Relatiebeheer
Allergologische testen
Genitale huidafwijkingen
”Voor patiënten van alle leeftijden worden diverse soorten allergietesten verricht”, vertelt Lonnee. “Verschillende testen worden op de poli Dermatologie verricht, zoals epicutane (plak-) proeven, en huidpriktesten. Een veelheid van testseries is beschikbaar voor nadere diagnostiek. Patiënten worden behalve door huisartsen ook naar ons verwezen door bijvoorbeeld longartsen, k.n.o. -artsen, oogartsen, kaakchirurgen en tandartsen.
“Op de polikliniek Dermatologie behandelen we veel patiënten met een groot scala aan genitale afwijkingen, zoals onder andere eczeem, psoriasis, lichen planus, en lichen sclerosus. Bij de chronische aandoening lichen sclerosus voelt de huid vast en strak aan en wordt deze wit of grijzig van kleur, soms gepaard gaande met een soort bloeduitstortingen, afwijkingen die veel hinder kunnen geven”, legt Engelkens uit. “Jeuk en pijnklachten staan op de voorgrond. Bij mannen kunnen de afwijkingen een steeds vervelender wordende vernauwing van de voorhuid veroorzaken. Een vroegtijdige herkenning en adequate begeleiding van lichen sclerosus kan frequent circumcisie bij mannen voorkomen. Patiënten met huidklachten in het genitale gebied blijven hier, uit schaamte, vaak lang mee rondlopen zonder hulp in te roepen. Ook voor de arts kan een genitale afwijking een ongemakkelijk onderwerp zijn om met de patiënt over te praten. Voor veel patiënten kan de kwaliteit van leven worden verbeterd. Hier is nog een wereld te winnen”, aldus Engelkens.
Plakproef voor arbeidsdermatose Contactallergieën komen zeer frequent voor en vooral bij mensen met ‘natte beroepen’, onder andere mensen met (para-)medische beroepen, koks, schoonmakers, kappers en mensen werkzaam in de chemische industrie. Een contactallergie leidt helaas nogal eens tot arbeidsongeschiktheid. Een groot probleem: zo blijkt uit een grote studie dat meer dan de helft van de kappers zelfs een jaar nadat ze gestopt zijn met het werk nog last behoudt van eczeem. Op de polikliniek Dermatologie worden speciale epicutane (plak)proeven verricht om na te gaan of de patiënt overgevoelig is geworden voor een stof waarmee deze in het dagelijks leven en/of tijdens het werk in contact komt. We testen in ieder geval volgens de internationaal geldende normen de laatste versie van de zogenaamde Europese testreeks, die de meest belangrijke stoffen bevat die verantwoordelijk zijn voor een allergie. Daarnaast worden andere speciale testreeksen ingezet, zoals bijvoorbeeld de beroepsreeksen. Voorbeelden van beroepsreeksen zijn de kappersreeks of bakkersreeks. Ook vele verschillende cosmetica-ingrediënten en conserveringsmiddelen kunnen worden getest. Voor dit type allergietest moet de patiënt verschillende keren in één week naar de polikliniek komen. Dit levert voor de eczeempatiënt echter veel aanvullende cruciale informatie op. Wanneer de Dermatoloog en wanneer de allergoloog? Verdenkt u iemand van een allergie, is er hardnekkige huiduitslag? Dan kunt u uw patiënt doorverwijzen naar de polikliniek Dermatologie voor nader onderzoek. Heeft de patiënt echter ernstige klachten ervaren (zoals shock, anafylactische reacties e.d.) dan kunt u de patiënt doorverwijzen naar de allergoloog in Erasmus MC of het Maasstad ziekenhuis, waar testonderzoek kan plaatsvinden met de benodigde speciale intensieve veiligheidsmaatregelen”, aldus Lonnee.
“Een contactallergie leidt helaas nogal eens tot arbeidsongeschiktheid. Een groot probleem.”
“Iedere patiënt met genitale en perianale afwijkingen, inclusief lichen sclerosus is van harte welkom op de polikliniek Dermatologie. In moeilijke gevallen moet soms een biopt worden genomen om tot een goede diagnose en een gericht behandelplan te komen. Bij verdenkingen op bijvoorbeeld voorstadia van vulvaof peniskanker, wordt samengewerkt met de afdelingen Gynaecologie en Urologie. Zoals eerder genoemd werken we op de polikliniek Dermatologie al meer dan 30 jaar met een oproepsysteem voor huidkankerpatiënten, maar ook speciaal voor het bieden van een adequate follow-up wordt dit oproepsysteem gehanteerd voor de groep patiënten lijdend aan lichen sclerosus”, besluiten Engelkens en Lonnee.
“Al meer dan 30 jaar een oproepsysteem voor patiënten met huidkanker en lichen sclerosus.”
Beste huisarts en POH, Vanaf deze plek praat ik jullie graag bij over een aantal onderwerpen: ZorgDomein Via ZorgDomein ontving Ikazia in 2016 ruim 30.000 verwijzingen. Hoewel ik het aantal verwijzingen en het aantal verwijzers via ZorgDomein door de jaren heen zie toenemen, wordt toch nog maar 32 procent van de patiënten via ZorgDomein doorverwezen. Hier ligt nog een mooie uitdaging! Bent u geïnteresseerd in het gebruik van ZorgDomein? Ik hoor het graag. Zoals Rob Kievit in zijn voorwoord schreef, zijn we in Ikazia druk bezig met de voorbereidingen voor het Nieuwe Elektronische Patiëntendossier (EPD) waar wij in oktober 2017 op overstappen. Naast de inrichting van het EPD zijn we bezig met het Zorgportaal voor zorgverleners en patiënten. U als huisarts krijgt via dit Zorgportaal toegang tot de dossiers van uw patiënten met behulp van de UZI pas. Patiënten loggen in met hun DigiD om - indien wenselijk hun eigen dossier in te zien, maar ook om digitaal een afspraak te maken. We starten oktober 2017 met de polikliniek Orthopedie en zullen het Zorgportaal daarna uitrollen over de overige poliklinieken. We zullen u hier regelmatig van op hoogte houden! Bijgevoegd vindt u ook de verwijsgids voor huisartsen met daarin een actueel overzicht van onze medisch specialisten en specialismen. Mocht één exemplaar niet toereikend zijn, kunt u er één bijbestellen via d.vander.leer@ikazia.nl Heeft u vragen? Of stelt u een bezoek aan uw praktijk op prijs om de samenwerking te bespreken? Ik kom graag bij u langs.
Hartelijke groet, Daan van der Leer, Relatiebeheer eerstelijn
Contact Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam Postbus 5009 3008 AA Rotterdam T 010 29 75 000 I www.ikazia.nl E post@ikazia.nl
Nieuws voor de huisartsen Jaargang 8 • Nummer 1 • Lente 2017
Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht T 0180 64 22 22 E buitenpoli@ikazia.nl Buitenpolikliniek Ikazia Klaaswaal Kerkstraat 20 3286 AK Klaaswaal T 0186 57 11 11 E klaaswaal@ikazia.nl Spoedeisende Hulp (SEH) Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam T 010 29 75 300 Contactpersonen voor de huisarts Ombudsspecialist Rob Ouwendijk, MDL-arts T 010 297 57 25 E rjt.ouwendijk@ikazia.nl Relatiebeheerder huisartsen/ eerstelijn en coördinator ZorgDomein Daan van der Leer T 010 297 52 94 E d.vander.leer@ikazia.nl Colofon Nieuws voor de huisartsen verschijnt vier keer per jaar en wordt per post verstuurd naar alle huisartsen in de regio. Digitaal is de nieuwsbrief te vinden op www.ikazia.nl/verwijzers. Redactionele bijdrage: Chiemke Sla Tekst/coördinatie: Afdeling Marketing en Communicatie Ikazia Vormgeving & drukwerk: Goos Communicatiemakers
Huidkanker en de voorstadia Allergologische testen Genitale afwijkingen
“De huid is ons grootste orgaan: daar moeten we zuinig op zijn!” Dr. H. J.H. Engelkens, Dermatoloog Dr. E.R. Lonnee, Dermatoloog
Dermatologen Edward Lonnee en Herman Jan Engelkens:
Van de directie
Al 20 jaar een geolied team
Beste huisarts, De afgelopen maanden waren voor ons allen - ten gevolge van een hardnekkige influenza - drukke maanden. Het jaar eindige en begon met een grote vraag naar zorg. Zeker op piekdruktes moest af en toe met een korte time-out aan de SEH wat lucht gegeven worden om patiënten adequaat en veilig te kunnen diagnosticeren, behandelen en/of op te nemen. De al genoemde griep, de in aantal toenemende oudere kwetsbare patiënt met multi-problematiek en het feit dat ten gevolge van reorganisaties en beddenreducties in verpleeg- en verzorgingshuizen het verplaatsen van uitbehandelde patiënten moeilijker wordt, leiden er allemaal toe dat de druk op de ziekenhuizen alsmaar toeneemt. Samenwerking met de eerstelijn is, mede in het licht van bovengenoemde, van groot belang. Ikazia heeft inmiddels al een goed werkend samenwerkingsverband met Intermezzo van Laurens en Rembrand van Zorgwaard in de Hoeksche Waard. Daarnaast zijn er in samenwerking met het Gezondheidscentrum Strevelsweg voor een aantal specialismen meekijkconsulten gerealiseerd in de huisartsenpraktijk,. Gedacht kan hierbij worden aan de Interne Geneeskunde, Dermatologie, Orthopedie en Longgeneeskunde. De Chirurgie gaat verkennende gesprekken aan. De meerwaarde van deze consulten is het feit dat patiënten laagdrempelige zorg ontvangen van hun huisarts in samenwerking met de specialist. In een aantal gevallen wordt een doorverwijzing naar het ziekenhuis voorkomen. Hiermee wordt de druk op de poliklinieken verminderd. Tevens is er in samenwerking met de ‘bij IZER aangesloten huisartsen’ een project gestart voor e-consulten voor een aantal specialismen. Onze relatiebeheerder kan u, als u geïnteresseerd bent, daarover informeren. In 2016 namen we afscheid van een aantal vertrouwde gezichten als dr. Bob Niers, orthopeed en gynaecoloog Beth Morrel. Hun plaats is inmiddels ingenomen door nieuwe jonge collega’s . In de verwijsgids 2017-2018, die u bij dit nummer van het huisartsenblad krijgt toegestuurd, vindt u vertrouwde en nieuwe gezichten van onze specialisten. In Ikazia staat voor 2017 een majeur ICT-project op de agenda. Tezamen met de andere ziekenhuizen in Rijnmond-zuid gaan we naar een gezamenlijk Ziekenhuisinformatiesysteem van Chipsoft,
Dermatologen Edward Lonnee en Herman Jan Engelkens vormen, samen met de doktersassistentes, verpleegkundigen en poolkrachten van de maatschap Dermatologie, al twintig jaar een geolied team. Jaarlijks ontvangen zij rond de 14.000 patiënten op de polikliniek Dermatologie – Venereologie in het Ikazia Ziekenhuis. En dat doen zij, net als hun voorgangers Kraak en Dommering, “met alle ogen” voor de huid van de patiënt. Toch is in de afgelopen jaren ook één en ander veranderd.
“De afgelopen maanden waren voor ons allen - door een hardnekkige influenza - drukke maanden. Het jaar eindige en begon met een grote vraag naar zorg.” genaamd HiX. Vanuit alle disciplines is men bezig met de voorbereiding van het nieuwe EPD van Chipsoft. De leverancier begeleidt ons tijdens deze overgang. Op termijn is het de bedoeling dat ook u realtime uw patiënteninformatie bij ons kan oproepen en inkijken. Ook de andere ketenpartners, zoals apothekers, laboratoria en verloskundigenpraktijken gaan daar een onderdeel van uitmaken. Maar eerst onze eigen conversie. De livegang staat gepland voor 6 oktober. Een spannend traject. We houden u op de hoogte.
Met vriendelijke groet Rob Kievit, algemeen directeur.
Veranderingen Engelkens en Lonnee zien steeds meer patiënten met huidproblemen die veroorzaakt worden door goedkopere varianten van medicijnen. “Als een octrooi verloopt, mag een medicijn worden nagemaakt”, legt Engelkens uit. “De werkzame stof van het medicijn is dan hetzelfde, maar het medicijn kan andere hulpstoffen bevatten, waar de patiënt nieuwe bijwerkingen van ondervindt. Dit kan mensonterende jeuk en/of uitslag betreffen. Soms is de exacte trigger van jeuk of uitslag moeilijk te bewijzen. En vaak is het lastig om te bewerkstelligen dat de patiënt zijn oude vertrouwde merk weer terugkrijgt. Ook in de Dermatologie en de Venereologie komt het de laatste jaren steeds vaker voor dat door slechte levering van medicijnen in Nederland of productieproblemen, noodgedwongen overgestapt moet worden naar een ander (goedkoper) of nog wel leverbaar medicament.” Daarnaast zien de twee dermatologen, door nieuwe ontwikkelingen op het gebied van medicijnen voor de behandeling van kanker, steeds meer patiënten via Oncologie en Pulmonologie. “De keerzijde van goede nieuwe medicamenten om kanker te bestrijden, is dat de huid er (soms ernstige) bijwerkingen van kan krijgen”, vertelt Engelkens. “Voor de behandeling van de huid bij oncologiepatiënten bestaan in Ikazia korte lijnen met de behandelend arts.” “Het aantal patiënten dat opgenomen moet worden als gevolg van ernstige psoriasis is afgenomen door de komst van biologicals”, gaat Lonnee verder. “Er hoeven minder patiënten opgenomen te worden, omdat ze baat hebben bij de meestal zeer goed werkzame biologicals die ze voor de ernstige psoriasis gebruiken. In de regio Rijnmond bestaan nu drie ziekenhuizen met als speerpunt klinische dermatologische zorg, waar patiënten met ernstige huidaandoeningen worden opgenomen, namelijk het Ikazia Ziekenhuis, Erasmus MC en het Sint Franciscus.
In deze ziekenhuizen bestaat hiervoor speciale dermatologische expertise.” “Ook het aantal patiënten dat voor geslachtsziekten naar de polikliniek Dermatologie komt is afgenomen”, besluit Engelkens. “Veel patiënten belanden bij de GGD. Voor moeilijke kwesties worden patiënten naar ons verwezen.”
Team polikliniek Dermatologie - Venereologie
Huidkanker en de voorstadia Bijna een vijfde deel van het werk van Lonnee en Engelkens bestaat tegenwoordig uit de diagnostiek en behandeling van huidkanker en de voorstadia ervan. “De ‘bruiningscultuur’ - en de daarmee veelvuldige blootstelling aan ultraviolettestraling - is een belangrijke veroorzaker”, vertelt Engelkens. “Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker. Eén op de zes Nederlanders krijgt huidkanker. Deze epidemie van huidkanker baart ons grote zorgen. In onze contreien zijn het basaalcelcarcinoom, het plaveiselcelcarcinoom en het melanoom de meest voorkomende vormen van huidkanker, waarbij het melanoom het gevaarlijkst is. Gelukkig komt het melanoom het minst frequent van deze drie voor. Verder bestaan er vele andere zeldzame vormen van huidkanker, of huidafwijkingen die op kanker lijken. Soms diagnosticeren we als eerste een (huid)metastase van een kwaadaardigheid elders in het lichaam. Boeiende interactie via TeleDermatologie Steeds weer zijn goede diagnostiek en behandeling van essentieel belang, ook bij de diverse voorlopers van huidkanker. Sinds meer dan 10 jaar bieden wij TeleDermatologie aan via het daartoe ontwikkelde
“Verdenkt u iemand van een melanoom? Dan vragen wij u direct telefonisch contact op te nemen met de polikliniek Dermatologie via de huisartsen spoedlijn 010-2976231.” telehealth systeem. Via dit systeem kunt u een foto van de huidafwijking maken en deze met een begeleidend schrijven aan ons voorleggen via een streng beveiligde omgeving. De privacy van uw patiënt wordt hierbij goed bewaakt. Wij bekijken en beoordelen de ingestuurde foto’s van huidafwijkingen iedere avond en sturen zo spoedig mogelijk onze bevindingen terug. Is het huidprobleem door u goed te behandelen? Betreft het een probleem waarvoor spoedconsultatie is geïndiceerd? Dit geeft een boeiende interactie, waarbij we samen met u de patiënt beter van dienst kunnen zijn. Hoe kunt u een afspraak maken? Wij staan altijd paraat om u te helpen bij diagnostiek en behandeling van huidaandoeningen op de polikliniek en ook via TeleDermatologie. Verdenkt u iemand van een melanoom? Dan vragen wij u direct telefonisch contact op te nemen met de polikliniek Dermatologie via de huisartsen spoedlijn 010-2976231. De patiënt kan dan met spoed door ons worden gezien, waarbij wij intensief samenwerken met de gespecialiseerde Dermatopatholoog voor optimale diagnostiek. Voor het melanoom bestaat reeds jarenlang een goede samenwerking met de afdeling Chirurgie alhier. Sommige patiënten krijgen na behandeling van het melanoom alleen follow-up op de poli Dermatologie, anderen komen voor de followup controles zowel op de poli Heelkunde als op de poli Dermatologie terug.
“Ook voor andere spoedeisende huidaandoeningen en voor de verdenking op een veneus ulcus cruris is deze spoedlijn geopend. Voor de ulcera crures patiëntengroep kan dan snelle service op onze goed geoutilleerde verbandkamer unit worden geboden.” Photodynamische therapie (P.D.T.) Een zeer groot deel van de patiënten met voorlopers van- of een vorm van huidkanker is goed te behandelen zonder chirurgische ingrepen, bijvoorbeeld met behulp van diverse beschikbare lokale therapiemodaliteiten of photodynamische therapie (P.D.T) op de lichttherapie unit van de polikliniek Dermatologie. Bij P.D.T. wordt de aangedane huidzone ingesmeerd met een speciale crème. Deze crème moet drie uur intrekken onder een pleister. In de tussentijd verblijft de patiënt op de Dagbehandeling
in Ikazia. Na drie uur belichten we de aangedane huid in de lichtunit op de polikliniek Dermatologie. Door blootstelling aan een speciale lichtbron worden de aangetaste huidcellen opgeruimd. Na deze belichting kan de patiënt het ziekenhuis weer verlaten en moet de behandelde huid nog 24 uur goed afgedekt worden. Afhankelijk van de exacte diagnose zijn hierbij één of twee behandelsessies benodigd.
Preventie onderdeel van polikliniek Dermatologie Ook het geven van preventieve adviezen vormt een belangrijk onderdeel op de polikliniek Dermatologie. We hebben een speciaal oproepspreekuur voor patiënten met diverse vormen van huidkanker en patiënten die hiervoor verhoogd risico lopen. Naast controle van de huid alsmede aandacht voor de gevolgen van UV-straling worden tips en adviezen gegeven om het ontstaan van huidkanker te voorkomen. Tips en adviezen die we niet vaak genoeg kunnen herhalen: • Draag in de volle zon een pet of zonnehoed, kleding en goede zonnebril met UV-werende glazen; • Voorkom verbranding van de huid door de zon; • Blijf uit de zon tussen 12.00 – 15.00 uur; • Smeer herhaaldelijk met anti-zonnebrandmiddelen: de beschermingsduur is afhankelijk van de gekozen beschermingsfactor, het huidtype van de patiënt en de zonkracht; • Ken uw moedervlekken. Ga naar de huisarts of medisch specialist als deze groter worden, spontaan jeuken, bloeden of vreemd van kleur veranderen. De huid is ons grootste orgaan: daar moeten we zuinig op zijn!”, besluit Engelkens.