Monika Lubina
Wierszyki zróżnicowane na opozycje głosek: dentalizowanych dźwięcznych – bezdźwięcznych w–f – ch k–g – t–d r–l
Kraków 2016
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 3
30.06.2016 07:55
© Copyright by Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2016
Redakcja wydawnicza: Beata Bednarz Ilustracje: Agata Fuks Piotr Olszówka Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska Opracowanie typograficzne: Anna Bugaj-Janczarska
ISBN 978-83-8095-080-1
Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel./fax: (12) 422 41 80, 422 59 47, 506 624 220 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2016
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 4
30.06.2016 07:55
Spis treści Wstęp ............................................................................................... 11
Wierszyki dla Staszka Głoski szumiące – syczące SZ – S Restauracja szefa ............................................................... 13 Szeplenienie Sławka ......................................................... 13 Łukasz i syn ....................................................................... 14 Ż–Z Zebra i rzepa ...................................................................... 14 Żonkile, niezapominajki i róże ...................................... 14 Iza i Błażej .......................................................................... 15 Upodobania ....................................................................... 15 CZ – C Paczki i packi ..................................................................... 16 Paczka cacek ...................................................................... 16 Chłopcy na wycieczce ..................................................... 17 Po bajeczce ......................................................................... 17 DŻ – DZ Dżem, kukurydze i rydze ................................................ 18
Wierszyki dla Szymusia Głoski szumiące – ciszące SZ – Ś Siedem koszul .................................................................... 19 Średniaki w przedszkolu ................................................. 19
5
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 5
30.06.2016 07:55
Ż–Ź Latem .................................................................................. 20 CZ – Ć Wycieczka .......................................................................... 20 DŻ – DŹ Dziadek dżokej .................................................................. 21
Wierszyki dla siostry Zuzi Głoski syczące – ciszące S–Ś Osa – gęś ............................................................................ 22 Siostry ................................................................................. 22 Oś i osy ............................................................................... 23 O krasnoludkach i sierotce Marysi ............................... 23 Z–Ź Zmartwienia Kazia ........................................................... 24 C–Ć Ciemną nocą ...................................................................... 24 DZ – DŹ Ja i Jadzia ............................................................................ 25
Wierszyki dla Celestyny Głoski szczelinowe – przytarte SZ – CZ Kasza jęczmienna ............................................................. 26 Szkolna tarcza ................................................................... 26 Ż – DŻ Jeżdżenie ............................................................................ 27
6
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 6
30.06.2016 07:55
S–C Co to jest? .......................................................................... 27 Praca z prasą ..................................................................... 28 Cudowne sny .................................................................... 28 Z – DZ Zwiedzanie zabytków ...................................................... 29 Ś–Ć Maciek śpi .......................................................................... 29 Ź – DŹ Dziadek Ziemowit ............................................................ 30 Dźwig dziadka Józia ......................................................... 30
Wierszyki dla Zuzki Głoski dentalizowane dźwięczne – bezdźwięczne SZ – Ż Żona szefa .......................................................................... 31 Szukanie żony .................................................................... 31 CZ – DŻ Klacz dżokeja ..................................................................... 32 S–Z Za samolotem .................................................................... 29 Syki zapałki ........................................................................ 33 Jadłospis Zenka ................................................................. 33 Smutny Zbigniew ............................................................. 33 C – DZ Rydze i cytryny ................................................................. 34 Ś–Ź Sikorka zimą ...................................................................... 34 Myśli Józia .......................................................................... 34
7
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 7
30.06.2016 07:55
Ć – DŹ Pociąg do Dziwnówka ...................................................... 35
Wierszyki dla Zbyszka i Dżessiki Głoski SZ, Ż, CZ, DŻ, S, Z, C, DZ, Ś, Ź, Ć, DŹ Spożywanie ........................................................................ 36 Skrzypaczka ....................................................................... 36 Sprzęty w salonie .............................................................. 37 Słodycze i sałatki ............................................................... 37 Skarby w szafie .................................................................. 37 Zniszczenie ........................................................................ 38 Masażysta .......................................................................... 38 Komisarz Alex ................................................................... 38 Smok wawelski .................................................................. 39
Głoski dźwięczne – bezdźwięczne W – F, B – P, K – G, T – D
Wierszyki dla Faustyny i Władysława W–F Wio, koniku, wio! .............................................................. 40 Wojny .................................................................................. 41 Wufo ................................................................................... 41 Wiersz starodawny ........................................................... 42 Co, gdzie? ........................................................................... 42 Fabian i wnuczka .............................................................. 42 Wesele ................................................................................. 43 Sukces finansowy ............................................................. 43
Wierszyki dla Wojciecha F–W – CH Chachorki ........................................................................... 44 Lew i paw ........................................................................... 44 Chory wąż .......................................................................... 44
8
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 8
30.06.2016 07:55
Wierszyki dla Pauliny i Bernadetty P–B Piłka i balon ...................................................................... 45 Pocieszne bzdurki ............................................................. 45 Pani Basia ........................................................................... 45 Dobre zupy ......................................................................... 46 Brudne pranie .................................................................. 46 Sobotnie popołudnie ....................................................... 46
Wierszyki dla Tadeusza T–D Tom i jego dom ................................................................. 47 Dama nad tamą ................................................................. 47 Chłody i słoty .................................................................... 48 Dwa tulipany ..................................................................... 48 Tadek ................................................................................... 48 Smakowite desery ............................................................. 49
Wierszyki dla Kamili i Grzegorza K–G Gąska i kaczka ................................................................... 50 Wycieczka w góry ............................................................. 50
Wierszyki dla Katarzyny i Beatki K–T Mały brat ............................................................................ 51 Kot i kogut .......................................................................... 51 Zeszyt w kratkę ................................................................. 51
Wierszyki dla Bogdana i Jagody G–D Gospodyni Diana .............................................................. 52 Gospodarz Damian .......................................................... 52
9
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 9
30.06.2016 07:55
Wierszyki dla Kunegundy T–D – K–G Kogel-mogel ....................................................................... 53 Obiadokolacja .................................................................... 53 Smutny Mikołaj ................................................................. 53 Kret ..................................................................................... 54 Leki dla teściowej ............................................................. 54 Ostrygi ................................................................................ 54 Dzień ................................................................................... 54 Lekkoatletyka .................................................................... 55
Wierszyki na opozycje: dźwięczne – bezdźwięczne W, B, D, G, F, P, T, K Babcia .................................................................................. 56 Sobota ................................................................................. 56
Wierszyki dla Karoliny R–L Lato Darii ........................................................................... 57 Lew i lampart .................................................................... 57 Obrazek Lilki ..................................................................... 58 Marylka .............................................................................. 58 Tydzień ............................................................................... 59 Okulary .............................................................................. 59 Bibliografia ........................................................................................ 60
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 10
30.06.2016 07:55
Wstęp Na książkę składa się 100 wierszyków, które stanowią czwartą część cyklu pomagającego dzieciom utrwalić nowo poznane głoski i zróżnicować je z tymi, którymi początkowo je zastępowały. Każdy przypomina sobie, jak znajome dzieci po nauczeniu się głoski [r] zastępowały nią głoskę [l], mówiąc na przykład „rarka”. Podobnie niektóre dzieci po utrwaleniu głoski [sz] wypowiadają np. słowo „szok” zamiast „sok”. Aby dziecko opanowało wymowę prawidłową, potrzebuje ćwiczeń właśnie w różnicowaniu głosek. Znakomita większość wierszyków zawartych w książeczce pozwala skupić się wyłącznie na 2 ćwiczonych – opozycyjnych głoskach, aby nauka nie sprawiała dziecku nadmiernych trudności. Tak zwane łamańce językowe zamieszczone w niektórych książkach logopedycznych nadają się bardziej na rozrywkę dla dorosłych niż naukę dla dzieci. Stąd materiał słowny został opracowany jak najbardziej przystępnie dla dzieci. Analogicznie jak w poprzednich tomach, znajdziemy tu i bajki, i nawiązanie do znanych wierszy czy serialu, i grę słów, i sytuacje bliskie światu dziecka. Mam nadzieję, że zbiorek będzie cenną pomocą dla dzieci, ich rodziców, nauczycieli i logopedów. Serdecznie dziękuję dr Joannie Trzaskalik, prof. Bronisławowi Rocławskiemu i dr Katarzynie Węsierskiej za zainspirowanie mnie światem głosek.
11
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 11
30.06.2016 07:55
Uwagi logopedyczne: W niektórych wierszach zostały zaznaczone pauzy dolne. Wskazują one, jak odczytywać głoskę poprzedzającą – dźwięcznie lub bezdźwięcznie, np. „z_kaszy” czytamy „skaszy”, „z_synem” – „ssynem”, „też_na” – „teżna”. Głoski ciszące przed samogłoską „i” zapisuję pogrubioną czcionką: „s”, „z”, „c”, „dz”, np. kisić, zimny, traci, budzi, ponieważ literę „i” traktuję jako oznaczenie kolejnej głoski w wyrazie zgodnie z zasadami edukacji językowej.
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 12
30.06.2016 07:55
Tydzień W poniedziałek do laryngologa podejdziemy kawałek. We wtorek na kręglach poprawimy humorek. Jak w środę zadanie odrobisz starannie, to zwiedzimy w czwartek morską latarnię. Do teatru na Królewnę i krasnoludki popędzimy w piątek, w sobotę film o krokodylach oglądniemy na początek. Za to w niedzielę pójdziemy na karuzelę.
Okulary Peleryna jest za pralką, a latarka za wersalką, seler jest za kalafiorem, morele za pomidorem, lekarstwa za landrynkami, kalkulator za rondlami, pilot za telewizorem, portfel zaś za parasolem. Nic nie widzi pan Hilary, bo gdzieś zgubił okulary.
Lubina_WIERSZYKI zroznicowane.indd 59
30.06.2016 07:55