Nieuws voor de huisartsen Jaargang 6 • Nummer 1 • Zomer 2015
“ Oncologie: bij complicaties 24/7 expertise zorg” Felix de Jongh, internist-oncoloog
Maaltijden op maat Oncologische zorg: efficiënt, veilig en tijdig Digitale nieuwsbrief
Voorwoord
Beste huisarts, Zoals u misschien heeft gemerkt of vernomen viert Ikazia dit jaar haar vijftigste verjaardag. Ooit begonnen als ideaal: het realiseren van een protestants-christelijk ziekenhuis op Zuid. Met volhardendheid en een enorme inzet van de toenmalige bestuurders en betrokken medisch specialisten is het ziekenhuis in 1965 van start gegaan. Nu, vijftig jaar later, wordt er nog steeds vanuit diezelfde overtuiging zorg verleend aan uw en onze patiënten. Er is in die afgelopen jaren veel veranderd zoals de wijze van financiering, wet en regelgeving en de rol van wetgever en verzekeraar. Daarnaast is ons ziekenhuis fors gegroeid. Wat ongewijzigd is gebleven is onze bedrijfscultuur waarin professionaliteit, kwalitatief hoogstaande zorg en patiëntgerichtheid nog steeds uitgangspunt zijn in het handelen van alle professionals in Ikazia. In de afgelopen jaren hebben we ons ziekenhuis door middel van bouw en verbouwprojecten aangepast aan de eisen van de tijd. In de komende periode gaan we, in het kader van (brand)veiligheid een aantal bouwkundige aanpassingen realiseren. Dat betekent dat we daardoor wisselend enkele bedden in de kliniek niet kunnen gebruiken. Een ingewikkelde logistieke operatie in een 24-uursbedrijf. Wij doen er, ondanks dat, alles aan om u en uw patiënt de service te bieden die u van ons gewend bent. Met vriendelijke groet, Rob Kievit, arts algemeen directeur
“ Bedrijfscultuur waarin professionaliteit, kwalitatief hoogstaande zorg en patiëntgerichtheid nog steeds uitgangspunt zijn.”
Oncologische zorg: efficiënt, veilig en tijdig Felix de Jongh is sinds 2001 internist-oncoloog in Ikazia. Een specialisme dat de afgelopen jaren enorm gegroeid is. “In 2001 werden er in Ikazia 700 cytostatica behandelingen gedaan. In 2014 meer dan 6000. Kanker komt vaker voor, maar die groei is maar 2% per jaar. De verklaring voor deze uitbreiding is te vinden in de toegenomen behandelmogelijkheden. Daarnaast is er door ruimere indicatiestelling een toename in het aantal adjuvante behandelingen. Denk daarbij vooral aan mamma- en coloncarcinomen waarbij chemo-, immuno- en/of hormoontherapie ingezet wordt om recidief en/of metastasen te voorkomen en de curatiekans te verhogen,” vertelt Felix. De oncologische zorg in Ikazia is georganiseerd vanuit de Oncologiecommissie. Voor diagnoses die vaker voorkomen en bij meer dan 20 patiënten per jaar gesteld worden, wordt een zorgpad ontwikkeld. Een zorgpad is een manier om de zorg bij een specifieke diagnose efficiënt, veilig en tijdig te kunnen bieden. “Een belangrijk speerpunt in Ikazia is de 24/7 service. Patiënten kunnen bij complicaties dag en nacht terecht voor expertise zorg.”
Dubbelspreekuur De eerste afspraak voor de patiënten op de polikliniek Oncologie is vaak heel intensief. “Keuze voor therapie is deels gebaseerd op harde criteria, zoals het tumortype, de grootte van de tumor en de mate van uitbreiding in het lichaam. Daarnaast moeten we rekening houden met de kans op bijwerkingen, de conditie en de verwachtingen van de patiënt in verhouding tot de mate van voordeel van behandeling. Voor de benodigde uitleg en het bespreken van de voor- en nadelen van behandeling wordt ruim tijd ingepland. Tijdens het spreekuur kunnen patiënten behalve een gesprek met de oncoloog nog aanvullende uitleg krijgen van een gespecialiseerde oncologieverpleegkundige, het zogenaamde gekoppelde spreekuur. Op die manier helpen wij mensen bij het maken van complexe afwegingen en keuzes.”
Contact met de huisarts “Een moeilijk te timen moment is dat waarop de patiënt terug gaat naar de eerste lijn als wij uitbehandeld zijn. Dit kan na een traject van 3 jaar maar ook nog na 10 jaar zijn. Voor patiënten kan dit moment heel abrupt komen. In die situatie kan telefonisch contact tussen huisarts en specialist van nut zijn. Bij complexe situaties met veel klachten en symptomen zoals pijn, jeuk, kortademigheid, bijwerkingen van medicatie en/of delier kan de palliatieve interventie unit in Ikazia uitkomst bieden. Op die unit kunnen symptomen intensief bestreden worden ter verbetering van het comfort. Indien mogelijk maken we patiënten gereed voor terugkeer naar huis, een verpleeghuis of het hospice.”
“ Verbetering van zorg in de toekomst, maar ook voor patiënten van nu“ Samenwerking De volumenormen en kwaliteitseisen voor oncologische zorg worden steeds strenger, dat maakt samenwerking met de omliggende ziekenhuizen noodzakelijk. Protocollen en kwaliteitsverbeteringen worden regionaal vastgelegd. “In de toekomst willen we zelfs naar regionale MDO’s. Bij zeldzaam voorkomende oncologische ziektebeelden of zeer complexe behandelingen worden patiënten doorverwezen naar het Erasmus MC. Denk daarbij aan sarcomen, kiemceltumoren, sommige vormen van leukemie, behandeling met stamceltransplantatie of experimentele behandelingen.”
Toekomst Ons oncologisch team hoopt nog dit jaar het Europese kwaliteitskeurmerk (ESMO) te behalen voor palliatieve zorg. We streven ernaar om onze zorg continue up to date te houden en te blijven verbeteren. De afdeling neemt deel aan klinische trials en wetenschappelijk onderzoek. Het doel hiervan is de verbetering van zorg in de toekomst, maar ook voor patiënten van nu. Mede dankzij deze initiatieven hebben we de mogelijkheid de beste oncologische zorg te bieden.”
Relatiebeheer
Beste huisarts, Inmiddels hebben we onze Open dag voor de zorg achter de rug. Ruim 4000 bezoekers hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om een kijkje achter de schermen te nemen. Mocht u niet in de gelegenheid zijn geweest en graag een keer willen komen kijken, laat het me weten. U bent van harte welkom. Wij kunnen voor u een speciaal programma samenstellen. Op woensdag 25 maart was de huisartsenscholing in Ikazia. Ruim 60 huisartsen hebben de geaccrediteerde scholing gevolgd. Onderwerp “Preventie in de ouderenzorg: complex maar actueel”. Vanuit diverse disciplines is dit thema belicht. Was u niet in staat zijn het symposium te bezoeken en wilt u de hand-outs van de sprekers bekijken? Gaat u dan naar www.ikazia.nl onder het kopje verwijzers. ZorgDomein (ZD) in Ikazia loopt naar tevredenheid. Ruim 30% van alle huisartsen verwijzingen komt binnen via ZD. De wens is om alle verwijzingen via ZD te ontvangen. Geïnteresseerd? Ik kom u graag een keer informeren over het gebruik van ZorgDomein. Het Cardiologie centrum in Hoogvliet, waar onze cardiologen werkzaam zijn, is vanaf 6 april ook bereikbaar via ZorgDomein. Heeft u vragen of suggesties voor een artikel voor ons zomernummer of de digitale nieuwsbrief, wilt u zelf een column schrijven? Wij maken graag schrijfruimte voor u vrij! Hartelijke groet, Daan van der Leer, relatiebeheer eerstelijn
Smaaksturing wint Roche Oncology Award Begin dit jaar heeft Ikazia met het project ‘Smaaksturing’ de Roche Oncology Award 2015 gewonnen. De prijs voor het meest innovatieve en kwaliteitsverbeterende project op het gebeid van oncologische zorg. Doing now what patients need next: het genezen, het verlengen van levens en het verhogen van de kwaliteit van leven van patiënten. De prijs heeft een waarde van 50.000 euro. Wij zijn enorm trots en dankbaar dat we deze award in ontvangst mochten nemen. Resultaten zijn in de pilot al zichtbaar geworden. Door deze award en de bijbehorende prijs worden we in staat gesteld om onder meer onderzoek te doen naar de effecten op kwaliteit van leven, ondervoeding en ligduur en kunnen we de pilot uitrollen naar consulten op de polikliniek en
dagbehandeling”, aldus dr. Croon, internist-hematoloog. “Daarnaast kunnen we de mogelijkheden ontwikkelen om de kennis en receptuur te delen met patiënten, zodat zij thuis ook deze maaltijden kunnen bereiden”, vult Eric-Jan Wissink, hoofd Keuken aan.
Maaltijden op maat gemaakt
Fransien Croon, internist-hematoloog
Dr. Fransien Croon-de Boer is internist-hematoloog in Ikazia en krijgt veel patiënten met smaakverlies op de afdeling Oncologie. Zij constateert: “Eten is één van de eerste levensbehoeften en beïnvloedt in belangrijke mate de levenskwaliteit. De koks van ons ziekenhuis krijgen patiënten met verminderde smaak weer aan het eten en dat is enorme winst.” Smaakverlies bij mensen met kanker komt door de ziekte zelf en door de chemo- of immunotherapie. Fransien: Er zijn diverse redenen voor smaakverlies; ingroei van kanker in het mondgebied, stoffen die kwaadaardige cellen afscheiden, slijmvliesschade en chemische veranderingen door chemotherapie. Een uitspraak die dokter Croon veel van oncologische patiënten hoort: ‘Al het eten is als karton’. Mensen genieten niet meer van de maaltijd en gaan minder eten, met als gevolg dat de algehele conditie en de weerstand afneemt.
De kok in consult Samen met de oncologen en diëtisten werken koks Eric-Jan Wissink en Michael van ’t Hoff aan het project Smaaksturing. Daarbij worden maaltijden op maat bereid. Met dit project wil Ikazia mensen met smaakverlies weer laten genieten van hun maaltijden door toepassing van individueel smaakonderzoek (gastro-engineering). De koks hebben veel kennis opgedaan op het gebied van smaak en smaakbeleving met de opleiding ‘Chef Gastro-engineering’ in Leuven. Gastrologie is de kennis van lekker, gezond en veilig eten. Ze steunt op wetenschappelijk onderbouwde inzichten die praktisch toepasbaar zijn en die het creatief handelen versterken.
“ Patiënten krijgen weer zin in eten” GOT De koks gaan op consult bij de patiënten met smaakverlies. Ze vragen mensen wat zij lekker vinden en brengen hun smaakprofiel in kaart. De smaak wordt gestuurd volgens drie aspecten: gustatorisch, olfactorisch en trigeminaal, waarbij het respectievelijk om de smaak, de geur en de prikkelingen gaat. Samen heten die GOT.
Die drie aspecten van smaakbeleving kun je afzonderlijk van elkaar beïnvloeden. Soms moet je iets versterken, op het andere moment juist iets afzwakken: dat is de essentie van smaaksturing.
Winst Fransien ziet smaaksturing in Ikazia als complementaire zorg. “Het is ondersteunend aan de medische zorg, in die zin dat het de levenskwaliteit van patiënten positief beïnvloedt. Door de aangepaste maaltijden krijgen patiënten weer zin in eten en verhoogt de weerstand. Voorheen kregen patiënten die slecht aten suppletie in de vorm van eiwitrijke en hoogcalorische drinkvoeding, als mensen beter kunnen eten is dat minder nodig. Tevens is het voorschrijven van anti-emetica verminderd. Smaaksturing voor oncologische patiënten in Ikazia lijkt enorm succesvol.”
Digitale nieuwsbrief Sinds begin dit jaar heeft Ikazia speciaal voor de huisartsenpraktijk een digitale nieuwsbrief. Via deze nieuwsbrief blijft u op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen bijvoorbeeld rond doorverwijzen en nieuwe specialisten. Ontvangt u de nieuwsbrief nog niet? Stuur dan een e-mail naar d.vander.leer@ikazia.nl.
Contact Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam Postbus 5009 3008 AA Rotterdam T 010 29 75 000 I www.ikazia.nl E post@ikazia.nl Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht T 0180 64 22 22 E buitenpoli@ikazia.nl Buitenpolikliniek Ikazia Klaaswaal Kerkstraat 20 3286 AK Klaaswaal T 0186 57 11 11 E klaaswaal@ikazia.nl Spoedeisende Hulp (SEH) Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam T 010 29 75 300 Contactpersonen voor de huisarts Ombudsspecialist Rob Ouwendijk, MDL-arts T 010 297 57 25 E rjt.ouwendijk@ikazia.nl
Voor in de agenda Scholingen 2015 Huisartsenscholingen Woensdag 27 mei “Anale klachten en vulvaproblematiek” Woensdag 30 septenmber “Highlights vanuit verschillende vakgroepen toen en nu’’ (in het kader van het 50-jarig Jubileum Ikazia) Woensdag 25 november 2015 POH-scholingen Maandag 1 juni 2015 “De rokende patiënt en het stoppen met rokenspreekuur”
Relatiebeheerder huisartsen/ eerstelijn en coördinator ZorgDomein Daan van der Leer T 010 297 52 94 E d.vander.leer@ikazia.nl Colofon Nieuws voor de huisartsen verschijnt vier keer per jaar en wordt per post verstuurd naar alle huisartsen in de regio. En is digitaal te vinden op www.ikazia.nl/verwijzers. Redactionele bijdrage: Mies Blok Tekst/coördinatie: Afdeling Marketing en Communicatie Ikazia Vormgeving & drukwerk: Goos Communicatiemakers