Krant van het onderhoud 3

Het is bijna zover. Op 25 en 26 mei zetten veel Nederlandse bedrijven met trots de deur voor je open om te tonen wat onderhoud is. In deze derde editie van de Krant van het Onderhoud lees je over de meeste deelnemende bedrijven, vind je hun contactgegevens en staan weer wat achtergrondverhalen over techniek en onderhoud. Volg de Landelijke Dag van het Onderhoud op facebook en op twitter #dvho, www.dagvanhetonderhoud.nl

de krant van het

ONDERHOUD

Editie 03-2012

25 en 26 mei 2012 Landelijke Dag van het Onderhoud Zien, Leren, Doen www.dagvanhetonderhoud.nl

Onderhoud zien, leren en doen

regio’s met veel enthousiasme opgepakt.

gebundeld en samengebracht in exposities en een symposium over het verbeteren van de prestaties van het productieproces.

En omdat dit geen saaie stof is, wordt dit programma in Zwolle afgesloten met een reeks stevige stellingen die door studenten van de Windesheim Hogeschool worden besproken.

Prestaties In Zwolle werken uiteindelijk zo’n tien partijen samen om een geweldig programma samen te stellen. Op het terrein van IJssel Technologie wordt de kennis en ervaring van de deelnemers

Route In het noorden staat de hele binnenstad van Emmen Vlinderstad op zijn kop. Daar werken rond de dertig bedrijven mee aan de kennisoverdracht over techniek en onderhoud. In samenwerking

In technische beroepen is komende decennia veel werk. Mooi werk en waardevol werk. Werk met je handen, werk met je hoofd. En met een technisch beroep in de onderhoudsindustrie draag je bij aan veilige, betrouwbare en beschikbare installaties. In een industrie waar nu ruim 300.000 mensen werken, ontstaan de komende jaren genoeg nieuwe banen. Op de Landelijke Dag van het Onderhoud kun je komen kijken wat voor banen dat zijn. Je kan zien, leren en doen!

In deze derde Krant van het Onderhoud zie je hoe de deelnemende bedrijven vaak in groepen werken om de Dag van het Onderhoud tot een succes te maken. Het initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) om deze dag voor de tweede keer te organiseren, is in diverse

met het bedrijfsleven, het midden- en kleinbedrijf, de lokale overheden en de regionale scholen is een route samengesteld waar je als geïnteresseerde ogen en oren tekort komt. Ook in Emmen kan je onderhoud zien, leren en doen!

Deuren open Het ROC van Amsterdam heeft zelf stappen gezet om met een aantal relaties een programma op te zetten voor de Dag van het Onderhoud. De partijen die meewerken, zetten op de Dag van het Onderhoud de deur op en voor de tour die vanaf

het ROC van Amsterdam wordt georganiseerd.

Enthousiasme In de regio Rotterdam liggen de deelnemers iets verder uit elkaar. Zowel in onderwerpen als postcode zit er verschil tussen de deelnemers. Maar ze delen het enthousiasme en de wil om te laten zien wat onderhoud betekent. Van chemiebedrijf tot beursorganisator.

Je krijgt in deze krant de deelnemers nog eens op een rijtje. Zo kun je plannen waar je onderhoud gaat zien, leren en doen!

Als zelfs het kabinet zich ermee gaat bemoeien, dan zal het wel belangrijk zijn Kort voor de val van het kabinet, rolde het kabinet plannen uit om de tekorten aan technisch personeel weg te werken. De focus ligt op het vergroten van de instroom. ‘Door kinderen in contact te brengen met enthousiaste technici kunnen ze zelf zien en horen wat een carrière in de techniek werkelijk inhoudt.’

Een van de aanbevelingen van het Masterplan Bèta en Technologie dat de vertegenwoordigers van de negen topsectoren gezamenlijk schreven, was om vooral meer technologietalent op te leiden. Het lijkt erop dat deze aanbevelingen serieus worden genomen. Op maandag 16 april hebben de ministeries van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie, Onderwijs, Cultuur & Wetenschap en Sociale Zaken & Werkgelegenheid een brief naar de Tweede Kamer gestuurd.

Nu maar hopen dat de gezamenlijke aanpak meer talent naar boven haalt, want zonder technici krijgt de industrie serieuze problemen. De ministers Maxime Verhagen (Economische Zaken), Henk Kamp (Werkgelegenheid ) en Marja van Bijsterveldt (Onderwijs) willen samen met het bedrijfsleven een offensief starten om zoveel mogelijk mensen te verleiden om de technische sector in te gaan of te blijven werken. Met een reeks maatregelen moet een verwacht tekort aan technisch personeel worden verminderd of tegengegaan. Want ondanks de val van het kabinet-Rutte, is de verwachte schaarste onverminderd groot.

2 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 KAN UW REPUTATIE ONZE VERANTWOORDELIJKHEID WORDEN? Onderhoud van installaties heeft een dubbel doel. Het kan de levenduur van de machines verlengen en een correct onderhoud kan de veiligheid van de werkomgeving verhogen én kunnen zo arbeidsongevallen voorkomen worden.

Ook inspecties en controles komen hier aan te pas, die de staat van installaties evalueren.

©Fluxys

De noodzaak van die inspecties hoeft geen betoog, de manier waarop ze worden uitgevoerd, kan wel een punt van discussie vormen. Welke onderzoeksmethode is het best afgestemd op een bepaalde installatie? Om dit te weten, is het belangrijk een overzicht te hebben van wat de markt aanbiedt en dié manier te kiezen die het nauwst aansluit bij de situatie en de installatie van de klant zelf.

Vinçotte brengt door haar breed gamma aan inspecties en niet-destructieve onderzoekstechnieken de installatie in kaart, evalueert de resultaten en vergelijkt die met de wettelijke bepalingen. Elke klant krijgt advies op maat en kan rekenen op een oplossing die nauwgezet aansluit bij zijn noden.

Kunnen wij met onze expertise ook van úw reputatie onze verantwoordelijkheid maken? Neem een kijkje op onze website: WWW.VINCOTTE.NL

YOUR REPUTATION IS MINE.

Industrieel_Onderhoud_Vincotte_2012.indd 1

21/03/12 09:00

ARDEE b.v. engineering & consultancy

Multidisciplinair ingenieursbureau • Technische installaties

o o o o

Werktuigbouw Elektrotechniek Klimaattechniek Meet- regel en besturingstechniek

• • • • • •

Informatietechnologie Maintenance Haalbaarheidsonderzoek en begrotingen (Detail-) engineering en tekenwerk Procesoptimalisatie/organisatie Detachering

Ardee engineering en detachering • Ardee maintenance

Met onderhoud het verschil maken IJssel Technologie is op de Dag van het Onderhoud gastheer van zeven paradepaardjes in de regio Zwolle. Onder meer Unilever, Scania, IES Asset Management en Teijin Aramid doen in een minisymposium hun visie op onderhoud uit de doeken. Het centrale thema van de dag: het verbeteren van de prestaties van het productieproces.

Onderhoud speelt hierin een cruciale rol, zegt Robin Burghard, Regio Manager Middenen West Nederland bij IJssel Technologie. ‘Een belangrijk inzicht is: onderhoud is niet een geïsoleerde activiteit en generator van kosten, maar een potentiële winst- of verliesfactor.

Ofwel: met goed onderhoud kun je het verschil tussen winst en nog meer winst maken.’

Het minisymposium zal de geest prikkelen omdat elke deelnemende partij zijn eigen filosofie neerlegt, aldus Burghard. ‘De insteek is telkens een

andere. Bezoekers krijgen zo een breed plaatje voorgeschoteld van wat onderhoud inhoudt, waar je op moet letten en wat er momenteel speelt.’

De dag wordt afgesloten met een reeks prikkelende stellingen die worden besproken door studenten van de Hogeschool Windesheim.

Lees op deze pagina’s alvast hoe de deelnemers aan het symposium bij IJssel Technologie in Zwolle hun prestaties verbeteren. Het programma van het symposium vind je op pagina 4.

Shutdown houdt fabriek op niveau Wat komt er allemaal kijken bij een shutdown van een fabriek? Heel, heel, heel erg veel, zegt Herman Kosse, plant maintenance manager bij Teijin Aramid in Emmen. ‘Planners, productie, veiligheid, wet- en regelgeving, change management, milieu, administratie, het is alles bij elkaar een enorme klus. Alles staat of valt met een goede voorbereiding.’

Ardee B.V. Boutershemstraat 46 • 4611 KD Bergen op Zoom • Postbus 431 • 4600 AK Bergen op Zoom Tel. 0164 - 242305 • Fax 0164 - 265450 • Website: www.ardee.nl • Email: info@ardee.nl

BEKOmaatje

Zelfs een BEKOMAT® heeft regelmatig onderhoud nodig!

Stuur deze ter controle, onderhoud of reparatie naar de BEKO Service Afdeling Uw voordelen: Géén voorrijkosten Originele onderdelen Reparatie door vakkundig personeel Getest vóór retourzending Schriftelijke rapportage BEKO Service ook voor: Oliewaterscheiders | Emulsiescheiders | Koeldrogers | Adsorptiedrogers | Persluchtmetingen | Luchtanalyses | Condensaattesten | Boren onder druk T: 31-165-320300 | F: 31-165-320330 | www.beko.nl | info@beko.nl

• Persluchtgedreven testpompen, 0 - 5000 bar

en analyse leert dat ze nodig zijn om de beschikbaarheid te borgen, de veiligheid optimaal te houden en de levensduur van de machines te verlengen.’ Een shutdown is hét moment om goed preventief onderhoud en nauwkeurige inspecties te ple-

‘Op dit moment hebben wij minimale productieverliezen als gevolg van technisch falen. Onderhoud levert hier een grote bijdrage aan’

• Persluchtgedreven testsystemen, 0 – 5000 bar • Persluchtgedreven gasboosters, 0 – 1250 bar • Persluchtgedreven persluchtdrukverhogers, 0-90 bar

Globe Test Equipment b.v.

Eikenlaan 261e 2404 BP Alphen aan den Rijn

Kosse is naast maintenance manager ook manager shutdowns in de spinnerijfabriek in Emmen.

De fabriek is vermaard om de productie van Twaron garen, oersterk spul dat onder meer wordt toegepast in kogelvrije vesten, autobanden en kabels.

T +31 (0) 172 426608 F +31 (0) 172 426607 E info@globe-benelux.nl W www.globe-benelux.nl

Geplande shutdowns zijn in Emmen in zekere zin aan de orde van de dag. Op het moment van schrijven zwaait Kosse de scepter over de shutdown van twee van de spinlijnen, een van de vele die er jaarlijks plaatsvinden.

Waarom worden de lijnen zo vaak stilgelegd? ‘De praktijk

gen. De informatie die tijdens shutdowns wordt verzameld, vormt de basis om processen verder te verbeteren. ‘Of op zijn minst: op niveau houden.

Op dit moment hebben wij minimale productieverliezen als gevolg van technisch falen.

Onderhoud levert hier een grote bijdrage aan.’

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 3 Door onderhoud uit te besteden wordt iedereen slimmer Scania Production Zwolle is geen kleintje: de vestiging neemt zestig procent van de Europese productie voor haar rekening. De vrachtauto’s worden vanuit Zwolle afgeleverd naar ruim zestig landen. In de fabriek in Zwolle wordt sinds 1964 het volledige Scania vrachtwagenprogramma gebouwd. In december 2010 werd de vijfhonderdduizendste truck geassembleerd.

Eind vorige eeuw besloot de Zwolse fabriek het roer om te gooien in het onderhoud. De Facilitaire Dienst, zo’n tachtig man groot, werd in etappes overgeheveld naar specialistische bedrijven. Zwolle sloot daar contracten mee af, maar bleef wel verantwoordelijk voor de processen, zegt Wim de Weger, Hoofd Plant Engineering Scania Production Zwolle. ‘En

anders dan sommigen dachten en denken: er zijn goede resultaten geboekt. We zijn dertig procent goedkoper geworden.

De uptime en flexibiliteit zijn aantoonbaar verbeterd. Kortom; uitbesteden werkt, en hoe.’

Door onderhoud uit te besteden wordt iedereen slimmer, stelt De Weger. Concurrentie tussen verschillende aanbieders

scherpt de geesten. ‘Een eigen Technisch Dienst is mooi, maar er is wel een gebrek aan prikkels om het beste naar boven te halen.’ In het begin hadden partijen er moeite mee om open te staan voor elkaars processen.

Maar tegenwoordig is er eerder sprake van een win-winsituatie.

‘Contractors werken nu soms samen, en dat is precies wat we willen en bevorderen. Als de een iets even niet kan, neemt de ander het over. Iedereen vaart daar wel bij.’

Scania heeft geen diep inzicht meer in onderhoud. Maar dat betekent niet dat de problemen over de muur worden

‘Contractors werken nu soms samen, en dat is precies wat we willen en bevorderen. Als de een iets even niet kan, neemt de ander het over. Iedereen vaart daar wel bij’ gegooid. ‘Onze service contract engineers beschikken over veel kennis van de processen en hebben intensief contact met de dienstverleners. We zijn daarmee in staat ons op te stellen als een deskundige klant.’ Deskundigheid vanuit de hoek van de klant is een must. ‘Wij moeten helder de doelstellingen communiceren zodat de dienstverlener weet waar hij zich op moet focussen.’

Meer ijsjes maken, minder brandjes blussen De ijsfabriek van Unilever in Hellendoorn maakt op dit moment een kleine revolutie door. Aard daarvan: het laten samenwerken van operators en de Technische Dienst. De voordelen: operators krijgen meer inzicht in de machines en lossen problemen vaker zelf op. De TD heeft zo meer ruimte om bijvoorbeeld de prestaties van de lijnen en machines op te krikken.

Tot voor kort beperkten de operators zich tot de schoonmaak- en smeerbeurten van de lijnen die onder meer Ben & Jerry’s-ijs maken. De TD voerde de inspecties en reparaties uit.

Eigenlijk heel onhandig, zegt Arno van Dulmen, Teamleider Maintenance bij de fabriek in Hellendoorn. ‘Samenwerken is voor iedereen prettiger. De operator wordt meer eigenaar van de machine, waardoor het werk interessanter wordt, en meer betrokkenheid ontstaat.

De TD hoeft minder vaak uit te rukken om brandjes te blussen: dat ontlast ze aanzienlijk.’

De overgang naar de nieuwe werkwijze is zorgvuldig voorbereid, zegt Van Dulmen. ‘We

hebben bijvoorbeeld met een team van operators en mensen van de TD alle lijnen en machines geanalyseerd. Waar komen nu de storingen vandaan? Wie kan wat doen? Het is in ieder geval de bedoeling de gescheiden rondjes van de operators en TD te bundelen tot een vijfwekelijkse tour door de fabriek.’

Van Dulmen ziet het aantal storingen nu al teruglopen. En dat is geen wonder, zegt hij.

‘De TD is in het begin wat tijd kwijt om de operators in de praktijk te trainen. Maar daar staat tegenover dat ze minder snel de TD bellen. Die kan zich daardoor meer bezighouden met het verbeteren van de prestaties van de lijnen.’

‘Samenwerken is voor iedereen prettiger’

Goed onderhoud is meer dan de snelste zijn Onderhoud is vrijwel net zo belangrijk als het ontwerp- en productieproces, stelt David Westenbrink, bedrijfskundig adviseur bij IJssel Technologie. ‘Helaas wordt het nog te weinig gezien als een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering.’

IJssel Technologie helpt producerende bedrijven in de maak-, voedingsmiddelen- en procesindustrie met het ontwerpen, inrichten, onderhouden en optimaliseren van het productieproces.

Het van oorsprong Zwolse bedrijf hamert er al jaren op dat goed onderhoud het concurrerend vermogen opschroeft. Maar wat is dat dan, goed onderhoud?

Westenbrink licht dat toe door een vergelijking met de rallysport. De bedrijfskundige acteerde jarenlang op hoog niveau als rallyrijder. In zijn begintijd maakte hij de fout altijd de snelste te willen zijn, de rest was bijzaak. ‘Net als een operator die alleen maar denkt aan zo snel mogelijk zo veel mogelijk produceren.’ Gevolg: inderdaad vaak de snelste zijn,

maar dan met zoveel tegenslag dat overwinningen uitbleven.

‘Terwijl het doel eigenlijk heel helder is: als eerste over de finish komen. Het drong tot me door dat daarvoor het hele pakket moet kloppen; de coureur, het materiaal, het team. Bij bedrijven is het idem dito: zij willen winst maken, het liefst zoveel mogelijk. Daarvoor is een gezamenlijke prestatie nodig.’

Het creëren van een teamgeest bracht de coureur Westenbrink naar topniveau. ‘Ik was operator en directeur tegelijk, deed de

hele organisatie van het team.’

Belangrijk daarbij was het mobiliseren van de capaciteiten van de onderhoudsmannen.

Die sleutelen voortdurend aan de racewagen, en hebben een schat aan kennis in huis. ‘Ze kunnen adviseren over banden, hebben suggesties hoe je de wagen lichter kan maken, wat

betere olie is, enzovoorts. Bij een bedrijf is het niet anders: als je operators en monteurs betrekt bij het gehele proces, gaan ze meedenken, en krijgen misschien ideeën om het slijtageproces te verminderen. De crux is dus: maak onderhoud tot een integraal onderdeel van je bedrijfsproces.’

4 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012

De Landelijke Dag van het Onderhoud bij IJssel Technologie op vrijdag 25 mei begint met de officiële opening en wordt gevolgd door het minisymposium ‘Verbeteren van de prestaties van een productiebedrijf door het doen van juist onderhoud’.

10.00 uur Formele opening Landelijke Dag van het Onderhoud 10.15 uur Koffie

NIEUWE EXPLOSIEVEILIGE LED WERKLAMP • Atex gecertificeerde LED werkverlichting • Met wit licht, vriendelijk aan de ogen dankzij een uniek inwendig filter.

• Breedinzetbare certificering (IIC, T4, zone 1 en 21) • Voor alle spanningen en met een ruim bereik: 110V-230V en 24V-42V • Zeer licht van gewicht en met stootrubbers.

Bij een val beschadigen ze niet zelf en niet de rest.

• Leverbaar in drie lengtematen.

• Een breed gamma van ATEX gecertificeerde accessoires.

www.optilight.com 0183-30 93 33

Uitgelijnd staat

netjes

Met ROTALIGN® Ultra draaien de machines langer en vlotter: • Minder slijtage aan lagers en dichtingen • Minder trillingen • Lager energieverbruik ROTALIGN® Ultra is gemakkelijk te bedienen en spreekt de taal van de gebruiker.

PRUFTECHNIK NV, Lichtenauerlaan 102–120, 3062 ME Rotterdam, Tel: 010-204 59 37, Email: info@pruftechnik.nl

The Power of Knowledge Engineering Delivering profit through reliability

10.30 uur Integrated Maintenance, Het verbeteren van de prestaties van de productielijnen door Techniek en Productie dichter bij elkaar te brengen.

Door Arno van Dulmen, Teamleider Maintenance, Unilever Ola Hellendoorn 11.00 uur Storingsmonteur bij Scania Production Meppel, meervoudig specialist, kan dat?

Door Henk Loijenga, Manager Paint Process en Maintenance,

Scania Production Meppel BV 11.30 uur Optimalisatie van onderhoud in de autosport, in de autosport draait alles om maximale beschikbaarheid (you first have to finish…) en prestatieverbetering (…to finish first), dit in een complexe omgeving met zeer hoge onderhoudskosten. Er zullen vele vergelijkingen met het productieproces gemaakt worden.

Door David Westenbrink, rally rijder en bedrijfskundig adviseur 12.00 uur Informele lunch, aangeboden door IJssel Technologie.

Gelegenheid tot een bezoek aan de standhouders 13.00 uur

Het verlagen van de integrale onderhoudskosten per truck door slim om te gaan met uitbesteden van onderhoud en het werken met specialisten Door Wim de Weger, Hoofd Future Factory Scania Production Zwolle 13.30 uur Onderhoud draagt wel degelijk bij aan het Productiesucces Door Jan Mens, General Manager IES Asset Management 14.00 uur Prikkelende stellingen door & met studenten van de Hogeschool Windesheim 15.00 uur Afsluiting

It’s about projects!

Totaal oplossing voor Investment-, Portfolioen Project Management, Project Optimalisatie en Collaboratie Voor meer informatie: www.degsolutions.nl

ARTEMIS

TM

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 5 ‘Gouden groepje’ zet neuzen dezelfde kant op

Nina Janssen duikt in de techniek

Soms gaan bedrijfsprocessen rigoureus op de schop. Voor die transities zijn prachtige tools in omloop. Maar die zijn niets waard als het gedrag van mensen ongewijzigd blijft, stelt Jan Mens, General Manager bij IES Asset Management. ‘Daarom is het zo belangrijk dat managers het gedrag van mensen proberen te veranderen.’

IES is een ingenieurs- & adviesbureau, gespecialiseerd in Asset Management. Het bureau adviseert niet alleen, maar helpt ook bedrijven bij het implementeren van nieuwe tools om assets te beheren.

Risico wordt niet gemeden.

‘Als onze claim dat onderhoudskosten met een bepaald percentage teruglopen niet wordt waargemaakt, hebben we pech gehad.’

Een onderschatte factor bij veranderingsprocessen is het veranderen van menselijk gedrag. Veel managers denken dat directieven, oekazes of af en toe uitleg geven voldoende is. Maar dat werkt niet, aldus Mens. ‘Er is altijd weerstand, en die zit vaak diep. Er moet immers afscheid genomen worden van jarenlange gewoontes en rituelen. Die krijg je er niet

zomaar uit.’ Beter is het als de manager een gouden groepje samenstelt van mensen die de veranderingen wel omhelzen.

Een dergelijk team heeft een veel grotere kans de neuzen langzaamaan één kant op te krijgen. ‘Het nieuwe gedrag zal zich als een olievlek verspreiden. Je collega’s zie je immers iedere dag, de managers maar een paar keer per jaar.

Bovendien sta je veel meer open voor collega’s, dan voor managers.’ Dit vraagt wel veel van de managers. ‘Zij moeten de juiste mensen selecteren. En, ook belangrijk: zij moeten het goede voorbeeld geven, en als eersten de nieuwe werkwijze uitstralen.’

Ook Jan Mens vertelt zijn verhaal bij IJssel Technologie op 25 mei in Zwolle.

Techniek typisch iets voor mannen? Dat is achterhaald ... Maar hoe word je een vrouwelijke professional in de technische wereld? Als kind vond Nina Janssen documentaires over het bouwen van tunnels en bruggen al razend interessant. Toch lag de keuze voor een opleiding Civiele Techniek niet voor de hand. ‘Ik wist niet eens dat die studie bestond.’

‘Ik wilde eigenlijk veearts worden’, steekt Nina Janssen van wal. ‘Maar voor die studie moet je worden ingeloot, dus zocht ik iets als reserve.’ Na een aantal interessetesten kwam het beroep van scheepsbouwer naar voren. ‘Dat is een grap, dacht ik, dus besloot ik verder te kijken. Zo kwam ik uit bij civiele techniek.’ Janssen moest wel eerst even uitzoeken wat dat precies inhield. ‘En toen bleek dat precies aan te sluiten op mijn interesses. Op de basisschool tekende ik al vaak woonwijken als bovenaanzicht.

Ik vond het leuk om de wegen en parkeerplaatsen in te tekenen.

Ook keek ik regelmatig naar documentaires op Discovery Channel over het bouwen van bruggen en tunnels. Ik vond het intrigerend hoe ze vanuit het niets van die grote constructies bouwden, en hoe die enorme pilaren bleven staan.’

Beton storten onder water Janssen liet de opleiding tot veearts voor wat die was en inmiddels werkt ze een jaar als calculator/werkvoorbereider voor Onderwater Techniek Nederland (OTN), onderdeel van Strukton. ‘Alles wat een ‘gewone’ bouwvakker bovengronds doet, doen wij onder water. Beton storten, lassen, snijbranden, inspectiewerk, onderhoud of reparatie aan sluizen of kademuren, noem maar op.’ Het bedrijf werkt hiervoor met duikers. Voor sommige klussen zet OTN zogenoemde habitats in; een droge, veilige en beschermde werkomgeving onder water.

Een bekende onderwaterklus waarbij OTN betrokken was, was het afzinken van het tunnelelement voor het metrostation onder het Centraal Station in Amsterdam. Het werk haalde alle televisiejournaals, maar het echte moeilijke werk kwam niet in beeld. ‘Het onder water manoeuvreren van de tunnelbak in de bouwkuip, met een speling van slechts vijftien centimeter. Onze duikers begeleidden dat.’ OTN rekent dit soort klussen tot zijn specialismen. Van 2007 tot medio 2010 deed het bedrijf in Zuid-Korea een dergelijke, veel grotere klus met een afzinktunnel bestaande uit achttien tunnelelementen met een totale lengte van 3.200 meter.

Clichés Haar werk is heel afwisselend, vertelt Janssen. ‘Mijn hoofdtaak als calculator is het opstellen van offertes, bijvoorbeeld voor

zo’n afzinkklus. Daarnaast ben ik als betontechnoloog vaak buiten om de kwaliteit van beton voor de onderwater betonvloer te controleren. Ook bezoek ik bedrijven en leveranciers.’ Ze is zo enthousiast over haar werk dat ze scholen afgaat om voorlichting te geven. Vooral ook om meer vrouwen te interesseren voor de techniek. ‘Kijk, ik dacht ook altijd: vrouwen bouwen niet.

Dat doen mannen. Ik was achttien toen ik de hbo-opleiding Civiele Techniek pas ontdekte.

Meiden weten gewoon niet van het bestaan af, omdat niemand het ze vertelt. Ik wil trouwens niemand pushen, maar wel laten zien dat het bestaat en dat de clichés niet kloppen. Want werken in de techniek is niet perse vies en je hoeft niet altijd een overall aan.’ De vragen die ze krijgt voorgeschoteld van de meiden op de scholen liggen voor de hand, lacht Janssen: ‘Hoe ik erbij kom om dit werk te doen, of het goed verdient, hoe het voelt als vrouw tussen al die mannen en hoe beton hard kan worden onder water.’

Haar werkgever ondersteunt haar missionarissenwerk. ‘Er is veel vergrijzing en nieuwe instroom van jonge mensen is belangrijk.’

Er zijn ook wel eens wat minder leuke kanten aan het werk, vertelt Janssen. ‘Soms moet ik heel vroeg op om ergens beton te controleren en als het dan koud is, is het even wat minder leuk. Maar ik heb tot op de dag van vandaag geen spijt van mijn keuze.’

CONDITIE BEWAKING NL: +31 46 702 23 61 BE: +32 16 400 136

Trilingsanalyse

Infrarood thermografie

Olieanalyse

Motordiagnose

Ultrasoon analyse

info@coser vices.nl www.coservices.eu

6 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 Bustour biedt uniek kijkje in diverse technische bedrijven Altijd al een F-16 of een Apache helikopter van binnen willen bekijken?

Wil je weten hoe een paar kilometer aan staalplaat verandert in een schip? Of wil je weten hoe je een auto milieuvriendelijk demonteert?

Dit en meer kom je te weten op vrijdag 25 mei in een ‘rondje technisch Amsterdam’.

te laten zien dat werken in de techniek of het onderhoud niet lastig of vies hoeft te zijn. Er zijn zoveel facetten die het tot leuk werk maken.’

Van hightech onderhoud aan vliegtuigen tot precisiewerk bij het bewerken van metaal; er komen uiteenlopende technische onderwerpen aan de orde tijdens de bustour langs verschillende bedrijven in de regio Amsterdam. Theo Prins, Opleidingsmanager Nieuwe Technologie bij het ROC van Amsterdam (ROCVA), organiseert de rondrit. Prins: ‘Leren en werken in de techniek en dus in het onderhoud is hartstikke leuk. Veel jongeren zien dat echter niet. Ze hebben namelijk geen idee van de beroepen. Daarom doen we

Specifieke dingen ‘Bijvoorbeeld bij autorecycling.

Daar komt best veel kijken’, licht Prins toe. ‘Niet alleen autotechniek, maar ook kennis van milieukunde.’ Elke deelnemer aan de dag heeft zo zijn eigen specifieke dingen die het interessant maken en breedte van de techniek laten zien. Van een adviesfunctie op het gebied van installatie- en inframaterialen tot het buigen van grote platen voor luchtbehandelingskanalen.

‘Precisiewerk dat een grote mate van nauwkeurigheid vraagt. Het onderhoud aan de buigmachines is daarom erg belangrijk.’

deze tour langs verschillende bedrijven in de regio. Zodat ze zelf kunnen zien wat het in de praktijk inhoudt en straks weloverwogen een keuze voor een richting kunnen maken.’

Verbeelding ‘Waarom juist deze bedrijven? Het zijn bedrijven die tot de verbeelding spreken met onder meer jachtbouw, vliegtuigonderhoud en autorecycling. Bovendien houden deze ondernemingen zich bezig met zowel nieuwbouw als met onderhoud. Het is een divers palet en een mooie manier om

ROVCA Amsterdam: ‘Leerlingen vinden het zo leuk dat ze ook na de les doorwerken’ De technische opleidingen bij ROCVA zijn allemaal praktijk georiënteerd, vertelt Opleidingsmanager Theo Prins. ‘Daardoor kunnen leerlingen ook makkelijker op stage, want de bedrijven weten dat inmiddels ook. Een eindexamenstuk heeft een ontwerp- en een maakkant. Om de uitdaging erin te houden, doen we mee aan projecten, zoals de Solar Boat Challenge. Het eerste jaar kregen we de aanmoedigingsprijs en het jaar daarop haalden we al de tweede prijs. Veel leerlingen vinden het zo leuk dat ze ook na de lesuren nog aan hun projecten doorwerken.’

Breed ‘We hebben veel overleg met de bedrijven. Voor NedTrain leiden we onderhoudspersoneel op. Samen met VOTC Fokker hebben we al vijfhonderd leerlingen opgeleid voor de luchtmacht en met de NS zijn we ook in gesprek voor een machinistenopleiding. Het is heel breed, want we doen ook nog elektro, installatietechniek en bouw.’

Zelfstandige unit ‘Het ROCVA is een grote club, maar wij zijn een redelijk zelfstandige unit met circa 450 leerlingen en ruim twintig docenten’, zegt Opleidingsmanager Theo Prins. Er is een uitgebreid scala aan technische opleidingen. ‘Niveau 1 en 2 is voor de jongens met ‘handjes’; de doeners. Niveau 3 is voor leerlingen die al wat leiding kunnen geven en vier is research-instrumenten maken.’ Als voorbeeld noemt Prins de leerlingen van niveau 4 van vorig jaar die een wondspreider voor ooroperaties voor het OLV Gasthuis bedachten en maakten.

Geen minispul Prins weet van de open dagen bij het ROCVA dat jongeren zich vaak laten grijpen door het onverwachte van de techniek.

‘Vaak blijven ze bij ons hangen en kijken ze niet meer verder.’

De werkplaats is dan ook goed uitgerust met moderne apparatuur, zoals een 3D-printer en geavanceerde lasapparatuur.

‘En alles in de omvang zoals het ook bij de bedrijven staat.

Bij ons geen minispul.’

Zelf windmolens bouwen ‘We doen gewoon hele leuke dingen bij het ROCVA. Vorig jaar hebben wij voor een bedrijf een oude tram volledig gerestaureerd, waarvoor we onder meer metalen platen hebben geknipt, gezet en gekant en in elkaar gezet. Die afzonderlijke

klussen doen de leerlingen dan als een proeve van bekwaamheid. Daarnaast hebben we een eigen Energylab waarin we zelf windmolens bouwen. Dat zijn echt geen fröbeldingetjes. Dat doen we overigens samen met Almere en Lelystad, waardoor de leerlingen ook in contact komen met -en leren van- elektro en mechanica.’

Waarom zou een leerling 25 mei in de ROC-bus stappen? Prins: ‘Wanneer krijg je nu de kans om zo in de keuken te kijken?

Een F-16, Apache of jacht aan te raken? Maar waar het echt om draait is natuurlijk de vraag ‘wat wil je met je toekomst?’. Kies je voor een vervolgopleiding zonder dat je een beeld hebt van het beroep, of maak je een weloverwogen keuze door te komen kijken?’

Van Walraven Mijdrecht: belangrijke spil in veel projecten Van Walraven is een groothandel in installatie- en inframaterialen en levert aan bedrijven die werkzaam zijn in de woning- en utiliteitsbouw, grond-, weg- en waterbouw, installatietechniek en industrie. De medewerkers beschikken over kennis en ervaring op het gebeid van capaciteitsberekeningen, materiaaltoepassingen en producteigenschappen.

De buitendienstmedewerkers adviseren en begeleiden klanten bij hun projecten.

KENNIS MOET JE OOK ONDERHOUDEN.

W E, NIEUNO LOGI

PROCESTECH 12 BIJEENKOMSTEN 12 START SEPTEMBER 20

• Hoeveel onderhoud is juist genoeg?

• Kunnen we met de onderhoudsfunctie geld verdienen?

• Hoeveel kan onderhoud bijdragen aan het bedrijfsresultaat?

• Wat is Excellent Onderhoud en hoe geef ik dit vorm?

WAARDECREATIE DOOR GOED ONDERHOUD Een onderhoudsopleiding bij Hogeschool Utrecht helpt u in uw eigen bedrijf de antwoorden te vinden op deze vragen. In de afgelopen jaren zijn vele mooie resultaten en forse besparingen bereikt bij de deelnemende bedrijven. Door de brede scope op zowel Materiaalkunde, Engineering, Inspectie als Onderhoud bieden onze opleidingen op het gebied van Onderhoud precies die (integrale) kennis die nodig is om verder te kunnen kijken dan het eigen vakgebied, en daardoor aantoonbaar betere resultaten te boeken.

• HBO Onderhoudstechniek • Post-HBO Onderhoudstechnologie • Post-HBO Onderhoud en Management • Master of Engineering in Maintenance & Asset Management

Start 3 oktober 2012 Start 4 oktober 2012 Start 4 oktober 2012 Start 27 augustus 2012

Alle genoemde opleidingen kunnen naar wens in-company (op maat) verzorgd worden.

Informeer naar de mogelijkheden.

Meer weten? Bel 088 481 88 88, mail naar info@cvnt.nl of kijk op www.cvnt.nl.

ER VALT NOG GENOEG TE LEREN

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 7 Brabebo Mijdrecht: van autosloper tot MVO-ondernemer van jaar Brabebo is allround professional in de automotive recyclingindustrie. Het bedrijf demonteert auto’s en heeft veel aandacht voor mens en milieu. Eind vorig jaar werd Brabebo uitgeroepen tot lokale onderneming die het best presteert op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) en hierin een voortrekkersrol vervult.

Brabebo werd winnaar, omdat ‘goed omgaan met milieu en omgeving bij het bedrijf in het bloed zit’ en omdat het bedrijf veel aandacht heeft voor de maatschappelijke rol die het vervult, aldus het juryrapport.

Jacht & Scheepswerf Gouwerok Aalsmeer: van staalplaat tot superjacht Jacht & Scheepswerf Gouwerok is specialist in het bouwen van klantspecifieke aluminium casco’s voor zeegaande motor- en zeiljachten met een lengte tussen de zeventien en zeventig meter.

Met behulp van een zeer gespecialiseerde werkvoorbereiding en ongeveer 22 vaste productiemedewerkers maakt Gouwerok casco’s van een zeer hoog kwaliteitsniveau. Jacht & Scheepswerf Gouwerok ontwikkelde hiervoor een bouwproces waarbij het laswerk, de maatvoering en de strakheid van de huidplaten optimaal zijn, waardoor het een perfect product levert.

Jet Support & Repairshop Schiphol: onderhoud op hoog niveau Jet Support & Repairshop Schiphol verricht sinds 2001 onderhoudswerkzaamheden aan een grote verscheidenheid van business jets, waaronder Dassault Falcon, Cessna, Piaggio, Dornier en Bombardier. De technici van Jet Support zijn hoog opgeleid en werken onder meer volgens de internationale Part 145-norm. Het bedrijf doet reparatie-, test- en revisiewerk, engineering en productie van testpanelen en verkoopt onderdelen en apparatuur. Reparatie en onderhoud vindt ook buiten Schiphol plaats.

Jet Support werkt onder meer voor charter operators, corporate operators, privéjets en het ministerie van Defensie.

Smitsair Uithoorn: plaatwerk is maatwerk Smitsair ontwerpt en maakt al sinds 1945 klimaat- en ventilatiesystemen. Dit gebeurt in de eigen fabriek te Uithoorn. Het bedrijf maakt ook plaatwerk op maat voor derden.

Daarnaast maakt het luchtdistributie- en luchtverdeelsystemen met jets, het SmitsairJETsysteem. De aanpak van Smitsair bestaat uit technisch advies geven, oplossingen aandragen, speciaal als standaard beschouwen en afspraken nakomen.

VTOC Aalsmeer: sleutelen aan straaljagers VTOC is het VakTechnischOpleidingsCentrum Fokker, een voortzetting van de opleidingsschool van Fokker Aircraft. VTOC is een toonaangevend opleidingscentrum dat jaarlijks meer dan honderd gecertificeerde technici aflevert. Leerlingen sleutelen volop aan een Thunderstreak, een F5, een F16, twee Alouette helikopters en enkele gasturbinemotoren. Studeren bij VTOC Fokker gaat in een hoog tempo. Er worden dan ook hoge eisen gesteld aan de leerlingen. Naast de vereiste vooropleiding is een goede fysieke en geestelijke conditie een must. De hooggekwalificeerde docenten komen uit de praktijk.

Meerijden?

Opleidingsmanager Theo Prins heeft samen met TechniekTalent.nu een uiteenlopende groep bedrijven (zie kaders) geselecteerd die op 25 mei de deuren opengooit. Bussen pikken de geïnteresseerde vmbo-scholieren op bij hun scholen en rijden hen vervolgens langs de deelnemende bedrijven. Prins, glimlachend: ‘Het heeft wel wat weg van een schoolexcursie.’

De bussen vertrekken om 9 uur vanaf de vmbo-scholen in Amsterdam, Mijdrecht, Velsen en Uithoorn. De bedrijventour duurt tot ongeveer 17:00 uur en er wordt gezorgd voor een lunch. Het exacte programma zal rond 14 mei bekend zijn en is te vinden op www. dagvanhetonderhoud.nl.

Wil jij graag mee met een bus, of de bedrijven op eigen houtje bezoeken? Neem dan contact op met Theo Prins van het ROC op tn.prins@rocva.nl

Partner in productieverbetering

voor o.a. Scania, HP, Auping, Nefit, TenCate, Heineken, Douwe Egberts, Unilever, FrieslandCampina, Abbott, Nedmag, PQ Corporation en BioMCN. IJssel Technologie BV - telefoon (038) 425 62 56 - www.ijsseltechnologie.nl

OUR EXPERTISE: Asset Management Best Practices SAP EAM

www.vestapartners.com - telefoon 070-2209720 - e-mail info@vestapartners.com

8 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 Onderhoud leeft in Emmen Vlinderstad Het precieze aantal bedrijven dat gaat meedoen, is nog onbekend, maar Ton de Sevren Jacquet, centrummanager van Emmen, weet één ding zeker: het hart van Emmen zal 26 mei bruisen op de Dag van het Onderhoud. ‘Verschillende bedrijven zullen zich rond de kerk presenteren, en waarschijnlijk een paar mooie demonstraties geven van hun technieken.’

De opening van de Dag van het Onderhoud is hoe dan ook spetterend. Zo spreekt de burgemeester de openingsrede uit, en zullen zijn echtgenote en Miss Emmen, ofwel Marjolein Kleefman, de solarboot van de Stenden Hogeschool dopen. Het laatste zal voorzichtig gebeuren door het vaartuig met champagne te besprenkelen: de solarboot is voor een groot deel bedekt met zonnecellen, en zal deze zomer deelnemen aan de Dong Energy Solar Challenge, een zonnige variant op de Elfstedentocht.

Volgens De Sevren Jacquet is de Landelijke Dag van het Onderhoud een mooi moment om bezoekers te trekken. ‘Een bezoek is altijd waardevol want de binnenstad van Emmen is prachtig. En bezoekers van de binnenstad voor wie de stap nog te groot is om een bedrijf te bezoeken, komen nu gemakkelijk in contact met een onderneming.’

Kijk op www.dagvanhetonderhoud. nl en op de facebookpagina voor een overzicht van alle bedrijven in Emmen die deelnemen aan de Dag van het Onderhoud.

3P Quality Services b.v. is een onafhankelijk technisch inspectiebureau binnen de petrochemische industrie, process industrie, offshore en energiesector.

3P Quality Services b.v. biedt een breed scala aan support services waarbij de sleutelwoorden zijn: Inspectie, Maintenance en Vendor inspectieactiviteiten.

3P Project Services b.v. is 5 jaar geleden opgezet binnen de 3P Group en is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een volwaardig equivalent van 3P Quality Services b.v.

3P Project Services b.v. is een stabiele en betrouwbare technische dienstverlener binnen de industrie. We bemiddelen vanuit een projectmatige aanpak en/of vanuit een vaste bemiddeling binnen de vakgebieden Engineering, Safety management, Construction management, Shutdown management en Project management.

Hoofdkantoor: 3P Quality Services b.v.

3P Project Services b.v.

Nijverheidsweg 4 4854 MT Bavel The Netherlands T +31 (0)161 - 43 85 00 F +31 (0)161 - 43 85 01 E 3pqs@3pgroup.com E 3pps@3pgroup.com W www.3pgroup.com

Regionaal kantoor Duitsland: 3P Quality Services GMBH

Regionaal kantoor België: 3P Quality Services BVBA

Schulstrasse 63 09125 Chemnitz Germany T +49 (0)371 - 560 37 910 F +49 (0)371 - 560 37 906 E 3pqsgmbh@3pgroup.com

Dasstraat 36 B-2160 Wommelgem Belgium T +32 (0)3213 - 1622 F +32 (0)3213 - 2479 E 3pqsbvba@3pgroup.com

C E RT I F I ED

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 9 Elfstedentocht met een solarboot ‘Het carbon zit net op de romp’, zegt Leroy Scheve, student commerciële economie aan de Stenden Hogeschool Emmen. ‘We liggen op koers en gaan hem zeker afkrijgen voor de 26 mei.’

Studenten van de Stenden Hogeschool bouwen samen met botenontwerper Boot Design uit Maarssen een solarboot. Die moet de hogeschool, en daarmee Emmen, deze zomer de overwinning brengen in de Dong Energy Solar Challenge, een variant op de Elfstedentocht. De zonneboot zal 220 kilometer afleggen en langs de beroemde elf steden varen.

Marc Appeldorn, een van de studenten Werktuigbouwkunde die aan het ontwerp gewerkt hebben, vertelt: ‘We hebben gekozen om de boot de maximaal toegestane lengte te geven: zes meter.’ En ook belangrijk; de rompvorm is snel. ‘Die zorgt voor een beter drijfvermogen van de boot. De zonnepanelen zullen in de boot worden verzonken. Hierdoor brengen we het gewicht van de boot naar beneden en krijgt die meer stabiliteit.’ De motor zit achterin. ‘Daardoor benutten we de volle lengte van de boot en krijgen we geen problemen met bijvoorbeeld schaduw op de zonnepanelen. De stuurman komt voor in de boot te zitten.

Dat geeft een goede gewichtsverdeling.’

bedrijf leverde het ontwerp, de constructieberekeningen en de materialen. De studenten bouwen nu de boot, en installeren onder meer de zonnepanelen en de aandrijving.

Om het gewicht van de boot laag te houden, is er gekozen voor een carbon-corecell-epoxy laminaat. Dat zorgt voor een zeer licht, maar toch sterk en stijf casco. Uiteindelijk gaat de boot slechts 48 kilo wegen.

De strijd tussen de zonneboten vindt plaats van 8 tot en met 14 juli. Aardig detail: net als bij de tocht der tochten op de schaats, zal ook hier af en toe gekluund moeten worden. En wat te doen als de zon niet schijnt? Dit soort omstandigheden zal het uiterste vragen van de teams.

De studenten riepen de hulp van Boot Design in voor de hydrostatische kant, de stabiliteit, het drijfvermogen en de vaareigenschappen. Het

Op de Dag van het Onderhoud zal de solarboot officieel worden gedoopt door de vrouw van de burgemeester en Miss Emmen, Marjolein Kleefman.

diensten

WereldWijd - lokaal Geavanceerd Niet destructief onderzoek

TÜV Rheinland Sonovation

The Global NDT Competence Centre Elschot 30 • 4905 AZ Oosterhout • Netherlands T: +31 (0)162 425588 • F: +31 (0)162 424343 E: info@sonovation.com • I: www.sonovation.com

Geavanceerde ultrasone inspectie methoden (Lasinspectie) zoals Time of Flight Diffractie (TOFD), Phased Array inspectie, Corrosie Mapping, Gemechaniseerd Pulse-Echo.

Producten en Software

Sonovation ontwerpt en ontwikkelt industriële ultrasoon inspectie Systemen (Sonovision®) en Software.

Training & Consultancy

Gecertificeerde cursussen voor TOFD en Phased Array, Technische Audits en Level III diensten.

Conditiebewaking

voor winstgevend onderhoud

SPM heeft de oplossingen,

BearingChecker

ervaring en de organisatie om de beschikbaarheid en betrouw­

VibChecker

baarheid van uw productie­ installaties te optimaliseren. Wij zorgen er voor dat uw machines 24/7 blijven draaien.

Leonova Infinity

Tel: 0416­373176 www.spminstrument.nl Intellinova Online Systeem Dag van het onderhoud_146x90_NL.indd 1

19-3-2012 13:45:25

10 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 (Advertentie)

Onderhoud: aan het begin van een nieuw tijdperk SPIE is al vele jaren actief op het gebied van onderhoud van industriële en infra objecten.

In het algemeen kenmerkt dit marktsegment zich als redelijk traditioneel. Het is echter tijd voor een nieuw tijdperk!

Dit wordt ingegeven door twee zaken: Ten eerste het maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). De laatste jaren is de trend ontstaan naar een groene economomie waarbij duurzaamheid centraal staat. Vele installaties zijn 10 a 20 jaar oud en hebben de stap naar duurzaamheid (nog) niet gemaakt. Recente incidenten (oa Moerdijk brand) hebben de noodzaak aangetoond om het onderhoud van installaties op een hoger plan te brengen en daarbij aantoonbaar te voldoen aan de regel– en wetgeving.

De discussie hieromtrent heeft zelfs politiek Den Haag gehaald waarbij voor sommige bedrijven er zelfs gevaar dreigt voor de zgn. ‘’licence to operate’’.

SPIE kan meehelpen de huidige onderhoudsbeheerssystemen en onderhoudsmethodieken te analyseren (de zgn CMMS sytemen). SPIE heeft een

Maintenace Consultancy team welke ingezet kan worden om CMMS systemen in te richten en te implementeren waarbij voldaan wordt aan de laatste richtlijnen en wetgeving. We noemen dat ook wel ‘’de overhaul van onderhoud’’, waarbij tevens een efficiencyslag gemaakt wordt en ook nog kosten worden bespaard.

Ten tweede hebben we ook te maken met de immer voortrazende technologische ontwikkelingen. Veel van deze reeds bewezen technologieën worden niet of nauwelijks toegepast. SPIE-Technology heeft een aantal tools ontwikkeld die een volledige digitalisering van het onderhoud mogelijk maakt. Een van de kern technologieën is het gebruik van 3D Technologie.

Bestaande installaties worden mbv 3D lasertechniek ingescanned en verwerkt tot een volledig 3D model van de installatie of het object. De installaties zijn dus volledig natuurgetrouw aanwezig op elk bureau waar dat nodig is.

Van hieruit kan men bv met voorspellende technieken de

installaties in perfecte conditie houden omdat alle relevante informatie direct in het 3D model aanwezig zijn. Tevens kan men bij modificaties de werkvoorbereiding volledig digitaal simuleren zodat er bij de echte uitvoering geen verrassingen zijn.

Een ander toepassingsgebied is volledig digitale inspecties van installaties en objecten.

Wederom wordt alle informatie digitaal verwerkt en opgeslagen waardoor ‘’online’’ aantoonbaar is dat de installaties voldoen aan wetgeving.

De digitalisering van het onderhoud is reeds begonnen maar er is nog veel te doen. Op deze wijze helpt SPIE zijn klanten bij het maatschappelijk verantwoord ondernemen met als resultaat verhoogde veiligheid tegen lagere kosten.

www.spie-nl.com

Onderhoudsinformatie toegankelijk voor iedereen Opdrachtgever

DCT-aanpak

Essent is een grote naam in Nederland in de energieproductie. De toepassing van nieuwe technieken is een belangrijk onderdeel binnen de verschillende business units van deze organisatie. Onze opdrachtgever heeft de ambitie om op het gebied van techniek uit te groeien tot een toonaangevende speler op de Noordwest-Europese markt.

Om deze ambitie te realiseren, investeert Essent veel in onder andere nieuwbouw en modernisering van installaties en centrales.

Daar waar andere aanbieders een nieuw systeem aandragen en/of bestaande documentatie herschrijven naar nieuwe documenten, maakt DCT optimaal gebruik van bestaande systemen en informatie. DCT is gestart met interviews en workshops met stakeholders en key users. Dit heeft een complete en betrouwbare set aan requirements opgeleverd voor proces, organisatie, informatie en tooling (waaronder applicaties en systemen). Deze requirements vormen de basis voor de ontwikkeling en implementatie van de oplossing. DCT speelt daarbij een adviserende rol en begeleidt medewerkers van Essent bij de implementatie en uitvoering.

Situatie Essent hecht veel waarde aan veiligheid, technische kwaliteit en service en stelt daarom hoge eisen aan zijn operators en monteurs. Geconstateerd is dat medewerkers in hun werk onvoldoende werden ondersteund door informatie. In de enorme hoeveelheid aan informatie bij een elektriciteitscentrale konden zij moeizaam hun weg vinden.

Daarnaast speelde ook dat veel waardevolle kennis lag opgeslagen in de hoofden van medewerkers.

Opdracht DCT is gevraagd naar een oplossing om deze grote hoeveelheden bestaande informatie beter toegankelijk te maken en om waardevolle kennis te borgen en te delen.

Alle waardevolle informatie moet zeer toegankelijk zijn voor zowel leer- als praktijksituaties (informatie om van te leren en om mee te presteren). Werknemers moeten eenvoudig antwoord kunnen vinden op hun vragen en het systeem kunnen verrijken met nieuwe ervaringskennis. Toegankelijk voor iedereen!

www.dct.nl advies@dct.nl Tel. 0345 63 73 10

Resultaat Een van de belangrijkste uitgangspunten is een nieuw informatiemodel voor het beter inrichten en metadateren van documenten. Met begrijpelijke metadata kunnen operators en monteurs eenvoudig hun weg vinden in de grote hoeveelheid aan informatie. Tevens kan met dit informatiemodel eenvoudig nieuwe documentatie van leveranciers tegen het licht van de informatiebehoefte worden gehouden.

Een van de geïnventariseerde requirements was een nieuw portaal dat toegang geeft tot alle informatie die in bestaande systemen is vastgelegd. De reacties op de eerste release (december 2011) van dit portaal zijn positief. De verdere uitrol wordt momenteel gerealiseerd.

Bovendien hebben de requirements geleid tot nieuwe processen voor het delen van ervaringen en het verrijken van de informatie. Elementen voor de ondersteuning van deze processen zijn/worden meegenomen in de bouw van het portaal.

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 11 Tablets gaan papier vervangen Tijd voor wat achtergrondinformatie. In toenemende mate zullen onderhoudsmonteurs eraan moeten wennen niet meer met kladblok, opdrachtbonnen en urenstaten op pad te gaan. De papierwinkel maakt plaats voor een tablet of slimme telefoon. Op naar modern onderhoud.

van de applicaties en apparaten.

Centrale regeling van beveiliging en de mogelijkheid van client provisioning op afstand (software plaatsen en bijhouden). De apparaten moeten op afstand beheerbaar zijn. Dan heeft hij het over onder meer de mogelijkheid om bij diefstal of verlies bedrijfsinformatie te kunnen wissen van het apparaat.

Wel wat uitdagingen Huisman vertelt dat gedurende het project nog heel wat uitdagingen een antwoord vragen. ‘Wij wilden niet alleen een oplossing bieden voor de onderhoudsmonteurs ‘warmte en koude’, maar een fundament

op pad met een ruggedized tablet. ‘Wij zijn hiermee op pad naar modern onderhoud’, aldus Voeten en Huisman.

Onderhoudshistorie is belangrijk Ton Beckers is Projectleider Asset Management bij GVB Infra in Amsterdam. Een infrastructuur met stations, rails, wissels, metro’s en tunnels. Vooral dat laatste is van invloed bij de keuze voor een mobiele oplossing. ‘Want in een tunnel heb je geen bereik, daarom hebben wij gekozen voor een app die offline is te gebruiken. ’s Morgens kunnen de onderhoudsmonteurs hun opdrachten downloaden en die

kingsorders en zelfs (werk-) tekeningen. Dat is namelijk een enorme administratie. We willen graag dat de kwaliteit van de terugmelding toeneemt.’

Onderhoudsmonteurs voeren niet alleen hun opdrachten uit, maar doen ook metingen. Juist omdat de monteurs bij nacht en ontij op pad zijn, en ook in tunnels werken, is gekozen voor een native app in plaats van een web app. Het verschil is dat een native app draait op het mobiele apparaat en dus zonder een verbinding met een netwerk is te gebruiken.

Een web app draait op een server en heeft dan ook altijd een verbinding nodig.

De monteurs gaan tegenwoordig op pad met een ruggedized tablet.

‘Wij zijn hiermee op pad naar modern onderhoud’

Steeds meer bedrijven gebruiken apps die ze hebben laten ontwikkelen om de onderhoudsafdeling efficiënter te laten werken. Neem CityTec (via moederbedrijf Joulz onderdeel van Eneco). Van openbare verlichting en verkeersregelinstallaties, tot parkeerinstallaties en route-informatiesystemen.

Voor automobilisten, fietsers en voetgangers: CityTec zorgt ervoor dat openbare ruimte optimaal functioneert én blijft functioneren. De monteurs van CityTec gaan elke ochtend op pad om storingen aan lichtmasten of bijvoorbeeld verkeersregel-

en hoe lang ze erover hebben gedaan. Bovendien kunnen ze foto’s maken met hun iPad en deze meesturen. Alle gegevens worden naadloos in de backend verwerkt. De gekozen oplossing scheelt ongeveer 1,5 uur per monteur per week. ‘Dat lijkt weinig, maar tikt echt aan op jaarbasis’, zegt De Wijs.

Project Tapas Bij Eneco is onder meer vanwege de schaalgrootte voor een andere oplossing gekozen.

Kees Voeten is manager SAP Competence Center bij Eneco en Jur Huisman is projectleider

‘De medewerker van de toekomst is standaard voorzien van een mobiel apparaat’ installaties te verhelpen en om preventief onderhoud te verrichten. Zij komen ‘s morgens naar het kantoor in Alblasserdam om er hun werkbonnen op te halen en aan het eind van de dag weer in te leveren. Een omslachtig en tijdrovend proces. ‘Dit is dan ook de aanleiding geweest om het project Ondersteuning Buitendienst CityTec (OBC) op te starten’, zegt Wim de Wijs, business analist CityTec. Samen met Joost van Poppel, SAP Workflow specialist bij Avelon, is een oplossing gekozen waarbij de 150 onderhoudsmonteurs van CityTec zijn uitgerust met een iPad om doelmatiger hun werk te kunnen doen.’s Morgens krijgen de monteurs hun digitale werkbonnen toegestuurd en aan het eind van de dag kunnen ze invullen wat ze hebben gedaan, welke materialen ze hebben gebruikt

bij het warmte- en koudebedrijf van Eneco. Voeten vertelt dat Eneco druk bouwt aan Het Nieuwe Werken. Altijd samen kunnen werken ondanks tijdstip en plek. Dit heeft onder meer geleid tot het project Tapas: dit biedt ondersteuning aan het onderhoud van het stadsverwarmingsnet van Zuid-Holland en Utrecht voor gepland en ongepland onderhoud vanaf de productie-eenheid tot bij de klant in huis. Tapas staat voor Techniek, Architectuur, Procesarchitectuur en SAP. De medewerker van de toekomst is standaard voorzien van een mobiel apparaat, heeft altijd toegang tot internet, kan altijd en overal beschikken over bedrijfsinformatie, en vindt het normaal om sociale netwerken en media te gebruiken. De ITuitdagingen liggen volgens Voeten op de beheersbaarheid

leggen dat later voor de hele Eneco-bedrijfsvoering van nut kan zijn. Anders ga je weer silo’s bouwen waar je in de toekomst problemen mee krijgt. Je moet kiezen voor een fundamentele infrastructuur.’

Hij stelt dat de monteur de bron is van gegevens. De monteur voert in wat hij heeft gedaan, geeft aan hoe de assets ervoor staan. Dan moeten die gegevens één op één kloppen met die in de systemen. Dat is een ander bedrijfsmodel, aldus Huisman.

‘Registratie bij de bron -dus ook serienummers van assets- is het uitgangspunt. Vroeger zaten daar nog wel vijf papieren controleslagen tussen; die verdwijnen allemaal. De monteur is ter plekke en die ziet welke asset daar aanwezig is. We werken nu met controle achteraf.’ De monteurs gaan tegenwoordig

verder steeds raadplegen. Als zij een klus hebben afgerond, dan geven ze dat aan, en vervolgens kunnen ze dat -nadat zij contact hebben gelegd- naar de back office sturen. Overigens heeft niet elke monteur een tablet, maar delen ze een mobiel apparaat in groepjes van meestal drie mensen.’

Beckers vertelt dat het erg belangrijk is om te kunnen beschikken over de historie van onderhoud van de verscheidene assets. ‘Op dit moment is dat nog een probleem. Niet altijd komt de informatie terug. Dat is trouwens iets waar andere bedrijven ook mee worstelen.

Dit project helpt ons om dit beter te kunnen doen, zodat we het onderhoud naar een hoger niveau kunnen tillen. Wij willen af van de enorme papierstroom van opdrachtbonnen, verwer-

Eenvoudig houden Voorts vindt Beckers het belangrijk dat de app zelf zo eenvoudig mogelijk oogt.

Alleen die velden tonen waar een monteur op dat moment behoefte aan heeft. Ook vindt hij het van belang op de tablet geen businesslogica te hebben; de logica bevindt zich in de backend. Als iemand de tablet verliest of als hij wordt gestolen, dan is hij via Afaria op afstand leeg te halen, zodat geen gegevens openbaar kunnen worden gemaakt.

‘Van start tot pilot hebben we hier acht maanden aan gewerkt en zijn we binnen budget gebleven. Zorg er wel voor dat de ketenprocessen op orde zijn, dat de masterdata kloppen en dat je een stapsgewijze uitrol kiest.

Mensen moeten de gelegenheid krijgen eraan te wennen.’

12 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 Zuid-Holland pakt uit Olie, trams en evenementen liggen misschien dichterbij dan je denkt.

Het onderhoud bij bedrijven als Shell en Vopak moet op een hoog niveau worden uitgevoerd om de veiligheid te kunnen garanderen. Maar dit geldt minstens zo voor de trams van de RET of de hallen en omgeving van Ahoy. De Zuid-Hollandse bedrijven zijn trots op hun hoge onderhoudsniveau en delen dit met de bezoekers tijdens de Dag van het Onderhoud.

Dat er veel onderhoudsintensieve industrie in Zuid-Holland zit, is geen geheim. Het chemische cluster in het Rotterdamse havengebied is een van de grootste ter wereld en levert een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse economie. Shell zet op de Dag

van het Onderhoud dan ook zijn poorten open om te laten zien hoe onderhoud ervoor zorgt dat het verkeer kan blijven rijden.

Opslagspecialist Vopak is ook van de partij en wie wil zien hoe het bedrijf ervoor zorgt dat de gigantische opslagtanks en

bijbehorende pijpleidingen in conditie blijven, is van harte uitgenodigd op de Vopak Terminal Botlek. En over pijpleidingen gesproken: de specialisten van SGS kunnen die pijpleidingen inspecteren zonder dat ze die hoeven open te maken. Van een andere orde, maar daarom niet minder leuk, is het onderhoud aan de evenementenhallen van Ahoy Rotterdam. Tot slot biedt de Rotterdamse Elektrische Tram (RET) een uniek kijkje in de keuken van de net vernieuwde metroremise Waalhaven.

Olie Wie op vrijdag 25 of zaterdag 26 mei naar Pernis afreist, kan een kijkje nemen in het hart van het onderhoud aan de grootste raffinaderij van Europa. Behalve dat bezoekers een rondrit krijgen over het immense Shell-terrein, kunnen ze in de werkplaats zien hoe verschillende machines, veiligheidskleppen, pompen enzovoorts uit elkaar worden gehaald, geïnspecteerd en gereviseerd. De werktuigbouwkundige werkplaats zorgt

ervoor dat de krakers van Shell hun werk kunnen blijven doen om ruwe olie om te zetten in brandstoffen als benzine, diesel en kerosine. Wat er die twee dagen precies in de werkplaats staat, is nog niet te zeggen, maar dat kan variëren van een simpele afsluiter tot een complete fakkelstack van 45 meter. Neem wel legitimatie mee, want veiligheid staat voor het bedrijf bovenaan.

Ook voor Vopak staat veiligheid bovenaan. In de terminal in de Botlek staan maar liefst 221

De procesindustrie is een uitdagende werkomgeving • Optimaal en veilig produceren, nu en in de toekomst • Behouden en versterken van kennis en kunde • Samenwerken wordt daarbij steeds belangrijker

Sitech, uw partner in de procesindustrie

WWW.SITECH.NL

Achterg rond

Nieuws

Techno starter

pagina 7

pagina 2-5

pagina 4

Maak 4 weken gratis kennis met Technisch weekblad

D SCHWEEKBLA16 2012 jaargang 43 21 april

nl www.technischweekblad.

Knap staaltje

Factory koppelde de Heerema Op de werf in Zwijdrecht grote stalen mog succesvol twee Group op Paaszonda van de con(boven- en onderkant onderdeel dules aan elkaar zijn De componenten latform structie op de foto). hoge offshore converterp de offshore van het tachtig meter onderdeel vormt van heeft van TenneT, dat een Deze HVDC-verbinding opgenetverbinding Dolwin1. de stroom brengt en MW 800 II, Borkum een capaciteit van parken Borkum West hoogwekt door windmolen Offshore 1 naar TenneTs installaRiffgrund 1 en MEG vindt land. Later dit jaar spanningsnet op het plaats. tie in de Duitse Noordzee

Investeringen

in duurzaam dalen

n over overinves- aan onzekerhede Europa als heidssteun in zowel energie technoloteringen in duurzame de VS. ‘Duurzame met en zijn in het eerst kwartaal vooral wind op land ten opzichte gieën, bijna con28 procent gedaald zonnepanelen, zijn van energie, van het laatste kwartaal was. currerend met fossiele gaan nu 2011, dat een recordjaar maar overheden n in weg, waarDe totale investeringe beslissingen uit de projecten is of duurenergie onzeker duurzame door het groei kan daalden volgens Bloomberg zame energie zijn (BNEF) , zegt Michael New Energy Finance voortzetten’ Volgens van naar 27 miljard dollar.

Liebreich, de directeur het nieuws- en marktdataBNEF. (MVB) te wijten bedrijf is dit vooral

InnovatIe De wereldwijde

g kernafval met

Europese bergin

Centrale OrganiAfval satie voor Radioactief leidt (COVRA) te Vlissingen naar een Europees onderzoek de berging van radioactief het radioacafval. Hierbij zou e tief afval van verschillend de onder landen op één plek Dat grond worden gestopt. Janvan staat in een rapport

MIjnbouw De

Wekelijks schrijft Technisch Weekblad over het laatste nieuws op gebied van techniek en innovatie. Een breed scala aan onderwerpen komt aan bod, waaronder: infrastructuur, installatietechniek, energie, elektrotechniek, werktuigbouw en civiele techniek. Voor al deze onderwerpen is onderhoud zeer belangrijk. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van technisch

pagina 11

pagina 9

pagina 8

NI TWTECH l www.betabanen.n

Service

Mens & Mening

KIVI NIRIA

onderhoud worden dan ook op de voet gevolgd door de redactie.

ef Nederlands initiati per

de Universitine Schröder van teit Antwerpen. heet Het Europees project Repository ERDO (European ), Development Organisation een gering waarin landen met s deelneaantal kerncentrale Bulgamen, zoals Nederland, Slowakije. rije, Roemenië en e Gezamenlijke ondergronds

kosten berging drukt de ERDO wil kilogram kernafval. aantal landen kernafval uit een berop één plek ondergronds een locatie gen en dat kan ook Kernafval in Nederland zijn. bovenstaat nu overal tijdelijk Vliszo. In gronds en dat blijft s geen singen komt bovengrond (hd) kernafval. buitenlands

rt 200 mln Overheid investee euro minder in r&d dalen Directe uitgaven stijgen Indirecte uitgaven Per saldo toch daling

MISchA BRENdEl

heeft zijn jaarRathenau Instituut Shell van olievelden bij Onderzoek Financiering Onderzoek naar 3d-modellen lijkse Overzicht Totale van de d, waarin de cijfers zaken (TOF) gepresenteer en justitie, en sociale de verschillende ministeries teries van veiligheid overheid in r&d-uitgaven van Hierbij In totaal geeft de worden gegeven. r&d en werkgelegenheid. voor een aantal jaar naar de euro minder uit aan Instituut niet alleen 2016 bijna 702 miljoen diverse kijkt het Rathenau van cijfers zitten echter maar ook naar de rsdan in 2010. Bij deze groter dan de uitstroom directe uitgaven (subsidies), ). in, zoals de kenniswerke beroepen is veel Ook alle negen topsec- indirecte uitgaven (fiscale maatregelen tijdelijke maatregelen . Maar ook het technisch onderwijs. mie moeten oppepde hightech topprojecten in feite wat het Rathenau en regeling de bevestigen de toren die de kennisecono dat, willen ze daar in De cijfers gecorrigeerd, bedraagt perieerder al aangaven: als hiervoor wordt Instituut en anderen esteringen in deze pen, roepen op topvolume af, maar de indiafname van overheidsinv euro. In percentages bèta-techniekmensen uitgaven nemen sterk toe. Deze zijn meer veel directe er slagen, miljoen sterk ode nog altijd 530 uitgaven nemen juist recte Nieuws nodig zijn. bruto nationaal product zelfs erg hoog. De n: voorlichting in met andere landen ten opzichte van het procent in 2010 vergeleken van Achterg 0,84 dus van pagina n Stap één in het kabinetspla kinderen rond verschuiven 2-5 de investeringe n. ‘We gaan Carrièr e overheidsinvesteringen pagina. 6-7 dalen 3500 lagere schoolklasseenthousiaste technici’, in 2016. naar het bedrijfsleven KIVI NIRIA naar 0,67 procent pagina met BENNo BoETERS onderzoeksinstellingen nemen 5 de indirecte was Instituut al met in gesprek brengen 2010-2016 Daarvoor .

Rathenau trokken het periode de pagina 8 In Bijsterveldt 1,2 miljard In februari kwam van de Maar liefst drie ministers College aldus minister Van van 1,1 miljard naar van het r&d-beleid arbeIdsMarkt investeringen toe beschikbaar. de voorlopige cijfers naar het Kennemer n van het Rathenau maar de al 18,7 miljoen euro afgelopen maandag af te periode 2010-2016, euro. Volgens de berekeninge n echter overheid voor de met het een ‘nieuw offensief’ indirecte investeringe in Heemskerk om OCW kwam hierbij tekort in Instituut zijn deze van de stevent af op een staatssecretaris van hielden een Vitaliteitspakket het terugschroeven en kondigen. Nederland cijfers geen rekening moet zorgen voor niet voldoende om instituut bezwaar dat deze technische vakmensen De ‘Technologieroute’ compenseren. Het gaven op het gebied naar hbo.

2016 van 170.000 Bijsterdirecte uitgaven te g van vmbo, mbo met de indirecte overheidsuit (EL&I), Marja van beleid van de overheid betere doorstromin op de van het Rathenau dat Maxime Verhagen berekent dat het huidige De nieuwe cijfers trelevantie is terug Kamp (SZW) willen mee. daling van 200 miljoen En de arbeidsmark pretvak- van r&d. een en rekening tot bij ing wel bal leidt veldt (OCW) en Henk de hier per saldo zelfontplooi in wordt. Zij leggen Instituut houden agenda, dus minder werkgedat de directe uitgaven daar iets aan gedaan . euro in 2016. en meer accent op en de topsectoren Uit het rapport blijkt afneken (‘urban dance’) op de lange termijn de regio’s, de scholen substanbit.ly/J3x6q7 r&d bij elk ministerie (lastechniek). voorspelde gebrek de minisdat uitzondering van Om in vier jaar het Als iets legenheid kket’ dient te bevorderen blijmen t.o.v. 2010, met n zal niet meevallen.

Een ‘vitaliteitspa www.betabanen.n tieel te vermindere agnes uit voor de sector behouden aan ‘Kies Exact’-camp l huidige technici www.technischweekblad. duidelijk is na alle moet bijdragen dat effectieve maatregelen nl ven en ‘sociale innovatie’ ‘gezond, vitaal en Techniek? pas vorige decennia is richting school en zich dus een cultuuromslag beginnen op de lagere En er is geld beschikbaar die productief werken’. tien jaar later uitbetalen. successtellingen en bedrijven Techniek heeft een voor onderwijsin technisch het Het Platform Bèta voor richting hebben om de instroom ‘innovatieve ideeën’ volle rol gespeeld met vijftien procent onderwijs. kan niet zonhoger technisch onderwijs en mbo economie vmbo www.werkenbijtcpm.nl het (‘de voor nu dat ers de Minister Verhagen te vergroten. Om vakkrachten’) roept www.danieli–corus.com/care is een veel grotere der goed geschoolde voor elkaar te krijgen, met een Masterop om te komen nodig. topsectoren er inspanning . nisaties hameren plan Bèta en Technologie Bedrijven en brancheorgauit de technische al jaren op: de uitstroom onderzoek Het

e, meer lassers’ ‘Minder urban danc e technisch 2016: Tekort 170.000 vakmensen Ministers in offensief an Oproep tot Masterpl

TW

Gratis kennismaking Maak nu gratis kennis met Technisch Weekblad. Naast de papieren editie heeft u ook toegang tot de digitale editie en het digitale archief. Vul de bon in of ga naar www.tw.nl/gratisproef.

Wij zoeken engineers!

4 weken gratis*, inclusief toegang tot de digitale editie.

Shell produceert meer gas dan olie FLNG: 3,5 miljoen ontwerpuren Deze zomer start de bouw Shell: in 2012 meer gas dan olie

pagina 2-5

Bouwvormen’. bij normale wawoningen rusten palen en De twee amfibische boven NAP) op betonnen een hoogte terstand (209 cm wanneer het waterpeil beginnen te drijven boven NAP. bereikt van 222 cm drijvende en Vermeer al veertien Eerder plaatste Dura in Maasbommel, bische woningen tweeëndertig amfi eerst dreven. die dit jaar voor het

|

R&

R&D | R& D | D

R&D | R&D D | |R

R&

lucht Waterwoning in de

m in Den Haag

Cybercrime centru

moeten dit er circa zet vesten; later kosten van De Europese Commissie vijftig worden. De bedrahet European Cybercrime cen- het cybercrime centrum Haag; het 3,6 miljoen Centre op in Den gen het eerste jaar bij de trum wordt gehuisvest euro.

Europol. is een Europese politiedienst Computercriminaliteit missaris van Dit maakte Eurocommis snel groeiende vorm (Binnenrecent rapCecilia Malmström daad: volgens een 28 maart kosten op Zaken) jaarlijkse de landse port lopen euro bekend. ervan op tot 219 miljard begin waarbij de pakkans Het centrum zal vanaf wereldwijd, tot der(MB) 2013 naar verwachting huisrelatief gering is.

Europa tig ict-experts uit

ICT

kcampus voor

|

Duitse technie

het bedrijf achairbus en ter onder andere miljoen Astrium, gaat zestig een nieuwe euro investeren in Ottobrunn, techniekcampus in Afgelopen vlakbij München. en de toevrijdag ondertekend ur, Thokomstige Eads-directe ministermas Enders, en de

ONDERWIJS Eads,

Geboortedatum

luchtvaart

zullen en ruimtevaartcentrum) daartoe president van Beieren deelnemen aan onderzoeksDe een intentieverklaring. zogeprojecten. voor de de techniektotale investering De investering in International goedmaker noemde Bavarian campus geldt als & Security het Campus Aerospace Eads. Per 1 juni wil miljoen euro. van en persobedraagt honderd bedrijf de financiële universiteit Ottobrunn Ook de technische neelsafdelingen van universi(NB) militaire de München, naar Toulouse verhuizen. luchtteit en het DLR (Duitse

on en IBM Samenwerking Astr puters Onderzoek naar supercom Astron R&D centrum bij Investering 32,9 mln

DE SANDT THOMAS VAN

sterrenkunde ‘Wij staan met de de grens van de bestaande altijd als eerste aan t Marco de Vos, techniek.’ Zo introduceer Nederlands instivan het managing director van big data analytics’, omie Astron, de nieuwe rzitis een extreme vorm tuut voor radioastron Dorenmalen, bestuursvoo die g met IBM, die moet aldus Harry van onderzoekssamenwerkin De computersystemen generatie supercompu uitter van IBM Europa. leiden tot een nieuwe bestaat, ontwikkeld, hebben techniek nog niet binnen DOME worden breder toepassingsgehet ters. Want als de veel ontwikkelen, zo moet vestigden’, vertelt eindelijk echter een 425 mln moet je die zelf maar Daarom zich ook op de campus tijdens HTC verkocht voor gedacht hebben. bied dan de astronomie.ook niet beperkt tot van Philips Benelux, onderzoeksinstituut medewerkers Hendriks, directeur Momenteel blijft het Center for Exabiedt de campus De samenwerking beide partijen nu 100 bedrijven, 8.000 gehuisvest ‘We investeren behoorde persconferentie. en achtdui- richten op; een centrum bij het IBM en Astron alleen. honderd bedrijven vijf scale Technology e hightech bedrijven onderdak aan zo’n waar de komende BURG verschillend om Dwingeloo, in lijk WAARDEN Daarom s.

INDRA bij Astron aldus De Vos. zend medewerker en promovendi onderdie Phiin gesprek met verschilonderzoek te betrekken’, de topsector High jaar zo’n 35 postdocs Tech Campus (HTC) Sinds 2008 is Philips snelle en (vooral) bedrijbinnen INNOVATIE De High minisdoen naar extreem past DOME goed jaar in de etalage de toekomst van het ook vier gaan over na vindt is zoek partijen lende Materialen, stemen. lips in 1998 oprichtte, van onroerend goed, halen Tech Systemen en energiezuinige computersyDOME, staat in het Dit maakte het elektronicaventerrein. ‘Het hebben EL&I: ‘Met dit project naar Philips. dan toch verkocht.

Het ter Verhagen van kernactiviteiten van Het onderzoek, genaamd le Square Kilometre donderdag bekend. behoort niet tot de aldus internationaal onderzoek concern vorige week leiding door we baanbrekend ook een logische stap’, teken van de internationa radiotelescoop die in Chalet Group onder in onze ambitie om PhiDe verkoop is dan vastgoedconsortium euro enorme iemedewerker bij Nederland. Dat past ondernemers telde 425 miljoen Array (SKA), een Steve Klink, communicat van de Australië moet verrijzen. samenwerking tussen overheid, van Marcel Boekhoorn rein dat zich richt op Philips als eigenaar in Zuid Afrika of van high lips. Daarnaast blijkt ook op het gebied zich hier te 2024 Astron een belangrijke neer voor het bedrijventer bestaat uit 246.000 en onderzoekers te weerhouden om De telescoop, waaraan campus een grote te blijven horen.’ campus, bedrijven bedrijopen innovatie. De is samengesteld uit bij tech tot de wereldtop ‘Het was een Philips grond en 130.000 zo’n aan bijdrage levert, vijftien miljoen euro vestigen. Hendriks: vierkante meter bebouwde Group in de toemoesten zich houden antennes en produceert Het ministerie draagt vijf jaar in Chalet supercompudat de komende venterrein en bedrijven aan ons de huur. We zit- hoeveelheid vierkante meter waar aan het onderzoek, ten plaatst.

De ovedatastroom dat huidige ‘Als je het betaalden en kosten. enorme r&d-facilitei gaan en regels onze moet komst kantoren zouden kunnen.

Campus totaal 32,9 miljoen om te groeien.’

Drendag ters dat niet aan Philips High Tech van de provincie Phiten onszelf in de weg internetverkeer per De oorspronkelijke afdelingen rige middelen komen ke eigenaar verwacht huidige wereldwijde Philips meerdere de onderzoekspartners met twee, dan Met een onafhankelij op de en zich ldigt om ontstond doordat miljoen) betere the (vijf van bedrijven neemt en dit vermenigvu hoeveelheid data die terrein, voor een lips meer interesse over de zijn samenbracht op één zelf. verhuist het bedrijf je in de buurt van Dit 2003 opende de campus zich HTC te vestigen. Zelf medewerkers kom verzameld door SKA. samenwerking. In 1.250 Philips met worden zal ‘Toen dagelijks bedrijven. twee jaar zijn lichtdivisie de campus. deuren voor andere we niet naar op Healthcare bleken vanuit de binnenstad meer ging richten noodzakete hebben. Het was alle kennis in huis ASTRONOMIE

s verkocht die High Tech Campu met externe partijen, lijk om samen te werken Harry

PROEF4-OH

E-mailadres Stuur dit formulier in een gesloten envelop zonder postzegel naar: Abonnementenland, Technisch Weekblad, Antwoordnummer 1822, 1910 VB Uitgeest

PEC

VUL DE BON IN OF G A NAAR W W W. T W.N L / GRATIS PROEF

Plaats

Wij zoeken engineers!

IAL

D

Telefoon

S

Arcadis neemt dee l in op twee na grootste stuw dam

D HWEEKBLA14 TECHNISCHW

R&D| R &

m/v

Adres Postcode

&D

gereed

UW Met het is het gebruik van gereedkomen van spiegels een spiegelonvermijdelijk. Een station is de ontwikkeling van de naal onderzoekst internatioin aanbouw zijnde eam onder leikernfusiereding van het Duitse actor ITER in het Franse onderzoeksCadarcentrum Jülich heeft ache weer een stapje nu een vooruit spiegelstation gemaakt, gekomen. Om het dat is functioneren uitgerust met luiken. van de fusiereactor De te controlebeschermende luiken ren is het bestuderen gaan van het automatisch dicht licht dat het plasma wanneer de uitstraalt spiegels in aanraking van groot belang. zouden Maar om te komen met verontreinige voorkomen dat de kostbare deeltjes uit het plasma. nde optische diagnostisch Het e instruspiegelstation is uitgetest menten beschadigd raken Amerikaanse tokamakreacbij de de intensieve neutronenst door tor raling DIII-D in San Diego.

(RK)

offshore overgeslagen in tankers, waarna het de wereld over gaat.

‘De fabriek zal niet zelf kunnen varen en niet uit kunnen wijken voor cyclonen en hoge golven’, zegt Pek. Hij legt Bouwbegeleiding Belo ook uit dat aan de voorzijde een draaibare cilinder Monte dam (30 m diameter) komt GRONDSTOFF ENWINNING Geïnstalleerd vermogen via welke de installatie In 2012 verwacht met zestien ankerketting : 11,2 GW voor het eerst meer Shell op en de bodem verankerd gas (51 procent) dan Contract: 51 mln ligt. ‘De lng-fabriek olie te produceren wanneer dollar zo als een windhaantje kan men om die cilinder draaien, sche waarde (‘oil barrel kijkt naar de energetizodat ze altijd equivalents’). Daarmee met de neus naar BENNO BOETERS lijken de 3,5 miljoen de golven toe ligt en de krachten op uren aan engineering de romp minimaal Shell aan de drijvende die zijn.’ In het achterschip installeert CIVIELE TECHNIEK fabrieken voor de de Koreaanse scheepsbouArcadis Logos, de productie van vloeibaar aardgas wer drie schroeven.

Braziliaanse tak van het (lng) besteedde, Niet voor de voorstuwing ingenieursbedrijf, gerechtvaardigd. want de fabriek ligt , neemt voor 35 procent straks 25 jaar op één deel De Koninklijke Nederlandse in een plek, consortium van maar om de installatie vier bedrijven, dat Vereniging Onze te Vloot organiseerde de aanleg van de gelang de golfrichting. kunnen draaien naar Belo op 5 april een bijeenkomst Monte-stuwdam Een draaiing van gaat begeleiden.

Shell in Rijswijk, waar bij 180 graden duurt ongeveer De contractwaarde is 51 een aantal experts een een miljoen dollar. De update gaf over de De drijvende lng-fabriek uur. bouw van een drijvende andere deelnemers zijn moet ook met de Themag, Concremat fabriek. ‘Over enkele lngning van de zee mee deien maanden begint Samsung Engecorps. Zij gaan kunnen bewegen.

Heavy Industries zo’n 160 ingenieurs Het schip ligt straks in water in Zuid-Korea met inzetten voor de van 250 m diepte, het snijden aanleg van de eerste staalplaten’, met 1.700 m lange ankerketting na grootste stuwdam van ’s werelds op één aldus en.

Barend Deze zijn Pek, vanaf 2007 leiding niet strak en die en waterkrachtcentrale. recht gespannen, geeft aan het team Met een geïnstalleer maar hangen door ingenieurs in Rijswijk dat diverse d vermogen van onder hun eigen gewicht. Dat zo’n 11.200 MW (11,2 ontwerpbureaus adviseert. geeft de nodige GW) zullen alleen ‘Binnen tien jaar na Service het vaartuig om alle bewegingen marge voor de Drie de ontdekking van Kloven Dam in China het Pre15 lude-veld in 2007 Mens & Mening uit de omgeving (18 GW) en de in pagina op te vangen. willen we beginnen zuiden van Brazilië het Pek: ‘Het klinkt tegenstrijdig 13 met de proKIVI NIRIA ductie op 800 km pagina gelegen Itaipu-dam in diep water, met , maar van (14 GW) nog groter langere ankerketting Ruimte blog Artist impression pagina 12 De bijna vijfhonderd Darwin (Australië, red.).’ zijn. van de Belo Monte-dam en, is het makkelijker om dit meter lange drijvende Het engineering Special R&D soort fabrieken te pagina 5 -consortium doet fabriek heeft een opslagcapac lngverankeren.’ voor opdrachtgever Norte pagina 6-11 iteit van 400.000 plan voor versnelde kubieke meter. Er Energia alle technische Aast Shell met deze economische groei werken advisering, zowel technologie dan ook 2007. Dertig procent uit de civieltechnische en het gevaarte produceertstraks 110 mensen op op het winnen van dieper van kant (beton, staal, hydraulica) jaarlijks 3,6 miljoen gelegen gasreserves? bestemd voor industrie de elektriciteit is ton lng, 1,3 miljoen Pek: ‘Shell ziet dit project en mijnbouw. De ton condensaten (lichte de elektromechanische als de geotechniek, als het eerste van producten) en 0,4 olieinstallaties, de certifi- waterkrachtcentrale is gesitueerd een serie.

Maar we hebben nog miljoen cering, bouwinspec in het geen investerings noorden van Brazilië. butaan. De brandstoffen ton propaan en tie, planning en beslissing genomen Het water wordt managevoor een volgend ment. worden bij de fabriek gevoerd door de aanrivier de Xingú, nu nog niet op speculeren.’ project. Ik kan daar die van zuid (Mato Grosso) naar noord stroomt en Kleinere stuwdamme in de Amazone uitmondt. n Op de tekentafel Inheemse bewoners liggen plannen voor van het Amazone-g 43 7 april 2012 twee kleinere stuwdamm Projectma jaargang en ebied milieuactiv nagement? en in de nabijheid isten protesteren nl van de Belo Monte dam: al sinds de jaren tachtig tegen de Bela Vista en wat zij noemen ‘de www.technischweekblad. de Pimental. Belo Monte l monsterdam’. In 1989 is met een lengte www.betabanen.n ging een plan voor van 3.545 en een hoogte van zes |R 90 m veruit de grootste. m stuwdammen van tafel. In het huidige plan Twintig verticale moeten twee kanalen www.danieli–corus.com/care Francis-turbines twee amfibische en naar twee moeten de leiden, ruim 11.000 MW ers heeft Dura Vermeer zodat minder inheems stuwmeren vermogen kunnen , nabij het Op 28 maart www.werkenbijtcpm.nl leveren.

Het stuwmeer krijgt de Maas ingehesen woongebied w w w.infraf verdwijnt. Critici een oppervlak van stellen dat de waterkrach vier drijvende woningen De zogenoemde Maasvilla’slex.nl dan 400 km . meer centrale in het droge tLaak. seizoen, dat drie maken deel Limburgse Ohé en De bouw is onderdeel tot maanden duurt, honderd ton per stuk van het Braziliaans veel minder vermogen vijf met een massa van Aangepaste kunnen leveren: zal Met nten geen 11,2 maar 4,5 ‘Experime GW. uit van het project

TW &D | R&D | R

15

&D

Naam

jaargang 43 14 april 2012

Kuipers kiekt

Spiegels voor ITER

Nieuws

Service

pagina 11

Vanuit het ISS maakt ESA-astronaut en tijdelijk TWcolumnist André Kuipers af en toe foto’s. Hier het ISS bij nacht over vliegt Europa, met links in beeld Sojoez-ruimtecapsu le die Kuipers in december de naar het ISS bracht.

2011 Kuipers neemt deel PromISSe, waarbij aan de missie in totaal bijna zestig wetenschappelijke experimen ten worden uitgevoerd . Aanvankelijk zou Kuipers op 16 mei terugkeren naar de aarde, maar half februari werd zijn missie met zes weken omdat Rusland de eerstvolgende bemande verlengd, heeft uitgesteld vanwege missie een lek in de raket.

WERKTUIGBO

JAN SPOELSTR A

 Ja, ik ontvang Technisch Weekblad

Mens & Mening

pagina 9

TECHNISCHWEEKB LAD

interesting

technical jobs (IJmuiden)

nl OBS. CADJ future engineer your

Wij zoeken engineers! www.danieli–corus.com/care

ers

Engineering?

LEES TW MET G 25% KORTIN ABONNEMENT WWW.TW.NL/

www.werkenbijtcpm.nl

airborneinternational.com

* De toezending stopt automatisch.

102_TW_werving_B.indd 1

01-05-2012 09:19:43

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 13 opslagtanks die gezamenlijk meer dan achthonderdduizend kubieke meter chemicaliën, olieproducten en biobrandstoffen kunnen opslaan. Daar gaat het bedrijf zorgvuldig mee om en het onderhoud aan de tanks, de pompen, steigers en leidingen is daar een belangrijk onderdeel van. Het bedrijf gooit alleen op 26 mei zijn poorten open en wie een kijkje wil nemen, moet zich voor 21 mei inschrijven.

En ben je toch in de regio Rotterdam, dan is een bezoek aan SGS ook de moeite waard. Het bedrijf is gespecialiseerd in inspectie, controle, analyse en certificering. In het kantoor in Spijkenisse zetelen de experts op het gebied van Niet Destructief Onderzoek (NDO), ofwel inspectie zonder het voorwerp van onderzoek te beschadigen.

Op de Landelijke Dag van het Onderhoud laten ze zien hoe deze NDO-technieken werken. Bezoekers krijgen onder meer uitleg over de massieve röntgenbunker, waarin foto’s worden gemaakt van bijvoor-

beeld lasnaden van leidingwerk, en geluidsgolftechnieken om pijpleidingen te inspecteren. De NDO-specialisten plaatsen een ring met tasters rond de leiding, en geluidsgolven worden in beide richtingen door de pijp gestuurd. Zwakke plekken verraden zich in de reflecties, inclusief de exacte locatie.

Andere activiteiten die gepresenteerd worden, zijn het analyseren van bouwmaterialen en

Bauer optreedt of als het North Sea Jazz festival het toneel beheerst, dan mag er uiteraard niets misgaan. Maar ook kleine vergaderingen en congressen moeten vlekkeloos verlopen.

Op de Landelijke Dag van het Onderhoud krijgen bezoekers in zekere zin letterlijk een kijkje achter de schermen. En dat is uniek te noemen, aangezien het een van de eerste keren is dat Ahoy dit doet.

bezoekers op de Dag van het Onderhoud op een rondleiding door de metro remise Waalhaven.

De metroremise is verleden jaar grondig gerenoveerd, en lijkt weinig meer op de traditionele weggestopte fabriekshal met het typische donkere karakter. De buitenkant oogt fris en fruitig, het daglicht krijgt veel meer ruimte om naar binnen te vallen.

Bezoekers van de Dag van het Onderhoud krijgen bij de RET een

Bezoekers krijgen onder meer uitleg over de massieve röntgenbunker coatings, waarbij duurzaamheid centraal staat, en het keuren van hijs- en hefwerktuigen.

De laatste afdeling controleert onder andere of hoogwerkers, kranen en grondverzetmachines voldoen aan de lokale en/of Europese wet- en regelgeving.

Remise Ahoy Rotterdam laat zien hoe zij ervoor zorgt dat zo’n 200 evenementen per jaar vlekkeloos verlopen. Als Frans

Vrijwel al het onderhoud is uitbesteed. Maar de technische dienst van Ahoy weet wel eerstelijns storingen tijdens een evenement op te lossen. Ahoy heeft een kleine technische dienst van tien man die bij elk onderhoudsbedrijf over de schouder meekijkt. Tijdens de Dag van het Onderhoud kun je bij hen over de schouder meekijken.

Het Rotterdamse openbaarvervoerbedrijf RET trakteert

uniek inkijkje in de keuken. Op zal vallen dat monteurs anders dan vroeger niet meer direct onder de rijtuigen kruipen. De meeste technische installaties zijn bij metro’s alleen aan de zij- of bovenkant bereikbaar. Daarom kent de werkplaats een aantal verhoogde bordessen. Tevens liften vier hefinstallaties een railvoertuig van 80 ton op de gewenste hoogte.

Nieuw is ook het gebruik van bronwater om de metrovloot te

wassen. Bronwater is behalve goedkoper ook zachter dan leidingwater, waardoor er minder zeep hoeft te worden toegevoegd. Dat spaart het milieu, en dringt ook het onderhoud aan de metro’s wat terug. De nieuwigheid en toegenomen efficiëntie zit hem ook in minder opvallende dingen. Bijvoorbeeld led-lampen op de vloer die gaan branden als het onveilig is. Kabels liggen niet meer los, maar worden weggestopt in putten.

En de deuren slaan automatisch dicht als het echt koud wordt: dat scheelt energie.

De RET zal ook vertellen over een ander prestigeproject: de nieuwe tramremise Beverwaard.

De remise is onder meer tot stand gekomen door kennis uit te wisselen met vervoerexploitanten in Dijon, Blackpool en Brussel. Nieuw is vooral een hele serie warmtepalen die de tramremise van energie voorzien.

In een gesloten circuit dat tot diep in de grond reikt, wordt water zomers afgekoeld en in de winter opgewarmd.

14 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 Dé opleider in Industrial Maintenance

oit o n an st! v g ij e u Ter ggewr veerzorgoeonnwwe 30 jaa gen bij t ! en in uim Al r opleid bedrijv e e d e z e ve n d g aan

Voor veel industriële bedrijven is het machinepark het hart van de onderneming. Het uitvallen van een installatie leidt direct tot stagnatie van het productieproces, onverwachte onderhoudskosten én omzetderving. Geen wonder dat steeds meer bedrijven een uitgekiend onderhoudsplan naleven en het onderhoud overlaten aan vakbekwame maintenance technicians.

Of het nu gaat om Rotating, Static, Instrumentation of Electrical; Elsevier Opleidingen biedt voor zowel de engineer als de technician de juiste opleidingen!

FUNCTIEGROEP: TECHNICUS WERKVOORBEREIDER HOOFDMONTEUR 1E MONTEUR ONDERHOUDSMONTEUR SERVICEMONTEUR WERKVOORBEREIDER

EL

POMPEN Voor leidinggevenden, onderhoudsmedewerkers of operators die zich bezighouden met de bediening of het onderhoudsmanagement van pompen is er nu de gelijknamige opleiding. Na de training bent u beter in staat om op verantwoorde, doelmatige en efficiënte wijze de onderhoudsdoelstellingen bij pompen uit te voeren of te laten uitvoeren. Bovendien zal door een correcte bediening van de pomp en zijn randapparatuur de betrouwbaarheid en de levensduur toenemen.

TURBINES

Heeft u vragen of wilt u meer informatie?

Patrick Hagenstein, uw Accountmanager Sales staat u graag te woord.

Hij is te bereiken per mail: patrick.hagenstein@reedbusiness.nl

Voor operators en onderhoudstechnici die werken aan turbines is er nu de opleiding Turbines. Deze bestaat uit schriftelijk lesmateriaal en mondelinge bijeenkomsten. Na afloop heeft u brede kennis van turbines.

Een greep uit de te behandelende onderwerpen: soorten turbines, inlaatsecties, verbrandingskamers, smeeroliesystemen, verbrandingsluchtregelingen, brandstofregelsystemen en besturings- en beveiligingssystemen.

e n! e t al b 2 n h al e trick Nu 3 mail Pa or de f le o Bel o nstein v e specia d e EL g n Ha ae tdat g!

COMPRESSOREN r a t s iedin In een industriële omgeving is de compressor bijna niet weg te denken. Wilt u alles leren over het gebruik aanb

van een compressor, de verschillende typen compressoren, de do’s en don’t in het gebruik en hoe het onderhoud het beste uitgevoerd kan worden? Elsevier Opleidingen verzorgt deze en bovenstaande opleidingen al meer dan 30 jaar bij toonaangevende bedrijven.

Vanaf het najaar 2012 zijn de praktijkgerichte opleidingen Pompen, Turbines en Compressoren ook klassikaal te volgen.

of telefoon 078 - 62 53 888

Elsevier Opleidingen kan deze opleiding ook in-company verzorgen.

Bel Paul van der Sneppen, Manager Sales incompany :

paul.van.der.sneppen@elsevieropl.nl of telefoon op 06 - 30 01 46 57

Voor meer informatie over de opleidingen gaat u naar: www.elsevieropleidingen.nl/techniek/onderhoud of neem contact op met Patrick Hagenstein of Paul van der Sneppen.

Installatieverantwoordelijkheid: Joulz biedt kennis, opleidingen en specialisten

Vakkundig beheer en onderhoud elektrische installaties noodzaak Volgens de wet- en regelgeving is iedere organisatie verantwoordelijk voor de veiligheid en het onderhoud van hoogspanningsinstallaties. Ze kunnen deze ‘Installatieverantwoordelijkheid’ zelf regelen of de uitvoering van het onderhoud uitbesteden aan een erkend bedrijf. Uit een steekproef gehouden door Joulz, specialist op het gebied van energieinfrastructuren, blijkt dat dit niet altijd even goed is geregeld.

Bedrijven hebben vaak geen vakbekwame specialisten in dienst die de installatie kunnen en mogen onderhouden en hebben ook geen overeenkomst met een onderhoudsbedrijf dat installatieverantwoordelijken in dienst heeft. “Wat je ziet bij eigenaren van hoogspanningsinstallaties is dat zij geen of onvoldoende technische kennis hebben. Deels komt dit door de vergrijzing van het technisch personeel, maar ook omdat het belang niet altijd door de directie wordt ingezien”, aldus Mike Sterkenburg verkoopmanager van Joulz. “Wij willen bedrijven graag wijzen op het belang en de noodzaak van vakkundig beheer en onderhoud van hoogspanningsinstallaties.”

Want het zal je maar gebeuren als datacenter, kantoorbedrijf of bedrijventerrein dat de hoogspanningsinstallatie plotseling uitvalt. Met alle risico’s in het bedrijfsproces, onveilige situaties en financiële gevolgen van dien. Om dergelijke situaties te voorkomen, benadrukt Joulz bij haar klanten het belang van installatie-verantwoordelijkheid.

Des gevraagd neemt Joulz het totale onderhoud en beheer (IV-schap) uit handen van organisaties. Juist omdat de kennis, het bewustzijn en de voorwaarden om verantwoording te kunnen dragen bij veel organisaties onvoldoende aanwezig zijn. “Wij vinden het

belangrijk om onze zorg, maar ook onze kennis op dit terrein, aan bedrijven / eigenaren van hoogspanningsinstallaties over te brengen, bijvoorbeeld via branchegerichte klantenpanels en workshops. Medio juni organiseren wij in de TU Delft ook een Masterclass Installatieverantwoordelijkheid specifiek voor alle klanten van Joulz. Tijdens deze masterclass gaan we - onder leiding van specialisten - dieper in op de wet en regelgeving rondom installaties, veiligheid, aansprakelijk en risicodekking.

We willen niet met een opgeheven vingertje wijzen, maar vooral het onderwerp meer bespreekbaar maken”, stelt Sterkenburg.

Kennis up-to-date houden Joulz heeft uiteraard zelf gecertificeerde installatieverantwoordelijken in dienst.

Sterkenburg: “Vaak doen we toch al het onderhoud van de installatie. Dus zou het maar een kleine stap zijn om het totale onderhoud, beheer (IV-schap) door Joulz te laten uitvoeren.

Mocht er dan toch een storing optreden, dan zijn we zeven dagen in de week, 24 uur per dag via één centraal storingsnummer direct bereikbaar”. We zijn trots op onze goed opgeleide mensen.

Hun kennis houden we up-todate via onze eigen bedrijfsschool.

Vakmanschap, verbreden van kennis en veiligheid staan bij Joulz hoog in het vaandel. Daar profiteren niet alleen wij, maar vooral ook onze klanten van.”

Kijk voor meer informatie op www.joulz.nl

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 15 Biertjes op basis van vertrouwen De grootste brouwerij van Europa staat in het Zuid-Hollandse Zoeterwoude. Hier brouwt en verpakt men Heineken- en Amstel-bier. Om het bier uiteindelijk bij de klant te krijgen, wordt het via lopende banden en automatisch gestuurde voertuigen in containers geladen. Het volledige onderhoud van deze afdeling is uitbesteed. De brouwerij is niet open op de Dag van het Onderhoud, maar we wilden je toch graag een kijkje in de keuken geven.

Een magazijn met een grootte van zo’n acht voetbalvelden vergt heel wat logistieke planning en personele bezetting. Als Heineken in 2006 besluit om het tot dan toe voornamelijk manuele werk te automatiseren en mechaniseren, roept het bedrijf de hulp van IJssel Technologie in. Inmiddels is het zes jaar later en zijn talloze verbeteringen doorgevoerd.

Het geheim van het succes is vooral geen geheimen te hebben voor elkaar.

HOOGWERKERS l VERREIKERS

HuREN KOPEN ONdERHOudEN OPlEIdINGEN

Dordrecht Amsterdam Eindhoven T 088 - 618 18 88 www.riwal.nl

Resultaatgerichtheid Robin Burghard, regiomanager bij IJssel Technologie, vermoedt dat het verbeterpotentieel dat IJssel Technologie voorspiegelde de doorslag gaf. ‘Uiteraard moet je die beloftes vervolgens ook nog waarmaken, maar wij hebben goede referenties.

We hebben een historie in de automobielindustrie, waar alle acties verbetergericht moeten zijn. Zo werkte het automated truckloading system (ATLS) van begin af aan niet altijd naar behoren. Inmiddels is de uptime van de ATLS met tientallen procenten verbeterd en we zoeken nog steeds naar mogelijkheden om hem nog betrouwbaarder te maken.’

Bouwen op vertrouwen De contractvorm doet er volgens Burghard eigenlijk niet zo toe.

‘Je kunt je afspraken nog zo mooi vastleggen, als je klant van je af wilt, komt hij toch wel van je af. Veel belangrijker is om vertrouwen naar elkaar uit te spreken en te laten zien dat je hetzelfde doel nastreeft.

Uiteraard spreek je af waar je op wordt beoordeeld, maar je kunt zo’n overeenkomst bij wijze van spreken op één

A4’tje kwijt. Sterker nog: bij een andere klant was dat letterlijk een A4’tje.’

Inspirerend leiderschap Wat dan ook minstens zo belangrijk is, is de professionaliteit van de opdrachtgever. ‘Je moet elkaar scherp blijven houden en blijven inspireren. Doordat wij niet gebonden zijn aan één productielocatie, zien onze mensen heel wat verschillende culturen en werkwijzen. Daar leren zij van, maar we zijn ervan overtuigd dat ook onze klanten soms van elkaar kunnen leren.

Dus nodigen we ze zo nu en dan uit om bij elkaar in de keuken te kijken. Heineken heeft een heel ander proces dan Scania of bijvoorbeeld Unilever Ola, maar de aansturing van die processen en de achterliggende filosofie is toch vaak dezelfde.

Ook daar moet je elkaar blijven inspireren.’

Opleiden Burghard: ‘Kennis is onze belangrijkste asset en dus investeren we ook in het kennisniveau van onze werknemers. Zo hebben we een eigen interne opleiding van twee dagen waarin nieuwe medewerkers kennis maken met IJssel. Bedrijven moeten zich realiseren dat ook kennis constant om onderhoud vraagt.

Wij zorgen ervoor dat assets in conditie blijven en optimaal presteren en betrekken daar de partijen bij van wie wij denken dat die het meeste bijdragen aan het doel. Bedrijven die uit concurrentieoverwegingen gesloten blijven en hun informatie, kennis en kunde niet willen delen, zullen het steeds moeilijker krijgen. Die kunnen niet mee veranderen met de klant.’

16 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012

Ben jij klaar voor het betere werk?

Stork Technical Services onderscheidt zichzelf als wereldwijde speler in de Olie & Gas, Energie- en Chemie/Proces Industrie door een unieke combinatie van denken en doen. Wij zorgen ervoor dat machines en installaties van onze klanten structureel vitaal blijven. Deze focus op Asset Integrity Management wordt gerealiseerd door ruim 14.500 Stork medewerkers die dagelijks de uitdaging aangaan om innovatie en klantsuccessen te realiseren in een dynamische werkomgeving. Meer dan 185 jaar entrepreneurschap van Nederlandse origine.

www.werkenbijstork.nl

Thinking and Doing

DAG VAN HET ONDERHOUD BIJ SGS

BELEEF DE ONDERHOUDSTECHNIEKEN! Hoe wordt een inspectie uitgevoerd? Wat voor soort onderzoeken zijn er allemaal om onderhoud te plegen? Welke technieken worden er gebruikt? Met welke collega’s werk je? Dit zijn vragen waarop je het antwoord kunt krijgen tijdens de dag van het onderhoud. Op donderdag 24 en vrijdag 25 mei vinden diverse demonstraties, rondleidingen en presentaties plaats op het terrein van SGS. Dit evenement is toegangelijk voor iedereen die geïnteresseerd is in techniek en onderhoud.

Voor meer informatie kun je terecht op www. dagvanhetonderhoud.nl.

DEMONSTRATIES

Leer meer over niet-destructief onderzoek, inspectie van hef- en hijswerktuigen en bouwmateriaal onderzoek.

RONDLEIDINGEN Zie met eigen ogen hoe kwaliteit gewaarborgd wordt en inspecties uitvoerd worden. Ook is er een mogelijkheid om met een hoogwerker de hoogte in te gaan.

OP VRIJDAG VERDELEN WE STAGEPLEKKEN Kom je op vrijdag als scholier en je hebt een stageplaats nodig, vul dan het formulier in en maak kans op één van de stageplekken.

WIN EEN TABLET OP DONDERDAG!

DOELGROEP Donderdag verwelkomen we iedereen die geïnteresseerd is in techniek en onderhoud.

Op vrijdag is de dag van het onderhoud bedoeld voor scholieren en studenten en hun ouders. Ook vakdocenten en schooldecanen zijn welkom.

Als je mee doet aan de quiz en je KOM LANGS DONDERDAG 24 EN VRIJDAG 25 hebt alle vragen die gesteld worden rondom inspectie en onderhoud goed, MEI maak je kans op een tablet PC. We openen onze deuren op donderdag van 14 uur tot 21 uur en op vrijdag van 10 uur tot 16 uur. Het adres is:

© 2012 SGS SA All rights reserved

Malledijk 18 3208 LA Spijkenisse

>>>

Heb je vragen stel ze gerust via nl.ndt.sales@sgs.com

REGISTREER JE GELIJK VIA NL.NDT.SALES@SGS.COM

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 17 Deze partijen werken mee met de Landelijke Dag van het Onderhoud 2012 Initiatiefnemer: NVDO

Postbus 138 3990 DC Houten www.NVDO.nl

iMaintain

Profion

Postbus 12936 1100 AX Amsterdam www.i-maintain.nl

Dutch Institute World Class Maintenance

www.profion.nl www.worldclassmaintenance.com

Kijk voor het laatste overzicht op facebook of op www.dagvanhetonderhoud.nl Ahoy Rotterdam

Ahoyweg 10 3084BA Rotterdam www.ahoy.nl

Deltion College**

Zwolle www.deltion.nl DNN Groep***

BAM Noord***

Lavendelheide 7a 9209PD Drachten www.bam.nl Brabebo*

1e zijweg 2 a 3641PD Mijdrecht www.brabebo.nl Cofely Delta Controls***

Mondriaanplein Emmen www.deltacontrols.nl

Mondriaanplein Emmen www.dnn.nl Harwig B.V.***

Mondriaanplein Emmen www.harwig.nl Henisol*** Mondriaanplein Emmen www.henisol.com Hogeschool Windesheim**

Coil Services B.V.*** Zwolle www.windesheim.nl Mondriaanplein Emmen www.coilservices.nl

IES Assetmanagement** Zwolle www.iesbv.nl

IJssel Technologie

ROC Amsterdam

Trawlerweg 3 8042PZ Zwolle www.ijsseltechnologie.nl

Zocherstraat 23 1054LR Amsterdam www.rocva.nl

Jachtbouw Gouwerok*

Scania

Dorpstraat 111 1431CC Aalsmeer www.gouwerok.nl

Russenweg 5 8041AL Zwolle www.scaniaproductionzwolle.nl

Jet Support en Repair Shop*

Seaports Xperience Centre

Stenden Hogeschool***

Mondriaanplein Emmen www.stenden.com Stoomgemaal de Tuut

De Tuut 1 6629AA Appeltern www.de-tuut.nl Unilever **

Thermiekstraat 158 1117BG Schiphol wwww.jetsupport.nl Ondernemersvereniging Emmen Vlinderstad***

Grote Stern 10 7827 TA Emmen RET

Vasteland 80 3011BN Rotterdam www.ret.nl

Duurswoldlaan 2 Eemsmondgebouw 9936HA Farnsum www.seaportsxperiencecenter.nl SGS Nederland

Zwolle www.unilever.nl Van Walraven*

Malledijk 18 3208LA Spijkenisse www.nl.sgs.com

Industrieweg 5 3641AB Mijdrecht www.walravenbv.com

Shell Rotterdam

Vopak Terminal Botlek Welplaatweg 110 3197 KS Botlek Rotterdam www.vopak.nl

Vondelingenweg 601 3196 KK Hoogvliet www.shell.com

VTOC Fokker*

Smitsair

Industrieweg 6 1422AJ Uithoorn www.smitsair.nl

Van Cleeffkade 15 1431BA Aalsmeer www.vtoc.nl Wolter en Dros Belevingscentrum

Amsterdamseweg 51 D 3812RP Amersfoort www.beleefcomfort.nl

*Deze bedrijven werken samen met ROC Amsterdam **Deze bedrijven zijn verzameld bij IJsseltechniek *** Deze bedrijven zijn verzameld in de binnenstad van Emmen

18 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 Bloedend plastic en communicerende blokjes diging van een boomstam.

Andere zijn onzichtbaar maar helpen ons om gezond en in leven te blijven, zoals het systeem waarmee DNA beschadigde genen repareert.

Onze nieuwe kunststof probeert de natuur te imiteren, bijvoorbeeld door een rood signaal af te geven als het is beschadigd en door zichzelf te vernieuwen als het wordt blootgesteld aan zichtbaar licht, temperatuur- of pHveranderingen.’

Het ‘bloedende’ kunststof van de Amerikaanse wetenschappers heeft smalle moleculaire bruggen tussen de lange molecuulketens van het materiaal. Als het plastic beschadigd raakt, breken de bruggen waarbij er een rode kleurmarkering, als een soort bloeding dus, bij de bescha-

Technologie-innovatie is de basis voor beter onderhoud. Universiteiten en onderzoeksinstituten kunnen hierbij helpen met hun inventieve, outof-the box ideeën. Enkele recente vindingen zijn onder meer ‘bloedend’ plastic en communicerende blokjes.

Aan de University of Southern Mississippi is een nieuwe stap gezet in de

Natuur Marek W. Urban, professor, vertelt over de inspiratiebron

Onze nieuwe kunststof probeert de natuur te imiteren, bijvoorbeeld door een rood signaal af te geven als het is beschadigd. ontwikkeling van zelfhelende materialen. We kenden onder meer al zelfreparerend asfalt en verf die scheurtjes op eigen kracht opvult.

Ook zelfherstellend plastic bestaat al. Nu komt daar een variant op.

diging ontstaat. Vervolgens kunnen de bruggen zichzelf herstellen onder de invloed van (zon)licht of een verandering van temperatuur. Het kapotte materiaal ‘heelt’ en de rode verkleuring verdwijnt.

voor de vinding: ‘Moeder Natuur heeft allerlei soorten biologische systemen uitgerust met de mogelijk om zichzelf te repareren. Sommige kunnen we zien, zoals de huid die geneest, en schors dat vernieuwt na bescha-

Vorm namaken Een andere soort van zichzelf herstellende technologie is ontwikkeld door het Massachusetts Institute of Technology (MIT).

De wetenschappers aldaar hebben blokjes uitgevonden die met elkaar zouden kunnen communiceren. Dit klinkt misschien scifi, maar houdt heel

de opdracht aan andere kubussen verderop om dezelfde vorm aan te nemen, waardoor het object precies wordt gedupliceerd.

De toepassing hiervoor ligt in de reparatie van mechanische onderdelen, die door de blokjes gedupliceerd kunnen worden, bijvoorbeeld als een onderdeel is afgebroken.

Wetenschappers aldaar hebben blokjes uitgevonden die met elkaar zouden kunnen communiceren. simpel in dat de materialen voorzien zijn van magneten en zo met elkaar in contact staan.

De blokjes, Robot Pebbles genaamd, zijn een kubieke centimeter groot en hebben aan vier kanten een magneet. Ook bevatten ze microprocessoren die hen vertellen een bepaalde vorm aan te nemen. Dit proces wordt in gang gezet zodra de blokjes onbekende objecten detecteren.

Vervolgens vormen de blokjes zich samen naar het voorbeeld van dat object. In het door de MIT-onderzoekers uitgevoerde experiment werden de ‘Robot Pebbles’ rondom een door mensen gemaakte vorm opgesteld.

De kubusjes bepalen welke exemplaren van hen zich aan de rand van het object bevinden.

Vervolgens geven deze kubussen

Verstopte pijpleiding Van een andere orde, maar ook nuttig in geval van schade, is een andere innovatie afkomstig van MIT. In 2010 ontstond er een olielek in boorplatform Deepwater Horizon. Om dit te dichten, werd een koepel over het lek gezet en werd de lekkende olie naar een opslagvat aan het wateroppervlak afgevoerd.

Maar het lek bevond zich op een dusdanige diepte, dat door de druk en de kou methaanhydraat ijskristallen zich vormden die de opening van de koepel blokkeerden. MIT-onderzoekers hebben nu een coating ontwikkeld die de vorming van methaanhydraat tegengaat.

Methaanhydraat is een solide kooi-achtige verbinding die zich vormt onder hoge druk.

Dé opleider in Industrial Maintenance Voor veel industriële bedrijven is het machinepark het hart van de onderneming. Het uitvallen van een installatie leidt direct tot stagnatie van het productieproces, onverwachte onderhoudskosten én omzetderving. Geen wonder dat steeds meer bedrijven een uitgekiend onderhoudsplan naleven en het onderhoud overlaten aan vakbekwame maintenance technicians. Of het nu gaat om Rotating, Static, Instrumentation of Electrical; Elsevier Opleidingen biedt voor zowel de engineer als de technician de juiste opleidingen!

FUNCTIEGROEP: MAINTENANCE MANAGER MAINTENANCE SUPERVISOR HOOFD UITVOERDER

EL

SPARE PART MANAGEMENT Gedurende deze workshop krijgt u inzicht in Spare Part Management. U leert in korte tijd en op praktische wijze snel winst te behalen voor de onderhoudsorganisatie. De heldere systematiek, de vele praktische handvatten en de uitgebreide ervaring van de docent stellen u in staat om op korte termijn het voorraadbeheer te optimaliseren. Voor alle managers werkzaam in maintenance, assets, whare housing, supply chain, logistiek, industrie services, bouw, technische diensten, etc.

Duur: 2 dagdelen

Prijs: € 975

De workshop wordt in samenwerking met Stork Asset Management georganiseerd.

Heeft u vragen of wilt u meer informatie?

Patrick Hagenstein, uw Accountmanager Sales staat u graag te woord.

Hij is te bereiken per mail: patrick.hagenstein@reedbusiness.nl of telefoon 078 - 62 53 888

ENGINEER SENIOR TECHNICUS PROJECTLEIDER VOORMAN INSPECTEUR

ROOT CAUSE ANALYSIS Storingen in machines en installaties brengen vaak aanzienlijke schade met zich mee. Een bedrijf kan veel geld besparen door onderzoek te doen naar de Root Causes. U krijgt aan de hand van praktische voorbeelden inzicht in probleemoplossende methodieken als: • Pareto • FMEA: Failure Mode and Effect Analysis • RCFA: Root Cause Failure Analysis • Demming Plan-Do-Check-Act verbeterplannen Duur: 6 dagdelen

Prijs: € 1.460

Bel Paul van der Sneppen, Manager Sales incompany :

MAINTENANCE ENGINEERING

paul.van.der.sneppen@elsevieropl.nl

In de praktische opleiding Maintenance Engineering leert u volgens zes basisvragen en een bijbehorend stappenplan een onderhoudsplan opzetten en implementeren. In deze aanpak komen systematieken als Reliability Centred Maintenance (RCM) en Value Driven Maintenance (VDM) aan bod. Voor de gevorderde monteur, werkvoorbereider, operator, technicus of engineer die technisch onderhoud moet waarborgen.

Ervaring op het gebied van technisch onderhoud raden we sterk aan. Enkele weken na de laatste les krijgt u coaching on-the-job. U sluit de opleiding af met het PBNA-examen.

Duur: 20 dagdelen + coaching on-the-job

Elsevier Opleidingen kan deze opleiding ook in-company verzorgen.

Prijs: € 4.460

Voor meer informatie over de opleidingen gaat u naar: www.elsevieropleidingen.nl/techniek/onderhoud of neem contact op met Patrick Hagenstein of Paul van der Sneppen.

of telefoon op 06 - 30 01 46 57

de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 19 De ijsachtige materie bestaat uit grote hoeveelheden methaan die vastzitten in een kristalstructuur van water.

Methaanhydraat kan pijpleidingen waardoor olie en gas op zee worden getransporteerd helemaal verstoppen.

Coating Onder leiding van professor in mechanical engineering Kripa Varanasi heeft een team een nieuwe oplossing voor het probleem ontdekt. Ze hebben onderzocht of bepaalde oppervlakten de binnenkant van pijpleidingen methaanhydraat vrij kunnen houden. Met een vrij simpele ‘hydraat-fobische’ coating wisten Varanasi en collega’s de hoeveelheid methaanhydraat in pijpen met driekwart te verminderen, in vergelijking met onbehandelde pijpleidingoppervlakten.

‘Het gebruik van de nieuwe coating is veel goedkoper en maakt het mogelijk om in diepere wateren dan tot nog toe mogelijk was containment koepels in te zetten tegen lekken’, aldus Varanasi.

De coating kent nog meer commerciële en industriële toepassingen, verwachten de onderzoekers, zoals rioolbuizen die verstopt raken door calcietafzettingen.

COLOFON De Krant van het Onderhoud is een uitgave van Industrielinqs pers en platform Postbus 12936 1100 AX AMSTERDAM

Oplage 15000 (print en digitaal) Drukkerij DeltaHage Hoofdredactie Mark Oosterveer T: 020 3122793 mark@industrielinqs.nl Ontwerp Gabriele Köbbemann Traffic Breg Schoen Layout Studio Online

Medewerkers Elise Quaden David van Baarle Jeroen Akkermans Pieter Pulleman Teus Molenaar Ellen den Broeder Maarten van Dijk Linda Leliveld Advertenties Jetvertising BV Rob Koppenol 070 3990000 rob@jetvertising.nl Dit is een Industrielinqs productie.

Voor meer informatie: Mark Oosterveer 020 3122 793 specials@industrielinqs.nl

20 de krant van het ONDERHOUD • 03-2012 (Advertentie)

d u r n e! ee t r v uim se dr Re tan s

uw

NU klaar voor NEXT dimensies www.maintenancenext.nl Strategische partners

E info@maintenancenext.nl / T 010–2933272 Organisatie