You Are Incubate
Thema & Artistieke Visie 2012
“Not ye wise men are the true inventors, but the Folk; for Want it was, that drove it to invention. All great inventions are the People’s deed; whereas the devisings of the intellect are but the exploitations, the derivatives, the splinterings and disfigurements of the great inventions of the Folk” - Richard Wagner, ‘The Art-work of the Future’, 1849-50
inhoud
Betekenis Kern Concrete aanpak activatie
3 4 4
Programma You Are Incubate
5
Inside Outside
5
Join The Biggest Band on Earth
5
Center for Creative Activism
6
New Jacks 4.0
6
Move any mountain
6
a) Incubate op locatie
6
b) Incubate kennismakingstour
7
Santiago Sierra - The Destroyed Word
7
7 Hours, 7 Days - Leah Capaldi
7
Participate in Incubate
8
Muziekprogramma
8
Theaterprogramma
8
Open Source Arts
9
a) Open Source Expo
9
b) Open Source Radio
9
c) Open source Api
9
d) Melting Pot
10
Incubate DIY Conference
10
Educate at Incubate
11
Informeel leren
11
a) ROC Rocks the Airwaves
11
b) After School Avant Garde
12
c) Wednesday – Highschool Day
12
d) Christian Falsnaes & Reeshof College (VMBO) - Elixer
12
12
Filmprogramma
a) Night Of The Independent Film
12
b) Filmprogramma Incubate
13
Glocal 2012
13
Generation Bass presents: Global Mashups vol. II
13
Sociaal-maatschappelijke projecten
14
a) Incubate Eat-In
14
b) The Indie Sing-a-long
14
c) Your Favorite Charity Bake Sale
14
Geschiedenis
15
Achtergrond
15
Doelen You Are Incubate
15
Documentatie
16
Doelgroep en bereik
16
Marketing
16
Loyal Class
17
Pay What You Want
17
Activisme
17
Participantgroepen
17
Geschatte bezoekersaantallen
18
Organisatie
18 2
You Are Incubate
You Are Incubate is het centrale thema van Incubate festival 2012, dat plaats vindt van 10 t/m 16 september. De processen van conversatie, presentatie, participatie en activatie van het publiek staat hierin voorop. Het werkt als een stimulans voor creatieve ontmoeting en samenwerking binnen Independent Culture, waarbij we uitgaan van de kracht van kunst en cultuur om mensen samen te brengen en gezamenlijk bijzondere dingen te laten ervaren en ondernemen. Het is voor het eerst in de geschiedenis van het festival dat een thema; We Are Incubate in 2011, verder wordt uitgediept in een tweede jaar omdat we deze ontwikkelingen erkennen als actuele en positieve kracht binnen de maatschappij. We zijn ervan overtuigd dat we de impact en het effect van dit thema hiermee kunnen vergroten. In dit plan wordt de achtergrond en opzet van You Are Incubate verder uitgewerkt.
Betekenis In 2011 heeft Incubate succesvol ingezet op participatie onder de naam We Are Incubate. Daarmee betrokken we veel participantbezoekers en initiatieven bij het festival. Deze manier van werken versterkte zowel het festival zelf als de omgeving daarvan. Hierin zien we nog veel meer mogelijkheid tot ontwikkeling, als het gaat om het op een actieve en structurele manier betrekken van mensen bij kunst en cultuur. We zijn daarbij heilig overtuigd van de kracht van cultuur om mensen bij elkaar te brengen en samen te laten werken. Hiermee levert het een belangrijke bijdrage in waardevolle esthetische en sociale ervaringen, zonder zaken op te leggen, maar de betekenis en mening juist vanuit deelname door geĂŻnteresseerden zelf vorm te laten geven. Dit merkten we ook uit het publieksonderzoek van 2011. De vrijwilliger heeft over het algemeen een hogere score op pleasure dan een bezoeker. Daarnaast heeft een vrijwilliger ook een hogere score op arousal, wat in dit geval duidt op een meer geactiveerde beleving dan een bezoeker. Er blijken tevens significante verschillen te zijn tussen bezoekers en vrijwilligers wat betreft de belevingsdimensies. Daarom zet Incubate in 2012 de participatieve lijn door. Waar We Are Incubate vooral ging over individuele participatie, gaat You Are Incubate over de activatie van collectieven en individuen. Voor het eerst bouwt het festival hiermee een thema uit in een tweede jaar, om extra verdieping te bieden in de in onze ogen belangrijkste ontwikkeling binnen onze samenleving en binnen de kunstenaarspraktijk op het moment. De projecten rond Sun Ra en Hermann
Binnen de geschiedenis van Incubate hebben we geleerd dat een
Nitsch waren af, de activerende en participatieve aspecten van You
festival als een belangrijke katalysator kan fungeren. Incubate
Are Incubate zijn juist in ontwikkeling; de methodiek van activatie
brengt een breed en divers publiek in contact met een grote diversi-
is gericht op structurele inbedding en een duurzamer effect van de
teit aan artistieke disciplines in steeds een andere context. Een klas-
kunstbeleving en sociale ontwikkeling via het festival. Participatie is
siek concert in een kraakpand en een kraakfeest in een concerthal.
meedoen, activatie is zelf doen en zelf ondernemen vanuit de orga-
Artiesten met een totaal verschillende achtergrond die samen nieu-
nisatie. Activatie is een continu proces en ontstaat niet uit zichzelf,
we muziek maken: een zangeres/percussionist uit Zimbabwe staat
maar is onderdeel van een creatief proces. Incubate focust erop
samen met een vooraanstaande Dubstep producer uit Amerika op
hiervoor de ideale voorwaarden te scheppen. Hiermee veranderd
het podium. Een Open Source Arts-programma waarin de grens
de vorm van het festival van transactioneel naar relationeel. We
tussen amateur en professional verdwijnt. 101 Piano’s op straat, vrij
voelen de noodzaak van deze ontwikkelingen en willen deze focus,
voor iedereen om te gebruiken en waarbij bijvoorbeeld een deftige
waar het meer structurele en langdurige participatie betreft, meer
oudere man muziek maakt met rappende hangjongeren.
tijd geven om het verder te ontwikkelen. Om te zeggen dat kunst de mogelijkheid heeft een samenleving te veranderen gaat ver,
Wij geloven dat alle vernieuwing binnen de samenleving, dus ook
maar het kan wel een belangrijke facilitator zijn om mensen dichter
binnen de cultuur, aan de grens plaats vindt. Dit gebeurt met an-
bij elkaar te brengen door ze bijzondere ervaringen te laten delen.
dere mensen die ook de grens opzoeken. Door die werkwijze bieden
Een functie die meer dan belangrijk is in onze maatschappij op dit
we nieuwe ervaringen aan het publiek en de kunstenaar. Wij bren-
moment: kunst moet meer dan ooit de rol vervullen van activerend,
gen deze vernieuwing op een open en betrokken manier. Niet alleen
sociaal bindmiddel.
in onze artistieke keuzes, maar ook in het ontwikkelen van nieuwe 3
werkwijzen en nieuwe presentatievormen. Hierdoor bieden we nieuwe ervaringen aan ons publiek en onze kunstenaars. Want ontwikkelingen binnen de hedendaagse cultuur vallen altijd samen met brede maatschappelijke ontwikkelingen. Artiesten met wie wij werken engageren zich, daardoor gaat het op Incubate altijd over meer dan enkel artistieke waarden. Wij geloven in radicale openheid, die niet alleen begint bij de kunstenaars met wie
Wij geloven dat alle vernieuwing binnen de samenleving, dus ook binnen de cultuur, gebeurt aan de grens en in connectie met andere mensen die de grens opzoeken.
we werken, maar die ook in onze omgeving zit. en andersgestemden zou de kern van cultuur moeten zijn. Met deze Tilburg is hier als stad de ideale locatie voor: in een provinciestad zijn mensen minder geïndividualiseerd dan in de grotere steden: de
reden kiezen wij dit uitgangspunt voor Incubate 2012.
Brabantse gemoedelijkheid leeft er nog steeds. Tegelijkertijd kijken
Concrete aanpak activatie
mensen soms toch met een schuin oog naar ontwikkelingen die zich
Gedacht vanuit de motivatie van de deelnemer zijn er vier verschil-
aan de randen afspelen, zoals dat het geval is bij grensoverschrij-
lende vormen van participatie te onderscheiden:
dende cultuur. Juist dit maakt dat de impact van projecten die in het
1. conversatie: communicatie en discussie over hetgeen je doet
oog springen langdurig effect hebben, omdat er in Tilburg relatief
2. presentatie: laten zien wat je doet en hoe je dat doet
minder gebeurd dan in andere steden. Het nodigt uit tot sociale
3. participatie: samen met andere mensen dingen doen
reflectie: mensen op straat hebben het nog steeds met elkaar over ‘de
4. activatie: het stimuleren en faciliteren om mensen zelf dingen
piano’s die in september de stad sierden’. Bezoekers voelen zich meer
te laten doen
dan passieve toeschouwer, ze zijn onderdeel van het festival als actief
Om tot activatie te kunnen komen zal eerst conversatie, presentatie
betrokkenen. In 2012 neemt het festival hierin een volgende stap en
en participatie op enige manier moeten plaatsvinden. Vanuit de
richt het zich op activatie van haar bezoekers. Het festival zet zijn
verschillende ervaringen die Incubate in de loop der jaren online
voormalige (participant)bezoekers aan tot het zelf maken en/of orga-
heeft opgedaan kan worden opgemaakt dat openheid, toegankelijk-
niseren van culturele en maatschappelijke uitingen en activiteiten.
heid en betrokkenheid in dit proces de basis vormen. Tijdens de verschillende open source projecten werd werk van participanten
Kern
gepresenteerd. Dit leidde tot een goede mix van mensen en werk,
Sinds het ontstaan van de mens leeft de mens in groepen samen.
maar vooralsnog niet tot actieve samenwerking op de manier
Men begreep dat als zij binnen groepen dingen samen deden en
waarop we dat als festival voor ogen hebben. Daarom legt Incubate
deelden, de groep meer overlevingskansen had. In tegenstelling tot
de focus nu op interactie, zowel tussen participanten en het festival
dieren begonnen mensen bewust vorm te geven aan de ontwikke-
als tussen participanten onderling, zodat engagement kan ontstaan.
ling van hun samenleving. Hierbij ging het om normen, waarden, regels en wetten die bijdragen aan een voor alle leden leefbare samenleving. Daarbinnen stond de collectieve identiteit voorop: mensen verschilden simpelweg
“...As for relations with others, the freedom of the individual is the crucial factor. There is no question of either surrendering or demanding surrender – masochism or sadism. It is difficult to have any relation without some element of power struggle but the autonomy of the partner should always be respected; the consequence of this ideal, though, is not eternal bliss but eternal conflict. Danger and risk are unavoidable but give the relation intensity – and intensity rather than serenity is the existentialist goal.” - Michael Foley, The Age of Absurdity, 2010
niet veel van elkaar. Er was nog weinig differentiatie binnen de samenleving. Pas vanaf de Renaissance
Voor We Are Incubate in 2011 werden meer dan 500 vrijwilligers
werd duidelijk dat er individuen waren die, door hun prestaties,
aangetrokken en meer dan 200.000 participanten bereikt. We zijn
moeilijker als groepslid konden worden aangeduid. Hier ontston-
er dan ook van overtuigd dat we, met de juiste structurele aanpak
den de eerste echte individualisten. Factoren die bijdragen aan indi-
door het hele jaar heen, genoeg mensen kunnen bereiken en active-
vidualisering zijn bevolkingsgroei, technologische ontwikkelingen,
ren tot deelname aan het festival en de verschillende projecten. En-
mobilisatie, differentiatie, maar ook neoliberale waarden als de vrije
kele concrete punten in de aanpak die hiervoor van belang zijn: de
markt en zelfredzaamheid.
keuze voor aansprekende en inspirerende projecten, de communicatie door het hele jaar heen met mogelijk geïnteresseerden (zoals al
Onze tegenwoordig steeds verder geïndividualiseerde maatschap-
begin november een Call for Proposals voor projecten van buitenaf
pij - schappen vol eenpersoonsmaaltijden in de supermarkt en
werd gedaan), de participatie in projecten laagdrempelig houden,
‘phonegazing’ op straat, in de kroeg en bij concerten - vraagt om
en door (naast de verschillende projectleiders) enkele enthousiaste
een nieuwe injectie van sociaal gedrag of een nieuw waardensys-
participanten ambassadeur te maken van projecten en hen hierin
teem. Een té sterk geïndividualiseerde maatschappij overleeft niet.
verhoogde verantwoordelijkheid te geven om hen op deze manier
Met het wegvallen van sociale pilaren zoals de kerk en het vereni-
ook anderen te activeren in zijn of haar eigen omgeving. Een ander
gingsleven is er meer dan ooit de behoefte aan intermenselijke
belangrijk punt is de samenwerking met verschillende sociaal-maat-
samenhang, aan sociale cohesie. Interactie met elkaar: ontmoeting,
schappelijke partners. Denk daarbij bijvoorbeeld aan vakbonden,
verkenning en samenwerking tussen jong en oud, gelijkgestemden
goede doelen als No Guts No Glory en verzekeraars als Dela. 4
programma You Are Incubate geeft inzicht in kleine, menselijke verhalen. Het geeft je de mogelijkheid om als gebruiker van de openbare ruimte, deze ook gedeeltelijk in te richten naar je persoonlijke smaak en visie en niet afhankelijk te zijn van commerciële media die je worden opgedrongen. Het persoonlijke verhaal achter elke foto wordt, als integraal onderdeel, verzameld op de site van het project. Uiteraard komt hier ook een plattegrond bij. Incubate heeft echter nog een andere, exclusieve optie om via augmented reality de portretten te koppelen aan de verhalen achter de foto. Het wordt hiermee mogelijk om met een app op je mobiele telefoon de foto in de openbare ruimte te scannen en dan meteen op je telefoon het verhaal achter de foto te lezen. Inside Out
Inside Out Inside Out is een project van de Franse kunstenaar JR. JR is afkomstig uit de skate- en graffitiscene van Parijs en volgde vanaf de vroege jaren ‘00 straatkunstenaars om hun werk en werkwijze vast te leggen. Geïnspireerd door hun brutale toe-eigening van de openbare ruimte, begon hij aan zijn eigen projecten en werken. JR werkt met portretten van mensen. Hij presenteert zijn werk altijd in de openbare ruimte, of dat nou de gebouwen van de arme wijken van Parijs zijn, de buitenmuren van musea als Moca New York of Tate Modern, of huizen in de sloppenwijken van Brazilië. Oude vrouwen worden model in zijn werk, kinderen worden kunstenaar. JR doet
Inside Out
er alles aan om de ideeën en opvattingen die we hebben over beeld
Join The Biggest Band on Earth
en onze beeldcultuur en over hoe we mensen daarin portretteren,
Damo Suzuki (Japan, 1950) was in de vorige eeuw de zanger van de
op zijn kop te zetten. Hij haalt mensen uit de onderrand van de
invloedrijke Duitse krautrockpioniers Can. Hij verzorgde de vocalen
samenleving en plaatst ze op een voetstuk, om te laten zien dat de
op een van de meest grensverleggende albums uit de vroege jaren
wereld niet alleen op mooie en fotogenieke mensen draait.
‘70: Tago Mago, waarmee Can geldt als een belangrijke invloed op bands van Sex Pistols en Jesus and Mary Chain tot Radiohead en
Het concept van Inside Out is eenvoudig. Voor twintig dollar kun je
The Flaming Lips. Hij wordt internationaal geroemd om zijn inten-
elke zwart wit portretfoto laten uitvergroten tot 90 x 135 cm. Door
sieve, krachtige zangstijl en eigenzinnigheid. Vanaf 1983 heeft Damo
op een aantal plekken in de stad een grote massa foto’s te presen-
een eigen band, Damo Suzuki’s Network, waarbij hij live speelt met
teren, wordt het project zichtbaar in de openbare ruimte. Incubate
lokale muzikanten en vrienden. In complete bezetting bestaat de
kiest voor de opbouw van steigertorens van zo’n vijf meter hoog om
band naar schatting uit zo’n 450 personen, waaronder muzikanten
portretten in het stadscentrum te presenteren. Daarnaast presen-
als Michael Karoli en Jaki Liebezeit van Can, maar ook leden van
teren we ook op raamruimtes in het centrum, om steeds groepen
bands als Do Make Say Think, Acid Mothers Temple, The Skull
portretten te bundelen. Daarbij wordt site specifiek bepaald wat
Defekts, Black Mountain en The Mars Volta.
mogelijk en wenselijk is. Wij zetten in op een minimaal aantal posters van 500 en proberen via sponsoring en financiële bijdragen
Damo Suzuki’s Network strijkt drie dagen neer in Tilburg tijdens
van deelnemers dit aantal te verdubbelen tot 1.000. Daarmee wordt
Incubate en speelt drie avonden op rij in drie verschillende bezet-
onze versie van het Inside Out project de grootste tot nu toe.
tingen. Muzikanten van elk niveau, van elke muzikale achtergrond of leeftijd kunnen zich opgeven om deel uit te maken van deze band
Om dit project zo optimaal mogelijk uit te voeren is het handig om
waarbij een koppeling wordt gemaakt tussen lokale mensen en
binnen een thema te werken, aldus JR. De community van Incubate
internationale muzikanten die al op het festival spelen. Iedereen kan
en de bewoners van Tilburg worden opgeroepen om te stemmen
onderdeel te worden van de grootste band ter wereld. De activatie
voor een van de thema’s waarbinnen portretten aangeleverd kunnen
bij dit project komt niet alleen door het aansprekende concept of de
worden. Denk hierbij aan: moeders, vaders, kinderen, opa’s en oma’s.
naam van Damo Suzuki, maar ook door de andere bands die op het
Incubate wil zoveel mogelijk mensen betrekken bij dit project en
festival spelen (of speelden) en die deel uitmaken van Damo Suzuki’s
kiest daarom voor het op een vroegtijdig stadium betrekken van de
Network. Voor participantbezoekers is het unieke kans om samen
achterban. Inside Out gaat over participatie en over identiteit. Het
met hun helden op te treden tijdens Incubate. 5
Center for Creative Activism
New Jacks 4.0
Center for Creative Activism werd opgericht door kunstenaar Steve
Voor de vierde maal nodigt Incubate jonge kunstenaars uit nieuw
Lambert (bekend van de New York Times “Special Edition” in 2008)
werk te maken voor het festival. Sinds vorig jaar wordt er in samen-
en socioloog Stephen Duncombe (Reclaim the Streets en schrijver
werking met bkkc gewerkt aan een gezamenlijke tentoonstelling
voor onder andere Nation, Playboy en The New York Times over
van kunstenaars die nog niet, of minder dan vijf jaar geleden zijn
politiek en media). CCA richt zich niet alleen op kunstenaars, maar
afgestudeerd aan een Brabantse kunstacademie of hun basis in Bra-
ook op activisten en studenten en heeft zich als doel gesteld om
bant hebben. Voor het eerst worden hierbij de rollen omgedraaid, en
burgers creatievere en effectievere activisten te maken. Zij doen dat
wordt de kunstenaars gevraagd zich aan te melden voor New Jacks
met een praktische, ‘hands-on’ insteek. De kruisverbanden tussen
4.0 met hulp van projectpartners WEI, Avans Hogescholen, bkkc en
beeldende kunst en activisme worden opgezocht en uitgediept. De
Fontys. New Jacks krijgt dit jaar voor het eerst een vervolg in de mo-
club is daarmee de eerste georganiseerde kruislink tussen verschil-
gelijkheid tot een zakelijk begeleidingstraject en de mogelijkheid om
lende disciplines die zich tot dit doel inzet om actievoerders en
te participeren in meerdere New Jacks groepstentoonstellingen die
kunstenaars verder te helpen.
aangeboden worden aan kunstinstellingen buiten Brabant. In het verleden deden kunstenaars mee als: Renée van Trier, Willem Claas-
CCA gaat in Tilburg aan de slag met hun ‘School for Creative
sen, Vincent Dams, Jak Peters, Anita Hrnic, Sven Fritz, Paul Geelen
Activism’. Ze doen een lezing over CCA en hun tactieken en zijn
en Martijn van Dalen. Alle deelnemende kunstenaars gaan met de
twee dagen te gast als vraagbaak, workshopleiders en activisten.
slogan You Are Incubate aan de slag binnen hun eigen werk
Daarnaast presenteert Incubate de Europese première van Steve Lambert’s werk ‘Capitalism Works For Me TRUE / FALSE’. Dit
Move any mountain
monumentale werk van 8 meter breed en 3 meter hoog is naast een
“Als de berg niet naar Mohammed komt, zal Mohammed naar de
indrukwekkend staaltje Americana ook vooral een sociaal project.
berg moeten gaan”, luidt een van oorsprong Nederlands spreek-
Voorbijgangers op straat wordt gevraagd een stem uit te brengen
woord. Dit jaar brengt Incubate de berg echter wel naar de mensen
(TRUE / FALSE) en hun keuze kort te motiveren. Zij worden gedo-
toe. Misschien kunnen sommige mensen namelijk niet zo goed de
cumenteerd en hun verhaal wordt genoteerd en openbaar gemaakt.
berg op wegens fysieke ongemakken. Misschien weten ze wel dat
De installatie wordt gekoppeld aan jongerenorganisaties van
de berg bestaat, maar zien ze op tegen de klim. Met twee projec-
verschillende politieke partijen, zij worden gevraagd een middag
ten wordt geprobeerd de doelgroep en het bereik van het festival
of ochtend plaats te nemen bij het werk en het gesprek aan te gaan
uit te breiden naar groepen die we in het verleden nog niet, of
met de participanten. Daarmee kunnen zij hun eigen versie op deze
slechts mondjesmaat bereikten. We doen dat niet door de artistieke
realiteit uitleggen en krijgt het project de lokale inbedding die het
waarden van het festival te laten vieren, maar door zorgvuldig te
nodig heeft. In Amerika reist het werk rond in verschillende grote
cureren, zodat bestaande onderdelen van Incubate goed aansluiten
steden tot aan de presidentiële verkiezingen. CCA is tijdens Incu-
bij deze projecten en de juiste context.
bate voor de eerste keer in haar geschiedenis te gast in Nederland.
a) Incubate op locatie De regio Tilburg telt zo’n 30 grote verzorgings- en bejaardentehuizen. Mensen leven langer en de vergrijzing neemt enorm toe. De prognose is zelfs dat er na 2028 meer mensen van boven de 60 jaar in Nederland zijn dan onder de 60 jaar. Incubate vindt niet dat kunst en cultuur alleen voor jonge mensen moet zijn. Iedereen heeft recht op toegang tot en de mogelijkheden voor participatie in kunst en cultuur. Tegelijkertijd is het aanbod van activiteiten op het gebied van kunst en cultuur in verzorgingstehuizen erg laag, terwijl we er heilig van overtuigd zijn dat ook ouderen kunnen genieten van mooie muziek binnen de independent culture. Door gezamenlijke ruimtes van bejaarden- en verzorgingstehuizen in te zetten als festivallocatie, is de gang voor de bewoners slechts een hele kleine stap geworden. In samenwerking met vijf Tilburgse verzorgingshuizen worden gedurende de festivalweek optredens verzorgd in de ‘huisCenter for Creative Activism - Capitalism; works for me!
kamers’ van de bewoners en wordt er een contactmoment gecreëerd met (laagdrempelige) Independent Culture. Hiervoor wordt gekeken naar acts die akoestische optredens kunnen doen, denk aan acts als het lieflijke en romantische singer-songwriter duo Rue Royale, pianist Dustin O’Halloran, kora speler Stranded Horse of zangers als Frank Fairfield, die traditionele folksongs speelt op banjo of viool. Aankondigingen en een korte inleiding zijn in het Nederlands. 6
In Tilburg voert hij een onderdeel uit van zijn nieuwe werk ‘Destroyed Word’. Op tien plaatsen ter wereld laat hij de afzonderlijk de letters van het woord ‘Capitalism’ oprichten en daarna, door een specifieke bevolkingsgroep die een lokale waarde vertegenwoordigd, weer afbreken/vernietigen. De ‘I‘ werd gebouwd in PapoeaNieuw-Guinea van plaatselijk hardhout en werd neergehaald door lokale stammen. Een ‘A’ gebouwd van melkflessen wordt in maart gebouwd in Nieuw Zeeland. Aangezien Brabant bekend staat als de varkensschuur van Europa, wordt de letter hier gebouwd met varkensvoer. De vernietiging van de ‘S’ zal in Tilburg gaan plaatsvinden door varkens. De letter heeft een monumentale uitstraling en is bijna vier meter hoog. De documentatie van het gehele project
Frank Fairfield
is te zien tijdens het festival in de Openbare Bibliotheek, een plek
b) Incubate kennismakingstour
die meer dan 42.000 bezoekers per maand heeft.
Incubate komt steeds regelmatiger in de pers. Niet alleen op internationale blogs of in magazines, maar ook nationale pers, waaronder natuurlijk de regionale en lokale kranten. Veel mensen in de regio kennen het festival dan ook van naam, maar soms vooral via pers en media. We bieden voor het eerst de optie aan om als bij een proeverij, een korte rondleiding over het festival te krijgen door ingewijden die nauw bij het festival betrokken zijn. Hierbij wordt rekening gehouden met de mobiliteit van de deelnemers. Er wordt een bezoek gebracht aan enkele van de expositielocaties van het festival, zoals de Open Source Expo en New Jacks, er wordt een korte film bekeken in de filmfoyer, deelnemers mogen even binnenkijken bij After School Avant Garde in Paradox en de tour
Leah Capaldi
wordt afgesloten met een bezoek aan de backstage van popcentrum
7 Hours, 7 Days - Leah Capaldi
013 voor een kijkje achter de schermen. Incubate zet hiermee in op
‘7 Hours, 7 Days’ is een 49 uur durende performance van de jonge
inclusie van een brede doelgroep en een makkelijke kennismaking
Engelse kunstenares Leah Capaldi. Zij studeerde performance en
met het festival, wat de eerste stap kan zijn van toekomstige bezoe-
sculptuur aan de University of Brighton en sloot haar masterop-
ken en participatie in het festival.
leiding in 2010 af aan de Royal College of Arts te London, een van
santiago sierra - the destroyed word
de meest prestigieuze en invloedrijke kunst- en designscholen ter wereld. Haar werk kenmerkt zich door de speelse manier van om-
Santiago Sierra studeerde af in de Schone Kunsten aan de Universi-
gaan met kunsthistorische tradities en context. Ze werkt vooral in
teit in Madrid en maakte zijn scholing af op de San Carlos Acade-
performances, waarbij de sociale connecties tussen de kunstenaar,
mie aan de Autonoma Universiteit in Mexico-Stad, waar hij sinds
het werk en het publiek onderdeel zijn van het werk.
1995 woont en werkt. Zijn werk is altijd erg kritisch ten aanzien van kapitalisme en machtsrelaties. Zijn fotowerken, performances en
In de performance “7 Hours, 7 Days” zingt Capaldi 65 liefdesliedjes,
sculpturen brengen deze situaties op een tamelijk confronterende
en zoals de titel al zegt doet zij dat 7 uur per dag en 7 dagen op rij.
manier aan de oppervlakte.
Ze vraagt voorbijgangers en bezoekers met haar samen te zingen of de zangpartij tijdelijk over te nemen. Naarmate de uren verstrijken
Sierra balanceert op de rand van goede smaak, van ethische en
raakt Capaldi haar stem kwijt en heeft ze meer en meer onder-
morele oordelen en de rand van kitsch. Een van zijn sterke punten
steuning nodig van haar publiek. Of zij haar die steun ook geven
is dat hij een begrijpelijke en herkenbare beeldtaal gebruikt om
of er een schouwspel van maken met een klassieke ‘lijdende’ artiest
mensen te wijzen op sociale misstanden en problemen. In zijn werk
verschilt per publiek en per uitvoering. Capaldi wordt hiermee een
predikt hij geen moraal die hij vervolgens in bedachte beelden vat.
speelbal in de handen van het publiek, dat daarmee de loop en sfeer
Hij laat zien hoe het huidig kapitalisme functioneert; hoe middelen
van de performance bepaalt. Capaldi werd in 2010 genomineerd
zoals geld, arbeid en uitbuiting zich tot elkaar verhouden en tot
voor de Catin Art Prize en heeft inmiddels over de hele wereld
beeldende kunst.
exposities en performances gedaan. ‘Ik probeer de regels die ten grondslag liggen aan een luxe object of kunstwerk te negeren: van de suppoost die acht uur per dag naast een Monet moet zitten, en de man die bij de deur de tickets controleert, tot de origine van het geld waarmee de collectie gekocht is. Ik wil al die dingen samenbrengen - en daarin gaat het ook over de betalingen die ik de deelnemers aan mijn werken geef. Dat brengt blijkbaar ook veel beroering over mijn werk met zich mee…’ - Santiago Sierra 7
Participate in Incubate Al begin november 2011 werd via het netwerk en de community van
013 gebruikt. Dit was een groot succes voor bezoekers en bands en
Incubate een oproep geplaatst om ideeën in te leveren voor Incuba-
daarom wordt dit in 2012 uitgebreid naar een driedaags programma
te 2012. Het publiek is geen passieve groep, maar het zijn creatieve
in het weekend. Aangezien de zaal fors groter is dan de overige
mensen met goede ideeën die ze graag delen. Dit initiatief geeft
zalen zal er ook gekozen worden voor artiesten met een bredere
ze de kans Incubate nog meer in eigen hand te nemen. Natuurlijk
reikwijdte, die kunnen dienen als instap voor een breder publiek.
zijn er altijd ontwikkelingen die aan de randen van ons zichtveld
Hiervoor blijven de artistieke criteria gelden die voor de rest van
plaatsvinden. Als organisatie kun je onmogelijk altijd evenveel
het festivalprogramma gelden. De focus ligt op artiesten die belang-
weten als de gehele achterban, daarom roepen we participantbezoe-
rijk zijn of zijn geweest voor independent culture. Denk hierbij aan
kers op het programma nog completer en interessanter te maken
invloedrijke bands als Dinosaur Jr., Suicide, The Residents, Gang
voor 2012. Afgelopen jaar zette Incubate sterk in op samenwerking.
Of Four, Echo & The Bunnymen, Godspeed You! Black Emperor en
Dat was erg succesvol en inspirerend. Er deden honderden mensen
The Buzzcocks.
mee met onderdelen als de Open Source Expo, radio, dans en film. Nu stelt het festival de bezoekers in de gelegenheid om niet alleen
Theaterprogramma
als uitvoerder mee te doen, maar ook op creatief en organisatorisch
Nadat Incubate de laatste jaren bezig is geweest met een danspro-
vlak. Via het Incubate blog inlog.org kan een formulier gedown-
gramma, wordt dit jaar gekozen voor een theaterprogramma. Het
load worden, waarop plannen en ideeën ingevuld kunnen worden.
blijkt moeilijk te zijn om binnen het discipline dans de grenzen op
Het artistieke team van Incubate kiest daaruit acht plannen die
te rekken naar waar onze artistieke criteria liggen en tegelijker-
daadwerkelijk uitgevoerd gaan worden, twee per discipline. Bij de
tijd een betrokkenheid te creëren in de stad waarmee we kunnen
beoordeling daarvan wordt vooral gekeken naar originaliteit van het
werken. Door ons te richten op theater en daarin meer specifiek
idee en aanvullende kracht op het bestaande Incubate programma.
op performance-art gericht theater, proberen we met theater een
Ook wordt er de voorkeur gegeven aan plannen die buiten het festi-
duidelijkere aansluiting te vinden bij de rest van ons programma,
val doorlopen of een vervolg hebben, zodat participatie in Incubate
omdat we daar de afgelopen jaren al telkens gebouwd hebben aan
vooral een katalyserende factor is, en niet zozeer het einddoel.
de samenhang van het programma.
Muziekprogramma
Incubate zoekt de komende jaren steeds de samenwerking op met
Het muziekprogramma van Incubate toont voorlopers op het
kleine productiehuizen en podia op theatergebied. We selecteren
gebied van Independent Culture, of muzikanten die hier in het
daarbij grensverleggende gezelschappen, die de randen van hun
verleden een grote invloed op hebben gehad. Het zijn artiesten die
discipline opzoeken. In 2012 gaan we van start in een samenwer-
qua inhoud en werkwijze aansluiten bij de thema’s van het festival.
king met Zeebelt, een jong productiehuis en podium uit Den Haag.
Ze zijn sterk verwant met onderwerpen als samenwerking, partici-
Zeebelt maakt deel uit van de DCR, gevestigd op het laatste indus-
patie, onafhankelijkheid, piraterij, vrijheid, gelijkheid en broeder-
triële terrein van de binnenstad. Naast Zeebelt biedt dit multidisci-
schap. De focus zal dit jaar meer in het bijzonder liggen op artiesten
plinaire kunstgebouw onderdak aan 45 ateliers, een geluidsstudio
die zich sociaal of politiek geëngageerd tonen. Denk hierbij aan
(LOOS), een atelier voor choreografen (Danslab), een tentoonstel-
hedendaagse popmuzikanten als John Maus, Xiu Xiu, Cian Nugent,
lingsruimte (Nest), drie gastateliers en een metaal- en houtwerk-
Spectre Folk en Sharon van Etten, maar ook aan oudere bands als
plaats. Deze veelheid aan nabije invloeden is ook terug te vinden
The Buzzcocks of Gang Of Four. Het muziekprogramma heeft een
in de producties van Zeebelt. Zij bieden jonge auteurs, acteurs en
belangrijke functie als laagdrempelig instapmoment voor het festi-
performers de productiemogelijkheden in de zin van facilitaire en
val, waardoor het een groot publiek op de been brengt.
financiële ondersteuning en coaching om hun werk te ontwikkelen. Meestal gaat het om theater in combinatie met andere disciplines
Het muziekprogramma zal zeven dagen beslaan. Op maandag tot
zoals design, muziek, dans en beeldende kunst.
en met donderdag zal er geprogrammeerd worden in een vijftal zalen. In de kleine zaal van 013 vinden concerten plaats van beken-
De afgelopen jaren maakte Zeebelt naam met eigenwijze producties
dere artiesten uit de independent culture, terwijl in het tegenover
en haalden ze internationale pers met o.a. de eerste Klingon Opera
gelegen Cul de Sac Nederlandse talenten hun plek vinden op het
ter wereld. Deze Opera ‘U’ is gebaseerd op de science fiction serie
Hollandse Nieuwe-podium. Paradox zal gecureerd worden door het
Star Trek met een hoofdrol voor de Klingon, een gewelddadig en
Britse tijdschrift Wire. Als het toonaangevende blad op het gebied
oorlogszuchtig volk. De uitdaging van het project was om van een
van independent culture brengen zij niet alleen hun smaak, maar
fictief gegeven een tastbare en boeiende realiteit te maken. De mu-
ook hun uitgebreid netwerk van muzikanten in. Van vrijdag tot en
ziek werd gecomponeerd door Eef van Breen, in 2011 genomineerd
met zondag bevindt het muziekprogramma zich tussen de muren
voor een Edison Award. De opera werd opgepikt door de interna-
van ongeveer 20 locaties. Van klein café tot grote popzaal. Ook hier
tionale pers als BBC, The Guardian en Time Magazine. Het project
zal een gedeelte door gastprogrammeurs gecureerd worden. Het
is een perfect visitekaartje voor Zeebelt met de combinatie van
Amerikaanse indie- en DIY-label Sacred Bones zal Stage01 in 013
verschillende disciplines en een eigenzinnige inhoudelijke aanpak.
cureren, terwijl het Britse online magazine Louder Than War van
Tijdens Incubate 2012 laat Zeebelt haar meest interessante produc-
BBC-journalist John Robb elders in de stad zijn favorieten toont.
ties zien met een dwarsdoorsnede aan producties, waaronder ‘U’.
In 2011 heeft Incubate voor het eerst de grote zaal van Popcentrum
Gedurende de festivalweek is er elke avond een theatervoorstelling 8
a) Open Source Expo Waarin onderscheidt de professionele kunstenaar zich in artistiek opzicht van de hobbyist? Durf je als kunstenaar je werk uit handen te geven om het in een totaal andere context te laten zien? 113 Kunstenaars durfden dit wel aan in de vorige editie. Een internationaal opererende kunstenaar naast een onzekere aanzet tot exposure. Een surrealistische foto naast een abstract schilderij. Deze vreemde combinaties leverde een vibrante en dynamische expositie op, waar je niet uitgekeken raakte. Voor de komende editie kan weer iedereen werk inleveren voor de Open Source Expo. Uitgezonderd zijn de deelnemers van vorig jaar om te voorkomen dat we dezelfde expositie krijgen. Via een oproep in de media en het benaderen van lokale amateurverenigingen worden zo veel mogelijk verschillende mensen aangesproken om hun werk beschikbaar te stellen voor de expositie. Alle vormen van werk zijn daarbij toegestaan. Vervolgens gaat een curator aan de slag om de expo zo goed mogelijk in te richten en samenhang te geven. Hij kijkt daarbij niet naar de herkomst van het werk, maar probeert op sfeer en gevoel werken bij elkaar te Open Souce Expo op Incubate 2011
plaatsen die qua inhoud en afbeelding, of qua werkwijze en stijl, bij elkaar passen.
in de NWE Vorst en wordt er op andere locaties gewerkt met korte interventies en voorstellingen die aansluiten op de rest van het
b) Open Source Radio
programma van Incubate. Het programma bevat tevens nieuw werk
Een week lang is Open Source Radio in de ether en op internet te
van aan Zeebelt gelieërde theatermakers als Jaime Ibanez, Floris
beluisteren tijdens Incubate 2012. 24 uur per dag, 7 dagen van de
Schönfeld, Sarah van Lamsweerde en Bogomir Doringer.
week is het programma gevuld. Artiesten komen live in de studio
“De professionele kunstenaar is in deze expositie niet te onderscheiden van de liefhebber. Er hangen geen naambordjes of teksten en de beschouwer heeft alle vrijheid. [...] Maar er heerst geen flauw karakter; het is een serieuze aangelegenheid en iedere participant heeft nauwkeurig ingezonden.” - Mister Motley
optreden, er zijn reporters die verslag doen van het festival, dj’s die de hele nacht door plaatjes draaien. Kortom, Incubate is ook te beleven vanuit je luie stoel. Incubate biedt ook dit jaar de parameters aan waarbinnen muziekliefheb-
Open Source Arts
bers, amateurradiomakers, muzikanten, kunstenaars en studenten
Deze quote omschrijft zowel de opzet als de uitwerking van het
aan de slag kunnen. Een volledig ingerichte studio op een centrale
Open Source Arts programma van Incubate 2011. Ondanks de open
plek in Tilburg en alle benodigde techniek om jouw radioshow te
inzending en het feit dat iedereen, ongeacht achtergrond, werk kon
kunnen presenteren. Op het festival spelende bands, kunstenaars
inzenden en werd toegelaten, was de kwaliteit verrassend hoog.
en de eigen community worden gestimuleerd om live aan de slag te
Hiermee hebben we aangetoond dat de structuur van een jury,
gaan, of om vooraf een radioshow te maken die tijdens het festival
‘gatekeepers’ en ‘smaakbepalers’ niet per definitie noodzakelijk is
uitgezonden wordt. Incubate werkt hiervoor samen met Radio
voor een goed programma. Ook dit jaar maken zij plaats voor een
Raket. Radio Raket was een Tilburgse radiopiraat die zich voorna-
structuur waarin kunstenaars en publiek zelf kunnen bepalen wat
melijk richtte op house en elektronische muziek in al zijn vormen.
ze tonen en interessant vinden. Zal er, door het succes van de eerste
Opgericht in 2003, bestreek deze zender het grootste gedeelte van
editie, in een tweede editie een grotere toeloop zijn van deelne-
Tilburg en zond (vooral in het weekend) non-stop muziek uit die
mers? En wat betekent dit voor de kwaliteit? Was de eerste editie
niet te horen was bij de zenders in het omroepbestel. De dj’s van
een incidenteel succes doordat de uitwerking de verwachtingen
deze illegale zender groeiden uit tot lokale helden en draaien in-
overtrof? Of is het iets blijvends, een opzet die herhaaldelijk tot
middels volop mee in het Nederlandse clubcircuit. Radio Raket le-
verrassingen kan leiden? Genoeg vragen voor Incubate om deze
vert tevens technische en logistieke ondersteuning voor dit project.
uitdaging nog een keer aan te gaan.
c) festival Api Om het activistische karakter van de open source werking van
Incubate stelt als eerste Europese festival de bron van zijn program-
deze onderdelen extra aan te wakkeren, wordt er in 2012 een extra
ma-informatie ter beschikking. Door middel van een Application
dimensie aan toegevoegd: komend jaar wordt van elk van de Open
Programming Interface, oftewel een API kunnen web- en program-
Source Arts-projecten een ‘How To’ opgesteld: een draaiboek over
maontwikkelaars hun eigen Incubate-website of -applicatie maken.
wat er allemaal nodig is om een dergelijk project zelf te initiëren, en
Informatie over artiesten, speeltijden en podia kan gemakkelijk
hoe dit gedaan kan worden. Hierdoor kan iedereen zijn eigen Open
ingeladen worden. Dit kan bijvoorbeeld resultaat krijgen in apps
Source Expo of Radio kan opzetten.
voor iPhone, Android of BlackBerry. Met het in gebruik nemen van 9
de API zet Incubate een volgende stap in het open stellen van haar
zouden misstaan op Incubate. Wij vragen hem die bands te voorzien
informatiestromen. Eerder maakte de organisatie het al mogelijk
van een context op de blog en inleidingen te doen bij hun shows.
voor bezoekers om de festivalwebsite aan te vullen met tekst, video en fotomateriaal via de wikipedia-methode. Ook maakte Incu-
Door deze mensen en organisaties nauwer bij het festival te betrek-
bate beleidsstukken op die manier openbaar op het Social Festival
ken, een locatie te laten cureren en te laten boeken binnen onze pa-
Model, zodat die door iedereen verbeterd kunnen worden. Door
rameters, werken we aan een festival dat niet alleen een hiërarchie
het openstellen van de API kunnen er allerlei leuke initiatieven
is. Een festival dat niet alleen draait om de smaak en persoonlijke
ontstaan, oplossingen die worden bedacht vanuit de bezoekers zelf.
voorkeuren van de mensen op het Incubate kantoor en de artistieke
Er is online documentatie beschikbaar over de API, dus iedereen
waarden die zij hanteren, maar mogelijkheden schept om je eigen
die kan programmeren kan er mee aan de slag. In samenwerking
weg te vinden en uit te stippelen binnen Independent Culture.
met internetbedrijf Freshheads wordt dit project via social media aangeboden aan de doelgroep en volgt er een wedstrijd waarbij de
Incubate DIY Conference
winnende applicatie een klein geldbedrag krijgt en via alle moge-
In 2012 organiseert Incubate de DIY Conference als onderdeel
lijke kanalen door Incubate en Freshheads verspreid gaat worden.
van het thema You Are Incubate. De conferentie is bedoeld om
d) Melting Pot Zoals ieder jaar komt Incubate ook in 2012 weer tot stand met input van velen. Melting Pot is een plek voor deze initiatieven. In 2011 lieten we het label Subroutine, artiesten als Steve Ignorant en Chris Corsano en Belgische organisatoren Morc & Kraak een zaal cureren, om tot artistieke verdieping te komen. Zij stelden een programma samen van acts die zo diep in een niche zitten, dat ze veelal buiten ons zicht blijven. Publiek en pers sprak lof over de door hen samengestelde programma’s. Voor ons was duidelijk dat we hiermee een goede zet gemaakt hadden. In 2012 zetten we deze opzet dan ook door, met uiteraard een selectie nieuwe
Michael Azerrad op de Incubate DIY Conference 2011
organisaties en initiatieven: Het New Yorkse platenlabel Sacred Bones vertoont grote overlap
middels lezingen, panels, discussie, stands en film diepgang en
met onze programmering. Zij waren de eerste die bands en acts
debat te bieden rondom het omvangrijke thema’s van participatie
als Zola Jesus, Amen Dunes, Blank Dogs en Gary War tekenden en
en activatie. Dit jaar trekken we de conferentie breder qua inhoud
hun werk in beperkte oplagen uitbrachten. In en rond hun netwerk
en leggen we de focus op meerdere panels en lectures/interviews,
bevinden zich nog veel meer interessante bands die wij nog niet
waardoor het publiek de eigen route kan uitstippelen in zijn of haar
kennen. We vragen ze een selectie te maken van het beste dat de
interessegebied. Ook in 2012 kijken we naar nieuwe vormen van
Amerikaanse underground op dit moment te bieden heeft.
samenwerken, het creëren en distribueren van eigen producten en netwerken van en voor kunstenaars in alle disciplines. Meer dan
The Wire is een van de belangrijkste muziekmagazines ter wereld,
voorgaande jaren gaan we in 2012 uit van de waarden van activatie;
Sinds 1982 zoeken zij in genres, of tussen genres, de meest interes-
we leggen de nadruk daarbij op het geven van praktische informatie
sante voorlopers op. The Wire zoekt niet alleen in de toekomst,
en handvaten. Hiermee willen we langduriger effect bereiken bij
maar blikt ook terug naar het verleden en biedt verdieping en in-
de bezoekers, omdat ze informatie krijgen waar ze direct zelf mee
zichten in stromingen, genres en culturele ontwikkelingen. Met hun
aan de slag kunnen. Denk daarbij aan onderwerpen als Hoe start
schrijvers, die zich over de hele wereld bevinden, hebben ze als geen
je een eigen onafhankelijk platenlabel of muziekzine?, Hoe regel je
ander grip op muzikale ontwikkelingen.
zelf een buitenlandse tour?, wat heb je nodig om een eigen film te maken? en wat is de waarde van DIY journalistiek anno nu?
BBC-jounalist John Robb was in 2011 te gast als muzikant van de band Goldblade, als onderdeel van het programma gecureerd door
Evenals het festival is de conferentie multidisciplinair. Om meer
Steve Ignorant. Op de dag dat hij weer thuis aankwam, lag er al een
draagvlak te creëren en een socialere aanpak te hanteren binnen
voorstel in onze mailbox van het blog waar hij voor schrijft, Louder
de conferentie, net zoals we dat op het festival zelf doen, worden
Than War. Het is een blog dat zich sinds enkele jaren heeft gepro-
in 2012 sterk - ook lokale en regionale - kleine clubs en initiatieven
fileerd als hét kanaal voor de extremere muziekgenres in Engeland:
betrokken bij de conferentie. Dat kan zijn met clubs en artiesten die
punk, metal en hardcore komen aan bod, maar worden ook afgewis-
al op het festival staan of stonden, of organisaties/clubs/initiatieven
seld met humoristische beschouwingen over politiek en media.
die aansluiten bij de thema’s rondom de conferentie. De (curerende)
Hij stelde een lijst samen met obscure bands uit Engeland die niet
partners en media op het festival, evenals het lokale bedrijfsleven 10
Informeel Leren De stappen in het activatieproces; communicatie, presentatie, participatie en activatie vertonen veel overeenkomsten met die van het wordt in 2012 extra betrokken bij de invulling en onderwerpen
informeel leren. Hierbij is de mate van formaliteit van onderwijs
van de panels. Denk hierbij aan een presentatie van Johan Prenger,
geen kenmerk van het leren van een individu, maar een sociaal-
eigenaar van Reflections Records over het opzetten van een eigen
culturele eigenschap die buiten de lerende staat. Informeel leren is
label, een interview met John Maus (eerder te zien op Incubate)
gedefinieerd als “elke activiteit die begrip, kennis of vaardigheden
door Wire over zijn politieke filosofie, een ‘DIY Journalism’ panel
nastreeft en die plaatsvindt in afwezigheid van extern opgelegde
met The Wire, The Guardian, John Robb en A Short Fanzine about
curriculum maatstaven zoals leerdoelen, leerinhoud en leeruitkom-
Rocking en een panel over onafhankelijke platenlabels met Sacred
sten”. Informeel leren kan zich in elke context voordoen buiten de
Bones, Holy Roar, Boomkat, JagJaguwar en Reflections Records.
voorgeschreven curricula van onderwijsinstellingen. Het gaat om
Daarnaast worden panels samengesteld door Roadburn festival
een leerervaring op eigen initiatief, waarvan het leerproces voor de
(over de ontwikkeling van de niche binnen de sub-genres van
lerende niet te plannen of vooraf te voorspellen is.
metal), Lost Painters (beeldende kunst), Ericsson Tilburg (mobiele ontwikkelingen) en Jaïr Tchong/Muziek Centrum Nederland (ont-
Incubate is een festival waar de bezoeker op een dag vanalles kan
wikkelingen van niet-westerse muziek).
meemaken. Het festival biedt afwisseling en nodigt uit tot activiteit; er valt van alles te zien, te horen, te voelen, te beleven en
Hiernaast presenteert Incubate enkele inspirerende sprekers en
te ondernemen. De bezoeker ontdekt en neemt deel aan nieuwe
interviews die aansluiting bij de thematiek van het festival in 2012.
muziek, film, beeldende kunst en dans/performance. Incubate kan
Media theoreticus Douglas Rushkoff (auteur van Program or be
een goede plek zijn om informeel te leren. Kern van dit type leren is
Programmed: Ten Commands for a Digital Age), een interview met
dat het behalve op cognitieve aspecten ook de nadruk legt op leren
bijvoorbeeld de leden van Buzzcocks, Dinosaur Jr. of Godspeed You!
als een emotioneel en sociaal proces. De lerende is actief betrokken
Black Emperor, Professor in de Kunstgeschiedenis Grant H. Kester
bij het eigen leerproces. Die verbinding van cognitieve, emotionele
(tevens auteur van Art, Activism and Oppositionality en Conversation
en sociale processen maakt, zo is de opvatting, deze manier van
Pieces), cultuurfilosoof, kunstsocioloog Pascal Gielen, en een inter-
leren effectiever en doelgerichter. Bij dit informele leren wordt de
view met filosoof en performance kunstenaar Christian Falsnaes.
cognitieve ontwikkeling van mensen sterk verbonden met sociale
Als opzet van de conferentie kiezen we voor het eerst voor twee (iets
interactie en leren met real life activiteiten waarvoor mensen in-
kortere) dagen, omdat we mogelijkheden zien tot ontwikkeling van
trinsiek gemotiveerd zijn. Dit ‘leren uit eigen beweging’ is krachtig,
het conferentieklimaat in het zuiden van Nederland, en omdat we
omdat het voortkomt uit een intrinsieke motivatie en ingebed is
meer betrokken clubs een kans willen geven bij te dragen aan de
in de sociale context van betrokkenen. Incubate kiest hierbij voor
discussie, waarmee de conferentie een nog levendiger vorm krijgt.
verschillende niveaus van participatie voor verschillende projecten. We kiezen daarbij voor projecten die aansluiten bij de beleving van
Educate at Incubate Afgelopen jaar bereikten we met ons educatie programma meer verschillende groepen leerlingen dan ooit tevoren. De Universiteit van Tilburg, Fontys, ROC Tilburg, middelbaar onderwijs en basisonderwijs leerlingen kwamen allen met Incubate in contact en deden mee aan onze projecten. Maar ook de Mytylschool Tiburg
Avant Garde After School
de leerlingen en proberen de vier stappen in het activatieproces op verschillende niveaus te vertalen. Voor leerlingen die nog nooit of slechts zijdelings met het festival in aanraking zijn geweest kiezen we voor ‘communicatie’ en ‘presentatie’, voor basisscholieren en Avant Garde After School
VMBO leerlingen voor ‘participatie’ en voor de ROC studenten die voor een tweede jaar meedoen voor ‘activatie’.
voor leerlingen met lichamelijke handicap of met functionele beperkingen deed met iets meer dan vijfhonderd leerlingen mee aan
a) ROC Rocks the Airwaves
een groot posterproject met kunstenaars. In 2012 willen we deze
Veel culturele en andere organisaties zien VMBO en MBO stu-
lijn van breed bereik doorzetten. Daarnaast zijn we ons bewust van
denten soms als een moeilijke groep ons iets voor of samen mee
nieuwe manieren van informeel leren gericht op onze algemene
te organiseren. In onze ervaring en beleving is dat echter helemaal
festivalbezoekers.
niet zo. Het aanbieden van een concreet, praktisch en interessant 11
nige artiesten en kunstenaars en kiezen er dan ook voor om ons festival gedurende een dag volledig open te stellen voor leerlingen aan het voortgezet onderwijs. We bieden alle bovenbouwleerlingen van alle middelbare scholen in Tilburg op woensdag en donderdag gratis toegang aan voor het festival, mits de scholen ook akkoord gaan met een introductie die wij bij die klassen ter voorbereiding komen geven. Samen met leerlingen van de Fontys ABV wordt project dat aansluit bij de belevingswereld is echter wel essentieel.
een korte presentatie samengesteld en gepresenteerd over wat
Vorig jaar ontstond vrij spontaan een samenwerking met ROC
Incubate is en doet en wordt er uitleg gegeven over programma en
Tilburg, omdat er vanuit enkele ondernemende studenten van
projecten. Scholen kunnen er vervolgens zelf voor kiezen om dit
die school bij ons werd aangeklopt met de vraag of ze ‘iets konden
bezoek onderdeel te laten zijn van hun curriculum in de kunstvak-
doen’. Ze maakten een dagelijkse radioshow voor ons Open Source
ken, of alleen gebruik te maken van de mogelijkheid het festival
Radio project, deden interviews op straat, draaiden hun favoriete
te bezoeken. We bieden ze hiermee de eerste twee stappen aan
muziek en vertelden persoonlijke verhalen in de studio. De leerlin-
van activatie, ‘communicatie’ en ‘presentatie’ en vertellen ze over
gen kregen enorm veel positieve reacties. Dit jaar formaliseren we
de mogelijkheden tot participatie die het festival biedt. Door hun
dat traject en vragen we ROC om weer een dagelijkse radioshow te
contact met het festival informeel te houden zetten we in op de
gaan maken tijdens Incubate. Nu breiden we echter de kennis uit
intrinsieke motivatie van de leerling, niet op het festivalbezoek als
door in een voortraject al te faciliteren. We brengen de leerlingen
extracurriculair onderdeel van hun formele leerproces.
in contact met bevriende radiomakers die al eerder meewerkten piratenzender Radio Raket. Ook organiseren we workshops voor ze
d) Christian Falsnaes & Reeshof College (VMBO): Elixer
in samenwerking met Fontys Hogeschool voor de Journalistiek.
Oostenrijkse kunstenaar Christian Falsnaes maakt de laatste jaren
aan het project en met radiomakers van 3voor12, Radio Majjem en
veel indruk met zijn performances. Hij zet het publiek letterlijk aan
b) After School Avant Garde
het werk om mening en betekenis te geven aan zijn eigen werk.
Een van de succesverhalen van Incubate is het middagprogramma
Daarbij is het belangrijk dat het publiek buiten zijn sociale struc-
voor jonge kinderen. Leerlingen, kunstenaars, ouders en leerkrach-
tuur treedt om een nieuwe rol aan te nemen. Het gaat hem om het
ten zijn zeer te spreken over deze reeks, waarbij we internationale
avontuur en de beleving. Falsnaes vraagt het publiek de muren te
avant garde kunstenaars aan de slag laten gaan met kinderen van
lijf te gaan met spuitbussen, dansjes in te studeren, hem te dragen
het basisonderwijs en de naschoolse opvang: voorgaande jaren
of hem te assisteren in zangstukken. Wij vragen Falsnaes een dag
was dat bijvoorbeeld drummen met Han Bennink, een middag
aan de slag te gaan met leerlingen van het Reeshof College en ’s
over ruimtevaart met Felix Kubin en schilderen met Kati Heck.
avonds een performance met hen te doen op het festival. “In the
Het levert enorm veel positieve en creatieve energie op en zelfs
sequence of passive consumption, the Elixir in art and culture is
veel volwassen bezoekers van het festival gaven aan heel graag
not recognized. The Elixir, the essence we are looking for to effect
onderdeel te zijn geweest van deze middagen. De continuïteit in
Transformation, requires active interest…”
de middagopbouw en activiteiten was echter nog niet optimaal. Waar we vorig jaar nog probeerden deze middagen zelf helemaal
Filmprogramma
in te richten, willen we komend jaar al vanaf een vroeg stadium
Het filmprogramma van Incubate maakte de afgelopen jaren een
met de organisatoren van OCCII Kinderpret om de tafel om een
enorme groei door, we gingen van complete aangekochte program-
zo effectief mogelijk plan op te stellen voor de concrete invulling
ma’s over kunstenaarsfilms, via documentaires naar thematisch
van de ASAG. Natuurlijk is de invulling van de kunstenaar steeds
gebundelde films en maakten de laatste twee jaar de stap richting
leidend en levert Kinderpret aanvullende ondersteuning en maken
de onafhankelijke film. In 2010 waren we de eerste die The Asylum
zij een logisch verhaal van de middag. Creativiteit, kunst, fantasie
- een bedrijf dat zich specialiseert in namaken van Hollywood
en experiment zijn nog steeds de sleutelwoorden, maar lol hebben
producties - een platform gaven in Europa en vorig jaar was er het
is het allerbelangrijkste. We kiezen wederom voor internationale
bijzonder succesvolle open source programma, waarbij onafhan-
kunstenaars die bekend staan om hun eigenzinnigheid met namen
kelijke filmmakers zelf hun werk konden inleveren. Met de komst
als Floris Vanhoof, Wim T. Schippers en No Neck Blues Band.
van een nieuwe filmprogrammeur, was er vorig jaar voor het eerst ook tijd om meer een focus te leggen op de werkwijze van de maker
c) Wednesday – Highschool Day
en deze te koppelen aan de waarden die wij als festival over de hele
Het in contact brengen van middelbare school leerlingen met kunst
breedte hanteren.
en cultuur is inmiddels een vak apart geworden. Voor een festival als Incubate, moeilijk onder te verdelen in kant en klare brokken, is
a) Night of the Independent Film
het moeilijk om deze leerlingen in een formele setting te bereiken.
In 2012 maken we een nieuwe stap in de structuur van het pro-
We brengen een van de norm afwijkende verzameling muziek,
gramma door uit te breiden met de “Night Of The Independent
kunst, film en dans, terwijl de meeste leerlingen op deze leeftijd
Film”. Door hier de hoeveelheid en focus te vergroten, willen
liever niet van de norm afwijken. We willen deze leerlingen graag in
we daarmee een meer internationaal publiek trekken voor films
contact brengen met de diversiteit van het festival en de eigenzin-
die, zonder groot distributiekanaal, toch extra aandacht kunnen 12
Peter Broderick in het Brabantse voor het project Glocal
krijgen. Hiervoor wordt de samenwerking opgezocht met andere
vrijwilligers. Het resultaat was een psychedelische kunstfilm, die
clubs die een soortgelijke insteek hebben en al langer actief zijn in
zich afspeelt op en om de boerderij en in het Brabantse landschap.
Nederland, zoals het Amsterdamse festival Pluk de Nacht. Stichting
In het tweede jaar verbleef de Amerikaans/Duitse muzikant Peter
Pluk de Nacht zet zich sinds 2003 in voor de verspreiding en verto-
Broderick tien dagen op de boerderij, en werkte samen met Jan,
ning van onafhankelijke auteursfilms, animaties en documentaires
Niek en Cecile mee aan de dagelijkse werkzaamheden op de boer-
die in de Nederlandse bioscoop niet te zien zijn. Jaarlijks wordt een
derij. Zijn residentie werd afgesloten met een intiem lunchconcert
selectie gemaakt van de beste films uit het internationale aanbod
op ‘t Schop en een film, getiteld Peter and the Farm. Tevens compo-
dat geen Nederlandse distributeur heeft gevonden. Deze films
neerde Broderick er de eerste nummers voor zijn nieuwe plaat.
worden vertoond tijdens het gratis open lucht filmfestival Pluk de Nacht in Amsterdam. Daarnaast organiseert Pluk de Nacht het hele
De kaders voor Glocal zijn gebaseerd op de succesvolle factoren van
jaar door groot- en kleinschalige vertoningen door heel Nederland,
de afgelopen twee edities. Het belangrijkste verschil met de voor-
o.a. op pleinen, weilanden, andere (film)festivals.
gaande edities is het omdraaien van de residentiestrategie. Waar we voorheen de vragende partij waren, en op zoek gingen naar arties-
b) Filmprogramma Incubate
ten voor een residentie, willen we nu meer de aanbiedende partij
Gedurende de festivalweek is er naast de “Night of the Independent
worden, en de residentie exclusief aanbieden. De artiest wordt
Film” ook dagelijks een filmprogramma te zien. Hierin combineren
geselecteerd op basis van de artistieke criteria van Incubate, maar
we ingezonden werk met het gecureerde programma. De open
ook die van ‘t Schop. Er ligt bij ‘t Schop een duidelijke wens om van
source programmering van vorig jaar blijft gedeeltelijk overeind.
de bestaande verwachtingspatronen af te wijken, en met nieuwe,
De structuur waarbij de kijker bijna gedwongen werd om ook
misschien wat ontregelende artiesten te werken. De residentie
minder geslaagde inzendingen uit te zitten willen we voorkomen
duurt ongeveer twee weken en vindt plaats in de zomerperiode. De
door mensen wel eigen werk in te laten zenden, maar dat ook te cu-
boerderij gaat als gateway dienen naar Hilvarenbeek. Door toege-
reren. Het artistieke team van Incubate zal blokken met korte films
nomen bekendheid en vertrouwdheid van het project bij de lokale
samenstellen, die in combinatie met een full-lenght speelfilm goed
bevolking, wordt in 2012 de stap naar het dorp definitief genomen.
werken qua thematiek of stijl. De voorkeur wordt hier duidelijk
Betrokken lokale elementen zijn bijvoorbeeld het dorpscafé, de
gegeven aan korte films, waarvoor via pers en social media een
fanfare en een andere boerderij, waarmee samengewerkt wordt en
oproep uit zal gaan. Het gecureerde deel zal bestaan uit films die via
waar optredens plaatsvinden. Artiesten worden gevolgd door een
de bestaande kanalen niet of nauwelijks op het grote scherm te zien
documantairemaker, en er zijn een aantal persmomenten. Na de
zijn in Nederland. Tijdens de week zal in de Filmfoyer het zwaarte-
residentie vertrekt de artiest en kunnen de ervaringen aan beide
punt daarbij liggen op speelfilms, met eventuele uitbreidingen naar
kanten rijpen. In september komt de artiest tijdens het festival
documentaires of live registraties op andere plekken, zoals de tuin
terug naar Hilvarenbeek, waar een optreden wordt verzorgd in
van Theater NWE Vorst of in de openbare ruimte.
combinatie met een maaltijd.
Glocal 2012 De voorgaande jaren hebben we diverse Glocal-projecten geor-
Generation Bass presents: Global Mashups vol. II
ganiseerd, waar we de diversiteit van een aantal globale artiesten
De site generationbass.com is een blog die we startten in 2008, met
hebben gekoppeld aan de kracht van het lokale buitengebied van
als doel de ontwikkelingen binnen niet-westerse dance te docu-
Tilburg. Hiermee hebben we een systematiek ontwikkeld waarop
menteren en ontsluiten voor een zo groot mogelijk publiek. Met
het project in 2012 in afgeslankte vorm verder zal gaan. Een van de
deze formule werd ongekend resultaat behaald. Inmiddels trekt het
succesvolste samenwerkingen van de afgelopen twee jaar was die
maandelijks gemiddeld 150.000 blogbezoekers, op het moment van
met biologische boerderij ‘t Schop in Hilvarenbeek. Samen met Jan,
schrijven kent het blog in totaal meer dan drie miljoen bezoekers en
Niek en Cecile van den Broek werden twee projecten gerealiseerd.
zijn we de leidende blog op het gebied van niet-westerse dance. The
Er werd een film opgenomen door de Amerikaanse muzikant Dan
Guardian beschreef Generation Bass als een essentiële bron voor
Deacon, samen met filmmaker Jimmy Joe Roche en met zo’n 40
‘new Transnational Club Sounds’. 13
Sociaal-maatschappelijke projecten In 2011 zetten we deze digitale ontwikkeling om naar de fysieke
Naast de hierboven genoemde artistieke projecten organiseert In-
ontwikkeling van artiesten. We brachten niet-westerse muzikanten
cubate onder de noemer van You Are Incubate ook enkele sociaal-
en producers naar Nederland voor een ontmoeting met toon-
maatschappelijke projecten die niet op hun artistieke gronden
aangevende westerse producers. Ze werkten samen in een studio
getoetst moeten worden, maar er juist zijn om voor mensen een
aan techniek, arrangementen en gezamenlijke tracks en traden ’s
makkelijk instapniveau te bieden, om deze mensen bij elkaar te
avonds op tijdens Incubate, en de dagen erna op andere plekken in
brengen en voor het eerst in aanraking te laten komen met het
nederlands. Naast fantastische songs en nieuwe stijlen leverde het
festival. Deze projecten worden allen geadopteerd door maatschap-
nog veel meer op. Langdurige samenwerkingsverbanden tussen alle
pelijke partners en/of bekenden rondom het festival. Hieronder een
artiesten volgden en inmiddels wordt er zelfs gewerkt aan een ge-
korte uitleg van enkele projecten.
zamenlijk project, waarbij alle deelnemers muziek van elkaar onder handen nemen. Hoewel de samenwerkingsverbanden in de echte
a) Incubate Eat-In
wereld kort waren, hebben ze veel effect in het traject erna.
Tijdens het festivalweekend organiseert Incubate een Eat-In, in samenwerking met de Youth Food Movement. Tijdens de vorige
In 2012 werken we deze ingeslagen weg graag verder uit. Met de
editie van Incubate was dit een groot succes. Mensen brengen
focus op een specifiek gebied of een groepering (buur)landen willen
hun eigen (zelfgemaakte) eten mee, waarbij minstens één van de
we een langduriger traject uitzetten. De fysieke kennismaking in
producten biologisch is. Het eten wordt tijdens de Eat-In gezamen-
Tilburg, als onderdeel van Incubate, behoeft daarbij geen einddoel
lijk opgegeten, onder een goed gesprek met elkaar. De Eat-In wordt
te zijn, maar meer een tussentijdse stand van zaken. Met de kop-
georganiseerd op het Heuvelplein, zodat ook toevallige voorbijgan-
peling tussen artiesten en westerse producers die voorloper zijn in
gers aan kunnen sluiten.
hun genre door hun technologische voorsprong willen we dit keer werken aan een verzamelalbum, dat zijn release krijgt via Generati-
b) The Indie Sing-a-long
on Bass. Door naar dit doel te werken wordt de samenwerking lang-
In navolging van Bill Drummond’s The17 in 2011, wordt er op
duriger en intensiever, en hebben de niet-westerse producers en
Incubate 2012 weer gezongen door een koor van amateurzangers.
muzikanten nog meer de kans om hun visitekaartje achter te laten.
Het repertoire zal dit keer echter bestaan uit underground hits van
Ook door de koppeling van hun naam aan bekende westerse produ-
de laatste 50 jaar. Deelnemers mogen zelf songs bijdragen aan de
cers in een duo, zal hun naamsbekendheid toe nemen. Generation
selectie. Na een paar nummers sta je gegarandeerd luidkeels mee te
Bass gaf eerder gratis verzamelalbums weg via hun blog, waarvan de
zingen. Om het je gemakkelijk te maken worden er krantjes met de
meeste makkelijk de grens van 10.000 downloads voorbij gingen.
teksten van de nummers uitgedeeld, ook zijn deze te downloaden
Deze impact wordt wereldwijd nog veel groter door ook het promo-
vanaf de site.
tieapparaat van Generation Bass fysieke kopieën te laten versturen. Eerdere verzamelalbums van Generation Bass werden gerecenseerd
c) Your Favorite Charity Bake Sale
in bijvoorbeeld The Guardian, New York Times, kregen aandacht
Mensen komen graag in actie voor het goede doel en eten ver-
van MTV op twee continenten en werden besproken en gedraaid op
broederd. De keuze voor een bepaald goed doel laten we het liefs
BBC radio 1. Dit soort aandacht zou voor deze artiesten het verschil
over aan de bezoekers van het festival en de ambassadeurs, die een
kunnen zijn tussen een carrière in de muziek en hobbyisme en zal
persoonlijke bijdrage leveren aan een doel waar ze echt iets mee
een boost kunnen geven aan hun plaatselijke community.
hebben. De regels zijn simpel: je mag koekjes, cupcakes, muffins, brownies of andere kleine taartjes ko-
“I wanted to say thanks for one of the best music experiences I’ve lived in years. As a musician, sometimes blending with other people becomes chaotic but I felt really empowered by the experience. [...] This spark generated a beautiful connection between each couple on stage. During the shows, I felt that I was in a Time Machine, hearing new combinations and genres that only the future would create in a way or another; styles as Zimbabwe witchhouse, zampoñastep, lo-fi tropical, kenyan popstep. I’m now doing a steady collaboration with the estonian artist I met there... I guess the word “Incubate” really gives a meaningful sense to our project. Thanks!” - Meneo over Generation Bass 2011
men verkopen op Incubate, het aangebodene moet onder de 5 euro per stuk zijn en alle inkomsten moeten overgemaakt worden aan een goed doel van jouw keuze dat zichtbaar is tijdens de Bake Sale. Incubate zorgt ervoor dat je de waren op een mooie
Tijdens Incubate wordt er wel weer gewerkt aan een gezamenlijk
plek kunt uitstallen en te koop kunt aanbieden. Dit project wordt
optreden, wat natuurlijk gedocumenteerd wordt in video en audio
uitgevoerd in samenwerking met de Stichting No Guts No Glory.
voor de blog. We willen deze optredens meer inpassen in de rest van de Incubate line-up, zodat er meer samenhang ontstaat tussen
Geschiedenis
moderne westerse dansmuziek en deze nieuwe projecten. Door
Participatie binnen kunst en cultuur is niet nieuw. Al aan het eind
een langere voorbereidingstijd kunnen we ook uitbreiden op die
van de achttiende eeuw kwamen dichters en kunstenaars bijeen om
live-performances en meer optredens bundelen in het Nederlandse
hun ongenoegen over de kloof tussen de kunst en hun publiek uit
clubcircuit. Hierbij wordt vooral gekeken naar spreiding van de
te spreken. Wie het heeft over participatie in kunst kan niet om het
concerten en bereik van mogelijk publiek.
essay ‘The Art-work of the Future’ van Richard Wagner (1849-50) 14
heen, waarin Wagner de kunst van dat moment beschrijft als ‘ego-
Een keerzijde hiervan is dat in onze netwerksamenleving voor velen
ïstisch en compleet geïsoleerd van het leven van het volk’, waarbij
de oplossing van het samenleven lijkt te liggen in het zoeken van
hij stelt dat kunstenaars uit hun sociale isolatie moeten treden
gelijkgestemden. Mensen verdwijnen steeds dieper in eigen niches,
door het creëren van universeel toegankelijke kunstevenementen,
of subgroeperingen, mensen zoeken naar wat ze al kennen, wat zich
‘beyond education, professionalization and specialization’. Andere
binnen hun eigen ‘comfort-zone’ bevindt. Misschien weet je niet
ontwikkelingen waarin participatie een belangrijke rol speelde
hoe de buurvrouw eruit ziet, maar wel wat die andere noisefreak
waren bijvoorbeeld Fluxus, Guy Debord’s Situationist International,
aan de andere kant van de wereld op zijn brood smeert. Incubate
het Dadaïsme en Andy Warhol’s Factory.
stelt mensen open aan verschillende disciplines en (internationale) artiesten binnen Independent Culture en brengt deze in lokale
Sociaal en politiek activisme zijn ook in de kunstgeschiedenis altijd
context. De sleutel van het samenleven ligt niet bij een gedeelde
al belangrijke thema’s. Denk bijvoorbeeld aan het schilderij ‘3 mei
identiteit of overeenkomsten die er al zijn, maar bij het creëren van
1808’ van Goya, ‘Guernica’ van Picasso, de Cobra-beweging als voor-
gemeenschappelijke ervaringen, en daarmee het heropbouwen van
vechter van volkskunst, of de Situationisten die op het laatst meer
respect voor elkaars mening, geloof of economische situatie. Juist
aan politiek dan aan kunst deden. Sinds de jaren tachtig verzetten
de fysieke in plaats van de digitale ontmoeting is hierbij van groot
kunstenaars zich steeds meer tegen het idee van copyright. Incuba-
belang. Sociale media mogen dan van groot belang zijn in het leven
te besteedde hier aandacht aan door artiesten als Negativland uit te
van mensen, échte waardevolle interactie en uitwisseling vindt
nodigen en weidde in 2010 het festival aan het thema Piraterij. Nu
volgens ons juist plaats in de fysieke omgeving. Digitale media zijn
zien we steeds meer kunstenaars weer een politiek standpunt in-
slechts een extensie van de capaciteiten van het menselijk handelen.
nemen. Mensen als Thomas Hirschhorn en Tino Seghal maken van kunst een sociaal verband en kunstenaars als Mark Trive, Ivan Ar-
Documentatie
gote en Marc Bijl nemen politieke stellingen en standpunten in. Na
You Are Incubate gaat overnieuwe manieren van cultuur produce-
een periode waarin de kunstwereld zich steeds meer naar binnen
ren en consumeren. Constante documentatie is een integraal on-
gekeerd heeft, wil Incubate met het festival van 2012 een hernieuwd
derdeel van deze werkwijze. Concerten worden opgenomen en via
sociaal en politiek engagement binnen de kunsten tonen.
mediapartners en Soundcloud verspreid. Een bataljon fotografen documenteert de hele festivalweek en zet deze foto’s op Flickr en
Op dit moment merken we dat de kunstwereld de afgelopen jaren
andere sociale media. Lezingen worden opgenomen en via Vimeo
teveel naar binnen is gekeerd, en daarbij eigen taal en codes heeft
en YouTube verspreid. Het is een constante ontwikkeling, die nog
ontwikkeld die voor veel buitenstaanders vaak niet meer te begrijpen zijn. De kloof tussen kunst en publiek is daardoor steeds groter geworden, waar een
“Despite high-speed internet connections and video conferencing and Youtube and all the other things that have revolutionized modern life, there is no substitute for face-to-face interaction, for talking, drinking, dancing, listening, playing music in the same physical space as other people with different ideas and experiences, some of whom might work in different artistic disciplines like design, literature, fine art, video art, fashion, etc. Inspiration and collaboration and real experience is not something that happens on the internet, the real evolution of a scene and the exchange of ideas happens between real people in real time.” - Michael Azerrad, keynote spreker Incubate 2011
deel van de politiek gretig op inhaakt. Bij You Are Incubate gaat het daarom om juist om het bij elkaar brengen van mensen via kunst en cultuur, waarbij gezocht
Doelen You Are Incubate
wordt naar manieren om het publiek actief en fysiek bij te laten dra-
- De volledige breedte tonen van de collaboratieve praktijk
gen aan de realisatie van een werk of project. Op deze manier willen
en het hernieuwd sociaal en politiek engagement binnen
kunst weer meer een onderdeel laten zijn van sociale waarden en
independent culture.
structuren, om het dichter bij het alledaagse leven te betrekken.
- Reflectie op de relatie tussen de collaboratieve kunstprak-
Achtergrond
tijk enerzijds en de hedendaagse cultuur in het algemeen anderzijds.
Hedendaagse vormen van communicatie zoals Facebook, Twitter
- De invloed van de collaboratieve praktijk tonen op een
en Youtube geven iedereen de mogelijkheid zijn mening te uiten en
jonge generatie kunstenaars, in het bijzonder op represen-
media te verspreiden. Het (online) browsen, delen, verzamelen en
tanten van de independent culture.
produceren van content zijn gemeengoed geworden en duiden de
- Mensen activeren in de eigen waardebepaling en esthe-
manier waarop individuen zich tot elkaar verhouden. Niet alleen
tische beoordeling van kunst en cultuur en de bijzondere
online, maar ook steeds meer daarbuiten. Deze democratisering
ervaringen hierbinnen.
van de meningsvorming geeft een stem aan hen die eerder niet
- Conversatie, presentatie, participatie en activatie van en
gehoord werden. Bij demonstraties in Iran, Tunesië en Egypte
met het publiek; het stimuleren van speciale ontmoetingen
vormden social media een extra steun in de rug voor de demon-
en samenwerking via kunst en cultuur en het aanzetten tot
stranten, want ‘de hele wereld keek mee’. In de geschiedenis zijn er
het zelf organiseren van culturele en maatschappelijke uitin-
nog nooit zoveel meningen te horen geweest over zoveel verschil-
gen en activiteiten.
lende onderwerpen.
- Meegaan met de maatschappelijke verandering van publiek naar participant en culturele ondernemer. 15
Dit leidt tot
Marketing
- Nieuwe creatieve ideeën en nieuwe vormen van samenwer-
Voor de algemene marketing van Incubate verwijzen wij graag naar
king en samenleven binnen onze maatschappij.
het Policy Plan van Incubate in de bijlagen. Daar is meer te lezen
- Cultuurkritische reflectie op de betekenis van kunst in
over de algemene marketingvisie, doelstellingen, doelgroepen, pro-
brede zin in relatie tot de maatschappelijke ordening en de
motionele activiteiten en mediapartners van het festival. Ons plan
actualiteit.
wordt via een community continu aangescherpt via open source. Dit
- Stimuleren van inbedding van kunst in de samenleving en
proces is te volgen via de site socialfestivalmodel.org. Daar kunt u
het meer onderdeel laten zijn van sociale waarden en struc-
doorklikken naar relevante informatie en terugvinden wie meeschre-
turen van het dagelijks leven.
ven. Wij ontwikkelen ons beleid in samenwerking met buitenlandse
- Het heropbouwen van wederzijds respect voor elkaars
partners. Daarom is de algemene marketing van het festival be-
mening, situatie of geloof binnen de samenleving.
schreven in het Engels. In dit onderdeel gaan we in op de specifieke
- Versterking van de Do It Yourself-cultuur.
marketing voor You Are Incubate. De marketing van het project is vooral gericht op activatie via participatie. Dat gebeurt door:
ver na het festival effect heeft, waarbij de productie de documenta-
Loyal Class
tie is. Met mediapartners als 3voor12, Wire, Gonzo (circus), Louder
Bij samenwerken aan een festival past de oude opzet van het
Than War en De Groene Amsterdammer wordt per project gekeken
festival dat zend, het publiek dat toekijkt niet meer. Wat betekent
hoe dit het beste gedocumenteerd kan worden in tekst, geluid of
dat voor de prijs van een kaartje als het publiek niet langer de vaste
beeld. Documentatie van het hele proces is een integraal onderdeel
rol van publiek bekleed? Wat is participatie waard? Loyal Class is
van de werkwijze van Incubate. Deze documentatie wordt real time
een nieuwe participatieve strategie waarbij de consument beloond
door de community geproduceerd en door Incubate real time via
wordt voor conversatie over het festival. Het is niet alleen een belo-
backchannels ontgonnen.
ning voor de participant, het is tegelijkertijd een onderzoek naar de
Doelgroep en bereik
waarde van sociale interactie en discussie.
In totaal bracht Incubate in 2011 achttien eigen producties met 287
Het inzetten van sociale media als communicatiekanaal is inmid-
artiesten uit 32 landen. Het bereikte op het festival zo’n 200.000
dels gemeengoed onder veel culturele instellingen en daarbuiten.
mensen, inclusief de gratis voorstellingen en projecten zoals Play
Sociale media drijven op gesprekken en interactie. Om ons heen
Me, I’m Yours en de open source expo die erg veel bijdroegen aan
zien we echter vooral dat organisaties Twitter, Facebook en derge-
de zichtbaarheid en uitstraling van Incubate. Online bereikten we
lijke inzetten om hun informatie voornamelijk te zenden. Veel or-
dat jaar zelfs zo’n 2.000.000 mensen.
ganisaties gebruiken het als extra uitlaatklep van hetzelfde verhaal, zonder de kracht ervan, de conversatie, in te zetten. Loyal Class
Na het festival is een enquête afgenomen bij bezoekers. Zo’n 48%
dient juist om terug te geven: rondom het festival zijn veel mensen
van de respondenten gaf aan uit Brabant te komen (waarvan 31%
in gesprek over Incubate. Bezoeker X twittert 25 maal over Incubate
uit Tilburg), 37% uit de rest van Nederland, en 15% komt uit het
2011? Dat levert een beloning op. Bezoeker Y doet extra moeite om
buitenland, met Duitsland, België en Engeland als belangrijkste
tijdens een willekeurig concertbezoek ook Incubate flyers uit te
herkomst. 71% is man tegenover 29% vrouw. De gemiddelde leeftijd
delen? Ook dat levert een beloning op. Loyal Class is meer dan een
van de bezoeker is 31,8 jaar. De meest voorkomende leeftijd is 21
marketingactie. Het levert actieve deelnemers op, geen passieve
jaar en 72% van de bezoekers is tussen de 20 en 29 jaar. 42% van
bezoekers. Die deelnemers zijn de beste ambassadeurs voor het
de bezoekers heeft een HBO opleiding gevolgd, 40% een universi-
festival die je je kunt wensen. Het versterkt Incubate’s innovatieve
taire opleiding. Het herhalingsbezoek onder Incubate bezoekers is
positie en zorgt voor meer betrokkenheid van de community bij het
stijgende. Uit het onderzoek blijkt dat 52% van de kopers van een
festival. Het laat zien dat Incubate niet alleen ons festival is, maar
dagkaart en 25,6% van de kopers van een passepartout eveneens
dat het vooral ook jouw festival is. Om het systeem te realiseren
Incubate 2010 bezochten.
werkt Incubate samen met internetbureau Freshheads.
De impact van Incubate is internationaal. Voorgaande jaren haalde
Het systeem zorgt ervoor dat communicatie over Incubate van aan-
het (inter)nationale media als De Volkskrant, Daily Telegraph,
gemelde gebruikers wordt beloond. Conversatie wordt gestimuleerd,
Pitchfork, De Wereld Draai Door, De Telegraaf, Trouw, EenVan-
en de door Incubate ingezette weg van mond-tot-mond reclame
daag, het Jeugdjournaal, Radio 1 tot en met 6, NRC Handelsblad en
vindt zo haar logische vervolg. Die beloning wordt uiteindelijk omge-
Wire. Mediapartners van Incubate 2011 zijn onder andere 3voor12,
zet in exclusieve Incubate-gerelateerde producten zoals muziek, mer-
NRC.Next, De Groene Amsterdammer, Gonzo (circus), The Wire en
chandise ontworpen door Inubate-artiesten of zelfs een overnachting
The Quietus.
bij een van de festivaldirecteuren - inclusief ontbijt op bed.
“British music conferences/festivals could learn a lot from Incubate (...) oozing a diversity and talent that all festivals should consider.” - BBC commentator en schrijver John Robb
Pay What You Want Wat is cultuur voor mensen waard? Pay What You Want (PWYW) is een participatieve marketingstrategie waarbij de consument 16
de controle over de prijs heeft en zelf bepaalt wat die voor een
van deelnemende kunstenaars waarschijnlijk al kent. Vooral door
product of dienst betaalt. De voorgaande jaren gebruikten we dit
mond-tot-mondreclame binnen de scene van de doelgroep neemt
principe succesvol bij de conferentie. In 2012 passen we dit principe
deze persoon kennis van het project, en wordt op deze manier
opnieuw toe bij een aantal programma-onderdelen. Het introdu-
overgehaald tot participatie. Een voordeel van deze persoon is
ceren van PWYW levert word-of-mouth reclame, media-aandacht
dat deze vaak zelf op zoek gaat naar nieuws rondom zijn of haar
en extra publieksbereik op. Tevens versterkt Incubate hiermee haar
interesseveld, en hierdoor relatief makkelijk te bereiken is. Een na-
innovatieve positie en zorgt het voor extra beleving omdat mensen
deel is echter dat dit een redelijk nieuwe participant-groep is voor
zelf moeten bepalen wat iets waard is.
Incubate, die niet automatisch wordt aangesproken door de rest van de festivalonderdelen. Uitsluitend promotie binnen de commu-
Activisme
nity van Incubate is niet voldoende om deze groep te bereiken. De
You Are Incubate is erop gericht om zoveel mogelijk mensen bij cul-
manier om dit op te vangen is door specifieke interessante media
tuur te betrekken en hen een gezamenlijke ervaring te bieden. De
voor deze doelgroep te benaderen, en free publicity te generen
marketingtactieken van Incubate zijn: openheid, betrokkenheid en
door (achtergrond)artikelen over de thematiek en kunstenaars.
het creëren van ambassadeurs. De openheid bereikten door zoveel
Daarnaast worden advertenties strategisch ingekocht in bladen
mogelijk van de organisatie open te gooien: input op het program-
als Metropolis M en weblogs als Trendbeheer. In combinatie met
ma kan gegeven worden via GetSatisfaction.com/Incubate, het ge-
mainstream media die bereikt wordt tijdens de komkommertijd,
hele businessplan werd open source gemaakt via het Social Festival
levert dit een groot bereik op bij deze participant-groep. Ook wordt
Model en ook de website kunnen bezoekers zelf vullen. De aanpak
deze groep aangesproken door mediapartnerschappen zoals met De
wordt met You Are Incubate steeds meer geïmplementeerd in de
Groene Amsterdammer en Wire. Deze zijn partner in het discussie-
fysieke omgeving van het festival. Incubate is meer dan de ervaring
programma en zullen voorafgaand aan het project achtergrondarti-
van een avondje bandjes kijken met vrienden, onze bezoekers zijn
kelen over deze onderwerpen en artiesten publiceren.
onze deelnemers. Het is niet een ervaring die vanuit de organisatie wordt gestuurd, de ervaring wordt gecreëerd samen methet publiek.
De vaste participant van Incubate is natuurlijk het makkelijkst te bereiken. Dit is de persoon die een grote interesse heeft in nieuwe,
Door participanten meer macht te geven, voelen zij zich ook meer
opkomende muziekstijlen en independent film en erg betrokken is
verbonden met het festival. De positieve response hierop is overwel-
bij verschillende vormen van undergroundcultuur. Een bovenge-
digend. Incubate raakt een grote wijdte aan emoties, gedachtes en
middelde interesse in de concepten van Do It Yourself is aanwezig
conversaties, precies hetgeen we proberen te stimuleren. Hiermee
bij deze groep. Die interesse wordt verder aangewakkerd door de
worden onze participant-bezoekers ambassadeurs van het festival.
programmering van artiesten zoals JR, Damo Suzuki, Marc Bijl en
Bezoekers en artiesten van het festival promoten Incubate zelf in
John Robb die bij deze groep al bekend zijn. Dit project kent een
hun eigen omgeving. Dat is ongekend waardevol voor een festival.
verdiepende functie voor deze groep; zij krijgen de kans zich te ver-
participantgroepen
diepen in de artistieke betekenis van samenwerking, gekoppeld aan de historie en de inspiratie die dit levert aan moderne kunstenaars en
Bij You Are Incubate lopen programma en marketing hand in hand;
opvattingen die erover leven bij zowel critici als publiek. Deze parti-
het maatschappelijk discours is onderdeel van het werk. Dit levert
cipanten zijn vooral te bereiken via de communicatie via social media
voor Incubate een grote kans op, aangezien het festival vlak na de
van Incubate. Door buzzvorming gaat You Are Incubate steeds meer
komkommertijd plaatsvindt.
leven onder deze groep, en ontstaat tevens mond-tot-mond reclame. Op het moment van het schrijven van dit plan vindt via Twitter en
Bij dit programma zijn vier participant-groepen te
de Incubate-blog namedropping van en rond het project plaats.
onderscheiden: 1. De liefhebber van hedendaagse kunst en avant-garde
De mensen die we bij het project betrekken zijn actief in het ver-
2. De vaste participant van Incubate
enigingsleven, student, ouder van een kind, of vinden het gewoon
3. De mensen die we bij het project betrekken
leuk om met een van hun favoriete kunstenaars op Incubate op te
4. De persoon binnen de grote massa met een bovengemiddelde
trekken. Deze groep bereiken we ofwel door een nauwe samenwer-
interesse voor kunst en cultuur
king te zoeken met sociaal-maatschappelijke partnersals de instelling (bijvoorbeeld de school), vereniging (het koor) of artiest, maar
De liefhebber van hedendaagse kunst en avant-garde is de
het belangrijkste voor deze marketing zijn microcelebrities. Zij
persoon die de Metropolis M, Groene Amsterdammer, Wire en de
zijn extreem bekend binnen een kleine groep mensen, en hebben
kunstbijlage van NRC leest, blogs als Trendbeheer volgt en werk
binnen deze groep een hoge status. Natuurlijk is dit van alle tijden, alle Eindhovenaren kennen Arnold
“If the culture that the web is creating were to be reduced to a single, simple design principle it would be the principle of With. The web invites us to think and act with people, rather than for them, on their behalf or even doing things to them. The web is an invitation to connect with other people with whom we can share, exchange and create new knowledge and ideas through a process of structured lateral, free association of people and ideas. The principle underlying the web is the idea of endless, lateral connection.” - Charles Leadbeater (The Art of With)
de straatpredikant. Vroeger waren microcelebrities redelijk beperkt door geografische factoren of specifieke interessegebieden. Door social media zijn er nieuwe microcelebrities als 17
Nalden ontstaan. Microcelebrities worden betrokken voor commu-
bewust in aanraking kwam met het festival. Incubate bestaat uit
nicatie over het project en betrekken hun achterban.
een groot aantal optredens, exposities en voorstellingen in zowel de openbare ruimte als in diverse zalen, culturele instellingen,
De persoon binnen de grote massa met een bovengemiddeld
café’s en openbare gelegenheden als de Bibliotheek. Een deel van de
interesse voor kunst en cultuur is de persoon die Nieuwe Revu en
activiteiten is gratis toegankelijk, voor een ander deel moet betaald
Vice leest, naar festivals als Lowlands en het IFFR gaat en de Design
worden. We kwantificeren de bezoekers ieder jaar middels de gege-
Week bezoekt. Deze persoon bezoekt onregelmatig een culturele
vens uit onze ticket administratie. Echter, de vele openbare ruimte
instelling en is voor het festival lastig te bereiken, omdat hij of zij
activiteiten zijn gratis toegankelijk, waardoor het meten van het
weinig affiniteit heeft met de identiteit van Incubate. Toch kan dit
aantal bezoekers lastig wordt. We hebben besloten een onderscheid
project of onderdelen ervan interessant zijn voor deze participant-
te maken in bereik en aantal bezoekers.
groep. Deze doelgroep haalt veel van zijn informatie en nieuws uit mainstream media die voor Incubate moeilijk te benaderen zijn.
Bereik wordt gedefinieerd als het aantal mensen dat bewust in
Een manier om dit te ondervangen is door gebruik van de kom-
aanraking is gekomen met een of meerdere activiteiten van het
kommertijd in combinatie met het activisme, zoals eerder aan-
Incubate festival. Dit bereik is dus veel groter dan alleen het aantal
gehaald. De maatschappelijke relevantie en de controverse ervan
betalende bezoekers. Denk bijvoorbeeld aan mensen die piano heb-
is echter niet genoeg om de mainstream media aan te wakkeren.
ben gespeeld op een van de Play Me I’m Yours piano’s, of mee heb-
Hiervoor is een extra nieuwswaarde nodig. Nieuwsitems gaan
ben gedaan aan het SMS Slingshot project. Deze mensen hebben
immers steeds vaker over actuele incidenten. Daarom worden een
geen ticket gekocht voor het festival of zijn op een andere manier
aantal acties ontwikkeld om het thema in Nederland extra op de
geregistreerd als bezoeker.
agenda te krijgen. De bezoekers zijn het aantal mensen dat een geregistreerd festivalIncubate bereikte in 2011 in het totaal zo’n 200.000 mensen. Dit is
bezoek hebben afgenomen. Dit zijn natuurlijk de mensen die een
een vrij conservatieve schatting van het totaal aantal mensen dat
ticket hebben gekocht, maar ook de mensen die een gratis voorstelling of expositie hebben bezocht in een van de locaties. Dit zijn bijvoorbeeld de bezoekers van de Open Source Expo, of
Geschatte bezoekersaantallen
de bezoekers van de Dimitar Solakov expositie in de Openbare
Inside Out
n.v.t.
Bibliotheek. Dit aantal is exact te meten, vandaar het specifieke
Join The Biggest Band on Earth
750
getal. Van de 32.575 bezoekers zijn er in het totaal 7.743 beta-
Center for Creative Activism
14.000
lende bezoekers geweest. Deze bezoekers hebben in het totaal
New Jacks 4.0
750
71.035,- aan inkomsten gegenereerd.
Move any mountain a) Incubate op locatie
525
Organisatie
b) Incubate kennismakingstour
50
Een goed concept vraagt om de juiste uitwerking. Incubate
Santiago Sierra - The Destroyed Word
8.750
heeft ervaring met grootschalige multidisciplinaire kunstpro-
7 Hours, 7 Days - Leah Capaldi
700
jecten. De genoemde projecten en thema’s als Nitsch, Piraterij
Participate in Incubate
2.250
en Play Me, I’m Yours hebben de organisatie leren werken met
Muziekprogramma
10.000
de dynamiek van het organiseren van multidisciplinariteit. Deze vragen namelijk om een andere mimiek en fasering dan
Open Source Arts a) Open Source Expo
1.500
bijvoorbeeld singuliere muziek- of theaterprojecten. Een van
b) Open Source Radio
n.v.t.
de doelstellingen van Incubate is om het multidisciplinaire
c) Open source Api
n.v.t.
karakter van Incubate voor de komende jaren beter te mani-
d) Melting Pot
2.350
festeren. Met dit project doet de organisatie nieuwe kennis en
Incubate DIY Conference
250
ervaring op om deze doelstelling de komende jaren met succes te volbrengen.
Educate at Incubate a) ROC Rocks the Airwaves
100
b) After School Avant Garde
300
De organisatie bestaat uit een extern projectteam, ondersteund
c) Wednesday – Highschool Day
250
vanuit de Incubate-organisatie. Voor het project wordt een
d) Christian Falsnaes & Reeshof College (VMBO) - Elixer 100
apart projectleider aangetrokken. Tevens is er een klankbord-
Filmprogramma
groep. Participerende organisaties als NWE Vorst, Studium
a) Night Of The Independent Film
200
Generale, Paradox, Popcentrum 013 en Fontys Hogescholen
b) Filmprogramma Incubate
500
zetten hun kennis in om het werk zo goed mogelijk tot haar
Glocal 2012
500
recht te laten komen. Een uitgebreide omschrijving van de
Generation Bass presents: Global Mashups vol. II
750
Incubate-organisatie is te vinden in het Incubate Policy Plan.
44.575
Binnen You Are Incubate heeft Vincent Koreman van Incubate de artistieke leiding. 18