INHOUDS OPGAVE ZXZW AANVRAAG pag1.
Generation Bass pag3.
FESTIVAL IN RESIDENCE pag5.
BETREKKEN VAN BRITSE MEDIAPARTNERS pag7.
PILOT MOBIELE MARKETING VIA SOCIALE MEDIA pag8.
ZXZW BIJLAGEN pag10.
PROGRAMMA 2009-2010 pag22.
_ZXZW is een community op het gebied van independent culture. Een uitgebreide omschrijving, onder andere van de artistieke visie van het festival, is te vinden in de bijlage. Daar vindt u tevens het gehele programma voor 2009-2010.
ZXZW AANVRAAG
Deze aanvraag richt zich op het inhoudelijk en publicitair verder ontwikkelen van het danceprogramma onder de naam Generation Bass, de ontwikkeling van programma en marketing gericht op het Verenigd Koninkrijk door middel van het programma festival in Residence en het betrekken van Britse mediapartners. Daarnaast is het plan gericht op een pilot op het gebied van mobiele marketing via sociale media. In de voorgaande jaren ontwikkelde ZXZW grootschalige projecten rond bij voorbeeld Black Metal, de jazzastroloog Sun Ra, de beeldende kunststroming Psychogeografie en het dancegenre Breakcore. Voor het festival was dit een totaal nieuw programma. Wij brachten het naar een groter en breder publiek. Ook dankzij onze actieve community, die op velerlei gebieden meehelpt aan het festival. Onze wiki website en het beleidsplan zijn voorbeelden van die bijzondere interactie.
Ondanks de vraag om Sun Ra Arkstra terug te halen of om weer een groot programma rond Breakcore te brengen passen wij hiervoor. We willen blijven investeren in vernieuwing en proberen niet terug te vallen op het vanzelfsprekende. We zijn ons ervan bewust dat we het ons hierdoor op korte termijn moeilijk maken, maar de verrassing en vernieuwing moeten het centrale kenmerk blijven van ZXZW. De onderstaande onderdelen zijn nieuw voor ZXZW. Het muzikale aanbod en netwerk van ZXZW worden verbreed en natuurlijk blijft ZXZW investeren in haar leidende positie op marketinggebied. Tevens passen deze onderdelen, vergeleken met de andere programmaonderdelen van het festival, volgens ons het beste in de beleidsdoelstellingen culturele diversiteit, internationalisering en marketing/programmering van het fonds. Gemene deler van deze aanvragen is de culturele uitwisseling op verschillende niveaus. Marketing Vision
Generation Bass
Going Visual
In Residence
Betrekken van Engelse Mediapartners
Pilot Mobiele Media
x
x
x
Going Personal
x
Going Wiki
x
Visitors Visitors of Former Editions
x
x
Friends of Those Visitors
x
Fans of Performing Artists
x
x
Visitors of Participating Venues
x
x
Visitors of Related Venues and Festivals
_publiek bij een optreden van Diplo
x
Readers of MediaPartners
x
x
Visitors of Relevant Portals, Threads and Communities
x
x
x x
_“You can’t help but wonder how a man like Redjeb will dig for off-the-beaten-path music 40 years from now. For future hunter–gatherers of musical greatness, those dusty Benin warehouses filled with scorpions and records whose local relevance has long since evaporated will have been replaced by … what, exactly? Cluttered hard drives? Obsolete iPhones? Some people hoard MP3s, but nobody collects them in the traditional sense. Digital Africa is exemplified by the trio of expat Africans who run New York City’s bootleg CD-r mixtape industry.”
GENERATION BASS
Jace Clayton aka Dj/Rupture
Marokkaanse pop gemixt met Latijns-Amerikaanse rap die een New Yorkse dj vond op een Angolees blog en draait op een Nederlands festival. Het blanke publiek vindt het ‘van die vrolijke exotische dansmuziek’ in de lijn van Balkan Beats. Op hetzelfde nummer wordt tegelijkertijd ook in de favela gedanst. Er wordt iemand neergeschoten. Hier heerst niet meer de logica van de lineairiteit uit de Westerse kunstgeschiedenis. Het is eerder een systeem van celdeling, mutaties, van non-academische rhizomatisch handelen waarbinnen het globale lokaal wordt en het urbane ruraal. In GENERATION BASS komen bastaardvormen van niet-westerse muziek zoals Nu Cumbia, Kuduro, Reggaeton en Funk Carioca/Baile Funk aan bod. Een nieuwe generatie niet-westerse producers mengt haar lokale muziek met westerse dancegenres als Dubstep, Grime, Drum & Bass en Electro.
deze generatie. Daarmee past dit project in de artistieke visie ZXZW. In de voorgaande jaren werkte ZXZW als een hub tussen ontwikkelingen binnen de internationale underground, nationale (mainstream) media en een nieuw publiek. Muzikaal was het vooral gericht op bands die overdag en in de avonduren speelden. Voor dance, dat doorgaans in de nachtelijke uren plaats vindt, was weinig plek. In 2008 bewezen de bezoekersaantallen van het danceprogramma The Shape of Breakcore 2 Cum echter, dat het ZXZWpubliek behoefte heeft aan een uitgebreider nachtprogramma. Tevens was dit programma een aanvulling in de inhoudelijke breedte van ZXZW.
Verder blijkt uit het publieksonderzoek (zie bijlage) dat 40% van de bezoekers voor één dag komt 60% bezoekt Bruggenhoofd in deze globale ontwikkeling zijn muziekblogs het festival meerdere dagen. Een uitbreiding in de breedte zoals Kudurofiles.podomatic.com van enkele naamloze richting dance, in dit geval richting niet westerse dance, Ghanese producers, Dutty Artz (van Dj/Rupture), maakt ZXZW aantrekkelijker voor meerdaagse bezoekers Afroasiasound (van dj Zhao), Maddecent (van Diplo) en die nachtelijk vertier zoeken. Man Recorder (van Daniel Haaksman). Deze blogs worden in stand gehouden door dj’s die muzikale ontwikkelingen online zetten terwijl ze de wereld overreizen. Zij gebruiken _De vroegste vorm van favela funk ontstond in de jaren zeventig, als Braziliaanse versie van Amerikaanse deze invloeden in hun dj-sets en fungeren zo als funk, vermengd met inheemse sambaritmes. Onder doorgeefluik. invloed van rap en electro ontwikkelde baile funk zich Deze scene is een relatief onontgonnen gebied. Er heeft zich binnen het genre nog geen dominant sjabloon ontwikkeld, er zijn weinig mogelijkheden om de artiesten live aan het werk te zien en er vond nog weinig reflectie plaats. Dit gebrek aan regels en die ongrijpbaarheid fascineert ons. Het is misschien wel sonisch toerisme, een fascinatie voor nieuw geluid en nieuwe distributietechnieken vanuit een DIY werkhouding die enkel intrinsiek gedreven is. De meeste muziek wordt zelfs gratis aangeboden, nadat een blogger als Awesome Tapes From Africa ze ergens opspeurde en ze via cassette naar mp3 omzetten. Wat de Missisipidelta was voor Alan Lomax is het internet misschien voor
de afgelopen jaren tot een rauw soort dansmuziek met veel percussie en schorre Braziliaanse teksten over seks en drugs. De populariteit van de muzieksoort reikt inmiddels tot Europa en Amerika, dankzij baile funkverbreiders als Bonde Dorole en DJ Marlboro. Artiesten: Mon_Kuduro is een uit Angola overgewaaid tagem, Byano DJ, bastaardgenre dat de underground van Lissabon in Bondo des Feras, zijn greep heeft. Deze opwindende, seksueel geladen Romeu, DJ Wally, muzieksoort heeft haar wortels in Afro-Caraïbische DJ T. feestmuziek, maar speelt ook met elementen uit elektronica en hiphop. De ritmes mogen dan die van soca, calypso en reggaeton zijn, de opzwepende samples en vette beats sluiten meer aan bij de hedendaagse westerse dance. Artiesten: DJ Killa Mu, Os Vagabanda, Bruno M, DJ Do Bem, Os Defaya, Os Lambas.
GENERATION BASS
Tevens trekt dance een voor ZXZW nieuw publiek dat zich tot nu toe niet aangesproken voelde door de bandprogrammering. Dj/Rupture in Plan B magazine In deze uitbreiding wil ZXZW de komende jaren investeren. Dit is een langdurig en structureel proces. Het is risicovol omdat er nieuwe doelgroepen moeten worden aangesproken die voorheen weinig affiniteit hadden met het festival. Het opbouwen van deze publieksdoelgroep zal naar verwachting enkele festivaledities duren. Naast het investeren in nieuwe doelgroep wordt ook geïnvesteerd in nieuw aanbod. Niet westerse dance is bij media en het grote publiek onbekend. De reiskosten zijn hoog omdat de artiesten vanwege het ontbreken van speelmogelijkheden maar incidenteel touren. _Has the internet put a wider audience in touch with non-Western music over the last few years? “Yes, of course. But the internet has put an even wider audience in touch with Western music over the same period.”
Marketing De marketing van Generation Bass is onderdeel van het programma. De blogs zijn gatekeepers naar een trouwe achterban. Zij maken niet alleen reclame voor hun eigen optredens, maar ook die van hun favoriete artiesten op ZXZW. Mediapartners binnen dit project zijn Eclectro, een Nederlands muziekblog en Resident Advisor. Beiden verzorgen voorbeschouwingen en podcasts. Eclectro is een Nederlandstalig weblog dat zich richt op vernieuwende dance. Dit gebeurt in tekst en multimedia, waarbij regelmatig samengewerkt wordt met artiesten, organisatoren en festivals. Resident Advisor is een 100% independent online magazine gericht op dance en clubcultuur. Maandelijks trekt het 400.000 artiesten en het wordt gezien als een van de belangrijke trendsettende digitale media. De doelgroep van dit project zijn de volgers van de blogs die over de artiesten op Generation Bass schrijven. Daarnaast bestaat de doelgroep uit lezers van Eclectro en Resident Advisor en bezoekers van ZXZW die behoefte hebben aan nachtelijke activiteiten. Zij worden bereikt door deze media die vooraf aandacht besteden aan het programma van Generation Bass. Door het aanbieden van de podcasts na afloop van ZXZW wordt meteen een buzz ingezet voor de editie 2010. Natuurlijk zet ZXZW ook haar
gebruikelijke middelen als blog en sociale netwerken in om dit programma onder de aandacht te krijgen. Dat gebeurt via een natuurlijk proces. Op het moment van het schrijven van deze aanvraag berichten wij al op onze blog en via onze Twitter over artiesten die mogelijk op ZXZW gaan optreden om de buzz langzaam op gang te brengen. Want het betrekken van nieuwe mensen bij nieuwe muziek gaat vooral over een constant enthousiasme.
Doelstellingen - Integratie niet-westerse muziek op ZXZW - Het aantrekken van een nieuwe doelgroep, namelijk een dancepubliek. - Een groter publiek kennis laten maken met deze muziek, zowel via programmering als marketing. Dit gaat over het ZXZW-publiek, maar ook over de bezoekers van de mediapartners die bij voorbeeld de podcasts later online luisteren. - Uitbreiden van kennis van ZXZW op het gebied van nietwesterse dance. - Uitbreiding danceprogramma van één naar drie nachten. - Verhoging van meerdaags bezoek van 60% naar 70% - Driehonderd bezoekers per dag in 2009 en vierhonderd bezoekers per dag in 2010 voor dit specifieke programmaonderdeel.
FESTIVAL IN RESIDENCE Betrekken van Britse mediapartners _De festivalmarkt ge誰nternationaliseerd, via goedkope reismogelijkheden als Easy Jet vliegen bezoekers heel Europa over. Via doelgerichte campagnes en digitale media is een buitenlands publiek makkelijk te bereiken. Zeker voor ZXZW dat nichedoelgroepen aanspreekt. ZXZW neemt als festival op het gebied van independent culture al een vooruitgeschoven plaats in binnen de Europese markt. 25% van de bezoekers komt volgens publieksonderzoek uit het buitenland. Hieruit blijkt de bereidheid van deze groep om te reizen voor festivals van haar smaak. Binnen de cultuurindustrie heeft het Verenigd Koninkrijk een dominante positie. Europese podia en media volgen vaak de Britse smaak. Doelen van dit plan zijn het uitbreiden van de Britse mediapartners, media-aandacht en bezoekers. Door de leidende positie van het Verenigd Koninkrijk binnen de cultuurindustrie heeft dit een spin-off op de niet-Britse mediapartners, media-aandacht en bezoekers. Als Britse bladen namelijk over een festival schrijven, wordt dit vaak overgenomen door de pers van het Europese vaste land. Andersom is dit onwaarschijnlijker.
_The Venn Festival was born in 2003, out of a dual impetus: an overbearing urge to enliven the straightjacket music presentation format, and a desire to give Bristol, UK a landmark music festival that was one of the most exciting of its kind in the world. Venn imagines a festival of music, sound and art that, by resisting obvious programming and modes of production wherever possible, triggers a wide set of emotions and thoughts. An inexpensive festival of musical overlap for as many fellow explorers that can be persuaded to come. Occupying a collection of venues, buildings and outposts scattered around Bristol, UK, Venn is operated by a collection of disparate music obsessives who bring to Venn their own entertaining sensibilities and probing spirit.
Festival in Residence Het Noorse podium Bla cureerde in 2008 een week lang de Bat Cave van 013 tijdens ZXZW. Dit werkte om de volgende reden: de geprogrammeerde artiesten gaven een goede inkijk in deze uitzonderlijke Noorse muziekscene. Het programma bestond uit een dwarsdoorsnede aan genres, de muzikanten hadden allemaal eenzelfde werkhouding. Bla programmeerde artiesten die normaal voor ZXZW onbereikbaar zouden zijn in combinatie met in Nederland nog onbekende bands. Door het grote aanbod qua programmering binnen deze niche en een duidelijk kader (Bla/ Noorwegen) groeide het publiek evenredig, en vond tevens een uitwisseling plaats tussen het publiek van deze bands. Hierdoor biedt het ontwikkelen van dit soort netwerken een duidelijke meerwaarde. In 2008 bezochten Venn Festival en Arika ZXZW. Zij organiseren toonaangevende Britse festivals en willen graag met ZXZW samenwerken op het gebied van programma, marketing en beleid. Venn Festival en Arika zijn beide jonge festivalsorganisaties buiten de Britse hoofdstad. Zij opereren met een DIY mentaliteit en hanteren eenzelfde esthetica als ZXZW. Zij hebben een voor ZXZW latente doelgroep. ZXZW kiest voor samenwerking met beide organisaties omdat het ook hier nadrukkelijk kiest voor
FESTIVAL IN RESIDENCE
_Arika was established in 2001 as an arts organisation that specialises in underground and experimental music, film and art festivals and tours. Arika works to see more experimental artists engaged in more activities, with more audiences, in more places across Scotland. We work to create inspiring, exciting and rewarding experiences for audiences, artists and partners. And most of all, we work to create meaningful, thoughtful and inspiring works of art. We curate and produce events (festivals, tours, talks, workshops, lectures) across Scotland and the UK, which aim to celebrate and find a wider audience for experimental approaches to art, including; music, film, moving image and visual art.”
een internationaal perspectief. Deze organisaties hebben interessante connecties en het is interessant om hun visie aan die van ZXZW te koppelen. Voor ZXZW 2009 programmeert Venn Festival uit Bristol een week lang de Bat Cave in 013. De bands rondom het Venn Festival hebben een eigenzinnige aanpak, zij werken in verschillende genres (zoals jazz/ impro, alternatieve pop, niet-westerse muziek en elektronica) en disciplines en werken met een DIY werkhouding. Artiesten gerelateerd aan Venn Festival zijn onder andere: A Hawk And A Hacksaw, Aufgehoben, Bass Clef, Chris Corsano, Colleen, Hauschka, Thee, Stranded Horse, Vialka en Zun Zun Egui. Voor 2010 wordt naar de andere kant van het eiland gekeken en het Schotse Arika uitgenodigd. Zij organiseren festivals als Instal en Shadowed Spaces met artiesten als Nackt Insecten, Usurper, MV&EE and The Golden Road en Sean Meehan. Hier is wederom de jazz / impro, alternatieve pop, niet-westerse muziek en elektronica vertegenwoordigd. Vergeleken met Venn Festival opereert Arika meer aan de ‘kunstenkant’.
In deze uitbreiding wil ZXZW de komende jaren investeren. Dit is een langdurig en structureel proces. Het is risicovol omdat er nieuwe doelgroepen moeten worden aangesproken die voorheen onbekend waren met het festival. Het opbouwen van deze publieksdoelgroep zal naar verwachting enkele festivaledities duren. Deze programma’s vormen binnen Nederland een meerwaarde omdat dit soort artiesten nauwelijks aan bod komt op Nederlandse festivals. De context van ZXZW geeft de bezoeker de mogelijkheid om hier een breder beeld van te krijgen en om hier dieper op in te gaan. Ook binnen Europa is de positie van in ieder geval Arika uniek, om met Scottish Arts Council te spreken: “Arika has done what no other organisation has ever done to my knowledge and that is to almost establish their own sector for acoustic installation, demonstrated so successfully in TuneUp tours and in their festivals/events.”
Marketing
Door een overlap aan programmering is er ook een overlap in publiek. Venn Festival en Arika zullen via hun pers- en klantenbestanden ZXZW promoten, zij zijn gatekeepers naar hun achterban met een klantenbestand van ongeveer 10.000 personen per organisatie. Tevens zorgt ZXZW voor Nederlandse promotie van beide Britse festivals.
Doelstellingen - Uitbreiden van gemiddeld bezoekersaantal in Bat Cave van 50 per dag in 2008 naar 75 per dag in 2009 naar 85 per dag in 2010 - Nauwe aansluiting bij soortgelijke Engelse podiumkunstenorganisaties, qua visie, marketing, programmering en bezoekers - Nauwe aansluiting bij gatekeepers naar een soortgelijk Engels publiek - Nauwere aansluiting bij Engelse inhoudelijke ontwikkelingen - Uitbreiden van buitenlandse media-aandacht - Uitbreiden van absolute aantal buitenlandse bezoekers van 912 in 2008 naar 1300 in 2009 naar 1600 in 2010 - Leidende rol aannemen in Nederland / Europa, op het gebied van vooruitstrevende Britse programmering binnen de hierboven genoemde muziekstromingen
BETREKKEN VAN BRITSE MEDIAPARTNERS
Betrekken van Engelse mediapartners In 2008 bezochten de Britse media Terrorizer en Drowned in Sound ZXZW. Terrorizer is het grootste blad op het gebied van extreme muziek ter wereld. Drowned in Sound is met 380.000 unieke bezoekers per maand de grootste Britse alternatieve muziekwebsite. Beide media waren enthousiast over ZXZW en schreven uitgebreide recensies (te vinden in de bijlage). Dit enthousiasme triggerde andere media. In 2009 willen de website The Quietus, het radiostation Resonance.FM en de bladen Plan B en The Wire mediapartner worden van ZXZW. _“Resonance 104.4 FM is a London based non-profit community radio station run by the London Musicians’ Collective. The extraordinary range of musical genres outspans the output of any other radio station in the United Kingdom - and very probably in the world. While maintaining a broad editorial reach, Resonance FM has uncovered a rich, little-known stratum of avant-garde practice and made it generally accessible, without diluting the _“Plan B is a monthly music magazine necessary ingredients of based in London and Brighton, England. It challenge, surprise, difficulty, caters mainly towards independent music irritation and delight.” but does not discriminate between the relative popularity of the bands it features. Plan B also documents alternative culture such as film, comics, video games, visual art and books.”
Nederland kent weinig media die inhoudelijk over nichecultuur schrijven. Het Verenigd Koninkrijk kent deze wel. Engels is een internationale taal, er is dus een wereldwijde distributie mogelijk. ZXZW zoekt reflectie vanuit een internationaal perspectief. Een inhoudelijke samenwerking met bladen als Plan B en Terrorizer brengt ZXZW dichter bij het vuur. Deze bladen zijn gatekeepers binnen hun community. Via hen kunnen internationale ontwikkelingen binnen diverse genres diepgravender gesignaleerd worden. Het maakt tevens de concurrentiepositie van ZXZW beter. Bij gegarandeerde media-aandacht zijn artiesten eerder bereid te spelen en vragen ze lagere gages. Het ontwikkelen van nieuwe markten vergt investeringen over een lange periode. In 2008 heeft ZXZW wegens budgetteraire redenen nee moeten zeggen tegen The Wire. Vanaf 2009 wil ZXZW een dominante positie in gaan nemen binnen het Britse medialandschap door het
genereren van free publicity. Dit gebeurt door het faciliteren van journalisten. De redactionele aandacht in combinatie met advertenties zorgen ervoor dat het festival bij potentiële bezoekers, de lezers van deze bladen, onder de aandacht komt. Het is gebruikelijk om hiervoor te betalen. Binnen Nederland betekent het dat een festival aansluiting vindt bij toonaangevende buitenlandse media, die ook schrijven over de optredende Nederlandse artiesten. Voorbeeld hiervan is het tweede optreden ooit van de band The Devil’s Blood op ZXZW, dat door Terrorizer werd gehyped. Deze band heeft inmiddels een buitenlandse platendeal en speelt voorprogramma’s van grotere metalbands.
Doelstellingen - Uitbreiden van Engelse mediapartners van twee naar zes - Uitbreiden van buitenlandse media-aandacht. Zowel in voorbeschouwingen als recensies als interviews met op ZXZW optredende artiesten en achtergrondartikelen - Uitbreiden van absolute aantal buitenlandse bezoekers van 912 in 2008 naar 1300 in 2009 naar 1600 in 2010 - Internationalisering van ZXZW - Free publicity van mediapartners ter waarde van 8.000 euro
_“Terrorizer is the world’s number one magazine for extreme music of ANY kind. Whether it’s Metal, Hardcore or Industrial, we aim to include it and write about it. That means: Metal, Black Metal, Death Metal/Grindcore, Doom/Stoner Metal, Hardcore, Punk, Industrial, Noise, Ambient/ Experimental Gothic and more that we’ve probably forgotten about right now. We’ve been going over 100 issues, which come out monthly and are distributed world-wide. That makes us one of the longest-running and most widely available magazines on extreme music around.”
Pilot mobiele marketing via sociale media
“Wiewatwaar” heet het op Hyves. Op LinkedIn zeg je “What are you working on.” Deze applicaties kun je via Twitter met elkaar koppelen en via de iPhone of ander mobiel communicatiemiddel continu bijhouden. Daardoor kun je, als je een sterk netwerk hebt, vrienden en relaties op de
hoogte houden waar je als festival en als privé-persoon mee bezig bent. In marketingtermen heet dit lifestreamen via social media. Steeds meer mensen streamen hun leven via sociale media als Facebook, Twitter of Hyves. Het haalt concepten als
Pilot mobiele marketing via sociale media
zakelijk en persoonlijk, medium en podium, door elkaar en zal naar verwachting een van de grootste trends worden binnen de marketing. Organisaties kunnen zo communicatie stimuleren met peers en tussen peers. Communicatie hangt niet meer af van statische middelen als persberichten, posters en websites, maar is een doorlopend persoonlijk gesprek waarmee een organisatie zich midden in haar achterban plaatst. ZXZW is al actief via sociale media (zie marketingplan). Het is de proeftuin van de mediabedrijven Freshheads, Cre8ion Lab en Spread Motion Design. Zij werken samen aan een pilot volgens best practice principe. De bedrijven leveren de kennis, productie en programma’s. ZXZW levert de proeftuin, een publiek van innovators en de hardware. Het implementeren van deze hardware vergt een investering. Hiervoor vragen wij ondersteuning van NFPK+. Implementatie gebeurt met de volgende middelen: - Door het jaar heen het streamen van de belevingswereld van de ZXZW organisatoren via sociale media. Hierdoor vindt via beeld en micro-messaging digitaal netwerken plaats en ontstaat een voortdurende interactie tussen organisatie en peers. - Het tijdens het festival live streamen van ZXZW en koppelen aan sociale media. Hierdoor vindt interactie plaats tussen peers. - Het ontwikkelen van een ZXZW backchannel. Een backchannel is een middel om tijdens een festival op een scherm met alle deelnemers publiekelijk en tegelijk te converseren. Dit gebeurt zowel op het festival (via schermen) als in de digitale wereld (via media als Twitter, Facebook, Flickr etc)... Via deze middelen kunnen peers met elkaar communiceren en ontstaat een live feedback van het publiek. Op dit moment heeft ZXZW nog geen connectie gelegd tussen de fysieke en virtuele communicatie. Met die connectie levert het service aan de bezoeker. Hiermee krijgt het betrokkenheid en feedback van haar community. Het betekent dat haar nicheprogramma opgepakt wordt door nichemedia en terecht komt bij de juiste doelgroep.
Doelstellingen: - Verdere integratie van sociale media in festivalcommunicatie. De doelgroep zijn hier de “followers” van de sociale media als Twitter, Facebook, Last.fm en LinkedIn die de ZXZW organisatie gebruikt - Peers aan peers koppelen - Buzz creëren - Verder ontwikkeling van het innovatieve karakter van ZXZW om hiermee een meer leidende rol aan te nemen in nieuwe digitale marketingmethodes en -middelen voor festivals - Toepasbaar product voor andere culturele organisaties - Een persoonlijkere communicatie - Breder bereik ZXZW
10
ZXZW BIJLAGEN Mission statement ZXZW is a community on independent culture. It encourages cutting edge encounters, explorations and engagements from artists, audiences and partners. Established by a group of young artists in Tilburg it started as a music festival, but soon broadened its horizon to other disciplines like visual arts, contemporary dance and experimental film. It is driven by artistic development. With a passion for the unknown the festival serves as a creative hub in Dutch province. It’s a place where artists, whose practice questions or tries to find the limits within the established methods of production, distribution and consumption, meet and engage with each other and the local environment. ZXZW champions a mix of new and emergent talent alongside established practitioners who already had an impact on independent culture. With
275 performances during one week and a mash-up of artistic visions, venues, media-partners and crowds the festival questions the concept of the peculiar and the familiar, and manoeuvres between rational thought and entertainment
Artistic vision Tilburg is a city in the southern part of The Netherlands. It isn’t big
or beautiful, but it is vibrant. If you want to, you can organize your own shows quite easily. It is also a relatively young city, in search for its own culture and identity. In 2005 ZXZW started spontaneously. Maybe there was the need for a festival that focuses on the identity of the town: experiment, development and DIY. It was a combination of vision, guts and good luck. Now it’s an award-winning event.
ZXZW BIJLAGEN
ZXZW is an artist run festival on Independent Culture. We try to push the limits of performing and visual arts. ZXZW champions a mix of new and emergent talent alongside established practitioners. They might be in different stages of artistic development, but all have an impact on Independent Culture. It could be as an inspiration, could be as a conceptual initiator. With a passion for the unknown the festival serves as a creative hub in Dutch province. It’s a place where artists, whose practice questions or tries to find the limits within the established methods of production, distribution and consumption, meet and engage with each other and the local environment. The festival is driven by artistic development and by the development of its scene. It’s not about trends, prestige or the next big thing. The artist is the main focus of ZXZW. ZXZW is aware of the difficulties and traps, we don’t want to become an entertainment only festival nor do we want to become one of those highbrow art festivals with a lot of chin rubbing and no fun. The balance is delicate. As ZXZW is a festival on artistic development we always keep in mind the working ethics of the artist and the artistic criteria of the festival. With different and explicit themes we try to reflect on what’s happening every year. These themes also work as a visitors guide in an affluent program.
Ethics ZXZW is a festival on Independent Culture. We don’t call it underground cause that term has a negative ring to it. We don’t consider ourselves a counter-culture festival. Independent
11
culture is a positive force in the research and development of contemporary culture. Independent Culture is an artistic and economic working attitude that runs through different disciplines, genres and styles. Of course it’s a construct that tries to define rapidly moving scenes, but it helps us in defining our ethics. According to scientific research (by T. Heesterbeek, University of Maastricht, 2002) that attitude can be defined by the slightly three muskateeresque values freedom, equality and brotherhood. -Freedom is the autonomous attitude of the artist towards work and expression. -There’s an Equality among artists and between artists and audience. -Brotherhood is seen in the fact that artists create their own network. They release music on each other’s labels, perform at each other’s functions, design artwork, master recordings for each other. Together they are building a social network in which the social capital is as important as the economic capital. Some would call this DIY or Do It Yourself.
Artistic board Development is one of the key concepts in Independent Culture. ZXZW is a part of this discourse. The choices we make come about through discussion. The artistic board provides the artistic director with input on projects and input on the long-term artistic plans. The board consists of people with knowledge on different fields of artistic development. They are: Sascha Roth (artistic leader of WORM, Rotterdam), Sjak van Bussel (Antenne Record shop, Thu20, Trigga), Ad van Rosmalen (coordinator at Avans - St. Joost
Art Academies), Steffan de Turck (musician, Dim Records, Vatican Analog), Sonja Augart (Fragmenta, choreographer and performance artist) and Koen Delaere (visual artist, Whatspace). Next to the general artistic board, there are specific groups that advise on individual projects. They are selected according to the topic and discipline of the project.
Criteria By resisting obvious programme and modes of production wherever possible, ZXZW triggers a wide set of emotions and thoughts. In selecting which artists and projects are interesting for ZXZW, we think about the following criteria: -Is the artist’s work attuned to their particular time and place, to the extent that this affects the work that they make and the way that they make the work? -Is the artist investigating, testing and taking artistic risks in the interests of creating work that is authentic to the present? -Is the artist relying on established ideas and forms only to the extent that they are pertinent to this task? -Does the artist have a wider awareness of current and past developments in their discipline in particular, and in culture and society more generally? -ZXZW never books an artist twice. But sometimes an artist changes position in his or hers artistic workfield, and can become a guest curator or a participant in a special production attuned to their development.
Evaluation Because of its nature it is unlikely that all critics will like all of the work ZXZW presents, but to some degree that is precisely the point of such practice,
ZXZW BIJLAGEN
to challenge and assault conceptions. ZXZW monitors its impact by means of feedback from the community, artist surveys and the feedback of the artistic board. By using media partners ZXZW also gets a lot of guaranteed critical feedback. Besides that usual stuff the festival uses a consultant in residence. This consultant is an artist who follows the entire festival from an artist’s perspective. After that he will give feedback on what he or she saw, thought, and on the future of the festival. We hope it will help us develop a rewarding place for artists, audiences and partners.
Marketing vision Why so big, can’t you make it smaller? That’s often one of the first questions people ask us. Actually the scale of ZXZW is part of our business model. It’s based on the long tail effect to describe the niche strategy of businesses, such as Amazon.
12
com, that sell a large number of unique items, each in relatively small quantities. It gives festivals like Film Festival Rotterdam and ZXZW an advantage towards other festivals because the scale is hard to obtain. It also gives you more time to invest in things like marketing and service but most of all: scale is always striking. But the business model of ZXZW is more than just a static business model. ZXZW has in depth sponsorships with web and marketing companies. It is the research and development lab of companies like Freshheads, Cre8ion Lab and Spread Motion design. Normally they develop stuff for brands like Dutchcowboys or Twee Vandaag. At ZXZW they work on pilot versions of challenging plans and tactics, for example the ZXZW wiki site. The marketing tactics ZXZW will be focussing on the upcoming years are: • Going visual. • Going personal. • Going wiki.
Going visual According to branding expert Martin Lindstrom currently 83% of all commercial communication appeals only to one sense – our eyes. In previous communication ZXZW worked too much with names, and not with images. In the upcoming years we will work on a strong brand identity in collaboration with Freshheads and Spread Magazine. This strong image will be visible in all communication. The aim is to develop a recognizable brand.
Going personal More and more people are streaming their lives via social media like Twitter, Facebook and whatever. It blurs concepts of company and customer, of personal life and work, but most of all it brings back the concept of marketing to what it used to be: promoting stuff to your friends. ZXZW uses social media. In the upcoming years the marketing will facilitate personalization and customization of the corporate media by going mobile and using widgets. Next to the good old flyers and websites mobile phones will become communication media facilitating communication 24/7. ZXZW will use gadgets like iPhone and media like Twitter and Flickr to go with this flow. One of the other trends will be personalization, for example with the use of widgets like this at the festival site and applications like Band Aid so people can choose easily between artists.
Going wiki ZXZW believes in co-collaboration with artists, audiences and partners, also called Wikinomics. This is based on four ideas: Openness, Peering, Sharing, and Acting Globally. The use
ZXZW BIJLAGEN
of mass collaboration in a business environment, in recent history, can be seen as an extension of the trend in business to outsource: externalize formerly internal business functions to other business entities. The difference however is that instead of an organized business body brought into being specifically for a unique function, mass collaboration relies on free individual agents to come together and cooperate to improve a given operation or solve a problem. ZXZW already uses a wiki website, where people can write bio’s, and in collaboration with Worm it provides openorg.nl with input. The upcoming years ZXZW will work on this openness of the total organization. One example is the open policy site zxzw.wetpaint. com where this plan has been developed. Target of using wikinomics is becoming a dominant factor in the development in independent culture. That’s our tactics. But how do you do it? Promoting a noise gig with billboards, or an visual arts installation with a radio add? You’re kidding! Cutting edge art needs cutting edge promotion. And no, that’s not adding and spamming people on Myspace. We believe marketing is a thing like it used to be: communicating on cool and inspiring things with your friends. Those tactics match the behaviour of our visitors. According to our visitors profile 31% visited the festival for the 3rd time and 25% visited the festival for the 2nd time. 45% of the visitors know ZXZW via friends. 36% know it via digital media. In marketing terms ZXZW uses peer to peer marketing. ZXZW tries to reach: • Visitors of former editions. • Friends of those visitors. • Fans of performing artists.
13
• Visitors of participating venues. • Visitors of related venues and festivals. • Readers of media-partners. • Visitors of relevant portals, threads and communities. By facilitating peer to peer marketing you create word of mouth, which creates a buzz. Slightly more than two-thirds of the U.S. economy has been influenced by buzz. This buzz can be stimulated by the following needs of the target group: information, quality, service and basic needs.
Information Prior to and during the festival ZXZW uses several sources of communication. The information is provided by different channels, all having a different aim. It can be divided into four pillars: analogue media, digital media, social media and press promotion. This information can come from the organisation of ZXZW itself, or from outside the festival, trough mediapartners or fans. An extensive version of media action in 2009 can be found in the attachment.
Analogue media It’s everything that kills trees. Think of posters, flyers, the program guide and the festival paper The Independent. The aim is to inform the (potential) peers on the festival and its program. Analogue media can be used to communicate the whole program, or a specific part of the program (like the dance-program). Here, the personal and the visual go hand in hand. Image is everything. It’s hard to get recognized in the piles of paper. That’s why ZXZW uses a good and recognizable brand. No list of unknown names, but an image that represents the core values of ZXZW. With a nice poster, you’ll need to have
a good street team. Tilburg and the surrounding cities need to be covered by ZXZW posters and flyers. It’s not only good for the exposure of ZXZW, but a lot of members in a streetteam also means a lot of gatekeepers to an group of potential visitors. The Independent paper will be handed out as nice reading material in bars, restaurants, museums to provide background articles about (a little selection) of the ZXZW-program. It isn’t treated as a real program guide, more as a teaser on the ZXZW festival vibe.
Digital media The website and the blog of ZXZW are the main sources of communication. Its a way for the organization to get last minute information to the peers. The focus of the website is, and stays, the festival. The blog can be used for last-minute news during the festival, but also for other news regarding independent culture. It’s updated throughout the whole year, while the website will be ‘on hold’ after the festival. The website has a wiki-concept. The crowd is the boss. Peers can write and alter artist information and embed photo’s and video’s. By incorporating an questionnaire and better tagoptions, the public can navigate easier through the program to find artists they like, or might like. This gives the visitor the feeling the site ‘belongs’ to them. The blog will remain a one-way communicationstreet from the ZXZWorganisation and a few writers who have been invited by the organization. The blog, together with The Independent-newspaper will be the most journalistic promotion vehicles of ZXZW, and independent culture in total.
ZXZW BIJLAGEN
Social media And here’s where the peers really enter. This is the main vehicle for creating the buzz. Sites like MySpace, Last.fm and Facebook help spreading the ZXZW-word. Via digital communities ZXZW has a direct link to peers and their peers and the ZXZW organization evangelizes applications like Twitter. Last.fm and Myspace are media partners. They provide ZXZW with a lot of free targeted bannering to the peers. All European listeners of artists performing at ZXZW will get personalized adds. For organizations it’s a good method for peer involvement. ZXZW invests in marketing innovation. It is the testlab of media companies like Freshheads, Cre8ion Lab and Spread Motion Design. They work according to best practice. The aims are: Connecting of the ZXZW employees with peers via social media like Twitter Streaming and attaching the festival to social media. It generates peer interaction. Developing a ZXZW backchannel. Combining backchannels with live videostreaming by means of using services such as Ustream or Qik, people at home can join the discussion at the event virtually. The backchannels get their input from Jaiku, Twitter and SMS. A typical backchannel can display the chat transcript, inline pictures and voting.
Press The good old printed media. ZXZW already has media-partnerships with 3voor12, Kindamuzik, Groene Amsterdammer, Terrorizer, Drowned in Sound, Gonzo, Avontuurlijke Muziek, Vice, KinkFm, Radio6, LiveXs, and
14
Quality
MusicFrom.nl. Media-partnerships will guarantee exposure. A lot of printed media (OOR, NRC) looks at the UK for their inspiration and UK media are willing to embrace ZXZW. The UK is therefore a good starting point to win media partnerships with Dutch newspapers (NRC.Next, De Pers) and Dutch magazines like OOR. If ZXZW already has some big fish on board, other big fish will follow. Advertisement will be divided in three pillars: local (De Uitloper), scene OOR(music), Mister Motley (arts) and additional bigger advertisement for parts of the program like Nitsch or Dubstep and digital media.
Quality is the main trigger for people to come to a festival. ZXZW is known for it’s cutting edge program, new artists and new styles. If ZXZW want to grow, the quality must be guaranteed.
Basic needs If you’re going to a festival you need to have a comfortable time. You always need to: • Eat: That’s why ZXZW offers discounts at restaurants in town. • Drink: One of the main aspects of social life in the southern part of the Netherlands. We know the visitors of ZXZW also appreciate their independent values in a
It can be summarized as this marketing mix: Independent Culture
ZXZW
Program
Discipline
Artist
Flyer
--
+
++
++
0
Poster
--
++
+
+
If supplied by artist
Stickers
--
++
--
--
--
Program Guide
--
+
++
+
++
The Independent
+
+
+
+
+
Website
--
++
++
+
++
Blog
++
0
+
--
++
Flickr
++
++
--
--
++
Myspace
--
++
--
--
++
Youtube
++
++
--
--
--
Last.fm
--
++
0
0
++
--
++
--
--
++
Hyves
--
++
--
--
--
Media-Partners
--
++
+
0
++
Press Promotion
--
++
+
--
++
Ads
--
++
++
++
--
Partners
+
+
+
+
Analogue media
Digital media
Social Media
ZXZW BIJLAGEN
festival. That’s why we have a sponsor deal with Vedett/ Duvel. It’s an independent Belgian brewery. They deliver quality beer. Besides that they deliver customized labels, special discounts etc.. • Sleep: That’s why ZXZW offers hotel arrangements and stimulates couchsurfing. • Travel: ZXZW is close to Eindhoven Airport. It has special arrangement (40% discount) with NS, the Dutch railways company. Because ZXZW is held in the inner city of a small town with good traffic facilities it’s easy accessible by car. ZXZW also has special arrangements with cab companies.
Service Visitors of ZXZW need a personal touch. We use a visitor’s centre with counters. During the festival this is the central desk where you can find info, buy tickets, have a drink and much more. We also provide a quality program guide and all the other stuff you need for a rewarding festival experience. For press there’s a media lounge with fast computers, stable internet and lots of coffee.
Function Independent culture is developing. Digital media and cheap transit stimulated an independent network of artists, labels, bookers, galleries and curators. At the same time this globalization process is threatening independent culture. Traditional festivals and media more and more focus on the obvious. They bring the ubiquitous avant-garde, or the standard entertainment. Often they don’t engage with the local environment.
15
_“But there is indeed a common code in the diverse workings of the network enterprise. It is made of many cultures, many values, many projects, which cross through the minds and inform the strategies of the various participants in the networks, challenging at the same pace as the network’s members, and following the organizational and cultural transformation of the units of the network. It is a culture, indeed, but a culture of the ephemeral, a culture of each strategic decision, a patchwork of experiences and interests, rather than a charter of rights and obligations.” Manuel Castells- The rise of the network society
ZXZW is a community on independent culture. It serves as a creative hub in Dutch province. It’s a place where international and local artists, audiences and media engage. ZXZW also operates in a network of coproduction. According to research
ZXZW attracks 25% international visitors. 73% of the artists came from abroad. It drew press from all over Europe. What’s making ZXZW special? It’s the vibrancy, the scale, the broadness and the depth. Like Drowned in Sound wrote: “Shining though the depressing morass of the now ubiquitous festival ZXZW is a truly remarkable annual endeavour: Put together with passion, wit, intelligence and a fervent integrity and commitment to independent culture (the festival’s subtitle), it redefines and simultaneously clarifies the potential for events of this ilk.... without having to compromise itself or secrete itself away in an elitist hidey hole.” We bring the high and the low, the rational thought and the entertainment.
ZXZW BIJLAGEN
One-off events like ZXZW have a landmark function. Unlike the usual cultural facilities in a region like pop and jazz venues, musea and funfairs some events add a daring touch to a region. It brings international artists to the region and regional artists to international partners. ZXZW signalizes: Independent culture feeds the arts scene and the commercial scene. The festival draws professionals from profit as well as non-profit organizations. It draws agents, promoters, label bosses as well as trend watchers and lifestyle journalists. With this unique function it’s the research and development departement of society as a whole. Richard Florida argues that the level of regional economic development depends on the levels of technology, talent, and tolerance that regions harbour. Tolerance, in this case, is a measure for diversity of lifestyles, the creativity that results from it and population’s openness towards nontraditional lifestyles. ZXZW adds non traditional lifestyles and daring social visions to the local landscape and thereby increases tolerance. Which in turn increases economic development. ZXZW stimulates the innovative power of the region. Relatively a lot of young people and students live in Tilburg according to Atlas voor Gemeenten ‘07 but it has a detaining percentage of the the creative class. It also scores relatively low on start ups. The same for creative industries (rank 34 of the 50 biggest cities). Educated people leave. ZXZW stimulates the business climate. ZXZW is giving a theatre impulse. According to Atlas voor Gemeenten ’07 Tilburg brings relatively few theatre performances (less then 2 per 1000 inhabitants, rank 35 AvNl.) ZXZW brings new and other theatre to the region.
16
Within a professional context ZXZW brings art that is normally not presented in a professional context. Because of the volume, the marketing and the service these art forms find their way to mainstream media and a bigger crowd. It often picks up bigger themes that are manifest in the undercurrents and brings them to the surface of bigger crowds and media. It also picks up artists whose work has not been shown in The Netherlands like Sun Ra Arkestra, Hermann Nitsch and Jacob Kirkegaard. ZXZW works with bigger artistic themes and combines them. This connects artists and audiences. ZXZW contributes to cultural participation. It engages new audiences into the arts. It connects venues and audiences,
audiences and audiences. Besides that it creates new sites like pubs and a synagogue for the arts.
Organization ZXZW is a cultural foundation, with a non-profit benchmark. Its main focus is to organize the ZXZW festival, and all the activities associated to that festival. By doing so, the foundation tries to benefit the climate for Independent Culture as a whole. Organizing the ZXZW festival is a hell of a job. It requires a lot of preparations and tight planning. Therefor, the organization is divided into two phases; the general organization phase and the executional phase. The general organization phase of ZXZW is realized by a relatively small
_organization
ZXZW BIJLAGEN
staff, which operates in a horizontal way. This means it is organized around processes, not tasks and the hierarchy is rather flat. One could call it a network organisation. We believe in team management an do so by measuring performance by customer satisfaction and maximization of contacts with our suppliers and community. During the excecutional fase of the festival the general organization staff grows with more than 50 employees and 75 volunteers. From that moment on there is a strict hierarchy, based around the festival-organization process. The process constructed and monitored through an ERP planning system. Enterprise Resource Planning is an enterprise-wide information system designed to coordinate all the resources, information, and activities needed to complete business processes such as booking artists or ticketing. For the paperwork ZXZW uses standardized contracts from openorg. ZXZW monitors its customer satisfaction and economical output
17
by several surveys. Annually the artist satisfaction, visitor satisfaction, and the satisfaction of the guest families are being monitored. Also the economic value is being monitored. Fontys Iemes is partner in this process. For the internal organization ZXZW uses the Cultural Governance model. It has a board of directors, based on profiles. The general management consist of three people. This trias politica works because it’s an uneven number with an internal feedback system.
Board of Directors Chairman: Floor Boumans (Policy advisor Personnel and Organisation Office, Tilburg University)
Secretary: Jasper van den Dobbelsteen
Gerard Walhof (Program director 3FM and Radio 6 at VPRO)
Staff General management Artistic leader: Vincent Koreman External management: Joost Heijthuijsen Operational Management and finances: Frank Kimenai Artistic team Music curator: Bart van de Voort Filmcurator: Peter Taylor (Worm) Dance/ theater curator: Sonja Augart (Fragmenta)
(Promoter at Groene Engel, owner zeg maar Jasper)
Artistic Board Sascha Roth
Treasurer: Ries Doms
Sjak van Bussel
(Freelance drummer, Head of production Vormenfabriek)
Board member: Mike van Gaasbeek (Business manager at Worm Rotterdam)
Board member:
(artistic leader of WORM, Rotterdam) (Antenne Record shop, Thu20, Trigga)
Ad van Rosmalen (coordinator at Avans - St. Joost Art Academies)
Steffan de Turck (musician, Dim Records, Vatican Analog)
Sonja Augart (Fragmenta, choreographer and performance artist)
Koen Delaere (visual artist, Whatspace)
Marketing Head of pr- and marketing: Tijs Heesterbeek Digital pr- and marketing: Erik Luyten Community development, branding and design: Freshheads Coordination physical promotion: Dyon Schlebos Artist production: Chris van Looij Assistent artist production and office management: Tineke de Mug
ZXZW BIJLAGEN
Site production: Prime productions Technical production: Cees Thomassen Accountancy: Buro Bilan
Venues ZXZW cooperates with a vaste number of venues scattered all over the city of Tilburg. This varies from well equipped theatres, musea, galleries and music venues to barren warehouses, squats and bars. This variety of venues is unique to the festival and adds to the overall atmosphere and diversity of the festival. ZXZW tries to find the mutual interests for all it’s cooperating venues. By doing so, both ZXZW as a festival, and the venue as partner, benefit from the coopertation and efforts both parties put in organising and facilitating, and both parties get more comitted to put their best effort in the coorporation. This is a time-consuming process that requires a lot of customizing and dialog. However, we think giving every partner the attention they need, is the only way a complex and big festival can be organised. ZXZW works with venues like O13 (Grote Zaal, Kleine Zaal, Batcave), Zaal 16, De NWE Vorst (2 zalen), Theaters Tilburg (studiozaal, Filmfoyer), Paradox, De Pont, Scryption, Hilvaria Studio’s, Textielmuseum, Het Fundament, Argument, De Verschijning, Kunstpodium T, NS16, Openbare Bibliotheek Tilburg, V39, Hall of Fame, Cul de Sac, Kafee Het Buitenbeentje, Little Devil, Weemoed, Harmonie, Kraakpand Langestraat, Bowling de Dolfijn, Cafe Extase, Synagoge Joods Liberale Gemeente, Platenwinkel Sounds, T-Podium, mayors room, bioscoop Mustsee
18
Education Like written earlier, the goal of ZXZW is to benifit the climate for Independent Culture. One of the cornerstones of this mission is of course education. Therefor, ZXZW has alliances with different degrees of educational institutes in the area and country. We work together with the Herman Brood Academie (MBO, Utrecht), Fontys International Event, Music & Entertainment Studies (HBO, Tilburg) Fontys Kunsten (HBO, Tilburg), Avans Kunstopleidingen (HBO, Breda) and NHTV (HBO, Breda).
ZXZW is embedded in the whole curriculum of the students, thereby providing them with information on all the different levels of the festival. This could either be artistic content, management, research, financial, production, etc. We do this by means of guest classes, internships, research assignments, etc.
Finance ZXZW has several ways of income: • Ticketing revenues • Revenues from participating
ZXZW BIJLAGEN
venues (the regular venue rent plus a contribution to the general festival) • Funding Structural funding (2009-2012) by the city of Tilburg and the province Noord-Brabant Project funding. In previous years by Bram, NBKS, Libra, NFPK+, VSB Foundation, Norma Foundation, IMRO, Music Export Norway, Mid Atlantic Arts Foundation, Jacques de Leeuw Foundation and many others. • Sponsoring ZXZW has a sponsoring policy with four targets • Revenues from local partners like Sounds record shop and Interpolis. • Free ads and discounts from media partners. • Partnerships in marketing from companies like NS, XS4ALL and Vedett/Duvel. • Research and development in a collaboration with media companies like Freshheads and Cre8ion lab. ZXZW is aware of its relative high amount of overhead costs. It’s a time consuming festival formula and the artist fees are relatively low. In contrast
19
to the normal festivals, which normally work with a small amount of expensive artists, we work with a lot of relatively cheap artists. This is much more time consuming. We don’t work with the bigger agencies that deliver standard packages, but invest a lot of time on artist connections and research. Besides that ZXZW works with a lot of venues and other partner organizations. This process needs a personal touch. ZXZW is also aware of the relative high amount of marketing employees. But we work with 275 artists, an amount a regular venue books in one year. The personal touch that’s part of our marketing tactics also cost relatively more time then the prefab advertising. The structural funding from the city of Tilburg and the province of Noord Brabant cover the organizational costs. The program and marketing are being covered by ticket revenues, revenues from venues, funding and project funding. We are aware of the dependency on funding. Investments are a part of the job if you’re running a relatively new
organization. It’s also part of the job if you’re running an arts festival. As a cultural entrepreneur ZXZW successfully manages to set up sponsor deals with brands like Freshheads, Duvel/ Vedett and XS4ALL. It is always focused on maximizing the revenues from ticketing, partners and sponsors. The ticket price of ZXZW is based on the price of similar events like State X, Kraak3 Festival, November Music etc.. Of course our overall program is bigger, but as a visitor you can only see one artist at once. ZXZW is a rapidly growing organization. In 2007 we had a budget of 125.000 euro. In 2008 it was 300.000 euro. The aim for the 2009 budget is 700.000. We are aware of this growth. In 2007 ZXZW was a ad hoc volunteer organization. We try to stabilize the organization by professionalizing and investing on quality. ZXZW receives structutal funding from the city of Tilburg and the province of Noord Brabant. It has structural relationships with venues and sponsors and has a dedicated crowd. ZXZW works according to the guidelines of Cultural Governance and is being controlled by an accountant.
What we did In 2005 ZXZW started as a DIY festival. We wanted to promote our local scene and bring cool artists to the southern part of the Netherlands. The first edition we did not want to apply for funding, but work things out quite smoothly. It worked out well. There were some cool performances. We decided to go on, but stay true to our roots. Now ZXZW has grown to a rewarding
ZXZW BIJLAGEN
20
place for artists and audiences. We’ve brought artists like Sun Ra Arkestra, Rhys Chatham, Psychic TV, Jacob Kirkegaard, Otto von Schirach, Knitta, Castanets, Doormouse, V/VM, Pelican, Torche, Watain, Skinless, Radio Birdman, Japanther, Machinefabriek, Supersilent, Shining and Wire. According to independent research our audience gives us a 8,1. 97,5% of the visitors would recommend it to friends and the people of Tilburg voted for ZXZW as the best event in their town in 2008. We’ve beat the fun fair.
Also the critics like us “And with damn near every last square inch of the city littered with preamps and patch cords, that can only mean one thing: a killer lineup.” Pitchfork (USA), 09-09-08 “In een paar jaar tijd is dit Tilburgse festival uitgegroeid tot een van de leukste gebeurtenissen voor avontuurlijke muziekfans en scouts voor alternatief talent. (...) Tilburg wordt even dé ontmoetingsplaats voor iedereen die denkt er in 2010 helemaal bij denkt te horen.” Oor, oktober 2008, nr. 9 “ZXZW laat gelukkig zien dat het toch mogelijk is om in een tamelijk burgerlijke stad als Tilburg een mooi eigenwijs festival te organiseren.” Gonzo (circus) (België), op het blog. “De zintuigen werden geprikkeld aan alle kanten, nieuwe denkbeelden werden geopenbaard. (...) ZXZW bood onderdak aan zowel _Sun Ra Arkestra
ZXZW BIJLAGEN
21
salonfähige pareltjes als ludieke vermakelijkheden.” Brabants Dagblad, 22-0908, p. 8
heaven” Harryparry in reactie op recensie Drowned in Sound.com
“This festival truly is the most remarkable experience and needs to be witnessed by anybody who genuinely loves leftfield music and still holds a torch for the idea that independent culture can exist without having to compromise itself or secrete itself away in an elitist hidey hole. In a word, then, ZXZW is incredible.” Drowned in Sound.com (UK)
“ZXZW boeit van verstilde folk tot satanische death.” Musicfrom.nl
“Leaving this festival felt a lot like being kicked out of musical
“ZXZW zorgt voor spanning, rariteiten, verwondering, kippenvel, gruwel, kortom emotie. Een letterlijk soms mindblowing trip.” Spinner.com ZXZW in Tilburg is met afstand een van de leukste festivals van het jaar.
22
Programma
ZXZW 2009-2010 MUZIEK Weekendprogramma muziek Van vrijdag tot en met zondag vindt een veelheid aan optredens van independent artiesten plaats in de Tilburgse binnenstad, verspreid over ongeveer 20 locaties. Van cafĂŠ tot kunstenaarsinitiatief, van popzaal tot openbare ruimte. Het weekendprogramma vormt het muzikale zwaartepunt van het festival en laat de enorme variatie in het muzikale veld zien, zonder hierbij te letten op stijlen en genres. Zoals in het artistieke plan beschreven is (zie bijlage) gelden ook bij de programmering van dit muziekprogramma de artistieke criteria. Hoe is de verhouding van de act tot het veld, het tijdsbeeld en is er sprake van een mate van authenticiteit? Naast deze criteria heeft het programma een duidelijk signalerende functie; het laat de ontwikkelingen binnen het muzikale veld van de independent cultuur zien. Het programma schept daarnaast een historisch kader, door enkele acts te programmeren die hebben gediend als inspirator of initiator van een bepaalde ontwikkeling en / of stijl die van invloed is op de hedendaagse vorm van de independent cultuur. Door de combinatie van signalering en historisch kader vormt het veelvuldige en veelvormige weekendprogramma een congruent geheel en overzicht.
Generation Bass Muzikaal was ZXZW de afgelopen jaren vooral gericht op bands. Het succes van The Shape of Breakcore 2 Cum in 2008 bewees dat het publiek een behoefte heeft aan een uitgebreider danceprogramma. Voor mensen van buiten Tilburg is het interessanter als er meer nachtelijke activiteiten plaats vinden. Tevens trekt dance een ander publiek, dat zich tot nu toe nog niet voelde aangesproken door de reguliere programmering. De belangrijkste keuze is echter de inhoud. In het programmaonderdeel GENERATION BASS komen verschillende moderne bastaardvormen van niet-westerse muziek zoals Nu Cumbia, Kuduro, Reggaeton en Funk Carioca/Baile Funk aan bod. Een hele nieuwe generatie producers uit niet westerse landen is bezig deze inheemse en regionaaal specifieke muziekvormen te mengen met westerse genres als Dubstep, Grime, Drum & Bass en Electro. Denk aan artiesten als Traci C, Os Vagabanda, The Peronists, Fauna, Villa Diamante, Maga Bo en Dj Zhao. Deze nieuwe globale ontwikkeling wordt momenteel alleen nog gesignaleerd op vooruitstrevende muziekblogs. ZXZW wil deze ontwikkeling in Nederland naar de voorgrond schuiven ter signalering, stimulering en ontwikkeling.
Venn festival In Residence De samenwerking met het Noorse podium en collectief Bla beviel erg goed in 2008. Pers, publiek en artiesten
PROGRAMMA 2009-2010
werden verrast door bijzondere bands uit Noorwegen, die op hun beurt een stimulans en bevestiging kregen van hun artistieke koers. Voor 2009 wordt de samenwerking aangegaan met Venn Festival uit Bristol. De bands rondom Venn kenmerken zich door eigenzinnige aanpak, zij werken in verschillende genres en disciplines en werken vooral met een DIY werkhouding. Artiesten gerelateerd aan Venn zijn o.a.: A Hawk And A Hacksaw, Aufgehoben, Bass Clef, Chris Corsano, Colleen, DJ/rupture, Efterklang, Hauschka, Thee, Stranded Horse, Vialka en Zun Zun Egui.
Kraaklink Kraaklink is een actuele invulling van het begrip kamermuziek. Binnen de serie brengen ZXZW en De Link hedendaagse gecomponeerde muziek in een kraakpand. Jonge muzikanten van maximaal 35 jaar oud voeren werk uit van jonge componisten niet ouder dan 40 jaar. Kraaklink creëert een nieuwe plek en een nieuw publiek voor nieuwe muziek. De setting is een kraakpand in het centrum van Tilburg. De bewoner stelt een week lang zijn woonkamer ter beschikking. Hij nodigt vrienden uit en verkoopt koffie en pilsjes. De buurman verleent stroom voor de geluidsinstallatie. De muzikant en / of de componist vertellen over hun werk. Na afloop drinken zij met de bezoekers nog een biertje. Het publiek is enthousiast, komt terug, en vraagt waar je dit soort muziek kunt downloaden. Zowel krakers als jonge componisten vechten voor hun plek. Daarom organiseerden ZXZW en De Link in 2007 de eerste editie van Kraaklink, met succes. In 2008 werd het programmaonderdeel herhaald, en wegens het enthousiasme van zowel de componisten, muzikanten, publiek als de gastheren, is besloten het onderdeel aan te houden voor de komende jaren.
New Weird Europe De afgelopen jaren programmeerde ZXZW singersongwriters, maar er zit weinig ontwikkeling in dit genre. Daarom wordt de komende jaren duidelijker gecureerd. New Weird Europe is een pijler van het muziekprogramma voor de komende jaren. Vanuit de underground komen steeds meer interessante muzikanten bovendrijven die meer verwant zijn met het verschijnsel Outsider Art dan met de muziekhistorie. De kenmerken van deze stroming in de beeldende kunst zijn volgens Jean Dubuffet, uitvinder en vervolmaker van deze term:
23
“ ...allerlei producties (tekeningen, schilderijen, haakwerken, gemodelleerde of gesculpteerde figuren, enz.) met een spontaan en inventief karakter, die zo weinig mogelijk afhankelijk waren van de gewone kunst of van culturele voorschriften en die voortkwamen van duistere personen, die vreemd waren aan de professionele artistieke milieus...”. Dit geldt zeker ook voor deze nieuwe groep muzikanten waarvan voorbeelden bijvoorbeeld zijn: Jack de Rapper, Naomi, Harry Merry,Meeuw, Bertin, Mik Quantius, Zim Zim Zim. Zij opereren buiten de gestelde kaders voor muziek en hoe deze te presenteren en vormen daarmee een volslagen nieuwe groep muzikanten die meer een verwantschap tonen met bijvoorbeeld Dadaïsme en de Fluxus beweging.
Dans Hedendaagse dans was in 2008 een waardevolle toevoeging aan het programma. Voor de komende jaren wil ZXZW zeker door gaan met het dansprogramma, het maakt de inhoud van het festival breder en makkelijker toegankelijk voor bredere doelgroepen. Daarom wordt het dansprogramma uitgebreid naar de hele week.
Beeldende kunst Algemeen ZXZW wil een langere periode gaan uittrekken om de beeldende kunst op het festival te tonen en kunstenaars aan projecten voor het festival te laten werken. Het gaat hier om de hele maand september, waarvan in het derde weekend uiteindelijk de opening van het festival valt. De ervaring leert dat beeldende kunst een andere dynamiek kent dan de andere kunstvormen op het festival en de traditionele ZXZW week te kort was om nieuw werk te creëren en ook nog eens te tonen.
PROGRAMMA 2009-2010
New Jack City NEW JACK CITY is een overzicht van opkomende beeldende kunstenaars in Brabant als onderdeel van ZXZW. Het is de bedoeling dat deze kunstenaars minder dan 5 jaar geleden zijn afgestudeerd (of nog niet) en hun basis in Brabant hebben. Het overzicht zal bestaan uit minimaal 1 en maximaal 3 werken per kunstenaar en ongeveer 15 deelnemende kunstenaars. Met hulp van projectpartners WEI, TAC, ADVANCIS en NBKS wordt een selectie gemaakt van de meest interessante ‘nieuwe’ mensen en die wordt een kans gegeven zich in dit programma te presenteren. Deze selectie gebeurt op de criteria genoemd in de Artistieke Visie (zie bijlage). Hiervoor is ook overleg met Ad van Rosmalen, coördinator van kunstacademie St. Joost Den Bosch en St. Joost Breda. Materiaalkeuze en discipline zijn vrij. Als intuïtieve leidraad voor de werken wordt het concept ‘Discordianisme’ aangeboden. Discordianisme is een geloof in de godin van de verwarring, Eris (in het Latijn Discordia genoemd). Het is omstreeks 1958-1959 gesticht door Malaclypse the Younger (pseudoniem van Gregory Hill), schrijver van de Principia Discordia, het heilige boek van het Discordianisme. Het wordt over het algemeen beschouwd als een parodie op religie. Discordianisme stamt uit de vroege jaren ‘60 van de vorige eeuw, en moet vooral gezien worden in de context van die tijd, waar ook bijvoorbeeld The Merry Pranksters en hier in Nederland de Provo’s met acties en ideeën probeerden de alledaagse kijk op de wereld en de gevestigde orde te veranderen.
Hermann Nitsch De denklijnen van de Oostenrijkse kunstenaar Hermann Nitsch (Wenen 1938) vormen een centraal thema in het beeldende kunst programma. Hij is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het zogenaamde Weens Aktionisme. Eerst vergruisd, nu in bepaalde kringen bemind, maakt hij nog altijd controversieel werk en organiseert hij ‘Orgie-Mysterie-Opvoeringen’, die theater en beeldende kunst met oude offerrituelen en occulte tradities verbindt. De totale overgave is een van de centrale thema’s binnen zijn werk. ZXZW wil zoveel mogelijk facetten van zijn werk laten zien, Nitsch schrijft o.a. ook muziek en literatuur. De door hem ontwikkelde totaalkunst inspireert een reeks hedendaagse kunstenaars, de golven rondom zijn werk ebben nog steeds door bij moderne performance kunstenaars, van danser Ivo Dimchev tot Noise-artist Dr.
24
Bibber en van beeldend kunstenaar Erik Tidemann tot Jean Louis Costes. Het werk van Nitsch is een speurtocht naar de grenzen van onze geestelijke identiteit en de grenzen van het menselijke vlees. Tegelijkertijd is het een zoektocht naar een gemeenschappelijke ervaring. Deze fixatie op lichamelijkheid, geweld en dood vind je bij veel moderne kunstenaars terug. Is het een resultaat van de verloren ervaring van de dood in de moderne tijd? Dood blijft de uiterste grens van ons bestaan, maar de gevoeligheid voor dat onderwerp verdwijnt. Het vergaat in de snelheid van ons bestaan.Sinds de eeuwwisseling is de invloed van de Aktionisten nu weer terug te vinden bij de nieuwe lichting kunstenaars zoals Erik Tidemann, Lee Adams, Erik Smith, Ron Athey, Vanessa Tiegs, Franko B, Guillermo GomezPena, Linda Molenaar en Reuben Murray.
Whatbar Whatbar is een samenwerking met het kunstenaarsinitiatief Whatspace (Koen Delaere, Bas van den Hurk en Olivier Nijs). Het brengt projecten op onverwachtse plekken in Nederland en in het buitenland, onder andere Van Abbe Museum/ Eindhoven, Mobile institute.org / Brussel, Flatstation/ Amsterdam en De Player/ Rotterdam. Het gaat steeds om een avond die beeldende kunst mengt met performance art en muziek. Hiermee presenteert ZXZW zich op meerdere momenten in het jaar en op meerdere locaties, om zo zichtbaarder te worden. Deelnemende kunstenaars zijn onder andere Dennis Tyfus, Peer van Dun, V/VM, Meldy Peaches en Jack de Rapper. In samenwerking met Whatspace wordt ook gekeken naar een bijzonder openingsmoment voor het festival door beeldend kunstenaar Vaast Colson. Doel van ZXZW is om inhoudelijke aansluiting en publiek te vinden binnen het beeldende kunstcircuit.
Zstock De voortzetting van de geslaagde Zstock tentoonstelling in 2008. Poster art is een kunstvorm die de grens van het medium poster opzoekt, altijd balanceert tussen toegepaste en autonome kunst. In de VS heeft de emancipatie van de poster als kunstvorm al plaats gevonden, in Europa is het nog volop in ontwikkeling. Op Flatstock ontmoeten posterontwerpers uit de VS en Europa elkaar. De presentatievorm past uitstekend bij het geëxposeerde werk:
PROGRAMMA 2009-2010
gedeeltelijk expositie, gedeeltelijk markt. i.s.m. American Poster Institute, Reeperbahn Festival, SXSW.
Film op ZXZW Peter Taylor, de filmman van Worm, is zeer enthousiast om op ZXZW het filmprogramma te komen cureren. Door zijn ervaring en uitstekende connecties met filmmakers is hij de uitgelezen man om een mix van independent, vooruitstrevende films aan te laten sluiten bij de rest van het beeldende kunstprogramma. Natuurlijk moet het filmprogramma ook op zichzelf kunnen staan, maar door een thematische samenhang met de rest van het programma te laten plaatsvinden kan een bredere context getoond worden.
25