Εξερευνητές Θαλασσοπόροι και Περιηγητές

Page 1

Εξερευνητές Θαλασσοπόροι και Περιηγητές

PDF που παράγονται χρησιμοποιώντας την ανοικτού περιεχομένου εργαλειοθήκη mwlib. Βλέπε http://code.pediapress.com/ για περισσότερες πληροφορίες. PDF generated at: Fri, 17 Dec 2010 10:53:27 UTC


Περιεχόμενα Άρθρα Αμερικανοί Εξερευνητές

1

Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ

2

Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ

2

Βρετανοί Εξερευνητές

3

Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας

4

Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας

4

Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ

9

Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ

9

Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ

10

Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ

10

Γάλλοι Εξερευνητές

13

Ζακ Καρτιέ

14

Ζακ Καρτιέ

14

Ζακ-Υβ Κουστώ

18

Ζακ-Υβ Κουστώ

18

Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν

21 21

Γερμανοί Εξερευνητές

25

Αλεξάντερ φον Χούμπολτ

26

Αλεξάντερ φον Χούμπολτ

26

Δανοί Εξερευνητές

30

Βίτους Μπέρινγκ

31

Βίτους Μπέρινγκ

31


Έλληνες Εξερευνητές

32

Πέδρο δε Κάνδια

33

Πέδρο δε Κάνδια

33

Παναγιώτης Ποταγός

34

Παναγιώτης Ποταγός

34

Ισπανοί Εξερευνητές

36

Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο

37

Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο

37

Πέδρο ντε Βαλδίβια

38

Πέδρο ντε Βαλδίβια

Χερνάντο Κορτέζ Χερνάντο Κορτέζ

38 39 39

Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα

40

Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα

40

Φρανθίσκο Πιθάρο Φρανθίσκο Πιθάρο

Βισέντε Γιανιές Πινσόν Βισέντε Γιανιές Πινσόν

Χριστόφορος Κολόμβος Χριστόφορος Κολόμβος

42 42 44 44 46 46

Ιταλοί Εξερευνητές

48

Μάρκο Πόλο

49

Μάρκο Πόλο

49

Λιβανέζοι Εξερευνητές

50

Πέπε Άμπεντ

51

Πέπε Άμπεντ

51


Νεοζηλανδοί Εξερευνητές

53

Έντμουντ Χίλαρι

54

Έντμουντ Χίλαρι

54

Νορβηγοί Εξερευνητές

56

Ρόαλντ Αμούνδσεν

57

Ρόαλντ Αμούνδσεν

57

Πολωνοί Εξερευνητές

61

Μάρεκ Καμίνσκι

62

Μάρεκ Καμίνσκι

62

Πορτογάλοι Εξερευνητές

67

Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος

68

Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος

68

Φερδινάνδος Μαγγελάνος

70

Φερδινάνδος Μαγγελάνος

70

Βάσκο ντα Γκάμα

72

Βάσκο ντα Γκάμα

72

Βαρθολομαίος Ντιάζ

74

Βαρθολομαίος Ντιάζ

74

Θαλασσοπόροι

75

Βρετανοί Θαλασσοπόροι

76

Φίλιπ Κάρτερετ

77

Φίλιπ Κάρτερετ

77

Τζέιμς Κουκ Τζέιμς Κουκ

Έντουαρντ Μπέλτσερ Έντουαρντ Μπέλτσερ

78 78 82 82


Γουίλιαμ Ντάμπιερ

83

Γουίλιαμ Ντάμπιερ

83

Γάλλοι Θαλασσοπόροι

85

Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβί

86

Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ

86

Έλληνες Θαλασσοπόροι

89

Επαμεινώνδας Δημόπουλος

90

Επαμεινώνδας Δημόπουλος

90

Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης

91

Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης

91

Δον Θεόδωρος Γκριέγκο

92

Δον Θεόδωρος Γκριέγκο

92

Φραγκίσκος Κάλμπος

94

Φραγκίσκος Κάλμπος

Ιωάννης Φωκάς (θαλασσοπόρος) Ιωάννης Φωκάς (θαλασσοπόρος)

Σκύλαξ ο Καρυανδεύς Σκύλαξ ο Καρυανδεύς

Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης

Κωλαίος ο Σάμιος

94 95 95 97 97 98 98 100

Κωλαίος ο Σάμιος

100

Πέτρος Μαρτίνος

101

Πέτρος Μαρτίνος

Μιχαήλ (εξερευνητής) Μιχαήλ (εξερευνητής)

Αρχαίοι Έλληνες Θαλασσοπόροι

101 102 102 103


Έλπις

104

Έλπις

104

Ίππαλος

105

Ίππαλος

Πυθέας ο Μασσαλιώτης Πυθέας ο Μασσαλιώτης

105 106 106

Ισλανδοί & Γροιλανδοί Θαλασσοπόροι

108

Θόρφιν Καρλσέφνι

109

Θόρφιν Καρλσέφνι

Θόρβαλντ Έρικσον Θόρβαλντ Έρικσον

109 110 110

Λέιφ Έρικσον

111

Λέιφ Έρικσον

111

Μπιόρνι Χέριολφσον

112

Μπιόρνι Χέριολφσον

112

Ισπανοί Θαλασσοπόροι

113

Φραγκίσκος Γκάλι

114

Φραγκίσκος Γκάλι

Χουάν ντε λα Κόσα

114 115

Χουάν ντε λα Κόσα

115

Αλβάρο ντε Μεντάνια

116

Αλβάρο ντε Μεντάνια

Αμέριγκο Βεσπούτσι Αμέριγκο Βεσπούτσι

Αντόνιο Πιγκαφέττα Αντόνιο Πιγκαφέττα

Τζιοβάννι Καμπότο

116 118 118 120 120 121


Τζιοβάννι Καμπότο

121

Ιταλοί Θαλασσοπόροι

124

Τζιοβάννι Καμπότο

125

Τζιοβάννι Καμπότο

125

Καρχηδόνιοι Θαλασσοπόροι

128

Οφέλας

129

Οφέλας

129

Νορβηγοί Θαλασσοπόροι

130

Γκρίμουρ Καμπάν

131

Γκρίμουρ Καμπάν

131

Έρικ ο Ερυθρός

132

Έρικ ο Ερυθρός

132

Ινγκόλφουρ Άρναρσον Ινγκόλφουρ Άρναρσον

Φλόκι Βίλκγερνταρσον Φλόκι Βίλκγερνταρσον

Νάντοντ Νάντοντ

133 133 134 134 135 135

Οθωμανοί Θαλασσοπόροι

136

Πίρι Ρέις

137

Πίρι Ρέις

137

Ολλανδοί Θαλασσοπόροι

139

Γιάκομπ Λε Μερ

140

Γιάκομπ Λε Μερ

Γουλιέλμος Μπάρεντς Γουλιέλμος Μπάρεντς

140 141 141


Χέντρικ Μπράουερ Χέντρικ Μπράουερ

Γουίλεμ Σχούτεν Γουίλεμ Σχούτεν

142 142 143 143

Άμπελ Τάσμαν

144

Άμπελ Τάσμαν

144

Σουηδοί Θαλασσοπόροι

146

Γκάρνταρ Σβάβαρσον

147

Γκάρνταρ Σβάβαρσον

147

Περιηγητές

148

Άραβες Περιηγητές

149

Αμπντ-Αλ Λατίφ

150

Αμπντ-Αλ Λατίφ

150

Αμερικανοί Περιηγητές

151

Ίρβιγκ Μανάττ

152

Ίρβιγκ Μανάττ

152

Βρετανοί Περιηγητές

153

Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ

154

Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ

154

Γάλλοι Περιηγητές

156

Κλοντ Γκαι

157

Κλοντ Γκαι

Φρανσουά Πουκεβίλ Φρανσουά Πουκεβίλ

157 158 158

Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ

160

Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ

160


Ζαν ντε Τεβενό

163

Ζαν ντε Τεβενό

163

Ιταλοί Περιηγητές

165

Κυριακός Αγκωνίτης

166

Κυριακός Αγκωνίτης

166

Πιέτρο ντελα Βάλλε

167

Πιέτρο ντελα Βάλλε

Αουρέλιο Παλμιέρι Αουρέλιο Παλμιέρι

167 169 169

Τούρκοι Περιηγητές

170

Εβλιγιά Τσελεμπή

171

Εβλιγιά Τσελεμπή

171

Παραπομπές Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

174

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

176

Άδειες Άρθρου Άδεια

178


1

Αμερικανοί Εξερευνητές


2

Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ Ο Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ (Charles Francis Hall, 1821 - 8 Νοεμβρίου 1871) ήταν Αμερικανός εξερευνητής. Σημαντικός εξερευνητής της Αρκτικής. Το 1860 ακολουθώντας τον Πλοίαρχο Μπάντιγκτον στην αποστολή του στον Βόρειο Πόλο, παρέμεινε επί 20 μήνες κοντά στους Εσκιμώους των οποίων έμαθε τη γλώσσα. Σε δεύτερο ταξίδι του έφθασε μέχρι τη Γη του Βασιλέως Γουλιέλμου, όπου και ανακάλυψε λείψανα της αποστολής Φράγκλιν. Το 1871 επιβαίνοντας στο πλοίο «Πολικός» έφτασε μέχρι το γεωγραφικό πλάτος των 82° 16΄. Τα κυριότερα έργα του είναι: η «Ζωή με τους Εσκιμώους» και η «Ιστορία της Β΄ Αρκτικής αποστολής».

O Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ


3

Βρετανοί Εξερευνητές


4

Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας Ο Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας (8 Ιανουαρίου 1823 – 7 Ιανουαρίου 1913) ήταν Ουαλός φυσιοδίφης, ανθρωπολόγος και βιολόγος. Η ανεξάρτητη πρόταση του Γουάλας για τη θεωρία της εξέλιξης προέτρεψε τον Δαρβίνο να δημοσιοποιήσει την δική του πιο ανεπτυγμένη και βασισμένη σε μεγαλύτερη έρευνα, αλλά ανέκδοτη, θεωρία νωρίτερα από ότι ο ίδιος επιθυμούσε. Ο Γουάλας είναι επίσης γνωστός ως ο "πατέρας της βιογεωγραφίας".

Πρώτα χρόνια Ο Γουάλας γεννήθηκε στο Ουσκ, του Monmouthshire στην Ουαλία. Ήταν το όγδοο από τα εννέα παιδιά του Τόμας Βερ Ουάλας και της Μαίρη Ανν Γκρίνελ. Πήγε σχολείο στο Χέρτφορντ μέχρι που η οικονομικές δυσκολίες της οικογένειάς Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας του τον ανάγκασαν να σταματήσει το 1836. Εργάστηκε ως τοπογράφος μαζί με τον μεγαλύτερο αδερφό του Ουίλιαμ. Το 1844, προσελήφθη ως δάσκαλος στο Collegiate School στο Λέστερ. Μετά το θάνατο του αδερφού του Ουίλιαμ το 1845 άφησε τη θέση του ως δάσκαλος για να αναλάβει την επιχείρηση του αδερφού του.


Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας

5

Εξερεύνηση και μελέτη του φυσικού κόσμου Το 1848, ο Γουάλας, μαζί με τον φυσιοδίφη Χένρι Ουόλτερ Μπέιτς, τον οποίο είχε γνωρίσει στο Λέστερ (Leicester), αναχώρησε για την Βραζιλία, για να συλλέξει δείγματα από το Τροπικό Δάσος του Αμαζονίου, προκειμένου να συγκεντρώσει στοιχεία που θα έλυναν το γρίφο της προέλευσης των ειδών. Δυστυχώς, ένα μεγάλο μέρος της συλλογής του καταστράφηκε όταν το πλοίο τους έπιασε φωτιά και βυθίστηκε κατά την επιστροφή τους στη Βρετανία το 1852. Από το 1854 ως το 1862, ταξίδεψε Αρχιπέλαγος της Μαλαισίας ή Ανατολικές Ινδίες (σημερινή Μαλαισία) και στην Ινδονησία, για να μαζέψει δείγματα και να μελετήσει τη φύση. Οι παρατηρήσεις του για τις συγκεκριμένες ζωολογικές διαφοροποιήσεις σε μια περιορισμένη ζώνη στο αρχιπέλαγος, τον οδήγησαν στην υπόθεση του ζωογεωγραφικού συνόρου που είναι γνωστό ως γραμμή Γουάλας (Wallace line). Τα αποτελέσματα της μελέτης του σε αυτή την περιοχή δημοσιεύτηκαν εντέλει το 1869, υπό τον τίτλο The Malay Archipelago.

Θεωρία της εξέλιξης

Ο Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας στην Σινγκαπούρη το 1862

Το 1855, δημοσίευσε μία διατριβή, "On the Law Which has Regulated the Introduction of Species" (1855) [1], στην οποία είχε συγκεντρώσει και αριθμήσει γενικές παρατηρήσεις σχετικά με τη γεωγραφική και γεωλογική κατανομή των ειδών (βιογεωγραφία), και κατέληγε στο συμπέρασμα ότι "Κάθε είδος έχει έρθει στη ζωή συμπτωματικά τον ίδιο χρόνο και στην ίδια περιοχή με κάποιο άλλο αρκετά συγγενικό είδος." Η διατριβή αυτή αποτελούσε προπομπό της βαρυσήμαντης διατριβής που θα δημοσίευε τρία χρόνια αργότερα. Ο Γουάλας είχε συναντήσει πρόσκαιρα τον Δαρβίνο, και ήταν ένας από τους πολλούς με τους οποίους ο Δαρβίνος αλληλογραφούσε και αντλούσε υποστήριξη από τις παρατηρήσεις τους για τις θεωρίες του. Ο Γουάλας ήξερε πως ο Δαρβίνος ενδιαφερόταν για το θέμα της προέλευσης των ειδών και εμπιστευόταν την άποψή του για αυτό το θέμα. Έτσι, του έστειλε το δοκίμιό του "On the Tendency of Varieties to Depart Indefinitely From the Original Type" (1858) [2], και του ζήτησε να γράψει μια κριτική για αυτό. Στις 18 Ιουνίου 1858 ο Δαρβίνος έλαβε το χειρόγραφο από τον Γουάλας. Παρόλο που το δοκίμιο του Γουάλας δεν χρησιμοποιούσε ακόμη την έννοια της φυσικής επιλογής του Δαρβίνου, έδινε έμφαση σε μια εξελικτική διαφοροποίηση των ειδών από κάποια άλλα παρόμοια είδη. Με αυτή την έννοια, ήταν ουσιαστικά η ίδια θεωρία με την οποία είχε ασχοληθεί επί είκοσι χρόνια ο Δαρβίνος, αλλά δεν είχε εκδώσει ακόμα. Ο Δαρβίνος έγραψε σε ένα γράμμα του στον Κάρολο Λάιελ "δεν θα μπορούσε να το συνοψίσει καλύτερα! Ακόμα και οι όροι του θα μπορούσαν να είναι επικεφαλίδες στα κεφάλαιά μου!" Αν και ο Γουάλας δεν είχε ζητήσει να δημοσιευθεί το δοκίμιό του, ο Κάρολος Λάιελ και ο Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ αποφάσισαν να το παρουσιάσουν, μαζί με αποσπάσματα μιας διατριβής που είχε γράψει ο Δαρβίνος το 1844 και είχε κρατήσει μυστική, στην Linnean Society του Λονδίνου, την 1 Ιουλίου 1858, υπογραμμίζοντας την προτεραιότητα του Δαρβίνου.


Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας Ο Γουάλας δέχτηκε αυτό το διακανονισμό, ευγνωμονώντας τους που τον είχαν συμπεριλάβει. Ο Δαρβίνος έχαιρε μεγαλύτερης κοινωνικής και επιστημονικής εκτίμησης από τον Γουάλας εκείνη την εποχή, και ήταν απίθανο οι απόψεις του Γουάλας για την εξέλιξη να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Αν και μοιράστηκε την ανακάλυψη με το Δαρβίνο, ενώ δεν θεωρήθηκε ποτέ κοινωνικά ισάξιος με αυτόν και την υπόλοιπη επιστημονική ελίτ των Βρετανών φυσιοδιφών, ο Γουάλας απέκτησε μεγαλύτερη πρόσβαση στους στενούς επιστημονικούς κύκλους μετά την μεσολάβηση υπέρ του από τον Δαρβίνο. Όταν επέστρεψε στην Αγγλία, ο Γουάλας συναντήθηκε με τον Δαρβίνο, και οι δυο τους διατήρησαν φιλικές σχέσεις.

Θρησκευτικές απόψεις, και εφαρμογή της θεωρίας στο ανθρώπινο είδος Σε ένα γράμμα του προς κάποιον συγγενή του το 1861 ο Γουάλας έγραψε: "Νομίζω ότι έχω ακούσει αρκετά και έχω ζυγίσει αρκετά τις αποδείξεις και των δύο πλευρών, και παραμένω δύσπιστος απέναντι σε όλα σχεδόν όσα θεωρείτε ως τις πιο ιερές αλήθειες... Βλέπω πολλά αξιοθαύμαστα σε όλες τις θρησκείες... Αλλά για το αν υπάρχει Θεός και για το ποια είναι η φύση Του, αν έχουμε αθάνατη ψυχή ή όχι, ή για το ποια μπορεί να είναι η κατάστασή μας μετά τον θάνατο, δεν έχω κανένα φόβο ότι θα πρέπει να υποφέρω για την μελέτη της φύσης και την αναζήτηση της αλήθειας..." Το 1864, πριν ο Δαρβίνος ασχοληθεί δημόσια με το θέμα—αν και κάποιοι άλλοι το είχαν κάνει—ο Γουάλας δημοσίευσε την διατριβή, The Origin of Human Races and the Antiquity of Man Deduced from the Theory of 'Natural Selection', σε μια προσπάθεια εφαρμογής της θεωρίας στο ανθρώπινο είδος. Αργότερα ο Γουάλας έγινε πνευματιστής, και διατηρούσε την άποψη ότι η φυσική επιλογή δεν μπορεί να δικαιολογήσει την μαθηματική, καλλιτεχνική ή μουσική διάνοια, καθώς και τις μεταφυσικές ικανότητες, ή το πνεύμα και το χιούμορ. Καθώς και ότι κάτι από το "αφανές σύμπαν του Πνεύματος" είχε επέμβει τουλάχιστον τρεις φορές στην ιστορία: 1. Η δημιουργία της ζωής από ανόργανη ύλη. 2. Η ύπαρξη της συνείδησης στους ανώτερους οργανισμούς. 3. Η ύπαρξη των προαναφερθέντων ικανοτήτων (μαθηματική διάνοια κλπ.) στο ανθρώπινο είδος. Επίσης πίστευε πως η αιτία ύπαρξης του σύμπαντος ήταν η ανάπτυξη του ανθρώπινου πνεύματος. Αυτές οι απόψεις ενόχλησαν ιδιαίτερα τον Δαρβίνο, που πίστευε ότι οι πνευματικές αναφορές δεν ήταν απαραίτητες και ότι η σεξουαλική επιλογή μπορούσε εύκολα να εξηγήσει τέτοια μη-προσαρμοσμένα φαινόμενα. Σε πολλές αναφορές στην ιστορία της εξέλιξης, ο Γουάλας υποβιβάζεται στον απλό ρόλο του "ερεθίσματος" που παρακίνησε το Δαρβίνο να δημοσιεύσει τη θεωρία του. Στην πραγματικότητα, ο Γουάλας ανέπτυξε τις δικές του απόψεις περί εξέλιξης, που απέκλιναν από αυτές του Δαρβίνου, και θεωρήθηκε από πολλούς (κυρίως από τον Δαρβίνο) ως ο κύριως στοχαστής της εξέλιξης στην εποχή του, του οποίου οι ιδέες δεν μπορούσαν να αγνοηθούν. Το όνομά του αναφέρεται πιο συχνά από οποιουδήποτε άλλου φυσιοδίφη στο Descent of Man του Δαρβίνου.

6


Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας

7

Πρωτοπόρος στον τομέα της οικολογίας Ο Γουάλας ήταν ο πρώτος που πρότεινε την ύπαρξη "βιογεωγραφίας" των ειδών", και για αυτό θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους στον τομέα της οικολογίας και της βιογεωγραφίας.

Βραβεία Ανάμεσα στα πολλά βραβεία που απενεμείθησαν στον Γουάλας ήταν τα βραβεία Order of Merit (1908), Copley Medal της Royal Society (1908), Founder's Medal της Royal Geographical Society (1892), και Gold Medal της Linnean Society (1892). Επίσης κάποιοι κρατήρες στον πλανήτη Άρη και στη Σελήνη πήραν το όνομά του.

Πηγές • Wallace, Alfred Russel (1889). Darwinism, Chapter 15. [3]

Εκδόσεις

Ο Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας, και η υπογραφή του από το πρώτο φύλλο του Darwinism (1889)

• Wallace, Alfred Russel (2000; originally published 1869). The Malay Archipelago. Singapore: Periplus Press. ISBN 962-593-645-9. • Wallace, Alfred Russel (1870). Contributions to the Theory of Natural Selection. • Wallace, Alfred Russel (1876). The Geographical Distribution of Animals. • Wallace, Alfred Russel (1898). Vaccination A Delusion. Swan Sonnenschein & Co.

Εξωτερικές συνδέσεις • The Alfred Russel Wallace Page [4] • Alfred Russel Wallace, The Malay Archipelago [5] • Έργα του Alfred Russel Wallace [6] στο Project Gutenberg

Βιβλία για τον Γουάλας • Just Before the Origin: Alfred Russel Wallace's Theory of Evolution από τον John Langdon Brooks ISBN 1-58348-111-7 • The Spice Islands Voyage: The Quest for Alfred Wallace, the Man Who Shared Darwin's Discovery of Evolution από τον Tim Severin ISBN 0-7867-0721-6 • My Life αυτοβιογραφία : (1905) Alfred Russel Wallace By Chapman & Hall, Ltd., London • Song of the Dodo από τον David Quammen ISBN 0-684-82712-3


Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας

Παραπομπές [1] [2] [3] [4] [5] [6]

http:/ / www. wku. edu/ %7Esmithch/ wallace/ S020. htm http:/ / www. wku. edu/ %7Esmithch/ wallace/ S043. htm http:/ / www. wku. edu/ ~smithch/ wallace/ S724CH15. htm http:/ / www. wku. edu/ ~smithch/ index1. htm http:/ / www. worldwideschool. org/ library/ books/ geo/ travel/ TheMalayArchipelagoVolume1/ toc. html http:/ / www. gutenberg. org/ author/ Alfred+ Russel+ Wallace

8


9

Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ Ο Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ (6 Ιουνίου 1868 – 29 Μαρτίου 1912) ήταν αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού της Βρετανίας, που έγινε γνωστός μέσα από τις δύο αποστολές εξερεύνησης της Ανταρκτικής. Η πρώτη ήταν η "αποστολή Discovery" από τη Βρετανία, μεταξύ του 1901–04, και η δεύτερη η αποστολή για την ανακάλυψη του Νότιου Πόλου (Terra Nova Expedition), μεταξύ 1910-13. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης, τα μέλη της αποστολής της οποίας ηγούνταν, έφτασαν μέχρι τον Πόλο, τον οποίο όμως είχε προλάβει να ανακαλύψει λίγες μέρες νωρίτερα ο Νορβηγός Ρόαλντ Αμούνδσεν. Απογοητευμένοι, ξεκίνησαν για να επιστρέψουν πίσω, αλλά κατά τη διάρκεια της επιστροφής τους αυτός και οι τέσσερις σύντροφοι του υπέκυψαν στην κούραση, την πείνα και τις άσχημες καιρικές συνθήκες. Ο τρόπος με τον οποίο προήλθε ο θάνατός του μεγάλωσε ακόμα περισσότερο την φήμη του, κάνοντας τον λαϊκό ήρωα στη Μεγάλη Βρετανία.

Ο Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ


10

Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ Ο Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ, (30 Ιουνίου, 1817 – 10 Δεκεμβρίου, 1911) ήταν Άγγλος βοτανολόγος και πνευματιστής.

Βιογραφία Γεννήθηκε στο Halesworth, του Σάφολκ (Suffolk). Ήταν ο δεύτερος γιός του γνωστού βοτανολόγου Ουίλιαμ Τζάκσον Χούκερ (1785-1865). Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, όπου ο πατέρας του ήταν καθηγητής βοτανικής. Μόλις πήρε το πτυχίο του στην Ιατρική το 1839, σε ηλικία 22 ετών, ακολούθησε τον Τζέιμς Κλαρκ Ρος στο εξερευνητικό ταξίδι του στην Ανταρκτική, και υπηρέτησε ως βοηθός χειρουργού στο πλοίο Έρεβος. Τη δεύτερη χρονιά αυτού του ταξιδιού διορίστηκε βοτανολόγος της αποστολής. Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ Τα δείγματα που συγκέντρωσε αυτά τα τρία χρόνια στις Νότιες Θάλασσες αποτέλεσαν το υλικό για τους δύο τόμους του βιβλίου του Flora Antarctica (1844–47), Flora Novae-Zelandiae (1851–53) και Flora Tasmaniae (1853–59), που εκδόθηκαν με την επιστροφή του.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού είχε επίσης συλλέξει και κάποια απολιθώματα φυτών. Με τη μεσολάβηση του πατέρα του, διορίστηκε βοτανολόγος στην Γεωλογική Έρευνα της Μεγάλης Βρετανίας (Geological Survey of Great Britain) το 1846. Το ενδιαφέρον του για την παλαιοβοτανική θα διατηρούνταν για όλη του τη ζωή. Η επόμενη ερευνητική αποστολή στην οποία συμμετείχε ήταν στα βόρεια σύνορα της Ινδίας (1847–51), και τα έξοδα για τη συγκεκριμένη αποστολή καλύφθηκαν εν μέρει από την κυβέρνηση. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ινδία, ο Χούκερ και ο φίλος του Δρ.Άρτσιμπαλντ Κάμπελ κρατήθηκαν στη φυλακή για λίγο καιρό από τον Ράτζα ( ηγεμόνα) του Σίκιμ. Παρόλα αυτά κατάφεραν να συλλέξουν σημαντικά βοτανολογικά και γεωλογικά ευρήματα. Η εξερεύνηση μέχρι τότε ανεξερεύνητων περιοχών, εκδόθηκε υπό τον τίτλο the Himalayan Journals, από το Great Trigonometrical Survey Office της Καλκούτα, και ήταν αφιερωμένη στον Κάρολο Δαρβίνο

Γάμοι και παιδιά Το 1851 παντρεύτηκε την Φράνσις Χάριετ Χένσλοου 1825–1874), κόρη του Τζον Στήβενς Χένσλοου. Έκαναν τέσσερις γιούς και τρεις κόρες: • • • • •

Ουίλιαμ Χένσλοου Χούκερ (1853–1942) Χάριετ ΑννΧούκερ (1854–1945) Κάρολος Πάτζετ Χούκερ (1855–1933) Μαρί Ελίζαμπεθ Χούκερ (1857–1863), πέθανε σε ηλικία έξι ετών. Μπράιαν Χάρβεϊ Χότζσον Χούκερ (1860–1932)

• Ρέτζιναλντ Χώθορν Χούκερ (1867–1944) • Γκρέις Έλεν Χούκερ (1868–1873), πέθανε σε ηλικία πέντε ετών.


Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ Μετά τον θάνατο της πρώτης συζύγου του το 1874 ξαναπαντρεύτηκε το 1876 την Hyacinth Jardine (1842–1921). Έκαναν δύο γιούς: • Τζόζεφ Σίμοντς Χούκερ (1877–1940) • Ρίτσαρντ Σίμοντς Χούκερ (1885–1950)

Καριέρα Το 1855 ξεκίνησε να δημοσιεύει το Flora Indica, μαζί με τον Τόμας Τόμσον. Οι παρατηρήσεις τους περί βοτανικής και η έκδοση του Rhododendrons of Sikkim-Himalaya (1849–51), αποτέλεσαν τη βάση σημαντικών έργων για τα ροδόδενδρα του Sikkim των Ιμαλαϊων και για την χλωρίδα της Ινδίας. Τα έργα του εικονογραφήθηκαν με λιθογραφίες του Ουόλτερ Χουντ Φιντς. Το 1859 εκδόθηκε το Introductory Essay to the Flora Tasmaniae, το τελευταίο μέρος της Βοτανικής του Ταξιδιού της Ανταρκτικής. Σε αυτό το δοκίμιο (που εμφανίστηκε ένα μήνα μετά την δημοσίευση του "On the Origin of Species" του Δαρβίνου), ο Χούκερ ανακοίνωσε την υποστήριξή του στη θεωρία της εξέλιξης με φυσική επιλογή, και έγινε έτσι ο πρώτος επιστήμονας που στήριξε δημοσίως τον Δαρβίνο. Ανάμεσα στα πολυάριθμα μέρη που επισκέφτηκε στα ταξίδια του Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ ήταν και η Παλαιστίνη (1860), το Μαρόκο (1871) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (1877). Όλα τα ταξίδια του είχαν σαν αποτέλεσμα πολύτιμες επιστημονικές πληροφορίες. Καθώς ο Χούκερ ταξίδευε σε ξένες χώρες, απέκτησε μεγάλη επιστημονική φήμη στη χώρα του. Το 1855 διορίστηκε βοηθός διευθυντή στους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους στο Kew, και το 1865 διαδέχτηκε τον πατέρα του ως διευθυντής, διατηρώντας τη θέση αυτή για είκοσι χρόνια. Υπό την διεύθυνση του πατέρα και του γιού Χούκερ, οι Βασιλικοί Βοτανικοί Κήποι του Kew απέκτησαν παγκόσμια φήμη. Στην ηλικία των τριάντα ετών εκλέχθηκε μέλος της Royal Society, και το 1873 εκλεχθηκε πρόεδρος, μέχρι το 1877. Έλαβε τα εξής μετάλλια: Royal Medal το 1854, Copley Medal το 1887 και Darwin Medal το 1892. Το σπουδαιότερο έργο του σχετικά με τη βοτανική ήταν το Flora of British India, που εκδόθηκε σε επτά τόμους, μεταξύ 1872 και 1897. Διετέλεσε πρόεδρος του Βρετανικού Συνδέσμου για την Ανάπτυξη της Επιστήμης (British Association for the Advancement of Science) στο συνέδριο του Norwich το 1868, όπου ο εναρκτήριος λόγος του υπέρ των θεωριών του Δαρβίνου. Υπήρξε φίλος και υποστηρικτής του Δαρβίνου από την αρχή: ήταν αυτός, μαζί με τον Κάρολο Λάιελ, που πρώτος παρακίνησε το Δαρβίνο να δημοσιοποιήσει τις απόψεις του, και ο συγγραφέας του The Origin of Species κατέγραψε την ευγνωμοσύνη του στην γνώση του Χούκερ και στην ισορροπημένη κρίση του. Συνέγραψε πολλές επιστημονικές διατριβές και τα μεγαλύτερα βιβλία του, μαζί με αυτά που έχουν ήδη αναφερθεί, περιελάμβαναν το Students Flora of the British Isles και το μνημειώδες Genera plantarum (1860–83), που βασίζονταν στις συλλογές του από το Kew. Το 1904, στην ηλικία των 87 ετών, εκδόθηκε το βιβλίο του A sketch of the Vegetation of the Indian Empire. Ο Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 1911. Η σύζυγός του απέρριψε πρόταση για την ταφή του στο Αββαείο του Ουέστμινστερ δίπλα στον Δαρβίνο.

11


Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ

Εξωτερικές συνδέσεις • • • • •

Joseph Dalton Hooker [1] Το έργο του Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ πάνω στις ορχιδέες Ιστοσελίδα αφιερωμένη στον Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ [2] Joseph Hooker's Gravesite [3] Έργα του Joseph Dalton Hooker [4] στο Project Gutenberg Βιβλία του στο http://gallica.bnf.fr

Παραπομπές [1] [2] [3] [4]

http:/ / www. orchids. co. in/ orchidologists/ joseph-dalton-hooker. shtm http:/ / www. jdhooker. org. uk/ http:/ / www. findagrave. com/ cgi-bin/ fg. cgi?page=gr& GRid=20898 http:/ / www. gutenberg. org/ author/ J. + D. + Hooker

12


13

Γάλλοι Εξερευνητές


14

Ζακ Καρτιέ Ζακ Καρτιέ Ο Ζακ Καρτιέ (Jacques Cartier: Σαιν Μαλό, Γαλλία, 23 Δεκεμβρίου (;) 1491 – Σαιν Μαλό, Γαλλία, 1 Σεπτεμβρίου 1557) ήταν Γάλλος εξερευνητής, που έγινε γνωστός για την εξερεύνηση του Ανατολικού Καναδά στις αρχές του 16ου αιώνα.

Βιογραφία Ο Καρτιέ γεννήθηκε το 1491 στο Σαιν Μαλό του δουκάτου της Βρετάνης, το οποίο, λίγες δεκαετίες αργότερα, ενώθηκε με την Γαλλία (1532). Ήταν γόνος σεβαστής ναυτικής οικογένειας, αλλά ανέβηκε κοινωνικά ακόμα περισσότερο με το να νυμφευθεί το 1520 την Κατρίν ντε Γκρανς (Catherine des Granches), η οποία ήταν κόρη εφοπλιστή. Τον Καρτιέ παρουσίασε, το 1532, στο βασιλέα της Γαλλίας Φραγκίσκο τον Α΄ ο τότε ηγούμενος της μονής του Μον-Σαιν-Μισέλ Ζαν λε Βενέρ (Jean le Veneur). Η συνάντηση αυτή ήταν καθοριστική για την εξερευνητική πορεία του Καρτιέ, καθώς με εντολή του βασιλιά πραγματοποίησε τα ταξίδια του στο Νέο Κόσμο. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος υπάρχει σήμερα στο Μον-Σεν-Μισέλ αναμνηστική πλάκα αφιερωμένη στη Γαλλοκαναδική φιλία.[1]

Φανταστική προσωπογραφία του Ζακ Καρτιέ, φιλοτεχνημένη περί το 1844 από τον Καναδό ζωγράφο Τεοφίλ Αμέλ (Théophile Hamel: 1817–1870). Δεν είναι γνωστή η ύπαρξη εικόνας του Καρτιέ φτιαγμένη στην εποχή του.

Πρώτο ταξίδι (1534)

Η αναμνηστική πλάκα για τον Καρτιέ στο Μον-Σαιν-Μισέλ

Το πρώτο ταξίδι του Καρτιέ προς τον Νέο Κόσμο πραγματοποιήθηκε το 1534. Ο Καρτιέ ήλπιζε ότι θα ανακάλυπτε το «Βόρειο Πέρασμα» που θα οδηγούσε στην Άπω Ανατολή. Στις 10 Μαΐου του 1534, ο Καρτιέ έφτασε με δύο πλοία (Triton και Goéland) στις ακτές της Νέας Γης, για να εξερευνήσει όλη την περιοχή γύρω από την σημερινή Νέα Σκωτία και τον κόλπο του Αγίου Λαυρεντίου. Οι πρώτες του εντυπώσεις από τον Νέο Κόσμο ήταν πολύ αρνητικές. «Μου φαίνεται ότι αυτός είναι ο τόπος που ο Θεός έδωσε στον Κάιν», έγραψε χαρακτηριστικά στα απομνημονεύματά του.

Στις Νήσους των Πτηνών (Îles-aux-Oiseaux), οι άνδρες του σκότωσαν περί τα 1000 πουλιά, κυρίως μεγάλους πιγκουίνους (πρόκειται πλέον για εξαφανισμένο είδος). Ο Καρτιέ συνάντησε επίσης αυτόχθονες Μικμάκ και


Ζακ Καρτιέ Ιροκέζους. Προκειμένου να πείσει τον βασιλιά και τους αριστοκράτες επιχειρηματίες της Γαλλίας για τις ανακαλύψεις του, απήγαγε δύο γιους του Ντονακόνα, αρχηγού των Ιροκέζων, και τους πήρε μαζί του στην Γαλλία τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου.

Δεύτερο ταξίδι (1535–1536) Ο Καρτιέ απέπλευσε ξανά για τον Νέο Κόσμο στις 13 Μαΐου του 1535. Η αρμάδα του περιελάμβανε τρία πλοία (Petite Hermine, Emerillon και Grande Hermine), εκατόν δέκα άνδρες, τα δύο απαχθέντα αγόρια του ιροκέζου αρχηγού Ντονακόνα, και προμήθειες για ένδεκα μήνες. Τα πλοία του εισήλθαν στον ποταμό Άγιο Λαυρέντιο και έφτασαν μέχρι το ιροκέζικο χωριό Σταντακόνα (σημερινή Πόλη του Κεμπέκ· στα γαλλ. είναι γνωστό ως Stadaconé: Σταντακονέ), όπου αφέθηκαν ελεύθερα τα δύο απαχθέντα παιδιά. Με το μικρότερο από τα τρία πλοία, ο Καρτιέ συνέχισε την εξερεύνηση του ποταμού, και στις 2 Οκτωβρίου του 1535 έφτασε στο ιροκέζικο χωριό Χοσελάγκα (σημερινό Μόντρεαλ). Το χωριό αυτό ήταν πολύ μεγαλύτερο από το Σταντακόνα. Περισσότεροι από χίλιοι αυτόχθονες καλωσόρισαν τον γάλλο εξερευνητή και τους ναύτες του. Ο Καρτιέ έμεινε δυο ημέρες στο Χοσελάγκα και στις 11 Οκτωβρίου επέστρεψε στο Σταντακόνα. Επειδή ο χειμώνας πλησίαζε και η πλεύση στον Ατλαντικό θα ήταν πιο επικίνδυνη, ο Καρτιέ αποφάσισε να περάσει τον χειμώνα στο Νέο Κόσμο. Τα πλοία του αγκυροβόλησαν κοντά στο Σταντακόνα. Οι άνδρες του Καρτιέ έφτιαξαν ένα πρόχειρο οχυρό στις όχθες του ποταμού και ετοίμασαν παστό κρέας και παστά ψάρια για να έχουν για τον χειμώνα. Ο χειμώνας ήταν πολύ βαρύς. Τα πλοία τους ακινητοποιήθηκαν στον παγωμένο ποταμό από τον Νοέμβριο του 1535 έως τον Απρίλιο του 1536. Επιπλέον, οι γάλλοι ναύτες προσβλήθηκαν από σκορβούτο, με αποτέλεσμα να πεθάνουν είκοσι πέντε απ' αυτούς. Οι υπόλοιποι γλίτωσαν χάρη στους αυτόχθονες, που τους έδειξαν ότι το αφέψημα από λευκό κέδρο θεραπεύει το σκορβούτο. Εκείνο τον χειμώνα, ο Καρτιέ άρχισε να γράφει τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις, που κυκλοφόρησαν τελικά σε βιβλίο στην Γαλλία το 1545, υπό τον τίτλο Σύντομη καταγραφή και περιληπτική αφήγηση του πλου εν έτει 1535 και 1536 (Bref récit et succincte narration de la navigation faite en MDXXXV et MDXXXVI). Τον Μάιο του 1536, ο Καρτιέ απέπλευσε από τον Άγιο Λαυρέντιο για να επιστρέψει στην Γαλλία. Μαζί του πήρε δέσμιο τον αρχηγό των Ιροκέζων Ντονακόνα, για να αποδείξει στον βασιλιά και τους ευγενείς της Γαλλίας) ότι στον Νέο Κόσμο υπάρχει το «Βασίλειο του Σάγκεναι», που είναι γεμάτο από χρυσό, ρουμπίνια και άλλους θησαυρούς. Η μικρή αρμάδα του Καρτιέ έφτασε στο Σαιν Μαλό της Γαλλίας στις 15 Ιουλίου του 1536.

Τρίτο ταξίδι (1541–1542) Ο Καρτιέ ξεκίνησε από το Σαιν Μαλό για το τρίτο του ταξίδι προς τον Νέο Κόσμο στις 23 Μαΐου 1541. Στόχος του ταξιδιού ήταν η ανακάλυψη του «Βασιλείου του Σάγκεναι», με τα μυθικά πλούτη, η αποίκηση των εδαφών και η διάδοση του καθολικισμού. Επικεφαλής της νέας αποστολής ορίσθηκε ο «αντιβασιλέας του Καναδά» Ζαν-Φρανσουά ντε λα Ροκ ντε Ροβερμπάλ (Jean-François de la Rocque de Roberval), στρατιωτικός και μέλος της αυλής του γάλλου βασιλιά Φραγκίσκου Α΄. Ωστόσο, ο αντιβασιλέας καθυστέρησε πολύ να αποπλεύσει και έτσι ο Καρτιέ έφυγε χωρίς αυτόν. Τα πλοία του Καρτιέ έφτασαν στο Σταντακόνα στις 23 Αυγούστου. Όμως, ο Καρτιέ αποφάσισε να μην φτιάξουν νέο καταυλισμό στην ίδια θέση, επειδή η υποδοχή από τους Ιροκέζους ήταν μάλλον ψυχρή. Οι Γάλλοι προχώρησαν άλλα εννιά μίλια ενάντια στο ρεύμα του ποταμού και αποφάσισαν να στήσουν καταυλισμό στην θέση που σήμερα ονομάζεται Καπ Ρουζ (Cap Rouge, ή «Ερυθρό Ακρωτήριο»). Ο καταυλισμός, που ονομάστηκε Σαρλμπούργκ-Ρουαγιάλ (Charlesbourg-Royal), οχυρώθηκε με τάφρο και ξύλινα τείχη, και σ' αυτόν εγκαταστάθηκαν περίπου εκατό έποικοι. (Η ακριβής τοποθεσία του καταυλισμού ανακαλύφθηκε μόλις το καλοκαίρι του 2006.)

15


Ζακ Καρτιέ Οι άνδρες του Καρτιέ άρχισαν να συλλέγουν από τους παρακείμενους γκρεμούς κρυστάλλους χαλαζία, που νόμιζαν ότι ήταν διαμάντια, καθώς και σιδηροπυρίτη, που νόμιζαν ότι ήταν χρυσός. Δύο πλοία γεμάτα με αυτά τα άχρηστα ορυκτά απέπλευσαν για την Γαλλία στις 2 Σεπτεμβρίου. Στις 7 Σεπτεμβρίου, ο Καρτιέ ξεκίνησε με πιρόγες για να εξερευνήσει τον ποταμό Άγιο Λαυρέντιο, αλλά δεν μπόρεσε να πάει πιο δυτικά από το χωριό Χοσελάγκα (Μόντρεαλ), επειδή έπεσε σε κακό καιρό και επειδή δεν μπορούσε να περάσει στην ρηχή και απότομη κοίτη του ποταμού στα ΝΔ του Χοσελάγκα. Έτσι αναγκάστηκε να επιστρέψει στον καταυλισμό του Σαρλσμπούργκ-Ρουαγιάλ. Όμως, εκεί η κατάσταση είχε αλλάξει προς το χειρότερο. Τον χειμώνα του 1541 με 1542, οι Ιροκέζοι σταμάτησαν να προσφέρουν τρόφιμα στους Γάλλους. Σύμφωνα δε με διηγήσεις των πρώτων αποίκων, οι Ιροκέζοι επιτέθηκαν στον καταυλισμό και σκότωσαν περίπου τριάντα πέντε Γάλλους που βρίσκονταν έξω από το οχυρό τους. Ο Καρτιέ, κρίνοντας ότι δεν είχε αρκετούς άνδρες για να παραμείνει και να συνεχίσει τις εξερευνήσεις του, αποφάσισε να εγκαταλείψει τον Νέο Κόσμο και να επιστρέψει οριστικά στην Γαλλία. Τα τρία πλοία του, που είχαν παραμείνει, απέπλευσαν τον Ιούνιο του 1542, για να φτάσουν στην Ευρώπη τέσσερις μήνες αργότερα. Κατά τον πλου της επιστροφής, στην Νέα Γη, ο Καρτιέ συνάντησε τον Ζαν-Φρανσουά ντε λα Ροκ ντε Ροβερμπάλ, ο οποίος έρχονταν από την Γαλλία με τρία πλοία. Ο Καρτιέ αρνήθηκε να επιστρέψει στον «Καναδά» και συνέχισε το ταξίδι της επιστροφής προς την Γαλλία. Επιστρέφοντας στην Γαλλία, ο Καρτιέ έμαθε ότι ο θησαυρός του ήταν άνευ αξίας. (Από αυτό το γεγονός προήλθε και η γαλλική παροιμία: «ψεύτικα σαν διαμάντια του Καναδά» (« faux comme diamants de Canada »). Ο Ζαν-Φρανσουά ντε λα Ροκ ντε Ροβερμπάλ εγκατέλειψε τον Καναδά τον Σεπτέμβριο του 1543. Ο Καρτιέ έζησε τα τελευταία του χρόνια στο Σαιν Μαλό. Πέθανε το 1557 από επιδημία πανώλης σε ηλικία 66 ετών. Μισό αιώνα μετά τον θάνατο του Καρτιέ, το εξερευνητικό και εποικιστικό έργο του Καρτιέ ανέλαβε να συνεχίσει ο Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν.

Η κληρονομιά του Καρτιέ Παρότι ο Ζακ Καρτιέ δεν κατάφερε να πλουτίσει από τις ανακαλύψεις του, εντούτοις σήμερα θεωρείται ως ένας από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας του Καναδά. Άλλωστε, ο ίδιος ο Καρτιέ πρώτος χρησιμοποίησε το όνομα «Καναδάς» για το χωριό Σταντακόνα. Η λέξη αυτή, που στην γλώσσα των Ιροκέζων, σημαίνει καταυλισμός ή χωριό, χρησιμοποιήθηκε αργότερα για να περιγράψει τις γαλλικές αποικίες στην Βόρειο Αμερική, και κατόπιν τις βρετανικές αποικίες στον ίδιο χώρο. Ο Καρτιέ θεωρείται επίσης ότι ήταν εξαιρετικός θαλασσοπόρος για την εποχή του. Οι μόνες απώλειες που είχε ήταν στην ξηρά, από επιδημίες ή από επιθέσεις αυτοχθόνων. Πολύ σημαντικό ήταν και το συγγραφικό έργο του Καρτιέ, χάρη στο οποίο η Ευρώπη γνώρισε γρήγορα την Βόρειο Αμερική. Αν και προσπάθησε να δημιουργήσει κάποιες διπλωματικές σχέσεις, η γενικότερη στάση του Καρτιέ απέναντι στους αυτόχθονες της Βορείου Αμερικής ήταν καχύποπτη έως ρατσιστική. Όμως όλη η Ευρώπη της εποχής εκείνης αντιμετώπιζε τους αυτόχθονες του Νέου Κόσμου ως απολίτιστους άγριους, χωρίς καμία ανθρώπινη αξία.

16


Ζακ Καρτιέ

Σημειώσεις [1] Το κείμενο στην πλάκα αναγράφει:

Le 8 Mai 1532 Jean le Veneur Abbe du Mont-Saint-Michel presente Jacques Cartier a Francois 1er. Le Roi de France charge a cette occasion Le Navigateur malouin de reconnaitre les rives du Canada. La ville du Mont-Saint-Michel dedie cette plaque a l' amitie Franco-Canadienne. 27 Mai 1984 (Στις 8 Μαΐου 1532 ο Ζαν λε Βενέρ, Ηγούμενος της Μονής του Μον-Σεν-Μισέλ παρουσίασε τον Ζακ Καρτιέ στον Φραγκίσκο τον 1ο. Ο Βασιλιάς της Γαλλίας επιφόρτισε τον θαλασσοπόρο με την αναγνώριση των ακτών του Καναδά. Η πόλη του Μον-Σεν-Μισέλ αφιερώνει αυτή την πλάκα στη Γαλλοκαναδική φιλία. 27 Μαΐου 1984)

Ενδεικτική βιβλιογραφία • Ζακ Καρτιέ, Ταξίδια στον Καναδά, μτφ. Χρ. Παπαϊωάννου, Εκδόσεις Αίολος, Αθήνα 1994. ISBN 960-7267-41-9. Ενδιαφέρον ιστορικό βιβλίο, αλλά περιέχει πολλά λάθη στην μετάφραση των τοπωνυμίων.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Jacques Cartier (http://www.biographi.ca/EN/ShowBio.asp?BioId=34229) — Εκτενής βιογραφία στα αγγλικά, από το Dictionary of Canadian Biography Online. • Jacques Cartier (http://www.biographi.ca/FR/ShowBio.asp?BioId=34229) — Εκτενής βιογραφία στα γαλλικά, από το Dictionnaire biographique du Canada. • Bref récit et succincte narration de la navigation faite en MDXXXV et MDXXXVI (http://catalogue.bnquebec. ca:4400/cgi-bin/bestn?id=&act=8&auto=0&nov=1&bsid=34226249&t0=seqb(@00220326)&i0=0&s0=5& v1=0&v2=0&v3=0&v4=0&sy=&ey=&scr=1&x=39&y=14) — Το βιβλίο του Καρτιέ σε έκδοση του 1863 (στα γαλλικά). • Les voyages de Jacques Cartier (http://www.cartier.f2s.com) — Τα ταξίδια του Ζακ Καρτιέ (στα γαλλικά).

17


18

Ζακ-Υβ Κουστώ Ζακ-Υβ Κουστώ Ο Ζακ-Υβ Κουστώ, γαλλικά: Jacques-Yves Cousteau (11 Ιουνίου 1910 - 25 Ιουνίου 1997) ήταν Γάλλος ωκεανογράφος, εξερευνητής, συγγραφέας, φωτογράφος, κινηματογραφιστής, καθώς και μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας και της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ.

Παιδικά και νεανικά χρόνια Γεννήθηκε στην πόλη Σαν Αντρέ ντε Κουμπζάκ, μια μικρή κωμόπολη κοντά στο Μπορντό. Το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε είναι βέβαιο ότι δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη μετέπειτα πορεία του, καθώς ο πατέρας του Ντανιέλ Κουστώ εργαζόταν ως νομικός σύμβουλος σ' έναν Αμερικανό επιχειρηματία που είχε πάθος με τα ταξίδια κι έτσι ο Κουστώ έζησε τα παιδικά του χρόνια ταξιδεύοντας διαρκώς. Έμαθε κολύμπι σε ηλικία μόλις τεσσάρων ετών, κάτι όχι σύνηθες για την εποχή.

Ο Ζακ-Υβ Κουστό το 1976

Το 1930 σε ηλικία 20 ετών εισήχθη στη Ναυτική Ακαδημία της Βρέστης και στο πρώτο του κιόλας εκπαιδευτικό ταξίδι πήρε μαζί του κινηματογραφική μηχανή και κατέγραψε εξωτικές σκηνές, καθώς και αλιείς μαργαριταριών στη Νότια Θάλασσα. Υπηρέτησε ως πλοίαρχος στο Γαλλικό Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου όπου τιμήθηκε με διάφορα παράσημα και αποστρατεύτηκε το 1948 με το βαθμό του αρχιπλοίαρχου.

Εξερευνήσεις Κατασκεύασε μόνος του το 1936 την πρώτη μάσκα καταδύσεων που υπήρξε ποτέ, εμπνευσμένος από τα περίεργα γυαλιά που φορούσαν οι αλιείς μαργαριταριών. Με τη μάσκα αυτή ο Κουστό έκανε συνεχείς καταδύσεις και εξερευνήσεις, καθώς όμως ήθελε να παραμείνει όσο το δυνατόν περισσότερο μέσα στη θάλασσα, καταπιάστηκε με την κατασκευή στολής που θα διατηρούσε ζεστό το σώμα του, καθώς και με την κατασκευή συσκευής παροχής οξυγόνου. Ταυτόχρονα έφτιαξε και μια αδιάβροχη θήκη για την κάμερα, ώστε να μπορεί να κινηματογραφεί όσα έβλεπε. Με τη βοήθεια του μηχανικού Εμίλ Γκανιάν το 1943 κατάφερε να κατασκευάσει την πρώτη ολοκληρωμένη στολή αυτόνομης κατάδυσης. Ο Κουστώ έπεισε τις στρατιωτικές και πολιτικές αρχές της Γαλλίας να δημιουργήσουν μια υποβρύχια ερευνητική ομάδα κι έτσι το 1950 ιδρύθηκε η Γαλλική Ωκεανογραφική Υπηρεσία και 2 χρόνια αργότερα το Κέντρο Εξελιγμένων Θαλασσίων Ερευνών. Ο ίδιος υπήρξε ο πρόεδρος αυτών των ιδρυμάτων. Παράλληλα είχε ήδη ξεκινήσει τα γυρίσματα των πρώτων ντοκιμαντέρ, βραβεύτηκε γι' αυτά μάλιστα στο φεστιβάλ των Καννών. Την ίδια χρονιά αγόρασε ένα παλιό ναρκαλιευτικό σκάφος το οποίο μετέτρεψε σε εξερευνητικό και το ονόμασε "Καλυψώ". Μ' αυτό ξεκίνησε να εξερευνά το βυθό της θάλασσας και το 1955 ξεκίνησε ένα ταξίδι 13.800 μιλίων που τον οδήγησε στα βάθη όλων των ωκεανών του πλανήτη, με σκοπό να καταγράψει με την κάμερα όλα όσα συνάντησε. Κατέγραψε όλη τη θαλάσσια ζωή, εξερεύνησε αμέτρητα ναυάγια, ενώ προσπάθησε να


Ζακ-Υβ Κουστώ

19

δώσει απαντήσεις σε πολλές ανθρώπινες απορίες. Το 1975, μετά από πρόσκληση της Ελληνικής κυβέρνησης άρχισε εξερευνήσεις στο Αιγαίο. Εξερεύνησε διάφορες περιοχές, κυρίως ανάμεσα στη Σαντορίνη και την Κρήτη και απέκλεισε την ύπαρξη της χαμένης Ατλαντίδας στη συγκεκριμένη περιοχή. Επίσης εξερεύνησε το αρχαίο ναυάγιο, η αρχική ανακάλυψη του οποίου έφερε στο φως τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, ενώ ανακάλυψε και το κουφάρι του βυθισμένου πλοίου "Βρετανικός".

Βιβλία και ταινίες Ο Κουστώ έγραψε αρκετά βιβλία, σημαντικότερο εκ των οποίων ήταν "Ο σιωπηλός κόσμος" (1953), όπως ο ίδιος χαρακτήριζε το βυθό της θάλασσας. Το βιβλίο πούλησε 5 εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 22 γλώσσες. Άλλο γνωστό βιβλίο του ήταν το "Κόσμος χωρίς ήλιο" (1965), αλλά και η 21τομη εγκυκλοπαίδεια "Ο κόσμος του ωκεανού" (γράφτηκε μεταξύ 1973 και 1978). Γύρισε εκατοντάδες ντοκιμαντέρ και ταινίες που έχουν τεράστια επιστημονική αξία. Πολλά από αυτά βραβεύτηκαν (ανάμεσά τους 2 Όσκαρ και 10 Έμμυ). Τα πιο γνωστά:

Το θρυλικό ωκεανογραφικό "Καλυψώ"

• "Ο σιωπηλός κόσμος" (Βραβείο Όσκαρ το 1956) • "Κόσμος χωρίς ήλιο" (Βραβείο Όσκαρ το 1964) • "Ναυάγια" (1971) • "Δελφίνια και κήτη" (1975)

Προσωπική ζωή Ο Κουστώ είχε πολυτάραχη προσωπική ζωή, ειδικά προς το τέλος του βίου του. Παντρεύτηκε το 1937 τη Σιμόν Μελχιόρ η οποία τον ακολουθούσε σε όλες του τις περιπέτειες και μαζί απέκτησαν 2 γιούς, τους Ζαν-Μισέλ και Φιλίπ. Τον Φιλίπ προόριζε για διάδοχό του, όμως πέθανε αιφνιδιαστικά το 1989 ενώ ένα χρόνο αργότερα πέθανε και η γυναίκα του. Υποχρεώθηκε να συνεργαστεί με τον μεγαλύτερο γιο του με τον οποίο όμως διατηρούσε πολύ κακές σχέσεις. Οι συνεχείς τριβές μάλιστα οδήγησαν τον Ζαν-Μισέλ να αποχωρήσει από το ίδρυμα Κουστώ που είχε στο μεταξύ δημιουργηθεί, το 1992. Ένα χρόνο μετά το θάνατο της συζύγου του και σε ηλικία 81 ετών παντρεύτηκε τη Φρανσίτ Τριπλέ με την οποία είχε ήδη αποκτήσει 2 παιδιά από της αρχές της δεκαετίας του '80. Το τελειωτικό χτύπημα για τον ηλικιωμένο εξερευνητή ήρθε το 1996, όταν το θρυλικό πια "Καλυψώ" προσάραξε σε ύφαλο στο λιμάνι της Σιγκαπούρης με αποτέλεσμα να βυθιστεί. Ένα χρόνο αργότερα πέθανε από καρδιακή προσβολή στο Παρίσι σε ηλικία 87 ετών. Ο αδελφός του Πιερ-Αντουάν Κουστώ υπήρξε κατά τη διάρκεια της γαλλικής κατοχής συνεργάτης των Ναζί.


Ζακ-Υβ Κουστώ

Πηγές • 1. Εγκυκλοπαίδεια "Επιστήμη και Ζωή", τόμος 9, σελίδες 303-304 • 2. Περιοδικό "Οι πρωταγωνιστές του 20ου αιώνα", τεύχος 4, 5 Μαΐου 2002, σελίδα 62 • Στοιχεία της προσωπικής του ζωής αντλούνται από το αντίστοιχο άρθρο της γαλλικής Βικιπαίδειας.

20


21

Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν Ο Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν[1] [Samuel de Champlain, Μπρουάζ (Brouage), Γαλλία, π. 1567 – Πόλη του Κεμπέκ, Καναδάς, 25 Δεκεμβρίου 1635] ήταν γάλλος γεωγράφος, χαρτογράφος και εξερευνητής. Ήταν από τους πρώτους που άνοιξαν τον δρόμο του εμπορίου γούνας στην Βόρειο Αμερική. Το 1608 ίδρυσε την Πόλη του Κεμπέκ, και διετέλεσε τέταρτος κυβερνήτης της αποικίας της Νέας Γαλλίας.

Τα πρώτα ταξίδια του Ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά για τα παιδικά και νεανικά χρόνια του Σαμπλαίν. Στις 15 Μαρτίου του 1603, ο Σαμπλαίν αποβιβάστηκε για πρώτη φορά στην Βόρειο Αμερική ως μέλος αποστολής για την αγορά γούνας. Στο ταξίδι του αυτό, χαρτογράφησε τις εκβολές του Αγίου Λαυρεντίου. Επέστρεψε στην Γαλλία στις 20 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, για να δημοσιεύσει αμέσως μία περιγραφή των όσων είδε κατά την Σαμουέλ ντε Σαπμπλαίν. Φανταστικό πορτρέτο φιλοτεχνημένο το 1870 αποστολή (Des Sauvages : ou voyage de από τον γαλλοκαναδό ζωγράφο Τεοφίλ Αμέλ (Théophile Hamel, Samuel Champlain, de Brouages, faite en la 1817–1870). France nouvelle l'an 1603, Περί αγρίων: ή ταξίδι του Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν, εκ της Μπρουάζ, τυπωμένο στην Γαλλία το έτος 1603). Αμέσως μετά την δημοσίευση του βιβλίου, ο βασιλιάς της Γαλλίας Ερρίκος Δ΄ ζήτησε από τον Σαμπλαίν να συμμετάσχει σε νέα εξερευνητική αποστολή στην Βόρειο Αμερική και να του αναφέρει λεπτομερώς τις ανακαλύψεις του. Τα δύο πλοία της νέας αποστολής, με αρχηγό τον Πιέρ Ντουγκά, ηγεμόνα της Μοντ (Pierre Du Gua de Monts), απέπλευσαν από την Γαλλία την άνοιξη του 1604 προς τις εκβολές του Αγίου Λαυρεντίου. Φτάνοντας στις ακτές της Βορείου Αμερικής, οι εξερευνητές ίδρυσαν τον καταυλισμό της Νήσου του Τιμίου Σταυρού (Îsle Ste-Croix), που βρίσκεται στα θαλάσσια όρια μεταξύ Νέας Βρουνσβίκης και της πολιτείας Μέιν των ΗΠΑ. Ο χειμώνας στην Νήσο του Τιμίου Σταυρού ήταν ιδιαιτέρως βαρύς, και οι μισοί από τους λιγοστούς πρώτους εποίκους πέθαναν, πιθανότατα από σκορβούτο. Την άνοιξη του 1605, ο Σαμπλαίν μετέφερε την αποικία στην περιοχή του Κόλπου Φάντυ (Baie de Fundy), που βρίσκεται ανάμεσα στην σημερινή Νέα Σκωτία και την σημερινή Νέα Βρουνσβίκη. Εκεί, οι έποικοι ίδρυσαν το Πορ Ρουαγιάλ ή Βασιλικό Λιμένα (Port-Royal). Με βάση το Πορ Ρουαγιάλ, ο Σαμπλαίν εξερεύνησε τις εκβολές του Αγίου Λαυρεντίου και τα παράλια της


Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν μετέπειτα Νέας Αγγλίας. Το 1607, ο Σαμπλαίν επέστρεψε στην Γαλλία μαζί με τον Ντουγκά, επειδή ο βασιλιάς Ερρίκος Δ΄ αφαίρεσε από τον Ντουγκά τα αποκλειστικά δικαιώματα εμπορίου με τον Νέο Κόσμο.

Το τρίτο ταξίδι και η ίδρυση της Πόλης του Κεμπέκ Την άνοιξη του 1608, ο Σαμπλαίν ξεκίνησε και πάλι από την Γαλλία για μία τρίτη εξερευνητική αποστολή στην Βόρειο Αμερική. Στις 3 Ιουλίου του ίδιου έτους αποβιβάστηκε στην «άκρη του Κεμπέκ». Εκεί ανέγειρε τρία διώροφα κτίρια, τα οχύρωσε με ξύλινο τείχος και γύρω από το τείχος έσκαψε τάφρο πλάτους 4,5 μέτρων. Ο οικισμός αυτός («Habitation», όπως τον αποκαλούσε ο ίδιος ο Σαμπλαίν) έμελε να εξελιχθεί στην σημερινή Πόλη του Κεμπέκ. Ο πρώτος χειμώνας ήταν πολύ δύσκολος για τους νέους εποίκους. Από τους 28 εποίκους, που παρέμειναν εκεί κατά τον χειμώνα, επέζησαν μόνον εννιά. Οι περισσότεροι πέθαναν από σκορβούτο, ενώ μερικοί πέθαναν από ευλογιά ή και κρυοπαγήματα.

Πόλεμος με τους αυτόχθονες Το καλοκαίρι του 1608, ο Σαμπλαίν προσπάθησε να εδραιώσει την νέα γαλλική αποικία δημιουργώντας καλές σχέσεις με τους αυτόχθονες της περιοχής. Έκλεισε συμμαχία με τους Χιούρον με την υπόσχεση να τους βοηθήσει στον πόλεμο τους με τους Ιροκέζους. Στις 19 Ιουλίου του 1608, ο Σαμπλαίν με δύο γάλλους στρατιώτες και 60 αυτόχθονες Χιούρον ήρθαν αντιμέτωποι με μια ομάδα Ιροκέζων σε ένα σημείο της σημερινής πολιτείας της Νέας Υόρκης. Ο Σαμπλαίν, με μία βολή με το αρκεβούζιό του, σκότωσε δύο από τους αρχηγούς των Ιροκέζων, οι οποίοι κατόπιν τράπηκαν σε φυγή. Το γεγονός αυτό ήταν η απαρχή της σύγκρουσης των γάλλων εποίκων με τους αυτόχθονες Ιροκέζους, μιας διαμάχης που διήρκεσε έναν αιώνα. Μετά την νίκη του κατά των Ιροκέζων, ο Σαμπλαίν επέστρεψε στην Γαλλία για να ιδρύσει, μαζί τον Πιέρ Ντουγκά και πλούσιους εμπόρους από την Ρουέν, εταιρεία για την εκμετάλλευση του εμπορίου γούνας από το Κεμπέκ. Κατά την παραμονή του στην Γαλλία, ο Σαμπλαίν αρραβωνιάστηκε με την δωδεκάχρονη Ελέν Μπουλλέ (Hélène Boullé), λαμβάνοντας ως προίκα 4.500 λίβρες, ποσό πολύ σημαντικό για την εποχή εκείνη. (Ο γάμος έλαβε ισχύ δύο χρόνια αργότερα.) Στις 21 Μαΐου του 1611, ο Σαμπλαίν επέστρεψε και πάλι στην Πόλη του Κεμπέκ. Το καλοκαίρι του 1611, εξερεύνησε την περιοχή του σημερινού Μόντρεαλ, όπου και τραυματίστηκε από βέλος Ιροκέζων. Το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς, αναγκάσθηκε να επιστρέψει και πάλι στην Γαλλία για να εξασφαλίσει τα οικονομικά μέσα για την συνέχεια του εξερευνητικού του έργου. Πίσω του άφησε μόνο 16 άντρες.

Η δημιουργία της Νέας Γαλλίας Οι πιστωτές του Σαμπλαίν διέκοψαν την χρηματοδότηση της αποστολής και ο τελευταίος αναγκάστηκε να ζητήσει την παρέμβαση του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΓ΄. Το φθινόπωρο του 1612, ο βασιλιάς της Γαλλίας διόρισε τον Σαμπλαίν υποκυβερνήτη της αποικίας της Νέας Γαλλίας. Έτσι, στις 13 Μαρτίου του 1613, ο Σαμπλαίν επέστρεψε στην Νέα Γαλλία έχοντας λάβει εντολή από τον βασιλιά να επεκτείνει και να σιγουρεύσει τις γαλλικές κτήσεις στην Βόρειο Αμερική. Ο Σαμπλαίν είχε λάβει επίσης βασιλική εντολή να βρει το θαλάσσιο «βόρειο πέρασμα» προς την Άπω Ανατολή. (Κατά πάσα πιθανότητα, είχε ακούσει τους αυτόχθονες να μιλούν για τον Κόλπο Χάντσον και νόμιζε πως επρόκειτο για πορθμό που ενώνει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό.). Ο Σαμπλαίν δεν βρήκε το «βόρειο πέρασμα», αλλά εξερεύνησε την περιοχή γύρω από την σημερινή Οττάβα. Λίγους μήνες αργότερα, επέστρεψε ξανά στην Γαλλία. Το 1614 δημοσίευσε ένα δεύτερο βιβλίο με τίτλο Les voyages du Sieur de Champlain, Saintangeois, capitaine ordinaire pour le Roy en la Marine (Τα ταξίδια του ηγεμόνα ντε Σαμπλαίν, από το Σαιντ-Ανζ, τακτικού πλοιάρχου στην υπηρεσία του Βασιλιά και του Ναυτικού). Δημιούργησε επίσης δύο νέες εταιρείες για την εκμετάλλευση του εμπορίου με τον Νέο Κόσμο.

22


Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν

Την άνοιξη του 1615, ο Σαμπλαίν επέστρεψε στην Νέα Γαλλία μαζί με τέσσερις ιερείς για την προώθηση του καθολικισμού στην αποικία. Με την επιστροφή του στην Νέα Γαλλία, ο Σαμπλαίν συνέχισε τις εξερευνήσεις του φθάνοντας μέχρι την λίμνη Χιούρον. Έχοντας συμμαχήσει με τους αυτόχθονες Χιούρον, το καλοκαίρι του 1615, ο Σαμπλαίν ξεκίνησε στρατιωτική εκστρατεία για να συντρίψει τους Ιροκέζους με τους οποίους οι Χάρτης της Νέας Γαλλίας σχεδιασμένος από τον Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν (1612). Χιούρον βρίσκονταν σε συνεχή πόλεμο. Η εκστρατεία είχε πενιχρά αποτελέσματα. Ο ίδιος ο Σαμπλαίν τραυματίσθηκε δύο φορές και αναγκάσθηκε να περάσει τον χειμώνα περιπλανώμενος στα δάση της περιοχής που ήλεγχαν οι Χιούρον. Το καλοκαίρι του 1616, ο Σαμπλαίν επέστρεψε στην Πόλη του Κεμπέκ κι από εκεί έφυγε για την Γαλλία.

Η βελτίωση της διοίκησης της Νέας Γαλλίας Αφού έπεισε τον βασιλιά και τους μεγαλεμπόρους της Γαλλίας για τα πλούτη της ανεξερεύνητης Βορείου Αμερικής, ο Σαμπλαίν πραγματοποίησε δύο νέα ταξίδια στην Νέα Γαλλία το 1618 και το 1620. Το 1620 πήρε μαζί του για πρώτη φορά και την σύζυγό του στην αποικία. Σκοπός του ήταν να βελτιώσει και να εδραιώσει την γαλλική διοίκηση της αποικίας. Έτσι, από το 1620 βελτίωσε την οχύρωση της Πόλης του Κεμπέκ, η οποία τότε κατοικούνταν από μερικές δεκάδες εποίκων, και έκλεισε συνθήκη ειρήνης με ορισμένες φυλές Ιροκέζων. Το 1624 επέστρεψε στην Γαλλία για λίγους μόνο μήνες, προκειμένου να λάβει νέα εντολή να ανακαλύψει το πέρασμα προς τον Ειρηνικό και την Άπω Ανατολή. Στην Γαλλία όμως έμεινε για πάντα η σύζυγός του, Ελέν Μπουλλέ, η οποία δεν έμελε να ξαναδεί ποτέ τον άντρα της. (Μετά τον θάνατο του Σαμπλαίν, η Μπουλλέ έγινε καλόγρια. Πέθανε το 1654.) Το 1628, αρχίσαν οι πρώτες αψιμαχίες μεταξύ γάλλων και άγγλων εποίκων, οι οποίοι είχαν κτήσεις στην Νέα Γη. Οι Άγγλοι κατέλαβαν το γαλλικό οχυρό Τάντουσακ στις εκβολές του Αγίου Λαυρεντίου, κατέστρεψαν αγροκτήματα των γάλλων εποίκων και απαίτησαν την παράδοση της Πόλης του Κεμπέκ. Αρχικά, ο Σαμπλαίν αρνήθηκε να παραδώσει την πόλη, αλλά η έλλειψη τροφίμων τον ανάγκασε να συνθηκολογήσει με τους Άγγλους στις 14 Σεπτεμβρίου του 1629. Τον Οκτώβριο του 1629, ο Σαμπλαίν επέστρεψε στην Γαλλία, αφού πρώτα πέρασε από το Λονδίνο. Κατά την παραμονή του στην Γαλλία, τα επόμενα τριάμισι χρόνια, ο Σαμπλαίν έγραψε τα βιβλία Voyages de la Nouvelle France (Ταξίδια στην Νέα Γαλλία) και Traitté de la marine et du devoir d’un bon marinier (Διατριβή περί του ναυτικού και του καθήκοντος ενός καλού ναύτη).

23


Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν

Το τελευταίο ταξίδι Το 1632, η Γαλλία και η Αγγλία συνθηκολόγησαν και η Πόλη του Κεμπέκ επανήλθε και πάλι στην δικαιοδοσία των Γάλλων. Με την υποστήριξη του διαβόητου καρδινάλιου Ρισελιέ, ο Σαμπλαίν διορίσθηκε κυβερνήτης της Νέας Γαλλίας την 1η Μαρτίου του 1633. Στις 22 Μαΐου του ίδιου έτους, ο Σαμπλαίν αποβιβάστηκε και πάλι στην Πόλη του Κεμπέκ. Μέσα σε έναν χρόνο, ο Σαμπλαίν επισκεύασε και επέκτεινε τις οχυρώσεις στην Πόλη του Κεμπέκ, και ίδρυσε δύο νέα οχυρά–οικισμούς, ένα σε απόσταση 15 λεύγες δυτικά της Πόλης του Κεμπέκ και ένα στην θέση όπου σήμερα βρίσκεται η πόλη Τρεις Ποταμοί (Trois-Rivières). Οι σχέσεις του όμως με τους Ιροκέζους επιδεινώθηκαν και ο Σαμπλαίν αποφάσισε να τους επιτεθεί με σκοπό να τους εξαφανίσει ή να τους «επαναφέρει στην λογική». Τον Οκτώβριο του 1635, ο Σαμπλαίν έπαθε παράλυση. Πέθανε λίγες εβδομάδες αργότερα, ανήμερα των Χριστουγέννων. Επειδή δεν είχε ολοκληρωθεί η ανέγερση ενός παρεκκλησίου όπου θα ενταφιάζονταν οι κυβερνήτες της Νέας Γαλλίας, ο Σαμπλαίν ενταφιάστηκε σε προσωρινό τάφο χωρίς καμία επιγραφή. Το παρεκκλήσιο καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1640 και κατεδαφίστηκε οριστικά το 1674. Έτσι, παραμένει άγνωστη η ακριβής τοποθεσία του τάφου του Σαμπλαίν. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν διασώθηκε καμία εικόνα του Σαμπλαίν. Έχει διαπιστωθεί ότι τα όσα πορτρέτα φιλοτεχνήθηκαν μετά τον θάνατό του απεικονίζουν ένα ασήμαντο οικονομικό ελεγκτή με το όνομα Μισέλ Παρτισέλλι ντ' Εμερύ (Michel Particelli d’Émery). Σήμερα το όνομα του Σαμπλαίν φέρει μία λίμνη που βρίσκεται ανάμεσα στις πολιτείες του Βερμόντ και της Νέας Υόρκης, και την επαρχία του Κεμπέκ. Η λίμνη ενώνεται με τον Άγιο Λαυρέντιο μέσω του παραποτάμου Ρισελιέ.

Σημειώσεις [1] Το όνομα του Σαμπλαίν προφέρεται Σαμ-πλαιν με το μ και π ως χωριστούς φθόγγους. Σε ελληνικά κείμενα, ο Σαμπλαίν αναφέρεται επίσης με τις εναλλακτικές γραφές Σαμουέλ Σαμπλέν, Σαμιέλ ντε Σαμπλέν και Σαμιουέλ ντε Σαμπλέν.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Dictionary of Canadian Biography Online (http://www.biographi.ca/EN/ShowBio.asp?BioId=34237) — Βιογραφία στα αγγλικά. • Dictionnaire biographique du Canada en ligne (http://www.biographi.ca/FR/ShowBioPrintable. asp?BioId=34237) — Βιογραφία στα γαλλικά • Project Gutenberg (http://www.gutenberg.org/author/Samuel+de+Champlain) — Κείμενα του Σαμπλαίν μεταφρασμένα στα αγγλικά.

24


25

Γερμανοί Εξερευνητές


26

Αλεξάντερ φον Χούμπολτ Αλεξάντερ φον Χούμπολτ Αλεξάντερ φον Χούμπολτ

Αλεξάντερ φον Χούμπολτ, πίνακας του Ιωσήφ Στίλερ, 1843. Γέννηση

14 Σεπτεμβρίου 1769 Βερολίνο

Θάνατος

6 Μαΐου 1859 (89 ετών) Βερολίνο

Εθνικότητα

Πρώσος

Ερευνητικός τομέας

Φυσιοδίφης

Γνωστός για

Βιογεωγραφία Kosmos (1845)

Ο Φρίντριχ Βίλχελμ Χάινριχ Αλεξάντερ Φράιχερ φον Χούμπολτ (14 Σεπτεμβρίου 1769 - 6 Μαΐου 1859 ήταν Γερμανός φυσιοδίφης και εξερευνητής, και ο νεότερος αδερφός του φιλοσόφου, διπλωμάτη και γλωσσολόγου Βίλχελμ φον Χούμπολτ. Το έργο του Χούμπολτ πάνω στη βοτανική γεωγραφία ήταν πολύ σημαντικό για την βιογεωγραφία. Μεταξύ του 1799 και 1804 ο Χούμπολτ ταξίδεψε εκτενώς στην Λατινική Αμερική εξερευνώντας και περιγράφοντας την για πρώτη φορά με επιστημονικό τρόπο. Η περιγραφή του ταξιδιού γράφτηκε και δημοσιοποιήθηκε σ' ένα τεράστιο σύνολο τόμων σε περίοδο 21 ετών. Ήταν ένας από τους πρώτους που πρότεινε ότι οι χώρες που βρέχονται από τον Ατλαντικό Ωκεανό ήταν κάποτε ενωμένες (η Νότια Αμερική και Αφρική κυρίως). Αργότερα, το πεντάτομο έργο του, Κόσμος (1845), προσπάθησε να ενοποιήσει τους διάφορους κλάδους της επιστημονικής γνώσης. Ο Χούμπολτ υποστήριζε και εργαζόταν μαζί με άλλους επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένων των Ζοζέφ Λουί Γκέι - Λυσσάκ, Γιούστους φον Λίμπιγκ, Λουί Αγκασίζ (Louis Agassiz), Μάθιου Φοντέιν Μάουρι και κυρίως του Αιμέ Μπονπλάν (Aimé Bonpland), με τους οποίους έκανε μεγάλο μέρος της επιστημονικής έρευνας του.


Αλεξάντερ φον Χούμπολτ

Ζωή και τα τα ταξίδια Πρώτα χρόνια και εκπαίδευση Ο Αλεξάντερ γεννήθηκε στο Βερολίνο, ο πατέρας του ήταν ο Αλεξάντερ Γκεοργκ φον Χούμπολτ ο οποίος ήταν ταγματάρχης στον Πρωσικό στρατό και ανήκε σε εξέχουσα Πομερανική οικογένεια, είχε ανταμειφθεί για τις υπηρεσίες του κατά την διάρκεια του Επταετή Πολέμου. Το 1766 παντρεύτηκε την Μαρία Ελισάβετ φον Κόλομπ, χήρα του Βαρώνου φον Χολβέντε, και είχαν δύο γιους. Τα χρήματα που άφησε ο Βαρώνος στην πρώην γυναίκα του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις εξερευνήσεις του Αλεξάντερ καλύπτοντας το 70% των χρημάτων του. Λόγο της τάσης του να συλλέγει και να καταγράφει φυτά, κοχύλια και έντομα του δόθηκε το παρατσούκλι «Ο Μικρός Φαρμακοποιός». Ο πατέρας του πέθανε το 1779, και έτσι η μητέρα του, φρόντισε για την εκπαίδευση . Προοριζόμενος για μια πολιτική καριέρα, σπούδασε χρηματοοικονομικά έξι μήνες στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης, και ένα χρόνο αργότερα, στις 25 Απριλίου 1789 γράφτηκε στο Γκέτινγκεν, στις διαλέξεις των C. G. Heyne και. J. F. Blumenbach. Τα τεράστια και ποικίλα ενδιαφέροντα του μέχρι τότε είχαν αναπτυχθεί, και κατά την διάρκεια των διακοπών το 1989, πήγε μια επιστημονική εκδρομή στον Ρήνο και έκανε την πραγματεία Mineralogische Beobachtungen über einige Basalte am Rhein (ελληνικά: ορυκτολογικές παρατηρήσεις στον Ρήνο) (Brunswick, 1790). Το πάθος του Χούμπολτ για τα ταξίδια επιβεβαιώθηκε από την φιλία του στο Γκέτινχεν με τον Γκέοργκ Φόρστερ. Με τις σπουδές του και το συνδυασμό των προσωπικών ταλέντων του προετοίμασε τον εαυτό του για να γίνει, όπως το αποκαλούσε, επιστημονικός εξερευνητής. Με αυτή την ιδέα σπούδασε εμπόριο και ξένες γλώσσες στο Αμβούργο, γεωλογία στο Τεχνικό πανεπιστήμιο του Φράιμπεργκ υπό τον Αβραάμ Γκότλομπ Βέρνερ, ανατομία στην Ιένα υπό τον J. C. Loder και τέλος αστρονομία και χρήση επιστημονικών οργάνων υπό τους X. von Zach και J. G. Köhler. Οι έρευνές του στη βλάστηση των Ορυχείων του Φράιμπεργκ οδήγησε στη δημοσίευση, το 1793 του Florae Fribergensis Specimen, και τα αποτελέσματα μιας παρατεταμένης πορείας των πειραμάτων για τα φαινόμενα της μυϊκής ευερεθιστότητας, τότε που είχε ανακαλυφθεί πρόσφατα από τον Λουίτζι Γκαλβάνι, περιέχονταν στο Versuche über die gereizte Muskel- und Nervenfaser (Βερολίνο, 1797), σε γαλλική μετάφραση με σημειώσεις από Blumenbach.

27


Αλεξάντερ φον Χούμπολτ

28

Ταξίδια και εργασία στην Ευρώπη Το 1794 ο Χούμπολτ έγινε δεκτός στην οικειότητα της διάσημης κλίκας της Βαϊμάρης, και συνέβαλε (7 Ιουνίου 1795)στις νέες περιοδικές του Φρίντριχ Σίλερ, το Die Horen, μια φιλοσοφική αλληγορία με τίτλο «Die Lebenskraft, oder der rhodische Genius». Το καλοκαίρι του 1790 πραγματοποίησε σύντομη επίσκεψη στην Αγγλία παρέα με τον Φόρστερ. Το 1792 και το 1797 ήταν στην Βιένη, το 1795 είχε πάει στην Ιταλία και Ελβετία. Εν το μεταξύ είχε αποκτήσει επίσημη θέση στον τομέα της απασχόλησης: ορίστηκε εκτιμητής των ναρκών στο Βερολίνο, 29 Φεβρουαρίου 1792. Παρόλο που αυτή η υπηρεσία προς το κράτος θεωρήθηκε από τον ίδιο αποκλειστικά ως μια μαθητεία στην υπηρεσία της επιστήμης, όχι μόνο θα εκπληρώσει τα καθήκοντά του αλλά έφτασε γρήγορα στο υψηλότερο αξίωμα της υπηρεσίας του, επίσης του είχαν ανατεθεί και πολλές σημαντικές διπλωματικές αποστολές. Ο θάνατος της μητέρας του, στις 19 Νοεμβρίου του 1796, που τον ελευθέρωσε να ακολουθήσει την κλίση του στη μεγαλοφυΐα του, και αποκόπτοντας επίσημα τις συνδέσεις του, περίμενε την ευκαιρία να

Ένα πορτραίτο του Χούμπολτ, 1806

εκπληρώσει το πολυπόθητο ονείρου του ταξιδιού.

Εκστρατεία στην Λατινική Αμερική Σχετικά με την αναβολή της προτεινόμενου ταξιδιού με τον καπετάνιο Μπάουντιν του περίπλου. Ο Χούμπολτ αναχώρησε από το Παρίσι για την Μασσαλία με τον Αιμέ Μπονπλάν με την ελπίδα να ενταχθούν με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη στην Αίγυπτο. Μεταφορικά μέσα, ωστόσο, δεν ήταν διαθέσιμα, και οι δύο ταξιδιώτες βρέθηκαν τελικά στο δρόμο προς τη Μαδρίτη, όπου ο υπουργός Don Mariano Luis de Urquijo τους έπεισε να αρχίσουν τις εξερευνήσεις τους από την Αμερική.

Η εκστρατεία του Αλεξάντερ φον Χούμπολτ στην Λατινική Αμερική

Οπλισμένοι με ισχυρές συστάσεις αναχώρησαν από την Λα Κορούνια στις 5 Ιουλίου 1779, σταμάτησαν για έξι μέρες στο νησί Τενερίφη για να σκαρφαλώσουν το βουνό Τέιντε. Και τελικά έφτασαν στην Cumaná της Βενεζουέλας την 6η του Ιουλίου. Ο Χούμπολτ επισκέφθηκε την Caripe, μια πολή στην ανατολική Βενεζουέλα,


Αλεξάντερ φον Χούμπολτ όπου βρήκε το πουλί Guácharo και του έδωσε το όνομα Steatornis caripensis. Επιστρέφοντας στην Cumaná Ο Χούμπολτ παρατήρησε την νύχτα της 11-12 Νοεμβρίου μια αξιοσημείωτη βροχή μετεώρων. Έπειτα προχώρησε με τον Μπονπλάν στο Καράκας, και το Φεβρουάριο του 1800 έφυγαν από τα παράλια με σκοπό την εξερεύνηση της πορείας του ποταμού Ορινόκο. Το ταξίδι αυτό το οποίο διάρκεσε τέσσερις μήνες, και 2.776 χλμ άγριας και μη κατοικήσιμης γης είχε το σημαντικό αποτέλεσμα να αποδείξει την ύπαρξη της διώρυγας Casiquiare (επικοινωνία των νερών του Ορινόκο με του Αμαζονίου, και τον προσδιορισμό της ακριβούς θέσης της διακλάδωσης του ποταμού, καθώς και την τεκμηρίωση της ζωής των πολλών αυτόχθονων φυλών, όπως η Maipures και τους εκλείψας αντιπάλους τους Atures. Γύρω στις 19 Μαρτίου 1800 ο φον Χούμπολτ και ο Μπονπλάν ανακάλυψαν και έπιασαν μερικά ηλεκτρικά χέλια. Και οι δύο έλαβαν δυνητικά επικίνδυνες ηλεκτρικές εκκενώσεις κατά τη διάρκεια των ερευνών τους. Δύο μήνες αργότερα εξερεύνησαν την περιοχή των Maypures και εκείνη των τότε προσφάτως εξαφανισμένων Ινδιάνων Aturès. Στις 24 Νοεμβρίου, οι δύο φίλοι έβαλαν πανιά για την Κούβα, και μετά από παραμονή μερικών μηνών εμφανίστηκαν εκ νέου στην ηπειρωτική χώρα, στην Καρθαγένη της Κολομβίας. Με το δυνατό ρεύμα της Magdalena, και διασχίζοντας τις παγωμένες κορυφογραμμές των Cordillera Real, έφτασαν στο Κίτο του Εκουαδόρ στις 6 Ιανουαρίου του 1802, μετά από ένα δύσκολο και κουραστικό ταξίδι. Η παραμονή τους εκεί συνοδεύτηκε από την άνοδο τους στο ηφαίστειο Πιτσίντσα και μια προσπάθεια για άνοδο στο ηφαίστειο Τσιμποράσο. Ο Χούμπολτ και η παρέα του έφτασαν σε υψόμετρο 5.878 μέτρων το οποίο ήταν παγκόσμιο ρεκόρ τότε. Το ταξίδι τους κορυφώθηκε με μια αποστολή στις πηγές του Αμαζονίου καθ οδόν προς τη Λίμα του Περού. Στο Καλιάου ο Χούμπολτ παρατήρησε την διάβαση του Ερμή στις 9 Νοεμβρίου, και μελέτησε τις λιπασματικές και εδαφοβελτιωτικές ιδιότητες του γκουάνο. Ένα θυελλώδες θαλάσσιο ταξίδι του έφερε στο Μεξικό όπου έμειναν για έναν ταξιδεύοντας σε διάφορες πόλεις. Έπειτα, ο φον Χούμπολτ έκανε ένα σύντομο ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και έμεινε στο Λευκό Οίκο, καλεσμένος του Προέδρου Τόμας Τζέφερσον. Ο Τζέφερσον όντας ο ίδιο επιστήμονας, ήταν χαρά του να έχει τον Χούμπολτ φιλοξενούμενο, οι δυο τους είχαν πολυάριθμες έντονες επιστημονικές συζητήσεις. Μετά από έξι εβδομάδες ο Χούμπολτ αναχώρησε για την Ευρώπη από τον ποταμό Ντελάγουερ στον Ατλαντικό και έφτασε στο Μπορντό στις 3 Αυγούστου του 1804. [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το von Humboldt άρθρο Alexander von Humboldt της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, [2] [1] η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (von Humboldt ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Alexander [2] http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

29


30

Δανοί Εξερευνητές


31

Βίτους Μπέρινγκ Βίτους Μπέρινγκ Ο Βίτους Μπέρινγκ (1680-1741) ήταν εξερευνητής, θαλασσοπόρος αξιωματικός του ρωσικού ναυτικού, δανικής καταγωγής. Στα 1725-30 υπό την ιδιότητα του αρχηγού της 1ης ρωσικής αποστολής, που ονομάσθηκε «1η αποστολή Καμτσάτκας» και με βοηθό το Ρώσο θαλασσοπόρο Αλεξέι Τσίρικωφ, περιέπλευσε τις ανατολικές ακτές της Καμτσάτκας, την νότια και ανατολική ακτή της χερσονήσου Τσουχόσκι και μπήκε στον πορθμό που χωρίζει την Ασία από την Αμερική (Βερίγγειος Πορθμός) και στη συνέχεια ανακάλυψε το νησί Άγιος Λαυρέντιος κ.ά. Στη 2η αποστολή Καμτσάτκας (1733-1743) είχε και πάλι την αρχηγία της αποστολής. Αυτή τη φορά έφτασε από τον ίδιο δρόμο στις ακτές της Βόρειας Αμερικής και στη συνέχεια ανακάλυψε μερικά νησιά, από τη συστάδα των Αλεουτίων. Το 1741 ανακάλυψε Βίτους Μπέρινγκ τα νησιά που προς τιμήν του ονομάστηκαν «Νήσοι του Κυβερνήτη». Πέθανε στο ένα από τα δύο νησιά που μαζί με μερικά μικρότερα αποτελούν την ομάδα αυτή των «νησιών του Κυβερνήτη», όπου είχε μείνει να ξεχειμωνιάσει (χειμώνας 1741). Στο νησί που πέθανε δόθηκε το όνομα του. Το όνομα του φέρει επίσης και η ομώνυμη θάλασσα του ΒΑ τμήματος του Ειρηνικού ωκεανού (Βερίγγειος θάλασσα).


32

Έλληνες Εξερευνητές


33

Πέδρο δε Κάνδια Πέδρο δε Κάνδια Ο Πέδρο δε Κάνδια (Κρήτη, 1485 - Τσούπας (Περού), 16 Σεπτεμβρίου 1542) γνωστός ως Pedro de Candia, ήταν στρατιώτης ειδικευμένος στα πυροβόλα όπλα και στα κανόνια. Πιθανότατα καταγόταν από την Κρήτη (Χάνδακας, σημερινό Ηράκλειο) εάν αναλογιστούμε το επώνυμό του. Ήταν από τους πρώτους Έλληνες που πάτησαν το πόδι τους στην αμερικανική ήπειρο. Προσέφερε τις υπηρεσίες του στον ισπανικό στρατό την εποχή της κατάκτησης και του αποικισμού της Αμερικής. Συγκεκριμένα ο ίδιος πήρε μέρος στην κατάκτηση του Περού και τη διάλυση της αυτοκρατορίας των Ίνκας. Γεννήθηκε στα τέλη του 14ου αιώνα, πιθανότατα στην Κρήτη. Υπηρέτησε αρχικά στην ισπανική βασιλική φρουρά και πολέμησε ενάντια στους Τούρκους στην Ιταλία. Αργότερα πήγε στην Αμερική ακολουθώντας τον κυβερνήτη Πέδρο ντε λος Ρίος. Εκεί ακολούθησε τον Φρανσίσκο Πιζάρο στις κατακτήσεις του στο Περού ως διοικητής του πυροβολικού. Πήρε μέρος στη διάσημη Μάχη της Καχαμάρκα, όπου 200 Ισπανοί αντιμετώπισαν 7000 Ίνκας. Έλαβε μεγάλο μέρος του των λύτρων για την αρπαγή του αυτοκράτορα των Ίνκας Αταχουάλπα κατα τη διάρκεια της μάχης. Περιπλανήθηκε στην περιοχή του Περού και επισκέφτηκε αυτοπροσώπως πολλά χωριά ιθαγενών για να αξιολογήσει την κατάσταση τους. Συνόδεψε τον Φρανσίσκο Πιζάρο πίσω στην Ισπανία για να πληροφορήσουν τον βασιλιά της Ισπανίας Καρολο Ε'. Ο βασιλιάς τίμησε τον Χανιώτη και του έδωσε τον τίτλο του διοικητή του πυροβολικού του στόλου, και δήμαρχο μιας πόλης στο Περού. Κατα τη διάρκεια της παραμονής του στο Κούζκο έφτιαχνε όπλα για τον Πιζάρο που πολεμούσε ενάντια στον Ισπανό Αλμάγκρο. Μετά την ήττα του Πιζάρο συμμετείχε στην εξερευνητική αποστολή κατάκτησης της Αμπάγια, μιας φανταστικής περιοχής κάπου στον Αμαζόνιο. Αναπόφευκτα η αποστολή απέτυχε. Συνελήφθη ύστερα απο διαταγή του Ερνάντο Πιζάρο. Απογοητευμένος απο την συμπερίφορα των πρώην συμμάχων του και εγκαταλελειμένος απο τους φίλους του αποφάσισε να αυτομολήσει και να πάρει το μέρος του Αλμάγκρο. Ο Χανιώτης δολοφονήθηκε το 1542. Ο Αλμάγκρο φοβούμενος ότι ο Χανιώτης θα τον προέδιδε, τον σκότωσε με τα ίδια του τα χέρια έχοντας ως αφορμή ένα περιστατικό κακοχρησίας των όπλων με υπαίτιο τον Χανιώτη. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Pedro_de_Candia [2] [1] υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Pedro_de_Candia

[1]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται


34

Παναγιώτης Ποταγός Παναγιώτης Ποταγός Ο Παναγιώτης Ποταγός, (Βυτίνα 1838- Νυφές 1903), ιατρός από την Αρκαδία, είναι ο μοναδικός Έλληνας εξερευνητής των νεωτέρων χρόνων.

Βιογραφικό Μεταξύ του 1868 και του 1883, ο Παναγιώτης Ποταγός πραγματοποίησε δύο μεγάλα εξερευνητικά ταξίδια στην Κεντρική Ασία (από το Ιράν ως τη Μογγολία) και ένα στην κεντρική Αφρική. Χωρίς καμιά υποστήριξη από τη χώρα του ή από οπουδήποτε αλλού, προσπάθησε να συναγωνιστεί τους διάσημους εξερευνητές των εθνικών Γεωγραφικών Εταιρειών της Ευρώπης. Κατόρθωσε να δημοσιεύσει μόνο τον πρώτο τόμο των «Περιηγήσεων» του σε μία ελληνική (1883) και μία γαλλική έκδοση (1885). Το έργο του είναι μοναδικό, τόσο για την γεωγραφική του πλευρά όσο και για την εθνολογική του, που αφορά ιδιαίτερα τις ελληνιστικές επιβιώσεις στο Αφγανιστάν, αλλά παραμένει εντούτοις σχεδόν άγνωστο στην εποχή μας. Το χειρόγραφο του (κυρίως εθνολογικού περιεχομένου) δευτέρου τόμου των «Περιηγήσεων» δεν δημοσιεύτηκε ποτέ και δυστυχώς χάθηκε, καθώς το καταστρέψανε οι ίδιοι οι κληρονόμοι του Ποταγού. Μεταξύ άλλων ανακάλυψε το μεγάλο ποταμό Μπόμου της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας (1877) και σταμάτησε, με το κύρος του, τον εμφύλιο πόλεμο στο Αφγανιστάν (1875). Τιμήθηκε από τη Γαλλική κυβέρνηση, τη Γεωγραφική Εταιρία της Γαλλίας και το βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδο το Β', πρόεδρο τότε της Παγκόσμιας Γεωγραφικής Εταιρίας, ο οποίος και έδωσε το όνομά «λεωφόρος Ποταγού» σε κεντρική αρτηρία της πόλης Ισίρο (Παουλίς) του Βελγικού Κογκό. Όταν του ζήτησε να υπογράψει στη χρυσή βίβλο των περιηγητών, εκείνος έγραψε μόνο δυο λέξεις: «Εις Ελλην».

Πηγές • "Ο εξερευνητής Παναγιώτης Ποταγός και η συμβολή του στη γεωγραφική γνώση για την Κεντρική Ασία του 19ου αιώνα", Σπύρος Αναγνώστου, Εμμανουήλ Β. Μαρμαράς, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Γεωγραφίας [1]

Βιβλιογραφία • Εις Έλλην, Κάρολου Μωραΐτη. • Παναγιώτης Ποταγός - Ο λησμονημένος Οδυσσέας της Αφρικής και της Ασίας, Ανδρέα Καπογιαννόπουλου. • Φημισμένοι άνδρες και λησμονημένοι, Φώτη Κόντογλου.


Παναγιώτης Ποταγός

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Arcadians (Αρκάδες Εσμέν), αποσπάσματα από το έργο του στα Γαλλικά και βιβλιογραφία. [2]

Παραπομπές [1] http:/ / www. ath. aegean. gr/ srcosmos/ showpub. aspx?aa=6347 [2] http:/ / www. arcadians. gr

35


36

Ισπανοί Εξερευνητές


37

Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο Ο Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο (ισπανικά: Diego de Almagro, 1475-1538) υπήρξε Ισπανός εξερευνητής και κατακτητής (κονισταδόρος). Έλαβε μέρος υπό τις διαταγές του Φρανσίσκο Πιζάρο σε εξερευνητικές επιχειρήσεις στην Νότια Αμερική και ιδιαίτερα στο σημερινό Περού και στην κατάλυση της Αυτοκρατορίας της Ίνκας. Το 1534 ο Αλμάγκρο με υπόδειξη του βασιλιά της Ισπανίας ξεκίνησε να εξερευνήσει την περιοχή στα βόρεια της Βολιβίας καθώς και την σημερινή Χιλή. Η αποστολή όμως απέτυχε γιατί στην πορεία αντιμετώπιζε αδιάκοπες επιθέσεις ιθαγενών φυλών και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην βάση του στο Περού. Εκεί αντιμετώπισε εξέγερση τοπικών ιθαγενών φυλών, που είχαν επαναστατήσει κατά τη διάρκεια της απουσίας του, την οποία κατέπνιξε. Στην συνέχεια ήρθε σε σύγκρουση με τον ίδιο τον Πιζάρο διεκδικώντας τα ίδια αξιώματα με αυτόν (1537). Ένα Ο Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο. χρόνο αργότερα δολοφονήθηκε από τον Ερνάντο Πιζάρο αδελφό του Φρανσίσκο. Το 1541 ο γιος του Ντιέγκο ελ Μούζο για να εκδικηθεί σκότωσε τον Φρανσίσκο Πιζάρο και έγινε ο ίδιος διοικητής του Περού.

Πηγές • Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. Εκδοτική Αθηνών. Αθήνα, 1987. Τόμος 1, σελ. 188.


38

Πέδρο ντε Βαλδίβια Πέδρο ντε Βαλδίβια Ο Πέδρο ντε Βαλδίβια (ισπανικά: Pedro de Valdivia, περ. 1500-1553) υπήρξε Ισπανός στρατιωτικός και εξερευνητής (κονκισταδόρος), καθώς και κατακτητής και πρώτος κυβερνήτης της σημερινής Χιλής. Ο Βαλδίβια υπηρέτησε στον ισπανικό στρατό αρχικά σε περιοχές της, υπό ισπανικής κατοχής τότε, Ιταλίας και Φλάνδρας. Το 1532 έλαβε μέρος στις εξερευνητικές επιχειρήσεις στο σημερινό Περού της Νότιας Αμερικής, υπό τις διαταγές του Φρανσίσκο Πιζάρο και ονομάστηκε από τον Ισπανό βασιλιά Κάρολο Α' γενικός κυβερνήτης της περιοχής αυτής, όπως και κάθε περιοχής που θα κυρίευε νοτιότερα. Το 1538 συνέβαλε στην συντριβή της εξέγερσης του Ισπανού Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο και το 1540 κατέλαβε την σημερινή Χιλή. Επίσης διεξήγαγε συστηματικές εξερευνητικές επιχειρήσεις στις περιοχές της Παταγονίας και των Άνδεων και υπέταξε τις ιθαγενείς φυλές των Αραουκάνων (1546). Στην Χιλή ίδρυσε αρκετές πόλεις όπως την σημερινή πρωτεύουσα της χώρας, Σαντιάγο (1541). Προσωπογραφία του Πέδρο ντε Βαλδίβια.

Ο Βαλδίβια ήταν ιδιαίτερα σκληρός με τους ιθαγενείς πληθυσμούς κάτι που επέτεινε την αντίδρασή τους. Σε συμπλοκή με τοπικές φυλές είχε οικτρό τέλος. Σύμφωνα με μια παράδοση, οι Ινδιάνοι καρασκεύασαν αυλούς με τα κόκκαλά του και κάθε χρονιά γιόρταζαν την επέτειο του θανάτου του.

Πηγές • Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. Εκδοτική Αθηνών. Αθήνα 1987. Τομος 2, σελ. 162.


39

Χερνάντο Κορτέζ Χερνάντο Κορτέζ Ο Χερνάντο Κορτέζ (1485-1547) υπήρξε ισπανός εξερευνητής και κατακτητής (κονκισταδόρος), που ηγήθηκε των επιχειρήσεων για την κατάκτηση της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων στο σημερινό Μεξικό προς όφελος της ισπανικής Αυτοκρατορίας, στις αρχές του 16ου αιώνα. Ο Κορτέζ υπήρξε από τις σημαντικές προσωπικότητες της πρώτης φάσης των εξερευνήσεων που ξεκίνησε ο Χριστόφορος Κολόμβος. Ο Κορτέζ γεννήθηκε στο Μεντελίν της Ισπανίας, από οικογένεια μεσαίας τάξεως. Γοητευμένος από την ανακάλυψη της νέας ηπείρου, έσπευσε στην Ισπανιόλα της Κούβας. Το 1519 εξελέγη επικεφαλής της τρίτης εξερευνητικής αποστολής προς τις ηπειρωτικές περιοχές της νέας ηπείρου. Λόγω όμως της αντιδικίας του με τον Ισπανό κυβερνήτη της Κούβας, Ντίεγκο Βελάσκεθ ντε Κουελάρ, η αποστολή ακυρώθηκε, διαταγή όμως που ο ίδιος την Ο Χερνάντο Κορτέζ. αγνόησε. Μόλις κατέφθασε στην ηπειρωτικές περιοχές, με πολυμύχανο τρόπο κατάφερε να συμμαχήσει με ορισμένες ιθαγενείς φυλές ώστε να επιβληθεί και στις υπόλοιπες. Χαρακτηριστικά χρησιμοποίησε επιτυχημένα μια ιθαγενή, την Ντόνα Μαρίνα, ως μεταφράστρια, η οποία στην πορεία του χάρισε ένα γιο. Όταν ο κυβερνήτης της Κούβας έστειλε φρουρά να συλλάβει τον Κορτές για ανυπακοή, δεν δίστασε να τους αντιμετωπίσει ενόπλως και να τους εξουδετερώσει. Ο Κορτές αλληλογραφούσε απευθείας με τον βασιλιά της Ισπανίας ζητώντας να του αναγνωριστούν οι επιτυχίες του, αντί να τιμωρηθεί για αποστασία. Μετά την επιτυχημένη κατάλυση της τοπικής Αυτοκρατορίας των Αζτέκων με την κατάληψη της πρωτεύουσά τους Τενοτστιτλάν, ο Κορτές απέκτησε τον τίτλο του Μαρκήσιου. Επέστρεψε στην Ισπανία όπου και πέθανε το 1547. Ο Χερνάντο Κορτέζ υπήρξε από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της εποχής, ιδιαίτερα λόγω των ελάχιστων ιστορικών πηγών που αναφέρονται σε αυτήν. Ορισμένοι ιστορικοί τον περιγράφουν ως αδίστακτο ιδιοτελή κατακτητή, ενώ συγκεκριμένες πηγές του επισυνάπτουν στοιχεία ανθρωπιάς και αντιπάθειας προς τις ωμότητες των ισπανικών αρχών κατά των ιθαγενών πληθυσμών.

Πηγές • Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. Εκδοτική Αθηνών. Αθήνα 1987.


40

Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα Ο Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα (Vasco Núñez De Balboa) ήταν Ισπανός εξερευνητής, διοικητής και κονκισταδόρ (κατακτητής), ο πρώτος Ευρωπαίος που ήταν αρχηγός αποστολής και είναι γνωστό ότι έφτασε στον Ειρηνικό από το Νέο Κόσμο. Γεννήθηκε στην Ισπανία, το 1475. Ταξίδεψε στο Νέο Κόσμο το 1500 και έπειτα από αρκετές εξερευνήσεις, έφτασε στο νησί Ισπανιόλα, όπου ίδρυσε οικισμό. Το 1510 εποίκισε και το σημερινό Παναμά, ιδρύοντας τον οικισμό Σάντα Μαρία λα Αντίγουα ντελ Νταριέν. Ο οικισμός αυτός ήταν ο πρώτος μόνιμος ευρωπαϊκός οικισμός στην ενδοχώρα της Αμερικής. Διέχισε τη Διώρυγα του Παναμά στον Ειρηνικό Ωκεανό το 1513. Ο Μπαλμπόα τον ονόμασε Νότια Θάλασσα. Ύστερα από εφτά χρόνια ονομάστηκε Ειρηνικός από το Μαγγελάνο. Οι αντίπαλοι του στο μεταξύ άρχισαν να τον διαβάλλουν στο Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα Βασιλιά της Ισπανίας. Όταν γύρισε στην Ισπανία για να οργανώσει νέα αποστολή, με σκοπό την κατάκτηση του Περού, αντικαταστάθηκε από τον Ντε Άβιλα. Αργότερα, άνδρες του Φρανσίσκο Πιζάρο τον συνέλαβαν και τον παρέπεμψαν σε δίκη για προδοσία. Ο Μπαλμπόα κατηγορήθηκε ότι θέλησε να υφαρπάσει την εξουσία του κυβερνήτη και καταδικάστηκε σε θάνατο. Καρατομήθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1519. Το όνομά του δόθηκε σε κρατήρα της Σελήνης. Ο Παναμάς τίμησε τον εξερευνητή δίνοντας το όνομά του σε πόλεις, πλατείες, δρόμους, στο νόμισμά του και ανεγείροντας αγάλματα και άλλα μνημεία προς τιμήν του.

Αναφορές • Asenjo García, Frutos (11/1991). Vasco Núñez de Balboa: El descubrimiento del Mar del Sur. Madrid: Sílex Ediciones. ISBN 84-7737-034-6. • Garrison, Omar V. (01/1977). Balboa el conquistador: La odisea de Vasco Núñez, descubridor del Pacífico. Barcelona: Editorial Grijalbo. ISBN 84-253-0748-1. • Encyclopedia Ilustrada Cumbre - Tomo 10. pp.186 - 188. 32nd edition - 1993. Editorial Hachette Latinoamérica, S. A. de C. V., México. ISBN 970-611-125-5 • Historia general y natural de las Indias. Gonzalo Fernández de Oviedo y Valdés. Madrid, 1850 • Relación de los sucesos de Pedrarias Dávila. Pascual de Andagoya. III. Madrid, 1829


Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα

Εξωτερικές συνδέσεις • Η ζωή του σε εικόνες [1] • Το μνημείο Μπαλμπόα [2] (στα ισπανικά) [3] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Núñez de Balboa άρθρο Vasco Núñez de Balboa της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, [2] [3] η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (Núñez de Balboa ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / www. bruce. ruiz. net/ PanamaHistory/ balboa. htm [2] http:/ / www. elpanamaamerica. com. pa/ archive/ 12162005/ ciudadt. shtml [3] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Vasco

41


42

Φρανθίσκο Πιθάρο Φρανθίσκο Πιθάρο Ο Φρανθίσκο Πιθάρο Γκονζάλες (ισπαν.: Francisco Pizarro González, περ. 1471-26 Ιουνίου 1541) υπήρξε Ισπανός εξερευνητής και κατακτητής (κονκισταδόρος), είναι ιδιαίτερα γνωστός ως κατακτητής της Αυτοκρατορία των Ίνκας, ενός από τους πιο προηγμένους πολιτισμούς στην προκολομβιανή Αμερική, στο σημερινό Περού. Ο Πιθάρο γεννήθηκε στο Τρουχίλιο, της περιοχής Εξτρεμαδούρα στην Ισπανία, ενώ οι πηγές της εποχής διαφωνούν ως προς την ακριβή χρονολογία γέννησης και αναφέρουν χρονολογίες από το 1471 ως το 1478. Υπήρξε νόθος γιος ενός Ισπανού συνταγματάρχη και δεύτερος εξάδελφος του Χερνάντο Κορτές, από την πλευρά του πατέρα του, του κατακτητή της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων. Στις 13 Φεβρουαρίου 1502, απέπλευσε με στόλο τριάντα πλοίων και συνολικά 2.500 αποίκους και στράτευμα προς την Ισπανιόλα, ισπανική αποικία και λιμάνι στην Καραϊβική. Στην συνέχεια εξερεύνησε περιοχές κοντά στον σημερινό Παναμά και σταδιακά προχώρησε, μαζί με τους δύο αδελφούς του, Χουάν και Γκονζάλο, Προσωπογραφία του Φρανθίσκο Πιθάρο. σε εξερευνητικές αποστολές νότια της Διώρυγας του Παναμά στην Νότια Αμερική. Εκεί πληροφορήθηκε το 1522, από τοπικούς φύλαρχους, ότι νοτιότερα υπάρχουν μυθικές πολιτείες που διαθέτουν αστρονομικές ποσότητες χρυσού, εννοώντας τις πόλεις των Ίνκας στο σημερινό Περού. Το 1532 μετά από δύο εξερευνητικές αποστολές στην βορειοδυτική Νότια Αμερική, εξεστράτευσε για την κατάκτηση του Περού. Εκείνο το χρονικό διάστημα η Αυτοκρατορία των Ίνκα βρίσκονταν σε εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των δύο αδελφών, Ουασκάρ και Αταούαλπα, διεκδικητών για την εξουσία της Αυτοκρατορίας. Ο Πιθάρο, ενώ διέθετε πενιχρή αριθμητικά δύναμη: 180 άτομα, 1 πυροβόλο και 27 άλογα, αποφάσισε να επιτεθεί. Με τολμηρή στρατιωτική επίθεση στην Καχαμάρκα, κατάφερε να συλλάβει τον Αταουάλπα. Οι Ισπανοί στην πορεία εκμεταλλεύτηκαν τις διάφορες φατρίες μέσα στο κράτος των Ίνκα. Ήταν σε θέση να ενισχύσουν τις διάφορες συμμαχίες τους μεταξύ των ντόπιων πληθυσμών και προώθησαν τελικά επιτυχή επίθεση στην πρωτεύουσα Κούσκο.


Φρανθίσκο Πιθάρο

43

Όταν εξουδετερώθηκε ο Ουάσκαρ, ο Πιθάρο απαίτησε από τον Αταουάλπα, οι Ίνκα επίσημα να δεχτούν την υποτέλεια της Ισπανίας και να ασπαστούν τον Χριστιανισμό. Ο Αταούαλπα, ενώ πρόσφερε στους Ισπανούς ό,τι του ζητήθηκε: χρυσό σε τέτοια ποσότητα ώστε για να γεμίσει το δωμάτιο όπου τον φυλάκισαν και δύο φορές την ίδια ποσότητα ασημιού, δεν απελευθερώθηκε. Ο Πιθάρο διέταξε να τον εκτελέσουν ως αιρετικό. Ο Φρανθίσκο Πιθάρο ήρθε σε ευθεία ρήξη με τον σύντροφό του Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο, ο οποίος θεωρούσε ότι ο διαμοιρασμός της λείας καθώς και των διοικητικών αρμοδιοτήτων στις κατακτηθείσες περιοχές δεν ήταν δίκαιος και απαιτούσε επιπλέον πλούτη και αξιώματα. Το 1528 ο Πιθάρο διέταξε την εκτέλεση του. Τελικά, ο ίδιος δολοφονήθηκε το 1541 από τον γιο του Αλμάγκρο, Ντιέγκο ελ Μούζο, που ήθελε να εκδικηθεί για τον θάνατο του πατέρα του.

Οι εξερευνητικές αποστολές του Πιθάρο στο Περού (1531–1533).

Πηγές • Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό. Εκδοτική Αθηνών. Αθήνα 1987.


44

Βισέντε Γιανιές Πινσόν Βισέντε Γιανιές Πινσόν Ο Βισέντε Γιανιές Πινσόν (Vicente Yáñez Pinzón) ήταν Ισπανός θαλασσοπόρος, κονκισταδόρ και εξερευνητής. Μαζί με το μεγαλύτερο αδερφό του Μάρτιν Αλόνσο Πινσόν, ταξίδεψε με το Χριστόφορο Κολόμβο στο πρώτο ταξίδι του μεγάλου θαλασσοπόρου, το 1492. Ήταν ο πλοίαρχος του καραβιού "Νίνια".

Βιογραφία Γεννήθηκε στο Πάλος της Ισπανίας γύρω στο 1460 . Το 1499, έπλευσε στις ακτές της Νότιας Αμερικής. Εξαιτίας ξαφνικής καταιγίδας, αναγκάστηκε να αποβιβαστεί στις ακτές της σημερινής Βραζιλίας. Αυτό έγινε στις 26 Ιανουαρίου του 1500. Είδε επίσης τον ποταμό Αμαζόνιο και θεωρείται ο άνθρωπος που ανακάλυψε τον ποταμό Οϊαπόκουε. Το 1505 ορίστηκε επικεφαλής της διοίκησης στο Σαν Χουάν του Πουέρτο Ρίκο, στο πρώτο βήμα αποικισμού του νησιού από τους Ο Βισέντε Γιανιές Πινσόν. Ισπανούς. Τότε οι ιθαγενείς το ονόμαζαν Borinquén και οι Ισπανοί [1] San Juan Bautista. Ωστόσο, ο Πινσόν δεν ανέλαβε διοικητής Το 1508 ταξίδεψε με το Χουάν Ντίας ντε Σολίς προς τη Νότια Αμερική. Οι τελευταίες γραπτές μαρτυρίες για τον Πινσόν είναι το 1523. Πέθανε σίγουρα έπειτα από αυτήν τη χρονιά. Στις 19 Νοεμβρίου του 1999 ανεγέρθηκε μνημείο στη γενέτειρά του, στο Πάλος ντε λα Φροντέρα, με αφορμή τη συμπλήρωση 5 αιώνων από την ανακάλυψη της Βραζιλίας.

Παραπομπές [1] Vicente Yáñez Pinzón (1461-1514) (http:/ / web. archive. org/ web/ 20070617215945/ http:/ / icarito. aconcagua1. copesa. cl/ especiales/ america/ v_pinzon. htm) (στα ισπανικά)- Μηχανή αναζήτησης αρχείου Wayback Machine ανακτήθηκε 13 Σεπτεμβρίου 2007

Βιβλιογραφία • Izquierdo Labrado, Julio. (1987) Palos de la Frontera en el Antiguo Régimen.(1380-1830 ). Huelva: Instituto de Cooperación Iberoamericana y Ayuntamiento de Palos de la Frontera • Izquierdo Labrado, Julio. (2004) Palermos ilustres. Huelva: Ayuntamiento de Palos de la Frontera ISBN 84-606-3612-7 • Manzano Manzano, Juan, and Ana Maria Manzano Fernandez-Heredia. (1988) Los Pinzones y el Descubrimiento de América. 3 vol., Madrid: Ediciones de Cultura Hispanica. ISBN 84-7232-442-7 ISBN 978-84-7232-442-8 • Ortega, Fray Ángel. (1925) La Rábida. Historia documental y crítica. 4 vols. Sevilla.


Βισέντε Γιανιές Πινσόν

Εξωτερικές συνδέσεις • Vicente Yáñez Pinzón. Los Viajes Andaluces. (http://es.geocities.com/julioil/lauri.html) (στα ισπανικά) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Yáñez Pinzón άρθρο Vicente Yáñez Pinzón (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Vicente) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Yáñez Pinzón ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Vicente)).

45


46

Χριστόφορος Κολόμβος Χριστόφορος Κολόμβος Ο Χριστόφορος Κολόμβος (ισπανικά: Cristóbal Colón, Κριστόμπαλ Κολόν), (1451 – 20 Μαΐου 1506) ήταν ένας θαλασσοπόρος εξερευνητής, χαρτογράφος, ναύαρχος και αντιβασιλιάς, διάσημος επειδή πραγματοποίησε την ξακουστή ανακάλυψη της Αμερικής το 1492. Θεωρώντας η ιστορία ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός της άφιξής του στην Αμερική το 1492, αποκαλεί την ιστορική περίοδο πριν την άφιξή του προ Κολόμβου ή προκολομβιανή περίοδο. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές ενδείξεις προκολομβιανής επαφής της Αμερικής με άλλες ηπείρους και είναι θέμα συζήτησης αν μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι «ανακαλύπτει» μια ήπειρο η οποία κατοικείται ήδη από γηγενείς ή μη λαούς, ο Κολόμβος συχνά πιστώνεται με την ανακάλυψη της Ο Χριστόφορος Κολόμβος, μεταθανάτιο Αμερικής, καθώς το ταξίδι του σημείωσε την έναρξη ενός βίαιου πορτραίτο από τον Ροντόλφο Γκιρλαντάιο. αποικισμού της Νέας Γης, όπως αποκαλούνταν εναλλακτικά η αμερικανική ήπειρος. Αξιοσημείωτο είναι επίσης και το ότι ο ίδιος ποτέ δεν έφτασε στην ενδοχώρα της ηπείρου, αλλά σε νησιά διάσπαρτα κοντά σε αυτή. Πραγματοποίησε τέσσερα ταξίδια σε αμερικάνικα εδάφη. Η πρώτη του εκστρατεία ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου του 1492, από το λιμάνι «Πάλος ντε λα Φροντέρα» φθάνοντας στο «Γουαναχάνι» Guanahani (στις σημερινές Μπαχάμες) στις 12 Οκτωβρίου 1492. Το κράτος Κολομβία στη Ν. Αμερική και ο αστεροειδής 327 Κολομβία (327 Columbia), που ανακαλύφθηκε το 1892, πήραν το όνομά τους από τον διάσημο αυτό θαλασσοπόρο.

Βιογραφία Η καταγωγή του Κολόμβου είναι αντικείμενο διαφωνίας και πολλές περιοχές διεκδικούν την προέλευσή του. Η πιο αποδεκτή θέση ωστόσο είναι ότι γεννήθηκε στη Γένοβα. Τα βασίλεια της ισπανικής Αραγωνίας, της ισπανικής Γαλικίας, η Πορτογαλία και το ελληνικό νησί της Χίου διεκδικούν, μεταξύ άλλων, την καταγωγή του. Πιστεύεται γενικότερα πως ο Χριστόφορος Κολόμβος γεννήθηκε ανάμεσα στις 25 Αυγούστου και στις 31 Οκτωβρίου 1451 στη Γένοβα της Ιταλίας. Ο πατέρας του, Δομίνικος Κολόμβος ανήκε στην μεσαία τάξη και δούλευε στη Γένοβα και στη Σαβόνα. Η μητέρα του Κολόμβου ονομαζόταν Σουζάνα Φονταρόσσα και τα αδέρφια του Βαρθολομαίος, Τζιοβάννι Πελεγκρίνο και Γιάκομος. Ο Κολόμβος ποτέ δεν έγραψε στη μητρική του γλώσσα. Σε ένα από τα κείμενά του ο Κολόμβος ισχυρίζεται ότι πήγε στη θάλασσα σε ηλικία 10 ετών. Το 1470 η οικογένεια του Κολόμβου μετακόμισε στη Σαβόνα. Ο Χριστόφορος Κολόμβος πέθανε στο Βαγιαδολίδ της Ισπανίας το 1506 και ετάφη σε μοναστήρι της πόλης. Τρία χρόνια αργότερα, η σορός του μεταφέρθηκε σε μοναστήρι της Σεβίλλης και το 1537 στον Καθεδρικό του Αγίου Δομίνικου στο νησί Εσπανιόλα. Μαζί μεταφέρθηκε και η σορός του γιου του Ντιέγκο. Το 1795, η Ισπανία παραχώρησε το νησί στη Γαλλία και οι δύο σοροί μεταφέρθηκαν εκ νέου στην Ιβηρική Χερσόνησο. Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο να έγινε λάθος κατά την μεταφορά, δεδομένου ότι το 1877 ανακαλύφθηκε


Χριστόφορος Κολόμβος τυχαία στον Άγιο Δομίνικο ένας τάφος, στον οποίο υπήρχε η επιγραφή: «Ο Διαπρεπής και Εξέχων, Δον Κριστόμπαλ Κολόν». [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Columbus άρθρο Christopher Columbus της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η [2] [1] οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (Columbus ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Christopher

47


48

Ιταλοί Εξερευνητές


49

Μάρκο Πόλο Μάρκο Πόλο Ο Μάρκο Πόλο ήταν Βενετός εξερευνητής (1254-1324). Γεννήθηκε το 1254 στη Βενετία. Ήταν γιος του Νικολό Πόλο, γνωστού, πλούσιου εμπόρου, ο οποίος με τον αδελφό του Ματέο,έκανε συχνά εμπορικά ταξίδια στην ανατολική μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή. Εκείνη την εποχή οι κάτοικοι της Ευρώπης δεν ήξεραν σχεδόν τίποτε για την Άπω Ανατολή, μια περιοχή που συνδεόταν με παράξενες εξωτικές ιστορίες αλλά και με αμύθητα πλούτη. Έτσι το 1271 οι αδελφοί Πόλο μαζί με το Μάρκο, ξεκινούν για ένα περιπετειώδες ταξίδι που θα διαρκούσε 24 χρόνια. Διασχίζοντας τη Μικρά Ασία, τη Μεσοποταμία, την Κεντρική Ασία, - κυρίως με άλογα και πλοία - μια απόσταση 16.000 χιλιομέτρων (32 φορές την απόσταση Αθήνας-Θεσσαλονίκης), φτάνουν μετά από 30 μήνες στο βασίλειο του Μεγάλου Χάνου των Μογγόλων, του αυτοκράτορα της Κίνας, Κουμπλάι Χαν. Στα 17 χρόνια που ακολούθησαν ο Μάρκο Πόλο αποκτώντας την Μάρκο Πόλο, πίνακας στην Ρώμη εμπιστοσύνη του Χαν, που τον διόρισε σύμβουλό του και τον έστειλε σε διάφορες αποστολές, ταξίδεψε σε διάφορα μέρη της Κίνας, γνωρίζοντας περιοχές που δεν είχε φθάσει ποτέ Ευρωπαίος. Το 1292, ο Μάρκο αναχώρησε για την Ευρώπη, σταματώντας στην Περσία για μια τελευταία αποστολή που του είχε αναθέσει ο Χαν. Το 1295, εικοσιτέσσερα χρόνια μετά την αναχώρησή του, ο Μάρκο Πόλο επέστρεψε στη Βενετία. Εκείνη την εποχή η Ιταλία δεν υπήρχε ως χώρα και η πόλη της Βενετίας ήταν ένα ξεχωριστό κράτος. Όταν ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα στη Βενετία και στη γειτονική πόλη-κράτος της Γένοβας, ο Μάρκο Πόλο συνελήφθη και φυλακίστηκε από τους Γενουάτες. Στη φυλακή διηγήθηκε τις περιπέτειές του στο συγκρατούμενό του συγγραφέα Ρουστιτσέλλο. Έτσι, η ιστορία του Μάρκο Πόλο, οι εμπειρίες και όλα τα θαυμαστά τα οποία έζησε στην Ασία, έγιναν βιβλίο. Παρατηρητικός και εξαιρετικά έξυπνος ο Μάρκο Πόλο περιέγραψε στις διηγήσεις του και έκανε γνωστά τα ήθη και τα έθιμα, τα γνωρίσματα λαών εντελώς άγνωστων στη Δύση. Για εκατοντάδες χρόνια μετά, οι περιπέτειες του Μάρκο Πόλο ήταν οι μόνες πληροφορίες που είχαν οι Ευρωπαίοι για την Κίνα και την Άπω Ανατολή. Σχεδόν 200 χρόνια μετά, ο Χριστόφορος Κολόμβος χρησιμοποίησε στοιχεία από το έργο του Μάρκο Πόλο για να υπολογίσει την απόσταση που θα έπρεπε να διασχίσει κανείς από τα δυτικά για να φτάσει στην Κίνα. Ο Μάρκο Πόλο πέθανε σε ηλικία 70 ετών (το 1324). Παρόλο που είναι βέβαιο ότι δεν ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που έφθασε στην Κίνα (ο πατέρας του και ο θείος του είχαν ταξιδέψει εκεί νωρίτερα, χωρίς αυτόν), ήταν ο πρώτος που διηγήθηκε τις εντυπώσεις του (έμεινε στην ιστορία ως «ο άνθρωπος με τις χίλιες ιστορίες»).


50

Λιβανέζοι Εξερευνητές


51

Πέπε Άμπεντ Πέπε Άμπεντ Ο Πέπε Άμπεντ (Pépé Abed, 1911 - 2006), όπως είναι παγκοσμίως γνωστός ο Yussef Gergi Abed, ήταν Λιβανέζος εξερευνητής, ενάλιος αρχαιολόγος, σχεδιαστής κοσμημάτων και επιχειρηματίας. Υπήρξε περιπετειώδης χαρακτήρας και μυθιστορηματική φυσιογνωμία της τζετ σετ κοινωνίας του Λιβάνου, πριν από τον αιματηρό και καταστρεπτικό εμφύλιο πόλεμο στη χώρα του. Είχε τη φήμη μεγάλου γυναικοκατακτητή, έτσι ώστε απέκτησε το προσωνύμιο "Χιου Χέφνερ της Μέσης Ανατολής". Γεννήθηκε στο Μεξικό από Λιβανέζους γονείς, Ο Πέπε Άμπεντ με τη Μις Λίβανος 1997 και το Δημήτριο Σφήκα, ταξίδεψε σ' όλο τον κόσμο και συνδέθηκε με Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης της Ελλάδας διασημότητες (glitterati) της εποχής του. Στη δεκαετία του 1950 επέστρεψε στο Λίβανο, όπου, εκμεταλλευόμενος τις τουριστικές δυνατότητες της χώρας - η Βηρυτός χαρακτηριζόταν "Παρίσι της Μέσης Ανατολής" - ξεκίνησε έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα, δημιουργώντας το ξενοδοχείο και νάιτ κλαμπ "Bacchus" στη Βηρυτό, το "Admiral's Club" στην Τύρο, τη "Hacienda" στο Άμσιτ (Amshit) του Λιβάνου. Το 1963, εγκαινιάστηκε από τον Πέπε Άμπεντ στη Βύβλο (αραβ. Jbeil) του Λιβάνου το φημισμένο "Fishing Club", με θέα το γραφικό λιμάνι της πόλης και τα φοινικικά ερείπια, που απέκτησε παγκόσμια φήμη ως το πιο μοδάτο εστιατόριο των κοσμικών κύκλων σ' όλη τη Μεσόγειο. Αποτέλεσε και αποτελεί μέχρι σήμερα απαραίτητο προορισμό διασημοτήτων από όλο τον κόσμο. Ο Πέπε Άμπεντ, γνωστός και ως Πειρατής της Βύβλου, ήταν το πιο διάσημο πρόσωπο όχι μόνο στο Λίβανο, αφού η φήμη του είχε εξαπλωθεί σε Ευρώπη και Αμερική. Θαμώνες στο "Fishing Club" της Βύβλου ήταν κατά καιρούς οι διάσημοι ηθοποιοί Μάρλον Μπράντο, Ντέιβιντ Νίβεν, Μπριζίτ Μπαρντό, Ανίτα Έκμπεργκ, Κιμ Νόβακ, Τζίντζερ Ρότζερς και Αν Μάργκρετ, οι τραγουδιστές Φρανκ Σινάτρα και Τζόνυ Χαλιντέι, ο Τσέχος Πρόεδρος Βάτσλαβ Χάβελ, ο Μεξικανός Πρόεδρος Μιγκέλ Αλεμάν, ο Πρόεδρος του Λιβάνου Καμίγ Σαμούν, ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ και ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Μπιλ Κλίντον, οι φωτογραφίες των οποίων, ανάμεσα σε δεκάδες άλλες διασημότητες, κοσμούν τους τοίχους του εστιατορίου-λέσχης. Στο "Fishing Club" στεγάζεται μουσείο με την εντυπωσιακή συλλογή αρχαιοτήτων, τις οποίες ο Πέπε Άμπεντ είχε ανακαλύψει και ανασύρει στις υποβρύχιες αποστολές του, καθώς και την πλούσια συλλογή κοσμημάτων του, που είχε σχεδιάσει με εθνικά λιβανέζικα μοτίβα. Ο Πέπε Άμπεντ πέθανε το Δεκέμβριο του 2006 σε ηλικία 95 ετών.


Πέπε Άμπεντ

Πηγές • Ann Jousiffe: "Lebanon", 1st edition, Lonely Planet Publications, February 1998. • Blair Kuntz: "Lebanon: An Insider's Guide", Prana Publishers, Beirut, Lebanon, 2000. • Το αγγλόφωνο λήμμα της wikipedia.

52


53

Νεοζηλανδοί Εξερευνητές


54

Έντμουντ Χίλαρι Έντμουντ Χίλαρι Ο Σερ Έντμουντ Χίλαρι (Sir Edmund Percival Hillary) ήταν Νεοζηλανδός εξερευνητής, ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στο Έβερεστ μαζί με τον σέρπα οδηγό του, Τένσιγκ Νορκέι.

Βιογραφικά στοιχεία Γεννήθηκε στο Όκλαντ στις 20 Ιουλίου του 1919 και ήταν επαγγελματίας μελισσοκόμος. Στο Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο υπηρέτησε στο Νότιο Ειρηνικό ωκεανό. Παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε 3 παιδιά.

Στην κορυφή του κόσμου Το 1953 συμμετείχε στην αγγλική αποστολή που κατέκτησε το Έβερεστ, την ψηλότερη κορυφή του κόσμου στα Ιμαλάια. Στις 29 Μαΐου ο Χίλαρι και ο Σέρπα Τένσινγκ πάτησαν στην κορυφή. Ο Χίλαρι ήταν 33 ετών όταν ανέβηκε στο Έβερεστ μαζί με τον οδηγό του από το Νεπάλ και περιέγραψε το Ο σερ Έντμουντ Χίλαρι κατόρθωμά του λέγοντας ότι «είναι σαν να φθάνεις στο φεγγάρι χωρίς τη βοήθεια της τεχνολογίας»[1] . To 1986 δέχτηκε το γεγονός ότι ο ίδιος ήταν ο πρώτος που ανέβηκε στο Έβερεστ, πολλά χρόνια έπειτα από το θάνατο του Νεπαλέζου οδηγού του.

Φιλανθρωπική δράση Ανέπτυξε έντονη φιλανθρωπική δράση και βοήθησε πολύ τους φτωχούς Νεπαλέζους. Ειδικότερα ίδρυσε το Ταμείο των Ιμαλαΐων, το οποίο συγκέντρωνε ετησίως περίπου 250.000 δολάρια[2] . Με πόρους από το Ταμείο κατασκευάστηκαν σχολεία, νοσοκομεία, γέφυρες, ακόμη και αεροδρόμιο.

Ταξίδια στην Ανταρκτική Κατά τη διάρκεια του διεθνούς γεωφυσικού έτους (1957-1958) ο Χίλαρι ήταν ένας από τους αρχηγούς της αποστολής που, για πρώτη φορά στην ιστορία, διέσχισε από την ξηρά την Ανταρκτική ήπειρο, από την μια άκρη ως την άλλη. Ο Χίλαρι έφτασε στο Νότιο Πόλο στις 4 Ιανουαρίου του 1958, ο πρώτος που έφτασε εκεί από την ξηρά, μετά τους Σκοτ και Αμούντσεν. Τον Ιανουάριο του 2007 ταξίδεψε στη Βάση Σκωτ στην Ανταρκτική και απέτισε φόρο τιμής στο μεγάλο εξερευνητή του Πόλου. Στο ταξίδι του τον συνόδευσε και αντιπροσωπεία με επικεφαλής την Πρωθυπουργό Έλεν Κλαρκ.[3] [4] [5]


Έντμουντ Χίλαρι

Τελευταία χρόνια Στις 22 Απριλίου 2007 ενώ βρισκόταν σε ταξίδι στο Κατμαντού υπέστη πτώση και νοσηλεύτηκε έπειτα από την επιστροφή του, στη Νέα Ζηλανδία.[6] Πέθανε στις 11 Ιανουαρίου 2008, 09:35 ώρα Νέας Ζηλανδίας, σε νοσοκομείο του Όκλαντ έπειτα από καρδιακό επεισόδιο[7] . Είχε γίνει γνωστό ότι υπέφερε από πνευμονία.

Τιμές Το 2003, με αφορμή την 50ή επέτειο από τον άθλο του, του δόθηκε η υπηκοότητα του Νεπάλ τιμητικά. Ο Χίλαρι απεικονίζεται στο χαρτονόμισμα των 5 δολαρίων της Νέας Ζηλανδίας. Ήταν ο γνωστότερος Νεοζηλανδός παγκοσμίως και ο μοναδικός εν ζωή το πρόσωπο του οποίου αποτυπώθηκε σε χαρτονόμισμα της χώρας του[8] .

Παραπομπές [1] Åëåõèåñïôõðßá - Ï óåñ Åíôìïõíô ×ßëáñé óôçí êïñõöÞ ôïõ ïõñáíïý (http:/ / www. enet. gr/ online/ online_text/ c=111,id=82635648) [2] http:/ / www. tanea. gr/ / Article. aspx?d=20080112& nid=7153115& sn=& spid=877. Πέθανε ο κατακτητής του Έβερεστ], Τα Νέα, 12 Ιανουαρίου 2008, retrieved 13 Ιανουαρίου 2008. [3] NDTV, Sir Edmund Hillary revisits Antarctica (http:/ / www. ndtv. com/ morenews/ showmorestory. asp?slug=Sir+ Edmund+ Hillary+ revisits+ Antarctica& id=99755), 20 Ιανουαρίου 2007. [4] Claire Harvey, The New Zealand Herald, Claire Harvey on Ice: Arriving at Scott Base (http:/ / www. nzherald. co. nz/ section/ 466/ story. cfm?c_id=466& objectid=10419569), 20 Ιανουαρίου 2007. [5] Radio Network, PM and Sir Edmund Hillary off to Scott Base (http:/ / www. newstalkzb. co. nz/ newsdetail1. asp?storyID=110625), 15 Ιανουαρίου 2007. Retrieved 20 Ιανουαρίου 2007. [6] Stuart Dye, The New Zealand Herald, Clark sends goodwill message to Sir Edmund (http:/ / www. nzherald. co. nz/ section/ 1/ story. cfm?c_id=1& objectid=10435883), Τρίτη 24 Απριλίου 2007 [7] State funeral for Sir Ed | Stuff.co.nz (http:/ / www. stuff. co. nz/ 4351997a10. html) [8] ο κατακτητής του Έβερεστ (http:/ / news. ert. gr/ c/ 1/ 367122. asp''Έφυγε), ΕΡΤ, 11 Ιανουαρίου 2007

Εξωτερικές συνδέσεις • TIME: The Greatest Adventures of All Time - The Race to the Pole (http://www.time.com/time/2003/ adventures/interview.html) (συνέντευξη στο περιοδικό TIME) • Στην κορυφή του κόσμου (http://www.nzhistory.net.nz/culture/edmund-hillary) - Βιογραφία του Έντμουντ Χίλαρι στο NZHistory.net.nz

55


56

Νορβηγοί Εξερευνητές


57

Ρόαλντ Αμούνδσεν Ρόαλντ Αμούνδσεν Ο Ρόαλντ Ένγκελμπρεγκτ Γκράβνινγκ Αμούνδσεν (Roald Engelbregt Gravning Amundsen) (16 Ιουλίου 1872 - 18; Ιουνίου 1928) ήταν Νορβηγός εξερευνητής των πολικών περιοχών. Ηγήθηκε της Ανταρκτικής αποστολής του 1910-1912 η οποία ήταν η πρώτη που έφτασε στο Νότιο Πόλο. Ο Αμούνδσεν γεννήθηκε σε οικογένεια Νορβηγών πλοιοκτητών και καπετάνιων στο Μπόργκε κοντά στο Σάρπσμποργκ. Ο πατέρας του ήταν ο Γιενς Αμούνδσεν. Εμπνευσμένος από το εγχείρημα του Φρίνττγιοφ Νάνσεν να διασχίσει την Γροιλανδία το 1888, αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του στις εξερευνήσεις.

Πρώτες αποστολές Ο Αμούνδσεν έλαβε μέρος στην Βελγική Ανταρκτική Αποστολή (1897-1899). Το πλοίο της αποστολής Μπελγκίκα, υπό την ηγεσία του Αντριάν ντε Ζερλάς, έγινε το πρώτο πλοίο που διαχείμασε στην Ρόαλντ Αμούνδσεν Ανταρκτική. Στο πλήρωμα υπήρχε και ένας Αμερικανός γιατρός, ο Φρέντερικ Κουκ, ο οποίος πιθανότατα έσωσε το πλήρωμα από σκορβούτο, γεγονός που αποτέλεσε σημαντικό μάθημα για τις μελλοντικές αποστολές του Αμούνδσεν.

Βορειοδυτικό Πέρασμα Το 1903 ο Αμούνδσεν ηγήθηκε της πρώτης αποστολής που διέσχισε το Βορειοδυτικό Πέρασμα μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού, μαζί με άλλους έξι στο πλοίο Gjøa. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αυτού ο Αμούνδσεν μελέτησε τον τοπικό πληθυσμό των Νετσίλικ για να μάθει Αρκτικές ικανότητες επιβίωσης και σύντομα υιοθέτησε την ενδυμασία τους. Από αυτούς έμαθε και να χρησιμοποιεί σκυλιά έλξης ελκήθρων.


Ρόαλντ Αμούνδσεν Νότιος Πόλος Μετά το Βορειοδυτικό Πέρασμα ο Αμούνδσεν έκανε σχέδια για να πάει στον Βόρειο Πόλο. όταν όμως πληροφορήθηκε το 1909 πως αρχικά ο Φρέντερικ Κουκ και έπειτα ο Ρόμπερτ Πίρι είχαν ήδη επιτύχει το εγχείρημα αυτό, άλλαξε τα σχέδιά του. Χρησιμοποιώντας το πλοίο του Φρίνττγιοφ Νάνσεν Fram ('Εμπρός') άλλαξε την πλεύση του προς την Ανταρκτική το 1910. Ο Αμούνδσεν δεν είπε σε κανέναν για την αλλαγή των σχεδίων του πέρα από τον αδερφό του Λέον και τον Θόρβαλντ Νίλσεν, διοικητή του Fram. Φοβόταν πως αν ο Νάνσεν μάθαινε για την αλλαγή θα ανακαλούσε τη χρήση του Fram. Και πιθανόν δεν ήθελε να ξυπνήσει τις διαθέσεις του Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ, ώστε να μην έχει ανταγωνιστή στο εγχείρημά του. Το νέο μαθεύτηκε δημοσίως μόνο στις 2 Οκτωβρίου. Στις 14 Ιανουαρίου 1911 έφτασαν στην ανατολική άκρη του Ρος Άις Σέλφ στην τοποθεσία που είναι γνωστή ως Κόλπος των Φαλαινών. Ο Αμούνδσεν έθεσε εκεί τη βάση του και την ονόμασε Φραμχέιμ, δηλαδή, 'Σπίτι του Φραμ'. Η βάση ήταν 96χλμ εγγύτερα του Πόλου απ'ότι η τοποθεσία όπου διέμενε η αντίπαλη Βρετανική αποστολή του Σκοτ. Ο Σκοτ θα ακολουθούσε την διαδρομή, που είχε ανακαλύψει ο Έρνεστ Σάκλετον, από τον Παγετώνα του Μπέαρντμορ προς το Ανταρκτικό Οροπέδιο. Ο Αμούνδσεν έπρεπε να βρεί ένα δικό του καινούριο μονοπάτι ώστε ακολουθώντας το να ανέβει τα Υπερ-Ανταρκτικά Όρη για να φτάσει στο Πολικό Οροπέδιο. Κατά τον Φεβρουάριο, Μάρτιο και αρχές Απριλίου ο Αμούνδσεν και οι άντρες του έστησαν αποθήκες προμηθειών στις 80°, 81° και 82° Νοτίως, κατα μήκος μιας γραμμής που οδηγούσε στον Πόλο. Αυτό του έδωσε εμπειρία των συνθηκών στο Ρος Άις Σέλφ και παρείχε σημαντικές δοκιμές για τον εξοπλισμό τους. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα στο Φραμχέιμ ασχολήθηκαν με την βελτίωση του εξοπλισμού τους, ιδιαιτέρως των ελκήθρων. Τα έλκηθρα αυτά, του ιδίου είδους και κατασκευαστή με αυτά που χρησιμοποιούσε ο Σκοτ, ζύγιζαν 165 λίβρες. Κατά το χειμώνα, ο Όλαφ Μπγιάαλαντ κατάφερε να μειώσει το βάρος τους στις 48 λίβρες. Στις 4 Φεβρουαρίου 1911, μέλη της ομάδας του Σκότ στην Νέα Γη επισκέφτηκαν φιλικά την βάση του Αμούνδσεν στο Φραμχέιμ. Ο Αμούνδσεν έκανε ένα λάθος ξεκίνημα για τον Πόλο στις 8 Σεπτεμβρίου 1911. Οι θερμοκρασίες είχαν αυξηθεί, δίνοντας την εντύπωση βελτίωσης. Η Πολική ομάδα αποτελείτο από οκτώ άτομα, τους Όλαφ Μγιάαλαντ, Χέλμερ Χάνσσεν, Σβέρρε Χάσσελ, Όσκαρ Βίστινγκ, Γιόργκεν Στούμπερουντ, Χγιάλμαρ Γιοχάνσεν, Κρίστιαν Πρέστρουντ και Αμούνδσεν. Λίγο μετά την αναχωρησή τους η θερμοκρασία έπεσε κάτω από τους -50 °C (-60 °F). Στις 12 Σεπτεμβρίου αποφασίστηκε να φτάσουν στην αποθήκη των 80°, να εναποθέσουν τις προμήθειές τους και να γυρίσουν πίσω στο Φράμχειμ περιμένοντας θερμότερες συνθήκες. Έφτασαν στην Αποθήκη στις 15 Σεπτεμβρίου, από όπου έφυγαν βιαστικά προς το Φράμχεϊμ. Οι Πρέστρουντ και Χάνσσεν υπέστησαν κρυοπαγήματα στις φτέρνες τους κατά τη διάρκεια της επιστροφής. Μετά την επιστροφή ο Γιοχάνσεν έθεσε ανοιχτά ζήτημα μη καλής λήψης αποφάσεων από τον Αμούνδσεν. Ο Αμούνδσεν έπειτα από όλα αυτά επανοργάνωσε την Πολική ομάδα. Ο Πρέστρουντ, μαζί με τους Στούμπερουντ και

58


Ρόαλντ Αμούνδσεν Γιοχάνσεν, ανέλαβαν την αποστολή εξερεύνησης της Γης του Εδουάρδου Ζ'. Έτσι ο Γιοχάνσεν χωρίστηκε από την Πολική ομάδα. Η νέα Πολική ομάδα, με τους Μπγιάαλαντ, Χάνσσεν, Βίστινγκ και Αμούνδσεν, ανεχώρησαν στις 19 Οκτωβρίου 1911. Πήραν μαζί τους τέσσερα έλκηθρα και 52 σκυλιά. Στις 23 Οκτωβρίου, έφτασαν την Αποθήκη στις 80°Ν, και στις 3 Νοεμβρίου την Αποθήκη των 82°. Στις 15 Νοεμβρίου, έφτασαν το γεωγραφικό πλάτος των 85°Ν και έφτασαν στην βάση των Υπερ-Ανταρκτικών Ορέων. Η αναρρίχιση κατά μήκος του Παγετώνα Άξελ Χέιμπεργκ ήταν ευκολότερη απ'ό,τι περίμεναν. Έφτασαν στην άκρη του Πολικού Οροπεδίου στις 21 Νοεμβρίου. Εδώ κατασκήνωσαν στην τοποθεσία που ονόμασαν 'Χασάπικο', όπου σκότωσαν 24 από τα εναπομείναντα σκυλιά. Μερικά από τα πτώματα ταϊστηκαν στα υπόλοιπα σκυλιά. Οι μεγάλες χιονοπτώσεις και ο άσχημος καιρός βαθμιαία αυξάνονταν καθώς διέσχιζαν το 'Αίθουσα χορού του διαβόλου', μια περιοχή με τεράστια ρωγμή. Διέσχισαν τις 87°Ν στις 4 Δεκεμβρίου, και στις 7 Δεκεμβρίου, έφτασαν στο γεωγραφικό πλάτος του απώτερου νότου του Σάκλετον, στις 88°23'Ν, 180χλμ (97 ναυτικά μίλια) από τον Νότιο Πόλο. Στις 14 Δεκεμβρίου 1911, η ομάδα των πέντε, με 16 σκυλιά, έφτασαν στον Πόλο. Έφτασαν 35 μέρες πριν από την ομάδα του Σκοτ. Ο Αμούνδσεν ονόμασε την βάση του στον Νότιο Πόλο Πόλχειμ, 'Σπίτι του Πόλου'. Επίσης μετονόμασε το Ανταρκτικό Οροπέδιο σε Οροπέδιο του Βασιλιά Χάακον Ζ'. Άφησαν μια μικρή σκηνή και γράμμα που δήλωνε το κατόρθωμά τους, για την περίπτωση που δεν επέστρεφαν ασφαλείς στο Φραμχέιμ. Η μεγάλη εμπειρία του Αμούνδσεν, η προσεκτική προετοιμασία και η χρήση των καλύτερων σκύλων έλξης ελκήθρου που ήταν διαθέσιμοι (Γροιλανδικά χάσκυ) απέδωσαν. Επέστρεψαν στο Φραμχέιμ στις 25 Ιανουαρίου 1912 με ένδεκα σκύλους. Το ταξίδι είχε διαρκέσει 99 ημέρες, η απόσταση που διανύθηκε ήταν περίπου 1.860 μίλια. Η επιτυχία του Αμούνδσεν δεν κοινοποιήθηκε δημοσίως μέχρι τις 7 Μαρτίου 1912, όταν κατέφτασε στο Χόμπαρτ στην Αυστραλία. Ο Αμούνδσεν αφηγήθηκε το ταξίδι του στο βιβλίο Ο Νότιος Πόλος: Μια Αφήγηση της Νορβηγικής Ανταρκτικής Αποστολής στο 'Fram', 1910-1912.

Μεταγενέστερη ζωή Μετά από διάφορες άλλες αποστολές, συμπεριλαμβανομένης της διάσχισης του Αρκτικού με το αερόπλοιο Νόργκε, ο Αμούνδσεν εξαφανίστηκε στις 18 Ιουνίου 1928 ενώ πέταγε σε μια αποστολή διάσωσης με τον διάσημο Νορβηγό πιλότο Λέιφ Ντίτριχσον, τον Γάλλο πιλότο Ρενέ Γουιλμπό και τρείς άλλους Γάλλους, προς αναζήτηση των χαμένων μελών του πληρώματος του Ιταλού Ουμπέρτο Νομπίλε, του οποίου το νέο αερόπλοιο Ιτάλια είχε συντριβεί ενώ επέστρεφε από τον Βόρειο Πόλο. Έπειτα, βρέθηκε κοντά στην ακτή του Τρόμσο, μια βάρκα από το Γαλλικό υδροπλάνο Latham 47, στο οποίο επέβαινε, η οποία είχε πρόχειρα φτιαχτεί ως ναυαγοσωστική σχεδία. Πιστεύεται πως το αεροπλάνο συνετρίβη σε ομίχλη στην Θάλασσα Μπάρεντς, και πως ο Αμούνδσεν σκοτώθηκε στην συντριβή, ή πέθανε λίγο μετά. Το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ. Η έρευνα για τον Αμούνδσεν σταμάτησε από την Νορβηγική Κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο. Μια πρόσφατη ανακάλυψη (2003) προτείνει πως το αεροπλάνο κατέπεσε βορειοδυτικά του Νησιού Μπέαρ. Πολλές τοποθεσίες αλλά και με άλλους τρόπους τιμούν το όνομα του Αμούνδσεν. Μεταξύ αυτών: • Ο Σταθμός Νότιου Πόλου Αμούνδσεν-Σκοτ έχει ονομαστεί απο κοινού προς τιμήν αυτού και του αντιπάλου του • Η Θάλασσα Αμούνδσεν, πέρα από την ακτή της Ανταρκτικής • Ο Παγετώνας Αμούνδσεν στην Ανταρκτική • Ένας μεγάλος κρατήρας που καλύπτει τον νότιο πόλο της Σελήνης έχει ονομαστεί Κρατήρας Αμούνδσεν • Το Νορβηγικό ναυτικό κατασκευάζει μια τάξη φρεγάτων, μια εκ των οποίων, η HNoMS Ρόαλντ Αμούνδσεν, θα πάρει το όνομά του • Μεταξύ των υψηλών πλοίων, το Γερμανικό μπρίκι Ρόαλντ Αμούνδσεν.

59


Ρόαλντ Αμούνδσεν

Εξωτερικές συνδέσεις • 70Νότια - πληροφορίες για τον Ρόαλντ Αμούνδσεν [1] • Σύντομη βιογραφία από το Νορβηγικό Υπουργείο Εξωτερικών [2]

Βιβλιογραφία • Roald Amundsen's Belgica Diary. The first Scientific Expedition to the Antarctic by Hugo Decleir Bluntisham Books, Erskine Press. • The Last Place on Earth: Scott and Amundsen's Race to the South Pole by Roland Huntford Modern Library (7 Σεπτεμβρίου, 1999)

Παραπομπές [1] http:/ / www. 70south. com/ resources/ history/ explorers/ amundsen [2] http:/ / odin. dep. no/ odin/ engelsk/ norway/ history/ 032005-990461/ index-dok000-b-n-a. html

60


61

Πολωνοί Εξερευνητές


62

Μάρεκ Καμίνσκι Μάρεκ Καμίνσκι Ο Μάρεκ Καμίνσκι (Πολ:Marek Kamiński) (γεν. 24 Μαρτίου 1964, Γκντανσκ) είναι πολωνός εξερευνητής των πόλων, συγγραφέας, φωτογράφος και επιχειρηματίας. Είναι ο πρώτος και, μέχρι στιγμής, ο μοναδικός άνθρωπος που έφθασε και στους δύο Πόλους μέσα στον ίδιο χρόνο, χωρίς εξωτερική βοήθεια. Στις 23 Μαΐου 1995 ο ίδιος και ο Βόιτσεκ Μόσκαλ (Wojciech Moskal) έφθασαν στον Βόρειο Πόλο, και στις 27 Δεκεμβρίου 1995 ο Μάρεκ Καμίνσκι έφθασε μόνος στον Νότιο Πόλο. Μεγάλωσε στο Πόουλσυν-Ζντρόι (Połczyn-Zdrój) της Πομερανίας. Το 1982 αποφοίτησε από το κολέγιο Władysław Broniewski του Κόζαλιν (Koszalin). Σπούδασε φιλοσοφία και φυσική στο Πανεπιστήμιο του Βαρσοβίας. Είναι ο ιδρυτής και συνιδιοκτήτης της εταιρίας Invena S.A. και ιδρυτής του ιδρύματος Marek Kamiński Foundation. Ζει στο Σοπότ (Sopot) μαζί με την σύζυγό του Καταρίνα (Katarzyna) και την κόρη τους Πόλα (Pola).

Κυριότερες αποστολές 1977 – Δανία – Πρώτη ανεξάρτητη αποστολή, με φορτηγό πλοίο από το λιμάνι του Άαλμποργκ 1978 – Mαρόκο – Με καράβι από το λιμάνι του Σάφι 1984 – USSR (σημερινή Ρωσία), Σκανδιναβία, Γερμανία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Τουρκία και Γιουγκοσλαβία - με ωτοστόπ 1985 – Κούβα, Μεξικό (Μεξικό DF, Γιουκατάν , Chiapas ) – με ωτοστόπ 1987 – Κούβα, Μεξικό (Μεξικό DF, Γιουκατάν , Οαξάκα , Τσιχουάουα , Chiapas) - με ωτοστόπ 1990 – Σπιτσβέργη – Πρώτη Πολωνική αποστολή ενός ατόμου (περίπου 350 χλμ με σκι) 1993 – “TransGreenland Expedition”– Πρώτη φορά που πολωνική αποστολή διέσχισε την Γροιλανδία, με τον Μόσκαλ (περίπου 600 χλμ. Σε 35 μέρες) 1995 – “Poles to the Pole”(σημ. Πολωνοί στον Πόλο) – φθάνοντας στον Βόρειο Πόλο από το νησί Ward Hunt, με τον Μόσκαλ ( 770 χλμ. σε 72 μέρες) 1995 – “A Pole at the Poles” (Ένας Πολωνός στους Πόλους)– μονος σε αποστολή στον Νότιο Πόλο από το νησί Μπέρκνερ (1.400 χλμ. σε 53 ημέρες) 1996/1997 – “Solo TransAntarctica” – προσπάθησε να διασχίσει μόνος την Ανταρκτική (1.450 χλμ.) 1997/1998 – Ανταρκτική – διέσχισε τα όρη Έλσγουορθ (Ellsworth Mountains) προκειμένου να φθάσει στην κορυφή του βουνού Βίνσον (Vinson), με τον Λέσεκ Κίτσι (Leszek Cichy) 1998 – Κιλιμάντζαρο στην Τανζανία, Βουνό Kościuszko στην Αυστραλία 1998 – Βολιβία- Αποστολή στις Βολιβιανές Άνδεις, φθάνοντας την κορυφή του Χάουνα Ποτόζι (Hauyna Potosi), ταξίδι στον Αμαζόνιο με τον Μπόργκε Ούσλαντ (Børge Ousland) 1999 – διασχίζοντας τον Ατλαντικό με το γιότ “Gemini”, με τον Αντρέι Πιοτρόβσκι (Andrzej Piotrowski) 1999 – “Earth Expedition” – Διασχίζοντας την έρημο Γκίμπσον (Gibson) στην Αυστραλία (700 χλμ. σε 60 ημέρες) 2000 – “Race 2000”, διασχίζοντας τον Ατλαντικό με καταμαράν, το “Polfarma – Warta ”, με τον Ρόμαν Πάσκε (Roman Paszke)


Μάρεκ Καμίνσκι 2000 – “Greenland Expedition 2000” – διασχίζοντας την Γροιλανδία, με τον Βόιτσεκ Οστρόβσκι (Wojciech Ostrowski) ( 600 χλμ σε 13 ημέρες) 2000 – “Amazon Source 2000” – αποστολή στις πηγές του Αμαζονίου υπό την αιγίδα της National Geographic Society 2001 – Ζανζιβάρη, Κιλιμάντζαρο στην Τανζανία, με την Καταρίνα Πισέρα (Katarzyna Pisera) 2001 – “Βόρειο Πόλος 2001” – Πρώτη αποστολή Πολωνών Τουριστών στον Βόρειο Πόλο, σαν ξεναγός 2001 – Περιοχή Δολομιτών (Cortina d’Ampezzo), με την Καταρίνα Πισέρα και τον Λέσεκ Κίτσυ; 2002 – αποστολή στον Βόρειο Πόλο σαν ξεναγός 2002 – Περιοχή Δολομιτών (Marmolada), με την Καταρίνα Πισέρα 2003 – Άγιοι Τόποι – Ιερουσαλήμ, Καισαρεία, Νετάνια, Μασάντα, Τελ Αβίβ - Χάϊφα , με την Καταρίνα Πισέρα 2004 – “Μαζί στον Πόλο” – αποστολή στους δύο Πόλους σε έναν χρόνο μαζί με τον ανάπηρο έφηβο Jasiek Mela, με τους Wojciech Ostrowski και Wojciech Moskal (Βόρειος Πόλος) 2005 – “Γυρνώντας την Βαλτική με by Dinghy” – ένα ταξίδι πέντε ημερών, με αφορμή τον εορτασμό της 25ης επετείου της "Αλληλεγγύης" (Solidarność), με τους Mirosław Kukułka και Wojciech Ostrowski 2006 – “Μωρό επιβάτης- Διασχίζοντας την Πολωνία με την Πόλα»- ένα ταξίδι διασχίζοντας την Πολωνία, κατά μήκος του ποταμού Βιστούλα, μαζί με την σύζυγο Καταρίνα και την κόρη τους. 2007 – “Baby on Board – Across the World with Pola” – Ταξίδι στη Νορβηγία (περιοχέςΌσλο, Finnmarksvidd, Lofota, Flamsban), με τη σύζυγο και την κόρη.

Βιβλία Ο Καμίνσκι έχει συγγράψει τα παρακάτω βιβλία σχετικά με τα ταξίδια του: • Moje bieguny. Dzienniki z wypraw 1990 – 1998 (“Οι Πόλοι μου- Ημερολόγια αποστολών 1990- 1998” ), Ideamedia, Gdansk 1998 – απονεμήθηκαν το βραβείο Artus για την κατηγορία του «Καλύτερου βιβλίου της χρονιάς 1998» και το βραβείο “Amber Butterfly” στον διαγωνισμό Arkady Fiedler για το καλύτερο πολωνικό βιβλίο στο ταξίδι και τουρισμό. • Moje wyprawy (“Οι Αποστολές μου”), Pascal, Bielsko-Biała 2001 • Razem na Biegun (“Μαζί στον Πόλο”), ίδρυμα Marek Kamiński Foundation, Gdansk 2005 Και σαν συνεργάτης συγγραφέας: • Sławomir Swerpel, Marek Kamiński, Wojciech Moskal, Nie tylko Biegun (“Not Just the Pole”), Muza SA, Warsaw 1996 • Jacek Bunsch, Marek Kamiński, Poczta polska, czyli niezwykłe dzieje pewnego listu (“Το Πολωνικό Ταχυδρομείο, ή η Απίθανη Ιστορία ενός Γράμματος”), Wydawnictwo Europa, Wrocław 2000 . Άρθρα και φωτογραφίες του έχουν επίσης δημοσιευθεί σε πολλά περιοδικά συμπεριλαμβανομένου του National Geographic and Voyage. Έχουν γράψει σχετικά για αυτόν: • Katarzyna Wierzba, Zdobywcy Świata, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2004 • Małgorzata Okupnik, Autobiografie polskich sportowców samotników, Wydawnictwo Officina TUM, Gniezno 2005 • Pod red. Steve’a Bella, Korona Ziemi, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2001 • Ryszard Badowski, Odkrywanie Świata, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2001 • Joost Cohensius, Marc Cornelissen, Edmond Öfner, Henk Leyen, Origin Aarde Xpedition Australië to the source, Wydawnictwo V+K, Blaricum 1999

63


Μάρεκ Καμίνσκι

Ταινίες • Zdobycie Bieguna Północnego (“Reaching the North Pole” «Φθάνοντας στον Βόρειο Πόλο»), dir. J. Surdel (1995) • Dwa Bieguny w jednym roku. Arctica (“Two Poles in a Single Year – the Arctic ”, «Δύο Πόλοι στον ίδιο χρόνοΗ Αρκτική»), dir. J. Surdel (1995) • Dwa Bieguny w jednym roku. Antarctica (“Two Poles in a Single Year – the Antarctic”, Δύο Πόλοι στον ίδιο χρόνο- Η Ανταρκτική»), dir. J. Surdel (1996) • Tamtego lata w Patriot Hills (“That Summer in Patriot Hills”, «Αυτό το καλοκαίρι στους λόφους Patriot ), dir. J. Surdel (1996) • Trzeci Biegun. Przerwana wyprawa (“The Third Pole – an Interrupted Expedition”, «Ο Τρίτος Πόλος- μία αποστολή που διεκόπη»), dir. J. Surdel (1997) • Transantarctica 96/97, dir. J. Surdel (1997) • Dlaczego? Wyprawa na Mt. Vinson (“Why? Expedition to Mount Vinson», «Γιατί; Αποστολή στο Βουνό Vinson»), dir. W. Ostrowski (1998) • Portret męski we wnętrzu (“Portrait of a Man Inside”, «Το πορτραίτο του Έσω-Ανθρώπου), dir. F. Bajon (1999) • Grenlandia za plecami Marka Kamińskiego (“Greenland Behind Marek Kamiński’s Back”, «Η Γροιλανδία πίσω από την πλάτη του Marek Kamiński»), dir. W. Ostrowski (2000) • Razem na Biegun (“Together to the Pole”, «Μαζί στον Πόλο»), dir. W. Ostrowski (2005) • White out. Wyprawa poza cień (“White-out – an Expedition Beyond the Shadows”, «Λευκό- Μία αποστολή πέρα από τις σκιές»), dir. W. Szumowski (2005) • Pontonem dookoła Bałtyku (“Around the Baltic by Dinghy”, «Γυρνώντας την Βαλτική με Dinghy»), dir. W. Ostrowski (2005) • Z Polą przez Polskę (“Across Poland with Pola”, «Διασχίζοντας την Πολωνία με την Πόλα»), dir. W. Szumowski (2007)

Κύριες Διακρίσεις • “Νεαρός Επιχειρηματίας για το έτος 1994 στον πολωνικό τομέα στον παγκόσμιο διαγωνισμό νεαρού επιτυχημένου επιχειρηματία (1994) • Σταυρός του ιππότη του τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας, για την επιτυχή αποστολή στον Βόρειο Πόλο, απονεμηθέν από τον Πρόεδρο Lech Wałęsa (1995) • Χρυσό μετάλλιο/διάκριση του υπουργού αθλητισμού, για την επιτυχή αποστολή στον Βόρειο Πόλο (1995) Sports Minister’s Gold Medal for reaching the North Pole (1995) • Βραβείο από την Πολωνική Τηλεόραση επειδή «Δόξασε την Πολωνία και το Πολωνικό Πνεύμα» (1996) TV Polonia Award “For Glorifying Poland and the Polish Spirit” (1996) • Μετάλιο του Αγ. Wojciec , μία τιμητικό διάκριση απονεμηθείσα από το συμβούλιο της πόλης Gdansk, «επειδή έκανε το Gdansk διάσημο παγκοσμίως» (1997) • Βραβείο “Amber Butterfly” στον διαγωνισμό Arkady Fiedler για το βιβλίο Moje bieguny. Dzienniki z wypraw 1990 – 1998 (1999) • Βραβείο “Explorer 2000” απονεμηθέν κατά το φεστιβάλ Explorer, Łódź (2000) • Βραβείο “Butterfly 2003” απονεμηθέν από το ίδρυμα Jolanta Kwaśniewska, για την ενθάρρυνση και παρουσίαση των αναπήρων ως πλήρως ικανοτήτων συμμετεχόντων στην δημόσια ζωή (2004). • Βραβείο “Super Kolos 2004” απονεμηθέν για το μεγαλύτερο αθλητικό κατόρθωμα στην πολωνική ιστορία εξερεύνησης του Πόλο , το οποίο ήταν να φθάσει στον Βόρειο Πόλο στις 23 Μαϊου 1995 (2004) • Δίπλωμα Foreign Minister’s για εξαιρετικές υπηρεσίες προώθησης της Πολωνίας παγκοσμίων (2005) • Μετάλλιο «Ακούραστης και δίχως ενδοιασμούς φροντίδας για τους αρρώστους και τους ανάπηρους» απονεμηθέν από την Μητρόπολη του Gdansk, του κ.Μητροπολίτη Tadeusz Gocłowski (2005)

64


Μάρεκ Καμίνσκι • Πρεσβευτής Hans Christian Andersen για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του συστήματος αξιών και ανθρωπίνων δυνατοτήτων, και για το κτίσιμο αυτών των αξιών μεταξύ των αναπήρων και των παιδιών επίσης (2005). • Βραβείο «Επιχείρηση και Πάθος» απονεμηθέν στο Φεστιβάλ του Explorer, Łódź (2006) • «Μετάλλιο του Αγ. Brother Albert» επειδή απέδειξε ότι ένα ανάπηρο άτομο μπορεί να συμμετέχει πλήρως στην δημόσια ζωή, εκτελεί δύσκολα καθήκοντα και πραγματοποιεί τα όνειρά του (2007). • «Ειδικό βραβείο στο Διεθνή Φεστιβάλ ταξιδιωτικού φιλμ του Płock» για την προώθηση της Πολωνίας στον κόσμο (2007). • The Guinness Book of World Records, 1995 έκδοση – το πρώτο και μοναδικό άτομο που έφθασε και στους δύο πόλους στον ίδιο χρόνο χωρίς εξωτερική βοήθεια. • Τιμητική υπηκοότητα από την πόλη του Koszalin , Połczyn-Zdrój and Tarłów Κομητεία.

Οργανώσεις Ο Καμίνσκι είναι μέλος στις παρακάτω οργανώσεις: • Ένωση Πολωνών Συγγραφέων • Πολωνική Ακαδημία Επιστημών, Επιτροπή για την Εξερεύνηση των Πόλων (Τιμητικό μέλος) • Ιστιοπλοϊκός όμιλος Sopot

Διαλέξεις Ο Καμίνσκι έχει δώσει πολλές διαλέξεις στην Πολωνία, ΗΠΑ, και πολλές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ανταρκτικής. Τίτλοι: • Πως το ακατόρθωτο γίνεται κατορθωτό • Αποστολές στις άκρες των ονείρων μου Επίσης διευθύνει/διεξάγει ομάδες εργασίας και εκπαίδευσης για μεγάλες Πολωνικές και αλλοδαπές εταιρίες, τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρίες. He also conducts workshops and training for major Polish and foreign corporations, banks and insurance companies.

Το Ίδρυμα Marek Kamiński Το Ίδρυμα Marek Kamiński ιδρύθηκε το 1996. Συμμετέχει στην δημιουργία και πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, χρηματικής ενίσχυσης για prostheses σε όσους είναι αναγκαίο, και ενιαίες κατασκηνώσεις αναπήρων. Οι αντικειμενικοί/ θεσμοθετημένοι σκοποί του Ιδρύματος επίσης περιλαμβάνουν υποστήριξη εξερευνητικής δραστηριότητας των πολικών περιοχών και σε άλλα μέρη παγκοσμίως, προώθηση των σπουδών που αφορούν τους Πόλους και οικολογία και την υποστήριξη νέων συμμετεχόντων σε αποστολές. Τα κυριότερα επιτεύγματα του Ιδρύματος περιλαμβάνουν: • «Ας βοηθήσουμε τα άρρωστα παιδιά να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους», η πρώτη εκστρατεία της Εταιρίας, που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του Ιδρύματος. Τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν χρησιμοποιήθηκαν για να αγοραστούν IV drips για τα παιδιά και για να χρηματοδοτηθεί η αναβάθμιση της Πτέρυγας Παιδικής Χημειοθεραπείας της Ιατρικής Ακαδημίας του Γκντανσκ (1995). • “Solo TransAntarctica», η οργάνωση αποστολής στον Πόλο, μέρος της οποίας ήταν ένα Διαδικτυακό Διεθνές Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (1996/97). • Οργάνωση ταξιδιού στην Ανταρκτική για δύο παιδιά από τα παιδικά σπίτια του Ełk και Ostrołęka. Το ταξίδι ήταν πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό γνώσης της περιοχής του Νότιου Πόλου (1996/97). • Οργάνωση αποστολής στο βουνό Βίνσον, την υψηλότερη κορυφή της Ανταρκτικής (1997/98) Οργάνωση παιδικού διαγωνισμού για την καλύτερη γνώση της Αυστραλίας κατά την διάρκεια αποστολής διάσχισης της Ερήμου Γκίμπσον. Χρηματοδότηση του πρώτου βραβείου, ένα ταξίδι στο Σίδνεϊ για τους νικητές

65


Μάρεκ Καμίνσκι του διαγωνισμού (1999). • «Μαζί στους Πόλους», οργάνωση των αποστολών από τον Καμίνσκι και την ανάπηρη έφηβη Jasiek Mela και στους δύο πόλους (2004) • «Δώστε στους άλλους μία ευκαιρία», συγκέντρωση χρημάτων προκειμένου να αγοραστούν prostheses για τους ανάπηρους κατά την διάρκεια της πρώτης «Μαζί στον Πόλο» αποστολής. Το συνολικό συγκεντρωθέν ποσό – 733,227 ζλότι- χρησιμοποιήθηκε για να χρηματοδοτηθεί η αγορά …….. για 65 άτομα σε εθνικό επίπεδο (2004). • «Σχολείο στον Πόλο», οργάνωση εκπαιδευτικής εκστρατείας (2004). • Παγκόσμια ημέρα του Αρρώστου- Εθνική εκστρατεία για να διανεμηθούν 10.000 αντίγραφα από το βιβλίο με τίτλο «Το μεγάλο ταξίδι της Julie” σε παιδιά που βρίσκονταν στο νοσοκομείο εκείνη την ημέρα (Φεβρουάριος 2005). • «Σχολείο προκειμένου να διασχίσουμε τα σύνορα», οργάνωση ελεύθερης κατασκήνωσης για ανάπηρα παιδιά. Για δύο εβδομάδες 30 ανάπηροι νέοι άνθρωποι πήραν μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες και μία μεγάλη ποικιλία θεματικών εργαστηρίων (Ιούλιος 2005) • «Βοήθεια για το Πακιστάν», συγκέντρωση δωρεών για τα θύματα του σεισμού στο Πακιστάν (Νοέμβριος 2005).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • • • • •

www.kaminski.pl [1] www.marekkaminski.pl [2] www.babyonboard.pl [3] www.szkola.kaminski.pl/linki.php [4] www.wyprawy.kaminski.pl [5]

Παραπομπές [1] [2] [3] [4] [5]

http:/ / www. kaminski. pl http:/ / www. marekkaminski. pl http:/ / www. babyonboard. pl http:/ / www. szkola. kaminski. pl/ linki. php http:/ / www. wyprawy. kaminski. pl

66


67

Πορτογάλοι Εξερευνητές


68

Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος Ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος (Πόρτο 1394 – 1460) ήταν ινφάντης της Πορτογαλίας και μια από τις διασημότερες μεσαιωνικές φυσιογνωμίες που δραστηριοποιήθηκε στον τομέα των ναυτικών εξερευνήσεων. Ήταν τρίτος γιος του βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη Α’ του μέγα, του ιδρυτή της δυναστείας των Αβίζ και της Φιλίππης του Λάνκαστερ, κόρης του Ιωάννη της Γάνδης. Σε ηλικία 21 ετών ενθάρρυνε τον πατέρα του να κατακτήσει την Θέουτα, λιμάνι στην βόρεια Αφρική, από το οποίο πειρατές έκαναν επιθέσεις στην Ιβηρική καταστρέφοντας τις ακτές. Η κατάκτηση της Θέουτα, πόλης στρατηγικής σημασίας για την χώρα του, δημιούργησε το ενδιαφέρον να εξερευνήσει την Μαυριτανία και τις Αφρικανικές ακτές νότια του Μαρόκου.

Ερρίκος ο θαλασσοπόρος

Στην σχολή του στην χερσόνησο του Σάγκρες συγκέντρωσε ναυτικούς οδηγούς και χάρτες. Περιγράφεται σαν χαρακτήρας καλοκάγαθος, ήρεμος, με διάθεση πάντοτε να προσφέρει. Το 1419 διορίστηκε από τον πατέρα του κυβερνήτης της Αλγκάρβε. Τα πλοία εκείνη την εποχή ήταν βαριά και αργά ακατάλληλα για τις εξερευνήσεις που ήθελε να κάνει στον ωκεανό, γι' αυτό ο Ερρίκος ο θαλασσοπόρος δημιούργησε έναν νέο τύπο πλοίου πιο ελαφρύ και ευκίνητο, την καραβέλα. Ο Ερρίκος διορίστηκε ισόβια διοικητής του τάγματος των εναπομείναντων Ναϊτών ιπποτών και έβαλε σαν πρώτο βασικό στόχο του να κατακτήσει τα Κανάρια νησιά που είχαν ανακαλύψει οι Πορτογάλοι από το 1346. Ο αδελφός του, βασιλιάς Εδουάρδος, του δώρησε όλους τους ναυτικούς χάρτες και πληροφορίες που είχε στην διάθεση του Ερρίκου για να τον βοηθήσουν στο ταξίδι που ήθελε να κάνει στο νοτιότερο σημείο του τότε γνωστού κόσμου, το ακρωτήρι Μπογιαδόρ. Όταν πέθανε ο Εδουάρδος, ο Ερρίκος υποστήριξε τον αδελφό του Πέτρο στην προσπάθεια του να αναλάβει την αντιβασιλεία για λογαριασμό του ανήλικου ανιψιού τους Αλφόνσου Ε’.

Ναυτικές εξερευνητικές επιχειρήσεις Στην διάρκεια της αντιβασιλείας του Πέτρου (1439 – 1448) πραγματοποίησε εποικισμό στις Αζόρες. Στην Αλγκάρβε δημιούργησε μια πόλη, την Τερσαναμπάλ, που την χρησιμοποίησε σαν το επίκεντρο των ναυτικών του εξερευνητικών αποστολών στην Μαυριτανία, και μετέφερε στην πόλη του Λάγκος πολυάριθμους Αφρικάνους σκλάβους και αγαθά. Την πόλη του Λάγκος την έκανε κέντρο δουλεμπορίου, ενώ παράλληλα δημιούργησε εκεί το νέο ναυτικό του λιμάνι για τις εξερευνήσεις στην Αφρική. Τα ταξίδια γίνονταν με μικρές καραβέλες κατά μήκος της ακτής, ενώ τις νύχτες αποβιβάζονταν στις ακτές. Περί το 1420 ο Ερρίκος με τους άντρες του εποίκησαν την νήσο Μαδέρα, στην συνέχεια ανακάλυψαν τις Αζόρες (1427) και τις εποίκησαν (1430). Το 1434 αποφάσισαν να περάσουν το ακρωτήρι Μπογιαδόρ, επικίνδυνο εγχείρημα, γιατί το συγκεκριμένο ακρωτήρι θεωρείτο το τέλος του κόσμου εκείνη την εποχή. Τα κατάφερε μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες που κράτησαν μια δεκαετία. Ακολούθησε (1437) η αποτυχημένη εκστρατεία στην Ταγγέρη, όπου ο μικρότερος αδελφός του, Φερνάντο, δόθηκε σαν όμηρος στους


Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος μουσουλμάνους για να εκπληρωθούν οι όροι της ειρήνης και πέθανε στην αιχμαλωσία σε άθλιες συνθήκες. Οι μουσουλμάνοι δεν κράτησαν τους όρους της ειρήνης λεηλατώντας αργότερα πολλές Πορτογαλικές πόλεις.

Άνοιξε τον δρόμο στους ναυτικούς εξερευνητές Τα επόμενα χρόνια της ζωής του ασχολήθηκε τόσο με ναυτικές εξερευνήσεις όσο και στην Πορτογαλία με την οργάνωση του Πανεπιστημίου της Λισσαβώνας. Την περίοδο (1452 – 1456) συνεργάστηκε με τους πάπες, που με δύο παπικές βούλες έδωσαν τα αποκλειστικά δικαιώματα του εμπορίου στη δυτική Αφρική στους Πορτογάλους βασιλιάδες και απαγόρευσαν σε οποιονδήποτε χριστιανό να την επισκεφθεί χωρίς την άδειά τους. Τους μαύρους πολλές φορές τους χρησιμοποιούσαν σαν διερμηνείς με τους γηγενείς κατοίκους στις επόμενες περιοχές που είχαν σκοπό να ανακαλύψουν. Το 1460 που πέθανε ο Ερρίκος, οι Πορτογάλοι είχαν φτάσει περίπου 170 μίλια νοτιότερα από τις Κανάριες Νήσους. Το έργο του συνέχισαν αργότερα οι επόμενοι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι όπως ο Βάσκο ντα Γκάμα, ο Βαρθολομαίος Ντιάζ και ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος ολοκληρώνοντας την χαρτογράφηση της Αφρικής. [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το the Navigator άρθρο Henry the Navigator της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η [2] [1] οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (the Navigator ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Henry

69


70

Φερδινάνδος Μαγγελάνος Φερδινάνδος Μαγγελάνος O Φερδινάνδος Μαγγελάνος υπήρξε διάσημος Πορτογάλος θαλασσοπόρος του οποίου το όνομα στη γλώσσα της πατρίδας του προφερόταν Μαγγαλιάϊς (πορτ. Fernão de Magalhães) ενώ γαλλικά και ισπανικά Magellan (Μαζελλάν και Μαγελλάν, αντίστοιχα). Ηγήθηκε της αποστολής που πέτυχε τον πρώτο περίπλου της Γης. Δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το ταξίδι του προς τα Δυτικά, καθώς σκοτώθηκε από ιθαγενείς στρατιώτες του φύλαρχου Λάπου Λάπου στη μάχη του Μακτάν στο Μακτάν των Φιλιππίνων. Παρόλα αυτά, έγινε ένας από τους πρώτους ανθρώπους που διέσχισε όλους τους μεσημβρινούς της Γης. Έγινε επίσης ο πρώτος που ηγήθηκε μιας ευρωπαϊκής αποστολής προς τα δυτικά της Ευρώπης και την Ασία, και που διέσχισε τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ευπατρίδης στη καταγωγή, γεννήθηκε στη Σαμπρόσα (ή Ο Μαγγελάνος Σομπορόσα) το 1480 και φονεύθηκε στο νησί Μακτάν των Φιλιππίνων το 1521. Στη νεότητά του υπήρξε ακόλουθος της Βασίλισσας Ελεονόρας, συζύγου του Βασιλέως Ιωάννου του Β΄. Το 1505 ταξίδεψε στις Ινδίες, όπου πήρε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις του αποικιοκρατικού στρατού. Πολεμώντας στην Ινδία διακρίθηκε στην άλωση της Μαλάκκα. Το 1506 βρισκόταν στη Μοζαμβίκη και το 1511 ταξίδεψε στη χερσόνησο της Μαλαισίας, όπου έζησε διάφορες περιπέτειες με τους ιθαγενείς, με τους οποίους έκανε εμπόριο μπαχαρικών. Το 1512 ο Μαγγελάνος επέστρεψε στην Πορτογαλία και πολέμησε στο Μαρόκο όπου πληγώθηκε στο πόδι και από τότε έμεινε χωλός. Στους πλόες όμως αυτούς συνέλαβε το τολμηρό σχέδιο να ζητήσει προς δυσμάς πλεύση προς τις Μαλούκες νήσους της Μαλαισίας οι οποίες εν τω μεταξύ με βουλές του Πάπα Αλεξάνδρου Δ΄ παραχωρήθηκαν στο στέμμα της Καστίλης. Όταν όμως επανήλθε στη Πορτογαλία το 1512 για να καταστρώσει το σχέδιό του, βρήκε τον Βασιλέα Μανουέλ Δ΄ να διάκειται δυσμενώς απέναντί του, στις οικονομικές απαιτήσεις του οπότε και αναζήτησε την ισπανική υπηκοότητα. Με τη βοήθεια του Βασιλιά της Ισπανίας, Καρόλου Ε΄, (του Κουΐντου) και με τη βοήθεια του αστρονόμου Ρουΐ Φιλίρο υπέγραψε συμβόλαιο (Μάρτιος 1518). Επειδή οι Ισπανοί είχαν σημαντικούς πολιτικούς και εμπορικούς λόγους να έχουν μία σύντομη επικοινωνία με την περιοχή της Μαλαισίας, ενέκριναν την πρόταση και διέθεσαν πέντε εξοπλισμένα πλοία, με τα οποία ξεκίνησε ο θαλασσοπόρος το 1519. Έτσι έγινε ο Μαγγελάνος ο δεύτερος μετά τον Κολόμβο μεγάλος θαλασσοπόρος, τον οποίο «έχασαν» οι Πορτογάλοι και αξιοποίησαν οι Ισπανοί για τις εξερευνήσεις των θαλασσών. Είναι ευεξήγητο λοιπόν γιατί, μέχρι τη στιγμή της εκκινήσεως, έπρεπε το πλήρωμα του Μαγγελάνου να αντιμετωπίσει διάφορες δολιοφθορές στα πλοία που προκαλούσαν πράκτορες της Πορτογαλίας. Έτσι ξεκίνησε ο Μαγγελάνος στις 20 Σεπτεμβρίου του 1519 για τον περίπλου της γης από το λιμάνι Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα επιβαίνοντας της καραβέλλας Σαντίσσιμα Τρινιντάντ ("Παναγία Τριάς"), 140 μόλις τόννων με άλλα τέσσερα μικρότερα πλοία των οποίων τα πληρώματα αποτελούσαν 280 περίπου άνδρες, Πορτογάλοι, Γάλλοι και Φλαμανδοί. Στα πληρώματα αυτά συμμετείχαν και ο ιστοριογράφος της αποστολής


Φερδινάνδος Μαγγελάνος Πορτογάλλος Ντουάρτε Μπαρμπόζα και ο βερονέζος Φραντσέσκα Πιγγαφέτε. Ο Μαγγελάνος αφού πέρασε τα Κανάρια νησιά, το Πράσινο Ακρωτήριο και τις Βραζιλιάνικες ακτές στις 13 Δεκεμβρίου 1519 εισέπλεε στο Κ. του Ρίο ντε Τζανέιρο. Στις 10 Ιανουαρίου 1520 ανακαλύπτει τη στομαλίμνη του Ρίο ντε Λα Πλάτα και στις 31 Μαΐου 1520 τον λιμένα Σαν Γουλιάνο. Όμως προχωρώντας προς Νότο και βρίσκοντας έρημες ακτές τα πληρώματα άρχισαν να δυσφορούν. Από 1ης Απριλίου είχαν αρχίσει να στασιάζουν. Τότε ο Μαγγελάνος αποκεφάλισε τους στασιαστές ενώ σε 40 ναύτες απέδωσε χάρη. Την ίδια εποχή ήλθε σε επαφή με τους ιθαγενείς «Τελουέλχους», τους γιγαντόσωμους Παταγώνες. Όμως ένα από τα πλοία του το «Σαντιάγκο» ναυάγησε σε νότιο εξερευνητικό πλου παρά τη «Σάντα Κρουζ», διασωθέντος όμως του πληρώματος. Στις 24 Αυγούστου 1520 ο Μαγγελάνος «άνοιξε πανιά», πλην όμως έμεινε καθηλωμένος στη Σάντα Κρούζ μέχρι 18 Οκτωβρίου 1520. Τρεις μέρες μετά τον απόπλου του στις 21 Οκτωβρίου 1520 διέκρινε την αναζητούμενη δυτική έξοδο του πορθμού που ο ίδιος ανακάλυψε και πήρε το όνομά του. Ένα μήνα αργότερα μπήκε στο μεγάλο ωκεανό που τον ονόμασε Ειρηνικό, γιατί τον βρήκε πολύ ήσυχο «mar pacifico». Το Μάρτιο 1521 έφτασε η νηοπομπή του Μαγγελάνου στις Μαριάννες νήσους, τις οποίες ο θαλασσοπόρος ονόμασε «νήσους των κλεφτών», επειδή οι ιθαγενείς επέδραμαν στα πλοία του και τα λήστεψαν. Λίγο μετά έφτασε η νηοπομπή στις σημερινές Φιλιππίνες νήσους, όπου σκοτώθηκε ο Μαγγελάνος στην προσπάθειά του να συμφιλιώσει δύο εχθρικές φυλές ιθαγενών. Οι λεπτομέρειες γι' αυτό το (τελευταίο) ταξίδι δημοσιεύτηκαν περίπου 300 χρόνια αργότερα, όταν ανακαλύφθηκε το ημερολόγιο πλοίου που κρατούσε ο ιστοριογράφος του εγχειρήματος. Στις 27 Απριλίου του 1521 ο Μαγγελάνος σκοτώθηκε από τους Ιθαγενείς στο νησί Μακτάν. Ο Χουάν Σεμπάστιαν Ελκάνο συνέχισε το ταξίδι του Μαγγελάνου και ολοκλήρωσε το γύρο της γης το Σεπτέμβριο του 1522. • Από τα 5 πλοία και τα περίπου 250 ατομα των πληρωμάτων τους που ξεκίνησαν μαζί με τον Μαγγελάνο το 1519, μόνο ένα πλοίο με 18 μόλις άνδρες πλήρωμα κατάφεραν να επιστρέψουν στην Ισπανία το 1522, ολοκληρώνοντας έτσι τον περίπλου. Αρχηγός τους ήταν ο Ισπανός Χουάν Σεμπάστιαν Ελκάνο, που ανέλαβε τη διοίκηση μετά το θάνατο του Μαγγελάνου. • Παρά ταύτα αξίζει να σημειωθεί πως ένας άλλος θαλασσοπόρος, ο Βάσκο Νουνιές ντε Μπαλμπόα (1475-1519), έφτασε το 1513 σε ακτή του σημερινού Παναμά και, αφήνοντας πίσω τους συνταξιδιώτες του, ανάμεσά τους τον διαβόητο Πιζάρο, προχώρησε στην ξηρά δυτικά, μέσα στη ζούγκλα, για να βρει κάποια γνωστή πόλη των Ινδιών. Όταν επέστρεψε αρκετές εβδομάδες αργότερα δήλωσε απογοητευμένος στους αναμένοντες φίλους του ότι δεν βρήκε τις Ινδίες, «μόνο θάλασσα, παντού θάλασσα!». Είχε ανακαλύψει ως Ευρωπαίος ένα νέο ωκεανό και δεν το κατάλαβε. Τα βιβλία των θαλασσοπόρων αναφέρουν αυτόν τον Μπαλμπόα ως τον πρώτο νεότερο Ευρωπαίο που «αντίκρισε» τον Ειρηνικό ωκεανό.

Δείτε επίσης • Πορθμός του Μαγγελάνου

71


72

Βάσκο ντα Γκάμα Βάσκο ντα Γκάμα Ο Βάσκο ντα Γκάμα (Vasco da Gama) ήταν μεγάλος Πορτογάλος θαλασσοπόρος ο οποίος πρώτος συνέδεσε θαλάσσια την Ευρώπη με την Ινδία κάνοντας τον περίπλου της Αφρικής. Γεννήθηκε στο Σίνες της Πορτογαλίας το 1469 και ήταν απόγονος παλιάς οικογένειας ευγενών. Καθώς από νωρίς διακρίθηκε για τις ναυτικές του ικανότητες, το 1487 ο βασιλιάς της Πορτογαλίας Ιωάννης Β΄ του ανέθεσε εξερευνητική αποστολή που σαν σκοπό της είχε την ανακάλυψη θαλάσσιου δρόμου για την Ινδία κάνοντας τον περίπλου της Αφρικής. Η αναγκαιότητα για την ανακάλυψη του νέου δρόμου γεννήθηκε από την ολοένα αυξανόμενη δράση των μωαμεθανών στις ακτές της ανατολικής Αφρικής και την δυσκολία της χρήσης του δρόμου της Ερυθράς. Για μια δεκαετία περίπου οι προσπάθειες του ήταν χωρίς επιτυχία. Το 1488 ο Βαρθολομαίος Ντιάζ τον πρόλαβε και έφτασε πρώτος στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Το 1497, στις 8 Ιουλίου, ο Βάσκο ντα Γκάμα απέπλευσε από την Λισσαβώνα με 4 πλοία και Ο Βάσκο ντα Γκάμα 169 άνδρες για πλήρωμα. Με ενδιάμεσους σταθμούς τα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου και την Αγία Ελένη έφτασε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στις 8 Νοεμβρίου. Από εκεί και πέρα οι δυσκολίες της αποστολής γίνονται πολλές και μεγάλες, με σημαντικότερη την ασθένεια των ανδρών του από σκορβούτο λόγω έλλειψης νωπής τροφής και λαχανικών. Τον Μάρτιο του 1498 έφτασε στην Μοζαμβίκη και στις 12 Απριλίου έφτασε στο Μαλίντι της σημερινής Κένυας. Από εκεί με την βοήθεια πλοηγού που του παραχώρησε ο τοπικός φύλαρχος ξεκίνησε για την Καλκούτα της Ινδίας όπου έφτασε τον Μάιο του 1498. Το 1499 επέστρεψε στην Πορτογαλία έχοντας συνάψει σημαντικές εμπορικές συνθήκες με τους Ινδούς ηγεμόνες και τιμήθηκε από τον Βασιλια της Πορτογαλίας Εμμανουήλ Α΄ με τον τίτλο του Ναυάρχου των Ινδιών. Το 1502 ξεκινά εκ νέου με 21 πλοία και ιδρύει τις βάσεις της Σουφάλας και της Μοζαμβίκης στην σημερινή Μοζαμβίκη. Έπειτα χτυπάει την Καλκούτα σε αντίποινα για την σφαγή 40 Πορτογάλων εμπόρων και αποκτά το δικαίωμα για την ίδρυση νέων βάσεων στις νότιες ακτές της Ασίας. Το 1503 επέστρεψε στην πατρίδα του. Η αναγνώριση για τον μεγάλο θαλασσοπόρο ήρθε 21 ολόκληρα χρόνια μετά και ενώ ήταν παραγκωνισμένος όλο αυτό το διάστημα. Ο νέος βασιλιάς της Πορτογαλίας Ιωάννης Γ΄ του απένειμε τον τίτλο του Αντιβασιλέα της Ινδίας το 1524. Τέσσερις μήνες μετά ο Βάσκο ντα Γκάμα πέθανε σε ηλικία 55 ετών.


Βάσκο ντα Γκάμα

Πηγές • Εγκυκλοπαίδια Χάρη Πάτση, Λήμμα Γκάμα • Συλλογικό έργο ΄΄Πλανήτης Γη΄΄, εκδόσεις Δ.Ο.Λ

73


74

Βαρθολομαίος Ντιάζ Βαρθολομαίος Ντιάζ Ο Βαρθολομαίος Ντιάζ (1450-1500) ήταν Πορτογάλος θαλασσοπόρος . Το 1488 έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που ανακάλυψε το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, πραγματοποιώντας τον περίπλου της Αφρικής. Πνίγηκε σε ναυάγιο ανοιχτά των ακτών του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας στις 29 Μαΐου του 1500.

Άγαλμα του Ντιάζ στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής


75

Θαλασσοπόροι


76

Βρετανοί Θαλασσοπόροι


77

Φίλιπ Κάρτερετ Φίλιπ Κάρτερετ Ο Φίλιπ Κάρτερετ (Philip Carteret) ήταν Βρετανός θαλασσοπόρος. Γεννήθηκε στο Τζέρσεϊ στις 22 Ιανουαρίου 1733 και πέθανε στις 21 Ιουλίου 1796 στο Σαουθάμπτον. Ήταν αξιωματικός του βρετανικού ναυτικού και εξερευνητής. Το 1776 πήρε μέρος στην εξερευνητική αποστολή του βρετανικού ναυτικού στον Ειρηνικό ωκεανό υπό την διοίκηση του Σάμιουελ Ουώλλις. Τα δύο πλοία της αποστολής χωρίστηκαν μόλις πέρασαν το στενό του Μαγγελάνου και ακολούθησαν διαφορετική πορεία. Ο Κάρτερετ ανακάλυψε τα Νησιά Κάρτερετ στα οποία έδωσε το όνομά του. Επέστρεψε στην Αγγλία το Μάρτιο του 1769.

Πηγές • Στοιχεία [1] για τον εξερευνητή. Φίλιππ Κάρτερετ

Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Philip_Carteret [2] [2] την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / www. decarteret. org. uk/ database/ ps01/ ps01_412. htm [2] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Philip_Carteret

[2]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό


78

Τζέιμς Κουκ Τζέιμς Κουκ Ο Τζέιμς Κουκ (αγγλ: James Cook, 27 Οκτωβρίου, 1728 Μάρτον, Γιορκσάιρ – 14 Φεβρουαρίου 1779 κόλπος Κιλακέκουα, Χαβάη), ήταν βρετανός θαλασσοπόρος και εξερευνητής. Ο Κουκ έκανε τρία εξερευνητικά ταξίδια για λογαριασμό της Μεγάλης Βρετανίας και έπλευσε δύο φορές τον γύρο του κόσμου. Ήταν ο πρώτος Βρετανός καπετάνιος που έκανε τον περίπλου της γης με ένα μοναδικό σκάφος. Ήταν επίσης ο πρώτος που σταμάτησε το σκορβούτο ρυθμίζοντας τη δίαιτα του πληρώματός του με την προληπτική λήψη κίτρου και ξινολάχανου. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους θαλασσοπόρους παγκοσμίως.

Βίος και θαλασσοπορίες Γιος σκώτου αγρότη ο Τζέιμς Κουκ μεγάλωσε σε μια φάρμα στο Γκρέιτ Έιτον (Great Ayton), όπου παρακολούθησε το σχολείο του Το επίσημο ποτραίτο του Κουκ ζωγραφισμένο από τον Ναθάνιελ Ντανς χωριού. Στα 17 του ήταν μαθητευόμενος σε έναν καταστηματάρχη στο Στέιθες (Staithes). Η μαθητεία αυτή δεν κράτησε πολύ. Με τη συγκατάθεση όλων ο Κουκ ανέλαβε διαφορετική μαθητεία στη ναυτιλιακή εταιρία του Τζον Γουόκερ ενός Κουακέρου καρβουνά από το Γουΐτμπι (Whitby). Στα δύσκολα νερά της αγγλικής ακτοπλοΐας έμαθε το επάγγελμα του πλοηγού και μαθηματικά, υπηρετώντας σχεδόν εννέα χρόνια στο βαλτικό εμπόριο[1] . Στις 17 Ιουνίου 1755 ο Κουκ απέρριψε την προσφορά διοίκησης ενός από τα σκάφη του Γουόκερ για να καταταγεί στο Βασιλικό Ναυτικό ως κελευστής. Εθελοντές του διαμετρήματος του Κουκ ήταν σπάνιοι και μέσα σε εβδομάδες ήταν βοηθός οπλονόμου στο «Eagle». Τον Ιούνιο του 1757 πέρασε τις εξετάσεις του και πιστοποιήθηκε για το πλέον υπεύθυνο από τα ναυτικά πόστα, την πλοήγηση και τον χειρισμό ενός βασιλικού σκάφους[2] .

Πολεμικό Ναυτικό Με το «Eagle», σκάφος που έφερε 60 κανόνια ο έφυγε για τη βόρεια αμερικανική ακτή, στο Κεμπέκ και τις εκβολές του ποταμού Αγίου Λαυρεντίου στα ταραγμένα χρόνια του πολέμου. Γρήγορα ανέβηκε στις τάξεις του Ναυτικού, έως ότου έφθασε να διοικεί το δικό του σκάφος επιθεώρησης και χαρτογράφησης. Αυτό ήταν ασυνήθιστο για κάποιον που είχε καταταγεί, αλλά η εμπειρία του στα δύσκολα χρόνια του εμπορικού ναυτικού τον βοήθησε ιδιαίτερα. Ο Κουκ ανταμείφθηκε ιδιαίτερα για τη χαρτογραφική του δουλειά, που συνέχισε να χρησιμοποιείται έως τον 20ο αιώνα. Στην πραγματικότητα οι χαρτογραφήσεις και οι επιστημονικές παρατηρήσεις του, όπως επίσης οι συστάσεις του πρώην κυβερνήτη του Σερ Χιού Πάλιζερ (Sir Hugh Palliser), τον οδήγησαν στη νέα του θέση ως κυβερνήτη του «Endeavour»[3] .


Τζέιμς Κουκ

Εξερευνήσεις Πρώτο ταξίδι Το 1768, το βρετανικό Ναυαρχείο όρισε ως αποστολή στον Κουκ, υποπλοίαρχο τότε στον βαθμό, να ηγηθεί επιστημονικής αποστολής στη νήσο Ταϊτή του νότιου Ειρηνικού, για να εγκαθιδρύσει αστρονομικό παρατηρητήριο. Η αποστολή τους ήταν να παρατηρήσουν μια σπάνια διάβαση της Αφροδίτης μπροστά από το δίσκο του Ηλίου[4] . Το Ναυαρχείο επέλεξε τον Κουκ, εξαιτίας των αποδεδειγμένων ικανοτήτων του ως πλοηγού αλλά και για το ενδιαφέρον του στην αστρονομία. Ξεκίνησε το ταξίδι του στις 12 Αυγούστου 1768 με το πλοίο «Endeavour» και έφτασε στην Ταϊτή στις 13 Απριλίου 1769. Στις 3 Ιουνίου 1769, ο Κουκ είχε μετρήσει επιτυχώς τον χρόνο διέλευσης της Αφροδίτης. Με αυτόν τον τρόπο βοήθησε τους επιστήμονες να βελτιώσουν την αντίληψή τους για το μέγεθος του ηλιακού συστήματος. Οι μυστικές εντολές ωστόσο του Κουκ περιελάμβαναν την ανακάλυψη των άγνωστων περιοχών του νότιου ημισφαιρίου, των Άγαλμα του πλοιάρχου Κουκ στο Λονδίνο, έξω αποκαλούμενων Terres Australes Incognita, για τις οποίες οι από το "Admiral Arch. αρχαίοι γεωγράφοι πίστευαν πως κρατούν τον κόσμο σε ισορροπία δρώντας ως αντίβαρο της ξηράς του βόρειου ημισφαιρίου. Οποιαδήποτε τέτοια ανακάλυψη θα ήταν οικονομικά και εμπορικά σημαντική για μια αποικιοκρατική δύναμη όπως η Μεγάλη Βρετανία του 18ου αιώνα. Ανώφελα αναζήτησε σε αυτό το ταξίδι τις άγνωστες επικράτειες ο Κουκ και πείστηκε πως τέτοια μεγάλη άγνωστη ήπειρος δεν υπήρχε. Τον Οκτώβριο του 1769 έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που αποβιβάστηκε στη Νέα Ζηλανδία. Τα νησιά είχε ήδη παρατηρήσει το 1642 ο oλλανδός πλοίαρχος Άμπελ Τάσμαν, δίνοντας παράλληλα το όνομα της ολλανδικής επαρχίας Ζέελαντ (Zeelandt). Το 1770, ο Κουκ διεξήγαγε λεπτομερή επιθεώρηση της ανατολικής ακτής της Νέας Ολλανδίας και της Αυστραλίας, εκείνο δηλαδή το τμήμα της ηπείρου που οι Ολλανδοί δεν είχαν χαρτογραφήσει και στις 22 Αυγούστου 1770 διεκδίκησε τα εδάφη για λογαριασμό της Μεγάλης Βρετανίας. Το όνομα Αυστραλία χρησιμοποιήθηκε πολύ αργότερα, στις αρχές του 19ου αιώνα.

Δεύτερο ταξίδι Στο δεύτερο ταξίδι του ο Τζέιμς Κουκ έπλευσε μακρύτερα από οποιονδήποτε άλλο Ευρωπαίο. Έκανε τον περίπλου της Ανταρκτικής με το διάσημο πλοίο του «Resolution», αλλά ο πάγος που περιέβαλλε την ήπειρο τον εμπόδισε να δει την ξηρά και επιστρέφοντας ανέφερε ότι δεν υπήρχε καμία ήπειρος σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος. Έκτοτε η ύπαρξη της Ανταρκτικής έμεινε αναπόδεικτη έως το 1840. Επιστρέφοντας στην Αγγλία το 1775, ο Κουκ προήχθη σε πλοίαρχο και εκλέχθηκε Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας.

Τρίτο ταξίδι Τον Ιούλιο του 1776 ο Κουκ ξεκίνησε για το τρίτο ταξίδι του, πάλι με το «Resolution». Η αποστολή του ήταν η αναζήτηση του Βορειοδυτικού Περάσματος, της πιθανής βόρειας θαλάσσιας οδού μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Το 1778, ο Κουκ έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που προσέγγισε τα νησιά της Χαβάης. Λίγο αργότερα κατά την ίδια χρονιά έπλευσε προς τη βορειοδυτική ακτή της Βόρειας Αμερικής, και έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που πάτησε το πόδι του στο νησί Βανκούβερ στη Βρετανική Κολούμπια. Συνέχισε την παράκτια ναυσιπλοΐα του και μέσω του Βερίγγειου εισήλθε στον Αρκτικό ωκεανό. Το συμπαγές τείχος πάγου εμπόδισε την αποστολή και

79


Τζέιμς Κουκ

80

έτσι ο Κουκ επέστρεψε στα νησιά της Χαβάης.

Τα ταξίδια του πλοιάρχου Κουκ. Το πρώτο ταξίδι υποδεικνύεται με κόκκινη, το δεύτερο ταξίδι με πράσινη και το τρίτο ταξίδι με γαλάζια γραμμή. Η πορεία του πληρώματος του Κουκ μετά τον θάνατό του υποδεικνύεται με διακεκομμένη γαλάζια γραμμή.

Πρόωρος θάνατος Όντας στα νησιά της Χαβάης στις 14 Φεβρουαρίου 1779 ο Τζέιμς Κουκ, προσπάθησε να διερευνήσει την αρπαγή μιας βάρκας στον κόλπο Κιλακέκουα από κάποιον ιθαγενή. Η συνήθης τακτική ήταν να κρατιέται κάποιος όμηρος έως ότου επιστραφούν τα κλεμμένα αντικείμενα.[5] Ο Κουκ προσπάθησε να πάρει ως όμηρο τον βασιλέα της Χαβάης Kalaniopu'u. Οι ιθαγενείς τον εμπόδισαν και τον ανάγκασαν να υποχωρήσει ως την ακτή. Στρέφοντας την πλάτη του για να σπρώξει τις λέμβους στο νερό χτυπήθηκε στο κεφάλι και κατόπιν μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου από κάποιον ιθαγενή.[6] . Αργότερα οι ιθαγενείς και κατόπιν έκκλησης του πληρώματος παρέδωσαν το σώμα του κυβερνήτη για να ταφεί στη θάλασσα σύμφωνα με την επίσημη βρετανική ναυτική παράδοση.[7] Την ολοκλήρωση της αποστολής ανέλαβε ο Τσαρλς Κλερκ, καπετάνιος του Discovery, και έκανε την τελική προσπάθεια για να περάσει τον Βερίγγειο. Μετά τον θάνατο και του Κλερκ, το Resolution και το Discovery επέστρεψαν στην Αγγλία τον Οκτώβριο του 1780 υπό τον Τζον Γκορ, βετεράνο από το πρώτο ταξίδι του Κουκ και τον πλοίαρχο Τζέιμς Κινγκ. Η αφήγηση του Κουκ για το τρίτο και τελευταίο του ταξίδι ολοκληρώθηκε κατά την επιστροφή από τον Κινγκ.

Σημειώσεις - παραπομπές [1] [2] [3] [4] [5]

«Cook, James (1728 - 1779)», Australian Dictionary of Biography (http:/ / www. adb. online. anu. edu. au/ biogs/ A010231b. htm) JAMES» στο Dictionary of Canadian Biography Online (http:/ / www. biographi. ca/ 009004-119. 01-e. php?& id_nbr=1817«COOK,). Nate Kerl 2000, «Captain James Cook; a life full of adventure, triumph, and struggle» (http:/ / www. cptcook. com/ cookbio. html). BBC Historic Figures (http:/ / www. bbc. co. uk/ history/ historic_figures/ cook_james. shtml) Βλ. Collingridge, Vanessa 2003, Captain Cook: The Life, Death and Legacy of History's Greatest Explorer, Ebury Press, ISBN 0-09-188898-0. [6] Collingridge, Vanessa 2003, 410 κ.ε. Obsession and Betrayal. [7] Βλ. Collingridge, Vanessa 2003, 413 Obsession and Betrayal.


Τζέιμς Κουκ

Εξωτερικοι σύνδεσμοι • 'Cook, James (1728 - 1779)', Australian Dictionary of Biography, Volume 1, Melbourne University Press, 1966, pp 243-244 (http://www.adb.online.anu.edu.au/biogs/A010231b.htm) • Βιογραφία στο Dictionary of Canadian Biography Online (http://www.biographi.ca/009004-119.01-e.php?& id_nbr=1817) • Εταιρία Κάπταιν Κουκ (http://www.captaincooksociety.com/ccsu1.htm) • The Endeavour journal (1) (http://nla.gov.au/nla.ms-ms1) και The Endeavour journal (2) (http://www.nla. gov.au/pub/endeavour/), όπως τα τηρούσε ο James Cook - ψηφιοποιημένα από τη National Library of Australia. • Captain James Cook: The World's Explorer (http://www.cptcook.com) • Life in the Pacific of the 1700s: The Cook/Forster Collection of the Georg August University of Göttingen (http:/ /www.honoluluacademy.org/cmshaa/academy/index.aspx?id=1381) έκθεση στην Ακαδημία Τεχνών της Χονολουλού 23 Φεβρουαρίου - 14 Μαΐου 2006 • The South Seas Project (http://southseas.nla.gov.au/): maps and online editions of the Journals of James Cook's First Pacific Voyage. 1768-1771, Includes full text of journals kept by Cook, Joseph Banks and Sydney Parkinson, as well as the complete text of John Hawkesworth's 1773 Account of Cook's first voyage. • Έργα του James Cook (http://www.gutenberg.org/author/James+Cook) στο Project Gutenberg • Βλ. το χάρτη περ. 1780 του τρίτου ταξιδιού του Κουκ από τον Rigobert Bonne, Carte de la Côte N.O. de l'Amérique et de la Côte N.E. de l'Asie reconnues en 1778 et 1779 / par M. Bonne, Ingenieur-Hydrographe de la Marine (http://texashistory.unt.edu/permalink/meta-pth-2442) στο Portal to Texas History (http:// texashistory.unt.edu/). • Ανακάλυψη της Ν. Ζηλανδίας (http://history-nz.org/discovery2.html) • Τα ταξίδια του Κάπταιν Κουκ (http://demonstrations.wolfram.com/CaptainCooksVoyages/), Izidor Hafner, The Wolfram Demonstrations Project. • Cook's Pacific Encounters: Cook-Forster Collection online (http://www.nma.gov.au/cook/) φωτογραφίες και περιγραφές περισσότερων των 300 τέχνεργων που συλλέχθηκαν στα τρία ταξίδια του Κουκ στον Ειρηνικό. • Εικόνες και περιγραφές αντικειμένων που σχετίζονται με τον Τζέιμς Κουκ στο Μουσείο της Νέας Ζηλανδίας Te Papa Tongarewa (http://collections.tepapa.govt.nz/search. aspx?advanced=colAssParty:"Captain+James+Cook")

81


82

Έντουαρντ Μπέλτσερ Έντουαρντ Μπέλτσερ Ο σερ Έντουαρντ Μπέλτσερ (Sir Edward Belcher, 27 Φεβρουαρίου 1799 - 18 Μαρτίου 1877) ήταν Βρετανός θαλασσοπόρος, εξερευνητής και ναύαρχος του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού. Γεννήθηκε στο Χάλιφαξ της Νέας Σκωτίας στον (Καναδά) το 1799 και το 1812 κατατάχθηκε στο Βασιλικό Ναυτικό. Διατέλεσε μέλος της αποστολής στον Ειρηνικό ωκεανό και στον Βερίγγειο πορθμό υπό τον Φρέντερικ Μπίτσεϊ τον οποίον και διαδέχθηκε στη συνέχεια στις εξερευνήσεις του και ακτογραφήσεις της Αφρικής. Επισκέφθηκε τα αρχιπελάγη της Ινδονησίας, της Κίνας, το Χονγκ Κονγκ, την Κορέα και την Ιαπωνία. Το 1852 ανέλαβε αρχηγός της αποστολής στο Βόρειο Πόλο προς αναζήτηση του σερ Τζον Φράνκλιν. Στην επιχείρηση εκείνη που ήταν τελικά καταστρεπτική εγκατέλειψε στους πάγους τα τέσσερα από τα πέντε πλοία της ομάδας που διοικούσε. Για αυτό το γεγονός αθωώθηκε στη δίκη που ακολούθησε.

Ο ναύαρχος Εντ.Μπέλτσερ

Το 1867 έγινε βαρώνος λαμβάνοντας τον τίτλο του ιππότη του Μπαθ και το 1872 προήχθη σε ναύαρχο. Πέθανε το 1877 στο Λονδίνο.

Πηγές • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου", τομ.18ος, σελ.121.


83

Γουίλιαμ Ντάμπιερ Γουίλιαμ Ντάμπιερ Ο Γουίλιαμ Ντάμπιερ (William Dampier, 1651 - 1715) ήταν Άγγλος πειρατής, συγγραφέας και θαλασσοπόρος. Χαρτογράφησε πολλές περιοχές της Αυστραλίας και της Νέας Γουινέας.

Βιογραφία Γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου του 1651 στο Ιστ Κόκερ της Αγγλίας ,και στα 16 του ήταν ναύτης. Πολέμησε στον τρίτο αγγλο-ολλανδικό πόλεμο στη μάχη Schooneveld τον Ιούνιο του 1673. Το 1674 βρέθηκε ως διευθυντής φυτειών στην Τζαμάικα, αλλά σύντομα επέστρεψε στη θάλασσα.

Ο Γουίλιαμ Ντάμπιερ

Το 1670 ήταν μέλος σε πειρατικό πλοίο συμμετέχοντας σε πολλές επιδρομές και ναυμαχίες .Γύρισε σχεδόν όλο τον ειρηνικό Στα Νησιά Γκαλαπάγκος, Περού,Παναμάς, Μεξικό ,Καραϊβική. Στις 31 Μαρτίου 1686 ξεκινούν για να επιτεθούν στις Ανατολικές Ινδίες στο Γκουάμ και Μιντανάο. Οι πειρατές ταξίδεψαν στη Μανίλα, Pulo Condore, την Κίνα, τα νησιά καρυκευμάτων, και τη νέα Ολλανδία (Αυστραλία). Ο Ντάμπιερ στα ταξίδια αυτά ερευνούσε και κρατούσε σημειώσεις για την πανίδα Το νέο ταξίδι του πλοιάρχου Ντάμπιερ στη Νέα Ολλανδία (Αυστραλία) το 1699 και τη χλωρίδα που βρήκε στην Αυστραλία και Νέα Γουινέα. Το 1691 επέστρεψε στην Αγγλία μέσω του ακρωτηρίου της καλής ελπίδας. Επιστρέφοντας στην Αγγλία δημοσίευσε τις σημειώσεις του και δημιούργησε το ενδιαφέρον στο βρετανικό ναυαρχείο ώστε το 1699 του δόθηκε η εντολή να εξερευνήσει την Αυστραλία και τη Νέα Γουινέα με το πλοίο HMS Roebuck . Ξεκίνησε από την Αγγλία στις 14 Ιανουαρίου 1699, και στις 26 Ιουλίου 1699 έφθασε στο νησί Hartog στη δυτική Αυστραλία, ακολούθησε βορειοανατολική πορεία δίπλα στις ακτές , φθάνοντας στο


Γουίλιαμ Ντάμπιερ

84

αρχιπέλαγος Ντάμπιερ και έπειτα τον κόλπο Roebuck, και βόρεια για το Τιμόρ. Κατόπιν έπλευσε ανατολικά και στις 3 Δεκεμβρίου του 1699 ανακάλυψε τη Νέα Γουινέα,συνεχίζοντας ανακάλυψε τις νοτιοανατολικές ακτές της νήσου Νέο Αννόβερο, την Νέα Ιρλανδία και την Νέα Βρετανία, το στενό ανάμεσα σε αυτά τα δυο νησιά το ονόμασε στενό Ντάμπιερ. Επιστρέφοντας στην Αγγλία,το Roebuck βυθίστηκε ( 21 Φεβρουαρίου 1701) αναγκάζοντας τον να μείνει εκεί για πέντε εβδομάδες ως τις 3 Απριλίου όπου τους εντοπίζει ένα εμπορικό πλοίο , και επιστρέφει μαζί του στην Αγγλία τον Αύγουστο του 1701. Παρόλο που πολλά έγγραφα χάθηκαν με το Roebuck ο Ντάπιερ διέσωσε αρκετούς χάρτες και διαγράμματα των ακτών, των εμπορικών ανέμων και των ρευμάτων. Το 1699 κάνει δεύτερο ταξίδι στην Αυστραλία και επέστρεψε το 1701. Κατά τον πόλεμο της ισπανικής διαδοχής το 1701 διορίστηκε διοικητής του ST George. Το 1709 έκανε και τρίτη αποστολή στην Αυστραλία αυτό το ταξίδι ήταν επιτυχέστερο. Ο Ντάμπιερ πέθανε στο Λονδίνο το 1715 . Οι έρευνες και οι σημειώσεις του αλά και η χαρτογράφηση των ακτών χρησίμευσαν μετέπειτα στις έρευνες του Δαρβίνου αλλά και των Τζέιμς Κουκ και Οράτιου Νέλσον. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο William_Dampier [2] [1] υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ William_Dampier

[1]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται


85

Γάλλοι Θαλασσοπόροι


86

Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβί Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ Ο Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ (Louis Antoine de Bougainville) (12 Νοεμβρίου 1729 - 20 Αυγούστου 1811) ήταν Γάλλος στρατιωτικός και εξερευνητής.

Στρατιωτική καριέρα Γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν γιος συμβολαιογράφου. Το 1755 εστάλη στο Λονδίνο ως γραμματέας στη γαλλική πρεσβεία, και έγινε μέλος της βασιλικής κοινωνίας. Το 1756 ταξίδεψε στον Καναδά ως καπετάνιος του dragoons, βοηθός του μαρκήσιου Ντε Μονκάλμ (de Montcalm). Συμμετείχε ενεργά στη κατάληψη του οχυρού Oswego το 1756 και στη μάχη του οχυρού Γουίλιαμ Χένρυ (William Henry) το 1757. Πληγώθηκε το 1758 στην μάχη της Κάριλον (Battle of Carillon). Τον επόμενο χειμώνα επέστρεψε στη Γαλλία, μετά από διαταγές του μαρκήσιου, για να παραλάβει τους πρόσθετους στρατιωτικούς πόρους για την αποικία. Κατά τον αποικιακό πόλεμο με τη Μεγάλη Βρετανία, ανταμείφθηκε με το σταυρό του Σαιντ Λούις και επέστρεψε στον Καναδά το επόμενο έτος με τον βαθμό του συνταγματάρχη. Το 1759 συμμετείχε στην υπεράσπιση του Κεμπέκ. Έχοντας ένα μικρό στράτευμα κάτω από την εντολή του επιτηρούσε τη βόρεια ακτή του ποταμού του St. Lawrence διεξάγοντας πολλές αψιμαχίες με τους Βρετανούς. Μετά από το θάνατο του μαρκησίου de Montcalm και την πτώση του Κεμπέκ στις 18 Σεπτεμβρίου ο Μπουγκαινβίλ εστάλη στο δυτικό μέτωπο υπό το νέο διοικητή του Chevalier de Lιvis. Ήταν μεταξύ των αξιωματικών που συνόδευσαν τον de Lιvis στο νησί Αγίου Λαυρεντίου για την γενική συνθηκολόγηση του 1761. Γυρίζοντας πίσω στην Ευρώπη μαζί με τους άλλους Γάλλους αξιωματικούς στερήθηκε τους στρατιωτικούς βαθμούς και τα παράσημα και του απαγορεύθηκε να αναλάβει περαιτέρω ενεργά καθήκοντα ενάντια στους Βρετανούς υπό τον όρο της παράδοσης. Κατά τον πόλεμο των επτά ετών (1761 έως 1763), ως διπλωμάτης, διαπραγματεύτηκε τη Συνθήκη του Παρισιού που παραχώρησε τελικά το μεγαλύτερη μέρος της νέας Γαλλίας στη βρετανική αυτοκρατορία.

Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ (1729–1811)

Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ


Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ

Η Ανακάλυψη της νήσου Μπουγκαινβίλ Το 1766 o Μπουγκαινβίλ έλαβε από το βασιλιά Λουδοβίκο ΙΕ' την αποστολή να περιπλεύσει τον Ειρηνικό. Θα γινόταν ο 14ος καπετάνιος στη ιστορία, και ο πρώτος Γάλλος, που θα έκανε τον περίπλου της γης, και η ολοκλήρωση της αποστολής του θα ενίσχυε το γόητρο της Γαλλίας μετά από τις ήττες της κατά τη διάρκεια του επταετούς πολέμου. Ο Μπουγκαινβίλ αναχώρησε από τη Νάντη στις 15 Νοεμβρίου 1766 με δύο σκάφη (La Το πλοίο Boudeuse του Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ Boudeuse και L' Ιtoile), ενώ τον συνόδευσε και ο βοτανολόγος Φιλιμπέρ Κομερσόν (Philibert Commerçon). Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού επισκέφθηκε τα νησιά Ταϊτή, Tuamotu, Mehetea και Otaheite το οποίο απαίτησε για τη Γαλλία και το ονόμασε Νέα Κύθηρα. Συνέχισε δυτικά στη νότια Σαμόα και τις Νέες Εβρίδες, κατόπιν συνέχισε ψάχνοντας ακόμα τη νότια ήπειρο. Στις 4 Ιουνίου έφτασε σε άγνωστα νησιά, τους σημερινούς νήσους του Σολομώντος αλλά λόγω της εχθρότητας των ιθαγενών απέφυγε να αποβιβαστεί στην ακτή, πριν εγκαταλείψει όμως ονόμασε το νησί Μπουγκαινβίλ. Επιστρέφοντας στη Γαλλία στις 16 Μαρτίου 1769, η αποστολή ολοκλήρωσε τον περίπλου της και έφθασε στο St. Malo, με την απώλεια μόνο των επτά από τους 200 ναύτες. Το ταξίδι του ήταν επίσης ξεχωριστό καθώς για πρώτη φορά ήταν μέλος παρόμοιας αποστολής και μια γυναίκα, η Ζαν Μπαρέ (Jeanne Baret). Μετά από πολλά χρόνια επέστρεψε στην ενεργό υπηρεσία, μεταξύ 1779 και 1782, συμμετέχοντας στη μάχη του Τσήζαπηκ. Επιστρέφοντας στο Παρίσι έλαβε θέση ακαδημαϊκού και προσπάθησε να οργανώσει μια εξερευνητική αποστολή στο βόρειο πόλο, αλλά δεν υποστηρίχθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση. Διετέλεσε γερουσιαστής, ενώ ο Ναπολέων τον τίμησε κάνοντας τον μέλος της λεγεώνας της τιμής. Πέθανε στο Παρίσι στις 31 Αυγούστου του 1811. Ήταν παντρεμένος και είχε τρεις γιους, οι οποίοι υπηρέτησαν στο γαλλικό στρατό. Το όνομα του Μπουγκαινβίλ έχει δοθεί στο μεγαλύτερο νησί των νήσων του Σολομώντος, στο στενό που το χωρίζει από το νησί Choiseul, καθώς και στο στενό μεταξύ των νησιών Mallicollo και Espiritu Santo των Νέων Εβρίδων. Στα Νησιά Φόκλαντ, ο λιμένας Louis και η νήσος Bougainville φέρουν επίσης το όνομά του, όπως και το φυτό Μπουκαμβίλια (Bougainvillea) όπως και 13 σκάφη του γαλλικού ναυτικού.

87


Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ

88

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Βιογραφία του στα αγγλικά [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Louis_Antoine_de_Bougainville [2] [2] διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / www. biographi. ca/ EN/ ShowBio. asp?BioId=36406 [2] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Louis_Antoine_de_Bougainville

[2]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία


89

Έλληνες Θαλασσοπόροι


90

Επαμεινώνδας Δημόπουλος Επαμεινώνδας Δημόπουλος Ο Επαμεινώνδας Δημόπουλος ήταν Έλληνας εξερευνητής. Ήταν γνωστός με το όνομα E. J. Demas',και πήρε μέρος στις εξερευνητικές αποστολές του Ναυάρχου Bird στο Νότιο και Βόρειο Πόλο. Προς τιμή του μια Ελληνική Σημαία πέταξε πάνω από το Νότιο Πόλο και μια οροσειρά ονομάζεται Demas Range. Στο Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας βρίσκονται και τα ενθύμια του.


91

Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης Ο Ευθυμένης ήταν Έλληνας θαλασσοπόρος. Γεννήθηκε στην Μασσαλία και ταξίδεψε προς Νότια στην Αφρική. Έφθασε στη Σενεγάλη, πιθανόν και στην Γκάνα. Ξεκίνησε μαζί με τον Πυθέα για να εξερευνήσουν άγνωστα εδάφη, ο Ευθυμένης τράβηξε στον νότο και ο Πυθέας Βόρεια.


92

Δον Θεόδωρος Γκριέγκο Δον Θεόδωρος Γκριέγκο Ο Δον Θεόδωρος Γκριέγκο (ισπανικά: Θεόδωρος ο Έλληνας) ήταν Έλληνας θαλασσοπόρος με καταγωγή από νησί του Αιγαίου και εξερευνητής της Αμερικής. Θεωρείται ο πρώτος Έλληνας που έφτασε στην Αμερική Στις 17 Ιουνίου 1527 απέπλευσε από το λιμάνι του Σαν Λουκάρ ντε Μπαρεμέδα της Ισπανίας στόλος με πέντε πλοία και κυβερνήτη τον Αδελάντο Ντον Παμφίλιο ντε Ναρβέθ με προορισμό την εξερεύνηση της Αμερικής. Τον Σεπτέμβριο η αποστολή έφτασε στον Άγιο Δομίνικο, αγόρασε ακόμα ένα πλοίο και προμήθειες ενώ συμπληρώθηκε και το πλήρωμα σε άντρες, αφού κάποιοι ήταν άρρωστοι η είχαν πεθάνει στο ταξίδι. Η αποστολή μετά κατέπλευσε στο Σαντιάγκο της Κούβας και χωρίστηκε στα δύο. Στο ένα μέρος ήταν και ο Θεόδωρος ο οποίος με δυο καράβια κατευθύνθηκε προς το Τρινιντάντ για να πάρει προμήθειες. Όμως τα δύο πλοία έπεσαν σε τυφώνα με αποτέλεσμα να βυθιστούν παρασύροντας στο βυθό 60 άντρες. Ο Θεόδωρος επέζησε μαζί με 30 ναυτικούς που είχαν βγει στη στεριά προκειμένου να μεταφέρουν τα εφόδια στα πλοία. Στις 14 Απριλίου 1528 η αποστολή κατέπλευσε τελικά στην Φλόριντα και αμέσως άρχισαν να κατασκευάζουν καταλύματα για να εγκατασταθούν. Από τις πρώτες μέρες υπήρχε επαφή με ντόπιες ινδιάνικες φυλές, οι οποίες έφερναν μαζί τους κομμάτια χρυσού και έλεγαν ότι υπήρχε πολύς χρυσός στα βουνά στην περιοχή των Απαλάτσι. Οι Ισπανοί ξεκίνησαν για να ανακαλύψουν τον χρυσό, αλλά στην διαδρομή σκότωναν τους ινδιάνους άνδρες και αιχμαλώτισαν τις γυναίκες και τα παιδιά τους με σκοπό να τους πουν που ήταν ο χρυσός, ξεσηκώνοντας τους έτσι εναντίον τους. Κάποια στιγμή η ομάδα βρέθηκε αποκλεισμένη σε άγνωστα εδάφη μακριά από την βάση της και χωρίς προμήθειες. Τότε ο Θεόδωρος κατασκεύασε πέντε βάρκες με σκοπό να φύγουν μέσω των παραποτάμων του Μισισιπή χρησιμοποιώντας ξύλο και δέρμα και αλείφοντας τες με ρετσίνι. Μετά από έναν μήνα περιπλάνησης η ομάδα βγήκε στην θάλασσα αλλά αδυνατούσε να βρει την βάση της. Τελικά έφτασαν σε έναν όρμο κοντά στη σημερινή πόλη Πενσακόλλα της Φλώριδας όπου ο Θεόδωρος βγήκε στην στεριά για να πάρει νερό από τους Ινδιάνους της περιοχής. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας οι Ινδιάνοι επέστρεψαν χωρίς τον Θεόδωρο, ενώ στις ερωτήσεις των Ισπανών αρνήθηκαν να απαντήσουν και τράπηκαν σε φυγή. Οι Ισπανοί προσπάθησαν για δύο ημέρες να τον εντοπίσουν χωρίς επιτυχία. Η αποστολή τελικά κατάφερε το 1535 να φτάσει στην Καλιφόρνια και τελικά να επιστρέψει στην Ισπανία το 1537. Το 1540 έφτασε στο σημείο που είχε χαθεί ο Θεόδωρος ο Κονθάλο Βαλντέζ γραμματέας του Ντε Σότο έμαθε ότι δυο χριστιανοί που βρισκόταν στην αποστολή του Ναρβάεθ έμειναν με τους Ινδιάνους, οι οποίοι για άγνωστο λόγο τους σκότωσαν. Οι Ινδιάνοι που αφηγήθηκαν το τέλος του Θεόδωρου δεν γνώριζαν το πότε ακριβώς δολοφονήθηκε ο Θεόδωρος, ούτε πού ήταν θαμμένος. Του έδωσαν μόνο το εγχειρίδιο που χρησιμοποιούσε ο Θεόδωρος. Άγαλμα του Θεόδωρου υπάρχει σήμερα στην Τάμπα της Φλόριντας.


Δον Θεόδωρος Γκριέγκο

Πηγές • koutouzis.gr/metanastes [1]

Παραπομπές [1] http:/ / 66. 102. 9. 104/ search?q=cache:gdsikW7a-k8J:www. koutouzis. gr/ metanastes. htm+ %CE%94%CE%BF%CE%BD+ %CE%98%CE%B5%CF%8C%CE%B4%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%82+ %CE%93%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%AD%CE%B3%CE%BA%CE%BF& hl=el& ct=clnk& cd=3& gl=gr

93


94

Φραγκίσκος Κάλμπος Φραγκίσκος Κάλμπος Ο Φραγκίσκος Κάλμπος ή Φραγκίσκος Άλμπος ήταν Έλληνας ναυτικός από την Χίο, μέλος του πληρώματος στο στόλο του Μαγγελάνου. Ήταν αξιωματικός και πλοηγός του "Βικτώρια", του μοναδικού απ' τα πέντε καράβια του Μαγγελάνου που γύρισε στην Ισπανία μετά τον περίπλου της Γης. Ο Κάλμπος διατηρούσε ημερολόγιο του ταξιδιού.


95

Ιωάννης Φωκάς (θαλασσοπόρος) Ιωάννης Φωκάς (θαλασσοπόρος) Ο Ιωάννης Φωκάς ή Απόστολος Βαλεριάνος, γνωστός με το ισπανικό όνομα Χουάν ντε Φούκα (ισπ., Juan de Fuca: Βαλεριάνο Κεφαλλονιάς, π. 1536 – Κεφαλλονιά, π. 1602) ήταν έλληνας θαλασσοπόρος, που εξερεύνησε τις δυτικές ακτές της Βορείου Αμερικής για λογαριασμό του ισπανικού Θρόνου. Το όνομά του δόθηκε σε στενό ανάμεσα στην νήσο Βανκούβερ και τις ΗΠΑ, το οποίο οδηγεί στο λιμάνι του Βανκούβερ. Ο Φωκάς ή Βαλεριάνος γεννήθηκε στο χωριό Βαλεριάνο της Κεφαλλονιάς και ήταν ο τέταρτος γιος του Εμμανουήλ Φωκά ή Φωκά Βαλεριάνου με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Πιθανότατα το όνομά του ήταν Ιωάννης-Απόστολος.

Χάρτης της Βορείου Αμερικής με τα μυθικά Στενά του Ανιάν που αναζητούσε ο Ιωάννης-Απόστολος Φωκάς ή Βαλεριάνος για λογαριασμό της Ισπανίας. Χάρτης του 1670 (;) σχεδιασμένος από τον Φρέντερικ ντε Βιτ (Frederik de Wit). Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας.

Νέος ξενιτεύθηκε και εργάσθηκε επί σαράντα χρόνια ως πλοηγός στον στόλο των Δυτικών Ινδιών της Ισπανίας. Σε ένα του ταξίδι στις Φιλιππίνες, τον Νοέμβριο του 1587, το πλοίο στο οποίο επέβαινε, η Αγία Άννα (Santa Anna), το κατέλαβαν Άγγλοι και ο ίδιος πιάστηκε αιχμάλωτος χάνοντας όλες του τις οικονομίες και το φορτίο του πλοίου αξίας 60.000 δουκάτων. Λίγο καιρό αργότερα αφέθηκε ελεύθερος και το 1588 πήγε στο Μεξικό, που τότε ονομάζονταν Νέα Ισπανία. Ο ισπανός αντιβασιλέας του Μεξικού, Λουίς ντε Βελασέο (Luis de Velaseo), τού έδωσε μία μικρή καραβέλα με την εντολή να εξερευνήσει τις δυτικές ακτές της Βορείου Αμερικής και να βρει τα μυθικά Στενά του Ανιάν (ισπ., Estrecho de Anián) που υποτίθεται πως ένωναν τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό. Το πρώτο του ταξίδι το 1592 έληξε άδοξα, επειδή το πλήρωμά του στασίασε, και έτσι αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Ακαπούλκο. Κατά το δεύτερο ταξίδι του ανέβηκε βόρεια και νόμισε πως πραγματικά είχε βρει το πέρασμα προς τον Ατλαντικό μεταξύ του 47ου και 48ου γεωγραφικού παραλλήλου. Επέστρεψε στο Ακαπούλκο περιμένοντας για δύο χρόνια να λάβει την ανταμοιβή του για τις ανακαλύψεις του, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Το 1593 ή 1594, έφυγε για την Ισπανία ελπίζοντας πως θα τον ανταμοίψει ο βασιλιάς της Ισπανίας. Τελικά, δεν βρήκε καμία ανταπόκριση και από τον ισπανικό Θρόνο και, απογοητευμένος, αποφάσισε να αποσυρθεί στην πατρίδα του. Στην πορεία του προς την Κεφαλλονιά, πέρασε και από την Φλωρεντία. Εκεί έτυχε να συναντήσει έναν Άγγλο ονόματι Τζον Ντούγκλας (John Douglass), στον οποίο αφηγήθηκε τις περιπέτειές του. Ο Ντάγκλας τού έδωσε μία συστατική επιστολή και τον έστειλε στον Μάικλ Λοκ (Michael Lok ή Locke), πλούσιο έμπορο και πρόξενο της Αγγλίας, ο οποίος έτυχε να βρίσκεται τότε στην Βενετία. Ο Φωκάς εξιστόρησε τις εξερευνήσεις του και


Ιωάννης Φωκάς (θαλασσοπόρος) στον Λοκ, ζητώντας από τον τελευταίο να μεσολαβήσει ώστε η Αγγλία να του χορηγήσει δύο πλοία για να συνεχίσει τις εξερευνήσεις του για το πέρασμα ανάμεσα στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ο Φωκάς ήλπιζε ακόμα πως οι Άγγλοι θα τον αποζημίωναν για το όσα έχασε όταν τον αιχμαλώτισαν στις Φιλιππίνες. Ο Λοκ προσπάθησε να έρθει σε επαφή με την βρετανική κυβέρνηση, ζητώντας 100 λίρες για να πάει τον Φωκά στην Αγγλία, αλλά η απάντηση καθυστερούσε και ο Φωκάς έφυγε τελικά για την Κεφαλλονιά. Το 1602, ο Λοκ έγραψε μία επιστολή στον Φωκά, αλλά δεν έλαβε ποτέ απάντηση. Έτσι, ο Λοκ υπέθεσε πως ο ηλικιωμένος Φωκάς είχε ήδη πεθάνει. Η ιστορία του Φωκά, έτσι όπως την μετέφερε στον Λοκ, πρωτοδημοσιεύθηκε το 1625 στο βιβλίο του άγγλου ταξιδιωτικού συγγραφέα Σάμιουελ Πούρτσας (Samuel Purchas, π. 1575–1626) Hakluytus Posthumus or 'Purchas His Pilgrimes Contayning a History of the World in Sea Voyages and Lande Travells by Englishmen and others. Το 1787, ο βρετανός πλοίαρχος Τσαρλς Μπάρκλεϋ (Charles Barkley), αναγνωρίζοντας τον πορθμό ανάμεσα στην νήσο Βανκούβερ και την Πολιτεία Ουάσιγκτον των ΗΠΑ ως τα μέρη που εξερεύνησε ο Φωκάς, έδωσε στην περιοχή το όνομα Στενά του Χουάν ντε Φούκα (αγγλ., Strait of Juan de Fuca).

Βιβλιογραφία Για τον Φωκά-Βαλεριάνο, έχει γράψει ο Φώτης Κόντογλου («Απόστολος Βαλεριάνος ο λεγόμενος Juan da (sic) Fuca», στην συλλογή διηγημάτων Ο Αστρολάβος, Αθήνα 1935), ενώ το 2007 κυκλοφόρησε και μία μυθιστορηματική βιογραφία γραμμένη από την Ευριδίκη Λειβαδά-Ντούκα (Στα Στενά της Χίμαιρας, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 2007, ISBN 960-04-3413-1).

Εξωτερικές συνδέσεις • Juan de Fuca [1] — Σύντομη βιογραφία από το Dictionary of Canadian Biography Online (αγγλικά/γαλλικά). • Juan de Fuca [2] — Εκτενής βιογραφία από το Προξενείο της Ελλάδας στο Βανκούβερ (αγγλικά).

Παραπομπές [1] http:/ / www. biographi. ca/ EN/ ShowBio. asp?BioId=34354 [2] http:/ / www. vancouver. grconsulate. ca/ english/ pioneers/ index. cfm?Directory=Pioneers& Page=4

96


97

Σκύλαξ ο Καρυανδεύς Σκύλαξ ο Καρυανδεύς Ο Σκύλαξ ο Καρυανδεύς ήταν εξερευνητής του 6ου αιώνα π.Χ., ο οποίος με εντολή του Δαρείου Α' εξερεύνησε τις ασιατικές ακτές πέρα από τον Ινδό ποταμό όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος[1] . Καταγόταν από τα Καρύανδα της Καρίας. Με το ίδιο όνομα αναφέρεται συγγραφέας και εξερευνητής του 4ου αιώνα π.Χ. ο οποίος αντέγραψε και απέδωσε πιθανότατα με περικοπές και το έργο του Σκύλακος του Καρυανδρέως "Περίπλους" . Για να ξεχωρίζει από τον Σκύλακα του 6ου αιώνα, αναφέρεται ως "Ψευδοσκύλαξ". Ο Αριστοτέλης αναφέρει το Σκύλακα στα Πολιτικά του, για αναφορά του στους Ινδούς βασιλείς. Από τον Στράβωνα αναφέρεται στη Γεωγραφία του (βιβλίο 12, κεφ.4, παρ. 8).

Αναφορές [1] Ηρόδοτος, Μελπομένη, 44 (http:/ / el. wikisource. org/ wiki/ Ηρόδοτος_Δ')

Τῆς δὲ Ἀσίης τὰ πολλὰ ὑπὸ Δαρείου ἐξευρέθη, ὃς βουλόμενος Ἰνδὸν ποταμόν, ὃς κροκοδείλους δεύτερος οὗτος ποταμῶν πάντων παρέχεται, τοῦτον τὸν ποταμὸν εἰδέναι τῇ ἐς θάλασσαν ἐκδιδοῖ, πέμπει πλοίοισι ἄλλους τε τοῖσι ἐπίστευε τὴν ἀληθείην ἐρέειν καὶ δὴ καὶ Σκύλακα ἄνδρα Καρυανδέα. οἳ δὲ ὁρμηθέντες ἐκ Κασπατύρου τε πόλιος καὶ τῆς Πακτυικῆς γῆς ἔπλεον κατὰ ποταμὸν πρὸς ἠῶ τε καὶ ἡλίου ἀνατολὰς ἐς θάλασσαν, διὰ θαλάσσης δὲ πρὸς ἑσπέρην πλέοντες τριηκοστῷ μηνὶ ἀπικνέονται ἐς τοῦτον τὸν χῶρον ὅθεν ὁ Αἰγυπτίων βασιλεὺς τοὺς Φοίνικας τοὺς πρότερον εἶπα ἀπέστειλε περιπλώειν Λιβύην. μετὰ δὲ τούτους περιπλώσαντας Ἰνδούς τε κατεστρέψατο Δαρεῖος καὶ τῇ θαλάσσῃ ταύτῃ ἐχρᾶτο. οὕτω καὶ τῆς Ἀσίης, πλὴν τὰ πρὸς ἥλιον ἀνίσχοντα, τὰ ἄλλα ἀνεύρηται ὃμοια παρεχομένη τῇ Λιβύῃ.


98

Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης («αυτός που έπλευσε στον Ινδικό») ήταν Ελληνικής καταγωγής έμπορος από την Αλεξάνδρεια και αργότερα μοναχός, ο οποίος έζησε τον 6ο μ.Χ. αιώνα, και που την εποχή του Ιουστινιανού έκανε έναν αριθμό ταξιδιών για εμπορικούς λόγους, φτάνοντας μέχρι την Ινδία. Το όνομα του (Κοσμάς) δεν είναι απολύτως σίγουρο πως είναι αυτό, αλλά παραδίδεται σε ένα από τα αντίγραφα του 12τομου έργου του «Χριστιανική Τοπογραφία», το οποίο συνέγραψε την περίοδο που μόνασε στο όρος Σινά και περιγράφει τα ταξίδια αυτά. Χάρτης του Κοσμά του Ινδικοπλεύστη

Τα ταξίδια του περιελάμβαναν πλεύσεις σε χώρες νότια της Αιγύπτου, το Βασίλειο του Αξούμ (στη σημερινή Αιθιοπία), την Ερυθραία και αργότερα την Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό, φτάνοντας μέχρι την Ινδία και την Σρι Λάνκα.

Η Χριστιανική Τοπογραφία Η Χριστιανική Τοπογραφία είναι ένα 12τομο έργο. Περιλαμβάνεται στον 88ο τόμο της Patrologia Graeca του Ζακ Πολ Μιν. Το αρχικό έργο περιγραφόταν σε 5 βιβλία. Αργότερα, ο Κοσμάς επέκτεινε την Χριστιανική Τοπογραφία προσθέτοντας άλλα 5 βιβλία, ενώ τα δύο τελευταία (11 και 12) δεν φαίνεται πως έχουν τόσο σχέση με το έργο.[1] Το έργο σώζεται σε 3 πλήρη αντίγραφα, από τα οποία όμως αυτό του Βατικανού (Vaticanus Graecus 699), γραμμένο τον 9ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη, περιέχει μόνο τα 10 πρώτα βιβλία. Τα άλλα δύο αντίγραφα (που περιέχουν και τα 12 βιβλία) βρίσκονται στην Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, και στην Φλωρεντία. Το πρώτο (No. 1186) είναι Από την Χριστιανική Τοπογραφία αντίγραφο του 11ου αιώνα, γραμμένο στην Καππαδοκία, ενώ το δεύτερο (Laurentianus Plutei IX.28) είναι αντίγραφο και αυτό του 11ου αιώνα, γραμμένο στην μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους. Ένα τέταρτο πλήρης αντίγραφο υπήρχε στην Αγγλία (Phillips 2581) και ήταν αντίγραφο αυτού της Φλωρεντίας του 1682, αλλά έχει χαθεί. Επίσης υπάρχει και ένας αριθμός από αντίγραφα μέρους του έργου.[1] Στην Χριστιανική Τοπογραφία περιγράφει τις περιοχές που επισκέφτηκε και τα όσα άκουσε για αυτές, ενώ παρέχει και χάρτες και σχέδια των περιοχών αυτών. Επίσης δίνει μια θεωρεία για τον Κόσμο, σύμφωνα με την οποία η Γη ήταν μια επιμήκης επίπεδη περιοχή, κάτω από τον ουράνιο θόλο, που στα τέσσερα άκρα της ο ουρανός ακουμπά τα δικά του άκρα, σχηματίζοντας έναν κύβο με κυρτή οροφή. Γύρω από την Γη υπήρχε ο Ωκεανός και πέρα από αυτόν ο Παράδεισος. Στόχος του ήταν να αποδείξει πως οι προχριστιανικοί γεωγράφοι


Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης είχαν εσφαλμένα ισχυριστεί ότι η γη ήταν σφαιρική. Οι απόψεις του, ωστόσο, για την επίπεδη γη είχαν μικρή επιρροή ακόμα και σε εκκλησιαστικούς κύκλους. Ο σχεδόν σύγχρονος φιλόσοφος, Ιωάννης ο Φιλόπονος, διαφώνησε με αυτόν, όπως έκαναν και οι περισσότεροι χριστιανοί φιλόσοφοι της εποχής.[2] Τις τελευταίες μάλιστα σελίδες του έργου, ο Κοσμάς τις αφιερώνει στο να αντικρούσει την κριτική των άλλων μοναχών, ότι αυτό που έλεγε ήταν λάθος.[1] Ο Κοσμάς αποδεικνύεται σε έναν ενδιαφέρον και αξιόπιστο οδηγό ως προς τις γεωγραφικές και ιστορικές πληροφορίες που παραδίδει από τα ταξίδια του, καθώς έτυχε να παραβρεθεί σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα όπως η προετοιμασία για την εκστρατεία του βασιλιά του Αξούμ ενάντια στους Ιουδαίους της Υεμένης.

Παραπομπές [1] Cosmas Indicopleustes, Christian Topography. (http:/ / www. ccel. org/ ccel/ pearse/ morefathers/ files/ cosmas_00_0_eintro. htm), Roger PEARSE, Ipswich, 5/7/2003 [2] Encyclopedia Britannica, 2008, O.Ed., Cosmas Indicopleustes

Σχετική Βιβλιογραφία • Kenneth Willis Clark collection of Greek Manuscripts: Cosmas Indicopleustes, Topographia. • Cosmas Indicopleustes, ed. J.W. McCrindle (1897). The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes. Hakluyt Society. (Reissued by Cambridge University Press, 2010. ISBN 9781108012959) • Cosmas Indicopleustes, Eric Otto Winstedt (1909). The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes. The University Press • Jeffrey Burton Russell (1997). Inventing the Flat Earth. Praeger Press • Dr. Jerry H Bentley (2005). Traditions and Encounters. McGraw Hill. • Wanda Wolska-Conus. La topographie chrétienne de Cosmas Indicopleustes: théologie et sciences au VIe siècle Vol. 3, Bibliothèque byzantine. Paris: Presses Universitaires de France, 1962. • Cosmas Indicopleustes. Cosmas Indicopleustès, Topographie chrétienne. Translated by Wanda Wolska-Conus. 2 vols. Paris: Les Editions du Cerf, 1968.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Η Χριστιανική Τοπογραφία (http://users.uoa.gr/~nektar/history/tributes/byzantine_historians/ cosmas_indicopleustes_topographia_christiana.htm) του Κοσμά του Ινδικοπλεύστη (Ελληνικά) • Η Χριστιανική Τοπογραφία (http://www.tertullian.org/fathers/#Cosmas_Indicopleustes) του Κοσμά του Ινδικοπλεύστη (Αγγλικά) • Η Χριστιανική Τοπογραφία (http://www.ccel.org/ccel/pearse/morefathers/files/morefathers. html#Cosmas_Indicopleustes) του Κοσμά του Ινδικοπλεύστη (άλλη σελίδα) (Αγγλικά) • Greek Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes (http://www. documentacatholicaomnia.eu/30_20_0500-0600-_Cosmas_Indicopleustis.html) (Αγγλικά) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Indicopleustes άρθρο Cosmas Indicopleustes (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Cosmas) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Indicopleustes ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Cosmas)).

99


100

Κωλαίος ο Σάμιος Κωλαίος ο Σάμιος Ο Κολαίος ήταν αρχαίος Έλληνας απο την Σάμο που ανακάλυψε το Γιβραλτάρ τυχαία. Πηγαίνοντας στην Αίγυπτο σε κάποιο ταξίδι του , έπεσε σε καταιγίδα και παρασύρθηκε από τους ισχυρούς ανέμους. Όταν επέστρεψε στην Σάμο ,διηγούνταν έντρομος τα 70μ ύψους κύματα που αντιμετώπισε. Η μοναδική μαρτυρία που έχουμε για τον Κολαίο και το γεγονός είναι απο τον Ηρόδοτο.


101

Πέτρος Μαρτίνος Πέτρος Μαρτίνος Ο Πέτρος Μαρτίνος ήταν Έλληνας θαλασσοπόρος. Ο Πέτρος Μαρτίνος καταγόταν απο το Ηράκλειο της Κρήτης και γεννήθηκε περίπου το 1510-1516. Το 1540 ακολούθησε τον Πέδρο ντε Βαλντίβια στην κατάκτηση του Περού. Εγκαταστάθηκε στη Χιλή όπου παντρεύτηκε μια Ισπανίδα και έκανε 4 παιδιά. Έζησε μέχρι ηλικίας 90 χρόνων.


102

Μιχαήλ (εξερευνητής) Μιχαήλ (εξερευνητής) Ο Μιχαήλ ήταν Έλληνας εξερευνητής που ήταν μαζί με τον Μαγγελάνο στο ταξίδι του για τον γύρο του κόσμου το 1519. Ο Μιχαήλ καταγόταν από τη Ρόδο και ήταν στο πλοίο Βικτώρια το μοναδικό που επέστρεψε. Κατά την επάνοδό του τιμήθηκε από τον Ισπανό βασιλιά με τίτλο ευγενείας για τις υπηρεσίες του στην αποστολή αλλά το 1526 ονομάστηκε γενικός πλοηγός για τις Μολούκες.


103

Αρχαίοι Έλληνες Θαλασσοπόροι


104

Έλπις Έλπις Στην ελληνική μυθολογία ο Έλπις ήταν αρχαίος θαλασσοπόρος από την Σάμο. Κάποτε ο Έλπις ξεκίνησε να εξερευνήσει, τα άγνωστα τότε, παράλια της Αφρικανικής ηπείρου. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού του αποβιβάστηκε σε μια ακτή και αποφάσισε να εξερευνήσει την ενδοχώρα. Μπαίνοντας σε ένα δάσος συνάντησε ένα λιοντάρι το οποίο βρυχώνταν, ο Έλπις έντρομος τότε ανέβηκε σε ένα δέντρο και επικαλέστηκε την βοήθεια του Βάκχου. Με την βοήθεια του θεού το λιοντάρι ηρέμησε και έκατσε ήσυχο κάτω από το δέντρο , ο Έλπις τότε είδε ότι είχε σκαλώσει στο στόμα του κάποιο κόκαλο και πλησιάζοντας το λιοντάρι του το έβγαλε. Αργότερα το λιοντάρι σκότωσε ένα ζώο και το έφερε στο πλήρωμα του Έλπις για να το φάνε δείχνοντας την ευγνωμοσύνη του. Όταν ο Έλπις επέστρεψε στην Σάμο αφιέρωσε σπονδές στον ναό του Διονύσου Βάκχου, επί ημερών του Πλίνιου διασώζονταν τοιχογραφία που έφερε παράσταση με τον Έλπις επάνω στο δέντρο και στη ρίζα του δέντρου το λιοντάρι.

Πηγές • Εμμανουήλ Ι. Κρητικίδη, Φιλολογία : Διάσημοι άνδρες και γυναίκες της Σάμου / Ερανισθέντες υπό Εμ. Ι. Κρητικίδου και εκδοθέντες υπό Ρενιέρη Πρίντεζη., Τύποις Ρ. Πρίντεζη, Εν Ερμουπόλει Σύρου 1868


105

Ίππαλος Ίππαλος Ο επονομαζόμενος και «Κυβερνήτης» ήταν αρχαίος Έλληνας θαλασσοπόρος, γεωγράφος, χαρτογράφος και μετεωρολόγος του τελευταίου π.Χ. αιώνα. Τον αναφέρουν οι Στράβων, Κλαύδιος Πτολεμαίος και Πλίνιος. Επιγραφές του 78 π.Χ. που αναφέρουν τον Καλλίμαχο επιστράτηγο της Θηβαΐδας με τον ίδιο τίτλο και επί της Ερυθράς καθορίζουν και τους χρόνους που έδρασε ο Ίππαλος ως πολύ σημαντική προσωπικότητα στην εποχή του. Φαίνεται ότι είχε αναλάβει πολλά ταξίδια μεταξύ Αιγύπτου, Ερυθράς, Αραβίας και Ινδιών με πολύ ενδιαφέρουσες χαρτογραφήσεις, γεωγραφικές και μετεωρολογικές παρατηρήσεις ιδιαίτερα στον Ινδικό ωκεανό. Είναι ο πρώτος που παρατήρησε και ανακάλυψε τη διεύθυνση των περιοδικών ανέμων του Ινδικού ωκεανού (των Μουσώνων) που πνέουν το μισό χρόνο με κατεύθυνση από ΝΔ. προς ΒΑ. και κατά το έτερο ήμισυ από ΒΑ. προς ΝΔ. Εξ αυτού του γεγονότος οι άνεμοι αυτοί και πρωτονομάσθηκαν «Ιππάλιοι άνεμοι». Επίσης σ΄ αυτόν οφείλεται το άνοιγμα (ξεκίνημα) νέας θαλάσσιας εμπορικής οδού Αιγύπτου-Ινδιών, από τις ακτές της Αραβίας απ΄ ευθείας Ινδία διότι είναι ο πρώτος που τόλμησε να πλεύσει ανοικτά τον ωκεανό στηριζόμενος στις παρατηρήσεις του, αντί να ακολουθήσει τη μέχρι τότε ακολουθούμενη Aκτοπλοΐα. Έτσι τα πλοία άρχισαν να ακολουθούν τη δική του και πρώτη ωκεανοπλοΐα ακολουθώντας τους Μουσώνες πλέοντα ταχύτερα και ασφαλέστερα. Ο Πτολεμαίος αναφέρει ένα μεγάλο πέλαγος του Ινδικού ωκεανού ως Ιππάλιο πέλαγος. Ο Ίππαλος επίσης χαρτογράφησε με σχετική ακρίβεια τις ακτές και τις θέσεις όλων των εμπορικών λιμένων της Ερυθράς, της εποχής του.

Πηγές • • • • •

Στράβων «Γεωγραφικά» Β΄ 118, ΙΖ΄ 798. Plinius: Naturalis historia VI 104, 172. Berger: Geschichte der wissenschaftlichen Erdkunde der Griechen – «Ερυθρά θάλασσα» VI Cary, M.- Warminghton, H.: The Ancient Explorers 1929. Fabricius: Der Periplus des Erythr. Meeres.


106

Πυθέας ο Μασσαλιώτης Πυθέας ο Μασσαλιώτης O Πυθέας ο Μασσαλιώτης (Πυθεύς, περ. 380 – περ. 310 π.Χ.) ήταν ένας αρχαίος Έλληνας έμπορος, εξερευνητής και γεωγράφος από τη Μασσαλία της σημερινής Γαλλίας. Είναι γνωστός για το ταξίδι που πραγματοποίησε στις θάλασσες της βόρειας Ευρώπης.

Το ταξίδι του Πυθέα Ο Πυθέας περιέγραψε το ταξίδι του στα βιβλία του Περί Ωκεανού και Γης περίοδος, από τα οποία σώζονται μόνο αποσπάσματα, σε αναφορές άλλων συγγραφέων. Ανάμεσα σε αυτούς, ο Στράβων και ο Πολύβιος αμφιβάλουν για το αν ο Πυθέας έκανε πραγματικά το ταξίδι που περιγράφει. Ο τρόπος που ξεκίνησε το ταξίδι του ο Πυθέας δεν είναι επακριβώς γνωστός. Μπορεί να πέρασε από το Στενό του Γιβραλτάρ, αλλά είναι επίσης πιθανό να ταξίδεψε αρχικά δια ξηράς μέσω της Γαλλίας. Στη συνέχεια βρέθηκε στη Μεγάλη Βρετανία, για την περίμετρο της οποίας υπολόγισε τιμή που διαφέρει κατά 2,5% από την πραγματική. Εκεί επισκέφτηκε την Κορνουάλη, σημαντικό τόπο εξώρυξης κασσίτερου. Μετά από θαλάσσιο ταξίδι έξι ημερών προς το βορρά έφτασε σε Άγαλμα του Πυθέα στη Μασσαλία. έναν τόπο που ονομάζει Θούλη. Για τη Θούλη ο Πυθέας αναφέρει ότι ήταν μία γεωργική χώρα, όπου η μεγαλύτερη ημέρα διαρκεί 20 (ισημερινές) ώρες. Αυτό παραπέμπει σε γεωγραφικό πλάτος 64 μοιρών. Οι εκεί κάτοικοι τρέφονταν με φρούτα και παρασκεύαζαν ένα ποτό από σιτάρι και μέλι. Σχετικά με το ποιά ήταν η Θούλη που επισκέφτηκε ο Πυθέας έχουν γίνει διάφορες υποθέσεις. Εικάζεται ότι πρόκειται για την Ισλανδία, τις ακτές της Νορβηγίας, τις Νήσους Φερόες ή τις Νήσους Σέτλαντ. Βόρεια τη Θούλης, σε απόσταση μίας μέρας ναυτικού ταξιδιού, ξεκινούσε μία περιοχή όπου η θάλασσα αναμιγνυόταν με τον πάγο, τη στεριά και τον αέρα. Υπάρχουν θεωρίες σύμφωνα με τις οποίες ο τόπος που περιγράφει ο Πυθέας είναι οι περιοχές του Αρκτικού κύκλου κοντά στην Ισλανδία ή τη Νορβηγία, όπου το θαλασσινό νερό αρχίζει να πήζει και υπάρχει πυκνή ομίχλη. Ο συνδυασμός αυτός (νερό-πάγοι-ομίχλη) του έδωσε την εντύπωση της ανάμιξης των στοιχείων της φύσης. Στη συνέχεια ο Πυθέας ταξίδεψε στη Βόρεια Θάλασσα και πιθανώς και στη Βαλτική.


Πυθέας ο Μασσαλιώτης

Σχετική βιβλιογραφία • Barry Cunliffe, Πυθέας, ο Έλληνας Εξερευνητής και Θαλασσοπόρος, εκδόσεις Γκοβόστη, Αθήνα • Χρήστος Λαζός, Το ταξίδι του Πυθέα στην άγνωστη Θουλή,εκδόσεις Αίολος,Αθήνα 1996 ISBN 960-521-000-2 • Θανάσης Ι. Μαργαρίτης, ΠΥΘΕΑΣ, εκδόσεις Σμυρνιοτάκης

107


108

Ισλανδοί & Γροιλανδοί Θαλασσοπόροι


109

Θόρφιν Καρλσέφνι Θόρφιν Καρλσέφνι Ο Θόρφιν Καρλσέφνι (Thorfinn Karlsefni) (Σύμφωνα με την σάγκα του Έρικ) ήταν Θαλασοπόρος απο την Ισλανδία. Ο Θόρφιν Καρλσέφνι ήταν Ισλανδός έμπορος ο οποίος είχε πάη στην Γροιλανδία να πουλήσει τα εμπορεύματα του. Εκεί άκουσε τις ιστορίες για την νέα γη και τους Λέιφ,Θόρβαλντ και αποφάσισε να εποικίσει την νέα χώρα. Ξεκίνησε απο την Γροιλανδία με τρία πλοία και 160 άντρες τις οικογενειές τους και την περιουσία τους.Έφτασε στην Βίτλαντ και εκεί συνάντησε τους ιθαγενείς Σκέρλινγκ όπως τους είχε ονομάσει ο Θόρβαλντ Έρικσον. Στην αρχή έκαναν μαζί τους εμπορικές συναλλαγές με ανταλλαγή ειδών.Στην συνέχεια όμως άρχισαν αψιμαχίες μεταξύ τους αναγκάζοντας την αποστολή σταδιακά να αποχωρήσει απο την περιοχή . Αυτή ήταν η τελευταία μαρτυρία για παρουσία Βίκινγκς στην Αμερικάνικη ήπειρο,Σταδιακά οι Βίκινγκς θα αποχωρήσουν και απο την Γροιλανδία ξεχνώντας τα νεα εδάφη.


110

Θόρβαλντ Έρικσον Θόρβαλντ Έρικσον Ο Θόρβαλντ Έρικσον (ισλανδικά: Þorvaldr Eiríksson) (975-1006) ήταν, σύμφωνα με την σάγκα των Γροιλανδών, θαλασσοπόρος και εξερευνητής που πρώτος είχε επαφή με τους ιθαγενείς της Αμερικανικής ηπείρου. Ο Θόρβαλντ ήταν αδελφός του Λέιφ Έρικσον και συνέχισε την εξερεύνηση που άρχισε αυτός. Ακολουθώντας την ίδια πορεία με τον Λέιφ πραγματοποίησε αναγνωρίσεις στα νέα εδάφη. Σε κάποιες από αυτές είχε επαφή με ιθαγενείς τους οποίους ονόμασε Σκρέλινγκ (Skraeling) (Εξαθλιωμένοι). Σε κάποια ένοπλη σύγκρουση με τους ιθαγενείς ο Θόρβαλντ σκοτώθηκε και οι άντρες του τον έθαψαν εκεί.

Η πιθανή πορεία που ακολούθησε ο αδελφός του Λέιφ και κατα μικρή απόκλιση και ο ίδιος


111

Λέιφ Έρικσον Λέιφ Έρικσον Ο Λέιφ Έρικσον ήταν, σύμφωνα με την Σάγκα των Γροιλανδών, θαλασσοπόρος εξερευνητής που έφτασε μέχρι την Αμερική και την ανακάλυψε πριν τον Κολόμβο. Ήταν γιός του Έρικ του Ερυθρού ο οποίος ήταν εξερευνητής και εποικιστής της Γροιλανδίας. Ο Λέιφ ακούγοντας τις αφηγήσεις του Μπιόρνι αποφάσισε να εξερευνήσει τα νέα εδάφη με την προοπτική εγκατάστασης εκεί. Σημειωτών ο Λέιφ και ο Μπιόρνι θεωρούσαν τα νέα εδάφη συνέχεια της Γροιλανδίας. Ξεκίνησε απο την Γροιλανδία το 1000 περίπου αγοράζοντας το πλοίο του Μπιόρνι αλλά ακολουθώντας διαφορετική διαδρομή απο αυτόν, απο βορά προς νότο. Φτάνοντας στα νέα εδάφη ο Λέιφ αρχικά αντίκρισε βραχώδεις εκτάσεις με πάγους και την ονόμασε Χέλουλαντ (Helluland). Η περιοχή αυτή σήμερα ταυτίζεται με την Νήσο Μπάφιν. Συνεχίζοντας νότια αντίκρισαν γη με δάση και ήπιο κλίμα, την ονόμασαν Μέρκλαντ (Μarkland ), "Γη των Δασών". Χάρτης με την πορεία του Λέιφ Έρικσον Θεωρείται ότι είναι η σημερινή Χερσόνησος Λάμπραντορ στον Καναδά. Οσο ο Λέιφ κατέβηκε πιο νότια είδε πιο πυκνή βλάστηση και ηπιότερο κλίμα και αυτή την περιοχή την ονόμασε Βίνλαντ (Vinland), "Γη της αμπέλου". Οι μελετητές την ταυτίζουν είτε με τη Νέα Γη του Καναδά είτε στον κόλπο του Αγίου Λαυρεντίου στις Η.Π.Α.. Εδώ αποβιβάστηκαν για να ξεχειμωνιάσουν ο Λέιφ και οι άντρες του κατασκευάζοντας και έναν οικισμό. Το καλοκαίρι επέστρεψαν στην Γροιλανδία, όπου και ο Έρικσον εγκαταστάθηκε μόνιμα. Ο αδελφός του Λέιφ Θόρβαλντ συνέχισε τον επόμενο χρόνο τις εξερευνητικές αποστολές στα νέα εδάφη, όπου είχε και την πρώτη επαφή με ιθαγενείς. Σήμερα έχουν βρεθεί μικρός οικισμός στη θέση Λ' Ανζ ο Μήντοους (L'Anse aux Meadows) στη Νέα Γη που είναι ευρύτερα αποδεκτό ότι ταυτίζεται με την εγκατάσταση του Λέιφ και της ομάδας του στη Βίνλαντ.


112

Μπιόρνι Χέριολφσον Μπιόρνι Χέριολφσον Ο Μπιόρνι Χέριολφσον (ισλανδικά: Bjarni Herjólfsson) (σύμφωνα με την Σάγκα των Γροιλανδών) ήταν Ισλανδός, Βίκινγκ, θαλασοπόρος και εξερευνητής που περιέπλευσε πρώτος τις βόρειες ακτές της Αμερικάνικης ηπείρου Ο Μπιόρνι κατοικούσε σε οικισμό της Γροιλανδίας και είχε πάρει μέρος στον εποικισμό της νήσου. Το 985 ο Μπιόρνι συνέχιζε την εξερεύνηση της Γροιλανδίας για πιο γόνιμες εκτάσεις. Το πλοίο του έφτασε σε άγνωστη περιοχή που ταυτίζεται με το σημερινό Λάμπαρντορ του Καναδά. Ο Μπιόρνι δεν αποβιβάστηκε στην νεα χώρα αλλά την περιέπλευσε για δύο μέρες και γύρισε στην Γροιλανδία. Οι αφηγήσεις του Μπιόρνι δεν εξέπληξαν τους Εσκιμώους αλλα ενέπνευσαν τον Λέιφ Έρικσον να πραγματοποίηση νέα αποστολή στην νέα χώρα την οποία θεωρούσαν συνέχεια της Γροιλανδίας.


113

Ισπανοί Θαλασσοπόροι


114

Φραγκίσκος Γκάλι Φραγκίσκος Γκάλι Ο Φραγκίσκος Γκάλι ήταν σπουδαίος Ισπανός θαλασσοπόρος που έδρασε τον 16ο αιώνα. Στά ταξίδια του ανακάλυψε νέες ακτές της βόρειας αμερικανικής ηπείρου και συγκεκριμένα το 1582 τις ακτές της Νέας Καλιφόρνιας όπου και προσέγγισε τις ακτές όπου σήμερα βρίσκεται η πόλη Άγιος Φραγκίσκος (Σαν Φρανσίσκο).


115

Χουάν ντε λα Κόσα Χουάν ντε λα Κόσα Ο Χουάν ντε λα Κόσα (Juan de la Cosa, Σαντόνα, Ισπανία, περίπου το 1460 — Τουρμπάτσο, Κολομβία 28 Φεβρουαρίου 1510) ήταν Ισπανός θαλασσοπόρος και χαρτογράφος. Γεννήθηκε στη Σαντόνα της Κανταβρίας. Είχε ακολουθήσει τον Χριστόφορο Κολόμβο στα τρία πρώτα ταξίδια του και στη συνέχεια υπήρξε πλοηγός του Αλούδα ντ΄ Οχέδα (1499-1500). Ο ντε λα Κόσα ήταν ιδιοκτήτης και κυβερνήτης της Σαντα Μαρία, του μεγαλύτερου από τα τρία πλοία με τα οποία ο Κολόμβος έπλευσε προς την Αμερική. Με εντολή της βασίλισσας Ισαβέλλας εξερεύνησε τις αμερικανικές χώρες που είχαν ανακαλυφθεί, αλλά δεν πέτυχε στις περισσότερες περιπτώσεις τον αποικισμό από Ισπανούς λόγω της έντονης εχθρότητας των ιθαγενών. Το 1509 εκτέλεσε το έβδομο ταξίδι του στην αμερικανική ήπειρο προκειμένου να εξερευνήσει τη Τιέρα Ψέρμα επικεφαλής 200 στρατιωτών. Όμως μετά από ένα έτος παραμονή και όταν ετοιμαζόταν για την επιστροφή φονεύθηκε από τους ιθαγενείς.

Ο Χουάν ντε λα Κόσα

Ο Χουάν ντε λα Κόσα άφησε όμως δύο έγχρωμους χάρτες επί περγαμηνής. Ο ένας περιλαμβάνει τη θάλασσα της Κανταβρίας και ο άλλος όλες τις χώρες της Αμερικής που είχαν μέχρι τότε ανακαλυφθεί από τον Κολόμβο και άλλους θαλασσοπόρους. Και οι δύο αυτοί χάρτες βρίσκονται σήμερα στο Ναυτικό Μουσείο της Μαδρίτης.


116

Αλβάρο ντε Μεντάνια Αλβάρο ντε Μεντάνια O Αλβάρο ντε Μεντάνια (Αlvaro de Mendaρa de Neira) (1541 - 1595) ήταν Ισπανός θαλασσοπόρος. Ήταν ανιψιός του Γκαρσία ντε Κάστρο (Garcia de Castro), αντιβασιλέα του Περού. Το 1567, αυτός και ο Πέντρο Σαρμιέντο Γκαμπόα (Pedro Sarmiento de Gamboa) έπλευσαν από το Περού σε μια αποστολή στο Νότιο Ειρηνικό σε αναζήτηση της θρυλικής Terra Australis (Τέρρα Αουστράλις), της ηπείρου που παλιότερα πιστευόταν ότι βρίσκεται στη θέση της Ανταρκτικής. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους ανακάλυψαν τις νήσους του Σολομώντος. Προκειμένου οι ανακαλύψεις να αποδοθούν στον ίδιο, ο Μεντάνια πέταξε τα γραπτά και τους χάρτες που έγιναν από τον Γκαμπόα στη θάλασσα και τον εγκατέλειψε στο Μεξικό. Αργότερα αποκαλύφθηκε η αλήθεια και η ανακάλυψη αποδόθηκε στον Γκαμπόα, που έγραψε τότε στον Φίλιππο Β', βασιλιά της Ισπανίας, και του ζήτησε να απαγορεύσει στον Αλβάρο ντε Μεντάνια να πραγματοποιήσει δεύτερη αποστολή στις νήσους του Ο Αλβάρο ντε Μεντάνια Σολομώντα. Ο βασιλιάς αγνόησε το αίτημά του, και ο Αλβάρο ντε Μεντάνια έκανε το δεύτερο ταξίδι του στην περιοχή, το 1595-96. Στο ταξίδι αυτό ανακάλυψε τα νησιά Μαρκέσας, που ονομάστηκαν έτσι από τη σύζυγο του τότε αντιβασιλέα του Περού Garcia de Mendoza. Ο Αλβάρο ντε Μεντάνια πέθανε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, αλλά πριν από το θάνατό του άφησε όλη την περιουσία του στη γυναίκα του Ιζαμπέλ Μπαρέτο (Isabel Barreto), η οποία τον συνόδευε στο ταξίδι. Ο στόλος επέστρεψε στην Μανίλα τον Φεβρουάριο του 1596.

Εξωτερικές συνδέσεις • The First Discovery of Australia and New Guinea του George Collingridge, Κεφάλαιο IX [1] • Discoverer’s Website project [2] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Alvaro_de_Menda%C3%B1a_y_Neyra [2] [3] οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

[3]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η


Αλβάρο ντε Μεντάνια

Παραπομπές [1] http:/ / gutenberg. net. au/ ebooks05/ 0501051h. html [2] http:/ / www. win. tue. nl/ ~engels/ discovery/ index. html [3] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Alvaro_de_Menda%C3%B1a_y_Neyra

117


118

Αμέριγκο Βεσπούτσι Αμέριγκο Βεσπούτσι Ο Αμέριγκο Βεσπούκι (9 Μαρτίου 1454 - 22 Φεβρουαρίου 1512) ήταν Ιταλός έμπορος και χαρτογράφος που ταξίδεψε και έγραψε για την Αμερική. Τα διερευνητικά ταξίδια του κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Νότιας Αμερικής τον έπεισαν ότι μια νέα ήπειρος είχε ανακαλυφθεί. Ένας τολμηρός ισχυρισμός στις μέρες του, όταν ο καθένας, συμπεριλαμβανομένου του Χριστόφορου Κολόμβου, πίστευαν ότι ταξίδευαν προς την Ανατολική Ασία. Ο Αμέριγκο Βεσπούκι γεννήθηκε στη Φλωρεντία της Ιταλίας, σαν τρίτο παιδί μιας σεβαστής οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν συμβολαιογράφος για τη συντεχνία των μετατροπέων χρημάτων της Φλωρεντίας. Ο ρόλος του Βεσπούκι έχει συζητηθεί πολύ, ιδιαίτερα λόγω δύο επιστολών, των οποίων η αυθεντικότητα έχει αμφισβητηθεί: τη "Mundus Novus" (Νέος Κόσμος) και τη "Lettera" (ή "Τα Τέσσερα Ταξίδια"). Ενώ μερικοί έχουν προτείνει ότι ο Βεσπούκι υπερέβαλλε για τη συμβολή του και κατασκεύασε εσκεμμένες πλαστογραφίες, άλλοι αντ' αυτού έχουν προτείνει ότι οι δύο επιστολές ήταν αντιγραφή και παραποίηση άλλων επιστολών που γράφτηκαν από άλλους την ίδια περίοδο. Όταν Άγαλμα του Βεσπούκι στη Φλωρεντία έφτασε στις ακτές της σημερινής Βόρειας Καρολίνας, Ο Αμέριγκο έγραψε στην Ισπανία για να αναγγέλλει ότι οι μάζες εδάφους που βρήκαν ήταν πολύ μεγαλύτερες από το αναμενόμενο. Από αυτές τις επιστολές, το ευρωπαϊκό κοινό έμαθε για την Αμερική και για πρώτη φορά η ύπαρξή της έγινε γενικά γνωστή σε όλη την Ευρώπη, μέσα σε μερικά έτη από δημοσίευσή τους. Μπορεί να ήταν η δημοσίευση και η διαδεδομένη κυκλοφορία των επιστολών του που οδήγησαν το Μάρτιν Βαλντσιμέλλερ (Martin Waldseemόller) να ονομάσει τη νέα ήπειρο Αμερική στον παγκόσμιο χάρτη του το 1507. Ο Βεσπούκι αναφερόταν στον εαυτό του ως "Americus Vespucius" στις επιστολές του στα Λατινικά, έτσι ο Βαλντσιμέλλερ βασίστηκε για το νέο όνομα στη λατινική μορφή του μικρού ονόματος του Βεσπούκι. Το όνομα "Amerigo" είναι μια Ιταλική μορφή του μεσαιωνικού Λατινικού "Emericus", το οποίο μέσω της Γερμανικής μορφής "Heinrich" (στα Αγγλικά Henry και στα Ελληνικά Ερρίκος) προέρχεται από το Γερμανικό όνομα "Haimirich". Οι δύο υπό αμφισβήτηση επιστολές, υποστηρίζουν ότι ο Βεσπούκι έκανε τέσσερα ταξίδια στην Αμερική, ενώ μόνο τα τρία έχουν διασταυρωθεί από άλλες πηγές. Τώρα γενικά είναι αποδεκτό από τους ιστορικούς ότι κανένα ταξίδι δεν έγινε το 1497 (που άρχισε σύμφωνα με τους ισχυρισμούς από το Κάδιξ στις 10 Μαΐου του ίδιου έτους). Το 1499 - 1500, ο Βεσπούκι συμμετείχε σε μια αποστολή που οδηγήθηκε από τον Αλόνσο ντε Ογιέδα (Alonso de Ojeda). Όταν έφτασαν στην ακτή της σημερινής Γουιάνας, οι δύο τους φαίνονται να χωρίζουν. Ο Βεσπούκι


Αμέριγκο Βεσπούτσι έπλευσε νότια, ανακάλυψε την εκβολών του Αμαζονίου ποταμού, πρίν να γυρίσει πίσω και βρεθεί στο Τρινιντάντ και τον ποταμό Ορινόκο και επιστρέψει στην Ισπανία μέσω της Ισπανιόλας. Ο Βεσπούκι ισχυρίστηκε, σε μια επιστολή του προς το Λορέντζο των Μεδίκων, ότι καθόρισε το γεωγραφικό μήκος που βρισκόταν αστρικά στις 23 Αυγούστου του 1499, ενώ ήταν σε αυτό το ταξίδι. Αλλά η αξίωσή του είναι σαφώς ψευδής, γεγονός που δημιουργεί περισσότερη αμφιβολία για την αξιοπιστία του Βεσπούκι. Το επόμενο ταξίδι του το 1501 - 1502 ήταν στην υπηρεσία της Πορτογαλίας, όταν έφθασε στον κόλπο του σημερινού Ρίο ντε Τζανέιρο. Ο ηγέτης αυτής της αποστολής ήταν ο Γκοανσάλο Κοέλιο. Σε αυτό το ταξίδι έπλευσε νότια κατά μήκος της ακτής της Νότιας Αμερικής. Εάν πιστέψουμε την εκδοχή του Βεσπούκι, έφθασε στο γεωγραφικό πλάτος της Παταγωνίας πριν να γυρίσει πίσω αν και αυτό φαίνεται επίσης αμφισβητήσιμο, δεδομένου ότι δεν αναφέρει την εκβολή του Ρίο ντε λα Πλάτα, τον οποίο θα έπρεπε να είχε δει εάν είχε φτάσει τόσο νότια. Κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού αυτής της αποστολής το 1501, ο Βεσπούκι χαρτογράφησε δύο αστέρια, τον Άλφα του Κενταύρου και Βήτα του Κενταύρου καθώς επίσης και τα αστέρια του αστερισμού του Σταυρού του Νότου. Αν και αυτά τα αστέρια ήταν γνωστά στους αρχαίους Έλληνες, η βαθμιαία μετάπτωση τους είχε χαμηλώσει κάτω από τον ευρωπαϊκό ορίζοντα έτσι ώστε ήταν ξεχασμένα. Λίγα είναι γνωστά για το τελευταίο ταξίδι του το 1503 - 1504. Δεν είναι ακόμα και γνωστό εάν όντως πραγματοποιήθηκε. Ο Αμέριγκο Βεσπούτσι πέθανε στη Σεβίλλη της Ισπανίας, το 1512.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Catholic Encyclopedia [1] • James A. Canaday, The Life of Amerigo Vespucci [2]

Παραπομπές [1] http:/ / www. newadvent. org/ cathen/ 15384b. htm [2] http:/ / www. millersv. edu/ ~columbus/ papers/ canaday. html

119


120

Αντόνιο Πιγκαφέττα Αντόνιο Πιγκαφέττα Ο Αντόνιο Πιγκαφέττα (15ος αιώνας) ήταν Ενετός διανοούμενος και γεννήθηκε στην Βιτσέντζα της σημερινής Ιταλίας. Σπούδασε αστρονομία, γεωγραφία και χαρτογραφία. Μάλιστα είχε ναυτική εμπειρία καθώς συμμετείχε στα πληρώματα των πλοίων των Ιωαννιτών ιπποτών της Ρόδου. Βρέθηκε ανάμεσα στο πλήρωμα του Φερδινάνδου Μαγγελάνου που θα εξερευνούσε τα νησιά της Νοτιοανατολικής Ασίας. Κρατούσε ημερολόγιο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, το οποίο στο μέλλον τον βοήθησε να μεταφράσει μια από τις γλώσσες των Φιλιππίνων, την Σεμπουάνο. Τραυματίστηκε σοβαρά στη μάχη του Μακτάν. Αυτός και άλλοι 17 με αρχηγό τον Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο ήταν οι μόνοι που επιβίωσαν της αποστολής και ολοκλήρωσαν πρώτοι τον περίπλου της γης. Το ημερολόγιο του είναι η μόνη πηγή λεπτομερειών για το ταξίδι του Μαγγελάνου και αργότερα του Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Antonio_Pigafetta [2] [1] υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Antonio_Pigafetta

[1]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται


121

Τζιοβάννι Καμπότο Τζιοβάννι Καμπότο Ο Τζιοβάννι Καμπότο (ιταλ. Giovanni Caboto, αγγλ. John Cabot, γαλλ. Jean Cabot: Γένοβα, περ. 1450 – Ατλαντικός Ωκεανός, περ. 1499) ήταν ιταλός θαλασσοπόρος που εξερεύνησε τα ανατολικά παράλια της Βορείου Αμερικής προς τα τέλη του 15ου αι. για λογαριασμό του βρετανικού στέμματος.

Βιογραφία Ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για τα νεανικά χρόνια του Καμπότο. Γεννήθηκε περί το 1450 στην Γένοβα, στην Βενετία ή στις δυτικές ακτές της Κεντρικής Ιταλίας. Όταν ήταν ένδεκα ετών, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Βενετία. Αργότερα νυμφεύθηκε μία βενετσιάνα κοπέλα ονόματι Ματτέα (Mattea), με την οποία απέκτησε τρεις γιους τους, τον Λουίτζι, τον Σεμπαστιάνο και τον Σάντζο, οι οποίοι τον ακολούθησαν στις μετέπειτα εξερευνητικές αποστολές του.

Τζιοβάννι Καμπότο (1450–1499): Ιταλός θαλασσοπόρος και εξερευνητής. (Χαρακτικό του 18ου αι.)

Όπως πολλοί άλλοι ιταλοί θαλασσοπόροι, ο Καμπότο εγκατέλειψε την χώρα του για να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε άλλους ευρωπαίους ηγέτες και άρχοντες της εποχής. Πρώτα εγκαταστάθηκε στην Ισπανία και εργάστηκε στο νέο λιμάνι της Βαλένθιας. Εκεί άκουσε για πρώτη φορά για τα ταξίδια του Κολόμβου και σκέφτηκε ότι ο ίδιος θα μπορούσε να βρει ένα πιο σύντομο πλου προς την Ασία, αν ταξίδευε σε παράλληλους αρκετά πιο βόρεια από τον Ισημερινό. Πρότεινε λοιπόν στον βασιλιά της Ισπανίας Φερδινάνδο Β΄ της Αραγονίας να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο εγχείρημα. Ο τελευταίος αρνήθηκε και έτσι ο Καμπότο μετέφερε την πρότασή του στον βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο Ζ΄. Ο βασιλιάς Ερρίκος Ζ΄ τού έδωσε χρήματα και δικαιώματα «να πλεύσει σε όλα τα μέρη, σε όλες τις χώρες και σε όλες τις θάλασσες της Ανατολής, της Δύσης και του Βορρά, υπό την σημαία μας (δηλ. της Αγγλίας), [...] για να αναζητήσει, να ανακαλύψει και να βρει οποιαδήποτε νησιά, χώρες, περιοχές και επαρχίες των ειδωλολατρών και των απίστων, οτιδήποτε και να είναι, και σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου είναι, που μέχρι αυτή την στιγμή δεν είναι γνωστά σε όλους τους χριστιανούς». Το 1496, ο Καμπότο ξεκίνησε το πρώτο ταξίδι του με ένα πλοίο από το Μπρίστολ, που τότε ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Αγγλίας. Δεν μπόρεσε ωστόσο να πάει πιο δυτικά από την Ισλανδία, επειδή στο μεταξύ προέκυψαν διαφωνίες με το πλήρωμα του πλοίου.


Τζιοβάννι Καμπότο

122

Τον Μάιο του 1497, απέπλευσε και πάλι από το Μπρίστολ για μια νέα εξερευνητική αποστολή μαζί με τα τρία του παιδιά. Η νέα του αποστολή αποτελούνταν από ένα μόνον πλοίο, το μικρό εύδρομο Ματθαίος (Matthew), με 18 άνδρες πλήρωμα. Αφού πέρασε την Ιρλανδία, έφτασε στις ακτές της άγνωστης τότε Νέας Γης στις 24 Ιουνίου του 1497. Στις ακτές της Νέας Γης, έμεινε περίπου για έναν μήνα και κατόπιν απέπλευσε για την Αγγλία. Όμως από λάθος εκτίμηση του γεωγραφικού πλάτους, έφτασε στις ακτές της Βρετάνης.[1] Από εκεί τελικά επέστρεψε στο Μπρίστολ στις 9 Αυγούστου του 1497. Για την ανακάλυψη της Νέας Γης, ο Καμπότο έλαβε τον τίτλο του ναυάρχου και ο βασιλιάς της Αγγλίας τον αποζημίωσε με 10 λίρες εφάπαξ και 20 λίρες ετήσιο μισθό. Τον επόμενο χρόνο, ο Καμπότο ετοίμασε νέα αποστολή με πέντε πλοία. Ανοιχτά της Ιρλανδίας τα πλοία έπεσαν σε καταιγίδα και μόνο ένα από αυτά μπόρεσε να σωθεί. Τα άλλα τέσσερα χάθηκαν και μαζί τους χάθηκε και Τζιοβάννι Καμπότο.

Σύγχρονο αντίγραφο του Ματθαίου, της καραβέλας με την οποία ο Καμπότο έφτασε στην Νέα Γη. Βρίσκεται στο λιμάνι του Μπρίστολ.

Ένας από τους γιους του Καμπότο, ο Σεμπαστιάνο (Sebastiano Caboto) επέστρεψε στην Βόρειο Αμερική το 1508 για να βρει το μυθικό «βορειοδυτικό πέρασμα» από τον Ατλαντικό Ωκεανό προς την Ασία. Αργότερα ο Σεμπαστιάνο Καμπότο προσπάθησε να κάνει τον περίπλου της Γης, επαναλαμβάνοντας το κατόρθωμα του Φερδινάνδου Μαγγελάνου. Κατέληξε όμως να ψάχνει για άργυρο στις εκβολές του Ρίο ντε λα Πλάτα στην Νότιο Αμερική (1525–1528). Η τοποθεσία της πρώτης αποβίβασης του Τζιοβάννι Καμπότο στην Νέα Γη είναι αμφίβολη και αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις του Καναδά και της Βρετανίας αναγνωρίζουν επισήμως ότι ο Τζιοβάννι Καμπότο αποβιβάστηκε στην ακτή Μποναβίστα της Νέας Γης. Κατά πάσα πιθανότητα, ο Τζιοβάννι Καμπότο και το πλήρωμα του Ματθαίου ήταν οι πρώτοι ευρωπαίοι εξερευνητές μετά τους Βίκινγκ που αποβιβάστηκαν στα αμερικανικά ηπειρωτικά εδάφη. Ο Χριστόφορος Κολόμβος αποβιβάστηκε στην αμερικανική ηπειρωτική χώρα το 1498, δηλ. έναν χρόνο μετά τον Καμπότο (κατά τα δύο πρώτα του ταξίδια, το 1492 και 1493, εξερεύνησε τα νησιά της Καραϊβικής). Αμέσως μετά τον Καμπότο, πορτογάλοι, βάσκοι και βρετανοί αλιείς συνέχισαν να εξερευνούν τις ακτές γύρω από την Νέα Γη, επειδή η περιοχή ήταν πολύ πλούσια σε ψάρια.[2]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • John Cabot [3] — Βιογραφία από το Dictionary of Canadian Biography Online] • «The Cabot Dilemma: John Cabot's 1497 Voyage & the Limits of Historiography» [4] — Άρθρο του Derek Croxton στο περιοδικό Essays in History, vol. 33, 1990–1991. • Matthew of Bristol [5] — Ιστοχώρος του Ματθαίου, σύγχρονου αντίγραφου του πλοίου του Καμπότο το οποίο βρίσκεται στο Μπρίστολ, με πληροφορίες για τον θαλασσοπόρο και τα ταξίδια του.


Τζιοβάννι Καμπότο

Σημειώσεις [1] Ο θαλασσοπόρος Τζιοβάνι Καμπότο δεν είχε κάνει λάθος στη πορεία του κατά την επιστροφή στην Αγγλία, ακολούθησε σωστή ορθοδρομία αντί λοξοδρομία που βεβαίως ήταν άγνωστη στην εποχή του και που για αποστάσεις άνω των 600 ναυτικών μιλίων παρουσιάζει έκπτωση ανάλογη της παραπάνω απόστασης. [2] Το αρχικό άρθρο βασίστηκε κυρίως στο αντίστοιχο άρθρο της αγγλικής Βικιπαίδειας. [3] http:/ / www. biographi. ca/ EN/ ShowBio. asp?BioId=34223 [4] http:/ / etext. lib. virginia. edu/ journals/ EH/ EH33/ croxto33. html [5] http:/ / www. matthew. co. uk

123


124

Ιταλοί Θαλασσοπόροι


125

Τζιοβάννι Καμπότο Τζιοβάννι Καμπότο Ο Τζιοβάννι Καμπότο (ιταλ. Giovanni Caboto, αγγλ. John Cabot, γαλλ. Jean Cabot: Γένοβα, περ. 1450 – Ατλαντικός Ωκεανός, περ. 1499) ήταν ιταλός θαλασσοπόρος που εξερεύνησε τα ανατολικά παράλια της Βορείου Αμερικής προς τα τέλη του 15ου αι. για λογαριασμό του βρετανικού στέμματος.

Βιογραφία Ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για τα νεανικά χρόνια του Καμπότο. Γεννήθηκε περί το 1450 στην Γένοβα, στην Βενετία ή στις δυτικές ακτές της Κεντρικής Ιταλίας. Όταν ήταν ένδεκα ετών, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Βενετία. Αργότερα νυμφεύθηκε μία βενετσιάνα κοπέλα ονόματι Ματτέα (Mattea), με την οποία απέκτησε τρεις γιους τους, τον Λουίτζι, τον Σεμπαστιάνο και τον Σάντζο, οι οποίοι τον ακολούθησαν στις μετέπειτα εξερευνητικές αποστολές του.

Τζιοβάννι Καμπότο (1450–1499): Ιταλός θαλασσοπόρος και εξερευνητής. (Χαρακτικό του 18ου αι.)

Όπως πολλοί άλλοι ιταλοί θαλασσοπόροι, ο Καμπότο εγκατέλειψε την χώρα του για να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε άλλους ευρωπαίους ηγέτες και άρχοντες της εποχής. Πρώτα εγκαταστάθηκε στην Ισπανία και εργάστηκε στο νέο λιμάνι της Βαλένθιας. Εκεί άκουσε για πρώτη φορά για τα ταξίδια του Κολόμβου και σκέφτηκε ότι ο ίδιος θα μπορούσε να βρει ένα πιο σύντομο πλου προς την Ασία, αν ταξίδευε σε παράλληλους αρκετά πιο βόρεια από τον Ισημερινό. Πρότεινε λοιπόν στον βασιλιά της Ισπανίας Φερδινάνδο Β΄ της Αραγονίας να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο εγχείρημα. Ο τελευταίος αρνήθηκε και έτσι ο Καμπότο μετέφερε την πρότασή του στον βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο Ζ΄. Ο βασιλιάς Ερρίκος Ζ΄ τού έδωσε χρήματα και δικαιώματα «να πλεύσει σε όλα τα μέρη, σε όλες τις χώρες και σε όλες τις θάλασσες της Ανατολής, της Δύσης και του Βορρά, υπό την σημαία μας (δηλ. της Αγγλίας), [...] για να αναζητήσει, να ανακαλύψει και να βρει οποιαδήποτε νησιά, χώρες, περιοχές και επαρχίες των ειδωλολατρών και των απίστων, οτιδήποτε και να είναι, και σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου είναι, που μέχρι αυτή την στιγμή δεν είναι γνωστά σε όλους τους χριστιανούς». Το 1496, ο Καμπότο ξεκίνησε το πρώτο ταξίδι του με ένα πλοίο από το Μπρίστολ, που τότε ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Αγγλίας. Δεν μπόρεσε ωστόσο να πάει πιο δυτικά από την Ισλανδία, επειδή στο μεταξύ προέκυψαν διαφωνίες με το πλήρωμα του πλοίου.


Τζιοβάννι Καμπότο

126

Τον Μάιο του 1497, απέπλευσε και πάλι από το Μπρίστολ για μια νέα εξερευνητική αποστολή μαζί με τα τρία του παιδιά. Η νέα του αποστολή αποτελούνταν από ένα μόνον πλοίο, το μικρό εύδρομο Ματθαίος (Matthew), με 18 άνδρες πλήρωμα. Αφού πέρασε την Ιρλανδία, έφτασε στις ακτές της άγνωστης τότε Νέας Γης στις 24 Ιουνίου του 1497. Στις ακτές της Νέας Γης, έμεινε περίπου για έναν μήνα και κατόπιν απέπλευσε για την Αγγλία. Όμως από λάθος εκτίμηση του γεωγραφικού πλάτους, έφτασε στις ακτές της Βρετάνης.[1] Από εκεί τελικά επέστρεψε στο Μπρίστολ στις 9 Αυγούστου του 1497. Για την ανακάλυψη της Νέας Γης, ο Καμπότο έλαβε τον τίτλο του ναυάρχου και ο βασιλιάς της Αγγλίας τον αποζημίωσε με 10 λίρες εφάπαξ και 20 λίρες ετήσιο μισθό. Τον επόμενο χρόνο, ο Καμπότο ετοίμασε νέα αποστολή με πέντε πλοία. Ανοιχτά της Ιρλανδίας τα πλοία έπεσαν σε καταιγίδα και μόνο ένα από αυτά μπόρεσε να σωθεί. Τα άλλα τέσσερα χάθηκαν και μαζί τους χάθηκε και Τζιοβάννι Καμπότο.

Σύγχρονο αντίγραφο του Ματθαίου, της καραβέλας με την οποία ο Καμπότο έφτασε στην Νέα Γη. Βρίσκεται στο λιμάνι του Μπρίστολ.

Ένας από τους γιους του Καμπότο, ο Σεμπαστιάνο (Sebastiano Caboto) επέστρεψε στην Βόρειο Αμερική το 1508 για να βρει το μυθικό «βορειοδυτικό πέρασμα» από τον Ατλαντικό Ωκεανό προς την Ασία. Αργότερα ο Σεμπαστιάνο Καμπότο προσπάθησε να κάνει τον περίπλου της Γης, επαναλαμβάνοντας το κατόρθωμα του Φερδινάνδου Μαγγελάνου. Κατέληξε όμως να ψάχνει για άργυρο στις εκβολές του Ρίο ντε λα Πλάτα στην Νότιο Αμερική (1525–1528). Η τοποθεσία της πρώτης αποβίβασης του Τζιοβάννι Καμπότο στην Νέα Γη είναι αμφίβολη και αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις του Καναδά και της Βρετανίας αναγνωρίζουν επισήμως ότι ο Τζιοβάννι Καμπότο αποβιβάστηκε στην ακτή Μποναβίστα της Νέας Γης. Κατά πάσα πιθανότητα, ο Τζιοβάννι Καμπότο και το πλήρωμα του Ματθαίου ήταν οι πρώτοι ευρωπαίοι εξερευνητές μετά τους Βίκινγκ που αποβιβάστηκαν στα αμερικανικά ηπειρωτικά εδάφη. Ο Χριστόφορος Κολόμβος αποβιβάστηκε στην αμερικανική ηπειρωτική χώρα το 1498, δηλ. έναν χρόνο μετά τον Καμπότο (κατά τα δύο πρώτα του ταξίδια, το 1492 και 1493, εξερεύνησε τα νησιά της Καραϊβικής). Αμέσως μετά τον Καμπότο, πορτογάλοι, βάσκοι και βρετανοί αλιείς συνέχισαν να εξερευνούν τις ακτές γύρω από την Νέα Γη, επειδή η περιοχή ήταν πολύ πλούσια σε ψάρια.[2]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • John Cabot [3] — Βιογραφία από το Dictionary of Canadian Biography Online] • «The Cabot Dilemma: John Cabot's 1497 Voyage & the Limits of Historiography» [4] — Άρθρο του Derek Croxton στο περιοδικό Essays in History, vol. 33, 1990–1991. • Matthew of Bristol [5] — Ιστοχώρος του Ματθαίου, σύγχρονου αντίγραφου του πλοίου του Καμπότο το οποίο βρίσκεται στο Μπρίστολ, με πληροφορίες για τον θαλασσοπόρο και τα ταξίδια του.


Τζιοβάννι Καμπότο

Σημειώσεις [1] Ο θαλασσοπόρος Τζιοβάνι Καμπότο δεν είχε κάνει λάθος στη πορεία του κατά την επιστροφή στην Αγγλία, ακολούθησε σωστή ορθοδρομία αντί λοξοδρομία που βεβαίως ήταν άγνωστη στην εποχή του και που για αποστάσεις άνω των 600 ναυτικών μιλίων παρουσιάζει έκπτωση ανάλογη της παραπάνω απόστασης. [2] Το αρχικό άρθρο βασίστηκε κυρίως στο αντίστοιχο άρθρο της αγγλικής Βικιπαίδειας.

127


128

Καρχηδόνιοι Θαλασσοπόροι


129

Οφέλας Οφέλας Ο Οφέλας ήταν θαλασσοπόρος, κατά πάσα πιθανότητα Καρχηδόνιος. Είναι άγνωστο πότε έζησε. Έγραψε το έργο "Περίπλους" που αναφέρεται στα παράλια της Λιβύης (σήμερα Μαρόκου) επί του Ατλαντικού. Το έργο, το οποίο δεν έχει διασωθεί, αναφέρεται από τον Στράβωνα. Ο Tyrwhit και κατόπιν ο Müller θεώρησαν ότι ο Οφέλας, που αναφέρει ο Στράβων, και ο Απελλάς ο Κυρηναίος, ο θαλασσοπόρος και συγγραφέας έργου με τον τίτλο "Περίπλους", τον οποίο αναφέρει ο Μαρκιανός ο Ηρακλεώτης, είναι ένα και το αυτό πρόσωπο.


130

Νορβηγοί Θαλασσοπόροι


131

Γκρίμουρ Καμπάν Γκρίμουρ Καμπάν Ο Γκρίμουρ Καμπάν (Grimur Kamban) ήταν Νορβηγός, Βίκινγκ, εποικιστής των νησιών Φερόες. Ο Γκρίμουρ έφυγε από τη Νορβηγία γύρω στο 825 σαν αρχηγός αποστολής για να εποικίσει το νησί που την εποχή εκείνη ήταν ακατοίκητο. Ο Γκρίμουρ παρακινήθηκε από διηγήσεις Ιρλανδών ιεραποστόλων οι οποίοι είχαν ανακαλύψει πρώτοι το νησί[1] . Η μαρτυρία για τον Γκρίμουρ Καμπάν προέρχεται απο την Σάγκα των νησιών Φερόες.

Παραπομπές [1] Schei, Liv Kjørsvik & Moberg, Gunnie (2003) The Faroe Islands. Birlinn.

Πηγές • Γραμματόσημα των νησιών Φερόες σχετικά με το μύθο (http://www.faroestamps.fo/index. php?side=cf87afadb19baf7a9d9b4635f17862c0#DANSK) • Young, G.V.C., From the Vikings to the Reformation – A Chronicle of the Faroe Islands up to 1538 (http://books. google.com/books?id=SkeKjJC4GeoC)

Γραμματόσημο των νησιών Φερόες αφιερωμένο στο μύθο του Γκρίμουρ.

Βιβλιογραφία • Don Brandt: Briefmarken erzählen die Geschichte der Färöer, Reykjavík 1996, Seite 12 f. (Γερμανικά)


132

Έρικ ο Ερυθρός Έρικ ο Ερυθρός Ο Έρικ ο Ερυθρός (950-1003, ισλανδικά: Eiríkur rauði, νορβηγικά: Eirik Torvaldsson) ήταν Νορβηγός βίκινγκ, πρώτος εποικιστής της Γροιλανδίας. Ο Έρικ ήταν Νορβηγός που είχε μεταναστεύσει στην Ισλανδία και ακούγοντας τις ιστορίες ναυτικών για μια νέα γη η οποία καλυπτόταν απο πάγους αποφάσισε να την εξερευνήσει. Ο βασικότερος λόγος που αποφάσισε να φύγει από την Ισλανδία ήταν ότι είχε διαπράξει φόνους και η δικαιοσύνη της εποχής έλεγε οτι οποιοδήποτε είχε το δικαίωμα να τον σκοτώσει χωρίς να υποστεί νομικές κυρώσεις. Το 983 έκανε το πρώτο ταξίδι του και ανακάλυψε εύφορες εκτάσεις που έδιναν την δυνατότητα μόνιμης εγκατάστασης. Επιστρέφοντας στην Ισλανδία έπεισε κι άλλους να τον ακολουθήσουν. Το 986 επέστρεψε στην Γροιλανδία με 25 πλοία με πολλά ζώα, αν και τελικά μόνο 14 πλοία κατάφεραν να φτάσουν. Οι άποικοι δημιούργησαν τρεις οικισμούς, τον Ανατολικό οικισμό, το Δυτικό οικισμό, και τον Μεσαίο οικισμό. Ο πιο ανεπτυγμένος ήταν ο Ανατολικός ο οποίος άντεξε περισσότερο απο τους υπόλοιπους. Οι άποικοι δημιούργησαν εκκλησίες και μοναστήρια και ξεκίνησαν περαιτέρω εξερευνήσεις για πιο εύφορες εκτάσεις.

Ο Έρικ ο Κόκκινος από Ισλανδική έκδοση του 1688.

Ο Έρικ ονόμασε την νέα χώρα Πράσινη γη (Groland) Και όταν των ρώτησαν οι υπόλοιποι γιατί την ονόμασε έτσι αφού ήταν καλυμμένη με πάγους ,αυτός απάντησε ότι αυτό το όνομα θα προσέλκυε νέους αποίκους. Ο Έρικ αναδείχτηκε σε ερμηνευτή των νόμων και αρχηγό των αποίκων. Οι αποικίες με την παροδο του χρόνου ευημερούσαν και απέκτησαν πλούτο, έως το 1002 όταν μια ομάδα μεταναστών έφερε μια επιδημία που αποδεκάτισε τους κατοίκους και μεταξύ τους και τον ίδιο τον Έρικ. Γιοί του Έρικ ήταν οι Λέιφ Έρικσον και Θόρβαλντ Έρικσον Εξερευνητές της Αμερικάνικης ηπείρου. Ο Λέιφ τον αντικατέστησε στα καθήκοντα του αρχηγού και ερμηνευτή των νόμων.


133

Ινγκόλφουρ Άρναρσον Ινγκόλφουρ Άρναρσον Ο Ινγκόλφουρ Άρναρσον (Ingólfur Arnarson) μαζί με τον αδελφό του Χιόρλεϊφ ήταν οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Ισλανδία. Τα δύο αδέλφια, έχοντας χάσει όλη τους την περιουσία στην Νορβηγία, ξεκίνησαν το 870 για να εγκατασταθούν στο νέο νησί. Στην διαδρομή οι δούλοι του Χιόρλεϊφ επαναστάτησαν και αφού τον σκότωσαν εγκαταστάθηκαν σε ένα κοντινό νησάκι. Ο Ινγκόλφουρ τους κατεδίωξε και τους σκότωσε όλους, και αυτοί ήταν οι πρώτοι φόνοι που έγιναν στην Ισλανδία. Ο Ινγκόλφουρ, αφού πρώτα εξερεύνησε το νησί για τρία χρόνια για να βρει την καλύτερη περιοχή για να εγκατασταθεί, το 873 δημιούργησε τον πρώτο οικισμό που σήμερα είναι το Ρέυκιαβικ.


134

Φλόκι Βίλκγερνταρσον Φλόκι Βίλκγερνταρσον Ο Φλόκι Βίλκγερνταρσον (ισλανδικά: Flóki Vilgerðarson) ήταν Νορβηγός εξερευνητής της Ισλανδίας. Ο Φλόκι Βίλκγερνταρσον γνωρίζοντας τις προηγούμενες εξερευνήσεις των Γκάρνταρ Σβάβαρον και Γκρίμουρ Καμπάν ξεκίνησε αποστολή για αποίκηση το νησί. Μαζί του μετέφερε ζώα και εργαλεία. Αφού πρώτα έκανε θυσίες στους θεούς ξεκίνησε από τις Φερόες με κατεύθυνση την Ισλανδία. Είχε μαζί του τρία κοράκια που τα χρησιμοποίησε για τον εντοπισμό γης. Το πρώτο κοράκι που άφησε γύρισε στα νησιά Φερόες, το δεύτερο επέστρεψε στο πλοίο και το τρίτο έφτασε στην Ισλανδία. Η αποστολή εγκαταστάθηκε στο Δυτικό μέρος του νησιού και πέρασε όλων των χειμώνα εκεί. Οι πρώτοι αυτοί άποικοι απογοητεύτηκαν απο τις άσχημες καιρικές συνθήκες και την καλυμμένη απο πάγο θάλασσα. Ο Φλόκι επέστρεψε στην Νορβηγία μετά απο έναν ακόμα χρόνο και αφού πρώτα ονόμασε το νησί Ισλανδία (Island - Γη των πάγων).


135

Νάντοντ Νάντοντ Ο Νάντοντ ήταν Νορβηγός εξερευνητής της Ισλανδίας. Ο Νάντοντ τυχαία συνέχισε την εξερεύνηση του νησιού που είχε αρχίση Γκάρνταρ Σβάβαρον την ίδια χρονιά.Ο Νάντοντ ξεκίνησε απο τις Φερόες με κατεύθυνση την Νορβηγία, στον δρόμο παρασύρθηκε απο τα ρεύματα και κατέληξε σε κάποια ακτή της Ισλανδίας. Αποβιβάστηκε στο νησί και ανέβηκε σε κάποιο βουνό για να εντοπίσει ίχνη ανθρώπινης παρουσίας,Τότε διαπίστωσε ότι βρισκόταν σε ένα ακατοίκητο νησί και γύρισε στο πλοίο του. Ο Νάντοντ ονόμασε το νησί Χώρα του χιονιού( Snaeland) .


136

Οθωμανοί Θαλασσοπόροι


137

Πίρι Ρέις Πίρι Ρέις Ο Πίρι Ρέις (Pîrî Reis, Ahmet Muhiddin Piri, Ahmet ibn-i el-Haç Mehmet El Karamani. περ.1470-1554) ήταν διάσημος Οθωμανός ναυτικός, ναύαρχος και συγγραφέας μιας λεπτομερειακής μελέτης για τη Μεσόγειο με τίτλο Κιτάμπ Μπαχρίγιε[1] . Χριστιανικής και πιθανόν Ελληνικής καταγωγής[2] , ο Ρέις γεννήθηκε στην Καλλίπολη, μια ναυτική βάση στη Θάλασσα του Μαρμαρά. Ήταν ανιψιός του Κεντάλ Ρέις, ενός πειρατή που έγινε διάσημος για τις μαχητικές του ικανότητες σε ναυμαχίες. Ο Πίρι Ρέις σαλπάρισε με το θείο του και έμαθε δίπλα του την πειρατική τέχνη από το 1487 ως το 1493. Ο βασικός τους στόχος στη Μεσόγειο, όπου έγινε και θρυλικό το όνομά τους, ήταν κάτι ανάμεσα στην πειρατεία και την υπεράσπιση των οθωμανικών συμφερόντων στις θάλασσες. Άλλωστε κάτι τέτοιο αποτελούσε κοινή πρακτική τόσο για τους Άγγλους όσο και για τους Γάλλους και Ισπανούς θαλασσοκράτορες της εποχής. Το 1495 ο Κεντάλ Ρέις έλαβε επίσημο φιρμάνι από τον Η Ρόδος σπό το Kitab-i Bahriye. Πίρι Ρέις 1526 σουλτάνο Βαγιαζίτ Β' (1481-1512), να συνδεθεί με την τουρκική πολεμική αρμάδα με το βαθμό του ναυάρχου. Πήρε μαζί του και τον ανιψιό του, ο οποίος επίσης εντάχθηκε με τον ίδιο βαθμό. Με αυτόν τον τρόπο οι δυο κουρσάροι έγιναν ναύαρχοι. Η συμμετοχή τους στις μάχες ενάντια στη βενετσιάνικη αρμάδα ήταν εντυπωσιακή (1500-1502). Τα μεγάλα πλεονεκτήματα που αποκόμισε η Οθωμανική αυτοκρατορία από τη Συνθήκη της Βενετίας, οφείλονται κυρίως στη γενναιότητα των δύο ναυτικών. Μετά το θάνατο του θείου του σε μια ναυμαχία το 1502, ο Πίρι Ρέις ξεκίνησε μια νέα καριέρα ως χαρτογράφος. Λάτρης της τελειότητας ο Πίρι Ρέις δεν μπορούσε να ανεχθεί λάθη στη σχεδίασή του. Στον περίφημο πορτολάνο που σχεδίασε το 1513[3] χρησιμοποίησε ως πηγές διάφορους παλαιότερους χάρτες οι οποίοι, σύμφωνα με τον ίδιο, προέρχονται από τον Χριστόφορο Κολόμβο και άλλους, που χρονολογούνται sτην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι χάρτες που του αποδίδονται είναι διάσημοι για την ακρίβεια της προβολής τους.


Πίρι Ρέις

Βιβλιογραφία • Loupis D. K., «Piri Reis's Book on Navigation (Kitab-i Bahriye) as a Geography Handbook: Ottoman Efforts to produce an Atlas during the Reign of Sultan Mehmed IV (1648-1687)», στο The Portolan (Washington Map Society) – 52, 2001/2

Σημειώσεις [1] Θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψη ότι το Bahriye έχει δύο διαφορετικές ημερομηνίες έκδοσης: 1520 (αραβ. 927) 1525 (αραβ. 932). Η

πρώτη έκδοση έγινε διάσημη στους ναυτικούς της τότε εποχής και αντιγράφηκε για να χρησιμοποιείται από το στόλο. Βλ. επίσης Loupis D. K., «Piri Reis's Book on Navigation (Kitab-i Bahriye) as a Geography Handbook: Ottoman Efforts to produce an Atlas during the Reign of Sultan Mehmed IV (1648-1687)», στο The Portolan (Washington Map Society) – 52, 2001/2, σελ. 37-60. [2] Βλ. "Feudal society and its culture", Viktor Rutenburgref, Progress Publishers, 1988, σελ.305. [3] Στο βορειοδυτικό τμήμα της Νότιας Αμερικής γραμμένα στο χάρτη υπάρχουν τα παρακάτω λόγια: «Ο ταπεινός Πίρι, γιος του Χακ Χεμέντ, γνωστός ως ανιψιός του Κεντάλ Ρέις (Kendal Reis), συνέθεσε αυτόν τον χάρτη στην Καλλίπολη, στον ιερό μήνα του Μιναρέτ 919 (1513). Είθε ο Θεός να ευλογήσει και τους δύο».

138


139

Ολλανδοί Θαλασσοπόροι


140

Γιάκομπ Λε Μερ Γιάκομπ Λε Μερ Ο Γιάκομπ Λε Μερ (Jacob Le Maire ή Jacques Lemaire) (περίπου 1585 - 1616), ήταν Ολλανδός ναυτικός, γεννημένος στην Αμβέρσα, ο οποίος περιέπλευσε τη Γη από το 1615 ως το 1616. Ανακάλυψε τον ισθμό μεταξύ της Γης του Πυρός και του Νησιού Στάτεν στην Αργεντινή. Ο ισθμός αυτός έχει σήμερα το όνομά του. Ήταν το πρώτος που έκανε τον περίπλου του Κέιπ Χόρν, αποδεικνύοντας πως η Γη του Πυρός δεν ήταν ήπειρος. Το Ιούνιο του 1616 οι Γιάκομπ λε Μερ και Βίλλεμ Σχόουτεν έπλευσαν με δύο πλοία, τα Εεντράχτ (Eendracht) και Χόορν (Hoorn) από το Τέξελ των Ηνωμένων Επαρχιών, διευθύνοντας μια αποστολή που σκοπό είχε να αποφύγει τους εμπορικούς περιορισμούς της Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών (VOC) βρίσκοντας μια νέα διαδρομή προς τον Ειρηνικό και τα Νησιά Σπάις. Ακολούθησαν τις βόρειες ακτές της Νέας Ιρλανδίας και της Γιάκομπ Λε Μερ Νέας Γουινέας και επισκέφθηκαν παρακείμενα νησιά, περιλαμβανομένων και αυτών που έγινα γνωστά ως Νησιά Σχόουτεν. Το 1616 έκαναν τον περίπλου το Κέιπ Χορν, το οποίο ονόμασαν από το Hoorn, το οποίο χάθηκε σε μια θύελλα. Η Ολλανδική πόλη του Χόορν ήταν επίσης η γεννέτειρα του Σχόουτεν. Αν και είχαν ανοίξει μια άγνωστη διαδρομή, η VOC ισχυρίστηκε παραβίαση του μονοπωλίου της του εμπορίου των Νησιών Σπάις. Οι Λε Μερ και Σχόουτεν συνελήφθησαν και το Εεντράχτ δημεύτηκε στην Ιάβα. Μετά την απελευθέρωσή τους, γύρισαν από την Μπατάβια στο Άμστερνταμ. Ο Λε Μερ πέθανε κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Αναφορές του Λε Μερ [1], Διαδικτυακά χάρη στο: Universitätsbibliothek Bielefeld (αρχική έκδοση από το 1621, στα Ολλανδικά, με 25 αυθεντικούς χάρτες από όλο τον κόσμο, 256 σελίδες). • Robert Kerr (1824): Voyage round the world, in 1615-1617, by William Cornelison Schouten and Jacques le Maire, going round Cape Horn. [2]

Παραπομπές [1] http:/ / www. ub. uni-bielefeld. de/ diglib/ 2005/ lemaire/ [2] http:/ / www. gutenberg. org/ files/ 13130/ 13130-h/ 13130-h. htm#chapter4-6


141

Γουλιέλμος Μπάρεντς Γουλιέλμος Μπάρεντς Ο Γουλιέλμος Μπάρεντς (ολλανδικά: Willem Barentsz, 1560 20 Ιουνίου 1597) ήταν Ολλανδός θαλασσοπόρος. Είχε αναλάβει κατ' εντολή της Κυβερνήσεώς του κατ' επανάληψη θαλάσσιες εξερευνητικές αποστολές προς τον Βόρειο Πόλο και στη σημερινή Θάλασσα Μπάρεντς, που φέρει προς τιμή του το όνομα αυτό.

Ο Γουλιέλμος Μπάρεντς

Ο Μπάρεντς ανακάλυψε τις νήσους Σπιτσβέργη και Bear Island. Στη τελευταία του όμως αποστολή στην Αρκτική αποκλείσθηκε από τους πάγους στη ρωσική νήσο «Νόβαγια Ζέμλια» (=Νέα Γη). Επί δέκα μήνες ο ίδιος και οι σύντροφοί του δεινοπάθησαν και ταλαιπωρήθηκαν από το δριμύ ψύχος και τις κακουχίες μέχρι που έλιωσαν οι πάγοι. Κατά τη επιστροφή του όμως πέθανε μέσα στο πλοίο του.

Ο θάνατος του Γουλιέλμου Μπάρεντς


142

Χέντρικ Μπράουερ Χέντρικ Μπράουερ Ο Χέντρικ Μπράουερ (Hendrik Brouwer) (1580 - 7 Αυγούστου 1643) ήταν Ολλανδός θαλασσοπόρος εξερευνητής. Το 1616, ο Μπράουερ βρήκε μια καλύτερη διαδρομή από την Νότια Αφρική προς την Ιάβα, πλέοντας προς ανατολή μέχρι να φτάσει το σωστό γεωγραφικό μήκος, και μετά γυρνώντας βόρεια προς την Μπατάβια. Έτσι αποδίδεται σ'αυτόν η ανακάλυψη των Ρόουρινγκ Φόρτις. Το 1643 ταξίδευσε στη Χιλή για να πολεμήσει τους Ισπανούς και να ψάξει για χρυσό.

Ο Χέντρικ Μπράουερ


143

Γουίλεμ Σχούτεν Γουίλεμ Σχούτεν Ο Γουίλεμ Σχούτεν (Willem Cornelisz Schouten) (1567-1625) ήταν Ολλανδός θαλασσοπόρος και εξερευνητής, που ανακάλυψε την Παπούα Νέα Γουινέα. Το 1615 οι Σχούτεν και Τζέικομπ Μέιρ έπλευσαν από το Τέξελ της Ολλανδίας αναλαμβάνοντας μια αποστολή εκ μέρους της Ολλανδικής εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, με σκοπό την εύρεση μιας νέας διαδρομής στον Ειρηνικό από την Ολλανδία μέχρι τα νησιά Μολούκες. Το 1616 έφτασε σε ένα ακρωτήριο, στην σημερινή Παπούα Νέα Γουινέα, το οποίο ονόμασε Κέιπ Χορν σε ανάμνηση της γενέτειράς του, της ολλανδικής πόλης Χόορν (Hoorn). Ακολούθησε τις βόρειες ακτές της Νέας Ιρλανδίας και της Νέας Γουινέας και επισκέφτηκε τα παρακείμενα νησιά, που έγιναν γνωστά ως νησιά Σχούτεν. Αν και ανακάλυψε μια άγνωστη διαδρομή, η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών τον κατηγόρησε για παραβίαση του μονοπωλίου της. Ο Σχούτεν συνελήφθη (απελευθερώθηκε όμως αργότερα) και το σκάφος του δημεύτηκε στην Ιάβα. Ο Σχούτεν περιέγραψε τα ταξίδια του στο ημερολόγιό του, που δημοσιεύθηκε στα ολλανδικά στο Άμστερνταμ το 1618 και σύντομα μεταφράστηκε σε διάφορες άλλες γλώσσες.

Bιβλιογραφία • Alexander H. Bolyanatz, "Where Is Claes Pietersz Bay? An Episode in the History of the Sursurunga of New Ireland", Ethnohistory 45:2 (1998), p. 319-347. • Dirk J. Barreveld, Tegen de Heeren van de VOC - Isaac Le Maire En De Ontdekking Van Kaap Hoorn, Sdu uitgeverij, 2002 Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Willem_Schouten [2] [1] υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Willem_Schouten

[1]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται


144

Άμπελ Τάσμαν Άμπελ Τάσμαν

Ο Άμπελ Γιανσζόον Τάσμαν (Abel Janszoon Tasman) (1603 - 10 Οκτωβρίου 1659), ήταν Ολλανδός ναυτικός και εξερευνητής, γεννημένος στο Λουτγιεχάστ, χωριό στην επαρχία του Χρόνινχεν, γνωστός περισσότερο από τα ταξίδια του του 1642 και 1644, στην υπηρεσία της VOC (Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών). Η αποστολή του ήταν η πρώτη Ευρωπαϊκή που έφτασε στα νησιά της Γης του Φαν Ντίεμεν (σημερινή Τασμανία) και τη Νέα Ζηλανδία και ο πρώτος που είδε τα νησιά Φίτζι, το 1643. Επίσης, χαρτογράφησε μεγάλα τμήματα της Αυστραλίας. Αποστολή του ήταν η έρευνα της χώρας που τότε ήταν γνωστή ως Νέα Ολλανδία, σημερινή Αυστραλία, της οποίας οι Ολλανδοί είχαν ήδη ανακαλύψει την δυτική ακτή, και να ορίσουν αν ήταν μέρος της Τέρρα Αουστράλις. Η ελπίδα της VOC ήταν πως με αυτό τον τρόπο θα εντόπιζε μια νέα ανεκμετάλλευτη ήπειρο για εμπόριο. Για να το κάνει αυτό, κατά το πρώτο ταξίδι του (1642 ως 1643) έπλευσε από τη Τζακάρτα (τότε γνωστή ως Μπατάβια) με δύο μικρά πλοία, το Χεεμσκέρκ (Heemskerck) και το Ζεεχάεν (Zeehaen), αρχικά στον Μαυρίκιο, και από κει έπλευσε ανατολικά σε υψηλότερο γεωγραφικό πλάτος απ'ό,τι είχαν κάνει ως τώρα οι Ολλανδοί. Μ'αυτό τον τρόπο, έχασε παντελώς την ηπειρωτική εσωχώρα της Αυστραλίας, αλλά βρήκε τελικά γη στο νησί της Τασμανίας στις 24 Νοεμβρίου. Το ονόμασε Γη του Φαν Ντίεμεν, αλλά μεταγενέστεροι Βρετανοί άποικοι θα το μετονόμαζαν από το όνομα του Τάσμαν. Μετά από κάποια έρευνα, έπλευσε κι άλλο ανατολικά, και ανακάλυψε τη Νέα Ζηλανδία, την οποία ονόμασε Στάτεν Λάνττ (Staten Landt) με βάση τη θεωρία πως ήταν συνδεδεμένη με ένα κομμάτι γης νοτίως της άκρης της Νότιας Αμερικής. Έπλευσε βόρεια κατά μήκος της δυτικής της ακτής. Στο βόρειο τέλος του Βορείου Νησιού αγκυροβόλησε τα πλοία σε έναν κόλπο, όπου τέσσερεις από τους ναέτες του σκοτώθηκαν στην πρώτη και μοναδική συνάντησή του με τους Μαορί. (Τα σχολεία στη Νέα Ζηλανδία στις αρχές της δεκαετίας του 1950 δίδασκαν πως ο Άμπελ Τάσμαν παρεξήγησε τις προσκλήσεις σε μάχη των Μαορί που χτύπαγαν κοχύλια νομίζοντας πως ήταν καλοσώρισμα και διέταξε τον σαλπικτή του να επιστρέψει την πρόσκληση. Έτσι συνέβη η μάχη τη νύχτα αυτή.) Ο Τάσμαν τον ονόμασε Κόλπο των Δολοφόνων (σήμερα γνωστός ως Χρυσός Κόλπος (Golden Bay)), και έπλευσε βόρεια, αλλά παρεξήγησε τον Ισθμό Κουκ για απλή κάμψη της ακτής (ονομάζοντάς τον Παράκτιο Κόλπο Ζεεχάεν), πιστεύοντας πως οι Στάτεν Λανττ ήταν μία ενιαία γη, και μέρος της Τέρρα Αουστράλις. Κατά το γυρισμό του στη Μπατάβια, συνάντησε τυχαία το αρχιπέλαγος Τόνγκα στις 21 Ιανουαρίου 1643. Δύο ονόματα που προσέδωσε σε σημεία της Νέας Ζηλανδίας διατηρούνται ακόμη: Το Ακρωτήριο Μαρία Φαν Ντίεμεν και τα


Άμπελ Τάσμαν Νησιά Θρι Κινγκς. Κατά το δεύτερο ταξίδι του, το 1644, ακολούθησε την νότια ακτή της Νέας Γουινέας προς ανατολή. Έχασε τον Ισθμό Τόρρες μεταξύ της Νέα Γουινέας και της Αυστραλίας, και συνέχισε το ταξίδι του κατά μήκος της Αυστραλιανής ακτής. Χαρτογράφησε την βόρεια ακτή της Αυστραλίας. Από τη μεριά της VOC, οι εξερευνήσεις του Τάσμαν ήταν μια απογοήτευση: Δεν είχε βρεί ούτε μια υποσχόμενη περιοχή γαι εμπόριο ούτε μια χρήσιμη νέα ακτοπλοϊκή γραμμή. Για περισσότερο από έναν Διαδρομές του Τάσμαν αιώνα (μέχρι την εποχή του Τζέιμς Κουκ), η Τασμανία και η Νέα Ζηλανδία δεν δέχτηκαν ξανά επισκέψεις από Ευρωπαίους. Την Αυστραλία την επισκέφτηκαν, αλλά συνήθως μόνο κατά λάθος. Όπως και με πολλούς εξερευνητές, το όνομα του Τάσμαν έχει τιμηθεί σε πολλούς τόπους. Σ'αυτούς περιλαμβάνονται: • το νησί της Τασμανίας, στο οποίο συναντώνται επίσης

• • • • • • • •

• η Χερσόνησος Τάσμαν • η Γέφυρα Τάσμαν • ο εθνικός δρόμος Τάσμαν • το επιβατηγό/μεταφορικό φέρρυ Άμπελ Τάσμαν η Θάλασσα της Τασμανίας στη Νέα Ζηλανδία: ο Παγετώνας Τάσμαν ο Ποταμός Τάσμαν το Βουνό Τάσμαν το Εθνικό Πάρκο Άμπελ Τάσμαν ο Κόλπος Τάσμαν η Περιφέρεια Τάσμαν

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Αντίγραφο εγγράφου για τα ταξίδια του Τάσμαν, που διαβάστηκε στην Royal Society της Τασμανίας το 1895. [1]

Παραπομπές [1] http:/ / web. archive. org/ web/ 20021004115657/ http:/ / www. lexicon. net/ world/ tasman/ bhouse. htm

145


146

Σουηδοί Θαλασσοπόροι


147

Γκάρνταρ Σβάβαρσον Γκάρνταρ Σβάβαρσον Ο Γκάρνταρ Σβάβαρσον (Gardar Svavarsson) ήταν ο πρώτος θαλασσοπόρος που εξερεύνησε την Ισλανδία. Ο Γκάρνταρ Σβάβαρσον ήταν Σουηδός Βίκινγκ που ηγήθηκε αποστολής για την εξερεύνηση του νησιού γύρω στα 860. Περιέπλευσε στις νότιες ακτές της Ισλανδίας και εγκαταστάθηκε προσωρινά μέχρι να περάσει ο χειμώνας σε έναν όρμο του νησιού. Την άνοιξη συνέχισε τον περίπλου και διαπίστωσε ότι ήταν νησί. Έδωσε μάλιστα και το όνομα του το νησί Γη του Γκάρνταρ (Gardarsholm). Τέλος, επέστρεψε στις Εβρίδες ανακοινώνοντας το ευχάριστο νέο.


148

Περιηγητές


149

Άραβες Περιηγητές


150

Αμπντ-Αλ Λατίφ Αμπντ-Αλ Λατίφ Ο Αμπντ-Αλ Λατίφ (1162-1231), υπήρξε διακεκριμένος άραβας ιατρός και περιηγητής ένας από τους πολυγραφότερους συγγραφείς της Ανατολής και γεννήθηκε στη Βαγδάτη το 1162. Ενδιαφέροντα Απομνημονεύματα που γράφτηκαν από τον ίδιο, διατηρήθηκαν ως τις μέρες μας με επιπρόσθετα στοιχεία του Ιμπν-Αμπού-Οσάιμπα, ενός συγχρόνου του χρονικογράφου. Από τα απομνημονεύματά του παραδίδεται πως η ανώτερη εκπαίδευση των νέων της Βαγδάτης συνίστατο κύρια σε μία λεπτομερή και προσεκτική μελέτη των κανόνων της γραμματικής και την αποστήθιση ολόκληρου του Κορανίου, μιάς ή δύο πραγματειών στη φιλολογία και το δίκαιο και την καλύτερη αραβική ποίηση.

Βίος Κερδίζοντας αρκετές δεξιότητες με αυτό το είδος μάθησης ο Αμπντ-Αλ Λατίφ ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία και την ιατρική. Προκειμένου να συνδεθεί με την κοινωνία των λογίων, πήγε πρώτα στη Μοσούλη (1189) και κατόπιν στη Δαμασκό. Με συστατικές επιστολές του βεζύρη του Σαλαντίν επισκέφθηκε την Αίγυπτο, όπου είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τον Μαϊμονίδη. Αργότερα δημιούργησε έναν κύκλο μορφωμένων ανθρώπων του οποίους ο Σαλαντίν συγκέντρωσε γύρω του στην Ιερουσαλήμ. Δίδαξε ιατρική και φιλοσοφία στο Κάιρο και τη Δαμασκό για αρκετά χρόνια. Η αγάπη του για τις περιηγήσεις τον οδήγησε σε προχωρημένη ηλικία να επισκεφθεί τόπους της Αρμενίας και της Μικράς Ασίας. Ξεκινώντας για ένα προσκύνημα στη Μέκκα, πέθανε στη Βαγδάτη το 1231.

Εργα Εκτός από τα πολυάριθμα έργα που του αποδίδει ο Οσάιμπα κυρίως για την ιατρική, η λεπτομερής Αφήγηση της Αιγύπτου σε δύο μέρη, φαίνεται πως έγινε σχετικά νωρίς γνωστή στην Ευρώπη. Το χειρόγραφο που ανακάλυψε ο ανατολιστής Έντουαρντ Πόκοκ (Edward Pococke) και συντηρήθηκε στη Βιβλιοθήκη Μπόντλεϋ της Οξφόρδης περιέχει μια ζωντανή περιγραφή ενός λιμού κατά τη διάρκεια της παραμονής του συγγραφέα στην Αίγυπτο. Μεταφράστηκε στα Λατινικά από τον καθ Γουάιτ της Οξφόρδης το 1800 και στα Γαλλικά, με πολύτιμες σημειώσεις από τον Ντε Σασύ το 1810.


151

Αμερικανοί Περιηγητές


152

Ίρβιγκ Μανάττ Ίρβιγκ Μανάττ Ο Ίρβιγκ Μανάττ (G. Irving Manatt) ήταν Αμερικανός ελληνιστής φιλόλογος, διπλωμάτης και περιηγητής του 19ου αιώνα. Συγκεκριμένα ήταν καθηγητής των Ελληνικών και δίδασκε στο Πανεπιστήμιο Μπράουν και κατά το χρονικό διάστημα 1889 - 1893 είχε αναλάβει πρόξενος των ΗΠΑ στην Αθήνα. Η αγάπη του όμως για την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό τον παρακίνησε να επισκεφθεί ξανά τη Χώρα το 1899, το 1905 και το 1913. Κατά τις επισκέψεις του αυτές ταξίδεψε κυρίως στις Κυκλάδες, Άνδρο, Τήνο, Πάρο, Νάξο και Ίο απ΄ όπου και κατέγραψε τις εντυπώσεις του με πολύ γλαφυρό τρόπο στο βιβλίο που εξέδωσε αργότερα με τον τίτλο "Aegean Days" (= Αιγαιοπελαγίτικες μέρες ή Μέρες του Αιγαίου). Οι "Μέρες του Αιγαίου" εκδόθηκαν στο Λονδίνο το 1913, και θεωρείται σήμερα μία από τις σημαντικότερες λαογραφικές πηγές των Κυκλάδων της περιόδου εκείνης.


153

Βρετανοί Περιηγητές


154

Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ Ο Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ, ελληνική απόδοση: Γουλιέλμος Μαρτίνος Ληκ (William Martin Leake) υπήρξε Βρετανός στρατιωτικός, τοπογράφος, αρχαιολόγος, και περιηγητής στην Ελλάδα και Μικρά Ασία.

Βιογραφία Γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 14 Ιανουαρίου 1777 και ολοκλήρωσε τις στρατιωτικές σπουδές του στη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία. Έζησε 4 χρόνια στις Δυτικές Ινδίες και ανέλαβε αποστολή στρατιωτικού συμβούλου στην Κωνσταντινούπολη. Στη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Μικρά Ασία το 1800 με το βρετανικό Ο Ουίλιαμ Μάρτιν Λικ στόλο στράφηκε προς την αρχαιολογία. Το 1801, ταξιδεύοντας στην Αίγυπτο με τον τουρκικό στρατό, χαρτογράφησε την κοιλάδα του Νείλου, όπως επίσης και τους καταρράκτες. Κατά την επιστροφή του στην Αγγλία διήλθε από την Αθήνα όπου επιβιβάστηκε σ΄ ένα από τα πλοία που μετέφεραν τα γλυπτά του Παρθενώνα που προηγουμένως είχε αφαιρέσει ο λόρδος Έλγιν, στο οποίο και απώλεσε όλες τις σημειώσεις και τους χάρτες του όταν το πλοίο εξώκειλε στα Κύθηρα. Μετά την επιστροφή του στην Αγγλία, σε σύντομο διάστημα εστάλη σε ερευνητική αποστολή για ακτογραφικές μετρήσεις των ακτών της Αλβανίας και της Πελοποννήσου. Το 1805 φέρεται ως στρατιωτικός αντιπρόσωπος της Αγγλίας στην Αυλή του Αλή Πασά στα Ιωάννινα όπου και παρέμεινε για ένα χρόνο. Αργότερα όταν ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ Αγγλίας και Τουρκίας συνελήφθη από τους Τούρκους στη Θεσσαλονίκη αλλά πολύ γρήγορα έμεινε ελεύθερος. Το 1810 του δόθηκε ετήσιο χρηματικό βοήθημα 600 λιρών για τις υπηρεσίες του προς την Τουρκία. Αποσύρθηκε από το στρατό το 1815 κατέχοντας το βαθμό του συνταγματάρχη. Το υπόλοιπο της ζωής του το αφιέρωσε σε αρχαιολογικές έρευνες και τοπογραφικές μελέτες ιδιαίτερα του ελληνικού χώρου όπου και κατάρτισε σπουδαίες και πλούσιες συλλογές αρχαίων ελληνικών αντικειμένων τα οποία σήμερα κοσμούν το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου καθώς και του Καίμπριτζ της Αγγλίας. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτες είναι οι μελέτες του για την Ελλάδα την οποία και φέρεται να περιηγήθηκε απ΄ άκρου εις άκρο, από τα νησιά μέχρι την Ήπειρο διαμένοντας και αρκετό χρόνο στην Αθήνα καταρτίζοντας ακόμα και την τοπογραφία της αρχαίας Αθήνας και της Αττικής γενικότερα. Κατά το χρόνο δε που παρέμεινε στα Ιωάννινα συνέγραψε σπουδαίο, από ιστορικής άποψης, τετράτομο έργο περί του βίου του Αλή Πασά, την πολιτική του και γενικά για την κατάσταση που επικρατούσε στην Ήπειρο. Εκτός όμως αυτού που εκδόθηκε το 1835 συνέγραψε και άλλα σπουδαία έργα. Ο Γουλιέλμος Ληκ υπήρξε επίσης μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου, της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας καθώς και της Βερολίνειας Ακαδημίας Επιστημών. Πέθανε στην Αγγλία, στο Μπράιτον, στις 6 Ιανουαρίου του 1860.


Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ

Συγγράμματα • • • • • • • • • • • • • •

«Έρευναι εν Ελλάδι (1804), «Τοπογραφία Αθηνών», [Topography of Athens] (1821) «Περιήγησις εις Μικράν Ασίαν», [Journal of a Tour in Asia Minor (1824) «Τα κυριότερα αιγυπτιακά μνημεία του Βρετανικού Μουσείου» (1827) «Περιήγησις εις Πελοπόννησον», [Travels in the Morea] (1835) «Περιήγησις εις Βόρειον Ελλάδα», [Travels in Northern Greece] (1835) «Οι δήμοι της Αττικής» (1840) «Περί της νήσου Κω» (1843) «Τοπογραφία των Αθηνών» (1844) «Πελοποννησιακά», [Peloponnesiaca] (1846) «Σημειώσεις περί Συρακουσών» (1848) «Πίνακες νομισμάτων των Συρακουσών» (1848) «Ιστορικόν Δοκίμιον της Ελληνικής Επαναστάσεως» δίτομο, (1854-1859) «Ελληνικά νομίσματα» [Nomismata Hellenica] (1856), με συμπλήρωμα το 1859.

Πηγές • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.12ος, σελ.314. [1] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Martin Leake άρθρο William Martin Leake της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η [2] [1] οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (Martin Leake ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ William

155


156

Γάλλοι Περιηγητές


157

Κλοντ Γκαι Κλοντ Γκαι Ο Κλοντ Γκαι (Claude Gay, 1800-1873), ήταν Γάλλος βοτανολόγος και περιηγητής. Περιηγήθηκε την Ελλάδα, τη Μικρά Ασία και Μέση Ανατολή. Το 1828 ταξίδεψε στη Χιλή όπου και μελέτησε την πλούσια χλωρίδα της. Επέστρεψε στο Παρίσι, και το 1838 επανέλαβε 2η περιήγηση στη Βραζιλία, στην οποία παρέμεινε 11 χρόνια. Συγκεντρώνοντας ένα μεγάλο αριθμό σημειώσεων και σχεδίων συνέγραψε και δημοσίευσε στην ισπανική γλώσσα ένα πολύ σπουδαίο έργο "Ιστορία της Φυσικής και Πολιτικής της Χιλής" αποτελούμενη από 24 τόμους, με δίτομο άτλαντα, καθώς και γενικό χάρτη της Χιλής. Αργότερα ο Γκαι επισκέφθηκε το Μαρόκο, τη χώρα των Τατάρων στη Ρωσία κ.ά. Το 1856 εκλέχθηκε μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών. Όταν πέθανε, την πλούσια βιβλιοθήκη του κληροδότησε δια της διαθήκης του στη γενέτειρά του Ντραγκινιάν. Κλαύδιος Γκαι


158

Φρανσουά Πουκεβίλ Φρανσουά Πουκεβίλ Ο Φρανσουά- Σαρλ - Υγκ - Λοράν Πουκεβίλ (γαλλ. François Charles Hugues Laurent Pouqueville, 1770-1838), ήταν Γάλλος ιατρός, περιηγητής, διπλωμάτης, ιστορικός συγγραφέας, ακαδημαϊκός και σπουδαίος φιλέλληνας. Το δε συγγραφικό του έργο υπήρξε ιδιαίτερα σπουδαίο εκ του οποίου πολλοί τον θεωρούν αρχιτέκτονα του Φιλελληνισμού κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Γεννήθηκε στις 4 Νοεμβρίου του 1770 στο Μερλερό του νομού Ορν της Νορμανδίας. Αρχικά ήταν ιερέας στη Μονμαρσέ και αργότερα βοηθός του Δημάρχου παραιτούμενος από τον κλήρο. Σπούδασε ιατρική στο Παρίσι υπό τον Αντουάν Ντυμπουά υπό τον οποίο συμμετείχε, ως χειρούργος, σε επιστημονική αποστολή συνοδεύοντας τον Μέγα Ναπολέοντα στην εκστρατεία του στην Αίγυπτο. Τότε συνέγραψε τη πρώτη του μελέτη για την πανώλη στηριζόμενος σε δικές του Ο Φραγκίσκος Πουκεβίλ παρατηρήσεις. Λόγω όμως σοβαρής ασθενείας έλαβε αναρρωτική άδεια. Επιστρέφοντας στη Γαλλία με το εμπορικό σκάφος «Παναγία του Μαυροβουνίου» τούτο καταλήφθηκε από Αλγερινούς πειρατές στη περιοχή της Καλαβρίας απ' όπου και μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος μέσω του Ναυαρίνου στη Τριπολιτσά όπου και κρατήθηκε αιχμάλωτος δέκα περίπου μήνες, λόγω του τότε Γαλλοτουρκικού πολέμου. Στο διάστημα αυτό παρείχε εξαίρετες ιατρικές υπηρεσίες στο Βαλή του Μωρέα Μουσταφά πασά ο οποίος όμως, το 1798 τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη όπου και ρίχτηκε στη φυλακή του Γεντί Κουλέ. Εκεί παρέμεινε έγκλειστος για δύο χρόνια και απελευθερώθηκε το 1801, μετά τη παρέμβαση του Γάλλου πρέσβη. Κατά το διάστημα της κάθειρξής του ο Πουκεβίλ προσπάθησε να μάθει την ελληνική γλώσσα στην οποία και συνέθεσε στίχους εμπνευσμένος από την αγάπη του στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, συγγράφοντας αναμνήσεις και εντυπώσεις από την Πελοπόννησο και μεταφράζοντας ακόμη και αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Μετά την απελευθέρωσή του επέστρεψε στο Παρίσι όπου εγκαταλείποντας πλέον την ιατρική επιδόθηκε στην συγγραφή και έκδοση του πρώτου μεγάλου έργου του «Ταξίδια εις Μωρέα, Κωνσταντινούπολιν, Αλβανίαν και πολλά άλλα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τα έτη 1798-1801». Το έργο αυτό εκδόθηκε το 1805 κάνοντας ιδιαίτερη αίσθηση και σημειώνοντας επιτυχία. Ο Πουκεβίλ το αφιέρωσε στον Αυτοκράτορα Ναπολέοντα οπότε ο Ναπολέων τον διόρισε γενικό πρόξενο παρά τον Αλή πασά στα Ιωάννινα, με τον οποίο ο Πουκεβίλ δημιούργησε ισχυρές σχέσεις. Εκεί παρέμεινε από το 1805 μέχρι το 1815 όταν ανακλήθηκε με την αποκατάσταση της Βασιλείας στη Γαλλία. Δύο χρόνια όμως αργότερα στάλθηκε πρόξενος στην Πάτρα όπου βρισκόταν ο αδελφός του Υγκ, ο οποίος πρόσφερε ιδιαίτερες υπηρεσίες κατά την Επανάσταση του 1821, προσφέροντας και την οικία του ως καταφύγιο για πολλούς κατατρεγμένους Έλληνες. Την εποχή αυτή συγγράφει το δεύτερο πολύκροτο πεντάτομο έργο του «Ταξίδιον εις Ελλάδα» περιγράφοντας την άλλοτε χώρα και αυτή τη σύγχρονη με τα ήθη και έθιμα των κατοίκων με το οποίο και συνέδεσε πλέον το όνομά του με την περίοδο αυτή της ελληνικής


Φρανσουά Πουκεβίλ ιστορίας. Το 1824 εκδίδει την τετράτομη «Ιστορία της αναγεννήσεως της Ελλάδος» με αφήγηση γεγονότων της περιόδου 1740 μέχρι 1824. Δια του λαμπρού έργου του αυτού άνοιξαν για τον Πουκεβίλ οι πύλες της Γαλλικής Ακαδημίας. Το 1835 ακολούθησε η έκδοση νέου ιστορικού συγγράμματος με τον τίτλο «Ιστορία και περιγραφή της Ελλάδος» εξίσου σπουδαίου έργου. Στον Πουκεβίλ αποδίδονται επίσης και δύο ανώνυμα δημοσιεύματα, το «Υπόμνημα περί της ζωής και της δυνάμεως του Αλή Πασά» που εκδόθηκε το 1820 και «Σημείωμα περί του τραγικού τέλους του Αλή του Τεπελενλή», που δημοσιεύτηκε το 1822. Πέρα όμως αυτών ο Πουκεβίλ έκδωσε και πολλά άλλα πολιτικά άρθρα μελετώντας τα υπέρ των Ελλήνων και της Ελλάδος γεγονότα. Ο Πουκεβίλ τιμήθηκε από τον βασιλέα Όθωνα με το παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος. Πέθανε στο Παρίσι σε ηλικία 68 ετών στις 20 Δεκεμβρίου του 1838. Επί του τάφου του που βρίσκεται στο κοιμητήριο του Μονπαρνάς (Παρίσι) έχει χαραχθεί το ακόλουθο δίγλωσσο επίγραμμα (στην ελληνική και γαλλική): «Με τα γραπτά του συνέβαλε δυναμικά στην επιστροφή της αρχαίας τους ιθαγένειας, στους καταπιεσμένους Έλληνες».

Πηγές Ειδικά για τα έργα του Πουκεβίλ, αλλά και για τα έργα πολλών άλλων ταξιδιωτών που επισκέφθηκαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία βλ. τη βιβλιογραφία της Julia Chatzipanagioti-Sangmeister: Griechenland, Zypern, Balkan und Levante. Eine kommentierte Bibliographie der Reiseliteratur des 18. Jahrhunderts. 2 τόμ. Eutin: Lumpeter & Lasel, 2006.

159


160

Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ Ο Γάλλος ευγενής περιηγητής και διπλωμάτης Μαρί Γκαμπριέλ Φλοράν Ογκύστ ντε Σουαζέλ - Γκουφιέ (Marie Gabriel Florent Auguste de Choiseul-Gouffier) εκ του οίκου Σουαζέλ-Γκουφφιέ της Καμπανίας (αναφέρεται λανθασμένα και Σουασέλ), γεννήθηκε στο Παρίσι, στις 27 Σεπτεμβρίου 1752, και μαθήτευσε πλάι στον περίφημο ελληνολάτρη και ακαδημαϊκό αβά Μπαρτελεμύ. Επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1776, σε ηλικία μόλις 24 ετών. Στόχος του ταξιδιού του ήταν η αποτύπωση των αρχαίων μνημείων, αλλά και η περιγραφή του τρόπου ζωής των νεότερων Ελλήνων. Το υλικό που συγκέντρωσε κατά την διάρκεια της δωδεκάμηνης περιήγησής του δημοσιεύει το 1782 στον πρώτο τόμο του χρονικού του, O Αύγουστος Σουαζέλ-Γκουφφιέ (1752-1817) που ο ίδιος ονομάζει “Voyage pittoresque de la Grece”. Το έργο περιέχει ένα σημαντικό αριθμό χαλκογραφιών που συνοδεύονται από επεξηγηματικά κείμενα, καθώς κι ένα πρόλογο με έντονα φιλελληνικό χαρακτήρα. Το 1784 εξελέγη μέλος τής Γαλλικής Ακαδημίας και διορίστηκε από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ' πρεσβευτής της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη, όπου έφθασε τον Ιούλιο του 1785. Πραγματοποιεί ένα δεύτερο ταξίδι στην Ανατολή, τη φορά ως διπλωματικός απεσταλμένος του Λουδοβίκου ΙΣΤ’ στην Υψηλή Πύλη. Ο δεύτερος τόμος του έργου του αποτελείται από δύο μέρη και περιέχει πολύτιμο αρχαιολογικό, ιστορικό και γεωγραφικό υλικό. Δεκάδες αρχαιολόγοι, φιλόλογοι, ζωγράφοι και κάθε λογής επιστήμονες είχαν συγκεντρώσει τo υλικό ύστερα από πολύμοχθη αναζήτηση στην ηπειρωτική και νησιωτική 'Ελλάδα, που κράτησε χρόνια ολόκληρα. Του χρεώνεται όμως ότι δεν προέβη σε κάποια "ηθική ανταπόδοση" για την "πνευματική τους προσφορά". Συνήθως ο Γκουφιέ προέβαλε το δικό του όνομα και μόνο "σε μερικούς χάρτες και πίνακες...κάνει την παραχώρηση να σημείωση με τα μικρότερα στοιχεία το όνομα των σχεδιαστών ή τα αρχικά τους"[1] . Το χρονικό του, όταν βρίσκει στοιχεία που παραπέμπουν στην αρχαία Ελλάδα, διακρίνεται από ένα θερμό φιλελληνισμό. Όπως γράφει το 1782: "Στους ορεσίβιους διατηρείται το πνεύμα της ελευθερίας που ζωογόνησε τους αρχαίους Έλληνες"[2] . Ο ενθουσιασμός του περιηγητή "για κάθε τι που άφορα την αρχαία 'Ελλάδα είναι απεριόριστος. Ωστόσο, για τους σύγχρονους Έλληνες δείχνει επιφυλακτικότητα ή συγκαταβατική αδιαφορία. Καμιά εκδήλωση συμπάθειας στο κείμενο για τη σκληρή μοίρα του υπόδουλου Ελληνισμού" αφού "δεν θεωρεί τους σύγχρονους Έλληνες αντάξιους των προγόνων τους"[3] . Όπως σχολιάζει ο Κυρ. Σιμόπουλος, κάποιες φορές ο Γκουφφιέ κάνει "υπερβολικές" και ανακριβείς περιγραφές, όπως στην περίπτωση που "η Πάτρα αφανίσθηκε από τους Τούρκους" και "έσφαξαν κάπου 1.500 Έλληνες", όπου προσθέτει πως "οι γείτονες νησιώτες, Ζακυνθινοί καί Κεφαλονίτες, ρίχτηκαν πάνω στη δύστυχη αυτή χώρα και ξανάφυγαν φορτωμένοι λάφυρα από τους συμπατριώτες τους"[4] ενώ επρόκειτο απλώς για φυσιολογικές λόγω των περιστάσεων "επιτάξεις για τη συντήρηση του εκστρατευτικού σώματος"[5] . Σε άλλο σημείο μεροληπτεί κατά των Μανιατών μιλώντας για "δειλία των Ελλήνων"[6] , κατηγορία αβάσιμη αφού σε μάχη της ίδιας περιόδου[7] 400 Μανιάτες έπεσαν νεκροί μέχρι τον τελευταίο πολεμώντας "ολόκληρα μερόνυχτα" πολλαπλάσιους εχθρούς[8] . Συχνά πάλι, προβάλλει μια έντονα φιλοτουρκική στάση, αποτέλεσμα της ιδιότητάς του ως πρεσβευτή και, κατά συνέπεια, υπερασπιστή των γαλλικών συμφερόντων στην Ανατολή.


Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ Είναι πάντως γεγονός ότι παρά "την απογοήτευση που ένοιωσε στην Ελλάδα ο Γάλλος περιηγητής" διατηρούσε "φλογερή επιθυμία...να δη αναστημένο το μεγαλείο της κλασσικής εποχής". Αυτό μαρτυρούσε η προμετωπίδα του βιβλίου του όπου υπήρχε μια σύνθεση με μια "μια αλυσοδεμένη γυναίκα, την Ελλάδα, κάτω από τον οθωμανικό ζυγό" και "γύρω της πένθιμα μνημεία...του Λυκούργου, του Μιλτιάδη, του Αριστείδη" και άλλων. "Αυτή η προμετωπίδα ήταν αρκετή να προβάλη το ελληνικό δράμα στην ευρωπαϊκή συνείδηση"[9] . Επίσης, ήταν μέλος του Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου, μια οργάνωση που θεωρήθηκε πρόδρομος της Φιλικής Εταιρείας και ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1809 με σκοπό την πνευματική αναγέννηση του ελληνισμού[10] . Ο Γάλλος περιηγητής πεθαίνει στις 22 Ιουνίου 1817 στο Παρίσι.

Το ζήτημα της Αρχαιοκαπηλίας Είναι πραγματικότητα ότι ο Γκουφιέ, εξαιτίας του πάθους του για τις αρχαιότητες και όντας "περισσότερο αρχαιολόγος παρά διπλωμάτης"[11] , είχε αναγάγει την αρχαιοκαπηλία σε "βασική απασχόληση του". Ήταν δεινός "γνώστης των αρχαιοτήτων της Αττικής... ενεργούσε ανασκαφές και συγκέντρωνε αντικείμενα στην κατοικία του. Με την ιδιότητα του προξένου υποδεχόταν τους περιηγητές, τους οδηγούσε στους αρχαιολογικούς χώρους και φρόντιζε να ξεπουλήση το εμπόρευμα του...Είχε πλουτίσει πολύ σύντομα με την αρχαιοκαπηλεία"[12] . Το 1785, ως πρεσβευτής της Γαλλίας στην Πόλη, "απέσπασε από τον σουλτάνο φιρμάνι με άδεια συλλογής αρχιτεκτονικών τμημάτων μνημείων και άλλων αρχαιοτήτων. Από τότε, "με το φιρμάνι στο χέρι και με τη βοήθεια του προξένου της Γαλλίας στην Αθήνα Fauvel", ο Γκουφιέ "φόρτωσε ολόκληρα καράβια με γλυπτά από τους αρχαιολογικούς χώρους της Αττικής"[13] . Ο Σουαζέλ Γκουφιέ θα μπορούσε να "χαρακτηριστεί ως ο ομόλογος του Έλγιν...Ο Έλγιν τον αναγνώριζε μάλιστα ως δάσκαλο του"[14] . Και είναι γεγονός ότι ο Γκουφιέ "απέσπασε πρώτος τμήμα της ζωφόρου του Παρθενώνα" και με τους ανθρώπους του "είχαν μάλιστα έτοιμο σχέδιο για τη μεταφορά ολόκληρου του Θησείου"[15] . Στην πραγματικότητα, "εάν όλα είχαν πάει καλά, τα μάρμαρα του Παρθενώνα... δεν θα ήταν στο βρετανικό μουσείο αλλά στο Μουσείο του Λούβρου"[16] . Μετά τον θάνατό του Γκουφιέ, η μεγάλη συλλογή του πουλήθηκε σε μουσεία και ιδιώτες συλλέκτες[17] .

Υποσημειώσεις Για μία σχολιασμένη βιβλιογράφηση όλων των εκδόσεων και μεταφράσεων του Voyage pittoresque από την πρώτη έκδοσή του μέχρι το 1900 βλ. τη βιβλιογραφία της Julia Chatzipanagioti-Sangmeister: Griechenland, Zypern, Balkan und Levante. Eine kommentierte Bibliographie der Reiseliteratur des 18. Jahrhunderts. 2 τόμ. Eutin: Lumpeter & Lasel, 2006, τ. Ι, σ. 153-158. Το ιδεολογικό περιεχόμενο του Voyage pittoresque, κυρίως ως προς την αναπαράσταση των Ελλήνων και τα στερεότυπα για αυτούς, αναλύεται στη μελέτη: Julia Chatzipanagioti-Sangmeister: Graecia Mendax. Das Bild der Griechen in der französischsprachigen Reiseliteratur des 18. Jahrhunderts. Wien: Facultas, 2002. [1] Σιμόπουλος Κυριάκος, 'Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα', τόμ. Β' (1700-1800), 8η έκδ., Στάχυ, Αθήνα 1999, σελ. 387. [2] "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους", τόμ. ΙΑ', Ο ελληνισμός υπό ξένη κυριαρχία, περίοδος 1669-1821, Τουρκοκρατία - Λατινοκρατία, Εκδοτική Αθηνών Α.Ε., Αθήνα 1975, σελ. 147A. [3] Σιμόπουλος, ό.π., σελ. 358. [4] Σιμόπουλος, Ξένοι Ταξιδιώτες..., τόμ. Β', σελ. 367. [5] Σιμόπουλος, ό.π., υποσημ. #3. [6] Σιμόπουλος, ό.π., σελ. 365.. [7] κατά την υπό τους Ορλώφ πελοποννησιακή επανάσταση το 1770. [8] Σιμόπουλος, ό.π., σελ. 366. [9] Σιμόπουλος, Ξένοι Ταξιδιώτες..., τόμ. Β', σελ. 358. [10] λήμμ. "Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον", εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. 23, εκδ. Δίας, Αθήνα 2004. [11] Michael Greenhalgh, French military reconnaissance in the Ottoman Empire, The Journal of Military History, (Απρ. 2002), Vol. 66, Iss. 2, σελ. 364.

161


Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ [12] [13] [14] [15] [16] [17]

Σιμόπουλος, Ξένοι Ταξιδιώτες..., τόμ. Γ2' (1810-1821), 5η έκδ., σελ. 574-575. Σιμόπουλος, "Ξένοι Ταξιδιώτες...", τόμ. Α' (333-1700), σελ. 136. Χατζηφώτης Μ.Ι., 'Η Καθημερινή Ζωή των Ελλήνων στην Τουρκοκρατία', Παπαδήμας, Αθήνα 2002, σελ. 75-76. Σιμόπουλος, Ξένοι Ταξιδιώτες..., τόμ. Γ1' (1800-1810), 5η έκδ., σελ. 572. James Allan Evans, The Parthenon marbles--past and future, Contemporary Review (Οκτ. 2001), Vol. 279, Iss. 1629; σελ. 214. ό.π..

162


163

Ζαν ντε Τεβενό Ζαν ντε Τεβενό Ο Ζαν ντε Τεβενό (Jean de Thévenot) (Παρίσι 16 Ιουνίου 1633 – 28 Νοεμβρίου 1667) ήταν ένας Γάλλος περιηγητής της Ανατολής, που έγραψε με λεπτομέρειες για τα ταξίδια του, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για εκείνα τα μέρη στη συγκεκριμένη εποχή, μεταξύ των οποίων και για την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Υπήρξε επίσης γλωσσολόγος, φυσικός επιστήμονας και βοτανολόγος. Είχε οικογενειακή παράδοση, αφού ήταν ανηψιός του Μελχισεδέκ Τεβενό. Η αναδίφηση ταξιδιωτικών βιβλίων τον παρεκίνησε να πάει στο εξωτερικό, όταν οι συνθήκες το επέτρεψαν. Αφήνοντας τη Γαλλία το 1652, επισκέφθηκε πρώτα την Αγγλία, την Ολλανδία, τη Γερμανία και την Ιταλία. Στη Ρώμη γνώρισε τον Ντερμπελό (Barthélemy d'Herbelot de Molainville), που τον προσκάλεσε να τον συνοδεύσει σε σχεδιαζόμενο ταξίδι του στο Λεβάντε. Ο Ντερμπελό εμποδίσθηκε από προσωπικές του υποθέσεις, αλλά ο ντε Τεβενό απέπλευσε από τη Ρώμη τον Μάιο 1655 και, αφού τον ανέμεινε μάταια 5 μήνες στη Μάλτα, μπαρκάρισε για την Κωνσταντινούπολη μόνος. Παρέμεινε στην Πόλη ως το τέλος Αυγούστου 1656 και μετά πήγε στη Σμύρνη, τη Χίο και άλλα ελληνικά νησιά, και τελικώς έφθασε στην Αλεξάνδρεια την πρωτοχρονιά του 1657. Παρέμεινε στην Αίγυπτο ένα χρόνο, επισκέφθηκε τη χερσόνησο του Σινά και, επιστρέφοντας στο Κάιρο, ενώθηκε με το καραβάνι των προσκυνητών των Αγίων Τόπων. Επισκέφθηκε τα κυριότερα προσκυνήματα εκεί και, μετά από δύο επιθέσεις πειρατών, επέστρεψε στη Δαμιέττη δια θαλάσσης και βρισκόταν και πάλι στο Κάιρο εγκαίρως για να παραστεί στο άνοιγμα του καναλιού κατά την ετήσια πλημμύρα του Νείλου (14 Αυγούστου 1658). Τον Ιανουάριο 1659 ο ντε Τεβενό απέπλευσε από την Αλεξάνδρεια με αγγλικό πλοίο, «έπιασε» στην Τύνιδα και, μετά από μια σύντομη συμπλοκή με Ισπανούς πειρατές, έφθασε στο Λιβόρνο στις 12 Απριλίου. Μετά το τέλος αυτής της πρώτης περιηγήσεως, πέρασε 4 χρόνια στο σπίτι του μελετώντας γλώσσες και άλλα πράγματα χρήσιμα σε ένα ταξιδιώτη της εποχής. Τον Νοέμβριο 1663 απέπλευσε και πάλι για την Ανατολή, πιάνοντας στην Αλεξάνδρεια και αποβιβαζόμενος στη Σιδώνα, από όπου εισχώρησε στην ενδοχώρα και επισκέφθηκε τη Δαμασκό, το Χαλέπι και, περνώντας στη Μεσοποταμία, τη Μοσούλη, τη Βαγδάτη και το Μενδελί. Από εδώ πέρασε τα σύνορα της Περσικής Αυτοκρατορίας στις 27 Αυγούστου 1664, και από το Κερμανσάχ και το Χαμαντάν κατέληξε στο Ισφαχάν, όπου πέρασε 5 μήνες (Οκτώβριος 1664 - Φεβρουάριος 1665). Μετά, ακολουθώντας τον έμπορο Ζαν-Μπατίστ Ταβερνιέ (Jean-Baptiste Tavernier), προχώρησε από την πόλη Σιράζ και το Λαρ στο Μπαντέρ-Αμπασί, ελπίζοντας να βρει ένα χερσαίο πέρασμα προς την Ινδία. Αυτό στάθηκε δύσκολο εξαιτίας της αντιθέσεως των Ολλανδών, και παρότι ο Ταβερνιέ μπόρεσε να προχωρήσει, ο ντε Τεβενό θεώρησε φρόνιμο να επιστρέψει στη Σιράζ. Αφού επισκέφθηκε τα ερείπια της αρχαίας Περσέπολης, πήγε στη Βασόρα και απέπλευσε για τις Ινδίες στις 6 Νοεμβρίου 1665 με το πλοίο Hopewell, φθάνοντας στο Σουράτ στις 10 Ιανουαρίου 1666. Παρέμεινε στην Ινδία επί 13 μήνες και τη διέσχισε από το Golconda ως το Masulipatam, επιστρέφοντας από την ξηρά στο Σουράτ, από όπου απέπλευσε για το Μπαντέρ-Αμπασί και επέστρεψε στη Σιράζ. Πέρασε τους θερμούς μήνες του καλοκαιριού του 1667 στο Ισφαχάν, τραυματισμένος τυχαία από πιστολιά, και τον Οκτώβριο ξεκίνησε για την Ταυρίδα, αλλά πέθανε καθ' οδόν, στη Μιγιάνα, στις 28 Νοεμβρίου. Ο Ζαν ντε Τεβενό υπήρξε πολύγλωσσος, μιλώντας καλά την τουρκική, την αραβική και την Περσική γλώσσα, και ένας φιλομαθής, επιμελής και οξύς παρατηρητής. Είχε επίσης γνώσεις Φυσικών Επιστημών, ιδιαιτέρως Βοτανικής, για χάρη της οποίας συνέλεξε πολλά είδη φυτών στην Ινδία. Ο χαρακτήρας του ήταν


Ζαν ντε Τεβενό αξιοθαύμαστος και τα γραπτά του χαίρουν ακόμα μεγάλης εκτιμήσεως, παρότι έχει δικαίως παρατηρηθεί ότι δεν γνώρισε παρά την εξωτερική πλευρά της ζωής στην Ανατολή. Οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις του, ουσιαστικά ο λεπτομερής απολογισμός του πρώτου του ταξιδιού εκδόθηκε στο Παρίσι το 1665. Αποτελεί το πρώτο μέρος από τη συλλογική έκδοση των «Ταξιδιών» του. Ο πρόλογος μαρτυρεί ότι ο ντε Τεβενό κανόνισε να δημοσιευθεί αμέσως μετά την αναχώρησή του για το δεύτερο και τελευταίο ταξίδι του. Το δεύτερο και το τρίτο μέρος εκδόθηκαν μεταθανατίως από τα ημερολόγιά του, το 1674 και το 1684. Μία συνολική έκδοση εμφανίσθηκε στο Παρίσι το 1689, και μία άλλη τυπώθηκε στο Άμστερνταμ το 1727 σε 5 τόμους υπό τον τιτλο Voyage de M(onsieur). de Thevenot en Europe, Asie et Afrique.

Αναφορές • Τα «Ταξίδια» του Thévenot στη Gallica [1]

Παραπομπές [1] http:/ / gallica. bnf. fr/ ark:/ 12148/ bpt6k85317c

164


165

Ιταλοί Περιηγητές


166

Κυριακός Αγκωνίτης Κυριακός Αγκωνίτης Ο Κυριακός Αγκωνίτης (Ciriaco di Ancona), ή Κυριάκος Πιτσικόλι (Ciriaco de Pizzicolli, 1391 - 1452), όπως είναι το πραγματικό του όνομα, υπήρξε ο σημαντικότερος αρχαιοδίφης της εποχής της Αναγέννησης ενώ θεωρείται ο πρόδρομος τόσο του περιηγητισμού, όσο και της σύγχρονης επιστήμης της αρχαιολογίας. Ιταλός έμπορος και ουμανιστής, με καταγωγή από την Αγκώνα, πραγματοποίησε ένα πλήθος ταξιδιών για εμπορικούς σκοπούς στην νότια Ιταλία, την Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του, η προσοχή του προσελκύστηκε από το πλήθος αρχαιοτήτων που συνάντησε στις περιοχές αυτές. Γι' αυτόν τον λόγο άρχισε να ταξιδεύει για αμιγώς ερευνητικούς σκοπούς, με στόχο την λεπτομερή και σχολαστική καταγραφή των αρχαίων μνημείων, την πραγματοποίηση σχεδίων, την συλλογή αρχαίων έργων τέχνης (μεταλλίων, αγαλματιδίων ή χειρογράφων) και την αντιγραφή αρχαίων επιγραφών. Στις έρευνές του συναντούμε πρώιμα δείγματα επιστημονικής μεθοδολογίας, με την πραγματοποίηση τοπογραφικών παρατηρήσεων, τον σχεδιασμό κατόψεων και την σύγκριση πηγών και χειρογράφων. Δείγματα της μεθοδολογίας αυτής συναντούμε πολύ αργότερα, τον 19ο πλέον αιώνα, στο έργο περιηγητών κι αρχαιολόγων που θα συγκροτήσουν σταδιακά την επιστήμη της αρχαιολογίας, ενώ στη συλλογή των χειρογράφων με τις παρατηρήσεις του και τις καταγραφές του στα μνημεία της αρχαιότητας, που αποτελεί ένα εξάτομο έργο με τον τίτλο Commentaria, θα βασιστούν πολλοί μεταγενέστεροι μελετητές. Δυστυχώς τα Commentaria καταστράφηκαν σε πυρκαγιά το 1514, με αποτέλεσμα να εξαφανισθούν πολλές πολύτιμες πληροφορίες που αφορούσαν στις ελληνικές αρχαιότητες, οι οποίες την εποχή του Κυριακού, τον 14ο - 15ο αιώνα, σώζονταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση σε σύγκριση με τον 19ο αιώνα, οπότε πραγματοποιήθηκε και η συστηματική πλέον αρχαιολογική τους έρευνα. Αποσπάσματα του έργου του συναντά κανείς σε χειρόγραφα που βρίσκονται σε ευρωπαϊκές βιβλιοθήκες, κυρίως στη Γερμανία και την Ιταλία.

Πηγές • Cyriac of Ancona: Later Travels (2004) edited and translated by Edward W. Bodnar and Clive Foss. ISBN 0-674-00758-1 • Cyriacus of Ancona and Athens (1960), edited and translated by Edward Bodnar. Vol. XLIII of Latomus Revue d'Études Latines. • Cyriacus of Ancona's Journeys in the Propontis and the Northern Aegean, 1444-1445 (1976), edited and translated by Edward Bodnar and C. Mitchell.

Βιβλιογραφία • Edward W. Bodnar SJ: Cyriacus of Ancona and Athens. Latomus, Bruxelles-Berchem 1960. • Edward W. Bodnar, Charles Mitchell (Hrsg.): Cyriacus of Ancona’s journeys in the Propontis and the Northern Aegean, 1444–1445. American Philosophical Society, Philadelphia 1976, ISBN 0-87169-112-4. • Edward W. Bodnar, Clive Foss (Hrsg.): Cyriac of Ancona: Later travels. Harvard University Press, Cambridge, MA 2003, ISBN 0-674-00758-1. • Jean Colin: Cyriaque d’Ancône. Le voyageur, le marchand, l’humaniste. Maloine, Paris, 1981, ISBN 2-224-00683-7. • Gianfranco Paci (Hrsg.): Ciriaco d’Ancona e la cultura antiquaria dell’Umanesimo. Atti del convegno internazionale di studio, Ancona, 6–9 febbraio 1992. Diabasis, Reggio Emilia 1998, ISBN 88-8103-031-4.


167

Πιέτρο ντελα Βάλλε Πιέτρο ντελα Βάλλε Ο Πιέτρο ντελα Βάλλε (2 Απριλίου, 1586– 21 Απριλίου, 1652) ήταν Ιταλός περιηγητής, που αφιέρωσε ένα σημαντικό τμήμα των περιηγήσεών του στην Ασία και την Αίγυπτο.

Βίος Γεννήθηκε στη Ρώμη στους κόλπους πλούσιας οικογένειας ευγενών. Ιδιαίτερα καλλιεργημένος για την εποχή του γνώριζε Λατινικά, αρχαία Ελληνικά, είχε μελετήσει την ελληνική μυθολογία και τη Βίβλο. Φαίνεται πως οι περιηγήσεις του ξεκίνησαν ως εναλλακτική λύση στην αυτοκτονία, εξαιτίας ερωτικής απογοήτευσης, καθ υπόδειξιν του καθ. της Ιατρικής στη Νάπολη, του Μάριο Σιπάνο. Ταξίδεψε διαδοχικά στην Κωνσταντινούπολη και τους Αγίους τόπους (1614), όπου έμεινε αρκετά για να Πιέτρο ντελα Βάλλε αποκτήσει καλή γνώση της Τουρκικής και μικρή γνώση της Αραβικής. Το 1615 μετέβη στην Αλεξάνδρεια και μετά από μια περιήγηση στο όρος Σινά εγκατέλειψε το Κάιρο με δύο πορτραίτα Φαγιούμ στις αποσκευές του για να λάβει μέρος στον εορτασμό του Πάσχα στην Ιερουσαλήμ Κατόπιν ταξίδεψε προς τη Βαγδάτη για να συναντήσει μια σύρια χριστιανή πριγκήπισσα ονόματι Μάανι, η οποία δυστυχώς πέθανε το 1621. Με τη συνοδεία της συζύγου του πέρασε στο Ισπαχάν το καλοκαίρι του 1618, όπου συνάντησε τον Σαχ Αμπάς, κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας του στη βόρειο Περσία. To 1623 με το αγγλικό πλοίο Whale κατάφερε εν τω μέσω του περσοτουρκικού πολέμου να φθάσει στο Σουράτ, από όπου ξςεκίνησε την περιοδεία του στην Ινδία. Στο δρόμο της επιστροφής πέρασε από τον κόλπο της Αλεξανδρέττας με γαλλικό πλοίο στην Κύπρο και και κατόπιν στη Ρώμη, όπου τον υποδέχθηκε με τιμές ο Πάπας Ουρβανός Η΄. Παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, τη γεωργιανή ευγενή Μαριούσια (Mariuccia Tinatin de Ziba), υιοθετημένη κόρη της πρώτης του συζύγου. Πέθανε στη Ρώμη στις 21 Απριλίου 1652.

Έργα • "Funeral Oration on his Wife Maani", (Επικήδειος της συζύγου του Μάανι) (1627) • Account of Shah Abbas (Αφήγηση του Σαχ Αμπάς) (1628) • The Travels in Persia (Τα ταξίδια στην Περσία) (2 μέρη) εκδόθηκαν από τους γιους του το 1658 και το τρίτο μέρος (Ινδία) το 1663.

Πηγή • The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001 [1] [2] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το della Valle άρθρο Pietro della Valle της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία [2] [2] διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (della Valle ιστορικό/συντάκτες ).


Πιέτρο ντελα Βάλλε

Παραπομπές [1] http:/ / www. bartleby. com/ 65/ va/ Valle-Pi. html [2] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Pietro

168


169

Αουρέλιο Παλμιέρι Αουρέλιο Παλμιέρι Ο Αουρέλιο Παλμιέρι, (Aurelio Palmieri, 1860-1926) ήταν Ιταλός κληρικός, λόγιος, ελληνιστής και φιλέλληνας. Αρχικά ανήκε στο Τάγμα Αυγουστίνων το οποίο και εγκατέλειψε, προκειμένου να επιδοθεί στη συνέχεια σε φιλοσοφικές μελέτες. Περιηγήθη πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με σειρά άρθρων του υποστήριξε έντονα τα δίκαια των Ελλήνων. Από το συγγραφικό του έργο μεταξύ άλλων διακρίνεται η "Αρχαία και νέα θεολογία".


170

Τούρκοι Περιηγητές


171

Εβλιγιά Τσελεμπή Εβλιγιά Τσελεμπή Ο Εβλιγιά Τσελεμπή (τουρκ. Evliya Çelebi, αραβ. ‫يبلچ ايلوا‬, Μουχαράμ 1020 / 25 Μαρτίου 1611 - περίπου 1095/1684 [1] ) ήταν Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής.

Βιογραφία Εικάζεται πως το όνομα Εβλιγιά είναι ψευδώνυμο που υιοθέτησε προς τιμή του δασκάλου του Εβλιγιά Μεχμέτ Εφέντη, του οποίου υπήρξε «πνευματικό τέκνο», αν και στο έργο του ο ίδιος δεν κάνει καμία σχετική αναφορά[2] . Γεννήθηκε το 1020/1611 στη συνοικία Ουνκαπάν της Κωνσταντινούπολης. Όσα παραδίδει ο ίδιος σχετικά με την καταγωγή του πατέρα του είναι αντιφατικά και σε ορισμένες περιπτώσεις απίθανα. Θεωρείται πιθανό πως η οικογένεια του πατέρα του καταγόταν από την Κιουτάχεια και εγκαταστάθηκε Εβλιγιά Τσελεμπή στην Κωνσταντινούπολη μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς. Ο πατέρας του ήταν χειροτέχνης κοσμημάτων στην Αυλή του Σουλτάνου. Η μητέρα του καταγόταν από τον Καύκασο και κατά τον Εβλιγιά Τσελεμπή ήταν συγγενής του Μελέκ Αχμέντ Πασά χωρίς να είναι σαφές το είδος της συγγένειάς του. Ο ίδιος παραδίδει ακόμα πως είχε έναν αδελφό και μία αδελφή. Για επτά χρόνια ήταν μαθητής στο μεντρεσέ του Χαμίντ Εφέντη στην Κωνσταντινούπολη και εκπαιδεύτηκε ακόμα ως αφηγητής του Κορανίου. Το 1045/1636 διακρίθηκε με μία αφήγησή του κατά τη διάρκεια του «Λεϊλάτ αλ καντρ» («Νύχτα του Πεπρωμένου») και παρουσιάστηκε από τον σιλαχντάρ Μεχμέντ Αχμέντ Αγά ενώπιον του σουλτάνου, ο οποίος έδωσε εντολή να γίνει δεκτός στο παλάτι. Εκεί εκπαιδεύτηκε στην καλλιγραφία, στη μουσική και στην αραβική γραμματική.


Εβλιγιά Τσελεμπή

Seyahatnâme - «Βιβλίο των ταξιδιών» Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1050/1640 μέχρι το 1087/1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης Tarikh-i Seyyah («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την Αυστρία, τη Βόρειο Αφρική, την Ανατολία, την Περσία και το Κάιρο. Το ύφος με το οποίο περιγράφει είναι πολλές φορές υπερβολικό. Ο Εβλιγιά Τσελεμπή προτιμά συχνά τους μύθους από τα ιστορικά γεγονότα και δε διστάζει να αφηγηθεί κωμικές εξιστορήσεις. Το έργο του τοποθετείται έτσι σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Χρησιμοποιεί την καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής. Παρόλο που πολλές φορές αναφέρεται διεξοδικά και με ακρίβεια, ειδικά στα γεγονότα στα οποία ήταν παρών, άλλες Χειρόγραφο του Εβλιγιά Τσελεμπή από το Τόμο VII φορές μπλέκει το μύθο με την ιστορία. Προσπαθεί να Seyahatnâme «Βιβλίο των ταξιδιών» - βρίσκεται στην παρουσιάσει το έργο του με λογοτεχνικό τρόπο και γι' αυτό βιβλιοθήκη του Top Kapi. χρησιμοποιεί πολλές φορές τον εαυτό του ως παρόντα σε γεγονότα.[3] . Την εποχή του το βιβλίο εθεωρείτο ψυχαγωγικό και καλό για τις γυναίκες του χαρεμιού και αντίθετα με τους μεγάλους φιλόλογους της εποχής το έργο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, χρησιμοποιώντας και τοπικές εκφράσεις οι οποίες ήταν συχνά γλαφυρές [1] . Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται επιπλέον φανταστικές ή βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε [1] . Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο και το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα [1] .

Παραπομπές [1] Mantran Robert (Μετάφραση Γιάννης Αγγέλου) (Τρίτη Έκδοση - 2008). Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Ιπποκράτους 8 - Αθήνα: Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα. σελ. 296-297. ISBN 978-960-206-205-0. [2] Οδοιπορικό, σελ. 11 [3] Εβλιγιά Τσελεμπή (Μετάφραση Δ. Λούπης) (Α' Έκδοση - 1994). Οδοιπορικό στην Ελλάδα (1688-1671). Εκάτη. σελ. 366. ISBN 960-7437-07-1., σελ. 14-18

Πηγές • "Ewliya Celebi", The Encyclopedia of Islam, Vol. II, E.J. Brill, Leiden: 1997, σ. 717 • Dankoff, Robert. An Ottoman mentality : the world of Evliya Çelebi, Brill, 2004

172


Εβλιγιά Τσελεμπή

Δικτυακοί τόποι • Çelebi, Evliya (1834): Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century (1834) (http:// www.archive.org/details/narrativeoftrave01evli), vol 1 • Çelebi, Evliya (1834): Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century (1834) (http:// www.archive.org/details/narrativeoftrave02evli), vol 2

173


Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες Κάρολος Φραγκίσκος Χωλ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2405461 Συνεισφέροντες: Egmontaz, Kostisl, Lord Makro, Templar52, Tony Esopi, Veron Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2278591 Συνεισφέροντες: Atlantia, MARKELLOS, Σκλαβενίτης, Φωτεινή Γιαλού, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2404216 Συνεισφέροντες: Costas78, VJSC263IO, Veron, 7 ανώνυμες επεξεργασίες Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2419614 Συνεισφέροντες: Atlantia, Loveless, Transistor, Φωτεινή Γιαλού, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Ζακ Καρτιέ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2332243 Συνεισφέροντες: Alexikoua, Avacalop, Egmontaz, Flashdart2, Lemur12, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi, Ttzavaras, Veron Ζακ-Υβ Κουστώ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2417435 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Dimitrissss, KRBN, Loveless, Nevermore, Veron Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2414454 Συνεισφέροντες: Flashdart2, Lemur12, Templar52, Tony Esopi, 4 ανώνυμες επεξεργασίες Αλεξάντερ φον Χούμπολτ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436338 Συνεισφέροντες: Giannisf, Infoscienceaddict, KRBN, Ttzavaras, Veron, Μυρμηγκάκι Βίτους Μπέρινγκ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436381 Συνεισφέροντες: Atlantia, Infoscienceaddict, Ionutzmovie, Nevermore, Ttzavaras Πέδρο δε Κάνδια Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2332985 Συνεισφέροντες: Atlantia, Matesi1976, Tony Esopi, Ttzavaras, Zoroastris, Μυρμηγκάκι Παναγιώτης Ποταγός Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2344491 Συνεισφέροντες: Badseed, Ephraim33, FocalPoint, MARKELLOS, Sub Umbra Dei, TB5050, Tony Esopi, Veron, 6 ανώνυμες επεξεργασίες Ντιέγκο ντε Αλμάγκρο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2400168 Συνεισφέροντες: Alexikoua Πέδρο ντε Βαλδίβια Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2390866 Συνεισφέροντες: Alexikoua Χερνάντο Κορτέζ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2398051 Συνεισφέροντες: Alexikoua, CommonsDelinker, Egmontaz, Ttzavaras, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2429779 Συνεισφέροντες: Alexikoua, Atlantia, CommonsDelinker, Egmontaz, Ionutzmovie, Lemur12, Loveless, Ttzavaras, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Φρανθίσκο Πιθάρο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2398133 Συνεισφέροντες: Alexikoua Βισέντε Γιανιές Πινσόν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2136456 Συνεισφέροντες: Lemur12, Loveless, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Χριστόφορος Κολόμβος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2427701 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, AlexSoultos, Alexikoua, Badseed, Christos Vittoratos, Diu, Eevi66, Egmontaz, Geraki, Kalogeropoulos, Kostisl, Lemur12, Loveless, Lucinos, MARKELLOS, Nataly8, Purbo T, Templar52, Tony Esopi, V-astro, VJSC263IO, Vanakaris, Veron, Wthered, 37 ανώνυμες επεξεργασίες Μάρκο Πόλο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2429174 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, Dada, Egmontaz, Gavrilis, Hoo man, Kalogeropoulos, Kostisl, Kovas, Lemur12, Tony Esopi, Veron, 10 ανώνυμες επεξεργασίες Πέπε Άμπεντ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436372 Συνεισφέροντες: Atlantia, DIMSFIKAS, Infoscienceaddict, Ttzavaras Έντμουντ Χίλαρι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436389 Συνεισφέροντες: Antonopoulosg, Infoscienceaddict, Kostisl, Lemur12, Transistor, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Ρόαλντ Αμούνδσεν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436353 Συνεισφέροντες: Infoscienceaddict, Nikos Al, Templar52, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Μάρεκ Καμίνσκι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436375 Συνεισφέροντες: CommonsDelinker, Egmontaz, Ekton, FocalPoint, Infoscienceaddict, Kalogeropoulos, Peploski11, Tony Esopi, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2389380 Συνεισφέροντες: Leopoldos, Veron Φερδινάνδος Μαγγελάνος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2379539 Συνεισφέροντες: Badseed, Dada, Egmontaz, Kostisl, Lemur12, Loveless, Nataly8, Omnipaedian, Rsazevedo, Templar52, Tony Esopi, Zoroastris, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Βάσκο ντα Γκάμα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2422911 Συνεισφέροντες: Alexignatiou, Aris 1999, Atlantia, Dantadd, Egmontaz, Geraki, Kostisl, Lord Makro, Loveless, Tony Esopi, Vavel, 4 ανώνυμες επεξεργασίες Βαρθολομαίος Ντιάζ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2404553 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Egmontaz, FocalPoint, GEORGE 1980, Kostisl, Loveless, Rohitrrrrr, S. Cruz, Tony Esopi, Ttzavaras, Vavel, Veron, Willy on Wheels, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Φίλιπ Κάρτερετ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2295829 Συνεισφέροντες: Amalgam, Kalogeropoulos, Lemur12, MARKELLOS, Tony Esopi, Veron Τζέιμς Κουκ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2426972 Συνεισφέροντες: Atlantia, Badseed, Kalogeropoulos, Kostisl, Lemur12, MARKELLOS, Templar52, Ttzavaras, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Έντουαρντ Μπέλτσερ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2423778 Συνεισφέροντες: CubicStar, Lemur12, MARKELLOS, Templar52 Γουίλιαμ Ντάμπιερ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2392841 Συνεισφέροντες: Lemur12, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi, Veron Λουί Αντουάν ντε Μπουγκαινβίλ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2030046 Συνεισφέροντες: Dada, Lemur12, MARKELLOS, Tony Esopi, Ttzavaras, Veron Επαμεινώνδας Δημόπουλος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=455361 Συνεισφέροντες: Tony Esopi Ευθυμένης ο Μασσαλιώτης Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2358123 Συνεισφέροντες: Tony Esopi Δον Θεόδωρος Γκριέγκο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1152411 Συνεισφέροντες: CubicStar, Tony Esopi, Μυρμηγκάκι, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Φραγκίσκος Κάλμπος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2001445 Συνεισφέροντες: Atlantia, CubicStar, Tony Esopi Ιωάννης Φωκάς (θαλασσοπόρος) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2331112 Συνεισφέροντες: Atlantia, Badseed, Dead3y3, Diu, Flashdart2, Lemur12, Nyathens, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Σκύλαξ ο Καρυανδεύς Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2341020 Συνεισφέροντες: Apollonian smile, Badseed, FocalPoint, Sebleouf, Μάριος Ζηντίλης, Μυρμηγκάκι Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2299960 Συνεισφέροντες: VJSC263IO Κωλαίος ο Σάμιος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1707254 Συνεισφέροντες: Atlantia, Tony Esopi Πέτρος Μαρτίνος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1881853 Συνεισφέροντες: Amalgam, Atlantia, Tony Esopi, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

174


Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες Μιχαήλ (εξερευνητής) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1991464 Συνεισφέροντες: Lemur12, Tony Esopi, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Έλπις Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2182135 Συνεισφέροντες: Tony Esopi Ίππαλος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2435723 Συνεισφέροντες: MARKELLOS, Ntetos, S. Cruz, Templar52, Tony Esopi Πυθέας ο Μασσαλιώτης Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436384 Συνεισφέροντες: Infoscienceaddict, Kalogeropoulos, Knop92, Kostisl, Lord Makro, Matesi1976, Mik, Templar52, Tony Esopi, 4 ανώνυμες επεξεργασίες Θόρφιν Καρλσέφνι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2349475 Συνεισφέροντες: Tony Esopi, Veron Θόρβαλντ Έρικσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2338414 Συνεισφέροντες: MARKELLOS, Tony Esopi, Valentin Λέιφ Έρικσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2407012 Συνεισφέροντες: CommonsDelinker, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi, Valentin Μπιόρνι Χέριολφσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2405522 Συνεισφέροντες: Tony Esopi, Valentin Φραγκίσκος Γκάλι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1908876 Συνεισφέροντες: Alexikoua, Kostisl, Templar52, Veron Χουάν ντε λα Κόσα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2211747 Συνεισφέροντες: Atlantia, CubicStar, Kostisl, Lemur12, Templar52 Αλβάρο ντε Μεντάνια Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2366043 Συνεισφέροντες: A-Taul, Amalgam, Badseed, Dada, Lemur12, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi Αμέριγκο Βεσπούτσι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2232989 Συνεισφέροντες: Alkiviadis, Dada, Diderot, KRBN, Kostisl, Lemur12, Loveless, Templar52, Tony Esopi, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Αντόνιο Πιγκαφέττα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2090983 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Ferengi, Zoroastris, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Τζιοβάννι Καμπότο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2356699 Συνεισφέροντες: Badseed, Flashdart2, MARKELLOS, Matesi1976, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Τζιοβάννι Καμπότο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2356699 Συνεισφέροντες: Badseed, Flashdart2, MARKELLOS, Matesi1976, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Οφέλας Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1931106 Συνεισφέροντες: Badseed, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Γκρίμουρ Καμπάν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2412583 Συνεισφέροντες: Badseed, Tony Esopi, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Έρικ ο Ερυθρός Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2408649 Συνεισφέροντες: Badseed, Knop92, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi Ινγκόλφουρ Άρναρσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2283914 Συνεισφέροντες: Badseed, CommonsDelinker, Tony Esopi, Ttzavaras, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Φλόκι Βίλκγερνταρσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2176985 Συνεισφέροντες: Tony Esopi, Valentin Νάντοντ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2338415 Συνεισφέροντες: Tony Esopi, Valentin Πίρι Ρέις Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2345677 Συνεισφέροντες: ArgGeo, Badseed, CubicStar, Diderot, Galopoulos, Kalogeropoulos, Loveless, RYUS, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Γιάκομπ Λε Μερ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2363295 Συνεισφέροντες: Jan Arkesteijn, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Γουλιέλμος Μπάρεντς Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2407216 Συνεισφέροντες: Aurilios, Kostisl, Loveless, Matesi1976, Templar52, Tony Esopi Χέντρικ Μπράουερ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2223875 Συνεισφέροντες: Badseed, MARKELLOS, Templar52, Tony Esopi, 4 ανώνυμες επεξεργασίες Γουίλεμ Σχούτεν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2377433 Συνεισφέροντες: Badseed, Lemur12, MARKELLOS, Tony Esopi Άμπελ Τάσμαν Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2297183 Συνεισφέροντες: Geraki, Kostisl, Loveless, Templar52, Tony Esopi, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Γκάρνταρ Σβάβαρσον Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2434531 Συνεισφέροντες: Atlantia, S. Cruz, Tony Esopi Αμπντ-Αλ Λατίφ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2387903 Συνεισφέροντες: Atlantia, Kalogeropoulos, Loveless, MARKELLOS, Δημιου Ίρβιγκ Μανάττ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2436537 Συνεισφέροντες: Infoscienceaddict, Templar52 Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2183832 Συνεισφέροντες: Atlantia, Kostisl, Lemur12, MARKELLOS, Templar52, Μυρμηγκάκι Κλοντ Γκαι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2391593 Συνεισφέροντες: Atlantia, CommonsDelinker, Ionutzmovie, MARKELLOS, Templar52, Ttzavaras, Veron, Μυρμηγκάκι Φρανσουά Πουκεβίλ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2393023 Συνεισφέροντες: J.Ch.-S., KRBN, Kalogeropoulos, Templar52, Ttzavaras, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2393017 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Amymoni, Badseed, Erud, FocalPoint, J.Ch.-S., K sal 15, Kalogeropoulos, Papyrus, Pyraechmes, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, Αρχίδαμος, Μυρμηγκάκι, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Ζαν ντε Τεβενό Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2144719 Συνεισφέροντες: Atlantia, MARKELLOS, V-astro, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Κυριακός Αγκωνίτης Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2199807 Συνεισφέροντες: Atlantia, Badseed, Erud, KRBN, Sofialexia, Μυρμηγκάκι Πιέτρο ντελα Βάλλε Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2335186 Συνεισφέροντες: Kalogeropoulos, Sp!ros Αουρέλιο Παλμιέρι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2144932 Συνεισφέροντες: Badseed, Templar52, Tony Esopi Εβλιγιά Τσελεμπή Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2434238 Συνεισφέροντες: Adolapts, Dada, Ggia, Ionutzmovie, Kostisl, Lemur12, Lord Makro, Loveless, MARKELLOS, Tony Esopi, Xoristzatziki, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

175


Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Αρχείο:Cfhall harpers.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cfhall_harpers.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: not stated Αρχείο:Alfred Russel Wallace.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Alfred_Russel_Wallace.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Admrboltz, Grook Da Oger, Ian Dunster, Schwing, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Alfred Russel Wallace 1862 - Project Gutenberg eText 15997.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Alfred_Russel_Wallace_1862_-_Project_Gutenberg_eText_15997.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Grook Da Oger, Jappalang, Shadygrove2007, Tagishsimon, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Alfred Russel Wallace - Project Gutenberg eText 14558.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Alfred_Russel_Wallace_-_Project_Gutenberg_eText_14558.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User Tagishsimon on en.wikipedia Αρχείο:Robert falcon scott.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Robert_falcon_scott.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Brianboulton, Chris 73, Elcobbola, Ian Dunster, Jolly Janner, Nico-dk, Supportstorm Image:Joseph Dalton Hooker.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Joseph_Dalton_Hooker.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Gdr, Madmedea, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Image:Joseph Dalton Hooker - Project Gutenberg eText 16935.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Joseph_Dalton_Hooker_-_Project_Gutenberg_eText_16935.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Kilom691, Tagishsimon Αρχείο:Cartier.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cartier.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Andre Engels, Asclepias, Bouchecl, Cdc, DrKiernan, Egmontaz, Foroa, Jeangagnon, Kilom691, Rocket000, Skeezix1000, Sparkit, The Evil IP address, Tiptoety, Väsk, Wst, 9 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Cartier mont st michel.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cartier_mont_st_michel.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Ttzavaras () Image:Jacques-Yves Cousteau.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Jacques-Yves_Cousteau.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA employee Image:Calypso quai est.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Calypso_quai_est.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: Massecot Αρχείο:Samuel-de-champlain-s.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Samuel-de-champlain-s.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Théophile Hamel, 1817-1870 Αρχείο:Samuel de Champlain Carte geographique de la Nouvelle France.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Samuel_de_Champlain_Carte_geographique_de_la_Nouvelle_France.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Bouchecl, ComputerHotline, David.Monniaux, Dbenbenn, Electionworld, Flamarande, Frank Schulenburg, HawkFest, HenkvD, Jkelly, Ms2ger, Mu, Olivier2, Origamiemensch, Skeezix1000, The Evil IP address, Yann, Zyephyrus, ¡0-8-15!, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Εικόνα:AvHumboldt.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:AvHumboldt.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Alma Pater, Arachn0, Ben-nb, Elya, Kilom691, Mattes, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Εικόνα:Alexandre humboldt.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Alexandre_humboldt.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: AndreasPraefcke, Jean-Frédéric, Kilom691, Mattes, Mike.lifeguard, Mschlindwein, Schaengel89, Shakko, Tony Rotondas, Trockennasenaffe, 4 ανώνυμες επεξεργασίες File:AvHumboldts Americatravel map en.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:AvHumboldts_Americatravel_map_en.svg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alexrk, User:Cäsium137 Αρχείο:Wikipedia-logo.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wikipedia-logo.png Άδεια: logo Συνεισφέροντες: Abigor, Bastique, Cary Bass, Guillom, Krinkle, Kwj2772, Mike.lifeguard, Mormegil, Richie, Rocket000, Schaengel89 Αρχείο:Vitus Bering.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Vitus_Bering.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Frank Schulenburg, Modulo, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Diego de Almagro.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Diego_de_Almagro.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Antonio de Herrera y Tordesillas Αρχείο:PDEValdivia.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:PDEValdivia.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: ADGE, Dodo, El Comandante, WeHaKa, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Cortes-Hernan-LOC.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cortes-Hernan-LOC.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: ADGE, Infrogmation, Jengod, PACO, Plugwash Αρχείο:Balboa.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Balboa.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Ober, Frederick A. Αρχείο:Francisco-Pizarro-um1540.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Francisco-Pizarro-um1540.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Ölgemälde von einem unbekannten Maler Αρχείο:Conquest peru 1531.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Conquest_peru_1531.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: ALE!, Maksim, Man vyi, Searchme, Trainthh Αρχείο:Vicente Yáñez Pinzón.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Vicente_Yáñez_Pinzón.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Londey Αρχείο:Colomb.jpeg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Colomb.jpeg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Αρχείο:Marco_Polo_portrait.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Marco_Polo_portrait.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Blurpeace, Chris 73, DIREKTOR, Diaa abdelmoneim, Herbythyme, Mu, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Pepe Abed Byblos, Lebanon.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pepe_Abed_Byblos,_Lebanon.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: DIMSFIKAS Αρχείο:Edmund-Hillary.web.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Edmund-Hillary.web.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: William McTigue, U.S. National Oceanic and Atmospheric Administration Αρχείο:RoaldAmundsen.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:RoaldAmundsen.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Infrogmation Αρχείο:Nlc_amundsen.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Nlc_amundsen.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: .:Ajvol:., Connormah, Kåre-Olav, Lipothymia, Rklawton, Valentinian Αρχείο:Henry_the_Navigator1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Henry_the_Navigator1.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Louis le Grand, Mattes Αρχείο:Ferdinand Magellan.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Ferdinand_Magellan.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Dantadd, Kjetil r, Knutux, Loco085, Martin H., 6 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Vasco_da_Gama_(without_background).jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Vasco_da_Gama_(without_background).jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Scribner's Sons Αρχείο:Dias statue (cropped), Cape Town.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Dias_statue_(cropped),_Cape_Town.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: User:Dewet Αρχείο:Philip Carteret.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Philip_Carteret.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Goku Αρχείο:Captainjamescookportrait.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Captainjamescookportrait.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Nathaniel Dance Αρχείο:Captain James Cook statuette London.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Captain_James_Cook_statuette_London.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:Lemur12 Αρχείο:Cook Three Voyages 59.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cook_Three_Voyages_59.png Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Jon Platek. Blank map by . Αρχείο:Sir Edward Belcher by Stephen Pearce.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Sir_Edward_Belcher_by_Stephen_Pearce.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Stephen Pearce (died 1904) Αρχείο:William Dampier - Project Gutenberg eText 15675.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:William_Dampier_-_Project_Gutenberg_eText_15675.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: T. Murray Αρχείο:Capt Dampier's new voyage to New Holland &c in 1699 - Project Gutenberg eText 15675.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Capt_Dampier's_new_voyage_to_New_Holland_&c_in_1699_-_Project_Gutenberg_eText_15675.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες:

176


Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Flamarande, Man vyi, Martin H., Tagishsimon, W!B:, ¡0-8-15! Αρχείο:Bougainville-Larousse.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Bougainville-Larousse.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Mu, Rama Αρχείο:buste-Bougainville.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Buste-Bougainville.png Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: User:Rama Αρχείο:La_Boudeuse.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:La_Boudeuse.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Denniss, Ibn Battuta, KTo288, Korrigan, Mu, Pibwl, Rama, Stunteltje Αρχείο:Strait of Anian from Nova orbis tabula by Frederik de Wit.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Strait_of_Anian_from_Nova_orbis_tabula_by_Frederik_de_Wit.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Jan Arkesteijn, Vmenkov Αρχείο:WorldMapCosmasIndicopleustes.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:WorldMapCosmasIndicopleustes.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Cosmas Indicopleustes, 6th century Αρχείο:Cosmas Indicopleustes - Topographia Christiana 1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Cosmas_Indicopleustes_-_Topographia_Christiana_1.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Copydays, GDK, JMCC1, Leinad-Z, Pieter Kuiper, Shakko, SteveMcCluskey Αρχείο:Pythéas.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pythéas.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:Rvalette Αρχείο:Vinland-travel.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Vinland-travel.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Finn Bjørklid Εικόνα:Juan-de-la-cosa.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Juan-de-la-cosa.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:ElvenStar Αρχείο:Alvaro de Mendaña de Neyra.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Alvaro_de_Mendaña_de_Neyra.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Original uploader was Rbraunwa at en.wikipedia Αρχείο:Amerigo Vespucci01.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Amerigo_Vespucci01.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: G.dallorto, JoJan, 6 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:John-cabot.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:John-cabot.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Kilom691, Mattes, Schimmelreiter, Wutsje, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Matthew-BristolHarbour-Aug2004.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Matthew-BristolHarbour-Aug2004.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: user:Thryduulf Image:Faroe stamp 494 Djurhuus poems - grimur kamban.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Faroe_stamp_494_Djurhuus_poems_-_grimur_kamban.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Arne List, Ephraim33, Michael Romanov, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Εικόνα:Eric the Red.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Eric_the_Red.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Arngrímur Jónsson Αρχείο:Kitab-i_Bahriye_Marmaris.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Kitab-i_Bahriye_Marmaris.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Cholesterol, David Kernow, G.dallorto, Glenn, Roke, Warburg Αρχείο:Jacob Le Maire from Antonio de Herrera India Occidentales cropped.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Jacob_Le_Maire_from_Antonio_de_Herrera_India_Occidentales_cropped.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Jan Arkesteijn Αρχείο:Barents.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Barents.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Islandspec, Sherurcij Αρχείο:Death of Wiliam Barents.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Death_of_Wiliam_Barents.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Islandspec, Korrigan, Postdlf, Sherurcij Αρχείο:Hendrik Brouwer.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Hendrik_Brouwer.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Dre.comandante, Vincent Steenberg Αρχείο:Willem Cornelisz Schouten 1625.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Willem_Cornelisz_Schouten_1625.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User Jan Arkesteijn on nl.wikipedia Image:AbelTasman.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:AbelTasman.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Jacob Gerritsz Image:Tasmanroutes.PNG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tasmanroutes.PNG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Andre Engels Αρχείο:William Martin Leake.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:William_Martin_Leake.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Jonathan Groß, Marcus Cyron Αρχείο:Claudio Gay(fotografía).JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Claudio_Gay(fotografía).JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Rec79 Image: François Pouqueville.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:François_Pouqueville.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Henriette Lorimier (1775-1854) (Original uploader was Cédric Boissière at fr.wikipedia) Image:Gouffier-Choiseul.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Gouffier-Choiseul.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Deadstar, Gryffindor, Jimmy44, Kilom691, Tubby Αρχείο:Pietro Della Valle.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pietro_Della_Valle.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Daniel Candido, Geagea, Kalogeropoulos, Lalupa Αρχείο:Evliya Celebi.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Evliya_Celebi.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Original uploader was Anticop at ru.wikipedia Αρχείο:Celebi1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Celebi1.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Evliya Celebi, gestorben nach 1683. Original uploader was Reimmichl-212 at de.wikipedia

177


Άδεια

Άδεια Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

178


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.