RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
* = sistem modular (menggabungkan topik dari bab-bab berlainan yang berkaitan dalam satu PdPc) MINGGU & TARIKH 1 2/1 – 5/1
CATATAN 3/1: Mesy. Rumah Sukan
OBJEKTIF PEMBELAJARAN 1.1 Memahami kimia dan kepentingannya
CADANGAN AKTIVITI HASIL PEMBELAJARAN PEMBELAJARAN BAB 1: PENGENALAN KEPADA KIMIA Mengumpul dan mentafsirkan data Murid boleh: tentang asal usul perkataan kimia dan menerangkan maksud kimia, maksud kimia. menyenaraikan beberapa bahan kimia yang lazim digunakan Membincangkan pelbagai contoh dalam kehidupan seharian, bahan kimia yang lazim digunakan menyatakan kegunaan bahan dalam kehidupan seharian seperti kimia yang lazim digunakan Natrium Klorida, Kalsium Karbonat, dalam kehidupan seharian, Asid Asetik. menyenaraikan contoh kerjaya Membincangkan kegunaan bahan yang memerlukan pengetahuan kimia yang lazim digunakan dalam kimia, kehidupan. menyenaraikan industri berasaskan kimia di Malaysia, Menonton video atau perisian menghuraikan sumbangan komputer tentang: industri kimia terhadap (a) Kerjaya yang memerlukan ilmu pembangunan Negara. kimia.
NOTA
ISTILAH
i-THINK / KBAT
bahan kimia chemicals industri berasaskan kimia chemical-based industry
i-Think: Peta Bulatan
keterlarutan solubility
i-Think: Peta Alir (Kaedah Saintifik)
(b) Industri kimia di Malaysia dan sumbangannya terhadap pembangunan Negara.
1.2 Mensintesiskan kaedah saintifik
Menghadiri ceramah tentang industry kimia di Malaysia dan sumbangan industri kimia terhadap pembangunan Negara. Memerhatikan satu situasi dan mengenalpasti semua pemboleh ubah. Cadangkan pernyataan masalah yang bersesuaian untuk penyiasatan saintifik. Menjalankan aktiviti untuk: (a) Memerhatikan satu situasi, (b) Mengenalpasti semua pemboleh ubah, (c) Mencadangkan pernyataan masalah soalan, (d) Membentuk hipotesis, (e) Memilih alat radas bersesuaian,
Murid boleh: mengenalpasti pemboleh ubah dalam situasi yang diberikan, mengenalpasti perhubungan antara dua pembolehubah untuk membentuk hipotesis, mereka dan menjalankan eksperimen mudah untuk menguji hipotesis, mencatat dan mempersembahkan data dalam bentuk yang bersesuaian, mentafsir data untuk membuat kesimpulan,
Murid mempunyai pengetahuan tentang kaedah saintifik di Tingkatan 1, 2 dan 3. Kemahiran saintifik sentiasa diaplikasikan
1
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
(f) Menyenaraikan langkah kerja
1.3 Menggabungkan sikap saintifik dan nilai murni dalam menjalankan penyiasatan saintifik
2 8/1 – 12/1
8/1: Pelancaran Kempen Sifar Ponteng 9/1: Mesy. Larian Yussufian 10/1: Lat. Sukan 1 (Sultan & Keir) 11/1: Lat. Sukan 1 (Shaidali & Head) 12/1: Mesy. JK Disiplin 1
2.1 Menganalisis jirim
Menjalankan eksperimen dan: Mengumpulkan dan menjadualkan data, Mempersembahkan data dalam bentuk yang sesuai, Mentafsirkan data dan membuat kesimpulan, Menyediakan laporan lengkap. Menonton video atau membaca artikel mengenai penyiasatan saintifik. Murid membincangkan dan mengenalpasti sikap saintifik dan nilai murni yang diamalkan oleh penyelidik dan ahli sains dalam video atau artikel.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menyediakan laporan penyiasatan.
Murid boleh: mengenalpasti sikap saintifik dan nilai murni yang diamalkan oleh ahli sains dalam menjalankan penyiasatan, mengamalkan sikap saintifik dan nilai murni dalam menjalankan penyiastan saintifik
Murid membincangkan dan mewajarkan sikap saintifik dan nilai murni yang patut diamalkan dalam penyiasatan saintifik BAB 2: STRUKTUR ATOM Membincangkan dan menerangkan Murid boleh: sifat khusus jirim. memerihalkan sifat zarah bagi jirim, Menggunakan model atau menonton menyatakan teori kinetik jirim, simulasi berkomputer untuk mendefinisikan atom, molekul membincangkan perkara berikut: dan ion, (a) teori kinetik jirim menghubungkaitkan perubahan (b) maksud atom, molekul dan ion. keadaan jirim dengan perubahan Menjalankan aktiviti untuk mengkaji haba, resapan zarah dalam pepejal, cecair menghubungkaitkan perubahan dan gas. haba dengan perubahan tenaga kinetik zarah, Mengkaji proses perubahan keadaan menerangkan perubahan keadaan jirim berdasarkan teori kinetik jirim jirim berdasarkan teori kinetik melalui simulasi atau animasi jirim. berkomputer.
Sepanjang aktiviti, kebolehan untuk mengenalpasti dan mengamalkan sikap saintifik dan nilai murni harus ditekankan
Murid mempunyai pengetahuan sedia ada berkenaan unsur, sebatian dan campuran dari Tingkatan 2. Ethanamida juga dikenali sebagai asetamida.
i-Think: Peta Buih
perlanggaran collision. peresapan diffusion takat lebur melting point simulasi simulation perubahan keadaan – inter-conversion
i-Think: Peta Pokok (jirim) KBAT: Mengkaji resapan zarah dalam pepejal, cecair dan gas KBAT: Menentukan takat lebur dan takat beku naftalena, C10H8
Menjalankan aktiviti untuk menentukantakat lebur dan takat beku ethanamida atau naftalena.
2
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
3 15/1 – 19/1
15/1: Pelancaran Kempen “Cerianya Kelasku� 16/1: Lat. Sukan 2 (Sultan & Keir) 17/1: Mesy. Agung Ko-Uniform 1 17/1: Lat. Sukan 2 (Shaidali & Head) 19/1: Larian Yussufian
2.2 Mensintesiskan struktur atom
Memplot dan mentafsirkan graf pemanasan dan penyejukan naftalena atau ethanamida Membincangkan perkembangan model atom yang dikemukakan oleh ahli sains iaitu Dalton, Thomson, Rutherford, Bohr dan Chadwick. Guna model atau simulasi berkomputer untuk mengilustrasikan struktur atom tentang proton dan neutron dalam nukleus dan susunan elektron dalam petala. Menjalankan aktiviti untuk menentukan nombor proton, nombor nukleon dan bilangan proton, elektron dan neutron dalam sesuatu atom. Gunakan jadual untuk membanding dan membezakan jisim relatif dan cas relatif bagi proton, elektron dan neutron. Mengkaji nombor proton dan nombor nukleon beberapa unsur yang berlainan.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: memerihalkan perkembangan model atom, menyatakan zarah-zarah utama subatom, membanding dan membezakan jisim relatif dan cas relatif bagi proton, elektron dan neutron, mendefinisikan nombor proton, mendefinisikan nombor nukleon, menentukan nombor proton, menentukan nombor nukleon, menghubungkaitkan nombor proton dan nombor nukleon, menghubungkaitkan nombor proton dengan jenis unsur, menulis simbol unsur-unsur, menentukan bilangan neutron, proton dan elektron daripada nombor proton dan nombor nukleon, dan sebaliknya, membina struktur atom
Tarikh dan bagaimana model berkembang tidak diperlukan.
membuat kesimpulan umum - make generalisation
Nombor proton juga dikenali sebagai nombor atom. Nombor nukleon juga dikenali sebagai nombor jisim
Bincang: (a) perhubungan antara nombor proton dan nombor nukleon. (b) mengitlak bahawa setiap unsure mempunyai nombor proton yang berbeza. Menjalankan aktiviti untuk menulis: (a) simbol unsur (b) perwakilan bagi atom sebarang unsur, dimana; X = unsur A = nombor nukleon Z = nombor proton Membina model atau menggunakan simulasi berkomputer untuk mengambarkan struktur atom.
3
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
4 22/1 – 26/1
22/1: Pelancaran Program NILAM 22/1: Sukantara 23/1: Sukantara 23/1: Mesy. Kejohanan Balapan & Padang 24/1: Mesy. Agung Ko-Akademik 1 24/1: Sukantara 24/1: Mesy. Agung Koperasi 24/1: Lat. Sukan 3 (Sultan & Keir) 25/1: Sukantara 25/1: Mesy. Lembaga Pengawas / MKT 1 25/1: Lat. Sukan 3 (Shaidali & Head) 26/1: Sukantara 27/1: Mesy. Agung PIBG
2.3 Memahami isotop dan menilai kepentingannya
Mengumpulkan dan mentafsirkan maklumat tentang (a) maksud isotop (b) isotop-isotop hidrogen, oksigen, karbon, klorin dan bromin. Menjalankan aktiviti untuk menentukan bilangan zarah subatom daripada nombor proton dan nombor nucleon bagi beberapa isotop
2.4 Memahami susunan elektron bagi atom
Mengumpulkan maklumat daripada internet atau media cetak dan membincangkan kegunaan-kegunaan isotop. Mengkaji susunan elektron bagi pelbagai atom dan mengenalpasti elektron valensnya. Bincangkan maksud elektron valens dengan menggunakan ilustrasi. Menjalankan aktiviti untuk: (a) mengilustrasi susunan elektron bagi unsur yang mempunyai nombor proton 1 hingga 20. (b) menulis susunan elektron bagi unsur yang mempunyai nombor proton 1 hingga 20.
2.5 Menghargai ketertiban dan keunikan struktur atom.
Membincangkan sumbangan ahli sains terhadap sejarah perkembangan idea struktur atom. Mengadakan pertandingan bercerita tentang sejarah perkembangan struktur atom dengan menekankan kreativiti ahli sains.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: menyatakan maksud isotop, menyenaraikan contoh unsurunsur yang mempunyai isotop, menentukan bilangan zarah subatom bagi isotop, mewajarkan penggunaan isotop dalam kehidupan
Murid boleh: menghuraikan susunan elektron dalam atom bagi unsur yang mempunyai nombor proton 1 hingga 20, melukis susunan elektron atom suatu unsur, menyatakan maksud elektron valens, menentukan bilangan elektron valens daripada susunan elektron suatu atom. menghubungkaitkan susunan elektron unsur dengan kumpulan dan kala (4.1)* menulis formula ion (3.5)* menerangkan pembentukan ion (5.2)* menulis susunan elektron bagi ion yang terbentuk (5.2)* Murid boleh: menghuraikan sumbangan ahli sains terhadap pemahaman struktur atom, menghuraikan kreativiti dan ketelitian ahli sains dalam menghasilkan gambaran menyeluruh tentang jirim
kesyukuran gratefulness
Struktur: SPM 2017, K2, Q2 SPM 2013, K2, Q1
4
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
5 29/1 – 2/2
6 5/2 – 9/2
29/1: Pelancaran Kempen Guru Penyayang 30/1: Lat. Sukan 4 (Sultan & Keir) 31/1: Cuti Umum Thaipusam 1/2: Lat. Sukan 4 (Shaidali & Head)
5/2: Acara Saringan & Akhir 6/2: Acara Saringan & Akhir 7/2: Mesy. Agung KoSukan 1 7/2: Mesy. JK Pentauliahan Pemimpin Pelajar 7/2: Acara Saringan & Akhir 8/2: Mesy. Kew & Aset 1 8/2: Acara Saringan & Akhir 9/2: Acara Saringan & Akhir 9/2: Kem Kepimpinan Pengawas T1 - 6 10/2; LADAP 1 10/2: Kem Kepimpinan Pengawas T1 – 6 11/2: Kem Kepimpinan Pengawas T1 – 6
3.1 Memahami dan Mengaplikasikan konsep jisim atom relatif dan jisim molekul relatif
3.2 Menganalisis hubungan antara bilangan mol dengan bilangan zarah
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
BAB 3: FORMULA KIMIA DAN PERSAMAAN Mengumpul dan mentafsirkan data Murid boleh: tentang jisim atom relatif dan jisim menyatakan maksud jisim atom molekul relatif berdasarkan karbon-12. relatif berdasarkan karbon -12, menyatakan maksud jisim Membincangkan kegunaan karbon -12 molekul relatif berdasarkan sebagai piawai untuk menentukan karbon-12, jisim atom relatif dan jisim molekul menyatakan sebab karbon-12 relatif. digunakan sebagai piawai untuk Mengkaji konsep jisim atom relatif dan menentukan jisim atom relatif jisim molekul relatif secara anologi dan jisim molekul relatif, atau animasi berkomputer. menghitung jisim molekul relatif bahan. Menjalankan kuiz untuk menghitung jisim molekul relatif bahan daripada formula kimia yang diberi, contohnya, HCl, CO2, Na2CO3, Al(NO3)3, CuSO4.5H2O Mengkaji konsep mol melalui analogi atau simulasi berkomputer. Mengumpulkan dan mentafsirkan data tentang pemalar Avogadro. Membincang hubungkait di antara bilangan zarah dalam satu mol bahan dengan pemalar Avogadro. Menjalankan aktiviti penyelesaian masalah untuk menukarkan bilangan mol kepada bilangan zarah bagi bahan yang diberi dan sebaliknya
Murid boleh: mendefinisikan satu mol sebagai kuantiti jirim yang mengandungi jumlah zarah sebanyak bilangan atom yang ada dalam 12g 12C, menyatakan maksud pemalar Avogadro, menghubungkaitkan bilangan zarah yang terkandung dalam satu mol bahan tertentu dengan pemalar Avogadro, menyelesaikan masalah perhitungan untuk menukarkan bilangan mol kepada bilangan zarah bahan tertentu dan sebaliknya.
Jisim formula relatif diperkenalkan sebagai jisim relatif bagi bahan ionik.
12
C boleh diwakilkan sebagai
KBAT: Menyiasat konsep mol secara analogi
12 6C
atau C-12
Pemalar Avogadro juga dikenali sebagai nombor Avogadro
5
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
7 12/2 – 16/2
13/2: Mesy. JK Pengawas 1 13/2: Acara Saringan & Akhir 14/2: Perjumpaan KoSukan 2 15/2: Cuti Tambahan Tahun Baru Cina 16/2: Cuti Umum Tahun Baru Cina 1 17/2: Cuti Umum Tahun Baru Cina 2
3.3 Menganalisis hubungan antara bilangan mol bahan dengan jisim
3.4 Menganalisis perhubungan antara bilangan mol gas dengan isipadu
Membincangkan maksud jisim molar. Menggunakan anologi atau simulasi berkomputer, bincang untuk menghubungkait: (a) jisim molar dengan pemalar Avogadro (b) jisim molar bahan dengan jisim atom relatif atau jisim molekul relatif Menjalankan aktiviti penyelesaian masalah untuk menukarkan bilangan mol bahan yang diberi kepada jisim dan sebaliknya Menggunakan grafik atau simulasi komputer, bincang: (a) Perhubungan antara isipadu molar dengan pemalar Avogadro. (b) Membuat kesimpulan umum terhadap Menjalankan aktiviti untuk menghitung isipadu gas pada STP atau keadaan bilik daripada bilangan mol dan sebaliknya. Membina peta minda untuk menunjukkan perhubungan antara bilangan zarah, bilangan mol, jisim bahan dan isipadu gas pada STP dan atau keadaan bilik.
8 19/2 – 23/2
19/2: Cuti Tambahan Tahun Baru Cina 20/2: Raptai Sukan 21/2: Raptai Sukan 22/2: Aktiviti KoUniform (7/18) 22/2: Raptai Sukan
3.5 Mensintesis formula kimia
Menjalankan aktiviti penyelesaian masalah berkaitan bilangan zarah, bilangan mol, jisim bahan dan isipadu gas pada STP dan atau keadaan bilik. Mengumpulkan dan mentafsirkan data berkaitan formula kimia, formula empirik, formula molekul. Menjalankan aktiviti untuk: (a) Menentukan formula empirik bagi kuprum(II) oksida dengan menggunakan simulasi berkomputer,
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: menyatakan maksud jisim molar, menghubungkaitkan jisim molar dengan pemalar Avogadro, menghubungkaitkan jisim molar dengan jisim atom relatif atau jisim molekul relatif, menyelesaikan masalah perhitungan untuk menukarkan bilangan mol bahan yang diberi kepada jisim dan sebaliknya.
Formula kimia diberikan untuk tujuan perhitungan
Murid boleh: menyatakan maksud isipadu molar gas, menghubungkaitkan isipadu molar dengan pemalar Avogadro, membuat kesimpulan umum terhadap isipadu molar gas pada suhu dan tekanan yang diberikan, menghitung isipadu gas pada STP atau keadaan bilik daripada bilangan mol dan sebaliknya, menyelesaikan masalah perhitungan yang melibatkan bilangan zarah, bilangan mol, jisim bahan dan isipadu gas pada STP dan atau keadaan bilik.
STP - Suhu dan Tekanan Piawai
STP – Standard Temperature and Pressure
i-Think: Peta Titi (hubungkait bilangan, mol, bilangan zarah, jisim & isi padu gas)
Murid boleh: menyatakan maksud formula kimia, menyatakan maksud formula empirik, menyatakan maksud formula molekul, menentukan formula empirik dan formula molekul sebatian,
Penggunaan simbol dan formula kimia harus digalakkan dan tidak hanya terhad kepada penulisan
Formula ion – Ionic formula
KBAT: Menentukan formula empirik magnesium oksida
6
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
24/2: Kejohanan Balapan & Padang
(b) Menentukan formula empirik bagi magnesium oksida, (c) membanding dan membezakan formula empirik dan formula molekul. Menjalankan aktiviti penyelesaian masalah berkaitan formula empirik dan formula molekul. Menjalankan aktiviti latihan dan kuiz dalam menulis formula ion.
9 26/2 – 2/3
28/2: Perjumpaan KoAkademik 2
3.6 Mentafsirkan persamaan kimia
Menjalankan aktiviti untuk: (a) membina formula kimia bagi sebatian dari formula ion yang diberikan, (b) menyatakan nama sebatian kimia menggunakan sistem penamaan IUPAC. Bincang: (a) maksud persamaan kimia, (b) bahan dan hasil tindak balas dalam persamaan kimia. Membina persamaan kimia yang seimbang bagi tindakbalas berikut: (a) pemanasan kuprum(II) karbonat, CuCO3, (b) pembentukan ammonium klorida, NH4Cl, (c) pemendakan plumbum(II) iodida, PbI2.
3.7
Menjalankan eksperimen berikut: (a) menulis dan mengimbangkan persamaan kimia, (b) mentafsirkan persamaan kimia secara kuantitatif dan kualitatif, (c) menyelesaikan masalah perhitungan dengan persamaan kimia(stoikiometri) Membincangkan sumbangan ahli sains dalam penyelidikan terhadap jisim atom relatif, jisim molekul relatif,
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
membanding dan membezakan formula empirik dan formula molekul, menyelesaikan masalah perhitungan yang melibatkan formula empirik dan formula molekul, menulis formula ion* membina formula kimia bagi sebatian ion, menyatakan nama sebatian kimia menggunakan sistem penamaan IUPAC.
Murid boleh: menyatakan maksud persamaan kimia, mengenalpasti bahan dan hasil tindak balas daripada persamaan kimia, menulis dan mengimbangkan persamaan kimia, mentafsirkan persamaan kimia secara kuantitatif dan kualitatif, menyelesaikan masalah penghitungan dengan persamaan kimia.
Murid boleh: mengenalpasti sikap saintifik dan nilai positif yang diamalkan
persamaan kimia sahaja. IUPAC – International Union of Pure and Applied Chemistry
Hamparan komputer boleh digunakan untuk latihan mengimbangkan persamaan kimia
pemendakan precipitation
KBAT: Menulis persamaan kimia seimbang KBAT: Menghubungkait, menyelesaikan masalah pengiraan
Struktur: SPM 2017, K2, Q3
7
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Mengamalkan sikap saintifik dan nilai murni dalam penyiasatan
10 5/3 – 9/3
6/3: Perjumpaan KoSukan 3 10/3: Kursus Kepimpinan Kokurikulum 10/2: LADAP 2
4.1 Menganalisis Jadual Berkala Unsur
4.2 Menganalisis Kumpulan 18
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
konsep mol, formula dan persamaan kimia.
oleh ahli sains dalam penyelidikan tentang konsep mol, formula kimia dan Berbincang untuk mewajarkan persamaan kimia, keperluan ahli sains mengamalkan mewajarkan keperluan sikap saintifik dan nilai positif dalam mengamalkan sikap saintifik dan menjalankan penyelidikan tentang nilai murni dalam menjalankan struktur atom, formula dan persamaan penyelidikan tentang struktur kimia. atom, formula kimia dan Membincangkan peranan simbol persamaan kimia, kimia, formula dan persamaan kimia menggunakan simbol, formula sebagai alat komunikasi dalam kimia. dan persamaan kimia untuk komunikasi yang mudah dan sistematik dalam bidang kimia. BAB 4: JADUAL BERKALA UNSUR Mengumpul maklumat tentang Murid boleh: sumbangan ahli sains dalam sejarah menghuraikan sumbangan ahli perkembangan Jadual Berkala sains dalam sejarah Mengkaji susunan unsur dalam Jadual perkembangan Jadual Berkala, Berkala dari aspek berikut: mengenal pasti kumpulan dan (a) Kumpulan dan Kala, kala dalam Jadual Berkala, (b) Nombor proton, menyatakan prinsip asas (c) Susunan elektron. penyusunan unsur dalam Jadual Berkala berdasarkan nombor Menjalankan aktiviti untuk membuat proton, hubungkait antara susunan elektron menghubungkaitkan susunan suatu unsur dengan kumpulan dan elektron unsur dengan kumpulan kala. dan kala* Membincangkan kebaikan pengelasan menerangkan kebaikan unsur dalam Jadual Berkala. pengelasan unsur dalam Jadual Berkala, Menjalankan aktiviti untuk meramalkan kumpulan dan kala meramalkan kumpulan dan kala suatu unsur berdasarkan susunan unsure berdasarkan susunan elektron. elektronnya. Menggunakan jadual untuk menyenaraikan semua unsur Kumpulan 18. Menghuraikan sifat fizik unsur Kumpulan 18 seperti, keadaan fizik, ketumpatan dan takat didih. Bincang:
Murid boleh: menyenaraikan semua unsur Kumpulan 18, menyatakan sifat fizik unsur Kumpulan 18 secara umum, menghuraikan perubahan sifat fizik unsur Kumpulan 18, menghuraikan sifat lengai unsur Kumpulan 18,
SPM 2015, K2, Q1 SPM 2014, K2, Q2
Ahli sains yang terlibat seperti; Lavoisier, Dobereiner, Newlands, Meyer, Mendeleev dan Moseley.
Unsur Kumpulan 18 boleh dikenali sebagai gas adi atau gas lengai.
lengai - inert
Murid digalakkan menggunakan
8
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
(a) perubahan sifat fizik unsur Kumpulan 18, (b) sifat lengai unsur Kumpulan 18. Membincangkan hubungan antara susunan elektron dan sifat lengai unsur Kumpulan 18. Guna gambarajah atau simulasi berkomputer untuk mengilustrasikan susunan elektron duplet dan oktet bagi unsur Kumpulan 18 untuk menerangkan kestabilannya.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menghubungkaitkan sifat lengai unsur Kumpulan 18 dengan susunan elektronnya menghubungkaitkan susunan elektron duplet dan oktet unsur Kumpulan 18 dengan kestabilannya, menerangkan kestabilan gas adi (5.1)* menghuraikan kegunaan unsur Kumpulan 18 dalam kehidupan seharian.
bahan multimedia.
Mengumpulkan maklumat tentang asas kegunaan unsur Kumpulan18. 11 12/3 – 16/3 17/3 – 25/3 12 26/3 – 30/3
14/3: Perjumpaan KoUjian Pengesanan 1 Uniform 6 Cuti Pertengahan Penggal 1 29/3: Perjumpaan Ko4.3 Akademik 3 Menganalisis unsur Kumpulan 1
Mengumpulkan maklumat dan bincang: (a) unsur Kumpulan 1, (b) sifat fizik umum unsur litium, natrium dan kalium, (c) perubahan sifat fizik litium ke kalium dari segi kekerasan, ketumpatan dan takat lebur, (d) sifat kimia litium, natrium dan kalium (e) persamaan dari segi sifat kimia litium, natrium dan kalium (f) perhubungan sifat kimia unsur Kumpulan 1 dengan susunan elektronnya. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji tindak balas unsur litium, natrium dan kalium dengan air dan oksigen. Mengkaji tindak balas litium, natrium dan kalium dengan klorin dan bromin melalui simulasi berkomputer.
Murid boleh: menyenaraikan unsur Kumpulan 1 menyatakan sifat fizik umum litium, natrium dan kalium, menghuraikan perubahan sifat fizik dari litium ke kalium, menyenaraikan sifat kimia unsur litium, natrium dan kalium, menghuraikan persamaan sifat kimia litium, natrium dan kalium, menghubungkaitkan sifat kimia unsur Kumpulan 1 dengan susunan elektron, menghuraikan perubahan kereaktifan unsur Kumpulan 1 apabila menuruni kumpulan, meramalkan sifat fizik dan sifat kimia unsur lain dalam Kumpulan 1, menyatakan langkah keselamatan dalam mengendalikan unsur Kumpulan 1.
Guru digalakkan menggunakan kaedah demonstrasi dalam aktiviti yang melibatkan Natrium dan Kalium.
KBAT: Mengkaji sifat kimia unsur Kumpulan 1
9
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Membincangkan perubahan kereaktifan unsur Kumpulan 1 apabila menuruni kumpulan. Meramalkan sifat fizik dan sifat kimia unsur Kumpulan 1 selain litium, natrium dan kalium
13 2/4 – 6/4
3/4: Mesy. HEM 2 4/4: Pejumpaan KoSukan 4 5/4: Mesy. Kurikulum 2
4.4 Menganalisis unsur Kumpulan 17
Menonton bahan multimedia tentang langkah keselamatan dalam pengendalian unsur Kumpulan 1. Mengumpulkan maklumat dan bincangkan: (a) unsur Kumpulan 17, (b) sifat fizik klorin, bromin dan iodin dari segi warna, ketumpatan dan takat didih, (c) perubahan sifat fizik dari klorin ke iodin, (d) menghuraikan sifat kimia klorin, bromin dan iodin, (e) persamaan sifat kimia klorin, bromin dan iodin, (f) perhubungan di antara sifat kimia unsur Kumpulan 17 dengan susunan elektron. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji tindak balas klorin, bromin dan iodin dengan: (a) air, (b) logam, seperti ferum, (c) natrium hidroksida Membincangkan perubahan kereaktifan unsur Kumpulan 17 apabila menuruni kumpulan.
Murid boleh: menyenaraikan unsur Kumpulan 17, menyatakan sifat fizik umum klorin, bromin dan iodin, menghuraikan perubahan sifat fizik dari klorin ke iodin, menyenaraikan sifat kimia unsur klorin, bromin dan iodin, menghuraikan persamaan sifat kimia klorin, bromine dan iodin, menghubungkaitkan sifat kimia unsur Kumpulan 17 dengan susunan elektron, menghuraikan perubahan kereaktifan unsur Kumpulan 17 apabila menuruni kumpulan, meramalkan sifat fizik dan sifat kimia unsur lain dalam Kumpulan 17, menyatakan langkah keselamatan dalam mengendalikan unsur Kumpulan 17.
Meramalkan sifat fizik dan sifat kimia unsur Kumpulan 17 selain daripada klorin, bromin dan iodin. Menonton bahan multimedia tentang langkah keselamatan dalam mengendalikan unsur Kumpulan 17.
10
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
14 9/4 – 13/4
9/4: Mesy. JK Disiplin 2 11/4: Perjumpaan KoUniform 7 14/4: Majlis Anugerah Kecemerlangan
4.5 Menganalisis unsur dalam Kala
Mengumpul dan mentafsir data tentang sifat unsur Kala 3 seperti: (a) nombor proton, (b) susunan elektron (c) saiz atom (d) kelektronegatifan (e) keadaan fizik Membincangkan perubahan sifat unsur merentasi Kala 3. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji oksida unsur Kala 3 dan menghubungkaitkannya dengan sifat logam.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: menyenaraikan unsur Kala 3, menulis susunan elektron unsur Kala 3, menghuraikan perubahan sifat unsur merentasi Kala 3, menyatakan perubahan sifat oksida unsur apabila merentasi Kala 3, meramalkan perubahan sifat unsur merentasi Kala 2, menghuraikan kegunaan semi logam.
Semi logam juga dikenali sebagai metaloid.
Murid boleh: mengenalpasti kedudukan unsur peralihan dalam Jadual Berkala, memberi contoh unsur peralihan, menghuraikan sifat unsur peralihan, menyatakan kegunaan unsur peralihan dalam industri.
‘Nombor pengoksidaan’ sama dengan ‘keadaan pengoksidaan’.
Mengadakan perbincangan dalam kumpulan kecil dan bentangkan perubahan sifat oksida unsur merentasi Kala 3. Membincangkan dan meramalkan perubahan sifat unsur dalam Kala 2.
15 16/4 – 20/4
18/4: Perjumpaan KoAkademik 4
4.6 Memahami unsur peralihan.
Mengumpulkan dan mentafsirkan data tentang penggunaan semi logam seperti, silikon dan germanium dalam industri mikroelektronik. Menjalankan aktiviti untuk mengenalpasti kedudukan unsur peralihan dalam Jadual Berkala. Mengumpulkan dan mentafsirkan data tentang sifat unsur peralihan dari segi takat lebur, ketumpatan, nombor pengoksidaan dan keupayaan membentuk sebatian berwarna.
Persamaan kimia tidak diperlukan.
i-Think: Peta Pokok KBAT: Memerhati warnawarna sebatian unsur peralihan
Memerhatikan warna: (a) beberapa sebatian unsur peralihan, (b) hasil tindak balas di antara larutan akues sebatian unsur peralihan dengan larutan natrium hidroksida, NaOH dan larutan ammonia, NH3(ak).
11
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Memerhatikan warna batu permata dan mengenalpasti unsur peralihan di dalamnya.
4.7 Mensyukuri kewujudan unsur dan sebatiannya.
Memberi beberapa contoh tentang kegunaan unsur peralihan sebagai mangkin dalam industri. Mengumpulkan maklumat dan membuat persembahan multimedia tentang usaha ahli sains dalam menemui ketertiban sifat unsur. Membincangkan dalam forum akan keadaan kehidupan tanpa pelbagai unsur dan sebatian Menjalankan projek untuk mengumpul spesimen atau gambar pelbagai jenis batu batan. Membincangkan dan mengamalkan cara untuk mengendalikan bahan kimia dengan selamat dan mengelakkan pembaziran.
16 23/4 – 27/4
25/4: Perjumpaan KoSukan 5 28/4: LADAP 3
5.1 Memahami asas pembentukan sebatian
BAB 5: IKATAN KIMIA Mengumpul dan mentafsirkan data tentang pelbagai sebatian yang wujud secara semulajadi, contohnya, air, H2O, karbon dioksida, CO2 dan mineral untuk memperkenalkan konsep ikatan kimia.
Murid boleh: menghuraikan usaha ahli sains dalam penemuan ketertiban sifat unsur, menghuraikan bagaimana kehidupan tanpa kepelbagaian unsur dan sebatian, mengenalpasti pelbagai warna sebatian logam peralihan dalam alam semulajadi, mengendalikan bahan kimia dengan bijaksana
Struktur: SPM 2017, K2, Q1 SPM 2016, K2, Q1 SPM 2015, K2, Q3 SPM 2013, K2, Q2
Murid boleh: menerangkan kestabilan gas adi* menerangkan syarat pembentukan ikatan kimia, menyatakan jenis ikatan kimia,
Mengadakan perbincangan tentang berikut: (a) kestabilan gas adi dari segi susunan elektron. (b) syarat pembentukan ikatan kimia (c) jenis ikatan kimia 17 30/4 – 4/5
1/5: Cuti Umum Hari Pekerja 3/5: Perjumpaan KoUniform 8
5.2 Mensintesiskan idea tentang pembentukan ikatan ion
Menggunakan simulasi komputer untuk menerangkan pembentukan ion dan susunan elektron dalam sesuatu ion.
Murid boleh: menerangkan pembentukan ion* menulis susunan elektron bagi ion yang terbentuk*
KBAT: Mengilustrasi pembentukan ikatan ion
12
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Menjalankan aktiviti untuk menyediakan sebatian ion, contohnya, magnesium oksida, MgO, natrium klorida, NaCl, dan ferum(III) klorida, FeCl3. Menjalankan aktiviti untuk menggambarkan pembentukan ikatan ion melalui model, gambarajah atau simulasi komputer.
18 8/5 – 12/5
9/5: Perjumpaan KoSukan 6 10/5: Mesy. Kew & Aset 2 12/5: LADAP 4
5.3 Mensintesiskan idea tentang pembentukan ikatan kovalen
Menggunakan simulasi komputer untuk menggambarkan kewujudan daya tarikan elektrostatik di antara ion yang berlawanan cas. Mengumpul dan mentafsir data tentang maksud ikatan kovalen. Menggunakan model dan simulasi komputer untuk menggambarkan pembentukan: (a) ikatan tunggal dalam hydrogen, H2, klorin, Cl2, hidrogen klorida, HCl, air, H2O, metana, CH4, ammonia, NH3, tetraklorometana, CCl4 (b) ikatan ganda dua dalam oksigen, O2, karbon dioksida, CO2 (c) ikatan ganda tiga dalam nitrogen, N2
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menerangkan pembentukan ikatan ion, menggambarkan susunan elektron bagi suatu ikatan ion, menggambarkan pembentukan ikatan ion.
Murid boleh: menyatakan maksud ikatan kovalen, menerangkan pembentukan ikatan kovalen, melukis gambarajah susunan elektron untuk menggambarkan pembentukan ikatan kovalen, membuat gambaran mental bagi pembentukan ikatan kovalen, membanding dan membezakan pembentukan ikatan ion dan ikatan kovalen.
KBAT: Mengilustrasi pembentukan ikatan kovalen
Melukis gambarajah susunan elektron bagi pembentukan ikatan kovalen termasuk struktur Lewis.
19 15/5 – 19/5
20 21/5 – 25/5 21 28/5 – 1/6
15/5: Program Sekolah Selamat 16/5: Perjumpaan KoAkademik 5 23/5: Perjumpaan KoUniform 9 29/5: Cuti Umum Hari Wesak
Membincang dan membina peta minda untuk membandingkan pembentukan ikatan ion dan ikatan kovalen. Peperiksaan Pertengahan Tahun
Peperiksaan Pertengahan Tahun Peperiksaan Pertengahan Tahun
13
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
22 4/6 – 8/6
30/5: Perjumpaan KoAkademik 6 2/6: Cuti Umum Nuzul Al-Quran 6/6: Perjumpaan KoSukan 7
5.4 Menganalisis sifat sebatian ion dan sebatian kovalen
Mengumpul dan mentafsir data tentang sifat sebatian ion dan sebatian kovalen. Membincang dalam kumpulan untuk menjalankan satu aktiviti untuk membandingkan sifat sebatian ion dan sebatian kovalen: (a) takat lebur dan takat didih (b) kekonduksian elektrik (c) keterlarutan dalam air dan pelarut organik Membincang tentang: (a) perbezaan kekonduksian elektrik antara sebatian ion dan sebatian kovalen dari segi kehadiran ion, (b) perbezaan takat lebur dan takat didih di antara kedua-dua sebatian ion dan sebatian kovalen Mengumpul maklumat tentang kegunaan sebatian kovalen sebagai pelarut dalam kehidupan harian.
9/6 – 24/6
Cuti Pertengahan Tahun
23 25/6 – 29/6
27/6: Perjumpaan KoUniform 10 28/6: Mesy. Kurikulum 3 30/6: LADAP 5
6.1 Memahami sifatsifat elektrolit dan bukan elektrolit
6.2
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: menyenaraikan sifat-sifat sebatian ion, menyenaraikan sifat-sifat sebatian kovalen, menerangkan perbezaan kekonduksian elektrik sebatian ion dengan sebatian kovalen mengelaskan bahan kepada elektrolit dan bukan elektrolit (6.1)* menyatakan maksud elektrolit (6.1)* mengaitkan tentang kewujudan ion-ion yang bergerak bebas dengan kekonduksian elektrik (6.1)* menghuraikan perbezaan takat lebur dan takat didih sebatian ion dengan sebatian kovalen, membanding dan membezakan keterlarutan sebatian ion dan sebatian kovalen, menyatakan kegunaan sebatian kovalen sebagai pelarut.
BAB 6: ELEKTROKIMIA Menjalankan aktiviti untuk Murid boleh: mengelaskan bahan-bahan kimia mengelaskan bahan kepada kepada elektrolit dan bukan elektrolit elektrolit dan bukan elektrolit* menyatakan maksud elektrolit* Membincangkan: mengaitkan tentang kewujudan (a) maksud elektrolit ion-ion yang bergerak bebas (b) hubungkait antara kewujudan ion dengan kekonduksian elektrik* yang bergerak bebas dan kekonduksian elektrik. Membincangkan: (a) Proses elektrolisis,
Murid boleh: menyatakan maksud elektrolisis,
pelarut - solvent
i-Think: Peta Pokok (sifat-sifat sebatian ion) KBAT: Membandingkan sifat kimia sebatian ion dan sebatian kovalen Struktur: SPM 2016, K2, Q4 SPM 2014, K2, Q3 SPM 2013, K2, Q3
Murid telah mempunyai pengetahuan bahawa arus elektrik boleh dihasilkan menggunakan larutan kimia dan dari proses elektrolisis air. Pelajar belum
KBAT: Mengelaskan bahan kepada elektrolit dan bukan elektrolit
leburan – molten
KBAT:
14
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Menganalisis proses elektrolisis sebatian lebur
(b) Binaan sel elektrolisis Menggunakan simulasi komputer untuk: (a) Mengenalpasti kation dan anion dalam sebatian lebur. (b) Memberi gambaran bahawa dalam keadaan pepejal, ion-ion diikat dengan ikatan ionik yang kuat tetapi dapat bergerak bebas bila berada dalam keadaan leburan. Menjalankan aktiviti untuk mengkaji elektrolisis plumbum (II) bromida lebur untuk: (a) mengenalpasti kation dan anion, (b) menghuraikan proses elektrolisis, (c) menulis persamaan setengah bagi tindak balas nyahcas ion di katod dan di anod.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menghuraikan binaan sel elektrolisis, mengenalpasti kation dan anion dalam suatu sebatian lebur, menerangkan bukti tentang kewujudan ion yang diikat dengan ikatan ion yang kuat bila berada bila berada dalam keadaan pepejal tetapi bergerak bebas dalam keadaan leburan, menghuraikan proses elektrolisis sebatian lebur, menulis persamaan setengah bagi tindak balas nyahcas ion di katod dan di anod, meramalkan hasil elektrolisis sebatian lebur.
pernah mendapat pendedahan tentang istilah dan kemahiran menulis persamaan setengah.
setengah persamaan – half equation
Mengkaji peleburan plumbum(II) bromide, PbBr2 KBAT: Meramal hasil elektrolisis sebatian lebur
Mengumpul dan mentafsirkan data tentang proses elektrolisis sebatian ion yang mempunyai takat lebur yang sangat tinggi, contohnya natrium klorida, NaCl dan plumbum(II) oksida, PbO.
24 2/7 – 6/7
3/7: Mesy. HEM 3 4/7: Perjumpaan KoAkademik 7 5/7: Mesy. Kew. & Aset 3 6/7: Hari Bertemu Waris
6.3 Menganalisis elektrolisis larutan akueus
Meramalkan hasil elektrolisis sebatian lebur. Menjalankan aktiviti untuk mengkaji elektrolisis larutan akueus kuprum(II) sulfat dan asid sulfurik menggunakan elektrod karbon dan dapat: (a) Mengenalpasti kation dan anion yang wujud dalam larutan akues. (b) Menghuraikan proses elektrolisis larutan akueus. (c) Menulis persamaan setengah untuk nyahcas ion di katod dan anod. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji faktor pemilihan ion untuk dinyahcas di katod dan anod berdasarkan perkara berikut:
Murid boleh: mengenalpasti kation dan anion dalam larutan akueus, menghuraikan proses elektrolisis larutan akueus, menulis persamaan setengah untuk nyahcas ion di katod dan anod, menerangkan faktor-faktor yang mempengaruhi elektrolisis larutan akueus dengan menyertakan contoh yang sesuai, meramalkan hasil elektrolisis larutan akueus.
KBAT: Mengkaji kesan kedudukan ion dalam Siri Elektrokimia, kepekatan & jenis elektrod terhadap pemilihan ion untuk dinyahcas pada elektrod
15
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
(a) kedudukan ion dalam siri elektrokimia (b) kepekatan ion dalam larutan (c) jenis elektrod Menggunakan simulasi berkomputer untuk menghuraikan faktor-faktor yang mempengaruhi elektrolisis larutan akueus.
25 9/7 – 13/7
11/7: Perjumpaan KoSukan 8 12/7: Mesy. Disiplin 3 14/7: LADAP 6
6.4 Menilai proses elektrolisis dalam industri
Meramalkan hasil elektrolisis larutan akueus serta menulis setengah persamaan masing-masing. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji proses penulenan dan penyaduran logam. Dengan menggunakan simulasi komputer, kaji dan bincangkan perkara berikut: (a) pengekstrakan aluminium dari aluminium oksida. (b) penulenan kuprum (c) penyaduran logam. Menjalankan aktiviti untuk menulis persamaan kimia bagi elektrolisis dalam industri.
6.5 Menganalisis sel kimia
Mengumpulkan maklumat dan membincangkan kebaikan dan keburukan penggunaan elektrolisis dalam industri. Mengkaji struktur sel kimia contohnya sel ringkas dan sel Daniell. Menjalankan eksperimen untuk menunjukkan penghasilan arus elektrik daripada tindakbalas kimia dalam sel ringkas. Menjalankan aktiviti untuk menerangkan tindakbalas yang berlaku dalam sel ringkas dan sel Daniell. Mengumpulkan maklumat dan membincangkan kelebihan dan
Murid boleh: menyatakan kegunaan elektrolisis dalam industri, menerangkan proses pengekstrakan, penulenan serta penyaduran logam, menulis persamaan kimia untuk proses elektrolisis dalam industri, mewajarkan penggunaan elektrolisis dalam industri, menerangkan masalah pencemaran yang timbul akibat dari penggunaan proses elektrolisis dalam industri.
Murid boleh: menghuraikan struktur sel ringkas dan sel Daniell, menerangkan penghasilan arus elektrik dalam sel ringkas, menerangkan tindak balas kimia yang berlaku dalam sel ringkas dan sel Daniell, membanding dan membezakan kelebihan dan kelemahan pelbagai jenis sel kimia, menghuraikan perbezaan antara sel elektrolisis dan sel kimia.
KBAT: Mengkaji penyaduran logam
Sel kimia juga dikenali sebagai sel galvani. Sel-sel terkini seperti sel litium ion, sel nikel hidrida dan sel polimerik hendaklah diajar secara ringkas.
16
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
kekurangan pelbagai jenis sel kimia termasuk sel kering, akumulator asid plumbum, sel merkuri, sel alkali dan sel nikel-kadmium.
26 16/7 – 20/7
18/7: Perjumpaan KoAkademik 8
6.6 Mensintesiskan siri elektrokimia
Membincang dan membandingkan sel elektrolisis dan sel kimia. Menjalankan eksperimen untuk membina siri elektrokimia berdasarkan perkara berikut: (a) perbezaan voltan antara dua logam (b) kebolehan logam menyesarkan logam lain daripada larutan garamnya. Membincangkan penggunaan siri elektrokimia dalam menentukan perkara berikut: (a) Terminal sel (b) Voltan sel (c) Kebolehan suatu logam menyesarkan logam lain daripada larutan garamnya.
Murid boleh: menerangkan prinsip untuk membina siri elektrokimia, membina siri elektrokimia, menerangkan kepentingan siri elektrokimia, meramalkan kebolehan sesuatu logam untuk menyesarkan logam lain daripada larutan garamnya, menulis persamaan kimia untuk tindak balas penyesaran logam.
tindakbalas penyesaran – displacement reaction
KBAT: Membina Siri Elektrokimia berdasarkan beza keupayaan antara logam KBAT: Membina Siri Elektrokimia berdasarkan penyesaran logam
Menjalankan eksperimen untuk mengesahkan ramalan tindakbalas penyesaran.
6.7 Menerapkan kesedaran serta mengamalkan sikap bertanggungjawab dalam mengendalikan bahan kimia yang digunakan dalam siri elektrokimia
Menjalankan aktiviti untuk menulis persamaan kimia untuk tindakbalas penyesaran logam. Membincangkan kepentingan industry elektrokimia dalam kehidupan harian. Mengumpulkan data serta membincangkan pencemaran akibat daripada proses-proses industri elektrokimia. Mengadakan forum untuk membincangkan kepentingan pelupusan sisa industri elektrokimia secara selamat dan teratur. Mengadakan tayangan video untuk menunjukkan betapa pentingnya proses
Murid boleh: mewajarkan kenyataan bahawa industri elektrokimia dapat meningkatkan kualiti hidup, memerihalkan masalah pencemaran yang disebabkan oleh prosesproses dalam industri elektrokimia, mewajarkan keperluan untuk melupuskan sisa-sisa industri elektrokimia secara selamat dan teratur,
Struktur: SPM 2017, K2, Q4 SPM 2015, K2, Q6 SPM 2014, K2, Q4 SPM 2013, K2, Q4 Esei: SPM 2017, K2, Q8
17
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
kitar semula serta pelupusan yang sistematik bateri-bateri terpakai. Mengamalkan kitar semula bateri terpakai. 27 23/7 – 27/7
25/7: Perjumpaan KoUniform 11 27/7: SYS Open Day / Perkhemahan Perdana Perjumpaan KoAkademik 9, Ko-Sukan 9, Ko-Uniform 12 28/7: SYS Open Day / Perkhemahan Perdana Perjumpaan KoAkademik 10, Ko-Sukan 10, Ko-Uniform 10 29/7: SYS Open Day / Perkhemahan Perdana Ko-Uniform 14
Ujian Pengesanan 2
28 30/7 – 3/8
1/8: Perjumpaan KoSukan 11
7.1 Menganalisis sifatsifat asid dan bes
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
mempraktikkan amalan melupuskan bateri terpakai secara sistematik
BAB 7: ASID DAN BES Membincangkan: Murid boleh: (a) Konsep asid, bes dan alkali menyatakan maksud asid, bes berdasarkan tentang ion yang dan alkali, terdapat atau dihasilkan dalam menyatakan kegunaan asid, bes larutan akueus, dan alkali dalam kehidupan (b) Kegunaan asid, bes dan alkali harian, dalam kehidupan harian. menerangkan peranan air dalam pembentukan ion hidrogen yang Menjalankan eksperimen untuk akan menzahirkan sifat asid, menunjukkan peranan air dalam menerangkan peranan air dalam pembentukan ion hidrogen yang akan pembentukan ion hidroksida menzahirkan sifat asid. yang akan menzahirkan sifat Menjalankan eksperimen untuk alkali, menunjukkan peranan air dalam menghuraikan sifat kimia bagi pembentukan ion hidroksida yang akan asid dan alkali menzahirkan sifat alkali. menerangkan maksud peneutralan (7.4)*
SPM 2016, K2, Q9
Pembentukan ion hidroksonium, H3O+ diperkenalkan.
asid monobes – monoprotic acid. asid dwibes – diprotic acid
KBAT: Mengkaji peranan air untuk menunjukkan sifat asid dan alkali
Asid monobes dan dwibes diperkenalkan.
18
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Menyaksikan simulasi computer berkaitan pembentukan ion hidroksonium dan ion hidroksida dengan kehadiran air. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji sifat kimia asid dan alkali untuk tindak balas berikut: (a) asid dengan bes (b) asid dengan logam (c) asid dengan karbonat logam.
29 6/8 – 10/8
8/8: Perjumpaan KoUniform 15 11/8: LADAP 7
7.2 Mensintesiskan konsep asid kuat, asid lemah, alkali kuat dan alkali lemah.
Menulis persamaan kimia untuk setiap tindak balas di atas. Menjalankan aktiviti menggunakan skala pH untuk mengukur nilai pH larutan larutan yang biasa digunakan dalam kehidupan harian seperti air sabun, air berkarbonat, air paip dan jus buah-buahan. Menjalankan aktiviti untuk mengukur nilai pH beberapa larutan yang mempunyai kepekatan yang berbeza. Contohnya, asid hidroklorik, asid etanoik, larutan ammonia dan natrium hidroksida dengan menggunakan penunjuk, meter pH atau pun antaramuka berkomputer (computer interface). Membincangkan perkaitan antara perkara-perkara berikut berdasarkan data yang diperoleh dari aktiviti di atas: (a) nilai pH dan keasidan atau kealkalian sesuatu bahan, (b) kepekatan ion hidrogen dan nilai pH, (c) kepekatan ion hidroksida dan nilai pH, (d) asid kuat dan darjah penceraiannya, (e) asid lemah dan darjah penceraiannya, (f) alkali kuat dan darjah penceraiannya,
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menulis persamaan untuk tindak balas peneutralan (7.4)*
Murid boleh: menyatakan kegunaan skala pH, menghubungkaitkan nilai pH dengan sifat keasidan atan kealkalian sesuatu bahan, menghubungkaitkan kepekatan ion hidrogen dengan nilai pH, menghubungkaitkan kepekatan ion hidroksida dengan nilai pH, menghubungkaitkan asid kuat atau asid lemah dengan darjah penceraiannya, menghubungkaitkan alkali kuat atau alkali lemah dengan darjah penceraiannya, menerangkan secara kuantitatif konsep asid kuat dan asid lemah, menerangkan secara kualitatif konsep asid kuat dan asid lemah.
KBAT: Eksplorasi nilai pH beberapa larutan
19
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
(g) asid lemah dan darjah penceraiannya. Menggunakan simulasi komputer untuk menunjukkan darjah penceraian asid kuat dan asid lemah serta alkali kuat dan alkali lemah.
30 13/8 – 17/8
13/8: Pelancaran Bulan Kemerdekaan 15/8: Perjumpaan KoAkademik 11
7.3 Menganalisis kepekatan asid dan alkali
Membina peta minda berkaitan asid kuat, asid lemah, alkali kuat dan alkali lemah. Membincangkan: (a) Maksud kepekatan (b) Maksud kemolaran (c) Hubungan antara bilangan mol dengan kemolaran dan isipadu sesuatu larutan (d) Kaedah untuk menyediakan larutan piawai. Membuat pengiraan untuk menukarkan unit kepekatan dari g dm-3 kepada mol dm-3 dan sebaliknya. Menyediakan larutan piawai natrium hidroksida, NaOH atau kalium hidroksida KOH. Menyediakan larutan dengan kepekatan tertentu melalui kaedah pencairan ke atas larutan piawai yang telah disediakan. Menjalankan eksperimen untuk mengkaji hubungkait antara nilai pH dengan kemolaran beberapa larutan asid dan alkali yang telah dicairkan. Menyelesaikan masalah penghitungan yang melibatkan kemolaran asid dan alkali.
18/8 – 26/8
Murid boleh: menyatakan maksud kepekatan, menyatakan maksud kemolaran, menyatakan hubungan antara bilangan mol dengan kemolaran dan isipadu sesuatu larutan, menghuraikan kaedah untuk menyediakan larutan piawai, menghuraikan kaedah untuk menyediakan larutan dengan kepekatan tertentu melalui kaedah pencairan ke atas larutan piawai yang telah disediakan, menghubungkaitkan nilai pH dengan kemolaran asid dan alkali, menyelesaikan masalah penghitungan yang melibatkan kemolaran asid dan alkali
Penggunaan meter pH adalah digalakkan Larutan garam boleh disertakan dalam perbincangan.
KBAT: Mengkaji hubungkait antara kemolaran larutan asid / alkali dengan nilai pH
Kemolaran = kepekatan molar Natrium hidroksida adalah tidak stabil dan akan menyerap lembapan, oleh itu kepekatannya hanyalah anggaran. Asid oksalik, H2C2O4.2H2O dan natrium karbonat sesuai diperkenalkan sebagai larutan piawai asas.
Cuti Pertengahan Penggal 2
20
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
31 27/8 – 31/8
29/8: Perjumpaan KoSukan 12 31/8: Cuti Umum Hari Kebangsaan
7.4 Menganalisis peneutralan
Mengumpul dan mentafsir data tentang peneutralan dan aplikasinya dalam kehidupan harian. Menjalankan aktiviti untuk menulis persamaan bagi tindak balas peneutralan. Menjalankan pentitratan asid-bes untuk menentukan takat akhir menggunakan penunjuk atau antararmuka berkomputer. Menjalankan aktiviti menyelesaikan masalah yang melibatkan peneutralan termasuk juga aktiviti untuk mengira kepekatan atau isipadu sesuatu larutan.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: menerangkan maksud peneutralan*, menerangkan penggunaan peneutralan dalam kehidupan harian, menulis persamaan untuk tindak balas peneutralan*, menghuraikan proses titratan asid-bes, menentukan takat akhir proses peneutralan melalui kaedah pentitratan, menyelesaikan masalah yang melibatkan peneutralan termasuk juga aktiviti untuk mengira kepekatan atau isipadu sesuatu larutan.
Tanah pertanian dineutralkan menggunakan batu kapur. Penggunaan ammonia sebagai antiasid.
KBAT: Menulis persamaan kimia bagi tindak balas peneutralan KBAT: Mengumpul maklumat tentang aplikasi peneutralan dalam kehidupan seharian
Guru hendaklah memberi penekanan terhadap penggunaan teknik pentitratan yang betul.
Struktur: SPM 2016, K2, Q5 Esei: SPM 2017, K2, Q7 SPM 2015, K2, Q7
32 3/9 – 7/9
5/9: Perjumpaan KoUniform 16 9/9: Cuti Umum Hari Keputeraan YDP Agong
8.1 Mensintesiskan garam
BAB 8: GARAM Mengumpul dan mentafsirkan data Murid boleh: tentang: menyatakan contoh-contoh (a) kewujudan garam secara garam dan kegunaannya dalam semulajadi, kehidupan harian, (b) maksud garam, menerangkan maksud garam, (c) kegunaan garam dalam bidang mengenal pasti garam terlarut pertanian, perubatan, penyediaan dan garam tak terlarut, dan pengawetan makanan. menghuraikan proses penyediaan Menjalankan eksperimen untuk garam terlarut, mengkaji keterlarutan garam-garam menghuraikan proses penulenan nitrat, sulfat, karbonat dan klorida. garam terlarut melalui penghabluran semula, Menyediakan garam terlarut melalui menyenaraikan ciri-ciri fizik tindak balas: hablur, (a) asid dengan alkali menghuraikan proses penyediaan (b) asid dengan oksida logam garam tak terlarut, (c) asid dengan logam (d) asid dengan karbonat logam
Garam terlarut ditulenkan melalui kaedah penghabluran semula Gunakan hablur garam yang telah disediakan Gunakan lembaran kerja atau kuiz
tindak balas pemendakan – precipitation reaction
KBAT: Mengkaji keterlarutan garam nitrat, klorida, sulfat dan karbonat dalam air KBAT: Menyediakan garam terlarutkan KBAT: Menyediakan garam tak terlarutkan
21
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Menjalankan satu aktiviti untuk menulenkan garam terlarut dengan menggunakan kaedah penghabluran semula. Bincangkan keperluan penulenan garam. Membuat pemerhatian untuk mengenal pasti ciri-ciri fizik hablur garam seperti kuprum(II) sulfat, CuSO4, natrium klorida, NaCl, kalium kromat(VI), K2CrO4 dan kalium dikromat, K2Cr2O7
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menulis persamaan kimia dan persamaan ion bagi tindak balas penyediaan garam, mereka bentuk suatu aktiviti untuk menyediakan garam tertentu, membina persamaan ion melalui kaedah perubahan berterusan, menyelesaikan masalah pengiraan kuantiti bahan tindak balas dan hasil tindak balas bagi tindak balas stoikiometri.
Menyediakan garam tak terlarut seperti plumbum(II) iodida, PbI2, plumbum(II) kromat(VI), PbCrO4 dan barium sulfat, BaSO4 melalui tindak balas pemendakan. Menjalankan aktiviti-aktiviti untuk menulis persamaan kimia dan persamaan ion bagi penyediaan garam terlarut dan garam tak terlarut. Merancang dan melaksanakan aktiviti bagi penyediaan suatu garam tertentu. Manjalankan eksperimen untuk membina persamaan ion melalui kaedah perubahan berterusan.
33 10/9 – 14/9
12/9 : Cuti Umum Awal Muharram 12/9: Perjumpaan KoAkademik 12 14/9: Penutup Bukan Kemerdekaan 16/9: Cuti Umum Hari Malaysia
8.2 Mensintesiskan analisis kualitatif garam
Mengira kuantiti bahan tindak balas dan hasil tindak balas bagi tindak balas stoikiometri. Membincangkan maksud analisis kualitatif. Mengkaji warna dan keterlarutan dalam air bagi beberapa garam dan seterusnya membuat inferens tentang garam tersebut. Menonton persembahan multimedia untuk memerhati kaedah-kaedah yang digunakan untuk mengenal pasti kehadiran gas.
Murid boleh: menyatakan maksud analisis kualitatif, membuat inferens tentang garam berdasarkan warna dan keterlarutan dalam air, memerihalkan ujian untuk mengenal pasti gas, menghuraikan tindakan haba ke atas garam, menghuraikan ujian bagi anion,
Ujian kimia untuk O2, H2, CO2, NH3 dan HCl adalah merupakan ujian pengesahan.
KBAT: Mengenal pasti kation dan anion yang hadir dalam larutan garam
Tindakan haba ke atas garam sulfida dan klorida boleh juga dinyatakan
22
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Memerhati dan menjalankan ujian kimia untuk mengenal pasti gas-gas oksigen, O2, hidrogen, H2, karbon dioksida, CO2, ammonia, NH3, klorin, Cl2, hidrogen klorida, HCl, sulfur dioksida, SO2 dan nitrogen dioksida, NO2 Menjalankan ujian untuk mengkaji tindakan haba ke atas garam karbonat dan garam nitrat. Perhatikan perubahan warna dan pembebasan gas apabila garam-garam tersebut dipanaskan.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menyatakan pemerhatian bagi tindak balas antara kation dengan larutan natrium hidroksida dan larutan ammonia, menghuraikan ujian pengesahan bagi kation Fe2+, Fe3+, Pb2+ dan NH4+, merancang analisis kualitatif untuk mengenal pasti garam.
Menjalankan ujian untuk mengesahkan kehadiran ion-ion karbonat, sulfat, klorida dan nitrat dalam larutan akueus Menjalankan ujian untuk mengenal pasti kehadiran ion-ion Cu2+, Mg2+, Al3+, Fe2+, Fe3+, Pb2+, Zn2+, NH4+, dan Ca2+ dalam larutan akueus dengan menggunakan larutan natrium hidroksida, NaOH dan larutan ammonia, NH3 (ak). Menjalankan ujian untuk mengesahkan kehadiran Fe2+, Fe3+, Pb2+, dan NH4+ dalam larutan akueus. Membina carta alir bagi analisis kualitatif garam.
8.3 Mengamalkan sikap sistematik dan teliti semasa menjalankan aktiviti
Merancang dan menjalankan ujian untuk mengenal pasti anion dan kation dalam garam yang tidak diketahui. Menjalankan aktiviti dengan menggunakan teknik yang betul untuk eksperimen seperti pentitratan, penyediaan larutan piawai, penyediaan garam dan hablur. Merancang eksperimen, membuat pemerhatian, merekod dan menganalisis data secara sistematik dan teliti.
Murid boleh: menjalankan aktiviti-aktiviti yang melibatkan penggunaan teknik-teknik yang betul semasa menyediakan garam dan juga hablur.
Aktiviti-aktiviti dihubungkaitkan dengan topiktopik yang berkaitan
Struktur: SPM 2017, K2, Q6 SPM 2016, K2, Q6 Esei: SPM 2015, K2, Q9
23
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
SPM 2014, K2, Q7 34 17/9 – 21/9
17/9: Cuti Umum Hari Malaysia (Ganti) 19/9: Perjumpaan KoUniform 17
9.1 Memahami pembuatan asid sulfurik
9.2 Mensintesiskan Pembuatan ammonia dan garamnya
BAB 9: BAHAN BUATAN DALAM INDUSTRI Membincangkan penggunaan asid Murid boleh: sulfurik dalam kehidupan harian, menyenaraikan kegunaan asid contohnya, pembuatan cat, detergen, sulfurik, baja dan akumulator. menerangkan proses pembuatan Mengumpul dan mentafsirkan data asid sulfurik secara industri, tentang pembuatan asid sulfurik. menerangkan bahawa sulfur dioksida menyebabkan Membina carta alir untuk pencemaran alam sekitar menunjukkan peringkat-peringkat dalam pembuatan asid sulfurik dalam Proses Sentuh. Mengumpulkan maklumat dan menulis suatu esei tentang bagaimana sulfur dioksida, SO2, menyebabkan pencemaran alam sekitar. Membincangkan kegunaan ammonia dalam kehidupan harian, contohnya, penghasilan baja dan asid nitrik. Menjalankan aktiviti untuk mengkaji sifat-sifat ammonia. Mengumpulkan maklumat daripada pelbagai sumber dan membina carta alir untuk menunjukkan peringkatperingkat yang terlibat dalam pembuatan ammonia dalam Proses Haber.
35 25/9 – 29/9
26/9: Perjumpaan KoAkademik 13 27/9: Taklimat Penyelarasan Kokurikulum & PAJSK
9.3 Memahami aloi
Merekabentuk satu aktiviti untuk menyediakan suatu baja ammonium, contohnya, ammonium sulfat, (NH4)2SO4. Memerhati contoh-contoh logam tulen dan bahan-bahan diperbuat daripada aloi dalam kehidupan harian. Senaraikan sifat-sifat dan bincangkannya. Menjalankan aktiviti untuk membandingkan kekuatan dan kekerasan aloi dengan logam tulen.
Murid boleh: menyenaraikan kegunaan ammonia, menyatakan sifat-sifat ammonia, menerangkan proses pembuatan ammonia secara industri, merekabentuk satu aktiviti untuk menyediakan baja ammonium.
Murid boleh: menghubungkaitkan susunan atom dalam logam dengan sifat kemuluran dan kebolehtempaan logam, menyatakan maksud aloi, menyatakan tujuan pengaloian, menyenaraikan contoh-contoh aloi,
Sifat-sifat termasuk kebolehaliran haba, kemuluran dan kekilauan Bincangkan pembuatan aloialoi seperti
boleh ditempa / dibentuk – malleable kilau / relap lustre
KBAT: Membandingkan kekerasan aloi dan logam tulen KBAT: Membandingkan kadar pengaratan
24
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
Mengkaji susunan atom dalam logam dan aloi melalui simulasi komputer. Berbincang dalam kumpulan mengenai: (a) maksud aloi, (b) tujuan menghasilkan aloi, seperti duralumin, loyang, keluli, keluli nirkarat, gangsa dan piuter, (c) komposisi, sifat dan kegunaan aloi.
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
menyenaraikan komposisi dan sifat aloi, menghubungkaitkan susunan atom dalam aloi dengan sifat kekuatan dan kekerasannya, menghubungkaitkan sifat aloi dengan kegunaannya.
keluli dan piuter sebagai suatu aktiviti pengukuhan.
aloi dan logam tulen
Murid boleh: menyatakan maksud polimer, menyenaraikan polimer semulajadi, menyenaraikan polimer sintetik dan kegunaannya, mengenal pasti monomer dalam polimer sintetik, mewajarkan kegunaan polimer sintetik dalam kehidupan harian.
Polimer semulajadi yang harus dibincangkan ialah getah asli, selulosa dan kanji.
KBAT: Mengumpul maklumat tentang kaedah pelupusan barang sintetik
Menjalankan eksperimen untuk membandingkan kadar kakisan besi, keluli dan keluli nirkarat.
36 1/10 – 5/10
3/10: Pemarkahan PAJSK Berpusat Perjumpaan KoAkademik 14, Perjumpaan KoSukan 13, Perjumpaan KoUniform 18
9.4 Menilai kegunaan polimer sintetik
Mengkaji pelbagai barangan tempatan yang diperbuat daripada aloi. Membincangkan maksud polimer. Memerhati bahan-bahan yang diperbuat daripada polimer dan mengelaskan bahan-bahan tersebut kepada polimer semulajadi dan polimer buatan. Mengenal pasti monomer-monomer bagi polimer sintetik dengan menggunakan model atau simulasi komputer. Mengumpulkan maklumat mengenai kuantiti dan jenis polimer sintetik di rumah yang dibuang untuk satu tempoh masa tertentu. Membincangkan tentang kesan pencemaran alam sekitar akibat daripada pembuangan bahan polimer sintetik. Membahaskan tentang kegunaan polimer sintetik dan kesan kepada alam sekitar akibat daripada penggunaan polimer sintetik yang tidak terbiodegradasi dalam kehidupan harian.
Polimer sintetik yang harus dibincangkan ialah PVC, politena, polipropena, perspeks, nilon dan terilin. Kitar semula boleh dibincangkan sebagai satu kaedah pembuangan. Kegunaan polimer yang boleh dibiodegradasi boleh dibincang
25
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
37 8/10 – 12/10
9/10: Mesy. HEM 4 10/10: Perjumpaan Ko-Sukan 14 14/10: Hari Sukan Negara 14/10: LADAP 8
9.5 Mengaplikasikan kegunaan kaca dan seramik
9.6 Menilai kegunaan bahan bahan komposit
Mengumpul dan mentafsirkan data tentang jenis, komposisi, sifat dan kegunaan kaca dan seramik. Menyediakan folio berserta dengan gambar dan klip video tentang kegunaan kaca dan seramik yang telah ditingkatkan mutunya untuk tujuan spesifik, contohnya, kaca fotokromik dan kaca konduksi. Menonton persembahan multimedia dan menyediakan folio yang mengandungi perkara berikut: (a) maksud bahan komposit, (b) senarai bahan komposit termasuk konkrit yang diperkukuhkan, superkonduktor spesifik, gentian optik, gentian kaca dan kaca fotokromik, (c) komponen-komponen bahan komposit, (d) kegunaan bahan komposit. Membandingkan sifat unggul bahan komposit dengan komponen asalnya melalui simulasi komputer. Membincang dan mewajarkan kegunaan bahan komposit.
9.7 Menghargai pelbagai bahan buatan dalam industri
Melihat cara penghasilan bahan komposit di kilang-kilang. Membincangkan kepentingan bahan sintetik dalam kehidupan harian. Mengadakan forum untuk membincangkan kepentingan penyelidikan dan pembangunan berterusan untuk kesejahteraan hidup sejagat Menonton persembahan multimedia atau simulasi komputer berkenaan
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
Murid boleh: menyenaraikan kegunaan kaca, menyenaraikan kegunaan seramik, menyenaraikan jenis kaca dan sifatnya, menyatakan sifat seramik
Jenis-jenis kaca termasuklah kaca soda kapur, kaca terlakur, kaca borosilikat, kaca plumbum (kaca kristal)
Murid boleh: menghurai keperluan penghasilan bahan baru untuk tujuan tertentu, menyatakan maksud bahan komposit, menyenaraikan contoh bahan komposit dan komponennya, membandingkan dan membezakan sifat bahan komposit dengan komponen asalnya, mewajarkan kegunaan bahan komposit, menjana idea tentang penghasilan bahan termaju untuk memenuhi keperluan tertentu.
Murid boleh: mewajarkan kepentingan melakukan penyelidikan dan pembangunan secara berterusan, mengamalkan sikap bertanggungjawab semasa pengendalian bahan sintetik dan sisanya, memerihalkan kepentingan bahan sintetik dalam kehidupan harian.
Struktur: SPM 2016, K2, Q2 SPM 2014, K2, Q1 Esei SPM 2013, K2, Q10
26
RANCANGAN PENGAJARAN TAHUNAN KIMIA TINGKATAN 4 (2018)
38 15/10 – 19/10
39 22/10 – 26/10 40 29/10 – 2/11 41 6/11 – 10/11
42 12/11 – 16/11 43 19/11 – 23/11 25/11 – 1/1/18
16/10: Mesy. JK Disiplin 4 19/10: Hari Anugerah Kokurikulum 27/10: Karnival Mini Asrama 2/11: Cuti Umum Hari Keputeraan Sultan Perak 5/11: Cuti Umum Deepavali 6/11: Cuti Tambahan Deepavali 7/11: Cuti Tambahan Deepavali
PANITIA KIMIA SMK SULTAN YUSSUF
dengan pencemaran yang disebabkan oleh pembuangan bahan sintetik. Peperiksaan Akhir Tahun
Peperiksaan Akhir Tahun Peperiksaan Akhir Tahun
Perbincangan skema Peperiksaan Akhir Tahun
Perbincangan skema Peperiksaan Akhir Tahun 20/11: Cuti Umum Maulidur Rasul Cuti Akhir Tahun
Persediaan Bab 1: Kadar Tindak Balas (Ting. 5)
27