Τεχνολογία_Επικοινωνία & Μεταφορές by Afroditi Fragkou

Σχολικές εργασίες Τεχνολογία: Επικοινωνία & Μεταφορές

PDF που παράγονται χρησιμοποιώντας την ανοικτού περιεχομένου εργαλειοθήκη mwlib. Βλέπε http://code.pediapress.com/ για περισσότερες πληροφορίες. PDF generated at: Tue, 14 Dec 2010 17:34:06 UTC

Περιεχόμενα Άρθρα Η έννοια της Τεχνολογίας

Τεχνολογία

Επικοινωνία

Πρώτα συστήματα Επικοινωνίας

Φρυκτωρία

Έννοιες Σύγχρονων Συστημάτων Επικοινωνίας Τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνίας

Τηλεπικοινωνίες Τηλεπικοινωνίες

Τηλέγραφος Τηλέγραφος

Τηλέφωνο Τηλέφωνο

Κινητό τηλέφωνο Κινητό τηλέφωνο

Ασύρματο δίκτυο Ασύρματο δίκτυο

5 7 7 8 8 11 11 13 13 17 17 19 19

Ψηφιακό σήμα

Τράπεζα πληροφοριών Τράπεζα Πληροφοριών

33 33

Μεταφορές

Χερσαίες μεταφορές

Routemaster

Άμαξα Άμαξα

Άρμα μάχης Άρμα μάχης

Αυτοκίνητο Αυτοκίνητο

Βιζαβί Βιζαβί

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο Ηλεκτρικό αυτοκίνητο

37 38 38 40 40 42 42 45 45 46 46

Μοτοσικλέτα

Μετρό Μετρό

55 55

Σιδηρόδρομος

Τραμ Τραμ

Υβριδικό αυτοκίνητο Υβριδικό αυτοκίνητο

Φορτηγό Φορτηγό

Τρακτέρ Τρακτέρ

Λεωφορείο Λεωφορείο

60 60 61 61 62 62 63 63 64 64

Εναέρια Μέσα Μεταφοράς

Αεροσκάφος

Αεροπλάνο Αεροπλάνο

Ελικόπτερο Ελικόπτερο

66 70 70 73 73

Θαλάσσιες μεταφορές

Αεροπλανοφόρο

Γάιτα

Γόνδολα

Ιστιοφόρο

Λέμβος Λέμβος

Καλία Καλία

Κορόκορε Κορόκορε

Πλοίο Πλοίο

83 85 85 87 87 88 88 89 89

Πλοίο γραμμής

Πολεμικό πλοίο

100

Πολεμικό πλοίο

Υποβρύχιο Υποβρύχιο

100 110 110

Παραπομπές Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

113

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

114

Άδειες Άρθρου Άδεια

116

Η έννοια της Τεχνολογίας Τεχνολογία Η τεχνολογία αναφέρεται στο αποτέλεσμα της εφαρμογής της (θεωρητικής) επιστημονικής γνώσης με στόχο την δημιουργία ενός αντικειμένου με πρακτικό όφελος. Άλλοτε, αναφέρεται στην μεθοδολογία που χαρακτηρίζει μια τέτοια διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση η έννοια να αναφέρεται μόνο στην υψηλή τεχνολογία ή/και στην τεχνολογία υπολογιστών μόνο, αν και κατά βάση δεν περιορίζεται μόνο σε αυτούς τους τομείς. Για παράδειγμα, ενώ ο Το επίπεδο της τεχνολογίας του σήμερα επιτρέπει την διαστημική εξερεύνηση. Στην Διεθνής Διαστημικός Σταθμός ή ένας φωτογραφία, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. υπολογιστής μπορεί να είναι τεχνολογία, τόσο μπορεί να είναι και ένα τυπικό ανοιχτήρι για μπουκάλια. Η Τεχνολογία εκτείνεται σε ευρύ πεδίο και ασχολείται με τη γνώση και τη χρήση εργαλείων και τεχνικών και με το πως αυτό επηρεάζει την ικανότητα ενός είδους να ελέγχει το περιβάλλον του και να προσαρμόζεται σε αυτό. Στην ανθρώπινη κοινωνία είναι μια απόρροια της επιστήμης και της μηχανικής, αν και διάφορα τεχνολογικά επιτεύγματα προηγούνται χρονολογικά και των δύο αυτών εννοιών. Ο όρος Τεχνολογία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις τέχνη και λόγος. Παρόλα αυτά ένας αυστηρός προσδιορισμός είναι δύσκολος. Η Τεχνολογία μπορεί να αναφερθεί σε υλικά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από την ανθρωπότητα, όπως μηχανές, λογισμικό ή σκεύη, αλλά επίσης μπορεί να περιλαμβάνει ευρύτερα θέματα, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων, μεθόδων οργάνωσης και τεχνικών. Ο όρος μπορεί επίσης να εφαρμοστεί γενικά ή σε συγκεκριμένους τομείς: Παραδείγματα είναι η Κατασκευαστική Τεχνολογία ή Φαρμακευτική Τεχνολογία ή Τεχνολογία Αιχμής. Η χρήση της τεχνολογίας από το ανθρώπινο είδος ξεκίνησε με την μετατροπή των φυσικών πρώτων υλών σε απλά εργαλεία. Η προϊστορική ανακάλυψη της ικανότητας των ανθρώπων να ελέγχουν τη φωτιά αύξησε τις διαθέσιμες πηγές τροφής και η εφεύρεση του τροχού βοήθησε τους ανθρώπους να ταξιδεύουν και να ελέγχουν το περιβάλλον τους. Πρόσφατα τεχνολογικά επιτεύγματα, όπως η τυπογραφία, το τηλέφωνο και το Διαδίκτυο, έχουν περιορίσει τα φυσικά εμπόδια της επικοινωνίας και έχουν επιτρέψει στους ανθρώπους και να αλληλεπιδρούν σε παγκόσμια κλίμακα. Παρ’ όλα αυτά, η τεχνολογία δεν χρησιμοποιείται μόνο για ειρηνικούς σκοπούς: η κατασκευή καταστροφικών όπλων έχει προχωρήσει, στη διάρκεια της ιστορίας, από τα ρόπαλα στα πυρηνικά όπλα. Η τεχνολογία έχει επηρεάσει την κοινωνία και το περιβάλλον της με διάφορους τρόπους. Σε κάποιες κοινωνίες η τεχνολογία έχει βοηθήσει να αναπτυχθούν πιο προηγμένες οικονομίες (συμπεριλαμβανομένης της σημερινής παγκόσμιας οικονομίας) και έχει κάνει δυνατή την άνοδο μιας τάξης που διαθέτει ελεύθερο χρόνο. Πολλές τεχνολογικές διαδικασίες παράγουν ανεπιθύμητα προϊόντα, με τη διαδικασία που είναι γνωστή ως ρύπανση,

Τεχνολογία

και εξαντλούν τους φυσικούς πόρους σε βάρος της γης και του περιβάλλοντός της. Ποικίλες εφαρμογές της τεχνολογίας επηρεάζουν τις αξίες μιας κοινωνίας και η νέα τεχνολογία συχνά θέτει νέες ηθικές ερωτήσεις. Παραδείγματα είναι η ανάπτυξη της αντίληψης της αποτελεσματικότητας στα πλαίσια της ανθρώπινης παραγωγικότητας, ενός όρου που αρχικά είχε εφαρμοστεί μόνο σε μηχανές, και η αμφισβήτηση των παραδοσιακών προτύπων. Θέτει, επίσης, νέα θέματα ηθικής, όπως αυτό της κλωνοποίησης ανθρώπινων όντων. Φιλοσοφικές αντιπαραθέσεις έχουν προκύψει σχετικά με την τωρινή και τη μελλοντική χρήση της τεχνολογίας στην κοινωνία, με διαφωνίες για το αν η τεχνολογία βελτιώνει την κατάσταση του ανθρώπου ή την χειροτερεύει. Ο Νεολουδισμός, ο αναρχο-πρωτογονισμός, όπως και άλλα παρόμοια κινήματα κατακρίνουν τη διείσδυση της τεχνολογίας στο σύγχρονο κόσμο, ισχυριζόμενα ότι αποξενώνει τους ανθρώπους και καταστρέφει τον πολιτισμό. Υποστηρικτές ιδεολογιών όπως ο διανθρωπισμός (transhumanism) και ο τεχνο-προοδευτισμός θεωρούν τη συνέχιση της τεχνολογικής εξέλιξη ευεργετική για την κοινωνία και την κατάσταση του ανθρώπου. Βέβαια, μέχρι πρόσφατα, θεωρούνταν ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας ήταν περιορισμένη μόνο στα ανθρώπινα όντα, αλλά πρόσφατες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι και άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά και ορισμένες κοινωνίες δελφινιών έχουν αναπτύξει απλά εργαλεία και μεθόδους για να μεταβιβάζουν τις γνώσεις τους στις επόμενες γενεές.

Επιστήμη, Επιστήμη μηχανικών και Τεχνολογία Η διάκριση μεταξύ επιστήμης, Επιστήμης Μηχανικών και τεχνολογίας δεν είναι πάντα σαφής. Γενικά, η επιστήμη είναι η αιτιολογημένη έρευνα ή μελέτη της φύσης, που στοχεύει στην ανακάλυψη των υπομένοντων σχέσεων (αρχών) μεταξύ των στοιχείων του (φυσικού) κόσμου. Υιοθετεί επίσημες τεχνικές, δηλ., κάποιο σύνολο θεσπισμένου εσωτερικού κανονισμού, όπως την επιστημονική μέθοδο. Η Επιστήμη Μηχανικού είναι η χρήση των επιστημονικών αρχών για την επίτευξη ενός προγραμματισμένου αποτελέσματος. Εντούτοις, η τεχνολογία περιλαμβάνει ευρέως τη χρήση και την εφαρμογή της γνώσης (π.χ., επιστημονική, μηχανική, μαθηματική, γλωσσική, και ιστορική), και τυπικά και ανεπίσημα, για να επιτύχει κάποιο "πρακτικό" αποτέλεσμα. Παραδείγματος χάριν, η επιστήμη μπορεί να μελετά τη ροή των ηλεκτρονίων στους ηλεκτρικούς αγωγούς. Αυτή η γνώση μπορεί έπειτα να χρησιμοποιηθεί από τους μηχανικούς για να δημιουργήσουν αντικείμενα όπως ημιαγωγούς, υπολογιστές, και άλλες μορφές προηγμένης τεχνολογίας. Η τεχνολογία μπορεί να περιλαμβάνει γενικότερα τη χρήση και την εφαρμογή όλων των μορφών γνώσης (δηλ., επιστημονικών, μηχανικών, μαθηματικών, γλωσσικών, ιστορικών κτλ), τυπικά και ανεπίσημα, για να επιτύχει κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα.

Ιστορία της τεχνολογίας Κυρίως άρθρο: Ιστορία της Τεχνολογίας

Κύριοι τομείς της Τεχνολογίας Εφαρμοσμένες Επιστήμες Αρχαιολογία •Τεχνητή νοημοσύνη • Μηχανική κεραμικής • Τεχνολογία υπολογιστών • Ηλεκτρονικά • Ενέργεια • Αποθήκευση Ενέργειας • Φυσική μηχανική • Τεχνολογία περιβάλλοντος • Μηχανική γεωλογίας •Επιστήμη αλιείας • Μικροτεχνολογία • Νανοτεχνολογία • Πυρηνική τεχνολογία • Οπτική μηχανική Πληροφορία και Επικοινωνία Τεχνολογία επικοινωνιών • Γραφικά • Τεχνολογία πληροφορίας •Μουσική Τεχνολογία • Αναγνώριση ομιλίας • Οπτική τεχνολογία

Τεχνολογία

Βιομηχανία Πληροφορική επιχειρήσεων • Κατασκευές • Μηχανική οικονομικών • Επεξεργασία • Βιομηχανική τεχνολογία •Μηχανήματα • Εξόρυξη Στρατιωτική Τεχνολογία Βόμβες • Όπλα • Πυρομαχικά • Στρατιωτικός εξοπλισμός και τεχνολογία • Στρατιωτικές επικοινωνίες• Ναυτική μηχανική Οικιακή Τεχνολογία Οικιακές συσκευές • Οικιακή τεχνολογία • Εκπαιδευτική τεχνολογία • Τεχνολογία τροφίμων Μηχανική Αεροδιαστημική • Γεωργική • Αρχιτεκτονική • Μηχανική ήχου• Βιο-μηχανική • Βιοχημική μηχανική • Βιοϊατρική • Κεραμική • Χημική μηχανική • Πολιτική μηχανική • Μηχανική υπολογιστών • Κατασκευαστική μηχανική • Κρυογενετική • Ηλεκτρική μηχανική • Ηλεκτρονική μηχανική • Μηχανική περιβάλλοντος • Μηχανική τροφίμων • Βιομηχανική • Μηχανική υλικών • Μηχανολογία • Μηχανοτρονική • Μεταλλουργία • Εξόρυξη • Ναυπηγική • Πυρηνική μηχανική • Πυρηνική μηχανική • Τεχνολογία λογισμικού • Δομική μηχανική • Μηχανική συστημάτων • Υφαντουργία • Ιστολογική Υγεία και Ασφάλεια Βιοφαρμακευτική μηχανική • Βιοπληροφορική • Βιοτεχνολογία • Χημειοπληροφορική • Μηχανική πυροπροστασίας • Τεχνολογίες Υγείας • Φαρμακολογία • Μηχανική συστημάτων ασφάλειας • Μηχανική υγείας Μεταφορές Αεροδιάστημα • Αεροδιαστημική • Θαλάσσια μηχανική • Μηχανοκίνητα οχήματα • Τεχνολογία διαστήματος • Συγκοινωνίες

Δείτε επίσης • • • • •

Τεχνική Επιστήμη Επιστήμη Μηχανικού Τεχνολογικοί φορείς Ελλάδος Βιοτεχνολογία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Ιστορία της τεχνικής και της τεχνολογίας. Μια εφαρμογή του Εργαστηρίου Πολυμέσων του ΤΕΙ Αθήνας. [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Technology [3] [2] GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / sfr. ee. teiath. gr/ historia. htm [2] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Technology [3] http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

[2]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την

Επικοινωνία

Πρώτα συστήματα Επικοινωνίας Φρυκτωρία Οι φρυκτωρίες ήταν ένα σύστημα συνεννόησης με σημάδια που μεταβιβάζονταν από περιοχή σε περιοχή με τη χρήση πυρσών στη διάρκεια της νύκτας (φρυκτός=πυρσός και ώρα = φροντίδα). Ο Αισχύλος στο έργο του Αγαμέμνων περιγράφει την είδηση της πτώσης της Τροίας, η οποία μεταδόθηκε ως τις Μυκήνες με τις φρυκτωρίες. Ενδιάμεσοι σταθμοί μεταδόσεως υπήρχαν στην Ίδη της Μυσίας, στο Ακρωτήρι της Λήμνου (σημερινή Πλάκα), στον Άθω, στο βουνό Μάκιστο και στις πλαγιές του Αραχναίου. Το σύστημα χρησιμοποιήθηκε για πολλούς αιώνες μέχρι το 1850 αλλά μπορούσε να μεταφέρει μηνύματα μόνο με ένα κοινό κώδικα. Το γεωγραφικό στήσιμο, η κατοχή, η διαχείριση και συντήρηση αυτών των επικοινωνιακών δικτύων από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ήταν πρωταρχικής σημασίας για την επικράτηση και την επέκτασή του. Το δίκτυο αυτό χρησιμοποιείτο τόσο κατά την διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων, όσο και κατά την διάρκεια της ειρήνης, όταν τα νέα και οι διαταγές των αρχόντων έπρεπε να φτάσουν το συντομότερο δυνατό στον προορισμό τους. Κάτι τέτοιο αφορούσε κυρίως τις αυτοκρατορίες, των οποίων οι αχανείς εκτάσεις έκαναν πολύ δύσκολη τη σχετικά γρήγορη ενημέρωση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα συνεννόησης με οπτικό σήμα φωτιάς συναντάμε στις περιπτώσεις όπου π.χ. η Μήδεια ύψωσε αναμμένο πυρσό για να ειδοποιήσει τους Αργοναύτες να πάνε στην Κολχίδα [1] ή όταν ειδοποιείται με πυρσό ο Αγαμέμνονας για την είσοδο του Δούρειου Ίππου στην Τροία από τον Σίνωνα και με πυρσό που σήκωσε ο ίδιος προς τον ελληνικό στόλο στην Τένεδο δίνοντάς του το σήμα της επιστροφής και κατάληψης της ανοχύρωτης πολιτείας. Πολλά από τα φωτεινά σήματα ανταλλάσσονταν τη νύχτα στη θάλασσα μεταξύ πλοίων, μεταξύ πλοίων και ξηράς και γενικά πρέπει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από αυτά αντιστοιχούσαν σε προσυμφωνημένα μηνύματα. Τα φωτεινά αυτά σήματα οι Έλληνες τα ονόμαζαν «πυρσούς» ή «φρύκτους» και από εδώ γνωρίζουμε και τους «φίλιους φρύκτους» ή τους «πολέμιους φρύκτους». Συγκεκριμένα όπως σημειώνει ο Θουκυδίδης, όταν στο στρατόπεδο έρχονταν φίλοι, οι στρατιώτες ύψωναν απλώς τους αναμμένους πυρσούς (φίλιοι φρύκτοι), ενώ όταν πλησίαζαν εχθροί, οι πυρσοί ανέμιζαν δεξιά-αριστερά (πολέμιοι φρύκτοι). Οι πυρσοί αυτοί στη διάρκεια της ημέρας απλώς έβγαζαν πολύ καπνό, που σήμαινε ότι χρησιμοποιούσαν εύφλεκτα υλικά, στα οποία πολλοί ιστορικοί αποδίδουν τις λέξεις/φράσεις φρύκτους ανίσχειν, πυρσεύειν, φρυκτωρεύω (γνωστοποιώ είδηση από μεγάλη απόσταση) και φρυκτωρίες. Οι φρυκτωρίες εκμεταλλευόμενες τα νησιά του Αιγαίου και την ορεινή μορφολογία του Ελλαδικού χώρου, χρησιμοποιούν την φωτιά και έναν κώδικα αναπαράστασης γραμμάτων (παρόμοιο του κώδικα Μορς) για την μετάδοση αξιόπιστων μηνυμάτων σε πολλά χιλιόμετρα (έως και 130). Στην ουσία μιλάμε για την προϊστορία του τηλέγραφου. Αν ήταν νύχτα, οι υπεύθυνοι στρατιώτες στην φρυκτωρία (φρυκτωροί) άναβαν λαμπρές φωτιές για την μετάδοση σημάτων, ενώ κατά την διάρκεια της ημέρας χρησιμοποιούσαν πυκνό καπνό. Σημαντικός σταθμός οπτικών τηλεπικοινωνιών ήταν το «καιροσκοπείο» στην κορυφή του Άθω (κατά τον Αναξίμανδρο) με ιστορία που ξεκινάει από τη Γιγαντομαχία της μυθολογίας. Φρυκτωρία με ξεχωριστή ιστορία είναι και η βουνοκορφή του Μεσσάπιου της Εύβοιας αλλά και του πύργου του Δρακάνου (4ος π.Χ. αιώνας) στη Ανατολική Ικαρία, της Ανάφης, της Γιούχτας (Κνωσός), του ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο, το Άκτιο, το ακρωτήριο του Σίδερο, κ.ά. Πολλά απ' αυτά τα σημεία είναι και σήμερα φάροι. Η μελέτη των Φρυκτωριών εμφανίζει αρκετό ενδιαφέρον αλλά και δυσκολία, τόσο γιατί πολλοί από αυτούς τους αρχαίους πύργους έχουν καταστραφεί εντελώς, όσο και γιατί για όσους διασώζονται δεν μας είναι εύκολο να τεκμηριώσουμε την χρήση τους. Τα πράγματα μπερδεύονται ακόμη περισσότερο όταν αναφέρονται και

Φρυκτωρία σοβαρές απόψεις για πυραμίδες ή μικρά φρούρια. Έτσι δεν είναι λίγοι οι ερευνητές ( Curtius, Donalson, Μanatt) που θεωρούν πως τα ερείπια στο χωριό Ελληνικό, έξω από το Κεφαλάρι του Άργους, δεν είναι πυραμίδα αλλά μία φρυκτωρία. Όσον αφορά τα πολλά μικρά αρχαία κτίσματα στην περιοχή της Αργολίδας, οι ερευνητές τα θεωρούν περισσότερο ως μικρά οχυρά στρατηγικών θέσεων, τα μικρά πολυάνδρια όπως τα αποκαλεί και ο Παυσανίας, και όχι ως φρυκτωρίες.

Παραπομπές [1] (Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αργοναυτικά, Μέρος Δ',482-485

Έννοιες Σύγχρονων Συστημάτων Επικοινωνίας Τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνίας Τεχνολογία πληροφοριών, τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνίας ή τεχνολογία της πληροφορίας (ΤΠΕ, αγγλ. IT ή ICT) είναι το σύνολο των επαγγελματικών χώρων οι οποίοι σχετίζονται με τη μελέτη, σχεδίαση, ανάπτυξη, υλοποίηση, συντήρηση και διαχείριση υπολογιστικών πληροφοριακών συστημάτων, κυρίως όσον αφορά εφαρμογές λογισμικού και υλικό υπολογιστών. Τα επαγγέλματα ΤΠΕ βασίζονται στην ανάπτυξη, εγκατάσταση και συντήρηση προϊόντων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, με στόχο την παραγωγή, αποθήκευση, διαχείριση και μετάδοση πληροφοριών κάθε τύπου (από αυτή την άποψη συσχετίζονται και με τη βιβλιοθηκονομία). Κατ' επέκταση, με τον όρο ΤΠΕ ή IT μπορεί να κατονομάζονται τα τμήματα τεχνικής υποστήριξης σε οργανισμούς και επιχειρήσεις, καθώς και δημόσια ή ιδιωτικά έργα που αφορούν προϊόντα πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών.

Πηγές • ODLIS: ONLINE DICTIONARY FOR LIBRARY AND INFORMATION SCIENCE, 2004, Information Technology [1] [2] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Technology άρθρο Information Technology της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η [3] [2] οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (Technology ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / lu. com/ odlis/ odlis_i. cfm#infotech [2] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Information

Τηλεπικοινωνίες Τηλεπικοινωνίες Με τον γενικό όρο τηλεπικοινωνίες, (telecommunications), χαρακτηρίζεται η κάθε μορφής ενσύρματη ή ασύρματη, ηλεκτρομαγνητική, ηλεκτρική, κ.λπ., ακουστική και οπτική επικοινωνία που πραγματοποιείται ανεξαρτήτως του μήκους απόστασης. Στους σύγχρονους καιρούς, αυτή η διαδικασία σχεδόν πάντα περιλαμβάνει την αποστολή ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων ή ηλεκτρικών σημάτων από κατάλληλες ηλεκτρονικές συσκευές, όπως το τηλέφωνο ή ο ασύρματος, αλλά παλαιότερα περιελάμβανε τη χρήση ακουστικών σημάτων, όπως τυμπάνων, ή οπτικών, όπως ο σηματοφόρος καπνός ή η λάμψη της φωτιάς.

Τηλεπικοινωνίες

Ιστορία των Τηλεπικοινωνιών Οι πρώτες μορφές τηλεπικοινωνιών πραγματοποιούνταν με την χρήση φωτιάς Ο Όμηρος αναφέρει πως οι Αχαιοί, χρησιμοποίησαν τις φρυκτωρίες, δηλαδη μεγάλες φωτιές στις κορυφές βουνών, για να αναγγείλουν την πτώση της Τροίας στις Μυκήνες....! Η χρήση της φωτιάς ως μέσο τηλεπικοινωνίας συνεχίστηκε μέχρι τον 19ο αιώνα. Κατά τον δέκατο ένατο αιώνα στην Γαλλία του...

Τηλεπικοινωνιακές συσκευές Σήμερα οι τηλεπικοινωνίες είναι εξαιρετικά διαδεδομένες και οι συσκευές που υποβοηθούν τη διαδικασία, όπως και το τηλέφωνο, το ραδιοτηλέφωνο, ο ασύρματος, το τηλέτυπο, το τηλεομοιοτυπικό, γνωστότερο ως φαξ, αλλά και το ραδιόφωνο η τηλεόραση κ.λπ. και ποιό σύγχρονα το διαδίκτυο, είναι πολύ κοινές στα περισσότερα μέρη του πλανήτη. Υπάρχει επίσης μια απέραντη σειρά δικτύων που δια συνδέουν αυτές τις συσκευές, όπως τα δίκτυα υπολογιστών, τα δημόσια τηλεφωνικά δίκτυα, τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, καθώς και τα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δίκτυα. Τα δίκτυα αυτά σχηματίζονται από τηλεπικοινωνιακά κανάλια, φυσικές διόδους οι οποίες επιτρέπουν σε σήματα κωδικοποιημένα μέσω μίας συγκεκριμένης φυσικής ποσότητας να μεταδοθούν κατά μήκος τους, και κόμβους, ή σταθμούς, στα άκρα αυτών των καναλιών, δηλαδή τηλεπικοινωνιακές συσκευές όπως αυτές που προαναφέρθηκαν. Τα συστήματα τηλεπικοινωνιών σχεδιάζονται εν γένει από τους μηχανικούς τηλεπικοινωνιών. Οι πρώτοι εφευρέτες στον τομέα ήταν ο Ελίσα Γκρέι (Elisha Gray), ο Νικόλα Τέσλα, ο Γουλιέλμο Μαρκόνι και ο Τζον Μπερντ (John Logie Baird). Τα τηλεπικοινωνιακά τους συστήματα ήταν αναλογικά αλλά κατά τις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα επικράτησαν καθολικά τα ψηφιακά συστήματα, καταγόμενα από τα δίκτυα υπολογιστών. Έτσι οι περισσότερες τηλεπικοινωνιακές συσκευές σήμερα ουσιαστικώς είναι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ακόμα και αν δεν έχουν την εμφάνιση ενός τυπικού μικροϋπολογιστή γενικής χρήσης. Από τη δεκαετία του 1970 κι έπειτα η οπτική ίνα έχει βελτιώσει ριζικά το εύρος ζώνης που είναι διαθέσιμο για τη διηπειρωτική επικοινωνία, γεγονός που βοηθά στην ταχύτερη μεταφορά δεδομένων και την παροχή πλουσιότερων υπηρεσιών. Η ψηφιακή τηλεόραση έχει εξαλείψει τα προβλήματα όπως το «χιόνι» στην εικόνα και τα παράσιτα, προσφέροντας παράλληλα υψηλή ποιότητα σήματος. Οι τηλεπικοινωνίες παραμένουν ένας σημαντικός τομέας της παγκόσμιας οικονομίας και το εισόδημα της βιομηχανίας τηλεπικοινωνιών είναι 3% του Ακαθάριστου Παγκόσμιου Προϊόντος.

Τηλεπικοινωνίες

Εταιρίες τηλεπικοινωνιών Οι εταιρείες που απασχολούνται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών είτε κατασκευάζουν / πωλούν τηλεπικοινωνιακές συσκευές, είτε παρέχουν σε συνδρομητές τους πρόσβαση σε τηλεπικοινωνιακά δίκτυα μέσω αυτών των συσκευών. Κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις του χώρου είναι οι παρακάτω: • • • • • • • • • •

Cisco Ericsson Nokia Siemens Networks Alcatel Avaya ΟΤΕ Cosmote Forthnet Vodafone WIND

Βλέπε επίσης • • • • • • • • •

Δορυφορικές επικοινωνίες Δίκτυα υπολογιστών Ασύρματα δίκτυα Κινητή τηλεφωνία Τηλέφωνο Ραδιοτηλέφωνο Φαξ Τηλεόραση Ραδιόφωνο

Τηλέγραφος Τηλέγραφος Ο ηλεκτρικός τηλέγραφος είναι μια διάταξη με την οποία γραπτά σημεία μεταδίδονται από τον ένα σταθμό στον άλλο με τη βοήθεια του ηλεκτρικού ρεύματος. Κάθε τηλεγραφικό σύστημα αποτελείται από: • την πηγή της ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι ηλεκτρική στήλη, γεννήτρια ή συσσωρευτής, • το μηχάνημα - πομπό για την παραγωγή διακοπτόμενου ηλεκτρικού ρεύματος, • τη γραμμή για τη μεταβίβαση του ρεύματος από τον ένα σταθμό στον άλλο και • το μηχάνημα - δέκτη για τη λήψη των διακοπτόμενων ρευμάτων και τη μετατροπή τους σε γραπτά, ηχητικά ή οπτικά σημεία.

Τηλέγραφος του Μορς, 1837

Η πρώτη τηλεγραφική μηχανή εφευρέθηκε από τον Σάμιουελ Μορς το 1838. Ο Μορς σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να διαβιβάσει με δύο σύρματα ηλεκτρικό ρεύμα με διακοπές. Οι διακοπές θα αντιπροσώπευαν τα γράμματα του αλφαβήτου. Έτσι επινόησε ένα αλφάβητο, που αποτελείται από ρεύμα μικρής και μεγάλης διάρκειας (στιγμές και γραμμές ή παύλες). Ο συνδυασμός στιγμών και γραμμών δίνει όλο το αλφάβητο και τους αριθμούς 0 ως 9. Το σύστημα Μορς τέθηκε σε εφαρμογή. Η πρώτη σπουδαία τηλεγραφική επικοινωνία έγινε μεταξύ Ουάσιγκτον και Βαλτιμόρης στις Η.Π.Α. Αργότερα η ενσύρματη τηλεπικοινωνία τελειοποιήθηκε. Στην αρχή τα σήματα Μορς τα κατέγραφε η συσκευή λήψης πάνω σε ταινία. Κατόπιν χρησιμοποιήθηκαν ηχεία και η λήψη γινόταν κύρια με το αφτί. Σήμερα σχεδόν παντού χρησιμοποιούνται συσκευές που μετατρέπουν αυτόματα τα σήματα Μορς σε αλφάβητο.

Το διάσημο τηλεγράφημα που έστειλε το 1844 ο Σάμιουελ Μορς στον Alfred Vail από την Κάπιτολ της Ουάσιγκτον στη Βαλτιμόρη: "What hath God wrought"

Με την εφεύρεση του ασύρματου, το αλφάβητο Μορς χρησιμοποιήθηκε και στην ασύρματη τηλεπικοινωνία. Έτσι, όλα τα πλοία και όλα τα απομονωμένα από τον κόσμο εργοστάσια ή ακόμη και αεροπλάνα ή αυτοκίνητα μπορούν να επικοινωνούν και να συνεννοούνται με όλο τον κόσμο. Ο ενσύρματος τηλέγραφος αποτελείται από ένα διακόπτη, από έναν ηλεκτρονόμο, από μια μπαταρία και τις γραμμές σύνδεσης. Μαζί με αυτά υπάρχει και ένας ωρολογιακός μηχανισμός, που ξετυλίγει μια χάρτινη κορδέλα, πάνω στην οποία γίνεται η εγγραφή σημάτων του Μορς που εκπέμπει ο ανταποκριτής. Γράφονται δηλαδή αυτόματα κατά τη λήψη των σημάτων οι στιγμές και οι γραμμές που αποτελούν τα γράμματα των λέξεων.

Τηλέγραφος Το πρόβλημα που παρουσιάστηκε με την εφεύρεση του ενσύρματου τηλέγραφου ήταν η σύνδεση με υποβρύχια καλώδια. Έτσι το 1842 έχουμε την πρώτη υποβρύχια σύνδεση μεταξύ Νέας Υόρκης και του Νησιού των Κυβερνητών. Από τότε η τηλεγραφία αναπτύχθηκε και συνεχώς τελειοποιείται.

Δείτε επίσης • Τηλεγραφία

[1] Το άρθρο βασίστηκε αρχικά σε αντίστοιχο άρθρο της Live-Pedia. (ιστορικό ). [3] Η εισαγωγή έγινε πριν την 1 Νοεμβρίου 2008, συνεπώς ισχύει η διπλή αδειοδότηση υπό την άδεια CC-BY-SA 3.0 και την GFDL [2] .

Παραπομπές [1] http:/ / www. livepedia. gr/ index. php?title={{{1}}}& action=history [2] http:/ / www. gnu. org/ copyleft/ fdl. html

Τηλέφωνο Τηλέφωνο Το τηλέφωνο είναι μία συσκευή συνδιάλεξης η οποία μεταφέρει τον ήχο μέσω ηλεκτρικών σημάτων. Συγκεκριμένα πρόκειται για συσκευή που μετασχηματίζει τις ηλεκτρικές ταλαντώσεις σε ηχητικές. Η συσκευή αυτή αποτελείται από πομπό και δέκτη και συνδέεται με καλώδιο με το τηλεφωνικό κέντρο. Ο πομπός έχει μέσα σ' ένα σωλήνα μια μετάλλινη πλάκα μπροστά σε ηλεκτρομαγνήτη. Μόλις ακουστεί η φωνή μας επάνω στην πλάκα, αυτή αρχίζει να κάνει παλμικές κινήσεις ισχυρές ή αδύνατες, ανάλογα με τον τόνο που έχει η φωνή μας, που επηρεάζουν τον ηλεκτρομαγνήτη. Με τη βοήθεια του ηλεκτρικού ρεύματος, τα ηχητικά κύματα περνούν από το καλώδιο και φτάνουν στο δέκτη που έχει κι αυτός έναν ηλεκτρομαγνήτη μ' ένα διάφραγμα μπροστά του. Το διάφραγμα του δέκτη με τη σειρά του αρχίζει να έχει παλμικές κινήσεις από τα ηχητικά κύματα του πομπού που μεταδίδει ο ηλεκτρομαγνήτης. Μ' αυτόν τον τρόπο η ανθρώπινη ομιλία ξανακούγεται στο ακουστικό με την αναπαραγωγή των ήχων. Ο πομπός και ο δέκτης ενός τηλεφώνου είναι τοποθετημένοι σ' ένα όργανο που λέγεται ακουστικό.

Τηλεφωνική συσκευή

Ιστορία Ασύρματο τηλέφωνο Στις σύγχρονες κοινωνίες είναι κοινώς αποδεκτό το γεγονός ότι οι τηλεπικοινωνίες έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του κάθε ανθρώπου. Σε αυτό συμβάλουν κυρίως οι τεχνολογικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Μέσα σε αυτές βρίσκονται το τηλέφωνο, η τηλεόραση και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής ˙ συσκευές που επιτρέπουν την πληροφόρηση και την ανταλλαγή δεδομένων μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα ανεξάρτητα από την απόσταση. Παρ' όλα αυτά, η ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία είχε δημιουργηθεί πολύ πριν από την εφεύρεση αυτών των καινοτόμων συσκευών.

Από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι και τον Μεσαίωνα είχαν επικρατήσει δύο βασικά είδη τηλεπικοινωνιών: η οπτική τηλεπικοινωνία και η ακουστική. Η οπτική τηλεπικοινωνία ξεκίνησε από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε η φωτιά. Οι άνθρωποι επινόησαν διάφορους κώδικες και με τη βοήθεια σημάτων καπνού, πυρσών ή ακόμα και πολύχρωμων σημαιών (μεταγενέστερα) μπορούσαν να επικοινωνούν από μακρινές αποστάσεις. Η αρχαιότερη, όμως, μορφή τηλεπικοινωνίας είναι η ηχητική. Πρώτος την χρησιμοποίησε ο προϊστορικός άνθρωπος και περιοριζόταν σε ηχητικά σήματα που προέρχονταν από διάφορα είδη τυμπάνων. Στη συνέχεια αυτά αντικαταστάθηκαν με διάφορα άλλα όργανα (κόρνες, τρομπέτες) και χρησιμοποιούνταν ευρέως για στρατιωτικούς σκοπούς μέχρι την εμφάνιση πιο αποτελεσματικών μέσων. Στα πλαίσια των παραπάνω τάσεων αρκετές εφευρέσεις παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Τηλέφωνο Οι πιο χαρακτηριστικές από αυτές είναι εκείνες των αρχαίων Ελλήνων. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν καταφέρει να αναπτύξουν ένα πρωτότυπο σύστημα τηλεπικοινωνιών που βασιζόταν τόσο στο οπτικό όσο και στο ηχητικό τηλεπικοινωνιακό πρότυπο. Εφευρέσεις όπως το ακουστικό κέρας, ο οπτικός τηλέγραφος (ή πυρσεία), ο υδραυλικός τηλέγραφος και το σύστημα των φρυκτωριών έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των τηλεπικοινωνιών. Πολλοί, λοιπόν, ήταν εκείνοι που στα ύστερα χρόνια τις βελτίωσαν ή έκαναν εφευρέσεις βασισμένες πάνω σε αυτές. Αρκετά χρόνια αργότερα, με την βιομηχανική επανάσταση η ανάγκη για ένα γρήγορο και αξιόπιστο μέσο επικοινωνίας είχε γίνει πλέον επιτακτική. Έτσι δεν άργησε να εμφανιστεί ο σπουδαιότερος πρόδρομος του τηλεφώνου, ο τηλέγραφος. Η ιδέα του τηλεγράφου αν και προέρχεται, όπως είδαμε προηγουμένως, από τα αρχαία χρόνια υλοποιήθηκε το 1774 από τον Ελβετό George Luis που κατασκεύασε μια πρώιμη μορφή τηλεγράφου, αργότερα εμφανίστηκαν οι τηλέγραφοι του Semmering (1810), του Ampere και των Cooke και Wheaton. Ο Αμερικανός, όμως, Samuel Morse (1791-1872) το 1837 παρουσίασε τον τηλέγραφό του που είχε την δυνατότητα να μεταδίδει μηνύματα σε πολύ μακρινές αποστάσεις γρήγορα και χωρίς μεγάλο κόστος. Το πρώτο μήνυμα από αυτόν τον τηλέγραφο στάλθηκε το 1844 από την Ουάσιγκτον στην Βαλτιμόρη. Καθώς, λοιπόν, οι παραπάνω εφευρέσεις τελειοποιήθηκαν και οι δυνατότητές τους χρησιμοποιήθηκαν στο έπακρο δημιουργήθηκε η ανάγκη κατασκευής μιας συσκευής που θα μπορούσε να μεταφέρει ήχους και πάνω από όλα την ανθρώπινη ομιλία. Πολλοί, λοιπόν, ήταν εκείνοι που προσπάθησαν να κατασκευάσουν ένα μηχάνημα που θα μπορούσε να μεταβιβάσει τον ήχο διαμέσου του ηλεκτρισμού. Αυτό το κατάφερε ο Αμερικανός φυσικός Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ το 1876. Η αρχή λειτουργίας της μηχανής του Γκράχαμ Μπελ ήταν πολύ απλή σε σύγκριση με τις σημερινές πολύπλοκες μηχανές. Η συσκευή που χρησιμοποιήθηκε περιελάμβανε μια ελαστική μεμβράνη από σίδηρο, η οποία βρισκόταν μπροστά από σιδηρομαγνητικό πυρήνα, περιτυλιγμένο με μονωμένο αγωγό. Μια γραμμή από δυο καλώδια συνέδεε τη συσκευή αυτή με μια άλλη παρόμοια. Και οι δυο συσκευές χρησιμοποιήθηκαν ως δέκτες και ως πομποί. Στη συσκευή του Μπελ η φωνή έπεφτε πάνω στη μεμβράνη και την έκανε να πάλλεται. Από αυτή την κίνηση της μεμβράνης δημιουργούνταν επαγωγικά κύματα τα οποία μεταφέρονταν διαμέσου καλωδίου στον άλλο μαγνήτη όπου βρισκόταν ο άλλος ομιλητής. Εδώ σχηματίζονταν και πάλι επαγωγικά ρεύματα που κινούσαν τη μεμβράνη. Έτσι ακουγόταν η φωνή από τον άλλο ομιλητή. Η συσκευή αυτή χρησίμευε μόνο για ομιλίες σε κοντινή απόσταση. Μετά την εφεύρεση όμως του μικροφώνου από τον Αμερικανό Χίγκες το 1877, το τηλέφωνο άρχισε να εξελίσσεται και να χρησιμοποιείται για τη σύνδεση μακρινών αποστάσεων. Το μικρόφωνο αυτό περιλάμβανε μικρή ράβδο από άνθρακα η οποία περιβαλλόταν από δυο στρώματα άνθρακα. Στην αρχή μικρόφωνο και ακουστικό ήταν τοποθετημένα μαζί. Το τηλέφωνο πέρασε διάφορες εξελίξεις για να φτάσει στη σημερινή του μορφή. Στα χειροκίνητα τηλεφωνικά κέντρα ο συνδρομητής για να καλέσει το κέντρο στρέφει μια μαγνητοηλεκτρική μηχανή που έχει το τηλέφωνό του. Στο κέντρο ανάβει ένα λαμπάκι. Η τηλεφωνήτρια ρωτάει τον συνδρομητή με ποιον αριθμό θέλει να μιλήσει. Μετά συνδέει τους δυο ομιλητές. Σήμερα τα χειροκίνητα τηλεφωνικά κέντρα χρησιμοποιούνται σε αραιοκατοικημένες περιοχές. Στα ημιαυτόματα τηλεφωνικά κέντρα ο συνδρομητής συνδέεται με το κέντρο αμέσως μόλις σηκώσει το ακουστικό. Στη συνέχεια η σύνδεσή με τον αριθμό που ζητάει γίνεται όπως και στα χειροκίνητα κέντρα. Τα ημιαυτόματα κέντρα χρησιμοποιούνται σε περιοχές που θα εγκατασταθούν αυτόματα κέντρα. Τα αυτόματα τέλος τηλεφωνικά κέντρα είναι η πιο εξελιγμένη μορφή που χρησιμοποιείται σήμερα σ' όλο τον κόσμο. Ο συνδρομητής, χωρίς να έχει καμιά επαφή με το κέντρο, μπορεί να μιλήσει απευθείας με τον αριθμό που ζητάει, αρκεί να σχηματίσει τον αριθμό αυτό πάνω στο δίσκο που έχει η συσκευή του.

Τηλέφωνο

Είδη τηλεφωνικών συνδέσεων Η επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων που βρίσκονται στην ίδια πόλη γίνεται με τα αστικά τηλεφωνικά κέντρα. Αυτά διακρίνονται σε χειροκίνητα, ημιαυτόματα και αυτόματα. Εκτός όμως από τα αστικά τηλεφωνικά κέντρα υπάρχουν και τα υπεραστικά τηλεφωνικά κέντρα διαμέσου των οποίων ο συνδρομητής μπορεί να μιλήσει με τις άλλες πόλεις ακόμα και με άλλες χώρες του κόσμου. Μέχρι σήμερα η υπεραστική τηλεφωνική σύνδεση γινόταν με ασύρματο. Τα τελευταία όμως χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούνται και άλλοι τρόποι σύνδεσης όπως, καλώδια χαλκού, οπτικές ίνες και δορυφόροι με την συνδυασμένη χρήση ηλεκτρονικών μηχανών. Μ' αυτόν τον τρόπο η σύνδεση με άλλες πόλεις και χώρες γίνεται αυτόματα χωρίς τη μεσολάβηση του κέντρου. Λέγοντας τηλέφωνο, εννοούμε συνήθως την σταθερή τηλεφωνία. Εκτός από αυτή, τα τελευταία χρόνια, η τηλεφωνική επικοινωνία, έχει επεκταθεί στην κινητή τηλεφωνία και στην επικοινωνία μέσω Διαδικτύου.

Τηλεφωνικά κέντρα Σήμερα τα τηλεφωνικά κέντρα είναι (3) ειδών: • Αναλογικά (POTS). Η επικοινωνία γίνεται μέσω ειδικού δικτύου τηλεφωνίας. Δεν έχουν Εναλλακτικούς Φορείς. Δεν έχουν δωρεάν τηλεφωνία. • Ψηφιακά ISDN. Η επικοινωνία γίνεται όπως στα αναλογικά αλλά μετατρέπεται η φωνή σε δεδομένα, αποστέλλεται μέσω του δικτύου τηλεφωνίας και μετατρέπεται και πάλι σε φωνή. Μπορεί να μην έχει δωρεάν τηλεφωνία διότι δεν είναι εφικτή η ανακατεύθυνση μέσω των Εναλλακτικών Φορέων. Μεγάλο κόστος. Μπορεί να έχει κόστος αναβάθμισης. • Ψηφιακά VoIP. Ψηφιακά κέντρα όπου η φωνή ταξιδεύει σε μορφή δεδομένων μέσω δικτύων υπολογιστών και του Διαδικτύου. Η επικοινωνία με αυτό τον τρόπο δεν υποχρεώνεται να μεταφέρεται μέσα από ειδικές τηλεφωνικές γραμμές που έχουν περιορισμούς ταχύτητας και χρειάζονται ειδικές εγκαταστάσεις. Το KiX [1] που είναι πλήρες ψηφιακό VoIP κέντρο με δυνατότητα σύνδεσης με αναλογικές, ψηφιακές VoIP, ISDN γραμμές σε προσιτή τιμή είναι ένα παράδειγμα.

Πηγές • • • • • • •

Cardwell, Donald, «Η ιστορία της Τεχνολογίας», Μεταίχμιο, Αθήνα 2000 Ardley, Neil, «Λεξικό των Επιστημών», Ερευνητές, Αθήνα 1994 Bachman, «Μεγάλοι Εφευρέται», Αστήρ, Αθήνα 1988 Ο.Τ.Ε., «Μουσείο Τηλεπικοινωνιών – χθες-σήμερα-αύριο», Αθήνα, Ιούλιος 2000 Επτά Ημέρες της Καθημερινής, « Παγκόσμια Ημέρα Τηλεπικοινωνιών – 50 χρόνια Ο.Τ.Ε.», Μαϊος 1999 Δικτυακός τόπος του Ο.Τ.Ε. Δικτυακός τόπος Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών

Τηλέφωνο

Δείτε επίσης • Κινητό Τηλέφωνο

pfl:Telefon

Παραπομπές [1] http:/ / goticket. ath. cx:8080/ wiki/ index. php/ KiX

Κινητό τηλέφωνο Κινητό τηλέφωνο Κινητό τηλέφωνο ή απλά κινητό, ονομάζεται κατά κύριο λόγο το τηλέφωνο που δεν εξαρτάται από φυσική καλωδιακή σύνδεση με δίκτυο παροχής τηλεφωνίας και δεν εξαρτάται από κάποια τοπική ασύρματη συσκευή εκπομπής ραδιοφωνικού σήματος χαμηλής συχνότητας. Τα κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούν τεχνολογία κυψελών (cells) και εκπέμπουν σε υψηλές συχνότητες. Για την εκπομπή και λήψη των σημάτων χρησιμοποιείται πλέον, αποκλειστικά ψηφιακή τεχνολογία με κωδικοποίηση.

Είδη κινητής τηλεφωνίας Τα περισσότερα σύγχρονα συστήματα κινητής τηλεφωνίας έχουν δομή κυψελών. Ασύρματα σήματα χρησιμοποιούνται για να επιτευχθεί επικοινωνία μεταξύ ενός κινητού τηλεφώνου και κοντινών τηλεπικοινωνιακών κυψελών. Όταν ένα τηλέφωνο απομακρύνεται πάρα πολύ από μια κυψέλη, ένα σύστημα ηλεκτρονικών σταθμών στέλνει εντολή στη κινητή μονάδα και σε μια πιο κοντινή κυψέλη για να αναλάβουν τις μεταξύ τους επικοινωνίες χωρίς διακοπή της κλήσης. Οι κλήσεις σε κάθε κυψέλη εξυπηρετούνται από διαύλους οι οποίοι μπορούν να εξυπηρετήσουν περισσότερες από μία κυψέλες, κυρίως λόγω των ευκολιών που προσφέρουν τα ψηφιακά συστήματα. Οπότε, οι κυψέλες επιτρέπουν την εκτεταμένη επαναχρησιμοποίηση συχνότητας αρκεί να μην γειτνιάζουν μεταξύ τους, για να μπορούν να χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα ταυτόχρονα.

Κινητό τηλέφωνο

Ραδιοσυχνότητες Οι ραδιοσυχνότητες είναι ένας περιορισμένος, κοινός πόρος. Οι υψηλότερες συχνότητες που χρησιμοποιούνται στα κινητά τηλέφωνα έχουν Κινητό τηλέφωνο με λειτουργικό σύστημα Symbian OS. πλεονεκτήματα στις κοντινές αποστάσεις. Η απόσταση σύνδεσης είναι κάπως προβλέψιμη και μπορεί να ελεγχθεί με τη ρύθμιση του επιπέδου έντασης. Με την χρήση αρκετής ισχύος, ώστε να συνδεθεί το κινητό με τις «πλησιέστερες» κυψέλες που καλύπτουν μια περιοχή, δεν θα προκληθεί σχεδόν καμία παρεμβολή στα τηλέφωνα που χρησιμοποιούν τις ίδιες συχνότητες σε μια άλλη περιοχή. Οι υψηλότερες συχνότητες λειτουργούν επίσης καλά με τις διάφορες μορφές πολυπλεξίας (Multiplexing) που επιτρέπουν σε περισσότερα από ένα τηλέφωνα για να συνδεθούν με τον ίδιο πύργο στην ίδια ομάδα συχνοτήτων. Το μόνο μειονέκτημα των υψηλών συχνοτήτων λειτουργίας της κινητής τηλεφωνίας (πάνω από 1Ghz) είναι η υψηλή κατευθυντικότητα του σήματος, με αποτέλεσμα την μικρή εμβέλεια.

Κινητό τηλέφωνο

Δείτε επίσης • Τηλέφωνο

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Ελευθεροτυπία, 20ης Ιανουαρίου 2008, «Τα κινητά βλάπτουν σοβαρά το DNA [1]».

Παραπομπές [1] http:/ / www. enet. gr/ online/ online_text/ c=112,id=98304544

Ασύρματο δίκτυο Ασύρματο δίκτυο Ως ασύρματο δίκτυο χαρακτηρίζεται το τηλεπικοινωνιακό δίκτυο, συνήθως τηλεφωνικό ή δίκτυο υπολογιστών, το οποίο χρησιμοποιεί, ραδιοκύματα ως φορείς πληροφορίας. Τα δεδομένα μεταφέρονται μέσω ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, με συχνότητα φέροντος η οποία εξαρτάται κάθε φορά από τον ρυθμό μετάδοσης δεδομένων που απαιτείται να υποστηρίζει το δίκτυο. Η ασύρματη επικοινωνία, σε αντίθεση με την ενσύρματη, δεν χρησιμοποιεί ως μέσο μετάδοσης κάποιον τύπο καλωδίου. Σε παλαιότερες εποχές τα τηλεφωνικά δίκτυα ήταν αναλογικά, αλλά σήμερα όλα τα ασύρματα δίκτυα βασίζονται σε ψηφιακή τεχνολογία και, επομένως, κατά μία έννοια, είναι ουσιαστικώς δίκτυα υπολογιστών.!

Ένας φορητός υπολογιστής ο οποίος επικοινωνεί ασύρματα, μέσω ραδιοκυμάτων, με ένα σημείο πρόσβασης το οποίο συνδέεται στο Internet ή σε κάποιο ενσύρματο LAN

ασύρματα δίκτυα εντάσσονται τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, οι δορυφορικές επικοινωνίες, τα ασύρματα δίκτυα ευρείας περιοχής (WWAN), τα ασύρματα μητροπολιτικά δίκτυα [(WMAN),] τα ασύρματα τοπικά δίκτυα (WLAN) και τα ασύρματα προσωπικά δίκτυα (WPAN). Τα τέσσερα τελευταία εξετάζονται σε αυτό το άρθρο. Η τηλεόραση και το ραδιόφωνο, αν και ως τηλεπικοινωνιακά μέσα είναι εκ φύσεως ασύρματα στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν συμπεριλαμβάνονται στα ασύρματα δίκτυα, καθώς η μετάδοση γίνεται προς πάσα κατεύθυνση χωρίς να υπάρχει κάποιο δομημένο «δίκτυο» τηλεπικοινωνιακών κόμβων (συσκευών) με τη συνήθη έννοια. Επιπλέον, τα μεταφερόμενα δεδομένα συνήθως είναι αναλογικά και, επομένως, δεν μπορούν να θεωρηθούν δίκτυα υπολογιστών.

Υπόβαθρο Εύρος ζώνης, ψηφιακή μετάδοση και ψηφιακό σήμα Ένα ψηφιακό σήμα είναι μία ροή δυαδικών ψηφίων (bits) και μπορεί να κωδικοποιηθεί μέσω των μεταβολών μιας συνεχούς φυσικής ποσότητας με τη μέθοδο κωδικοποίησης συνήθως να ορίζει συγκεκριμένες μόνο επιτρεπτές μεταβολές ή επίπεδα τιμής, το καθένα εκ των οποίων αντιστοιχεί σε μία ακολουθία ενός ή περισσότερων bit (μία τέτοια ακολουθία ονομάζεται σύμβολο). Έτσι, το σήμα μπορεί να αναπαρασταθεί ως κυματομορφή σε ένα γράφημα, ο κάθετος άξονας του οποίου αντιστοιχείτην ποσότητα που μεταβάλλεται και ο οριζόντιος στον χρόνο. Αυτό το σήμα που μεταφέρει κωδικοποιημένη πληροφορία δεν έχει μία συγκεκριμένη συχνότητα f (δεν είναι καν περιοδική κυματομορφή για να έχει συχνότητα), αλλά μαθηματικά ισοδυναμεί με

Ασύρματο δίκτυο ένα άθροισμα πολλών περιοδικών ημιτονοειδών σημάτων, ελαφρώς διαφορετικών συχνοτήτων, τα οποία προστίθενται, δίνοντας το ολικό σήμα (ένα εύρος συχνοτήτων Δf επικεντρωμένο γύρω από μία κεντρική συχνότητα f). Ο μαθηματικός μετασχηματισμός Φουριέ καταδεικνύει πόσο συμμετέχει το ημίτονο κάθε πιθανής συχνότητας στο ολικό σήμα, ενώ το σύνολο των συχνοτήτων που συμμετέχουν λέγεται εύρος ζώνης του σήματος και μετράται σε Χερτζ (Hz). Ένα ψηφιακό σήμα μπορεί να μεταδώσει μόνο ψηφιακά δεδομένα, ενώ, αντίθετα, ένα αναλογικό σήμα (στο οποίο η φυσική ποσότητα μεταβάλλεται με συνεχή τρόπο και όχι μόνο σε επιτρεπτά επίπεδα τιμής που αναπαριστούν ακολουθίες bit) μπορεί να μεταδώσει τόσο ψηφιακά όσο και αναλογικά δεδομένα. Όταν μεταδίδονται ψηφιακά δεδομένα, ο ρυθμός μετάδοσης μπορεί να μετρηθεί ως bps (bit ανά sec, ισούται με το μέγεθος "σύμβολα ανά δευτερόλεπτο" επί το "πλήθος bit ανά σύμβολο"), ενώ αντίστοιχο μέγεθος δεν υπάρχει κατά τη μετάδοση αναλογικών δεδομένων, αφού αυτά μεταδίδονται σε πραγματικό χρόνο (π.χ. παραδοσιακή τηλεόραση, τηλέφωνο και ραδιόφωνο). Τα κανάλια επικοινωνίας είναι φυσικές δίοδοι, που επιτρέπουν σε σήματα κωδικοποιημένα μέσω μίας συγκεκριμένης φυσικής ποσότητας, να μεταδοθούν κατά μήκος τους· έτσι επιτυγχάνονται οι τηλεπικοινωνίες. Τα κανάλια που συναντώνται στην πράξη είναι τα ενσύρματα ηλεκτρικά (χάλκινα καλώδια σύστροφου ζεύγους ή ομοαξονικά), τα ενσύρματα οπτικά (οπτικές ίνες) και τα ασύρματα (ο ελεύθερος χώρος). Οι αντίστοιχες μεταβαλλόμενες φυσικές ποσότητες είναι η τάση Γραφική παράσταση ψηφιακού σήματος του ηλεκτρικού ρεύματος που διαρρέει το καλώδιο και η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου. Άρα το φυσικό μέσο χάρη στις ιδιότητες του οποίου μεταδίδεται η πληροφορία, είναι αντίστοιχα ο ηλεκτρισμός (ηλεκτρόνια), το φως (φωτόνια) και το ηλεκτρομαγνητικό κύμα (φωτόνια). Κάθε κανάλι μπορεί να μεταδώσει, χωρίς σημαντικές απώλειες ισχύος, σήματα που περιέχουν συχνότητες μόνο εντός ενός συγκεκριμένου εύρους· αυτό είναι το εύρος ζώνης του καναλιού. Αν ο μετασχηματισμός Φουριέ ενός σήματος δείξει ότι αυτό περιέχει συχνότητες εκτός του διαθέσιμου από το κανάλι εύρους ζώνης, τότε μετά την κωδικοποίηση, αλλά πριν τη μετάδοση, απαιτείται το σήμα να υποστεί διαμόρφωση, μία διεργασία που προσαρμόζει κατάλληλα το τελευταίο, ώστε να εμπίπτει στο εύρος ζώνης του καναλιού. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αυτό γίνεται με το αρχικό σήμα (σήμα βασικής ζώνης) να πολλαπλασιάζεται με ένα δεύτερο, συνεχώς ταλαντούμενο, υψίσυχνο ημιτονοειδές σήμα, χωρίς ενσωματωμένη πληροφορία, το φέρον, και με το προκύπτον σήμα (σήμα-RF ή διαμορφωμένο σήμα) να μεταδίδει έτσι τα δεδομένα. Συνήθως η ίδια μέθοδος προσδιορίζει ταυτόχρονα και την κωδικοποίηση και τη διαμόρφωση (αν αυτή απαιτείται), οπότε τα όρια μεταξύ τους είναι δυσδιάκριτα. Οι μέθοδοι αυτές εκτελούνται μέσω ηλεκτρονικών διατάξεων στον πομπό και αντιστρέφονται στον παραλήπτη, επίσης από ηλεκτρονικές διατάξεις. Ας σημειωθεί ότι το διαμορφωμένο σήμα είναι αναλογικό ενώ το σήμα προκύπτει από απλή κωδικοποίηση είναι ψηφιακό (στην πραγματικότητα τα ψηφιακά σήματα προσεγγίζονται από κατάλληλα αναλογικά, καθώς μαθηματικά προκύπτει ότι ένα αυθεντικό ψηφιακό σήμα απαιτεί άπειρο εύρος ζώνης). Σύμφωνα με τη θεωρία πληροφοριών, η πληροφορία (η ροή bit στις ψηφιακές επικοινωνίες) είναι μέτρο της εντροπίας ενός σήματος, οπότε από όσο περισσότερες συχνότητες αποτελείται ένα σήμα (εύρος ζώνης) τόσο περισσότερη πληροφορία φέρει στον ίδιο χρόνο και άρα τόσο μεγαλύτερος είναι ο ρυθμός με τον οποίον μεταδίδεται η πληροφορία που αυτό περιέχει. Μαθηματικά αυτό προκύπτει από το Θεώρημα του Σάνον. Παράλληλα, κάθε φυσικό μέσο και κανάλι επικοινωνίας έχει συγκεκριμένη χωρητικότητα (μέγιστο ρυθμό

Ασύρματο δίκτυο μετάδοσης δεδομένων μέσω αυτού) η οποία εξαρτάται από το δικό του εύρος ζώνης. Επίσης, όσο μεγαλύτερο είναι το εύρος ζώνης του καναλιού, τόσα διαφορετικά Δf μπορούν να περάσουν παράλληλα, με κάποια μέθοδο πολυπλεξίας συχνότητας ή χρόνου, οπότε τόσα περισσότερα διαφορετικά σήματα μπορούν να μεταδοθούν ταυτόχρονα από το κανάλι. Το εύρος ζώνης ενός σήματος συνήθως εξαρτάται άμεσα από τη μέγιστη συχνότητα που περιέχεται σε αυτό και η οποία καθορίζει πόσο «πυκνά» είναι τοποθετημένα τα σύμβολα στην κυματομορφή: όσο μεγαλύτερη είναι η μέγιστη συχνότητα ενός σήματος, τόσο ταχύτερα αυτό δύναται να μεταβάλλεται και άρα τόσο λιγότερο χρόνο «καταλαμβάνει» η μετάδοση ενός συμβόλου σε αυτό, άρα τόσο μεγαλύτερα είναι και το εύρος ζώνης και ο ρυθμός μετάδοσης του σήματος. Τα αδιαμόρφωτα ψηφιακά σήματα έχουν όλα περίπου το ίδιο εύρος ζώνης, αν και σε κάθε σήμα η ισχύς κατανέμεται διαφορετικά στις διάφορες συχνότητες, και οι διάφορες μέθοδοι κωδικοποίησης το προσαρμόζουν κατάλληλα στο εκάστοτε κανάλι, ώστε η μετάδοση να εκμεταλλεύεται όσο το δυνατόν καλύτερα το διαθέσιμο εύρος ζώνης (και άρα τον διαθέσιμο ρυθμό μετάδοσης) του τελευταίου.

Δίκτυα υπολογιστών Οι τηλεπικοινωνίες στη σημερινή εποχή περιγράφονται και με όρους υπολογιστών, καθώς οι περισσότερες τηλεπικοινωνιακές συσκευές διαχειρίζονται ψηφιακά δεδομένα. Ακόμα και τα κινητά τηλέφωνα κατ' ουσίαν δεν είναι παρά ηλεκτρονικοί υπολογιστές σε σμίκρυνση. Στα δίκτυα υπολογιστών η αποστολή και η λήψη δεδομένων γίνεται σε βήματα, όπου διαδοχικά επίπεδα επεξεργασίας παρεμβάλλονται στα υπό εξέταση τηλεπικοινωνιακά δεδομένα και εκτελούν ανάλογες λειτουργίας. Το σύνολο κανόνων στο οποίο υπακούν αυτές οι λειτουργίες, καθώς και η προτυποποιημένη μορφή των δεδομένων που υφίστανται επεξεργασία σε κάθε επίπεδο, ονομάζεται πρωτόκολλο επικοινωνίας του αντίστοιχου επιπέδου. Τα πρωτόκολλα αυτά σχηματίζουν, όπως λέμε, μία "στοίβα" η οποία χαρακτηρίζει επακριβώς τον τύπο και τον τρόπο επικοινωνίας. Ακολουθεί η συνηθέστερη κατηγοριοποίηση επιπέδων από το χαμηλότερο προς το υψηλότερο της στοίβας: • Φυσικό επίπεδο (physical layer) • Επίπεδο ζεύξης δεδομένων (data link layer) • Υποεπίπεδο MAC (ελέγχου πρόσβασης μέσου) • Υποεπίπεδο LLC (ελέγχου λογικής ζεύξης) • Επίπεδο δικτύου (network layer) • Επίπεδο μεταφοράς (transport layer) • Επίπεδο εφαρμογών (application layer)

Ασύρματο δίκτυο

Μία εφαρμογή συλλέγει τα δεδομένα, τα οποία επιθυμεί να αποστείλει στο δίκτυο, σύμφωνα με κάποιο πρωτόκολλο εφαρμογών, το οποίο εξαρτάται από αυτήν. Το πρωτόκολλο αυτό προδιαγράφει τι επιπλέον στοιχεία προστίθενται στα υπό εξέταση δεδομένα προκειμένου να υποστηριχθούν κάποιες λειτουργίες (π. χ. κάποιου είδους "ετικέτες" ώστε να γίνει κατανοητή από τον παραλήπτη η φύση των δεδομένων). Έτσι, σχηματίζεται ένα πακέτο επιπέδου εφαρμογών το οποίο προωθείται στον πυρήνα του λειτουργικό σύστημα, όπου είναι υλοποιημένο το επίπεδο μεταφοράς, σύμφωνα με κάποιο χρησιμοποιούμενο πρωτόκολλο μεταφοράς. Το επίπεδο μεταφοράς προσθέτει τα δικά του στοιχεία (την "κεφαλίδα" του), προκειμένου να υποστηριχθούν οι επιπλέον Ένα καλώδιο Ethernet για ενσύρματα LAN δικές του λειτουργίες, και το τελικό πακέτο προωθείται στο επίπεδο δικτύου. Το επίπεδο δικτύου προσθέτει επίσης τη δική του κεφαλίδα και προωθεί το άθροισμα, το πακέτο επιπέδου δικτύου, στο υποεπίπεδο LLC. Το τελευταίο διασπά το πακέτο σε πλαίσια LLC και, όταν ο αποστολέας λαμβάνει τον έλεγχο του καναλιού, (π.χ. όταν του δίνεται δικαίωμα εκπομπής σε ένα Ethernet LAN ενώ οι υπόλοιποι κόμβοι του τοπικού δικτύου εξαναγκάζονται σε αναμονή μέχρι να τελειώσει) μέσω των λειτουργιών που ορίζονται στο υποεπίπεδο MAC, προβαίνει σε αποστολή των πλαισίων LLC σύμφωνα με τους κανόνες του χρησιμοποιούμενου πρωτοκόλλου φυσικού επιπέδου. Οι κανόνες αυτοί ορίζουν τον τρόπο κωδικοποίησης σε κάποιο φυσικό μέσο, τον τυχόν τρόπο διαμόρφωσης και τον τρόπο μετάδοσης. Αυτή η πολύπλοκη διαστρωμάτωση είναι απαραίτητη λόγω των διαφορετικών υπηρεσιών που παρέχει κάθε επίπεδο. Το φυσικό επίπεδο και το επίπεδο ζεύξης δεδομένων, από κοινού, ουσιαστικά επιτυγχάνουν την αξιόπιστη μετάδοση δεδομένων στο ίδιο φυσικό μέσο (π.χ. σε ένα τοπικό δίκτυο ή σε σύνδεση από σημείο σε σημείο) και υλοποιούνται σε υλικό με τη βοήθεια μόνο μίας κάρτας δικτύου. Το επίπεδο δικτύου προδιαγράφει τη δρομολόγηση πακέτων διαμέσου διαφορετικών αλληλοσυνδεόμενων δικτύων ("διαδίκτυο"). Προφανώς, το επίπεδο δικτύου απαιτεί κοινό υποεπίπεδο LLC σε όλα τα επιμέρους δίκτυα, ώστε τα εκπεμπόμενα πλαίσια να είναι κατανοητά από όλα τα τελευταία, ενώ επιτρέπει την αποστολή δεδομένων κατά μήκος μεγάλων γεωγραφικών αποστάσεων. Το επίπεδο μεταφοράς παρέχει μία αφαίρεση επικοινωνίας από άκρο σε άκρο, σαν να μη μεσολαβεί ένα πλήθος ενδιάμεσων δικτύων και η διαδικασία της δρομολόγησης, ενώ το επίπεδο εφαρμογών ορίζει τα πραγματικά δεδομένα και τις πραγματικές υπηρεσίες που παρέχονται απευθείας στον χρήστη.

Ασύρματη μετάδοση Ραδιοκύματα ονομάζονται οι χαμηλές συχνότητες του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, που εκτείνονται περίπου από τα 3 KHz ως τα 300 GHz. Οι ασύρματες τηλεπικοινωνίες γίνονται συνήθως με ραδιοκύματα ευρείας εκπομπής (από τα 30 MHz ως το 1 GHz), ή μικροκύματα (από τα 2 GHz ως τα 40 GHz). Τα ραδιοκύματα χαμηλότερων συχνοτήτων γενικά εξασθενούν σχετικά γρήγορα, αφού συγκριτικά μεταφέρουν λίγη ενέργεια, αλλά έχουν την ικανότητα να διαπερνούν τα φυσικά εμπόδια. Τα κύματα υψηλότερων συχνοτήτων διαδίδονται σε μεγαλύτερες αποστάσεις, αλλά ανακλώνται ευκολότερα από φυσικά εμπόδια. Επίσης, όσο υψηλότερη είναι η συχνότητα ενός κύματος, τόσο μεγαλύτερη είναι η κατευθυντικότητα του (μπορεί δηλαδή να

Ασύρματο δίκτυο

εκπεμφθεί σε μία σχετικά στενή δέσμη αντί προς πάσα κατεύθυνση). Έτσι, μιλώντας γενικά, τα μικροκύματα είναι κατευθυντικά ενώ τα ραδιοκύματα ευρείας εκπομπής όχι. Υπάρχουν τέσσερις βασικοί τρόποι διάδοσης κυμάτων για τις ασύρματες τηλεπικοινωνίες: • Διάδοση εδάφους (Ground-Wave Propagation) Χαμηλές συχνότητες (ως 2 MHz), που όμως ακολουθούν την κυρτή επιφάνεια της Γης λόγω διάθλασης τους από την ατμόσφαιρα, κι έτσι καλύπτουν ικανοποιητικές αποστάσεις. Έχουν το μειονέκτημα της ταχείας εξασθένησης. • Ατμοσφαιρική διάδοση (Sky-Wave Propagation) Υψηλών συχνοτήτων, δεν εξασθενεί η ισχύς τους εύκολα, μεταδίδονται σε μεγάλες αποστάσεις μέσω διαδοχικών ανακλάσεων τους από την ιονόσφαιρα στο έδαφος και τανάπαλιν - ώσπου να φτάσουν στον παραλήπτη. • Διάδοση Γραμμής Όρασης (Line-Of-Sight Propagation)

Μία κεραία για μετάδοση WiFi από σημείο σε σημείο

Πολύ μεγάλες συχνότητες, που δεν ανακλώνται από τις επιφάνειες. Οι κεραίες βρίσκονται σε οπτική επαφή και το κύμα εκπέμπεται κατευθυνόμενο από τη μία στην άλλη. Πρέπει να ληφθεί υπ' όψιν η διάθλαση λόγω της ατμόσφαιρας και, έτσι, αυτός ο τρόπος αποδίδει καλύτερα για επικοινωνίες μακριά από την επιφάνεια της γης. • Ανάκλαση εδάφους δύο ακτίνων (Two-Ray Ground Reflection) Η διάδοση από τον πομπό στο δέκτη γίνεται με δύο συνιστώσες: Απευθείας μετάδοση μέσω οπτικής επαφής και έμμεση λήψη μετά από ανάκλαση στο έδαφος. Εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που η επικοινωνία γίνεται σε μικρή απόσταση και κοντά στην επιφάνεια του εδάφους (π. χ. ασύρματα τοπικά δίκτυα υπολογιστών). Η ασύρματη μετάδοση εμπεριέχει διάφορους παράγοντες, που δημιουργούν προβλήματα στην επικοινωνία: η κατάσταση της ατμόσφαιρας και η διάθλαση επηρεάζουν το σήμα, η μεγάλη απόσταση εξασθενεί την ισχύ του σήματος κλπ. Όλοι αυτοί οι παράγοντες (απώλειες ελεύθερου χώρου) επιδρούν διαφορετικά σε σήματα διαφορετικών συχνοτήτων. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται στρέβλωση και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ' όψιν όταν μεταδίδονται σήματα που εμπεριέχουν διαφορετικές συχνότητες. Ό,τι δεν ανήκει στην προς μετάδοση πληροφορία ονομάζεται θόρυβος και είναι είτε θερμικός (προκαλείται από τις κεραίες, εξαρτάται από τη θερμοκρασία και δεν μπορεί να εξαλειφθεί), είτε από εξωτερικές πηγές (εκπομπές που προκαλούνται ακούσια από διάφορες ηλεκτρικές συσκευές λόγω κατασκευαστικών ατελειών), είτε από παρεμβολές άλλων εκπομπών σε επικαλυπτόμενες συχνότητες. Ο θόρυβος είναι εξίσου σημαντική επιβάρυνση στην επικοινωνία, με τις απώλειες ελεύθερου χώρου. Ένα άλλο φαινόμενο που ενυπάρχει στην ασύρματη μετάδοση και επιβαρύνει την επικοινωνία είναι οι πολλαπλές οδεύσεις, που οφείλονται στην ανάκλαση, διάθλαση και σκέδαση του σήματος κατά τη διάδοση του και έχουν ως αποτέλεσμα ένα σήμα να φτάνει στον αποδέκτη πολλές φορές, ή σε δόσεις, με χρονική διαφορά και διαφορετικά σήματα να φτάνουν την ίδια χρονική στιγμή παρεμβαλλόμενα το ένα στο άλλο. Το φαινόμενο όμως που δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα είναι οι διαλείψεις, η απότομη μεταβολή του πλάτους του σήματος, οι οποίες διαχωρίζονται σε υψίσυχνες και αργές, ενώ αντιμετωπίζονται με κάποιες τεχνικές που εκμεταλλεύονται τις πολλαπλές οδεύσεις.

Ασύρματο δίκτυο

Μέθοδοι μετάδοσης Εκπομπή σήματος Για τη μετάδοση του σήματος υπάρχουν δύο βασικές μέθοδοι: η εκπομπή στενής ζώνης (narrow band) και η διασπορά φάσματος (spread spectrum). Η πρώτη είναι η παραδοσιακή μέθοδος χαμηλού κόστους, χαμηλής ασφάλειας και χαμηλής αξιοπιστίας, κατά την οποία το εύρος ζώνης του εκπεμπόμενου κύματος είναι κατά πολύ μικρότερο από την κεντρική συχνότητα σε Hz. Κάθε τεχνική στενής ζώνης συμπεριλαμβάνει και μία τυποποιημένη διαδικασία διαμόρφωσης με φέρον κύμα (AM, FM για αναλογικά δεδομένα και ASK,FSK,PSK για ψηφιακά δεδομένα). Η δεύτερη μέθοδος είναι πιο πρόσφατη, παρέχει υψηλή αξιοπιστία και ασφάλεια σε υψηλό κόστος και βασίζεται στη διαμόρφωση της πληροφορίας προτού εκπεμφθεί με έναν κώδικα διασποράς ο οποίος έχει ως αποτέλεσμα τη διασπορά του εκπεμπόμενου φάσματος σε μεγάλο εύρος ζώνης. Αυτή η διασπορά οδηγεί και σε πολλαπλασιασμό του δυνατού ρυθμού μετάδοσης δεδομένων στο φυσικό επίπεδο, σύμφωνα με το θεώρημα Σάνον. Οι διάφορες μέθοδοι διασποράς φάσματος συμπεριλαμβάνουν και μία τεχνική διαμόρφωσης, η τελευταία όμως έχει επικρατήσει να ονομάζεται διαμόρφωση μόνο σε εκπομπές στενής ζώνης. Συνήθως η διασπορά φάσματος υλοποιείται με μία από τις παρακάτω τρεις μεθόδους: • Frequency Hopping (FHSS) Το εύρος ζώνης χωρίζεται σε υποζώνες συχνοτήτων, καθεμία από τις οποίες έχει εύρος ανάλογο μίας εκπομπής στενής ζώνης, και ο κώδικας διασποράς ουσιαστικά καθορίζει σε ποια υποζώνη θα μεταπηδά η επικοινωνία σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τόσο ο πομπός όσο και ο δέκτης θα πρέπει να συντονίζονται διαρκώς σε διαφορετική φέρουσα συχνότητα με τον ίδιο τρόπο (ο οποίος καθορίζεται από τον κώδικα) και στις ίδιες χρονικές στιγμές. Ως αποτέλεσμα κάποιος τρίτος που δε γνωρίζει τον κώδικα δεν μπορεί να υποκλέψει πληροφορία ή να παρεμβληθεί στη μετάδοση παρά ελάχιστα, αφού δε θα γνωρίζει πότε να συντονιστεί σε άλλη συχνότητα και σε ποια. • Direct Sequence (DSSS) Για κάθε bit που πρόκειται να μεταδοθεί εκπέμπεται στην πραγματικότητα μία άλλη ακολουθία πολλών bit (η οποία εξαρτάται από τον κώδικα διασποράς). Ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό διατηρώντας τον ίδιο πραγματικό ρυθμό μετάδοσης είναι η διεύρυνση του χρησιμοποιούμενου φάσματος και η ταυτόχρονη ολική χρήση του. Το πλεονέκτημα είναι και εδώ η αυξημένη ασφάλεια, αφού ο κώδικας διασποράς κρυπτογραφεί κατά κάποιον τρόπο τα εκπεμπόμενα δεδομένα. • Orthogonal Frequency Division Multiplexing (OFDM)

Ανίχνευση σφαλμάτων Κατά τη μετάδοση δεδομένων εφαρμόζονται αλγόριθμοι ανίχνευσης σφαλμάτων στα ληφθέντα πλαίσια. Ανάλογα με το πρωτόκολλο επικοινωνίας, μόλις ο παραλήπτης αναγνωρίσει πως το πλαίσιο που έλαβε είναι εσφαλμένο είτε ζητά να του αποσταλεί ξανά (σύνηθες σε αξιόπιστες ενσύρματες γραμμές) είτε επιχειρεί να το επιδιορθώσει (σύνηθες σε ασύρματα δίκτυα). Στην τελευταία περίπτωση η διόρθωση είναι εφικτή με αλγορίθμους ανίχνευσης και διόρθωσης σφαλμάτων (FEC). Και οι δύο μηχανισμοί υλοποιούνται με αθροίσματα ελέγχου που τοποθετεί ο αποστολέας στο τέλος του πλαισίου δεδομένων, ακολουθίες bit οι οποίες υπολογίζονται με ειδικό τρόπο και εξαρτώνται από τα εκπεμπόμενα δεδομένα. Αυτό που μεταδίδεται είναι η κωδικολέξη, το σύνολο των δεδομένων και του αθροίσματος ελέγχου, και όχι μόνο τα αρχικά δεδομένα. Οι αλγόριθμοι ανίχνευσης (άρτια ή περιττή ισοτιμία, CRC κλπ) στον παραλήπτη εξάγουν το άθροισμα ελέγχου από τη ληφθείσα κωδικολέξη και ελέγχουν αν ισούται με αυτό που θα έπρεπε να είναι -μία τιμή υπολογιζόμενη επί τόπου από τα ληφθέντα δεδομένα με τον ίδιο τρόπο που το υπολόγισε ο αποστολέας. Αν εντοπιστεί διαφορά σημαίνει πως υπήρξε κάποιο σφάλμα κατά

Ασύρματο δίκτυο τη μετάδοση. Οι αλγόριθμοι FEC επιπλέον διατηρούν μία λίστα έγκυρων κωδικολέξεων και σε περίπτωση που μία ληφθείσα κωδικολέξη είναι άκυρη αντικαθίσταται από την πιο κοντινή της κατά Hamming (δηλαδή bit προς bit) στην εν λόγω λίστα. Υπάρχουν πρωτόκολλα που υλοποιούν τόσο FEC όσο και αλγορίθμους ανίχνευσης σφαλμάτων (συνήθως CRC), ώστε αν ο FEC αποτύχει να επιδιορθώσει ένα πλαίσιο να ζητηθεί επανεκπομπή του. Μία άλλη σημαντική μέθοδος αντιμετώπισης σφαλμάτων στις ασύρματες επικοινωνίες, για τον χειρισμό των ξαφνικών ριπών θορύβου, είναι το Block Interleaving: αντί να εκπέμπονται μεμονωμένα πλαίσια με ενσωματωμένα αθροίσματα ελέγχου, πολλά διαφορετικά πλαίσια αναμειγνύονται με κάποιον προκαθορισμένο τρόπο σε επίπεδο bit και ο παραλήπτης τα αποπλέκει καταλήγοντας στα αρχικά πλαίσια. Έτσι, μία ριπή θορύβου διαμοιράζεται σε πολλά πλαίσια καταστρέφοντας μικρό μέρος του καθενός αντί να καταστρέψει ολοσχερώς ένα πλαίσιο. Η κατάσταση αυτή αντιμετωπίζεται με FEC.

Ασύρματα τοπικά και προσωπικά δίκτυα Τα ασύρματα προσωπικά δίκτυα παρέχουν εύκολη διασύνδεση ετερογενών, φορητών ψηφιακών συσκευών τοποθετημένων σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Αν και είναι δίκτυα υπολογιστών, δεν σχεδιάζονται για ενσωμάτωση σε μεγαλύτερα δίκτυα καθώς στοχεύουν σε καταναλωτικές φορητές συσκευές περιορισμένων πόρων (κινητά τηλέφωνα, συσκευές αναπαραγωγής πολυμέσων κλπ). Αντιθέτως, τα ασύρματα τοπικά δίκτυα (WLAN) συνήθως αποτελούν δίκτυα κανονικών υπολογιστών (κατ' ελάχιστον PDA) με δυνατότητα ενσωμάτωσης σε ευρύτερα (ενσύρματα ή ασύρματα) WAN. Συγκριτικά με τα ενσύρματα τοπικά δίκτυα παρέχουν ευελιξία, κινητικότητα και -υπό προϋποθέσεις- χαμηλότερο κόστος. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν: • Για ασύρματη επέκταση ενός προϋπάρχοντος ενσύρματου δικτύου, με έναν κύριο κόμβο να συνδέεται μέσω Ethernet με το LAN και να επικοινωνεί ασύρματα με άλλους σταθμούς. • Για διασύνδεση LAN σε διαφορετικά κτίρια, συνήθως με συνδέσεις από σημείο σε σημείο μεταξύ γεφυρών ή δρομολογητών των επιμέρους LAN. • Για παροδική ασύρματη ζεύξη μεταξύ LAN και κινητού τερματικού (νομαδική πρόσβαση). • Για δικτύωση ad hoc / αδόμητη - ασύρματα δίκτυα ομότιμων κόμβων και αυθαίρετα μεταβαλλόμενης τοπολογίας τα οποία δεν απαιτούν καμία προϋπάρχουσα υποδομή και δημιουργούνται δυναμικά, με κόμβους να προστίθενται αυτομάτως στο δίκτυο όταν βρίσκονται εντός της εμβέλειάς του. Τα WLAN λειτουργούν με ένα από τα τρία ακόλουθα φυσικά μέσα: υπέρυθρες ακτίνες, μικροκύματα με διασπορά φάσματος, μικροκύματα με στενή ζώνη. Υπέρυθρη ακτινοβολία Οι υπέρυθρες ακτίνες έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: • • • • • • •

Δεν διαπερνούν φυσικά εμπόδια, όπως π.χ. τοίχους Μεγάλη συχνότητα, άρα μεγάλο εύρος ζώνης και υψηλό ρυθμό μετάδοσης δεδομένων Μέσα σε ένα δωμάτιο υπάρχει κάλυψη παντού λόγω ανάκλασης στην οροφή του Λόγω υψηλής κατευθυντικότητας είναι απαραίτητη η οπτική επαφή με ένα σημείο πρόσβασης στην οροφή Μικρή υποστήριξη κινητικότητας λόγω του προηγούμενου περιορισμού Ελεύθερη εκπομπή χωρίς ανάγκη άδειας Φθηνό εξοπλισμό, χωρίς κεραία, υψηλή ασφάλεια λόγω περιορισμένης εμβέλειας

Υπάρχουν τρεις μέθοδοι αξιοποίησης των υπερύθρων στις τηλεπικοινωνίες: 1. Με κατευθυντικά δίκτυα: δεν σχετίζονται με WLAN και ουσιαστικά είναι μεγάλου μήκους ζεύξεις από-σημείο-σε-σημείο με υψηλή κατευθυντικότητα. 2. Με μη κατευθυντικά δίκτυα: WLAN όπου υπάρχει ένας σταθμός βάσης / σημείο πρόσβασης στο ταβάνι, ο οποίος δρα ως αμφίδρομος επαναλήπτης και προς τον οποίον εκπέμπουν όλα τα τερματικά με κατευθυνόμενη ακτίνα.

Ασύρματο δίκτυο 3. Με δίκτυα διάχυσης: ο προαναφερόμενος σταθμός βάσης στην οροφή δεν είναι συσκευή αλλά ένα σημείο με την ικανότητα να διαχέει την ακτινοβολία που προσπίπτει επάνω του προς όλες τις κατευθύνσεις (η διαχεόμενη ακτινοβολία λαμβάνεται στη συνέχεια από τα τερματικά). Μικροκύματα Τα μικροκύματα έχουν αντίθετες τηλεπικοινωνιακές ιδιότητες από τις υπέρυθρες (π.χ. η εμβέλειά τους μπορεί να φτάσει τα 30-50 μέτρα ανεξαρτήτως εμποδίων ή τοίχων), άρα οι εφαρμογές τους διαφέρουν σημαντικά. Στην περίπτωση των WLAN διασποράς φάσματος υπάρχουν δύο τρόποι λειτουργίας: ομότιμα, όπου δεν υπάρχει κάποιος κεντρικός σταθμός βάσης / σημείο πρόσβασης, οι κόμβοι είναι ισότιμοι και η πρόσβαση στο κοινό μέσο ρυθμίζεται από κάποιο κατανεμημένο πρωτόκολλο όπως το CSMA (έτσι λειτουργούν τα ad hoc WLAN), και με σημείο πρόσβασης, έναν κεντρικό κόμβο του τοπικού δικτύου -συνήθως συνδεδεμένο σε ενσύρματο δίκτυο κορμού (π.χ. στο Internet ή σε κάποιο μεγάλο Ethernet LAN)- ο οποίος αναλαμβάνει τον έλεγχο πρόσβασης στο κοινό μέσο και δρα ως αμφίδρομος επαναλήπτης. Τα WLAN με σημείο πρόσβασης ονομάζονται δίκτυα υποδομής ή δομημένα (infrastructure). Το σύνηθες μοντέλο που περιγράφει τέτοια δίκτυα είναι το εξής: υπάρχει ένα ενσύρματο δίκτυο κορμού (σύστημα κατανομής, DS) στο οποίο συνδέονται τα σημεία πρόσβασης (AP). Μία ομάδα κοινών κόμβων (STA) που επικοινωνούν ασύρματα με ένα συγκεκριμένο AP σε συγκεκριμένη συχνότητα ονομάζεται Βασικό Σύνολο Υπηρεσιών (BSS). Τα BSS διασυνδέονται μεταξύ τους μέσω του DS. Ας σημειωθεί ότι μπορεί τα STA ενός BSS να μην είναι όλα στην εμβέλεια όλων των άλλων, αλλά πρέπει οπωσδήποτε όλα να είναι στην εμβέλεια του σημείου πρόσβασης.

Bluetooth Στη μικρότερη τάξη μεγέθους ασύρματων δικτύων συναντώνται τα WPAN, τοπικά δίκτυα πολύ μικρής εμβέλειας με σκοπό την ασύρματη και ad hoc δικτύωση ετερογενών φορητών συσκευών. Το σπουδαιότερο πρότυπο στον χώρο αυτόν είναι η οικογένεια πρωτοκόλλων Bluetooth που σχεδιάστηκε από μία ομάδα εταιρειών και υιοθετήθηκε στη συνέχεια από την IEEE ως το πρότυπο 802.15 για WPAN. Οι βασικότερες προδιαγραφές αφορούν το φυσικό επίπεδο και το υποεπίπεδο MAC, όπου έχουν δημιουργηθεί διαφορετικά πρωτόκολλα για διαφορετικές εφαρμογές και τα οποία ονομάζονται προφίλ (π.χ. προφίλ ασύρματου τηλεφώνου, προφίλ πρόσβασης σε LAN κλπ). Κάθε προφίλ περιλαμβάνει πρότυπα για όλα τα επίπεδα και προσφέρει λύσεις για τη διασύνδεση με διαφορετικά δίκτυα μεγαλύτερης κλίμακας. Από φυσική άποψη το Bluetooth λειτουργεί περίπου στα 2,4 GHz, κάνει χρήση της μεθόδου διασποράς φάσματος FHSS με την τακτική εναλλαγή της συχνότητας να καθορίζεται ψευδοτυχαία από έναν κεντρικό κόμβο, τον κόμβο Master, και προδιαγράφει τρία επίπεδα ισχύος της εκπομπής από τα οποία εξαρτάται και η εμβέλεια επικοινωνίας (πάντα μικρότερη των 10 μέτρων σε PAN). Ένα πρόβλημα των προδιαγραφών του Bluetooth είναι ότι, λόγω της μετάδοσης στην ελεύθερη ζώνη συχνοτήτων των 2,4 GHz, οι συσκευές που το υποστηρίζουν αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν ταυτόχρονα τα περισσότερα πρωτόκολλα της οικογένειας IEEE 802.11, καθώς τότε θα εμφανίζονταν σοβαρά προβλήματα παρεμβολών.

Ασύρματο δίκτυο

IEEE 802.11 Η οικογένεια πρωτοκόλλων IEEE 802.11 αποτελεί το καθιερωμένο πρότυπο της βιομηχανίας στο χώρο των ασύρματων τοπικών δικτύων. Όλα τα πρωτόκολλα 802.11x έχουν κοινό υποεπίπεδο MAC και διαφέρουν στο φυσικό μέσο. Το υποεπίπεδο LLC, που αναλαμβάνει τον έλεγχο ροής, τον έλεγχο σφαλμάτων και τη διασύνδεση προς το επίπεδο δικτύου, ταυτίζεται με το καθιερωμένο κοινό πρωτόκολλο 802.2 που χρησιμοποιείται και στο Ethernet και στα περισσότερα ενσύρματα τοπικά δίκτυα -με αποτέλεσμα την άμεση και χωρίς Μία εξωτερική ασύρματη κάρτα WiFi η οποία συνδέεται με έναν υπολογιστή μέσω θύρας USB ανάγκη μετατροπών συνδεσιμότητα ενός 802.11 WLAN με το Internet ή άλλα WAN/διαδίκτυα που χρησιμοποιούν το IP ως πρωτόκολλο δικτύου. Το βασικό πρωτόκολλο MAC του 802.11 είναι το DCF, το οποίο βασίζεται στη μέθοδο CSMA/CA, ενώ στα δομημένα WLAN πάνω από το DCF τρέχει επιπλέον το πρωτόκολλο PCF το οποίο, αξιοποιώντας το AP, προσφέρει στα τερματικά όταν χρειάζεται πρόσβαση στο κοινό μέσο χωρίς ανταγωνισμό και συγκρούσεις. Το DCF δίνει λύση στα, έμφυτα στις ασύρματες επικοινωνίες, προβλήματα του κρυμμένου τερματικού και του εκτεθειμένου τερματικού, τα οποία είναι και ο λόγος για τον οποίον δεν μπορεί να εφαρμοστεί η μέθοδος CSMA/CD του Ethernet σε WLAN. Το πρόβλημα του κρυμμένου τερματικού έγκειται στο ότι αν ένα τερματικό Γ εκπέμπει σε ένα τερματικό Β, ένα άλλο τερματικό Α που θέλει να αποστείλει δεδομένα στο Β αλλά είναι εκτός εμβέλειας του Γ δεν θα ανιχνεύσει ότι το κανάλι είναι απασχολημένο και θα εκπέμψει. Το αντίστροφο πρόβλημα του εκτεθειμένου τερματικού αφορά το ότι ένα τερματικό Α μπορεί να μη μεταδώσει πλαίσιο σε ένα άλλο τερματικό Β, νομίζοντας ότι το κανάλι είναι κατειλημμένο γιατί ανιχνεύει εκπομπή από ένα τερματικό Γ προς ένα τερματικό Δ. Τα Γ και Δ όμως είναι εκτός εμβέλειας του Β άρα στην πραγματικότητα δεν επρόκειτο να γίνει σύγκρουση. Τα πρωτόκολλα IEEE 802.11 που έχουν εμφανιστεί στην αγορά είναι τα παρακάτω:

Έκδοση Ημερομηνία

Ζώνη συχνοτήτων

Συνήθης ρυθμός μετάδοσης

Ονομαστικός ρυθμός μετάδοσης

Μέθοδοι μετάδοσης

Εμβέλεια εσωτερικών χώρων

Σχόλιο

802.11

1997

2.4 GHz

0.9 Mbit/s

2 Mbit/s

IR / FHSS / DSSS

~20 m

Το κλασικό πρότυπο, τώρα σε αχρηστία

802.11b

1999

2.4 GHz

4.3 Mbit/s

11 Mbit/s

DSSS

~38 m

Το πλέον επιτυχές εμπορικά, καθιέρωσε αρχικά τον όρο WiFi

802.11a

1999

5 GHz

23 Mbit/s

54 Mbit/s

OFDM

~35 m

Άγνωστη εμπορική πορεία λόγω ασυμβατότητας με το 802.11b

802.11g

2003

2.4 GHz

19 Mbit/s

54 Mbit/s

OFDM

~38 m

Αντικαταστάτης του 802.11b με μεγάλη εμπορική επιτυχία

Εκτός αυτών των εκδόσεων έχουν προταθεί και κάποιες επεκτάσεις τους, οι οποίες όμως δεν έχουν υλοποιηθεί σε εμπορικά προϊόντα και έχουν περισσότερο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον. Οι σπουδαιότερες είναι:

Ασύρματο δίκτυο • 802.11f ή IAPP, το οποίο επιτρέπει άμεση επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών AP ώστε να εξαλειφθεί η απώλεια πλαισίων κατά τη μεταγωγή. • 802.11e ή QoS το οποίο προσπαθεί να διασφαλίσει ποιότητα υπηρεσιών για εφαρμογές πραγματικού χρόνου που εκτελούνται πάνω σε ένα WLAN ελαχιστοποιώντας ή μεγιστοποιώντας ένα από τα παρακάτω κριτήρια: μέση καθυστέρηση από άκρο σε άκρο, μέση μεταβολή της καθυστέρησης ή μέσο ποσοστό επιτυχούς παράδοσης πλαισίων. Αυτό το επιτυγχάνει βελτιώνοντας τους μηχανισμούς DCF και PCF με τους μηχανισμούς EDCF, ο οποίος αναθέτει προτεραιότητες στα πλαίσια δεδομένων ανάλογα με το πόσο χρονικά κρίσιμη είναι η παράδοσή τους και με τα μεγαλύτερης προτεραιότητας πλαίσια να έχουν περισσότερες πιθανότητες να κερδίσουν στον ανταγωνισμό για την πρόσβαση στο κοινό μέσο, και HCF, ο οποίος περιορίζει τον μέγιστο χρόνο δέσμευσης του καναλιού από ένα τερματικό, αντίστοιχα. • 802.11n, το οποίο με χρήση πολλαπλών κεραιών (μέθοδος γνωστή ως MIMO, εκ του Multiple Inputs Multiple Outputs) αναμένεται να παρέχει ονομαστικό ρυθμό μετάδοσης τουλάχιστον 108 Mbps. Σε αντίθεση με τα δύο προηγούμενα πρόκειται να τυποποιηθεί σύντομα και να κυκλοφορήσουν εμπορικά προϊόντα βασισμένα σε αυτό. Μάλιστα κάρτες ασύρματης δικτύωσης συμβατές με το 802.11n έχουν ήδη βγει στην αγορά από ορισμένους προμηθευτές, χωρίς να έχει οριστικοποιηθεί ακόμα το επίσημο πρότυπο (αναμένεται στα τέλη του 2009).

Κινητό IP Τα ασύρματα τοπικά δίκτυα σχεδιάστηκαν με γνώμονα να αποτελέσουν τμήματα του Διαδικτύου και γι' αυτό δεν προδιαγράφεται στα περισσότερα πρότυπα της κατηγορίας επίπεδο δικτύου: μπορούν να ενοποιηθούν με το Internet μέσω της στοίβας πρωτοκόλλων TCP/IP, κάτι εφικτό από τη στιγμή που το υποεπίπεδο LLC τους είναι το τυπικό 802.2 και παρέχει μία κοινή διασύνδεση στο ανώτερο επίπεδο, είτε από κάτω του βρίσκεται Ethernet, είτε WiFi είτε οτιδήποτε άλλο. Όμως τόσο το βασικό πρωτόκολλο δικτύου του Internet, το IP, όσο και το βασικό πρωτόκολλο μεταφοράς, το TCP, δεν έχουν βέλτιστη απόδοση σε WLAN με κινητούς κόμβους γιατί σχεδιάστηκαν πριν από πολλές δεκαετίες με δεδομένο ότι οι κόμβοι είναι σταθεροί, οι συνδέσεις αμετάβλητες και ο ρυθμός σφαλμάτων μετάδοσης ή απώλειας πακέτων χαμηλός. Λόγω της διαρκούς μεταβολής της τοπολογίας των WLAN (κόμβοι εισέρχονται, εξέρχονται, μετακινούνται) και του υψηλού θορύβου που καθιστά τα ασύρματα κανάλια αναξιόπιστα, το TCP, το οποίο είναι συνδεσμοστρεφές και αξιόπιστο, υποφέρει στα WLAN από καθυστερήσεις στην επικοινωνία λόγω καταστροφής των συνδέσεων και αποτυχημένων μεταδόσεων (με επιπλέον παρενέργεια τη μικρή αξιοποίηση του φυσικού μέσου γιατί ο έλεγχος ροής του TCP μειώνει εσφαλμένα το παράθυρο του αποστολέα, νομίζοντας ότι ο παραλήπτης δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ενώ στην πραγματικότητα τα πακέτα απλά χάθηκαν λόγω υψηλού θορύβου), το UDP παραμένει μάλλον ανεπηρέαστο αλλά έτσι κι αλλιώς είναι ασυνδεσμικό και αναξιόπιστο πρωτόκολλο, ενώ το IP, το οποίο είναι αναξιόπιστο και στηρίζεται στα ανώτερα επίπεδα για να διασφαλιστεί η ορθή παράδοση των δεδομένων, παρουσιάζει αστοχίες στη δρομολόγηση και πάσχει από το πρόβλημα της κινητικότητας. Το τελευταίο έγκειται στο ότι ένας κόμβος συνδεδεμένος σε ένα IP υποδίκτυο Α, εκ του οποίου προκύπτει μία μοναδική διεύθυνση IP (έστω Χ) του κόμβου, αν μετακινηθεί σε άλλο υποδίκτυο Β, τα πακέτα που απευθύνονται σε αυτόν δεν θα δρομολογούνται πλέον σωστά, αφού θα εξακολουθήσουν να παραδίδονται στο υποδίκτυο Α λόγω της μορφής της διεύθυνσης Χ. Έτσι, προέκυψε το πρωτόκολλο δικτύου Mobile IP, πλήρως συμβατό με το IP, που επιλύει αυτό το ζήτημα. Σε αυτό κάθε σταθμός αναγνωρίζεται μονοσήμαντα από μία σταθερή, οικεία διεύθυνση IP, η οποία αντιστοιχεί στο οικείο δίκτυό του, και όταν μετακινείται σε άλλο υποδίκτυο του ανατίθεται και μία δεύτερη προσωρινή διεύθυνση. Στο οικείο δίκτυο υπάρχει ένας κόμβος, ο οικείος πράκτορας, ο οποίος ουσιαστικά υλοποιεί το Mobile IP διατηρώντας διαρκώς αντιστοιχίες μεταξύ οικείας και προσωρινής διεύθυνσης και ανακατευθύνει έτσι τα πακέτα που απευθύνονται στον μετακινημένο σταθμό προς την ορθή προσωρινή διεύθυνση. Στον σταθμό τα πακέτα παραδίδονται από τον ξένο πράκτορα, δηλαδή τον οικείο πράκτορα του δικτύου στο οποίο

Ασύρματο δίκτυο μετακινήθηκε. Μια πιθανή βελτιστοποίηση είναι η παράκαμψη του οικείου πράκτορα με άμεση ενημέρωση του αποστολέα για την προσωρινή διεύθυνση του παραλήπτη.

Ad hoc δίκτυα με επίπεδο δικτύου Στον ad hoc (αδόμητο) ρυθμό λειτουργίας του IEEE 802.11, χωρίς σημείο πρόσβασης, δύο κόμβοι οι οποίοι επιθυμούν να επικοινωνήσουν πρέπει οπωσδήποτε να είναι ο ένας στην εμβέλεια του άλλου. Το ίδιο συμβαίνει και στο Bluetooth, αλλά καθώς έτσι κι αλλιώς στα WPAN η κινητικότητα των σταθμών συνήθως είναι πολύ μικρή δεν προκαλείται πρόβλημα από αυτόν τον περιορισμό. Ωστόσο ο τελευταίος δεν είναι χαρακτηριστικό όλων των ασύρματων αδόμητων δικτύων· οφείλεται στο ότι οι προδιαγραφές του WiFi αφορούν μόνο το φυσικό επίπεδο και το επίπεδο MAC, έτσι ώστε τα WLAN με 802.11 να είναι συμβατά με το Internet και κάθε δίκτυο TCP/IP. Προκειμένου να ξεπεραστεί ο εν λόγω περιορισμός, σε εφαρμογές όπου προκαλεί σημαντικά προβλήματα, εμφανίστηκαν τα MANET (Κινητά Ad Hoc Δίκτυα), ευρισκόμενα μία κλίμακα μεγέθους πάνω από τα WLAN. Πρόκειται για ασύρματα ad hoc LAN με ενσωματωμένο επίπεδο δικτύου, όπου κάθε κόμβος λειτουργεί και ως δρομολογητής. Στόχος τους είναι να παρέχουν τη δυνατότητα άμεσης λογικής ζεύξης, χωρίς προϋπάρχουσα υποδομή, από όλους τους κόμβους προς όλους τους κόμβους ακόμα και αν ο παραλήπτης είναι εκτός της εμβέλειας του αποστολέα· αρκεί κάθε κόμβος να έχει Γραφικό μοντέλο της δυναμικής τοπολογίας ενός MANET επαφή με τουλάχιστον άλλον έναν σταθμό του δικτύου. Στην πράξη τα δίκτυα MANET μπορούν να υλοποιηθούν με πρωτόκολλα 802.11 και με χρήση της τυπικής στοίβας TCP/IP, αλλά επειδή το IP δεν είναι πρωτόκολλο κατάλληλο για δυναμικά ad hoc δίκτυα χρησιμοποιούνται οι διευθύνσεις MAC ως σταθερές διευθύνσεις επιπέδου δικτύου. Έτσι δημιουργείται η ψευδαίσθηση μίας μη ιεραρχικής παραλλαγής δικτύου IP, όπου όλοι οι κόμβοι είναι ισότιμοι και έχουν αμετάβλητες διευθύνσεις ασχέτως της θέσης τους. Επειδή ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχουν επιλυθεί ακόμα σοβαρά προβλήματα και δεν έχουν συμφωνηθεί κοινώς αποδεκτά πρότυπα, τα MANET προς το παρόν αποτελούν περισσότερο ζήτημα ακαδημαϊκής έρευνας παρά πραγματικό εμπορικό προϊόν. Σε αντίθεση με τα MANET αυτή τη στιγμή υπάρχουν εμπορικές υλοποιήσεις δικτύων αισθητήρων (WSN, εκ του Wireless Sensor Networks), αν και φυσικά επίσης αποτελούν εστία μεγάλης ερευνητικής δραστηριότητας. Οι εμπορικές υλοποιήσεις αφορούν κάρτες δικτύου με ενσωματωμένους πομποδέκτες, χωρίς όμως να υπάρχουν ακόμη καθολικώς αποδεκτά πρότυπα. Τα WSN διαφέρουν από τα MANET στο ότι οι κόμβοι δεν είναι πλήρεις φορητοί υπολογιστές ή / και PDA, αλλά στοιχειώδεις υπολογιστικές συσκευές περιορισμένων πόρων οι οποίες παρέχουν περιβαλλοντικές μετρήσεις από ενσωματωμένους αισθητήρες. Μοιάζουν με τα MANET στο ότι πρόκειται για ασύρματα ad hoc δίκτυα με επιπρόσθετο επίπεδο δικτύου, όπου οι σταθμοί μετακινούνται και η τοπολογία των κόμβων και των μεταξύ τους συνδέσεων εμφανίζεται δυναμική και απρόβλεπτη. Μια άλλη παραλλαγή ad hoc δικτύου είναι τα πλεγματικά δίκτυα (WMN, εκ του Wireless Mesh Networks), στα οποία οι κόμβοι δεσμεύονται από πολύ μικρά έως μηδενικά περιθώρια κινητικότητας και η τοπολογία είναι αυστηρά στατική.

Ασύρματο δίκτυο

Πηγές • Ασύρματες Επικοινωνίες και Δίκτυα Stallings William, Εκδ. Τζιόλα • Δίκτυα υπολογιστών, Tanenbaum Andrew S., Εκδ. Κλειδάριθμος • IEEE 802.11 WG, IEEE Std 802.11-2007 (Revision of IEEE Std 802.11-1999), International Standard [for] Information Technology - Telecommunications and information exchange between systems-Local and metropolitan area networks-Specific Requirements - Part 11: Wireless LAN Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) specifications, 2007, ISBN 0-7381-5655-8

Ψηφιακό σήμα Ψηφιακό σήμα Ο όρος ψηφιακό σήμα αναφέρεται σε περισσότερες από μια έννοιες. Μπορεί να αναφέρεται σε ένα σήμα διακριτού χρόνου το οποίο μπορεί να πάρει συγκεκριμένες (διακριτές) τιμές στον άξονα του χρόνου. Σε αυτή τη περίπτωση μιλάμε για ένα σήμα το οποίο παράγεται μέσω μιας μεθόδου ψηφιακής διαμόρφωσης και θεωρείται περισσότερο ως αναλογικό σήμα (δηλ. ένα επεξεργασμένο αναλογικό σήμα για τη μετατροπή του σε ψηφιακό). Μπορεί επίσης να αναφέρεται στην κυματομορφή ενός σήματος συνεχούς χρόνου σε ένα ψηφιακό σύστημα το οποίο μπορεί να αναπαρασταθεί σε μια αλληλουχία απο bits. Σε αυτή τη περίπτωση μιλάμε για ένα εξ ολοκλήρου ψηφιακό σήμα.

Σήματα Διακριτου Χρόνου Ένα αναλογικό σήμα είναι μια χρονικά μεταβαλλόμενη τιμή δεδομένων ή όπως είναι ο ορισμός του, μια ομαλά μεταβαλλόμενη τιμή ηλεκτρικής τάσης ή έντασης ρεύματος (δηλ. ένα σήμα με πλάτος χρονικά μεταβαλλόμενο) η οποία μπορεί να περιγραφεί από μια μαθηματική συνάρτηση, με το χρόνο να αποτελεί την ανεξάρτητη και την τιμή του σήματος,κάθε χρονική στιγμή, την εξαρτημένη μεταβλητή. Ένα διακριτό σήμα είναι το αποτέλεσμα που παίρνουμε μέσω της μεθόδου της δειγματοληπτικής μείωσης από το αρχικό αναλογικό σήμα : δηλαδή, η τιμή των δεδομένων σημειώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. μικροδευτερόλεπτο) και όχι συνεχώς(όπως είναι εκ φύσεως τα μηχανικά κύματα).

Ένα σήμα διακριτού χρόνου

Αν οι ατομικές τιμές του σήματος αντί να μετρηθούν επακριβώς, επάνω στον άξονα του χρόνου, είναι εναρμονισμένες με κάποια ορισμένη ακρίβεια, τότε η ροή δεδομένων που προκύπτει είναι το Ψηφιακό σήμα ψηφιακό σήμα. Η διαδικασία προσέγγισης αυτής της ακρίβειας (δηλ. μιας συγκεκριμένης τιμής), μέσα από ένα σταθερό αριθμό ψηφίων(δηλ. bit) ονομάζεται ψηφιοποίηση.

Ψηφιακό σήμα

Σε γενικές γραμμές, ένα ψηφιακό σήμα είναι ένα ψηφιοποιημένο σήμα διακριτού χρόνου.Το διακριτό σήμα είναι το αποτέλεσμα της επεξεργασίας ενός αναλογικού σήματος με τη μέθοδο της δειγματοληπτικής μείωσης. Η Ψηφιακή Επανάσταση έχει αυξήσει κατακόρυφα τη χρήση ψηφιακών σημάτων.Οι περισσότερες-αν όχι όλες, οι σύγχρονες συσκευές ειδικότερα αυτές που συνδέονται στους υπολογιστές, χρησιμοποιούν ψηφιακά σήματα για την αναπαράσταση σημάτων τα οποία παραδοσιακά αναπαριστώνταν ως σήματα συνεχούς χρόνου. Κινητά τηλέφωνα, συσκευές αναπαραγωγής βίντεο και ήχου, ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές είναι μερικά παραδείγματα. Σχεδόν σε όλες τις εφαρμογές, τα ψηφιακά σήματα αναπαριστώνται μέσω των δυαδικών αριθμών, έτσι ώστε να μπορούν να μετρηθούν σε bit. Επειδή 7 bits (δυαδικά ψηφία) μπορούν να καταγράψουν 128 διακριτές τιμές (0 έως 127), αυτό το σύστημα είναι το πιο ικανό από οποιοδήποτε άλλο για να εκφραστεί ένα τεράστιο πλήθος τιμών.

Η κυματομορφή στα ψηφιακά συστήματα Τόσο στους υπολογιστές όσο και σε οποιοδήποτε άλλο ψηφιακό σύστημα, η κυματομορφή του σήματος εναλλάσσεται μεταξύ δύο επιπέδων τάσης(0 και 4,8V) οι οποίες αναπαριστούν αντίστοιχα τις δύο τιμές του δυαδικού συστήματος(0 και 1).Έτσι, αναφερόμαστε σε αυτή τη κυματομορφή ως ψηφιακό σήμα. Παρ' όλο που πρόκειται για μια αναλογική κυματομορφή τάσεως, το ονομάζουμε ψηφιακό διότι εναλλάσσεται μεταξύ δύο σταθερών καταστάσεων.

H κυματομορφή ενός ψηφιακού σήματος:(1)χαμηλό επίπεδο τάσης,(2)υψηλό επίπεδο,(3)μετάβαση σε υψηλό επίπεδο τάσης,(4)μετάβαση σε χαμηλό επίπεδο

Το σήμα του ρολογιού είναι ένα ειδικό ψηφιακό σήμα το οποίο χρησιμοποιείται για τον συγχρονισμό των ψηφιακών κυκλωμάτων.Στην διπλανή εικόνα φαίνεται η συγκεκριμένη κυματομορφή. Οι λογικές αλλαγές ενεργοποιούνται είτε απο την αύξηση είτε από την μείωση του σήματος. Στο διπλανό διάγραμμα βλέπουμε ένα παράδειγμα του πρακτικού παλμού. Έτσι, όταν λέμε: • Αύξηση του σήματος : εννοούμε την διαδικασία της μετάβασης από χαμηλή σε υψηλή τάση. • Μείωση του σήματος : εννοούμε την διαδικασία της μετάβασης από υψηλή σε χαμηλή τάση. [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το signal άρθρο Digital signal της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται [3] [1] υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (signal ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Digital

Τράπεζα πληροφοριών Τράπεζα Πληροφοριών Ο όρος Τράπεζα Πληροφοριών, διεθνώς: Data bank, είναι ένας νέος όρος, προϊόν της σύγχρονης τεχνολογικής προόδου και ειδικότερα των ηλεκτρονικών τηλεπικοινωνιών.

Ορισμός Ως Τράπεζα Πληροφοριών χαρακτηρίζεται στην ηλεκτρονική τηλεπικοινωνία ο ιστότοπος που διατηρεί συγκεκριμένες πληροφορίες επί διαφόρων θεμάτων με ιδιαίτερη οργάνωση, που χαρακτηρίζονται βάσεις δεδομένων, οι οποίες και είναι προσβάσιμες σε ενδιαφερομένους. Οι τράπεζες πληροφοριών μπορεί να διαθέτουν πολλές βάσεις δεδομένων κατά τομείς ενδιαφέροντος.

Γενικά Η σημερινή μεταπολεμική τάση της υπερπληροφόρησης καθώς και η ραγδαία ανάπτυξη των μαζικών μέσων επικοινωνίας σε συνάρτηση της έλευσης των προσωπικών υπολογιστών, της δημιουργίας τηλεφωνικών ψηφιακών κέντρων, της χρησιμοποίησης τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων που αποτέλεσαν και τις κύριες παραμέτρους οδήγησαν τον σύγχρονο τεχνοκράτη, ερευνητή, διανοούμενο κ.λπ. ν΄ αναζητήσει ή ακόμα και να καταπιαστεί με ηλεκτρονικό τρόπο τόσο στην αναζήτηση γνώσεων, εντολών και γενικά άντληση παντός είδους πληροφοριών, όπως επίσης και στην ηλεκτρονική παρουσίαση δικών του εργασιών – δημιουργιών. Ένα καλά οργανωμένο και ηλεκτρονικά δομημένο σύνολο πληροφοριών σε συγκεκριμένο αντικείμενο (θέμα) ίσως ν΄ αποτελούσε τον απλούστερο ορισμό του τι είναι μια βάση δεδομένων. Όταν αυτή η βάση (ή βάσεις) δεδομένων είναι προσβάσιμη (ή προσβάσιμες) σε άλλους τότε ο δημιουργός αυτών και που διατηρεί αυτές στον ιστοχώρο ονομάζεται Τράπεζα Πληροφοριών. Σήμερα το κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί με τα υφιστάμενα στο εμπόριο προγράμματα (software) να δημιουργήσει βάση δεδομένων που μπορεί ν΄ αφορά οτιδήποτε από καταλόγους ονομάτων και διευθύνσεων μέχρι βιβλιογραφία, νομοθεσία, λογιστικά στοιχεία, καταχώρηση εγγράφων που έχει συντάξει κ.λπ. που μπορεί να τα «ανεβάσει» στο διαδίκτυο και να δημιουργήσει έτσι τράπεζα πληροφοριών. Κατόπιν των παραπάνω καθίσταται σαφές ότι οι τράπεζες πληροφοριών αφορούν: • Οργανωμένες περιοχές γνώσεων με δισεκατομμύρια παρεχόμενα στοιχεία. • Οργάνωση στήριξης, παρακολούθησης, ανανέωσης και διάθεσης των παραπάνω, και τέλος • Την ελεύθερη διάθεση ή πώληση με εμπορικό τρόπο των παραπάνω πληροφοριών.

Πρόσβαση Η πρόσβαση σε τράπεζα πληροφοριών απαιτεί προηγουμένως σύνδεση του ηλεκτρονικού προσωπικού υπολογιστή με τον υπολογιστή της τράπεζας πληροφοριών. Αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους είτε τηλεφωνικά είτε μέσω παρόχου δικτύου. Στη πρώτη περίπτωση που είναι ο απλούστερος αλλά και ακριβότερος καλείται ο τηλεφωνικός αριθμός της τράπεζας και πληρώνονται τα υπεραστικά τέλη της σύνδεσης. Στη δεύτερη περίπτωση γίνεται συνδρομητικά με χρήση μόντεμ και μηνιαία πάγια χρέωση, εκτός της εγγραφής.

Τράπεζα Πληροφοριών

Κατηγορίες Τραπεζών Σημαντικότερες κατηγορίες Τραπεζών πληροφοριών όπως καταφαίνονται από την ευρύτητα εφαρμογών είναι: • • • • • • •

Τράπεζες βιβλιογραφικής τεκμηρίωσης Τράπεζες αριθμητικών δεδομένων Τράπεζες ευρετηρίων και καταλόγων Τράπεζες ερευνητικών προγραμμάτων Τράπεζες εμπορικών δεδομένων Τράπεζες επιχειρηματικών νέων Τράπεζες διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας κ.ά.π.

Πηγές • "Οργανισμός Προώθησης Εξαγωγών (ΟΠΕ)" / "Ινστιτούτο Εξαγωγικών Σπουδών (ΙΕΣ)": "Ηλεκτρονική έρευνα αγοράς" σελ.23-28.

Μεταφορές

Χερσαίες μεταφορές

Routemaster Routemaster Το Routemaster ήταν το τελευταίο λεωφορείο που σχεδιάστηκε αποκλειστικά για τις ανάγκες του Λονδίνου. Κατασκευάστηκε μεταξύ του 1954 και του 1968 από την AEC για την London Transport. Τα τελευταία οχήματα αποσυρθήκαν στις 5 Δεκεμβρίου του 2005. Χαρακτηριστικό είναι η ανοικτή είσοδος, τα δυο πατώματα και ο ξεχωριστός θάλαμος για τον οδηγό (που κάνει αναγκαίο και έναν ξεχωριστό εισπράκτορα). Σήμερα λειτουργούν οι δυο τουριστικές γραμμές 9 και 15 με λεωφορεία Routemaster που περνάνε από όλα τα σημαντικά αξιοθέατα της πόλης.

Ένα Routemaster στην γειτονιά Golders Green το 2005

Άμαξα Άμαξα Η άμαξα είναι ένα όχημα με ρόδες, που έλκεται από ένα ή περισσότερα ζώα και χρησιμεύει για τη μεταφορά ανθρώπων (τα παλιότερα χρόνια) και πραγμάτων. Πολλές φορές χρησιμοποιείται και το χειροκίνητο αμάξι. Υπάρχουν διάφορα είδη άμαξας: το άρμα, το χειραμάξι, το κάρο, η βοϊδάμαξα η καρότσα η σούστα, ο αραμπάς, το αλετροπόδι κλπ. Σήμερα, πολλές φορές, όταν λέμε αμάξι, εννοούμε το αυτοκίνητο.

Ιστορία Η εφεύρεση της άμαξας συμπίπτει με την επινόηση του τροχού. Φαίνεται ότι πρώτοι Άμαξα χρησιμοποίησαν τα αμάξια οι λαοί της Μεσοποταμίας, οι Σουμέριοι και οι Χετταίοι και όχι οι Ασσύριοι όπως πίστευαν παλιότερα. Πρώτοι οι Αιγύπτιοι εφεύραν τον τροχό με μεταλλική στεφάνη και τον ακτινωτό τροχό, που αργότερα τελειοποίησαν οι Ασσύριοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις πρώτες άμαξες οι ρόδες ήταν καρφωμένες στον άξονα, ενώ αργότερα τελειοποιούνται και οι ρόδες γυρίζουν ελεύθερες, γύρω από του ακίνητο άξονα. Για να σέρνουν τ' αμάξια, χρησιμοποιούσαν δούλους ή καλύτερα διάφορα ζώα, κυρίως βόδια και άλογα που δένονταν με την άμαξα με τη βοήθεια του ζυγού και δερμάτινων λουριών. Η εφεύρεση της άμαξας είχε πολύ μεγάλες επιπτώσεις στη μετέπειτα πρόοδο της ανθρωπότητας. Μέχρι τότε οι μεταφορές γίνονταν με τα χέρια του ανθρώπου και ήταν εξαιρετικά δύσκολες, πρακτικά αδύνατες. Στην αρχαία Ελλάδα, συνηθέστερος τύπος άμαξας ήταν το άρμα. Το άρμα αποτελούνταν από μια επίπεδη βάση προφυλαγμένη από μπροστά και ανοιχτή από πίσω. Ο οδηγός στεκόταν όρθιος. Το άρμα ήταν δίτροχο γιατί δεν είχε βρεθεί ακόμη ο τρόπος ν' αλλάζουν διεύθυνση οι ρόδες και έτσι ο χειρισμός τετράτροχης άμαξας ήταν πολύ δύσκολος. Το άρμα χρησιμοποιούταν στις μάχες, στο κυνήγι, στις ιπποδρομίες, στις γιορτές και στους περίπατους. Οι Ρωμαίοι, εκτός από το τέθριππο άρμα, χρησιμοποίησαν για τα ταξίδια άμαξες μεγαλύτερες, με τέσσερις τροχούς, που υπήρχε τρόπος να ταξιδέψει κανείς καθιστός. Είχαν γίνει στο μεταξύ προσπάθειες να συρθούν άμαξες από περισσότερα του ενός ζώα, πράγμα που συντέλεσε πολύ στην ανάπτυξη της άμαξας. Κατά τον Μεσαίωνα βελτιώνεται ο τρόπος ζεύξης των ζώων στις άμαξες. Επίσης οι προσπάθειες στρέφονται στην ανάρτηση της άμαξας. Πολλές φορές χρησιμοποιείται ένα ξεχωριστό αμάξι δεμένο στην αρχική βάση με αλυσίδες, έτσι ώστε τα τραντάγματα να μην επηρεάζουν πολύ αυτούς που βρίσκονταν μέσα στην άμαξα. Άρχισαν δηλαδή οι πρώτες πρόοδοι στο θέμα της άνεσης ενός ταξιδιού, ενώ οι σούστες δεν είχαν ακόμη εφευρεθεί.

Άμαξα

Αρχικά οι άμαξες ήταν ανοικτές, έμοιαζαν δηλαδή πολύ με τα σημερινά κάρα. Αργότερα φτιάχτηκαν άμαξες κλειστές, συνήθως με δέρμα, για να προφυλάγουν αυτούς που ταξίδευαν από το κρύο και τη βροχή. Πολλές φορές οι άμαξες ήταν μόνιμα κλειστές με πόρτες που φωτίζονταν με γυάλινα παράθυρα. Τα καθίσματα έγιναν πιο άνετα, πιο μαλακά και οι άμαξες πολυτελείας διακοσμούνταν πλούσια. Όλα αυτά έδιναν στις άμαξες εξαιρετικό βάρος και για να τις σύρουν χρειαζόντουσαν 4 - 8 άλογα. Οι άμαξες έγιναν τότε «μπερλίνες», με αντιμέτωπα καθίσματα, αργότερα λεωφορεία και ταχυδρομικά αμάξια. Κατά την Αναγέννηση και μετά από αυτήν κατασκευάστηκαν διάφορες άμαξες σε πολλούς τύπους και ρυθμούς. Τέτοιες ήταν: η μπερλίνα κουπέ, το κουπέ, το τετράτροχο καμπριολέ, το καλές ντε ζαρντέν, το λαντώ και η Βικτώρια. Για όσους αγαπούσαν την ταχύτητα υπήρχαν τα δίτροχα αμάξια Φαέθων και Δουξ, που μπορούσε να τα οδηγήσει κανείς και όρθιος. Όμως για τις σοβαρές μετακινήσεις χρησιμοποιούνταν τετράτροχες άμαξες. Η άμαξα άρχισε να χρησιμοποιείται ευρύτατα και σαν λεωφορείο. Οι άμαξες αυτές, πολλές φορές και διόροφες, σύρονταν από 6 - 8 άλογα και μετέφεραν επιβάτες από πόλη σε πόλη. Υπήρχαν εταιρείες λεωφορείων που εξασφάλιζαν τη συγκοινωνία με κανονικά δρομολόγια, τακτικές στάσεις σε διάφορα σημεία και καθορισμένο εισιτήριο. Επίσης γρήγορες και ελαφριές άμαξες χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά του ταχυδρομείου. Αυτές οι άμαξες ταξίδευαν συνέχεια και άλλαζαν άλογα στους σταθμούς. Παρόλα αυτά δεν έπαψαν να χρησιμοποιούνται τα πολύ ελαφριά δίτροχα αμάξια για ψυχαγωγία και περιπάτους στην εξοχή. Τέτοια αμάξια ήταν τα ντεζομπλιζάντ, τα κουκού, τα τίλπουρυ, τα καμπριολέ και τα τοννώ. Η άμαξα χρησιμοποιήθηκε σαν αποκλειστικό μέσο συγκοινωνίας μέχρι την εμφάνιση του σιδηρόδρομου, που διευκόλυνε αφάνταστα τις μεταφορές σε μεγάλες αποστάσεις. Τελικώς, η εμφάνιση του αυτοκινήτου στις αρχές του [20ός αιώνας20ου αιώνα εκτόπισε σχεδόν τελείως τις άμαξες, που σήμερα χρησιμοποιούνται ελάχιστα.

Άρμα μάχης Άρμα μάχης Στη σύγχρονη εποχή, άρμα μάχης (τανκ, από τα αγγλικά: tank) είναι ένα ερπυστριοφόρο τεθωρακισμένο όχημα μάχης.

Γενικά Τα σύγχρονα άρματα διαθέτουν βαρέα όπλα και ισχυρή θωράκιση, όπως επίσης και ταχύτητα που τους επιτρέπει να μετακινούνται γρήγορα προς και από το πεδίο της μάχης. Παρ' όλο που τα άρματα δεν έχουν μεγάλη αυτονομία και είναι ιδιαίτερα Leopard 2A6, ένα σύγχρονο άρμα μάχης. δαπανηρά τόσο για την αγορά τους όσο και για την συντήρησή τους, αποτελούν ένα από τα πλέον διαδεδομένα όπλα, καθώς μπορούν εύκολα να προσβάλλουν στόχους αντίπαλων δυνάμεων και κυρίως να καλύψουν την προέλαση πεζικού και φίλιων στρατευμάτων. Στις διάφορες στρατιωτικές επιχειρήσεις τα άρματα συμμετέχουν συγκροτώντας ύλες αρμάτων και ποτέ μεμονωμένα. Συνήθως καλύπτουν κινήσεις άλλων κλάδων ή όπλων (μονάδες πεζικού, καταδρομών, πεζοναυτών κ.λπ.). Η υποστήριξη των αρμάτων είναι αναγκαία καθώς παρ' όλη τη θωράκισή τους είναι σχετικά ευάλωτα από αντιαρματικά, νάρκες, εχθρικό πυροβολικό, ελικόπτερα και αεροπλάνα. Την υποστήριξή τους αναλαμβάνουν συνήθως ίδιες ή φίλιες δυνάμεις όπως το μηχανικό, η αεροπορία, το πυροβολικό, και το πολεμικό ναυτικό στις αποβατικές επιχειρήσεις. Οι δυνατότητες ελιγμών των αρμάτων σαφώς και είναι ανάλογες της μορφολογίας του εδάφους των επιχειρήσεων π.χ. σε δάση και εδάφη με πολλά φυσικά εμπόδια. Τον πρώτο σχεδιασμό θωρακισμένων αρμάτων μάχης την έκανε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, που δεν απείχε και πολύ της σύγχρονης μορφής τους. Τα "άρματα εφόδου" όπως ονομάζονταν αρχικά, με την ιδέα της αυτοδύναμης κίνησής τους επί "παντός εδάφους", δηλαδή με ερπύστριες (αλυσίδες) εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ως οχήματα για την καταστροφή των εχθρικών συρματοπλεγμάτων και άλλων οχυρωμάτων. Είχαν βεβαίως προηγηθεί σχέδια αρμάτων πλην όμως όλα παρουσίαζαν σοβαρά μειονεκτήματα. Σιγά - σιγά εξελίχτηκαν και αντικατέστησαν το ιππικό στα πεδία των μαχών. Από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τα άρματα έχουν περάσει από πολλές εξελίξεις και συνεχίζουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον πόλεμο. Πολλοί όμως υποστηρίζουν ότι σιγά σιγά θα ξεπεραστούν.

Άρμα μάχης

Σχεδιασμός Τα τρία παραδοσιακά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τις δυνατότητες ενός άρματος είναι η ισχύς πυρός τους, η αυτοδύναμη κίνησή - ευκινησία τους και η αμυντική τους θωράκιση. Η ισχύς πυρός είναι η ικανότητα ενός άρματος να καταστρέψει τον στόχο του. Αυτό περιλαμβάνει την ικανότητα να βάλλει επιτυχώς κατά κινούμενων στόχων, την ταχυβολία, και την ικανότητα καταστροφής θωρακισμένων οχημάτων και οχυρώσεων. Η ευκινησία περιλαμβάνει την μέγιστη δυνατή κάλυψη μιας απόστασης στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, τους διάφορους τύπους του εδάφους που μπορούν να διασχίσουν, και την αυτονομία τους σε καύσιμα. Η στρατηγική ευκινησία περιλαμβάνει και τη μέγιστη ταχύτητα που μπορούν να φτάσουν τα άρματα σε στρατιωτικούς δρόμους και την ευκολία με την οποία μπορούν να μεταφερθούν πάνω σε αμαξοστοιχίες με βαγόνια - πλατφόρμες ή ειδικά διασκευασμένα πλοία, τα αρματαγωγά. Τέλος, ορισμένα άρματα μπορούν να μεταφέρονται και από αεροσκάφη, όπως το C-130 Hercules. Η αμυντική ικανότητα σχετίζεται με τον τρόπο που έχουν κατασκευαστεί, ποια σημεία προστατεύονται περισσότερο από τη θωράκιση ή την ενεργητική θωράκιση και ποια λιγότερο. Επίσης περιλαμβάνει και την ικανότητά τους να παραμένουν αόρατα με παραλλαγή και άλλα μέσα, την αποφυγή εχθρικών βλημάτων και τη συνέχιση της μάχης έπειτα από χτύπημα. Τα άρματα σχεδιάζονται για να συνδυάζουν σε ικανοποιητικό βαθμό και τα τρία κριτήρια και η σχεδίαση δεν αποσκοπεί στην τελειοποίηση του ενός. Για παράδειγμα, η αύξηση της θωράκισης θα μείωνε την ευκινησία με το επιπρόσθετο βάρος. Η αύξηση της ισχύος πυρός θα απαιτούσε μεγαλύτερα όπλα σε βάρος τόσο της θωράκισης όσο και της ευκινησίας.

Α' Παγκόσμιος Πόλεμος Τα πρώτα άρματα μάχης εφευρέθηκαν το 1914, στις αρχές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου για τις ανάγκες του. Όμως από τη πρώτη στιγμή, η Βρετανική Κυβέρνηση δεν τα είδαν με καλό μάτι τα άρματα μάχης. Η κατασκευή τους ήταν πολύ κακή. Κι αυτό το ήξεραν όλοι οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου. Γι' αυτό όταν κατασκευάστηκε το πρώτο άρμα, τα πληρώματα ήταν πολύ λίγα, λόγω της κακής εντύπωσης του τεθωρακισμένων στο κοινό. Στη συνέχεια, ενώ οι τύποι των αρμάτων μάχης βελτιώνονταν όλο και καλύτερα, άρχιζε να αυξάνεται και ο αριθμός πληρωμάτων.

Σκοπός του άρματος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο Ο σκοπός του άρματος ήταν η τοποθέτησή τους μπροστά από τα χαρακώματα, για να τα προστατεύει πυροβολώντας τους στρατιώτες των Κεντρικών Δυνάμεων με πολυβόλα και πυροβόλα. Επίσης κατέστρεφε τα εχθρικά συρματοπλέγματα και περνούσε πάνω από τα χαρακώματα.

Ντοκυμαντέρ • Der Erste Weltkrieg, Teil 2: 1917-1918 (2 DVDs), αγγλικά, γερμανικά, έκδοση 2006, EAN 7321921873591 Περιέχει το ντοκιμαντέρ "The Great War - Technology Land War" με την ιστορία της εξέλιξης των πρώτων τανκς στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.

Αυτοκίνητο Αυτοκίνητο Αυτοκίνητο ονομάζεται κάθε τροχοφόρο επιβατικό όχημα με ενσωματωμένο κινητήρα. Σύμφωνα με τους συνηθέστερους ορισμούς, τα αυτοκίνητα σχεδιάζονται ώστε να κινούνται (ως επί το πλείστον) στους αυτοκινητόδρομους, να έχουν καθίσματα για ένα ως έξι άτομα, έχουν συνήθως τέσσερις τροχούς και κατασκευάζονται κυρίως για τη μεταφορά ανθρώπων. Ωστόσο, ο όρος αυτοκίνητο καλύπτει και άλλα οχήματα (φορτηγά, λεωφορεία κτλ). Το 2002 υπήρχαν περίπου 590 εκατομμύρια επιβατικά αυτοκίνητα Μοντέλο Karl Benz 1894 παγκοσμίως (περίπου ένα ανά 11 κατοίκους), εκ των οποίων τα 140 εκατομμύρια στις ΗΠΑ (σχεδόν ένα ανά δύο κατοίκους). Ο αριθμός αυξάνεται συνεχώς, καθώς οι κάτοικοι των αναπτυσσόμενων κρατών σταδιακά αρχίζουν να αποκτούν επιβατικά αυτοκίνητα.

Ιστορία Την αρχή έκανε στην Γαλλία, το 1769, ο Nicolas Jοseph Cougnot, δημιουργώντας το πρώτο ατμοκίνητο όχημα, ένα ατμοκινούμενο αμάξι, το fardier. Το ασταθές αυτό όχημα ανετράπη και χτύπησε σε ένα τοίχο, αποτελώντας έτσι και το πρώτο ατύχημα με αυτοκινούμενο όχημα στην ιστορία!! Το 1770, ο Γερμανο-Αυστριακός εφευρέτης Siegfried Marcus συναρμολόγησε ένα μηχανοκίνητο αμαξίδιο. Το όχημα του Marcus έχει ήδη ξεπεράσει το μηχανικό κινητήρα του Κουνιότ σε μηχανική ενέργεια. 92 χρόνια αργότερα, ο Etienne Lenoir έφτιαξε το πρώτο αυτοκίνητο με μηχανή εσωτερικής καύσης και ένα χρόνο αργότερα ο Λενουάρ πραγματοποίησε το 1-ο ταξίδι με αυτοκίνητο στον κόσμο καλύπτοντας κυκλική διαδρομή 19,3 χλμ. με μέση ταχυτήτα 6,4 χλμ/ώρα και ισχύ μόλις 0,5 ίππους (η ιπποδύναμη είναι η δύναμη που δίνει ένα άλογο για να σηκώσει ένα βάρος 75 κιλών σε ύψος 1 μέτρου). Το αυτοκίνητο, με κινητήρα του Νικολάους Όττο (Nikolaus Otto) εσωτερικής καύσης και καύσιμο τη βενζίνη, παρήχθη στη Γερμανία το 1885 από τον Καρλ Μπεντς (Karl Benz). Ο Μπεντς κατέθεσε τα σχέδια αυτού του αυτοκινήτου στο Μάνχαϊμ (Mannheim) της Γερμανίας. Παρότι στον Μπεντς αποδόθηκε η εφεύρεση του αυτοκινήτου (κακώς αφού ο Λενουάρ το είχε εφέυρει), αρκετοί άλλοι Γερμανοί, Γάλλοι και άλλων εθνικοτήτων μηχανικοί προσπαθούσαν να κατασκευάσουν παρόμοια οχήματα την ίδια εποχή. Το 1886 οι Γκότλιμπ Ντάιμλερ (Gottlieb Daimler) και Βίλχελμ Μέιμπαχ (Wilhelm Maybach) στην Στουτγκάρδη κατέθεσαν αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την μοτοσυκλέτα, κατασκευασμένη και δοκιμασμένη επίσης το 1885.Αργότερα,τα αυτοκίνητα εξελίχτηκαν και πλέον μπορούσαν να καλύπτουν μεγαλύτερες αποστάσεις σε λιγότερο χρόνο.

Αυτοκίνητο

Παραγωγή του αυτοκινήτου Αυτοκίνητα με μηχανές εσωτερικής καύσης παράχθηκαν για πρώτη φορά στην Γερμανία από τον Καρλ Μπεντς το 1885 - 1886 και τον Γκότλιμπ Νταίμλερ ανάμεσα στο 1886 και το 1889. Ο Μπεντς ξεκίνησε να δουλεύει πάνω στα σχέδια ενός νέου κινητήρα το 1878. Στην αρχή επικεντρώθηκε στην κατασκευή ενός αξιόπιστου δίχρονου βενζινοκινητήρα, βασισμένος στα σχέδια του τετράχρονου κινητήρα του Όττο. Τα σχέδια του Όττο απορρίφθηκαν, ενώ ο Μπεντς είχε έτοιμο τον κινητήρα του την Πρωτοχρονιά και πήρε άδεια ευρεσιτεχνίας το 1879. Ο Μπεντς κατασκεύασε τα πρώτα τρίκυκλα αυτοκίνητα το 1885 και πήρε άδεια ευρεσιτεχνίας από την πόλη του Μάνχαϊμ τον Ιανουάριο του 1886. Αυτό ήταν το πρώτο όχημα εξ ολοκλήρου σχεδιασμένο και κατασκευασμένο ως αυτοκίνητο και όχι ως μετατροπή μιας άμαξας ή ενός κάρου. Μεταξύ άλλων, ο Μπεντς εφηύρε ένα σύστημα ρύθμισης της ταχύτητας γνωστό ως επιταχυντή, την ανάφλεξη, χρησιμοποιώντας σπινθήρα από μπαταρία, τον αναφλεκτήρα (μπουζί), τον συμπλέκτη, το σύστημα επιλογής ταχυτήτων και το ψυγείο νερού. Κατασκεύασε βελτιωμένες εκδόσεις το 1886 και το 1887. Άρχισε την παραγωγή το 1888, την πρώτη παραγωγή αυτοκινήτου στην ιστορία, στηριζόμενος στην εταιρεία "Benz & Sie" που ο ίδιος είχε ιδρύσει. Η σύζυγος του Μπέρτα (Bertha) έκανε σημαντικές υποδείξεις για καινοτομίες, τις οποίες ο Μπεντς συμπεριέλαβε στο καινούργιο μοντέλο, το οποίο ήταν ακόμη τρίτροχο. Κατασκευάστηκαν περίπου 25 οχήματα μέχρι το 1893, οπότε και παρουσίασε το πρώτο τετράτροχο αυτοκίνητο, το οποίο κινούνταν από έναν τετράχρονο κινητήρα, που είχε σχεδιάσει ο ίδιος. Το ίδιο διάστημα ο Εμίλ Ροζέ (Emile Roger) στη Γαλλία κατασκεύαζε κινητήρες του Μπεντς με την άδεια του σχεδιαστή, αρχίζοντας και την κατασκευή ολόκληρων αυτοκινήτων. Καθώς η Γαλλία της εποχής ήταν πιο προοδευτική, δέχτηκε πιο εύκολα τη νέα αυτή δημιουργία: περισσότερα οχήματα κατασκευάσθηκαν και πουλήθηκαν στην Γαλλία, παρά στην πατρίδα του εφευρέτη, την Γερμανία. Στη Γαλλία, επίσης, εμφανίζονται ακόμη οι κατασκευαστές Πανάρ και Λεβασόρ (Panhard & Levassor) και Αρμάν Πεζό (Armand Peugeot). Οι δύο πρώτοι κατασκεύασαν το όχημά τους το 1891 σε από κοινού εγχείρημα με τον Εντουάρ Σαραζέν (Edouard Sarazin), ο οποίος είχε τα δικαιώματα κατασκευής του κινητήρα Μπεντς στη Γαλλία και ακολούθησε ο Πεζό. Οι Πανάρ και Λεβασόρ ήταν οι δημιουργοί του πρώτου συστήματος μετάδοσης όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Το τοποθέτησαν στο μοντέλο Πανάρ του 1895. Ο Αρμάν Πεζό ήταν, παράλληλα, ο κατασκευαστής που κέρδισε τον πρώτο αγώνα αυτοκινήτου στη Γαλλία το 1895. Ένας ακόμη σταθμός στην ιστορία της αυτοκίνησης σημειώνεται το 1892. Είναι το έτος που ο Ρούντολφ Ντίζελ (Rudolf Diesel) κατασκευάζει τον πρώτο κινητήρα εσωτερικής καύσης με καύσιμο το πετρέλαιο. Αρχικά ο κινητήρας του δεν χρησιμοποιήθηκε στα αυτοκίνητα, καθώς ήταν αρκετά βαρύς, αλλά το 1898 κινητήρες ντίζελ χρησιμοποιούνταν σε εργοστάσια, για να κινούν αντλίες σε υδρευτικά και αρδευτικά δίκτυα, σε θαλάσσια οχήματα κτλ. Με τη συνεχή βελτίωσή του, ο κινητήρας ντίζελ άρχισε να χρησιμοποιείται σε φορτηγά αυτοκίνητα και, αργότερα, σε λεωφορεία. Η παραγωγή επιβατικών αυτοκινήτων συνεχίστηκε και διαδόθηκε και σε άλλες χώρες. Το [[1891] τα πρώτα αυτοκίνητα της Αμερικής κατασκευάσθηκαν από τον Τζον Λάμπερτ {John Lambert). Ήταν τρίτροχα με οροφή δανεισμένη - ως κατασκευή - από τις άμαξες, ενώ το 1895 ο ίδιος παρουσίασε και τετράτροχη έκδοση. Η κατασκευή παρέμεινε σε επίπεδο βιοτεχνίας, όταν οι αδελφοί Τσαρλς και Φρανκ Ντάρια (Duryea), μετά την πρώτη κατασκευή και επιτυχείς δοκιμές του δικού τους οχήματος (1893), ίδρυσαν την εταιρεία "Duryea Motor Wagon Company" το 1896.[1] Αυτή ήταν η πρώτη εταιρεία βιομηχανικής κατασκευής αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, ενώ ο Φρανκ, οδηγώντας το δικό τους αυτοκίνητο, ήταν ο νικητής του πρώτου αγώνα αυτοκινήτου στις ΗΠΑ το 1895.[2] Η κατασκευή αυτοκινήτων αυξανόταν με ταχείς ρυθμούς, ωστόσο το υψηλό κόστος και οι δυσκολίες ένταξης του στην πραγματικότητα της εποχής, δεν επέτρεψαν τη διάδοση του προϊόντος στις ευρείες λαϊκές μάζες, μολονότι είχε αρχίσει η κατασκευή του σε βιομηχανική κλίμακα από τον Ράνσομ Ολντς (Ransome E. Olds) και την εταιρεία του Oldsmobile το 1897. Ωστόσο, το κόστος παρέμενε πάντα πρόβλημα. Αυτό ίσχυε μέχρι το 1908, οπότε και σημειώνεται ο πρώτος μεγάλος σταθμός στην ιστορία του αυτοκινήτου: Ο Χένρι Φορντ (Henry Ford),

Αυτοκίνητο έχοντας δημιουργήσει από το 1903 τη δική του ομώνυμη εταιρεία κατασκευής αυτοκινήτων, πήρε μια σημαντική απόφαση: Να δημιουργήσει ένα αυτοκίνητο, που ο μέσος πολίτης θα μπορούσε να αποκτήσει και να χρησιμοποιήσει σε καθημερινή βάση. Το 1908 παράγεται και διοχετεύεται στην αγορά το αυτοκίνητο ιστορικός σταθμός της αυτοκίνησης: Είναι το Φορντ Model-T, το οποίο στοίχιζε μόνο 950 δολάρια. Το όχημα έγινε ανάρπαστο, ενώ η τιμή του μειωνόταν συνεχώς. Στα δεκαεννέα χρόνια που παρέμεινε στην αγορά πουλήθηκαν 15.500.000 τεμάχια, ενώ η τιμή του είχε πέσει στα 280 δολάρια. Το Model-T είναι το δεύτερο σε αριθμό πωληθέντων τεμαχίων αυτοκίνητο στον κόσμο. Ο Φορντ πέτυχε αυτό το εγχείρημα οργανώνοντας την κατασκευή σε γραμμή παραγωγής και καθετοποιώντας την εταιρεία του.

Καύσιμα και τεχνολογίες προώθησης Τα περισσότερα αυτοκίνητα σήμερα χρησιμοποιούν ως καύσιμο βενζίνη ή πετρέλαιο ντίζελ, τα οποία προκαλούν μόλυνση της ατμόσφαιρας και κατηγορούνται ότι συμβάλλουν και στην κλιματική αλλαγή και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, καθώς στα καυσαέρια περιέχονται διοξείδιο του άνθρακα, μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου, του θείου και στερεά μικροσωματίδια. Γίνονται, επίσης, σημαντικές προσπάθειες για την κατασκευή αυτοκινήτων οχημάτων με ηλεκτροκίνηση, ενώ ήδη κυκλοφορούν στο εμπόριο τα λεγόμενα "υβριδικά αυτοκίνητα", τα οποία διαθέτουν και τα δύο είδη κίνησης, δηλαδή τόσο με υγρά καύσιμα όσο και με ηλεκτρική ενέργεια.

Αναφορές [1] The Duryea Brothers (http:/ / inventors. about. com/ library/ inventors/ blDuryea. htm) [2] The Ford Motor (http:/ / www. hfmgv. org/ exhibits/ showroom/ 1896d/ duryea. html)

Δείτε επίσης • Εγκέφαλος αυτοκινήτου • Συναγερμός αυτοκινήτου • Ανάρτηση αυτοκινήτου

Βιζαβί Βιζαβί Η αποδιδόμενη με ελληνική γραφή λέξη βιζαβί αποτελεί εξελληνισμό της γαλλικής επιρρηματικής λέξης έκφρασης "'vis-à-vis" που σημαίνει κατ΄ έναντι, αντίκρυ, αντικριστά, αντιτακτά. Για παράδειγμα: τα καθίσματα στο μετρό είναι βιζαβί. Στη παλιά Αθήνα, κατά τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι αρχές του 20ού, με το όνομα "βιζαβί" φέρονταν άμαξες συρόμενες με ένα ή δύο άλογα και με τέσσερις θέσεις επιβατών έτσι, ώστε να κάθονται ανά δυο "βιζαβί", εξ ου και η ονομασία της άμαξας. Οι άμαξες βιζαβί έκαναν δρομολόγια από την πλατεία της Ομόνοιας μέχρι την πλατεία Συντάγματος και έπαιρναν πέντε επιβάτες, με τον πέμπτο να κάθεται δίπλα στον αμαξά. Το εισιτήριο με άμαξα βιζαβί ήταν αρχικά μια δεκάρα. Όταν όμως άρχισε ο συναγωνισμός με το τραμ, το εισιτήριο κόστιζε μια πεντάρα. Επειδή δεν μπόρεσαν ν΄ αντέξουν και τον ιπποκίνητο ακόμη "τροχιόδρομο" της οδού Σταδίου, εγκατέλειψαν τη γραμμή αυτή κι εγκαταστάθηκαν στο Σταθμό Λαρίσης κάνοντας τη διαδρομή μέχρι το Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου, κοντά στην Ομόνοια. Τελικά όμως υπέκυψαν στα σύγχρονα μέσα συγκοινωνίας. Όταν σταμάτησε και το "τραμ το τελευταίο", οι άμαξες βιζαβί είχαν ήδη αποσυρθεί στην Κηφισιά.

Πηγές • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τ. 4ος, σ. 497

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο Ηλεκτρικό αυτοκίνητο Το Ηλεκτρικό Αυτοκίνητο (HΑ) χρησιμοποιεί την ηλεκτρική ενέργεια που αποθηκεύεται σε επαναφορτιζόμενες συστοιχίες συσσωρευτών. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα χρησιμοποιούν ηλεκτρικούς κινητήρες αντί των μηχανών εσωτερικής καύσης (ΜΕΚ). Αντιθέτως, τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν και τα δύο (ηλεκτρικές μηχανές και ΜΕΚ) καλούνται υβριδικά αυτοκίνητα και συνήθως δεν θεωρούνται καθαρά HΑ. Τα αυτοκίνητα με τις μπαταρίες που μπορούν να φορτιστούν και να χρησιμοποιηθούν χωρίς ΜΕΚ καλούνται «βυσματωτά» ηλεκτρικά οχήματα, και είναι καθαρά HΑ, ενώ δεν καταναλώνουν καύσιμα.

Το πρωτότυπο Wrightspeed X1 του 2006.

Τα HΑ είναι συνήθως αυτοκίνητα, ελαφριά φορτηγά, ποδήλατα, ηλεκτρικά μηχανικά δίκυκλα, μικρά οχήματα γκολφ, ανυψωτικά (forklifts) και παρόμοια. Τα HΑ ήταν μεταξύ των αυτοκινήτων που εμφανίστηκαν από τις πρώτες μέρες της αυτοκίνησης και έχουν υψηλότερο συντελεστή ενεργειακής απόδοσης από όλα τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Δύο αυτοκίνητα της Phoenix Motorcars.

Σε σύγκριση με τα βενζινοκίνητα αυτοκίνητα, τα ΗΑ παρουσιάζουν πολλά εμφανή σημεία υπεροχής, αλλά και σημαντικούς περιορισμούς.[1] [2] [3]

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο

Πλεονεκτήματα 1. Δεν παράγουν κανενός είδους ρύπους εξάτμισης. 2. Προκαλούν την ελάχιστη δυνατή ρύπανση σε μακροχρόνια βάση, υπό τον όρο ότι χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπό αυτή την προϋπόθεση, μπορούν να μετριάσουν την παγκόσμια θέρμανση που προκαλείται από το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να μειώσουν την εξάρτηση από το πετρέλαιο. 3. Είναι πιο αθόρυβα από τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης. Tρίκυκλο Zap Xebra (2006 - 2009) στο Chicago Auto Show το 2007. 4. Επιτυγχάνουν σχεδόν σταθερή ροπή από τήν ακινησία έως τις μέγιστες στροφές λειτουργίας. 5. Έχουν ευχέρεια να λειτουργούν σε πιο υψηλές στροφές από τους βενζινοκινητήρες, συχνά ακόμα και ως τις 14.000 στροφές / λεπτό. 6. Έχουν χαμηλότερο κόστος σε βάθος χρόνου, καθώς δεν επηρεάζονται από την κάθε τόσο αύξηση της τιμής της βενζίνης, αλλά και λόγω του χαμηλότερου κόστους σέρβις και συντήρησης. Τα HΑ χρειάζονται πολύ λιγότερο σέρβις και συντήρηση, καθώς: • Δεν απαιτούν τις τακτικές αλλαγές λαδιών. • Καθώς δεν εκπέμπουν ρύπους, δεν έχουν σύστημα εξαγωγής καυσαερίων και διάταξη εξάτμισης, ούτε σιγαστήρα (σιλανσιέ) προ της εξάτμισης, ούτε καταλύτη ή φίλτρο καπνού. • Δεν απαιτούν αντικατάσταση ή έστω συντήρηση σε μηχανικά μέρη, όπως σύστημα ανάφλεξης, πιστόνια, βαλβίδες ή εκκεντροφόρους, διότι στα HΑ δεν υπάρχουν, ενώ οι μηχανές εσωτερικής καύσης έχουν πάνω από 100 κινούμενα μέρη.[4] • Μπορούν να σχεδιαστούν έτσι ώστε να φορτίζονται κατά τις επιβραδύνεις του οχήματος (regenerative braking), βελτιώνοντας έτσι τον δείκτη κατανάλωσης.

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο

Μειονεκτήματα 1. Υψηλές δαπάνες κατασκευής, με αποτέλεσμα την υψηλή τιμή πώλησης. 2. Περιορισμένη απόσταση ταξιδιού μεταξύ κάθε επαναφόρτισης της μπαταρίας. Στο παρελθόν κάθε 60 χιλιόμετρα χρειάζονταν επαναφόρτιση. Ωστόσο, τα πιο σύγχρονα μοντέλα επιτυγχάνουν αυτονομίες που ξεκινούν από 100 έως 120 χιλιόμετρα στα αυτοκίνητα πόλης και φτάνουν στα 250 - 300 χιλιόμετρα ή και παραπάνω, σε αυτοκίνητα μεγάλης ισχύος. Το σημερινό ρεκόρ ανήκει σε ένα σπορ ηλεκτροκίνητο Tesla Roadster, που Το σπορ ηλεκτροκίνητο Tesla Roadster κατάφερε να διανύσει 504 χιλιόμετρα (313 μίλια) με μία μόνο φόρτιση, με μέση ταχύτητα 56 χιλιόμετρα/ώρα (35 μίλια/ώρα) και είχε 5 χιλιόμετρα (3 μίλια) ακόμα αυτονομία όταν έφτασε στον τερματισμό. Το ρεκόρ επετεύχθη στις 27 Oκτωβρίου 2009, κατά τη διάρκεια του παγκόσμιου οικολογικού διαγωνισμού Global Green Challenge, στην Αυστραλία.[5] 3. Μεγάλος χρόνος επαναφόρτισης, συνήθως 6 ώρες για πλήρη επαναφόρτιση. Ωστόσο, αρκετά σύγχρονα μοντέλα μπορούν να φορτιστούν κατά 80% σε χρόνο λιγότερο της 1 ώρας. 4. Περιορισμένη διάρκεια ζωής μπαταριών, συνήθως 3 - 4 χρόνια. Παρ' όλα αυτά, για το αναμενόμενο μέσα στο 2010 Chevrolet Volt, η General Motors ανακοίνωσε πως θα δίνει εγγύηση 8 έτη ή 100.000 μίλια (160.000 χιλιόμετρα).[6] [7]

Σκάνδαλα Ιστορικά, η περιορισμένη διάδοση των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων έχει αποδοθεί στα παραπάνω μειονεκτήματα. Επιπλέον, έχουν υπάρξει βάσιμες ενδείξεις ότι οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες έχουν, κατά καιρούς, υπονομεύσει τις προσπάθειες παραγωγής αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων, λόγω του φόβου ότι η συνεπακόλουθη απεξάρτηση από το πετρέλαιο θα έθιγε τα συμφέροντά τους.[8] Το πλέον τρανταχτό ιστορικό παράδειγμα είναι το EV1, που είχε κατασκευάσει σε 1.117 αντίτυπα η General Motors από τον Δεκέμβριο του 1996 έως το 1999 και τελικώς κατέληξε σε μαζική ανάκληση

AC Propulsion tzero (κίτρινο) και General Motors EV1 (κόκκινο)

και ανακύκλωση. Η ίδια η General Motors μάλιστα, έχει κατηγορηθεί σκόπιμα αυτο-υπονόμευε τότε το EV1, λόγω των πιέσεων που είχε δεχτεί από τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες, κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο

πρότζεκτ.

Σημερινή κατάσταση Τα τελευταία χρόνια πάντως, έχει διατεθεί ένας μικρός αριθμός μοντέλων παραγωγής, όπως το σπορ ηλεκτροκίνητο Tesla Roadster και έχει αναγγελθεί η παραγωγή αρκετών μελλοντικών μοντέλων, όπως τα τρίδυμα Mitsubishi i MiEV / Peugeot iOn / Citroën C-Zero που αναμένεται να κυκλοφορήσουν στα τέλη του 2010. Ακόμα και σήμερα ωστόσο, τα περισσότερα εξακολουθούν να είναι πρωτότυπα, ενώ ορισμένα επίσης, έχουν διατεθεί σε περιορισμένα αντίτυπα και όχι στο ευρύ κοινό. Πρόσφατο Subaru Stella Plug-in / μπροστά παράδειγμα ήταν η ηλεκτροκίνητη έκδοση του Subaru Stella, με μόλις 170 αντίτυπα, τα οποία πωλήθησαν κυρίως σε εταιρίες ενοικιάσεων και κυβερνητικά στελέχη της Ιαπωνίας, από τα τέλη Ιουλίου 2009 έως τον Mάρτιο του 2010.

Υβριδικο-Ηλεκτρικά αυτοκίνητα Μία επίσης ενδιάμεση εκδοχή, είναι και τα λεγόμενα Υβριδικο-Ηλεκτρικά αυτοκίνητα (Ηybrid Εlectric vehicles). Τα μοντέλα αυτά χρησιμοποιούν ηλεκτρικό κινητήρα και μηχανή εσωτερικής καύσης, αλλά διαφέρουν από τα υβριδικά αυτοκίνητα στην εξής λεπτομέρεια: • Τα υβριδικά αυτοκίνητα βασίζονται κατά κύριο λόγο στην μηχανή εσωτερικής καύσης (ΜΕΚ), ενώ η ηλεκτρική μηχανή ενεργοποιείται μόνο σε χαμηλές ταχύτητες μέσα στην πόλη ή συμπληρωματικά με την ΜΕΚ σε έντονη επιτάχυνση, για την παροχή επιπλέον ισχύος.

Subaru Stella Plug-in / πίσω

• Αντίθετα, τα υβριδικο-ηλεκτρικά αυτοκίνητα λειτουργούν ως καθαρά ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε σύντομες διαδρομές και χρησιμοποιούν την ΜΕΚ μόνο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όταν απαιτείται αύξηση της αυτονομίας.

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο

Ένα τέτοιο μοντέλο είναι το Chevrolet Volt που αναμένεται να λανσαριστεί τον Noέμβριο του 2010. Με τις μπαταρίες του ηλεκτροκινητήρα (ισχύος 149 hp) σε πλήρη φόρτιση, μπορεί να διανύσει έως και 40 μίλια (64 χλμ), δηλαδή επαρκή απόσταση για τις καθημερινές ανάγκες του 75% των Αμερικανών, που κατά μέσο όρο διανύει 33 μίλια (53 χλμ) την ημέρα.[9] Μετά τα 40 μίλια (64 χλμ), ένας μικρός 4-κύλινδρος κινητήρας βενζίνης 1.4 L της Opel, παράγει ηλεκτρισμό και τροφοδοτεί μία γεννήτρια (ισχύος 71 hp) η οποία δίνει στο Volt αυτονομίες πάνω από 300 μίλια (483 χλμ). Θα κυκλοφορήσει και μία ευρωπαϊκή εκδοχή του Volt, το Opel Ampera.

Από την παρουσίαση του Chevrolet Volt, στο Washington Auto Show, στις 27 Ιανουαρίου 2010. Εδώ έχει ανοιχτεί το καπάκι στο μπροστινό φτερό, για να φανεί το σημείο φόρτισης των μπαταριών.

Αναφορές [1] http:/ / www. alternative-energy-news. info/ technology/ transportation/ Electric Cars (http:/ / www. alternative-energy-news. info/ technology/ transportation/ electric-cars/ ) [2] Learn Pros And Cons About The All Electric Car (http:/ / www. articleinspector. com/ articles/ 452/ 1/ Learn-Pros-And-Cons-About-The-All-Electric-Car/ Page1. html) [3] The Pros and Cons of Electric Vehicles (EV’s) (http:/ / www. articlesbase. com/ cars-articles/ the-pros-and-cons-of-electric-vehicles-evs-879223. html)

Το ίδιο Chevrolet Volt, από πίσω.

[4] Electric Car Conversion (http:/ / www. gavinshoebridge. com/ electric-car-conversion/ the-three-main-parts-of-an-electric-car/ ) [5] Εdmunds.com/Green car advisor/Tesla Roadster Logs New Record of 313 Miles on Single Charge in Oz Green Rally (http:/ / blogs. edmunds. com/ greencaradvisor/ 2009/ 10/ tesla-roadster-logs-new-record-of-313-miles-on-single-charge-in-oz-green-rally. html) [6] GM to guarantee electric car battery for 8 years - 15 July 2010, 1438 hrs IST, New York Times. (http:/ / economictimes. indiatimes. com/ news/ international-business/ GM-to-guarantee-electric-car-battery-for-8-years/ articleshow/ 6171808. cms) [7] http:/ / www. green-energy-news. com - Chevrolet Volt Standard with Eight-Year, 100,000-Mile, Transferable Battery Warranty. (http:/ / www. green-energy-news. com/ nwslnks/ clips710/ jul10016. html) [8] Quiroga, Tony (August 2009). "Driving the Future". Car and Driver (Hachette Filipacchi Media U.S., Inc.): pp. 52. [9] Money: New benefit: help with commuting costs - US News and World Report (http:/ / www. usnews. com/ usnews/ biztech/ articles/ 050924/ 24career. htm)

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • http://www1.eere.energy.gov/vehiclesandfuels (http://www1.eere.energy.gov/vehiclesandfuels/avta/ light_duty/fsev/fsev_gas_elec1.html) • http://www.detroitproject.com/readmore/talkingpoints (http://www.detroitproject.com/readmore/ talkingpoints.htm) • teslamotors (http://www.teslamotors.com/) • wrightspeed (http://www.wrightspeed.com/) • phoenixmotorcars (http://www.phoenixmotorcars.com/) • zapworld (http://www.zapworld.com/) • gwiz (http://www.goingreen.co.uk/store/content/gwiz/) • Chevrolet Volt (http://www.chevrolet.com/electriccar/) • Detroit Electric - E46 (http://www.detroit-electric.com/) • Nissan L.E.A.F. (http://www.nissanusa.com/leaf-electric-car/) • Renault Fluence Z.E. (http://www.renault-ze.com/z.e.-range/fluence-z.e.-1933.html) • Ecofinder.gr - Ηλεκτρονικός Οδηγός Εταιρειών Οικολογικών Προϊόντων και Υπηρεσιών (http://www. ecofinder.gr/)

Μοτοσικλέτα Μοτοσικλέτα Η Μοτοσικλέτα είναι δίτροχο όχημα, που έχει παρόμοιο σχήμα με το ποδήλατο. Κινείται με μηχανή εσωτερικής καύσης.

Ιστορία Ο Γκότλιμπ Ντάιμλερ κατασκεύασε πρώτος μία μοτοσικλέτα το 1885 και την χρησιμοποίησε αποκλειστικά για να δοκιμάζει κινητήρες. Ο πρώτος πραγματικός τύπος μοτοσικλέτας κατασκευάστηκε από τους αδελφούς Βέρνερ το 1900 με κινητήρα εσωτερικής καύσης και μετάδοση με τη βοήθεια ιμάντα. Στη συνέχεια κατασκευάστηκε μεικτό σύστημα κίνησης, με ιμάντα και αλυσίδα. Μετά το 1914 άρχισε να διαδίδεται πλατιά η χρησιμοποίηση κιβωτίου ταχυτήτων. Το 1923 επικράτησε η μετάδοση της κίνησης με αλυσίδα. Τα τελευταία χρόνια, το σύστημα μετάδοσης με ιμάντα επανήλθε, ενώ υπάρχουν και πολλές υλοποιήσεις με άξονα.

Η μοτοσικλέτα του Ντάιμλερ

Γενικές πληροφορίες 1. Οι θέσεις επιβατών στις μοτοσικλέτες ως επί το πλείστον είναι δύο, υπάρχουν όμως και μοτοποδήλατα με μονή σέλα. 2. Τα μικρά δίτροχα δεν είναι πάντα ιδιωτικής χρήσης. Τα «παπιά» χρησιμοποιούνται ευρύτατα για διανομές μικρών αντικείμενων από εταιρείες μαζικής εστίασης και τα σκούτερ περισσότερο από ταχυδρομικές εταιρείες Μοτοσικλέτα Ducati 749 για διανομή δεμάτων. Επίσης χρησιμοποιούνται και ως μοτο - ταξί κυρίως στην Ευρώπη γιατί η αντίστοιχη σκέψη στην Ελλάδα δεν είχε ιδιαίτερη απήχηση. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθούν και τα τρίτροχα οχήματα με δύο τροχούς πίσω που χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με μεγάλα κιβώτια αποθήκευσης πίσω για μεταφορές προϊόντων.

Μοτοσικλέτα

Κατασκευή Η σύγχρονη μοτοσικλέτα αποτελείται από τον σκελετό, τους τροχούς και τον κινητήρα. Ο σκελετός κατασκευάζεται συνήθως από σωλήνα από χάλυβα. Ο κινητήρας στηρίζεται σε χαμηλό σημείο για την αύξηση της ευστάθειας και είναι τετράχρονος ή δίχρονος. Ο αριθμός των κυλίνδρων ξεκινά από έναν και φτάνει μέχρι τους έξι. Ειδικότερα στους κινητήρες με δύο και άνω κυλίνδρους, η διάταξη μπορεί να είναι: • Σειριακή • V κατά τον διαμήκη άξονα ή V εγκάρσια • Boxer (αντικριστοί). Στις μοτοσικλέτες μαζικής παραγωγής η ισχύς των κινητήρων ξεκινά από έναν ίππο και φτάνει τους 200 ίππους. Ο κυβισμός ξεκινά από τα 50 κ. εκ. και φτάνει τα 2.300 κ. εκ.. Το καύσιμο υλικό κατέρχεται στον εξατμιστήρα από δοχείο (ρεζερβουάρ) που βρίσκεται πάνω από τον κινητήρα. Η εξάτμιση και η ανάμιξη του καυσίμου με τον αέρα γίνεται στο καρμπιρατέρ ή με σύστημα ψεκασμού. Υπάρχουν αερόψυκτοι, αεροελαιόψυκτοι και υδρόψυκτοι κινητήρες. Τέλος, οι τροχοί είναι δύο, σήμερα όμως, υπάρχουν και τρίτροχες υλοποιήσεις με δύο τροχούς πίσω ή σπανίως με δύο τροχούς εμπρός.

Είδη Μοτοσικλετών Δίτροχα κυρίως για αστική χρήση 1. Μοτοποδήλατα. Είδος που τείνει να καταργηθεί, με κυβισμό που κατά κανόνα είναι στα 50 cc. O κινητήρας είναι δίχρονος και η μετάδοση είναι με αλυσίδα. Η χρήση του είναι αποκλειστικά για μικρές διαδρομές στην πόλη. Τα μοτοποδήλατα έχουν και πετάλια παρόμοια με του ποδηλάτου για υποβοήθηση της ισχύος. 2. «Παπιά». Είδος που «ξεκίνησε» από το ιστορικό HONDA C-50 τη δεκαετία του 1950, με κυριότερα χαρακτηριστικά: 50 cc κυβισμός, ημιαυτόματο κιβώτιο τεσσάρων σχέσεων (αρχικά τριών), τετράχρονος αερόψυκτος μονοκύλινδρος κινητήρας, ποδιά, ελεύθερος (κενός) χώρος έμπροσθεν της σέλας, ρεζερβουάρ κάτω από τη σέλα και χρήση αποκλειστικά σε αστικές μετακινήσεις. Σήμερα πλέον κατασκευάζουν «παπιά» πολλές εταιρείες από Ιαπωνία και άλλες χώρες της ανατολικής Ασίας με κυβισμό που φτάνει τα 150 cc, δισκόφρενα στον εμπρόσθιο και πίσω τροχό, καταλύτη και αναρτήσεις από μεγαλύτερα δίκυκλα. Κατά καιρούς έχουν εμφανιστεί δίχρονα «παπιά» (Yamaha) και με συμπλέκτη (Yamaha Z). Επίσης τα «παπιά» είναι το είδος στο οποίο γίνονται οι περισσότερες μετατροπές από χομπίστες σε αύξηση κυβισμού, εξατμίσεις και πολλά άλλα. Παρόλο που έγραψαν ιστορία, ως τα απόλυτα μεταφορικά μέσα για την πόλη, δίνουν σιγά-σιγά την θέση τους στα σκούτερ. 3. Σκούτερ (scooter): Η πλέον ανερχόμενη κατηγορία δικύκλων με κύρια χαρακτηριστικά: Κινητήρας στο κέντρο κάτω από τη σέλα ή παλιότερα στο πίσω μέρος δίπλα από τον τροχό (PIAGGIO, VESPA), χρήση κυρίως σε αστικές μετακινήσεις, αυτόματο κιβώτιο, «ποδιά» μπροστά, ελεύθερος (κενός) χώρος ανάμεσα στη σέλα και τον εμπρόσθιο τροχό, τροχοί μικρότεροι των μοτοσικλετών και διάθεση αρκετών αποθηκευτικών χώρων. Ο κινητήρας είναι μονοκύλινδρος και δίχρονος στους μικρούς κυβισμούς (50 cc έως 100 cc) και τετράχρονος όταν είναι πάνω απο 150 cc. Υπάρχουν βέβαια και υλοποιήσεις με κυβισμό στα 850 cc (Gilera), όπως επίσης και με δύο κυλίνδρους. Επίσης, υπάρχουν και σκούτερ με ημιαυτόματα κιβώτια και με μεγάλους τροχούς. Η ευκολία χρήσης, το χαμηλό κέντρο βάρους, το χαμηλό ύψος της σέλας και η σχετική προστασία από τα καιρικά φαινόμενα, κατέστησαν τα σκούτερ δημοφιλέστατα σε όλες τις κατηγορίες αναβατών.

Μοτοσικλέτα

Δίτροχα για όλες τις χρήσεις Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι μοτοσικλέτες με τα κάτωθι χαρακτηριστικά: Κυβισμός από 125 cc έως 1.000 cc, μηχανικό κιβώτιο ταχυτήτων με 4 έως 7 ταχύτητες και συμπλέκτη, μετάδοση κυρίως με αλυσίδα, τηλεσκοπικό πηρούνι μπροστά και ρεζερβουάρ μπροστά από τη σέλα, δυνατότητα μεταφοράς δύο ατόμων και χρήση αστική, αναψυχής και ταξιδιού. Στις εξαιρέσεις περιλαμβάνονται πρόσφατες υλοποιήσεις ή μη, που φέρουν: αυτόματο ή ημιαυτόματο κιβώτιο, μετάδοση με ιμάντα ή άξονα, ρεζερβουάρ κάτω από τη σέλα και συστήματα αναρτήσεων όπως paralever, telelever.

Δίτροχα μεγάλου κυβισμού Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι μοτοσικλέτες με κυβισμό άνω των 1.000 cc και χρήση αναψυχής ή / και ταξιδιού. Διακρίνονται σε super sport που σχεδιάζονται αποκλειστικά για χρήση αναψυχής και επίτευξη υψηλών επιδόσεων και sport touring που προορίζονται εν μέρει και για χρήση ταξιδιού (ιδιαίτερα για μοτοτουρισμό). Αναπτύσσουν επιτάχυνση και μέση ωριαία ταχύτητα πολύ ανώτερες από αυτές των αυτοκινήτων.

Μετρό Μετρό Το Μετρό ή Μητροπολιτικός Σιδηρόδρομος είναι ένα σιδηροδρομικό σύστημα μαζικής μεταφοράς των μεγαλουπόλεων. Η λέξη είναι ελληνικής προέλευσης (αντιδάνειο: μετρό <γαλλ. métro < chemin de fer métropolitain < ελλ. μητροπολιτικός σιδηρόδρομος) και χρησιμοποιήθηκε το 1900 στο Παρίσι για πρώτη φορά σε σχέση με σιδηρόδρομο (Métro de Paris).

Ιστορία Μετρό Πράγας

Το πρώτο Μετρό που λειτούργησε ήταν το Μετρό του Λονδίνου και το πρώτο στην ηπειρωτική Ευρώπη το Μετρό της Βουδαπέστης. Στην Ελλάδα ο Σιδηρόδρομος Αθηνών Πειραιώς μετατράπηκε σε Μετρό το 1907. Η Αθήνα το 2000 απέκτησε επίσης δίκτυο υπόγειου Μετρό, με την γραμμή 2 και 3 της Αττικό Μετρό. Υπό μελέτην είναι και μία τέταρτη γραμμή. Υπό κατασκευή βρίσκεται τώρα το δεύτερο δίκτυο μετρό στην Ελλάδα, αυτό της Θεσσαλονίκης.

Δείτε επίσης • • • • • • • • • • •

Μετρό Αθήνας Μετρό Θεσσαλονίκης Μετρό Παρισιού Μετρό Πράγας Μετρό Σάο Πάολο Μετρό Βιέννης Μετρό Κοπεγχάγης Μετρό Κατάνιας Μετρό Ρότερνταμ Μετρό Σεβίλλης Μετρό Μπραζίλια

Σιδηρόδρομος Σιδηρόδρομος Σιδηρόδρομος καλείται το σύστημα μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων με τη βοήθεια τροχοφόρων οχημάτων ειδικά κατασκευασμένων για να τρέχουν επί σιδηροτροχιών. Μια χαρακτηριστική διαδρομή σιδηροδρόμου αποτελείται από δύο παράλληλες ράγες χάλυβα (ή στα παλαιότερα δίκτυα, από σίδηρο). Τα οχήματα που ταξιδεύουν στις ράγες καλούνται τραίνα, συρμοί ή αμαξοστοιχίες που διακρίνονται σε εμπορικές, επιβατηγές και στρατιωτικές. • Η τεχνική εγκατάστασης σιδηροδρομικού δικτύου ονομάζεται Σιδηροδρομική

Υποδομή Η σιδηροδρομική γραμμή αποτελείται οπό δύο χαλύβδινες σιδηροτροχιές, τοποθετημένες σε στρωτήρες. Το κατάστρωμα της γραμμής, ανάλογα με τις απαιτήσεις και τη μορφολογία του εδάφους, μπορεί να είναι σε όρυγμα ή σε επίχωμα με καταστατικές στηρίξεις. Για να κατανεμηθεί το φορτίο των συρμών στο έδαφος, οι τροχιές στερεώνονται στους στρωτήρες, που τοποθετούνται πάνω σε υποστηρίγματα από στρώμα λίθων, σε κατάλληλο πάχος. Οι στρωτήρες είναι φτιαγμένοι από ξύλο πρίνου, βελανιδιάς ή οξιάς, εμβαπτισμένο σε αντισηπτικές ουσίες. Πλάτος μιας γραμμής είναι η απόσταση μεταξύ των κεφαλών των σιδηροτροχιών.

Σιδηροτροχιές και τροφοδοσία ρεύματος του Μετρό της Αθήνας

Λειτουργούν δίκτυα με 30 περίπου διαφορετικά πλάτη από 0,600 m μέχρι 1,676 m, αλλά κανονικό εύρος θεωρείται το 1,435 m, που εφαρμόζεται στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και της Αμερικής, την Κίνα και σ' ορισμένες γραμμές της Ιαπωνίας. Για να διατηρηθεί η μεγάλη ταχύτητα και στις καμπύλες επιβάλλεται η εξωτερική γραμμή να βρίσκεται πιο ψηλά από την εσωτερική για να εξουδετερωθούν τα αποτελέσματα της φυγόκεντρης δύναμης. Η μέγιστη υπερύψωση όμως δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 22 εκ. Το υλικό κίνησης περιλαμβάνει κύρια δύο κατηγορίες: το υλικό έλξης, δηλαδή τις διάφορες κινητήριες μηχανές και το τροχαίο υλικό, δηλαδή τις επιβατικές άμαξες και τις ειδικές άμαξες, όπως οι ταχυδρομικές, οι κλινάμαξες, που σ' αυτές τα καθίσματα, με ειδικό μηχανισμό, μετατρέπονται σε κρεβάτια για τους ασθενείς, τα εστιατόρια, οι αυτοκινητάμαξες, οι φορτάμαξες, τα εμπορευματοκιβώτια κ.ά..

Σιδηρόδρομος

Ιστορία Η Δίολκος ήταν ένας 6 χλμ. μακρύς σιδηρόδρομος που μετέφερε τις βάρκες πέρα από τον Ισθμό της Κορίνθου τον 6ο αιώνα Π.Χ.. Τα φορτηγά που ωθήθηκαν από σκλάβους έτρεχαν σε αυλάκια μεσα σε μια διαδρομή ασβεστόλιθων. Η Δίολκος λειτουργουσε για πάνω από 1300 χρόνια, μέχρι το 900. Τα πρώτα βαγόνια τραβηγμένα απο αμαξες εμφανίστηκαν στην Ελλάδα, τη Μάλτα, και τα μέρη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αρχισαν στην Ευρώπη από περίπου το 1550 να λειτουργουν με την ξύλινες ράγες. Ο χρόνος γέννησης του σιδηρόδρομου δεν είναι δυνατό να Η αρχαία δίολκος καθοριστεί με ακρίβεια, γιατί η ιστορία του αρχίζει με την εφαρμογή της σιδηροτροχιάς και προχωρά μέχρι την ατμομηχανή, με την οποία ταυτίστηκε. Πρόγονος του σιδηρόδρομου είναι η ατμάμαξα που η εμφάνισή της γίνεται περίπου το 18ο αιώνα και η λειτουργία της στηρίζεται στη μετατροπή του έργου της σταθερής ατμομηχανής του Βατ σε μηχανική έλξη. Αργότερα, στις αρχές του 19ου αιώνα, δύο Άγγλοι μηχανικοί πήραν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, επειδή κατάφεραν να φτιάξουν ατμάμαξα, που εκινείτο σε σιδηροτροχιές. Το 1804, ο Τρέβιθικ, ο ένας από αυτούς, κίνησε τον πρώτο σιδηρόδρομο στη σιδηροτροχιά των ορυχείων του Μέρθαϊρ, στη νότια Ουαλία. Ένας συρμός 14 τόνων (5 βαγόνια με 5 τόνους ορυκτών και 10 άτομα) έκανε διαδρομή 16 χλμ., με ταχύτητα 8 χλμ. την ώρα. Η ατμάμαξα αυτή είχε ένα λέβητα με εσωτερική εστία, έναν οριζόντιο κύλινδρο κι έναν προθερμαντήρα του νερού τροφοδοσίας. Μετά τον πρώτο αυτό πειραματισμό υπήρξαν πολλοί που ασχολήθηκαν με το θέμα, για να κάνουν μετατροπές στο μηχανισμό έλξης, στην πρόσφυση των τροχών στις σιδηροτροχιές κ.α.. Έτσι, υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις στον τομέα μέχρι που, το 1829, ο Στέφενσον κατέρριψε το ρεκόρ ταχύτητας, με 32 χιλιόμετρα την ώρα κι η τεχνική του εφαρμόστηκε στη γραμμή Λίβερπουλ - Μάντσεστερ, που εγκαινιάστηκε το 1830. Το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας ακολούθησαν και άλλα ευρωπαϊκά κράτη και οι ΗΠΑ. Υπήρξαν, όμως, μεγάλα τεχνικά και οικονομικά προβλήματα, όπως η διάνοιξη διαβάσεων μέσα από ορεινούς όγκους, η δημιουργία θέσεων ανεφοδιασμού, η ζεύξη μεγάλων υδάτινων ρευμάτων κ.ά. Η εξάπλωση του σιδηροδρόμου έγινε κυρίως την περίοδο 1860-1910. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η εμφάνιση των αυτοκινήτων και των αεροπλάνων μετέτρεψαν την κατάσταση στον τομέα των μεταφορών. Η ραγδαία τεχνική τελειοποίηση του αυτοκινήτου περιόρισε κατά πολύ τη χρήση του σιδηρόδρομου, ώστε να συζητιέται η σκοπιμότητα της διατήρησής του. Ωστόσο, σε μεγάλες αποστάσεις και για μεγάλες ποσότητες εμπορευμάτων ο σιδηρόδρομος αποδείχθηκε αναντικατάστατος. Οι μεταφορές των εμπολέμων και στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους στηρίχθηκαν κατά κύριο λόγο στους σιδηροδρόμους. Η κίνηση των σιδηροδρόμων γινόταν αρχικά με ατμομηχανές, των οποίων η τεχνολογία βελτιωνόταν με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έγινε σαφές στις εταιρίες σιδηροδρόμων ότι το κόστος συντήρησης και λειτουργίας ήταν πολύ υψηλό. Γι' αυτό και σταδιακά οι ατμάμαξες άρχισαν να αντικαθίστανται από μηχανές έλξης ντίζελ (μια διαδικασία που, διεθνώς πλέον, έχει επονομαστεί "dieselisation"). Τη δεκαετία του '70, με την πρώτη κρίση του πετρελαίου εντάθηκαν οι προσπάθειες για την ηλεκτροκίνηση των συρμών, η οποία έχει σήμερα διεθνώς επικρατήσει, αν και σε πολλές περιοχές, σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου, η κίνηση γίνεται ακόμη με μηχανές ντίζελ. Σήμερα δεν γίνεται πλέον λόγος για παρακμή των σιδηρόδρομων, καθώς κατέχουν πρωτεύουσα θέση στην οικονομία και ολοκληρώνουν τα άλλα μεταφορικά μέσα. Μετά το 1950 άρχισε η κίνηση των συρμών και με ηλεκτρική ενέργεια, με εξαίρεση τους αστικούς σιδηροδρόμους (μετρό), οι οποίοι ήσαν εξ αρχής ηλεκτροκίνητοι.

Σιδηρόδρομος

Σήμερα Τρένα υψηλής ταχύτητας Στη διαδρομή Τόκιο - Οσάκα το Σινκανσέν λειτουργεί από το 1964 με ένα σύστημα 51 συρμών τη μέρα, με σύνολο 50.000 θέσεων. Το τρένο κινείται με ταχύτητα 200 km/h. Στην κεντρική Ευρώπη λειτουργούν τα δίκτυα τον τραίνων TGV (Γαλλία) και ICE (Γερμανία). Συνδέουν τις μεγάλες πόλεις της Γερμανίας, Γαλλίας, Ελβετίας, Αυστρίας, Βελγίου και Ολλανδίας. Συρμός TGV στο σταθμό Μονπαρνάς, Παρίσι

Σε ειδικά διαμορφωμένες γραμμές η ταχύτητα ξεπερνά τα 300 km/h.

Τρένα στις πόλεις Τις πυκνοκατοικημένες περιοχές των πόλεων εξυπηρετούν, συνήθως, τρία διαφορετικά δίκτυα λειτουργίας σιδηροδρόμων. • το Τραμ με εναέρια ηλεκτροδότηση • το Μετρό με επίγεια ηλεκτροδότηση και • ο Περιφερειακός ή Προαστιακός Σιδηρόδρομος με σύνθετη ηλεκτροδότηση. Σε πολλές επίσης πόλεις στο κόσμο απαντάται και το περιορισμένο σιδηροδρομικό σύστημα του "Τελεφερίκ". Τέτοιο υφίσταται και στην Αθήνα στο λόφο Λυκαβηττού από το 1965, το Τελεφερίκ Λυκαβηττού.

Αμαξοστοιχία του Προαστιακού Σιδηροδρόμου

Μεταφορά εμπορευμάτων Η σιδηροδρομική μεταφορά είναι μια από τις οικονομικότερες μεθόδους για μεταφορά εμπορευμάτων με εξαίρεση τη θαλάσσια. Χρησιμοποιείται ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μεταφοράς μεγάλων ποσοτήτων ορυκτών ή καυσίμων (π.χ. άνθρακα). Η μεταφορά εμπορευμάτων με σιδηρόδρομο είναι πρακτική που είναι ιδιαίτερα συνήθης στη Ρωσία αλλά και στην Αμερική, λόγω των ιδιαίτερα μεγάλων αποστάσεων στις χώρες αυτές. Το Τελεφερίκ Λυκαβηττού

Βιβλιογραφία • Β. Προφυλλίδης (1993). Σιδηροδρομική, Τόμος 1ος. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Γιαχούδη-Γιαπουλή. • Χ. Πυργίδης (2009). Συστήματα Σιδηροδρομικών Μεταφορών (Υποδομή - Τροχαίο Υλικό - Εκμετάλλευση). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζήτη. ISBN 978-960-456-155-1.

Σιδηρόδρομος

pfl:Aisebahn

Τραμ Τραμ Τραμ (ελληνικά: Τροχιόδρομος) ονομάζεται ο σιδηρόδρομος πόλης. Η λέξη είναι σκοτσέζικης προέλευσης και περιγράφει ένα μικρό σιδηρόδρομο. Αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και αντικατέστησε τους ιππήλατους σιδηροδρόμους. Περί το 1960 τα περισσότερα τραμ αντικαταστάθηκαν με λεωφορεία λόγω λειτουργικού κόστους των δικτύων. Σήμερα σχεδόν όλες οι σημαντικές μεγάλες πόλεις του κόσμου επανέφεραν ή ανέπτυξαν από την αρχή τα δίκτυα τραμ, όπως το Παρίσι και η Αθήνα. Οι λόγοι της αναγέννησης του τραμ είναι το μικρότερο λειτουργικό κόστος από τα Μετρό και οι υψηλότερες δυνατότητες μεταφοράς από τα λεωφορεία. Σε πόλεις της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας τα νέα τραμ έχουν συμβάλει στην περιβαλλοντική και τουριστική ανάπτυξη.

Τραμ PESA 120N

Στην Ελλάδα • Τραμ Αθήνας • Τραμ Πατρών • Τραμ Καλαμάτας

Ένας συρμός του Τραμ της Βιέννης

Υβριδικό αυτοκίνητο Υβριδικό αυτοκίνητο Ως υβριδικό θεωρείται το αυτοκίνητο που χρησιμοποιεί δύο ή περισσότερες διαφορετικές τεχνολογίες προκειμένου να επιτύχει την κίνησή του. Οι τεχνολογίες αυτές περιλαμβάνουν συνήθως τον κλασικό κινητήρα εσωτερικής καύσης και μια πιο "ήπια" προς το περιβάλλον τεχνολογία, συνήθως ηλεκτρικό κινητήρα, ή εναλλακτικά πνευματικό κινητήρα, βιοκαύσιμο, φυσικό αέριο κ.α. Ο ηλεκτρικός κινητήρας μπορεί να αναλαμβάνει αποκλειστικά την κίνηση του αυτοκινήτου ή να είναι απλά υποβοηθητικός όταν χρειάζεται περισσότερη ισχύς. Τα υβριδικά αυτοκίνητα θεωρούνται φιλικότερα προς το περιβάλλον, από αυτά που χρησιμοποιούν αποκλειστικά για την κίνησή τους ως καύσιμο, βενζίνη ή πετρέλαιο

Φορτηγό Φορτηγό Το φορτηγό είναι ένα όχημα για την μεταφορά εμπορευμάτων, μεγάλων και μικρών αντικειμένων καθώς και χύδην υλικών. Η λέξη χρησιμοποιείται επίσης και για πλοία που γενικά μεταφέρουν εμπορεύματα (φορτηγό πλοίο). Τα φορτηγά γενικής χρήσης ξεχωρίζονται με το μέγεθος τους (mega νταλίκα, jumbo νταλίκα, ρυμουλκούμενα, μικρά φορτηγά κ.α.), ενώ υπάρχουν και φορτηγά για την μεταφορά συγκεκριμένων εμπορευμάτων (όπως τα βυτιοφόρα). Για οδήγηση φορτηγού απαιτείται συνήθως η κατοχή επαγγελματικής άδειας κατηγορίας (στην Κύπρο: άδεια κατηγορίας ΄΄Φ΄΄).

Φορτηγό της Piaggio στην μικρότερη κατηγορια

Ρυμουλκά οχήματα Το πιο συνηθισμένο όχημα στις μεγάλες αποστάσεις είναι το (φορτηγό) ρυμουλκό όχημα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διαφορετικές περιστάσεις. Διαστάσεις / χωρητικότητα φόρτωσης - ρυμουλκά οχήματα με σκέπασμα/με μουσαμά: Μήκος: 13,60 m Πλάτος: 2,45 m - 2,50 m Ύψος: 2,50 m - 3,00 m χώροι αποθήκευσης μέχρι και 34 ευρωπαλετών βάρος φορτίου μέχρι 25 τόνους

Ρυμουλκό όχημα

Τρακτέρ Τρακτέρ Τρακτέρ ονομάζονται τα αυτοκίνητα ρυμουλκά οχήματα (συνήθως αποκλειστικά τα αγροτικά). Έχει όμως επικρατήσει σε διεθνή κλίμακα, να λέγονται τρακτέρ τα γεωργικά μηχανήματα, που προσφέρουν τεράστιες υπηρεσίες στην καλλιέργεια της γης. Κυρίως χρησιμοποιείται για την έλξη και τη μετακίνηση βαριών αντικειμένων. Αυτή τη δουλειά παλιότερα την έκαναν τα ζώα, οι ανάγκες όμως αυξήθηκαν και η πρόοδος της τεχνικής έδωσε τη δυνατότητα να καλυφθούν αυτές με πολύ καλύτερο τρόπο. Τα τρακτέρ κινούνται με ατμό, βενζίνη, πετρέλαιο και ηλεκτρισμό. Υπάρχουν τρακτέρ τροχοφόρα και αλυσσοφόρα (για τη μετακίνηση στα ανώμαλα εδάφη).

Τρακτέρ

Το τρακτέρ ήταν πραγματική επανάσταση στη μηχανική καλλιέργεια, της οποίας εξάλλου αποτελεί και βάση. Στην Ελλάδα πρωτοεμφανίστηκαν τρακτέρ το 1924. Οι περισσότερες καλλιεργητικές μηχανές, μαζί και τα τρακτέρ, εισάγονται από το εξωτερικό και ιδιαίτερα από Γερμανία, Γαλλία, Τσεχία.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Testberichte zu vielen Traktoren [1] • Deutsches Traktorenmuseum [2] • Treckerbilder [3]

Παραπομπές [1] http:/ / www. schlepper-testberichte. de [2] http:/ / www. deutsches-traktorenmuseum. de/ [3] http:/ / www. treckerwelt. de

Λεωφορείο Λεωφορείο Το λεωφορείο είναι ένα όχημα για την μαζική μεταφορά ατόμων. Η λέξη είναι μια εφεύρεση του Κοραή που την μετέφρασε από την λατινική "Omnibus". Η ορολογία χρησιμοποιείται και για το Διαστημικό Λεωφορείο της NASA. Τα λεωφορεία λειτουργούν συνήθως με κινητήρες ντίζελ ή γκαζιού, ενώ αρκετά διαδεδομένα είναι και τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (Τρόλεϊ / Trolley). Στην Ελλάδα λειτουργεί το δίκτυο υπεραστικών λεωφορείων ("πούλμαν") των ΚΤΕΛ, ενώ στα αλλα Ευρωπαϊκά κράτη η υπεραστική συγκοινωνία είναι συνήθως ο σιδηρόδρομος.

Το γνωστότερο μοντέλο λεωφορείου είναι ίσως το Routemaster του Λονδίνου.

Το πρώτο λεωφορείο κατασκευάστηκε από τον Carl Benz το 1895. Σημαντικοί κατασκευαστές λεωφορείων είναι η Σουηδική Volvo, η Γερμανική Mercedes-Benz, η Πολωνική Solaris και η Irisbus. Για πολλά χρονια, με τα αμαξοποιεία του Σαρακάκη και της Βιαμάξ υπήρχε και μία μεγάλη βιομηχανία κατασκευής λεωφορείων στην Ελλάδα. Σήμερα κατασκευάζονται λεωφορεία από την ΕΛΒΟ.

Εναέρια Μέσα Μεταφοράς

Αεροσκάφος Αεροσκάφος Το αεροσκάφος είναι ένα όχημα το οποίο μπορεί να πετάει ή να αιωρείται στον αέρα ή γενικότερο στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη. Ένα αεροσκάφος μπορεί να μένει στον αέρα ενάντια στην δύναμη της βαρύτητας είτε εξαιτίας της αρχής του Αρχιμήδη είτε εξαιτίας της άντωσης που προκαλεί ένα φτερό ή σε κάποιες περιπτώσεις από την κάθετη ώθηση από τους κινητήρες αεριώθησης. Αν και οι βαλλιστικοί πύραυλοι και οι πύραυλοι μπορούν να μετακινούνται μέσα στην ατμόσφαιρα δεν θεωρούνται Το Airbus 380 είναι το μεγαλύτερο αεροσκάφος με επιβατική χρήση αεροσκάφη διότι χρησιμοποιούν την ώθηση από τους πυραύλους αντί την αεροδυναμική ως κύριο μέσο άνωσης. Όμως, τα πυραυλοκίνητα αεροσκάφη και πύραυλοι τύπου κρουζ θεωρούνται αεροσκάφη επειδή χρησιμοποιούν την δυναμική άνωση για να μείνουν στον αέρα. Η ανθρώπινη δραστηριότητα που σχετίζεται με τα αεροσκάφη ονομάζεται αεροπορία. Τα επανδρωμένα αεροσκάφη κατευθύνονται από ένα μέσα στο αεροσκάφος πιλότο, ενώ, αντιθέτως τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατευθύνονται με τηλεχειρισμό ή με υπολογιστές που βρίσκονται πάνω στο αεροσκάφος. Ένα αεροσκάφος μπορεί να ταξινομηθεί με πολλά κριτήρια, όπως το μέσο άνωσης, η ώθηση, η χρήση και άλλα.

Αεροσκάφος

Τύποι Αεροσκαφών άνωση με ελαφρύτερα από τον αέρα αέρια Τα αεροσκάφη αυτού του τύπου βασίζονται στην αρχή του Αρχιμήδη για να «επιπλέουν» στον αέρα, όπως τα πλοία στο νερό. Χαρακτηρίζονται από τουλάχιστον μία κοιλότητα ή μπαλόνι με ένα ελαφρύ αέριο, όπως το ήλιο και το υδρογόνο ή και ζεστό αέρα.

Αερόστατο

Μοντέρνο αερόπλοιο. Σε αντίθεση με το αερόστατο, μπορεί να κατευθύνεται

βαρύτερα από τον αέρα σταθερών πτερύγων Τα αεροσκάφη αυτού του τύπου λέγονται αεροπλάνα. Ο πρόδρομος των αεροπλάνων και των αεροσκαφών αυτού του τύπου είναι ο χαρταετός. Όμως σε αντίθεση με τα αεροσκάφη σταθερών πτερύγων ο χαρταετός βασίζεται στον άνεμο και όχι προς τα εμπρός κίνηση για την παραγωγή ώθησης.

Χαρταετός, ο πρόδρομος των αεροπλάνων.

Ανεμόπτερο, ένα αεροπλάνο χωρίς μηχανή

Τα αεροσκάφη σταθερών πτερύγων πέρα από τη μέθοδο ώθησης, διαχωρίζονται και με τη διάταξη των φτερών.

Αεροσκάφος

Ένα μονόπλανο

Ένα διπλάνο, αεροσκάφος με δύο κύρια φτερά

Αεροπλάνο με φτερά τύπου δέλτα

Αεροπλάνο μεταβλητής γεωμετρίας

Ιπτάμενο πτερό, ένα αεροσκάφος χωρίς άτρακτο

Επίσης υπάρχουν αεροσκάφη που έχουν την ικανότητα να προσγειώνονται σε νερό. Αυτά χωρίζονται σε υδροπλάνα και αεράκατους, οι οποίες χρησιμοποιούν την άτρακτό τους για να προσθαλασσώνονται. Επίσης κάποια υδροπλάνα και αεράκατοι έχουν την ικανότητα να προσγειώνονται στο έδαφος και για αυτό αποκαλούνται αμφίβια αεροπλάνα. Ένα γνωστό παράδειγμα αμφίβιου αεροσκάφους είναι το Canadair CL-415.

Αμφίβιο αεροπλάνο

με ρότορα Αυτού του τύπου τα αεροσκάφη χρησιμοποιούν ένα περιστρεφόμενο ρότορα με φτερά για να παράγει ώθηση.

Αυτόγυρος, ένα αεροσκάφος με ρότορα χωρίς κινητήρα.

Ελικόπτερο

Αεροσκάφος

Ώθηση Χωρίς μηχανή Τα αεροσκάφη αυτού του τύπου δεν έχουν κινητήρα. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα αερόστατα, τα ανεμόπτερα και οι χαραταετοί.

Με μηχανή Στα ελικοφόρα αεροσκάφη, η κίνηση μεταδίδεται από τη μηχανή στην προπέλα-έλικα και εκεί μετατρέπεται σε ώθηση. Στα αεριωθούμενα αεροσκάφη, η κίνηση ωφείλεται στην απότομη εκροή αέρα από τον κινητήρα. Ο αέρας μπαίνει από την μία μεριά σε ένα θάλαμο ανάφλεξης και ωθήτε προς την αντίθετη κατεύθυνση με αυτήν της κινήσης με μεγάλη ταχύτητα παράγωντας με αυτόν τον τρόπο ώθηση. Οι κινητήρες αεριώθεσης χωρίζονται σε τουρμποτζέτ και τους πιο πρόσφατους τουρμποφάν, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθούν μετακαυστήρες για μεγαλύτερη απόδοση.

Δείτε επίσης • αερόστατο • αεροπλάνο • ελικόπτερο • πύραυλος

Αεροπλάνο Αεροπλάνο Το αεροπλάνο είναι ένα αεροσκάφος (πτητική συσκευή) βαρύτερη από τον αέρα, (σε αντίθεση με το αερόστατο), με ακίνητες πτέρυγες, (σε αντίθεση με το ελικόπτερο), υπό τις οποίες εκ της ταχύτητας που αναπτύσσει δημιουργείται δύναμη άντωσης, που κρατά αυτή στον αέρα. Η κίνηση προς τα εμπρός επιτυγχάνεται με την προωθητική δύναμη του κινητήρα, ελικοφόρου ή στροβιλοκινητήρα. Χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ανθρώπων και εμπορευμάτων, σε ειρηνικούς αλλά και πολεμικούς σκοπούς. Το αεροπλάνο άρχισε να χρησιμοποιείται από τον 20ο αιώνα, αλλά η ιδέα να πετάξει στον αέρα ο άνθρωπος είναι πολύ παλιά. Σ' όλους τους αρχαίους πολιτισμούς (Κίνας, Ινδίας, Αιγύπτου) υπάρχουν εικόνες φτερωτών ανθρώπων. Είναι επίσης γνωστός ο μύθος για το ζωγράφο, γλύπτη και αρχιτέκτονα Δαίδαλο και το γιο του Ίκαρο που πέταξαν με φτερά φτιαγμένα από το Δαίδαλο. Κατά την γνωστή ιστορία έγιναν πολλές απόπειρες κατασκευής πτητικών συσκευών. Χαρταετοί χρησιμοποιήθηκαν για πολεμικούς σκοπούς από πολλούς λαούς στην αρχαιότητα και στο μεσαίωνα. Για πολλούς αιώνες ο άνθρωπος προσπάθησε, χωρίς επιτυχία όμως, να χρησιμοποιήσει τη μυϊκή του δύναμη, για να πετάξει. Ο Ιταλός ζωγράφος, σοφός και μηχανικός Λεονάρντο Ντα Βίντσι, που έζησε το 15ο και αρχές 16ου αιώνα, προσπάθησε για πρώτη φορά να στηρίξει θεωρητικά τη δυνατότητα κατασκευής πτητικής συσκευής, με βάση την προσεκτική μελέτη του τρόπου πτήσης των πουλιών. Ο Λεονάρντο σχεδίασε πτητικές συσκευές που κινούνταν με τη βοήθεια της μυϊκής δύναμης του ανθρώπου, καθώς και ένα πρότυπο ελικόπτερο με μηχανική κίνηση. Το 17ο αιώνα ο Ιταλός Τζιοβάνι Μπορέλι και ο Άγγλος Ρ. Γκουκ κατάληξαν σ' ένα σοβαρό, αν και αρνητικό αποτέλεσμα. Είπαν ότι δεν είναι δυνατή η πτήση του ανθρώπου με τη χρήση μόνο της μυϊκής δύναμης καθώς, προκειμένου να πετάξει αυτόνομα, ο άνθρωπος θα έπρεπε να έχει πολλαπλάσιο μυϊκό όγκο. Απόδειξαν έτσι θεωρητικά πως, για να κατασκευαστεί συσκευή πιο βαριά από τον αέρα που να πετά, χρειάζεται οπωσδήποτε κινητήρας. Όταν εφευρέθηκε η ατμομηχανή το 18ο αιώνα και ιδιαίτερα όταν τελειοποιήθηκε το 19ο αιώνα, έγιναν πολλές απόπειρες να κατασκευαστεί ατμοκίνητη πτητική συσκευή. Έτσι, το 19ο αιώνα κατασκευάστηκε το πρώτο αεροπλάνο από το Ρώσο εφευρέτη Α.Φ. Μοζάισκη. Η συσκευή έκανε μικρή πτήση. Αργότερα, στο τέλος του αιώνα, ο Χ. Μαξίμ στην Αγγλία έκαμε δοκιμή αεροπλάνου με ατμομηχανή, αλλά στην πρώτη απόπειρα να αποσπαστεί από το έδαφος η μηχανή έπαθε βλάβη. Γενικά η ατμομηχανή, με τις διαστάσεις και το βάρος που είχε δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις μιας πτητικής συσκευής και έτσι, μόνο στο τέλος του 19ου αιώνα, όταν αναπτύχθηκαν κινητήρες εσωτερικής καύσης, μπόρεσε να επιτευχθεί κατασκευή αεροπλάνου ικανού για πτήση. Έτσι, οι αδελφοί Ράιτ (εφευρέτες και αεροπόροι) κατάφεραν να κατασκευάσουν αεροπλάνο που να επιτυγχάνει σταθερή πτήση και μάλιστα με επιβάτη. Διαβλέποντας τη στρατηγική του σημασία, πολλές κυβερνήσεις ανέπτυξαν το αεροπλάνο κυρίως για στρατιωτική χρήση, ιδιαίτερα κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το αεροπλάνο χρησιμοποιήθηκε σε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, στη διάρκεια του οποίου αναπτύχθηκαν πολύ τα καταδιωκτικά και τα βομβαρδιστικά. Στο τέλος του πολέμου οι Γερμανοί κατασκεύασαν αεροπλάνο με στροβιλοκινητήρα. Μετά τον πόλεμο κατασκευάστηκαν τα πυραυλοκίνητα αεροπλάνα.

Αεροπλάνο

Περιγραφή του αντικειμένου Το αεροπλάνο αποτελείται βασικά από 3 μέρη που διαφέρουν στη μορφή και στον προορισμό τους. Αυτά είναι: • το κύριο σώμα του αεροπλάνου που λέγεται σκάφος • το σύστημα προώθησης και • ο μηχανικός εξοπλισμός. Το σκάφος αποτελεί τον κορμό του αεροπλάνου και αποτελείται από 2 μέρη: τις πτέρυγες και την άτρακτο. Οι πτέρυγες είναι σταθερά συνδεμένες με την άτρακτο και σ' αυτό ακριβώς διαφέρει από το ελικόπτερο, που σ' αυτό τα πτερύγιά του κινούνται. Εφοδιασμος ενος αεροσκάφους Airbus A300 Ανάλογα με τον αριθμό των πτερύγων, τα αεροπλάνα ονομάζονται μονοπτέρυγα, διπτέρυγα, πολυπτέρυγα. Τα κλασικά αεροπλάνα, επειδή παρουσιάζουν αστάθεια στην πτήση, χρησιμοποιούν βοηθητικές πτερυγικές επιφάνειες στην πίσω άκρη της ατράκτου. Αυτές αποτελούνται από τις οριζόντιες σταθερές πτέρυγες που δίνουν ευστάθεια, για να μην αναποδογυρίσει το αεροπλάνο και τις κάθετες σταθερές για να μη γυρίζει γύρω - γύρω. Η άτρακτος, όπως το λέει και το όνομά της, έχει σχήμα ατρακτοειδές και αποτελεί το βασικό τμήμα του σκάφους, στο οποίο προσαρμόζονται και οι πτέρυγες. Στο μπροστινό μέρος της ατράκτου υπάρχει ο θάλαμος χειρισμού και το μεγαλύτερο μέρος της χρησιμοποιείται για επιβάτες ή εμπορεύματα, αν το αεροπλάνο είναι μεταφορικό ή για αμυντικό ή επιθετικό εξοπλισμό, αν είναι πολεμικό. Το προωθητικό σύστημα είναι, είτε η έλικα στα πιο παλιά αεροπλάνα είτε ο κινητήρας τζετ (στροβιλοαντιδραστήρας) στα πιο καινούρια. Ο δεύτερος χρησιμοποιείται στα αεροπλάνα που θέλουν να έχουν μεγάλες ταχύτητες, γιατί η απόδοση της έλικας ελαττώνεται, όταν η ταχύτητα είναι πάνω από 700 χλμ. την ώρα. Ο μηχανικός εξοπλισμός αποτελείται από τα εξαρτήματα που βοηθούν στην οδήγηση του αεροπλάνου από τις συσκευές κλιματισμού και διατήρησης σταθερής πίεσης μέσα στην άτρακτο. Επίσης εδώ περιλαμβάνονται το ταχύμετρο, ο αυτόματος χειριστής (πιλότος), οι εγκαταστάσεις ραδιοτηλεφωνίας και ραδιοεντοπισμού, το σύστημα προσγείωσης, οι γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος, οι επιπλώσεις των θαλάμων κλπ.

Ταχύτητα αεροπλάνων Σαν χαρακτηριστικό μέτρο στις ταχύτητες των αεροπλάνων είναι ο αριθμός Μαχ. Αυτός είναι το κλάσμα: Μ=ταχύτητα του αεροπλάνου / ταχύτητα του ήχου. Όταν το Μ είναι μικρότερο από 1, έχουμε τις υποηχητικές ταχύτητες, όταν Μ=1, έχουμε τις ηχητικές του ήχου.

Είδη αεροπλάνων Τα αεροπλάνα, ανάλογα με τον προορισμό τους, διακρίνονται σε πολιτικά και στρατιωτικά. Επίσης ανάλογα με το είδος των οργάνων προσγείωσης σε αεροπλάνα και υδροπλάνα, ανάλογα με τις μορφές του προωθητικού συστήματος σε 'ελικοφόρα και αεριωθούμενα'. Επίσης ένας άλλος διαχωρισμός είναι ανάλογος με τη χρήσης τους, έτσι υπάρχουν αεροσκάφη εκπαιδευτικά, περιπολικά, ψεκαστικά, πυροσβεστικά, μαχητικά, μεταγωγικά, κατασκοπευτικά κλπ. Επίσης υπάρχουν και αεροπλάνα νοσοκομειακά με ειδικά διαρρυθμισμένο χώρο για άμεση εξυπηρέτηση, που όμως δεν είναι τόσο πρακτικά όσο τα ελικόπτερα, γιατί χρειάζονται ειδικό χώρο προσγείωσης (αεροδρόμια).

Αεροπλάνο Τα επιβατικά αεροπλάνα έφτασαν στον υψηλότερο ίσως βαθμό εξέλιξής τους με την κατασκευή του υπερηχητικού αεροπλάνου Κονκόρντ από τη γαλλική και βρετανική αεροπορική βιομηχανία, που μπορούσε να μεταφέρει 128 επιβάτες με ταχύτητα 2.170 χλμ. την ώρα. Το μήκος του είναι 61,66 μ. το ύψος του 12,19 μ. και μπορεί ν' ανέβει στα 15- 18.000 μ.

Παραπομπές [1] http:/ / www. livepedia. gr/ index. php?title=αεροπλάνο& action=history

Ελικόπτερο Ελικόπτερο Ελικόπτερο (έλιξ + πτερόν) ονομάζεται το αεροσκάφος το οποίο, για την ανύψωσή του από το έδαφος και τη διατήρησή σου σε πτήση, κάνει χρήση ενός ή περισσότερων οριζόντιων (ή σχεδόν οριζόντιων) στροφείων (ελίκων). Οι κύριες διαφορές του από το αεροπλάνο είναι ότι αφ' ενός το μέσο που παρέχει την άντωση είναι κινούμενο (τα πτερύγια του στροφείου), σε αντίθεση με το αεροπλάνο που έχει σταθερά πτερύγια, και αφ' ετέρου ότι για την ανύψωσή και πτήση του δεν απαιτείται οριζόντια κίνηση, όπως στην πλειονότητα των αεροπλάνων. Το ελικόπτερο Bell 206 του LAPD Έχει, επίσης τη δυνατότητα να κινείται προς κάθε κατεύθυνση, σε αντίθεση με το αεροπλάνο που κινείται μόνο προς τα εμπρός, και ακόμα μπορεί να αιωρείται (σχεδόν) ακίνητο στον αέρα. Οι ιδιότητές του αυτές το καθιστούν αναντικατάστατο ως μέσο εναέριας μεταφοράς σε περιορισμένους χώρους όπου η δυνατότητα ελιγμών είναι μικρή, ή σε απομακρυσμένους τόπους όπου η κατασκευή αεροδρομίων δεν είναι εφικτή.

Θαλάσσιες μεταφορές

Αεροπλανοφόρο Αεροπλανοφόρο Το αεροπλανοφόρο είναι σχετικά ένας σύγχρονος τύπος πολεμικού πλοίου, ειδικά κατασκευασμένο για την μεταφορά, απονήωση και προσνήωση πολεμικών αεροπλάνων. Ουσιαστικά είναι ένα πλωτό στρατιωτικό αεροδρόμιο, που προσφέρει επίσης και επισκευές επιπέδου πίστας (επιπέδου 1) στα αεροσκάφη που μεταφέρει.΄

Περιγραφή Το αεροπλανοφόρο αποτελεί σήμερα επιχειρησιακά τη ναυαρχίδα ενός στόλου. Οι ανάγκες για φιλοξενία αεροσκαφών οδήγησαν ναυπηγικά τα πλοία αυτά να είναι συνήθως δυσανάλογα μεγάλα σε σχέση με τις υπόλοιπες ναυτικές μονάδες (πολεμικά πλοία). Ένα αεροπλανοφόρο μπορεί να έχει από 180 εώς 300+ μέτρα μέγιστο μήκος, πλάτος 30 εώς 70 μέτρα (μέγιστο πλάτος καταστρώματος πτήσης), και εκτόπισμα από 15.000 εώς 100.000 τόνους. Τα κύρια μέρη που ξεχωρίζουν ένα αεροπλανοφόρο από άλλο πλοίο επιφανείας είναι:

Κατάπλους του A/C "Κονστελέσιον" στο Σίδνεϊ.

• Το μεγάλο, επίπεδο και κατάληλλα εξοπλισμένο κατάστρωμα πτήσης, που χρησιμεύει στις επιχειρήσεις και για σύντομη στάθμευση των αεροσκαφών πρίν και μετά την πτήση τους. • Το επίσης μεγάλο κατάστρωμα υποστέγου, ακριβώς κάτω από το κατάστρωμα πτήσης, το οποίο χρησιμεύει στις επισκευές, Το "νησί", η μόνη υπερκατασκευή ενός αεροπλανοφόρου επιθεωρήσεις, την μακροχρόνια στάθμευση και τον αρχικό εξοπλισμό των αεροσκαφών. • Την μοναδική, μικρή υπερυψωμένη υπερκατασκευή, επονομαζόμενη και "νησί", στο οποίο βρίσκονται μόνο ελάχιστα κρίσιμα κέντρα για τις επιχειρήσεις του πλοίου (γέφυρα, τηλεπικοινωνίες κλπ.)

Αεροπλανοφόρο

Αποκλίνον κατάστρωμα Η πλειοψηφία αυτών των σχεδιασμών διαθέτει το λεγόμενο angled flight deck, όπου ο διάδρομος προσγείωσης τοποθετείται διαγώνια στο κατάστρωμα πτήσης, με τις άκρες του να συμπίπτουν με κάποια άκρη του πλοίου, έτσι ώστε η Παρουσίαση του angled flight deck περιοχή των καταπελτών να βρίσκεται εντελώς εκτός αυτού. Αυτό γίνεται για να διευκολυνθεί η γρήγορη αποστολή και ανάκτηση αεροσκαφών, σε όλες τις συνθήκες, καιρικές η καταστρώματος. Επιτρέπει σε αεροσκάφη να είναι έτοιμα στους καταπέλτες για εκτόξευση, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης με ένα αεροσκάφος το οποίο προσγνηώνεται ταυτόχρονα, και το οποίο μπορεί να μην σταματήσει για διάφορους λόγους. Παλιότεροι σχεδιασμοί, όπως τα χρησιμοποιούμενα στον Β' ΠΠ. αεροπλανοφόρα είχαν "κοινούς" χώρους τον διάδρομο από-προσνήωσης.

Είδη αεροπλανοφόρων Η μεταφορά μεταξύ των δύο καταστρωμάτων γίνεται με σύστημα ανελκυστήρων. Λόγω του μικρού σχετικά μήκους του διαδρόμου, οι διάφορες τεχνικές που ακολουθούνται απο-προσνήωσης είναι αυτές βάσει των οποίων τα αεροπλανοφόρα κατατάσσονται επιχειρησιακά, σε ειδικές κατηγορίες οι οποίες και είναι:

Κατηγορία CATOBAR Τα αεροπλανοφόρα τύπου CATOBAR (Catapult Assisted Take-Off But ARrested landing) χρησιμοποιούν ένα σύστημα ατμοπροωθούμενων ή ηλεκτρικών καταπελτών τα οποία υποβοηθούν το αεροσκάφος να φτάσει στην απαραίτητη ταχύτητα απονήωσης. Για την προσνήωση, χρησιμοποιείται ένα σύστημα σύλληψης των αεροσκαφών, τα οποία φέρουν γάντζους, και οι οποίοι συγκρατώνται κατά την προσνήωση από συρματόσχοινα απλωμένα στο κατάστρωμα πτήσης. Στον ριναίο τροχό διακρίνεται συνδεδεμένος ο

Τα μεγαλύτερα αεροπλανοφόρα του κόσμου, όπως κλάσης Νίμιτς ατμοκίνητος καταπέλτης και Εντερπραϊζ των ΗΠΑ, είναι αυτού του τύπου, και στην πλειοψηφία τους χρησιμοποιούν ατμοπροωθούμενους καταπέλτες, κυρίως λόγω της παλαιότητας της κατασκευής τους. Τα νέα αεροπλανοφόρα κλάσης Charles de Gaulle του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού είναι επίσης τέτοιας τεχνοτροπίας, όπως και τα μελλοντικά αεροπλανοφόρα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Κατηγορία STOBAR Το ακρωνύμιο σημαίνει Short Take=Off But ARrested landing και χρησιμοποιείται μόνο σε ένα αεροπλανοφόρο στον κόσμο, το ρωσικό "Ναύαρχος Κουζνέτσοφ". Εδώ δεν γίνεται χρήση καταπελτών, αλλά τα αεροσκάφη αφήνονται να απονηωθούν με την ώση μόνο των κινητήρων τους, και με τη βοήθεια μιας ναυπηγικής ανύψωσης του πρωραίου άκρου του καταστρώματος πτήσης (ski-jump). Η μέθοδος angled flight deck χρησιμοποιείται και σε αυτόν τον σχεδιασμό, όμως λιγότερο αποτελεσματικά καθώς η διαδρομή για απονήωση είναι μεγαλύτερη. Η προσνήωση γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως στα αεροπλανοφόρα τύπου CATOBAR.

Αεροπλανοφόρο

Ένα μεγάλο μειονέκτημα αυτού του σχεδιασμού σε σχέση με τους άλλους, είναι ότι τα αεροπλάνα δεν μπορούν να φέρουν βαρύτερα φορτία, όπως βόμβες και pods, παρά μόνο πυραύλους αέρος-αέρος. Το "Κουζνέτσοφ" ναυπηγήθκε στα μέσα της δεκαετίας του '80 όχι για να αποτελέσει μια απειλή για τα αντίπαλα αεροπλανοφόρα, ή για να διεξάγει επιχειρήσεις τέτοιου εύρους, όπως τα αεροπλανοφόρα του NATO, αλλά για να παρέχει αεροπορική κάλυψη στα υποβρύχια του Ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού. Έτσι επιλέχθηκε αυτός ο φτηνότερος και απλούστερος σχεδιασμός.

Κατηγορία STOVL Τα αεροπλανοφόρα τύπου STOVL (Short Take-Off and Vertical Landing) είναι κυρίως μικρότερης κλίμακας αεροπλανοφόρα που θυμίζουν περισσότερο ελικοπτεροφόρα σε σχήμα Τα συρματόσχοινα χρησιμοποιούμενα για τη σύλληψη του αεροσκάφους και δυνατότητες. Είναι μια μέση κατηγορία, που φέρει ένα μείγμα ειδικών αεροσκαφών (πχ. BAe Harrier II) και κανονικών ελικοπτέρων. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί η κλάση Invincible του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως επίσης και τα αεροπλανοφόρα της Ιταλίας, της Ινδίας και της Ταϊλάνδης. Σε αυτόν τον σχεδιασμό, δεν χρησιμοποιείται το angled flight deck, αφού οι προσνηώσεις δεν γίνονται με μεγάλες ταχύτητες και σύστημα συρματόσχοινων, αλλά τα αεροπλάνα φέρουν ακροφύσια κατευθυνόμενης ώσης, τα οποία τα υποβοηθούν να προσνηώνονται με σχεδόν μηδενική ταχύτητα, κάτακόρυφα στο κατάστρωμα πτήσης. Χρησιμοποιείται εντούτοις το ski jump, το οποίο, σε συνδυασμό με τον ειδικό σχεδιασμό των αεροπλάνων, τα βοηθά να φέρουν και φορτία όπως βόμβες. Η απονήωση γίνεται με ίδιο τρόπο όπως στα αεροπλανοφόρα STOBAR, με τη διαφορά ότι η κατευθυνόμενη ώση των αεροπλάνων μπορεί να βοηθήσει το αεροπλάνο να αναπτύσσει ταχύτητα και παράλληλα να αντικαθιστά μέρος της άντωσης που δεν μπορούν να παρέχουν τα φτερά στις χαμηλές ταχύτητες.

Αεροπλανοφόρο

Ιστορία Στα πρώτα αεροπλανοφόρα η ασφαλής απονήωση αεροσκαφών, που απαιτούσε αρκετό μήκος διαδρόμου, γινόταν πάντα με ταχύτητα πλοίου την μεγίστη δυνατή και "κόντρα" στον άνεμο προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες αεροδυναμικές συνθήκες. Τα πρώτα πλοία της κατηγορίας αυτής κατασκευάστηκαν (στη πραγματικότητα μετασκευάστηκαν) από το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό καθώς και από το Αμερικανικό αμέσως μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν συνήθως πλοία θωρηκτά ή μεγάλα εύδρομα που τους είχε αφαιρεθεί μεγάλο μέρος των To A/C "Κονστελέσιον" πλήρες φόρτου Α/Φ. "ον ντεκ" υπερκατασκευών με το υφιστάμενο σ΄ αυτά βαρύ πυροβολικό τους φέροντας αντ' αυτών νέο "κατάστρωμα πτήσεων" υπεράνω του κυρίου καταστρώματος. Αργότερα λόγω της αυξανόμενης σημασίας του αεροπλάνου ως πολεμικό όπλο στον κατά θάλασσα πόλεμο άρχισαν και οι μεγάλοι ναυτικοί στόλοι (σχηματισμοί) να ενισχύονται με αεροπλανοφόρα από αρχική κατασκευή (ναυπήγηση) αφού θα έπρεπε να εξυπηρετούν ανάγκες ναυτικών αεροπορικών βάσεων με επαρκή μέσα συντήρησης, επισκευής, εφοδιασμού, ενδιαίτησης προσωπικού κ.λπ. Η σημασία του αεροπλανοφόρου καταδείχθηκε κυρίως στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και κυρίως σ' εκείνον του Ειρηνικού Ωκεανού όπου και αναδείχθηκε ανώτερο του θωρηκτού, με αποτέλεσμα βαθμηδόν να το υποσκελίσει. Έτσι στη ναυτική τακτική ενώ μέχρι τον Α΄ Π.Π. οι στόλοι παρουσίαζαν πολυάριθμες μοίρες θωρηκτών που αποτελούσαν και τον "πυρήνα" των πλοίων μάχης, στο Β΄ Π.Π. (1939-1945) η ναυτική τακτική διαμορφώνεται σε παράταξη μικρότερων ομάδων πλοίων που ονομάσθηκαν "δυνάμεις επιχειρήσεων" (ναυτικές). Κάθε τέτοια δύναμη συγκροτούνταν και με κάποιο αριθμό αεροπλανοφόρων καθώς και με κάποια θωρηκτά ή καταδρομικά που ουσιαστικά αποτελούσαν τους φρουρούς «επιφανείας» αυτών των αεροπλανοφόρων. Έτσι η αύξηση της επιχειρησιακής σημασίας αυτών (στην περίοδο Β΄ Π.Π.) οδήγησε σε επιμέρους κατηγορίας αυτού του τύπου όπως κατά αρχικές ονομασίες: • Βαρέα αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος 30.000 τόνων με δυνατότητα μεταφοράς 130 Α/Φ. (Οι ΗΠΑ διέθεταν 3 τύπου "Ρούσβελτ" και η Αγγλία ένα (το "Αρκ Ρόαγιαλ"). • Μέσα αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος 20.000 - 27.000 τόνων, με 90 Α/Φ • Ελαφρά αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος λιγότερο από 20.000 τόνων και δυνατότητα μεταφοράς μέχρι 50 Α/Φ • Αεροπλανοφόρα συνοδείας: Που ήταν κυρίως μετασκευασμένα φορτηγά περιορισμένων δυνατοτήτων για κάλυψη νηοπομπών. Μετασκευάσθηκαν περίπου 100.

Αεροπλανοφόρο

Iστορικά στοιχεία • Από την έναρξη του πολέμου το 1939 η Βρετανία είχε 7, οι ΗΠΑ 6, η Ιαπωνία 6 και η Γαλλία 1 σκάφος. Τα δε βρετανικά αεροπλανοφόρα βυθίστηκαν σχεδόν όλα κατά τα τρία πρώτα έτη του πολέμου με την ακόλουθη σειρά: το "Κουράτζεους" (17 Σεπτεμβρίου 1939), το "Γκλόριους" (Ιούνιος 1940), το "Ιλλούστριους", (Ιανουάριος 1941), το "Αρκ Ρόαγιαλ", (14 Νοεμβρίου 1941), ο "Ερμής", (7 Απριλίου] 1942), και το "Ηγκλ" (6 Αυγούστου 1942). Οι ΗΠΑ απώλεσαν το "Λέξινγκτον" στην αεροναυμαχία των Κοραλλίων (Μάιος 1942), το "Γιόρκταουν" στην αεροναυμαχία του Μιντγουαίη (7 Ιουνίου 1942) και το "Γουάσπ" (15 Σεπτεμβρίου 1942). Οι Ιάπωνες απώλεσαν το ένα στη ναυμαχία των Κοραλλίων και άλλα 4 στη ναυμαχία του Μιντγουαίη (1942). Αντίθετα, το Γερμανικό πολεμικό ναυτικό δε διέθετε αεροπλανοφόρα, αν και είχε προγραμματιστεί και ξεκινήσει η κατασκευή μερικών. • Το 1947 οι ΗΠΑ διέθεταν 27 αεροπλανοφόρα και 2 υπό ναυπήγηση. Η Μεγάλη Βρετανία είχε 12 και η Γαλλία 1. Μετασκευασμένα (συνοδείας) οι ΗΠΑ είχαν 79, η Αγγλία 2, η Γαλλία 1 και η Ολλανδία 1. • Στις 24 Σεπτεμβρίου 1960, το πρώτο πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο στον κόσμο, το USS Enterprise (αρχικά CVA(N)-65, μετέπειτα CVN-65) καθελκύεται από το ναυπηγείο Newport News Shipbuilding and Drudock Co. Η τοποθέτηση πυρηνικών αντιδραστήρων για την παραγωγή ενέργειας σε πλοία επιφανείας, άλλαξε δραστικά τον ήδη κρίσιμο ρόλο του αεροπλανοφόρου στην ναυτική τακτική. Πλέον τα αεροπλανοφόρα ήταν δυνατό να γίνουν πολύ μεγαλύτερα (κάτι που συνέβη με την κλάση Νίμιτς), και να παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στις θέσεις τους, κυρίως λόγω των μικρότερων αναγκών για ανεφοδιασμό, ο οποίος πλέον γίνεται μόνο για οπλισμό και καύσιμα των αεροσκαφών, και αναλώσιμα για το πλήρωμα.

Ενεργά αεροπλανοφόρα Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Κλάση Kitty Hawk • USS Kitty Hawk (CV 63) Κλάση Enterprise • USS Enterprise (CVN 65) Κλάση Nimitz • • • • • • • • • •

USS Nimitz (CVN 68) USS Dwight D. Eisenhower (CVN 69) USS Carl Vinson (CVN 70) USS Theodore Roosevelt (CVN 71) USS Abraham Lincoln (CVN 72) USS George Washington (CVN 73) USS John C. Stennis (CVN 74) USS Harry S. Truman (CVN 75) USS Ronald Reagan (CVN 76) USS George H. W. Bush (CVN 77) (υπό κατασκευή)

Κλάση Gerald R. Ford (μελλοντικά) • USS Gerald R. Ford (CVN-78) (υπό μελέτη) • CVN-79 (υπό μελέτη - αναμένεται το 2018) • CVN-80 (υπό μελέτη - αναμένεται το 2021)

Αεροπλανοφόρο

Ηνωμένο Βασίλειο Κλάση Invincible • HMS Invincible (RO5) • HMS Illustrius (R06) • HMS Ark Royal (R07) Κλάση Queen Elizabeth' (μελλοντικά) • HMS Queen Elizabeth (υπό μελέτη - αναμένεται το 2014) • HMS Prince of Wales (υπό μελέτη - αναμένεται το 2016)

Λοιπά κράτη: • • • • • •

Charles de Gaulle (R 91) - Γαλλία Giussepe Garibaldi (551) - Ιταλία Principe de Asturias (R-11) - Ισπανία Juan Carlos I (LHD1) - Ισπανία (υπό κατασκευή) Адмирал флота Советского Союза Кузнецов - Ρωσία INS Vikramaditya - Ινδία (υπό κατασκευή)

• HTMS Chakri Naruebet - Ταϊλάνδη

Δείτε σχετικά • Ελικοπτεροφόρο • Ναυτική Αεροπορία

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι • Κατάλογος και πληροφορίες για όλα τα αεροπλανοφόρα, ιστορικά και σύγχρονα [1] • Πληροφορίες για τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα από την ιστοσελίδα του United States Navy [2] • Πληροφορίες για τα βρετανικά αεροπλανοφόρα από την ιστοσελίδα του Royal Navy [3]

Παραπομπές [1] http:/ / www. hazegray. org/ navhist/ carriers/ [2] http:/ / www. navy. mil/ navydata/ ships/ carriers/ carriers. asp [3] http:/ / www. royal-navy. mod. uk/ server/ show/ nav. 1245

Γάιτα Γάιτα Γάιτα λεγόταν παλιά μικρό ιδιότυπο ξύλινο ιστιοφόρο σκάφος που η ναυπήγησή του φέρεται να ξεκίνησε στα παράλια της Μικράς Ασίας. Το σκάφος αυτό χρησιμοποιούνταν κυρίως για διαπορθμεύσεις παράλιων περιοχών που μεσολαβούσαν βραχώδεις ακτές, χωρίς οδική σύνδεση μεταξύ τους. Γάιτες αναπτύχθηκαν κυρίως στο κόλπο της Σμύρνης και βεβαίως στη Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα γάιτες χρησιμοποιήθηκαν κυρίως στη Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, στο Λακωνικό κόλπο και ελάχιστα στον Αργοσαρωνικό. Ήταν σκάφη πολύ χαμηλά με μικρό βύθισμα και μικρού σχετικά πλάτους που τους έδινε μια σχετική ταχύτητα αλλά με ελάχιστες άλλες αξιώσεις και για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνταν σε υπήνεμους πάντα κόλπους. • Οι Τούρκοι αποκαλούν τη γάιτα "κουρίτ", (κουρίτα)

Πηγές • Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου τ.4ος, σ.925

Γόνδολα Γόνδολα Η Γόνδολα (Gondola) αποτελεί σήμερα ιδιαίτερο τύπο ελαφρού σκάφους, λέμβου, γενικού μήκους περίπου 10 μέτρων γνωστό από τους χρόνους της Ενετικής Δημοκρατίας και που διατηρείται ως πορθμείο γενικής χρήσης στη Βενετία. Ιδιότυπη χαρακτηρίζεται η πλώρη της γόνδολας που υψώνεται κάθετα ως ακροστύλιο σχήματος S και που θυμίζει αμυδρά τον «χηνίσκο» των αρχαίων τριήρεων έχοντας το άνω άκρο στραμμένο προς τα έξω του σκάφους. Επίσης ιδιότυπος είναι και ο θαλαμίσκος στο κέντρο καλούμενος «καπονέρα» (caponera) ή «φέλτζα» (felza) επενδυμένος με σκουρόχρωμο ύφασμα έχοντας εγκάρσια φαρδύ κάθισμα σχήματος ανάκλιντρου καθώς και πλευρικά πτυσσόμενα καθίσματα.

Γόνδολα

Η Γόνδολα κινείται (ελαύνεται) από ένα ή (σπανιότερα) δύο γονδολιέρηδες που δεν κωπηλατούν ούτε ουραδίζουν αλλά χρησιμοποιώντας την κώπη, όπως το σάρωθρο (σκούπα), την βυθίζουν στο νερό και σπρώχνουν προς τα πίσω, ακριβώς όπως οι νέγροι τις πιρόγες τους, ή αβαράροντας στο βυθό. Με τον τρόπο αυτό οι γόνδολες κινούνται με κάποια ασφαλή ταχύτητα ανάλογη του υφιστάμενου χώρου. Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι η γόνδολα είναι το μοναδικό σκάφος στη ναυπηγική που δεν ακολουθεί ταυτόσημη κατά πλευρά ομοιομορφία, ακριβώς επειδή στη μία πρυμναία πλευρά στέκεται ο γονδολιέρης και χειρίζεται τη κώπη (κουπί). Ιστορία Το όνομά της οφείλεται στην αρχαία ελληνική λέξη «κόνδυ» που σημαίνει ποτήρι. Στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία αυτή που σήμερα λέγεται γόνδολα αποτελούσε ευρείας χρήσης σκάφος των κατοίκων στη Κωνσταντινούπολη, που τότε εκ του αρχαίου «κόνδυ» λεγόταν «κουντελάδα». Οι Βενετοί στη συνέχεια μετέφεραν τον τύπο αυτό στη πόλη τους και από κουντελάδα το ονόμασαν Κόντελα για να καταλήξει στο Γόνδολα (Gondola).

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο Ως Ιστιοφόρο χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε σκάφος ή πλωτό ναυπήγημα που αποκλειστικό μέσο πρόωσής του έχει την αιολική ενέργεια (τον άνεμο) επί των ιστίων του (πανιά) τα οποία και φέρει, εξ ου και η ονομασία του. Αποτελεί τη 2η εξελικτική βασική κατηγορία τύπων πλοίων, μετά το "κωπήλατο" και πριν από το "μηχανοκίνητο" (ατμόπλοιο).

Προσδιορισμός Σήμερα σύμφωνα με τον υφιστάμενο Διεθνή Κανονισμό Αποφυγής Συγκρούσεως στη θάλασσα (ΔΚΑΣ) ιστιοφόρο - μηχανοκίνητο σκάφος που κινείται με τη φερόμενη βοηθητική μηχανή του, (σε άπνοια, ή σε αντιμονές, ή σε εκτέλεση αναστροφών, για τις οποίες η επιτυχία χωρίς τη μηχανή του θα ήταν αμφίβολη), παύει να θεωρείται ιστιοφόρο, αλλά μηχανοκίνητο, χωρίς δηλαδή το προνόμιο της προτεραιότητας. Γενικά τα ιστιοφόρα λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων ευελιξίας τους, στην αλλαγή πορειών, διατηρούν προτεραιότητα σε τυχόν διασταύρωση της πορείας τους με άλλα μηχανοκίνητα πλοία, και ειδικότερα εντός διαύλων , εισόδων - εξόδων λιμένων κ.λπ., όπου ο χώρος εντείνει ακόμη περισσότερο αυτή την αδυναμία. • Σημειώνεται ότι παλαιότερα τα μηχανοκίνητα ιστιοφόρα λεγόμενα και αμφικίνητα, του άλλοτε ναυτικού, καθώς και τα πρώτα ατμοκίνητα ιστιοφόρα δεν θεωρούνταν ιστιοφόρα έστω κι αν η μηχανή τους αποτελούσε βοηθητικό μέσον της πρόωσής τους.

Εξέλιξη Τα ιστιοφόρα σε αντίθεση με τα μηχανοκίνητα (ατμόπλοια) χρειάστηκαν πολλούς αιώνες για την εξέλιξή τους προκειμένου να φθάσουν στο απόγειο της τελειοποίησής τους, όταν τότε αποκαλύφθηκε η δύναμη του ατμού που άρχισε να επικρατεί ως μέσον πρόωσης των πλοίων με συνέπεια δεκαετηρίδα με δεκαετηρίδα τα μεν ιστιοφόρα να παραγκωνίζονται, τα δε ατμόπλοια να εξελίσσονται. Από την απώτατη αρχαιότητα μέχρι τα μέσα του μεσαίωνα η εξέλιξη του ιστιοφόρου πλοίου ήταν βραδύτατη, αν και το κουπί συνέχιζε να παραμένει ισχυρό μέσον πρόωσης. Τότε το ιστίο (πανί) που φέρονταν κυρίως από σταυρωτή κεραία (οριζόντια δοκό) από τον ιστό (κατάρτι), αποτελούσε το βοηθητικό μέσον πρόωσης, αφενός για τη μερική ανάπαυση των πληρωμάτων, αλλά ειδικότερα για την λεγόμενη «ουριοδρομία» (με τον άνεμο από πρύμνη). Όπως μας πληροφορεί ακόμη και ο ανυπέρβλητος Όμηρος η ώρα απόπλου ήταν αμέσως μετά τη θερινή δύση του Ηλίου όπου αφού κόπαζε η θαλάσσια αύρα, η «πελαγία αύρα» των αρχαίων άρχιζε να πνέει η «απόγεια αύρα», δηλαδή όταν «αρχίζουν να βγάζουν οι στεριές» κατά την κοινή γλώσσα των Ελλήνων σύγχρονων ναυτικών. Έτσι απέπλεαν οι τριήρεις ουριοδρομώντας, με κολπωμένο (φουσκωμένο) το εγκάρσιο πανί (ιστίο) τους. Σύμφωνα με τον σπουδαίο ναύαρχο και αρχαιολόγο Σέρρε το λυκαυγές της δόξας του ιστιοφόρου ήταν το "τετράγωνο ιστίο" και η εξέλιξή του σε τρίγωνο και τραπεζοειδές που άρχισε και η χρήση τους. Παρά ταύτα πολλοί ναυτικοί ιστορικοί επιμένουν ότι η τριήρης δεν ήταν ιστιοφόρο αφού κύριο μέσον είχε τα κουπιά, επηρεασμένοι από τη σύγχρονη αντίληψη του όρου. Λειτουργικά θεωρούν ότι το ιστιοφόρο δεν αναδείχθηκε ούτε στη ρωμαϊκή περίοδο, αλλά ούτε και στη βυζαντινή αλλά περί τον 14ο με 15ο αιώνα όπου τότε μπορούσαν να πλέουν και με αντίθετο άνεμο δηλαδή να πλέουν την «εγγυτάτη». Τότε άρχισαν να

Ιστιοφόρο εμφανίζονται τα λεγόμενα πανιά λατίνια, με τα οποία οι γαλέρες και οι νεφ του Λουδοβίκου του Αγίου πέτυχαν τη μέγιστη εξέλιξη. Παράλληλα εμφανίσθηκαν τα αργοκίνητα ιστιοφόρα σκάφη όπως το γαλιόνι, οι καράκες και λίγο αργότερα οι καραβέλες. Μικρά μεν, πλην όμως ευέλικτα, τα οποία και χρησιμοποίησαν οι πρώτοι εξερευνητές όπως ο Χριστόφορος Κολόμβος, ο Βάσκο ντα Γκάμα, κ.ά. Αναμφίβολα σταθμός στην εξέλιξη των ιστιοφόρων αποτέλεσε η επιπλέον σπουδαία για τη ναυπηγική, ναυτική τέχνη και ναυτική τακτική, ναυμαχία της Ναυπάκτου όπου το ιστιοφόρο καθιερώθηκε και ως πολεμικό πλοίο γραμμής. Όλων αυτών ακολούθησαν παράλληλες εφευρέσεις και ανακαλύψεις, όπως π.χ. το πηδάλιο, η άγκυρα, η πυξίδα, η αλυσιδωτή θωράκιση, κ.λπ., που επιτάχυναν την παραπέρα εξέλιξη του ιστιοφόρου πλοίου. Μέχρι που έφθασε η στιγμή της εξέλιξης, όταν ο λευκός ατμός αποτέλεσε τα μαύρα σύννεφα των ιστιοφόρων πλοίων.

Βασικοί τύποι Την εποχή των ιστιοφόρων πλοίων υπήρχαν μόνο τρεις βασικές κατηγορίες: α) τα πολεμικά ιστιοφόρα, β) τα εμπορικά ιστιοφόρα και γ) τα ανένταχτα, τα κοινώς λεγόμενα "πειρατικά. Τα δε εμπορικά μετέφεραν εμπορεύματα, επιβάτες και ζώα, δεν υπήρχε ακόμη ιδιαίτερη κατηγορία αντίστοιχη με το φορτίο όπως σήμερα. Ο δε πλοίαρχος αυτών εκτελούσε και χρέη ναυτικού πράκτορα, τροφοδότη, και όλες εκείνες τις επιμέρους βοηθητικές ειδικότητες που απαντώνται σήμερα στο ναυτιλιακό κόσμο. Επίσης η σπουδαιότερη διάκριση που γίνονταν τότε στα ιστιοφόρα ήταν ανάλογα με τον αριθμό των ορθίων ιστών τους (κοινώς κατάρτια, ή άρμπουρα) που έφεραν, μη λαμβάνοντας υπόψη τον πρόβολο. Έτσι αυτά διακρίνονταν σε: 1. 2. 3. 4.

μονόστηλα, (κοινώς μονάρμπουρα) όσα έφεραν ένα κατάρτι διίστια, ή δίστηλα (κοινώς δικάταρτα) όσα έφεραν δύο κατάρτια τριίστια, ή τρίστηλα (κοινώς τρικάταρτα) όσα έφεραν τρια κατάρτια, και πολυΐστια, ή πολυκάταρτα,(κοινώς πολυάρμπουρα) όσα έφεραν από τέσσερα μέχρι και επτά όρθιους ιστούς, τα οποία συνήθως εκτελούσαν υπερπόντια ναυσιπλοΐα.

Εκτός αυτής της διάκρισης τα μονόστηλα και τα δίστηλα έπαιρναν και άλλες ονομασίες ανάλογα του είδους και του αριθμού των ιστίων τους (των πανιών τους), αλλά και εκ της γενικότερης εξαρτίας τους.

Σημειώσεις Το ελληνικό ναυτικό κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και μέχρι της εμφάνισης της «Καρτερίας» ήταν εξ ολοκλήρου ιστιοφόρο ναυτικό που περιελάμβανε σχεδόν όλους τους τύπους ιστιοφόρων της εποχής εκείνης όπως νάβες και ναβέτες, μπρίκια και γολετομπρίκια, γολέτες και σαχτούρες, μίστικα και μπελούτες, γαβάρες και πολλάκρες κ.ά.π. Ομοίως και τα πρώτα ελληνικά εμπορικά πλοία επιβατηγά και φορτηγά ήταν ιστιοφόρα, καθώς και τα αλιευτικά.

Δείτε επίσης • Ιστιοφορία • ISTiOSELIDA - All About Sailing (all the latest sailing news from all over the world [1]

Παραπομπές [1] http:/ / www. istioselida. com

Λέμβος Λέμβος Η Λέμβος (κοινώς βάρκα) είναι ένα μικρό πλωτό μέσο μεταφοράς. Οι βάρκες είναι γενικά μικρότερες από τα σκάφη και τα πλοιάρια. Η κατασκευή μιας βάρκας είναι συνήθως από ξύλο, μέταλλο ή το πλαστικό GFK. Σημειώνεται ότι συνεκδοχικά λέμβος λέγεται και ο κάλαθος -χώρος- των αεροναυτών στα αερόστατα. Οι λέμβοι χρησιμοποιούνται για συγκοινωνία κοντινών αποστάσεων, σε περιορισμένες μεταφορές, φορτοεκφορτώσεις πλοίων, σε απο-επιβιβάσεις στα λιμάνια και πλοία, για ψάρεμα (ψαροπούλες ή τράτες), για άθλημα ή θαλάσσιους περιπάτους, όπου και ανάλογα της χρήσης τους λαμβάνουν διάφορες ονομασίες. Στην αρχαιότητα η ονομασία της ήταν αρσενικού γένους ο λέμβος.

Σωστικές βάρκες σε κρουαζιερόπλοιο

Συνεπώς η λέμβος είναι ένα θαλάσσιο μέσον, πλωτό ναυπήγημα, "άφρακτο", χωρίς δηλαδή κατάστρωμα, (κατά το μεγαλύτερο μέρος), σχεδιασμένο να επιπλέει στο νερό, και να βοηθά στις μετακινήσεις κυρίως σε θαλάσσιες ή λιμναίες προστατευμένες περιοχές.

Διάκριση Η λέμβος ανάλογα του μέσου πρόωσής της διακρίνεται σε: 1. Κωπήλατη 2. Ιστιοφόρο, και 3. Μηχανοκίνητη, που επιμέρους διακρίνεται σε ατμοκίνητη (ατμάκατο), πετρελαιοκίνητη (πετρελαιάκατο) και βενζινοκίνητη (βενζινάκατο ή κρις κραφτ). Επίσης ανάλογα του υλικού κατασκευής διακρίνεται σε: 1. 2. 3. 4.

Ξύλινη Μεταλλική (εκ σιδήρου ή κράματος εξ αλουμινίου) Πλαστική (πνευστή ή μόνιμη) και Τσιμέντινη (πειραματική στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο).

Επιμέρους η ξύλινη ανάλογα της αρμολογίας της διακρίνεται σε: 1. Κλιμακωτής αρμολογίας 2. Λείας αρμολογίας και 3. Διαγώνιας αρμολογίας.

Λέμβος

Λέμβος - άκατος Γενικά ως λέμβος χαρακτηρίζεται το μικρό σκάφος (βάρκα) μήκους μέχρι 8-10 μέτρα, που κύριο μέσον πρόωσής του έχει τα κουπιά ή τα ιστία, σε αντιδιαστολή με την άκατο που μέσον πρόωσης έχει την έλικα. Συνεπώς άκατος καθιερώθηκε να λέγεται η μηχανοκίνητη λέμβος που διακρίνεται επιμέρους, ανάλογα με τη φέρουσα μηχανή. Το σύνολο των λέμβων που φέρει ένα πλοίο ή κάποιος φορέας π.χ. ναύσταθμος, ή υπηρεσία λιμένος ή αθλητικός όμιλος λέγονται γενικά εφόλκια. Η ένθεση των εφολκίων των πλοίων, γίνεται επ΄ αυτών με ειδικά μέσα που ονομάζονται επωτίδες.

Ιδιαίτερες ονομασίες • • • •

Γόνδολα Κέρκουρος Λαντσιόνι Πιρόγα

Ιστορία Οι λέμβοι προωθήθηκαν σαν ένα ιδανικό όχημα για μικρές μεταφορές τα πρώτα χρόνια. Γίνονταν όμως πιο ευρύχωρες και κατάληλες για ήρεμα ποτάμια και θάλασσες. Άρχισαν να χρησιμοποιούνται το 4000-3000 π.Χ. στον Ινδικό ωκεανό, παίζοντας σημαντικό ρόλο στο εμπόριο μεταξύ των πολιτισμών Ινδίας και Μεσοποταμίας. Υπολείμματα και παραστάσεις αρχαίων τύπων λέμβων έχουν ανακαλυφτεί σε πολλές περιοχές της Ινδικής κοιλάδας. Ο ίδιος ο Ηρόδοτος μας λέει ότι οι λέμβοι έχουν χρησιμοποιηθεί για εμπόριο και θαλάσσια ταξίδια.

Δείτε επίσης • • • • •

Λεμβαρχείο Λεμβοδρομία Λεμβόλκιο Λεμβολόγιο Λεμβώνας

Καλία Καλία Η Καλία είναι είδος διπλής πιρόγας (ελαφρύ σκάφος) που χρησιμοποιούνταν από τους ιθαγενείς των νήσων της Πολυνησίας κυρίως για πολεμικούς σκοπούς. Σήμερα εξακολουθεί η χρήση του για τουριστικές θαλάσσιες εκδρομές. Το μήκος αυτού του σκάφους ποικίλει από 15 μέχρι 25 μέτρα. Συντίθεται από δύο πιρόγες ανισομήκεις (σε αντίθεση με το καταμαράν), συνδεόμενες μεταξύ τους με μια επ΄ αυτών ξύλινη πλατφόρμα στο κέντρο της οποίας φέρεται μικρή καλύβα που στηρίζει τον ιστό (κατάρτι). Το ιστίο (πανί) της καλίας είναι τριγωνικό και φέρεται με δύο κεραίες που ενώνονται στη μια άκρη τους. Ο τύπος αυτού του σκάφους μπορεί να περιλάβει πολλούς, κάποτε πολεμιστές και σήμερα επιβάτες εφόσον καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν με πλεύση αρκετά γρήγορη.

Πηγές • Haddon, A.C., and Hornell, J. (1936). Canoes of Oceania Volume I, The Canoes of Polynesia, Fiji, and Micronesia. Honolulu, Hawaii: Bishop Museum Press. • Popaos and Kalias [1]

Παραπομπές [1] http:/ / www. worldtrip. de/ Tonga/ Paula/ Hilfsaktion_fur_Paula/ Help_for_Paula_-_Kalia/ help_for_paula_-_kalia. html

Κορόκορε Κορόκορε Η Κορόκορε ή Κοράκορα αποτελεί ιδιαίτερο τύπο πιρόγας στη Μαλαισία (Μαλαισιανή πιρόγα). Είναι υπερμεγέθη με εξήντα περίπου κωπηλάτες και που μπορεί να κινηθεί σε μεγάλες αποστάσεις. Κατατάσσεται στις ελαφριές αβαθείς πιρόγες πεπλατυσμένες κατά τη τρόπιδα και με ανυψωμένα κατά πολύ τα «ακρώνεια» όπως οι βενετικές «γόνδολες». Στη πρύμη του σκάφους στέκονται όρθιοι δύο ιθαγενείς πηδαλιούχοι που χειρίζονται δύο κοντά αλλά πολύ πεπλατυσμένα κουπιά ως πηδάλια για τη διακυβέρνηση αυτού του περίεργου ναυπηγήματος. Περιστασιακά χρησιμοποιούν αφαιρετό ιστό (κατάρτι) στον οποίο προσαρμόζουν ιστίο (πανί) από ψάθα.

Πλοίο Πλοίο Το Πλοίο (αρχαία ελληνική: η ναυς, της νηός, πληθ.: αι νήες) είναι μια ειδική κατασκευή (ναυπήγημα), σχεδιασμένη για να κινείται με ασφάλεια στο νερό. Τα πλοία διέπονται από τη νομοθεσία αφενός του Ναυτικού Δικαίου, το οποίο και διακρίνεται στο Δημόσιο Ναυτικό Δίκαιο και στο Ιδιωτικό Ναυτικό Το υπερωκεάνιο Queen Mary II φεύγοντας απ' το λιμάνι του Δίκαιο, που απαρτίζουν και τα δύο σχετικούς Αμβούργου. Κώδικες (σύνολα ομοειδούς νομοθεσίας), τον Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου Κ.Δ.Ν.Δ. και τον Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου Κ.Ι.Ν.Δ. και αφετέρου από το Διεθνές Ναυτικό Δίκαιο.

Ορισμός Σύμφωνα με τις παραπάνω υφιστάμενες νομοθεσίες: α). Κατά τον Κ.Ι.Ν.Δ. άρ.1 παρ.1 Πλοίο είναι κάθε σκάφος καθαρής χωρητικότητας (δηλ. μεγίστης εκμεταλλεύσιμης) τουλάχιστον 10 κόρων, προορισμένο να κινείται αυτοδύναμα στη Θάλασσα". • Σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό απαραίτητες προϋποθέσεις είναι 1ον να είναι σκάφος, 2ον να έχει καθαρή χωρητικότητα από 10 κόρους και άνω, και 3ον να έχει αυτοδύναμη κίνηση. β). Κατά τον Κ.Δ.Ν.Δ. άρ.3 παρ.1 Πλοίο είναι κάθε σκάφος προορισμένο να μετακινείται στο νερό για μεταφορά προσώπων, ή πραγμάτων, ρυμούλκηση, επιθαλάσσια αρωγή, αλιεία, αναψυχή, επιστημονικές έρευνες ή άλλο σκοπό. • Σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό μοναδική βασική προϋπόθεση είναι: να είναι σκάφος προορισμένο να μετακινείται στο νερό, ανεξάρτητα χωρητικότητας ή αυτοδύναμης κίνησης. Και όμως οι παραπάνω διατάξεις δεν συγκρούονται αλλά ανάλογα με ποίου Κώδικα τις διατάξεις παρακολουθείται κάποια εφαρμογή με τον ίδιο θα ισχύει και ο ορισμός του πλοίου. Τέλος τα ναυπηγήματα, δηλαδή τα κάτω των 10 κόρων χαρακτηρίζονται Πλοιάρια και είναι κυρίως σκάφη αγώνων (racing boats), αλιευτικά (fishing boats), βοηθητικών υπηρεσιών (service boats) κ.ά. Επίσης κατά το άρ.4 παρ.1 του Κ.Δ.Ν.Δ. προβλέπεται και μια ακόμη κατηγορία το "βοηθητικό ναυπήγημα" που θεωρείται κάθε πλωτό ναυπήγημα ανεξαρτήτως χωτητικότητας που προορίζεται να χρησιμοποιείται σε σταθερή παραμονή για βοηθητικούς σκοπούς εντός λιμένων και αλλού.

Αρμοδιότητες Η κατασκευή "Ναυπήγηση" των πλοίων αποτελεί το κύριο αντικείμενο της Ναυπηγικής (Shipbuilding). Η ασφαλής πλεύση του πλοίου είναι αντικείμενο της Ναυτιλίας - Ναυσιπλοΐας (Navigation). Η οικονομική εκμετάλλευση των πλοίων είναι αντικείμενο της Οικονομικής Ναυτιλίας. Η ασφαλής επάνδρωση των υπό ελληνική σημαία πλοίων είναι αντικείμενο της Ναυτολογίας. Ο τακτικός (περιοδικός) και έκτακτος έλεγχος - επιθεώρηση των πλοίων είναι αντικείμενο της υπό τον τίτλο

Πλοίο "Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων" (Ε.Ε.Π.), ειδική υπηρεσία του ΥΕΝ, και των Νηογνωμόνων (Registers). Στους ελληνικούς λιμένες και στα ελληνικά χωρικά ύδατα την αρμοδιότητα παρακολούθησης εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας, επί παντός συμβάντος στα πάσης φύσεως πλοία, καθώς και επί διαφορών ασκεί το Λιμενικό Σώμα.

Ταυτότητα πλοίου Κάθε πλοίο έχει δική του νομική ταυτότητα, στοιχεία της οποίας είναι: 1. Το όνομα (που ορίζεται ελεύθερα από τον πλοιοκτήτη ή την υπηρεσία αν είναι κρατικό πχ πολεμικό, ακταιωρός κλπ) που αναγράφεται στη πρύμνη και στις παρειές του σκάφους, ενώ τα κρατικά φέρουν κωδικό αριθμό. (Σημείωση: Μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες δίδουν ονόματα τέτοια έτσι που από μόνα τους να προσδιορίζεται η πλοιοκτησία, για παράδειγμα τα πλοία της εταιρείας του Α. Ωνάση φέρουν το πρόθεμα Ολύμπικ, ολύμπικ βάλλευ, ολύμπικ πήις, ολύμπικ μπρουκ, κ.λπ. ή με αριθμούς όπως στην εταιρεία Ι. Λάτση, Πετρόλα 1, Πετρόλα 2 κ.λπ. 2. Η χωρητικότητα πλοίου που υπολογίζεται σε κόρους (από ειδικούς φορείς-Νηογνώμονες) και διακρίνεται σε ολική (κ.ο.χ.) και καθαρή (κ.κ.χ.) (πολύ σημαντικό στοιχείο για τα φορτηγά πλοία). 3. O λιμένας νηολόγησης (που είναι ελεύθερης επιλογής του πλοιοκτήτου) και ο αριθμός νηολογίου. Το πρώτο προσδιορίζει και την εθνικότητα - σημαία του πλοίου και σημειώνεται στη πρύμνη κάτω από το όνομα. (Δεν σημειώνεται στα κρατικά, αρκεί η επίδειξη της σημαίας). (Σημείωση: Κάθε πλοίο είναι υπόχρεο σε νηολόγηση ανεξέρτητα μεγέθους και τύπου, τα δε κρατικά νηολογούνται στο κυρίως λιμάνι της χώρας. Χώρες ηπειρωτικές, με διακρατικές συμβάσεις καθορίζουν ως λιμάνι νηλόγησης των πλοίων τους λιμάνι όμορης ή άλλης χώρας). 4. Το διεθνές διακριτικό σήμα Δ.Δ.Σ. (που αποτελείται από συνδυασμό τεσσάρων γραμμάτων του λατινικού αλφαβήτου) δίνεται σε πλοία άνω των 30 κόρων καθαρής χωρητικότητας (κ.κ.χ.). Στην Ελλάδα έχουν παραχωρηθεί από SVAA μέχρι SZZZ, αμόδιος φορέας διαχείρησης είναι η Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων (ΕΕΠ) του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας (ΥΕΝ). (Σημείωση: Δ.Δ.Σ. λαμβάνουν και τα κρατικά πλοία. Μετά τη καταστροφή πλοίου ή διάλυσή του, το Δ.Δ.Σ. που είχε, δεν δίδεται σε άλλο πλοίο). Ευνόητο είναι ότι μετά τα παραπάνω αποκλείεται δύο πλοία να έχουν ίδια στοιχεία ταυτότητας έστω κι αν έχουν ίδιο όνομα, χωρητικότητα και λιμάνι νηολογίου αφού θα διαφέρουν στον αριθμό νηολόγησης και στο Δ.Δ.Σ.

Νομική ιδιομορφία Στη νομική επιστήμη γενικά το πλοίο θεωρείται ότι έχει ζωή. Γεννιέται με την κατασκευή - ναυπήγηση και μάλιστα από την ημέρα που τοποθετείται η τρόπιδα πάνω στις σχάρες του ναυπηγείου. Ζεί δε όσο αυτό βρίσκεται σε υπηρεσία, εκτελεί πλόες ή ακόμα και σε κατάσταση παροπλισμού, "πεθαίνει" δε μόνο λόγω απώλειας, διάλυσής του ή οριστικής εγκατάλειψης. Στην έννοια του Δικαίου το πλοίο φέρεται ως αντικείμενο και όχι ως "υποκείμενο" του Δικαίου, η δε νομική του υπόσταση αυτή καθ΄ αυτή είναι ιδιόμορφη (sui generis). Συγκεκριμένα ενώ το πλοίο είναι "κινητό" εφαρμόζονται σε αυτό θεσμοί που προσδίδονται σε ακίνητα όπως είναι ο θεσμός της υποθήκης και όπως είναι βασικά για τα πλοία ο θεσμός της προτιμώμενης υποθήκης. Η τελετή καθέλκυσης προσομοιάζει με εκείνη της βάπτισης όπου δημοσιοποιείται το όνομα του πλοίου.

Πλοίο

Τεχνολογία πλοίου Το κύριο σώμα του πλοίου σκάφος (hull) διακρίνεται σε τρία μέρη: Το μπροστινό καλούμενο πλώρη (fore), το μεσαίο και μεγαλύτερο καλούμενο μέσο (admit) και το πίσω μέρος καλούμενο πρύμνη (aft). Η γραμμή περιφερειακά του πλοίου όπου ακριβώς και η επιφάνεια της θάλασσας, όταν αυτό πλέει ασφαλώς, καλείται ίσαλος γραμμή ή ίσαλος (water line). Όλα τα ορατά μέρη του πλοίου δηλ. από την ίσαλο και πάνω λέγονται έξαλα (freeboard) σε αντίθεση με τα υπό την ίσαλο μέρη του πλοίου καλούμενα ύφαλα Μέρη του πλοίου (γενικό σχέδιο) 1:Πλώρη, 2:Βολβοειδής πλώρη, 3:άγκυρα, (bottom). Η πλευρική επιφάνεια των 4:Έξαλα πλοίου, 5:Έλικας και Πηδάλιο, 6:Πρύμνη, 7:Καπνοδόχος, 8:Μεσόστεγο ή εξάλων προς τη πλώρη που Γέφυρα πλοίου, και 9:Κατάστρωμα καμπυλώνει (εσωκοίλωμα), καλείται παρειά ή μάσκα (bow) ενώ η αντίστοιχη στη πρύμη λέγεται ισχύο ή γοφός (quarter). "Διαμήκης γραμμή" (central line) λέγεται η νοητή εκείνη που χωρίζει το πλοίο σε δύο ίσα μέρη από πλώρη μέχρι πρύμη, το δεξιό (starboard) και το αριστερό (port) και έτσι νοείται και ο όρος "διαμήκης άξονας". Ναυπηγικά τά δύο αυτά μέρη - πλευρές ενώνονται στο κάτω μέρος την τρόπιδα ή καρένα (keel) η οποία στη μεν πλώρη καταλήγει στη "στείρα" ή "κοράκι" εις δε τη πρύμη στο "ποδόστημα" (stern). Ευκολονόητο ότι η "διαμήκης" ενώνει τα άνω ακραία σημεία της στείρας και του ποδοστήματος. Επ΄ αυτής της διαμήκους οριζόμενη επιφάνεια καλείται κατάστρωμα ή κουβέρτα (deck) διακρινόμενο σε κατώτατο (lower deck), μέσο (middle deck), κύριο (main deck), και ανώτατο (upper deck) (όχι απαραίτητα όλα σε ένα πλοίο). Όλες οι κατασκευές από το ανώτατο ή κύριο κατάστρωμα καλούνται "υπερκατασκευές" ή υπερκατασκευάσματα (superstructures). Η υπερκατασκευή στη πλώρη ονομάζεται πρόστεγο ή καμπούνι (forecastle). Η υπερκατασκευή στο μέσον ονομάζεται μεσόστεγο ή γέφυρα (bridge) και εκείνη της πρύμης επίστεγο ή πούπι (poop). (Σημ.: Σήμερα τα μεγάλα Δ/Ξ φέρουν μια υπερκατασκευή στη πρύμη, τα αεροπλανοφόρα στο μέσον όπου επιπρόσθετα και ο πύργος ελέγχου). Το εσωτερικό του πλοίου, ανάλογα με το τύπο του, χωρίζεται σε κύτη ή αμπάρια (holds) ή σε δεξαμενές (tanks) για φορτίο, σε δεξαμενές για εφόδια (πχ καύσιμα, νερό, έρμα κλπ), στο μηχανοστάσιο (engine room), στο λεβητοστάσιο (stokehold), στο αντλιοστάσιο (pumps room) μόνο για δεξαμενόπλοια και στα διαμερίσματα του πληρώματος (crew quarters). Επίσης για λόγους ασφαλείας υπάρχουν οι δεξαμενές "ζυγοστάθμισης" πλώρης (fore-peak tank) και πρύμης (after-peak tank). Το κατώτατο μέρος του πλοίου εσωτερικά ονομάζεται πυθμήν (πυθμένας) ή γάστρα (bottom) και για λόγους επίσης ασφαλείας τα περισσότερα πλοία είναι "διπύθμενα" (double bottoms) δηλ. με δυό πυθμένες. Στην υπερκατασκευή της "γέφυρας" φέρονται σχεδόν το σύνολο των Ναυτιλιακών οργάνων, το διαμέρισμα του Πλοιάρχου και των Αξιωματικών του πλοίου, οι τραπεζαρίες και η κουζίνα του πλοίου. Τέλος τα πλοία φέρουν διάφορους "μηχανισμούς" όπως πηδαλιουχίας (steering gear), φορτοεκφορτώσεων (cargo winches), αγκυροβολίας (capstan), σωστικούς, ιστιοφορικούς, πτερύγια κ.ά.

Πλοίο

Τεχνική θεώρηση Τα κύρια χαρακτηριστικά που διέπουν ένα πλοίο είναι: • Η ικανότητά του να πλέει ασφαλώς όταν βρίσκεται σε κατάσταση που πληρεί τις προδιαγραφές. • Η ικανότητα ασφαλούς μεταφοράς φορτίου και επιβατών παράλληλα με την ικανότητά του να πλέει. • Η ικανότητα ασφαλούς κίνησης επάνω στο νερό παράλληλα με την ικανοποίηση των παραπάνω προδιαγραφών. Στην έννοια "τεχνική θεώρηση" του πλοίου περιλαμβάνεται το σύνολο των ερευνών βελτίωσης όλων εκείνων των συναφών προς αυτό είτε τεχνικών μερών, είτε εξοπλισμού, είτε ακόμη και συμπεριφοράς του (συμμόρφωση) με άλλους κανονισμούς ή εξελίξεις. Έτσι αυτή διακρίνεται: Α Στη Ναυπηγική, (κατασκευή, αντοχή, ευστάθεια και ταχύτητα του πλοίου). 1). Στη Ναυπηγική Τεχνική έχουν γίνει πολλές διαφοροποιήσεις και ήδη χρησιμοποιείται η ηλεκτροσυγκόλληση αντί τις παλαιότερες καρφώσεις ενώ για λόγους οικονομίας εφαρμόζεται η τυποποίηση του πλοίου, συνολικά και κατά τμήματα με τελική συναρμολόγηση. 2). Επιστήμονες και τεχνικοί με τη χρησιμοποίηση ηλεκρονικών διερευνητικών προγραμμάτων (computers) εργάζονται για τη σχεδίαση και κατασκευή πλοίων με μεγαλύτερη αντοχή, ευστάθεια, φορτοεκφορτωτικά μέσα, συνθήκες μεταφοράς φορτίου με στόχο την ελαχιστοποίηση του ημερήσιου κόστους του πλοίου. 3). Ως προς τη ταχύτητα στα φορτηγά κυμαίνεται μεταξύ 14-18 και maximum 20 κόμβων στα επιβατηγά (liners) 25-30 (στα κοινά επιβατηγά 14-20) και στα ταχύπλοα επιβατηγά 60-70 κόμβοι. Β Στο μέγεθος που εκφράζεται άλλοτε με το εκτόπισμα και άλλοτε με τη χωρητικότητα του πλοίου που είναι συνάρτηση οικονομικότερης κατασκευής, ευνοϊκότερης εκμετάλλευσης αλλά και ειδικών συνθηκών της ζήτησης χωρητικότητας κατά κατηγορία. Τελευταία έχουν γίνει σπουδαία άλματα στο μέγεθος των πλοίων, τα Δ/Ξ άγγιξαν τους 500.000 τον., τα Ο.Β.Ο. τους 150.000 τον., και τα "χύδην φορτίου" bulk carriers τους 70-80.000 τον. Το μεγάλο μέγεθος εμφανίζει πλεονεκτήματα τόσο στο κόστος κατασκευής και εκμετάλλευσης (αντί 3-4 πλοίων) αλλά έχει και ουσιώδη μειονεκτήματα. Αναζητείται λοιπόν το άριστο εκείνο μέγεθος (optimum size) για κάθε κατηγορία και τύπο πλοίου που βεβαίως και ποικίλλει. (Βλ. σχετ. Κατηγορίες πλοίων). Γ Στον αυτοματισμό. Σήμερα σε ευρεία πλέον χρήση είναι ο αυτοματισμός στη τηλεκίνηση της προωστηρίου εγκατάστασης, των μηχανημάτων χειρισμού των φορτίων, στους μηχανισμούς σήμανσης και αντιμετώπισης κινδύνων, στα συστήματα ελέγχου μηχανών - χώρων - θυρών ασφαλείας πυροπροστασίας κ.ά.

Συγκριτικός πίνακας μεγεθών των μεγαλύτερων σύγχρονων πλοίων, εκ του ολικού μήκους τους. Από άνω προς τα κάτω το "μαμούθ τάνκερ" Knock Nevis, το κοντέινερ Emma Mærsk, το Κρουαζιερόπλοιο RMS Queen Mary 2, το Μπαλκ κάριερ Berge Stahl και το πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο USS Enterprise

Δ Στα συστήματα πρόωσης των πλοίων. Από τα κουπιά και τα ιστία (πανιά) περάσαμε στην ατμομηχανή, το πετρέλαιο αντικατέστησε το κάρβουνο, η έλικα το τροχήλατο, εισήχθη η μηχανή εσωτερικής καύσης (ΜΕΚ), ντηζελομηχανή, χρησιμοποιήθηκαν οι στρόβιλοι (τουρμπίνες), ντηζελοηλεκτρικά (diesel electric) και στροβιλοηλεκτρικά (turbo-electric) συστήματα και φθάσαμε (σε μικρή έκταση) στη πυρηνοκίνηση.

Πλοίο Ε Στην Επιθεώρηση. Στη τακτική παρακολούθηση του πλοίου από τους Νηογνώμονες. Από τους ελέγχους αυτούς και της έρευνας ζημιών, ατυχημάτων κ.ά τα όρια ασφαλείας σήμερα είναι πολύ υψηλά τόσο στο ίδιο το πλοίο όσο και στον εξαρτισμό του και στα παρελκόμενα που φθάνει μέχρι και στα χρώματα. Στ Τέλος στη συμμόρφωση του πλοίου στους ισχύοντες διεθνείς κανονισμούς για την ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας όπως οι κανόνες Διεθνών Συμβάσεων για την ανθρώπινη ζωή στη θάλασσα SOLAS 1960-66, γραμμών φόρτωσης, διεθνή σήματα κλπ. Παραδείγματα της τεχνικής θεώρησης είναι ότι ένα πλοίο έχει υδροδυναμικό σχήμα (ατρακτοειδές), το οποίο του δίνει την δυνατότητα να μειώνει και να υπερνικά την αντίσταση του νερού και να κινείται ευκολότερα μέσα σε αυτό. Εκτός από το κλασσικό ατρακτοειδές σχήμα, συχνή πλέον στα σύγχρονα πλοία είναι η χρήση βολβού, μιας προεξοχής στην πλώρη η οποία δίνει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ευκολίας πλεύσης στο σκάφος και βεβαίως μεγαλύτερη ταχύτητα.

Κατηγορίες πλοίων Α. Με κριτήριο το γενικότερο προορισμό διακρίνονται σε Πολεμικά (και άλλα κρατικά) και σε Εμπορικά. Β. Με κριτήριο τον τομέα δραστηριότητας τα Εμπορικά διακρίνονται σε α) Πλοία μεταφοράς προσώπων ή εμπορευμάτων (βλ. σχετ. παρακάτω παρ.Δ), β) Αλιευτικά, γ) Πλοία εξωοικονομικών σκοπών (ερευνητικά, επιστημονικά, εκπαιδευτικά), δ) Πλοία ειδικών υπηρεσιών, ε) Πλοία βοηθητικής ναυτιλίας και στ) Πλοία Αναψυχής. Γ. Με κριτήριο το τύπο των υδάτων που κινούνται τα Πλοία διακρίνονται σε Πλοία θαλάσσης (sea vessels), Ποταμόπλοια (river ships ή vessels) και σε Λιμνόπλοια (lakers ή lake ships). Δ. Με κριτήριο το αντικείμενο μεταφοράς, τα πλοία διακρίνονται σε πλοία μεταφοράς προσώπων καλούμενα Επιβατηγά (passenger ships) και μεταφοράς φορτίων καλούμενα Φορτηγά (cargo ships). α)Τα Επιβατηγά πλοία με κριτήριο της παραγράφου Η καλούνται Ακτοπλοϊκά μικρής, μέσης και μεγάλης ακτοπλοΐας, σε Επιβατηγά κλειστών θαλασσών και σε Υπερωκεάνια (transocean ships). Eκ του χρόνου των πλόων τα Ακτοπλοϊκά διακρίνονται σε "ημερόπλοια" (αναχωρούν και επιστρέφουν εντος της ημέρας) και σε "νυκτόπλοια" (με περισσότερο εξολισμό - καμπίνες κλπ) που εκτελούν πλόες όλο το 24ωρο. Με κριτήριο τα εκτελούμενα δρομολόγια διακρίνονται σε συγκοινωνιακών γραμμών εσωτερικού ή εξωτερικού (passenger liners) και σε περιηγητικών πλόων καλούμενα Τουριστικά ή Κρουαζιερόπλοια (cruise ships). Και τέλος με κριτήριο τον εκσυχρονισμό τους τα Επιβατηγά διακρίνονται σε Επιβατηγά κλασσικού τύπου ή όπως λέγονται Παραδοσιακά (σχεδόν έχουν εξαλειφθεί) σε Επιβατηγά - Οχηματαγωγά (passenger/car ferries) μεγάλα, μέσα και μικρά Πορθμεία (ferry boats) και σύγχρονα ταχύπλοα όπως τα Αερόστρωμνα (hovercrafts), τα Υδροπτέρυγα (hydrofoils) και τα δικάρινα τελευταία Καταμαράν ή Cats. β)Τα Φορτηγά πλοία ανάλογα με το είδος του φορτίου που μεταφέρουν διακρίνονται σε 1) φορτηγά ξηρού φορτίου 2) υγρού φορτίου 3) μικτού φορτίου (ξηρού - υγρού φορτίου) ή πολλαπλής χρήσης και 4) φορτηγά ειδικού φορτίου. 1) Τα φορτηγά ξηρού φορτίου διακρίνονται σε ελέυθερα φορτηγά (tramps) που εκτελούν πλόες ελεύθερους (απρογραμμάτιστους) και σε φορτηγά τακτικών γραμμών (liners). Ανάλογα όμως με τη φύση του φορτίου τους διακρίνονται σε γενικού φορτίου (general cargo) και σε ομοειδούς φορτίου χύμα (in bulk). Οι πιο διαδεδομένοι σύγχρονοι τύποι ελεύθερων φορτηγών πλοίων γενικού φορτίου που λέγονται και Αντιλίμπερτυ είναι ο αγγλικός S.D.14 , ο ιαπωνικός freedom , ο γερμανικός MK II , ο ισπανικός Santa Fe κ.ά. Οι πιο διαδεδομένοι σύγχρονοι τύποι ελεύθερων φορτηγών πλοίων ομοειδούς φορτίου είναι τα bulk carriers, με επι μέρους τύπους τα μεταφοράς δημητριακών grain carriers, μεταλλευμάτων ore carriers κ.ά. Στα φορτηγά τακτικών γραμμών (liners) εκτός του κλασσικού τύπου χρησιμοποιούνται και πλοία ειδικού εξοπλισμού Εμπορευματικιβωτιοφόρα γνωστά ως containerships, τα Roll on/Roll off γνωστά ως Ρο/Ρο, τα Φορτηγιδοφόρα γνωστά ως LASH, τα φρουτάδικα ψυγεία γνωστά ως SEABEE και τα μικρά γνωστά ως

Πλοίο

mini-carriers. 2) Τα φορτηγά υγρού φορτίου ονομάζονται γενικά Δεξαμενόπλοια (tankers) και ανάλογα με το είδος του φορτίου τους διακρίνονται σε Πετρελαιοφόρα (oil tankers), Υγραεριοφόρα (liquefied gas carriers) ελαιοφόρα (vegetable oils), οινοφόρα (wine tankers) κλπ 3) Οι πιο διαδεδομένοι τύποι φορτηγών πλοίων διπλής ή τριπλής (πολλαπλής) χρήσης είναι τα πλοία μεταφοράς πετρελαίου - μεταλλεύματος (oil/ore carriers) και τριπλής χρήσης τα μεταφοράς των παραπάνω και φορτίων χύμα (χύδην) γνωστά ως oil/bulk/ore carriers ή O.B.O (προφέρονται όμπο) 4) Τα ειδικού φορτίου φορτηγά πλοία είναι ή ελεύθερα φορτηγά ή ανήκουν σε βιομηχανίες για ειδικές μεταφορές και αυτά διακρίνονται σε ξυλάδικα (timber carriers), τσιμεντοφόρα (cement carriers), ψυγεία (meat carriers), χημικών προϊόντων (chemical carriers), αυτοκινητοφόρα ή αυτοκινητάδικα (car carriers) κλπ. Ε. Με κριτήριο τη γενικότερη μορφή κατασκευής. Σ΄ αυτή τη κατηγορία ακολουθούνται οι αγγλικοί όροι ναυπήγησης διεθνώς. Έτσι τα πλοία διακρίνονται σε α)Full scandling vessels (ισχυρής κατασκευής και υλικών με κύριο κατάστρωμα το ανώτατο), β)Complete superstructure vessels (με συνεχόμενη υπερκατασκευή ίση με το μήκος του πλοίου), γ)Shelterdeck ships (πλοία με προστατευτικό κατάστρωμα) επιμέρους διακρινόμενα σε closed shelterdeck και open shelterdeck, δ)Longbridge ship (με κακρυά γέφυρα - μεσόστεγο) και ε) Three-island ships (με υπερκατασκευές στη πλώρη μεσόστεγο και πρύμη. Ονομάστηκε έτσι επειδή στον ορίζοντα φαίνεται σαν τρεις νησίδες). Στ. Με κριτήριο το υλικό κατασκευής διακρίνονται σε Ξύλινα, Μεταλλικά (εκ σιδήρου, ή σφυρήλατου χάλυβα ή υψηλής τάσης εφελκισμού χάλυβα), Πλαστικά και εξ Αλουμινίου. Ζ. Με κριτήριο τα μέσα πρόωσης (κίνησης) διακρίνονται σήμερα σε Ιστιοφόρα και Μηχανοκίνητα υποδιαιρούμενα αυτά σε Ατμόπλοια (άλλοτε τροχήλατα και ελικοφόρα) Ντηζελόπλοια, Ηλεκτροκίνητα (στροβιλο-ηλεκροκίνητα και ντηζελο- ηλεκροκίνητα) και Πυρηνοκίνητα. Η. Με κριτήριο το τύπο του πλού που εκτελούν διακρίνονται σε Ακτοπλοϊκά, Κλειστών θαλασσών ή Εσωτερικού και Ποντοπόρα. Θ. Με κριτήριο την ηλικία του πλοίου διακρίνονται σε Νεότευκτα, Μικρής ηλικίας και Παρήλικα ή Υπερήλικα. (Το όριο του υπερήλικου ποικίλει από χώρα σε χώρα από 15-40 ετών.) Ι. Με κριτήριο τον αριθμό των ελίκων που φέρει το πλοίο, διακρίνονται σε μονέλικα, διπλέλικα, τριπλέλικα και μέχρι τετραπλέλικα.

Συντμήσεις Τύπων Οι συντμήσεις των τύπων (Types) των εμπορικών πλοίων που έχουν καθιερωθεί ως περισσότερο λιτές και εύχρηστες δίδονται παρακάτω με την ακόλουθη σειρά: σύντμηση ελληνική - προσδιοριζόμενος τύπος αντίστοιχη σύντμηση στην αγγλική. •

A/K - Αλιευτικό - F/S

•

Ι/Φ - Ιστιοφόρο - S/B

•

Α/Π - Ατμόπλοιο - S/S

•

Κ/Ζ - Κρουαζιερόπλοιο - Cr/S •

•

Ρ/Κ - Ρυμουλκό - T/B Τ/Φ - Τσιμεντοφόρο C/S

•

Α/Σ - Αερόστρωμνο - H/C

•

Ο/Γ - Οχηματαγωγό - C/F

•

Υ/Κ - Υπερωκεάνιο - T/O

•

Β/Θ - Βυθοκόρος - D/S

•

Π/Γ - Πλωτ.Γερανός F/C

•

Υ/Π - Υδροπτέρυγο - H/F

•

Δ/Ξ - Δεξαμενόπλοιο Tanker* •

Π/Δ - Πλωτή δεξαμενή FDD

•

Υ/Φ - Υδροφόρο(α) - W/T

•

E/Γ - Επιβατηγό - P/S

•

Π/Θ - Πορθμείο - F/B

•

Φ/Γ - Φορτηγό - C/S**

•

Ε/Φ - Κοντέινερ - C/S

•

Π/Ν - Πυρηνοκίνητο - Ν/S

•

Φ/Φ Φορτηγιδοφόρο LASH

•

Η/Π - Ημερόπλοιο - D/S

•

Π/Π - Ακτοφυλακίδα - CGS

•

Φ/Π - Φαρόπλοιο - L/S

•

Π/Φ - Πετρελαιοφόρο O/C

Σημ: Οι παραπάνω συντμήσεις είναι ενδεικτικές και όχι επίσημα διεθνώς καθιερωμένες. Στην Αγγλική πολλές φορές οι συνμήσεις αντί για (/) φέρουν (.) πχ το Ατμόπλοιο συμβολίζεται και ως S.S (=Steam Ship).

Πλοίο

Σύγχρονα πλοία Τα σύγχρονα και κοινώς χρησιμοποιούμενα πλοία κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες: 1. 2. 3. 4.

Αναψυχής Εμπορικά Πολεμικά Ειδικά σκάφη

Πλοία Αναψυχής Τα σκάφη αναψυχής είναι κυρίως μικρά πλοία, ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα (γιώτ) τα οποία χρησιμοποιούνται για μικρές αποστάσεις με μικρό και όχι ιδιαίτερα εξειδικευμένο πλήρωμα. Τα σκάφη αυτά κατασκευάζονται συνήθως από πλαστικό (φαϊμπεργκλας) και σπανιότερα ξύλο - κυρίως για μεγαλύτερα σκάφη. Πολύ παραδοσιακός και διαδεδομένος τρόπος κίνησης είναι η χρήση πανιών στα λεγόμενα ιστιοφόρα. Αυτά μπορεί να έχουν μήκος από 10 μέτρα εώς και 30-40 μέτρα και 1 εώς και 3 ιστία. Το σχετικά χαμηλό κόστος κατασκευής τους και η ευκολία χρήσης τους τα καθιστά ιδανικά για ιδιωτική χρήση.

Εμπορικά Πλοία Τα εμπορικά πλοία είναι η ραχοκοκκαλιά του σημερινού συστήματος εμπορίου. Με μήκος από 50 εώς και 350 μέτρα και Εκτόπισμα από 15.000 εώς και 550.000 μετρικούς τόνους, τα πλοία αυτά μεταφέρουν ασφαλέστατα τεράστιες ποσότητες εμπορευμάτων σε όλον τον κόσμο. Διακρίνονται σε πλοία χύδην (χύμα) φορτίου (bulk carriers), μεταφορείς κοντεϊνερς (container ships), πλοία ειδικού φορτίου (πλωτά ψυγεία, τσιμεντοφόρα κλπ.), μικρά τάνκερ, μεγάλα τάνκερ (VLCC - Very Large Crude oil Carrier) και σουπερτάνκερ (ULCC - Ultra Large Crude oil Carrier). Τα πλοία χύδην φορτίου γενικά είναι τα μικρότερα μαζί με τα πλοία ειδικού φορτίου, και το εκτόπισμά τους κυμαίνεται από 15.000 τόνους εώς και περίπου 40.000 τόνους. Διαθέτουν ένα ή περισσότερα κύτη ή αμπάρια τα οποία δέχονται το φορτίο από γερανούς είτε σταθερούς ή κινητούς του λιμένα, είτε φερόμενους στο σκάφους, και των οποίων τα ανοίγματα κλείνουν σήμερα ερμητικά με ειδικές πτυσσόμενες ή αναδιπλούμενες θύρες (θύρες McGreggor). Με ταχύτητα πλεύσης γύρω στους 20 κόμβους, τα πλοία αυτά είναι οι κύριοι μεταφορείς φορτίων όπως οπωροκηπευτικά είδη και άλλα γενικά φορτία, τα οποία απλώς αποθηκεύονται "χύμα" μέσα στα αμπάρια. Τα πολύ χύμα φορτία πχ δημητριακά (σιτάρι, καλαμπόκι κ.ά.), τσιμέντο κλπ φορτώνονται από ειδικές εγκαταστάσεις - πύργους καλούμενοι "Σιλό". Η δε εκφόρτωσή τους γίνεται με αναρροφητικούς μηχανισμούς ή με κοχλιωτούς ατέρμωνες σωλήνες. Οι μεταφορείς κοντεϊνερς είναι μια κατηγορία πλοίων στην οποία όχι μόνο τα αμπάρια τους αλλά και το άνω κατάστρωμα είναι ειδικά σχεδιασμένα να δέχονται μεταλλικά κουτιά συγκεκριμενων και διεθνώς τυποποιημένων διαστάσεων, τα κοντεϊνερς. Σε αντίθεση με τα πλοία χυδήν φορτίου, όπου το φορτίο δεν διαθέτει κάποια συγκεκριμένη κατανομή, τα container ships επιτρέπουν την μεταφορά πιο ευαίσθητων φορτίων (ηλεκτρονικές συσκευές κλπ.) αφού η "στοιβασία" τους γίνεται δια των κοντεϊνερς. Τα πλοία αυτά έχουν το πλεονέκτημα της τυποποιημένης χωρητικότητας, ευκολίας κατα την φορτοεκφόρτωση και της εύκολης διαχείρισής των, με την ελαχιστότερη δυνατή ζημιά και βεβαίως της μείωσης του χρόνου παραμονής του πλοίου στο λιμάνι. Τα μικρά τάνκερς είναι συνήθως πλοία λίγο μεγαλύτερα από ένα πλοίο χύδην φορτίου (εκτόπισμα γύρω στους 60.000 τόνους) και χρησιμοποιούνται για τοπικές μεταφορές αργού πετρελαίου. Διαθέτουν ορισμένο αριθμό δεξαμενών στο κύτος τους που τους επιτρέπει να αποθηκεύουν με ασφάλεια το πετρέλαιο.

Πλοίο

Τα μεγάλα τάνκερ χρησιμοποιούνται ευρέως για την μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων πετρελαίου. Χρησιμοποιούν την ίδια τεχνολογία με τα μικρά τάνκερ αλλά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Έχουν συνήθως μήκος εώς και 250 μέτρα και εκτόπισμα μέχρι 200.000 τόνους. Σούπερτανκερ Τα μαμούθ-τάνκερς είναι η μεγαλύτερη σε μέγεθος κατηγορία πλοίων και αφορά πετρελαιοφόρα σκάφη που υπερβαίνουν τα 250 μέτρα σε μήκος και τους 200.000 τόνους σε εκτόπισμα (VLCC και ULCC). Το μεγαλύτερο πλοίο στον κόσμο ανήκει σε αυτήν την κατηγορία και το εκτόπισμά του αγγίζει τους 550.000 τόνους. Τα πλοία αυτά απαιτόυν έμπειρο προσωπικό για την ναυπήγηση και πλοήγησή τους ενώ είναι ο κύριος τρόπος μεταφοράς πετρελαίου σήμερα στον κόσμο.

Πολεμικά πλοία Βλ. σχετ. Πολεμικό Πλοίο

Βοηθητικά πλοια Ως Βοηθητικά πλοία στη Ναυτιλία ή ειδικών αποστολών είναι εκείνα που αν και δεν προβαίνουν πάντα σε εμπορία θεωρούνται όμως εμπορικά που λόγω της ιδιάζουσας αποστολής των αποτελούν χωριστή κατηγορία. Είναι δε ιδιωτικά ή κρατικά. Τέτοια πλοία είναι: Βυθοκόροι (Dredgers) Ναυαγοσωστικά (Salvage Vessels) Παγοθραυστικά (Ice Braker Ships) Πλοηγίδες (Pilot Boats or Pilot Vessels) Πλωτοί Γερανοί (Float Cranes) Αυτοκινούμενοι ή ρυμουλκούμενοι. Πλωτές Δεξαμενές (Floating Docks) Πλωτά Νοσοκομεία (Hospital Ships) Πλωτά Ξενοδοχεία (Hotel Ships) Πόντισης καλωδίων (Cable Landing Ships) Πυροσβεστικά (Fire Fighting ships) Ρυμουλκά (Tug Boats): Διακρινόμενα σε ανοικτής θαλάσσης (Ocean Tugs), λιμένος (Harbour Tugs) και ναυπηγείων (Dock Tugs). Ταχυδρομικά (Mail Boats) Υδρογραφικά (Surveying Vessels), με εξοπλισμό για υδρογραφικές και μετεορολογικές παρατηρήσεις. Φαρόπλοια ή Πλωτοί Φάροι (Light Home Tenders ή Lightvessels) Φορτηγίδες (Barges) Ωκεανογραφικά (Ocean Surveying Vessels), με πολύ περισσότερο εξοπλισμό των Υδρογραφικών, δυνάμενα να φέρουν βαθυσκάφος και ελικόπτερο.

Πλοίο

=Ιστορία Τα πρώτα αξιόπλοα σκάφη που κατασκευάστηκαν εξ ολοκλήρου από ανθρώπους τοποθετούνται από τους ιστορικούς γύρω στο 9000 π.Χ. και επρόκειτο για επιπλέοντες διαμορφωμένους κορμούς δέντρων και σχεδίες. Αυτές οι κατασκευές είχαν ως κύριο μέσο πρόωσης είτε τα ρεύματα των υδάτων είτε κουπιά. Τα πανιά θα εμφανιστούν πολύ αργότερα, το 4000 π.Χ. πιθανόν στην Μεσοποταμία. Η εφεύρεση των πανιών για την χρήση της δύναμης του αέρα για κίνηση είχε ως αποτέλεσμα να κατασκευαστούν τα πρώτα πραγματικά μεγάλα πλοία τα οποία είχαν δυνατότητα μεταφοράς αγαθών. Είναι γνωστό πως μέχρι το 1200 π.Χ. η τεχνολογία των πλοίων είχε προχωρήσει αρκετά ώστε να είναι ασφαλής η επικοινωνία μεταξύ απομακρυσμένων περιοχών, όπως πχ. τα νησιά του Αιγαίου. Αυτό καταμαρτυρείται στα Ομηρικά έπη όπου αναφέρεται συχνότατα ο στόλος των Αχαιών. Αργότερα, τα πλοία μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο. Η μυθική Αργώ της Αργοναυτικής Εκστρατείας ήταν ένα πενηντάκωπο (με 50 κουπιά) πλοίο, πράγμα που δείχνει την ανάγκη δύναμης για την κίνηση ενός πραγματικά μεγάλου σκάφους για τα ανθρώπινα δεδομένα. Το 700 π.Χ. έχουμε σίγουρα πλοία τα οποία μπορούν να διασχίσουν ασφαλώς τη Μεσόγειο. Έτσι καθίσταται δυνατή η επικοινωνία των Ελλήνων με άλλους λαούς και μέρη, τα οποία οδηγούν στις πρώτες αποικίες των Ελλήνων αλλά και στην επαφή των Ελλήνων με τους Φοίνικες που οδήγησε στην πρώτη μορφή του ελληνικού αλφάβητου. Σε αυτήν την εποχή τοποθετείται επίσης και η δημιουργία των πρώτων πλοίων με σοβαρή ικανότητα να διεξάγουν ναυμαχίες. Καθώς οι πιο πολλές πόλεις ήταν χτισμένες κοντά στα παράλια, η ύπαρξη ισχυρού στόλου σήμαινε και ισχυρότερη άμυνα για την πόλη. Η τεχνολογία της αρχαίας ναυπηγικής φτάνει στο αποκορύφωμά της στον Ελληνικό χώρο γύρω στο 500 π.Χ. όταν οι Αθηναίοι και Κορίνθιοι βρίσκουν την χρυσή τομή μεταξύ μεγέθους, ευελιξίας, ταχύτητας και όγκου και δημιουργούν την πασίγνωστη τριήρη. Το σκάφος αυτό διαθέτει τρεις σειρές από κουπιά και τετράγωνο πανί για την κίνηση σε μεγάλες αποστάσεις, ενώ διαθέτει και εξοχή μεταλλικώς επενδεδυμένη (έμβολο) η οποία της επιτρέπει να εμβολίζει τα εχθρικά πλοία, προσφέροντας ένα πλοίο πολλαπλών ρόλων. Βεβαίως υπάρχουν και μεγαλύτερα πλοία όμως η τριήρης με πολύ καλά μελετημένα χαρακτηριστικά δεν βρίσκει αντίπαλο σε αυτά. Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο κατασκευάζονται από τους Ρωμαίους πλοία (γαλέρες) τα οποία αγγίζουν τους 1000 μετρικούς τόνους εκτόπισμα και χρησιμοποιούνται και για πολεμικούς και για εμπορικούς σκοπούς. Χρησιμοποιούνταν ευρέως για την άμεση πρόσβαση σε οποιαδήποτε άκρη της ρωμαϊκής επικράτειας και την αντιμετώπιση της πειρατείας, ενώ χρησιμοποιήθηκαν και ως επιθετικά όπλα για πολιορκίες, πράγμα που δείχνει την προνοητικότητα των Ρωμαίων. Ο τύπος αυτός πλοίου θα περάσει και στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία ως δρόμων, το βασικό πλοίο μάχης του βυζαντινού ναυτικού. Διέθετε κωπηλατικό πλήρωμα 50 κωπηλατών και μεταφορική ικανότητα έως και 200 ατόμων. Είχε την ικανότητα μεταφοράς καταπελτών, βαλλιστρών κλπ. Αργότερα, κατά τον 7ο-8ο αιώνα μ.Χ., οι βυζαντινοί επιστήμονες επινοούν το "υγρόν πυρ" και οι βυζαντινοί ναυπηγοί το τοποθετούν ως κύριο όπλο στους δρόμωνες δημιουργώντας έτσι την πασίγνωστη και ιδιαίτερα τρομακτική για τους αντιπάλους κατηγορία των "πυρφόρων δρόμονων". Για πολλούς και διάφορους λόγους, η εξέλιξη της ναυπηγικής τεχνολογίας στο Βυζάντιο έμεινε πίσω σχετικά με τις άλλες ναυτικές δυνάμεις, κι έτσι κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας η μόνη παρουσία ελληνικής ναυσιπλοΐας περιορίζεται στα μικρά εμπορικά σκάφη. Αντίθετα, στις χώρες της δυτικής Ευρώπης οι ναυπηγοί μεγαλώνουν περισσότερο τα πλοία και επινοούν νέες μεθόδους που επιτρέπουν στα πλοία να αντέχουν την καταπόνηση από τα νέα πυροβόλα όπλα που μόλις εμφανίζονται. Πρωτοπόροι σε αυτόν τον τομέα εμφανίζονται οι Άγγλοι, οι Βενετοί και οι Ίβηρες. Τα πλοία είναι πλέον τόσο μεγάλα και βαριά που η χρήση κωπηλατών κρίνεται ασύμφορη, και την θέση τους παίρνουν πολλαπλά ιστία με πανιά. Η απομάκρυνση των κωπηλατών επιτρέπει και την μαζική χρήση κανονιών και άλλων πυροβόλων όπλων στα πλάγια του πλοίου. Έτσι δημιουργούνται πλοία όπως τα καρράκ (πχ. Mary Rose, Αγγλία και Santa Maria, Ισπανία), κορβέτες και man of wars για πολεμικούς σκοπούς και οι καραβέλες (πχ. Pinta και Nina, Ισπανία), για εμπορικούς. Ειδικά τα καρράκ ήταν ιδιαίτερα μεγάλα και ευσταθή στον

Πλοίο

ποντοπόρο πλου, πράγμα που επέτρεψε την διάσχιση του Ατλαντικού και άλλων ωκεανών και την εξερεύνηση της υφηλίου από τους Ισπανούς και Πορτογάλους κατά τον 15ο και 16ο αιώνα. Γραμμή με εσοχή Γραμμή με εσοχή

Σημειώσεις • Εκτός των παραπάνω διατάξεων περί του ορισμού του πλοίου και κατά τον νόμο "περί συνθέσεως πληρωμάτων" "Πλοίο" χαρακτηρίζεται κάθε ελληνικό σκάφος που κατά τις κείμενες διατάξεις είναι υπόχρεο να εφοδιάζεται με ναυτολόγιο. • Το πλοίο στην Αγγλική φέρεται ως γένους θηλυκού π.χ. "αδελφό πλοίο" "sister ship". • Η αεροπορία ως μεταγενέστερη της ναυτιλίας χρησιμοποιεί τους ίδιους ακριβώς όρους της δεύτερης με τη πρόθεση "αερο" π.χ. αερολιμένας, αεροναυτιλία, αεροπλοΐα, αερόπλοιο, αεροναυπηγική, αεροσκάφος κλπ.

Δείτε επίσης • Πλοίο υπό ναυπήγηση

Πλοίο γραμμής Πλοίο γραμμής Με τον όρο πλοίο γραμμής καθιερώθηκε τελευταία να χαρακτηρίζεται κάθε πλοίο που εκτελεί ακτοπλοϊκή γραμμή, αντί του ορθού όρου δρομολογημένο πλοίο. Στην πραγματικότητα ο όρος "πλοίο γραμμής" είναι στρατιωτικός και αφορά μόνο τα μάχιμα πόλεμικά πλοία. Στη ναυτική τακτική δεν υφίστανται γραμμές μετώπου όπως στη ξηρά που χαρακτηρίζονται πρώτη, δεύτερη γραμμή κ.λπ., αλλά μόνο μία γραμμή. Έτσι τα συμμετέχοντα πλοία αυτής της γραμμής είναι τα λεγόμενα μάχιμα πλοία ή πλοία γραμμής. Τέτοια πολεμικά πλοία θεωρούνται σήμερα τα αντιτορπιλικά, καταδρομικά, σύγχρονες κορβέτες, φρεγάτες, πυραυλάκατοι, τορπιλάκατοι, κανονιοφόροι, κ.λπ. Στην κατηγορία αυτή δεν ανήκουν τα πάσης φύσεως αποβατικά, ναρκαλιευτικά, ναρκοθέτες και φραγματοθέτες, τα υποβρύχια καθώς και όλα τα βοηθητικά π.χ. πετρελαιοφόρα, ρυμουλκά, κ.λπ. Ειδικότερα για τα αεροπλανοφόρα οι απόψεις για τον χαρακτηρισμό τους ως πλοία γραμμής διίστανται, δεδομένου ότι παρέχουν μεν αεροπορική κάλυψη πλην όμως χρήζουν και αυτά υποστήριξης άλλων πολεμικών πλοίων, σε αντίθεση με κάποια ρωσικά ελικοπτεροφόρα που φέρουν ισχυρό πυροβολικό και πυραυλικά συστήματα. Ο όρος αυτός καθιερώθηκε να λέγεται από τον αντίστοιχο γαλλικό όρο "βεσώ ντε λιν" (vaisseau de ligne) από της εποχής των ιστιοφόρων πολεμικών πλοίων. Την εποχή εκείνη τα πλοία γραμμής αποτελούσαν τα δίκροτα και τρίκροτα ιστιοφόρα που ακολουθούσαν "μεσοπορεία" ή λάμβαναν την κεντρική θέση της παράταξης όπου είχαν ν΄ αντιμετωπίσουν το μεγαλύτερο βάρος ή πίεση της ναυτικής επιχείρησης, είτε σε άμυνα είτε σε επίθεση. • Σημειώνεται ότι εκ του γαλλικού παραπάνω όρου και του ιταλικού προήλθαν και οι κοινές ονομασίες δελίνι, ή ντελίνι, ή βατσέλο, με τις οποίες χαρακτήριζαν οι Έλληνες ναυτικοί τα πλοία αυτά κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, όπως π.χ. δελίνι χαρακτήριζαν την ρωσική ναυαρχίδα "Αζόφ" του Χέυδεν. Επίσης σε έγγραφα της εποχής του Αγώνα του 21 φέρεται να λέγονταν και "ραζάδικα", ή "ραζάδα" (τα), (ενικός ραζάδο), εκ του γαλλικού όρου "βεσώ ραζέ" (= πλοίο κατάφρακτο). • Άξιο επίσης μνείας είναι ο αντίστοιχος αγγλικός ιδιωματικός όρος για τα ιστιοφόρα εκείνα πλοία «man of war» ή «man-o-war» που χρησιμοποιείται ευρύτατα και σήμερα σε ξενόγλωσσα ναυτιλιακά βοηθήματα.

100

Πολεμικό πλοίο Πολεμικό πλοίο Ως πολεμικό πλοίο νοείται "το σκάφος εκείνο όπερ ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις μιας πολιτείας υπό την διοίκηση αξιωματικού τοποθετουμένου από την κυβέρνηση του κράτους του οποίου φέρει τη σημαία και επανδρωμένο με πλήρωμα υπό στρατιωτική πειθαρχία". Τον αυτό ορισμό έδωσε και η Διακήρυξη του Προέδρου των ΗΠΑ στις 23 Μαρτίου 1917. Τον ορισμό αυτό έχει υιοθετήσει και η Σύμβαση της Γενεύης "Περί ανοικτών θαλασσών" 1958 στο αρθρ. 8.2 όσο και στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης 1982, στο αρθρο 29.

Σύγχρονο πολεμικό πλοίο (αεροπλανοφόρο)

Έτσι σύμφωνα με το παραπάνω ορισμό το πολεμικό πλοίο ορίζεται να είναι σκάφος, με κυβερνήτη Αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων χώρας και να διέπεται εσωτερικά από στρατιωτικούς κανονισμούς (χωρίς να γίνεται μνεία σε χωρητικότητα πλοίου, αυτοδυναμία κίνησης, εξοπλισμό ή οπλισμό)

Νομικό καθεστώς Τα πολεμικά πλοία παντός τύπου εξομοιούνται προς το έδαφος του κράτους της σημαίας που φέρουν. Κατόπιν αυτού το παράκτιο κράτος δεν μπορεί να ασκήσει σε ξένο πολεμικό πλοίο καμία εξουσία αφού δεν μπορούν αυτά να αποτελέσουν αντικείμενο κατάσχεσης, κράτησης, απαγόρευσης απόπλου η άλλου δικαστικού μέτρου. Ακόμη και αγωγές λόγω ναυτικών ατυχημάτων πχ συγκρούσεις εγείρονται συνήθως ενώπιον των δικαστηρίων της χώρας που φέρουν τη σημαία, εκτός κάποιων εξαιρέσεων αναγνωριζομένων από το διεθνές δίκαιο σε θέματα ετεροδικίας. Σύμφωνα λοιπόν με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης άρθρο 30: "αν οποιοδήποτε πολεμικό πλοίο δεν συμμορφούται προς τους κανονισμούς του παράκτιου Κράτους τους αναφερομένους στη διέλευση μέσω της χωρικής θαλάσσης, αγνοεί δε οιοδήποτε αίτημα προς συμμόρφωση που του απευθύνεται, το παράκτιο κράτος δύναται να απαιτήση από το πολεμικό πλοίο όπως εγκατάλειψη πάραυτα τη χωρική του θάλασσα". Οποιαδήποτε δε ζημία προκληθεί από τη μη συμμόρφωση του πολεμικού πλοίου ακεραία ευθύνη φέρει το κράτος της σημαίας του. Στα ελληνικά χωρικά ύδατα η διέλευση ξένων υποβρυχίων επιτρέπεται μόνο " εν αναδύσει". Γενικά όμως τα πολεμικά πλοία κατα τους διεθνείς κανονισμούς έχουν προτεραιότητα πλεύσης ανταλλάσοντας χαιρετισμούς μεταξύ τους, ο νεώτερος Κυβερνήτης προς τον αρχαιότερο και κατ΄ εθιμικό ναυτικό δίκαιο πρώτα τα εμπορικά πλοία προς τα πολεμικά. Ο δε χαιρετισμός γίνεται κατά το χρόνο της παράλλαξης με την μερική υποστολή της σημαίας που επαναλαμβάνει αμέσως ο αποδέκτης του χαιρετισμού. Αν οποιοσδήποτε φυγόποινος ή φυγόδικος καταφέρει και ανέλθει σε πολεμικό πλοίο, η παράδοσή του στη παράκτια αρχή γίνεται μόνο από τον κυβερνήτη και αν είναι ξένο κατόπιν αιτήσεως από το Υπ. Εξ. προς τη

Πολεμικό πλοίο πρεσβεία της χώρας του πολεμικού πλοίου αν και εφόσον δεν παρασχεθεί άσυλο.

Το πλοίο ως μέσον πολέμου Γενικά το πολεμικό πλοίο αποτελεί από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα το κατεξοχήν όπλο - μέσον του κατά θάλασσα πολέμου. Ειδικά στους ναυτικούς πολέμους επιδιώκεται κυρίως η εξασφάλιση της ελευθερίας των θαλασσών, για τη κίνηση και μεταφορά των δυνάμεων του μαχομένου κράτους και κατ΄ επέκταση την προάσπιση των παραλίων, ή ακόμα και αντίθετα τον αποκλεισμό των δυνάμεων του αντιπάλου επί ζωτικών γι΄ αυτόν θαλάσσιων περιοχών. Οι επιδιώξεις όμως αυτές συνδέονται μ΄ ένα πλήθος προβλημάτων στρατηγικής και τακτικής που ιστορικά συνεχώς μεταβάλλονται μέχρι σήμερα ακολουθώντας τη ταχεία τεχνική εξέλιξη αλλά και τη διαμόρφωση των σύγχρονων πολιτικών συνθηκών, χωρίς βέβαια και να μεταβάλλονται και οι βασικές αρχές του κατά θάλασσα πολέμου. Για παράδειγμα, σήμερα δεν μπορεί ένας κατά θάλασσα πόλεμος να θεωρηθεί ως αυτοτελής μεμονωμένος πόλεμος όπως συνέβαινε σε παλαιότερες εποχές, αλλά ως μέρος ή τμήμα ενός γενικευμένου ολοκληρωτικού πολέμου, πολλές φορές και διακρατικού. Έτσι υπό το πνεύμα αυτό θα πρέπει και να εκτιμάται η τυχόν συμβολή του πολεμικού πλοίου, όταν αυτό συγκρίνεται με άλλα πολεμικά μέσα, όπως θωρακισμένα άρματα ή πολεμικά αεροπλάνα.

Σύγκριση του Π.Π. με άλλα μέσα πολέμου Μία σύγκριση πολεμικού πλοίου με άλλα πολεμικά μέσα ξηράς ή αέρος μπορεί να γίνει μόνο επί της τεχνικής των δυνατοτήτων που παρέχουν τα μέσα αυτά και της εξέλιξης αυτών όπου και η φύση της δράσης τους ορίζεται, και όχι τόσο ως προς τον χώρο δράσης. Υπό την άποψη αυτή και μόνο, το πολεμικό πλοίο εξετάζεται επί των δυνατοτήτων χρήσης των πολεμικών όπλων πυροβολικού, εκτόξευσης τορπιλών, πυραύλων, ναρκοθέτησης, κ.λπ. προς εκμηδένιση του αντιπάλου, αντίστοιχα με τα άλλα πολεμικά μέσα ξηράς και αέρος. Στη σύγκριση αυτή λαμβάνονται σοβαρά υπόψη σπουδαίοι τεχνικοί και στρατιωτικοί παράγοντες όπως η ταχύτητα ευελιξίας, μετακίνησης, το βάρος και ο λεγόμενος όγκος πυρός. Έτσι για τα μεν χερσαία όπλα - μέσα του στρατού ξηράς κανένας σχεδόν περιορισμός βάρους δεν υφίσταται. Αντίθετα τόσο η ευελιξία - μετακίνηση όσο και ο όγκος πυρός που μπορεί ν΄ αναπτυχθεί ανάλογα, εξαρτώνται κυρίως από τη μορφολογία του εδάφους και κάποιους άλλους δευτερεύοντες παράγοντες που και αυτοί είναι σοβαρά εξαρτημένοι από το είδος του εδάφους, όπως για παράδειγμα μια μετακίνηση αρμάτων μάχης που η ταχύτητά της δεν μπορεί να υπερβεί τα περίπου 40 χλμ την ώρα. Για δε τα εναέρια όπλα, μετά την ελάχιστη αξία των αερόπλοιων, η μέγιστη ταχύτητα που αναπτύσσουν σήμερα τα πολεμικά αεροπλάνα αποτελούν βασικό στρατιωτικό και τεχνικό παράγοντα. Οι σημειούμενες σήμερα ταχύτητες των μέσων αυτών αποτελούν κύριο πλεονέκτημα επίθεσης, αιφνιδιασμού αλλά και άμυνας των ίδιων των μέσων. Η ευχέρεια αυτή των αεροπλάνων σαφώς υπερτερεί των άλλων μέσων, που δεν εξαρτάται από τη μορφολογία του εδάφους, και ακόμα στις περισσότερες των περιπτώσεων ούτε και από μετεωρολογικά εμπόδια που συναντούν τ΄ άλλα μέσα. Το μοναδικό μειονέκτημα αποτελεί ο εκάστοτε περιορισμός βάρους και ειδικότερα το ωφέλιμο φορτίο που εν προκειμένο χαρακτηρίζεται μάχιμο βάρος, και που σημειωτέον είναι κατά λόγο αντίστροφο προς το μέγεθος του αεροπλάνου, με συνέπεια ο όγκος πυρός να είναι ο μικρότερος κατά μονάδα (αεροπλάνο) ως προς τις άλλες κατηγορίες πολεμικών μέσων. Έχοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία προς σύγκριση, διαπιστώνεται αμέσως ότι στο πολεμικό πλοίο υφίσταται ο περιορισμός του βάρους, αλλά λόγω του μεγαλύτερου από τον αέρα ειδικού βάρους του νερού παρέχεται η δυνατότητα συγκέντρωσης μεγάλων βαρών σε μια και μόνη πολεμική μονάδα (πλοίο), με συνέπεια να σημειώνει τον μεγαλύτερο όγκο πυρός σε σχέση με τα άλλα μέσα. Ανάλογος όμως περιορισμός ως προς την

101

Πολεμικό πλοίο ταχύτητα υφίσταται και από το φυσικό φαινόμενο του κυματισμού, που υποχρεώνει τον περιορισμό της ταχύτητας των πολεμικών πλοίων στους 40 κόμβους, περίπου στα 70 χλμ. ανά ώρα. Η σημειούμενη αυτή ταχύτητα αναμφίβολα θέτει το πολεμικό πλοίο σε μεγαλύτερη μοίρα σε σχέση με τα χερσαία μέσα, αλλ΄ όμως σε μειονεκτική έναντι των εναερίων, που όμως είναι αρκετή για τις σημερινές ακόμη συνθήκες, ώστε σε συνδυασμό και με το μεγάλο σχετικά βάρος (εκτόπισμα) να χαρακτηρίζει το πολεμικό πλοίο ως την πολεμική εκείνη μονάδα που συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο δυνατό όγκο πυρός, με σχετικά μεγάλη ταχύτητα - ευκινησία. Αυτοί τελικά είναι και οι παράγοντες που καθιστούν το πολεμικό πλοίο ως το προσφορότερο μέσον πολεμικών μεταφορών τόσο από άποψης ποσότητας όσο και διάθεσης δαπάνης και δύναμης ανδρών. Σημειώνεται τέλος πως η ευκινησία του πολεμικού πλοίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κρατούσα καιρική κατάσταση καθώς και από την ναυτική αρετή (κατασκευή και συμπεριφορά) του ίδιου του πλοίου, καθώς και από την ναυτική αρετή (εμπειρία και καλή γνώση) των χειριστών του σκάφους (Αξιωματικών και πληρώματος).

Μαχητική ικανότητα Π.Π. Η μαχητική αξία ή μαχητική ικανότητα όπως καθιερώθηκε να λέγεται για κάθε πολεμικό πλοίο, εκλαμβανόμενο ως πολεμική μονάδα, εξαρτάται από τέσσερις κύριους παράγοντες: τον οπλισμό, την προάσπιση (θωράκιση), την ταχύτητα και την ακτίνα ενέργειας, εκ του συνδυασμού των οποίων και δημιουργήθηκαν, (κατά διάφορες αντιλήψεις ή ανάγκες), οι διάφοροι κατά καιρούς τύποι πολεμικών πλοίων. Ενιαίος τρόπος ή τύπος για την απόλυτη εκτίμηση ή τον προσδιορισμό της μαχητικής αξίας ενός πλοίου δεν υφίσταται, παρ΄ όλες τις κατά καιρούς προσπάθειες και προτάσεις που έχουν διατυπωθεί, με συνέπεια να μην υφίσταται και το μέτρο της απόλυτης σύγκρισης των διαφόρων τύπων μεταξύ τους, αλλά ούτε και μεταξύ παρόμοιων τύπων διαφορετικών ναυτικών δυνάμεων (Χωρών).

Οπλισμός Ο Οπλισμός ενός πολεμικού πλοίου αποτελεί το μέσον επίθεσης για την εκμηδένιση του αντιπάλου με συνέπεια να θεωρείται και ο κυριότερος παράγοντας μαχητικής αξίας. Τον οπλισμό συνιστούν κατά κύριο λόγο το φερόμενο ναυτικό πυροβολικό, οι τορπίλες, οι πύραυλοι, και σε δευτερεύοντα ρόλο οι νάρκες και οι βόμβες πίεσης, ή βυθού (όπως λέγονται εσφαλμένα). Η αξία του παράγοντα αυτού εκτιμάται ιδιαίτερα επί του αριθμού και του διαμετρήματος των πυροβόλων που φέρει, του βεληνεκούς των, της ταχύτητας πυρός, του τομέα βολής εκάστου πυροβόλου, όπως και του αριθμού και ταχύτητας των φερομένων τορπιλών, της γόμωσης αυτών, και ομοίως επί των φερομένων τύπων πυραυλικών συστημάτων, αριθμού εκτοξευτών πυραύλων, αριθμού αυτών, της δραστικής εμβέλειάς τους καθώς και επί των ναρκών και βομβών πίεσης και των μέσων ρίψης αυτών.

Προάσπιση Η λεγόμενη προάσπιση πολεμικού πλοίου αφορά το σύνολο των μέσων άμυνας κατέναντι των εχθρικών μέσων επίθεσης. Αποτελεί κατά κάποιο τρόπο το έτερο σκέλος της μαχητικής αξίας του πολεμικού πλοίου, θεωρούμενη μεταξύ των κυρίων παραγόντων της. Το σπουδαιότερο στοιχείο ή μέσον προάσπισης για τα ύφαλα και τα έξαλα του Π.Π. είναι η θωράκιση, επιπρόσθετα η προάσπιση των υφάλων συνίσταται κυρίως στη στεγανή υποδιαίρεση του σκάφους καθώς και σε διάφορες ειδικές διατάξεις αντιτορπιλικής άμυνας που εφαρμόζονται σε μεγάλα σκάφη. Εξίσου όμως σημαντικά στη προάσπιση συμβάλλουν και οι βοηθητικές εγκαταστάσεις και δίκτυα πυρκαιάς, κατάκλυσης, άντλησης κυτών, καθώς και ο διαχωρισμός συγκροτημάτων στα ζωτικότερα σημεία του πλοίου, όπως σε περίπτωση χρήσης πολεμικών αερίων.

102

Πολεμικό πλοίο Στη κατηγορία (παράγοντα) της προάσπισης περιλαμβάνονται επίσης τα μέσα παραλλαγής (καμουφλάζ) και παραπλάνησης του εχθρού περί του μεγέθους, της πορείας ή της θέσης του πλοίου, τα μέσα καπνοφράγματος ΄κ.ά. όπως και για τα υποβρύχια η ταχεία κατάδυση.

Ταχύτητα πλοίου Η ταχύτητα του πολεμικού πλοίου αποτελεί από πλευράς τακτικής τον σπουδαιότερο παράγοντα, αλλά και κύριο της μαχητικής του αξίας που συμβάλλει συμπληρωματικά στην επαύξηση των παραπάνω παραγόντων τόσο κατά την επίθεση όσο και κατά την άμυνα. Η υπεροχή της ταχύτητας παρέχει κάθε ευχέρεια στην εκλογή των κατάλληλων συνθηκών επίθεσης ήτοι θέσης, απόστασης, ανέμου, κατάστασης θαλάσσης κ.λπ. που συνδυαζόμενη με την υπεροχή πυρός εξσφαλίζει την επί του αντιπάλου επικράτηση. Ειδικότερα η μεγάλη ταχύτητα αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα προάσπισης των ελαφρών σκαφών (τορπιλάκατοι, πυραυλάκατοι, ακταιωροί κ.λπ.) και συγχρόνως και της επιθετικής μαχητικής ικανότητάς των. Σημειώνεται πάντως ότι η ταχύτητα ως παράγοντας είναι σχετική με την ταχύτητα του αντιπάλου που σε σύγκριση με την ελαχίστη ταχύτητα αποτελεί προϋπόθεση για επιθετική ή αμυντική δράση. Συνεπώς η ελαχίστη ταχύτητα, από διάφορους λόγους, κυρίως από βλάβη και μάλιστα όταν κατέλθει σε κατώτερα σημεία μπορεί να επιφέρει στο πλοίο την απώλεια της μαχητικής του αξίας για περαιτέρω διεξαγωγές επιχειρήσεων.

Ακτίνα ενεργείας Με τον όρο "ακτίνα ενεργείας" πολεμικού πλοίου ονομάζεται η μεγίστη απόσταση σε ναυτικά μίλια που μπορεί να διανύσει ένα πολεμικό πλοίο με το διαθέσιμο ποσό καυσίμων και ορισμένη ταχύτητα, χωρίς ενδιάμεσο ανεφοδιασμό. Ο παράγοντας αυτός ενέχει επομένως από στρατηγικής άποψης αρκετή σπουδαιότητα τόσο ως προς την ευχέρεια όσο και την ταχύτητα μετακίνησης ναυτικών μονάδων εντός ορισμένων θαλασίων περιοχών. Στις μετακινήσεις αυτές ακολουθείται η "οικονομική ταχύτητα" ή "ταχύτητα διαδρομής" όπου η κατανάλωση καυσίμων είναι μικρότερη με συνέπεια η ακτίνα ενέργειας να είναι πολύ μεγάλη. Αντίθετα η μεγίστη ταχύτητα ακολουθείται για μικρά χρονικά διαστήματα και στο πεδίο της μάχης. Ο παράγοντας "ακτίνα ενεργείας" όπως και της "ταχύτητας" δεν μπορούν να εκτιμηθούν με απόλυτο μέτρο, αλλά πάντα σε συνδυασμό με τη γεωγραφική θέση δράσης του πλοίου και επί τη βάση των δυνατοτήτων του ανάλογα του τύπου του [π.χ. ένα πολεμικό πετρελαιοφόρο έχει μεγαλύτερη ακτίνα ενεργείας από άλλο τύπο). Σημειώνεται ότι στα πυρηνοκίνητα πολεμικά πλοία δεν υφίσταται (θεωρητικά) κανένας περιορισμός ακτίνας ενεργείας.

Συγκρότηση Ναυτικής Δύναμης Η Συγκρότηση ναυτικής δύναμης είναι αντικείμενο της στρατηγικής που ακολουθεί ένα κράτος. Κατ΄ αυτήν πολλές ναυτικές μονάδες (πολεμικά πλοία) συγκροτούν στόλους ή μοίρες ή διάφορες άλλης σύνθεσης και ονομασίας ομάδες πολεμικών πλοίων, π.χ. στολίσκοι, υπομοίρες, ή με αριθμητικές αναφορές, 1ος στόλος, 3η ναυτ. μοίρα κ.λπ. Το σύνολο αυτών αποτελεί και την σπονδυλική στήλη της ναυτικής δύναμης κάθε κράτους. Για την επιχειρησιακή κάλυψη όμως αυτών των μονάδων όπως και για δευτερεύουσας φύσης κάλυψη επιχειρησιακών δραστηριοτήτων καθίσταται απαραίτητος και ικανός αριθμός βοηθητικών μονάδων (πλοίων). Ακόμη όμως για την απρόσκοπτη συντήρηση και επισκευή, εξοπλισμό και εφοδιασμό τόσο των κυρίως πολεμικών πλοίων των λεγομένων και πλοίων μάχης ή πλοίων γραμμής όσο και των βοηθητικών πολεμικών πλοίων απαραίτητες είναι οι διάφορες μόνιμες εγκαταστάσεις, ναυτικές βάσεις, ναύσταθμοι κ.ά, οι οποίοι και διαθέτουν τους αναγκαίους χώρους για τους παραπάνω σκοπούς (συνεργεία, μηχανουργεία, νεωλκεία, δεξαμενές, αποθήκες, παρασκευαστήρια κ.λπ.). Η σημασία της συμβολής των ναυτικών βάσεων στη

103

Πολεμικό πλοίο συγκρότηση ναυτικής δύναμης ενός κράτους είναι σημαντικότατη αφού άνευ αυτής ακόμα και οι ισχυρότεροι σύγχρονοι στόλοι θα αναγκαστούν να μείνουν αχρησιμοποίητοι σε ακινησία. Ο αριθμός και οι τύποι των βοηθητικών πλοίων όσο και ο αριθμός και οι θέσεις των ναυτικών βάσεων μιας ναυτικής δύναμης εξαρτώνται από την ίδια τη συγκρότηση του στόλου, τη θαλάσσια περιοχή ευθύνης του, της ναυτικής πολιτικής του κράτους και των διπλωματικών σχέσεών του, τα οποία και αποτελούν το διαρκές πρόβλημα των Ναυτικών Επιτελείων, (για το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό τα θέματα αυτά παρακολουθεί και εξετάζει ο 2ος κλάδος του, η Διεύθυνση Διοικητικής Μέριμνας Ναυτικού (ΔΔΜΝ). • Συνεπώς το σύνολο παντός είδους επανδρωμένων πολεμικών πλοίων ναυτικών βάσεων και βοηθητικών συναφών υπηρεσιών και τα επιτελεία αυτών αποτελούν τη συγκρότηση της ναυτικής δύναμης μιας Χώρας.

Παράγοντες σύνθεσης στόλου Οι σύγχρονοι στόλοι αποτελούνται από πολλές μονάδες πολεμικών πλοίων, διαφόρων τύπων που καθιερώθηκαν κατά καιρούς, οι σημαντικότεροι των οποίων εξελιχθηκαν και συνεχίζουν να εξελίσσονται μέχρι σήμερα. Τόσο η εκλογή όσο και η εξέλιξη των καθιερωθέντων τύπων πλοίων, ο αριθμός εξ εκάστου τύπου μονάδων, για τη συγκρότηση της ναυτικής δύναμης, δηλαδή η κατανομή της σε πολεμικά πλοία διαθέσιμου συνολικού εκτοπίσματος κατά τύπο, μέγεθος και αριθμό, εξαρτώνται από ποικίλους, κατά Ναυτική Χώρα, παράγοντες ή αρχές. Σπουδαιότεροι παράγοντες που ίσχυσαν κατά καιρούς και συνεχίζουν να ισχύουν σήμερα είναι: 1. Πολιτικές και στρατιωτικές συνθήκες που διέπουν τις σχέσεις ενός κράτους με το τυχόν αντίπαλο. 2. Γεωγραφική θέση ενός κράτους σε σχέση με του αντιπάλου, και της έκτασης των θαλασσίων περιοχών της ενδεχόμενης σύγκρουσης. Σε περίπτωση μεγάλων αποστάσεων η "ακτίνα ενεργείας" υπερισχύει των άλλων μαχητικών στοιχείων. 3. Διακρατικές ναυτικές συμβάσεις περί προσδιορισμού, καθορισμού ή περιορισμού εξοπλισμών, διέλευσης και χρήσης πολεμικών όπλων. 4. Βιομηχανική τεχνική η υφιστάμενη κατάλληλη ναυπηγική υποδομή, κάλυψης και αποκατάστασης βλαβών και συντήρησης σκαφών. 5. Εξέλιξη οπλικών συστημάτων που αφορά τις εξοπλιστικές δυνατότητες ενός κράτους. 6. Οικονομική δυνατότητα ενός κράτους όχι μόνο για τη ναυπήγηση ή πρόσκτηση πολεμικών πλοίων αλλά και για την κατάλληλη επάνδρωση, κίνηση και συντήρηση αυτών. Ο παράγοντας αυτός είναι και ο πλέον δυσχερής για μικρές χώρες και ίσως και το μεγαλύτερο κίνητρο της συνομολόγησης διαφόρων συνθηκών περιοριστικού χαρακτήρα.

Παράγοντες σύνθεσης τύπων Π.Π. Για τη δημιουργία και την εξέλιξη του κάθε τύπου πόλεμικού πλοίου ιδιαίτερα, ισχύουν βεβαίως οι παραπάνω γενικές αρχές περί της σύνθεσης των στόλων, πλην όμως υφίστανται και άλλοι επιπρόσθετοι παράγοντες που αφορούν και αναλύονται στον κάθε τύπο πλοίου. Οι κυριότεροι όμως παράγοντες με καθολικό χαρακτήρα για τη σύνθεση, επί των τύπων των πλοίων, μιας ναυτικής δύναμης είναι: 1. H στρατηγική αντίληψη επί της "μαχητικής αξίας" του κάθε τύπου, επί της ναυτικής τακτικής και των δυνατοτήτων συγκρότησης στόλων, μοιρών κ.λπ. 2. Η εμπειρία (πείρα και συμπεράσματα επί ναυμαχιών που έχουν διεξαχθεί), στη προσφορά εκάστου τύπου πλοίου. Ο παράγοντας αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός σε ίσες περίπου αναμετρήσεις πολεμικών πλοίων που εκ του λόγου αυτού προέκυψαν και οι αρχικοί "πυρήνες" των τύπων των πολεμικών πλοίων. 3. Η εξέλιξη των πολεμικών πλοίων, 4. Η εξέλιξη οπλικών συστημάτων και μεθόδων, 5. Η τάση υπεροπλίας, και

104

Πολεμικό πλοίο 6. Η ναυπηγική εξέλιξη

Τύποι πολεμικών πλοίων Αεροναυαγοσωστικό (Α/ΝΓ): Μικρό ταχύπλοο σκάφος αεροναυτικής συνεργασίας. Σήμερα ο τύπος αυτός έχει αντικατασταθεί από το μεγάλο αριθμό ταχυπλόων σκαφών του Λιμενικού Σώματος. Ακταιωρός: Μικρό περιπολικό σκάφος, άλλοτε ιστιοφόρο ή μηχανοκίνητο, σήμερα ταχύπλοο για περιπολία και φύλαξη ακτών και ανεφοδιασμού παράκτιων πυροβολείων. Ακτοφυλακίδα: Το ίδιο με Ακταιωρός. Αλιείας τορπιλών: Πλοίο για την αλιεία τορπιλών ύστερα από τις εκπαιδευτικές βολές. Αντιτορπιλικό (Α/Τ): Πολεμικό πλοίο που πήρε το όνομά του στις αρχές του 20ου αι. για την αντιμετώπιση των τορπιλοβόλων και τορπιλικών. Αποβατικής υποστήριξης: Σχετικά μικρό πολεμικό που υποστηρίζει τις αποβατικές δυνάμεις. Αποβατικό: Πλοίο διαφόρων μεγεθών μεταφοράς οπλιτών (Οπλιταγωγό), οχημάτων (Οχηματαγωγό), αρμάτων μάχης (Αρματαγωγό). Αποβατικό εφόδου: Μικρό σκάφος τύπου ΑΒΑΚ (αποβατική άκατος) που φέρουν τα Αρματαγωγά και τα Δεξαμενόπλοια Αποβατηγά. Αρματαγωγό (Α/Γ): Πολεμικό αποβατηγό αρμάτων με πλωριές ή και πρυμιές θύρες και καταπέλτη. Ατμοβάρις: Ατμοκίνητη κανονιοφόρος με πυροβολικό σχετικά βαρύ. Ατμοδρόμων: Πλοίο ξύλινο ή σιδερένιο με ιστιοφορία Δρόμωνα (Νάβα) με ατμομηχανή για βοηθητική πρόωση. Ατμοημιολία: Ημιολία με ατμομηχανή για βοηθητική πρόωση. Ατμοκορβέττα: Πολεμικό ιστιοφόρο με ατμομηχανή για βοηθητική πρόωση. Ατμομυοδρόμων: Πολεμικό πλοίο με ιστιοφορία μυοδρόμωνος και με ατμομηχανή για βοηθητική πρόωση. Ατμόπλοιο: Ατμοκίνητο βοηθητικό σκάφος. Ατμοτελωνίς: Ατμοκίνητο μικρό σκάφος τελωνείων και λιμεναρχείων το 1920 Ατμοφρεγάτα: Τρικάταρτο πολεμικό με ιστιοφορία μεγάλου δρόμωνος και ατμομηχανή για βοηθητική πρόωση. Βελλού: Εξελιγμένη μορφή Μύστικου, ονομασία μάλλον τουρκική (=ευκίνητο). Χρησιμοποιήθηκε πριν το 1821 ως πειρατικό και στη συνέχεια για καταδίωξη της πειρατείας. Ο τύπος αυτός είχε μεγάλη ευστάθεια και αντοχές στις καταπονήσεις. Σήμερα έχει εκλείψει. Βοηθητικό Βάσης (ΒΒ)(ή Ναυστάθμου): Διάφοροι τύποι μεταφοράς προσωπικού. Βομβάρδα (ή Μπουμπάρδα): (εκ του ιταλικού Bombarda). Πλοίο μεγαλύτερο από καΐκι με δύο ιστους κατάρτια), ο δεύτερος μικρότερος με κλίση προς τη πρύμη, ενώ στη πλώρη έφερε πρόβολο (κν. μπαστούνι). Στο πλωριό ιστό έφερε τετράγωνα ιστία (πανιά), στο πρυμναίο τραπεζοειδή επίδρομο και στο πρόβολο 2,3 φλόκους (σφαιροειδή τριγωνικά πανιά). Σήμερα έχει εκλείψει. Βρατσέρα (ή Μπρατσέρα): Εκ του ιταλικού Bracciera. Μικρό ιστιοφόρο με δύο ιστούς με δύο τριγωνικά ιστία και δύο φλόκους. Βρίκιον (ή Μπρίκιο): ίδιο με Πάρων. Βρικογολέτο (ή Γολετόβρικο ή Γολετόμπρικο): Πλοίο με μικρή χωρητικότητα 60-70 κόρους με δύο ιστούς που έφεραν τετράγωνα και τριγωνικά (στο πρυμναίο) ιστία. Τα μεγάλα πλοία της κατηγορίας αυτής ονομάζονταν "Μυοπάρωνες" ενώ τα μικρά "Μαρτήγοι". Σήμερα έχουν εκλείψει. Γαβάρα (ή Γαμπάρα): Εκ του ιταλικού Cabarra. Τρικάταρτο φορτηγό ιστιοφόρο.

105

Πολεμικό πλοίο Γαλλιότα (ή Γαλιώτα): Εκ του ιταλικού Galeotta. Ελαφρύ και ταχύτατο, στην εποχή του, πολεμικό σκάφος, βασικά κωπήλατο χρησιμοποιούμενο από πειρατές και καταδρομείς. Είχε 16-32 κουπιά και δύο τριγωνικά ιστία. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως από τους πειρατές της Μάνης και τους Αγαρηνούς (Αλγερινούς). Γολέτα (ή Γουλέτα ή Γουλέττα): ίδιο με Ημιολία Γολετόβρικο (ή Γολετόμπρικο): Βλ. Βρικογόλετο. Δεξαμενόπλοιο Αποβατικό (Δ/Ξ): Σύγχρονο πολεμικό πλοίο μεταφοράς αποβατικών σκαφών δυνάμενο να χρησιμοποιηθεί και ως πλωτή δεξαμενή προς επισκευή ταχυπλόων σκαφών τορπιλακάτων (Τ/Α) ή και πυραυλακάτων (ΤΠΚ). Δίκροτο: Κν. "Ντεπόντες". Πλοίο μικρότερο από Τρίκροτο αλλά περισσότερο ευέλικτο. Έφερε τρεις ιστούς με τετράγωνα ιστία, είχε εκτόπισμα μέχρι 1500 τον. Έφερε 64 - 78 κανόνια (πυροβόλα) και πλήρωμα 600 - 700 άνδρες. Σήμερα έχει εκλείψει. Δρόμων: Ιστιοφόρο και κωπήλατο πολεμικό πλοίο του Βυζαντίου, με εμβολοφόρο πλώρη. Εκπαιδευτικό: Επίτακτο: Έτσι ονομάζεται κάθε εμπορικό πλοίο που εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό μετά από επίταξη και μπορεί να είναι επιβατηγό, φορτηγό ή βοηθητικό. Εύδρομον (Ε/Δ): Πολεμικό πλοίο που συνδιάζει βαρύ πυροβολικό, μεγάλη ταχύτητα και ελαφριά θωράκιση. Στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ο όρος χρησιμοποιήθηκε και για τα ταχέα εξοπλισμένα επίτακτα πλοία της περιόδου 1912 - 1913. Ευκαιρία: Δεν είναι τύπος πολεμικού πλοίου, αλλά αυθαίρετη ονομασία μικρού βοηθητικού επιβατηγού πλοίου για καθημερινή μεταφορά προσωπικού από Πειραιά προς Ναύσταθμο Σαλαμίνας και επιστροφή. Πρωτορίσθηκε από τον Βασιλέα Γεώργιο Α' περί το 1900. Ως όνομα και σε ενέργεια τέτοιο πλοίο υφίσταται και σήμερα, υπαγόμενο στη Διοίκηση Ναυστάθμου Σαλαμίνας (ΝΣ). Ημιολία (ή Γολέτα ή Σκούνα): Είχε δύο ιστούς με τριγωνικά κύρια και βοηθητικά ιστία και φλόκους στο πρόβολο. Σήμερα έχει εκλείψει. Θαλαμηγός (Θ/Γ): Μικρό σκάφος μεταφοράς προσώπων άνευ οπλισμού. Θωρακισμένο καταδρομικό (Κ/Δ): Παλαιό πολεμικό πλοίο, ταχύτερο από το "Θωρηκτό" αλλά με ελαφρύτερο πυροβολικό και θωράκιση. Θωρακοβάρις (Θ/Β): Ατμοκίνητη κανονιοφόρος με θωράκιση στα πυροβολεία και στη γέφυρα. Σήμερα έχει εκλείψει. Θωρακοδρόμων (Θ/Δ): Ατμοδρόμων που είχε περισσότερο πυροβολικό και θωράκιση. Σήμερα έχει εκλείψει Θωρηκτό (Θ/Κ): Παλαιό πολεμικό πλοίο ισχυρής θωράκισης και πυροβολικού. Ταχύτητας 20 και αργότερα 30 κόμβων. Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο απετέλεσε την υπεροχή ισχύος των Ναυτικών Δυνάμεων παγκοσμίως. Το εκτόπισμα αρχικά ήταν 5000 τον και έφθασε τους 50.000 τον. Σήμερα έχει εκλείψει. Κανονιοφόρος (Κ/Φ): Μικρό πλοίο, παλαιότερα ιστιοφόρο και σήμερα μηχανοκίνητο με πυροβόλα όπλα στην πλώρη και πρύμη. Καταδιωκτικό: Μικρό, παλαιό ταχύπλοο πολεμικό με ελαφρύ πυροβολικό. Δεν υφίστανται πλέον. Καταδρομικό (Κ/Δ): Πλοίο διαφόρων μεγεθών, μεγάλης ταχύτητας και ελαφρύτερου πυροβολικού του Θωρηκτού το οποίο σιγά σιγά εκτόπισε. Κέρκουρος: Εκ του Cutter κν. κόττερο ή κότερο Κορβέτα (Κ/Β): Εκ του Corvette. Πλοίο με εκτόπισμα μέχρι 400 τον. Με επλήρη ιστιοφορία και οπλισμό 25 πυροβόλα επί του καταστρώματος. Από το Β' ΠΠ ο όρος αφορά πλοία με εκτόπισμα 800 - 1200 τον. κυρίως συνοδευτικά.

106

Πολεμικό πλοίο Κότερο (ή Κόττερο): Μικρό ελεφρύ ιστιοφόρο με ένα συνήθως ιστό. Ακολούθησε την εξέλιξη των μηχανοκινήτων. Σε χρήση για μετακινήσεις Αρχηγών Ναυτικού κ.ά. προσώπων. Λιβύρνις: Εκ του ιταλ. Liburna. Ονομασία μικρού ταχύπλόου με ιστιοφορία Βελλούς ή Μύστικου. Κατά το 1821 χρησιμοποιήθηκε ως απόστολο πλοίο και για καταδίωξη πειρατείας. Σήμερα έχει εκλείψει. Μεταγωγικό: Πλοίο ειδικά μετασκευασμένο για ανάγκες μεταφοράς υλικών και στρατευμάτων. Μύστικο: (Mistico) Μικρό ιστιοφόρο με πρύμη στρογγυλή όπως τα μεγάλα ιστιοφόρα. Είχε τρεις ιστούς, με μεγάλα λατινοειδή ή τραπεζοειδή ιστία, από τα οποία το πλωριό και μεσαίο ιστία ήταν διπλάσια σε ύψος του πρυμνιού. Τα μύστικα χρησιμοποιήθηκαν το 1821 αποκλειστικά από τους Ψαριανούς. Λόγω της ταχύτητάς τους ήταν κατάλληλα για καταδρομές και πειρατείες. (Βλ. σχετ Το Ναυτικό του 21. Σήμερα έχει εκλείψει. Μυοδρόμων: Πολεμικό ευέλικτο τρικάταρτο πλοίο με ιστιοφορία Δρόμωνος. Στο πρυμναίο ιστό αντί για τετράγωνα ιστία έφερε επίδρομο. Σήμερα έχει εκλείψει. Μυοπάρων: Βλ. Γολετόβρικο, λέγεται και Σκούνα. Ευέλικτο ιστιοφόρο με δύο ιστούς. Σήμερα έχει εκλείψει. Νάβα: Μεγάλο εμπορικό ιστιοφόρο με 3-4 ιστούς όλοι με τετράγωνα ιστία (από κάτω προς τα επάνω: μάϊστρα, γάμπια, παπαφίγκο, κόντρα παπαφίγκο). Αρχικά τύπος μεγάλου πολεμικού μετά το 1821 χρησιμοποιήθηκε ως φορτηγό. Μικρότερο σε μέγεθος ήταν η Ναβέτα. Σήμερα ο τύπος αυτός διατηρείται στο εξωτερικό μόνο ως ιστιοφόρα κρουαζιερόπλοια. Ναρκαλιευτικό (Ν/Α): Πολεμικό πλοίο ναρκοπολέμου, αποκλειστικά για ναρκαλιεία. Ναρκοθέτις (Ν/Θ): Πολεμικό πλοίο ναρκοπολέμου, αποκλειστικά για ναρκοθέτηση Ναυαρχίδα 'η Αρχηγίδα: Πολεμικό πλοίο επιφανείας, στο οποίο επιβαίνει ο Ναύαρχος ή ο Διοικητής Μοίρας. Οπλιταγωγό: Πλοίο μεταγωγικό οπλιτών, συνήθως μετασκευασμένο ή επίτακτο επιβατηγό. Οχηματαγωγό (Ο/Γ): Πολεμικό πλοίο μεταφοράς στρατ. οχημάτων. Παράκτιο βοηθητικό: Πλοίο ανεφοδιασμού. Πάρων (ή Βρίκιο - Μπρίκι): Μεγάλο δικάταρτο ιστιοφόρο με τετράγωνα ιστία και επί πλέον επίδρομο στο πρυμναίο. Ως πολεμικό του 1821 έφερε 12-18 πυροβόλα στο κατάστρωμα και πλήρωμα 100 άνδρες. Πέραμα: Κυκλαδίτικος τύπος πλοίου για μεταφορές επιβατών. Έφερε 2 ιστούς με τριγωνικά πανιά και 2 φλόκους. Σε άπνοια χρησιμοποιούσε κουπιά. Τα περάματα λεγόντουσαν και "κλεφτρίνες" επειδή χρησιμοποιήθηκαν και σαν πειρατικά. Περιπολικό: Μικρό πολεμικό σκάφος για επιτήρηση, περιπολία ακτών. Περιπολικό ανθυποβρυχιακό (Π/Α): Περιπολικό ανθυποβρυχιακού πολέμου. Πετρελαιοφόρο (Π/Φ): Βοηθητικό πολεμικό πλοίο εφοδιασμού πλοίων στόλου. Πολάκα (ή Πολάκκα): (Ιταλ. Polacca, Γαλλ. Polacre) Τύπος εμπορικού πλοίου στο τέλος του 18ου αι. με αβακωτή πρύμη και υπόλοιπο σκάφος τύπου Γαβάρας. Έφερε τρεις ιστούς με ιστία γάμπιες, ενώ στο τρίτο (κοντύτερο) έφερε μία ράντα. Τέτοια πλοία είχαν οι Υδραίοι που τα έθεσαν στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας (Βλ. σχετ. Το Ναυτικό του 21) Πλωτό Νοσοκομείο (Π/Ν): Συνήθως είναι επίτακτο επιβατηγό πλοίο για τις ανάγκες Υγειονομικού σε εμπόλεμη περίοδο ή σε ειδικές έκτακτες καταστάσεις. Σε καιρό ειρήνης δεν υφίσταται. Πλωτό Συνεργείο (Π/Σ): Πολεμικό πλοίο τύπου φορτηγού με διασκευασμένα κύτη σε πλείστα συνεργεία επισκευών και αποθήκες ανταλλακτικών. Πυραυλάκατος (ΤΠΚ): Σύγχρονο μικρό και ευέλικτο πολεμικό πλοίο με κύριο οπλισμό πυραύλους που φέρει στο κατάστρωμα. Μέγ. ταχ. 70 κόμβοι. Πυρπολικό: Ιστιοφόρο δικάταρτο Βλ. σχετ Το Ναυτικό του 21. Ρυμουλκό (Ρ/Κ): Μικρό μηχανοκίνητο πλοίο με ισχυρές μηχανές για ρυμουλκήσεις και προώσεις διακρινόμενο σε "μικρό" λιμένος και "μεγάλο" ανοικτής θάλασσας

107

Πολεμικό πλοίο Συνοδό Υποβρυχίων (Σ/Υ): Πλοίο διασκευασμένο για τη παροχή υποστήριξης σε ομάδα Υ/Β όπως επισκευές, πυρομαχικά, ενδιαιτήσεις κλπ. Δεν υπάρχει σήμερα. Συνοδό στόλου: Πλοίο κατάλληλα διασκευασμένο για παροχή γενικής ή συγκεκριμένης υποστήριξης στα πλοία του στόλου πχ μεταφοράς πυρομαχικών, πετρελαιοφόρο, υδροφόρο, πλωτό συνεργείο, νοσοκομείο κλπ. Τορπιλάκατος (Τ/Α): Μικρό και ευέλικτο πολεμικό πλοίο με κύριο οπλισμό τορπίλες που φέρει στο κατάστρωμα. Μέγ. ταχ. 50 κόμβοι. Τορπιλοβόλο (Τ/Β): Παλαιό σκάφος μεγαλύτερο της Τορπιλακάτου με κύριο οπλισμό τορπίλες. Ο τύπος αυτός δημιουργήθηκε στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αι. και χρησιμοποιήθηκε στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αι. με εκτόπισμα 150-300 τον. Στην αρχή ήταν μικρότερο. Σήμερα έχει εκλείψει. Τορπιλοφόρο (Τ/Φ): Ονομασία που δόθηκε στο πλοίο συνοδείας και υποστήριξης τορπιλικών σκαφών. Τράτα: Μεγάλη κωπήλατη ιστιοφόρος ή μηχανοκίνητη λέμβος αλιείας που όμως έχει χρησιμοποιηθεί ως πολεμικό σκάφος σε ανάγκες στόλου. Τρεχαντήρι: Μικρό ιστιοφόρο. Τροχήλατο: (Paddle wheel steamer). Ατμόπλοιο που κινείται με ένα πρυμναίο ή δύο πλευρικούς συνήθως τροχούς πριν της εφαρμοφής της έλικας. Σήμερα έχει εκλείψει. Υδρογραφικό (Υ/Γ): Πλοίο που ανήκει στην Υδρογραφική Υπηρεσία. Υδροπτέρυγο (Υ/Π): Ταχύπλοο με μόνιμα πτερύγια υπό τα ύφαλα. Υδροφόρο (Υ/Φ): Βοηθητικό πολεμικό πλοίο εφοδιασμού πλοίων στόλου με πόσιμο νερό. Υποβρύχιο (Υ/Β): Πολεμικό πλοίο που κινείται υπό και επί την επιφάνεια της θάλασσας με κύριο οπλισμό τορπίλες. Σήμερα κατασκευάζονται πολύ μεγάλα πυρηνοκλινητα υποβρύχια, με βαλλιστικούς διηπειρωτικούς πυραύλους (SSBN). Φαρόπλοιο ή Συντήρησης ανεφοδιασμού Φάρων (ή Φαρικό) (Φ/Π): Πλοίο ανεφοδιασμού, επίβλεψης Φάρων, και "εν πολέμω" μετά τη "σβέση" των Φάρων. Φραγματοθέτις (Φ/Θ): Πλοίο με εξοπλισμό πόντισης και ανέλκυσης φραγμάτων, παράκτιων εμποδίων, συντήρηση πλωτών ναύδετων και μεγάλων σημαντήρων. Φρεγάτα (ή Φρεγάδα ή Φεργάδα): (Γαλλ. Fregate, Αγγλ. Frigate). Παλαιότερα ήταν κάποιο μικρό ταχυκίνητο ιστιοφόρο που χρησιμοποιούταν κυρίως για περιπολίες. Εκτόπισμα 800-1000 τον. και οπλισμό 38 - 64 πυροβόλα (κανόνια) στο υπόστρωμα. Υπήρχαν βέβαια και μικρότερα με 30 πυροβόλα και πλήρωμα 300 άνδρες. Σήμερα, ο όρος αυτός χαρακτηρίζει πολεμικό πλοίο μικρότερο του Αντιτορπιλικού με σχεδόν ίδιες ή και περισσότερες δυνατότητες εξοπλισμού. Χόβερκραφτ (ή Αερόστρωμνο): Ταχύπλοο που υποστηρίζεται πάνω σε στρώμα αέρα που εκτοξεύεται προς τα κάτω με τουρμπίνες. Χρησιμοποιείται ως πλοίο ταχείας μεταφοράς χερσαίων ομάδων κρούσης. Ωκεανογραφικό (Ω/Γ): Πλοίο με κυρίως επιστημονικό εξοπλισμό για τις ερευνητικές ανάγκες της Υδρογραφικής Υπηρεσίας, ΥΥ ή και άλλων Υπηρεσιών που φέρει βαθυσκάφος και ενίοτε θαλάμους αποπίεσης.

108

Πολεμικό πλοίο

Σύγχρονοι τύποι πολεμικών πλοίων Αεροπλανοφόρο Ελικοπτεροφόρο Διαστημικής έρευνας Παγοθραυστικό Βαθυσκάφος έρευνας

Επιχειρήσεις Π.Π. Οι σημαντικότερες επιχειρήσεις (operations) που συμμετέχουν πολεμικά πλοία, είναι: • • • • • •

Επιχειρήσεις επιφανείας. Ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις. Αντι-αεροπορικές επιχειρήσεις. Επιχειρήσεις ναρκοπολέμου (ναρκοθέτηση - ναρκαλιεία). Αποβατικές (ή αποβάσεις). Νηοψίες.

• Έρευνα - διάσωση. Έργα (tasks) τα οποία μπορεί να εκτελέσουν πολεμικά πλοία, είναι: • • • • • • • • • •

Περιπολία - Καταδίωξη. Αναγνώριση ακτών - πλοίων. Καταδρομές - καταστροφές. Συνοδείες. Ειδικές μεταφορές. Διακλαδική συνεργασία. Επιτήρηση φάρων και φανών. Υδρογραφικές - Ωκεανογραφικές έρευνες. Πόντισης - ανέλκυσης εμποδίων. Ανέλκυση παλαιών πυρομαχικών και ναυαγίων

109

110

Υποβρύχιο Υποβρύχιο Το υποβρύχιο είναι είδος σκάφους που έχει τη δυνατότητα να κινείται επί και υπό την επιφάνεια της θάλασσας. Προσπερνώντας τις διάφορες απόπειρες, από την αρχαιότητα, κατασκευής υποβρυχίων που όμως δεν τελεσφόρησαν λόγω τεχνικής ανεπάρκειας, τα πρώτα υποβρύχια κατασκευάστηκαν τον 17ο και τον 18ο αιώνα και έμοιαζαν περισσότερο με μεταλλικούς κώδωνες που φιλοξενούσαν συνήθως ένα άτομο και στηρίζονταν για την κίνησή τους στη μυϊκή του δύναμη. Σήμερα τα υποβρύχια χρησιμοποιούνται κυρίως για στρατιωτικούς και ερευνητικούς σκοπούς αλλά και για αναψυχή, καλούμενα συνήθως βαθυσκάφη.

Το HMCS Windsor του Καναδικού Ναυτικού

Τα πρώτα πολεμικά υποβρύχια

Το ρωσικό υποβρύχιο Βολκ που έδρασε κατά τον Α' Π.Π.

Στις 7 Σεπτεμβρίου 1776, στη διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, ο λοχίας Έζρα Λι επιβαίνοντας στο υποβρύχιο Turtle (θαλάσσια χελώνα) επιχείρησε ανεπιτυχώς να βυθίσει το βρετανικό πολεμικό πλοίο HMS Eagle που συμμετείχε στον αποκλεισμό της Νέας Υόρκης. Το "Turtle" έμοιαζε πράγματι με δύο κελύφη χελώνας ενωμένα μεταξύ τους. Ήταν ωοειδές ξύλινο σκάφος που καταδυόταν με ελεγχόμενη εισροή νερού σε υδατοδεξαμενή και αναδυόταν όταν το μονομελές πλήρωμά του απομάκρυνε το νερό με χειροκίνητη αντλία. Κινούταν επίσης με χειροκίνητες προπέλες.

Για πολλά χρόνια η έρευνα για την ανάπτυξη υποβρυχίων ήταν περιορισμένη, ώσπου το 1801 ναυπηγείται ο Ναυτίλος του Φούλτων σε σχήμα επίμηκες κυλινδρικό μήκους 6,5μ. πλάτους 2μ. κινούμενο με χειροκίνητη έλικα αλλά και με τα πρώτα οριζόντια πτερύγια για την κατάδυση. Στη διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου η πλευρά των Βορείων ("Ένωση") εξοπλίστηκε με το υποβρύχιο "Αλιγάτωρ" που είχε κατασκευαστεί στη Γαλλία για λογαριασμό της. Ο "Αλιγάτωρ" είχε 20μελές πλήρωμα και έφερε εξοπλισμό μηχανικής διάθεσης και φιλτραρίσματος του αέρα. Βυθίστηκε όμως από ατύχημα κενό πληρώματος ενώ ρυμουλκούταν προς το Τσάρλεστον όπου θα αναλάμβανε στρατιωτική δράση. Μικρότερου μεγέθους πολεμικά υποβρύχια χρησιμοποίησε το ναυτικό των Νοτίων. Περί τα τέλη του 19ου αιώνα έγιναν νέες συστηματικές προσπάθειες, με σημαντικότερες εκείνες των Γ. Ζεντέ (1886) και Ουάντιγκτον (1892) οι οποίοι πρώτοι τοποθέτησαν ηλεκτροκινητήρες τροφοδοτούμενους από συσσωρευτές για την πρόωση, που απέτυχαν όμως λόγω ανεπάρκειας σε ακτίνα ενέργειας. Την ίδια εποχή σημειώνεται και η φιλότιμη προσπάθεια του Έλληνα μηχανικού-ναυπηγού Γρυπάρη στον Πειραιά. Το 1885 το

Υποβρύχιο ελληνικό πολεμικό ναυτικό αγόρασε το πρώτο υποβρύχιο -επίσης ατμοκίνητο- από το Σουηδό ναυπηγό Θόρστεν Νόρντενφελντ του οποίου και έφερε το όνομα. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος αποτέλεσε ουσιαστικά το παρθενικό μεγάλο θέατρο μαχών για τα πολεμικά υποβρύχια. Η πρώτη εμπλοκή υποβρυχίου σε εθνικό άγώνα, σε παγκόσμια βάση, θεωρείται η επιχείρηση του ελληνικού υποβρυχίου Δελφίν, τον Δεκέμβριο του 1912, κοντά στη Τένεδο. Αλλά εκεί που τα υποβρύχια επρόκειτο να παίξουν καθοριστικό ρόλο, ήταν όταν ξέσπασε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος.

Τα υποβρύχια στον 2ο Π.Π. Για τα γερμανικά υποβρύχια δείτε επίσης: Kriegsmarine

Με την έναρξη του 2ου παγκόσμιου πολέμου, η Γερμανία διέθετε το μεγαλύτερο στόλο υποβρυχίων από όλους τους εμπόλεμους. Η γερμανική διοίκηση, υπό την ηγεσία των ναυάρχων Έριχ Ρέντερ και Καρλ Ντένιτς, επιδίωξε να πετύχει με το στόλο αυτό το ναυτικό αποκλεισμό της Μεγάλης Βρετανίας. Τα γερμανικά υποβρύχια (U-boot) περιπολούσαν στον Ατλαντικό, στις ναυτικές γραμμές ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία, μέχρι να εντοπίσουν εχθρική νηοπομπή. Τότε ειδοποιούσαν όσα περιπολούσαν σε γειτονικές περιοχές προκειμένου να πραγματοποιήσουν μια ομαδική επίθεση (τακτική που αποκαλούνταν "αγέλη λύκων"), συνήθως τη νύχτα και ευρισκόμενα σε ανάδυση. Τα πρώτα χρόνια του πολέμου οι γερμανικές επιτυχίες με τη χρήση αυτής της τακτικής ήταν τεράστιες και για μια περίοδο η Μάχη του Ατλαντικού (όπως ονομάστηκε) ήταν αμφίρροπη. Στο δεύτερο μέρος του πολέμου, οι ΗΠΑ και η Βρετανία βελτίωσαν τη συνοδεία των νηοπομπών, ανάπτυξαν καλύτερες ανθυποβρυχιακές τακτικές (με τη χρήση και του σόναρ) και κατόρθωσαν να ανατρέψουν τη γερμανική τακτική. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η αποκρυπτογράφηση του μυστικού κώδικα επικοινωνίας ανάμεσα στη γερμανική διοίκηση και τα U-boote. Προς το τέλος του πολέμου η Γερμανία εξακολουθούσε να διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο υποβρυχίων, δεν μπορούσε όμως να τον αξιοποιήσει, αφού είχαν περιοριστεί δραματικά οι ναυτικές της βάσεις (κυρίως με την κατάληψη από τους συμμάχους της Γαλλίας και των Κάτω Χωρών). Στα άλλα θέατρα του πολέμου οι Ιάπωνες διέθεταν έναν εξίσου σημαντικό στόλο υποβρυχίων, τον οποίο όμως δεν κατόρθωσαν να εκμεταλλευτούν επαρκώς αφού είχαν θέσει ως κύριο στόχο τους το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ (αντίθετα από τους Γερμανούς, που κύριο στόχο είχαν τα ανυπεράσπιστα εμπορικά σκάφη). Παράλληλα, οι ίδιοι οι Ιάπωνες παραμέλησαν σχεδόν ολοκληρωτικά την οργάνωση ανθυποβρυχιακής άμυνας. Αξιοσημείωτο γεγονός στη δραστηριότητα των Ιαπωνικών υποβρυχίων αποτέλεσε η μόνη από αέρος ιαπωνική επίθεση στον ενδοχώρα των ΗΠΑ, από υδροπλάνο που μετέφερε ιαπωνικό υποβρύχιο. Ιαπωνικά υποβρύχια είχαν, επίσης, εκτελέσει πολυβολισμούς εναντίον αμερικανικών στόχων στις ακτές των ΗΠΑ, με πενιχρά ωστόσο αποτελέσματα. Οι ΗΠΑ διέθεταν επίσης ποιοτικό στόλο υποβρυχίων και με αυτόν πέτυχαν περισσότερες απώλειες κατά του ιαπωνικού ναυτικού, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μέσα (αεροσκάφη και σκάφη επιφανείας, νάρκες). Στο τέλος του πολέμου η Γερμανία είχε χάσει 800 υποβρύχια, με διαφορά τα περισσότερα από κάθε άλλη χώρα (η Βρετανία, δεύτερη στη σειρά, είχε περίπου 100 απώλειες). Αυτό ήταν συνέπεια τόσο των παράτολμων εξόδων των σκαφών σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη και μήκη που τους επέτρεπε η ακτίνα δράσης τους, όσο και της εξαίρετης οργάνωσης ανθυποβρυχιακής άμυνας από πλευράς Βρετανών και Αμερικανών.

Σύγχρονη εποχή Τα υποβρύχια απέκτησαν ξεχωριστό ρόλο και σημασία στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, ειδικά στα πλαίσια του Ψυχρού Πολέμου, λόγω δυο σημαντικών εξελίξεων στην κατασκευή τους, της πυρηνικής πρόωσης και της δυνατότητας να εκτοξεύουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές. Η πρόωση με τη χρήση πυρηνικού αντιδραστήρα επιτρέπει στο υποβρύχιο να βρίσκεται για μήνες -ή και χρόνια, θεωρητικά τουλάχιστον- στη θάλασσα χωρίς ανάγκη ανεφοδιασμού σε καύσιμα ή οξυγόνο. To USS Nautilus (SSN-571) ήταν το πρώτο

111

Υποβρύχιο πυρηνοκίνητο υποβρύχιο στην ιστορία. Η δυνατότητα εκτόξευσης πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές, σε συνδυασμό με τον μη εύκολο εντοπισμό του υποβρυχίου από τον αντίπαλο, κάνουν ένα πυρηνικό υποβρύχιο πολύτιμο όπλο. Έτσι, κυρίως για Αμερικανούς και Σοβιετικούς, ο στόλος υποβρυχίων αποτέλεσε παρακαταθήκη για την περίπτωση ενός πυρηνικού πολέμου, κυρίως για το δεύτερο χτύπημα, και αναπτύχθηκε ανάλογα.

Ατυχήματα με υποβρύχια • Βύθιση του Κουρσκ bjn:Kapal sélam

112

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες Τεχνολογία Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2430995 Συνεισφέροντες: AaThinker, ArielGlenn, Badseed, Dead3y3, Egmontaz, Fefeli, Fs, Gkastel, Loveless, Lucinos, Nakos2208, Techblog, Templar52, Thanosx, Trijnstel, Ttzavaras, VJSC263IO, Vanakaris, Vyruss, Wutsje, Xoristzatziki, 28 ανώνυμες επεξεργασίες Φρυκτωρία Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2369993 Συνεισφέροντες: Antkotsi, FocalPoint, MARKELLOS, Objectivesea, Tdgs, Templar52, Veron, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνίας Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2056953 Συνεισφέροντες: Alaniaris, JohnMad, MARKELLOS, Mgoutsidou Τηλεπικοινωνίες Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2419046 Συνεισφέροντες: Badseed, CeeKay, Christos Vittoratos, Costas78, Dipa1965, Dr Moshe, Edupon, Fs, JohnMad, Loveless, MARKELLOS, Pplatis, Templar52, Ttzavaras, 17 ανώνυμες επεξεργασίες Τηλέγραφος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1195518 Συνεισφέροντες: Kostisl, Μυρμηγκάκι Τηλέφωνο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2410237 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Badseed, CeeKay, Christos Vittoratos, Customizer 2010, Daydreamer, Dead3y3, Egmontaz, Filippos, Fs, Hoo man, Jm, Konsnos, Loveless, Lucinos, MARKELLOS, Mentifisto, Purbo T, Ttzavaras, Αλέξανδρος Δουλκέρης, Μυρμηγκάκι, 55 ανώνυμες επεξεργασίες Κινητό τηλέφωνο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2432538 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Badseed, Christos Vittoratos, Dead3y3, Dipa1965, Egmontaz, Ferengi, FocalPoint, Fs, Geomanjo, Greekwikipedian, J.delanoy, Jm, Kalogeropoulos, Kostisl, Loveless, MARKELLOS, Pirdataman, Pvasiliadis, Sotkil, Taspozi, Ttzavaras, 37 ανώνυμες επεξεργασίες Ασύρματο δίκτυο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2407743 Συνεισφέροντες: Alaniaris, ArielGlenn, Badseed, Dead3y3, Dipa1965, Geraki, JohnMad, MARKELLOS, Nasa, Ttzavaras, VJSC263IO, Vanakaris, Αντιγόνη, Αχρήστης, 58 ανώνυμες επεξεργασίες Ψηφιακό σήμα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2032960 Συνεισφέροντες: Egmontaz, Gbadis, Jimys salonika, JohnMad, Piperman, Ttzavaras, Veron Τράπεζα Πληροφοριών Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2314579 Συνεισφέροντες: Templar52 Routemaster Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2431202 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, Ekton Άμαξα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2412755 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, Kostisl, MARKELLOS, Ttzavaras, 7 ανώνυμες επεξεργασίες Άρμα μάχης Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2404104 Συνεισφέροντες: Akoomat, Alaniaris, Badseed, Dead3y3, Egmontaz, El-greco, Geraki, Greeklunatic, Kostisl, Lemur12, MARKELLOS, Templar52, Ttzavaras, Valentin, Μυρμηγκάκι, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Αυτοκίνητο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2415336 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, ArielGlenn, Atlantia, Badseed, Chomwitt, Diamond, Dipa1965, Egmontaz, Geraki, Jake V, Kostisl, Lemur12, Loveless, MARKELLOS, MCAlexiadis, Nataly8, Nomikab, Sotkil, Ttzavaras, Tzannetos, VJSC263IO, Μυρμηγκάκι, 82 ανώνυμες επεξεργασίες Βιζαβί Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1837732 Συνεισφέροντες: Templar52, Ttzavaras Ηλεκτρικό αυτοκίνητο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2431842 Συνεισφέροντες: CommonsDelinker, Dipa1965, Ecofinder, Ferengi, Ffinder, FocalPoint, Murtasa, Ttzavaras, YOKOTA Kuniteru, 40 ανώνυμες επεξεργασίες Μοτοσικλέτα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2371875 Συνεισφέροντες: Akis busa, Dipa1965, Kostisl, Loveless, Sotkil, Ttzavaras, 31 ανώνυμες επεξεργασίες Μετρό Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2416413 Συνεισφέροντες: Badseed, Felipe08, Kostisl, Matesi1976, Skgxt, Taspozi, Templar52, Ttzavaras, 22 ανώνυμες επεξεργασίες Σιδηρόδρομος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2399493 Συνεισφέροντες: CommonsDelinker, FocalPoint, Loveless, Matesi1976, Sv1xv, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, 35 ανώνυμες επεξεργασίες Τραμ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2350650 Συνεισφέροντες: Badseed, Christos Vittoratos, Dada, Dead3y3, Egmontaz, Matesi1976, Szczecinolog, Taspozi, Ttzavaras, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Υβριδικό αυτοκίνητο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2403904 Συνεισφέροντες: Alexikoua, AnotherFineMess, Atlantia, Badseed, Ferengi, Nataly8, Patriot8790, 9 ανώνυμες επεξεργασίες Φορτηγό Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2394869 Συνεισφέροντες: Badseed, Christos Vittoratos, Egmontaz, Ekton, Georgi Dimitrov, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Τρακτέρ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2405958 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, Kostisl, Loveless, Ttzavaras, VJSC263IO, Μυρμηγκάκι, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Λεωφορείο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2392671 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Christos Vittoratos, Ekton, Giorgos Kollias, Loveless, Wutsje, 8 ανώνυμες επεξεργασίες Αεροσκάφος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2232422 Συνεισφέροντες: C messier, Kalogeropoulos Αεροπλάνο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2278616 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Badseed, Christos Vittoratos, CommonsDelinker, CubicStar, Diomidis Spinellis, Egmontaz, Geohack, Geraki, Kostisl, MARKELLOS, Mad mak, TAA, Templar52, Trouble18, Ttzavaras, Αχρήστης, 63 ανώνυμες επεξεργασίες Ελικόπτερο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2420600 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, C messier, Loveless, MARKELLOS, Mkaravel, Murtasa, Ttzavaras, 9 ανώνυμες επεξεργασίες Αεροπλανοφόρο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2411387 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Christos Vittoratos, Geohack, Kostisl, Templar52, Ttzavaras, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Γάιτα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=946761 Συνεισφέροντες: Lemur12, Templar52 Γόνδολα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2374329 Συνεισφέροντες: Alejotheo, Christos Vittoratos, Kostisl, Loveless, MARKELLOS, Templar52 Ιστιοφόρο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2251458 Συνεισφέροντες: Sailpage, Templar52, Μυρμηγκάκι, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Λέμβος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2420828 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, Dada, Martkonsta, Templar52 Καλία Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1987091 Συνεισφέροντες: Templar52, Veron Κορόκορε Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1924313 Συνεισφέροντες: Templar52, Veron Πλοίο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2419102 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Badseed, Dada, Diderot, Ferengi, Geohack, Geraki, Jake V, Kadros, Kalogeropoulos, Kostisl, MARKELLOS, Massos, Ship, Syfra, Templar52, Ttzavaras, Wutsje, Αχρήστης, 23 ανώνυμες επεξεργασίες Πλοίο γραμμής Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2424088 Συνεισφέροντες: Templar52 Πολεμικό πλοίο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2264769 Συνεισφέροντες: Acp, Alaniaris, Badseed, CubicStar, FocalPoint, Geomanjo, Kostisl, Loveless, MARKELLOS, Mokissos, SkarmoutsosV, Templar52, 40 ανώνυμες επεξεργασίες Υποβρύχιο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2403205 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Avacalop, Badseed, CommonsDelinker, Dada, Egmontaz, Eleana be, Geraki, Greeklunatic, Knop92, Loveless, Matesi1976, Mokissos, Nikos Al, Templar52, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι, 23 ανώνυμες επεξεργασίες

113

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Αρχείο:ISS Aug2005.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:ISS_Aug2005.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA Αρχείο:Wikipedia-logo.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wikipedia-logo.png Άδεια: logo Συνεισφέροντες: Abigor, Bastique, Cary Bass, Guillom, Krinkle, Kwj2772, Mike.lifeguard, Mormegil, Richie, Rocket000, Schaengel89 Αρχείο:Antenna 01.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Antenna_01.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Jmt Αρχείο:Etais FH ADSL 01.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Etais_FH_ADSL_01.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 3.0 Συνεισφέροντες: David Gestalder Image:Morse Telegraph 1837.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Morse_Telegraph_1837.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Zubro Image:The First Telegraph.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:The_First_Telegraph.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Samuel F. B. Morse, Superintendent of Elec. Mag. Telegraphs Αρχείο:WTel 01 LX.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:WTel_01_LX.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Nightflyer Αρχείο:Telefon_t-sinus-700.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Telefon_t-sinus-700.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:VisualBeo Αρχείο:A5306ST au mobile phone.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:A5306ST_au_mobile_phone.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Marus Αρχείο:mobile_symbian_OS.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Mobile_symbian_OS.JPG Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Χρήστης:Greekwikipedian Αρχείο:Wireless network.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wireless_network.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Adamantios, MB-one, Porao, Thuresson, Tyler178, WikipediaMaster, 7 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Digital.signal.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Digital.signal.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Petr.adamek, User:Rbj Αρχείο:Chicote.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Chicote.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: User:Hernansaez Αρχείο:Wifi point to point.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wifi_point_to_point.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Omegatron, Quique251 Αρχείο:USB-wireless-adapter.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:USB-wireless-adapter.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:Wongm Αρχείο:060728-capillary-routing-in-adhoc.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:060728-capillary-routing-in-adhoc.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Gabrielyan, Mdd, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Sampled.signal.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Sampled.signal.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Petr.adamek, User:Rbj Αρχείο:S_digital.PNG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:S_digital.PNG Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: José Luis Gálvez Εικόνα:Route 13 Routemaster in Golders Green.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Route_13_Routemaster_in_Golders_Green.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: BillyH, 1 ανώνυμες επεξεργασίες File:Königlich-Württembegische-Post2008.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Königlich-Württembegische-Post2008.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:Bene16 Αρχείο:Holland Leopard 2A6.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Holland_Leopard_2A6.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Original uploader was User:Én01 at hu.wikipedia Αρχείο:Benz-velo.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Benz-velo.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Softeis Image:WrightspeedOverview4881.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:WrightspeedOverview4881.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: User Leonard G. on en.wikipedia Image:Two_Phoenix_Motorcars_in_parking_lot.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Two_Phoenix_Motorcars_in_parking_lot.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Original uploader was Bill Dale at en.wikipedia Image:"Zap" Concept Car.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:"Zap"_Concept_Car.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:DDima Image:TeslaRoadster-front.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:TeslaRoadster-front.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: fogcat5 File:Acp tzero DSC00657.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Acp_tzero_DSC00657.JPG Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User D0li0 on en.wikipedia Αρχείο:Subaru Stella Plug-in.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Subaru_Stella_Plug-in.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 3.0 Συνεισφέροντες: User:Thomas doerfer Αρχείο:Subaru Stella Plug-in Heck.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Subaru_Stella_Plug-in_Heck.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 3.0 Συνεισφέροντες: User:Thomas doerfer File:Chevrolet Volt WAS 2010 8852.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Chevrolet_Volt_WAS_2010_8852.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:Mariordo File:Chevrolet Volt WAS 2010 8846.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Chevrolet_Volt_WAS_2010_8846.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:Mariordo Αρχείο:Daimler-1-motorcycle-1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Daimler-1-motorcycle-1.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Softeis Αρχείο:Ducati749.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Ducati749.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Original uploader was Monster1000 at fr.wikipedia Αρχείο:Prague metro Kobylisy station 01.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Prague_metro_Kobylisy_station_01.JPG Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Miaow Miaow Αρχείο:Athen-Metro-Track.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Athen-Metro-Track.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos Αρχείο:Acient diolkos.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Acient_diolkos.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: tony esopi. Original uploader was Tony Esopi at el.wikipedia Αρχείο:TGV_train_inside_Gare_Montparnasse_DSC08895.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:TGV_train_inside_Gare_Montparnasse_DSC08895.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: User:David.Monniaux Αρχείο:Proastiakos commons.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Proastiakos_commons.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Christos Vittoratos, Damac, Kneiphof, MdE, Sv1xv File:Lycabettus funicular.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Lycabettus_funicular.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: Sv1xv Αρχείο:Pesa Warszawa.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pesa_Warszawa.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: Kakarakak Αρχείο:ULF.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:ULF.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Conscious, Gryffindor, Kneiphof, My Friend Αρχείο:PiaggioTruckMikinos06473.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:PiaggioTruckMikinos06473.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Leonard G. Αρχείο:Artic.lorry.arp.750pix.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Artic.lorry.arp.750pix.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User Arpingstone on en.wikipedia Αρχείο:Modern-tractor.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Modern-tractor.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: Solitude Αρχείο:Heritage Routemaster.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Heritage_Routemaster.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Canley Αρχείο:Qantas a380 vh-oqa takeoff heathrow arp.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Qantas_a380_vh-oqa_takeoff_heathrow_arp.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Arpingstone Αρχείο:2006 Ojiya balloon festival 011.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:2006_Ojiya_balloon_festival_011.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.1 Συνεισφέροντες: User:Kropsoq

114

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Αρχείο:Zeppellin NT amk.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Zeppellin_NT_amk.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:AngMoKio Αρχείο:Rokkaku.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Rokkaku.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Original uploader was ESS at de.wikipedia Αρχείο:K21 glider.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:K21_glider.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Paul Haliday Αρχείο:Dehav.dash8.750pix.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Dehav.dash8.750pix.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Ardfern, Gomera-b, Mike1979 Russia, Pieter Kuiper, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Stearman.e75.g-bswc.longshot.arp.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Stearman.e75.g-bswc.longshot.arp.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Ardfern, Arpingstone, Gomera-b, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Eclipse program QF-106 aircraft in flight, view from tanker.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Eclipse_program_QF-106_aircraft_in_flight,_view_from_tanker.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA Photo by: Jim Ross Αρχείο:F-14A Tomcat over Iraq during Southern Watch.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:F-14A_Tomcat_over_Iraq_during_Southern_Watch.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Service Depicted: NavyOperation / Series: SOUTHERN WATCHCamera Operator: CDR DAVID BARANEK Αρχείο:YB49-2 300.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:YB49-2_300.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: User:Rlevse Αρχείο:Wikipompiers canadair.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wikipompiers_canadair.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: User:Historicair Αρχείο:Aurogyro-ELA-07-Casarrubios-Spain.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Aurogyro-ELA-07-Casarrubios-Spain.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Barcex, Hydrargyrum Αρχείο:P1010525x.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:P1010525x.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: ArielR Αρχείο:A300-600R_Olympic_airways_dsc06099.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:A300-600R_Olympic_airways_dsc06099.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: User:David.Monniaux Αρχείο:LAPD Bell 206 Jetranger.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:LAPD_Bell_206_Jetranger.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: Mfield - Matthew Field, http://www.photography.mattfield.com Αρχείο:USS Constellation (CV-64) Sydney Australia 2001.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:USS_Constellation_(CV-64)_Sydney_Australia_2001.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Camera Operator: PH3 THOMAS NORTHRUP, USN Αρχείο:Superstructure (PSF).png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Superstructure_(PSF).png Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: AzaToth, Createaccount, Julien Carnot, PatríciaR, Rsteen, Stunteltje Αρχείο:Cvnanim.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cvnanim.gif Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Anynobody, Mattes, Origamiemensch, Slaunger, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:F-14 and F-18 prepare to launch from USS Nimitz.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:F-14_and_F-18_prepare_to_launch_from_USS_Nimitz.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Service Depicted: NavyCamera Operator: PHAN DEGNER, USN Αρχείο:Trap.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Trap.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Original uploader was Hammersfan 1 at en.wikipedia Αρχείο:USS Constellation (CV-64) aerial Battle E.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:USS_Constellation_(CV-64)_aerial_Battle_E.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: US Navy Εικόνα:Gondole Venezia.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Gondole_Venezia.JPG Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Abxbay, G.dallorto, Scarantino, Warburg Αρχείο:Bossoirs telescopiques.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Bossoirs_telescopiques.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: Clipper, Kjet, Korrigan, Stunteltje Αρχείο:Queen Mary II Einlaufen Hamburg Hafengeburtstag 2006 -2.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Queen_Mary_II_Einlaufen_Hamburg_Hafengeburtstag_2006_-2.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Christian Bischof Αρχείο:Lod_Schema.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Lod_Schema.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Robert Blazek, Pezinok, Slovakia Αρχείο:Bateaux_comparaison2.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Bateaux_comparaison2.svg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: Delphine Ménard () Αρχείο:Supertanker AbQaiq.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Supertanker_AbQaiq.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Denniss, Kneiphof, Korrigan, Mattes, Stunteltje, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Image:Kusnzov2.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Kusnzov2.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Bukk, Darz Mol, Droni4ch, High Contrast, Joshbaumgartner, Pibwl, Schlendrian Αρχείο:HMCS Windsor SSK 877.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:HMCS_Windsor_SSK_877.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Alan Rowlands, AnRo0002, High Contrast, KTo288, Makthorpe, Rcbutcher, Shipguy, Stunteltje, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Russian sudmarine Volk 1914.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Russian_sudmarine_Volk_1914.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Rave, Syrcro

115

Άδεια

Άδεια Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

116