การพัฒนาอุตสาหกรรม ในรูปแบบคลัสเตอร กลไกยกระดับความสามารถ ในการแขงขันภาคอุตสาหกรรมไทย
Sharing
กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน สําหรับกลุมอุตสาหกรรมเปาหมาย... กลไกการยกระดับขีดความสามารถในการแขงขัน ของผูประกอบการยุค 4.0
เก็บมาเลา
One Belt One Road : นโยบายยอโลก เชื่อมโยงเครือขายอุตสาหกรรมอีสานเหนือของไทยและจีน
Co n t e n t s »ÃШí Ò à´× Í ¹¡Ñ ¹ ÂÒ¹ 2560
Econ Focus
การพัฒนาอุตสาหกรรมในรูปแบบคลัสเตอร กลไกยกระดับความสามารถในการแขงขันภาคอุตสาหกรรมไทย
3
Econ Review
สรุปสถานการณการผลิตภาคอุตสาหกรรม เดือนกรกฎาคมป 2560
7
Sharing
กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันสําหรับกลุมอุตสาหกรรม เปาหมาย...กลไกการยกระดับขีดความสามารถในการแขงขัน ของผูประกอบการยุค 4.0
9
เก็บมาเลา
One Belt One Road : นโยบายยอโลกเชื่อมโยงเครือขาย อุตสาหกรรมอีสานเหนือของไทยและจีน
Movement
Editor’s Note สวัสดีคุณผูอาน OIE SHARE มาถึงฉบับเดือนกันยายน ฉบับนี้ มีบทความดี ๆ มาฝาก และยังมีภาพเรื่องราวดี ๆ ของชาว สศอ. เข า ร ว มจั ด เตรี ย มอาหารบริ ก ารประชาชนที่ ม าร ว มถวายสั ก การะ พระบรมศพพระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทรมหาภู มิ พ ลอดุ ล ยเดช ณ บริเวณมณฑลพิธีทองสนามหลวง เริ่มจาก Econ Focus การพัฒนาอุตสาหกรรมในรูปแบบคลัสเตอร กลไกยกระดั บ ความสามารถในการแข ง ขั น ภาคอุ ต สาหกรรมไทย คอลัมน Sharing พบกับเรื่องกองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการ แขงขันสําหรับกลุมอุตสาหกรรมเปาหมายฯ ปดทายดวย One Belt One Road : นโยบายยอโลก เชื่อมโยงเครือขายอุตสาหกรรมอีสาน เหนือของไทยและจีน รอเพื่อพบกันใหมในฉบับหนานะคะ ดวยความปรารถนาดี
12 15
ที่ปรึกษา ศิริรุจ จุลกะรัตน ผูอํานวยการ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม วีรศักดิ์ ศุภประเสริฐ รองผูอํานวยการ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม อิทธิชัย ปทมสิริวัฒน รองผูอํานวยการ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม บรรณาธิการบริหาร สมจิตต เอี่ยมวรชัย ผูอ าํ นวยการสํานักบริหารกลาง กองบรรณาธิการ นาฏนดา จันทรสุข, ชาลี ขันศิร,ิ สมพิศ นาคสุข, ปญชาน ศรีสงั ข, เจษฎา อุดมกิจมงคล, ประวีรา โพธิสวุ รรณ, จักรพันธ เดนดวงบริพันธ, บุญอนันต เศวตสิทธิ์, ภคอร ประสิทธิ์สุข, สิริรักษ ชูเชิด
OIE SHARE ยิ น ดี รั บ ฟ ง ความคิ ด เห็ น คํ า ชี้ แ นะ และข า วประชาสั ม พั น ธ ต า ง ๆ ติ ด ต อ ได ที่ กองบรรณาธิ ก าร OIE SHARE กลุ ม ประชาสั ม พั น ธ แ ละบริ ก ารห อ งสมุ ด สํ า นั ก บริ ห ารกลาง สํ า นั ก งานเศรษฐกิ จ อุ ต สาหกรรม ถนนพระรามที่ 6 แขวงทุ ง พญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 อีเมล : oieprnews@gmail.com ขอความที่ปรากฏใน OIE SHARE เปนทัศนะสวนตัวของผูเขียน
2
หากตองการนําขอเขียนหรือบทความในฉบับ ไปตีพิมพ เผยแพร หรือเพื่อประโยชนอื่นใดกรุณาอางอิงแหลงที่มา
ECON
F CUS
การพัฒนาอุตสาหกรรม ในรูปแบบคลัสเตอร กลไกยกระดับความสามารถ ในการแขงขันภาคอุตสาหกรรมไทย สํานักขับเคลื่อนอุตสาหกรรมที่มีศักยภาพของประเทศ
การ
พัฒนาอุตสาหกรรมในรูปแบบคลัสเตอร ถือเปนกลไกที่มี ประสิ ท ธิ ภ าพในการช ว ยยกระดั บ ความสามารถในการ แขงขันของประเทศ โดยแนวคิดการพัฒนาคลัสเตอรเปนที่รูจักกันใน หมู นั ก วิ ช าการและนั ก วิ เ คราะห น โยบายตั้ ง แต ศ าสตราจารย ไมเคิล อี. พอรเตอร (Michael E. Porter) แหงมหาวิทยาลัยฮารวารด ประเทศสหรัฐอเมริกา ไดตพี มิ พลงในหนังสือชือ่ “The Competitive Advantage of Nations” เมื่อป ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) โดยให คําจํากัดความของ “คลัสเตอร” ไววา คลัสเตอร คือ กลุมของธุรกิจ และสถาบันที่เกี่ยวของมารวมตัวดําเนินกิจการอยูในพื้นที่ใกลเคียง กัน (Geographical Proximity) มีความรวมมือเกื้อหนุน เชื่อมโยง และเสริ ม กิ จ การซึ่ ง กั น และกั น อย า งครบวงจร (Commonality & Complimentarily) ทั้งในแนวตั้งและแนวนอน โดยความเชื่อมโยง ในแนวตัง้ (Vertical Linkages) เปนความเชือ่ มโยงของผูป ระกอบการ ธุรกิจ ตั้งแตตนนํ้าจนถึงปลายนํ้า และความเชื่อมโยงในแนวนอน (Horizontal Linkages) เป น ความเชื่ อ มโยงของอุ ต สาหกรรม สนับสนุนตาง ๆ รวมทั้งธุรกิจใหบริการ สมาคมการคา สถาบันการ ศึกษาและฝกอบรม สถาบันวิจัยและพัฒนา ตลอดจนหนวยงานภาค รัฐตาง ๆ ทีเ่ กีย่ วของ เพือ่ บรรลุเปาหมายรวมกัน คือ การเพิม่ ผลิตภาพ (Productivity) ซึ่งถือเปนปจจัยหลักในการเพิ่มขีดความสามารถใน การแขงขันที่ยั่งยืน สําหรับในประเทศไทย แนวคิดดังกลาวไดรับการ กลาวถึงอยางกวางขวางในชวงป 2546 โดยรัฐบาลในขณะนั้นไดนํา แนวคิดการพัฒนาในรูปแบบคลัสเตอรมาใชเปนเครื่องมือในการยก ระดั บ ความสามารถในการแข ง ขั น ของประเทศ โดยเล็ ง เห็ น ว า แนวคิดดังกลาว นอกจากจะเปนกลไกชวยยกระดับความสามารถ ในการแข ง ขั น ของภาคเศรษฐกิ จ แล ว ยั ง ช ว ยส ง เสริ ม การพั ฒ นา ศักยภาพของผูผลิตรายยอยและลดความเหลื่อมลํ้าในสังคมไดดวย
นโยบายคลัสเตอรเปนหนึ่งในนโยบายสําคัญที่ประเทศตางๆ นํามาใชเปนเครื่องมือในการยกระดับความสามารถในการแขงขัน ของภาคอุตสาหกรรมอยางแพรหลาย โดยจากการศึกษาขอมูลที่ เกี่ยวของของประเทศตางๆ พบประเด็นที่นาสนใจหลายประเด็น อาทิ ประเทศในสหภาพยุโรป พบวา นโยบายคลัสเตอรมีบทบาท สําคัญในฐานะกรอบการดําเนินงานสําหรับนโยบายดานวิทยาศาสตร และการศึกษา โดย 2 ใน 3 ของประเทศทั้งหมดในสหภาพยุโรปมีการ ประกาศนโยบายคลัสเตอรในระดับประเทศ โดยเปนสวนหนึ่งของ นโยบายนวัตกรรม ประเทศฝรั่งเศส เริ่มมีนโยบายที่มุงเนนการพัฒนา ในรูปแบบของคลัสเตอรแหงการแขงขัน ในป 2548 โดยเปนการรวม กลุ ม ของรั ฐ บาลท อ งถิ่ น ผู ป ระกอบการ สถาบั น การศึ ก ษา และ ศูนยวิจัยตาง ๆ เพื่อใหเกิดการแบงปนความรูและทรัพยากร และสง เสริมการพัฒนานวัตกรรมโดยภาคเอกชนผานการใหสิทธิประโยชน ทางภาษี จุดเดนในการพัฒนาศักยภาพของคลัสเตอร คือการมุงเนน ให เ กิ ด ความร ว มมื อ ด า นนวั ต กรรมและการสร า งเครื อ ข า ยด ว ย นโยบายสนับสนุนงานวิจัยและพัฒนาผานระบบภาษีที่มีความโดด เดนและจูงใจ ควบคูกับการปรับกลไกการทํางานของภาครัฐใหเอื้อ อํ า นวย โดยเพิ่ ม อํ า นาจให กั บ การปกครองระดั บ ท อ งถิ่ น เพื่ อ ให รัฐบาลในแตละภูมิภาคมีอิสระในการตัดสินใจและสามารถมุงเนน การพัฒนาที่ตรงกับความตองการของผูประกอบการในเขตนั้นมาก ขึ้น ประเทศอิตาลี กรณีการพัฒนาคลัสเตอรสิ่งทอที่เมืองปราโต พบ วา ปจจัยความสําเร็จที่สําคัญประการหนึ่ง คือ มาตรการสนับสนุน จากภาคสวนที่เกี่ยวของ เชน สถาบันการศึกษาเขามาสนับสนุนโดย ใหการฝกอบรมความรูดานตาง ๆ เพื่อเพิ่มศักยภาพและเปนฐาน ความรูในการพัฒนา ธนาคารทองถิ่นทําหนาที่จัดหาสินเชื่อระยะสั้น ใหกับธุรกิจขนาดเล็ก
3
อี ก ทั้ ง ยั ง มี ก ฎหมายแห ง ชาติ ที่ ใ ห ก ารส ง เสริ ม และกระตุ น การลงทุ น โดยมี ก องทุ น พิ เ ศษเพื่ อ ลดภาระค า ใช จ า ยให กั บ บริ ษั ท ขนาดเล็ ก ประเทศสหรั ฐ อเมริ ก า กรณี ค ลั ส เตอร เ ทคโนโลยี คอมพิวเตอรที่ซิลิคอนวัลเลย พบวา มีปจจัยความสําเร็จในลักษณะ เดียวกับคลัสเตอรสิ่งทอของอิตาลี คือ การมีสถาบันการศึกษาชั้นนํา และสถาบันวิจัยที่มีศักยภาพเปนปจจัยสําคัญที่สุดตอการบมเพาะ อุ ต สาหกรรม เสริ ม ด ว ยระบบเครื อ ข า ยที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพของ สถาบันวิจัยซึ่งทําใหเกิดการแลกเปลี่ยนขอมูลขาวสารระหวางกัน อยางใกลชิด การมีแรงงานที่มีฝมือและไดรับการอบรม รวมทั้งมีการ รวมลงทุนและใหการสนับสนุนดานเงินทุนแกวิสาหกิจ ประเทศญี่ปุน จากกรณี ศึ ก ษาคลั ส เตอร วิ ท ยาศาสตร ที่ โ ยโกฮามา มี ป ระเด็ น ที่นาสนใจคือ การจัดตั้งหนวยงานสงเสริมอุตสาหกรรมเทคโนโลยี ชีวภาพ (Bio-Technology Industry Promotion) เพื่อทําหนาที่ ประสานงานการพัฒนาและสนับสนุนงานวิจัยทั้งหลาย มีโครงสราง พื้ น ฐานที่ สํ า คั ญ ได แ ก Yogohama Joint Research Center และ Leading Venture Plaza ซึ่ ง มี บ ทบาทในการผลั ก ดั น และบมเพาะบริษัทตาง ๆ นอกจากนี้ ยังมีการสนับสนุนจากภาครัฐ โดยการผอนคลายขอกําหนด/ใหสิทธิพิเศษตาง ๆ เพื่อจูงใจบริษัท ชั้นนําของโลกจากตางประเทศ/นักวิจัยตางชาติใหเขามาดําเนินงาน ดานการศึกษาวิจัยในประเทศอยางตอเนื่อง ประเทศจีน จากกรณี ศึกษาการพัฒนาคลัสเตอรอุตสาหกรรม IT ในเขต Zhongguancun ที่ภาครัฐและสถาบันการศึกษารวมกันพัฒนาอุตสาหกรรมดังกลาว ขึ้น รวมถึงการมุงคนควาและวิจัยเทคโนโลยีแกนนําเพื่อยกระดับ ความสามารถในการแข ง ขั น ของคลั ส เตอร ร องรั บ อุ ต สาหกรรม อนาคต หรือในกรณีที่เมืองตาง ๆ ในมณฑลภาคตะวันออกของจีน กําหนดนโยบายดึงดูดการลงทุนจากตางประเทศในอุตสาหกรรม เป า หมายต า ง ๆ และมุ ง ผลิ ต บุ ค ลากร เพื่ อ รองรั บ การพั ฒ นา คลัสเตอรอุตสาหกรรมเปาหมาย เปนตน จะเห็นไดวา ประเทศตาง ๆ ได เ ล็ ง เห็ น ถึ ง ความสํ า คั ญ ของการพั ฒ นาคลั ส เตอร และมี ก าร ดําเนินนโยบาย/มาตรการตาง ๆ เพื่อสนับสนุนการพัฒนาคลัสเตอร ใหเกิดขึ้นอยางเปนรูปธรรม สําหรับกรณีของภาคอุตสาหกรรมไทย แนวคิดการพัฒนา อุตสาหกรรมในรูปแบบคลัสเตอรไดเริ่มกลับมาเปนวาระที่อยูใน ความสนใจของภาคเศรษฐกิ จ อุ ต สาหกรรมไทยอี ก ครั้ ง ในช ว ง ประมาณปลายไตรมาสที่ 3 ของป 2558 จากแนวนโยบายของ นายกรั ฐ มนตรี พลเอกประยุ ท ธ จั น ทร โ อชา ที่ ไ ด ม อบแนวทาง การดําเนินนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษของไทย ใหประกอบดวย 2 สวน คือ (1) เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษบริเวณชายแดน สําหรับ ธุรกิจที่ใชแรงงานจํานวนมาก ธุรกิจที่ใชวัตถุดิบจากทองถิ่นบริเวณ ชายแดนหรื อ ประเทศเพื่ อ นบ า นและธุ ร กิ จ ด า นโลจิ ส ติ ก ส และ (2) เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษในรูปแบบคลัสเตอร ซึ่งจะอยูบริเวณ พื้นที่ตอนใน สําหรับธุรกิจที่ไมเหมาะกับชายแดนและธุรกิจที่เปน อุตสาหกรรมแหงอนาคต เชน กิจการวิจัยและพัฒนา กิจการที่ใช เทคโนโลยีขั้นสูงและใชแรงงานนอย แนวนโยบายดังกลาว จึงเปน ที่มาของ “นโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษในรูปแบบคลัสเตอร”
4
ที่ ไ ด รั บ ความเห็ น ชอบจากที่ ป ระชุ ม คณะรั ฐ มนตรี เมื่ อ วั น ที่ 22 กันยายน 2558 นโยบายนี้มีวัตถุประสงคหลักเพื่อสรางความเขมแข็ง ของหวงโซมูลคาและนําไปสูการสรางอุตสาหกรรมแหงอนาคต อีกทั้ง ยังเปนการกระจายความเจริญไปสูภูมิภาค และสรางโอกาสทางธุรกิจ ใหกับผูประกอบการ SMEs ผานมาตรการสนับสนุน 5 ดานหลัก ไดแก การใหสิทธิประโยชน การพัฒนาคนและเทคโนโลยี การพัฒนา โครงสรางพื้นฐาน การแกไขกฎระเบียบที่เปนอุปสรรค และการ สนับสนุนเงินทุน ซึ่งดําเนินการโดยหนวยงานตาง ๆ ที่เกี่ยวของ ทั้งนี้ เพื่อใหเกิดความรวมมือในการพัฒนาตามแนวทางคลัสเตอรอยาง แท จ ริ ง และการดํ า เนิ น งานเกิ ด ผลเป น รู ป ธรรมโดยเร็ ว จึ ง มี ก าร กําหนดเงื่อนไขบังคับใหทุกโครงการที่ไดรับการสงเสริมการลงทุน ตามนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษในรูปแบบคลัสเตอรจะตอง ร ว มมื อ กั บ สถาบั น การศึ ก ษา สถาบั น วิ จั ย หรื อ Center of Excellence ที่มีอยูในคลัสเตอร รวมทั้งตองยื่นขอรับการสงเสริม ภายในสิ้นป 2559 และตองเริ่มดําเนินการภายในสิ้นป 2560 ในส ว นของการขั บ เคลื่ อ นการดํ า เนิ น งานตามนโยบายฯ คณะรัฐมนตรีไดมีมติมอบหมายใหกระทรวงอุตสาหกรรม เปนหนวย งานหลักรับผิดชอบการขับเคลื่อนนโยบายดังกลาวใหเปนรูปธรรม และทํ า หน า ที่ เ ป น ศู น ย ก ลางประสานงานการพั ฒ นาในแต ล ะ คลัสเตอร ในการนี้ กระทรวงอุตสาหกรรมจึงไดมีคําสั่งแตงตั้งคณะ กรรมการเร ง รั ด นโยบายเขตพั ฒ นาเศรษฐกิ จ พิ เ ศษในรู ป แบบ คลัสเตอร โดยมีรัฐมนตรีวาการกระทรวงอุตสาหกรรม เปนประธาน กรรมการ มีผูทรงคุณวุฒิ และผูบริหารหนวยงานภาครัฐและเอกชน ร ว มเป น คณะกรรมการ โดยมี สํ า นั ก งานเศรษฐกิ จ อุ ต สาหกรรม (สศอ.) สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหง ชาติ (สศช.) และสํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI) เปนฝายเลขานุการรวม และภายใตคณะกรรมการดังกลาว ไดมีการ แตงตั้งคณะอนุกรรมการฯ เพื่อทําหนาที่พิจารณากําหนดแนวทาง การดําเนินงาน ผลิตภัณฑ/นักลงทุนเปาหมาย รวมทั้งแนวทาง/ มาตรการเพื่อเพิ่มขีดความสามารถและแกไขปญหาเรงดวนในแตละ คลัสเตอร รวม 9 คณะ ซึ่งสอดคลองกับคลัสเตอรอุตสาหกรรม เปาหมายตามนโยบายของรัฐบาลและขอเสนอ 10 อุตสาหกรรม เปาหมาย (S-Curve) ไดแก (1) ยานยนตและชิ้นสวน (2) เครื่องใช ไฟฟา อิเล็กทรอนิกสและอุปกรณโทรคมนาคม (3) ปโตรเคมีและ
เคมีภัณฑที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม (4) ดิจิทัล (5) เกษตรแปรรูป (6) สิ่งทอและเครื่องนุงหม (7) หุนยนต (8) การแพทยครบวงจร และ (9) อากาศยานและชิ้นสวน ที่ผานมา คณะกรรมการฯ/คณะอนุกรรมการฯ ในแตละคลัสเตอร ไดมีการประชุมอยางตอเนื่อง ตั้งแต เดื อ นพฤศจิก ายน 2558 โดยมี ก ารกํ า หนดผลิ ต ภั ณ ฑ เป า หมาย ประเทศเป า หมาย และมาตรการสํ า คั ญ ในแตละคลัสเตอร ซึ่งครอบคลุมประเด็นสําคัญในดาน ตางๆ ทั้งในเรื่องการใชมาตรการทางภาษี การจัดเตรียม โครงสรางพืน้ ฐานทีจ่ าํ เปน การพัฒนาบุคลากร การยกระดับ ความสามารถดานเทคโนโลยีของผูผลิต การยกระดับ มาตรฐานสินคา การปรับปรุงสิทธิประโยชน/มาตรการ ส ง เสริ ม การลงทุ น การแก ไ ขกฎหมาย กฎระเบี ย บ การสนับสนุนแหลงเงินทุน รวมทั้งมีการเรงรัด ผลักดันการ ดําเนินงานของหนวยงานที่เกี่ยวของ ในประเด็นสําคัญ/ เรงดวน ผานกลไกคณะกรรมการฯ/คณะอนุกรรมการฯ อยางตอเนื่อง ทั้งในสวนของภาพรวมและรายคลัสเตอร การพัฒนาคลัสเตอรในภาพรวม ● การให สิ ท ธิ ป ระโยชน ผ า นกฎหมายที่ เ กี่ ย วข อ ง เช น พระราชบัญญัตสิ ง เสริมการลงทุน (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2560 พระราชบัญญัติ การเพิม่ ขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศสําหรับอุตสาหกรรม เปาหมาย พ.ศ. 2560 ซึ่งมีผลใชบังคับแลวตั้งแตวันที่ 25 มกราคม 2560 และวันที่ 14 กุมภาพันธ 2560 ตามลําดับ และรางพระราช บัญญัติพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. .... ซึ่งขณะนี้ ไดผานการตรวจพิจารณาจากคณะกรรมการกฤษฎีกาแลว โดยจะนํา เขาที่ประชุมคณะรัฐมนตรีและเขาสูการพิจารณาของสภานิติบัญญัติ แหงชาติ (สนช.) ตอไป ● การพั ฒ นาคนและเทคโนโลยี เช น โครงการส ง เสริ ม ใหนักวิจัยในมหาวิทยาลัยและสถาบันวิจัยของภาครัฐไปปฏิบัติงาน ในสถานประกอบการของภาคเอกชน (Talent Mobility) โครงการ จั ด การศึ ก ษาเชิ ง บู ร ณาการกั บ การทํ า งาน (Work-integrated Learning) การสงเสริมและพัฒนางานวิจัยในสถาบันอุดมศึกษา ของไทยที่ ส อดคล อ งกั บ 10 อุ ต สาหกรรมเป า หมาย (S-Curve) การสร า งเครื อ ข า ยความร ว มมื อ เพื่ อ ส ง เสริ ม และพั ฒ นางานวิ จั ย ระหวางสถาบันอุดมศึกษาของไทยกับสถาบันอุดมศึกษา/หนวยงาน วิ จั ย จากต า งประเทศ การจั ด ตั้ ง ศู น ย ค วามเป น เลิ ศ (Center of Excellence) การสงเสริมใหไทยเปนศูนยกลางวิจัย พัฒนา ทดสอบ สมรรถนะยานยนตตนแบบในภูมิภาคโดยใหสิทธิประโยชนทางภาษี เปนตน ● การพัฒนาโครงสรางพืน ้ ฐาน เชน การพัฒนาโครงสราง พื้นฐานทางถนน ทางราง โครงสรางพื้นฐานเชื่อมทาเรือ การพัฒนา ท า อากาศยานอู ต ะเภาและการก อ สร า งศู น ย ซ อ มอากาศยาน ระยะที่ 1 โครงการบริ ก ารอิ น เทอร เ น็ ต สาธารณะสู ชุ ม ชน โครงการอินเทอรเน็ตความเร็วสูงสาธารณะ Smart City จังหวัด ภู เ ก็ ต โครงการยกระดั บ โครงสร า งพื้ น ฐานด า นโทรคมนาคม
เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ โครงการจัดตั้งศูนยทดสอบ ยานยนตและยางลอแหงชาติ
การแกไขกฎระเบียบที่เปนอุปสรรค เชน การแกปญหา ผั ง เมื อ งจั ง หวั ด ระยอง การพิ จ ารณาให ถิ่ น ที่ อ ยู ถ าวรสํ า หรั บ ผูเชี่ยวชาญชั้นนําระดับนานาชาติ ● การสนั บ สนุ น เงิ น ทุ น เช น โครงการคู ป องนวั ต กรรม ระยะที่ 2 กองทุ น เพื่ อ การพั ฒ นาวิ ท ยาศาสตร แ ละเทคโนโลยี กองทุนรวมลงทุนในกิจการ (SMEs Private Equity Trust Fund) และมาตรการภาษีเพื่อสนับสนุนกิจการเงินรวมลงทุน เปนตน การพัฒนา 9 คลัสเตอรเปาหมาย ● คลัสเตอรยานยนตและชิ้นสวน เชน การยกเวนอากรขา เข า รถยนต ต น แบบหรื อ ของที่ นํ า เข า มาเพื่ อ การวิ จั ย และพั ฒ นา หรือทดสอบ การขยายสาขาสถาบันพัฒนาบุคลากรในอุตสาหกรรม ยานยนต แ ละชิ้ น ส ว น และการส ง เสริ ม การผลิ ต ยานยนต ไ ฟฟ า ในประเทศ ● คลั ส เตอร เ ครื่ อ งใช ไ ฟฟ า อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส และ อุปกรณโทรคมนาคม เชน การพัฒนาบุคลากรดาน Electronic Design การยกระดับขีดความสามารถดานเทคโนโลยีการผลิตใหกับ ผูผลิตใน Supply Chain การยกระดับมาตรฐานสินคาและพัฒนา หองปฏิบัติการทดสอบไฟฟาแรงสูง ●
5
คลั ส เตอร ป โ ตรเคมี แ ละเคมี ภั ณ ฑ ที่ เ ป น มิ ต ร ตอสิ่งแวดลอม เชน การแกไขปญหาสิ่งแวดลอมในจังหวัดระยอง การส ง เสริ ม การใช ผ ลิ ต ภั ณ ฑ พ ลาสติ ก ชี ว ภาพ โดยใช ม าตรการ ทางภาษี (Green Tax Expense) ● คลั ส เตอร เ กษตรแปรรู ป เช น การยกระดั บ คุ ณ ภาพ/ มาตรฐานสินคาเกษตรแบบครบวงจร การพัฒนา Rubber City ● คลั ส เตอร สิ่ ง ทอและเครื่ อ งนุ ง ห ม เช น การส ง เสริ ม กิ จ การฟอกย อ มที่ เ ป น มิ ต รต อ สิ่ ง แวดล อ ม การส ง เสริ ม ไทย เป น ศู น ย ก ลางธุ ร กิ จ แฟชั่ น และส ง เสริ ม สถาบั น แฟชั่ น ระดั บ โลก มาตั้งสาขาและเปดสอนระดับปริญญาในไทย ● คลั ส เตอร ดิ จิ ทั ล เช น การจั ด ตั้ ง ศู น ย บ ริ ก ารเบ็ ด เสร็ จ ณ จุ ด เดี ย วในจั ง หวั ด เชี ย งใหม แ ละจั ง หวั ด ภู เ ก็ ต การจั ด ทํ า ร า ง เกณฑ คุ ณ สมบั ติ และเกณฑ ก ารประเมิ น ผู เ ชี่ ย วชาญด า นดิ จิ ทั ล (Digital Specialist) และแนวทางการรับรองผูเชี่ยวชาญตางชาติ การชักจูงการลงทุนผานโครงการขับเคลื่อน Smart Thailand ● คลัสเตอรหุนยนต เชน การปรับโครงสรางอากรขาเขา ชิ้นสวนหรืออุปกรณที่ใชในอุตสาหกรรมหุนยนตและระบบอัตโนมัติ การกํ า หนดมาตรการทางภาษี เ พื่ อ กระตุ น ให ภ าคอุ ต สาหกรรม ปรั บ เปลี่ ย นกระบวนการผลิ ต เป น หุ น ยนต ห รื อ ระบบอั ต โนมั ติ (Demend Driven) การพัฒนาศักยภาพเครือขายหนวยงาน Center of Excellence ● คลั ส เตอร ก ารแพทย ค รบวงจร เช น การปรั บ ปรุ ง กระบวนการกําหนดมาตรฐานใหมีความรวดเร็ว และเรงกําหนด มาตรฐานผลิ ต ภั ณ ฑ อุ ต สาหกรรมเครื่ อ งมื อ แพทย เ พื่ อ ให ผู ผ ลิ ต ในประเทศใช เ ป น มาตรฐานอ า งอิ ง ในการเข า สู บั ญ ชี น วั ต กรรม การปรั บ ระดั บ การส ง เสริ ม การลงทุ น ในอุ ต สาหกรรมการผลิ ต ยา การพิจารณาเพิ่มสิทธิประโยชนของกิจการที่เปนผลิตภัณฑเปาหมาย ในสาขาบริการทางการแพทย ● คลั ส เตอร อ ากาศยานและชิ้ น ส ว น เช น การแก ไ ข พระราชบัญญัติการเดินอากาศ (ฉบับที่ 11) พ.ศ. 2551 ผลจากการดํ า เนิ น งานตามมาตรการสนั บ สนุ น การพั ฒ นา อุตสาหกรรมในรูปแบบคลัสเตอรขางตน ประกอบกับสิทธิประโยชน ที่ นั ก ลงทุ น จะได รั บ จากมาตรการส ง เสริ ม การลงทุ น ของ BOI มีสวนชวยดึงดูดการลงทุนในอุตสาหกรรมเปาหมาย โดยจากขอมูล ของ BOI พบวา ตั้งแตวันที่ 16 กันยายน 2558 - 31 ธันวาคม 2559 มี คํ า ขอรั บ การส ง เสริ ม การลงทุ น ตามนโยบายคลั ส เตอร จํ า นวน 127 โครงการ เงินลงทุนรวม 147,646 ลานบาท โดยมีโครงการ ที่ไดรับอนุมัติ (ณ วันที่ 30 มิถุนายน 2560) จํานวน 64 โครงการ เงิ น ลงทุ น รวม 84,875 ล า นบาท ซึ่ ง เป น เงิ น ลงทุ น ในคลั ส เตอร อุตสาหกรรมยานยนตและชิ้นสวน เครื่องใชไฟฟา อิเล็กทรอนิกสฯ สิ่งทอ ปโตรเคมีและเคมีภัณฑที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม อากาศยาน อุปกรณอัตโนมัติและหุนยนต ดิจิทัล ตามลําดับ จากการบู ร ณาการทํ า งานของทุ ก ภาคส ว นที่ เ กี่ ย วข อ ง เพื่ อ ร ว มกั น ขั บ เคลื่ อ นการดํ า เนิ น งานตามนโยบายเขตพั ฒ นา เศรษฐกิจพิเศษในรูปแบบคลัสเตอรอยางตอเนื่องมาตลอดระยะเวลา ●
6
1 ป เ ศษ จนครบกํ า หนดระยะเวลาการยื่ น ขอรั บ การส ง เสริ ม ในชวงสิ้นป 2559 สงผลใหเกิดการขับเคลื่อนการดําเนินงานเพื่อ สนั บ สนุ น การพั ฒ นาอุ ต สาหกรรมในรู ป แบบคลั ส เตอร ใ นหลาย ประเด็นที่มีความคืบหนามาเปนลําดับ อยางไรก็ตาม การดําเนินงาน ตามเป า หมายของนโยบายเขตพั ฒ นาเศรษฐกิ จ พิ เ ศษในรู ป แบบ คลั ส เตอร ยั ง มี ป ระเด็ น ที่ ต อ งได รั บ การผลั ก ดั น อย า งต อ เนื่ อ ง เพื่อใหการพัฒนาอุตสาหกรรมแหงอนาคตที่สอดคลองกับขอเสนอ 10 อุตสาหกรรมเปาหมาย (S-Curve) เกิดผลอยางเปนรูปธรรม อี ก ทั้ ง ยั ง มี แ นวโน ม ที่ จ ะเกิ ด การลงทุ น ซึ่ ง เป น ผลต อ เนื่ อ งจากการ ดํ า เนิ น นโยบายที่ เ กี่ ย วข อ งของภาครั ฐ เพิ่ ม ขึ้ น อี ก ในระยะต อ ไป ซึง่ จําเปนตองไดรบั การสนับสนุนในดานตาง ๆ จากภาครัฐอยางตอเนือ่ ง การขับเคลือ่ นการพัฒนาอุตสาหกรรมในรูปแบบคลัสเตอรอยางตอเนือ่ ง และเปนรูปธรรม ภายใตการบูรณาการของทุกภาคสวนที่เกี่ยวของ จะเป น กลไกสํ า คั ญ ในการสร า งความเข ม แข็ ง ของห ว งโซ มู ล ค า และผลักดันใหเกิดการลงทุนที่มีคุณคาในพื้นที่เปาหมาย ซึ่งนอกจาก จะสงผลใหภาคอุตสาหกรรมไทยมีผลิตภาพและความสามารถในการ แขงขันที่สูงขึ้น บนฐานองคความรู วิทยาศาสตร เทคโนโลยี นวัตกรรม และต อ ยอดไปสู ก ารเป น ฐานอุ ต สาหกรรมแห ง อนาคตแล ว ยังเปนการสรางความเชื่อมโยงกับเศรษฐกิจระดับฐานราก ทําใหเกิด การกระจายความเจริ ญ ไปสู ภู มิ ภ าคและท อ งถิ่ น ตอบสนองต อ เปาหมายการเติบโตอยางมีสวนรวม (Inclusive Growth) อันจะนํา ไปสูการยกระดับความสามารถในการแขงขันของประเทศใหเติบโต อย า งมั่ น คง มั่ ง คั่ ง และยั่ ง ยื น ตามเป า หมายการพั ฒ นาประเทศ ที่กําหนดไว จัดทําโดย นางสาวสมานลักษณ ตัณฑิกุล นักวิเคราะหนโยบายและแผนชํานาญการพิเศษ แหลงขอมูลอางอิง 1.รายงานฉบับสมบูรณ โครงการจัดทํายุทธศาสตรการพัฒนา อุตสาหกรรมอนาคตไทย วิสัยทัศนใหมสู AEC โดยมูลนิธิสถาบันวิจัย นโยบายเศรษฐกิจการคลัง เสนอ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม, พฤษภาคม 2558. 2.ฝรั่งเศส ศิลปะแหงคลัสเตอร สุนทรียแหงนวัตกรรม โดย Sasin Management Consulting (SMC), มกราคม 2559. สืบคนจาก www.facebook.com/notes/sasin-management-consultingsmc/ฝรั่งเศส-ศิลปะแหง คลัสเตอร-สุนทรียแหงนวัตกรรม/1316479658409037 3.คลัสเตอร การรวมกลุมธุรกิจเพื่อการแขงขัน โดยสํานักวิชาการ สํานักงานเลขาธิการสภาผูแทนราษฎร, ธันวาคม 2558. สืบคนจาก http://library2.parliament.go.th/ejournal/content_af/2558/ dec2558-3.pdf 4.คลัสเตอรอุตสาหกรรมจีน : เคล็ดลับฐานการผลิตโลก โดย ศูนยวิจัยกสิกรไทย, มีนาคม 2551. สืบคนจาก http://library.dip. go.th/multim2/news/n03168.pdf
ECON
REVIEW
ÊÃػʶҹ¡Òó ¡ÒüÅÔμÀÒ¤ÍØμÊÒË¡ÃÃÁà´×͹¡Ã¡®Ò¤Á»‚ 2560
สํานักวิจัยเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
การผลิ ต ภาคอุ ต สาหกรรมเดื อ นกรกฎาคม 2560 ขยายตั ว โดยดั ช นี ผ ลผลิ ต อุ ต สาหกรรมขยายตั ว ร อ ยละ 3.7 เพิ่ ม ขึ้ น เมื่ อ เที ย บกั บ เดือนเดียวกันของปกอน เปนผลมาจากการขยายตัวของอุตสาหกรรม สําคัญ ๆ เชน อุตสาหกรรมการผลิตสวนประกอบและอุปกรณยานยนต อุตสาหกรรมการผลิตผลิตภัณฑยาง และอุตสาหกรรมการผลิตอาหาร แปรรูป (สัตวนํ้า) อัตราการใชกําลังการผลิตในเดือนกรกฎาคม 2560 อยูที่รอยละ 60.2
ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรมรายสาขาสําคัญ
ดั ช นี ผ ลผลิ ต อุ ต สาหกรรมเดื อ นกรกฎาคม 2560 ขยายตั วรอยละ 3.7 เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกั บ เดือนเดียวกันของ ป ก อ น สาขาอุ ต สาหกรรมการผลิ ต สํ า คั ญ ที่ ข ยายตั ว เช น อุ ต สาหกรรมการผลิ ต ส ว นประกอบและอุ ป กรณ ย านยนต อุตสาหกรรมการผลิตผลิตภัณฑยาง และอุตสาหกรรมการผลิต อาหารแปรรูป (สัตวนํ้า) อุตสาหกรรมการผลิตสวนประกอบและอุปกรณ ยานยนต ดัชนีผลผลิตขยายตัวรอยละ 26.7 เมื่อเทียบกับเดือน เดียวกันของปกอน เนื่องจากเครื่องยนตรุนใหมที่ผลิต ไดแก สิ น ค า เครื่ อ งยนต ดี เ ซล ได รั บ ความนิ ย มทั้ ง ในประเทศและ ตางประเทศอยางตอเนื่อง โดยเฉพาะประเทศในกลุม CLMV อุตสาหกรรมการผลิตผลิตภัณฑยาง ดัชนีผลผลิต ขยายตัวรอยละ 17.2 เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของป ก อ น โดยมี ก ารผลิ ต ผลิ ต ภั ณ ฑ ย างแผ น เพิ่ ม ขึ้ น ออกสู ต ลาด เนื่องจากวัตถุดิบ (นํ้ายาง) ออกสูตลาดเพิ่มขึ้นและมีการขยายตัว ของตลาดใหมมากขึ้น สงผลใหสามารถผลิตสินคาไดมากขึ้น อุ ต สาหกรรมการผลิ ต อาหารแปรรู ป (สั ต ว นํ้ า ) ดัชนีผลผลิตขยายตัวรอยละ 13.3 เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับเดือน เดี ย วกั น ของป ก อ น เนื่ อ งจากมี ค วามต อ งการในกลุ ม สิ น ค า ปลาแชแข็ง หมึกแชแข็ง และกุงแชแข็งเพิ่มขึ้น รวมทั้งเกษตรกร สามารถจัดการปญหาโรคตายดวนในกุงจึงมีวัตถุดิบในการผลิต เพิ่มขึ้น ●
●
สําหรับสาขาอุตสาหกรรมการผลิตสําคัญที่หดตัว เชน อุตสาหกรรมการผลิตเครื่องปรับอากาศ และอุตสาหกรรมการ ผลิตผาทอ อุ ต สาหกรรมการผลิ ต เครื่ อ งปรั บ อากาศ ดั ช นี ผลผลิตหดตัวรอยละ 27.8 เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของปกอน เนื่ อ งจากความต อ งการสิ น ค า ในตลาดต า งประเทศชะลอตั ว รวมถึงสภาพอากาศที่มีฝนตกอยางตอเนื่อง สงผลใหปริมาณ การจําหนายในประเทศลดลง อุ ต สาหกรรมการผลิ ต ผ า ทอ ดั ช นี ผ ลผลิ ต หดตั ว รอยละ 7.8 เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของปกอน เปนผลมาจาก คู แ ข ง ของไทยในกลุ ม อาเซี ย นได รั บ สิ ท ธิ พิ เ ศษทางศุ ล กากร (GSP) ในการสงออกไปยุโรปและสหรัฐอเมริกา ทําใหราคาสินคา ถูกกวาของไทย สงผลใหการสงออกของไทยลดลง ●
●
●
7
8
Sharing
กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน สําหรับกลุมอุตสาหกรรมเปาหมาย… กลไกการยกระดับขีดความสามารถ ในการแขงขันของผูประกอบการยุค 4.0 สํานักนโยบายอุตสาหกรรมมหภาค (สม.) วั น ที่ 13 กุ ม ภาพั น ธ 2560 กฎหมายฉบั บ สํ า คั ญ ที่ จ ะมี ส ว นช ว ยส ง เสริ ม การลงทุ น ของประเทศ ไดถู ก ประกาศในราชกิ จ จานุ เ บกษา นั่ น คือ พระราชบั ญ ญัติ ก ารเพิ่ ม ขีด ความสามารถในการแขงขันของประเทศสําหรับอุตสาหกรรมเปาหมาย พ.ศ. 2560 เพื่อใชเปน กลไก/เครื่องมือที่สําคัญในการเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันของอุตสาหกรรมเปาหมาย ของประเทศ โดยถือเปนการเพิ่มเครื่องมือชักจูงการลงทุนเพื่อใหประเทศไทยสามารถแขงขันกับ ประเทศคู แ ข ง ในการดึ ง ให กิ จ การในอุ ต สาหกรรมเป า หมายที่ สํ า คั ญ มาลงทุ น ซึ่ ง มุ ง เน น ไปที่ อุตสาหกรรมที่สอดคลองกับศักยภาพของประเทศ นอกจากนี้ ยังถือเปนการสรางความเขมแข็ง ให กั บ ภาคอุ ต สาหกรรมไทย โดยสนั บ สนุ น เงิ น กองทุ น ให ผู ป ระกอบการในกลุ ม อุ ต สาหกรรม เปาหมายเพื่อสนับสนุนคาใชจายในการลงทุนเพื่อการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม หรือการพัฒนาบุคลากรเฉพาะดานของกิจการในอุตสาหกรรมเปาหมาย ซึ่งจะกอใหเกิดการ ยกระดับศักยภาพของอุตสาหกรรมไทย โดยเฉพาะกลุม First S-Curve และ New S-Curve ใหกาวไปสูยุค Industry 4.0 ไดอยางมีประสิทธิภาพในอนาคต ก อ นที่ จ ะกล า วถึ ง รายละเอี ย ดและสาระสํ า คั ญ ที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ เพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันสําหรับกลุมอุตสาหกรรมเปาหมาย กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันฯ คงตองเลาความเปนมา (รางพระราชบัญญัติกองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันสําหรับ ของพระราชบั ญ ญั ติ ฯ ฉบั บ นี้ ก อ น เพื่ อ ให ท ราบถึ ง ที่ ม าที่ ไ ปซึ่ ง เป น กลุมอุตสาหกรรมเปาหมาย พ.ศ. ....) ใหคณะรัฐมนตรีพิจารณาใหความ จุดกําเนิดของกองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันฯ ซึ่งเมื่อวันที่ เห็ น ชอบ และผ า นการพิ จ ารณาของสภานิ ติ บั ญ ญั ติ แ ห ง ชาติ แ ละ 17 พฤศจิ ก ายน 2558 คณะรั ฐ มนตรี ไ ด มี ม ติ เ ห็ น ชอบในหลั ก การ ถู ก ประกาศใช เ ป น กฎหมายพระราชบั ญ ญั ติ ก ารเพิ่ ม ขี ด ความสามารถ ของขอเสนอ 10 อุตสาหกรรมเปาหมาย : กลไกการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ ในการแขงขันของประเทศสําหรับอุตสาหกรรมเปาหมาย พ.ศ. 2560 เพื่ออนาคต (New Engine of Growth) ที่กระทรวงอุตสาหกรรม (อก.) โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบั บฎีกา เลม 134 ตอนที่ 19 ก วันที่ 13 กุมภาพันธ 2560 เพื่อใชเปนกลไก/เครื่องมือที่สําคัญในการเพิ่ม เสนอ ซึ่งประกอบดวย (1) อุตสาหกรรมปจจุบันที่ยกระดับเพื่อตอยอดการเจริญเติบโต ขีดความสามารถในการแขงขันของอุตสาหกรรมเปาหมายของประเทศ กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันฯ จึงถือกําเนิดขึ้นมา (First S-curve) ไดแก อุตสาหกรรมยานยนตสมัยใหม อุตสาหกรรม อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส อั จ ฉริ ย ะ อุ ต สาหกรรมการท อ งเที่ ย วกลุ ม รายได ดี แ ละ ภายใตพระราชบัญญัติฉบับนี้ โดยในหมวดที่ 4 ไดกําหนดใหจัดตั้งกองทุน การทองเที่ยวเชิงสุขภาพ อุตสาหกรรมการเกษตรและเทคโนโลยีชีวภาพ ขึ้นกองทุนหนึ่งในสํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน หรือ BOI เรียกวา “กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศสําหรับ และอุตสาหกรรมการแปรรูปอาหาร และ (2) อุ ต สาหกรรมอนาคตเพื่ อ ยกระดั บ เศรษฐกิ จ ไทยแบบก า ว อุ ต สาหกรรมเป า หมาย” โดยมี วั ต ถุ ป ระสงค เ พื่ อ ส ง เสริ ม และพั ฒ นา กระโดด (New S-curve) ไดแก อุตสาหกรรมหุนยนต อุตสาหกรรมการบิน อุตสาหกรรมเปาหมาย อันจะนําไปสูการเพิ่มขีดความสามารถในการ และโลจิสติกส อุตสาหกรรมเชื้อเพลิงชีวภาพและเคมีชีวภาพ อุตสาหกรรม แขงขันของประเทศ ซึ่งคําวา “อุตสาหกรรมเปาหมาย” หมายความวา อุตสาหกรรมที่สอดคลองกับศักยภาพของประเทศสรางประโยชนอยางสูง ดิจิทัล และอุตสาหกรรมการแพทยครบวงจร โดยต อ มาคณะรั ฐ มนตรี ไ ด มี ม ติ เ ห็ น ชอบในหลั ก การให จั ด ตั้ ง ตอเศรษฐกิจ สังคม และความมั่นคงของประเทศ และสามารถเพิ่มขีด กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันสําหรับกลุมอุตสาหกรรมเปา ความสามารถในการแข ง ขั น ของประเทศได อ ย า งยั่ ง ยื น ซึ่ ง ต อ งเป น หมาย โดยใหมีวงเงิน 10,000 ลานบาท และมอบหมายใหกระทรวงการ อุตสาหกรรมประเภทใหมที่ไมเคยมีการผลิตหรือการใหบริการในประเทศ คลัง (กค.) และสํานักงบประมาณ (สงป.) พิจารณาเรื่องแหลงที่มาของราย มากอน หรือเปนอุตสาหกรรมที่มีการใชเทคโนโลยีใหมหรือใชความรูใน ไดสําหรับกองทุนฯ ซี่ง กค. พิจารณาแลว เห็นควรสนับสนุนใหเกิดการ การผลิ ต ขั้ น สู ง เพื่ อ ก อ ให เ กิ ด การพั ฒ นาและส ง เสริ ม นวั ต กรรม ลงทุนในอุตสาหกรรมเปาหมาย โดย กค. ไดเสนอเรื่องการจัดตั้งกองทุน ซึ่งคณะกรรมการ นโยบายเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศ
เมื่อ
9
สําหรับอุตสาหกรรมเปาหมาย ไดออกประกาศที่ 1/2560 เรื่อง หลักเกณฑ การสงเสริมการลงทุนภายใตพระราชบัญญัติการเพิ่มขีดความสามารถ ในการแขงขันของประเทศสําหรับอุตสาหกรรมเปาหมาย พ.ศ. 2560 โดยกําหนดใหอุตสาหกรรมเหลานี้เปนอุตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก 1) อุตสาหกรรมยานยนตสมัยใหม 2) อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะ 3) อุตสาหกรรมการทองเที่ยวระดับคุณภาพ 4) อุตสาหกรรมการเกษตรและเทคโนโลยีชีวภาพ 5) อุตสาหกรรมการแปรรูปอาหารที่มมี ูลคาเพิ่มสูง ๖) อุตสาหกรรมหุนยนต 7) อุตสาหกรรมการบิน 8) อุตสาหกรรมเชื้อเพลิงชีวภาพและเคมีชีวภาพ 9) อุตสาหกรรมดิจิทัล 10) อุตสาหกรรมการแพทยครบวงจร ทั้ ง นี้ คณะกรรมการนโยบายจะเน น การส ง เสริ ม การลงทุ น เพื่ อ พั ฒ นาเทคโนโลยี ห ลั ก (Core Technologies) ที่ ป ระเทศไทย มีศักยภาพและเปนพื้นฐานสําคัญตอการพัฒนาอุตสาหกรรมเปาหมาย ในอนาคต เชน เทคโนโลยีชีวภาพ (Biotechnology) นาโนเทคโนโลยี (Nanotechnology) เทคโนโลยี วั ส ดุ ขั้ น สู ง (Advanced Materials Technology) และเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Technology) เปนตน สําหรับในสวนของสิทธิประโยชนที่มีภายใตรางพระราชบัญญัติ ฉบับนี้ สามารถแบงไดเปน 3 กลุม คือ 1. การยกเวนภาษีเงินไดนิติบุคคลไมเกิน 15 ป ปจจุบัน พระราชบัญญัติสงเสริมการลงทุนสามารถให สิทธิประโยชนยกเวนภาษี เงินไดนิติบุคคลไดสูงสุด ไมเกิน 8 ป (และเพิ่มขึ้นเปน 13 ป จากการแกไข พระราชบัญญัติสงเสริมการลงทุน) และสามารถใหสิทธิประโยชนลดหยอน ภาษีเงินไดนิติบุคคลรอยละ 50 อีก 5 ป ซึ่งพระราชบัญญัติฯ นั้นจะ สามารถใหสิทธิประโยชนยกเวนภาษีเงินไดนิติบุคคลไดสูงสุดถึง 15 ป อย า งไรก็ ต าม จะไม มี ก ารให ล ดหย อ นภาษี เ งิ น ได นิ ติ บุ ค คลภายใต พระราชบัญญัติฉบับนี้ รวมทั้ง โครงการที่ไดรับการสงเสริมฯ ภายใต พระราชบั ญ ญั ติ ฉ บั บ นี้ แ ล ว จะไม ส ามารถได รั บ สิ ท ธิ ป ระโยชน ภ ายใต พระราชบัญญัติสงเสริมการลงทุนอีก 2. เงิ น สนั บ สนุ น จากกองทุ น ขนาด 10,000 ล า นบาท มีวัตถุประสงคเพื่อสนับสนุนคาใชจายในการลงทุนการวิจัยและพัฒนา การสงเสริมนวัตกรรม หรือการพัฒนาบุคลากรเฉพาะดานของกิจการ ในอุตสาหกรรมเปาหมาย ซึ่งไมไดหมายความวา กิจการใดกิจการหนึ่ง หรือกิจการไมกี่รายจะไดรับเงินสนับสนุนเปนจํานวนมหาศาล สัดสวน การไดรับเงินสนับสนุนเปนรายละเอียดที่จะตองเจรจากันอยางเหมาะสม และเกิ ด ความคุ ม ค า กั บ เงิ น ที่ ส นั บ สนุ น ไป โดยมี ป ระโยชน ข องภาค อุตสาหกรรมไทยและประเทศไทยเปนหลัก 3. สิ ท ธิ ป ระโยชน อื่ น ๆ ตามพระราชบั ญ ญั ติ ส ง เสริ ม การลงทุน โดยไมรวมสิทธิประโยชนดานภาษีเงินไดนิติบุคคล เชน สิทธิประโยชนในการยกเวนอากรขาเขาสําหรับเครื่องจักรที่นําเขาจาก ตางประเทศ การอนุญาตใหนําผูเชี่ยวชาญ ชางฝมือตางชาติเขามาทํางาน ในประเทศพรอมการใหบริการขอวีซาและ Work Permit เปนตน โดยมี วั ต ถุ ป ระสงค เ พื่ อ ให ก ระบวนการส ง เสริ ม สามารถกระทํ า ได เ บ็ ด เสร็ จ ภายในคณะกรรมการเพี ย งชุ ด เดี ย วเพื่ อ ลดขั้ น ตอนและระยะเวลา ในการดําเนินการ รวมถึงเปนการอํานวยความสะดวกใหกับนักลงทุน
10 10
อย า งไรก็ ต าม การให สิ ท ธิ ป ระโยชน อื่ น ๆ ที่ ใ ห ไ ด นั้ น จะไม ร วมสิ ท ธิ ประโยชน ด า นภาษี เ งิ น ได นิ ติ บุ ค คลภายใต พระราชบั ญ ญั ติ ส ง เสริ ม การลงทุ น เพราะต อ งการลดความซํ้ า ซ อ นของการให สิ ท ธิ ป ระโยชน จากพระราชบัญญัติทั้งสองฉบับ โดยพระราชบัญญัติฉบับนี้มีกระบวนการทํางานและการขอรับ สิ ท ธิ ป ระโยชน ที่ แ ตกต า งไปจากพระราชบั ญ ญั ติ ส ง เสริ ม การลงทุ น ซึ่งพระราชบัญญัติฉบับนี้มีขั้นตอนและแนวทาง ดังนี้ ขั้นที่ 1 คณะกรรมการนโยบายประกาศกําหนดประเภทและ ลั ก ษณะของกิ จ การในอุ ต สาหกรรมเป า หมาย รวมทั้ ง หลั ก เกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขตางๆ ขั้นที่ 2 เมื่อมีประกาศแลวชองทางในการขอสงเสริมภายใต พระราชบัญญัติ ฉบับนี้มี 2 ชองทาง คือ ชองทางที่ 1 การสรรหานักลงทุน เปาหมายโดยคณะอนุกรรมการสรรหาและเจรจา ชองทางที่ 2 นักลงทุน ที่เขาขายตามหลักเกณฑที่กําหนดยื่นขอเสนอโครงการตอ BOI โดยตรง ขั้นที่ 3 BOI จะวิ เ คราะห ข อ เสนอโครงการและนํ า เสนอต อ คณะอนุกรรมการสรรหาและเจรจา หากเห็นชอบก็จะจัดทํารายละเอียด และประสานงานกับบริษัทในการดําเนินการเจรจาตอไป ขั้นที่ 4 เมื่อเจรจาเสร็จสิ้น คณะอนุกรรมการสรรหาและเจรจา จั ด ทํ า บั น ทึ ก สรุ ป ผลการเจรจา และแจ ง ให นั ก ลงทุ น มายื่ น คํ า ขอรั บ การสงเสริมฯ พรอมรายละเอียดโครงการลงทุนที่เปนไปตามผลการเจรจา ขั้นที่ 5 BOI เสนอคณะกรรมการนโยบาย พิ จ ารณาอนุ มั ติ สิทธิประโยชนใหแกโครงการดังกลาว ขั้นที่ 6 BOI แจงมติและจัดทําบัตรสงเสริมตอไป ทั้ ง นี้ BOI ได รั บ มอบหมายให เ ป น หน ว ยงานเจ า ภาพหลั ก ที่รับผิดชอบ และขับเคลื่อนการดําเนินงานตามพระราชบัญญัตินี้ เนื่องจาก เปนหนวยงานที่มีความพรอมและมีความเชี่ยวชาญในดานการสงเสริม การลงทุ น สํ า หรั บ ในทุ ก รู ป แบบกิ จ การ อั น จะส ง ผลให ก ารดํ า เนิ น งาน มีเอกภาพและมีประสิทธิภาพในการขับเคลื่อนการดําเนินงานสูงสุด สําหรับกระทรวงอุตสาหกรรมไดมีบทบาทสําคัญโดยมีสวนรวม ในการดํ า เนิ น งานผลั ก ดั น การจั ด ตั้ ง กองทุ น การเพิ่ ม ขี ด ความสามารถ ในการแข ง ขั น ของประเทศสํ า หรั บ อุ ต สาหกรรมเป า หมาย ในด า น การพิจารณาเสนอความเห็น ตรวจสอบ ปรับปรุง เพิ่มเติมเนื้อหาสาระ ของกฎหมายที่ จ ะมี ผ ลบั ง คั บ ใช ใ นวงกว า ง เช น การเสนอความเห็ น ในการกํ า หนดนิ ย ามของ “อุ ต สาหกรรมเป า หมาย” ให ค รอบคลุ ม ในทุกอุตสาหกรรม โดยไมเฉพาะเจาะจงเพียงแค 10 กลุมอุตสาหกรรม เป า หมาย แต ต อ งเป น อุ ต สาหกรรมประเภทใหม ที่ ไ ม เ คยมี ก ารผลิ ต หรือการใหบริการในประเทศมากอน หรือเปนอุตสาหกรรมที่มีการใช เทคโนโลยีใหมหรือใชความรูในการผลิตขั้นสูง เพื่อกอใหเกิดการพัฒนา และสงเสริมนวัตกรรม การเสนอใหมีความตระหนักและใหความสําคัญ
กับการกําหนดหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขในการพิจารณาจัดสรร งบประมาณสนั บ สนุ น และให สิ ท ธิ ป ระโยชน แ ก ผู ป ระกอบกิ จ การ ในอุตสาหกรรมเปาหมายที่มีความชัดเจน โปรงใส และสามารถตรวจสอบ ได อ ย า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ รวมทั้ ง การเสนอให กํ า หนดขอบเขตของ กลุ ม อุ ต สาหกรรมเป า หมายให มี ค วามชั ด เจนในรายละเอี ย ด เพื่ อ เพิ่ม ประสิทธิภาพในการขับเคลื่อนนโยบายไปสูการปฏิบัติ ลดความทับซอน ในการดํ า เนิ น งาน รวมทั้ ง จะส ง ผลให ก ารจั ด สรรงบประมาณเป น ไป อยางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลตามวัตถุประสงคที่วางไว ที่สําคัญ ในการพัฒนาอุตสาหกรรมรวมทั้งการพัฒนาเพื่อยกระดับผูประกอบการ ให มี ศั ก ยภาพที่ สู ง ขึ้ น เพื่ อ ขั บ เคลื่ อ นการพั ฒ นาอุ ต สาหกรรมเชื่ อ มโยง ไปสูกองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันสําหรับกลุมอุตสาหกรรม เปาหมาย นอกจากนี้ กระทรวงอุตสาหกรรมไดมุงพัฒนาอุตสาหกรรม เปาหมาย โดยใหความสําคัญกับ 10 อุตสาหกรรม เพื่อใหเศรษฐกิจของ ประเทศไทยเติบโตอยางกาวกระโดดและกาวขามกับดักประเทศรายได ปานกลางโดยเร็ว ซึ่งการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมเปาหมาย จะสงเสริมให เกิดการพัฒนาศักยภาพขีดความสามารถการผลิตและการแขงขันของ ภาคอุตสาหกรรม โดยการพัฒนากลุมอุตสาหกรรมที่มีอยูแลวในประเทศ และสร า งกลุ ม อุ ต สาหกรรมใหม ผ า นมาตรการสนั บ สนุ น เพื่ อ ชั ก จู ง การลงทุ น บริ ษั ท ชั้ น นํ า จากทั่ ว โลกให ม าลงทุ น ในประเทศไทยเพื่ อ ช ว ย ยกระดับความสามารถในการแขงขันของประเทศ ซึ่งเปนการพัฒนาจาก โครงสรางเศรษฐกิจที่พึ่งพาการผลิต (Manufacturing and Asset-based Industry) ไปสูโครงสรางเศรษฐกิจการผลิตสมัยใหมที่ใชความรูการผลิต ขั้ น สู ง เพื่ อ สร า งมู ล ค า เพิ่ ม และพั ฒ นาคุ ณ ภาพสิ น ค า และบริ ก าร (Knowledge-based Industry) เพื่อปรับเปลี่ยนการผลิตจากเดิมที่ใช แรงงานเขมขน รับจางผลิต เปนการผลิตบนพื้นฐานการวิจัยและพัฒนา องคความรู เทคโนโลยี และนวัตกรรม เพื่อสรางมูลคาเพิ่มใหกับผลิตภัณฑ เชื่ อ มโยงการผลิ ต ไปสู ร ะดั บ ภู มิ ภ าคและระดั บ โลก และเพิ่ ม ขี ด ความ สามารถในการแข ง ขั น โดยการกํ า หนดกลุ ม อุ ต สาหกรรมเป า หมาย 10 อุตสาหกรรมที่มีศักยภาพ จะเปนแนวทางหนึ่งในการปรับเปลี่ยน โครงสรางการผลิตและระบบเศรษฐกิจไทยไปสูการผลิตดวยภูมิปญญา เทคโนโลยีขั้นสูง และนวัตกรรม รวมถึงยังมุงหวังเพื่อสรางผลในการพัฒนา เศรษฐกิจของประเทศใหเติบโตอยางกาวกระโดด มีการลงทุนรอยละ 10 ตอป และมี GDP ขยายตัวรอยละ 6 ตอป และทําใหประเทศไทยสามารถ หลุดพนจากกับดักประเทศรายไดปานกลาง (Middle Income Trap) ไปสูประเทศที่พัฒนาแลวภายในป พ.ศ. 2575
นอกจากนี้ กระทรวงอุ ต สาหกรรมยั ง ได มุ ง เน น การพั ฒ นา ผู ป ระกอบการและบุ ค ลากรในภาคอุ ต สาหกรรมให มี ค วามเข ม แข็ ง โดยได มี ก ารบู ร ณาการดํ า เนิ น งานร ว มกั บ กระทรวงที่ เ กี่ ย วข อ ง เพื่อพัฒนาบุคลากรรองรับการพัฒนา Industry 4.0 ทั้งในดานการผลิต กําลังคน การพัฒนามาตรฐานวิชาชีพ การพัฒนาหลักสูตร การเรียน การสอน ในระบบทวิภาคี/สหกิจศึกษา การพัฒนาแรงงานในอุตสาหกรรม เปาหมาย S-Curve โดยในป 2561 มีการวางแผนการพัฒนาแรงงาน ภาคอุตสาหกรรม จํานวนประมาณ 100,000 คน ซึ่งจะมีสวนชวยในการ พัฒนาและยกระดับขีดความสามารถในการแขงขันของผูประกอบการให สามารถดําเนินธุรกิจไดอยางมีประสิทธิภาพและมีโอกาสประสบผลสําเร็จ ในที่สุด ซึ่งเมื่อผูประกอบการเขมแข็งแลว หากตองการเงินลงทุนเพื่อที่จะ ใชขยายกิจการหรือลงทุนใหมก็สามารถอาศัยกองทุนเพิ่มขีดความสามารถ ในการแข ง ขั น สํ า หรั บ กลุ ม อุ ต สาหกรรมเป า หมายซึ่ ง ถื อ เป น อี ก หนึ่ ง กลไกเพื่อการยกระดับขีดความสามารถในการแขงขันของผูประกอบการ ยุค 4.0 ใหมีขีดความสามารถในการแขงขันที่สูงขึ้นและสามารถแขงขันได ในระดับสากล รวมทั้งเปนเครื่องมือในการกระตุนใหผูประกอบการใช เทคโนโลยีและนวัตกรรมการผลิตเขามาชวยทดแทนการผลิตแบบเดิม ๆ เพื่อใหเกิดประสิทธิภาพในการผลิตมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ยังเปนอีกหนึ่ง แหลงเงินทุนที่จะรองรับผูประกอบการใหสามารถเขาถึงแหลงเงินทุนได มากยิง่ ขึน้ ขอเพียงแคกจิ การนัน้ ๆ ตองเปนไปตามเงือ่ นไขทีก่ องทุนเพิม่ ขีด ความสามารถในการแขงขันฯ กําหนด คือ ตองเปนกิจการในอุตสาหกรรม ที่มีการใชเทคโนโลยีใหมหรือใชความรูในการผลิตขั้นสูงเพื่อกอใหเกิดการ พัฒนาและสงเสริมนวัตกรรมนั่นเอง กองทุนเพิม่ ขีดความสามารถในการแขงขันสําหรับกลุม อุตสาหกรรม เปาหมายภายใตพระราชบัญญัติการเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน ของประเทศสํ า หรั บ อุ ต สาหกรรมเป า หมาย พ.ศ. 2560 จะเป น การ เพิ่ ม เครื่ อ งมื อ ชั ก จู ง การลงทุ น เพื่ อ ให ป ระเทศไทยสามารถแข ง ขั น กั บ ประเทศคู แ ข ง ในการดึ ง ให กิ จ การในอุ ต สาหกรรมเป า หมายที่ สํ า คั ญ (Investment-led growth) มาลงทุน โดยมุงเนนอุตสาหกรรมที่สอดคลอง กับศักยภาพของประเทศ สรางประโยชนอยางสูงตอเศรษฐกิจและสังคม และสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศไดอยางยั่งยืน จัดทําโดย ธนพรรณ ไวทยะเสวี แหลงขอมูลอางอิง พระราชบัญญัติการเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศ สําหรับอุตสาหกรรมเปาหมาย พ.ศ. 2560 ,ราชกิจจานุเบกษาฉบับฎีกา เลม 134 ตอนที่ 19 ก วันที่ 13 กุมภาพันธ 2560 ขอมูลจาก www.boi.go.th
11 11
เก็บมาเลา
One Belt One Road :
นโยบายยอโลกเชื่อมโยงเครือขาย อุตสาหกรรมอีสานเหนือของไทยและจีน สํานักเศรษฐกิจอุตสาหกรรมระหวางประเทศ
สํา
นักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรมรวมกับสํานักงานอุตสาหกรรม จั ง หวั ด อุ ด รธานี ได จั ด การสั ม มนา เรื่ อ ง “One Belt One Road: นโยบายย อ โลก เชื่ อ มโยงเครื อ ข า ยเศรษฐกิ จ อุตสาหกรรม ไทย - จีน” เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน 2560 ณ โรงแรม เซ็นทาราคอนเวนชั่นเซ็นเตอรอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี โดยไดรับ ความสนใจจากผูเขารวมการสัมมนาเปนจํานวนมาก ประกอบไปดวย บุคลากรหนวยงานภาครัฐ เอกชน นักวิชาการ และผูประกอบการ ภาคอุตสาหกรรมในสวนภูมิภาค โดยการเปดสัมมนาเริ่มตนดวย การนําเสนอวีดีทัศนจากนายกรัฐมนตรี พลเอกประยุทธ จันทรโอชา ซึ่ ง ออกอากาศในรายการศาสตร พ ระราชา สถานี โ ทรทั ศ น รวมการเฉพาะกิจแหงประเทศไทย เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2560 เกี่ยวกับนโยบาย One Belt One Road และแนวทางการเชื่อมโยง ของเครื อ ข า ยระหว า งไทย - จี น และต อ ด ว ยการบรรยาย เรื่ อ ง “One Belt One Road : นโยบายย อ โลก เชื่ อ มโยงเครื อ ข า ย เศรษฐกิจอุตสาหกรรมไทย - จีน”1 เนื้อหาโดยสรุปประกอบดวย นโยบายและการพั ฒ นาเศรษฐกิ จ ของสาธารณรั ฐ ประชาชนจี น ฉบั บ ที่ 13 (ป 2016-2020) นโยบายด า นการพั ฒ นาเศรษฐกิ จ ระหวางประเทศของจีน ไดแก Going Out Policy, One Belt One Road (OBOR), ธนาคารโครงสร า งพื้ น ฐานเอเชี ย (AIIB), Smart City และชุมชนเมือง และการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ (SEZs) ทั้งนี้ นโยบาย OBOR ของประธานาธิบดี สี จิ้น ผิง คือการเปด ความร ว มมื อ จากจี น สู ภ ายนอกประเทศบนแนวพื้ น ที่ ยุ ท ธศาสตร ต า ง ๆ เพื่ อ ให บ รรลุ เ ป า หมายเชิ ง สั น ติ ภ าพและการประสบ ความสํ า เร็ จ ร ว มกั น การพั ฒ นาโครงสร า งพื้ น ฐานด า นคมนาคม ให ส มบู ร ณ แ ละเชื่ อ มโยงโครงข า ยคมนาคมแบบมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ ปลอดภัยสูงทั้งทางถนน เรือ และเครื่องบิน การอํานวยความสะดวก ดานการคาการลงทุน สงเสริมความรวมมือทางเศรษฐกิจที่ใกลชิด สร า งความไว ว างใจทางการเมื อ งระหว า งประเทศ รวมทั้ ง การเชื่อมโยงดานสังคม ภาษา วัฒนธรรม การศึกษา การทองเที่ยว ของจี น กั บ ประเทศต า ง ๆ ที่ อ ยู ใ นเส น ทาง สํ า หรั บ อุ ต สาหกรรม
เป า หมายของไทยตามเส น ทาง OBOR ที่ มี โ อกาสในการสร า ง ความเชื่อมโยงพื้นที่ของจีนในมณฑลตาง ๆ จากนโยบาย Made in China และ Thailand 4.0 ไดแก อุตสาหกรรมการผลิตสีเขียว (รถยนตไฟฟา) อุตสาหกรรมที่ใชเทคโนโลยี และอุตสาหกรรมระบบ อัจฉริยะ (หุนยนตการผลิต) และอุตสาหกรรมอื่นที่มีศักยภาพ ไดแก ยางพารา อาหารแปรรูป และการเกษตรแบบใหม เปนตน ทั้งนี้ ไทยสามารถใชประโยชนจากการเชื่อมโยงเครือขายคมนาคมของจีน
วิทยากรในการสัมมนา 1 รศ.ดร.อัทธ พิศาลวานิช ผูอํานวยการศูนยศึกษาการคาระหวางประเทศ มหาวิทยาลัยหอการคาไทย
12
ผาน สปป.ลาว และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ไดแก หนองคาย อุดรธานี ขอนแกน นครราชสีมา สระบุรี กรุงเทพฯ และเชื่อมโยง ไปยังระเบียงเศรษฐกิจตะวันออก (EEC) ของไทยเพื่อออกสูเสนทาง ทะเลทางอ า วไทย ซึ่ ง จะเป น โอกาสในการเชื่ อ มโยงธุ ร กิ จ บริ ก าร และการลงทุนทั้งโครงสรางพื้นฐานและการผลิตไดอีกดวย ในชวงตอมา เปนการเสวนา หัวขอ “การใชประโยชนจาก นโยบาย OBOR” โดยวิทยากรผูทรงคุณวุฒิจากหนวยงานที่เกี่ยวของ ซึ่งเนื้อหาที่สําคัญ ไดแก สถานะโครงการความรวมมือดานรถไฟ ระหว า งไทย - จี น 2 โดยรั ฐ บาลไทยตกลงให รั ฐ บาลจี น เข า มามี ส ว นร ว มในการพั ฒ นาโครงสร า งพื้ น ฐานด า นการคมนาคมขนส ง ของไทย ไดแก โครงการรถไฟทางคูขนาดมาตรฐาน ภายใตความ รวมมือในรูปแบบรัฐบาลตอรัฐบาล (G to G) ในการดําเนินโครงการ ความรวมมือ 4 เสนทาง ไดแก 1) กรุงเทพฯ - แกงคอย 133 กม. 2) แกงคอย-มาบตาพุด 246.5 กม. 3) แกงคอย - นครราชสีมา 138.5 กม. และ 4) นครราชสีมา - หนองคาย 355 กม. รวมระยะทาง 873 กิ โ ลเมตร อย า งไรก็ ดี ในการประชุ ม หารื อ ทวิ ภ าคี ร ะหว า ง นายกรัฐมนตรีไทยกับนายกรัฐมนตรีจีน เมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2559 ได ข อ ยุ ติ ใ นหลั ก การ โดยไทยจะเป น ผู ดํ า เนิ น การเอง รวมทั้ ง เปลี่ยนแปลงรูปแบบการดําเนินงานเปนรถไฟความเร็วสูงที่อัตรา ความเร็ ว 250 กิ โ ลเมตร/ชั่ ว โมง โดยจะดํ า เนิ น การในเส น ทาง กรุงเทพฯ - นครราชสีมา เปนลําดับแรก มีกรอบวงเงินลงทุนโครงการ จํ า นวน 1.79 แสนล า นบาท ในระยะยาวเส น ทางรถไฟดั ง กล า ว จะเชื่อมโยงการคมนาคมกับจีนตอนใตไดสะดวกมากยิ่งขึ้น จากสถานี ขนสงสินคาภูมิภาค ไดแก หนองคาย ขอนแกน และนครราชสีมา โดยอุดรธานีจะเปนจุดพักรถบรรทุกเสนทางหลัก รวมทั้งสามารถ เชื่ อ มโยงกั บ ระเบี ย งเศรษฐกิ จ ภาคตะวั น ออก (EEC) ในสาขา
อุตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก อากาศยาน ซอมบํารุง และธุ ร กิ จ ต อ เนื่ อ ง ป โ ตรเคมี แ ละเคมี ภั ณ ฑ ขั้ น สู ง ยานยนต ชิ้ น ส ว นยานยนต แ ละอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส และเกษตรแปรรูป ในสวนของกลไกความรวมมือทางเศรษฐกิจ ระหวางไทย - จีน3 เพื่อความเปนหุนสวนยุทธศาสตร ทางเศรษฐกิ จ ที่ น โยบายของทั้ ง สองฝ า ยมี ค วาม สอดคล อ งกั น ประกอบด ว ย ความเชื่ อ มโยงด า น โครงสรางพื้นฐาน ความเชื่อมโยงดานดิจิทัล ดานความ เชื่อมโยงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กลุมคลัสเตอร อุ ต สาหกรรม และด า นพลั ง งานสํ า หรั บ แนวทาง การใชประโยชนจากนโยบาย OBOR ในภาพรวม4 ผานกรอบความรวมมือทางเศรษฐกิจตาง ๆ ในเชิง พื้นที่ผานกรอบความรวมมือทางเศรษฐกิจกับประเทศ เพื่ อ นบ า น เช น GMS ACMECS ผ า นเส น ทาง สารพัด R ตาง ๆ ซึ่งเชื่อมโยงระหวาง ไทย-สปป.ลาว-เวียดนาม-จีน ผานสะพานขามแมนํ้าโขงทั้ง 4 แหงของไทย นอกจากนี้ ไทยยัง สามารถใช ป ระโยชน จ ากยุ ท ธศาสตร อุ ต สาหกรรมรายสาขา แยกพื้นที่รายมณฑล ผานกลไกคณะทํ างานความรวมมือไทยกับ มณฑลตาง ๆ ของจีนไดอีกดวย โดยมีขอเสนอแนวทาง 4 รูปแบบ คือ อยูกับที่ โดยการสรางเครือขายการผลิต ดึงจีนมาไทยเขาไปลงทุน ในประเทศเพื่ อ นบ า น และเข า ไปลงทุ น ในจี น สํ า หรั บ ความเห็ น และมุมมองของผูประกอบการภาคเอกชนตอการคาระหวางประเทศ ในพื้นที่อุดรธานี5 ณ ปจจุบัน เห็นวายังมีไมมากนัก โดยสวนใหญ เปนการคาปลีกคาสงและการคาผานแดน และเปนศูนยพักการขนสง สินคา จึงคาดหวังใหพื้นที่มีการเพิ่มผลผลิตดานนวัตกรรม สรางมูลคา เพิ่มใหกับผลิตผลทางการเกษตร แหลงสมุนไพร ตอเนื่องไปยังธุรกิจ การรักษาพยาบาล โดยเห็นวาการเชื่อมโยง OBOR จะเปนโอกาส ของธุรกิจการกอสราง การทองเทีย่ ว การเขาสูส งั คมเมือง และผลิตภัณฑ ดานการเกษตรของไทยโดยเฉพาะ ข า ว พื ช ผั ก ผลไม ยางพารา อย า งไรก็ ดี มี ข อ กั ง วลด า นการแข ง ขั น จากนั ก ธุ ร กิ จ จี น รวมทั้ ง นโยบายภาครัฐที่อาจเปนอุปสรรค เชน กฎหมายผังเมือง การจัดตั้ง โรงงาน การรั บ รองมาตรฐานผลิ ต ภั ณ ฑ เป น ต น กล า วโดยสรุ ป การสรางความเชื่อมโยงของนโยบาย OBOR ระหวางไทย - จีน ควรประกอบไปด ว ย 1) การเชื่ อ มโยงกั บ ระเบี ย งเศรษฐกิ จ ภาค ตะวั น ออก (EEC) 2) การเชื่ อ มโยงกั บ นโยบายอุ ต สาหกรรม แหงอนาคตเปาหมาย (S - Curve) และ 3) การใชประโยชน จากศักยภาพ ในพื้ น ที่ จั ง หวั ด อุ ด รธานี ได แ ก อาหาร การเกษตร ยางพารา การบริการใหการรักษาดวยสมุนไพร การกอสราง และการบริการ การเงิน
วิทยากรในการสัมมนา 2 นายวิจิตร นิมิตรวานิช นักวิชาการขนสงทรงคุณวุฒิ สํานักงานนโยบายและแผนขนสงจราจร กระทรวงคมนาคม 3 นางสาวพริ้วแพร ชุมรุม ผูอํานวยการสํานักเอเชีย แอฟริกาและยุโรปตะวันออก กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณิชย 4 นางสาวปรารถนา บุญญฤทธิ์ ผูอํานวยการสํานักเศรษฐกิจอุตสาหกรรมระหวางประเทศ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม 5 นายธนัชชัย สามเสน ประธานหอการคาจังหวัดอุดรธานี
13
นอกจากการสัมมนาแลว สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม ยังไดมีโอกาสเขาศึกษาดูงานผูประกอบการภาคอุตสาหกรรมในพื้นที่ จังหวัดอุดรธานี ณ บริษัท กวางเขิ๋น รับเบอร (แมนํ้าโขง) จํากัด ตั้ ง อยู ตํ า บลนาข า อํ า เภอเมื อ งอุ ด รธานี ประกอบกิ จ การ การเพาะพันธุกลายาง การปลูกตนยางพารา การแปรรูปผลผลิต จากนํ้ า ยางพาราเป น ยางก อ น STR การตรวจสอบคุ ณ ภาพและ การวิจัย โดยเปนกิจการลงทุนจากสาธารณรัฐประชาชนจีน กอตั้ง เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2553 นับเปนสาขาที่ 3 ในประเทศไทย เริ่มตน กิ จ การจากจั ง หวั ด สตู ล ตรั ง อุ ด รธานี ชุ ม พร และสุ ร าษฎธานี โดยรั บ ซื้ อ วั ต ถุ ดิ บ ยางก อ นถ ว ยจากเกษตรกรในพื้ น ที่ ปริ ม าณ 700 - 800 ตันตอวัน เพื่อนํามาผลิตสินคาหลัก คือ ยางกอน STR โดยปริมาณการขายรอยละ 99 เปนการสงออกไปยังประเทศจีน ซึ่งกระจายไปยังพื้นที่หลัก คือ มณฑลซานตง (เมืองชิงเตา หรือ Rubber Valley City สงออกรอยละ 60 - 70) และมณฑลฟูเจี้ยน ผานระบบการขนสงทางเรือโดยมีการสงออกที่ทาเรือแหลมฉบัง ของไทย โดยกระบวนการผลิตอุตสาหกรรมตนนํ้า เริ่มจากการกรีด นํ้ า ยาง สามารถเริ่ ม ต น ได เ กื อ บทั้ ง ป ตั้ ง แต เ ดื อ นพฤษภาคม ถึ ง กุ ม ภาพั น ธ ทั้ ง นี้ คุ ณ ภาพของนํ้ า ยางของไทยทั้ ง พื้ น ที่ ภ าคใต และภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีคุณภาพไมแตกตางกัน โดยสาเหตุ ที่เลือกการลงทุนอุตสาหกรรมกลางนํ้า การแปรรูปยางกอน STR ในพื้ น ที่ จั ง หวั ด อุ ด รธานี เนื่ อ งจากมี เ ส น ทางคมนาคมที่ ส ะดวก
14
การจัดสรรที่ดินสะดวกกวาพื้นที่จังหวัดใกลเคียง รวมทั้งนโยบายและ สิ ท ธิ ป ระโยชน จ ากการพั ฒ นาด า นการเกษตรและอุ ต สาหกรรม สําหรับสาขาผลิตภัณฑยางพารา สําหรับการขยายการผลิตในการ สรางมูลคาเพิ่มเปนอุตสาหรรมปลายนํ้า เชน ยางลอรถยนต ในขณะ นี้ ยั ง ไม มี แ ผนการดํ า เนิ น งาน เนื่ อ งจากต อ งการเน น การพั ฒ นา อุตสาหกรรมที่มีอยูใหมีคุณภาพมาตรฐานที่ดีกอน สําหรับปญหา ราคายางที่ ต กตํ่ า เนื่ อ งจากมี ผ ลผลิ ต จากหลายประเทศแข ง ขั น เพิ่มมากขึ้น ไดแก มาเลเซีย เวียดนาม สปป.ลาว และพื้นที่ตอนใต ของจีนในมณฑลยูนนาน และไหหลํา การจัดสัมมนาโครงการดังกลาว ทําใหผูเขารวมการสัมมนา ซึ่ ง ประกอบด ว ยเจ า หน า ที่ ภ าครั ฐ และผู ป ระกอบการภาค อุตสาหกรรมในสวนภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ไดทราบ ข อ มู ล ความเชื่ อ มโยงด า นเศรษฐกิ จ อุ ต สาหกรรมตามแนวทาง ยุทธศาสตร “One Belt and One Road” ของจีน ที่มีตอโอกาส อุตสาหกรรมการคาการลงทุนของไทยภายในภูมิภาค พรอมทั้งไดรับ ฟงและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหวางวิทยากรและผูเขารวมการ สัมมนา ซึ่งเปนประโยชนอยางมากตอการกําหนดนโยบาย ทิศทาง มาตรการและการดําเนินงานของสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม เพื่ อ ให ภ าคอุ ต สาหกรรมสามารถใช ป ระโยชน จ ากการเชื่ อ มโยง โครงสร า งพื้ น ฐานและกรอบความร ว มมื อ ทางเศรษฐกิ จ ต า ง ๆ ระหวางไทยกับประเทศเพื่อนบานและจีนไดอยางเหมาะสมและเกิด ประโยชนสูงสุด อันจะนําไปสูการเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน ของภาคอุตสาหกรรมไทยตอไปในอนาคต รวมทั้งไดรับประโยชนจาก การเข า ศึ ก ษาดู ง านผู ป ระกอบการในอุ ต สาหกรรมยางพาราและ ผลิตภัณฑ ซึ่งเปนสาขาอุตสาหกรรมที่มีศักยภาพในพื้นที่และสามารถ สรางความเชื่อมโยงเครือขายการผลิตไดสอดคลองตามเปาหมาย ของนโยบายเศรษฐกิจระหวางไทยและจีน จัดทําโดย กลุมอุตสาหกรรมระหวางประเทศ 2 แหลงขอมูลอางอิง การสัมมนา “One Belt One Road : นโยบายยอโลก เชื่อมโยงเครือขายเศรษฐกิจอุตสาหกรรมไทย-จีน
MOVEMENT
นายศิริรุจ จุลกะรัตน ผูอํานวยการสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรมและคณะ ผูบริหารสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม แถลงขาว “ผลสําเร็จการจัดงาน ประชุมวิชาการ สศอ. ประจําป 2560 (OIE Forum 2017) และแผนการพัฒนา Big Data เพื่อยกระดับอุตสาหกรรมไทยสู Industry 4.0” วันที่ 10 สิงหาคม 2560 ณ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
นายวีรศักดิ์ ศุภประเสริฐ รองผูอํานวยการสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม เปนประธานในการเปดการสัมมนาทางวิชาการ เรื่อง ประเทศไทยไดประโยชน จากการคาจริงหรือ? วันที่ 21 สิงหาคม 2560 ณ โรงแรมเซนจูรี่ปารค
นายอิทธิชัย ปทมสิริวัฒน รองผูอํานวยการสํานักงาน เศรษฐกิ จ อุ ต สาหกรรม เป น ประธานกล า วต อ นรั บ ในการประชุมรับฟงขอคิดเห็นและขอเสนอแนะของ ผูประกอบการตอ (ราง) นโยบายสงเสริมการลงทุน กิ จ การนิ ค ม หรื อ เขตอุ ต สาหกรรมอาหารอนาคต (World Food Valley Thailand) โดยมีนายยงวุฒิ เสาวพฤกษ ผู อํ า นวยการสถาบั น อาหารร ว มประชุ ม วั น ที่ 4 สิ ง หาคม 2560 ณ สํ า นั ก งานเศรษฐกิ จ อุตสาหกรรม
นายวีรศักดิ์ ศุภประเสริฐ รองผูอํานวยการสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม แถลงขาวดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม (MPI) ประจําเดือนกรกฎาคม 2560 เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2560 ณ สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
15
สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม รวมจัดเตรียมอาหารบริการประชาชนที่มารวมถวายสักการะพระบรมศพพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 2560 ณ บริเวณมณฑลพิธีทองสนามหลวง
16
75/6 ¶¹¹¾ÃÐÃÒÁ·Õè 6 à¢μÃÒªà·ÇÕ ¡ÃØ§à·¾Ï 10400 â·ÃÈѾ· 0 2202 4274, 0 2202 4284 â·ÃÊÒà 0 2644 8516 www.oie.go.th