IKAZIA NIEUWS
KWARTAAL MAGAZINE VAN HET IKAZIA ZIEKENHUIS ROTTERDAM
Zorg bij beroerte Bij de diëtist Een dag als vrijwilliger Zomer 2015
Voorwoord 01
Jaarlijks heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg een aantal thema’s die zij bij ziekenhuizen wil toetsen. Voor dit jaar staat onder andere de Infectie Preventie op de rol. Dit betekent dat de Inspectie steekproefsgewijs 25 ziekenhuizen bezoekt. Het bezoek wordt de middag van tevoren aangekondigd met de mededeling dat men de volgende morgen om 08.30 uur komt. Men wil kennismaken met de directie en vervolgens trekken de inspecteurs het huis in om te toetsen hoe de zaken in de praktijk geregeld zijn. Eind mei was ook Ikazia weer aan de beurt om de Inspectie te ontvangen. Het ritueel liep zoals boven geschetst. Gebruikelijk is dat aan het einde van de dag een terugkoppeling van de eerste bevindingen plaatsvindt. Een moment waar met interesse en ook enige spanning naar wordt uitgekeken. Wat heeft de Inspectie waargenomen, welke aandachtspunten krijgt de organisatie aangereikt? Dat traject werd ook bij ons doorlopen. Waarbij in dit geval specifiek de complimenten werden gemaakt over de wijze waarop onze schoonmaak de procedures niet alleen kent, maar ook er naar handelt. “Echt een voorbeeld zoals het hoort”, aldus de Inspectie. En dat is iets waar ik dit keer in het bijzonder aandacht voor wil vragen. Een onderdeel van de organisatie dat niet zo vaak in het zonnetje staat maar het wel verdient.
Dan spreek ik graag de Inspectie na en zeg: “Chapeau!”
Want laten we eerlijk zijn iedereen houdt toch van een schoon huis. Als dat dan zo expliciet wordt genoemd dan spreek ik graag de Inspectie na en zeg: “Chapeau!”.
Mr. R.P.D. Kievit, arts algemeen directeur
02 Gedicht
Nog altijd een jong meisje Wat zie je, zuster? Wat zie je? Een kribbige oude vrouw, niet meer bij de tijd, met starende ogen? Een oude vrouw die met haar eten knoeit, die geen antwoord geeft tenzij je je stem verheft, die zich zonder protest laat wassen en met wachten en eten haar lange dagen vult? Is dat wat je ziet? Doe dan je ogen open zuster, je kijkt niet eens naar mij. Ik zal je zeggen wie ik ben: ik was ook eens een jong meisje met een vader en moeder en broers en zussen die van mij hielden. Een jonge bruid was ik van twintig, toen mijn hart opsprong bij de gedachte aan de beloften die ik deed. Ik kreeg kinderen die me nodig hadden toen ik vijfentwintig was, we hebben innige banden die altijd zullen blijven. Ze gingen rond mijn veertigste het huis uit, maar toen ik vijftig werd zaten er opnieuw kleine kinderen op mijn schoot. Ik denk aan die jaren van liefde en kom tot de conclusie dat ik moet accepteren dat niets eeuwig zal duren. Ik kijk naar m’n toekomst en huiver. Nu ben ik een oude vrouw, mijn lichaam is vervallen, gratie en kracht zijn verdwenen. Maar binnenin woont nog steeds dat jonge meisje. Kijk toch eens zuster, zie je dat dan niet?
24
26
20
Inhoudsopgave VOORWOORD GEDICHT PASTORALE
01 02 17
INTERVIEW - Zorg bij beroerte - Familie De Sterke - Bij de diëtist
05 11 12
FOTOREPORTAGE - Nucleaire geneeskunde - Toen en nu
20 24
COLUMN - Michelle - Clientenraad
23 31
DAG VAN - Vrijwilligers op de SEH 26
WIST U DAT 19 NIEUWS EN INFORMATIE 29 OP BEZOEK 15
“Geen kostbare tijd verliezen”
Zorg bij beroerte 05
Neuroloog dokter Laus Mulder
Time is brain: ieder moment telt “Bij een beroerte sterven elke minuut 1,9 miljoen hersencellen af. Daarom zeggen we over de behandeling van deze aandoening: time is brain. In Ikazia hebben we binnen twintig minuten na aankomst van de patiënten de diagnose gesteld en de behandeling gestart. Dat is een ‘scherpe tijd’”, aldus neuroloog Laus Mulder. Een beroerte is een plotselinge aandoening van de bloedvaten in de hersenen. Het kan gaan om een scheurtje of bloeduitstorting in een bloedvat, hersenbloeding of een stolsel in een bloedvat, herseninfarct. Een deel van de hersenen krijgt te weinig of geen zuurstof meer. Als de behandeling te laat wordt gestart heeft dit altijd ernstige gevolgen. Dokter Mulder heeft de zorg voor mensen met een beroerte in de loop van de jaren zien verbeteren. “Goede diagnoses stellen deden we altijd al. We zijn vooral meer gaan nadenken hoe we de zorg beter en sneller kunnen organiseren. Met name vaart maken is essentieel. Want hoe eerder de patiënt geholpen is, des te beter hij of zij uit de beroerte komt. Dit heeft geleid tot een ‘compact’ pad voor de patiënt. De huisarts, de ambulanceverpleegkundige, de SEH-verpleegkundige, de röntgenafdeling, het laboratorium, de verpleegafdeling: iedereen is ervan doordrongen dat elke minuut telt.”
Snelle diagnose en behandeling
In korte tijd moet veel gebeuren. Eenmaal in het ziekenhuis wordt de situatie in kaart gebracht, inclusief de voorgeschiedenis van de patient. De neuroloog kijkt of er verlammingen zijn, hoe het gaat met bewegen, spreken en het bewustzijn. Ook vindt bloedonderzoek plaats. Daarbij wordt op twee plaatsen toegang tot de aderen verkregen. De scan die van de hersenen wordt gemaakt moet direct door de radioloog worden beoordeeld. En vaak moet er ook infusievloeistof worden klaargemaakt voor inspuiting in de aderen. Dokter Mulder: “Een geolied team is hierbij van levensbelang.
We weten precies wie wat wanneer doet en hoe lang dit duurt. En omdat alles op één en dezelfde afdeling plaatsvindt hebben we direct contact met elkaar en verliezen we geen kostbare minuten. Na de hectiek van de diagnosestelling en behandeling neem ik rustig de tijd voor de patiënt en zijn naaste(n). Zij snappen dat het allemaal snel moest maar hebben natuurlijk behoefte aan informatie en een luisterend oor. Hierin spelen ook de stroke care verpleegkundigen een sleutelrol.”
Blijf alert op de signalen die kunnen wijzen op een beroerte
Time is brain. Dokter Mulder benadrukt: “Blijf alert op signalen die kunnen wijzen op een beroerte. Een verlamming in gezicht, arm of been. Problemen met spraak en/of zicht, erg gedesoriënteerd zijn, plotseling zeer ernstige hoofdpijn. Denk niet: het valt wel mee. Hoe eerder de behandeling start, hoe meer kans op een gunstig herstel. En bel altijd 112, dat werkt het snelst. De neurologen op Rotterdam-Zuid hebben een directe verbinding waardoor de ambulanceverpleegkundige 24/7 met ons kan overleggen. In Ikazia doen we er alles aan om de zorg voor mensen met een beroerte zo goed en zo snel mogelijk te laten verlopen.” Ook de stroke-care verpleegkundige speelt een belangrijke rol in de zorg na een beroerte, u leest haar ervaringen op www.ikazia.nl/strokecare-inzomer2015 of scan de QR code.
Voorwoord 01
“Als ze me niet ter observatie hadden gehouden was het misschien wel anders gelopen�
Zorg bij beroerte 07
Ies van Reek
Dankbaar voor de grote zorgvuldigheid Ies van Reek (70 jaar) werd een aantal jaren geleden getroffen door een herseninfarct. Het gaat goed met hem. Samen met zijn vrouw geniet hij van hun (klein)kinderen en van de mooie (moes)tuin in het kustplaatsje Oostvoorne.
“Tuinieren is altijd al onze hobby geweest. Ik ben heel blij dat ik dit nog goed kan doen. Want ik was wel bang hoor, dat ik in een rolstoel terecht zou komen.” Op een ochtend onder de douche werd de heer Van Reek onwel. Zijn vrouw belde direct 112. Toen ze bij Ikazia aankwamen ging het goed met de heer Van Reek. Maar neuroloog Zuidgeest wilde hem ter observatie houden. “En daar zijn we hem nog steeds zéér dankbaar voor.” Want diezelfde dag was het weer mis. “Ik had erg pijn in mijn hoofd, moeite met praten, kon mijn arm niet meer bewegen, zag dubbel, kon niet meer slikken. Het was een herseninfarct. Ik kreeg direct bloedverdunners.”
Doorverwijzing en herstel
Dokter Zuidgeest verwees hem door naar het Erasmus Medisch Centrum. “Ook dat was zeer zorgvuldig van het ziekenhuis. Misschien konden ze daar nog meer voor me doen. Maar mijn bloeddoorstroming was goed en verdere behandeling was niet nodig. Ik moest wel echt bijkomen. Praten, lopen, eten, alles ging moeilijk. Na een week ging ik naar Rijndam Revalidatie om verder te herstellen. Daar ben ik zeven weken gebleven en heb ik veel geoefend. Een loopbrug op en af, logopedie, met een knijpballetje de motoriek stimuleren. Langzaam kwam mijn spraak weer terug en werd ik stabieler. Toch heb ik daar nog wel drie weken in een rolstoel gezeten.”
Ies van Reek vervolgt: “Ze hebben me goed in de gaten gehouden, zowel in het ziekenhuis als in het revalidatiecentrum. “Ja hij is goed verzorgd”, benadrukt zijn vrouw nog eens. Eenmaal thuis viel het soms nog wel tegen. “Ik was wel goed hersteld maar alles gaat niet meteen 100%. Ik moest mijn spieren nog verder ontwikkelen en kreeg daarvoor ook fysiotherapie in de buurt. Wat me is overkomen heeft veel impact. Ik ben bijvoorbeeld gestopt met mijn werk als aannemer. Het was een baan met soms veel stress. En ik heb regelmatig hoofdpijn. Maar in het algemeen gaat het goed. Ik kan weer veel. Autorijden bijvoorbeeld deed ik alweer twee en een halve maand na ontslag uit het revalidatiecentrum. Een jaar later gingen we met de auto op vakantie naar de Côte d´Azur. Als ze me in Ikazia niet ter observatie hadden gehouden was het misschien wel anders gelopen. We waren er dan niet zo snel bij geweest. We zijn erg dankbaar voor de grote zorgvuldigheid van de artsen.” Het traject bij een beroerte van binnenkomst met de ambulance tot de behandeling is in dit filmpje mooi vastgelegd. Bekijk het op www.ikazia.nl/timeisbrain of scan de QR code
“We blijven voortdurend op de patiënt gericht”
Zorg bij beroerte 09
Spoedeisende Hulp verpleegkundige in opleiding Wouter van Veen
‘Dankbaar om mensen door acute fase heen te loodsen’ Zijn eerste tekening op de kleuterschool was een ziekenwagen. Het zit er van jongs af aan al in, zegt verpleegkundige Wouter van Veen. “Heel zieke mensen helpen, dat wilde ik graag.” En die wens is uitgekomen. Zowel op de Intensive Care als op de Spoedeisende Hulp van Ikazia verzorgt de verpleegkundige patiënten in de meest kritieke situaties.
Zijn kennis van de intensieve zorg komt goed van pas in de acute zorg, en andersom. “Het belangrijkste op de SEH is natuurlijk dat alle patiënten zo snel mogelijk geholpen worden. Mensen met, een verdenking op, een beroerte of andere acute aandoeningen hebben de hoogste prioriteit.” Bij de ambulancesluis wacht hij de spoedpatiënten op. Mensen met een beroerte kunnen een verlamming in het gezicht hebben, hebben vaak problemen met spreken en zien en zijn vaak gedesoriënteerd. “Zodra de patiënt binnenkomt, controleer ik direct de ademhaling, hartslag en de bloeddruk. Ondertussen krijg ik de overdracht van de ambulanceverpleegkundige en gaan we naar de afdeling Radiologie voor onder meer het scanonderzoek. Dit onderzoek wijst in acht seconden uit of het om een herseninfarct of een hersenbloeding gaat. Daarna wordt de behandeling zo snel mogelijk ingezet.” De SEHverpleegkundige heeft altijd de ‘noodkoffer’ bij zich. “We hebben alle benodigde middelen direct bij de hand. Elke minuut telt immers.” Wouter vertelt over de behandeling waarbij een stolsel
in een bloedvat verwijderd kan worden met een speciaal instrument. Deze behandeling wordt uitgevoerd in het Erasmus MC en is mogelijk bij een kleine patiëntengroep. “Voor deze behandeling biedt het Ikazia Ziekenhuis sinds dit jaar het vooronderzoek aan. Zo blijven we de zorg voor mensen met een beroerte steeds verder verbeteren.”
Persoonlijke aandacht
Hoe blijf je nu ‘kalm’ en gefocust als er zo veel spoed bij is? “Natuurlijk voel ik de adrenaline in mijn lichaam. Mensen komen in een zeer stressvolle situatie binnen. Maar ik sta op scherp en weet dat we niet onnodig tijd moeten verliezen. We hebben juist ook aandacht voor de patiënt. Niet alleen de beroerte. Is iemand angstig? Heeft iemand pijn? Staan we de familie goed te woord? Tijdens onze handelingen blijven we voortdurend op de patiënt gericht. De acute zorg heeft echt mijn hart. Het is heel dankbaar om mensen door de acute fase heen te loodsen. Als verpleegkundige ben je het eerste aanspreekpunt voor de patiënt en de familie en dat vind ik ook heel mooi.”
“Dit ziekenhuis is ons met de paplepel ingegoten� Voorwoord 01
Familie De Sterke 11
Familie De Sterke besmet met Ikazia-virus Als klein meisje ging ze al met haar opa Stehouwer mee de deuren op Rotterdam-Zuid langs om ‘bouwsteentjes’, kleine giften, voor Ikazia aan de man te brengen. Nu werkt Arianne de Sterke-van Eck (56) als kraamverzorgende in het Moeder en Kind Centrum. “Zo ben ik opgegroeid met Ikazia. Volgens mijn opa was er geen beter ziekenhuis dan Ikazia. Hij wilde van geen ander weten”, herinnert Arianne zich.
Arianne op haar beurt heeft het Ikazia virus doorgegeven aan haar kinderen. Dochter Mirjanne Kooy-de Sterke (30) is secretaresse bij transferverpleegkunde. Dochter Femke Yzelenbergde Sterke (26) staat op de loonlijst als doktersassistente op de polikliniek Kindergeneeskunde. Zoon Reinier de Sterke (22) is endoscopie-assistent in opleiding op het Maag-, Darm- en Levercentrum.
“De zorg zit helemaal in ons gezin verweven” Verweven
Daarmee hebben we alleen nog maar de harde kern van de familie De Sterke gehad. Deborah, de derde dochter van Arianne, mag zeker niet onvermeld blijven. Zij heeft in Ikazia haar opleiding tot verpleegkundige gedaan, maar is nu doktersassistente bij een huisarts. Ook neef Theo de Sterke hoort in dit familielijstje. Hij werkt als verpleegkundige in het ziekenhuis en doet de IC opleiding. Wie nu denkt dat de kinderen van Arianne hun hart voor de zorg uitsluitend van hun moeder hebben meegekregen, heeft het mis. De pater familias heeft eveneens de opleiding tot verpleegkundige gevolgd, maar werkt nu als planner. Arianne: “De zorg zit helemaal in ons gezin verweven.”
Omdat ze op verschillende afdelingen werken, blijven de onderlinge contacten beperkt tot de pauzes. Arianne: “Dat is prima zo. Als we met elkaar op één afdeling zouden werken, zou Ikazia een stuk van ons privéleven worden. Enige afstand is wel zo gezond.”
Lachsalvo
De moeder benadrukt dat ze zich altijd afzijdig heeft gehouden toen de kinderen bij Ikazia solliciteerden. “Wel heb ik altijd geroepen: ‘Áls je voor de zorg kiest, kies dan voor Ikazia.” Dit leidt tot een lachsalvo bij haar kinderen. Reinier: “Dit ziekenhuis is ons met de paplepel ingegoten. Femke: “Wij weten niet beter. Mirjanne: “Ook als patiënt kiezen we voor Ikazia. Zelfs als de wachttijd bij Ikazia langer is dan bij een ander ziekenhuis, wachten we tot we bij ons ziekenhuis aan de beurt zijn. Alleen Reinier heeft vorig jaar een dag als patiënt in een ander ziekenhuis gelegen.” Reinier: ”Ja, noodgedwongen”. Zijn zussen in koor: “Daar kunnen we als familie nog steeds niet achterstaan.” Dat maakt ze tot goede erfgenamen van Opa Stehouwer.
12 Bij de diëtist
Steeds beter eten en drinken Patiënt, Kaylee Hindori De zesjarige Kaylee wijst op haar lege glas. Zij kan niet praten maar weet heel goed duidelijk te maken dat ze meer cola lust. “Nu ze wat ouder is, gaat Kaylee steeds beter zelf eten en drinken. Cola is lekker zoet dus dat lust zij wel. Nadeel is dat ze van veel cola erg veel slijm produceert”, vertelt moeder Reshma Hindori. Na de geboorte van Kaylee werd vastgesteld dat zij door een afwijkend chromosoom een ontwikkelingsachterstand heeft. “Het is een zeldzame afwijking waarbij niet te voorspellen is op welke gebieden de ontwikkeling achterblijft.” Omdat Kaylee onder meer achterbleef in haar groei, krijgt zij voedingsadviezen van diëtist Karlijn Geurts. De moeder wijst op de ‘Mickey-button’ op de buik van Kaylee. “Met een pomp krijgt zij voeding direct in de maag. De sondevoeding is een uitkomst want Kaylee groeit nu normaal. Van Karlijn weet ik ook dat het geen kwaad kan. In de sondevoeding zitten alle voedingsstoffen die Kaylee nodig heeft.”
“Alles geleerd van dokter Paizano en diëtiste Karlijn Geurts”
De moeder van Kaylee merkte dat haar dochter tijdens het jaarlijks familiebezoek in Suriname beter zelf ging eten. “In gezelschap eten is, denk ik, aantrekkelijk voor haar.” Sindsdien probeert Kaylee’s moeder, in samenspraak met kinderarts Paizano en de diëtist, het gebruik van sondevoeding af te bouwen. Reshma Hindori roemt het contact met de artsen en diëtisten. “Zij hebben mij in de jaren alles geleerd zodat ik nu adequaat kan reageren bij veranderingen in het gedrag of eetpatroon van Kaylee.”
Bij de diëtist 13
Een heel goed samenspel met Kaylee en haar moeder Diëtist, Karlijn Geurts Kinderen die niet goed groeien worden door de kinderarts doorverwezen naar de diëtist. Karlijn Geurts is één van de drie diëtisten in Ikazia met de specialisatie ‘kinderen’. “Kleine kinderen kunnen niet zelf aangeven of een voedingsadvies werkt. Je gaat dus af op wat de ouders vertellen. Daarnaast verandert de voedingsbehoefte van kinderen in de loop der jaren snel. Dat is een extra uitdaging want bij volwassenen hoef je een goed ingesteld dieet meestal niet meer aan te passen.” Karlijn Geurts legt uit dat een diëtist moet zorgen dat kinderen met afbuigende groei extra calorieën binnenkrijgen. “Bijvoorbeeld door producten te adviseren. Zoals volle melk in plaats van magere melk. Maar je kunt de voeding ook verrijken met extra toevoegingen. Als dat niet werkt is drinkvoeding wellicht een mogelijkheid. Of, als laatste stap, sondevoeding die via een sonde in de maag wordt toegediend.” Kaylee krijgt deze sondevoeding. Karlijn Geurts ziet haar sinds dat zij een baby’tje is. “Zes jaar geleden dronk zij zelf maar voldoende eten werd steeds lastiger. Met gebruik van sondevoeding is Kaylee weer op haar groeicurve gekomen. Zij gaat nu ook steeds beter zelf eten zodat zij misschien uiteindelijk de sondevoeding niet meer nodig heeft.” Karlijn Geurts heeft een goede band opgebouwd met Kaylee en haar moeder. “Zij kunnen altijd bellen met vragen en anderzijds komt haar moeder met eigen ideeën op basis van haar ervaringen met Kaylee. Dat is een heel goed samenspel.”
“De behoefte van kinderen verandert snel”
Op bezoek 15
Op bezoek In het Ikazia Ziekenhuis is het tijdens ‘bezoekuur’ een komen en gaan. Wij gaven een aantal bezoekers een boeketje bloemen met de vraag: bij wie gaat u op bezoek? In het kader van onze verjaardag zijn wij op zoek gegaan naar patiënten die geboren zijn in 1965 of juist in ons jubileumjaar.
Emilie Nicolai
Het is een gezellig samenzijn, in een van de suites op het Moeder en Kind Centrum. Emilie Nicolai is op bezoek bij haar vriendin Marijke Visser, zij is net bevallen van haar tweede zoontje, Coen. Emilie: “Ik was er snel bij. Coen is nog geen 24 uur oud. Marijke en ik kennen elkaar al sinds de eerste klas van de middelbare school. Tijdens ons laatste uitje met een heel groepje vriendinnen hadden we het cadeautje al uitgezocht. We hebben Marijke gewoon even gevraagd buiten de winkel te wachten.” In de suite staan de beschuit met muisjes al klaar op het aanrecht. Marijke: “Het is prettig in het Moeder en Kind Centrum. Het geeft rust omdat je voor, tijdens en na de bevalling op dezelfde kamer blijft.”
Suyen en Efraïm
Aishel Martina is opgenomen in Ikazia voor een operatie aan haar hand en pols. Haar dochter Suyen en kleinzoon Efraïm komen haar net voor de operatie nog even sterkte wensen. “We wonen allebei op Zuid en zien elkaar eigenlijk iedere week wel even. Efraïm is de jongste van de acht kleinkinderen.” Aishel vult aan: “Het is leuk hoor, ik was jong moeder en nu ben ik ook jong oma. Toen ik begin dit jaar 50 werd hebben we dat met z’n allen gevierd, 5 kinderen en 8 kleinkinderen. We zijn heerlijk uit eten geweest het werd een heel gezellige avond, terwijl ik het best wel even spannend vond om 50 te worden. Maar niet zo spannend als de operatie straks!”
Pastorale 17
Ikazia ziet Sara Sommige mensen gaan ervoor op de vlucht, voor hun 50ste verjaardag. Vóór je het weet heb je een rimpelige pop in je voortuin staan. Dan liever een vakantie geboekt naar een ver oord, waar niemand weet hoe erg je het vindt om 50+ te worden. Ikazia pakt het anders aan. Al maanden wappert boven op het dak fier een grote vlag met het getal 50 erop. Heel het jaar 2015 wordt gevierd dat we 50 jaar bestaan. Langzaam wennen we aan het idee. In plaats van een schrikbeeld wordt Sara voor ons een voorbeeld. Wie was zij? Was zij niet die vrouw die goochem genoeg was om zich niet door de Eerste de Beste voorbijganger iets wijs te laten maken? Die nuchter en realistisch was, die het leven kende, haar grenzen wist? Die vrolijk kon lachen om de dingen die haar totaal onwaarschijnlijk leken? En die tòch, ondanks zichzelf, meemaakte dat er veel meer mogelijk was dan zij ooit had gedacht? Ik zie Sara graag als moeder van alle gelovigen. En ook van iedereen die zich in Ikazia aftobt om er het beste van te maken. We zijn nuchter en realistisch. We kennen de harde werkelijkheid, van verdriet en gemis, van fouten en verloren kansen, bij de patiënt en bij onszelf. En tòch, en tòch… worden we regelmatig verrast door wat er in alle beperkingen mogelijk is. In de harde omstandigheden van ziekte en zorgen maken we soms mee dat het onmogelijke gebeurt: dat mensen blij zijn met echte aandacht, een vriendelijk gebaar, een extra handje hulp. Hoe ouder je wordt, hoe scherper je ziet dat die dingen bepaald niet vanzelfsprekend zijn, integendeel. Dat die dingen wel een wonder lijken. Ondanks alle beperkingen, ook in onszelf, gebeuren er goede dingen. Toen Sara in haar ouderdom tenslotte een zoon gekregen had werd hij Izaäk genoemd, “men lacht” betekent die naam. De verwondering om zijn bestaan heeft Izaäk kennelijk zijn hele leven vergezeld. Zulke verwondering zullen we in Ikazia hopelijk ook altijd blijven houden. In Ikazia gebruiken we daar een mooi zinnetje voor: “We staan open voor onverwachte momenten van verwondering”. Sara lacht. Ds. Lida Tamminga
Wist u dat? 19
In 1965 ... ... werd Ikazia geopend. ... kreeg Unicef de Nobelprijs voor de vrede. ... verloofde Prinses Margriet zich met Pieter van Vollenhoven. Hiermee werd Pieter van Vollenhoven het eerste, niet adellijke lid van het koninklijk huis. ... werd de algemene bijstandswet van kracht. ... brak er een grote epidemie uit van mond-enklauwzeer in Nederland. ... kreeg Canada een nieuwe vlag met de kenmerkende Maple Leaf. Het esdoornblad op de vlag is dat van de Suikeresdoorn.
... vestigde België in de maand mei een record: het hoogste neerslagtotaal met 145,6 mm (normaal 61,6 mm). Het natste jaar van de vorige eeuw in ons buurland. ... besloot President Johnson, na een “incident” met het Amerikaanse oorlogsschip USS Maddox in de Golf van Tonkin, om Amerikaanse troepen te stationeren in Vietnam. De eerste Amerikaanse troepen arriverden in maart 1965 in Vietnam. ... maakte Kosmonaut Leonov de eerste ruimtewandeling. In 1965 werd ook De Gemini 4 gelanceerd, Edward White maakte als eerste Amerikaan een ruimtewandeling.
Baby Jayce is de 1000ste dit jaar Op 6 mei 2015 werd baby Jayce geboren, het was de 1000ste bevalling van dit jaar in Ikazia. Jayce is de zoon van Barry en Sabrina en het broertje van Noah en Yara. Aan zijn geboorte werd feestelijk aandacht besteed. De directeur overhandigde een mooie bos bloemen en een leuk cadeau. De kersverse baby is kerngezond. “Gelukkig is alles goed gegaan, we zijn zo goed verzorgd en op ons gemak gesteld door het personeel”, laten de ouders weten.
Expositie de grote visite in Ikazia
Een van de activiteiten in dit bijzondere jubileumjaar, is de expositie ‘de grote visite’ van schilder en beeldhouwer Hans Bayens. Het gaat om vijftien gefotografeerde werken uit zijn nalatenschap. De expositie in Ikazia is een kleine serie, onderdeel van een veel grotere reeks schilderijen, bronzen beelden en tekeningen. Allen hebben als onderwerp de grote visite. De expositie laat zien wat een goed observator Bayens was, en toont vooral ook hoe hij in staat was om met enkele rake toetsen en een harmonie aan kleuren de ziekenhuiswereld in al haar facetten – vaak op ontroerende wijze – vast te leggen.
20 Nucleaire geneeskunde
Nucleair onderzoek onder een wolkenhemel Op de afdeling Nucleaire geneeskunde doen we onderzoeken met licht radioactieve stoffen. Deze stoffen helpen om het lichaam in beeld te brengen met speciale SPECT-CT-camera’s. We gebruiken de allernieuwste apparatuur. Juist in zo’n technische omgeving speelt de ‘menselijke maat’ een belangrijke rol. We proberen het verblijf voor de patiënt zo aangenaam mogelijk te maken en daarom zijn onze kamers ingericht met healing environment. De wanden en plafonds zijn aangekleed met mooie natuurfoto’s en in het plafond wordt een mooie foto via een daglichtpaneel afgebeeld. Zo creëren we een rustgevende sfeer tijdens het onderzoek. Patiënten kunnen ook naar hun eigen cd of favoriete radiozender luisteren.
Een van de onderzoeken op de afdeling is de DMSA-scan, dit is een onderzoek van de nieren. Met behulp van een kleine hoeveelheid licht radioactieve stof en de speciale camera wordt de werking van de nieren goed in beeld gebracht. Dit onderzoek komt regelmatig voor bij kinderen, zoals Fenne. Daarom is ook voor hen een speciale voorlichtingsfolder gemaakt.
Eerst krijgt Fenne een infuus. Door dit infuus dienen we straks de vloeistof toe. Aan het infuus zit een kraantje waarmee we de toediening van de vloeistof goed regelen. We kunnen naast de radioactieve stof via het kraantje ook een zoutoplossing toedienen. Zo testen we eerst of het infuus goed zit en of de vloeistof netjes in de bloedbaan terecht komt. We gebruiken dit ook om na de toediening na te spoelen.
Als het infuus goed zit dienen we de licht radioactieve stof toe. De stof wordt op de afdeling zelf klaargemaakt. Dat klaarmaken doen we in een speciaal afgesloten ruimte, de hotroom. De hoeveelheid radioactieve stof die voor dit onderzoek gebruikt wordt is maar heel klein en daardoor niet schadelijk voor de patiënten, begeleiders en de medewerkers.
Fenne wordt op het ligbed onder de camera geschoven. Eerst maken we een paar foto’s terwijl de camera vlak boven haar stil staat. Daarna maken we een langer durende opname terwijl de camera langzaam rondom Fenne draait. Het enige wat zij moet doen is heel goed stil liggen.
Als het onderzoek klaar is worden de opnames op de computer bewerkt en vervolgens beoordeeld door de radioloog. Hij informeert ook de arts die het onderzoek aangevraagd heeft. De arts geeft de uitslag telefonisch door aan de patiënt of bij de eerstvolgende afspraak. Fenne krijgt als ze naar huis gaat een klein cadeautje mee.
Haar doet je goed... en dat verdien je!
• Maat haarwerk • Haar aanvullingen • Kant en klare oplossingen • Door zorgverzekeraars erkend haarwerk specialist.
• Aanvraag zorgvergoeding wordt voor u door ons geregeld.
NIEUW
• Huisbezoek op afspraak
directe en trefzekere oplossing voor haaruitval tengevolge van bijv. chemotherapie. Van natuur haar vervaardigde ready-to-wear haarwerken, direct uit voorraad leverbaar.
Erna Blok Haarprotheses Heemraadssingel 144, 3021 DJ Rotterdam telefoon / fax: 010 47 72 754 www.ernablokhaarprotheses.nl info@ernablokhaarprotheses.nl
Column 23
Michelle
Michelle van den Oudenhoven is diabetesverpleegkundige in Ikazia. Over wat ze daar meemaakt vertelt ze in deze column.
Het verhaal achter de foto
U zal wel denken als u me zo ziet op deze foto: “Die ziet er rustig uit, alsof ze wat wil vertellen”. Als u dat denkt, dan is de foto geslaagd. Maar er zit wel een verhaal achter. Inmiddels heb ik een aantal columns geschreven en omdat het Ikazia ziekenhuis dit jaar 50 jaar bestaat, moest er een nieuwe foto gemaakt worden voor bij de column. Nou is het niet echt mijn hobby om op de foto te gaan. Als kind al ging ik liever naar de tandarts dan op de foto. De afdeling Marketing organiseert dit soort zaken en ze kondigde aan dat het vast allemaal wel goed zou komen, dat de fotograaf echt goed is en hij hele mooie foto’s maakt, die ik zo boven de bank in de woonkamer kan hangen. Met een beetje geluk zou hij me “een vrouw van de wereld” noemen. Nou dat wilde ik wel een keertje meemaken. De fotograaf kwam me fotograferen op mijn werkplek. Mijn bril moest af, mijn haren zaten te netjes, ik zat te recht, te scheef, mijn mond moest dicht, toch weer een beetje open. Ik dacht bij mezelf: “Is er nog iets goed?”. Na enige tijd kwam het toch: “Ja goed zo! Je bent een vrouw van de wereld!!”. Gelukkig, daar had ik al niet meer op gerekend, ook al wist ik wel dat het een standaard opmerking was, ik moest er toch wel om lachen. Voorlopig hoop ik dat ik even met deze foto kan doen. Het heeft in ieder geval weer een leuk verhaal opgeleverd. En ik ben blij dat ik diabetesverpleegkundige ben, want een carrière als fotomodel zie ik toch niet zo zitten.
24 Verhalen van toen
Verhalen van toen Hoe anders was het leven voor (leerling-)verpleegkundigen vroeger in Ikazia. De redactie sprak met verpleegkundigen die in de beginjaren als ‘zuster’ in het ziekenhuis werkten en woonden in de ‘zusterflat’. Allemaal werken ze nog steeds in Ikazia. Een bundeling van mooie herinneringen.
Gipsen
In de tijd dat de Spoed Eisende Hulp nog niet 24 uur per dag bezet was moest het avond- of nachthoofd vaak zelf gipsen. De arts sliep in het ziekenhuis en je belde hem uit bed om de diagnose te komen stellen. Daarna namen wij alles over. Gipsen deden we meestal in twee delen en niet rondom, als het been of de arm dan nog opzwol kwam het in ieder geval niet klem te zitten in het gips. We deden veel in die tijd, en hadden ook veel kennis en kunde.
Het winkeltje
Het winkeltje in de hal van het ziekenhuis is er in de herinneringen altijd al geweest. We woonden in de zusterflat en kochten in het winkeltje van alles, snoep en sigaretten. En panty’s! Want er werd in die tijd streng gecontroleerd op kousen, als je een ladder had ging je snel een nieuwe halen. Ook de patiënten en bezoekers haalden er lekkers en cadeautjes. Hoewel het op zondag altijd dicht was natuurlijk. Het winkeltje verzorgde de kranten op de verpleegafdelingen. Op de afdeling hing een krantenrekje met een plastic bakje eraan, daar deden de patiënten het geld in. Het winkeltje was echt een ontmoetingsplek. We spraken er na de nachtdienst af. Daarvandaan gingen we met elkaar naar het strand of eten bij V&D. Het winkeltje speelde echt een centrale rol.
“Als je een ladder had ging je snel een nieuwe panty halen”
Verhalen van toen 25
De sluderkamer
Het knippen van keel- en neusamandelen noemden we vroeger sluderen (spreek uit als sloederen). Dat was een bepaalde techniek die toen gebruikt werd. Twee keer per week kwamen de kinderen voor keel- en neusamandelen. De kindjes werden aan het begin van de dag gebracht en namen op de gang afscheid van hun ouders. We namen ze mee naar de sluderkamer. Dat was een badkamer die we omtoverden tot speelkamer. We legden een plank op het bad en zetten er wat krukjes omheen. Om de beurt werden de kinderen uit de badkamer meegenomen naar de behandelkamer. Soms kwamen ze daarna nog even terug om te spelen maar meestal bleven ze op de uitslaapkamer tot ze aan het einde van de dag weer opgehaald werden.
Hulp op de kinderafdeling
Vroeger lagen de baby’s nog met elkaar op een kamer. Ouders mochten hooguit even kort binnen kijken. De verpleegkundigen waren er zo gezegd heer en meester. Maar als er meer dan 10 baby’s lagen, kwam zij al snel handen te kort. Het nachthoofd vroeg dan of verpleegkundigen van andere afdelingen wilden gaan helpen bij het flessen. Het was meestal geen probleem om hulp te vinden, veel verpleegkundigen vonden het heerlijk om de kindjes de fles te geven. Lekker knuffelen met de baby’s en ondertussen werd er flink wat afgekletst. Ook het in bad doen van de kindjes deden we vaak ’s nachts, daar kwam de verpleging overdag niet aan toe. We vonden het altijd leuk om te gaan helpen.
“Soms hoor je in tien minuten een heel levensverhaal voorbijkomen”
Dag van 27
De dag van… Vrijwilligerswerk is onmisbaar en erg belangrijk voor Ikazia. Dankzij de vrijwilligers kan het ziekenhuis zijn patiënten net dat beetje extra bieden. Mustafa Al Saffar en Greetje Ouwens zijn inmiddels vertrouwde gezichten op de Spoed Eisende Hulp (SEH): deze twee vrijwilligers zijn er voor de patiënten en maken regelmatig een praatje met ze. “Soms hoor je in tien minuten tijd een heel levensverhaal voorbijkomen.”
11.30 uur
“Mijn werkdag begint altijd als volgt: ik kijk wat er opgeruimd moet worden en of er genoeg linnengoed ligt in alle kamers”, zegt Greetje Ouwens, die via een vriendin in Ikazia is terechtgekomen. Ze werkt er één keer per week van twaalf tot vier. “Ik kom altijd iets eerder, zodat ik even in de sfeer kan komen op de Eerste Hulp: wat gebeurt er allemaal, wat kom ik tegen en hoeveel patiënten liggen er?”
12.00 uur
“Daarna loop ik de behandelkamers binnen en praat met de patiënt. Ik vind het werk bijzonder om te doen. Als iemand binnengebracht wordt op de SEH is diegene vaak van slag. Als die mensen dankbaar zijn dat ze hun verhaal kwijt kunnen, geeft dat een geruststellend gevoel. Soms hebben mensen extra aandacht nodig, maar daar hebben de artsen en verpleegkundigen vaak geen tijd voor. Dan vind ik het zelf heel leuk, dat ik toch iets voor die mensen kan betekenen.” “Soms moet je even pas op de plaats maken. Er was een tijdje geleden een meneer die zei dat hij longkanker had en uitbehandeld was. Dat komt best hard binnen. Hij vertelde dat zijn euthanasieverklaring al geregeld was, maar dat hij thuis een vrouw had die hulpbehoevend was. Als hij er niet meer was, zou zijn vrouw naar een zorgcentrum moeten. Hij stelde zijn eigen overlijden zo lang mogelijk uit voor zijn vrouw. Dat vind ik dan best een heftig verhaal. Hij vond het wel echt fijn dat hij dat met iemand kon delen. Daarvoor had ik echter ook al met iemand gesproken met een dergelijk verhaal. Ik dacht: nog zo’n verhaal en ik barst in huilen uit.”
16.00 uur
Rond vier uur loopt Mustafa het ziekenhuis binnen en zegt hij gedag tegen de baliejuffrouw. “Net als Greetje kijk ik eerst welke kamers bezet zijn en wat er gaande is”, vertelt de leerling uit 6 VWO. Ook hij kwam via een kennis in Ikazia terecht. “Daarna controleer ik de voorraad in de koelkast en of er genoeg lakens zijn. Vervolgens ga ik de kamers langs en vraag ik hoe het met de patiënten gaat en of ik ze kan helpen. Mensen gaan vaak glimlachen als ze je zien. Het geeft een goed gevoel dat je wat voor die mensen betekent.” “Ik kreeg een keer te maken met een mevrouw die in een ellendige situatie zat. Ze had relatieproblemen en ook problemen met haar dochter. Als je dan een kwartier met haar praat en zij haar verhaal kan vertellen, stel je haar een beetje gerust en merk je dat ze daarna iets geruster is én minder benauwd. Een man was laatst alleen, maar als je dan even met hem praat, gaat hij lachen: communicatie is zo belangrijk.”
20.00 uur
“Als mensen ernstig ziek zijn, is dat wel heftig. In de bus op weg naar huis denk ik er dan nog wel even aan. De volgende dag als ik met vrienden ben, heb ik het meestal weer losgelaten. Het is best indrukwekkend wat mensen soms hebben meegemaakt. Op mijn eerste dag als vrijwilliger in Ikazia werd een vrouw binnengebracht die negen maanden zwanger was, zonder het te weten! Zulke dingen zijn me wel bijgebleven.”
AK W
V
SY ST E
EM PLA FO ND
S SC HEID INGS W AN DEN E N BETIM MERING
Simonse Afbouw B.V. Noordeinde 32-34 3341 LW H.I. Ambacht Tel. 078 - 6811440 Fax 078 - 6811449 info@simonseafbouw.nl
ER K
KW
AL
ITE
IT &
P ER
FEC
TIE
NvS Schilder & Behangwerken B.V. Noordeinde 32-34 3341 LW H.I. Ambacht Tel. 078 - 6811444 Fax 078 - 6811449 info@nvs-schilders.nl
Nieuws en informatie 29
Vernieuwd informatieboekje maakt patiënt wegwijs in Ikazia Patiënten die opgenomen worden vinden alle informatie over hun opname in het opnameboekje. Van binnenkomst tot ontslag en van medicatie tot koffie en thee. Dit boekje maakt patiënten wegwijs tijdens hun verblijf in Ikazia. Het ziekenhuis heeft het opnameboekje in een nieuwe jasje gestoken. Nick van der Hoek was de eerste patiënt die een nieuw exemplaar in ontvangst nam. Wilt u het nieuwe boekje ook bekijken? Dat kan, ga naar www.ikazia.nl/node/3973 of scan de QR code.
Ziekenhuiszorg, wat betaalt u? Iedereen die woont en werkt in Nederland is wettelijk verplicht om zich te verzekeren voor ziektekosten. Zorgverzekeraars vergoeden een groot deel van de kosten van de ziekenhuiszorg. Maar u blijft zelf ook verantwoordelijk voor de kosten van uw behandeling. Heeft u binnenkort een afspraak in het ziekenhuis? Kijk dan op de website van uw zorgverzekeraar met welke ziekenhuizen uw zorgverzekeraar een contract heeft.
Let daarbij op de voorwaarden van uw verzekering (polisvoorwaarden) of de kosten van uw behandeling vergoed worden. U kunt uw zorgnota of het declaratieoverzicht van uw zorgverzekeraar digitaal bekijken via de website van uw zorgverzekeraar. Voor meer informatie over de zorgnota verwijzen we u naar de landelijke website hierover: www.dezorgnota.nl of kijkt u op www.ikazia.nl.
Roparunteam 58 Ikazia heeft het weer gehaald! Team 58 wil volgend jaar graag meedoen met de 25e editie van de Roparun. Wilt u hen steunen? Kijk dan op www.ikazia.nl/roparun, daar vindt u alle acties.
Cliëntenraad 31
Stephanie Naessens is lid van de cliëntenraad. Zij schrijft deze keer de column.
Patiëntparticipatie Veel migranten en/of lager opgeleiden zijn niet vertegenwoordigd in een cliëntenraad of patiëntenpanel. Dat blijkt uit het onderzoek van Ilse van der Klift, 4e jaars student culturele antropologie, naar de deelname van migranten en laagopgeleiden in medezeggenschapsorganen. Ilse presenteerde haar onderzoek tijdens een inspirerende informatieavond die de Ikazia cliëntenraad onlangs organiseerde, samen met de cliëntenraden van het Maasstad ziekenhuis, Van Weel Bethesda ziekenhuis en Spijkenisse Medisch centrum. Tijdens de avond werden suggesties gedaan waarmee de deelname van cliënten aan adviesraden kan worden vergroot. Ilse noemde bijvoorbeeld het oprichten van een patiëntenpanel. Misschien leuk voor u om te weten: het Ikazia Ziekenhuis is druk bezig met het samenstellen van een patiëntenpanel, waarin migranten en laag opgeleiden van harte welkom zijn. Als cliëntenraad juichen wij deze ontwikkeling toe. Om de zorgkwaliteit te verbeteren, zijn reacties van patiënten immers onmisbaar. Uit eigen ervaring kan ik u melden dat deelname aan een adviesraad boeiend en leerzaam is. Je behandelt allerlei onderwerpen en werkt in een leuk team samen aan het verbeteren van de zorg vanuit patiënten perspectief. Dat geeft mij veel energie! Wilt u zich aanmelden voor het patiëntenpanel, dat kan eenvoudig via onze website: www.ikazia.nl/patientenpanel
32 Stichting tot Steun
Wie lid is van de Stichting tot Steun krijgt het blad thuisgestuurd Aagje Vonk-van der Waal en Otto Vonk “Ik kwam drie jaar geleden ziek terug van vakantie en heb sindsdien door een leverziekte driemaal in Ikazia gelegen”, vertelt Aagje Vonk-van der Waal. “Wij zijn erg te spreken over het ziekenhuis. De sfeer is persoonlijk en de zusters, maar ook het andere personeel, zijn erg aardig. Alles staat ook erg goed aangegeven zodat je altijd terechtkomt waar je moet zijn.” Haar man Otto Vonk valt haar bij. Hij gaat altijd met zijn vrouw mee maar moest onlangs ook zelf voor een behandeling naar Ikazia. “Het is voor ons uit Zuid-Beijerland heel goed te bereiken. Wij hebben een auto maar gaan bijna altijd met de bus. Wij zetten de auto op een carpoolplaats en stappen bij de A29 op de bus. Dat is dichtbij ons huis.”
“Wij houden de boel graag hoog”
De familie Vonk las in het ziekenhuis regelmatig het Ikazia Nieuws. Sinds een interview met vriendin Riet van der Pligt in het blad stond, ontdekten zij dat wie lid is van de Stichting tot Steun het blad krijgt thuisgestuurd. “Voor ons was het geen probleem de stichting te steunen. Ook in Zuid-Beijerland steunen wij alles. Wij houden de boel graag hoog. Zoals de muziekvereniging, de Oranjevereniging en de ijsclub. Ikazia kon daar ook nog wel bij”, lachen Aagje en Otto Vonk. En dan weer serieus: “Het ziekenhuis doet goede dingen met het geld van de stichting.”
Stichting tot Steun 33
Blijft graag op de hoogte Maaike Orsel-van Gelder “Natuurlijk kom ik liever niet in een ziekenhuis maar als het toch moet, ga ik het liefst naar Ikazia.” Maaike Orsel woont in Barendrecht Carnisselande op een steenworp afstand van de buitenpolikliniek aan het Middeldijkerplein. “Erg handig, ik kan er zo heen lopen. Als het mogelijk is, ga ik daar naartoe. Bijvoorbeeld voor bloedprikken of een afspraak met de internist. De sfeer is heel prettig en het lijkt in niets op een ziekenhuis. De mensen daar zijn ook erg aardig.” Maaike Orsel heeft al eens geïnformeerd of zij er ook met haar oogarts kan afspreken. “Ik heb glaucoom en krijg regelmatig onderzoeken. Helaas kan dat vanwege de benodigde apparatuur niet in de buitenpolikliniek. Maaike Orsel prijst zich gelukkig dat ook de hoofdlocatie van Ikazia voor haar met de bus snel te bereiken is. Ook daar is de sfeer warm en menselijk. Mijn man is er erg goed geholpen aan zijn heup. Als onderdeel van het Joint-Care project mocht ik hem toen als coach elke dag helpen.” Maaike Orsel komt al heel wat jaren bij veel verschillende artsen in Ikazia en blijft graag op de hoogte van wat er in het ziekenhuis speelt. “Ik lees Ikazia Nieuws daarom van voor tot achter. Van mijn zus die al wat langer donateur is, begreep ik dat je als donateur van de Stichting tot Steun het blad thuisgestuurd krijgt. Dus dat wilde ik zelf ook. En het geld wordt sowieso goed besteed.”
“Ik lees Ikazia Nieuws van voor tot achter”
Stichting tot Steun 35
Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis
!
Het doel van de Stichting tot Steun is het Ikazia Ziekenhuis te voorzien van extra middelen die niet uit het normale ziekenhuisbudget betaald kunnen worden. Door de steun van de vele donateurs kunnen die extra’s worden gerealiseerd. Denkt u hierbij aan de tweede predikantenplaats, het Patiënten Service Bureau, de Mee-Ga-Mobiel, -activiteiten ter ondersteuning van de identiteit en het magazine Ikazia Nieuws. Bij een donatie van minimaal e 12,50 per jaar ontvangt u ons magazine IN thuis. Het IBAN nummer van de Stichting tot Steun is NL65INGB0000368420. De Stichting tot Steun heeft een ANBI-status. U kunt uw giften dus aftrekken van de belasting en ook hoeft de Stichting geen successie- of schenkingsrechten te betalen. Zie voor meer informatie onze website www.ikazia.nl/ststeun of neem telefonisch contact op met Erna de Bus, 010 297 54 55.
Machtigingsformulier
SEPA Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1, 3083 AN Rotterdam, Nederland Incassant ID: NL05ZZZ411264820000 Machtigingskenmerk: NL05ZZZ411264820000 + uw lidnummer Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis om via uw bank jaarlijks of éénmalig een bedrag van uw rekening af te schrijven.
Als u lid wordt van de Stichting tot Steun, krijgt u deze mooie beker met nostalgische foto van Ikazia cadeau.
€ 12,50 per jaar, afschrijven in de maand …………………………..……………..…………..……………..…..……………..…..……………..…..……………….... Meer, namelijk € …………………………..………… per jaar, afschrijven in de maand
…………………………..……………..…………………..…………
Ik doe een gift en machtig het Ikazia Ziekenhuis om éénmalig af te schrijven € ………………..............…………..…………, afschrijven in de maand …………………………..……………..……………....
Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen acht weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden. Naam …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..…………………….... Adres …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..…………………….... Postcode …………………………..……………..……..……………...........………
Woonplaats …………………………..……………..……..…….............………...........………
Geboortedatum …………….……………..……………..……..………………
Land …………………………..……………..……..……..........………...........………
IBAN rekeningnummer ……………..……………..………......……………...........…
Plaats
…………………………..……………..............……..…….............………...........………
…………………………..…….......………...........………........................ Datum …………………………..…...........................................….......………...........
………
Telefoonnummer
…………………………….......………...........………... Handtekening …………………………..……….......................................................…
U kunt deze machtiging opsturen naar de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis, Antwoordnummer 80513, 3080 WB Rotterdam (een postzegel is niet nodig).
Puzzel 37
Kruiswoordpuzzel
KRUISWOORDPUZZEL
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
HORIZONTAAL
1 evenmin, 3 keukenapparaat, 7 tuinder, 12 morsdoekje, 14 islamitische God, 17 verkoophuisje, 19 foefje, 20 beklemd, 24 plezier, 26 beschimpen, 27 vettige damp, 28 nauw, 30 deel van de Balkan, 31 teerproduct, 32 voordeel, 34 verrichting, 36 inleggeld, 37 stand der edelen, 39 Surinaams gerecht, 40 uitroep van verbazing, 42 sportief, 44 inkeping, 46 duivenhok, 47 smekend verzoek, 48 omvangrijk, 50 schoon, 52 Europeaan, 53 betoverende invloed, 54 speelkaart, 55 hooghartige houding, 56 waterplant, 58 wanhoopskreet, 60 christelijk feest, 61 friszuur, 63 ontkenning, 65 zonder inhoud, 67 bolgewas, 69 proper, 70 lieflijk, 71 bevel aan een hond, 72 rag, 74 rivier in Gelderland, 76 boel, 77 dierentuin, 78 deel van een tekst, 80 slijk, 82 slaapplaats voor honden, 83 gerecht, 84 Bijbelse figuur, 86 houtsoort, 88 werelds, 89 bedwelmend middel, 91 kantlijn, 92 slok, 93 plaats in Albanië, 94 moeder, 95 heel lichtrood.
VERTICAAL 1 deel van het reukorgaan, 2 kopen en verkopen, 3 spoeden, 4 vocht uit fruit, 5 Koninklijke Hoogheid (afk.), 6 houten been, 8 mannetjeseend, 9 kosten koper (afk.), 10 verlangen, 11 harde popmuziek, 12 kledingstuk, 13 prof, 15 ondeskundige, 16 persoonlijk voornaamwoord, 18 winkel, 19 uitgebouwd dakvenster, 20 inham van een zee, 21 maanstand, 22 eenheid van kracht (afk.), 23 deel van een fiets, 25 kind, 27 poel, 29 violet, 32 geboden som, 33 goochelen, 35 aanwijzend voornaamwoord, 38 kruid, 39 appel, 40 aanrekenen, 41 geldelijk voordeel, 43 fraai gelegen, 45 kwaal, 47 uitroep van afkeer, 48 beweging met de tong, 49 gehucht, 51 muurholte, 56 alvermogen, 57 voordeel, 59 windvrij, 62 olm, 63 vreemde taal, 64 zelfzucht, 66 basta!, 68 boom, 70 aardgordel, 71 eten voor dieren, 73 muziekritme, 75 slingerplant, 76 plaats in Israël, 77 verpleging, 79 getal, 81 kledingstuk, 82 met name (afk.), 83 zonderling mens, 85 gewas, 87 uitroep, 88 strijkende aanraking, 90 Regeringsreglement (afk.), 91 millimeter. 1
2
3
14
4
5
6
7
15 20
26 31
21
22
57
65
66 72
50
73
78
60 68
74 79
84
69
80
89
61
51
63
81 86
64
71
76
77
82
83
87
88
90
92
45 52
62
70
75
85
44
55
59 67
36 43
54 58
25
35
49
13
30
42
48
53 56
41
12
24
34
40
47
11 18
29
33
39
46
23
28
32
10
17
27
38
9
16
19
37
8
91
93
94
95
Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde hokjes over naar de hokjes in de balk. Deze letters vormen de oplossing. 22
14
92
62
10
51
67
45
84
29
55
1
64
75
Wie jarig is trakteert daarom hebben de volgende goede inzenders een 50 jaar Ikazia prijzenpakket thuis gestuurd gekregen: Mevr. H. Elbers-Hordijk uit Hoogvliet • Mevr. De Jong-Gouman uit Ridderkerk • M. van Leeuwen uit Rotterdam R. Meijers uit Rotterdam • J. Oosterlee uit Abbenbroek • E. Pals uit Rhoon • A. Priem uit Strijen Mevr. L. Asselman-Huisman uit Hoogvliet • Mevr. F. Verhoef uit Poortugaal • Elena en Manuel van der Meulen uit Ridderkerk De oplossing van de puzzel van dit nummer kunt u tot 1 september a.s. inleveren of opsturen aan: Ikazia Ziekenhuis - t.a.v. het Patiënten Service Bureau - Postbus 5009 - 3008 AA ROTTERDAM U kunt uw oplossing ook mailen aan: in@ikazia.nl
Prijswinnaars jubileum nummer!
38 Gesprekje
Gesprekje Sleepbootkapitein was hij geweest, overal tatoeages en gek van zijn eigen Rotterdamse voetbalclub. In onvervalst plat Rotterdams doet hij zijn verhaal. Altijd hard gewerkt maar de laatste tijd wil het niet meer zo. Twee keer een hartinfarct gehad en nu weer pijn op de borst… Na zijn pensionering is hij vrijwilligerswerk gaan doen met gehandicapte kinderen. “Had je nie achter mij gezocht hé” Zijn ene gouden tand schittert me toe. “Zuster, straks komt Leentje, heb je mijn Leentje al gezien? Al zesenveertig jaar zijn we samen”. “Oh kijk daar is ze, mijn Leentje, is het geen mooi wijffie?” Een goedlachse geblondeerde vrouw komt binnen. Na het bezoekuur strijk ik even bij hem neer. “Weet je waar ik nou zo mee zit” zegt hij “dat ik mijn Leentje straks misschien alleen achter moet laten”. “Ja ik heb nog wel een zoon en een dochter maar ja die hebben hun eigen leven hé, zo gaat dat”. “Maar” vertrouwt hij me toe, “het is misschien gek dat ik het zeg maar ’s avonds voor dat ik ga slapen heb ik altijd nog een gesprekje”, met een handgebaar wijst hij naar boven. “Kijk ik heb niks met de kerk of zo hoor, maar ik geloof wel in een Hoofdbestuur”. “Oh ja bent u ook gelovig? Nou ik wil er maar mee zeggen het geeft me altijd rust, dat gesprekje”. Ik verzeker hem dat er zeker geluisterd wordt door zijn Hoofdbestuur en dat ik dat gesprekje zie als bidden tot God. Als ik naar huis ga kijk ik nog even om het hoekje van het dichtgeschoven gordijn. “Vergeet Leentje niet hé tijdens het gesprekje”, glimlach ik. “Nee zuster, mijn Leentje ga ik zeker niet vergeten hoor die staat boven aan de lijst” Welterusten! Prachtig mens, schepsel van God, ruwe bolster blanke pit. Hij krijgt vanavond een plekje in mijn eigen gesprekje met het Hoofdbestuur. Carla Breedveld
Contact 39
Klacht en advies Goede zorg voor de hele mens. Dat staat voorop in ons ziekenhuis. Respectvol, oprecht geïnteresseerd en betrokken. Toch kan het gebeuren dat u niet tevreden bent over bijvoorbeeld de gegeven informatie, de zorg of de aandacht. Dat u vindt dat het beter kan. Het beste kunt u dit bespreken met de medewerker die uw onvrede heeft veroorzaakt. Als u dat liever niet doet, kunt u bij de klachtenfunctionaris terecht. Zij kan de klacht met u bespreken, u adviseren en ondersteunen. Ook kan zij bemiddelen tussen u en de medewerker.
% 010 297 55 08
Tineke Schutrups-Duyvendak
Heeft u opmerkingen of bent u niet tevreden, dan willen we dat graag weten
@ klachtenfunctionaris@ikazia.nl i i klachtenfunctionaris Ikazia Ziekenhuis
Antwoordnummer 80161 3080 VB Rotterdam
Klachtencommissie
Blijft de klacht bestaan dan kunt u uw klacht laten beoordelen door de onafhankelijke klachtencommissie. De directie wordt geïnformeerd over de uitspraak van de klachtencommissie. Ook worden aanbevelingen gedaan. Die zijn bedoeld om herhaling van het gebeurde in de toekomst te voorkomen. Zo wordt de kwaliteit van zorg verbeterd. U kunt via de klachtenfunctionaris in contact komen met de klachtencommissie.
Contact
Colofon
Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1, 3083 AN Rotterdam Tel. 010 29 75 000 Fax 010 29 75 400 Internet www.ikazia.nl E-mail post@ikazia.nl Postadres Postbus 5009 3008 AA Rotterdam
Redactie J. Aman • J.T.C. Bijl • S. van der Ent • D. van der Leer J. Moret • R.R. van Noort • A. Molendijk • M.C. Oosterwijk C.D. Schutrups-Duyvendak • Ds. J.A.P. Vlasblom • T.C. Vonk
Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht Telefoon 0180 64 22 22 E-mail buitenpoli@ikazia.nl Buitenpolikliniek Ikazia Klaaswaal Kerkstraat 20 3286 AK Klaaswaal Telefoon 0186 57 11 11 E-mail klaaswaal@ikazia.nl
Zomer 2015
Redactionele bijdrage M. Blok • A.G. Bosma • S. Eikenboom
T. van Hengel • J. Moret • S. Naessens • M. van den Oudenhoven N. Veringmeier
Fotografie M. Blok • W. Boon • J.T.C. Bijl • J. Moret • O. Seykens
T. de Veer
Redactie adres en/of adreswijzigingen Ikazia Ziekenhuis
Directiesecretariaat • Montessoriweg 1 • 3083 AN ROTTERDAM Telefoon 010 297 50 00 • Internet www.ikazia.nl • E-mail post@ikazia.nl
Uitgeverij BC Uitgevers bv • Postbus 416 • 8600 AK Sneek Telefoon 0515 429 429 • Directie G. van Leeuwen Opmaak Hannique de Jong • Telefoon: 0515 429 420 Bladmanager/Advertentieverkoop Barbara Verschoor
Telefoon 06 455 766 70 • Digna Schoonen • Telefoon 06 442 099 10
Foto cover Karlijn Geurts en Kaylee Hindori Druk Scholma Druk B.V. • Bedum
40 Specialisten Anesthesiologie
C.R. Bello mw. K.T. Dahmen mw. M.W. van Dommelen L. Klompe M.L. Landman M.J.B. Los mw. dr. M.C.O. van de Nieuwenhuyzen (opleider) C.J. van Oort dr. H.C. Rettig F.A. Verhoeven
Apotheek
Gynaecologie
mw. dr. I.A.M. van der Avoort mw. M.R. Douma mw. S.M.A. Groenen mw. A.D. van Heesewijk mw. A.R. HoogendoornGiebel dr. J. Kaijser dr. J.W. de Leeuw (opleider) mw. B. Morrel T.M. Potijk (waarnemer) B. Torrenga
Intensive Care
mw. L. Kuiper geneeskunde mw. M. Muller W.J. Liefers mw. L. Mitrov-Winkelmolen mw. dr. F.J. Schoonderbeek mw. dr. A.F.C. Schut mw. S. Stads Cardiologie mw. H.F.E.M. Willems mw. dr. M.E. Emans dr. E.J. Wils mw. dr. A. Erol-Yilmaz M.P. Freericks F.M.R.J. Hersbach Interne geneeskunde dr. M.P. Brugts J.P. Kerker mw. R.A. Carels dr. G.J. Nollen mw. dr. F. Croon-de Boer dr. A.M. de Vos dr. A. Dees (chef de clinique) mw. S.K. Zoet-Nugteren J.C. Drooger (chef de clinique) dr. F.E. de Jongh Chirurgie mw. E.N.M. Overkleeft H.C. Flu (chef de clinique) mw. M. Wabbijn dr. M.P. Gosselink mw. dr. A.A.M. (chef de clinique) Zandbergen (opleider) mw. N.M. Hanneman dr. P.T. den Hoed (opleider) mw. M.M. Poelman Kaakchirurgie (chef de clinique) dr. G.J. van Beek dr. A.N. Ringburg dr. dr. L.O.H. Dessau dr. C.J. van Steensel W.F. van Geel dr. B.R. Toorenvliet mw. dr. J.M. Kwakman dr. W.J. Vles F.R. Praal mw. A.M.E. van Well dr. dr. D. Rink
Dermatologie
dr. H.J.H. Engelkens E.R. Lonnee
Geriatrie
A.J. Arends
Kindergeneeskunde
C. Aleman mw. J.J. Alink C.P. den Butter mw. S.H. Dijkstra mw. S.H.M. Gardeniers mw. K.A. Goud mw. B.C.C. Heinerman mw. I. Heuts-van der Kragt mw. C.M. Messemaker mw. H.S. Paizano-Thijssen mw. K.A. Schuitevoerder
Klinische chemie dr. M.A. Fouraux dr. W. van Gelder
Klinische psychologie
mw. dr. J.E.W.M. van Dongen-Melman G. Plaisier (opleider) mw. I. Spuesens-Hoefnagel
KNO-heelkunde J.W. Arendse mw. A.A.C. Aukema J.J. van Twisk
Longziekten
Orthopedie
M.M. Campo dr. C.H. Geerdink mw. Y.M. den Hartog (chef de clinique) W. Kuis B.B.A.M. Niers
Pathologie
Prof. dr. M.A. den Bakker mw. dr. K. Hamoen dr. M. Kliffen mw. dr. T.M. Teune
Plastische Chirurgie dr. T.H.C. Damen mw. H.C. Klepetko
mw. M.K. Greefhorst (chef de clinique) Psychiatrie mw. R. Heller-Baan F.A.H. Jacobs mw. S.K. Kalidien mw. C.W.H.M. Kroese-BovĂŠe mw. P. KĂślling (waarnemer)
Maag-, darmen leverartsen
Radiologie
Medische Microbiologie
mw. A.M. de Rooij mw. L. Valk-Kleibeuker
G. Bezemer (chef de clinique) dr. P.C.J. ter Borg dr. R.J.Th. Ouwendijk (opleider) mw. H.G. Vermeulen mw. C. Verveer
dr. M. van Rijn
Neurologie
mw. C. Gorter de Vries (chef de clinique) L.J.M.M. Mulder D.M.H. Zuidgeest
Oogheelkunde
mw. C.I.B.F. Gouw L.C.W. de Jonge J.G.J. Jonkman J.W. Kuiper mw. dr. A. Preda J.W. van der Sluijs dr. ir. M.J. Stoutjesdijk
Revalidatiegeneeskunde
Reumatologie
mw. F. Bonte-Mineur dr. M.R. Kok
Sportgeneeskunde
dr. B.A.G. Bulder mw. S.G. van der Putten
mw. J.A. de BeijerDominicus Urologie mw. E. van CampenE. Kats Molenaar mw. M. van Mierlo mw. G. de Grip (waarnemer) dr. J.E. Nienhuis mw. A.F.G. Jansen mw. dr. J.A.F.M. van Neerven