Ciąża czy stan błogosławiony? by Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Ciąża czy stan błogosławiony? Zagadnienie interdyscyplinarne

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in1 1

2011-05-10 08:46:04

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in2 2

2011-05-10 08:46:05

Ciąża czy stan błogosławiony? Zagadnienie interdyscyplinarne

pod redakcją naukową Emilii Lichtenberg-Kokoszki, Ewy Janiuk i Jerzego Dzierżanowskiego

Kraków 2011

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in3 3

2011-05-10 08:46:05

Recenzent: prof. nadzw. dr hab. Wiesław Sikorski

Redakcja wydawnicza: Magdalena Polek

Opracowanie typograﬁczne: Anna Bugaj-Janczarska

Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska

ISBN 978-83-7587-623-9

Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel. (12) 422-41-80, fax (12) 422-59-47 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2011

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in4 4

2011-05-10 08:46:06

Spis treści

Wstęp (Emilia Lichtenberg-Kokoszka, Ewa Janiuk, Jerzy Dzierżanowski) ....

Emilia Lichtenberg-Kokoszka Zmiany bio-psycho-społeczne zachodzące w organizmie kobiety, wynikające z poczęcia dziecka ......................................... 11 Wojciech Guzikowski Granice między ﬁzjologią a patologią ciąży – wybrane zagadnienia .................................................................... 19 Ewa Janiuk Położna z kobietą i rodziną od poczęcia do narodzin ................... 27 Gabriela Eliasz-Łukasiewicz Zmiany w statyce ciała kobiety warunkowane poczęciem dziecka ........................................................................ 35 Danuta Opozda Stan błogosławiony czy ciężar (?) – z psychopedagogicznej problematyki postaw wobec „wczesnego rodzicielstwa” Uwagi wybrane ............................................................................. 41 Magdalena Kosno Oczekiwania i wyobrażenia rodziców wobec poczętego dziecka i rodzicielstwa .................................................................. 57 Mirosław Hanulewicz Uciemiężony czy szczęśliwy, czyli dziewięć miesięcy oczekiwania na narodziny dziecka z perspektywy męża ............... 63

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in5 5

2011-05-10 08:46:06

Spis treści

Maria Wojaczek Rozwój więzi z dzieckiem w prenatalnym okresie życia ............... 81 Barbara Jakel Prenatalne korzenie przywiązania w psychoterapii ....................... 93 Jerzy Dzierżanowski Specyﬁka trudności przeżywanych przez rodziców poczętego dziecka wobec niepomyślnej diagnozy lekarskiej ......... 117 Maria Nowak Ciąża czy stan błogosławiony ....................................................... 125 Noty o autorach .......................................................................................... 139

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in6 6

2011-05-10 08:46:06

Noty o autorach

Ks. Jerzy Dzierżanowski Doktor nauk teologicznych, adiunkt w Katedrze Teologii Pastoralnej i Duszpasterstwa Rodzin Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego oraz kierownik Podyplomowych Studiów Rodziny. Absolwent Podyplomowego Studium Pomocy Psychologicznej i Psychoterapii (KUL) oraz Studium Pomocy Psychologicznej dla Osób Uzależnionych (Warszawa). Zajmuje się teologią małżeństwa i rodziny, psychologią pastoralną, psychologią komunikacji, a w szczególności bezpośrednim przygotowaniem narzeczonych do małżeństwa. Jest autorem kilkudziesięciu artykułów oraz autorem lub współautorem czterech monografii: Konflikty małżeńskie jako problem duszpasterski w świetle dokumentacji sądu biskupiego w Opolu; Psychologiczne następstwa straty dziecka. Przyczyny, leczenie zapobieganie; Wychowanie do szacunku dla ludzkiego życia; Profilaktyczny wymiar duszpasterskiej troski Kościoła. Współredaktor książek Optymalizacja porodu – zagadnienie interdyscyplinarne; Dziecko – aktywny uczestnik porodu. Zagadnienie interdyscyplinarne. Łączy pracę naukową na kierunku nauki o rodzinie z funkcją Diecezjalnego Duszpasterza Rodzin. Na podstawie autorskiego programu prowadzi przygotowanie do małżeństwa i szkołę rodziców. W ramach Diecezjalnej Fundacji Obrony, której jest wiceprezesem i dyrektorem, odpowiada za funkcjonowanie trzech instytucji: poradni rodzinnej, ośrodka adopcyjnego oraz Domu Matki i Dziecka w Opolu. Za swoją dotychczasową działalność na rzecz rodziny, młodzieży i dzieci Parlament Dziecięco-Młodzieżowy odznaczył go medalem „Serce Dziecku”. Otrzymał również nagrodę „Opolskie Bóg zapłać” Stowarzyszenia Rodzin Katolickich, Nagrodę im. św. Franciszka Ksawerego przyznaną przez Jezuicki Ośrodek Formacji i Kultury Xaverianum w Opolu, nagrodę Ministra Sprawiedliwości za działalność na polu resocjalizacji więźniów (2000) oraz nagrodę „Złote Spinki”, przyznaną przez „Nową Trybunę Opolską” za działalność społeczną w 2003 roku.

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in139 139

2011-05-10 08:46:13

140

Noty o autorach

Gabriela Eliasz-Łukasiewicz Dyplomowana pielęgniarka (1996), ﬁzjoterapeutka (magisterium: Kinezyterapia dróg oddechowych metodą zwiększania przepływu wydechowego AFE jako jedna z metod stosowanych w Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej Dzieci, 2004); żona i mama dwójki dzieci. Od 2000 roku pracuje zawodowo, zdobywając doświadczenie na oddziałach szpitalnych i w gabinecie rehabilitacyjnym. Absolwentka licznych kursów i szkoleń specjalizacyjnych w dziedzinie rehabilitacji (PNF, Terapia manualna, Terapia Czaszkowo-Krzyżowa, Terapia Narządów Wewnętrznych). Pracując jako wykładowca i instruktor, szkoliła ﬁzjoterapeutów i pielęgniarki w Państwowej Medycznej Wyższej Szkole Zawodowej w Opolu, prowadząc zajęcia z masażu, terapii manualnej oraz rehabilitacji między innymi w ginekologii i położnictwie. Prowadziła liczne kursy i warsztaty dla zainteresowanych różnymi rodzajami masażu oraz pielęgnacją osób niepełnosprawnych. Zainteresowania i badania naukowe owocują wystąpieniami na konferencjach oraz artykułami naukowymi o tematyce związanej szczególnie ze schorzeniami kręgosłupa i zachowaniem stabilności. Obecnie prowadzi własną praktykę w ośrodku Klinika Zdrowia – Rehabilitacja, dzieląc czas między rodzinę a bycie kobietą biznesu.

Wojciech Guzikowski Doktor nauk medycznych (rozprawa doktorska pt. Stężenie witaminy C w surowicy krwi kobiet ciężarnych palących tytoń w Akademii Medycznej we Wrocławiu w 1985 roku). Zastępca dyrektora ds. lecznictwa i ordynator Oddziału Patologii Ciąży z Blokiem Porodowym – Samodzielny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Opolu, Szpital Ginekologiczno-Położniczy i Noworodków im. dr. Sergiusza Mossora; Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Ginekologii i Położnictwa dla Województwa Opolskiego (od 2003 roku); przewodniczący Oddziału Opolskiego Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (czwarta kadencja) i członek Zarządu Głównego PTG; dyrektor Instytutu Położnictwa w Państwowej Medycznej Wyższej Szkole Zawodowej w Opolu. Laureat Nagrody Marszałka Województwa Opolskiego „Professor Opoliensis” za współautorstwo w pracy naukowej Hydrolaparoskopia jako nowa technika w diagnostyce niepłodności (2007). Nagroda Marszałka Województwa Opolskiego za szczególne osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania i rozwoju edukacji (2009). Autor 86 publikacji naukowych w recenzowanych polskich fachowych czasopismach naukowych i publikacjach książkowych oraz 2 publikacji w zagranicznych czasopismach naukowych.

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in140 140

2011-05-10 08:46:13

Noty o autorach

141

Mirosław Hanulewicz Magister pedagogiki, absolwent Uniwersytetu Opolskiego; asystent na Wydziale Pedagogicznym Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Opolu; doktorant na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół proﬁlaktyki społecznej oraz tematyki rodziny, małżeństwa i ojcostwa. Nauczyciel naturalnego planowania rodziny. Pracuje w poradni przedmałżeńskiej i rodzinnej. Współzałożyciel i członek Pracowni Rozwoju Osobistego. Współprowadzi Internetowy Punkt Konsultacyjny dla osób stykających się z problemem uzależnień: młodzieży, rodziców, wychowawców. Od 2002 roku pełni funkcję kuratora społecznego Sądu Rejonowego w Opolu.

Barbara Jakel Psychoterapeutka, której zainteresowania wiążą się z okresem prenatalnym i okołoporodowym. Mieszka w Wiedniu, gdzie prowadzi prywatną praktykę. Szkoliła się w zakresie psychoterapii integracyjnej Gestalt, psychoterapii ciała (somatoterapii), psychoterapii psychodynamicznej, jest także trenerem arteterapii. Podczas wieloletniej pracy klinicznej szczególnie interesowała się fenomenem dysocjacji, co skłoniło ją do uwzględnienia w pracy terapeutycznej prenatalnego okresu rozwoju. Rozwinęła własną technikę introspekcji indywidualnej i grupowej, w której integruje pracę z ciałem z psychoanalizą oraz z podejściem Gestalt. Pracuje też techniką analityka i psychologa prenatalnego W. Hohlwega, z uwzględnieniem zagadnień psychotraumatologii. Wszelkie techniki podporządkowuje pracy nad mechanizmami obronnymi. Posiadana wiedza i doświadczenie zawodowe stanowią teoretyczne założenie psychoterapii więzi prenatalnej i okołoporodowej (Prenatal and Perinatal oriented Psychotherapy – PPP). Jest aktywnym członkiem ISPPM (International Society of Prenatal and Perinatal Psychology and Medicine). Prowadzi wykłady i seminaria oraz publikuje i prowadzi wdrażając własne ujęcie terapeutyczne opracowane w ramach PPP.

Ewa Janiuk Położna, absolwentka Wydziału Historyczno-Pedagogicznego Uniwersytetu Opolskiego (magisterium: Udział położnych podstawowej opieki zdrowotnej w procesie edukacji przedkoncepcyjnej, 2004) oraz Instytutu Położnictwa

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in141 141

2011-05-10 08:46:13

142

Noty o autorach

Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu (licencjat 2005: Położna rodzinna w strukturach opieki zdrowotnej). Od 1986 roku pracuje na sali porodowej oddziałów położniczo-noworodkowych w Prudniku i Strzelcach Opolskich. W 1995 roku w Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Strzelcach Opolskich założyła szkołę rodzenia. Od 1996 roku jest położną środowiskową w rodzinnej poradni dla kobiet. Współzałożyła Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Zdrowa Rodzina”, którym obecnie kieruje. Od 2000 roku przyjmuje porody w domu, prowadzi zajęcia w szkole rodzenia, sprawuje opiekę przed- i okołoporodową nad kobietami, ich dziećmi i rodziną. Współpracowniczka Diecezjalnej Fundacji Obrony Życia w Opolu, opiekunka medyczna i pedagog w Domu Matki i Dziecka w Opolu oraz ekspert na forum „Dobry Poród” portalu Gazeta.pl. Współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Położnych Oddział Wojewódzki w Opolu, przewodnicząca Zarządu Polskiego Towarzystwa Położnych Oddział Wojewódzki w Opolu, od 2006 roku członkini Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Położnych. Współzałożycielka Oddziału Terenowego w Opolu Kolegium Pielęgniarek i Położnych Środowiskowych/Rodzinnych w Polsce. Członkini Zespołu Położnych przy Naczelnej Radzie Pielęgniarek i Położnych w Warszawie. Od 2004 roku należy do grupy negocjacyjnej samorządu zawodowego z NFZ do spraw podstawowej opieki zdrowotnej. Członkini Zespołu Eksperckiego powołanego przez Ministra Zdrowia do prac nad centralną bazą świadczeń opieki zdrowotnej w 2006 roku. Propagatorka akcji „Rodzić po Ludzku”. Czynna uczestniczka – prelegentka konferencji Fundacji „Rodzić po Ludzku” oraz wielu innych konferencji krajowych i zagranicznych. Organizatorka konferencji „Poród naturalny – potrzeba czy moda?” (Opole 2001); „Położna w opiece przedkoncepcyjnej” (Turawa 2003); „Nowe trendy w położnictwie wyzwaniem dla położnych” (Turawa 2006); „Dbałość o profesjonalizm – podstawą rozwoju zawodowego położnych” (Turawa 2007); „Alkohol jako problem kobiet w wieku prokreacyjnym” (Opole 2007). Autorka i realizatorka programu promocji zdrowia z zakresu wiedzy o życiu seksualnym człowieka, proﬁlaktyki gruczołu piersiowego i raka szyjki macicy w szkołach ponadgimnazjalnych w Opolu. Współredaktorka książek: Optymalizacja porodu – zagadnienie interdyscyplinarne; Niepłodność – zagadnienie interdyscyplinarne; Domowe narodziny – fanaberia szaleńców czy powrót do normalności?; Dziecko – aktywny uczestnik porodu. Zagadnienie interdyscyplinarne.

Magdalena Kosno Psycholog (magisterium: Funkcje zarządzające a teoria umysłu, 2009) oraz absolwentka studiów licencjackich z pedagogiki specjalnej. Doktorantka w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zainteresowania naukowe związane z psychologią rozwojową dzieci i młodzieży, psychologią kliniczną dzieci

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in142 142

2011-05-10 08:46:13

Noty o autorach

143

i młodzieży, psychologią rodziny oraz wczesnym wspomaganiem rozwoju. Pracuje z dziećmi w wieku przedszkolnym. Przygotowuje pracę doktorską nt. Funkcje zarządzające a tutoring rówieśniczy (otwarcie przewodu doktorskiego w 2010 roku). Autorka kilku artykułów w czasopismach i pozycjach zwartych: O powiązaniach funkcji zarządzających i teorii umysłu: wnioski z badań metodą mikrogenetyczną; Recenzja Social Interaction and the Development of Executive Function; Kształtowanie się więzi między rodzicami a noworodkiem w pierwszych godzinach po porodzie.

Emilia Lichtenberg-Kokoszka Absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego (magisterium: Rola ojcowska mężczyzny w prenatalnym i perinatalnym okresie życia dziecka, 1997); doktor nauk humanistycznych (doktorat: Edukacja zdrowotna rodziców w prenatalnym okresie życia dzieck, 2007); dyplomowana położna (ukończony Wydział Położnych Medycznego Studium Zawodowego). Adiunkt w zakładzie Pedagogiki Ogólnej Instytutu Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego, gdzie prowadzi zajęcia z zakresu edukacji zdrowotnej, biomedycznych podstaw rozwoju i wychowania, wspierania rozwoju dziecka. Jej zainteresowania z pogranicza pedagogiki i medycyny koncentrują się wokół prenatalnego i perinatalnego okresu w życiu rodziny. Jest autorką ponad 25 artykułów w czasopismach i pozycjach zwartych i książki Biomedyczne i psychopedagogiczne aspekty ciąży, oraz współredaktorką książek: Optymalizacja porodu – zagadnienie interdyscyplinarne; Niepłodność – zagadnienie interdyscyplinarne; Domowe narodziny – fanaberia szaleńców czy powrót do normalności?; Dziecko – aktywny uczestnik porodu. Zagadnienie interdyscyplinarne. Współpracuje z Okręgową Izbą Pielęgniarek i Położnych Województwa Opolskiego, w której aktywnie uczestniczy w konferencjach organizowanych dla położnych i rodziców, a także prowadzi wykłady oraz szkolenia dla położnych z całego kraju. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Położnych. W szkołach ponadgimnazjalnych oraz paraﬁach z województwa opolskiego prowadzi wykłady z zakresu prenatalnego i perinatalnego okresu w życiu rodziny oraz przygotowania do rodzicielstwa. Od 2009 roku występuje na antenie Radia Plus.

Maria Nowak Absolwentka Uniwersytetu La Sapienza w Rzymie. W 1998 roku ukończyła studia na kierunku literatury i języków europejskich o proﬁlu ﬁlologicznym (praca magisterska dotyczyła osoby oraz poezji Nikolausa Lenaua) oraz dwuletni kurs języka hebrajskiego na Uniwersytecie Wrocławskim. Pragnienie zgłębiania

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in143 143

2011-05-10 08:46:13

144

Noty o autorach

Pisma Świętego towarzyszy jej od dziecka. Jest samoukiem w tej dziedzinie Od ośmiu lat jest animatorem paraﬁalnego kręgu biblijnego, w którym dwa razy do roku organizuje zamknięte rekolekcje biblijne. Od 7 lat we wspólnocie neokatechumenalnej. Pracuje jako tłumacz, głównie języka włoskiego. Zainteresowania skupiają się wokół zagadnień z zakresu biblistyki. Mama piątki dzieci.

Danuta Opozda Absolwentka Instytutów Pedagogiki oraz Psychologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, doktor, adiunkt w Katedrze Pedagogiki Rodziny KUL. Zainteresowania badawcze: metodologiczne orientacje stosowane w pedagogice rodziny; psychopedagogiczne korelaty przebiegu procesu wychowania w rodzinie; rozwój w rolach rodzinnych; źródła, organizacja strukturalna, treść, aktywizacja i funkcje jednostkowej wiedzy o wychowaniu.

Maria Wojaczek Magister nauk o rodzinie (magisterium: Dialog rodziców z dzieckiem w prenatalnym okresie życia, 2009). Studentka psychologii na Wydziale Filozoﬁcznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zainteresowania: psychopedagogika prenatalna, psychologia prokreacji oraz psychologia zdrowia. Jest autorką kilku artykułów związanych z tematyką rodzicielstwa: Naprotechnologia wyrazem troski o zdrowie; Badanie ultrasonograﬁczne jako moment spotkania rodziców z poczętym dzieckiem; Uczucia rodzącego się dziecka. Jest nauczycielem naturalnego planowania rodziny.

Lichtenberg_Ciaza - 10 V 2011.in144 144

2011-05-10 08:46:13