Ikar 3/187/2019

Etymologia wiąże słowo „marzec” z Marsem. Nic więc dziwnego, że to właśnie w tym miesiącu odbędzie się jubileusz toruńskiego Planetarium, które od ćwierćwiecza zabiera swoich widzów w najdalsze zakątki kosmosu. W „Ikarze” rozmawiamy o tym z dyrektorką placówki Anną Broniewicz.

Nam jednak marzec kojarzy się również z marzeniami. Jeśli Państwa marzenia, podobnie jak nasze, wiążą się z wartościową strawą duchową, z pewnością w tym miesiącu zostaną one spełnione. Bo czy jest miłośnik sztuki współczesnej, który nie marzyłby o spotkaniu z jej ikoną – Mariną Abramović? Wystawa z udziałem artystki już od 8 marca w CSW. Festiwal Afryka zaspokoi potrzebę zetknięcia z kołyszącymi rytmami reggae, ale też w sensie dosłownym przyczyni się do ugaszenia pragnienia tych, którzy mają ograniczony dostęp do wody. Poszukiwacze oryginalnych dźwięków znajdą je na CoCArt Music Festival, a sny o dalekich podróżach staną się jawą podczas pierwszego festiwalu ŚwiatoPogląd.

Jeśli do tego wszystkiego dodamy dłuższe dni, krótsze cienie i pęczniejące pąki, z góry możemy uznać marzec za miesiąc wyjątkowo udany.

Redaktorka prowadząca Magdalena Kujawa

Uwaga! Informator redagowany jest z wyprzedzeniem, mogą więc nastąpić zmiany w programach niektórych imprez.

Ikar w wersji elektronicznej: www.torun.pl, zakładka Ikar; www.facebook.com/ikartorun Wydawca: Urząd Miasta Torunia, Wały gen. Sikorskiego 8 Redaktor prowadzący: Magdalena Kujawa (tel. 56 611-86-82, e-mail: m.kujawa@um.torun.pl, www.torun.pl/ikar) Okładka: Katarzyna Wendland Skład i przygotowanie: Marcin Treichel (608-59-00-71, www.treichel.pl) Korekta: Andrzej Dembowski Druk: Print Management, ul. Świętopełka 38/13, 87 - 100 Toruń, tel. 56 649 68 87 Naklad: 3000 egz.

Projekt szaty graficznej i logo: Rafał Drzycimski

Marina obecna Strumień reggae Eksperymentatorzy z dyplomem Świat w zbliżeniu

Premiera teatralna 9 Głos w twoim domu

W salach muzealnych 10 Kaziuki w kadrze

Repertuar na marzec 11-34 Programy instytucji kultury

MARZEC/2019

Wydarzenie miesiąca 2-8

3

Plastycy Torunia 35

Wrodzony talent

Dobre, bo toruńskie 36-37 Sekrety i zbrodnie

Rozmowa miesiąca 38-41

Ćwierć wieku się kręci - wywiad z Anną Broniewicz

Kulturalny luty w obiektywie 42-43

Fotograficzny przegląd wydarzeń

Lektury z górnej półki 44

Bez strachu

3/MARZEC/2019

1

Wydarzenie miesiąca

Marina obecna Bezdyskusyjnie będzie to wydarzenie wystawiennicze roku nie tylko w skali Torunia, ale całej Polski. W Centrum Sztuki Współczesnej od 8 marca do 11 sierpnia czynna będzie przekrojowa wystawa „The Cleaner/Do czysta” ikony światowego performance’u Mariny Abramović. Artystka przyjedzie na wernisaż.

Zwana „matką chrzestną światowego performance’u” lub z nutką ironii „babcią performance’u”, Marina Abramović jest jedną z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych współczesnych artystek na świecie. Jej radykalne działania, prowadzące często do fizycznego i psychicznego wycieńczenia, zrewolucjonizowały myślenie o sztuce i znalazły licznych kontynuatorów, którzy własne ciało czynią narzędziem twórczości.

Tam, gdzie nikogo nie było Marina Abramović urodziła się w 1946 r. w Serbii. Potem wyjechała do Holandii, Niemiec, obecnie mieszka i pracuje w USA, jednak – jak podkreślają krytycy – bałkańskie pochodzenie odcisnęło piętno na jej twórczości. Już podczas studiów na Akademii Sztuk Pięknych w Belgradzie oprócz prac malarskich tworzyła instalacje i pierwsze performance. W jej twórczość od początku wpisana była prowokacja i radykalizm.

Eksperymentowała z bólem, obrzydzeniem, badała granice własnej wytrzymałości. Jedna z wcześniejszych akcji „Rhythm 0” polegała na tym, że artystka stała obok stołu z różnymi przedmiotami – takimi, które mogą sprawić przyjemność oraz takimi, które mogą wywołać cierpienie, a nawet doprowadzić do śmierci. Napis głosił, że publiczność może użyć tych przedmiotów wobec artystki w dowolny sposób, a odpowiedzialność za to, co się stanie, ona bierze na siebie. Początkowo 3/MARZEC/2019

2

onieśmielona publiczność nie podejmowała żadnej akcji, potem podawano jej wodę, skrapiano perfumami, lecz stopniowo działania stawały się coraz śmielsze i bardziej brutalne. Ktoś pociął jej ubranie żyletką, zranił szyję, ktoś przystawił pistolet do skroni. Po sześciu godzinach bierna do tego momentu artystka wstała i zaczęła iść w stronę publiczności. Wszyscy się rozpierzchli. Kolejna słynna akcja „Art Must Be Beautiful/Artist Must Be Beautiful” polegała na coraz bardziej agresywnym czesaniu włosów, aż do pojawienia się ran na głowie i jednoczesnym powtarzaniu tytułowych słów. „Moja metoda polega na robieniu rzeczy, których się obawiam, których się boję, których nie znam, na dojściu tam, gdzie nikogo jeszcze nie było – mówiła podczas wystąpienia TED Marina Abramović. – Myślę, że ludzie potrzebują zmiany, a jedyna zmiana, którą możemy wprowadzić, dotyczy nas samych. (…) Żeby zmienić świadomość i świat wokół nas, trzeba zacząć od siebie. Łatwo jest krytykować, mówić, że pewne rzeczy na świecie są złe. (...)

Ale co robimy na osobistym poziomie, jaki jest nasz wkład w to wszystko?”

Napięta cięciwa Ważnym momentem w prywatnym i twórczym życiu Abramović było spotkanie z niemieckim artystą Ulayem. Przez dwanaście lat wspólnie działali na polu body artu. Jedną ze słynniejszych akcji z tego czasu jest „Rest Energy”, podczas której Abramović trzymała łuk, a Ulay napiętą na cięciwie strzałę, którą celował w serce partnerki. Ostatnim wspólnym przedsięwzięciem artystów była akcja „Lovers” z 1988 r. Tarcia w związku spowodowały, że partnerzy

Wydarzenie miesiąca

postanowili przejść przez mur chiński, poczynając z dwóch różnych stron. Po 90 dniach spotkali się pośrodku i podjęli decyzję o zakończeniu wspólnej drogi.

Prace artystki z lat 90. silnie nawiązywały do wojny w byłej Jugosławii. „Balkan Baroque” zostało nagrodzone Złotym Lwem na Biennale w Wenecji. Na wideo widać rodziców artystki, zaś ona sama opowiada o zwierzętach przypominających wilki, które w trudnej dla siebie sytuacji ulegają autozniszczeniu. Podczas inauguracji biennale Abramović ubrana na biało czyściła przez wiele godzin zwierzęce kości, pokazując w ten sposób, że piętno wojny jest niezwykle trudne do usunięcia.

Prosto w oczy Do najsłynniejszych działań Mariny Abramović należy performance „The Artist Is Present” z 2010 r. Przez trzy miesiące w godzinach otwarcia Museum of Modern Art w Nowym Jorku artystka siedziała nieruchomo na krześle. Przed nią stało puste krzesło, a publiczność mogła przychodzić, siadać naprzeciwko i patrzeć jej w oczy. Kuratorzy mieli wątpliwości, czy eksperyment się powiedzie. Okazało się, że do

galerii ustawiały się potężne kolejki, a ta zdawałoby się zwykła czynność wyzwalała w uczestnikach niezwykłe emocje. Także na twarzy artystki odmalowało się potężne wzruszenie, kiedy niespodziewanie usiadł przed nią Ulay. „Ludzie byli obserwowani przez innych, fotografowani, nagrywani, obserwowani przeze mnie i nie mieli dokąd uciec, jedynie w głąb siebie. Tam było tyle bólu i cierpienia! (…) Gdy patrzycie na kogoś całkowicie obcego, z kim nigdy nie zamieniliście zdania, wszystko może się zdarzyć. Po trzech miesiącach, kiedy wstałam z krzesła, zrozumiałam, że nie jestem już taka sama” – wspominała podczas mowy TED Abramović.

Półwiecze w przekroju Toruńska wystawa będzie przekrojową prezentacją dorobku Mariny Abramović, od czasów szkolnych po chwilę obecną. W sumie zobaczymy ponad 100 prac. Będą to filmy wideo, fotografie, obrazy, rysunki, obiekty i instalacje. Podczas otwarcia i w niektóre dni trwania wystawy młodzi artyści będą na żywo odtwarzać kilka słynnych performance’ów (m.in. „Imponderabilia” i „Similar illusion) i ćwiczeń.

3

Wydarzenie miesiąca Ekspozycję podzielono na bloki tematyczne. W dziale „Wczesne prace” zobaczymy m.in. obrazy przedstawiające wypadki samochodowe i układy chmur, a także szkice do niezrealizowanego Sky Project. Kolejna część poświęcona jest performance. Działania zostaną zaprezentowane przy pomocy zdjęć i filmów, a także instalacji z wykorzystanych do nich przedmiotów. W ten sposób pokazane zostaną prace „Lips of Thomas”, „Rhythm 0”, „ Rhythm 10”, „ Rhythm 5” oraz „Art Must Be Beautiful, Artist Must Be Beautiful”. Współpraca z Ulayem zaprezentowana zostanie w części „Sztuka jako życie”. Zobaczymy „Relation in space – zderzanie ciał”, „Wdech wydech”, „Imponderabilia”, „Expansions In Space”, „Relation In Movement”. W dziale „Eksperyment” dowiemy się więcej o podróżach Abramović i Ulaya do Tybetu i Australii, gdzie nauczyli się m.in. technik medytacji i siedzenia bez ruchu, co pomagało im w kolejnych działaniach. Po rozstaniu z Ulayem Abramović kontynuowała badania w Brazylii i na Dalekim Wschodzie, których efekty zobaczymy w części „Energia”. Nie zabraknie oczywiście na wystawie działu „Bałkany”, w którym znajdą się prace nawiązujące do wojny. Oprócz wideo dokumentującego porformance, na wystawie pojawi się także odpowiadająca tematowi instalacja. Część „Obecność” nawiąże oczywiście do słynnego nowojorskiego performance’u, ale zawierać będzie również Osobistą Archeologię, czyli obiekty, szkice, fotografie i notatki umieszczone w szafach na dokumenty. Dział „Uczestnictwo” odniesie się do „512 Hours”, gdzie Abramowić stała się jednym z uczestników zbiorowego działania w londyńskiej Serpentine Gallery. Nie zabraknie również na wystawie miejsc do ćwiczeń opracowanych przez artystkę, a składających się na tzw. Metodę Abramović. Ekspozycja w CSW jest odsłoną retrospektywy przygotowanej przez Moderna Museet w Sztokholmie, Muzeum Sztuki Współczesnej Louisiana w Humlebæk i Bundeskunsthalle w Bonn. „Istoty ludzkie boją się często prostych rzeczy. Boją się cierpienia, bólu, śmierci. Ja inscenizuję te lęki przed publicznością. Wykorzystuję jej energię i używając jej, mogę się posunąć naprawdę daleko.

I uwalniam się od tych lęków. Staję się lustrem. Jeśli ja mogę to zrobić, każdy może to zrobić dla siebie” – mówiła podczas TED Marina Abramović. (mak) Zdjęcia: Marina Abramović, The Artist is Present, Performans, Museum of Modern Art, Nowy Jork, 2010, fot. Marco Anelli Dzięki uprzejmości Archiwum Mariny Abramović

3/MARZEC/2019

4

Starzy znajomi, powroty po latach, nowe zjawiska – to wszystko 22 i 23 marca w Od Nowie zaoferuje 29. Afryka Reggae Festival. Kołyszące rytmy zabrzmią, by cieszyć uszy i nieść pomoc najbiedniejszym.

Dwudniowe święto reggae organizują od lat wspólnie: Stowarzyszenie „Toruńska Grupa Inicjatywna – Nowe Społeczeństwo”, ACKiS „Od Nowa” oraz Polska Akcja Humanitarna. Od początku dochód przekazywany jest na wsparcie mieszkańców Czarnego Lądu. W tym roku pieniądze pomogą w realizacji programu budowy ręcznych pomp wodnych i sanitariatów oraz edukacji z zakresu higieny w dotkniętej suszą i targanej konfliktami Somalii. „Wielu mieszkańców Somalii zmuszonych jest do opuszczenia własnych domów w poszukiwaniu bezpieczniejszych warunków życia. Trudności w dostępie do czystej wody sprawiają, że ludność tego kraju narażona jest na choroby przenoszone drogą wodną (na przykład cholera).

Konieczne są działania prewencyjne” – czytamy na stronie Polskiej Akcji Humanitarnej.

Weterani młodzi duchem Jak zawsze festiwal Afryka zgromadzi czołówkę polskich artystów grających różne odmiany reggae i gatunki pokrewne.

Wielu z nich to stali goście imprezy, którzy jednak przyjadą do Torunia ze świeżym materiałem. Listę wykonawców pierwszego dnia otwiera 10-osobowa formacja Tabu, funkcjonująca na rynku muzycznym od 2003 r. Ma na swoim koncie sukcesy na ogólnopolskich festiwalach. W lutym ukazał się piąty krążek zespołu „Sambala”, zatem na Afryce da szansę posłuchania świeżych utworów. Po 20 latach do Torunia wraca z nowym wokalistą zespół Nowa Kultura, który grał na Afryce w 1999 r. W swojej długiej historii muzycy łączyli reggae z rockiem, hip-hopem i DJ-ami.

Kolejny gość Afryki – Etna Kontrabande – działa od 20 lat, łącząc reggae ze ska, rockiem i elektroniką. Za swój szczególny sukces muzycy uważają udział w festiwalu Colours of Ostrava w 2010 r. i występy u boku takich gwiazd, jak Iggy Pop, Brendan Perry i The Cranberries. Po 30 latach na scenę powrócił Piotr „Struna”

Wydarzenie miesiąca

Strumień reggae Strojnowski – pierwszy lider i wokalista zespołu Daab, twórca takich hitów, jak „W moim ogrodzie”, „Fala ludzkich serc”, „Fryzjer na plaży”. Jesienią ubiegłego roku wraz z Grzegorzem Rytką stworzył formację Strojnowy i wydał krążek „Wolność serc”. „Nie jest to typowe reggae. Łatwiej umieścić je na pograniczu soulu i soft rocka” – pisano o płycie w recenzji, a sam artysta wyznawał w Radiowej Czwórce: „Dla mnie teraz przyszedł czas, by marzenia o powrocie do muzyki zamienić w działanie, stąd decyzja o powrocie. Nie patrzę na to, jak zmieniła się polska scena reggae przez ten czas, po prostu robię swoje”. Pierwszy festiwalowy wieczór to także występ znakomitej toruńskiej formacji Paraliż Band. „Nie gramy z innych pobudek niż radość z bycia blisko muzyki i dzielenia się nią. Muzyka reggae jest niszowa, a my jesteśmy niszą tej niszy” – mówił w dzienniku „Nowości” tuż po wydaniu albumu „Na brzegu rzeki” gitarzysta zespołu Jędrzej Bączek.

Okazuje się, że chętnych do wchodzenia w niszę, którą tworzą muzycy, jest naprawdę wielu.

a świadomość pozwala nam dokonywać właściwych wyborów.

Ja wybrałem muzykę jako pole, na którym mogę wyrazić swoje odczucia” – mówił o sobie Damian Syjonfam. W sobotni wieczór wystąpi on wraz z D’Roots Brothers – niezależnymi muzykami, specjalizującymi się w tworzeniu i graniu warstwy instrumentalnej dla zaprzyjaźnionych wokalistów. Z sąsiedniej Bydgoszczy do Od Nowy przyjedzie też częsty gość festiwalu Afryka – Dubska.

Muzycy wydali właśnie dwupłytowy album koncertowy „Bajki i legendy”, którym podsumowują swoją dotychczasową działalność.

Wydawnictwo zawiera m.in. utwory, które nie znalazły się na żadnej z dotychczasowych płyt oraz ukazuje różnorodność fascynacji muzycznych członków grupy. „Old school reggae” – tak nazywają swoją muzykę członkowie zespołu Konopians, którzy nawiązują stylistycznie do lat 60., kiedy królowało ska, rocksteady i skinhead reggae. Na pograniczu reggae, soulu i hip-hopu porusza się z kolei lubelska grupa Ayarise. W ubiegłym roku ukazała się płyta „Nothing to Hide”, o której twórcy piszą, że „koi nerwy, dodaje sił, uspokaja dzieci, pobudza dorosłych, urzeka i po prostu przynosi ulgę”. Ostatnim wykonawcą na Afryce będzie warszawski zespół The Riddimlovers, łączący reggae z elementami jazzu, funku i afro-cuban. Tworzone przez muzyków dźwięki z pewnością zachęcą publiczność do tańca. (mak)

Z pozytywnym przesłaniem „Jestem tak samo niedoskonały jak świat, który mnie otacza, ale uważam, że dążenie do doskonałości to cel mój i każdego człowieka, 3/MARZEC/2019

5

Wydarzenie miesiąca

Eksperymentatorzy z dyplomem Większość z nich to artyści z akademickim wykształceniem, jednak muzyka, którą tworzą, wykracza daleko poza klasyczną harmonię i dźwięk. 29-30 marca po raz jedenasty w CSW odbędzie się CoCArt Music Festival.

Do Torunia przyjadą artyści z Austrii, Szwajcarii i Niemiec. Będzie też reprezentacja znakomitych polskich twórców. Od kilku lat festiwal powrócił do audiowizualnej formuły, będzie zatem czego posłuchać i na co popatrzeć. Tym razem wszystkie koncerty odbędą się w kinie Centrum w CSW.

Prekursorskie improwizacje Ta przestrzeń szczególnie odpowiednia będzie dla Thomasa Könera z Niemiec, który na żywo zagra do niemego filmu. To artysta multimedialny, legenda ambientu. Wraz z Andym Mellwigiem tworzył duet Porter Ricks i razem byli prekursorami dub-techno.

– Muzyka Könera jest intensywna, choć pozbawiona wyrazistego pulsu i rytmu, ale bardzo głęboka i emocjonalna – opowiada Rafał Iwański, który wspólnie z Rafałem Kołackim jest kuratorem festiwalu. – To muzyka mroku i melancholii, skłaniająca do głębokiej refleksji. Z Austrii przyjadą Veronika Mayer i Conny Zenk. Pierwsza z nich to kompozytorka poruszająca się przede wszystkim w obszarze improwizacji elektronicznej, ale tworzy też utwory instrumentalne i elektroakustyczne oraz instalacje dźwiękowe. Występuje zarówno solo, jak i z innymi muzykami. Jej towarzyszka to 3/MARZEC/2019

6

artystka wideo i medialna. W obszarze jej zainteresowań pozostają takie tematy, jak media społecznościowe, migracja, gender i feminizm. Interesuje się również urbanistyką i architekturą. Kolejnym gościem tegorocznego CoCArtu będzie szwajcarski artysta wizualny i muzyk Norbert Möslang, znany z wieloletniej współpracy z Andym Ghulem w duecie Voice Crack. Artysta gra m.in. na saksofonie sopranowym, kontrabasie i instrumentach elektronicznych, tworząc bardzo radykalne formy dźwiękowe. Jest też autorem ścieżek dźwiękowych do filmów, w tym do „The Sound of Insects – Record of a Mummy” (Odgłosy robaków – zapiski mumii).

Między gatunkami Pozostali goście festiwalu to przedstawiciele polskiej sceny muzycznej. Niezwykle szeroki wachlarz zainteresowań ma Hubert Zemler. Ten znakomity perkusista ukończył warszawską Akademię Muzyczną. Występował z orkiestrami (Opera Narodowa, Sinfonia

Hubert Zemler

Thomas Köner

Varsovia), jazzmanami (Zbigniew Namysłowski, Wojciech Staroniewicz), ale uczestniczył również w licznych projektach niezależnych (SzaZaZe, Horny Trees, Babadag) i grał w składach wykonujących muzykę współczesną. Występuje także z solowymi projektami i właśnie taki charakter będzie miał jego toruński koncert. Kolejnym solistą będzie Qba Janicki, syn Sławka Janickiego, kontrabasisty i współzałożyciela bydgoskiego Klubu Mózg.

– To również akademicko wykształcony instrumentalista, świetnie poruszający się zarówno w muzyce komponowanej, jak w mainstreamie i jazzie – stwierdza Rafał Iwański. – Z drugiej strony rozwija własny język, opierający się na eksperymentach, momentami dość radykalnych.

Istotne szczegóły Imprezą towarzyszącą drugiego dnia festiwalu będzie spotkanie z Grzegorzem Tyszkiewiczem, szefem rozpoznawalnej na świecie wytwórni płytowej Bocian Records, która w tym roku obchodzi 10-lecie istnienia. Na afterparty po koncertach zaprasza klub Pers. Karnety na festiwal sprzedawane są od połowy lutego.

Niewielka ilość biletów na poszczególne dni będzie do kupienia przed koncertami. Partnerami festiwalu są: Austriackie Forum Kultury w Warszawie, Goethe Institut w Warszawie oraz Swiss Arts Council Pro Helvetia. Szczegółowe informacje na stronie www.cocart.pl (mak)

Oprócz współpracy z takimi twórcami, jak Jerzy Mazzoll, Roscoe Mitchell, Wojtek Mazolewski Quintet, oraz oczywiście z ojcem Sławkiem Janickim, artysta ma na koncie również muzykę teatralną. Z bydgoską sceną związany jest też Krzysztof Ostrowski. Porusza się on w szerokim spektrum muzyki elektronicznej – od ulotnych dźwięków po mocne, eksperymentalne techno. Za efekty wideo podczas jego koncertu odpowiedzialny będzie Tomasz Roszczybiuk, który zafascynowany jest badaniem wzajemnych relacji obrazu i dźwięku. Podczas występów miksuje i generuje wideo na żywo. W duecie występują pod nazwą Soundscape Mirror.

3/MARZEC/2019

7

Wydarzenie miesiąca

Świat w zbliżeniu Meksyk, Indie i Ukrainę z różnych perspektyw będzie można poznać na Festiwalu Kultury Podróży „ŚwiatoPogląd”.

Nowe wydarzenie po raz pierwszy odbędzie się 29-30 marca w Dworze Artusa.

Pomysłodawcami festiwalu są Maja Giętkowska i Łukasz Ignasiński, którzy organizują w kawiarni Wejściówka comiesięczne spotkania Świat Po Mojemu. Spore zainteresowanie, jakim cieszy się cykl, zainspirowało ich do stworzenia większej imprezy, która różni się od typowych festiwali podróżniczych.

– Chcieliśmy pomieścić w nazwie kwestię podróży, ale też zwrócić uwagę na różne punkty widzenia i postrzegania świata – wyjaśnia Maja Giętkowska.

– Chcemy zestawić różne spojrzenia na konkretne miejsca – dodaje Łukasz Ignasiński.

Stąd pomysł, by oprócz podróżników zaprosić na festiwal także przebywające w Polsce osoby pochodzące z krajów, którym poświęcona jest ta edycja. Pozwoli to odbiorcom zyskać szerszą perspektywę i skonfrontować stereotypowe pojęcia o tych miejscach z opiniami ludzi, którzy wyrośli w danej kulturze.

– Wszedłem kiedyś w Toruniu do budki z kebabem i okazało się, że prowadzą ją Hindusi – opowiada Łukasz Ignasiński. – Zacząłem z nimi rozmawiać. Byli szczęśliwi, że ktoś pyta o ich kraj, o kulturę, o to, co tu robią. Pomyślałem, że obcokrajowcy codziennie tworzą z nami społeczność tego miasta, a my niejednokrotnie ich nie zauważamy.

Na festiwalu poznamy m.in. Daniela Torresa, rozmiłowanego w Chopinie meksykańskiego pianistę, studiującego na Akademii Muzycznej 3/MARZEC/2019

8

w Warszawie, oraz mieszkającego w Toruniu nauczyciela hiszpańskiego Alejandro Arriagę, którego ojciec jest znanym meksykańskim reżyserem. Podróżnicy zaproszeni na festiwal nie są również postaciami z pierwszych stron gazet, lecz pasjonatami, po wielokroć wracającymi do odległych miejsc na świecie. Gościem festiwalu będzie m.in. Antoni Muracki, poeta i muzyk, który kilkanaście razy odwiedzał Indie. ŚwiatoPogląd podzielony zostanie na trzy części, odpowiadające trzem omawianym państwom. Każdy z bloków tematycznych zawierać będzie prelekcje polskich podróżników, prezentacje emigrantów z danego kraju oraz wspólny panel dyskusyjny. Nie zabraknie również imprez towarzyszących. Zaplanowano dwie wystawy: portretów Hindusów wykonanych przez organizatorów festiwalu oraz „Almas Ikigai” toruńskiej fotograficzki Marty Kowalskiej, pracującej w Mexico City, portretującej życie mieszkańców Ameryki Środkowej. Będą też warsztaty tradycyjnego ukraińskiego rękodzieła, prowadzone przez Katyę Butler, oraz koncert lwowskiego zespołu Joryj Kłoc, wykonującego pieśni starodawnych lirników i kobziarzy ukraińskich w nowoczesnych aranżacjach.

Organizatorami festiwalu są: Fundacja Emic, serwis Youplantravel oraz CK Dwór Artusa. Na wszystkie wydarzenia, poza koncertem, wstęp jest wolny. (mak)

Premiera teatralna

Głos w twoim domu Kopernik, gotyk, piernik i Radio Maryja – to najczęstsze skojarzenia z naszym miastem.

A ponieważ hasło trwającego w Teatrze im.

Wilama Horzycy sezonu brzmi „Tu, w Toruniu”, najbliższy spektakl poświęcony zostanie jednemu z tych symboli – rozgłośni o. Tadeusza Rydzyka. Premiera „Wróg się rodzi” 30 marca na dużej scenie teatru.

Scenariusz napisał reporter „Dużego Formatu” Marcin Kącki, autor m.in. nominowanej do Nike książki „Białystok. Biała siła, czarna pamięć”. Spektakl reżyseruje Aneta Groszyńska. Twórcy wyrażają zdumienie, że przez niemal 30 lat obecności Radia Maryja, które ma swoich zagorzałych zwolenników i przeciwników i które zagospodarowuje część społeczeństwa o konserwatywnych poglądach, nie doczekało się do tej pory analizy w teatrze i nie ma odbicia w popkulturze. Zawarta w tytule parafraza słów kolędy to cytat z dyrektora rozgłośni. Właśnie tworzenie podziałów na swoich i obcych, dobrych i złych, wywoływanie strachu przed innym jest w opinii twórców najbardziej niepokojące w działalności toruńskiej rozgłośni.

– Po masakrze w Rwandzie odbył się proces – przypomina Aneta Groszyńska. – Trybunał w Kigali oskarżył prowadzących radio o udział w ludobójstwie. A chodziło o kilka słów, które zostały wypowiedziane na antenie. Zadaję sobie pytanie, czy faktycznie musi dojść do tragedii, żebyśmy się rozliczali z tego, jaką mową się posługujemy.

Twórcy podkreślają, że są dalecy od oceniania odbiorców Radia Maryja i zapewniają, że nie chcą z nikogo szydzić. Nie zamierzają też serwować widzom gotowych odpowiedzi. Raczej chcą skłonić do zadawania niewygodnych pytań. Takich jak to, czy mimo różnic możemy jeszcze tworzyć wspólnotę.

– Zamierzamy trochę potrząsnąć ludźmi – stwierdza Marcin Kącki.

– Chciałbym, żeby widzowie wiercili się w fotelach ze zniecierpliwienia tym, co mają przed oczami. I żeby pomyśleli: „do cholery, przecież to się dzieje naprawdę”. I żeby zrozumieli to, co twierdzi Joanna Tokarska-Bakir, analizując rozpad mechanizmów społecznych – że dalej jest już tylko przemoc. Pytanie, co zrobić, żeby jednak w tę przepaść nie wpaść. (mak)

– Przed ostatnimi wyborami na antenie co godzinę nadawano komunikat ojca Rydzyka o lewactwie – opowiada Marcin Kącki. – Dyrektor radia powoływał się przy tym na Jana Pawła II, który przecież nie stosował mowy wykluczającej. Mamy więc autorytet papieża, Ewangelię, większość czasu antenowego zajmują modlitwy, apele o miłość i dobro, ale mamy też szalenie niebezpieczną formę propagandy. Mówi się ludziom, że trzeba być dobrym, a skoro my jesteśmy dobrzy, to nie możemy czynić zła. A jeśli mówimy o innych, że są źli, to robimy to w trosce o nich. Za tą pozorną troską kryje się ta okrutna mowa pogromowa.

O fenomenie toruńskiej rozgłośni twórcy opowiadają w szerszym kontekście, by nadać opowieści jak najbardziej uniwersalny wymiar. Przywołują m.in. przykład rwandyjskiego Radia Wolności i Tysiąca Wzgórz, w którym w latach 90. nawoływano słuchaczy z plemienia Hutu do polowania na „karaluchy”, czyli na Tutsi.

3/MARZEC/2019

9

W salach muzealnych

Kaziuki w kadrze Wilno jest Toruniowi bardzo bliskie, gdyż to tu trafiła po wojnie kadra ze likwidowanego Uniwersytetu Stefana Batorego, która potem stanowiła trzon powstającej w naszym mieście uczelni. Dawne tradycje litewskiej stolicy przywołuje czynna do końca kwietnia w Muzeum Etnograficznym wystawa „Wileńskie kiermasze, jarmarki i odpusty. Fotografie Bolesławy i Edmunda Zdanowskich”.

Wśród naukowców, którzy przyjechali z Wilna do Torunia, była założycielka Muzeum Etnograficznego Maria Znamierowska-Prüfferowa.

Wspominając swoje miasto, podkreślała: „Nie masz w Wilnie weselszego i bardziej niesfornego dnia niż Kaziuk”. Atmosferę kiermaszu zwanego Kaziukami oraz innych podobnych wydarzeń znakomicie oddają prezentowane na wystawie zdjęcia Bolesławy i Edmunda Zdanowskich, których negatywy przekazała toruńskiemu muzeum córka artystów.

Kaziuki, rozpoczynające się co roku 4 marca, w dniu patrona Litwy św. Kazimierza, były największym kiermaszem w Wilnie, ale okazji do świętowania w podobny sposób dostarczała też Niedziela Palmowa, dzień św. Jana, św. św. Piotra i Pawła oraz zaduszki. Każde z tych wydarzeń, choć ich charakter był bardzo zbliżony, miało swoją specyfikę.

Na każdym z nich można było zdobyć przepiękne wyroby rzemiosła ludowego. Podczas Kaziuków królowały też smorgońskie obwarzanki i bliskie torunianom pierniki. W najlepszym okresie jarmark obejmował nawet 2500 straganów. Towarzyszyły mu zabawy, występy kapel i prezentacje różnych organizacji. Kuratorka wystawy (wraz z Jolantą Jakubowską) Justyna Słomska-Nowak pisze o zdjęciach Zdanowskich: „Przyglądając się kolejnym fotografiom, „chodzimy” po ubłoconych 3/MARZEC/2019

10

Wilno, l. 30. XX w. fot. B. E. Zdanowscy

kocich łbach placu Łukiskiego, niemal „czujemy” przytłaczający gwar handlujących na Kaziukach wieśniaków. Oszałamia nas bogactwo kiermaszowego asortymentu. Jesteśmy kolejnym odpustowym klientem z wianuszkiem smorgońskich obwarzanków i – koniecznie – drewnianą balią na głowie”.

Bolesława i Edmund Zdanowscy to ważne postaci przedwojennego wileńskiego środowiska artystycznego. Oboje byli uczniami Jana Bułhaka i należeli do elitarnych towarzystw fotograficznych, prowadzili także własny zakład. Robili zdjęcia architektury, pejzaży, zajmowali się też fotografią dokumentalną i reportażową. Po wojnie przenieśli się do Gdańska, gdzie również działali bardzo aktywnie w związkach twórczych.

W sobotę 2 marca wystawę „Wileńskie kiermasze, jarmarki i odpusty…” będzie można zwiedzić za złotówkę w ramach akcji „Poznaj swój region z przewodnikiem”. Po ekspozycji oprowadzi Jolanta Jakubowska. (mak)

Repertuar na marzec

CENTRA KULTURY

Festival, Top Trendy czy Festiwal Piosenki w Opolu. Mikromusic był dwukrotnie nominowany do Fryderyków w kategorii Alternatywna Płyta Roku. Bilety: 50, 70, 90, 110 zł do nabycia: kasa CKK Jordanki, adria-art.pl. Rezerwacja tel.

605-555-676. Organizator: Impresariat Adria Art

Osiem grzechów głównych! 21.03. (czwartek), godz. 19.00 Organizator: Stand-up Polska

CENTRUM KULTURALNO-KONGRESOWE JORDANKI al. Solidarności 1-3, tel. kasa biletowa: 56 642-43-79 www.jordanki.torun.pl Świnka Peppa i Wielka Niespodzianka 2.03. (sobota), godz. 10.00 i 13.00 Organizator: MGR Productions Grupa MoCarta i Przyjaciele, 3.03. (niedziela), godz. 18.00 Organizator: Agencja Artystyczna Art Projekt

Please, stand-up!, 4.03. (poniedziałek), godz. 20.00 Organizator: Live2Listen Symphonica, 7.03. (czwartek), godz. 19.00 Multimedialne widowisko z muzyką zespołów: Metallica, Nirvana, Pearl Jam, Deep Purple, AC/ DC, Guns N’ Roses, Soundgarden, Nightwish, Iron Maiden. Potęga elektrycznych gitar oraz mocnych, rockowych wokali współgra z subtelnym śpiewem operowym, a całości dopełnia brzmienie klasycznych instrumentów smyczkowych. Muzyka, wizualizacje, taniec i światło tworzą wyjątkowy spektakl. Wystąpią: Damian Ukeje, Michał Gasz, Monika Pilarczyk, Sylwia Lorens, Agata Glenc (taniec), orkiestra i band Filharmonii Futura pod dyr. Mikołaja Blajdy.

Bilety dostępne na: filharmoniafutura.pl, ebilet, empik i w kasie CKK Jordanki. Rezerwacje grupowe: tel. 533-955-593, filharmonia@filharmoniafutura.pl. Organizator: Filharmonia Futura

Jezioro Łabędzie, 8.03. (piątek), godz. 19.00 Rosyjski Klasyczny Balet to odnoszący sukcesy moskiewski zespół teatralny tańca klasycznego, w skład którego wchodzą najlepsi przedstawiciele rosyjskich szkół baletowych, zasłużeni mistrzowie tańca. Kierownik baletu, choreograf i solista Hasan Usmanow, swój warsztat zawdzięcza rosyjskim i zagranicznym wybitnym teatrom, w których występował. Primabalerina, zasłużona artystka Rosji – Natalya Kungurceva. W składzie kolektywu są laureaci konkursów międzynarodowych – Dmitry Smirnov, Alexander Butrimovich. Do zespołu baletowego należą także młodzi tancerze – absolwenci Moskiewskiej Akademii Choreografii, Akademii Baletu Rosyjskiego (Petersburg) oraz innych znanych szkół baletowych w Rosji. Organizator: Owacja Sp. z o.o.

Spotkanie z Mariną Abramović, 9.03. (sobota), godz. 13.00 Organizator: CSW Andrzej Sikorowski z zespołem, 9.03. (sobota), godz. 18.00 Poeta, autor tekstów, kompozytor, piosenkarz i gitarzysta, lider grupy Pod Budą, felietonista, twórca utworów do filmów i spektakli teatralnych, laureat wielu nagród i wyróżnień. W 2019 r. obchodzi jubileusz 70. urodzin. Za nim już prawie 50 lat pracy artystycznej, a od ponad 40 lat jest na scenie z grupą Pod Budą. 40 lat temu otrzymał wyróżnienie na festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, a 30 lat temu na Sopot Festival' 89. Z udziałem kilkuosobowego zespołu muzycznego, w tym córki Mai Andrzej Sikorowski wykona największe przeboje.

Bilety: 119, 99, 79 zł on-line: biletyna.pl, kupbilecik.pl, sklep.ebilet.pl, empikbilety.pl oraz: Kasa CKK Jordanki, Ośrodek Informacji Turystycznej, Księgarnia PWN, Biuro Turystyczne Copernicana, Keep Travel, Salony EMPIK. Kontakt: www.impart.pl, tel. 602-804-329. Organizator: Impresariat Artystyczny Impart

Agnieszka Chylińska Pink Punk Tour, 16.03. (sobota), godz. 19.00 Organizator: Randan Group

Micromusic & Skubas, 17.03. (niedziela), godz. 19.00 Mikromusic łączy w sobie jazz, trip-hop rock, a nawet słowiański folk. Na koncie ma sześć płyt studyjnych. Można było ich zobaczyć i usłyszeć na najważniejszych polskich festiwalach m.in. na Open’er Festival, Ladies Jazz

Moscow City Ballet – Giselle, 23.03. (sobota), godz. 19.00 Teatr baletowy założony przez wybitnego choreografa Victora Smirnova-Golovanova to zespół tancerzy klasycznych, cieszący się uznaniem na całym świecie. W jubileusz 30-lecia pracy artystycznej zaprezentuje polskim widzom premierowo Giselle. Występy Moscow City Ballet charakteryzują olśniewające kostiumy, imponująca choreografia, magia świateł i urzekająca scenografia. Giselle to jeden z najsłynniejszych baletów romantycznych. Opowieść o zmienności i niepewności życia, w którym co krok przeplatają się: słodycz miłości z goryczą rozstania, zdrowie z chorobą, jawa ze snem. Organizator: Makroconcert Ludzie inteligentni, 31.03. (niedziela), godz. 15.00 i 18.00 Nie ma nudnych związków. Są tylko mało kreatywni partnerzy. Na szczęście bohaterowie sztuki Fayeta to ludzie inteligentni, dlatego, kiedy ich związek wkracza w fazę dojrzałej harmonii, potrafią znaleźć sposób na wyjście z impasu. David podejmuje decyzję o rozstaniu ze swoją długoletnią partnerką Chloe. Jest zaskoczony, że nie spotyka się ze sprzeciwem z jej strony. Ich przyjaciele Alexandre, Thomas oraz ich partnerki Gina i Marina mnożą teorie i domysły. Trzy pary prowadzą rodzaj gry i, jak w reakcji łańcuchowej, kryzys jednego związku wywołuje kolejny.

Reżyseria: Olaf Lubaszenko. Obsada wymienna: Renata Dancewicz / Monika Dryl / Iza Kuna / Magda Stużyńska / Mariusz Witkowski / Rafał Królikowski / Olaf Lubaszenko / Szymon Bobrowski / Bartłomiej Topa. Bilety: 40, 60, 95, 120 zł do nabycia: kasa CKK Jordanki, adria-art. pl. Rezerwacja tel. 605-555-676. Organizator: Impresariat Adria Art (koncerty Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej w dziale TOS, Impresaryjnego Teatru Muzycznego w dziale Teatry, inne w dziale Inni organizatorzy)

CENTRUM KULTURY DWÓR ARTUSA Rynek Staromiejski 6, tel. 56 655-49-39 www.artus.torun.pl Grupa Teraz – spektakl improwizowany, 6.03. (środa), godz. 19.00 Spektakl jak zwykle jest wielką niewiadomą. Dobra zabawa jak zwykle gwarantowana. Bilety: 10 zł ulgowy, 15 zł normalny Opera in Love – Gala na Dzień Kobiet, 8.03. (piątek), godz. 18.00 Wystąpią śpiewakcy Międzynarodowej Grupy Operowej Sonori Ensemble – soliści scen operowych z Pragi, Krakowa i Wrocławia. Zaprezentują przeboje operetkowe oraz barwne sceny operowe z dzieł najsłynniejszych kompozytorów m.in. Mozarta, Rossiniego, Verdiego, Pucciniego, Delibesa, Gounoda, Offenbacha, Straussa, Kalmana, Gershwina i innych. Bilety: 60 zł. Organizator: Sonori Ensemble Jeffrey Swann – koncert rozpoczynający I Międzynarodowy i V Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. F. Chopina w Turznie 9.03. (sobota), godz. 18.00 Wystąpi amerykański pianista, absolwent słynnej Juilliard School of Music – prof. Jeffrey Swann, który również będzie zasiadać w jury konkursu. W programie utwory Fryderyka Chopina, Franciszka Liszta, a także Ludwika van Beethovena.

Wstęp wolny za okazaniem wejściówki. Wejściówki do odbioru w kasie od 1.03.

Organizator: Stowarzyszenie Przyjaciół Pałacu Romantycznego w Turznie

11

Zwiedzanie Dworu Artusa, 12.03. (wtorek), godz. 16.30 Bilety: 5 zł ulgowy, 10 zł normalny

Czwartek z filozofią – Filozoficzna interpretacja Biblii – pomysł Jana Pawła II, 14.03. (czwartek), godz. 18.30 Biblia to niewykorzystany rezerwuar nietrywialnych treści, w tym szczególnie antropologicznych. Dlatego biblijne symboliczne treści można odczytywać za pomocą pojęć filozoficznych. Wykład prof. dr hab. Mariana Grabowskiego. Wstęp wolny Muzyka w ciemności – czyli koncert 5 zmysłów – Wojtek Szczepanik 15.03. (piątek), godz. 19.00 Wyobraź sobie, że nagle gaśnie światło, otacza cię delikatny zapach orientalnych przypraw, twarz muska dotyk piór, na twoich kolanach leży smakowity podarek, zaś ze sceny płyną relaksacyjne dźwięki fortepianu Wojtka Szczepanika. To unikatowy koncert 5 zmysłów - przedsięwzięcie z pogranicza muzyki i terapii. Bilety: 25 zł ulgowy, 30 zł normalny Filcowa biżuteria – warsztaty, 16.03. (sobota), godz. 12.00 i 17.00 Czy marzyłeś, aby nauczyć się tworzyć biżuterię (kolczyki, broszki, bransoletki, naszyjniki) lub aplikacje na ubrania? Do zdobienia naszych filcowych elementów będziemy wykorzystywali guziki, koraliki i pióra. Zapewniamy wszystkie materiały. Bilety: 20 zł. Dla osób od 12 lat. Czas trwania ok. 3 h Poranek seniora – śniadaniowy koncert muzyki klasycznej 17.03. (niedziela), godz. 11.00 Centrum Kultury i Pomorskie Towarzystwo Muzyczne zaprasza na kolejną odsłonę cyklu. Usłyszymy dzieła wielkich kompozytorów muzyki poważnej w wykonaniu uczniów z Zespołu Szkół Muzycznych.

Bilety: 3 zł ulgowy, 5 zł normalny

Świat i okolice – Gruzja nieodkryta oczami PolakoGruzina 20.03. (środa), godz. 18.30 Krzysztof Nodar Ciemnołoński opowie o prawdziwej dzikości i niezadeptanych bezdrożach Gruzji. Zabierze nas śladem ormiańskich uchodźców i azerbejdżańskich pasterzy, meczetów w górskich wioskach i przedchrześcijańskich wierzeń. Oprowadzi szlakiem zabytków, do których mało kto dociera. Spotkanie w formule stand-up show, nie zabraknie też zdjęć. Bilety: 5 zł. Emeryci, renciści, niepełnosprawni, uczniowie, studenci – wstęp wolny Dyskusyjny Kobiecy Klub Filmowy „Szpulka”: Sztuka Kochania 21.03. (czwartek), godz. 18.30 Film opowiada o Michalinie Wisłockiej, najsłynniejszej seksuolożce czasów PRL-u, która walczy o wydanie książki mającej na zawsze odmienić życie seksualne Polaków. Po pokazie dyskusja przy kawie i ciastkach.

Bilet: 1 zł (do kupienia pół godziny przed seansem). Bezpłatna opieka dla dzieci od 3 roku życia.

Festiwal Kultury Podróży ŚwiatoPogląd Spotkania łączące ze sobą relacje podróżników odwiedzających poszczególne miejsca z opowieściami mieszkańców tych regionów, obecnie przebywających w naszym kraju. Pierwsza edycja jest poświęcona kulturze Indii, Meksyku i Ukrainy.

29.03. (piątek) • godz. 17.00 Indie Katarzyna i Kajetan Grochowicz - Kurkuma kurz i dzieci; Antoni Muracki - Barwy Kerali, czyli gdzie kończą się Indie; Dorota Malicka - Na południe od Bombaju, garść historii z Indii Południowych • godz. 19.30 Przedstawienie sylwetek Hindusów: Sargheve Sukumaran - projekt designer, założyciel Designfor.life; Jayakishore Rajkumar - autor bloga Hindus w Polsce; Anshu Rostogi - wykładowca Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu • godz. 20.00 Podsumowujący panel dyskusyjny

12

• godz. 20.45 Wernisaż wystawy - Wszechświat Toruń/ Panijm • godz. 22.00 Aferparty, Klub PERS ul. Mostowa 6 30.03. (sobota) • godz. 10.00 Pisankarstwo - warsztaty tradycyjnego rękodzieła ukraińskiego - prowadzi Katya Butler • godz. 11.00 Meksyk Tamara Kanecka - Meksyk nie jedno ma imię, Adrian Krężlik - Na zawsze będę El Güero, Magdalena Swoboda - ¿Qué onda México?

• godz. 13.30 Przedstawienie sylwetek Meksykanów: Alex Arriaga - nauczyciel hiszpańskiego i zawodnik baseball Dębów Osielsko, Alberto Garcia amator podróży, ambasador Couchsurfingu w Polsce i Meksyku, Dan Torres - pianista, student Uniwersytetu im. Fryderyka Chopina w Warszawie • godz. 14.00 -Podsumowujący panel dyskusyjny • godz. 16.30 Ukraina Nestor Kaszycki - Ukraina rowerem 4000 km przestrzeni, Dawid Białowąs Tramwajem przez bagna, Ładą przez bezdroża - tęsknota za tym co było, Sebas Wstęp wolny

• godz. 21.00 Joryj Kłoc – koncert Folkowy zespół ze Lwowa – Joryj Kłoc. Zespół wykonuje pieśni starodawnych lirników i kobziarzy ukraińskich, którzy przemierzali Ukrainę od wsi do wsi. Tyle że robi to po swojemu, w tanecznych aranżacjach, z rockowym wręcz zacięciem. Bilety: 20 zł ulgowy, 25 zł normalny Filcowa biżuteria – warsztaty, 30.03. (sobota), godz. 17.00 Filcowanie na mokro to świetna zabawa dla wszystkich, którzy pragną stworzyć niepowtarzalną biżuterię, etui na telefon lub aplikacje na torby/ ubrania. Zapewniamy wszystkie potrzebne materiały.

Bilety: 20 zł. Warsztaty dla osób od 12 lat. Czas trwania ok. 3 h.

Filmowe poniedziałki 4.03. (poniedziałek), godz. 15.30 i 18.30

Dramat psychologiczno-polityczny. Akcja rozgrywa się na przełomie lat 70. i 80. XX wieku, kieruje się ideą przedstawienia kilku wariantów losu głównego bohatera. Punktem wyjścia każdego z nich jest ta sama scena – student, decydujący się na wyjazd do innego miejsca w pośpiechu kupuje bilet i biegnie, by zdążyć na pociąg.

11.03. (poniedziałek), godz. 15.30 i 18.30

Komedia romantyczna. Główny bohater filmu wskutek wypadku zaczyna słyszeć myśli przedstawicielek płci przeciwnej. Jego męska duma będzie musiała zmierzyć się z kolejnym ciosem, gdy okaże się, że kobiety wcale nie mają o nim tak dobrego mniemania, jakiego się spodziewał.

18.03. (poniedziałek), godz. 15.30 i 18.30

Thriller. Fabuła skupia się wokół poszukiwań sprawcy brutalnego morderstwa. Jego ofiarą padła młoda dziewczyna indiańskiego pochodzenia. Została znaleziona na mroźnym odludziu w głębi rezerwatu przez tropiciela dzikiej zwierzyny. Okoliczności śmierci bada niedoświadczona agentka FBI. Wstęp wolny. Ilość miejsc ograniczona. Bezpłatne wejściówki do odbioru pół godziny przed seansem. Jednej osobie przysługują 2 wejściówki. Brak możliwości rezerwacji wejściówek.

Galeria Artus

Dariusz Żejmo – Malarstwo. 25-lecie pracy twórczej 5.03. (wtorek), godz. 18.30, do 24.03.

Sztuka artysty charakteryzuje się żywym stylem, wyrazistą kolorystyką i precyzyjnym realizmem. Dariusz Żejmo przeszedł drogę od surrealno-hiperrealistycznej animalistyki, przez sztukę erotyczno-kobiecą, aż po etap wenecko-sycylijski, na którym skupia się obecnie, czerpiąc inspiracje z podróży, plenerów nad basenem Morza Śródziemnego.

Wstęp wolny. Wystawa czynna od poniedziałku do niedzieli w godz. 11.00-18.00 oraz podczas imprez

AKADEMICKIE CENTRUM KULTURY I SZTUKI „OD NOWA” ul. Gagarina 37a, tel. 56 611-22-66, www.odnowa.umk.pl Klub Od Nowa

O.S.T.R. & DJ HAEM, 3.03. (niedziela), godz. 20.00 Muzyk, raper, producent, absolwent Akademii Muzycznej w Łodzi i laureat prestiżowych nagród. Ma opinię najlepszego polskiego freestyle’owca. O.S.T.R. zagości z DJ Haem wraz z „Instrukcją obsługi świrów”.

Bilety: 49 zł dostępne online: instrukcjaobslugiswirow.pl

Wieczór Podróżnika: Irlandia po studencku – spotkanie z Kamilem Syryczyńskim, 6.03. (środa), godz. 20.00 Absolwent UMK, a obecnie student Poznańskiego UAM-u. Od zawsze fascynowały go podróże. Po kilkumiesięcznym pobycie w Irlandii opowie o swojej przygodzie w krainie trójlistnej koniczyny z perspektywy studenta. Wstęp wolny Krzysztof Zalewski, 7.03. (czwartek), godz. 19.00 Usłyszymy zarówno utwory z „Zeliga”, „Złota”, kilka szlagierów Niemena, po raz pierwszy fani usłyszą też nowe utwory, przygotowywane na nowy album (premiera planowana na 2020 r). Bilety: II pula 79 zł, III pula 89 zł

dostępne w serwisie ticketos.pl

Łąki Łan, 8.03. (piątek), godz. 20.00 Łąki Łan nie bez powodu są nazywani najlepszym zespołem koncertowym w kraju. Wypracowali niepowtarzalne brzmienie, które cały czas ewoluuje i zaskakuje. Twórczość zespołu naznaczona jest przede wszystkim tekstami Paprodziada. Performance Paprodziada i nietuzinkowy sposób prowadzenia koncertów Mega Motyla dopełniają całości tego muzycznego show. Bilety: 60 zł dostępne w serwisie powsinoga.pl PRO8L3M, 9.03. (sobota), godz. 20.00 Grupa wykonująca hip-hop. Zespół powstał w 2013 roku w Warszawie z inicjatywy producenta muzycznego i DJ-a, Piotra „Steeza” Szulca i rapera Oskara Tuszyńskiego. PRO8L3M wystąpi premierowo z drugim LP „Widmo”. Nie zabraknie także klasyków z wcześniejszych wydawnictw.

Bilety: 60 zł dostępne w serwisie goingapp.pl

Slam Poetycki, 11.03. (poniedziałek), godz. 20.00 Slam to skrzyżowanie poezji i performance’u, stawiające na pierwszym miejscu kontakt poety z ludźmi, którzy słuchają jego wierszy. Wstęp wolny Jazz Club: Fijałkowski Project, 13.03. (środa), godz. 20.00 Formacja wykonująca muzykę instrumentalną. Powstała z inicjatywy gitarzysty Łukasza Fijałkowskiego. W 2018 r. ukazała się debiutancka płyta formacji. To muzyka z pogranicza jazzu i blues-rocka. Wstęp wolny Daria Zawiałow Helsinki Tour, 15.03. (piątek), godz. 20.00 Wokalistka, autorka tekstów, kompozytorka, która przebojem weszła na polski rynek fonograficzny zapowiada kolejny etap w swojej muzycznej karierze. Fani będą mogli usłyszeć nowe utwory. Drugi, studyjny album „Helsinki” ukaże się wiosną. Bilety: 50 zł, 60 zł w dniu koncertu dostępne w kasie klubu 17. Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie/Świat Od Nowa: Od języka do nożyka. O wrogości i radykalizacji w polityce 20.03. (środa), godz. 20.00 Gościem będzie dr hab. Magdalena Mateja – medioznawczyni z UMK i autorka książki „Między newsem a mitem. Prasa wobec śmierci polityka”.

Spotkanie poprowadzą dr Agnieszka Bryc i prof. Marcin Czyżniewski. Wstęp wolny

Małpa, 21.03. (czwartek), godz. 19.00 Koncert promocyjny nowej płyty „Blur”. Jedyny koncert na trasie, podczas którego razem z Małpą wystąpią o goście. Łukasz „Małpa” Małkiewicz to toruński raper, współzałożyciel formacji Proximite i wydawnictwa muzycznego o tej samej nazwie. Jego druga solowa płyta „Mówi” zna-

lazła się na pierwszym miejscu zestawienia OLiS i po trzech miesiącach uzyskała status złotej. Bilety: II pula: 45 zł, IV pula: 50 zł dostępne w serwisie ticketos.pl 29. Afryka Reggae Festival 2019 Dochód przeznaczony będzie na budowę nowych studni w Somalii.

22.03 (piątek), godz. 19.00 Paraliż Band, Nowa Kultura, Etna Kontrabande, Tabu, Strojnowy 23.03 (sobota), godz. 19.00 Damian Syjonfam & D’Roots Brothers, KoNoPiAnS, aYarise, The Riddimlovers, Dubska

Karnety 60 zł, w dniu festiwalu – 70 zł, bilet na jeden dzień 35 zł, w dniu festiwalu – 40 zł dostępne w kasie klubu

Spektakl Toruńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku 27.03. (środa), godz. 16.00 Fisz Emade Tworzywo, 29.03. (piątek), godz. 19.00 Zespół tworzą Bartek i Piotr Waglewscy. Od 2001 roku wydali 9 płyt utrzymanych w stylistyce hiphopowej lub okołohiphopowo-elektrycznej. Fisz Emade jako pierwsi na takim poziomie wprowadzili w polskim hiphopie miękkie brzmienia i miękkie teksty nawiązując swego czasu do klimatów Native Tongues. Bilety: 79 zł dostępne w serwisie bilety.cojestgrane24.pl XXVIII Konfrontacje Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu – Muzyka, 30.03. (sobota) Konkurs dla muzyków z województwa kujawsko-pomorskiego.

Organizator: Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury. Wstęp wolny

Kino Niebieski Kocyk

Bohemian Rhapsody, reż. Bryan Singer, USA/Wielka Brytania 2018 1.03. (piątek), godz. 19.00 Mój piękny syn, Reż. Felix Van Groeningen, USA 2018 4.03. (poniedziałek), godz. 19.00 Anioł, reż. Luis Ortega, Argentyna, Hiszpania 2018 5.03. (wtorek), godz. 19.00 Złe wychowanie Cameron Post, reż. Desiree Akhavan, USA 2018 11.03. (poniedziałek), godz. 19.00 Kafarnaum, reż. Nadine Labaki, USA, Liban 2018 12.03. (wtorek), godz. 19.00 Narodziny gwiazdy, 14.03. (czwartek), godz. 19.00 17. Watch Docs. Prawa człowieka w filmie 18-20.03. (poniedziałek-środa), godz. 18.00 Festiwal Filmowy Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie jest organizowany przez Helsińską Fundację Praw Człowieka we współpracy z wieloma partnerami z całej Polski – organizacjami pozarządowymi, ośrodkami akademickimi, teatrami, kinami i innymi instytucjami kulturalnymi. Festiwal objazdowy, który powstał i rozwija się wyłącznie w wyniku inicjatyw oddolnych, nieustannie się rozwija, odwiedzając coraz więcej polskich miast. Partnerzy Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Społecznego Instytutu Filmowego – współorganizatorzy festiwalu objazdowego w poszczególnych miastach – wybierają filmy z repertuaru ostatniej edycji warszawskiego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Watch Docs. Opracowują też własny program licznych imprez towarzyszących, takich jak spotkania z ekspertami, dyskusje panelowe, fora organizacji pozarządowych, wystawy fotografii, koncerty czy spektakle. Wstęp wolny Faworyta, reż. Yorgos Lanthimos, Irlandia, USA, Wielka Brytania 2018 25.03. (poniedziałek), godz. 19.00 Maria, królowa Szkotów, reż. Josie Rourke, Wielka Brytania 2018 26.03. (wtorek), godz. 19.00 Bilety: 10 zł studenci, 12 zł pozostałe osoby

13

Galeria 011

Linoryty Ruty Jakutyte - (No)bodies, do 29.03 Wystawa litewskiej artystki. Autorka, zafascynowana ciemnymi kolorami, z entuzjazmem eksploruje nowo poznaną technikę. Powołuje do życia wyimaginowane postacie, będące manifestacją od dawna tłumionej potrzeby tworzenia. Nie wyjaśniając znaczenia ani tytułów swoich prac, Ruta poszukuje piękna poprzez przecinanie ciemności liniami i kształtami, w celu odnalezienia ich sensu, odrzucając jednocześnie możliwość przekazania ich znaczenia i przekształcenia go w modny dyskurs społeczny.

Galeria Dworzec Zachodni

Jazz w obiektywach toruńskich fotografów, do 11.03.

Zdjęcia uwieczniające historię Jazz Od Nowa Festival autorstwa toruńskich fotografów, którzy na stałe współpracują z Od Nową. Autorzy: Magda Kujawa, Andrzej Romański, Tomasz Dorawa i Wojtek Zillmann.

Malarstwo Mirosława Rusinka - Freedom 13.03. (środa), godz. 19.00, do 29.03.

Mirosław Rusinek ukończył Liceum Plastyczne w Rzeszowie z dyplomem snycerstwa. W 2003 r. uzyskał dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na wydziale Malarstwa. Do 2004 roku tworzył głównie monumentalne formy abstrakcyjne. W późniejszym okresie mniejsze kompozycje aktów wpisanych w różnorodne tło oraz pejzaże. Rusinek chętnie przyznaje się do związku ze spuścizną koloryzmu polskiego i rozwija ten nurt u siebie, poszerzając go o nowe formalne i ideowe treści.

Wstęp wolny Galerie czynne: poniedziałek-piątek w godz. 10.00-17.00, w dniu wernisażu godz. 19.00-22.00

Aula UMK Telewizja kłamie, 3.03. (niedziela), godz. 18.00 Cała prawda o kłamstwach telewizji w doborowej obsadzie: Tamara Arciuch jako Małgosia Różenek, Bartosz Opania jako Krzysztof Zniemiec, Adam Fidusiewicz jako Marcin Prochop, Bartłomiej Kasprzykowski jako Krzysztof Wybisz i publiczność jako telewidz, który może wybrać, jaką telewizję chce oglądać w spektaklu. A do wyboru jest TVP, TVN, Polsat i TV Trwam. Autor spektaklu, Michał Paszczyk z kabaretu Paranienormalni, gwarantuje, że popłaczecie się... ze śmiechu!

Bilety: od 50 do 80 zł do nabycia na.kupbilecik.pl, biletyna.pl, panbilet.pl oraz w klubie

Żona potrzebna od zaraz, 4.03. (poniedziałek), godz. 19.00 Reż. Tomasz Dutkiewicz. Cóż gorszego od posiadania żony może spotkać mężczyznę? – Chyba tylko brak żony. Szczególnie jeśli jej posiadanie jest warunkiem do osiągnięcia lukratywnego awansu zawodowego, a nasz szef osobiście pragnie ją poznać podczas kolacji w naszym domu…

Obsada: Klaudia Halejcio, Weronika Książkiewicz, Maria Pakulnis, Magdalena Wójcik, Przemysław Sadowski, Marcin Troński. Spektakl dla widzów od 15 roku życia Bilety: Sklep „Pamiątki przy Flisaku”- Ratusz Staromiejski, Biuro Turystyczne Copernicana, Media Markt Toruń, on-line: kupbilecik.pl; zamówienia grupowe i rezerwacja: tel. 531-531-001, e-mail: bilety@agencjamuza.pl

Bulle – Zaczarowany Spektakl Familijny, 6.03. (środa), godz. 18.30 Gwiazdy programu Mam Talent zapraszają do magicznego świata niezwykłych emocji, w którym spotkasz małą Bulle poszukującą swojego talentu. Spektakularne połączenie fantastycznego świata z naszym własnym - zamieszkałym przez prawdziwych ludzi z prawdziwymi problema-

14

mi. Na jej drodze pojawi się nieprzeciętna akrobatka, wyjątkowa tancerka, uzdolniony wokalista, a także jedyny w Polsce Bubble artist! Czy uda się jej odnaleźć swój talent?

Bilety VIP to możliwość ekskluzywnego spotkania z ulubionym artystą oraz dostęp do zamkniętych stref - wycieczki za kulisy lub nawet obecność podczas prób.

Bilety: 60-140 zł do nabycia w serwisie kupbilecik.pl

Stand-Up Nowe Rozdanie, 7.03. (czwartek), godz. 19.30 Wystąpią: Kacper Ruciński, Mateusz Socha, Piotr Zola Szulowski, Michał Kutek, Darek Gadowski oraz Tomasz Boras Borkowski.

Bilety: 70 zł do nabycia online w serwisie kupbilecik.pl

10 tenorów, 9.03. (sobota), godz. 19.00 Projekt jest też efektem znakomitej, trwającej od wielu lat współpracy z dyrektorem generalnym Teatru Operetki Kijowskiej, Bohdanem Strutynśkym. 10 śpiewaków, Polaków i Ukraińców, zaśpiewa przeboje operetkowe i musicalowe, a także wykona muzykę estradową, łącząc repertuar światowy z utworami kompozytorów polskich i ukraińskich.

Bilety: 100-150 zł dostępne: kupbilecik.pl, biletyna.pl oraz stacjonarnie w sklepie Pamiątki Ratusz – Toruń, Biurze Podróży Veolia, u organizatora: Agencja Artystyczna Tamada, tel. 501-754-011

Paweł Domagała 1984 Tour, 10.03. (niedz.), godz. 20.00 Bilety: wyprzedane Tercet Egzotyczny, 23.03. (sobota), godz. 18.00 Tercet prężnie działa od lat 60. Na koncie mają kilkadziesiąt płyt w tym 3 platynowe, 26 albumów oraz tysiące rewelacyjnych koncertów w 60 państwach świata. Oprócz gorących latynoskich rytmów zespół oferuje jedyną w swoim rodzaju oprawę artystyczną. Twarzą zespołu jest charyzmatyczna Izabela Skrybant-Dziewiątkowska.

Bilety: 45-70 zł dostępne: www.kupbilecik.pl, www.biletyna.pl oraz stacjonarnie w sklepie Pamiątki Ratusz, Biurze Podróży Veolia, bezpośrednio u organizatora: Agencja Artystyczna Tamada, tel.

501-754-011

Wielka sława to żart, 24.03. (niedziela), godz. 18.00 Wystąpią znani i cenieni Artyści scen łódzkich i poznańskich oraz Zurichu min. Anna i Romuald Spychalscy, Anna Cymmerman, Tomasz Sławiński, Marcin Janiszewski-fortepian. W programie koncertu utwory doskonale znane miłośnikom operetki, a także muzyki filmowej i rozrywkowej, między innymi popisowe arie z operetek Straussa, Kalmana czy Lehara.

Bilety: 50-60 zł do nabycia: kupbilecik.pl, biletyna.pl, ticketmaster.pl, interticket.pl, ebilet.pl oraz w sklepie z pamiątkami „Przy Flisaku”, biurze podróży Veolia, w księgarni PWN, sklepach Media Markt, EMPIK. Rezerwacja: tel. 518-166-869, 602-524-964

Dziwna para, 30.03. (sobota), godz. 16.00 Spektakl opowiada o dwóch facetach, porzuconych przez żony. Oskar i Feliks wraz z trójką oryginalnych przyjaciół w każdy piątek spotykają się na pokera. Spotkania towarzyskie odbywają się w mieszkaniu Oskara, beztroskiego dziennikarza sportowego, który jest wielkim bałaganiarzem, a kolegów częstuje żywnością o wątpliwej świeżości. Z pozoru beztroski szczęśliwy rozwodnik, ale pod skorupą twardziela przedziera się wrażliwy mężczyzna, który tęskni za żoną. Obsada: Artur Barciś, Cezary Żak, Violetta Arlak, Katarzyna Żak, Piotr Skarga, Witold Wieliński, Wojciech Wysocki Bilety: 39-110 zł do nabycia: www.kupbilecik.pl

CENTRUM NOWOCZESNOŚCI „MŁYN WIEDZY” ul. Władysława Łokietka 5, tel. 56 690-49-90 mlynwiedzy.org.pl Wystawy: O obrotach, Rzeka, przeŻYCIE, przeBUDOWA, Idee, Kalejdoskop - przewrotne oko, Poruszyć wyobraźnię, Antarktyka w fotografii, Statek piracki na wystawie Rzeka, To ja! Matematyka, Beyond the Lab, od 19.03. Jadwiga i Marek Czarneccy - Wielki Makro Świat, od 23.03. …To takie proste!

Centrum czynne: wtorek-piątek: godz. 9.00-15.00 (tury zwiedzania w godz. 9.00-12.00 i 12.00-15.00) sobota-niedziela: godz. 11.00-17.00 (bez tur zwiedzania)

Bilety: Zwiedzanie wystaw: 18 zł, ulgowy 13 zł, rodzinny 38 zł, grupowy 12 zł (grupa min. 10 osobowa) Warsztaty: 15 zł, ulgowy 13 zł, rodzinny 34 zł, grupowy 12 zł (grupa min. 10 osobowa) ścieżka tematyczna: 13 zł (grupa 10-40 os.)

Warsztaty dla przedszkoli: 17 zł (grupa 20-30 os.)

Zajęcia w pracowniach biologicznej/fizycznej: 14 zł/60 min + 17 zł/120 min. (grupa 20-36 os.)

Pracownia multimedialna (szkoły): 17 zł (grupa 20-30 os.)

Zwiedzanie z przewodnikiem: 17 zł (grupa 10-30 os.)

Możliwość zwiedzania wystaw z przewodnikiem. W ramach jednej tury mogą być oprowadzone 4 grupy po max. 15 osób. Bilet na zwiedzanie z przewodnikiem: grupowy 17 zł CNMW honoruje Toruńską Kartę Seniora. Bilet na zwiedzanie wystaw: 10 zł

Imprezy: Medyczne Środy • 6.03. Antywitamina – sprzymierzeniec czy wróg? – dr hab. Alicja Nowaczyk • 13.03. Kobiety w historii nauki i medycyny – dr hab. Wojciech Szczęsny • 20.03. Światło – przyjaciel czy wróg, czyli o rytmach biologicznych – dr Daria Pracka, dr Tadeusz Pracki • 27.03. Uniwersalne zastosowanie receptywnych metod muzykoterapii – dr Michalina Radzińska Wieczór dla kobiet - Piękna „JaKobieta” 8.03. (piątek), godz. 18.00-21.00 Okazja do spotkania ze specjalistami z różnych dziedzin. Trenerzy z Bella Line Wellness Centrum przygotowali konsultacje, obejmujące zagadnienia z zakresu doboru ćwiczeń do wieku czy kondycji, prawidłowego wykonywania ćwiczeń fizycznych, realizowania treningów fitness, a także badanie składu ciała. Na stanowisku poświęconym zdrowej żywności będzie można spotkać się z dietetyczką. Zapraszamy do kawiarenki, w której będzie można porozmawiać ze specjalistami z zakresu medycyny estetycznej, farmacji, kosmetologii czy tatuażu. Przygotowaliśmy także m.in. warsztaty związane z tajnikami makijażu, aktualnymi trendami piękna. Każda z uczestniczek wieczoru otrzyma również niespodziankę od firmy Delia Cosme-tics. Bilety: 30 zł i 40 zł w dniu wydarzenia Tydzień Mózgu 2019, 11-12.03. (poniedziałek-wtorek) Wspólnie z pracownikami naukowymi UMK zostaną przygotowane wykłady, pokazy i eksperymenty związane z mózgiem.

Zwiedzanie za pół ceny, 16-17.03, (sobota-niedz.), godz. 11.00-17.00 Możliwość zwiedzania wystaw po zakupie biletu w cenie 9 zł Jadwiga i Marek Czarneccy - Wielki Makro Świat, od 19.03.

Autorzy zapraszają do zabawy w odkrywanie natury i struktur owadów przedstawionych hiperrealistycznie. Na wielu z nich dostrzegamy struktury i kształty, które możemy odnaleźć w wielu produktach współczesnej cywilizacji. …To takie proste! od 23.03.

Wystawa obejmuje 26 eksponatów wchodzących w skład czterech różnych stref: „Główka pracuje”, „Mechaniczny plac zabaw”, „TechnoŚwiat” oraz „Pomyśl, zrozum, zrób”. Podstawę systemu wystawowego stanowią klocki gry komputerowej Tetris, których różne układy harmonijnie tworzą kompozycję ekspozycji. Jednym z najważniejszych czynników na tej wystawie jest kreatywność i innowacyjność zwiedzającego, który dzięki odpowiednio dobranym strefom tematycznym oraz eksponatom, może odkryć w sobie żyłkę naukowca, konstruktora i wynalazcy. Eksponaty mają na celu m.in. rozwijanie pamięci krótkotrwałej, wspomaganie logicznego myślenia i zdolności manualnych, zrozumienie prawa Pascala poprzez użycie specjalnej pompki i podniesienie siedziska, poznanie zasady Dynamiki Newtona poprzez przesuwanie krążków o różnej masie

i wielkości. Zwiedzający sprawdzą, jak następuje zamiana energii potencjalnej w kinetyczną poprzez turniej rzutów do tarczy czy przemianę energii potencjalnej w elektryczną. Mechaniczny teatr pozwoli na rozwój umiejętności technicznych i zdolności motorycznych. Dostępne będą okulary do rzeczywistości wirtualnej. Na stanowisku „człowiek przyszłości” będzie można zapoznać się z historią i możliwościami transplantologii.

W specjalnym symulatorze będzie można zaprojektować swój pojazd przyszłości i odbyć nim wyścig. Zaplanowano także specjalny kącik dla dzieci. Pełni rolę punktu kontaktowego dla rodzin z małymi dziećmi.

Warsztaty:

Zwiedzanie interaktywnych wystaw: wtorek-piątek: godz. 9.00-12.00 i 12.00-15.00, sobota-niedziela: godz. 11.00-17.00 Warsztaty: wtorek-piątek: godz. 9.00-10.00 i 11.00-12.00 Zajęcia w pracowniach: wtorek-piątek: godz. 9.00-10.00 i 11.00-12.00 (laboratoria 60 min.), 9.0011.00 (laboratoria 120-min.)

Edukacyjna ścieżka zwiedzania na wystawie „Kalejdoskop” Zajęcia dla przedszkoli: wtorki - Cyferkowe ABC (5-6 lat) środy - Poznajemy pojazdy do wesołej jazdy (3-6 lat) czwartki - 7 cudów świata (5-6 lat) piątki - Laboratorium przedszkolaka (5-6 lat) Warsztaty wtorki - W różnorodności siła! (kl. 1-6 SP) środy - Fortuna w Las Vegas (kl. 4-8 SP, GIM.) czwartki - O! Sole! (kl. 1-6 SP) Pracownia biologiczna wtorki-czwartki - Rośliny od środka (kl. 4-8 SP, kl. 3 gim.) piątki - Właściwości białek i aminokwasów; Izolacja i rozdział elek-troforetyczny genomowe DNA (kl. 7-8 SP, kl, 3 gim., szkoła ponadgim.)

Pracownia fizyczna wtorki - Z notatnika doświadczalnika (kl. 7-8 SP, kl. 3 gim., szkoła ponad-gimnazjalna) środy-piątki - Termiczny szok (kl. 7-8 SP, kl. 3 gim.)

CENTRUM KULTURY „ZAMEK KRZYŻACKI” ul. Przedzamcze 3, tel. 56 621-08-89 www.ckzamek.torun.pl IV kujawsko-pomorskie podróże historyczne – wiek X-XV Wojewódzki konkurs plastyczny dla dorosłych o Nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Tematem przewodnim jest historia średniowiecza na ziemiach polskich X – XV w. (m.in. zabytki, sceny batalistyczne, sceny z życia codziennego oraz postacie historyczne. Termin nadsyłania zgłoszeń – 22.03. Regulamin i szczegóły na www Komturiada II - Potyczki Rycerskie Rodzin Cykliczny turniej tematycznie związany z historią zakonu krzyżackiego oraz zamku krzyżackiego w Toruniu. II edycja Komturiady jest edycją sprawnościową. Drużyny będą rozgrywać turnieje średniowieczne – strzelania z łuku, rzutu nożem średniowiecznym, rzutu podkową, ścinania głów kapusty, bieg dam itp. W turnieju będą mogły brać udział rodziny / 4 osoby/, lub grupy znajomych. Spotkania będą odbywać się raz w miesiącu na ruinach zamku – 27.04., 25.05., 24.08., 21.09. Komturiada zakończy się 19.10. spotkaniem na ruinach zamku przy ognisku z niespodziankami.

Zapisy: 501-803-579.

15

M

Filmy 4D: Mikołaj Kopernik w Toruniu, godz. 10.20, 12.20, 14.20 Wszechświat, godz. 11.00, 13.00, 15.00 Mikołaj Kopernik – poprzednicy i następcy, godz. 11.40, 13.40, 15.40

MUZEA

MUZEUM OKRĘGOWE Ratusz Staromiejski Rynek Staromiejski 1, tel. 56 660-56-12 www.muzeum.torun.pl Wystawy stałe: Malarstwo i rzeźba polska od 1945 do 2010 roku w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu Galeria sztuki gotyckiej – remont - nieczynna do odwołania Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233-1793 Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI-XVIII w.

Sala Królewska. Poczet królów polskich Galeria malarstwa polskiego od końca XVIII wieku do 1939 roku Skarb ze Skrwilna i Nieszawy Złotnictwo świeckie polskie i obce Mennice i monety toruńskie 1233/1238 – 1765 Wystawy czasowe:

• Jerzy Hoppen (1891-1969) Artysta, konserwator, profesor 8.03. (piątek), godz. 17.00, do 19.05.

• Bruno Schultz. Artysta nienazwany, do 31.03.

Wieża Ratuszowa

Ratusz Staromiejski w Toruniu – arcydzieło architektury europejskiej czynna codziennie, w godz. 10.00-16.00 Spotkania:

Modna torunianka w dawnych czasach. Spotkanie z okazji Dnia Kobiet 8.03. (piątek), godz. 11.00 Zapisy w Dziale Edukacji, wstęp 9 zł Bilety: Sale ekspozycyjne 15 zł, 10 zł ulgowy, Wieża 15 zł, 10 zł ulgowy Sale ekspozycyjne + wieża 25 zł, 18 zł ulgowy

Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu w Kamienicy pod Gwiazdą, Rynek Staromiejski 35

z Delft, do 8.03.

Dom Mikołaja Kopernika, ul. Kopernika 15/17 Interaktywna wystawa stała, łącząca elementy tradycyjne z multimedialnymi. Wśród atrakcji hologramy, projekcje rozgwieżdżonego nieba, a także kino 4D. Zwiedzanie odbywa się w grupach maksymalnie 40-osobowych co 20 min. od godziny 10.00. Bilet ważny tylko na daną godzinę.

Wystawa czasowa:

W stronę Marsa. Grafika i plakat ze zbioru kopernikanów Prezentacja wybranych dzieł sztuki o tematyce kosmicznej, autorami których są wybitni przedstawiciele popularnej w latach 60. tzw. szkoły toruńskiej, m.in. Zygmunt i Józef Kotlarczyk, Stanisław Borysowski, Barbara Narębska-Dębska, Mirosław Piotrowski, Tadeusz Łapiński, Maria Pokorska czy Bożena Bostowska

16

Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów ul. Łazienna 16 Wystawy stałe: Toruń i jego historia: Od pradziejów do współczesności Księga Toruń 3D – pokaz makiety historycznej Torunia Wystawa czasowa: Gniewne

miasto. O konfliktach w Toruniu, do 04.

Bilety: sale ekspozycyjne: 12 zł, 9 zł ulgowy, film „Księga Toruń” 3D 12 zł, 8 zł ulgowy sale ekspozycyjne + film 3D „Księga Toruń” 19 zł, 14 zł ulgowy

Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika ul. Franciszkańska 9/11 Wystawa stała: Pasja podróżowania Wystawy czasowe:

• Kolory życia. Suzani – tkaniny haftowane, do 24.03.

• Wystawa prezentuje współczesne tkaniny tadżyckie i uzbeckie ze zbiorów Muzeum Azji i Pacyfiku • Podróż po Azji (2,5 letnia wyprawa Szymona Stawskiego) 29.03. (piątek), godz. 17.00, do 26.05.

Spotkania:

Suzani – od tradycji do współczesnego designu 7.03. (czwartek), godz. 17.00 Prezentacja multimedialna Karoliny Krzywickiej, kustosz Muzeum Azji i Pacyfiku, na temat tradycyjnych kolorowych tkanin z Azji Centralnej Bilety: Sale ekspozycyjne 12 zł, 9 zł ulgowy

Muzeum Toruńskiego Piernika, ul. Strumykowa 4

Wystawa stała: Świat Orientu Wystawa czasowa: Majolika niderlandzka i fajans Bilety: Sale ekspozycyjne 12 zł normalny; 9 zł ulgowy

Bilety: interaktywna wystawa 15 zł, ulgowy 11 zł, 1 film w technice 4D - 15 zł, ulgowy 11 zł

Wystawa stała: Ekspozycja prezentująca historię toruńskiego piernikarstwa, warsztaty wypieku pierników, biesiady piernikowe Wystawa czasowa:

Od piernikarza do fabrykanta, do 08.

Wystawa prezentująca rozwój toruńskiego piernikarstwa na przełomie XIX i XX w.

Bilety: interaktywna wystawa 12 zł, 9 zł ulgowy, warsztaty wypieku: 12 zł, 9 zł ulgowy Interaktywna wystawa + warsztaty wypieku 16 zł, 11 zł ulgowy

Wydarzenia: Weekend za pół ceny w ramach akcji Polska zobacz więcej: 16-17.03. (sobota-niedziela) godz. 10.00-16.00

Bilety za pół ceny do wszystkich oddziałów muzeum, poza Muzeum Mikołaja Kopernika

MUZEUM ETNOGRAFICZNE Wały Gen. W. Sikorskiego 19, tel. 56 622-80-91 www.etnomuzeum.pl Tajemnice codzienności. Kultura ludowa i jej pogranicza od Kujaw do Bałtyku (1850-1950) Salonik Prof. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej Wystawy czasowe:

Macierzyństwo od początku i bez końca. Antropologiczna opowieść, do 26.05.

Prezentowany zbiór sztuki ludowej i nieprofesjonalnej ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Toruniu oraz sztuki współczesnej z uznanych kolekcji muzealnych i prywatnych, ma na celu ukazanie kulturowych zmian zachodzących w ujęciu tego tematu i przedstawienie go w szerokim kontekście społecznym.

Wileńskie kiermasze, jarmarki i odpusty. Fotografie Bolesławy i Edmunda Zdanowskich, do 05.

Blisko 250 fotografii fotografików wileńskich, uczniów Jana Bułhaka, których tematem prac było miasto, architektura, pejzaże, portrety.

Na ekspozycji zobaczyć można zdjęcia reportażowe dotyczące wileńskich kiermaszów i jarmarków, organizowanych przy okazji świąt kościelnych – wszystkie wykonane w połowie lat 30. XX wieku. godziny otwarcia: wtorek-piątek: 9.00-16.00, sobota-niedziela: 10.00-16.00 poniedziałek: nieczynne

Parki Etnograficzne:

Park Etnograficzny w centrum Torunia (godziny otwarcia j.w.)

Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce Godziny otwarcia: wtorek-piątek: 9.00-16.00, sobota-niedziela: 10.00-16.00 Bilety: www.etnomuzeum.pl/dla-zwiedzajacych. W środy wstęp bezpłatny na ekspozycje stałe Akcje promocyjne: Poznaj region z przewodnikiem, 2-3.03.

Polska zobacz więcej – weekend za pół ceny, 15-17.03.

Imprezy: Jarmark żywności ekologicznej, 2.03. (sobota), godz. 10.00-14.00 Organizator: Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Producentów Ekologicznych EKOŁAN

Tylko dla kobiet, 9.03. (sobota), godz. 17.00 Spotkanie z okazji Dnia Kobiet na wystawie „Macierzyństwo od początku i bez końca...”. Po ekspozycji oprowadzi kuratorka wystawy Aleksandra Jarysz. Dzieła będą pretekstem do rozmowy o różnych aspektach kobiecości. Nie zabraknie działań twórczych, ich efekty będzie można zabrać ze sobą. Bilety: 9 zł w przedsprzedaży od 5.03. oraz w dniu imprezy w kasie Siała baba mak – warsztaty umuzykalniające 9-10.03. (sobota-niedziela), godz. 11.00-14.00 Propozycja dla nauczycieli dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, animatorów kultury, wychowawców oraz każdego, kto chciałby włączyć dawne zabawy dziecięce, wyliczanki, rymowanki i piosenki ludowe w czas spędzany z dziećmi. Prowadzenie: Marta Domachowska.

Koszt udziału: 45 zł/6h. Przy udziale 3 pracowników jednej placówki – koszt udziału jak za 2 osoby. Zapisy: edukacja@etnomuzeum.pl

Kaziuki i Kwietna Niedziela w Wilnie, 21.03. (czwartek), godz. 12.00 88. spotkanie z cyklu Muzeum-panaceum dla osób z grupy wiekowej 55+. Jolanta Jakubowska - współautorka wystawy Wileńskie kiermasze... - opowie o przedwojennych słynnych jarmarkach w Wilnie. Maria Pokrzywnicka przedstawi współczesną sytuację palmiarstwa na Wileńsz-

czyźnie na przykładzie działalności Muzeum Palm i Użytku Codziennego w Ciechanowiszkach. Na zakończenie zaprosimy chętnych do tworzenia kwiatów z bibuły pod kierunkiem Joanny Sójki. Bilet: 3 zł Etnoigraszki: Panna Marzanna, 24.03. (niedziela), godz. 12.00 Kolejna z cyklu rodzinnych imprez umuzykalniających dla całych rodzin.

Wspólnie zrobimy kukłę Marzanny i wypędzimy zimę. Posłuchamy opowieści o dawnych ludowych wierzeniach związanych z wiosną, pobawimy się w tradycyjne zabawy dziecięce z tańcem i piosenką.

Bilety: 10 zł os. dorosła, 5 zł dziecko, 25 zł rodzina (2+2) do nabycia od 19.03. w kasie

EDUKACJA Dla przedszkoli

Tradycja w małym paluszku - Dla dzieci powyżej 4 lat. Elementy kultury ludowej w zabawach i działaniach plastycznych, muzycznych lub parateatralnych, a także tradycyjne piosenki i zabawy dzieci wiejskich. Dzieci poznają ludowe tradycje związane z nadejściem wiosny i wykonają „busłowe łapy” z masy solnej. Bilety: 9 zł/os. Zajęcia są przeznaczone dla grup ok. 25 os. Informacje i zapisy (z dwutygodniowym wyprzedzeniem): Dział Edukacji, tel. 56 622-89-43

Dla szkół

Wielkopostny elementarz - Uczestnicy dowiedzą się jak dawniej na wsi spędzano czas sześciotygodniowego Wielkiego Postu. Wędrując po wystawie Tajemnice codzienności… odkryją podstawowe wierzenia i obyczaje. Poznają także prace domowe i gospodarskie, które wówczas wykonywano.

W dawnej szkole wiejskiej - Zajęcia na wystawie „Tajemnice codzienności…” w części zaaranżowanej na izbę szkolną. Uczestnicy poznają sytuację ucznia i nauczyciela w szkółce wiejskiej w czasach zaborów i w okresie międzywojennym.

Technika w domu 100 lat temu - Uczestnicy zwiedzają wystawę „Tajemnice codzienności…” ścieżką udogodnień technicznych w życiu codziennym przed powszechną elektryfikacją, wyszukują pomysłowe rozwiązania i sporządzają notatki rysunkowe lub fotograficzne.

W to mi graj! - Zajęcia umuzykalniające. Uczestnicy poszukują dźwięków i wątków muzycznych na wystawach, poznają tradycyjne piosenki i zabawy dziecięce, próbują gry na instrumentach ludowych. Wspólnie udowodnimy, że aby muzykować nie trzeba być profesjonalistą.

Bilet: 5 zł/os. Zajęcia są przeznaczone dla grup ok. 25 os.

Informacje i zapisy: Dział Edukacji, tel. 56 622-89-43

Oferta specjalna

Na zamówienie dla szkół, grup studentów, a także rodzin, grup pracowniczych i prywatnych – rozgrywki w planszowe gry ekonomiczne w ramach współpracy z Małopolskim Instytutem Kultury w Krakowie: Oil City. Galicyjska gorączka czarnego złota, Chłopska Szkoła Biznesu Bilet: 3 zł. Rozgrywki należy zamawiać z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem (możliwe terminy popołudniowe): Dział Edukacji, tel.: 56 622-89-43, edukacja@etnomuzeum.pl

FUNDACJA ELŻBIETY ZAWACKIEJ ul. Podmurna 93, tel. 56 652-21-86, www.zawacka.pl Wystawy stałe: Minęło 100 lat... Kilka obrazów z życia gen. Elżbiety Zawackiej (1909-2009) Czynne: pon-pt, godz. 9.00-14.00. Bilety: dzieci i młodzież - 5 zł, dorośli - 10 zł

MUZEUM UNIWERSYTECKIE Collegium Maximum, plac Rapackiego 1 www.muzeum.umk.pl Sztuka polska w Wielkiej Brytanii, Insygnia i portrety Rektorów UMK Wystawa czasowa: Opowieści strasznie piękne Ryszarda Bilana, do 31.03.

Prace graficzne i szkice Ryszarda Bilana, artysty związanego z Paryżem i Izraelem, będącego jednak duszą i sercem Polakiem. Kilkadziesiąt drzeworytów, monotypii, szkiców tuszem i rzeźb. Bilan uprawia też malarstwo, rzeźbę, instalację i fotografię, pisze prozę i poezję. .

Muzeum czynne: wtorek-piątek w godz. 10.00-16.00

17

Wysokiej klasy artystycznej dzieła sztuki sakralnej od gotyckich po XIX-wieczne, stanowiące część dziedzictwa kulturowego Pomorza, w tym depozyty przechowywane do tej pory w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie. Są to, m.in. bogato zdobione gotyckie kielichy mszalne, monstrancja, rzeźby polichromowane oraz obrazy, z których najmłodszy to słynne dzieło Jerzego Kossaka „Cud nad Wisłą”. Ciekawy jest również sam budynek. Na jego ścianach znajdują się odrestaurowane fragmenty gotyckiej i renesansowej polichromii. Atrakcją dla zwiedzających są także elementy dawnego wystroju funkcjonalnego kamienicy, takie jak przeszklona winda umieszczona w gotyckim, okopconym przewodzie kominowym, zachowana gotycka umywalka czy bogato dekorowany drewniany strop.

Lekcje muzealne:

wtorek-piątek, godz. 10.00-15.30 Diecezja toruńska - szkoła podstawowa, gimnazjum W herbach zaklęte - szkoła podstawowa Tajemnice kamienicy mieszczańskiej - gimnazjum, liceum Proszę, dziękuję, przepraszam – magiczne słowa dawniej, a dziś - szkoła podstawowa Czy but to atrybut? Czyli Święci odgadnięci! - szkoła podstawowa Maksymalna ilość uczniów to 25 osób, czas trwania – 60 min. Rezerwacja zajęć: osobiście lub telefonicznie (tel. 505-507-044) z tygodniowym wyprzedzeniem. Opłata: 2 zł od ucznia, opiekunowie - wstęp wolny

ŻYWE MUZEUM PIERNIKA ul. Rabiańska 9, tel. 56 663-66-17, www.muzeumpiernika.pl Muzeum, w którym można samemu wykonać piernik: od zebrania składników, przez wyrabianie ciasta, wykrawanie formy, po włożenie do pieca na 50 zdrowasiek.

Bilety: 12 zł – dzieci i młodzież ucząca się, 17 – dorośli. Czynne codziennie w godz. 10.00-18.00

MUZEUM ZABAWEK I BAJEK ul. Ducha Św. 12, tel. 500-891-079 www.muzeumzabawekibajek.pl Muzeum zabawek z XIX i pierwszych dekad XX wieku; oferujące nie tylko kolekcję lalek, misiów, wózków, kolejek, samochodów, klocków, gier planszowych i innych zabawek, ale również wystawę starych fotografii dokumentujących szczęśliwe dzieciństwo z minionych lat, projekcję starych bajek na dawnych projektorach oraz warsztaty artystyczne i literackie dla dzieci i młodzieży inspirowane prezentowaną kolekcją.

Muzeum czynne codziennie w godz. 10.00 -17.00

GWIEZDNE MUZEUM TORUŃ Rynek Nowomiejski 13, tel. 691-461-314 Najobszerniejsza, unikatowa kolekcja eksponatów związanych z „Gwiezdnymi wojnami” w Polsce.

Oferujemy przygodę po całym uniwersum Star Wars. Dajemy możliwość obcowania ze światem z odległej galaktyki oraz spotkania najsłynniejszych bohaterów kosmicznej sagi tj. Lord Vader, Mistrz Yoda, R2-D2, C-3PO oraz wielu wielu innych. Zwiedzającym towarzyszy oryginalna, filmowa ścieżka dźwiękowa. Najmłodszym oferujemy warsztaty plastyczne i manualne. Organizujemy również wydarzenia okolicznościowe: urodziny, imieniny a także eventy dla miłośników Gwiezdnych Wojen.

Bilety: dzieci i osoby uczące się 5 zł, dorośli 10 zł. Czynne codziennie w godz. 11.00-19.00

MUZEUM PIŚMIENNICTWA I DRUKARSTWA ul. Szkolna 31, 87-122 Grębocin k. Torunia tel. 56 674-92-00, www.muzeum.grebocin.pl Muzeum czynne: pon.-pt. godz. 8.00-16.00 Warsztaty muzealne - zabawa z papierem i drukiem Poziom warsztatów dostosowany jest do wieku uczestników. Grupy zorganizowane - do 60 osób, indywidualni zwiedzający. Czas trwania – 1-1,5 godz. Cena - 16 zł/os., w soboty 18 zł/os. Wiek - 3-103 lat.

Rezerwacja: tel. 56 674-92-00, edukacja@grebocin.pl

18

T

MUZEUM DIECEZJALNE ul. Żeglarska 7, tel. 56 622-11-15 facebook.com/muzeumdiecezjalnetorun

TOS

TORUŃSKA ORKIESTRA SYMFONICZNA siedziba – CKK „Jordanki” al. Solidarności 1-3, tel. 56 622-88-05 www.tos.art.pl Czas dla Nas: Płonie ognisko w lesie 10.03. (niedziela), godz. 16.00, 17.15 Cykl koncertów dla dzieci z opiekunami Bilety: 40 zł rodzinny (2+1), 20 zł, dorosły, 10 zł dziecko

Whitney Houston Symfonicznie – koncert z okazji Dnia Kobiet, 10.03. (niedziela), godz. 17.00 Wystąpią: Hania Stach (wokal), Jacek Piskorz (instrumenty klawiszowe), Jakub Kujawa (gitara), Tomek Zieliński (bas), Waldemar Franczyk (perkusja), Jagoda Stach (chórek), Ola Nowak (chórek), Ola Bieńkowska (chórek), Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Adam Banaszak (dyrygent) W programie: piosenki z repertuaru Whitney Houston: Didn’t we almost have it all, How will I know, Saving all my love for you, So emotional, If I told you that, Run to you, I have nothing, Where do broken hearts go, All the man that I need, I wanna dance with somebody, Why does it hurt so bad, Million dollar, Greatest love of all, I will always love you, My love is your love. Bilety: 60 zł, 50 zł ulgowy Romantyczna harfa, 15.03. (piątek), godz. 19.00 Wystąpią: Małgorzata Zalewska – harfa, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Radosław Droń – dyrygent W programie: S. Moniuszko – Uwertura do opery „Paria”, G. Guthman – Concerto Romantico na harfę i orkiestrę, F. Schubert – VIII Symfonia h-moll „Niedokończona”.

Bilety: 40 zł, 30 zł ulgowy

Symfoniczna wiosna marzeń, 22.03. (piątek), godz. 19.00 Wystąpią: Paulius Andersson – fortepian (Litwa), Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Nikolay Lalov – dyrygent (Portugalia) W programie: B. Santos - Abertura Sinfonica No. 3 op. 21, E. Grieg – Koncert fortepianowy a-moll op. 16, F. Delius – Idylle Printemps; Summer Night on the River, W. A. Mozart – XXXVIII Symfonia D-dur „Praska” Bilety: 40 zł, 30 zł ulgowy

Cztery pory roku. Z Buenos Aires do Wenecji 30.03. (sobota), godz. 17.00 Wystąpią: Anna Maria Staśkiewicz – skrzypce, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Mariusz Smolij – dyrygent W programie: A. Vivaldi - Cztery pory roku, A. Piazzolla Cztery Pory Roku. Bilety: 50 zł, 40 zł ulgowy Bilety w Kasie CKK Jordanki od wtorku do soboty w godz. 13.00-19.00 oraz na stronie www.tos.art.pl

D

DOMY KULTURY

DOM MUZ ul. Podmurna 1/3, tel. 56 621-05-81, www.dommuz.pl Galeria Muz

Wystawa akwareli z archiwum Zakładu Kształcenia Artystycznego Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Wydziału Sztuk Pięknych UMK, 1.03. (piątek), godz. 18.00, do 29.03.

Zakład kształci przyszłych konserwatorów dzieł sztuki. Akwarele powstały głównie w pracowni malarstwa na podłożach papierowych, która kształci konserwatorów papieru i skóry. Studia i szkice akwarelowe powstały na przestrzeni wielu lat i wykonane zostały z natury. Prace powstały pod kierunkiem prof. UMK Michała Trägera i prof. Jacka Gramatyki.

Fotogaleria

Światło i cień – wystawa fotografii astronomicznej Sebastiana Soberskiego, do 22.03.

Sebastian Soberski - kierownik Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Grudziądzu oraz radioobserwator w Katedrze Radioastronomii przy Centrum Astronomii UMK w Toruniu.

Zajmuje się badaniem pozostałości po wybuchach supernowych oraz rozkładem pola magnetycznego w Galaktyce. Współautor cyklicznego programu telewizyjnego „Obserwatorium” oraz serii programów internetowych „Niebo na dłoni”. Organizator oraz współorganizator wypraw astronomicznych w pas całkowitego zaćmienia Słońca. Współtworzy muzyczno-astronomiczny projekt audiowizualny Voices of the Cosmos (razem z Wojciechem Ziębą i Rafałem Iwańskim). Zobaczymy m.in. fotografie przedstawiające zaćmienia słońca w różnych miejscach świata.

Azjatyckie migawki w obiektywie Dariusza Lachowicza 28.03. (czwartek), godz. 18.00, do 23.04.

Dariusz Lachowicz - Rocznik 66. Pochodzenie polskie, ale codzienność chicagowska. W Polsce pracowałem przy składzie i łamaniu, na co dzień pracuję w amerykańskiej firmie, w której jestem grafikiem komputerowym. Moją życiową pasją jest fotografia. Na wystawie zaprezentuję m.in. ostatnie zdjęcia z Indii. Dokumentuję również polonijne życie w Chicago, piszę do Dziennika Związkowego, najstarszej gazety w języku polskim poza granicami kraju, współpracuję z Muzeum Polskim w Ameryce i Grażyną Auguścik. Było mi dane fotografować podczas spotkań z Polakami Lecha Wałęsę, Bronisława Komorowskiego, Andrzeja Dudę oraz Baracka Obamę i Donalda Trumpa.

Na wystawy wstęp wolny

Wydarzenia: HulaSensoryka – warsztaty dla najnajów, 2.03. (sobota), godz. 11.00 Zajęcia ogólnorozwojowe wspomagające wszechstronny rozwój młodszych dzieci (1-3 lat). Wraz z rodzicami rozwijają one w ciekawy i bezpieczny sposób wszystkie zmysły. To przestrzeń do eksperymentowania z naturalnymi produktami, dotykania różnych struktur i faktur, a także do obcowania z innymi dziećmi i nabywania kompetencji społecznych.

Słodycz czekolady – rodzinne warsztaty kulinarne 4.03. (poniedziałek), godz. 10.30

Spotkaniem z czekoladkami otwieramy nowy cykl warsztatów kulinarnych. Uczestnicy zostaną zapoznani z historią czekolady. Poznają technologię jej otrzymywania i różne jej rodzaje. Następnie przygotowują bazy do pralinek. Wstęp: 20 zł. Dla grupy zorganizowanej

Bieganie z aparatem, 5.03. (wtorek), godz. 8.15 Spotkania poświęcone sportowi i sztuce. Zaczynamy rano, kiedy jest najlepsze światło, zabieramy koniecznie ze sobą aparaty, najlepiej analogowe – mogą to być również komórki. Biegamy ok. godziny i robimy przerwy na zdjęcia. Prowadzenie: Aleksandra Strzelec. Wstęp wolny. Zapisy i informacje: okolna@ dommuz.pl lub tel. 56 654-84-56

64. Ogólnopolski Konkurs Recytatorski – eliminacje miejskie 21.03. (czwartek), godz. 9.00 konkurs, godz. 15.00 wyniki

Zapraszamy osoby, które chcą towarzyszyć uczestnikom w charakterze publiczności. Laureaci zostaną zaproszeni do udziału w eliminacjach rejonowych 64 OKR (05.04.). Więcej informacji: www. woak.torun.pl Termin zgłoszeń: 8.03. Pytania na adres: podmurna@dommuz.pl. Wstęp wolny

Gdzie ta Troja? 22.03. (piątek), godz. 9.00

Zajęcia artystyczne realizowane w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Iliady.

Dla grupy zorganizowanej. Współpraca: Fundacja Traditio Europae, Stowarzyszenie Inicjatyw Kulturalnych Tartak

Kwartet jazzowy Sunny Side, 29.03. (piątek), godz. 19.00 Zespół powstał z inicjatywy Adama Jędrzejowskiego, muzyka perkusisty, współpracującego z czołówką polskiej ekstraklasy jazzowej lat 50. i 60.

Grał w zespołach Krzysztofa Komedy i Andrzeja Trzaskowskiego. Mimo zasłużonej jazzowej emerytury nadal pozostaje muzykiem aktywnym, powołując do życia kolejne projekty. Jednym z nich jest właśnie Sunny Side.

Kwartet w składzie: Adam Jędrzejowski, Mirosław Lewandowski, Piotr Pokutycki, Andrzej Bruner Gulczyński. Muzycy zaprezentują standardy jazzowe G. Gershwina, C. Portera, Kurta Weill’a, A. C. Jobima, Jerome’a Kerna jak i kompozycje polskich autorów. Wstęp: 10 zł

DOM MUZ, ul. Poznańska 52, tel. 56 664-49-12 Galeria na Podgórzu Wystawa fotografii Katarzyny Karuny w ramach obchodów Dnia Kobiet 5.03. (wtorek), godz. 17.15, do 22.03.

Galeria otwarta jest na debiuty. Artystka dużo podróżuje, umie patrzeć na ludzi, a przede wszystkim ich słuchać. „Poprzez tę wystawę chcę pokazać różnorodność kultur, ludzi i obyczajów, a także piękno naszego świata”mówi. Zapraszamy w podróż do Brazylii, Indii oraz Tajlandii. Katarzyna Karuna - urodziła się w Toruniu. W 2014 wyjechała na studia do Wielkiej Brytanii. Po roku zrezygnowała ze studiów, aby podążać za swoimi pasjami (podróże i kulinaria). W 2016 odbyła pierwszą samotną podróż po Tajlandii.

Stan szkła - wystawa prac Sylwii Sosińskiej i Marzeny Wilk 26.03. (wtorek), godz. 18.00, do 5.04.

Autorki starają się ukazać różnorodność materii. Realizacje Sylwii Sosińskiej to panele szklane wykonane z wielu nałożonych na siebie warstw szkła, z których autorka tworzy zestawy kompozycyjne, natomiast Marzena Wilk nadaje szkłom formy trójwymiarowe, malarsko-rzeźbiarskie o charakterze organicznym.

Wydarzenia: Teatr Magmowcy: W zdrowym ciele zdrowy duch - poranek teatralny 2.03. (sobota), godz. 11.00 Każdy z nas to zna... kiedy mama mówi: „umyj ręce!!!”, „idź się wykąpać!!!” lub pyta: „czy umyłeś już zęby?” i każdemu z nas po raz kolejny

Prowadząca: Małgorzata Ludwiszewska. Wstęp: 25 zł (rodzic i dziecko), zapisy: podmurna@dommuz.pl

19

nie chce się tego robić. Podobnie jest z naszą bohaterką, Małą Brudaską, której motto brzmi „częste mycie skraca życie”. Jednak gdy pewnego dnia nie chce jej się iść do przedszkola ani nawet pobawić z dziećmi i wszystko ją boli, dopada ją stado okropnych potworów, które gonią ją i straszą na wszelkie sposoby.

Po spektaklu warsztaty dla dzieci. Wstęp: 10 zł

Wokół sztuki - idzie wiosna, 12.03. (wtorek), godz. 10.00

Zajęcia dla grupy dzieci niepełnosprawnych. Podczas warsztatów uczestnicy wykonają prace plastyczne nawiązujące do rozkwitającej, przychodzącej wiosny.

Prowadzenie: Agnieszka Dąbrowska. Wstęp: 10 zł (tylko dla grup zorganizowanych)

Przygotowania do pierwszego dnia wiosny - warsztaty ruchowoplastyczne, 12.03. (wtorek), godz.11:00

Uczestnicy poznają sposoby witania wiosny w różnych krajach oraz zaprojektują w różnych technikach plastycznych stwory symbolizujące odchodzącą zimę - będą je także animować.

Spotkanie we współpracy z Filią nr 4 Książnicy Kopernikańskiej. Prowadzące: Joanna Łagan oraz Lidia Klimaszewska. Wstęp: 5 zł (tylko dla grup zorganizowanych)

Polska premiera spektaklu Testament Barbary, 16.03. (sob.), godz. 17.00 Tytułowa Barbara w obliczu zbliżającej się śmierci zwołuje swoje porzucone przed piętnastu laty córki, aby porozmawiać o testamencie. Pragnie wyjaśnić im powody, dla których przed laty oddała je pod opiekę swojej siostrze, a sama zajęła się tworzeniem firmy i zarabianiem pieniędzy.

W roku 2014 sztuka była kilkakrotnie wystawiana w miastach Wielkiej Brytanii –Luton/Dunstable, Bedford oraz Milton.

Wstęp: 18 zł. Bilety dostępne w dniu spektaklu. Możliwość rezerwacji miejsc: tel. 698-293-487

Muzyczna Dorożka - spotkanie z muzyką, 19.03. (wtorek), godz. 11.00

Spotkanie muzyczne dla dzieci szkolnych przygotowane przez uczniów Zespołu Szkół Muzycznych. Uczestnicy zostaną zapoznani z instrumentami różnych rodzin muzycznych. Poznają utwory muzyki klasycznej oraz wezmą udział w specjalnie dla nich przygotowanych konkursach.

Dla grup zorganizowanych. Wstęp 5 zł

Marcowe kwiatki na wiosenne rabatki - warsztaty rodzinne 23.03. (sobota), godz. 11.00 Będziemy tworzyli kwiaty ze sklejki, filcu, malując na tekturze. Będziemy także sadzić i siać rośliny w recyklingowych doniczkach z puszek, butelek pet i innych materiałów. Wstęp wolny Teatr Amorficzny zaprasza na obchody Międzynarodowego Dnia Teatru 27.03. (środa), godz. 18.00 W programie m. in.: etiudy przygotowane przez uczestników młodszej grupy, prezentacja materiału związanego z najnowszą premierą grupy starszej Teatru Amorficznego oraz warsztaty teatralne (tylko dla chętnych). Prowadząca: Joanna Łagan. Więcej informacji na www. Wstęp wolny Kreatywna inspiratornia - warsztaty recyclingowe 23.03. (czwartek), godz. 11.45 Podczas warsztatów młodzież szkolna z przyniesionych przez siebie rolek papierowych przygotuje ozdoby do swojego pokoju (dla grup zorganizowanych). Wstęp wolny

DOM MUZ, ul. Okólna 169, tel. (56) 654-84-56 Wielogród — Sąsiedzki ogród, 6.03. (środa), godz. 16.30 Spotkania sympatyków ogrodów i ludzi chcących coś zmienić dla dobra wspólnej przestrzeni. Zapisy: okolna@dommuz.pl lub tel. 56 654-84-56. Wstęp wolny.

Prowadzenie: Aleksandra Strzelec

Rodzinny weekend na Rudaku 9.03. (sobota), godz. 11.00 Warsztaty rodzinne – roślinne słoiki Stworzymy w słoikach mikroklimat, dzięki któremu roślinny zasadzone przez uczestników będą samowystarczalne. To małe biosfery, gdzie panujące warunki imitują naturalne środowisko życia roślin.

Wstęp: 15 zł (mały słoik) / 35 zł (większy słoik). Prowadzenie: Aleksandra Strzelec.

Zapisy: okolna@dommuz.pl, nr tel. 56 654-84-56

20

10.03. (niedziela), godz. 10.00-13.00 Rodzinny pchli targ - Flumark Przebieramy szafy, przeglądamy zabawki, kartony, inne szpargały i przynosimy na pchli targ. Tu każdy może wymienić się lub wystawić na sprzedaż swoje rzeczy. Wystawiamy artykuły, rzeczy dla przyszłych rodziców, niemowląt, dzieci, nastolatków, rodziców, dziadków i pradziadków.

Wstęp: wolny/ 5 zł opłata za wystawienie się. Zapisy dla wystawców: okolna@dommuz.pl, tel. 56 654-84-56

Taneczne spotkanie integracyjne, 15.03. (piątek), godz. 9.30 Spotkanie skierowane do dzieci. Wstęp wolny

Ogródnik – Mój własny ogród. Warsztaty projektowania krajobrazu 20.03. (środa), godz. 16.30 Zajęcia są okazją uczenia się, jak tworzy się projekt ogrodu. Zmagania projektowe odbywają się pod okiem architekta krajobrazu.

Zapisy: okolna@dommuz.pl/ tel. 56 654-84-56. Wstęp: 15 zł. Prowadzenie: Aleksandra Strzelec

Popołudnie z planszówkami, 21.03. (czwartek), godz. 16.00 Dwie godziny grania w gry planszowe, karciane i zręcznościowe. Instruktorzy oraz stali uczestnicy zajęć będą w razie potrzeby tłumaczyć zasady.

Na zakończenie poczęstunek. Wstęp wolny Zajęcia stałe (nabór) Spotkania ze sztuką (7-12 lat)

• poniedziałki, godz. 16.30-17.30 Dom Muz, ul. Poznańska 52 • wtorki, godz. 16.30-17.30 Dom Muz, ul. Okólna 169 Podczas zajęć dzieci mają możliwość zapoznania się z różnymi technikami sztuki użytkowej.

Malujemy na szkle, robimy odlewy gipsowe, tworzymy kartki metodą scrapbookingu. Uczymy się filcować na mokro i sucho, malować na płótnie, robić nadruki. Poznajemy również tajniki florystyczne. Wszystkie przedmioty wykonane podczas zajęć dzieci zabierają do swoich domów.

Prowadzenie: Agnieszka Dąbrowska, Aleksandra Strzelec

MŁODZIEŻOWY DOM KULTURY ul. Przedzamcze 11/15, tel. 56 622-14-77 www.mdktorun.pl Wernisaż i spotkanie z ilustratorką Ewą Poklewską-Koziełło 1.03. (piątek), godz. 18.00 Wystawa ilustratorki książek dla dzieci. Wernisażowi będzie towarzyszyć spotkanie autorskie. Ewa Poklewska-Koziełło współpracuje z wiodącymi wydawnictwami, dla których zilustrowała już kilkadziesiąt książek. Jej ilustracje można spotkać w podręcznikach, od wielu lat współpracuje z czasopismem Świerszczyk, gdzie prowadzi rubrykę Kopnięte Królestwo Warsztaty plastyczne z Ewą Poklewską-Koziełło 2.03. (sobota), godz. 11.00-14.30 Prowadzenie: Ewa Poklewska-Koziełło i Paulina Gołoś. Godz. 11.00-12.30 – dzieci 3-6 lat z rodzicami, godz. 13.00-14.30-dzieci 7-10 lat Koszt: 10 zł, zapisy w portierni MDK

XXIV Samorządowy Konkurs Nastolatków Ośmiu Wspaniałych

Przyjmowanie zgłoszeń do 2.03. Regulamin konkursu na www. Eliminacje miejskie odbędą się 8.03. Organizatorzy: Wydział Edukacji UMT i MDK

Koncert Być Kobietą z okazji Dnia Kobiet, 8.03. (piątek) godz. 18.00 Piosenki artystów takich jak Alicja Majewska, Maryla Rodowicz, Kabaret Starszych Panów czy Ewa Demarczyk, a wszystko to w wykonaniu uzdolnionej młodzieży z muzyką na żywo. Wstęp wolny Alaska. Teatr życia - Fotografie Lucyny Sowińskiej 12.03. (wtorek), godz. 18.00 Fotografie ukazują potęgę surowego krajobrazu, unikalne formacje skalne, lodowce opadające do morza. Pokazana jest sztuka ludowa Eskimosów oraz oryginalne rzeźby barwnych totemów Indian Alaski. Lucyna Sowińska - twórczyni toruńskiej Sceny Młodych Studio P. Wernisaż wzbogaci muzyka Igora Nowickiego do impresji Studia P „Kamienie”.

Nowa Scena Muzyczna: Kobiety, miłość i…wiosna 16.03. (sobota), godz. 18.00 Duet akordeonowy z Kijowa Vołodymyra i Ivana Gaidychuków. W programie melodie i piosenki o miłości oraz słodka niespodzianka. Wstęp wolny Półfinał XXXV Miejskiego Konkursu Recytatorskiego „Wiersze, które lubimy”, 22.03. (piątek), godz. 12.00

Zapraszamy uczniów klas VIII i VIII. Zgłoszenia do 19.03. w impresariacie MDK oraz mailowo: zieminska-bacal@wp.pl. Regulamin na stronie www. Szkołę może reprezentować trzech wyróżniających się uczniów. Zadaniem jest prezentacja jednego wiersza. Finał 17.05.

Koncert zespołu wokalnego Let’s Sing - Spełniaj marzenia 22.03. (piątek), godz. 18.00

Piosenki o marzeniach, które już się spełniły i o tych, które jeszcze przed nimi. Wstęp wolny

XXVII Szkolna Scena Piosenki i Poezji – wojewódzki przegląd artystyczny 23.03. (sobota), godz. 9.00 Zaprezentują się: godz. 9.00 uczestnicy z klas 0-3 SP, godz. 12.00 uczestnicy z klas 4-8 SP.

30.03. (sobota), godz.11.00

uczestnicy z klas 3 gimnazjum oraz uczestnicy ze szkół ponadgimnazjalnych Regulamin na www.mdktorun.pl, www.sp28.torun.pl. Organizatorzy: SP nr 28, TOS oraz MDK

IV Forum Edukacji Pozaszkolnej „Kreatywny Rozwój i Profilaktyka Artystyczna”, 29.03. (piątek), godz. 15.00

IV Forum Edukacji Pozaszkolnej skierowane do nauczycieli wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego, nauczycieli plastyki, nauczycieli świetlic, wychowawców. W programie: warsztat plastyczny – arteterapia, prowadzenie Anita Przybyszewska-Pietrasiak; warsztat teatralny z elementami psychodramy, prowadzenie Magdalena Łubkowska-Stanisławska. Organizatorzy: MDK, CKU Toruński Ośrodek Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli

Koncert wokalny wychowanków zespołu Psotki i Śmieszki 30.03. (sobota), godz. 16.00 Najpiękniejsze i najbardziej znane piosenki z repertuaru dziecięcego.

Wstęp wolny

OGNISKO PRACY POZASZKOLNEJ DOM HARCERZA Rynek Staromiejski 7, tel. 56 622-39-50 www.domharcerza.torun.pl

Konkursy: Koncert finałowy KATAR Muzyka, 30.03. (sobota) Najciekawsze zespoły muzyczne i soliści z województwa kujawsko-pomorskiego. Miejsce: Od Nowa. Wstęp wolny Zgłoszenia na konkurs KATAR Film, do 6.04.

W konkursie mogą wziąć udział autorzy filmów fabularnych, dokumentalnych, reportaży a także wideoklipów i innych form szeroko pojętej sztuki filmowej oraz filmów eksperymentalnych. Jeden uczestnik może zgłosić do konkursu nie więcej niż trzy obrazy, nadsyłane prace nie powinny być dłuższe niż 40 minut. Filmy konkursowe mogą być zrealizowane zarówno w konwencji animacji, jak i żywego planu oraz – rzecz jasna – obie te formy łączyć. Projekcje finałowe odbędą się 25.03. w Kinie Centrum w CSW. Regulamin na www

Spotkania i wykłady: Historia Fotografii: Okręg Toruńsko-Bydgoski ZPAF w latach 70.

13.03. (środa), godz. 16.45 Multimedialny wykład. W latach 70. dawny Okręg Bydgoski ZPAF zastąpił nowo utworzony Okręg Toruńsko-Bydgoski. Siedzibą Okręgu była Mała Galeria Fotografiki ZPAF mieszcząca się przy ul. Podmurnej 5 w Toruniu.

Wystawiali tu zarówno wybitni artyści z Polski, jak i twórcy związani z regionem. Wykład wygłosi Stanisław Jasiński – fotografik i instruktor fotografii, członek Związku Polskich Artystów Fotografików, specjalista ds. fotografii WOAK. Wstęp wolny

Książkożercy – cykl spotkań czytelniczych 20.03. (środa), godz. 17.00 (dzieci) i 18.00 (młodzież i dorośli) Spotkania przybliżające wartościową literaturę.

Prowadzą: Agnieszka Zakrzewska i Magdalena Jasińska. Wstęp wolny

W Pierwszym Rzędzie: Praktyczny warsztat montażysty – spotkanie z Katarzyną Orzechowską, 27.03. (środa), godz. 18.00 Katarzyna Orzechowska opowie o zasadach montażowych w fabule, dokumencie oraz filmie reklamowym. Uwrażliwi na poprawne i estetyczne patrzenie oraz wyrażanie myśli i emocji obrazem. Uczestników czekać będą zadania. Wstęp wolny Warsztaty:

Warsztaty wokalne Akademia Piosenki 2, 16.03. (sobota)

9.03. Instalacja – jak wykorzystać sztukę do pracy z grupą?

Zajęcia prowadzi Agnieszka Zakrzewska, cena: 60 zł, termin zgłoszeń: 1.03.

9.03. Marketing hashtagów Zajęcia prowadzi Dominik Pokornowski, cena: 120 zł, termin zgłoszeń: 1.03.

9.03. Trening prezentacji i wystąpienia publicznego.

Zajęcia prowadzą: Mariusz Kluszczyński i Wojciech Budny, cena: 120 zł, termin zgłoszeń: 1.03.

16.03. Instagram – siła obrazka; jak opowiadać historie na Instagramie?

Zajęcia prowadzi Kasia Toczko, cena: 120 zł, termin zgłoszeń: 8.03.

16-17.03. cykl warsztatów Pedagogika cyrku dziecięcego (spotkanie I) Cena: 600 zł (za cały cykl), termin zgłoszeń: 1.03.

22-24.03. Teatr – Muzyka – Ruch Zajęcia prowadzą: Magdalena Jasińska, Erwin Regosz i Krystian Wieczyński, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 15.03.

30-31.03. Teatr i opowieść w działaniach ze społecznością lokalną Zajęcia prowadzi Anna Nowak, cena: 150 zł, termin zgłoszeń: 22.03.

30-31.03. Magia cyrku Zajęcia prowadzi Mirosław Urban, cena: 150 zł, termin zgłoszeń: 22.03.

Kwitnące rośliny ogrodu, 21.03. (czwartek)

Zajęcia edukacyjne:

Festiwal Piosenki Niespełnionej Miłości, 1.03. (piątek), godz. 16.00

IV Miejski Konkurs Wokalny. Do konkursu zgłoszenia nadesłało 40 solistów w wieku 13-19 lat.

Podczas przesłuchań wykonają oni utwory o tematyce miłosnej. Jury oceniać będzie uczestników w dwóch kategoriach wiekowych: 13-15 lat i 16-19 lat.

Otwarty Turniej Szachowy, 2.03. (sobota), godz. 10.00-15.00 W cyklu Grand Prix Torunia w Szachach Szybkich 2018/2019

Drużynowe Mistrzostwa Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Szachach, 2.03. (sobota), godz. 10.00-15.00 VII Miejski Konkurs Recytatorski Wierszoklepka, 15 i 22.03. (piątki)

Dla klas I-III Szkół Podstawowych. I etap - eliminacje wstępne, II etap – finał konkursu. Uczestnicy zaprezentują dowolny utwór poetycki z literatury dla dzieci. godz. 12.30-14.00 gr.młodsza, godz. 14.15-15.45 gr. starsza

Otwarcie wystawy prac uczniów pracowni plastycznej OPPDH. Miejsce: Ogród Zoobotaniczny

Konkurs Piosenki Przedszkolnej Muzyczna Tęcza 30.03. (sobota), godz. 10.00

Konkurs adresowany do dzieci w wieku 4-7 lat. Każdy uczestnik zaprezentuje jedną piosenkę o dowolnej tematyce

WOJEWÓDZKI OŚRODEK ANIMACJI KULTURY ul. Szpitalna 8, tel. 56 652-27-55, www.woak.torun.pl

Konsultacje fotograficzne, 8, 22.03. (piątek), godz. 15.30-18.00 Indywidualne zajęcia warsztatowe dla osób amatorsko uprawiających fotografię artystyczną.

Zajęcia prowadzi Stanisław Jasiński. Wstęp wolny XXVII Program Edukacji Kulturalnej dla uczniów klas piątych. Warsztaty filmowe 13-15.03.

Wideoklip w stylu noir (zajęcia prowadzi Karolina Fordońska) oraz warsztaty teatralne Czarna dziura (zajęcia prowadzi Agnieszka Zakrzewska). Program adresowany jest do uczniów klas V szkół podstawowych z małych miejscowości.

Teatralny rozruch, 16.03. (sobota), godz. 9.00 Warsztaty twórcze dla dzieci w wieku 7-10 lat. Zajęcia prowadzi Agnieszka Zakrzewska, cena 5 zł.

Zgłoszenia do 8.03.

Poranne figle, psoty i żarty, 16.03. (sobota), godz. 11.00 (I grupa) i 12.30 (II grupa) Warsztaty twórcze z cyklu dla dzieci w wieku 4-6 lat. Zajęcia prowadzi Agnieszka Zakrzewska, cena 5 zł/dziecko (opiekun bezpłatnie). Zgłoszenia do 8.03.

21

B BIBLIOTEKI

WOJEWÓDZKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA KSIĄŻNICA KOPERNIKAŃSKA ul. Słowackiego 8, www.ksiaznica.torun.pl Witelon - zapomniany polski uczony z XIII wieku 14.03. (czwartek), godz. 18.00 Bohaterem prelekcji, przygotowanej przez Toruński Oddział Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, będzie Witelon - pierwszy polski uczony o międzynarodowej renomie, dzisiaj niesłusznie zapomniany.

Wstęp wolny

Toruń miasto zabytków: O tym, jak czas toruński zegary słoneczne dawniej wyznaczały, 21.03. (czwartek), godz. 18.00 Spotkanie poświęcone tzw. słonecznikom, tj. zegarom słonecznym. Rozpoczniemy od ogólnej refleksji na temat istoty czasu, zastanowimy się, co to jest czas słoneczny i jaki związek łączy go z czasem, którym praktycznie posługujemy się na co dzień. Następnie odbędziemy wirtualny spacer szlakiem toruńskich zegarów słonecznych, a właściwie szlakiem śladów, które po nich pozostały. Prelekcję przedstawi dr Krzysztof Przegiętka, fizyk z UMK. Wstęp wolny Gramy w bangery! 23.03. (sobota), godz. 18.00-23.00 Impreza dla planszówkowych twardzieli. Nie dla dzieci i nie dla mazgajów. Sięgniemy po trudne i wymagające gry.

Uwaga: w imprezie wezmą udział wyłącznie wcześniej zapisani animatorzy i uczestnicy rozgrywek. Więcej informacji i zapisy wyłącznie na Facebooku (wydarzenie @Gramy w bangery!)

Święta wyobraźni. Dzień z Lovecraftem: w mackach Cthulhu 30.03. (sobota), godz. 12.00-18.00 W programie imprezy: spotkania autorskie, prelekcje, konkursy, warsztaty, planszówki lovecraftiańskie, czytanie Lovecrafta na żywo. Wstęp wolny

Filia nr 1, ul. Jęczmienna 23, tel. 56 621-08-69

Ulubione tematy. Wystawa prac Izabeli Kalinowskiej 7.03. (czwartek), godz. 16.00, do 27.03.

Jej letnia „Galeria pod chmurką” przy Dworze Artusa wpisała się w krajobraz toruńskiej starówki. Artystka pochodzi z rodziny, w której wiele osób zajmowało się malarstwem - jest prawnuczką Józefa Brandta, słynnego malarza-batalisty. Wydawało się, że pójdzie w jego ślady, jednak zamiast studiów malarskich wybrała szkołę handlową. O wyborze zdecydowała trudna sytuacja finansowa, w jakiej znalazła się rodzina Izabeli Kalinowskiej. Mimo tych przeciwności artystka nigdy nie porzuciła malarstwa. Jej ulubionym tematem są kwiaty i pejzaże. Wykonuje również reprodukcje dzieł Van Gogha, Picassa i innych.

Filia nr 4, ul. Poznańska 52, tel. 56 651-36-85

Podgórz inwestuje: nowa część miasta, infrastruktura i… obietnice 4.03. (poniedziałek), godz. 18.00 Cykliczne spotkania z historią i dawną codziennością (w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca), na bazie książki „Podgórz. Toruńskie przedmieścia sprzed lat”. Tym razem o inwestycjach publicznych i prywatnych

22

w Podgórzu, o okazałych kamienicach, które powstały i nie zachowały się lub zrealizowane nie zostały, o nowej części miasta, gdzie budowano kamienice, ale też miejską kaplicę Zbawiciela, która służyła wyznawcom kościołów ewangelickiego i katolickiego. Będzie mowa o podgórskiej infrastrukturze, zarówno publicznej, jak i prywatnej. Wspomnimy też o obietnicach składanych podgórzanom przez władze Torunia, zmierzające do przyłączenia lewobrzeża Prelekcja Katarzyny Kluczwajd. Wstęp wolny Wymieńmy się książkami, 14.03. (czwartek), godz. 16.00-18.00 Masz książki, których chciałbyś się pozbyć albo wymienić na inne? Będzie okazja, żeby to zrobić. Również bibliotekarze przygotowali się na wymianę; w dobre ręce oddadzą ponad kilkadziesiąt książek (oczywiście w zmian za inne). Wstęp wolny

Filia nr 6, ul. Lelewela 3, tel. 56 655-18-48

Zajęcia szachowe dla początkujących 2, 9, 16, 23, 30.03. (soboty), godz. 10.30 Instruktorem będzie Andrzej Machaj. Do udziału w zajęciach zapraszamy początkujących szachistów wieku 7+. Każde spotkanie trwa godzinę lekcyjną . Liczba miejsc ograniczona, zapisy: 56 655-18-48 lub f-6@ksiaznica.torun.pl

Filia nr 14, ul. Łyskowskiego 29/35, tel. 56 648-18-96

Ewolucja. Wystawa prac Joanna Racławskiej 15.03. (piątek), godz. 15.00, do 15.04.

Uzdolniona plastycznie uczennica IX Liceum Ogólnokształcącego. Swoje plastyczne zainteresowania rozwija w szkole i podczas warsztatów artystycznych. Jej ulubione techniki to rysunek, grafika i malarstwo. Wśród tematów, które najczęściej podejmuje są martwe natury, ludzkie sylwetki i elementy przyrody. Brała udział w wielu konkursach plastycznych, była wielokrotnie nagradzana. Po maturze zamierza studiować na uczelni artystycznej. Wstęp wolny

Filia nr 16, ul. Raszei 1, tel. 56 610-67-59

W marcu kobiety rządzą w mediatece Cykl warsztatów i spotkań dla kobiet. Zajmiemy się urodą, makijażem, zdrowym stylem życia i profilaktyką zdrowotną. Zaprosimy na warsztaty malarskie. Informacje: www.facebook.com/MediatekaTorun. Wstęp wolny Kobiece inspiracje, 1, 22.03. (piątki), godz. 17.00 Zajęcia plastyczne dla pań. Tym razem będziemy ozdabiać stare plastikowe pudełka. W tym celu posłużymy się metodą decoupage. Stworzymy piękne, pastelowe pojemniki oraz wiosenne doniczki. Wstęp wolny Barwna Planeta, 7-14.03.

Wystawa prac grupy malarskiej z osiedla Na Skarpie. 8.03. o godz. 12.00 zapraszamy wszystkie panie do udziału w warsztatach plastycznych, które poprowadzi opiekun artystyczny grupy Włodzimierz Sokołowski.

Wstęp wolny

Akademia Twórczych Pomysłów 4 i 5, 11 i 12, 18 i 19, 25 i 26.03., godz. 17.00 Cykliczne zajęcia plastyczne, na które zapraszamy dzieci w każdym wieku (młodsze, poniżej 5 lat, z opiekunami). 4 i 5.03. pokażemy dzieciom, jak z krepy, patyczka i kleju zrobić kolorowe papierowe kwiatki. Oczywiście z okazji Dnia Kobiet. 11 i 12.03. wykonamy wesołe zawieszki w kształcie chmurki i kropel deszczu lub wiszące serduszka. Przyda się kolorowy papier. 18 i 19.03. makaron służy nie tylko do jedzenia; można z niego zrobić… biżuterię, np. korale lub bransoletki. I my je zrobimy! 25 i 26.03.

pokażemy jak z papierowego talerzyka, wełny i piórek zrobić osobisty łapacz snów. Wstęp wolny, rezerwacje: 56 610-67-59 Bajki ze ścianki, 6,13.03. (środy), godz. 17.00 Projekcje bajek z dawnych lat przy użyciu rzutnika Ania. Po seansie zajęcia związane tematycznie z wyświetlaną bajką. Wstęp wolny Manga w mediatece, 14, 28.02. (czwartki), godz. 16.00-17.30 Najpierw oglądamy fragmenty filmów, dyskutujemy, a potem uczymy się rysować mangę. Czekamy na młodzież powyżej 13 r.ż. Wstęp wolny Akademia Kreatywnego Malucha, 21.03. (czwartek), godz. 10.00 Jeśli jesteś rodzicem lub opiekunem 2-, 3- lub 4-latka i powoli wyczerpują Ci się pomysły na kreatywne spędzanie czasu ze swoim maluchem albo po prostu chcesz, aby ośmielił się, poznał rówieśników i wesoło spędził czas w bibliotece – zapraszamy na zajęcia. Będziemy: bawić się z rówieśnikami w obecności rodziców/opiekunów, poznawać piękno literatury dziecięcej poprzez głośne czytanie bajek i wierszy dla dzieci, rozwijać sprawność manualną dzięki zabawom plastyczno-sensorycznym, rozwijać sprawność ruchową poprzez zabawy przy muzyce. Bohaterem spotkania będzie rezolutny Tupcio Chrupcio.

Zajęcia bezpłatne, obowiązują zapisy: 56 610-67-59

Klub Sobótka, ul. Wojska Polskiego 43/45

BallCon. Toruńskie spotkania z grami planszowymi 2.03. (sobota), godz. 10.00-19.00 3.03. (niedziela), godz. 10.00-17.00 Święto fanów planszówek z Torunia i okolic. Do dyspozycji graczy oddamy spory games room, który wyposażymy w gry strategiczne, logiczne, imprezowe i przygodowe - łącznie 130 tytułów. Wśród nich takie hity jak Azul, Królestwa Wikingów, Kwiatki, 7 Cudów Świata, Carcassonne, Catan, Dolina Kupców 2, Eksplodujące Kotki, Marco Polo, Kingdomino, Potwory w Tokio, Qwirkle, Wsiąść do Pociągu: Europa, Zamki Burgundii, Domek, IceCool, K2 i Terraformacja Marsa.

Wstęp wolny. Wypożyczanie gier za okazaniem dowodu tożsamości

Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych ul. Szczytna 13, tel. 56 622-87-14 Literacko-muzyczne SPA z okazji Dnia Kobiet 4.03. (poniedziałek), godz. 10.00 W SPA skrojonym na biblioteczną miarę czekają na Was relaks i duża dawka dobrej zabawy, w czasie której będziemy gimnastykować umysł i rozśmieszać duszę na różne sposoby, Wstęp wolny Spotkanie z pracownikami Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Toruniu, 18.03. (poniedziałek), godz. 10.00 Gośćmi spotkania będą: pani Bożena Sadecka i pan Robert Duchiński, którzy przybliżą nam zagadnienia związane z prowadzoną przez MOPR pracą socjalną i udzielą informacji na temat możliwości uzyskania dofinansowania w ramach środków przekazywanych na rzecz osób niepełnosprawnych przez PFRON. Zaczarowany świat Tymoteusza Garczyńskiego, do 26.04.

Tymoteusz Garczyński swoją aktywność twórczą rozpoczął ponad 30 lat temu w Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych (do dziś bierze udział w zajęciach teatralnych organizowanych przez Pracownię). Jest laureatem wielu konkursów plastycznych. To pierwsza tak duża indywidualna wystawa jego dorobku.

BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA ul. Gagarina 13, tel. 56 611-43-99, www.bu.umk.pl Promocja najnowszego przekładu Koranu na j. polski oraz spotkanie z jego autorem Musą Czachorowskim, 6.03. (środa), godz. 14.00 Polski Tatar i muzułmanin, poeta, redaktor naczelny Przeglądu Tartarskiego. Wydawcą tłumaczenia świętej księgi islamu jest Muzułmański Związek Religijny w RP. Rozmowę poprowadzą dr hab. Czesław Łapicz, prof. UMK oraz dr hab. Joanna Kulwicka-Kamińska z Centrum Badań Kitabistycznych UMK. Organizatorzy: Wydział Filologiczny UMK, BU Wczoraj i dziś - Malarstwo i grafika Bogdana Przybylińskiego 8.03. (piątek), godz. 13.00, do 31.03.

Krąg tematyczny prac tworzących tę wystawę wyznaczają dwa wątki: najbliższa artyście osoba - żona oraz naturalny kontekst, w którym do końca swych dni przebywała - ogród i jego zieleń. Prace powstawały na przestrzeni wielu lat. Przedstawiają wczesne widoki domu żony, wątki lasu, fragmenty drzew, kwiaty, szkice portretowe. To prace akwarelowe, olejne, rysunki, ale także z obszaru grafiki, w tym również serigrafii.

Bogdan Przybyliński - profesor zwyczajny, grafik, rysownik, malarz i pedagog., absolwent i emerytowany pracownik Wydziału Sztuk Pięknych UMK. W 1970 r. zorganizował w Zakładzie Grafiki WSP UMK istniejącą do dziś, pierwszą w Polsce pracownię serigrafii. Wykształcił liczne grono magistrantów, promował wiele prac doktorskich, recenzował twórczość wielu artystów. Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień w kraju i za granicą. Chętnie portretował swoich mistrzów np. Niesiołowskiego i Borysowskiego oraz kolejnych rektorów UMK, a także Honorowych Obywateli Torunia, zdobiących obecnie Salę Posiedzeń Rady Miejskiej. Łukasz Rogiński: Słowo – Obraz – Materia 29.03. (piątek), godz. 13.00, do 30.04.

Karty powieści Michała Bułhakowa, które tak zainspirowały Łukasza Rogińskiego, pełne są niecodziennych historii i niezwykłych postaci: szatana Wolganda, czarnego, gadającego, chodzącego na tylnych łapach kota Behemota, przeżywającego artystyczne i miłosne męki Mistrza. Wielowymiarowo wykreowana została także tytułowa Małgorzata – kobieta piękna, inteligentna, odważna, wyjątkowa. Galerię tych postaci możemy oglądać na stworzonych przez Łukasza Rogińskiego ilustracjach do powieści Mistrz i Małgorzata. Łukasz Rogiński urodził się w Wilnie w 1936 r. w rodzinie artystycznej.

Oboje rodzice byli artystami malarzami, a jego wuj Stanisław Żukowski (1911-1983) to znany wileńsko-gdański grafik. Rogiński studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku w latach 1954-1960. Dyplom uzyskał na Wydziale Malarstwa w pracowni Piotra Potworowskiego. Od 1961 r. członek Okręgu Gdańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków. Na początku uprawiał przede wszystkim grafikę artystyczną i malarstwo, później zajmował się głównie ceramiką. Projektował i realizował m.in. fasady kamieniczek przy ul. Grobla i ul. Szerokiej w Gdańsku (1969) oraz fontannę na Skwerze Kościuszki w Gdyni (1974). Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany w graficznych konkursach krajowych i międzynarodowych.

Wstęp wolny

23

S

GALERIE

CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ „ ZNAKI CZASU” Wały gen. Sikorskiego 13, tel. 56 610-97-18 www.csw.torun.pl Marina Abramović - Do Czysta / The Cleaner - wystawa retrospektywna 8.03. (piątek), godz. 19.00, do 11.08.

Przekrojowa wystawa działającej od ok. pięciu dekad wybitnej artystki, ikony performansu i kontrowersyjnej postaci świata sztuki współczesnej.

Największa w Europie retrospektywa Abramović, zrealizowana wspólnie z Moderna Museet w Sztokholmie, we współpracy z Muzeum Sztuki Współczesnej Louisiana w Humlebæk i Bundeskunsthalle w Bonn. Polska będzie jedynym krajem w naszej części Europy, który uczestniczy w tym tournée. Na wystawę złoży się około 120 dzieł, począwszy od prac pochodzących z lat 60., na współczesnych realizacjach skończywszy. Organizatorzy zrekonstruują także niektóre performatywne akcje, które będą prezentowane na żywo podczas pokazu, tuż obok rysunków, obrazów, rzeźb, obiektów, fotografi, flmów wideo oraz elementów archiwalnych i scenografi. Działania Mariny Abramović stały się ważnym fundamentem rozwoju sztuki współczesnej. Przez cały okres swojej twórczości nawiązuje do najistotniejszych problemów współczesnego świata oraz wpływu jednostki na jego kształt. Artystka będzie gości na wernisażu.

Marina Abramović (ur. 1946) – artystka intermedialna serbskiego pochodzenia. W swojej sztuce próbuje przekroczyć fizyczne i psychiczne ograniczenia ciała, bada możliwości umysłu i związek zachodzący między artystą a widownią. Do działań aktywnie włącza obserwatorów. Uczestniczka najważniejszych wystaw światowej sztuki, mieszkająca i działająca w Niemczech, Holandii, a obecnie w USA. W 2010 r. nowojorskie Museum of Modern Art zorganizowało wystawę retrospektywną Abramović, na której artystka zaprezentowała słynny performans „The Artist Is Present”, udokumentowany w flmie „Marina Abramović: Artystka obecna”. godziny otwarcia: wtorek-czwartek, godz. 10.00-18.00, piątek, godz. 10.00-20.00 sobota-niedziela, godz. 12.00-18.00

Wydarzenia: Oprowadzanie z przewodnikiem po wystawie Marina Abramović - Do Czysta/ The Cleaner, 14.03. (czwartek), godz. 17.00 Zbiórka przy recepcji. Wstęp: 25 zł/os., bez zapisów

Oprowadzania weekendowe po wystawie Mariny Abramović 10.03. (niedziela), godz. 12.00, 30.03. (sobota), godz. 12.00

Zbiórka przy recepcji. Wstęp: 25zł/os., zapisy: eduakcje@csw.torun.pl lub 56 610 97 16

11. CoCArt Music Festival Uczta dla fanów nowej muzyki i sztuki audiowizualnej.

29.03 (piątek), godz. 19.00 Qba Janicki, Soundscape Mirror (Polska), Norbert Möslang (Szwajcaria) 30.03 (sobota), godz. 19.00, CSW Kino Centrum Hubert Zemler (Polska), Veronika Mayer / Conny Zenk (Austria), Thomas Köner (Niemcy)

Karnety na dwa dni: 50 zł do nabycia w CSW, bilety na 1 dzień 30 zł do nabycia przed koncertami

24

Inne wydarzenia: 30.03, godz. 13.00 Spotkanie z Grzegorzem Tyszkiewiczem, szefem wytwórni płytowej Bocian Records.

29 i 30.03., godz. 23.00 Chillout room i after party Miejsce: Pers, ul. Mostowa 6

Wydarzenia dla dzieci: Wyprawa w głąb sztuki, 23.03. (sobota), godz. 12.00 Warsztaty rodzinne towarzyszące wystawie Mariny Abramović (wybrane prace). Dla dzieci w wieku 7–13 lat z opiekunami.

Wstęp: 10 zł/os., zapisy: eduakcje@csw.torun.pl lub 56 610 97 16

Zmysłoteka, 12-13.03., 19-20.03., 26-27.03. grupa I wtorki godz. 16.30-17.30, grupa II środy godz. 16.30-17.30 Zajęcia dla dzieci w wieku 2-7 lat wraz z opiekunami.

Wstęp: 80 zł karnet na miesiąc (dziecko + rodzic/opiekun) lub 11 zł/os. na pojedyncze zajęcia.

Zapisy: zmysłoteka@csw.torun.pl

Dzień na plus: warsztaty i wykłady dla seniorów: Kino dla seniora – cykl filmoznawczy, 13.03. (środa), godz. 12.00 Pokaz filmu „Artystka obecna”, reż. Matthew Akers.

Prelekcja i dyskusja: dr Radosław Osiński, bilety: 10 zł

Seniorskie ujęcia. Spotkanie 6., 20.03. (środa), godz. 12.00 Warsztaty filmowe dla seniorów.

Wstęp: 1zł, zapisy: piotr.wasniewski@csw.torun.pl lub 56 610-97-41

Wtorki ze sztuką. Spotkanie 6., 26.03. (wtorek), godz. 12.00 Działania do wystawy „Mariny Abramović „Do Czysta”/ „The Cleaner” Wstęp: 1 zł, zapisy w recepcji CSW

Spacer po aktualnych wystawach, 7.03. (środa), godz. 12.00 Oprowadza: Mateusz Kozieradzki. Wstęp: 1 zł, zbiórka przy recepcji, bez zapisów

Komputer krok po kroku 28.03., godz. 12.00 gr. początkująca, 29.03., godz. 12.00 gr. zaawansowana Prowadzenie: Paweł Falkowski. Wstęp: 1 zł, zapisy (od wtorku do niedzieli): biblioteka@csw.torun.pl lub 56 610-97-24

Centrum Literatury

Spacer tematyczny: Ciekawostki bulwarowe, czyli spacer od mostu do mostu, 2.03. (sobota), godz. 12.00 Historie związane z toruńskimi bulwarami od czasów najdawniejszych do współczesnych. Początek w recepcji CSW. Prowadzenie: Marcin Orłowski, Bilety: 8 zł Spotkanie psychoanalizy z picturebookiem, 13.03. (środa), godz. 18.15 Kolejne spotkanie z Iwoną Chmielewską i Jolantą Liczkowską-Czakyrową.

Tym razem inspiracją do rozmowy będzie książka „Jak ciężko być królem” Janusza Korczaka z obrazami Iwony Chmielewskiej. Wstęp wolny Orient Express – Przystanek sztuka Ebru, 21.03. (czw.), godz. 17.00 (opis w dziale Inni organizatorzy) Wstęp wolny

FotoGRAFIA: Fotograf w teatrze – między młotem a kowadłem 22.03. (piątek), godz. 18.00 Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru spotkanie poświęcamy fotografii teatralnej. Prowadzenie: Wojtek Szabelski. Wstęp wolny Historia mody. Historia bielizny, 26.02. (wtorek), godz. 18.00 To, czego nie widać, bywa precyzyjnie zaprojektowane. Podczas wykładu dowiemy się, jaką bieliznę nosili nasi przodkowie. Wstęp wolny

Centrum Sztuki Filmowej

Pokazy filmowe i spotkania towarzyszące wystawie „Marina Abramović: Do czysta”, szczegóły www

Pokaz filmu „Autsajder”, reż. Adam Sikora, 1.03. (piątek), godz. 18.00 Po projekcji spotkanie z reżyserem. Wstęp wolny Przedpremierowy pokaz filmu „Wspomnienie lata”, reż. Adam Guziński, zdj. Adam Sikora, 1.03. (piątek), godz. 20.30. Bilety: 12/14 zł Kino dla seniora, 13.03. (środa), godz. 12.00 (opis wyżej) Spotkanie filozoficzne: przedpremierowy pokaz filmu „Wszyscy wiedzą”, reż. Asghar Farhadi, 13.03. (środa), godz. 18.00 Po seansie dyskusja z prof. Krzysztofem Abriszewskim. Bilety: 12/14 zł

Dzień Węgierski: pokaz filmu „Osiemdziesięciu huzarów”, reż. Sándor Sára, 16.03. (sobota), godz. 16.00 Po seansie dodatkowe atrakcje, m.in. wystawa na temat „Chłopców z Placu Broni” oraz degustacja specjałów kuchni węgierskiej. Wstęp wolny Pokaz filmu Monument, reż. Jagoda Szelc, 19.03. (wtorek), godz. 18.00 Po projekcji spotkanie z reżyserką. Bilety: 12/14 zł, spotkanie wstęp wolny Retransmisja spektaklu ,,Król Lear” z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru, 27.03. (środa), godz. 18.00 Ian McKellen w roli tytułowej. Bilety: 20/25 zł Retransmisja spektaklu Hamlet Barbican Theatre w Londynie 31.03. (niedziela), godz. 15.00 Benedict Cumberbatch w roli tytułowej Bilety: 20/25 zł

Retransmisja spektaklu Juliusz Cezar The Bridge Theatre w Londynie 31.03. (niedziela), godz. 19.30 David Calder i Ben Whishaw w rolach głównych. Bilety: 20/25 zł

GALERIA SZTUKI WOZOWNIA ul. Rabiańska 20, wejście od ul. Ducha Św. 6 tel. 56 622-63-39, www.wozownia.pl Maciej Andrzejczak & Dawid Marszewski - Półśrodki 1.03. (piątek), godz. 18.00, do 28.04. Świat sztuki bywa przewrotny. Paradoksalnie czasem nie środki, a półśrodki prowadzą do bardziej inspirujących rozwiązań. Zatrzymanie się w pół kroku, pozostanie przy wstępnym modelu, zdanie się na szablon, inspirowanie się obrazami wirtualnymi o niskiej rozdzielczości, korzystanie z czegoś, co już gotowe lub półgotowe – to tylko kilka strategii stosowanych przez Macieja Andrzejczaka i Dawida Marszewskiego. Maciej Andrzejczak – absolwent Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. W 2017 roku obronił pracę dyplomową „Deziluzja” (praca praktyczna) oraz „Paradoksy i potencjał iluzji w malarstwie” (praca teoretyczna) na Wydziale Malarstwa i Rysunku. Laureat 37. nagrody na najlepszy dyplom Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu (2017). Zdobywca pierwszej nagrody konkursu artNOBLE 2017. Od 2018 r. asystent w II Pracowni Rysunku na UA w Poznaniu. Dawid Marszewski – absolwent UA w Poznaniu. W 2016 r. z wyróżnieniem obronił pracę dyplomową. Pracuje jako asystent w XII Pracowni Malarstwa. Doktorant na Wydziale Malarstwa i Rysunku. Życie w wyobraźni, 1.03. (piątek), godz. 18.00, do 28.04. artyści: Bogusz Bogatko, Piotr Bosacki, Marta Buczkowska, Lim Cha, Marco Giordano, Józef Robakowski, Rozdzielczość Chleba, Gabriele de Santis, Claudia Sinigaglia, Tytus Szabelski 1.03. (piątek), godz. 20.00 pokaz filmu Diega Marcona Miejsce: Od Nowa, wstęp wolny

„Między IRC-owym „Cześć, skąd klikasz?” a bieżącymi tweetami upłynęło prawie trzydzieści tłustych lat entuzjastycznego zadomawiania się w Globalnej Wiosce. Druga strona medalu tego epokowego osiągnięcia to częściowa utrata kontaktu z rzeczywistością fizyczną. Termin „postradać

zmysły” jest zarazem wyjaśnieniem procesu utraty kontaktu sensualnego, a więc zapośredniczonego przez części ciała, takie jak uszy, nos czy język. Zwariować to znaczy żyć tylko w wyobraźni. (…) Do udziału w wystawie zaprosiłam artystów zainteresowanych istnieniem granic między wybranym zakresem rzeczywistości i nierzeczywistości. Ich prace dotyczą przestrzeni psychologicznych, emocjonalnych, wizualnych i, powiedzmy, ogólnych. ” (Dobrosława Nowak) Paweł Franciszek Jaskuła - 0 /alef zero/, 1.03. (pt.), godz. 18.00, do 28.04. „Alef zero jest matematycznym symbolem do oznaczenia najmniejszej, podstawowej nieskończoności. W skali alefów możemy wyznaczyć kolejne: alef jeden, alef dwa, alef trzy itd. Każda nieskończoność będzie większa od poprzedniej. (…) Wystawa ta jest jedną z nieskończoności w diaphanalnym continuum cyklu wystaw #000000. Jest próbą kontaktu z otaczającym nas metafizycznym światem, symptomem wyrywającym się z ogółu, by wciągnąć nas w nieskończoność.” (Paweł Franciszek Jaskuła) Paweł Franciszek Jaskuła – ur. w 1993 roku w Poznaniu. W 2012 r. rozpoczął studia licencjackie na kierunku malarstwo na UAP. Nominowany do nagrody fundacji Trzy Mosty w Warszawie w 2015 oraz zdobywca głównej nagrody w 2016 r. w tymże konkursie. W 2017 r. ukończył studia na UA w Poznaniu z oceną celującą za pracę dyplomową pod tytułem ETHER oraz za pracę teoretyczną „Światło jako architekt świata. Diaphanum jako mediator między fizyką na metafizyką”, za którą został nominowany do najlepszej pracy teoretycznej na UAP w r. 2016/2017.

Galeria czynna: wtorek, godz. 12.00-20.00, środa-niedziela, godz. 11.00-18.00

Wydarzenia: Feminizm w komiksie – wykład Aleksandry Wantuch w ramach Manify 2019, 5.03. (wtorek), godz. 18.00 Omówiona zostanie kwestia kobiecej podmiotowości w komiksie głównego nurtu oraz undergroundowym. Wykład będzie stanowić próbę analizy zjawiska, jakim jest komiks feministyczny w Polsce i na świecie.

Aleksandra Wantuch – absolwentka WSP w Toruniu, miłośniczka sztuki, feministka. Wstęp wolny Oprowadzanie po wystawach, 10.03. (niedz.), godz. 12.00 Wstęp wolny Polska: zobacz więcej, 15-17.03. (pt.-niedz.), godz. 11.00-18.00 Bezpłatne zwiedzanie aktualnych wystaw.

Wbrew stereotypom. Przygody architektury PRL – wykład Anny Cymer 28.03. (czwartek), godz. 17.30 „Zwykliśmy traktować architekturę lat 1945-1989 jako jednorodną, pozbawioną finezji, raczej przytłaczającą niż godną zachwytów. Mniemanie, jakoby budownictwo epoki PRL było szarym monolitem, jest wielkim błędem. Przede wszystkim w architekturze drugiej połowy XX wieku w Polsce zachodziły naprawdę znaczące zmiany.” - Anna Cymer – historyczka architektury, absolwentka historii sztuki na UW. Wstęp wolny Edukacja:

Sztuka Prostoty Szuka: warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży Dla grup zorganizowanych. Zajęcia swoją tematyką nawiązują do aktualnych wystaw. Zgłoszenia: tel. 56 622-63-39 lub info@wozownia.pl (kontakt: Natalia Cieślak). Wstęp na podstawie biletu do galerii – ulgowy 3 zł, grupowy 15 zł „Lekcja w galerii” – nowa propozycja edukacyjna Projekt skierowany do młodzieży ostatnich klas szkoły podstawowej oraz licealistów (13-18 lat). Uczestnicy będą zaznajamiać się z językiem sztuki współczesnej i poznawać pojęcia charakterystyczne dla tej dyscypliny. Każde ze spotkań odbywa się na aktualnie prezentowanej ekspozycji, która stanowi punkt wyjścia do swobodnej wymiany spostrzeżeń między uczestnikami a prowadzącym. Zgłoszenia: tel. 56 62263-39 lub laboratorium@wozownia.pl (kontakt: Joanna Gwiazda)

25

GALERIA ZPAP, ul. Ducha Świętego 8 Halina Matyka – Rozbita tożsamość, do 10.03.

Dyplomy 2018 - Jaskółki II, 18.03. (pon.), godz. 17.00, do 31.03.

Promocyjna wystawa dyplomów artystycznych na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w 2018 r. Wystawa prezentuje dyplomy wyróżnione przez komisje kierunkowe na czterech kierunkach studiów: malarstwa, grafiki, rzeźby i edukacji artystycznej w zakresie sztuk plastycznych.

Wstęp wolny. Galeria czynna codziennie w godz. 10.00-16.00. Wejście przez Muzeum Zabawek

GALERIA I OŚRODEK PLASTYCZNEJ TWÓRCZOŚCI DZIECKA Rynek Nowomiejski 17, tel. 56 622-75-34 www.galeriadziecka.com Wystawa prac uczestników zajęć plastycznych Klubu „Pastel” Zabrzańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, 1.03-2.04.

Kolekcja ze zbiorów własnych galerii. Prace Klubu wielokrotnie zdobywały nagrody oraz wyróżnienia w międzynarodowych konkursach organizowanych przez galerię. Eskpozycja składa się głównie z prac w technikach graficznych, takich jak sucha igła oraz linoryt, nie zabraknie również malarstwa. Dominującą tematyką przedstawień są zwierzęta, ptaki egzotyczne jak również pejzaż. galeria czynna: poniedziałek – piątek, godz. 8.00-18.00, sobota, godz. 10.00-14.00

Filia na ul. Kościuszki 41/47

Wiosna, wiosna, ach to ty! 5.03-30.03.

Motyw wiosny w pracach plastycznych dzieci i młodzieży. Prace dzieci i młodzieży z Azerbejdżanu, Białorusi, Bułgarii, Indii, Mołdawii, Polski, Rosji, Słowacji, Turcji i Ukrainy. filia czynna: poniedziałek-piątek, godz. 8.00-16.00

GALERIA FORUM Wydział Sztuk Pięknych UMK, ul. Gagarina 30/34 Magdalena i Adam Haras – Malarstwo, pastel, suchoryty…, do 17.03.

Wybór prac małżeństwa, absolwentów Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Zygmunt Droński, 20.03. (środa), godz. 13.00, do 7.04. „Moja droga artystyczna to przenikające się nawzajem malarstwo i fotografia. W twórczości poszukuję duchowych przestrzeni, które trudno mi jest do końca zrozumieć, które są ukryte w mojej podświadomości.”

Zygmunt Droński studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Dyplom w 1979 r. W 1990 r. został zatrudniony w Wyższej Szkole Pedagogicznej.

Przewód doktorski w 1996 r. na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, habilitacja w 2007 r. na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Obecnie pracuje na etacie profesora w Instytucie Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Galeria czynna codziennie oprócz niedziel w godz. od 8.00 do 20.00

26

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ SZTUKI UMK - U TEOLOGÓW Wydział Teologiczny UMK, ul. Gagarina 37, Toruń Malarstwo Małgorzaty Dawidiuk - Ikona – światło, do 10.04.

Małgorzata Dawidiuk, ur. w 1967 r. w Wisznicach na Podlasiu. Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nałęczowie. Studiowała w latach 1988-94 na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, na Wydziale Malarstwa i Konserwacji – specjalizacja ikona. Obecnie prowadzi pracownię konserwatorsko-artystyczną „IKOS”. Jest twórcą wielu dzieł sakralnych: ikon, ikonostasów, polichromii. Autorska współrealizacja malowideł ściennych w Kaplicy Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie Łagiewnikach. Wiele wystaw indywidualnych; udział w wystawach zbiorowych i plenerach artystycznych w kraju i za granicą. Ikony jej autorstwa znajdują się w zbiorach prywatnych i muzealnych w Polsce i za granicą. Współpracuje z Muzeum w Łańcucie.

Galeria czynna codziennie oprócz niedziel w godz. od 8.00 do 20.00

GALERIA OMEGA im. Marka Hoffmanna ul. Przedzamcze 12/4, tel. 693 922 371 www.omega.civitaschristiana-torun.pl Dariusz Grożyński – Inspirografia

Organizator: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Wstęp wolny

Krajobraz. Dwie formy zapisu. Malarstwo, a fotografia 14.03. (czwartek), godz. 18.00, do 5.04.

Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” zaprasza na wernisaż prac prof. Jacka Gramatyki oraz art. mal. Michała Trägera, prof. UMK. Na wystawie zostaną zaprezentowane pejzaże. Od szkiców do pełnych przedstawień, ukazujących problematykę przestrzeni w krajobrazie.

Realizacjom malarskim i rysunkowym towarzyszyć będą pejzaże zanotowane metodami fotograficznymi z wykorzystaniem różnych możliwości optycznych.

Wstęp wolny. Galeria czynna od poniedziałku do piątku w godz. 11.00-15.00, domofon nr 6

GALERIA RUSZ Billboard przy Szosie Chełmińskiej i Bulwarze Sztuki przy CSW, tel. 604-967-852, www.galeriarusz.art.pl Galeria Rusz to grupa artystyczna (w składzie Joanna Górska i Rafał Góralski), która od 16 lat zajmuje się sztuką, którą można by uznać za artystyczną, alternatywną reklamę. Grupa wykorzystuje bilbordy, by „reklamować” wolne myślenie wśród szerokich rzesz społeczeństwa.

GALERIA AUTORSKA WOJCIECHA KOZIOŁA I JOANNY DĄBKIEWICZ-LUŚCIŃSKIEJ, MALARSTWO I WITRAŻ ul. Rabiańska 24, tel. 507-195-703, 728-865-758 W galerii znajdują się obrazy, witraże współczesnych twórców oraz unikatowa sztuka użytkowa.

Cyklicznie odbywają się wystawy artystów z różnych zakątków Europy.

(Repertuar Galerii Muz i Fotogalerii w dziale Domy Kultury, Galerii 011, Dworzec Zachodni i Galerii Artus w dziale Centra Kultury)

P

PLANETARIUM

PLANETARIUM ul. Franciszkańska 15/21, tel. 56 622-60-66 www.planetarium.torun.pl Poza horyzontem - nowy seans od 3.03.

Dawno, dawno temu... Te słowa rozpoczynają każdą dobrą opowieść. Tym razem powinniśmy jednak zacząć inaczej. Niedawno, zaledwie w odległości kilku lat, były sobie gwiazdy. Brzmi trochę dziwnie, ale nie dla astronomów.

Gdy nocą patrzymy w niebo na gwiazdy nie widzimy Wszechświata, lecz tak naprawdę obserwujemy upływający czas. Odbieramy echa przeszłości, obraz minionego Kosmosu. Ale czy możemy zobaczyć więcej? Czy jesteśmy w stanie zajrzeć poza horyzont, jaki wyznacza nam kopuła nieba, by zrozumieć takie pojęcia, jak czas i przestrzeń?

Cudowna podróż (dla dzieci) Przedstawiamy podstawowe gwiazdozbiory na niebie oraz związane z nimi greckie mity. Udajemy się także w podróż po Układzie Słonecznym, lądując na powierzchni Księżyca i Marsa. Pokazujemy dzieciom, jak wyglądają z bliska pierścienie Saturna oraz chmury na Jowiszu. Poznajemy Słońce jako jedną z gwiazd oraz sprawdzamy, czy w kosmosie można spotkać ufoludki... „Cudowna podróż” to wesoła i dynamiczna opowieść o kosmosie przeznaczona dla młodych widzów wieku 7-10 lat.

Pozostałe seanse: dla dzieci „Astropies Łajka”, „Mój kumpel Niko”, popularnonaukowe „Makrokosmos”, „Meteoplanet”, „Wirująca Ziemia”, „W poszukiwaniu życia”, „Ziemia – planeta Kopernika”.

Godziny projekcji: od wtorku do piątku: 9.00, 10.15, 11.30, 12.45, 14.00, 15.15; w soboty: 12.00, 13.15, 14.30, 15.45, 17.00; w niedziele: 12.00, 13.30, 15.00, 16.30 Bilety: grupowy szkolny 10 zł, ulgowy 12 zł; normalny 14 zł z wersją w języku angielskim, niemieckim, hiszpańskim lub rosyjskim: 17 zł / 19 zł w weekendy i święta zapraszamy całe rodziny - dla wszystkich widzów bilet ulgowy

multimedialna wystawa interaktywna Baza MARS#17

Interaktywna przestrzeń zaaranżowana w formie bazy kosmicznej, gdzie odwiedzający niczym członkowie załogi będą mieli do wykonania określone czynności, niezbędne do tego, by przeżyć poza Ziemią i wykonać powierzone im zadania. Ich misją będzie nie tylko monitorowanie stanu Bazy, ale także usuwanie drobnych awarii, badanie próbek gruntu „Czerwonej Planety” czy właściwe gospodarowanie energią. Baza MARS#17 to nowoczesna i multimedialna przestrzeń, która nie tylko uczy, inspiruje, rozwija umiejętności i pobudza kreatywność, ale też zapewnia dobrą zabawę!

Godziny wejść: od wtorku do piątku: informacja o godzinach wejść dla osób indywidualnych w kasie biletowej; w soboty wejścia o godz. 11.00, 12.15, 13.30, 14.45, 16.00; w niedziele wejścia o godz.

11.00, 12.30, 14.00, 15.30 Bilety: grupowy szkolny 8 zł, ulgowy 10 zł; normalny 12 zł w weekendy i święta zapraszamy całe rodziny - dla wszystkich odwiedzających bilet ulgowy

wystawa interaktywna GEODIUM

Wystawa poświęcona Ziemi jako planecie. Jej centralnym elementem jest obracający się i odpowiednio oświetlony model kuli ziemskiej o średnicy 2,15 m. Dzięki grze świateł w łatwy sposób będzie można obserwować i przekonać się, dlaczego mamy cztery pory roku, a po dniu następuje noc. Interaktywne stanowiska poprzez samodzielne eksperymenty wyjaśniają m.in. pole magnetyczne, płyty litosferyczne i trzęsienia Ziemi, efekt Coriolisa, cyklon, lepkość cieczy, spłaszczenie planet, zorze polarne, a także start rakiety, konwekcję, czy źródła energii odnawialnej. Są tu też 2 stanowiska z kolekcją skał i minerałów. W czterech narożnikach wystawy przygotowano plastyczne instalacje pokazujące, jak na przestrzeni dziejów zmieniała się nasza planeta. Odwiedzający znajdą tam wybuchający wulkan, będący kolebką życia ocean, monumentalny lodowiec, czy wreszcie makietę cywilizacji człowieka.

Godziny wejść: od wtorku do piątku: informacja o godzinach wejść dla osób indywidualnych w kasie biletowej; w soboty wejścia o godz. 11.15, 13.00, 14.15, 15.30, 16.45; w niedziele wejścia o godz.

11.15, 13.00, 14.30, 16.00 Bilety: grupowy szkolny 6 zł, ulgowy 8 zł; normalny 10 zł w weekendy i święta zapraszamy całe rodziny - dla wszystkich odwiedzających bilet ulgowy

K KINA

CINEMA CITY Czerwona Droga 1-6, tel. 56 664-64-64 Toruń Plaza, ul. Broniewskiego 90 www.cinema-city.pl Witajcie w Marwen, premiera: 1.03.

biograficzny, dramat, komedia, USA 2018 reżyseria: Robert Zemeckis, występują: Steve Carell, Leslie Mann, Diane Kruger

Śmierć nadejdzie dziś 2, premiera: 1.03.

horror USA 2019, reż.: Christopher Landon, wystepują: Jessica Rothe, Israel Broussard

Córka trenera, premiera: 1.03.

dramat, Polska 2018 reżyseria: Łukasz Grzegorzek, występują: Jacek Braciak, Karolina Bruchnicka

Kiedy się pojawiłaś, premiera: 1.03.

dramat USA 2018 reżyseria: Peter Hutchings, występują: Asa Butterfield, Maisie Williams, Nina Dobrev

Kapitan Marvel, premiera: 8.03.

akcja, sci-fi, USA 2019 reżyseria: Anna Boden, Ryan Fleck, występują: Brie Larson, Samuel L. Jackson

To właśnie życie, premiera: 8.03.

melodramat USA 2018, reżyseria: Dan Fogelman, występują: Oscar Isaac, Olivia Wilde

Całe szczęście, premiera: 8.03.

komedia rom. Polska 2019, reżyseria: Tomasz Konecki, występują: Roma Gąsiorowska, Piotr Adamczyk

Robaczki z Zaginionej Dżungli, premiera: 8.03.

animacja, komedia, przygodowy Chiny Francja 2019, reż: H. Giraud, T. Szabo

Przemytnik, premiera: 15.03.

dramat, kryminał USA 2018, reżyseria: Clint Eastwood, występują: Clint Eastwood, Bradley Cooper, Laurence Fishburne

Wszyscy wiedzą, premiera: 15.03.

dramat, Francja, Hiszpania, Włochy 2018 reżyseria: Asghar Farhadi, występują: Penélope Cruz, Javier Bardem

Kurier, premiera: 15.03.

historyczny, sensacyjny Polska 2019, reżyseria: Władysław Pasikowski, występują: Philippe Tłokiński, Patrycja Volny, Julie Engelbrecht

Władcy przygód. Stąd do Oblivio, premiera: 21.03.

familijny, komedia, przygodowy, Polska 2019 reżyseria: Tomasz Szafrański, występują: Kamila Bujalska, Alicja Dąbrowska

To my, premiera: 21.03.

thriller USA 2019, reżyseria: Jordan Peele, występują: Lupita Nyong’o, Winston Duke

Ciemno, prawie noc, premiera: 22.03.

kryminał, thriller Polska 2019 reżyseria: Borys Lankosz, występują: Magdalena Cielecka, Marcin Dorociński

Oddech, premiera: 22.03.

dramat Australia 2017, reżyseria: Simon Baker, wyst.: Simon Baker, Elizabeth Debicki

Dumbo, premiera: 29.03. familijny, USA 2019, reżyseria: Tim Burton W domu innego, premiera: 29.03.

melodramat, wojenny, USA, Wielka Brytania 2019 reżyseria: James Kent, występują: Keira Knightley, Jason Clarke, Alexander Skarsgård

Przedszkolanka, premiera: 29.03. dramat, USA 2018

reżyseria: Sara Colangelo, występują: Maggie Gyllenhaal, Gael García Bernal

Miłość i Miłosierdzie, premiera: 29.03.

fabularyzowany dok., Polska 2019, reżyseria: Michał Kondrat, występują: Kamila Kamińska, Maciej Małysa, Janusz Chabior (Repertuar Kina Centrum w dziale Galerie – CSW, Kina Niebieski Kocyk w dziale Centra Kultury – Od Nowa)

27

T TEATRY

TEATR IM. WILAMA HORZYCY pl. Teatralny 1, tel. 56 622-55-97, www.teatr.torun.pl Duża Scena Hamlet 3.03. (niedziela), godz. 18.25 5.03. (wtorek), godz. 18.25 40 zł, ulgowy 30 zł, szkolny 22 zł

Natan mędrzec 10.03. (niedziela), godz. 18.00 12.03. (wtorek), godz. 19.00 13.03. (środa), godz. 11.00 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Dziadek do orzechów. Nowe historie 19-20.03. (wtorek-środa), godz. 19.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Wróg się rodzi 30.03. (sobota), godz. 18.00 – premiera, gala rozdania Wilamów 31.03. (niedziela), godz. 18.00, duża scena Na początku było słowo. Karaluch. W Rwandzie, w 1994 roku Radio Wolności i Tysiąca Wzgórz namawiało swoich słuchaczy z plemienia Hutu, by wzięli maczety i zapolowali na „karaluchy”. Robakami stali się ich sąsiedzi z plemienia Tutsi. Siła propagandy – nienawiści, dehumanizacji, odwołań do bożego dzieła – przyczyniła się do ludobójstwa, które w ciągu stu dni pochłonęło prawie milion ofiar. Podczas procesu prezenterów radiowych z Rwandy prokurator Carla del Ponte powiedziała, że zabójcy posłuchali radia, bo było dla nich jak biblia. Na początku zawsze jest słowo. Także we współczesnej Polsce. W spektaklu badamy fenomen Radia Maryja, które od blisko 30 lat wpływa na mentalność swoich słuchaczy oraz procesy społeczne i kulturowe.

Foyer II piętra Pięć róż dla Jennifer 2.03. (sobota), godz. 19.00 8.03. (piątek), godz. 19.30 9.03. (sobota), godz. 19.00

Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

9 x John L. 7.03. (czwartek), godz. 19.00 24.03. (niedziela), godz. 19.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

Scena na Zapleczu #ciemność 6.03. (środa), godz. 19.00 7.03. (czwartek), godz. 11.00 i 19.00 Bilety: 35 zł, ulgowy 25 zł, szkolny 20 zł

W co się bawić?

14-17.03. (czwartek-niedziela), godz. 19.00 Bilety: 55 zł, ulgowy 45 zł

Aktorzy prowincjonalni 1.03. (piątek), godz. 18.30

28

26.03. (wtorek), godz. 18.00 premiera studencka z debatą 27.03. (środa), godz. 19.00 40 zł, ulgowy 30 zł, szkolny 22 zł

Imprezy: Loża Kopernika – kabaret literacki aktorów Teatru im. Wilama Horzycy 1.03. (piątek), godz. 21.00 8.03. (piątek), godz. 18.00 i 21.00 Miejsce: Wejściówka. Bilety: 30 zł, ulgowy 25 zł

Warsztaty do spektaklu „Dziadek do orzechów. Nowe historie”: Opowieści ukryte w ciele, 20.03. (środa), godz. 16.00-17.30 Skoncentrujemy się na ruchu i dźwięku oraz ich dramaturgicznym potencjale. W jaki sposób możemy opowiedzieć o sobie za pomocą prostej choreografii? Jakie emocje wywoła w nas bycie częścią improwizowanego chóru? Jak rozbudzić drzemiącą w ciele energię? Warsztaty przeznaczone są dla dorosłych i młodzieży od 16 roku życia.

Zapisy: edukacja@teatr.torun.pl. Warunkiem udziału w warsztatach jest zakup biletu na spektakl „Dziadek do orzechów. Nowe historie”.

Premiera studencka z debatą: Czy sztuka powinna zajmować się polityką? 26.03. (wtorek), godz. 20.30 Po spektaklu „Aktorzy prowincjonalni” w reż. Damiana Josefa Necia.

Czy sztuka ma obowiązek zabierania głosu w bieżących sprawach politycznych i społecznych? A może powinna pozostać przestrzenią rozmów o kwestiach uniwersalnych, niezależnych od miejsca i czasu? Czy teatr może wpłynąć na rzeczywistość poprzez podejmowanie tematów publicystycznych? A może jednym z jego zadań jest zapewnienie widzom oddechu od otaczającego świata? Jakie jest Państwa zdanie?

Po okazaniu ważnej legitymacji studenci mogą kupić bilety na spektakl w cenie 15 zł

Niedziela w Teatrze, 17.03. (niedziela), godz. 11.00-13.00 Powitajmy wiosnę w teatrze! Po pysznym, kolorowym śniadaniu zapraszamy na nietypowe spotkanie z baśnią.

Bilety: 20 zł, rodzinne: rodzice/opiekunowie + dziecko do 10 r.ż. 40 zł oraz jeden rodzic/opiekun + dziecko do 10 r.ż. 20 zł. W przypadku większej ilości dzieci + 5 zł/ dziecko. Studenci i seniorzy: 15 zł. W cenie śniadanie.

Teatralna Akademia Seniora: Teatr, który zabiera głos. O polityczności teatru i polityce w teatrze, 18.03. (poniedziałek), godz. 14.00-16.00 Teatr jest przestrzenią, w której twórcy i widzowie wielokrotnie zabierają głos w sprawach polityczno-społecznych, protestują, upominają się o wykluczonych i prawa jednostki. Podczas warsztatów porozmawiamy o koncepcjach teatru politycznego, omawiając je na przykładach wybranych spektakli. Zajęcia rozpoczną się od 30-minutowych warsztatów ruchowych.

Bilety: 5 zł. Zbiórka przy portierni (wejście od sceny na zapleczu). Zapisy: edukacja@teatr.torun.pl, tel. 605-034-199

Edukacja:

Zachęcamy do rezerwowania miejsc i uczestnictwa m.in. w warsztatach do spektakli, zwiedzaniu teatru w ramach cyklu „Poznaj teatr”, lekcjach teatralnych oraz warsztatach dla nauczycielek i nauczycieli. Szczegółowy program działań oraz formularz zgłoszeniowy na www w zakładce Projekty oraz w żółtych książeczkach dostępnych w Teatrze. Więcej informacji: edukacja@teatr.torun.pl

TEATR BAJ POMORSKI, ul. Piernikarska 9 tel. 56 652-20-29, www.bajpomorski.art.pl Robinson Crusoe, 1.03. (piątek), godz. 9.30, 12.00 Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

Kłopot, 3.03. (niedziela), godz. 12.00, 14.00

Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

Na Arce o ósmej 6-7.03. (środa-czwartek), godz. 9.30, 12.00

8.03. (piątek), godz. 9.30 10.03. (niedziela), godz. 15.00 12-13.03. (wtorek-środa), godz. 9.30, 12.00

KLUBY

Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

Scena dla dorosłych: Zebranie 8.03. (piątek), godz. 19.00 Dzień Kobiet 9.03. (sobota), godz. 18.00 Bilety: 30 zł, ulgowy 25 zł

Przytulaki 10.03. (niedziela), godz. 12.00 17.03. (niedziela), godz. 12.00 Bilety: 22 zł

Jaś i Małgosia 15.03. (piątek), godz. 9.30, 12.00 17.03. (niedziela), godz. 15.00 19-22.03. (wtorek-piątek), godz. 9.30, 12.00

Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

Pan Lampa, 26-29.03. (wtorek-piątek), godz. 9.30, 12.00 Bilety: 22 zł, ulgowy 18 zł, w weekendy brak biletów ulgowych

Niedźwiedź i Masza, czyli gdzie moja kasza?

31.03. (niedziela), godz. 12.00 pokaz przedpremierowy, godz.

16.30 premiera Autor: Marta Guśniowska. Reżyseria: Michał Tramer. Pewnego dnia mała dziewczynka trafiła do domu groźnego niedźwiedzia, który postanowił ją uwięzić. Aby wyjść na wolność, musi spełnić jeden warunek… Co wyjdzie ze spotkania postaci ze zdawałoby się odmiennych światów? Jak potoczy się ich znajomość? Czego mogą nauczyć siebie nawzajem? Bilety: 22 zł Imprezy: XVI Konkurs Interpretacji Teatralnej dla Dzieci i Młodzieży 18-22.03. (poniedziałek-piątek)

W konkursie mogą wziąć udział dzieci i młodzież ze szkół oraz placówek oświatowych i artystycznych z całego województwa kujawsko-pomorskiego w wieku od 6 do 19 lat, wyłonieni na drodze eliminacji wewnętrznych w placówkach.

Kontakt: Szymon Spichalski – kierownik literacki (zgłoszenia), e-mail: literacki@bajpomorski.art.pl, tel.: 56 652-24-24 wew. 39. Zgłoszenia do 6.03.

KUJAWSKO-POMORSKI IMPRESARYJNY TEATR MUZYCZNY ul. Żeglarska8, kasa biletowa ul. Kopernika 4 tel. 56 678-75-19, www.teatrmuzyczny.torun.pl Koncert: Anda! Cóż to za hece!?…. - Ewa Makomaska i Zbigniew Rymarz, 8.03. (piątek), godz. 19.00 Ewa Makomaska, aktorka Teatru Polskiego w Warszawie zaprasza na wieczór wspomnień o Andzie Kitschmann i koncert piosenek autorstwa tej nietuzinkowej artystki, przy akompaniamencie Zbigniewa Rymarza. W programie zabawne utwory, pisane między innymi dla Heleny Grossówny, Karola Hanusza, Miry Zimińskiej, czy Ireny Kwiatkowskiej.

Bilety: 40 zł do nabycia przy ul. Kopernika 4

Monodram - Jutro będzie za późno, 21-22.03. (czw.-pt), godz.19.00 Bilety: 35 zł, 30 zł ulgowy, 30 zł grupowy do nabycia przy ul. Kopernika 4

Miejsce wydarzeń: Sala Kolumnowa Towarzystwa Naukowego w Toruniu, ul. Wysoka 16, wejście od ulicy Dominikańskiej.

KLUB NRD, ul. Browarna 6, tel. 785-934-718 www.facebook.com/enerdeclub Flirtini w NRD!, 1.03. (piątek) Ładni ludzie tańczą w NRD! w. Stereo:typ x WRB., 2.03. (sobota) Koncert Zeamsone, 7.03. (czwartek) Friday in love nrd - Dzień Kobiet!, 8.03. (piątek) Kwadratura 18 w. Sept & rraph, 9.03. (sobota) Faszyn from Raszyn, 15.03. (piątek) HAU! vol VII - Muzyka Pomaga, 16.03. (sobota) Standupowa Fala w NRD - Popek i Nowaczyk, 18.03. (poniedziałek) All My Friends are Criminalz, 22.03. (piątek) Wstrząs : Substancja, 23.03. (sobota) Koncert: Variete, 28.03. (czwartek) Koncert Hańba + Afterparty Bałkańska Potupajka, 29.03. (piątek) Hałas, 30.03. (sobota)

HARD ROCK PUB PAMELA, ul. Legionów 36, www.pubpamela.pl Cliff Stevens Band, 4.03. (poniedziałek), godz. 19.00

Kanadyjska formacja. Wieczór otworzy toruński duet Wiktoria Gołuńska & Piotr Pokutycki.

Bilety: 20 zł do 3.03., 30 zł w dniu koncertu, do nabycia w pubie. Rezerwacje: hrppamela@gmail.com, po uprzedniej wpłacie na konto do odebrania przed koncertem

HANZA CAFE, ul. Piekary 28 Hanza Globtrotters: Maciej Mazurkiewicz - Syberia i Rosja – wyobrażenia a rzeczywistość, 6.03. (środa), godz. 19.00 Organizatorzy: Fundacja VERDA i Hanza Cafe. Wstęp wolny

BRANDO’S MUSIC, ul. Żeglarska 25 Jazztlemen Project na Dzień Kobiet, 6.03. (środa), godz. 20.00

Koncert w wykonaniu kwartetu Igora Nowickiego złożonego z samych wybitnych indywidualności scenicznych zaprezentuje subiektywny zbiór kompozycji i jazzowych standardów w oryginalnych aranżacjach lidera. Zagrają: Marek Marszałek - saksofon, Igor Nowicki - instrumenty klawiszowe, Marcin Grabowski - kontrabas, Waldemar Franczyk - perkusja. Bilety i rezerwacje online oraz w barze: 30/35 zł

GALERIA I KAWIARNIA TEATRALNA WEJŚCIÓWKA pl. Teatralny 1, tel. 512-221-900 www.facebook.com/wejsciowka/ Wystawa fotografii Stanisława Wiktora – Niehistorie Kabaret Loża Kopernika, 1, 8.03. (piątki), godz. 21.00 Bilety i informacje BOW i kasa Teatru

Podkoziołek, 5.03. (wtorek), godz. 19.00-24.00 Organizator Grupa N Obrotów; wstęp wolny

Fotograficzne Pogaduchy, 7.03. (czwartek), godz. 18.00 Temat: wzór, prowadzenie Wojtek Szabelski. Wstęp wolny

Świat Po Mojemu, 10.03. (niedziela), godz. 19.15

Kasia Śligowska i Dawid Płotka - Mieszczuchy w górach. Wstęp wolny

Niedziela w Teatrze, 17.03. (niedziela), godz. 11.00-13.00 Śniadanie teatralne, wejściówki i informacje w BOW lub kasie Teatru

Toruńskie Śpiewanki Turystycznem 21.03. (czwartek), godz. 19.00 Wieczór ze śpiewem przy gitarach. Wstęp wolny

29

I

INNI ORGANIZATORZY

ARENA TORUŃ ul. Bema 73-89, tel. 56 665-00-00, www.tis.torun.pl Koncert Narodowego Chóru Ukrainy Veryovka 16.03. (sobota), godz. 18.00 Dusza Ukrainy, pokazuje całą siłę, energię ukraińskich kozaków i artystów. Przez 50 lat chór prowadził Anatolij Awdiejewski, który wprowadził ten chór na światowy szczyt chóralnej muzyki ludowej i narodowej.

Artyści grają i śpiewają muzykę ludową Ukrainy i wielu państw świata, klasykę światową, pieśni sakralne. Bilety: ebilet.pl oraz w recepcji Hotelu Meeting Turniej Tańca - Chance for Dance 2019, 17.03. (niedziela), godz. 9.00 Organizator: Stowarzyszenie Tańca Nowoczesnego, Legionowo

PARAFIA KATEDRALNA ŚŚ. JANÓW www.katedratorun.pl Sakralny koncert Narodowego Chóru Ukrainy Veryovka 15.03. (piątek), godz. 20.00 Koncert poświęcony pamięci świętego Jana Pawła II. Program: pieśni sakralne Ukrainy, Polski i świata, w tym: „O ziemio polska”, „Barka”, „Czarna Madonna”. Wstęp wolny 14 katedr - koncert pasyjny, 23.03. (sobota), godz. 19.00 Na program składa się medytacja księdza Grzegorza Strzelczyka oraz Oratorium Josepha Haydna Siedem ostatnich słów Chrystusa na krzyżu, które jest jednym z najbardziej uduchowionych dzieł kompozytora.

Udział biorą: aktor teatralny i filmowy Jerzy Zelnik oraz Baltic Neopolis Ensemble (laureat Fryderyka 2015 w kategorii album roku Muzyka Kameralna, muzycy - liderzy Baltic Neopolis Orchestra). Dopełnienie stanowi oprawa multimedialna na podstawie filmu Pasja Mela Gibsona.

Organizator: Fundacja „Zatrzymać Czas”. Wstęp wolny

STOWARZYSZENIE INICJATYW KULTURALNYCH TARTAK Pracownia Archipelag: Archipelag trudnych uczuć 1.03. (piątek), godz. 17.30 Złość

Czy złość faktycznie szkodzi urodzie i jakie konsekwencje ponosimy my i nasze ciało, gdy złość traktujemy jak niechcianego gościa? Dłuższa sesja warsztatowa, w czasie której będziemy uczyć się języka naszej złości. Wstęp: 40 zł. Zapisy: info@stowarzyszenie-tartak.pl

15.03. (piątek), godz. 19.00 Tam, gdzie mieszka stres

Będziemy pracować z ciałem (oddech, napięcia) i przekonaniami - spróbujemy wspólnie oswoić stres. Wstęp: 20 zł. Zapisy i informacje: info@stowarzyszenie-tartak.pl

22.03. (piątek), godz. 17:30 Kontrola

Przekonamy się, Ile zyskujemy, a ile tracimy próbując za wszelką cenę utrzymać kontrolę nad życiem, zastanowimy się, czy istnieje jakaś inna droga i co właściwie ryzykujemy odpuszczając?

Wstęp: 40 zł Zapisy i dodatkowe informacje: info@stowarzyszenie-tartak.pl

29.03. (piątek), godz. 17.30 Schematy

Grupowe warsztaty, w czasie których zmierzymy się z blokującymi nas przekonaniami.

Wstęp: 40 zł. Zapisy i dodatkowe informacje: info@stowarzyszenie-tartak.pl

30

Wieczór kobiet - robimy remont! 8.03. (piątek), godz. 19.00

Spotkanie z mówczynią Olą Lewandowską, która przemówi o życiu we fragmentacji, samozwątpieniu i braku zaufania do własnych uczuć oraz powrocie do wewnętrznego domu. Po spotkaniu warsztaty z rozwoju osobistego. Wstęp wolny. Zapisy i informacje: info@stowarzyszenie-tartak.pl

Mapa ciała – mapa emocji, 15.03. (piątek), godz. 17.30

Będziemy trenować uważność na swoje ciało i emocje, zarówno te przyjemne, jak i te niekoniecznie miłe. Wspólnie pochylimy się nad Twoją niepowtarzalną mapą i stworzymy do niej legendę.

Wstęp: 20 zł. Zapisy: info@stowarzyszenie-tartak.pl

Scena Kobiet - warsztaty teatralne, 6, 13, 27.03. (środa), godz 17.30

Chcesz się realizować w twórczy sposób? Spróbować sił jako aktorka? Zapraszamy kobiety w każdym wieku. Wstęp: 20 zł. Zapisy i dodatkowe informacje: teatr@stowarzyszenie-tartak.pl

Pracownia w ruchu: warsztaty taneczne 5, 12, 19, 26.03. (wtorek), godz. 18.00 Folkfitness - 45 tańców w kręgu

Folkfitness to aktywny relaks, ćwiczenia, nauka prostych choreografii i zawieranie nowych znajomości w jednym. Całość okraszona dźwiękami, które zapadają w pamięć i poruszają serce. Zapisy: wtan@stowarzyszenie-tartak.pl

5, 12, 19, 26.03 (wtorek), godz. 19.15 TANtak - tańce folkowe i nie tylko

Warsztaty tańców tradycyjnych rodem z m. in. Polski, Francji, Serbii, Mołdawii, Rumunii, Niemiec, Rosji, Turcji. Zapisy: wtan@stowarzyszenie-tartak.pl

PROGRAM ABSOLWENT UMK, www.umk.pl Grawitacja 2019 – V Dzień Gier Planszowych na UMK 9.03. (sobota), godz. 10.00-23.59 Zapraszamy do wspólnego grania społeczność akademicką oraz sympatyków UMK z rodzinami. Na miejscu będzie działała wypożyczalnia gier planszowych i towarzyskich. Będzie można skorzystać z pomocy instruktorów i animatorów, którzy doradzą wybór gier i udzielać porad w trakcie rozgrywek. Będą premiery gier, pokazy i turnieje z nagrodami oraz inne atrakcje.

Wstęp wolny. Drobna opłata pobierana jest jedynie w wypożyczalni gier (z opłaty zwolnieni są posiadacze Karty Absolwenta UMK, legitymacji studenta UMK i ucznia GiLA).

Miejsce: Wydział Matematyki i Informatyki UMK, ul. Chopina 12/18

MANIFA TORUŃSKA ManiFest – Festiwal towarzyszący 4. Toruńskiej Manifie 28.02. (czwartek) • godz. 18.00 Przestępstwa z nienawiści – rozpoznanie i reagowanie, ul. Ducha Św. 2a/1 Warsztat skupiony na aspektach praktycznych oraz na dyskusji. Udział bezpłatny, zapisy: pracowniaroznorodnosci@gmail.com. Warsztat poprowadzi Przemysław Szczepłocki, prawnik (SPR).

1.03. (piątek) • godz. 18.00 Kto to posprząta? O seksizmie, homofobii i dyskryminacji w piłce nożnej kobiet. Koniec Świata, ul. Podmurna 4

W panelu wezmą udział piłkarki - Marij Duhra, Jagoda Zielińska i Justyna Dziabaszewska. Będziemy też zbierać buty sportowe, które zostaną wysłane do sportowczyń i sportowców, które/rzy przebywają na wyspie Lesbos podczas procesów azylowych. Wstęp wolny

2.03. (sobota) • godz. 10.00-15.00 Wzmocnij swój głos – warsztaty asertywności dla kobiet. Kulturhauz, ul. Poniatowskiego 5/2 Udział bezpłatny, zapisy: manifa.torun@gmail.com. Warsztaty poprowadzi Anna Urbańczyk – trenerka równościowa, aktywistka praw człowieka i koordynatorka projektów społecznych.

• godz. 21.00 Manifa Before Party + Feministyczna Fotobudka, Pers, ul. Mostowa 6 Wejście bezpłatne, zebrane datki na organizację Manify i ManiFestu 4.03. (poniedziałek) • godz. 18.00 Strajk kobiet trwa - projekcja filmu i spotkanie z reżyserką, Koniec Świata, ul. Podmurna 4

Reż. Maria Malinowska, Polska, 2017, reportaż. Film przedstawia historię pracownic poznańskich żłobków publicznych, które od 2011 roku prowadzą walkę przeciwko prywatyzacji instytucji, o poprawę warunków pracy i wyższe płace. Po filmie spotkanie z reżyserką filmu - Magdaleną Malinowską, działaczką OZZ Inicjatywy Pracowniczej. Wstęp wolny

5.03. (wtorek) • godz. 17.00 Równość – co to takiego? Warsztaty dla młodych filozofek i filozofów, Dom Kultury Bydgoskie Przedmieście, ul. Sienkiewicza 11/3

Przeplatane zabawami i filozoficznymi rozmowami warsztaty na temat równości płci.

Wstęp wolny. Zapisy: tako@tako.biz.pl. Prowadzenie: Tomek Klejna (absolwent filozofii na UMK) i Kasia Klejna (redaktorka prowadząca dział książki dziecięcej w wydawnictwie Tako).

• godz. 18.00 Feminizm w komiksie – wykład, Galeria Wozownia

Omówiona zostanie kwestia kobiecej podmiotowości w komiksie głównego nurtu oraz nurcie undergroundowym. Próba analizy zjawiska, jakim jest komiks feministyczny w Polsce i na świecie. Prowadzenie: Aleksandra Wantuch – absolwentka WSP w Toruniu, miłośniczka sztuki, feministka. Wstęp wolny

6.03. (środa) • godz. 18.30-20.00 emPoWeRment zawodowy, ul. Ducha Św. 2a/1

Nieformalny warsztat adresowany do kobiet, osób LGBTQ oraz innych grup społecznych, które mogą liczyć się z mniej przychylnym nastawieniem pracodawców.

Prowadzi Raisa Rechter – feministka, działaczka LGBTQ i prawniczka z Brazylii mieszkająca w Polsce. Udział bezpłatny, zapisy: pracowniaroznorodnosci@gmail.com

7.03. (czwartek) • godz. 17.30-20.00 Współuzależnienie – gdzie jestem? - spotkanie z terapeutką Magdą Pawlak, Kulturhauz, ul. Poniatowskiego 5/2 Spotkanie poprowadzi Magda Pawlak – socjoterapeutka, terapeutka TSR, specjalistka terapii uzależnień i współuzależnienia, terapeutka rodzinna, profilakterka. Wstęp wolny

8.03. (piątek) • godz. 18.00 Molestowanie na UMK, Kulturhauz, ul. Poniatowskiego 5/2

W ramach dyskusji o swoich doświadczeniach opowie jedna z osób, która ma wiedzę o wydarzeniach na UMK. W dyskusji wezmą też udział ekspertki antydyskryminacyjne. Wstęp wolny

9.03. (sobota) • godz. 15.00 Manifa Toruńska 2019: Mocy zamiast przemocy | Stop seksistowskiej opresji! Pomnik Mikołaja Kopernika

Spotkamy się, aby zamanifestować, że nie ma naszej zgody na dyskryminację kobiet, domagać się należnych praw, ale także by okazać solidarność i siostrzeństwo oraz świętować wspólnotowość.

• godz. 21.00 Protest Party czyli manifowy afterek. Koniec Świata, ul. Podmurna 4 Zabawa do białego rana. Wystąpią: Baraka Face Junta (Kołobrzeg), Antidotum (Warszawa), Aus Tears (Finlandia). Po koncercie after disko – diskopartizane. Wstęp min. 10 zł

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE, ul. Zaułek Prosowy 1 Festiwal kultury popularnej „ToPopkultura”, 8-9.03.

Inicjatywa młodych ludzi, zaniepokojonych tym, że ich rówieśnicy tracą zainteresowanie kulturą. Wychodząc na przekór wszelkim tendencjom, oferują różnorakie warsztaty oraz spotkania autorskie, mające zainspirować młodych do rozpoczęcia własnej kariery artystycznej. Wydarzenie otworzy koncert zespołów Night Lord oraz Tassack, które zapewnią mocne, rockowe brzmienie. Swoją obecnością zaszczycą nas Bartosz Sitek, Drwal Rębajło, Mateusz Szlachtycz, Ziemowit Lewandowski, Adam Radoń - dyrektor MFKiG w Łodzi, jak i Artystyczny Krąg - kolektyw artystów, który przychodzi z pomocą w edukacji młodych adeptów rysunku, na który składają się osoby znane na rysowniczej stronie polskiej odsłony serwisu YouTube, oraz wielu innych znamiennych gości.

Zapraszamy wszystkich, bez względu na wiek.

KOŁO NAUKOWE ARABISTÓW „ZAHRA AS-SAHRA” Orient Express: Przystanek sztuka Ebru, 21.03. (czw.), godz. 17.00 Koło Naukowe działające przy Pracowni Języka i Kultury Arabskiej na Wydziale Filologicznym UMK zaprasza do udziału w kolejnej edycji Orient Expressu, poświęconej sztuce świata islamu.

Faruk Demir - Ebru – sztuka malowania na wodzie. Prelekcja połączona z pokazem, poświęcona będzie prezentacji tradycyjnej, liczącej kilkaset lat techniki malarstwa na wodzie, znanego w Polsce jako „sztuka marmurkowania”. Faruk Demir – turecki artysta, mistrz marmurkowania i kaligrafii, specjalizujący się w tradycyjnej i współczesnej technice ebru. Wstęp wolny

4ES NON PROFIT SP. Z O.O. ul. Św. Katarzyny 4a/2, tel. 600-764-495 Aktywność- mój sposób na życie: Spotkania rękodzielnicze • 5-6.03. (wtorek-środa) ceramiczna doniczka na kwiaty • 12-13.03. (wtorek-środa) pachnące woreczki bawełniane • 19-20.03. (wtorek-środa) wielkanocny talerz na słodycze

Kolejne spotkania w kwietniu, maju i czerwcu. Program przeznaczony dla mieszkańców powyżej 65 lat. Poza spotkaniami rękodzielniczymi oferujemy też wycieczki kulturalne na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, warsztaty treningu osobistego oraz wsparcie animatora.

RESTAURACJA G132, ul. Grudziądzkiej 132 Łukasz Pietrzak - Fotografia ślubna w szerokim kadrze, 1.03.-30.04.

Stwierdzenie, iż ślub jest najważniejszym dniem w naszym życiu zdążyło nieco się zbanalizować. Ujęcie jego ulotności i znaczenia w fotografii nie jest proste - narażone na trywializm, eksploatowanie wielokrotnie podejmowanych już wątków czy zwyczajny brak polotu. A przecież zdjęcia muszą oddawać ducha tego szczególnego wydarzenia; uczucia, jakie towarzyszą parze młodej; niepowtarzalność ich samych i do nich pasować. Muszą być wiarygodne. Nietuzinkowy, szeroki kadr - wspólny mianownik prezentowanych prac - pozwala odmalować wszystkie te aspekty w szerszej perspektywie. Z technicznego punktu widzenia celem było pokazanie szczegółowego obrazu, niezakrytego małą głębią ostrości, czyli efektem rozmazania tła. Łukasz Pietrzak - torunianin, fotografią zajmuje się zawodowo od ponad dekady, specjalizując się w fotografii ślubnej i komercyjnej. Wstęp wolny

GRUPA N-OBROTÓW, www.nobrotow.pl Ave Podkoziołek Śledzikus, 5.03. (wtorek), godz. 19.00 Podkoziołek jest ostatnią zabawą przed Wielkim Postem. Tradycyjnie na Kujawach poprzedzany był chodzeniem z kozą. Ave Podkoziołek Śledzikus kontynuuje tę tradycję. Na zabawie potańczyć będzie można kujawiaki, polski, szoty, oberki, avądy, slangi, buraki, cyrkle, branle mixery, walczyki i wiwaty z Polski oraz z wielu różnych zakątków Europy. W programie również tradycyjne zabawy, konkursy tańca i przebierańca. Na rozpoczęcie pochód maszkar za podkoziołkiem oraz posłuch przybliżający tę zapustną tradycję. Miejsce: Wejściówka, Plac Teatralny 1

Sesje Melodii Tanecznych Tradycyjnie, 4, 11, 18, 25.03. (poniedziałki), godz. 20.00 Wspólne praktykowanie grania utworów do tańca. Tradycyjny repertuar tańców polskich i szwedzkich, jak również balfolk. Spotkania dla muzyków zarówno doświadczonych, jak i początkujących w wygrywaniu melodii tanecznych. Bardzo mile widziani na sesji są również i tancerze. Miejsce: Wejściówka, Plac Teatralny 1 N-obrotowe zajęcia taneczne, 13, 20, 27.03. (środy), godz. 19.00 Spotkania poświęcone nauce tańców, którymi stoją europejskie tradycyjne zabawy taneczne.

W programie każdego spotkania podstawy taneczne oraz wybrane składniki zaawansowane kilku tańców tradycyjnych. Na taneczny repertuar składają się tańce z grupy polsk (ze Skandynawii), mazurkowych oraz tańce francuskie, portugalskie i węgierskie. Spotkania pozwalają postawić pierwsze taneczne kroki osobom początkującym oraz praktykować i poznawać detale kolejnych tańców tradycyjnych tancerzom na poziomie zaawansowanym. Zajęcia płatne, szczegóły na www.

31

DZIEŃ PO DNIU FORT IV, ul. Chrobrego 86 tel. 56 655-82-36, www.fort.torun.pl Dyżury przewodnickie w Forcie IV: piątki i soboty, godz. 20.00. Cena: 8 zł/os Nie jest wymagana wcześniejsza rezerwacja. Parking bezpłatny na terenie Fortu IV. Na miejscu można kupić pochodnie: 6,5zł/sztukę (lub zabrać ze sobą latarki).

Bilety: Zwiedzanie indywidualne codziennie w godz. 8.00-20.00: ulgowy 5 zł (uczniowie, studenci, emeryci), normalny 8 zł. Zwiedzanie grupowe (grupy od 10 osób): ulgowy 4 zł (uczniowie, studenci, emeryci) + opłata za przewodnika, normalny 7 zł + opłata za przewodnika; opiekunowie, piloci gratis. Grupy nocujące w Forcie IV - gratis Zwiedzanie Fortu IV z przewodnikiem: dla grupy do 10 osób 43 zł + koszt pochodni, dla grupy do 45 osób 74 zł + koszt pochodni z przewodnikiem w stroju historycznym - mundurze żołnierza pruskiego dla grupy do 45 osób – 123 zł + koszt pochodni. Zwiedzanie z duchami dla grupy do 30 osób (dorośli) lub grupy do 45 osób (dzieci i młodzież) – 550 zł. Zwiedzanie w języku obcym - koszt podwójny: grupy do 10 osób – 86 zł, z przewodnikiem – 148 zł, z przewodnikiem w mundurze -246 zł. Do kosztu przewodnika doliczany jest koszt biletów wstępu (dla grup, które nie nocują w Forcie IV)

Wydarzenia: Zabawa Karnawałowa, 2.03. (sob.), godz. 20.00-2.30 Zabawa przy muzycznych przebojach granych przez DJ-a.

Cena: 90 zł. Rezerwacja stolików: 56 655-82-36 lub biuro@fort.torun.pl

FUNDACJA TERAPII TANGIEM COTANGO www.cotango.pl, tel. 604-219-184 Zapraszamy do tanga Lekcje otwarte, warsztaty, kursy, to spotkania z tangiem dla tych, którzy marzą o tangu, których tango zafascynowało, ale także tych, którzy się nie zetknęli z tangiem i będzie to ich pierwsze spotkanie. Zgłoszenia: www.cotango.pl lub na e-mail: kursy@cotango.pl.

Zapraszamy do współpracy instytucje, osoby fizyczne oraz placówki kultury. Regularne praktyki: czwartki, godz. 19.30-21.30. Miejsce: Dom Muz, ul. Okólna 169

DOM LEGEND TORUŃSKICH ul. Szeroka 35, tel. 56 621-07-14 www.domlegend.pl Muzeum i teatr w jednym. Autorski scenariusz interaktywnego pokazu pozwoli przenieść się w czasie i zasmakować przygód w dawnym Toruniu. Staniecie się bohaterami sześciu najsłynniejszych opowieści. Poczujecie losy królów, rycerzy, rzezimieszków, flisaków na własnej skórze. Utalentowani bajarze nie tylko zaczarują Was słowem, ale i zaproszą do licznych scen, zadań i wyzwań. Edukacja przenika się z zabawą, a emocje i humor powodują, że wizyta w Domu Legend na długo zapada w pamięć.

Czynne w godz. 10.00-18.00. Pokazy rozpoczynają się o pełnych godzinach, ostatni o 17.00. Zapraszamy grupy liczące od 5 do 50 osób.

Bilety dla dzieci od lat 3: 10 zł, dla dorosłych: 14 zł, dla dzieci niepełnosprawnych: 1 zł, dla dorosłych niepełnosprawnych: 10 zł. Pokaz trwa ok. 45 minut.

TORUŃSKA PIERNIKARNIA MISTRZA BOGUMIŁA ul. Królowej Jadwigi 24 tel. 56 678-18-00, 725-011-050 www.piernikarniatorun.pl Miejsce, w którym odbywają się warsztaty wyrobu pierników pamiątkowych, w którym barwnej historii pierników towarzyszy aromat przypraw korzennych, blask świec i muzyka średniowiecza. W oryginalnych wnętrzach organizujemy również urodzinki pachnące piernikami, a dla dorosłych piernikowe biesiady i spotkania integracyjne.

32

MARZEC 2018

3

1.03. (piątek) g PP Dom Harcerza odz. 16.00 F estiwal Piosenki Niespełnionej Miłości, O ystawa akwareli z archiwum Zakładu Kształcenia Artystycznego godz. 18.00 W WSP UMK, do 29.03., D om Muz, ul. Podmurna ernisaż i spotkanie z ilustratorką Ewą Poklewską-Koziełło, M DK godz. 18.00 W godz. 18.00 P okaz filmu „Autsajder”, reż. Adam Sikora, C SW g aciej Andrzejczak & Dawid Marszewski – Półśrodki, Życie w wy odz. 18.00 M aleria Wozownia obraźni, Paweł Franciszek Jaskuła - 0 /alef zero/, do 28.04., G aniFest, do 9.03., r óżne miejsca godz. 18.00 M godz. 20.30 P rzedpremierowy pokaz filmu „Wspomnienie lata”, C SW awiarnia Wejściówka godz. 21.00 K abaret Loża Kopernika, także 8.03., K Wystawa prac uczestników zajęć Klubu „Pastel” Zabrzańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, do 2.04., G aleria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka Łukasz Pietrzak - Fotografia ślubna w szerokim kadrze, do 30.04., R estauracja G132

2.03. (sobota) godz. 10.00-19.00 B allCon. Toruńskie spotkania z grami planszowymi, także 3.03., K lub Sobótka godz. 10.00 i 13.00 Ś winka Peppa i Wielka Niespodzianka, C KK Jordanki twarty Turniej Szachowy, Drużynowe Mistrzostwa Woje godz. 10.00-15.00 O wództwa w Szachach, O PP Dom Harcerza uzeum Etnograficzne godz. 10.00-14.00 J armark żywności ekologicznej, M g arsztaty plastyczne z Ewą Poklewską-Koziełło, M DK odz. 11.00-14.30 W ulaSensoryka – warsztaty dla najnajów, D om Muz, ul. Podmurna godz. 11.00 H godz. 11.00 T eatr Magmowcy, D om Muz, ul. Poznańska godz. 12.00 C iekawostki bulwarowe, czyli spacer od mostu do mostu, C SW

3.03. (niedziela) g rupa MoCarta i Przyjaciele, C KK Jordanki odz. 18.00 G g odz. 18.00 Telewizja kłamie - spektakl, A ula UMK .S.T.R. & DJ HAEM, O d Nowa godz. 20.00 O Poza horyzontem - nowy seans w repertuarze, P lanetarium

4.03. (poniedziałek) godz. 10.00 Literacko-muzyczne SPA z okazji Dnia Kobiet, Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych godz. 18.00 Podgórz inwestuje: nowa część miasta, infrastruktura i… obietnice, Książnica Kopernikańska, Filia nr 4, ul. Poznańska 52 godz. 19.00 Ż ona potrzebna od zaraz, A ula UMK RP Pamela godz. 19.00 C liff Stevens Band, H godz. 20.00 P lease, stand-up!, C KK Jordanki

5.03. (wtorek) godz. 8.15 B ieganie z aparatem, D om Muz, ul. Podmurna godz. 17.15 F otografie Katarzyny Karuny, do 22.03., D om Muz, ul. Poznańska aleria Wozownia godz. 18.00 F eminizm w komiksie – wykład, G ariusz Żejmo – Malarstwo, do 24.03., D wór Artusa godz. 18.30 D g ejściówka odz. 19.00 A ve Podkoziołek Śledzikus, W W aleria i Ośrodek Plastycznej Twórczości iosna, wiosna, ach to ty!, do 30.03., G Dziecka, ul. Kościuszki

6.03. (środa) g odz. 14.00 P romocja najnowszego przekładu Koranu, B iblioteka Uniwersytecka g ielogród — Sąsiedzki ogród, D om Muz, ul. Okólna odz. 16.30 W g odz. 18.30 Bulle – Zaczarowany Spektakl Familijny, A ula UMK g rupa Teraz – spektakl improwizowany, D wór Artusa odz. 19.00 G g anza Globtrotters: Maciej Mazurkiewicz, H anza Cafe odz. 19.00 H g odz. 20.00 J azztlemen Project na Dzień Kobiet, B rando’s Music g ieczór Podróżnika: Irlandia po studencku, O d Nowa odz. 20.00 W

7.03. (czwartek) g odz. 12.00 S pacer po aktualnych wystawach, C SW g odz. 16.00 Ulubione tematy. Wystawa prac Izabeli Kalinowskiej, do 27.03., Książnica Kopernikańska, Filia nr 1, ul. Jęczmienna g uzeum Podróżników odz. 17.00 S uzani – od tradycji do współczesnego designu, M g awiarnia Wejściówka odz. 18.00 F otograficzne Pogaduchy, K g odz. 19.00 S ymphonica, C KK Jordanki g d Nowa odz. 19.00 K rzysztof Zalewski, O g odz. 19.30 S tand-Up Nowe Rozdanie, A ula UMK B arwna Planeta – wystawa do 14.03., Filia nr 16 Książnicy, ul. Raszei K lub NRD oncert Zeamsone, K

8.03. (piątek) g odna torunianka w dawnych czasach, R atusz Staromiejski odz. 11.00 M g odz. 13.00 Malarstwo i grafika Bogdana Przybylińskiego, do 31.03., Biblioteka Uniwersytecka g odz. 17.00 J erzy Hoppen, wystawa do 19.05., R atusz Staromiejski g pera in Love – Gala Operowo-Operetkowa, D wór Artusa odz. 18.00 O g ieczór dla kobiet - Piękna „JaKobieta”, C N Młyn Wiedzy odz. 18.00-21.00 W g DK odz. 18.00 K oncert Być Kobietą z okazji Dnia Kobiet, M g odz. 19.00 Jezioro Łabędzie, CKK Jordanki g arina Abramović - Do Czysta / The Cleaner, do 11.08., C SW odz. 19.00 M g ieczór kobiet - robimy remont!, S IK Tartak odz. 19.00 W g odz. 19.00 Ewa Makomaska i Zbigniew Rymarz - koncert, Sala Kolumnowa TNT g odz. 20.00 Ł ąki Łan, Od Nowa X DK XIV Samorządowy Konkurs Nastolatków Ośmiu Wspaniałych, M F estiwal kultury popularnej „ToPopkultura”, do 9.03., I LO

9.03. (sobota) g rawitacja 2019, W ydział Matematyki i Informatyki UMK odz. 10.00-23.59 G g uz. Etnograficzne odz. 11.00-14.00 S iała baba mak – warsztaty, do 10.03., M g odz. 11.00 R odzinny weekend na Rudaku,do 10.03., D om Muz, ul. Okólna g odz. 13.00 S potkanie z Mariną Abramović, C KK Jordanki g uzeum Etnograficzne odz. 17.00 T ylko dla kobiet, M g odz. 18.00 A ndrzej Sikorowski z zespołem, C KK Jordanki g odz. 18.00 J effrey Swann – koncert, D wór Artusa g odz. 19.00 1 0 tenorów, A ula UMK g d Nowa odz. 20.00 P RO8L3M, O g odz. 20.00 P aweł Domagała 1984 Tour, A ula UMK

10.03. (niedziela) g prowadzania po wystawie Mariny Abramović, także, 30.03., C SW odz. 12.00 O g prowadzanie po aktualnych wystawach, G aleria Wozownia odz. 12.00 O g odz. 16.00, 17.15 C zas dla Nas, koncert TOS, C KK Jordanki g hitney Houston Symfonicznie – koncert TOS, C KK Jordanki odz. 17.00 W g awiarnia Wejściówka odz. 19.15 Ś wiat Po Mojemu: Mieszczuchy w górach, K

11.03. (poniedziałek) g d Nowa odz. 20.00 S lam Poetycki, O T ydzień Mózgu 2019, do 12.03., C N Młyn Wiedzy

12.03. (wtorek) g odz. 16.30 Z wiedzanie D woru Artusa g DK odz. 18.00 A laska. Teatr życia - Fotografie Lucyny Sowińskiej, M

13.03. (środa) g odz. 12.00 K ino dla seniora – cykl filmoznawczy dla dorosłych, C SW g istoria Fotografii: Okręg Toruńsko-Bydgoski ZPAF, W OAK odz. 16.45 H g odz. 18.00 P rzedpremierowy pokaz filmu „Wszyscy wiedzą”, C SW g odz. 18.15 S potkanie psychoanalizy z picturebookiem, C SW alarstwo Mirosława Rusinka - Freedom, do 29.03., O d Nowa godz. 19.00 M d Nowa godz. 20.00 J azz Club: Fijałkowski Project, O

14.03. (czwartek) g ymieńmy się książkami, K siążnica Kopernikańska, odz. 16.00-18.00 W Filia nr 4, ul. Poznańska prowadzanie po wystawie Marina Abramović - Do Czysta, C SW godz. 17.00 O itelon - zapomniany polski uczony z XIII wieku, K siążnica Ko godz. 18.00 W pernikańska, ul. Słowackiego 8 g aleria Omega odz. 18.00 K rajobraz. Dwie formy zapisu, do 5.04., G godz. 18.30 C zwartek z filozofią – Filozoficzna interpretacja Biblii, D wór Artusa

15.03. (piątek) g odz. 9.30 T aneczne spotkanie integracyjne, D om Muz, ul. Okólna g odz. 15.00 E wolucja. Wystawa prac Joanna Racławskiej, Książnica Kopernikańska, do 15.04., Filia nr 14, ul. Łyskowskiego g uzyka w ciemności – Wojtek Szczepanik, D wór Artusa odz. 19.00 M g odz. 19.00 R omantyczna harfa, koncert TOS, C KK Jordanki aria Zawiałow Helsinki Tour, O d Nowa godz. 20.00 D g odz. 20.00 S akralny koncert Chóru Ukrainy Veryovka, k atedra śś. Janów K PP Dom Harcerza onkurs Recytatorski Wierszoklepka, także 22.03., O

16.03. (sobota) g odz. 12.00 i 17.00 F ilcowa biżuteria – warsztaty, D wór Artusa g arsztaty Akademia Piosenki 2, O PP Dom Harcerza odz. 12.30, 14.15 W g odz. 17.00 P remiera spektaklu Testament Barbary, D om Muz, ul. Poznańska owa Scena Muzyczna: Kobiety, miłość i…wiosna, M DK godz. 18.00 N godz. 18.00 K oncert Narodowego Chóru Ukrainy Veryovka, A rena Toruń godz. 19.00 A gnieszka Chylińska Pink Punk Tour, C KK Jordanki

17.03. (niedziela) g odz. 9.00 T urniej Tańca - Chance for Dance 2019, A rena Toruń g odz. 11.00 P oranek seniora – koncert muzyki klasycznej, D wór Artusa iedziela w Teatrze, T eatr Horzycy godz. 11.00-13.00 N g icromusic & Skubas, C KK Jordanki odz. 19.00 M

18.03. (poniedziałek) środek Czytelnictwa godz. 10.00 S potkanie z pracownikami MOPR, O Chorych i Niepełnosprawnych

33

g odz. 14.00-16.00 T eatralna Akademia Seniora, T eatr Horzycy g yplomy 2018 - Jaskółki II, do 31.03., G aleria ZPAP odz. 17.00 D godz. 18.00 17. Watch Docs. Prawa człowieka w filmie, do 20.03., Od Nowa S lub NRD tandupowa Fala w NRD - Popek i Nowaczyk, K K onkurs Interpretacji Teatralnej dla Dzieci i Młodzieży, do 22.03., Baj Pomorski

19.03. (wtorek) g odz. 18.00 P okaz filmu Monument, reż. Jagoda Szelc, spotkanie, C SW J adwiga i Marek Czarneccy - Wielki Makro Świat, C N Młyn Wiedzy

20.03. (środa) g odz. 12.00 S eniorskie ujęcia. Spotkanie 6., C SW g aleria Forum odz. 13.00 Z ygmunt Droński, do 7.04., G g odz. 16.00-17.30 Warsztaty do spektaklu „Dziadek do orzechów. Nowe historie”, T eatr Horzycy g gródnik – Mój własny ogród, D om Muz, ul. Okólna odz. 16.30 O g OAK odz. 17.00 K siążkożercy – cykl spotkań czytelniczych, W g odz. 18.30 Ś wiat i okolice: Gruzja, D wór Artusa g d Nowa odz. 20.00 Ś wiat Od Nowa: O wrogości i radykalizacji w polityce, O

21.03. (czwartek) g odz. 9.00 6 4. Ogólnopolski Konkurs Recytatorski, D om Muz, ul. Podmurna g odz. 10.00 A kademia Kreatywnego Malucha, Książnica Kopernikańska, Filia nr 16, ul. Raszei g uzeum Etnograficzne odz. 12.00 K aziuki i Kwietna Niedziela w Wilnie, M g odz. 16.00 P opołudnie z planszówkami, D om Muz, ul. Okólna g rient Express – Przystanek sztuka Ebru, C SW odz. 17.00 O g odz. 18.00 Toruń miasto zabytków: O tym, jak czas toruński zegary słoneczne dawniej wyznaczały, K siążnica Kopernikańska, ul. Słowackiego 8 g KKF „Szpulka”: Sztuka Kochania, D wór Artusa odz. 18.30 D g siem grzechów głównych!, C KK Jordanki odz. 19.00 O g ałpa, O d Nowa odz. 19.00 M g awiarnia Wejściówka odz. 19.00 T oruńskie Śpiewanki Turystyczne, K K PP Dom Harcerza witnące rośliny ogrodu, O

22.03 (piątek) g DK odz. 12.00 P ółfinał Konkursu „Wiersze, które lubimy”, M g DK odz. 18.00 K oncert zespołu wokalnego Let’s Sing, M g odz. 18.00 F otoGRAFIA: Fotograf w teatrze, C SW g d Nowa odz. 19.00 2 9. Afryka Reggae Festival 2019, do 23.03., O g odz. 19.00 Symfoniczna wiosna marzeń, koncert TOS, C KK Jordanki

23.03. (sobota) g arcowe kwiatki na wiosenne rabatki - warsztaty rodzinne, odz. 11.00 M Dom Muz, ul. Poznańska g yprawa w głąb sztuki, C SW odz. 12.00 W g ramy w bangery!, K siążnica Kopernikańska, odz. 18.00-23.00 G ul. Słowackiego 8 g odz. 18.00 T ercet Egzotyczny, A ula UMK g oscow City Ballet – Giselle, C KK Jordanki odz. 19.00 M g odz. 19.00 1 4 katedr - koncert pasyjny, k atedra śś. Janów …

To takie proste! – udostępnienie wystawy, C N Młyn Wiedzy X DK XVII Szkolna Scena Piosenki i Poezji, także 30.03., M

34

24.03. (niedziela) g uzeum Etnograficzne odz. 12.00 E tnoigraszki: Panna Marzanna, M g ielka sława to żart, A ula UMK odz. 18.00 W

26.03. (wtorek) torki ze sztuką. Spotkanie 6., C SW godz. 12.00 W g odz. 18.00 Stan szkła - prace Sylwii Sosińskiej i Marzeny Wilk, do 5.04., Dom Muz, ul. Poznańska g istoria mody. Historia bielizny, C SW odz. 18.00 H g odz. 20.30 A ktorzy prowincjonalni - premiera studencka z debatą: Czy sztuka powinna zajmować się polityką?, T eatr Horzycy

27.03. (środa) g d Nowa odz. 16.00 S pektakl Toruńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, O g odz. 18.00 T eatr Amorficzny, D om Muz, ul. Poznańska g Pierwszym Rzędzie: Praktyczny warsztat montażysty, W OAK odz. 18.00 W g odz. 18.00 R etransmisja spektaklu Król Lear, C SW

28.03. (czwartek) g brew stereotypom. Przygody architektury PRL – wykład, odz. 17.30 W Galeria Wozownia g odz. 18.00 A zjatyckie migawki w obiektywie Dariusza Lachowicza, do 23.04., D om Muz, ul. Podmurna K lub NRD oncert: Variete, K

29.03. (piątek) g odz. 13.00 Łukasz Rogiński: Słowo – Obraz – Materia, do 30.04., Biblioteka Uniwersytecka g odz. 17.00 F estiwal Kultury Podróży ŚwiatoPogląd, 30.03., D wór Artusa g odz. 17.00 P odróż po Azji (2,5 letnia wyprawa Szymona Stawskiego), do 26.05., M uzeum Podróżników g d Nowa odz. 19.00 F isz Emade Tworzywo, O g odz. 19.00 K wartet jazzowy Sunny Side, D om Muz, ul. Podmurna g odz. 19.00 1 1. CoCArt Music Festival, do 30.03., C SW K lub NRD oncert Hańba + Afterparty Bałkańska Potupajka, K

30.03. (sobota) g PP Dom Harcerza odz. 10.00 K onkurs Piosenki Przedszkolnej Muzyczna Tęcza, O g odz. 12.00-18.00 Ś więta wyobraźni. Dzień z Lovecraftem: w mackach Cthulhu, K siążnica Kopernikańska, ul. Słowackiego 8 g ziwna para, A ula UMK odz. 16.00 D g DK odz. 16.00 K oncert wokalny wychowanków zespołu Psotki i Śmieszki, M g odz. 17.00 F ilcowa biżuteria – warsztaty filcowania na mokro, D wór Artusa g odz. 17.00 C ztery pory roku. Z Buenos Aires do Wenecji, koncert TOS, C KK Jordanki g róg się rodzi – premiera, gala Wilamów, T eatr Horzycy odz. 18.00 W K d Nowa onfrontacje Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu – Muzyka, O

31.03. (niedziela) g iedźwiedź i Masza, czyli gdzie moja kasza? - premiera, odz. 12.00, 16.00 N Teatr Baj Pomorski g odz. 15.00 i 18.00 L udzie inteligentni, C KK Jordanki g odz. 15.00 R etransmisja spektaklu Hamlet Barbican Theatre, C SW g odz. 19.30 R etransmisja spektaklu Juliusz Cezar The Bridge Theatre, C SW

Plastycy Torunia

Wrodzony talent Trudno powiedzieć, który z nich był zdolniejszy.

Obaj toruńscy malarze – bracia Brunon i Feliks Paweł Gęstwiccy – byli świetnymi ilustratorami, a ich umiejętności się uzupełniały.

Mieszkali w Toruniu od 1886 roku. Starszy – Brunon (1882-1969), studiował malarstwo w Magdeburgu i Berlinie, a od 1905 r. współpracował z niemieckimi, francuskimi i angielskimi czasopismami kulturalnymi jako ilustrator. Młodszy – Feliks Paweł (1884-1935), po zdobyciu w Toruniu zawodu mechanika odbył kilka podróży morskich jako mechanik okrętowy. W latach 1908-1912 przebywał w Nowym Jorku, następnie do 1915 r. studiował malarstwo w Berlinie. Po zakończeniu I wojny światowej obaj wrócili do Torunia i od razu aktywnie włączyli się w organizację życia artystycznego miasta (Brunon był jednym z założycieli Konfraterni Artystów).

Eksponowali swoją twórczość niemal na każdej wystawie środowiskowej, a toruńska prasa nie szczędziła im pochwał, m.in. za finezję i dowcip w traktowaniu tematu oraz lekkość i pewność linii. Dowcip i finezję dostrzegamy w jednej z wybitniejszych kompozycji Feliksa Pawła – „Flisakach” (1933). Diagonalnie budowana kompozycja, z silnym kontrastem światła i cienia oraz intensywnymi barwami, daje w efekcie dynamicznie ujęcie zabawy.

K

KONKURS

W którym roku ustawiono na dziedzińcu toruńskiego ratusza pomnik flisaka?

Z rozwiązaniem prosimy dzwonić do nas 15 marca o godz. 11.00 pod nr tel.

56 611-86-82. Pierwsza osoba, która się dodzwoni, otrzyma ufundowaną przez Muzeum Okręgowe publikację „Dzieje zakładu graficznego Sztuka w Toruniu 1920-1923” oraz gadżety promocyjne miasta.

Odpowiedź na pytanie z ubiegłego miesiąca: Obrazy Juliana Fałata eksponowane w Ratuszu Staromiejskim to: Odpoczynek myśliwych w lesie, Wyjazd na polowanie, Ogród, Polana.

Uwaga! Informujemy, że osoby, które zwyciężyły w naszym konkursie, mogą wziąć w nim ponownie udział najszybciej po upływie 3 miesięcy.

Ich twórczość była wielokrotnie porównywana – wspólny braciom był talent do odpowiedniego ujęcia kompozycji i zastosowania koloru. Widać to w „Panoramie Torunia” (1937) Brunona, który przedstawił miasto w lekkim oddaleniu, delikatnymi, niemal pastelowymi barwami. Bracia byli także doskonałymi portrecistami. O tej twórczości Brunona pisano w „Słowie PomorFeliks Paweł Gęstwicki, Autoportret, skim” w 1926 r.: „W kołach 1934 pań żywe zainteresowanie budzą portrety Br. Gęstwickiego malowane szeroko, dekoracyjnie i odznaczające się obok nadzwyczajnego podobieństwa osób portretowanych dużą inwencją artystyczną”. Wszechstronność w komponowaniu oraz umiejętność w oddaniu podobieństwa wykorzystał Otton Steinborn, gdy zamówił u artystów w 1932 r. namalowanie obrazu „Powitanie wojsk polskich w Toruniu 18 stycznia 1920 r.”. Feliks tworzył perspektywę i dalsze plany, Brunon natomiast portretowo ujęte postacie mieszkańców miasta. Niestety obraz został zniszczony w pierwszych dniach II wojny światowej.

Gęstwiccy mieszkali w Toruniu przy ul. Słowackiego. Nie założyli rodzin. Z powojennych wspomnień Teresy Zelek-Grodzickiej wynika, że Brunon mówił „z niemiecka”, podkreślając „r”. Nosił okrągłe, małe, oprawne w miedziane druciki szkła i szpicbródkę z lekkiego zarostu. Był miły i przystępny.

Anna Kroplewska-Gajewska kustosz Muzeum Okręgowego

3/MARZEC/2019

35

Dobre, bo toruńskie

e i n d o r b z i Sekrety W lutowym numerze nadrobiliśmy nieco zaległości w opisywaniu muzycznych dokonań torunian, teraz zaś zabieramy się za książki.

A tu panuje niezwykła obfitość, bo miasto zdaje się być niewyczerpaną inspiracją do snucia o nim opowieści, jego klimat zaś najwyraźniej doskonale działa na wyobraźnię mieszkających tu autorów.

Skarbnicą wiedzy o Toruniu jest Katarzyna Kluczwajd – historyczka sztuki, regionalistka, autorka licznych publikacji na temat naszego miasta, niestrudzona poszukiwaczka ciekawych historii, którymi chętnie dzieli się z odbiorcami nie tylko w książkach, ale także podczas licznych spotkań organizowanych m.in. w Książnicy Kopernikańskiej, Spacerów Tematycznych (cykl zainicjowany przez CSW) i wreszcie na blogu Toruniarnia, w którym pozwala sobie na subiektywne spojrzenie na lokalną rzeczywistość.

Nie całkiem poważnie Właśnie swobodniejszy język z bloga, nasycony zabawą słowem, czasem nieco ironiczny, przeniosła Katrarzyna Kluczwajd do książki „Piernikajki, czyli toruńskie piernikowe bajki (niekoniecznie dla najmłodszych)”. Już tytuł mówi wiele o zawartości. Autorka tym razem porzuciła naukowy gorset na rzecz lżejszej formy i fikcyjnych opowieści inspirowanych historią, legendami i współczesnością Torunia. Jak piszą w nocie wydawcy, czytelnicy uzyskają m.in. odpowiedzi na pytania, co mają ze sobą wspólnego gender i toruńskie pierniki, dlaczego w herbie miasta znalazł się klucz, ile lukrodransów liczy piernigodzina oraz czy to prawda, że pierniki jedzono kiedyś jako dodatek do karpia.

3/MARZEC/2019

36

To nie jedyna wydana w ubiegłym roku książka Katarzyny Kluczwajd. Druga z nich ma już dużo poważniejszy charakter, choć oczywiście zawiera także mnóstwo ciekawostek. Historyczka sztuki szczególną atencją darzy lewobrzeżne osiedle, kiedyś będące osobną miejscowością. Właśnie tej części Torunia poświęcona jest wydana przez Księży Młyn publikacja „Podgórz. Toruńskie przedmieścia sprzed lat”. Mieszkańcy Podgórza długo opierali się przyłączeniu do Torunia, a szczególny charakter tego miejsca określiło przede wszystkim usytuowanie tu poligonu i obecność wojska oraz linia kolejowa i dworzec Główny. „Ta książka to opowieść o życiu podgórzan w XIX i XX w., cywilów i wojskowych, mieszkańców wielokulturowego, wielonarodowego i wielowyznaniowego miasta, istniejącego nieopodal wielkiego, równie różnorodnego kulturowo Torunia” – piszą w nocie wydawcy. Atutem książki jest nie tylko treść, ujawniająca ogromną pracę poszukiwawczą autorki, ale także bogaty materiał zdjęciowy, który zawiera wiele niepublikowanych dotąd fotografii. Miejmy nadzieję, że wkrótce Katarzyna Kluczwajd zaprezentuje nam także historię innych toruńskich przedmieść.

W tym samym wydawnictwie ukazała się książka „Sekrety Torunia”, będąca częścią serii poświęconej różnym miastom. Jej autorem jest Krzysztof Halicki – historyk i archiwista, który ukończył toruński uniwersytet, a obecnie pracuje w Bydgoszczy. Wśród trzydziestu historii w jego książce znajdziemy anegdoty o balonach unoszących się nad miastem, o wędrującym moście i o Kosmosie w Toruniu. Są też mrożące krew w żyłach opowieści o wybuchu, w którym zginęło kilkadziesiąt osób, o szpiegach kradnących dokumenty i pobiciu dyrektora Lasów Państwowych.

Prawo serii A skoro jesteśmy przy opowieściach z dreszczykiem, koniecznie musimy wspomnieć o dwóch toruńskich autorach kryminałów,

Dobre, bo toruńskie

wyprowadził akcję z Torunia do pobliskiej Chełmży, jednak trzymająca w napięciu wielowątkowa fabuła w pełni ten brak rekompensuje. Bohatera poznajemy w momencie wyłowienia z jeziora zwłok nastolatka oraz starszego mężczyzny. Ciała nie noszą śladów morderstwa, ale to nie uspokaja funkcjonariusza. „Skaza to opowieść o dramacie, który zatruwa umysły, ale też o zbrodni, błędach i odkupieniu. O miłości, zemście i sprawiedliwości – niekiedy tak różnie pojmowanych” – czytamy w nocie wydawcy. „Małecki wspiął się na wyżyny, jeśli chodzi o mylenie tropów i balansowanie między kłamstwem a prawdą” – pisała w recenzji Anna Makieła. Dodajmy, że „Skaza” otrzymała tytuł Książki Roku na stronie Książka Zamiast Kwiatka.

którzy kolejne tomy publikują z niesamowitą częstotliwością.

Książki obu panów ukazują się w wydawnictwie Czwarta Strona.

Robert Małecki dopiero co zakończył trzytomową serię o toruńskim dziennikarzu Marku Benerze („Najgorsze dopiero nadejdzie”, „Porzuć swój strach”, „Koszmary zasną ostatnie”), który tropi kolejne zbrodnie i jednocześnie zmaga się z zagadkami własnego życia. Po trylogii pisarz nie spoczął na laurach i jesienią ukazała się „Skaza” – pierwszy tom kolejnej serii. Mało tego, w lutym na swoim facebookowym profilu autor ogłosił, że właśnie skończył pisanie „Wady” – drugiego tomu o komisarzu Bernardzie Grossie. Trochę nam szkoda, że tym razem twórca

W ubiegłym roku doczekaliśmy się również zakończenia trylogii o detektywie Leonie Brodzkim autorstwa kolejnego torunianina, Marcela Woźniaka. „Powtórka”, „Mgnienie” i „Otchłań” także zyskały przychylne recenzje i zaskarbiły sobie grono wiernych czytelników. W „Otchłani” Leon Brodzki próbuje wyjaśnić zagadkę morderstw trzech kobiet, dokonanych tym samym narzędziem. Wszystko wskazuje na to, że zbrodnie mogą mieć związek ze sprawą „Młotkarza z Torunia”, która przed trzema dekadami wstrząsnęła miastem. „Książka w brawurowy sposób spaja fabularną klamrą wszystkie przypadki Leona Brodzkiego, borykającego się z marami przeszłości, płacącego za to niemal najwyższą cenę” – pisze autorka bloga Domi-czyta. Po raz kolejny dostajemy także portret Torunia z postaciami łatwymi do rozpoznania nie tylko dla mieszkańców miasta.

Nie brakuje też odniesień do współczesnej polskiej rzeczywistości. Warto wspomnieć, że panów Małeckiego i Woźniaka łączy nie tylko wspólny gatunek literacki i wydawca. Autorzy pożyczają sobie również bohaterów. Benera spotkamy w powieści Woźniaka, zaś u Małeckiego przemyka czasem Brodzki. (mak) 3/MARZEC/2019

37

Rozmowa miesiąca

Ćwierć wieku się kręci Rozmowa z ANNĄ BRONIEWICZ, dyrektor Centrum Popularyzacji Kosmosu „Planetarium Toruń”. Placówka obchodzi właśnie 25-lecie istnienia.

Pierwszy seans nosił tytuł „A jednak się kręci” – trochę na przekór niedowiarkom?

Mimo wiary, że nam się uda, zawsze pozostają wątpliwości. To było podsumowanie etapu tworzenia tej instytucji. Był to też nasz pierwszy seans, stworzony przez młodych astronomów, którzy trafili tutaj po studiach. Myślę, że w tym tytule było wszystko: kręcił się nasz Zeiss (projektor gwiazd – przyp. red.) i obraz na kopule, i ruszyło Planetarium.

Potem był czas udowadniania, że dalej się kręci. Na tym udowadnianiu minęło nam 25 lat.

Toruńskie Planetarium wyróżnia to, że placówka nie korzysta z żadnej dotacji na bieżącą działalność. Skąd taka formuła?

To była myśl prezydenta Torunia Jerzego Wieczorka, który podpisał z nami 1 czerwca 1993 r. umowę użyczenia budynku. Jest w niej zapis, że Fundacja Przyjaciół Planetarium i Muzeum Mikołaja Kopernika przejmuje ten obiekt, natomiast sami stworzymy instytucję i będziemy ją prowadzić bez dotacji publicznej. Podjęliśmy to ryzyko, choć pytanie, jak długo ten toruński eksperyment potrwa, było na początku uzasadnione. Okazało się, że trwa nadal, a zasada naszej samodzielności także obowiązuje. Gmina Miasta Toruń przeprowadza remonty kapitalne, 3/MARZEC/2019

38

natomiast kwestia bieżącego utrzymania budynków i pracowników, prowadzenie i rozwój instytucji jest po stronie fundacji.

Co było najtrudniejsze na początku?

Początkowo instytucja działała bardzo spontanicznie, ponieważ nikt z zatrudnionych nie pracował wcześniej w żadnym planetarium. Byliśmy wszyscy pionierami. Ale w pewnym sensie to było naszą siłą. Pozwalało nam to na wprowadzanie własnych pomysłów. Dużą wolność miało też dwóch młodych astronomów (Jerzy Rafalski i Stanisław Rokita – przyp. red.), którzy bez kompleksów mogli wdrażać własne wizje seansów, a potem wystaw. Przez te 25 lat w wielu kwestiach byliśmy pionierami.

Oprócz autorskich seansów, co to jeszcze było?

Można powiedzieć, że byliśmy pionierami pod każdym względem. Treść i forma seansów, formuła czasowa, kwestie technologiczne – to wszystko były pomysły, które w latach 90. pojawiały się u nas jako pierwsze w Polsce. W 1997 r. zastosowaliśmy nowatorski system projekcji „all-sky”, gdzie obraz pojawiał się z dziesiątków rzutników slajdów, które pokrywały cały olbrzymi ekran Planetarium. To był pierwszy taki obraz w polskich planetariach.

Kolejny pomysł pojawił się w roku 2012 i związany był z projekcją fulldome na cały ekran. System umożliwiał pokazywanie na kopule ruchomego obrazu wideo. Obecnie następuje kolejna zmiana.

Unikaliśmy więc powielania znanych gdzie indziej rozwiązań, żeby także w dziedzinie techniki być niezależnym i samodzielnym.

Dziś trudno sobie wyobrazić, żeby w mieście Kopernika nie było Planetarium. Autorskie seanse w dużej mierze podkreślają toruński charakter tego miejsca.

Niebo jest tak piękne, kosmos tak ciekawy, a człowiek ciągle szuka, poznaje i odkrywa, więc myślę, że nie zabraknie nam tematów do opowiadania.

Zawsze mówiłam, że ten eksperyment tylko tutaj mógł się udać: w tym mieście i w tym miejscu na starówce. Nasze seanse dotyczą astronomii, bo jesteśmy w Toruniu, gdzie – jak zawsze mówił mój mąż (Lucjan Broniewicz, pierwszy dyrektor Planetarium – przyp. red.)

– gotyk jest na dotyk, a kosmos na wyciągnięcie ręki. Trzymamy się astronomii, Kopernika, historii tego miasta i o tym są nasze seanse.

Mówimy o wielkim wszechświecie, ale w każdym seansie jakoś nawiązujemy do Torunia, jego historii i marki, jaką jest Kopernik. Myślę, że odbiorcy tego od nas oczekują. Dlatego nie decydujemy się na seanse z innych dziedzin, lecz króluje tutaj astronomia.

Lucjan Broniewicz był pierwszym dyrektorem Planetarium, ale Pani też była tu obecna od pierwszych chwil.

Mogę powiedzieć, że byłam tu jeszcze przed moim mężem. To się wiąże z moją pracą w Muzeum Mikołaja Kopernika. Już w 1988 r. otwierałyśmy z panią Janiną Mazurkiewicz i Aleksandrą Kuczborską skrzynie z kopułą i aparaturą Zeissa, a potem wspólnie w 1990 r. zakładałyśmy Fundację Przyjaciół Planetarium i Muzeum Mikołaja Kopernika, która wspierała ideę powstania Planetarium. W 1993 r. mąż został zatrudniony przez zarząd fundacji na stanowisku dyrektora Planetarium. W roku 2002 wszedł do zarządu. Zawsze mówię, że to była nasza wielka przygoda i w życiu prywatnym, małżeńskim i zawodowym. Uważam za dar, że każde z nas, w swoim wymiarze, w tym, w czym czuło się najlepiej, pracowało na rzecz Planetarium.

Od ośmiu lat, po śmierci męża, zostałam sama na placu boju i mam nadzieję, że to, co było dla nas wspólne w myśleniu o idei i charakterze tego miejsca, kontynuuję tak, jak robiłby to on.

3/MARZEC/2019

39

Rozmowa miesiąca

Co szczególnie chciałaby Pani kontynuować?

Na pewno wciąż chcemy podkreślać nasze toruńskie pomysły, bo oboje byliśmy związani z tym miastem, mimo że się tu nie urodziliśmy. Wspólne nam było również mierzenie się z różnymi przeciwnościami. Nie baliśmy się wyzwań. Stworzenie tej instytucji i prowadzenie jej w takiej formule było niemałym wyzwaniem. Prywatnie mówiliśmy sobie: „Cóż możemy stracić?”. Stwierdziliśmy, że będziemy to ciągnąć, jak długo się da. Nie zakładaliśmy, ile to potrwa, więc bardzo się cieszę, że mija już 25 lat. Mam nadzieję, że Planetarium jak najdłużej będzie funkcjonować w tej starej gazowni (budynek kiedyś pełnił taką funkcję). Mam świadomość, że oryginalność tego miejsca jest dużym walorem.

Ale pewnie i ograniczeniem?

Szczerze powiedziawszy bardzo dużym. Mamy świadomość, że dziś klienci są przyzwyczajeni do dużych przestrzeni, parkingów, wielkiego holu, przestronnych klatek schodowych. My mamy budynek z dużymi ograniczeniami, jeśli chodzi o system komunikacji. Robimy, co możemy, żeby się tu pomieścić. Oczywiście można by zrobić rewolucję, stworzyć coś bardziej nowoczesnego, ale nasze ankiety przekonują, że ten klimat ciągle jeszcze działa i przyciąga mimo powodzi nowoczesności wokół.

Planetarium to nie tylko seanse. Atrakcji dla zwiedzających jest tu więcej.

Zawsze przypominam, że Planetarium było przygotowywane na 40 tys. widzów rocznie, a my już w pierwszym roku mieliśmy 100 tys. widzów.

Potem było ich już tylko więcej. Część pomysłów trudno było zrealizować ze względu na kubaturę i ilość pomieszczeń. W latach 90. na parterze funkcjonowała sala konferencyjna, która wtedy cieszyła się dużą popularnością. Ale kiedy zaczęły się pojawiać inne sale tego typu, zmieniliśmy jej przeznaczenie i w 2005 r. powstała tam wystawa Orbitarium z modelem sondy Cassini badającej Saturna. Można powiedzieć, że była to pierwsza w Polsce wystawa interaktywna. Wkrótce potem podobne ekspozycje zaczęły się pojawiać jak grzyby po deszczu, powstawały wielkie centra nauki. Ta nasza malutka, bo zajmująca 112 m kw. wystawa przetrwała dwanaście lat. W 2012 r. w Domu Gazownika stworzyliśmy wystawę Geodium, poświęconą historii Ziemi, zaś w zeszłym roku Orbitarium zastąpiliśmy Bazą Mars#17. Ponieważ Mars jest ostatnimi czasy bardzo popularny, stworzyliśmy tam małe laboratorium badające Czerwoną Planetę. Wystawy powstały dlatego, że widzowie często 3/MARZEC/2019

40

pytali, czy oprócz seansów coś jeszcze u nas można obejrzeć.

Są dodatkową propozycją dla tych, którzy chcą u nas pobyć trochę dłużej.

Przypomnijmy, że w nazwie Planetarium jest „Centrum Popularyzacji Kosmosu”. Popularyzowanie tak skomplikowanych zagadnień, jakie wiążą się ze wszechświatem, jest chyba niezwykle trudne. Jaki Państwo mają na to patent?

Nasze seanse i wystawy przeznaczone są i dla najmłodszych, i dla najstarszych. Oprócz projekcji o bardziej popularnym charakterze, zachowaliśmy też formułę seansu dydaktycznego.

Zawsze mieliśmy świadomość, że wędką są emocje i że przez wywoływanie ich obrazem, muzyką i słowem trafiamy do ludzi i otwieramy ich na słuchanie i poznawanie. Staramy się więc nie wciskać na siłę dużej dawki wiedzy encyklopedycznej, tylko pobudzać ciekawość, zwracać uwagę na piękno, żeby widz sam chciał potem szukać informacji. Te 40 minut jest po to, żeby uświadomić, że kosmos kryje tajemnice, które człowiek próbuje poznać i że można się tym zachwycić. Zawsze mówimy: cóż piękniejszego nad niebo. Oprócz codziennej działalności organizujemy też wiele wydarzeń plenerowych, m.in. obserwacji nieba. Proponujemy też konkursy i seminaria astronomiczne dla szkół. Młodzi ludzie

Rozmowa miesiąca niejednokrotnie zaskakują nas swoją wiedzą. Dawni uczniowie albo studenci są już teraz nauczycielami i przyprowadzają do nas kolejne pokolenia. To dla nas radość, że wciąż przekazywana jest pałeczka fascynacji niebem.

Mija 25 lat i zainteresowanie Planetarium nie słabnie, mimo że oferta związana ze spędzaniem czasu wolnego jest coraz bogatsza.

Podajmy trochę liczb.

Planetarium w Toruniu, w stosunku do innych tego typu placówek w Europie, jest średniej wielkości. Nasza kopuła ma 15 m średnicy.

Frekwencja, zarówno dla nas, jak i dla innych od początku była zaskoczeniem. Magiczną liczbą było 200 tys. osób pod kopułą Planetarium w ciągu roku. Przekroczyliśmy ją po śmierci mojego męża, w 2011 r.

Odwiedziło nas wtedy 205 263 widzów. Kiedyś wydawało nam się to nierealne, lecz w każdym kolejnym roku biliśmy kolejny rekord.

W 2017 roku nastąpił szczyt – 260 174 osób. W 2018 r. mieliśmy 247 598 widzów na samych seansach, ale nie traktuję tego jako tąpnięcia.

Razem z wystawami w rekordowym 2017 r. sprzedaliśmy ponad 340 tys. biletów. Ponieważ monitorujemy frekwencję od początku, obserwujemy też, jak zmieniają się nasi widzowie. To odbicie tego, jak my się zmienialiśmy, ale też jak zmieniał się Toruń i turystyka w naszym mieście. W ostatnich latach zwiększenie liczby turystów w Toruniu było zauważalne nie tylko wśród fachowców. To ma swoje przełożenie na zainteresowanie Planetarium. Początkowo, aż do 2010 r., widać było wyraźnie przewagę grup zorganizowanych – stanowiły ok.

70 procent naszych gości. Ostatnie lata pokazują, że wyrównała się proporcja klientów zorganizowanych i indywidualnych. Wiążemy to z większą mobilnością i możliwościami finansowymi społeczeństwa.

Poza tym Toruń stał się dla turystów nie tylko przystankiem, ale też miejscem docelowym. To wszystko ma wpływ na nasze statystyki.

W ubiegłym roku grupy zorganizowane stanowiły na pokazach pod kopułą Planetarium 52,5 procent. Wydłużył się też sezon turystyczny i teraz trwa już od kwietnia do listopada. Także w weekendy jesteśmy obecnie oblegani. Poszerzył się też obszar, z którego goście do nas docierają.

Mamy rok jubileuszowy. Część wydarzeń rocznicowych już za nami.

Co jeszcze Państwo planują?

Zorganizowaliśmy w lutym walentynki z udziałem aktorów Matyldy Podfilipskiej i Łukasza Ignasińskiego, którzy zinterpretowali „Erosa na Olimpie” Jana Parandowskiego. Chciałam w ten sposób pokazać romantyczny wymiar astronomii. Niebo i wszechświat są opisywane w wielu utworach literackich, więc taką artystyczną propozycję na

wieczór być może będziemy powtarzać. Mieliśmy też propozycje dla szkół. Zaprosiliśmy dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 7 im. Mikołaja Kopernika na seans „Mój kumpel Niko”, był też poranek dla najmłodszych z naszym astronomem Jurkiem Rafalskim. Główna uroczystość jubileuszowa odbędzie się 2 marca. Wtedy zaplanowaliśmy premierę nowego seansu „Poza horyzontem”. To będzie wydarzenie dla zaproszonych gości, ale w kolejną sobotę, 9 marca o godz. 17.00, starym zwyczajem zaprosimy na premierowy bezpłatny seans mieszkańców Torunia i regionu. To prezent od nas dla widzów na 25-lecie. Wejściówki będą do odbioru w kasie Planetarium. Zawsze miałam świadomość, że instytucja, żeby się rozwijała, musi tętnić życiem, a więc muszą być w niej ludzie młodzi, dlatego scenariusz do seansu „Poza horyzontem” napisał student astronomii Szymon Żywica. Konsultantem był prof. Andrzej Strobel, a wizualizacje przygotował Stanisław Rokita, astronom od początku pracujący w Planetarium. To seans, który mówi o tym, czym jest czas i przestrzeń. Będzie dużo obrazów pokazujących piękno kosmosu, podkreślonych dobrą muzyką. Muszę powiedzieć, że w związku z jubileuszem spotkaliśmy się z dwojakiego rodzaju reakcjami: jedni się dziwią, że to już, a inni uważają, że Planetarium było tu od zawsze.

Jakie są Wasze marzenia na następne 25 lat? Żeby się kręciło. Żebyśmy robili swoje. Myślę, że niebo jest tak piękne, kosmos tak ciekawy, a człowiek ciągle szuka, poznaje i odkrywa, że nie zabraknie nam tematów do opowiadania. Mam nadzieję, że w naszym gronie wciąż będą zapaleńcy i pasjonaci, chętni do popularyzowania tych zagadnień.

A odkąd Kopernik ruszył Ziemię, nikt do tej pory nie odważył się jej zatrzymać…

I mam nadzieję, że dalej tego pilnuje i że oprócz prof. Władysława Dziewulskiego, naszego wileńsko-toruńskiego astronoma, patronuje naszej pracy.

A Lucjan Broniewicz także opiekuje się Wami z góry.

Tego jestem pewna. To wiem.

Rozmawiała Magdalena Kujawa 3/MARZEC/2019

41

Kulturalny luty w obiektywie

Urszula Dudziak z Walk Away i obchodzący 80. urodziny Zbigniew Namysłowski ze swoim kwintetem byli gwiazdami tegorocznego Jazz Od Nowa Festival. Znakomici polscy artyści wystąpili w finale festiwalu w Auli UMK. Trzy wcześniejsze wieczory w Od Nowie pozwoliły na spotkanie z różnymi odmianami jazzu – od klasycznego, przez elektryczny, po formy zahaczające o eksperyment. Wiele składów miało międzynarodowy charakter. Znakomity saksofonista Adam Pierończyk wraz z Robertem Kubiszynem (gitara basowa, elektronika) i amerykańskim perkusistą Johnem B. Arnoldem wykonali utwory ze świetnej płyty „Monte Albán”.

Fot. Magdalena Kujawa

3/MARZEC/2019

42

Przestrogą przed niebezpieczeństwami nowej propagandy oraz refleksją nad tym, na ile sztuka może wpływać na życie, jest spektakl „Aktorzy prowincjonalni”, który miał premierę w Teatrze im. Wilama Horzycy. Przedstawienie w reżyserii Damiana Josefa Necia powstało na podstawie scenariusza do debiutanckiego filmu Agnieszki Holland.

Twórcy modyfikują jednak pierwotny tekst, chcąc przede wszystkim mówić o polskiej rzeczywistości tu i teraz. To także opowieść aktorów o ich pracy tu, w prowincjonalnym teatrze, tu w Toruniu.

Fot. Magdalena Kujawa

Jeśli komuś jego życie wydaje się zbyt szare, powinien koniecznie wybrać się do Muzeum Podróżników, oddziału Muzeum Okręgowego, na wystawę „Kolory życia. Suzani – haftowane tkaniny z Azji Centralnej ze zbiorów Muzeum Azji i Pacyfiku”. Do 24 marca prezentowane są tam pochodzące z Tadżykistanu, ludowe tkaniny z motywami kwiatowymi oraz bardzo różnorodne wzory uzbeckie.

Fot. Krzysztof Deczyński

Od lat Muzeum Okręgowe zaprasza do świętowania Chińskiego Nowego Roku. 2019 to Rok Świni. W ramach obchodów podróżnik Zdzisław Preisner opowiedział o swoich wyprawach, a na dziedzińcu Ratusza Staromiejskiego grupa Cyrkowa zaprezentowała pokaz ognia.

Nie mogło oczywiście zabraknąć symbolu Chin – smoka.

Fot. Małgorzata Litwin

Wernisaże, koncerty i inne – to otwarta w styczniu i czynna przez większą część lutego wystawa fotografii zorganizowana w Domu Muz z okazji 25-lecia placówki. Ekspozycja na dużych wydrukach prezentowała bogatą i różnorodną działalność placówek przy ul. Podmurnej, Poznańskiej i Okólnej.

Fot. Zbigniew Przybysz

Do zaczarowanego świata swoich obrazów zaprasza widzów Tymoteusz Garczyński. Niezwykle kolorowe, operujące dynamiczną kreską prace z przewagą motywów roślinnych, zwierzęcych i architektonicznych oglądać można do 26 kwietnia w Galerii Ośrodka Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych. Artysta swoją aktywność twórczą rozpoczął ponad 30 lat temu w Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych (do dziś bierze udział w zajęciach teatralnych w tej placówce). Jest laureatem wielu konkursów plastycznych.

Fot. Magdalena Kujawa

3/MARZEC/2019

43

Lektury z górnej półki

Bez strachu Sztukę Mariny Abramović, artystki, której wystawa otwarta zostanie 8 marca w toruńskim CSW, zrozumiemy znacznie lepiej, gdy przyjrzymy się bliżej jej życiu.

Wraz z Książnicą Kopernikańską i Wydawnictwem Rebis polecamy autobiografię ikony performance’u „Pokonać mur. Wspomnienia”.

Urodzoną w Serbii tuż po II wojnie światowej artystkę z pewnością ukształtowała pełna napięć atmosfera jej kraju, ale też rodzinnego domu. Rodzice byli bohaterami wojennymi i działaczami komunistycznymi. Silne uczucie, które ich połączyło, z czasem przerodziło się w równie zaciętą walkę. Mała Marina była świadkiem nieustannych awantur.

Często stanowiła tarczę dla matki, która próbowała obronić się w ten sposób przed agresją ze strony męża. Jednak to właśnie relację z matką – kobietą surową, wymagającą, narzucającą swoją wolę – Abramović uważa za bardziej opresyjną niż z ojcem. Matce zawdzięcza jednak zetknięcie ze światem sztuki, choć późniejsze dokonania artystki stać będą w opozycji do tego, z czym miała do czynienia w dzieciństwie.

Wspomnienia Abramović jasno pokazują związki jej życia z późniejszą twórczością – z działaniami na własnym ciele, granicznymi eksperymentami z bólem i zadawaniem ran. „Doświadczyłam wolności absolutnej – czułam, że moje ciało nie zna ograniczeń, że ból nie ma żadnego znaczenia, że nic się nie liczy – i to mnie upoiło” – pisze w książce Abramović. „Marina się spowiada, zwierza, żali, naucza i snuje refleksje na temat swojego trudnego, lecz magicznego życia, oraz pracy, która daje jej wolność, a wszystko to z wielką dozą inteligencji i humoru” – pisał po lekturze „Pokonać mur” Willem Dafoe. (mak) 3/MARZEC/2019

44

Marina Abramović, The Hero Wydruk chromogeniczny, Hiszpania, 2001 Fot. TheMahler.com Dzięki uprzejmości Archiwum Mariny Abramović

KONKURS Dla Czytelników mamy od Wydawnictwa Rebis egzemplarz „Pokonać mur” Mariny Ambramović. Aby powalczyć o książkę, należy poprawnie odpowiedzieć na pytanie: Jaki tytuł nosi zrealizowany w 1997 r. performance, za który Abramović otrzymała Złote Lwy na Biennale w Wenecji?

Z rozwiązaniem prosimy do nas dzwonić 15 marca o godz. 12.00 pod nr tel. 56 611-86-82. Osoba, która dodzwoni się do nas jako pierwsza, otrzyma książkę.

Odpowiedź na pytanie z ubiegłego miesiąca: Bohaterowie powieści Małgorzaty Rejmer „Toksymia” są mieszkańcami Warszawy. Uwaga! Informujemy, że osoby, które zwyciężyły w naszym konkursie, mogą wziąć w nim ponownie udział najszybciej po upływie 3 miesięcy.