Materiality (exhibition catalogue), Gdansk 2012

Alternativa 2012

Mater­ ialność

Ma­ter­­ia­lity

25.05.2012 – 30.09.2012 hala 90b

25.05.2012 – 30.09.2012 hall 90b

KUratorzy Aneta Szyłak Arne Hendriks Inês Moreira Leire Vergara

curators Aneta Szyłak Arne Hendriks Inês Moreira Leire Vergara

współpraca kuratorska Maks Bochenek

Associate Curator Maks Bochenek

Materialność

2

plan wystawy

Materiality

plan wystawy

Exhibiton plan

1

Patrícia Azevedo Santos

2 Rossella Biscotti

& Kevin van Braak 3 Iñaki Garmendia

9

8

16

10

13

5 Grzegorz Klaman

7 14

11

15

12 5

4

17

3

18

2

4 Hito Steyerl

19

30

21

22

26

27 29

20

1

28

25

24

23

18 Mateusz Herczka 19 Jólan van der Wiel 20 Michał Szlaga 21 Lawrence Abu Hamdan 22 André Cepeda

& Eduardo Matos 23 Mariusz Waras [m-city]

7 Lisa Schmidt-Colinet,

24 Eduardo Matos

Alexander Schmoeger & Florian Zeyfang

25 Erlea Maneros Zabala

8 Partizan Publik

26 Lara Almarcegui

9 Robert Kuśmirowski

27 Maureen Connor

11 Paulo Mendes 31

Exhibiton plan

6 MML Studio

10 Sjef Henderickx

6

3

& Kadambari Baxi 28 Hiwa K

Nazhad

12 Marcelo Expósito

29 Katarzyna Józefowicz

13 Silvia Zayas

30 Lex Pott

14 Ronald van Tienhoven

31 Katarzyna Krakowiak

15 Sally Gutierrez

interwencje w przestrzeni stoczni interventions in the shipyard area

16 Hiwa K

Arne Hendriks

Wiosną ... / It´s Spring...

17 Martí Guixé

Ernst van der Hoeven

Materialność

4

Materiality

spis treści

Contents

—

—

Co to są Alter­nativa 2012?

9

What are Alter­nativa 2012?

Zawartość

5

contents

Formica Faux Real Maureen Connor i Kadambari Baxi

42

Formica Faux Real Maureen Connor & Kadambari Baxi

143.353 (oczy nie chcą być ciągle zamknięte) Marcelo Expósito

44

143.353 (The Eyes Do Not Want to Always Be Shut) Marcelo Expósito

S.T. Orbea Iñaki Garmendia

46

S.T. Orbea Iñaki Garmendia

miejsca

15

Places

Związana Tizio Martí Guixé

48

Tied Tizio Martí Guixé

Drogi do Mater­ialnoś­ci

21

Pathways to Ma­ter­­ia­lity

Rynek narządów Sally Gutierrez

50

Organ Market Sally Gutierrez

Wolność samego słowa Lawrence Abu Hamdan

54

The Freedom Of Speech Itself Lawrence Abu Hamdan

Wejście / Wyjście Sjef Henderickx

56

Input / Output Sjef Henderickx

Animacje Arne Hendriks

58

Animations Arne Hendriks

Funkcjonalne programowanie przestrzeni do udzielania ślubu obiektom Mateusz Herczka

60

Functional Programming for Space to ­Marry Objects Mateusz Herczka

Rdza bezczynności (tajemnicze ogrody / publiczne tajemnice) Ernst van der Hoeven

64

Rest Rust (Secret Gardens / Public Secrets) Ernst van der Hoeven

prace

works

Rozbiórka naprzeciw centrum ­sztuki współczesnej Le Grand Café, S ­ aint-Nazaire Lara Almarcegui

36

Po czterech obrotach A, B zrobi jeden przewrót Rossella Biscotti i Kevin van Braak

38

After Four Rotations of A, B it Will Make One Revolution Rossella Biscotti & Kevin van Braak

Kanał André Cepeda i Eduardo Matos

40

Canal André Cepeda & Eduardo Matos

Demolition in Front of Le Grand Café Contemporary Art Centre, Saint-Nazaire Lara Almarcegui

Materialność

6

Materiality

Widoki Katarzyna Józefowicz

66

Sights Katarzyna Józefowicz

Wiosną rozmawiamy tylko o pogodzie Hiwa K

68

It´s Spring and the Weather Is Great so Let´s Close All Object Matters Hiwa K

Nazhad Hiwa K

72

Nazhad Hiwa K

Maszyny wracają do fabryk Grzegorz Klaman

74

Machines Return to Factories Grzegorz Klaman

Rekonstrukcja ­radiowęzła stoczniowego Katarzyna Krakowiak

76

Reconstruction of Shipyard’s Broadcasting Center Katarzyna Krakowiak

Drawerunek Robert Kuśmirowski

78

Drawerunek Robert Kuśmirowski

Praca maszyn MML STUDIO (Gilles L ­ epore, ­Maciej Mądracki, Michał ­Mądracki)

80

The Work of Machines MML STUDIO (Gilles Lepore, Maciej Mądracki, Michał Mądracki)

Rzeczy z ostatnich lat Eduardo Matos

82

Some Things That Happened in Recent Years Eduardo Matos

Projekt Objazd: Przeszłość ­także została wynaleziona Paulo Mendes

84

Detour Project: The Past Is Also Invented Paulo Mendes

Ulotność Lex Pott

86

Transience Lex Pott

Zawartość

7

contents

Akademia Pracy (Warsztat G ­ astiewa) Partizan Publik (Christian Ernsten, Joost Janmaat) we współpracy z Arne ­Hendriksem

88

Academy of Work (Gastev’s Workshop) Partizan Publik (Christian Ernsten, Joost Janmaat) in cooperation with Arne ­Hendriks

Zniknięcie Patrícia Azevedo Santos

90

Disappearance Patrícia Azevedo Santos

Rysunek performatywny, ­dokumentacja projektu „Zniknięcie” Patrícia Azevedo Santos

92

Performative ­Drawing, Documentation of the ­“Disappearance” Project Patrícia Azevedo Santos

Wymazanie: studium nr 1, dokumentacja projektu ­„Zniknięcie” Patrícia Azevedo Santos

94

Erasure: Study #1, ­Documentation of the ­“Disappearance” Project Patrícia Azevedo Santos

Swobodne spadanie Hito Steyerl

96

In Free Fall Hito Steyerl

2010 –2012 Michał Szlaga

98

2010 –2012 Michał Szlaga

Migracja Ronald van Tienhoven

100

Migration Ronald van Tienhoven

Transformer Mariusz Waras [m-city]

102

Transformer Mariusz Waras [m-city]

Jednostka produk­cyjna – stolik grawitacyjny Jólan van der Wiel

104

Gravity Stool Production Unit Jólan van der Wiel

Materialność

8

Materiality

Michel Zabé o ­Mathia­sie ­Goeritzu (lata 60 XX wieku) Erlea Maneros Zabala

106

Michel Zabé on Mathias Goeritz (circa 1960s) Erlea Maneros Zabala

To jest lampa Silvia Zayas

108

This Is a Lamp Silvia Zayas

Mikrobrygady, wariacje historii Lisa Schmidt-Colinet, Alexander Schmoeger i Florian Zeyfang

112

Microbrigades, Variations of a Story Lisa Schmidt-Colinet, Alexander Schmoeger & Florian Zeyfang

noty biogra­ficzne

115

biographical notes

9

Co to są Alter­ nativa 2012?

What are Alter­ nativa 2012?

Co to są Alter­nativa 2012?

Alternativa to cykl wystaw obudowany szeregiem wydarzeń towarzyszących, który poszukuje nowych dróg dla sztuki i jej roli społecznej. Od zimy 2010 przygotowujemy wydarzenia, które w tym cyklu trwać będą do końca 2012 roku. Jego idea nawiązuje do tradycji politycznych Gdańska, a także do nowych zjawisk w sztuce, które zaczęły pojawiać się w Gdańsku w pierwszej połowie lat 80. XX wieku. Ich charakterystyczną właściwością było działanie wobec politycznego, historycznego i miejskiego kontekstu. Te ruchy cechowała tendencja do samoorganizacji, niezależności oraz odkrywania nieznanych przestrzeni miasta. Niegdyś Wyspy Spichrzów, później Dolnego Miasta, a obecnie terenów postoczniowych, gdzie ma w przyszłości powstać nowa nadwodna dzielnica Gdańska.

Dzisiejszy namysł nad początkami sceny przedstawiamy na wystawie Wyspa. Teraz jest teraz, nad którą pracowali przedstawiciele młodego pokolenia kuratorów i historyków sztuki. Druga wystawa Materialność przygotowana przez międzynarodowe grono kuratorów to wynik współpracy osób o różnorodnych kompetencjach, perspektywach

11

What are Alter­nativa 2012?

Alternativa is a cycle of exhibitions and many accompanying events designed to explore new possibilities for art and its role in society. Since the winter of 2010, we have been staging various events; the current cycle is going to last until the end of 2012. The concept behind it draws upon the political traditions of Gdańsk as well as the new artistic phenomena that started to emerge in the city in the early 1980s. These were typically related to political, historical and urban contexts. These artistic movements tended to be self-organized, independent and willing to discover unfamiliar spaces within the city. At first, they explored Island of Granaries [Wyspa Spichrzów], next came Lower City [Dolne Miasto], and now the former shipyard where a new, seaside district is being planned.

Present-day reflections on the beginnings of the scene are to be found in the exhibition Wyspa. Now is Now, organized by representatives of the young generation of curators and art historians. The other exhibition, Materiality, is the result of a collaboration between an international team of curators, and has been shaped by people with

Materialność

kulturowych i strategiach prezentacji sztuki. Wyzwanie, jakie stawiają sobie kuratorzy, to zobaczenie nas samych jako części materialnego świata, w którym relacje i hierarchie ustala wiedza i technologia – w tym zwłaszcza medycyna, ekonomia i logistyka. Wystawa stwarza nam możliwości analizowania naszych działań w tym świecie, w którym dotyk materii wyzwala osobiste emocje i polityczne reperkusje.

W świecie, który zaczyna się od komórek naszego ciała, znajduje przedłużenie w naszym bezpośrednim środowisku – jakim jest otaczająca nas stocznia i łączy najodleglejsze miejsca świata poprzez mechanizmy ekonomii, wiedzy i polityki.

Alternativa stawia wyzwanie typowej formule festiwalu.

Jest to raczej cykl programowy rozłożony w czasie, który jest platformą prezentacji sztuki oraz akumulacji i dystrybucji wiedzy.

Jego funkcja jest nie tylko prezentacyjna, ale też badawcza.

Interesuje nas zarówno wiedza systematyczna i formalna, jak i nieformalne oraz nietypowe metody jej uzyskiwania. Wierzymy, że sztuka współczesna i praktyka kuratorska nie reprodukują wiedzy, ale są drogą ku niej.

12

Materiality

different specialities, cultural perspectives and display strategies. The challenge posed by curators involves acknowledging ourselves as part of the material world with relations and hierarchies imposed by power and technology, foremost of these being: medicine, economics and logistics. The exhibition offers an opportunity to analyze our proceedings in a world where a touch is capable of triggering individual emotions and political repercussions. This is a world originating in the cells of our bodies and extending through our immediate surroundings – here the shipyard around us – to finally connect the remotest places around the globe by means of economic, and political mechanisms as well as knowledge. Alternativa questions the classic form of a festival, being an ongoing program cycle that constitutes a platform for presenting art as well as accumulating and distributing knowledge. It not only exhibits, it also investigates. We are interested in both, systematic and formal knowledge as well as the informal and extraordinary methods by which it is gained. We believe that contemporary art and curatorial practice do not reproduce

Co to są Alter­nativa 2012?

Projekt Alternativa to szereg powiązanych elementów: • badania – w celu przygotowania wystaw i innych wydarzeń przez artystów i kuratorów;

• mobilność – artystów, intelektualistów i kuratorów; • produkcja – nowych prac artystycznych, nowych publikacji, nowych wystaw; • archiwizacja i ­dystrybucja baza danych, digitalizacja, archiwum, projekt powiązanych stron internetowych; • dyskusja – debaty, konferencje, warsztaty, dyskusje panelowe; • prezentacja – wystawy sztuki współczesnej, performance; • przebywaniem razem warsztaty, koncerty i inne wydarzenia.

W przewodniku tym znajdziecie Państwo wprowadzenie do wystaw, noty o pracach i biografie artystów.

13

What are Alter­nativa 2012?

knowledge but offers means of acquiring it.

The Alternativa project comprises a range of associated elements:

• research – performed by artists and curators as necessary for the preparation of exhibitions and other events; • mobility – with reference to artists, intellectuals and curators; • production – of new works, new publications, new exhibitions;

• preservation and d­ istribution including creating ­databases, digitalization, archiving, ­websites; • discussion – debates, conferences, workshops, panel discussions; • presentation – contemporary art exhibitions, performance; • being together – workshops, concerts and other events.

This guide will provide you with an introductory note to the exhibitions, comments on works and artists’ biographies.

Materialność

14

Materiality

W celu uzyskania informacji o działaniach towarzyszących oraz o przygotowywanych publikacjach, prosimy o regularne sprawdzanie stron internetowych:

For information on accompanying events, including lectures, workshops, performance, film projections as well as forthcoming publications, please regularly check the websites:

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.pl www.facebook.com/ AlternativaFestival.

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.pl or visit our Facebook profile at www.facebook.com / AlternativaFestival.

Na wszelkie pytania odpowie też zespół opiekujący się wystawami.

Mamy nadzieję, że niebawem zaprosimy Państwa na drugi cykl Alternativa 2013 – 2016.

Aneta Szyłak

Dyrektor Artystyczna Alternativa

Grzegorz Klaman

Prezes Fundacji Wyspa Progress

The exhibition staff will also be happy to answer any questions you may have.

We hope that we will be able to invite you soon to the next Alternativa cycle 2013 – 2016.

Aneta Szyłak

Artistic Director of Alternativa

Grzegorz Klaman

President of the Wyspa Progress Foundation

noty biograficzne

Miejsca

15

biographical notes

places

Miejsca

17

places

Stocznia Gdańska

The Gdańsk Shipyard

W okolicach dzisiejszego placu Solidarności w Gdańsku, w 1380 roku erygowane zostało Juvenis Civitatis Gdanczk – Młode Miasto Gdańsk. Przez ponad pięć wieków nie powstało tam jednak nic poza składami drewna, gdyż teren ten, jako przedpole umocnień twierdzy gdańskiej, musiał pozostać niezabudowany.

Dopiero w połowie XIX wieku, na terenach nadwodnych rozpoczęły działalność warsztaty okrętowe, które wkrótce uzyskały status Stoczni Królewskiej, a następnie – Stoczni Cesarskiej. Nieco dalej na północ powstały pochylnie Stoczni Ferdynanda Schichau’a.

Ostatecznie obie stocznie zostały scalone w jeden organizm, znany od tego czasu pod nazwą Stoczni Gdańskiej, która zajęła później także część terenów na sąsiadującej Wyspie Ostrów. W latach 1920–1939 Stocznia Gdańska była przedmiotem reparacji wojennych i występowała pod nazwą The International Shipbuilding Company. 60% Stoczni było własnością firm z państw

The Young Gdańsk City was founded in the vicinity of today’s Solidarity Square in Gdańsk 1380 Juvenis Civitatis Gdanczk.

However, for more than five centuries nothing but timber yards stood there, because this area, as a foreground for fortifications of the Gdańsk fortress had to remain undeveloped. It was as late as the mid 19th century when within this waterside area ship-building workshops started to operate. They soon gained the status of the Royal Shipyard and then the Imperial Shipyard.

A bit farther to the north slipways of Ferdinand Schichau’s Shipyard were built. Eventually, both shipyards were merged into one organism, known from then on as the Gdańsk Shipyard, which later also occupied some grounds on the neighbouring Ostrów Island. Between 1920 and 1939 the Gdańsk Shipyard was subject to war reparations and occurred under the name of The International Shipbuilding Company. 60% of the shipyard

Materialność

18

Materiality

Miejsca

fot. / photo: Michał Szlaga

alianckich, 20% należało do rządu polskiego, a kolejne 20% – do Wolnego Miasta Gdańsk.

Po wojnie została przekształcona w zakład państwowy pod nazwą Stocznia Gdańska im. W.I. Lenina. Wydarzenia, które miały miejsce na obszarze byłej Stoczni Gdańskiej, na stałe zapisały się w historii Gdańska, Polski i całej Europy. To tutaj narodziła się Solidarność, wybuchły strajki w 1980 roku, to tu w sali BHP podpisano porozumienia sierpniowe. Stocznia Gdańska była miejscem pracy i walki Lecha Wałęsy, późniejszego laureata Pokojowej Nagrody Nobla i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Tutaj również znajduje się pomnik poświęcony poległym stoczniowcom i tzw. Droga do Wolności, upamiętniająca wydarzenia w Stoczni, oraz fragment muru berlińskiego.

19

places

belonged to allied countries, 20% to the Polish Government whereas 20% was owned by the Free City of Danzig. After the war it was transformed into a stateowned company named V.I. Lenin Gdańsk Shipyard. Events which took place within the former Gdańsk Shipyard were recorded in the history of Gdańsk, Poland and the entirety Europe for ever.

It was the cradle of Solidarity, a place of strike outbreaks in 1980, the August Agreement was signed in the Health and Safety Room in there. The Gdańsk Shipyard was where Lech Wałęsa, the later laureate of the Noble Prize and the President of Poland, worked and struggled. It houses the Monument to the fallen Shipyard Workers, the so called Road to Freedom commemorating events which took place in the Shipyard, as well as a fragment of the Berlin Wall.

Materialność

20

Materiality

noty biograficzne

fot. / photo: Marek Frankowski

Drogi do Mater­ ialnoś­ci Hala 90B

Hall 90B

To nowa, niezwykła przestrzeń wystawiennicza o powierzchni ponad 3000 m2, która powstała dzięki adaptacji architektonicznej jednego z budynków dawnej Stoczni Gdańskiej, w którym mieścił się kiedyś główny magazyn stoczniowy.

Budynek należy do firmy Drew­nica Development i stanowi cześć założenia Shipyard City. Zaadoptowany na potrzeby Festivalu Alternativa przez Miasto Gdańsk

It is a new, unusual exhibitions space of more than 3000 m², created as a result of an architectonic adaptation of one of the former buildings of the Gdańsk Shipyard, where once the main shipyard warehouse was located.

The building is owned by Drewnica Development and is part of the Shipyard City complex. Adapted to the needs of Alternativa by the City of Gdańsk

21

biographical notes

Pathways to Ma­ter­­ia­lity

Drogi do Mater­ialnoś­ci

Wystawa Materialność zgłębia wizualne, zmysłowe, przekształceniowe, polityczne i naukowe właściwości materiałów. To jedyna w swoim rodzaju przestrzeń badań, których celem jest próba uchwycenia zjawisk namacalności, akumulacji, zagęszczania i przekształceń, ze szczególnym uwzględnieniem zawartych w nich możliwości politycznych, naukowych, performatywnych i eksperymentalnych. Jest ona poszukiwaniem potencjału w wibracjach i cyrkulacji bezkształtnego jeszcze materiału oraz w procesie przybierania przez niego ostatecznej formy. Wystawa przedstawia emocjonalne relacje z przedmiotem, rozmywa granice pomiędzy ciałem a rzeczą, a także wnika w materialność ciała jako taką.

Czwórka kuratorów tak w kilku słowach opisuje główne założenia wystawy i kontekst miejsca w którym się ona znajduje:

23

Pathways to Ma­ter­ia­lity

Materiality explores many aspects of materials including: the visual, sensual, transformative, political and scientific.

It is a form of space-distributed research, an attempt towards material graspability, accumulation, densification and transformation. It looks at its political, scientific, performative and experimental capacity. It seeks potentiality in the way the material vibrates or circulates formlessly and how it comes into shape.

It explores the emotional relationship to things and softens the boundary between the body and the materials as well as the material of the body itself.

The four curators in this way describes the main aspects of the exhibition and the site in which it is located:

Materialność

24

Materiality

Aneta Szyłak

Aneta Szyłak

Każdy z nas przybył tutaj z innego miejsca – każdy, naturalnie, został tym miejscem naznaczony.

Spotkaliśmy się w przestrzeni niesamowicie bogatej w znaczenia.

Skupiliśmy się na materialnym aspekcie zanikania stoczni. I choć nie rozpoczęto jeszcze budowy nowej dzielnicy, oryginalne konstrukcje i ich infrastruktura już przestają istnieć. Przez szereg lat Stocznia była głównym obiektem dziedzictwa przemysłowego, do którego powoli wdzierała się natura, stopniowo biorąc we władanie opuszczone przez ludzi stanowiska. Otaczają nas urządzenia i materiały do produkcji, ale również różne pozostałości, materialne odpadki. Wokół nas zaczęły pojawiać się nie tylko drzewa i inne rośliny, ale również zwierzęta – jeże, lisy, dzikie psy i koty, kuny i całe bogactwo ptaków. Żyjemy wspólnie w tym przedziwnym środowisku. Wszędzie jest kurz, ogromne ilości kurzu. Co krok coś cieknie, coś pleśnieje. Drewno, cegły, beton. Stal. Farba. Warstwy farby, jedna pod drugą.

As curators of this exhibition we are coming together from a diversity of positions connected to the usual locations of our respective practices, but coming also to a site that is extremely loaded with meanings. Our focus turns towards the disappearing material substance of the shipyard.

The new city quarter has not yet started to be built, but the original structure and facilities are fading from existence. For a number of years the shipyard has been a conglomerate of industrial heritage, nature overtaking empty lots no longer in use by humans. We are surrounded here by devices and materials for production, but also by leftovers, by material waste. Not only trees and plants, but hedgehogs and foxes, wild cats and dogs, alongside martens and a number of birds were implicated with us in this strangely bonding environment. And dust, dust, dust everywhere. Leaks and molds. Wood, bricks, concrete. Steel. Paint.

Layers and layers of paint.

Drogi do Mater­ialnoś­ci

Istnieją jednak specyficzne stosunki oparte na wartości zamiennej oraz związek logistyczny między tym a innymi miejscami. Nie wiemy, co przewozi się na budowanych tu statkach, ani dokąd one płyną. Być może służą do transportu surowców albo broni, może wykorzystywane są do handlu ludźmi. Rzecz wyprodukowana w jednym miejscu może odegrać ważną rolę na drugim końcu świata...

Bardzo chcę stąd wyjechać, powiedział do mnie dwudziestolatek spotkany w górach w pobliżu Duhok. Chciałem sprzedać nerkę, ale ludzie, którzy mieli się tym zająć zniknęli. Może ty mogłabyś mi pomóc? Nie spostrzegłam w jego oczach strachu przed tym, co miał zamiar zrobić.

Widziałam w nich tylko determinację i rozpaczliwe pragnienie ucieczki oraz żal, że nie udało mu się go jak dotąd zrealizować. Geografia polityczna utowarowionych ludzkich narządów ujawniła mi się tu w całej okazałości. To jest nasze życie w materialnym świecie. Nie tylko mamy do czynienia z substancjami materialnymi, ale sami coraz bardziej zdajemy sobie sprawę z tego, że nasze ciała też są materiałem. Ich części mogą być nie tylko przeszczepiane,

25

Pathways to Ma­ter­ia­lity

There is though a specific logistic and exchange value relation between here and elsewhere.

We do not know what the ships built here carry and to where.

Maybe they will transport raw materials, maybe arms, maybe they will traffic in humans.

Something produced in one place may have had a strong impact on a completely different location.

I really want to leave here, a tenty-something young man once told me in the mountains near Duhok. I tried to sell my kidney, but the people putting it together disappeared, can you maybe help me with that?. There was no fear or horror in his eyes at what he wanted to do to himself. Only determination and a despiration to go elsewhere and regret that it wasn’t happening.

The political geography of commodified bodily material was coming into being in front of my eyes. We are the material world.

Not only, because we are dealing with material substances, but we are ourselves living in a growing awareness that the body is the material itself. Not just the material, that can be transplanted, transformed, and replicated, but also receives commercial value by accumulation, circulation and commodification of stem cells

Materialność

przekształcane czy odtwarzane. Nabrały wartości handlowej w wyniku gromadzenia i utowarowienia komórek macierzystych i organów, a także obrotu nimi.

Medycyna, a zwłaszcza genetyka i transplantologia, całkowicie zmieniły podejście do ludzkiego ciała i tego, czym może się ono stać. Nowa materialność to nowa dziedzina, w której wszyscy zostaniemy ujęci w ramy złożonego systemu związków panujących w świecie materialnym, z oferowanymi przez niego możliwościami, z jego wielowymiarowością, dotykalnością i performatywnością. Wystawa Materialność jest więc grupowym wysiłkiem nawiązania stosunków z materiałem przy pomocy wizualności i namacalności.

26

Materiality

and body parts. Medicine, especially genetics and transplantology have completely changed views on what the body is and what it could become. New materiality is becoming a field, in which we all find ourselves as part of complex relations within the material world, its capacity, dimensionality, tactility and performativity. Thus Materiality is our group attempt to open up by the means of visuality and graspability a field of relationship with the material.

Drogi do Mater­ialnoś­ci

27

Pathways to Ma­ter­ia­lity

Arne Hendriks

Arne Hendriks

Po przybyciu do Stoczni Gdańskiej zupełnie tracimy dystans.

Nasze ciała i umysły są pobudzone. Każdy skrawek materii zmusza nas do odczytywania ukrytych w nim znaczeń. Przypomina się Magnitogorsk, miasto położne u stóp góry czystego żelaza, w którym rozpoczęła się rosyjska rewolucja przemysłowa, a również – w pewnym sensie – jej upadek. Nie pierwszy raz góra okazała się zaczątkiem potężnej, materialnej narracji…

Dowiadujemy się, że coś tak prozaicznego, tak prawdziwego i jednoznacznego jak Stocznia stało się ośrodkiem polskiej świadomości politycznej i materialnej, który po pewnym czasie ulega zniszczeniu. Taka jest prawda materii. Być może Stocznia Gdańska jest ucieleśnieniem tezy Georges’a Bataille’a, jakoby człowiek stawał się przedłużeniem jego własnych narzędzi. Po drugiej stronie muru z czerwonej cegły ciało (robotnika) zmienia się w arkusze blachy, spawane żelazo, żurawie, statki. Staje-

Upon entering the Gdańsk shipyard we lose the ability to keep our distance. Our minds and bodies become productive. We’re forced to see meaning in all its material fragments. It recalls Magnitogorsk, the city at the foot of a mountain of pure iron that initiated Russia’s Industrial Revolution, as well as, in some ways, its failure. The mountain as the author of a grand material narrative...

It is telling that something so banal, so real, so straightforward as a shipyard has become the center of Polish political and material consciousness, and at the same time its deception. This is the truth of the matter. Perhaps the Gdańsk shipyard embodies Georges Bataille’s belief that the user of the tool becomes its extension. Upon transgressing its iconic red-bricked walls the (worker’s) body transforms into steel plates, welding irons, cranes, ships. We become its mighty productive force and its material presence. And we’re lost

Materialność

my się potężną siła produkcyjną Stoczni i częścią jej materialnej obecności. Jesteśmy w niej zagubieni. Była Stocznia produkuje nie tylko wewnątrz naszych umysłów. Stal przekształca w statki, wodę w rdzę, powołuje do życia kurz, kwiaty, ślimaki, ludzi, administrację, historię, politykę. Tych, którzy przekroczą jej bramy, zmusza do podnoszenia metalowych pozostałości, opukiwania palet, sprawdzania, czy z zardzewiałych rur pocieknie woda, zbierania ślimaków po ulewnym deszczu. Wszystko, co się tu dzieje, jest inne niż świat na zewnątrz, za ogrodzeniem.

Wszystko, co tu powstaje, od statków aż po ślimaki, jest częścią życia Stoczni. Istnienie świata zewnętrznego jest właściwie wielce wątpliwe. Życie w Gdańsku, a może nawet w całej Polsce, jest równoznaczne z życiem w Stoczni. Właściwie (na wystawie) jest tylko jeden autor, jest nim Stocznia Gdańska. Ale przez cały czas ma się tę świadomość, że te narzędzie umożliwiając nam produkcję, przejmuje nad nami władzę. Dlatego stocznia musi stać się ofiarą. Jej materialne elementy muszą ulec rytualnej destrukcji, tak, by dalej mogło się ziścić nasze ambiwalentne marzenie o wolności.

28

Materiality

in it. The shipyard within us produces and transforms steel into ships, water into rust, into dirt, into flowers, into snails into people into administration into history into politics. It forces those who enter to pick up scraps of metal, kick a pallet, tap water from old rusty pipes, collect snails after a rain shower. Everything you do within its walls is different from the outside.

Everything that is produced on the inside, from ships to snails, is part of its presence. But it’s doubtful if there actually is an outside. To exist in Gdańsk, perhaps even Poland, means to exist within the walls of the shipyard.

There is only one author here: Stocznia Gdańska. At the same time there is an awareness that the tool that facilitates our primary desires of production by this very fact enslaves us. That’s why the shipyard needs to be sacrificed. Our ambivalent desire for freedom is ritualized in a continuous destruction of the shipyard’s material presence.

Drogi do Mater­ialnoś­ci

29

Pathways to Ma­ter­ia­lity

Inês Moreira

Inês Moreira

Proponuję podejście wykorzystujące pojęcie materialności performatywnej. Jest to procesualna i dość zawiła koncepcja materialności, oparta na niestabilności i stawaniu się. Materialność performatywna po prostu się pojawia i nie da się jej zaprojektować w taki sposób, aby stała się właściwością kartezjańskich obiektów technicznych, związków chemicznych czy innych nieuchwytnych materii. To raczej zestaw współistniejących i spójnych fragmentów, działań i doświadczeń (obiekt, instalacja, wystawa), które jednocześnie przedstawiają i niszczą tworzone przez siebie warstwy. Wykorzystanie materialności performatywnej, to sposób zacieśnienia związanych ze sobą sieci i stosunków produkcji (sztuka, wystawa, wydarzenie), a także z ulotnej i uwarunkowanej procesualności (tworzenie, organizacja), rozwiązywanie i podział tych splątanych ze sobą warstw w kierunku technicznej realizacji. Pojęcie to umożliwia lepsze

My proposal is to think through the concept: material performativity, a processual and somewhat opaque notion of materiality, engaging with instability and becoming. Material performativity emerges and cannot be tailored / designed as an attribute of Cartesian technical objects, nor as chemical composition or other discrete matter. Rather it’s the set of pieces, operations and experiences conjoining and cohering (object, installation, exhibition) which are, simultaneously disturbing and depicting its many layers. To consider material performativity is a mode of thickening the uninterruptable networks and conjunctions in production (art, exhibition, event), and yet to go forth from its ephemeral and contingent processuality (the making, the set up), finding/allocating other coats of “thickness” to the technical assemblage of the set-up. The concept invites us to intensify the possibilities of reading and writing exhibition making so to

Materialność

odczytywanie, pisanie o i tworzenie wystaw, czyli badania konceptualnego trybu działania, który wykracza poza cele techniczne i praktyczne (zestawianie fragmentów, z których ma powstać nowa wystawa). Uważam, że branie pod uwagę materialności i procesualności jako elementów tworzących materialność performatywną w miejscu tworzenia wystawy jest sposobem na poszerzenie potencjału kuratorskiego projektu.

30

Materiality

explore a conceptual mode of practicing beyond the immediate technical and practical goals (assembling parts to create a new show). I believe that thinking of materiality and processual activity as part of material performativity at the installation site is a mode to expand the potentiality of the curatorial project.

Drogi do Mater­ialnoś­ci

31

Pathways to Ma­ter­ia­lity

Leire Vergara

Leire Vergara

Podejście, jakie przyjęliśmy wobec Stoczni Gdańskiej, uwzględniające przede wszystkim jej materialność, stworzyło możliwość odniesienia się do materialnej konieczności, której poddane są zarówno podmiot jak i przedmiot. Stocznia jest środowiskiem, w którym różnego rodzaju materiały nieustannie odsłaniają się przed nami w powiązaniu z podmiotami, których życie zależy od Stoczni. Tak więc w pewien sposób podążamy za współczesnymi myślicielami, którzy usiłowali pojąć tajemnicę egzystencji wszystkich żywych organizmów, w tym samym stopniu ludzi co innych stworzeń.

W podobny sposób myśli Tim Ingold, sugerując, że powinniśmy traktować rzeczy jak część świata ożywionego, jako naszych współtowarzyszy. Propozycja ta zakłada, że zdolność wpływania na rzeczywistość krąży w formie generatywnego przepływu między wszelkimi bytami, w tym ludzkimi i nieludzkimi, materialnymi i niematerialnymi, natu-

To think Gdańsk Shipyard through the notion of materiality has meant, for us, the opportunity to reflect upon the attributes of the material regime in which subjects and objects are all immersed. For us, the shipyard is the environment in which materials of different kinds continually unfold in relation to the subjects that have made a living there. So in a way, this means to follow contemporary thinkers’ approaches that have tried to comprehend the existence of all living organisms, applying this to us human beings as much as to organisms of other kinds.

Tim Ingold means this kind of reflection when he suggests bringing things into life, so to say, to acknowledge that things are in life, as much as human beings. This proposition defends an agency that circulates as a generative flux between all the different entities being these: human and non-human, material and immaterial, natural and cultural, lived and non-lived. Following

Materialność

ralnymi i kulturowymi, ożywionymi i nieożywionymi. A zatem – materiały i podmioty, jak także dzieła sztuki umieszczone w budynku 90B, powinny być postrze­ gane jako czynne składniki tworzące środowisko Stoczni Gdańskiej. Nie powinno się ich więc traktować jako martwe przedmioty, lecz jako czynnych uczestników ożywionego świata.

Biorąc pod uwagę powyższe pojęcie materialności nie powinno się zawężać go jedynie do określonych właściwości materiałów znajdujących się w danym kontekście. Wprost przeciwnie, trzeba rozpatrywać je bardzo szeroko, z uwzględnieniem możliwości ujęcia w nim bytów społecznych, na które niezaprzeczalny wpływ ma materialność – organiczne życie, bez końca tworzące nowe formy.

32

Materiality

considerations as such, the shipyard, the materials and subjects that everyday inhabit it, and the art works that temporarily occupy the 90B building should be regarded as active constituents of this environment. Therefore, they should not be identified as fixed things, but rather active practitioners engaged with its lifeworld, that is, that materials that should be taken as holders of singular histories.

Following the above, the notion of materiality in this programme shouldn’t be limited to the specific qualities of the materials that can be found in such a particular context, on the contrary this concept should be considered in its full capacity to address the social lives that occur in them, this is an organic life that continuously generates new formations.

prace

works

Prace

Autor nieznany, Praca Maszyn (oryginał, papier fotograficzny na tekturze), 1968. fot.: Z archiwum Samorządowego ­Centrum Kultury w Mielcu.

35

works

Unknown author, The Work of Machines (oryginal, photopaper), 1968 photo: Archives of Samorządowe Centrum Kultury in Mielec

Materialność

36

Materiality

Rozbiórka naprzeciw centrum ­sztuki współczesnej Le Grand Café, ­Saint-Nazaire

Demolition in front of Le Grand Café contempo­ rary art centre, ­Saint-Nazaire

2002, pokaz slajdów

2002, slide show

Lara Almarcegui interesuje się miejscami, w których mają nastąpić radykalne zmiany. Artystka stworzyła kilka projektów poświęconych wyburzeniom, przeprowadzanym zwykle w ramach planowanych transformacji urbanistycznych. Zanim dochodzi do nieuchronnego zniszczenia, artystka częściowo odnawia budynek, obserwuje proces destrukcji i powstały w jego wyniku krajobraz – kiedy to konkretna całość przeistacza się w bezkształtną masę.

Tytułowa praca dotyczy wyburzenia fasady budynku znajdującego się naprzeciwko głównej instytucji wystawienniczej miasta Saint-Nazaire (Kraj Loary, Francja). Rozbiórka starego sklepu z artykułami żelaznymi zwraca uwagę na elementy miasta, które nie pasują do oficjalnej wersji jego historii i przyszłości.

Wyburzona architektura nie blokowała w żaden sposób słynnego dziedzictwa architektonicznego, nie miała też nic wspólne-

Attending to the conditions before, during or after destructive transformations, Lara Almarcegui has produced several projects on demolitions that have often taken place within the context of planned urban change. They include the partial restoration of a building by the artist before its imminent demolition as well as a display of mountains of debris comprising entire destroyed buildings on the sites where they had once stood intact.

In the case of the Demolition in front of Le Grand Café contemporary art centre in Saint-Nazaire, the public was invited to witness the destruction of the façade of the building in front of the city of Saint-Nazaire’s main exhibition venue. The demolition of this former hardware shop drew the attention of elements of the city, which did not fit in with its officially endorsed past or future. The building being torn down neither corresponded with a celebrated architectural herit-

Lara Almarcegui

Prace

37

works

Lara Almarcegui

go z prowadzoną w tym czasie przebudową portu i nadbrzeża, a i tak musiała zniknąć.

age, nor the redevelopment of the port and waterfront, which was taking place at the time.

Źródło: Max Andrews, Lara Almarcegui.

Projects 1995 – 2010, Archive Books, Berlin 2011

Excerpt from: Max Andrews, Lara Almarcegui. Projects 1995 – 2010 (Berlin: Archive Books, 2011)

Materialność

38

Materiality

Po czterech obro­ tach A, B zrobi jeden przewrót

After four rotations of A, B it will make one revolution

2009 – w toku, instalacja

2009–ongoing, installation

Rossella Biscotti & Kevin van Braak

Po czterech obrotach A, B zrobi jeden przewrót to projekt w toku, w ramach którego artyści wykonali już cztery rzeźby.

Stalin, Park Grūtas, L ­ itwa, •Józef mosiądz, 262 × 262 × 262 cm, 156,5 kg.

Melnikaitė, Park Grūtas, •Marytė Litwa, brąz, 1195 × 1995 × 20 cm, 254,2 kg.

Marks, Muzeum Stasi, •Karol Berlin, brąz, 123 × 123 × 135 cm, 18,2 kg.

Lenin, M ­ uze­um •Włodzimierz Stasi, Berlin, brąz, 113 × 113 × 147 cm, 16,7 kg.

Działanie opiera się na przeniesieniu figuratywnej rzeźby socrealizmu do formy minimalistycznej. Obie rzeźbiarskie ­wersje – ta oryginalna i ta transponowana – mają taką samą objętość, są wykonane z takiej samej ilości tego samego materiału, posiadają też identyczny tytuł, który wiąże je z historią. Różnią się gabarytami – minimalistyczne kopie są mniejsze od swoich oryginałów jednak wydają się być

Prace

39

works

Rossella Biscotti & Kevin van Braak

After four rotations of A, B it will make one revolution is an on-going project that already includes four sculptures:

Stalin, Grūtas Parkas, •Joseph Lithuania, brass, 262 × 262 × 262 cm., 156.5 kg.

Melnikaitė, Grūtas •Marytė Parkas, Lithuania, bronze, 1195 × 1995 × 20 cm., 254.2 kg.

Marx, Stasi Museum, •Karl Berlin, bronze, 23 × 123 × 135 cm., 18.2 kg.

Lenin, ­Stasi Museum, •Vladimir Berlin, bronze, 13 × 113 × 147 cm., 16.7 kg.

The work is a transfer of figurative socialist sculptures into minimalist shapes of the same material, weight, historical reference and name. The blocks are very small compared to the original sculptures because they are made of massive material of the same weight; they appear to be extremely heavy in proportion to their dimensions.

The relation between content & shape vs. weight & figure, brings up a series of questions on

wyjątkowo ciężkie jak na swoje rozmiary.

Prace stawiają konkretne pytanie: Jeśli socrealistyczną rzeźbę można uznać za narzędzie propagandy, to czy jej kopia może nawiązywać do ideałów przeszłości bez imitowania jej wyglądu? Na przykładzie obu rzeźb, związki między treścią a kształtem, ciężarem a figurą, prowadzą do refleksji nad istotą symbolicznego przedstawiania historii.

Z drugiej strony technika wykonania transpozycji przywodzi na myśl obrazy niszczenia wizerunków po upadku reżimów czy ideologii.

how to symbolize history in both sculptures, the original figurative one and the minimalist reference copy.

If a socialist sculpture can still be perceived as a tool for propaganda of a certain ideology, can its minimalist copy represent history without having any recognizable visual elements?

On the other hand the procedure of melting bronze into blocks of raw material reminds one of the stories of melted sculptures at the end of a regime and its ideology.

Materialność

40

Materiality

Kanał

Canal

2012, instalacja

2012, installation

Projekt zrealizowany razem z André Cepedą powstał w ramach rezydencji artystycznej w Contretype w Brukseli, trwającej od kwietnia do grudnia 2011.

Jako miejsce działania artystycznego wybraliśmy kanał, o którym mawia się, że przecina miasto na dwie części. Miejsce to okazało się złożoną i bogatą rzeczywistością, która nasuwa niezliczone możliwości pracy i interpretacji. Zarówno nasze decyzje, związane z tym wątpliwości oraz trudności w realizacji działania stały się integralną częścią tej pracy. Z pewnych rzeczy nie zdawaliśmy sobie sprawy lub też uznaliśmy je za mniej ważne. Ale tak jak w życiu, spojrzenie w drugą stronę może sprawić, że tym wyraźniej spostrzeżemy to, co znaczące.

This project, carried out together with André Cepeda, is the result of an art residency at Contretype, Brussels, Belgium, from April until December 2011.

When we proposed creating a work about the canal, we were faced with a reality so complex and rich in terms of the possible representations that we felt that the hesitations, backtracking and decisions taken in the meantime were part of a context that was itself elusive and floating.

As they say there, the canal is an invisible boundary that crosses and divides the city of Brussels.

We know that this project deletes countless things that we did not notice, that we did not become aware of, or that we simply disregarded. But, as in life, looking the other way may determine that focusing on what is important becomes ever more intense.

André Cepeda i Eduardo Matos

André Cepeda and Eduardo Matos

Prace

41

works

Materialność

42

Materiality

Formica Faux Real

Formica Faux Real

2007 – 2012, instalacja

2007 – 2012, installation

Formica Faux Real znana jest jako symbol nowoczesnego wzornictwa drugiej połowy XX wieku.

Korporacja zaczynała od produkcji sprzętu wojskowego, po drugiej wojnie światowej zaczęła wyznaczać międzynarodowe trendy dekoracyjności bazującej na imitacji (konkretnych materiałów na powierzchniach płaskich, jak np. podłogi, ściany, itd.).

Podobnie jak wiele innych korporacji, Formica musi stawić dziś czoła nowym zjawiskom w szybko zmieniającym się świecie. Wyczerpujące się surowce czy technologie, z których korzysta Formica (produkty z papieru i plastiku, żywice syntetyczne bazujące na ropie naftowej) kwestionują rację bytu samej firmy, której jednym z głównych wyznaczników było prognozowanie trendów przyszłości.

Praca stawia krytyczne pytanie wielonarodowym korporacjom o to, jaka jest ich przyszłość. Poprzez wybór materiałów archiwalnych, przypadkowo znalezionych obrazów oraz

Formica Faux Real functions as a challenge to multi-national corporations, one of the many crucial critical issues such as new information / data-based cultural transformations, mass customization and environmental concerns. Formica, founded in the early 20th century, grew by developing products for WW2 defense technologies. Its postwar reinvention as a symbol of modern design is better known; however its current and future plans, considering its use of paper, plastic products and petroleumbased resins and its emphasis on surfaces as purely decorative, is much less clear.

Using manipulations of archival materials and found images together with representations of reformatted techniques of Scenario Planning, the installation proposes a re-evaluation of the history of a corporation as well as its potential futures and cultural influences.

Maureen Connor i Kadambri Baxi

Prace

43

works

Maureen Connor & Kadambri Baxi

wyjętych z oryginalnego kontekstu scenariuszy rozwoju korporacji, Connor zachęca do ponownego przyjrzenia się historii Formici oraz analizy jej wpływu na kulturę wizualną.

Praca zrealizowana na zamówienie Disonancias; instalacja zrealizowana dla Alternativa 2012. montaż wideo dla alternativa 2012 Ransey Fendall

Originally commissioned

by Disonancias; Installation commissioned by ­Alternativa 2012; video editing for alternativa 2012 Ransey Fendall

Materialność

44

Materiality

143.353 (oczy nie chcą być ciągle zamknięte)

143.353 (the eyes do not want to ­always be shut)

2010, wideo, 117 min

2010, video, 117 min

Filmowy esej Marcelo Expósito bada ekonomię reprezentacji związaną z niedawnymi ekshumacjami cywili zaginionych w Hiszpanii w latach 30 i 40 XX wieku. Praca pomija fakt, że proces odzyskiwania pamięci historycznej wciąż jest w Hiszpanii zarzewiem walki ideologicznej, odwołuje się natomiast do prawdy zmaterializowanej w ekshumowanych ludzkich szczątkach. Siła oddziaływania obrazu otwierania zbiorowej mogiły i wydobywania zamordowanych jest ogromna. W mediach powrót zaginionych przedstawiany jest w sposób, który ma wywołać wstrząs emocjonalny.

Nie zaprzeczając okropnościom dawnych zbrodni, artysta usiłuje dostrzec to, co do tej pory pozostawało nierozpoznane. Widok ekshumacji działa na naszą wyobraźnię, wskazuje nowe powiązania między przeszłością a teraźniejszością. Być może obrazy te pozwalają odświeżyć wspomnienia, które – jak sugerował Walter Benjamin w Tezach o filo-

This essayistic film by Marcelo Expósito examines the representational economy bond to the recent exhumations of disappeared civilians killed in Spain during the decades of 1930 and 1940. Departing from the fact that within the Spanish political context the recovery of historical memory is still a current ideological battlefield, this work tries to investigate the truth that a body still carries within its own materiality after an exhumation has been carried out. In fact, when a common grave is excavated and the corpse of a disappeared person is exhumed, a powerful image materializes. The nature of this image, normally formatted by mass media, puts the stress on the strong emotional shake the return of a disappeared person provokes in the spectator or reader.

Despite acknowledging the commiseration these crimes provoke even today, the work intends to reach what still remains untouched behind them. In this

Marcelo Expósito

Prace

45

works

Marcelo Expósito

zofii historii: pomagają pielęgnować świadomość rewolucyjną.

sense, it considers the exhumed body as a sort of material that affects the eyes of the spectator and reveals new relational modes between past and present that could redeem images or memories that, as Walter Benjamin suggested in his Theses on the Philosophy of History, could cherishes the revolutionary consciousness.

Materialność

46

Materiality

S.T. Orbea

S.T. Orbea

2007, wideo, 45 min

2007, video, 45 min

Iñaki Garmendia

Tematem pracy jest zwyczajny przedmiot, zielony rower wyścigowy Orduña. Rowery te były produkowane przez baskijską firmę Orbea w latach 70. i 80. zeszłego wieku. S.T. Orbea pomija historię przedstawianego przedmiotu, choć znając nazwę producenta nietrudno znaleźć informacje na jego temat. (Rodzinna firma założona w 1847 roku w Kraju Basków początkowo zajmowała się produkcją broni.

Po hiszpańskiej wojnie domowej zmieniła profil i po latach stała się największym w Hiszpanii ­wytwórcą rowerów).

Praca skupia się jednak na szczegółach pojazdu, ujawniając podejście do przedstawianego przedmiotu skoncentrowane wyłącznie na aspektach materiałowych. Nie ma tu wyraźnej narracji, a prowadzenie kamery jest operacją formalną. W rezultacie stajemy się świadkami współdziałania samego obiektu, czasu jego prezentacji i ruchomych obrazów powstałych w wyniku intensywnej analizy

Prace

47

works

Iñaki Garmendia

S.T. Orbea is a 45 minute-long video dedicated to the recording of a daily object, a green racing bicycle named Orduña that was manufactured by the Basque company Orbea during 1970s and 1980s.

The work explores the specificity of the object following a rather structural / materialist approach of recording, so to say, a process in which narrative is avoided and the usage of the camera devices becomes a formal operation. As a result of this, the video focuses in creating a dialogue between the examined object, the time of its exposure in front of the camera lens and the moving image that comes out of such an attentive survey. This is also clear throughout the absorbed detainment onto the object, which develops from a long chain of close-ups that carefully study its different parts to more general takes where the whole is revealed.

Tracking the name of the company, one could easily find that

obiektywem kamery. Daje się to odczuć w skupieniu, z jakim prezentowany jest badany przedmiot, począwszy od zbliżeń poszczególnych części, aż do bardziej ogólnych ujęć ukazujących go w całości. Wydaje się, że oko kamery znajduje przyjemność w niespiesznej kontemplacji poszczególnych części wchodzących w skład pojazdu, wzmacniając w ten sposób jego techniczny charakter.

this family firm was originally founded in 1847 in the Basque Country as a rifle and gun maker, but after the Spanish Civil War it shifted its business becoming Spain’s largest bicycle manufacturer years later. However, in S.T. Orbea (Untitled Orbea) such a historical account is not made explicit. Despite this, the ­scamera enjoys the contemplation of the assemblages of the components that conform to the nature of this technological object.

Materialność

48

Materiality

Związana Tizio

Tied Tizio

2008 – 2012, instalacja

2008 – 2012, installation

Lampy Tizio ­zaprojektowane przez Richarda Sappera dla Artemide podwieszone u sufitu i przekształcone przy użyciu liny przez mistrza techniki bondage. Tizio jest lampą delikatną i wrażliwą, co powoduje wyjątkową trudność w doprowadzeniu jej do kompletnej równowagi horyzontalnej.

Tizio lamp originally designed for Artemide by Richard Sapper are suspended from the ceiling, transformed by the rope art of a bondage master. The Tizio is a very delicate and sensitive lamp, making it extremely difficult to balance it completely horizontally.

Martí Guixé

Martí Guixé

Prace

49

works

Materialność

50

Materiality

Rynek narządów

Organ Market

2009, wideo-instalacja, 15 min

2009, video installation, 15 min

W zachodnim świecie upolitycznienie ciała dąży bez przerwy do zwiększenia bezpieczeństwa. Nie mniejsze środki techniczne wykorzystywane są dla utrzymania w dobrej kondycji ciał mieszkańców Zachodu, dla spełnienia ich marzeń o długowieczności, a nawet nieśmiertelności, bez względu na cenę.

Poza murami chroniącymi zachodni świat (w którym jest miejsce na podmiotowość i indywidualizm), rozciągają się slumsy z milionami niepotrzebnych, uprzedmiotowionych ciał.

Dzielnica Tondo, położona w pobliżu portu w Manili na Filipinach, jest jednym z najbiedniejszych i najgęściej zaludnionych terenów zurbanizowanych w Azji. Mieszkańcy slumsów w Tondo, żeby przeżyć, sprzedają własne narządy. Za rogówkę lub nerkę można dostać 2000 dolarów amerykańskich. Skrajna nędza i skomplikowane transplantacje są częścią tego samego surrealistycznego świata, gdzie fikcja naukowej dystopii stała

While the body politic of the Western World is being made safer and safer through tougher immigration laws and all kinds of high-tech counter terrorist military operations, the natural, biological body, of western individuals is increasingly invested with a similar technological pursuit of security at all costs-including dreams of longevity or even immortality through rejuvenation techniques and transplants. But at what price? What is the collateral damage?

Outside the walls that protect western subjectivities, in a planet of slums, millions of expendable live, vulnerable bodies.

The Tondo district, near Manila harbour in the Philippines, is one of the poorest and most densely populated urban areas in Asia. In the slums of Tondo people sell their organs to make a living. A cornea or a kidney can be donated for as much as US$ 2000. Squalor and transplant biotech converge in a surreal world where science-fiction-

Sally Gutierrez

Prace

51

works

Sally Gutierrez

się rzeczywistością, a biedni stali się dostawcami części ciała dla bogatych.

W 2007 roku, podczas drugiego pobytu na Filipinach, artystka udała się do Tondo z dwojgiem naukowców z Uniwersytetu Filipińskiego, zajmujących się nielegalnym handlem narządami. Gutierrez rozmawiała z trojgiem dawców, którzy sprzedali własne nerki. Osoby te dostały wynagrodzenie również za udział

al dystopias have become reality, and the poor are harvested for body parts by the rich.

In 2007, during her second stay in the country, visual artist Sally Gutierrez went to Tondo accompanying two researchers from the University of the Philippines, who were studying illegal organ donation. Gutierrez interviewed three so-called donors who had sold their kidneys. These donors also received

Materialność

w prowadzonych przez uniwersytet badaniach oraz za rozmowę z artystką.

Rynek narządów dokumentuje poprzez wideo i tekst przerażającą wizję bliskiej przyszłości, która właśnie się rozgrywa. Kwestie etyczne i polityczne, które do tej pory stanowiły abstrakcyjne tematy debat i futurystycznych rozważań,, dramatycznie materializują się we wsólczesnych slumsach Manilii.

52

Materiality

payment for their participation in the university research project, and Gutierrez’s interviews.

Organ Market is a video / text piece that documents a frightening vision of the near future that has invaded our present. Ethical and political issues that seemed to belong within the context of abstract debates or futuristic fabulations are dramatically materialized in the slums of present day Manila.

Prace

53

works

Materialność

Wolność samego słowa

Lawrence Abu Hamdan

54

Materiality

Prace

55

works

The Freedom Of Speech Itself Lawrence Abu Hamdan

2012, audio installation, 34 min

2012, instalacja dźwiękowa, 34 min

Wolność samego słowa to dokument dźwiękowy o polityce słuchania. Dotyczy on kontrowersyjnego programu brytyjskiego rządu, w którym analiza mowy posłużyła wykrywaniu pochodzenia osób ubiegających się o azyl oraz sprawdzeniu autentyczności ich akcentu. Historie opowiadane przez prawników, językoznawców i osoby, które wystąpiły o azyl, w połączeniu z eksperymentalną kompozycją dźwiękową i technikami radiofonicznymi mają na celu podkreślenie zależności głosu, materiałów dowodowych, polityki i migracji.

Prezentowana instalacja opiera się na wzajemnym dialogu dwóch częstotliwości angielskiego wyrazu you, przedstawionych za pomocą dźwięku oraz rzeźbiarskich spektrogramów. Spektrogramy bazują na technikach kartograficznych, pozwalających na topograficzne przedstawienie akcentu ludzkiego głosu. Poprzez analogię z liniami papilarnymi, zarysem kartograficznym, jak

The Freedom Of Speech Itself is an audio documentary about the politics of listening, focusing on the UK’s controversial use of forensic voice analysis to determine the origins and authenticity of asylum seekers’ accents. Testimonies from lawyers, linguists and asylum seekers are combined with experimental audio composition and a radiophonic aesthetic to amplify the relationship of voice to evidence, politics and migration.

For Materiality, this work is presented alongside the sculptural forms of voiceprints illustrating the frequency and amplitude of two different voices saying the word you. Voiceprints like these use cartographic techniques to topographically identify accents.

By using these sculptural forms that simultaneously resemble a fingerprint, a mountain and a voice, Abu Hamdan’s argument, related to voice and territory, is condensed into a material form.

The acoustically absorbent foam used in the construction of these sculptures directly intervenes in

i częstotliwościami mowy, artysta materializuje wzajemne relacje głosu z kwestiami przynależności do określonego terytorium. Do konstrukcji prac wykorzystano piankę dźwiękoszczelną, która sprzyja dźwiękowej i konceptualnej intensyfikacji doświadczenia słuchania.

the audio-space; creating feedback between the sculptures and the documentary that seeks to both acoustically and conceptually intensify the listening experience.

Materialność

56

Materiality

Wejście / Wyjście

Input / Output

2012, instalacja

2012, installation

W zniszczonych budynkach z czerwonej cegły rozrzuconych na terenie Stoczni Gdańskiej znaleźć można wielkie ilości gnijącego papieru. Można też natknąć się na niewielkie firmy odzyskujące metalowy złom i sprzedające go za granicę.

Przez ponad 30 lat Sjef Henderickx przerabiał papierowe archiwa na pulpę, redukując zawarte w nich informacje do pozostałości o charakterze archeologicznym o określonym kształcie, specyficznym kolorze i domniemanej funkcji. W Stoczni Gdańskiej Henderickx otwiera zakład wytwarzający papierowy brykiet z dokumentacji zgromadzonej przez administrację stoczni. Brykiety mogą być używane do podtrzymania ognia w piecach hutniczych.

In the dilapidated red brick buildings scattered around the Gdańsk Shipyard the wanderer will find numerous traces of rotting paperwork. One also encounters small businesses that remelt the shipyards scrap metals and sell it abroad.

For more than 30 years Sjef Henderickx has transformed paper archives into pulp, reducing their information to archeological traces of a certain shape, a specific color and a possible function. In the Gdańsk shipyard Henderickx will open a factory for the production of paper briquettes, made from former shipyard administrative papers. The briquettes can be used to keep the metal melting ovens burning.

Sjef Henderickx

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

Sjef Henderickx

The work was commissioned for Alternativa 2012

Prace

57

works

Materialność

58

Materiality

Animacje

Animations

2012, instalacja

2012, installation

Animacje to seria zaaranżowanych sytuacji, w jakich mogą znaleźć się osoby zwiedzające Stocznię Gdańską. Stanowią one punkty odniesienia przy rysowaniu wspólnej mapy oraz kształtowaniu nowej pamięci zbiorowej.

Widzowie mogą zaznaczać na mapie miejsca, które z jakiegoś względu mają dla nich szczególne znaczenie. Mapa będzie regularnie aktualizowana.

W skład pracy wchodzą Psie Drzewo, Kolektywny Stół, Fontanna Stoczniowa oraz Kiosk.

The Animations are a series of assisted ready-made situations encountered by different people walks in the Gdańsk shipyard.

They function as points of reference for the creation of a collective map, and a collective new memory. The public is invited to add personal encounters to the map, which will be renewed on a regular basis.

These include the Dogstyle Tree, Collective Table, Shipyard Fountain and Kiosk.

Arne Hendriks

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

Arne Hendriks

The work was commissioned for A ­ lternativa 2012

Prace

59

works

Materialność

60

Materiality

Funkcjonalne programowanie prze­ strzeni do udzielania ślubu obiektom

Functional ­Programming for Space to ­ Marry Objects

2012, instalacja

2012, installation

Jest to projekt kaplicy ze specjalnym wyposażeniem eliminującym ograniczenia logistyczne i estetyczne przy przeprowadzaniu ceremonii zawarcia związku między człowiekiem a obiektem.

W niniejszym projekcie priorytetem jest umożliwienie związków z dużymi konstrukcjami, takimi jak mosty, budynki, kościoły, dworce, fabryki i inne struktury przemysłowe. W przypadku konstrukcji tego rodzaju prawie zawsze pojawiają się przeszkody uniemożliwiające przeprowadzenie podniosłej ceremonii. Ruchoma kaplica zaplanowana została jako pasożytnicza jednostka architektoniczna, którą można przyłączyć do każdej struktury.

It is a proposal for a chapel with specific features designed to solve logistical and aesthetic obstacles to a proper ritual union between human and object. The present focus lies on the union with large structures such as bridges, buildings, churches, train stations, factories and other industrial structures etc. Such sites almost always present practical obstructions to a beautiful and focused ceremony. A mobile chapel has been conceptualized as a parasitic architectural unit which can be placed up against any structure.

Mateusz Herczka

Mateusz Herczka

Prace

Projekt uwzględnia różne wymagania funkcjonalne, zarówno ­jeśli chodzi o standardowy ­wystrój kaplicy jak i jej specyficzną funkcję: tymczasowa, pasożytnicza jed• nostka architektoniczna, której ikoniczna forma sprawia, że jest rozpoznawalna jako kaplica

że obiekt znajduje się • poczucie, w jej wnętrzu

rozległej przestrzeni • poczucie i podniosły nastrój

przed hałasem i inny• ochrona mi czynnikami rozpraszającymi, wyciszone otoczenie sprzyjające skupieniu

światło skierowane na • naturalne oboje partnerów

powierzchnie zapew• drewniane niają ekumeniczne, naturalne piękno

możliwe do za• podwyższenie instalowania w środku i na zewnątrz

strefa buforowa • nadmuchiwana oplata główną strukturę

dla widowni z dobrą wi• miejsce docznością

prefabrykaty / składane • mobilne wyposażenie, przystępna cena, różne opcje wzornictwa Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012.

Zrealizowana przy wsparciu IASPIS

61

works

The design addresses a multitude of functional requirements, both in terms of standard chapel design and the specific purpose at hand: temporary parasitic architec• tural unit with iconic form easily recognizable as a chapel

of the object being present • sense inside

of space and divinity • sense

one from noise and dis• shelters traction, a peaceful and focused environment

light frames and illumi• natural nates both partners

surfaces provide ecu• wooden menical natural beauty

from the ground, can be • elevated applied both outside and inside

buffer zone embraces • inflatable the host structure

for an audience with good • space field of vision

design for mo• prefab / flatpack bility, affordability and design ­options The work was commissioned for ­Alternativa 2012.

Supported by the IASPIS

Materialność

62

Materiality

Prace

63

works

Materialność

64

Materiality

Rdza bezczynności (tajemnicze ogrody / publiczne tajemnice)

Rest Rust (secret gardens / public secrets)

2012, interwencja w przestrzeni dawnych terenów Stoczni Gdańskiej

2012, intervention in the area of the former Gdańsk Shipyard

Rdza bezczynności to seria drob­ nych interwencji na terenie Stoczni Gdańskiej tworzących mentalne otoczenie wokół Instytutu Sztuki Wyspa. Są to obserwacje, poszukiwania, odkrycia i badania prowadzone w formie rozłożonych w czasie działań, akcji performance z czasem powiększających swój zasięg i ożywiających krajobraz legendarnej stoczni.

Po akcjach pozostają zielniki wypełnione egzotycznymi i toksycznymi roślinami stoczniowymi, kolekcja miodu w słoikach zebrana dzięki mobilizacji gdańskiego stowarzyszenia pszczelarzy, starannie utrzymany ogródek w gruzach upamiętniający gdańskie kobiety zajmujące się odgruzowywaniem miasta po wojnie (Trümmerfrauen), nagłe pojawienie się sadzonego w sekrecie chmielu tworzącego naturalną kołyskę, surrealna aureola z hortensji pochłaniających żelazo oraz punkt obserwacyjny pozwalający podziwiać wszystkie te akcje i kontemplować to, czemu te miejsca zawdzięczają swoją wyjątkowość.

Rest Rust is a yet to be formalized series of small scale interventions in the Gdansk shipyard forming the mental island of the art institution Wyspa. They are acts of observing, seeking, finding and exploring to be understood as slow performances growing in time and animating the specific nature of the legendary harborscape of Gdańsk.

The outcomes of these acts could range from a herbarium of exotic and toxic harbor plants, a collection of honey jars made possible by the mobilization of the Gdańsk beekeepers society, the careful sowing of a rubble garden honoring the post war rubble women (Trümmerfrauen) from Gdańsk, a sudden growth of secretly planted hops forming a natural cradle or the planting of a surreal halo of iron encompassing hydrangeas and the building of a look-out to provide an overview of all of these actions and in order to contemplate to what these places owe their unique sensibility.

Ernst van der Hoeven

Prace

65

works

Ernst van der Hoeven

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

The work was commissioned for Alternativa 2012

Materialność

66

Materiality

widoki

Sights

2012, instalacja

2010 – 2012, installation

Widoki są kolekcją przyjemnych miejsc, takich jak przedmieścia, bukoliczne krajobrazy czy niewielkie domki, w których można oddawać się błogim marzeniom. Zszyłam ze sobą urocze widoki na kartkach pocztowych i zamknęłam je w foliowych kopertach - wykorzystując do tego popularną w latach 50. i 60. metodę zachowywania wspomnień.

Moim celem było jednak połączenie ze sobą bardziej snów niż wspomnień... Użyłam obrazów zapakowanych w przezroczystą folię, tworząc z czworościennych komponentów całe kolonie przytulonych do siebie osiedli. Czy w takiej formie wciąż przyciągają swoim urokiem?

Sights is a collection of friendly places, such as backstreets, and small houses one dreams of or idyllic landscapes. I put them into foil envelopes, which I sealed. The method of saving memories by finely sewing together pleasant postcard views is taken from popular culture, from the 1950s and 60s I believe.

I intended to stitch up dreams rather than memories. I used pictures wrapped in transparent foil to form cosy, tetrahedral components from which I created entire colonies of tiny settlements. Do they still look welcoming arranged like this?

Katarzyna Józefowicz

Katarzyna Józefowicz

Prace

67

works

Materialność

68

Wiosną rozmawiamy tylko o pogodzie Hiwa K

2012, instalacja

Materiality

It’s Spring And The Weather Is Great So Let’s Close All Ob­ ject Matters Hiwa K

2012, installation

Instalacja miała początkowo znaleźć się w Speakers’ Corner w londyńskim Hyde Parku – miejscu uznawanym za symbol wolności słowa. Jego historia jest niezwykle ciekawa. Już w XII wieku było miejscem egzekucji, czemu służyła szubienica zwana Tyburn Hanging Tree. Skazańcy, nim zostali powieszeni, mieli prawo zwrócić się do zgromadzonego tłumu. Nierzadko dopuszczali się wtedy ostrej krytyki władzy, stąd wzięła się wolność wypowiedzi. Oba sposoby wykorzystania przestrzeni wymagają podwyższenia, dzięki któremu publiczność może swobodnie przyglądać się spektaklowi.

Praca planowana była jako część mojego poprzedniego projektu w galerii Serpentine, zatytułowanego Chicago Boys While We Were Singing They Were Dreaming. Zespół wykonujący muzykę z lat 70 miał zagrać w Speakers’ Corner, po czym miała nastąpić dyskusja na temat gospodarki neoliberalnej. Muzycy mieli grać na własnoręcznie wykonanych drabinach, ale ostatecznie do niczego

The installation was originally proposed for the Speakers’ Corner in London - a place commonly associated with the idea of free speech. The location has a very complex history as a former execution site that started as early as in the XII century with the Tyburn Hanging Tree. The freedom to talk to the public is drawn here from the last public address of the felons on the gallows, who were often critics of the ruling governments.

In a way both uses of space insist on elevation in order to make something public. The project was meant for my previous work with the Serpentine called Chicago Boys While We Were Singing They Were Dreaming to play at the Speakers Corner as a 70´s music revival band and a group discussion based around the Neoliberal economy. The band’s musicians were expected to play with the use of self-made ladders but then the idea did not come at fruition.

Finally, the installation, under the title: It´s Spring And The Weather Is Great So Let´s Close All Ob-

Prace

69

works

Materialność

70

Materiality

Prace

71

nie doszło. Instalacja pod tytułem Wiosną rozmawiamy tylko o pogodzie została zaprezentowana na wystawie grupowej. Tytuł pracy jest nieco zmienionym cytatem z piosenki z lat 70 wykonywanej przez Suada Husni, a napisanej przez Salaha Jahina. Autor tekstu był krytykiem Sadata, który właśnie doszedł do władzy w Egipcie, odwracając się od Wschodu i wiążąc się z Amerykanami. To za jego prezydentury nastąpiły radykalne zmiany, które ostatecznie doprowadziły do przyjęcia z Egipcie zasad gospodarki liberalnej (Al Enftah Al Eqtsadi). Stosunek Jahina do polityki tego okresu cechowała zjadliwa ironia.

Powstanie tej instalacji opartej na procesie i performatywności, jak w przypadku Chicago Boys (projekt zaprezentowany podczas Alternativa 2010), unaocznia skomplikowaną naturę konfliktu między tym, co poważne a tym, co poboczne. Wspólny proces tworzenia, nigdy nie zakończony, wnosi do pracy część napięć obecnych w Chicago Boys, projekcie, który rozwijał się w kontekście upadającego mitu indywidualności poszczególnych muzyków.

Dzięki uprzejmości galerii Serpentine

works

ject Matters was made for a group exhibition. The title of the work is adopted from Suad Husni´s 70´s song written by Salah Jahin. He actually wrote It´s Spring And The Weather Is Great So Let´s Close All Subject Matters. For the purpose of this installation the word Subject has been changed to ­Object. Salah Jahin was highly critical when Sadat came to power in Egypt as he turned his back to the East and opened the door to American policy in the region. It was Sadat who introduced major changes that eventually led to The Liberal Economic Polices (Al Enftah Al Eqtsadi) in Egypt. Jahin relates to this policy with fierce irony.

The materialization of this installation in relation to something based on process and performance like the Chicago Boys (a project presented at Alternativa in 2010) embraces the very complicated nature of object / subject conflict.

The collective construction process that has never been completed brings to the work part of the tension of the Chicago Boys, the project that among other issues finds itself in the middle of the fading myth of the singular expert, such as the individual musician.

Courtesy of Serpentine Gallery

Materialność

72

Materiality

Nazhad

Nazhad

2009, wideo 2012, dokumentacja fotograficzna

2009, video 2012, photo documentation

Praca Nazhad przenosi nas do pracowni w miejscowości leżącej na południe od miasta Sulejmanija (iracki Kurdystan), której właściciel zajmuje się odzyskiwaniem materiałów z pól bitewnych. Dziecięca pasja topienia metalu stała się zawodem, mężczyzna utylizuje miny, bomby, pociski, fragmenty samolotów wojskowych i czołgów, jak również inne pozostałości trzech wojen między Iranem a Irakiem i obu wojen w Zatoce Perskiej.

Produkuje z nich metalowe prefabrykaty, które sprzedaje do dalszego wykorzystania. Pokazuje nam swoją pracę i swoje życie. Rzeczy przydatne na wojnie przemienia w rzeczy codziennego użytku. Wraz z upływem lat powiększa się też jego wiedza.

Doskonale zna się na metalach, ich zastosowaniu militarnym i miejscu pochodzenia.

Nazhad brings us to the workplace of a man from the town South from Sulaimany whose mission is to recycle remnants of a battlefield His childhood passion to melt metal has been transformed into his profession as an ironmaster utilizing mines, bombs, bullets, parts of military planes and tanks as well as other remnants of the three Iran-Iraq wars along with those of both Gulf Wars. The final process of this undertaking is metal bricks, which he sells as material for further use. He takes us into the world of his work and his life.

His activity transforms the utilities of war into the utilities of life. His knowledge has grown over the years by practicing. He has collected a significant body of knowledge both about the metal itself and its military use as well as a place of origin.

Dokumentacja fotograficzna została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

Photo documentation was commissioned for Alternativa 2012

Hiwa K

Hiwa K

Prace

73

works

Materialność

74

Materiality

Maszyny wracają do fabryk

Machines Return to Factories

2012, instalacja

2012, installation

Oryginalny napis z hali Wydziału Remontu Maszyn i Urządzeń R3 w Stoczni Gdańskiej, uratowany przez artystę przed zniszczeniem, zoomorficzny mini robot kroczący – materiał bioaktywny wyhodowany na bazie pleśni z terenów postoczniowych oraz ludzkiego DNA. Nieodwracalne zmiany obszarów poprzemysłowych i postoczniowych w wielu krajach w tym również w Polsce prezentują mało optymistyczny widok. Zamieranie ciężkich przemysłów, globalne zmiany dotyczące lokowania produkcji niosą ze sobą niszczenie istniejącej infrastruktury industrialnej i technicznej.

Okres rozpadu i destrukcji obejmuje całe układy architektoniczne i dzielnice. Brak kontroli nad tymi procesami powoduje nieodwracalne straty dotyczące spuścizny przemysłowej traktowanej wyłącznie w kategorii odpadu bez jakiejkolwiek wartości. Obszary te mają stać się komercyjnymi częściami miast szczątkowo jedynie nawiązując do swojej

A genuine inscription found in the ‘Workshop for Machine and Device Repair R3’ in the Gdańsk Shipyard, which was saved from destruction by the artist, a zoomorphic marching robot, consisting of bioactive material grown on mould found in the old shipyard and human DNA. Post-industrial and post-shipyard terrains are undergoing irreversible changes in many countries, including Poland, and are witnessing progressive destruction and, occasionally, transformation. The fading away of heavy industry and global shifts in production have precipitated the dilapidation of industrial and technology infrastructure. Decay and deterioration now affect entire architectural complexes and districts. The uncontrolled nature of these processes is a major loss in regard to industrial heritage (which has come to be treated as useless waste). The regions are to be turned into commercial zones, only vaguely referring to their lost identity. In the

Grzegorz Klaman

Prace

75

works

Grzegorz Klaman

traconej tożsamości. W nawiązaniu do tego stanu rzeczy, instalacja to połączenie biotechnologii i robotyki z elementami zachowanej materialnej reprezentacji – jej ikoniczny strzęp. Kombinacja elementów projektuje nową sytuację uwzględniającą usamodzielnienie się elementów biologicznych i ich współpracę z robotami w celu przejęcia utraconych fabryk i zainicjowania w nich nowych procesów – bioprzemysłów, nowych technologii i form życia, jakich jeszcze nie znamy.

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

light of this state of affairs, the installation merges biotechnology and robotics with pieces of retained material representation; an iconic shred. The combination of elements produces a new situation in which biological entities independently undertake cooperation with robots to take over lost factories and initiate new processes in them – bio-industries, new technologies and new forms of life which we are yet to discover.

The work was commissioned for Alternativa 2012

Materialność

76

Materiality

Rekonstrukcja ­radiowęzła stoczniowego

Reconstruction of Shipyard's Broad­ casting Center

2012, dokumentacja

2012, documentation

Artystka prezentuje w tej pracy materiał zebrany w czasie próby rekonstrukcji zniszczonego radiowęzła stoczniowego, który miała zaprezentować w ramach Alternativa 2011. Okazało się, że demontaże jakie miały miejsce doprowadziły do tak daleko idących zniszczeń infrastruktury stoczni, że nie jest już mozliwe przywrócenie systemu i ponowne uruchomienie go...

Spotkania Krakowiak z pracownikami Stoczni ostatecznie zaowocowało działaniem na dachu hali 90B pod tytułem Human Antenna. W ramach instalacji możemy zobaczyć wideo nagrane podczas jej akcji na dachu hali. Artystka nadawała na falach krótkich materiały z radiowęzła stojąc z anteną w ręku na skraju budynku. Praca zwraca naszą uwagę na poblematykę materializacji projektu efemerycznego, na materialne źródła jej badań. W ramach przygotowanego pokazu zobaczyć możemy urządzenia i obszerny zbiór dokumentów i taśm ofiarowanych przez ostatniego realizatora radia stoczniowego, Pana Stefana Kuklińskiego.

This piece is comprised of materials collected by the artist as she attempted to reconstruct the radio broadcasting system in the shipyard during last year’s ­Alternativa. It turned out that dismantlement work had interfered with the shipyard infrastructure to such an extent that the system could no longer be repaired or used.

Krakowiak’s encounters with workers eventually led to the Human Antenna event that took place on the roof of hall 90B. The installation features a video of the event. Standing on the edge of the roof and holding an aerial in her hand, the artist broadcasted archival materials using shortwave frequencies. The work focuses on the problem of the materialization of an ephemeral product; on the material source of her research. The display includes various devices and tapes donated by an operator of the shipyard’s radio broadcasting system – Mr. Stefan Kukliński.

Katarzyna Krakowiak

Prace

77

works

Katarzyna Krakowiak

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2011 – 2012

The work was commissioned for Alternativa 2011 – 2012

Materialność

78

Materiality

Drawerunek

Drawerunek

2007, rysunki

2007, drawings

Robert Kuśmirowski posiada niezwykłą zdolność odtwarzania i falsyfikowania przedmiotów, materiałów, sytuacji i przedstawień.

Jego materialne prace i działania performatywne mają silny związek z materią historyczną, z potrzebą współczesności zakorzeniania się w dawnym. Stawia wyzwania naszemu rozumieniu oryginału. Jego prace kierują też myśli ku procesowi, które je stworzył. O sytuacji powstawania złudzenia jednego materiału wyrażonego w innym.

O grze o czas jako czynnik wartościujący. Dokumentacja techniczna maszyny przedstawiona na rysunkach, wyglądających tak, jakby pochodziły z fabrycznego archiwum stawia pytania o związek między techniką i estetyka, czy może raczej o sam proces estetyzowania dokumentacji technicznej przefiltrowanej przez myślenie nostalgiczne, przywiązanie do materii starej, dotkniętej rękami pokoleń. O relacje, między polem wiedzy technicznej i dokumentacji jako formy artystycznej. O sekretne życie maszyn gdy skończył się czas ich użyteczności i funkcjonalności.

Robert Kuśmirowski has the unique ability to reproduce and falsify objects, materials, situations and performances. His material works as well as performative actions are strongly related to historical matters, to the need of the present to put down roots in the past. The artist challenges our understanding of the original, and his pieces awaken interest as to the process of creation. To how an illusion of one material that is expressed by another is created. To playing for time as an evaluative factor. The technological documentation of machines presented in these drawings, which look as though they came from an archive, poses questions about the association between technology and aesthetics, or perhaps about the very process of aestheticizing technical documentation filtered through nostalgia and attachment to old things that managed to survive as many generations passed.

About relations between the field of technical knowledge and documentation as an art form. About the secret life of machines once the days when they were used have past.

Robert Kuśmirowski

Robert Kuśmirowski

Prace

79

works

Materialność

Praca maszyn

MML STUDIO (Gilles Lepore, Maciej Mądracki, Michał Mądracki) 2012, dokumentacja performance'u

80

Materiality

The Work of Machines

MML STUDIO (Gilles Lepore, ­Maciej Mądracki, Michał Mądracki) 2012, documentation of performance

Polska. Typowe miasto przemysłowe. To tutaj zaczyna się Praca maszyn. Taniec powstał w 1968 roku dla uczczenia Fabryki.

Wspomnienia pozwoliły odtworzyć zapomniane układy. Rekonstrukcja umożliwia podróż do czasów, kiedy produkcja miała się równać szczęśliwemu życiu. reżyseria / scenariusz / montaż Gilles Lepore, Maciej Mądracki, Michał Mądracki zdjęcia Gilles Lepore, Maciej Mądracki dźwięk Igor Kłaczyński produkcja MML

Poland. A typical industrial town. Here begins The Work of Machines. This dance was created in 1968 to celebrate the Factory. Following the memories, it was possible to recreate the forgotten dance. This reconstruction becomes a time vehicle to the past, allowing for a trip to an era where production was supposed to mean a happy life. directors / scenarists / editors Gilles Lepore, Maciej Mądracki, Michał Mądracki photography Gilles Lepore, Maciej Mądracki sound Igor Kłaczyński production MML

Prace

81

works

Materialność

82

Materiality

Rzeczy z ostatnich lat

Some things that happened in recent years

2012, instalacja wideo

2012, video installation

W praktyce artystycznej od początku skłaniałem się ku pracy terenowej, polegającej na bezpośrednim kontakcie z rzeczywistością w jej specyficznym kontekście. W niej znajduję motywy, które wykorzystuję w twórczości.

Nie to jest jednak celem moich poszukiwań, raczej punktem wyjścia. Kiedy natrafię na odpowiedni temat, szukam jego historii w konkretnych zjawiskach, we wzajemnych powiązaniach, w tym, czego nie widać, szukam podstawy tworzenia – spotkań, podróży, związków rozumianych na różne sposoby.

Podczas pobytu w Lizbonie w ramach programu rezydencji (2009) nakręciłem wideo Here the night comes first [Tutaj noc przychodzi pierwsza]. Jest to w pewnym sensie wyznaczanie biegu rzeki Trancão, przepływającej w pobliżu Lizbony. Stała się głównym punktem odniesienia dla moich działań. Używając kamery do kręcenia pod wodą filmowałem rzekę na całej długości, począwszy od źródeł aż do miej-

Since the beginning I have preferred fieldwork as an artistic practice, a work that elects the direct contact with a certain reality and its specific context as a motive-matter of that artistic production.

It is not a point of arrival but rather a starting point and, once implicated, I look for its history, in concrete things, in inter-relationships, in the things that remain invisible, substance for the work: a meeting, a trip, a relation, which is led in many different ways.

At my residence in Lisbon (2009) I produced the video Here the night comes first which is, so to speak, a mapping of the Trancão river near Lisbon.

I adopted this river as a central focus of my investigation of my walks and with the use of an underwater camera I filmed the river from its source until its confluence with the Tejo river. There are ten plans that correspond to as many different geographical locations.

Eduardo Matos

Prace

83

works

Eduardo Matos

sca, w którym łączy się z Tagiem.

Na filmie znajduje się dziesięć planów odpowiadających dziesięciu różnym lokalizacjom.

Kiedy przyjechałem do Polski, poszedłem z kamerą nad Wisłę.

Lubię zbierać to, co pochodzi z wody, analizować materialność tych znalezisk. Próbuję odnaleźć między nimi związek. Czas, natura, krajobraz i kondycja ludzka to pojęcia, do których odniesienia można znaleźć we wszystkich moich pracach. Następnym etapem będzie wykorzystanie zebranych przeze mnie materiałów w przestrzeni wystawienniczej.

Once in Poland, I will walk through the river Vistula with my video camera, I am interested in this idea of collecting elements and materials from the water, and investigating their materiality attempting to establish a relationship between them. Time, nature, landscape and the human condition are concepts that run through all my works. In a second step I will work in the exhibition space with the material collected.

Materialność

84

Materiality

Projekt Objazd: Przeszłość także została wynaleziona

Detour Project: The Past Is Also Invented

2012, instalacja

2012, installation

paulo Mendes

Prace

85

works

Paulo Mendes

Mamy dostęp tylko do przeszłości.

To z jej pomocą wyobrażamy sobie przyszłość.

Eduardo Lourenço, 1997

Only the past is available to us.

It is with it that we imagine the future Eduardo Lourenço, 1997

Projekt Objazd jest krytyczną refleksją nad społeczną i polityczną historią Portugalii okresu dyktatury faszystowskiej Estado Novo oraz przejścia do obecnie obowiązującego ustroju po rewolucji w 1974 roku.

Objazd to projekt, który odbiega od linearnej i oficjalnej wersji dyskursu historycznego. Jest dynamiczną prezentacją transformacji historycznej i społecznej państwa przy pomocy obrazów fabryki, w której produkowano bomby wykorzystywane w wojnie kolonialnej Imperium Portugalskiego w Afryce w latach 60 i 70 XX wieku. W każdym obrazie kryje się opowieść, mikrohistoria, zawierająca skondensowaną pamięć zbiorową.

Instalacja jest analityczną, subiektywną konfrontacją, w której chodzi nie tyle o samą przeszłość, co o zajęcie wobec niej stanowiska krytycznego.

The Detour project aims to function as a reflection on the social and political history of Portugal in the period of fascist dictatorship of the Estado Novo and the transition to the current political system after the1974 revolution. project – S de Saudade - which was developed by the author between 2007 and 2011.

Detour is a project that deviates from a linear and official sense of historical discourse.

This project provides a dynamic mapping on the historical and social transformation of the country through images from one of the factories where the bombs were produced for colonial war in the Portuguese Empire in Africa during the sixties and seventies.

Each image contains a narrative power, a micro-story that condenses information about our common collective memory.

Przedstawiona praca nawiązuje do form, środków i metod, obrazów, zawartych w nich historii i pojęć, które stały się naszym wspólnym dziedzictwem.

W spokojnej społeczności to powolne zanikanie pamięci odpowiada zbiorowej amnezji.

Przedstawione prace są częścią projektu S de Saudade, realizowanego przez artystę w latach 2007 – 2011.

It is a critical, subjective confrontation in which the concern is not the past in itself, but rather to establish a critical approximation.

The present work is related with to the forms, means and methods, images stories and conceptions that have become a common heritage.

In a society of mild manners, this slow fading of memory corresponds to a collective amnesia.

Materialność

86

Materiality

Ulotność

Transience

2012, instalacja

2012, installation

Proces utleniania lustra zachodzi zwykle nieregularnie i jest rozciągnięty w czasie. Ciemne plamki pojawiają się tu i ówdzie na powierzchni lustra. Zjawisko, które uznajemy za oznakę degradacji, staje się odzwierciedleniem transformującej rzeczywistości czasu.

W pracy Ulotność posłużono się siarką w celu przyspieszenia procesu oksydacji. W zależności od czasu reagowania siarki ze srebrem można uzyskać różne barwy, od złotej do brązowej, od fioletowej do niebieskiej.

Normally, dark spots start to appear on mirrors over time. This oxidation process in a mirror occurs randomly and evolves slowly. What is considered to be a degradation becomes a reflection of the transformative reality of time.

In Transience sulphur is used to accelerate the oxidation process. Depending on how long the sulphur is left to react with the silver, different colour tones are achieved, ranging from gold to brown, from purple to blue.

Lex Pott

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012, we współpracy z Transnatural Gallery Amsterdam

Lex Pott

The work was commissioned for Alternativa 2012, in cooperation with the Transnatural Gallery Amsterdam

Prace

87

works

Materialność

88

Materiality

Akademia Pracy (Warsztat Gastiewa)

Academy of Work (Gastev’s workshop)

2012, instalacja

2012, installation

Partizan Publik (Christian Ernsten, Joost Janmaat) we współpracy z Arne Hendriksem

W 1917 roku, wkrótce po Rewolucji Październikowej, Lenin poprosił inżyniera-artystę Aleksieja Gastiewa, aby zbudował maszynę do przemieniania rolników w robotników fabrycznych na zasadzie radykalnej transformacji ich zdolności fizycznych i umysłowych.

Gastiew założył więc Centralny Instytut Pracy, który nazywał swoim ostatnim dziełem sztuki.

Projekty Gastiewa opierały się na idei naukowego zarządzania i inżynierii społecznej, tzn. miały na celu opracowanie metod treningowych na podstawie badań fizjologicznych i psychologicznych prowadzonych na osobach pracujących w drodze obserwacji lub eksperymentu. Oryginał maszyny i większość projektów zaginęła. Zachowało się jedynie kilka bardzo słabych kopii.

Podczas trwania Alternativa Partizan Publik odtworzą biuro, w którym narodziła się ta wspaniała idea i postarają się zbudować maszynę zaprojektowaną przez Gastiewa.

Prace

89

works

Partizan Publik (Christian Ern­ sten, Joost Janmaat) in cooperation with Arne Hendriks

In 1917, just after the Russian Revolution, Lenin asked the engineer / poet Aleksei Gastev to build a machine that could turn farmers into factory workers through a rigorous transformation of their physical and mental skills. In response Gastev opened the Central Institute of Labour which he referred to as his last work of art. Gastev’s designs for the machine were based on concepts of scientific management and social engineering, meaning the creation of training methods based on physiological and psychological study of humans in the work process, using both observational and experimental methods.

The original machine and its plans have been all but lost. Just a few very bad copies remain.

During Alternativa Partizan Publik will resurrect the office from which this grand idea was conceived and attempt to rebuild Gastev’s machine.

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

The work was commissioned for Alternativa 2012

Materialność

90

Materiality

Zniknięcie

Disappearance

2009, wideo, 4.03 min

2009, video, 4.03 min

Zniknięcie [Desaparecimento], to projekt badający spekulatywny potencjał praktyki artystycznej w napiętym kontekście społecznym i politycznym dzielnicy Marinha de Silvalde w niewielkim nadmorskim mieście Espinho na wybrzeżu Portugalii.

Projekt został pomyślany jako kolektywna, krótkotrwała akcja w przestrzeni publicznej, która dyskretnie narusza jej polityczno -społeczną tkankę.

Pomysł był bardzo prosty: ­spowodować zniknięcie budynku o symbolicznej wymowie – byłej wytwórni konserw Brandão Gomes & Ca. Factory, która niegdyś odgrywała główną rolę w rozwoju miasta, wpływając na poprawę jakości życia okolicznych mieszkańców. Odbudowano ją w latach 90. zeszłego wieku, ale budynek do tej pory stoi pusty.

Trwa jako urbanistyczna bariera, odgradzająca okolicę od lepszej części miasta. Symboliczne zniknięcie – zain­sce­nizowana iluzja, możliwe było jedynie dzięki zastosowaniu techniki wideo.

Disappearance [Desaparecimento] is a research project that seeks to discuss the speculative potential of an artistic practice, in a social and politically tense context, the Marinha de Silvalde Neighbourhood, located in the small seaside town of Espinho, on the coastline of Portugal. This project was thought up as a collective and ephemeral action on an urban, social, political and human landscape, according to which it is articulated and to which it resorts, affecting (even though tacitly) its tissue.

The idea was minimal: to simulate the disappearance of the emblematic Brandão Gomes & Ca. Factory, an ancient cannery – which had once fulfilled a determinant role in the city’s development, also improving the quality of life of the neighbourhood –, that was rebuilt in the 90’s but still empty; prevailing itself as a real physical barrier, the imposing building was tearing the neighbourhood apart from the city noble area. A symbolic

Patrícia Azevedo Santos

Prace

91

works

Patrícia Azevedo Santos

Akcja polegała na kontekstualnym przemieszczeniu banalnej czynności – wywołaniu konfliktu między działaniem a kontekstem (zamieść otwarty teren o powierzchni 7000 m²). Poprzez działanie o dobrze znanym charakterze, artystka stara się zamieść, żeby zniknęła fabryka.

disappearance, a staged illusion, only made possible through the video-image.

The action consisted of a contextual displacement of a topical and banal act; by setting up a conflict between action and context (to sweep an open country of 7000m²), I tried to articulate an ordinary action, of domestic extent, with a speculative and symbolic gesture: to sweep in order to make the factory disappear.

Materialność

92

Materiality

Rysunek performatywny, dokumentacja projektu „Zniknięcie”

Performative ­drawing, documentation of the “Disappearance” project

2009 – 2012, rysunek

2009 – 2012, drawing

Oryginalna wersja pracy składa się z jednego rysunku o wymiarach 50 × 70 cm przedstawiającego wymazany zarys budynku fabryki Brandão Gomes & Ca. w Portugalii. Działanie zostało następnie utrwalone na fotografii. Rysunek / performance zostanie odtworzony w przestrzeni wystawienniczej przy wykorzystaniu tych samych metod – piaskowania fotokopii wykonanej techniką z zastosowaniem ksylenu na papierze offsetowym.

The original version of Performative drawing is composed of one drawing of 50 × 70 cm representing the erased outline of the Brandão Gomes & Ca. factory building in Portugal. This performance was then recorded by photography. The drawing performance will be remade in large-scale for this venue, in the space of the exhibition itself, using the same methodology – a sanding action on a photocopied image obtained by a transfer technique with xylol on offset paper.

Patrícia Azevedo Santos

Patrícia Azevedo Santos

Prace

93

works

Materialność

94

Materiality

Wymazanie: studium nr 1, dokumentacja projektu ­„Zniknięcie”

Erasure: study no.1, documentation of the “Disappear­ ance” project

2009 (nowa wersja 2012), rysunek

2009 / 2012, drawing

Oryginalna wersja pracy Wymazanie: studium nr 1 składa się z sześciu częściowo wymazanych rysunków o wymiarach 13 × 18 cm. Rysunki zostaną odtworzone w dużym formacie w przestrzeni wystawy przy wykorzystaniu tych samych metod – piaskowania nadruku na papierze.

Erasure: study #1 is originally composed by six partially erased drawings of 13 × 18 cm. The drawings will be remade in large-scale in the space of the exhibition itself, using the same methodology – a sanding action on a printed image on paper.

Patrícia Azevedo Santos

Patrícia Azevedo Santos

Prace

95

works

Materialność

96

Materiality

Swobodne spadanie

In Free Fall

2010, wideo, 33 min 42 sek

2010, video, 33.42 min

Swobodne spadanie to montaż różnego pochodzenia nagrań, wywiadów i komentarzy. Wykorzystując język massmediów, Steyerl przygląda się ekonomicznym uwarunkowaniom wpływającym na nasze życie, konfrontując je z perspektywą globalną.

Praca składa się z trzech części: Przed katastrofą oraz Katastrofa rysują historię panującego obecnie kryzysu gospodarczego na przykładzie złomowiska samolotów na kalifornijskiej pustyni. Miejsce to ujawnia anatomię wszelkiego rodzaju fikcyjnych i prawdziwych katastrof.

Patrząc na bezczynne samoloty w czasie ekonomicznej zapaści, przechowywane i ponownie wykorzystywane, uświadamiamy sobie istnienie nieoczekiwanych związków pomiędzy gospodarką, przemocą i spektaklem.

In Free Fall features a montage of appropriated and new footage, interviews and voice-over narrative. Through the shared language of images and information, Steyerl closely examines the economic networks which define our existence, and the film facilitates an analysis of global complexities.

In Free Fall incorporates a trio of works: Before the Crash and Crash, which tell the story of the current economic crisis through the example of an aeroplane junkyard in the Californian desert. The aeroplane junkyard reveals the anatomy of all sorts of crashes: both fictional and real. This is an investigation of planes as they are parked during the economic downturn, stored and recycled, revealing unexpected connections between economy, violence and spectacle.

Hito Steyerl

Prace

97

works

Hito Steyerl

Praca zrealizowana we współpracy z Collective and Chisenhale Gallery, po raz pierwszy zaprezentowana na Festiwalu Sztuki w Edynburgu w 2010 roku, pierwsza indywidualna wystawa artystki w Wielkiej Brytanii. Swobodny spadek prezentowany był w londyńskiej Chisenhale Gallery i podczas 7 edycji Biennale w Taipei w 2010 roku.

Commissioned in partnership with ­Collective and Chisenhale Gallery In Free Fall was premiered at Collective Gallery, Edinburgh as part of the Edinburgh Art Festival 2010, and is her first major solo exhibition in the UK. In Free Fall travels to Chisenhale Gallery, London and the 7th Taipei Biennial 2010.

Materialność

98

Materiality

2010 –2012

2010 –2012

2012, wideo dokumentacja

2012, video documentation

Praca powstała na bazie materia­ łów nakręconych przez artystę w okresie kilku ostatnich lat na terenie Stoczni Gdańskiej. Na terenach szykowanych pod przyszłe inwestycje lub nowe formy produkcji dokonuje się nieustających wyburzeń, czasami na terenach wybuchaja także pożary. Z obszaru znikają historyczne dźwigi, z których część pracowała tu jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym. Żurawie od prawie stulecia decydują o unikalnym charakterze industrialnego pejzażu Gdańska.

Materialna tkanka stoczni zaczyna zanikać, pod buldożerami giną modernistyczne hale, a łupem złomiarzy padają zabytki techniki. Materiał akumuluje całą serię wyburzeń, które Szlaga zdołał udokumentować. Pokazane w formie kojarzącym się z podglądem z systemu monitorowania nagra­nia ­pokazują nieodwracalne zmiany w materialnej strukturze niegdyś potężnego zakładu pracy. Wideo Szlagi wiąże wystawę Materialność bezpośrednio z materialnym i technicznym dziedzictwem stoczni.

This work is based on materials recorded by the artist within the Gdańsk Shipyard in the last few years. The locations which are to house new investments, or new forms of production, witness endless demolition - occasionally fires break out. Historic cranes, some of which date as far back as the Interbellum period, have disappeared. For almost a century, the cranes have determined the unique nature of Gdańsk’s industrial landscape.. The material tissue of the shipyard is worn out; bulldozers raze modernist halls to the ground while scrap collectors purloin historical machines. Szlaga managed to capture an entire set of demolitions..

Reminiscent of surveillance footage, the images reveal irreversible changes to the material structure of a formerly powerful plant. Szlaga’s work constitues a direct link between the Materiality exhibition and the material and technological past of the shipyard.

Michał Szlaga

Prace

99

works

Michał Szlaga

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

The work was commissioned for Alternativa 2012

Materialność

100

Materiality

Migracja

Migration

2012, instalacja

2012, installation

Ronald van Tienhoven

Prace

101

works

Ronald van Tienhoven

Coraz to z ciebie, jako z drzazgi smolnej, Wokoło lecą szmaty zapalone; Gorejąc, nie wiesz, czy? stawasz się wolny, Czy to, co twoje, ma być zatracone?

From you, as from burning chips of resin Fiery fragments circle far and near: Ablaze, you don’t know if you are to be free, Or if all that is yours will disappear.

Czy popiół tylko zostanie i zamęt, Co idzie w przepaść z burzą?

– czy zostanie Na dnie popiołu gwiaździsty dyjament, Wiekuistego zwycięstwa zaranie!…

Will only ashes and confusion ­remain, Leading into the abyss?

– or will there be in the depths of the ash a star-like diamond, The dawning of eternal victory.

Fragment (W pamiętniku) z dyptyku Tyrtej – za kulisami, Cyprian Norwid

From: Cyprian Norwid, Prolog (Tragedia fantastyczna)

30 listopada umarła moja matka.

Miała 92 lata. Została skremowana w otwartym, luźno plecionym koszu z wierzbowych gałązek, nakryta surową bawełną.

Prochy składają się w 99% z niej samej, przynajmniej na tyle, na ile można mówić o czystości w świecie, w którym w zasadzie wszystko reaguje ze wszystkim. Tak twierdzą zwolennicy Spinozy i fizycy.

Atomy są wytrzymałe, potrafią przetrwać eony. W tym czasie przemieszczają się z jednej cało-

On the 30th of November my mother died. She was 92 years old. She was cremated in an open basket made of loosely intertwined willow branches, and covered with unbleached cotton.

Her ash is 99% her, as far as the connotation of purity can be applied in a universe where everything is essentially interacting with everything else, at least perceived from the Spinozian and physicist’s point of view.

Atoms are durable. They survive aeons, and through aeons

ści do innej. Kosmolog Carl Sagan powiedział, (…) jesteśmy materią, z której powstają gwiazdy, wskazując tym samym na odwieczną wędrówkę od narodzin do śmierci i z powrotem, proces, który dotyka gwiazd i ludzi.

they migrate from entity to entity.

As the cosmologist Carl Sagan put it, (...) we are the stuff that stars are made of, thus reflecting in the everlasting migrations from birth to death and back, a process that befalls stars and men alike.

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

The work was commissioned for ­Alternativa 2012

Materialność

102

Materiality

Transformer

Transformer

2011 – 2012, instalacja

2011 – 2012, installation

Praca jest refleksją nad niepewnym statusem stoczni i terenów postoczniowych. W ubiegłorocznej wystawie statek zamieniał się w robota-transformera, na wystawie Materialność mamy do czynienia z procesem odwrotnym. Praca Warasa jest komentarzem wobec skomplikowanych relacji, które uniemożliwiają powrót stoczni do jej pierwotnej funkcji, jak także transformacji w coś zupełnie innego.

Transformer też odnosi się do substancji dzieła sztuki. Decyzja ponownego pokazania pracy w innej formie, to wynik zmagania się z materią i skalą. Jedno dzieło staje się materiałem innego dzieła. Pomysł i jego materiał przemieszczają się, nabierając nowego sensu.

The work offers a reflection upon the uncertain status of the shipyard and its former premises. In last year’s exhibition, a ship was transformed into a robot-transformer; in the Materiality show we witness a reversed process.

Waras’ piece is a comment on the complex relations that prevent the shipyard from regaining its original shape or being converted into something completely divorced from the past.

The work also refers to the essence of a work of art. The decision to present a piece in another form is a result of struggling with matter and scale. One work becomes material for another. It also shows Alternativa as a project that is, in fact, a continuation. Ideas and works migrate; they acquire new meanings and put situations and contexts to the test.

Mariusz Waras [m-city]

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2011 – 2012

Mariusz Waras [m-city]

The work was commissioned for A ­ lternativa 2011 – 2012

Prace

103

works

Materialność

Jednostka produk­ cyjna – stołek grawitacyjny Jólan van der Wiel

104

Materiality

Gravity Stool Production Unit Jólan van der Wiel 2012, installation

2012, instalacja

Stołek grawitacyjny zawdzięcza swój kształt współdziałaniu proszku żelaznego / mieszanki plastycznej, pól magnetycznych i siły grawitacji. Umieszczając wewnątrz maszyny odpowiednio ustawione magnesy Van der Wiel wykorzystuje jej właściwości formatywne. Produkty cechują dziwaczne, organiczne kształty, typowe dla natury.

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012, we współpracy z Transnatural Gallery Amsterdam

The Gravity Stool owes its unique shape to the cooperation between an iron powder / plastic mix, magnetic fields and the force of gravity. By positioning and opposing magnetic forces in the framework of a machine, Van der Wiel is able to exploit its formative qualities. The forms and products are characterized by the freakish and organic shapes that are so typical of nature itself.

The work was commissioned for ­Alternativa 2012, in cooperation with the Transnatural Gallery Amsterdam

Prace

105

works

Materialność

106

Materiality

Michel Zabé o ­Mathia­sie Goeritzu (lata 60 XX wieku)

Michel Zabé on ­Mathias Goeritz (circa 1960s)

2012, fotografie

2012, photographs

Praca zainspirowana badaniami prowadzonymi przez Erleę Maneros Zabalę w roku 2010 w archiwum artysty Mathiasa Goeritza (1915, Gdańsk – 1990, Meksyk) w Meksyku. Artystka wybrała dwa spośród znalezionych przez siebie dokumentów – luźną notatkę Michela Zabé, fotografa dokumentującego twórczość Goeritza w latach 60 i 70 XX wieku oraz slajd 35 mm przedstawiający mural z tworzywa formica, wykonany przez artystę w domu prywatnego kolekcjonera.

Notatka Zabé zwraca uwagę umieszczonymi gdzieniegdzie zaznaczeniami i wykrzyknikami podkreślającymi, że odbicia światła na fotografii nie są jego błędem, że w ten właśnie sposób zachowuje się materiał formica.

Dwie fotografie ukazują obie strony kartki, na której naniesiono notatkę. Sposób prezentacji oraz znajomość kontekstu, w jakim notatka została znaleziona, pozwala widzom zrozumieć performatywny charakter wykorzystanego przez Goeritza materiału.

The work departs from an investigation Erlea Maneros Zabala conducted in the archive of artist Mathias Goeritz (1915, Gdańsk – 1990, Mexico City) in 2011 in Mexico City. For this occasion, the artist focuses on two related documents she found: a lost note by Michel Zabé, the photographer in charge of documenting the work of Goeritz during the decades of 1960 and 1970 and a 35mm slide that documents a formica mural he produced for the house of a private collector.

The note in particular, full of expressive details such as underlined words and exclamation marks in various sections, clarifies, to the potential researcher, that any reflections of light on the photograph are not a mistake on his part but the actual behaviour of the formica material.

Presenting the documentation of this note in the form of two photographs, where the front and the back of the note are shown together with the context in which the note was found, Maneros Zabala allows the viewer to under-

Erlea Maneros Zabala

Prace

107

works

Erlea Maneros Zabala

Ponadto Maneros Zabala zdecydowała się na ulotny dyspozytyw wizualny. Jeden slajd 35 mm wyświetlany jest na standardowym magazynku-karuzeli na 80 slajdów, mural widoczny jest przez kilka sekund, a potem znika w ciemności aż do chwili, gdy zapętlony pokaz zacznie się od nowa. Ograniczając widok obrazu do oryginalnego formatu, Maneros Zabala wysuwa na pierwszy plan rozmyślność odbijającą się w połyskliwym materiale formica.

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012.

Podziękowania dla El Museo Experimental El Eco.

stand the performative character of the material in this particular work of Goeritz. Furthermore, choosing an ephemeral visual dispositive, where the single 35 mm slide is now projected on a standard 80 slide carousel, the image of the mural appears for a few seconds before it goes back to black for the rest of the loop. Thus constricting the view of the image to its original format, Maneros Zabala brings forward the intentionality haunted in the reflective character of the formica material.

The work was commissioned for Alternativa 2012.

Thanks to El Museo Experimental El Eco.

Materialność

108

Materiality

To jest lampa

This Is A Lamp

2012, wideo, 14 min 11 sek

2012, video, 14.11 min

Praca jest fragmentem prywatnego filmu nagranego przez artystkę i jej wuja João Carvalheiro w celu utrwalenia wspomnień z wojny kolonialnej, w wyniku której kolonie portugalskie w Afryce odzyskały po pięciu wiekach niewoli niepodległość.

Podczas wojny João służył jako saper, powołany do obowiązkowej służby na terenie Gwinei Bissau w latach 1972 – 1974.

Film kręcony jednym ujęciem powstał w pokoju gościnnym jego mieszkania w Porto.

João tłumaczy do kamery, w jaki sposób aktywuje się i deaktywuje materiał wybuchowy, korzysta przy tym ze znajdujących się w jego zasięgu przedmiotów. Manipulując wybranymi obiektami i przypisując im role, narrator przekształca sytuację w pokaz magii, w którym normalne wyposażenie mieszkania symbolizuje części składowe różnych materiałów wybuchowych. W ten sposób zbędny fragment pocisku, który wuj João zamienił w lampę stołową, za chwile znów staje się

This is a lamp is a short fragment of a domestic film, the artist recorded with her uncle João Carvalheiro with the aim of recovering the experience of living during the Overseas War in which the former Portuguese colonies in Africa reclaimed their independence after five centuries of domination. In the war, João worked as a mine and trap sergeant, during compulsory military service in Guinea-Bissau between 1972 and 1974.

The film, recorded as a single sequence shot in the guest-room of his apartment in Porto, shows João explaining to the camera how to activate and deactivate an explosive, helping himself with the use of any object within his reach. Through the manipulation of the chosen objects and the explicit enunciation of what they will stand for in this particular explanation, João transforms the situation into a sort of wizard’s game in which domestic pieces of furniture symbolise the components of different explo-

Silvia Zayas

Silvia Zayas

Prace

109

works

Materialność

110

Materiality

Prace

miną. W ten sam sposób kabel od lampy jest nagle lontem, a wreszcie pilot od telewizora przemienia się w granat. Dokładne opisy techniczne konstrukcji min lądowych i granatów używanych przez wojsko portugalskie i siły partyzanckie PAIGC zastępują obrazy przemocy będące nieodłączną częścią konfliktu.

W prezentowanej pracy przedmioty codziennego użytku mówią o złożoności sytuacji, w której przemoc staje się nagle częścią domowej rzeczywistości.

Podziękowania dla Nilo Gallego i rodziny Carvalheiro.

111

works

sive devices. In this way, a remaining piece of a missile barrel which had been reconverted by Zayas’ uncle into a table lamp now becomes a mine, in the same manner, the cable of the lamp transforms itself into the cord of a fast explosive and finally a TV remote control becomes a grenade. The precise technical descriptions of the different compositions of the land mines and the grenades used in the war by the Portuguese Army and the PAIGC guerrillas defer any possible representational image of the violence exerted during the conflict.

In this case, the domestic objects speak about to the complexity in which violence gets bonded to everyday domesticity.

Thanks to Nilo Gallego and Carvalheiro family.

Materialność

Mikrobrygady, wariacje historii

Lisa Schmidt-Colinet, Alexander Schmoeger i Florian Zeyfang 2012, instalacja

112

Materiality

Prace

113

works

Microbrigades, Variations of a Story

Lisa Schmidt-Colinet, Alexander Schmoeger and Florian Zeyfang 2012, installation

Projekt Mikrobrygady. Wariacje historii, poświęcony jest różnym aspektom programu samodzielnego wznoszenia dzielnic mieszkaniowych.

Pierwsze mikrobrygady powstały w 1971 roku w odpowiedzi na ogromny deficyt mieszkaniowy na Kubie. Grupy pracowników zwalniano z dotychczasowych obowiązków i przydzielano do pracy przy budowie cztero- i pięciopiętrowych bloków; gotowe mieszkania rozdzielano według potrzeb i zasług. Ponieważ członkowie mikrobrygad nie znali się na budownictwie przygotowywano prefabrykaty, które można było montować ręcznie. Choć wznoszone budynki były standardowe i niewiele się od siebie różniły powstały dzielnice, które dzisiaj mają unikalny charakter. W latach 1971 – 75 mikrobrygady doprowadziły do wzrostu podaży mieszkań produkując rocznie 20 tysięcy kompleksów, do momentu kiedy brak materiałów budowlanych spowolnił ten proces

The project Microbrigades, Variations of a Story explores, through installations and images, divergent views on the phenomenon of self-built urban neighbourhoods.

In 1971 the first microbrigades were formed to counteract the tremendous housing deficit in Cuba. Groups of workers put aside from ordinary enterprises and were commissioned to construct four- or five-story apartment blocks, which were distributed according to the needs of workers and their merits within the organization. To involve nonprofessionals in the field of construction, prefabricated elements had to be adapted to systems combining them with manually assembled parts. Though standard types of buildings were developed and constructed with only small variations, complex neighbourhoods were produced which are today highly specific and very different from each other. Between 1971 and 1975 the microbrigades boosted the

i w 1978 roku rząd ograniczył program. Nawet dzisiaj pojawiają się próby reaktywacji inicjaty wybudownictwa przez samych mieszkańców.

Praca została zamówiona na festiwal Alternativa 2012

housing supply by finishing 20.000 units per year, until the deficiency of building materials slowed down production and the government in 1978 reduced the program. But until today several attempts were undertaken to reactivate the intriguing concept of housing built by the people.

The work was commissioned for Alternativa 2012

Materialność

114

Materiality

noty biograficzne

Noty Biogra­­ ficzne

115

biographical notes

Bio­gra­­ phical Notes

noty biograficzne

117

biographical notes

Lara Almarcegui urodzona w 1972 roku w Saragossie (Hiszpania), mieszka i pracuje w Rotterdamie. Lara Almarcegui przedstawia zapomniane i zaniedbane miejsca, skrupulatnie rejestrując i podkreślając panujące w nich tendencje entropijne. Wśród projektów artystki znalazły się między innymi przewodnik po niezagospodarowanych terenach Amsterdamu oraz ekspozycja surowców, używanych do budowy galerii, w których artystka wystawiała swoje prace. Najnowsze wystawy grupowe to między innymi Track (Gandawa); Manifesta 9 (Genk) i Art and the City (Zurych) - wszystkie w roku 2012; Radical Nature, Barbican Art Centre (Londyn, 2009); Biennale w Atenach (2009); Biennale w Gwuangyu (2008); Biennale w Szardży (2007); 27 edycja Biennale w São Paulo (2006); 2 edycja Biennale w Sewilli (2006); Public Act (Lunds Konsthal, 2005). Wystawy indywidualne: Kunstlerhaus, (Brema, 2011); Secession (Wiedeń, 2010); Gallery Ellen de Bruijne Projects (Amsterdam, 2008), the FRAC Burgundia (Dijon, 2004) oraz INDEX (Sztokholm, 2003).

born in 1972, Saragossa (Spain), lives and works in Rotterdam.

The work of Lara Almarcegui often explores neglected or overlooked sites, carefully cataloguing and highlighting each location’s tendency towards entropy.

Her projects have ranged from a guide to the wastelands of Amsterdam, to the display – in their raw form – of the materials used to construct the galleries in which she exhibits. Recent group exhibitions include Track (Ghent), Manifesta 9 (Genk) and Art and the City (Zurich) [all in 2012]. Radical Nature (Barbican Art Centre-London, 2009); Athens biennale (2009); Gwangyu Biennale (2008); Sharjah Biennale (2007); The 27th São Paulo Biennial (2006); the 2nd Seville Biennial (2006); Public Act (Lunds Konsthal, 2005). Solo exhibitions include Kunstlerhaus, Bremen (2011); Secession, (Vienna, 2010); Gallery Ellen de Bruijne Projects (Amsterdam, 2008); the FRAC Bourgogne; (Dijon, 2004) and INDEX (Stockholm, 2003).

Materialność

118

Materiality

Kadambari Baxi jest architektką i projektantką mieszkającą na stałe w Nowym Jorku. Efekty pracy jej firmy Martin / Baxi Architect były prezentowane na całym świecie, m.in. poprzez publikacje: MultiNational City: Architectural Itineraries (Actar, Barcelona-Nowy Jork 2007) oraz Entropia (Black Dog Publishing, Londyn 2000).

Jej projekty mają charakter partycypacyjny, jak na przykład ImageMachine, który podejmuje zagadnienia poszerzającego się pola architektury i mediów.

Twórczość Baxi wykorzystuje nowatorskie spojrzenie na miasto, obiekty i współczesne formy globalizacji. Najnowsze prace artystki to Simultaneous Rebuilding / Reconstruction, eseistyczna seria fotografii, wśród których znaleźć można ujęcia nowojorskiej Strefy Zero, jak też zdjęcia budynków i baz militarnych w Iraku i Afganistanie, Triptych -Apps, projekt z wielojęzycznym interfejsem. Baxi jest profesorem na Wydziale Architekruty Barnard College, Uniwersytet Columbia.

based in New York, is an architect and media designer. Her firm Martin / Baxi Architects has been published and exhibited internationally, including two books: Multi-National City: Architectural Itineraries (Barcelona-New York: Actar, 2007) and Entropia (London: Black Dog Publishing, 2000). ImageMachine, Baxi’s collaborative practice combines expanded architecture and media.

Her projects focus on reimagining cities, objects and contemporary forms of globalization. Current work includes Simultaneous Rebuilding / Reconstruction, an image essay remixing construction shots of Ground Zero, NY with images of embassy buildings and military bases in Iraq and Afghanistan; Triptych-Apps, a project about a multilingual interface and Two Cities / Three Futures, a web documentary revisiting two urban sites: Chatrapati Shivaji Terminus in Mumbai and Ground Zero in New York.

She is a Professor at Barnard College, Columbia University: Dept. of Architecture.

noty biograficzne

119

biographical notes

Rossella Biscotti urodzona w 1978 roku w Molfetcie (Włochy), mieszka i pracuje w Amsterdamie.

W twórczości Rosselli Biscotti odnaleźć można elementy wideo, fotografii i rzeźby. Często służą one przedstawieniu historii, które prowokują refleksje nad indywidualną i wspólną tożsamością oraz pamięcią. W sztuce Biscotti punktem wyjścia jest zawsze wydarzenie społeczne lub polityczne, zwykle należące do dalekiej przeszłości, które artystka odkrywa w dokumentach lub wycinkach prasowych, a następnie skrupulatnie je bada. Artystka układa znalezione dokumenty w taki sposób, aby tworzyły atmosferę współgrania ukrytych i wielorakich tożsamości, fikcji i rzeczywistości oraz nakładających się na siebie warstw czasu.

Wydarzenia społeczne i polityczne łączy z osobistymi, często heroicznymi historiami.

Od roku 2006 Rossella Biscotti i Kevin van Braak współpracują przy realizacji różnych projektów poświęconych tematom historycznym, doświadczaniu przestrzeni architektonicznych i symbolicznemu znaczeniu pomników oraz budowli.

born in 1978, Molfetta (Italy), lives and works in Amsterdam.

Rossella Biscotti’s artistic oeuvre encompasses videos, photographs and sculptures. They often illuminate the history and stories about people who become a source of reflection on individual or collective identity and memory. In Biscotti’s art, the starting point of a work is always a social or political event, possibly one in the distant past, which the artist encounters, e.g. in the form of documentation or a newspaper snippet, and subsequently investigates meticulously. Biscotti employs her works to transpose these found documents in a subtle interplay between concealed or multiple identities, fiction and reality, and overlapping layers of time. Often she connects the social or political event to personal sometimes heroic stories.

Since 2006 Rossella Biscotti & Kevin van Braak have collaborated on various projects that deal mainly with history, the experience of architectonic spaces and the symbolic meaning of monuments and buildings.

Materialność

120

Materiality

Maks Bochenek jest historykiem sztuki, absolwentem studiów kuratorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktorantem historii sztuki na Uniwersytecie Gdańskim. Kurator w Instytucie Sztuki Wyspa w Gdańsku. Krytyk sztuki.

Współzałożyciel bloga o sztuce „Modelator”, publikował m.in. w „Obiegu”, „Visual Commuciation” i „Springerin”.

is an art historian, a graduate in curatorial studies at the Jagiellonian University, and a Ph.D. student of Art History at the University of Gdańsk. He is a curator at the Wyspa Institute of Art in Gdańsk, an art critic. And a co-founder of the blog about art ‘Modelator’. He published inter alia in Obieg, Visual Commuciation, Springerin.

Kevin van Braak urodzony w 1975 roku w Warnsveld (Holandia) mieszka i pracuje w Amsterdamie.

Kevin van Braak zainteresowany jest badaniem kondycji kultury współczesnej. W jego nowszych pracach krytyczne spojrzenie złagodzone jest poczuciem humoru; uwaga artysty kieruje się na konstrukcje architektoniczne, jak również na sposób działania świadomości historycznej. Mrok przeszłości, zniekształcenia i zanikanie, w których architektura gra jedną z głównych ról, są tematami takich prac jak Cities of Continuous Lines, Staircase, Books for Burning i La Facciata. W pracach tych obecne są budynki i miejsca, które niegdyś miały

born in 1975, Warnsveld (the Netherlands), lives and works in Amsterdam.

Kevin van Braak works as an artist whose interest lies in the confrontation of contemporary culture with itself. Often his critical view has a playful twist in his more recent works, the architectural constructions are highlighted as well as the ways in which historical consciousness works. Historical obscurity, distortion, and disappearance in which architecture plays a major role are central to works such as Cities of Continuous Lines, Staircase, Books for Burning and La Facciata. These works feature buildings and sites with important political and ideological

noty biograficzne

121

znaczenie polityczne i ideologiczne. Przy pomocy symulacji, zabiegów renowacyjnych, adaptacji i transformacji artyście udaje się odsłonić ich dzieje i odgrywane dawniej funkcje.

biographical notes

backgrounds. By means of mimicking, restoring, adapting, and transforming, Kevin van Braak lays bare their historical paths and uncovers former ideological functions.

André Cepeda urodzony w 1976 roku w Coimbrze, mieszka i pracuje w Oporto (Portugalia). Jako artysta działa od 1999, wielokrotny gość programów rezydencyjnych. W 2007 roku został laureatem nagrody EDP (New Artist Prize), w 2010 - BES Photo Photography Prize (za wystawę CCB w Museu Berardo w Lizbonie), a w 2011 roku był nominowany do nagrody Paul Huf Award (przyznawanej przez Foam Fotografiemuseum w Amsterdamie). Wybrane wystawy indywidualne: Gallery INVALIDEN1 (Berlin, 2012); Ontem (Espace Photographique Contretype, Bruksela, 2010); River (Galeria Pedro Cera, Lizbona, 2009). Wybrane wystawy grupowe: Wherever I Lay My Camera Down is Home (Festiwal Fotografii w Rzymie, 2011); Mostra de Video Arte e fotografia Portuguesa (Centro de Artes Hélio Oiticica, Rio de Janeiro, Brazylia, 2010); Paraísos Indómitos (Marco Museu de Arte Contemporânea de Vigo, Hiszpania, 2008); Where

born in 1976, Coimbra, lives and works in Oporto (Portugal). He has been invited to be artist-inresidence and has won several commissions since 1999. In 2007 he was selected for the EDP – New Artist Prize, and in 2010 for the BES Photo Photography Prize with an exhibition (CCB Museu Berardo-Lisbon). In 2011 he was shortlisted for the Paul Huf Award (Foam Fotografiemuseum, Amsterdam). Selected Solo exhibitions include: Gallery INVALIDEN1 (Berlin, 2012); Ontem (Espace Photographique Contretype, Brussels, 2010); River (Galeria Pedro Cera-Lisbon, 2009). Selected Collective exhibitions: Wherever I Lay My Camera Down is Home (Photographic Festival in Rome, 2011); Mostra de Video Arte e fotografia Portuguesa (Centro de Artes Helio Oiticica-Rio de Janeiro, 2010); Paraísos Indómitos (Marco Museu de Arte Contemporânea de Vigo, Spain, 2008); Where are

Materialność

122

are you from? (Faulconer Gallery, Iowa, Stany Zjednoczone, 2008).

Jego prace znajdują się w kilku kolekcjach prywatnych i publicznych.

Materiality

you from? (Faulconer GalleryIowa, US, 2008). He is represented in several public and private collections.

Maureen Connor mieszka i pracuje w Nowym Jorku. W długofalowej realizacji Personnel (od 2000 roku), artystka łączy elementy instalacji, wideo, projektowania wnętrz, etnografii, strategii hR, feminizmu i akcji bezpośrednich; natomiast działania projektanckie prowadzone w ramach Institute for Wishful Thinking [IWT, od 2008 roku] badają postawy i potrzeby różnych instytucji. IWT prowadzi obecnie program rezydencji artystycznej z ramienia rządu USA (samozwańczo), umieszczając artystów w agencjach rządowych.

Wystawiała między innymi w: IS Wyspa (Gdańsk); IASPIS (Sztokholm); Fundacji Tapies (Barcelona); Barbican Art Gallery (Londyn) oraz Queens Museum of Art (Nowy Jork). Jej feministyczne prace (z lat 80. i 90.) również były często wystawiane, m.in. w Cooper Hewitt Museum (Nowy Jork); KW Inst. for Contemporary Art (Berlin); Mass MOCA (Massachusetts); MOMA (Buenos Aires), MOMA (Nowy Jork); MAK (Wiedeń); Porti-

living and working in New York, Connor has, since 2000, combined installation, video, interior design, ethnography, human resources, feminism, and social justice, in her ongoing series Personnel, and, since 2008, has been designing projects that explore the attitudes and needs of institutions with her collective, the Institute for Wishful Thinking [IWT].The IWT is now the selfdeclared Artist in Residence for the US Government and places artists in government agencies.

Her venues: Wyspa Art Institute; IASPIS-Stockholm; Tapies FdnBarcelona; Barbican Art GalleryLondon; and the Queens Museum of Art-NY, others. Her feminist work of the ‘80s & ‘90s is also exhibited widely: Cooper Hewitt Museum (New York); KW Inst. for Contemp Art (Berlin); MoCA (Massachusetts); MOMA(Buenos Aires); MOMA(New York); MAK (Vienna); Porticus-(Frankfurt), ICA (Philadelphia); Armand Hammer (Los Angeles); and the

noty biograficzne

123

cus (Frankfurt); ICA (Filadelfia); Armand Hammer (Los Angeles); oraz na Biennale Whitney.

Maureen Connor jest profesorem sztuki w Queens College, CUNY, od 1990 roku.

biographical notes

Whitney Biennial, among many others.

She has been Professor of Art at Queens College, CUNY, since 1990.

Marcelo Expósito jest artystą, którego działalność ociera się o teorię krytyczną, działalność wydawniczą, praktykę kuratorską, edukacyjną i translatorską. Mieszka głównie w Barcelonie i Buenos Aires.

Jest wykładowcą Independent Studies Program (PEI) w Muzeum Sztuki Współczesnej w Barcelonie (MACBA) oraz na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Kastylii-La Manczy (Cuenca).

Członek projektów sieciowych Universidad Nómada oraz Red de Conceptualismos del Sur, a także zespołu redakcyjnego magazynu internetowego „transversal”. Był współzałożycielem i jednym z redaktorów magazynu „brumaria” (2002 – 2006), redagował samodzielnie lub w zespołach liczne publikacje. W ciągu ostatnich 15 lat prace Marcelo Expósito były prezentowane na wielu festiwalach, warsztatach, pokazach, seminariach, konferencjach i wystawach w różnych krajach. Najważniejsze wystawy:

is an artist whose practice usually expands towards the territories of critical theory, editorial work, curatorial activities, teaching, and translation. He is mostly based in Barcelona and Buenos Aires. He teaches in the Independent Studies Program (PEI), Museu d’Art Contemporani de Barcelona (MACBA) and at the Facultad de Bellas Artes (Universidad de Castilla-La Mancha, Cuenca). He is currently a member of the networks Universidad Nómada and Red de Conceptualismos del Sur, which forms part of the editorial team of the online magazine transversal. He was co-founder and co-editor of brumaria magazine (2002 – 2006) and has edited or co-edited numerous publications. In the last fifteen years, his work has been shown in numerous festivals, workshops, screenings, seminars, conferences and exhibitions in different countries. Some of his most important participations

Materialność

124

Aperto (Biennale w Wenecji, 1993); Antagonismos (­M ACBA, Barcelona, 2001); 3 edycja Biennale w Berlinie (2004); Cine o casi cine (Reina Sofía, Madryd, 2004); Spectacle, Pleasure Principle or The Carnavalesque? (Shedhalle, Zurych, 2005); A ­History of irritated Material (Raven Row, Londyn, 2010); The Potosí Principle. How shall we sing the Lord’s song in a strange land? (Reina Sofía, Madryd, 2010 oraz Haus der Culturen, Berlin, 2011); Manifesta 8 (Murcja, 2011) i wiele innych.

Materiality

have been: Aperto at Biennale di Venezia (1993); Antagonismos (MACBA-Barcelona, 2001); 3rd Berlin Biennial (2004); Cine o casi cine (Reina Sofía, Madrid, 2004); Spectacle, Pleasure Principle or The Carnavalesque?

(Shedhalle-Zurich, 2005); A History of irritated Material (Raven Row-London, 2010); The Potosí Principle. How shall we sing the Lord’s song in a strange land?

(Reina Sofía-Madrid, 2010, and Haus der Culturen-Berlin, 2011); Manifesta 8 (Murcia, 2011) and many others.

Iñaki Garmendia urodzony w 1972 roku w Ordizii (Gipuzkoa – Kraj Basków, Hiszpania), mieszka i pracuje w Bilbao. Wybrane wystawy: Katakrak / 1979. A Monument To Radical Instants (La Virreina Centre de la Image, Barcelona, 2011), Contemporary Image Collective [C.I.C] (Kair, 2011); The Shadow of Speech. MACBA Collection (National Museum of Contemporary Art Korea, Seul, Korea Południowa, 2011); Rock (Carre Bonnart, Bayonne / Centre d’Arte La Panera.

Lejda, 2010); Itinerarios 2007 / 08 (F. Marcelino Botín, Santander, 2009); ARCO 09: ExpandedBox; Underdox 3: Document und ex-

born in 1972 in Ordizia (Gipuzkoa – Basque Country, Spain), lives and works in Bilbao, Spain. Selected exhibitions: Katakrak / 1979. A Monument To Radical Instants (La Virreina Centre de la Image-Barcelona, 2011); Contemporary Image Collective [C.I.C] (Cairo, 2011); The Shadow of Speech (MACBA Collection, National Museum of Contemporary Art Korea, Seoul, 2010); Rock (Carre Bonnart-Bayonne / Centre d’Arte La PaneraLleida, both 2010); Itinerarios 2007 / 08 (F. Marcelino Botín, Santander, 2009); ARCO 09: ExpandedBox; Underdox 3: Docu-

noty biograficzne

periment (Monachium, 2008); Artis Den Bosch (performance, Holandia); NOR.S. (Galería Moisés Pérez de Albéniz, Pampeluna, 2008); 1,2,3…Avantgarde (Sala Rekalde Bilbao, 2007), i wiele innych.

125

biographical notes

ment und experiment (Munich, Germany, 2008); Artis Den Bosch (performance, the Netherlands); NOR.S. (Galería Moisés Pérez de Albéniz-Pamplona, 2008); 1,2,3…

Avantgarde (Sala Rekalde-Bilbao, 2007).

Marti Guixé kataloński projektant, pracuje w Barcelonie i Berlinie. W 1985 roku ukończył projektowanie wnętrz na Elisava w Barcelonie, a w 1986 roku rozpoczął studia na kierunku projektowanie przemysłowe w Scuola Polytecnica di Design (SPD) w Mediolanie. Niechętny projektowaniu rozumianemu jako stylizacja obiektów i form, stosuje podejście bezpwrzedmiotowe i często korzysta z jednorazowych, jadalnych lub po prostu tanich materiałów, które nadają jego pracom krótkotrwały, amorficzny charakter.

Martí Guixé zrewolucjonizował projektowanie pracując z żywą materią, która może ulec transformacji i rozkładowi, zacierając tym samym granice między antropologią, humorem i gastronomią, typografią, naukami humanistycznymi i ścisłymi, performance i projektowaniem.

Analizuje sytuacje, zachowania i gesty, po czym proponuje rady-

is a Catalan designer working in Barcelona and Berlin. He graduated in Interior Design from Elisava in Barcelona in 1985 and enrolled in an industrial design study program in Scuola Polytecnica di Design (SPD), Milan in 1986. His dislike of design as a stylized object and form and his non-objective approach is reflected in his frequent use of disposable, edible, or cheap materials and the quick and ephemeral character of much of his work. Martí Guixé revolutionised design by working on living matter, that can be transformed and decomposed, hybridising such areas as anthropology, humour, gastronomy, typography, the human sciences, exact sciences, performance, and design. He has analyses situations, behaviour and gestures and proposes radically effective solutions with minimal ergonomics, liberated from the image of an idealised body

Materialność

126

Materiality

kalnie, ale też skuteczne rozwiąza- where technocratic perspective has tried to create the right form. nia. Cechuje je ergonomia, wolna od wyidealizowanych obrazów formy doskonałej, narzucanej przez technokratyczny punkt widzenia.

Sally Gutierrez jest artystką wizualną ­łączącą w swojej twórczości sztukę współczesną i dokumentalizm.

Po uzyskaniu tytułu magistra sztuki w Madrycie Gutierrez wyjechała do Berlina, gdzie w latach 90. zeszłego wieku uczestniczyła w ruchu artystycznym działającym na terenie byłego Berlina Wschodniego. Następnie jako stypendystka Fulbrighta wyjechała do Nowego Jorku, gdzie studiowała medioznawstwo w New School Univer­ sity oraz brała udział w programie edukacyjnym Whitney Museum of American Art. W 2001 roku była rezydentką w World Trade Center w ramach programu Lower Manhattan Cultural Council. Po powrocie do Europy otrzymała stypendia, które umożliwiły jej podróż do Południowej Afryki oraz na Filipiny.

Prace Gutierrez były prezentowane w galeriach, muzeach, w programach telewizyjnych oraz podczas festiwali filmowych na całym świecie. Gutierrez wykładała w New School University. Jej pierwszy (nakręcony wspólnie z z siostrą Ga-

is a visual artist working in the hybrid field between contemporary art and documentary. After her M.A. in Art studies in Madrid, Gutierrez moved to Berlin and participated in the ‘90s art movement in former East Berlin.

She moved to New York on a Fulbright grant, completed a Masters in Media Studies at the New School and took part in The Whitney Museum of American Art Study Programme. In 2001 she received a residency grant from the LMCC in the World Trade Center. After moving back to Europe she received grants to travel to South Africa and the Philippines. Gutierrez’s work has been shown at international galleries, museums, TV channels and film festivals. Gutierrez has taught in the New School, and has given many talks and workshops and has been a jury member for several grants and festivals. Her first feature length documentary feature film, Tapologo, co-directed with her sister Gabriela,

noty biograficzne

127

brielą) długometrażowy film dokumentalny Tapologo otrzymał osiem międzynarodowych nagród. Obecnie wykłada sztukę współczesną na Wydziale Achitektury w Universidad Europea w Madrycie.

biographical notes

has received eight international awards. She currently teaches Contemporary Art at La Universidad Europea de Madrid Architecture School.

Lawrence Abu Hamdan brytyjsko-libański artysta Lawrence Abu Hamdan mieszka w Londynie i Bejrucie. Głównym punktem jego zainteresowań jest polityka słuchania i związek dźwięku z zagadnieniami urbanistycznymi. Pierwsza indywidualna wystawa Abu Hamdana Wolność samego słowa (The Showroom Gallery, Londyn, 2012) jest częścią trwającego projektu Aural Contract, który był również prezentowany w Homeworks 5 (Bejrut, 2010, i w IS Wyspa, Gdańsk, 2011).

Pozostałe prace artysty, to między innymi Model Court (Chisenhale Gallery, Londyn, 2011) i Marches (zrealizowana dla Artangel, Londyn, 2008). Lawrence Abu Hamdan publikował w kwartalniku „Cabinet Magazine”, pisał też na potrzeby 10 edycji Biennale w Szardży, a obecnie pracuje nad radiową trylogią dokumentalną na zamówienie The Showroom London oraz Casco Utrecht. Projekt ten jest również częścią jego studiów doktorskich w Centre for

British / Lebanese artist Lawrence Abu Hamdan is based between London and Beirut, his work is chiefly concerned with the politics of listening and the relationship between sound and urbanity. Abu Hamdan’s first solo exhibition The Freedom Of Speech Itself (The ShowroomLondon, 2012) is part of the ongoing Aural Contract project which has also been presented at Homeworks 5 (Beirut, 2010) and Wyspa Institute of Art (Gdańsk, 2011). Other works include Model Court (Chisenhale Gallery London, 2011) and Marches (Artangel-London, 2008). His hybridised practice includes writing for Cabinet Magazine and the 10th Sharjah Biennial and is now developing a radio documentary trilogy commissioned by The Showroom Gallery London, Casco Utrecht and as part of a Ph.D. at the Centre for Research Architecture Goldsmiths College. Abu Hamdan is

Materialność

128

Materiality

Research Architecture Goldsmiths part of the group running Batroun Projects, Lebanon and 113 Dalston College. Abu Hamdan jest członkiem grupy prowadzącej libański Lane in London.

Batroun Projects oraz 113 Dalston Lane w Londynie.

Sjef Henderickx urodzony w 1944 w Schiedam (Holandia), mieszka i pracuje w Holandii i Francji. W 1970 roku ukończył studia na Willem de Kooning Academie w Rotterdamie. Działalność artysty zbliżona jest do konceptualnej kategorii Spurensicherung [z niem. oznacza zabezpieczanie śladów; jako praktyka artystyczna – nowe podejście do tradycyjnej archeologii – red.], lecz cechuje ją podejście bardziej posthistoryczne w kontekście zawłaszczenia i przyspieszenia produkcji śladów. Mieszka i pracuje w Holandii i Francji.

born in 1944, Schiedam (The Netherlands), he lives and works in The Netherlands and France. Hendericx graduates from the Willem de Kooning Academy in Rotterdam in 1970. His work is related to the conceptual field of Spurensicherung [In German it means the process of securing circumstantial evidence; as an art form it can be seen as a response to or a criticism of scientific archaeology and the way archaeologists study things in hope of finding out more about the past - ed.] but takes a more posthistoric approach in the appropriation and acceleration of trace production. He lives and works in The Netherlands and France.

Arne Hendriks artysta z Amsterdamu, organizator wystaw, badacz i historyk (stopień magistra uzyskał na Uniwersytecie Amsterdamskim). W prowadzonych przez niego spekulatywnych badaniach nad wzornictwem inność i to co znajome w przed-

is an Amsterdam based artist, exhibition maker, researcher and historian (Master of Art - University of Amsterdam). In his speculative design research, the strange and the familiar continuously swap places and create perspectives on

noty biograficzne

129

miotach bez przerwy wymieniają się miejscami umożliwiając różne spojrzenia na radykalność codzienności i swojskość radykalności. Wierzy w transparentność informacji i jest aktywnym członkiem ruchu Open Design. Wykłada na wydziale Next Nature na Politechnice w Eindhoven, gdzie bada się społeczne uwarunkowania nanotechnologii. Wśród projektów artysty znajdują się Hacking Ikea, the Repair Manifesto, The Academy of Work, The Incredible Shrinking Man, oraz 8Billion City.

biographical notes

the radicality of everyday experience and the familiarity of the radical. He is a strong believer in the transparency of information and an active participant in the Open Design movement.

He teaches at the Next Nature department of the Technical University in Eindhoven which is concerned with investigating the social implications of nanotechnology. His projects include Hacking Ikea, the Repair Manifesto, The Academy of Work, The Incredible Shrinking Man, and 8Billion City.

Mateusz Herczka należy do pokolenia Commodore-64. Porzuciwszy malarstwo hiperrealistyczne dołączył do społeczności internetowych, gdzie współdziałanie, proces artystyczny i prezentacja służą badaniu takich zjawisk jak proces generatywny lub awarie systemów komputerowych. W Sztokholmie działał jako VJ, skłaniał się ku sztuce performance, wielokrotnie współpracował też z czołowymi szwedzkimi choreografami. Tworzył prace hybrydowe inspirowane zjawiskami biologicznymi i nauką o komputerach. W 2005 roku otrzymał Distinction Award na festiwalu Ars Electronica. Obecnie reali-

belongs to the Commodore-64 generation. Having abandoned hyperrealist painting, he joined online communities which merge sharing, artistic process and exhibition in exploring generative processes and crashing computers. He was active in the Stockholm live-scene as a VJ and gravitated towards performance art and many collaborations with some of Sweden’s main choreographers. Later he created hybrid works inspired by biology and computer science and received a Distinction Award (Ars Electronica, 2005). Currently he develops long term artistic research

Materialność

130

zuje długoterminowe projekty artystyczne odnoszące się do środowiska, techniki i globalnych subkultur nerdów, wykorzystując strategie typowe dla sztuki, nauki, dziennikarstwa i serwisów społecznościowych. Jego Open OOBE jest metodą do samodzielnego wykorzystania pozwalającą na porzucenie własnego ciała i projektowania się w innym miejscu dzięki połączeniu bezprzewodowej technologii trójwymiarowej z technikami stosowanymi w grach wideo i filmach.

Materiality

projects around nature, technology and global nerd subcultures using strategies from art, science, journalism and social networking. Open OOBE is a personal DIY method of leaving the body and projecting the self elsewhere combining hacked wireless 3D technology with videogames and filmmaking. His Puddle DriveThrough Simulation proposes a new interaction between fish and the community through experiments in the real and digital domain.

Ernst van der Hoeven urodzony w 1965 roku w Norwegii, mieszka i pracuje w Amsterdamie. Ernst van der Hoeven studiował historię sztuki na Uniwersytecie Groningen.

W 1994 roku był jednym z założycieli biura architektonicznohistorycznego Crimson w Rotterdamie, którego hybrydowe działania skupiają się na współczesnym obrazie miasta. W 2000 roku przeniósł się do Mediolanu, gdzie na Politechnice studiował architekturę krajobrazu. Po uzyskaniu dyplomu w 2002 roku otworzył EVDH, pracownię krajobrazu miejskiego. Projektuje się w niej ogrody i krajobrazy, urządza wystawy, tworzy realizacje

born in 1965 in Norway, lives and works in Amsterdam, the Netherlands.

Ernst van der Hoeven studied art history at the Rijksuniversiteit Groningen. In 1994, he co-founded the Rotterdam based architectural historian office Crimson, with a hybrid practice taking the contemporary city as its object. In 2000, he moved to Milan to study landscape architecture at the Politecnico. After graduating in 2002, he started EVDH, an urban landscape studio.

The studio designs gardens and landscapes, curates exhibitions, creates land related artwork, teaches and consults on the res-

noty biograficzne

nawiązujące do landartu, prowadzi działania edukacyjne oraz konsultacje dotyczące odbudowy i badań miejskiego środowiska naturalnego. Wspólnie z Frankiem Bruggemanem i Samirą Laloua wydaje „Club Donny”, magazyn poświęcony osobistemu doświadczaniu miejskiej przyrody. W 2011 roku Van der Hoeven brał udział w duńskiej wystawie Opera Aperta / Loose Work (prezentowanej podczas 54 edycji Biennale w Wenecji).

131

biographical notes

toration and exploration of nature in cities. Together with Frank Bruggeman and Samira Ben Laloua he publishes Club Donny, a journal on the personal experience of nature in an urban environment. In 2011 Van der Hoeven participated in the Dutch show Opera Aperta / Loose Work (54th edition of the Venice Biennale).

Katarzyna Józefowicz urodzona w 1959 roku w Lublinie. W latach 1981 – 86 studiowała na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Zajmuje się rysunkiem, rzeźbą i instalacją. Tworzy rozbudowane, wieloelementowe prace, wpisując je każdorazowo w zastane przestrzenie. Złożoność, wieloelementowość, modułowość, to najtrafniejsze określenie formy jej prac.

Swoje prace prezentowała w galeriach: Koło (Gdańsk); Galerii Foksal i Fundacji Galerii Foksal (Warszawa); Arsenał (Białystok); Białej (Lublin). Brała udział w: 2 Biennale w Berlinie oraz Biennale w Sydney.

born in Lublin in 1959. From 1981 to 1986 she studied Sculpture at the Academy of Fine Arts in Gdańsk. Her work combines elements of drawing, sculpture and installation. She creates extended works comprised of multiple pieces, adjusted to fit particular spaces. Her forms are best described as complex, modular and made of multiple parts. Her works have been exhibited in the following galleries: Koło (Gdańsk); Foksal Gallery and Foksal Foundation Gallery (both Warsaw); Arsenał (Białystok, Poland) and Biała Gallery (Lublin, Poland). She also participated in the 2nd Berlin Biennial and the Sydney Biennial.

Materialność

132

Materiality

Hiwa K urodzony w 1975 roku w Sulaymaniji (Irak). Jest artystą wizualnym i muzykiem (z wykształcenia malarz i gitarzysta flamenco). Jego zainteresowania artystyczne dotyczą przede wszystkim kategorii zdarzenia i performatywności, a także koncepcji artysty jako amatora.

Od 2005 roku realizuje projekty multimedialne, w których wykorzystuje paradoksy kompetencji kulturowej, uczestnictwa i nieformalnych praktyk rozpowszechniania wiedzy. Od 2006 roku współpracuje z gdańską Wyspa Progress Foundation. Od 2007 roku jest wraz z Anetą Szyłak kuratorem projektu Estrangement.

born in 1975, in Sulaymaniyah (Iraq), Hiwa K. is a visual artist and musician. He is trained both as a painter and as a flamenco guitar player. His major artistic interests focus on questions of event, performativity, as well as on the figure of the artist as an amateur. Since 2005, he has been developing multi-media projects that involve paradoxes of cultural competence, participation, and informal practices of the dissemination of knowledge. Since 2006, he has been collaborating with Wyspa Progress Foundation in Gdańsk. Since 2007, he is cocurator with Aneta Szyłak of the ongoing Estrangement project.

Grzegorz Klaman urodzony w 1959 roku w Nowym Targu, mieszka i pracuje w Gdańsku. Artysta i założyciel Wyspy w Gdańsku, od początku działalności artystycznej, która przypadła na połowę lat 80 XX wieku, wykorzystuje napięcie między ciałem, przestrzenią / miejscem a polityką. W Polsce był pionierem działań osadzonych w kontekście miejsca, sztuki w przestrzeni publicznej oraz

born in 1959 in Nowy Targ (Poland). Artist and founder of Wyspa in Gdańsk has, since the beginning of his artistic practice in the mid-80s, employed the tension between the body, space / site and the political. He pioneered context-related activities in the country, art in public space as well as activism through establishing independent structures for the production and

noty biograficzne

133

aktywizmu realizowanego dzięki powoływanym przez siebie niezależnym strukturom służącym produkcji i prezentacji sztuki współczesnej. Sztuka i zaangażowanie w życie kulturalne, społeczne i polityczne stanowi w jego pojęciu jedność, a działalność swoją opiera na lokalnych prawdach, artystycznych gestach jak również praktykach samostanowienia. Tworząc z przyjaciółmi zupełnie nową scenę artystyczną w mieście pozbawionym tradycji awangardowych doprowadził do powstania trwałej podstawy dla rozwoju nowatorskich i radykalnych postaw artystycznych. Stało się to możliwe dzięki wystąpieniom performatywnym, tworzeniu nowych miejsc wymiany twórczej, które wciąż podejmuje.

Jego idea Archeologii odwrotnej (1987) posłużyła jako fundament obecnych działań Wyspy mających na celu wywołanie dyskursu w dziedzinie kultury i polityki.

Klaman jest profesorem na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. W 2007 roku był stypendystą Fulbrighta (na Florydzkim Uniwersytecie Atlantyckim).

biographical notes

presentation of contemporary art. Taking both art and activism into the field of cultural, social and political life as one, he works between locally produced knowledge and artistic gestures as well as practices of self-governance.

His concept on Reversed Archeology (1987) set the foundations for Wyspa’s current interest in stimulating cultural and political discourse. Klaman is a professor in the Academy of Fine Arts. He was a Fulbright Scholar (Florida Atlantic University, 2007). His works were presented in Messiahs (Modem-Debrecen, Hungary), an installation Fear and Trembling and the group-show History of Violence (Haifa Art Museum) and Chosen (Digital Art Lab Holon). Earlier group exhibitions include: In-Between (Chicago, 2001), Łódź Biennale (Łódź, Poland, 2004), Dockwatchers (Gdańsk, 2005), Over and over again (Wrocław, 2009), Political Things (Gdańsk, 2010), Crushing in (Stockholm, 2010).

Materialność

134

Materiality

Katarzyna Krakowiak urodzona w 1980 roku, mieszka i pracuje w Gdańsku. w latach 2003 – 2006 studiowała na Akademi Sztuk Pięknych w Poznaniu.

W pracy szeroko wykorzystuje internet i środki komunikacji mobilnej. Uczestniczyła w programach rezydencyjnych i otrzymała stypendium Space Gallery (Bratysława, Słowacja, 2006), stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej (2007) oraz stypendium przyznawane przez 18th Street Art Center (Santa Monica, Kalifornia, 2010).

Krakowiak, rzeźbiarka i autorka instalacji, współpracuje z architektami, scenografami i specjalistami w dziedzinie komunikacji mobilnej. Buduje wirtualne pomniki wykorzystując połączenia radiowe i linki internetowe. Od 2005 roku bierze udział w platformie medialnej Ashaver220.net.

Jej prace były prezentowane na wielu wystawach, między innymi Tracing Mobility (Nottingham, 2010); WRO 09 Expander City (Wrocław); Free Radio Jaffa (Israeli Center for Digital Art, Holon, Izrael, 2009) oraz The Games & Theory (South London Gallery, 2008).

born in 1980, lives and works in Gdańsk (Poland). She studied at the Academy of Fine Arts in Poznań from 2003 to 2006 and works extensively using the Internet and mobile communications. She has received several residencies and scholarships such as at the Space Gallery (Bratislava, Slovakia, 2006), from the Ministry of Culture and National Heritage of the Republic of Poland (2007), and from the 18th Street Art Center (Santa Monica, Ca, 2010). As a sculptor and installation artist, Krakowiak has collaborated with architects, stage designers, and mobile communications technicians. She builds virtual monuments using radio connections and internet links. Since 2005 she has collaborated on the Ashaver220.net multimedia platform. Her work has been shown in many exhibitions, including Tracing Mobility (Nottingham, 2010), WRO 09: Expander City (Wrocław, Poland), Free Radio Jaffa (Israeli Center for Digital Art-Holon, 2009), and The Games & Theory (South London Gallery, 2008).

noty biograficzne

135

biographical notes

Robert Kuśmirowski urodzony w 1973 roku w Łodzi, mieszka i pracuje w Lublinie. Studiował na Wydziale Artystycznym Instytutu Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Performer, autor instalacji, obiektów, fotografii i rysunków.

Większość jego prac oparta jest na rekonstrukcji i kopiowaniu starych przedmiotów, dokumentów, fotografii, a raczej tworzeniu ich łudząco podobnych imitacji. Zazwyczaj nie mają one swego określonego pierwowzoru, a jedynie przywołują kulturę materialną pewnej epoki. Jego wystawy indywidualne odbyły się między innymi w Galerii Biała (Lublin); Bunkrze Sztuki (Kraków); Fundacji Galerii Foksal (Warszawa). Laureat Paszportu „Polityki” w kategorii sztuk wizualnych.

born in 1973 in Łódź, lives and works in Lublin (Poland). Studied at the Fine Arts Department at the Marie Curie-Skłodowska University in Lublin. A performer, author of installations, objects, photographs and drawings. In most of his work he reconstructs or copies old objects, documents, photos and makes near-exact imitations. Most of the time there is no original and the objects are created to recall the material culture of a certain era. He had individual exhibitions in Galeria Biała (Lublin), the Art Bunker (Kraków), in the Foksal Foundation Gallery. Twice nominated and one time winner of Polityka magazine’s Passport in Visual Arts.

Gilles Lepore urodzony w 1972 roku w Porrentruy (Szwajcaria). Filmowiec, autor komiksów i ilustrator.

W 1998 roku ukończył School of Visual Arts w Bienne (Szwajcaria). W 2000 roku odbył w Belgii praktykę reżyserską pod kierunkiem Jean-Jacques Adrie-

born in 1972, Porrentruy (Switzerland). Filmmaker, comic book author and illustrator. In 1998 he graduated from the School of Visual Arts in Bienne, Switzerland. In 2000 he had a film director internship in Belgium with Jean-Jacques Adrien. In 2003

Materialność

136

na. W 2003 roku był stypendystą w Pracowni Filmu Animowanego Profesora Jerzego Kuci w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Jego pierwszy krótki film animowany The Cage pokazywany był na licznych festiwalach. Członek Swiss Film oraz Swiss Association of Film Animators.

Materiality

he won a scholarship advised

by Professor Jerzy Kucia in the animation studio of the Academy of Fine Arts in Cracow. His first short, animated movie The Cage was presented on numerous film festivals. He is a member of Swiss Film and the Swiss Association of Film Animators.

Eduardo Matos urodzony w 1970 roku w Rio de Janeiro (Brazylia), mieszka i pracuje w Brukseli. Studiował sztuki piękne (malarstwo) oraz uzyskał stopień magistra współczesnych praktyk artystycznych na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Porto (FBAUP). Jest członkiem zespołu Instytutu Badań nad Sztuką, Projektowaniem i Społeczeństwem (i2ADS) w Kolegium Sztuk Pięknych na Uniwersytecie w Porto. Był wykładowcą na Wydziale Multimediów FBAUP, a także na Wydziale Sztuk Plastycznych w Akademii Sztuki i Projektowania w Caldas da Rainha. Od 1999 zajmuje się działalnością artystyczną i kuratorską. W latach 2008 – 2009 był artystą-rezydentem w lizbońskiej galerii Zé dos Bois. Był członkiem założycielem Salão Olímpico, ośrodka prowadzonego przez artystów. Opublikował książkę Salão Olímpico

born in 1970, Rio de Janeiro (Brazil), lives and works in Brussels. He graduated with a degree in Fine Arts (Painting) and has a Masters in Contemporary Artistic Practices, both from the Faculty of Fine Arts, University of Porto (FBAUP). He is a member of the Research Institute in Art, Design and Society group (i2ADS), School of Fine Arts, University of Porto. He was a teacher in the Multimedia Department from FBAUP and in the Plastic Arts Department from the Art and Design School in Caldas da Rainha. He has been working as an artist and exhibitions curator since 1999. Between 2008 and 2009 he was an artist-in-residence at Zé dos Bois Gallery in Lisbon. He was a founding member of Salão Olímpico, an artists’ run space. He published the book Salão Olímpico 03 / 06 (Serralves

noty biograficzne

137

03 / 06 (Muzeum Sztuki Współczesnej i Centrum Kultury Serralves, Vila Flor). W jego pracach język obrazów / wideo / rzeźby łączą się z przestrzenną, interaktywną trójwymiarowością instalacji.

biographical notes

Museum of Contemporary Art and Cultural Center Vila Flor). His works intersects the languages of image / video / sculpture with the spatial and interactive three dimensionality of the installation.

Maciej Mądracki urodzony w 1984 roku w Krakowie. Studiował filmoznawstwo w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2007 roku jest studentem reżyserii na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Autor filmów eksperymentalnych i krótkich form wideo.

born in 1984 in Cracow (Poland).

Graduate student of film studies in the Institute of Audiovisual Arts of Jagiellonian University.

Since 2007, he has been a student in film directing in the Krzysztof Kieślowski Department of Radio and Television of the University of Silesia in Katowice. He is the author of experimental movies and short video forms.

Michał Mądracki urodzony w 1979 roku w Krakowie. W 2003 roku ukończył religioznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pisarz, scenarzysta, autor krótkich form literackich i filmowych. Współpraca z francuską fotograficzką Anne Pery zaowocowała wystawą w ramach Miesiąca fotografii w Krakowie w 2003 roku oraz happeningiem zatytułowanym Borsuk Journey.

Ostatnio wydał mini-powieść pt. Żongler, Czarny Antek oraz dramat Requiem for a fractured pipe.

born in 1979 in Cracow (Poland).

In 2003 he graduated from with a degree in religious studies from Jagiellonian University. A writer, scenarist, author of short literary and film forms. His cooperation with French photographer Anne Pery resulted in exhibition during Photomonth (Cracow, 2003) and a happening titled Borsuk Journey. Lately, he has published two mini-novels Juggler, Black Tony and a theatre play Requiem for a fractured pipe.

Materialność

138

Materiality

Paulo Mendes urodzony w 1966 roku w Lizbonie, pracuje w Lizbonie i Oporto (Portugalia).

Paulo Mendes jest artystą wizualnym, kuratorem i producentem projektów kulturalnych.

Założyciel i członek stowarzyszenia PLANO 21. Swoje prace wystawia, zarówno indywidualnie jak i na wystawach grupowych, od początku lat dziewięćdziesiątych. W ciągu ostatnich 20 lat był również kuratorem kilku wystaw niezależnych, jak też organizowanych przez instytucje, promujących twórczość młodego pokolenia artystów portugalskich. Jego twórczość cechuje połączenie wielu dziedzin – kina, wzornictwa, architektury, muzyki, teatru, tańca, oraz różnorodność mediów wykorzystywanych w projektach, takich jak malarstwo, rysunek, fotografia, wideo, instalacja i sztuka performance. W jego pracach wyczuć można zacięcie polityczne, wyrażające się oporem wobec znormalizowanych modeli odbioru: Sztuka powinna być przestrzenią dyskusji, nie wykluczenia.

born in 1966 in Lisbon, he works in Lisbon and Oporto (Portugal).

An Art graduate, Paulo Mendes is a visual artist, curator and producer of cultural projects. Founder and member of the cultural association PLANO 21. He has been exhibiting his artwork, both individually and collectively, since the early ‘90s, having curated several independent and institutional exhibitions in the last twenty years that promote the development of a new generation of Portuguese creators. His work is characterised by the contamination between several fields – cinema, design, architecture, music, theatre, dance – and by the diversity of media which each project determines – painting, drawing, photography, video, installation and performance. His production takes on the strong contours of political affirmation, generating resistance to the normalised models of reception: Art should be a space for discussion, not for exclusion.

noty biograficzne

139

biographical notes

Inês Moreira urodzona w 1977 w Porto, portugalska architektka, kuratorka i badaczka sztuki. W swojej pracy porusza się na styku architektury, sztuki i spekulatywnych badań nad kulturą współczesną. W ostatnich latach, pod nazwą Performing Building Sites: curatorial research in / on space, przeprowadzała kuratorskie doświadczenia nad przestrzenią, proponując krytyczną analizę epistemologiczną w obszarze studiów kuratorskich (Goldsmiths College, Londyn).

Pracowała jako Cultural Programmer oraz Deputy Programmer z zakresu architektury i sztuki w biurze Europejskiej Stolicy Kultury 2012, portugalskiego Guimarães (od lutego 2010 do marca 2011). Kuratorka licznych projektów na polu wzajemnego przenikania się szeroko pojętej kultury i architektury. Koordynowała Laboratório de Arte Experimental w Instituto das Artes / Ministério da Cultura, w Lizbonie (2003 – 05); współzałożycielka niezależnej grupy artystycznej Plano 21 Associação Cultural, członkini grupy Terminal Project (od 2005).

Jest również założycielką eksperymentalnego projektu kuratorskiego petit CABANON (od 2007), oraz pełni funkcję kuratorki re-

born 1977 in Porto. She is an architect, researcher and curator based in Portugal. In her work she has experimented with collaborations between architecture, contemporary art and speculative / oblique research on contemporary culture. In recent years she has been developing curatorial research on space, under the title Performing Building Sites: curatorial research in / on space, which proposes a critical epistemology in the field of curatorial studies (Goldsmiths College, London) She was Cultural Programmer of Architecture for the European Capital of Culture 2012, in Guimarães, Portugal, and Deputy Programmer for Art+Architecture (from February 2010 to March 2011).

She is now curating a number of projects interfacing architecture and cultural studies. She coordinated the Laboratório de Arte Experimental of Instituto das Artes / Ministério da Cultura, Lisbon (2003 – 05); was co-founder of the independent art group Plano 21 Associação Cultural, and part of the team of Terminal Project (2005…); she is also the founder of the experimental curatorial project petit CABANON

Materialność

140

zydencyjnej w Museo Extremeño Iberoamericano de Arte Contemporâneo w Badajoz, w Hiszpanii (od 2007).

Materiality

(2007…); and resident curator at Museo Extremeño Iberoamericano de Arte Co ntemporâneo in Badajoz, Spain (2007…).

Partizan Publik (Christian Ernsten, Joost Janmaat) Partizan Publik to grupa stworzona przez inżynierów społecznych dążących do sprawiedliwości na drodze badań naukowych, projektowania i komunikacji. Grupa Partizan Publik oddana jest idei walecznego społeczeństwa. Partizans badają, tworzą i wdrażają narzędzia społeczne, polityczne oraz kulturowe, które prowadzą do pozytywnych i trwałych zmian w życiu ludzi i w ich otoczeniu. pp prowadzi amsterdamskie obchody rocznicy drugiej wojny światowej, są też współkuratorami programu rezydencji Power House w Detroit. Byli redaktorami naczelnymi Beyroutes; A Guide to Beirut two subjective city guides oraz The Spontaneous City. Założyli Mediamatic Travel, internetową agencję turystyczną typu peerto-peer proponującą wycieczki do kulturowego undergroundu.

Wykładali inżynierię społeczną metropolii amsterdamskiej w ramach międzywydziałowego kursu licencjackiego na Uniwersytecie w Amsterdamie.

Partizan Publik is a group of social engineers that produce public equity through research, design and communication.

Partizan Publik is devoted to a braver society. The Partizans explore, produce and implement social, political and cultural instruments, which generate positive and sustainable change for people and their surroundings. pp directs the Amsterdam commemoration of the Second World War, they co-curate the Power House artist-in-residency in Detroit and they were also editor-in-chief of Beyroutes and A Guide to Beirut, two subjective city guides, as well as of The Spontaneous City. They set up Mediamatic Travel, a P2P online travel agency to the cultural underground and gave a lecture entitled Social Engineering the Amsterdam Metropolis, and an interdisciplinary Minor at the University of Amsterdam.

noty biograficzne

141

biographical notes

Lex Pott w pracach projektanta Lexa Potta widoczne jest zainteresowanie performatywnymi i informacyjnymi właściwościami materiałów, zwłaszcza żelaza, kamienia, drewna i szkła. Swoich projektów nie przysłania pośrednią i zawiła estetyką, stara się raczej dotrzeć do bezpośrednich, intuicyjnych przekazów emitowanych poprzez same materiały. Rolą projektanta jest ich uwidocznienie. Pott ma pracownię na terenie starej stoczni w NDSMTerrein na obrzeżach Amsterdamu. W 2009 roku ukończył z wyróżnieniem Design Academy Eindhoven.

in his design work Lex Pott displays an interest in the performative and informative qualities of materials as such, with a preference for iron, stone, wood and glass. He does not armour his designs with indirect and confusing aesthetics but seeks a direct and intuitive connection with how its material properties speak to us. The role of the designer is to make these qualities visible. Pott works from his studio in an old shipyard on the NDSM Terrain, one of the last fringes in Amsterdam. He graduated cum laude in 2009 from the Design Academy Eindhoven.

Patrícia Azevedo Santos urodzona w 1984 roku w Porto (Portugalia). Artystka i badaczka. Dyplom z malarstwa uzyskała na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Porto – tam też uzyskała stopień magistra sztuki i projektowania przestrzeni publicznej. Jej pierwsza wystawa indywidualna Mobilidade Relativa odbyła się w 2007 roku w Instytucie Nauk Biomedycznych Abel Salazar (Porto). Od tamtej pory uczestniczyła w wystawach grupowych, jej artykuły uka-

born in 1984 in Porto (Portugal), she is an artist and researcher.

She has a degree in Painting, from the Department of Fine Arts, University of Porto, Portugal. She also holds a Master’s in Art and Design for Public Space, from the Department of Fine Arts, University of Porto, Portugal. Azevedo Santos organised her first solo exhibition, Mobilidade Relativa, in 2007 (Institute of Biomedical Sciences Abel Salazar, Porto, 2007). Since then

Materialność

142

zywały się zbiorowych publikacjach naukowych, brała też udział w konferencjach. W 2011 roku rozpoczęła studia doktoranckie w dziedzinie sztuki publicznej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Lizbońskiego. W pracy badawczej skupia się na możliwych związkach między praktyką artystyczną, przestrzenią publiczną i teoriami demokracji.

Materiality

she has participated in collective exhibitions and integrated scientific publications and meetings.

In 2011, she started her Ph.D. studies in Public Art (Faculty of Fine Arts, University of Lisbon, Portugal). Her research interests fall upon possible articulations between artistic practice, public space and theories of democracy.

Hito Steyerl urodzona w 1966, mieszka w Berlinie. Hito Steyerl jest artystką wideo i autorką filmów, teoretyczką, pisarką i dziennikarką. Zaczynała jako autorka dokumentalnych esejów filmowych, po czym odnalazła się w polu sztuki współczesnej. Jej głównym punktem zainteresowania jest obraz cyfrowy, jego cyrkulacja i materialność. W jej pracach oraz zainteresowaniach teoretycznych istotną rolę odgrywają zagadnienia globalizacji kulturowej, feminizmu i teorii politycznej. Pracuje jako profesor Nowych Mediów na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Artystycznego w Berlinie. Jej prace były pokazywane na wiodących wystawach sztuki, jak np. Documenta w Kassel oraz prezentowane w prestiżowych instytucjach wystawienniczych, włączając w to: Moderna

born in 1966; she is video artist, filmmaker, theorist, author and journalist. Steyerl started out as an essay filmmaker and successively moved into the art field.

Her main interests are the digital image, it´s circulation and it´s materiality. She works as professor for New Media in the Fine Arts Department of the University of Arts Berlin. She has exhibited at the topmost world exhibitions, such as Documenta in Kassel, and in leading art institutions, including: Moderna Museet, Kunstwerke, Chisenhale Gallery, and Neue Berliner Kunstverein.

Migration, cultural globalisation, feminism and political theory are central themes of her artistic as well as her theoretical work.

She works as a professor at UdK Berlin; and also lectures at Dutch

noty biograficzne

Museet, Kunstwerke, Chisenhale Gallery i Neue Berliner Kunstverein. Oprócz pracy na berlińskim Uniwersytecie Artystycznym, Steyerl wykładała gościnnie w Dutch Art Institute, Akademii Sztuki w Malmö, Akademie der bildenden Kuenste we Wiedniu, Królewskiej Akademii Sztuki w Kopenhadze, Goldsmiths w Londynie, Bard College.

143

biographical notes

Art Institute, Malmö Art Academy, Akademie der bildenden Kuenste Vienna, Royal Art Academy Copenhagen, Goldsmiths London, Bard College, Helsinki Art Academy.

Michał Szlaga urodzony w 1978 roku w Gdańsku.

Michał Szlaga jednym

z najbardziej cenionych polskich fotografików. W 2003 roku ukończył studia na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Zajmuje się zarówno fotografią artystyczną jak i komercyjną fotografią prasową. Jego rodzinne miasto, a przede wszystkim Stocznia Gdańska, stało się jego obsesją.

Od 2000 roku Szlaga dokumentuje postępującą degradację terenu byłej stoczni. Od 2008 roku artysta tworzy project Polska Dziennik, osobisty dziennik fotograficzny. Najnowszym projektem Szlagi jest Global Prosperity (realizowany wspólnie z Maksem Cegielskim, dziennikarzem i podróżnikiem), który jest fotograficzną podróżą do Indii śladami statków wyprodukowanych

born in 1978 in Gdańsk (Poland), he is one of the most reputed Polish photographers. In 2003 he graduated from The Academy of Fine Arts in Gdańsk. Szlaga is active both in artistic and commercial press photography domains. As an artist he is obsessed with his city, or more precisely with the former Gdańsk Shipyard area. Since 2000 Szlaga has been documenting changes occurring on the premises of the former Gdańsk Shipyard area. Since 2008 the artist has been creating the Polska Dziennik [Polska, the Diary] project, a personal photodiary. Szlaga’s newest project is Global Prosperity (together with Maks Cegielski, a journalist and globetrotter) was a photographic journey to India following the footsteps of ships produced in the

Materialność

w Stoczni Gdańskiej. Jego dokonania artystyczne zostały docenione i udokumentowane przez stacje telewizyjne NDR, ARD, ZDF, Al Jazeera, French ARTE, English AJ1, Euronews, Polish TVP1 i TVP KULTURA. Artysta pokazywał swoje prace między innymi w IS Wyspa, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski i na Festiwalu Fotografii w Łodzi.

144

Materiality

Gdańsk Shipyard. His artistic work has been appreciated and documented by numerous TV channels: NDR, ARD, ZDF, Al Jazeera, French ARTE, English AJ1, Euronews, Polish TVP1 and TVP KULTURA. He participated in group shows at Wyspa Institute of Art, in the Ujazdowski Castle Center for Contemporary Art and at Photofestival in Łodź.

Aneta Szyłak jest kuratorką i teoretyczką sztuki. Współzałożycielka, a obecnie dyrektor artystyczna Instytutu Sztuki Wyspa - działającego na terenach dawnej Stoczni Gdańskiej, platformy intelektualnej dla współczesnej kultury wizualnej. Wiceprezeska Fundacji Wyspa Progress. Jej projekty charakteryzują się poszukiwaniem wnikliwych odpowiedzi na kulturalne, polityczne, społeczne, architektoniczne i instytucjonalne właściwości współczesnego świata, wśród nich Praca i wypoczynek (IS Wyspa / Alternativa, Gdańsk, 2011); Estrangement (wspólnie z Hiwą K: IS Wyspa / Alternativa, Gdańsk, 2011 i The Showroom Gallery, Londyn, 2009); Na Okrągło 1989 – 2009 (Hala Stulecia, Wrocław, 2009); Chosen (wspólnie z Galit Eilat:

curator and art theorist, cofounder and currently director of the Wyspa Institute of Art – an intellectual environment for contemporary visual culture in the former Gdańsk Shipyard, and Vice-President of the Wyspa Progress Foundation.

Her projects are characterized by powerful responses to cultural, political, social, architectural and institutional peculiarities and include Labour & Leisure (Wyspa / Alternativa-Gdańsk, 2011); Estrangement (with Hiwa K: Wyspa / Alternativa-Gdańsk, 2011 and The Showroom-London, 2009); Over and over again 1989–2009 (Wrocław Centennial Hall, 2008); Chosen (in collaboration with Galit Eilat: Digital Art Lab-Holon, Israel) and many others. She has lectured at many

noty biograficzne

Digital Art Lab w Holon, Izrael, 2006) i wiele innych. Wykładowczyni renomowanych uczelni, w tym Uniwersytetu Kopenhaskiego, Bard College, New School University, czy nowojorskich: Queens College i NYU; jako guest professor pracowała w Akademie der bildende Kunste w Moguncji.

Doktorantka programu Curatorial / Knowledge, w Goldsmiths w Londynie oraz na Uniwersytecie Kopenhaskim.

145

biographical notes

art institutions including Copenhagen University, Bard College, New School University, Queens College and NYU, both in NYC, and worked as a guest professor at the Akademie der Bildende Kunste in Mainz, Germany.

PhD student at the Curatorial / Knowledge at Goldsmiths, London and University of Copenhagen.

Ronald van Tienhoven jest artystą, projektantem działającym na różnych polach, specjalizującym się w kryminalistyce kulturowej. Od 1993 roku działa głównie w przestrzeni publicznej tworząc sztukę krajobrazową lub projektując monety euro. Posługuje się multidyscyplinarnymi narzędziami, działa w przeróżnych kontekstach. Lata 2011 – 2012 poświęcił własnym projektom artystycznym podejmującym wątek wizualnego i psychologicznego wpływu narracji i historii na przestrzeń miejską.

is an artist, designer, and intermediary, specialising in fine cultural forensics. From 1993 onward he has worked primarily in the public domain with projects ranging from landscape art to euro coin design. His toolbox is multidisciplinary, his contexts are manifold. In 2011 and 2012 his focus is mainly on self-initiated art projects that address the way narrative and history leave their visual and physical imprint in the urban realm.

Materialność

146

Materiality

Leire Vergara jest niezależną kuratorką, mieszkającą i pracującą w baskijskim mieście Bilbao, gdzie pracuje jako redaktorka i członkini Bulegoa z / b, niezależnego biura sztuki i wymiany wiedzy. W latach 2006 – 2009 pracowała jako główna kuratorka Sala Rekalde (Bilbao). W tym okresie praktyki kuratorskiej, skupiła się na produkcji projektów zewnętrznych, zachęcając do poszukiwania nowych sposobów przekraczania granic white cube. Vergara, mocno zaangażowana w edukację artystyczną, koordynowała liczne konferencje, warsztaty i spotkania, a jej wykłady były jednymi z głównych punktów programu. Od 2002 do 2005 roku, wraz z Peio Aguirre, współtworzyła struktury biura produkcji artystycznej D.A.E (Donostiako Arte Ekinbideak) w Donostia-San Sebastián. Publikowała w wielu czasopismach i katalogach artystycznych i kulturalnych.

Doktorantka programu Curatorial / Knowledge, na Wydziale Kultury Wizualnej w Goldsmiths, w Londynie.

is an independent curator who lives and works in Bilbao. She is an editor and member of Bulegoa z / b, an independent office for art and knowledge, recently opened in Bilbao. From 2006 until 2009, she worked as chief curator at Sala Rekalde (Bilbao).

During this period of her curatorial practice, she paid special attention to the production of commissioned projects that encouraged new ways of transcending the limits of the white cube.

She also developed a strong commitment to art education through various conferences, workshops and meetings that were pivotal to the exhibitions programme. From 2002 to 2005, together with Peio Aguirre, she co-directed the independent art production structure D.A.E (Donostiako Arte Ekinbideak) with its base in Donostia-San Sebastián.

She has contributed as a writer to a number of art and cultural magazines and catalogues. She is a PhD student on the Curatorial / Knowledge programme, in the Visual Cultures department at Goldsmiths, London.

noty biograficzne

147

biographical notes

mariusz Waras urodzony w 1978 roku w Gdyni. Mariusz Waras jest grafikiem, artystą street-artowym, podróżnikiem i architektem-amatorem.

Ukończył studia na Wydziale Grafiki gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie obecnie pracuje na stanowisku asystenta w pracowni malarstwa Profesora Jerzego Ostrogórskiego. Jest autorem kilkuset murali realizowanych w ramach własnego projektu m-city. Głównym motywem jego twórczości jest krajobraz miejski. Prace artysty można oglądać między innymi w galeriach w Warszawie, Gdańsku, Berlinie, Paryżu, Budapeszcie, São Paulo, Rio de Janeiro, Bolzano, Londynie i Pradze. W wolnym czasie jest kuratorem gdyńskiej galerii billboardowej 238 × 504 i archiwistą-kolekcjonerem polskiej sztuki ulicznej. Zawodowo zajmuje się projektowaniem graficznym, jest laureatem wielu konkursów. Najważniejsze wystawy: Cans Festival (Londyn, 2008); Artyści zewnętrzni (BWA Awangarda, Wrocław, 2008); Manifesta 7 (Bolzano, Włochy, 2008); Fabryka (CSW, Toruń, 2009); Monumentalart (Gdańsk, 2009); Obiekty pneumatyczne (Galeria Awangarda, Wrocław, 2010); Urban Jungle

born 1978 in Gdynia (Poland), Mariusz Waras is a graphic artist, outdoor painter, traveller and amateur architect. A graduate of the Graphic Department at the Gdańsk Fine Arts Academy, where he is currently professor Jerzy Ostrogórski’s assistant in the painting studio. He is the author of several hundred mural paintings under his own m-city project. Urban landscape is the main motif in his artwork.

His works are exhibited, among others, in galleries in Warsaw, Gdańsk, Berlin, Paris, Budapest, São Paulo, Rio de Janeiro, Bolzano, London and Prague. In his free time he is the curator of the billboard gallery 238 × 504 in Gdynia and a Polish street art archivist / collector. Professionally he is a freelance graphic designer and has frequently been awarded in contests. Major exhibitions include: Cans Festival (London, 2008); Artyści zewnętrzni (Outdoor Artists, BWA Awangarda-Wrocław, 2008); Manifesta 7 (Bolzano, Italy, 2008); Fabryka (Factory, CoCAToruń, 2009); Monumentalart (Gdańsk, 2009); Obiekty pneumatyczne (Pheumatic Objects, Awangarda Gallery-Wrocław,

Materialność

148

(Itinerrance Gallery, Paryż, 2010); Eurotrash (Brooklynite Gallery, Nowy Jork, 2010); NuArt (Stavanger, Norwegia, 2010); Art Basel Miami / Primary Flight (Miami, 2010); The Power of Fantasy (BOZAR, Bruksela, 2011); Divergence (North Art Space, Dżakarta, Indonezja, 2011).

Materiality

2010); Urban Jungle (Itinerrance Gallery-Paris, 2010); Eurotrash (Brooklynite Gallery-New York, 2010); NuArt (Stavanger-Norway, 2010); Art Basel Miami / Primary Flight (Miami, 2010); The Power of Fantasy (BOZAR-Brussels, 2011); Divergence (North Art Space-Jakarta, Indonesia, 2011).

Jólan van der Wiel ukończył wzornictwo w Design Lab na Akademii Gerrit Rietveld latem 2011 roku. Jego projekty cechuje delikatna równowaga między kontrolowanymi i niekontrolowanymi siłami natury. W 2012 roku otrzymał nagrodę Innovation Award for Young Talent.

graduated as a designer from the Design Lab of the Gerrit Rietveld Academy in the summer of 2011. His designs manifest a fragile balance between the controllable and uncontrol; able forces of natural phenomena. He is the winner of the 2012 Innovation Award for Young Talent.

Erlea Maneros Zabala pochodzi z Bilbao (Kraj Basków), mieszka i pracuje w Los Angeles. Maneros Zabala początkowo zajmowała się malarstwem, ostatecznie jednak przeszła do praktyk konceptualnych analizujących i dekonstruujących kompozycję obrazów. Interesują ją również współczesne implikacje kulturowe różnych form i mediów. W swoich pracach – często tworzonych na zasadzie zawłaszczenia, reprodukcji lub seryjności

originally fom Bilbao (Basque Country) she lives and works in Los Angeles. Originally trained as a painter, Maneros Zabala has developed a conceptual practice that analyses and deconstructs how images are put together, while concurrently addressing the contemporary cultural implications of the diverse forms and mediums she engages. Her works address abstraction, but often through the use of figura-

noty biograficzne

149

– podejmuje tematy abstrakcyjne, lecz czyni to zwykle przy pomocy materiałów figuratywnych.

Po uzyskaniu stopnia licencjata (Glasgow School of Art), podjęła studia magisterskie na California Institute of the Arts, które ukończyła w roku 2003. Najważniejsze wystawy: Manifesta 8 (Murcja / Kartagena, Hiszpania); Immaterial (Ballroom Marfa, Marfa, Teksas); Picture Industry [Goodbye to All That] (Regen Projects, Los Angeles), After the Final Simplification of Ruins (Centro Cultural Montehermoso, Vitoria-Gasteiz, H ­ iszpania oraz The backroom, Kadist Art Foundation, Paryż, 2007). Wystawy indywidualne: Redcat (Los Angeles); Stiftelsen 3,14 (Bergen); Museo Experimental El Eco (Meksyk); Carreras Múgica (Bilbao); Redling Fine Art (Los Angeles) oraz Abstract Cabinet, Sala Rekalde (Bilbao).

biographical notes

tive material. They often involve appropriation, reproduction and seriality. After her BFA in the Glasgow School of Art, she received her MFA from the California Institute of the Arts in 2003 and since then her most relevant exhibitions include: Manifesta 8 (Murcia / Cartagena, Spain); Immaterial (Ballroom Marfa, Texas); Picture Industry [Goodbye to All That] (Regen ProjectsLos Angeles); After the Final Simplification of Ruins (Centro Cultural Montehermoso-VitoriaGasteiz, Spain); and The backroom (Kadist Art Fund. – Paris, 2007). She has had solo exhibitions at Redcat (Los Angeles); Stiftelsen 3,14 (Bergen); Museo Experimental El Eco (Mexico City); Carreras Múgica (Bilbao); Redling Fine Art (Los Angeles) and at the Abstract Cabinet, Sala Rekalde (Bilbao).

Silvia Zayas urodzona w 1978 roku w León (Hiszpania). Silvia Zayas działa na granicy sztuki performance, wideo i szeroko rozumianej choreografii. Zainteresowana możliwościami przenoszenia języka filmu dokumentalnego na różne formy performatywne. Do najważniejszych prac artystki należą:

born 1978 in León (Spain). ­Silvia Zayas is an artist working in between the boundaries of performing art, video making and expanded choreography.

Her practice develops around the possible forms of transferring the documentary filmic language into different performative dis-

Materialność

150

Tríptico 0 (Pushing the Medium, International Artistic Symposium, Nodar, Portugalia, 2006).

Peep-show dla jednego widza zaprezentowany na Off Limits (Madryt, 2009). Devenir, devenir [Becoming, Becoming], po raz pierwszy pokazany na Festival In Tránsito (La Casa Encendida, Madryt, 2009). Współpracowała też z filmowcem Chusem Domínguezem przy filmie dokumentalnym Silent Karaoke, który był prezentowany na Festiwalu Filmowym w Ponferrada (2010), Festival Sismo of Performing Arts (Madryt 2010) i 24 edycji Festival Les Instants Vidéo (Camagüey, Kuba, 2011). Obecnie wspólnie ze swoją matką Isabel Serrą pracuje nad serią performance, w skład której wchodzą No se habla de política en la mesa [Nie rozmawiaj przy obiedzie o polityce] (prezentowany w Albéitar Theater, León, 2011) i São Tomé revisitado (wyprodukowany we współpracy z MUSAC Artistic Creation Grant, 2011) i po raz pierwszy zaprezentowany w Contemporánea (Madryt, 2012).

Materiality

positives. Some of her most relevant productions are: Tríptico 0 (Pushing the Medium, International Artistic SymposiumNodar, Portugal, 2006). A peep show for a single spectator premiered at Off Limits (Madrid, 2009). Devenir, devenir [Becoming, Becoming] premiered in the Festival In Tránsito (La Casa Encendida-Madrid, 2009). She has also collaborated with film-maker Chus Domínguez on the production of the documentary film Silent Karaoke, which has been shown in Ponferrada Film Festival (2010), Festival Sismo of Performing Arts (Madrid, 2010) and 24th Festival Les Instants Vidéo (Camagüey, Cuba, 2011). Most recently, she is working on a series of performances developed in collaboration with her mother Isabel Serra such as No se habla de política en la mesa [Do Not Talk about Politics at the Dinner Table] shown at Albéitar Theater (León, 2011) and São Tomé revisitado produced with the help of MUSAC Artistic Creation Grant (2011) and premiered in Escena Contemporánea (Madrid, 2012).

noty biograficzne

151

biographical notes

Lisa Schmidt-Colinet, Alexander Schmoeger, & Florian Zeyfang współpracują od 2001 roku, wspólnie realizując wystawy i projekty. Jako kolektyw artystyczny / architektoniczny / kuratorski RAIN byli kuratorami kilku wystaw, między innymi 4D – 4 Dimensions, 4 Decades (Biennale w Hawanie, 2003); Supermover (Fotofest Houston, 2002); HALLWAY (MAK, Wiedeń, 2001); This Is My House (MAK Schindler House Center for Art and Architecture / Mackay Appts, Los Angeles, 2001). Od roku 2008, Schmidt-Colinet, Schmoeger, i Zeyfang tworzą instalacje rzeźbiarskie i architektoniczne pokazywane na wystawach indywidualnych i grupowych, wykorzystując takie materiały jak drewno, beton, slajdy, wideo i inne. Razem z Eugenio Valdés Figueroa opublikowali Pabellón Cuba, rozległe wydawnictwo o sztuce, architekturze i filmie na Kubie (b_books, Berlin 2008).

Lisa Schmidt-Colinet i Alexander Schmoeger są architektami mieszkającymi w Wiedniu; Florian Zeyfang jest jest artystą zamieszkałym w Berlinie.

Lisa Schmidt-Colinet and Alexander Schmoeger are architects and live in Vienna; Florian Zeyfang is an artist from Berlin.

They have collaborated on exhibitions and projects since 2001.

Within the artist / architect / curator collective RAIN they curated several exhibitions, including 4D – 4 Dimensions, 4 Decades (Havana Biennial 2003); Supermover (Fotofest-Houston, 2002); HALLWAY (MAK-Vienna 2001); This Is My House (MAK: Schindler House Center for Art and Architecture-Vienna / Mackay Appts-Los Angeles , 2001).

Since 2008, Schmidt-Colinet, Schmoeger, and Zeyfang have conceived sculptural and architectonical installations for group and solo exhibitions, working with wood, concrete, slide projection, video, and other materials. Together with Eugenio Valdés Figueroa, they published Pabellón Cuba, an extensive reader on art, architecture and film in Cuba (Berlin: b_books, 2008).