iMaintain 04, 2013 by Industrielinqs pers en platform

www.imaintain.info

04 13 tiende JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 16,-

iMaintain Nr. 04 - 2013

Onderhoud boven water

Bedankt voor uw bezoek!

PLAATS VÓÓR 1 JUNI UW OFFERTEAANVRAAG VIA MARKETING@RIWAL.COM EN U MAAKT KANS OP EEN UNIEK SCHAALMODEL!

Riwal bedankt u voor uw bezoek aan Maintenance Next 2013, dankzij u is deze beurs voor ons een groot succes geworden. Hebben wij uw interesse gewekt en wilt u meer informatie over ons aanbod? Kijkt u dan op www.riwal.com. Naast het verhuren, verkopen en onderhouden van hoogwerkers, verreikers en heftrucks, verkoopt Riwal ook eersteklas

onderdelen en technische diensten voor de machines. Daarnaast heeft Riwal een eigen (indoor) opleidingscentrum voor bedieningsopleidingen en industriële trainingen. Wij streven naar het realiseren van de beste klantervaring in de sector. Door onze klantgerichtheid, expertise, ons assortiment en advies op maat is veilig en efficiënt werken op hoogte voor iedereen bereikbaar!

HOOGWERKERS • VERREIKERS huren • kopen • onderhouden onderdelen • opleidingen

www.riwal.com

Als je iets wilt bereiken

inhoud 3

10 Interview Of het nu door de temperatuur, zonlicht of zuurstof komt; alles degradeert. Klaas van Breugel leidt het nieuwe Ageing Centre van de TU Delft: ‘Steeds vaker loopt men aan tegen onverwachte gevolgen van de leeftijd van systemen. Het is aan ons wetenschappers om daar een antwoord op te vinden.’

14 Thema: Maintenance NEXT Met verslagen vanaf de beursvloer. Naast talloze innovaties die op de stands te zien waren, vonden er ook inhoudelijke sessies plaats op Maintenance NEXT 2013. Masterclasses boden het publiek de kans om met kopstukken uit het onderhoud te praten over wat hen bezighoudt.

5 COMMENTAAR 6 ACTUEEL 20 WHAT’S NEXT 25 UNDER CONSTRUCTION 26 GECONSERVEERDE FABRIEK OVERWINT ECONOMISCHE CRISIS 30 TECHNIEKPACT STROOMLIJNT BESTAANDE INITIATIEVEN 32 ‘TECHNIEK GEDRAAGT ZICH ALS EEN GEHEIM GENOOTSCHAP’ 33 DE KRACHT VAN EEN LANGE ADEM 35 DUURZAME INZETBAARHEID MAAKT VERGRIJZING KANSRIJK 36 PRODUCTEN

Maint

Het magazine van de NVDO

Dit keer volop aandacht voor de verkiezing van Maintenance Manager of the Year 2013, maar we praten ook bij met de Maintenance Manager of the Year 2007. Verder vertellen twee medewerkers van het Werkgeversservicepunt Den Haag over hun vak en doet Europe Container Terminals uit de doeken hoe het succesvol een verbetertraject door de hele keten uitrolde.

37 TNO: ONDERHOUD VAN BRUGGEN SCHIET TEKORT 74 VOLGEND NUMMER

‘Nog twintig jaar genoeg werk in Dubai’ Column Arjen van Broekhoven Kern van onderhoud is kennis Ton Huibers is Maintenance Manager of the Year 2013 De kracht van talent Ketendenken versterkt zwakste schakel Column Mieke van Zon ‘Wat gebeurt er als je geen onderhoud pleegt?’ Column Frans Stokbrood Personeel werven is maatwerk Column Ton Huibers iMaintain Kracht

42 45 46 49 50 52 55 56 62 63 69 70

iMaintain 13

003_C_inhoud.indd 3

24-04-13 15:20

dimensys.nl

Dimensys snapt het maximaal renDement van uw assets

Dimensys beantwoordt uw onderhoudsvraagstukken op het snijvlak van business en IT. Zij adviseren u bij het inspelen op de uitdagingen van de onderhoudsmarkt en bieden ondersteuning binnen uw onderhoudsorganisatie. Vanuit het concept “Collaborative Asset Management” benaderen we uw processen, waarin de samenwerking binnen de keten steeds belangrijker wordt. Meer weten over hoe u meer rendement uit uw assets haalt? Ontdek de kansen voor uw organisatie: vraag nu gratis een QuickScan aan!

Dimensys Europalaan 8 5232 BC ’s-Hertogenbosch 073-6868750 info@dimensys.nl IT & BUSINESS CONSULTING

Committed to performance.

004_dimensys.indd 1

23-04-13 11:37

COMMENTAAR 5

Een tijd van doen Na een maand van én het iMaintain-congres én de Maintenance NEXT-beurs is het nu best even stil. Alle goede ideeën, waarschuwingen en hoogoplopende discussies galmen nog een beetje na, maar verder is het weer over naar de orde van de dag. Toch vermoed ik dat u, net als ik, weer wat inspiratie heeft opgedaan om uw werk een niveau hoger te tillen. Het potentieel is bij de meeste bedrijven immers nog groot om assets tegen lagere kosten en met beperkte risico’s in topconditie te houden, of eigenlijk in de conditie die op dat moment nodig is. En ik hoop dat u uw hoofd niet in het zand steekt waar het gaat om het personeelsbeleid. Want de waarschuwingen waren niet mals: een ernstig tekort aan personeel loert om de hoek. Nu zitten we nog in de vreemde situatie dat ook technische bedrijven personeel ontslaan. Maar zodra de economie zich weer opricht, moeten alle zeilen worden bijgezet om de orders te kunnen verwerken. Het blijkt overigens dat de bedrijven die veel investeren in scholing, training en loopbaanplanning van hun personeel tot nog toe geen problemen hebben om technisch talent aan zich te binden. Vreemd genoeg zijn dat ook vaak de bedrijven die trouw de congressen bezoeken en hun ervaringen durven te delen met collega’s dan wel concurrenten. We missen nog een hoop bedrijven die het blijkbaar zo druk hebben met de waan van de dag, dat ze geen tijd hebben om hun bedrijf klaar te maken voor de toekomst. Ik hoop dan ook dat ze wel de tijd vinden om de verslagen van het iMaintain-congres en het inhoudelijke programma van Maintenance NEXT te lezen. Want uw wereld staat verre van stil. Naast de arbeidsmarktproblematiek, is ook de wetgever zich aan het herpositioneren. Bedrijven die het niet zo nauw namen met de veiligheid hebben het vertrouwen in de zelfregulering van de industrie gedeeltelijk geschaad. Compliancy, het voldoen aan weten regelgeving, wordt steeds belangrijker. Hoe meer u de wetgever kunt overtuigen van uw assetmanagementkwaliteiten, hoe eenvoudiger u de audits doorloopt. Kortom: de tijd van praten is weer even voorbij, nu is het vooral een kwestie van doen. Veel succes hiermee. David.vanbaarle@industrielinqs.nl

HOOFDREDACTIE

Mark Oosterveer 020 3122 793 mark.oosterveer@industrielinqs.nl NUMMER 04 - 2013

David van Baarle 020 3122 082 david.vanbaarle@industrielinqs.nl

UITGAVE VAN

EINDREDACTIE

Industrielinqs pers en platform Veembroederhof 7 1019 HD Amsterdam Postbus 12936 1100 AX Amsterdam

PARTNER

Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) Postbus 138, 3990 DC Houten

Elise Quaden 020 3122 084 elise.quaden@industrielinqs.nl

MEDEWERKERS

Evi Husson, Liesbeth Schipper, Erik te Roller, Renske van den Berg, Ingrid Rompa, Pieter Pulleman, Teus Molenaar, Francis Voermans

LAY-OUT

Gabriele Köbbemann

COVER

US Army

ADVERTENTIEVERKOOP Ahoy Rotterdam NV Ahoy-weg 10 3084 BA Rotterdam Postbus 5106 3008 AC Rotterdam Organisator van

UITGEVER

Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Jetvertising BV Arthur Middendorp T: 070 399 00 00 F: 070 390 24 88 arthur@jetvertising.nl

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088

DRUKKERIJ

DeltaHage, Den Haag

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW)

Nederland/België € 91,Introductie NL/België 25% € 68,25 Overig buitenland € 114,Losse verkoopprijs €16,Studenten € 37,75,Proefabonnement (3x) € 26,50

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers. Opzeggen kan via www. aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland. nl, per post of per telefoon. Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.

ABONNEMENTENLAND

Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 € 0,10 per minuut Fax 0251-31 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Prijswijzigingen voorbehouden. ISSN: 2211-6826

iMaintain 13

005_B_commentaar.indd 5

24-04-13 11:41

6 actueel

MEEST GELEZEN ONLINE 1. Ruim 700 extra mensen voor onderhoud bij Dow Bij Dow Benelux in Terneuzen lopen momenteel zo’n 700 extra mensen rond op het terrein. Ze zijn bezig met groot onderhoud aan de ethyleenoxide- en de polyurethanenfabriek. Die zijn twee weken geleden stilgelegd voor onderhoud. Lees verder op pagina 7

Samenwerking CIV Procestechniek en Maintenance van start Op de beurs Maintenance NEXT is de formele start gegeven van de samenwerking binnen het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Procestechniek en Maintenance met de onderwijsinstellingen Albeda, Zadkine en het Scheepvaart en Transport College. De bedoeling is om binnen het Centrum intensief gebruik te maken van elkaars kennis en onderwijsinfrastructuur op twee herkenbare locaties: Brielle (met focus op procestechniek) en de RDM-campus (met focus op onderhoudstechniek). De ambitie is om toe te groeien naar een gezamenlijk jaarlijkse uitstroom van vijfhonderd gediplomeerde jongeren op mbo 4-niveau binnen deze vakgebieden. Voor de industrie is een groei van gediplomeerde procesoperators en onderhoudstechnici van belang om invulling te geven aan de dreigende tekorten binnen de sector. In Deltalinqs-verband ondersteunt het bedrijfsleven daarom het Centrum door het aanbieden van de carrière-start-garantie. Leerlingen zijn hiermee, na het behalen van een diploma, verzekerd van een eerste start binnen de sector.

2. Derde opslagbedrijven heeft brandveiligheid nog niet op orde Volgens het ministerie van infrastructuur en milieu heeft een derde van de bedrijven in Nederland waar gevaarlijke stoffen liggen opgeslagen, zijn brandveiligheid nog steeds niet op orde. Dat blijkt uit een rapport van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Lees verder op www.imaintain.info

3. NAM voert onderhoud uit in provincie Groningen De komende periode zullen er op NAM-locaties in de provincie Groningen onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd. Het gaat om Scheemderzwaag en Schaapbulten. Lees verder op www.imaintain.info

4. Leeuwenstein Groep wint Werk Veilig Award 2013 Leeuwenstein Groep heeft de Werk Veilig Award 2013 ontvangen tijdens het Congres Veiligheid en Gedrag op het Werk van VeiligheidNL. Uit zestien inzendingen vanuit de sectoren bouw, metaal en horeca koos de jury een drietal genomineerden: Cofely Zuid Nederland, Leeuwenstein Groep en SOLIS Groep. Lees verder op pagina 7

5. 'Tihange 2 wordt niet heropgestart vóór eind april' De reactor van Tihange 2 in België wordt voorlopig niet heropgestart. Die inschatting maakt GDF Suez, moederbedrijf van Electrabel. Electrabel heeft de resultaten van de tests van de reactor Tihange 2 ingediend bij het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle, zoals gevraagd was. Lees verder op www.imaintain.info

04 13 iMaintain

006_7_9_D_actueel.indd 6

Jaarlijkse splijtstofwisselperiode kerncentrale Borssele De kerncentrale van Borssele is uit bedrijf gegaan voor de jaarlijkse splijtstofwisseling. Dit jaar worden 24 van de 121 splijtstofelementen in de reactor vervangen. Naast het wisselen van de splijtstofelementen staat een groot aantal andere activiteiten op het programma. Dit jaar is extra tijd ingepland voor de inspectie van het reactorvat. Naast de gebruikelijke inspecties wordt het reactorvat nu ook gecontroleerd op indicaties, ‘scheurtjes’, zoals die gevonden zijn bij de reactoren in het Belgische Doel en Tihange. Tijdens de revisieperiode van Doel-3 (juli 2012) werden bij een inspectie van het reactorvat circa achtduizend ‘scheurtjes’ gevonden. Hoewel deskundigen het erover eens zijn dat dit fenomeen in Borssele niet aanwezig is, vindt EPZ het haar verantwoordelijkheid dat met deze inspectie te laten zien. Tijdens de splijtstofwisselperiode werken er ruim negenhonderd mensen extra op het terrein van de kerncentrale. In totaal worden circa vierduizend grote en kleine werkzaamheden uitgevoerd. Het gaat om inspecties, preventief en correctief onderhoud, wijzigingen en testen.

'Onderhoudskosten JSF vallen mee' De onderhoudskosten voor de JSF vallen maar een fractie hoger uit dan die van de F16. Dat zei de Amerikaanse luitenantgeneraal Christopher Bogdan onlangs in de Tweede Kamer. Hij leidt in het Pentagon het JSF-project. Volgens Bogdan bedragen de kosten per vlieguur van de JSF zo’n 24.000 dollar, tegen 21.500 dollar voor de F16. Dat is opvallend, want de Amerikaanse Rekenkamer rapporteerde onlangs nog dat de jaarlijkse exploitatie van de JSF veel duurder zou zijn dan de exploitatie van de huidige Amerikaanse jachtvliegtuigen. Bogdan bevestigde cijfers van vliegtuigbouwer Lockheed Martin dat een toestel in 2020 ongeveer 85 miljoen dollar zal kosten. Het Nederlandse ministerie van Defensie rekent op een aanschafprijs van 65 miljoen euro. De Kamercommissie Defensie hield recent een hoorzitting over de opvolging van de F16.

Kijk voor meer nieuwsberichten op www.imaintain.info

24-04-13 16:02

actueel 7

Ruim 700 extra mensen voor onderhoud bij Dow Bij Dow Benelux in Terneuzen lopen momenteel zo’n 700 extra mensen rond op het terrein. Ze zijn bezig met groot onderhoud aan de ethyleenoxide- en de polyurethanenfabriek. Die zijn twee weken geleden stilgelegd voor onderhoud. Nu is het aantal mensen dat de twee fabrieken controleert en repareert op zijn hoogtepunt. ‘Naast onze eigen mensen hebben we ook heel wat werknemers via contractors lopen die gespecialiseerd zijn in dit soort klussen. Echte onderhoudstechnici en vakmensen zoals pijpfitters en steigerbouwers. Elke ochtend instrueren we onze mensen in een grote tent. Om ze nogmaals te attenderen op veiligheid en om de sfeer vast te houden die er nu is’, legt manager van de onderhoudsoperatie Jan-Jaap van Buuren uit. De afgelopen weken zijn er geen incidenten geweest tijdens het onderhoud. Van Buuren: ‘We proberen natuurlijk altijd zo veilig mogelijk te werken. Het is fijn als je ziet dat iedereen zich aan de voorschriften houdt en dat er niks mis gaat. Je werkt toch met heel wat mensen aan de fabriek op verschillende hoogtes. We trakteren onze jongens wanneer alles goed is gegaan. Dat is een extra motivatie.’

BEDRIJVENNIEUWS Leeuwenstein Groep wint Werk Veilig Award 2013 Leeuwenstein Groep heeft de Werk Veilig Award 2013 ontvangen tijdens het Congres Veiligheid en Gedrag op het Werk van VeiligheidNL. Uit zestien inzendingen vanuit de sectoren bouw, metaal en horeca koos de jury een drietal genomineerden: Cofely Zuid Nederland, Leeuwenstein Groep en SOLIS Groep. Het congrespubliek bepaalde uiteindelijk de winnaar van de award. De award die dit jaar voor het eerst wordt uitgereikt is een initiatief van VeilgheidNL, mede mogelijk gemaakt door SZW. Aan de award is een prijs van 10.000 euro verbonden die moet worden ingezet ter bevordering van de veiligheid in het bedrijf.

Kosten groot onderhoud spoor toegenomen De kosten voor groot onderhoud aan het spoor zijn vorig jaar met drie procent gestegen tot 145 miljoen euro. Dat blijkt uit het jaarverslag van ProRail. De stijging komt vooral door een structurele verhoging van de slijpwerkzaamheden aan het spoor. De kosten voor klein onderhoud gingen wel omlaag van 279 miljoen euro in 2011 naar 269 miljoen euro in 2012. De totale kosten voor beheer en onderhoud stegen met 4 miljoen euro van 651 naar 654 miljoen euro. ProRail heeft al langer de opdracht van het kabinet om te bezuinigen. Op termijn gaat het om een jaarlijks bedrag van 250 miljoen euro. Uit het jaarverslag blijkt verder dat storingen sneller worden verholpen. Het aantal koperdiefstallen daalt. Treinen rijden nog onvoldoende op tijd. Met de bouwsector willen ProRail en Rijkswaterstaat vergaande afspraken maken over veiligheid.

Verplicht Nederlands bij gevaarlijke beroepen Buitenlandse werknemers die in Nederland tijdelijk een gevaarlijk beroep uitoefenen moeten Nederlands spreken. Volgens minister Asscher van Sociale Zaken is dat belangrijk omdat er anders gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel van Asscher om een verplichte taaltoets in te stellen. Het gaat dan om beroepen als asbestverwijderaar of kraanmachinist. De inspectie SZW gaat controleren of aan de taaleis wordt voldaan. Is dit niet het geval, dan kunnen zowel de werknemers als de werkgevers een boete krijgen. Tot hoe hoog deze boete kan oplopen, is nog niet bekend. Ook de lijst van beroepen die in aanmerking komen voor de verplichte taaltoets is er nog niet. De taaleis bestaat al voor werknemers die vast in Nederland werken in een zogeheten gecertificeerd beroep.

Boskalis verkrijgt onderhouds contract voor Elbe

Koninklijke Boskalis Westminster nv heeft een onderhoudscontract voor baggerwerkzaamheden aan de Duitse Elbe verkregen van Wasserund Schifffahrtsamt Cuxhaven. Boskalis ontvangt ongeveer 75 miljoen euro voor de werkzaamheden die over een periode van drie jaar worden uitgevoerd en waarmee in mei dit jaar wordt begonnen. Het baggerbedrijf gaat in een deel van de Elbe dat 110 kilometer behelst in totaal 28 miljoen kubieke meter aan zand en slib verwijderen, dat vervolgens op aangewezen gebieden langs de rivier zal worden geplaatst.

iMaintain 13

006_7_9_D_actueel.indd 7

23-04-13 11:31

(ADVERTENTIE)

Een specialist van LSB Sky-Access werkt aan technisch onderhoud op hoogte door middel van rope access, ofwel industriële touwtechniek.

Industriële touwtechniek, Rope Access, abseilers, spiderman... Geef het een naam, maar Industriële touwtechniek is eigenlijk wel de beste Nederlandse naam voor onderhoud en herstelwerkzaamheden op moeilijk bereikbare plaatsen. Deze vorm van veilig werken op hoogte is vanuit Engeland overgewaaid en vanaf 2004 in Nederland goed toepasbaar in verband met een verandering in de Arbo wetgeving.

LSB Sky-Access bv LSB Sky-Access is onder leiding van Ronny van Baal sinds 2007 actief in deze vorm van technisch onderhoud. Sinds 2001 is Ronny als techneut en fervent bergsporter al professioneel begaan met dit werk.

‘Onze klanten hebben een technisch probleem op een moeilijk bereikbare plaats. Wij lossen dit probleem op met techneuten die we leren klimmen. Daar waar het bouwen van een steiger te duur is voor de omvang van de job, een kraan met man-bak niet de beste oplossing of eenvoudigweg niet mogelijk is, is industriële touwtechniek de beste oplossing.’ Een techneut die zelf zijn veilige werkplek creëert door middel van touwtechniek en daar ook nog eens het werk uitvoert... het ei van Columbus!

4_150_8_Ad_iMaintain_130417_V01.indd 1 008_lsb.indd 1

Daar waar in de beginjaren een opdrachtgever al blij was met klimmers die dan in ieder geval iets deden op hoogte, heeft LSB Sky Access altijd ingezet op technisch personeel en dat onderscheidt hen dan ook in de markt. Gecertificeerde lassers, E en W monteurs voeren het werk uit.

Branche organisatie IRATA

Neem contact op! Meedenken met u als klant zien wij als een uitdaging. Graag worden wij tijdig bij een klus betrokken om mee te denken aan de beste oplossing voor uw uitdaging. Bel naar +31(0)46 - 474 24 10 of kijk op onze website www.lsb-sky-access.com voor meer informatie.

Touwtechniek is verankerd in een doordacht systeem dat is vastgelegd door de branche organisatie IRATA, (Industrial Rope Access Trade Association). Door middel van opleidingen, logboeken, procedures en audits wordt dit systeem stevig in de hand gehouden. Veiligheid staat voorop. Alle materialen worden twee maal per jaar gekeurd én voor en na elke opdracht gecontroleerd. Voorafgaand aan een opdracht wordt er dan ook een RI&E opgesteld, een werkplan én voor aanvang een LMRA. LSB Sky-Access is IRATA, VCA-P, als ook ISO gecertificeerd.

Technische werkzaamheden van LSB Sky access Lassen, montage en demontage werk, NDO inspecties, NACE verf inspecties, betonreparaties, sprinkler systemen bouwen, verlichting onderhouden en aanleggen, sloopbranden of juist reiniging van gevels, (bijvoorbeeld van het Evoluon in Eindhoven). Wij voeren ons werk zowel on- als offshore uit. Als u ons inzet moet u denken aan kostenbesparing, aan moeilijk bereikbare plaatsen en technisch specialisme.

17-04-13 16:20 23-04-13 10:18

actueel 9

Corrosiegedrag binnen een week voorspeld Om sneller en beter zicht te krijgen op corrosie biedt ECN een nieuwe, uitgebreide faciliteit aan. Deze faciliteit geeft in een week tijd inzicht in het corrosieproces, waar andere methodes (zoals de zoutsproeitest) tot wel een jaar kunnen duren. Corrosie is een veelvuldig, maar langzaam optredend verschijnsel. Het kan jaren duren voordat corrosieproblemen merkbaar worden. De gevolgen kunnen echter ingrijpend zijn, tot aan falen van constructies en installaties. De corrosiefaciliteit bij ECN versnelt het corrosieproces elektrochemisch, terwijl er continu gemeten wordt. Door op de juiste manier een test te ontwerpen wordt het materiaal ‘gedwongen’ te corroderen. Hierdoor kunnen resultaten worden bereikt binnen één week (in plaats van een jaar) en is er veel meer informatie beschikbaar over de manier waarop het corrosieproces verloopt dan met de tot nu toe gangbare methoden. De resultaten worden in context geplaatst door een correlatie te maken met de fysische gesteldheid van de geteste proefstukken.

Meer nieuwe zzp’ers, minder nieuwe ‘klassieke’ bedrijven Ondanks economisch slechte tijden blijft het aantal mensen dat een eigen bedrijf start gelijk. Zowel in 2011, als in 2012 startten ongeveer 121.000 mensen een bedrijf. Ook dit jaar verwacht men evenveel starters. Vooral in de horeca- en de transportsector werden vorig jaar veel bedrijven opgezet. Dat blijkt uit onderzoek van het ING Economisch Bureau. Dat het aantal starters stabiel blijft, komt volgens de ING doordat het aantal ‘klassieke starters’ daalt, terwijl het aantal zzp’ers toeneemt. Met ‘klassieke starters’ bedoelt ING de mensen die een bedrijf opzetten waarvoor ze personeel in dienst moeten nemen en ze (veel) investeringen doen. Dit soort starters zijn er steeds minder, omdat men het risico in de onzekere economie te groot vindt om een dergelijk bedrijf op te zetten. Bovendien is het in deze tijd moeilijk de financiering rond te krijgen. Aan de andere kant worden steeds meer werknemers in loondienst ontslagen. Een aantal van hen besluit daarop vrijwillig een eigen bedrijfje te starten, een ander deel kan geen nieuw werk meer vinden, en ziet geen andere mogelijkheid dan aan de slag te gaan als zzp’er.

Storingen BASF storen Utrechtse politiek De Utrechtse politiek maakt zich grote zorgen over de uitstoot van schadelijke gassen bij chemisch concern BASF in De Meern. Verschillende partijen eisen duidelijkheid van de gemeente. Onlangs moest het concern weer een deel van de productie stilleggen nadat er stikstofoxide en ammonia vrijkwamen door een technische storing. Dezelfde installatie heeft al vaker gehaperd. Het CDA wil dat de fabriek stil blijft liggen totdat BASF kan garanderen dat dergelijke ongelukken niet nog een keer gebeuren. 'De tent moet dicht tot het goed geregeld is', aldus fractielid Cees Bos van de partij. Desnoods moet de gemeente dit afdwingen, vindt hij. GroenLinks en de PvdA delen het standpunt van het CDA. Vorig jaar kwamen tijdens een inspectie 107 verbeterpunten naar voren bij de fabriek. Daar was de installatie die onlangs weer haperde er één van volgens de PvdA. 'Als BASF in De Meern wil doorgaan met de activiteiten, moet de fabriek ervoor zorgen dat dit niet meer voorkomt.'

BEDRIJVENNIEUWS Mourik verlengt groot aantal onderhoudscontracten In het eerste kwartaal van 2013 zijn Mourik Services en dochteronderneming Mourik Vlissingen erin geslaagd een groot aantal contracten voor industrieel onderhoud te verlengen. Deze contracten, met een gezamenlijke jaaromzet van ruim dertig miljoen euro, zijn belangrijk voor de bedrijfscontinuïteit en bieden een goed perspectief voor de komende jaren. Daarmee hebben Mourik Services en Mourik Vlissingen alle contracten waarvan de looptijd de afgelopen periode zou aflopen, weten te behouden of uit te breiden met een nieuw meerjarig contract voor industriële reiniging en waste management op Yara Sluiskil.

KWS Infra renoveert Galecopperbrug

Met de opdracht van Rijkswaterstaat is een bedrag gemoeid van ongeveer 80 miljoen euro. Het rijdek van de brug in de A12 kampt met vermoeidheidsverschijnselen door de groei van het verkeer en zwaarder wordende vrachtwagens. Met de renovatie moet de levensduur van de brug met dertig jaar worden verlengd.

Siemens en Railtech werken samen aan het spoor De divisie Smart Grid van Siemens Nederland en handelsorganisatie Railtech slaan de handen ineen. De samenwerking combineert de levering van de producten van Siemens met de diensten van Railtech. Siemens en Railtech zijn voor het leveringsgebied bovenleidingsmaterialen een Value Added Reseller overeenkomst aangegaan. Als producent van de materialen blijft Siemens aanspreekpunt voor de klanten. Directe leveringen en service van en voor bovenleidingsmaterialen verlopen rechtstreeks via Railtech.

iMaintain 13

006_7_9_D_actueel.indd 9

23-04-13 11:32

10 interview

veroudering niet te voorkomen, wel

Klaas van Breugel: â&#x20AC;&#x2DC;niet alle verouderingsmechanismen zijn per definitie een verslechtering.â&#x20AC;&#x2122;

04 13 iMaintain

010_11_12_13_interview.indd 10

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

24-04-13 10:24

te sturen Of het nu door de temperatuur, zonlicht, zuurstof of andere omgevingsfactoren komt; alles degradeert uiteindelijk. Het Ageing Centre van de TU Delft zal de komende jaren inzicht verschaffen in de fysische verschijnselen die optreden naarmate de tijd verstrijkt. Klaas van Breugel leidt het Delftse samenwerkingsverband: ‘Steeds vaker loopt men aan tegen onverwachte gevolgen van de leeftijd van de systemen. Het is aan ons wetenschappers om daar een antwoord op te vinden.’ David van Baarle

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog, tussen de jaren 50 en 70, is heel wat geïnvesteerd in de bouw van wegen, spoorwegen, havens en industrieparken. Dat betekent dat een groot deel van de in Nederland gebruikte kapitaalmiddelen inmiddels een leeftijd heeft tussen de veertig en zestig jaar. Het is dan ook niet zo vreemd dat veroudering een steeds belangrijker item wordt in de onderhoudswereld. Ook de wetenschap buigt zich inmiddels over veroudering. Het Ageing Centre van de TU Delft, dat deel uitmaakt van het Delft Centre for Materials (DCMat), buigt zich over de fysische verschijnselen die optreden als gevolg van de tand des tijds. In essentie is onderhoud niets anders dan een strijd tegen veroudering. Of zoals Klaas van Breugel van het nieuw opgerichte Ageing Centre zegt: ‘We stoppen er energie in om de natuur naar onze hand te zetten. De reactie van de natuur is alles terugbrengen naar de chaotische staat

“

foto: Judith Bogaardt

interview 11

waarin het zich bevond.’ Of het nu door de temperatuur, zonlicht, zuurstof of andere omgevingsfactoren komt, alles degradeert uiteindelijk, inclusief de mens. Uiteraard zal een Technische Universiteit naar dat laatste geen onderzoek doen, maar de veroudering van assets of materialen is daarentegen wel interessant. Want hoe beter de degradatie te voorspellen is, des te beter kun je maatregelen nemen om degradatie te voorkomen dan wel met de gevolgen ervan om te gaan. ‘Niet alle verouderingsmechanismen zijn per definitie een verslechtering’, vervolgt Van Breugel. ‘Hoewel corrosie metalen aantast, biedt het ook een beschermende laag die we bijvoorbeeld bij cortenstaal gebruiken. Parket wordt mooier als het ouder is, maar ook in beton kunnen verouderingsmechanismen ervoor zorgen dat het juist sterker wordt. Ons centrum is vooral opgericht om meer inzicht te krijgen in de mechanismen van veroudering. We willen op fundamenteel niveau weten

Het is niet voor niets dat Rijkswaterstaat extra aandacht schenkt aan de staat van zijn bruggen en sluizen. Steeds vaker loopt men aan tegen onverwachte gevolgen van de leeftijd van de systemen. Het is aan ons wetenschappers om daar een antwoord op te vinden.

iMaintain 13

010_11_12_13_interview.indd 11

24-04-13 10:24

12 interview

welke factoren verouderingsmechanismen in werking zetten, hoe die veroudering vervolgens verloopt en hoe die verschillende mechanismen elkaar weer beïnvloeden. Die kennis geeft ons immers de mogelijkheid om niet alleen degradatie te kunnen voorspellen en eventueel voorkomen, maar ook de positieve eigenschappen ervan te gebruiken of in ieder geval materialen de goede kant op te sturen.’

Zelfherstellende materialen Het succes van het Innovation Oriented research Program (IOP) Self Healing Materials stond aan de basis voor het idee van een Ageing Centre. Van Breugel: ‘De samenwerking tussen diverse disciplines binnen de universiteit leverde niet alleen een keur aan interessante inzichten op, maar leidde ook relatief snel tot praktisch toepasbare producten. Neem zelfhelend asfalt, waarin staalvezels door het asfalt worden gedaan. Via een inductiespoel worden de vezels heet met als gevolg smeltend asfalt dat zijn weg vindt naar haarscheurtjes. Inmiddels zijn de eerste proeven geslaagd en is al een weg met dit asfalt aangelegd. Het blijkt dat de deklaag nog beter is dan gedacht omdat het staalwol in het asfalt ook nog eens slijtage tegengaat.’ Ook zelfherstellende autocoatings die via minuscule bolletjes met vloeistof ervoor zorgen dat krassen worden opgevuld, vinden hun weg inmiddels naar de autofabrikanten. Maar ook skibrillen en vliegtuigmotoren profiteren inmiddels van het onderzoek naar zelfherstellende materialen. Van Breugel: ‘Het onderzoek leverde ook in de wetenschapswereld veel aandacht op. Zo werd ons onderzoek geciteerd in een aantal gerenommeerde Amerikaanse wetenschappelijke publicaties.’

Parijs is al een Materials Ageing Institute. Maar waar de een zich vooral richt op beton, kijkt de andere met name naar wat nucleaire straling met materialen doet. Aangezien Frankrijk nogal wat kerncentrales heeft, is men benieuw naar de veiligheid en betrouwbaarheid van de gebruikte materialen. In Nederland menen we uniek te zijn door de multi-disciplinaire aanpak. Behalve mijn eigen faculteit civiele techniek en geowetenschappen, zitten ook de chemische faculteit, lucht- en ruimtevaart, industrieel ontwerp en zelfs wiskundige en de life sciences faculteiten in het Ageing Centre. Op die manier hopen we pregnante problemen rondom veroudering te kunnen tackelen. We verwachten de komende jaren immers wel wat uitdagingen aangezien een groot deel van de assets meer dan zestig jaar oud is. Neem alleen al de Nederlandse wegen en kunstwerken. Het is niet voor niets dat Rijkswaterstaat extra aandacht schenkt aan de staat van zijn bruggen en sluizen. Steeds vaker loopt men aan tegen onverwachte gevolgen van de leeftijd van de systemen. Het is aan ons wetenschappers om daar een antwoord op te vinden. Dat wil overigens niet zeggen dat wij met een gouden emmertje gaan rondlopen. We blijven wetenschappers, we houden ons voornamelijk bezig met fundamenteel onderzoek. Dat houdt ook in dat de resultaten van dat onderzoek nog even op zich kunnen laten wachten, laat staan dat de industrie of de overheid er direct gebruik van kan maken. De processen die uiteindelijk leiden tot oxidatie, breuken of scheuren treden op atomair en moleculair niveau al veel eerder op. We willen echt weten wat daar gebeurt zodat we tijdig kunnen ingrijpen om de gevolgen ervan te voorkomen of in ieder geval de gewenste richting op te sturen.’

Materiaalonderzoek ‘Hoewel het onderzoek naar zelfhelende materialen nog steeds doorgaat, wilden we een vergelijkbare samenwerking opzetten voor de langere toekomst’, vervolgt Van Breugel. ‘Al snel zagen we de gemeenschappelijke deler in de vele onderzoeken die op de verschillende faculteiten werden ontplooid: veroudering. Want ook het onderzoek naar self healing materials had grotendeels met deze fysische processen te maken. Nu zijn we niet uniek in deze keuze: het MIT heeft al een onderzoekscentrum naar veroudering in beton, de Concrete Sustainability Hub. En ook in

Fondsen Het IOP Self Healing Materials ontving destijds tien miljoen euro voor het onderzoek. Het is de vraag of het Ageing Centre een vergelijkbaar bedrag kan krijgen voor de komende jaren. ‘De fondsen voor het centrum zijn nog niet binnen, dus zijn we aan het kijken naar eventuele samenwerking met de Topsectoren of andere wetenschappelijke fondsen. Ook sluiten we samenwerking met andere wetenschappelijke instituten niet uit. Onderzoeksinstituten zoals TNO zouden een goede rol kunnen vervullen tussen het fundamentele onder-

zoek en de vertaling naar de praktijk. Met het benoemen van de gezamenlijke focus, kunnen we in ieder geval de komende jaren ons onderzoek gericht uitvoeren. Dat wil overigens niet zeggen dat we eigen laboratoria gaan inrichten: het Ageing Centre is geen fysiek centrum, maar een paraplu die we boven de Universiteit uitvouwen. We willen het Universiteitsterrein ook gebruiken als een soort living lab. Want ook onze gebouwen, laboratoria en systemen zijn onderhevig aan ouderdom.’ De vraag wat het onderzoek moet kosten, is volgens Van Breugel vrij eenvoudig te beantwoorden. ‘We hebben in Nederland een groot aantal assets die onderhevig zijn aan veroudering. Als we uitgaan van een vervangingswaarde van 113 miljard dan is dat je uitgangspunt. Stel dat die assets een gemiddelde levensduur hebben van vijftien jaar. Dan is het een eenvoudig rekensommetje als je die levensduur weet te verlengen met tien jaar. Je kunt als maatschappij het doel stellen om één procent van die vervangingswaarde te gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek. Niet veel mensen maken dat rekensommetje en uiteraard zijn er geen garanties dat die tien jaar verlenging daadwerkelijk wordt gehaald. Maar het is wel een interessant gedachte-experiment. Er wordt in Nederland nog te veel gedacht in kosten, terwijl de ontwikkelingen in de wereld steeds meer vragen om naar de waarde te kijken. Neem alleen al de faalkosten in de civiele bouw. Dit kost de maatschappij zo’n zes miljard euro. Pak opnieuw een procent van dit bedrag om te onderzoeken waar die faalkosten vandaan komen en hoe we ze kunnen voorkomen. Dan betaalt dat onderzoek zichzelf eenvoudig terug.’

Korte ketens Dat de onderhoudswereld kan profiteren van het onderzoek naar veroudering, daar is Van Breugel van overtuigd. ‘Wanneer je de grondbeginselen van veroudering begrijpt, kun je in het ontwerp al rekening houden met de fysieke eigenschappen. Je kunt op dat moment al kiezen voor een materiaal dat bepaalde ongewenste eigenschappen niet bezit of waarbij veroudering beter te voorspellen is. Het ene materiaal kan nu eenmaal slechter tegen mechanische belasting of bijvoorbeeld hoge temperaturen. Door een goed inzicht in de variabelen en hun invloed op hun omgeving kun je de veroudering tegenwerken of de juiste

04 13 iMaintain

010_11_12_13_interview.indd 12

24-04-13 10:24

interview 13

richting in sturen. Wie weet ontdekken we heel nieuwe materialen waar we de negatieve componenten uithalen. Van cementgebonden materialen zoals beton weten we bijvoorbeeld dat de wapening pas zijn stevigheid krijgt wanneer er kleine scheurtjes ontstaan. Tegelijkertijd ontstaat daarmee een snelweg van ionen die uiteindelijk de wapening kan aantasten. Overigens is uit het onderzoek naar zelfherstellende materialen al een oplossingsrichting gevonden met bacteriën. Die gebruiken de microscheuren als leefomgeving en vullen ze op. Eerlijk gezegd weten we niet eens precies wat er allemaal gebeurt in dat beton, laat staan dat we er voorspellingen over kunnen doen. We weten dat het beton zijn kracht ontleent aan calciumsilicaat hydraten, wat erg korte ketens heeft. Als we die ketens langer kunnen maken, zouden we wellicht een taaier of beter rekbaar materiaal krijgen. Dat inzicht moet van diverse kanten worden belicht. De chemici zouden de chemische processen moeten omschrijven die zich afspelen in het beton, terwijl de wiskundigen hun hoofd kunnen breken over de voorspelbaarheid van de uitkomst van diverse combinaties. Dat dit complexe processen zijn, met zeer veel variabelen, hoeft geen reden te zijn om het onderzoek niet uit te voeren, maar het kost wel tijd. Men is al snel 24 uur aan het rekenen met zeer krachtige computers om tien picoseconden van het proces te kunnen omschrijven.’

Lichter Wanneer de beperkingen van materialen inzichtelijk zijn, kun je ook meer de grenzen opzoeken, is de overtuiging van Van Breugel. ‘De trend is al ingezet om lichter te gaan bouwen. Maar ook fabrieken worden steeds efficiënter ingericht. Vroeger werden gebouwen nog wel eens veel te zwaar gedimensioneerd om er zeker van te zijn dat ze onder alle omstandigheden veilig bleven. Voor fabrieken gold hetzelfde: veel werden er overgedimensioneerd om er zeker van te zijn dat ze de gewenste productie konden draaien. Vervolgens werd de productie opgevoerd naar soms wel het dubbele. Nu er meer bekend is over faalgedrag, kun je ook je ontwerp veel meer toepassen op de gewenste omstandigheden. En dus kan er nu ook lichter worden gebouwd. Dat heeft zijn voordelen omdat er uiteraard minder

“

Nu er meer bekend is over faalgedrag, kun je ook je ontwerp veel meer toepassen op de gewenste omstandigheden. En dus kan er nu ook lichter worden gebouwd.

materialen nodig zijn, maar tegelijkertijd worden die lichtere gebouwen ook gevoeliger voor bijvoorbeeld vermoeiing en er ontstaan hogere spanningen in het beton. Rijkswaterstaat heeft nooit kunnen voorzien dat de belasting van zijn kunstwerken zo hoog zou worden. Gelukkig waren de meeste bruggen en viaducten zo overgedimensioneerd dat ze die extra belasting wel aankonden, maar met name de horizontale krachten van optrekkend en remmend verkeer, de dynamische belasting, speelt ze nu parten.’

Inmiddels is het Ageing Centre al officieel geopend en Van Breugel committeert zich voor minstens tien jaar aan het project. ‘Door slim gebruik te maken van de zes clusters die zich aan het Ageing Centre hebben verbonden: chemie, wiskunde, ontwerp, mechanica, natuurwetenschappen en natuurkunde, kunnen we de mechanismen achter veroudering beter doorgronden, beschrijven, voorspellen en waar nodig ingrijpen. Dat we daarmee ook duurzaamheid in de hand werken, is mooi meegenomen.’ n

iMaintain 13

010_11_12_13_interview.indd 13

24-04-13 10:24

14 Maintenance NEXT

Onderhoud schudt bescheidenheid

â&#x20AC;&#x153;

Om instroom in het onderhoudsvak te realiseren na 2020, dienen we de jeugd te interesseren voor de techniek en maintenance als vak in het bijzonder. Het moet een op zichzelf staand vak worden waar men trots op kan zijn.

04 13 iMaintain

014_15_17_19_I_artikel.indd 14

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-04-13 11:31

Maintenance NEXT 15

van zich af Om te concurreren met ‘trendy’ jasje-dasje-beroepen waar de jeugd het grote geld denkt te kunnen verdienen, moet het onderhoudsvak ophouden met bescheiden te zijn. Dat is de boodschap van de verschillende brancheverenigingen om de gebrekkige instroom van technisch personeel een halt toe te roepen. ‘Gooi de deuren open en straal trots uit!’ Elise Quaden

Tijdens de ontbijtsessie NEXT Talk op de eerste beursdag van technologie- en onderhoudsexpo Maintenance NEXT, gehouden van 16 t/m 18 april in Ahoy Rotterdam, was het thema ‘Who’s NEXT’. Het tekort aan personeel is een van de meest besproken thema’s in de industrie. Op Maintenance NEXT discussieerden vertegenwoordigers van de belangrijkste verenigingen met elkaar over dit ‘probleem’. Want is er wel een probleem? De werkloosheid groeit alleen maar en jongeren komen moeizaam aan de bak. Roelf Venhuizen, voorzitter van Profion, vindt van wel: ‘Er is wel degelijk een probleem, maar er is in de onderhoudswereld ook veel creativiteit en gedrevenheid om dit op te lossen. Dus tot nog toe merken we van de gevolgen maar weinig.’ Piet van der Linden, voorzitter van de NVDO Sectie Uitbesteden en Toeleveren van Onderhoud (SUTO), kan dit beamen. Volgens hem lijkt het nu nog allemaal wel te lopen, mede door het harde werken van de toeleveranciers die voor elke klus toch weer voldoende personeel weten te regelen. Maar dit kan niet eeuwig zo doorgaan: ‘Tot 2020 loopt alles nog, tot die tijd kan efficiency veel oplossen. Maar daarna zullen de tekorten zich echt gaan manifesteren.’

150.000 Misschien lijkt er op dit moment nog niet direct iets aan de hand te zijn, de technische sector trekt al wel hard aan de bel. Er is een groot tekort aan personeel, roepen de mensen die meer geld en aandacht voor techniekonderwijs willen in koor. De cijfers die genoemd worden, zijn niet van de lucht. Studentenorganisatie VSSD van de TU Delft voerde eerder actie tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Op de flyer die zij uitdeelden stond: ‘In de huidige situatie loopt het tekort aan bètastudenten al op tot 155.000 in 2016.’ Op 16 november schreef econoom Ewoud Jansen in de Volkskrant: ‘Bedrijven kunnen niet aan voldoende technici op hoger en mboniveau komen. Tussen 2012 en 2014 zijn er 150.000 vacatures.’ In oktober wijdde Brandpunt een item aan het probleem: ‘De komende jaren ontstaat er in Nederland een tekort van 150.000 mensen in de technische sector. Lassers, loodgieters, elektriciens, automonteurs: aan alles is behoefte.’ Ook nrc.next en NRC Handelsblad haalden het getal van 150.000 aan. Van der Linden vindt dat het staren naar statistieken weinig zinvol is: ‘Getallen helpen de discussie eigenlijk niet. Alle

iMaintain 13

014_15_17_19_I_artikel.indd 15

23-04-13 11:31

Prestatiemanagement

Congres van NVDO Sectie SUTO en iMaintain

Woensdag 25 september • De Glazen Ruimte • Maarssen

N / , I R E CaleidoSCOOP! Prestatiemanagement E V R E S E /RUW AGENDA samenwerking, , , missie, ketenoptimalisatie, macro-economisch, , contractduur, conjunctuur,

visie

projectmanagement

Op 25 september staat Prestatiemanagement in de

kijker. Prestatiemanagement vertaalt de visie, missie

strategie

en strategie van een project, team of organisatie naar

succesfactoren en acties. Sturen op die succesfactoren

en constant monitoren van de effecten ervan, zorgt voor

Het woord ‘caleidoscoop’ komt van het Grieks (kalos), ‘mooi’ + (eidos), ‘vorm, gestalte’ +

(skopeo), ‘kijken’. Het woord caleidoscopisch wordt ook in figuurlijk/overdrachtelijke zin gebruikt,

concurreren, delen, , partner, opdrachtnemer, iMaintain, NVDO SUTO, onderzoek, perspectief, optimaal beheer van activiteiten en, nog belangrijker, van de prestaties van organisaties.

indien een grote keuze aan aspecten, meningen,

standpunten in een bepaaldopdrachtgever domein mogelijk is.

Goed Prestatiemanagement heeft positieve effecten op de totale keten van assetmanager tot toeleverancier.

Bij het congres iMaintain prestatiemanagement

CaleidoSCOOP worden veel aspecten, meningen en

standpunten rond prestatiemanagement besproken

Dit blijkt onder meer uit de Suto Benchmark 2013. Deze resultaten staan centraal tijdens het congres

Benchmark

en gedeeld.

Prestatiemanagement CaleidoSCOOP!

discussie, , inhoud, essentie, CaleidoSCOOP Een afwisselend en inhoudelijk programma belicht

verschillende aspecten van goed prestatiemanagement:

Van wetenschappelijke onderbouwing tot ervaring uitmarktgegevens de praktijk; van klantervaring tot contractduur.

Initiatiefnemers:

INFORMATIE: KIKI NELSON Tel.: +31 (0)20–31 22 791 kiki.nelson@industrielinqs.nl

01_A4.indd 2

Partners iMaintain Platform:

Leden iMaintain Platform:

www.imaintain.info/prestatie 24-04-13 09:01

Maintenance NEXT 17

aandacht hoort uit te gaan naar de maatregelen. Er zijn meerdere onderzoeken gedaan naar de tekorten op de arbeidsmarkt in de techniek en alle resultaten zeggen ongeveer hetzelfde. Daarmee moeten we nu door.’

Waar zit de kraan Lex Besselink, directeur van het Dutch Institute World Class Maintenance, ziet dat er verschillende wegen naar Rome leiden: ‘Het gaat er niet om: is het glas half vol of half leeg. Belangrijker is: waar zit de kraan? Vaak zijn verschillende maatregelen mogelijk om uit een situatie te geraken. Efficiency, innovatie, samenwerking. Zorg op innovatieve wijze dat huidige medewerkers optimaal worden ingezet en benut. Ga aan de slag met Hands on Tool Time, maintenancekennismanagement, scholing, verantwoordelijkheid, medeeigenaarschap, innovatieve vormen van samenwerken in de keten en met concullega’s.’

Ook ziet Besselink kansen in het buitenland. Het is geen schande om personeel uit andere landen te halen. Vaak worden taalbarrières en cultuurverschillen ingezet als tegenwerpingen voor inzet van buitenlanders. Maar volgens Besselink zijn er meer overeenkomsten dan verschillen tussen de Nederlandse industrie en die in andere Europese landen. ‘Maak gebruik van de Europese arbeidsmarkt en de jonge talenten in andere EU-lidstaten, overwin taalbarrières en culturele verschillen. Speel in op min of meer gestandaardiseerde kennis en kunde in de maintenancesector, van laswerk tot steigerbouw, van procesengineering tot high tech systems. Een procesinstallatie in Spanje wordt op dezelfde manier onderhouden als in Nederland en bovendien vergroten Europese medewerkers de exportmogelijkheden van het bedrijf.’ Roelf Venhuizen stelt zelfs internationale ‘branding’ voor door gebruik van de aanduiding ‘Powered by Dutch Technology’.

Carrière-start-garantie Cees Alderliesten is programmamanager bij Deltalinqs. Daar is men zich bewust van hoe nijpend de situatie in de Rotterdamse industrie gaat zijn over enkele jaren en daartoe heeft men actie ondernomen: ‘Om instroom in het onderhoudsvak te realiseren na 2020, dienen we de jeugd te interesseren voor de techniek en maintenance als vak in het bijzonder. Onderhoud is altijd onderdeel geweest van andere opleidingen. Het moet een op zichzelf staand vak worden waar men trots op kan zijn. Want maintenance heeft momenteel een imagoprobleem.’ Deltalinqs heeft het plan opgevat om meer jeugd het ondershoudsvak in te krijgen. Dit doet het met het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Procestechniek en Maintenance. Alderliesten: ‘Er zijn vijfhonderd schoolverlaters per jaar nodig om in de regio Rotterdam voldoende procesoperators en

iMaintain 13

014_15_17_19_I_artikel.indd 17

23-04-13 11:31

The Power of Knowledge Engineering Delivering profit through reliability

•Asset Management •Global Maintenance Benchmarking •Maintenance Strategy Review (RCM) •Engineering Consultancy •Condition Based Maintenance •Spare Parts Optimization •Lubrication Management

018_skf.indd 1

23-04-13 10:18

Maintenance neXt 19

Op de eerste dag van Maintenance neXt 2013 bespraken vertegenwoordigers van brancheverenigingen het thema ‘Who’s neXt’. V.l.n.r.: Roelf Venhuizen van Profion, cees alderliesten van Deltalinqs, Lex Besselink van Dutch institute World class Maintenance, Piet van der Linden van de nVDO en ton Huibers van Vlisco nederland en Maintenance Manager of the Year 2013.

onderhoudstechnici aan het werk te hebben. Daarom gaan we samenwerken met de onderwijsinstellingen Albeda, Zadkine en het Scheepvaart en Transport College. Die samenwerking wordt op Maintenance NEXT afgetrapt. Om de jeugd geïnteresseerd te krijgen in een opleiding tot procesoperator of onderhoudsmonteur moet je wel wat te bieden hebben. Daarom geven we een carrière-start-garantie. De leerlingen vinden gegarandeerd een baan na afronding van de studie. Ook zit er een stage bij de opleiding en een prestatiebeurs. Nu zitten we op 200 tot 250 instromers. Maar de revenuen daarvan zullen we pas over vier jaar gaan merken.’ Volgens Maintenance Manager of the Year 2013 Ton Huibers van textielproducent Vlisco is bij de jeugd beginnen dé manier om nieuw personeel te werven. Het bedrijfsleven heeft daarin zijn verantwoordelijkheid te nemen. Huibers is van mening dat er veel over de arbeidsmarkt gesproken wordt door overheden en opleiders, maar dat juist bedrijven

duidelijkheid moeten geven over werk en carrière in de techniek en goed voor hun mensen moeten zorgen. Venhuizen vult aan: ‘Industriële bedrijven moeten stageplaatsen blijven aanbieden, ook als het economisch even tegenzit.’ Zo is je bedrijf zelf het beste promotiemiddel. Huibers: ‘Wij krijgen onze mensen vooral via mond-tot-mondreclame. Men vertelt dat het goed werken is bij Vlisco en zo komt personeel bij ons binnen. Ik ben ook bij Vlisco terechtgekomen omdat mijn ouders zeiden dat Vlisco een goed bedrijf is en dat ik daar maar eens naartoe moest gaan. Dus neem het stuur in handen en begin bij jezelf.’

Trots Dat samenwerking de basis is voor succes, is branchebreed bekend. Samenwerking tussen de verschillende (branche)verenigingen blijft dan ook een speerpunt. Besselink: ‘We hebben allemaal hetzelfde doel, dus laten we samen focussen. De gesprekken lopen inmiddels.’

Venhuizen: ‘We moeten ‘uit de kast’ als onderhoudsindustrie. We zijn altijd heel bescheiden geweest, onderhoudsmensen zijn geen communicatoren. Maar we moeten juist de deuren opengooien. Bedrijven moeten nóg meer laten zien hoe leuk het is om in de techniek te werken. Daarom doen we onder meer mee met de Dag van de Chemie. Onderhoud zal een onderdeel daarvan zijn. Momenteel zenden we alle uitingen over het belang van onderhoud naar mensen die daar allang van overtuigd zijn. Dat heeft geen zin.’ Alderliesten: ‘Onderhoud moet concurreren met de aantrekkelijke jasje-dasjeberoepen. Ook is engineering populairder dan het onderhouden. Daarom is het van groot belang dat het onderhoud als volwassen vakgebied wordt gepositioneerd. Een vakgebied waar je trots op mag zijn. En een vakgebied waar zeker wel geld te verdienen valt.’ Lex Besselink hamert ook op die trots: ‘Straal trots uit. Dat is niet meer dan terecht, want zonder onderhoud staat de wereld stil.’ ■

iMaintain 13

014_15_17_19_I_artikel.indd 19

23-04-13 11:31

20 WHAT’S NEXT

Oplossingen, ontwikkelingen en ontmoetingen stonden centraal op Maintenance NEXT 2013. Met zowel vele innovaties die te bewonderen waren op de beursvloer als verdiepende, inhoudelijke sessies en masterclasses werd binnen het thema ‘NU klaar voor NEXT dimensies’ een bijdrage geleverd aan het op de kaart zetten van maintenance.

Onderhoudsprofessionals NU klaar voor NEXT dimensies De 10.052 onderhoudsprofessionals die van 16 t/m 18 april een bezoek brachten aan Maintenance NEXT 2013 in Ahoy Rotterdam konden zich volop oriënteren op nieuwe technologieën en ontwikkelingen. De technologie- en onderhoudsexpo had een uitnodigend karakter waardoor vele ontmoetingen tot stand werden gebracht. Er werd gericht zaken gedaan in een ontspannen sfeer. In de kennissessies deelden kopstukken uit de branche hun visies mede waardoor bezoekers met ‘NEXT dimensies’ huiswaarts keerden. Exhibition Manager Erik Takes: ‘Dat onderhoud een dynamisch vakgebied is, werd de afgelopen drie dagen weer goed duidelijk op Maintenance NEXT. In alle aspecten ‘gonsde’ het op de beursvloer. De bezoekersaantallen van 2011 zijn deze editie geëvenaard wat gezien het grote aanbod aan technologiebeurzen in deze periode van het jaar absoluut een prestatie is. Bezoekers hebben Maintenance NEXT 2013 ervaren als een overzichtelijke expo met een compact karakter. Exposanten gaven aan zeer tevre-

den te zijn over de kwaliteit van de bezoekers; er zijn concrete leads gescoord. En dat is waarvoor wij als beursorganisatie ons best doen.’

NEXT dimensies Op de MegaTech Plaza’s werd imposante technologie gepresenteerd en er was veel activiteit op stands van exposanten. De toepassing van nieuwe technologieën in de onderhoudssector als de Whizz-Wheel, Acoustic Eye, het VIBGUARD systeem, de Hot Bolt Clamp, ultrasone conditiemonitoring en de mobiele werkplaats waren live te bewonderen op de Innovatieroute. Hierdoor werd de trots en nieuwsgierigheid van de Nederlandse technische beroepsbevolking aangewakkerd.

Focus on the NEXT De stalen compensator van Profiltra was één van de technische producten die sterk ingezoomd in de online game ‘Focus on the

De technologie- en onderhoudsexpo Maintenance NEXT 2013 had

Luc Willekens van Willekens Engineering won de trip naar het Airbus

een uitnodigend karakter waardoor vele ontmoetingen tot stand werden

A380 complex in Toulouse. Hij scoorde het hoogst in de game Focus on

gebracht. Er werd gericht zaken gedaan in een ontspannen sfeer.

the NEXT.

04 13 iMaintain

020_21_22_23_whatsNEXT.indd 20

23-04-13 15:41

WHAT’S NEXT 21

NEXT’ voorkwam. De afgelopen weken hebben honderden onderhoudsprofessionals gestreden om de hoofdprijs. De winnaar, Luc Willekens van Willekens Engineering, heeft een unieke trip naar het Airbus A380-complex in Toulouse gewonnen.

NEXT Talk Om uitwisseling van kennis en kunde onder onderhoudsprofessionals te versterken, organiseerde Ahoy Rotterdam een kennisinhoudelijk programma. Drie dagthema’s stonden centraal: Who’s NEXT, Reliability NEXT en Safety NEXT. De thema’s kwamen uitvoerig aan bod in talkshows, masterclasses en casepresentaties. Stakeholders uit de industrie, vak- en brancheverenigingen en specialisten uit het bedrijfsleven gingen dieper in op de actualiteit van asset ownership en dienstverlening. Tijdens de NEXT Talk discussies werd duidelijk dat professionals nog een hoop van elkaar kunnen leren. Er werden concrete afspraken gemaakt om in elkaars organisatie een kijkje te nemen en te leren hoe om te gaan met zaken als het tekort aan goed geschoold technisch personeel, betrouwbaarheid van installaties en veiligheid op de werkvloer. Met als doel om de industrie in stand te houden voor morgen. De volgende editie van Maintenance NEXT is van 21 t/m 23 april 2015.

reliability NEXT centraal op tweede dag Maintenance NEXT Wat is de invloed van betrouwbaarheid van installaties op bijvoorbeeld de marges en het imago van een bedrijf? Veel installaties hebben een respectabele leeftijd, maar draaien met een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid. Wat is daar voor nodig en wat is de toekomst van reliability? Op de tweede beursdag is tijdens NEXT Talk zowel vanuit een producenten- als een innovatieperspectief naar die vraagstukken gekeken. Ook inhoudelijke sessies in het NEXT Theater brachten verdieping aan in het dagthema Reliability NEXT. Met sprekers van onder meer TATA Steel, de NEN Normcommissie en Universiteit Twente werd gepraat over hoe de industrie het best om kan gaan met de op leeftijd zijnde installaties en hoe reliability geborgd kan worden. Lees meer over Reliability NEXT in de komende edities van iMaintain.

‘Imago onderhoudsbranche vijftien jaar achter op werkelijkheid’ Op de eerste dag van Maintenance NEXT bespraken vertegenwoordigers van brancheverenigingen het thema ‘Who’s NEXT’ op technologie- en onderhoudsexpo Maintenance NEXT. In de ontbijtsessie NEXT Talk werd ingegaan op het paradoxale verschijnsel dat de jeugdwerkeloosheid omhoog gaat, terwijl er in ‘de techniek’ nog veel werk is. Roelf Venhuizen, voorzitter van Profion, roept de onderhoudsindustrie op om ‘uit de kast’ te komen en haar imago op te poetsen: ‘Bedrijven moeten nóg meer laten zien hoe leuk het is om in de techniek te werken.’ Cees Alderliesten van Deltalinqs vindt dat onderhoud meer gepositioneerd moet worden als volwassen vakgebied: ‘Mboscholieren kiezen nu vaak voor meer sexy opleidingen in constructie en engineering waar het onderhoudsvak mee moet concurreren.’ Lex Besselink van Dutch Institute World Class Maintenance haakt hierop in: ‘Zonder onderhoudsmensen, staat de wereld stil en dat mogen we veel nadrukkelijker uitdragen.’ De recent tot Maintenance Manager of the Year 2013 uitgeroepen Ton Huibers van Vlisco Nederland opende de expo officieel met het verwijderen van een strook hoogwaardig materiaal dat zijn bedrijf produceert voor de Afrikaanse markt. Hij is van mening dat er veel over de arbeidsmarkt gesproken wordt door overheden en opleiders, maar dat juist bedrijven duidelijkheid moeten geven over werk en carrière in de techniek en goed voor hun mensen moeten zorgen. Piet van der Linden van de NVDO geeft aan dat het tot 2020 ‘hens aan dek’ zal zijn: ‘Het is goed dat er veel initiatieven zijn voor de arbeidsmarkt, maar ik hoop dat ze op tijd zijn om de situatie te stabiliseren.’

Maintenance Manager of the Year 2013 Ton Huibers van Vlisco opent Maintenance NEXT 2013.

iMaintain 13

020_21_22_23_whatsNEXT.indd 21

23-04-13 15:41

22 WHAT’S NEXT

Size Chart App DylanGroup en haar klanten gebruiken voor de berekeningen van de dagelijkse ‘pipingprojecten’ al jaren een gedrukte maattabel. Deze tabel verschaft informatie over maatvoering en de daarbij horende wanddiktes van de buizen. Vorig jaar ontstond het idee om deze tabel als extra service aan haar klanten te digitaliseren in de vorm van een ‘native mobile app’. De app kan gebruikt worden op elke locatie zonder dat er een wifi-verbinding nodig is. Alle gegevens worden bij offline gebruik opgeslagen en blijven beschikbaar. Een handige tool dus voor de mensen die werkzaam zijn in de metaalindustrie. De app is beschikbaar in Apple’s App Store en in de Google Play Store. Kijk ook op www.DylanGroup.com

safety NEXT centraal op derde dag Maintenance NEXT Na een roerig jaar met veel media-aandacht voor incidenten en mogelijk risicovolle situaties, is de focus op veiligheid in de industrie belangrijker dan ooit. Onafhankelijk van de bedrijfsgrootte of herkomst hebben bedrijven te maken met cultuur, verouderende installaties en beperkte investeringsmogelijkheden. En dat terwijl de druk op produceren en veiligheid toeneemt. Op de derde dag van Maintenance NEXT 2013 is de toekomst van veilig en gezond werken in de industrie uitgebreid aan bod gekomen in diverse kennissessies. Onder andere ontwikkelingen in veiligheid voor omgeving en milieu, werken in een 3D-omgeving en het Digitaal Safety Paspoort passeerden de revue in discussies met sprekers van onder meer TNO, DCMR en Deltalinqs. Lees meer over Safety NEXT in de komende edities van iMaintain.

@JimMeijers Terug van de #MN2013 beurs in Ahoy. Wat blijft techniek toch een gaaf iets! Leuke bedrijven als @RopeAccess /Height Specialists gesproken.

Griptight Isolation Plug Deze nieuwe plug van EST Group is een hybride van de Double Block and Bleed Isolation Plug en onze Griptight Hoge druk testplug. Hierdoor is het isoleren van ‘hot work’ veiliger dan ooit. Tijdens gebruik als isolatieplug kan deze plug een ‘backpressure’ weerstaan tot honderd bar. Net als bij de Griptight Test Plug geldt; hoe hoger de druk, des te beter de Grip. Dus deze plug blijft zitten waar die zit. Na voltooiing van de las kan de plug schrijlings over de las worden geplaatst om deze direct hydrostatisch af te persen tot een druk van 155 bar (hogere drukken op aanvraag). Door de upstream monitoringpoort kunt u altijd zien wat er achter de plug gebeurt. Door slim gebruik te maken van aluminium en staal is deze plug licht en uiterst handelbaar.

@MaintenanceNEXT Tiedo Tinga trekt volle zaal met masterclass betrouwbaarheid – Principles of loads and failure mechanisms

Flexibele verbindingen

@NVDO2 Het is best druk in de NVDO stand en de Jubileumstraat @MaintenanceNEXT in Ahoy Rotterdam. Leuke nieuwe ideeën opgedaan.

Follibus is een nieuwe activiteit binnen de groep met Hilux5. Er worden oplossingen ontworpen voor het maken van flexibele verbindingen in kanalen van thermische installaties waar bewegingen of uitzettingsverschillen zijn. Grote ervaring in thermische installaties in combinatie met een uitgebreide keuze in veelzijdige isolatiematerialen, gecoate weefsels, hoogwaardige folies en bestendige metaalgaasconstructies staan garant voor een gedegen ontwerp in bevestiging en materiaalopbouw. De keuze om vanuit de specifieke installatiebewegingen een flexibele verbinding te ontwerpen is uniek. Materialen zoals carbonwol, teflon, aramide vezels, viton en dergelijke zijn in combinatie uiterst geschikt voor het gebruik bij hoge temperaturen, stof en agressieve gassen. De kennis van warmteafbouw wordt ook gebruikt bij het ontwerpen en maken van demontabele isolatiesystemen welke toegepast worden op stoom- en gasturbines.

@jurgen_gordian Goed te zien dat ook Defensie aanwezig is bij #MaintenanceNEXT. Is immers ook een groot en modern onderhoudsbedrijf. #LMI #innovatie

@BlueTea_nl @MaintenanceNEXT is gestart! Op naar een mooie week boordevol technologische innovatie

@M_Oosterveer Niels Maat van #SEW geeft een business case over assetmanagement op drives. Met een praktijkverhaal van #Vrumona op #MN2013

04 13 iMaintain

020_21_22_23_whatsNEXT.indd 22

23-04-13 15:41

WHAT’S NEXT 23

jE MOET Er MAAr Op kOMEN

gEgOTEN AlUMINIUM kOppElSTUkkEN De laadarmen in havens zorgen ervoor dat de lading van tankers verlaad kan worden naar opslagtanks en andersom. Koppelstukken zorgen voor de koppeling tussen laadarm en schip. Door operationeel verantwoordelijken werd gezocht naar lichte koppelstukken ter voorkoming van fysieke klachten bij het personeel op de dokken. Daarnaast speelde een eenvoudigere handling een belangrijke rol. Middels een literatuurstudie en dankzij intensieve samenwerking met een Duitse gieterij werd het doel bereikt: EURAD koppelstukken van een lichtmetaal gietlegering met een rek boven de tien procent. De koppelstukken voldoen daarmee aan de Stoomwezen-eisen voor toestellen onder druk. De legering is zeer corrosievast en geschikt voor het gebruik in en bij zeehavens.

lEd ScHIjNWErpEr Schuch heeft een nieuwe led schijnwerper voor Ex-omgeving zone 1, met 42 leds in uitvoeringen van 1, 2 of 3 watt. Behuizing is van drukgegoten aluminium, met temperatuurbestendig veiligheidsglas. Toepasbaar bij temperaturen van -20 tot +40 graden. 45 procent energiebesparing ten opzichte van een 250 watt HI-lamp. Bijzonder geschikt voor moeilijk toegankelijke ruimtes in verband met lange levensduur van de leds, zoals offshore, booreilanden, overlaadstations of silo’s.

WrAp prIMEr De POLYKEN VE Wrap Primer van IPCO wordt gebruikt als een hechtlaag en corrosiewering, in combinatie met een bekleding tegen mechanische beschadigingen, zoals krimpmoffen of POLYKEN wikkelband. POLYKEN VE Wrap Primer is geheel onschadelijk en kan op eenvoudige wijze direct op de ondergrond worden aangebracht. Het heeft extreem goede, blijvende hechting en corrosiewerende eigenschappen, gecombineerd met lange levensduur en zelfherstellend vermogen, zonder kathodische onthechting.

Waar Maintenance NEXT zeker in geslaagd is, is meer nadruk op innovatieve technologie. Op verschillende stands waren innovaties te zien. Zo mocht de start-up Spinid op de stand van SPIE laten zien wat de voordelen zijn van de Spinning Disc-reactor, die veel preciezer en sneller grondstoffen met elkaar kan laten reageren in een chemische installatie. En het formaat van de reactor is ook vele malen kleiner dan traditionele chemische reactoren. Dergelijke innovaties kunnen de Rotterdamse industrie in de toekomst veel compacter maken. Veel bekijks had de nog relatief kleine stand rond het iTanksinitiatief. Daar werd onder andere een schoonmaakrobot voor opslagtanks getoond. Trots toonden de ontwikkelaars ´Jopie´ in actie. Dat innovatie soms op een heel eenvoudig principe is gebaseerd, toonde het Twentse bedrijfje Accede. Het ontwikkelde de zogenoemde steiger-bag, een opblaasbare vloer die op aanwezige vloeistof in grote opslagtanks kan drijven. Op die manier kan er onderhoud worden gepleegd zonder dat de hele tank leeg moet worden gepompt. Zo simpel, maar je moet er wel op komen.

Scan de foto en zie Maintenance NEXT in beeld en geluid! Hoe werkt het? •Installeer op uw smartphone of tablet de app ‘iLinqs’. •Start de app op uw smartphone of tablet. •Scan de foto waarbij het icoon is geplaatst. •Het bijbehorende filmpje verschijnt op smartphone of tablet.

kUNSTSTOf lEIdINgSySTEMEN De kunststof leidingsystemen van GF Piping Systems zijn honderd procent corrosievrij en daardoor onderhoudsvriendelijk. Naast het feit dat thermoplastische kunststoffen prima recyclebaar zijn, heeft kunststof nog een belangrijk voordeel: de gunstige CO2 footprint. Het is dus ook heel duurzaam. Corrosie op leidingen is voor de meeste mensen een ongenode gast. Een situatie die, als het enigszins mogelijk is, het liefst wordt voorkomen. Dan is het ergens toch opmerkelijk dat veel loodgieters en installateurs nog steeds met staal en koper werken. Die materialen zijn zeer corrosiegevoelig. Met kunststof leidingsystemen behoort corrosie echter definitief tot het verleden. Daarnaast komt bij de productie van kunststof maar liefst vijf keer minder CO2 vrij dan bij de productie van staal en koper.

iMaintain 13

020_21_22_23_whatsNEXT.indd 23

23-04-13 15:42

SKY-ACCESS! NDT

Special Lifting Heat Treatment

EFFICIËNTE COATING OPLOSSING VOOR EENVOUDIG ONDERHOUD HEMPADUR MAINTENANCE 17440  

Mengverhouding 1:1 Sneldrogend



Kwast & roller applicatie



Hoge D.L.D - tot 200 micrometer



Goede hechting op staal en andere epoxy's

Hempel brengt professionele consulting, technische ondersteuning en efficiënte coating oplossingen toegespitst op uw behoeften.

Bolt Tensioning

Painting

Rescue Teams

Paint Inspection

G6Welders WWW.LSB-SKY-ACCESS.COM LSB Sky-Access BV Hofdwarsweg 1, Geleen The Netherlands T. +31 (0)46 - 474 24 10 info@lsb-sky-access.com

www.hempel.nl

024_hempel_lsb.indd 1

23-04-13 10:18

UNDER CONSTRUCTION 25

Modeltrein test Delftse spoortunnel Op het bedrijventerrein van Siemens in Zoetermeer worden veiligheidstesten uitgevoerd voor de Delftse spoortunnel. De testen worden met een treintje uitgevoerd op een modelbaan van 25 meter. Het is het eerste spoortunnelproject waarbij op schaal de complete werking van alle systemen en veiligheid getest wordt. In 2015 gaat de trein in Delft ondergronds. ProRail sluit dan tijdens een treinvrij weekend het bestaande spoor op het tunnelspoor aan. Na dit weekend rijdt de trein tussen Den Haag en Rotterdam niet langer over het spoorviaduct dat Delft doorsnijdt, maar door de tunnel.

Benzinedamp nekt handige monteur Een automonteur die met een handigheidje dacht van Culemborg naar Almelo te kunnen rijden, heeft zichzelf lelijk in de problemen gebracht. Volgens de politie was de brandstofpomp in zijn auto kapot. De 64-jarige man had daarop een hogedrukspuit omgebouwd tot benzinetank en brandstofpomp tegelijk. De geïmproviseerde pomp was met een slangetje via het portierraam aangesloten op de motor. Terwijl de man reed, moest zijn vrouw pompen. Bij die klus kwam behoorlijk wat benzinedamp vrij. De rit eindigde in Leusden waar de bedwelmde man, volgens de politie ook nog eens longpatiënt, moest stoppen en liggend in de berm de ambulance moest afwachten. Zijn auto is door een sleepwagen naar Almelo gebracht.

Pak melk behoedt museumschip voor zinken Een dag na de ontdekking van de scheur onder de waterlijn in museumschip de Schorpioen wordt hard gewerkt om de laatste liters water weg te pompen. De oorzaak van de lekkage was een smalle scheur van een meter lang op anderhalve meter diepte onder de waterlijn. Het gat werd op een slimme manier opgespoord. Van binnen het schip viel er niets te zien aangezien het gat achter spanten en betimmering zit. Duikers gebruikten een pak melk dat ze af en toe openden. Onder water trok de witte wolk vervolgens de scheur in. ‘Ik prijs me gelukkig met de inzet van brandweer, duikers, Marinebedrijf en onze eigen mensen die direct handelend hebben opgetreden’, zegt directeur Harry de Bles van het Marinemuseum in Den Helder. ‘Zo is voorkomen dat er meer schade is veroorzaakt.’ De Bles: ‘Het gat is provisorisch gedicht, maar er zijn meer maatregelen nodig. Ik wacht de adviezen van deskundigen van het Marinebedrijf af over de verdere stappen. Want wij zijn historici en geen scheepsbouwers.’ Het was de derde keer dat de Schorpioen, een bijna honderdvijftig jaar oud ramschip, voor hoofdpijn zorgt. In 1886 zonk het schip in het bassin van Willlemsoord, toen het door een ander schip was geramd. In 2008 sloeg het pronkstuk van het Marinemuseum in Den Helder bij harde wind van zijn trossen en het raakte daarmee op drift. Daarbij raakte het flink beschadigd.

Zijn u curieuze berichten opgevallen in het nieuws voor onze under construction-rubriek? Stuur deze dan naar redactie@industrielinqs.nl 04

iMaintain 13

025_G_under_construction.indd 25

23-04-13 11:29

26 Shutdowns en turnarounds

Geconserveerde fabriek overwint

â&#x20AC;&#x153;

Stilleggen kan iedereen, maar hoe start je de fabriek na verloop van tijd weer op? Hoe zorg je dat de kennis, die de mensen van de fabriek hebben, behouden blijft en niet verdwijnt? Dat zijn de uitdagingen waar we toen voor stonden.

04 13 iMaintain

026_27_28_29_J_artikel.indd 26

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-04-13 11:29

Shutdowns en turnarounds 27

economische crisis Nu de economie op een lager pitje staat, zullen sommige bedrijven misschien overwegen om één van hun fabrieken tijdelijk in de mottenballen te leggen. Wat komt daar allemaal bij kijken? Ivo Vangeel van Nyrstar Belgium vertelt over zijn ervaringen met het stilleggen en conserveren van de zinkfabriek in Balen van december 2008 tot november 2009.

foto’s: Nyrstar

Erik te Roller

In het najaar van 2008 was er in Europa sprake van een vraaguitval als gevolg van de bankencrisis. Ivo Vangeel, destijds hoofd onderhoud en tegenwoordig hoofd reliability engineering van Nyrstar in Balen: ‘Onze toenmalige directeur vroeg op een gegeven moment: “Kunnen we de fabriek enige maanden stilleggen?” We hadden nog maar nauwelijks geantwoord of er kwam al weer een volgende vraag: “Hoe snel gaat dat en kan het al over twee weken?” Normaal leggen we hooguit een deel van de fabriek stil voor een onderhoudsstop. Maar de hele fabriek stilleggen en ook nog voor langere tijd was nieuw voor ons. Een onderhoudsstop kunnen we twee jaar voorbereiden. Nu moest alles in drie weken gebeuren en heeft de fabriek 330 dagen stilgelegen, van december 2008 tot november 2009.’ Een stuurgroep met vertegenwoordigers van de afdelingen productie, onderhoud, veiligheid en milieu en een senior consultant van Stork Asset Management, bereidden het stilleggen voor. De stuurgroep liet zich bijstaan door subgroepen van deskundigen uit verschillende delen van de fabriek.

Kennis vasthouden ‘Stilleggen kan iedereen, maar hoe start je de fabriek na verloop van tijd weer op? Hoe zorg je dat de kennis, die de mensen van de fabriek hebben, behouden blijft en niet verdwijnt? Dat zijn de uitdagingen waar we toen voor stonden’, aldus Vangeel. Bij maandenlang stilleggen van een fabriek krijgt een bedrijf met allerlei zaken te maken, zoals de kosten van conservering van de installaties, dat kennis en competenties van medewerkers verloren

dreigen te gaan, het verbreken van contracten met toeleveranciers, het aanvragen van een vergunning voor het gebruik van stoffen om te conserveren, enzovoorts. Als een stop drie weken duurt, kunnen operators en onderhoudstechnici veel onthouden, maar als het negen maanden duurt, moeten ze alles heel goed documenteren en kennis zoveel mogelijk borgen. Ook is het zinvol om van te voren in te schatten hoe lang de installatie stil zal liggen. Een pomp die een jaar niet draait, krijgt een andere behandeling dan een pomp die een maand niet draait.

In de mottenballen Vangeel: ‘Bij het leegdraaien was het alle hens aan dek. Vanaf december 2008 hielpen alle mensen om delen van installaties uit te bouwen, te conserveren en droog verpakt op te slaan in het magazijn. Voor alles wat bleef staan, namen we uiteraard ook maatregelen. Half februari 2009 waren we klaar en zat alles in de mottenballen. Daarna werkten we door met ongeveer vijf procent van de operators, de helft van de onderhoudstechnici en een aantal mensen voor de brandveiligheid. We hielden rekening met de persoonlijke voorkeur van de mensen om thuis te blijven of door te werken. De rest van de mensen was tijdelijk economisch werkloos. Zij kregen een uitkering van de overheid die Nyrstar aanvulde.’ Ook lopende contracten met toeleveranciers en industriële dienstverleners bleken opengebroken te moeten worden. ‘Met alle partijen hebben we onderhandeld en zijn we tot een oplossing gekomen. Dat heeft eveneens veel tijd en inspanning gekost’, verklaart Vangeel. Verder moest

iMaintain 13

026_27_28_29_J_artikel.indd 27

23-04-13 11:29

28 Shutdowns en turnarounds

Nyrstar met de overheid in gesprek over de vergunningen. ‘Voor een stilstaande fabriek heb je een andere uitbatingsvergunning nodig dan voor een draaiende fabriek. En voor de tonnen bijproduct moesten we een acceptabele oplossing vinden’, voegt Vangeel eraan toe.

Veiligheid blijft aandacht vragen Het lijkt alsof een stilstaande fabriek geen veiligheidsrisico’s kent, maar die zijn er volgens hem wel degelijk. Om corrosie tegen te gaan, is een deel van de installaties onder stikstofatmosfeer gezet. Negentig mensen zijn opgeleid om met de risico’s daarvan te kunnen omgaan. ‘Stel dat een medewerker nergens van afweet en een mangat instapt om iets van binnen te bekijken. Op zo’n moment kan die persoon bewusteloos raken of nog erger. Medewerkers mochten daarom alleen naar binnen als ze een opleiding hadden gehad, een toelating hadden van een hogere chef en er de nodige voorzorgsmaatregelen waren getroffen. Ook bleven veiligheidshelm en –bril verplicht’, licht Vangeel toe. Normaal is er weinig omkijken naar het circuit van nooddouches en brandbestrijdingsmiddelen. Tijdens de koude winter van 2008 op 2009 liep er wat water door de leidingen om vastvriezen te voorkomen. De brandweer is langs geweest om alles te controleren. ‘Om de installaties te kunnen preserveren, kregen we nieuwe chemicaliën in huis’, vervolgt Vangeel. ‘Daarvan moesten we MSDSkaarten (Veiligheidsinformatiebladen, red.)

hebben. Van het gebruik van de chemicaliën moesten we ook een risico-evaluatie maken en mensen opleiden om er veilig mee te kunnen werken.’

Gedetailleerd plan In december 2008 is de stuurgroep er met hulp van de subgroepen in geslaagd om binnen enkele weken een gedetailleerd plan op tafel te leggen voor het stilleggen en conserveren van de fabriek. Vangeel: ‘De belangrijkste vragen hierbij waren “wat wil je wel en wat niet stilleggen”, “wat wil je uitbouwen” en “wat is kritisch en wat niet”. Aan de hand van een boomstructuur uit onze SAP-bedrijfssoftware zijn we alle onderdelen van de fabriek nagelopen met een zogenoemde criticaliteitsanalyse. Bij het conserveren van een pomp stelden we onszelf vragen over de inwerking van chemicaliën, groei van

micro-organismen, invloed van vocht en temperatuur en het effect van stilstand. Hoe kritisch waren deze effecten bij een bepaalde pomp? Op grond hiervan deelden we de pompen in naar klasse variërend van weinig kritisch tot hoog kritisch. Belangrijk was vooral de motoren van de pompen goed te beschermen tegen vocht en rekening te houden met de problemen van stilstand voor de lagering. Bij stilstand van zwaarbelaste lagers drukken de kogels na verloop van tijd in de buitenring. Verder vragen opslagtanks, hijsinstallaties en schakelkasten speciale aandacht.’ Bij de classificatie heeft Nyrstar gebruik gemaakt van de zogenoemde Failure Mode, Effects & Criticality Analysis (FMECA) in combinatie met een weegfactor om te kunnen beslissen of het een onderdeel diende te conserveren, minimaal te conserveren, normaal te conserveren, uitgebreid te conserveren of te conserveren en te revitaliseren. Een motor minimaal conserveren, betekent bijvoorbeeld het controleren van de wartelgang en het uitvoeren van eenvoudig schoonmaakwerk. ‘Op deze manier zijn de productie- en onderhoudsmensen van de subgroepen alles langsgelopen’, aldus Vangeel.

De logistiek van dit project bleek veel complexer te zijn dan die van een normale shutdown. Bij de conservering is gebruikgemaakt van typicals, oftewel uniforme behandelmethoden. Als een bepaalde klasse pompen bijvoorbeeld om een uitgebreide conserve-

Nyrstar Nyrstar is een geïntegreerde onderneming voor mijnbouw en metalen, met marktleidende posities voor zink en lood, en groeiposities voor andere edele en basismetalen. Nyrstar heeft mijn-, smelt- en andere activiteiten in Europa, Noorden Zuid-Amerika, China en Australië. De onderneming is ontstaan in 2007 door de smelt- en legeringsactiviteiten van Zinifex (een Australisch mijnbouwbedrijf) en Umicore (een Belgisch bedrijf voor materiaaltechnologie) samen te voegen. Het bedrijf heeft twee zinksmelterijen in de Benelux: in Balen (België) en Budel (Nederland), waar respectievelijk bijna 600 en 450 mensen werken en met een jaarlijkse productiecapaciteit van respectievelijk 282.000 ton en 260.000 ton zinkmetaal. In 2009 begon de transformatie van Nyrstar van smeltbedrijf van zink en lood in een geïntegreerd smelt- en mijnbouwbedrijf.

04 13 iMaintain

026_27_28_29_J_artikel.indd 28

23-04-13 11:29

Shutdowns en turnarounds 29

ring vroeg, dan werden die pompen allemaal op dezelfde manier behandeld. Ook zijn alle procedures voor preventief onderhoud herschreven om te zorgen dat de onderdelen van de fabriek in goede conditie bleven verkeren. ‘Anders was het ons nooit gelukt om de fabriek na al die maanden weer in één keer op te starten’, aldus Vangeel.

Alles goed genummerd Het stilleggen kwam in feite neer op het schoonmaken van de leidingen en het uitbouwen van pompen, afsluiters, veiligheidskleppen en dergelijke. In totaal zijn honderden van die componenten schoongemaakt en geconserveerd. Bij de pompen werd bijvoorbeeld de waaier eruit gehaald. Alle onderdelen gingen naar het magazijn met een nummer om ze later weer gemakkelijk terug te kunnen vinden en op de juiste plek te kunnen terugplaatsen. De logistiek van dit project bleek veel complexer te zijn dan die van een normale shutdown. Een half leger aan mensen was bezig apparatuur uit te bouwen, schoon te maken, te conserveren en op te slaan. In de maanden daarna moesten sommige onderdelen nog te voorschijn gehaald worden vanwege tussentijds onderhoud. ‘We hebben alles nauwkeurig gedocumenteerd om later in omgekeerde volgorde te kunnen werken. Alle opmerkingen, handelingen en acties zijn vastgelegd in een logboek en werkopdrachten. We brachten ook steek- of blindflenzen aan om delen van installaties te kunnen inertiseren. Zo’n blinde flens moet je natuurlijk niet vergeten te documenteren, want zie hem maar eens op te sporen als je bij de opstart van de fabriek merkt dat er iets niet goed gaat’, aldus Vangeel. Verder liet Nyrstar de bezinkers regelmatig draaien, evenals de ventilatoren en rolbruggen. Dit was noodzakelijk om deze installaties in goede staat te houden. De stoominstallatie voor de gebouwen is aangelaten en op een laag pitje gezet.

Onderhoud tijdens stilstand Tussentijds is de bevoorrading van de afdeling maintenance stopgezet, omdat er geen onderdelen als gevolg van slijtage vervangen hoefden te worden en het niet de bedoeling was het magazijn te laten vollopen met reserveonderdelen. Bij het weer opstarten zorgde het bedrijf ervoor meer

dan de normale voorraad reserveonderdelen achter de hand te hebben. Daarna keerde het voorraadbeheer weer terug in de normale situatie. Tijdens stilstand blijft onderhoud volgens Vangeel nodig. Er is namelijk meer kans op corrosie, uitdroging, vervuiling en ongedierte dan bij normaal bedrijf. Dit vraagt daarom een aangepast plan voor preventief onderhoud. Tijdens het stilliggen van de fabriek heeft Nyrstar ook van de gelegenheid gebruikgemaakt om na het uitbouwen onderdelen preventief te vervangen die anders bij productie al snel kapot zouden zijn gegaan. Daarnaast is een aantal reparaties uitgevoerd, bijvoorbeeld aan de betonwerken, die onder normale bedrijfsomstandigheden onmogelijk zouden zijn, ook tijdens onderhoudsstops. Verder zijn verschillende zaken meer in detail geïnspecteerd.

‘Dit is geen investering en ook geen groot onderhoud. Je moet er een apart budget voor reserveren.’ ‘Ook hebben we de gelegenheid te baat genomen om de onderhoudsorganisatie grondig te herstructureren’, vervolgt Vangeel. ‘We hadden daar ruim tijd voor. Er was er een grotere bereidheid van de mensen om mee te werken, ook met het oog op de toekomst van het bedrijf en de continuïteit van hun baan, omdat ze geen productie hoefden te draaien. De meeste operatoren en mecaniciens zijn maanden thuis geweest. Kort voor het weer in bedrijf

nemen van de fabriek hebben we die een opfriscursus gegeven, zodat we succesvol zouden kunnen opstarten’, aldus Vangeel.

Speciaal budget Het stilleggen van een fabriek vergt extra geld, waarvoor het normale onderhoudsbudget niet toereikend is. ‘Dit is geen investering en ook geen groot onderhoud. Je moet er een apart budget voor reserveren in verband met productverlies, tijdelijk opzeggen van contracten, stilleggen van de fabriek inclusief uitbouwen van componenten, schoonmaken, conserveren, deconserveren, inbouwen en herstarten’, licht Vangeel toe. In november 2009 was het dan eindelijk zover. De fabriek kon uit de mottenballen worden gehaald en weer in bedrijf genomen worden. Volgens de planning zou dit zeven weken duren. ‘Dit hebben we op een paar dagen na gehaald’, zegt Vangeel. ‘De herstart is een succes geweest, zowel qua tijd, kosten, veiligheid en productie. In 2010 hebben we de productiedoelstellingen in elk geval gehaald. Het was een zware maar tegelijk ook onvergetelijke periode, waarin de teamgeest enorm is gegroeid.’ Wat hebben Nyrstar en dienstverlener Stork hiervan geleerd? ‘Bezint eer ge begint. Breng alle consequenties in kaart voordat je een fabriek stillegt. Een goede voorbereiding is het halve werk. We zijn erop gesprongen, want het moest snel gaan. Met een paar weken extra voorbereiding hadden we geld kunnen besparen. Op de totale duur van de stilstand hadden die paar weken niet veel uitgemaakt.’ n

iMaintain 13

026_27_28_29_J_artikel.indd 29

23-04-13 11:29

30 iMaintain Kracht

Techniekpact stroomlijnt bestaande initiatieven ‘We gaan het wiel niet opnieuw uitvinden’, zegt Jurgen Geelhoed van Techniekpact. ‘Er zijn initiatieven genoeg. We willen die initiatieven wel bundelen en stroomlijnen om ze effectiever te maken en barrières weg te nemen.’ Ook het project van iMaintain om vijftig zij-instromers een week stage te laten lopen in de onderhoudswereld kan op steun rekenen van het Techniekpact. ‘We moeten laten zien hoe mooi techniek is.’ David van Baarle

Langzaamaan begint het besef door te sijpelen dat de tekorten op de arbeidsmarkt van technisch personeel tot problemen kunnen leiden. Tot nog toe lijkt het erop dat de crisis de echte nood nog even uitstelt, maar nu al neemt het aantal onvervulde vacatures toe. Dat is op zich vreemd, omdat aan de andere kant ook het aantal werklozen nog steeds stijgt. Die mening is ook Jurgen Geelhoed toegedaan. ‘Blijkbaar zijn er genoeg mensen die willen werken, maar hebben ze in het verleden verkeurde studiekeuzes gemaakt.’

Gat De projectleider van Techniekpact laat de cijfers spreken: ‘De afgelopen vier jaar stroomden zo’n 220.000 technische arbeidskrachten de markt op. In die tijd was er echter behoefte aan ruim 300.000 technici. Dat betekent dat we een gat van meer dan 80.000 technici moesten aanvullen. Inmiddels is er al actie genomen om de liefde voor techniek bij de jeugd aan te wakkeren en de verwachting is dan ook dat tot 2016 zo’n 50.000 meer afgestudeerden de markt zullen betreden. Dat lijkt veel, maar de behoefte aan technisch personeel op alle niveaus wordt alleen maar groter. Als de komende jaren, zoals verwacht, het aantal technische vacatures toeneemt tot 440.000, lopen de tekorten zelfs op tot meer dan 150.000.’ Dit lijkt een onoverbrugbaar gat, zeker gezien het feit dat diegenen die in 2016 de arbeidsmarkt op komen, hun studiekeuzes grotendeels al hebben gemaakt. Geelhoed: ‘Idealiter zou vier op de tien studenten voor een bètastudie moeten kiezen om het aantal technische vacatures te kunnen vervullen. Hoewel de verhoudingen beter worden, is die ideale verhouding nog ver bezijden de realiteit. Bovendien blijkt dat de helft van die bètastudenten uiteindelijk helemaal niet in een technisch beroep terechtkomt. Op zich

04 13 iMaintain

030_31_K_artikel.indd 30

is die ontwikkeling een opsteker voor de bètastudies. Het laat namelijk zien dat je met een bètadiploma op zak veel meer kans hebt op een baan aangezien je zo ongeveer overal terecht kunt. De keerzijde is uiteraard dat ze dan verloren gaan voor de bètabanen.’

Initiatieven bundelen Techniekpact wil dan ook vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar afstemmen. De instrumenten daarvoor zijn al reeds bekend. ‘We willen niet opnieuw het wiel uitvinden’, zegt Geelhoed. ‘We gaan geen nieuwe analyses uitvoeren of nieuwe plannen smeden, maar kijken vooral naar wat er al is. Techniekpromotie in het funderend onderwijs en een grotere instroom in de techniekopleidingen moe-

‘Idealiter zou vier op de tien studenten voor een bètastudie moeten kiezen om het aantal technische vacatures te kunnen vervullen.’

ten de technische arbeidsmarkt op den duur van onderen kunnen aanvullen, maar daar pluk je pas in 2020 de vruchten van. Er is meer nodig om de tekorten op de korte termijn aan te pakken. Daarom moeten we ook kijken naar zij-instromers en technisch talent uit het buitenland aantrekken en behouden. We maken nu met het Techniekpact, met boegbeeld Paul de Krom en ambassadeur André Kuipers, een rondje langs de provincies en ik moet zeggen dat er al veel initiatieven bestaan. Ons doel is dan ook al die bestaande initiatieven te bundelen om per regio zoveel mogelijk resultaat te genereren. De taak van de overheid in deze is om de juiste

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-04-13 11:28

FOTO: WIM RAAIJEN

iMaintain Kracht 31

Jurgen Geelhoed over het techniekpact: ‘Ons doel is alle bestaande initiatieven te bundelen om per regio zoveel mogelijk resultaat te genereren.’

randvoorwaarden te scheppen zodat de initiatieven tot bloei komen. Wat dat aangaat heb ik een mooie baan. Ik werk samen met overheden, maar ook met het bedrijfsleven en het onderwijs. We zullen het samen moeten oppakken om echt succesvol te kunnen worden. Het begint met een open dialoog. We hebben de toegang naar ons ministerie dan ook letterlijk vereenvoudigd. De zware deur die tot voorheen moeilijk open ging, gaat nu automatisch open. U bent van harte welkom om uw ideeën en initiatieven voor te leggen, maar ook de barrières met ons te delen.’

Zij-instromers Het iMaintain-congres was tevens de aftrap van het project dat iMaintain

samen met de NVDO opzette om de onderhoudsbranche te helpen aan nieuwe instroom. Dit bereiken we door vijftig zijinstromers een stageplek aan te bieden voor één week. Mensen met een technische opleiding die toch in een alfabaan terecht zijn gekomen, civiel techniekers die binnen hun eigen vakgebied geen uitdaging meer zien of al die anderen die nieuwsgierig zijn naar wat een baan in het onderhoud nu precies inhoudt, kunnen zich inschrijven voor het project. Goed onderhoud zie je niet, dat is de kracht van de markt, maar tevens een probleem voor het imago. Onbekend maakt onbemind en dus moet er een manier zijn om mensen kennis te laten maken met het veelzijdige en uitdagende werk. Een stage

van een week kan in ieder geval mensen over de streep trekken die twijfelen of die geen weet hebben van wat een baan in maintenance inhoudt. En mochten de zijinstromers niet direct over willen stappen, dan heeft de branche er in ieder geval nieuwe ambassadeurs bij. Uiteraard houden we de vorderingen bij in iMaintain en via de website www.imaintain.info Om dit project mogelijk te maken, zijn we nog op zoek naar stageplaatsen. Inmiddels kunnen we zo’n vijftien plaatsen aanbieden, maar dat betekent ook dat we er nog 35 missen. Meld u dus snel aan via www.imaintain.info/50 en help mee het imago van de branche te versterken en de arbeidstekorten terug te dringen. ■

iMaintain 13

030_31_K_artikel.indd 31

23-04-13 11:28

32 iMaintain Kracht

‘Techniek gedraagt zich als een geheim genootschap’ Het is nog niet te laat, maar de tijd dringt. Dat zegt Martin van Pernis, president van KIVI NIRIA, over de personeelstekorten in de techniek. De sector kampt vooral met een imagoprobleem, zegt hij. Om daar iets aan te doen, moeten de deuren wagenwijd open en moet onderhoud laten zien hoe belangrijk het is om Nederland draaiende te houden. Elise Quaden

Van Pernis, president van KIVI NIRIA en zelf ‘een bijklussende 65+’er’, constateert dat techniek en onderhoud worden ondergewaardeerd in de samenleving. ‘Het woord ‘techneut’ heeft een denigrerende connotatie. Techniek en onderhoud krijgen weinig aandacht en zeker langetermijnonderhoud komt maar weinig in beeld. Maar als er dan toch iets kapotgaat, dan komen er altijd verwijten aan het adres van de leverancier. Na een storing wordt er meteen gepraat over het onderhouds-

04 13 iMaintain

032_P_artikel.indd 32

contract en gezegd: ‘Onderhouders, doe er wat aan!’’

Geheim genootschap Het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, KIVI NIRIA, heeft kortgeleden een vakafdeling Maintenance ingericht. Momenteel is van de 25.000 KIVI NIRIA-leden naar schatting een derde actief in de onderhoudswereld. KIVI NIRIA wil deze leden een platform bieden voor hun specifieke kennis, die dwars door de verschillende sectoren gaat. Daarom pleit Van Pernis ervoor dat onderhoud zich bedrijfsbreed met alle processen bemoeit. ‘Maintenance moet een plek afdwingen bij de research en ontwikkeling. Het moet in alle aspecten van de industrie een rol gaan spelen. Want het beste onderhoud is geen onderhoud. Onderhoud moet je niet aan de inkoper overlaten. Iedereen moet deelgenoot zijn van het onderhoudswerk.’ De interesse in en het imago van techniek dragen bij aan het op de kaart zetten van maintenance, zegt Van Pernis. ‘De techniekwereld gedraagt zich als een

geheim genootschap. Het heeft een ima goprobleem waar het aan moet werken. Kinderen moeten techniek kunnen opsnuiven zodat ze erin geïnteresseerd raken. Er zijn tekorten aan personeel, door een gebrekkige instroom en een ‘weglek’ van mensen die iets anders gaan doen. Dat is niet erg, zolang eraan gewerkt wordt.’

Poorten openen Van Pernis is van mening dat het nog niet te laat is, maar de tijd dringt wel: ‘Zodra de economie aantrekt, zal de industrie er alles aan moeten doen om technisch

‘Bedrijven lijken zich nog niet volledig te beseffen welk zwaard van Damocles ze boven het hoofd hangt.’ talent voor zich te winnen en aan zich te binden. Sterker nog; dat moet ze nu al doen, anders is men te laat. Voor de onderhoudswereld zal deze noodkreet niet vreemd in de oren klinken, want daar zijn de tekorten nu al te merken. Toch lijken bedrijven zich nog niet volledig te beseffen welk zwaard van Damocles ze boven het hoofd hangt. De technische sectoren zullen dan ook gezamenlijk moeten optreden om het tij te keren.’ Nederlandse ingenieurs hebben het vermogen ons uit de crisis te tillen, zegt Van Pernis. ‘Maar dan moeten we niet het wiel steeds opnieuw uitvinden. Dat betekent dat het Techniekpact de bestaande initiatieven voor techniekpromotie moet ondersteunen en de krachten gebruiken om de sector nog aantrekkelijker te maken voor nieuw technisch talent. De technische sector heeft ook een belangrijke rol. Die moet vooral blijven laten zien en vertellen hoe mooi techniek is. Stel de poorten open en laat zien waar u trots op bent.’ n

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

24-04-13 09:44

iMaintain Kracht 33

De kracht van een lange adem Contractors die meer toegevoegde waarde willen bieden voor hun opdrachtgever, lopen nogal eens tegen de beperking aan dat de contractduur investeringen ontmoedigt. Tata Steel onderkende dit probleem en besloot een tienjarig contract te gunnen voor het onderhoud aan transportrollen. Uiteindelijk deed IJssel Technologie het beste bod en het bedrijf richtte zelfs een eigen werkplaats in buiten de poorten van de staalproducent. David van Baarle

Tata Steel in IJmuiden is een innovatief, techniekgedreven bedrijf, waar je begrijpt waar de term ‘zware industrie’ vandaan komt. Het proces van omsmelten van ijzererts met behulp van cokes tot ruwijzer, van ruwijzer tot ruwstaal en van ruwstaal tot gewalst staal, dat gedurende het proces dunner en dunner wordt, is letterlijk zwaar. Van begin tot het eind van het proces zijn dan ook transportrollen te vinden die de grondstoffen en het staal door de fabriek verplaatsen. Hoewel de variaties in de rollen groot zijn, van rol-

‘Belangrijkste uitdaging voor ons is om de workflow optimaal te krijgen.’ len van honderd kilo tot vijf ton, is het onderhoud eraan wel redelijk standaard. Bij Tata Steel in IJmuiden moeten zo’n 2500 tot soms wel 3000 rollen per jaar worden gereviseerd. Tata Steel heeft daarvoor IJssel Technologie ingeschakeld. Rien Slingerland, directeur van de technisch dienstverlener, deed tijdens het iMaintaincongres, samen met Peter Kransberg, senior buyer van Tata Steel, uitgebreid verslag van de overeenkomst. ‘Wat de samenwerking interessant maakt, is dat we een contract hebben getekend voor

tien jaar’, zegt Slingerland. ‘Dat betekent dat we serieuze investeringen kunnen doen om niet alleen te doen wat we hebben beloofd, maar ook om het onderhoudsproces waar mogelijk te verbeteren.’ Dat hij dat serieus neemt, blijkt wel uit de investering die IJssel Technologie deed in een werkplaats van vierduizend vierkante meter waar zo’n dertig man personeel van het bedrijf dagelijks de rollen schoonmaakt, inspecteert en reviseert.

Transparant ‘Belangrijkste uitdaging voor ons is om de workflow optimaal te krijgen’, vervolgt Slingerland. ‘We zullen als alles goed is ingericht, rekening houdend met de fluctuaties in het aanbod, meer dan zestig rollen per week moeten kunnen verwerken. Daarvoor is een goed logistiek proces essentieel. Uiteraard zijn we ook vanaf april, toen de contractduur inging, bezig met het verzamelen van onderhoudsdata van de rollen. We hebben onszelf een

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

033_N_artikel.indd 33

jaar gegeven om alles in de vingers te krijgen. De basis van het contract is heel simpel. IJssel Technologie werkt met een vaste prijs per roltype. Slingerland: ‘Daarmee lopen we het risico dat we geld verliezen, als de reparatie tegenvalt, maar het geeft tevens een prikkel om procesverbeteringen door te voeren. En omdat zowel wij als Tata Steel daarvan profiteren, zijn beide partijen bereid om open en transparant samen te werken. Natuurlijk zijn er tegenvallers in de implementatiefase, maar gelukkig hebben we goede afspraken met Tata Steel gemaakt om daar samen uit te komen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat we onze ervaringen gebruiken om het proces beter te maken. Om dat in de vingers te krijgen, maar ook om serieuze investeringen te kunnen doen, heb je wel een langere contractduur nodig. Met een horizon van tien jaar kunnen we volgens mij heel veel bereiken. ’ n

iMaintain 13

24-04-13 15:51

Vragen storingen teveel van u? Sitech Services verzorgt het complete onderhoud van fabrieksinstallaties, van management en uitvoering tot verbeterprojecten. Door onderhoud goed voorbereid en gepland uit te voeren vergroten we de betrouwbaarheid van uw installaties. Ondersteuning bij het beheer van uw installaties leidt tot een hogere productiviteit en lagere kosten.

SITECH SERVICES VERBETERT UW PRESTATIES

www.sitech.nl

Het Polytechnisch Zakboek is al meer dan 80 jaar een onmisbare vraagbaak voor technici uit vele vakgebieden. Het bevat een unieke verzameling gegevens in de vorm van definities, formules, tabellen, schemaâ&#x20AC;&#x2122;s en grafieken. Nieuwe informatie is toegevoegd over (onder andere) impregneren, trillingsisolatie, wrijving, slijtage en smering. Alle onderwerpen zijn volledig afgestemd op de Eurocodessystemathiek. Het formaat is vergroot en de opmaak is verbeterd, waardoor het aflezen van figuren en tabellen een stuk eenvoudiger is geworden.

Ga voor meer informatie en uw bestelling naar www.sdu.nl/polytechnischzakboek POLYTECHNISCH ZAKBOEK, 52e druk Redactie Prof. Ir. F. van Herwijnen, Prof. Ir. P.H.H. Leijendeckers, Prof. Dr. Ir. G. de Roeck, Ir. G.A. Schwippert, Prof. Ir. Y. Verbakel ISBN 9789062287703 â&#x201A;Ź 175,- excl. verzend- en administratiekosten

034_sdu_sitech.indd 1

23-04-13 10:17

iMaintain Kracht 35

Duurzame inzetbaarheid maakt vergrijzing kansrijk Dé oudere bestaat niet en voldoet al helemaal niet aan het beeld van de grijze, kromlopende senior achter de geraniums. Volgens Francel Vos kunnen ouderen deels tekorten op de arbeidsmarkt oplossen. De kern: zoek altijd de ‘fit’ tussen de mensen en wat het werk vraagt. Elise Quaden

wordt groter omdat mensen steeds ouder worden. Maar Nederland bevindt zich wel in een gunstige positie, onder meer door ons hoge opleidingsniveau, de welvaart en de relatief gezonde bedrijven. Er is in ons land eerder kwalitatieve schaarste dan kwantitatieve schaarste. Dus een mismatch in de aanwezige kennis en vaardigheden en wat de werkgevers vragen. Om van de vergrijzing een kans te maken, is het zaak om het menselijk kapitaal maximaal te benutten en te stimuleren, dat is sociale innovatie. Daarbij zijn wendbaarheid en inzetbaarheid factoren die je wil vergroten. Proactief gedrag loont. Ga niet wachten tot je stilstaat om vervolgens niet te weten hoe je verder moet.’

Mismatch Vos: ‘De context verandert. Door de crisis zijn er meer mensen op de arbeidsmarkt dan dat er banen zijn. Ouderen blijven zitten waar ze zitten, waardoor jongeren geen kans krijgen. Vanaf 2037 verwachten we een vergroening, desondanks kunnen we ook nu al aan de slag gaan met de vergrijzingsgolf. De vergrijzing is een groei-

‘De vergrijzing is een groeimarkt.’

Talent maken

markt. Het noodzaakt ons tot veranderingen in huisvesting, mobiliteit. En dat vraagt om nieuwe technieken, innovatie, flexibiliteit en creativiteit.’ Vos ziet genoeg kansen voor Nederland, met als belangrijkste boodschap: er is geen tekort aan mensen, maar een tekort aan de juiste mensen: ‘In de komende vijftien tot twintig jaar groeit het aantal ouderen. Zij verlaten de arbeidsmarkt, de ‘grijze druk’ op de maatschappij

foto: wim raaijen

Francel Vos is strategisch consultant bij TNO Behavioral & Social Sciences. Ze doet onderzoek naar inzetbaarheid en helpt bedrijven met het oplossen van strategische vraagstukken over het functioneren van hun werknemers. Ze stelt dat het te makkelijk is om mensen ‘oud’ te noemen en ze af te serveren voor de arbeidsmarkt: ‘De 65+’er wordt tegenwoordig al als ‘oud’ bestempeld, terwijl deze generatie wel nog wil werken. Van de 60+’ers participeert 35 procent op de arbeidsmarkt. 65 procent dus niet. Daarom moeten we vergrijzing zien als een lust, geen last. Het is wel iets waar we ons mee bezig moeten houden. Maar de vergrijzende groep is een grote groep, die nog veel wil.’ Daarbij is vergrijzing

als fenomeen complex. ‘Onderzoek laat zien dat het een containerbegrip is, waar we nog veel niet van weten’, aldus Vos. ‘Dé oudere bestaat niet. Ze hebben allemaal een andere historie en ze komen uit verschillende milieus en regio’s.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

035_O_artikel.indd 35

Menselijk kapitaal heeft stimulans nodig. Of onderhoud, in feite. Vos: ‘Mensen moeten ‘onderhouden’ worden door ze te laten leren en zich te laten ontwikkelen. Het Nederlandse onderwijs is in de basis goed, maar kent ook zwakke punten. Zo is er weinig interesse voor bètaopleidingen en verouderen kwalificaties snel. Op termijn moeten er zaken veranderen om de arbeidsmarkt te laten floreren en werknemers te behouden. Geef werknemers mogelijkheden om te blijven leren, leg de nadruk op ‘talent maken’ in plaats van ‘talent kopen’ en biedt uitdagend werk.’ Investeren in je mensen, heeft dat nog wel zin bij ouderen? Ja, zegt Vos, omdat ouderen meer kunnen dan we denken. ‘Ouderen kunnen langer doorwerken, niet in de laatste plaats door de medisch-technologische vooruitgang en de verbeterde werkomstandigheden. Zo focussen we op duurzame inzetbaarheid. De kern daarvan is: zoek altijd de ‘fit’ tussen de mensen en wat het werk vraagt. In deze kwestie vraagt succes om creativiteit. Vergrijzing benutten kan door slimmere hulpmiddelen te maken. En vergrijzing versoepelen kan door een betere organisatie.’ n

iMaintain 13

23-04-13 11:27

36 PRODUCTEN

Producttrends op www.imaintain.info

Intelligente lagertechnologie

Modulaire componentenmatrix

SKF lanceert SKF Insight, een innovatie in intelligent draadloze technologie die is geïntegreerd in SKF-lagers. De ontwikkelingen van SKF in uiteenlopende ‘smart technologies’ maken het nu mogelijk dat lagers hun conditie permanent doorgeven, met intern gevoede sensoren en data-acquisitie-elektronica. Lagers zijn lang het hart van draaiende installaties genoemd, SKF maakt nu dat ze ook het brein van de installatie worden. www.skf.com

Framo Morat Nederland presenteert een modulaire componentenmatrix waarmee letterlijk honderden varianten van planetaire aandrijvingen zijn te realiseren. Omdat wordt geput uit een zeer uitgebreid, seriematig geproduceerd componentenprogramma, komt dit direct tot uiting in een goede prijs-kwaliteitverhouding. Door de keuzematrix stap voor stap door te lopen, kan de gebruiker precies de gewenste aandrijving als een soort ‘bouwpakket’ samenstellen. www.framo-morat.nl

Temperatuursensoren

Siemens Industry Automation heeft het portfolio van temperatuursensoren uitgebreid met de komst van de Sitrans TS productfamilie. De nieuwe weerstand sensoren en thermokoppels zijn ontworpen voor universele toepassing. Het portfolio heeft een modulaire opzet en is beschikbaar in een grote diversiteit aan materialen, afmetingen, sensoren en transmitters. Niet alleen worden de gebruikelijke communicatie-protocollen ondersteund zoals HART, Profibus PA en Foundation Fieldbus, maar is er ook gekozen voor een certificering volgens ATEX en IECEx. www.siemens.nl/industry

Chemisch anker

AC100-PRO van Powers Europe heeft een ETA optie 1 goedkeuring gekregen. Omdat seismische belasting valt binnen deze ETA goedkeuring, is AC100-PRO het eerste chemische anker ter wereld met een ETA-goedkeuring voor seismische lasten volgens categorie C1. Tegelijkertijd heeft dit vinylester anker ook de nieuwe Europese ETA goedkeuring voor metselwerk ontvangen. De AC100-PRO kan nu in bijna elk basismateriaal toegepast worden, van beton en natuursteen tot bak- en bouwsteen (volle en holle) en kalkzandsteen. www.powerseurope.nl

04 13 iMaintain

036_E_producten.indd 36

Zijsnijtang

App voor gezondheidsrisico’s

Switch voor controlrooms

Dynamische gehoorbescherming

De X-CUT en de TwinForce zijn twee nieuwe krachtpatsers van Knipex. De X-CUT knipt veertig procent lichter dan een zijsnijtang met dezelfde grootte en de TwinForce knipt zelfs vijftig procent lichter dan de beproefde kracht-zijsnijtang. De X-CUT heeft een voor zijsnijtangen nieuw doorgestoken scharnier voor de hoogste stabiliteit bij een laag gewicht. De alles-in-één TwinForce knipt probleemloos grove en fijne draadsoorten, maar ook ongewone materialen zoals staalband. Voor dikke draden zet men de Knipex TwinForce gewoon opnieuw aan. www.knipex.com

De Stoffenmanager van TNO, Arbo Unie en Beco geeft ondernemers al sinds jaar en dag goed inzicht in de gezondheidsrisico’s van het werken met gevaarlijke stoffen. Vanaf nu is er ook een Stoffenmanager-app voor Android-toestellen beschikbaar. Alle stoffen waarmee in een bedrijf gewerkt wordt, zijn met deze app altijd toegankelijk en direct oproepbaar. Bij een eventuele calamiteit is voor de hulpdiensten direct duidelijk met welke stoffen wordt gewerkt en welke in het bedrijf aanwezig zijn. www.tno.nl

De ControlCenter-Digital-288 is de modulaire DVI KVM-switch van fabrikant Güntermann & Drunck en nu onderdeel van het assortiment van Koning & Hartman. Deze switch is bij uitstek geschikt voor gebruik in controlrooms. De ControlCenter-Digital KVMmatrix-switch biedt een flexibele oplossing vanwege de modulaire systeem set-up, het brede scala van ondersteunende signalen en de eenvoudige manier waarop het systeem bediend kan worden. De switch is samen te stellen met in totaal 288 dynamische poorten, welke als CPU- of User-poort geprogrammeerd kunnen worden. www.koningenhartman.com

Abiom heeft bij TATA Steel nieuwe Phonak-headsets geleverd en voor 35 personen maatwerk-oortjes. Deze headsets, de zogenoemde Phonak Primero DPC, zijn de enige headsets die zowel bescherming bieden tegen omgevingsgeluid als goede communicatie waarborgen, waarbij het omgevingsgeluid wordt weergegeven. De headsets worden aangesloten op de bestaande communicatie-apparatuur (portofoons). www.abiom.nl

Kijk voor meer productinnovaties op www.imaintain.info

24-04-13 16:03

INFRA 37

TNO: Onderhoud van bruggen schiet tekort Duizenden betonnen viaducten en bruggen in Nederland moeten in de komende decennia worden gerepareerd. Dat leidt tot hoge kosten en overlast voor het verkeer. Daarvoor waarschuwt onderzoeksinstituut TNO. David van Baarle

Nederland heeft ongeveer 40.000 betonnen bruggen en viaducten. De meeste daarvan zijn gebouwd tussen 1960 en 1980. Zout sijpelt constant door en tast het staal in het gewapend beton aan. Daardoor kan de brug minder dragen en is na verloop van tijd herstel nodig. Momenteel moeten ongeveer vierhonderd bouwwerken per jaar worden hersteld. Dat aantal zal in de komende tien jaar verdubbelen. Rond 2024 moeten 630 tot 1040 bruggen worden aangepakt, verwacht TNO. Rond 2040 moeten jaarlijks zelfs vier keer zo veel viaducten en bruggen als nu worden gerenoveerd. Uit onderzoek blijkt dat vijf procent van de bruggen en viaducten in rijkssnelwegen na veertig jaar betonschade heeft en vijftig procent na zeventig jaar doorwapeningscorrosie ten gevolge van indringen van dooizouten. Op grond daarvan is geschat dat in 2012 driehonderd tot vijfhonderd bruggen in Nederland reparatie nodig hebben. Dit aantal verdubbelt in 2024 (630 â&#x20AC;&#x201C; 1040) en verviervoudigt ongeveer in 2040 (1080 â&#x20AC;&#x201C; 2100). De kosten en de bijbehorende hinder voor het verkeer stijgen hierdoor sterk. De levensduur van de reparatie heeft grote invloed op het aantal toekomstige reparaties. Volgens onderzoek hebben traditionele betonreparaties een gemiddelde levensduur van maar tien jaar. Uit jarenlange ervaring van TNO blijkt dat met een alternatieve techniek, kathodische bescherming (KB), corrosie voor tenminste 25 jaar kan worden gestopt. Met een zoveel langere

Volgens onderzoek hebben traditionele betonreparaties een gemiddelde levensduur van tien jaar. Volgens TNO kan met een alternatieve techniek, kathodische bescherming, corrosie voor tenminste 25 jaar worden gestopt.

levensduur van de reparatie halveert het aantal reparatiegevallen bijna.

Innovatieve oplossingen TNO heeft een aantal innovatieve oplossingen bedacht om de problemen in betonnen bruggen te beperken. Eerste stap is om de daadwerkelijke schade in beeld te brengen. Via grootschalige inspectie met niet-destructieve technieken kunnen de zwakke gevallen in beeld worden gebracht tegen minimale kosten. Daarbij tekent het onderzoeksinstituut aan dat het beoordelen van de restlevensduur van bestaande infrastructuur nog in de kinderschoenen staat. Technieken zoals potentiaalmetingen zijn beschikbaar maar worden in Nederland zelden toegepast. Als tweede raadt TNO Rijkswaterstaat aan om grootschalig preventieve maatregelen in te zetten. Met behulp van bijvoorbeeld hydrofoberen, waterafstotend maken, kan de noodzaak tot reparatie worden uitgesteld of voorkomen. Wel zeggen de onderzoekers dat verder onderzoek naar de langetermijneffecten zoals de werkingsduur en de optimale herhalingsfrequentie nodig is. Het systematisch monitoren van zwakke gevallen beperkt in ieder geval de

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

037_M_artikel.indd 37

gevolgen van corrosie voor de veiligheid en kan worden gebruikt om de timing van ingrijpen te optimaliseren.

Verantwoord uitstellen Een van de meest ingrijpende voorstellen van TNO is het grootschalig toepassen van kathodische bescherming. Dit zou leiden tot vermindering van het totale aantal ingrepen over de tijd. Door spanning op de ijzeren wapening te zetten, verandert deze in een kathode. Door de potentiaal te verlagen wordt de anodereactie van ijzer tot ijzerionen zo sterk vertraagd dat hij praktisch te verwaarlozen is. TNO stelt verder voor om onderzoek te doen naar het verlengen van de levensduur van reparaties op basis van inzicht in de degradatiemechanismen. Dit zal moeten leiden tot lagere kosten over de lange termijn. Door de kosten over de levenscyclus van preventieve en curatieve maatregelen in beeld te brengen, kunnen technische afwegingen worden gemaakt, ook in relatie tot langlopende onderhoudscontracten. Als laatste stelt TNO vooral tijdens nieuwbouw de kosten- en levensduureffecten van preventieve maatregelen te onderzoeken. lmmers, wat nu wordt gebouwd moeten we in de toekomst onderhouden. â&#x2013;

iMaintain 13

24-04-13 14:52

Tijdelijk of semi permanent behoefte aan extra warmte en/of energie? Uw bron van informatie bij het kopen of huren van ketelinstallaties voor stoom, warm en heet water. Verhuur

• warmwaterketels tot 8 MW • heetwaterketels tot 12 MW • automatische expansie-inrichtingen • stoomketelunits tot 28 barg van 400 kg/hr tot 16.000 kg/st • ontgassers, voedingswatertanks, ontharders • olietanks 3, 5, 10 en 20m3 • in container, buitenopstelling of romneyloodsen

Services

• 24 uurs storingsdienst • leidingwerkmontage • onderhoud • engineering

Milieuzorg

• Low-NOx installaties • geluidsbesparende omhuizingen • CE normering

www.ecotilburg.com Postbus 899, 5000 AW Tilburg - Hectorstraat 23, 5047 RE Tilburg - Tel: 013 5839440 - Fax: 013 5358315 - E-mail: info@ecotilburg.com

Applus RTD is de wereldwijde referentie voor Asset Integrity Services, met een solide basis in Niet-Destructief Onderzoek en Inspecties. Onze focus ligt op het leveren van totaal oplossingen op het gebied van testen, inspecteren en certificeren, die de integriteit van uw installatie waarborgen. Dit doen we al sinds 1937. Onze Asset Integrity Services, standaard en op maat gemaakt, verzekeren de integriteit en conformiteit van uw installaties. Applus RTD Nederland Delftweg 144 3046 NC Rotterdam T + 31 10 716 60 00

www.ApplusRTD.com

038_applus_eco.indd 1

Postbus 10065 3004 AB Rotterdam E info.netherlands@applusrtd.com

23-04-13 10:17

Maint

Het magazine van de NVDO

Ton Huibers is Maintenance Manager of the Year 2013 | Nederlandse onderhoudsindustrie stilt kennishonger Midden-Oosten | Personeel werven is maatwerk 039_MA_NVDO_cover.indd 39

23-04-13 11:26

i-Maintain.nl

geeft nog meer waarde voor uw geld

Meer nieuws dan ooit • Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector • Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar • Volledig evenementenoverzicht • Online catalogi met producten en diensten • Multimediale bedrijfspresentaties • Tweewekelijkse Nieuwsbrief • Live twitter updates • LinkedIn interacted

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase • Ga naar www.i-maintain.nl en kies abonneren

i-maintain.nl

Ga direct naar i-maintain.nl en blijf iedereen voor

040_hi_abo.indd 1 _adv_www_iMaintain-staand-A5.indd 43

23-04-13 10:17 18-04-13 16:42

Van de voorzitter Genoeg te onderhouden Nog niet zo lang geleden verbouwden wij ons nieuw aangekochte oude huis. Inmiddels is het zo goed als geheel naar onze zin en woon ik daar met mijn gezin met veel plezier. De hele naar-onze-wens-renovatie, kostte best een flinke duit. Als ik dit anno 2013 had laten doen, dan had ik toch een behoorlijke kostenbesparing kunnen realiseren. Want, het woonakkoord maakt renovatie en herstelwerkzaamheden door een tijdelijke verlaging van het btw-tarief nu maar liefst zes procent goedkoper. De regeling zorgt ervoor dat de koop van een oude bestaande woning en deze (grondig) verbouwen relatief goedkoper wordt ten opzichte van nieuwbouw. Voor de derde maal wordt zo de toch al zwaar getroffen nieuwbouw door overheidsmaatregelen verder op achterstand gezet. Eerder werden nieuwbouwwoningen al relatief duurder doordat de overdrachtsbelasting werd verlaagd en de btw werd verhoogd naar 21 procent. De overdrachtsbelasting geldt namelijk alleen voor bestaande woningen en de btw wordt juist weer alleen geheven op nieuwbouw. De tijdelijke verlaging van de btw op arbeid op onderhoudswerkzaamheden kan voor een stimulans zorgen. Een soortgelijk effect deed zich voor bij de vorige btwverlaging in 2011, toen de onderhoudswerkzaamheden in de woningbouw met 3,5 procent flink groeiden. Dit was de hoogste groei sinds 1994. De onderhoudssector onttrekt zich voor een groot gedeelte sowieso al wel aan de economische tegenwind. Draait de woningmarkt zoals nu niet goed en krijgen huizenverkopers hun huis niet verkocht, dan kunnen zij ervoor kiezen om te ver-

bouwen om hun woning aantrekkelijker te maken voor kopers. Ook kunnen huizenverkopers besluiten toch maar niet te verhuizen en de huidige woning aan te laten passen aan hun actuele woonwensen door bijvoorbeeld een nieuwe keuken, uitbouw en/of dakkapel te plaatsen. ING Economisch Bureau verwacht dat de onderhoudssector dit jaar dan ook licht groeit. Ondanks de recessie is er in 2013 nog voor ruim zeventig miljard euro aan bouwomzet te verdelen onder bouwbedrijven. Voor bouwbedrijven die beter presteren dan hun concurrenten, is er dus nog steeds wel wat te halen. Innovatie is hiervoor de sleutel. Innovatie staat in de bouw nog in de kinderschoenen. Zo is de arbeidsproductiviteit in de bouw de afgelopen vijftien jaar nauwelijks gestegen, vooral als dit vergeleken wordt met andere maaksectoren zoals de industrie. De lage groei van de afgelopen jaren zorgt ervoor dat er juist nog veel kansen zijn! Toen wij in 2010 verhuisden naar ons nieuwe oude huis, konden we deze ontwikkelingen natuurlijk nog niet voorspellen. En hadden we drie jaar langer gewacht met de aankoop en renovatie van ons nieuwe oude huis, dan hadden we er drie jaar minder lang plezier van gehad. Gelukkig is er nog wat te onderhouden, dus kan ook ik in 2013 genieten van het verlaagde btw-tarief.

Voor bouwbedrijven die beter presteren dan hun concurrenten, is er dus nog steeds wel wat te halen. Innovatie is hiervoor de sleutel.

Bas P. Kimpel Voorzitter

MaintNL 04 â&#x20AC;&#x201C; 2013 41

041_MB_NVDO_Voorzitter.indd 41

23-04-13 11:26

Maintenance als exportproduct

‘Nog twintig jaar genoeg werk in Dubai’ De kennishonger in het Midden-Oosten van de wereld op het gebied van onderhouds- en assetmanagement is nog lang niet gestild. Hoewel er een enorme kennisinhaalslag plaatsvindt, blijft er in het Midden-Oosten en Afrika de komende twintig jaar nog volop vraag naar Westerse expertise op het gebied van onderhoud en assetbeheer. Renske van den Berg

Diederik van Leeuwen, partner van IES Asset Management, verzorgt met zijn bureaugenoten sinds tien jaar consultancy en trainingen in Dubai voor bedrijven uit het Midden-Oosten en Afrika. Daarnaast is hij moduleleider bij de ‘Master of Engineering’, een tweejarige master aan de Hogeschool van Utrecht over onderhoudsmanagement.

De vraag naar kennis ‘Ik kwam in 2003 via mijn netwerk in contact met enkele organisaties in het MiddenOosten die trainingen en consultancy verzorgden voor de groeiende bedrijvigheid daar. De markt voor allerlei trainingen, bijvoorbeeld op het gebied van HRM, operations, veiligheid en engineering, maar óók maintenance, was daar enorm.’ De olievondsten na de Tweede Wereldoorlog brachten een enorme economische impuls met zich mee, terwijl in het begin de kennis noch de mensen er waren om deze grote industrie op te bouwen. Kennis en fabrieken werden ingevlogen vanuit het economisch toen dominante Westen, en er ontstond razendsnel een enorme economische infrastructuur. Deze infrastructuur heeft ook onderhoud nodig en zo ontstond vrijwel automatisch ook de vraag naar kennis en expertise op het gebied van maintenance en assetmanagement. ‘Die kennis is in het Westen inmiddels al tot in alle finesses uitgewerkt. Onderhoud is optimaal gemaakt. Arbeid is in het Westen duur en de regelgeving zoals die op het

gebied van veiligheid, en arbo is zeer uitgebreid. Dat betekent dat in het Westen onderhoud al vergaand efficiënt en duurzaam wordt ingericht en aangepakt.’ Dit gebeurt langzaam aan natuurlijk ook steeds meer in groeiende economieën, zoals die in het Midden-Oosten. ‘Als arbeid langzaam maar zeker duurder wordt, wordt efficiëntie in het inzetten van personeel belangrijker. En als regels toenemen, wat je in Dubai al ziet gebeuren, wil je daarop goed inspelen met je onderhoudsbeleid.’ Kennis hierover is gewild in Dubai. IES sloot in 2003 een partnership met een consultancy- en trainingsorganisatie die was gevestigd in Dubai. ‘In opdracht van onze partner in Dubai ging ik namens IES regelmatig met enkele collega’s als trainer aan de slag voor medewerkers van bijvoorbeeld olie-, gas- en offshorebedrijven, maar ook voor netbeheerders, luchthavens en beheerders van infrastructuur. De deelnemers aan de trainingen komen dan - net als wij - voor een week heen en weer.’ In het begin was dat voor Van Leeuwen een paar keer per jaar. ‘Inmiddels geven wij elk jaar zo’n vijftien trainingen, waarvan ik er nog ongeveer acht doe, en mijn collega’s de rest. Naast onze partner zijn er nog vele andere trainingsbureaus actief. Dergelijke organisaties organiseren soms vijftien trainingen per week, met soms meer dan twintig deelnemers per training’, vertelt Van Leeuwen. ‘In het hoogseizoen zitten de hotels overvol.’

Cursisten Dubai, rond 1950 nog een dorp van vissers met duizend inwoners, is in vijftig jaar tijd veranderd in een metropool met 1,4 miljoen mensen. Voor het Midden-Oosten, maar ook steeds meer voor Centraal Azië en Afrika, is Dubai hét internationale trainingscentrum en congresoord. ‘Het is een smeltkroes van allerlei culturen met toch ook een Westerse ‘way of life’. Het is voor Oosterse bedrijven bij uitstek een geschikte plek om zaken te doen en kennis te vergaren met Westerse bedrijven. Alle faciliteiten zijn er, alles is tweetalig en de vliegverbindingen met het Westen zijn uitstekend.’ Veel toonaangevende kennis op het gebied van maintenance- en assetmanagement komt vooral van Nederlandse, Britse en Amerikaanse bedrijven. ‘Het hoger kader in beheerfuncties bestaat vaak uit Westerse expats. Leidinggevenden in het middenkader zijn vooral goed opgeleide medewerkers uit India en Pakistan. De uitvoering van het onderhoud is doorgaans uitbesteed aan grote internationale contractorfirma’s, zowel Westerse als Chinese firma’s.’

‘Als regels toenemen, wat je in Dubai al ziet gebeuren, wil je daarop goed inspelen met je onderhoudsbeleid.’ IES verzorgt met haar partner in Dubai trainingen op het gebied van Asset Management, Maintenance Contracting & Outsourcing, Onderhoudstechnologie en Facilities Mana gement. Het zijn vijfdaagse trainingen met een combinatie van basistheorie, praktische oefeningen en casestudies. Wat betreft de cursisten gaat het met name om het midden- en hoger kader van grote

42 MaintNL 04 – 2013

042_43_44_ML_NVDO-artikel.indd 42

23-04-13 11:26

Onderhoud is in het westen geoptimaliseerd. Maar het Midden-Oosten is aan een inhaalslag bezig. ‘Over een jaar of twintig wordt de hoeveelheid werk voor ons snel minder. Dan heeft men de expertise die wij hebben zelf ook.’

lokale bedrijven uit de Verenigde Arabische Emiraten zelf, Saudi Arabië, Kuwait, Oman, Qatar, Bahrein, landen uit Afrika en opkomende landen uit de Russische regio zoals Kazachstan.

Inhaalslag Van Leeuwen is ervan overtuigd dat op termijn Westerse specialisten hun kennisvoorsprong ten aanzien van onderhoud in het Midden-Oosten verliezen. ‘De inhaalslag is al bezig: we trainen nu de trainers van straks en we zien nu al de eerste trainers uit Maleisië, India maar ook uit de Emiraten zelf in Dubai, waar het in 2003 nog alleen Westerse trainers waren. De

nieuwe lichting is misschien nog niet altijd op niveau, maar dat is een kwestie van tijd. Over een jaar of twintig wordt de hoeveelheid werk voor ons snel minder. Dan heeft men de expertise die wij hebben zelf ook.’ Het tempo waarin organisaties zich certificeren conform PAS 55, de internationale standaard voor assetmanagement, ligt in het Midden-Oosten bijvoorbeeld al hoger dan in Nederland. Er hebben zich al talloze organisaties gecertificeerd, vertelt Van Leeuwen. ‘De expats en trainers die nu in het MiddenOosten werken, zullen op termijn voor een deel worden opgevolgd door eigen mensen uit de gemiddeld genomen jonge bevolking

in het Midden-Oosten. Een grote generatie staat al klaar. Het is trouwens ook regeringsbeleid. Dat betekent dat je als kennisexpat moet blijven innoveren. Anders word je obsolete, oftewel achterhaald.’

Nieuwe techniek Om nog lange tijd de voorloper te kunnen blijven, zou het goed zijn als Nederland ook op universitair niveau onderhouds- en assetmanagementdeskundigen zou afleveren en als trainers ook actief blijven in de praktijk. ‘Anders ben je snel out-dated.’ En niet in de laatste plaats door inventief om te gaan met de nieuwe mogelijkheden die de techniek biedt. MaintNL 04 – 2013 43

042_43_44_ML_NVDO-artikel.indd 43

23-04-13 11:26

Maintenance als exportproduct

‘Bijvoorbeeld condition-based maintenance, waarin je onderhoud regelt op basis van gemeten toestand, kan nog veel groter groeien. Het gebruik van dure specialistische handheld computers daarvoor, in het begin nog duurder dan ‘een mannetje’, kan ook steeds vaker worden vervangen door het gebruik van een iPad. Dat hebben we in Nederland bijvoorbeeld ook geïntroduceerd bij de sneltram Utrecht-Nieuwegein/ IJsselstein: de conditie of status van de baan en bijbehorende tekeningen zijn voor een toezichthouder altijd te raadplegen en ter plekke online te wijzigen. Dit soort mogelijkheden groeit alleen nog maar meer als wifi altijd en overal beschikbaar komt in de toekomst.’ Ook blijven er natuurlijk nieuwe technieken ontwikkeld worden, zoals de winning van schaliebrandstoffen, waarbij je kan zorgen dat je voorop loopt in de maintenance engineering daarvan. Een andere nieuwe mogelijkheid voor innovatie in het trainen van

mensen is bijvoorbeeld e-learning. ‘Op dit moment doen we ervaring op met het ontwikkelen en uitvoeren van een assetmanagementopleiding voor maintenance engineers in een volledige e-learning-omgeving voor de gemeentelijke vervoersbedrijven HTM en het GVB. Dat vergt een totaal andere manier van voorbereiden en trainen, voor zowel de trainer als de deelnemer. Heel spannend.’

‘Een grote generatie staat al klaar. Dat betekent dat je als kennis-expat moet blijven innoveren. Anders word je achterhaald.’ Groei-economie De komende twintig jaar blijft de Nederlandse onderhoudskennis in Dubai

nog wel voorop lopen, denkt Van Leeuwen. ‘Wij overwegen zelfs om daar een kantoor te openen. Het ligt centraal in de booming economieën van deze wereld. Je zit vanaf daar razendsnel in India, Afrika, Kazachstan en niet te vergeten China. Maar het lastige is: wie wil daar voor langere tijd wonen en werken en daar naartoe verhuizen? Iemand die dat niveau van kennis en expertise bereikt heeft, heeft vaak al kinderen. En haal je die dan van hun vertrouwde school? Wij zijn er inmiddels achter gekomen dat dit niet zo makkelijk is.’ Behalve Dubai, waar een economische groei van drie tot vier procent ‘een slecht jaar’ wordt genoemd, is ook China nog een gigantische markt voor de Nederlandse onderhoudskennis. ‘De economie groeit er met acht of tien procent per jaar en de hoeveelheid dure kapitaalgoederen neemt gigantisch toe. Het potentieel is enorm en we laten er als Nederlands bedrijfsleven eigenlijk nu al te veel werk liggen.’ n

44 MaintNL 04 – 2013

042_43_44_ML_NVDO-artikel.indd 44

23-04-13 11:26

Column De kracht van samenwerking Het onderhoud van de wegen en vaarwegen van Rijkswaterstaat wordt uitbesteed aan partijen zoals VolkerInfra. Toen ik hiermee zes jaar geleden begon, had ik geen idee wat er komt kijken bij dit onderhoud. Ik zag namelijk bijna nooit dat er iets gebeurde aan de wegen of vaarwegen. Nu weet ik dat er heel veel bij komt kijken en dat veel van dit onderhoud op zo’n manier wordt gedaan, dat wij er als gebruiker niets van merken. Echter, als het een keer fout gaat, dan halen we ook de krant. Een voorbeeld hiervan is de Ketelbrug. Voorheen besteedde Rijkswaterstaat het onderhoud per discipline uit, echter sinds 2006 toen het principe ‘de markt, tenzij’ door Rijkswaterstaat werd geïntroduceerd, zijn de contracten steeds meer multidisciplinair geworden. Dit vraagt ook een ander antwoord van ons. VolkerInfra heeft de krachten van vier VW-bedrijven in de infrastructuur gebundeld en heeft zich naast de Design & Constructcontracten ook op de onderhoudscontracten gestort. Erg succesvol, want in 2,5 jaar tijd hebben we negen meerjarige onderhoudscontracten binnengehaald. Dit kon alleen maar door intensief met elkaar samen te werken. Maar dan heb je die contracten en dan moet je ze ook nog uitvoeren … Dit betekent samenwerken met Rijkswaterstaat. Ik heb dat op de volgende manier gedaan (en doe dat nu nog steeds): ga in gesprek met elkaar en luister goed naar elkaars belangen. Dan kom je erachter dat er een heleboel gelijke belan-

gen zijn in het contract, maar dat er ook een aantal tegengestelde is. Dit is niet erg, zolang je hier maar respect voor hebt. Ons belang is onder andere geld verdienen, het belang van Rijkswaterstaat is onder andere veiligheid en doorstroming voor de gebruiker. Naast deze zachte kant van de samenwerking is er ook een harde kant: het contract. Mijn advies is: lees en ken het contract goed maar vraag om verduidelijking van het contract als iets niet duidelijk is. Ga niet zelf interpreteren maar zoek de dialoog op! Kom je er dan nog niet uit, maak dan je standpunt duidelijk en stel grenzen. Leg dit alles uit in een gesprek en ga dit niet uitpraten via e-mail. Mijn ervaring is dat dit de zaak verergert. Een onderdeel waar je ook veel tijd in moet investeren, is de verwachting van het contract. Wat verwacht je opdrachtgever van jou en jij van hem? Spreek deze verwachtingen regelmatig naar elkaar uit en je zult merken dat je elkaar steeds beter gaat begrijpen. Daarin zit de kracht: het samenwerken in onderhoudscontracten.

Ga in gesprek met elkaar en luister goed naar elkaars belangen. Dan kom je erachter dat er een heleboel gelijke belangen zijn in het contract, maar dat er ook een aantal tegengestelde is. Dit is niet erg, zolang je hier maar respect voor hebt.

Arjen van Broekhoven Contractmanager bij VolkerInfra en genomineerde voor de titel van Maintenance Manager of the Year 2013

MaintNL 04 – 2013

045_Ms_NVDO-Column.indd 45

23-04-13 11:25

De toekomst van maintenance

Kern van onderhoud is kennis De maintenance-professoren keken in de vorige editie van MaintNL naar de verre toekomst van onderhoud. Deze keer vroegen we de consultancybedrijven wat zij de komende vijftig jaar voor trends verwachten in maintenance. Wat opvalt, is dat de assetmanagementexperts zich vooral zorgen maken over het kennisniveau van de Nederlandse onderhoudsmarkt. Gelukkig komt men ook met oplossingen. Door slim gebruik te maken van software, maar ook de juiste dingen op het juiste moment te doen, zijn veel van de gevolgen van de braindrain af te wenden. David van Baarle Luc de Laat, directeur van CMS Asset Management, ziet de mens als belangrijkste asset van bedrijven. Hij noemt zijn eigen mensen dan ook geen consultants, maar resultants. Vanuit die visie is het lijstje van De Laat dan ook niet heel verrassend.

Trend 1: De menselijke factor Het besef dat de menselijke factor het onderscheid maakt, zal steeds prominenter naar voren komen. We hebben gezien dat de onderhoudsmarkt wat betreft managementmodellen, methodes en software alles in huis heeft om tot resultaten te komen. Waar het om gaat is dat mensen het gaan toepassen en gaan doen. Ondanks dat we vijftig jaar met onderhoud bezig zijn, komen we nog te veel bedrijven tegen die op niveau één à twee van ons fasemodel acteren. Gelukkig ontstaat steeds meer het besef dat de mens en zijn drijfveren hier een belangrijk verschil kunnen maken, aandacht voor de cultuur binnen assetmanagement of onderhoud is een van die aspecten.

de regie wegleggen, zal plaatsmaken voor een goede balans tussen zelf kennis in huis hebben en het inschakelen van marktpartijen. De marktpartijen gaan naar verwachting meer terug naar hun oorspronkelijke rol.

Trend 3: Risicomanagement als leidend principe

Trend 2: Kennis weer in de bedrijven

Daar waar we de afgelopen jaren de waarde van onderhoud in geld hebben benoemd en gekwantificeerd, onder andere op basis van life cycle costing en total cost of ownership, zal in de toekomst de waarde van de risico’s meer en meer worden gekwantificeerd. Waarbij de balans tussen risico’s, kosten en prestatie bepalend zal zijn voor het nemen van beslissingen. In die zin zal assetmanagement en het toepassen van de ISO55000norm (de nieuwe assetmanagementnorm) daarbij een goede bijdrage leveren om hiermee aan de slag te gaan en de organisatie hiervoor in te richten. Of het daarbij gewenste langetermijndenken ook echt zal worden doorgevoerd, met name in de politiek, daar durf ik nog geen antwoord op te geven. Wel heb ik daar de hoop op als burger.

Met name waar het om kennisintensieve assets gaat zullen eigenaren weer gaan investeren in het opbouwen van (technische) kennis, zodat zij een goede gesprekspartner blijven voor onder meer het uitbesteden van werk en het maken van onderhouds- en investeringskeuzen. Het volledig

Ook MaxGrip timmert al aardig wat jaren aan de weg en biedt geïntegreerde oplossingen op het gebied van Asset Performance Management. Joris Verlinden is senior partner bij MaxGrip. Het bedrijf combineert strategisch assetmanagement

met praktische tools om de strategie naar de productievloer te vertalen. Met name die tools zouden de druk van de markt kunnen halen, meent Verlinden.

Trend 1: Integratie EAM/APM tools Voor het toepassen van best industry practices zoals reliability centered maintenance (RCM), root cause analysis (RCA), risk based inspection (RBI) enzovoorts is er een scala aan softwarepakketten op de markt, hoewel er maar enkele zijn die deze processen ook in de praktijk effectief en efficiënt ondersteunen. Trending topic is de verdere integratie van allerlei tools op het gebied van Asset Performance Management met de enterprise assetmanagementsystemen, waardoor er een volledig geïntegreerde set aan tools ontstaat. Dus naast genoemde best practices als RCM, RCA, RBI ook whatif-scenario’s, work permit systems, scheduling enzovoorts. De praktische toepassing van deze tools zal leiden tot een aantoonbaar hogere toegevoegde waarde van Asset Performance Management in de keten. Het belang hiervan zal alleen maar toenemen. De toekomst van ons vakgebied ziet er rooskleurig uit.

Trend 2: Compliancy Compliancy zegt iets over de mate waarin een persoon of organisatie werkt in overeenstemming met de geldende weten regelgeving. Het gaat om het nakomen van normen of de mate waarin de organisatie zich ernaar schikt. Dit kan internationale, nationale, lokale en mogelijk brancheregels of aanverwante regels en normen betreffen. Het niet kunnen aantonen van compliancy leidt in toenemende mate tot maatregelen van toezichthouders, oplopend tot (preventieve) inname van een licence to operate. Maintenance speelt een cruciale rol in het compliancy vraagstuk en we zien in toenemende mate dat er wordt geïnvesteerd om asset integrity aantoonbaar te waarborgen.

46 MaintNL 04 – 2013

046_47_MK__NVDO-artikel.indd 46

24-04-13 11:42

Het tekort aan personeel is volgens consultants een van de trends waar maintenance momenteel mee te maken heeft. Kennis documenteren en efficiënter werken worden genoemd als onderdelen van een oplossing.

Trend 3: Reliability onder druk Het dreigende tekort van technici op de arbeidsmarkt, in de komende drie jaar oplopend tot 150.000 vacatures, leidt evident ook tot een schaarste aan mensen die in staat zijn de betrouwbaarheid van installaties vanuit maintenance te waarborgen. Het arbeidsmarktgevecht om de juiste mensen is al in alle hevigheid losgebarsten en veel organisaties zijn hard bezig om hun maintenance capability veilig te stellen. Het nagaan wat cruciale kennis is, welke posities cruciaal zijn, wie de talenten zijn die moeten worden behouden, het ontwikkelen van maintenance academies, het vastleggen en delen van best practices en inzetten van (software)tools zijn hier enkele voorbeelden van. Willen we de betrouwbaarheid van installaties blijven houden of zelfs verhogen, dan zullen we alles uit de kast moeten halen (en een tweede kast redundant houden). SKF is wellicht bekend van zijn lagers, het bedrijf levert ook al weer even assetmanagementservices voor grote internationale bedrijven. Business development manager Peter Bakkum deelt de zorgen van de voorgaande twee heren over de tanende arbeidsmarkt. ‘Zelfs de meest basale

onderhoudsroutines zoals smeren van onderdelen of uitlijnen van motoren wordt nog al eens vergeten.’ Zijn lijstje:

Trend 1: Risicogebaseerd onderhoud Bedrijven zullen hun assetmanagement steeds meer toespitsen op hun risicoprofiel. Ze moeten zich afvragen welke assets kritisch zijn en daar hun onderhoudsregime op aanpassen. Het vraagt om een zekere volwassenheid in je onderhoudsorganisatie om onderscheid te kunnen maken in risicoprofielen. Niet iedereen weet wat voor gevolgen het uitvallen van een machine heeft, zowel in geld uitgedrukt als in veiligheid en reputatie. Toch liggen hier de kansen voor bedrijven om alleen dat onderhoud uit te voeren dat echt nodig is en op het moment dat dat het beste uitkomt. Als bedrijven de risico’s kennen, weten ze ook wat de kostendrijvers zijn of de prestatiekillers. Grote storingen vallen vaak nog wel op, maar kleine veel voorkomende storingen kunnen net zo goed een negatieve invloed hebben op de prestaties.

Trend 2: Condition based maintenance De ontwikkeling op het gebied van sensoren gaat heel hard. Daarmee kun je steeds

meer beslissingen nemen op basis van meetgegevens in plaats van op gemiddelde degradatiecurves. SKF heeft net een lager op de markt gebracht met een sensor aan boord. In het verleden was de voeding van dit soort draadloze sensoren nog wel eens een probleem. Maar deze sensor haalt zijn energie uit de bewegingen van de lager. Wanneer je dit soort ontwikkelingen ook in andere onderdelen van machines toepast, kun je zeer nauwkeurig falen voorspellen en onderdelen op het juiste moment vervangen.

Trend 3: Uitstroom van kennis Het onderhoud binnen de Nederlandse fabrieken, vloten, spoorwegen, wegen en noem maar op wordt op zeer professionele wijze uitgevoerd. Probleem is echter dat de meeste kennis in de hoofden zit van ervaren mensen die langzaamaan afscheid aan het nemen zijn van hun werkzame leven. Wij schrikken er soms van hoe weinig er is gedocumenteerd binnen bedrijven. Bedrijven zullen er dan ook alles aan moeten doen om die kennis uit de hoofden te halen en op te slaan in systemen, in werkinstructies en kennismanagementsystemen. n MaintNL 04 – 2013 47

046_47_MK__NVDO-artikel.indd 47

24-04-13 11:42

NU OOK MOBIEL.

DE MOBIELE SITE VAN MANAGEMENTBOEK Eerst waren er de apps voor iPhone en Android... NĂş kun je ook naar onze nieuwe mobiele site! Alle 18.000 producten binnen handbereik. Snel en eenvoudig zoeken en bestellen waar en wanneer het jou uitkomt.

MANAGEMENTBOEK.NL GEWOON MEER MB_mobiel_adv_a4.indd 1 048_management.indd 1

MANAGEMENT BOEK

10-04-13 14:15 23-04-13 10:17

iMaintain Kracht

Ton Huibers is Maintenance Manager of the Year 2013 Na een zoektocht van een jaar naar de beste maintenance managers van Nederland, is de winnaar bekend. Arjen van Broekhoven van Volker Infra Asset Management en Mieke van Zon van Heijmans Infra Services moesten het afleggen tegen Ton Huibers van Vlisco Nederland in de strijd om de titel Maintenance Manager of the Year 2013. David van Baarle ook alle mogelijkheden bieden zo excellent mogelijk te presteren. Onze mensen moeten het beter doen dan de markt. Ze moeten zo zijn opgeleid en getraind, dat ze ook aan het werk kunnen als Vlisco onverhoopt ophoudt te bestaan. Met elkaar zorgen we voor de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de fabriek.’ Op de maintenance-afdeling van Vlisco werken ongeveer zeventig mensen, van wie vijftien tot twintig procent is ingehuurd. ‘De specifieke Vlisco-kennis wil ik in huis houden, met een vaste ploeg mensen. Het standaardwerk kan ik uitbesteden.’ Hij hecht er waarde aan dat mensen met plezier werken. Dat staat ook op nummer één van de agenda van het ochtendoverleg. Daarvoor moet je vertrouwen uitstralen,

Overige kandidaten

foto: Wim Raaijen

Blij verrast kijkt Ton Huibers de zaal in. Na een intensieve congresdag waar alle genomineerden nog een keer hun leiderschap konden tonen tijdens een column, is de apotheose des te groter. Zojuist heeft hij in een film nog van zijn collega’s te horen gekregen dat hij een vat vol levenswijsheid is waar men zoveel mogelijk uit probeert te putten. Inmiddels weet hij dat ook de jury van de Maintenance Manager of the Yearverkiezing zijn manier van leidinggeven op zijn minst waardeert. De prestatie van Huibers is dan ook niet mis: een verdubbeling van de betrouwbaarheid van het machinepark van de textielproducent Vlisco. ‘Zo’n prestatie kun je alleen samen met je mensen bereiken’, zegt Huibers. Om op topniveau te presteren, moet je mensen

maar ook je medewerkers vertrouwen geven. ‘Hier heeft iedereen zijn verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld voor een bepaalde machine. Als iemand om 17.00 uur naar huis gaat, dan moet hij zeker weten dat er de komende 24 uur geen storing kan optreden. Want hij wordt ’s nachts uit bed gebeld als het toch nodig is.’ De vakkundige jury is tot een oordeel gekomen, waarbij de vele facetten van het vakgebied Beheer en Onderhoud ten aanzien van Veiligheid, Innovatie, Effectiviteit en Efficiency en coachend leiderschap tegen elkaar zijn afgewogen. Er is vooral beoordeeld op vier hoofdcriteria. Zijn de prestaties recent, zijn ze authentiek en realistisch. En hoe specifiek zijn ze toe te schrijven aan deze drie genomineerden.

Mieke van Zon, Heijmans Infra Services. Met een niet-technische achtergrond begon Mieke haar loopbaan als secretaresse bij een installatiebedrijf. Mieke bleek in staat zelf goed inzicht te hebben in haar eigen talenten. En zo kwam ze dan ook terecht in een staffunctie bij Heijmans. Zij boog zich over het KAM-systeem en ontwikkelde zich tot projectcoördinator. Anderhalf jaar geleden is Heijmans Infra Services geboren. Een organisatie die het beheer en onderhoud van bijvoorbeeld verkeersterreinen, wegen en kunstwerken doet in opdracht van derden. Arjen van Broekhoven, VolkerInfra. Als evenwichtige strateeg weet hij in zijn functie bij VolkerInfra als geen ander dat je soms met kleine aanpassingen aan een ontwerp efficiënter kunt onderhouden. Dan kom je tot proactief beheer. Talent is daar zeker bij nodig, want bij de nieuwe contractvormen van vandaag zijn ook andere mensen nodig. Niet alleen de doeners, maar ook de zelfstarters. Mensen die zelf kunnen bedenken wat ze moeten doen, die van niets iets kunnen maken. n MaintNL 04 – 2013 49

049_ME_NVDO-artikel.indd 49

23-04-13 14:07

iMaintain Kracht

De kracht van talent ‘Kracht’ … dit was het thema tijdens het jaarlijkse congres van de NVDO in samenwerking met iMaintain. Er werd gesproken over onder meer de Kracht van Techniek en over de Kracht van een langlopend contract. Het ging over de Kracht van het Oude, maar ook over de Kracht van het Nieuwe. Ton Klinkenberg Waar het vandaag nog niet genoeg over ging, is de Kracht van Talent! Nu ben ik als uw juryvoorzitter behoorlijk gecharmeerd van alles wat krachtig is, vooral als het gaat om de Kracht van Talent! En die kracht wil ik vanavond graag met u delen. Maar eerst stel ik graag mijn medejuryleden van harte aan u voor. Paul de Beijer, Jos Boode, Lex Daan, Cor van de Linde, Huib Oostdijk en Tim Zaal. Samen met deze topprofessionals hebben we van de verkiezing Maintenance Manager of the Year wederom een serieuze competitie gemaakt, waarbij vanavond bekend wordt wie de wisselbeker van Cor van de Linde, Maintenance Manager of the Year 2012, mag overnemen. Talent op topniveau hebben we gevonden! U maakte vandaag al kennis met de drie genomineerden; Mieke van Zon, Arjen van Broekhoven en Ton Huibers. Zij hebben hun talenten inmiddels ruimschoots bewezen. Hun werkgevers Heijmans Infra, VolkerRail en Vlisco hebben dit talent natuurlijk allang ontdekt.

Talent Maar toch zijn er maar weinig organisaties die nu al serieus werk maken van de vervanging van de honderdduizenden babyboomers die met grote vakantie gaan. Op basis van de prognoses zullen we de komende decennia nog meer te maken krijgen met niet eerder vertoonde gaten in de arbeidsmarkt, met name op het vlak van hoger opgeleide kenniswerkers. Een van de manieren om proactief aan de slag te gaan met de groter wordende talentencrisis, is om andere vormen van talent te

betrekken. Klinkt nogal voor de hand liggend. Een topvoetbalclub in Turkije gaat toch ook niet op zoek naar elf Wesley Sneijderssen? In het bedrijfsleven is dat echter nog geen common practice. Mensen hebben de natuurlijke neiging om iemand in te huren die erg op henzelf lijkt. Definitie van succes is dan datgene waar ze zichzelf comfortabel bij voelen. De consequentie kan zijn dat juist talenten met andere complementaire competenties of persoonlijkheidskenmerken worden afgewezen, hetgeen de Kracht van Talent juist ontkracht! Waar de Kracht van Talent allemaal toe kan leiden, bewijst onze eerste genomineerde van vanavond, Mieke van Zon. Met een niet-technische achtergrond begon Mieke haar loopbaan als secretaresse bij een installatiebedrijf. Mieke bleek in staat zelf goed inzicht te hebben in haar eigen talenten. En zo kwam ze dan ook terecht in een staffunctie bij Heijmans. Zij boog zich over het KAM-systeem en ontwikkelde zich tot projectcoördinator. Anderhalf jaar geleden is Heijmans Infra Services geboren. Een organisatie die het beheer en onderhoud van bijvoorbeeld verkeersterreinen, wegen en kunstwerken doet in opdracht van derden. Mieke werd benoemd tot maintenance manager! En nu staat ze hier toch maar mooi met al haar talenten als finalist voor de prestigieuze titel. Volgens het woordenboek is Talent een natuurlijke begaafdheid, een bekwaamheid tot iets. Die natuurlijke begaafdheid kan ertoe bijdragen dat mensen op een gemotiveerde manier tot uitstekende prestaties komen. Welke werkgever droomt

daar niet van? De Kracht van Talent speelt niet alleen binnen de werksituatie een rol, maar ook daarbuiten. Dit is een belangrijk verschil met het begrip ‘competentie’ dat juist gericht is op de werksituatie.

Binden Talent omvat kennis, vaardigheden, cognitieve bekwaamheden en potentie, ervaring, persoonlijkheidstrekken, waarden en voorkeuren. Kenmerkend voor een persoon die zijn talent benut is voor de jury iemand die zichzelf scherp weet te houden, creatief is en lerend vermogen heeft. Daarnaast weet de persoon een balans aan te brengen tussen de zakelijke en menselijke factoren. Onze tweede genomineerde van vanavond beschikt over zo’n talent. Het was zijn moeder die in hem al talent ontdekte toen ze bijna 40 jaar gelden zei ‘Ga de gij maar naar de Vlisco’. Ton kwam als onderhoudsmonteur in 1972 bij het prachtige bedrijf in Helmond om veertien jaar later door te stromen naar de afdeling R&D. Engineering en het bouwen van besturingssystemen voor prototypen machines behoorde tot zijn taken. Maar Tons talent bleef niet onopgemerkt en zo kwam het dat hij binnen dezelfde organisatie leiding ging geven aan een team van onderhoudsmonteurs in preventief en correctief onderhoud. Hij werd gestationeerd in Afrika en is nu verantwoordelijk voor de gehele onderhoudsorganisatie. Dames, heren, dat is wat we bedoelen met Talent! Mensen die hun talenten benutten, zijn altijd bezig. Ze vervelen zich nooit, houden niet van sleur en draaien niet of nauwelijks hun routines af. Maar, ze vertonen bij tijd en wijle ook lastig gedrag. Dat laatste is niet zo vreemd omdat ze de status quo voortdurend ter discussie stellen. Talenten zien immers nieuwe mogelijkheden om het anders en beter te doen. Een zekere risicobereidheid is hen dan ook niet vreemd. Maar hier heeft ook de werkgever een taak!

50 MaintNL 04 – 2013

050_51_MV_NVDO-artikel.indd 50

23-04-13 14:08

Juryvoorzitter Klinkenberg over MMY 2013 Ton Huibers: ‘De man die over een veelzijdig talent beschikt en zich heeft ontwikkeld van manager naar leider.’

Om mensen met talent te kunnen binden, zullen organisaties eerst de vraag moeten beantwoorden wie die talenten eigenlijk zijn. Uit een onderzoek van McKinsey blijkt dat slechts een op de zes bedrijven weet wie zijn beste mensen zijn. Bedrijven hebben het namelijk erg druk met competentieen performancemanagement. Daarbij wordt helaas vaak voorbij gegaan aan individuele talenten. Ik pleit er dan ook voor dat organisaties de oprechte nieuwsgierigheid naar wat er aan talent beschikbaar is binnen de eigen organisatie als vast agendapunt opnemen. Dus niet alleen, wat hebben we aan scholingstekorten, aan probleemgevallen, aan wat beter moet, maar een simpele vraag: kennen we onze talenten? Een van die talenten kennen we zeker! Het betreft onze derde genomineerde van vanavond, Arjen van Broekhoven. Als evenwichtige strateeg weet hij in zijn functie bij VolkerInfra als geen ander dat je soms met kleine aanpassingen aan een ontwerp efficiënter kunt onderhouden. Dan kom je tot proactief beheer. Talent is daar zeker bij nodig, want bij de nieuwe contractvormen van vandaag zijn ook andere mensen nodig. Niet alleen de doeners, maar ook de zelfstarters. Mensen die zelf kunnen bedenken

wat ze moeten doen, die van niets iets kunnen maken. Ik citeer Arjen, die niet alleen zelf het Talent is, maar ook steeds op zoek gaat naar nieuwe talenten om hem heen.

Unaniem oordeel Dames, heren en genomineerden, drie Talenten op een rij die allen meedingen naar de titel Maintenance Manager of the Year 2013. Namens mijn collega-juryleden en de NVDO, dank ik VolkerRail, Heijmans Infra en Vlisco Nederland voor de goed voorbereide jurydagen. Daarin hebben we de kandidaten, hun teams en leidinggevenden ondervraagd. Ik kan u verzekeren dat deze wedstrijd niet zomaar een zoektocht is naar talent. Er moeten dossiers ingevuld worden, interviews gegeven en de jurybezoeken hebben vaak veel weg van een echte audit. Wie mag zich vanaf vanavond Maintenance Manager of the Year 2013 noemen? Is dat de coach in hart en nieren, de man die onderhoud zo inricht dat storingen zoveel mogelijk worden voorkomen, die met groot gemak het vertrouwen van zijn opdrachtgevers wint en die over het talent beschikt om snel te schakelen naar nieuwe situaties? Gaat de beker naar Arjen van Broekhoven, de man die de groepsdynamiek als vanuit een

natuurlijk talent aan de gang houdt? Of is het de man die al 25 jaar judoles geeft en dat mede inzet als basis voor zijn werk? De man die over een veelzijdig talent beschikt en zich heeft ontwikkeld van manager naar leider? Gaat de titel dit jaar naar Ton Huibers, de man die over het talent van natuurlijk leiderschap beschikt en zegt dat je moet meegeven om te winnen? Of is het de vrouw die haar talent als echte relatiemanager goed weet in te zetten? Is het Mieke van Zon die zich de opvolger van Cor van de Linde mag noemen? De vrouw die van nature een communicatietalent is, makkelijk vertrouwen wint en zich als een witte raaf in de maintenancewereld begeeft, een autodidact pur sang en de technische talenten om haar heen feilloos weet te benutten? De jury is UNANIEM tot het oordeel gekomen, dat de titel Maintenance Manager of the Year 2013 wordt toegekend aan … de ambassadeur voor ons vakgebied, de TOPprofessional die onder traditioneel zware druk ernaar streeft dat onderhoud altijd goedkoper kan, de man die het beste advies ooit van zijn moeder kreeg. Dames, heren en genomineerden, Maintenance Manager of the Year 2013 is Ton Huibers, Vlisco Nederland! n MaintNL 04 – 2013 51

050_51_MV_NVDO-artikel.indd 51

23-04-13 14:08

Onderhoud in de keten

Ketendenken versterkt zwakste schakel Bij Europe Container Terminals (ECT), containerterminaloperator in de Rotterdamse haven, is een ambitie uitgesproken: 20 procent minder storingen. Een aantal gebieden om te verbeteren werd gekozen, met onder meer voorraadbeheer en logistiek als speerpunten. Op naar 99 procent beschikbaarheid. Elise Quaden

Roel Okhuijsen is maintenance manager bij de Delta Terminal van ECT op de Maasvlakte. Hij begeleidde het verbetertraject dat werd doorlopen en schetst het uitgangspunt: ‘In de oude situatie was er veel ongeplande stilstand op de terminal doordat monteurs naast onderdelen grepen die nodig waren om kranen en andere installaties te onderhouden. Maar de voorraad met reserveonderdelen was wel groot. Veel materiaal werd buiten het magazijn om besteld en monteurs mochten zelf het magazijn in om de spullen te zoeken die ze dachten nodig te hebben. Daarvoor dienden ze ook zelf een adminis-

tratie bij te houden, maar dit werd niet voldoende gedaan en we constateerden dan ook dat er veel voorraadverschillen waren.’ Het noopte ECT ertoe om de uitgifte van onderdelen om te gooien: ‘We hebben besloten om het magazijn te sluiten voor monteurs en te gaan werken met een balie. Deze ontwikkeling naar een ander soort voorraadbeheer heeft zich in verschillende stappen voltrokken. We zijn onder meer gaan streven naar een juiste voorraad, correct gebruik van het magazijn en onderdelen, efficiënt inkopen en meer halen uit de masterdata over de voorraad.’

Route Tegenwoordig hanteert het magazijn één lijn bij het uitgeven van artikelen en het inkopen ervan. Door deze vaste route te gebruiken bij het bestellen van onderdelen, ook bij spoedbestellingen, is in het systeem altijd duidelijk wat er is besteld. Dit vergde wel veel aanpassing van de betrokken afdelingen. Okhuijsen: ‘Om dit te kunnen monitoren, moeten afdelingen samenwerken. Zo hebben de afdeling onderhoud en het magazijn nu meer contact en is de bezetting in het magazijn aangepast aan de werktijden van de onderhoudsafdeling. ’s Nachts en in het weekend kunnen monteurs nog wel zelf naar binnen om in shuttlekasten onderdelen te halen, maar alle bewegingen worden geregistreerd. Gelukkig zijn de meeste storingen zonder onderdelen oplosbaar met bijvoorbeeld een herstart van de software. Sleutelwerk is daar niet bij nodig.’ Monteurs kunnen dus niet meer zelf zoeken in het magazijn. Wel hebben ze toegang gekregen tot een digitale database waar alle reserveonderdelen in staan. Elk artikel heeft een foto en een uitgebreide beschrijving, waar op trefwoord in gezocht kan worden. ECT was er veel aan gelegen om de database volledig te krijgen. Hiervoor werd hulp van buitenaf ingeschakeld. ‘Specialisten hebben elk artikel beschreven, waarna monteurs het nodige hebben mogen aanpassen. Daarbij ontstond er nogal wat discussie over wat nu een werkbare beschrijving is. Veel formele vaktermen heten in de volksmond anders, waardoor producten onvindbaar worden als artikelen slechts in de officiële terminologie benoemd worden, aldus de monteurs. Bijvoorbeeld: een naderingsschakelaar heet in de praktijk een ‘bero’. Als oplossing hebben we bedacht dat monteurs zelf zoektermen kunnen invullen in het systeem, zodat ook de in de praktijk gangbare benamingen aan onderdelen zijn gekoppeld.’

52 MaintNL 04 – 2013

052_53_MM_NVDO-artikel.indd 52

24-04-13 16:03

Op de Delta Terminal van containerterminaloperator ECT is het ketendenken gemeengoed geworden. Elke schakel blijvend versterken, daarmee heeft het bedrijf de beschikbaarheid van de terminal flink verhoogd. ‘Het kan gebeuren dat een schakel ‘kapotgaat’, maar dan moet je niet verzanden in het blussen van brandjes.’

Voorraden Ook aan de kant van de inkoop waren stappen nodig om het voorraadbeheer af te stemmen op het onderhoud. ECT onderscheidt verscheidene soorten voorraden en de omgang daarmee verschilt. Met hulp van adviesbureau Gordian werden de managementsystemen geïmplementeerd. Okhuijsen licht de verschillende voorraden en strategieën toe: ‘Als eerste is er de grijpvoorraad. Deze is volledig uitbesteed aan enkele leveranciers. Deze voorraad bestaat uit goedkope delen. Simpel gezegd wordt de bak als hij leeg is weer gevuld, wat voldoende is voor de wekelijkse inspectie en routinematige onderhoudswerkzaamheden.

‘Momenteel bestellen we veertig procent minder dan voorheen en de kwaliteit van de voorraad is erop vooruit gegaan.’ Voor de goedkopere fast movers is een geautomatiseerde orderplanning ingericht. Daarin wordt de gewenste servicegraad ingevoerd. Vervolgens kijkt het systeem naar de bekende en historische behoeften en de levertijden. Het houdt ook rekening

met de doorlooptijden. Het rekent daarmee snel uit hoe de voorraad ervoor staat en wat er ingekocht moet worden. Voor de dure fast movers en de slow movers hebben we een Material Requirements Planning-systeem (MRP, red.) ingericht. Als het minimale stock level wordt bereikt, geeft het systeem aan dat er besteld moet worden.’ En met resultaat, zowel merkbaar in de cijfers als op de werkvloer: ‘Momenteel bestellen we 25 procent minder dan voorheen en de kwaliteit van de voorraad is erop vooruit gegaan. De materiaalplanner wordt ondersteund door het systeem, dat de routinematige klussen overneemt. De planner kan zich daardoor meer richten op de dure onderdelen en de juiste beslissingen over inkoop nemen, met behulp van de computer.

Schakels Ook de verdere resultaten van het verbetertraject zijn goed te benoemen. ‘De voorraadinvestering is omlaag gegaan, we doen tegenwoordig 25 procent minder inkooporders, de logistieke servicegraad is flink hoger geworden, en uiteindelijk heeft dit geleid tot een hogere Hands on Tool Time en een hogere beschikbaarheid van onze kranen. Vroeger stond een kraan wel eens lang stil doordat de juiste onderdelen niet voorhanden waren. Dat

komt nu bijna niet meer voor.’ En dat heeft een grote impact op de betrouwbaarheid van de terminal. ECT streeft naar een zeer hoge beschikbaarheid, omdat de servicegraad belangrijk is in het rendabel houden van het gehele proces, legt Okhuijsen uit. ‘Het equipement op de terminal is heel betrouwbaar. Een kadekraan bijvoorbeeld heeft een geplande beschikbaarheid van 98 procent. Dit moet zo hoog zijn. Als dit 95 procent is, zou er aan het eind van de keten een vrij laag rendement overblijven.’ Okhuijsen weet dat een bedrijf veel kan verliezen op logistiek. ‘Je kunt dit een niveau verder brengen, maar soms moet je dat tien jaar later weer opnieuw doen. Het moet een proces van constant verbeteren zijn over veel schakels. Al die schakels, de verschillende afdelingen, staan met elkaar in contact en werken samen, in een ideale situatie. Onderhoud maakt dan de behoeften kenbaar en de beheerder van de artikelen in het magazijn kan aan de hand daarvan de voorraadplanning maken en de administratie bijhouden. Dat resulteert weer in een optimaal inkoopbeleid. De keten stagneert snel als een van de schakels niet goed functioneert. Het kan gebeuren dat een schakel ‘kapotgaat’, maar dan moet je niet verzanden in het blussen van brandjes. Dan ga je naar echte oplossingen zoeken om die zwakste schakel te versterken.’ n MaintNL 04 – 2013 53

052_53_MM_NVDO-artikel.indd 53

24-04-13 16:03

BEHEER EN ONDERHOUD ASSET MANAGEMENT VEILIG WERKEN GROOTSTE ONDERHOUDSPLATFORM VAN EUROPA WET- EN REGELGEVING BELANGENBEHARTIGING INNOVATIE INFRA, ONROEREND GOED PROCESINDUSTRIE FOOD, BEVERAGE & FARMA MARITIEM, ONDERWIJS OVERHEID, FLEET MANUFACTURING INSPECTIEPLATFORM KENNISDELING NETWERK, FYSIEK & DIGITAAL ASSET OWNERSTOELEVERANCIERS MAINTENANCE ACADEMY

Kennis is onze kracht

nvdo.nl 054_NVDOweving.indd 1

23-04-13 10:17

Column De kracht van maatwerk De kracht van een goede maintenance manager is met een open mind luisteren naar de klant en naar de eigen organisatie. Zonder te oordelen. Om zo de wensen van de klant en het vakmanschap van de eigen organisatie in het juiste proces bij elkaar te brengen, en daarmee tot een optimaal resultaat te komen. Mijn naam is Mieke van Zon en werk ik als maintenance manager bij Heijmans Wegen. Klanten zijn voor mij iedere keer weer een nieuwe uitdaging. Wat willen zij? Wat houdt hen bezig? Waar liggen zij â&#x20AC;&#x2122;s nachts wakker van? Wat zijn de wensen van de klant van onze klant? Dat zijn de vragen waar je als maintenance manager mee bezig bent. Wij mensen zijn geneigd om in ons meedenken een oordeel te vormen, veelal uiteraard met goede bedoelingen. Stel je voor: er staat een heftruck met een pallet stenen voor de deur. Zowel Arjen als Ton willen hiermee aan de slag. Je zou kunnen zeggen: eerlijk delen, gooi een muntje op, ieder mag de heftruck een uur gebruiken. Er zijn talloze oplossingen te verzinnen. Maar wat nu als je aan Ton en Arjen vraagt waar zij de heftruck en de pallet voor nodig hebben? Ton zou kunnen zeggen dat hij de pallet en de stenen vijfhonderd meter verderop nodig heeft omdat hij daar een muur aan het verstevigen is. Bij navraag bij Arjen blijkt dat hij de heftruck nodig heeft voor een klusje achthonderd meter diezelfde kant op. De oplossing is dan ineens veel simpeler. Samen kunnen ze de eerste vijfhonderd meter rijden. Ton kan dan met zijn stenen aan de slag en Arjen rijdt nog driehonderd meter verder door. Je kunt een goed afgerond, kwalitatief hoogstaand project hebben, zonder een tevreden klant. Een tevreden klant is een klant die gehoord is en die heeft kunnen

meedenken in het proces. De meeste vragen die klanten mij stellen hebben betrekking op het proces. De inhoud, dat vertrouwen ze wel. Heijmans staat voor kwaliteit en vakmanschap. Maar wat betekent kwaliteit voor de klant? Kwaliteit is een containerbegrip, net als ontzorgen, samenwerken, vertrouwen, transparantie. Wat het voor jou is, hoeft het niet voor mij te zijn. De kracht van een goede maintenance manager zit in het stellen van de juiste vragen aan de klant en daarbij goed te luisteren. Doorvragen wanneer iets niet duidelijk is, checken of je hetgeen je hebt gehoord ook goed begrepen hebt. Om zo de vertaalslag te kunnen maken naar de eigen organisatie. Hoe kunnen wij aansluiten op de vraag van deze klant, zonder voorbij te gaan aan de mogelijkheden en onmogelijkheden van onze eigen organisatie? Om een project goed af te kunnen ronden, heb je de klant nodig. Je doet het niet voor de klant maar met de klant. Samen. Ik geloof dat de kracht van een goede maintenance manager zit in het openstaan voor de klant, luisteren, doorvragen en samen de klant ontzorgen. Je inleven in zijn of haar wereld. Vragen ondervangen voordat ze aan bod komen. Maatwerk op procesniveau of anders gezegd: het verbinden van de kwaliteit en het vakmanschap van de eigen organisatie met de wensen van de klant.

Je kunt een goed afgerond, kwalitatief hoogstaand project hebben, zonder een tevreden klant.

Mieke van Zon Maintenance manager bij Heijmans Infra Services en genomineerde voor de titel van Maintenance Manager of the Year 2013

MaintNL 04 â&#x20AC;&#x201C; 2013

055_MR_NVDO-Column.indd 55

23-04-13 11:25

Hoe is het nu met ... MMY 2007

‘Wat gebeurt er als je geen onderhoud pleegt?’ De juiste vragen stellen. Daar gaat het om bij het inrichten van het onderhoudsproces. Dat vindt Michel van der Klei, adviseur bij Heijmans Integrated Projects. Zijn rol is de aspecten van assetmanagement te borgen in tenders en bij de opstart, uitvoering en oplevering van projecten. Dat is de Maintenance Manager of the Year 2007 wel toevertrouwd. ‘Het gaat steeds om het waarom van bepaalde maatregelen of constructies.’ Teus Molenaar Ten tijde van zijn benoeming tot Maintenance Manager of the Year was hij Procesmanager Instandhouden Zuiveringstechnische Werken bij Waterschap De Dommel in Boxtel. Hij voegde de decentrale onderhoudsteams samen tot één centrale groep die verantwoordelijk is voor onderhoud aan en beschikbaarheid van 68 gemalen, acht rioolwaterzuiveringsinstallaties en twee slibverwerkingsinstallaties. Die centralisatie was mede ingegeven door de wens om kennis en ervaring bij het onderhouden van de installaties met elkaar te delen. Voorheen was elk onderhoudsteam met zijn eigen gebiedje bezig en werd de kennis nauwelijks gedeeld. Dit uitgangspunt dat kennis en ervaring gemeenschappelijk goed zijn om tot betere resultaten te komen, is nog steeds zijn leidraad. Alleen doet hij dat nu bijvoorbeeld bij tenderprocessen waarmee Heijmans bezig is. Liefst zo vroeg mogelijk de aspecten van assetmanagement en onderhoud in een project inbrengen, zodat tijdig hiermee rekening is te houden. ‘Dat is beter dan later alsnog het huiswerk over te moeten doen, omdat dan is gebleken dat bepaalde aspecten over het hoofd zijn gezien.’

Niet mijn ding Bij het waterschap is hij in 2011 vertrokken. De reorganisatie was achter de rug en had het gewenste effect. De integrale visie (die leidt tot een lagere Total Cost of Ownership)

had gestalte gekregen. ‘Ik was er eigenlijk klaar; had het maximale bereikt’, zegt Van der Klei. ‘Er lagen geen uitdagingen meer voor mij. Toen ben ik eens gaan rondkijken.’

‘Technici - de specialisten - hebben de neiging een antwoord te vinden op de vraag ‘hoe’, zij duiken meteen de techniek in, ze zijn oplossingsgerichte denkers. Vaak is een tunnelvisie dan het gevolg.’ Zo kwam hij bij een bedrijf terecht in de adviessector over onderhoud. Hij gaf er trainingen. ‘Daarna ben ik via een detacheringsbureau bij Heijmans terecht gekomen. Ook nog eens vlak bij mijn woonplaats.’

Vooraan in het proces Bij Heijmans is hij ingehuurd om alle aspecten die te maken hebben met assetmanagement - en onderhoud is daar onlosmakelijk mee verbonden - de nadruk te geven die ze horen te hebben. ‘Het gaat er dan vooral om in de tenders die kennis en ervaring in te brengen. Vooraan in het proces, waar het hoort. Want, als je pas later erachter komt dat iets niet voldoet aan de

eisen op het gebied van RAMS (Reliability, Availability, Maintainability, Safety, red.), dan moet je het huiswerk overdoen. En dat kost dus tijd. Iets wat je eigenlijk niet hebt, want een offerte moet binnen een bepaalde tijd af zijn; anders doe je niet eens mee.’ Die tijdsdruk vindt Van der Klei overigens wel prettig; dat geeft een extra dimensie aan het werk. Hij vertelt dat Heijmans als bedrijf overtuigd is van een integrale aanpak. Daarom ook heeft de onderneming een aantal mensen zoals Van der Klei in dienst.

Koudwatervrees Deze ontwikkeling past, zo zegt Van der Klei, binnen de beweging waarbij meer aandacht is voor het integrale proces bij de totstandkoming van producten en diensten, en bij de beweging waarbij opdrachtgevers veel meer gebruikmaken van de kennis en ervaring die op de markt aanwezig zijn. Denk hierbij aan Rijkswaterstaat dat Design, Build, Maintain (en Finance)contracten afsluit, waarbij de aannemer die een kunstwerk wil maken wordt gevraagd hoe hij dat denkt te gaan onderhouden de komende twintig (of meer) jaar. De gunning betreft dan niet alleen de constructie, maar ook het onderhoud. ‘Je ziet dat Rijkswaterstaat die regierol goed heeft opgepakt’, aldus Van der Klei. ‘Men wil weten hoe je het proces inricht om te borgen dat het beheer en onderhoud efficiënt en doelmatig gebeuren; wat je wilt gaan doen om de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van een bouwwerk volgens de eisen te garanderen.’ Maar nog niet iedereen is zo ver. Zo vertelt Van der Klei dat bijvoorbeeld waterschappen wel een integrale offerte vragen, maar dat het onderhoud is beperkt tot de eerste twee jaar na oplevering met een optie op twintig jaar extra. ‘Eigenlijk is dat een verlengde garantietermijn. Volgens mij is er sprake van koudwatervrees. Ze willen het

56 MaintNL 04 – 2013

056_57_59_MN_NVDO-artikel.indd 56

23-04-13 11:24

Maintenance Manager of the Year 2007 Michel van der Klei is inmiddels adviseur bij Heijmans en helpt daar om assetmanagement te integreren in alle fases van een project. ‘Maar soms is nog niet duidelijk welke waarde je toevoegt. Dat moet je dan helder maken.’

onderhoud wel uitbesteden, maar durven nog niet goed. Ze zien gelukkig wel in dat ze deze slag moeten maken. Wat natuurlijk ook meespeelt, is dat ze zelf onderhoudsmensen in dienst hebben en niet goed weten hoe ze daarmee moeten omgaan.’ Ook bij de aannemers is er nog wel wat werk te verrichten op dit vlak. ‘Een aantal overheidsinstanties eist dat je volgens het Building Information Model (BIM, red.) werkt, waarbij alle betrokkenen bij een bouwproject vanaf het begin gezamenlijk een digitaal model van het object maken, alvorens aan de werkelijke bouw te beginnen. Heijmans committeert zich aan BIM

omdat het de kwaliteit van de producten ten goede komt. En omdat het faalkosten reduceert.’

Ruimte gekregen Dat klinkt allemaal positief, maar ook bij zijn collega’s moet Van der Klei nog wel wat zendingswerk verrichten. Het integrale denken is niet bij iedereen een natuurlijke eigenschap, weet hij. ‘Ik kom als generalist in een groep met specialisten’, legt hij uit. ‘Technici - de specialisten - hebben de neiging een antwoord te vinden op de vraag ‘hoe’, zij duiken meteen de techniek in, ze zijn oplossingsgerichte denkers. Vaak is

een tunnelvisie dan het gevolg. Maar mijn vraag is altijd ‘waarom’. Waarom los je iets op die manier op; is er geen andere manier? Wellicht is een procesmatige oplossing beschikbaar, en heb je helemaal geen techniek nodig. Er wordt vaak gezegd: ‘Door het onderhoud te koppelen aan een bouwopdracht, gaan aannemers anders bouwen’. Maar dat is niet helemaal waar: ze gaan anders denken.’ Wat hij waardeert aan zijn werkgever, is dat hij de ruimte krijgt om vooraan in het proces het integratiedenken naar voren te brengen. Moet hij zijn positie bevechten, zijn meerwaarde steeds aantonen? ‘Ja en MaintNL 04 – 2013 57

056_57_59_MN_NVDO-artikel.indd 57

23-04-13 11:24

NIEUWE LOCATIE

DO VO O R D E N V

ONS NIEUWE ADRES Lange Schaft 7G - 3991 AP Houten De NVDO is dĂŠ toonaangevende brancheorganisatie op het gebied van Beheer en Onderhoud en vertegenwoordigt de Nederlandse onderhoudsmarkt met een omvang van tussen de 30 en 35 miljard euro, dat gelijk staat aan een aandeel van circa vier procent van het bruto binnenlands product. Daarnaast biedt de Nederlandse onderhoudssector werkgelegenheid aan zoâ&#x20AC;&#x2122;n 260.000 tot 300.000 onderhoudsprofessionals, ofwel circa vier procent van de werkzame bevolking.

www.nvdo.nl

Deel kennis en ervaring >> word lid! Ga naar www.nvdo.nl en meld je aan... NVDO - Lange Schaft 7G - 3991 AP Houten | Postbus 138 - 3990 DC Houten Telefoon 030 - 634 60 40 | Fax 030 - 634 60 41 | E-mail info@nvdo.nl | www.nvdo.nl

058_NVDOverhuis.indd 1

23-04-13 10:16

nee’, is het antwoord. ‘Ik hoef het niet te bevechten, omdat opdrachtgevers meer en meer eisen dat we volgens de integrale gedachten werken. Maar soms is nog niet duidelijk welke waarde je toevoegt. Dat moet je dan helder maken. Overigens wordt dat in de praktijk altijd al vrij snel duidelijk.’

‘Het is een dooddoener om te zeggen dat projecten die integraal zijn opgezet, en streven naar een duurzame oplossing, initieel altijd duurder uitpakken.’ Onderhoud is uitkomst Integraal procesmatig denken bij de ontwikkeling van objecten houdt volgens Van der Klei automatisch in dat onderhoud van meet af aan een rol speelt. ‘Het moet ook niet iets zijn dat ‘erbij’ komt, dat los staat van die ontwikkeling. Nee, als het goed is, is onderhoud de uitkomst van een proces, waarbij vanaf het begin is bedacht en vastgelegd hoe je aspecten als betrouwbaarheid, beschikbaarheid en veiligheid gaat borgen.’ Om eraan toe te voegen: ‘Onderhoud is de vraag stellen wat er gebeurt als je niets doet; je moet transparant maken hoe een systeem kan falen. Om dan te kijken hoe je falen kan voorkomen. Of wel: hoe kan je onderhoud voorkomen zonder in te boeten aan functionaliteit, betrouwbaarheid, veiligheid of beschikbaarheid? Veel mensen beginnen, als het om onderhoud gaat, te praten over de moertjes en bouten, en welke kleur verf er dan nodig is. Maar eigenlijk is dat allemaal niet relevant; de techniek volgt vanzelf wel. Je moet eerst de functionele eisen helder hebben. Ik stel eigenlijk alleen maar vragen. Ik vertel niemand hoe hij het moet doen, want dan luistert hij al niet meer; dat weet hij tenslotte ook beter. Maar door vragen te stellen, dwing je mensen om ergens over na te denken. Dat helpt het blikveld te verruimen.’ Door regelmatig met zijn collega-adviseurs te overleggen, voorkomt hij een tunnelvisie bij zijn eigen aanpak. ‘Dat risico loop ik natuurlijk ook. Het scheelt trouwens dat hier het aantal projecten heel divers is; infrastructuur, utiliteitsbouw en dergelijke. Er zit heel veel variatie in.’

Niet altijd meteen duur Van der Klei vindt dat onderhoud een afgeleide is van het functioneel kijken naar een te bouwen object. ‘Onderhoud is nooit een doel op zichzelf’, verklaart hij. ‘Daarom is het een dooddoener om te zeggen dat projecten die integraal zijn opgezet, en streven naar een duurzame oplossing, initieel altijd duurder uitpakken dan volgens de vroegere methode. Dat hoeft helemaal niet zo te zijn, want door functioneel te kijken, kun je dingen ook niet-technisch oplossen; zonder extra kosten, maar met een ander proces.’ Gewoon goed van tevoren nadenken in een multidisciplinair team. Dat is Van der Klei’s

overtuiging om tot de meeste efficiënte oplossingen te komen. ‘Als organisatie moet je er dan wel voor zorgen dat je die integrale aanpak toepast en met multidisciplinaire teams gaat werken. De technische kennis is altijd wel aanwezig, maar door mensen van verschillende disciplines bij elkaar te zetten, ontstaan vaak nieuwe ideeën; mensen brengen elkaar op andere gedachten en samen komen ze tot iets nieuws, tot innovatie. Het gaat erom dat je de processen op die manier inricht, transparant maakt en daardoor goed kunt sturen en beheersen. Goed onderhoud is daarvan een product.’ n MaintNL 04 – 2013 59

056_57_59_MN_NVDO-artikel.indd 59

23-04-13 11:24

Wij feliciteren de NVDO met haar 50-jarig jubileum About-Blank, Accenture, Ahoy Rotterdam, Ardee, Baker Tilly Berk, Balance, BAM, Bemas, BP, BraintainEr, Bureau Veritas, CMS Asset Management, Cofely-Noord, CoThink, D.O.N. Bureau, D&F Consulting b.v., Royal Haskoning DHV, Dijkoraad, EasyFairs, Ernst & Young, Europoort Kringen, Focal Point, Nederlandse Gasunie, Gekas & Boot Groep b.v., Hogeschool Utrecht, IJsseltechnologie, Kepner Tregoe, Kennis en Informatie Management (KIM), Lloyd’s Register EMEA, LT-People, Mainnovation, MaxGrip, Mikrocentrum, NedTrain, NEM Energy Services bv, Nexct, NoMondai, Operational Excellence Transfer, PDM, Quercus, Qurius, ROC van Amsterdam, SKF, SmartWare Solutions Facilitair en Asset Management Software, Traduco, Urenco, Van Soest Zuid, Vesta, Westfalen Gassen, WivÉ

Deel kennis en ervaring >> word lid! Ga naar www.nvdo.nl en meld je aan... NVDO - Voorveste 2 - Postbus 138 - 3990 DC Houten Telefoon 030 - 634 60 40 | Fax 030 - 634 60 41 | E-mail info@nvdo.nl | www.nvdo.nl

061_NVDObijeen.indd 1

23-04-13 10:16

Cursussen

Kennis is onze kracht! Inschrijven kan eenvoudig via de Maintenance Academy op www.nvdo.nl Locatie: NVDO Verenigingsgebouw, Houten 16 en 17 mei Duurzaam Spare Parts Management; Voorraadbeheersing 2.0 Met duurzaam spare parts-management streven we naar het vermijden van onnodige voorraden op korte én lange termijn. En het tegengaan van verspillingen heeft niet alleen betrekking op direct meetbare kosten, maar ook op financiële en economische neveneffecten zoals onnodig verbruik van grondstoffen en energie, en het vernietigen van in reservedelen opgesloten toegevoegde waarde. Deze tweedaagse cursus leert u een goed inzicht te krijgen in de technieken en methoden van duurzaam spare parts-management; Voorraadbeheersing 2.0. De aangeboden theorie wordt verduidelijkt met praktijkvoorbeelden en wordt bovendien afgewisseld met oefeningen en cases, waarbij deelnemers ook hun eigen kennis en ervaring kunnen delen. Er is bovendien ruimte om problemen, waarmee de deelnemers in de eigen praktijk te maken hebben, te bespreken. Deze intensieve en interactieve cursus is bestemd voor alle functionarissen die bij het voorraadbeheer betrokken zijn: medewerkers technische- en onderhoudsdienst, financieel-administratieve medewerkers, bedrijfscontrollers, medewerkers inkoop, medewerkers bedrijfsbureau.

21, 22 en 23 mei Management van Projecten en Shutdowns De voornaamste beheersaspecten zijn: veiligheid en milieuaspecten, volledigheid van de scope of work (leveromvang), binnen de afgesproken planning en binnen budget. Bij de organisatorische aspecten wordt onder andere ingegaan op instructie, communicatie en de overlegstructuur en het Bouwprocesbesluit. Tevens wordt een overzicht gegeven van de voornaamste regelgeving. De cursus behandelt ook het thema risicomanagement, opstellen veiligheidsplan en het uitvoeren van een RI&E en het kwantificeren van risico’s met behulp van de risicomatrix. Deze driedaagse cursus leert u projectmatig te werken vanaf de definitie van het project tot en met de afronding en rapportage. Kom door goede organisatie, planning en risicomanagement tot de perfecte shutdown én binnen budget!

6 en 7 juni Prestatiebestekken en Prestatiecontracten Prestatiebestekken zijn opgesteld om de toeleverancier beter inzicht te geven in de wensen van de klant. Tevens wordt het uitgevoerde werk hiermee gevolgd. Wat is nu een prestatiebestek en wat is het niet. ‘Een prestatiebestek is een contract waarin de opdrachtgever voor een uit

te voeren werk met behulp van zogenaamde prestatieeisen de gewenste situatie (output) beschrijft. Het bestek geeft niet aan wat, hoe of hoe vaak iets moet gebeuren. De aannemer bepaalt zelf de noodzakelijke activiteiten en de hoeveelheden van benodigd materiaal om de gewenste situatie te bereiken of te behouden.’ De voordelen van een prestatiebestek zijn bijvoorbeeld een eenvoudigere directievoering die leidt tot minder kosten en meer focus op het doel; dus een beter resultaat! Prestatiebestekken zijn relatief nieuw en ze vragen om een andere benadering dan het werken met traditionele bestekken. Na het volgen van de tweedaagse cursus Prestatiebestekken en Prestatiecontracten voor Gebouwonderhoud, is de cursist in staat strategisch en beleidsmatig de statusbepaling van vastgoed in kaart te brengen. Hij leert ‘de kunst’ van uitbesteden van beleid en contractvorm tot en met evaluatie. De cursus Prestatiebestekken en Prestatiecontracten voor Gebouwonderhoud is bestemd voor beheerders van grote gebouwencomplexen, hoofden technische dienst, hoofden facility management (kantoren, onderwijs, ziekenhuizen) en hun financiële managers. Deze cursus is ook geschikt voor medewerkers van toeleveranciers.

12 juni Verkenning NEN 2767-4 Infra In de cursus wordt het onderwerp NEN2767 verkend, er wordt ingegaan op wat de norm inhoudt en welke mogelijkheden deze biedt voor opdrachtgevers en opdrachtnemers. De cursus laat zien hoe u de norm kunt toepassen in bestekken en waar u rekening mee dient te houden bij de uitvraag. Ook wordt de verbinding gelegd met de RAMS-specificatie en een risicoanalyse-methode als FMECA. Voor opdrachtnemers wordt ingegaan op de implementatie van de inspectiemethodiek en de realisatie daarvan. De mogelijkheden van registratie met behulp van onderhoudsbeheerssytemen en inspectietools wordt toegelicht. De cursus geeft een breed overzicht van de mogelijkheden en onmogelijkheden van de norm. Na de cursus kunt u gefundeerd een keuze maken over wat de norm voor uw organisatie kan betekenen en heeft u handvatten om hiermee verder aan de slag te gaan. Onderwerpen • Kader NEN2767-4 • De norm inhoudelijk • Inspecteren en registreren volgens de norm • De norm toegepast als 0-meting • De norm toegepast bij het opstellen van (prestatie) bestekken • Relatie tussen onderhoudskosten en de norm • De norm toegepast bij het opstellen van meerjaren onderhoudsplanning • Relatie RAMS/FMECA/RCM en de norm • De norm toegepast bij de besturing van contracten • Gebruik van tools en automatisering MaintNL 04 – 2013 61

061_MI_NVDO_cursussen.indd 61

23-04-13 11:24

Column Dagje weg FS Virtual Enterprise kan mij geen dag missen, want zonder mij komt er niks van terecht. Toch moest ik een dagje weg. Naar De Kuip in Rotterdam. ’s Ochtends had ik meteen al spijt. Er stond daar namelijk een man van het zogenaamde Techniekpact (volgens mij is techniekPAKT beter) die de zaal tot uitspraken bewoog. Een van de deelnemers maakte een vergelijking met kappersopleidingen. Huh? Een kappersopleiding is echt niet zo eenvoudig hoor, daar kan je pas terecht als je zelf een stageplek hebt gevonden. Een technische opleiding kan iedereen doen en daarin een stageplek vinden is ook niet zo moeilijk. Ik hoorde tijdens mijn dagje weg tijdens dat congres ook van alles over vijftig zijinstromers. Stageplekken genoeg in ons vakgebied, zou ik zo zeggen. Gauw naar de koffie, want ik moest ook bijkomen van het plan dat we weer naar de LTS gaan. Weg met de roc’s! En dan te bedenken dat zelfs de minister van Onderwijs, Jet Bussemaker, meer geld reserveert voor technische opleidingen. Voor de drie Technische Universiteiten komt er bijvoorbeeld 33 miljoen euro extra vrij. Het verbaast Bussemaker dat bestuurders in de onderwijswereld via de media klagen over een gebrek aan geld. Ze heeft liever dat ze direct met het ministerie communiceren. Bovendien gaat het niet altijd om extra geld. De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt vertoont mankementen. Veel pas afgestudeerden zijn nog helemaal niet geschikt voor een baan. En ik kan het weten, want in mijn familiekring barst het van de jongens en meisjes die de hele dag Facebooken, Twitteren, What’s Appen en luisteren naar Spotify, maar geen ambitie vertonen. Moet ik meteen denken aan toen ik zeventien was en al op een scheepswerf de kneepjes van het vak leerde.

In de pauze sprak ik trouwens iemand van een Technische Universiteit. Daar worden met ingang van het volgende schooljaar geen nieuwe studenten meer aangenomen. Ook de leerstoelgroep Building Production Technology wordt opgeheven. Building Technology bestaat uit de richtingen Bouwtechniek en Uitvoeringstechniek. Volgens het bestuur van de faculteit Bouwkunde heeft het onderzoek op deze vakgebieden 'geen prioriteit' binnen de strategie van de faculteit. De vakgebieden 'moeten zeker' een plaats krijgen binnen de opleiding, 'maar niet op het niveau van een leerstoel', schrijft het bestuur in een brief aan de medewerkers. De afgelopen jaren studeerden jaarlijks gemiddeld veertig tot vijftig studenten af. De huidige studenten mogen hun Master nog afronden. Zeg, minister Bussemaker, hoe zit dat nou? Ik vind dat onderwijs en ons bedrijfsleven elkaar meer op moeten zoeken en bekijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Goede voorbeelden zijn er genoeg, zoals het Scheepvaart- en Transportcollege in Brielle dat samenwerkt met het lokale bedrijfsleven. De 64 roc’s in Nederland bieden samen 8.100 verschillende opleidingen aan. Studenten weten niet meer wat ze moeten kiezen. Het aantal opleidingen moet worden gereduceerd. De Stichting Bedrijfsleven Beroepsonderwijs adviseert binnenkort welke studies kunnen verdwijnen. En als dat advies er komt tijdens weer een congres, dan denk ik dat mijn onderneming het nog een keer zonder mij moet doen, want dan ga ik weer een dagje weg!

De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt vertoont mankementen. Veel pas afgestudeerden zijn nog helemaal niet geschikt voor een baan.

Ing. Frans Stokbrood Directeur FS Virtual Enterprise

62 MaintNL 04 – 2013

062_MF_NVDO-Column.indd 62

23-04-13 11:24

Personeel werven is maatwerk Het Werkgeversservicepunt Den Haag is een loket van de gemeente Den Haag voor werkgevers die op zoek zijn naar personeel. Jeroen Buijs en Ghizlan Boyssarhouane zijn beide accountmanager bij het Werkgeversservicepunt en doen er alles aan om werkgevers en werknemers aan elkaar te koppelen. In het geval van de technische arbeidsmarkt inmiddels een absolute noodzaak. ‘Als de match lukt tussen een werkgever en een werkzoekende, geeft dat een enorme kick.’ Ingrid Rompa iMaintain en de NVDO willen vijftig zijinstromers aan een stageplek voor een week in de techniek helpen. Onder meer het Werkgeversservicepunt Den Haag ondersteunt het project. ‘Zo’n initiatief helpt wel degelijk’, zegt accountmanager bij het Werkgeversservicepunt Jeroen Buijs. ‘Werkgevers zijn soms heel sceptisch ten aanzien van werkzoekenden, maar andersom geldt hetzelfde. Op een vrijblijvende manier de deuren openzetten heeft een positief effect.’

‘We willen graag dat de kandidaten gemotiveerd bij onze klanten zitten.’ Samen met zijn collega Ghizlan Boyssarhouane wil Buijs zich er graag voor inzetten een goede match te maken tussen kandidaat en werkgever, zodat de week stage daadwerkelijk resulteert in een dienstverband. ‘We willen graag weten wat voor vacatures technische bedrijven momenteel open hebben staan. Werkgevers kunnen zich ook bij ons aanmelden. Zodra we meer weten, gaan wij er keihard mee aan de slag.’

Match Voordat Buijs tien jaar geleden bij het Werkgeversservicepunt kwam werken, werkte hij in de commerciële branche. ‘Ik

was onder meer intercedent bij Randstad. Ik ben hier terechtgekomen omdat ik een alleenstaande ouder ben, want dat was heel lastig te combineren met het werk. Toen ik mijn wensen kenbaar maakte - werken in Den Haag, vroeg beginnen en vroeg thuis - kwam het detacheringbureau waarvoor ik werkzaam was uit bij de gemeente Den Haag. In het begin was dat heel erg wennen, maar omdat het voor thuis zo goed werkte ben ik gebleven. Nu zijn mijn kinderen volwassen en hoef ik niet vroeg thuis te zijn, maar ik zit hier nog steeds!’ Wat hij zo leuk vindt aan zijn werk is de afwisseling. ‘Iedere dag is anders’, glundert hij. ‘Je weet nooit wat de week gaat brengen. En als de match lukt tussen een werkgever en een werkzoekende, geeft dat een enorme kick. Dan ben ik helemaal blij.’ Ghizlan Boyssarhouane is sinds kort accountmanager. ‘Ik heb ruim vier jaar

geleden stage gelopen bij de gemeente en vervolgens boden ze me een baan aan. Ik studeerde sociaal-juridische dienstverlening in Leiden.’ Ook zij is enthousiast over haar baan. ‘Het werk is breed en afwisselend. Wat ik echt heel leuk vind, is de juiste kandidaat op de juiste plek zetten. Het Werkgeversservicepunt is sparringpartner en we denken mee met bedrijven in Den Haag. We werken ook samen met bedrijven buiten de regio die vacatures hebben in Den Haag en daarvoor mensen zoeken.’ De kandidaten die zij bemiddelen zijn voornamelijk inwoners van Den Haag. ‘Ze moeten ingeschreven staan als werkzoekende’, knikt Boyssarhouane. ‘Wij zijn geen uitzendbureau. Ze worden bij ons aangemeld via het Werkplein.’

Onrealistische wensen Waar Buijs en Boyssarhouane het meest tegenaan lopen, zijn de onrealistische wensen van kandidaten betreffende de mogelijkheden en het startsalaris. ‘Hun eisen zijn te hoog. Het gaat om een transformatie in denken en dat kost veel tijd. Deze mensen zijn vaak lang werkloos omdat ze zoeken naar iets wat ze toch niet zullen krijgen. Als je de mensen op de juiste manier triggert, werkt het meestal wel.’ Dwang werkt niet, meent Buijs. ‘Wij willen graag dat de kandidaten gemotiveerd bij onze klanten zitten.’ De wil is heel belangrijk, meent

De kracht van samenwerking Onder de noemer ‘de kracht van samenwerking’ roepen iMaintain en de NVDO hun netwerk op vijftig stageplaatsen van één week beschikbaar te stellen aan zij-instromers. Hiermee laten bedrijven in en rond de onderhoudssector zien welk perspectief de industrie biedt. Bedrijven, verenigingen en media in Nederland worden gevraagd belangeloos hun medewerking te verlenen aan deze actie. De aftrap werd gegeven tijdens het iMaintain-congres in de Rotterdamse Kuip. Op iMaintain in maart 2014 wordt de balans opgemaakt. Voor meer informatie: www.i-maintain.nl/50

MaintNL 04 – 2013 63

063_64_65_MD_NVDO-artikel.indd 63

23-04-13 11:23

Ieder zijn vak

Jeroen Buijs en Ghizlan Boyssarhouane zijn beide accountmanager bij het Werkgeversservicepunt Den Haag. Bij het plaatsen van werkzoekenden speelt mond-tot-mondreclame een grote rol. ‘Als we bij bedrijf A een geschikte kandidaat hebben geplaatst en het wordt doorverteld aan B, C en D, dan komen zij vanzelf.’

Boyssarhouane. ‘Evenals leergierigheid en motivatie. Dan kun je makkelijk uitstromen.’ Het werven van mensen voor techniek is geen probleem. ‘Echt werven doen we niet. We hebben een vijver met 20.000 werkzoekenden. Het gaat er meer om hoe je daaruit de juiste persoon vist. Onze kracht zit ‘m in de selectie. Als duidelijk is welk profiel je hebt, kun je ook beter matchen.’ De kandidaten die zij bemiddelen, zijn vooral middelbaar opgeleide technische mensen; van jong tot oud. ‘We hebben wel wat lager én hoger opgeleid technisch personeel, maar niet zo veel. De grootste groep zit in het midden. De kandidaten volgen diverse trajecten binnen de gemeente of worden op een werksetting geplaatst. Wij kennen dus heel veel mensen persoonlijk.’ Boyssarhouane: ‘We kijken niet alleen naar een cv. Je moet het gezicht erbij ook kennen. Je moet wel weten wát je ‘verkoopt’ aan een werkgever. Dan wil hij vaker zaken met je doen. Het is de kunst om de kandidaat én de werkgever tegemoet te komen. Het is echt maatwerk.’ De klant staat wat

haar betreft centraal. ‘Daar gaan we regelmatig langs om een praatje te maken. We hebben ook netwerkborrels in het speedmeet-center en daar nodigen we werkgevers voor uit binnen ons netwerk. Zij kunnen dan ook samen netwerken.’ Mond-tot-mondreclame speelt een grote rol bij het Werkgeversservicepunt. ‘Als we bij bedrijf A een geschikte kandidaat hebben geplaatst en het wordt doorverteld aan B, C en D, dan komen zij vanzelf. We hebben ook werkgevers waar we graag hofleverancier van worden en die benaderen we zelf. We hebben dus commerciële functies binnen de overheid’, lacht Buijs. ‘We zijn continu op zoek naar werkgevers die willen samenwerken met de gemeente’, benadrukt Boyssarhouane. Als je mensen duurzaam wilt plaatsen, dan heb je vaak meerdere partijen nodig.’

Kleine budgetten Het initiatief van iMaintain voor de stageweek voor vijftig zij-instromers sluit mooi aan bij het doel van het Werkgevers servicepunt. ‘De gemeente Den Haag heeft

kleine budgetten gereserveerd voor opleidingen’, vertelt Boyssarhouane ‘In de techniek kunnen we bijvoorbeeld mensen opleiden tot industrieel reiniger, heftruck- en reachtruckchauffeur, en deskundig asbestverwijderaar, maar ook tot Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers (VCA).’

‘We kijken niet alleen naar een cv. Je moet het gezicht erbij ook kennen. Je moet wel weten wát je ‘verkoopt’ aan een werkgever.’ Er zijn ook diverse subsidies mogelijk voor werkgevers. ‘Bijvoorbeeld voor een slager die omgeschoold wil worden voor een technisch beroep. De werkgever moet tijd steken in de begeleiding en dat wordt gecompenseerd in de vorm van een subsidie ach-

64 MaintNL 04 – 2013

063_64_65_MD_NVDO-artikel.indd 64

23-04-13 11:23

foto’s: judith bogaardt

teraf.’ Wat ook mogelijk is, zijn kleine bijdragen in de kosten. ‘Zo heb ik een keer een onderhoudsmonteur geplaatst die alleen rijbewijs B had. Voor die functie was ook rijbewijs E noodzakelijk. Wij hebben dat toen betaald middels een werkcheque. De kandidaat heeft vervolgens een contract gekregen en hij werkt daar nu al een jaar. Dat kleine ontbrekende stukje in de puzzel waardoor we tot een uiteindelijke match komen; daarin kunnen wij het verschil maken.’ Ze zouden er graag nog meer projecten in de techniek aan willen toevoegen. ‘Maar voor de duurdere en langere opleidingstrajecten moeten we als overheid een samenwerkingsverband aangaan met roc’s en bedrijven; partners waarmee we dat samen kunnen bekostigen.’ Bedrijven staan wel open voor samenwerking, aldus Buijs. ‘Wij heb-

ben laatst voor een bedrijf mensen opgeleid als deskundig asbestverwijderaar, industrieel reiniger, en voor het werken met ademhaling en werken in een hoogwerker. Wij hebben twee trainingen betaald en de medische keuring, en de werkgever heeft er ook drie betaald. Wanneer mensen al die certificaten behalen, zijn ze verzekerd van een baan.’ Een ander voorbeeld is het beroep van lasser. ‘Nu worden er mensen uit Portugal en Spanje aangenomen. De werkloosheid is daar natuurlijk heel hoog, dus die mensen zijn blij. Maar als wij werklozen hebben die dit werk ook kunnen doen, is dat op lange termijn veel beter.’ Volgens Boyssarhouane en Buijs zijn die kandidaten er wel degelijk. ‘We horen echter regelmatig dat ze niet worden aangenomen omdat ze te duur zijn voor bedrijven. En bedrijven zijn soms niet onder

de indruk van de mentaliteit van de Nederlanders: ze werken niet lang genoeg door en zijn sneller ziek. Terwijl iemand uit de Balkan wel doorwerkt.’ De gemeente heeft aantrekkelijke oplossingen, vertelt Boyssarhouane. ‘Wanneer een werknemer zich vaak ziek meldt, hebben we daar een no-risk polis voor. Dan betaalt de gemeente.’ Het is geen goede zaak als de Nederlandse arbeidsmarkt afhankelijk wordt van arbeidskrachten uit Zuid- en Oost-Europa, menen Buijs en Boyssarhouane. ‘We moeten vaak wel een half jaar tot een jaar investeren in opleidingen, maar dat is niet erg als dit een baan met toekomst oplevert. We willen dat echter wel samen doen met onderwijsinstellingen en bedrijven. Op deze manier creëer je voor alle partijen een win-win-situatie en dat is het uiteindelijke doel.’ n MaintNL 04 – 2013 65

063_64_65_MD_NVDO-artikel.indd 65

23-04-13 11:23

Nieuws

Omzet elektrotechnische en machine-industrie neemt af De omzet van de Nederlandse elektrotechnische en machine-industrie lag in december 2012 zo’n veertien procent lager dan in dezelfde maand een jaar eerder. De binnenlandse verkoop daalde met twaalf procent en de buitenlandse afzet met vijftien procent. Gemiddeld lag het verkoopvolume ruim zes procent lager dan in december 2011. De afzetprijzen stegen met bijna 1,5 procent. De omzet in de elektrotechnische en elektrische apparatenindustrie daalde met 22 procent. De binnenlandse omzet daalde met dertien procent en de buitenlandse met 25 procent. In de machine-industrie daalde de omzet met bijna tien procent. De binnenlandse omzet nam met elf procent af en de buitenlandse met negen procent. In het vierde kwartaal daalde de omzet in de elektrotechnische en

machine-industrie met ruim vijf procent, vergeleken met 2011. Over heel 2012 nam de omzet af met ruim zeven procent. De waarde van de orders lag eind 2012 21 procent lager dan in 2011. In de machine-industrie daalden de bestellingen met vijftien procent. De orders op de binnenlandse markt

daalden het sterkst. In de elektrotechnische en elektrische apparatenindustrie waren de orderontvangsten dertig procent lager. De exportmarkt daalde sterker dan de binnenlandse markt. In het vierde kwartaal waren de orderontvangsten tien procent lager dan in 2011. Op jaarbasis bleef de waarde van de orders nagenoeg gelijk.

Vastgoedmarkt transformeert van aanbodgericht naar vraaggestuurd Onlangs presenteerden CoreNet Global Benelux en de beroepsvereniging Facility Management Nederland (FMN) de eerste resultaten van het onderzoek naar de eisen van kantoorgebruikers. Dit onderzoek ‘Wat wil de gebruiker?’ vloeit voort uit het Convenant Aanpak Leegstand Kantoren, dat beide organisaties ondertekend hebben. In het gerevitaliseerde bedrijvencomplex Zuidpark in Amsterdam, waar duurzaam ondernemerschap en het nieuwe werken op een geheel eigen manier bij elkaar zijn gebracht, namen circa tachtig aanbieders en gebruikers van vastgoed, alsmede adviseurs en onderzoekers, kennis van de onderzoeksresultaten. Monique Arkesteijn, voorzitter CoreNet Global Benelux, en Hans Topée, voorzitter van de kenniskring Huisvesting en Vastgoed van FMN, wezen in hun presentatie op de toenemende invloed van de vastgoedgebruiker op de kwantiteit en kwaliteit van het aangeboden vastgoed. Dientengevolge transformeert de markt zich van aanbodgericht naar vraaggestuurd. De gebruiker van vandaag is steeds meer gericht op benodigde faciliteiten en huisvestingsconcepten en minder op het aantal vierkante meters per werkplek. Opvallend is dat de behoefte aan ruimte bij het midden- en kleinbedrijf (mkb) een stijgende lijn vertoont, terwijl grotere organisaties steeds minder vierkante meters nodig hebben. De vrees bestaat dat de huidige leegstand van 8,5 miljoen vierkante meter de komende jaren drastisch toeneemt en mogelijk verdubbelt.

Nicole Maarsen, bestuurslid van de Vereniging van Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen (NEPROM), hield in haar betoog de zaal voor dat de eindgebruiker niet bestaat. Zij pleitte voor een gerichte aanpak en riep aanbieders van vastgoed op het DNA van de huurder in kaart te brengen en zich echt te verplaatsen in de wensen van de klant. Zij waarschuwde overigens wel voor het in balans houden van ‘custom made’ en marktconforme panden in verband met de verhuurbaarheid van het vastgoed op langere termijn. Vervolgens nodigde Ellis ten Dam, programmaleider van het onderzoek en het seminar, de deelnemers uit te kiezen uit vijf parallelsessies, ieder gerelateerd aan een aspect van het onderzoek. Tijdens deze sessies werd uitgebreid en levendig gediscussieerd over de aspecten mens en organisatie, kwantiteiten, ruimte en werkplekconcepten, locatie/bereikbaarheid en het proces. De uitkomsten van deze sessies zijn weer input voor het onderzoek, waarover later dit jaar meer wordt gepubliceerd. Tijdens de plenaire afronding werd ook gesproken over de staat van het Convenant Aanpak Leegstand Kantoren. Ligt dat nu ‘op zijn gat’ of kost het gewoon wat meer tijd om resultaten te boeken? De laatste analyse werd het meest omarmd, waarbij overigens wel werd opgemerkt dat tempo gemaakt moet worden. Alle partijen, waaronder gemeenten, moeten hun verantwoordelijkheid - en daarmee soms ook hun verlies - nemen om de vastgoedmarkt weer gezond te maken.

66 MaintNL 04 – 2013

066_67_MJ_NVDO_neuws.indd 66

23-04-13 11:23

Nieuws

België en Nederland verdelen de buit bij de uitreiking van de Safe Maintenance Awards

Onlangs werd voor de derde maal gestreden om de Safe Maintenance Awards. Deze keer werd de Safe Maintenance Award Benelux in twee categorieën uitgereikt. Er werd onderscheid gemaakt tussen contractors enerzijds en de bedrijven met een eigen onderhoudsdienst anderzijds. Bij de contractors was de strijd superspannend. De drie meest uitmuntende inzendingen konden door middel van een ‘elevator pitch’ hun kandidatuur nog wat extra kracht bij zetten tijdens het evenement. De presentaties van Compressor Products International, Johnson Controls en SPIE hadden twee zaken gemeen: ze waren alledrie inspirerend én overtuigend, wat de taak van de jury er niet makkelijker op maakte. Uiteindelijk ging de award naar SPIE Nederland. Een prima bekroning na twee eerdere nominaties van dit bedrijf. De jury bleek vooral onder de indruk van het feit dat SPIE de veiligheid hoog in het vaandel draagt, van directie tot werkvloer, en dit beleid weet te handhaven over meerdere vestigingen en een veelvoud aan locaties. Bij de bedrijven met een eigen onderhoudsdienst werd de award toegekend aan het Belgische Unilin. De betrokkenheid en eigen inbreng van

het personeel, gekoppeld aan de doorlopende aandacht voor mogelijke verbeteringen, zorgden ervoor dat Unilin kon pronken met de Safe Maintenance Award 2013. De vakjury bestaat uit acht deskundige en onafhankelijke professionals en beoordeelt aan de hand van meerdere criteria. Zo wordt objectiviteit gegarandeerd in de beoordeling van het excelleren in veiligheid op het werk. Eerdere winnaars waren Johnson Controls Refrigeration, Total Raffinaderij Antwerpen (beide 2011) en Imtech (2012).

‘Schrap starten vanuit WW’ De mogelijkheid om vanuit de WW een bedrijf te starten moet geschrapt worden. En zzp’ers zouden allemaal in elk geval ingedekt moeten zijn tegen arbeidsongeschiktheid en voor bedrijfsaansprakelijkheid.

Dat staat in een brandbrief van drie organisaties van bouwers en onderhoudsbedrijven in het mkb. De Aannemersfederatie Nederland, de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA) en OnderhoudNL, samen goed voor zo’n zesduizend mkb-ondernemers, maken zich zorgen dat het specifieke mkbgeluid onvoldoende boven komt in het sociaal overleg tussen werkgevers en vakbeweging. Daarom hebben ze tien zorgpunten opgesteld in een brief aan sociale partners en politici. Daar staat onder meer in dat het ontslagrecht nu echt versoepeld moet worden, en dat het quotum van vijf procent arbeidsgehandicapten bij bedrijven met meer dan 25 werknemers er niet moet komen. Ook over het verkorten van de WW- duur valt te praten, maar dat moet dan voor werkgevers kostenneutraal, zegt NOA-directeur Frank Rohof namens de drie organisaties.

Limburg subsidieert mkb in maakindustrie De provincie Limburg gaat subsidies verstrekken aan midden- en kleinbedrijven in de maakindustrie. In totaal zal tien miljoen euro geïnvesteerd worden, onder meer voor subsidies tot 70.000 euro. Verder wordt het mkb ondersteund met training en kennis van universiteiten en scholen. Het Limburgse mkb in deze sector telt 1.500 bedrijven, maar de provincie wil zich vooral richten op de vijfhonderd bedrijven die zich net onder de top bevinden. Bij deze bedrijven kan de concurrentiekracht door subsidies vergroot worden, zegt het provinciebestuur. De hightech maakindustrie is belangrijk voor de Limburgse economie. Er werken meer mensen dan in andere topsectoren als gezondheid, chemie & materialen en agro/voeding. Naar eigen zeggen zijn er in de provincie Limburg 28.000 mensen in dienst bij bedrijven in de hightech maakindustrie.

MaintNL 04 – 2013 67

066_67_MJ_NVDO_neuws.indd 67

23-04-13 11:23

Agenda

mei 15 mei Spant!, Bussum www.managementevents.com 600Minutes Supply Chain 600Minutes Supply Chain is een jaarlijkse sectoroverschrijdende bijeenkomst voor de senior supply chain managers in de grootste bedrijven in Nederland. Op het programma staan: meer dan tien presentaties, discussies over actuele onderwerpen en uitdagingen, netwerkmogelijkheden met de top senior beslissers uit het vakgebied, gelegenheid om de meest vooraanstaande aanbieders van oplossingen te ontmoeten en een cocktailreceptie en awarduitreiking.

15 en 16 mei Autotron, Rosmalen www.easyfairs.com Foodtech Foodtech is de enige gespecialiseerde Nederlandse vakbeurs in de voedingsmiddelenindustrie. De vakbeurs fungeert als platform voor de producerende en verwerkende industrie. U kunt hier nieuwe technologieën presenteren en de laatste ontwikkelingen zien op het gebied van energiezuinig en efficiënt produceren, voedselveiligheid of nieuwe etikettering.

16 mei Postillion, Amersfoort Veluwemeer www.euroforum.nl

22 mei HU, Utrecht www.bovenhoudsymposium.hu.nl Bovenhoudsymposium Het Bovenhoud Symposium wordt traditioneel gehouden rond thesisprojecten van afgestudeerden van de Master of Engineering. We beginnen met een plenair deel waar sprekers vanuit verschillende achtergronden het thema, waarde creëren door slim samenwerken, zullen inkleuren. Het tweede deel komen de afstudeerrichtingen in parallelle sessies aan bod. We willen met het Bovenhoud bijdragen aan het verbinden en samenbrengen van betrokken kennisdragers en het verbreiden van kennis.

juni 5 t/m 7 juni www.gas2013.org Beurs-WTC, Rotterdam GAS2013 Tijdens het driedaags symposium met parallelsessies gecombineerd met een beurs, kunnen experts en bedrijven op het gebied van gasanalyse op verschillende manieren participeren. Onderwerpen die aan bod komen tijdens de deelsessies zijn aardgas &, LNG, metrologie & normalisatie, analytische chemie, veiligheid, gezondheid en milieu.

6 juni RDM Campus, Rotterdam www.deltavisie2013.nl Deltavisie

Het Windenergie Congres is hét platform voor alle stakeholders actief in onshore windenergie: het Rijk, provincies, gemeentes, projectontwikkelaars, energieleveranciers, netbeheerders, exploitanten, fabrikanten, investeerders, kennisinstellingen & adviesbureaus. Laat u informeren en inspireren door de experts op het gebied van wind. U leert van landelijke koplopers en praktijkexperts. Na afloop bent u op de hoogte van de actuele beleidsontwikkelingen, inclusief de nieuwe rijksstructuur.

Door het combineren van ideeën en technologieën ontstaan vaak nieuwe en waardevolle oplossingen. Deltavisie 2013 inspireert beslissers uit de industrie, politiek en wetenschap om die combinaties te zoeken. Innovaties in energie-efficiëntie, ketendenken en milieueffecten liggen binnen bereik. En ook innovaties in veiligheid en continuiteit zijn bijna voelbaar. Een onmisbare schakel in het zoeken naar die combinaties is open communicatie. Communicatie met elkaar en met de samenleving, want innoveren doe je samen.

22 mei Harlingen, Terschelling www.nvdo.nl

18 juni Mikrocentrum, Eindhoven www.mikrocentrum.nl

Kringbijeenkomst Friesland: Innovatie doen we samen

Themadag: Kunststof membranen

Waar lekt het in ons werk? In onze branche heeft iedereen te maken met werkdruk. Misschien ervaren we die wel sterker dan realiteit is. Natuurlijk worden we opgeslokt door procedures en rapportages, snapt de directie ons vaak niet en worden de eisen van die continu tikkende productiemetronoom steeds hoger. Als leidinggevenden en dienstverleners in het onderhoudsvak lijken we in hetzelfde schuitje te zitten. Daarom organiseert de NVDO Kring Friesland deze masterclass.

Membranen zijn al eeuwenod. Het zijn natuurlijke filters die de ene stof wel doorlaten en de ander niet. Het was een kwestie van tijd voordat we het principe van de techniek zouden kopiëren. En we zien het nu terug in vele toepassingen. De themadag over membranen geeft een inzicht in wat een polymeer (plastic) membraan is, welke materialen worden toegepast en waar membranen toe dienen en in welke en wat voor toepassingen membranen voorkomen.

Nationaal Windenergie Congres

68 MaintNL 04 – 2013

068_MH_NVDO_agenda.indd 68

23-04-13 11:22

Column Kracht van mensenwerk Toen mijn moeder zei ‘Wie geeft wat hij heeft, is waard dat hij leeft’, begreep ik het nog niet. Pas in de afgelopen jaren heb ik begrepen wat ze destijds bedoelde. Stilstaan bij feiten, momenten van stilte aangevuld met reflectie en bezinning hebben mij geholpen om haar nu te begrijpen. Mijn gezin heeft de kans gekregen om te laten zien wat we waard zijn. 8-12-2012, zaterdagochtend 10:00 uur, de dokter stapt binnen en vraagt: ‘Maike hoe gaat het?’ ‘Super, de zon schijnt.’ Een uur later overlijdt onze oudste dochter, op 25-jarige leeftijd, aan de gevolgen van een hersentumor. Zulke momenten van het leven laten je beter begrijpen wat kracht is en wat je belangrijk vindt in het leven. De betekenis die onze dochter heeft geven, doet haar eeuwig leven. Wij hebben ervaren dat betekenis geven aan het leven waardevol is en je kan voorzien van een onuitputtelijke kracht. De kernwaarden van Vlisco zijn: inspireren, betrekken, in staat stellen en respecteren. Ik zie dit als mensenwerk! Begrippen in onze maintenance-missie zijn: ‘servicegerichte dienstverlening met als resultaat optimale beschikbaarheid en beter dan marktconform presteren’. Dit moet zichtbaar zijn door: plezier hebben in wat je doet, tevreden klanten, focus op samen leren en ondernemerschap. Als jij als manager ook kan geloven in de waarden van een bedrijf, dan is er een basis voor samenwerking. Het woord ‘manager’ komt van oorsprong uit de paardensport en betekent: verzorger van een kampioen. ‘Wat kan ik?’, ‘Wat wil ik over drie jaar bereikt hebben?’ en ‘Hoe wordt ik door anderen ervaren?’ zijn vragen die beantwoord moeten worden om aan te geven of je voldoende competent kunt worden om je rol als kampioen te gaan vervullen. ‘Afspraak is afspraak’ en ‘voorbeeld-

gedrag’ zijn beide daarin cruciaal. Woorden blijven lege hulzen als je er niets mee doet. Echter, doen zonder woorden zal verrassen. Talent is gratis, het gebruik ervan geeft zelfvertrouwen en plezier. Tien procent meer plezier geeft veertig procent meer prestatie. Herkennen van talent, adresseren van talent, uitdagende afspraken maken, ruimte geven, laten samenwerken, hulp bieden en talent inzetten op de grootste uitdagingen zijn allemaal vanzelfsprekend voor een manager met talent. Het is van groot belang dat je weet waar het over gaat. Eigen waarneming en praten met mensen die het hebben ervaren, is van primair belang. Kwaliteit van informatie bepaalt het gehalte van waarheid en is de sleutel tot resultaat. Kwaliteit van informatie wordt niet bepaald door systemen maar door mensen. In de maintenance-wereld van Nederland gaat dertig miljard euro per jaar om. Mijn overtuiging is dat je door inzet van mensenwerk hier meer dan dertig procent kunt verbeteren. Ben je ervan bewust dat jij, als maintenance manager, hier invloed op hebt. Mijn visie is dan ook dat als een manager kan werken vanuit een overtuiging die past bij het bedrijf, haar organisatie zo inricht dat al het talent juist gebruikt wordt en besluiten neemt op basis van weten wat er aan de hand is, er bestaansrecht blijft voor vele bedrijven in Nederland. Ben jij de maintenance manager die, volgens mijn moeders woorden, ‘kan zorgen dat mensen kunnen geven wat ze hebben en ze laat voelen dat ze waardevol zijn’? Dan ben jij mijn potentiële opvolger, die met een onuitputtelijk kracht en plezier, inhoud geeft aan zijn werk.

Kwaliteit van informatie wordt niet bepaald door systemen maar door mensen.

Ton Huibers Maintenance manager bij Vlisco Nederland en Maintenance Manager of the Year 2013

MaintNL 04 – 2013

069_MQ_NVDO-Column.indd 69

23-04-13 11:22

iMaintain Kracht

Kracht Het jaarcongres van het blad iMaintain en de NVDO, gehouden op 21 maart in de Rotterdamse Kuip, stond in het teken van kracht. Verschillende sprekers discussieerden met de aanwezigen onder meer over de kracht van samenwerking, de kracht van het oude en het nieuwe en de kracht van techniek. Na afloop van het congres werd de Maintenance Manager of the Year 2013 verkozen. Ton Huibers van Vlisco mag zich nu een jaar lang boegbeeld van de onderhoudsindustrie noemen.

70 MaintNL 04 â&#x20AC;&#x201C; 2013

070_71_MO_NVDO-artikel.indd 70

23-04-13 11:21

Foto’s: Wim Raaijen

MaintNL 04 – 2013 71

070_71_MO_NVDO-artikel.indd 71

23-04-13 11:21

Genereer uw leads ook in het najaar 2 & 3/10/2013 - AHOY ROTTERDAM

SOLIDS2013 DE NEDERLANDSE VAKBEURS VOOR DE BE- EN VERWERKING, OPSLAG EN TRANSPORT VAN VASTE EN DROGE STOFFEN Boek uw stand al vanaf € 2795* easyFairs.com/SOLIDS-NL of bel + 31 (0) 162 408 983

2 & 3/10/2013 - AHOY ROTTERDAM

PUMPS & VALVES2013

DE NEDERLANDSE VAKBEURS VOOR TECHNOLOGIE & INNOVATIE IN INDUSTRIËLE POMPEN, KLEPPEN EN AFSLUITERS Boek uw stand al vanaf € 2795* easyFairs.com/PUMPS-NL of bel + 31 (0) 162 408 990 * Totale investering voor een stand van 12m2

WAREN ALLE VAKBEURZEN MAAR ZO GEMAKKELIJK! 185_64_SOLIDS_P&V_2013_NL_01.indd 2

19/03/2013 13:43:05

Advertentie index IMAINTAIN Abonnees............................................................................. 40 Applus RTD........................................................................... 38 Bizz 56”............................................................................... 72 Dimensys Nederland................................................................ 4 Easy Fairs Nederland............................................................. 72 Eco Ketelservice Verhuur......................................................... 38 Hempel................................................................................. 24 Hi-Force Nederland................................................................ 40 Hogeschool Utrecht Centrum voor N&T.............................. bijlage

iMaintain Prestatiemanagement............................................... 16 LSB Sky Access..................................................................8, 24 Managementboeken.nl........................................................... 48 Riwal...................................................................................... 2 Sdu Uitgevers........................................................................ 34 Sitech Services...................................................................... 34 SKF...................................................................................... 18 Stork Technical Services Holding.............................................. 75 Traduco................................................................................ 76

BIZZ56'' De nieuwe standaard in webvertising Presenteer uw bedrijf, innovatie of project volgens de nieuwe standaard in webvertising: BIZZ56”. Vertel uw verhaal in uw eigen creatieve film van 56 seconden en de boodschap komt aan! Het doordachte stramien van BIZZ56” zorgt ervoor dat u en de filmers zich kunnen concentreren op het communicatieve en creatieve deel van uw boodschap. Bovenal zorgt BIZZ56” voor een snelle, complete en eigentijdse boodschap die de aandacht van uw doelgroep tot het einde vasthoudt. BIZZ56”-video’s zijn multi-inzetbaar: op uw website, via smartphones en tablets en op social media.

Verrijk uw teksten, advertenties en commerciële boodschappen met een BIZZ56” video en integreer tekst, beeld en online voor een crossmediale boodschap.

Meer weten?

072_index_bizz_easy.indd 6 _A5_bizz56.indd 43

Als dit icoon bij een afbeelding staat, bekijk dan het bijbehorende filmpje door met uw smartphone of tablet de foto te scannen met de iLinqs app. U vindt de gratis iLinqs app in de appstore voor andriod en apple.

BIZZ56”is een product van Movielinqs video & virals. iLinqs is een app van Industrielinqs pers en platform

Neem contact op met Ellen van den Burg (020-3122088) of movielinqs@industrielinqs.nl

23-04-13 18-03-13 10:15 15:10

Column Onderstrepen Op mijn nieuwe bureau in ons nieuwe NVDO-huis liggen de Onderhoudskompassen 2010, 2011 en 2012 altijd in het zicht. Er worden vragen over gesteld, die ik dan makkelijk kan beantwoorden. Hele passages zijn gemarkeerd en vele zinnen zijn onderstreept. Ik dacht altijd “da’s handig”, maar is dat wel zo? De wereld verandert snel en de stroom informatie die op ons afkomt groeit en groeit maar. Om al die informatie in ons brein op te slaan, gebruiken wij vaak dezelfde technieken. Onderstrepen van belangrijke passages bijvoorbeeld, of een tekst twee keer lezen. Inefficiënt, zeggen onderzoekers. Er is in de psychologie nogal wat geschreven over studietechnieken. Het aantal onderzoeken is zelfs zo groot dat het onmogelijk is voor leraren, ouders en studenten alles zelfstandig door te nemen, schrijft het Amerikaanse Time Magazine. Gelukkig heeft een groep onderzoekers dit voor ons gedaan. De Association for Psychological Science publiceerde onlangs de resultaten. De opvallende conclusie van de onderzoekers is dat de technieken die wij het vaakst gebruiken ironisch genoeg de minst effectieve leermethodes zijn. Het onderstrepen van belangrijke passages in een tekst en het herlezen van boeken of artikelen helpt ons namelijk nauwelijks bij het opslaan van de daarin gebo-

den informatie. Sterker nog, sommige onderzoeken stellen zelfs dat onderstrepen juist afleidt en tot een minder goede herinnering van de gelezen tekst leidt. Het maakt dat de lezer zich te veel focust op die ene passage die hij onderstreept, waardoor hij minder aandacht besteedt aan het leggen van verbanden tussen die passage en de rest van de tekst. Iets wat doorgaans meer inzicht oplevert. Het maken van een samenvatting of het opschrijven van kernpunten uit een tekst helpt wel enigszins bij het onthouden van informatie. Maar nog altijd bij lange na niet zoveel als andere studietechnieken. Daarmee is dus ook samenvatten eigenlijk een verspilling van je kostbare studietijd. Lekker dan, zit ik met mijn onderstreepte Onderhoudskompassen ... Toch blijf ik dat maar doen, want echt goede tips en alternatieven geeft het onderzoek niet. Dat vind ik jammer, want je kunt wel onderzoeken, maar veel interessanter is het om daar ook aanbevelingen bij te doen. Kijk, dat doen ons Onderhoudskompas en de Visiedocumenten wel. Daarom ga ik gewoon door met waar ik mee bezig was; lekker onderstrepen!

Het maken van een samenvatting of het opschrijven van kernpunten uit een tekst helpt wel enigszins bij het onthouden van informatie. Maar nog altijd bij lange na niet zoveel als andere studietechnieken. Daarmee is dus ook samenvatten eigenlijk een verspilling van je kostbare studietijd.

colofon

Ellen den Broeder-Ooijevaar Verenigings Manager

MaintNL is het verenigingsmagazine van de Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud. De naam MaintNL is eigendom van de NVDO.

Postbus 138 3990 DC Houten t +31(0)30 634 60 40 f +31(0)30 634 60 41

e info@nvdo.nl • www.nvdo.nl • www.nvdovac.nl

MaintNL 04 – 2013

073_MC_NVDO_Vmanager.indd 73

23-04-13 11:20

74 volgend nummer

IN HET VOLGENDE NUMMER Maintenance in de maakindustrie De Nederlandse machinebouwers, automobielindustrie en talloze toeleveranciers kunnen alleen maar op tegen het geweld van het verre oosten door zeer efficiënt te werken. Ook hun onderhoud moet aan hoge kwaliteitsstandaarden voldoen. We kijken welke methoden en verbeterstrategieën ze toepassen om op dit hoge niveau te blijven acteren.

Voorraadpooling Wie kent het verschijnsel niet: schappen vol reserveonderdelen liggen te verstoffen in het magazijn. Marel Stork Poultry Processing had hetzelfde probleem. De producent van machines voor pluimveeverwerking houdt reserveonderdelen voor zijn machines in de VS en Nederland. Overlap in het assortiment van reserveonderdelen op deze twee locaties creëert kansen voor kostenbesparing door voorraadpooling.

Shutdown Borssele Als alles goed gaat, dan is de splijtstofwisseling van kerncentrale Borssele binnenkort afgerond. Men maakte van de gelegenheid gebruik om het reactorvat van de centrale te controleren op haarscheurtjes. Aanleiding waren de scheurtjes in de Belgische kerncentrales in Doel en Tihange. We vragen wat er geconstateerd is en natuurlijk welk onderhoud is uitgevoerd.

THEMA: Maintenance in de maakindustrie EN VERDER MaintNL In het volgende nummer van MaintNL zullen we aandacht besteden aan het Visiedocument Food, Beverage en Farma. Ook kijken we opnieuw naar de toekomst van maintenance, dit keer vanuit de visie van de asset owners.

iMaintain Nummer 5 verschijnt 2 juni 2013

Thema’s 2013

iMaintain 06-2013

iMaintain 07-2013

iMaintain 08-2013

iMaintain 09-2013

iMaintain 10-2013

Maintenance en informatie Gebouwde omgeving

Maintenance en automotive/aerospace Maintenance & food

Maintenance in de infra

04 13 iMaintain

074_F_volgend nummer.indd 74

24-04-13 13:32

TRENDS IN MAINTENANCE CONgRES - 5 JUNI “Hoe om te gaan met big data in een snel veranderende omgeving” Onderhoudsbeslissingen worden overwegend genomen op basis van onzekere factoren, zoals de conditie van een asset en de waarschijnlijkheid of deze in de nabije toekomst operationeel blijft. Betrouwbare data kan het potentiële risico van downtime aanzienlijk reduceren. Maar wat als u te weinig tijd heeft om deze data te interpreteren? Of misschien worstelt u wel met de uitdaging om grote hoeveelheden data om te zetten in waardevolle informatie. Deze 5e editie van Trends in Maintenance biedt u inzicht in hoe deze en nog meer relevante industrievraagstukken efficiënt aan te vliegen. U wordt geïnspireerd door gastsprekers uit vier verschillende sectoren. Gedurende het programma is er voldoende ruimte om met sectorgenoten te netwerken. Het congres vindt plaats op 5 juni in het spoorwegmuseum te Utrecht. Tijdens het congres krijgt u inzicht in hoe: - Uw assets beter te managen op basis van data - Relevante data te gebruiken gedurende de asset life cycle - Data uit verschillende organisatieperspectieven te gebruiken - Uw asset & maintenance strategy te flexibiliseren met behulp van data-input

Voor het volledige programma bezoekt u nu de trends in maintenance website: www.storktechnicalservices.com/tim2013 ASSET LIfECyCLE INTEgRITy PARTNER

r ard e nn w wi ld A Go EC

complexe processen grote risico’s integraal onder controle

AMprover software borgt uw totale risicobeheersing in één pakket ®

Bij verantwoorde risicobeheersing draait alles om het borgen van uw veiligheid en kwaliteit. Dat begint bij uw product en het functioneren van

fysieke bedrijfsmiddelen. Maar kijkt ook naar processen, systemen, mensen, regelgeving en milieu. AMprover® software geeft overzicht en inzicht in de

diverse risicovraagstukken en de kosteneffectieve maatregelen die het best aansluiten op uw bedrijfsspeciﬁeke situatie. AMprover® is ontwikkeld door

Traduco, de mensen die Asset Management opnieuw hebben gedeﬁnieerd. En dat biedt u een ander perspectief. www.traduco.nl

winnaar 2013 ACEC New York Gold Award

Infra Projectteam 2012

Onderscheidingen voor Kademuren Modellering Systeem Traduco heeft i.s.m. met het Canadese SIMCO Technologies het ‘Kademuren Modellering Systeem’ (KMS) voor het Havenbedrijf Rotterdam ontwikkeld. Dit systeem maakt het mogelijk om investeringsbeslissingen rondom de kapitaalintensieve havenassets te prioriteren, m.b.v. de software applicaties SAP, AMprover® en Stadium. Voor KMS is internationaal grote belangstelling. Bekroond door NVDO (Infra Projectteam 2012) en winnaar 2013 ACEC New York Gold Award.

a wider perspective, focused on you