Tawid News Magasin - VOL. IX NO. 37 NOV. 16-22, 2009

Page 1

ITI INDAYON NI LAGIP: NASASAEM TI SAKIT ITI KAUNGGAN BOTIKA LA CONCEPCION Aglakoda iti nalaka nga agas OWNED & MANAGED by Jaime Obispo G.H. del Pilar St., Vigan City

Ta wid (T he Heritage) (The

VOL. IX NO. 37 ( ENTERED AS SECOND

CLASS

MAIL

NOV. 16-22, 2009 TTER AT VIGAN POST MATTER MA

NEWS

MAGASIN M A PA G TA L K A N PA N G N A M N A M A A N OFFICE

ON

JUL JULYY

9,

P7.00 2002)

PANID 3

TAWID NEWS MA GASIN MAGASIN

can be accessed at www .ta widne wsma www.ta .tawidne widnewsma wsmagg .com www .jasper espejo .com www.jasper .jasperespejo espejo.com www .kamalig .b lo gspot.com www.kamalig .kamalig.b .blo logspot.com

Linia ti kompania ti telepono, masabsabotahe? Mannalon, traders, di nagkasurotan maituon iti floor price ti tabako VIGAN CITY - Agsubli dagiti mannalon ken traders ken agparpartuat iti sigarilio para iti round three ti tripartite conference kalpasan ti pannakapaayda a makapagsinnurot iti maituon iti floor price ti tabako. Kinuna ni Bernard Vicente, para sao dagiti mannalon, nga awan ti naipinal a maituon iti floor price ti tabako iti nasao a tripartite conference a naangay iti opisina ti National Tobacco Administration idi Nobiembre 12. Nupay inrupir dagiti mannalon ti P10 kada kilo a maituon iti floor price daytoy a produkto, saan a nagkir-in dagiti traders iti pagtaktakderanda a P2 kada kilo laeng ti maituon iti

Task force mabuangay tapno marisut ti problema

floor price iti tabako nga inanamonganda idi kanikadua a tawen. Iti immuna a kumperensia a naangay iti provincial capitol idi Oktubre 29, immuna nga indatag dagiti mannalon ti P19 kada kilo a maituon iti floor price ti tabako ngem nagbalin laeng a P2 kada kilo ti indatag dagiti traders ken agparpartuat iti sigarilio. Imbaba dagiti mannalon iti P10 ti maituon iti floor price ngem kaskasdi a saan a nagbaliw ti pagtaktakderan dagiti traders. Kanaig daytoy, indagadag ni Gov. Deogracias Victor Savellano kadagiti traders a PANID 6

Calls on Congress to amend or repeal deregulation law Chiz urges Palace not to back down to pressure on oil price freeze Opposition Sen. Chiz Escudero yesterday urged the Palace not to back down to pressure from business and other interest groups to lift the oil price freeze in typhoonstricken calamity areas. “The current turmoil in the global economy has seen governments taking on a more activist, regulatory role. We can do no less. I call on my colleagues in Congress to speedily act on proposals that aim to review the oil deregulation law,” the 40-year old lawmaker said. Escudero issued the call after foreign and local business

groups demanded the scrapping of Executive Order 839 which directed oil companies to retain the level of prices of petroleum products at the Oct. 15 level for the duration of state of emergency in Luzon. The order was issued to prevent a surge in consumer prices following the devastation wrought by the series of powerful storms and typhoons on Metro Manila and the rest of Luzon in the past month. Oil prices have also risen due to the improving global economic situation. “Our country’s poor and PAGE 4

Panaglukat ti botika ti probinsia, dinton problema ti gatangen nga agas: Gov.DV

BISITA. Nakiragup ni Mayor ti Honolulu Mufi Hannemann (sentro) kada Gov. Deogracias Victor Savellano ken ni Cabugao Mayor Diocaesar Suero iti sanguanan ti monumento ti Sakada, birngas kadagiti nagkauna a bunggoy dagiti Ilokano a nagrubbuat iti Salomague tapno mapanda agtrabaho iti plantasion ti unas iti Hawaii. (Rinetrato ni Danny Antalan)

Mayor ti Honolulu, binisitana nagrubbuatan dagiti Sakada CABUGAO, Ilocos Sur - No adda singing governor ditoy probinsia, adda met singing mayor ti Honolulu iti kinatao ni Mayor Mufi Hannemann. Kalpasan ti panagkanta ni Gov. Deogracias Victor Savellano kas panangpadayawna ken ni Hanneman, impangeg met ti naud-udi ti kantana a Blue Hawaii a sinarabo ti sipsipat manipud iti tallaong. Bimmisita ditoy idi Nobiem-

2 negosiante, natakawan

BOTIKA TI PROBINSIA. Pormal a linuktan ni Gov. Deogracias Victor Savellano ti Botika ti Probinsia idi malem ti Nobiembre 9 tapno daytoy ti mangsuplay iti kasapulan nga agas dagiti district hospitals iti probinsia, pakairamanan ti Gabriela Silang General Hospital. (Danny Antalan)

VIGAN CITY - Saanton a problema ti magatang nga agas kadagiti district hospitals ditoy probinsia iti panaglukat ti Botika ti Probinsia, segun ken ni Gov. Deogracias Victor Savellano. “Umanay ti suplay ti agas iti Botika ti Probinsia,” daytoy ti impatalged ni Savellano bayat

ti pannakiuman kenkuana ni Jun Ramos iti programana a Barangay Commando Brigada iti DWRS ditoy siudad itay nabiit. Pormal a naluktan ken nabendisionan ti botika ken iti panagpinnirma iti katulagan ti gobierno probinsial ken dagiti PANID 4

CANDON CITY - Dua a babai a negosiante ti biktima iti nagsina a panagtakaw ditoy siudad itay nabiit. Iti immuna nga insidente, inlibas nga inkarga ti maysa a lalaki ti uppat a sako nga irik a lako ni Valentina Ramilo, 62, residente iti Cabittaogan, Sta. Catalina, Ilocos Sur. Naduktalan ni Ramilo nga awanen dagiti sinako nga irik idi mapanna koma alaen iti puestona iti tiendaan iti Barangay San Isidro ditoy. Segun kadagiti nagdamaganna, inkarga ti maysa a lalaki dagiti irik iti traysikel nga addaan body number 1396. Kabayatanna, natakaw ti kuarta ni Rosalia Rodriguez, 52, residente iti Barangay San Isidro ditoy siudad nga agdagup iti P4,000 ken dadduma pay a papeles a naikabil iti PANID 6

bre 9 ti grupo ti mayor, a pakairamanan ni Representative Joey Manahan, sumagmamano a kameng ti staffna, ken dagiti patneng nga Ilokano a tubo ti Ilocos Sur ken Ilocos Norte nga agnaeden iti Hawaii. Indauluan ni Savellano dagiti provincial ken municipal officials a nangpasangbay ken ni Hannemann a pakairamanan da Bokal Robert Tudayan, Mayor ti Cabugao Diocaeser Suero, Mayor Edgar Zaragoza ti Narvacan, Mayor Lorenzo Bragado ti San Emilio, Mayor Jesus Sagay ti Lidlidda, Vice

Mayor Virgilio Pasion ti Santiago, ken dadduma pay nga opisial. Maysa kadagiti binisita ni grupo ni Hannemann ti Salomague Port iti Cabugao, Ilocos Sur sada nagturong iti Cabugao Resort a nakaangayan ti maysa a programa. Maipalagip a nagrubbuat ti grupo dagiti Ilokano iti Salomague tapno mapanda agtrabaho iti kaunasan iti Hawaii idi 1920s agingga iti 1940s. Naawagan dagiti nagtrabaho PANID 4

VIGAN CITY - Masabsabotahe dagiti linia ti maysa a kompania ti telepono ditoy siudad? “Saantayo a mabalin nga ikkaten daydiay...” kinuna ni Deputy Chief of Police Maximo Taclas idinto nga innayonna a ti laeng kable ti telepono ti Digitel ti mairepreport a mataktakawan ditoy siudad. Iti panagpalawag ni Digitel District Manager Sumabat iti konseho ti siudad ditoy idi Nobiembre 9, dinakamatna a sangapulo ket innemen ti inreportda iti polis a kaso ti panagtakaw kadagiti kable ti telepono ti kompaniada iti nadumaduma a paset ti siudad ngem saan latta a maguped ti panagtakaw kadagitoy. Ngem segun ken ni Taclas, lima laeng ti “nakalkalda” a report ti panagtakaw iti kable ti telepono ti Digitel idinto a kinunana a saan koma a maipabasol ti amin iti polis agsipud ta “no dagiti laengen kable ti telepono ti bambantayanda iti 24 nga oras”, maliwayanda metten dagiti sabali a pagrebbenganda kas iti pannakatagiben ti urnos ken talna iti siudad. Napaayaban ni Sumabat iti sangguniang panlungsod ditoy tapno lawlawaganna no apay a di met laengen maisubli ti serbisio ti telepono iti sumagmamano a barangay iti dumaya idinto a nabayagen a naireport ti problema iti opisinada. Sumagmamano pay a reklamo ti naidanon iti DWRS mainaig iti mapapati a di panangitaltalek ti Digitel iti pannakatarimaan ti teleponoda iti baet a makabulan wenno nasursurok payen ti napalabas manipud inreklamoda ti problemada. Maysa kadagiti nagreklamo PANID 4

Secretary Clinton announces additional $5.2-M for flood relief for the Philippines

U.S. Secretary of State Hillary Clinton

U.S. Secretary of State Hillary Clinton today announced an additional $5.2 million in disaster relief and recovery assistance to the Philippines. Speaking at

Malanday High School in Marikina City, Secretary Clinton said the additional assistance will meet vital education, water and sanitation, health, and disaster preparedness needs. These funds are in addition to the more than $14 million in rescue and relief aid that the U.S. Government has already provided in response to the three massive storms that devastated parts of the Philippine island of Luzon in the last six weeks. Secretary Clinton is visiting the Philippines on a two-day trip to show solidarity with the Filipino people in the wake of Tropical Storm Ketsana (local

name Ondoy), Typhoon Parma (Pepeng), and Typhoon Mirinae (Santi), which have affected over 10 million people and claimed almost a thousand lives. Secretary Clinton visited Malanday High School, in one of the areas hardest hit by the floods. The school lies next to the Marikina River, which overflowed onto the school grounds. Secretary Clinton, along with U.S. Ambassador Kenney, Education Secretary Lapus, Department of Social Welfare and Development Secretary Cabral, and Marikina Mayor Fernando opened a Book Fair. PAGE 4


Tawid News-Magasin

2 TAWID NEWS MAGASIN SALVADOR A. ESPEJO - PUBLISHER

EDITORIAL STAFF: JAIME M. AGPALO, JR., Editor; ROSE A. ESPEJO, Circulation Manager; DANNY ANTALAN, ROY ARAGON, MANCIELITO S. TACADENA, JOE ANDREW PESCADOR, News Editor; Contributing Writers; PRECY ULILA, Encoder; JULIE BETH BALITE, Lay-out Artist; JASPER. A. ESPEJO, Website Master. The Tawid News Magasin with Editorial and Business Office at Rivero St., Cuta, Vigan, Ilocos Sur, is published weekly in English and Iluko and circulated in Ilocos Sur, Ilocos Norte, La Union, Pangasinan and the Cordillera Administrative Region and can also be accessed at www.tawidnewsmag.com. Tawid News Magasin welcomes contributions for publication, including properly captioned photographs. Manuscripts submitted must be typewritten, double-spaced. The Editors reserve the right to reject or abridge articles submitted in keeping with editorial policy and space. Except the editorial, the opinions expressed herein are those of the writers and contributors and do not necessarily reflect those of the publisher. Send articles with stamped and self-addressed envelope to Editor: Tawid News Magasin, Rivero St., Vigan, Ilocos Sur. E-Mail Address: tawidnews@Yahoo.com. For your advertising needs, call: Tel. No. 722-2638 or Cellphone # 09163002969 or 09228109420. Member, Publishers Association of the Philippines, Inc. Member, Federation of Prov. Press Clubs of the Phil.

PAPI FPPCP

ADVERTISEMENT RATES: 1 Whole Page, Back - P16,000; 1/2 page - P8,000; 1/4 page - P4,500; 1/8 page - P2,500; Full Page, Inside - P12,000; Half Page, P6,000; 1/ 4 page - P3,500; 1/8 page - 2,500. Minimum insertion - P500.00; COMMERCIAL RATES - P300/column inch; LCR PUBLICATIONS - P2,500; 1 Year Subscription P1,000.00 (local); $60 (abroad). Rates applicable for single issue only.

EDITORIAL Ania ti klasem a mangmangged? Segun iti Department of Foreign Affairs, adda tallo ribu a kakailiantayo nga adda iti ganggannaet a pagilian, nangruna iti Middle East, ti nakabalud wenno sumangsango iti pannakaipupok gapu iti nagduduma a kaso. No patien ti DFA, agdagup iti 70 porsiento kadagiti nakabalud a Filipino gapu iti panaglabsing iti paglintegan iti imigrasion idinto a dagiti dadduma ket naikursongda iti pagbaludan gapu iti panaglako iti maiparparit a droga, panagtakaw ken dadduma pay nga ordinario a krimen. Dakkel a pagpanunotan no apay nga iti baet ti pannakaammo dagiti kailiantayo a maikaniwas iti linteg ti aglako iti droga, agpasugal, agtakaw ken dadduma pay, ituloyda latta ti aramidda. Saanda ngata a mapanunot a dakkel a pakairubuanda ti aramidda a pakaisaldaan ken pagpeggadan ti naraniag a masakbayan ti pinanawanda a pamilia iti Filipinas? Agsipud ta awan ti piansia ti matiliwan nga aglako iti droga, mabungsotda la ketdi iti pagbaludan. Ngem no dadduma, napigsa ti awis ti pirak. Makakullaap ti sulisog ti nadaras a panguartaan. Kastay kunadan, ti nasalukag agbiag. Bay-amon no dakes a kinasalukag. Ita, sursuroten ti DFA dagiti kaso dagiti kailiantayo kas panangitedna iti tulong kadakuada. Malaksid nga ammo met dagitoy a kailiantayo a maiparit ti panaglako iti droga, panagpasugal, ken dadduma pay a bisio, agaramidda latta ta posible nga ipagarupda nga awan ti pagdaksanda ta ordinario dagitoy a mapaspasamak iti naggapuanda a pagilian. Ipagarupda siguro a nalaka a mapapetpetan dagiti otoridad no maduktalan ti maikaniwas nga aramidda wenno kas kalukay ti hustisia iti pagilianda ti hustisia iti Saudi Arabia. No dadduma, mababalawtayo dagitoy a kailiantayo agsipud ta ikuyogda ti nakairuamanda, uray no dakes, iti sangladanda a pagilian. Naladawen no maduktalanda a kasungani iti kinalukay dagiti otoridad ditoy pagiliantayo, estrikto ken awan ti santuen dagiti pannakabagi ti linteg ken dagiti hues kadagiti aglabsing iti paglintegan ti pagilianda, nangruna kadagiti ganggannaet. Ngem saan met a mailaksid iti pammabalaw ti gobiernotayo gapu iti nakurang a panangipasagepsepna kadagiti mapan mangged iti sabali a pagilian a sabsabali ti kultura ken kaugalianda ket nasken a maikkanda koma iti naananay nga orientasion tapno dida makmaklaat no nakasangpetdan iti destinasionda. Kasapulan ti naing-inget a pannakaarisit dagiti kailiantayo a mapan agtrabaho iti ganggannaet tapno dagiti koma mangmangged a makabael, managtungpal iti linteg ken managdayaw kadagiti otoridad ti maibaon kadagiti naruay a kasapulan a pagtrabahuan iti sabali a pagilian. Saan a malibak a dagiti kailiantayo a mangmangged ti rupa ti pagiliantayo iti pagtrabahuanda a pagilian. Adda pagsasaotayo: ibagam no ania ti klasem a mangmangged ket ibagak no ania a klase ti pagilian a naggapuam.#

1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 ITI DUYOG TI SINGASING 1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 JAIME M. AGPALO 1234567890123456789012345 Ti Maikapito a RAFAAFIL (TULOYNA)

Ne, ta nalpas pay gayamen ti maikapito a pasalip ti Reynald F. Antonio Awards for Iluko Literature (RFAAFIL). Kayatna a sawen, naandur met ken naibtur iti kastoy a kapaut ti RFAAFIL. Nabara a kablaaw ken ni Reynald kasta met ken ni Tess a kaingungotna iti pingetda a tumultulong iti irarangpaya ti Literatura Ilokana ken iti dakkel a panagpuspusoda a mangtartarabay iti itatadem ti pluma dagiti mannurat lalo dagiti makisalsalip itoy a pakontes. Sapay koma ta agtultuloy daytoy a panggep a panangtagiben iti Literatura Ilokana. Agbiagkayo! Maipapan iti tao kontra nakaparsuaan ti tema ti sarita a nagsasalipan. No pampanunoten, nakaal-alinggaget ti tema ket rumbeng la unay a mailamina dagiti sinurat maipapan itoy ta saanda laeng nga ited ti ballaag no di pay pannakabukirad dagiti mata iti kinapudno. Maipasagepsep koma dagiti mensahe. Kadagiti saan pay a

1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 PITIK 1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 1234567890123456789012345 SALVADOR A. ESPEJO 1234567890123456789012345 Climate change: pakaungawan ti lubong? (MAIKANEM A PASET) Iti panagbaliw ti bara ti lubong, kuna dagiti sientista a maparnuay dagiti bagyo nga adayo a napigpigsa ken nadawdawel. Saan nga agkaykaysa dagiti sientista iti daytoy. Ngem imbatad dagiti dadduma a sientista a ti panagbara ti lubong ti makaigapu iti pannakaparnuay kadagiti bagyo nga adayo ita a narungrungsot ngem kadagiti bagyo iti kallabes a siglo wenno dekada. Adda pagbatayan dagitoy a sientista nga agkuna iti kasta. Alaentayo a pagarigan ti Hurricane Katrina a nangsanut iti Estados Unidos. Rinibribu nga agnaed ti napadisi iti pagtaenganda gapu iti layus. Daytoy ti maysa a kakaruan a didigra a napasaran dagiti agnaed iti Estados Unidos. Alaentayo pay nga ehemplo ni Bagyo Pepeng a nangsanot iti Amianan a Luzon a pakairamanan ti

WZRD Printing Press

Services Offered: PRINTING: Souvenir Programs, Invitations, Letterheads, Newspaper, Tarpauline, School and Office ID’s, Flyers, Diploma, Official Receipts, Digital Printing, Rizograph, Duplication, Bookbinding, Solicitation Envelops, Raffle Tickets, Certificates, Graphics Design & Lay-out For your printing needs, come visit us at: Candon City Mall (at the back of JOLLIBEE) Candon City, Ilocos Sur

MRS. NENITA A. DISU General Manager

Cagayan, Aurora, Isabela, Ilocos Sur, Ilocos Norte, La Union, Pangasinan, Benguet ken dadduma a lugar iti Cordillera. Iti kalawa dagiti lugar a sinanotna, adu a sanikua ken inprastruktura ti dinadaelna ken ginasut a biag ti inungawna! Ti saan a ninamnama, naglikuslikos ti bagyo, saanna a sinurot ti mapattapatta a direksionna. Makalawas a nagintek ditoy Amianan a Luzon ket iti dayta a kapaut, indatengna ti di mailadawan a didigra ken trahedia iti Amianan a Luzon. Ditoy Ilocos Sur, ginasut a tattao ti kapilitan a nagbakuit iti nataltalged a lugar gapu iti kinapigsa ti tudo ken angin a nangdadael iti pagtaenganda. Iti sibubukel a probinsia, sumagmamano nga ili ti nalayus, lalo dagiti barangay nga adda iti igid ti karayan ken baybay. Dita Banaoang, ginaburan ti pitak ken batbato ti kalsada a nangpasardeng iti trapiko iti nabayag. Dakkel a

Amin dagitoy ket palagip a marigatanen ni Ina a Nakaparsuaan, agngangabiten ket nasken la unay unay nga itedna dagiti palagip a marigatanen. Nasken unay ti panagpanunot para iti masakbayan. Ania ti akemmo maipapan itoy? Kas maysa a mannurat, naawaganka a lumaok ken makipartisipar iti daytoy a gannuat, iti daytoy a pasalip. Uray saanka a nangabak iti pasalip no la ket naidanonmo ti akemmo itoy a tema, tao kontra nakaparsuaan, ket naaramidmon ti akemmo a kas mannurat. Ti pannakipartsipar ket panangiyebkas iti timek ti Ina a Nakaparsuaan. Impukkawmo babaen ti sarita ti nalabes unayen nga inaramid ti tao ken Ina a Nakaparuaan. Palagipna wenno pammalesna iti aramid a nalabes dagiti marikriknana itan a didigra. Ti panirigam ken kapanunotam itoy a banag ti ipartisiparmo itoy a gannuat. Nasken nga agallangogan dayta timek tapno mangngegdaka, iti kasta, maapresiar ti kinapintas ti inka pinutar a sarita. No agkubuar ti rurod ni Ina a Nakaparsuaan, aysus, pudno la unay a nakaal-alinggaget. Iti sabali a panirigan, ti panagballigi ti tao kontra nakaparsuaan ket pasamak a mangimutektek a saan a pasig a kinaimas ti biag. Dumteng met ti panawen ti kinapait, kinaapgad, kinaalsem, kinatamnay, ken dadduma pay, ngem iti laksid itoy, nasken a makidangadang ti tao tapno agtultuPANID 6

perhuisio daytoy kadagiti negosiante, estudiante, mangisursuro ken dagiti biahero. Pimmanaw met laeng ni Bagyo Pepeng ditoy Amianan a Luzon ngem nakaam-amak ti imbatina a kinadamsak! Sabali a kapaliiwan a resulta ti panagbaliw ti bara ti lubong ti napuspuskol a linabag ti tudo nga ikuyog ti bagyo kas iti Bagyo Ondoy a nangdidigra iti Metro Manila ken 25 a probinsia idi napan a bulan. Segun iti maysa nga otoridad ti Pagasa, katimbeng ti imbuyat ni Bagyo Ondoy a tudo ti average a tudo a maibuyat iti makabulan. Di ngarud nakakaskasdaaw a nalayus ti Metro Manila iti dayta a kaadu ti imbuyat ti Bagyo Ondoy a danum! Napalaus a rigat ti indateng ni Bagyo Ondoy kadagiti agnaed iti Metro Manila. Gapu iti kapardas ti panagngato ti danum, awan ti ania nga alikamen a naipaknida, nangruna unay dagiti agindeg iti asideg dagiti karayan. Uray kasano kinatangken ti puso ti maysa a tao, saan a di seknan ti panangaasi no mabuyana iti telebision dagiti ginasut a naibakuit kadagiti pagadalan ken evacuation centers wenno dagiti biktima ti layus nga an-anusanda ti pudot tapno PANID 6

TUNGTONG-ARUBAYAN Komentario ni Melvin Bandonil

and Graphics Design

OFFSET, LETTERPRESS, RECEIPTS, RIZO TEL. NOS. 077-7425361 FAX: 742-5360 CELL . NOS. 0922-8452888/0927-5328888

naluktan dagiti matada iti kinapudno, maiyagusda koma iti agdadata a peggad a pakaikursongan. Imdenganda koma ti timek manipud kadagiti mannurat. Bumales aya ti nakaparsuaan? Apay ket a saanen? Asinoman a malipit ket ipakdaarna ti pannakalipitna. Asinoman a masinit ket ipakaammona ti nasaniit. Agannay ti masaktan. Kasta met ti nakaparsuaan. Bumales met no saannan a maibturan ti sagsagabaenna a kinadangkok nga ipaay ti tao kenkuana. Nagkaadun dagiti sagubanit nga ipalpalak-am ken ni Ina Nakaparsuaan. Apay a mapasamak ti climate change? Apay nga adda flashflood? Ti layus? Ti panaggidday dagiti bantay? Ti iseserrek ti danum kadagiti usok? Apay a mapasamak ti panagreggaay ken panagkusukos dagiti daga? Apay a narugit metten ti angsen nga angin lalo kadagiti siudad? Apay nga adda tikag? Apay a ngimmisit metten dagiti baybay? Apay nga adda tsunami? Ti red tide? Ti kinaawan makalapan? Ken dadduma pay a diakon inaganan.

NOV. 16-22, 2009

Nakakaapal a Kinapudno

(MAUDI A PASET) Nalawag ti turongen dagiti balikasna: dagiti nakapsut ken awan durina a linlinteg—adu a linteg ngem saan a maipatpatungpal ken di matungtungpal wenno nairamanda laeng iti buntuon dagiti immunan a naigabsuon a linlinteg a di pulos maikaskaso ti kinapategda. Nabuntog ti judicial system ta abutenna ti mano a tawen a maresolbar ti simple laeng a kaso, a no dadduma ket madyiken dagiti makunkuna a hoodlums in robes, ken kangrunaanna amin, ti saan a masapulan nga anniniwan ti kinapudno a panagserbi. Kinuna pay ni Kwok: “…here lawmakers failed tremendously because the corruption law is terrible and inadequate. They also failed miserably in providing the Office of the Ombudsman investigative powers.” Linagidaw unay ni Kwok dagiti

agar-aramid iti linteg ta nagaramid ken nangipasada kadagiti linteg nga agkurang ti ngipenda a mangbakal iti kurapsion. No imurian a nalaing ti naaramidan ti Kamara ken Senado iti agdama, awan makitam a lumtuad no di dagiti privileged speeches, panagaapa ken panagsisinnubang, panangipapilit iti kayat ti adda iti poder uray no saanen a kayat ti kaaduan—a kasla ketdin kabaelanda pay laeng a ballikugen ti timek dagiti umili. Iti ababa a pannao, awan san ti namnamaen a napudno a panagserbi dagiti makunkuna nga agserserbi! Ti kurapsion ti sakit ti gimong a saan a pulos a maag-agasan. Nupay makitkita ken marikriknan ti impalayna a babantot, saan a maikaskaso a sarangten wenno ipaayan iti solusion. Ngem saan a daydiay kinaawan ti masarakan nga agasna no di ket kinaawan ti kinapudno dagiti agtuturay a mangagas koma iti dayta a

sakit. Pudno la unay ti kuna ken pammaliiw ni kolumnista Conrado de Quiros maipapan itoy a banag: “This is corruption in every sense of the word, the kind that has to do not just with adulteration but with rottenness and decay. This is pillage of the deepest, fiercest, most terrifying kind, the kind that doesn’t just turn people into paupers but into zombies.” Adda ngamin makagapu itoy nga imbagana: “Power corrupts, and absolute power corrupts absolutely.” Di nakakaskasdaaw no karaman ti Pilipinas kadagiti pinakakurap a pagilian iti Asia. Iti scale of 1 to10, immabuten iti 9 ti kangato ti rangko ti korapsion iti pagiliantayo, segun iti surbey nga inwayat ti Hong Kongbased Political and Economic Risk Consultancy (PERC). Daytoy a PANID 6


Tawid News-Magasin

NOV. 16-22, 2009 SUNDAY NOVEMBER 22, 2009 Solemnity of Christ the King Ps 93:1a, 1-2, 5 The Lord is king; he is robed in majesty. 1st Reading: Dan 7:13-14 I continued watching the nocturnal vision: One like a son of man came on the clouds of heaven. He faced the One of Great Age and was brought into his presence. Dominion, honor and kingship were given him, and all the peoples and nations of every language served him. His dominion is eternal and shall never pass away; his kingdom will never be destroyed. 2nd Reading: Rev 1:5-8 Jesus Christ, the faithful witness, the firstborn of the dead, the ruler of the kings of the earth. To him who loves us and has washed away our sins with his own blood, making us a kingdom and priests for God his Father, to him the glory and power for ever and ever. Amen. See he comes with the clouds and everyone will see him, even those who pierced him; on his account all the nations of the earth will beat his breast. Yes. It will be so. “I am the Alpha and the Omega,” says the Lord God, he who is, who was and who is to come: the Master of the universe. Gospel: Jn 18:33b-37 Pilate then entered the court again, called Jesus and asked him, “Are you the King of the Jews?” Jesus replied, “Does this word come from you, or did you hear it from others?” Pilate answered, “Am I a Jew? Your own nation and the chief priests have handed you over to me. What have you done?” Jesus answered, “My kingship does not come from this world. If I were king like those of this world, my guards would have fought to save me from being handed over to the Jews. But my kingdom is not from here.” Pilate asked him, “So you are a king?” And Jesus answered, “Just as you say, I am a king. For this I was born and for this I have come into the world, to bear witness to the truth. Everyone who is on the side of truth hears my voice.” Reflections The crown our Lord would wear to express His kingship over all creation would not be made of silver or gold, but would be fashioned from thorny branches. No more proof would be needed to verify His words, “My kingship does not come from this world.” Jesus has no need to demonstrate his power before Pontius Pilate. He had already done so by performing countless miracles that would show His command of the elements and his compassion for the sick and suffering. By allowing Himself to suffer buffets and spitting and to carry His cross to Calvary Jesus makes manifest the greatest love the world has ever known. Even the Roman centurion would express the truth for which the Lord came into the world, “Surely, this is the Son of God.” If Jesus shows His kingship, His greatness through suffering, so do we make claim to His kingdom by embracing the way of life He proposes: to take up our cross every day and to follow in His footsteps. (Daily Gospel 2009, CLARETIAN PUBLICATIONS)

123456789012345678901 123456789012345678901 123456789012345678901 ITI INDAYON NI LAGIP 123456789012345678901 123456789012345678901 IMATONAN NI DANNY ANTALAN Nasasaem ti sakit iti kaunggan (Tuloyna)

Imballakad ni Angkel Ladio a mapanmi awisen ni Amang ken dagiti kakabsatko iti umadani a kasarko. Agkitakitak koma ngem rimmimbaw ti riknak a kas anak nga agraem iti nakautangak iti biag uray no saannak nga ibilang nga anak. Ni Manang ti nangibagaak a mapankami iti dayta a malem ken ni Lito iti balay da Amang. Saan nga ammo da Angkel Ladio ken Anti nga idi addan pagsapulak, tultulongak ni Manang iti bassit a tianggina. Siak ti nangted iti puonanna. Iti tianggi ti kangrunaan a paggapgapuan ti pagbiagda kada Amang. Ngem pinagkarik nga awan ti pangibagbagaan ni Manang, uray pay kada Amang ken Manong. Ngem anian a pannakapaayko ta ti la kabsatko a babai ti nadatngak iti balay. Awan ni anniniwan ni Amang ken ti inaunaan a kabsatko. Naammuak a nasapa a pimmanaw ni Amang ken ni Manong. Dida kano imbaga ti nagturonganda. Diak naigawid ti luak idi aggawidkamin ken ni Lito. “Saanka kadi nga agsangit,” nakuna ni Lito. “Addanto panawen a maawat ni Amangmo nga awan ti basolmo iti pannakatay ni Inangmo.” Namrayak laengen ti nagsangit iti abaga ni Lito. Idi nagkasarkami ken ni Lito, saan manen a naan-anay ti ragsakko. Ni laeng Manang ken dagiti kaarrubami ken kakabagianmi ti dimmar-ay iti kasarmi. “Diak man ammo no napananda,” nakuna ni Manang. “Nagpellesda met a nasapa. Kunak no ditoy ti turongenda.” Bayat ti nabaknang a pangaldaw a naangay iti maysa a nalatak a panganan, tinagtagiurayko da Amang ken ni Manong. Ngem nakapanawen ti kaudian a sangailimi, diak ida nakita. Iti dayta nga aldaw, nabukel iti panunotko a talaga a tumukno iti langit ti gura kaniak ti amak. Napukaw naminpinsan ti sangkaballing a panagraemko kenkuana kas nakautangak iti biag. Kalpasan ti kasar, immulikami iti baro a balay a pinatakder ni Lito. Dua kadsaaran ti kongkreto a balay a naipatakder iti panglawaen a solar. Inawisko da Angkel Ladio ken ni Anti a makipagnaedda kadakami. “Sino ngarud ti mangkita daytoy balaymi no umaykami?” nakuna ni Anti. Gapu ta diak ida mapagtung-ed, kinunak a pasuktak laengen ti balayda iti bungalow tapno nalawlawa met laeng a paggiananmi no sumarungkarkami kadakuada lalo no dumakkel ti pamiliami. Agkitakit koma ni Angkel Ladio ngem iti dayta a gundaway, siak ti napatungpal. Kalpasan ti nasurok a makatawen, inyanakko ni Mildred. Kalpasan iti dua a tawen, simmaruno ni Andy. No kasdiay a mapankami sumarungkar iti balay da Angkel PANID 6

3

FOREIGN WORKERS FOR THE U.S. ARE CASUALTIES TWICE OVER by T. CHRISTIAN MILLER www .ofwjour nalism.net www.ofwjour .ofwjournalism.net www.propublica.org) (Reprinted with permission from Pro-Publica, www .propublica.org)

(SECOND PART) Coverage required INSURANCE for civilians working in war zones is required under a World War IIera law known as the Defense Base Act. Companies providing services to the U.S. government must secure a special type of workers’ compensation coverage for their employees, both American and foreign. The insurance covers all injuries and deaths, whether caused by workplace accidents or roadside bombs. Companies bill the cost to U.S. taxpayers as part of their government contracts. For decades, this system was overseen by a handful of federal bureaucrats who processed a few hundred claims a year. That changed when the U.S. went to war in Afghanistan in 2001 and later in Iraq. In both conflicts, the U.S. military has relied on civilian workers to a greater extent than

ever before — to cook meals, clean latrines, deliver fuel and translate for troops, among many other tasks. There are more civilians than uniformed soldiers in the two war zones, and more than 1,400 contract workers have died. Despite this large-scale mobilization of civilians, the Labor Department did not increase staff or budget to handle Defense Base Act claims and was quickly swamped. The department stationed no one in Iraq or any other country to help injured foreigners file claims. Nor did it make a serious effort to ensure that companies posted information about workers’ rights, as required by law. “I see a complete absence of claims or payments for foreigners,” said Joshua Gillelan, a former Labor Department attorney who now represents injured contract workers. “They are never going to be enforced.” Thousands of companies have worked under U.S.

contracts in Iraq, but since the war began in 2003, the department has fined only one, a small security subcontractor, for not reporting worker injuries, according to Labor Department figures. Similarly, the department has not prosecuted any companies for failing to buy war-zone insurance, although the TimesProPublica investigation identified at least five cases in which military contractors did not provide coverage for employees. The department does not even attempt to communicate with injured Iraqis or Afghans for fear that a letter from the U.S. might imperil their lives. Instead, the department asks employers to forward Labor Department mail informing workers of their rights. “It’s the biggest fiasco. Almost all of it is returned,” Richard Robilotti, a department official who oversees many of the claims, told a recent conference. Labor Department officials said cultural barriers and war-

zone dangers have prevented them from reaching out to injured foreigners. “There is no mechanism for the Department of Labor to stand around in Baghdad and drum up claims,” said Shelby Hallmark, who oversees the department’s Defense Base Act program. Officials try “to get the word out down through their chains of subcontractors on how this works. Is it perfect? No, I wouldn’t say it is.” Insurers defended their performance. American International Group Inc., the insurance giant that received a huge taxpayer bailout last year after suffering heavy losses in the derivatives market, is the largest provider of workers’ compensation coverage in Iraq. In a statement, the company said it conscientiously fulfilled its obligations to workers injured in the war zone and took “numerous extraordinary measures under very difficult circumstances to locate and PAGE 6

IPAPAN ITI TINEG, ABRA: TALLO NGA ALDAW A “WALK WITH FAITH” SALAYSAY NI JANE BALLAD (MAUDI A PASET) Inestoriak daytoy iti gayyemko a taga-Baguio ket inkeddengna a saandan nga ituloy ti mapan sadiay. Sayang ta nabaknang pay met ngarud iti mineral resources dayta nga ili, kinunana. Nabaknang nga agpayso ti resources ti Tineg ngem anian ta saan met a mausar a nasayaat dagitoy. Ti kaban ti munisipio a naggapu met laeng iti buis dagiti umili, saan man laeng a maidanon kadakuada ti husto a serbisio. Iti napalpalabas, nagdidinnamagan ti Tineg maigapu kadagiti krimen a nagsasaruno a napasamak nangruna iti napalabas nga eleksion. Agiinnagaw iti turay dagiti pulitiko sadiay. Adda pay idi petision a naipila iti DILG a

masuspende ti Tineg mayor ta mapapati a saan nga agopisina iti ilina. Adda daytoy sadiay Metro Manila. Idi laeng 2007 a naipatakderan iti PNP station ti Barangay Caganayan. Daytoy a barangay ti kaadduan iti populasion. Narigat met maminsan ti agbalin a mayor sadiay ta dimo ammo ti kalabanmo, no dagiti adda iti ruar wenno dagiti kalabanmo iti politika. Ngem adu latta dagiti mabisin iti turay a pagpipinnatayanda payen uray iti baet nga adayo ti ili a Tineg iti kunada a sibilisasion. Kakaasi met piman dagiti ordinario nga umili. Gapu iti gulo ken kinarigat ti biag sadiay, adda payen dagiti simmalog ket gimmatangen iti

sanikuada iti Bangued ket ditoydan nga agnaed. Kunada nga uray koma narigat ti biag sadiay no natalna ken awan ti pinnatay. Agyamanak ta nagasgasatkami pay laeng iti ili a nakaiyanakak ta ti laeng panagballasiw ti nalawa a karayan Abra ti inkami daliasaten babaen ti motorized a bangka wenno balsa. Ubingak pay laeng idi inrugida nga ipatakder ti rangtay ngem aginggana ita, saan pay laeng a naileppas. Ngem saanak a maawanan iti namnama a maileppas met laeng daytoy. Mabalin nga iti kinabayagna, saankonto a maramanan ti nam- ay nga itden ti maipatpatakder a rangtay ngem mangnamnamaak a ti anak-

konto ti makasagrap. Inyangawko iti gayyemko: "Baka saan pay a naiyanak ti mangbalbaliw iti kasaad ita ti Tineg.” Sumurotkanto kaniak no agawidak sadiay ta makitam mismo ti kasasaad ti ilimi, kinuna ti gayyemko. Nagpanunotak. Maandurak ngata ti kinuna ti gayyemko a tallo nga aldaw a "walk with faith" ken tallo manen nga aldaw a panagsalog, agarup makalawas nga awan komunikasion iti baba, awan selpon, awan mabuya a telebision? Maanusak ngata ti makalawas a kasla agsublika idi ugma wenno makalawas nga adayoak iti sibilisasion? (Jane Ballad-Perez)

TALDIAP KEN NI BAGYO PEPENG: MAKALAWAS A KINADAMSAK TI INSANGBAYNA TAWID NEWS TEAM (MAUDI A PASET) Iti New Kibongan, nagreggaay ti rimmuka a daga ket ginaburanna dagiti pagtaengan iti babaen ti bantay. Naireport a nasurok a sangagasut ti natay iti nasao a landslide. Iti daytoy a panagsubli ni Bagyo Pepeng, 227 ti nairekord a natay, 152 iti Benguet, 50 iti Baguio City ken 25 iti Mt. Province. Naserraan dagiti tallo a kangrunaan a kalsada nga agturong iti Baguio a pakairamanan ti Naguilian road, Marcos highway ken ti Kennon road gapu iti adu a reggaay. Maysa a rangtay iti nagbedngan ti Sison, Pangasinan ken Rosario, La Union ti narsuod iti tengngana ket kapilitan nga aglikaw dagiti lugan iti Urdaneta, Manaoag, San Jacinto ken San Fabian sada

magna iti Damortis tapno makadanonda iti Siudad ti San Fernando. Iti Pangasinan, nagdinakkel ti karayan iti pannakaibulos ti danum iti San Roque Dam tapno maksayan ti naurnongna a nakadadaelan ti dike ti Bayambang a salaknib dagiti lumugar iti asideg ti karayan ken nakalayusan ti nasurok a 30 nga il-ili ti Pangasinan a pakaibilangan ti Asingan, Balungao, Basista, Bautista, Bayambang, Binalonan, Sta. Barbara, Dagupan City, Mangaldan, Natividad, Rosales, San Fabian, San Jacinto, San Manuel, San Quintin, Sta. Maria, Manaoag, Mapandan, Pozorrubio, Sison, Tayug, Umingan, ken Villasis.

Iti laengen Rosales, naipadamag a nasurok a sangaribu nga agindeg ti nakubong gapu iti nadaras a panagdinakkel ti danum nga aggapu iti karayan. Rimmuar ti Bagyo Pepeng iti

South China nga agturong iti Hongkong iti malem ti Oktubre 10. Iti makalawas a panangsanotna ditoy Amianan a Luzon, kinadamsak ti indateng ni Bagyo Pepeng gapu iti panagsagrap iti layus ken landslide dagiti nadumaduma nga ili iti Cagayan, Aurora, Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union, Pangasinan, Abra, Cordillera ken pakairamanan ti siudad ti Dagupan ken Baguio ken dadduma pay a probinsia ken nakaro a pannakadadael dagiti sanikua ken inprastruktura ken pannakaungaw ti ginasut a biag. Iti kaudian a report manipud iti National Disaster Coordinating Council (NDCC), agdagupen iti 375 ti natay iti Bagyo Pepeng, 185 dagiti nasugatan ken 48 dagiti mapukpukaw. Iti kadagupan a bilang ti natay, 287 ti naggapu iti

Cordillera Administrative Region, 75 iti Ilocos Region idinto a walo iti Central Luzon, maysa iti Southern Tagalog ken uppat iti Bicol Region. Segun pay iti NDCC, agdagupen iti 675,681 dagiti pamilia wenno 3,136,965 a tattao ti naapektaran ni Bagyo Pepeng. Agdagup met iti 36,349 dagiti pagtaengan a dinadael ti bagyo ken umaboten iti P8.142 bilion ti nadadael iti inprastruktura ken agrikultura. Ditoy Ilocos Sur, iti pinal a report manipud iti Provincial Disaster Coordinating Council, 74,825 a pamilia a buklen ti 340,290 nga agindeg manipud iti 640 a barangay iti Ilocos Sur ti naapektaran iti Bagyo Pepeng Mapattapatta nga agdagup iti nasurok a P300 milion ti pateg ti agrikultura ken inprastruktura a dinadael daytoy a bagyo.#


Tawid News-Magasin

4

MAYOR TI HONOLULU.... (Manipud iti panid 1)

PUSTA NI AYAT Sarita ni Mancielito S. Tacadena (UMUNA A PASET) MAIPATPATAYABEN ti graduation song manipud iti sound system iti multipurpose pavement ti barangay a mangipasimudaag iti dandanin pannakairugi ti panagmartsa dagiti agraduar iti Nagbayruangan Elementary School. Iti siledna, sinirig pay naminsan ni Dan ti langana iti dakkel a sarming ti aparador. Penpennekenna no mayataday met laeng iti okasion ti napilina nga aruaten. Checkered a polo, maong a pantalon ken nalabaga nga sneakers a sapatos. Pinidutna ti gel iti lamiseta ket pinulagidanna ti apsay a buokna. “Dan, rummuarka ditan, barok. Kababain no sika ti iyur-uray dagiti mamaestra,” impukkaw ni Nana Diling nga inana nga agkupkupin iti linabaanna iti salas. Napaisem ni Dan. Kasla mas excited pay ti inana ngem isuna a mapan agsarita iti tallaong. Idi la kanikatlo nga aldaw nga impakaammo ni Maestra Hydie nga isu ti napili a naisangsangayan a sangaili iti graduation ceremony ti eskuela a nagturposanna iti elementaria, sangapulo ket uppaten a tawen ti napalabas. Pinugsitanna ti polona iti bangbanglona a Hugo Boss ket nagdardarasen a rimmuar. “Mayat met laengen toy

suotko, Nang?” pinagunianna ti inana a nalabsanna iti salas. “Wen. Maymayat dayta ta saan unay a pormal. Ad-adu ti aggusto kenka a babbalasang iti dayta a pormam, barok,” inkatawa ni Nana Diling a nangsirig iti langa ni Dan. “Ania ket ni Nanangen. Kunam la dayta ta anaknak,” insungbat ni Dan ket sinakayannan ti maris naranghita a motorna. Nakapilan dagiti agraduar a kaduada dagiti nagannak, mamaestra ken sangsangaili idi dumanon ni Dan iti pakaangayan ti graduation ceremony. Dagus a sinabat ni maestra Hydie a nangiyukkor iti lei iti tengngedna. Naiwaragawag ti panagmartsa dagiti agraduar ken nagannak. Iti ilalabasda iti tallaong, mababain ni Dan ta nakataliaw kenkuana dagiti tattao nga immay nagbuya. Manmanoda ngamin a makita ti baro ta kanayon met nga adda iti kabisera. Masansan a rabiin no makaawid. No dadduma, uray piesta opisial wenno Sabado ken Domingo, adda latta trabahona. Iti panagturong dagiti agraduar ken nagannak iti nairanta a pagtugawanda, nakikaabay ni Dan iti superbisor ti distrito, ti prinsipal ken kokonsehal ti ili iti makinsango a tugaw. Isu pay laeng ti pannakakitana iti naganna a naimarka iti telon iti

CHIZ URGES PALACE.... (From page 1) While the country has dwindling middle class bear the burden most and they reduced its dependence on constitute a far greater portion imported oil from 92 percent in of the population. Why can’t 1973 to less than half today, he these oil companies wait until said that the poor is hardest hit our people have recovered from by any increase in fuel prices. Escudero urged Congress to these disasters? This is, after all, a remedial and temporary act immediately on proposed amendments that will plug action by government,” loopholes in, if not repeal, the Escudero said. oil deregulation law. He pointed “The oil price freeze is the out that when Congress least that government can do passed the law in 1998, the for the people to alleviate their expectation was oil prices suffering,” he said. would decline because of Escudero pointed out that competition among the oil crude oil only cost $10 per companies. barrel in January 1999. Before “The law has become an the credit crisis struck the US artifact. We have to act quickly last year, there were projections before the forecasts of oil that fuel prices could even prices soaring, once again, shoot past the $100 level above the US$100 level because of increased demand become a reality when the amid the dwindling supply of global economy recovers from today’s crisis,” he said.# oil worldwide.

entablado. Mr. Dan Neil Tagupa Broadcast and Print Journalist Batch ‘95 Guest of Honor and Speaker Kalpasan a naiyawat dagiti diploma ken panagbitla ti balediktorian, naisaruno ti panangiyam-ammo ni Maestra Hydie iti naisangsangayan a sangaili. Dinakamatna ti panaggraduar ni Dan a balediktorian manipud Grade I agingga iti Grade VI iti Nagbayruangan Elementary School, ti panaggraduarna iti kolehio a nangalaanna iti kurso nga ABMasscom, ti kinareporterna iti kakaisuna a telebision iti probinsia ken kinamannuratna iti agduduma a lokal a pagiwarnak ken iti Bannawag. Dinakamat pay ti maestra ti pannakapili ni Dan a maysa kadagiti awardees iti national journalism awards iti napalabas a tawen. “Kamaudiananna, baro pay, apo, daytoy naisangsangayan a sangailitayo iti tawenna a duapulo ket pito. Ita, adtoy ngaruden ni Mr. Dan Neil Tagupa,” inggibus ti maestra. Natibong a sipsipat ti nangitulod kenkuana iti entablado. Nagulimek met ti tallaong idi rugiannan ti agsarita. MAYSA kadagiti agbuybuya ni Ishty. Iti tawenna a

duapulo ket dua, maysan a naan-anay a narse. Nagawid ditoy barangayda manipud iti Manila a nagbasaan ken nangalaanna iti eksaminasion. Napudaw ken napino ti kudilna, addaan iti makaalino a pammagi. Lalo pay a makapagargari ti isemna a mangipakita iti braces iti ngipenna. Adu a babbaro ti barangayda ti matiritir ti tengngedda no lumabas. Kadua ni Ishty ni Carmela, ti barkada ken dati a kaeskuelaanna iti elementaria ken sekundaria. “Ni met gayam Dan dayta guest speaker, fren,” inkidag ni Ishty ken ni Carmela. “Wen. Ti misterioso a baro, he! he!” insungbat ni Carmela. “Hmm. Nakaserserioso. Lalo pay a mangpapormal ti eyeglassesna. Ngem kitaem fren, bagay la unay kenkuana ti aruatna.” “Sus denggem ketdi ti ibagbagana.” “Sabali la a talaga ti journalist aya. Adda bagas ti sarsaritaenna.” “Hey, ita man pay a kasta ti panagsasaom. Dimo kunaen nga adda naisangsangayan a riknam ken ni Manong Dan, fren,” immulagat ni Carmela ken ni Ishty. (Adda tuloyna)

LINIA TI KOMPANIA .... (Manipud iti panid 1) ti Tawid News Magasin agsipud ta agdua bulanen nga awan ti dial tone ti telepono ti opisina iti baet ti mamimpaten a panangikari ti Digitel a tamingenda iti kabiitan a tiempo ti nasao a problema. Idi damo, ti Bagyo Pepeng ti pambar ti Digitel a makagapu iti kaawan ti serbisiona ti telepono dagiti nagreklamo. Ngem iti idadatagna iti sangguniang panlungsod, kinuna ni Sumabat a ti agsasaganad a pannakatakaw ti kable ti telepono iti nadumaduma a paset ti siudad nangruna iti dumaya a barangay ti makagapu iti problema ti saan a nasayaat a serbisio ti telepono ti kompaniada. Naammuan a natakaw ti kable ti telepono ti Digitel iti Barangay San Julian Sur, Bulala,

Pong-ol, nagbedngan ti Ayusan ken Bulala, Beddeng Daya ken kaudian ti Tamag ditoy siudad ken iti Naguilian iti Caoayan. Ngem kinuna ni Taclas a saan a kaya dagiti polis a bantayan dagiti amin a linia ti telepono ti nasao a kompania iti 24 nga oras isu nga idi isu pay ti mangidaulo iti kapolisan ditoy siudad, dinawatna idi kadagiti barangay captains a mausar dagiti tanod a tumulong iti polis iti pannakabantay dagiti linia ti telepono iti barangayda. Kanaig daytoy, impakaammo ni Taclas a napagnummuanda ken ni Col. Menardo de Guzman, hepe ti polis ditoy siudad, ti pannakabuangay ti maysa a task force para iti pannakasolbar ti problema ti panagtakawan iti kable ti telepono. “Saan laeng a polis ti mangbukel iti task force no di pay dagiti personnel ti maseknan nga ahensia tapno ipakitada a saan laeng a ti agrepreport ti aramidda no di interesadoda a tumulong iti pannakarisut ti problema,” kinuna ni Taclas.# SEC. CLINTON.... (From page 1)

Nakiragup ni Julie Beth Balite, mangisursuro iti University of Northern Philippines, kadagiti nangato nga opisial dagiti unibersidad ken kolehio bayat ti 2nd NICP Summit and Convergence 2009 a naangay iti Fontana Convention Center, Subic Export Zone idi Nobiembre 5-7, 2009.

NOV. 16-22, 2009

The American Brother ’s Brother Foundation, through the United States Agency for International Development (USAID), donated 50,000 reading books to Malanday High School and Elementary School teachers. The teachers were able to select books along with other materials donated by USAID, such as desks and ceiling fans, to gain a new start after the floods. The Malanday High School, Elementary School and Health Clinic are part of the U.S. Embassy’s Community Partnership Program. Last weekend over 100 U.S. Embassy employees and family PAGE 6

iti kaunasan iti Sakada. Maysa a monumento ti Sakada ti naipasdek iti Salomague kas panglagip ken pangpadayaw kadakuada. Daytoy ti maikadua a gundaway nga ibibisita ni Hannemann idinto nga inyunay-unayna nga “adda dagiti banag a makitana iti Pilipinas a mangkulding iti pusona” kas iti pannakakitana kadagiti ubbing a nagtatakder iti igid ti dalan iti sirok ti kapudotan para iti pannakapasangbayda. “Ditoy laeng Filipinas a makita daytoy, narigat a makita iti Amerika,” nakuna ni Hannemann idinto nga innayonna nga “ipakita daytoy ti panagdayaw... personal nga

apros ti kinapakumbaba”. Dinayaw pay ti mayor ti kinalaing ti choral group ti gobierno probinsial a nanglinglingay kadakuada ken dagiti musikero nga addaan rangkap a nangkampania ken ni Savellano iti panagkantana babaen ti gitara ken piano. Idi dinamag dagiti kameng ti Media ti maal-alimadmad a panagkandidatona a kas gobernador ti Hawaii, inaklon ni Hannemann nga adda dagiti mangidardarirag kenkuana a tumaray iti nasao a puesto ngem kinunana a ti trabahona iti Honolulu kas mayor ti ipangpangrunana nga asikasuen iti agdama. (Danny Antalan)

BOTIKA TI PROBINSIA .... (Manipud iti panid 1) kompania ti agas iti kapitolio iti malem ti Nobiembre 9. “Ilako dagitoy a pharmaceutical companies ti agas iti botika ti probinsia ket daytoy ti mangsuplay iti agas kadagiti parmasia iti nadumaduma a district hospitalstayo,” panangilawlawag ti gobernador kadagiti kameng ti Media kalpasan ti pannakalukat ti nasao a botika. Kinuna pay ti gobernador nga awanton ti bidding iti agas a gatangen ti gobierno probinsial agsipud ta “adda nagsasaritaanen” ti Department of Health, Provincial Health Office, Accounting Office, Budget, ken General Services

Office para iti distribusion dagiti agas iti nababa a presio. “Diak ammo no addanto pay kompania ti agas a maka-bid iti nalaklaka,” kinuna ni Savellano sana innayon a rumbeng a maragsakan dagiti opisial dagiti district hospitals agsipud ta saandan a problema ti paggatanganda ken pangalaanda iti paggatangda iti agas. Iti napalabas, kangrunaan a reklamo dagiti pasiente a maiserrek iti district hospitals ditoy probinsia a pakairamanan ti Gabriela Silang General Hospital ti kangina ti agas iti ospital no maikumpara iti presio ti agas iti pribado a PANID 6

Republic of the Philippines OFFICE OF THE MUNICIPAL CIVIL REGISTRAR Caoayan, Ilocos Sur NOTICE FOR PUBLICATION In compliance with Section 5 of R.A.No. 9048, a notice is hereby served to the public that FELY DEE QUARIO CASTILLO has filed with this Office a petition for Change of First Name from VIRGINIA to FELY DEE in the Certificate of Live Birth of VIRGINIA Q. QUARIO who was born on June 27, 1978 at Pandan, Caoayan, Ilocos Sur and whose parents are FELIPE P. QUARIO and EDITA A. QUISMORIO. Any person adversely affected by said petition may file his written opposition with this Office not later than November 23, 2009. (SGD.) JOSE Q. QUADRA Municipal Civil Registrar TNM: November 16, & 23, 2009

EXTRAJUDICIAL SETTLEMENT OF EST ATE WITH SALE ESTA NOTICE is hereby given that the estate of the late SPS.MARIANO GINER, SR. and MARGARITA B. GINER and grandparents SPS. IGNACIO GINER and ROMANA ROSARIO, consisting of a parcel of land situated in the Poblacion, Magsingal, Ilocos Sur covered by TCT No. T-879 has been the subject of Extrajudicial Settlement of Estate With Sale executed by their sole heirs before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem as per Doc. No. 292, Page No.60, Book No.XIV, Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: 16, 23, 30, 2009 DEED OF EXTRA-JUDICIAL ADJUDICA TION ADJUDICATION WITH ABSOLUTE SALE NOTICE is hereby given that the estate of the late BIBIANA SERRANO and LAPAZ SERRANO, consisting of a parcel of land (Lot No. 10529 of the Cadastral Survey of Magsingal) situated in Patong, Magsingal, Ilocos Sur covered by TCT No. T-16938 has been the subject of Deed of Extra-judicial Adjudication with Absolute Sale executed by their lawful and legal heir before Notary Public Atty. Jose R. Jimenez as per Doc. No. 396; Page No.080; Book No.LVI; Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Nov. 16, 23, 30, 2009 DEED OF EXTRA-JUDICIAL ADJUDICA TION ADJUDICATION WITH WAIVER OF RIGHTS NOTICE is hereby given that the estate of the late CIPRIANO R. TOLENTINO, consisting of a parcel of land (Lot No. 4987) situated in Magsingal, Ilocos Sur covered by TCT No. T-32124 has been the subject of Deed of Extrajudicial Adjudication with Waiver of Rights executed by his lawful and legal heirs before Notary Public Atty. Jose R. Jimenez as per Doc. No.529; Page No.106; Book No.LVII; Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Nov. 16, 23, 30, 2009 DEED OF ADJUDICA TION WITH ABSOL UTE SALE ADJUDICATION ABSOLUTE NOTICE is hereby given that the estate of the late MACARIA QUERUBIN, consisting of a parcel of land (Lot No. 259, Cad-31 3-D) situated at Rugsuanan, Vigan City, Ilocos Sur embraced by OCT No. P-805 and TD No. 00-033-00364 has been the subject of Deed of Adjudication with Absolute Sale executed by her only and surviving heirs before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem as per Doc. No. 347; Page No. 71; Book No. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Nov. 16, 23, 30, 2009


Tawid News-Magasin

NOV. 16-22, 2009 Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT First Judicial Region Branch 20 Vigan City, Ilocos Sur SAINT AUGUSTINE MULTI- PURPOSE COOPERATIVE, Mortgagee,

VIGAN BANCO RURAL INCORPORADA. Mortgagee,

-versus-

EJF No. 010-09

-versus-

EJF No.011-09

WILFREDO TAPAYA, Mortgagor, x--------------------x

EVANGELNE P. OSALVO, Mortgagor, x---------------------x NOTICE OF EXTRA- JUDICIAL SALE Upon extra- judicial petition for sale under Act 3135 filed by SAINT AUGUSTINE MULTI-PURPOSE COOPERATIVE with postal address at Zone 5, Bantay, Ilocos Sur against EVANGELINE P. OSALVO, with postal address at Bulag East, Bantay, Ilocos Sur, to satisfy the mortgage indebtedness which as of September 17, 2009, amounts to THREE HUNDRED FIFTY THOUSAND ONE HUNDRED FIFTY ONE PESOS AND 52/100 pesos (Php 350,151.52) excluding penalties, charges, attorney’s fees and expenses of foreclosure, the undersigned or his duly authorized deputy will sell at public auction on December 14, 2009 at 9:00 o’clock in the morning to 4:00 in the afternoon at the main entrance of Regional Trial Court, Branch 20, Vigan City, Ilocos Sur to the highest bidder, for cash or manager’s check and in Philippine currency, the property describe below with all the improvements thereon, to wit: TAX DECLARATION NO. 12-006075-A

NOTICE OF EXTRA-JUDICIAL SALE Upon extra-judicial petition for sale under Act 3135 filed by VIGAN BANCO RURAL INCORPORADA with postal address at Vigan City, Ilocos Sur against WIFREDO TAPAYA of Bongtolan, Vigan City, Ilocos Sur to satisfy mortgage indebtedness of Fifteen Thousand Pesos (Php 15,000.00) as principal amount, exclusive of monthly interest liquidated demands, attorney’s fees, filing fee, handling/sheriff’s fee, publication and other incidental expenses of this foreclosure, the undersigned or his duly authorized deputy will sell at public auction on December 14, 2009 at 9:00 o’clock in the morning to 4:00 o’clock in the afternoon at the main entrance of Regional Trial Court, Branch 20, Vigan City, Ilocos Sur, to the highest bidder, for cash or manager’s check and in Philippine currency, the property/lies described below with all the improvements thereon, to wit: TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO.VLT. 1396

All sealed bids must be submitted to the undersigned and the above stated time and date.

A parcel of land (pastureland) (Lot 8123-A BSD-01-001744, AR), being a portion of Lot 8123, CAD 313-D, situated at Nalasin-Cabaroan, Municipality of Vigan, Province of Ilocos Sur, Island of Luzon; Bounded on the NE., points 3-4 by Lot by Lot 8123-B; on the SE., points 4-1 by Lot 8123-C, both of the subdivision plan; on the SW., points1-2 by Lot 7448-I; and on the NW., points 2-3 by Lot 7448F, both of CSD-1-00794-D containing an area of Eleven Thousand Five Hundred Eight (11,508) square meters more or less, covered by TCT VLT. 1396 and declared under Tax Declaration No. 18-017699-A in the name Wilfredo Tapaya.

In the event the public auction should not take place on the said date, it shall be held on December 21, 2009 without further notice.

All sealed bids must be submitted to the undersigned on the above stated time and date.

Prospective buyers may investigate for themselves the title of herein above described and the encumbrances thereon, if any there be.

In the event the public auction should not take place on the said date, it shall be held on December 21, 2009 without further notice.

A parcel of Riceland located at Bulag, Bantay, Ilocos Sur, declared under the names of Andres and Evangeline Osalvo. Bounded on the North by Maximina Obrero; on the East by Tomas Pagal; on the South by Luis Pilotin and on the West by Maximina Obrero, containing an area of Two Thousand Three Hundred Thirty Two (2, 332) square meters, more or less.

Vigan City, Ilocos Sur, October 21, 2009. (SGD.) MARIUS L. PURISIMA Sheriff IV

Prospective buyers may investigate for themselves the title of herein above described and the encumbrances thereon, if any there be. Vigan City, Ilocos Sur, October 28, 2009.

TNM: Nov. 2, 9, & 16, 2009 TNM: Nov. 9, 16, 23, 2009

NOTICE OF PUBLICATION

THE LOCAL CIVIL REGISTRAR OF MAGSINGAL, ILOCOS SUR & NATIONAL STATISTICS OFFICE, Respondents. x---------------------------x

In compliance with Section 5 of R.A.No. 9048, anotice is hereby served to the public that LOLITA V. RAFANAN has filed with this office a petition for change of first name from GERTRUDES to LOLITA in the birth certificate of GERTRUDES VILLON who was born on March 17, 1956 at San Juan, Ilocos Sur and whose parents are POMPEYO VILLON and LOURDES GOROSPE. Any person adversely affected by said petition may file his written opposition with this Office not later than November 14, 2009.

NOTICE OF HEARING In her verified petition dated October 12, 2009, filed thru counsel, petitioner prays that after due notice, publication and hearing, judgment be rendered directing respondents to correct herCertificate of Live Birth, particularly her sex from MALE to FEMALE, for reasons stated therein. Finding the petition to be sufficient in form and substance, notice is hereby given that the initial hearing of the above-captioned case is set on December 3, 2009, at 8:30 A. M., on which date and time, any interested may appear and show cause why the petition should not be granted. Let the notice of hearing be published in a newspaper of general circulation in the province of Ilocos Sur, once a week for three (3) consecutive weeks. Furnished the Office of the Solicitor General with copies of the petition and the notice of hearing. WITNESS THE HON. NIDA B. ALEJANDRO, Judge of this Court, this 19th day of October, 2009, at Cabugao, Ilocos Sur. (SGD.) LEAH AGRIPINA G. RAMIREZ- FLORENDO Clerk of Court VI TNM: Nov. 2, 9, & 16, 2009 Republic of the Philippines Local Civil Registry Office Province of Ilocos Sur Municipality of San Juan NOTICE OF PUBLICATION In compliance with Section 5 of R.A.No. 9048, a notice is hereby served to the public that LYDIA Q. CLARO has filed with this office a petition for change of first name from ELISIA to ELIZABETH in the birth certificate of ELISIA CIRILO who was born on December 12, 1953 at San Juan, Ilocos Sur and whose parents are ANICETO CIRILO and CESARIA TAÑECA. Any person adversely affected by said petition may file his written opposition with this Office not later than November 19, 2009. (SGD.)FLORDELIZA B. RABE Municipal Civil Registrar TNM: Nov. 16, & 23, 2009

IN THE MATTER OF PETITION FOR CHANGE OF NAME FROM HONORATO BALOROSO TO ROMEO VALOROSO, CORRECTION OF ENTRIES IN THE BIRTH CERTIFICATE ISSUED BY THE LOCAL CIVIL REGISTER OF VIGAN CITY AND LATE REGISTRATION TO THE NATIONAL STATISTICS OFFICE,, ROMEO A. VALOROSO, Petitioner,, -versus-

Spl. Proc. Case No. 7027-V

THE LOCAL CIVIL REGISTRAR OF VIGAN CITY, ILOCOS SUR AND THE CIVIL REGISTRAR GENERAL, NSO, QUEZON CITY, Respondents. x-------------------------x ORDER Filed with this Court is a verified petition for change of name in the record of birth of Romeo A. Valoroso, more particularly his name from Honorato Baloroso to Romeo Valoroso and correction of his father’s name from Emiliano A. Baloroso to Julian A. Valoroso with the Local Civil Registrar of Vigan City, Ilocos Sur and Civil Registrar General, National Statistics Office, Quezon City. Finding the petition to be sufficient in form and substance, notice is hereby given that this petition is set for hearing on February 17, 2010 at 8:30 o’clock in the morning before the Honorable Perla B. Querubin, Acting Presiding Judge of this Court, at the second floor of the Bulwagan ng Katarungan, Vigan City, Ilocos Sur, at which time, date and place, any interested person adversely affected may appear and show cause why said petition should not be granted. Let this Order be published once a week for three (3) consecutive weeks in any newspaper of general circulation in the province of Ilocos Sur and Vigan City at the expense of the petitioner, the last date of publication being at least one week prior to the date of the scheduled hearing. Let likewise a copy of this Order and the petition, be furnished the Solicitor General, Makati City; the City Prosecutor of Ilocos Sur and the Local Civil Registrar of Vigan City, Ilocos Sur. SO ORDERED. Done in the City of Vigan, this 26th day of October, 2009.

(SGD.) MARIUS L. PURISIMA Sheriff IV

Republic of the Philippines Local Civil Registry Office Province of Ilocos Sur Municipality of San Juan

FRANCES T. SALVADOR, Petitioner, SPL. PROC. 1255-KS For: Correction of Entry In the Certificate of Live Birth

Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT First Judicial Region Branch 20 Vigan City, Ilocos Sur

(SGD.) PERLA B. QUERUBIN Acting Presiding Judge TNM: Nov. 2, 9, & 16, 2009

REPUBLIC OFTHE PHILIPPINES FIRST JUDICIAL REGION REGIONAL TRIAL COURT BRANCH 24 CABUGAO, ILOCOS SUR

- versus-

5

Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT First Judicial Region Branch 20 Vigan City, Ilocos Sur

(SGD.)FLORDELIZA B. RABE Municipal Civil Registrar TNM: Nov. 9, & 16, 2009 DEED OF ADJUDICATION WITH SALE NOTICE is hereby given that the estate of the late SPS. TOMBOLOY VITOG and PAULINA BALANCE, consisting of a parcel of land (Lot No. 10083 of the Cadastral Survey of Sta Lucia) situated in the Barrio Palali Norte, Sta. Lucia, Ilocos Sur under TCT No. T-4028 has been the subject of Deed of Adjudication With Sale executed by their only child and legal heir before Notary Public Atty. Robert Tudayan as per Doc. No. 82; Page No.17; Book No.102; Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: 9, 16, 23, 2009 EXTRA JUDICIAL ADJUDICA TION OF EST ATE WITH DEED ADJUDICATION ESTA OF ABSOLUTE SALE OVER A PORTION OF LAND NOTICE is hereby given that the estate of the late GASPAR F. UNCIANO, DOROTEO F. UNCIANO, BERNARDINA F. UNCIANO, ZACARIAS F. UNCIANO AND ISA-AC F. UNCIANO consisting of a parcel of land situated in Magsingal, Ilocos Sur covered by OCT No. 1385 declared under TD No. 572-E has been the subject of Extra Judicial Adjudication of Estate With Deed of Absolute Sale Over a Portion of Land before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem as per Doc. No. 141, Page No. 30, Book No. XIV, Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Nov. 9, 16, & 23, 2009

EXTRAJUDICIAL ADJUDICATION WITH DEED OF ABSOLUTE SALE OF A PORTION OF REGISTERED LAND NOTICE is hereby given that the late HILDEGARDA FESTEJO, JOSE FESTEJO, ADELAIDA FESTEJO, EDDIE FESTEJO, LEONARD FESTEJO, LEONOR FESTEJO, CORAZON FESTEJO, ELISEO FESTEJO, and ASTERIO FESTEJO consisting of a parcel of land (Lot No. 9164) situated in the Barrios of Pias and Dinaratan, Sta. Lucia, Ilocos Sur covered by Transfer Certificate of Title No. T-17405 and declared under TD No.16-0011-0012 has been the subject of Extrajudicial Adjudication with Deed of Absolute Sale of a Portion of Registered Land executed by their surviving legal heir before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem as per Doc. No. 236; Page No. 49; Book No. XIV; Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Nov. 2, 9, 16, 2009

Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT OF ILOCOS SUR First Judicial Region Branch 22- Narvacan IN THE MATTER OF CANCELLATION OF DOUBLE REGISTRATION OF THE FACT OF BIRTH OF BRIAN AGUIRRE CABEBE, CHERYL A. CABEBE, -versus-

Petitioner,

Spl. Proc. No. 3096-N

CIVIL REGISTRAR GENERAL, NATIONAL STATISTICS OFFICE AND THE LOCAL CIVIL REGISTRAR OF NARVACAN, ILOCOS SUR, Respondents. x-------------------------x NOTICE OF HEARING A verified petition has been filed with this Court by petitioner, through counsel, praying that after due notice, publication and hearing, an Order be issued for the cancellation of the registration of the facts of birth of BRIAN AGUIRRE CABEBE with the Local Civil Registrar of Narvacan, Ilocos Sur under Registry No. 596 (1183) and the Civil Registrar General, National Statistics Office, Manila. Finding the Petition to be sufficient in form and substance, notice is hereby given that the hearing of the above- entitled petition is set on December 14, 2009, at 1:30 o’clock in the afternoon, in the session hall of this Court, at which date, time and place, all persons interested may appear and show cause, if any, why the petition should not be granted. Let this Notice of Hearing be published once a week for three (3) consecutive weeks at the expense of the petitioner in a newapaper of general circulation in the Province of Ilocos Sur. Let likewise a copy of this Notice of Hearing and the Petition, and its annexes, if any, be furnished the Honorable Solicitor General, Makati City, the Public Prosecutor, Narvacan, Ilocos Sur, the Local Civil Registrar of Narvacan, Ilocos Sur, and the Civil Registrar General, National Statistics Office (NSO) Manila. WITNESS THE HONORABLE ISIDORO T. POBRE, Presiding Judge of this Court this 4th day of November, 2009 at Narvacan, Ilocos Sur. (SGD.) MARILYN D. CORRALES OIC- Branch Clerk of Court TNM: Nov. 16, 23, & 30, 2009

Republic of the Philippines Local Civil Registry Office Province of Ilocos Sur Municipality of Santa Catalina NOTICE FOR PUBLICATION

DEED OF EXTRA JUDICIAL SETTLEMENT OF ST ATE STA WITH ABSOL UTE SALE OF A P AR CEL OF LAND ABSOLUTE PAR ARCEL Notice is hereby given that the estate of the late SIMPLICIO G. NAVARRO, consisting a parcel of Agricultural Land situated at Brgy. Quimmarayan, Sto. Domingo, Ilocos Sur under Tax Declaration No. 30-11731-AR has been the subject of Deed of Extra Judicial Settlement of Estate With Absolute Sale of a Parcel of Land executed by his surviving legal heirs before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem as per Doc. No. 364;’ Page No. 74; Book No. XVIII; Series of 2009. Any adverse calim may be filed during the publication of this notice.

DEED OF ADJUDICATION WITH DONATION INTERVIVOS NOTICE is hereby given that the estate of the late ALEJANDRA REYNON consisting a parcel of land (Lot 1620, Psc-48) situated at Maynganay Norte, Santa Maria, Ilocos Sur covered by Original Certificate of Title Number P-4870 has been the subject of Deed of Adjudication with Donation Intervivos executed by her only and the nearest legal forced heir before Notary Public Atty. Edwin A. Concepcion, Jr. as per Doc. No. 212, Page No. 44, Book No.V, Series of 2009. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

In compliance with Section 5 of R.A.No. 9048, a notice is hereby served to the public that MANUEL ACOSTA VIAJE has filed with this Office a petition for change of first name from JESUS to MANUEL in the birth certificate of JESUS A. VIAJE who was born on 02 JANUARY 1962 at Santa Catalina, Ilocos Sur and whose parents are Victoriano Viaje and Carolina Acosta.

TNM: Nov. 2, 9, 16, 2009

TNM: Nov. 2, 9, 16, 2009

TNM: Nov. 16, & 23, 2009

Any person adversely affected by said petition may file his written opposition with this Office not later than Nov. 23, 2009. (SGD.) ENGR. JOHN PILOT Municipal Civil Registrar


Tawid News-Magasin

POLICE REPORTS Mannalon, nakumpay ti tengngedna CANDON CITY - Nakumpay ti tengnged ti maysa a mannalon gapu iti saanda a panagkinnaawatan iti kalugaranna a puon ti nakatayanna. Naammuan manipud iti polis ditoy a nagginom da Alvin Cortado, 21, baro, ken ni Dennis Vilog, 33, naasawaan, agkalugaran iti Barangay Calongbuyan ditoy siudad kalpasan ti panaggapasda ngem nagsubangda idi addadan iti dalanda nga aggawid ket naggubalda. Mapapati nga imbagsol ni Vilog ti kumpayna iti tengnged ni Cortado a puon ti nakatayanna. Boluntario a simmuko ti suspetsa iti polis ditoy. (Danny Antalan)

Lalaki, natagbat iti samurai STA. MARIA, Ilocos Sur - Naiyospital itay nabiit ti maysa a lalaki gapu iti panangtagbat kenkuana ti nakasusikna a kalugaranna iti Barangay Nalvo ditoy nga ili. Naipaagas iti ospital ni Generoso Zamora, 46, naasawaan gapu iti sugatna iti ulo ken saka gapu iti panangtagbat kenkuana ni Nemio Doña, kalugaranna, babaen ti samurai. Segun iti police blotter, bayat ti panaggawid ti biktima ken ti pamiliana, nagparang ti suspetsa a nakaiggem iti samurai sa mapapati nga imbalikasna ti “no dinak patayen tatta, siak ti mangpatay kenka” ket kinamatna ti biktima sana tinagbat. (Danny Antalan)

Balasitang, natukkol ti abagana iti aksidente CANDON CITY - Gapu iti aso, naaksidente ti maysa a balasitang a puon ti nakatukkolan ti abagana. Naitaray iti Candon General Hospital ditoy sa naiyalis iti Central Ilocos Sur District Hospital ni Joan Kris Aberra, 16, estudiante, residente iti Barangay Darapidap, ditoy siudad gapu iti pannakatukkol ti abagana gapuen ti pannakatuang ti XRM a motorsiklo a nakikalugananna a minaneho ni Edward Manzano Mina, residente iti Poblacion, Santiago, Ilocos Sur bayat ti panagdaliasatda iti Barangay Langlangca 2nd ditoy siudad. Segun iti polis, agpapaabagatan ti lugan dagiti dua idi kellaat a bimmallasiw ti maysa nga aso ket napilidanda a puon ti nakatuangan ti motorsiklo.#

Lalaki a naggandat nga agsipdut, nabugbog NARVACAN, Ilocos Sur - Maysa a lalaki ti binugbog dagiti tattao gapu iti pananggandatna a mangsipdut iti kuarta ti maysa a lalaki iti periaan ditoy. Segun iti report, napan nakisugal ni Ronnie Salas, 22, residente iti Barangay Camarao ditoy nga ili ngem naabak. Mapapati a ginandat ni Salas nga itaray ti P500 a kuarta ni Benigno Asuncion ngem kinamat dagiti tattao sada binugbog. Naipaagas nga immuna iti ospital ti biktima sa naipan iti police station para iti pannakapalutpotna. (Danny Antalan)

Ubing, nalmes bayat panagdigosna iti baybay CAOAYAN, Ilocos Sur -Nalmes ti maysa nga ubing bayat ti panagdigosna iti baybay ti Barangay Fuerte ditoy nga ili idi Nobiembre 10. Segun iti report ti PNP ditoy, napan nagdigos ni Marve Raymund Alconcel, 6, residente ti nadakamat a barangay a saan a nasiputan ti pamiliana ket mapapati a ginuyod ti dalluyon. Nagsawar a nagbatok dagiti immarayat nga agindeg ngem saanda a nasarakan ti ubing. Timpaw ti biktima kalpasana ti sumagmamano a minutos ket intarayda iti Gabriela Silang General Hospital ngem naideklara daytoy a natayen. (Joe Andrew Pescador)

2 lugan, naubor BANTAY, Ilocos Sur - Dua a lugan ti naubor manen iti national highway a sakup ti dua a barangay ditoy nga ili itay nabiit. Idi Nobiembre 9, naubor ti maysa nga Isuzu 10-wheeler a truck a minaneho ni Marlon Berlaza, taga-Meycauayan, Bulacan iti national highway a sakup ti Barangay Taleb ditoy nga ili. Agdaldaliasat ti lugan iti agpalaud a direksion idi inubor ti di pay am-ammo a tao a nakabuongan ti makannawan a sarming iti sango. Idi Nobiembre 10, naubor met ti Farinas Bus iti alas 11 ti rabii bayat ti panagdaliasatna iti national highway a sakup ti Barangay Paing ditoy met laeng nga ili. Nadadael ti sarming iti likud ti nasao a bus. Iti kallabes, adda dagiti insidente ti panagubor kadagiti lugan iti kalsada nasional a sakup dagiti nasao a barangay.# ITI INDAYON... (Manipud iti panid 3) Ladio, mapunno ti salas iti garakgakda gapu iti kinatarabitab dagiti annakmi. Magustuan dagiti annakko ti agdengngeg kadagiti sarsarita idi ugma ni Angkel Ladio. Magustuan dagiti ubbingmi ti sumurot ken ni Angkel no mapan agpuros iti nateng iti likudan iti balayda. Dagitoy ti lutuen ni Anti a pangaldawmi ket maragragsakanda nga agassawa no makitada ti kinaimas ti pannangan dagiti ubbingmi. Iti panaglabas dagiti tawen, dandani met la nagluniten ti sugat nga impalay ni amang iti kinataok. Ngem maysa a malem, nadatngak ni Manang iti salasmi nga agsangsangit. “Apay nga agsangsangitka, Manang?” sinaludsodko. “Ni Amang ken ni Manong, nadisgrasiada!” insaibbekna. (Maigibusto) MANNALON, TRADERS.... (Manipud iti panid 1) tulonganda dagiti mannalon Kinuna ni Vicente nga adu a agsipud ta kangrunaanda a mannalon ti kapilitan a nagbunadidigra iti panangsanot ni nubon manen gapu iti pannaBagyo Pepeng iti Amianan a kadadael dagiti bunubonda Luzon. gapu ken ni Bagyo Pepeng ket Ngem kinuna dagiti agpar- nanayonan manen ti gastosda. partuat a naapektaranda met iti Nupay kasta, kinuna ni Bagyo Ondoy agsipud iti Vicente nga imbaga dagiti pannakalayus ti plantada iti traders nga adda maituon iti Marikina. floor price ti tabako iti sumaruno

2 natay iti nagsina nga aksidente MAGSINGAL, Ilocos Sur Awanen ti biag idi maidanonda iti ospital ti dua a biktima ti nagsina a pannungpar a napasamak ditoy nga ili ken iti Cabugao itay lawasna. Agpada nga awanen ti biag da Germelino Castillo, 59, residente iti Barangay Reppaac, Cabugao ken Edgardo Salipod, 53, tagaSalapungan, Gerona, Tarlac idi maidanonda iti ospital kalpasan ti pannakadungparda iti bus. Dinungpar ti Fariñas Bus ni Castillo a nakalugan iti Honda motorcycle iti national highway a sakup ti Barangay Pug-os, Cabugao, Ilocos Sur idi rabii ti Nobiembre 9 idinto a dinungpar ti RCJ Bus ni Salipod bayat ti panagdaliasat ti traysikel a minanehona iti national highway a sakup ti Barangay

Bussaoit, ditoy nga ili idi rabii ti Nobiembre 10. Nabigbig ti drayber ti Fariñas Bus a nakadungpar ken ni Castillo a ni Columbus Queja, 47, residente iti Barangay Aglipay, Batac, Ilocos Norte. Segun iti report, tinarayan ni Queja ti biktima ket dimsaag iti Batac. Ti kareliebona a drayber ti nangireport iti napasamak iti polis iti Laoag City. Kabayatanna, mapapati nga iti pigsa ti panangdungpar ti RCJ Bus iti traysikel a minaneho ni Salipod, nagsina ti motor ken ti sidecar. Naammuan a simmuko ti drayber ti RCJ Bus a ni Achilles Pasion, 53, residente iti Barangay Bato, Badoc, Ilocos Norte, iti polis ditoy nga ili ket napilaanen iti kaso.#

ITI DUYOG .... (Manipud iti panid 2) loy ti sirkolo ti biag ket maaturna dagiti biddutna. Dakkel a pakasursuruan ti tao ti eksperiensana para iti ad-adu pay a pannakidangadangna. Ta napno ti biag iti pannakidangadang wenno dangadang a mismo ti biag. Saan nga agnanayon nga agin-init, dumteng met ti panawen ti dugudog. Isu a nasken a natibker a kankanayon, sitatakder ken siisem aniaman ti dumteng a pannakibakal iti biag. Inton

agsalogen ti bagi ken pigsa, iti malem a panaginana, bukra-den a saggaysa dagiti ekspe-riensa a nangabakan iti dangadang ti biag. Wenno, ikur-it iti papel tapno dagita nga eksperiensa ket pagadawan dagiti sumarsaruno a kaputotan iti adal ken sursuro, tapno agbalinda a natibker a sumango iti aniaman a dangadang ti biag. Isu dagita dagiti tugot nga intay ibati… (Adda tuloyna)

PITIK... (Manipud iti panid 2) laeng makaalada iti saranay a taraon. Agingga ita, saan pay a nagebbas ti danum iti sumagmamano a lugar iti Metro Manila a nangted iti rigat ken panagsagaba dagiti agindeg. Posible nga agbalinen a paset ti biag dagiti agindeg ti panagdaliasatda iti napitak ken kimmarayan a kalsada agingga iti saan a maikkan dagiti agtuturay iti naan-anay a solusion ti problema ti pagruaran ti sobra a danum no matutudo wenno adda bagyo. Iti Marikina City laengen, kinuna ti maysa nga opisial a maalana iti makabulan a mangikkat amin a basura kadagiti kalsada ken dua a tawen a bumangon iti didigra

a sinagrapna. Iti Pasig City, reprep dagiti nagbakuit iti Ultra, dida makaawid kadagiti pagtaenganda gapu ta nangato ti danum. Gapu iti kaawan ti naisalbada, addada a paduduolan iti saranay ken ayat manipud iti gobierno ti siudad ken dagiti manangaasi a kaalianda. Kastoy met ti ladawan kadagiti dadduma pay a siudad, dagiti ginasgasut nga agindeg a pinadisi ti rungsot ti nakaparsuaan. Ita, magna manen ti pinnabasol dagiti agtuturay. Ngem ti saludsod: adda kadi pay maaramid ti tao tapno malapdan ti climate change? (Maigibusto)

FOREIGN WORKERS... (From page 3) pay claimants or their widows and injured workers. beneficiaries.” CNA Financial Corp. has AIG opened an office in the second-largest number of Dubai, United Arab Emirates, claims in Iraq and to handle claims and translated Afghanistan. The insurer said Labor Department guidelines it “routinely pays claims made into Arabic, Turkish and other by foreigners” and “is not languages. In some cases, AIG aware of a problem with regard has hired insurance research to foreign workers.” companies to track down (More next week) 2 NEGOSIANTE.... (Manipud iti panid 1) shoulder bagna ket suspetsana a dagiti uppat a babbai a simrek iti puestona ti nagtakaw. Segun ken ni Rodriguez, napan nagingagatang dagiti babbai iti puestona ket nakipatpatang dagitoy kenkuana. Nakapanawen dagiti babbai idi maduktalan ti biktima nga awanen ti bagna. Kabayatanna, dua a babbai ti inaresto dagiti polis ti Sto. Domingo, Ilocos Sur kalpasan a nasukalan a nagisakibot ti maysa iti sangapakete a sigarilio. Segun iti report, simrek da Connie Agustin, 33, balo,

mapapati a residente iti Sevilla Sur, San Fernando City ken Genalyn Mendoza, 23, residente ti Hilltop, Baguio City a nakaaruatda iti maternity dress iti Bigway Supermart ket naginggagatangda iti groseria. Nagsuspetsa ti maysa a trabahador ti pagtagilakuan idi saan a makatalna ni Agustin ket idi kinapkapanna daytoy, nasukalan nga nangisakibot iti maysa a ream ti sigarilio. Naipan dagiti dua iti estasion ti polis para iti pannakapalutpotda. (Danny Antalan/Joe Andrew Pescador)

a panagmimitingda. Saan a nadakamat no mano ti pinal nga ituon dagiti traders iti floor price ti tabako. Naduktalan ni Savellano idi bimmisita iti China a P200 kada kilo ti presio ti tabako ditoy a pagilian. Kinumpirmaran met ni Dip. Eric Singson a P200 met laeng kada kilo ti presio ti tabako

iti Malaysia. Maibilang a sangkapit-ing laeng ti P10 kada kilo a naituon iti floor price ti tabako idi 2007 ken iti nasurok a P90 kada kilo a pinaggatang dagiti traders iti tabako iti napalabas a tobacco season no maikumpara iti presio ti tabako iti China ken Malaysia.#

N0V. 16-22, 2009

TALDIAP-DAMAG Bagsakan Center, naipasdek STO. DOMINGO, Ilocos Sur- Addan pagibuntogan dagiti mannalon iti apitda a prutas ken nateng ditoy nga ili. Maysa a baksakan center ti naipasdek iti amianan ti munisipio ditoy a pakaibuntogan dagiti mannalon iti apitda a nateng ken prutas ken re-packaging dagitoy sakbayda a maibiaheda iti sabali a probinsia. Naammuan a pinunduan ti regional office ti Department of Agriculture ti nasao a bagsakan ket saan laeng a dagiti mannalon ditoy no di pay kadagiti sabali nga ili ti maserbian daytoy.#

Medical, dental, minor surgical mission, naisayangkat SUGPON, Ilocos Sur - Maysa a medical, dental, ken minor surgical mission ti naisayangkat ditoy nga ili, idi Nobiembre 12. Naammuan ken ni Vice Governor Jeremias Singson a nagbuligan ti JCS, Kakibin ti Balligi ken ti Nurses Association of Manila Children’s Hospital ti nasao a madical mission. Naiwaras met ditoy dagiti kanayonan a relief goods para kadagiti nadidigra iti bagyo, dagiti tugaw ken lamisaan para iti Day Care Center. Segun ken ni Singson, maysa a bagon dagiti relief goods ti nadawatna iti Opisina ti Presidente a maiwaras kadagiti biktima ti Bagyo Pepeng.#

Nasurok 1,000 mannalon, nawarasan libre a ganagan SAN ESTEBAN, Ilocos Sur - Sangagasut a mannalon ti winarasan ti gobierno munisipal ditoy iti libre a sangakaban a ganagan idi Nobiembre 12. Sakbayna, nasurok sangaribu a mannalon ditoy nga ili ti immuna a nawarasan iti sangakaban a ganagan idi Nobiembre 10 kas tulong ti gobierno munisipal ditoy iti pannakadidigrada maigapu ken ni Bagyo Pepeng. Kinuna ni Mayor Chester Elaydo a naggapu iti municipal share ti RA 7171 ti pinanggatangda iti ganagan a naiwaras kadagiti mannalon. (Joe Andrew Pescador)

Menor de edad nga aglabsing curfew, mamonitor NARVACAN, Ilocos Sur - Indagadag ti SK Federated President ditoy nga ili ti panangmonitor ti kapolisan kadagiti menor de edad nga agpasiar ti periaan tapno dida aglabsing iti curfew hour. Maipakpakat ti curfew hour ditoy nga ili kadagiti menor de edad mangrugi iti alas 11 ti rabii. Nupay kasta, saan a maipakat ti curfew hour kadagiti ubbing nga agpartisipar iti programa iti karabian ti piesta kasta met no adda kaduada a nataengan. Selebrasion daytoy nga ili ti piestana iti maikadua a lawas ti Disiembre.#

Konsierto para biktima ti bagyo, impaay ti ISLA SAN ILDEFONSO, Ilocos Sur - Maysa a libre a konsierto ti inangay ti Ilocos Sur Local Artists (ISLA) para kadagiti biktima ti Bagyo Ondoy ken Pepeng idi Nobiembre 14 ditoy nga ili. Duapulo a lokal a banda ditoy probinsia ti nangipangeg kadagiti kantada iti nasao a konsierto a nakaur-oran iti boluntario a tulong manipud kadagiti agbuya para kadagiti nadidigra iti Bagyo Ondoy ken Pepeng. Naipaima ti naur-or a kuarta iti parokia ditoy tapno daytoyen ti mangited kadagiti biktima iti bagyo. (Joe Andrew Pescador)

P4-M naruk-atan a bingay ti Sinait iti RA 7171 SINAIT, Ilocos Sur - Agdagup iti P4 milion ti rinuk-atan ti Department of Budget and Management itay nabiit a bingay daytoy nga ili iti RA 7171, segun iti mayor ditoy. Naidatagen ti nasao a pondo iti municipal development council tapno mailatang kadagiti proyekto ti gobierno munisipal ditoy, kinuna ni Mayor Marlon Ines. Sakbay daytoy, nagkinnaawatan metten ti sangguniang bayan ken ti opisina ti Mayor mainaig iti agpapada a bingay dagiti amin a barangay ditoy manipud iti umuna ken maikadua a release ti municipal share iti RA 7171.# TUNGTONG-ARUBAYAN... (Manipud panid 2) kurapsion ti puon ken gapu ti panagrigrigat ti kaadduan nga umili. Daytoy ti makagapu iti dumakdakkel a giwang iti nagbaetan ti napanglaw ken nabaknang. Gapu iti kurapsion, bumakbaknang dagiti nabaknang ken pumangpanglaw dagiti napanglaw. Lapdan ti kurapsion ti panagdur-as. Ngem idinto a maibilang daytoy nga immoral

nga aramid, naruay latta dagiti mangakkub kadagiti dua a dakulapda sada buyogan iti pakidem, darumog wenno patangad a panagparintumengda iti baet ti dir-i dagiti amen ken alleluia iti aglawlawda. Kinapudno. Dayta ti manmano a masarakan kadagiti agtuturaytayo, lalo iti ngarab ti panagserbi.#

BOTIKA TI PROBINSIA.... (Manipud iti panid 4) parmasiutika ken ti kaawan ti madadaan a magatang nga agas a kasapulanda ket kapilitan nga agbirok ti pamilia ti pasiente iti ruar iti ospital. Kinuna pay ni Savellano a “babaen ti flow chart ken iti sistema a maipakat kadagiti district hospitals, rumbeng

laeng a ti pagsayaatan dagiti pasiente ti kitaentayo ket dapat a mapalag-ananda, saanda a mairurumen.” Naipasdek ti Botika ti Probinsia kas maysa nga economic enterprise ti gobierno probinsial. (Karaman ti report ni Danny Antalan)

SEC. CLINTON.... (From page 4) members worked side by side of the U.S. Embassy to with Malanday community participate in the local members to repair the schools community as neighbors who and Health Clinic. The work together to improve the Community Partnership health and vitality of Metro Program is a long-term initiative Manila.#


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.