Wojciech Edmund Zieliński
Aforyski
© Copyright by Wojciech Edmund Zieliński, 2021
Redakcja wydawnicza: Sabina Kosiek Opracowanie typograficzne: Sabina Kosiek Projekt okładki i ilustracje: Piotr Olszówka
ISBN 978-83-8095-955-2
Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel./fax: (12) 422 41 80, 422 59 47, 506 624 220 www.impulsoficyna.com.pl e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2021
Spis treści Przedmowa 7 Aforyski 11 Nota o autorze 80
Przedmowa Wojciech E. Zieliński zaprasza Czytelnika do niebanalnego świata Aforysek. Z jednej strony zupełnie odmiennego od naszego, a z drugiej – nie tak całkiem odległego. Autor dobiera słowa z ogromną starannością, a równocześnie z lekkością szaradzisty. Wielokrotnie opowiada o codziennych sytuacjach w sposób hiperboliczny, momentami wręcz złośliwy – nie przekraczając przy tym granic przyzwoitości i dobrego smaku. Tematyka Aforysek skupia się wokół wielu dziedzin dobrze nam znanych z codziennego życia. W tomiku można znaleźć przemyślenia dotyczące zarówno relacji międzyludzkich, jak i obowiązków, przyjemności i czynności, którym człowiek oddaje się w czasie wolnym. Autor nie pozostawia suchej nitki na licznych, a przy tym dyskusyjnych, obyczajach środowiska akademickiego. Z tomiku wyłania się raczej negatywna wizja uniwersy-
8
Wojciech Edmund Zieliński
tetu, którą można podsumować słowami François de La Rochefoucaulda: Możemy wydawać się wielkimi, piastując urząd poniżej naszej wartości, lecz wydajemy się często małymi, zajmując urząd większy od nas1.
W tomiku Wojciecha E. Zielińskiego Czytelnik odnajdzie wiele rozważań na temat „elit”, które budują wokół siebie atmosferę wyjątkowości, samodzielnie rozgłaszając o własnej elitarności. W krótkich i wyrazistych aforyzmach Autor daje wyraz temu, że „niejeden chce być pobożny, ale nikt nie chce być pokorny”2. Na uczelniach, podobnie jak w innych goniących za modą środowiskach, „chwali się i gani większość rzeczy dlatego, że jest modą chwalić je albo ganić”3. Ale jak powiada Johann Wolfgang Goethe: Biada temu, […] kto nadużywa przewagi, jaką nad sercem drugiego posiada, w tym celu, by pozbawić go radości, kiełkującej na dnie jego serca4.
Autor Aforysek niejednokrotnie stawia siebie w pozycji outsidera, bacznie obserwującego otaczającą go rzeczywistość. Siłą wykształcenia, wykonywanego zawodu i pasji 1 F. de La Rochefoucauld, Rozważania i uwagi moralne, Dom Wydawniczy Mediewal, [Kraków] 1992, s. 80. 2 Tamże, s. 101. 3 Tamże. 4 J.W. Goethe, Cierpienia młodego Wertera, https://wolnelektury.pl/ media/book/pdf/cierpienia-mlodego-wertera.pdf, dostęp: 19.03.2020, s. 17.
Aforyski
jest jednak zakotwiczony w otoczeniu i sytuacjach, z którymi sam się nie zgadza. Doświadczenie oporu i niechęć dopasowania się do modnych, ale także podejrzanych moralnie postaw, również da się zauważyć w kontrastowych tekstach zapisanych na stronach tomiku. Niektóre myśli Wojciecha E. Zielińskiego przedrą się do umysłu Czytelnika ze zwinnie ułożonych aforyzmów. Inne będą wymagały chwili skupienia, zastanowienia i pochylenia się nad tematem. Aforyski to cudowna, wielotematyczna lektura dla tych, którym nieobcy jest siarczysty, czarny humor z nutą filozoficznej refleksji. To podróż po krainie przekąsu, a momentami również dąsu. To myśli, które zostają i świdrują nieraz bardziej, niż by się tego chciało. Ale na tym polega ich moc, wyjątkowość, a przede wszystkim szczerość. Z tym ostatnim chyba najtrudniej jest się zmierzyć każdemu z nas, ale czyż nie jest to najlepsza droga do prawdy? Monika Pawelec (https://www.monikapawelec.pl)
9
Aforyski Doprawdy zadziwia wielkość tego świata. Tak dla krzyżowanych, jak i dla krzyżujących – miejsca wszystkim zapewnia dostatek.
j Nauka – produkt wyobraźni jej przedstawicieli?
j Eksperymenty myślowe? Owszem, pozwalają filozofom rozstrzygać problemy zasadnicze. I uwalniają ich od zajmowania się rzeczywistymi.
j Zagadka z dziedziny wojskowości. Po szwadronach czas na drony. Walą w cel, nie w…
j Ponoć szczęście sprzyja lepszym. A nieszczęście bije gorszych?
12
Wojciech Edmund Zieliński
j Pierwszą rocznicę pracy twórczej masz już za sobą czy dopiero przed sobą?
j Czasem sobie myślę, że Wszechmoc Boża najpełniej wyraża się w dostarczaniu dowodów Swego nieistnienia… Bo czy coś pod tym względem może Jej dorównać?
j Cóż po czyjejś chęci bycia neutralnym, jeśli zgody na to nie dają sąsiedzi.
j Zamierzasz piąć się, by stanąć na ramionach olbrzymów? A spróbujesz podskoczyć?
j Nie dziwię się parlamentarzystom, którzy zasypiają podczas obrad. Mają ułatwione liczenie baranów.
j Z notatnika skrupulanta: „Czy jeżeli w jakimś miejscu przebywam sam na sam ze sobą, to jestem tam sam jeden, czy jednak jest nas dwóch?”.
Nota o autorze Wojciech Edmund Zieliński – zajmuje się problematyką filozofii praktycznej, etyki i prakseologii, socjologii humanistycznej i filozofii kultury, a także filozoficzno-praktycznymi aspektami fotografii. Pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego, współpracuje z Powszechną Wyższą Szkołą Humanistyczną „Pomerania” oraz Wydziałem Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Mówiąc, pisząc, rysując i fotografując, opowiada o tym, co na swój sposób zauważa w świecie. Jest autorem bloga pt. Rozmaitości WZ (https://wojciechzielinski.blogspot.com/). Tomiki wcześniej wydane: Aforystycznie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2014. Przymrużenie oka, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2016.