miesiączki i poczuj
dumę ze swojej kobiecości
MÓJ OKRES Poznaj tajemnice
ILUSTRACJE SARAH EICHERT
ILUSTRACJE
SARAH EICHERT
Dla mojej własnej czempionki cyklu, Ursuli. Życie to seria kłopotów – nigdy się nie poddawaj! Kocham cię! – Mama
Tytuł oryginału
My Period. Find your flow and feel proud of your period!
Tekst © Milli Hill 2021
Projekt © Hodder & Stoughton Limited 2021
All rights reserved
Przekład Katarzyna Dudzik
Redakcja i korekta
Katarzyna Zegadło-Gałecka i Maria Brzozowska
Skład na podstawie oryginału, polska adaptacja grafiki i okładka Martyna Potoczny
Copyright © for this edition
Insignis Media, Kraków 2024 Wszelkie prawa zastrzeżone
ISBN 978-83-68053-11-1
Insignis Media, ul. Lubicz 17D/21–22, 31-503 Kraków tel. +48 12 636 01 90, biuro@insignis.pl, insignis.pl Facebook: @Wydawnictwo.Insignis X, Instagram, TikTok: @insignis_media
Druk i oprawa
Drukarnia Abedik, abedik.com.pl
Wyłączna dystrybucja
Dressler Dublin sp. z o.o. dystrybucja@dressler.com.pl, dressler.com.pl
Spis treści
ROZDZIAŁ PIERWSZY Zaczynamy! 5 ROZDZIAŁ DRUGI Dojrzewanie i twoje cudowne ciało 23 ROZDZIAŁ TRZECI Wszystko o produktach menstruacyjnych 51 ROZDZIAŁ CZWARTY Pierwsza miesiączka 83 ROZDZIAŁ PIĄTY Arcydoskonały cykl 125 ROZDZIAŁ SZÓSTY Monitorowanie cyklu 155 ROZDZIAŁ SIÓDMY Troska o samą siebie 177 Dodatkowe źródła informacji 216
ROZDZIAŁ PIERWSZY
Zaczynamy!
ROZDZIAŁ PIERWSZY
Zaczynamy
A więc czytasz książkę o miesiączce.
Może dostałaś ją od mamy, może od taty, i teraz myślisz sobie: „Hmm, wygląda całkiem interesująco – ale z drugiej strony rodzice każą mi też jeść BROKUŁY ”.
A może znalazłaś ją w bibliotece albo w pokoju swojej
przyjaciółki i tytuł na tyle cię zaciekawił, że postanowiłaś zajrzeć do środka.
Chwileczkę… Chyba nie „pożyczyłaś” jej sobie od starszej siostry?!
COOOOO? ONA CIĘZA TO ZAMORDUJE! 9
Niezależnie od tego, w jaki sposób ta książka trafiła w twoje ręce, mam dla ciebie dobre wieści. Po pierwsze, jest superinteresująca i nie ma w niej żadnych brokułów.
Po drugie, ciekawość, która skłoniła cię, żeby zerknąć do środka, to oznaka ekstremalnie wysokiej inteligencji –sprawdzone info. Po trzecie, twoja siostra prawdopodobnie nie zauważyła, że zabrałaś jej książkę – jeszcze.
I kolejna dobra wiadomość – ta książka zmieni twój sposób myślenia o miesiączce. Na zawsze. Być może nawet Sprawi, że zaczniesz z ekscytacją wyczekiwać zbliżającej się miesiączki (niezależnie od tego, czy już miesiączkujesz, czy jeszcze czekasz na swój pierwszy
ZMIENI TWOJE
ŻYCIE!
10
okres). Pokaże ci, że choć wszyscy skupiają się głównie
na menstruacji, jest ona częścią całego – niezwykle
pięknego – CYKLU. A skoro już o cyklu mowa: dzięki tej
książce zostaniesz cyklodetektywką. Kierując się wskazówkami, których dostarcza ci co miesiąc twoje ciało, nauczysz się dostrzegać, co się z nim dzieje, zrozumiesz przyczyny swojego samopoczucia i będziesz potrafiła lepiej się sobą zaopiekować. Podpowie ci (w specjalnej ramce), gdzie leży „Ciała
prawda”, pokaże, jak sprawować kontrolę nad emocjami,
a przede wszystkim pomoże ci wsłuchać się w twoje
ciało, zaufać mu i szczerze je pokochać.
Dzięki niej zaczniesz odczuwać dumę z tego, że miesiączkujesz, ze swojego wspaniałego ciała i ze wszystkich niezwykłych rzeczy, które to ciało potrafi. To co, cieszysz się, że ta książka wpadła ci w ręce? No dobra, w takim razie
11
zaczynamy!
CHWILA! A CO TO W OGÓLE JEST MIESIĄCZKA?
Być może myślisz sobie teraz: „Momencik, nie jestem do
końca pewna, czym ta cała miesiączka w ogóle JEST! “.
Zaufaj mi, w tej książce znajdziesz bardzo szczegółową
odpowiedź na to pytanie, ale na sam początek wystarczy ci taka definicja:
Miesiączka to kilka dni w każdym miesiącu, w trakcie których z twojej pochwy wydobywa się niewielka ilość krwi.
Pierwsza miesiączka pojawia się w tak zwanym okresie
dojrzewania, w którym, jak przypuszczam, właśnie się znajdujesz. Jeśli na ten temat też nie wiesz zbyt wiele, nie martw się, wyjaśnię ci wszystko później. Miesiączka to tylko jeden z etapów trwającego mniej więcej miesiąc
cyklu menstruacyjnego (przeczytasz o tym na stronach
125–153). I zupełnie normalna część życia większości
kobiet i dziewczyn – takich jak ty – na całym świecie.
12
Czempionki cyklu!
Na stronach tej książki zamierzam przedstawić ci „czempionki cyklu”, czyli kobiety (i jednego mężczyznę) czynu, które zaczęły zastanawiać się, co należy zmienić, żeby menstruacja stała się lepszym doświadczeniem, a potem przystąpiły do realizacji swoich pomysłów. Jako pierwszą chciałabym przedstawić
SAMĄ SIEBIE!
Mam na imię Milli. Jestem matką trójki fantastycznych dzieciaków mniej więcej w twoim wieku – dwóch dziewczynek i chłopca. Oprócz tej książki napisałam też dwie inne, obie o rodzeniu dzieci i o tym, że choć kobiety często boją się porodu, może on być pięknym doświadczeniem. Pisanie o porodzie skłoniło mnie do zastanowienia się nad inną ważną częścią kobiecego życia – MIESIĄCZKĄ. Zauważyłam, że wiele książek czy materiałów, na podstawie których omawia się ten temat
w szkole, jest przestarzałych i brakuje w nich nie tylko
ważnych informacji na temat cyklu menstruacyjnego, ale też pozytywnego podejścia do miesiączki – takiego, które inspiruje i pomaga!
Część informacji zawartych w tej książce odkryłam
przez przypadek, na dodatek WIELE LAT po tym, jak zaczęłam miesiączkować. Nie chciałam, żeby to samo
przytrafiło się tobie, więc postanowiłam zabrać się do pisania, żebyś od samego początku dysponowała całą
niezbędną wiedzą o własnym ciele. Mam nadzieję, że
spodoba ci się ta książka i że dzięki niej poczujesz
dumę, radość i ekscytację z powodu niesamowitych
supermocy swojego ciała!
MIESIĄCZKA: RADOŚĆ I DUMA
Pojawienie się miesiączki to jedno z najważniejszych
wydarzeń okresu dojrzewania dla większości dziew -
czynek i główny temat tej książki. Mam nadzieję, że gdy
skończysz ją czytać, będziesz dumna z bycia dziewczyną, pozytywnie nastawiona do miesiączkowania i zaopa -
trzona we wszystkie potrzebne ci informacje!
W tym momencie jednak możesz odczuwać najróżniejsze emocje. Być może jesteś podekscytowana, a być może…
Niespokojna?
Pełna obaw?
Zakłopotana?
Może nawet trochę zmartwiona. Być może doświad -
czasz mieszanki tych emocji, a może przeżywasz to zupełnie inaczej. Być może nie jesteś pewna, w jaki sposób rozmawiać o menstruacji z rodziną czy przyjaciółmi.
15
Może ten temat sprawia, że chichoczesz nerwowo albo
czujesz się niezręcznie. Spokojnie, to wszystko jest zupełnie naturalne, gdy uczysz się czegoś nowego – nie ma właściwych i niewłaściwych emocji. Miesiączka, nazywana też okresem lub menstruacją, jest całkowicie naturalnym zjawiskiem, ale niektórzy
ludzie zachowują się tak, jakby nie można było o niej
rozmawiać, co wcale nie pomaga wypracować sobie do niej pozytywnego stosunku, prawda? Na przykład ktoś, zamiast powiedzieć: „Mam okres”, posługuje się jakimś
dziwnym szyfrem, jakby miesiączka była czymś, co
trzeba utrzymywać w tajemnicy. Może słyszałaś któreś
z tych nudziarskich określeń, na przykład:
trudne dni
albo „wizyta rudej cioci” lub „ciotki z Ameryki”, „kobieca przypadłość” czy „niedyspozycja”. Jest też kilka
16
całkiem uroczych określeń, na przykład: „czas zwiększonego zapotrzebowania na czekoladę”, „truskawkowy tydzień”, „księżycowy czas” czy „wciągnięcie na maszt czerwonej flagi”. Są też określenia najzupełniej okropne, przykładowo: „klątwa” (na co komu taka dawka negatywnej energii?), ale niezależnie od tego, czy użyjesz sympatycznego „truskawkowego tygodnia”, czy powiesz, że „stoisz na czerwonym świetle”, efekt będzie ten sam – zamiast nazwać wprost to, co się z tobą dzieje, ukryjesz to pod warstwą niedopowiedzeń.
Dobre pytanie.
POWIEDZIEĆMOŻEMY PO
”MIESIĄCZKA
17
DLACZEGONIE
PROSTU
”?
Faktem jest, że dawniej (a czasami nawet dzisiaj) w wie -
lu różnych częściach świata miesiączkę uważano za
coś wstydliwego, krępującego, a nawet za powód, żeby
izolować się od innych ludzi! Miesiączka nie jest jednak
czymś obrzydliwym, brudnym, niebezpiecznym ani
czymś, czego należy się wstydzić. To po prostu część
kobiecego doświadczenia, coś, co dotyczy większości z nas – kobiet i dziewczyn – przez wiele lat naszego
życia i jest najzupełniej normalne (a przy okazji całkiem fajne!). Nie musimy ukrywać, że mamy miesiączkę, ani używać słownych szyfrów. Nie musimy roztaczać wokół
miesiączki atmosfery tajemnicy ani czuć się nią zawstydzone! Kiedy masz okres, możesz być, jaka chcesz, i robić to, co chcesz (jeśli nie przeszkadzają ci w tym dodatkowe dolegliwości). Możesz skakać na bungee, uprawiać gimnastykę, pływać, biegać, wygrywać wyścigi
i jeździć kolejką górską. Kobiety w trakcie menstruacji kończyły maratony, wygłaszały przemówienia
18
w parlamencie, dostawały awans w pracy, opiekowały
się dziećmi, dokonywały odkryć naukowych, tworzyły
wspaniałą literaturę i sztukę. Nie ma dosłownie ani
jednej rzeczy, której nie możesz robić tylko z racji tego, że masz okres.
Tak, możesz robić
WSZYSTKO!
19
Czempionki cyklu!
CHELLA QUINT
Autorka określenia #PeriodPositive (#miesiączkopozytywny)
Pozytywne nastawienie do okresu zyskuje coraz
większą popularność, ale to Chella Quint jako jedna z pierwszych osób powiedziała publicznie, że miesiączka nie powinna być tematem tabu. Chella urodziła się w Brooklynie w Nowym Jorku, a obecnie mieszka w Sheffield w Wielkiej Brytanii.
I to ona w 2006 roku wymyśliła określenie „period positive”, co można przetłumaczyć jako „miesiączkopozytywny” albo „o pozytywnym podejściu do miesiączki”.
Pracując już wtedy z młodzieżą jako nauczycielka, Chella była również artystką tworzącą fanziny, czyli niezależne, wydawane własnym nakładem czasopisma.
W 2005 roku stworzyła zin zatytułowany Adventures in Menstruating (Menstruacyjne przygody) i praca nad tym przedsięwzięciem uświadomiła jej, że na temat miesiączki mówi się zdecydowanie zbyt mało. Zauważyła też mnóstwo przejawów negatywnego podejścia do okresu w reklamach produktów menstruacyjnych czy na ich opakowaniach. Przykładowo według wielu reklam to dobrze, jeśli po opakowaniu nie da się poznać, że w środku znajdują się podpaski. Albo jeśli owijka tamponu nie szeleści przy otwieraniu, dzięki czemu nikt korzystający obok nas z toalety publicznej nie domyśli się, że mamy okres. Miesiączka ukazywana jest jako coś, co należy UKRYWAĆ!
Chella się z tym nie zgadza.
Zaprojektowała „Odznakę miesiączkopozytywności”, czyli znak jakości (rodzaj nagrody) przyznawany różnego rodzaju organizacjom, a teraz wciąż pomaga ludziom znaleźć nowy sposób myślenia o menstruacji. Jak sama twierdzi: „Fajnie jest rzucić wyzwanie przestarzałym i negatywnym poglądom. Mówienie o miesiączce pomogło mi przestać się jej wstydzić. Wy też spróbujcie!”.
We wszystkich rozdziałach tej książki znajdziesz ramkę zatytułowaną Ciała prawda . Zamieściłam w niej
wiele wartych wypróbowania pomysłów, które pomogą ci dbać o swoje niesamowite ciało, doceniać je i kochać.
W pierwszej odsłonie tej rubryki chciałabym ci podpowiedzieć, żebyś przede wszystkim wsłuchiwała się w potrzeby i pragnienia swojego ciała.
Ciała prawda
Rozpieszczaj się!
Co możesz zrobić dziś dla SIEBIE i SWOJEGO CIAŁA?
Pomyśl o tym przez chwilę. Wsłuchaj się w samą siebie.
Za czym tęsknisz, czego potrzebujesz, na co masz chęć?
Na drzemkę? A może chciałabyś iść popływać? Na myśl o tabliczce czekolady cieknie ci ślinka? A może wolałabyś
wielki koszyk truskawek? A może masz ochotę na przytulasa? Albo długi samotny spacer? Zastanów się, co sprawi, że poczujesz się dziś dobrze, a potem zapewnij
swojemu ciału to, co jest mu potrzebne.
23
ROZDZIAŁ DRUGI
Dojrzewanie i twoje cudowne
ciało
Dojrzewanie i twoje cudowne ciało
No dobrze, wszyscy zgadzamy się, że miesiączka nie
jest niczym, czego należałoby się wstydzić. Ale czy kiedykolwiek przyszło ci do głowy, że jest to coś, co należałoby świętować?! A przecież jest! Dlaczego? Bo twoje
ciało jest dosłownie
Za chwilę sama przekonasz się, że poznawanie własnego ciała i zasad jego funkcjonowania to świetna sprawa. Nie tylko poczujesz się dzięki temu przygotowana na miesiączkowanie i zdobędziesz pewność, że wszystko w twoim organizmie działa jak w zegarku, ale
też zyskasz okazję, żeby docenić swoje ciało za wszystkie te niesamowite rzeczy robione przez nie każdego
ROZDZIAŁ DRUGI
27
NIESAMOWITE
miesiąca, o których nie musisz nawet myśleć. Gdy
zrozumiesz swoje ciało, nauczysz się go słuchać, ufać
mu i traktować je z troską, na jaką zasługuje. Pomyśl
o tym jak o rozwijaniu przyjaźni – im lepiej poznajesz
drugą osobę, tym bardziej czujesz się z nią związana.
Zostańmy więc najlepszymi przyjaciółkami naszych
ciał i dowiedzmy się wszystkiego na temat miesiączki, zaczynając od podstaw, czyli całego procesu DOJRZE-
WANIA (nazywanego też pokwitaniem).
CZARY-MARY:
Twoje ciało ciągle się zmienia !
Pamiętasz, jak dobra wróżka jednym machnięciem
różdżki przemieniła Kopciuszka z umorusanej dziewuszki trzymającej dynię w prawdziwą księżniczkę? No cóż, dojrzewanie nie przebiega w taki sposób. To stopniowa przemiana, więc miesiączka nie pojawi się z dnia na
dzień bez żadnych wcześniejszych sygnałów – niczym za sprawą magicznego zaklęcia.
28
Zanim zaczniesz miesiączkować, zauważysz, że twoje
ciało powoli zmienia się na wiele sposobów. Wszystko to jest częścią procesu, przez który przechodzą wszyscy
ludzie, polegającego na przemianie z dziecka w osobę
dorosłą. (Inaczej niż w bajce, raczej nie dostaniesz z tej
okazji szklanych pantofelków).
Zmiany związane z dojrzewaniem zachodzą w ciągu
kilku lat. U dziewcząt zaczynają się mniej więcej między
8 a 13 rokiem życia, natomiast u chłopców między 9 a 15.
Dojrzewanie u każdego przebiega inaczej. Wkraczamy
w ten okres w różnym wieku i nasze ciała zmieniają się
w różnym tempie, dlatego nie jest łatwo przewidzieć, co się zmieni i kiedy. Przyczyną tych zmian są HORMONY. W ciągu najbliższych kilku lat wciąż będziesz o nich słyszeć. Po części
dlatego, że dorośli będą obwiniać je o wszystko – od
bałaganu w twoim pokoju po apetyt, który pozwoli ci
w pojedynkę zjeść pizzę dla całej rodziny. „To przez te jej
HORMONY”.
29
Hormony to bardzo sprytne naturalne substancje chemiczne wpływające na twoje ciało i samopoczucie. I to właśnie one wywołają w twoim ciele pewne zmiany, których nie sposób przegapić. W przypadku dziewcząt
wspomniane zmiany obejmują:
Skok wzrostowy – w pewnym momencie
prawdopodobnie „wystrzelisz w górę”, a twoje ciało stopniowo zacznie przypominać ciało dorosłej kobiety. Twoje biodra staną się szersze.
Rozwój piersi – na twojej klatce
piersiowej pojawią się niewielkie wybrzuszenia nazywane „pączkami piersiowymi”, które później przekształcą się w całkowicie rozwinięte piersi.
Owłosienie w nowych miejscach – pod pachami i w okolicach
zewnętrznych narządów płciowych (inaczej: genitaliów)
pojawią się włosy.
30
Wzmożone pocenie – prawdopodobnie zaczniesz bardziej
się pocić, co może być przyczyną nieprzyjemnego zapachu.
Aby go uniknąć, bierz codziennie kąpiel lub prysznic, często zmieniaj ubrania i używaj dezodorantu.
Wzmożone wydzielanie łoju – hormony sprawią, że twoja
skóra i włosy zaczną się przetłuszczać, co czasami może
prowadzić do pojawienia się pryszczy, a nawet trądziku.
Niektóre z tych zmian będą ci się podobać, inne sprawią, że poczujesz się trochę skrępowana. Pamiętaj jednak:
chociaż w trakcie dojrzewania dochodzi do wielu łatwo
zauważalnych zmian fizycznych, nie jest to jedyny okres, kiedy twoje ciało się zmienia. Zmieniasz się przez całe
swoje życie!
Ciąg dalszy w pełnej książce…
Pierwsza miesiączka to coś ekscytującego, może też jednak budzić obawy. Na pewno masz mnóstwo pytań. Jak dużo krwi stracę? Czy to boli? I dlaczego w ogóle mamy okres?!
Ta książka podpowie ci, jak BEZ OBAW przygotować się do miesiączki. Przeczytasz tu o tamponach, majtkach menstruacyjnych, monitorowaniu cyklu, o tym, co powinno znaleźć się w zestawie na pierwszą miesiączkę, i jak troszczyć się o siebie. A co najważniejsze, uświadomisz sobie, że NIESAMOWITE możliwości twojego ciała to powód do DUMY!
MOC MENSTRUACJI I PRZYGOTUJ SIĘ NA TEN SZCZEGÓLNY CZAS
ODKRYJ
cena sugerowana 39,99 zł w tym 5% VAT