MAŁGORZATA PLICHCIŃSKA
Ćwiczę,bo chcę Program nauczania wychowania fizycznego dla liceum i technikum
Kraków 2019
PLICHCINSKA_Cwicze bo chce.indd 3
24.07.2019 10:02:51
© Copyright by Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2019
Recenzentki: mgr Lidia Korpak dr Maria Skoniecka Redakcja wydawnicza: Magdalena Polek Korekta: Sylwia Stojak Opracowanie typograficzne: Anna Bugaj-Janczarska Projekt okładki: Anna M. Damasiewicz Zdjęcie na okładce: © Angel Nieto | Depositphotos.com
ISBN 978-83-8095-703-9 Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel./fax: (12) 422 41 80, 422 59 47, 506 624 220 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2019
PLICHCINSKA_Cwicze bo chce.indd 4
24.07.2019 10:02:51
SPIS TREŚCI
Wstęp .............................................................................................................................. 7 1. Charakterystyka programu ............................................................................... Koncepcja teoretyczna programu ............................................................................... Założenia organizacyjne .............................................................................................. Warunki wdrożenia i realizacji ....................................................................................
9 9 11 12
2. Cele kształcenia i wychowania ......................................................................... 15 3. Treści kształcenia (opis założonych osiągnięć ucznia) ............................ 19 4. Sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania ............................... 33 5. Ocena z wychowania fizycznego ..................................................................... A. Przedmiot i kryteria oceny z wychowania fizycznego ........................................... B. Poprawianie oceny przez ucznia ............................................................................. C. Ocena klasyfikacyjna (śródroczna i końcoworoczna) ............................................ D. Egzamin klasyfikacyjny ........................................................................................... E. Usprawiedliwienia ...................................................................................................
41 42 49 49 50 50
6. Ewaluacja programu ............................................................................................ 51 Bibliografia ................................................................................................................... 53 Załącznik 1. Podstawa programowa dla liceum i technikum z ponumerowanymi wymaganiami ..................................................................... 55 Załącznik 2. Plan pracy dydaktycznej z wychowania fizycznego dla klas I–IV liceum ogólnokształcącego ..................................... (na płycie CD)
Załącznik 3. Plan pracy dydaktycznej z wychowania fizycznego dla klas I–V technikum .............................................................. (na płycie CD)
PLICHCINSKA_Cwicze bo chce.indd 5
24.07.2019 10:02:51
WSTĘP
C
zy potrzebny nam jest ruch? A jeśli tak, to czy każdemu z nas? Odpowiedź na te pytania wydaje się oczywista: ruch, przejawiający się różnymi formami aktywności, jest biologiczną potrzebą człowieka towarzyszącą każdemu z nas od narodzin. Regularna umiarkowana aktywność fizyczna jest – obok odżywiania – najważniejszym czynnikiem determinującym zdrowie. Odgrywa ona nieocenioną rolę w podnoszeniu lub utrzymaniu odpowiedniego poziomu sprawności fizycznej i jest szansą na zdrowe życie przez długie lata. Istnieją naukowe dowody na to, że ruch wpływa korzystnie na samopoczucie, ułatwia radzenie sobie ze stresem, polepsza jakość snu, rozwija odpowiedzialność, pewność siebie i poczucie własnej wartości, przyczynia się również do poprawy takich sprawności, jak: szybkość podejmowania decyzji, planowanie, pamięć, skupienie i podzielność uwagi. Osoba aktywna wydajniej się uczy i pracuje, szybciej regeneruje siły, jest wewnętrznie zdyscyplinowana i posiada umiejętność dobrej organizacji czasu. W tym kontekście trudno zrozumieć młodych ludzi, którzy świadomie unikają aktywności fizycznej, nie mając żadnych przeciwwskazań do tego, by ćwiczyć. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że jednym z powodów takiego zachowania jest postęp naukowo-techniczny, którego jesteśmy świadkami. Z jednej strony sprawił on, że żyjemy dłużej, a z drugiej spowodował, że coraz więcej osób już od najmłodszych lat prowadzi siedzący tryb życia. Ludzie zafascynowani wygodą często zapominają o swojej biologicznej egzystencji. Towarzyszy temu eliminowanie z życia ruchu i pracy fizycznej, co ujemnie wpływa na zdrowie i rozwój fizyczny człowieka. Efektem tych przemian jest szerzenie się chorób cywilizacyjnych, a także niekorzystnych zjawisk społecznych wśród młodzieży. Dlatego aby skutecznie bronić się przed zgubnymi dla zdrowia skutkami rozwoju cywilizacji, człowiek powinien być aktywny ruchowo. Potrzebne są atrakcyjne wzory zachowań w zakresie doskonalenia ciała oraz dokonywania wyborów dotyczących form spędzania wolnego
PLICHCINSKA_Cwicze bo chce.indd 7
24.07.2019 10:02:51
8
WSTĘP
czasu sprzyjających zdrowiu. Niezwykle ważne są zatem zaszczepienie u młodych ludzi chęci do uczestnictwa w różnych formach aktywności ruchowej oraz uświadomienie im, że aktywność tę należy utożsamiać ze zdrowiem. Warto robić to w myśl zasady verba docent, exempla trahunt („słowa uczą, przykłady pociągają”). W związku z tym zadaniem nauczycieli wychowania fizycznego powinno być mobilizowanie młodzieży do aktywności fizycznej, a zajęcia ruchowe powinny być tak prowadzone, aby przyczyniały się do poprawy ich kondycji zdrowotnej. Należy stworzyć takie warunki do aktywności fizycznej, aby młodzi ludzie znajdowali w ruchu naturalne wsparcie dla swojego rozwoju i tym samym zwiększali szansę na dobry start w dorosłe życie. Realizacja niniejszego programu ma służyć zwiększeniu świadomości i aktywności uczniów oraz ich zaangażowania w czasie lekcji wychowania fizycznego, a także sprzyjać wykorzystaniu przez nich posiadanych wiadomości i umiejętności do organizacji własnego czasu wolnego oraz nabycia postaw dbałości o zdrowie w różnych jego obszarach.
PLICHCINSKA_Cwicze bo chce.indd 8
24.07.2019 10:02:51