IMA10-2014 by Industrielinqs pers en platform

www.imaintain.info

10 14 ELFDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 16,50

iMaintain Nr. 10 - 2014

Maint

Het mag azine va n

de NVDO

29-30_MA_NV

In offsh ore onde rhoud is Veilighe geen pla id priori tform ge teit tijden lijk | Verslag s onderho NVDO Jaa ud in de rbijeenk tunnel | omst DO_cover.ind

d 29

25-11-14

11:20

INFRA INTEGRAAL AANBESTEDEN WERKT 11:16

01-02-67-68 omslag.indd 1

01-12-14 10:32 10:45 26-11-14

Discover Discoverthe the hidden hiddentreasure treasure ininMaintenance Maintenance

In iedere In iedere onderhoudsorganisatie onderhoudsorganisatie zit zit waarde waarde verborgen. verborgen. Ieder Ieder bedrijf bedrijf heeft heeft de de potentie potentie omom verder verder te te verbeteren, verbeteren, dit dit kankan door door op op bepaalde bepaalde kosten kosten te bezuinigen te bezuinigen of door of door slimslim onderhoud onderhoud te plegen te plegen zodat zodat de de beschikbaarheid beschikbaarheid omhoog omhoog gaat. gaat. DeDe vraag vraag is is alleen alleen waar waar je je alsals onderhoudsmanager onderhoudsmanager deze deze verborgen verborgen waardes waardes vindt vindt en en waar waar je moet je moet starten. starten. HetHet antwoord antwoord op op deze deze vraag vraag vindt vindt u bij u bij Mainnovation. Mainnovation. MetMet Value Value Driven Driven Maintenance速 Maintenance速 en en de de bijbehorende bijbehorende tools tools zoals zoals hethet VDM VDM Control Control Panel, Panel, helpen helpen wij wij u om u om de de verborgen verborgen schat schat in uw in uw organisatie organisatie te vinden. te vinden. WiltWilt u de u de schat schat in uw in uw onderhoudsorganisatie onderhoudsorganisatie ontdekken? ontdekken? GaGa naar naar www.mainnovation.com www.mainnovation.com

CONTROLLING CONTROLLING MAINTENANCE, MAINTENANCE, CREATING CREATING VALUE. VALUE.

01_2_67_68_A_omslag_GOED.indd 01_2_67_68_A_omslag_GOED.indd 2 rest.indd 2 rest.indd MAINNOVATION_Adv MAINNOVATION_Adv A4_NL-iMaintain A4_NL-iMaintain 1 1 01-02-67-68 omslag.indd 2

07-01-13 07-01-13 16:25 16:25 01-12-14 10:45

FOTO: TON BORSBOOM (I.O.V. RIJKSWATERSTAAT)

INHOUD 3

10 Integraal aanbesteden infraprojecten loont De zaken lijken goed te gaan voor de infrabedrijven. Het is goed om onderhoudsexperts vroegtijdig bij het vervangen of vernieuwen van infrastructuur te betrekken.

14 FOTO: TATA STEEL

Tata Steel enthousiast over Integrated Asset Management

COMMENTAAR

ACTUEEL

21 PRODUCTEN 22 WHATâ&#x20AC;&#x2122;S NEXT 26 PROJECT 27 WAARDECREATIE IN MAINTENANCE 28 PROFION MAINTENANCE LINQS 66 VOLGEND NUMMER

Een enorme verbetering, zo vindt Tata Steel in IJmuiden het ingevoerde Integrated Asset Management. Het bedrijf stelt een volledig onderhoudsprogramma samen om met nieuwe installaties een vliegende start te maken.

Maint

Het magazine van de NVDO

Van de 140 Nederlandse gas- en olieplatforms bezit Wintershall er dertig stuks. Alle platforms hebben onderhoud nodig, maar geen platform is gelijk. Rijkswaterstaat geeft een kijkje achter de schermen van nachtelijk onderhoud in een tunnel. AkzoNobel heeft een additief voor wegenzout ontwikkeld dat leidt tot veiligere wegen in de winterperiode. Verder in deze MaintNL een uitgebreide terugblik op de NVDO Jaarbijeenkomst.

In offshore onderhoud is geen platform gelijk Storingsmeldingen stukken gebruiksvriendelijker Veiligheid prioriteit tijdens onderhoud in de tunnel De Stelling Veiligere wegen door additief voor wegenzout Suiker Unie focust op availability en reliability Philips zet volgende stap in circulaire economie Veilig werken op hoogte door softwaretool Investeren nodig om kennis binnen overheid te behouden Fotoverslag NVDO Jaarbijeenkomst Roosterinterventie in de ploegendienst Nieuwe kansen voor onderhoud aan stalen bruggen

32 36 38 41 45 46 49 50 53 54 56 61

iMaintain 14

03-04_C_inhoud.indd 3

26-11-14 10:47

safesite.nl

safesitebv

UW SPECIALIST IN VEILIG WERKEN OP HOOGTE VEILIGE EN BETROUWBARE SYSTEMEN, AFGESTEMD OP UW SITUATIE.

Advies

www.hi-force.com

Training

Rope Access

Verkoop

Inspectie

Installatie Safe Site B.V., Staalindustrieweg 19, 2952 AT Alblasserdam

www.hi-force.com

GWO

NWEA

Nederlandse Wind Energie Associatie

SafeSite0019_Advertentie_Installatie_90x267.indd 1

03-04_C_inhoud.indd 4

Onderhoud Valbeveiliging

V GM C HECKLIST A ANNEMERS

20-11-2014 7:51:02

26-11-14 10:47

COMMENTAAR 5

De beleving Tussen de buitentemperatuur van het afgelopen weekend van 22/23 november en vanmorgen (25 november), zit zo’n 12 graden Celsius. Het was weer krabben vanmorgen. En op zo’n eerste krabdag van het jaar, is het gegarandeerd een drukte van jewelste bij servicediensten van installateurs. Ik ken dat nog uit de tijd dat ik werkte bij een technisch automatiseerder voor tuinbouw en industrie. Op dit soort dagen was het daar bingo. Vooral de klanten zonder onderhoudscontract hingen aan de telefoon en wilden het liefst direct en als eerste geholpen worden. De mensen die wel ‘gewoon’ een contract op de installatie hadden, hadden doorgaans minder last van de plotselinge kou. De ketel en de bijbehorende installatie waren er klaar voor. Dit soort dagen was ook altijd een mooi moment voor onze salesafdeling om weer eens aandacht te vragen voor het onderhoudscontract. De discussie van ‘veel te duur’ en ‘hij doet het toch’ sloeg op dat moment om naar zekerheid en beschikbaarheid. Het leverde altijd weer een paar nieuwe klanten op die eerst echt niet aan een onderhoudscontract wilden. De buitentemperatuur als marketingtool, da’s toch mooi. Deze ervaring past bij de discussies die ik hoor en zie over de waarde van onderhoud in de industrie. Daar waar het de leverancier van onderhoudscontacten veel effort kost om zijn diensten aan de man te brengen, is het bij technische diensten en dienstverleners veelal niet anders. De kunst om uit te leggen welke bedrijfsdoelen gebaat zijn bij investering in bestaande assets of nieuwe technieken, blijft lastig voor sommige partijen. Gelukkig zijn er ook voorbeelden waar met de juiste maatstaven gemeten wordt en met de goede argumenten wordt gestreden. Niet dat daar elk budget wordt goedgekeurd, maar het zijn wel besluiten waar de investering goed wordt afgewogen tegen de betrouwbaarheid van de installatie en de risico’s op falen of productieverlies. Daar hoeft in ieder geval niet gestreden te worden tegen de beleving dat onderhoud een dure machine, maar een waardevol kapitaalgoed is.

Mark Oosterveer @M_Oosterveer

HOOFDREDACTIE

Mark Oosterveer 020 3122 793 mark.oosterveer@industrielinqs.nl NUMMER 10 - 2014

David van Baarle 020 3122 082 david.vanbaarle@industrielinqs.nl

UITGAVE VAN

EINDREDACTIE

Industrielinqs pers en platform Veembroederhof 7 1019 HD Amsterdam Postbus 12936 1100 AX Amsterdam

PARTNER

Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) Postbus 138, 3990 DC Houten

Miriam Rook 020 3122 796 miriam.rook@industrielinqs.nl

MEDEWERKERS

Liesbeth Schipper, Erik te Roller, Renske van den Berg, Ingrid Rompa, Pieter Pulleman, Teus Molenaar, Francis Voermans, Dagmar Aarts

LAY-OUT

De Opmaakredactie

COVER

Ton Borsboom (i.o.v. Rijkswaterstaat)

ADVERTENTIEVERKOOP Ahoy Rotterdam NV Ahoy-weg 10 3084 BA Rotterdam Postbus 5106 3008 AC Rotterdam Organisator van

UITGEVER

Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Jetvertising BV Arthur Middendorp T: 070 399 00 00 F: 070 390 24 88 arthur@jetvertising.nl

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088

DRUKKERIJ

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW)

Nederland/België € 93,– Introductie NL/B 25% € 69,50 Overig buitenland € 116,50 Losse verkoopprijs € 16,50 Studenten € 38,50 Proefabonnement 3 mnd € 27,00

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www. aboland.nl, per post of per telefoon. Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.

ABONNEMENTENLAND

Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 € 0,10 per minuut Fax 0251-31 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Prijswijzigingen voorbehouden. ISSN: 2211-6826 © Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.

PreVision Graphic Solutions

iMaintain 14

05-06_B_commentaar.indd 5

26-11-14 10:19

er ard n w n wi ld A Go EC

complexe processen grote risico’s integraal onder controle

AMprover software borgt uw totale risicobeheersing in één pakket ®

Bij verantwoorde risicobeheersing draait alles om het borgen van uw veiligheid en kwaliteit. Dat begint bij uw product en het functioneren van

fysieke bedrijfsmiddelen. Maar kijkt ook naar processen, systemen, mensen, regelgeving en milieu. AMprover® software geeft overzicht en inzicht in de

diverse risicovraagstukken en de kosteneffectieve maatregelen die het best aansluiten op uw bedrijfsspeciﬁeke situatie. AMprover® is ontwikkeld door

Traduco, de mensen die Asset Management opnieuw hebben gedeﬁnieerd. En dat biedt u een ander perspectief. www.traduco.nl

winnaar 2013 ACEC New York Gold Award

Infra Projectteam 2012

Onderscheidingen voor Kademuren Modellering Systeem Traduco heeft i.s.m. met het Canadese SIMCO Technologies het ‘Kademuren Modellering Systeem’ (KMS) voor het Havenbedrijf Rotterdam ontwikkeld. Dit systeem maakt het mogelijk om investeringsbeslissingen rondom de kapitaalintensieve havenassets te prioriteren, m.b.v. de software applicaties SAP, AMprover® en Stadium. Voor KMS is internationaal grote belangstelling. Bekroond door NVDO (Infra Projectteam 2012) en winnaar 2013 ACEC New York Gold Award.

a wider perspective, focused on you

05-06_B_commentaar.indd 6

26-11-14 10:19

ACTUEEL 7

NVDO en het iMaintainplatform gaan voor goud Volgend jaar staat op 19 maart iMaintain 2015, het jaarcongres van de NVDO en het iMaintainplatform, in het teken van goud. Onderhoud is een topsport waarbij inspanning veelal wordt beloond. Tijdens het congres delen toonaangevende sprekers van opdrachtgevers, overheden en onderzoeksinstituten hun ambitie en resultaten op de weg naar topprestaties. Maar niet elk bedrijf heeft dezelfde hindernissen of legt de lat op dezelfde hoogte. Waar het ene bedrijf stuurt op compliance en beschikbaarheid, werkt een ander aan hogere output tegen lagere kosten. Wat kunnen zij van elkaar leren? En welke schatten liggen nog verborgen binnen de organisatie? Het congres brengt jaarlijks een netwerk bijeen dat het verschil kan maken. In het avondprogramma wordt de nieuwe Maintenance Manager of the Year verkozen. Kandidaten kunnen nog worden aangemeld via de website van de NVDO, dit kan nog tot 20 december.

Kritiek veiligheid Rotterdamse chemie Uit het promotieonderzoek van criminologe Mariek Kluin (TU Delft) blijkt dat chemische bedrijven in de regio Rotterdam-Rijnmond het niet zo nauw nemen met de veiligheids- en milieueisen. Kluin liep drie jaar mee met de inspectiediensten en onderzocht vijftien chemische bedrijven in de regio. Dit aantal is volgens haar representatief voor de meer dan 140 gevaarlijke bedrijven in het gebied, ofwel de BRZO-bedrijven. Tien van de onderzochte bedrijven faalden en vier van die tien noemt Kluin zelfs calculerend. Zes bedrijven plaatst Kluin in de categorie roekeloos, zij kennen de regels niet, zijn onbekwaam of zien het belang van veiligheidsregels niet. 'Voor zowel de overheid als de burgers moet er meer inzicht komen in het gedrag van chemiebedrijven en in de inspectieresultaten. Wanneer mensen meer toegang krijgen tot resultaten kan er net zoiets ontstaan als destijds bij containerterminal Odfjell. Door de negatieve publieke opinie besloot de eigenaar het bedrijf te sluiten.â&#x20AC;&#x2122; Brancheorganisatie VNCI herkent zich niet in dit beeld. Het onderzoek van Kluin werd gehouden van 1999 tot 2011. Dit betekent dat de ontwikkelingen vanaf 2011 niet zijn meegenomen. Bovendien laat recent onderzoek van TNO uit 2012 zien dat chemiebedrijven een goede performance op het gebied van veiligheidscultuur hebben. Hoewel er nog ruimte is voor verbetering, is duidelijk geworden dat er geen situatie tussen zit zoals in het verleden bij Odfjell. Ongevalcijfers geven volgens de VNCI aan dat de chemische industrie een van de veiligste industrietakken is. De sector omarmt daarom alle aanbevelingen die helpen deze naar een nog hoger niveau te brengen. Dus ook die van Kluin. Als het proefschrift aanknopingspunten biedt om actie te ondernemen, gaat de VNCI daar zeker actief mee aan de slag.

MEEST GELEZEN ONLINE 1. Kritiek veiligheid Rotterdamse chemie Niet alle chemische bedrijven in de regio Rotterdam-Rijnmond nemen het zo nauw met de veiligheids- en milieueisen. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van criminologe Marieke Kluin van de TU Delft. De VNCI herkent zich hier echter niet volledig in. Lees verder op deze pagina

2. Gemeente Dordrecht wint Ultimo Award 2014 De gemeente Dordrecht is de winnaar geworden van de Ultimo Award 2014. In een verkiezing waarbij alle klanten zelf konden stemmen, heeft de gemeente uiteindelijk de meeste stemmen gekregen. Lees verder op pagina 8

3. Sleutelrol Fieldlabs in actieagenda industrie Minister Kamp van Economische Zaken heeft de Actieagenda Smart Industry in ontvangst genomen. Hierin staat wat er moet gebeuren om de kansen te verzilveren die de vervlechting van productie met ICT Nederland biedt. Lees verder op pagina 8

4. Mbo mag lessen afstemmen op regio Het middelbaar beroepsonderwijs krijgt meer ruimte om opleidingen aan te bieden die beter aansluiten bij het werk in de regio. Dit staat in het wetsvoorstel dat minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft ingediend. Het kabinet heeft hiermee inmiddels ingestemd. Lees verder op pagina 9

5. Certificatenregister SIR gekoppeld met Digital Safety Passport De Stichting IndustriĂŤle Reiniging en Secure Logistics hebben een overeenkomst getekend voor de koppeling tussen het certificatenregister en het Digital Safety Passport (DSP). Lees verder op pagina 9

iMaintain 14

07-09_D_actueel.indd 7

26-11-14 10:21

8 ACTUEEL

BEDRIJVENNIEUWS Drie nieuwe indampers voor FrieslandCampina FrieslandCampina in Leeuwarden werkt momenteel hard aan de uitbreiding en vernieuwing van de productiecapaciteit van geëvaporeerde en gecondenseerde melk bestemd voor export. Onlangs zijn drie indampers in het hoogste gebouw gehesen. De indampers wegen per stuk 67,5 ton en zijn 28 meter hoog. Met deze uitbreiding speelt het bedrijf in op twee ontwikkelingen. Enerzijds de toenemende vraag naar melkproducten vanuit vooral Afrika, Azië en het MiddenOosten. Anderzijds de verwachte groei van de hoeveelheid aangeleverde melk na het verdwijnen van het melkquotum in 2015. Medio maart ging de eerste paal in de grond van het 44 meter hoge gebouw. De eerste fase van de uitbreiding zal ergens eind 2015 of begin 2016 gereed zijn. In 2017 zal de uitbreiding volledig operationeel zijn.

Aldel maakt doorstart en herstart oude fabriek De in 2013 failliet verklaarde aluminiumproducent Aldel in Delfzijl maakt een doorstart. Het bedrijf raakte onder meer failliet door de grote verschillen in stroomprijzen met Duitsland. Dat probleem is nu opgelost: het bedrijf krijgt een directe stroomverbinding met het Duitse net. De herstart levert tweehonderd mensen werk op. Verder zullen er driehonderd indirecte banen bij komen. Eigenaar van de geplaagde aluminiumfabriek Klesch Group verwacht begin 2015 de primaire productie te kunnen opstarten. Tot die datum zullen extra onderhoud en tests worden uitgevoerd om de fabriek weer volledig gereed te maken voor productie. De eerste proefgietingen zullen naar verwachting voor het einde van dit jaar plaatsvinden.

Gerald Schotman Innovator of the Year Gerald Schotman, chief technology officer van Shell en sinds oktober directeur bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij, is tijdens de Accenture Innovation Awards uitgeroepen tot Innovator of the Year 2014. Volgens de jury, die onder leiding stond van Rob van Leen, de chief

10 14 iMaintain

07-09_D_actueel.indd 8

FNV neemt het op voor steigerbouwers De cao in de sector steigerbouw wordt structureel overtreden. De controle van grote opdrachtgevers als Shell en de NAM op de aannemers en onderaannemers in hun keten schiet ernstig tekort. Dit stelt FNV op basis van een nalevingonderzoek. FNV heeft van mei tot en met oktober 2014 op twee bouwplaatsen onderzoek gedaan naar de cao-naleving in de sector steigerbouw. De bond heeft contact gezocht met steigerbouwers bij de onderhoudsstop van Shell in Pernis, en met steigerbouwers die werken aan de uitbreiding van een ondergrondse gasopslag van de NAM in Langelo, Drenthe. Uit de controle van loonstroken is gebleken dat er bij de uitzendkrachten geen rekening wordt gehouden met ADV-dagen. Ook constateerde de FNV dat reisuren niet worden vergoed aan uitzendkrachten. Verder ziet FNV dat steigerbouwers met jaren werkervaring niet als vakkracht worden erkend, en daardoor te laag worden beloond.

Gemeente Dordrecht wint Ultimo Award 2014 Gemeente Dordrecht is de winnaar geworden van de Ultimo Award 2014. Aat van der Nat (teamleider gemalen gemeente Dordrecht) is erg trots op de prestaties van het team. 'Dit is een waardering voor de energie die wij met het gehele team in de professionalisering van het asset management en het gebruik van de Ultimo applicatie hebben gestoken.' De finalisten bestonden uit de winnaars van de Ultimo Regio-Awards, die uitgereikt werden tijdens het Ultimo Gebruikerscongres on Tour begin oktober. Klanten konden daarna hun stem uitbrengen. De gemeente Dordrecht, winnaar van regio West, ging de strijd aan met Kisuma Chemicals (winnaar regio Noord/Oost) en Coppens Diervoeding (regio Zuid). Met een klein verschil in het aantal stemmen is de keuze op de gemeente gevallen. In aanwezigheid van directie, management, medewerkers van de afdeling Stadsbeheer en mevrouw Reynvaan (wethouder Leefbaarheid, Wonen, Sport en Wijkgericht Werken) werd de prijs onlangs overhandigd. De gemeente Dordrecht zet de Ultimo software in ter ondersteuning van het gemalenbeheer, technisch havenbeheer en het parkeerbeheer. Waar vroeger gebruik werd gemaakt van een kaartenbak, worden de maintenance gerelateerde processen tegenwoordig digitaal, in de cloud geborgen. Werkorders worden mobiel afgehandeld met behulp van de app Ultimo Go. Alle relevante informatie is hierdoor ‘in het veld’ beschikbaar.

Sleutelrol Fieldlabs in actieagenda industrie Minister Kamp van Economische Zaken heeft de Actieagenda Smart Industry in ontvangst genomen. Hierin staat wat er moet gebeuren om de kansen te verzilveren die de vervlechting van productie met ICT Nederland biedt. Het Team Smart Industry liet er geen twijfel over bestaan: ‘Onze ambitie is een nog sterkere Nederlandse industrie die groeit en voor banen zorgt. Zonder Smart Industry geen extra groei en geen extra banen.’ In de aangeboden Actieagenda staat beschreven wat er moet gebeuren om deze ambitie te verwezenlijken. Om te beginnen moet iedereen zich gaan realiseren hoe groot het economische én maatschappelijke belang van investeren in Smart Industry is (groei en banen). Bij Smart Industry draait het om het optimaliseren van productie met inzet van ICT. Slimmere machines en robots communiceren onderling, sporen zelf fouten op en herstellen die fouten. Met Smart Industry wordt ook de interactie tussen mens en machine een stuk beter.

Kijk voor meer nieuwsberichten op www.imaintain.info

26-11-14 10:21

ACTUEEL 9

In de zogeheten Fieldlabs gaan bedrijven en kennisinstellingen doelgericht Smart Industry-oplossingen (uit)ontwikkelen, testen en implementeren. In de Actieagenda worden tien voorbeelden van Fieldlabs gepresenteerd. Fieldlabs bieden ook de mogelijkheid laagdrempelig te onderzoeken wat Smart Industry innovaties voor een bedrijf kunnen betekenen. Zo kan een bedrijf nieuwe technologieën testen zonder zelf dure machines te hoeven aanschaffen. Verder wordt vanuit de Fieldlabs een structurele samenwerking gezocht met kennisinstellingen, vakgroepen aan universiteiten en onderwijsinstellingen.

Mbo mag lessen afstemmen op regio Het middelbaar beroepsonderwijs krijgt meer ruimte om opleidingen aan te bieden die beter aansluiten bij het werk in de regio. Dit staat in het wetsvoorstel dat minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft ingediend. Het kabinet heeft hiermee inmiddels ingestemd. Mbo-scholen kunnen zelf kiezen welke opleidingen zij aanbieden. De bedoeling is om op die manier beter in te kunnen spelen op ontwikkelingen van bedrijven, zoals 3D-printen of technologie in de zorg. Daarnaast is bijvoorbeeld de Duitse taal een regionale afweging voor scholen gelegen aan de Duitse taalgrens. Ieder kwartaal kunnen opleidingen in het mbo worden aangepast. Voor studenten betekent dit dat zij een persoonlijke keuze kunnen maken uit het aanbod van keuzevakken die relevant zijn voor hun opleiding.

Certificatenregister SIR gekoppeld met Digital Safety Passport De Stichting Industriële Reiniging en Secure Logistics hebben een overeenkomst getekend voor de exclusieve koppeling tussen het certificatenregister van de SIR en het Digital Safety Passport (DSP), het betrouwbare alternatief voor het groene veiligheidspaspoort. Alle certificaten die in het SIR register staan, kunnen automatisch op het DSP worden bijgeschreven. Peter Goedendorp, bestuurslid SIR, licht toe: ‘Goede training en opleiding is in onze branche noodzakelijk om veilig te kunnen werken. Wij hebben samen met onze leden richtlijnen opgesteld, die de basis vormen voor veertien verschillende opleidingen voor de vakgebieden Hoge Druk, Druk Vacuüm, Chemisch Technisch en Adembescherming. Door de koppeling van ons certificatenregister met het Digital Safety Passport kunnen werknemers snel, duidelijk en betrouwbaar laten zien dat zij over de juiste certificaten beschikken om veilig aan het werk te gaan. Door de digitalisering is er ook sprake van administratieve ontzorging, omdat verklaringen van geldige certificaten niet meer nodig zijn en de expiratie automatisch wordt bewaakt door het DSP-systeem’.

Rijksoverheid en bedrijven tekenen Green Deal Circulaire Gebouwen Tijdens het congres Green Buildings op 30 oktober in Apeldoorn werd de Green Deal Circulaire Gebouwen ondertekend. Ruim dertig partijen en de Rijksoverheid committeren zich hiermee aan de vertaalslag van de circulaire economie naar de gebouwde omgeving. Het initiatief is gericht op een minimaal gebruik en hergebruik van grondstoffen, producten en goederen. Met de resultaten van deze Green Deal kunnen alle gebouwcategorieën in Nederland op het gebied van circulariteit genormeerd en verbeterd worden. De deelnemende partijen committeren zich aan het doel om uiterlijk in 2017 een aantoonbare toepassing te realiseren in het circulair maken van hun gebouw(en).

BEDRIJVENNIEUWS innovation officer van DSM en winnaar in 2013, heeft Schotman van alle genomineerden de belangrijkste bijdrage geleverd aan innovatie in het Nederlandse bedrijfsleven. Runners-up zijn John van der Ent (Etam Groep), Bert Habets (RTL Nederland), Diederik Rosenbaum (KPN) en Martijn van der Zee (KLM). Volgens de jury is Schotman er de afgelopen vijf jaar in geslaagd veel veranderingen door te voeren bij Shell.

Siemens neemt MES-specialist Camstar over Siemens heeft een overeenkomst gesloten om Camstar Systems, Inc over te nemen. Camstar is specialist op het gebied van Manufacturing Execution Systems (MES). De overname bouwt verder op de strategie van Siemens van industriële digitalisering, door de verbreding van het oplossingenportfolio op het gebied van productontwikkeling en productieautomatisering in de sectoren elektronica, semiconductors en medische apparaten. De aankondiging is de meest recente stap van Siemens om bedrijven te helpen innovaties te realiseren met een echte geïntegreerde digitale onderneming. De MES-oplossingen van Camstar vormen een aanvulling op Siemens’ bestaande aanbod voor ‘verticals’. Camstar wordt een onderdeel van de Siemens Product Lifecycle Management (PLM) oplossingen.

BMW experimenteert met Google Glass Bij BMW wordt geëxperimenteerd met Google Glass om de preproductiemodellen te inspecteren in de fabriek in het Amerikaanse Spartanburg. Met Google Glass maken kwaliteitscontroleurs foto’s en video-opnamen van eventuele afwijkingen om die vervolgens naar de ontwikkelingsafdeling te sturen. Kleine aanpassingen in ontwerp en productieplanning zijn daardoor sneller en effectiever door te voeren.

uw mailbox? Al het nineuvoworsoninze nieuwsbrief op

iMaintain.info!

Meld u aa

iMaintain 14

07-09_D_actueel.indd 9

26-11-14 10:21

10 MAINTENANCE IN DE INFRA

Integraal aanbesteden infraprojecten loont De zaken lijken goed te gaan voor de infrabedrijven. Veel verouderde infrastructuur moet worden vervangen, maar er wordt ook nog steeds nieuwe infrastructuur aangelegd. In beide gevallen is het goed om de onderhoudsexperts vroegtijdig bij het project te betrekken.

andere verantwoordelijk voor de communicatie met de directe omgeving. ‘Uiteraard was het een heel gepuzzel om op een van de drukste knooppunten van Nederland zo’n omvangrijk renovatieproject uit te voeren’, zegt hij. ‘Het is ons wel gelukt. Ons voorstel voor verkeersfaseringen kende bijvoorbeeld een aantal optimalisaties ten opzichte van het meegeleverde referentieontwerp. Zo is het gelukt om alle open afritten op de brug open te houden tijdens het werk, zodat de omliggende bedrijventerreinen goed bereikbaar blijven. Het vijzelen (verhogen) van de brug moest zonder verkeer op de brug. Dat hebben wij gerealiseerd in de nachten, zodat het vijzelen overdag in de spits geen hinder oplevert.’

Hogesterktebeton

FOTO: TON BORSBOOM (I.O.V. RIJKSWATERSTAAT)

David van Baarle

De Galecopperbrug, die in Utrecht de A12 over het Amsterdam-Rijnkanaal leidt, werd al vorig jaar april aanbesteed. De stalen tuibrug werd geopend in 1974 en is na de Van Brienenoordbrug de drukst bereden brug van Nederland. Het mag dan ook geen verbazing wekken dat Rijkswaterstaat veel punten toekende aan de biedende partij die het beste had nagedacht over het verkeersmanagement. Zoals inmiddels standaard is bij Rijkswaterstaat, selecteerde men de aannemer op basis van criteria voor de economisch meest voordelige inschrijving (EMVI). Uiteindelijk won de Combinatie Galecom, met daarin KWS Infra, Mercon en Hollandia, de aanbesteding. De combinatie van aard van de werkzaamheden, ligging en omvang van de brug maken van de renovatie een complex en uitdagend project. In totaal neemt de klus tweeënhalf jaar in beslag. De aannemer startte met de renovatie aan de onderzijde van de brug en momenteel wordt gewerkt aan het rijdek. Sjoerd Hermsen is omgevingsmanager van het project en in die functie onder

10 14 iMaintain

10-13_I Maintenance in de infra.indd 10

De Galecopperbrug is 327 meter lang en bestaat uit twee stalen tuibruggen met elk vijf rijstroken. In feite zijn het twee bruggen die parallel liggen, maar onderling iets verschoven zijn omdat de brug het kanaal onder een hoek kruist. Hermsen: ‘De brug is van staal, maar hij rust op betonnen pijlers en heeft twee betonnen landhoofden. Om de brug klaar te maken voor de huidige en toekomstige verkeersintensiteit, bouwen we als het ware een nieuwe brug onder de bestaande brug die de oude constructie meehelpt. Dat betekent in de praktijk dat alle pijlers zijn versterkt en uitgebreid. Tevens zijn de landhoofden uitgebreid. Om dat mogelijk te maken zijn driehonderd nieuwe palen deels naast en deels onder de brug dertig meter de grond in gedraaid. Boven op de uitgebreide pijlers en landhoofden rust nu een compleet nieuwe stalen constructie. Aan de zijkanten zijn stalen kokerliggers geplaatst van driehonderd meter per stuk, die vervolgens zijn gekoppeld aan de oude brug. De krachten van het verkeer worden daardoor verdeeld over de oude en de nieuwe brug.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

26-11-14 10:21

FOTO: TON BORSBOOM (I.O.V. RIJKSWATERSTAAT)

MAINTENANCE IN DE INFRA 11

Het brugdek waaraan wordt gewerkt, is overdekt met wat Hermsen met gevoel voor humor ‘de grootste partytent van Nederland’ noemt. ‘Door de fysieke afscherming wordt het mogelijk gemaakt dat men kan werken onder geconditioneerde omstandigheden. Bovendien heeft het verkeer op deze manier minder afleiding door de werkzaamheden, wat de verkeersveiligheid op de brug ten goede komt.’

slijtlaag van steentjes met een epoxyhars. ‘Dit maakt het rijden wellicht iets minder comfortabel, maar dit dek kan vele jaren langer mee dan asfalt.’ De renovatie van de Galecopperbrug is een complexe, uitdagende en niet alledaagse klus, en dus kijkt de opdrachtgever nauwgezet mee over de schouder van de uitvoerder. ‘De conditie van de brug bepalen is niet zo eenvoudig. Je kunt nu eenmaal niet alles meten. Toch weten we

‘De brug trilt nog twintig minuten na als er een vrachtwagen over heeft gereden. Dat heeft gevolgen voor de keuzes die je maakt in het onderhoud.’ In de tent wordt gefreest, geslepen en gelast. ‘We hebben eerst het asfalt van het stalen brugdek gefreest’, zegt Hermsen. ‘Daarna is het staal gestraald met water en op sommige plaatsen met kleine kogeltjes. Vervolgens gaven ultrasoonmetingen de schade in het dek weer, die vervolgens wordt gefreest en opnieuw gelast. Daarna brengen we hogesterktebeton aan op het dek, wat nog behoorlijk vakwerk is, omdat het beton de vorm van het stalen dek moet volgen. In het hogesterktebeton zitten staalvezels en het heeft bovendien een dubbele wapening. Daardoor wordt het beton wel extra zwaar, maar vlakt het de puntbelasting uit, waardoor de krachten veel beter worden verdeeld.’ Het hogesterktebeton krijgt een super smoother en wordt afgedekt met een folie. Uiteindelijk wordt het afgewerkt met een

inmiddels vrij veel over de conditie van de brug en de interactie met het verkeer. Zo hebben we één nacht al het verkeer van de brug afgehaald om te zien wat hij doet als hij niet belast wordt. Die metingen hebben we in het BIM-model ingevoerd en dat leverde ons veel informatie op. Zo bleek dat de brug nog twintig minuten natrilt als er een vrachtwagen over heeft gereden. Dat heeft uiteraard gevolgen voor de keuzes die je maakt om de brug klaar te maken voor de komende dertig jaar. En we kunnen die ervaring uiteraard weer meenemen bij een volgend renovatieproject.’

Hoogspanning TenneT is de Nederlandse transport system operator (TSO) voor het hoogspanningsnet. Dat net is zeer robuust en de

betrouwbaarheid is momenteel 99,999 procent. Het net wordt zo uitgelegd dat het een ringstructuur heeft, hierdoor kan men bij een foutmelding de stroom via de andere kant van de ring sturen. Het grootste risico dat het hoogspanningsnet loopt, zijn invloeden van buiten af, zoals blikseminslag, een boom op de geleider, een helikopter die tegen de hoogspanningsgeleiders aan vliegt of een graafmachine die een kabel kapot trekt. Uiteraard probeert het bedrijf dat te voorkomen door maatregelen te treffen. Bijvoorbeeld door het vliegverkeer via sferische bollen te laten zien waar geleiders hangen en door kabels te beschermen, door kunststof platen boven de kabels te plaatsen. De rest van het net wordt zo ingericht dat piekbelastingen geen overbelasting veroorzaken en dat bij calamiteiten kan worden teruggevallen op een alternatieve route. In de Randstad was zo’n alternatieve route nog niet goed ingericht, bovendien wordt steeds meer geïnvesteerd in windenergie en die energie moet zijn weg vinden naar de gebruikers. Om het net robuuster en klaar voor de toekomst te maken, startte TenneT daarom met het Randstad 380-project. Inmiddels is de Zuidring tussen Bleiswijk en Wateringen in bedrijf en momenteel is TenneT bezig met de aanleg van de Noordring tussen Beverwijk via Vijfhuizen naar Bleiswijk. Hierdoor worden beide ringen gekoppeld om de ringstructuur te sluiten. De grootste uitdaging van het project was om een hoogspanningsinfrastructuur aan te leggen in een zeer dichtbebouwde en -bevolkte omgeving. De bouwers moeten rekening houden met het magneetveld rondom de masten. In en onder dat veld mogen namelijk geen gebouwen staan. Bij de standaardmasten voor 380 kilovolt zouden volgens de regels op een grondstrook van zo’n driehonderd meter rond de hoogspanningslijn beperkingen ten aanzien van de bebouwing gelden.

iMaintain 14

10-13_I Maintenance in de infra.indd 11

26-11-14 10:21

12 MAINTENANCE IN DE INFRA

Dat is bijna ondoenlijk in de Randstad en dus vroeg TenneT destijds aan Kema (nu DNV GL) om een nieuw soort mast te ontwerpen. Dat werd de Wintrack. Met het Wintrack-concept wordt de magneetveldzone teruggebracht tot minder dan honderd meter, wat de bouwers een stuk meer vrijheid bood. De reductie van het magneetveld is te danken aan het feit dat de geleiders zo dicht mogelijk bij elkaar geplaatst zijn in twee afzonderlijke masten. Hoe kleiner de onderlinge afstand tussen de geleiders, hoe kleiner de magneetveldzone.

De Nieuwe Warmteweg Een ander kunststukje van de infrasector was de aanleg van De Nieuwe Warmteweg (DNWW). De industrie in het Rotterdamse havengebied gebruikt vrij veel stoom en ook in de processen komt warmte vrij. Er waren al langer plannen om die restwarmte te hergebruiken bij de Rotterdamse huishoudens, maar daarvoor was wel een behoorlijke investering nodig. Uiteindelijk hakte de gemeente Rotterdam de knoop door en zo ontstond Warmtebedrijf Rotterdam, waarin ook de Provincie Zuid-Holland, Woonbron en

‘Ook in de tussenstations, waar de druk van het warme water wordt opgevoerd, konden we duurzamere keuzes maken, met name in de rotating equipment.’ Bij het ontwerp van de masten is al rekening gehouden met het onderhoud. Zo worden de masten geschoopeerd (red: zink spuiten) en voorzien van een drielaag verfsysteem. Bovendien zijn ze zo ontworpen, dat ze gemakkelijk toegankelijk zijn voor eventueel noodzakelijk onderhoud. Er zit een ladder in en de flenskoppelingen kunnen ook van binnen worden bereikt. Ook voor de bestaande assets kijkt TenneT naar nieuwe mogelijkheden voor conservering. Een ander probleem, dat de TSO wil aanpakken, heeft te maken met de isolatoren. Traditioneel zijn deze gemaakt van glas. Door vervuiling of door verfspatten kunnen er coronaverschijnselen ontstaan. De ingenieurs van het bedrijf hebben al gekeken naar alternatieven op basis van kunststof isolatoren, maar die bleken erg in trek bij vogels. Het inspecteren van hoogspanningslijnen is behoorlijk arbeidsintensief. Zo vliegt een medewerker van TenneT regelmatig over de tracés om te kijken of er geen vogelnesten in de nabijheid van masten worden gebouwd, of er geen schade is en of er geen koperen bliksemdraad is gestolen. Dit komt helaas nog te vaak voor. Verder voert het bedrijf ook toestandsafhankelijk onderhoud uit en zet het infraroodcamera’s in om hotspots te zoeken. Op die manier hoeft men geen lijnen vrij te schakelen voor inspectie.

E.ON Benelux participeren. Warmtebedrijf Rotterdam is daarbij verantwoordelijk voor het leidingnetwerk en de installaties en onderhoudt contact met zowel de leveranciers, als de gebruikers van de warmte. Visser & Smit Hanab begon in oktober 2012 met de aanleg van het 26 kilometer lange leidingnet, dat bestaat uit twee buizen. De ene buis vervoert water van zo’n 120 graden naar de stad. De andere buis vervoert het afgekoelde water terug naar het havengebied voor een nieuwe lading warmte. Het leidingtracé loopt van de afval- en energiecentrale van AVR in Rozenburg tot hartje Rotterdam. Visser & Smit Hanab is ook verantwoordelijk voor het onderhoud. Doordat het bedrijf betrokken was bij zowel de bouw als het onderhoud, kon zij van tevoren al rekening houden met de onderhoudsbehoefte van het leidingnet. Het bedrijf streefde ernaar om de verschillende onderhoudsprogramma’s te optimaliseren om zo de kwaliteit en betrouwbaarheid van het te onderhouden systeem op het hoogste niveau te houden. Om deze visie en strategie vorm te geven, stelde het bedrijf een multidisciplinair team samen en voerde men gezamenlijk een onderhoudsstudie uit, waarin een verwacht onderhoudsregime kon worden vastgesteld met een optimale verhouding van preventief en correctief onderhoud. Dennis in ’t Groen, engineering manager bij Visser & Smit Hanab: ‘Voordat we met

het project startten, hebben we een RAMSanalyse uitgevoerd met de bijbehorende FMECA-studies. De leiding zelf bestaat uit een stalen pijp met een isolatielaag met daaromheen een polyethyleen mantel. Met name de PE-mantel zou problemen kunnen geven bij bijvoorbeeld graafschade, maar ook door zettingen of andere invloeden van buitenaf. Als dat gebeurt, verliest de leiding een deel van zijn isolatiewaarde en zou de leiding uiteindelijk ook kunnen corroderen. We hebben van tevoren zoveel mogelijk gedaan om de integriteit van de leiding zo hoog mogelijk te houden. Daarbij levert de koppeling het grootste risico op lekkage op. De stalen leiding wordt gelast, waarna we een bandmof over de leidingen schuiven, de kap vast-

10 14 iMaintain

10-13_I Maintenance in de infra.indd 12

26-11-14 10:21

FOTO: VISSER& SMIT HANAB

MAINTENANCE IN DE INFRA 13

lassen en die met polyurethaan volspuiten. Als de bandmof niet goed hecht, kan er op den duur een probleem ontstaan. Om zeker te zijn van de kwaliteit van de las, hebben we steekproefsgewijs destructief onderzoek gedaan. We boorden door de las heen en konden hem op die manier controleren. Uiteindelijk hebben we relatief veel moffen moeten vervangen, wat misschien iets duurder uitpakt tijdens de projectfase, maar zich straks terugverdient in de beheer- en onderhoudsfase. Dat bewijst de kracht van een DBM-contract. Ook in de tussenstations, waar de druk van het warme water wordt opgevoerd, konden we zo duurzamere keuzes maken. Met name in de rotating equipment, dat voornamelijk uit pompen bestaat, hebben we

gekozen voor betrouwbaardere varianten die dertig jaar mee kunnen gaan.’

Functioneel aanbesteden Het onderhoudsteam was betrokken bij de begeleiding van het ontwerp en de realisatie wat betreft alle aspecten die invloed hebben op het toekomstige onderhoud. Tijdig voor de onderhoudsperiode daadwerkelijk inging, verzamelde men zowel digitaal als analoog de benodigde documentatie waaronder as-built tekeningen, as-built data en leidingligging-gegevens. Hierdoor heeft de onderhoudscombinatie, bestaande uit VWS Pipeline Control en Imtech, bij aanvang van de opdracht alle noodzakelijke gegevens in haar systemen kunnen verwerken en een onderhoudsplan

kunnen opstellen. In de onderhoudsplannen staat onder de frequentie, waarin specifieke onderhoudsactiviteiten voor de componenten en onderdelen dienen te worden uitgevoerd, hoe het onderhoud wordt geïnitieerd: storingsafhankelijk, toestandsafhankelijk of gepland onderhoud. In ’t Groen: ‘Ook opvallend was in dit project dat de opdrachtgever functioneel aanbesteedde. Ze heeft niet aangegeven hoe de leiding moest worden ingericht, maar alleen dat Warmtebedrijf Rotterdam altijd de beschikbaarheid over warmte wil hebben. Uiteraard kun je nooit honderd procent levering garanderen, maar we proberen de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden wel in te plannen op de momenten dat het past.’ n

iMaintain 14

10-13_I Maintenance in de infra.indd 13

26-11-14 10:21

14 ONDERHOUDSMANAGEMENT

Tata Steel enthousiast over Integrated Asset Management Een enorme verbetering, zo vindt Tata Steel in IJmuiden het twee jaar geleden ingevoerde Integrated Asset Management. Al in de engineeringfase stelt het bedrijf een volledig onderhoudsprogramma samen om met nieuwe installaties een vliegende start te kunnen maken. De onderhoudsorganisatie weet meteen wat ze moet doen en kan daardoor meer tijd besteden aan het verhelpen van kinderziekten. Nine van Barneveld, Roel Olierook en Jeroen Leuring vertellen over deze aanpak. Erik te Roller

Tata Steel heeft al gedurende langere tijd ervaring opgebouwd met Integrated Asset Management (IAM), wat eerst nog Integrale Project Aanpak (IPA) heette. Bij verschillende projecten is die aanpak steeds weer een stapje verder ontwikkeld en bij het vernieuwen van een verzinklijn in IJmuiden op grotere schaal toegepast. Op basis van die ervaring heeft het bedrijf besloten om IAM bij alle projecten toe te passen. Inmiddels zijn goede ervaringen opgedaan met meerdere grote projecten: onder andere in de Oxystaalfabriek bij het vervangen van een magneetkraan en een zogenoemde converter die vloeibaar ruwijzer omzet in staal.

Samenspel Bij IAM gaat het om een samenspel van de mensen van verschillende betrokken afdelingen waaronder Project & Technology Consultancy (PTC) en

Technisch Beheer & Onderhoud in de fabrieken. Die van Technische Beheer & Onderhoud hebben kennis van de installaties en die van PTC helpen hen bij het opnemen van RAMSHE-eisen (betrouwbaarheid, beschikbaarheid, onderhoudbaarheid, veiligheid, et cetera) in het ontwerp, het opstellen van onderhoudsplannen en het verzamelen, ordenen en opslaan van documenten en tekeningen in het SAP-systeem.

Kinderziekten PTC regelt als vanouds het ontwerp, de bouw en aanschaf van bijvoorbeeld een kraan, pan (om vloeibaar ijzer in te transporteren) of converter (een reactor voor het omzetten van ruw ijzer in staal). ‘Vroeger droegen we een nieuwe kraan of pan over aan de desbetreffende fabriek met de hard copy manuals erbij’, vertelt Nine van Barneveld, die teammanager IAM is. ‘Beheer moest dan nog het onderhoudsprogramma opstellen en tegelijkertijd eventuele kinderziekten zien te verhelpen. De leverancier was dan al weg en de engineers werkten al weer aan andere projecten.’

‘Als onderhoud niet goed is geregeld, heb je kort na de overdracht meer problemen.’

Het nadeel van deze aanpak was, dat er geen aanpassingen meer mogelijk waren om de machines of apparaten toegankelijker te maken voor veilig onderhoud. Ook traden er aan het begin meer storingen op, omdat de mensen onvoldoende vertrouwd waren met de nieuwe kranen, pannen en dergelijke. En de storingen duurden de eerste maanden ook langer, omdat

10 14 iMaintain

14-17_L_Tata.indd 14

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

26-11-14 10:22

FOTO’S: TATA STEEL

ONDERHOUDSMANAGEMENT 15

bijvoorbeeld bepaalde reserveonderdelen nog niet in voorraad waren.

Als de installatie eenmaal

Eerder beschikbaar

kost het veel meer moeite en geld

De pijlers van IAM zijn het verzamelen en invoeren van de asbuilt (de definitieve versie, red.) documenten en tekeningen in SAP-modules, het opnemen van de gegevens van reserveonderdelen in SAP en het daadwerkelijke bestellen ervan, het opstellen van een op risico gebaseerd onderhoudsconcept inclusief bijbehorende onderhoudsinstructies en training van het personeel. Ook het inbrengen van eisen (requirements) van de fabrieksorganisatie ten aanzien van beschikbaarheid, betrouwbaarheid, onderhoudsvriendelijkheid, veiligheid, gezondheid en milieu (RAMSHE),

ontworpen en gebouwd is, om deze aan te passen. maakt een belangrijk onderdeel van IAM uit. Die eisen kunnen dan immers zoveel mogelijk in het ontwerp worden meegenomen. Als de installatie eenmaal ontworpen en gebouwd is, kost het veel meer moeite en geld om deze aan te passen. Voor documentbeheer gaat PTC na welke documenten wanneer beschikbaar moeten zijn en aan welke kwaliteitseisen die moeten voldoen. Onderhoudshandleidingen bijvoorbeeld moeten al eerder beschik-

baar zijn om ze op tijd in de onderhoudsconcepten en in SAP te kunnen opnemen. Van Barneveld: ‘Gedurende het project doen we aan document control: we volgen of de leverancier op tijd de juiste documentatie aanlevert of intern iedereen specifieke documenten op tijd heeft bekeken en van commentaar heeft voorzien en of de juiste versies worden gehanteerd. Ook voor projectmanagement is dit een waardevol proces, omdat het veel inzicht geeft in de voortgang van het engineeringproces. Als het document of de tekening definitief is, nemen we het op in SAP’, licht Van Barneveld toe.

Efficiënt Voorheen kwamen de tekeningen asbuilt pas veel later beschikbaar. Bij een storing

iMaintain 14

14-17_L_Tata.indd 15

26-11-14 10:22

Ik zorg ervoor dat onze raﬃnaderij vlot blijft draaien aan 12.328 ton ruwe olie per dag.

U maakt er een succes van – met LOCTITE. De onderhoudsexpert voor verlijming, afdichting, reiniging en smering. Ontdek hier meer: www.loctite-maintenance.nl

check ook onze vacatures voor 2 MRO Sales Engineers voor Nederland (noord) en België (oost) op www.henkel.nl

Tijdelijk of semi permanent behoefte aan extra warmte en/of energie? Uw bron van informatie bij het kopen of huren van ketelinstallaties voor stoom, warm en heet water. Verhuur

• warmwaterketels tot 8 MW • heetwaterketels tot 12 MW • automatische expansie-inrichtingen • stoomketelunits tot 28 barg van 400 kg/hr tot 16.000 kg/st • ontgassers, voedingswatertanks, ontharders • olietanks 3, 5, 10 en 20m3 • in container, buitenopstelling of romneyloodsen

Services

• 24 uurs storingsdienst • leidingwerkmontage • onderhoud • engineering

Milieuzorg

• Low-NOx installaties • geluidsbesparende omhuizingen • CE normering

www.ecotilburg.com Postbus 899, 5000 AW Tilburg - Hectorstraat 23, 5047 RE Tilburg - Tel: 013 5839440 - Fax: 013 5358315 - E-mail: info@ecotilburg.com

14-17_L_Tata.indd 16

26-11-14 10:22

ONDERHOUDSMANAGEMENT 17

moesten monteurs het doen met voorlopige tekeningen op papier die dan ergens bij een collega in de kast lagen. Best lastig voor een monteur die op zaterdagavond een storing moest oplossen. Nu zijn de documenten en tekeningen al meteen beschikbaar via een zogenaamde preasbuilt (klaar op definitieve goedkeuring of laatste wijziging na, red.) constructie tussen de SAP PM-module en het documentcontrolsysteem. Met deze constructie kan een storingsmonteur de documenten en tekeningen al vanaf de start van de commissioning van de installatie vanuit de vertrouwde omgeving in SAP oproepen. Ook belangrijk is volgens Van Barneveld, dat opdrachtgever Tata Steel in IJmuiden en de industriële dienstverlener dezelfde templates hanteren voor het aanleveren van informatie over reserveonderdelen, onderhoudsadviezen en artikelinformatie zodat er geen verwarring ontstaat door verschillen in de codering van de onderdelen en de verwerking van de informatie zo efficiënt mogelijk kan verlopen. Tata Steel eist dat alle tekeningen volgens een vaste AutoCAD-standaard zijn opgebouwd zodat het gehele tekeningenbeheer bijna volledig geautomatiseerd kan plaatsvinden, er bij modificaties gemakkelijk wijzigingen in de tekeningen kunnen worden aangebracht en onderhoudsmonteurs alle tekeningen gemakkelijk kunnen interpreteren.

Getraind Nieuw bij IAM is ook om al tijdens de bouwfase van een nieuwe installatie een op risico gebaseerd onderhoudsplan (Failure Modes Effects and Criticality Analysis - FMECA) op te stellen met behulp van het programma Optimizer. Hierbij komen vragen aan de orde als: wat is de kans op falen van delen van de installatie, welk onderhoud vraagt dit, welke onderdelen zijn kritisch en moeten op voorraad zijn? Tijdens de engineeringfase krijgen onderhoudsmonteurs, kraandrijvers en anderen training, zodat ze bij de overdracht van het project meteen met kennis van zaken aan de slag kunnen gaan. Van Barneveld: ‘Het is letterlijk een turnkeyproject: als we de sleutel overhandigen is het basisonderhoud ingericht en zijn de mensen getraind om ermee te werken. Een goed onderhoudsplan is overigens niet alleen

voor ons van belang, maar ook voor de contractors. Een groot deel van het onderhoud besteden we namelijk uit.’ Roel Olierook was als projectleider van PTC betrokken bij de aanschaf van een nieuwe magneetkraan voor de Oxystaalfabriek. De kraan, die in juli in gebruik is genomen, kan plakken staal van 12 meter lang, 2 meter breed en 25 centimeter dik oppakken, kantelen en verplaatsen. ‘Bij de oplevering van de kraan, waren de kraandrijvers en onderhoudsmonteurs al opgeleid, was het onderhoudsconcept klaar en bevonden alle tekeningen zich in het SAP-systeem volgens het laatste ontwerp en juiste structuur’, vertelt Olierook. Nieuw bij dit project waren de zogenaamde pre-asbuilt documenten en tekeningen.

‘Beheer moest eerst het onderhoudsprogramma opstellen en tegelijkertijd eventuele kinderziekten verhelpen.’

Olierook vervolgt: ‘Voor de magneetkraan hebben we een risicoanalyse gemaakt van wat er fout kan gaan, wat het effect daarvan is, hoe we dit met tijdig onderhoud kunnen voorkomen en welke onderdelen op voorraad moeten zijn. Ook zijn we nagegaan hoe vaak storingen zouden kunnen optreden, hoe lang de stilstand vermoedelijk duurt, welke derving dat oplevert en wat de levertijd van de onderdelen is. Aan de hand hiervan hebben we de inspectiefrequentie voor verschillende onderdelen vastgesteld. Te weinig inspecteren kost geld, maar te veel ook, omdat je telkens een firma moet laten komen. We vervangen niet alles preventief. Als iets kapot gaat, maar dit weinig impact heeft, laten we het zitten tot de volgende onderhoudsstop.’

jectteam zorgde voor de juiste installatie binnen de afgesproken planning, maar het onderhoud daarna maakte nauwelijks deel uit van het project. Bij de commissioning kreeg je alleen de machine met een manual van de fabrikant overgedragen. Na een maand moest er onderhoud plaatsvinden, maar welk onderhoud? Bij de oplevering van de magneetkraan en de converter was er heel veel klaar. De eerstvolgende stilstand stond al ingepland en ook het onderhoud dat plaats moest vinden.’ Die planning is ook nodig, omdat de Oxystaalfabriek het groot onderhoud moet afstemmen met het onderhoud van de hoogovens die het ruw ijzer produceren. Leuring: ‘De stroom vloeibaar ijzer kun je niet zomaar onderbreken. Daarom onderbreken we de productie voor onderhoud volgens planning eens in de tien weken, dat is vijf keer per jaar, waarvan één keer groot onderhoud dat wat langer duurt. We doen zo veel mogelijk preventief om ongeplande stilstanden te voorkomen.’ Leuring wil de komende jaren meer aan conditie-monitoring doen. ‘Denk aan technieken toepassen die informatie geven over de toestand van een installatie zoals temperatuur, trillingen et cetera. Ook willen we meer gebruikmaken van procesgegevens om de toestand van een installatie te kunnen vaststellen en afwijkingen vroegtijdig zichtbaar maken om productiederving te voorkomen. Met dataverwerking en conditie-monitoring valt veel te winnen. We willen dit ook binnen IAM gaan meenemen.’ Volgens zowel Olierook als Leuring valt moeilijk te zeggen, welk effect IAM op de kosten heeft. ‘Voor de lange termijn verwachten we natuurlijk dat dit zal leiden tot lagere beheerkosten’, aldus Olierook. ‘Als onderhoud niet goed is geregeld, heb je kort na de overdracht meer problemen. Hiervoor reserveerden we vroeger tijd en geld. Die gebruiken we nu om het onderhoudsplan in de eerste maanden na de overdracht meteen te verbeteren. Ik ben overtuigd van het nut van IAM, al is het effect lastig te meten’, zo besluit Leuring. n

Conditie-monitoring Jeroen Leuring, Manager Techniek van de Oxystaalfabriek, ziet IAM als een enorme verbetering. ‘Vroeger kocht je een machine op specificatie en prijs. Het pro-

iMaintain 14

14-17_L_Tata.indd 17

26-11-14 10:22

Het iMaintain Platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en assetmanagement. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met vier rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain Platform haar doelgroep.

De partnerstructuur van het iMaintain Platform bestaat uit complementaire marktpartijen. De samenstelling waarborgt de objectiviteit van het platform en zorgt voor een verregaande integratie in de doelgroep.

De volgende bedrijven zijn partner van het iMaintain Platform:

18-20_IMAplatform.indd 18

26-11-14 10:15

Het expertpanel van het iMaintain Platform bestaat uit de volgende specialisten:

Leden van het iMaintain Platform

asset management

Henk Akkermans Hoogleraar dynamiek van toeleveringsnetwerken, Universiteit Tilburg Wetenschappelijk directeur DI-WCM Leo van Dongen Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente Directeur Fleet Services, NedTrain

Mark Haarman Managing Director, Mainnovation

Rob de Heus Champion World Class Maintenance, Sitech Services

Geert-Jan van Houtum Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven

Nico van Kessel Principal Consultant Asset Management, Tata Steel

Cor van de Linde Directeur innovatieplatform iTanks Maintenance Manager of the Year 2012

Henk van der Meer Teamleider Events, BP raffinaderij Rotterdam

Roelf Venhuizen Voorzitter Profion, Bestuurlid Veiligheid Voorop, Voormalig CEO NAM

Johan Wolt Maintenance Manager, AkzoNobel lndustrial Chemicals MCA Delfzijl Maintenance Manager of the Year 2014

Ton Huibers Maintenance Manager, Vlisco Maintenance Manager of the Year 2013

Scan de foto en bekijk het filmpje 1) 2) 3) 4)

Installeer op uw smartphone of tablet de app ‘iLinqs’ Start de app op uw smartphone of tablet Scan de foto waarbij het icoon is geplaatst Het bijbehorende filmpje verschijnt op smartphone of tablet

Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain Platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Anouk Bouwmeester: Anouk@industrielinqs.nl – 020 3122 797

18-20_IMAplatform.indd 19

26-11-14 10:15

PRUFTECHNIK houdt uw machines in topconditie Predictieve maintenance technologie en on-site dienstverlening

•

Laseroptische uitlijning: vertrouw op de wereldmarktleider

•

Conditiebewaking en trillingsanalyse: online en ofﬂine machinediagnose

•

On-site systemen voor statisch en dynamisch balanceren van rotoren

•

Lokale dienstverlening, software support, service en kalibratiecontrole

•

ISO conforme opleidingen en VCA gecertiﬁ ceerde assistentie on-site

PRUFTECHNIK AG Brain Park II Lichtenauerlaan 102-120 NL-3062 ME Rotterdam PROVEN QUALITY

Made in Germany Global Presence Qualified Support Quality Service

Tel: +31 10 204 59 37 Fax: +31 10 204 55 55 info@pruftechnik.nl www.pruftechnik.be

A member of the PRUFTECHNIK group

ADVERTENTIE INDEX Abonnees ....................................................................................... 58 Actemium ....................................................................................... 67

VALLA

EX-proof Een volledig gamma “EX-proof” af-fabriek!

BetaPublishers ............................................................................... 52 Delta Heat Services ........................................................................ 30 Eco Ketelservice Verhuur ................................................................. 16 Henkel Benelux ............................................................................... 16

Wij zijn uw partner voor onderhoudskranen in (petro-) chemie

iMaintain Platform ....................................................................18, 19

‘Sluipdoor Kruipdoor’ Elektro Kranen

Insulcon .......................................................................................... 30 Mainnovation .................................................................................... 2 Merlo Import Benelux...................................................................... 20

Waar met weinig plek toch veilig hijswerk verricht moet worden

18-20_IMAplatform.indd 20

Parker Hannifin ............................................................................... 34 Pruftechnik ..................................................................................... 20

VALLA BENELUX

T. +32 (0)56 73 80 80

Hogeschool Utrecht Centrum voor Natuur & Techniek ..................... 68 iMaintain congres 2015 ................................................................. 64

VALLA

België Noord Hulstsestraat 2 8860 Lendelede België

Hi-Force Nederland ........................................................................... 4

België Zuid Rue de l’Abbaye, 95 4040 Herstal België T. +32 (0)4 224 22 22

Nederland Vaart 13A 4206 CC Gorinchem Nederland

Safe Site........................................................................................... 4 Sky Access...................................................................................... 34 Traduco ............................................................................................. 6

T. +31 (0)6 538 654 15

26-11-14 10:15

PRODUCTEN 21

Producttrends op www.imaintain.info

MOVE XL: deep-cycle AGM batterijen

HG-C lasersensoren

De MOVE XL deep-cycle AGM is een nieuwe deep-cycle, onderhoudsvrije batterij-range voor cyclische toepassingen. De range is voorzien van de laatste ontwikkeling van loodzuur batterijen en heeft glasvezel separators die de accuplaten fixeren. De batterijen worden getest conform de BCI-norm en worden geproduceerd met de modernste technieken en kwaliteitscontrole. Uniek zijn de platen met lood-tin legering, wat direct resulteert in een lange levensduur (800 cycli bij 75 procent ontlading). De behuizing van de batterijen is uitgevoerd in solide ABS of PP. De range is geschikt voor elektrische voertuigen, hoogwerkers, schrob- en veegmachines, mobiele- en medische apparatuur, verkeers- en solarsystemen. www.movebatteries.com

De nieuwe lasersensoren van Panasonic hebben een nieuw optisch systeem voor nauwkeurige meting tot 10μm en worden gebruikt voor toepassingen die hoge eisen stellen op het gebied van betrouwbaarheid, frequentie en detectiebereik. Om nauwkeurig te kunnen meten, heeft deze lasersensor de mogelijkheid om één-, twee- of driepunts teaching in te stellen. Hierdoor is de sensor geschikt voor diktemeting van producten, het positioneren van apparatuur, het controleren van de overlap van een product en aanwezigheidscontrole. De meting wordt weergegeven op een digitale display, maar de sensor geeft ook een analoog output signaal (0-5V). De HG-C serie heeft lasersensoren voor drie verschillende afstanden en nauwkeurigheden die verkrijgbaar zijn in PNP- of NPNuitvoering. Bovendien kunnen deze lasersensoren tegen een stootje, door de aluminium behuizing en IP67-protectie. www.koningenhartman.com

Novaform 2300: de vervanger voor rubberen pakkingen

De Novaform 2300 bestaat uit een unieke mix van rubber en aramidevezels. De nieuwe pakking dicht - net als rubber - al af bij zeer lage vlaktedrukken, maar kan in tegenstelling tot rubber worden ingezet tot drukken van wel 50 bar. De pakking is universeel bestand tegen olie, smeermiddelen en (loodvrije) benzine, maar ook tegen (bio)diesel. Door de lage benodigde vlaktedruk en een goede indrukking (35 procent) kan de Novaform 2300 de rubberen pakking vervangen. De pakking is geschikt voor toepassingen tussen kunststof delen of als afdichting voor pomphuizen, versnellingsbakken of carterdeksels. De pakking is een stuk stijver dan een rubberen pakking en daardoor veel eenvoudiger te monteren. Zeker bij serieproductie en/of grotere pakkingen zal de montage aanzienlijk sneller gaan dan met rubber. De Novaform 2300 is leverbaar in de diktes 1,5, 2,0 en 3,0 mm. www.eriks.nl

3D-Solids Scanner

Meettangen met Android-app

Krachtdoppen

De serie Rosemount 5708-serie 3D-solids scanners van Emerson maakt gebruik van akoestische meet- en 3D-mapping-technologie. 3D-solids scanners bieden constante volumemetingen en kunnen zelfs moeilijk te meten vliegas en materialen met een lage diëlektrische constante meten, waar andere technologieën moeite mee zouden hebben. Het zelfreinigende ontwerp vereist weinig onderhoud. De scanners kunnen worden gebruikt voor het meten van bulkgoed in silo’s, opslagruimtes, voorraadschuren en pakhuizen. De scanner brengt het profiel van het oppervlak in kaart en kan het minimale en maximale niveau, het totale volume en een 3D-visualisatie van het oppervlak leveren. De serie omvat niveauscanners voor silo’s met een diameter tot 5m en een hoogte tot 70m. Ook is er een versie voor grotere vaten en silo’s met een diameter tot 12 meter en een hoogte tot 70m. www.rosemount.com/solids

Mobiele apps geven gebruikers in het veld steeds meer mogelijkheden. Ook bij meetapparatuur worden apps ontwikkeld waarmee instrumenten kunnen worden uitgelezen. De F407 en F607 Power Quality meettangen van Chauvin Arnoux zijn realtime uitleesbaar via Bluetooth en Android-app op tablet of smartphone. Met deze combinatie kan de onderhoudsmonteur of installateur op eenvoudige wijze per fase een harmonisch spectrum zichtbaar maken of “live” een duurmeting uitvoeren. Op het meervoudige display van de beide TRMS AC/DC meettangen worden diverse netgrootheden weergegeven zoals: stroom, spanning, vermogen, arbeidsfactor, THD, afzonderlijk harmonischen (tot 25e) en echte aanloopstromen. www.kwx.nl

De krachtdoppen van fabrikant Momento worden al vele jaren toegepast in de onen offshore industrie, de zware industrie en bij de automobiel- en truckproducenten. Om het milieu volledig te ontlasten heeft men na drie jaar onderzoek en testen een coating ontwikkeld die volledig milieuvriendelijk is, zonder in te boeten aan de kwaliteit van de bescherming. In deze nieuwe coating zijn totaal geen zware metalen zoals Chroom, Nikkel, Koper en Seleen verwerkt. De coating geeft de nieuwe lijn krachtdoppen een zilverachtige grijze kleur. Hiermee wordt ook de zichtbaarheid vergroot bij gebruik in donkere en slecht toegankelijke werkplekken. www.douwes.nl

iMaintain 14

21-21_G_producten.indd 21

26-11-14 10:22

22 WHAT’S NEXT

‘Onderhoud is het zorgen dat een proces of asset zo lang mogelijk loopt, zonder dat het onverwacht kapot gaat. Mastering Assets is de kunst om het falen te kunnen voorspellen en daar op in te kunnen spelen met onderhoud of spare parts.’ Lydie Machielsen en Samantha Matheijsen studeren aan de opleiding International Maintenance Management. Wat drijft deze collega’s van de toekomst?

Who’s NEXT? ‘Ik vind het heerlijk om bij veel bedrijven veel verschillende projecten te doen.’ Met die drive werkt Lydie Machielsen aan haar opleiding International Maintenance Management. De derdejaars student is door haar vader geïnspireerd om voor het vakgebied te kiezen. Waar haar vader een leidinggevende positie heeft op het technische vlak, kijkt Lydie meer naar een consultantfunctie, waarbij ze de processen van een bedrijf kan helpen verbeteren. De opleiding IMM sluit daar goed op aan, zeker omdat de studenten elke periode bij zo’n drie à vier bedrijven over de vloer komen. En dat past bij de ambitie van Lydie: ‘Ik wil later bij zo veel mogelijk bedrijven in de keuken kunnen meekijken.’

Managen van falen Chris Rijsdijk, kerndocent bij de opleiding, beschrijft het als een opleiding in het management van falen: ‘Dat is niet alleen repareren, maar ook voorspellen en evalueren van falen. En dat is een benadering die al start bij het ontwikkelen van een systeem en loopt tot en met de sloop van een asset. Zowel techniek, mensen en richtlijnen spelen daar een rol bij. De studenten wordt geleerd om met al die aspecten om te kunnen gaan.’ De opleiding wordt verzorgd in samenwerking tussen Avans Hogeschool en Hogeschool Zeeland. De breedte van de opleiding was ook voor Samantha Matheijsen de reden om voor de opleiding IMM te kiezen. Nadat zij net als haar moeder bij Fokker Elmo ging werken, zocht ze naar een opleiding die de brug tussen techniek op de werkvloer en bedrijfsvoering in de directiekamer kan leggen. Samantha is eer-

stejaars student aan de opleiding IMM. Wanneer ze klaar is, ziet ze haar ideale werkomgeving in de aerospace. ‘Maar’, zegt ze, ‘ik sluit geen andere mooie banen uit. Op een booreiland of een schip lijkt het me ook geweldig.’

Waarde van kennis Voor mastering assets zien beide studenten de waarde van kennis. Kennis van de installatie en het gebruik ervan. Weten hoe de asset is gebruikt, weten waarvoor het is ontworpen en weten wat er kan. Een vakbeurs kan daar ook een bijdrage aan leveren en biedt volgens de studentes de mogelijkheid om kennis uit te wisselen met leveranciers en andere vakgenoten. En de beurs biedt toegang tot de mogelijke oplossingen van morgen, met nieuwe producten en met toegang tot een sterk netwerk.

Bekijk het filmpje van de studenten op http://bit.ly/15mCPqD.

DRONES HOUDEN DOM VAN KEULEN IN DE GATEN Het aartsbisdom Keulen gaat drones inzetten om mogelijke bouwvallige plekken te zoeken aan de Dom van Keulen. Op die manier moet voorkomen worden dat voorbijgangers gewond raken door vallende stukken steen. Laatst was een drie kilo zwaar deel van de zuidertoren losgeraakt op een hoogte van 39 meter. Een van de brokken steen plofte vlak naast een voorbijgangster neer. In 2012 raakte een man licht gewond

door een vallende steen. Het gesteente van het 650 jaar oude gedeelte van de Dom is erg gevoelig voor weersinvloeden en milieuvervuiling. De 65 ambachtslieden die permanent met renovatiewerkzaamheden aan de kathedraal bezig zijn, letten op beschadigde plekken. Sommige plekken van de Dom zijn erg moeilijk toegankelijk: de kathedraal is met meer dan 157 meter de op twee na hoogste kerk ter wereld.

10 14 iMaintain

22-25_P_whatsNEXT.indd 22

26-11-14 10:23

WHAT’S NEXT 23

De beursvloer zal ook in april 2015 bol staan van kennis, contacten en ervaring. De krachtige mix van vraag, netwerk en innovatie maakt Maintenance NEXT de plaats waar vandaag wordt gewerkt aan het onderhoud van morgen. De dynamiek in de onderhoudssector is groot. Van onderhoudsafdelingen die steeds beter worden in het aantonen van hun eigen business case voor het bedrijf, tot partijen die zoeken naar het voorspellende vermogen om het juiste werk op het juiste moment uit te voeren. Van big business tot big data. Maar die ambities worden niet automatisch behaald. Om de sector te inspireren en te kijken ‘What’s NEXT’, wordt tijdens de beurs ook gewerkt aan een inhoudelijk programma.

Who’s Next Op de drie beursdagen wordt ingezoomd op de arbeidsmarkt, innovatie en waardecreatie. Installaties worden complexer en de ervaren collega’s stromen door naar een nieuwe baan of een pensioen. Het kernthema ‘Who’s NEXT’ zoomt in op nieuw talent, loopbaanperspectief en investering in het ‘human & intellectual capital’ van de bedrijven, door middel van training en opleiding. Hoe belangrijk is het nog om in te zetten op de werknemers van morgen? Gaat robotisering veel werk uit handen nemen of is dat een luchtkasteel? Wat moet de medewerker van morgen kunnen en doen? In het Maintenance NEXT theater zullen sprekers en publiek verder kijken naar ‘Who’s NEXT’.

Innovaties Het kernthema ‘What’s NEXT’ maakt ruimte voor vernieuwing. De

FOTO: ADDITIVE INDUSTRIES

Maintenance NEXT 2015 bouwt van 21 tot en met 23 april aan de onderhoudsindustrie van vandaag én morgen met de thema’s arbeid, innovatie en waardecreatie. De drie kernthema’s zijn leidend in de indeling van de aanvullende programma’s. Bestaande kennis en ervaring moet worden overgedragen en vastgelegd.

groeiende complexiteit van systemen loopt parallel met de golf aan innovatie op het gebied van digitale producten en diensten. Installaties worden ‘smart’ en sensoren, robotica, 3D-scanning en -printing, camera’s, apps, verregaande integratie van systemen en (big) data maken inzicht in de staat van assets mogelijk. Maar wat is er vandaag te zeggen over de mogelijkheden van morgen? Een van de lezingen in het Maintenance NEXT theater zal de vraag behandelen wanneer een 3D-printer het spare parts magazijn kan vervangen.

Waardecreatie Effectief onderhoud op het juiste moment, met de juiste mensen en op de juiste manier, creëert waarde door de hele keten. Het houdt kapitaalgoederen langer in bedrijf tussen de geplande onderhoudsintervallen en verlengt wellicht zelfs de levensduur. Met het kernthema ‘Value NEXT’ wordt dieper ingegaan op nieuwe verdienmodellen, verduurzaming en procesoptimalisatie. Is een tweede leven voor elke asset mogelijk? Of moeten we misschien zelfs bouwen voor vervanging als dat een betere businesscase oplevert? Er valt genoeg te zien, te bespreken en te ervaren. Zowel op de beursvloer als in het randprogramma.

De onderzoekers wisten met de optische laserstraal het bolletje uiteindelijk zo’n twintig centimeter te verplaatsen.

FOTO: STUART HAY, ANU

OBJECTEN VOORTTREKKEN VIA LASER Onderzoekers in Australië hebben ontdekt dat er met een holle optische laserstraal miniscule objecten voortgetrokken kunnen worden. De laserstraal gebruikt energie die van het oppervlak van het object afkomt. Voor het onderzoek gebruikten de onderzoekers een glazen bolletje met een goudcoating. Door de laserstraal vormden er hotspots op het bolletje. Luchtdeeltjes die dan op die hotspots botsten, zorgden ervoor dat het bolletje ging bewegen. Door de polarisatie van het licht te beïnvloeden kon ook de bewegingsrichting worden gestuurd.

iMaintain 14

22-25_P_whatsNEXT.indd 23

26-11-14 10:23

24 WHAT’S NEXT

STERKE HIJSKABEL VAN SYNTHETISCHE VEZEL

SOLAROAD IN GEBRUIK GENOMEN Op 21 oktober is het proeftracé van SolaRoad in Krommenie aan de N203 in gebruik genomen. SolaRoad is de eerste weg ter wereld die zonlicht omzet in elektriciteit. Op 12 november is het zonnefietspad officieel geopend door Minister Kamp. SolaRoad is ontwikkeld door TNO, Provincie Noord-Holland, Ooms Civiel en Imtech Traffic&Infra. Het proeftracé van een kleine honderd meter bestaat uit betonnen modules van 2,5 bij 3,5 meter. In één rijrichting zijn zonnecellen aangebracht onder een geharde glazen toplaag van ongeveer 1 cm. dikte. De andere zijde heeft geen zonnecellen en wordt gebruikt om verschillende toplagen te testen. Gedurende drie jaar worden diverse metingen en tests uitgevoerd om te kijken hoeveel stroom de SolaRoad opwekt en hoe het fietspad verder kan worden ontwikkeld.

De opgewekte elektrische energie van de SolaRoad kan worden gebruikt voor toepassingen zoals wegverlichting en verkeersinstallaties.

METHAANSNUFFELAAR CURIOSITY INZETBAAR OP AARDE Marsrover Curiosity is uitgerust met een laserspectrometer, die zoekt naar methaangas op de planeet. Inmiddels is deze technologie door het NASA Jet Propulsion Laboratory omgezet naar een laserspectrometer, die ingezet kan worden in de petrochemische industrie. Het apparaat kan bedrijven helpen om methaanlekken in gasleidingen te zoeken. Het eerste bedrijf dat het apparaat gebruikt is het Amerikaanse Pacific Gas and Electric Company. In 2010 ontplofte bij dit bedrijf een gasbuis en kwamen acht mensen om het leven.

FOTO: MANITOWOC

In Amerika is door het bedrijf Manitowoc een nieuwe mobiele kraan ontwikkeld met een hijskabel van synthetische vezel. De RT770E Grove maakt gebruik van KZ110-touw van een diameter van 22mm, dat gemaakt wordt door de firma Samson. De meeste stalen kabels hebben een diameter van 19mm, maar wegen erg veel. Deze synthetische kabel is ongeveer 80 procent lichter dan zijn stalen broertjes. Hierdoor kan het hijsvermogen De synthetische kabel is zo’n van de kraan ook vergroot worden. tachtig procent lichter dan een De synthetische kabel is stalen kabel. gemaakt van dyneemastrengen, dat ook wel gebruikt wordt in kogelvrije vesten. Omdat de kabel makkelijker oprolt dan een stalen variant, hoeft hij niet geolied te worden en is daarmee onderhoudsvriendelijker geworden. Wel is hij twee keer zo duur als een normale stalen kabel.

SLIMME LITHIUM-ION BATTERIJ WAARSCHUWT ALS HIJ IN BRAND VLIEGT Wetenschappers van de Stanford University hebben een slimme lithium-ion batterij ontwikkeld, die tijdig een waarschuwing geeft dat oververhitting dreigt en hij in vlammen uitbarst. De technologie is bedoeld voor conventionele lithium-ion batterijen die nu worden gebruikt in miljarden mobiele telefoons, laptops en andere elektronische apparaten. Maar hij kan bijvoorbeeld ook worden ingezet in het toenemende aantal elektrische auto’s en vliegtuigen. Een reeks incidenten in de afgelopen jaren leidde tot zorgen over de veiligheid van lithium-ion batterijen. In 2013 hield Boeing zijn nieuwe 787 Dreamliner vloot tijdelijk aan de grond, nadat de batterijpakketten in twee vliegtuigen in brand waren gevlogen. De onderzoekers willen de kans dat een batterij in brand vliegt verlagen tot één op een miljard, of zelfs tot nul. ‘De afgelopen jaren hebben we nagedacht over het bouwen van een slimme separator die het begin van kortsluiting kan detecteren - nog voor de dendrieten de kathode bereiken’, aldus projectleider Cui. De opbouw van dendrieten treedt vooral op tijdens het laden en niet tijdens de ontladingsfase, als de batterij in gebruik is. Deze early-warning technologie kan ook worden gebruik in zink-, aluminium- en andere metaalbatterijen.

GO3D Het Museum voor Communicatie in Den Haag presenteert ‘GO3D’, de eerste tentoonstelling in Nederland die het belang en de impact van 3D-printen in de volle breedte laat zien. Bezoekers zien hoe het succes van deze vorm van printen voortkomt uit de huidige beschikbare techniek, infrastructuur en een nieuwe manier van communiceren, waarbij open source en delen centraal staan. De tentoonstelling blikt terug op de ontstaansgeschiedenis van 3D-printen en werpt een blik op de toekomst. Naast een demonstratie van verschillende printers zijn de meest uiteenlopende objecten te zien die met behulp van printers zijn gemaakt. De tentoonstelling GO3D is van 4 november 2014 tot oktober 2015 in het Museum voor Communicatie te zien.

10 14 iMaintain

22-25_P_whatsNEXT.indd 24

26-11-14 10:23

WHAT’S NEXT 25

BAM EN TECHNISCHE UNIVERSITEIT AKEN WERKEN SAMEN AAN INNOVATIES IN WEGENTECHNOLOGIE BAM Wegen en het Institut für Strassenwesen Aachen (ISAC) van de Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule (RWTH) hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de ontwikkeling van innovaties in wegentechnologie, zoals asfaltinnovaties. Beide organisaties verwachten dat de samenwerking een belangrijke bijdrage levert aan de wens om wegen in Nederland en Duitsland duurzamer en stiller te maken. De nadruk wordt gelegd op enkele kansrijke innovaties, waar zowel op de korte als lange termijn resultaten mee kunnen worden geboekt. Het samenwerkingsproject zal zich de komende tijd focussen op de introductie van LEAB (Laag Energie Asfalt Beton) op de Duitse markt. LEAB is een duurzaam, kwalitatief hoogwaardig asfalt dat wordt geproduceerd bij een lage temperatuur van circa 100°C. Dit levert uiteindelijk een forse CO2-reductie en energiebesparing op. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar de verlenging van de levensduur van stille asfaltdeklagen en de effectieve toepassing van rubber in geluidreducerende deklagen.

BAM en TU Aken verwachten asfaltinnovaties te kunnen ontwikkelen, waardoor de wegen stiller zullen worden.

DOORBRAAK IN MEMBRAANSCHEIDINGSTECHNOLOGIE Voor gasscheiding met membranen is geen faseverandering nodig. De gasscheidingsmembranen zijn kleiner dan andere installaties (zoals die voor het strippen van amine) en zijn minder schadelijk voor het milieu. Een ander voordeel is het ontbreken van mechanische complexiteit in membraansystemen. Met deze nieuwe ontwikkeling hebben de onderzoekers de weg bereid voor de eenvoudige productie van ultradunne membranen, waarbij de vormselectiviteit van de MOFnanosheets wordt gecombineerd met de goede verwerkbaarheid van polymeer.

Een samenwerking tussen onderzoekers heeft geleid tot een innovatieve methode voor het synthetisch produceren van nanosheets (zeer dunne laagjes) van zeer poreuze Metal Organic Frameworks (MOFs).

FOTO: TU DELFT

Een samenwerking tussen onderzoekers van de sectie TU Delft, Instituto de Tecnologia Quimica en het Max Planck Institut für Kohlenforschung heeft geleid tot een innovatieve methode voor het synthetisch produceren van nanosheets (zeer dunne laagjes) van zeer poreuze Metal Organic Frameworks (MOFs). De integratie van deze MOF-nanosheets in polymeermatrices geeft de resulterende composieten scheidingseigenschappen en een verhoging van de scheidingsselectiviteit met druk. Deze werkwijze maakt ultradunne MOF-polymeercomposieten mogelijk voor diverse toepassingsgebieden.

iMaintain 14

22-25_P_whatsNEXT.indd 25

26-11-14 10:23

26 PROJECT

Na een treinongeval in Hilversum op 15 januari 2014, waren vier wissels aan de Naardense zijde van station Hilversum onherstelbaar beschadigd. ASSET Rail heeft als beherend procescontractaannemer in samenwerking met verschillende moederbedrijven en ProRail de noodzakelijke herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Om de exploitatie weer snel te kunnen opstarten, is het rechtdoorgaand spoor teruggebouwd.

Begin april kreeg het bedrijf de vraag of zij, samen met de moederbedrijven, ervoor kon zorgen dat de wissels in Hilversum voor 1 oktober 2014 weer in dienst konden zijn. Binnen een week was de gezamenlijke kick-off een feit. Een team met daarin de bedrijven ASSET Rail, ARCADIS, Dura Vermeer en Imtech heeft in korte tijd samen met ProRail de haalbaarheid van dit project onderzocht. Na twee weken was er een inhoudelijk akkoord en werd het bouwteam van Hilversum gevormd. Doordat ProRail de expertise van de betrokken partijen goed kon inzetten, heeft het team een project met een normale doorlooptijd van ruim anderhalf jaar kunnen plannen in een zeer korte periode van 25 weken. Dankzij de medewerking van en de goede samenwerking tussen alle betrokken bedrijfsonderdelen binnen ProRail, is het ontwerpproces voor dit wijzigingsproject in slechts twaalf weken doorlopen.

Terugbrengen van de wissels In het weekend van 13/14 september is in Hilversum de eerste fase van het terugbrengen van de wissels uitgevoerd. In een periode van 52 uur, waarin geen treinverkeer mogelijk was tussen Weesp en Hilversum, heeft het bouwteam gezamenlijk gewerkt aan het inbrengen van vier nieuwe wissels en het aanpassen van de ligging van het spoor. Voorafgaand aan dit weekend waren er in de nachtelijke uren al verschillende voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. Het bouwteam heeft gewerkt met een planning, die in goed overleg met de gemeente Hilversum is opgesteld. In het weekend van 27/28 september is de tweede fase van het project uitgevoerd. De focus lag daarbij op het aanpassen van de bovenleidingconstructie. Door optimalisering van het doeltracĂŠ van de wissels, is een nieuw en slim ontwerp gemaakt met een minimale impact op de

10 14 iMaintain

26-26_J_Project wissels.indd 26

FOTOâ&#x20AC;&#x2122;S: ASSET RAIL

Wissels Hilversum terug in sneltreinvaart

bestaande spoorconstructie. Zo is voorkomen dat er veel tijd verloren zou gaan aan sloopwerk. In de nacht van 29 op 30 september is als laatste onderdeel van de herstelwerkzaamheden de treinbeveiliging aangepast en zijn de wissels definitief weer in dienst gesteld. Ook dit moment is zonder noemenswaardige problemen verlopen. Na een zeer intensieve periode is het project op tijd gereed gekomen. Het bouwteam wist dit bovendien zonder grote wijzigingen binnen het budget te realiseren.

Betrouwbaarheid De komende periode worden de wijzigingen aan de wissels goed gedocumenteerd. Deze revisiegegevens worden vervolgens verwerkt en teruggeleverd in de hiervoor gebruikte systemen. Hierdoor is het voor de onderhoudsaannemer mogelijk om de komende jaren de wissels op een verantwoorde manier te onderhouden en te zorgen voor de gewenste betrouwbaarheid. n

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

26-11-14 10:24

WAARDECREATIE IN MAINTENANCE 27

Waardecreatie met onderhoud Lukt het onderhoudspartijen om de business case van goed onderhoud te maken? Het is een oude vraag maar hij blijft actueel. Tijdens de recente ronde tafelbijeenkomst van het iMaintainplatform zochten stakeholders vanuit verschillende perspectieven naar het antwoord. En het begint met de vraag wat waarde is. Miriam Rook / Mark Oosterveer

De aanwezige specialisten van het iMaintainplatform vertegenwoordigden verschillende disciplines uit de (onderhouds-)markt. Zowel asset owners, opleiders, adviseurs, technisch dienstverleners en een branchevereniging discussieerden mee. Met de stelling: ‘De businesscase van goed onderhoud wordt nog steeds niet gemaakt’ werd de bijeenkomst afgetrapt, direct gevolgd door een discussie over wat waarde is. Alleen daar is al lang over te discussiëren. ‘De som van alle toekomstige kasstromen’ is een heldere en gangbare definitie. Maar die is voor deze industrie niet volledig of in ieder geval lastig te meten. Want hoe meet je de waarde van een tevreden klant? Of wat is de waarde van eigen kennis, innovatie en een beoordelend vermogen om opdrachtgevers te sturen en te beoordelen.

iMaintain Platform Het iMaintain Platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en assetmanagement. Partners en een expertpanel bieden de redactie ondersteuning door te vertellen over wat er speelt in de sector. Onderdeel van het platform zijn vier rondetafeldiscussies waarin telkens een actueel onderwerp wordt besproken. Deelnemers aan de rondetafeldiscussie van het iMaintainplatform: • Ton Huibers, Vlisco • Michel Grijpink, Hogeschool Utrecht • Hanno Spoelstra, SKF • Mark Haarman, Mainnovation • Roelf Venhuizen, Profion • Rob de Heus, Sitech • Erik Bijlsma, Gemeente Amsterdam • Jacques de Boer, Tebodin

in de besluiten om minder te investeren. Om de juiste business case te maken, is het voor technici dus ook belangrijk om ook zaken als veiligheid, milieu, economische gevolgen en effecten voor een klant mee te nemen. Het pleit voor een mix tussen technische en bedrijfskundige vaardigheden. Het zijn vaardigheden die steeds ingezet moeten worden om in te spelen op veranderende omstandigheden. Nieuwe bezems als gevolg van ander bestuur of management, kunnen op zoek gaan naar ‘quick wins’ in kostenbesparing. En dan is op onderhoud snel bespaard. En dat terwijl op de lange termijn juist goed geld verdiend wordt door te investeren in het voorkomen van storingen en het verlengen van de levensduur van de installaties.

Technische en sociale innovaties Mix van vaardigheden In de onderhoudswereld wordt nog vaak gedacht in techniek en oplossingen, maar wordt nog te weinig gekeken naar waarde en opbrengst voor de langere termijn. Maintenance specialisten moeten een sterke business case neerzetten om het management van de organisatie in te laten zien waar er kosten te besparen zijn of waar er juist geld te verdienen is. Daarnaast moet ook duidelijk worden gemaakt wat de gevolgen en risico’s zijn als een budget wordt verkleind. Het hoeft geen direct probleem te zijn als er niet wordt geïnvesteerd in bijvoorbeeld kennis of vervanging. Maar als het op den duur effect heeft op de overall doelen van een bedrijf, dan moet dat wel meegenomen worden

‘We moeten meer naar elkaar kijken en bedenken wat er te leren valt van andere bedrijven.’

Als voorbeeld zijn de nieuwe centra voor technisch onderhoud van NedTrain aangehaald. De case werd onlangs ook op iMaintain prestatiemanagement gepresenteerd. Dit bedrijf toont aan dat een nieuwe investering op een lange termijn veel kan gaan opleveren. En omdat er effectiever onderhoud gepleegd kan worden, zijn er minder assets nodig om de benodigde hoeveelheid ‘bakken op de rails’ te hebben. De waarde zit hem daarbij niet alleen in kostenbesparingen, maar ook in het uiteindelijke comfort van de eindklant, de reiziger. De experts zijn het eens dat de onderhoudswereld nog vrij conservatief is in haar denken. Longterm innovation blijft vaak achterwege, maar kan wel van grote waarde zijn. Er moet verder gekeken worden dan alleen instandhouding, maar juist naar technisch en sociaal innoveren. Het is daarbij de kunst om niet steeds hetzelfde te doen om zo te komen tot nieuwe inzichten en oplossingen. Met een multidisciplinaire mix van techniek, sociale vaardigheden en een bedrijfskundige kijk op de zaak wordt nieuwe waarde gecreëerd. n

iMaintain 14

27-27_M_Waardecreatie_alt.indd 27

26-11-14 10:25

28 PROFION MAINTENANCE LINQS

Waar ligt de sleutel naar verwaarding van kennis? Begin november gaven twee sprekers voor Profion Maintenance Linqs vanuit een verschillende invalshoek hun kijk op het thema kennisvalorisatie. De conclusie: kennis beschikbaar maken voor andere partijen is een complex proces, waarbij vooral samenwerking heel belangrijk is. Liesbeth Schipper

Kennisvalorisatie is het benutten van wetenschappelijke kennis in de praktijk. Een succesvol voorbeeld van deze overdracht en toepassing van kennis gaf Leonie van Drooge van het Rathenau Instituut. ‘Industriële bakkerijen wilden gezamenlijk een oplossing vinden voor het schoonmaken van aangekoekte bakblikken. Zij gingen op zoek naar andere materialen om bakblikken van te maken en kwamen terecht bij een hoogleraar Fysische Chemie met bijzondere belangstelling voor koken en bakken op grote schaal. Die man was daardoor in staat mee te denken met grote bakkerijen en met het proces dat daar plaatsvindt.’ De hoogleraar nam het bestaande proces als randvoorwaarde mee bij het zoeken naar een oplossing. ‘Hij realiseerde zich ook dat hij niet met uitermate kostbaar materiaal aan moest komen. Het moest een materiaal zijn waar je een flink aantal bakblikken van kon aanschaffen.’

Gevoel De succesfactoren in dit verhaal: het vinden van de juist ingang, de juist univer-

Ergernissen Waar bedrijven vaak tegenaan lopen als ze een onderzoeksopdracht neerleggen bij een universiteit, is dat de realiteit van alledag niet altijd op het netvlies van de student of de begeleider staat. ‘Kennis is dan wel beschikbaar, maar de vraag is of het geschikt is. Bovendien moet een student een uitgebreide analyse maken om te kunnen afstuderen, maar het bedrijf is met een dik en wollig verslag niet geholpen.’ Nog zo’n ergernis: onderzoeksinstituten sluiten rapport vaak af met een aanbeveling voor vervolgonderzoek. Van Drooge: ‘Als je het naadje van de kous wilt weten, kom je altijd wel weer een naadje tegen waar je niet alles van weet. Eigenlijk zeg je dan: we weten het niet, en dan geef je dus ook geen advies. Wetenschappers realiseren zich vaak vooral wat ze niet weten, en niet wat ze wel weten. Zeg het tegen zo’n instituut! Rathenau heeft het ook een aantal keren teruggekoppeld gekregen en is daar echt verder mee geholpen.’

10 14 iMaintain

28-28_K_kennisvalorisatie.indd 28

siteit, de juiste hoogleraar. Van Drooge: ‘Voor het welslagen van zo’n project is gevoel nodig voor het bedrijf, voor het proces, voor wat daar van belang is. Want nee, de bakkers kunnen het deeg niet veranderen of op hogere temperaturen bakken.’ Oscar Smulders, innovation manager Kennis en innovatiecentrum van het Maintenance Value Park Terneuzen, ziet ook dat samenwerken altijd mensgebonden blijft. ‘Het vergt een manier van openstellen. Als er een klik is tussen twee personen dan gaat een innovatieproject zo de lucht in. En als men aan tafel zit omdat de baas heeft gezegd dat het moet, werkt het niet. Dan is er geen draagkracht om er echt iets van te maken.’

Vertaalslag Het Kennis en innovatiecentrum werkt vooral vraaggestuurd. ‘We krijgen een vraag van een asset owner en zoeken daar liefst een bedrijf bij die een oplossing kan bieden. Hoewel we wel contacten hebben met bijvoorbeeld TU Eindhoven als het gaat om onderhoudslogistiek of met TNO voor inspectiemethodieken, blijft het moeilijk om de vertaalslag te maken van wetenschappelijke kennis naar toepassing op industriële schaal.’ Zo wilde TNO met het Kennis en innovatiecentrum pilots opzetten voor een aantal inspectiemethodieken. Smulders: ‘Zo’n instituut gaat daar vrij langzaam in en een bedrijf als Dow zegt dan: “Het duurt allemaal veel te lang, we stappen uit dit project en zetten zelf een pilot op. We nodigen daar een aantal partijen voor uit die veel sneller aan de slag gaan omdat er dan een bedrijfsplan achter zit.” De druk binnen bedrijven om heel concreet resultaten neer te leggen, is moeilijk af te stemmen op de lange insteek van wetenschappelijk onderzoek.’ n

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

26-11-14 10:25

Maint

Het magazine van de NVDO

In offshore onderhoud is geen platform gelijk | Veiligheid prioriteit tijdens onderhoud in de tunnel | Verslag NVDO Jaarbijeenkomst 29-30_MA_NVDO_cover.indd 29

26-11-14 10:26

Specialist in Heat Treatment Preheating and stress relief Induction and resistance Stationary furnaces Dry out and curing Rental and sales Mobile furnaces

www. delta-heat-services.com info@delta-heat-services.com +31 (0) 187 - 49 69 40

29-30_MA_NVDO_cover.indd 30

26-11-14 10:26

Van de voorzitter Realiseren van operational excellence Het continu verbeteren van bestaande processen om de effi-

stellen wanneer onderhoud nodig is, kunnen onnodige inves-

ciëntie te verhogen, is een belangrijk thema geworden, zo-

teringen of kosten vermeden of uitgesteld worden.

wel binnen als buiten onze onderhoudswereld. In sommige gevallen wordt dit gestuwd door kostenbesparingen, om de

Vanuit de NVDO Suto survey is gekeken met welke strategie

kapitaalintensieve elementen van het primaire proces het

bedrijven het meest succesvol zijn. Interessant zou zijn om

beste optimaal te benutten.

te onderzoeken of de be-

Overall Equipment Effective-

drijven die voor operational

ness (OEE) kan helpen bij

excellence kiezen wellicht

het identificeren en categoriseren van de prestatieverliezen op assets. In zo’n geval wordt gekeken naar de totale tijd dat een asset beschikbaar is en zou moeten zijn, de snelheidsverlie-

‘Wanneer u de verliezen inzichtelijk maakt, heeft u het fundament om effectief te kunnen verbeteren.’

geen druk van buitenaf voelen, dan wel risicovermijdend gedrag vertonen. Opdrachtgevers die deze druk wel ervaren, zijn bereid om radicale innovaties op te pakken. Bij operational ex-

zen en kwaliteitsverliezen.

cellence worden processen

Door dit goed toe te passen

zodanig ingericht en be-

kunnen geplande en onge-

schreven dat de producten

plande stilstand, verlaagde capaciteit en verminderde pro-

en diensten voor een zo laag mogelijke prijs geleverd kunnen

ductkwaliteit gereduceerd worden.

worden, maar wel volgens de eisen van de klant. Is dat in het belang van asset management?

In een ideale fabriek draaien de machines honderd procent van de tijd, op honderd procent van de snelheid en met hon-

Een steekhoudende vraag die ik met belangstelling beant-

derd procent kwaliteit. Helaas komt dit in de praktijk slechts

woord zie binnen de Suto Benchmark 2015. De samenwer-

zelden voor. Het verschil tussen het ideaal en de werkelijk-

kende technische universiteiten roep ik dan ook op om samen

heid zijn dus verliezen. Wanneer u de verliezen inzichtelijk

met u, nieuwe stakeholders, en het Suto-bestuur, een aanbe-

maakt en visualiseert, heeft u het fundament om effectief te

veling voor te schrijven. Ik kijk er vanuit mijn voorzitterschap,

kunnen verbeteren. OEE is zeer direct en krachtig in het loka-

maar ook vanuit mijn professie, met heel veel belangstelling

liseren van verliezen, daarom begint een succesvol verbeter-

naar uit.

traject dikwijls met het meten van OEE. Ook predicatief onderhoud aan assets kan helpen bij het realiseren van operational excellence. Door op basis van de conditie van assets vast te

Bas P. Kimpel Voorzitter

MaintNL 10 – 2014 31

31-31_MB_NVDO_Voorzitter.indd 31

26-11-14 10:39

Maintenance manager

In offshore onderhoud is geen platform gelijk Hoewel er vanaf de kust weinig van te zien is, staat de Noordzee behoorlijk vol met gas- en olieplatforms. Alleen al in het Nederlandse deel staan er ruim 140. Ze zijn niet allemaal bemand en zelfs niet alle platforms zijn productieplatforms, maar ze hebben wel allemaal onderhoud nodig. Wintershall, dochterbedrijf van de Duitse chemiereus BASF, heeft een bescheiden dertig stuks in bezit en Henk-Jan ter Stege is als superintendent maintenance verantwoordelijk voor de conditie ervan. David van Baarle Zijn opdracht is om de strenge veiligheidsnormen, die de olie- en gaswinningbranche kent, te vertalen naar degelijk onderhoudsmanagement. Dat gaat hem goed af, daar is ook het topmanagement van BASF van overtuigd. Hij doet er zelf bescheiden over, maar mede door de ontwikkeling van een nieuw maintenanceconcept won Wintershall in 2008 de innovatieprijs van het bedrijf, nadat het remote controlled operations team de controlekamers van de negen bemande productieplatforms verplaatste naar een landlocatie in Den Helder. ‘We hebben nu centraal overzicht over alle productielocaties en kunnen waar nodig bijsturen’, zegt Ter Stege. ‘Daarmee houden we grip op de situatie, terwijl we minder operators in de controlekamers offshore nodig hebben.’

we wel een productielocatie in bedrijf. Toch zijn er in Rusland, Noorwegen, het Midden-Oosten en Australië grotere velden te vinden’, zegt Ter Stege. ‘Het voordeel hier is dat we een stabiele markt en een goed ondernemersklimaat hebben en dicht bij de afzetmarkt zitten. Daarmee zijn de transportkosten ook een stuk lager.

‘Iedere inspanning van de onderhoudsafdeling moet ten dienste staan van de asset effectiviteit en de technische beschikbaarheid.’

Achtergrond Om de onderhoudsfilosofie van Ter Stege te kunnen volgen, is enige kennis over de Nederlandse olie- en gasmarkt nodig. De grootste uitdaging is momenteel het feit dat de grote gasvelden op hun retour zijn en dat er nog maar weinig nieuwe grote velden worden gevonden. Dat wil zeker niet zeggen dat de activiteiten op de Noordzee afnemen. ‘Het is ons beleid om nu zeer actief op zoek te gaan naar de kleinere velden, die door innovatieve methodieken wel kunnen worden ontwikkeld. Dat lukt aardig. Ieder jaar brengen

Daar komt bij dat de offshore olie- en gasmarkt hier al een tijdje aanwezig is en de infrastructuur navenant volwassen is. We hebben een uitgebreid leidingennet om het gas en de olie aan land te krijgen, te behandelen en verder te transporteren. Bovendien is er om onze activiteiten heen een gezonde markt ontstaan met service providers, die de olie- en gasmaatschappijen ondersteunen.’ De hogere leeftijd van de infrastructuur is tevens een beperking, want er zit een grens aan de levensduur van de offshore pijplei-

dingen. Ter Stege: ‘Het is lastig te voorspellen hoe lang we de infrastructuur nog intact kunnen blijven houden. De levensduurverwachting van een producerend veld heeft namelijk ook veel te maken met strategische beslissingen die bedrijven nemen. Nu behandelen we het gas nog voordat het de pijpleiding in gaat, maar je zou er ook voor kunnen kiezen om het gas vanaf een onbemande locatie nat in de pijpleiding te transporteren en pas op een hoofdeiland te drogen. Dat scheelt aanzienlijk in de onderhoudskosten van de behandelingsinstallatie, maar heeft wel nadelige gevolgen op de levensduur van de infrastructuur.’

Standaardisatie Wintershall had al eerder productieplatforms van Penzoil in de Noordzee overgenomen en bouwde ook zelf platforms, maar verdubbelde de productie na de overname van Clyde Petroleum in 2002. Veel van die platforms waren op hun beurt weer overgenomen van grote spelers als Mobil en BP. En daarmee wordt direct de grootste uitdaging van Ter Stege duidelijk: geen enkel platform is gelijk. ‘We hebben een negental bemande productieplatformen, maar ook een aantal zogenaamde satellietplatforms. Een paar putten zijn zelfs aangesloten op de zeebodem (de zogenaamde Subsea Completions). Je wilt als maintenance manager zoveel mogelijk standaardisatie: daarmee kun je niet alleen de prestaties van de assets vergelijken, maar ook besparen op trainingen op spares en ga zo maar door. Maar dat blijkt in de praktijk lastig voor elkaar te krijgen. Sterker nog, er zijn geen twee platforms hetzelfde. De ontwikkelingen in deze branche gaan zo snel, dat als je na twee jaar een zelfde soort platform wilt bouwen, de techniek al weer zover gevorderd is dat hij er heel anders zal uitzien, met vaak verbeterde apparatuur. De stap die we a l hebben gezet, is om per platform zoveel mogelijk te standaardise-

32 MaintNL 10 – 2014

32-35_MM Maintenance manager.indd 32

26-11-14 10:33

FOTO: FOTOBIERSTEKER.NL

ren. Dat betekent dat we bijvoorbeeld één soort compressor gebruiken of kiezen voor één merk control unit. Dat wil overigens niet zeggen dat we alles voorkauwen. We specificeren functioneel en laten het aan de aannemer over om daar keuzes in te maken.’

Rolverdeling Over de rol van maintenance in de organisatie, is Ter Stege duidelijk: ‘Ik ben een felle tegenstander van verzuiling. Maintenance heeft een volledig gelijkwaardige rol in de organisatie als productie of nieuwbouw. Onderhoud heeft tenslotte in deze branche zeer veel invloed op productie en vice versa. Je ziet wel eens in bedrijven dat onderhoud of juist operations eigen koninkrijkjes proberen te stichten, maar dat komt de efficiency niet ten goede. Iedere inspanning van de onderhoudsafdeling moet ten dienste staan van de asset effectiviteit en de technische beschikbaarheid. Dat is het uitgangspunt waarop we de organisatie sturen en waarop het budget wordt afgestemd. Samen met operations kijken we naar de oorzaken van bijvoorbeeld onderproductie of incidenten en stellen gezamenlijk een plan op om dat in de toekomst te voorkomen. We hebben een goed ingericht en transparant maintenance management systeem, waar de allocatie van de

kosten van onderhoud en inspecties inzichtelijk zijn voor iedereen in de organisatie.’ Inmiddels is Wintershall zover dat de bediening van de productieplatforms redelijk standaard is ingericht. ‘Voor de operators is het belangrijk dat ze een put of een compressor kunnen onderscheiden, ongeacht van welk merk deze is. En sinds de invoering van ons CMMS hebben we ook een goede feedback op de performance van de verschillende merken. We weten hoe het equipment zich gedraagt en waar de costdrivers en performance killers zitten. We koppelen die informatie ook terug naar de OEM’s, die daar weer hun voordeel mee kunnen doen in volgende versies van hun apparatuur. En mochten we zelf aanpassingen willen doen, dan zetten we een management of change project in om ervoor te zorgen dat de veranderingen passen in het design.’

Veiligheid prioriteit De onderhoudsbudgetten staan volgens Ter Stege nauwelijks ter discussie. ‘De budgetten zijn zeer transparant, waarbij zo’n zeventig procent is gerelateerd aan de veiligheid. Daar wordt niet aan getornd. Veel systemen die wij preventief onderhouden zijn niet direct procesgerelateerd, maar zijn geïnstalleerd als veiligheidssystemen voor de mensen die offshore werken, zoals bij-

voorbeeld reddingboten of brandblussystemen. Voor die systemen zijn de onderhoudseisen zeer nauw omschreven en als je compliant wilt zijn aan de weten regelgeving zul je moeten aantonen dat je op tijd je inspecties uitvoert. Dat doen we dan ook. Maar uiteraard kijken we wel waar we kunnen optimaliseren. Dat betekent dat we in sommige gevallen Risk Based Maintenance toepassen, maar in andere gevallen toestandgestuurd onderhoud. Op sommige productielocaties werken we met ‘as produced’ contracten. Dat wil zeggen dat we al het gas leveren dat het platform kan produceren. Dan werk je met heel andere risicoprofielen dan op platforms waar je aan een leveringscontract vastzit. Maar ook op de platforms zelf, moet je heel goed kijken naar de bijdrage van de assets aan het productieproces en de veiligheid. Voor de minder kritische assets kun je uiteraard andere keuzes maken en soms zelfs wachten tot iets kapot gaat. De noodverlichting in een slaapvertrek is toch kritischer voor de veiligheid dan een leeslamp in dezelfde ruimte.’

Diverse werkzaamheden Met het vorige voorbeeld stipt Ter Stege de diversiteit aan van het offshore onderhoudswerk. ‘Eigenlijk is zo’n productieplatMaintNL 10 – 2014

32-35_MM Maintenance manager.indd 33

26-11-14 10:33

NDT G6 Welders Bolt Tensioning Industrial Rope Techniques

Special Lifting

Samen kunnen we met de Service Master Plus en de Serviceman Plus uw systemen monitoren.

Painting Rescue Teams Paint Inspection

De Serviceman Plus is robuust, draagbaar en gemakkelijk in gebruik. U heeft de mogelijkheid om druk, flow en temperatuur in een oog opslag snel uit te lezen. De Serviceman Plus is ideaal voor gebruik bij mobiele en industriĂŤle systemen.

Heat Treatment

De Service Master Plus is een draagbaar multifunctioneel meetinstrument dat wordt gebruikt bij hydraulische toepassingen voor het meten van druk, temperatuur, flow en stroom / spanning. Men kan hiermee gegevens meten, volgen, analyseren en opslaan. Dit is zeer geschikt voor service/onderhoud werkzaamheden. Zowel de Serviceman Plus als de Service Master Plus kunt u uitlezen op uw computer.

Rope Access? SKY-ACCESS!

T. +31 (0)88 - 12 33 600 WWW.SKY-ACCESS.COM

www.parker.nl

0030Imaintain05122014.indd 1

32-35_MM Maintenance manager.indd 34

21-11-14 14:03

26-11-14 10:33

form en de bijbehorende satellieten vergelijkbaar met een kleine stad met zijn eigen energievoorziening, drinkwatervoorziening, brandweer en bijvoorbeeld afvalverwerking. Mensen moeten behalve werken ook slapen, eten, recreëren en zich kunnen verplaatsen. Het personeel aan boord van zo’n platform moet dan ook een soort duizendpoot zijn. Een doorsnee werknemer kan een werkvergunning uitschrijven, gasten begeleiden, een helikopter voltanken, een kraan besturen, inspecties uitvoeren en is daarbij ook nog een gevaarlijke stoffen deskundige. Zodra je offshore gaat, is de ruimte beperkt en dan is er geen plaats voor vaste specialisten. Die kunnen we wel bereiken via de bestaande communicatiemiddelen of desnoods invliegen, mocht dat nodig zijn.’

Die communicatiemiddelen zijn een hoofdstuk apart. De productie wordt namelijk zoveel mogelijk vanaf het land aangestuurd via het DCS-systeem. ‘We hebben remote controlled operations, die vanaf onze onshore locatie in Den Helder alle processen op alle productieplatforms opstarten en controleren. We maakten de keuze voor één controlekamer al een tijd geleden. Het voordeel is dat we plantkennis gecentreerd hebben aan de wal in Den Helder en die gezamenlijk kunnen inzetten op de verschillende platforms. De controlekamer operators zien op hun schermen de status van de platforms en kunnen ook ingrijpen als het mis dreigt te gaan. Uiteraard is er wel een wisselwerking nodig tussen de operators aan de wal en de uitvoerende technici op de platforms. Zij zijn immers de ogen en oren van de operators en kunnen zien, horen en ruiken wat er daadwerkelijk gebeurt. Er is dan ook regelmatig werkoverleg tussen de wal en de platforms via videoconferenties. Ook als monteurs ter plekke

FOTO: WINTERSHALL

Communicatie

de situatie willen laten zien, beschikken ze over de nodige hulpmiddelen.’

Gewenste niveaus De kracht van de onderhoudsorganisatie zit volgens Ter Stege in de mix van specialisten en technische alleskunners, maar ook in de ervaring die de meeste mensen van zijn team hebben in offshore onderhoud. ‘De specialisten moeten zich in kunnen leven in de situatie waarin een monteur zijn werk moet doen en hebben dus offshore ervaring nodig. De analyses en maintenance engineering gebeuren aan de wal door de CMMSengineer. We hebben specialisten in huis voor turbines en compressors, hydraulic- en hoogspanningsspecialisten en experts in

MAINTENANCE MANAGER OF THE YEAR 2015 Wie wordt Maintenance Manager of the Year 2015 Wie volgt Johan Wolt van Akzo Nobel op in 2015? Wie verdient het om mee te doen aan deze eervolle strijd om de titel Maintenance Manager of the Year? Schrijf nu in of draag uw kandidaat voor via de website van de NVDO. Op 19 maart 2015 wordt tijdens iMaintain, het jaarcongres van de NVDO en het iMaintainplatform, de winnaar van de verkiezing bekend gemaakt.

procesautomatisering. Dit zijn allemaal specialisten die in de offshore hebben gewerkt en dus uit de praktijk weten hoe onderhoud op een platform er aan toegaat. Daarbij hebben we nog een derde laag ingericht om de integriteit te waarborgen voor de safety critical systemen door de Integrity engineer. De maintenance planner zorgt er met de offshore crew voor dat de servicepartners inspecties en testen van kritische installaties op tijd uitvoeren. We gebruiken Maximo als CMMS en om er zeker van te zijn dat de invoer van data uniform is en waarde toevoegt, hebben we een Maintenance administrator aan het team toegevoegd. Die krijgt de rapportage van de OEM’s, contractors, maar ook van onze eigen mensen te zien om dit vervolgens in het systeem in te voeren. Die keuze is een gouden greep gebleken en is zeer waardevol voor de organisatie.’ Hij vervolgt: ‘De Deming cirkel van plan, do, check en act moet altijd worden gesloten. Dat betekent dat we niet alleen ervoor zorgen dat inspectieroutines worden aangepast aan de bevindingen, maar we registreren het ook als er bijvoorbeeld meer training nodig is om een asset in conditie te houden. De kunst is om te borgen dat het systeem op het gewenste niveau blijft functioneren.’ n MaintNL 10 – 2014

32-35_MM Maintenance manager.indd 35

26-11-14 10:33

Storingsanalyse

Storingsmeldingen stukken gebruiksvriendelijker Veel productiebedrijven werken met het ERP-systeem van SAP. Dat bedrijfsinformatiesysteem kan veel, maar is niet altijd even gebruiksvriendelijk. Bij het Hengelose Twence, een bedrijf dat afval omzet in energie, bleek het melden van een storing omslachtig en onduidelijk. Dankzij een ‘nieuwe jas’ is dat stukken verbeterd. Pieter Pulleman

Om bedrijven op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen omtrent asset management en SAP, hield SAP-partner Ideo op 6 november een workshop. Hierin was een apart hoofdstuk opgenomen voor het beter vastleggen van storingen in het SAPsysteem. De workshop werd gehouden in het DAF-museum in Eindhoven en een vijftigtal belangstellenden waren aanwezig.

Feiten Bij Twence vonden ze dus dat het melden van storingen beter en gebruiksvriendelijker moest kunnen. Zij vroegen de NVDO om de workshop ‘Storingsanalyse, maar dan Anders!’ te verzorgen. Die workshop is gebaseerd op de RATIO-aanpak en de concepten van CoThink. Die benadering zorgt ervoor dat de kennis en vaardigheden van medewerkers effectief worden ingezet. Dat medewerkers zichzelf en elkaar kritisch vragen stellen om de feiten op een rijtje te zetten, op een manier die garant staat voor blijvend resultaat. De CoThink medewer-

kers hebben jarenlange ervaring in het succesvol oplossen van problemen en vraagstukken.

Zilver Om het de operators gemakkelijk te maken wilde Twence deze aanpak laten ondersteunen door het SAP-systeem, dat daar niet standaard voor is ingericht. Op basis van een grondige analyse van de behoefte, werd een wensenlijst gemaakt en werd contact gezocht met Ideo. Dit IT-bedrijf is specialist in service- en onderhoudsprocessen en heeft jarenlange ervaring in het maken van applicaties voor SAP. Zij ontwierpen, populair uitgedrukt, een uiterma-

te gebruiksvriendelijke ‘jas’, waarmee productiemedewerkers storingen in de fabriek kunnen melden. Het systeem zorgt ervoor dat de storingen terechtkomen bij de juiste persoon voor verdere analyse en afhandeling. Bovendien zien de melders de voortgangsstatus van het gemelde probleem. De technologische oplossing, gekoppeld aan een manier om een gedragsverandering te bewerkstelligen, was volgens de jury van de SAP Quality Awards voldoende om Twence in oktober van dit jaar het zilver toe te kennen in de categorie ‘Rapid Delivery’. SAP beloont ‘klanten die uitblinken in hun uitvoering en planning van hun SAPsoftware implementaties’. Om een award te verdienen moet aan een tiental strenge voorwaarden worden voldaan. De prijs is dus een mooie internationale erkenning.

Open vragen stellen Bert Visser van CoThink gaf in de workshop een interactieve toelichting op de totstandkoming van de vernieuwingen. Op automerk ‘sorteerde’ hij eerst de toehoorders om hen zo met elkaar kennis te laten

De NVDO Maintenance Academy biedt het meest complete bij- en nascholingsaanbod voor onderhoudsprofessionals. Kijk op maintenance.nvdo.nl/ maintenance-academy voor een compleet cursusaanbod.

FOTO: IDEO

MAINTENANCE ACADEMY

36 MaintNL 10 – 2014

36-37_MN Storingsanalyse CoThink.indd 36

26-11-14 10:49

FOTO: TWENCE

De fabriek van Twence in Hengelo.

maken. Je zou het een metafoor kunnen noemen voor de onzichtbare kennis. ‘Er zit zo veel ongebruikte kennis in elke organisatie’, zei hij. ‘Die moet je effectief leren gebruiken. We hebben enorm goed gekeken naar hoe de operators eigenlijk werken.

‘Een goeie melding maken is heel moeilijk. Daar hebben we wat aan gedaan.’ Vaak gaat er erg veel tijd verloren door onduidelijke communicatie over een al even onduidelijke storingsmelding. Daarom wilde Twence de werkwijze rond de storingsmeldingen stevig opschudden, ze wilden ingesleten patronen doorbreken.’ Aan de hand van een ‘raadsel’ over de vraag hoe een papegaai aan zijn einde was gekomen, bleek al snel dat verreweg de meeste vragen in gesloten vorm werden gesteld, open vragen waren veel zeldzamer. ‘Terwijl juist dat soort vragen eerst de feiten op een rijtje zetten en vervolgens leiden tot een structu-

rele oplossing’, aldus Visser. ‘Gesloten vragen leiden vaak alleen maar tot voorbarige conclusies. Maar een goeie melding maken is heel moeilijk. Daar hebben we wat aan gedaan.’ Een probleem heeft gevolgen maar ook een oorzaak. ‘De oorzaak is meestal direct bekend, maar als dat niet het geval is moet je vragen gaan stellen. Zijn er bijvoorbeeld voorschriften genegeerd? De rol van de melder en de analist, de ontvanger, is cruciaal. Goede vragen zijn dan uitermate belangrijk. Maar het een roept ook het ander op. Door meer structuur in de informatie vast te leggen, ontstaat als vanzelf ook de roep om meer feedback over de voortgang van het gemelde probleem.’

Praktisch blijven Berto Prinsen, maintenance engineer bij Twence, gaf een nadere toelichting op het tot stand komen van de vraag die Twence de NVDO stelde. ‘Wij hebben ongeveer vijftig medewerkers die storingen melden. Ons doel was meervoudig: We wilden de operators meer betrekken bij het hele proces, we wilden een doelmatigere afhandeling van de klachten door maintenance en we wilden meer en betere informatie. De work-

shop ‘Storingsanalyse maar dan Anders!’ bleek voor velen een eye-opener. We zagen ook meteen dat we wel praktisch moesten blijven; je kunt niet elke storing in de standaard opnemen. Bovendien heb je soms te maken met acute storingen en die moeten meteen worden opgelost.’ De nieuwe werkwijze heeft Twence veel tijd bespaard. Aan de hand van een voorbeeld over een defect aan de slakkenkraan liet hij zien hoe complex een storing kan zijn en hoe belangrijk het is om goede informatie van de operators te krijgen. Hierbij speelden vragen als ‘Wat was de oorzaak? Was het warmte, de ventilator, een hoge vochtigheidsgraad, het veelvuldig gebruik van de resetknop, was het al ooit eerder waargenomen?’. Prinsen vervolgt: ‘Het lege invulscherm is vervangen door een scherm met open vragen. Bovendien kunnen er nu bijlagen worden toegevoegd aan de storingsmelding, zoals foto’s.’ Op de vraag of de operators ook tevreden waren met het nieuwe systeem, zei hij: ‘Grotendeels wel. Wat we wel merken is dat de operators nu ook meer willen weten over de verdere afhandeling van hun melding. Maar uiteindelijk is dat ook wat we wilden bereiken.’ n MaintNL 10 – 2014

36-37_MN Storingsanalyse CoThink.indd 37

26-11-14 10:49

De vloer op

Veiligheid prioriteit tijdens onderhoud in de tunnel De twee kilometer lange Roertunnel op de A73 ligt er verlaten bij. Op de plek waar normaal gesproken het verkeer raast, is gedurende deze nacht een groot aantal onderhoudsmensen aan het werk; meer dan honderd in totaal. Ingrid Rompa ‘De werkzaamheden zijn opgedragen aan Vialis, maar Rijkswaterstaat is als tunnelbeheerder nog wel integraal verantwoordelijk voor wat er op dit moment gebeurt in de tunnel’, vertelt algemeen coördinator beheer en onderhoud Teun Gosselink. ‘Ik loop of rijd daarom altijd een rondje door de tunnels om te controleren hoe de werkzaamheden worden uitgevoerd.’

de tijd open. Het grootste deel van de tijd dat we niet open waren, is gerelateerd aan het verkeer (pechgevallen en aanrijdingen), maar ook aan gepland onderhoud zoals vannacht. Niet beschikbaar als gevolg van storingen was maar 0,03 procent. Voor tien à vijftien storingen in installaties per jaar moeten we dicht of een maatregel treffen. Aan de cijfers is te zien dat we nu een heel stabiele situatie hebben.’

Toolbox-meeting De Roertunnel en de tunnel Swalmen op de A73 zijn standaard tien keer per jaar van 20.00 tot 06.00 uur afgesloten voor verkeer in verband met onderhoudswerkzaamheden. Voordat iedereen aan het werk gaat, schrijft men zich in en wordt een Toolboxmeeting gevolgd bij Rijkswaterstaat Dienstkring St. Joost in Maasbracht. Daar wordt ook een draaiboeksluiting uitgereikt door de aannemer. ‘We willen iedereen ervan doordringen dat men veilig moet werken’, benadrukt Gosselink. ‘Veiligheid staat altijd bovenaan.’ Na de Toolbox-meeting rijden we naar Dienstgebouw Midden in Roermond. Dit dienstgebouw staat bovenop de tunnel. ‘In totaal hebben we op de Roertunnel drie dienstgebouwen: Zuid, Noord en Midden. In deze dienstgebouwen staan onder meer technische installaties om de veiligheid in de tunnel te borgen.’

Stabiele situatie In de loop der jaren is er een beeld ontstaan dat de tunnels van de A73 heel vaak dicht zijn. Dat slechte imago moet nodig worden bijgesteld, vindt Gosselink. ‘In 2013 en 2014 waren we 98,75 procent van

‘Als wij onze asfaltreparaties niet goed hebben gedaan, dan kan de omgeving daar last van hebben.’

Voordat we de tunnel inlopen vertelt Gosselink iets over de prestaties van de tunnels. ‘De Roertunnel en de tunnel Swalmen zijn gebouwd in 2005 volgens een DBM-contract; Design, Build, Maintain. In 2008 is er een beperkte openstelling geweest en in 2009 volgde de volledige openstelling. In 2011 is er een instandhoudingcontract opgesteld, dat is verlengd tot 1 december 2016. Het is een prestatiecontract met daarbij de nadruk op risicogestuurd beheer en onderhoud.’ Vialis is in dit geval de hoofdaannemer. ‘Er wordt gekeken naar de frequentie en diepgang van de activiteiten, en er worden maintenance analyses gemaakt en dat wordt teruggekoppeld naar het onder-

houdsplan. Daarmee toon je aan dat je ‘in control’ bent. Bij ons is het belangrijk om aantoonbaar de veiligheid voor de weggebruiker te borgen. Daarvoor is een nauwkeurige registratie en rapportage van de prestaties van alle deelinstallaties - waaronder ventilatoren, camera’s en verlichting - van groot belang.’

Betere denkwijze In 2013 hebben we een andere manier geïntroduceerd om naar storingen te kijken, waarbij een tunnel gesloten dient te worden. Voor een tunneloperator is het nu snel te bepalen of faaldefinities vanuit de landelijke tunnelstandaard worden overschreden. We kijken nu op een andere manier tegen het sluiten van de tunnel aan. We hadden een storing urgentiematrix, die uitging van het type storing en wat je dan moet doen. De faaldefinities gaan uit van wat je hebt en of je wel dicht moet. Dat is een betere denkwijze.’ Het onderhoud, dat deze nacht plaatsvindt, is correctief en preventief, vertelt Gosselink. ‘In het prestatiecontract is een aantal kritieke prestatie indicatoren (KPI’s) gedefinieerd voor wat betreft beschikbaarheid, kwaliteit en service. Belangrijk zijn prestaties en rapportages. We kijken naar onderhoudsprestaties en naar de prestaties van de tunnel in zijn geheel. De risk based maintenance methodiek is nieuw voor ons en voor onze (onder)aannemers. We hebben daar een leidraad voor.’ Gosselink pakt er een lijvig boekwerk bij en lacht. ‘Het is veel en lastige materie. Het duurt dus even voordat het allemaal is ingeregeld, maar we zien nu wel dat het zijn vruchten afwerpt.’ Bij de stormvloedkering wordt deze methodiek ook al gebruikt. ‘Het bevalt heel goed. Het gaat er van uit dat je leert van je systemen; dat je daar iets mee doet en dat je dat terugkoppelt en terugziet in het onderhoud. En ook alleen de belangrijke zaken; dus daar waar je risico loopt, ga je de fre-

38 MaintNL 10 – 2014

38-40_MD De vloer op.indd 38

26-11-14 10:50

FOTO: ESTER AMMERLAAN

quentie of de diepgang verhogen.’ Er hangt ook een financiële prikkel aan, meent Gosselink. ‘En dat houdt ons scherp. Onze operators registreren alles. Dat heb je nodig om de operatie te kunnen sturen.’

Vluchtwegen De wand van de operatorruimte is gevuld met tientallen monitoren. Op dit moment worden de camera’s door Vialis bediend, omdat de tunnel in onderhoudsmodus staat. ‘Het is hier altijd bemand. Door het hanteren van een werkvergunningensysteem kennen we elke activiteit. Zo wordt controle gehouden op de uitvoering van werkzaamheden.’ Een andere ruimte is gevuld met communicatie- en computerapparatuur. ‘Dit zorgt ervoor dat alle beelden binnenkomen en de beveiligingssystemen kunnen werken.’ In de luchtbehandelingruimte wordt ervoor gezorgd dat de computers en alle andere apparaten op de juiste temperatuur worden gehouden. ‘Deze systemen zijn net zo belangrijk als de primaire veiligheidssystemen. Als dit uitvalt, valt de rest ook uit. Op dit moment wordt ook aan de besturingsinstallaties onderhoud gepleegd. Omdat er nu geen verkeer door de tunnel rijdt, kunnen we er ongestoord aan werken.’ Via de vluchtdeur komen we in de tunnel

PROFIEL Naam: Leeftijd: Opleiding: Bedrijf: Functie:

Teun Gosselink MSc 56 jaar HTS E, Industrial Management Hertfordshire (UK) Rijkswaterstaat Algemeen coördinator beheer en onderhoud, en adviseur techniek PPO (programma projecten en onderhoud). Soort werkzaamheden: Beheer en onderhoud tunnels.

terecht. ‘Boven de vluchtruimte is een technische ruimte’, legt Gosselink uit. ‘Op het moment dat er een incident in de tunnel plaatsvindt, wordt er door een grote ventilator voor gezorgd dat de vluchtgang op overdruk staat, zodat er geen gassen in de vluchtgang terecht komen en je veilig kunt vluchten. We hopen dat mensen hun auto verlaten en van die bewuste veilige vluchtgang gebruikmaken.’

Verschillende reparaties Plotseling galmt een luide stem door de verlaten tunnel: ‘Attentie, attentie. Dit is een noodsituatie. Verlaat uw voertuig. Verlaat de tunnel via de vluchtdeur.’ We schrikken er van. ‘Ja’, knikt Gosselink lachend. ‘Ook de luidsprekerinstallatie wordt getest tijdens het onderhoud. Soms

vervangen ze onderdelen en dan moet er worden gecontroleerd of het goed functioneert.’ Uitgerust met onze persoonlijke beschermingsmiddelen – veiligheidsschoenen, fluorescerend hesje en helm – beginnen we onze inspectieronde door de tunnel. ‘Kijk, hier worden twee tunnelelementen aan elkaar gezet met een rubberen afdichting’, wijst Gosselink. ‘Het is zaak dat het heel netjes wordt afgedicht, anders krijg je een lek in de tunnel.’ Verderop zijn een paar mannen gaten aan het boren. ‘Er loopt ergens een klein scheurtje en dat proberen ze te vinden. Ze voeren in de gaten onder druk een harscomponent in, zodat de tunnel weer waterdicht is.’ In de tunnel wordt ook regelmatig asfalt gerepareerd. Vervolgens wordt met een trilMaintNL 10 – 2014

38-40_MD De vloer op.indd 39

26-11-14 10:50

FOTO: RIJKSWATERSTAAT

De vloer op

lingmeter gemeten of de werkzaamheden goed zijn verricht. ‘De trillingmeter registreert trillingen van het verkeer in de tunnel en de uitstraling naar de omgeving. Als wij onze asfaltreparaties niet goed hebben gedaan en het verkeer raast daar overheen, dan kan de omgeving daar last van hebben.’ We wandelen weer een stukje verder. Overal wordt hard gewerkt. Buiten de tunnel is men gras aan het maaien, in de tunnel worden de tegels van de tunnelwand gereinigd. ‘De reden dat we de tegeltjes wassen, is omdat we de reflectie van de wanden nodig hebben om egaal licht in de tunnel te creëren. Dat is een stukje veiligheid, om ervoor te zorgen dat de weggebruikers voldoende zicht hebben.’ Verderop wordt onderhoud gepleegd aan pompinstallaties. Een paar mannen vervangt hittewerende wandbekleding en putdeksels, die door het verkeer te vast zijn gaan zitten in de weg, worden weer los gemaakt. ‘Er worden op dit moment 150 punten aangepakt, dus het is vrij uitgebreid. Het is een heel uitgekiend programma. We doen niks te veel, maar ook niets te weinig. We zijn risico based bezig, dus als we extra risico zien, dan voeren we de frequentie en de diepgang van het onderhoud

op. Dat bepaalt het onderhoudsplan en waar we tijdens een nachtsluiting mee bezig zijn.’

Instandhoudingsplan Het instandhoudingsplan maakt onderdeel uit van het tunnelveiligheidsdossier. ‘In het instandhoudingsplan staan de eisen die we

‘Het is heel belangrijk om een veilige omgeving te creëren. Niet alleen voor de weggebruikers, maar ook tijdens onderhoud.’ stellen aan de kwaliteit, veiligheid en uitvoering van het onderhoud: doelstellingen, visie, processen, onderhoudsmethodiek et cetera. Om te komen tot een adequaat onderhoudsplan, gaan we uit van RAMSeisen: reliability, availability, maintainability en safety. Vervolgens komt er een ontwerp van alle technische systemen en we maken FMECA-analyses. Dan wordt er een onderhoudsconcept bepaald, er komt een onderhoudsplan uit en dat plan wordt uit-

gevoerd. Uiteindelijk wordt er over het storingsgedrag gerapporteerd, de ervaringen worden teruggekoppeld in een verschillenanalyse, en het onderhoudsplan wordt aangepast. Deze cyclus moet elke keer doorlopen worden.’ Er is een methodiek om dit onderhoudsproces te monitoren: systeemgerichte contractbeheersing (SCB). Gosselink: ‘Er worden allerlei risico’s geïnventariseerd. Vervolgens worden daar toetsen op bedacht en die worden op de aannemer losgelaten. Op basis daarvan kunnen wij zien of zijn onderhoudsprocessen en gewenst resultaat in orde zijn. We hebben ook eisen gesteld aan het eindresultaat op het einde van het contract. Dan moeten de systemen een bepaalde score hebben volgens de NEN 2767. Dat gaan we toetsen en dat borgt de gewenste status en levensduur van de systemen en componenten.’ Rijkswaterstaat eist een maandelijkse onderhoudsrapportage waar tot in detail de KPI’s in staan. ‘De trends in de prestaties zijn onderdeel van een managementoverleg, waarbij we in alle lagen van de organisatie communiceren. We vinden het heel belangrijk om een veilige omgeving te creëren. Niet alleen voor de weggebruikers, maar ook tijdens onderhoud.’ n

40 MaintNL 10 – 2014

38-40_MD De vloer op.indd 40

26-11-14 10:50

FOTO: CHRISTIAN FERRARI

De Stelling

“De verhoogde aandacht voor regelgeving en compliance is goed voor de industrie!” De sneak preview van de top 10 trends uit het NVDO Onderhoudskompas laat zien dat de aanscherping van regelgeving en noodzaak tot compliance de belangrijkste trend is van het afgelopen jaar. Is dit een goede zaak voor de onderhoudsindustrie of legt het alle vormen van vernieuwing plat? Gaan we zo beter doen wat we al deden of brengt het misschien wel nieuwe kansen en nieuwe diensten?

DIETER DE VROOMEN, CONSULTANT, GOED ADVISEREN MANAGEMENT EN ORGANISATIEADVIES Regels en compliance dienen om het productieproces of de interactie met de omgeving te verbeteren (of beide). Goede en samenhangende regels hoeven geen probleem te zijn. Maar de praktijk is anders: onsamenhangende regels, meerdere interne en externe regelgevers, inspecteurs en toezichthouders. Regels kunnen elkaar tegenspreken, de maatregelen voor niet naleven ook. Daardoor worden onnodige kosten gemaakt en dat gaat ten koste van de verdienkracht van een bedrijf. Bedrijven en regelgevers zouden met elkaar de regels moeten kunnen herzien, samenvoegen en optimaliseren. Een soort maintenance improvement process.

HENK AKKERMANS, SCIENTIFIC DIRECTOR, WCM Hoe strakker de regelgeving, hoe meer aandacht op boardroom niveau voor wat nodig is om aan die regels te voldoen, namelijk world class maintenance! Voorbeelden van regelgeving die nuttig is voor concurrentiepositie zijn er genoeg, zoals elektrische auto’s in Californië, of concurrentie in telecom in Nederland. Er is geen langetermijn trade-off tussen groener en veiliger of energie-efficiënter enerzijds en kostenbesparend/productiever anderzijds. Er is er alleen een op de korte termijn, en dat is precies de termijn die veel managers in hun hoofd hebben.

WIM DAVIDSE, STRATEGISCH MARKETEER, DZJENG Goede (nieuwe) weten regelgeving is toekomst- en trendgericht en daagt uit, en is daarmee een belangrijke (potentiële) innovatiehefboom. Dit is vorig jaar ook door de Erasmus Universiteit en professor Volberda weer vastgesteld in ‘Re-inventing business’.

GERTJAN EDELIJN, BUSINESS DEVELOPMENT MANAGER RELIABILITY SOLUTIONS, EMERSON PROCESS MANAGEMENT Nieuwe weten regelgeving dwingt ons op een andere manier naar bedrijven en processen te kijken, maar ook om de dialoog aan te gaan en samen te leren van nieuwe ontwikkelingen. Gezamenlijke innovatie en cocreatie. Een trend die we steeds meer zien in de wereld van eindgebruikers en toeleveranciers.

MARIEN VAN DEN HOEK, COMMERCIAL AND MARKETING DIRECTOR, RMT-SOLUTIONS Het is een goede zaak, want het creëert kansen. We moeten naar een soort APK voor de industrie, om het imago te bevorderen en de echte veiligheid voor mens en milieu te verbeteren. We moeten van reactief naar proactief wat betreft aantoonbaarheid. Dit is de kans voor nieuwe digitale technieken!

MaintNL 10 – 2014

41-41_ME De stelling.indd 41

26-11-14 10:39

Nieuws

Kabinet grijpt in bij ‘Leven Lang Leren’

Flexibele onderwijstrajecten Het kabinet maakt hiermee een einde aan de impasse die het thema ‘Leven Lang Leren’ jarenlang in haar greep hield, terwijl de deelname van volwassenen aan deeltijd hoger onderwijs gestaag afnam. De ommekeer is hard nodig, want de arbeidsmarkt verandert snel. Banen verdwijnen en er komen nieuwe banen bij. Jongeren worden opgeleid voor banen waarvan we niet weten of die straks nog bestaan. Maar ook werkenden moeten blijven leren, om veranderingen in hun eigen baan te kunnen bijbenen of om tijdig te kunnen overstappen naar een andere baan. Het huidige model van ‘Leven Lang Leren’ voldoet niet meer. Volwassenen volgen vooral trainingen die gericht zijn op de huidige functie en werkzaamheden of ze worden in het keurslijf van een voltijdstudent gedwongen. Met de maatregelen in de kabinetsbrief ‘Leven Lang Leren’, die nauw aansluiten bij het advies van de commissie-Rinnooy Kan, gaat dit veranderen. Het huidige aanbod van deeltijdopleidingen in het hoger onderwijs is nog te veel een afgeleide van het voltijdsonderwijs. Het komt dikwijls voor dat volwassenen moeten aanschuiven bij colleges die overdag plaatsvinden en waarbij geen reke-

FOTO: NVDO

Met een uitgebreid en samenhangend pakket aan maatregelen gaat het kabinet volwassenen stimuleren om te blijven leren, ook als ze al een baan hebben. Hbo-deeltijdstudenten in zorg, welzijn en techniek krijgen vouchers waarmee ze een (deel van een) studie kunnen inkopen. De opleidingen gaan meer maatwerk leveren voor hun deeltijdstudenten. Ook wordt het makkelijker om kennis en vaardigheden die een werknemer al heeft officieel te erkennen en in het mbo wordt het mogelijk gemaakt om certificaten te halen voor een deel van de opleiding. De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van de ministers Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

ning is gehouden met de kennis en ervaring die zij al hebben opgedaan. Hogescholen en universiteiten kunnen hun aanbod beter laten aansluiten bij de vraag van deeltijdstudenten. Zij mogen in experimenten met vraagfinanciering het onderwijs in modules aanbieden en opleidingen buiten de eigen vestigingsplaats verzorgen - bijvoorbeeld op de werkplek van de deeltijdstudent. Er komen flexibele onderwijstrajecten waarbij school en werkgever maximale vrijheid hebben om het onderwijs aan te passen aan de behoeften van de deeltijdstudent. Het kabinet gaat dit mogelijk maken en investeert tussen 2015 en 2019 een bedrag oplopend tot 65 miljoen euro in deeltijd hoger onderwijs. Vouchers Deeltijdstudenten in de tekortsectoren zorg, welzijn en techniek, die nog geen bachelor- of masterdiploma hebben, krijgen een voucher ter waarde van 1.250 euro (per dertig studiepunten), waarmee ze onderwijs kunnen inkopen bij bekostigde

en onbekostigde instellingen. Als ze voldoende studievoortgang hebben geboekt, kunnen ze aanspraak maken op een volgende voucher. Een experiment met de vouchers gaat zo snel mogelijk, maar uiterlijk in september 2016, in. Voor leraren zijn er al tal van regelingen om de om- en bijscholing te bevorderen, zoals de lerarenbeurs, de educatieve minor en de programma’s Eerst de Klas en het onderwijstraineeship. In het hoger onderwijs wordt verder gekeken of en hoe volwassenen hun (werk)ervaring of kennis opgedaan in cursussen en trainingen kunnen valideren, waardoor ze sneller hun opleiding kunnen doorlopen. Het kabinet blijft hogescholen aanmoedigen om Associate degree-programma’s aan te bieden. Deze acties komen nog bovenop de maatregelen die samenhangen met het studievoorschot om het ‘Leven Lang Leren’ te bevorderen. Het levenlanglerenkrediet biedt nieuwe groepen studenten (die geen recht meer hebben op studiefinanciering) de gelegen-

42 MaintNL 10 – 2014

42-44_MJ_NVDO_korte berichten.indd 42

26-11-14 10:40

Nieuws

heid om collegegeld of lesgeld (in het mbo) te lenen tegen gunstige, sociale voorwaarden. De eerste vier jaargangen studenten, die vanaf schooljaar 2015/16 instromen in bachelor- of masterfase, krijgen studievouchers ter waarde van tweeduizend euro die ze vijf tot tien jaar na afstuderen kunnen inzetten voor bijscholing. Bol-bbl Leren en werken tegelijkertijd (duaal leren) is in het mbo van oudsher beter ontwikkeld dan in het hoger onderwijs. Ook is de samenwerking met het bedrijfsleven in het mbo eerder regel dan uitzondering. Toch is hier ook nog een wereld te winnen, vooral door het mes te zetten in belemmerende regels. Zo wordt het

straks mogelijk certificaten te halen voor onderdelen van bestaande kwalificaties en zogeheten keuzedelen. Dit zijn onderdelen van het onderwijsprogramma die een school vrij kan invullen om beter te kunnen inspelen op de vraag van het regionale bedrijfsleven. Certificaten kunnen soelaas bieden voor mensen voor wie een volwaardig mbo-diploma buiten bereik ligt, omdat hun taal- of rekenvaardigheid onvoldoende is. Arbeidsmarkt Ook nieuw is de gecombineerde leerweg bol-bbl. Hierbij volgt de deeltijdstudent het eerste deel van de opleiding op school (bol) en doet hij het tweede deel voornamelijk bij zijn werkgever (bbl). Dit maakt het voor

Rendement met Afvalmanagement! Wat gebeurt er eigenlijk met afval? Door het slim in te zamelen en duurzaam te verwerken doet het dienst als nieuwe grondstof of als herbruikbare bouwstof. Als er dan nog afval overblijft, wordt het ingezet voor het opwekken van groene energie door verbranding. Duurzaam afvalmanagement hebben bedrijven zelf in de hand. Door afval te reduceren en afval beter te scheiden, kan het zeer goed worden gerecycled om in te zetten als nieuwe grondstoffen. Hiermee reduceren we de uitstoot van CO2 en verminderen we de druk op het verbruik van primaire grond- en brandstoffen. Op die manier draagt u bij aan het beperken van de klimaatverandering en grondstoffenschaarste. U bent vast benieuwd wat al die milieu-inspanningen u nu opleveren.

Kortom, uw afval kan bijdragen aan het bewust omgaan met primaire grondstoffen en fossiele brandstoffen. Winst voor het milieu! Het optimaal managen van uw afval is een actueel item in heel Europa. Door het duurzaam verwerken van afval kunt u veel voordeel halen. Er zijn zo veel verschillende soorten: huisafval, bioafval, schrootafval, bouwafval en nog veel meer waar we echt nog wel wat mee kunnen. Studiedag Om u kennis te laten nemen van alle mooie kansen die afvalmanagement in zich heeft, organiseert de NVDO op 6 februari aanstaande de studiedag ‘Rendement met Afvalmanagement’. Nu al hebben sprekers van topniveau hun medewerking toegezegd en zijn we te gast bij Twence in Hengelo.

volwassenen gemakkelijker om over te stappen naar een sector met beter arbeidsmarktperspectief. Het experiment met de gecombineerde leerweg start in schooljaar 2015/16. Het tempo waarin beroepen veranderen neemt snel toe. Globalisering, robotisering en technologische ontwikkelingen stellen steeds andere en hogere eisen aan de vaardigheden van werkenden. Zij moeten gemakkelijk op de snelle veranderingen kunnen inspelen. Het kabinet is daarom bereid om MKB-bedrijven te subsidiëren die aan de slag gaan met scholing en de mobiliteit van werknemers. Het doel is om samen met de werkgevers en de werknemers in het MKB ten minste duizend bedrijven te ondersteunen.

Twence staat voor hoogwaardige inzet van afval als bron van herbruikbare grondstoffen; zij maken afval hiertoe geschikt en zijn al zover dat grondstoffen teruggebracht worden in de keten. Daarnaast produceert de afvalverwerker energie uit hernieuwbare bronnen en zet restafval in voor energetische benutting, zolang dit nog de meest efficiënte vorm van gebruik is. Reserveert u vast de datum in uw agenda, want dit belooft een uiterst interessante en waardevolle studiedag te worden! Des te meer omdat de Beheer- en Onderhoudsector een significante positie in kan nemen in het afvalmanagement en groot rendement kan behalen op het gebied van logistiek, milieu, energie en kostenbesparing.

MaintNL 10 – 2014

42-44_MJ_NVDO_korte berichten.indd 43

26-11-14 10:40

Nieuws

Maakindustrie stuwt export in 2014

Grote sectorale verschillen in uitvoerprestatie 2014 De groei in export is dit jaar duidelijk ongelijk verdeeld over de sectoren. De matige economische situatie in Europa en ongunstige concurrentiepositie (vanwege de relatief hoge energieprijzen) zet met name de Nederlandse raffinagesector en petrochemie onder druk. Het uitvoervolume daalt dit jaar met circa tien

Groot onderhoud aan oude spoorbrug ‘de Hef’ Het beweegbare brugdeel van de Koningshavenbrug in Rotterdam, in de volksmond de Hef genoemd, is uit de brug gehesen voor groot onderhoud. De 560.000 kilo wegende stalen constructie is eind november uit de Hef getakeld. Vervolgens is het brugdeel op een ponton gelegd en naar de Merwehaven gevaren waar het wordt opgeknapt. De staalconstructie zal worden geïnspecteerd, er zullen wat herstelwerkzaamheden plaatsvinden en de oude verflaag wordt vervangen door een nieuwe mosgroene laag. De Koningshavenbrug is gebouwd tussen 1925 en 1927 en is een icoon in Rotterdam. Tot 1993 reden er treinen over de brug, maar sinds de opening van de Willemspoortunnel heeft de brug een monumentale functie gekregen. Het beweegbare deel kan nog altijd op en neer bewegen. Om scheepsverkeer door te laten, staat het brugdeel normaal gesproken in de hoogste stand. Wie het onderhoud gaat doen is nog onbekend. De gemeente Rotterdam,

procent. Aan de andere kant is er een flinke toename van de exportomzet vanuit de maakindustrie. Exportwaarde naar grote landen buiten EU fors in de plus door omvangrijke orders bij enkele fabrikanten De exportgroei van de maakindustrie, vooral waar het gaat om de productie van eindproducten, leunt sterk op de successen van enkele grote partijen. Zo is de export van kapitaalgoederen naar Brazilië dit jaar meer dan verdubbeld door een grote order vanuit de olie- en gassector voor scheepsbouwer en NVDO-lid IHC Merwede. Ook de export van machines naar de VS en China stijgt fors. Zeker in het geval van de VS werd dit gestuwd door een forse vraagtoename vanuit Amerika bij chipmachinebouwer en tevens NVDO-lid ASML. Dit verklaart al ongeveer de helft van de exportstijging van 1,2 miljard euro. Ook het derde kwartaal zorgt dit voor een impuls bij de machine-export naar de VS. Grote orders van deze fabrikanten zijn van levensbelang voor veel toeleveranciers in het MKB. Meer informatie vindt u in het NVDO Onderhoudskompas, pagina 39 t/m 43.

die verantwoordelijk is voor het onderhoud, gaat eind dit jaar of begin volgend jaar starten met de Europese aanbesteding. Het is de bedoeling dat halverwege 2015 wordt begonnen met de herstelwerkzaamheden. In de tussentijd wil de

gemeente kijken of ze ‘iets educatiefs’ kunnen doen met het brugdeel. ‘Misschien kunnen bedrijven er ook nog iets mee voor toeristen’, zegt een woordvoerder van de gemeente. In 2016 wordt het deel weer teruggeplaatst in de Hef.

FOTO: GEMEENTE ROTTERDAM

De uitvoer van kapitaalgoederen naar Brazilië, VS, China groeit tientallen procenten door grote orders. De Nederlandse export wordt dit jaar fors gestuwd door de maakindustrie. Het exportvolume van de kapitaalgoederenindustrie steeg tot en met juli met circa zes procent, dat van de metaal-, rubberen kunststofindustrie zelfs met acht procent. Pijn zit vooral bij de oliegerelateerde industrie: de uitvoer van minerale brandstoffen kromp rond de tien procent. De laatste maanden van 2014 zal een afvlakking van de exportgroei vanuit de maakindustrie geven, maar dat komt vooral door de sterke eindsprint in 2013. Het productieniveau blijft op een gezond niveau liggen.

44 MaintNL 10 – 2014

42-44_MJ_NVDO_korte berichten.indd 44

26-11-14 10:40

Actueel

Veiligere wegen door additief voor wegenzout AkzoNobel heeft een biologisch afbreekbaar additief voor wegenzout geïntroduceerd, dat vorstschade helpt voorkomen en bijdraagt aan de verkeersveiligheid. Miriam Rook Vanuit wegenbeheerders kwam de vraag aan AkzoNobel of er een oplossing is voor de vorstschade aan de weg, die elk jaar weer optreedt. Per jaar kost het onderhoud aan de Nederlandse wegen zo’n 25 miljoen euro. Onderzoekers zijn voortdurend op zoek naar ontwikkelingen op het gebied van wegenzout en zijn met deze vraag aan de slag gegaan. ‘De onderzoekers hebben hun inspiratie gevonden in de natuur en hebben met name gekeken naar vissen en pinguïns, die ondanks het zwemmen in ijskoud water, de kou kunnen weerstaan en niet bevriezen’, aldus Anna Giatti, Business Development Manager bij AkzoNobel. Dit komt omdat deze dieren een soort antivriesproteine in het bloed hebben, waardoor de watermoleculen niet kunnen kristalliseren.

Unieke mix De onderzoekers van het bedrijf zijn erin geslaagd de herhalende bevriezings- en dooicyclus, die het asfalt beïnvloedt, te doorbreken. Water dat in het asfalt opgesloten zit, zet bij bevriezing ongeveer negen procent uit. Dit veroorzaakt schade aan het wegdek, zoals scheuren. Het voorbijgaande verkeer verergert deze schade vervolgens, waardoor er gaten of kuilen ontstaan. De onderzoekers zijn erachter gekomen dat een mix van suikerbietmelasse (een restproduct van de suikerproductie) en lignosulfonaat dezelfde werking heeft bij water op de weg, als het antivriesproteïne in dieren. Het additief, dat Ecosel®AsphaltProtection is genoemd, vertraagt het bevriezingsproces en vormt zacht ijs in plaats van hard ijs. Het zachte ijs is zwakker van structuur dan het asfalt en verlaagt daardoor de kans op schade substantieel. Dit nieuwe product is met succes getest in samenwerking met

Nederlandse, Deense, Zweedse en Oostenrijkse wegbeheerders.

Testfase De testperiode liep gedurende drie jaar en in de test werd het product toegepast op verschillende Europese wegen, met verschillende typen asfalt en verschillend type verkeer. In totaal werd er zo’n negenhonderd kilometer weg geanalyseerd, waaronder de A58 in Zeeland. Giatti: ‘Er werden steeds een behandelde en een niet-behandelde weg met elkaar vergeleken. Er zijn in totaal ruim een miljoen foto’s genomen ter beoordeling van het product. Gemiddeld blijkt dat door het toevoegen van het additief aan normaal wegenzout de kans op de ontwikkeling van raveling (waarbij kleine steentjes loskomen van het asfalt) met zo’n vijftig procent afneemt.’ Raveling is een beginfase in de schade die het asfalt kan oplopen. Hierna kunnen grotere scheuren ontstaan, door het uitzetten van het ijs door vorst in het asfalt.

‘Gemiddeld blijkt dat door het toevoegen van het additief de kans op de ontwikkeling van raveling met zo’n vijftig procent afneemt.’ Werner Fuhrmann, verantwoordelijk voor Specialty Chemicals bij het bedrijf AkzoNobel: ‘Gemeenten en overheden zullen profiteren van de resultaten; er zijn minder wegreparaties nodig, daardoor ontstaan er

minder files, zijn er lagere onderhoudskosten en draagt het additief bij aan de verkeersveiligheid.’ Om de veiligheid te testen, is er een skid test uitgevoerd, waarbij gekeken is of het additief mogelijk de stroefheid van het asfalt aantast. Het additief kan tot 3500 keer de normale dosis worden ingezet zonder dat de weg aan stroefheid verliest.

Levensduur Als raveling substantieel afneemt, leidt dit tot minder winterschade aan de weg. Zo wordt de levensduur van het asfalt verlengd en zijn er minder onderhoudskosten nodig. Aan de universiteit van Karlsruhe (Duitsland) wordt momenteel een rekenmodel ontwikkeld om te berekenen met hoeveel jaar de levensduur van asfalt door het additief verlengd kan worden. Een langere levensduur van wegen kan tot een afnemende CO2uitstoot leiden, niet alleen omdat er minder files zijn, maar ook omdat het onderhoud minder materiaal en energie zal vergen. Hoewel het nog niet vastgesteld is of het ook daadwerkelijk zo is, menen de verschillende partijen die betrokken waren bij de test dat ook de werkingsduur van het wegenzout als dooimiddel door het additief verlengd kan worden. Deze winter wordt het additief al ingezet door twee wegenbeheerders in Italië. Ook de Provincie Overijssel heeft interesse in het product, maar is nog in gesprek met AkzoNobel over de technische specificaties. n MaintNL 10 – 2014

45-45_MR Actueel 1pag.indd 45

26-11-14 10:41

Casus

Suiker Unie focust op availability en reliability Niet de vraag, maar het regime van de seizoenen bepaalt de piekbelasting van de fabriek van Suiker Unie in Vierverlaten, onder de rook van Groningen. De productie van suiker concentreert zich in vijf maanden van het jaar. Half september gaan de bieten van het land en starten de fabrieken om tot eind januari op volle toeren te blijven draaien. Sinds 2014 wordt de productie ook in het voorjaar weer opgestart, om 100.000 ton diksap tot suiker te verwerken. De overige zes maanden van het jaar staan in het teken van onderhoud en investeringsprojecten. Mark Oosterveer Tot voor kort kende de suikermarkt prijsstabiliteit en marktordening. Die geordende markt wordt sinds een paar jaar langzaam afgebouwd. Vanaf 2017 zal de suikermarkt volledig vrijgegeven zijn. De verwachting is dat de concurrentie dan fors toeneemt. Het bedrijf zet in op een groeistrategie in combinatie met operational excellence, ingegeven door toegenomen exportmogelijkheden.

Business drivers Suiker Unie werkt volgens de filosofie van Total Productive Maintenance. Mensen van de productie en de technische dienst wer-

ken projectmatig met elkaar samen om het rendement van installaties te optimaliseren. In 2013 ontving de locatie Suiker Unie Vierverlaten haar eerste TPM-certificaat. Maar het bedrijf wil zich verder verbeteren. Als gevolg van de veranderende marktomstandigheden, komt het accent te liggen op installatiebeschikbaarheid (availibility) en betrouwbaarheid (reliability). Cruciaal daarin is een nog scherper zicht op de criticaliteit van assets. Daarom wordt verder gezocht naar verdieping op detailniveau. Op machine- en zelfs op onderdelenniveau wil de suikerproducent zicht krijgen op de impact van falen, zodat de beschikbaar-

heid op een nog hoger niveau kan worden gegarandeerd, door het uitvoeren van het juiste onderhoud. Daarnaast zoekt het bedrijf verbreding van bewustwording van criticaliteit in relatie tot andere bedrijfsdoelstellingen. Tot op heden is beschikbaarheid het belangrijkste issue geweest. Het bedrijf wil ook zicht op de criticaliteit op andere prestatievelden: techniek, veiligheid, productkwaliteit en milieu.

Documenteren Suiker Unie ziet daarnaast een verbeterslag in het documenteren. Peter van Dam, technisch manager van de locatie Vierverlaten licht dat toe: ‘Je zou het een luxeprobleem kunnen noemen. Relatief hoog opgeleide operators zijn in de maanden buiten de bietencampagne vooral met techniek en onderhoud bezig. Kennis van onderhoud en productie maakt dat onze mensen goed weten waar ze mee bezig zijn, maar de noodzaak om processen en kennis in systemen vast te leggen is daardoor minder groot. Maar ook de papieren wereld van Suiker Unie moet gaan kloppen, zodat kennis toegankelijk is voor, en overdraagbaar is aan, met name de nieuwe instroom die momenteel plaatsvindt.’

‘RISK BASED MAINTENANCE (RBM), ONDERHOUDSCONCEPTEN OP BASIS VAN RISICO’ Op 29/30 januari aanstaande organiseert de NVDO, in samenwerking met maxgrip, haar cursus waarin u leert hoe u grip krijgt op het onderhoud en een optimum kunt creëren tussen bedrijfsdoelstellingen en onderhoudskosten. U leert een risicomatrix op te stellen op basis van bedrijfsdoelstellingen. U leert (van grof naar fijn) de kritische onderdelen van de installaties op te sporen en de faaloorzaken in kaart te brengen. Risk Based Maintenance (RBM) helpt prioriteiten te stellen in preventief onderhoud. Het maakt inzichtelijk waar de grootste risico’s liggen, zodat u daar op kunt anticiperen en weet welke delen van je installatie wel en welke niet mogen falen. Tot slot faciliteert RBM uw

gesprek in de boardroom. Een objectieve onderbouwing, waarbij ook gevolgkosten in beeld zijn van ‘wat als scenario’s’, is daarbij zeer behulpzaam. Onderwerpen: • Het herkennen en formuleren van bedrijfsdoelstellingen; • Het definiëren van risico’s; • Verschillende methodieken van risicoanalyses (een voorbeeld: FMECA); • Opstellen van een onderhoudsconcept naar aanleiding van de risicoanalyse; • Optimaliseren van onderhoudsconcepten.

46 MaintNL 10 – 2014

46-48_MF_NVDO_Casus SuikerUnie.indd 46

26-11-14 10:41

Aanpak Van Dam beschrijft ook andere stappen: ‘In 2011 is MaxGrip aan boord bij Suiker Unie gekomen. Met een team vanuit Suiker Unie worden op alle installaties FMECA’s uitgevoerd en met die kennis worden onderhoudsconcepten onder de loep genomen. Met behulp van RCA-methodiek hebben we breakdownanalyses uitgevoerd die hebben geleid tot nieuwe onderhoudsplannen voor een groot deel van de installaties.’ Optimizer+ vormt het hart van de operatie. Hierin worden de FMECA’s uitgevoerd en vastgelegd, waardoor ook de kennis uit de hoofden naar het papier gaat. De assetbibliotheek in Optimizer+ is daarbij een waardevolle tool. Van Dam: ‘Ook op nieuwe installaties hebben we project-FMECA’s uitgevoerd. Het inzicht in de criticaliteit van de installaties in de engineeringsfase, bood ons de mogelijkheid om ontwerpaanpassingen door te voeren en dat heeft sterk bijgedragen aan de ‘maintainability’ van de installatie. Op deze manier is invulling gegeven aan de wens tot inzicht in Total Cost of Ownership, mede dankzij optimaal voorraadadvies.’ De monteurs zijn betrokken bij het uitvoeren van breakdownanalyses, waardoor in het hele team de bewustwording is toegenomen dat het loont om te denken vanuit de RCA- en Kaizen-methodiek. Deze methode stimuleert creatief en kritisch denken en draagt bij aan het structureel oplossen van problemen. In 2013 heeft MaxGrip een Asset Performance Management scan (APM-scan) uitgevoerd. Op twaalf deelcompetenties is daarbij de volwassenheid van

de maintenance-organisatie beoordeeld. De scan gaf zicht op wat er nog te verbeteren viel binnen de onderhoudsorganisatie ten opzicht van de doelen die voor de organisatie waren gesteld. Dit inzicht in het verbeterpotentieel in Vierverlaten, heeft mede geleid tot het bedrijfsbreed initiëren van een maintenance optimalisatietraject. De uitkomst van de scan heeft bij deze locatie nog een vervolg gekregen, door het ontwikkelen en implementeren van een KPIdashboard Maintenance.

Resultaten Gezamenlijke, grondige breakdownanalyses, aanpassingen aan onderhoudsconcepten en gerichte investeringsplannen vormen de ruggengraat van een succesvolle aanpak in Vierverlaten. Dit resulteerde in een spectaculaire groei van de verwerkingscapaciteit van de fabriek: van 19.500 in 2009 tot 24.000 ton bieten in 2013. De operatie leidde tot een forse vermindering in benodigde manuren voor operationeel onderhoud. De vrijgevallen uren zijn ingezet voor analyses en het doorvoeren van kleinere en grote verbeteringen aan de installaties. De inzet van mensen is daardoor verschoven van een operationeel naar een tactisch niveau. Dat heeft bijgedragen aan continue verbetering en dat heeft zich vertaald in een hogere betrouwbaarheid. Suiker Unie heeft flinke stappen gezet in het documenteren van de installaties. Procedures en beschrijvingen zijn op orde. Dankzij de vastlegging in Optimizer+ is de kennis uit de FMECA’s goed gedocumenteerd. De asset-bibliotheek en de opgeslagen onderhoudskennis vanuit FMECA-

analyses in Optimizer+, maken dat deze kennis ook voor andere productielocaties van het bedrijf gemakkelijk kan worden hergebruikt. De analyses hebben ook zicht gegeven op kritieke en niet-kritieke spare parts. De magazijnschappen van de TD zijn nu gevuld met reserveonderdelen die cruciaal zijn. Onderdelen die minder cruciaal zijn hoeven niet op voorraad te liggen. Grondige storingsanalyses leiden tot betere beslissingen. Zo tonen ze (bij installaties die regelmatig falen) aan of modificaties lonender zijn dan investeren in nieuwe installaties.

De winst van analyse Veel van de vrijgevallen uren voor operationeel onderhoud stopt Suiker Unie nu in storingsanalyse. Dat is tijd die zich flink terugverdient. Een goed voorbeeld is de storingsanalyse op de monsterinstallatie. Van elke vracht bieten, die per vrachtwagen bij de fabriek in Vierverlaten wordt aangeleverd, dient een monster te worden genomen. De installatie, waarmee dat werd gedaan, vertoonde veel kleine storingen. Daardoor zat de installatie met een capaciteit van 20.000 ton tegen zijn plafond. Met een team vanuit de agrarische dienst, automatisering en de technische dienst werd een grondige analyse gemaakt. De bottlenecks werden eruit gehaald, waardoor de capaciteit met relatief weinig investering naar 24.000 ton is verhoogd. De analyse toont aan dat zelfs een nog hogere capaciteit haalbaar is. Zo kon het bedrijf de investering in een parallelle installatie van haar begroting schrappen. n MaintNL 10 – 2014

46-48_MF_NVDO_Casus SuikerUnie.indd 47

26-11-14 10:41

Conditiebewaking Veiligheid Maintenance Expertise - Techniek Netwerk en?

aan! e j d l Me .nl o d v n . www schap at

> lidma

Deel kennis en ervaring >> word lid! Ervaar netwerken in groter verband

De Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud

houdsprofessionals biedt de NVDO een ongeëvenaard

(NVDO) is de toonaangevende branchevereniging op het

netwerk van branchegenoten. De NVDO kent diverse bran-

gebied van onderhoud. Het overdragen van kennis en het

che- en aspectgerichte secties en regionale kringen. De

realiseren en in stand houden van het grootste onder-

vereniging draagt bij aan (wetenschappelijk) on-

houdsnetwerk van Europa, ziet de NVDO als belangrijke

derzoek en brengt trends, ontwikkelingen en visies

doelstelling. Met een groeiend aantal leden van onder-

binnen de branche in kaart.

Lidmaatschap van de NVDO biedt vele voordelen • • • • • • • • • •

Professioneel netwerk op het gebied van onderhoud Kringbijeenkomsten en seminars over specifieke thema’s Cursussen over onderhoudsmanagement Studiedagen met actuele thema’s Secties en werkgroepen gericht op specifieke onderhoudsaspecten Vacaturebank Lidmaatschap van de NVDO Group op LinkedIn (wetenschappelijke) Onderzoeken NVDO Corrosie Helpdesk Jongerenboard

• • • •

NVDO Onderhoudskompas Platform Materiaalkunde (wetenschappelijke) publicaties, waaronder Visiedocumenten Kortingen op ons cursusaanbod van de NVDO Maintenance Academy • Korting op NVDO-studiedagen • (gratis) abonnement op de vakbladen iMaintain/MaintNL en MaintWorld Asset Management, Duurzaamheid en Veiligheid zijn belangrijke thema’s waaraan de NVDO regelmatig en in breder verband aandacht besteedt!

Ga naar www.nvdo.nl en meld je aan... NVDO - Lange Schaft 7G - 3991 AP Houten | Postbus 138 - 3990 DC Houten Telefoon 030 - 634 60 40 | Fax 030 - 634 60 41 | E-mail info@nvdo.nl | www.nvdo.nl

46-48_MF_NVDO_Casus SuikerUnie.indd 48

26-11-14 10:41

Actueel

Philips zet volgende stap in circulaire economie Philips zet de volgende stap in circulaire economie binnen de gezondheidszorg. Het bedrijf gaat in de nieuwe fabriek in Best de nieuwste technieken gebruiken voor de volledige revisie van gebruikte diagnostische en interventionele beeldvormingssystemen. Dagmar Aarts

mogelijk componenten aan het einde van de aanvankelijke levensduur van het apparaat. Vroeger zag je dat maar een bepaald percentage kon worden hergebruikt. Nu werken we er naartoe om steeds meer componenten opnieuw te gebruiken.’

Langere gebruiksduur De nieuwe fabriek van Philips in Best richt zich op de revisie van röntgensystemen, MRI- en CT-scanners en interventionele röntgensystemen, waarmee bijvoorbeeld katheters worden geplaatst. Gebruikte apparatuur wordt omgebouwd tot ‘als nieuwe’ systemen met volledige garantie. Door onderdelen te vervangen en de software bij te werken met de nieuwste updates, worden de systemen aangepast aan de huidige behoeften van klanten. Met de opening van de nieuwe fabriek in Best wordt de business van gereviseerde gebruikte systemen, ook wel refurbished systemen genoemd, een integraal onderdeel van Philips’ R&D en productielocatie in Best. Op deze plek richt het bedrijf zich op innovaties voor de wereldwijde gezond-

De apparaten die Philips maakt gaan gemiddeld vijf tot zeven jaar mee. Maltha: ‘Dan besluiten ziekenhuizen vaak om ze te vervangen vanwege innovaties en ontwikkelingen op gezondheidsgebied. Als wij de apparaten reviseren, gaan ze nog eens vijf tot zeven jaar mee. Klanten krijgen ook weer een volledige garantie. Niet alleen de binnen- en buitenkant zijn als nieuw, maar de apparaten hebben ook de nieuwste updates.’ Volgens CEO Frans van Houten is Philips haar bedrijfsvoering ‘fundamenteel aan het herontwerpen’. ‘De nieuwe faciliteit voor volledig gereviseerde systemen ondersteunt onze ambitie om onze klanten te ondersteunen met innovatieve dienstverleningsmodellen, waarbij je de functionaliteit en voordelen van producten verkoopt in plaats van de producten zelf. Zo kunnen we door middel van revisie en het hergebruik van onderdelen zorgen voor een langere gebruiksduur en gesloten kringlopen. Daarmee kunnen we de wereldwijde economie verder op weg helpen naar duurzame groei op de lange termijn.’

heidszorgmarkt. ‘Al sinds 1989 is Philips bezig met het reviseren van medische beeldvormingssystemen’, zegt woordvoerder Joost Maltha. ‘Dat deden we in Eindhoven. Nu is de locatie verplaatst naar

Gebruikte apparatuur wordt omgebouwd tot ‘als nieuwe’ systemen Best om verder te kunnen ontwikkelen. Onze productieafdeling kan hier nauw samenwerken met de ontwerpafdeling. Er kan in de ontwerpfase al rekening worden gehouden met het hergebruiken van zoveel

FOTO: PHILIPS

Groei

De nieuwe Philips-fabriek voor gereviseerde gebruikte medische systemen heeft een eigen spuiterij. De gereviseerde systemen krijgen een nieuw uiterlijk, zodat ze er niet alleen ‘als nieuw’ uitzien, maar ook passen in het huidige productportfolio van Philips.

Binnen de gezondheidszorg worden volgens Philips momenteel de eerste stappen gezet op weg naar een circulaire economie. In de komende jaren verwacht het bedrijf dan ook een gestaag groeiende vraag naar gereviseerde systemen. Naast de nieuwe fabriek in Best heeft Philips twee vergelijkbare faciliteiten in de Verenigde Staten, waar ook echografiesystemen en PET-systemen tot ‘als nieuw’ worden gereviseerd. n MaintNL 10 – 2014

49-49_MP Actueel Philips.indd 49

26-11-14 10:42

Veiligheid

Veilig werken op hoogte door softwaretool Vilius Rasickis, student International Maintenance Management (IMM) aan Hogeschool Zeeland, werkte mee aan een recent ontwikkelde softwaretool. Deze is bedoeld als beslissingsondersteuning voor het optimaliseren van de inzet van werken-op-hoogte middelen, onder meer in de procesindustrie. Ingrid Rompa ‘Ik wist al veel over steigerbouw, maar ik heb veel bijgeleerd’, knikt Vilius. ‘Ik weet nu dat er veel meer mogelijkheden zijn om te werken op hoogte.’ Vilius is op twintigjarige leeftijd vanuit Litouwen naar Nederland gekomen. Na zijn middelbare school is hij Construction Management gaan studeren aan de universiteit in zijn geboorteland. ‘Ik heb dat anderhalf jaar gedaan en ben toen gestopt, omdat ik het niet boeiend genoeg vond’, licht hij toe. Hij is vervolgens als steigerbouwer naar Nederland gekomen. ‘Ik wilde heel graag in het buitenland werken, onder andere omdat de salarissen veel hoger liggen dan in Litouwen. Ik had geen ervaring nodig als steigerbouwer. Ik moest wel eerst een VCA-opleiding volgen.’ Vilius heeft ruim een half jaar in Maasbracht gewerkt bij de Clauscentrale van Essent. ‘Daarna heb ik nog een tijd als steigerbouwer gewerkt bij Shell Chemie in Moerdijk.’

medestudenten samenwerk in een bedrijf. Dat is heel boeiend.’

Beeldvorming Hij vindt het jammer dat er zo’n verkeerd beeld bestaat over maintenance. ‘Scholieren zouden zich beter kunnen verdiepen in de verschillende studies of wat levenservaring opdoen voordat ze een keuze maken. Het is jammer dat er niet zo veel wordt gekozen voor een technische studie, want de markt is heel stabiel. Er is altijd werk voor technische mensen.’

‘Mijn werk in de steigerbouw heeft me enorm geholpen bij het ontwikkelen van het beslismodel.’

Studie Vilius is zeer ambitieus, dus al snel schreef hij zich in voor een studie in Nederland. ‘Ja, ik wil echt iets bereiken in mijn leven. Ik heb gekozen voor de opleiding International Maintenance Management aan Hogeschool Zeeland, omdat ik van techniek houd. Het is een vrij nieuwe studierichting. Er is zelfs nog niemand afgestudeerd. Ik ben persoonlijk heel enthousiast over deze studie. Het is zeer praktijkgericht. Er worden veel gastcolleges gegeven door bedrijven. Dat is interessant.’ Eén van zijn favoriete vakken is I Maintain. ‘De reden is onder meer dat ik voor het eerst met professionals en met

Hij vindt het persoonlijk heel belangrijk om zoveel mogelijk werkervaring op te doen. ‘Ik ben al 24, dus het is belangrijk op mijn leeftijd om dat zo snel mogelijk te doen. Ik heb een baan gevonden in het Maintenance Valuepark (MVP) in Terneuzen, bij het Kennis- en Innovatie Centrum (Ki<). Daar heb ik meegewerkt aan de softwaretool ‘Beslismodel werken op hoogte’. Mijn werk in de steigerbouw heeft me daar enorm bij geholpen. Ik kon de verschillende situaties mede hierdoor goed visualiseren.’

Ervaring op hoogte Vilius is zich zeer bewust van de gevaren van werken op hoogte. ‘Werken op grote hoogte is heel gevaarlijk. Dat blijkt uit diverse ongelukken in het verleden.’ Hij heeft zelf op tachtig meter hoogte gewerkt. ‘Bij bepaalde bedrijven gaan de medewerkers nog hoger.’ Inmiddels zijn er al veel aanpassingen geweest voor het werken met steigers. Veiligheid is voor alle bedrijven een prioriteit. Jaarlijks organiseert de NVDO een studiedag over veilig werken op hoogte. Met deze softwaretool hopen het MVP en het Ki< dat bedrijven voor de juiste technieken kunnen kiezen. De inbreng van Vilius was voor de softwaretool onder meer de logica van het beslismodel en het functioneel ontwerp. ‘Er zijn diverse mogelijkheden om op grote hoogte te werken. De softwaretool neemt geen beslissingen, maar toont die verschillende mogelijkheden. Het maakt je bewust en dat is belangrijk. Het is een decision support system, een beslissingsondersteunend systeem.’

Opties Er zijn veel mogelijkheden waaruit men kan kiezen wanneer men op grote hoogte moet werken, vertelt Vilius. ‘De steiger is het meest bekend, maar is ook vrij duur. Er zijn echter ook goedkopere opties, zoals industriële touwtechnieken of verschillende platforms. Meestal wordt er voor steigerbouw gekozen, terwijl dit niet altijd het meest efficiënte middel is. Dit beslismodel helpt bedrijven voor de juiste techniek te kiezen. Daarnaast is het vaak kostenbesparend.’ In totaal zijn er twaalf opties in de softwaretool opgenomen. ‘En dat worden er zeker meer in de toekomst. Het is gebaseerd op diverse criteria, zoals hoogte, locatie, binnen- of buitenwerkzaamheden. Soms is er slechts één optie mogelijk. Dat kan natuurlijk ook. In een heel specifieke omgeving

50 MaintNL 10 – 2014

50-52_ML_NVDO Vilius Rasickis.indd 50

26-11-14 10:42

FOTO: SOGK

bijvoorbeeld.’ De tool is gebaseerd op het beantwoorden van - veelal multiple choice vragen. ‘Je krijgt verschillende mogelijkheden, van de beste optie tot de minst goede. De gebruiker van de tool moet wel op de hoogte zijn van de specifieke situatie in zijn eigen bedrijf. Het beslismodel geeft je vervolgens de beste optie.’

kunnen we die informatie het beste gebruiken. We hadden regelmatig werkoverleg.’ Het project duurde in totaal vier maanden.

‘Het beslismodel helpt bedrijven voor de juiste techniek te kiezen.’

Samenwerking De softwaretool is ontwikkeld door ontwerper Ronald Keij van Spie. Vilius werkte daarnaast intensief samen met Jos Pustjens van Sitech en Eduard de Bree van Dow Chemical in Terneuzen. ‘Zij verschaften veel kennis en inzichten die ik kon gebruiken. Eduard zorgde onder meer voor informatie en expertise. Mijn taak was om die informatie te transformeren in een logica. Dus hoe

Mensen die ook een belangrijke rol hebben gespeeld tijdens het project zijn Chris Rijsdijk van IMM (Hogeschool Zeeland) en Jan Mol van het Maintenance Value Park. ‘Zij hebben me als mijn mentoren geholpen in de juiste richting te blijven gaan’, legt Vilius uit. ‘Het ging mij persoonlijk niet

alleen om de technische kant van het verhaal. Voor mij was het leerproces van stakeholder management het meest interessant. Je werkt met heel veel mensen en zij hebben allemaal verschillende verwachtingen. Daar moet je rekening mee houden. De een zegt dit en de ander zegt dat. Het is belangrijk om dan toch je eigen project te blijven managen. Dat is heel interessant. Ik merk echt dat ik ben gegroeid.’ De softwaretool wordt binnenkort uitgebreid, weet Vilius. ‘Het beslismodel wordt waarschijnlijk ook gebruikt voor schoonmaaktechnieken en inspectietechnieken. De huidige tool is getest en werkt inmiddels goed.’ Binnenkort wordt bovendien een calculatiesysteem aan de tool toegevoegd. ‘Toen we bezig waren met het model werd daar al over nagedacht.’ n MaintNL 10 – 2014

50-52_ML_NVDO Vilius Rasickis.indd 51

26-11-14 10:42

SMIT

De beste banen voor bèta’s

BETABANEN.nl is de vacaturesite voor hoogopgeleide technici en andere bèta’s. Op BETABANEN.nl vind je banen in techniek, (bio)chemie en procestechnologie en de maritieme sector. Van researchers tot commercieel medewerkers, van chemici tot bètadocenten, van labmedewerkers tot ingenieurs, en van starter tot leidinggevende functies. Op de grote jobboards raak je vaak de weg kwijt in een oerwoud van aanbod. Bij BETABANEN.nl vind je alleen actuele vacatures die binnen jouw domein vallen, een snel en helder zoekfilter en de op maat e-mailservice. Maak voor meer gemak een zoekprofiel aan en ontvang wekelijks een vacaturemail met de banen die aan jouw persoonlijke zoekprofiel voldoen. Ga naar www.betabanen.nl/accountaanmaken.

50-52_ML_NVDO Vilius Rasickis.indd 52 Beta_Bbanen 210x297mm_2014.indd 1

26-11-14 18-11-14 10:42 16:15

NVDO Jaarbijeenkomst

Investeren nodig om kennis binnen overheid te behouden Tijdens de NVDO Jaarbijeenkomst op 14 november, georganiseerd bij Landgoed Mariënwaerdt in Beesd, sprak oud-Kamerlid Boris van der Ham over de digitalisering in de onderhoudswereld. Miriam Rook Het thema van de jaarbijeenkomst was de digitalisering in de onderhoudswereld en bij de overheid. Hoofdspreker Boris van der Ham opende zijn toespraak met een verwijzing naar minister Asscher, die eind september op een congres over robotisering een opmerkelijke uitspraak deed: ‘Robots worden in hoog tempo toegankelijker, betrouwbaarder en goedkoper. Voor een aanzienlijk deel van de bestaande banen zijn zij in staat om werknemers te vervangen.’ Volgens Van der Ham is deze vrees ongegrond. Hij is van mening dat robotics op allerlei manieren werknemers kunnen helpen bij hun fysiek zware banen. In de politiek wordt er over het algemeen maar weinig gebruik gemaakt van nieuwe technologieën. Eventuele weerstand is vaak terug te vinden in de beleidsvorming. Ook negatieve beeldvorming in de media kan van invloed zijn op de acceptatie van nieuwe technieken. Toch moet de vrees voor robotics volgens hem niet overslaan naar digitalisering. ‘Er zitten gewoonweg teveel voordelen aan’, meent hij. ‘Maar het kan wel leiden tot overmoed. Daarom is het van essentieel belang om het contact tussen mensen te behouden.

Mens tot mens Van der Ham onderstreept het belang van de zintuiglijkheid. ‘Al heb je de mooiste producten of processen tot je beschikking, zonder communicatie met anderen ben je nergens.’ Door sectorbreed of sectoroverstijgend om je heen te kijken, kun je vernieuwingen herkennen en op waarde schatten. Op een vraag uit de zaal of er meer technici in de Kamer moeten om de overheid te helpen nieuwe technologie te leiden, heeft Van der Ham wel een antwoord paraat. ‘Misschien niet zozeer in de Kamer, maar zeker wel in de ministeries. Zij moeten kennis en expertise hebben en in huis houden. Kennis kost geld en dus moet er echt geïnvesteerd worden om de kennis binnen de poort te houden.’ Daarnaast vindt hij het ook belangrijk om, als er een technologie is waarvan maar een handjevol mensen snapt hoe het werkt, af te wegen of er wel gekozen moet worden voor zo’n technologie.

Netvlies Helaas staat onderhoud maar weinig op het netvlies van de politici. ‘Veel zaken in de onderhoudswereld of de industrie zijn niet sexy genoeg voor de overheid. Er kan maar weinig mee gescoord worden.’ Van der Ham maakt zich daar wel zorgen over, want

NVDO NETWERKDINER Ook dit jaar werd het jaarlijkse NVDO Netwerkdiner weer goed bezocht. Ruim tweehonderd dinergasten wisten de zorgvuldig samengestelde tafelschikking enorm te waarderen. Er werd dan ook bijzonder goed genetwerkt, één van de doelstellingen van de NVDO Jaarbijeenkomst. Noteert u alvast 20 november 2015 in uw agenda, want dan gaat het tijdens de NVDO Jaarbijeenkomst over energie!

NVDO JAARVERGADERING Voorafgaand aan het middagprogramma vond de NVDO Jaarvergadering plaats. 124 deelnemers stemden unaniem in met het thema voor het visiedocument 2015: Hoe Beheer en Onderhoud kan bijdragen aan energiebesparing. Daartoe wordt onder meer sa menwerking gezocht met de Topsector Energie.

onzichtbare klussen, zoals riolering, blijven vaak liggen. Opvallende zaken, zoals slecht wegdek worden wel snel aangepakt. Ook in de communicatie tussen de onderhoudswereld en de politiek moet dus geïnvesteerd worden, om de focus op deze zaken te houden. n

INTERACTIEF SPEL Voor alle 225 aanwezigen was er een interactief netwerkspel ontwikkeld. Iedereen kreeg vijftien kaartjes, die zo snel mogelijk met kaartjes van andere deelnemers geruild moesten worden. Uiteindelijk had iedereen vijftien onderhoudsthema’s: augmented reality, robotics, analytics, 3D-printen en interactie. In de ruimte waren verschillende posters neergelegd met vijftien vakken erop. Via de kaartjes konden de deelnemers in groepen besluiten welke trends er op korte, middellange of lange termijn zijn in de onderhoudswereld op het gebied van kwaliteit, type werk en kosten. Alle posters zijn verzameld en worden gebruikt voor het visiedocument Onderhoudskompas 2014.

MaintNL 10 – 2014 53

53-53_MS NVDO Jaarbijeenkomst.indd 53

26-11-14 10:52

NVDO Jaarbijeenkomst

Fotoverslag NVDO Jaarbijeenkomst

14 NOVEMBER 2014 LANDGOED MARIËNWAERDT, BEESD

54 MaintNL 10 – 2014

54-55_MQ_Fotoverslag.indd 54

26-11-14 10:43

FOTO’S: NVDO

MaintNL 10 – 2014

54-55_MQ_Fotoverslag.indd 55

26-11-14 10:44

Roosterinterventie

Roosterinterventie in de ploegendienst In Nederland werkten in 2013 meer dan 4,5 miljoen werknemers op onregelmatige werktijden, waarvan meer dan 1 miljoen ook nachtdiensten draaiden. De industrie vormt samen met de zorg een van de sectoren waar medewerkers het meest op onregelmatige werktijden werken. In de sector industrie werkt ruim 46 procent van de medewerkers wel eens in de avond of nacht. Sarike Verbiest/Hardy van de Ven

Productiebedrijven in de sector industrie hebben vaak te maken met een productieproces dat vraagt om continue bezetting, zoals wegen- en waterbouwprojecten waarin 24/7 moet worden door gebouwd. Zij werken daarom veelal met collectieve ploegendiensten op onregelmatige werktijden. Veel van die bedrijven zijn om uiteenlopende redenen op zoek naar nieuwe roosters of roosteraanpassingen. Er zijn verschillende beweegredenen hiervoor te noemen. Door groei of krimp van de productievraag is er een behoefte aan meer flexibiliteit in de bezetting. Daarnaast wordt kostenbesparing door een efficiëntere inzet van personeel beoogd. Maar ook de leeftijd van de werknemers is van invloed bij roosteraanpassingen. Er is een vergrijzend personeelsbestand en het blijkt dat ouderen meer slaapproblemen bij nachtdiensten hebben. Werknemers en werkgevers zijn zich ook steeds meer bewust van de gezondheidseffecten van ploegendienstwerk: uit onderzoek is gebleken dat het werken op onregelmatige werktijden gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, waardoor er behoefte ontstaat aan gezondere roosters. Omdat het werken op onregelmatige werktijden erg belastend is voor de balans tussen werk en privéleven, is er tevens behoefte aan meer keuzeruimte en maatwerk voor medewerkers.

Complex proces Het geaccepteerd krijgen van een nieuw rooster blijkt echter een complex proces. Verschillende stakeholders met verschillende belangen zijn betrokken. Het proces richting een nieuw rooster is daarom vaak net zo belangrijk als het nieuwe systeem zelf. Voor medewerkers kan een roosterverandering grote gevolgen hebben. Vaak werken medewerkers al jaren lang in hetzelfde collectieve rooster en hebben hun privéleven daar ook op ingericht. Bovendien heeft een verandering in het rooster meestal gevolgen voor de hoogte van de salaristoeslag of leeft in ieder geval de angst dat het negatieve financiële gevolgen zal hebben. De financiële vergoeding voor onregelmatig werk maakt het aantrekkelijk voor veel medewerkers. Daarom kan dit een belangrijke bron van weerstand tegen een roosterinterventie vormen. Het proces van roosterinterventie is geanalyseerd bij zes Nederlandse productiebedrijven. Hoe hebben zij het proces aangepakt en wat blijkt van essentieel belang? Op basis van interviews met verschillende spelers in de bedrijven is een procesanalyse gemaakt.

Productie is leidend De zes productiebedrijven wilden om uiteenlopende redenen een verandering aanbrengen in het huidige werkrooster. Van de zes bedrijven opereren er drie in de chemi-

sche industrie en drie in de maakindustrie. Twee van deze zes bedrijven hadden te maken met een verandering in de productievraag. Bij het ene bedrijf ging het om groei en bij het andere bedrijf juist om krimp. Bij die bedrijven nam het productiemanagement het initiatief tot een roosterinterventie. Het eerste bedrijf wilde ook op zaterdagen gaan produceren. Het andere bedrijf wilde vermindering in werktijd doorvoeren. Zo hoefden er geen ontslagen te vallen en kon er gemakkelijk weer opgeschaald worden als de vraag weer toe zou nemen. Bij beide bedrijven is het gelukt om de roosterwijziging er door te krijgen: door visie, door medewerkers te betrekken, door analyse van de consequenties vanuit verschillende perspectieven en door goede onderhandeling.

Het geaccepteerd krijgen van een nieuw rooster blijkt echter een complex proces.

Twee andere bedrijven hadden duurzame inzetbaarheid en vitaliteit als reden om het rooster aan te passen. Een vergrijzend personeelsbestand en levensfasebewust personeelsbeleid vormden de aanleiding. Ze waren op zoek naar een gezonder rooster met ruimte voor maatwerk voor medewerkers in verschillende levensfases. Het initiatief kwam vanuit de afdeling HR. Bij deze bedrijven is het niet gelukt om de interventie door te voeren. De productie bleek leidend en gaf op dat moment geen aanleiding om iets in het rooster te veranderen. In het vijfde bedrijf namen productiema-

56 MaintNL 10 – 2014

56-59_MO_NVDO_ Roosterinterventie.indd 56

26-11-14 10:44

nagement en HR samen het initiatief tot roosterinterventie. Productiemanagement vanuit een behoefte aan meer flexibiliteit en HR vanuit vitaliteitsoogpunt. Dit bedrijf is ver gekomen in het proces, maar uiteindelijk is de roosterverandering toch niet doorgegaan als gevolg van andere obstakels. Het ging mis bij de onderhandeling: niet alle stakeholders waren op tijd in het proces betrokken en een gemeenschappelijk belang ontbrak. Het zesde bedrijf is erin geslaagd om puur vanuit vitaliteitsoogpunt een roosterverandering door te voeren. Het initiatief kwam vanuit medewerkers zelf. De productiemanager was in eerste instantie niet enthousiast, maar omdat de productie er niet onder hoefde te leiden, heeft hij het initiatief toch gesteund. Hoe dan ook, productie is leidend in de cases die zijn onderzocht. Een advies voor stakeholders die een roosterinterventie voor elkaar willen krijgen, is om de verandering te brengen in termen van productievoordelen, of in ieder geval te benadrukken dat er geen nadelen voor de productie aan vast zitten. Dus ook als de aanleiding duurzame inzetbaarheid is.

Aanpak Voor succesvol veranderen is het van belang dat het management de noodzaak en de effecten van de roosterinterventie helder communiceert. In een van de cases was de urgentie evident: ‘of we moeten mensen ontslaan, of we veranderen het rooster’. In een ander bedrijf was het pre-

cies andersom, maar ook onvermijdelijk: ‘de vraag neemt toe en daarom moeten we opschalen’. Drie van de bedrijven hadden een roosterexpert uitgenodigd om uit te leggen hoe een nieuw rooster kon bijdragen aan de flexibiliteit van de organisatie en aan de gezondheid van de medewerkers.

Voor succesvolle verandering moet er continue discussie en feedback met de medewerkers zijn.

De bedrijven hebben gebruik gemaakt van verschillende kanalen om de noodzaak en mogelijke bijdrage van roosterverandering te communiceren richting medewerkers. Zo werden er kantinesessies belegd over de bedrijfssituatie, teamsessies georganiseerd over de roosters en effecten op de gezondheid en informele gesprekken met medewerkers gehouden. Via prikbordberichten of nieuwsbrieven werden de medewerkers op de hoogte gehouden over het proces. Een succesfactor voor verandering die steevast wordt genoemd, is het betrekken van medewerkers. Dit kan namelijk een gevoel van eigenaarschap en controle over het

veranderproces creëren. Medewerkers krijgen een stem en kunnen bijdragen aan het nieuwe rooster waarin zij ten slotte zullen moeten gaan werken. Het zal daarom de steun en het vertrouwen van medewerkers in de verandering vergroten. Daarom moet er voor succesvolle verandering continue discussie en feedback met de medewerkers zijn. De bedrijven uit de voorbeeldcase hebben dit gedaan door medewerkers op verschillende manier bij de roosterinterventie te betrekken. Dit gebeurde onder andere door representatie van medewerkers in een werkgroep. De OR werd bij het proces betrokken om de belangen van de medewerkers te vertegenwoordigen en om het proces te bewaken. Er werd een enquête onder de medewerkers gehouden om hun mening te peilen; ook konden zij stemmen over verschillende roosteropties. Daarnaast werd er een pilot uitgevoerd om de medewerkers de roosterinterventie goed te laten ervaren. Om steun te krijgen voor een nieuw rooster, is het tevens van belang de consequenties van de veranderingen in kaart te brengen. De bedrijven hebben dat bijvoorbeeld gedaan door een roosterexpert uit te nodigen die de bezwaarlijke elementen (voor de gezondheid) van verschillende roosteropties heeft geanalyseerd. Ook de gevolgen voor het sociale leven van medewerkers werd dan in kaart gebracht. Een wijziging in de roosters heeft vaak ook gevolgen voor het werkproces: bijvoorbeeld de ploegsamenstelling, wijze van plannen en de aansturing. De analyse van de consequenties hebben de bedrijven in een werkgroep uitgevoerd, waar verschillende stakeholders uit de organisatie zitting in hadden: productiemanagement, teamleiders, medewerkers, OR en HR. Zo konden vanuit ieders perspectief de mogelijke consequenties beoordeeld worden.

Onderhandelen De aanpak leidde (niet in alle gevallen) tot een voorstel voor een nieuw rooster. Daarin bleek een drietal vragen van groot belang: Heeft de wijziging arbeidsvoorwaardelijke consequenties, zoals toeslagen? Vergen die aanpassing in de huidige kaders, zoals de cao? Is er sprake van een corporate organisatie die streeft naar harmonisatie van beleid? MaintNL 10 – 2014

56-59_MO_NVDO_ Roosterinterventie.indd 57

26-11-14 10:44

BIZZ56'' De nieuwe standaard in webvertising Presenteer uw bedrijf, innovatie of project volgens de nieuwe standaard in webvertising: BIZZ56”. Vertel uw verhaal in uw eigen creatieve film van 56 seconden en de boodschap komt aan! Het doordachte stramien van BIZZ56” zorgt ervoor dat u en de filmers zich kunnen concentreren op het communicatieve en creatieve deel van uw boodschap. Bovenal zorgt BIZZ56” voor een snelle, complete en eigentijdse boodschap die de aandacht van uw doelgroep tot het einde vasthoudt. BIZZ56”-video’s zijn multi-inzetbaar: op uw website, via smartphones en tablets en op social media.

Verrijk uw teksten, advertenties en commerciële boodschappen met een BIZZ56” video en integreer tekst, beeld en online voor een crossmediale boodschap.

Meer weten?

Als dit icoon bij een afbeelding staat, bekijk dan het bijbehorende filmpje door met uw smartphone of tablet de foto te scannen met de iLinqs app. U vindt de gratis iLinqs app in de appstore voor andriod en apple.

BIZZ56”is een product van Movielinqs video & virals. iLinqs is een app van Industrielinqs pers en platform

Neem contact op met Gijs Hoekstra (06 42 24 53 85) of movielinqs@industrielinqs.nl

_A5_liggend_bizz56.indd 43

22-10-14 09:25

iMaintain.info

geeft nog meer waarde voor uw geld Meer nieuws dan ooit • • • • • • • •

Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten en diensten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse Nieuwsbrief Live twitter updates LinkedIn interacted

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase • Ga naar www.imaintain.info en kies abonneren

Ga direct naar imaintain.info en blijf iedereen voor 56-59_MO_NVDO_ Roosterinterventie.indd 58 _adv_www_iMaintain-A5.indd 43

26-11-14 20-10-14 10:44 14:33

0-14 09:25

0-14 14:33

Hoe meer van deze vragen met ja beantwoord konden worden, hoe groter het obstakel om het voorstel voor een nieuw rooster erdoor te krijgen. In dat geval moest er namelijk onderhandeld worden tussen de CAO-partners (hoofdkantoor en vakbond), die vaak onvoldoende in het voortraject waren meegenomen. Bij de bedrijven waar de roosterverandering paste binnen de huidige CAO, verliep dit proces een stuk soepeler. Dan was het onderwerp van gesprek tussen management en OR. Factoren voor succesvolle onderhandeling bleken een goede relatie en vertrouwen tussen de partijen die er met elkaar uit moesten zien te komen. Relaties zijn uiteraard vaak historisch gegroeid en aan het verleden is weinig te veranderen, maar betrokkenheid in het interventieproces bleek ook zeker bij te dragen. Enkele bedrijven hebben de OR bewust een plek in een werkgroep gegeven. Zoals een van de geïnterviewde OR-vertegenwoordigers zelf aangaf: ‘Het is lastig om in de werkgroep te gaan zitten want je wordt deelgenoot gemaakt. Ik

nam mij voor alleen de rol van procesbewaker te pakken, maar kon het toch niet laten ook mee te denken.’

Betrokkenheid in het interventieproces draagt zeker bij aan een succesvolle onderhandeling.

Bij een ander bedrijf mislukte de onderhandeling juist doordat de vakbond en het hoofdkantoor niet eerder in het proces betrokken waren geweest. Bovendien was er toen geen sprake van een gemeenschappelijk belang: de vakbond hield haar poot stijf op doorbetaalde pauzes en het hoofdkantoor wilde geen precedenten scheppen richting de rest van de organisatie.

Factor tijd De cases laten zien dat de factor tijd belangrijk is. De casebedrijven adviseren anderen om goed de tijd te nemen voor het proces, minstens een half jaar. Het is de kunst om tegelijkertijd het momentum vast te houden en er dus een zekere vaart in te houden. Dat kan door de werkgroep regelmatig bij elkaar te laten komen, frequent te communiceren waar de werkgroep mee bezig is en besluiten niet te lang uit te stellen. Bovendien is het uitkiezen van het juiste moment voor de overgang op een nieuwe rooster essentieel. De zomer- of kerstperiode blijken het meest geschikt om alles in stelling te brengen en daarna te beginnen met een schone lei. Sarike Verbiest is onderzoeker en adviseur bij TNO Duurzame Arbeidsproductiviteit & Employability. Hardy van de Ven is promovendus bij het UMC Groningen op het gebied van ploegendiensten en onregelmatige werktijden in relatie tot de gezondheid en het functioneren op het werk. n MaintNL 10 – 2014

56-59_MO_NVDO_ Roosterinterventie.indd 59

26-11-14 10:44

Agenda

december

februari

11 december 2014 Schreierstoren, Amsterdam www.nvdo.nl

5 februari 2015 Amrâth Hotel Brabant, Breda www.smc-congres.nl

Veilig werken voor de ZZP’er

Service & Maintenance Congres 2015

Tijdens de bouwfase coördineren en adviseren specialisten binnen het Adviesbureau Noord/Zuid-lijn op het gebied van bouwveiligheid. Tijdens de werkzaamheden worden bouwplaatsinspecties en audits gehouden om de aannemer alert te maken op risicovolle situaties en hierdoor het aantal ongevallen te reduceren. Naast bouwveiligheid speelt bij dit project ook nadrukkelijk het aspect van omgevingsveiligheid mee. Thema van deze middag is: Veilig werken voor de ZZP’er. In Nederland groeide de groep Zelfstandigen zonder Personeel (ZZP) in de afgelopen tien jaar met 93 procent. Een nieuw tijdperk is begonnen, maar hoe zit dat op het gebied van veiligheid. Hoe zorg je als opdrachtgever en opdrachtnemer dat de veiligheid ook blijft gewaarborgd voor ZZP’ers.

Service en onderhoud vormen een belangrijk potentieel voor groei en kostenbeheersing, maar waar moet je beginnen om dit potentieel te realiseren en wat zijn de belangrijkste succesfactoren? Hoe in te spelen op steeds snellere verandering en hoe dragen service en onderhoud bij aan strategische wendbaarheid, concurrentievermogen en winstgevendheid? Wat zijn de mogelijkheden en welke strategie, optimalisatie of IT is de beste voor uw service- en/of onderhoudsproces? Op de expo krijgt de bezoeker een uitstekend beeld van actuele oplossingen ter ondersteuning van service- en onderhoudsprocessen. De expo biedt de bezoeker de mogelijkheid om met diverse specialisten van gedachten te wisselen op het gebied van: service transformation, energy efficiency, data mining, customer experience (management van klantbeleving), predictive maintenance, people management, process management, rapid proces deployment methods, knowledge management, IT management, service oriented architectures, remote services, planning, asset management, managementrapportages, maintenance enabling technologies, onderhoudsbewust ontwerpen, werkorders, mobiele oplossingen, voorraadbeheer, contractmanagement, lean maintenance, ERP, storingsmeldingen, et cetera.

11 december 2014 DWA, Bodegraven www.dwa.nl Workshop Mechanische dampcompressie Op donderdag 11 december vindt er een gratis workshop ‘MDR=Win4′ plaats in Bodegraven van 15.00-18.00u. Er ontstaat vier keer een winsituatie voor de industrie, duurzame sector, Wkk sector en netbeheerder. Alle partijen die focussen op energiebesparing en energietransitie moeten met elkaar samenwerken. In de workshop ligt de focus op de toepassingen van en kansen voor MDR.

18 december 2014 Verzekeringsmaatschappij a.s.r., Utrecht www.nvdo.nl Kwaliteitsborging in onderhoudscontracten Bouw en Infra De NVDO Sectie Onroerend Goed organiseert in samenwerking met het NVDO InspectiePlatform op donderdagmiddag 18 december a.s. een bijeenkomst bij het hoofdkantoor van verzekeringsmaatschappij a.s.r. te Utrecht. Het hoofdkantoor behoort met 86.000 m2 tot de grootste van Nederland en wordt volledig gerenoveerd. De renovatie is gestart in 2012 en duurt tot en met 2015. Het vernieuwde pand is volledig ingericht op het Nieuwe Generatie Werken (NGW) en heeft 2.800 flexibele werkplekken. Het pand voldoet aan de duurzaamheidsambities van a.s.r. en zorgt voor ondersteuning van één cultuur waarin samenwerking, openheid en flexibiliteit centraal staan. Na deze dag bent u op de hoogte van de formulering, borging en toetsing van kwaliteit in grootschalige onderhouds- en beheercontracten (Bouw en Infra).

maart 19 maart 2015 Rotterdam www.imaintain.info/congres iMaintain 2015, het jaarcongres van de NVDO en het iMaintainplatform Onderhoud is topsport. Het beheer van installaties in de industrie gebeurt op hoog niveau. Het speelveld wordt onder meer bepaald door de vaak hoge leeftijd van installaties, de druk op presteren en het voldoen aan weten regelgeving. En hoewel de industrie trots kan zijn op behaalde resultaten: er is meer te halen! Bij iMaintain 2015, het jaarcongres van de NVDO en het iMaintainplatform, gaan we op zoek naar goud. Op 19 maart 2015 tonen we topprestaties en zoeken we antwoorden. Welke drive moet je bijvoorbeeld hebben om de beste te worden? Wat valt er nog te winnen met nieuwe technieken? Wat is de potentie van sociale innovatie? En hoe voorkom je dat er oplossingen met gouden randjes worden bedacht.

60 MaintNL 10 – 2014

60-60_MH_NVDO_agenda.indd 60

26-11-14 10:53

Infra

Nieuwe kansen voor onderhoud aan stalen bruggen De laatste jaren is er veel gedaan aan het onderhoud van stalen bruggen in rijkswegen. Nu zijn bruggen van provincies en gemeenten aan de beurt. Zes MKB-ondernemingen die zich bezighouden met dat onderhoud, deelden samen met TNO kennis die ze opdeden met de rijksbruggen en maakten die toepasbaar voor gebruik bij andere overheden. Miriam Rook

Ongepland onderhoud MKB-ondernemers oriënteren zich voortdurend op nieuwe markten. Dat geldt ook voor bedrijven die stalen bruggen inspecteren, onderhouden en repareren, zegt projectleider Willy Peelen: ‘Veel van die bruggen zijn gebouwd in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Ze moesten een jaar of

Innovatieve technologie

FOTO: HARRY VAN REEKEN, RIJKSWATERSTAAT

In samenwerking met Rijkswaterstaat realiseerde TNO een meetsysteem door sensoren te plaatsen op de Van Brienenoordbrug. Door deze meetresultaten slim met elkaar en met aanvullende modelberekeningen van TNO te combineren, kreeg RWS een nauwkeurig en actueel inzicht in de toestand van de brug. Via het meetsysteem kon de brug zelf aangeven of er een inspectie of reparatie nodig was. De metingen aan de Van Brienenoordbrug werden gebruikt om uit te zoeken of met sensoren mogelijke scheurvorming in het stalen rijdek gemonitord kan worden. Op de brug zijn in totaal zestien sensoren geplaatst: thermokoppels voor het meten van de temperatuur van het rijdek, rekstrookjes voor het meten van rekken in het staal, versnellingsopnemers voor het meten van trillingen en akoestische emissiesensoren voor het meten van geluidsgolven in het staal. Al deze sensoren kijken hoe de brug zich gedraagt en in welke staat het materiaal zich bevindt. Uit resultaten is gebleken dat er meer inzicht in de toestand van de brug mogelijk is dan bij de gebruikelijke inspecties.

den daarom samen met TNO in een Technologiecluster (TC) de benodigde expertise. Samen met vertegenwoordigers van provincies en gemeenten bekeken ze bovendien hoe die expertise in de praktijk toepasbaar te maken is.

tachtig meekunnen, maar die schatting was voor de rijksbruggen te optimistisch, onder andere omdat het verkeer drukker is geworden en de voertuigen zwaarder. Het is nu al tijd voor inspecties en monitoren en waar nodig ook voor reparaties.’ Mede door deze inspecties kan een inschatting worden gemaakt met hoeveel jaar de levensduur gemiddeld verkort is. Via een quickscan kunnen provincies en gemeenten een selectie maken uit hun bruggen en de kritische gevallen gelijk aanpakken. ‘Bruggen die bijvoorbeeld in de buurt van fabrieken met zwaar vrachtverkeer liggen, krijgen meer prioriteit dan andere bruggen die minder te leiden hebben onder het verkeer’, zegt Egon Janssen, manager bij TNO. Provincies en gemeenten stellen eigen prioriteiten en kiezen vaak voor een eigen aanpak. Zes MKB-bedrijven die samen de hele keten van de branche bestrijken, deel-

Provincies en gemeenten hadden onder andere behoefte aan innovatieve technologie die het mogelijk maakt om schade aan beweegbare stalen dekken in een brug in kaart te brengen. ‘Dat kan bijvoorbeeld met een röntgentechniek die door de bovenste slijtlaag heen kijkt om de conditie van het staal eronder te bepalen’, legt Janssen uit. Een andere techniek die al is toegepast op de Van Brienenoordbrug, werkt met geluidsgolven. Ook met deze techniek kan door de slijtlaag gekeken worden naar het onderliggend staal. ‘Als de geluidsgolf stokt, betekent het dat er beschadigingen in het staal zijn waargenomen.’

Kennis delen In het cluster werden ervaringen uitgewisseld over het voorkomen van verkeershinder tijdens de werkzaamheden en is een tabel van brugonderdelen die in aanmerking kunnen komen voor onderhoud ontwikkeld. Die tabel kan aannemers helpen om samen met provincies en gemeenten te onderzoeken welke onderdelen toe zijn aan onderhoud. Zo kunnen werkzaamheden efficiënt uitgevoerd worden. De resultaten van het TC zijn gedeeld met de branche tijdens een symposium met zeventig deelnemers. In Delft is TNO samen met de provincie Zuid-Holland en twee MKB-bedrijven gestart met een proefproject. Daarin wordt de technologie die gebruikmaakt van de geluidsgolven toegepast op beweegbare stalen dekken. Het doel is om een optimale termijn voor de reguliere inspecties te bepalen: niet te veel en niet te weinig. n MaintNL 10 – 2014

61-61_MK Infra.indd 61

26-11-14 10:45

Cursussen

Kennis is onze kracht! Inschrijven kan eenvoudig via de Maintenance Academy op www.nvdo.nl Komende NVDO Cursussen •

Op welke wijze kan ik alle gegevens met betrekking tot een storing het beste (visueel) vastleggen, zodat de feiten door iedereen eenvoudig begrepen worden? Hoe kan ik een nog niet opgeloste storing zorgvuldig overdragen aan een collega, zodanig dat hij direct met de analyse kan beginnen? Hoe pak ik de analyse van de storing efficiënt en effectief wijze aan, zonder voorbarige conclusies te trekken? Hoe bepaal ik op basis van de beschikbare informatie de juiste storingsoorzaak, zonder te vervallen in een aanpak van ‘trial and error’? Hoe bepaal ik de beste maatregelen om de storingsoorzaak weg te nemen.

Locatie: NVDO Verenigingsgebouw, tenzij anders vermeld •

12 december Storingsanalyse, maar dan Anders! In company mogelijk Deze cursus biedt deelnemers een complete aanpak voor het effectief en efficiënt oplossen van storingen. In één dag wordt geleerd: • Hoe een samenloop van omstandigheden of vaag probleem kan worden verduidelijkt tot een kernachtige omschrijving van storingsmelding(en). • Hoe alle informatie over een storing nauwkeurig beschreven kan worden, zodanig dat onderscheid wordt gemaakt tussen geruchten en feiten. • Hoe op een zo efficiënt mogelijke wijze de oorzaak van de storing kan worden bepaald. • Hoe de juiste maatregelen kunnen worden gekozen. • Hoe de samenwerking en de communicatie tussen de (interne)klant en de ‘storingsoplosser’ kan worden verbeterd. Denk bijvoorbeeld aan de relatie tussen TD-Productie.

Resultaat Storingen worden sneller en definitief opgelost. Door betere samenwerking ontstaat een hogere beschikbaarheid van productie-installaties met lagere onderhoudskosten tot gevolg.

Doel Deelnemers worden getraind in een stap voor stap aanpak, een systematische manier van denken voor het analyseren en oplossen van storingen. De deelnemer krijgt daarbij antwoord op de volgende vragen: • Hoe meld ik storingen duidelijk en welke vragen moet ik (mezelf) stellen om ervoor te zorgen dat ik alle relevante informatie verzamel die nodig is voor het oplossen van de storing?

•

Onderwerpen Tijdens deze eendaagse cursus worden eigen ervaringen uitgewisseld. De deelnemers krijgen een beeld van hun huidige werkwijze bij het analyseren van storingen. Vervolgens wordt stap voor stap een systematische aanpak voor storingsanalyse getraind. Daarbij worden korte stukken theorie steeds afgewisseld met vele praktische voorbeelden en oefeningen om vaardigheid te ontwikkelen in een kritische aanpak. Deelnemers ontvangen tijdens de cursus een syllabus. Voor toepassing van de methoden in het eigen bedrijf worden tevens digitale werkbladen beschikbaar gesteld.

16, 17, 18 december Werkvoorbereiding van Onderhoudswerkzaamheden In company mogelijk Werkvoorbereiding geeft antwoord op onder meer de volgende vragen; hoe moet het werk worden uitgevoerd, welke materialen zijn benodigd, hoeveel uren zijn nodig, wat is de doorlooptijd van het werk en welke specifieke hulpmiddelen/gereedschappen en veiligheidsmaatregelen zijn noodzakelijk? De werkvoorbereidingsfunctie dient daarnaast overzicht te hebben over het totale werkpakket, inclusief het werk dat door derden zal worden uitgevoerd.

Doel Het doel van de cursus is te leren om op een verantwoorde en efficiënte manier om te gaan met het werkvoorbereidings- en planningsproces en daarnaast inzicht te krijgen in de complexiteit en toegevoegde waarde van de werkvoorbereidingsfunctie.

Onderwerpen Dag 1 • Visie op onderhoud en op de rol van de werkvoorbereiding. • Belangrijke begrippen met betrekking tot voorbereiding en planning.

62 MaintNL 10 – 2014

62-63_MI_NVDO_cursussen.indd 62

26-11-14 10:54

Cursussen

• • •

Het onderhoudsproces en de bijdragen van de werkvoorbereider. Optimalisatie en prioriteiten stellen. Functieprofiel van de werkvoorbereider.

Dag 2 • Coördinatiemethoden en standaardisatie. • Case 1: standaardisatie van werkmethoden. • Invloed van de installatieconditie op werkvoorbereiding. • Het archief van de werkvoorbereider: opzet van minifiles. • Case 2: werkvoorbereiding en calculatie. Dag 3 • Plantijden, soorten tijdsbesteding en reduceren van vermijdbare verliestijden. • Hands on Tool Time (HOTT). • Zin en onzin van gangbare calculatiemethodieken. • Soorten planning en relatie met uitbesteding. • Case 3: opbouw weekplanning. • Relevante prestatie-indicatoren. • Stappenplan voor duurzame verbetering van de werkvoorbereiding.

overtuigend kunnen presenteren. De taak van de maintenance engineer is om verstoringen in het productieproces en het onderhoudsproces te herkennen, te elimineren en vooral te voorkomen. Daartoe is er veel samenwerking nodig met andere bedrijfsfuncties.

Doel Het doel van deze cursus is om de maintenance engineer in zijn dagelijkse werk een goede ondersteuning te bieden.

Onderwerpen Dag 1 • De plaats en functie maintenance engineering in de organisatie. • Het takenpakket van de maintenance engineer. • De relatie tussen de onderhouds- en productiefunctie. • Het afstemmen van productie- en onderhoudsdoelstellingen. • De kern van maintenance engineering: borgen en verbeteren van de prestatie van productiemiddelen. • De gereedschapskist van de maintenance engineer. • Het analyseren en reduceren van storingen. • Het opstellen van verbeterplannen.

Bestemd voor Deze cursus is bestemd voor (toekomstige) werkvoorbereiders, medewerkers bedrijfsbureau, senior monteurs en iedereen die betrokken is bij Beheer en Onderhoud.

27, 28 januari Maintenance Engineering in de Praktijk In Company mogelijk De maintenance engineer moet snel kunnen schakelen tussen de details van de dagelijkse problemen en beschikt over een helikopterview om snel een overzicht van die gesignaleerde problemen te krijgen. Tenslotte moet hij zijn voorstellen voor eventuele oplossingen duidelijk en

Dag 2 • Het doel en het ontwerpen van onderhoudsconcepten. • Van onderhoudsconcept naar onderhoudsbeheersing. • Praktijkvoorbeelden onderhoudsconcept. • Het invoeren van onderhoudsconcepten in de eigen organisatie. • Het borgen en bijsturen van onderhoudsconcepten in de praktijk. • De invloed van onderhoudsconcepten op het bedrijfsresultaat. • De effectiviteit en de efficiëntie van de maintenance engineer. MaintNL 10 – 2014

62-63_MI_NVDO_cursussen.indd 63

26-11-14 10:54

t lvas a r e ! er ve agenda s e R uw in

HĂ&#x2030;T JAARCONGRES VAN DE NVDO EN HET IMAINTAIN PLATFORM

GOUD DONDERDAG 19 MAART 2015

Onderhoud is topsport. Het beheer van installaties in de industrie gebeurt op hoog niveau. Het speelveld wordt onder meer bepaald door de vaak hoge leeftijd van installaties, de druk op presteren en het voldoen aan weten regelgeving. En hoewel de industrie trots kan zijn op behaalde resultaten: er is meer te halen! Bij iMaintain 2015, het jaarcongres van de NVDO en het iMaintainplatform, gaan we op zoek naar goud. Op 19 maart 2015 tonen we topprestaties en zoeken we antwoorden. Welke drive moet je bijvoorbeeld hebben om de beste te worden? Wat valt er nog te winnen met nieuwe technieken? Wat is de potentie van sociale innovatie? En hoe voorkom je dat er oplossingen met gouden randjes worden bedacht. Reserveer NU 19 maart 2015 in uw agenda voor iMaintain 2015

www.imaintain.info/congres Initiatiefnemers:

Partners van het iMaintain Platform:

Leden van het iMaintain Platform: asset management

64-65_MC_NVDO_VmanagerGoed.indd 64 _advertentie_A4MO.indd 2

26-11-14 25-11-14 10:55 12:44

1-14 12:44

Column De rechter voor alles! Tegenwoordig voeren we overal rechtszaken over. Ben je nét geen lid meer van de Postcodeloterij, wint je hele straat! Ja, dan ga je naar de rechter om je geld op te eisen. Druk je in diezelfde postcodeloterij op een knop omdat je 125.000 euro mee naar huis wilt nemen, ga je daarna naar de rechter om al huilend een betoog te voeren dat je helemaal niet op die knop wilde drukken, maar juist vijf miljoen euro wilt hebben, want dat was de hoofdprijs. Je kunt overal wel rechtszaken over voeren. Dat kan een keuze zijn, maar het kan je ook overkomen. Dat je het gevoel hebt dat je er gewoon niets aan kunt doen. Bij aanbestedingsgeschillen voelt een aanbesteder het vaak zo. Het is namelijk altijd één van de inschrijvers die een zaak aanhangig maakt. En als opdrachtgever ben je dan toch maar mooi de dupe.

geschiktheidseis opgenomen moest worden. Het alternatief is namelijk het op te nemen als bestekseis. En dan nog durf ik te stellen wat VCA nu eigenlijk voor waarde heeft als je het zomaar van een derde partij kunt lenen. Ik zat eens in de klas met allemaal mannen uit de praktijk, want ik moest op voor het VCA-examen. Logisch, want het risico dat ik met mijn vingers klem kom te zitten in het toetsenbord, is natuurlijk groot. Ze wisten alles over soorten ladders en toxische stoffen. Ik niet. Zonder de leerboeken zou ik het certificaat ‘never nooit’ gehaald hebben. Dus de theorie absorberen en een week lang elke avond elke bladzijde uit mijn hoofd leren. En ja hoor….geslaagd. Als beste van de klas. Gelukkig, nooit meer een beknelling in mijn toetsenbord. Een rechter kan het toch niet goed vinden indien ik als derde partij op zou treden met mijn VCA-certificaatje tijdens een aanbestedingstraject?

Het zomaar uitlenen van je certificaat zou verboden moeten worden!

Een tijdje geleden was de Gemeente Amsterdam de gebeten hond. De vraag was of de laagste inschrijver van een van hun aanbestedingen, voldeed aan de eis dat hij VCA-gecertificeerd was. De opvolger meende van niet. Terecht, want de inschrijver was dat zelf inderdaad niet. Maar deze inschrijver deed een beroep op een derde partij, die wel VCA-gecertificeerd was. Zo voldeed hij toch. Althans, dat vond hijzelf en met hem de gemeente. De opvolger vond dat iemand zich voor een certificering niet kon beroepen op een derde. Het werd onderwerp van een geschil voor de rechter. Het is feitelijk simpel op te lossen: door bij het formuleren van de eisen net iets langer na te denken. Bijvoorbeeld over de vraag of VCA als

colofon

En als die rechter het wel goed zou vinden, stap ik naar zijn collega. VCA gaat veel verder dan alleen maar een certificaat. Het gaat om gedrag en opvolging van weten regelgeving. Het gaat om de veiligheid van jou en je collega’s. Het zomaar uitlenen van je certificaat zou verboden moeten worden! Ellen den Broeder-Ooijevaar Verenigings Manager

MaintNL is het verenigingsmagazine van de Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud. De naam MaintNL is eigendom van de NVDO.

Postbus 138 3990 DC Houten t +31(0)30 634 60 40 f +31(0)30 634 60 41

e info@nvdo.nl • www.nvdo.nl • www.nvdovac.nl

MaintNL 10 – 2014 65

64-65_MC_NVDO_VmanagerGoed.indd 65

26-11-14 10:55

66 VOLGEND NUMMER

IN HET VOLGENDE NUMMER Conditiebewaking De high tech omgeving gebruikt al langer sensoren voor het bewaken van de conditie van kritische assets. Inmiddels worden ze goedkoper, efficiënter en kunnen ze in hun eigen energie voorzien. Het is ook voor minder kapitaalintensieve assets interessant om trillingen, temperatuur of bijvoorbeeld oliekwaliteit constant te meten. In het volgende nummer is aandacht voor de laatste ontwikkelingen op het gebied van conditiebewaking. We zoeken uit of de kosten opwegen tegen de investeringen.

Dynamische levensduurprognose Met Dynamic Lifetime Prognosis is het mogelijk de resterende levensduur en betrouwbaarheid van een boegschroef te voorspellen op basis van gebruik en de voorspelde condities in tijd. Frank Velthuis ontwikkelde deze revolutionaire methode, waarmee de onderhoudsinterval kan worden geoptimaliseerd, bij zijn werkgever Wärtsilä. In de komende editie van iMaintain een interview met Velthuis, die onlangs de Tim Zaal Thesis Award won.

Drone scant ketel Wat doe je als je een verbrandingsoven wilt inspecteren en scannen, maar je kunt er moeilijk bij? Dan stuur je er toch gewoon een drone in. In de procesindustrie is dit nog geen vaste prik, maar er is nu wel een partij die het aandurfde. De voordelen zijn legio: er hoeven geen stellingen te worden gebouwd, waardoor de kosten afnemen en de scantijd korter wordt.

Thema: Maintenance en conditiebewaking Thema’s 2015 iMaintain 02-2015

Maintenance in de procesindustrie

iMaintain 03-2015

Maintenance in de maakindustrie

iMaintain 04-2015

iMaintain Congres Special

iMaintain 05-2015

Maintenance, opleiding en werk

EN VERDER MaintNL

iMaintain 06-2015

Ook in 2015 gaan we de vloer op om te laten zien hoe de mooie theorie van maintenance management zich vertaalt naar de waan van de dag. Bovendien zijn we nog steeds op zoek naar de Maintenance Manager of the Year 2015. En natuurlijk leest u weer alles over de laatste ontwikkelingen en activiteiten van de NVDO.

iMaintain 07-2015

iMaintain Nummer 1 verschijnt 3 februari 2015

iMaintain 10-2015

Maintenance en informatisering Maintenance en de gebouwde omgeving

iMaintain 08-2015

Maintenance en industriële reiniging

iMaintain 09-2015

Maintenance en risicomanagement Maintenance in de infra

10 14 iMaintain

66-66_E_volgend nummer.indd 66

26-11-14 10:55

1-13 16:25 16:25

ASMM: ASMM:Actemium ActemiumSmart Smart Maintenance MaintenanceModel Modelverbetert verbetert uw uwbedrijfsresultaat. bedrijfsresultaat. Resultaten Resultaten van van ASMM: ASMM: Doelmatige Doelmatige gatekeeping gatekeeping en priorien prioriteitsstelling teitsstelling vanvan werkaanvragen. werkaanvragen.

Door Door optimale optimale grip grip te krijgen te krijgen opop uwuw onderhoudskosten onderhoudskosten en en de de beschikbaarheid beschikbaarheid vanvan uwuw installaties, installaties, verbeteren verbeteren wijwij uwuw bedrijfsbedrijfsresultaat. resultaat. DitDit doen doen wewe aanaan de de hand hand vanvan hethet Actemium Actemium Smart Smart Maintenance Maintenance Model, Model, ofwel ofwel ASMM. ASMM. Binnen Binnen dit dit unieke unieke model model n en n wordt wordt de de waarde waarde vanvan uwuw kritische kritische prestaties prestaties continu continu gemeten gemeten en inzichtelijk inzichtelijk gemaakt. gemaakt. Door Door hethet gericht gericht toepassen toepassen vanvan onze onze bewezen bewezen best-practices best-practices in de in de werkstroom werkstroom vanvan uwuw onderhoudsonderhoudsproces, proces, kunnen kunnen wewe onsons focussen focussen opop hethet verbeteren verbeteren vanvan deze deze kritische kritische prestaties. prestaties.

Wilt Wilt u weten u weten hoe hoe u uw u uw resultaat resultaat kunt kunt verbeteren? verbeteren? Neem Neem dandan contact contact op met op met Ronald Ronald Rietkerk. Rietkerk. E-mail: E-mail: ronald.rietkerk@actemium.com ronald.rietkerk@actemium.com Telefoon: Telefoon: +31(0) +31(0) 592592 43 03 43 03 60 60

01-02-67-68 omslag.indd 67

Geen Geen werkaanvragen werkaanvragen meer meer langs langs functionarissen functionarissen die die geen geen toetoegevoegde gevoegde waarde waarde leveren. leveren. Afname Afname vanvan de werkzaamheden. de werkzaamheden. Elke Elke verstoring verstoring metmet stilstand, stilstand, onveiligheid onveiligheid en derving en derving wordt wordt geanalyseerd geanalyseerd omom te kijken te kijken hoehoe deze deze voorkomen voorkomen hadhad kunnen kunnen worden. worden. Elke Elke werkorder werkorder wordt wordt geanalyseerd geanalyseerd en beoordeeld en beoordeeld of deze of deze uitgevoerd uitgevoerd hadhad moeten moeten worden. worden. Invoeren Invoeren KPIâ&#x20AC;&#x2122;s KPIâ&#x20AC;&#x2122;s omom de kwaliteit de kwaliteit vanvan hethet proces proces te meten te meten en bepalen en bepalen vanvan de grenswaarden. de grenswaarden.

26-11-14 26-11-14 10:32 10:32 01-12-14 10:45

iMaintain Nr. 10 - 2014

KENNIS MOET JE OOK ONDERHOUDEN. • Hoeveel onderhoud is juist genoeg? • Kunnen we met de onderhoudsfunctie geld verdienen? • Hoeveel kan onderhoud bijdragen aan het bedrijfsresultaat? • Wat is Excellent Onderhoud en hoe geef ik dit vorm? WAARDECREATIE DOOR GOED ONDERHOUD Een onderhoudsopleiding bij Hogeschool Utrecht helpt u in uw eigen bedrijf de antwoorden te vinden op deze vragen. In de afgelopen jaren zijn vele mooie resultaten en forse besparingen bereikt bij de deelnemende bedrijven. Door de brede scope op zowel Materiaalkunde, Engineering, Inspectie als Onderhoud bieden onze opleidingen op het gebied van Onderhoud precies die (integrale) kennis die nodig is om verder te kunnen kijken dan het eigen vakgebied, en daardoor aantoonbaar betere resultaten te boeken. • Post-MBO Onderhoudstechniek (OTK) • Post-HBO Onderhoudstechnologie (OT) • Post-HBO Onderhoud en Management (OM) • Master of Engineering in Integrated Service Engineering

Start 30 september 2015 Start 1 oktober 2015 Start 1 oktober 2015 Start februari/september

Alle genoemde opleidingen kunnen naar wens in-company (op maat) verzorgd worden. Informeer naar de mogelijkheden. Meer weten? Bel 088 481 88 88, mail naar info@cvnt.nl of kijk op www.cvnt.nl.

ER VALT NOG GENOEG TE LEREN

FC_A4_MaintenanceBenelux.indd 1 1 01_2_67_68_A_omslag_GOED.indd 01-02-67-68 omslag.indd 68

23-10-14 01-12-14 11:16 10:45