Beatrix Podolska
Łatwe piosenki dla dzieci
Kraków 2009
© Copyright by Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007
Korekta: Zuzanna Bochenek Projekt okładki: Renata Grzybek Grafika nutowa: Piotr Kwaśniewski
ISBN 978-83-7308-995-2
Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel. (012) 422-41-80, fax (012) 422-59-47 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie II poprawione, Kraków 2009
Wprowadzenie Zbiór Łatwe piosenki dla dzieci przeznaczony jest dla nauczycieli przedszkoli, nauczania początkowego oraz stu-dentów kierunków pedagogicznych, którzy prowadzą lub będą prowadzić zajęcia umuzykalniające z małymi dziećmi w wieku 3–10 lat, a także rodziców, którzy chcą śpiewać ze swoimi dziećmi. Zbiór powstał z uwagi na potrzebę istnienia takiego opracowania, gdyż odczuwa się dotkliwy brak łatwych piosenek, które małe dzieci potrafiłyby zaśpiewać. Aparat głosowy dziecka rozwija się powoli i stopniowo, dlatego nie można wymagać, aby dzieci śpiewały od razu trudne piosenki, w których zakres melodii nie mieści się w ich skali głosu, zmieniającej się wraz z wiekiem. I tak na ogół dzieci 3–4-letnie śpiewają w obrębie kwinty d1-a1; dzieci 4–5-letnie – od d1-h1, a dopiero dzieci 6–7-letnie – od c1(h)-d2. Celem zbioru jest ułatwienie systematycznego rozwijania słuchu muzycznego dzieci, w tym słuchu wysokościowego i korelacji słuchowo-głosowej dziecka. Należy rozpoczynać od rytmizowania mowy, melodeklamacji i innych muzycznych ćwiczeń z prostymi tekstami jak wyliczanki, przysłowia i często do nich powracać. Śpiewanie piosenek należy rozpoczynać, podając dźwięk przy pomocy kamertonu, aby zmieścić się w wymienionych skalach głosu dzieci, a także obserwować na bieżąco poprawność śpiewu dzieci i dobierać piosenki do ich skali głosu. Repertuar utworów muzycznych dla najmłodszych dzieci rozpoczyna się od piosenek opartych na wzorze melodycznym: so‑mi, potem kolejno, w miarę postępów, rozszerza się skalę dźwięków przez dodawanie jednego nowego dźwięku. Kolejne piosenki opierają się na następujących wzorach melodycznych: so-mi-la so-mi-la-do so-mi-la-do-re-do so-mi-la-do-re-ti so-mi-la-do-re-fa-so . 3
Dzieci zaczynają wcześniej śpiewać niż mówić, gdyż śpiew jest naturalną formą ich wypowiedzi i działalności. Dzieci śpiewają podczas zabawy, korowodów czy wykonywania jakiejś pracy. Dlatego ich pierwsze piosenki są łatwe i krótkie, o prostych, powtarzających się tekstach lub ich fragmentach. Śpiewając, dzieci uczą się słów piosenek i rozumienia treści, która też jest prosta i wesoła, np. „leci, leci pszczoła, do Wojtaszka czoła, Wojtek śpi”. Nie zrażajmy się naiwnością piosenek, stanowią one dziecięcą poezję. Chodzi głównie o radość, jakiej doznają dzieci, kiedy śpiewają. Dlatego najpierw trzeba wytworzyć pogodny nastrój. Wtedy śpiew będzie niósł dzieciom radość. Śpiew dostarcza najmłodszym przeżyć estetycznych, rozwija i wzbogaca ich uczucia. Ma on też duże znaczenie zdrowotne: oddziałuje pozytywnie na rozwój narządów głosowych i układu oddechowego, wyrabia wytrzymałość oddechu, wpływa dodatnio na rozwój klatki piersiowej, a także na prawidłowość postawy, gdyż podczas śpiewu dzieci powinny choćby przez kilka minut stać. Układ zbioru: Piosenki ułożone są według stopnia trudności i skal, na których są oparte. Zgrupowane są w trzech blokach. Pierwszy obejmuje piosenki w obrębie pentatoniki: do‑re‑mi‑so‑la. Drugi blok zawiera piosenki w obrębie hexachordu durowego: do‑re‑mi‑fa‑so‑la. W trzecim dziale znalazły się piosenki w obrębie materiału dźwiękowego: so la ti do‑re‑mi‑fa‑so‑la‑(ti‑do ), a także utwory trudniejsze ze względu na rytm, tekst lub melodię. Na początku zapisu piosenki, powyżej klucza znajduje się ambitus dźwięków w piosence, a obok w ramce wzórmelodyczny określający stopnie danej tonacji. Dźwięki powyżej układu siedmiu dźwięków wybranego jako podstawowy materiał dźwiękowy tonacji są oznaczone pionową kreseczką z prawej strony litery (sylaby) w indeksie górnym, np. d. Dźwięki poniżej toniki (do) są oznaczone pionową kreseczką z prawej strony litery (sylaby) w indeksie dolnym, np. s . Oddając do rąk nauczycieli, studentów i rodziców Łatwe piosenki dla dzieci, autorka i redakcja mają nadzieję, że spełnią one zamierzone zadanie. Autorka będzie wdzięczna za uwagi czytelników (e-mail: beatrix.p@isk.net.pl). Pragnę podziękować dr Romualdzie Ławrowskiej za życzliwą i merytoryczną konsultację.
Repertuar piosenek w obrębie pentatoniki: do-re-mi-so-la
1. Czapla
C
e
a
7
C
F
7
d
C
D
Czapla Czapladzika dzikazzpieca piecachleb chlebwymyka, wymyka, Czapla dzika dzika zz pieca pieca chleb chleb wymyka, wymyka, Czapla Krowa KrowapÂłowa pÂłowaz do do komory komory chowa. chowa. Czapla dzika pieca chleb wymyka, Krowa pÂłowa pÂłowa do komory komory chowa. Czapla dzika z chleb wymyka, Krowa do chowa. Krowa pÂłowa dopieca komory chowa. Krowa pÂłowa do komory chowa.
2. Wyliczanka
so-mi-la
C
A7
d
G7
C
Â?Â? Â?Â? Â?Â? Â?Â? Â Â Â?Â? Â Â Â?Â? Â Â
 Â?Â?  Â?Â?  Â?Â?  Â?Â?  Â?Â? Ram,  Â?Â? Ram, tam, tam, tam, tam, titi titi titi titi ta, ta, Ram, tam, tam, tam, ti ti ti ti ti ti ti ta, Ram, Kto Kto zataĂączy zataĂączy ze zeti mnš mnš dziÂœ? Ram, tam, tam, tam, ti ti tidziÂœ? ti ta, ta, Kto zataĂączy zataĂączy ze mnš mnš dziÂœ? Ram, tam, tam, ti tidziÂœ? ti ta, Kto ze Ram, Ram, tam, tam, tam. tam. Kto zataĂączy ze ti mnš dziÂœ? Ram, tam, tam. Kto zataĂączy ze mnš dziÂœ? Ram, tam, Ram, tam, tam. tam. Ram, tam, tam.
7 Podolska.p65 Podolska.p65 Podolska.p65 Podolska.p65
77 77
2008-01-07, 2008-01-07,11:04 11:04 2008-01-07, 11:04 11:04 2008-01-07,
7+
C
Smyku, smyku 3. smyku 3.3.Smyku, Smyku, smyku 3. Smyku, smyku
07
7
cis
7
d
G
oprac. A. Banasiewicz oprac. A. Banasiewicz oprac. A. Banasiewicz
- ku, Smy - ku, Smy Smy - ku,
smy - ku, smy - ku, smy - ku,
C7+
Dy - lu, Dy - lu, Dy - lu,
dy - lu, dy - lu, dy - lu,
dy - lu, dy - lu, dy - lu,
e7
dy dy dy
- lu, - lu, - lu,
smy - ku, smy - ku, smy - ku,
gra gra gra
Do - ro - tka Do - ro - tka Do - ro - tka
F7+
smy - ku, smy - ku, smy - ku,
gra gra gra
8
ba - dy - lu. ba - dy - lu. ba - dy - lu.
G
Ju Ju Ju
objaśnienia: C7+ = c-e-g-h 07 cis = cis-e-g-h 7+ F = f-a-c-e
na na na
- li - li - li
- sia - sia - sia
na na na
pa - ty - ku. pa - ty - ku. pa - ty - ku.
4. Zielona myszka G7
C
C Es d7 G7
9
C
5. Piłka 7
C
G
A
7
  G  C  7
d
Â?Â?
Â?Â?
Â?Â?
Â?Â?
D
� 6. Piłka II � � 7
A
D
H7
e
   A7  D
Â?Â?
Â?Â?
Â?Â?
Â?Â?
Mam pi³eczkê kolorowš, Mam kolorowš, Mam pi³eczkê pi³eczkê ¯ó³tš, w kropkikolorowš, i bršzowš. Mam pi³eczkê kolorowš, ¯ó³tš, w kropki ii bršzowš. ¯ó³tš, potem w kropki bršzowš. RzuÌ, z³ap, ¯ó³tš, w kropki i bršzowš. RzuÌ, potem z³ap, RzuÌ, odbij, potemklap! z³ap, Teraz RzuÌ, z³ap, Teraz odbij, Teraz potem odbij, klap! klap! Teraz odbij, klap!
10