Adipiscing Risus
Vestibulum eleifend neque sit amet dolor faucibus ultrices. Quisque consequat vulputate accumsan. Aenean vel lectus felis. Nunc eu felis quis tellus posuere facilisis id in lectus. Mauris tristique bibendum velit, sit amet ullamcorper nulla porttitor ornare. Nulla facilisi. Ut ut libero velit. Maecenas est leo, posuere in elementum non, rutrum vitae lacus. Nulla eu velit nunc. Adipiscing Risus
Lektury_Nidecka-Mazgaj.indd 1
Teresa Nidecka-Mazgaj
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Aenean tristique mauris ornare neque facilisis egestas vitae sed eros. Etiam nunc lacus, molestie lacinia ornare vitae, imperdiet eu libero. Cras eu adipiscing turpis. Aenean sit amet velit vel lectus volutpat rhoncus. Phasellus mattis massa tempor neque facilisis eget tempor orci pulvinar. Nullam pharetra mi leo, sit amet fringilla dolor. Duis tristique turpis sed diam iaculis pharetra. Curabitur vitae nisi nisi, eu adipiscing risus. Maecenas in quam turpis, ut pellentesque mauris. Nullam condimentum auctor elementum. Nunc et gravida nibh. In at magna et leo viverra aliquam quis vitae nulla.
Teresa Nidecka-Mazgaj LEKTURY w formie Sprawdziany ortograficzne dla klas IV–VIII
Vestibulum eleifend neque sit amet dolor faucibus ultrices. Quisque consequat vulputate accumsan. Aenean vel lectus felis. Nunc eu felis quis tellus posuere facilisis id in lectus. Mauris tristique bibendum velit, sit amet ullamcorper nulla porttitor ornare. Nulla facilisi. Ut ut libero velit. Maecenas est leo, posuere in elementum non, rutrum vitae lacus. Nulla eu velit nunc.
LEKTURY w formie
Sprawdziany ortograficzne dla klas IV–VIII
14.04.2022 13:43:55
Teresa Nidecka-Mazgaj
Teresa Nidecka-Mazgaj
LEKTURY w formie Sprawdziany ortograficzne dla klas IV–VIII
Lektury_Nidecka-Mazgaj.indd 2
LEKTURY w formie
Sprawdziany ortograficzne dla klas IV–VIII
14.04.2022 13:43:55
Teresa Nidecka-Mazgaj
„Lektury w formie” Sprawdziany ortograficzne dla klas IV–VIII
Kraków ͪͨͪͪ
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 3
03.06.2022 13:28:00
© Copyright by Teresa Nidecka-Mazgaj, 2022
Redakcja wydawnicza: Beata Bednarz
Opracowanie typograficzne: Alicja Kuźma
Projekt okładki: Anna M. Damasiewicz
Zdjęcie wykorzystane na okładce: © Lev Dolgachov | Depositphotos.com
ISBN 978-83-8294-022-0
Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel./fax: (12) 422 41 80, 422 59 47, 506 624 220 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2022
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 4
03.06.2022 13:28:00
6
Spis treści
Klasa VIII 17. Odwiedziny Małego Księcia na Planecie B-612. Sprawozdanie z wydarzenia. Pisownia przedrostków: z-, s-, ś-, wz-, wez-, ws-, wes-, bez-, nad-, od-, pod-, przed-, roz- ............................................................................................ 18. Akcja pod Arsenałem. Opis sytuacji. Pisownia wielką i małą literą. Interpunkcja ............................................................................................................. 19. Tradycja polskich skrzydeł. Przemówienie. Pisownia partykuł ............................. 20. Poetycka polska dusza. Artykuł. Pisownia skrótów i skrótowców ........................
95 99 107 113
Formy wypowiedzi pisemnej – w kolejności alfabetycznej 21. Odyseusz jak każdy z nas. Charakterystyka bohatera literackiego. Pisownia rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych w mianowniku na: -cja, -zja, -sja, -ia, -ea, -ej, -ja po samogłosce – w dopełniaczu, celowniku, miejscowniku liczby pojedynczej oraz w dopełniaczu liczby mnogiej ................. 119 22. Jacek Soplica – barwna postać ekranowa. Charakterystyka bohatera dynamicznego. Pisownia wyrazów złożonych ....................................................... 121 23. Córki miłe, siostry. Charakterystyka porównawcza. Pisownia ó–u w zakończeniach wyrazów ...................................................................................... 123 24. Waśnie Montekich i Kapuletów opłacone życiem. Charakterystyka porównawcza. Pisownia wyrazów z ó–u i zakończeń ............................................ 125 25. „Prawda historii, prawda młodości”. Charakterystyka bohatera zbiorowego. Pisownia wyrazów z: ó–u, rz–ż, ch–h ...................................................................... 127 26. Sekret kamizelki. Kartka z dziennika. Pisownia ó–u, rz–ż, ch–h .......................... 131 27. Wspomnienie o siłaczce. Kartka z pamiętnika. Pisownia wyrazów z partykułą „nie” ....................................................................................................... 133 28. Nigdy niedostarczony list ojca Laurentego do Romea. List prywatny. Pisownia wyrazów z partykułą „nie” .................................................................. 135 29. W sprawie lektur szkolnych. List otwarty. Pisownia z łącznikiem ....................... 136 30. Tarcza Achillesa. Opis przedmiotu. Pisownia ó–u ................................................. 139 31. Dwór w Soplicowie. Opis krajobrazu. Pisownia przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych ......................................................................................... 141 32. Pejzaż z upadkiem Ikara. Opis obrazu. Pisownia przyimków i wyrażeń przyimkowych .......................................................................................................... 143 33. Przedstawienie Dziady (część II). Opis przeżyć wewnętrznych. Pisownia partykuł .................................................................................................... 145 34. Wigilia Bożego Narodzenia. Opis przeżyć wewnętrznych. Pisownia rz–ż ......... 147 35. Bitwa pod Grunwaldem. Opis sytuacji. Pisownia ch–h ......................................... 149
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 6
03.06.2022 13:28:00
Spis treści Wstęp .................................................................................................................................. 9 Klasa IV 1. Pochwała Mikołajka. List prywatny. Pisownia ch–h ............................................... 13 2. Czary ogrodu. Opis miejsca. Pisownia ó–u .............................................................. 17 3. Ojczyzna bocianów. Opowiadanie. Pisownia rz–ż ................................................. 21 4. Legenda o Piaście. Opowiadanie odtwórcze. Pisownia ó–u, rz–ż, ch–h .................... 25
Klasa V 5. Dziecięce skrzypeczki. Streszczenie Janka Muzykanta Henryka Sienkiewicza. Pisownia ó–u .............................................................................................................. 33 6. Upadek Ikara Carla Saraceniego. Opis obrazu. Pisownia z: ę, ą, en, em, on, om ........ 37 7. Chłopcy z Placu Broni. Scenariusz filmowy. Pisownia wielką i małą literą .................. 43 8. Recenzja filmu Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa. Pisownia z: ę, ą, en, em, on, om .................................................................................... 47
Klasa VI 9. „Bajkowy” obiad czwartkowy. Kartka z dziennika. Pisownia ó–u, rz–ż, ch–h ........ 53 10. Literacki ideał. Charakterystyka Stasia Tarkowskiego. Pisownia -i, -ii, -ji w zakończeniach wyrazów ........................................................................................ 59 11. Niezmierna skrucha – opis przeżyć wewnętrznych. Pisownia „nie” z różnymi częściami mowy ......................................................................................................... 63 12. Przyroda a przygoda. Jaką odpowiedź odnajdziesz w świecie przedstawionym lektur klasy VI? Tekst argumentacyjny. Pisownia z: ó–u, rz–ż, ch–h ....................... 67
Klasa VII 13. Gra z klasą w Zemście Aleksandra Fredry. Recenzja teatralna. Pisownia przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych ..................................... 73 14. Krzyżacy Henryka Sienkiewicza. Recenzja. Pisownia rz–ż ........................................ 79 15. „Być człowiekiem” – literackie odpowiedzi na podstawie II części Dziadów. Rozprawka. Pisownia ó–u, rz–ż, ch–h ....................................................................... 85 16. Historia „szkatuły”. Przemówienie. Pisownia wielką i małą literą .......................... 89
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 5
03.06.2022 13:28:00
Spis treści
7
36. Niepokonany. Opowiadanie odtwórcze. Pisownia ch–h ....................................... 151 37. Stowarzyszenie Umarłych Poetów. Recenzja filmu. Pisownia rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych w mianowniku na: -cja, -zja, -sja, -ia, -ea, -ej, -ja po samogłosce – w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku liczby pojedynczej oraz w dopełniaczu liczby mnogiej .......................................... 153 38. Podróż czarna jak heban. Reportaż. Pisownia ż w wyrazach obcego pochodzenia ................................................................................................ 157 39. Rodzice i dzieci w literaturze. Rozprawka. Pisownia wyrażeń przyimkowych ..... 159 40. Spektakl Antygona Sofoklesa w teatrze antycznym. Sprawozdanie teatralne. Pisownia wyrazów z: ę, ą, en, em, on, om .................................................................. 161 41. Historia pierwszych ludzi. Streszczenie. Pisownia rz–ż ......................................... 162 42. Losy emigranta. Życiorys. Pisownia wielką i małą literą ....................................... 163
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 7
03.06.2022 13:28:00
Wstęp Zbiór dyktand dla uczniów szkoły podstawowej (klas IV–VIII) obejmuje czterdzieści dwa teksty. Proponuję dyktanda wraz z ćwiczeniami, które spełniają wymagania pod względem zakresu lektur i form wypowiedzi pisemnych zgodnie z podstawą programową. Układ ćwiczeń odpowiada umiejętnościom z ortografii, gramatyki i stylistyki kształtowanym w danej klasie. Dwadzieścia dyktand z materiałem ćwiczeniowym to formy wypowiedzi wprowadzane na kolejnym stopniu edukacji w następnym roku. Pozostałe teksty pozwalają na ich utrwalenie oraz poszerzają znajomość innych form i lektur. Ze względu na kompletność i kompatybilność – integrację wiedzy i umiejętności polonistycznych w praktyce szkolnej ‒ przygotowany zbiór może być często i wielorako wykorzystywany.
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 9
03.06.2022 13:28:00
KLASA IV
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 11
03.06.2022 13:28:00
1. Pochwała Mikołajka. List prywatny Pisownia ch–h Kraków, 10.05.2020 r. Drogi Hipolicie! Wiem, że chętnie czytasz humorystyczne historyjki, dlatego piszę do Ciebie dru.....u. Za.....wyciłem się lekturą pt. Mikołajek” Podczas czytania często ogarniał mnie cichy ….ichot. Chciałbym, abyś też przeczytał tę książkę z o.....otą. Jej główny bo.....ater zabawnie opowiada o swoich kolegach, klasie, rodzicach i znajomych. Malu.....y, chociaż ….yba nasi rówieśnicy, nie postępowali jak ….onorowi harcerze. Częściej lubili powiewać ….ustką komboja albo ….orągiewką na boisku. W piłkę grali nawet w klasie. A tak roz.....ukanej nawet pan minister nie widział. „Hej! Ha! Hura!” ‒ panował tam wielki chaos i ….armider. Kleofas, Joachim, Rufus, Alcest, Gotfryd i Euzebiusz ‒ „herosi” z bła.....ego powodu wszczynali bójki. Jeden zamachnął się bez wa.....ania, drugi popchnął, a trzeci, już spuchnięty, się schował. Tylko prymus Ananiasz był t.....órzem. Dorośli wzdy.....ali, wy.....owywali, nie mogli im wystawić pochwalnych laurek, ale nie umieli się na nich gniewać. Mikołajek przedstawił wszystkich tak serdecznie, z dobrocią i szczerością, że byli podobni do Tomcia Palu.....a ze szkolnego spektaklu. Ich przygody zaś, komicznie komentowane, są humoreskami, którym można nadać tytuł: Wiele ….ałasu o nic! Hipolicie, ciekaw jestem, czy również nie będziesz mógł powstrzymać się od śmie.....u, czytając opowieści Mikołajka. Napisz, czy polubiłeś jego naiwny, wesoły świat. Czekam na Twoją odpowiedź. Z pozdrowieniami Mi.....ał P.S. Dołączam pozdrowienia dla Twojej siostry ….ani i brata ….enia.
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 13
03.06.2022 13:28:00
14
KLASA IV
Pisownia ch–h. Ćwiczenia 1. Z dyktanda wypisz – zacytuj przykłady elementów każdego listu prywatnego: 1) miejscowość, data – ........................................................................................... 2) nagłówek (apostrofa) – ..................................................................................... 3) wstęp: a) nawiązanie kontaktu – .................................................................................. b) cel napisania listu – ....................................................................................... 4) rozwinięcie – uzasadnienie (treść) – .............................................................. 5) zakończenie: a) podsumowanie – ........................................................................................... b) pożegnanie ‒ .................................................................................................. 6) zwrot grzecznościowy – ................................................................................... 7) podpis ‒ ................................................................................................................ 2. Uzasadnij pisownię wyrazów – dopisz reguły ortograficzne: maluchy – .................................................................................................................. schował – ................................................................................................................... wszystkich – ............................................................................................................. 3. Na podstawie przykładów napisz, na jakie litery wymienia się h: Ciężar waży na wadze i wagą waha. ...................................................................................................................................... Błahostkami śmieszy błazen. ......................................................................................................................................
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 14
03.06.2022 13:28:00
1. Pochwała Mikołajka. List prywatny. Pisownia ch–h
15
4. W formach czasowników zmień tylko aspekt – utwórz formy dokonane: popychał – ................................................................................................................ machali – .................................................................................................................. wzdychała – ............................................................................................................. 5. Znajdź w dyktandzie wyraz: bliskoznaczny zh .......................................
bohater
przeciwstawny z ch .......................................
6. Wypisz wszystkie wyrazy z ch i h w dwóch grupach: ch
Nidecka-Mazgaj_Lektury w formie.indb 15
h
03.06.2022 13:28:01