muzyków mogą zaświadczyć entuzjastyczne opinie wszystkich jurorów Must Be The Music. W Toruniu zagrają w towarzystwie gościa-niespodzianki.

Franek to młody idealista. Jest zakochany w muzyce, malarstwie i pewnej dziewczynie. Mimo wiszącego w powietrzu ogromnego napięcia związanego z wprowadzeniem stanu wojennego i dramatycznymi wydarzeniami w kopalni Wujek, mówi, że polityka kompletnie go nie interesuje.

Wszystko się jednak zmieni.

Bilety: 25 zł, 30 zł w dniu wydarzenia dostępne: kupbilecik.pl

Bilety: 20 zł studenci, 25 zł pozostałe osoby dostępne w kasie Klubu w dniu koncertu

Slam Poetycki, 21.01. (poniedziałek), godz. 20.00 Wstęp wolny Świat Od Nowa: Polska orientalna. O wzajemnym przenikaniu się Polski, Turcji i Wielkiego Stepu, 23.01. (środa), godz. 20.00 Gościem spotkania będzie Adam Balcer, wybitny znawca Turcji, wykładowca Studium Europy Wschodniej UW, publicysta Nowej Europy Wschodniej/New Eastern Europe, ekspert think tanku Wise Europa, a także autor legendarnego podcastu „Lechistan” w TokFM poświęconego relacjom historycznym Polski ze światem islamu i Wielkim Stepem. Adam Balcer jest również autorem książki „Turcja, Wielki Step i Europa Środkowa”. Spotkanie poprowadzą dr Agnieszka Bryc i prof. Marcin Czyżniewski z WPISM UMK. Wstęp wolny

Kino Niebieski Kocyk

Dziewczyna w sieci pająka, reż. Fede Alvarez, Kanada/Niemcy/Szwecja/ USA/Wielka Brytania 2018, 7.01. (poniedziałek), godz. 19.00

Młoda hakerka Lisbeth Salander oraz dziennikarz Mikael Blomkvist wpadają w sieć szpiegów, cyberprzestępców i skorumpowanych urzędników państwowych.

Fuga, reż. Agnieszka Smoczyńska, Czechy/Polska/Słowacja 2018 8.01. (wtorek) godz. 19.00

Alicja nie pamięta przeszłości, nie wie kim jest. Kiedy po dwóch latach od zniknięcia zostaje odnaleziona przez rodzinę, nie chce wracać do dawnego, zapomnianego życia. Nie pamięta miłości do męża i synka. Z czasem do Alicji wracają urywki wspomnień, tworząc niewyraźny i niepokojący obraz tajemnicy – tego co zdarzyło się w przeszłości.

Bohemian Rhapsody, reż. Bryan Singer, USA/Wielka Brytania 2018 14-15.01. (poniedziałek-wtorek), godz. 19.00

Autsajder, reż. Adam Sikora, Polska 2018, 21.01. (pon.), godz. 19.00

Oni, reż. Paolo Sorrentino, Francja/Włochy 2018 22.01. (wtorek), godz. 19.00

Oni są u władzy. Oni są cyniczni, niemoralni i zachłanni. Oni chcą uwielbienia. Oni to Silvio Berlusconi, jego świta i orbitujący wokół nich karierowicze, gotowi zrobić wszystko dla pieniędzy i politycznej chwały. Oni chcą uwieść tłumy. W świecie, gdzie najcenniejszą walutą jest młodość i seks, oni nie mają sobie równych.

Narodziny gwiazdy, reż. Bradley Cooper, USA 2018 28.01. (poniedziałek), godz. 19.00

Piekielnie zdolna, choć niepewna siebie Ally przypadkiem spotyka w barze gwiazdora country.

Mimo różnic zakochują się w sobie i postanawiają wyruszyć we wspólną trasę. Dla niej to uczucie stanie się inspiracją do artystycznej pracy, a także katapultą do wielkiej kariery. Dla niego - być może początkiem końca.

Mój piękny syn, reż. Felix Van Groeningen, USA 2018 29.01. (wtorek), godz. 19.00

Historia rodziny, która musi zmierzyć się z uzależnieniem dorastającego chłopaka. To opowieść o nastolatku, który poszukuje swojej drogi, o marzeniach, które prowadzą go na skraj przepaści, a także o miłości rodziców, którzy nie potrafią wypuścić swego dziecka z objęć.

Bilety: 10 zł studenci, 12 zł pozostałe osoby

Galeria 011

Fotografie Agnieszki Cyranki-Pytlik - W miasto, do 12.01.

Agnieszka Cyranka-Pytlik mieszka i tworzy w Ostrawie. Jest absolwentką Wydziału Malarstwa ASP w Krakowie. W 2010 roku obroniła dyplom z fotografii na Wydziale Sztuki UŚ. Absolwentka Studium Fotografii Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków na Politechnice Krakowskiej.

Autorka poprzez szereg niedopowiedzeń zaprasza widza do poszukiwania kierunków, czytania kodów i przekraczania granic.

Wystawa zbiorowa: Koty z Marsa, 16.01. (środa), godz. 19.00, do 11.02.

Wystawa jest pomysłem strony facebook’owej Ciemna Strona Sztuki. Założeniem było by kilkanaście osób stworzyło swoją wizję tematu w technice dowolnej. Po trzech miesiącach powstało 35 prac, stworzonych przez 21 osób. Założeniem strony jest promowanie twórczość i umożliwienie młodym artystom zaistnienie i pokazanie się światu.

Galeria Dworzec Zachodni

Rzeźby prof. Joanny Bebarskiej i prof. Iwony Langowskiej - Przedmiot prywatny, do 19.01.

Prof. Joanna Bebarska i prof. Iwona Langowska to artystki silnie związane z UMK. Przyczyniły się - przez swoją działalność pedagogiczną i przede wszystkim artystyczną - do ukształtowania obrazu sztuki rzeźbiarskiej, jaką uprawiają i uprawiali artyści, którzy odebrali edukację na UMK. Malarstwo Beaty Będkowskiej - Horyzonty 25.01 (piątek), godz. 19.00, do 15.02.

Absolwentka Krakowskiej ASP. Stypendystka Ecole de Beaux Artes w Tuluzie i Escuela Superior de Diseńo Grafico Elisava w Barcelonie. Cykl „Horyzonty” to nastrojowe obrazy będące zapisem chwili, ulotności wrażeń. Tradycyjne malarstwo, w którym krajobraz budowany jest intuicyjnie, jasno i przejrzyście.

Wstęp wolny Galerie czynne: poniedziałek-piątek w godz. 10.00-17.00, w dniu wernisażu godz. 19.00-22.00

13

Aula UMK

Wielka Gala Wiedeńska, 6.01. (niedziela), godz. 17.00 Podróż do romantycznego i roztańczonego Wiednia, magicznego świata operetki, gdzie rozbrzmiewać będą najpiękniejsze arie, duety, walce i polki Johanna Straussa. Znamienite kompozycje w wykonaniu Orchestra New Opera Kiev oraz solistów kijowskiej sceny operetkowej i operowej, przeniosą słuchaczy do ojczyzny walca oraz polki, prezentując niezwykły kunszt wokalny i wykreują najwspanialsze światowe duety miłosne. Niespodzianką wieczoru będzie ukraiński kontratenor Oleksander Łoś. Wystąpią również soliści narodowej Opery w Odessie, w Kijowie i Polskiej Opery Kameralnej w Warszawie. Gala wzbogacona będzie tańcem, barwnymi kreacjami i bogatą choreografią. Oprócz przebojów króla walca nie zabraknie także popisowych arii i duetów z najsłynniejszych operetek „Zemsta Nietoperza”, „Księżniczka Czardasza”, „Baron Cygański”, „Wesoła Wdówka”, „Kraina Uśmiechu”. Koncert nawiązuje wiernie do tradycji wielkich wiedeńskich gali noworocznych.

Organizator: Agencja Artystyczna Muza. Bilety: 95, 80, 50 zł do nabycia: Media Markt, sklep Pamiątki przy Flisaku, Biuro Turystyczne Copernicana, on line: kupbilecik.pl, rezerwacja i zamówienia grupowe: tel. 531 531 001, e-mail: bilety@agencjamuza.pl

Teatr Kwadrat: Tydzień, nie dłużej, 19.01. (sobota), godz. 16.00 i 19.00 On już z nią nie może. Ale to w ogóle. Fizycznie. Jednak nie jest w stanie jej tego powiedzieć. Przecież jako mężczyzna nie posiada tego specyficznego składnika, nazywanego odwagą cywilną... Ale chwileczkę, żeby było jasne: nie chodzi o seks, chodzi o jej obecność, słodką, niezmienną, wszechogarniającą i... nieodwracalną. Jedynym sposobem na wyjście z impasu jest, by jej również to wspólne życie zaczęło doskwierać. A ponoć nic tak skutecznie nie niszczy związku, jak odpowiednio nieodpowiedni... przyjaciel. Najlepiej pod jednym dachem. Występują: Andrzej Nejman, Anna Cieślak, Paweł Małaszyński Bilety: 80, 95, 100, 130 zł do nabycia na www.teatrkwadrat.pl oraz w sieci salonów EMPiK. Rezerwacja telefoniczna: 607-907-704. Organizator: Fundacja TKwadrat

Tercet Egzotyczny, 26.01. (sobota), godz. 18.00 Tercet prężnie działa od lat 60. Zespół oprócz gorących latynoskich rytmów oferuje jedyną w swoim rodzaju oprawę artystyczną. Twarzą zespołu jest charyzmatyczna Izabela Skrybant-Dziewiątkowska. Jej energia, zmysłowość, sposób interpretacji muzycznej przyciągają rzesze fanów w Polsce i na całym świecie.

Bilety: 45, 55, 70 zł dostępne: kupbilecik.pl

CENTRUM NOWOCZESNOŚCI „MŁYN WIEDZY” ul. Władysława Łokietka 5, tel. 56 690-49-90 mlynwiedzy.org.pl Wystawy: O obrotach, Rzeka, przeŻYCIE, przeBUDOWA, Idee, Kalejdoskop - przewrotne oko, Poruszyć wyobraźnię, Antarktyka w fotografii, Statek piracki na wystawie Rzeka, To ja! Matematyka, Beyond the Lab Centrum czynne: wtorek-piątek: godz. 9.00-15.00 (tury zwiedzania w godz. 9.00-12.00 i 12.00-15.00) sobota-niedziela: godz. 11.00-17.00 (bez tur zwiedzania) 1.01. Centrum nieczynne, 6.01. czynne w godz. 11.00-17.00, 14-27.01. wt.-pt., czynne w godz.

9.00-15.00 (bez tur), sb.-ndz. w godz. 11.00-17.00 Bilety: Zwiedzanie wystaw: 18 zł, ulgowy 13 zł, rodzinny 38 zł, grupowy 12 zł (grupa min. 10 osobowa) Warsztaty: 15 zł, ulgowy 13 zł, rodzinny 34 zł, grupowy 12 zł (grupa min. 10 osobowa) ścieżka tematyczna: 13 zł (grupa 10-40 os.)

Warsztaty dla przedszkoli: 17 zł (grupa 20-30 os.)

Zajęcia w pracowniach biologicznej/fizycznej: 14 zł/60 min + 17 zł/120 min. (grupa 20-36 os.)

14

Pracownia multimedialna (szkoły): 17 zł (grupa 20-30 os.)

Zwiedzanie z przewodnikiem: 17 zł (grupa 10-30 os.)

Możliwość zwiedzania wystaw z przewodnikiem. W ramach jednej tury mogą być oprowadzone 4 grupy po max. 15 osób. Bilet na zwiedzanie z przewodnikiem: grupowy 17 zł CNMW honoruje Toruńską Kartę Seniora. Bilet na zwiedzanie wystaw: 10 zł

Wydarzenia: Zwiedzanie wystaw w cenie 10 zł, 2-11.01.

Medyczna Środa • 9.01. (środa), godz. 18.00 Wykład „Przyczyny występowania chorób cywilizacyjnych - co robimy nie tak?” - dr hab. Marek Foksiński • 16.01. (środa), godz. 18.00 Wykład „Komunikacja w medycynie - perspektywa pacjenta” - dr Aldona Jankowska, mgr Oliwia Kowalczyk Wstęp wolny

Ferie zimowe w Młynie Wiedzy 12-27.01.

Od wtorku do piątku w godz. 9.00-10.00 i 11.00-12.00. W soboty i niedziele zajęcia w godz. 11.0012.00 i 13.00-14.00. Zwiedzanie wystaw od wtorku do piątku w godz. 9.00-15.00, w soboty i niedziele w godz. 11.00-17.00 12, 19, 26.01. (sobota) Warsztat: Sztuka Aborygenów (od 5 lat) Poznajcie kontynent na drugim końcu świata. W grudniu jest tu środek lata, kangurów jest dwa razy więcej niż mieszkańców, a 17 na 26 najbardziej jadowitych węży świata występuje właśnie w Australii. Udamy się w podróż, by poznać Aborygenów, którzy stworzyli najstarszą trwającą nieprzerwanie do dziś kulturę na naszej planecie. Kropkowanie jest najbardziej charakterystycznym elementem sztuki aborygenskiej i właśnie jemu poświęciliśmy warsztat. Poznamy również didgeridoo – najstarszy syntezator na świe-cie. Podczas gry na nim wargi, głos i ciało oscylują.

13, 20, 27.01. (niedziela) Warsztat: Zaplątani(e) (od 7 lat) Ile znasz węzłów? Do wiązania butów czy do zaplatania warkocza… na pewno kilka by się znalazło.

A tymczasem istnieją tysiące różnych węzłów: łatwych i trudnych, pięknych, ale też przydatnych lub o niesamowitej historii.

15, 22.01. (wtorek) Warsztat: „Gdzie króluje zimno…” (od 7 lat) Podróż po najzimniejszych rejonach naszej planety. Dowiemy się, jakie organizmy potrafią przeżyć w tak niesprzyjających warunkach i co człowiekowi pozwala przetrwać arktyczne mrozy oraz ciemność polarnej nocy. Przyjrzymy się życiu Inuitów, odwiedzimy Polską Stację Antarktyczną, by na koniec podryfować z górą lodową po bezkresnym oceanie.

16, 23.01. (środa) Warsztat: U u Ga Ga!, czyli poradnik młodego jaskiniowca (od 5 lat) W prehistorycznym świecie na ludzi czaiło się wiele niebezpieczeństw. Dlatego w trosce wszystkich młodych jaskiniowców zapraszamy na specjalne warsztaty. Na zajęciach uczestnicy dowiedzą się, jakie zwierzęta żyły na Ziemi w epoce lodowcowej, z jakich materiałów nasi przodkowie wykonywali narzędzia, wreszcie, poznają drzewo rodowe naszego gatunku. Każdy jaskiniowiec będzie miał okazję zakosztować prehistorycznej sztuki malarskiej oraz wykona ozdobę godną prawdziwego prehistorycznego łowcy.

17, 24.01. (czwartek) Warsztat: Wszyscy na scenę (od 6 lat) Teatr jest obecny w naszym życiu w przeróżnych formach, od tysięcy lat. Wykorzystując różne formy plastyczne i techniczne uczestnicy warsztatu będą mogli poczuć się jak prawdziwi artyści projektując, reżyserując i odgrywając swoją sztukę.

18, 25.01. (piątek) Warsztat: W góry! (od 7 lat) Odbędziemy podróż po górskich zakamarkach, w których będzie można spotkać ciekawe organizmy, niezwykłe zjawiska krasowe oraz atmosferyczne.

Warsztaty (od 29.01)

Zwiedzanie interaktywnych wystaw: wtorek-piątek: godz. 9.:00-12.00 i 12.00-15.00, sobota-niedziela: godz. 11.00-17.00 Warsztaty: wtorek-piątek: godz. 9.00-10.00 i 11.00-12.00 Zajęcia w pracowniach: wtorek-piątek: godz. 9.00-10.00 i 11.00-12.00 (laboratoria 60 min.), 9.00-11.00 (laboratoria 120-min.)

Edukacyjna ścieżka zwiedzania na wystawie „Kalejdoskop” Zajęcia dla przedszkoli: wtorki - Cyferkowe ABC (5-6 lat), środy - Poznajemy pojazdy do wesołej jazdy (3-6 lat) czwartki - 7 cudów świata (5-6 lat) , piątki - Laboratorium przedszkolaka (5-6 lat) Warsztaty wtorki - W różnorodności siła! (kl. 1-6 SP), środy - Fortuna w Las Vegas (kl. 4-8 SP, GIM.) czwartki - O! Sole! (kl. 1-6 SP) Pracownia biologiczna wtorki-czwartki - Rośliny od środka (kl. 4-8 SP, kl. 3 gim.) piątki - Właściwości białek i aminokwasów; Izolacja i rozdział elek-troforetyczny genomowe DNA (kl. 7-8 SP, kl, 3 gim., szkoła ponadgim.)

Pracownia fizyczna wtorki - Z notatnika doświadczalnika (kl. 7-8 SP, kl. 3 gim., szkoła ponad-gimnazjalna) środy-piątki - Termiczny szok (kl. 7-8 SP, kl. 3 gim.)

D

DOMY KULTURY

DOM MUZ ul. Podmurna 1/3, tel. 56 621-05-81, www.dommuz.pl Galeria Muz

Wystawa plakatów z okazji 25-lecia Domu Muz, do 11.01.

Grafika 16 - Pracownia Wklęsłodruku toruńskiego Zakładu Grafiki WSzP UMK w Toruniu, 18.01. (piątek), godz. 18.00, do 15.02.

Nowy cykl wystaw prezentujących dorobek graficzny wykładowców, doktorantów i studentów wszystkich 5 Pracowni warsztatowych Zakładu Grafiki Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Wystawa jest przeglądem twórczości wykładowców, doktorantów i studentów Pracowni Wklęsłodruku toruńskiego Zakładu Grafiki WSzP UMK, prowadzonej przez prof. dr hab.

Bogumiłę Pręgowską, dr. hab. Marka Zajko, prof. UMK oraz mgr Oksanę Budną-Kaczor, technika i mgr. Romana Lewandowskiego. Studenci mają w niej możliwość nauki swobodnego poruszania się w świecie tradycyjnych technik graficznych, takich jak: sucha igła, akwaforta, akwatinta, mezzotinta, odprysk, miękki werniks, itp. Aktualnie w Pracowni Wklęsłodruku studiuje 12 studentów.

Fotogaleria

Wystawa plakatów z okazji 25-lecia Domu Muz, do 18.01.

Wernisaże, koncerty i inne - wystawa fotografii z okazji 25-lecia Domu Muz, 24.01. (czwartek), godz. 18.00, do 22.02.

Wystawa fotografii z okazji 25-lecia Domu Muz. Ekspozycja prezentowana na dużych wydrukach jest fotograficznym zapisem z wernisaży, koncertów, imprez plenerowych i innych wydarzeń organizowanych na przestrzeni kilkudziesięciu lat w placówkach przy ul. Podmurnej, Poznańskiej i Okólnej.

Na wystawy wstęp wolny

Wydarzenia: Enarkhia. Opowieści o początku świata, 25.01. (piątek), godz. 19.00 Opowieść o tym, jak wszystko znajdowało się w zawieszeniu, w spokoju, w ciszy; wszystko nieruchome, ciche, a przestrzeń nieba pusta. Nie było człowieka ni zwierzęcia, ptaków, ryb, krabów, drzew, kamieni, pieczar, wąwozów, ziół ani lasów. Tu ukażemy, ogłosimy i opowiemy. W trakcie spektaklu usłyszymy opowieści o początku świata między innymi z Ameryki Środkowej, Rosji, Japonii, Chin i Polski. Opowiadanie, śpiew, muzyka: Łukasz Szypkowski, Emilia Raiter, Olena Yeremenko.

Emilia Raiter – harfistka i opowiadaczka, która muzykę traktuje jak opowieść, a opowiadanie jak muzyczną partyturę. Można ją spotkać na scenie filharmonii i na ulicach Barcelony. W swojej twórczości łączy wykształcenie klasyczne (Akademia Muzyczna w Szczecinie) z teatralną awangardą (Akademia Praktyk Teatralnych w Gardzienicach). Olena Yeremenko – multiinstrumentaliska, pieśniarka i tancerka. Absolwentka Akademi Muzycznej we Lwowie. Łukasz Szypkowski – filolog klasyczny, hellenista, pieśniarz, opowiadacz związany ze Stowarzyszeniem Grupa Studnia O. Specjalizuje się w wykonawstwie poezji i dramatu starożytnego w brzmieniu możliwie zbliżonym do starożytnego. W Instytucie Filologii

Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego prowadzi zajęcia poświęcone muzyce starożytnej Grecji. Bilety: 35 zł, w dniu koncertu: 40 zł Na Początku... Warsztaty opowiadania, 26.01. (sob.), godz. 10.00-15.00 Warsztaty będą krążyły wokół tematu początku w jego przeróżnych znaczeniach. Przede wszystkim jednak będziemy zgłębiać, czym jest sztuka opowiadania. Ponieważ sztuka opowiadania wymaga nie tyle warsztatowej perfekcji, ale umiejętności współprzebywania, czasem nie tyle mówienia, co słuchania, zatem może będą to anty-warsztaty. Więcej trzeba się będzie oduczyć niż nauczyć. Zajęcia poprowadzi Łukasz Szypkowski.

Wstęp: 40 zł, zapisy: podmurna@dommuz.pl

DOM MUZ, ul. Poznańska 52, tel. 56 664-49-12

Maja Krupińska – Membrany, do 17.01 Instalacja „Membrany” składa się z czterech identycznych pojemników, do których skapuje rytmicznie woda. Zainicjowany z zewnątrz ruch wyzwala w cieczy efektowny spektakl linii rozgrywający się zgodnie z jej własnymi rytmami (interferencją) i generujący na bieżąco wzory. Maja Krupińska – rzeźbiarka, absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Autorka instalacji artystycznych, w których szczególnym tematem jest kinetyka i efemeryczny efekt.

Wystawa z okazji obchodów Dnia Babci i Dziadka 21.01. (poniedziałek), godz. 13.45 Wystawa prac uczestników zajęć „Gry i zabawy plastyczne, ruchowe itp.” prowadzonych przez Joannę Łagan. Gośćmi specjalnymi wydarzenia będą członkowie Klubu Seniora działającego przy Domu Muz, dla których dzieci wykonały laurki. Przypomniane zostaną także wybrane zabawy naszych babć i dziadków. Opiekun wydarzenia: Joanna Łagan Wydarzenia: Przygotowania do parady na święto Trzech Króli, 4.01. (pt), godz. 11.00 Warsztaty ruchowo-plastyczne, podczas których przypomnimy sobie postaci Trzech Króli. Dzieci zaprojektują strój królewski lub wykonają maskę królewską, bądź samą koronę. Będą także ćwiczyć m.in. „królewskie” chodzenie, siadanie itp. Prowadząca: Joanna Łagan.

Wstęp: 5 zł (dla grup zorganizowanych)

Karnawałowa manufaktura – biżuteria, 7.01. (pon.), godz. 17.45 Warsztaty biżuterii kaboszonowej. Podczas spotkania poznany sztukę kaboszonową i wykonamy tą techniką komplet biżuterii – zawieszkę, kolczyki i bransoletkę. Prowadzenie: Agnieszka Dąbrowska. Wstęp 30 zł Wokół sztuki, wokół karnawału, 8.01. (wtorek), godz. 10.00 Zajęcia dla grupy dzieci niepełnosprawnych. Uczestnicy wykonają ozdoby karnawałowe. Będziemy pracować na wyciętych z papieru formach, które pomalujemy i udekorujemy elementami pasmanteryjnymi i piórami.

Prowadzenie: Agnieszka Dąbrowska. Wstęp: 10 zł (dla grup zorganizowanych)

Pan świadomość – spektakl Teatru Amorficznego 30.01. (środa), godz. 19.00 Teatr wywodzący się z Teatru Bez Nazwy w zeszłym roku obchodził 20. urodziny. Obecnie tworzą go dwie grupy: starsza - studenci i osoby już pracujące oraz młodsza - dzieci od lat 7. Teatr ma na swoim koncie 20 premier – pierwszeństwo mają scenariusze członków zespołu. Autorem scenariusza tegorocznego spektaklu jest Mateusz Łagan. W scenariuszu zawarte są również pomysły pozostałych członków zespołu. W spektaklu wykorzystano także wybrane utwory Mirona Białoszewskiego i jeden tekst prof. Kazimierza Dąbrowskiego. Reżyseria: Joanna Łagan. Wstęp wolny

15

DOM MUZ, ul. Okólna 169, tel. (56) 654-84-56

Bieganie z aparatem – jestem na tak (nabór do grupy), 1.01.-5.02.

Spotkania poświęcone sportowi i sztuce. Zaczynamy rano, kiedy jest najlepsze światło, zabieramy ze sobą aparaty, najlepiej analogowe, mogą to być również komórki. Biegamy ok. godziny i robimy przerwy na zdjęcia.

Na pierwszym spotkaniu wprowadzenie do kadrowania. Ruszamy 5.02., jeśli zbierze się grupa. Zapisy: okolna@dommuz.pl lub tel. 56 654-84-56. Wstęp wolny Wielogród - Sąsiedzki ogród. Spotkania sympatyków ogrodów 9.01. (środa), godz. 16.00-17.00 Spotkania poświęcone tematyce ogrodów dla pasjonatów roślin i działek. Będziemy rozmawiać, wymieniać się doświadczeniami w dziedzinie ogrodów, pielęgnacji roślin. Ile ogrodów, tyle pomocników, rad, wiedzy wartej przytoczenia. Na spotkaniu przewidziany jest poczęstunek. Zapisy: okolna@dommuz.pl lub pod tel. 56 654-84-56. Wstęp wolny

Z pomysłem dla Babci i Dziadka – warsztaty, 15.01. (wt.), godz. 16.00 Z naturalnych materiałów zrobimy prezenty na dzień Babci i Dziadka.

Wstęp wolny

Ogródnik II, Mój własny ogród – warsztaty projektowania krajobrazu 16.01. (środa), godz. 16.30 Warsztaty skierowane do osób, które chcą rozpocząć przygodę z projektowaniem. Okazja do samodzielnego wykonania projektu pod okiem architekta krajobrazu. Na drugich warsztatach będziemy zajmować się rysunkiem technicznym. Prowadzenie: Aleksandra Strzelec.

12.01. (sobota), godz. 12.00-18.00 - prezentacje konkursowe Grasz w zespole w duecie, albo solo? Śpiewasz, komponujesz? Jeśli masz 14-26 lat, a muzyka na żywo jest Twoją pasją, zgłoś się do nas Sprawdź się na naszej scenie i wygraj autorski koncert w MDK. Kontakt: miazga@mdktorun.pl

Gramy dla WOŚP, 13.01. (niedziela), godz. 17.00 Koncert chóru A.R.Gentum z MDK pod kierownictwem A. Radomińskiego

Warsztaty i zajęcia otwarte podczas ferii dla dzieci i młodzieży, 14-25.01.

Zapraszamy dzieci i młodzież do skorzystania z zajęć otwartych i warsztatów organizowanych podczas ferii. Wszystkie informacje na www oraz pod numerem (56) 622-14-77

Finał Konkursu plastycznego Niepodległość- Wolność- Rozwój „Pocztówka z podróży do międzywojennego Torunia” 18.01. (piątek), godz. 16.30 Rozdanie nagród podczas miejskich uroczystości upamiętniających rocznicę wyzwolenia Torunia. Termin składania prac: 12.01. w MDK. Ogłoszenie wyników 15.01. na www i tablicy ogłoszeń MDK. Miejsce: Ratusz Staromiejski

Bal Seniora, 25.01. (piątek), godz. 17.00-20.00 Zapraszamy Toruńskich Seniorów na Karnawałową potańcówkę „Serduszko puka w rytmie cza cza”. Celem imprez jest wspólna zabawa wszystkich klubów i dostarczenie dawki zdrowego ruchu.

Rezerwacje pod nr tel. 601-237-905. Wstęp: 10 zł przed rozpoczęciem imprezy

Nowa Scena Muzyczna: Muzyka Karnawałowa 26.01. (sobota), godz. 18.00

Zapisy: okolna@dommuz.pl, tel. 56 654-84-56. Wstęp: 15 zł

Popołudnie z planszówkami, 22.01. (wtorek), godz. 16.00-18.00 Dwie godziny grania w gry planszowe, karciane i zręcznościowe dla dzieci i rodziców. Instruktorzy oraz stali uczestnicy zajęć będą w razie potrzeby tłumaczyć zasady. Na zakończenie poczęstunek. Wstęp wolny HulaSensoryka – warsztaty dla najnajów, 26.01. (sobota), godz. 11.00 Zajęcia ogólnorozwojowe wspomagające wszechstronny rozwój dzieci.

Wraz z rodzicami rozwijają one w ciekawy i bezpieczny sposób wszystkie zmysły. To przestrzeń do eksperymentowania z naturalnymi produktami, dotykania różnych struktur i faktur, a także do obcowania z innymi dziećmi i nabywania kompetencji społecznych. Prowadząca: Justyna Jankowska, certyfikowany trener Smyko Multisensoryki i Sensplastyki.

OGNISKO PRACY POZASZKOLNEJ DOM HARCERZA Rynek Staromiejski 7, tel. 56 622-39-50 www.domharcerza.torun.pl Otwarty Turniej Szachowy, 5.01. (sobota), godz. 10.00-15.00 W cyklu Grand Prix Torunia w Szachach Szybkich 2018/19 Drużynowe Mistrzostwa Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Szachach, 13, 27.01. (niedziela), godz. 10.00 Pojazd do krainy marzeń, 1.01.- 31.02.

Wystawa prac uczniów pracowni plastycznej OPP Dom Harcerza

Wstęp: 25 zł (rodzic i dziecko)

Początek świata – oferta feryjna

Dom Muz, ul. Poznańska 52: 14-18.01., godz. 10.00-16.00 Od ciemności do jasności Będziemy poznawali wszechświat z wyłączeniem zmysłu wzroku. Następnie wprowadzimy elementy fluorescencyjne i fosforyzujące w zabawach plastycznych, by wyjść z ciemności w światło.

Do naszych działań wkradnie się również cień. Będzie to wyprawa do miejsc związanych z początkami różnych kultur. Zapraszamy do zabaw plastyczno-ruchowych połączonych z wybranymi przykładami z literatury podróżniczej oraz przewodników. Dla dzieci 7-12 lat. Prowadzący: Agnieszka Dąbrowska, Joanna Łagan. Zapisy: sekretariat@dommuz.pl. Opłata: 250 zł/tydzień Dom Muz, ul. Okólna 169: 21-25.01., godz. 10.00-16.00 Na ścieżkach natury Poszukiwania początku świata w przyrodzie – udamy się z dziećmi w naturalną przestrzeń, zbierając materiały do pracy twórczej. Odwiedzimy m.in. wielki głaz z epoki plejstoceńskiej, gliniankę i zagajnik. W części artystycznej poznamy stare, klasyczne techniki malarskie Pana Zbyszka, wykonamy także glino-ziemnio-mazy, własny zielnik, słoikogród i instalacje-niespodzianki. W przerwie obiadowej przygotujemy własne potrawy, w tym zupę prehistoryczną. Prowadzący: Zbigniew Przybysz, Elżbieta Chrulska. Zapisy: sekretariat@dommuz.pl. Opłata: 250 zł/tydzień.

MŁODZIEŻOWY DOM KULTURY, ul. Przedzamcze 11/15 tel. 56 622-14-77, www.mdktorun.pl Muzyczne (Z)Granie Amatorów Miazga 2019 11.01. (piątek), godz. 16.00-20.00 - czas warsztatowy

16

WOJEWÓDZKI OŚRODEK ANIMACJI KULTURY ul. Szpitalna 8, tel. 56 652-27-55, www.woak.torun.pl Warsztaty:

12.01. Kreowanie teatralnych wyobrażeń w konwencji czarnego teatru oraz teatru cieni Zajęcia prowadzi Barbara Rogalska, cena: 140 zł, termin zgłoszeń: 4.01.

26.01. Teatroteka Szkolna Warsztaty dla nauczycieli. Zajęcia prowadzą pedagożki teatru współpracujące z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego. Udział bezpłatny, termin zgłoszeń: 21.01.

Spotkania i wykłady: Historia Fotografii: Historia fotografii artystycznej środowiska toruńsko-bydgoskiego w latach 1970-1980 9.01. (środa), godz. 16.45 Multimedialny wykład. W latach 70. za sprawą Wydziału Sztuk Pięknych UMK Toruń stał się jednym z ważniejszych ośrodków artystycznych w Polsce. Nowe pokolenie toruńskich artystów bardzo chętnie sięgało po medium fotografii. W okresie 1970-80 w mieście i w regionie działało pięć grup artystycznych, wśród których za najważniejszą uznaje się

grupę Zero-61. Właśnie w latach 70. powstała też Mała Galeria Fotografii ZPAF, miejsce wystaw i wydarzeń inspirujących artystów z regionu, a nawet z całej Polski północnej. Wykład wygłosi Stanisław Jasiński – fotografik i instruktor fotografii, członek Związku Polskich Artystów Fotografików, specjalista ds. fotografii WOAK. Wstęp wolny W Pierwszym Rzędzie: Pokaz „trzydziestek” wyprodukowanych przez Studio Munka, 16.01. (środa), godz. 18.00 Spotkanie filmoznawcze. Działające od 2008 roku w strukturach Stowarzyszenia Filmowców Polskich Studio Munka jest producentem krótkometrażowych i pełnometrażowych debiutów filmowych. Krótkometrażowe filmy ze Studia Munka produkowane są w ramach programów „30 Minut”, „Pierwszy dokument” i „Młoda Animacja”. W ramach programu „30 minut” corocznie powstaje nawet dziesięć fabuł. Zaprezentowane zostaną trzy filmy doceniane i nagradzane na festiwalach filmowych na całym świecie: Mleczny brat Vahrama Mkhitaryana, Lila Dominiki Łapki oraz 128. szczur Jakuba Pączka. Koordynatorką cyklu W pierwszym rzędzie jest Karolina Fordońska – filmoznawczyni i reżyserka, specjalistka do spraw filmu WOAK. Wstęp wolny Książkożercy 30.01. (środa), godz. 17.00 (dzieci) i 18.00 (młodzież i dorośli) Cykl comiesięcznych spotkań czytelniczych. Podczas spotkań adresowanych do dzieci w sposób performatywny czytane są fragmenty wybranych tytułów, prowadzone gry, zabawy i ćwiczenia nawiązujące do poruszanego w książce tematu. Najmłodsi poszukają odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule książki Anny Manny Poznańskiej „Dlaczego dorośli mają dziwne zęby?”. Książkożercy dla dorosłych to przestrzeń do dyskusji inspirowanej książką, do wymiany myśli i spostrzeżeń na różne tematy, a także mini warsztaty nawiązujące do problematyki tekstu. W styczniu tematykę spotkania zdominuje bielizna, gdyż bohaterką spotkania Książkożerców będzie „Wstydliwa historia majtek dla prawie dorosłych” Iwony Wierzby, z ilustracjami Marianna Sztyma.

Spotkanie prowadzą: Agnieszka Zakrzewska i Magdalena Jasińska. Wstęp wolny

Zajęcia edukacyjne

Konsultacje fotograficzne, 11, 25.01. (piątek), godz. 15.30-18.00 Zajęcia prowadzi Stanisław Jasiński – indywidualne zajęcia warsztatowe dla osób amatorsko uprawiających fotografię artystyczną. Wstęp wolny Zamaskowani, 12.01. (sobota) • godz. 9.00 Warsztaty twórcze Teatralny Rozruch dla dzieci w wieku 7-10 lat. Styczniowe warsztaty upłyną w iście karnawałowym nastroju, wszak ważnym atrybutem każdego balu karnawałowego jest maska.

• godz. 11.00 (I grupa) i 12.30 (II grupa) Poranne figle, psoty i żarty Warsztaty twórcze z cyklu dla dzieci w wieku 4-6 lat. Wspólnie stworzymy maski dla małych i dużych.

Staniemy się kimś zupełnie innym: kolorowym ptakiem, typem spod ciemnej gwiazdy, księżniczką, kotem, bohaterem ulubionej bajki, superbohaterem, kimś z głębi naszej wyobraźni. Do tej przemiany użyjemy kolorowych brokatów, bibułek, piórek, tiuli i wielu innych barwnych i fantazyjnych materiałów – dodaje.

Zajęcia prowadzi Agnieszka Zakrzewska, cena 5 zł. Zgłoszenia: do 5.01.

Rodzinne ferie ze sztuką – cykl warsztatów twórczych dla rodzin Dzieci wraz z opiekunami nauczą się tworzyć domowy cyrk, muzykować, dokumentować życie rodziny filmowo i na zdjęciach, zabawią się w futurologów oraz stworzą niepowtarzalne obiekty plastyczne.

• 21.01. godz. 10-11.30 Warsztaty Rodzinny cyrk z kolorowymi rekwizytami dla rodzin z dziećmi w wieku 4-6 lat poprowadzi Alicja Usowicz, zaś Erwin Regosz zachęci do Rodzinnego muzykowania.

• 23.01. godz. 16.30-18.00 Dzieci w wieku 7-10 lat wraz z opiekunami nauczą się w niebanalny sposób dokumentować życie familii. Karolina Fordońska zaprasza na Rodzinne portrety filmowe, natomiast Stanisław Jasiński na warsztaty Fotografia rodzinna.

• 25.01. godz. 10.00-11.30 Dla rodzin z dziećmi w wieku 4-6 lat. Warsztaty Jak zostać…? czyli o tym, kim będę w przyszłości, poświęcone będą marzeniom i planom. Poprowadzi je Agnieszka Zakrzewska, natomiast do Działań kreatywnych inspirowanych opowieścią teatralną będzie zachęcała Magdalena Jasińska.

Cena: 5 zł/dziecko (opiekunowie bezpłatnie), zgłoszenia przyjmowane są do 16 stycznia 2019 r. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń

K KINA

CINEMA CITY Czerwona Droga 1-6, tel. 56 664-64-64 Toruń Plaza, ul. Broniewskiego 90 www.cinema-city.pl Mój piękny syn, premiera: 4.01. dramat, USA 2018

reżyseria: Felix Van Groeningen, występują: Steve Carell, Timothée Chalamet

Bumblebee, premiera: 4.01. akcja, sci-fi USA 2018 reżyseria: Travis Knight, wystepują: Hailee Steinfeld, John Cena Zabawa zabawa, premiera: 4.01. dramat, komedia Polska 2018 reżyseria: Kinga Dębska, występują: Dorota Kolak, Agata Kulesza

Władca Paryża, premiera: 4.01. przygodowy, Francja 2018

reżyseria: Jean-François Richet, występują: Vincent Cassel, Patrick Chesnais

Ralph Demolka w internecie, premiera: 11.01.

animacja, familijny, komedia, USA 2018 reżyseria: Rich Moore, Phil Johnston, występują: John C. Reilly, Sarah Silverman

Vice, premiera: 11.01.

biograficzny, dramat Hiszpania, USA, Wielka Brytania, Zjednoczone Emiraty Arabskie 2018 reżyseria: Adam McKay, występują: Christian Bale, Amy Adams

Witajcie w Marwen, premiera: 11.01. biograficzny, dramat USA 2018 reżyseria: Robert Zemeckis, występują: Steve Carell, Leslie Mann Underdog, premiera: 11.01. sportowy, Polska 2019 reżyseria: Maciej Kawulski, występują: Eryk Lubos, Mamed Chalidow Powrót Bena, premiera: 11.01. dramat, USA 2018

reżyseria: Peter Hedges, występują: Julia Roberts, Lucas Hedges

Escape Room, premiera: 11.01. horror USA 2019 reżyseria: Alfonso Gomez-Rejon, występują: Taylor Russell, Deborah Ann Woll Glass, premiera: 18.01. thriller, USA 2019

reżyseria: M. Night Shyamalan, występują: James McAvoy, Bruce Willis

Dom, który zbudował Jack, premiera: 18.01.

dramat, Dania, Francja, Niemcy, Szwecja 2018 reżyseria: Lars von Trier, występują: Matt Dillon, Bruno Ganz

Diablo. Wyścig o wszystko, premiera: 18.01. akcja Polska 2019 reżyseria: Michał Otłowski, Daniel Markowicz, występują: Tomasz Włosok, Karolina Szymczak Asteriks i Obeliks. Tajemnica magicznego wywaru, premiera: 18.01. animacja, familijny Francja 2018 reżyseria: Louis Clichy, Alexandre Astier

Maria, królowa Szkotów, premiera: 25.01.

biograficzny, dramat historyczny, Wielka Brytania 2018 reżyseria: Josie Rourke, występują: Saoirse Ronan, Margot Robbie

Złe wychowanie Cameron Post, premiera: 25.01. dramat, USA 2018 reżyseria: Desiree Akhavan, występują: Chloë Grace Moretz, John Gallagher Jr. Nienawiść, którą dajesz, premiera: 25.01. dramat, kryminał USA 2018 reżyseria: George Tillman Jr., występują: Amandla Stenberg, Regina Hall Miszmasz czyli Kogel Mogel 3, premiera: 25.01.

komedia obycz., Polska 2019 reżyseria: Kordian Piwowarski, występują: Grażyna Błęcka-Kolska, Ewa Kasprzyk

O psie, który wrócił do domu, premiera: 25.01. familijny, USA 2018 reżyseria: Charles Martin Smith, występują: Ashley Judd, Jonah Hauer-King

(Repertuar Kina Centrum w dziale Galerie – CSW, Kina Niebieski Kocyk w dziale Centra Kultury – Od Nowa)

17

M

Wystawa czasowa:

Gniewne miasto. O konfliktach w Toruniu, 25.01. (piątek), do kwietnia

MUZEA

MUZEUM OKRĘGOWE Ratusz Staromiejski, Rynek Staromiejski 1 tel. 56 660-56-12, www.muzeum.torun.pl Malarstwo i rzeźba polska od 1945 do 2010 roku w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu Galeria sztuki gotyckiej Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233-1793 Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI-XVIII w.

Sala Królewska. Poczet królów polskich Galeria malarstwa polskiego od końca XVIII wieku do 1939 roku Skarb ze Skrwilna i Nieszawy Złotnictwo świeckie polskie i obce Mennice i monety toruńskie 1233/1238 – 1765

Bilety: Sale ekspozycyjne - 10 zł normalny; 7zł ulgowy Film „Księga Toruń” 3D - 10 zł normalny; 6 zł ulgowy Sale ekspozycyjne + film 3D - „Księga Toruń” 15 zł normalny; 11 zł ulgowy

Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika ul. Franciszkańska 9/11 Pasja podróżowania Wystawa czasowa: Trzy sztuki w Antarktyce, do Bilety: Sale ekspozycyjne 10 zł normalny; 7 zł ulgowy

13.01.

Muzeum Toruńskiego Piernika, ul. Strumykowa 4

Wystawy czasowe:

• Jerzy Hoppen (1891-1969). Artysta, konserwator, profesor 18.01. (piątek), godz. 17.00, do 28.04.

• Bruno Schultz. Artysta nienazwany, do lutego • Konwisarstwo. Toruńskie wyroby cynowe od XVII do XIX wieku, do 14.01.

Wieża Ratuszowa Ratusz Staromiejski w Toruniu – arcydzieło architektury europejskiej czynna codziennie w godz. 10.00-18.00 Bilety: Sale ekspozycyjne - 13 zł normalny; 10 zł ulgowy Wieża - 13 zł normalny; 9 zł ulgowy Sale ekspozycyjne + wieża 21 zł normalny; 16 zł ulgowy

Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu w Kamienicy pod Gwiazdą, Rynek Staromiejski 35 Świat Orientu Wystawa czasowa: Majolika niderlandzka Bilety: 10 zł normalny; 7 zł ulgowy

i fajans z Delft, do 8.02.

Dom Mikołaja Kopernika, ul. Kopernika 15/17 Interaktywna wystawa stała, łącząca elementy tradycyjne z multimedialnymi. Wśród atrakcji znajdziemy hologramy, projekcje rozgwieżdżonego nieba, a także kino 4D. Zwiedzanie odbywa się w grupach maksymalnie 40-osobowych co 20 minut od godziny 10.00. Bilet jest ważny tylko na daną godzinę.

Filmy: Mikołaj Kopernik w Toruniu, Wszechświat, Mikołaj Kopernik – poprzednicy i następcy Wystawa czasowa: Sto

Spotkanie: Duchy dawnego Torunia w starych napisach reklamowych 18.01. (piątek), godz. 17.00 Spotkanie z Kamilem Snochowskim oraz Szymonem Spandowskim

Lat! Nauka Polska, do 27.01.

Bilety: interaktywna wystawa - normalny 13 zł, ulgowy 10 zł 1 film w technice 4D - normalny 15 zł, ulgowy 10 zł

Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów ul. Łazienna 16 Toruń i jego historia: Od pradziejów do współczesności Księga Toruń 3D – pokaz makiety historycznej Torunia

Ekspozycja prezentująca historię toruńskiego piernikarstwa, warsztaty wypieku pierników, biesiady piernikowe Wystawa czasowa: Z

serca fabryki…, do stycznia

Bilety: Interaktywna wystawa 10 zł normalny; 7 zł ulgowy Warsztaty wypieku: 8 zł normalny; 6 zł ulgowy Interaktywna wystawa + warsztaty wypieku 13 zł normalny; 9 zł ulgowy Imprezy: Ferie zimowe 2019 I tydzień zajęcia muzealne dla grup zorganizowanych: • 15.01. (wtorek), godz. 11.00 Walizka pełna skarbów, warsztaty edukacyjne przy wystawie stałej „Pasja podróżowania”, Muzeum Podróżników • 17.01. (czwartek), godz. 11.00 Rodzina Mikołaja Kopernika, warsztaty edukacyjne przy wystawie stałej w Domu Mikołaja Kopernika Koszt: 5 zł – bilet wstępu dla każdego uczestnika II tydzień dla dzieci w wieku 7-12 lat Od wtorku do piątku, godz. 10.00-14.00 • 22.01. (wtorek) Ratusz Staromiejski zajęcia edukacyjne: Królowie polscy w Toruniu (historia wizyt królewskich w grodzie Kopernika oraz nauka tańca dworskiego pavany); warsztat plastyczny: Prawie wszystko o portrecie • 23.01. (środa) Muzeum Podróżników, Kamienica pod Gwiazdą zajęcia edukacyjne: Walizka pełna skarbów, warsztat plastyczny: Piaskiem malowane • 24.01. (czwartek) Dom Mikołaja Kopernika zajęcia edukacyjne: Rodzina Mikołaja Kopernika, oglądanie filmu 4D „Wszechświat”; zajęcia edukacyjne: Mikołaj Kopernik torunianin ruszył Ziemię, zatrzymał Słońce i niebo • 25.01. (piątek) Muzeum Toruńskiego Piernika, Muzeum Historii Torunia warsztaty wypieku piernika, zwiedzanie nowej ekspozycji o legendach piernikowych, warsztat malowania pierników, warsztaty plastyczne: I ja potrafię namalować mamuta Koszt udziału we wszystkich zajęciach, ze wstępem na Bal Karnawałowy - 60 zł, w jednym dniu warsztatów – 15 zł Rodzinny Bal w Muzeum, 26.01. (sobota), godz. 15.00-17.00 Bal kostiumowy dla dzieci w Sali Mieszczańskiej Ratusza, urozmaicony poczęstunkiem oraz grami, zabawami i konkursami. Dodatkową atrakcją balu będzie przedstawienie dla dzieci w wykonaniu aktorów z Teatru Vaška. Mile widziane przebranie dzieci i rodziców. Bilety: 10 zł

MUZEUM ETNOGRAFICZNE Wały Gen. W. Sikorskiego 19, tel. 56 622-80-91 www.etnomuzeum.pl Tajemnice codzienności. Kultura ludowa i jej pogranicza od Kujaw do Bałtyku (1850-1950) Salonik Prof. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej

18

Wystawy czasowe:

Macierzyństwo od początku i bez końca. Antropologiczna opowieść, do 26.05.

Wystawa w sposób wieloaspektowy podejmuje zagadnienie rodzicielstwa. Prezentowany zbiór sztuki ludowej i nieprofesjonalnej ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Toruniu oraz sztuki współczesnej z uznanych kolekcji muzealnych i prywatnych, ma na celu ukazanie kulturowych zmian zachodzących w ujęciu tego tematu i przedstawienie go w szerokim kontekście społecznym.

Wileńskie kiermasze, jarmarki i odpusty. Fotografie Bolesławy i Edmunda Zdanowskich, do 04.

Wystawa blisko 250 fotografii fotografików wileńskich, uczniów Jana Bułhaka, których tematem prac było miasto, architektura, pejzaże, portrety.

Na ekspozycji zobaczyć można zdjęcia reportażowe dotyczące wileńskich kiermaszów i jarmarków, organizowanych przy okazji świąt kościelnych – wszystkie wykonane w połowie lat 30. XX wieku.

Wigilia na Kujawach, Boże Narodzenie w Borach Tucholskich, Sylwester i Trzech Króli na Kociewiu, do 5.01.

Przygotowywanie maszkar i strojów kolędniczych na Kaszubach - aranżacje świąteczne w chatach. Park Etnograficzny w Toruniu Wigilia w zagrodzie z Kaniczek, w rodzinie protestanckiej pochodzenia niemieckiego, lata 20.-30. XX w. - aranżacje świąteczne Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce

godziny otwarcia: wtorek-piątek: 9.00-16.00, sobota-niedziela: 10.00-16.00 poniedziałek: nieczynne, 1, 6.01. nieczynne Parki Etnograficzne: Park Etnograficzny w centrum Torunia (godziny otwarcia j.w.)

Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce Godziny otwarcia: wtorek-piątek: 9.00-16.00, sobota-niedziela: 10.00-16.00 Bilety: www.etnomuzeum.pl/dla-zwiedzajacych. W każdą środę wstęp bezpłatny na ekspozycje stałe

Imprezy: Jarmark żywności ekologicznej, 5.01. (sobota), godz. 10.00-14.00 Organizator: Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Producentów Ekologicznych EKOŁAN

Etnoigraszki: Nasza zima gra! 20.01. (niedziela), godz. 12.00 Kolejna z cyklu rodzinnych imprez umuzykalniających. Wspólnie zaśpiewamy ludowe kolędy i piosenki związane z okresem Bożego Narodzenia, zobaczymy, jak mogli wyglądać Trzej Królowie i inni zimowi goście. Będą przebieranki, tańce i zabawy, będziemy też muzykować. Szczególnie zapraszamy Babcie i Dziadków w przededniu ich świąt.

Prowadzenie: Marta Domachowska. Pawilon wystawowy. Bilet: 10 zł os. dorosła, 5 zł dziecko, 25 zł rodzina (2+2) do nabycia od 15.01 w kasie Muzeum oraz w dniu imprezy.

Porozmawiajmy o macierzyństwie, 31.01. (czwartek), godz. 12.00 85. spotkanie z cyklu Muzeum-panaceum dla osób z grupy wiekowej 55+.

Zapraszamy także „kandydatów na seniorów”. Gościem spotkania będzie Aleksandra Jarysz – etnolożka, autorka wystawy Macierzyństwo od początku i bez końca. Będzie to okazja do rozmowy o bogactwie i znaczeniach przedstawień tego motywu w sztuce dawnej i współczesnej oraz ludowej. Bilet 3 zł/os.

Ferie w Muzeum, 15-25.01.

Dla odbiorców indywidualnych: • Bajeczne czwartki, 17, 24.01., godz. 12.00 Spotkania z bajką ludową połączone z działaniami twórczymi dla dzieci w wieku 6-10 lat.

Bilety: 3 zł, sprzedaż przed zajęciami • Kociołek ze sztuką, 25.01. (piątek), godz. 11.00-13.00 Warsztaty twórcze dla dzieci od lat 8. Zajęcia inspirowane muzyką i sztuką to propozycja dla młodych odbiorców. Stworzymy maski i narzędzia muzyczne używane dawniej na wsi przez kolędników.

Koszt udziału: 10 zł/2 h. Materiały do zajęć zapewnia organizator.

Dla grup zorganizowanych: • Gdzie koza chodzi... - Uczestnicy poznają tradycje ludowe okresu karnawału na przykładzie zwyczajów zapustnych na Kujawach i odtwarzają scenkę kolędniczą.

• Gry i zabawy z izby i salonu - Uczestnicy poznają salonowe i wiejskie gry i zabawy naszych pradziadków.

• Mama i ja - Zajęcia na wystawie Macierzyństwo od początku i bez końca. Antropologiczna opowieść. Uczestnicy dowiedzą się, jak wyglądała matczyna opieka nad dzieckiem dawniej na wsi, stworzą szmacianą laleczkę i nauczą się tradycyjnej kołysanki.

Bilet: 5 zł/os. Jednorazowo grupa może liczyć do 25 os. Informacje i zapisy: Dział Edukacji, tel.

56 622-89-43 Oferta specjalna Na zamówienie dla szkół, grup studentów, a także rodzin, grup pracowniczych i prywatnych – rozgrywki w planszowe gry ekonomiczne w ramach współpracy z Małopolskim Instytutem Kultury w Krakowie: Oil City. Galicyjska gorączka czarnego złota, Chłopska Szkoła Biznesu Bilet: 3 zł. Rozgrywki należy zamawiać z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem (możliwe terminy popołudniowe): Dział Edukacji, tel.: 56 622-89-43, edukacja@etnomuzeum.pl EDUKACJA •P ocztówki państwa Miszkerów - Wystawa edukacyjna opowiada o pasji Anny i Józefa Miszkerów, którzy w latach 50. i 60. XX w. zajmowali się domowym wyrobem pocztówek.

Dla przedszkoli: Tradycja w małym paluszku - Dla dzieci powyżej 4 lat. W programie elementy kultury ludowej w zabawach i działaniach plastycznych, muzycznych lub parateatralnych. Dzieci poznają tradycje zw. z okresem karnawału oraz wykonają maski kolędników.

Bilety: 9 zł. Jednorazowo grupa może liczyć do 25 os. Informacje i zapisy (z dwutygodniowym wyprzedzeniem): Dział Edukacji, tel. 56 622-89-43 Dla szkół: Od Trzech Króli do zapustów - Uczestnicy poznają tradycje ludowe okresu karnawału, odtwarzają dawne zwyczaje kolędnicze. Co przynosi bocian, a co koza? Czy kolędy śpiewa się tylko zimą? Do czego przebierańcy używają larw i maszkar?

Bilet: 5 zł/os. Jednorazowo grupa może liczyć do 25 os. Informacje i zapisy: Dział Edukacji, tel.

56 622-89-43

FUNDACJA ELŻBIETY ZAWACKIEJ ul. Podmurna 93, tel. 56 652-21-86, www.zawacka.pl Wystawa stała: Minęło 100 lat... Kilka obrazów z życia gen. Elżbiety Zawackiej (1909-2009) Czynne: pon-pt, godz. 9.00-14.00 Bilety: dzieci i młodzież - 5 zł, dorośli - 10 zł

MUZEUM UNIWERSYTECKIE, Collegium Maximum plac Rapackiego 1, www.muzeum.umk.pl Sztuka polska w Wielkiej Brytanii Insygnia i portrety Rektorów UMK Wystawa czasowa: Opowieści strasznie piękne Ryszarda Bilana, do 31.03.

Wystawa prac graficznych i szkiców Ryszarda Bilana, artysty na stałe związanego z Paryżem i Izraelem, będącego jednak duszą i sercem Polakiem. Wystawa prezentuje kilkadziesiąt drzeworytów, monotypii, szkiców tuszem i rzeźb. Trzeba jednak pamiętać, że Bilan jest artystą wszechstronnym, a prezentowane prace są jedną z wielu form jego ekspresji artystycznej.

Muzeum czynne: wtorek-piątek w godz. 10.00-16.00

MUZEUM DIECEZJALNE, ul. Żeglarska 7, tel. 56 622-11-15 facebook.com/muzeumdiecezjalnetorun Wysokiej klasy artystycznej dzieła sztuki sakralnej od gotyckich po XIX-wieczne, stanowiące część dziedzictwa kulturowego Pomorza, w tym depozyty przechowywane do tej pory w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie. Ciekawy jest również sam budynek. Na jego ścianach znajdują się odrestaurowane fragmenty gotyckiej i renesansowej polichromii. Atrakcją dla zwiedzających są także elementy dawnego wystroju funkcjonalnego kamienicy.

19

Lekcje muzealne: wtorek-piątek, godz. 10.00-15.30 Diecezja toruńska - szkoła podstawowa, gimnazjum W herbach zaklęte - szkoła podstawowa Tajemnice kamienicy mieszczańskiej - gimnazjum, liceum Proszę, dziękuję, przepraszam – magiczne słowa dawniej, a dziś - szkoła podstawowa Czy but to atrybut? Czyli Święci odgadnięci! - szkoła podstawowa Maksymalna ilość uczniów to 25 osób, czas trwania – 60 min. Rezerwacja zajęć: osobiście lub telefonicznie (tel. 505-507-044) z tygodniowym wyprzedzeniem. Opłata: 2 zł od ucznia, opiekunowie - wstęp wolny

ŻYWE MUZEUM PIERNIKA, ul. Rabiańska 9 tel. 56 663-66-17, www.muzeumpiernika.pl Muzeum, w którym można samemu wykonać piernik: od zebrania składników, przez wyrabianie ciasta, wykrawanie formy, po włożenie do pieca na 50 zdrowasiek.

Bilety: 12 zł – dzieci i młodzież ucząca się, 17 – dorośli Czynne codziennie w godz. 10.00-18.00

MUZEUM ZABAWEK I BAJEK, ul. Ducha Św. 12 tel. 500-891-079, www.muzeumzabawekibajek.pl Muzeum zabawek z XIX i pierwszych dekad XX wieku; oferujące nie tylko kolekcję lalek, misiów, wózków, kolejek, samochodów, klocków, gier planszowych i innych zabawek, ale również wystawę starych fotografii dokumentujących szczęśliwe dzieciństwo z minionych lat, projekcję starych bajek na dawnych projektorach oraz warsztaty artystyczne i literackie dla dzieci i młodzieży inspirowane prezentowaną kolekcją.

Muzeum czynne codziennie w godz. 10.00 -17.00

GWIEZDNE MUZEUM TORUŃ Rynek Nowomiejski 13, tel. 691-461-314 Najobszerniejsza, unikatowa kolekcja eksponatów związanych z „Gwiezdnymi wojnami” w Polsce.

Gościom oferujemy przygodę po całym uniwersum Star Wars. Dajemy możliwość obcowania ze światem z odległej galaktyki oraz spotkania najsłynniejszych bohaterów kosmicznej sagi tj.

Lord Vader, Mistrz Yoda, R2-D2, C-3PO oraz wielu wielu innych. Odwiedzających czeka profesjonalne oprowadzanie oraz możliwość wykonania niezapomnianych fotografii z naszymi eksponatami oraz gadżetami. Zwiedzającym towarzyszy oryginalna, filmowa ścieżka dźwiękowa.

Najmłodszym oferujemy warsztaty plastyczne i manualne. Organizujemy również wydarzenia okolicznościowe: urodziny, imieniny a także eventy dla miłośników Gwiezdnych Wojen.

Bilety: dzieci i osoby uczące się 5 zł, dorośli 10 zł Czynne codziennie w godz. 11.00-19.00

MUZEUM PIŚMIENNICTWA I DRUKARSTWA ul. Szkolna 31, 87-122 Grębocin k. Torunia tel. 56 674-92-00, www.muzeum.grebocin.pl Muzeum czynne: pon.-pt. godz. 8.00-16.00 Warsztaty muzealne - zabawa z papierem i drukiem Poziom warsztatów dostosowany jest do wieku uczestników. Grupy zorganizowane - do 60 osób, indywidualni zwiedzający. Czas trwania – 1-1,5 godz. Cena - 16 zł/os., w soboty 18 zł/os. Wiek - 3-103 lat. Rezerwacja: tel. 56 674-92-00, edukacja@grebocin.pl

P

Imprezy: Mirosława Rochecka - W oczekiwaniu Nowego – Pejzaż eschatologiczny, 17.01. (czwartek), godz. 18.00 - wernisaż Wykład dr Katarzyny Krupskiej - Złotnictwo toruńskie w epoce nowożytnej. Mistrzowie i ich dzieła, 24.01. (czwartek), godz. 18.00

PLANETARIUM

PLANETARIUM ul. Franciszkańska 15/21, tel. 56 622-60-66 www.planetarium.torun.pl Cudowna podróż (dla dzieci)

Podstawowe gwiazdozbiory na niebie oraz związane z nimi greckie mity. Udajemy się także w podróż po Układzie Słonecznym, lądując na powierzchni Księżyca i Marsa. Pokazujemy dzieciom, jak wyglądają z bliska pierścienie Saturna oraz chmury na Jowiszu. Poznajemy Słońce jako jedną z gwiazd oraz sprawdzamy, czy w kosmosie można spotkać ufoludki... „Cudowna podróż” to wesoła i dynamiczna opowieść o kosmosie przeznaczona dla młodych widzów wieku 7-10 lat.

Makrokosmos

Wirtualna podróż do granic poznawalności Wszechświata, gdzie piękno i harmonia mieszają się z monstrualnymi zjawiskami. Niezwykłe animacje oparte na najnowszych badaniach ukazują Ziemię jako drobinę zawieszoną w wielowymiarowej przestrzeni. Startując z jej powierzchni, napotykamy sztuczne satelity, planety, gwiazdy, galaktyki, by w końcu ogarnąć Wszechświat w największej skali. „Makrokosmos” to także opowieść o poszerzaniu wyobraźni i wiedzy o Kosmosie. To dzięki Kopernikowi zrozumiano, że nasz świat jest tylko jedną z wielu planet, a granice Kosmosu sięgają znacznie dalej niż się wydawało.

Pozostałe seanse w ofercie: dla dzieci „Astropies Łajka”, „Mój kumpel Niko” a także popularnonaukowe „Meteoplanet”, „Wirująca Ziemia”, „W poszukiwaniu życia”, „Ziemia – planeta Kopernika”.

Godziny projekcji: w poniedziałki: 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, od wtorku do piątku: 10.00, 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, 15.00; w soboty: 12.00, 13.15, 14.30, 15.45, 17.00; w niedziele: 11.30, 12.45, 14.00, 15.15, 16.30.

Bilety: grupowy szkolny 10 zł; ulgowy 12 zł; normalny 14 zł z wersją w języku angielskim, niemieckim, hiszpańskim lub rosyjskim: 17 zł / 19 zł w weekendy i święta dla wszystkich bilet ulgowy

multimedialna wystawa interaktywna Baza MARS#17

Interaktywna przestrzeń zaaranżowana w formie bazy kosmicznej, gdzie odwiedzający niczym członkowie załogi będą mieli do wykonania określone czynności, niezbędne do tego, by przeżyć poza Ziemią i wykonać powierzone im zadania. Ich misją będzie nie tylko monitorowanie stanu Bazy, ale także usuwanie drobnych awarii, badanie próbek gruntu „Czerwonej Planety” czy właściwe gospodarowanie energią. Baza MARS#17 to nowoczesna i multimedialna przestrzeń, która nie tylko uczy, inspiruje, rozwija umiejętności i pobudza kreatywność, ale też zapewnia dobrą zabawę!

Godziny wejść: w poniedziałki: 11.10, 12.10, 13.10; od wtorku do piątku: 10.10, 11.10, 12.10, 13.10, 14.10; w soboty wejścia o godz. 11.00, 12.15, 13.30, 14.45, 16.15; w niedziele wejścia o godz. 11.45, 13.00, 11.15, 15.30.

Bilety: grupowy szkolny 8 zł; ulgowy 10 zł; normalny 12 zł w weekendy i święta dla wszystkich bilet ulgowy

wystawa interaktywna GEODIUM

Wystawa poświęcona Ziemi jako planecie. Jej centralnym elementem jest obracający się i odpowiednio oświetlony model kuli ziemskiej o średnicy 2,15 m. Dzięki grze świateł w łatwy sposób będzie można obserwować i przekonać się, dlaczego mamy cztery pory roku, a po dniu następuje noc. Interaktywne stanowiska poprzez samodzielne eksperymenty wyjaśniają m.in. pole magnetyczne, płyty litosferyczne i trzęsienia Ziemi, efekt Coriolisa, cyklon, lepkość cieczy, spłaszczenie planet, zorze polarne, a także start rakiety, konwekcję, czy źródła energii odnawialnej. Są tu też 2 stanowiska z kolekcją skał i minerałów. W czterech narożnikach wystawy przygotowano plastyczne instalacje pokazujące, jak na przestrzeni dziejów zmieniała się nasza planeta. Odwiedzający znajdą tam wybuchający wulkan, będący kolebką życia ocean, monumentalny lodowiec, czy wreszcie makietę cywilizacji człowieka.

Godziny wejść: w poniedziałki: 12.00, 13.00, 14.00, od wtorku do piątku: 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, 15.00; w soboty wejścia o godz. 11.15, 13.00, 14.15, 15.30, 16.45; w niedziele wejścia o godz. 12.30, 13.45, 15.00, 16.15 Bilety: grupowy szkolny 6 zł, ulgowy 8 zł; normalny 10 zł w weekendy i święta zapraszamy całe rodziny - dla wszystkich odwiedzających bilet ulgowy Uwaga! 1-11 stycznia Planetarium nieczynne. Od 28.01. zmiana repertuaru, szczegóły na www

20

B BIBLIOTEKI

WOJEWÓDZKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA KSIĄŻNICA KOPERNIKAŃSKA ul. Słowackiego 8, www.ksiaznica.torun.pl Toruń Miasto Zabytków: Radio w Toruniu i Pomorska Rozgłośnia Polskiego Radia – od początku po czasy powojenne 15.01. (wtorek), godz. 18.00 Kiedy w Toruniu pojawił się pierwszy prywatny radioodbiornik? Co sprawiło, że w 1933 r. na radiowej antenie zamiast hejnału z Wieży Mariackiej w Krakowie, popłynął hejnał toruński? I co robili estońscy radiowcy w 1944 roku w studiu przy pl. św. Katarzyny? Między innymi na te pytania odpowie Krzysztof Sagan z okazji 84. rocznicy uruchomienia Rozgłośni Pomorskiej Polskiego Radia. Opowie również o tym, jak doszło do utworzenia Rozgłośni właśnie w Toruniu. Krzysztof Sagan – radiowiec z zawodu i powołania, od lat związany z Polskim Radiem. Współtwórca serwisu RadioPolska, poświęconego radiofonii i telewizji w Polsce. Wstęp wolny W takiej postaci świat poznał idee Kopernika!. Reprint IV wydania De revolutionibus, 17.01. (czwartek), godz. 18.00 Po raz pierwszy w Toruniu i tylko w Książnicy Kopernikańskiej: prezentacja reprintu IV wydania „De revolutionibus…” Mikołaja Kopernika. To jedyne nowożytne tłumaczenie dzieła, które zrewolucjonizowało astronomię. Przekładu z łaciny dokonał w 1854 r. astronom Jan Baranowski. Reprint zawiera przedmowę tłumacza, życiorys Kopernika autorstwa Juliana Bartoszewicza, a także inne pisma naukowe toruńskiego astronoma.

Wstęp wolny. Organizatorzy: Toruński Oddział Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, Książnica Kopernikańska.

Turniej w grę Leśne Duchy, 19.01. (sobota), godz. 11.00-15.00 Leśne Duchy to prosta, ale niezwykle wciągająca gra dla całej rodziny. Aby zwyciężyć, musisz zebrać jak najwięcej punktów - w tym celu gromadzisz... duchy. Ważnym elementem jest również las. Uczestnicy tworzą go ze specjalnych płytek. W Leśne Duchy mogą grać 2, 3 lub 4 osoby. Zapraszamy do udziału w turnieju. Na zwycięzców czekają atrakcyjne nagrody. Zaczniemy od nauki gry, która rozpocznie się o godz. 11.00. Turniejowe zmagania ruszą w południe. Wstęp wolny

Filia nr 1, ul. Jęczmienna 23, tel. 56 621-08-69

Wrażenie Impresjii. Wystawa malarstwa Emila Moise-Szalli 3.01. (czwartek), godz. 14.00, do 31.01.

Emil Moise-Szalla, artysta malarz, grafik i scenograf, urodził się 27 lipca 1933 r. w Turnu- Severin w Rumunii. W 1953 r. ukończył średnią szkołę plastyczną, a w 1959 Akademię Sztuk Pięknych im. Nicolae Grigoriescu w Bukareszcie. Rok później został scenografem w jednym z bukaresztańskich teatrów. Jako scenograf zrealizował ponad 300 spektakli m.in. w Constancy, Pitesti, Devie, Petrosani, Alba-Julia, Bydgoszczy i Toruniu. Równolegle tworzył ilustracje i plakaty.

Maluje głównie pejzaże morskie oraz starą architekturę. Specjalizuje się w oleju. Wielu krytyków widzi w jego twórczości wielki wpływ impresjonizmu. Miał kilka wystaw indywidulanych, uczestniczył w kilkunastu międzynarodowych plenerach , m.in. w Polsce, Niemczech, Francji, Ukrainie i Czechach. W 1992 r. na wystawie Caen we Francji otrzymał nagrodę Grand Prix de Jury. Jest członkiem Związku Artystów Rumuńskich, Klubu Muzeum de

Bretagne w Rennes we Francji. Został wpisany do Słownika Artystów Współczesnych w Rumunii. Wstęp wolny

Filia nr 4, ul. Poznańska 52, tel. 56 651-36-85

Podgórz sprzed lat: Podgórza straty wojenne i inne 7.01. (poniedziałek), godz. 18.00 W każdy pierwszy poniedziałek miesiąca opowiadamy o Podgórzu.

Wybrane wątki i nowe ustalenia dotyczące dziejów lewobrzeżnej części Torunia przedstawia Katarzyna Kluczwajd, autorka książki „Podgórz.

Toruńskie przedmieścia sprzed lat”. Styczniowe spotkanie, poświęcone stratom wojennym, nawiązuje do wydarzenia, które wpłynęło na dalsze losy Podgórza i jego urbanistykę, tj. do pamiętnego wielkiego wybuchu na torach kolejowych 24 stycznia 1945 roku. Będzie też mowa o zniszczeniach wcześniejszych (sprzed 1945 roku) i o tym, jak podgórzanie radzili sobie już po wojnie. Wstęp wolny

Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych ul. Szczytna 13

Polka na Szczytnej, czyli historia tańca w zagadkach – spotkanie w klimacie karnawałowym, 14.01. (poniedziałek), godz. 10.00 W jakim tańcu trzyma się kciuki w górze? Co tańczono w XIX-wiecznych polskich domach? Jakim tańcem podzieliła się z całym światem Andaluzja? Takie właśnie ciekawostki czekają na uczestników karnawałowego quizu. Wstęp wolny Z Kaliningradu do Tallina – prelekcja Edwarda Świtalskiego 28.01. (poniedziałek), godz. 10.00 Ilustrowana slajdami, wędrówka z dr. Edwardem Świtalskim. Odwiedzimy państwa nadbałtyckie: Rosję, Litwę, Łotwę i Estonię. Wstęp wolny Pasje nitką pisane, do 25.01.

Wystawa rękodzieła artystycznego Klubu Supełek, działającego przy Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu. Wernisażowi towarzyszyć będzie pokaz technik tworzenia prezentowanych prac.

BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA ul. Gagarina 13, tel. 56 611-43-99, www.bu.umk.pl Koń jaki jest, każdy widzi... 15.01. (wtorek), godz. 11.00, do 28.01.

Ekspozycja okolicznościowa poświęcona dziejom weterynarii na Pomorzu i w tradycji szkoły wileńskiej obejmująca postery oraz obiekty zabytkowe: oryginalne stare druki (XV-XVIII w.), druki nowsze (XIX-pocz.

XX w.) i rękopisy (XVI w.), stanowiące dokumentację historycznego rozwoju weterynarii jako nauki. Zaprezentowane zostaną także cenne zbiory graficzne o zbliżonej tematyce, które są świadectwem głębokiego związku człowieka i zwierzęcia na przestrzeni wieków.

Organizatorzy: BU, Centrum Weterynarii UMK

Wystawie towarzyszy sesja naukowa „Koń jaki jest, każdy widzi. Dzieje weterynarii na Kujawach i Pomorzu oraz tradycje szkoły wileńskiej” organizowana przez Sekcję Historii Medycyny Weterynaryjnej Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, Kujawsko-Pomorski Oddział Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, Międzyuczelniane Centrum Medycyny Weterynaryjnej, Centrum Weterynarii UMK w Toruniu.

Patronat nad sesją objął Kujawsko–Pomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii. Sesja odbędzie się 15.01. w godz. 12.00-15.40

21

S

GALERIE

CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ „ ZNAKI CZASU” Wały gen. Sikorskiego 13, tel. 56 610-97-18 www.csw.torun.pl Malarstwo wciąż żywe… W poszukiwaniu nowoczesności, do 13.01.

Wystawa obejmuje około 200 prac, obrazów olejnych, akwarel, pasteli i gwaszów oraz rysunków na papierze i rzeźb najbardziej cenionych artystów XX wieku (m.in. : Georg Baselitz, Giorgio de Chirico, Lovis Corinth, Otto Dix, James Ensor, George Grosz, Anselm Kiefer, Oskar Kokoschka, René Magritte, Henri Matisse, Joan Miró, Piet Mondrian, Pablo Picasso czy Andy Warhol). Częścią składową głównej wystawy są trzy odrębne prezentacje, skupiające się na dokonaniach współcześnie tworzących artystów: Jakoba Mattnera i Joachima Elzmanna (w CSW) oraz Dimitrisa Tzamouranisa (w siedzibie fundacji Tumult). godziny otwarcia: wtorek-czwartek, godz. 10.00-18.00 piątek, godz. 10.00-20.00, sobota-niedziela, godz. 12.00-18.00 Bilety: na jedną wystawę: normalny 8 zł, ulgowy 5 zł rodzinny na wszystkie wystawy 20 zł na wszystkie wystawy oprócz wystaw specjalnych/komercyjnych: normalny 12 zł, ulgowy 8 zł na jedną wystawę specjalną / komercyjną: normalny 12 zł, ulgowy 8 zł na dwie wystawy specjalne / komercyjne: normalny 20 zł, ulgowy 14 zł

Wykłady towarzyszące wystawie „Malarstwo wciąż żywe”: Polscy artyści w kontekście historii powojennej sztuki europejskiej 8.01. (wtorek), godz. 18.00 Prezentacja wybranych twórców, których działania pozostawiły wyraźny ślad w dziejach sztuki, artystów, którzy często z różnych względów musieli emigrować, a ich twórczość lepiej znana jest poza krajem.

Czym jest malarstwo współcześnie?, 22.01. (wtorek), godz. 18.00 Zastanowimy się nad formą współczesnego malarstwa. Jak radzi sobie ono w dobie współczesnych nowych mediów? Czy nadal mamy zapotrzebowanie na reprezentacyjne portrety? Jak współczesny świat włącza w sztukę symbolikę naszych czasów?

Prowadzenie: Mateusz Kozieradzki. Wstęp wolny

Oprowadzanie z przewodnikiem po wystawie „Malarstwo wciąż żywe” 3.01. (czwartek), godz. 16.30 Zbiórka przy recepcji, bez zapisów. Wstęp: 14/20 zł Wydarzenia dla dzieci: Magazyn Sztuki 6, 18.12–13.01., w godzinach otwarcia CSW Zcyklu spotkań dotyczących kolekcji sztuki CSW. Tym razem towarzyszyć nam będą fotografie Wojciecha Woźniaka. Kontakt z pracami wzbogacony zostanie o mnóstwo działań warsztatowych. Zabawy twórcze dla dzieci wraz z opiekunami. Wstęp: 1 zł/os., bez zapisów.

Wyprawa w głąb sztuki, 12.01. (sobota), godz. 12.00 Warsztaty rodzinne towarzyszące wystawie „Malarstwo wciąż żywe”, część 3: ekspozycja prac Joachima Elzmanna. Zapraszamy na wyprawę w głąb kolorów, faktur i technik malarskich.

Prowadzenie: Dorota Sobolewska.Dla dzieci w wieku 6-12 lat wraz z opiekunami.

Wstęp: 10 zł/os., zapisy: eduakcje@csw.torun.pl lub 56 610-97-16

22

Ferie w CSW!

Warsztaty „Te rzeczy”, 14-15.01. (poniedziałek, wtorek), godz. 10.00-12.00 Zajęcia będą dotyczyły przede wszystkim projektowania nadruków na koszulki. Uczestnicy dowiedzą się, jak wygląda profesjonalny proces produkcji koszulek z nadrukowanym wzorem. Celem będzie samodzielnie przygotowanie projektów, które będą przeniesione na tkaninę. Każdy z uczestników otrzyma T-shirt z samodzielnie przygotowanym projektem. Prowadzenie: Tomasz Przeździecki – absolwent Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Wiek uczestników: 10-13 lat.

Wstęp: 20 zł/2 dni. Zapisy: eduakcje@csw.torun.pl lub 56 610-97-16 Warsztaty „Teatr Botanicus”, 17-19.01. (czw., pt), godz. 10.00-12.00, (sob.), godz. 12.00-14.00 Uczestnicy wcielą się w rolę reżysera działającego z przestrzenią, łącząc motywy wywodzące się z natury z przedstawieniami zaczerpniętymi z kultury jawajskiej. Sięgniemy po różne techniki plastyczne, wprawiając je następnie w ruch. Będziemy wykorzystywać najróżniejsze materiały recyklingowane . Wspólnie odbędziemy podróż w naszej wyobraźni do innego zakątka świata, by dzięki niej zbudować swój własny teatr, nieograniczony ramami jednej kultury.

Prowadzenie: Studio Sztuki Kobalt – Marta Węglińska i Patrycja Plich. Wiek uczestników: 8-12 lat.

Wstęp: 30 zł/3 dni, Zapisy: eduakcje@csw.torun.pl lub 56 610-97-16

Zmysłoteka

grupa I – wtorki, godz. 16.30–17.30, grupa II – środy, godz. 16.30–17.30 Zajęcia dla dzieci w wieku 2-6 lat wraz z opiekunami 8.01., 9.01. Karnawał!

15.01., 16.01. Pada, pada śnieg 22.01., 23.01. Zimowy ogród 29.01., 30.01. Frotaż Wstęp: 80 zł karnet na miesiąc (dziecko + rodzic/opiekun) lub 11 zł/os. na pojedyncze zajęcia (w miarę dostępności miejsc). Zapisy oraz szczegółowe informacje: zmysloteka@csw.torun.pl

Dzień na plus: warsztaty i wykłady dla seniorów Wtorki ze sztuką, Spotkanie 4., 8.01. (wtorek), godz. 12.00 Działania do wystawy „Malarstwo wciąż żywe”.

Wstęp: 1 zł, zapisy: osobiście w recepcji CSW

Kino dla seniora, 9.01. (środa), godz. 12.00 Pokaz filmu „Over the Limit”, reż. Marta Prus, Finlandia / Niemcy / Polska 2018. Prelekcja i dyskusja – dr Radosław Osiński. Bilety: 10 zł Spacer po aktualnych wystawach, 10.01. (czwartek), godz. 12.00 Oprowadzanie: Mateusz Kozieradzki, Wstęp: 1 zł, zbiórka przy recepcji, bez zapisów

Seniorskie ujęcia. Spotkanie 4., 16.01. (środa), godz. 12.00 Warsztaty filmowe dla seniorów.

Wstęp: 1 zł, zapisy: piotr.wasniewski@csw.torun.pl lub 56 610-97-41

Komputer krok po kroku

Zajęcia w dwóch grupach: 30.01. (środa), godz. 12.00 (grupa początkująca) i 31.01. (czwartek), godz. 12.00 (grupa zaawansowana). Prowadzenie: Paweł Falkowski. Wstęp: 1 zł, zapisy (od wtorku do niedzieli): biblioteka@csw.torun.pl lub 56 610-97-24

Centrum Literatury

Spotkanie psychoanalizy z picturebookiem, 9.01. (środa), godz. 18.15 Kolejne spotkanie z Iwoną Chmielewską i Jolantą Liczkowską-Czakyrową.

Tym razem inspiracją do rozmowy będzie książka „Pamiętnik Blumki” Iwony Chmielewskiej. Wstęp wolny „Ale Musicale!” – literacko-muzyczne spotkanie z Danielem Wyszogrodzkim i jego gośćmi, 17.01. (czwartek), godz. 18.00 Autor książki „Ale musicale!”, meloman, znawca muzyki popularnej i musicalu opowie o historii tego gatunku i o kulisach powstawania musicalu. Spotkanie zobrazowane będzie fragmentami filmowymi znanych musicali. Usłyszymy tematy musicalowe w interpretacji Mileny Kanabus – aktorki Teatru Polskiego w Warszawie. Muzycznie towarzyszył jej będzie Michał Kuźminski, wykładowca akademicki, uczestnik Konkursów Chopinowskich i Liszta. Wstęp: 5 zł (wejściówki do kupienia w kasie CSW) Historia mody. Maria Antonina i moda rewolucyjna 15.01. (wtorek), godz. 18.00 Moda w czasach przewrotu. Barwna opowieść z ciekawą ilustracją z epoki w tle. Prowadzenie: Krzysztof Trojanowski. Wstęp wolny

FotoGRAFIA: Portret fotograficzny wczoraj i dziś 25.01. (piątek), godz. 18.00 Jak oko obiektywu patrzy na człowieka? Jak go wyostrzyć? Wykład na temat fotografii z perspektywy praktyków. Prowadzenie: Zbyszek Filipiak. Wstęp wolny Orient Express – Sztuka islamu, 31.01. (czwartek), godz. 17.00 Nowa odsłona znanego cyklu. Trzecia edycja skupiać się będzie wokół szeroko rozumianej sztuki. Eksperci zaprezentują bogactwo architektury, sztuki użytkowej, arabskiej mozaiki i opowiedzą o wielu innych, artystycznych aspektach. Nie zabraknie też wykładów o sztuce komunikacji czy kulinarnej! Pierwszy wykład będzie wprowadzeniem do sztuki islamu. Prowadzenie: dr Magdalena Pinker. Wstęp wolny

Centrum Sztuki Filmowej Kino dla seniora, 9.01. (środa), godz. 12.00 (opis wyżej) Pokaz filmu „Koniec ze strachem”, reż. Barbara Visser 9.01. (środa), godz. 18.00

Seans filmu towarzyszący wystawie „Malarstwo wciąż żywe”. Po projekcji odbędzie się spotkanie z dr. Mirosławem Wachowiakiem – kustoszem CSW, konserwatorem dzieł sztuki, prodziekanem Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Wstęp wolny

ARTEdukacja, 10.01. (czwartek), godz. 12.00 Pokaz filmu dokumentalnego „Egon Schiele”. Wstęp wolny Retransmisja spektaklu: Hamlet, Barbican Theatre w Londynie 10.01. (czwartek), godz. 14.00 Benedict Cumberbatch w roli tytułowej. Bilety: 20 / 25 zł Pokaz filmu: Blurred Lines: Inside the Art World, reż. Barry Avrich 10.01. (czwartek), godz. 18.00 Seans filmu towarzyszący wystawie „Malarstwo wciąż żywe”. Po projekcji odbędzie się spotkanie z dr Dorotą Żaglewską – autorką książki „Sztuka czy biznes? Sekrety antykwariuszy”. Wstęp wolny Zabawa zabawa – pokaz filmu z udziałem autorki Kingi Dębskiej 11.01. (piątek), godz. 18.00 Najnowsze dzieło twórców hitu „Moje córki krowy”. Po seansie spotkanie z reżyserką i scenarzystką, Kingą Dębską. Bilety: 12 / 14 zł Seniorskie ujęcia. Spotkanie 4. 16.01. (środa), godz. 12.00 (opis wyżej) Spotkanie filozoficzne: przedpremierowy pokaz filmu „Dom, który zbudował Jack”, reż. Lars von Trier, 16.01. (środa), godz. 18.00 Po seansie dyskusja z prof. Krzysztofem Abriszewskim Bilety: 12 / 14 zł. Film od 18 lat

Repremiera filmu „Lista Schindlera”, reż. Steven Spielberg 27.01. (niedziela), godz. 16.00 Bilety: 12/14 zł

GALERIA SZTUKI WOZOWNIA ul. Rabiańska 20, wejście od ul. Ducha Św. 6 tel. 56 622-63-39, www.wozownia.pl do 6.01.: Rafał Boettner-Łubowski - Rozważania autotematyczne (2017–2018) Bifor 2. Wielki Powrót Filip Wolak - Ponad zimą, 11.01. (piątek), godz. 18.00, do 17.02.

Laureat m.in. prestiżowej nagrody Sony World Photography Awards 2016 w kategorii „Architektura”. Jego zdjęcia są owocem połączenia pasji latania z miłością do fotografii, a pokazywanie piękna świata widzianego z lotu ptaka to naturalna konsekwencja patrzenia na zwyczajne rzeczy

z innej perspektywy. „Ponad Zimą” to przestrzeń, w której rzeczy przyjmują niecodzienne kształty, kontrastujące z czystym tłem ośnieżonej ziemi. Fotografowane obiekty są często rozpoznawalne dopiero poprzez rzucany przez nie cień, inne – wymagają wpatrzenia się w detale. Dzięki kontrastowi pomiędzy obiektem a tłem, granica pomiędzy rysunkiem a fotografią zatraca się. Filip Wolak urodził się w Toruniu. Od 2000 roku mieszka w Nowym Jorku, gdzie rozpoczął swoją przygodę z awiacją, zdobywając zawodową licencję pilota. Dziś pracuje jako fotograf, a jego prace są publikowane w największych światowych tytułach. Za serię reportaży z klubów nocnych Nowego Jorku został wyróżniony tytułem Coolest Nightlife Photographer oraz Most Influential. Współpracuje także z największymi nowojorskimi muzeami, takimi jak The Met, Guggenheim Museum, Whitney Museum of American Art. Kolekcjoner i restaurator flipperów. W wolnych chwilach podróżuje.

Filip Pręgowski - Horyzont zdarzeń, 11.01. (pt), godz. 18.00, do 24.02.

Horyzont zdarzeń jest pojęciem z zakresu kosmologii oznaczającym powierzchnię wokół czarnej dziury. Jest to granica bez powrotu; jedno z tych pojęć, które testując możliwości naszego pojmowania, wyznacza w istocie granicę wyobraźni. Wystawa jest próbą wyobrażenia rzeczywistości, które istnieją, lecz znajdują się poza zasięgiem naszego doświadczenia.

Prezentuje prace pochodzące ze zróżnicowanych stylistycznie cyklów malarskich i graficznych, powstałych w ciągu ostatnich dwóch lat. (Filip Pręgowski) Filip Pręgowski – urodzony w 1973 roku. Studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w dziedzinie konserwacji dzieł sztuki. Zajmuje się malarstwem, teorią sztuki, historią i teorią krytyki artystycznej. Asystent w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej UMK. Agnieszka Błędowska - Rozproszone strategie 11.01. (piątek), godz. 18.00, do 24.02.

Wystawa obiektów, obrazów, wydruków oraz unikatowych gier planszowych inspirowanych aktualnymi wydarzeniami. Tytuły poszczególnych prac i ich motywy przewodnie odpowiadać będą pojęciom występującym w mechanice gier planszowych: kontrola obszaru, rozgrywka asymetryczna, drużyny i sojusze, ruch z punktu do punktu, podnieś i dostarcz, odgradzanie, igranie z losem… Agnieszka Błędowska – w latach 1988–1993 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie UAP) w Poznaniu na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby.

Dyplom obroniła w 1993 roku w Pracowni Rysunku. W latach 1993–2003 asystentka w Pracowni Intermediów w Instytucie Sztuk Wizualnych w Zielonej Górze. W latach 2005–2015 starszy wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Głogowie. W latach 2007–2017 adiunkt na Wydziale Artystycznym w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych w Poznaniu. Od 2017 adiunkt w Katedrze Wzornictwa ZUT w Szczecinie.

Galeria czynna: wtorek, godz. 12.00-20.00, środa-niedziela, godz. 11.00-18.00

Wydarzenia: Spotkanie z fotografem Filipem Wolakiem, 12.01. (sob.), godz. 16.00 Prowadzenie: Magda Kujawa. Wstęp wolny Oprowadzanie po aktualnych wystawach 20.01. (niedziela), godz. 12.00 Wstęp wolny Edukacja: Sztuka Prostoty Szuka: warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży Dla grup zorganizowanych. Zajęcia swoją tematyką nawiązują do aktualnych wystaw. Warsztaty skierowane są do różnych grup wiekowych, a ich uczestnicy będą mogli doświadczyć całego

23

bogactwa środków wyrazu, które można zaangażować do tworzenia współczesnej sztuki.

Zgłoszenia: tel. 56 622-63-39 lub info@wozownia.pl (kontakt: Natalia Cieślak). Wstęp na podstawie biletu do galerii – ulgowy 3 zł, grupowy 15 zł „Lekcja w galerii” – nowa propozycja edukacyjna Projekt skierowany do młodzieży ostatnich klas szkoły podstawowej oraz licealistów (13-18 lat).

Uczestnicy będą zaznajamiać się z językiem sztuki współczesnej i poznawać pojęcia charakterystyczne dla tej dyscypliny. Każde ze spotkań odbywa się na aktualnie prezentowanej ekspozycji, która stanowi punkt wyjścia do swobodnej wymiany spostrzeżeń między uczestnikami a prowadzącym. Swobodne obcowanie ze sztuką w przestrzeni galerii ma oswajać z nią młodzież i kształtować postawę świadomego odbiorcy. Dla nauczycieli spotkania te mogą stać się pomocą dydaktyczną oraz bezpośrednią inspiracją płynącą z kontaktu z żywą sztuką.

Zgłoszenia: tel. 56 622-63-39 lub laboratorium@wozownia.pl (kontakt: Joanna Gwiazda)

GALERIA ZPAP, ul. Ducha Świętego 8 Katarzyna Wendland, Follow the sun, 4.01. (pt.), godz. 18.00, do 25.01.

Cykl obrazów podejmujących problematykę światła, o którym autorka pisze: Światło wraz z podziałami wynikającymi z ruchu buduje abstrakcyjną, syntetyczną kompozycję. Są to realizacje przypominające mandalę poprzez wykorzystanie kwadratu i koła. Odnoszą się do życia wewnętrznego, ciągłych zmian i ruchu. Koło i kwadrat łączy z sobą punkt centralny, który stanowi tak początek jak i koniec całego układu.

Katarzyna Wendland jest bardzo aktywnym uczestnikiem związkowego życia artystycznego. Charakteryzuje się designersko wyrafinowaną abstrakcją geometryczną w malarstwie z nutką filozofii oraz skrzynkowymi obiektami, czarującymi pulsacjami żywego światła. W 2006 ukończyła malarstwo sztalugowe, malarstwo w architekturze (malarstwo ścienne i witraż) obroniła też aneks z rysunku na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Wstęp wolny. Galeria czynna codziennie w godz. 10.00-16.00. Wejście przez Muzeum Zabawek, ul. Ducha Św. 10

MAŁA GALERIA FOTOGRAFII ZPAF, ul. Różana 1 Andreas Hürlimann - Skały i piaski. Fotografie z siedmiu kontynentów 7.01. (poniedziałek), godz. 18.00, do 9.02.

Wystawa fotografii szwajcarskiego podróżnika. Artysta znany jest głównie w środowisku fotograficznym w Szwajcarii i Niemczech, a ostatnio także w USA. Jest członkiem kilku międzynarodowych organizacji fotograficznych i aktywnym członkiem Polskiego Stowarzyszenia Fotografów Przyrody w Warszawie. Od ponad 40 lat fotografuje formacje skalne, poszukując unikalnych w swej urodzie miejsc na wszystkich kontynentach naszego globu. Na wystawie prezentujemy ponad 50 fotografii, najbardziej charakterystycznych dla twórczości artysty. Powstały one w latach 2008-2018. W większości fotografie przedstawiają fragmenty faktury skał, powierzchni piasków, terenów powulkanicznych i lodowych, bogatych kolorystycznie i walorowo. Wśród niezwykłych kształtów, feerii pigmentowych barw, dominują te, których jedynym reżyserem jest światło, wydobywające plastyczne formy przyrody.

Galeria czynna: środa-piątek, godz. 12.00-18.00; sobota, godz. 12.00-16.00

GALERIA I OŚRODEK PLASTYCZNEJ TWÓRCZOŚCI DZIECKA Rynek Nowomiejski 17, tel. 56 622-75-34 www.galeriadziecka.com

24

BAŚNIOzbiory, do 17.01.

Wystawa podsumowująca program plastyczno-edukacyjny realizowany w Galerii oraz w szkołach, przedszkolach i ośrodkach na terenie Województwa kujawsko-pomorskiego w 2018 roku. Warsztaty miały za zadanie przybliżyć i odświeżyć zapomniane w tych czasach opowieści, baśnie, legendy będące częścią dziedzictwa kultury naszego kraju. Autorkami projektu są Sylwia Rajkowska, Anna Rozłucka oraz Aneta Urbańska.

6. Wystawa Familijna, 22.01.-26.02.

W Dzień Dziadka, tuż po Dniu Babci, w salach Galerii zapanuje familijna atmosfera. Swoje prace zaprezentują dzieci, ich rodzice i dziadkowie – trzy pokolenia artystycznych rodzin. Na wystawie dominować będą prace dzieci i wnuków licznie reprezentowanego grona profesorów i pracowników Wydziału Sztuk Pięknych UMK m.in. Mirosławy i Kazimierza Rocheckich, Marka Szarego, Michała Tragera czy Marcina Jaworskiego.

Bukiety, 22.01.-26.02.

Pachnące, barwne, cięte. Starannie ułożone, dobrane pod względem formy i koloru, przeniesione do domu fragmenty pól, łąk i ogrodów. Umieszczone w mniej lub bardziej ozdobnych wazonach. Kwiaty, jeden z najważniejszych motywów w historii malarstwa stały się też inspiracją dla pochodzących z różnych krajów autorów wystawionych prac. Swoje malowane, rysowane, tworzone w różnych technikach graficznych bukiety zaprezentują dzieci i młodzież między innymi z Bułgarii, Czech, Białorusi, Japonii, Słowacji, Tajlandii, Rosji i Polski.

Galeria czynna: poniedziałek – piątek, godz. 8.00-18.00, sobota, godz. 10.00-14.00

Filia na ul. Kościuszki 41/47

Dziecięce Nokturny, do 22.01.

Pochodzące z kilkunastu krajów prace malarskie, rysunkowe i graficzne łączy tematycznie noc. Gwiaździste niebo rozpościerające się nad sielskim pejzażem, księżyc odbijający się w lustrze jeziora, rozświetlona latarniami uliczka, światła wielkiego miasta, blask ogniska rozjaśniający mrok leśnej polany to niektóre z motywów, które znaleźć można na tej jakże kolorowej wbrew pozorom wystawie.

Syberyjskie opowieści 25.01.-28.02.

Przygotowana w oparciu o zbiory własne wystawa jest prezentacją prawie stu rysunków, grafik i prac malarskich, których autorami są dzieci i młodzież z odległych, azjatyckich rejonów Rosji, m.in. z położonych nad Jenisejem Krasnojarska, Lesnosibirska czy Divnogorska, leżącego przy granicy z Mongolią, miasta Borzja czy jeszcze bardziej oddalonego od nas Birobidżanu. Wystawa ta będzie niezwykłą podróżą w nieczęsto odwiedzane przez nas rejony świata, miejsca niezwykłe, jakże inspirujące dla artystów w każdym wieku.

Filia czynna: poniedziałek-piątek, godz. 8.00-16.00

Ferie zimowe:

Rynek Nowomiejski Graj kolorem w zimną porę! – Cykl warsztatów zainspirowanych barwą. Na zajęciach poruszymy zagadnienia związane z kontrastem, relatywizmem barwny, barwami podstawowymi i pochodnymi.

14.01. Koronkowe lodowe smoki – technika mieszana 15.01. Afrykański kulig – technika mieszana 16.01. Wyborowy deser lodowy – kolaż 17.01. Wojna kolorów – technika mieszana 18.01. Motylotrast. Pstrokate motyle – obiekty 21.01. Śniegowce na wieżowce - obiekty 22.01. Niekapek do zdrapek – sgraffito na papierze

23.01. Fioletowo. Panterowo - kalkografia 24.01. Zwalczanie burości drzew - obiekty 25.01. Wywrócony widok – malarstwo godz. 10.00-11.30. Koszt: 7 zł. Zapisy: tel. 56 622-75-34 Filia przy ul. Kościuszki Ceramika im-bryka – warsztaty poświęcone projektowaniu graficznemu oraz animacji wraz z teoretycznym wprowadzaniem w zagadnienia takie jak: grafika wektorowa, wzornictwo i klasyczna animacja. Uczestnicy pozyskają umiejętności tworzenia rysunkowej i wycinankowej animacji poklatkowej. Warsztaty zakończone będą stworzeniem krótkiej animacji oraz filiżanką z zaprojektowanym przez siebie wzorem!

Koszt cyklu 5 warsztatów: 50 zł. Czas trwania: 14.01-18.01. w godz. 11.00-13.00.

Zapisy: tel. 56 645-15-88. Zapraszamy dzieci od 10 lat 5 x studyjnie!

W 5 studyjnych ćwiczeniach uczestnicy zostaną wprowadzeni w zagadnienia związane z rysunkiem z natury. Krok po kroku dowidzą się jak narysować i namalować martwą naturę. Poznają tajniki warsztatu malarskiego i rysunkowego.

Koszt cyklu 5 warsztatów: 75 zł. Czas trwania: 21.01-25.01. w godz. 11.00-15.00. Zapraszamy młodzież od 13 lat

GALERIA FORUM Wydział Sztuk Pięknych UMK, ul. Gagarina 30/34 Wiśniowa 2018 - Plener malarski studentów konserwacji 7.01. (poniedziałek), godz. 12.00, do 21.01.

Tematem pleneru studenckiego Wiśniowa 2018 było ukazanie walorów podkarpackiego krajobrazu z elementami architektury gminy Wiśniowa, w tym parkowo-dworskich i folwarcznych obiektów zabytkowych w dawnej posiadłości hr. Mycielskich. Zadaniem studentów było wykonanie prac malarskich w technice olejnej alla prima na gruncie białym i gruntach barwionych w konwencji nawiązującej do tradycji polskiego koloryzmu, budowanie przestrzenności obrazu, planów i kulis oraz analiza barwnych stref światła i cienia. W plenerze uczestniczyło 25 studentów.

Plener odbył się pod kierunkiem art. mal. Mirosławy Rocheckiej, prof.

UMK we współpracy z art. graf. dr. Ewa Bińczyk i art. mal. mgr. Alicja Wieczorek. Podczas 10 dni plenerowych działań powstało łącznie ok. 130 prac malarskich w technice olejnej, a także wiele szkiców rysunkowych i akwarelowych. Wybrane prace studentów weszły w skład gromadzonej w Wiśniowej kolekcji malarstwa.

Galeria czynna codziennie oprócz niedziel w godz. od 8.00 do 20.00

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ SZTUKI UMK - U TEOLOGÓW Wydział Teologiczny UMK, ul. Gagarina 37, Toruń Malarstwo Małgorzaty Dawidiuk - Ikona – światło, do 10.04.

Małgorzata Dawidiuk, ur. w 1967 r. w Wisznicach na Podlasiu. Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nałęczowie. Studiowała w latach 1988-94 na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, na Wydziale Malarstwa i Konserwacji – specjalizacja ikona. Obecnie prowadzi pracownię konserwatorsko-artystyczną „IKOS”. Jest twórcą wielu dzieł sakralnych: ikon, ikonostasów, polichromii. Autorska współrealizacja malowideł ściennych w Kaplicy Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie Łagiewnikach. Wiele wystaw indywidualnych; udział w wystawach zbiorowych i plenerach artystycznych w kraju i za granicą. Ikony jej autorstwa znajdują się w zbiorach prywatnych i muzealnych w Polsce i za granicą. Współpracuje z Muzeum w Łańcucie.

Galeria czynna codziennie oprócz niedziel w godz. od 8.00 do 20.00

GALERIA RUSZ Billboard przy Szosie Chełmińskiej i Bulwarze Sztuki przy CSW, tel. 604-967-852 www.galeriarusz.art.pl Galeria Rusz to grupa artystyczna (w składzie Joanna Górska i Rafał Góralski), która od 16 lat zajmuje się sztuką, którą można by uznać za artystyczną, alternatywną reklamę. Grupa wykorzystuje bilbordy, by „reklamować” wolne myślenie wśród szerokich rzesz społeczeństwa.

GALERIA AUTORSKA WOJCIECHA KOZIOŁA I JOANNY DĄBKIEWICZ-LUŚCIŃSKIEJ MALARSTWO I WITRAŻ ul. Rabiańska 24, tel. 507-195-703, 728-865-758 W galerii znajdują się obrazy, witraże współczesnych twórców oraz unikatowa sztuka użytkowa.

Cyklicznie odbywają się wystawy artystów z różnych zakątków Europy.

(Repertuar Galerii Muz i Fotogalerii w dziale Domy Kultury, Galerii 011, Dworzec Zachodni i Galerii Artus w dziale Centra Kultury)

TOS TORUŃSKA ORKIESTRA SYMFONICZNA siedziba – Centrum Kulturalno-Kongresowe „Jordanki” al. Solidarności 1-3, tel. 56 622-88-05, www.tos.art.pl Prezydencka Gala Noworoczna: Symfonicznie i z szampanem w Nowy Rok, 1.01. (wtorek), godz. 18.00 Wystąpią: Kaja Mianowana – sopran, Agnieszka Makówka – mezzosopran, Łukasz Gaj – tenor, Kamil Pękala – baryton, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Paweł Kotla – dyrygent W programie: największe hity operowe, operetkowe, musicalowe i rozrywkowe. Bilety: 90 zł Koncert Karnawałowy - Karnawał rzymski, 11.01. (piątek), godz. 19.00 Wystąpią: Łukasz Ratajczak – tenor, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Roberto Gianola – dyrygent (Włochy) W programie: H. Berlioz - Uwertura koncertowa Karnawał rzymski op. 9, P. Czajkowski - Kaprys włoski op. 45, M. Rimski-Korsakow - Kaprys hiszpański op. 34, Popularne pieśni kompozytorów włoskich, m.in. O sole mio; Funiculi Funicula. Bilety: 40 zł, 30 zł ulgowy Czas dla Nas – cykl koncertów dla dzieci z opiekunami: Tango z Dziadkiem, 13.01. (niedziela), godz. 16.00, 17.15 Bilety: 40 zł rodzinny (2+1), 20 zł dorosły, 10 zł dziecko

Filmowe przeboje symfonicznie, 18.01. (piątek), godz. 19.00 Wystąpią: Agnieszka Przekupień – wokal, Jan Traczyk – wokal, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Piotr Sułkowski - dyrygent W programie: najpopularniejsze piosenki z musicali i filmów muzycznych takich jak: Love Story, Upiór w operze, Czarnoksiężnik z Krainy Oz, Śniadanie u Tiffany’ego, Grease, West Side Story, New York, New York, Mamma Mia, Casablanca. Bilety: 50 zł, 40 zł ulgowy Bilety w Kasie CKK Jordanki od wtorku do soboty w godz. 13.00-19.00 oraz na stronie www.tos.art.pl

25

T TEATRY

TEATR IM. WILAMA HORZYCY pl. Teatralny 1, tel. 56 622-55-97, www.teatr.torun.pl Duża Scena Noc w Kosmosie, 10-13.01. (czwartek-niedziela), godz. 19.00 Bilety: 40 zł, ulgowy 30 zł, szkolny 22 zł

Hamlet, 17-20.01. (czwartek-niedziela), godz. 18.25 40 zł, ulgowy 30 zł, szkolny 22 zł

Dziadek do orzechów. Nowe historie 24-27.01. (czwartek-niedziela), godz. 18.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Poskromienie złośnicy, 31.01. (czwartek), godz. 19.00 40 zł, ulgowy 30 zł, szkolny 22 zł

Foyer II piętra Pięć róż dla Jennifer, 4-5.01. (piątek-sobota), godz. 19.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Józef i Maria, 8,29.01. (wtorki), godz. 19.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Scena na Zapleczu #ciemność 8.01. (wtorek), godz. 11.00 i 19.00 9.01. (środa), godz. 11.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Napis, 24-26.01. (czwartek-sobota), godz. 19.00

nasze „ja”? Co dzieje się w sytuacji, gdy zacierają się granice pomiędzy „ja” a „my”? Jak rozkładają się siły w grupie? Gdzie znajduje się jej centrum? Odpowiedzi będziemy szukać podczas działania na scenie, korzystając z narzędzi teatru. Warsztaty poprowadzi reżyser spektaklu, Paweł Paszta.

Na warsztaty obowiązują zapisy: edukacja@teatr.torun.pl. Liczba miejsc ograniczona.

Warunkiem udziału w warsztatach jest zakup biletu na spektakl „Hamlet”.

Niedziela w Teatrze, 20.01. (niedziela), godz. 11.00 Z okazji Dnia Babci i Dziadka zapraszamy całe rodziny (i nie tylko) na wspólne śniadanie. Styczeń to także karnawał, a więc przygotujemy warsztaty artystyczne z kostiumem w roli głównej, podczas których będą Państwo mogli m.in. przymierzyć stroje z teatralnej garderoby.

Bilety: 20 zł w Biurze Obsługi Widzów. Bilety rodzinne: rodzice/opiekunowie + dziecko do 10 roku życia: 40 zł oraz jeden rodzic/opiekun +dziecko: 20 zł. W przypadku większej ilości dzieci cena wzrasta o 5 zł/jedno dziecko. Studenci i seniorzy: 15 zł. W cenę wliczone jest śniadanie z kawą lub herbatą.

Premiera studencka z debatą 24.01. (czwartek) godz. 18.00 spektakl godz. 20.00 debata „Czy w teatrze wszystko wolno?”

Premiera studencka spektaklu „Dziadek do orzechów. Nowe historie”, po której odbędzie się debata. Czy cel w sztuce uświęca środki? Czy sztuka może prowokować, obrażać i przekraczać kolejne granice? Czy twórcom wolno więcej, ponieważ stoją za nimi piękne idee?

Po okazaniu ważnej legitymacji, studenci mogą kupić bilety w cenie 15 zł. Liczba promocyjnych biletów ograniczona. Debata - wstęp wolny

Edukacja:

Zachęcamy do rezerwowania miejsc i uczestnictwa m.in. w warsztatach do spektakli, zwiedzaniu teatru w ramach cyklu „Poznaj teatr”, lekcjach teatralnych oraz warsztatach dla nauczycielek i nauczycieli. Szczegółowy program działań oraz formularz zgłoszeniowy na www w zakładce Projekty oraz w żółtych książeczkach dostępnych w Teatrze. Więcej informacji: edukacja@teatr.torun.pl

Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Imprezy: Salon Poezji, 6.01. (niedziela), godz. 12.00 Pragnienie miłości, erotyzm, świadomość niedoskonałego ciała i bliskości śmierci – w wierszach Haliny Poświatowskiej Eros splata się z Tanatosem. Usłyszymy wiersze w interpretacji Joanny Trzepiecińskiej oraz aktorów Teatru Horzycy. Wejściówki: 1 zł w Biurze Obsługi Widzów od 2.01.

Loża Kopernika, program piąty: Toruń żąda dostępu do morza 10-11.01 (czwartek-piątek), godz. 21.00 18.01. (piątek), godz. 21.00 Nowe skecze, monologi, piosenki – kabaret powraca w nieco zmodyfikowanej formule. Tym razem inspirujemy się rzeczywistością lokalną.

W programie pojawi Toruń, Wisła, Kopernik, a także miejsca całkiem nierzeczywiste i nieistniejące poza naszą nieposkromioną wyobraźnią.

Wystąpią aktorzy Teatru im. Wilama Horzycy, a przy pianinie zasiądzie Igor Nowicki. Miejsce: Wejściówka. Bilety: 30 zł, ulgowy 25 zł Zza kulis. Anegdoty. Odc. 4, 12.01. (sobota)., godz. 15.00 Suflerki i inspicjentki zdradzą prawdziwie zakulisowe historie z pracy w Horzycy. Niektóre mogą być śmieszne, niektóre wręcz zatrważające.

Bez podpowiedzi suflera, czy suflerki niejeden spektakl mógłby się zawalić. Miejsce: Wejściówka. Wstęp wolny Warsztaty do spektaklu: Między Hamletem a Chórem Duchów 17.01. (czwartek), godz. 16.00-17.30 Tematem warsztatów jest badanie sytuacji pomiędzy dwiema rolami społecznymi – rolą jednostkową i rolą grupową. Gdzie znajduje się

26

TEATR BAJ POMORSKI ul. Piernikarska 9, tel. 56 652-20-29, www.bajpomorski.art.pl Opowieść wigilijna 4.01. (piątek), godz. 9.30 i 12.00 5.01. (sobota), godz. 15.00 7-8.01. (poniedziałek-wtorek), godz. 9.30 i 12.00 Bilety: 25 zł, ulgowy 20 zł

Przytulaki, 5.01. (sobota), godz. 12.00 Bilety: 22 zł Słowik, 9-11.01. (środa-piątek), godz. 10.00 Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł Wąż 13.01. (niedziela), godz. 12.00 15-18.01. (wtorek-piątek), godz. 9.30 i 12.00 20.01. (niedziela), godz. 16.30 Dzień Babci i Dziadka w Teatrze.

Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych. 20.01. bilety 25 zł

Literkowo 20.01. (niedziela), godz. 12.00 21-23.01. (poniedziałek-środa), godz. 9.30 27.01. (niedziela), godz. 14.00

Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

Pan Lampa 24-25.01. (czwartek-piątek), godz. 9.30 i 12.00 27.01. (niedziela), godz. 12.00 29-31.01. (wtorek-czwartek), godz. 9.30 i 12.00 Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

KLUBY

Loża Kopernika, program piąty: Toruń żąda dostępu do morza 10-11.01 (czwartek-piątek), godz. 21.00, 18.01. (pt), godz. 21.00

(opis w dziale Teatry)

Zza kulis. Anegdoty. Odc. 4, 12.01. (sob.), godz. 15.00 (opis w dziale Teatry)

KLUB NRD, ul. Browarna 6, tel. 785-934-718 www.facebook.com/enerdeclub Koncert: Adi Nowak + Afterparty Rap Przelotka, 11.01, (piątek) Winter Bounce, 12.01. (sobota) Stand -upowa Fala, 14.01. (poniedziałek) Koncert: Pokusa, 15.01. (wtorek) Faszyn from Raszyn, 19.01. (sobota) Kwadratura 17 w. Michał Jabłoński, 26.01. (sobota)

HARD ROCK PUB PAMELA, ul. Legionów 36 www.pubpamela.pl Śląska Grupa Bluesowa, 9.01. (środa), godz. 19.00 Support Pokój Numer 3.

Bilety: 30 zł, 40 zł w dniu koncertu do nabycia w pubie. Rezerwacje: hrppamela@gmail.com, po uprzedniej wpłacie na konto bilety do odebrania przed koncertem

Potańc, 12.01. (sobota), godz. 19.00 Grupa n Obrotów (szczegóły w dziale Inni

organizatorzy)

Toruńskie Śpiewanki Turystyczne, 17.01. (czw.), godz. 19.00 Wstęp wolny

Świat po mojemu: Rok Włóczykija, 20.01. (niedziela), godz. 19.15 O podróży dookoła świata opowiedzą Adriana Andrzejewska i Mikołaj Kuras. Wstęp wolny W styczniu Wejściówka zaprasza również na: Klub Zasadniczo Dyskusyjny (zapraszają Mateusz Łapiński i Jarosław Jaworski); koncert Grupy Bez Idola, informacje i rezerwacje w kawiarni.

Terminy pojawią się na FB

INNI ORGANIZATORZY

Snowman, 14.01. (poniedziałek), godz. 19.00, Support Poniżej Krytyki Bilety: 30 zł, 40 zł w dniu koncertu do nabycia w pubie. Rezerwacje: hrppamela@gmail.com, po uprzedniej wpłacie na konto bilety do odebrania przed koncertem

Tymański, Puchowski & Kielak, 21.01. (poniedziałek), godz. 19.00

Bilety: 30 zł, 40 zł w dniu koncertu do nabycia w pubie. Rezerwacje: hrppamela@gmail.com, po uprzedniej wpłacie na konto bilety do odebrania przed koncertem

Joanna Dudkowska feat. Kova, 28.01. (poniedziałek), godz. 19.00 Wernisaż drugiej części wystawy grafiki Janusza Dybowskiego. Wstęp wolny

HANZA CAFE, ul. Piekary 28 Hanza Globtrotters: Zakryte piękno – Czeczeni po dwóch stronach Kaukazu, 23.01. (środa), godz. 19.00 Gośćmi spotkania będą: Beata Rudnik-Tulej, Konrad Tulej, Mikołaj Tulej Organizatorzy: Fundacja VERDA i Hanza Cafe. Wstęp wolny

GALERIA I KAWIARNIA TEATRALNA WEJŚCIÓWKA pl. Teatralny 1, tel. 512-221-900 www.facebook.com/wejsciowka/ Fotograficzne Pogaduchy, 3.01. (czwartek), godz. 18.00 Temat: przełom; prowadzenie Wojtek Szabelski. Wstęp wolny Milonga, czyli wieczór z tangiem, 5.01. (sobota), godz. 20.30-00.00 Wstęp 10 zł

Wspólne tradycyjne muzykowanie, 7, 14, 21, 28.01. (pon.), godz.

20.00-22.00 Grupa n Obrotów zaprasza (szczegóły w dziale Inni organizatorzy)

Latający Klub Książki Goście specjalni – wyd. Tako; prezentacja książki „O teatrze” 9.01. (środa), godz. 17.00 - książki dla dorosłych 16.01. (środa), godz. 17.00 - książki dla dzieci Wernisaż wystawy fotograficznej Twarze ZAIKSu, 9.01. (środa), godz.

19.00

TORUŃSKA AGENDA KULTURALNA ul. Marii Konopnickiej 13 tel. 662-072-661, www.tak.torun.pl Kolędowanie przy Szopce, do 5 stycznia, godz. 17.00 Kolędy wykonywane na żywo w Szopce Bożonarodzeniowej na Rynku Nowomiejskim. Zachęta nie tylko do słuchania, ale i wspólnego kolędowania. W programie m.in. występ laureatek plebiscytu „Scena jest Wasza” Julii i Laury Jeżewskich, Chóru Nauczycielskiego Con Anima, Czerniewickich Aniołków, „Iskierek” z MDK, itd. Miejsce: Rynek Nowomiejski Orszak Trzech Króli, 6.01. (niedziela), godz. 12.00 Godz. 11.00 w Katedrze św. Janów msza święta pod przewodnictwem Biskupa Diecezji Toruńskiej. Następ nie na Rynku Staromiejskim uformuje się kolorowy orszak: olbrzymie postaci trzech króli nawiązujące do hiszpańskich gigantes, śpiewające anioły, nowość: wystawa belenes de Navidad, czyli bożonarodzeniowych szopek w stylu hiszpańskim. Zwieńczeniem wydarzenia będzie występ Mateusza Ziółko – zwycięzcy takich programów, jak „The Voice of Poland” i „Twoja Twarz Brzmi Znajomo”, autora hitów: „Szkło”, „Planety”, „W płomieniach” czy „Na nowo”. Ponadto konkurs jasełkowy „Foto-O!rszak” na najlepsze jasełkowe przebranie, podczas Orszaku Trzech Króli, Miejsce: od Rynku Staromiejskiego do Rynku Nowomiejskiego

WIELKA ORKIESTRA ŚWIĄTECZNEJ POMOCY www.wosp.org.pl 27. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, 13.01. (niedziela) Scena na rynku: • godz. 10.00-14.00 blok dziecięcy, wystąpią min. Mała Rewia, Dzieci z Przedszkola Nr1 w Toruniu, autorski Pokaz Mody Jarka Kamińskiego (krawiec Baja Pomorskiego)

27

• godz. 12.00 uroczyste odegranie Hejnału Toruńskiego • godz. 14.00 Wielka Toruńska Ściskawa - poprowadzi ją Michał Nachu Naleśniak • godz. 15.00-22.00 Koncerty: raper Małpa, Avtomat, Manchester, Kobranocka • godz. 20.00 Światełko Do Nieba Ponadto: pokazy pierwszej pomocy przedmedycznej, konkurs na najlepsze przebranie wolontariusza Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy gra w Toruniu od 25 lat i z tej okazji przed Światełkiem do Nieba na scenie spotkamy się z Szefami Sztabu WOŚP w Toruniu z minionych lat.

ARENA TORUŃ ul. Bema 73-89, tel. 56 665-00-00, www.tis.torun.pl 2.Koncert Muzyki Filmowej, 4.01. (piątek), godz. 19.00 Po sukcesie pierwszej edycji Koncertu Muzyki Filmowej, druga edycja tej niezwykłej produkcji koncertowej. Jeszcze większa scena, jeszcze więcej efektów specjalnych, jeszcze więcej artystów. Wystąpią Justyna Steczkowska, Kayah, Piotr Cugowski, Kuba Badach, Igor Herbut, Gabriel Fleszar, Sound’n’Grace oraz Polska Orkiestra Muzyki Filmowej. Koncert poprowadzi Grażyna Torbicka / Tomasz Raczek

GRUPA N-OBROTÓW, www.nobrotow.pl Potańc Oczepix, 19.01. (sobota), godz. 20.00 Zapraszamy na zabawę taneczną w stylu trad & balfolk przy muzyce czerpiącej ze starodawnych wzorców, a jednocześnie brzmiącej atrakcyjnie i nowocześnie. W trakcie potańcu planowana jest część z pieśniami do posłuchu. Do tańca zagra agregandado. Miejsce: Wejściówka, Plac Teatralny 1 Sesje Melodii Tanecznych Tradycyjnie, 7, 14, 21.01. (pon.), godz. 20.00

Wspólne praktykowanie grania utworów do tańca. Tradycyjny repertuar tańców polskich i szwedzkich, jak również balfolk. Spotkania dla muzyków zarówno doświadczonych, jak i początkujących w wygrywaniu melodii tanecznych. Bardzo mile widziani na sesji są również i tancerze.

Miejsce: Wejściówka, Plac Teatralny 1

N-obrotowe zajęcia taneczne, 2, 9, 16, 23, 30.01. (środy), godz. 19.00

Spotkania poświęcone nauce tańców, którymi stoją europejskie tradycyjne zabawy taneczne.

W programie każdego spotkania podstawy taneczne oraz wybrane składniki zaawansowane kilku tańców tradycyjnych. Na taneczny repertuar składają się tańce z grupy polsk (ze Skandynawii), mazurkowych oraz tańce francuskie, portugalskie i węgierskie. Spotkania pozwalają postawić pierwsze taneczne kroki osobom początkującym oraz praktykować i poznawać detale kolejnych tańców tradycyjnych tancerzom na poziomie zaawansowanym.

Zajęcia płatne, szczegóły na www. Miejsce: Studio Defense, Rynek Nowomiejski 27

FORT IV, ul. Chrobrego 86, tel. 56 655-82-36 www.fort.torun.pl Dyżury przewodnickie w Forcie IV: piątki i soboty, godz. 20.00 Cena: 8 zł/os Nie jest wymagana wcześniejsza rezerwacja. Parking bezpłatny na terenie Fortu IV. Na miejscu można kupić pochodnie: 6,5zł/sztukę (lub zabrać ze sobą latarki).

Bilety wstępu: Zwiedzanie indywidualne codziennie w godz. 8.00-20.00: ulgowy 5 zł (uczniowie, studenci, emeryci), normalny 8 zł Zwiedzanie grupowe (grupy od 10 osób): ulgowy 4 zł (uczniowie, studenci, emeryci) + opłata za przewodnika, normalny 7 zł + opłata za przewodnika; opiekunowie, piloci gratis Grupy nocujące w Forcie IV - gratis

28

Zwiedzanie Fortu IV z przewodnikiem dla grupy do 10 osób 35 zł + koszt pochodni dla grupy do 45 osób 60 zł + koszt pochodni z przewodnikiem w stroju historycznym - mundurze żołnierza pruskiego dla grupy do 45 osób – 100 zł + koszt pochodni Zwiedzanie z duchami dla grupy do 30 osób (dorośli) lub grupy do 45 osób (dzieci i młodzież) – 500 zł Zwiedzanie w języku obcym - koszt podwójny: grupy do 10 osób – 70 zł, z przewodnikiem – 120 zł, z przewodnikiem w mundurze -200 zł Do kosztu przewodnika doliczany jest koszt biletów wstępu (dla grup, które nie nocują w Forcie IV) Półkolonie zimowe turnus 1 14-18.01. Turnus Sportowy turnus 2 21-25.01. Turnus Wojskowy Zajęcia w godz. 7.40-16.20. Wiek 6-12 lat. Cena: 350 zł, dzieci zapisane na oba turnusy oraz rodzeństwo 330 zł/os.

Kurs Przewodnicki Zapraszamy na kurs na przewodnika i animatora w Forcie IV! Po ukończeniu kursu uczestnicy mogą zostać licencjonowanymi przewodnikami w Forcie IV! Zapisy: tel.56 655-82-36, mail: biuro@fort.torun.pl lub w recepcji Fortu IV Koszt kursu: 150 zł, egzaminu 50 zł

FUNDACJA TERAPII TANGIEM COTANGO www.cotango.pl, tel. 604-219-184 Zapraszamy do tanga Lekcje otwarte, warsztaty, kursy, to spotkania z tangiem dla tych, którzy marzą o tangu, których tango zafascynowało, ale także tych, którzy się nie zetknęli z tangiem i będzie to ich pierwsze spotkanie. Zgłoszenia poprzez stronę www.cotango.pl lub na e-mail: kursy@cotango.pl. Zapraszamy do współpracy instytucje, osoby fizyczne oraz placówki kultury.

Regularne praktyki: czwartki, godz. 19.30-21.30 Miejsce: Dom Muz, ul. Okólna 169

DOM LEGEND TORUŃSKICH ul. Szeroka 35, tel. 56 621-07-14 www.domlegend.pl Muzeum i teatr w jednym. Autorski scenariusz interaktywnego pokazu pozwoli przenieść się w czasie i zasmakować przygód w dawnym Toruniu. Staniecie się bohaterami sześciu najsłynniejszych opowieści. Poczujecie losy królów, rycerzy, rzezimieszków, flisaków na własnej skórze. Utalentowani bajarze nie tylko zaczarują Was słowem, ale i zaproszą do licznych scen, zadań i wyzwań. Edukacja przenika się z zabawą, a emocje i humor powodują, że wizyta w Domu Legend na długo zapada w pamięć.

Czynne w godz. 10.00-18.00. Pokazy rozpoczynają się o pełnych godzinach, ostatni o 17.00.

Zapraszamy grupy liczące od 5 do 50 osób.

Bilety dla dzieci od lat 3: 10 zł, dla dorosłych: 14 zł, dla dzieci niepełnosprawnych: 1 zł, dla dorosłych niepełnosprawnych: 10 zł. Pokaz trwa ok. 45 minut.

TORUŃSKA PIERNIKARNIA MISTRZA BOGUMIŁA ul. Królowej Jadwigi 24 tel. 56 678-18-00, 725-011-050 www.piernikarniatorun.pl Miejsce, w którym odbywają się warsztaty wyrobu pierników pamiątkowych, w którym barwnej historii pierników towarzyszy aromat przypraw korzennych, blask świec i muzyka średniowiecza. W oryginalnych wnętrzach organizujemy również urodzinki pachnące piernikami, a dla dorosłych piernikowe biesiady i spotkania integracyjne.

DZIEŃ PO DNIU

STYCZEŃ 2018

1

1.01. (wtorek) g odz. 18.00 P rezydencka Gala Noworoczna, koncert TOS, C KK Jordanki P PP Dom Harcerza ojazd do krainy marzeń, wystawa czynna do 31.02., O

3.01. (czwartek) g rażenie Impresjii - Emil Moise-Szalla, do 31.01., K siążnica odz. 14.00 W Kopernikańska, Filia nr 1, ul. Jęczmienna g oworoczna Strauss Gala, D wór Artusa odz. 16.00 N g prowadzanie po wystawie „Malarstwo wciąż żywe”, C SW odz. 16.30 O g ejściówka odz. 18.00 F otograficzne Pogaduchy, W

4.01. (piątek) g aleria ZPAP odz. 18.00 K atarzyna Wendland, Follow the sun, do 25.01., G g arodowy Teatr Opery z Odessy, C KK Jordanki odz. 19.00 N g odz. 19.00 2 .Koncert Muzyki Filmowej, A rena Toruń

5.01. (sobota) g PP Dom Harcerza odz. 10.00-15.00 Otwarty Turniej Szachowy, O g uzeum Etnograficzne odz. 10.00-14.00 J armark żywności ekologicznej, M g odz. 16.00 i 19.15 Spektakl - Nerwica natręctw, C KK Jordanki g ilonga, czyli wieczór z tangiem, Wejściówka odz. 20.30-00.00 M

6.01. (niedziela) g rszak Trzech Króli, R ynek Staromiejski do Nowomiejskiego odz. 12.00 O g odz. 12.00 S alon Poezji, T eatr im. Wilama Horzycy g odz. 17.00 I rena Santor - Świątecznie i przebojowo, C KK Jordanki g ielka Gala Wiedeńska, A ula UMK odz. 17.00 W

7.01. (poniedziałek) g iśniowa 2018 - Plener malarski, do 21.01., G aleria Forum odz. 12.00 W g odz. 17.45 K arnawałowa manufaktura – biżuteria, D om Muz, ul. Poznańska g ała Galeria Fotografii ZPAF odz. 18.00 A ndreas Hürlimann , do 9.02., M g siążnica Kopernikańska, ul. Poznańska odz. 18.00 P odgórz sprzed lat, K

8.01. (wtorek) g torki ze sztuką, C SW odz. 12.00 W g odz. 18.00 P olscy artyści w kontekście historii powojennej sztuki europejskiej, C SW g ojciech Kapelański – wystawa do 31.01., D wór Artusa odz. 18.30 W g d Nowa odz. 20.00 S tand Up Polska: Piotrek Szumowski, O

9.01. (środa) g odz. 12.00 K ino dla seniora, C SW g ielogród - Sąsiedzki ogród, D om Muz, ul. Okólna odz. 16.00-17.00 W g istoria fotografii artystycznej środowiska toruńsko-bydgoskiego odz. 16.45 H w latach 1970-1980, W OAK g ejściówka odz. 17.00 L atający Klub Książki, także 16.01., W g edyczna Środa, C N Młyn Wiedzy odz. 18.00 M g odz. 18.00 P okaz filmu „Koniec ze strachem”, reż. Barbara Visser, C SW g odz. 18.15 S potkanie psychoanalizy z picturebookiem, C SW

g arcin Jurzysta – spotkanie autorskie, D wór Artusa odz. 18.30 M g RP Pamela odz. 19.00 Ś ląska Grupa Bluesowa, H g ernisaż wystawy fotograficznej Twarze ZAIKSu, W ejściówka odz. 19.00 W g d Nowa odz. 20.00 Ś wiat Od Nowa: Polityka w kinie, kino w polityce, O

10.01. (czwartek) g odz. 12.00 S pacer po aktualnych wystawach, C SW g odz. 12.00 A RTEdukacja, C SW g odz. 14.00 R etransmisja spektaklu: Hamlet, C SW g odz. 18.00 P okaz filmu Blurred Lines: Inside the Art World, C SW g ejściówka odz. 21.00 K abaret Loża Kopernika, także 11 i 18.01., W

11.01. (piątek) g uzyczne (Z)Granie Amatorów Miazga, także 12.01., M DK odz. 16.00-20.00 M g odz. 18.00 Otwarcie wystaw: Filip Wolak, do 17.02., Filip Pręgowski, Agnieszka Błędowska, do 24.02., G aleria Wozownia g odz. 18.00 Z abawa zabawa – pokaz filmu, gość: Kinga Dębska, C SW g odz. 19.00 S axmania 2019 – Mistrzowie saksofonu, D wór Artusa g odz. 19.00 K arnawał rzymski, koncert TOS, C KK Jordanki g OŚP z Wydziałem Politologii i Studiów Międzynarodowych odz. 20.00 W UMK, O d Nowa K lub NRD oncert: Adi Nowak + Afterparty Rap Przelotka, K

12.01. (sobota) g yprawa w głąb sztuki, C SW odz. 12.00 W g ejściówka odz. 15.00 Z za kulis. Anegdoty. Odc. 4, W g aleria Wozownia odz. 16.00 Spotkanie z fotografem Filipem Wolakiem, G g ala Operowo-Operetkowa – Sonori Ensemble, D wór Artusa odz. 18.00 G g d Nowa odz. 18.00 P remiera filmu: Wiatr we włosach, O

13.01. (niedziela) g odz. 10.00-22.00 27. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, Rynek Staromiejski i inne miejsca g odz. 10.00 Drużynowe Mistrzostwa Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Szachach, także 27.01., O PP Dom Harcerza g odz. 16.00, 17.15 C zas dla Nas, koncert TOS, C KK Jordanki g ramy dla WOŚP, M DK odz. 17.00 G

14.01. (poniedziałek) g odz. 10.00 Polka na Szczytnej, czyli historia tańca w zagadkach, Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych g RP Pamela odz. 19.00 S nowman, H S lub NRD tand -upowa Fala, K

15.01. (wtorek) g odz. 11.00 K oń jaki jest, każdy widzi... , wystawa czynna do 28.01., B iblioteka Uniwersytecka g odz. 16.00 Z pomysłem dla Babci i Dziadka – warsztaty, D om Muz, ul. Okólna g odz. 16.30 Z wiedzanie Dworu Artusa, D wór Artusa g istoria mody. Maria Antonina i moda rewolucyjna, C SW odz. 18.00 H g odz. 18.00 T oruń Miasto Zabytków: Radio w Toruniu i Pomorska Rozgłośnia Polskiego Radia, K siążnica Kopernikańska, ul. Słowackiego K lub NRD oncert: Pokusa, K

29

16.01. (środa) g odz. 12.00 S eniorskie ujęcia, C SW gródnik, Mój własny ogród – warsztaty, Dom Muz, ul. Okólna godz. 16.30 O godz. 18.00 Spotkanie filozoficzne: przedpremierowy pokaz filmu „Dom, który zbudował Jack”, reż. Lars von Trier, C SW Pierwszym Rzędzie: Pokaz film Studia Munka, W OAK godz. 18.00 W g edyczna Środa, C N Młyn Wiedzy odz. 18.00 M godz. 18.30 Ś wiat i okolice – Etiopia, kraj o wielu obliczach, D wór Artusa ystawa zbiorowa: Koty z Marsa, do 11.02., O d Nowa godz. 19.00 W ieczór Podróżnika: Wietnam – Laos – Kambodża, O d Nowa godz. 20.00 W

17.01. (czwartek) g iędzy Hamletem a Chórem Duchów, T eatr Horzycy odz. 16.00-17.30 M g irosława Rochecka - wystawa, M uzeum Diecezjalne odz. 18.00 M godz. 18.00 „ Ale Musicale!” – literacko-muzyczne spotkanie, C SW siążnica Kopernikań godz. 18.00 R eprint IV wydania De revolutionibus, K ska, ul. Słowackiego

g KKF „Szpulka” – „Sofia”, D wór Artusa odz. 18.30 D g ejściówka odz. 19.00 T oruńskie Śpiewanki Turystyczne, W godz. 20.00 Z bigniew Preisner i Przyjaciele, C KK Jordanki

18.01. (piątek) godz. 16.30 F inał Konkursu plastycznego Niepodległość- Wolność- Rozwój „Pocztówka z podróży do międzywojennego Torunia”, M DK godz. 17.00 J erzy Hoppen, wystawa do 28.04., R atusz Staromiejski uchy dawnego Torunia w starych napisach reklamowych, godz. 17.00 D Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów g rafika 16, wystawa do 15.02., D om Muz, ul. Podmurna odz. 18.00 G rupa Teraz – spektakl improwizowany, D wór Artusa godz. 19.00 G godz. 19.00 F ilmowe przeboje symfonicznie, koncert TOS, C KK Jordanki

19.01. (sobota) g siążnica Kopernikańska, odz. 11.00-15.00 T urniej w Leśne Duchy, K ul. Słowackiego godz. 12.00 i 16.00 K ocham Cię Babciu! Kocham Cię Dziadku! – kreatywne warsztaty rękodzieła, D wór Artusa godz. 16.00 i 19.00 T eatr Kwadrat: Tydzień, nie dłużej, A ula UMK g e Indigo – koncert, O d Nowa odz. 20.00 D ejściówka godz. 20.00 P otańc Oczepix, W

20.01. (niedziela) g iedziela w Teatrze, T eatr im. Wilama Horzycy odz. 11.00 N g prowadzanie po aktualnych wystawach, G aleria Wozownia odz. 12.00 O uzeum Etnograficzne godz. 12.00 E tnoigraszki: Nasza zima gra! , M godz. 17.00 K oncert - Osiecka, Młynarski, Przybora..., C KK Jordanki godz. 19.15 Ś wiat po mojemu: Rok Włóczykija, Wejściówka

21.01. (poniedziałek) g ystawa z okazji Dnia Babci i Dziadka, D om Muz, ul. Poznańska odz. 13.45 W g RP Pamela odz. 19.00 T ymański, Puchowski & Kielak, H d Nowa godz. 20.00 S lam Poetycki, O

22.01. (wtorek) 30

godz. 16.00-18.00 P opołudnie z planszówkami, D om Muz, ul. Okólna

g ykład: Czym jest malarstwo współcześnie?, C SW odz. 18.00 W g zień Babci i Dziadka: Melodie w bukiecie życzeń, D wór Artusa odz. 19.00 D 6 . Wystawa Familijna, Bukiety, wystawy czynne do 26.02., Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka

23.01. (środa) g odz. 19.00 B iałe strony – Daniel Georgiev – koncert, D wór Artusa g anza Globtrotters, H anza Cafe odz. 19.00 H g d Nowa odz. 20.00 Ś wiat Od Nowa: Polska orientalna, O

24.01. (czwartek) g odz. 18.00 Wernisaże, koncerty i inne - wystawa fotografii z okazji 25-lecia Domu Muz, do 22.02., D om Muz, ul. Podmurna g odz. 18.00 Złotnictwo toruńskie w epoce nowożytnej, Muzeum Diecezjalne g odz. 19.00 T he Cuban Latin Jazz – Music Of Buena Vista, D wór Artusa g ebata, T eatr im. Wilama Horzycy odz. 20.00 D

25.01 (piątek) g DK odz. 17.00-20.00 B al Seniora, M g odz. 18.00 F otoGRAFIA: Portret fotograficzny wczoraj i dziś, C SW g alarstwo Beaty Będkowskiej - Horyzonty, do 15.02., O d Nowa odz. 19.00 M g odz. 19.00 E narkhia. Opowieści o początku świata, D om Muz, ul. Podmurna S aleria i Ośrodek Plastycznej Twórczości yberyjskie opowieści, do 28.02., G Dziecka, ul. Kościuszki G niewne miasto. O konfliktach w Toruniu, do 04., D om Eskenów

26.01. (sobota) g arsztaty opowiadania, D om Muz, ul. Podmurna odz. 10.00-15.00 W g ulaSensoryka – warsztaty dla najnajów, D om Muz, ul. Okólna odz. 11.00 H g odz. 12.00 i 16.00 T ajemnice Weneckiej Maski – warsztaty, D wór Artusa godz. 18.00 T ercet Egzotyczny, A ula UMK g DK odz. 18.00 Nowa Scena Muzyczna: Muzyka Karnawałowa, M

27.01. (niedziela) g odz. 16.00 R epremiera filmu „Lista Schindlera”, reż. Steven Spielberg, C SW g odz. 18.00 S ebastian Zawadzki / Stanisław Słowiński duo, D wór Artusa

28.01. (poniedziałek) g odz. 10.00 Z Kaliningradu do Tallina – prelekcja Edwarda Świtalskiego, Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych g szystkobranie w D worze Artusa odz. 18.30 W g RP Pamela odz. 19.00 J oanna Dudkowska feat. Kova, H

30.01. (środa) g OAK odz. 17.00 i 18.00 K siążkożercy, W g rient Express – Sztuka islamu, C SW odz. 17.00 O g odz. 18.30 S ztuka w Artusie, D wór Artusa g odz. 19.00 P an świadomość – Teatr Amorficzny, D om Muz, ul. Poznańska

31.01. (czwartek) g uzeum Etnograficzne odz. 12.00 P orozmawiajmy o macierzyństwie, M g odz. 18.30 C zwartek z filozofią – Bycie sobą, D wór Artusa

Lektury z górnej półki

Walka co dzień To nie jest łatwa lektura. To lektura ważna.

Oddaje głos osobom, które rzadko wypowiadają się publicznie. Wraz z Książnicą Kopernikańską i Wydawnictwem Czarne polecamy książkę Jacka Hołuba „Żeby umarło przede mną. Opowieści matek niepełnosprawnych dzieci”.

O ile o niepełnosprawności mówi się coraz częściej, zwykle uwaga kierowana jest na osoby nią dotknięte. Zdecydowanie rzadziej dostrzegamy problemy, z jakimi zmagać się muszą opiekunowie niepełnosprawnych dzieci, w szczególności zaś matki.

Jacek Hołub, przez lata związany z Toruniem, gdzie pracował w lokalnej redakcji „Gazety Wyborczej”, wysłuchał opowieści pięciu kobiet, których dzieci obarczone są ciężką niepełnosprawnością. „Napisałem tę książkę, by pokazać, co ich matki przeżywają na co dzień. (…) Nikt nie jest w stanie opowiedzieć,

K

KONKURS

Dla Czytelników mamy od Wydawnictwa Czarne egzemplarz książki Jacka Hołuba.

Aby o niego powalczyć, należy poprawnie odpowiedzieć na pytanie: Kto w 2018 r. zdobył Nagrodę „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej w kategorii Najlepsza Książka?

Z rozwiązaniem prosimy do nas dzwonić 15 stycznia o godz. 12.00 pod nr tel.

56 611-86-82.

Osoba, która dodzwoni się do nas jako pierwsza, otrzyma książkę. Odpowiedź na pytanie z ubiegłego miesiąca: Wiesław Myśliwski otrzymał Nagrodę Nike za powieści „Widnokrąg” i „Traktat o łuskaniu fasoli”.

Uwaga! Informujemy, że osoby, które zwyciężyły w naszym konkursie, mogą wziąć w nim ponownie udział najszybciej po upływie 3 miesięcy.

co czuje żona porzucona przez męża z powodu wady genetycznej ich córki. Matka próbująca opanować atak szału niepełnosprawnego intelektualnie dwudziestopięciolatka. Kobieta patrząca na wijące się z bólu kilkumiesięczne niemowlę. Żegnająca dziecko w szpitalnej kostnicy. Nikt oprócz nich samych” – pisze autor.

To książka o samotności, niezrozumieniu (także ze strony najbliższych), nieustannej walce. Wyłania się też z tych opowieści obraz niewydolnego systemu, niezapewniającego podstawowego wsparcia osobom, które znalazły się w tak trudnym położeniu. „Diagnoza, kop w tyłek, radźcie sobie sami” – tak opisuje to jedna z bohaterek.

Za tę książkę Jacek Hołub nominowany został do Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej w kategorii Najlepsza Książka oraz Studenckiej Nagrody Dziennikarskiej MediaTory w kategorii ObserwaTor. W uzasadnieniu tej drugiej czytamy: „Za reportaż o samotności, zwątpieniu i bezwarunkowej miłości (…), za poruszającą opowieść o trudzie życia codziennego, za spojrzenie na kwestię niepełnosprawności dziecka z punktu widzenia jego opiekuna i streszczenie tragicznych dylematów w historiach swoich bohaterek”. (mak) 1/STYCZEŃ/2019

31

Kultura kameralna

Bez koturnów Oprócz wydarzeń organizowanych z dużym rozmachem – festiwali, premier, wystaw -toruńskie instytucje zapraszają często na bardziej kameralne cykliczne imprezy, podczas których kultura schodzi z piedestału, staje się bliska i komunikatywna.

Kilka nowych propozycji ma od niedawna Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury. Oprócz spotkań filmoznawczych W Pierwszym Rzędzie, o których już kiedyś pisaliśmy, pojawiły się tam cykle Historia Fotografii oraz Książkożercy. Autorem pierwszego z nich jest toruński fotografik Stanisław Jasiński. Jego ilustrowane zdjęciami wykłady przedstawiają twórczość znakomitych autorów, także tych, którzy działali w naszym mieście i regionie. W tym miesiącu opowie on o toruńskiej Grupie Zero61 oraz Małej Galerii Fotografii ZPAF. Książkożercy to cykl skierowany zarówno do najmłodszych, jak i starszych pochłaniaczy literatury. Jego autorki: Magdalena Jasińska i Agnieszka Zakrzewska, zachęcają dzieci do zapoznania się z ciekawą książką, a następnie do udziału w zainspirowanych nią zabawach.

Godzinę później do dyskusji zapraszana jest młodzież i dorośli, którzy dzielą się wrażeniami z lektur. Co miesiąc organizatorzy wybierają po jednej książce. W styczniu maluchy poszukają odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule książki Anny Manny Poznańskiej „Dlaczego dorośli mają dziwne zęby?”, zaś starsi poznają „Wstydliwą historię majtek dla prawie dorosłych” Iwony Wierzby z ilustracjami Marianny Sztymy.

Na oba cykle wstęp jest wolny.

Z przewodnikiem Nową ofertę ma również Centrum Kultury „Dwór Artusa”. Do placówki zgłosiła się grupa Toruńskie Dziewuchy wraz z Fundacją „Nieograniczo1/STYCZEŃ/2019

32

na” im. Bogny Olszewskiej z propozycją Dyskusyjnego Kobiecego Klubu Filmowego „Szpulka”. To powrót do znakomitej tradycji klubów filmowych, podczas których po seansie odbywa się dyskusja.

Ten klub jest wyjątkowy, gdyż skupia uwagę na filmach, w których poruszane są problemy kobiet.

– Pomysł narodził się z potrzeby wspólnego oglądania dobrego kina oraz dyskutowania o ważnych sprawach – mówiła podczas konferencji prasowej koordynatorka projektu Marta Siwicka. - Nazwaliśmy naszą inicjatywę „Szpulka”, ponieważ chcemy „nawijać” o filmach, szpulka to element kinematografu, a ponadto słowo to jest rodzaju żeńskiego.

Jak podkreślają pomysłodawcy, adresatami DKKF-u są oczywiście także panowie. Seanse są bezpłatne. Sądząc po frekwencji, kolejnego artusowego cyklu - Czwartków z Filozofią -specjalnie nie trzeba rekomendować. Jeśli jednak ktoś lubi zastanawiać się nad sensem istnienia, a nie słyszał o spotkaniach z naukowcami z UMK, z pewnością chętnie dołączy do grona słuchaczy.

Tym, którzy mają problem z orientacją w gąszczu oferty kulturalnej, Dwór Artusa proponuje Toruńskie Vademecum Kulturalne. Nazwa nawiązuje do wydawanego kiedyś w tej placówce periodyku z programami instytucji kultury. Drukowany przewodnik był starszym bratem „Ikara”. Teraz w ramach spotkań dziennikarze i znawcy życia kulturalnego opowiadają o jego najciekawszych ich zdaniem przejawach. Polecają filmy, książki, wystawy i spektakle, bywa, że coś skrytykują.

Burzenie ściany Całą masę pozarepertuarowych propozycji ma Teatr im. Wilama Horzycy, który stara się na różne sposoby zburzyć czwartą ścianę, dzielącą widzów od sceny. Stąd comiesięczne Niedziele w Teatrze, podczas których można toczyć kulturalne rozmowy przy śniada-

Kultura kameralna

akcja Kup Ciuszek, podczas której wyprzedawana jest garderoba z niegranych już spektakli.

O propozycjach pozawystawowych Centrum Sztuki Współczesnej i działającego w nim Centrum Literatury pisaliśmy już kiedyś osobny tekst. Przy tej okazji przypomnijmy jednak, że w CSW podczas przeróżnych spotkań i wykładów w przystępny sposób wyjaśniane są zawiłości najnowszej sztuki. Wiele z tych wydarzeń nawiązuje bezpośrednio do prezentowanych wystaw. Goszczą tu także często poeci i pisarze, zaś w Kinie Centrum odbywają się pokazy filmowe i dyskusje z ich twórcami.

Wieczór Toruński w Książnicy Kopernikańskiej

Fot. Tomasz Dorawa

Poznawanie swego Książnica Kopernikańska dawno udowodniła, że nie jest wyłącznie miejscem wypożyczania książek, ale ważnym ośrodkiem kulturotwórczym. Bardzo często goszczą tu znani autorzy. Misją biblioteki zdaje się być również upowszechnianie wiedzy o historii Torunia – jego zabytkach, ważnych wydarzeniach, wybitnych postaciach.

Temu służą cykle Toruń Miasto Zabytków i współtworzone z Towarzystwem Miłośników Torunia, reaktywowane po latach Wieczory Toruńskie. W organizację spotkań w Książnicy włącza się również Towarzystwo Bibliofilów. Niestrudzoną promotorką toruńskich ciekawostek jest pracownica biblioteki, do niedawna prezes toruńskiego oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki (obecnie w zarządzie) Katarzyna Kluczwajd, która odpowiada m.in. za spotkania Zabytki Toruńskie Młodszego Pokolenia i doroczną konferencję odbywającą się pod tym hasłem.

Książkożercy w WOAK-u

Fot. Agnieszka Zakrzewska

niu serwowanym przez Kawiarnię Wejściówka, a dzieciaki biorą udział w twórczych warsztatach. Ciekawe teksty dramaturgiczne lub reportaże prezentowane są podczas performatywnych czytań, zaś miłośnicy mowy wiązanej mogą raz na jakiś czas wziąć udział w Salonie Poezji (6 stycznia wiersze Haliny Poświatowskiej przeczyta m.in. Joanna Trzepiecińska). Najnowszą propozycją jest cykl Zza Kulis, w którym twórcy teatru (nie tylko aktorzy, reżyserzy, ale także pracownicy techniczni) sypią anegdotami z bogatego teatralnego życia, odsłaniając to, czego widzowie nie zobaczą na scenie. Kawałek teatru można też od jakiegoś czasu za niewielkie pieniądze zabrać ze sobą do domu. Temu służy

Z własnego podwórka warto wyjrzeć także czasem nieco dalej i przyjrzeć się globalnym problemom. Taką możliwość daje klub studencki przy ul. Gagarina, gdzie od jakiegoś czasu odbywają się spotkania Świat Od Nowa. Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK zaprasza naukowców specjalizujących się w różnych problemach współczesnego świata, którzy dzieląc się swoją wiedzą, pozwalają zyskać głębsze spojrzenie na palące kwestie, niż dają newsy w telewizyjnych dziennikach.

To oczywiście tylko wybrane propozycje cyklicznych wydarzeń.

Zachęcamy, by czasem przełamać stereotypy i wybrać się na spotkanie spoza kręgu naszych zainteresowań, bo może dzięki temu odkryjemy w sobie zupełnie nowe pasje. (mak) 1/STYCZEŃ/2019

33

Kulturalny grudzień w obiektywie

Po raz piąty odbyły się w Toruniu Dni Grzegorza Ciechowskiego, których celem jest upamiętnienie zmarłego w 2001 r. lidera Republiki.

W ramach festiwalu przygotowano projekcje filmowe, spotkania autorskie i koncerty. Utwory autora „Telefonów” w wersji na orkiestrę z wokalistami zaaranżował Krzysztof Herdzin. Wraz z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną wystąpili: Kasia Kowalska (na zdjęciu), Natalia Nykiel, Marek Piekarczyk i Mateusz Ziółko. Fot. Adam Zakrzewski

Podczas Koncertu Specjalnego Pamięci Grzegorza Ciechowskiego, który po raz siedemnasty odbył się w miejscu narodzin Republiki - Klubie Od Nowa, wręczono Nagrodę Artystyczną Miasta Torunia imienia zmarłego muzyka. Jej laureatkami zostały w tym roku Joanna Longić i Hania Rani, tworzące duet Tęskno. Fot. Magdalena Kujawa

„Macierzyństwo od początku i bez końca” – to tytuł wystawy czynnej w Muzeum Etnograficznym. Autorzy przy pomocy dzieł sztuki – dawnych i współczesnych, tworzonych przez artystów profesjonalnych i ludowych – opowiadają, jak zmieniało się postrzeganie macierzyństwa od prapoczątków po chwilę obecną. Dobór prac pozwala spojrzeć na temat nie tylko od duchowej, wzniosłej strony, ale także zwrócić uwagę na takie wątki, jak cielesność i cierpienie.

Fot. Magdalena Kujawa

1/STYCZEŃ/2019

34

W Teatrze im. Wilama Horzycy Daria Kopiec przygotowała „Dziadka do orzechów. Nowe historie”. Nie jest to wypełniona świątecznym nastrojem baśń magiczna, lecz opowieść o tym, jak bardzo zatraciliśmy międzypokoleniowe więzi. Do udziału w spektaklu luźno inspirowanym powieścią E.T.A. Hoffmanna reżyserka zaprosiła toruńskich seniorów. Przedstawienie przeznaczone jest dla widzów powyżej 16. roku życia.

Fot. Magdalena Kujawa

Książnica Kopernikańska obchodziła w grudniu 95-lecie. Była pierwszą publiczną biblioteką na Pomorzu. Przez lata działalności zgromadzono tu prawie 640 tysięcy książek, ponad 104 tysiące egzemplarzy czasopism oraz blisko 65 tysięcy jednostek specjalnych, takich jak rękopisy i wydawnictwa kartograficzne. Biblioteka posiada również 26 tysięcy książek zabytkowych (najstarsze z XV wieku).

Podczas uroczystej gali w siedzibie głównej przy ul. Słowackiego nie zabrakło życzeń i wspomnień. Na zdjęciu dyrektorka placówki Danetta Ryszkowska-Mirowska.

Fot. Adam Zakrzewski

Ceramikę niderlandzką z XVII i XVIII w. można oglądać do 8 marca w Kamienicy pod Gwiazdą, oddziale Muzeum Okręgowego. Mieści się tam co prawda Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu, ale bystry obserwator zauważy, że motywy zawarte na zgromadzonych tu przedmiotach często nawiązują do chińskich i japońskich wzorów.

Właścicielem kolekcji jest prof. Wojciech Kowalski z Uniwersytetu Śląskiego, który pełnił m.in. rolę wiceprzewodniczącego Komitetu Dziedzictwa Kulturowego Rady Europy w Strasburgu. Fot. Magdalena Kujawa

1/STYCZEŃ/2019

35

Rozmowa miesiąca

Piszę, bo nie wiem Zapis spotkania z wybitnym pisarzem WIESŁAWEM MYŚLIWSKIM, które odbyło się 9 listopada w Dworze Artusa w ramach Artus Festiwalu, tuż po wydaniu najnowszej powieści autora – „Ucho Igielne”.

Pana poprzednia powieść „Ostatnie rozdanie” sugerowała chęć zakończenia pisarskiej drogi. Cieszymy się ogromnie, że tak się nie stało.

Czy znaczy to jednak, że tworzenie literatury to nie jest czynność, którą można podjąć bądź porzucić, tylko jest stanem ducha i nie da się od tego po prostu odciąć?

Jeśli można podjąć decyzję, czy chce się żyć, czy nie, to tym bardziej można podjąć decyzję, czy chce się, czy nie chce pisać. Pisanie jest właściwie aktem racjonalnym i nie należy mu narzucać jakichś metafizycznych czy mistycznych właściwości. Dla niektórych, jak dla mnie, jest ciężką pracą, dla innych jest pracą lekką. Nie odczuwam żadnej presji, żeby pisać. Ani presji rynku, ani presji pieniędzy, ani wewnętrznej presji. W każdej chwili mogę swobodnie powiedzieć, że przestaję pisać.

To zawód jak każdy i gdy człowieka pociągnie gdzie indziej, można go z powodzeniem zmienić na coś innego. Nie przypisywałbym sztuce tych namiętności, które spotyka się czasem w wypowiedziach tak zwanych artystów, twierdzących, że stawiają sztukę na równi z życiem, a nawet ponad życie. Ja nie stawiam sztuki na równi z życiem.

Przyznawał Pan, że porzucenie pisania doradzała Panu żona, mówiąc, że to Pana za dużo kosztuje. Jakie są koszty?

Koszty są ogromne. Mnie się pisze bardzo trudno. Książkę piszę latami. Te długie przerwy pomiędzy książkami wynikają nie z tego, że się 1/STYCZEŃ/2019

36

lenię, tylko że nie jestem w stanie pisać szybciej. Dla mnie literatura jest sztuką języka. To język decyduje, co jest literaturą, język ustanawia świat książki. A praca w języku jest pracą niesłychanie uciążliwą, żmudną i permanentnie poszukującą. Nie wystarczy napisać zdania. Zawsze staram się, żeby zdanie miało nie tylko informacyjny charakter, ale żeby jednocześnie zawierało jakąś sugestię, miało jakąś wieloznaczność, nawet jakiś rodzaj metaforyczności. A ponadto, żeby miało rytm. Rytm zdania jest dla mnie bardzo istotny. Ten rytm zależy na przykład od tego, czy partykułę „się” przeniesie się z tyłu na przód albo czy przestawi się szyk wyrazów - czyli od detali. Jest to więc ciągła praca w języku, w słowie.

Poza tym można powiedzieć, że każde zdanie, które się wreszcie napisze, wyznacza kilka kierunków następnych zdań. Bardzo ważne jest, czy wybierzemy z tego zdania właściwy kierunek następnego. Bo to może nas poprowadzić w zupełnie inną stronę. Nie da się w pełni świadomie dokonywać takich wyborów. To dyktuje intuicja. Intuicja może jednak niekiedy się mylić i to zdanie, przez szereg innych zdań, zaprowadzi nas donikąd. Trzeba wtedy wracać i pójść w innym kierunku. Tak wygląda z grubsza moje pisanie.

Czy wynika z tego, że przystępując do pisania, nie ma Pan zamysłu całości, tylko zdania Pana prowadzą?

Gdybym miał plan całości, przestałbym pisać, bo bym wiedział, co jest na końcu. A kiedy się wie, co jest na końcu, to po co pisać?

Zresztą nie jestem w tym odosobniony. Podobno w którymś ze swoich utworów podobną opinię wyraził Stendhal. Nie wyobrażam sobie, że mógłbym siąść i ułożyć plan, jak przy pisaniu wypracowania, i ten plan realizować. Byłbym we własnych oczach śmieszną osobą. Ja zdaję się na intuicję. Nie wiem, o czym będzie książka, kiedy zaczynam pisać. Pisanie jest jednocześnie aktem poznawczym. Piszę, bo sam chcę się dowiedzieć czegoś, a nie dlatego, że wiem. Piszę, bo nie wiem. W gruncie rzeczy pisanie doprowadza mnie do jakiegoś poznania świata, ludzi, siebie,

postaw, charakterów itd. To właśnie jest w literaturze porywające.

Pisząc, wgłębiam się w coś, zastanawiam się, dręczę się, wydobywam coś z siebie, o czym nie wiedziałem, stawiam się w sytuacjach swoich bohaterów, myślę, jak sam bym się zachował. Badam swoje ludzkie możliwości.

Co jest zatem punktem wyjścia przy pisaniu? Co było punktem wyjścia do „Ucha Igielnego”?

U początku „Ucha Igielnego” było to, że miałem już nie pisać. I zdarzyła się taka zupełnie zwyczajna rzecz, że w półśnie czy półjawie obudziłem się i nagle, po raz pierwszy po dziesięcioleciach, przypomniało mi się, że jak byłem młody i chodziłem do liceum, dałem sobie powróżyć cygance. I ona mi wtedy powiedziała, że będę żył osiemdziesiąt jeden lat. A to był właśnie osiemdziesiąty drugi rok mojego życia. Pomyślałem, że zgodnie z wróżbą powinienem już nie żyć, a wciąż jestem. Nikt nie wierzy cygance, a jednak to siedzi w nas. Możemy być chłodnymi racjonalistami, a w środku kłębowisko snów, przepowiedni, wróżb krąży wokół nas jak wokół słońca. Na tym

polega dualność człowieka. To mnie zbudziło, postawiło na nogi i zacząłem myśleć. Od tego zaczęła się ta książka. Żona powiedziała, że jeżeli to tak, to niech napiszę jeszcze tę jedną książkę. „Ucho Igielne” zasadza się na niezwykłej konstrukcji głównego bohatera: to jeden bohater w dwóch osobach. Pan też o sobie z młodości myśli, jak o kimś innym, trochę obcym?

Każdy myśli o sobie, jak o kimś innym. Czy jesteśmy w stanie żyć bez przeszłości? Zawsze uważałem, że jesteśmy permanentną przeszłością i tylko przeszłością. Oczywiście gramatyka nas uczy, że istnieje czas teraźniejszy, przeszły i przyszły. Ale to jest gramatyka, a nie życie. Nie ma teraźniejszości. Każdy mikron sekundy przechodzi automatycznie w przeszłość. A przyszłość to są wyłącznie nasze wyobrażenia. One się nigdy nie sprawdzają, więc co możemy wiedzieć o przyszłości? Czy tego chcemy czy nie chcemy, czy się tego wypieramy czy nie, czy jesteśmy młodzi czy starzy, wszyscy jesteśmy naładowani przeszłością. Nasze życie składa się z przeszłości.

1/STYCZEŃ/2019

37

Nie wiem, o czym będzie książka, kiedy zaczynam pisać. Pisanie jest jednocześnie aktem poznawczym.

Piszę, bo sam chcę się dowiedzieć czegoś, a nie dlatego, że wiem.

To z pewnością, natomiast zastanawiam się, czy każdy z nas postrzega siebie z przeszłości jako kogoś, kto jest na zewnątrz nas.

Nie musi. Człowiek jest zachłanny i wyobraża siebie jako sto innych osób w nim. Nasza pamięć pracuje ciągle nad tym, jak nas wykreować, a nie jak nas przypomnieć. Całą swoją przeszłość permanentnie kreujemy. I to kreujemy ją różnie, w zależności od tego, w jakim obecnie jesteśmy wieku.

Tę kreatywną rolę pamięci w książce świetnie obrazuje scena, kiedy po latach spotykają się szkolni koledzy i każdy z nich pewne zdarzenia pamięta zupełnie inaczej.

1/STYCZEŃ/2019

38

Zawsze mówiłem, że pamięć nie jest od pamiętania. Pamięć jest od kreowania. Wielokrotnie spotykałem się z sytuacjami, gdy ktoś opowiadał o czymś, co już o nim wiedziałem i za każdym razem opowiadał inaczej i, powiedziałbym, bogaciej. Nawet nie śmiałbym go sprostować, bo mógłby mi zarzucić, że to ja nie pamiętam. Świat naszej wyobraźni jest naszym życiem. Iluż ludzi przypisuje sobie zasługi, których nie ma. Nie ma miernika z Sèvres, który by badał prawdziwość ludzkiej wyobraźni. Tego się nie sprawdzi żadnym metrem ani wagą.

Rozmowa miesiąca

Doprowadza Pan do spotkania swoich dwóch bohaterów w tytułowym Uchu Igielnym, które jest konkretem – sandomierską bramą o tej nazwie, ale przecież jest także czytelnym symbolem biblijnym, związanym z przejściem z tego do innego świata. Czy zatem to podwójne ja w człowieku w pełni może się ze sobą spotkać dopiero w momencie śmierci?

Niekoniecznie. Oni się przecież spotykają nie w momencie śmierci.

Spotykają się przez wiele lat. Rzecz charakterystyczna: oni żyją w tym samym czasie. To nie jest tak, że jeden żyje w przeszłości, a drugi w teraźniejszości.

Jeden z bohaterów mówi: „Dziś pamięć jest w odwrocie”. Czy ma Pan wrażenie, że próbujemy odseparować się od swojej pamięci, zarówno w życiu prywatnym, jak i publicznym?

Wszyscy zapominamy o przeszłości. Jak już mówiłem, zarówno nasze życie, jak i historię kreujemy na nowo. To nie jest cecha tylko dzisiejszego czasu. Jak się bada poglądy historyków czy pewnych warstw społecznych z przeszłości, to oni kreowali przeszłość według swojej wiedzy, ale też według swoich interesów. Czytam teraz dużo tekstów, które się ukazują z okazji 100-lecia niepodległości. Widzę, jak nie możemy ustalić ostatecznej wersji tego odzyskania niepodległości, jak szala przechyla się na jedną bądź drugą stronę. Z Dmowskiego na Piłsudskiego. I nie tylko na te dwie postaci. Trzeba pamiętać też o tym, że wszyscy nasi zaborcy przegrali wojnę. Gdyby w Rosji nie wybuchła rewolucja, Ententa nigdy by się nie zgodziła, żeby Polska odzyskała niepodległość. Mamy więc w gruncie rzeczy kreację odzyskania przez Polskę niepodległości. I ta kreacja jest wzniosła. Podobna jest sprawa z życiem jednostki. Bo to jednostka jest podmiotem świata, nie zbiorowość. Emanacje jednostek tworzą emanację zbiorowości.

Skoro nie jesteśmy w stanie stworzyć jednej, wspólnej wersji przeszłości, to czy nie najważniejszą rzeczą jest ciągłe stawianie o nią pytań?

Stawiamy te pytania. Literatura też to robi. W moim przekonaniu w „Uchu Igielnym” jest bardzo dużo takich pytań, na które bardzo często nie ma odpowiedzi. Albo pytania są zadawane jako sugestie wymagające odpowiedzi. To wynika z pewnej bezradności poznawczej. Pisze się po to, żeby poznać. Ale nigdy nie dochodzi się do pełnego poznania. Paradoks polega na tym, że im głębiej się toczy proces poznawczy, tym wie się mniej, nie więcej.

Bohater Pana powieści pisze doktorat. Profesor, który go czyta, zwraca uwagę, że do połowy jest on wnikliwy, a potem ślizga się po powierzchni. Tę pierwszą część bohater pisał w trudnych warunkach, zmagając się z uciążliwymi sąsiadami. Czy trudności w życiu są tak naprawdę jego wartością?

Bywają. To jest tak, jak z książką. Kiedy ona się nie poddaje, czyli nie stwarza warunków (jak przy tym doktoracie), to wzmaga nasz upór.

Kiedy książka za lekko nam się poddaje, może nas nawet zniechęcić do pisania. Gdy coś idzie mi lekko, zaczynam się zastanawiać, czy to jest cokolwiek warte. Jeśli włożyłem w coś minimum pracy, uznaję, że to nie może być dobre.

Forma Pana powieści – tej i wszystkich poprzednich – jest trochę jak pamięć: składa się z odprysków, drobnych zdarzeń. My często oczekujemy w życiu wzniosłych, przełomowych momentów, a Pan zdaje się mówić, że to, co najważniejsze może się zawierać w kłótniach sąsiadów zza ściany czy pieczonym przez matkę topielcu.

To jest właśnie istota życia, te drobne zdarzenia? Życie, które opisuję w swoich książkach, nie toczy się nigdy na szczytach. Szczyty są dla mnie nieciekawe. Ono toczy się tak, jak życie milionów ludzi - jest w gruncie rzeczy codzienne. Jeśli tę codzienność zakłóca jakieś wielkie historyczne wydarzenie, to jestem gotów o tym wspomnieć. Ale na ogół uważam, że wymiarem życia jest kategoria codzienności. Tylko gdy się żyje tak długo, jak ja, to ta codzienność już nudzi. Jak zbieram się do łóżka, myślę, że znowu muszę się rozbierać, umyć i tak dalej. Ile można? Ale życie toczy się właśnie na poziomie powtarzalności. Tu się dzieją wielkie rzeczy. Tu, w moim przekonaniu, należy szukać odpowiedzi na pytanie, kim jesteśmy. Powodzenie, owszem, zdarza się raz na jakiś czas, ale niech pani sobie wyobrazi książkę o powodzeniu, o tym, że komuś coś się udało. Na pewno nie chciałaby pani tego czytać.

Bardzo dba Pan o to, żeby każdy z Pana bohaterów mówił swoim własnym językiem.

Dbam również o to, żeby ten język zachowywał pozory mowy, żeby nie trącił pismem. Wbrew temu, co się sądzi, język polski jest bardzo bogatym językiem. Mówi się często, że w całej sferze erotycznej język polski jest niezdolny do wyrażania różnych sytuacji. Nieprawda.

Język polski jest w stanie wyrażać najbardziej skomplikowane myśli filozoficzne. Tylko trzeba ten język znać. On ma różne sposoby na to, 1/STYCZEŃ/2019

39

Rozmowa miesiąca

żeby nazywać nowe rzeczy, z którymi dopiero się styka. To język bardzo ruchomy, z istoty swojej metaforyczny. Polszczyzna chłopów polskich, którzy jeszcze przed wojną stanowili 70 procent społeczeństwa, a w XIX w. nawet 90 procent, to była mowa. Oni przecież w większości byli analfabetami. I w tej mowie potrafili formułować wszystkie relacje między sobą a rodziną, przyrodą, piekłem, niebem. Nazywanie było obłaskawianiem rzeczywistości. W tym języku ustanawiali nawet relacje z wielkim światem, w którym nigdy nie byli i ledwo mogli go sobie wyobrazić. Dlatego tak mnie zdumiewa Jan Kochanowski, którego uważam za największego polskiego poetę i to poetę współczesnego. On wyprowadził język polski z ciemności. On jest w tym języku niewiarygodnie bogaty. Powstaje pytanie, skąd znał tak dobrze język polski. Bo przecież nie od społeczeństwa szlachecko-ziemiańskiego, które mówiło łaciną, makaronizmami, francuszczyzną itd. Otóż on ten język poznał u chłopów polskich. To widać nawet po niektórych słowach. Kochanowski jest więc jakimś metrum stanu mowy polskiej w jego czasach, nie wspominając o jego mądrości i poczuciu humoru.

Z zagadnieniem języka wiąże się też kwestia opowieści. Mam wrażenie, że „Ucho Igielne” to przede wszystkim książka o roli opowieści w naszym życiu.

Możliwe, że to jest książka o tym, że opowieść będzie istniała zawsze, dopóki będzie istniał człowiek, ponieważ każdy człowiek chce się opowiedzieć. Można powiedzieć, że opowieść jest pieczęcią na jego istnieniu, potwierdzeniem jego istnienia.

Czy opowiadanie o sobie jest także naszym sposobem na obronę przed śmiercią?

No tak. To jest przecież próba przetrwania w opowieści. Opowieść ma wiele ról. Widać to zresztą po rynku – wszyscy piszą książki, tak zwane wywiady-rzeki, w których się opowiadają. Nie ma już właściwie ludzi, którzy nie piszą.

Mam jednak wrażenie, że Pana literatura nie wynika z potrzeby opowiadania siebie, tylko bierze się raczej z wsłuchania w siebie, ale także w innych. Mam rację?

Nie wiem, czy opowiadam, czy nie opowiadam siebie. Nie opowiadam swojej biografii, ponieważ uważam, że autobiografia wymaga lojalności, wierności. A skoro wymaga lojalności i wierności, to jednocześnie ogranicza wyobraźnię, bo człowiek chce opisać jakieś zdarzenie 1/STYCZEŃ/2019

40

ze swojego życia i chce być temu zdarzeniu wierny, w związku z tym stara się pisać tak, jak to było. A nawet jeśli kreuje, to tak, żeby podkreślić rolę tego zdarzenia w jego życiu. To ogranicza wyobraźnię. Na tym nie można nic budować. Miałem takie doświadczenie z „Widnokręgiem”. Ta książka miała powstać przed „Kamieniem na kamieniu”, ale byłem jeszcze tak związany ze swoim życiem, z ludźmi, którzy mieli w nim jakieś istotne znaczenie, że czułem się tym spętany. No i nie dałem rady. Napisałem ileś stron i rzuciłem to. W zamian napisałem „Kamień na kamieniu”.

Dopiero po latach, jak już wziąłem rozbrat ze swoją autobiografią, dopiero napisałem „Widnokrąg”.

W „Uchu Igielnym” fryzjer snuje opowieści, które wyciąga z głów swoich klientów. Tylko z głowy esesmana boi się cokolwiek wyciągnąć. Skąd Pan wyciąga swoje opowieści?

Z życia. Z głów. Tak jak fryzjer. Nie piszę nigdy o czymś, czego nie dotknąłem. To jest moja fundamentalna zasada. To nie znaczy, że opisuję zdarzenia, fakty, które miały miejsce. Ale u podstaw tego zdarzenia, faktu jest jakieś doświadczenie. To zapewnia wiarygodność temu, o czym piszę. Ktoś mi ostatnio zadał pytanie, skąd wiem, jak fryzjer strzyże. Ten ktoś zwrócił uwagę, że w moich książkach jest wiele takich zwyczajnych zawodów: krawiec, fryzjer, szewc. Ja na to odpowiedziałem bardzo prosto: przecież już w „Kamieniu na kamieniu” Szymek Pietruszka przynosi sobie z partyzantki nożyczki i brzytewkę i strzyże chłopów, którzy zarośli, bo nie było we wsi fryzjera. A ja po Szymku Pietruszce miałem do niedawna brzytwę. Szymek Pietruszka doprowadził do tego, że nauczyłem się strzyc. Do tej pory sam się strzygę. Miałem też wujka krawca. Jak przyjeżdżałem na wakacje i nie bardzo było co robić, chodziłem do niego. Zakład krawiecki na wsi, gdzie było dwóch czy trzech czeladników, był rozrywkowym miejscem. Każdy coś opowiadał, śmiał się. A ja się przy nich nauczyłem krawiectwa. Później, gdy byłem już na studiach, mieszkałem na stancji u takiej jednej gospodyni, która miała dwóch synów. Jeden z nich kupił sobie za długie spodnie. A wtedy spodnie były z mankietami. Chłopak martwił się, że jak zaniesie je do poprawki, to będzie tyle kosztowało, co te spodnie. Powiedziałem, żeby mi dał, ja to zrobię. I skróciłem mu te spodnie z mankietami. Trzeba znać życie, żeby pisać książki, proszę pani.

Rozmawiała Magdalena Kujawa Fot. Dwór Artusa

Fot. Daniel Pach

Bardzo kulturalnego 2019 roku!