Θεατρικοί συγγραφείς εκτός Ευρωπαίων by Afroditi Fragkou

Θεατρικοί Συγγραφείς εκτός Ευρωπαίων

PDF που παράγονται χρησιμοποιώντας την ανοικτού περιεχομένου εργαλειοθήκη mwlib. Βλέπε http://code.pediapress.com/ για περισσότερες πληροφορίες. PDF generated at: Mon, 20 Dec 2010 16:01:51 UTC

Περιεχόμενα Άρθρα Αμερικανοί

Άρθουρ Μίλερ

Έντουαρντ Άλμπι

Ευγένιος Ο'Νηλ

Λάνγκστον Χιουζ Λάνγκστον Χιουζ

21 21

Λίλιαν Χέλμαν

Μάξγουελ Άντερσον Μάξγουελ Άντερσον

27 27

Μάρεϊ Σίσγκαλ

Τένεσι Ουίλιαμς

Τόμας Στερνς Έλιοτ

Καναδοί

Μισέλ Τραμπλαί

Παραπομπές Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

Άδειες Άρθρου Άδεια

Αμερικανοί

Άρθουρ Μίλερ Άρθουρ Μίλερ Άρθουρ Μίλερ

O θεατρικός συγγραφέας Άρθουρ Μίλερ Πραγματικό Άρθουρ Άσερ Μίλερ όνομα: Γέννηση: 17 Οκτωβρίου 1915 Νέα Υόρκη Θάνατος: 10 Φεβρουαρίου 2005 (89 ετών) Ρόξμπερι, Κονέκτικατ Είδος: Εθνικότητα:

Θέατρο, δοκίμιο ΗΠΑ

Κυριότερα έργα: Ο θάνατος του εμποράκου, Ήταν όλοι τους παιδιά μου, Οι Μάγισσες του Σάλεμ, Πάνω από τη γέφυρα Επιδράσεις: Ερρίκος Ίψεν, αρχαιοελληνική τραγωδία Ιστοσελίδα: The Arthur Miller Society Επίσημη Ιστοσελίδα [1]

Ο Άρθουρ Άσερ Μίλερ (Arthur Asher Miller, 17 Οκτωβρίου 1915, Νέα Υόρκη - 10 Φεβρουαρίου 2005, Κονέκτικατ) ήταν ένας από τους κορυφαίους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς. Τα έργα του ασκούσαν κριτική στις Ηνωμένες Πολιτείες, την κυβέρνηση και τον τρόπο ζωής των κατοίκων της, ενώ εξέθεταν και τα ψεγάδια του λεγόμενου "Αμερικανικού ονείρου"[2] , κάτι για το οποίο είχε δεχτεί κριτική στις ΗΠΑ. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο βιογράφος του, Μάρτιν Γκότφριντ, "σπάνια ένας καλλιτέχνης έχει δεχτεί τόσες πολλές επιθέσεις και συκοφαντίες στην πατρίδα του και ταυτόχρονα έχαιρε βαθιάς εκτίμησης σε όλον τον κόσμο". [3] Η καθιέρωση του ήρθε με το κλασσικό έργο «ο Θάνατος του Εμποράκου», σημείο αναφοράς του θεάτρου του 20ού αιώνα[2] , ίσως το καλύτερό του έργο κατά τους ειδικούς[4] , μια ιστορία για μια μικροαστική Αμερικανική οικογένεια που συνεθλίβη υπό το βάρος του Αμερικανικού καπιταλισμού. Κατά σύμπτωση, η 10η Φεβρουαρίου, ημερομηνία θανάτου του, ήταν η 56η επέτειος από την πρεμιέρα του έργου αυτού. [5] [6] Είχε πέσει θύμα του μακαρθισμού, καθώς καταδικάστηκε επειδή αρνήθηκε να καταδώσει συναδέλφους του με κομουνιστική δράση στην Επιτροπή Αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων. Παρ’ όλο που ενστερνίστηκε ιδέες της αριστεράς και σχετιζόταν με άτομα του Κομμουνιστικού Κόμματος, αρνήθηκε ότι ήταν ποτέ μέλος του[7] [8]

Άρθουρ Μίλερ . Επίσης, αν και δεν υπήρξε θρησκευόμενος[9] , απέκτησε συνείδηση της εβραϊκής του ταυτότητας, αντιμετωπίζοντας τον αντισημιτισμό των προπολεμικών χρόνων και το Oλοκαύτωμα στη συνέχεια[10] . «Ήταν βράχος και έμοιαζε με βράχο, εννοώ ότι και η φυσική παρουσία του ήταν επιβλητική», είχε δηλώσει για τον Μίλερ ο θεατρικός συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ στην είδηση του θανάτου του. «Ήταν ηγέτης… Απόλυτα ανεξάρτητος, με μια αταλάντευτη κριτική ευφυΐα». [3] Κυρίως μαζί με τον Τένεσι Ουίλιαμς και λιγότερο με τον Ευγένιο Ο'Νιλ, ο Μίλερ θεωρούνταν ένας από τους πιο γνωστούς και επιτυχημένους Αμερικανούς συγγραφείς μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ορισμένα από τα έργα του έγιναν κινηματογραφικές ταινίες, από σκηνοθέτες όπως ο Τζον Χιούστον, ο Σίντνεϊ Λιούμετ και ο Κάρελ Ράιζ.

Βιογραφία Πρώτα χρόνια και σπουδές Ο Άρθουρ Μίλερ γεννήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 1915 στη Νέα Υόρκη, ανατολικά της 12ης Οδού. Η οικογένειά του είχε εβραϊκές ρίζες και μεγάλωσε με θρησκευτική ανατροφή. Ο πατέρας του, Ισιντόρ Μίλερ, μετανάστης από την Πολωνία, είχε αποκτήσει μεγάλη περιουσία από μια βιοτεχνία και κατάστημα γυναικείων ρούχων, ενώ η μητέρα του, Ογκούστα Μπάρνετ, ήταν Αμερικανίδα που είχε εργαστεί ως δασκάλα στο δημόσιο, ενώ ο πατέρας της είχε ρίζες από την ίδια πόλη της Πολωνίας απ' όπου κατάγονταν και οι Μίλερ[11] . Ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά της οικογένειας, με μεγαλύτερο τον Κέρμιτ και μικρότερη την Τζόαν, η οποία αργότερα ακολούθησε καριέρα στην υποκριτική[5] . Πήγε στο δημόσιο σχολείο του Χάρλεμ και τέλειωσε το γυμνάσιο το 1932, όντας μέτριος μαθητής με καλές επιδόσεις στον αθλητισμό. Εν τω μεταξύ, σε αντίθεση με την προηγουμένως οικονομικά άνετη και σχεδόν πλούσια ζωή τους[12] , είχαν μετακομίσει στο Μπρούκλιν και η οικογένειά του είχε καταστραφεί οικονομικά από το Κραχ του 1929 στις ΗΠΑ, συνεπώς αναγκάστηκε να εργαστεί για να βγάλει χρήματα σε διάφορες δουλειές: τραγουδιστής σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό, οδηγός φορτηγού, υπάλληλος καταστήματος ανταλλακτικών αυτοκινήτων στη 10ή Λεωφόρο του Μανχάταν κ.ά. Η μόνη επαφή που είχε μέχρι τότε με τη λογοτεχνία ήταν κάποια από τα έργα του Άγγλου συγγραφέα Καρόλου Ντίκενς, ενώ ώθηση για να αρχίσει να γράφει του έδωσαν οι "Αδερφοί Καραμαζώφ" του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι. Η αποστολή του θεάτρου, τελικά, είναι να αλλάξει τους ανθρώπους, να τους κάνει να αποκτήσουν μεγαλύτερη συνείδηση για το τι μπορούν να κάνουν. —Άρθουρ Μίλερ

Το 1935 γράφεται στη Δημοσιογραφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, απ' όπου αποφοίτησε τρία χρόνια αργότερα, έχοντας περάσει από σπουδές αγγλικής φιλολογίας και θεατρικής γραφής, όπου είχε καθηγητή τον Κένεθ Ρόου[13] . Κατά τα φοιτητικά του χρόνια, αρχίζει να ξεχωρίζει σαν συγγραφέας. Εργάζεται ως δημοσιογράφος στη φοιτητική εφημερίδα "Michigan Daily", ενώ το 1936, κερδίζει το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό Χόπγουντ με το θεατρικό έργο "No villain", το οποίο το επεξεργάζεται και το παρουσιάζει για δεύτερη φορά το 1937, αυτή τη φορά με τον τίτλο "They too arise". Την ίδια χρονιά, ξανακερδίζει το βραβείο Χόπγουντ με το έργο "Τιμές την αυγή" ("Honors at dawn"), χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο "Corona", από τη μάρκα της γραφομηχανής του[13] . Από το 1938 ως το 1943 ακολουθούν άλλα 5 θεατρικά έργα, τα οποία δεν έγιναν ιδιαιτέρως γνωστά ούτε ανεβάστηκαν από κάποιον επαγγελματικό θίασο.

Άρθουρ Μίλερ

Οι πρώτες διακρίσεις Κατά την ίδια περίοδο, ο Μίλερ απαλλάχτηκε από τη στρατιωτική του θητεία κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο λόγω ενός τραύματος σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου κι έτσι εργάστηκε ως συνεργάτης των ραδιοφωνικών δικτύων CBS και NBC, γράφοντας κείμενα και θεατρικά μονόπρακτα, καθώς και ένα σύντομο χρονικό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου το 1944. Το 1945, εκδίδεται το πρώτο του μυθιστόρημα με τον τίτλο "Focus", το οποίο είχε ως αντικείμενο τον αντισημιτισμό. Στις 23 Νοεμβρίου 1944, ανέβηκε για πρώτη φορά θεατρικό έργο του στο Μπρόντγουεϊ, το "Ο άνθρωπος που ήταν πολύ τυχερός" ("The man who had all the luck"). Το έργο γνώρισε μέτρια επιτυχία, αλλά κερδίζει το βραβείο της Εθνικής Θεατρικής Συντεχνίας. Στις 29 Ιανουαρίου 1947, ανεβαίνει το έργο "Ήταν όλοι τους παιδιά μου" ("All my sons"), ένα έργο που παρουσίαζε τον αντίκτυπο της ανάμειξης των ΗΠΑ στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε μια τυπική αμερικανική οικογένεια και επίκεντρό του ήταν οι κοινωνικές ευθύνες ενός βιομηχάνου που είχε κερδοσκοπήσει πουλώντας ελαττωματικά ανταλλακτικά αεροσκαφών στην αμερικανική πολεμική αεροπορία. Με το έργο αυτό έγινε ευρέως δημοφιλής και κέρδισε το Βραβείο Δράματος των Κριτικών της Νέας Υόρκης και το Βραβείο Ντόναλντσον. Το συγκεκριμένο έργο παρουσιάστηκε ξανά και απέκτησε μεγαλύτερη σημασία, όταν προβλήθηκε στην κρατική τηλεόραση το 1987, ένα χρόνο μετά την εκτόξευση και έκρηξη του διαστημικού λεωφορείου Challenger λόγω βλάβης στους αγωγούς στερεών καυσίμων[2] . Το 1949, είναι ο πρώτος που κερδίζει τρία βραβεία[5] , το Βραβείο Πούλιτζερ, το Βραβείο Τόνι και το βραβείο Κριτικών της Νέας Υόρκης, για το διάσημο "Ο θάνατος του εμποράκου" ("Death of a Salesman") σε σκηνοθεσία Ελία Καζάν, το οποίο του έφερε παγκόσμια αναγνώριση, ενώ το 1950 παρουσιάζει τη διασκευή του θεατρικού του Ίψεν "Ο εχθρός του λαού" ("An Enemy of the People"), ο ήρωας του οποίου αρνείται να ακολουθήσει το ιδεολογικό κατεστημένο της εποχής του, αποτελώντας, έτσι, σε φιλοσοφικό επίπεδο, το βήμα για το επόμενο έργο του, το "The Crucible". Από την άλλη, ο "Θάνατος του Εμποράκου" ήταν ο απόηχος της προσωπικής εμπειρίας του Μίλερ από την οικονομική καταστροφή του πατέρα του. Το έργο στηρίζεται στον εμβληματικό χαρακτήρα του Γουίλι Λόμαν, ο οποίος δεν έχει την επιτυχία που περιμένει από αυτόν ο κοινωνικός του περίγυρος, καθώς απολύεται κι αρχίζει να στοιχειώνεται από αναμνήσεις του παρελθόντος. Τελικά, αποφασίζει να αυτοκτονήσει με το αυτοκίνητό του, έτσι ώστε η οικογένειά του να καρπωθεί τα χρήματα της ασφάλειας. Οι κριτικοί διαφωνούσαν αν η πράξη αυτή του κεντρικού ήρωα ήταν μια πράξη δειλίας ή μια αυτοθυσία στο βωμό του Αμερικάνικου Ονείρου[11] , το οποίο αποδεικνύεται ένα ψέμα[14] , διαφωνώντας ουσιαστικά στην πραγματική φύση της τραγωδίας κι αν ο "ανθρωπάκος" Λόμαν θα μπορούσε να συγκριθεί σε τραγικότητα με αρχέτυπα του αρχαίου δράματος. Ο Μίλερ απάντησε στις κριτικές αυτές ότι ήθελε να υπογραμμίσει πως η τραγικότητα ενός ήρωα έγκειται στο κατά πόσο είναι πρόθυμος να θυσιαστεί για να προστατέψει την προσωπική του αξιοπρέπεια, κάτι που έκανε ο Λόμαν[15] .

Μακαρθισμός Στις ΗΠΑ πλέον βασιλεύει ο μακαρθισμός και η δραστηριότητα της Επιτροπής Αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων. Επηρεασμένος από τον αντικομουνισμό και το "κυνήγι μαγισσών" που ακολούθησε εναντίον εκπροσώπων του πνευματικού κόσμου, ο Άρθουρ Μίλερ γράφει και παρουσιάζει το αλληγορικό έργο-κατηγορητήριο[16] "The Crucible" ("Δοκιμασία"), το οποίο, αν και δε γνώρισε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία ούτε έγινε δεκτό με εγκωμιαστικές κριτικές[17] , του έφερε ένα Βραβείο Τόνι το 1953 κι αργότερα έγινε ένα από τα πιο πολυπαιγμένα έργα του, παρουσιαζόμενο, κατά το συγγραφέα, κάθε φορά που σε κάποια χώρα έμπαιναν σε κίνδυνο οι πολιτικές ελευθερίες ή διαφαινόταν η άνοδος ολοκληρωτικού καθεστώτος[17] . Έτσι, κατάφερε να προσπεράσει την αρχική απροθυμία των θεατρικών παραγόντων της εποχής να ασχοληθούν με ένα τέτοιο έργο. Σύμφωνα με τον ίδιο το Μίλερ: «Εν μέρει ήταν πολιτικό θέμα και πολύς κόσμος το φοβόταν. Επίσης το κόστος του ανεβάσματος ήταν υψηλό γιατί είναι μεγάλη παραγωγή. Υπήρχαν και μερικοί που έλεγαν ότι η γλώσσα του έργου δεν θα γίνονταν κατανοητή από όλους. Δεν υπήρξε όμως τέτοιο πρόβλημα. Όλοι κατάλαβαν τη γλώσσα που χρησιμοποίησα»[18] .

Άρθουρ Μίλερ Το 1954, του αφαιρείται το διαβατήριο κι έτσι δεν καταφέρνει να παραστεί στην πρεμιέρα της "Δοκιμασίας" στις Βρυξέλλες. Οδηγείται για κατάθεση, κατηγορούμενος ότι είχε διασυνδέσεις με αριστερούς. Αρνείται να καταδώσει ονόματα υπόπτων για κομουνιστική δράση, καταδικάζεται από το Κογκρέσο το 1957, αλλά αθωώνεται από το Ανώτατο Δικαστήριο το 1958. Παράλληλα, έχει χωρίσει με την πρώτη του σύζυγο, Μαίρη Σλάτερι, παλιά του συμφοιτήτρια, καθώς νιώθει ότι δεν ήταν συναισθηματικά κοντά ο ένας στον άλλο[19] : "Είχα πάντα την αίσθηση ότι σύρθηκα σε αυτόν τον γάμο, παρά τον αποφάσισα", θα παραδεχτεί πολύ αργότερα ο ίδιος. Την είχε παντρευτεί το 1940 και είχε αποκτήσει δυο παιδιά, την Τζέιν και το Ρόμπερτ. Παράλληλα, οι συνθήκες στο Χόλιγουντ εκείνη την εποχή, λόγω της Μαύρης Λίστας και όσων είχαν καταδώσει ονόματα υπόπτων, οδήγησαν στην αποξένωση του Μίλερ από τον Ελία Καζάν, με τον οποίο ήταν συνεργάτες σε πολλά από τα έργα του και τους συνέδεε φιλία, καθώς ο Μίλερ είχε μιλήσει ανοιχτά εναντίον της κίνησης του Καζάν να κατονομάσει κατηγορούμενους συναδέρφους του[20] [21] .

Επιτυχία και κινηματογράφος Το 1955 ανεβαίνουν τα δυο του μονόπρακτα "Από Δευτέρα σε Δευτέρα" ("A memory of two Mondays"), στο οποίο σκηνικό αποτελεί η αποθήκη στην οποία εργαζόταν τον καιρό της Ύφεσης[10] , και "Ψηλά από τη Γέφυρα" ("A view from the bridge"), το οποίο ασχολείται με τους παράνομους Ιταλούς μετανάστες στη Νέα Υόρκη που στέλνουν χρήματα στην πατρίδα τους, τη Σικελία. Διασκευάζεται σε έργο δυο πράξεων και γνωρίζει μεγάλη επιτυχία σε Λονδίνο και Παρίσι. Γίνεται επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, του απονέμεται τιμητική διάκριση από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ και το 1956, ύστερα από τη γνωριμία τους το 1951, παντρεύεται την ηθοποιό Μέριλιν Μονρόε, η οποία μεταστράφηκε στον Ιουδαϊσμό[22] [23] . O συγγραφέας Νόρμαν Μέιλερ περιέγραψε γλαφυρότατα τη σχέση αυτή ως "τη στιγμή που το Μεγάλο Αμερικανικό Μυαλό συνάντησε το Μεγάλο Αμερικανικό Κορμί"[24] . Χωρίζουν το 1961, λόγω ασυμφωνίας χαρακτήρων και τρόπου ζωής[23] . Για τη Μέριλιν έχει δηλώσει ο ίδιος: "Ήταν μια γυναίκα στοιχειωμένη από τα φαντάσματα μιας δυστυχισμένης παιδικής ηλικίας, την οποία δεν κατάφερε να βάλει ποτέ πίσω της και να δει τον κόσμο σαν αναγεννημένη ενήλικη. [...] Ηταν η πιο δυστυχισμένη γυναίκα που γνώρισα ποτέ στη ζωή μου"[19] .

Άρθουρ Μίλερ

Το 1962, παντρεύεται με την Ίνγκε Μόρατ, φωτογράφο αυστριακής καταγωγής, με την οποία συνεργάστηκε σε ταξιδιωτικά βιβλία για την Κίνα και τη Ρωσία. Μαζί της έκανε μια κόρη, τη Ρεμπέκα, ηθοποιό, σεναριογράφο και σκηνοθέτη, σύζυγο σήμερα του ηθοποιού Ντάνιελ Ντέι Λιούις, ο οποίος τη γνώρισε κατά τα γυρίσματα της μεταφοράς του έργου "The Crucible" στον κινηματογράφο το 1996. Στα τέλη του ’50, ο Μίλερ σταμάτησε να γράφει για το θέατρο και ασχολήθηκε με τη συγγραφή σεναρίων για τον κινηματογράφο. Το 1960, σε μια από τις τελευταίες προσπάθειές του να κρατήσει κοντά σε αυτόν και στην πραγματικότητα τη Μέριλιν Μονρόε, η οποία είχε αρχίσει να καταφεύγει στα ναρκωτικά, ο Μίλερ έγραψε το πρώτο του κινηματογραφικό σενάριο, των "Αταίριαστων" ("The Misfits"), όπου πρωταγωνιστούσαν η Μονρόε, ο Κλαρκ Γκέιμπλ κι ο Μοντγκόμερι Κλιφτ. Η ταινία αποτέλεσε εμπορική αποτυχία, αλλά κάποιοι Ο δεύτερος γάμος του Μίλερ ήταν με την Μέριλιν Μονρόε. κριτικοί πιστεύουν ότι είναι από τις καλύτερες Χώρισαν το 1961, ένα χρόνο πριν το θάνατό της ερμηνείες της Μέριλιν[25] . Η ταινία δεν αποδείχτηκε καθόλου ευοίωνη για τους πρωταγωνιστές της: ο Γκέιμπλ πέθανε δεκαπέντε μέρες μετά το τέλος των γυρισμάτων, ο Κλιφτ είχε αρχίσει ήδη την κατάχρηση χαπιών και αλκοόλ που τον οδήγησαν στο θάνατο έξι χρόνια μετά και η Μέριλιν εμφανιζόταν τελευταία φορά στο κοινό[26] . Η θεατρική του δραστηριότητα επανήλθε το 1964 με τα έργα "Επεισόδιο στο Βισύ" ("Incident at Vichy") και "Μετά την πτώση" ("After the fall"), το πιο προσωπικό και ενδοσκοπικό έργο του, στο οποίο διακρίνονται αυτοβιογραφικά στοιχεία από το γάμο του με τη Μονρόε, κάτι για το οποίο επικρίθηκε, αλλά το έργο στάθηκε και η αφορμή να επανενωθεί με τον Ελία Καζάν. Συνεχίστηκε το ανέβασμα θεατρικών έργων κατά τις επόμενες δεκαετίες, τα οποία ωστόσο δεν καταφέρνουν να φτάσουν τις προηγούμενες επιτυχίες του. Το 1965, αποδέχτηκε την προεδρία στον οργανισμό PEN International, την ένωση ποιητών, συγγραφέων, δοκιμιογράφων και άλλων εκπροσώπων της λογοτεχνίας, και έγινε ολοένα και πιο δραστήριος στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των λογοτεχνών.

Τελευταίες δεκαετίες Παράλληλα, ο Μίλερ ξεχώρισε και για την αρθρογραφία του σε αμερικανικές εφημερίδες και περιοδικά, όπου εξέφρασε την άποψή του για κρίσιμα πολιτικά, κοινωνικά και καλλιτεχνικά ζητήματα, όπως για τον πόλεμο στο Βιετνάμ[27] και την κρίση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης[28] [4] , τη λογοκρισία και τη φυλάκιση καλλιτεχνών, ενώ πιο πρόσφατα για τον πόλεμο στο Ιράκ. Σε ένα από τα ταξίδια του, το 1985, πήγε στην Κωνσταντινούπολη με τον Χάρολντ Πίντερ, υποστηρίζοντας τα δικαιώματα των πολιτικών κρατουμένων που είχαν πληγεί από το δικτατορικό καθεστώς. Ένας από τους ταξιδιωτικούς τους συνοδούς ήταν ο μετέπειτα τιμημένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας συγγραφέας Ορχάν Παμούκ[11] [29] . Το 1984, ο Άρθουρ Μίλερ τιμήθηκε με το βραβείο του Κέντρου Παραστασιακών Τεχνών Τζων Κέννεντυ στην Ουάσιγκτον για την ανεκτίμητη προσφορά του στο αμερικανικό και το παγκόσμιο θέατρο. Το 1987, εκδίδει την

Άρθουρ Μίλερ αυτοβιογραφία του με τίτλο "Στη δίνη του χρόνου" ("Timebends"), ενώ το 2002 λαμβάνει το Βραβείο Πρίγκιπας των Αστουριών και το 2003 το Βραβείο Ιερουσαλήμ για τη συγγραφική του πορεία[30] [31] . Ο Μίλερ ανακοίνωσε τα Χριστούγεννα του 2004 ότι στο τέλος Φεβρουαρίου του επόμενου χρόνου θα παντρευόταν τη συμβία του, την 34χρονη ζωγράφο Άγκνες Μπάρλεϊ. Δεν πρόλαβε, καθώς πέθανε στις 10 Φεβρουαρίου 2005 από καρδιακή ανεπάρκεια στο σπίτι του στο Ρόξμπερι του Κονέκτικατ, σύμφωνα με τη βοηθό του[2] , τρία χρόνια μετά το θάνατο της προηγούμενης συζύγου του, Ίνγκε. Έπασχε από πνευμονία και καρκίνο[32] . Δυο χρόνια, μετά το θάνατό του, αποκαλύφθηκε ότι εκτός από τα τρία του παιδιά από την πρώτη και τρίτη του σύζυγο, είχε αποκτήσει κατά τη δεκαετία του '60 άλλο ένα γιο με την Ίνγκε Μόρατ, τον Ντάνιελ[33] , ο οποίος έπασχε από Σύνδρομο Ντάουν. Ο Ντάνιελ είχε μεγαλώσει σε ιδρύματα και ανάδοχες οικογένειες, καθώς ο Μίλερ αρχικά τον είχε απορρίψει, ωστόσο τον δέχτηκε σταδιακά κατά τη δεκαετία του ’90 και τον συμπεριέλαβε στη διαθήκη που υπέγραψε έξι εβδομάδες πριν πεθάνει[34] .

Ύφος και θεματογραφία Θεωρώ το θέατρο μια σοβαρή υπόθεση, που κάνει ή θα έπρεπε να κάνει τον άνθρωπο ανθρώπινο, με άλλα λόγια λιγότερο μόνο. —Άρθουρ Μίλερ

Όταν ο Άρθουρ Μίλερ εμφανίζεται στη θεατρική σκηνή των ΗΠΑ, το θέατρο στις Ηνωμένες Πολιτείες κυριαρχείται από τα είδη του μελοδράματος και του μιούζικαλ: αν και κάποια άλλα είδη κάνουν την εμφάνισή τους, η σύνδεσή τους με το γερμανικό εξπρεσιονισμό τα καθιστά βραχύβια. Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Άρθουρ Μίλερ, ο Ευγένιος Ο'Νιλ και ο Τένεσι Ουίλιαμς ανανεώνουν την εργογραφία και το ύφος του αμερικανικού θεάτρου. Ο Μίλερ αντλεί τη θεματογραφία του μέσα από τη ζωή και προβάλλει το ανθρώπινο δίλημμα για την εκλογή ανάμεσα στο καλό και το κακό. Τα έργα του περιέχουν αξίες για την ανθρώπινη ύπαρξη και την εξάρτηση του ατόμου από τον κοινωνικό του περίγυρο, ενώ δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην οικογένεια, την ηθική και την ατομική υπευθυνότητα. Ο παραγωγός του Μπρόντγουεϊ Ρόμπερτ Γουάιτχεντ, που είχε συνεργαστεί πολλάκις με το Μίλερ, αναφέρει ότι στο έργο του "υπάρχει μια σχεδόν συνειδητή ανάγκη να γίνει το φως που θα λάμψει μες στον κόσμο. Προσπάθησε να βρει απαντήσεις σε αυτό που έβλεπε γύρω του και χαρακτηριζόταν ως ένας κόσμος όπου δεν υπήρχε δικαιοσύνη"[2] . Παράλληλα, πηγάζουν από βιώματα του ίδιου ή από σκηνές στην ίδια την πόλη στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε, τη Νέα Υόρκη. Για παράδειγμα, η ιστορία του "Ήταν όλοι τους παιδιά μου" προέρχεται από την αφήγηση μιας γειτόνισσάς του στον πόλεμο, η ιστορία του πρώτου έργου που ανέβασε, του "Ο άνθρωπος που ήταν πολύ τυχερός", ήταν εμπνευσμένη από τον πλούσιο και επιτυχημένο ξάδερφο της πρώτης του συζύγου, Μαίρη Σλάτερι[21] , ενώ την ιστορία του "Ψηλά από τη γέφυρα" την άκουσε από κάποιο λιμενεργάτη σε ένα πεζοδρόμιο. Ακόμα και το θεατρικό έργο «The Crucible», που κατέκρινε την παράνοια, τις διώξεις και τις καταπατήσεις πολιτικών ελευθεριών και εισήγαγε τον όρο "κυνήγι μαγισσών" στον 20ό αιώνα, έκανε το κοινό να ταυτίσει τους δικαστές του Σάλεμ του 1692 με την Επιτροπή Αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων. Ωστόσο, αν και το έργο αναγνωρίστηκε σε αξία από το κοινό αργότερα, ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει: "Κατάπληκτος έβλεπα να περνούν πλάι μου άνθρωποι που ήξερα χρόνια χωρίς να με χαιρετίσουν καν και με βασάνιζε η σκέψη ότι ο τρόμος αυτών των ανθρώπων είχε σχεδιαστεί και καλλιεργηθεί". Στα έργα του, ο Άρθουρ Μίλερ ποικίλει σε ύφος, μεταβαίνοντας από το ρεαλισμό στον εξπρεσιονισμό[32] ("Ο θάνατος του εμποράκου") και τον ιμπρεσιονισμό ("Μετά την πτώση"). Όσον αφορά τις πηγές έμπνευσης και επιρροής του, είχε δηλώσει ο ίδιος ότι αποτελούσε πρότυπό του η αρχαία ελληνική τραγωδία, ενώ φαίνεται ότι έχει επηρεαστεί πολύ και από το έργο του Ίψεν. Ανανέωσε το "κοινωνικό δράμα", καταγγέλλοντας τα οξεία ζητήματα της εποχής του και ασκώντας κριτική στην αμερικανική κοινωνία: στο ρατσισμό της, την

Άρθουρ Μίλερ κερδοσκοπία, τη μισαλλοδοξία και την αναισθησία μπροστά στην αποτυχία και ανημποριά[35] .

Πρώτες παραστάσεις στην Ελλάδα Η πρώτη παράσταση έργου του Άρθουρ Μίλερ στην Ελλάδα έγινε το 1947, με το ανέβασμα του έργου "Ήταν όλοι τους παιδιά μου" από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία του Καρόλου Κουν[36] , με τους Βασίλη Διαμαντόπουλο, Βάσω Μεταξά, Λυκούργο Καλλέργη και Έλλη Λαμπέτη. Το 1955, παρουσιάζεται από το Εθνικό Θέατρο το έργο "Δοκιμασία - Οι μάγισσες του Σάλεμ" ("The Crucible")[37] , σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού, με τους Τζένη Καρέζη, Γιώργο Παππά, Χριστόφορο Νέζερ κ.ά. Το 1957, παρουσιάζονται σε ενιαία παράσταση από το Θέατρο Τέχνης τα μονόπρακτα "Από Δευτέρα σε Δευτέρα" και "Ψηλά από τη γέφυρα", ενώ την ίδια χρονιά από το θίασο Αλέκου Αλεξανδράκη ανεβαίνει το έργο "Ήταν όλοι τους παιδιά μου"[36] . Το 1962, παρουσιάζεται για πρώτη φορά πάλι από το Θέατρο Τέχνης το έργο "Ο θάνατος του εμποράκου", με τον Γιώργο Λαζάνη και τον Μίμη Κουγιουμτζή. Ακολούθησαν αρκετές παραστάσεις των πιο γνωστών προαναφερθέντων έργων του, ενώ από το θέατρο Εξαρχείων ανέβηκαν τα έργα "Το τίμημα" (1992-1994) και το "Σπασμένο γυαλί" (1995-1996) ως το πιο πρόσφατο, "Ο τελευταίος Γιάνκι" (1999). Τον Νοέμβριο του 2001, παρουσιάστηκε από το Θέατρο της οδού Κυκλάδων το έργο "Σχέσεις του κυρίου Πίτερς" σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη.

Εργογραφία Θεατρικά έργα • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

No Villain (1936) They Too Arise (1937) Honors at Dawn (1938) The Grass Still Grows (1938) The Great Disobedience (1938) Listen My Children (1939) The Golden Years (1940) The Man Who Had All the Luck (1940) The Half-Bridge (1943) All My Sons (1947) Death of a Salesman (1949) An Enemy of the People (1950) The Crucible (1953) A View from the Bridge (1955) A Memory of Two Mondays (1955) After the Fall (1964) Incident at Vichy (1964) The Price (1968) The Creation of the World and Other Business (1972) The Archbishop's Ceiling (1977) The American Clock (1980) Elegy for a Lady (1982) Some Kind of Love Story (1982)

• I Think About You a Great Deal (1986) • Playing for Time (1985) • I Can’t Remember Anything (1987)

Άρθουρ Μίλερ • • • • • • •

Clara (1987) The Last Yankee (1991) The Ride Down Mt. Morgan (1991) Broken Glass (1994) Mr Peter’s Connections (1998) Resurrection Blues (2002) Finishing the Picture (2004)

Ραδιοφωνικά έργα • • • • • • • •

The Pussycat and the Plumber Who Was a Man (1941) William Ireland’s Confession (1941) Jed Chandler Harris (1941) Captain Paul (1941) The Battle of the Ovens (1942) Thunder from the Mountains (1942) I Was Married in Bataan (1942) Toward a Farther Star (1942)

• • • • • • • • • • •

The Eagle’s Nest (1942) The Four Freedoms (1942) That They May Win (1943) Listen for the Sound of Wings (1943) Bernardine (1944) I Love You (1944) Grandpa and the Statue (1944) The Philippines Never Surrendered (1944) The Guardsman (1944) The Story of Gus (1947) The Reason Why (1970)

Κινηματογραφικά σενάρια • • • •

The Hook (1947) The Misfits (1961) Everybody Wins (1984) The Crucible (1995)

Λογοτεχνία • • • • • •

Focus (1945) The Misfits (1957) I Don’t Need You Anymore (1967) Homely Girl (1992) The Performance Presence: Stories (2007)

Άρθουρ Μίλερ

Άλλα βιβλία • • • • • •

Situation Normal (1944) In Russia (1969) In the Country (1977) Chinese Encounters (1979) Salesman in Beijing (1984) Timebends: A Life (1987)

Παραπομπές [1] http:/ / www. ibiblio. org/ miller/ [2] Berger, Marilyn (11-02-2005). "Arthur Miller" (http:/ / www. nytimes. com/ 2005/ 02/ 11/ theater/ newsandfeatures/ 11cnd-miller. html)

(στα αγγλικά). Obituary (New York Times). . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [3] http:/ / www. politikokafeneio. com/ logotexnia/ miler030305. htm [4] Αγιαννίδης, Παύλος Ηλ. (14-02-2005). Άρθουρ Μίλερ: H Iστορία μάς γυρίζει την πλάτη (http:/ / www. tanea. gr/ default. asp?pid=2& ct=4& artid=4377196). Επικαιρότητα - Πολιτισμός. Τα Νέα (ανακτήθηκε 2009-09-23 ) [5] IMDB biography (http:/ / www. imdb. com/ name/ nm0007186/ bio) [6] Internet Broadway Database - Death of a Salesman (http:/ / www. ibdb. com/ show. php?id=2999) [7] 1957: Arthur Miller guilty of contempt (http:/ / news. bbc. co. uk/ onthisday/ hi/ dates/ stories/ may/ 31/ newsid_4417000/ 4417523. stm).

On this day. BBC (31-05-1957) (ανακτήθηκε 23-09-2009 ) [8] "Why did Arthur Miller write The Crucible?" by Jean-Christophe Broudin (http:/ / www. geocities. com/ ResearchTriangle/ Lab/ 4191/ MILLER/ millers. html) [9] BBC - The Atheist Tapes (http:/ / humaniststudies. org/ enews/ ?id=341& article=1) [10] "Mίλερ, η φωνή της Aμερικής" (http:/ / news. kathimerini. gr/ 4dcgi/ _w_articles_civ_901609_20/ 02/ 2005_134399). Πολιτισμός

(Καθημερινή). 20-02-2005. . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [11] Books and writers - Arthur Miller (1915-2005) (http:/ / www. kirjasto. sci. fi/ amiller. htm) [12] Garner, Dwight (02-06-2009). "Some Like It Hot, Some Like It Literary: A Playwright’s Life, With Marilyn" (http:/ / www. nytimes. com/ 2009/ 06/ 03/ books/ 03garn. html) (στα αγγλικά). Books of the Times (New York Times). . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [13] Arthur Miller: The man and his legacy (http:/ / www. music. umich. edu/ alumni_donors/ documents/ ArthurMiller. pdf) (αγγλικά) (pdf)

σελ. 1. University of Michigan School of Music, Theater and Dance (ανακτήθηκε 2009-09-23 ) [14] "Ακρως επίκαιρος «Θάνατος εμποράκου»" (http:/ / www2. rizospastis. gr/ wwwengine/ story. do?id=4784862). Πολιτισμός

(Ριζοσπάστης): pp. 27. 28-10-2008. . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [15] Imagi-nation: Arthur Miller (http:/ / www. imagi-nation. com/ moonstruck/ clsc10. htm) [16] Pincas, Eric (Σεπτέμβριος 2003). Χόλυγουντ, κόκκινος συναγερμός (http:/ / www. istoria. gr/ sep03/ content01. htm). Περιοδικό

Ιστορία (ανακτήθηκε 23-09-2009 ) [17] Miller, Arthur (21-10-1996). "Why I Wrote The Crucible: An Artist's Answer to Politics" (http:/ / www. honors. umd. edu/ HONR269J/ archive/ MillerCrucible. html) (στα αγγλικά). The New Yorker. . Ανακτήθηκε την 2009-09-23. [18] "Αφιέρωμα στον Άρθουρ Μίλερ" (http:/ / www. voanews. com/ greek/ archive/ 2005-02/ a-2005-02-18-11-1. cfm) (στα ελληνικά).

Voice of America. 18-02-2005. . Ανακτήθηκε την 2009-09-23. [19] Slattery, Finbarr (24-02-2005). "Miller penned his way into the history books" (http:/ / www. the-kingdom. ie/ news/ story/ ?trs=kfgbcwidey). The Kingdom. . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [20] Σκλαβενίτης, Θεόδωρος (28-09-2006). Ελία Καζάν: Ανάμεσα στην Τέχνη και την Πολιτική (http:/ / www. musicheaven. gr/ html/ modules. php?name=Blog& file=page& op=viewPost& pid=132) (ανακτήθηκε 23-09-2009 ) [21] Meyers, Jeffrey (2000). A Portrait of Arthur Miller (http:/ / www. vqronline. org/ articles/ 2000/ summer/ meyers-portrait-arthur-miller/ )

(αγγλικά). Essay σελ. 416-435. The Virginia Quarterly Review (ανακτήθηκε 23-09-2009 ) [22] "HOLLYWOOD: Popsie & Poopsie" (http:/ / www. time. com/ time/ magazine/ article/ 0,9171,874202,00. html) (στα αγγλικά). Time

magazine. 21-11-1960. . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [23] "1961: End of the road for Monroe and Miller" (http:/ / news. bbc. co. uk/ onthisday/ hi/ dates/ stories/ january/ 24/ newsid_4588000/ 4588212. stm) (στα αγγλικά). On this day (BBC). 24-01-1961. . Ανακτήθηκε την 2009-09-23. [24] Μαγκλίνης, Ηλίας (04-06-2009). "Η ζωή του δίπλα στη Μέριλιν Μγ" (http:/ / news. kathimerini. gr/ 4dcgi/ _w_articles_civ_1_04/ 06/ 2009_317208). Πολιτισμός (Καθημερινή). . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [25] Rocha, Guy (2001). Myth #60 - Myths and "The Misfits" (http:/ / nevadaculture. org/ nsla/ index. php?option=com_content& task=view& id=732& Itemid=95) (αγγλικά). Sierra Sage, Nevada (ανακτήθηκε 23-09-2009 ) [26] Ορφανίδου, Ελεονώρα (20-02-2005). "Ο αταίριαστος" (http:/ / archive. enet. gr/ online/ online_hprint. jsp?q=%B6%F1%E8%EF%F5%F1%2B%CC%DF%EB%E5%F1& a=& id=79965944). Ελευθεροτυπία. . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [27] Walsh, David (21-02-2005). Arthur Miller, an American playwright (http:/ / www. wsws. org/ articles/ 2005/ feb2005/ mill-f21. shtml)

(αγγλικά). World Socialist Website (ανακτήθηκε 2009-09-23 )

Άρθουρ Μίλερ [28] Miller, Arthur (17-07-2003). Why Israel Must Choose Justice (http:/ / www. thenation. com/ doc/ 20030804/ miller) (αγγλικά).

Judaism and Jews. The Nation (ανακτήθηκε 23-09-2009 ) [29] Lea, Richard (12-10-2006). "Orhan Pamuk wins Nobel prize" (http:/ / www. guardian. co. uk/ books/ 2006/ oct/ 12/ nobelprize. awardsandprizes) (στα αγγλικά). The Guardian. . Ανακτήθηκε την 2009-09-23. [30] A brief chronology of Arthur Miller's life and works (http:/ / www. ibiblio. org/ miller/ life. html) [31] Ελευθεροτυπία, "Πρόσωπα & προσωπεία", Χρήστος Μιχαηλίδης (http:/ / archive. enet. gr/ online/ online_fpage_text/ dt=15. 04. 2003,id=93665128) [32] "Πέθανε το αμερικανικό όνειρο" (http:/ / www. bbc. co. uk/ greek/ entertainment/ story/ 2005/ 02/ printable/ 050211_miller. shtml) [33] NNDB - Arthur Miller (http:/ / www. nndb. com/ people/ 732/ 000022666/ ) [34] "Η «μαύρη σελίδα» του Αρθουρ Μίλερ" Μαρία Σπηλιοπούλου, Ελεύθερος Τύπος (http:/ / www. disabled. gr/ lib/ ?p=13504) [35] Γεωργουσόπουλος, Κώστας (14-02-2005). "Ένας δημιουργός ακτιβιστής" (http:/ / www. tanea. gr/ default. asp?pid=2& ct=4& artid=4377197). Επικαιρότητα - Πολιτισμός (Τα Νέα). . Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [36] Καλαμαράς, Βασίλης (12-02-2005). "Είμαστε όλοι μας παιδιά του. Στα 90 του «έφυγε» ο Αρθουρ Μίλερ" (http:/ / archive. enet. gr/ online/ online_hprint. jsp?q=%B6%F1%E8%EF%F5%F1%2B%CC%DF%EB%E5%F1& a=& id=94025160). Ελευθεροτυπία. .

Ανακτήθηκε την 23-09-2009. [37] http:/ / www. nt-archive. gr/ playMaterial. aspx?playID=66

Πηγές • Δημήτρης Έξαρχος (Θεατρική περίοδος 1986-1987). "Ο ρεαλιστής Μίλλερ δίπλα στον άνθρωπο" (http:// cds.lib.auth.gr/submit/archive/ARC/arc-2007-34775.pdf). Άρθουρ Μίλερ - Ήταν όλοι τους παιδιά μου ((Θεατρικό πρόγραμμα) έκδοση). Βέροια: ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας. • Κώστας Νταλιάνης (Θεατρική περίοδος 1993-1994). Άρθουρ Μίλερ - Ήταν όλοι τους παιδιά μου (http://cds. lib.auth.gr/submit/archive/ARC/arc-2007-34640.pdf) ((Θεατρικό πρόγραμμα) έκδοση). Ιωάννινα: ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων. • Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Μάριος Πλωρίτης. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1987 • Εγκυκλοπαίδεια Δομή, Τόμος 10ος. Αθήνα: Εκδόσεις Δομή, 1974

Βιβλιογραφία • Gottfried, Martin (2003) (στα αγγλικά). Arthur Miller: His Life and Work. Da Capo Press. σελ. 484. ISBN 0571219462. • Nelson, Benjamin (1970) (στα αγγλικά). Arthur Miller: Portrait of a Playwright. McKay. σελ. 336. • Martin, Robert A., "The theater essays of Arthur Miller". New York: Viking Press, 1978.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • The Arthur Miller Society Official Website (http://www.ibiblio.org/miller/) • Encyclopedia Britannica - Arthur Miller (http://www.britannica.com/EBchecked/topic/382759/ Arthur-Miller) • IMDB - Internet Movie Database (http://www.imdb.com/name/nm0007186/) • Vanity Fair - Arthur Miller's Missing Act (http://www.vanityfair.com/fame/features/2007/09/miller200709) • BBC Greek - "Πέθανε το αμερικανικό όνειρο" (http://www.bbc.co.uk/greek/entertainment/story/2005/02/ printable/050211_miller.shtml) • Το Βήμα - "Αρθουρ Μίλερ: Απώλεια" (http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=34&artid=164226& dt=13/02/2005) • SanSimera.gr - Μέριλιν και Άρθουρ (http://www.sansimera.gr/articles/ÌÝñéëéí_êáé_Áñèïõñ/391/) • Βιβλιοθήκη Κολλεγίων Αθηνών & Ψυχικού - Βιογραφικά στοιχεία του Α. Μίλερ (http://www.haef.gr/ libraries/biographies/millerf.php)

Έντουαρντ Άλμπι Έντουαρντ Άλμπι Ο Έντουαρντ Φράνκλιν Άλμπι Γ' (Edward Franklin Albee III) (γεν. 12 Μαρτίου 1928) είναι διακεκριμένος Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας γνωστός για τις έξυπνες, δεξιοτεχνικές και συχνά άπονες εξετάσεις της σύγχρονης συνθήκης. Τα πρώιμα έργα του επιδεικνύουν μια μαεστρία και Αμερικανοποίηση του Παραλογισμού που κορυφώθηκε σε έργα Ευρωπαίων θεατρικών συγγραφέων όπως ο Ζαν Ζενέ, ο Σάμιουελ Μπέκετ και ο Ευγένιος Ιονέσκο. Νεώτεροι Αμερικανοί θεατρικοί συγγραφείς όπως η νικήτρια του Πούλιτζερ Πόλα Βόγκελ, αποδίδουν στην τολμηρή μείξη θεατρινισμού και δηκτικού διαλόγου από τον Άλμπι, την επανεφεύρεση του μεταπολεμικού Αμερικανικού θεάτρου στις αρχές της δεκαετίας του '60. Η αφοσίωση του Άλμπι στη συνέχιση της εξέλιξης της φωνής του - όπως αποδεικνύεται σε μεταγενέστερες παραγωγές όπως το The Goat, Or Who Is Sylvia? (2000) - τον οριοθετεί ως ξεχωριστή περίπτωση μεταξύ άλλων Αμερικανών θεατρικών συγγραφέων της εποχής του. Έντουαρντ Άλμπι Ο Έντουαρντ Άλμπι γεννήθηκε στην Ουάσινγκτον (DC), και δύο εβδομάδες αργότερα υιοθετήθηκε και μεταφέρθηκε στο Westchester County στη Νέα Υόρκη. Ο θετός πατέρας του Άλμπι, γιός του θεατρικού μεγαλοπαράγοντα E.F. Albee, είχε στην ιδοκτησία του πολλά θέατρα, όπου ο Έντουαρντ εξοικειώθηκε με το θέατρο στην παιδική του ηλικία. Ο Άλμπι έφυγε από το σπίτι του στα τέλη της εφηβείας του, λέγοντας αργότερα σε μία συνέντευξη: "Δεν ήταν πολύ καλοί ως γονείς, και εγώ δεν ήμουν πολύ καλός ως γιός." Ακολούθησε η αποφοίτησή του από τη Στρατιωτική Ακαδημία Valley Forge στο Γουέιν της Πενσυλβάνια το 1945 σε ηλικία 17 ετών. Αποφοίτησε από το Choate Rosemary Hall και παρακολούθησε το Κολέγιο Τρίνιτυ (στο Κοννέκτικατ) για ενάμιση χρόνο προτού αποβληθεί επειδή δεν παρουσιαζόταν σε τάξεις και επειδή αρνιόταν να παρακολουθήσει τον υποχρεωτικό εκκλησιασμό. Κατ'ειρωνικό τρόπο ίσως, ο τότε αμελής φοιτητής αργότερα αφιέρωσε μεγάλο μέρος του χρόνου του στην προώθηση το Αμερικανικό πανεπιστημιακό θέατρο, δίνοντας συχνά ομιλίες σε πανεπιστήμια και υπηρετώντας ως διακεκριμένος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον από το 1989 ως το 2003.

Μέλος του Συμβουλίου Dramatists Guild, ο Άλμπι έχει κερδίσει τρείς φορές το Βραβείο Πούλιτζερ για θέατρο για τα έργα του A Delicate Balance (1966), Seascape (1974) και Three Tall Women (1990-1991) -, ένα Ειδικό Βραβείο Τόνυ για το Σύνολο του Έργου του (2005), το Χρυσό Μετάλιο για το Θέατρο από την Αμερικανική Ακαδημία και Ινστιτούτο Τεχνών και Γραμμάτων (1980), καθώς επίσης και τα Kennedy Center Honors και το Εθνικό Μετάλιο Τεχνών (και τα δύο το 1986).Ο Άλμπι είναι πρόεδρος του ιδρύματος Edward F. Albee Foundation, Inc. Ο μακροχρόνιος σύντροφος του Άλμπι στη ζωή του, ο Τζόναθαν Τόμας, γλύπτης, πέθανε στις 2 Μαΐου 2005, μετά από δίχρονη μάχη με τον καρκίνο.

Έντουαρντ Άλμπι

Θεατρικά Έργα • • • • • • • • • • • • • • •

The Zoo Story (1958) The Death of Bessie Smith (1959) The Sandbox (1959) Fam and Yam (1959) The American Dream (1960) Who's Afraid of Virginia Woolf? (1961-62, Βραβείο Τόνυ) The Ballad of the Sad Cafe (1963) (διασκευασμένο από το μυθιστόρημα του Carson McCullers) Tiny Alice (1964) Malcolm (1965) (διασκευασμένο από το μυθιστόρημα του James Purdy) A Delicate Balance (1966) Everything in the Garden (1967) (διασκευασμένο από ένα θεατρικό έργο του Βρετανού θεατρικού συγγραφέα Giles Cooper) Box και Quotations From Chairman Mao Tse-Tung (1968) All Over (1971) Seascape (1974) Listening (1975)

• • • • • • • • • • • • •

Counting the Ways (1976) The Lady From Dubuque (1977-79) Lolita (διασκευασμένο από το μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ) The Man Who Had Three Arms (1981) Finding the Sun (1982) Marriage Play (1986-87) Three Tall Women (1990-91) The Lorca Play (1992) Fragments (1993) The Play About the Baby (1996) The Goat, or Who is Sylvia? (2000, Tony Award) Occupant (2001) Peter & Jerry (Act One: Homelife. Act Two: The Zoo Story) (2004)

Μη Θεατρικά Γραπτά • Stretching My Mind: Essays 1960-2005 (Avalon Publishing, 2005)

Ευγένιος Ο'Νηλ Ευγένιος Ο'Νηλ Ευγένιος Ο'Νηλ

O θεατρικός συγγραφέας Ευγένιος Ο'Νηλ Πραγματικό όνομα: Ευγένιος Γιουτζίν Γκλάντστοουν Ο'Νηλ Γέννηση: 16 Οκτωβρίου 1888 Νέα Υόρκη Θάνατος: 27 Νοεμβρίου 1953 (65 ετών) Βοστώνη, Μασαχουσέτη Είδος: Εθνικότητα:

Θέατρο ΗΠΑ

Κυριότερα έργα: Πέρα από τον ορίζοντα, Άννα Κρίστι, Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα, Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα Επιδράσεις: Άντον Τσέχωφ, Ερρίκος Ίψεν, Άουγκουστ Στρίντμπεργκ, αρχαιοελληνική τραγωδία

Ο Ευγένιος Γκλάντστοουν Ο'Νηλ (αγγλικά Eugene Gladstone O'Neill) (16 Οκτωβρίου 1888, Νέα Υόρκη - 27 Νοεμβρίου 1953, Βοστώνη) ήταν ένας από τους μεγαλύτερους αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς του εικοστού αιώνα. Τέσσερα από τα θεατρικά του έργα τιμήθηκαν με Βραβείο Πούλιτζερ, ενώ ο ίδιος τιμήθηκε με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1936. Ήταν ο 1936 πρώτος αμερικανός δραματουργός που υιοθέτησε στο έργο του, τις τεχνικές ρεαλισμού που είχαν χρησιμοποιήσει πριν από αυτόν ευρωπαίοι συγγραφείς όπως ο Άντον Τσέχωφ, ο Ερρίκος Ίψεν και ο Άουγκουστ Στρίντμπεργκ[1] [2] . Τα θεατρικά του ήταν από τα πρώτα που γράφτηκαν στην αμερικάνικη ιδιωματική διάλεκτο και πραγματεύονταν περιθωριοποιημένους χαρακτήρες που ενώ είναι βουτηγμένοι στη διαφθορά, πασχίζουν να διατηρήσουν όνειρα και φιλοδοξίες, φτάνοντας εν τέλει σε απόγνωση. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από τραγωδία και απαισιοδοξία, ενώ η μοναδική κωμωδία που έγραψε ήταν το Ω, ερημιά! (Ah, Wilderness).

Ευγένιος Ο'Νηλ

Πρώτα βήματα Ο Ο'Νηλ γεννήθηκε σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείο στην πλατεία Τάιμς, στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης. Ήταν γιος του ιρλανδικής καταγωγής ηθοποιού Τζέφρι Ο'Νηλ και της Μαίρη Έλεν Κουίνλαν. Λόγω του επαγγέλματος του πατέρα του στάλθηκε σε μικρή ηλικία σε οικοτροφείο, όπου βρήκε παρηγοριά στα βιβλία, ενώ περνούσε ξέγνοιαστος τα καλοκαίρια του στο Νέο Λονδίνο του Κονέκτικατ. Κάποιο από εκείνα τα καλοκαίρια εργάστηκε στην εφημερίδα New London Telegraph, γράφοντας ποιήματα σε κάποια της στήλη. Όταν τελείωσε το σχολείο γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, από όπου και τον απέβαλλαν, αναγκάζοντάς τον να στραφεί στη θάλασσα. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στα καράβια ο Ο'Νηλ έπεσε σε βαριά κατάθλιψη και έπνιγε τον πόνο του στο αλκοόλ. Οι περιπλανήσεις του στη θάλασσα έληξαν το 1913 όταν νοσηλεύτηκε σε σανατόριο, καθώς είχε προσβληθεί από φυματίωση. Ενώ βρισκόταν στο σανατόριο αποφάσισε να ασχοληθεί με τη συγγραφή θεατρικών έργων.

Πρώιμα έργα Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 10, ο Ο'Νηλ συσχετίστηκε με πολλά μέλη της λόγιας σκηνής του Γκρίνουιτς Βίλατζ στο Μανχάταν και ιδιαίτερα με τον ιδρυτή του κομμουνιστικού εργατικού κόμματος της Αμερικής, Τζον Ριντ. Ο Ο'Νηλ είχε επίσης σύντομη ερωτική σχέση με τη σύζυγο του Ριντ, τη συγγραφέα Λουίζ Μπράιαντ. Αυτή την περίοδο της ζωής του Ο'Νηλ πραγματεύεται η ταινία του Γουόρεν Μπίτι, Οι κόκκινοι (Reds, 1981), βασισμένη στη ζωή του Ριντ. Στη συγκεκριμένη ταινία στο ρόλο του Ο'Νηλ εμφανίζεται ο Τζακ Νίκολσον. Στα μέσα του 1916, ο Ο'Νηλ πήγε στο Πρόβινσταουν της Μασαχουσέτης με ένα φορτηγό γεμάτο θεατρικά έργα. Η πρεμιέρα του μονόπρακτου έργου του Πλέοντας ανατολικά για το Κάρντιφ (Bound East for Cardiff) από τον τοπικό θίασο (Provincetown Players) έγινε, σύμφωνα με μαρτυρία της συγγραφέως Σούζαν Γκάσπελ, σε μια καλύβα ιδιοκτησίας του συζύγου της που βρισκόταν στην άκρη μιας προβλήτας. Η Γκάσπελ είπε επίσης: Έτσι ο Γιουτζίν έβγαλε το Πλέοντας ανατολικά για το Κάρντιφ από το φορτηγό και περίμενε στο σαλόνι, όσο ο Φρέντι Μπερτ μας έκανε την πρώτη ανάγνωση του έργου. Μετά το τέλος της ανάγνωσης σπεύσαμε όλοι προς το σαλόνι[3] . Οι ηθοποιοί του Πρόβινσταουν ερμήνευσαν πολλά από τα πρώιμα έργα του Ο'Νηλ σε συνοικιακά θέατρα του Πρόβινστάουν και του Γκρίνουιτς Βίλατζ του Μανχάταν. Έτσι ερασιτέχνες ηθοποιοί υποδύθηκαν πρώτοι Το θέατρο στο οποίο έγινε η πρώτη τους χαρακτήρες των έργων του Ο'Νηλ, προτού ανακαλυφθούν από ανάγνωση του Πλέοντας ανατολικά για το Κάρντιφ. θεατρικούς παραγωγούς του Μπρόντγουέι. Για μερικά από τα πιο πετυχημένα του δράματα ο Ο'Νηλ άντλησε την έμπνευσή του από προσωπικά βιώματα. Σε ένα από τα πρώτα του θεατρικά, τον Αυτοκράτορα Τζόουνς (The Emperor Jones, 1920) πλησίασε τις αρχές του εξπρεσιονισμού φλερτάροντας με το υπερφυσικό στοιχείο. Το 1920 τιμήθηκε με το πρώτο του βραβείο Πούλιτζερ για το έργο του Πέρα από τον ορίζοντα (Beyond the Horizon, 1918), ενώ την ίδια περίοδο απεβίωσαν οι γονείς του, ο ένας μετά τον άλλο, καθώς και ο αδελφός του Τζέιμι, που πέθανε από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.

Ευγένιος Ο'Νηλ

Πρώτες επιτυχίες Το 1920 έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ το Πέρα από τον ορίζοντα (Beyond the Horizon, 1918), που ήταν το πρώτο του έργο που δημοσιεύτηκε από εκδοτικό οίκο. Παρά το γεγονός ότι κέρδισε βραβείο Πούλιτζερ για το Πέρα από τον ορίζοντα, η πρώτη του επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ ήταν το Αυτοκράτορας Τζόουνς, με το οποίο σχολίασε εμμέσως την κατάληψη της Αϊτής από το τάγμα πεζοναυτών των ΗΠΑ[4] . Ακολούθησαν τα έργα του: Άννα Κρίστι (Anna Christie, 1922) με το οποίο τιμήθηκε με δεύτερο βραβείο Πούλιτζερ, Πόθοι κάτω από τις λεύκες (Desire Under the Elms, 1924), Παράξενο Ιντερμέτζο (Strange Interlude, 1928), για το οποίο έλαβε το τρίτο του Πούλιτζερ και η τριλογία Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα (Mourning Becomes Electra, 1931), με επιρροές από την αρχαία ελληνική τραγωδία Ηλέκτρα. Οι επιρροές του από την αρχαία ελληνική τραγωδία είναι εμφανείς στα έργα Ο Λάζαρος γέλασε (Lazarus Laughed, 1925–26) και Ο μέγας θείος Μπράουν (The Great God Brown, 1926) στο οποίο οι ηθοποιοί εμφανίζονται με μάσκες[5] . Το 1933 έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ η μοναδική του κωμωδία Ω, Ερημιά! (Ah, Wilderness!), στην οποία περιέγραφε μια εξιδανικευμένη παιδική ηλικία[2] [6] . Το 1936 τιμήθηκε με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και έκανε μια παύση 10 χρόνων για να επανέλθει με το Ο παγοπώλης έρχεται (The Iceman Cometh, 1946). Την επόμενη χρονιά έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ το Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους (A Moon for the Misbegotten), το οποίο θεωρήθηκε αποτυχημένο. Το Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους έλαβε την αναγνώριση που του αξίζει δεκαετίες αργότερα.

Οικογενειακή ζωή Πρώτη σύζυγος του Ο'Νηλ ήταν η Καθλίν Τζένκινς, με την οποία υπήρξε παντρεμένος από το 1909 μέχρι και το 1912 και με την οποία απέκτησε τον πρώτο του γιο τον Ευγένιο (Γιουτζίν) το νεότερο. Το 1917 γνώρισε τη συγγραφέα Άγκνες Μπούλτον, με την οποία παντρεύτηκε ένα χρόνο αργότερα. Οι δυο τους απέκτησαν δυο παιδιά τον Σέιν και την Όονα. Το 1929 οι δυο τους χώρισαν όμως, αφότου ο Ο'Νηλ τους εγκατέλειψε για την ηθοποιό Καρλότα Μόντερεϊ. Ο Ο'Νηλ παντρεύτηκε τη Μόντερεϊ αμέσως μετά την έκδοση του διαζυγίου του από την Μπούλτον κι οι δυο τους πήγανε να Ο Ο'Νηλ με τη δεύτερη του σύζυγο και την κόρη του. ζήσουν στη Γαλλία[7] . Τα πρώτα χρόνια η Μόντερεϊ είχε οργανώσει τη ζωή τους με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνει τον Ο'Νηλ στη συγγραφή, αργότερα όμως εθίστηκε στο βρωμιούχο κάλιο προκαλώντας δυσκολίες στον έγγαμο βίο. Οι δυο τους βρέθηκαν σε διάσταση πολλές φορές χωρίς να χωρίσουν ποτέ, καθώς είχαν μεγάλη ανάγκη ο ένας τον άλλο. Επέστρεψαν στην Αμερική στις αρχές της δεκαετίας του 30 κι από το 1937 εώς το 1944, έζησαν στο Ντάνβιλ της Καλιφόρνια. Το σπίτι του Ο'Νηλ στην Καλιφόρνια, το Tao House, λειτουργεί σήμερα ως μουσείο. Το 1943 αποκλήρωσε την κόρη του Όονα που παντρεύτηκε σε ηλικία 18 χρονών τον 36 χρόνια μεγαλύτερό της Τσάρλι Τσάπλιν. Οι δυο τους δεν ξαναειδώθηκαν ποτέ. Δεν είχε επίσης καλές σχέσεις με κανέναν από τους δυο γιους του. Ο Γιουτζίν ο νεώτερος, που ήταν εθισμένος στο αλκοόλ αυτοκτόνησε το 1950, ενώ ο δευτερότοκός του, ο Σέιν, έκανε χρήση ηρωίνης και αυτοκτόνησε το 1977.

Ευγένιος Ο'Νηλ

Ασθένεια και θάνατος Ύστερα από χρόνια πάλη με τον αλκοολισμό και την κατάθλιψη, ο Ο'Νηλ βρέθηκε αντιμέτωπος με συμπτώματα παρόμοια με εκείνα της νόσου του Πάρκινσον. Τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του, του ήταν αδύνατο να γράψει και προσπάθησε να υπαγορεύει σε άλλους, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Είχε ως όνειρο να γράψει μια σειρά θεατρικών που να παρουσίαζαν την αμερικανική οικογένεια από τις αρχές του 1800 μέχρι και τα μέσα του 1900. Από τα 11 θεατρικά που είχε προγραμματίσει να γράψει κατάφερε να ολοκληρώσει μόνο δυο: Το σημάδι του ποιητή (A Touch of the Ο Ο'Νηλ με την τρίτη του σύζυγο Καρλότα Μόντερεϊ. Poet, 1942) και More Stately Mansions. Ενώ η υγεία του χειροτέρευε ο Ο'Νηλ έχανε σιγά σιγά κάθε ενδιαφέρον για το εγχείρημα κι αποφάσισε να ολοκληρώσει τα αυτοβιογραφικά: Ο παγοπώλης έρχεται (The Iceman Cometh, 1946), Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους (A Moon for the Misbegotten, 1943) και Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα (Long Day's Journey Into Night). Το τελευταίο, το οποίο έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ 4 χρόνια μετά το θάνατό του, θεωρείται και το καλύτερό του έργο και βραβεύτηκε με βραβείο Πούλιτζερ. Λίγο πριν αφήσει το Tao House της Καλιφόρνια κατάφερε επίσης να ολοκληρώσει το Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους που παρουσιάστηκε στο Μπρόντγουεϊ το 1946. Τα υπόλοιπα ημιτελή του έργα καταστράφηκαν από τη σύζυγό του έπειτα από παράκλησή του. Το 1953, ο Ο'Νηλ απεβίωσε στο δωμάτιο 401 του ξενοδοχείου Σέρατον στη Βοστώνη. Οι τελευταίες του λέξεις ήταν: Το ήξερα! Το ήξερα! Γεννήθηκα σε δωμάτιο ξενοδοχείου και ανάθεμά με, πεθαίνω σε δωμάτιο ξενοδοχείου[8] . Η αυτοψία που έγινε μετά το θάνατό του έδειξε ότι ο Ο'Νηλ δεν έπασχε από τη νόσο του Πάρκινσον, αλλά από εγκεφαλική ατροφία[9] .

Κινηματογραφικές μεταφορές των έργων του Πολλά από τα δράματα του Ο'Νηλ μεταφέρθηκαν τόσο στη μικρή, όσο και στη μεγάλη οθόνη. Οι σημαντικότερες κινηματογραφικές μεταφορές είναι: Η Άννα Κρίστι το 1930 με τη Γκρέτα Γκάρμπο και τον Τσαρλς Μπίκφορντ, το Παράξενο ιντερμέτζο το 1932 με τον Κλαρκ Γκέιμπλ και τη Νορμα Σίρερ, Το μακρύ ταξίδι του γυρισμού το 1940 με τον Τζον Γουέιν, που προβλήθηκε στην Ελλάδα ως Περιπέτεια στον ωκεανό, Ο μαλλιαρός πίθηκος το 1944 με την Σούζαν Χέιγουορντ και τον Γουίλιαμ Μπέντιξ, Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα το 1947 με τη Ρόζαλιντ Ράσελ και την Κατίνα Παξινού, Πόθοι κάτω από τις λεύκες το 1958 με τη Σοφία Λόρεν και τον Άντονι Πέρκινς, Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα το 1962 με την Κάθριν Χέπμπορν και τον Τζέισον Ρόμπαρτς, που προβλήθηκε στην Ελλάδα με τίτλο Μακρύ ταξίδι μέσα στη νύχτα και Ο παγοπώλης έρχεται το 1976 με το Λι Μάρβιν και τον Τζεφ Μπρίτζες.

Ευγένιος Ο'Νηλ

Ελληνικές πρεμιέρες των έργων του Το 1932 ανέβηκε στο εθνικό θέατρο, το έργο του Ευγένιου Ο'Νηλ Άννα Κρίστι, σε σκηνοθεσία Φώτη Πολίτη και σε μετάφραση Κατίνας Παξινού, στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίστηκαν η Κατίνα Παξινού, ο Αιμίλιος Βεάκης και ο Αλέξης Μινωτής[10] . Το 1937 ανέβηκε στο εθνικό θέατρο, η παράσταση Πόθοι κάτω απ' τις λεύκες, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη και σε μετάφραση Κατίνας Παξινού. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίστηκαν η Κατίνα Παξινού, ο Αιμίλιος Βεάκης και ο Τίτος Βανδής.[11] Το 1939 ανέβηκε στο εθνικό θέατρο, η παράσταση Πέρα από τον ορίζοντα, σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού και σε μετάφραση Κατίνας Παξινού. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίστηκαν η Κατίνα Παξινού, ο Αιμίλιος Βεάκης και ο Αλέξης Μινωτής[12] . Το 1946 ανέβηκε στο Θέατρο Τέχνης, η παράσταση Οι θάλασσες του Βορρά σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν, με τους: Λυκούργο Καλλέργη, Βασίλη Διαμαντόπουλο και Έλλη Λαμπέτη. Το 1948 ανέβηκε πάλι από το Θέατρο τέχνης και σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν το Όλα τα παιδιά του θεού έχουν φτερά, με το Βασίλη Διαμαντόπουλο[13] . Το 1960 ανέβηκε στο εθνικό θέατρο, η παράσταση Τα εκατομμύρια του Μάρκο Πόλο, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη και σε μετάφραση Νάνου Βαλαωρίτη. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο εμφανίστηκε η Αντιγόνη Βαλάκου[14] . Το 1963 ανέβηκε στο Θέατρο Τέχνης, η παράσταση Ο παγοπώλης έρχεται σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν και σε μετάφραση Μάριου Πλωρίτη[15] . Το 1965 ανέβηκε στο εθνικό θέατρο, η παράσταση Ταξίδι μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή και σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίστηκαν η Κατίνα Παξινού, ο Δημήτρης Χορν και ο Αλέξης Μινωτής[16] . Το 1971 ανέβηκε στο εθνικό θέατρο, η παράσταση Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα: Ο γυρισμός, σε σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη και σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίστηκαν η Μαίρη Αρώνη και ο Λυκούργος Καλλέργης.[17]

Έργα Θεατρικά έργα • • • • • • • • • • • • • •

Bread and Butter, 1914 Servitude, 1914 The Personal Equation, 1915 Now I Ask You, 1916 Πέρα από τον ορίζοντα - Beyond the Horizon, 1918 - Βραβείο Πούλιτζερ το 1920 The Straw, 1919 Chris Christophersen, 1919 Το χρυσάφι - Gold, 1920 Άννα Κρίστι - Anna Christie, 1920 - Βραβείο Πούλιτζερ το 1922 Ο αυτοκράτορας Τζόουνς - The Emperor Jones, 1920 Diff'rent, 1921 Ο πρώτος άνθρωπος - The First Man, 1922 Ο μαλλιαρός πίθηκος - The Hairy Ape, 1922 Το συντριβάνι - The Fountain, 1923

• Τα εκατομμύρια του Μάρκο Πόλο - Marco Millions, 1923–25 • Όλα τα παιδιά του θεού έχουν φτερά - All God's Chillun Got Wings, 1924

Ευγένιος Ο'Νηλ • • • • • • • • • • • •

Welded, 1924 Πόθοι κάτω από τις λεύκες - Desire Under the Elms, 1925 Ο Λάζαρος γέλασε - Lazarus Laughed, 1925–26 Ο μέγας θείος Μπράουν - The Great God Brown, 1926 Παράξενο Ιντερμέτζο - Strange Interlude, 1928 - Βραβείο Πούλιτζερ Δυναμό - Dynamo, 1929 Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα - Mourning Becomes Electra, 1931 Ω, Ερημιά! - Ah, Wilderness!, 1933 Μέρες δίχως τέλος - Days Without End, 1933 Ο παγοπώλης έρχεται - The Iceman Cometh, συγγραφή το 1939, θεατρική πρεμιέρα το 1946 Χιούι - Hughie, συγγραφή το 1941, θεατρική πρεμιέρα το 1959 Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα - Long Day's Journey Into Night, συγγραφή 1941, θεατρική πρεμιέρα το 1956 - Βραβείο Πούλιτζερ το 1957 • Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους - A Moon for the Misbegotten, συγγραφή το 1941-1943, θεατρική πρεμιέρα το 1947 • Το σημάδι του ποιητή - A Touch of the Poet, ολοκληρώθηκε το 1942, πρεμιέρα το 1958 • More Stately Mansions, το τελευταίο του θεατρικό, έκανε πρεμιέρα το 1967 • The Calms of Capricorn, κυκλοφόρησε το 1983

Μονόπρακτα • • • •

Πλέοντας ανατολικά για το Κάρντιφ - Bound East for Cardiff, 1914 Στην πολεμική ζώνη - In The Zone, 1917 Το μακρύ ταξίδι της επιστροφής - The Long Voyage Home, 1917 Το φεγγάρι των καραϊβικών νησιών - Moon of the Caribbees, 1918

Τα παραπάνω μονόπρακτα διαδραματίζονται όλα στο πλοίο Glencairn, η συνένωσή τους είχε ως αποτέλεσμα την ταινία του Τζον Φορντ του 1940 Περιπέτεια στον ωκεανό. Άλλα του μονόπρακτα είναι τα εξής: • • • • • • • • • • • • • • •

A Wife for a Life, 1913 Το δίχτυ - The Web, 1913 Thirst, 1913 Recklessness, 1913 Warnings, 1913 Fog, 1914 Abortion, 1914 The Movie Man: A Comedy, 1914 The Sniper, 1915 Before Breakfast, 1916 Ile, 1917 Ο βρόχος - The Rope, 1918 Shell Shock, 1918 The Dreamy Kid, 1918 Εκεί που είναι ο σταυρός - Where the Cross Is Made, 1918

Ευγένιος Ο'Νηλ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Eugene O'Neill official website [18] • Casa Genotta official website [19] • Ο Ευγένιος Ο'Νηλ στο ibdb [20]

Παραπομπές [1] The New York Times, August 25, 2003: 'Next year Playwrights Theater will present an unproduced O'Neill comedy, Now I Ask You, a

comic spin on Ibsen's Hedda Gabler." [2] The Eugene O'Neill Foundation newsletter: "Now I Ask You, along with The Movie Man, ... is the only surviving comedy from

O’Neill’s early years." [3] Susan Glaspell, (1927), The Road to the Temple, Frederick A. Stokes, New York, 2nd ed. 1941, p. 255 [4] Renda, Mary (2001). Taking Haiti: Military Occupation and the Culture of U.S. Imperialism. Chapel Hill: University of North

Carolina Press. σελ. 198–212. ISBN 0807849383. [5] Smith, Susan Harris (1984). Masks in Modern Drama. Berkeley: University of California Press. σελ. 66–70, 106–08, 131–36, index

S124. ISBN 0520050959. [6] The New York Times, Aug. 25, 2003: 'Next year Playwrights Theater will present an unproduced O'Neill comedy, Now I Ask You, a

comic spin on Ibsen's Hedda Gabler." [7] "Eugene O'Neill Wed to Miss Monterey" (http:/ / select. nytimes. com/ gst/ abstract. html?res=F60D10F6345D14738DDDAD0A94DF405B898EF1D3). The New York Times: pp. 9. 1929-07-24. . Ανακτήθηκε την

2008-11-13. [8] Sheaffer, Louis. O'Neill: Son and Artist. Little, Brown & Co., 1973 ISBN 0-316-78337-4 [9] Eugene O'Neill - What Went Wrong? (http:/ / faculty. washington. edu/ chudler/ oneill. html). Neuroscience for Kids (April 22, 2000)

(ανακτήθηκε 2009-02-12 ) [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20]

http:/ / www. nt-archive. gr/ workDetails. aspx?workID=83 http:/ / news. kathimerini. gr/ 4Dcgi/ 4Dcgi/ _w_articles_civ_11_27/ 01/ 2008_256718 http:/ / www. nt-archive. gr/ playDetails. aspx?playID=419 http:/ / www. theatro-technis. gr/ SimplePage. aspx?Id=30 http:/ / www. nt-archive. gr/ playDetails. aspx?playID=473 http:/ / www. theatro-technis. gr/ OldPlayElement. aspx?PlayId=91 http:/ / www. nt-archive. gr/ playDetails. aspx?playID=480 http:/ / www. nt-archive. gr/ playDetails. aspx?playID=521 http:/ / www. eoneill. com/ http:/ / www. casagenotta. com/ http:/ / www. ibdb. com/ person. php?id=5463 Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το O'Neill άρθρο Eugene O'Neill (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Eugene) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( O'Neill ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Eugene)).

Λάνγκστον Χιουζ Λάνγκστον Χιουζ Ο Λάνγκστον Χιουζ (Langston Hughes) ήταν αφροαμερικάνος ποιητής, από τις πλέον αντιπροσωπευτικές φυσιογνωμίες και εμπνευσμένους ποιητές της φυλής του. Γεννήθηκε στο Τζόπλιν του Μισούρι το 1902 και πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1967. Οι γονείς του ζούσαν χωρισμένοι κι έτσι ο μικρός Λάνγκστον στάλθηκε να ζήσει με τη γιαγιά του στο Λώρενς του Κάνσας. Εκεί βρήκε αργότερα δουλειά κι η μητέρα του σε θέση γραμματέα ενός νέγρου δικηγόρου. Ήθελε να δώσει στο παιδί της κάποια μόρφωση και το έστειλε στο σχολείο της περιοχής. Ήταν σχολείο λευκών κι οι σχολικές αρχές αρνήθηκαν να το δεχτούν. Μα η μητέρα του πολέμησε για το δικαίωμα του παιδιού της. Έμειναν έκπληκτοι με την τόλμη της και τελικά ο Λάνγκστον έγινε δεκτός. Δέχτηκε το μίσος των δασκάλων, οπαδών των φυλετικών διακρίσεων, αντιμετώπισε την οργανωμένη αντίδραση των συμμαθητών του, υπόμεινε το αργό τσάκισμα του εγωισμού του. Στο τέλος μπόρεσε να παρακολουθήσει γυμνάσιο στο Κλίβελαντ του Οχάιο, όπου άρχισε να διαμορφώνεται η προσωπικότητά του.

O Λάνγκστον Χιουζ το 1936

Ήταν για τη σχολική εφημερίδα, την Κουκουβάγια του Καμπαναριού, που έγραψε τα πρώτα του ποιήματα. Σ' όλη τη διάρκεια των γυμνασιακών του χρόνων έγραφε στίχους. Με την αποφοίτησή του ήταν πια δόκιμος ποιητής. Ταξιδεύοντας με το τρένο για να συναντήσει τον πατέρα του στο Μεξικό, έγραψε ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά ποιήματά του, Ο Νέγρος μιλάει για ποτάμια. Ο πατέρας του φρόντισε να τον στείλει για σπουδές. Ο Λανγκστον διάλεξε το Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Μετά ενάμισι χρόνο τα παράτησε - συμπλήρωσε όμως αργότερα τη μόρφωσή του στο Πανεπιστήμιο Λίνκολν - κι άρχισε τα ταξίδια σ' αναζήτηση δουλειάς και περιπέτειας. Η φήμη του ως ποιητή καθιερώθηκε, όταν γύρισε ξανά στην Αμερική. Αυτό έγινε και με τη συμπαράσταση του μεγάλου Αμερικανού ποιητή Βέιτσελ Λίντσυ. Από εκείνη τη στιγμή η άνοδος του Λάνγκστον ήταν σταθερή. Τα έργα του αντανακλούν τα αισθήματά του για το λαό του με τις χαρές και τις λύπες του, τη φτώχεια του και τις ελπίδες του. Ο στίχος του είναι μια λυρική διαμαρτυρία, ένα σιγανό παράπονο, μια ναρκωμένη ελπίδα. Τα Βαριεστημένα Μπλουζ (1926), τα Όμορφα Ρούχα για τον Εβραίο (1927), ο Αξιαγάπητος θάνατος (1931), Ο Φύλακας του Ονείρου (1932), Ένα καινούργιο τραγούδι (1938), Ο Σαίξπηρ στο Χάρλεμ (1942), Αγροί θαυμάτων (1947) και Εισιτήριο μιας διαδρομής (1949) είναι συλλογές με ποιήματα πονεμένα, με κραυγές απόγνωσης, γραμμένα με πύρινη σφραγίδα, ποτισμένα με καυτό δάκρυ και μια διάχυτη λαχτάρα για ισότητα και αδελφοσύνη. Η ποιητική συλλογή του "Ο Πάνθηρας και το Μαστίγιο" (1967) εκδόθηκε μετά το θάνατό του. Ο Χιουζ ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση, προσχώρησε στο κομμουνιστικό κόμμα για πολλά χρόνια, μα στο 1950 κατήγγειλε την κομμουνιστική ιδεολογία, συνειδητοποιώντας την ουτοπία της. Η ιστορία της ζωής του γράφτηκε από τον ίδιο στο αυτοβιογραφικό έργο του Η μεγάλη θάλασσα, που δημοσιεύτηκε το 1940. Είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που αγάπησε το λαό του. Κατανόησε τη σημασία της ανθρώπινης ύπαρξης κι αγωνίστηκε με ψυχική απληστία γι αυτό το ιδανικό του. Ο στίχος του έγινε φραγγέλιο και σπάθα δίκοπη για

Λάνγκστον Χιουζ τους εχθρούς του, ελπίδα και συνάμα αγωνία για τους ανθρώπους της φυλής του, μήνυμα πανανθρώπινο ισότητας και αγάπης για την οικουμένη. Τα βραβεία Γκουγκενχάιμ και Γουίτερ Μπίνερ (1926) και η αναγνώρισή του από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων αποτελούν ελάχιστο δείγμα της αξίας του σταυροφόρου αυτού των νέγρικων δικαιωμάτων.

Πηγές • Δημήτρη Σφήκα: "Νεγρο-αμερικάνοι Ποιητές: τα Παιδιά του Νότου", Φιλολογική "Βραδυνή", Αθήνα, 2, 9 & 16 Σεπτεμβρίου 1963. • Δημήτρη Σφήκα: "Λάνγκστον Χιουζ: 'Ενα ορόσημο στη Νέγρικη Ποίηση" (Στη μνήμη του ποιητή που έφυγε), Φιλολογική "Βραδυνή", Αθήνα, 9 Σεπτεμβρίου 1968. • Εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος - Λαρούς - Μπριτάνικα", τόμ. 61, λήμα Λάνγκστον Χιουζ, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.

Λίλιαν Χέλμαν Λίλιαν Χέλμαν Λίλιαν Χέλμαν Πραγματικό όνομα: Λίλιαν Φλόρενς Χέλμαν Γέννηση: 20 Ιουνίου 1905 Νέα Ορλεάνη, Λουιζιάνα Θάνατος: 30 Ιουνίου 1984 (79 ετών) Τίσμπερι, Μασαχουσέτη Είδος: Εθνικότητα:

Θέατρο ΗΠΑ

Κυριότερα έργα: Η ώρα των παιδιών, Οι μικρές αλεπούδες, Φρουρά επί του Ρήνου, Παιχνίδια στη σοφίτα

Η Λίλιαν Χέλμαν (αγγλικά Lillian Hellman) (20 Ιουνίου 1905, Νέα Ορλεάνη - 30 Ιουνίου 1984, Τίλμπεργκ) ήταν Αμερικανίδα θεατρική συγγραφέας γνωστή για τα έργα της Η ώρα των παιδιών και Οι μικρές αλεπούδες, καθώς και για την αριστερή της ιδεολογία, για τον κοινωνικό της ακτιβισμό και για την πολύχρονη σχέση της με τον συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων Ντάσιελ Χάμετ. Η Χέλμαν μέσα από τα έργα της άσκησε σκληρή κριτική στον αμερικάνικο τρόπο ζωής.

Παιδική ηλικία Η Λίλιαν Φλόρενς Χέλμαν γεννήθηκε στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα και ήταν μέλος μιας εβραϊκής οικογένειας (αν και η μητέρα της όπως και οι περισσότεροι συγγενείς της είχαν ασπαστεί το χριστιανισμό). Η Χέλμαν από νεαρή ηλικία Hellman έλαβε κατήχηση τόσο στη μητρόπολη του Σαιντ Λούις όσο και στο ναό Μπεθ Ισραήλ. Έζησε τα παιδικά της χρόνια μεταξύ Νέας Ορλεάνης και Νέας Υόρκης, καθώς έμενε για ένα εξάμηνο στη Νέα Ορλεάνη, στο οικοτροφείο που διοικούσαν οι θείες της και ένα εξάμηνο στη Νέα Υόρκη.

Συγγραφή Τα γνωστότερα έργα της Χέλμαν ήταν Η ώρα των παιδιών, Οι μικρές αλεπούδες και το Παιχνίδια στη σοφίτα. Η Χέλμαν επηρεασμένη από τα παιδικά της χρόνια, έγραψε την Ωρα των παιδιών που διαδραματίζεται σε οικοτροφείο. Της άρεσε να συμπεριλαμβάνει παιδιά στα έργα της κάτι που είναι εμφανές τόσο στην Ώρα των παιδιών, όπου η Μαίρη, ένας από τους κεντρικούς ρόλους, είναι ένα κακομαθημένο κορίτσι που διαδίδει κακόβουλα ψέματα που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις ζωές εκείνων που την περιβάλλουν, όσο και στις Μικρές αλεπούδες που ένα από τα θέματα που πραγματεύεται είναι ο ενδεχόμενος γάμος συμφερόντων μεταξύ δυο νέων του Λίο και της Αλεξάντρα. Τα περισσότερα έργα της Χέλμαν έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη και τις περισσότερες φορές έκανε τα διασκεύαζε η ίδια, ενώ για κάποια χρόνια, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 30' εργάστηκε ως σεναριογράφος για την κινηματογραφική εταιρία Metro-Goldwyn-Mayer. Σημαντικότερα έργα της που έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη είναι: Σκιές που περνούν (These Three, 1934), κινηματογραφική διασκευή του Η ώρα των παιδιών σκηνοθετημένη από τον Γουίλιαμ Γουάιλερ, από την οποία αφαιρέθηκαν όλες οι νύξεις πάνω

Λίλιαν Χέλμαν στην ομοφυλοφιλία προκειμένου να αποφευχθεί η λογοκρισία, το Η ώρα των παιδιών ξαναγυρίστηκε το 1961, αυτή τη φορά σεβόμενο το θεατρικό, με σκηνοθέτη το Γουάιλερ, τίτλο Οι Ψίθυροι και πρωταγωνίστρια την Όντρεϊ Χέπμπορν, Οι μικρές αλεπούδες (The Little Foxes, 1941) σκηνοθετημένο επίσης από το Γουάιλερ με πρωταγωνίστρια την Μπέτι Ντέιβις, Φρουρά επί του Ρήνου (Watch On The Rhine, 1943) με τον Πολ Λούκας και τη Μπέτι Ντέιβις και Επικίνδυνη λατρεία (Toys In The Attic) μεταφορά του Παιχνίδια στη σοφίτα με πρωταγωνιστές τη Τζεραλντίν Πέιτζ και τον Ντιν Μάρτιν. Η Χέλμαν έγραψε επίσης τρία αυτοβιογραφικά μυθιστορήματα το Μια ανολοκλήρωτη γυναίκα (An Unfinished Woman: A Memoir, 1969), το Τζούλια (Pentimento, 1973) και το Ο καιρός των αχρείων (Scoundrel Time, 1976), στα οποία διηγούταν διαφορετικές περιόδους της ζωής της. Η βραβευμένη με όσκαρ ταινία του Φρεντ Τσίνεμαν Τζούλια βασίζεται στο μυθιστόρημα Pentimento. Μετά την προβολή της ταινίας στη Νέα Υόρκη το 1977, η ψυχίατρος Μύριελ Γκάρντινερ ισχυρίστηκε ότι η κεντρική ηρωίδα της ταινίας, η Τζούλια, είχε βασιστεί στα δικά της βιώματα, πράγμα παράξενο δεδομένου ότι εκείνη δεν είχε ποτέ γνωρίσει τη Χέλμαν. Η Χέλμαν αρνήθηκε ότι ο χαρακτήρας βασίστηκε σε εκείνο της Γκάρντινερ. Το γεγονός ότι η Χέλμαν και η Γκάρντινερ είχαν τον ίδιο δικηγόρο, στον οποίο η Γκάρντινερ είχε εκμυστηρευθεί τα προσωπικά της βιώματα, οδήγησε ορισμένους στο συμπέρασμα ότι η Χέλμαν είχε οικειοποιηθεί τις αναμνήσεις της Γκάρντινερ. Ο συγγραφέας Γουίλιαμ Ράιτ, στη βιογραφία που έγραψε με θέμα τη Λίλιαν Χέλμαν, δεν άφησε καμία αμφιβολία ότι η Τζούλια της Χέλμαν βασίστηκε στη Μύριελ Γκάρντινερ. Ο Ράιτ έγραψε επίσης ότι οι υποτιθέμενες σχέσεις της Χέλμαν με το συγγραφέα Έρνεστ Χέμινγουεϊ, τις οποίες διηγείται στην πρώτη της αυτοβιογραφία ήταν γέννημα της φαντασίας της. Κατά την άποψη του Ράιτ, η συγγραφική αξία της Χέλμαν, δε μειώνεται από το γεγονός ότι χρησιμοποίησε μυθοπλασία στις αυτοβιογραφίες της. Ο Ράιτ έγραψε επίσης το μυθιστόρημα The Julia Wars βασισμένος στα γεγονότα που ακολούθησαν την κυκλοφορία της αυτοβιογραφίας της Χέλμαν Pentimento. Ο Φρανκ Ριτς άσκησε σκληρή κριτική στο Ράιτ, μέσω της στήλης του στην εφημερίδα New York Times και αποκάλεσε το Pentimento ως την καλύτερη αυτοβιογραφία της Χελμαν.

Στο στόχαστρο του Μακαρθισμού (Μαύρη Λίστα) Το 1950 η Χέλμαν, παρουσιάστηκε ενώπιον της επιτροπής αντιαμερικανικών δραστηριοτήτων, όπου της ζητήθηκε να καταδώσει μέλη του κομμουνιστικού κόμματος. Η επιτροπή γνώριζε καλά ότι ο σύντροφος της Χέλμαν, Ντάσιελ Χάμετ, ήταν μέλος του κομμουνιστικού κόμματος. Όταν λοιπόν της ζητήθηκε να μιλήσει για τις γνωριμίες της με άτομα κομουνιστικών πεποιθήσεων, η Χέλμαν απάντησε ότι είχε ήδη ετοιμάσει δήλωση, στην οποία έγραφε: Το να βλάψω αθώους ανθρώπους που ήξερα πριν από πολλά χρόνια για να σώσω τον εαυτό μου, θεωρώ ότι είναι απάνθρωπο και απρεπές και επαίσχυντο. Δεν μπορώ και δεν πρόκειται να μικρύνω τη συνείδησή μου ώστε να προσαρμοστεί στη φετινή μόδα, αν και εδώ και πολύ καιρό, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν είμαι πολιτικό πρόσωπο και ότι δε θα μπορούσα να αισθάνομαι άνετα σε καμία πολιτική ομάδα. Ως αποτέλεσμα η Χέλμαν μπήκε στη μαύρη λίστα των κινηματογραφικών εταιριών του Χόλιγουντ για πολλά χρόνια. Ωστόσο, ο δημοσιογράφος Ντέιβιντ Φραμ υποστήριξε ότι το σχόλιο της Χέλμαν πάνω στη φετινή μόδα, είναι ψευδές[1] . Η Χέλμαν ισχυρίστηκε επίσης ότι χειροκροτήθηκε μετά από την ομιλία της. Ως μέλος του συλλόγου των αμερικανικών συγγραφέων, μαζί με το Χάμετ, κατά τη διάρκεια του γερμονοσοβιετικού συμφώνου μη επίθεσης που υπεγράφη πριν ξεσπάσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, η Χέλμαν είχε υποστηρίξει την επιτροπή που ήθελε την Αμερική μακριά από τον πόλεμο[2] . Στη βιογραφία Two Invented Lives: Hellman and Hammett, η συγγραφέας Τζόαν Μέλεν υποστήριξε ότι η Χέλμαν, προς το τέλος της ζωής της, είχε αρχίσει να συγχέει την αλήθεια με το μύθο, σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην είναι απολύτως σίγουρη για ό,τι ακριβώς της είχε συμβεί[3] . Παρατήρησε επίσης ότι ενώ από τη μια κατηγορούσε φιλελεύθερους αντικομμουνιστές, όπως τον Ηλία Καζάν για το γεγονός ότι έστρεψαν τις

Λίλιαν Χέλμαν ενέργειές τους ενάντια στους κομμουνιστές και όχι ενάντια στους φασίστες και τους καπιταλιστές[4] , από την άλλη είχε διφορούμενη άποψη για την ελευθερία του λόγου, όσον αφορά εκείνους που την έκριναν[5] [6] . Η ίδια ισχυρίστηκε κάποτε ότι δε γνώριζε τίποτα για τις δίκες της Μόσχας, με τις οποίες ο Στάλιν προέβη σε εκκαθάριση του κομμουνιστικού κόμματος, καταδικάζοντας ήρωες του εμφυλίου καθώς και κορυφαία στελέχη του κομμουνιστικού κόμματος της ΕΣΣΔ[6] [7] . Η Χέλμαν είχε όντως υπογράψει επιστολές στις οποίες υποστήριζε την καταδικαστική ετυμηγορία και παρακινούσε άλλους να μη συνεργαστούν με την επιτροπή του δημοσιογράφου και ανθρωπιστή Τζον Ντιούι, η οποία έκανε έρευνες προκειμένου να μαθευτεί η αλήθεια που κρυβόταν πίσω από τις δίκες. Η Χέλμαν είχε επίσης αντιταχθεί στην παραχώρηση πολιτικού ασύλου στο Λέων Τρότσκι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αφότου η Σοβιετική Ένωση είχε ζητήσει κομμουνιστικό κόμμα Ηνωμένων Πολιτειών να μην του προσφέρει ασυλία[6] [7] . Η Χέλμαν είχε επίσης αντιπαλότητα με τη συγγραφέα Μέρι Μακάρθι. Η αντιπαλότητα τους ξεκίνησε όταν το 1979 η Μακάρθι δήλωσε σε συνέντευξή της στην αμερικανική τηλεόραση ότι όλοι οι ισχυρισμοί της Χέλμαν, πάνω στη ζωή της, ήταν ψευδείς. Η Χέλμαν απάντησε κάνοντας της μήνυση για συκοφαντία και ζητώντας 2.500.000 δολάρια τόσο από τη Μακάρθι όσο και από τον παρουσιαστή και το κανάλι[8] .

Θάνατος Η Λίλιαν Χέλμαν απεβίωσε το 1984 από φυσικά αίτια. Βρισκόταν ακόμα σε ένδικη διαφορά με τη Μέρι Μακάρθι και οι εκτελεστές της διαθήκης της απέσυραν τη μήνυση.

Έργα • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Η ώρα των παιδιών - (The Children's Hour, 1934) Ο άγγελος του σκότους - The Dark Angel, 1935 - (σενάριο) Σκιές που περνούν - (These Three, 1936) - (σενάριο) Μέρες που έρχονται - (Days To Come, 1936) Αδιέξοδο - (Dead End, 1937) - (σενάριο) Οι μικρές αλεπούδες - (The Little Foxes, 1939) - (θεατρικό) Φρουρά επί του Ρήνου - (Watch on the Rhine, 1941) Οι μικρές αλεπούδες - (The Little Foxes, 1941) - (σενάριο) Θύελλα στην Ουκρανία - (The North Star, 1943) - (σενάριο) Μια άλλη πλευρά του δάσους - (Another Part of the Forest, 1946) Ο φθινοπωρινός κήπος - (The Autumn Garden, 1951) Κάντιντ - (Candide, 1957) Παιχνίδια στη σοφίτα - (Toys in the Attic, 1960) The Big Knockover, 1963 Μια ανολοκλήρωτη γυναίκα - (An Unfinished Woman: A Memoir, 1969) Τζούλια - (Pentimento, 1973) Ο καιρός των αχρείων - (Scoundrel Time, 1976) Maybe, 1980

Λίλιαν Χέλμαν

Παραπομπές [1] Frum, David (2000). How We Got Here: The '70s. New York, New York: Basic Books. σελ. 308. ISBN 0465041957. [2] Franklin Folsom, Days of Anger, Days of Hope, University Press of Colorado, 1994, ISBN 0870813323 [3] "Two Invented Lives" (http:/ / www. wpunj. edu/ ~newpol/ issue23/ pjacob23. htm). New Politics journal. Summer 1997. . Ανακτήθηκε την 2009-07-17. Βικιπαίδεια:Νεκροί εξωτερικοί σύνδεσμοι [4] Bernstein, Richard, Long, Bitter Debate From the '50's: Views of Kazan and His Critics New York Times article, May 3, 1988 [5] Glazer, Nathan, An Answer to Lillian Hellman, Commentary Magazine, Vol. 61, No. 6 (June 1976) [6] Mellen, Joan, Two Invented Lives: Hellman and Hammett, HarperCollins, New York, 1996 [7] Lamont, Corliss, Hellman, Lillian, et al., An Open Letter to American Liberals, Soviet Russia Today, March 1937 issue [8] Martinson, Deborah (2005). Lillian Hellman. Counterpoint Press. σελ. 354–356. ISBN 1582433151.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι • • • •

Η Λίλιαν Χέλμαν στο imdb (http://www.imdb.com/name/nm0375484/) Η Λίλιαν Χέλμαν στο ibdb (http://www.ibdb.com/person.php?id=6202) (http://www.lortel.org/LLA_archive/index.cfm?search_by=people&first=Lillian&last=Hellman&middle=) Anne Hollander, John Marquand (Winter-Spring 1965). "Lillian Hellman, The Art of Theater No. 1" (http:// www.theparisreview.org/interviews/4463/the-art-of-theater-no-1-lillian-hellman). The Paris Review.

• "Why Lillian Hellman Remains Fascinating" (http://writing.upenn.edu/~afilreis/50s/hellman-today.html) By William Wright, from the New York Times (3 November 1996) • Lillian Hellman Refuses to Name Names (http://historymatters.gmu.edu/d/6454/) at History Matters • (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_29/12/2006_210448) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Hellman άρθρο Lillian Hellman (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Lillian) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Hellman ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Lillian)).

Μάξγουελ Άντερσον Μάξγουελ Άντερσον Ο Μάξγουελ Άντερσον (Maxwell Anderson) ήταν Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος, γιος ιεροκήρυκα, που γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1888 στο Ατλάντικ της Πενσυλβάνιας. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Ντακότα κι αργότερα στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ (Stanford) στο Κονέκτικατ. Στα 1914 εργάστηκε ως καθηγητής των αγγλικών. Οι ιδέες του όμως άσκησαν αρνητική επιρροή στην καριέρα του. Ήταν αιτία να απολυθεί από τη θέση που είχε στο Κολλέγιο Whittier στην Καλιφόρνια, προπαγανδίζοντας το ειρηνιστικό κίνημα κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι πρώτες επιτυχίες του στο θέατρο ήταν πεζά ρεαλιστικά δράματα (prose realism). Σε συνεργασία με τον Λώρενς Στώλλινγκς (Laurence Stallings) γράφει το πολεμικό δράμα "Τί κοστίζει η δόξα" (What Price Glory?, 1924) κι αργότερα μια αστική σατιρική κωμωδία "γάμου" "Τα παιδιά του Σαββάτου" (Saturday's Children, 1927), όπως και τους "Θεούς της Αστραπής" (Gods of Lightning, 1928), μαζί με το δημοσιογράφο Χάρολντ Χίκερσον (Harold Hikerson), σχετικά με την υπόθεση Σάκκο-Βαντσέττι (Sacco-Vanzetti), όπου δύο αθώοι εργάτες μετά από δικαστική πλάνη καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν με την κατηγορία πως λήστεψαν και δολοφόνησαν έναν εισπράκτορα. Αργότερα, το 1933, ο Άντερσον γράφει μια χιουμοριστική πολιτική σάτιρα "Και τα δυό σας σπίτια" (Both Your Houses, 1933), που του χάρισε το Βραβείο Πούλιτζερ. Ο Άντερσον είναι ο δραματουργός που καθιέρωσε στο αμερικανικό θέατρο την έμμετρη τραγωδία (verse drama). Η καριέρα του κορυφώνεται πράγματι με τα ιστορικά έμμετρα δράματά του "Βασίλισσα Ελισάβετ" (Elizabeth the Queen, 1930) για το μοιραίο έρωτα της βασίλισσας της Αγγλίας Ελισάβετ με το Λόρδο του Έσσεξ, τη "Μαρία της Σκωτίας" (Mary of Scotland, 1933) με ηρωίδα την αντίζηλο της Ελισάβετ Μαρία Στούαρτ, καθώς και το ποιητικό δράμα "Άννα των Χιλίων Ημερών" (1948) για την Άννα Μπολέιν και τον τραγικό γάμο της με τον Ερρίκο Η' της Αγγλίας. Η κορυφαία στιγμή στην καριέρα του Άντερσον φτάνει το 1935 με το ποιητικό δράμα (poetic drama) "Αποχείμωνο" (Winterset, 1935), σατιρίζοντας το σύγχρονό του υλιστικό κόσμο. Στο θέμα του φασισμού στρέφεται με το "Λάργκο Κη" (Largo key, 1939), δραματοποιώντας τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας. Θέματα παρμένα από την αμερικανική ιστορία ξετυλίγονται στα θεατρικά έργα του "Νύχτα στο Τάος" (Night over Taos, 1932) και "Βάλλυ Φορτζ" (Valley Forge, 1934) σχετικά με τη ζωή του Τζορτζ Ουάσινγκτον, από την αυστριακή ιστορία "Η Μάσκα των Βασιλιάδων" (Mask of Kings, 1937) για τον αινιγματικό θάνατο του πρίγκιπα Ροδόλφου των Αψβούργων και από τη μεσαιωνική ιστορία την "Ιωάννα της Λορραίνης" (Joan of Lorraine, 1946), που έγινε και κινηματογραφική ταινία το 1948 με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Σε συνεργασία με το Γερμανό συνθέτη Κουρτ Βάιλ (Kurt Weill, 1900 - 1950), ο Άντερσον έγραψε και έργα για το μουσικό θέατρο - τη "Γιορτή της Νέας Υόρκης" (Knickerbocker Holiday, 1938), "Χαμένοι στ' αστέρια" (Lost in the Stars, 1949), μιούζικαλ βασισμένο στο μυθιστόρημα του Νοτιοαφρικανού συγγραφέα Άλαν Πέιτον (Alan Paton) "Κλάψε, Αγαπημένη Πατρίδα" (Cry, the Beloved Country, 1948). Σε δύο άλλα έργα του, το "Κερί στον Άνεμο" (Candle in the Wind, 1941) και "Παραμονή του Αγίου Μάρκου" (The Eve of St. Mark, 1942), ο Άντερσον πραγματεύεται γεγονότα από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ στο "Ξυπόλυτος στην Αθήνα" (Barefoot in Athens, 1951) δραματοποιεί τη δίκη του Σωκράτη. Από τα τελευταία έργα του είναι "Ο κακός σπόρος" (The Bad Seed, 1954), μια θεατρική διασκευή του ομότιτλου μυθιστορήματος του Ουίλλιαμ Μαρτς (William March, 1893 - 1954). O Άντερσον, όπως έχει ειπωθεί, έγινε για το αμερικανικό θέατρο ό,τι ήταν ο Σίλερ για το γερμανικό και ο Ροστάν για το γαλλικό θέατρο. Πέθανε στις 28 Φεβρουαρίου 1959 από εγκεφαλικό στο Στάνφορντ του

Μάξγουελ Άντερσον Κονέκτικατ.

Πηγές • John Gassner (edit.): "A Treasury of the Theatre", Maxwell Anderson: "What Price Glory?" & "Elizabeth the Queen", Volume Three, Simon and Schuster, New York, 1951. • John Russel Taylor: "The Penguin Dictionary of the Theatre", Penguin Books Ltd, 1968. • Αλλαρντάις Νίκολ: "Παγκόσμια Ιστορία του Θεάτρου", τόμ. Γ', σελ. 550 - 556, Εκδόσεις "ΠΝΟΗ", Αθήνα (χ.χρ.).

Μάρεϊ Σίσγκαλ Μάρεϊ Σίσγκαλ Ο Μάρεϊ Σίσγκαλ (Murray Schisgal) είναι Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, γεννημένος στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης στις 25 Νοεμβρίου 1926. Αφιερώνεται ολοκληρωτικά στη συγγραφή θεατρικών έργων, αφού προηγουμένως είχε εργαστεί ως μουσικός, δικηγόρος και καθηγητής των αγγλικών. Ο Μάρεϊ Σίσγκαλ εμφανίζεται στο θέατρο ως σύνολο διαφόρων επιρροών (αναφέρεται πιο πολύ ο Ιονέσκο), έχει μολαταύτα πολλά και σίγουρα διακριτικά σημάδια καταδικά του. Σε ύφος είναι πιο διαπεραστικός από τον Άλμπη και το κωμικό του ένστικτο αντανακλά στέρεα τις πιο καλές στιγμές του αμερικανικού θεάτρου. Τα έργα του μοιάζουν με μινιατούρες. Κι αυτή η στενογραφική δραματική του μέθοδος αποδείχτηκε ως η καλύτερη θεατρική του ποιότητα. Οι πρώτες κωμωδίες του, όπως «Ο Τίγρης», «Απλό είδος ερωτικής ιστορίας», «Οι Δακτυλογράφοι», φέρνουν την τεχνική του σε τέλεια συζυγία με τη δραματική σκηνική του αντίληψη. Οι «Δακτυλογράφοι» (1961) είναι μια εναλλαγή σκηνών, που σε διάρκεια μιας ώρας με απλές, προοδευτικές εικόνες - οι ηθοποιοί γερνούν μπροστά στα μάτια μας - συλλαμβάνουν τη ματαιότητα της ζωής. Το ψυχαναλυτικό παιχνίδι στη ζωή των δυο δακτυλογράφων μεταδίδει μια τσεχωφική αίσθηση. Το 1964 παρουσίασε με εκπληκτική επιτυχία στο Μπρόντγουει την κωμωδία του «Λουβ» (Luv), έργο με τρία πρόσωπα με αναφορές στους ψευτοδιανοούμενους της κοινωνικής ελίτ. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 συνεργάστηκε στο θέατρο με τον Ντάστιν Χόφμαν, πρωταγωνιστή και σκηνοθέτη στα έργα του «Τζίμμυ Σάιν» (Jimmy Shine, 1968) και «Πάνω από την Πόλη» (All Over Town, 1974).

Πηγές • Δημήτρη Ι. Σφήκα (Πρόλογος - Μετάφραση): Μάρεϊ Σίσγκαλ "Οι Δακτυλογράφοι", Το Παγκόσμιο Θέατρο, Εκδόσεις "Δωδώνη", Αθήνα 1998. • Δημήτρη Ι. Σφήκα: "Το Σύγχρονο Θέατρο και ο Μάρεϊ Σίσγκαλ", Φιλολογική "Βραδυνή", Ιούλιος 1970.

Τένεσι Ουίλιαμς Τένεσι Ουίλιαμς Ο Τένεσι Ουίλιαμς (26 Μαρτίου 1911-25 Φεβρουαρίου 1983), φιλολογικό ψευδώνυμο του Τόμας Λανιέ Ουίλιαμς, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς, μαζί με το σύγχρονό του, Άρθουρ Μίλλερ. Έζησε για μεγάλο χρονικό διάστημα στη Νέα Ορλεάνη, όπου και άλλαξε το όνομά του από την πολιτεία καταγωγής του πατέρα του. Έγραψε ποιήματα, νουβέλες, θεατρικά έργα και παιχνίδια, ιστορίες και μυθιστορήματα. Κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 1948 για το "Λεωφορείο ο Πόθος" και το 1955 για τη "Λυσσασμένη Γάτα". Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 30 γλώσσες, ενώ αποτελούν ιδιαίτερα δημοφιλείς παραστάσεις σε όλο τον κόσμο. Τένεσι Ουίλιαμς

Βιογραφία Ο Τένεσι Ουίλιαμς γεννήθηκε το 1911 στο Κολόμπους του Μισσισσιππή. Η μητέρα του καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια, ενώ ο πατέρας του δούλευε ως πλασιέ για μια εταιρεία παπουτσιών. Σε ηλικία 5 ετών, του διαγνώστηκε παράλυση των κάτω άκρων, ασθένεια που τον καθήλωσε για τα επόμενα δυο χρόνια. Ανήμπορος να κάνει ο,τιδήποτε, η μητέρα του τον ενθάρρυνε να φαντάζεται και να γράφει ιστορίες.

Η οικογένεια του Ουίλιαμς Σε πολλά από τα έργα του ο Ουίλιαμς εμπνεύστηκε από την ίδια την οικογένειά του για την ανάπτυξη των πρωταγωνιστικών του χαρακτήρων. Ο πατέρας του Ουίλιαμς υιοθετούσε όλο και πιο βάναυση συμπεριφορά απέναντι στα παιδιά του με το πέρασμα των χρόνων. Συχνά ευνοούσε τον αδερφό του Τένεσι, ίσως λόγω και της ασθένειας και της αδύναμης γενικότερα φύσης του ίδιου στα παιδικά του χρόνια. Η μητέρα του είχε βλέψεις ως εκλεπτυσμένη κυρία της υψηλής κοινωνίας του Νότου, δημιουργούσε μια ασφυκτική ατμόσφαιρα, ενώ πιθανότατα είχε νευρική διαταραχή. Ο Ουίλιαμς ήταν πολύ κοντά με την αδερφή του, τη Ρόουζ, η ζωή της οποίας τον επηρρέασε ίσως περισσότερο από κάθε άλλο. Σε νεαρή ηλικία, έμαθε ότι πάσχει από σχιζοφρένεια και πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής της σε ψυχιατρικές κλινικές. Σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της ασθένειάς της, οι γονείς του Ουίλιαμς ενέκριναν τη λοβοτομή στη Ρόουζ το 1937 στην Ουάσινγκτον. Δυστυχώς, τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα και η Ρόουζ σακατεύτηκε για το υπόλοιπο της ζωής της.

Τένεσι Ουίλιαμς Ο Τένεσι υπέστη ισχυρό σοκ από το γεγονός αυτό και δε συγχώρησε ποτέ τους γονείς του. Η ασθένεια της αδερφής του συνέβαλε ίσως στην εξάρτησή του από το αλκοόλ, ωστόσο πιθανώς να υπήρχε γενετική προδιάθεση, καθώς και ο ίδιος υπέφερε από κατάθλιψη.

Μετέπειτα σταδιοδρομία και θεατρική επιτυχία Στα 16 του κέρδισε το πρώτο του βραβείο για το δοκίμιό του «Can a Good Wife Be a Good Sport?». Σπούδασε δημοσιογραφία το 1929 στο πανεπιστήμιο του Μισούρι, όπου οι συμφοιτητές τού κόλλησαν το παρατσούκλι 'Tennessee λόγω της συρτής νότιας προφοράς του, και θεατρολογία στο πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον στο Σαιν Λούις, όπου παρουσιάστηκαν και τα πρώτα του έργα "Κεριά στον Ήλιο" και "Φυγάς". Τελικά, το 1938 παίρνει το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα. Ο Ουίλιαμς μετακόμισε το 1939 στη Λουιζιάνα και έμεινε για κάποιο χρονικό διάστημα στη Γαλλική Συνοικία στη Νέα Ορλεάνη, όπου ξεκίνησε το 1947 να γράφει το έργο "Λεωφορείον ο Πόθος", το οποίο τελείωσε αργότερα στη Φλόριντα. Το έργο γνώρισε τεράστια επιτυχία: πήρε το Βραβείο Κριτικών της Νέας Υόρκης και το βραβείο Πούλιτζερ. Παρουσιάστηκε στη Νέα Υόρκη σε σκηνοθεσία Ελία Καζάν με τον Μάρλον Μπράντο στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ έγινε και ταινία το 1951, όπου χάρισε το βραβείο Όσκαρ στη Βίβιαν Λι. Το 1947 γνώρισε και ερωτεύτηκε το Φρανκ Μέρλο, Ιταλό δεύτερης γενιάς, μέχρι το θάνατό του από καρκίνο το 1963. Όσο ήταν μαζί έγραψε το "Τριαντάφυλλο στο Στήθος" (μεταφέρθηκε και σε ταινία με την Άννα Μανιάνι και τον Μπαρτ Λάνκαστερ), το μόνο έργο του με ευτυχή κατάληξη, ενώ ο Μέρλο εξισορροπούσε τις κρίσεις κατάθλιψης του Ουίλιαμς και του φόβου του ότι θα οδηγούνταν στην παράνοια και την τρέλα, όπως η αδερφή του. Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του '50 και του '60, ο Ουίλιαμς ήρθε αντιμέτωπος με σκληρή κριτική από ορισμένους κριτικούς του θεάτρου, εξαιτίας του τρόπου που ζούσε και τόνιζε τις ομοφυλοφιλικές του προτιμήσεις. Με τον καιρό, το ύφος των έργων του Ουίλιαμς ωρίμαζε και σε κάποια προχωρούσε σε πειραματισμούς, κάτι που τον αποξένωσε ακόμη περισσότερο από τους κριτικούς. Το 1976, υπήρξε Πρόεδρος της επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών. Στις 24 Φεβρουαρίου 1983, ο Τένεσι Ουίλιαμς βρέθηκε νεκρός στο δωμάτιο που είχε νοικιάσει στο ξενοδοχείο Elysee στη Νέα Υόρκη, έχοντας σφηνωμένο στο λαιμό του ένα φελλό. Ο ίδιος επιθυμούσε να αποτεφρωθεί και να σκορπιστούν οι στάχτες του στον Κόλπο του Μεξικού, ωστόσο θάφτηκε στον οικογενειακό τάφο στο Σαιν Λούις.

Σχετικά με το έργο του Ο Τένεσι Ουίλιαμς είχε επιρροές από τον Άντον Τσέχωφ, τον Αύγουστο Στρίντμπεργκ και άλλους συγγραφείς. Συνήθης φυσιογνωμία στα έργα του είναι η ηρωίδα στα όρια της παράνοιας, με καθαρές επιρροές από τη ζωή της αδερφής του, Ρόουζ. Από την αδερφή του και τη μητέρα του φαίνεται ότι εμπνέεται για τους γυναικείους χαρακτήρες (Laura, Amanda) στο "Γυάλινο Κόσμο", ενώ ο χαρακτήρας της Μπλανς Ντυμπουά στο "Λεωφορείο ο Πόθος" φαίνεται βασίστηκε στη Ρόουζ, αλλά και στον ίδιο, καθώς την περίοδο που έγραφε το έργο, πίστευε ότι θα πεθάνει κι ότι θα αποτελούσε το κύκνειο άσμα του. Στη "Λυσσασμένη Γάτα" διακρίνονται στοιχεία από τη ζωή του Ουίλιαμς, όπως η ομοφυλοφιλία, ο αλκοολισμός και οι ψυχικές διαταραχές.

Τένεσι Ουίλιαμς

Εργογραφία • • • • • • • • • • • • • • • •

Κεριά στον Ήλιο (1936) Φυγάς (1937) Ανοιξιάτικη Θύελλα (1937) Όχι για αηδόνια (1938) Μάχη των Αγγέλων (1940) Το πορτρέτο μιας Μαντόνας (1941) Λαίδη Φθειροζόλ (1941) Γυάλινος Κόσμος (1944) You Touched Me (1945) Stairs to the Roof (1947) Λεωφορείον ο Πόθος (1947) Καλοκαίρι και καταχνιά (1948) Τριαντάφυλλο στο στήθος (1951) Καμίνο Ρεάλ (1953) Μίλα μου σαν τη βροχή (1953) Λυσσασμένη Γάτα (1955)

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Ξαφνικά πέρυσι το καλοκαίρι (1958) Κάτι που δε λέγεται (1958) Γλυκό πουλί της νιότης (1959) Περίοδος προσαρμογής (1960) Η νύχτα της Ιγκουάνα (1961) Ο τελευταίος επισκέπτης (1963) Τραγική αρλεκινάδα (1966) Το βασίλειο της γης (αρχικά, Οι εφτά κάθοδοι της Μυρτλ, 1968) Στο μπαρ ενός ξενοδοχείου του Τόκυο (1969) Ο κύριος Μέρριγουέδερ θα γυρίσει από το Μέμφις; (1969) Μικρές έξυπνες προειδοποιήσεις (1972) Έργο για ΄δύο πρόσωπα (1973) Το σημάδι του διαβόλου (1975) Αυτό είναι διασκέδαση (1976) Vieux Carré (1977) Ουρά τίγρης (1978) Μια υπέροχη Κυριακή για εκδρομή (1979) Ρούχα για καλοκαιρινό ξενοδοχείο (1980) Τα ημερολόγια του Τριγκόριν (1980) Something Cloudy, Something Clear (1981) Ετοιμόρροπο σπίτι (1982) Προς κατεδάφιση Χαιρετισμούς από την Μπέρτα Υπόθεση Μιμόζες Άμερικαν Μπλουζ Η αδέσμευτη Σκοτεινό δωμάτιο

Τένεσι Ουίλιαμς

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Monologues by Tennessee Williams [1] • Tennessee Williams biography [2] • Βιογραφία και έργα στα ελληνικά [3] [4] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Williams άρθρο Tennessee Williams της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία [5] [4] διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (Williams ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] [2] [3] [4] [5]

http:/ / www. monologuesearch. com/ authors/ Tennessee_Williams http:/ / library. thinkquest. org/ CR0215102/ tennesseewilliams. htm http:/ / www. theaterinfo. gr/ theatreauthors/ writers/ tenneseewilliams/ index. html http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Tennessee http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

Τόμας Στερνς Έλιοτ Τόμας Στερνς Έλιοτ O Τόμας Στερνς Έλιοτ (Thomas Stearns Eliot, 26 Σεπτεμβρίου 1888 - 4 Ιανουαρίου 1965) ήταν Αμερικανός ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ού αιώνα και ηγετική φυσιογνωμία του μοντερνιστικού κινήματος στην ποίηση. Το 1948 βραβεύτηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας. Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του ανήκουν το Ερωτικό τραγούδι του Τζ. Προύφροκ (1910), η Έρημη Χώρα (1922), τα Τέσσερα κουαρτέτα (1943) καθώς και το θεατρικό έργο Φονικό στην Εκκλησιά (1935).

Βιογραφία Νεανικά χρόνια και εκπαίδευση Ο Έλιοτ γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1888, στο Σαιντ Λιούις Τόμας Στερνς Έλιοτ του Μιζούρι. Ο παππούς του, Γουίλιαμ Γκρήνλιφ Έλιοτ (1811-1887), ήταν ουνιταριστής κληρικός, συνιδρυτής του Πανεπιστημίου Ουάσινγκτον του Μιζούρι και δεσπόζουσα φυσιογνωμία της οικογένειας του, αν και ο ίδιος ο Έλιοτ δεν τον γνώρισε καθώς είχε πεθάνει ένα χρόνο πριν τη γέννησή του. Ο πατέρας του, Χένρυ Γουερ Έλιοτ (1843-1919) ήταν επιτυχημένος 1948 επιχειρηματίας, πρόεδρος της κερδοφόρας εταιρείας Hydraulic-Press Brick Company, και φημιζόταν για την ικανότητά του σε οικονομικά ζητήματα. Η μητέρα του, Σαρλότ Σαμπ Στερνς (1843-1929), εργαζόταν ως δασκάλα και παράλληλα έγγραφε ποιήματα, τα οποία συνήθιζε να στέλνει σε φίλους ή να δημοσιεύει σε εφημερίδες. Σύμφωνα με τη μητέρα του, οι πρόγονοί τους ήταν Άγγλοι και Γάλλοι. O Έλιοτ ήταν το τελευταίο παιδί της οικογένειας και οι γονείς του τον απέκτησαν όταν είχαν ήδη ξεπεράσει την ηλικία των σαράντα ετών. Οι τέσσερις αδελφές του ήταν έντεκα έως δεκαεννέα χρόνια μεγαλύτερες από εκείνον, ενώ ο αδελφός του οκτώ χρόνια μεγαλύτερος. Υπήρξε ευπαθές παιδί και γεννήθηκε με συγγενή διπλή κήλη, γεγονός που τον ανάγκαζε να φοράει ειδικό επίδεσμο κατά το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του. Σε ηλικία επτά ή οκτώ ετών, ο Έλιοτ άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα σε ένα τοπικό σχολείο και το 1898 ξεκίνησε να φοιτά στην «Ακαδημία Σμιθ» (Smith Academy) του Σαιντ Λιούις, που αποτελούσε προπαρασκευαστική σχολή για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον. Το πρόγραμμα των σπουδών του περιλάμβανε ελληνικά, λατινικά, γαλλικά, γερμανικά, αρχαία ιστορία και αγγλική φιλολογία. Στην ακαδημία, ο Έλιοτ έδειξε δείγματα μελετηρού μαθητή με καλούς βαθμούς, ενώ παράλληλα εξέδιδε μόνος του ένα περιοδικό ποικίλης ύλης με τίτλο The Fireside, ερχόμενος από νωρίς σε επαφή με τη συγγραφή. Παρά τις καλές του επιδόσεις και ενώ είχε τη δυνατότητα να εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, οι γονείς του αποφάσισαν να φοιτήσει για ένα χρόνο στο προπαρασκευαστικό σχολείο της ιδιωτικής Ακαδημίας Μίλτον στη Βοστόνη. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά που ο Έλιοτ εγκατέλειπε το προστατευτικό οικογενειακό του

Τόμας Στερνς Έλιοτ περιβάλλον. Τον Ιούνιο του 1906, πέρασε με επιτυχία τις εισαγωγικές εξετάσεις του Χάρβαρντ. Κατά το πρώτο έτος σπουδών, επέλεξε τα μαθήματα του συνταγματικού δικαίου, της ελληνικής και αγγλικής φιλολογίας, της μεσαιωνικής ιστορίας και της γερμανικής γραμματικής. Παράλληλα, έγινε γρήγορα μέλος σε όλους τους σημαντικούς πανεπιστημιακούς συλλόγους. Υπήρξε επίσης μέλος του συμβουλίου του λογοτεχνικού περιοδικού The Harvard Advocate, στο οποίο είχε δημοσιεύσει και ο ίδιος ορισμένα ποιήματά του. Τον Ιούνιο του 1909 πήρε το πτυχίο του και αποφάσισε να ακολουθήσει μεταπτυχιακές σπουδές στην αγγλική φιλολογία. Την ίδια περίοδο, γνώρισε τον αμερικανό συγγραφέα Κόνραντ Άικεν, με τον οποίο διατήρησε μακροχρόνια φιλία. Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών του, ο Έλιοτ συνεργάστηκε με δύο διακεκριμένους καθηγητές, τον ποιητή και φιλόσοφο Τζωρτζ Σανταγιάνα και τον Ίρβινγκ Μπάμπιτ, ο οποίος άσκησε σημαντική επιρροή πάνω του. Τον Οκτώβριο του 1910 αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ευρώπη και επισκέφτηκε κυρίως το Παρίσι. Στη διάρκεια της παραμονής του μελετούσε παράλληλα γαλλική φιλολογία, κάνοντας ιδιαίτερα μαθήματα γαλλικών και παρακολούθησε παραδόσεις του φιλοσόφου Ανρί Μπερξόν. Την ίδια περίοδο ολοκλήρωσε τα δύο μεγάλα ποιήματα της νεότητάς του, The Love Song of J. Alfred Prufrock και Portrait of a Lady. Εκτός από το Παρίσι, ο Έλιοτ επισκέφτηκε επίσης το Μόναχο και πιθανότατα το Λονδίνο. Το 1911 επέστρεψε στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και εγγράφτηκε ως διδακτορικός φοιτητής στο τμήμα της φιλοσοφίας. Μελέτησε σανσκριτικά παρακολουθώντας το μάθημα της ινδικής φιλολογίας και αργότερα ινδική φιλοσοφία, ακολουθώντας τη διαδρομή άλλων Αμερικανών διανοουμένων, προς τη διερεύνηση της ανατολικής θρησκείας. Αργότερα, ο Έλιοτ εγκατέλειψε αυτή την πορεία και στράφηκε σε περισσότερο «συμβατικούς» τομείς της φιλοσοφίας και της συγκριτικής μεθοδολογίας, παρακολουθώντας διαλέξεις των Τσαρλς Λάνμαν, Τζοσάια Ρόυς και Μπέρτραντ Ράσελ. Στις αρχές του 1914, εκμεταλλευόμενος μία υποτροφία που του πρόσφερε το πανεπιστήμιο, επέστρεψε στην Ευρώπη με σκοπό να συνεχίσει τις σπουδές του στο Merton College της Οξφόρδης, όπου επρόκειτο να ολοκληρώσει τη διατριβή του για τον βρετανό φιλόσοφο Φ. Χ. Μράντλεϋ, υπό την εποπτεία του Χάρολντ Γιόακιμ.

Αγγλία Ο Έλιοτ έφθασε στο Λονδίνο τον Αύγουστο του 1914 και αφού νωρίτερα είχε φροντίσει να επισκεφτεί το Βέλγιο και την Ιταλία. Το πρώτο διάστημα της παραμονής του στην αγγλική πρωτεύουσα, συνδέθηκε με τον Έζρα Πάουντ, που ήδη ζούσε εκεί για περίπου πέντε χρόνια και είχε γνώση του λογοτεχνικού έργου του Έλιοτ από τον Κόνραντ Άικεν. Ο Πάουντ ήταν ενθουσιασμένος με τα ποιήματα του Έλιοτ και τον σύστησε σε άλλους Αμερικανούς συγγραφείς, προσφέροντας του την ευκαιρία να βρεθεί σε ένα γόνιμο καλλιτεχνικό περιβάλλον, αλλά και να γίνει ευρύτερα γνωστό το έργο του. Με την έναρξη του φθινοπωρινού τριμήνου, Ο Έλιοτ ξεκίνησε τα μαθήματα φιλοσοφίας, συνεχίζοντας να εργάζεται πάνω στη διδακτορική του διατριβή. Το 1915 ήταν το έτος που σημάδεψε την προσωπική του ζωή, καθώς γνώρισε την Βίβιεν Χέι-Γουντ (1888-1947), την οποία παντρεύτηκε στις 26 Ιουνίου του ίδιου έτους στο Ληξιαρχείο του Χάμστεντ, κρατώντας αρχικά κρυφό το γάμο από τους γονείς του. Λίγο αργότερα, ξεκίνησε να εργάζεται ως δάσκαλος στη μέση εκπαίδευση προκειμένου να συντηρούνται. Εκείνη την περίοδο, ο Μπέρτραντ Ράσελ είχε στενή σχέση με το ζεύγος, πατερναλιστική όπως την χαρακτήρισε ο ίδιος, και για ένα διάστημα συγκατοικούσαν στο διαμέρισμα του. Χάρη σε μεσολάβηση του Ράσελ, ο Έλιοτ ανέλαβε να γράφει κριτικές αναλύσεις στο περιοδικό International Journal of Ethics ενώ ήρθε επίσης σε επαφή με το φιλολογικό περιοδικό New Statesman. Τον Απρίλιο του 1916 παρέδωσε στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ τη διατριβή του, με τίτλο Experience and the Objects of Knowledge in the Philosophy of F.H. Bradley, αποφασισμένος να μην συνεχίσει την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία στη φιλοσοφία, σε αντίθεση με τις επιθυμίες των γονέων του, και να εγκατασταθεί μόνιμα στο Λονδίνο. Στα τέλη του έτους, παραιτήθηκε από το δημοτικό σχολείο και παρά την αρχική του πρόθεση να συντηρηθεί αποκλειστικά από τις κριτικές του, χρειάστηκε για οικονομικούς λόγους να δεχθεί μία θέση στην τράπεζα Lloyds, την οποία εξασφάλισε χάρη σε ενέργεια του γενικού διευθυντή της, που ήταν φίλος της

Τόμας Στερνς Έλιοτ οικογένειας των Χέι-Γουντ. Την ίδια περίπου περίοδο εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο του, χάρη στην μεσολάβηση του Πάουντ, και ο Έλιοτ προσελήφθη ως βοηθός εκδότη στο περιοδικό Egoist. Όταν το 1917 η Αμερική εισήλθε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν σε στρατεύσιμη ηλικία, ωστόσο εξαιτίας της κήλης του και ενός προβλήματος ταχυκαρδίας κρίθηκε ακατάλληλος για ενεργό υπηρεσία. Επιχείρησε να ενταχθεί στην Υπηρεσία ΠΛηροφοριών του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς επιτυχία, και αργότερα του προτάθηκε μία θέση στο Γραφείο Πληροφοριών του Στρατού, ωστόσο εξαιτίας καθυστερήσεων, ο Έλιοτ τελικά δεν υπηρέτησε, παρά τις προσπάθειες του. Το επόμενο διάστημα χαρακτηρίστηκε από βαρύ φόρτο εργασίας για τον Έλιοτ, αναγκασμένος να μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στην τράπεζα, τη βιβλιοκριτική ή τα δοκίμια του και τη συζυγική ζωή, συγχρόνως με οικονομικές δυσχέρειες αλλά και προβλήματα υγείας τόσο της συζύγου του όσο και δικά του, για τα οποία κατέφυγε κάποια στιγμή στη θεραπεία του ψυχαναλυτή δρ. Βιτόζ, στη Λωζάννη. Το 1922 εκδόθηκε το ποίημα Έρημη Χώρα, ένα από τα σπουδαιότερα έργα του και άρχισε να εκδίδει το περιοδικό Criterion (Κριτήριο) στο οποίο δημοσίευσε πολυάριθμες κριτικές και θεωρητικά κείμενα, συμβάλλοντας παράλληλα στη διάδοση των έργων άλλων Ευρωπαίων συγγραφέων. Μέσα στο πρώτο έτος κυκλοφορίας του, ο Έλιοτ συγκέντρωσε αρκετούς ικανούς συνεργάτες μεταξύ των οποίων ο Λουίτζι Πιραντέλο, η Βιρτζίνια Γουλφ και ο Πωλ Βαλερύ. Την περίοδο αυτή, η αυξανόμενη θρησκευτική του πίστη, τον έστρεψε προς την Αγγλικανική Εκκλησία και στις 29 Ιουνίου βαφτίστηκε με μεγάλη μυστικότητα και έγινε επίσημα δεκτός στους κόλπους της Εκκλησίας της Αγγλίας. Ο Έλιοτ διέκρινε στο αγγλοκαθολικό ρεύμα τη συνέχεια μία παράδοσης και ένα είδος επιστροφής του στη θρησκεία των άγγλων προγόνων του. Η θρησκευτική τάση του αποτυπώθηκε και στα κείμενα του στο Criterion, τα οποία δεν αφορούσαν τόσο λογοτεχνικά ζητήματα, όσο εξέφραζαν τις αναλύσεις του για δημόσια θέματα, τα οποία προσέγγιζε κατά ομολογία του ως «ηθικολόγος», παρά ως καλλιτέχνης. Η χριστιανική του μεταστροφή αντιμετωπίστηκε ως επί το πλείστον με καχυποψία από τους παλιούς του φίλους λογοτέχνες, όπως τον Πάουντ και τον Γουίνταμ Λιούις. Το Νοέμβριο του ίδιου έτους έγινε Βρετανός πολίτης, σε μία περιόδο που σταδιακά αναγνωριζόταν ως εκπρόσωπος των αγγλικών γραμμάτων. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο γάμος του με την Βίβιεν είχε αρχίσει να αντιμετωπίζει κρίση, η οποία οδήγησε τελικά στο χωρισμό τους, το 1933, γεγονός που αποτέλεσε το έναυσμα ενός νέου ξεκινήματος για τον Έλιοτ. Τα επόμενα δύο χρόνια ολοκλήρωσε τα πρώτα του θεατρικά έργα The Rock (1934) και To Φονικό στην Εκκλησιά (1935). Το τελευταίο είχε μεγάλη απήχηση στο κοινό και ταυτόχρονα επαινέθηκε από τους κριτικούς. Η Βίβιεν Χέι-Γουντ πέθανε αργότερα σε μία ιδιωτική ψυχιατρική κλινική του βόρειου Λονδίνου, το 1947. Στις αρχές του 1938, εκδόθηκαν δύο συλλογές του έργου του, το Essays Ancient and Modern, με δοκίμια του, καθώς και η συλλογή Collected Poems 1909-1935 που περιλάμβανε την πρώτη δημοσίευση του ποιήματος Burnt Norton, και έλαβε ευμενείς κριτικές, ανάλογες του κύρους που είχε αποκτήσει πλέον ο Έλιοτ.

Τελευταία χρόνια Το Νοέμβριο του 1948 τού ανακοινώθηκε πως κέρδισε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας και μετέβη στη Στοκχόλμη για την απονομή του. Παρά την ικανοποίησή του, ο Έλιοτ ανησυχούσε για τα επακόλουθα της μεγάλης φήμης που αποκτούσε, συνδέοντας τον εαυτό του με άλλες περιπτώσεις συγγραφέων που μετά από ανάλογη βράβευση δεν δημιούργησαν ξανά κάποιο αξιόλογο έργο. Η ανασφάλεια του γύρω από το ποιητικό του έργο ή το κατά πόσο θα κατόρθωνε να ανταπεξέλθει σε αυτό, υπήρξε χαρακτηριστικό του γνώρισμα, από τα πρώτα βήματά του. Τη βράβευση του με το Νόμπελ, ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια πολυάριθμες απονομές τιμητικών τίτλων και απονομών. Στις 10 Ιανουαρίου του 1957, παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, με την τριαντάχρονη Βάλερι Φλέτσερ, η οποία στο παρελθόν υπήρξε γραμματέας του. Ο δεύτερος γάμος του τελέστηκε, όπως και ο πρώτος, με μυστικότητα, και ήταν περισσότερο ευτυχισμένος, αν και συντομότερος σε διάρκεια. Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, αντιμετώπισε έντονα προβλήματα υγείας. Στα τέλη Νοεμβρίου του 1964 ταξίδεψε για τελευταία φορά στη γενέτειρά του και μετά την επιστροφή του στο Λονδίνο, τον Οκτώβριο του 1964, κατέρρευσε στο σπίτι του και

Τόμας Στερνς Έλιοτ μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο σε βαθύ κώμα και παράλυτος από την αριστερή πλευρά. Πέθανε τελικά στις 4 Ιανουαρίου 1965 από εμφύσημα. Είχε δώσει εντολή να αποτεφρωθεί η σορός του και τον Απρίλιο η τέφρα του μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Αγίου Μιχαήλ στο Ιστ Κόκερ, χωριό από το οποίο κατάγονταν οι πρόγονοί του.

Έργο Ποίηση Η αρχή της σταδιοδρομίας του Έλιοτ ως ποιητή, χρονολογείται το 1915, χρονιά κατά την οποία δημοσιεύτηκε το ποίημα Ερωτικό τραγούδι του Τζ. Προύφροκ (The Love Song of J. Alfred Prufrock), στο περιοδικό του Σικάγο Poetry και χάρη σε παρότρυνση του Έζρα Πάουντ προς τη Χάριετ Μονρόε, ιδρυτή του περιοδικού. Ο Έλιοτ είχε συνθέσει το ποίημα νωρίτερα, την περίοδο από το Φεβρουάριο του 1910 έως τον Ιούλιο του επόμενου έτους. Ο Έζρα Πάουντ είχε συμβολή και στην έκδοση του πρώτου βιβλίου του Έλιοτ, καθώς ήταν εκείνος που καταρχήν είχε την ιδέα αλλά και οργάνωσε το υλικό που περιείχε. Το Prufrock and Other Observations εκδόθηκε το 1917 και αντιμετωπίστηκε ως επί το πλείστον με σύντομες και αρνητικές κριτικές στον αγγλικό τύπο. Η κριτική του The Times Literary Supplement, σύμφωνα με την οποία «[...] τα ποιήματά του δύσκολα θα διαβαστούν από πολλούς με ευχαρίστηση»[1] , στο τεύχος της 21ης Ιουνίου του 1917, αποτυπώνει την γενικευμένη εντύπωση που προκάλεσε το έργο στους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Τον Οκτώβριο του 1922, ο Έλιοτ δημοσίευσε την Έρημη Χώρα στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Criterion. Η ακριβής περίοδος κατά την οποία γράφτηκε παραμένει άγνωστη, ωστόσο θεωρείται πιθανό πως σημαντικό μέρος του ποιήματος άρχισε να προετοιμάζεται το αργότερο στις αρχές του 1921. Οι πρώτες εκδοχές του ποιήματος διέφεραν σημαντικά από την τελική του μορφή και είχαν περίπου διπλάσια έκταση. Σημαντική συμβολή στον περιορισμό των αρχικών χειρογράφων του Έλιοτ είχε ο Έζρα Πάουντ, ο οποίος προέβη γενικά σε ριζοσπαστικές αλλαγές στο ποίημα, συμβάλλοντας καθοριστικά στη μορφή που τελικά δημοσιεύτηκε και αργότερα εκδόθηκε με συνοδευτικές σημειώσεις του Έλιοτ. Η Έρημη Χώρα δέχθηκε πολλαπλές ερμηνείες και χαρακτηρίστηκε ως περιγραφή μίας παρακμάζουσας κοινωνίας, αλληγορία ή αυτοβιογραφία. Ο Πάουντ χαρακτήρισε το έργο ως μία «δικαίωση του κινήματος του μοντέρνου πειράματος» ενώ ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμ το θεώρησε πλήγμα κατά της «νέας τέχνης» που ξεπρόβαλε στην Αμερική[2] . Οι υπερασπιστές του το ερμήνευσαν περισσότερο ως ένα είδος κοινωνικού σχολίου πάνω στην «παρακμή της εποχής» ενώ για τους αρνητές του υπήρξε απλά ένα λογοτεχνικό παιχνίδι ή ακατανόητο. O κριτικός και συγγραφέας Έντμουντ Γουίλσον θεωρούσε την Έρημη Χώρα «ό,τι καλύτερο παρουσιάστηκε»[3] . Στα σημαντικότερα έργα του Έλιοτ ανήκει και η συλλογή Τέσσερα Κουαρτέτα (Four Quartets) η οποία εκδόθηκε το 1943, αποτελούμενη από τα ποιήματα Burnt Norton (1935), East Coker (1940), The Dry Salvages (1941) και Little Gidding (1942), τα οποία είχαν παλαιότερα δημοσιευτεί ανεξάρτητα, λαμβάνοντας ευνοϊκες κριτικές στον αγγλικό τύπο. Υπήρξε το πρώτο ποιητικό έργο με το οποίο κατάφερε να απευθυνθεί σε ένα μεγάλο αναγνωστικό κοινό και μέσα από το οποίο κατάφερε να εκφράσει με τον πιο καθαρό τρόπο τις χριστιανικές του πεποιθήσεις[4] παρέχοντας συγχρόνως μία ολοκληρωμένη εικόνα της ευρωπαϊκής παράδοσης. Ο ίδιος ο Έλιοτ θεωρούσε τα Τέσσερα Κουαρτέτα ως το καλύτερο έργο του.

Θέατρο Στο χρονικό διάστημα μετά την Έρημη Χώρα, κατά το οποίο ο Έλιοτ δεν παρήγαγε κάτι ουσιαστικό, ξεκίνησε να επεξεργάζεται την ιδέα να προσανατολιστεί στο θέατρο. Επιθυμούσε τότε να απομακρυνθεί από την τεχνοτροπία της Έρημης Χώρας και κατά αναλογία με την επιτυχία της να δημιουργήσει μία νέα μορφή ποίησης, επιδίωκε να οικοδομήσει ένα νέο είδος θεατρικού έργου, πρόθεση που αποτυπώθηκε στο πρώτο του θεατρικό έργο με τίτλο Sweeney Agonistes, το οποίο έγραφε από το 1923 και εκδόθηκε το 1926. Το 1934 ολοκλήρωσε τη φαντασμαγορία The Rock που εντάσσεται στο είδος του ποιητικού δράματος της δεκαετίας του

Τόμας Στερνς Έλιοτ '30 και εξιστορεί την κατασκευή μίας εκκλησίας. Το έργο είχε απήχηση στο κοινό και στους κριτικούς. Ιδιαίτερη επιτυχία είχε επίσης στους εκκλησιαστικούς κύκλους, γεγονός που οδήγησε στην παραγγελία ενός θεατρικού έργου του Έλιοτ για το φεστιβάλ του Καντέρμπουρι που επρόκειτο να διεξαχθεί τον επόμενο χρόνο. Ο Έλιοτ ολοκλήρωσε για το σκοπό αυτό το Φονικό στην Εκκλησιά που παρουσιάστηκε στον καθεδρικό ναό του Καντέρμπουρι στις 19 Ιουνίου του 1935 και έλαβε επαινετικές κριτικές. Κεντρικό θέμα του έργου αποτελεί ο φόνος του μάρτυρα και αρχιεπισκόπου του Καντέρμπουρι Τόμας Μπέκετ. Ο Έλιοτ κλήθηκε να γράψει αργότερα και άλλα ιστορικά και θρησκευτικά έργα, ωστόσο ο ίδιος αρνήθηκε την επανάληψη, θεωρώντας πως ένα ποιητής οφείλει να αποστρέφεται τις δημιουργίες του παρελθόντος του. Μικρότερη επιτυχία και κριτική αποδοχή είχε το επόμενο θεατρικό έργο του Έλιοτ The Family Reunion, το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο θέατρο Γουέστμινστερ στις 21 Μαρτίου του 1939. Σε αυτό, ο Έλιοτ επεδίωκε τη επανασύνδεση θρησκευτικού και κοσμικού δράματος ενώ κύρια πηγή έμπνευσής του υπήρξε η τραγωδία Ευμενίδες του Αισχύλου. Περίπου στις αρχές του 1948 καταπιάστηκε με τη συγγραφή του θεατρικού έργου The Cocktail Party, το οποίο παρουσιάστηκε στο φεστιβάλ του Εδιμβούργου τον επόμενο χρόνο και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν τα θεατρικά έργα The Confidential Clerk (1953) και The Elder Statesman (1958).

Εργογραφία Ποίηση • • • • • • • • • • •

The Love Song of J. Alfred Prufrock and Other Observations (1917) Poems (1920) Whispers of Immortality (1920) The Waste Land (Έρημη Χώρα ή Η Ρημαγμένη Γη) (1922) The Hollow Men (Οι Κούφιοι Άνθρωποι) (1925) The Journey of the Magi (1927) Ash Wednesday (Τετάρτη των Τεφρών) (1930) Ariel Poems (Τα τραγούδια του Άριελ) (1930) Coriolan (1931) Old Possum's Book of Practical Cats (Το εγχειρίδιο πρακτικής γατικής του γερο-Πόσουμ) (1939) Four Quartets (Τα Τέσσερα Κουαρτέτα) (1945)

Θέατρο • • • • • • •

Sweeney Agonistes (έκδοση 1926, πρώτη παρουσίαση 1934) The Rock (1934) Murder in the Cathedral (Φονικό στην Εκκλησιά) (1935) The Family Reunion (Οικογενειακή Αντάμωση) (1939) The Cocktail Party (Κοκταίηλ Πάρτυ) (1949) The Confidential Clerk (1954) The Elder Statesman (πρώτη παρουσίαση 1958, έκδοση 1959)

Τόμας Στερνς Έλιοτ

Κριτικές μελέτες και δοκίμια • • • • • • • • • • • • • • • •

The Sacred Wood: Essays on Poetry and Criticism (1920) The Second-Order Mind (1920) Tradition and the individual talent (1920) Homage to John Dryden (1924) Shakespeare and the Stoicism of Seneca (1928) For Lancelot Andrewes (1928) Dante (1929) Selected Essays, 1917–1932 (1932) The Use of Poetry and the Use of Criticism (1933) After Strange Gods (1934) Elizabethan Essays (1934) Essays Ancient and Modern (1936) The Idea of a Christian Society (1940) Notes Towards the Definition of Culture (1948) Poetry and Drama (1951) The Three Voices of Poetry (1954)

• On Poetry and Poets (1957)

Ελληνικές μεταφράσεις • Οικογενειακή αντάμωση = Family reunion, μετάφραση Γιώργος Θ. Δραγώνας, Αθήνα: Εξάντας, 2001. • Τέσσερα κουαρτέτα: Ένα μήνυμα για το μέλλον της ανθρωπότητας, μετάφραση Έφη Αθανασίου, Αθήνα: Ίκαρος, 2002. • T. S. Eliot, μετάφραση Παυλίνα Παμπούδη, επιμέλεια σειράς Παυλίνα Παμπούδη, Αθήνα : Printa, 2002. • Δεν είναι η ποίηση που προέχει: Δοκίμια για την ποίηση και τους ποιητές, μετάφραση Στέφανος Μπεκατώρος, Αθήνα: Πατάκη, 2003. • Ποιήματα 1909-1962 = Collected poems 1909-1962, μετάφραση Αλκή Τσελέντη, Αθήνα: Δωδώνη, 2004 • Δέκα χορικά απ' το "Βράχο", μετάφραση Ε. Ν. Μόσχος. - 3η έκδ. - Αθήνα: Ίκαρος, 2005. • Δάντης: Θεία Kωμωδία και Νέα Zωή, μετάφραση Στέφανος Μπεκατώρος, Αθήνα: Πατάκη, 2005. • Το εγχειρίδιο πρακτικής γατικής του γερο-Πόσουμ, μετάφραση Παυλίνα Παμπούδη, Γιάννης Ζέρβας. - 2η έκδ. - Αθήνα: Άγρα, 2005. • Η ρημαγμένη γη = The waste land , μετάφραση Κλείτος Κύρου - 2η έκδ. - Αθήνα: Ύψιλον, 2006.

Σημειώσεις [1] Times Literary Supplement 21 Ιουνίου 1917, no. 805, 299 (http:/ / www. usask. ca/ english/ prufrock/ recept1. htm) Ανακτήθηκε

από www.usask.ca, 15 Αυγούστου 2006. [2] Πήτερ Άκροϊντ, T.S. Eliot: Ο άνθρωπος πίσω από τη μάσκα, εκδ. Νεφέλη 2002, σ.130 [3] ό.π., σ. 131 [4] The Four Quartets (http:/ / www. britannica. com/ nobel/ micro/ 733_43. html), Encyclopædia Britannica 1997

Βιβλιογραφία • Πήτερ Άκροϊντ, T.S. Eliot: Ο άνθρωπος πίσω από τη μάσκα, εκδ. Νεφέλη 2002, ISBN 960-211-630-7 • Kenneth Asher, T.S. Eliot and Ideology, Cambridge University Press 1998, ISBN 0-521-62760-5 • Ronald Bush, T. S. Eliot: The Modernist in History, Cambridge University Press 1991, ISBN 0-521-39074-5 • Valerie Eliot (εκδ.), The Letters of T.S. Eliot: 1898-1922, Harvest/HBJ Book, ISBN 0-15-650850-8 • Lyndall Gordon, T.S. Eliot: An Imperfect Life, W. W. Norton & Company 1998, ISBN 0-393-32093-6

Τόμας Στερνς Έλιοτ • James E. Miller Jr., T. S. Eliot. The Making of an American Poet, 1888-1922. The Pennsylvania State University Press 2005, ISBN 0-271-02681-2 • Joseph Chiari, T.S. Eliot: a memoir, Enitharmon Press 1982, ISBN 0-905289-33-1 • David A. Moody (εκδ.), The Cambridge Companion to T. S. Eliot, Cambridge University Press 1994, ISBN 0-521-42127-6

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Modern American Poetry (http://town.hall.org/Archives/radio/IMS/HarperAudio/011894_harp_ITH.html) Βιογραφικές πληροφορίες, κριτικές και βιβλιογραφία (Πανεπιστήμιο Illinois) • Eliot T.S, The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition (http://www.bartleby.com/65/el/Eliot-Th.html) • Nobelprize.org (http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1948/eliot-bio.html) - Από τον ιστότοπο των βραβείων Νόμπελ Λογοτεχνίας. Περιέχει σύντομη βιογραφία και την ομιλία του κατά την απονομή του βραβείου • Χρονολόγιο, πηγές και κείμενα (http://www.whatthethundersaid.org/index.cfm) • poets.org (http://www.poets.org/poet.php/prmPID/18) - Από τον ιστότοπο της Ακαδημίας Αμερικανών Ποιητών • Άρθρο στο περιοδικό Time (http://www.time.com/time/time100/artists/profile/eliot.html) - Αναφορά στον Έλιοτ μεταξύ των 100 σημαντικότερων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα • Marianne Thormählen, University of Lund. "T. S. Eliot." The Literary Encyclopedia (http://www.litencyc.com/ php/speople.php?rec=true&UID=4861). 30 Mar. 2001. The Literary Dictionary Company. • Γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας Έλιοτ (http://www.his.com/~feliot/) Κείμενα • Έργα του T. S. Eliot (http://www.gutenberg.org/author/T._S._Eliot) στο Project Gutenberg • Έργα του Τ.Σ. Έλιοτ (http://en.wikisource.org/wiki/Author:T._S._Eliot) - Από την αγγλική Βικιθήκη. • The Prufrock Papers (http://www.usask.ca/english/prufrock/) - Υπερκείμενο για το Ερωτικό τραγούδι του Τζ. Προύφροκ με κριτικές του έργου. • T.S. Eliot Hypertext Project (http://members.chello.nl/~a.vanarum8/EliotProject/) - Περιέχει έργα του Έλιοτ σε μορφή υπερκειμένου με υποσημειώσεις, χρονολόγιο, βιβλιογραφία και άρθρα. • TSEBase (http://web.missouri.edu/~tselist/cgi/tsebase.cgi) - Ευρετήριο όρων βασισμένο στη συλλογή Collected Poems 1909-1962. • Συλλογή έργων του Τ. Σ. Έλιοτ (http://www.bartleby.com/people/Eliot-Th.html) - Από τον ιστότοπο Bartleby.com • Απαγγελία της Έρημης Χώρας από τον Τ. Σ. Έλιοτ (http://town.hall.org/Archives/radio/IMS/ HarperAudio/011894_harp_ITH.html)

Καναδοί

Μισέλ Τραμπλαί Μισέλ Τραμπλαί Ο Μισέλ Τραμπλαί (Michel Tremblay: Μόντρεαλ, Καναδάς, 25 Ιουνίου 1942 – ) είναι διακεκριμένος γαλλοκαναδός θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος. Ο Τραμπλαί (το ονομά του προφέρεται: Τραμ-μπλαί) πέρασε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια στο Πλατώ Μον-Ρουαγιάλ (Plateau Mont-Royal), που ήταν τότε μία φτωχική γειτονιά κεμπεκιωτών εργατών του Μόντρεαλ. Οι εμπειρίες του σ' αυτήν την γειτονιά έγιναν το κεντρικό θέμα των πρώτων του θεατρικών έργων, αλλά και των πρώτων του μυθιστορημάτων. Το πρώτο του θεατρικό έργο ήταν Οι κουνιάδες (Les Belles-Sœurs), που το έγραψε το 1965 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μόντρεαλ στις 28 Αυγούστου του 1968. Με το έργο αυτό, ο Τραμπλαί ανέδειξε την διάλεκτο Ζουάλ των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων του Κεμπέκ, από παραπαίδι της γαλλικής γλώσσας, σε δυναμικό εκφραστικό μέσο της κεμπεκιώτικης λογοτεχνίας. Ακολούθησαν τα θεατρικά έργα Ωσαννά (Hosanna) και Η δούκισσα του Λανζαί ('La Duchesse de Langeais), τα οποία απηχούν τις έντονες κοινωνικές αλλαγές στο Κεμπέκ κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, καθώς και το εθνικό αίσθημα των γαλλόφωνων Κεμπεκιωτών, που θα εκφραστεί τελικά με την άνοδο στην εξουσία του εθνικιστικού Κεμπεκιώτικου Κόμματος (Parti Québecois) το 1976 και τα δημοψηφίσματα για ανεξαρτητοποίηση της επαρχίας το 1980 και το 1995. Κατά την δεκαετία του 1970, ο Τραμπλαί στράφηκε προς το μυθιστόρημα γράφοντας έξι τόμους με τα «χρονικά» του Πλατώ Μον-Ρουαγιάλ, μεταξύ των οποίων Η χοντρή από δίπλα είναι έγκυος (La grosse femme d'à côté est enceinte, 1978) και Η δούκισσα και ο πληβείος (La duchesse et le roturier, 1982). Δεδηλωμένος ομοφυλόφιλος, έγραψε το σενάριο για μία τηλεοπτική σειρά με τίτλο Η καρδιά ξεσκέπαστη (Le cœur découvert) και θέμα την ζωή ενός ζευγαριού ομοφυλοφίλων στο Κεμπέκ. Τα πιο πρόσφατα έργα του είναι Το μαύρο τετράδιο (Le cahier noir, 2003) και Το κόκκινο τετράδιο (Le cahier rouge, 2004). Το 2005 ανακοίνωσε ότι πάσχει από καρκίνο του φάρυγγα και διέκοψε τις δημόσιες εμφανίσεις του. Παρότι στο παρελθόν ήταν φανατικός υποστηρικτής της ανεξαρτησίας του Κεμπέκ και γι' αυτόν τον λόγο είχε αρνηθεί να γίνει μέλος του τιμητικού Τάγματος του Καναδά, εντούτοις τον Απρίλιο του 2006, δήλωσε πως δεν πιστεύει πλέον σε ένα ανεξάρτητο Κεμπέκ. Δυστυχώς δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστός πέρα από τα σύνορα της πατρίδας του και έργα του δεν έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά.

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες Άρθουρ Μίλερ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2423522 Συνεισφέροντες: Knop92, Ttzavaras, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Έντουαρντ Άλμπι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1879053 Συνεισφέροντες: Ionutzmovie, Loveless, Npm, Tony Esopi, Αχρήστης, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Ευγένιος Ο'Νηλ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2433785 Συνεισφέροντες: Atlantia, Αλκιβιάδης Λάνγκστον Χιουζ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2367648 Συνεισφέροντες: Atlantia, DIMSFIKAS, Egmontaz, Ferengi, Ttzavaras Λίλιαν Χέλμαν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2437105 Συνεισφέροντες: Atlantia, Patriot8790, Αλκιβιάδης Μάξγουελ Άντερσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2174597 Συνεισφέροντες: DIMSFIKAS, Dada, Veron, Μυρμηγκάκι Μάρεϊ Σίσγκαλ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2177358 Συνεισφέροντες: Alaniaris, DIMSFIKAS, Μυρμηγκάκι Τένεσι Ουίλιαμς Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2418033 Συνεισφέροντες: Customizer 2010, Ttzavaras, Veron, 4 ανώνυμες επεξεργασίες Τόμας Στερνς Έλιοτ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2321618 Συνεισφέροντες: Badseed, Bibliographos, CommonsDelinker, Dada, Heima, Ionutzmovie, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi, Αχρήστης, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Μισέλ Τραμπλαί Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2161445 Συνεισφέροντες: Flashdart2, MARKELLOS, Tony Esopi, Αχρήστης

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Εικόνα:Arthur-miller.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Arthur-miller.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: U.S. State Department File:Flag of the United States (3-2 aspect ratio).svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_the_United_States_(3-2_aspect_ratio).svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:CMBJ, User:Dbenbenn, User:Indolences, User:Jacobolus, User:Technion, User:Zscout370 Αρχείο:Marilyn Monroe, The Prince and the Showgirl, 1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Marilyn_Monroe,_The_Prince_and_the_Showgirl,_1.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Milton H. Greene Αρχείο:Edward Albee.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Edward_Albee.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Andreagrossmann, Chowbok, Conscious, Dcoetzee, G.dallorto, Jossifresco, JuTa, Outsider80 Εικόνα:ONeill-Eugene-LOC.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:ONeill-Eugene-LOC.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Alice Boughton Αρχείο:Nobel prize medal.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Nobel_prize_medal.svg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Gusme Αρχείο:Provincetown_Theatre_-_Van_Vechten.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Provincetown_Theatre_-_Van_Vechten.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Anetode, Celithemis Αρχείο:Eugene_O'Neill,_Cape_Cod,_1922.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Eugene_O'Neill,_Cape_Cod,_1922.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Not given Αρχείο:Portrait_of_Eugene_O'Neill_and_Carlotta_Monterey_O'Neill_2.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Portrait_of_Eugene_O'Neill_and_Carlotta_Monterey_O'Neill_2.png Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Carl Van Vechten Αρχείο:Wikipedia-logo.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wikipedia-logo.png Άδεια: logo Συνεισφέροντες: Abigor, Bastique, Cary Bass, Guillom, Krinkle, Kwj2772, Mike.lifeguard, Mormegil, Richie, Rocket000, Schaengel89 Αρχείο:Langston Hughes 1936.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Langston_Hughes_1936.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Andreagrossmann, Ary29, Dcoetzee, Patricia.fidi Αρχείο:Flag of the United States.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_the_United_States.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Dbenbenn, User:Indolences, User:Jacobolus, User:Technion, User:Zscout370 Αρχείο:Flag of Louisiana.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_Louisiana.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Antaya, Denelson83, Dzordzm, Fry1989, Herbythyme, Homo lupus, Hoshie, Infrogmation, Juiced lemon, Mattes, Pitert, Pmsyyz, Skeezix1000, Spk504, Zscout370, 6 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Flag of Massachusetts.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_Massachusetts.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: State of Massachusetts Αρχείο:Tennessee Williams NYWTS.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tennessee_Williams_NYWTS.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Orland Fernandez, World Telegram staff photographer Αρχείο:T S Eliot Simon Fieldhouse.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:T_S_Eliot_Simon_Fieldhouse.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Simon Fieldhouse Original uploader was Simonfieldhouse at en.wikipedia

Άδεια

Άδεια Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/