Zabawy logopedyczne na cztery pory roku
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 1
2010-09-23 13:43:49
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 2
2010-09-23 13:43:49
Dorota Krupa Jolanta Pszczółka
Zabawy logopedyczne na cztery pory roku Scenariusze do zajęć grupowych dla dzieci w wieku przedszkolnym
Kraków 2010
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 3
2010-09-23 13:43:49
© Copyright by Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009
Korekta: Aleksandra Bylica Aleksandra Jastrzębska
Rysunki: Agata Fuks
Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska
ISBN 978-83-7587-329-0
Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel. (12) 422-41-80, fax (12) 422-59-47 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie II, Kraków 2010
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 4
2010-01-13 08:34:21
Spis treści Wstęp .................................................................................................. Jesień Scenariusz 1 Scenariusz 2 Scenariusz 3 Scenariusz 4 Scenariusz 5 Scenariusz 6 Scenariusz 7 Scenariusz 8
7
..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................
11 14 18 20 23 25 27 29
Zima Scenariusz 9 ..................................................................................... Scenariusz 10 ................................................................................... Scenariusz 11 ................................................................................... Scenariusz 12 ................................................................................... Scenariusz 13 ................................................................................... Scenariusz 14 ................................................................................... Scenariusz 15 ...................................................................................
35 38 40 42 44 51 55
Wiosna Scenariusz 16 Scenariusz 17 Scenariusz 18 Scenariusz 19 Scenariusz 20 Scenariusz 21 Scenariusz 22
59 61 65 67 70 73 76
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 5
.................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... ....................................................................................
2010-01-13 08:34:21
6 Lato Scenariusz 23 Scenariusz 24 Scenariusz 25 Scenariusz 26 Scenariusz 27 Scenariusz 28 Scenariusz 29 Scenariusz 30
Spis treści
.................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... ....................................................................................
83 88 90 93 100 102 104 108
BibliograďŹ a .......................................................................................... 111
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 6
2010-01-13 08:34:21
Wstęp Drodzy Czytelnicy, oddajemy w wasze ręce zbiór scenariuszy, które wykorzystywałyśmy podczas zajęć logopedycznych prowadzonych w przedszkolach i w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Scenariusze zawierają ćwiczenia oddechowe, usprawniające aparat artykulacyjny, ćwiczenia w naśladowaniu dźwięków z otoczenia, sprzyjające prawidłowej realizacji samogłosek i spółgłosek. Celem naszych zajęć było kształtowanie poprawnej wymowy, wzbogacanie słownictwa i wiedzy o środowisku oraz nauka konstruowania wypowiedzi u dzieci w wieku przedszkolnym. Wiemy, że rozwój mowy nie jest procesem wyizolowanym, lecz ściśle związanym z rozwojem ruchowym i poznawczym dziecka, stąd wiele ćwiczeń wspomagających rozwój motoryki dużej i małej, świadomości fonologicznej, percepcji wzrokowej, pamięci i uwagi. Wszystkim ćwiczeniom nadawałyśmy formę zabawy, aby dzieci chętnie i aktywnie w nich uczestniczyły. Życzymy radosnej i owocnej pracy. Autorki
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 7
2010-01-13 08:34:21
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 8
2010-01-13 08:34:21
JESIEŃ
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 9
2010-01-13 08:34:21
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 10
2010-01-13 08:34:21
Scenariusz 1 Cele: – Kształtowanie uwagi słuchowej. – Kształcenie rozumienia treści słuchanego tekstu. – Integracja grupy. – Kształtowanie pojęcia liczby naturalnej. – Wydłużanie fazy wydechowej. – Usprawnianie aparatu artykulacyjnego. – Wyrabianie umiejętności naśladowania dźwięków z otoczenia. – Usprawnianie analizy i syntezy wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. – Wyrabianie sprawności manualnej i ruchowej. Pomoce: – kukiełki (miś, kogucik, pies, królik), – obrazki z misiem do kolorowania (zob. zał., s. 13), – książka Cz. Janczarskiego Przygody i wędrówki Misia Uszatka, – kredki świecowe, – farby. Przebieg zajęć: 1. Integracja grupy: – zapoznanie się z misiem Łatkiem, – nauka piosenki powitalnej (na melodię Panie Janie) Witaj misiu, witaj misiu, jak się masz? Jak się masz? Wszyscy cię witamy, Wszyscy cię kochamy, Bądź wśród nas, bądź wśród nas. (źródło: M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka, Od piosenki do literki, Fokus, Gdańsk 1997)
2. Przedstawienie kukiełkowe pt. Przyjaciele (na podstawie I rozdziału książki Przygody i wędrówki Misia Uszatka Cz. Janczarskiego).
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 11
2010-01-13 08:34:21
12
Jesień
3. Rozmowa na temat przedstawienia: – Jakie zwierzęta występowały? – Czy dzieciom podobało się zachowanie zwierząt? – Kto to jest prawdziwy przyjaciel? 4. Przeliczanie zwierząt (każde dziecko). 5. Ćwiczenia ortofoniczne. Naśladowanie głosów zwierząt: Miś – mmm. Kogucik – kukuryku. Pies – hau, hau. 6. Ćwiczenia ruchowe. Dzieci poruszają się jak zwierzęta: Miś – powolny marsz z wysoko unoszonymi kolanami. Kogucik – bieganie i machanie rękoma (jak skrzydłami). Pies – chodzenie „na czworakach”. Zając – „kicanie”. 7. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego: Mlaskanie, oblizywanie warg, „mycie” podniebienia, policzków i dolnych dziąseł językiem. 8. Ćwiczenia oddechowe: – „miś zasypia” – wdech nosem, powolny, długi wydech ustami, – „miś sapie” – na wydechu ssss..., – „miś chrapie” – chrapanie na wdechu i wydechu. 9. Kolorowanie obrazka z misiem kredkami świecowymi, następnie zamalowywanie arkusza farbą (tworzenie tła).
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 12
2010-01-13 08:34:21
Scenariusz 1
13
Załącznik
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 13
2010-01-13 08:34:21
Scenariusz 2 Cele: – Kształcenie uwagi słuchowej. – Rozwijanie ekspresji ruchowej i mimicznej. – Usprawnianie motoryki warg, języka, żuchwy. – Wydłużanie fazy wydechu. – Ćwiczenie koordynacji słuchowo-ruchowej. – Nauka syntezy i analizy sylabowej. – Rozwijanie sprawności manualnej. – Nauka definiowania – budowanie pojęć na podstawie cech. Pomoce: – wiersz J. Brzechwy pt. Na straganie, – rysunki warzyw (zob. zał., s. 16–17), – wyszorowane, naturalne warzywa: ziemniaki, buraki, marchewki, pietruszki, cebule, – wiklinowy koszyk, – plastelina, patyczki, włóczka w różnych kolorach. Przebieg zajęć: 1. Wysłuchanie wiersza J. Brzechwy pt. Na straganie. 2. Rozmowa na temat wiersza: – Gdzie znajdują się warzywa? – Jakie warzywa występują w wierszu? – Jak zachowywały się warzywa? – Które okazało się najmądrzejsze? 3. Naśladowanie ruchów i min warzyw z wiersza. Prowadzący czyta odpowiednie wersy z wiersza, robi miny takie jak warzywa na rysunkach, dzieci naśladują. 4. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego i oddechowe. Dzieci „jedzą” zupę jarzynową. Najpierw dmuchają – bo jest gorąca (wdech nosem – krótko, wydech ustami – długo). Zupa jest pyszna – dzieci udają, że jedzą, mlaskają, oblizują wargi, myją językiem zęby
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 14
2010-01-13 08:34:21
Scenariusz 2
15
na górze i na dole, od środka i od zewnątrz, myją językiem podniebienie. 5. Rozpoznawanie warzyw na podstawie opisu. Prowadzący podaje cechy, dzieci odgadują, jakie to warzywo. Ma głowę złożoną z wielu liści (kapusta). Jest podłużna, blada, ma zieloną czuprynkę (pietruszka). Jest gruby, czerwony i ma ogonek (burak). Ma dużo żółtych i białych sukienek, ludzie przy niej płaczą (cebula). 6. Zabawa ruchowa pt. Cebulka i buraczek. Dzieci trzymają się za ręce, tworzą koło. W środku koła jest jedno dziecko. Dzieci tańczą i śpiewają: Cebulka, cebulka okrągła jak kulka, Buraczka wołała, potańcować chciała. Dziecko będące w środku koła wybiera partnera i, krzyżując z nim ręce, tańczy jak przy zabawie w „drobną kaszkę”. Wtedy wszystkie dzieci śpiewają: Buraczek, buraczek miał czerwony fraczek, Z cebulką tańcował, nóżek nie żałował. Dziecko wybierające wraca do koła, a wybrane zostaje w kole i zabawa zaczyna się na nowo. 7. Analiza i synteza słuchowa sylab. Dzieci siadają przy stolikach. Prowadzący dzieli na sylaby nazwę warzywa, które trzyma za plecami. Dzieci odgadują nazwę – warzywo ląduje w koszyku. Gdy koszyk jest pełny, dzieci podają nazwę warzywa, dzieląc ją na sylaby. Jeśli dziecko podzieli prawidłowo – wyjmuje warzywo z koszyka i może z niego zrobić kukiełkę. Jeśli popełni błąd – prowadzący daje poprawny wzorzec, a dziecko powtarza. 8. Dzieci otrzymują plastelinę, patyczki, włóczkę i wykonują kukiełki.
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 15
2010-01-13 08:34:21
16
Jesień
Załącznik
Krupa-Zabawy-wyd 2.indd 16
cebula
burak
seler
fasola
pietruszka
brukselka
2010-01-13 08:34:21