Animaloterapia by Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Anna Franczyk, Katarzyna Krajewska, Joanna Skorupa

Animaloterapia Program Przedszkolnego Klubu Animals „Cztery łapy”

Oficyna Wydawnicza „Impuls” Kraków 2007

Recenzenci: Andrzej Niedzielski Maria Dubilas

Korekta: Urszula Lisowska

Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska

Ilustracje: Joanna Szybist

Fotografie zamieszczone na stronach 72–73 pochodzą ze zbiorów Anny Franczyk

ISBN 978-83-7308-841-2

Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel. (012) 422-41-80, fax (012) 422-59-47 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2007

Spis treści O Programie ........................................................................................................ 7 Nasze logo ........................................................................................................... 13 Piosenka Klubu Animals ................................................................................... 14 Przedmowa .......................................................................................................... 17 Historia animaloterapii .................................................................................... 21 Co to jest dogoterapia i felinoterapia? ............................................................. 25 Felinoterapia, czyli zajęcia terapeutyczne prowadzone z udziałem kotów ................................................................... 26 Do kogo skierowane są zajęcia animaloterapii? ............................................. 28 Cele animaloterapii ............................................................................................ 30 Cele ogólne .................................................................................................... 30 Cele szczegółowe ........................................................................................... 30 Zasady funkcjonowania Klubu Animals „Cztery łapy” ................................ 32 Metody, formy i zasady pracy wykorzystywane przy realizacji programu ................................................................................... 33 Współpraca z rodzicami .................................................................................... 36 Współpraca ze środowiskiem lokalnym ......................................................... 37 Działania edukacyjne – treści programowe .................................................... 38 Ja i zwierzęta – poznajmy się ....................................................................... 39 Dziecko poznaje siebie .............................................................................. 39

Spis treści

Dziecko i świat zwierząt ............................................................................ 41 Zabawy i ćwiczenia zmysłowe ze zwierzętami .......................................... 43 Poznaję siebie przez zabawy i ćwiczenia zmysłowe .............................. 44 Poznaję nowego przyjaciela przez zabawy i ćwiczenia zmysłowe ...... 45 Zabawy naśladowcze ze zwierzętami ......................................................... 49 Zabawy poznawcze z udziałem zwierząt ................................................... 53 Poznajemy prawa zwierząt na podstawie Światowej Deklaracji Praw Zwierząt ....................................................... 67 Bawię się bezpiecznie – poznanie podstawowych zasad postępowania i zachowania się podczas kontaktu ze zwierzętami ............................................................ 69 „Co każdy człowiek wiedzieć powinien” – omówienie grupy pięciu swobód zwierząt .......................................... 71 Pamiętaj! Nigdy tak nie należy robić! ..................................................... 72 Pamiętaj! Tak należy zachowywać się podczas spotkania z psem ......... 73 Zabawy, gry i konkursy, wydarzenia .......................................................... 74 Przykładowe scenariusze ................................................................................... 77 Scenariusz zajęć dogoterapii (1) ................................................................. 77 Scenariusz zajęć dogoterapii (2) ................................................................. 81 Scenariusz zajęć felinoterapii (1) ................................................................ 84 Scenariusz zajęć felinoterapii (2) ................................................................ 87 Scenariusz I Przedszkolnej Wystawy Psów Pięknych i Najpiękniejszych 2006 ................................................................................ 91 Bibliografia .......................................................................................................... 95

O Programie Program Przedszkolnego Klubu Animals „Cztery łapy” powstał w przedszkolu integracyjnym przy współpracy z Fundacją „Ama Canem”. Jest to innowacyjna forma działalności przedszkolnej, wykorzystująca psy do celów edukacyjnych. Istotą programu jest przede wszystkim nauka bezpiecznego kontaktu ze zwierzęciem, otwarcie dzieci na nowe doświadczenie, zrozumienie, że zwierzęciu jako istocie żywej należy się szacunek i troska człowieka. Ważnym elementem programu są działania, które mają na celu jak najlepsze wykorzystanie potencjału dzieci oraz usprawnienie funkcji psychomotorycznych. Twórcy zwrócili uwagę na cele animaloterapii, które są w tym programie wykorzystane, m.in. budowanie poczucia własnej wartości, rozwijanie wrażliwości i empatii, kształtowanie uczuć akceptacji, tolerancji. Dzięki obecności psów na zajęciach dziecko ma większą motywację do działania, zdobywa samodzielne doświadczenia, pokonuje bariery, uczy się współżycia z innymi istotami żywymi. Program obejmuje także współpracę z rodzicami, dzięki czemu mają oni szansę zapoznać się z możliwymi osiągnięciami wynikającymi z prowadzonej terapii. Wielkim sukcesem programu jest udział przedszkolaków w różnego rodzaju imprezach, uroczystościach i spotkaniach, które pełnią funkcje społeczno-edukacyjne. Twórcami tego przedsięwzięcia są nauczyciele, którzy udowodnili, jak bardzo ważne jest dla nich dobro dziecka i jego potrzeby. Z pomocą specjalnie przeszkolonych psów z Fundacji „Ama Canem” mają szansę na stworzenie wielkiego dzieła, dzieła, które innym pomoże dostrzec, jak ważną rolę w naszym życiu odgrywają zwierzęta.

O Programie

Przedszkolny Klub Animals swoją działalnością ukazał, jak duża jest potrzeba kontaktu człowieka ze zwierzęciem i jak wiele mogą sobie nawzajem dać. Można mieć nadzieję, że wkrótce pojawią się naśladowcy, którzy będą chcieli stworzyć podobne programy jako formę pomocy dzieciom przy wykorzystaniu zwierząt. Andrzej Niedzielski Fundacja „Ama Canem”

Scenariusz I Przedszkolnej Wystawy Psów Pięknych i Najpiękniejszych 2006

d) stacje „zabaw sprawnościowych” – osoba wspierająca ocenia precyzję wykonania zadania: – slalom dla psów i ich właścicieli,

– pokonywanie przeszkody (przeszkody w dwóch rzędach dla małych i dużych psów),

– przechodzenie po ławeczkach, przez tunel itp.; e) zabawy konkursowe „Nasi czworonożni przyjaciele”: – przypinanie wybranych części ciała psa na przygotowanej sylwecie – zabawy z obrazkami (uzupełnianka), – portret „Mój wymarzony pies”, „Mój przyjaciel pies” – rysowanie na dużych kartonach; f) zupa regeneracyjna – grochówka; g) kącik dla psa – woda w miskach dla małych i dużych psów; h) kącik piękności dla psów – konsultacje specjalistyczne z przedstawicielem firmy Salon Psich Piękności (informacje na temat higieny); i) kącik smakołyków – karma dla psów; j) kącik czystości psich gości – punkt wydawania torebeczek na psie odchody – przypomnienie zasad akcji „To nie jest kupa roboty”.

Animaloterapia

4. Prezentacje psów – uczestników konkursu w ringach, jurorzy zaznaczają na kartach zgłoszeń swoją ocenę: 1, 2, 3 punkty. 5. Ogłoszenie wyników – piesek, który zdobędzie najwięcej punktów, wygrywa – otrzymuje tytuł „Psiej piękności” – może być kilku laureatów (każdy uczestnik otrzymuje zrobiony wcześniej przez dzieci kotylion i pamiątkowy dyplom). 6. Bądź bezpieczny – krótka prezentacja bezpiecznych kontaktów z psami; rozdanie ulotek. 7. Zakończenie imprezy – podziękowanie wszystkim uczestnikom i gościom.

Bibliografia Borkowska M. (red.), ABC rehabilitacji, „Pelikan”, Warszwa 1989. Coren S., Inteligencja psów, tłum. G. Gasparska „Książka i Wiedza”, Warszawa 2001. Filozof J., Dogoterapia? Co to jest?, Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. Koło w Jarosławiu, Jarosław 2004. Franczyk A., Krajewska K., Zabawy i ćwiczenia na cały rok, „Impuls”, Kraków 2005. Franczyk A., Krajewska K., Program psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju, „Impuls”, Kraków 2006. Kohnstamm R., Praktyczna psychologia dziecka. Wprowadzenie dla rodziców, wychowawców i nauczycieli, tłum. B. Borysowicz, WSiP, Warszawa 1989. Kwiatkowska M. (red.), Podstawy pedagogiki przedszkolnej, WSiP, Warszawa 1988. Nawrocka D., Rodak H., Słucham i mówię, „Emart”, Warszawa 1997. Serpell J., W towarzystwie zwierząt, tłum. A. Alichniewicz, A. Szczęsna, PIW, Warszawa 1999. Szał W., Czy psy muszą gryźć?, Komenda Powiatowa Policji w Krotoszynie 2005, www.krotoszyn.policja.gov.pl.