Tawid News Magasin - VOL. X NO. 46 JAN. 17-23, 2011

A MIGRANT-SENDING COUNTRY’S SEARCH FOR A LONG-TERM FILIPINO VISION MOOORA HOSTING FOR MORE INFO: VISIT OUR WEBSITE

www.mooora.com

Ta wid (T he Heritage) (The

NEWS

MAGASIN M A PA G TA L K A N PA N G NA M NA M A A N

P7.00 JAN. 17-23, 2011 VOL. X NO. 46 (ENTERED AS SECOND CLASS MAIL MATTER AT VIGAN POST OFFICE ON JULY 9, 2002)

PANID 2

TA WID NEWS MA GASIN MAGASIN

can be accessed at www .ta widne wsma www.ta .tawidne widnewsma wsmagg .com www .jasper espejo .com www.jasper .jasperespejo espejo.com www .kamalig .b lo gspot.com www.kamalig .kamalig.b .blo logspot.com

Barangay captain, nakipinnaltog armado a lallaki a nanggandat biagna Aso, nagpakdaar nga adda dakes a napasamak ti amona SANTA, Ilocos Sur Naminsan pay a napaneknekan a maysa a naimbag a gayyem ti aso.

Iti daytoy a gundaway, pinakdaaran ti aso ti pamilia ti amona nga adda dakes a napasamak daytoy iti ipapanna panagkalap iti karayan ket kasapulanna ti arayat.

Immarayat ti kabsat ti biktima ngem idi alawenda daytoy, awanen ti biagna.

Segun ken ni Roberto Bañez y Pita, 54, baro, napaliiwna idi agarup alas 5:00 ti malem ti aso ti kabsatna a naggawid a maymaysa ken saan a makatalna ken taul a taul.

Sakbayna, iti agarup alas 5:00 ti bigat ti Enero 9,

nagturong iti Abra river tapno agkalap ni Rogelio Bañez y Pita, 52, baro, pukol ti kannigid a sakana, residente iti Barangay Sacuyya ditoy nga ili.

Kinuna ni Roberto a nagsuspetsa gapu iti panag-taultaul ti aso ni Rogelio ket sinurotna daytoy iti karayan ket ditoy a nakitana laengen a tumtumpaw ti bagi daytoy iti danum.

Naipan ti biktima iti St. Stephen Funeral Homes iti San Esteban para iti pannakautopsiana.

Mapapati a naikaglis ti biktima a puon ti nakaipisokanna iti karayan.

Kabayatanna, maysa a karPANID 6

Akinkukua iti pagletsonan ti manok, napapatay MAGSINGAL, Ilocos Sur Idi rabii ti Enero 11 iti Barangay San Basilio ditoy nga ili ti makuna a perpektoa gundaway a panangisayangkat iti dakes a panggep: napigsa ti bayakabak, nasipnget ta awan ti koriente, ken awanen ti matatao iti dayta a lugar.

Malaksid nga agtudtudo, nagpukaw pay ti silaw ken awanen ti matatao idi agarup alas 8:06 ti nadakamat a rabii idi pinaltogan ti maysa nga armado a tao ni Gardelio Pabian

Oandasan, 38, akinkukua iti Chook’s Lechon Manok, residente iti Barangay San Vicente, a puon ti nakatayanna.

Segun iti inisial nga inbestigasion dagiti polis, napasamak ti pammaltog iti national highway a sakup ti Barangay San Basilio ditoy met laeng nga ili bayat a nakalugan iti kotsena a Mitsubishi Galant.

Kinuna ni COP Police Chief Inspector Mamerto Taclas a rimmuar ni Oandasan iti lugan-

COURTESY CALL. Nag-courtesy call ni Police Chief Superintendent Franklin Bucayu, baro a PNP regional director ti Rehion Uno ken dadduma a police officers ken ni Gov. Luis "Chavit" Singson iti Baluarte, Vigan City idi Enero 12. Sinukatan ni Bucayu ni P/CSupt. Orlando Mabutas a nagretiro iti serbisio idi Disiembre 13, 2010. (Dante Tacata/Mancielito S. Tacadena)

Maipasdek a twin bridge, saan laeng a pangturismo, manglapped pay pannakalayus ti Vigan City: Mayor Eva

PANID 6

NFA, nakasaganan nga aggatang iti yellow corn BANTAY, Ilocos Sur Nakasaganan ti National Food Administration nga aggatang kadagiti apit a dagiti mannalon ditoy probinsia, daytoy ti naammuan manipud iti pangulo daytoy nga ahensia.

Kinuna ni NFA provincial officer Engr. Fortunato Bulao a nakasaganan ti opisina nga aggatang iti yellow corn manipud kadagiti agmulmula ditoy probinsia ket puntiriada a gatangen ti 18,000 sako iti daytoy a panagmamais.

Innayon ni Bulao a P12 kada kilo ti paggatangda iti mais ken adda ituonda nga insentibo a P.20 para drying fee ken sabali

pay a P.20 nga delivery fee no ilako dagiti mannalon ti produktoda iti NFA. Nupay kasta, kinuna ni Bulao a mabalin nga ilako dagiti mannalon ti produktoda a mais kadagiti corn traders no nangatngato ti panaggatang dagitoy ngem ti opisinana.

Manamnama nga aggatang ti NFA iti mais agingga iti Abril daytoy a tawen.

Kabayatanna, impakaammo ni Bulao a nangupada pay iti

sabali a bodega tapno saanda nga agproblema iti pakaipempenan dagiti magatangda nga irik iti probinsia.

PANID 3

PANAGEHERSISIO ITI BURNHAM PARK . Ordinarion a buya ti panag-eherhisio iti bigbigat dagiti sumagmamano a residente ken sangsangaili iti Burnham Park, Baguio City (ngato) babaen ti panangidaulo ti maysa nga Igorot. (Salvador A. Espejo)

Vigan City Mayor Eva Marie S. Medina VIGAN CITY - Kinuna ni Vigan City Mayor Eva Marie Singson-Medina a malaksid a makaawis iti turista ti maipas-

dek a twin bridge iti Govantes dike, makatulong pay a manglapped iti pannakalayus dagiti barangay ditoy siudad.

“No mapupok ti danum (ditoy), ken mabekkel iti yan ti dike, daydiay ti rason a malayus dagiti barangay iti daya,” kinuna ni Medina idinto nga innayonna a kasapulan a marangtayan dagiti dike tapno nadaras nga agtaray ti danum.

Kinuna ni Medina a bassit unay ti culvert iti nagtengnga a Govantes dike ket saan a nasayud ti panagayus ti danum no panawen ti matutudo wenno agdinakkel ti karayan Mestizo a makagapu iti pannakalayus dagiti eastern barangays ti

siudad.

Nakaprograman iti Department of Public Works and Highways a maipasdek dagiti rangtay iti agsumbangir a kalsada iti nakintengnga a dike.

Segun ken ni Mayor Medina, ni dati a Mayor Ferdinand Medina ti nangiproponer idi agdama nga ama ti siudad a maipasdek ti singin a rangtay iti Govantes dike.

Kinuna ni Medina a dakkel a banag in terms of tourism ken pannakalapped ti pannakalayus dagiti eastern barangays ti pannakaipasdek iti twin bridge iti agsumbangir a kalsada iti Govantes dike.

PANID 6

CABUGAO, Ilocos Sur Ginandat ti dua a lalaki ti biag ti barangay captain iti Barangay Daclapan ditoy nga ili idi malem ti Enero 10, ngem saanda a nagballigi ta nakipinnaltog ti biktimaenda.

Iti report a dimmanon iti polis ditoy, dua a lalaki a riding in tandem ti nanggandat iti biag ni Daclapan Barangay Captain Wilfredo Terrago y Padilla ditoy nga ili ngem napaayda iti dakes a panggepda agsipud ta mapapati a nakipinnaltog daytoy kadagiti suspek a puon ti naglibasanda.

Nabigbig dagiti suspek a da Jopel Reton, residente iti Barangay Turod, ken ni Edgar Sinco, 33, baro, residente iti Barangay Pug-os ditoy nga ili.

Kanaig daytoy, madama ti panagsawar dagiti polis kadagiti ospital ken klinika a nakaipanan ti nasugatan a suspek.

Naammuan iti inisial nga inbestigasion dagiti polis nga agtugtugaw da Terrago, Barangay Kagawad Cesar Ramboanga ken dadduma pay a kalugaranda idi kellaat a simmardeng ti maysa a Honda Wave a motorsiklo a nagluganan da Reton ken Sinco ket pinaputokanda ni Terrago ngem saanda a napuntaan.

Pinaputokan met ti barangay captain dagiti suspek a mapapati a nakasugatan ti maysa.

Segun pay iti report, iti panaglibas dagiti suspek simrekda iti balay ti maysa a Cesar Cabasug iti Purok Balligi, Sitio Panay-ogan, Barangay Daclapan ngem idi nagturong dagiti polis iti nadakamat a lugar, awan dagiti suspek.

Kitkitaen dagiti inbestigador no adda pakainaigan dagiti pammaltog iti kallabes iti daytoy kaudian a napasamak.

Maipalagip nga idi Oktubre 4, 2010, pinaltopaltogan dagiti armado a tattao ti grupo ni Sinco a pakairamanan da Reymon Lorenzo y Blaza, 24, naasawaan, residente iti Ba-

PANID 5

Electric coops a saan a CDA registered, dida entitled tax exemption:party list rep

Electric coops a nagrehistro iti CDA, saanda a tax free: ISECO Board prex

STA CRUZ, Ilocos Sur Nagsupanget manen dagiti balikas ti party list a mangibagi iti kooperatiba iti pagilian ken maysa nga opisial ti kooperatiba ti elektrisidad ditoy probinsia mainaig iti tignay ti immuna a panagkameng dagiti electric cooperatives iti Cooperative Development Authority (CDA).

Idagdagadag ni COOPNATCCO Party List Representative Jose Ping-ay ti panagkameng amin nga electric cooperatives iti CDA agsipud kadagiti mapapati a dakkel a bentahe a masagrapda iti babaen ti nasao nga ahensia.

Kinuna ni Ping-ay a no agkameng ti Ilocos Sur Electric Cooperative (ISECO) iti CDA, adda tax exemption ti kooperatiba kadagiti buis nga agtungpal iti nababbaba a bayadan dagiti agar-aramat iti elektrisidad ditoy probinsia.

CABUGAO, Ilocos Sur Impetteng ti Board president ti kooperatiba ti elektrisidad ditoy probinsia a saanda a pabor a maikappeng daytoy iti Cooperative Development Authority manipud iti National Electrification Administration kalpasan ti pannakapaliiwda ti saan a nasayaat a nagbanagan dagiti immunan a nagrehistro iti CDA. Kinontra pay ni ISECO Board President Tirso “Bong” Savellano ti imbatad ni Ping-ay a tax free dagiti nagrehistro iti CDA ket dinakamatna dagiti sumagmamano nga electric cooperatives a pakairamanan ti Abra Electric Cooperative ken ti Pangasinan Electric Cooperative a nagrehistro iti nasao nga ahensia ngem agingga ita, dida met sagsagrapen ti libre a buis kas imbaga ni Ping-ay.

Kinuna ni Savellano nga adda pay electric cooperative a nagrehistro iti CDA iti liman a

Kinuna ni Ping-ay nga adda masingsingir kadagiti consumers a vat on distribution, vat on system loss, ken vat on life line sana sinaludsod no sadino ti pappapanan dagitoy a singsingiren ti ISECO. “... Dakkel ti pagbaybayadtayo iti ISECO iti VAT on distribution, VAT on system loss ken VAT on life line rates ket no saanda nga agbaybayad idiay BIR, isublida dagitoy (kadagiti consumers)... saanda nga entitled iti tax exemption agsipud ta saanda a CDA registered,” kinuna ni Ping-ay iti interbiona ken ni Jun Ramos ti Commando Brigada a naipatangatang iti DWRS itay nabiit sana innayon a no

madagup dagitoy a masingir a maibayad iti BIR, umabot iti P90 agingga iti P100 milion iti tunggal tawen.

Kinuna ni Ping-ay a no PANID 6

tawen ngem saanna met a sagsagrapen ti libre a buis agsipud ta nagrigat a tungpalen dagiti requirements.

Maysa a requirement a dinakamat ni Savellano ti pannakaala dagiti tax identification number (TIN) amin dagiti consumers.

Kinuna ti board president nga inadalda a nalaing daytoy a gannuat ni Ping-ay ngem adda panagpangaduada agsipud kadagiti saan a nasayaat a nagbanagan dagiti electric cooperatives nga immuna a nagrehistro iti nasao nga ahensia.

Kinunana a saan koman nga napadpadayawan ti ISECO nga outstanding taxpayer ti BIR no saan nga agbaybayad daytoy kadagiti makolektana mainaig iti VAT on distribution, VAT on system loss ken VAT on life line rates.

PANID 3

Tawid News-Magasin

2 TAWID NEWS MAGASIN SALVADOR A. ESPEJO - PUBLISHER EDITORIAL STAFF: JAIME M. AGPALO, JR., Editor; ROSE A. ESPEJO, Circulation Manager; DANNY ANTALAN, ROY ARAGON, MANCIELITO S. TACADENA, Contributing Writers; JULIE BETH BALITE, Lay-out Artist; JASPER. A. ESPEJO, Website Master; Dante Tacata, Contributing Photographer.

The Tawid News Magasin with Editorial and Business Office at Rivero St., Cuta, Vigan, Ilocos Sur, is published weekly in English and Iluko and circulated in Ilocos Sur, Ilocos Norte, La Union, Pangasinan and the Cordillera Administrative Region and can also be accessed at www.tawidnewsmag.com.

Tawid News Magasin welcomes contributions for publication, including properly captioned photographs. Manuscripts submitted must be typewritten, double-spaced. The Editors reserve the right to reject or abridge articles submitted in keeping with editorial policy and space.

Except the editorial, the opinions expressed herein are those of the writers and contributors and do not necessarily reflect those of the publisher.

Send articles with stamped and self-addressed envelope to the Editor: Tawid News Magasin, Rivero St., Barangay 9, Vigan City, Ilocos Sur. EMail Address: tawidnews@Yahoo.com. For your advertising needs, call: Cellphone #09163002969 or 09228109420.

Member, Publishers Association of the Philippines, Inc. Member, Federation of Prov. Press Clubs of the Phil.

PAPI

FPPCP

ADVERTISEMENT RATES: 1 Whole Page, Back - P16,000; 1/2 page - P8,000; 1/4 page - P4,500; 1/8 page - P2,500; Full Page, Inside P12,000; Half Page, P6,000; 1/4 page - P3,500; 1/8 page - 2,500.

Minimum insertion - P500.00; COMMERCIAL RATES - P300/column inch (Rates applicable for one color and single issue only); LCR PUBLICATIONS - P2,500; 1 Year Subscription - P1,000.00 (local); $80 (abroad).

EDITORIAL Character formation, rumbeng la unay Rumbeng la unay ti panggep ti Land Transportation Office a tinawen a panagseminar dagiti amin a drayber ti ambulansia iti pagilian. Nasken a mapasiken pay ti character formation kadagiti amin a drayber ti ambulansia tapno maliklikan ti desgrasia a pakaimbolbaran dagitoy.

Nasken pay ti re-orientation a tinawen kadagiti drayber tapno maliklikan ti panagabusadoda. Ken kangrunaanna, maadalan manen dagitoy iti umno a pannakaaramat dagiti ambulansia a para iti transportasion kadagiti pasiente ken mataming dagiti solusion tapno maliklikan ti saan nga umno a pannakaaramat dagitoy.

Maipalagip nga iti napalpalabas a damag ket adda dagiti naireport a saan nga umno a pannakaaramat dagitoy a lugan dagiti ospital a puon ti nagririan dagiti dadduma a transport groups. Ngamin, no nagunin ti wangwang dagitoy nga ambulansia, kas reglamento, agpaigid wenno sumardeng amin a lugan tapno mawayaan ti dalan dagitoy. Dayta ti pribilihio a mait-ited kadagiti amin nga ambulansia nga emerhensia nga agibiahe kadagiti agngangabit ken patay a pasiente.

Ngem kapaliiwan a saan a masursurot dagiti reglamento. Kas iti naipadamag itay nabiit, nagreklamo dagiti sumagmamano a drayber idi matakuatanda a saan met nga iti ospital ti papanan ti agdardaras nga ambulansia no di ket iti maysa nga eskuelaan – napan gayam nagitulod kadagiti ubbing a mapan agiskuela!

Adda pay dagiti makita nga ambulansia a naiparking iti sanguanan ti shopping mall. Adda pay idi naipadamag nga ambulansia a naiparking iti sanguanan ti maysa a pagsusugalan Sigurado a saan a pasiente ti intulod ti drayber dita.

Itay sakbay nga agtapos ti tawen, nainbolbar ti ambulansia iti aksidente iti Taguig City ken San Leonardo, Nueva Ecija. Iti Taguig City, dua ti natay ken innem dagiti nasugatan iti aksidente. Napartak la unay ti ambulansia a rason ti pannakaidungparna iti tool both iti Skyway Toll Plaza. Iti met aksidente iti Nueva Ecija, tallo dagiti natay ken dua dagiti nasugatan.

Panawenen a maipasagepsep kadagiti drayber no kasano nga agmaneho iti depensiba a wagas tapno maliklikan ti desgrasia. Uray pay no agdisnudo dagiti amin a lugan iti masanguanan a mawayaan ti dalan a pagnaan daytoy, saan a maiparbeng a napakaskas unay ti panagpataray ti drayber.

Saan laeng koma a maipasagepsep iti panunot ti drayber ti responsibilidadna iti pasiente ken kadagiti commuters, no di pay ti dina panangabuso iti pribilihio a maited iti ambulansia tapno makaispal iti biag ken maiyadayo iti peggad kadagiti tattao iti kalsada.#

WZRD Printing Press and Graphics Design

OFFSET, LETTERPRESS, RECEIPTS, RIZO TEL. NOS. 077-7425361 FAX: 742-5360 CELL . NOS. 0922-8452888/0927-5328888

Services Offered: PRINTING: Souvenir Programs, Invitations, Letterheads, Newspaper, Tarpauline, School and Office ID’s, Flyers, Diploma, Official Receipts, Digital Printing, Rizograph, Duplication, Bookbinding, Solicitation Envelops, Raffle Tickets, Certificates, Graphics Design & Lay-out For your printing needs, come visit us at: Candon City Mall (at the back of JOLLIBEE) Candon City, Ilocos Sur

MRS. NENITA A. DISU General Manager

12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 ITI DUYOG TI SINGASING 12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 JAIME M. AGPALO 12345678901234567890123456789012 Balitok ti inapit ti Palanca Awards 2010 (MAIKAPAT A PASET) Apay, adda aya makapaneknek nga agbalin nga “Anak ni Janice” wenno demonieto ken demonieta ti naikkat a biag iti saklolo? Kasano a mapaneknekan?

No utoben a nalaing, awan ti basol ti biag iti saklolo. No awan basolna, “anghel” ngarud a kas iti idea ti sarita.

Kadagiti dadduma a major religion, mapan wenno agtungpal dagiti napaidaman a naikkan iti pisikal a bagi iti sabali a bagi. Dayta a proseso ti aw-awaganda iti reincarnation.

Saanen a maladaga iti Literatura Ilokana ti reincarnation.

Itay nabiit, inaramidtayo ti analysis ti sarita ni Juan S. P. Hidalgo, Jr. a nangtratar iti reincarnation.

Napigsa ti idea a nangdupar iti gagangay a kapanunotan.

Napigsa a nagtakderan ti sarita a kas bunga ti fiction ti kinaposibilidad ti naidatag a panirigan.

Husto manen ditoy da Mark Twain ken Lord Byron

maipapan iti panagsuratan iti fiction – base iti posibilidad a saan ket nga agdadata a kinapudno.

Maitutop ngarud a tingitingen ken amirisentayo daytoy a sarita, babaen ti dua nga ‘approach iti literary criticism’, ti moral ken psychological approach.

Nadepinar dagitoy nga approaches iti libro ni Wilbur S. Scott a napauluan iti “Five Approaches of Literary Criticism” a pakairamanan pay ti sociological, formalistic ken archetypal approach. Ngem dagiti laeng dua a nadakamat ti maitutop a pidutentayo nga ibuksilan.

Ti moral approach. Kabaliktad ti moral ti immoral. No awanan basol ti biag iti saklolo santo naikkat, immoral ngarud nga aramid dayta. Saan a maitutop. Mailaksid iti linteg ti Namarsua. Maawagan nga immoral dagiti agar-aramid iti kastoy ta madadael ti sikolo ti biag kas dinisenio a konsepto ti Mannakabalin.

Apay a biangan ti pagayatan ti Mannakabalin? Nakibiang

kadi ti Mannakabalin idi pinagtipon ti babai ken lalaki ti kapsitda tapno agbalin a biag iti uneg ti saklolo? Saan a nakibiang ti Mannakabalin.

Ngem kalpasan nga addaanen iti biag ti pinagtiponda a kapsit iti laem ti saklolo, agbutengda ken agbainda metten a maikkan iti pisikal a bagi.

Saan kadi a maawagan daytoy iti immoral nga aramid?

Nadepinar dagiti tagipatgen (values) iti dua a banag: no nalinteg, makatao, maka-Dios ken maiparbeng ti aramid, moral daytoy. No saan a nalinteg, saan a makatao, saan a makaDios ken saan a maiparbeng, immoral daytan.

Nakakababain nga aramid ti mangikkat iti biag iti saklolo.

Basol iti linteg ti tao. Panaglabsing dayta iti linteg ti tao.

Ngem adda dagiti sumagmamano a saan a sisasagana a mangitakder iti responsibilidadda. Dagiti makunkuna nga irresponsibilidad a tattao. Tapno mailinged iti mata ti tao ken iti gimong, mailimed ti pannakaaramid dayta nga immoral a banag.

JAN. 17-23, 2011 Agbain ti tao iti padana a tao ngem saan iti Namarsua.

Aaay…!

Adu ngamin ti pakakumikoman ti tao. Sanguen pay koma nga umuna ti tao dagitoy a pakakumikomanna sakbay nga awatenna ti responsibilidad a mangaramid iti “kapuonan” ti biag.

Apay nga ibain ti bunga ti inaramid? No saan a sisasagana, di saan koma nga inaramid, saan? Maliklikan no kua ti panangilemmeng iti gimong dayta saan a nasayaat nga aramid.

Psychological approach ti ‘pasugnod’ ni Angelo. Inapunan ti pasugnod ti pannakaikkat ti biag iti saklolo tapno maaddaan koma iti pisikal a bagi kas iti kabsatna a ni Ryan.

Iti pudno a biag, maiyaplikar dayta kadagiti agbasbasa wenno readers tapno saanda koma a gamden nga aramiden ti mangikkat iti biag iti saklolo. Ta no bilang aramidenda, kaasi dayta a biag nga agkatangkatang a kas ken ni Angelo. Saan kadi a maasian ti asinoman itoy a banag?

Asino ti awanan puso a makaaramid iti dayta a basol?

Agtimek man?

Iti bukodko a panirigan, dayta panagbalin nga “Anak ni Janice” dagiti sisibiag nga alis ket maysa met laeng a psychological approach.

Tapno butbutngen ken ballaagan ti asinoman a saanna PANID 6

TARAON TI BIAG: PAGREBBENGAN KEN PAMMATI NI MA. THERESA B. SANTOS (MAUDI A PASET) Iti panagdakkel ti tian ni Eliza, immikkat iti trabahona ket nakipagnaed iti The Haven, maysa nga institusion a non-stock non-profit nga imanehar ti gayyem ti doktora.

Iti panagkita manen da doktora ken Eliza iti maysa a malem…

“Kumustaka, Eliza? Kasano itan ti marikriknam?”

“Nasayaat met, doktora.”

“Kabulanam itan, saan kadi?”

“Wen, doktora. Mariknak a dandanin ti panagpasngayko,” nakuna ni Eliza.

“Ania ti marikriknam ita?

Maragsakanka kadi wenno malidayanka iti inkanto panagpasngay?”

“Maragsakan ken malidayan, doktora.”

“Maragsakan ken malida-

yan? Ania ti kayatmo a sawen?

Ipalawagmo man?”

“Maragsakanak ta kamaudiananna, mapadasak… wen, dumtengen kaniak ti panagbalinko a maysa nga ina. Dumtengen ti parabur ti Dios kaniak a maysaak met nga ina.”

“Ngem apay a malidayanka?”

“Iti sabali a bangir, malidayanak, ta maysa nga irresponsible ti ama ti ipasngayko.”

“Saan a dayta ti panunotem, Eliza. Kabulanamon ket aldaw laengen ti bilangen…”

Dimteng ti aldaw a panagpasngay ni Eliza. Ni Dra. Jenny ti nangpaanak. Isu ti Ob-gyne ti The Haven.

“Lalaki ti anakmo, Eliza!

Maysa a nalungpo a lalaki.”

“A-agyamanak unay, doktora.”

“Ania kadi ti ipanaganta?

Nakapanunotkan?”

“A-ania kadi ti napintas,

doktora?”

“Emmanuel…”

“Emmanuel? N-nagan ti Mannubot?”

“Nagan ti Mannubbot. Iti panangbiagmo a nasayaat daytoy nga ubing, isu met ti mangugas kenka ken mangsubbot kadagiti nagbasolam.

Isu a saysayaatem ti agbalin nga ina, wen, Eliza?”

“W-wen, doktora. Ket agyamanak unay kadakayo. No saan a dakayo, nalabit nga awan koma daytoy nga ubing ita.

Ubing a sagut ti Dios kaniak.”

Maysa a bigat, isagsagana ni Eliza dagiti labaanna a kurtina ti The Haven. Inkabilna iti laundry basket. Nakaturog ti anakna isu a gundawayanna ti aglaba. Ken maysa, adda met dagiti kakaduana nga agbantay kadagiti matmaturog nga ubbing.

Binagtinna ti laundry basket.

Linuktanna ti ridaw a kumamang iti salas. Ngem nakigtot iti nadatnganna a sangaili.

Urayna la naibbatan ti laundry basket ket naiwaris dagiti labaanna koma. Saan a nakatimek…

“Kumustaka, Eliza?”

“E-edgar…?”

“Siak nga agpayso, Eliza…”

“Ania ti kasapulam? Saandakan a kasapulan pay. Mabalinmon ti pumanaw.”

“Eliza, ladingitek ti amin.

Agbabbabawiak, wen nalaus unay ti panagbabawik. Ngem, adtoyak a mangsilpo ti nagkurangak, ti mangatur iti nagbiddutak. Ti mangaklon ti responsibilidad a kas ama.”

Saan a nakatimek ni Eliza.

“Nadamagko a naganakkan.

Diak ammo, diak a maawatan toy bagik, kasla makariknaak iti nagpaiduma a ragsak a diak PANID 6

A MIGRANT-SENDING COUNTRY’S SEARCH FOR A LONG-TERM FILIPINO VISION Commentary by Jeremaiah M. Opiniano Institute for Migration and Development Issues (IMDI) (LAST OF TWO PARTS) Compare Trinidad and Tobago to the fourth largest remittance economy, the Philippines: a country with an elaborate migration management system that received over-US$17 billion in 2009, and where an estimated 8.5 million overseas Filipinos, scattered in 220 countries and territories, come from.

As the government of popularly-elected President Benigno Simeon Aquino III is about to finish producing the 2010-2016 Medium-Term Philippine Development Plan (MTPDP), something seems missing: Where does the Philippines want to go, regardless of who is this country’s president?

Six years, thus Aquino’s term, are not enough for the Philippines to generate some

13-15 million quality jobs to reduce joblessness visibly, if estimates by economists Fernando Aldaba and Reuel Hermoso are to be believed.

Poverty levels remained the same (26 million living in poverty), says initial results of the 2009 Family Income and Expenditures Survey. It may take a herculean effort to bring back agriculture’s old glory, or even revitalize the stagnant industry or manufacturing sector.

A government agency, the Commission on Filipinos Overseas (CFO), just revised its vision and mission in the hope that migration and development, by 2020, has been mainstreamed in the bureaucracy. In the short term, thinktanks like the Scalabrini Migration Center hope a national migration and development plan is formulated by

June 2011.

But where the Filipino boat intends to sail remains a question. One remembers a vision by former President Fidel Ramos (1992-1998) during his term: “Philippines 2000” where, by the turn of the new millennium, the country would have become a Tiger economy.

While many factors did not achieve such a vision, and the Philippines continues to be a basket case in Asia, at least there was a vision to direct an entire nation’s efforts.

The National Economic and Development Authority (NEDA) may want to think about drafting a long-term strategic plan similar to T&T’s Vision 2020, one that goes beyond a current president’s regime. After launching the new MTPDP by early 2011, NEDA can convene the country’s best minds to,

without partisanship, help draft such a development vision for the long haul —and have President Aquino endorse this process.

And overseas migration’s place in such a long-term Philippine vision? It is time to optimize a “Philippine diasporic dividend” —the net of net benefit from overseas migration— that supplements a long-term, not just a shortterm, vision of Philippine development.

Since the overseas exodus has impacted many aspects of Filipino socio-economic and cultural life, it is time to develop a migration-anddevelopment system that sees the country and her institutions address systemically the various impacts of migration on development.

The Philippines has yet to PAGE 6

Tawid News-Magasin

JAN. 17-23, 2011 SUNDAY JANUARY 23, 2011 3rd Sunday in Ordinary Time Ps 27:1, 4, 13-14 The Lord is my light and my salvation.

1st Reading: Is 8:23--9:3 Yahweh has just afflicted the land of Zebulun and the land of Naphtali; but in the future he will confer glory on the way of the sea, on the land beyond the Jordan--the pagans’ Galilee.

The people who walk in darkness have seen a great light.

A light has dawned on those who live in the land of the shadow of death.

You have enlarged the nation; you have increased their joy.

They rejoice before you, as people rejoice at harvest time as they rejoice in dividing the spoil.

For the yoke of their burden the bar across their shoulders, the rod of their oppressors, you have broken it as on the day of Midian.

2nd Reading: 1 Cor 1:10-13, 17 I beg of you, brothers and sisters, in the name of Christ Jesus, our Lord, to agree among yourselves and do away with divisions; please be perfectly united, with one mind and one judgment. For I heard from people of Cloe’s house about your rivalries. What I mean is this: some say, “I am for Paul,” and others: “I am for Apollo,” or “I am for Peter,” or “I am for Christ.” Is Christ divided or have I, Paul, been crucified for you? Have you been baptized in the name of Paul?

For Christ did not send me to baptize, but to proclaim his Gospel. And not with beautiful words! That would be like getting rid of the cross of Christ.

Gospel: Mt 4:12-23 (or Mt 4:12-17) When Jesus heard that John had been arrested, he withdrew into Galilee. He left Nazareth and went to live in Capernaum, a town by the lake of Galilee, at the border of Zebulun and Naphtali.

In this way the word of the prophet Isaiah was fulfilled: Land of Zebulun and land of Naphtali, crossed by the Road of the Sea, and you who live beyond the Jordan, Galilee, land of pagans: The people who lived in darkness have seen the great light; on those who live in the land of the shadow of death, a light has shone.

From that time on, Jesus began to proclaim his message, “Change your ways: the kingdom of heaven is near.”

As Jesus walked by the lake of Galilee, he saw two brothers, Simon called Peter, and Andrew his brother, casting a net into the lake, for they were fishermen. He said to them, “Come, follow me, and I will make you fish for people.” At once they left their nets and followed him. He went on from there and saw two other brothers, James, the son of Zebedee, and his brother John in a boat with their father Zebedee, mending their nets. Jesus called them.

At once they left the boat and their father and followed him.

Lectio • The people who lived in darkness have seen a great light, on those who live in the land of the shadow of death, a light has shone.

Meditatio • We are already saved. We change or become better because we have seen the light. This power transforms us to transcend our sinful selves.

Oratio • Allow the Lord to illumine the dark corners of our life and lead us to the path that goes straight to Him. Let us be guided by this light always.

Actio • Cheer up someone who seems to be burdened with problem and guilt. (Daily Gospel 2011, Claretian Publications

SAANDA A TAX FREE... (Manipud iti panid 1) Kinunana a para kolekta laeng ti ISECO kadagitoy a buis ket apaman a masingirda ti billing dagitoy a VAT iti distribution, system loss ken life line rates, iremitda a dagus iti BIR. Iti immun-una nga interbiona, kinuna ti board president ti kooperatiba nga aggudengda iti ipagpagna ni Pingay a pannakaikappeng dagiti electric cooperatives iti babaen ti CDA agsipud ta adu dagiti kooperatiba a nagmiembro iti CDA a nagpukaw.

“Dagiti dadduma a kooperatiba, nag-anderda iti CDA, ania ti nagbalinanda tatta?

They are all in the red (naglugida amin)… panayda negative balance… naabusar dagiti dadduma,” kinuna ni Savellano sana sinaludsod: “Kayattayo ngarud daydiay?”

Kinuna pay ni Savellano a sabali a kooperatiba dagiti electric cooperatives a kas iti ISECO ta utility ti ipatpatarayda, saan a kas dagiti dadduma a kooperatiba a para pautang wenno livelihood. “… Ania ti maitulong ti CDA, … adda kadi inhinieroda a makatulong kadakami?” sinaludsod ni Savellano.

Kinuna pay ni Savellano a nupay awan ti buis a bayadan dagiti electric cooperatives no agpalistada iti CDA, adda bayadanda iti nasao nga ahensia a

10% manipud iti revenue ti kooperatiba a di met agsubli kadagiti consumers.

Iti sabali a bangir, nupay agbayad iti buis dagiti electric cooperatives iti gobierno, agsubli daytoy iti NEA nga adda iti babaenna para iti pannakatulong dagiti kooperatiba, segun iti board director.

Kinuna ni Savellano nga interesado ni Ping-ay nga agpalista dagiti electric cooperatives iti CDA agsipud ta natalged ti pinansial a posision dagiti dadduma ngem iti teknikal a rason, awan ti maitulong ti CDA kadagiti electric cooperatives.

Kabayatanna, kinuna ni Engr. Egdon Sabio bayat ti presscon ti ISECO a naangay iti main office daytoy iti Santiago, Ilocos Sur a saanda nga irikep ti ruangan mainaig iti iyaakar ti ISECO iti CDA “ngem ketdi agsiputtayo nga umuna. No makitatayo a simmayaat ti kasasaad dagiti immakar nga electric cooperatives, apay ketdin a ditayo tuladen ida? Ngem no makitatayo nga awan nagbaliwanda wenno lalo pay a bimmaba ti kasasaadda, agtalinaedtayo laengen iti salinong ti NEA nga uppat a pulon a tawen a mangkitkita iti pagsayaatan dagiti electric cooperatives,” kinuna ni Sabio.#

NFA, NAKASAGANAN... (Manipud iti panid 1) Kinuna ni Bulao a malaksid kadagiti bodega nga upupaanda iti Cabugao, Sta. Maria, Candon City ken Tagudin, addan sabali pay a bodega nga upaan ti NFA iti Candon City.

Adda resolusion ti NFA iti gobierno probinsial a mangi-

donar daytoy iti lote a pakabangonan ti bodega ti ahensia ngem adda counterpart ti NFA iti pannakabangon ti pasdek.

Agdagup iti P700,000 ti pagup-upa ti NFA kadagiti bodegana iti irik iti tunggal bulan.#

3

DAGITI WAGAS A PANGIWAGAT ITI KINAIRTENG TI RIKNA Ni Jose Sabio Sajonia GAGANGAY ti kinairteng ti rikna a reaksion ti bagi nangruna no maipasango iti narikut a kasasaad wenno situasion, kas nakuna ti doktor a nangseminar kadakami iti stress management kanikamanon a tawen ti napalabas.

Tapno mailawlawag a nasayaat daytoy, kasapulan ti maysa nga eksperto wenno doktor. Agsipud ta saantayo nga eksperto, sinuratmi daytoy maibasar iti padas ken kapaliiwanmi.

Kas pagaammotayo, agbalin a makadangran ti maysa a banag no masobraan. Kasta met ti kinairteng wenno stress.

Ikulbona ti maseknan nga indibidual ta nakarkaro pay ngem sanselmo a mangyawawan a mangtakaw iti sentido, pigsa ken konsentrasionna.

Nasken ngarud a kontrolen.

Adu ti makapairteng uray iti bukod a bagi, iti ikub ti pamilia, trabaho, lugar nga ayan. Uray pay no nawadwad ti kuartam wenno abunaw ti kanem, adda gundaway a makapairteng met kenka. Kasano? No sobra ti kinabaknangmo, agproblemaka iti pangigastuam (wenno pangilemmengam aglalo no illgotten wealth). Problemaem ti karadkadmo amangan no uliendaka iti kaltaang ti rabii.

Wenno agbalinka a puntiria dagiti kidnap for ransom syndicate. No sobra ti kanem, agproblemaka no kasano a maibbusmo dagitoy a dida laeng mabangbangles aglalo

no dika met ammo ti agiparabur.

Yan ti rigatna, taudan pay ti sobra a makan ti high blood ken obesity ken nadumaduma a sakit. Problema ti salun-at ti mangpairteng ita riknam!

Kunada a narigat nga ikkaten a mamimpinsan ti stress, ngem posible a makontrol daytoy.

Adtoy dagiti wagas a pangkontrolmo iti irteng, kas maibasar iti padas ken nabasbasami: 1. Umisem ken agkatawaka.

Kuna ti maysa a nalatak a paramedic nga umisem ken agkatawa ti ubing iti mamin-400 iti agmalem idinto ta mamin-15 laeng ti nataengan gapu iti nagkaadu a problema ken pakaseknanna iti biag. Makatulong ti yiisem wenno panagkatawa tapno lumukay ti irteng ti utek tapno madaeran ti stress. Kuna pay ti doktor a no agkatawatayo ket patauden ti bagi ti neurochemical nga endorphin a mangtellay ti panagadu ti adrenaline a no agsurok iti bagi ket makadangran met.

2. Ikaadum ti gagayyemmo ken pairutam ti ayat kadagiti kasingedmo iti biag ta awan sabali a pagkamangam no magipitka wenno agproblemaka no di dagiti napudno ken manangisakit a gagayyemmo ken kakabagiam. Alay-ayanna ti irteng-rikna no maipeksam kadakuada ti ir-rukem ken kasapulam ken mabang-aranka la ketdi no matulongandaka iti pakarikutam iti material wenno moral a banag.

3. Liklikam ti agbalin a per-

peksionista. Adda amin pagkurangan ti tunggal tao. Saanmo a makontrol ti amin. Rumsua ta rumsua latta dagiti pagbiddutan. Sursuruem ti makibagay ken mangaklon ti kinapudno nga adda latta pakapilawan ti kinataom. Sursuruem nga annugoten ken korehiren ti nagbiddutam ken punnuam dagiti pagkurangam. Agpakumbabaka no addaka iti tapaw iti balligi. Ken dayawem dagiti tao a nasirsirib ken nalalaing ngem sika.

4. Agwatwatka – Paksiaten ti ehersisio ti stress. Kuna dagiti doktor nga uray 15 a minutos laeng iti inaldaw kas iti pannagna, ken panagkutikuti iti balay. Babaen ti panagwatwat, mailing-etmo dagiti sabidong a naullom iti bagim. Paregtaen ti ehersisio dagiti nadumaduma a kemika iti utek a mangpakalma iti riknam ken manglapped iti aniaman a depression a sumangbay kenka. Paanduren pay ti ehersisio ti bagi maikontra kadagiti sakit ta papigsaenna ti immune system. kasta met a pasayaatenna ti pammagim a mangipangato ti panagtalekmo iti bagim.

5. Dika uminum iti nasanger, agsigarilio ken ag-drugs ta adadda laeng a kumaro ti panagaburidom. Saan a marisut ti arak, sigarilio wenno droga dagiti ibakbaklaymo a problema.

Apagkanito laeng ti ipaayda a pannakaep-ep wenno pannakapukaw dagiti problemam ngem no nagpukawen ti epektoda,

agsubli manen dagitoy nga ad-adda ketdi a mangpairteng iti riknam.

6. Usarem ti bakantem nga oras a pangliwliwam ta bagim kas iti pannaki-bondingmo iti pamiliam, iti sidong ti asawam ken annakmo. Isem laeng ken garakgak wenno arakup dagita annakmo ken ti asawam, makaanaydan a mangpukaw kadagiti irteng ken problemam manipud iti opisinam, wenno iti trabahom.

5. Agmeditasion wenno agkararagka – Meditasion ken kararag ti kasamayan a pangtiped iti stress. Lulo-kanna ti madagdagsenan a barukong ken panunotmo.

Wenno saan, sursuruem ti agukag iti Biblia ken agbasa iti maysa a panid iti inaldaw samo batoken dagiti maregmeg ti balitok a masarakan kadagiti binatog. Masarakam iti Bibilia dagiti kasamayan a ballakad ken pannursuro a mangpalawag iti nasipngetan a panunot ken mangpalag-an iti nadagsen a barukong. Sursuruem ti kumamang iti Dios no adda problemam ken iti sanguanan dagiti ngatangata ken panagduaduam. Sursuruem met ti agyaman kadagiti parabur a sumangbay iti biagmo. Kas kuna ti maysa a padi, pagkutien ti kararag, uray ti bantay!

Apay a dimo padasen dagiti nadakamat iti ngato bareng maalep-ep ti kinairteng, saan laeng a panunot ken riknam no di pay ti kinataom?#

NABARA A KABLAAW Kablaawanmi dagiti taga-Vigan City iti naragsak a panangselebrarda iti Konbersion ni San Pablo ken iti panaglupos ti Vigan a maysa kadagiti kangrunaan a destinasion dagiti turista iti Amianan.

Sapay koma ta agtultuloy ti panagprogreso daytoy a siudad babaen ti pannarabay dagiti agtuturayna ken iti bendision ken parabur manipud iti patron daytoy a siudad a ni San Pablo. VIVA VIGAN! KABLAAW MANIPUD KADA:

MRS. FE ALLIBANG-BARBER MR. & MRS. HOWARD ALLIBANG and son Eric MR. & MRS. OTHMAR ALLIBANG and children Tenten and Ritchie MR. & MRS. JAIME M. AGPALO, JR. and family

Tawid News-Magasin

4

TI KUPONBAN ITI DALLUYON Sarita ni Danilo S. de Guzman (MAIKADUA A PASET) “NAKAIG-IGIDAK la ngaruden, pinaennak pay laeng met!” minisuotan ni Jerry ti drayber ti traysikel a kellaat a nagsikko iti sanguanan ti Plasa Burgos, iti sango a mismo ti munisipio ti Vigan.

Kadisdissaagna la itay iti sango ti libreria ket agturong koma iti katedral. Nariknana ti irarasuk ti darana.

“Yo, ke’ no dikay me’ ita nakita…” insungbat ti drayber kalpasan a nagmisuot.

“Agtangatangaka ngamin!” nangmesmes ket inasitganna ti drayber. Iti pattapattana ket ub-ubing daytoy ngem isuna iti tallo a tawen iti edadna a duapulo ket innem. Nataytayag ni Jerry ken namsek dagiti maselna a pinakesset ti talon ken bangkag. Napugot ken narapis ti drayber.

Kinusilapan ti drayber. “’Nia koma ti kusilapam?”

Ngem pinakaskasen ti drayber ti traysikel sakbay a maidisso ni Jerry ti nalukot a gemgemna.

“DARASUDOSKA a taltalaga! Ikkatem man dayta nga ugalim, kunak ngaruden.

Madamdama, isu pay ti pakaisarsarakam. Apay a tinapismo ‘diay baro nga aggatang iti bote ken landok?” dismayado ni Marinelle a nangsita ken ni Jerry kadayta a malem. Addada iti kalsada probinsial iti Sitio La

Loma iti wangawangan ti Purok Daya.

“Ket no saurenna met dagiti ubbing nga aglako iti bote.

Imbagak laeng a dina sauren dagiti ubbing, minisuotannak ketdin sana kinuna a saanak a makibiang. Immulo ti darak, tinapiskon a, ta dinanton uliten ti agsaur,” inyellek ketdi ni Jerry.

“Wen, ngem saan a rumbeng ti inaramidmo. Kinasaritam koma iti nasayaat ‘diay tao, saanmo a dinangran lattan.

Pakairubuam dayta a kinadarasudosmo.”

“Gunggonana a…!”

“No adda kapungtotmo, agpanunotka iti maminsangapulo. No nakaro ti pungtotmo, maminggasut.”

Ngem inyaleng-aleng ni Jerry dagiti ibagbaga ti kaayanayatna.

“Idi elementariatayo, ti kinadarasudosmo ti kanayon a pakigubgubalam. Idi haiskul, isu manen ti kanayon a pakibokboksingam. Agingga kadi ita, dimo pay naiyuttot dayta nga ugalim?”

Ngem nagkatawa laeng ni Jerry.

“ITAY pay laeng a napaliiwka a nakatakder ditoy sanguanan daytoy a department store, kasinsin. Ania ti parikutmo, aya?” Saan a nasiputan ni Jerry ti yaasideg ni Randy. “Addaka met ditoy Vigan?”

Mangop-opisina ni Randy iti treasurer’s office iti provincial capitol. Maysa nga account-ant. Kas ken ni Jerry, baro pay daytoy a kinaubinganna.

Agkabsat ti inada. Nasapsapa a nagasawa ti ina ni Jerry. Mangisursuron ti ina ni Randy idi nagasawa daytoy iti inhiniero, isu a nasalsaliwanwan ti panagbiagda.

“Sika gayam, kasinsin.

Kasangay ni Marinelle no umay a bulan isu a kumitaak man iti isagutko kenkuana.”

“Adda nakitamon?”

“Dayta man ne, kuwentas nga adda bitinna a sinanpuso. Kuna ti tindera a locker kano dayta.

“Ne, ket napintas nga agpayso, kasinsin!”

“Ti rigatna ket agkurang ti kuartak. Nangina met gayam, yos!”

Minira ni Randy ti kuwentas. “18k gayam dayta!”

Nagsakuntip ni Jerry a nagngilangil. “Yurnongak man dayta, kasinsin.”

“Wen, napintas a sagut dayta…”

“Nalpas ti trabahomon, kasinsin?”

“Agawidak pay ketdin a.

Makikalugankan kaniak.”

Agabay ti balayda iti Sitio La Loma, Brgy. San Antonio, Narvacan.

“Ala man ngarud, kasinsin, isu pay ti plete,” nagkatawa ni Jerry.

Dua a babbai ti kabsat ni Randy ken agpadada a nurse idiay London. Mana-ngisagut ni Randy ken ni Jerry sipud pay idi ubbingda. Kasinsinmo met dayta, isu a bingayam no ania ti adda kenka, kuna ngamin ni Mamang ni Randy.

Pitoda nga agkakabsat da Jerry. Isu laengen ti di pay naasawaan. Isu ti katulongan ni Tata Ikko iti talon. Baldado ni Nana Tasiang kalpasan ti pannakaatakena iti hayblad.

Bakka ti awagda iti inana ta sobra ti kinalukmegna nga isu met ti rason ti nakaatakeanna.

“Dadakkelen dagiti mulam a lasona, kasinsin?”

“Babassitda pay, kasinsin.

Kapalpalayasko laeng idi kalman.”

“Abonuamon tapno maikagud iti presio ket magatangmo ‘diay kuwentas.”

“Dayta ngarud ti parikutko, insin, awan maigatang iti abono…” nalab-ay ti katawa ni Randy.

“Mano ti bayad ti sangakaban aya? “Dumagastan idiay ili.”

Tinaliaw ni Jerry ti kasinsinna.

“Pabulodannak, kasinsin?”

“Wen, bareng magatangmon daydiay kuwentas!” Nagkatawa pay ni Randy sana kinuldit ti kasla kadakkel ti mais a lumabaga a sallapiding iti mugingna.

(Adda tuloyna)

EUGENE International Services POEA License # 175-LB-110806-R DO YOU WISH TO HAVE A BETTER LIVING STANDARD?

.. Female 23 to 40 years old speak, write and understand English .. Can At least High School graduate . Willing to do all around household chores and baby sitting

THEN, IF YOU ARE:

With or without experience

REQUIREMENTS: Passport & 2x2 Picture Come and visit us and earn more than Ph21,000.00!!!

FRANCIS SO & COMPANY BEN EMPLOYMENT AGENCY Urgently need 400 DOMESTIC HELPERS in Hong Kong Principal agency will come for interview monthly. Please call us.

WE OFFER FINANCIAL ASSISTANCE TO QUALIFIED APPLICANTS Main Office: Rm. 606, Doña Felisa Syjuco Bldg.

1872 Remedios St. Cor. Taft Ave. Malate, Manila Philippines CP No. 0917-530-2965 Tel. No. (02) 522-7029 / 522-7037

Ilocos Branch Rm. 202, Ben-jo’s Bldg No. 37, Bonifacio St., Vigan City, Ilocos Sur CP Nos. 0926-661-7420 / 0999-328-9726 Tel. Nos. (077) 632-0061 / 632-0037

Baguio Branch: Unit 301 D&L 2 Bldg., Pico, La Trinidad, Benguet CP No. 0939-780-2871 / 09175764105 Tel. No. (074) 424-4284 / 424-5120

Davao Branch: Fountain Place Entertainment Plaza Dacudao Cor.Cabaguio Ave., Davao City CP No. 0919-803-3977 Tel. No. (082) 225-1038

“BEWARE OF ILLEGAL RECRUITERS”

JAN. 17-23, 2011

NUTRITION CORNER Eating more often may benefit your health If you are struggling with high cholesterol, eating more often may benefit your health. According to a study published on the relationship between eating frequency and blood lipid levels, people who ate more frequently had lower overall cholesterol levels and lower levels of LDL (low density lipoprotein - the 'bad' cholesterol).

The people who ate more frequently (about five or six times per day) had lower overall cholesterol and lower levels of LDL when compared to people who ate one or two large meals each day, and HDL (high density lipoprotein - the 'good' cholesterol that is protective against heart disease) levels were not affected.

Even though the people who ate more frequently generally ate more calories, fat, carbohydrates and protein, they did not tend to have higher body weight or blood pressure.

How does eating frequency affect health and cholesterol?

The authors theorize that people who eat frequently throughout the day may have a steadier metabolism than people who eat only one or two big meals. This constant metabolizing of food may, as a result, reduce cholesterol in the blood. If you increase your eating frequency to five or six small meals a day, be sure that your nutritional focus is on fruits, vegetables, whole grains and low-fat protein sources. Adding extra calories from junk food to your diet may cause weight gain and other health problems. (Freddie G. Lazaro/PIA-Ilocos Sur)

Foods to gain weight You don't have to eat 'junk foods' to gain weight. You can choose healthy, energy-dense foods that will increase your calorie intake without unhealthy ingredients. Here's how to gain weight by eating healthy foods: a. Calculate your calorie need. You need to eat more calories every day to gain weight, especially if you are increasing your exercise to build muscle. So the first step is to calculate the number of calories you need with a calorie calculator. b. Eat more often. The next step is to find ways to eat more frequently. You can eat more food by increasing the number of meals you consume or by adding two or three snacks each day. Start with your regular breakfast, lunch and dinner times and add some snacks in between meals. Carry snack foods like granola or trail mix in your purse, bag or backpack so you don't skip your snacks. c. Eating healthier high-calorie foods. Another way to increase your calorie intake is to choose foods that are higher in calories. It's not difficult to find high-calorie foods; items like potato chips, soft drinks, tortilla chips, ramen noodles, frozen pizzas, macaroni and cheese mixes and other boxed meal mixes tend to be high in calories, but they're not very nutritious.

(Freddie G. Lazaro/PIA-Ilocos Sur)

Newborns with low Vitamin D levels at increased risk for respiratory infections The vitamin D levels of newborn babies appear to predict their risk of respiratory infections during infancy and the occurrence of wheezing during early childhood, but not the risk of developing asthma.

Results of a study in the January 2011 issue of Pediatrics support the theory that widespread vitamin D deficiency contributes to risk of infections.

"Our data suggest that the association between vitamin D and wheezing, which can be a symptom of many respiratory diseases and not just asthma, is largely due to respiratory infections," said US Researcher Dr. Carlos Camargo.

Although vitamin D is commonly associated with its role in developing and maintaining strong bones, recent evidence suggests that it is also critical to the immune system. Vitamin D is produced by the body in response to sunlight, and achieving adequate levels in winter can be challenging, especially in regions with significant seasonal variation in sunlight. Previous studies by Camargo's team found that children of women who took vitamin D supplements during pregnancy were less likely to develop wheezing during childhood.

Camargo noted that the study results do not mean that vitamin D levels are unimportant for people with asthma.

"There's a likely difference here between what causes asthma and what causes existing asthma to get worse. Since respiratory infections are the most common cause of asthma exacerbations, vitamin D supplements may help to prevent those events, particularly during the fall and winter when vitamin D levels decline and exacerbations are more common. (Freddie G. Lazaro/PIA-Ilocos Sur)

Taw

Tawid News-Magasin

JAN. 17-23, 2011

Tawid News-Magasin Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT First Judicial Region Branch 25 Tagudin, Ilocos Sur

IN RE: PETITION FOR THE ADOPTION OF MINOR ANGELYN BALALLO, SPOUSES PEPITO F. COLOMA and CYNTHIA B. COLOMA, Petitioners, x-----------------------x

Spl. Proc. Case No. 01373-T

NOTICE OF HEARING A verified petition having been filed by petitioner, praying this Honorable Court that after due notice, posting, and hearing, judgment will render judgment: Decreeing ANGELYN BALALLO as adopted daughter of the petitioners and, therefore, entitled to use the surname, COLOMA. Petitioner further prays for such other and further reliefs and remedies deemed just and equitable within the premises.

The petition and its annexes being sufficient in form and substance, NOTICE is hereby given that on February 7, 2011 at 8:00 o’clock in the morning, at Tagudin, Ilocos Sur, the same will be heard before this Court, at which time, place and date, any interested person may appear to contest said petition.

Let a copy of this Notice be published in a newspaper of general circulation in the Province of Ilocos Sur once a week for three (3) consecutive weeks at the expense of the petitioner. Likewise, let a copy of this Notice together with the petition and its annexes be sent to the Office of the Solicitor General, 134 Amorsolo St., Legaspi Village, Makati City, Manila; to the Local Civil Registrar of Tagudin, Ilocos Sur; to the Department of Social Welfare and Development (DSWD), Vigan City, Ilocos Sur and to the National Statistics Office, Manila.

This 14th day of December 2010 at Tagudin, Ilocos Sur. (SGD.) VICTOR O. DAMIAN Legal Researcher OIC-Clerk of Court TNM: Jan. 10, 17, & 24, 2011 Republic of the Philippines Local Civil Registrar Office Province of Ilocos Sur VIGAN CITY NOTICE FOR PUBLICATION In compliance with Section 5 of R. A. 9048, a notice is hereby served to the public that ERNESTO TEAÑO ARRUEJO has filed with this Office a petition for change of first name from HECTOR to ERNESTO in the birth certificate of HECTOR TEAÑO ARRUEJO who was born on November 17, 1962 at Vigan, Ilocos Sur and whose parents are Victoriano Arruejo and Cresencia Teaño.

Any person adversely affected by said petition may file his/her written opposition with this Office not later than January 24, 2011.

(SGD.) SUSAN P. ANCHETA City Civil Registrar TNM: January 17, & 24, 2011

Notice is hereby given that the estate of the late JUAN ROSARIO consisting of a parcel of land located at Sta. Monica, Magsingal, Ilocos Sur embraced by OCT No. 5444 and TD No. 30-17321A has been the subject of Extrajudicial Settlement and Adjudication of Estate with Deed of Absolute Sale executed by his only lawful and legal heir before Notary Public Atty. Jose R. Jimenez, as per Doc. No. 377; Page No. 076; Book No. LXII; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TAO, L UGAR, P ASAMAK LUGAR, PASAMAK

TNM: Jan. 10, 17 & 24, 2011

EXTRAJUDICIAL SETTLEMENT AND ADJUDICA TION ADJUDICATION OF EST ATE WITH DEED OF ABSOL UTE SALE ESTA ABSOLUTE Notice is hereby given that the estate of the late JULIA RACELES consisting of a parcel of land (Lot No. 1173 Cad 551-D of the Cadastral Survey of Sta. Catalina) situated at Cabuloan, Sta. Catalina, Ilocos Sur, embraced by OCT No. P-54151 and Tax Declaration No. 23-0004-00349, had been the subject of Extrajudicial Settlement of Estate With Deed of Absolute Sale executed by her only lawful and legal heir before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 140; Page No. 28; Book No. IX; Series of 2011.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 17, 24, & 31, 2011

PANAGSAPATA. Pagsapsapataen ni Cong. Eric Owen Singson dagiti kabarbaro nga opisial ti barangay ken Sangguniang Kabataan iti Candon City iti programa a naangay idiay Candon Civic Center idi Nobiembre 29, 2010. (Danny Antalan)

DEED OF ADJUDICA TION ADJUDICATION Notice is hereby given that the estate of the late JAIME R. RAGUINDIN consisting of a dollar deposit at the Banco de Oro, Vigan City Branch under Dollar Savings Account Number 0950226149 has been the subject of Deed of Adjudication executed by his compulsory heir, before Notary Public Atty. Joseph Darren Centeno, as per Doc. No. 47; Page No. 10; Book No. I; Series of 2011.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 17, 24 & 31, 2011

DEED OF EXTRAJUDICIAL SETTLEMENT WITH ABSOLUTE SALE Notice is hereby given that the estate of the late SPOUSES FELIX JURADO and LA PAZ PASCUA JURADO consisting of a parcel of land (Lot No. 2691 of the Cadastral Survey of Magsingal embraced by TCT No. T-6061 had been the subject of Deed of Extrajudicial Settlement With Absolute Sale executed by their nearest and only legal heirs before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 206; Page No. 43; Book No. VIII; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 17, 24, & 31, 2011

PANAGISAGUT. Madama ti panagiwaras dagiti miembro ti YAPIS iti ay-ayam kadagiti ubbing a residente ti Shelterville iti Barangay San Julian Norte, Vigan idi Disiembre 18, 2010. (teksto:Mancielito S. Tacadena/ladawan:Dante Tacata)

DEED OF ADJUDICA TION WITH WAIVER OF RIGHTS ADJUDICATION Notice is hereby given that the estate of the late EULOGIA UMOLI and SPS. TOMAS & ROSALIA U. PILOR consisting of a parcel of land situated in Magsingal, Ilocos Sur embraced by TCT No. T-15866, declared under TD No. 12-000800355 had been the subject of Deed of Adjudication With Waiver of Rights executed by their legal heirs before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 489; Page No. 99; Book No. IV; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 17, 24, & 31, 2011

Republic of the Philippines Local Civil Registrar Office Province of Ilocos Sur VIGAN CITY NOTICE FOR PUBLICATION In compliance with Section 5 of R. A. 9048, a notice is hereby served to the public that FAUSTINA E. MEJIA has filed with this Office a petition for change of first name from MARIA to ANITA in the birth certificate of MARIA IDIAN who was born on April 4, 1922 at Vigan, Ilocos Sur and whose parents are Sigundo Idian and Eustaquia Balbuena.

Any person adversely affected by said petition may file his/her written opposition with this Office not later than January 24, 2011.

(SGD.) SUSAN P. ANCHETA City Civil Registrar TNM: January 17, & 24, 2011

DEED OF ADJUDICA TION ADJUDICATION Notice is hereby given that the estate of the late LUISA CARMELO consisting of a parcel of land located at Cabaroan, Bantay, Ilocos Sur declared under Tax Declaration No. 006070 has been the subject of Deed of Adjudication executed by her only remaining surviving and living legal heir before Notary Public Atty. Noel Meinrado F. Plete, as per Doc. No. 31; Page No. 7; Book No. II; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 3, 10, & 17, 2011

DEED OF ADJUDICA TION WITH WAIVER ADJUDICATION OF RIGHTS WITH DON ATION DONA Notice is hereby given that the estate of the late RAYMUNDA B. JOAQUIN consisting of a parcel of land located at San Rafael, San Esteban, Ilocos Sur embraced by OCT No. P-2924 has been the subject of Deed of Adjudication With Waiver of Rights With Donation executed by her only children before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 207; Page No. 63; Book No. VII; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 17, 24, & 31, 2011

DEED OF ADJUDICA TION ADJUDICATION Notice is hereby given that the estate of the late ARNULFO CARMELO consisting of a parcel of land including a residential building located at Cabaroan, Bantay, Ilocos Sur declared under Tax Declaration No. 006063 has been the subject of Deed of Adjudication executed by his only remaining surviving and living legal heir before Notary Public Atty. Noel Meinrado F. Plete, as per Doc. No. 30; Page No. 6; Book No. II; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 3, 10, & 17, 2011

DEED OF ADJUDICA TION WITH WAIVER OF RIGHTS ADJUDICATION Notice is hereby given that the estate of the late FE A. ALLARDE consisting of two parcels of land situated in the Poblacion, Vigan, Ilocos Sur declared under TD Nos. 00-008-00534 and 00-008-00535 had been the subject of Deed of Adjudication With Waiver of Rights executed by her legal heirs before Notary Public Atty.

Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 373; Page No. 76; Book No. VII; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 10, 17, & 24, 2011

EXTRAJUDICIAL SETTLEMENT OF EST ATE ESTA WITH DEED OF ABSOLUTE SALE

5

11 tattao nadundunor iti nagsina nga aksidente SAN EMILIO, Ilocos Sur Sangapulo a tattao a pakairamanan ti maysa a masikog a maestra ti nadundunor gapu iti pannakaidungpar ti nagluga-nanda iti maysa a sitio ditoy nga ili idi malem ti Enero 8.

Naitaray iti Candon City Hospital tapno maagasan dagiti dunorda da Lolita Galusan y Baoas, 47, naasawaan; Dolor Fermin y Urdasan, 45, naasawaan; Marcy Pabor y Laoad, 52, naasawaan; Denecia Aguilar y Crisostomo, 50, naasawaan, agpapada nga agnaed iti Barangay Cabaroan, San Emilio; Rommel Demetrio y Patindo, 30, naasawaan; Ginerva Demetrio y Julio, 29, naasawaan, maestra, masikog; Elma Burcio y Adriano, 53, naasawaan; Maxima Saldo y Patricio, 37, naasawaan; Ofelia Matiasan y Unungin, 45, naasawaan ken Michael Eleno y Eronin, 21, naasawaan, kon-duktor, agpapada a residente iti Barangay Gayaman, Luba Abra.

Naammuan iti report manipud iti polis ditoy nga agsalsalog nga agpadaya ti Galva private passenger type jeep a kukua ni Quaquin Tallo ti Gayaman, Luba, Abra ken minaneho ni Jonathan Bajo y Anong, 29, baro, ket idi

maka-danon iti Sitio Singaben, Barangay Cabaroan, napukaw ti preno ti lugan isu nga indungpar ni Bajo iti maysa a turod a kadaratan.

Kabayatanna, nadundunor ti maysa a motorista ken ti inkalubbonna idi sinapgid ti maysa nga Isuzu Elf ti Euro motorcycle a luganda bayat ti panagdaliasatda iti national highway a sakup ti Barangay Suso, Sta. Maria, Ilocos Sur idi agarup alas 5:00 ti malem ti Enero 8.

Dagus a naitaray iti Reyes Clinic and Hospital tapno mataming dagiti dunorda da Cris Angel Cabaluna y Cabotaje, 22, naasawaan, ken ni Jayson Cabaluna y Cabotaje, 16, baro, agpada a residente iti Barangay San Jose, Narvacan.

Mapapati nga inobertekan ti Isuzu Elf a minaneho ni Rolando Ramos y Macayan, 45, naasawaan, residente iti Barangay Puro, San Agustin, San Fernando City, La Union ti motorsiklo a minaneho ni Cris Angel iti nagkurbaan ti Ba-rangay Suso ngem nasapgidna ti motorsiklo a puon ti naka-ikrasan daytoy a nakadundu-noran dagiti dua.

Boluntario a simmuko ni Ramos kadagiti barangay officials ti Suso sa naipaima iti Sta. Maria police station.#

BARANGAY CAPTAIN... (Manipud iti panid 1) rangay Daclapan, Cabugao; ken Regie Pagud y Gamuyod, 25, residente iti Barangay Pugos bayat ti panagdaliasatda a nakamotorsiklo iti national highway a sakup ti Barangay Pug-os ket nabigbig dagiti suspek a da Basilio Yadao, residente iti Barangay Teppeng; Bohot Sayo Baclig, residente iti Barangay Pug-os; Michael Yadao, residente iti Barangay

Pug-os, maysa a Rolly ken dua pay a di nabigbig a lallaki.

Awan pay makalawas kalpasanna, napaltogan idi malem ti Oktubre 8 ni Reymon Lorenzo y Blaza, ken ti kalugaranna a ni Tony Blaza, iti national highway iti Barangay Pug-os.

Naideklara a natayen ni

Lorenzo idi maidanon iti Pira Clinic and Hospital.

Kasta met a naireport iti polis idi Oktubre 23, 2010 a mapapati

AMBULANSIA PARA SENIOR CITIZENS. Inyawat ni Flor Tagara, sekretaria ni Gov. Luis "Chavit" Singson, ti 4-wheel drive nga ambulansia ken ni Suyo Mayor Samuel Subagan a nangibagi kadagiti senior citizens ti nadakamat nga ili.

Karaman pay iti ladawan da ABC Federated Pres. Mario Subagan ken maysa a konsehal. (Mancielito S. Tacadena)

BOLA PARA AGTUTUBO. Inyawat ni SK Federated President Marie Gabrielle Kayla S. Mendoza dagiti basketbol kada Mayor Marlon Ines, John Jerome Tolentino, ken Benazir Sarmiento. (teksto. Mancielito S. Tacadena/Ladawan:Dante Tacata) Orlino Ines, SK president ti Sinait, idi Enero 1, 2011.

“The sower sleeps at night, is up and about during the day, and all the while the seeds are sprouting and growing.”

DEED OF ADJUDICA TION WITH ABSOL UTE SALE ADJUDICATION ABSOLUTE OVER A POR TION OF A P AR CEL OF LAND PORTION PAR ARCEL Notice is hereby given that the estate of the late SPOUSES BENITO BARROGA and MARCIANA TOVERA consisting of a parcel of land situated in Pila, Sta. Lucia, Ilocos Sur covered by OCT No. 13899 and declared under TD/ARP No. 25,000300822-A had been the subject of Deed of Adjudication With Absolute Sale over a Portion of a Parcel of Land executed by their only existing legal heirs before Notary Public Atty. Beberly Joy D. Dario, as per Doc. No. 269; Page No. 54; Book No. 96; Series of 2010.

Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 17, 24, & 31, 2011

a pinaltogan ti grupo ni Terrago ni Mayor Edgardo Cobangbang ken kaduana idi addada iti Barangay Daclapan.

Nupay kasta, kinuna ti grupo ti barangay captain a ti drayber ti mayor ti immuna a nagpa-

putok gapuna a simmungbat a nagpaputok ni Ryugi Sugano y Belo, 23, security guard, ken residente iti Barangay San Jose, Candon City.

Nakasaklangen iti korte ti kaso maikontra ken ni Sugano.#

Tawid News-Magasin

6

POLICE REPORTS Tindera, nakumpiska ti lakona, napagmulta CANDON CITY - Malaksid a nakumpiska dagiti lakona, nagmulta pay ti maysa a tindera gapu iti panaglakona iti city proper ditoy siudad.

Inaresto dagiti polis ni Angelita Mones y Pagaduan, 40, balo, residente iti Barangay San Pedro ditoy siudad kalpasan a nasukalan nga aglaklako iti sanguanan ti SYM motorcycle shop a masarakan iti Barangay San Juan a sakup ti city proper.

Nakumpiska ti lako ni Mones a 9 1/2 kilos a karne, 3 kilos a bangus ken 5 kilos a maya-maya ken napagmulta iti P1,000.00.

Sagudayen ti Candon City Ordinance No. 408 a maiparit ti aglako iti karne, ikan, prutas ken natnateng iti aniaman a kalsada iti city proper ditoy.#

Mangngalap, binagsol padana a mangngalap STA. CRUZ, Ilocos Sur - Saan a panagkinnaawatan ti puon ti nangbagsolan ti maysa a mangngalap iti padana a mangngalap iti Barangay Mantanas ditoy nga ili idi malem ti Enero 9.

Binagsol ni Gary Ballera y Alcaide, 21, baro, mangngalap, ni Armando Gabriel y Llanes, 33, naasawaan, mangngalap met laeng, a nakayospitalan ti naud-udi.

Iti inbestigasion dagiti polis, naammuan a nagsubang dagiti dua ket kinamat ni Gabriel a nakaiggem iti imuko ni Ballera sana binagsol ngem nakalisi ti suspek.

Inagaw ni Ballera ti imuko sana binagsol ni Gabriel a nakasugatan ti tian ken kanawan nga ima ti naudi.

Boluntario a simmuko ti suspek iti polis. Saan a narekobre ti imuko a naaramat iti pammagsol.#

Babai a nagpalsipika iti dokumento, naaresto SAN JUAN, Ilocos Sur - Inaresto dagiti polis ditoy itay nabiit ti maysa a babai gapu iti panagpalsipikana iti dokumento.

Inaresto dagiti polis idi agsapa ti Enero 12 iti Barangay Resureccion ditoy nga ili ni Rita Quilana y Abad, 54, naasawaan, residente iti nadakamat a barangay, babaen ti warrant of arrest nga inyisio ni Judge Francisco A. Ante ti Municipal Trial Court in Cities, Vigan City, gapu iti kasona a falsification of public documents.

Nairekomenda ti P12,000 a pagpiansa ni Quilana.#

Pagtaengan, nauram MAGSINGAL, Ilocos Sur - Maysa a balay ti nauram ditoy nga ili idi malem ti Enero 9, gapu iti mapapati a panagliway ti bumalay.

Nauram ti balay ni Esperanza Oandasan, 68, balo, residente iti Barangay San Basilio ditoy nga ili idi agarup 1:24 ti malem idi Enero 9 gapu iti mapapati a panangliwayna iti lutlutuenna.

Kalpasan a naawatda ti report, nagresponde dagiti bombero ditoy iti nadakamat a barangay ket iniddepda ti apuy kalpasan ti sumagmamano a minuto.

Mapapati a pinanawan ni Oandasan ti lutlutuenna ket idi agsubli, sumsumgeden ti balayna.

Mapattapatta nga agpateg iti P50,000 ti nadadael iti uram.#

Granada, nasamsam iti ikut ti maysa a lalaki STA. CRUZ, Ilocos Sur - Tiniliw dagiti barangay tanod ti maysa a lalaki nga adda ikutna a granada bayat ti panagpatroliada iti Sitio Pantar, Barangay Villahermosa ditoy nga ili idi rabii ti Enero 12.

Nagresponde dagiti polis kalpasan a nakaawatda iti tawag manipud ken ni Mayor Valle mainaig iti kaadda ti natiliw a lalaki nga agwalangwalang iti nadakamat a lugar a nakalugan iti Hyundai Grace van nga addaan iti plaka a WSY 386 iti agarup alas 9:45 ti rabii ti nadakamat a petsa.

Nasamsam iti maysa a granada iti ikut ni Sonny Almo y Peralta, 33, naasawaan, residente iti Barangay Capariaan ditoy met laeng nga ili.

Nagsuspetsa dagiti tanod gapu iti suspetsoso a gargaraw ti suspek ket pinasardengda ti suspek sada sinukimat ti lugan a nakasamsamanda iti maysa a granada.

Iti pannakaisurat daytoy, madama ti inbestigasion mainaig iti nasao nga insidente.#

5 tattao, nadundunor iti explosion SINAIT, Ilocos Sur - Nayospital ti agiina maigapu iti pannakadundunorda idi bimtak ti maysa a banag a napilidan ti motorsiklo a naglugananda.

Naitaray da Jocelyn Rafanan y Rosimo, 31, naasawaan, ken dagiti dua nga annakna a nainaganan Jonalyn, 8, Grade III, ken ni Alden Paul, 7, Grade II, agnaedda amin iti Barangay Teppeng, ditoy nga ili.

Segun iti report a dimmanon iti polis ditoy, agdaldaliasat ti motorsiklo a minaneho ni Jocelyn iti barangay road a sakup ti Barangay Teppeng idi kellaat a bimtak ti napilidan ti luganda a nakadunoran ti saka ken dadduma a paset ti bagida.

Nairaman a nadunor da Crisanto Coloma y Abella, 53, baro, ken John Christopher Solis y Savella, baro ken residente met laeng iti nadakamat a barangay ket naipaagasda iti Sinait District Hospital.

Madama ti inbestigasion no ania ti napilidan ti motorsiklo a bimtak.#

TARAON TI BIAG... (Manipud iti panid 2) mailadawan. Patiek la unay nga adda pakainaigan ti anakta. Isu a pangngaasim, Eliza, pakawanennak ket agkallaysatan iti kabiitan a panawen. Impakaammokon daytoy a banag kadagiti dadakkel ken kakabsatko…”

Iti panagsarak manen da Eliza ken ni Dra. Jenny iti maysa nga aldaw…

“O, ania ti makunam ita, Eliza? Nagsubli gayamen ni Edgar ken natinongen ti petsa ti aldaw ti kallaysayo.”

“Wen, doktora. Agyamanak unay kenka. Dakkel nga utangko ti amin kenka. No saan a gapu kenka, awan koma amin dagitoy…”

“Awan ti aniamanna, Eliza.

Ti kunam, no saan a ti anakmo, dimo nasubbot ni Edgar. Kas ‘toy lubong, no saan a ni Apo Jesus saan koma met a nasubbot ti tao manipud ken ni Basol. Ania ita, di husto ti kuna ni Apo Jesus iti ebanghelio maipapan kadagiti ubbing?”

“Wen, doktora, ket agyamanak unay kadakayo!”

Saan koma a tarayan ti maysa a responsibilidad a naikumit iti nagayatan. Saan koma a lapdan dagiti ubbing a mapan ken ni Apo Jesus.

Dagiti ubbing ti pudno nga agtawid iti pagarian ti Dios…#

PRO1 celebrates 17th PNP Ethics Day CAMP BGEN OSCAR M FLORENDO – Uniformed and non-uniformed personnel of the Police Regional Office 1 (PRO1) Headquarters, the 1st Regional Public Safety Battalion and the PNP National Support Units based here celebrated the 17th PNP Ethics Day on January 12.

The celebration coincided with the traditional Monday flag-raising ceremony and was highlighted by the awarding of certificates of appreciation to Santol, La Union Mayor Daisy Sayangda-Olivar, Police Superintendent Pedro U. Ubaldo, and Pastor Brennus Blair H. Paragas in recognition of their support to PRO1’s Moral and Spiritual Transformation Program.

The theme for the celebration: “PNP, Leading the Straight Path Towards Excellent Service.”

Olivar, also the guest of honor and speaker, underscored the importance of personal transformation, bravery and confidence in performing one’s duties and responsibilities, as well as

the need for enhanced community partnership to find the straight path of excellent service.

She urged the police personnel to remain a “lotus in the filthy pond” and to never surrender in doing good service to the people of Region 1.

“Kahit gaano kasama ang ating kapaligiran at gaano kasama ang ginagawa ng iba…you should remain there like a lotus,” she stressed.

Olivar called on the PNP leadership to strengthen the police stations because they serve as the production lines of the PNP. “The image that the police stations portray to the community will always be the face of the whole agency,” the mayor added.

After the flag-raising ceremony, Father Ronilo A. Datu, chaplain of the regional office, officiated a thanksgiving mass at the PRO1 Chapel after which a lecture on values formation followed.#

TWIN BRIDGE... (Manipud iti panid 1) Kinuna ti mayora a no marangtayan ti Govantes dike dumanonton dagiti bangka iti likudan ti Archbishop’s Palace kas paset ti river cruise.

pannakakali ti Mestizo river tapno mabiag ti danum ken maikkan iti nayon a pamastrekan dagiti mangngalap.

Nairubbuat idi kanikadua a Iti agdama, agrubbuat ti tawen ti river cruise a maysa bangka iti Barangay Beddeng pay a pangawis kadagiti turista Laud nga agpaabagatan nga umay agpallailang ditoy agingga iti pagbeddengan ti siudad.

Maysa nga isla idi ti siudad ti Barangay Tamag sa agsubli agingga iti Barangay Amianance Vigan a sumangsangladan dagiti negosiante nga Intsik nga santo agsubli manen iti nag- agimaro kadagiti tagilakoda kas rubbuatanna. sukat dagiti produkto daytoy a Maysa a prioridad a programa lugar a maawagan idi iti Villa ti agdama nga administrasion ti Fernandina.# AKINKUKUA PAGLETSONAN.. (Manipud panid 1) na sa nagtaray a kumamang iti tiendana ngem sinurot ti suspek sana pinaltogan iti sumagmamano a daras agingga iti nadaleb ti biktima.

Naglibas ti suspek iti saan nga ammo a direksion kalpasan iti pammaltog.

Nakarekobre dagiti polis iti lima a kapsula ken maysa a buli a nagtaud iti cal 45 iti nakapasamak iti krimen.

Kinuna ni Taclas a nangisayangkaten dagiti kameng ti SOCO manipud iti Crime Labo-

ratory a nakabase iti Camp Elpidio Quirino, Bulag, Bantay, Ilocos Sur iti inbestigasion para iti pannakarisut ti kaso.

Kinunana pay a maiwayat ti cross-matching dagiti kapsula a narekobre tapno maammuan no naaramatdan iti sabali a pammatay iti probinsia.

Awan pay ti anggulo ti pammapatay ngem nadakamat ti hepe a nagsina ti biktima ken ti asawana nga agtrabtrabaho iti ballasiw-taaw.#

AS0, NAGPAKDAAR... (Manipud iti panid 1) pintero ti nalmes bayat ti mapapati a panagdigosna iti Karayan Buaya iti Barangay Ubbog, Salcedo, Ilocos Sur idi malem ti Enero 9.

Iti inisial nga inbestigasion dagiti polis, sakbay ti insidente, naggiinom da Noel Cadlaon y Lazaro, 51, naasawaan, karpintero, residente iti Barangay Balidbid, ti kayongna a ni Rolando Mangay-ayam, 32; ken ni Robert Cabarios y Garnace, 53, naasawaan, kalugaran ti biktima sada napan iti karayan tapno agdigos ken ituloyda ti aginom.

Idi agarup alas 11:00 ti bigat, inawis da Mangay-ayam ken ni

Cabarios ti biktima nga aggawiden ngem nagbati daytoy nga aglanglangoy ken agkankanta iti karayan.

Segun kadagiti sumagmamano a napan nagdigos iti karayan iti tengnga ti aldaw, nakitada ti biktima nga aglanglangoy ken agkankanta iti karayan.

Idi ala una iti dayta met laeng a malem, napan nagdigos da Freddie Bang-asan ken ni Omit Bagsingit, residente ti Barangay Ubbog ket nakitada ni Cadlaon a nalmesen.

Inarayatda ti biktima sada intaray iti Salcedo District Hospital ngem naideklara a natayen daytoy.#

MIGRANT-SENDING... (Manipud iti panid 2) have a system to address the economic and social impacts of migration —or even a set of goals to manage these impacts and optimize migration’s gains.

Integrating such a migration-and-development system into a long-term Philippine vision will be good first step to see the progress of this migrant-sending country beyond merely sending people abroad and

receiving dollars.

But if the boat just sails and doesn’t know where to go, there goes the thrill of looking ahead to a brighter Filipino future.

Comments to the Institute for Migration and Development Issues (http:// almanac.ofwphilanthropy.org) may be sent to this email a d d r e s s : ofw_philanthropy@yahoo.com.

ITI DUYOG... (Manipud iti panid 2) koma nga aramiden ti panangikkat ti biag iti saklolo. No kettelem ti biag iti saklolo, agbalin dayta nga “Anak ni Janice” ket kittabenna ta tengngedyo, hik-hik-hik!

Kasanon no agbalin a kinapudno dayta a posibilidad? Di pay ket nakadagdagemen a

panunoten?

Daytoy ti kabaliktad ti sensilio (other side of the coin); a maysa psychological approach ti “Anak ni Janice.”.

Napintas a sarita. Makapnek.

Nabara a kablaaw iti author!#

JAN. 17-23, 2011

TALDIAP-DAMAG P3.8-M napastrek ti Candon public market iti entrada CANDON CITY - Agdagup iti P3,766,020 ti napastrek ti siudad iti entrada idi 2010 manipud kadagiti aglaklako iti nateng, ikan, karne, prutas ken dadduma pay a mailako iti tiendaan publiko ditoy, segun ken ni Fe Toquero, market administrator ditoy.

Kinunana a nangatngato daytoy iti nasurok P300,000 no maikumpara idi 2009 nga immabot laeng iti P3.5 a milion,.

Ti bulan ti Mayo ti kadakkelan ti nasingiran nga immabot iti P338,000 a sinaruno ti bulan ti Desiembre, segun ken ni Toquero.

Kinuna ni Toquero a saan a karaman ditoy dagiti addaan iti puesto ken stalls iti public market ken dadduma pay nga establisimiento kas dagiti aglaklako ti lupot, aksesoria ken dadduma pay.

Mangnamnama ni Toquero a magaw-atda ti P4 a milion ti ticket collection iti daytoy a tawen. (Danny Antalan)

Flag ceremony, maang-angay ditoy a barangay BANAYOYO, Ilocos Sur. Maang-angay tunggal Lunes ti flag raising ceremony a pakipartisiparan amin nga opisial ken agtakem iti Barangay Casilagan Norte ditoy nga ili.

Kinuna ni Kapitana Erlinda Pangamdaman nga agmulta iti P100 ti siasino man a barangay kagawad, tanod, barangay health workers, ken dadduma pay nga adda takemna iti barangay a di makaatendar iti flag raising ceremony.

“Maikkat ti multada iti honorariumda no saanda a mabayadan a sigida,” kinuna ni Pangamdaman.

Ni Pangamdaman pay ti agdama nga ABC president ti Banayoyo.

Sakbay a nagbalin ni Pangamdaman a barangay captain ti Casilagan Norte, namitlo daras a nagtakem a dadaulo ti Maharlika Village, Taguig City. (Danny Antalan)

Barangay, awan pay sekretario ken tesorerona SANTIAGO, Ilocos Sur. Awan pay ti sekretaria ken tesorero ti Barangay Poblacion Norte ditoy nga ili, daytoy ti naammuan iti barangay captain ditoy itay nabiit.

Kinuna ni Kapitan Richard Tengsico ti Poblacion Norte, nga awan pay laeng ti nadutokan a sekretaria ken tesorera ti Barangay Poblacion Norte nupay nabayagen a nalpas ti eleksion agsipud ta saan a kinanunongan ti lima a kagawadna dagiti dinutokanna nga agtakem.

“Kualipikado met dagiti dinutokak ken awan met ti pamilawan kadakuada ngem saanda nga immanamong,” kinuna ni Tengsico.

Kabayatanna, iti pannakiuman ti DZTP ken ni Provincial DILG Officer Victoria Ramos, inlawlawagna nga awan la ketdi ti nalabsing kadagiti basic requirements ken qualifications, awan ti rason tapno saan a maikkan iti concurrence ti madutokan a sekretario ken tesorero.

Maipalagip nga addaan ti barangay captain iti bileg a mangdutok iti sekretario ken tesorero ti barangay ngem masapul ti concurrence ti majority dagiti kagawad. (Danny Antalan)

PhilHealth insurance, naited tobacco farmers SAN JUAN, Ilocos Sur - Naikkan iti PhilHealth insurance dagiti agmulmula iti tabako ditoy a nakitulag iti maysa a kompania nga agparpartuat iti sigarilio.

Kinuna ni NTA Area Supervisor Jose Taclas, a prioridad a naikkan iti libre a PhilHealth insurance dagiti mannalon a nakitie-up iti Philip Morris Company kas tulong ti kompania kadakuada.

Segun iti area supervisor, ibaklay ti nasao a kompania ti 50% iti PhilHealth insurance dagiti mannalon, 25% ti local government unit ken 25% manipud iti National Tobacco Administration.#

Biktima ti paputok, immadu VIGAN CITY - Agdagup iti innem a pulo ket innem dagiti biktima ti paputok iti napalabas a Paskua ken Baro a Tawen, segun iti Department of Health ditoy probinsia.

Ad-adu nga amang dagiti nadunor gapu iti paputok itay kalkalpas a tawen no maikumpara idi 2010 a nagdagup laeng iti 38.

Naammuan iti report a kaadduan ti bilang dagiti biktima ti paputok dagiti residente iti Vigan (25), Bantay (9), Sta. Lucia (6) ken Narvacan (5).

Adda saggaysa a biktima ti paputok iti Caoayan, Magsingal, San Juan, Tagudin, Sta. Maria, Sta. Catalina, Cabugao, Sta. Cruz, San Emilio, ken Candon City.

Kaaduan kadagiti biktima ti paputok a Piccolo nga agdagup iti 29.# ELECTRIC COOPS... (Manipud iti panid 1) agrehistro ti ISECO iti CDA, saanen a masingir dagitoy kadagiti consumers.

Idi napan a tawen, impalgak ni Ping-ay a nagpukaw ti ISECO iti P119 milion idi 2007, nasurok a P80 milion idi 2008 ken aganay a P70 milion idi 2009.

“Apay nga agluglugi ti ISECO? Ania dagiti contributory factors no apay nga agluglugi?” sinaludsod ni Pingay idinto nga innayonna nga imbatayna ti manipestasionna iti naited kenkuana a dokumento idi naawis a guest speaker iti general assembly nga insayangkat ti ISECO. “Saandak koma a pabasolen ta imbasarko ti manipestasionko kadagiti dokumento a naited kaniak,” kinuna ni Pingay.

Kinuna ti party-list representative a saan nga “at liberty” a mangiwaragawag iti naduktalanna no saan a public documents dagiti naited kenkuana ken naggapu a mismo iti ISECO. Kinuna ni Ping-ay a kasapulan nga analisaren dagiti opisial ti ISECO dagiti makagapu iti net losses daytoy

agsipud ta dagiti consumers ti kooperatiba ti agsagrap kadagitoy a pukaw.

“Sino ti agbayad iti systems loss… datayo,” kinuna ni Pingay. “Uray saantayo a nausar a koriente, bayadantayo latta.”

Iti maysa pay nga interbio ken ni Ping-ay, kinunana a nupay maysa a kooperatiba ti ISECO, saan a kukua dagiti tattao ken dagiti consumers ket saanna a sagsagrapen dagiti pribiliheo dagiti kooperatiba a nakarehistro iti Cooperative Development Authority (CDA).

Indagadag ni Ping-ay nga agrehistro dagiti electric cooperatives iti Cooperative Development Authority agsipud ta agsagrap dagitoy kadagiti exemption kas iti VAT on distribution, vat on systems loss ken vat on life line rates.

Kinuna pay ni Ping-ay a kurang ti pannakaammo dagiti nabutosan nga opisial ti ISECO iti akem ti CDA ken ti NEA ket masapul a lukatanda ti pampanunotda a makiinnadal no ania dagiti bentahe no agrehistro ti ISECO iti CDA.#