Winter 2013 by Ikazia Ziekenhuis

IKAZIA NIEUWS KWARTAAL MAGAZINE VAN HET IKAZIA ZIEKENHUIS ROTTERDAM

Winter 2013/2014 Gipskamer Lekker spelen in Ikazia Weetjes over ogen

Voorwoord 01

Eén van de thema’s die de afgelopen periode met regelmaat en terecht, de aandacht vroeg in de media is het begrip ‘patiëntveiligheid’. Onze patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat Ikazia veiligheid als een zeer belangrijk speerpunt hanteert. Patiënten kunnen het gevoel hebben (deels) overgeleverd te zijn aan de dokter, verpleegkundige maar bijvoorbeeld ook aan medische apparatuur. Wij zien kwaliteit als onderdeel van de werkzaamheden van al onze medewerkers. Iedere medewerker is kwaliteitsmedewerker. Alle inspanningen moeten gericht zijn op het belang van de patiënt en het leveren van optimale zorg. Om de kwaliteit van zorg te toetsen en te verbeteren bouwt Ikazia allerlei veiligheidschecks in om die veiligheid ook daadwerkelijk invulling te geven en te waarborgen. Procedures, op bijvoorbeeld de operatiekamers, zijn ingericht om te voorkomen dat er vermijdbare incidenten gebeuren. Verheugend is het dat onze inspanningen ook extern onderkend worden. In het weekblad Elsevier worden ziekenhuizen jaarlijks beoordeeld op allerlei onderdelen. Dit jaar was veiligheid één van de items. Daarbij bleek Ikazia één van de vier ziekenhuizen te zijn die positief werd benoemd in de categorie ‘veilig werken met de patiënt centraal’. Een mooi resultaat dat ik graag met u wilde delen. Daarnaast vinden we het belangrijk wat ú van Ikazia vindt. Klantwaardering en patiëntgerichtheid krijgen extra aandacht binnen ons ziekenhuis. Veiligheid is daar een onderdeel van. Dit betekent dat wij u als patiënt graag mee laten denken en dat u gevraagd wordt hoe u de zorg in zijn geheel bij ons ervaart. Op die manier zijn we als organisatie in staat onze zorg in al

"Veilig werken met de patiënt centraal"

zijn facetten verder te blijven verbeteren.

Mr. R.P.D. Kievit, arts Algemeen directeur

02 Gedicht

Winter-zonsondergang

De wolken zijn oranje-goud, de horizon aquamarijn; de bomen staan doodstil en koud, als een Japanse prent, zo ﬁjn. Twee vogels vliegen, hoog en traag, een vlokje sneeuw lijkt wel verdwaald, het dwarrelt langzaam naar omlaag; tè snel is d’avond nu gedaald. En steeds, bij ondergaande zon zoek ik naar woorden voor dit licht: als ik die ooit eens vinden kon.

Vrij bewerkt naar Nel Benschop

Inhoudsopgave VOORWOORD GEDICHT PASTORALE

01 02 17

INTERVIEW - Vrijwilligersproject Loving Care - Werken bij Ikazia - Gipsverbandmeester

04 13 14

FOTOREPORTAGE - Lekker spelen in Ikazia

DAG VAN Birgit Kirchner, medewerker polikliniek bloedafname

NIEUWS EN INFORMATIE

11 16 21

OP BEZOEK

Voorwoord 01

“Echt meerwaarde voor de patiënt en de afdeling”

Interview 05

Verpleegkundige Jolande Roos:

Bevorderlijk voor het herstel Bij Loving Care houden vrijwilligers ernstig verwarde patiënten gezelschap. Verpleegkundige Jolande Roos: “Zij zijn erg belangrijk voor de patiënten en voor de afdeling. Het is een geruststelling dat zij er zijn.”

Jolande werkt al bijna tien jaar met veel plezier op de afdeling Orthopedie. Jong en oud, spoedgeval en gepland, korte en lange ligduur, het werk is erg afwisselend. Ouderen zijn het meest kwetsbaar. Zij hebben meer kans op bijkomende problemen zoals ondervoeding of plotselinge verwardheid. Met Loving Care geeft Ikazia speciale aandacht aan deze verwarde patiënten. Vaak gaat het om 70-plussers die in ons ziekenhuis zijn opgenomen. Vrijwilligers stellen de patiënten gerust met een praatje, muziek, door een stukje voor te lezen of door er gewoon te zijn.

Meer rust Ernstige verwardheid gaat vaak gepaard met onrustig zijn. De verwardheid kan ook leiden tot onveilige situaties, zoals mensen die gaan dwalen of aan medische apparatuur, zoals een infuus gaan trekken. Om patiënten dan tegen zichzelf te beschermen worden zij soms tijdelijk gefixeerd. Natuurlijk wil het Ikazia Ziekenhuis het aantal fixatie-uren zo laag mogelijk houden. De vrijwilligers van Loving Care helpen daaraan mee. Jolande: “In het bijzijn van een vrijwilliger mogen de verwarde patiënten bijna altijd helemaal los liggen. Dat is natuurlijk fijn. Met de vrijwilligers hebben patiënten ook meer structuur in hun dag. Zij kunnen even rechtop zitten of uit bed. Daardoor eten de patiënten beter. Daarnaast

komen patiënten beter in slaap als er iemand bij hen is. Dit alles geeft meer rust en is goed voor het herstel.” Loving Care heeft ook een gunstig effect op de afdeling. Er is meer tijd gekomen voor het welzijn van de patiënten. De verpleegkundigen hebben niet altijd de tijd om zo lang bij een patiënt te blijven als zij zouden willen. “De vrijwilligers nemen een stukje van ons over. Dat is een geruststelling. Met de vrijwilligers is er ook meer rust op de afdeling gekomen. Patiënten roepen minder ‘Kom je nog even?’ en wij hoeven minder heen en weer te lopen.” Wij zoeken nog meer vrijwilligers, voor overdag maar ook voor de avonden. De avond en de nacht zijn de moeilijkste dagdelen voor de patiënten omdat zij dan extra onrustig zijn door het donker.

Verantwoordelijk Vrijwilliger zijn bij Loving Care is verantwoordelijk werk. De vrijwilligers weten waar zij op moeten letten en wanneer zij de verpleegkundige moeten inschakelen. “Dit gaat heel goed. Wij worden altijd gewaarschuwd als het nodig is. De vrijwilligers doen het werk uiterst respectvol, vriendelijk en bekwaam. Zij bieden echt meerwaarde voor de patiënt en de afdeling.”

â&#x20AC;&#x153;We zien mensen rustiger worden. Soms fleuren zij even helemaal opâ&#x20AC;?

Interview 07

Vrijwilliger Alexander de Keijzer:

We kunnen altijd iets betekenen Alexander de Keijzer is één van de ruim tien vrijwilligers in het Loving Care project. Hij vindt het erg mooi werk. “We zien mensen rustiger worden. Soms ﬂeuren zij even helemaal op.”

De vrijwilligers zijn een aanvulling op de verpleegkundige zorg en de ondersteuning van de familie. Sommige patiënten hebben veel familie, anderen bijna niet of de familie woont ver weg. Voor hen is de aandacht van de vrijwilligers extra belangrijk. De patiënten worden ongeveer één uur bezocht op alle momenten van de dag en ’s avonds.

Helder moment “Sommige patiënten krijgen opeens een helder moment,” vertelt Alexander. “Een man vertelde laatst over zijn tijd op de Scheepvaartschool en hoe mooi dat allemaal was. Een vrouw vertelde hoe ze haar man had ontmoet. Ik zie sommige mensen als het ware even veranderen naar wie ze waren. Dat is mooi om te zien.” Vaak zijn de patiënten moeilijk aanspreekbaar. Zij liggen onrustig of proberen in slaap te komen. Ook dan is het gezelschap van de vrijwilligers waardevol. De mensen worden rustiger en vallen eerder in slaap. “We kunnen altijd iets betekenen. Het scheelt alleen al dat de patiënten in ons bijzijn niet geﬁxeerd hoeven te liggen.” De vrijwilligers maken van ieder bezoek een verslag. Zij delen dit met elkaar en blijven zo goed op de hoogte van de patiënten en elkaars observaties. Alexander hoopt dat het vrijwilligersteam groter wordt zodat nog meer patiënten bezocht kunnen worden. Ook voor de minder

verwarde patiënten en patiënten die langdurig in het ziekenhuis liggen. Zij hebben soms echt behoefte aan aﬂeiding en een praatje.

Helpen Twee keer in de week staat Alexander voor de patiënten klaar. Hij heeft altijd al iets willen betekenen voor mensen die het fysiek of geestelijk moeilijk hebben. “Ik wil hen een goede tijd bezorgen. Het is dankbaar werk omdat we mensen echt kunnen helpen. Alle betrokken vrijwilligers zijn geschoold in onder andere het herkennen van het ziektebeeld en hoe hier mee om te gaan. Uiteraard doe je het vrijwilligerswerk in nauwe samenwerking met het verplegend personeel. Zij zijn liefdevol tegen de patiënten, de sfeer is warm. Al met al kan ik iedereen het werk aanbevelen.”

Dit jaar heeft het team van Loving Care een tablet tot zijn beschikking gekregen. Foto’s kijken met de patiënten, muziek draaien, iets voorlezen; het kan allemaal. Beelden van vroeger en herkenbare muziek geven de ouderen een vertrouwd gevoel. Het fotomateriaal breidt zich nog steeds uit. De tablet bewijst al goede diensten.”

“Bijzonder hoeveel aandacht hier voor de mensen is”

Interview 09

Mevrouw Oldenburg:

Geen aandacht tekort Mevrouw Oldenburg probeert iedere dag zo lang mogelijk bij haar man in het ziekenhuis te zijn. Als zij er niet is dan houdt regelmatig een vrijwilliger van Loving Care haar man gezelschap. “Ik vind het bijzonder hoeveel aandacht hier voor de mensen is”, zegt mevrouw Oldenburg.

Mevrouw Oldenburg verzorgde haar man al een hele tijd thuis. Hij kon soms wat vergeetachtig zijn maar dit is de laatste tijd een stuk erger geworden. Gordelroos is de grootste boosdoener. Daardoor is hij erg ziek maar ook heel onrustig geworden.

Onrustige bui De gordelroos geneest goed maar de heer Oldenburg blijft erg verward. In een onrustige bui probeert hij rechtop te gaan zitten en slangetjes van bijvoorbeeld een infuus los te maken. Mevrouw Oldenburg: “Het kan zo gebeuren. Toen we pas heel even weg waren om met de dokter te praten, kwamen we terug en was bijvoorbeeld zijn sonde al los.” Voor zijn eigen veiligheid moet de heer Oldenburg daarom vast liggen. “Ik had gehoord dat het er naar uitziet, maar dat vind ik helemaal niet. Het is toch in zijn eigen belang. Ik geloof ook dat hij er niet zoveel last van heeft.”

Een praatje Als er bezoek is of als de vrijwilligers van Loving Care bij hem zijn, kan de heer Oldenburg los liggen. De verpleging zorgt dan dat de ﬁxatie los is. Dat is op zich al heel ﬁjn. Laatst is een vrijwilliger ruim een half uur bij hem geweest. Ze maakte gewoon een praatje met hem over het weer en de goede zorg in het ziekenhuis en ze

hield zijn hand een tijdje vast. “Hij praat niet veel hoor”, zegt mevrouw Oldenburg, “maar het is toch heel prettig als er iemand bij hem is. Mevrouw Oldenburg vindt dat de vrijwilligers veel aandacht hebben voor de patiënten. “Ze kijken goed wat iemand ﬁjn vindt en wat het beste werkt om iemand een beetje rustig te maken. Zo hoorde ik dat ze soms ook bijbellezen met de patiënten en laatst had een vrijwilliger ‘hand in hand kameraden’ gezongen met een echte voetbalfanaat. Dat is toch mooi om te horen. Mijn man is hier goed terecht gekomen, hij komt hier echt geen aandacht tekort!”

Wat is een delier? Delier is een plotselinge verwardheid. Het ontstaat altijd door lichamelijk ziek zijn. Door het ziek zijn, raken de hersenen ontregeld en ontstaat verwardheid. Soms is de patiënt heel duidelijk onrustig en soms wordt de patiënt juist heel stil. Het helpt als familie en kennissen zoveel mogelijk bij de verwarde patiënt aanwezig zijn. Als dit niet mogelijk is, kunnen de vrijwilligers van Loving Care ingezet worden.

Nieuws en informatie 11

Veilige en up-to-date zorg in Ikazia Het Ikazia Ziekenhuis is in de nieuwste editie van Elseviers ‘De beste ziekenhuizen’ opnieuw goed beoordeeld. Jaarlijks vergelijken zij alle ziekenhuizen van Nederland. Samen met drie andere ziekenhuizen “biedt Ikazia de meest veilige en up-to-date medische zorg,” schrijft Elsevier.

In het eindoordeel scoort het ziekenhuis vier punten op medische zorg, de hoogst mogelijke score. Belangrijke elementen binnen dit onderdeel zijn veiligheid en effectieve behandeltrajecten. De beoordeling van Elsevier bevestigt opnieuw de kwaliteit van Ikazia. Elsevier beoordeelt ziekenhuizen aan de hand van verplicht openbare en feitelijke gegevens. Deze gegevens worden door ziekenhuizen ingediend bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg, het College voor Zorgverzekeringen en het Ministerie van Volksgezondheid.

Roomservice

Laat je verwennen in Ikazia

In het Ikazia Ziekenhuis startte onlangs een proef met roomservice. Patiënten kunnen een keuze maken uit een assortiment met onder andere verse sappen, ijsjes en andere tussendoortjes. De bestellingen worden aan bed gebracht. Zo kunnen patiënten af en toe genieten van iets extra’s of hun bezoek verrassen met iets lekkers. De extra service wordt geboden in samenwerking met de Vermaat groep, die ook de kofﬁecorner in het ziekenhuis runt. Naast eten en drinken zijn kranten, tijdschriften en toiletartikelen via de roomservice verkrijgbaar. De roomservice is een extra service voor tussendoor. Lunch, ontbijt en diner worden, nog net zo uitgebreid en lekker als patiënten van Ikazia gewend zijn, op bed geserveerd.

Werken bij Ikazia 13

In Ikazia maken mensen het verschil Ikazia lanceert binnenkort een nieuwe arbeidsmarktcampagne, inclusief de website www.werkenbijikazia.nl. Speciaal ingericht voor huidige en toekomstige werknemers met informatie over Ikazia als werkgever, functies in het ziekenhuis, opleidingsmogelijkheden en vacatures. Achter de website schuilt een creatief concept waarin collega’s en hun verhalen de hoofdrol hebben. Wat trekt medewerkers aan in Ikazia en waarin is Ikazia uniek? Barbara Tuin, Hoofd Personeel en Organisatie vertelt. Barbara Tuin “In Ikazia streven we ernaar om méér te zijn dan een goed ziekenhuis. We willen onze patiënten iets extra’s bieden en onderscheidend zijn in onze zorg. Dat bereiken we alleen dankzij onze mensen. Zij voegen de persoonlijke benadering toe, die zo kenmerkend is voor Ikazia. Betrokkenheid en bevlogenheid zijn zo kenmerkend: uniek voor het personeel in ons ziekenhuis. Dat bleek ook uit de ranglijst van Beste Werkgevers, waar Ikazia de nummer 1 notering onder de ziekenhuizen heeft behaald.” Werkenbijikazia.nl is een onderdeel van het project waarbij Ikazia als werkgever nadrukkelijker naar buiten treedt. Barbara licht toe: “We willen de arbeidsmarkt laten zien wat we te bieden hebben. Maar ook de huidige medewerkers willen we blijvend binden aan onze organisatie.

Nu, maar zeker in de toekomst, wanneer we toch tekorten verwachten.” De campagne draait om: in Ikazia maken mensen het verschil. “De mens achter de functie maakt voor onze patiënt het verschil”, zegt Barbara. Deskundige en trotse werknemers vormen de basis van het ziekenhuis. Zij zijn de belangrijkste ambassadeurs richting potentiële werknemers. Met een knipoog naar de anatomiekaarten laten we enerzijds de professionaliteit, kwaliteit en innovatie zien en anderzijds het menselijke gezicht van Ikazia.” Het belangrijkste is dat het om onze patiënten draait. Voor iedereen die hier werkt. “Ik loop graag door de gangen van het ziekenhuis, dat herinnert mij aan waar ik het voor doe.”

14 Gipskamer

Gipsverbandmeester

Marijna Hommel Marijna Hommel is sinds 1984 gipsverbandmeester en werkt nu drie jaar in Ikazia. “Het spreekt mij aan dat in dit ziekenhuis open, eerlijk en op een respectvolle manier met patiënten wordt omgegaan.” Een gipsverbandmeester behandelt patiënten met een letsel aan het steun- en bewegingsapparaat. Bij botbreuken en letsels aan banden, gewrichten en pezen zorgt zij ervoor dat deze op de juiste wijze geﬁxeerd of ondersteund worden. Hoewel er nog steeds over gips wordt gesproken, werkt een gipsverbandmeester bijna alleen nog met polyester. “Een kunststofverband is gemakkelijker te verwerken en is lichter dan gips.” Onze patiënten kunnen zelf de gipskleur kiezen. “Er is keuze uit tien kleuren. Tijdens een EK of WK voetbal is oranje erg populair. En aan het einde van het jaar is er gips met kerstboompjes.”

“Gips met kerstboompjes erop”

Voor het werk in de gipskamer is medische kennis nodig maar Marijna ziet het vooral als een praktisch ambacht. “Negentig procent van onze patiënten is niet echt ziek maar heeft een tijdelijk probleem. Het is aan ons daarvoor de beste oplossing te bedenken. Voor mij is het contact met de patiënt daarbij waardevol. Aandacht, een luisterend oor en juiste informatie geven patiënten het vertrouwen dat zij in ‘goede handen’ zijn. Dit was ook het geval bij mevrouw Ruijfrok. Zij was toch wel gespannen, maar al snel voelde zij zich op haar gemak en kletste voluit.” “Wij hebben haar op het gemak gesteld. Zij toonde zich een positief ingestelde doorzetter. Zij vertelde na aﬂoop dat het gips steeds meer ging knellen en dat zij blij was dat het er na zes weken af mocht. “Knellen kan een goed teken zijn. Als de breuk nagenoeg is geheeld, willen patiënten vanzelf meer bewegen terwijl het gips dat bewegen juist probeert te verhinderen.”

Gipskamer 15

Patiënt

Mevrouw C.C.M. Ruijfrok-Willemsen Mevrouw C.C.M. Ruijfrok-Willemsen (82 jaar) brak deze zomer haar voet na een val van de trap in een restaurant in het centrum van Rotterdam. “Op het toilet heb ik geprobeerd mijn voet te deppen met wc-papier want ik wilde graag met mijn vriendin de stad in. Het was heerlijk weer.” Van dat ‘stadten’ kwam helaas niets terecht. “Van mijn vriendin moest ik naar het ziekenhuis om mijn voet te laten bekijken. Naar het Erasmus MC wilde ik niet dus kozen wij voor Ikazia. Dat leek ons het dichtst bij en goed met het openbaar vervoer te bereiken.” “Hoe wij er gekomen zijn, weet ik niet maar de arts op de Spoedeisende Hulp was stomverbaasd dat ik met die pijnlijke breuk vanaf het Zuidplein de trap naar Ikazia was afgekomen.” Mevrouw Ruijfrok moest enkele dagen in het ziekenhuis blijven omdat zij thuis in Rozenburg geen hulp had. “Ikazia regelde vervolgens voor mij een plek in Antonius IJsselmonde. Eigenlijk wilde ik helemaal niet weg uit Ikazia. Het eten is hier goed en het personeel erg behulpzaam.” Hoewel het zorgcentrum wat ver van haar familie ligt, is de Rozenburgse niet iemand die snel bij de pakken neerzit. “Ik zei ‘doen’! En Antonius bleek inderdaad prima. Ik heb daar fantastisch kunnen revalideren.” Bij de controle na zes weken bleek de voet voldoende geheeld zodat gipsverbandmeester Marijna Hommel het gips kon verwijderen en mevrouw Ruijfrok voorzichtig weer haar eerste stappen kon zetten. “Heerlijk. Snel daarna liep ik weer als vanouds en besloot nog die middag naar zee te gaan. Ik was al die tijd niet in Scheveningen geweest terwijl de zee voor mij de ideale plek is om de accu weer op te laden.”

“Ik wilde eigenlijk helemaal niet weg uit Ikazia”

16 Nieuws en informatie

Nieuw voorterrein Het voorterrein van Ikazia wordt vernieuwd. Nadat alle bouwmaterialen van de afgelopen jaren zijn verwijderd, was het terrein toe aan een nieuwe inrichting. De straat wordt opnieuw gelegd, in verschillende kleuren zodat de rijroute goed duidelijk is. De Kiss & Ride zone blijft. Daar kunt u patiënten en bezoekers afzetten, waarna u meteen doorrijdt naar de parkeergarage. Er zijn ook een aantal mindervalide parkeerplaatsen beschikbaar.

Onder het mom van: zorg in een schone omgeving worden voldoende prullenbakken en speciale afvalroosters voor sigaretten en kauwgom geplaatst. Het buitenterrein is, op de rookruimte na, helemaal rookvrij. Het terrein wordt aangekleed met planten, een aantal bomen, bankjes en het kunstwerk de Jacobsladders. Deze vier grote glas-in-beton zuilen van bijna vijf meter hoog komen uit de voormalige kapel van het ziekenhuis.

Ook via Facebook kwamen leuke reacties binnen.

PrivaZorg staat voor:

PrivaZorg Rotterdam ZHE Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen Zuid-Hollandse Eilanden, Capelle a/d IJssel

Kwalitatieve thuiszorg door zelfstandige zorgverleners Georganiseerd vanuit de cliënt (geen roosters) Levert de zorg waar u recht op heeft In het zorgplan komen noodzaak en wens samen Geleverd door gemotiveerde ZZP’ers AWBZ gefinancierd of via PGB, particulier

PrivaZorg Rotterdam ZHE ’s-Gravenweg 45, 2901 LA Capelle a/d IJssel 010-4472227 info@privazorgrotterdam.com www.privazorgrotterdam.com

Thuiszorg tot en met 24-uurs zorg

Pastorale 17

Droom Onlangs mochten we opnieuw helpen bij een verhuizing van onze zoon. De vijfde in drie jaar tijd om precies te zijn. Ging het de vorige keren meestal om een gedwongen verhuizing, deze keer was het geheel vrijwillig. Het ging om niet minder dan de vervulling van een droom. Wat is er immers mooier voor een student dan wonen aan de Utrechtse Oude Gracht? Mijn sceptische opmerkingen dat wonen aan de Utrechtse Oude Gracht in een grote kamer waar je rechtop in kan staan misschien nog prettiger zou zijn, werden natuurlijk niet gehoord. Er moest verhuisd worden naar de kleinste kamer aan die Oude Gracht. Hoe het dan moest met al die leuke spullen waarvoor geen plek meer was in dat kleine hok? “Ach die kunnen toch wel bij jullie staan?” Als wonen aan de Oude Gracht in je geboortestad je droom is, dan maakt het niet uit dat je bed maar net in die kamer past, dat die mooie kast waar je zo blij mee bent terug moet naar je ouders (die er ook geen plek voor hebben), dat je nergens in jouw nieuwe studentenhuis rechtop kan staan, dat je voortaan moet studeren in de universiteitsbibliotheek en dat de muizen je brood opeten. Je bent gewoon een boffer dat jij in die kamer mag wonen en dat zo je droom werkelijkheid is geworden. Dat je daarvoor heel veel moet inleveren doet er niet toe. Of, zoals oma zei: “wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen”. Halverwege de vorige eeuw droomden verschillende mensen een droom die met hard werken is gerealiseerd. Een protestants christelijk ziekenhuis. Een ziekenhuis waarbinnen gewerkt zou worden vanuit die droom. Een droom die zo werd verwoord: “zorg bieden, vanuit het evangelie van Jezus Christus dat ons leert wat barmhartigheid betekent, zorg uit overtuiging, zorg waar we trots op kunnen zijn: deskundig, hoog gekwaliﬁceerd, liefdevol en betrokken.” Nu, zestig jaar later, staat die droom zwaarder onder druk dan ooit. Regeringsbeleid, zorgverzekeraars, inspectie lijken allemaal hun eigen dromen te hebben, dromen die nogal eens conﬂicteren met de dromen van toen. Ik hoop dat we er ondanks alle tegenwind in slagen vast te houden aan de droom van toen. Immers, wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen. Ds. J.A.P. Vlasblom

18 Fotoreportage

Lekker spelen in Ikazia Een bezoek aan het ziekenhuis is altijd spannend. Zeker voor kinderen. In Ikazia hebben we daarom mooie speelwanden om voor wat afleiding te zorgen. De speeltoestellen zijn geplaatst in wachtruimtes waar veel kinderen komen. Deze aankleding zorgt voor de nodige afleiding en ontspanning voor onze kleine patiënten en fleuren de wachtruimtes mooi op.

Het begint al bij binnenkomst in de centrale hal. Terwijl mama en Tristan zich melden bij de balie kan Fabiënne lekker spelen.

Ook op de polikliniek Keel- Neus- Oorheelkunde hangen leuke speelwanden. Dus moet je nog even wachten in de wachtkamer? Dan is dat helemaal niet erg. De tijd vliegt voorbij als de kinderen op de touchscreen kleuren, puzzelen en memory spelen.

Voor je de operatiekamer in kan, moet je meestal nog even wachten op de holding. Er mag altijd een ouder of verzorger mee totdat het kind in slaap is. Ook bij het wakker worden zit papa, mama of een andere bekende naast het bed.

Bedankt! De speelwanden zijn gesponsord door Stichting Dada. Zij willen een bijdrage leveren aan de verbetering van de zorg aan kinderen in ziekenhuizen en medische instellingen. De stichting richt zich op projecten die niet uit de normale middelen van het ziekenhuis geďŹ nancierd kunnen worden. Ikazia is natuurlijk heel erg blij met dit initiatief!

Naast de speelwanden aan de muur is er op de verpleegafdeling ook een aantal verrijdbare zuilen op wieltjes. Die kunnen zo naar de kinderen toe gereden worden. Zelfs vanuit bed kan Tristan nu een spelletje spelen.

Haar doet je goed... en dat verdien je!

• Maat haarwerk • Haar aanvullingen • Kant en klare oplossingen • Door zorgverzekeraars erkend haarwerk specialist.

• Aanvraag zorgvergoeding wordt voor u door ons geregeld.

• Huisbezoek op afspraak

NIEUW

directe en trefzekere oplossing voor haaruitval tengevolge van bijv. chemotherapie. Van natuur haar vervaardigde ready-to-wear haarwerken, direct uit voorraad leverbaar.

Erna Blok Haarprotheses Heemraadssingel 144, 3021 DJ Rotterdam telefoon / fax: 010 47 72 754 www.ernablokhaarprotheses.nl info@ernablokhaarprotheses.nl

Wist u dat? 21

Wist u dat …. je niet blind wordt als je op je stuitje valt…. …. dat je van het eten van peentjes niet direct veel beter gaat zien. Maar dat er in peentjes wel Beta-caroteen zit, dat de ogen kan beschermen tegen het ontwikkelen van natte netvliesslijtage….

…. diabetes nog steeds een wereldwijd veel voorkomende oorzaak van “legaal blind zijn” is. En dat een deel daarvan voorkomen kan worden door goede regulatie van de suikers, regelmatige controle en tijdige behandeling…. ….veel mensen bang zijn om blind of slechtziend te worden, maar dat dove en slechthorende mensen hun kwaliteit van leven lager scoren dan blinden en slechtzienden…

…. het netvlies rechtstreeks verbonden is (of onderdeel is?) met het brein. Het oog zou dus ook op die manier de spiegel van de ziel genoemd kunnen worden….

.… het hoornvlies niet voorzien is van bloedvaten en we mede daardoor een hoornvliestransplantatie kunnen doen zonder dat de patiënt daar zware medicijnen bij hoeft te gebruiken die afstoting tegengaan…

.… bepaalde oogheelkundige klachten dus een teken van een ziekte van het brein kunnen zijn….

…. het dragen van een vuurwerkbril tijdens Oud en Nieuw het verschil kan maken tussen een klein letsel en volledig verlies van het oog, en dat jaarlijks tientallen mensen hun oog of de functie ervan volledig verliezen….

.… duizeligheid eigenlijk nooit door de ogen veroorzaakt wordt…. .… een bril bij sommige mensen heel goed kan helpen tegen hoofdpijn…. .… dat bij een staaroperatie de troebele lens uit het lenszakje wordt verwijderd. En dat dat zakje 4 micrometer dik is…. …. dat je dat dus kunt vergelijken met het verwijderen van een muur waarbij je het behang van de buren intact moet laten…. …. de wondjes die in het oog gemaakt worden tijdens een staaroperatie 3 mm of kleiner zijn…. …. door die kleine wondjes het risico op complicaties zoals een infectie steeds kleiner is geworden, en de staaroperatie mede daardoor een van de meest veilige en succesvolle operaties is….

….50% van de letsels ontstaan bij toeschouwers en omstanders…. …. dat het merendeel kinderen en jongvolwassenen betreft die door het letsel hun werk of het werk dat ze zouden willen doen niet meer kunnen doen….

Op bezoek 23

Op bezoek In het Ikazia Ziekenhuis is het tijdens ‘bezoekuur’ een komen en gaan. Wij gaven een aantal bezoekers een boeket bloemen met de vraag: bij wie gaat u op bezoek?

Familie Godoy Op de achtste etage van het ziekenhuis staat de familie Godoy vol verwachting op de gang. Hun dochter en zus bevalt van haar eerste kindje, een meisje. Dat is natuurlijk spannend. Maar over de zorg maken ze zich niet druk. Die is natuurlijk goed. “Ik heb hier zelf een keer geslapen, lekker hoor” zegt de heer Godoy. Al snel daarna krijgen ze bericht dat ze naar de kerverse moeder en baby toe mogen. Als we ze later in de hal nog tegenkomen vertellen ze dat het prachtige meisje Cayenna heet.

Jony Karsten Jony Karsten helpt haar schoonmoeder, mevrouw van den Boogaard, met revalideren na haar tweede knieoperatie. Daarvoor komt Jony een week lang iedere dag naar het ziekenhuis. Maar straks gaan ze ook thuis samen verder. Mevrouw van den Boogaard is blij met de hulp van haar schoondochter: “Het is heel leuk, je bent niet alleen.” Naast mevrouw van den Boogaard en Jony zijn er deze week nog drie duo’s bezig met hetzelfde traject. Medepatiënten begrijpen elkaar en stimuleren elkaar. “Er ontstaat vaak een hechte band, soms houden we nog lang contact.”

Toen en nu 25

Oud en nieuw op de OK In 2015 bestaat het Ikazia Ziekenhuis 50 jaar. 50 jaar waarin we altijd met persoonlijke aandacht voor onze patiënt, gewerkt hebben aan uitstekende zorg. Die aandacht houden we vast, net als goede zorg. Toch is er voor het oog wel veel veranderd. Daarom staan in deze rubriek steeds twee foto’s. Eén van toen en één van nu.

"Ik begroet de patiĂŤnten met een vriendelijk 'Goedemorgen'"

Dag van 27

Birgit Kirchner, medewerker polikliniek bloedafname:

Het was weer een afwisselende dag die ik met een tevreden gevoel afsluit 07.50 uur

11.00 uur

Aankomst op de ‘prikpoli’. Vandaag ben ik de ‘huisprikster’ en open ik de polikliniek. Ik haal ijs, meld de computers aan en check of alles in orde is. Dan gaat het luik open en begroet ik de patiënten met een vriendelijk ‘Goedemorgen’.

Andere collega’s komen binnen, zij verdelen de werklijsten waarmee zij straks de afdeling opgaan en bij de patiënten daar bloed afnemen.

Ik zie een man ongeduldig in de wachtkamer zitten en laat hem alvast binnenkomen. Een kind dat net is geprikt mag een cadeautje grabbelen. Vervolgens prik ik een vrouw die van de oncoloog slecht nieuws heeft gekregen. Ze huilt en ik leg een hand op haar schouder om haar te troosten. Ik geef haar een tissue en een glaasje water. ‘Dank u wel zuster, het prikken deed helemaal geen pijn’, zegt ze na aﬂoop. Dat ik een steunpilaar mag zijn voor de mensen vind ik echt heel waardevol.

08.30 uur

12.15 uur

Op de polikliniek zie ik een bekend gezicht. “Ik kon jullie toch niet in de steek laten”, zegt een mevrouw die vaak geprikt moet worden. Ik lach en vraag hoe het met haar gaat. Ze ziet niet meer tegen het prikken op, zo gewend is ze het.

Het is lunchtijd maar ik help eerst nog even twee patiënten.

07.55 uur

09.00 uur Voordat het echt druk wordt, breng ik de bloedmonsters en urinekweken naar het naastgelegen laboratorium.

15.00 uur Een oudere man komt voor een aderlating in verband met een ijzerstapelingsziekte. Er wordt circa 500 ml. bloed bij hem afgenomen. Ik controleer steeds of het bloed goed doorloopt. Omdat ik weet dat de patiënt erg vergeetachtig is, ben ik extra alert. Na de aderlating bied ik hem een kopje thee met ontbijtkoek aan.

09.30 uur Een telefoontje van de Spoedeisende Hulp. Een baby moet geprikt worden. De baby heeft hoge koorts gekregen en is ziek geworden. Jonge kinderen zijn erg kwetsbaar en snel handelen is van groot belang omdat het ziekteverloop ineens heel snel kan gaan. Ik draag mijn werk op de polikliniek over en loop snel naar de afdeling toe. Het prikken lukt goed en ik wens de ouders erg veel sterkte.

10.00 uur Tijd voor een kop kofﬁe samen met een collega.

16.30 uur Het wordt minder druk. We ruimen alvast wat op, vullen de materialen aan en maken schoon. Ja, dat hoort er ook bij, hygiëne is heel belangrijk. Tafels, stoelen, balie, deurklinken; alles nemen we met een frisse doek af.

17.15 uur Op de afdeling moet nog iemand geprikt worden die echt niet wil. De patiënt is het zat, ‘Ik ben nu genoeg geprikt’. Ik neem de tijd om met hem te praten. Sommige mensen moet je echt overtuigen van het belang. Er zit natuurlijk vaak ook prikangst bij. Het lukt, ik geef nooit op. Daarna doe ik de laatste controles op de afdeling en praat ik nog even na. Het was weer een afwisselende dag die ik met een tevreden gevoel afsluit.

Maat- & Orthopedisch schoenatelier

Linneweever Orthopedisch schoenatelier sinds 1827 bij koninklijke beschikking hofleverancier • maat- en orthopedisch schoeisel • therapeutische elastische kousen • steunzolen/(sport)inlay’s • loophulpmiddelen • schoenreparatie/aanpassingen • bezoek aan huis mogelijk • vrijblijvend gratis voetonderzoek • snelle levertijden • contacten met alle ziekenfondsen • geselecteerd confectieschoeisel Tevens hebben wij een ruim assortiment confectie comfortschoenen.

Wij werken volgens afspraak Zoetermeer Plesmanstraat 14 2722 NV Tel: (079) 331 77 00

Den Haag Westeinde 32a 2512 HD Tel: (070) 363 95 51

Rotterdam Kleiweg 85b 3051 GK Tel: (010) 418 32 58

www.linneweever.com/email: zoetermeer@linneweever.com

Wij bieden tevens fysiotherapie aan huis en op uw werkplek in de Hoekse Waard, de Drechtsteden, Rotterdam en omstreken.

Altijd in beweging

info@fysio4free.nl www.fysio4free.nl

Algemeen telefoonnummer:

Praktijk voor:

088-3232323

Fysiotherapie

www.fysiocura.nl

Kinderfysiotherapie Manuele lymfedrainage

info@fysiocura.nl

Wij zijn voorkeur verwijsadres voor het traumanetwerk in de Hoekse Waard* en doen mee aan het Combined Quality Care traject.

Manuele therapie McKenzie therapie

* Mijnsheerenland, Westmaas, Klaaswaal, Nieuw-Beijerland, Puttershoek en Numansdorp.

Orofaciale therapie Westmaas van Koetsveldlaan 24 Westmaas

Puttershoek Kastanjelaan 2 Puttershoek

Klaaswaal Voorstraat 14a Klaaswaal

Nieuw-Beijerland Kerkstraat 33 Nieuw-Beijerland

0186-573150

078-6763445

0186-571447

0186-692053

Stichting tot Steun 29

Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis

Het doel van de Stichting tot Steun is het Ikazia Ziekenhuis te voorzien van extra middelen die niet uit het normale ziekenhuisbudget betaald kunnen worden. Door de steun van de vele donateurs kunnen die extra’s worden gerealiseerd. Denkt u hierbij aan de tweede predikantenplaats, het Patiënten Service Bureau, de Mee-Ga-Mobiel, activiteiten ter ondersteuning van de identiteit en het magazine Ikazia Nieuws. Bij een donatie van minimaal € 12,50 per jaar ontvangt u ons magazine IN thuis. Het IBAN nummer van de Stichting tot Steun is NL65INGB0000368420. De Stichting tot Steun heeft een ANBI-status. U kunt uw giften dus aftrekken van de belasting en ook hoeft de Stichting geen successie- of schenkingsrechten te betalen. Zie voor meer informatie onze website www.ikazia.nl/ststeun of neem telefonisch contact op met Erna de Bus, 010 297 54 55.

Machtigingsformulier

SEPA Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam Nederland Incassant ID: NL05ZZZ411264820000 Machtigingskenmerk: NL05ZZZ411264820000 + uw lidnummer Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis om via uw bank jaarlijks of éénmalig een bedrag van uw rekening af te schrijven. n € 12,50 per jaar, afschrijven in de maand …………………………..……………..…………….... n Meer, namelijk € …………………………..………… per jaar, afschrijven in de maand

…………………………..……………..…………………..…………

n Ik doe een gift en machtig het Ikazia Ziekenhuis om éénmalig af te schrijven € ………………..............…………..…………, afschrijven in de maand …………………………..……………..…………….... Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen acht weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden. Naam …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..…………………….... Adres …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..…………………….... Postcode …………………………..……………..……..……………...........………

Woonplaats …………………………..……………..……..…….............………...........………

Land …………………………..……………..……..……..........………...........………

IBAN* rekeningnummer …………………………..………......……………...........…

Plaats …………………………..…….......………...........………........................

datum …………………………..…...........................................….......………...........………

Handtekening …………………………..……….............................…………….................................… U kunt deze machtiging opsturen naar de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis, Antwoordnummer 80513, 3080 WB Rotterdam (een postzegel is niet nodig). * Uw IBAN bestaat uit uw rekeningnummer aangevuld met letters en cijfers. Bijvoorbeeld: NL 10 RABO 0 123456789. U vindt uw IBAN nummer op uw bankafschriften, uw pinpas, bij uw bank of via www.ibanbicservice.nl.

AK W

SY ST

EE MP LA FO ND S SC HEID I

NGS

WAN DEN

EN BETIM MERING

ER K

KW AL IT

EIT

&P ERF

ECT IE

Simonse Afbouw B.V.

NvS Schilder & Behangwerken B.V.

Noordeinde 32-34 3341 LW H.I. Ambacht Tel. 078 - 6811440 Fax 078 - 6811449 info@simonseafbouw.nl

Noordeinde 32-34 3341 LW H.I. Ambacht Tel. 078 - 6811444 Fax 078 - 6811449 info@nvs-schilders.nl

en mens? t de huid van een volwass @ Welk oppervlak bestrijk A. 1 vierkante meter Kinderpagina 31 B. 1,5 vierkante meter C. 2 vierkante meter 2 @ Welk element vormt het grootste deel, zo'n 63%, van het menselijk lichaam? A. Zuurstof B. Waterstof C. Koolstof

nen van erdeling tussen de herse @ Hoe is de gewichtsv n van vrouwen? mannen en de hersene dan de nnen wegen iets meer A. De hersenen van ma hersenen van vrouwen dan de uwen wegen iets meer B. De hersenen van vro hersenen van mannen n evenveel nnen en vrouwen wege C. De hersenen van ma

je s je je rechter en @ Wat ben je al ken? ui br goed kunt ge linkerhand even A. Ambidexter B. Polyvalent C. Bipedaal

5 @ Wat wil h et zeggen als je immuun b een ziekte? ent voor A. Dat je die vaak krijgt B. Dat je hee l ziek wordt als je die krijg C. Dat je die t nooit krijgt

rond s de Spaanse ziekte die wa kte zie t or so or vo t @ Wa de? miljoenen mensen dood de Eerste Wereldoorlog C. Cholera B. Pest A. Griep

arm ... tuur hebt, is je ac fr m ar n ee je @ Als A. Verdraaid B. Verstuikt C. Gebroken

De oplossingen: 1: C. 2: B. 3: A. 4: A. 5: C. 6: A. 7: C.

jij Kun en goed rag rden? v e dez ntwoo bea r

e maar e b o Pr het

Lisa nne

Puzzel 33

Kruiswoordpuzzel HORIZONTAAL

1 terreinfiets, 3 militaire kantine, 7 kuip, 11 niet-effen van kleur, 15 graafgereedschap, 17 uitvoer, 18 gein, 19 de jongere, 20 schrijfbehoefte, 22 bezinksel, 23 dierengeluid, 25 band, 26 toef, 28 heldendicht, 30 vervoering, 32 stuk chocolade, 34 gemixte drank, 35 oké (zendterm), 37 houtafval, 39 muziekinstrument, 40 smal visnet, 41 dierenvoer, 43 zuiveren, 46 leeg, 48 de ware ....., 50 gebogen priem, 51 buigen, 54 meisjesnaam, 55 natuurverschijnsel, 56 beeldzijde v.e. munt, 57 glazen voorwerp, 58 vis, 60 vakbond, 62 naaldboom, 65 gewaad, 66 zeldzaamheid, 70 Nederlandse norm, 72 lastig mens, 74 vervelend, 75 beginstreep, 77 snaarinstrument, 80 eerste man, 81 hoofdstad van Kroatië, 83 vrucht v.e. roos, 85 meubelstuk, 86 treiter, 87 katoenen stof, 88 kamervoorstel, 90 koraaleiland, 92 stuk doek, 93 ongeboren vrucht, 94 tenen mand, 95 vloeibaar medicijn, 96 glorie, 97 vogelziekte, 98 dans, 99 lading v.e. schip, 100 pose.

VERTICAAL 2 Russische volksdans, 3 oude maat, 4 mispunt, 5 steunplankje, 6 automerk, 8 smeerstof, 9 bontsjaal, 10 bankroet, 11 bronstig loeien, 12 smaad, 13 klinknageltje, 14 bergspits, 16 rechtsgeding, 20 kleverige stof, 21 wolpluisje, 23 orgaan in de buik, 24 stoom, 26 tijdmaat, 27 inhoudsmaat, 29 pl. in Noord-Holland, 31 walvisachtige vis, 33 pl. in Zeeland, 34 avontuur, 36 binnenvaartuig, 38 bekeuring, 40 moedermelk, 42 zorgen, 44 kosteneenheid, 45 verlammingsziekte, 46 stevig drinken, 47 zijrivier v.d. Donau, 48 jongensnaam, 49 snuit, 51 dagblad, 52 zot, 53 naschoolse opvang, 59 eveneens, 60 civiel ingenieur, 61 voorheen, 63 verlaagde toon, 64 godsoordeel, 66 stukjes vlees met saus, 67 om het middel gedragen band, 68 loopvogel, 69 klein onderdeel, 71 jacht op groot wild, 72 roofdier, 73 deel v.e. halm, 74 sprong met een draai, 76 oplosmiddel, 78 kinderspeelgoed, 79 ras, 81 kijken, 82 sportbestuurder, 83 knul, 84 vals, 87 klein riviervisje, 89 even, 91 loterijbriefje. 1

17 20

21 29

32 38

93 96

62 69

63 70

71 77

89 94

55 58

11 19

18 22

85 91

95 99

100

Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde hokjes over naar de hokjes in de balk. Deze letters vormen de oplossing. 33

De winnaar van de sudoku van het herfstnummer 2013 is: C.J. Smit uit Spijkenisse De winnaar heeft inmiddels de VVV bon thuis gekregen. De oplossing van de puzzel van dit nummer kunt u tot 1 maart a.s. inleveren of opsturen aan: Ikazia Ziekenhuis - t.a.v. het Patiënten Service Bureau - Postbus 5009 - 3008 AA ROTTERDAM U kunt uw oplossing ook mailen aan: in@ikazia.nl

Contact 35

Klacht en advies Zijn er onduidelijkheden, problemen of klachten, dan kunt u deze natuurlijk bespreken met degene die het betreft. Wilt u dit liever niet, dan kunt u contact opnemen met de klachtenfunctionaris C.D. Schutrups-Duyvendak. Zij kan bijvoorbeeld een bemiddelende rol vervullen tussen u en de hulpverlener en u adviseren en ondersteunen. Tineke Schutrups-Duyvendak

"Heeft u opmerkingen of bent u niet tevreden, dan willen we dat graag weten" Goede zorg voor de hele mens. Dat staat voorop in ons ziekenhuis. Dat doen we met betrokkenheid en oprechte interesse in elkaar. Toch kan het gebeuren dat u niet tevreden bent over de gang van zaken. Laat dat ons weten. We weten dat we veel kunnen leren van ervaringen van patiënten.

i i @

010 297 55 08 klachtenfunctionaris@ikazia.nl Klachtenfunctionaris Ikazia Ziekenhuis Antwoordnummer 80161, 3080 VB Rotterdam

Klachtencommissie Blijft de klacht bestaan of ziet u af van bemiddeling, dan bestaat de mogelijkheid om uw klacht voor te leggen aan de onafhankelijke klachtencommissie. De klachtencommissie beoordeelt dan uw klacht. Uit dit oordeel kunnen onder andere aanbevelingen aan de directie van ons ziekenhuis voortkomen ter verbetering van de kwaliteit van de zorg. Het indienen van uw klacht bij de klachtencommissie kan schriftelijk of per e-mail. Graag onder vermelding van uw naam en contactgegevens. @ i i

KlachtenComm@ikazia.nl Klachtencommissie Ikazia Ziekenhuis Antwoordnummer 80161, 3080 VB Rotterdam

Contact

Colofon

Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1, 3083 AN Rotterdam Tel. 010 29 75 000 Fax 010 29 75 400 Internet www.ikazia.nl E-mail post@ikazia.nl Postadres Postbus 5009 3008 AA Rotterdam

Redactie J. Aman • J.T.C. Bijl • S. van der Ent • D. van der Leer J. Moret • R.R. van Noort • M.C. Oosterwijk • C.D. Schutrups-Duyvendak Ds. J.A.P. Vlasblom

Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht Telefoon 0180 64 22 22 E-mail buitenpoli@ikazia.nl Buitenpolikliniek Ikazia Klaaswaal Kerkstraat 20 3286 AK Klaaswaal Telefoon 0186 57 11 11 E-mail klaaswaal@ikazia.nl

Winter 2013/2014

Redactionele bijdrage M. Blok • J. Moret • N. Veringmeier Fotografie W. Boon • J.T.C. Bijl • J. Moret • R.R. van Noort N. Veringmeier

Redactie adres en/of adreswijzigingen Ikazia Ziekenhuis Directiesecretariaat • Montessoriweg 1 • 3083 AN ROTTERDAM Telefoon 010 297 50 00 • Internet www.ikazia.nl • E-mail post@ikazia.nl Uitgeverij BC Uitgevers bv • Postbus 416 • 8600 AK Sneek Telefoon 0515 429 429 • Directie G. van Leeuwen

Bladmanager/Advertentieverkoop Barbara Verschoor Telefoon 06 455 766 70 • Digna Schoonen • Telefoon 06 442 099 10 Opmaak Hannique de Jong • Telefoon: 0515 429 420 Foto cover Fabiënne en Tristan spelen in Ikazia Druk SMG Groep, Hasselt • Dit drukwerk is CO2 neutraal gedrukt

36 Specialisten

Anesthesiologie C.R. Bello mw. K.T. Dahmen L. Klompe M.J.B. Los mw. dr. M.C.O. van den Nieuwenhuyzen (opleider) mw. M.W. Oltmansvan Dommelen C.J. van Oort dr. H.C. Rettig F.A. Verhoeven

Apotheek mw. L. Kuiper W.J. Liefers

Cardiologie dr. E.A. Dubois M.P. Freericks J.P. Kerker dr. G.J. Nollen mw. S.K. Zoet-Nugteren

Intensive Care geneeskunde mw. M. Muller mw. dr. F.J. Schoonderbeek mw. dr. A.F.C. Schut mw. S. Stads (waarnemer) J. Vergragt dr. E.J. Wils mw. H.F.E.M. Willems

Interne geneeskunde dr. M.P. Brugts mw. R.A. Carels mw. dr. F. Croon-de Boer dr. A. Dees dr. F.E. de Jongh mw. E.N.M. Overkleeft mw. M. Wabbijn mw. dr. A.A.M. Zandbergen (opleider)

Klinische chemie dr. M.A. Fouraux dr. W. van Gelder

Klinische psychologie mw. dr. J.E.W.M. van Dongen-Melman G. Plaisier (opleider)

KNO-heelkunde J.W. Arendse mw. A.A.C. Aukema J.J. van Twisk

Longziekten P.R.M. Hekking mw. R. Heller-Baan F.A.H. Jacobs K.F. van Kralingen (waarnemer) mw. C.W.H.M. KroeseBovĂŠe J.C.E. Meek

Kaakchirurgie Maag-, darmen leverartsen

mw. E. van CampenMolenaar mw. A.F.G. Jansen mw. dr. J.A.F.M. van Neerven

Orthopedie M.M. Campo dr. C.H. Geerdink W. Kuis B.B.A.M. Niers

Pathologie Prof. dr. M.A. den Bakker Prof. dr. dr. R.W.M. Giard dr. H.F.G.M. van den Ingh dr. M. Kliffen

Plastische Chirurgie mw. H.C. Klepetko R. Tjong

Psychiatrie mw. S.K. Kalidien mw. P. KĂślling (waarnemer)

mw. N.M. Hanneman dr. P.T. den Hoed (opleider) dr. A.N. Ringburg dr. C.J. van Steensel dr. B.R. Toorenvliet dr. W.J. Vles dr. W.F. Weidema mw. A.M.E. van Well

dr. G.J. van Beek C.A. Bertheux (waarnemer) dr. dr. L.O.H. Dessau W.F. van Geel J.G. van der Hee (waarnemer) mw. dr. J.M. Kwakman F.R. Praal L.J. Rijksen dr. dr. D. Rink

Dermatologie

Kindergeneeskunde

Reumatologie

dr. H.J.H. Engelkens E.R. Lonnee

C. Aleman mw. J.J. Alink (waarnemer) mw. S.H. Dijkstra mw. S.H.M. Gardeniers mw. K.A. Goud D.J.M. van Heemstra mw. B.C.C. Heinerman mw. I. Heutsvan der Kragt mw. C.M. Messemaker mw. H.S. PaizanoThijssen mw. A.M. Robinson mw. K.A. Schuitevoerder

mw. F. Bonte-Mineur dr. M.R. Kok

Chirurgie

Gynaecologie mw. M.B.E. Gerritse (chef de clinique) mw. S.M.A. Groenen mw. V. Haitsma mw. A.D. van Heesewijk mw. A.C. van Hof dr. J.W. de Leeuw (opleider) G.C.H. Metz mw. B. Morrel

dr. P.C.J. ter Borg dr. R.J.Th. Ouwendijk (opleider) mw. H.G. Vermeulen mw. C. Verveer dr. R.J.Th. Ouwendijk

Medische Microbiologie

Radiologie mw. C.I.B.F. Gouw L.C.W. de Jonge J.G.J. Jonkman J.W. Kuiper mw. dr. A. Preda J.W. van der Sluijs dr. ir. M.J. Stoutjesdijk

dr. M. van Rijn

Revalidatiegeneeskunde

Neurologie

M.A. Los

L.J.M.M. Mulder D.M.H. Zuidgeest

Sportgeneeskunde

Oogheelkunde

dr. B.A.G. Bulder mw. S.G. van der Putten

mw. J. van Beek (waarnemer) mw. J.A. de BeijerDominicus

Urologie E. Kats dr. J.E. Nienhuis