Wejdź w tryb goblina
STWÓRZ SOBIE PRZYTULNE MIEJSCE, ZAAKCEPTUJ NIEDOSKONAŁOŚĆ
I ŻYJ PEŁNIĄ ŻYCIa NA TYM BŁOTNISTYM PADOLE
McKayla Coyle
Goblincore to coś więcej niż styl wnętrzarski lub promowanie wygodnych ubrań (choć niewątpliwie są to istotne elementy tego nurtu).
Goblińskie życie to otwieranie się na najdziwniejsze, najbardziej rozmemłane i niewypowiedziane zachcianki
i potrzeby. To zrozumienie, że nawet gdy jest ci smutno i byle jak, wciąż zasługujesz na swoje miejsce w świecie.
Gobliny świadomie zapraszają
do swego bagna przeróżnych ludzi, bez względu na to, jak bardzo się od nich różnią. Nieustannie obserwują świat – tę wielką kulę oblepioną ziemią i błotem – i zastanawiają się, jak można uczynić z niego jeszcze dziwniejsze, bardziej utytłane, a zarazem autentyczne i lepsze miejsce do życia. Na tym właśnie polega tryb goblina.
Wejdź w tryb goblina
Stwórz sobie przytulne miejsce, zaakceptuj niedoskonałość i żyj pełnią życia na tym błotnistym padole przełożyła
DOMINIKA BRAITHWAITE
c
M
Kayla COYLE
Tytuł oryginału
How to Get Cozy, Embrace Imperfection, and Thrive in the Muck
Copyright © 2023 by Quirk Productions, Inc.
Quirk Books, 215 Church Street, Philadelphia, PA 19106 quirkbooks.com
Projekt
Paige Graff
Ilustracje
Marian Churchland
oprócz stockowych ilustracji Arcanaofwaleson na stronach
19, 23, 33, 34, 41, 56, 89, 114, 118, 120, 122, 124, 125, 157, 158, 163, 183, 186, 213, 214, 215, 217, 228, 229 i 239
Przekład
Dominika Braithwaite
Redakcja
Marek Stankiewicz
Korekta
Pracownia 12A
Skład i przygotowanie do druku
Martyna Potoczny, Tomasz Brzozowski
Copyright © for this edition
Insignis Media, Kraków 2024
Wszelkie prawa zastrzeżone
ISBN 978-83-68053-21-0
Insignis Media, ul. Lubicz 17D/21–22, 31-503 Kraków tel. +48 12 636 01 90, biuro@insignis.pl, insignis.pl
Facebook: @Wydawnictwo.Insignis
X, Instagram, TikTok: @insignis_media
Druk i oprawa
Drukarnia Pozkal, pozkal.com.pl
Wyłączna dystrybucja
Dressler Dublin sp. z o.o.
dystrybucja@dressler.com.pl, dressler.com.pl
Dedykuję tę książkę mojej rodzinie, w której wszyscy są dogłębnie
i cudownie goblinowaci
WSTĘP Witajcie, gobliny! ��������������������������������������������������������������� 9 Rozdział 1 My i nasze gobliny ������������������������������������������������������������ 13 Dlaczego tęsknimy za goblińskim życiem Rozdział 2 Zaglądając pod kamienie ������������������������������������������������ 37 Jak przywyknąć do brzydszych aspektów przyrody Rozdział 3 Goblińska garderoba �������������������������������������������������������� 65 Jak znaleźć i zrobić wymarzone wygodne ubrania Rozdział 4 Ozdób swoją norę ������������������������������������������������������������ 109 Jak sprawić, by twoja goblińska przestrzeń stała się przytulna Rozdział 5 Żaby i ropuchy to nasi przyjaciele ���������������������������� 145 Czego można się nauczyć od dziwnych małych stworzonek Rozdział 6 Gobliński rynek ��������������������������������������������������������������� 179 Jak zrobić mikstury i smakołyki z tego, co uda nam się zebrać Rozdział 7 Kąpiel błotna ��������������������������������������������������������������� ����� 219 Dbanie o siebie nie musi ładnie wyglądać Idźcie i goblinujcie! ������������������������������������������������������� 246
Skoro czytasz tę książkę, to najprawdopodobniej chcesz nawiązać kontakt ze swoim wewnętrznym goblinem, nawet jeśli jeszcze nie wiesz, co to znaczy. Może szukasz nowych sposobów, aby zbliżyć się do natury i poczuć swoją obecność w świecie? A może brakuje ci towarzystwa nieskorych do oceniania, lecz dociekliwych osób o zainteresowaniach zbliżonych do twoich (bez względu na to, jak nietypowe one są)? Męczy cię nieustanne afiszowanie się z gustami oraz stylami i szukasz czegoś bardziej osobistego, co lepiej oddaje, kim naprawdę jesteś? Niezależnie od tego, czy nosisz w sobie tylko jedno, czy wszystkie te pragnienia, żywot goblina może być dokładnie tym, czego ci trzeba.
Współczesna kultura stawia na perfekcję i konformizm, dlatego komuś, kto jest nieco odmienny, trudno niekiedy odnaleźć własne miejsce w świecie. Nasza tożsamość i relacje z innymi są upraszczane, aby łatwiej było nas „strawić”. Gobliński styl życia przeczy wyobrażeniu, że aby zaistnieć, musimy być piękni, gładcy i bez skazy. Niechlujni, brudni dziwacy zasługują na miłość w takim samym stopniu, co wszyscy pozostali. Naszej wartości nie można mierzyć tym, z jaką łatwością umiemy się zareklamować.
Wprowadzenie 9
Witajcie, gobliny!
Co jednak rozumiemy przez słowo „goblin”? Cóż, wszyscy wiemy, czym jest goblin. To dziwne małe stworzonko z bajek i folkloru.
I właśnie ono stało się inspiracją dla tego, co nazywamy „goblincore”. Termin ukuto w mediach społecznościowych, aby opisać specyficzną tendencję w modzie, wystroju wnętrz i postrzeganiu świata. Dodanie przyrostka „-core” oznacza, że dany styl ubierania się, trendy wnętrzarskie i światopogląd łączy wspólny gust lub klimat. Goblincore jest zatem zestawem upodobań zainspirowanych wszystkim, co kojarzy się z goblinami. A co przychodzi nam do głowy, gdy myślimy o goblinach? Rzeczy przez nie uwielbiane, czyli grzyby, błoto i robale. Goblincore to styl dla osób, którym nie odpowiada minimalizm, bo nie są wystarczająco dobrze zorganizowane, ani hygge, bo są trochę za bardzo niechlujne, zaś na każdy inny styl są po prostu zbyt niedbałe. Jeśli uważasz, że brzmi to ciekawie, ekscytująco lub znajomo, książka, którą trzymasz w rękach, jest dla ciebie. Dzięki niej nauczysz się, jak wieść życie w zgodzie z goblińskim duchem. Od wskazówek dotyczących ćwiczenia umiejętności bacznej obserwacji do pomysłów na rękodzieło w goblińskim stylu oraz modowe i wnętrzarskie inspiracje, które wypełnią twój dom i szafę różnymi cudeńkami –znajdziesz tu mnóstwo porad i pomysłów na zajęcia, które obudzą twojego wewnętrznego goblina. Wolisz spędzać więcej czasu na łonie natury, czy raczej poświęcać go na uzupełnianie garderoby? Chcesz się nauczyć, jak zbierać dary natury, a może poszerzyć swoją wiedzę o żabach? Ta książka nie zmusza cię do podobnych wyborów! Odkryjesz w niej informacje dotyczące wszystkich dziwacznych zainteresowań i nietypowych pasji, o jakich marzy twoja goblińska dusza.
Goblińskie życie jest dla każdego. Może być zupełnie proste lub tak skomplikowane, jak zechcesz – ostatecznie tylko od ciebie zależy, jakim goblinem będziesz. Świat goblinów jest otwarty na wszystkich
10 Wejdź w tryb goblina
i może nas wiele nauczyć o tym, jak tworzyć bardziej niewykluczającą i ciekawszą rzeczywistość. Odnajdując swego wewnętrznego goblina, akceptujemy wszystkie te aspekty ludzkiej natury, które zwykliśmy
ignorować: rzeczy dobre, dziwne i niechlujne. Spróbuj znaleźć w sobie wewnętrzne dziecko i pozwolić mu przejąć pałeczkę. Brzmi dobrze?
Zatem prawdopodobnie jesteś goblinem.
My i nasze gobliny
Dlaczego tęsknimy za goblińskim życiem
Rozdział 1
Jeśli przy przeglądaniu na którymś z portali społecznościowych kolejnych zdjęć pomalowanych na beżowo pustych ścian, gustownie prostych mebli czy pokoi z pojedynczą monsterą lub fikusem w kącie zdarzyło ci się zadawać sobie pytania: „To na tym właśnie polega dorosłe życie?”, „Czy tylko w ten sposób mogę udowodnić, że mam doskonały gust?”, „Minimalizm jest jedynym akceptowalnym trendem?”, mam dla ciebie odpowiedź na każde z nich: oczywiście, że nie.
Choć minimalizm może być piękny i wielu osobom bardzo odpowiada, nie jest to styl dla każdego. Jeśli chcesz mieć dom, w którym się mieszka (czytaj: niechlujny), wolisz uporządkowany bałagan od nieskazitelnej elegancji, masz wiele pasji oraz zainteresowań i pragniesz je z dumą prezentować, a nie ukrywać gdzieś głęboko, to pewnie trudno ci się wpasować w trendy promujące oszczędną estetykę. To nic złego! Nasze upodobania zwykle nie ograniczają się do jednego trendu i nikt nie identyfikuje się w pełni na przykład z konkretnym stylem dekorowania wnętrz. Jesteśmy znacznie bardziej skomplikowani.
Bycie goblinem to otwarcie się na fakt, że mamy w sobie wiele wymiarów, i zrozumienie, że każdy z tych wymiarów zasługuje na uwagę. Nie ma znaczenia, czy demonstrujesz to, zmieniając wystrój swojego domu, ubierając się ekscentrycznie, znajdując czas na rzeczy, które lubisz robić, czy odkrywając nowe sposoby dbania o siebie – nie musisz się ograniczać tylko przez to, że czujesz potrzebę dostosowania się do jakiejś mody. Jak się wkrótce przekonasz, gobliński sposób życia nie stroni od dziwactw, wysławia bałagan, a nade wszystko zachęca, by odnajdywać siłę w poczuciu własnej wygody i szczęścia. Po co więc nadal dopasowywać się do stylu, który ci nie odpowiada, skoro można zostać goblinem?
My i nasze gobliny 15
Gobliny kolekcjonują ciekawe bibeloty i meble, w których da się zakopać jak w norze. Uwielbiają przyrodę ze wszystkim, co w niej dziwaczne. Mech, grzyby i ślimaki to motywy przewodnie ich estetyki.
Goblincore to przytulny, swojski styl dla wszystkich, a szczególnie dla dziwaków. Łączy kameralny nastrój, niekonwencjonalną wrażliwość, majsterkowanie oraz skłonność do natury, by zbić to wszystko w ogromną miękką kulę mchu. Przy okazji bierze pewne powszechnie ustalone kanony stylu oraz gustu i wywraca je do góry nogami.
Goblincore to jednak nie tylko styl dekorowania wnętrz. To także prężnie działająca społeczność on-line, skupiająca tych, którzy nie zawsze potrafią się wpasować. Jako społeczeństwo często postrzegamy różnorodność ludzkich doświadczeń w bardzo ograniczony sposób, a wrażenie, że jest się pojedynczym grzybkiem na pieczołowicie wypielęgnowanym trawniku, bywa izolujące. Społeczność goblinów gromadzi wszystkich, którzy czują się wykluczani ze względu na tożsamość, umiejętności, rasę, grupę społeczną lub zainteresowania. Gobliński styl życia to powrót do pasji oraz zainteresowań, które dotąd ignorowaliśmy, bo wydawały się zbyt dziwaczne, i docenianie wszystkiego, co sprawiło, że czujemy się jak outsiderzy.
Gobliny są dziwne i lubią innych dziwaków. Kochają to, za czym inni nie przepadają i czym pogardzają. Wywyższają rzeczy nietypowe i pozornie błahe, traktując je jak coś wyjątkowego, a nawet ulubionego.
Gobliny kształtują gusta i wyznaczają trendy, podważają zasady stylu, użyteczności, płci i kapitalizmu. Żyją według dewizy, że to, co dla jednych jest śmieciem, dla innych może być największym skarbem.
Któż by nie chciał być goblinem?
16 Wejdź w tryb goblina
Kto może zostać goblinem?
Każdy! Jeśli chcesz zostać goblinem, to znaczy, że jesteś goblinem. Ludzie, którzy chcą zostać goblinami, to oczywiście nieco bardziej specyficzna grupa (z jakiegoś dziwnego powodu nie wszyscy pragną być zabawnymi małymi stworzeniami). Internetowa społeczność goblincore to przede wszystkim osoby neuronietypowe, należące do LGBTQ+ (zwłaszcza transpłciowe i niebinarne), antykapitaliści, introwertycy, artyści, miłośnicy przyrody, wielbiciele zarówno Baby Jagi, jak i Baby Yody, znawcy wron, pasjonujący się ogrodnictwem goci i inni ciekawi, choć może nieco niekonwencjonalni ludzie.
Gobliński styl życia odpowiada im dlatego, że wywyższa rzeczy osobliwe, lecz zwykle niedostrzegane. Opiewa to, co nietypowe i oferuje przyjazną przestrzeń, w której zawsze znajdzie się ktoś, kto chętnie posłucha, jakie cuda udało się znaleźć tego dnia gdzieś na ziemi. Goblińskie środowisko on-line czynnie przeciwstawia się wielu przyjętym normom społecznym, przedkładając przedmioty robione własnoręcznie lub znalezione ponad te, które można wyprodukować i kupić, a także promując rzeczy wadliwe i nietypowe zamiast egzemplarzy uważanych za klasycznie piękne. Nie bez powodu grupy, które zwykle są marginalizowane i spychane na bok, wśród goblinów czują się jak u siebie.
Gdyby społeczeństwo było trawnikiem, to w miejscu, w którym zwykle rośnie podmokła trawa, gobliny wykopałyby przestrzeń dla siebie i posadziły na niej mech, dzikie kwiaty, grzyby i powykrzywiane drzewa. Chcą bowiem tworzyć nowy świat, bardziej inkluzywny (a także dziwaczniejszy, chaotyczniejszy i zieleńszy) niż ten, w którym żyjemy. Każdy, kto popiera taką wizję, ma prawo do nazywania siebie goblinem.
My i nasze gobliny 17
Czemu gobliny?
Dlaczego spośród wielu mitycznych, czarodziejskich mieszkańców lasu to właśnie gobliny wybrano na maskotkę tego stylu? Odpowiedź jest prosta – bo doskonale wpisują się w wyobrażenia o komforcie i dziwactwie. Niektórzy uznają je za podgatunek dobrych duszków, zwykle jednak są przedstawiane jako bardziej niechlujne i mniej wyrafinowane stworzenia niż wróżki czy inne mityczne postacie. Gobliny to skore do zabawy, niesforne, fantastyczne istoty mające szczególny kontakt z przyrodą. Goblincore to zatem estetyka, która z założenia ma być dziwaczna, niekonwencjonalna, magiczna i bliska naturze. Gobliny są w niej symbolem uwielbienia dla tego, co – podobnie jak one same – dziwne, niekonwencjonalnie piękne, a nawet nieco zaniedbane.
W bajkach i podaniach gobliny mają silny związek z przyrodą, lecz nie taką, jaką powszechnie uważa się za pożądaną i miłą dla oka. Od kwiatów i motyli wolą grzyby i ćmy. Czują głęboką więź z tymi aspektami natury, które zwykle są pomijane, ponieważ same dobrze wiedzą, jak to jest być pomijanym. Jako przedstawiciele najdziwniejszej gałęzi drzewa genealogicznego folklorystycznych istot gobliny z oddaniem wywyższają wszystko, co nieszablonowe i wyjątkowe.
Lubią też wyszukiwać i kolekcjonować piękne przedmioty, a także dzielić się nimi, lecz ich pojęcie piękna jest zróżnicowane i osobliwe – gobliny na nowo definiują, co można uznać za skarb lub rzecz godną podziwu. Większość z nas raczej nie wpadłaby na pomysł, by ze słoików z ziemią, suszonych roślin czy wiązek gałęzi uczynić element dekoracji wnętrz, ale gobliny wiedzą, że te nietypowe przedmioty mogą mieć szczególne znaczenie i że piękno miewa różne oblicza. Nie chomikują jednak śmieci, tylko wykorzystują swój wyjątkowy styl,
18 Wejdź w tryb goblina
aby rozwijać wspólnotę. Dla goblinów zbieranie skarbów to doskonały sposób na poznawanie osób o zbliżonych
upodobaniach i zainteresowaniach, którym ich kolekcje również mogą się spodobać. W ten sposób kształtują swoje gusta i poszerzają grono znajomych.
Ponieważ gobliny skrzętnie zbierają przedmioty i propa gują pomysły wychodzące poza ramy obowiązujących tren dów i upodobań, są również ikonami antykapitalizmu. Ich ubrania, dekoracje wnętrz, biżuteria i dzieła sztuki są najczęściej darmowe, znalezione lub własnoręcznie zrobione. Gobliny nie wydają ogromnych pieniędzy na nowe rzeczy, lecz odnajdują piękno w tym, co mają przed oczami. W ten sposób na nowo definiują, co jest atrakcyjne lub cenne.
Gobliny to istoty magiczne, świadome złożoności świata, buntownicze, wichrzycielskie i skłonne do przekraczania granic, gdy wiedzą, że kierunek działania jest właściwy. Podczas gdy inne stworzenia stronią od brudu tego świata, gobliny przyjmują go z otwartym sercem. Nie postrzegają świata tak jednowymiarowo, jak niektórzy ludzie mają w zwyczaju, bo wiedzą, że wszyscy jesteśmy bardziej skomplikowani, niż potrafią to wyrazić jakiekolwiek etykiety. Gobliny są dziwne i bałaganiarskie. Rozwijają się w mrocznych, pełnych sprzeczności przestrzeniach, których często sami w sobie nie lubimy, i cieszą się, gdy pod zwykłym szarym kamieniem uda się im odnaleźć siedlisko kolorowych pełzających robali.
My i nasze gobliny 19
PopGoby (Popularne Gobliny)
Od średniowiecza poprzez sztuki Szekspira aż po filmowy Labirynt, gobliny były przedstawiane na różne sposoby. Pod niejednym kamieniem w pierwszej lepszej baśni oprócz fajnych robali najprawdopodobniej znaleźlibyśmy chowającego się goblina. To figlarne, psotne i buntownicze istoty, które pełnią funkcję katalizatorów akcji wielu znanych opowieści. Zanim na dobre zgłębisz goblińskie aspekty własnego życia, może warto poznać nieco lepiej kulturę goblinów na przestrzeni wieków? Może znajdziesz dzięki temu swój gobliński autorytet? Przyjrzyjmy się niektórym znanym goblinom i zagrajmy w „Którym goblinem jesteś?”.
Klasyczny goblin (z baśni): jesteś psotnym małym stworzonkiem. Uwielbiasz sprawiać kłopoty i płatać figle. Szybko się denerwujesz, a kiedy się zezłościsz, trudno jest ci nad sobą zapanować. Czasem możesz przez to sprawiać wrażenie kogoś groźniejszego niż w rzeczywistości, jednak w głębi duszy jesteś życzliwą i dobrotliwą osobą. Działasz zgodnie z własnymi zasadami, co nie oznacza, że nie są one przemyślane ani pragmatyczne (a przynajmniej ty tak uważasz).
Puk (ze Snu nocy letniej Szekspira): podobnie jak baśniowy goblin uwielbiasz płatać figle i psocić. Nie przywiązujesz jednak wagi do szczegółów i łatwo się rozpraszasz podczas wykonywania różnych czynności (nawet tych bardzo ważnych). Być może wynika to z faktu, że masz poważny syndrom głównego bohatera i zbytnio zaprzątasz sobie głowę kolejną ważną kwestią do wypowiedzenia, żeby
20 Wejdź w tryb goblina
zwracać uwagę na innych. A może jest tak dlatego, że twoja hierarchia wartości różni się od ich priorytetów i wolisz poświęcać czas na dobrą zabawę niż wykonywać czyjeś polecenia.
Goblin ze Świata Dysku (cyklu powieści fantasy sir Terry’ego Pratchetta): jesteś równie inteligentny, co dziwaczny, a to doprawdy imponujące, ponieważ jesteś bardzo dziwaczny. Masz nietypowe zainteresowania oraz ekscentryczne pasje i ludzie to szanują. W przeciwieństwie do innych goblinów masz głowę do szczegółów oraz techniki i wykorzystujesz te zdolności w dobrych celach (najczęściej).
Jareth, Król Goblinów (z filmu Labirynt): niewątpliwie masz wyjątkowy czar i przyciągasz do siebie nawet tych, którzy nie chcą cię polubić. Podobnie jak inne gobliny jesteś buntownikiem i psotnikiem, ale w przeciwieństwie do nich ty roztaczasz wokół siebie aurę romantycznego bohatera. Poza tym jesteś najbardziej histeryczną osobą w dziejach. Wiele goblinów ma tendencje do dramatyzowania, jeśli jednak chodzi o robienie z siebie przedstawienia, ty nie masz sobie równych.
Zielony Goblin (z komiksów Marvela): szczerze nienawidzisz Spider-Mana, nazywasz się Willem Dafoe i masz naprawdę odjechany ślizgacz. Niestety, aby zostać Zielonym Goblinem, trzeba spełnić wszystkie trzy warunki naraz.
Bez względu na to, z którym z goblinów najbardziej się identyfikujesz, pewnie zauważyłeś, że wszystkie mają ze sobą wiele wspólnego. Przede wszystkim lubią płatać figle (jak sądzisz, skąd się wzięło powiedzenie:
My i nasze gobliny 21
„Puknij się w czoło”?), są skore do zabawy, buntownicze i sprytne.
Czasem ich psoty zakrawają na czarny humor, zwykle jednak potrafią
zgrabnie balansować na granicy dziwactwa i grozy.
Warto przy tym nadmienić, że wszystkie gobliny są dziwaczne. To ich najważniejsza cecha. Dziwactwo to dla goblinów zasada numer jeden. Można ją spełniać na różne sposoby – na przykład znać wszystkie rodzaje grzybów albo do każdego stroju wkładać
kamizelkę – tak czy inaczej każdy goblin akceptuje swoje dziwactwo i dumnie się z nim obnosi.
Goblińskie problemy
Skoro mowa o problemach, należy wspomnieć, że gobliny jako postacie fantastyczne bywały w przeszłości kojarzone w dość niefortunny sposób. Rysunki goblinów przedstawiające złośliwe, chciwe stworzenia o haczykowatych nosach wykorzystywano kiedyś jako karykatury osób pochodzenia żydowskiego. Ich rozprzestrzenianie miało na celu sianie nienawiści i postrachu. Przypomnijcie sobie gobliny z Banku Gringotta w cyklu powieści o Harrym Potterze. To przecież klasyczna antysemicka metaforyka – mają ostre zęby, haczykowate nosy, zakrzywione palce, sterczące uszy, są nieprzyjazne, a do tego zarządzają bankiem. Szczerze mówiąc, to szokujące! Aby zrehabilitować gobliński ród, musimy także wymienić (a następnie odrzucić!) sposoby wykorzystywania ich wizerunku na potrzeby antysemitów. Goblincore jest dla każdego, a szerzenie nienawiści i dyskryminacja nie są zgodne z wyznawanym przez tę społeczność kodeksem (więcej informacji znajdziecie pod koniec tego rozdziału).
22 Wejdź
w tryb goblina
Szukając goblińskich autorytetów w historiach fantasy i ogólnie w sztuce, zwróć uwagę na poniższe niepokojące cechy.
• Chciwość: gobliny to zbieracze, zawsze jednak dzielą się swoimi
zdobyczami i kolekcjami ze społecznością. Postacie chciwych lub
chorobliwie gromadzących przedmioty goblinów mogą odwoływać się do motywów antysemickich.
• Nikczemność: gobliny to fajne, figlarne i buntownicze stworzenia, lecz nie są nikczemne! Zdarza się im czasem zakłócać porządek albo działać niezgodnie z zasadami, to jednak istoty troskliwe, nie złośliwe. Nikczemne wyobrażenia postaci goblinów mogą być antysemickie lub po prostu dawać zły przykład – tak czy siak, lepiej omijać je szerokim łukiem.
• Brud: gobliny lubią się czasem trochę upaprać, jak każdy dobry ogrodnik, który ma nieco ziemi pod paznokciami, co nie znaczy, że są brudne lub nieczyste. Wizerunki goblinów wyolbrzymiające rzekomy brak higieny mogą być wyrazem antysemityzmu lub innych ksenofobicznych poglądów. To niesłychane, jak wiele różnych grup jest przez białych Amerykanów postrzeganych jako nieczyste.
Jeśli nadal się obawiasz, że gobliny mogą być antysemickie, poczytaj o tym nieco więcej. Różni ludzie mają na ten temat różne opinie i warto ich wysłuchać, zanim wyrobisz sobie własne zdanie. Gdy dokonujesz roz ważnych, dobrze uzasadnionych wyborów, trudniej o pomyłkę.
My i nasze gobliny 23
Gobliński „look”
Pewnie zaczynasz się już zastanawiać, jak to jest żyć w goblińskim stylu. Prawdopodobnie jest ci do niego bliżej, niż sądzisz. Gobliny uwielbiają ubrania robione na drutach (szczególnie jeśli nie są wykonane perfekcyjnie), urocze słoiczki z tajemniczą zawartością, kryształy i suszone rośliny, stare książki, zioła uprawiane w powtórnie wykorzystywanych pojemnikach, oblepione woskiem świece, zwierzęce kości, szafki apteczne i muszelki. Jeśli jednak taki styl ci nie odpowiada, być może jesteś po prostu innym typem goblina! Liczy się przyjemny nieład – otaczanie się znajomymi przedmiotami, które najbardziej lubisz, tym, co sprawia, że czujesz się jak w domu, bez przywiązywania nadmiernej wagi do porządku czy doskonałej prezencji. Krótko mówiąc, siedlisko goblina ma być jak polana, którą odkrywamy podczas spaceru po lesie, miękka i porośnięta mchem, ocieniona niskimi chmurami, które rozpraszają światło słońca, i przyjemnie chłodna, lecz nie zimna – sprawiająca, że już nigdy nie będziemy chcieli spać gdzie indziej, nawet jeśli wcześniej ani razu nie przeszło nam przez myśl nocowanie w lesie.
Aby rozpocząć zgłębianie goblińskiej natury, możesz zacząć od drobnych szczegółów. Zanim włączysz telewizor, umość się wygodnie na kocach i pledach rozłożonych na kanapie, łóżku lub podłodze. Włóż trzy najwygodniejsze ubrania, które najbardziej lubisz (im mniej do siebie pasują, tym lepiej). Poświęć jeden dzień na jakieś proste rękodzieło, na przykład malowanie kamieni lub wykonanie girlandy z papierowych grzybów nanizanych na sznurek. Gobliny nie są wymagające, więc nie potrzeba wiele, aby zostać jednym z nich. Starają się odnajdywać piękno w tym, co je otacza, więc z dużym
24 Wejdź w tryb goblina
prawdopodobieństwem uda ci się urządzić całą swoją przestrzeń w goblińskim stylu, ani razu nie wybierając się do sklepu.
Gobliny przepadają za ręcznie wykonanymi przedmiotami, mogą ci się zatem przydać jakieś umiejętności rękodzielnicze, dzięki którym twoja przestrzeń nabierze jeszcze więcej goblińskiego wdzięku.
Nie musisz wydawać na to fortuny – właściwie wszystkiego, czego ci potrzeba, można się nauczyć za darmo on-line (lub w najbliższej bibliotece), a wiele artykułów i akcesoriów do rękodzieła można znaleźć, dostać lub tanio kupić, jeśli wiesz, gdzie szukać.
Robótki na drutach i na szydełku, ogrodnictwo, lepienie z gliny, haft i wykonywanie biżuterii to zajęcia, których nietrudno się nauczyć i stosunkowo łatwo można je dopasować do posiadanych umiejętności.
Kilka z nich zdobędziesz, czytając tę książkę! Jeśli wychodzą ci tylko robótki na drutach, skup się na dzierganiu szalików, a jeśli lubisz ceramikę, lecz nie chcesz od razu inwestować w koło garncarskie i piec do wypalania, kup trochę gliny samoutwardzalnej i ulep z niej małe grzybki. Ozdób swoje siedlisko przedmiotami, które mają dla ciebie znaczenie, reprezentują twoje pasje i umiejętności. Trudno chyba urządzić się przytulniej, niż otaczając się małymi prezentami, które zrobiliśmy sami dla siebie.
Poniżej znajdziesz kilka pomysłów na dekoracje, które możesz wykonać, aby rozpocząć swoją przygodę ze stylem goblincore, i to niezależnie od poziomu umiejętności (zresztą im mniej są one zaawansowane, tym bardziej goblińskie mogą się okazać twoje wytwory).
• Wytnij z papieru (lub filcu) grzybki, ozdób je i przyklej do sznurka, aby stworzyć girlandę.
My i nasze gobliny 25
• Wyjmij jakieś puste szklane pojemniki, które masz na zbyciu, i wypełnij każdy słoik lub butelkę czymś innym – włóczką, ziemią, świeczkami do podgrzewaczy, kryształkami lub czymkolwiek, co masz akurat pod ręką.
• Koce. Wszędzie porozkładaj koce. To niezupełnie projekt kreatywny (chyba że postanowisz samodzielnie je zrobić). Spróbuj owinąć je wokół swojego ciała, aby w ten sposób zrobić własne „ubrania”.
• Wybierz się na spacer i pozbieraj jakieś kwiaty i liście. Włóż je między dwie kartki papieru i dociśnij ciężką książką albo powieś do góry nogami, aby je ususzyć.
• Wyjmij zużyte pojemniki, których do niczego już nie potrzebujesz, i wypełnij je ziemią, a potem coś w nich zasadź.
• Zrób z gliny żabki, grzybki, ćmy lub szczury, aby otoczyć się przyjaznymi stworzeniami. Jeśli nie masz gliny, możesz je narysować, a potem powiesić swoje obrazki na ścianach.
Gobliński styl dotyczy także ubioru, który ma ukazywać twoją osobistą wrażliwość. Nie musisz oczywiście zupełnie zmieniać garderoby, chodzi raczej o to, aby przemyśleć swoje wybory i stawiać przede wszystkim na wygodę, a jednocześnie uwypuklić własny styl. Oto kilka sposobów, aby zacząć się ubierać jak gobliny, którymi w głębi duszy jesteśmy:
• Eksperymentuj z warstwami – spróbuj tworzyć zestawy z ubrań, których zwykle nie wkładamy razem. Mieszaj kolory, wzory, faktury i odkrywaj nowe, ekscytujące kombinacje.
26
Wejdź w tryb goblina
• Upewnij się, że w wybranym stroju czujesz się komfortowo zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Nie wkładaj niczego, co cię krępuje lub sprawia, że jest ci źle. Wybieraj takie faktury i kroje, które najbardziej ci odpowiadają. W miarę możliwości kieruj się wygodą.
• Dodawaj akcesoria! Nakładaj pierścionki, spinki, łatki, czapki, torebki czy rękawiczki, jakie tylko sobie zażyczysz, i to w nieograniczonych ilościach! Noś ze sobą wypchaną żabę i wyłącznie własnoręcznie robione kolczyki. Istnieje wiele wspaniałych sposobów, aby nadać swoim akcesoriom gobliński charakter.
• Przerabiaj, ceruj, naprawiaj i łataj swoje ubrania, aby dłużej ci służyły, a jednocześnie stawały się bardziej osobiste. To nie tylko przyjazne dla środowiska – zyska na tym także twój styl.
Goblincore dla każdego jest czymś nieco innym, więc dopasuj go do własnego stylu. Jeśli nie lubisz żab i grzybów, może w twoim przypadku sprawdzą się mech i kamienie? Mieszaj ze sobą elementy, aby stworzyć własny gobliński „look”.
Kodeks goblinów
Najwyższa pora, aby przedstawić podstawowe zasady goblincore, bo to nie tylko pewna estetyka i styl wystroju wnętrz, lecz coś znacznie więcej. Aby zostać goblinem, trzeba zaznajomić się z kilkoma ideami. Poniższy kodeks nie jest jednak zbiorem nakazów i zakazów czy kar – to raczej luźne wskazówki, które pomogą ci odkryć, jak
My i nasze gobliny 27
wieść goblińskie życie. Nie traktuj go jak zestawu prawd absolutnych, lecz zaglądaj do niego wtedy, gdy poczujesz, że tracisz kontakt
z wewnętrznym goblinem lub szukasz nowych kierunków rozwoju na swej goblińskiej ścieżce.
Żaden manifest nie jest z zasady kompletny ani wyczerpujący, ten także podkreśla tylko niektóre z najważniejszych aspektów goblińskiej kultury. Pamiętaj, że polega ona na czynieniu ze świata coraz przytulniejszego, dziwniejszego, lekko utytłanego, lecz i bardziej troskliwego miejsca. Miejmy nadzieję, że poniższe zasady pomogą ci wypełniać tę misję.
DOSTRZEGAJ PIĘKNO WE WSZYSTKIM, CO CIĘ OTACZA
Choć łatwiej to powiedzieć niż zrobić, przy odrobinie wysiłku nawet najbardziej cyniczny goblin może na nowo zachwycić się światem. Gobliny doceniają klasyczne piękno, najbardziej jednak lubią dostrzegać wdzięk w dziwnych i nieoczekiwanych miejscach – w rysie na pękniętej płycie chodnikowej, która układa się w kształt serca, albo w nieco upiornej (w dobrym tego słowa znaczeniu) lalce z dzieciństwa. Piękno można odnaleźć w wyjątkowo chłodnej i miękkiej glebie pod drzewem i w dziwnie uspokajającym szumie zmywarki do naczyń. Nie zawsze odczuwamy je w ten sam sposób, bo nie wygląda, nie brzmi i nie smakuje zawsze tak samo. Gobliny czerpią radość z faktu, że mogą na nowo zdefiniować piękno według własnych wytycznych i resztę życia poświęcić na szukanie ulotnych chwil wypełnionych dziwnym, surrealistycznym urokiem.
28 Wejdź w tryb goblina
Chyba nie masz już żadnych wątpliwości – gobliny są dziwne. To chaotyczne, urocze i dzikie stworzenia, egzystujące według własnych zasad. Odrzucają przyjęte kanony piękna i żyją po swojemu, zatem muszą być chyba nieco dziwaczne, prawda? Jeśli chcesz zostać prawdziwym goblinem, zaakceptuj dziwactwo, które w sobie masz. Rozwijaj zainteresowania, które z pewnością zaszokowałyby twoich współpracowników. Ubieraj się tak, aby było ci naprawdę wygodnie, a niekoniecznie w sposób, który podoba się innym. Odkrywaj nowe pasje, które wcześniej wydawały ci się niszowe. Nawet te, które nie pachną najładniej.
Gdzieś tam głęboko w środku wszyscy skrywamy jakieś dziwactwa. Goblińskie podejście pomaga nam je uzewnętrznić i cieszyć się nimi.
My i nasze gobliny 29
ZAAKCEPTUJ SWOJE DZIWACTWA
Okazując swoje dziwactwa, możesz zachęcić innych, aby zaakceptowali w sobie coś, co ukrywają. A może po prostu poczujesz się dzięki temu lepiej i pewniej. I tak wychodzi na twoją korzyść.
ZADBAJ O WŁASNĄ WYGODĘ
To jedna z najważniejszych goblińskich zasad. W świecie dorosłych przytulność i wygoda schodzą na dalszy plan. Zwykle oczekuje się od nas, żebyśmy dostosowali własne zachcianki do tego, czego społeczeństwo wymaga, byśmy chcieli. To przecież idiotyczne! Dlaczego w pracy nie miałbyś się ubierać w trzy bluzy z kapturem i owijać kocem, jeśli jest ci zimno? Albo nieustannie nosić słuchawki wygłuszające, jeśli sprawiają, że czujesz się bezpieczniej? Jeśli co godzinę potrzebujesz przekąski, żeby normalnie funkcjonować, powinieneś zawsze mieć pod ręką jakieś pyszności. Dbanie o własny komfort to niewątpliwie przywilej, gobliny zaś przewrotnie wierzą, że przetrwanie, podobnie jak wygoda, nie jest czymś, na co trzeba zasłużyć. Wszyscy mamy prawo do zaspokajania podstawowych potrzeb i do małych przyjemności.
I nie chodzi tylko o fortyfikacje z poduszek i gniazda uwite z koców (choć na pewno warto od nich zacząć). Wygoda to także tworzenie przestrzeni tylko dla siebie. Gobliny wyobrażają sobie świat jako miejsce, gdzie potrzeby i zainteresowania wszystkich są akceptowane –czyli radykalnie odmienną rzeczywistość, w której wygodę stawia się na pierwszym miejscu i nie zapomina o szacunku dla innych.
ZAAKCEPTUJ BAŁAGAN
Czy to nie dziwne, że wytwarzamy, znajdujemy i kupujemy ładne rzeczy tylko po to, aby schować je w garderobach, szafkach, szufladach lub pudełkach? Dlaczego zawsze mamy być czyści, schludni i dobrze się prezentować, nawet gdy siedzimy sami we własnym domu? To
30 Wejdź w tryb goblina
przecież zupełnie bez sensu! Jeśli jesteśmy z natury bałaganiarscy, to dlaczego mielibyśmy się z tym kryć? Najwyższy czas, by to zaakceptować! Powyjmuj wszystkie przedmioty, które sprawiają ci radość, i poukładaj je wokół siebie, aby móc na nie patrzeć, gdy jest ci smutno. Otocz się ulubionymi rzeczami i trzymaj je w widocznym miejscu. Lekki bałagan to doskonały sposób na to, żeby wyeksponować przedmioty, które lubisz, i zademonstrować, że o nie dbasz. To okazja, aby traktować je z czułością i okazywać, jak bardzo ci na nich zależy.
Bałagan w goblińskim sensie nie oznacza jednak rozrzucania wokół przypadkowych rzeczy (choć można i tak, jeśli to ci odpowiada). Chodzi o to, aby głęboko przemyśleć, które przedmioty lubisz najbardziej i co one dla ciebie znaczą, a potem wyeksponować je tak, aby uwidocznić ich prawdziwe znaczenie. Warto porządnie przeanalizować, co posiadamy, i zacząć się tym cieszyć, zamiast bezmyślnie konsumować. Otaczaj się przedmiotami, które kochasz, a zawsze będą ci przypominać o twoich szczególnych i wyjątkowych cechach. Gobliński nieład pozwala nam dbać o nasze rzeczy i jednocześnie odnajdywać w nich radość i spełnienie.
BĄDŹ
CZĘŚCIĄ SPOŁECZNOŚCI
Żaden goblin nie jest samotną wyspą. Goblińska społeczność on-line znana jest z otwartości i troskliwości, a to dlatego, że nawet najbardziej introwertyczne gobliny wiedzą, że życie jest lepsze w towarzystwie innych goblinów. Być może twoja goblińska społeczność również spotyka się on-line lub przeciwnie – robi to w świecie rzeczywistym. Może to grupa ludzi, którzy piszą do siebie staromodne listy zalakowane pieczęcią? Bez względu na to, do jakiej wspólnoty należysz, będziesz czerpać więcej radości ze swoich goblińskich doświadczeń w grupie niż w samotności.
My i nasze gobliny 31
Gobliński kodeks moralny w znakomitej większości polega na kontestowaniu zasad społecznych i kanonów piękna oraz przecieraniu nowych ścieżek, czyli na przewartościowywaniu świata, a to trudno robić w pojedynkę. Jest tyle innych wspaniałych goblinów – wszystkie mają świetne pomysły, niezwykłe skarby i hołdują tej samej radosnej, dzikiej estetyce, która w świecie późnego kapitalizmu ma zaskakująco dużą siłę rażenia. Pamiętaj, aby w swoich relacjach z innymi goblinami odnosić się do nich z taką samą troską i szacunkiem, z jakimi traktujesz elementy przyrody. Słuchaj, co mają do powiedzenia, nie przekraczaj wyznaczanych przez nie granic i waż słowa. Każdy goblin musi odnaleźć swoje miejsce w ekosystemie, którym czasem jest także środowisko społeczne.
Pamiętaj, aby być częścią również szerszej, niegoblińskiej wspólnoty. Spróbuj wykorzystać swoje szczególne goblińskie umiejętności, aby pozytywnie wpłynąć na życie otaczających cię ludzi. Gobliny są troskliwe, empatyczne i mają innym wiele do zaoferowania. Jeśli znasz się na ogrodnictwie, możesz na przykład pomóc założyć ogródek społeczny w swojej okolicy. A jeśli świetnie ci idą robótki na drutach, zrób sąsiadom czapki lub szaliki. Możesz też zacząć od czegoś znacznie skromniejszego i podarować przyjaciołom małe paczuszki dobrej woli (na przykład woreczki z ciekawymi maleńkimi przedmiotami, które udało ci się znaleźć). Każdy akt dobroci może mieć ogromne znaczenie, a poza łobuzowaniem niewiele jest rzeczy, które gobliny lubią bardziej od zmieniania świata na lepsze.
SZANUJ PRZYRODĘ
Gobliny są częścią przyrody, więc darzą ją ogromnym szacunkiem i uwielbieniem. Doskonale jednak wiedzą, że natura to nie tylko piękne kwiaty, szemrzące strumyki i cudowne krajobrazy. Poza ogromem
32 Wejdź w tryb goblina
piękna składa się ona także z wielu przyziemnych elementów, które ją tworzą. To nie tylko polne kwiaty, ale także dżdżownice i gleba, dzięki którym te rosną, owady i ptaki zapylające rośliny oraz roznoszące nasiona, a także śmierć i rozkład, bez których cykl życia byłby niekompletny. Gobliny uwielbiają naturę w każdej postaci, a szczególnie te jej elementy, które są zwykle pomijane.
Nie musisz mieszkać w lesie i odżywiać się wyłącznie korzonkami, aby być kochającym przyrodę goblinem. Możesz ją uwielbiać, żyjąc na przedmieściach albo w wielkiej metropolii czy na środku pustyni. Przyroda jest wszędzie, gdziekolwiek spojrzeć, a dbanie o nią to coś więcej niż tylko przestrzeganie zasad niemal nieosiągalnego życia w stylu zero waste. Stwórz własny miniogródek z ziołami na parapecie, wykorzystując do tego puste pojemniki po jogurtach. Rozrzuć nasiona roślin miododajnych na trawnikach rosnących wzdłuż pobliskich chodników. Wprowadź elementy przyrody do własnej przestrzeni –pozbieraj kamienie, liście, kwiaty lub piórka i dumnie je wyeksponuj.
Istnieje tak wiele sposobów, by zaprosić przyrodę do swojego życia i troszczyć się o nią w każdej chwili.
SZUKAJ TEGO, CO CIĘ UMACNIA
Goblincore to podejście zachęcające do wybierania tego, co zapewnia nam trwałe poczucie szczęścia i komfortu, a nie tego, co narzucają dominujące trendy kulturowe. Bycie goblinem to poszukiwanie rzeczy dających siłę i budowanie swojego życia
dookoła nich. Nasze życie społeczne w dużej mierze bazuje na tym, co pokazujemy publicznie, a goblińskie normy społeczne są tego dokładnym przeciwieństwem. Goblinom zależy na tym, aby czuć się dobrze we własnym ciele i w swoim otoczeniu. Z upodobaniem
My i nasze gobliny 33
odrzucają nikomu niepotrzebne publiczne ceregiele i preferują ubrania, dekoracje oraz pasje, które sprawiają, że jest im jak w domu.
Bycie goblinem można porównać do wznoszenia dziwacznego, niechlujnego domku w świecie, który woli ignorować to, co dziwaczne i niechlujne. Czasem bywa to przerażające, wykorzystaj więc poczucie komfortu i własne pasje jako oręż w tej walce, bo właśnie one będą ci przypominać, że zasługujesz na swoją przestrzeń tak samo jak wszyscy inni. Odkryj rzeczy, które dają ci siłę i poczucie, że to miejsce słusznie ci się należy, a potem się ich trzymaj. Ozdób nimi swoje siedlisko i zaproś do niego innych, tworząc w ten sposób sieć silnych goblinów. Umacniaj siebie i innych, aby razem poszerzać goblińską rzeczywistość i czynić ją jeszcze bardziej atrakcyjną.
Ciąg dalszy w pełnej książce…
Goblińskie życie jest dla każdego.
Może być zupełnie proste lub tak skomplikowane, jak zechcesz –ostatecznie tylko od ciebie zależy, jakim goblinem będziesz. Świat goblinów jest otwarty na wszystkich i może nas wiele nauczyć o tym, jak tworzyć bardziej niewykluczającą i ciekawszą rzeczywistość.
Odnajdując swego wewnętrznego goblina, akceptujemy wszystkie te aspekty ludzkiej natury, które zwykliśmy ignorować: rzeczy dobre, dziwne i niechlujne. Spróbuj znaleźć w sobie wewnętrzne dziecko i pozwolić mu przejąć pałeczkę.
Brzmi dobrze?
Zatem prawdopodobnie jesteś goblinem.
Odkryj swojego wewnętrznego goblina!
Naucz się dekorować, ubierać, tworzyć, zbierać i żyć zgodnie z goblińskimi zasadami społeczności, różnorodności, nonkonformizmu i radosnego bałaganu.
Czy kiedykolwiek czułeś się dziwnie, nieswojo i bezwolnie? Czy miałeś wrażenie, że jesteś niedoceniany lub jakbyś tu nie do końca pasował?
Jeśli tak, to mam dla ciebie świetną wiadomość: prawdopodobnie jesteś goblinem! Oznacza to, że twoje niedoskonałości i dziwactwa to najbardziej niesamowite cechy, jakie posiadasz, i że możesz żyć bardziej harmonijnie, jeśli tylko je zaakceptujesz i rozwiniesz, czerpiąc inspirację z żab, grzybów, mchu, skał i brudu, czyli wszystkiego, co kochają gobliny.
Ta książka pokaże ci, jak celebrować fizyczną i mentalną różnorodność, jak odrzucać uprzedzenia i ogólnie – jak żyć, chłonąc siły z każdej małej radości. Czy grzyb może powiedzieć ci coś na temat mody? Czy ślimak może nauczyć cię, jak poczuć się szczęśliwszym? Oczywiście, że tak! Ale to nie wszystko – dowiesz się także, jak:
• stworzyć ogródek z mchu
• uprawiać i stosować rośliny lecznicze
• szukać jagód (nawet w mieście!)
• naprawiać ulubione swetry
• wyeksponować kolekcję kamieni.
Ale to wciąż nie wszystko!
Książka Wejdź w tryb goblina pomoże ci odbudować relację z samym sobą, twoim domem, społecznością i naturą.
cena sugerowana 49,99 zł w tym 5% VAT