Bursztyn i Forma/ Amber and Form by International Amber Association

ÂŠ

am be r.o rg .p l

Bursztyn i forma Amber and Form

ÂŠ

am be r.o rg .p l

Bursztyn i forma Amber and Form

Anna Sobecka

am be r.o rg .p l

Bursztyn i forma Amber and Form

Katalog wystawy | Exhibition Catalogue marzec-sierpień | March-August 2015

Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników International Amber Association Gdańsk 2015

Wstęp

Przekazujemy w Państwa ręce katalog wybranych prac członków Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników (MSB), który ma stanowić początek serii wydawnictw prezentujących dokonania twórców z nim związanych. Katalog jest efektem pierwszej wspólnej wystawy członków Stowarzyszenia, mającego już blisko 20 lat, które zrzesza artystów, producentów biżuterii, badaczy i miłośników bursztynu.

am be r.o rg .p l

Giedymin Jabłoński, jeden z członków założycieli, dostrzegł analogię między celami, jakie stawia sobie MSB, a ideą warszawskiej Zachęty. Popularyzacja (odpowiednio sztuki i bursztynu), niesienie pomocy młodym artystom, działalność wydawnicza, organizacja wystaw, to wspólne cele obu instytucji. Dlatego też zaproponował, by naszą pierwszą wystawę potraktować jako zachętę. Zachętę dla uczestników wystawy do kontynuacji ich działań, dla tych którzy nie wzięli w niej udziału, do uczynienia tego w przyszłości, wreszcie dla odbiorców do zainteresowania się rozmaitymi sposobami myślenia o bursztynie i ponownego odwiedzenia galerii. Zorganizowana na otwarcie nowej siedziby – galerii, laboratorium i biura Stowarzyszenia wystawa została pomyślana jako prezentacja, mimo swoich niewielkich rozmiarów – przekrojowa, ukazująca różnorodność prac członków Stowarzyszenia. Udział w wystawie był dobrowolny i nowo powołana Rada Galerii nie narzucała żadnego wspólnego tematu ekspozycji. Każdy z członków Stowarzyszenia mógł zaprezentować najlepsze w swoim mniemaniu dzieła własnej inwencji. Rada Galerii jedynie czuwała nad jakością wykonania, dokonując wyboru najbardziej reprezentatywnych dla różnych gałęzi działalności (artystycznej i produkcyjnej) spośród nadesłanych prac. Chcemy, by dzięki tej i kolejnym wystawom, nowa siedziba MSB stała się ważnym centrum popularyzacji bursztynu, a biżuteria z tym niezwykłym kamieniem jubilerskim kojarzyła się z wysoką jakością, oryginalnością i dobrym designem.

w imieniu Rady Galerii dr Anna Sobecka Prezes Zarządu MSB

Introduction

We are pleased to give you a companion catalogue with selected works by the members of the International Amber Association (IAA), to initiate a publishing series showcasing their artistic achievements. The Catalogue is the result of the ﬁrst joint exhibition from the members of the IAA, which has been bringing amber artists, jewellery manufacturers, researchers and enthusiasts together for almost 20 years.

am be r.o rg .p l

One of the IAA founding members, Giedymin Jabłoński has noticed the analogy between its objectives and the mission statement of the Zachęta National Gallery of Art, Warsaw. Spreading the word (about art and amber respectively), helping young artists, publishing and exhibitions are the goals that we share. This is why Giedymin Jabłoński suggested that our ﬁrst exhibition be an encouragement. An encouragement for the participants to continue such activities, for those who have not participated— to do so in the future, and last but not least for the audience to become interested in the diverse ways of perceiving amber and to visit the gallery again. Organised to mark the opening of the IAA's new premises—with a gallery, laboratory and oﬃce—in spite of its small size, the exhibition is conceived as a comprehensive presentation to illustrate how diverse the work of the IAA members is. Participation was voluntary, with the newly appointed Gallery Council not imposing any common subject for the exhibition. Every member of the IAA was allowed to present what they considered the best works of their imagination. The Gallery Council was there only to oversee the quality of workmanship, to select the most representative pieces in various areas (of art and production) from among the submitted works. We want this exhibition and any subsequent ones to make the new IAA premises an important centre for amber awareness, and for the jewellery with this remarkable gemstone to be associated with top quality, originality and good design.

On behalf of the Gallery Council Dr Anna Sobecka IAA President of the Board

Anna Sobecka

Bursztyn. Surowiec i forma

Bursztyn bałtycki jest żywicą kopalną drzew iglastych, które przed milionami lat porastały pradawny, eoceński kontynent nazywany Fennoskandią. Ze światem roślin łączy go jednak nie tylko pochodzenie, ale także naturalne zachowane w nim szczątki np. owoców czy kwiatów, zwane inkluzjami¹. Te zachowane w bursztynie przykłady dawnej roślinności, a także drobnych zwierząt, pozwalają nam rekonstruować faunę i ﬂorę sprzed ok. 45 milionów lat, a także sprawiają, że bursztyn jest tak zaskakujący.

am be r.o rg .p l

Specyficzne cechy chemiczne bursztynu sprawiają, że jest on „kamieniem żywym”, zmieniającym się nieustannie, m.in. pod wpływem warunków atmosferycznych. Nie istnieją dwie jednakowe bryłki naturalnego bursztynu, gdyż mimo, że wszystkie powstały w tym samym mniej więcej czasie, to poza faktem, że już wówczas miały różne formy i domieszki różnorodnych elementów organicznych i nieorganicznych, to przebywając w różnych warunkach w różnej mierze podlegały procesom wietrzenia. Dodatkowo jedne były zdeponowane pod ziemią, inne przeniósł na tereny np. Zatoki Gdańskiej lodowiec, niektóre zostały naturalnie wypolerowane przez piasek czy wodę. To wszystko sprawia, że skala barw bursztynu jest bardzo szeroka – od bieli, przez żółcienie, aż po głębokie brązy. Bursztyn może mieć też różne kształty i formy. Ta różnorodność oraz stosunkowa łatwość obróbki sprawiły, że od tysiącleci wykorzystywano go do wyrobu ozdób, amuletów i obiektów artystycznych. Bursztyn jest więc materiałem pochodzenia naturalnego o dużej skali barw i struktur, który kryje w sobie tajemnicę nieistniejącego już kontynentu. Obecnie z bursztynu wytwarza się, podobnie jak w dawnych czasach, przede wszystkim ozdoby. Z tego materiału, także modyfikowanego lub łączonego z innymi tworzywami, metalami i kamieniami szlachetnymi, w zależności od potrzeb oraz wymagań odbiorców, wykonuje się biżuterię, zarówno unikatową, jak i wytwarzaną przemysłowo, ale nie tylko. Powstają też rzeźby czy przedmioty użytkowe, a nawet kosmetyki i leki produkowane na bazie bursztynu. Prezentowany na wystawie i w niniejszym katalogu wybór prac członków Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników stanowi przykład różnych sposobów opracowania bursztynu. Obejmuje zarówno dzieła twórców, którzy od koncepcji po efekt finalny sami wykonują swoje dzieła, jak i projektantów, którzy tworzą swe bursztynowe wizje na ekranach komputerów. Dla niektórych bursztyn jest nadrzędną inspiracją i do konkretnej bryły dostosowują oni oprawę. Inni traktują ten materiał jako jedną z części składowych biżuterii. Na wystawie i w katalogu znalazły się także kopie obiektów archeologicznych i figuratywne rzeźby. 1 Wrosty roślinne w bursztynie bałtyckim stanowią zaledwie 0,5% wszystkich zachowanych inkluzji organicznych, dlatego badacze wciąż nie są zgodni co do

tego jakie drzewo było drzewem macierzystym tej żywicy kopalnej. Por. Kosmowska-Ceranowicz (2012), 31.

Katalog otwierają znakomite przykłady biżuterii Andrzeja Szadkowskiego, który pozwala bryle bursztynu wpływać na ﬁnalny kształt jego dzieła. Znakomicie wykorzystane naturalne właściwości nieregularnej i niejednorodnej bryły tworzą wraz z perfekcyjnym jej opracowaniem zagadkową i pełną naturalnego uroku formę pierścienia Kaliningrad (1). W porowatej, brunatnej bryle bursztynu ziemnego artysta wydrążył dwa otwory ustawione prostopadle do siebie. W większy z nich wsunął złotą obrączkę, widoczną przez mniejszy, stanowiący puste „oczko” pierścienia. Przepolerowana od góry bryła odkrywa częściowo żółtą barwę rdzenia surowca. W pozostałych dwóch pracach Szadkowski zestawia bursztyn z krzemieniem pasiastym. To połączenie materiałów daje bardzo ciekawy kontrast, a przy całej prostocie niewielkiej broszy (2) i pierścionka Gdańsk – Sandomierz (3) tworzy piękną, ale możliwą do przemysłowego powtórzenia formę.

am be r.o rg .p l

Inaczej naturalne cechy bursztynu wykorzystuje Sławomir Fijałkowski w wisiorze Bloody Cherry² (4). Duża bryła, o głębokiej, czerwonej barwie została przycięta do formy prostokąta, z którego wysuwa się wycięta z niej zawieszka. Strukturę użytego materiału możemy odkryć dopiero przy bliższym przyjrzeniu się obiektowi. Wypolerowana na brzegach, w przeważającej części nieobrobiona z naturalnymi, niewielkimi otworami bryła zaskakuje zderzeniem nowoczesnej geometrycznej formy ze śladami drzewa, które odcisnęło się w bryle podczas wyciekania żywicy. Użytkowej funkcji przedmiotów Szadkowskiego i Fijałkowskiego nie ma rzeźbiarska praca Marty Bogusz i Eugeniusza Gowkielewicza Miłość³ (5). Dwa połączone ze sobą pierścienie wydobywają zarówno naturalne piękno bursztynu, jak i tworzą formę przestrzenną, może niezbyt praktyczną jako ozdoba noszona na palcu, ale plastycznie i symbolicznie bardzo wyrazistą. Rzeźbami sensu stricte są natomiast prace firmy Cherry Hu (6 i 7), jako jedyne na wystawie wykonane z innej, młodszej żywicy kopalnej – bursztynu meksykańskiego⁴. Podświetlone, krótkim światłem UV figurki, posiadają niebieska fluorescencję, przez co sprawiają wrażenie przedmiotów pozbawionych swej materialności⁵. Te misternie rzeźbione, osadzone w tradycji Dalekiego Wschodu dzieła, mogą też pełnić funkcję praktyczną. Pierwsza praca przedstawia Pixiu (6) hybrydowe stworzenie, postać z chińskiej mitologii, przypominającą uskrzydlonego lwa. W praktyce Feng-shui jest on odpowiedzialny za pomyślność. Niewielkie rzeźby Pixiu, wykonywane najczęściej z jadeitu, są wiec w Chinach noszone jako talizman szczęścia. Druga z prac przedstawia fantastycznego smoka (7). Po odwrócenie, ta niewielka rzeźba może pełnić funkcję niewielkiego naczynia. Jej misternie opracowany relief koresponduje z ornamentem pojawiającym się na pierścieniu firmy Art 7. Projektantami tej pracy z serii Goya (8), wykonanej z pozłacanego srebra i bursztynu są Maciej Rozenberg i Wojciech Kalandyk, który od samego początku, a więc od roku 1996, jest członkiem założycielem Stowarzyszenia i jego byłym prezesem. W pierścieniu zastosowano dość rzadkie połączenie przejrzystego bursztynu ze złoconą obrączką. Odlewana ze srebra, zdobiona ornamentalnie i pozłacana część pierścienia Nazwa Bloody Cherry kojarzy się oczywiście z Bloody Mary czyli krwawą Mary. Z drugiej strony Black cherry to gatunek drzewa owocowego, zwanego czeremchą. Drewno czeremchy jest bardzo cenione, a barwa owoców jest głęboko czerwona podobnie jak kolor użytego bursztynu. 3 Praca nagrodzona w 2003 roku w konkursie Amberif Design Award. Por. Top Amber (2008), 062. 4 Bursztyn meksykański, podobnie jak dominikański są młodszymi od sukcynitu żywicami kopalnymi, których drzewami macierzystymi są drzewa liściaste. Por. Kosmowska-Ceranowicz (2012), 159. 5 Na temat fluorescencji bursztynu i wykorzystaniu jej do badań por. Amber (2010), 106. 2

przywodzi na myśl biżuterię sprzed kilkudziesięciu lat.Kolejne dzieło tych projektantów to naszyjnik z serii Space (9), w którym szerokie fazowanie dwóch krawędzi cienkiej płytki bursztynu daje nowoczesną i atrakcyjną wizualnie formę. Pozostałe brzegi bryły są nieopracowane, przypominając o naturalnej strukturze użytego kamienia. Proste mocowanie zawieszki pozwala na noszenie wisiora zarówno na linkach nylonowych, jak i pojedynczej – srebrnej czy stalowej. Oba przykłady biżuterii ﬁrmy Art 7 uzmysławiają różnorodność form jakie można osiągnąć tworząc biżuterię z bursztynem.

am be r.o rg .p l

Bursztyn jest żywicą, która przed wiekami wypływała z drzew, w pracach Marty Włodarskiej (Amberwood) łączona jest zawsze z tym naturalnym materiałem. Autorka przedziela wielobarwne kawałki żywicy różnymi gatunkami drewna, które razem tworzą swoiste mozaiki. Perfekcyjnie sklejone warstwy rozchodzą się w eksponowanym, naszyjniku Around knot promieniście (10), przedzielone są gdzieniegdzie cienkimi pasami przypominającymi spągi i stropy warstw geologicznych⁶. Włodarska wykorzystuje w przy tym naturalne cechy bursztynu i drewna, eksponując słoje, naturalne pęknięcia czy zwietrzenia. Wybiera bryły o różnym stopniu przeźroczystości, z widocznymi zanieczyszczeniami. Te nieregularności dynamizują unikatowy naszyjnik zawieszony na nitkach lnu spiętego srebrem. Użycie naturalnych materiałów jest też charakterystyczne dla pochodzącej z Niemiec, a tworzącej w Parmie, Heidemarie Herb. Prezentowane na wystawie niewielkie broszki wykonane są z nieobrobionych kawałków żywicy zakutych w srebro (11). W naszyjniku Time (12) artystka wykorzystuje pleciony fragment sznurka z zestawem lekko pordzewiałych żelaznych i brązowych kluczy, dodając do nich jeden klucz bursztynowy, który zostaje zrównoważony kolorystycznie dowiązaną na rzemyku bryłką żywicy, o tej samej, jasnożółtej barwie. Aleksander Gliwiński w swojej biżuterii stosuje dużą różnorodność materiałów i form ornamentacji. Gigantyczny pierścień Temptation (13), przypominający bardziej bransoletę, składa się z równolegle ułożonych srebrnych drutów przedzielonych drewnem hebanowym, a zakończonych bursztynem. Konstrukcja całości przypomina kratę, z której bursztyn przedostaje się na zewnątrz i, jak zakwitające pąki, zwraca się ku górze. Pełnia walorów struktury bursztynu wykorzystana została w naszyjniku ﬁrmy S&A zaprojektowanym przez Sławomira Fijałkowskiego (14). Duża, przeświecająca bryła z wrostami, łuskami i zanieczyszczeniami została wypolerowana i uformowana do postaci obłego dysku. Ten kawałek bursztynu wygląda z każdej strony inaczej, skrywa lub na odwrót odsłania jakieś szczegóły zatopionej w nim historii naturalnej. Wydrążony w górnej części otwór jest obszerny i pozwala na swobodne przesuwanie wiązki srebrnych łańcuszków. Najciekawszy jest tu jednak sposób w jaki otwór „spływa” w dół bryły, formując ją na kształt sakiewki i przywołując naturalne skojarzenie wyciekania żywicy z pnia drzewa. Adam Pstrągowski, właściciel ﬁrmy S&A, podobnie jak Wojciech Kalandyk z Art 7, to jedna z osób, które w 1996 roku zakładały Stowarzyszenie Bursztynników. Do tej grupy należy także Mariusz Gliwiński (Ambermoda), którego komplet biżuterii Magic Box (15) prezentowany jest w katalogu jako kolejny. Wisior, bransoleta, kolczyki oraz 6 Spąg to dolna powierzchnia warstwy skalnej (lub też pokładu czy wyrobiska). Strop jest jej górną powierzchnią. Na ich podstawie określa się bieg i upad

danej warstwy/pokładu. 7 Biały bursztyn powstał na skutek spieniania się żywicy, a wiec posiada on wiele mikroskopijnych pęcherzyków powietrza. Pod wpływem tego typu

procesów i różnych domieszek organicznych bursztyn może osiągać nawet, jak w tym przypadku, barwę niebieskawą. Por. Kosmowska-Ceranowicz (2012), 75, 77. Biały bursztyn jest rzadki i od wieków był wysoko ceniony ze względu na swą wartość estetyczną, ale także, jak uważano, właściwości lecznicze. Por. Mierzwińska (1999), 63-70.

pierścień, wykonano ze złota i białego bursztynu przechodzącego w niebieskawy⁷. Forma każdego elementu jest prosta, prostopadłościenna, w przypadku pierścionka zdynamizowana ustawieniem kwadratowej obrączki pod kątem w stosunku do prostokątnego oka. Użyta przez Gliwińskiego bryła zachwyca barwą i teksturą, urozmaiconą wtrąceniami detrytusu⁸. Szczególnie duża bryła wisiora prezentuje różnorodność kolorystyczną od bieli, przez błękit, do delikatnych brązów.

am be r.o rg .p l

Wisior Kule autorstwa Roberta Rogały z firmy AM Design (16) ma wbrew nazwie formę stojącego prostokąta, wykonanego w całości z żółtego bursztynu zwanego kapuściakiem. W płytce wycięta została szczelina, obramowana srebrem, w której umieszczono trzy niewielkie kulki. Naszyjnik, którego zawieszka ukryta została na odwrotnej stronie i ustawiona poprzecznie, może służyć jako poziomica. Bardzo dekoracyjną, zrytmizowaną formę ma zestaw biżuterii Jacka Ostrowskiego (Ostrowski Design) 4Wave (17). Główną ozdobą wisiora zawieszonego na srebrnych linkach i pierścionka na szerokiej obrączce jest układu czterech załamujących się bursztynowo-srebrnych fal. Inaczej rytmizuje formę naszyjnika Ditta Zimmermann. Serce wisiora Solaris (18) to fasetowany kaboszon z bursztynu przeźroczystego. Oprawę stanowi okrągła forma ze srebra urozmaiconą nieregularnie układającymi się liniami prostymi, przecinającymi się pod różnym kątem i pokrytymi złotem. Linki stalowe służące do zawieszenia wisiora także utrzymane zostały w tonacji bursztynowo-złotej. Nieregularną siecią otacza bursztyn także Maria Fijałkowska w rzeźbie Skorupka jajka (19). Właścicielka firmy Moja Forma, w przeciwieństwie do wielu współczesnych twórców, projektuje swe prace rysując je na papierze. Każda kolekcja jej biżuterii ma bardzo indywidualny charakter i określony temat przewodni. W tym przypadku regularnie wypolerowana kula z żółtego bursztynu została oprawiona w gmatwaninę srebrnych elementów tworzących wokół bursztynowego rdzenia kształt przypominający skorupę jaja. Jeśli odwołać się do najbardziej oczywistego odniesienia odnajdziemy tu żółtko, niewidoczne, bo przejrzyste białko oraz rozbitą skorupkę. Inspiracją dla autorki musiały tu być jednak także jaja Fabergé'a⁹. Pokrewne idei jaj cesarskich, ale przez zastosowanie kamieni szlachetnych, są dwa prezentowane w katalogu naszyjniki firmy NAC Amber autorstwa Marcina Wesołowskiego. Mniejszy – okrągły wisior (20) posiada zawieszkę ze złota w kształcie liści z siedzącym na jednym z nich motylem zdobionym szafirami. Większy – owalny wisior (21) oprawiony jest w misterną czapkę ze złota wysadzaną diamentami i posiada ruchomą, równie precyzyjnie kształtowaną ze złota zawieszkę. Bursztyn w rozbudowanej, ornamentalnej ramie pojawia się w broszkach i wisiorach Doroty Kos z serii Carlina. Nazwa serii odnosi się do kwiatów z rodziny astrowatych¹⁰, a forma każdej z prac przypomina rozkwitający kwiat. Pierwszy prezentowany naszyjnik (22) wykonany jest z częściowo przeświecającego, brązowawego naturalnego bursztynu i oksydowanego srebra. Srebro ornamentalnych oprawy Doroty Kos jest odlewane i grawerowane oraz ręcznie lutowane. Drugi wisior – brosza (23) wyróżnia się zastosowaniem mlecznego bursztynu w złoconej oprawie. Detrytus to drobnoszczątkowa materia organiczna – pozostałości roślin czy zwierząt. Słynne jaja cesarskie, wykonywane z okazji Wielkanocy dla carów z dynastii Romanowów tworzył począwszy od 1885 roku Peter Carl Fabergé. 10 Carlina vulgaris to dziewięćsił pospolity. 8

Jasnożółty bursztyn o jednolitej strukturze występuje w naszyjniku Donut (24) ﬁrmy Amber Apple, projektu Eugeniusza Kreji. Prosta forma dysku z otworem pośrodku, zaznaczonym złotą opaską także wokół obwodu zewnętrznego, przywodzi na myśl analogie do neolitycznych amuletów, ale też ciastek z dziurką (pączków). Konsumpcyjne skojarzenia wywołuje też zestaw biżuterii Doroty Ceneckiej (Gin Atelier) zatytułowany Ostrygi (25). Unikatowe, biało-żółto-brązowe kaboszony z bursztynu bałtyckiego oprawione zostały w ręcznie wykonaną, falującą oprawę srebrną przypominającą skorupkę ostryg, a więc najbardziej wykwintnych mięczaków jadalnych. Srebrna bransoleta i szeroka obrączka pierścienia opracowane zostały ręcznie. Ich powierzchnię zdobi fakturowy ornament przypominający krótką sierść.

am be r.o rg .p l

Starożytne konotacje ma ﬁguralna płaskorzeźba autorstwa Narcyza Kalskiego (Galeria Bursztynowa w Słupsku) – Rydwan (26). Duża bryła bursztynu przeświecającego, osadzona na niewielkiej, stalowej stopie, została opracowana techniką reliefu wklęsłego i przedstawia pędzący rydwan dwukonny, prowadzony przez postać odzianą w strój antyczny. Asymetryczny naszyjnik Birka Piotra Wajchta (27) przywołuje z kolei skojarzenia z ozdobami grup etnicznych z okresu wędrówek ludów. Zaprojektowany dla Nord Amber Gallery wisior osadzony na grubym rzemieniu, składa się z 5 połączonych ze sobą, nieregularnych płaszczyzn, z których dwie wypełnione są bryłami bursztynu, a trzy srebrne wzdłuż dwóch lub trzech krawędzi zdobione są tajemniczym zapisem (runy Wikingów). Nieczytelne już dla nas symbole posiadają też drobne przedmioty wykonane przez Eryka Popkiewicza (28). Pochodzący z rodziny bursztynników artysta, a zarazem archeolog, z pasją oddaje się badaniu średniowiecznych kultur, stosowanych w dawnych wiekach narzędzi i samych przedmiotów artystycznych. Wykonane przez niego kopie wczesnośredniowiecznych ozdób dają nam wyobrażenie zarówno o formach stosowanych wówczas zawieszek czy guzów, jak i o sposobie dekorowania przedmiotów użytkowych i magicznych. Funkcję talizmanu ma zapewne pełnić naszyjnik Barbary Gronuś-Dutko o wymownej i złożonej nazwie Jantar – zdrowe serce (29). Piękna, naturalna bryła mlecznego bursztynu swoim kształtem przypomina serce, stąd więc zapewne, to zawarte w tytule pracy zaklęcie sugerujące, że bursztyn może być amuletem zabezpieczającym siły witalne tego najważniejszego organu. W formę bryły żywicy nie ingeruje też Paulina Binek, kolejna przedstawicielka nurtu w polskim bursztynnictwie, który możemy nazwać mianem „Etno”. W swej pracy Ukraina (30) ciemną, brunatną bryłę bursztynu ukraińskiego otacza „dredami” z kremowo-pomarańczowego ﬁlcu, na którego końcówkach umieszcza też mniejsze paciorki. Naturalną formę bursztynu wykorzystuje także tworzący w Londynie Andrzej Pacak w wisiorze Diabeł (31). Kształt częściowo przeświecającej bryły, o głębokiej, niemal czerwonej barwie skojarzył się artyście z grymasem twarzy. Dodał więc kilka elementów: muszkę i rogi ze srebra oraz niewielkie, różowe rubiny symbolizujące oczy, by stworzyć makabrycznie śmiejącą się postać. Ostatnia prezentowana w katalogu praca to ready-made jednego z najbardziej zasłużonych gdańskich bursztynników – Giedymina Jabłońskiego¹¹, który był też jednym z członków założycieli Stowarzyszenia. 11

W zeszłym roku Giedymin Jabłoński obchodził 44-lecie pracy twórczej. Z tej okazji Galeria w Legnicy zorganizowała wystawę jubileuszową. Por. Legnica (2014).

W swojej pracy Obieraczka (32), wykorzystuje on przedmiot codziennego użytku – stalową, złoconą obieraczkę do warzyw i zestawia ją z naturalną bryłą bursztynu przypominającą kształtem i barwą korzeń pietruszki. Dość zaskakująca forma całości sprawia, że jest ona bardziej rzeźbą pozbawioną funkcji użytkowej, ale zawieszona na rzemieniu może też stanowić ekstrawagancki naszyjnik. Nasuwa się skojarzenie „bursztynowego warzywa” z niemiecką nazwą ulicy Warzywniczej, która przed wojną nosiła miano Petersiliengasse – a więc Pietruszkowej, na której dawniej sprzedawano warzywa i owoce.

am be r.o rg .p l

Teraz na tej niewielkiej, równoległej do nabrzeża Motławy ulicy, wyrasta nowa siedziba Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników. Mamy nadzieję, że galeria stanie się miejscem spotkań z bursztynem i areną owocnych dyskusji, tak jak to miało miejsce w dniu otwarcia galerii. Tak jak kiedyś natura ukształtowała z soku drzew unikatowe formy brył, tak teraz artyści i producenci potraﬁą z nich tworzyć wyjątkowe przedmioty. Reprodukowane poniżej prace to tylko próbka możliwości twórców związanych z MSB. Chcemy, by ta pierwsza wystawa była początkiem serii ekspozycji oraz dokumentujących je katalogów, pokazujących piękno bursztynu i dobre wzornictwo.

Anna Sobecka

Amber. Stock and Form

Baltic amber is the fossil resin of coniferous trees which grew on the ancient Eocene continent known as Fennoscandia millions of years ago. But its relationship with the world of plants is due to not only its origin but also the natural remains of, say, the fruit or plants which the amber has stored inside it, known as inclusions¹. Preserved in amber, the specimens of ancient vegetation and small animals make it possible to reconstruct the fauna and the ﬂora from ca. 45 million years ago, while also making amber as striking as it is.

am be r.o rg .p l

Amber's specific chemical properties make it a “living stone,” always changing, for example due to weather conditions. There are no two identical pieces of natural amber, despite the fact that they all originated more or less at the same time, as even then they took various forms and contained assorted organic and inorganic admixtures, and later on, preserved in various conditions, they were subjected to weathering processes to different degrees. Moreover, some had been deposited underground, others were brought by the glacier to, say, the Bay of Gdańsk, others still got naturally polished by sand or water. All this has caused the colour range of amber to be very broad – from white, through shades of yellow, to deep brown. Amber may also have various shapes and forms. Its diversity and relatively easy workability are the reasons why the stone has been used for thousands of years to make ornaments, amulets and objets d'art. Therefore, amber is a natural origin material with a wide range of colours and structures, concealing the secret of the now bygone continent inside. At present, much like in olden days, amber is used to make mainly decorative items. As a material, it is also subjected to treatment or combined with other materials, metals or gemstones, depending on the need and customer requirements, to make jewellery, both in its one-of-a-kind and mass-produced variety, but that's not all there is to it. It is also a material for sculptures, functional items, or even cosmetics and amber-based medicines. The selection of works by members of the International Amber Association presented at the exhibition and in this Catalogue is an example of different ways to approach amber. It includes items both from artists who make their pieces themselves from the concept stage to the end result and from designers who create their amber visions on computer screens. To some, amber is the ultimate inspiration, which is why the setting is adapted to a specific natural piece. Others treat this material as one of the components of jewellery. The exhibition and the Catalogue also present copies of archaeological artefacts and figurative sculpture.

1 Plant inclusions in Baltic amber account for just 0.5% of all the preserved organic inclusions, which is why researchers are not yet in agreement on the parent tree of this fossil resin. See Kosmowska-Ceranowicz (2012), 32.

The Catalogue opens with outstanding examples of jewellery from Andrzej Szadkowski, who allows natural amber nuggets to influence the final shape of his pieces. Excellently employed, the natural features of an irregular and non-uniform nugget, which has been worked to perfection, produce the mysterious form of the Kaliningrad ring (1), full of natural beauty. The artist drilled two perpendicular holes in a porous piece of brownish amber. The gold band he slid into the larger hole is visible through the smaller one which is the ring's empty “stone” slot. Roughly polished on the top side, the nugget partially reveals the yellow core of the material. In his two other submissions, Szadkowski combines amber with striped flint. This combination provides a very interesting contrast and, given the simplicity of the small brooch (2) and the Gdańsk—Sandomierz ring (3), makes for a beautiful yet industrially reproducible form.

am be r.o rg .p l

Amber's natural features are used to a different effect by Sławomir Fijałkowski in his Bloody Cherry pendant² (4). A large deep-red nugget was cut to a rectangular shape, with a large swivel-out bail cut out of the amber. The structure of the material can be discovered only at closer inspection. Polished on the edges, largely unworked, with small natural holes, the piece is striking in its juxtaposition of a contemporary geometrical form with the traces of wood which had made an impression in the amber while the resin was flowing out. The functionality of the pieces by Szadkowski and Fijałkowski is not a feature of Love³, a sculptural work by Marta Bogusz and Eugeniusz Gowkielewicz (5). The two interlinked rings bring out the natural beauty of amber and create a spatial form, maybe not very practical as an ornament to be worn on a finger, yet very expressive both visually and symbolically. The pieces by Cherry Hu (6 and 7), in turn, are sculptures in the strict sense, and the exhibition's only works made of another, younger fossil resin—Mexican amber⁴. In short UV light, the figurines have a blue fluorescence, which makes them seem incorporeal⁵. Set in the tradition of the Far East, these intricately sculpted pieces can also have a practical purpose. The first one depicts Pixiu (6), a hybrid creature from Chinese mythology, reminiscent of a winged lion. In Feng Shui practice, it is responsible for good fortune. Small Pixiu sculptures, usually made of jade, are therefore carried around in China as a talisman of luck. The second piece presents a fantastical dragon (7). When turned upside down, this small sculpture may be used as a small receptacle. Its intricately worked relief corresponds with the ornament featured on the ring by Art 7. This Goya series piece (8) was made of gilded silver and amber by Maciej Rozenberg and Wojciech Kalandyk, the latter of whom is the IAA's former president and a founding member since 1996. The ring features quite a rare combination of transparent amber with a gilded band. The part of the ring that is cast in silver, ornamented and gilded, brings to mind jewellery from several decades ago. Another work from these designers, the Space series necklace (9), features wide bevels on two edges of a thin amber plate to produce a cutting-edge, visually attractive form. The remaining edges of the piece are underworked to highlight the natural structure of the stone used. The simple way the bail is fastened makes it possible to wear the pendant on nylon cords or a single silver or steel cord. Both examples of Art 7 jewellery make you aware of the diversity of the forms that amber jewellery can take. 2 The name Bloody Cherry is obviously associated with Bloody Mary. On the other hand, the black cherry is a species of a fruit tree. The wood of the black

cherry is highly prized, while the colour of its fruit is deep red, reminiscent of the amber used in this piece. An Amberif Design Award 2003 winning piece. See Top Amber (2008), 062. 4 Both Mexican amber and Dominican amber are fossil resins that are younger than succinite, with broadleaf parent trees. See Kosmowska-Ceranowicz (2012), 158. 5 For amber ﬂuorescence and how it is used in research, see Amber (2010), 106. 3

Amber is the resin which, centuries ago, oozed out of trees, and the pieces by Marta Włodarska (Amberwood) always combine amber with wood. The artist intersperses multicoloured pieces of resin with various species of wood, so together they create mosaics of sorts. The perfectly bonded layers radiate in the Around Knot necklace (10), separated in places with bands which resemble the ﬂoors and roofs of geological layers⁶. In doing so, Włodarska makes use of the natural features of the amber and wood to emphasise the growth rings, natural cracks or weathered surfaces. She uses amber nuggets with varying degrees of transparency, with visible impurities. Such irregularities dynamise this unique necklace, suspended on linen threads clasped in silver. The use of natural materials is also typically featured in works by German-born Heidemarie Herb, working in Parma. The small brooches presented at the exhibition are made of unworked pieces of resin set in silver (11). In her Time necklace (12), the artist makes use of a piece of twisted string with a set of somewhat rusty iron and bronze keys, adding one amber key whose colour is oﬀset by a piece of amber of the same light-yellow hue tied on to the necklace.

am be r.o rg .p l

Aleksander Gliwiński's jewellery features a wide diversity of materials and forms of ornamentation. The enormous Temptation ring (13), which is more reminiscent of a bracelet, is composed of parallel silver wires separated with ebony wood and terminated with amber. The structure as a whole resembles bars from behind which the amber is getting out and turning upwards, like buds about to bloom. All the assets of the amber's structure have been put to good use in an S&A necklace designed by Sławomir Fijałkowski (14). The large, translucent nugget with inclusions, sparkles and impurities has been polished and formed into a rounded disc. This piece of amber looks different from each side, to hide or, quite conversely, reveal some detail of natural history embedded inside it. Bored through the upper part, the pendant hole is spacious enough to allow a bundle of silver chains to move freely. But what's most interesting is the way in which the hole “flows” down the piece to give it a pouch-like shape and evoke natural associations with resin flowing down a tree trunk. Adam Pstrągowski, the owner of S&A, like Wojciech Kalandyk of Art 7, was one of the founders of the International Amber Association in 1996. Mariusz Gliwiński (Ambermoda) is also an IAA founding member; his Magic Box jewellery set (15) is presented next in this Catalogue. A pendant, bracelet, earrings and ring are made of gold and white amber turning into bluish⁷. The form of each element is simple, cuboid-shaped, in the case of the ring – dynamised by the square band set at an angle towards the rectangular stone. The amber used by Gliwiński is stunning in its colour and texture, with detritus inclusions adding variety⁸. The especially large piece in the pendant displays diverse colours, from white, through blue to gentle brown. Despite its name, the Balls pendant by Robert Rogała of AM Design (16) has the shape of an upright rectangle made entirely out of yellow “cabbage” amber. A slot is cut out in the amber plate, framed in silver, in which three small balls are placed. With its bail hidden on the reverse side and set transversely, the pendant may be used as a level. The 4Wave jewellery set (17) by Jacek Ostrowski (Ostrovski Design) has a very decorative rhythmical form. The main ornamental feature of the pendant suspended on silver cords and a 6 The

ﬂoor is the bottom surface of a rock layer (or of a seam or an excavation). The roof is it top surface. They are used to determine the strike and dip of the layer/bed. 7 White amber was formed when the resin foamed up to contain many microscopic air bubbles. Due to such processes and various organic admixtures, amber may even get a bluish tint, like in this case. See Kosmowska-Ceranowicz (2012), 74, 76. White amber is rare and has been highly valued for centuries due to its visual appeal and also the medicinal properties it was believed to have. See Mierzwińska (1999), 63-70. 8 Detritus is ﬁne-particle organic matter—the remains of plants or animals.

ring with a wide band is the arrangement of four breaking amber and silver waves. Ditta Zimmermann's necklace is rhythmical in a different way. The heart of the Solaris necklace (18) is a faceted cabochon of transparent amber. The setting is provided by a round silver form diversified with irregularly arranged straight lines, criss-crossing at different angles and coated with gold. The steel cords used to suspend the pendant are also maintained in the amber and gold colour scheme.

am be r.o rg .p l

An irregular lattice is also used by Maria Fijałkowska to surround amber in the Egg Shell sculpture (19). In contrast to many contemporary artists, the owner of the Moja Forma designs her pieces by drawing them on paper. Each of her jewellery collections is very individual in nature, with a specific leitmotif. In this case, a regularly polished ball of yellow amber has been set in a tangle of silver elements which make up a shape reminiscent of an egg shell around the amber core. To bring up the most obvious association, what we find here is the egg yolk, the white which is invisible, being transparent, and the broken shell. However, the artist must have also been inspired by Fabergé eggs⁹. Akin to the concept of the Emperor eggs, but through the use of precious stones, are the two necklaces from NAC Amber by Marcin Wesołowski. The smaller, roundshaped pendant (20) has a gold, leaf-shaped bail with a sapphire decorated butterfly sitting on one of the leaves. The larger, oval-shaped pendant (21) is set in an intricate diamond-encrusted gold cap and has a mobile, just as meticulously shaped gold bail. Amber set in an elaborate ornamental frame is featured in the Carlina series brooches and pendants by Dorota Kos. The name of the series is a reference to the flowers of the aster family¹⁰, with the form of each piece resembling a flower in bloom. The first necklace (22) is made of partially transparent, brownish natural amber and oxidised silver. The silver in Dorota Kos' ornamental settings is cast, engraved and soldered by hand. The second piece, a brooch-pendant (23), stands out in its use of milky amber in a gilded setting. The Donut necklace (24) from Amber Apple, designed by Eugeniusz Kreja, features light yellow amber of uniform structure. The simple disc shape with a central hole, marked with a gold band, including around its external circumference, evokes analogies to Neolithic amulets but also to pastries with a hole inside (donuts). The jewellery set by Dorota Cenecka (Gin Atelier) titled Oysters (25) also brings up associations with food. Unique white-yell0w-brown Baltic amber cabochons are set in a handcrafted, wavy silver setting which resembles the shell of an oyster—the most exquisite of the edible molluscs. The silver bracelet and the ring's wide band have been worked by hand. Their surface features a textured ornament reminiscent of a short hair coat. Ancient connotations are brought up by The Chariot (26)—a figural relief by Narcyz Kalski (Amber Gallery, Słupsk). The large piece of translucent amber, set on a small steel base, has been carved in intaglio to present a charging two-horse chariot driven by a figure in ancient dress. The asymmetrical Birka necklace by Piotr Wajcht (27), in turn, evokes associations with ornaments worn by ethnic groups during the Migration Period. Designed for Nord Amber Gallery, the pendant is set on a thick leather cord; it is made up of 5 interconnected irregular planes, two of which are filled with amber, while three silver ones are ornamented along two or three sides with a mysterious script (Viking runes). 9

The famous Emperor eggs made for the Tsars of the Romanov dynasty to celebrate Easter since 1885 by Peter Carl Fabergé.

10 Carlina vulgaris is the carline thistle.

The small items made by Eryk Popkiewicz (28) also bear symbols which are indecipherable to us. Born to an amber craft family, and an archaeologist to boot, the artist is passionate in his research on medieval cultures, the tools used in the olden days and objets d'art themselves. His copies of early-medieval ornaments give us an idea both of the forms of pendants or buttons used at the time, and of the ways functional or magical objects were decorated. Barbara Gronuś-Dutko's pendant, with a telling and complex name: Jantar—a Healthy Heart (29), is likely to be a talisman. The shape of the beautiful piece of natural milky amber resembles a heart, hence perhaps the incantation contained in the piece's name, suggesting that amber may be an amulet to secure the vital strength for this most crucial of organs.

am be r.o rg .p l

Paulina Binek, another representative of the Ethno trend in Polish amber art, does not interfere with the form of the amber nugget either. In her Ukraine piece (30), she surrounds a dark brown nugget of Ukrainian amber with dreadlocks of creamy-orange felt, with small beads at their ends. The natural form of amber has also been utilised by Andrzej Pacak, working in London, in his Devil pendant (31). The shape of the partially transparent nugget, with its deep, almost red colour, reminded the artist of a facial grimace. So he added some elements: a bow-tie and horns of silver, with small pink rubies marking the eyes, to create a terribly smiling figure. The final piece in the Catalogue is a ready-made by one of the most distinguished amber artists based in Gdańsk, Giedymin Jabłoński, who was also one of the IAA's founding members. His Peeler (32) takes an object of daily use – a gilded steel vegetable peeler – and combines it with a piece of natural amber reminiscent in its shape and colour of a parsley root. This rather surprising form makes it more of a sculpture with no practical function, but worn on a leather cord it can also serve as an extravagant necklace. This brings forth an association of “an amber vegetable” with the German name of Warzywnicza Street in Gdańsk, which before World War II was called Petersiliengasse – Parsley Street, where fruit and vegetables used to be sold. Today, this small street, parallel to the Motława Riverfront, features the new premises of the International Amber Association. We hope that the IAA Gallery will become a place for the public to experience amber and a forum for productive discussions, the way it was on the day of its launch. The way nature once shaped unique amber nuggets out of tree sap, today artists and manufacturers can make one-ofa-kind pieces out of them. The items reproduced below are just a sample of the creative capabilities of IAA artists. We want this first display to be the start of a series of exhibition projects and Companions to document them, showcasing the beauty of amber and good design.

11 Last year,

Giedymin Jabłoński celebrated his 44 years of creative work. To mark the occasion, the Gallery in Legnica organised his anniversary exhibition. See Legnica (2014).

Bibliograﬁa | References

Baltic Amber (2008) Ulf Erichson, Wolfgang Weitschat, Baltic Amber, Ribnitz-Damgarten Biżuteria (2001) Biżuteria w Polsce. Materiały sesji naukowej pod red. K. Kluczwajd, Toruń

Kosmowska-Ceranowicz (2012) Barbara Kosmowska-Ceranowicz, Bursztyn w Polsce i na świecie. Amber in Poland and in the World, Warszawa Legnica (2015) Giedymin Jabłoński i przyjaciele, katalog wystawy, Legnica Mierzwińska (1998) Elżbieta Mierzwińska, Bursztyn w sztuce, Malbork

am be r.o rg .p l

Biżuteria (2003) Biżuteria w Polsce: amulet – znak – klejnot. Materiały sesji naukowej, red. K. Kluczwajd, Toruń

Grabowska (2012) Janina Grabowska, Bursztynowy jubileusz Marii i Pawła Fietkiewiczów, katalog wystawy, Muzeum Bursztynu, Gdańsk

Amber (2010) Neil D. J. Clark, Amber. Tears of the Gods, Glasgow

Biżuteria (2006) Biżuteria w Polsce: treści – teksty – przesłania. Materiały sesji naukowej, red. K. Kluczwajd, Toruń

Bursztyn (2005) Bursztyn. Poglądy, opinie, Materiały seminariów Amberif, red. B. KosmowskaCeranowicz, W. Gierłowski, Gdańsk-Warszawa Bursztyn (2010) Bursztyn. Poglądy, opinie, Materiały seminariów Amberif , t. 2, red. B. Kosmowska-Ceranowicz, W. Gierłowski, Gdańsk-Warszawa Grabowska (1982) Janina Grabowska, Polski bursztyn, Warszawa

Mierzwińska (1999) Elżbieta Mierzwińska, Moc bursztynu..., w: Bursztyn. Magiczny kamień, praca zbiorowa, Malbork

Sobecka (2011) Anna Sobecka, Bursztyn w muzeum, w: Bursztyn jako przedmiot ochrony dziedzictwa kulturowego, red. J. Hochleitner, Jantar, 15-26

Sobecka (2014) Anna Sobecka, Kontekst – kolekcja – reinterpretacja, w: Bursztyn i żuławskie konteksty kulturowe, red. J. Hochleitner, Malbork , 79-97

Top (2008) Sławomir Fijałkowski, Top Amber, Gdańsk

ÂŠ

am be r.o rg .p l

Bursztyn i forma Amber and Form

Katalog Catalogue

am be r.o rg .p l

ÂŠ

ÂŠ am be r.o rg .p l 1|2|3 Andrzej Szadkowski

ÂŠ am be r.o rg .p l 5 Marta Bogusz, Eugeniusz Gowkielewicz

am be r.o rg .p l

ÂŠ

6|7 Cherry Hu

am be r.o rg .p l

Â©

ÂŠ am be r.o rg .p l 8|9 Wojciech Kalandyk, Maciej Rozenberg

am be r.o rg .p l

ÂŠ

am be r.o rg .p l

ÂŠ

ÂŠ am be r.o rg .p l 10 Marta WĹ&#x201A;odarska

am be r.o rg .p l

ÂŠ

ÂŠ am be r.o rg .p l 11 | 12 Heidemarie Herb

ÂŠ am be r.o rg .p l 13 Aleksander GliwiĹ&#x201E;ski

am be r.o rg .p l

ÂŠ

ÂŠ am be r.o rg .p l 15 Mariusz GliwiĹ&#x201E;ski

ÂŠ am be r.o rg .p l 17 Jacek Ostrowski

ÂŠ am be r.o rg .p l 18 Ditta Zimmermann

ÂŠ am be r.o rg .p l 20 | 21 Marcin WesoĹ&#x201A;owski

am be r.o rg .p l

ÂŠ

ÂŠ am be r.o rg .p l 22 |23 Dorota Kos

am be r.o rg .p l

ÂŠ

ÂŠ am be r.o rg .p l 24 Eugeniusz Kreja

ÂŠ am be r.o rg .p l 25 Dorota Cenecka

ÂŠ am be r.o rg .p l 26 Narcyz Kalski

Â© am be r.o rg .p l 27 Nord Amber Gallery | Piotr Wajcht

Â© am be r.o rg .p l 28 Eryk Popkiewicz

ÂŠ am be r.o rg .p l 29 Barbara GronuĹ&#x203A;-Dutko

ÂŠ am be r.o rg .p l 30 Paulina Binek

ÂŠ am be r.o rg .p l 31 Andrzej Pacak

Katalog | Catalogue 7 Cherry Hu, Yinpo | Hangzhou Rzeźba | Sculpture Ancient Dragon Goblet 2015 bursztyn meksykański | mexican amber 4,5 x 5 x 7 cm

2 Andrzej Szadkowski | Łódź Brosza | Brooch Podwójna 2014 bursztyn bałtycki, krzemień pasiasty, srebro, magnes baltic amber, striped ﬂint, silver, magnet 5,7 x 4,5 x 2,9 cm, 3,3 x 3,1 cm

8 Wojciech Kalandyk, Maciej Rozenberg, Art 7 | Gdańsk Pierścień | Ring Goya bursztyn bałtycki, srebro pozłacane | baltic amber, gold-plated silver 2,4 x 1,9 x 3 cm

am be r.o rg .p l

1 Andrzej Szadkowski | Łódź Pierścień | Ring Kaliningrad 2013 bursztyn bałtycki, złoto | baltic amber, gold 5,7 x 4,5 x 2,9 cm

9 Wojciech Kalandyk, Maciej Rozenberg, Art 7 | Gdańsk Wisior | Pendant Space bursztyn bałtycki, srebro, nylon | baltic amber, silver, nylon 5,5 x 4 x 1,6 cm

10 Marta Włodarska, Amberwood | Katowice Wisior | Pendant Around knot 2014 bursztyn bałtycki, drewno dryfowe, czarny dąb, drewno naturalne, srebro, nici lniane | baltic amber, drift wood, black oak, natural wood, silver, linen ﬂax 14,7 x 12,3 x 1 cm

11 Heidemarie Herb | Parma Pięć broszek | Five brooches 2013 bursztyn bałtycki, srebro, stal | baltic amber, silver, steel każda | each 1,5 x 2 x 3,5 cm

13 Aleksander Gliwiński, AG | Sopot Pierścień | Ring Temptation 2013 bursztyn bałtycki, srebro, heban | baltic amber, silver, ebony 10,5 x 15 x 7 cm

18 Ditta Zimmermann, Zimmermann | Gdynia Wisior | Pendant Solaris 2013 bursztyn bałtycki, srebro, złoto, stal | baltic amber, silver, gold, steel 4 x 1,5 cm

am be r.o rg .p l

12 Heidemarie Herb | Parma Wisior | Pendant Time 2014 bursztyn bałtycki, żelazo. brąz, sznurek | baltic amber, iron, bronze, rope długość | lenght 70 cm

14 Sławomir Fijałkowski, S&A | Gdynia Wisior bez tytułu | Pendant without title 2013 bursztyn bałtycki, srebro | baltic amber, silver 6,2 x 5 x 2,6 cm

19 Maria Fijałkowska, Moja Forma | Gdańsk Objekt | Object Skorupka jajka 2010 bursztyn bałtycki, srebro | baltic amber, silver 5,1 x 3,6 cm

20 Marcin Wesołowski, NAC Amber | Gdańsk Wisior bez tytułu | Pendant without title 2015 bursztyn bałtycki, złoto, niebieskie szaﬁry | baltic amber, gold, blue sapphires 3 x 4,5 cm

21 Marcin Wesołowski, NAC Amber | Gdańsk Wisior bez tytułu | Pendant without title 2015 bursztyn bałtycki, złoto, diamenty | baltic amber, gold, diamonds 3,5 x 5,5 cm

16 Robert Rogała, AM Design | Gdańsk Wisior | Pendant Kule 2015 bursztyn bałtycki, srebro | baltic amber, silver 3,6 x 5 x 6,9 cm

22 Dorota Kos | Gdańsk Wisior | Pendant Carlina 2015 bursztyn bałtycki, srebro | baltic amber, silver 5,2 x 4,8 x 1 cm

24 Eugeniusz Kreja, Amber Apple | Gdańsk Wisior | Pendant Donut 2014 bursztyn bałtycki, złoto | baltic amber, gold 4,7 x 5,2 x 2 cm

29 Barbara Gronuś-Dutko | Warszawa Naszyjnik | Necklace Jantar – Zdrowe serce 2012 bursztyn bałtycki, srebro, skóra | baltic amber, silver, leather 7,8 x 7,2 cm, długość | lenght 42 cm

am be r.o rg .p l

23 Dorota Kos | Gdańsk Brosza | Broach Carlina 2015 bursztyn bałtycki, srebro pozłacane | baltic amber, gold-plated silver 7,9 x 7,1 x 1 cm

30 Paulina Binek | Gdańsk Naszyjnik Ukraina 2013 bursztyn bałtycki z Ukrainy, ﬁlc | baltic amber from Ukraine, felt 6,9 x 13,2 cm, długość | length ok. 90 cm

26 Piort Wajcht Nord Amber Gallery | Sztokholm Naszyjnik | Necklace Birka 2013 bursztyn bałtycki, srebro, skóra | baltic amber, silver, leather 9,5 x 8,5 x 1,5 cm; długość | lenght 60 cm

31 Andrzej Pacak | Londyn Rzeźba | Sculpture Diabeł 2011 bursztyn bałtycki, rubiny, srebro | baltic amber, silver, rubies 4,3 x 8,5 x 3,6 cm

27 Narcyz Kalski, Galeria Bursztynowa | Słupsk Rzeźba | Sculpture Rydwan 1995 bursztyn bałtycki, stal, srebro baltic | amber, silver, steel 11 x 9 x 3,5 cm

32 Giedymin Jabłoński | Gdańsk Obiekt | Object Obieraczka | Peeler 2015 bursztyn bałtycki, stal nierdzewna, pozłacana | baltic amber, gold-plated steel 15,8 x 6,6 x 2,7 cm

Anna Sobecka Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników Gdańsk 2015

Recenzja naukowa | Review:

prof. Jerzy Ginalski

Tłumaczenie | Translation:

Dorota Górak-Łuba

Opracowanie graﬁczne | Graphic:

Helena Makrenek

Fotograﬁe | Photographs by: Ilustracja na okładce:

Piotr Sadowski - PB Studio Andrzej Szadkowski, Pierścień Kaliningrad; Cherry Hu, Dragon Goblet

Rada Galerii | Gallery Council:

Termin wystawy | Exhibition Term: Kurator | Curator: Współpraca | Cooperation:

am be r.o rg .p l

Druk | Printed by:

Eulotki.com

Anna Sobecka Sławomir Fijałkowski Giedymin Jabłoński Lech Zdrojewski

26 marzec – 28 sierpień 2015

Anna Sobecka Agnieszka Klikowicz, Helena Makrenek

ISBN: 978-83-912894-9-5 Wydanie I - Gdańsk 2015 Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników ul. Warzywnicza 1 | 80-838 Gdańsk | Polska (+48) 58 58 00 022 www.amber.org.pl info@amber.org.pl

am be r.o rg .p l

ÂŠ