InVitro17

h

IN VITRO

• h

ιουλιοσ - αυγουστοσ 2010

μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

•

• h

Οι παγίδες του καλοκαιριού

h Οι ρυτίδες του ήλιου & το επιθετικό μελάνωμα

h Αντισύλληψη: Από το προφυλακτικό στο χάπι

h Τα φυσικά καλλυντικά και η αληθινή τους αξία

h Επιλογές χωρίς ενοχές στην ταβέρνα

Τ. 17

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ Ασθενείς

Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, η Novartis εδώ και χρόνια δραστηριοποιείται στο Εξωτερικό και στην Ελλάδα µέσα από ενέργειες που βασίζονται στους άξονες τουπεριβάλλοντος, της κοινωνίας, της αγοράς και του ανθρώπινου δυναµικού της.

Η Novartis προσυπογράφει το δικαίωµα κάθε ανθρώπου στην υγεία ενώ είναι η πρώτη εταιρεία στην Ευρώπη στην οποία απονεµήθηκε το 2005 το Αριστείο Εταιρικής Φιλανθρωπίας (Excellence in Corporate Philanthropy Award) σε αναγνώριση της κοινωνικής αλληλεγγύης της προς εκατοµµύρια απόρους ασθενείς σε όλο τον κόσµο. Σε συνεργασία µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας Π.Ο.Υ από το 2001 µέχρι σήµερα, η Novartis προµηθεύει σε τιµή κόστους το ανθελονοσιακό της φάρµακο σε χώρες όπου ενδηµεί η ελονοσία ενώ εκατοµµύρια συσκευασίες του ανθελονοσιακού σκευάσµατός της, έχουν διανεµηθεί σε 40 χώρες βοηθώντας να σωθούν 700.000 πάσχοντες από την ελονοσία.

Επιχειρηµατική δεοντολογία Η Novartis υπήρξε µεταξύ των πρώτων εταιρειών οι οποίες συνυπέγραψαν το 2000 την Οικουµενική Σύµβαση του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών (UN Global Compact), αποτελούµενη από 10 αρχές που κατοχυρώνουν και διασφαλίζουν τα ανθρώπινα δικαιώµατα, την εργασία, την προστασία του περιβάλλοντος και την πάταξη της διαφθοράς. Η Novartis λειτουργεί µε υπευθυνότητα και διαφάνεια, τηρώντας πιστά τους κανόνες δεοντολογίας σε όλες τις επιχειρηµατικές µας δραστηριότητες.

Οι άνθρωποί µας και οι κοινωνίες Κάθε χρόνο, την άνοιξη, αφιερώνεται η επέτειος της ηµέρας της ίδρυσης της Novartis στην κοινωνία, καθιερώνοντας την ηµέρα αυτή ως «Ηµέρα Εθελοντικής Κοινωνικής Προσφοράς» προς τους συνανθρώπους που έχουν µεγαλύτερη ανάγκη φροντίδας. Την ηµέρα αυτή οι εργαζόµενοι της εταιρείας βρίσκονται κοντά σε ηλικιωµένους, παιδιά, και άλλους συνανθρώπους µας.

Μέριµνα για το περιβάλλον Ενώ η παραγωγή της εταιρείας από το 1997 έως σήµερα διπλασιάσθηκε, έχει µειώσει το ρυθµό αύξησης της κατανάλωσης ενέργειας και ύδατος. Η Novartis Hellas ανακυκλώνει επίσης χαρτί, µπαταρίες και µελάνια εκτυπωτών, συµµετέχει ενεργά στην προσπάθεια ανακύκλωσης συσκευασιών δίνοντας κάθε χρόνο πάνω από 50.000 € στην Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης ενώ µειώνει τις εκποµπές ρύπων χρησιµοποιώντας υβριδικά αυτοκίνητα

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

4•in•vitro

Index

30 STOP στην ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη

Μερικές δεκαετίες πριν οι μόνοι τρόποι για να αποφύγουμε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ήταν είτε η αποχή από το σεξ, είτε η διακεκομμένη συνουσία. Σήμερα, η επιστήμη έχει κάνει άλματα. Οι επιστήμονες έχουν ήδη παρασκευάσει το χάπι της επόμενης ημέρας και είναι ένα βήμα πριν αναπτύξουν το αντισυλληπτικό χάπι για τον άνδρα. Διαβάστε ποια μέθοδος αντισύλληψης είναι κατάλληλη για εσάς.

8

«Μπουνιά» στους μαύρους κύκλους

10

Επικίνδυνα ένα στα τρία παιχνίδια

11

Σούπερ εμβόλιο για τη γρίπη

12

Υποχόνδριος με την εργασιακή ανασφάλεια

14

Επιλογές χωρίς ενοχές στην ταβέρνα

15

Πιο εύκολη ζωή για ασθενείς με αρθρίτιδα

20

Αισιοδοξία για το εμβόλιο κατά του AIDS

22

Συμβουλές για ασφαλή καλοκαιρινά ταξίδια

32

Έτοιμος ο βηματοδότης εγκεφάλου

34

(Α)σθενές φύλο με... γυναικομαστία

18

16

35

Η «γυμνή» αλήθεια για την ψωρίαση

Μαρτυρία: Ντόρυ Ράλλη

Αποκόλληση υαλοειδούς Συνέντευξη

36

Φρούτα για «φρέσκο» μυαλό

37

Φίλοι... οι κολλητοί της καρδιάς

40

Εναλλακτικά: Η δύναμη της γιόγκα Ανουσάρα

41

Σωτήρια θεραπεία για 10 ασθενείς

42

«Σπιτικές» συνταγές ομορφιάς

«Όταν κάποια στιγμή ο γιατρός μου είπε τι πρέπει να κάνω για το μελάνωμα, δείλιασα. Άδειασε το μυαλό μου. Εάν δεν του είχα εμπιστοσύνη και εάν δεν υπήρχαν οι δικοί μου άνθρωποι κοντά μου, σίγουρα θα το είχα βάλει στα πόδια».

28

Η αποκόλληση του υαλοειδούς εκδηλώνεται συχνότερα σε άτομα άνω των 50 ετών. Μάθετε πώς θα αντιληφθείτε την πάθηση, αλλά και ποια θεωρείται η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπισή της.

38

O Peter Rieckman είναι καθηγητής νευρολογίας και ένας από τους πλέον ειδικούς στον κόσμο για τη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας. Διαβάστε τι αναφέρει σχετικά με τις εξελίξεις στην αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης και των νέων θεραπειών που λαμβάνονται από το στόμα.

Το λεξικό των παιδιών

Τι θέλει να μας πει το παιδί όταν κλαίει; Γιατί γελάει; Για ποιο λόγο κουνάει τα χέρια και τα πόδια του; Μάθετε να αποκωδικοποιείτε τα μηνύματα που στέλνουν τα παιδιά μέσα από ένα εύχρηστο «λεξικό» που αφορά παιδιά νηπιακής ηλικίας.

Οι παγίδες του καλοκαιριού

Το IN VITRO σας εύχεται καλές διακοπές με έναν χρηστικό οδηγό για να προλάβετε τους κινδύνους του καλοκαιριού. Μάθετε πώς θα αποφύγετε τις μυκητιάσεις, πώς θα προστατέψετε τα μάτια σας, αλλά και ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες στον πνιγμό.

DELLA ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Α.Ε. Λ. Κηφισίας 280, Χαλάνδρι, 15232 Τηλ.: 210.68.56.700, Fax.: 210.68.51.008

Eκδoτης

Διευθυντhς

εμπορικη διευθυνση

Αντωνης Δελλατoλας

ΜιχΑλης ΚεφαλογιΑννης

Μάρκος Δελατόλας

υπευθυνος παραγωγησ - διανομης

Αρχισυντaκτης

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Μάριος Φιλιππούσης

Γενικoς Διευθυντhς Εκδoσεων della

Βαγγελης Β. Παπακωστας

Θανάσης Τρομπούκης Βοηθοσ Αρχισυντaκτη

Δήμητρα Τζούβελη

διορθωση: Ντένης Τζαννάτος

Διαφήμιση 210 6847222

Εκτυπωση: Τυποεκδοτική

ART director

Φωτογραφιες: shutterstock.com

Δημήτρης Λύρας

Συνεργaτες: Κατερίνα Βασιλείου, Βίκυ Καρατζαφέρη, Σοφία Νέτα, Δημήτρης Παπαντωνίου, Σοφία Μαρία Σοφιανού

Σύνταξη 210 6856700 εσωτ. 109

Λένα Χαμαλίδου

Μηνιαία Εκδοση για την υγεία

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Ελένη Σαμπάνη

Διανέμεται δωρεάν

sabani@invitromagazine.gr

e-mail invitro@invitromagazine.gr

Web www.issuu.com/invitromagazine

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

6•IN•VITRO

Editorial Tου Μιχάλη Κεφαλογιάννη

«Α

ναζητώντας το πραγµατικό νόηµα των διακοπών» ήταν ο τίτλος που κέντρισε το ενδιαφέρον του υπεράνθρωπου, διαβάζοντας σχετικό άρθρο σε γνωστή ευρωπαϊκή εφηµερίδα. Δεν είχε µπει ποτέ στη διαδικασία να σκεφτεί αν οι διακοπές έχουν νόηµα και αν ναι, ποιο είναι αυτό. Διακοπές σηµαίνει να διακόπτεις ό,τι συνηθίζεις να κάνεις στην καθηµερινότητά σου ή να προχωράς ένα βήµα παραπάνω, να τεµπελιάζεις δηλαδή όχι µόνο στην πράξη αλλά και στη σκέψη; Η ΑΛΉΘΕΙΑ ΕΊΝΑΙ ότι είχε επιχειρήσει σχεδόν όλα τα είδη διακοπών. Από εκείνες που ξεκινούσαν στο κατάστρωµα ενός πλοίου και κατέληγαν στο αντίσκηνο µιας ερηµικής παραλίας έως και αυτές που άρχιζαν από τη διακεκριµένη θέση του αεροπλάνου και συνεχίζονταν στην πολυτέλεια ενός resort. Διακοπές στις οποίες είχε να φορέσει παπούτσια για 15 µέρες καθώς κινούταν µεταξύ παραλίας και πλακόστρωτου σε κάποιο µικρό νησί ή άλλες όπου πλήρωνε υπέρβαρο για τις αποσκευές του. ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΏΔΕΣ ΕΡΏΤΗΜΑ για κάποιον που αποφασίζει να κάνει διακοπές είναι από ποιους και από τι θέλει να διακόψει. Για πολλούς είναι η ευκαιρία να δουν πιο ουσιαστικά την οικογένειά τους. Για άλλους να ζήσουν τον έρωτά τους ή να δοκιµάσουν τις αντοχές των φίλων τους. Για ορισµένους – ελπίζω λιγότερους!- να διαλύσουν τη σχέση τους. Και για ελάχιστους να βρουν τον εαυτό τους. ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΆΝΘΡΩΠΟΙ που προγραµµατίζουν τις διακοπές µε εξαντλητικές λεπτοµέρειες, όπως θα έκαναν συµπληρώνοντας τη φορολογική τους δήλωση. Όµως αυτές οι διακοπές είναι συχνά τόσο ελεγχόµενες και προβλέψιµες για κάποιους άλλους, οι οποίοι τις φαντάζονται χειρότερες και από την καθηµερινότητά τους. Ο υπεράνθρωπος είχε κάνει τέτοιες

διακοπές στο παρελθόν, όταν µπορούσε να ανεχθεί τη ρουτίνα ακόµη και στις διακοπές.

Όµως οι καιροί άλλαξαν. Όσο η καθηµερινότητα άρχισε να τον πνίγει, ο προγραµµατισµός να είναι ο ηµερήσιος εφιάλτης του και η διεκπεραίωση η αγχόνη του, κατάλαβε ότι οι διακοπές είναι ιερές και η αξία τους µοναδική. Διακοπές είναι, σκέφτηκε, να φεύγεις από όλους και όλα. Ακόµη και από αυτούς που αγαπάς. Να κατεβάζεις τον διακόπτη και να λες «Άντε γεια!».

Άντε γεια!

ΌΜΩΣ ΟΙ ΚΑΙΡΟΊ ΆΛΛΑΞΑΝ. Όσο η καθηµερινότητα άρχισε να τον πνίγει, ο προγραµµατισµός να είναι ο ηµερήσιος εφιάλτης του και η διεκπεραίωση η αγχόνη του, κατάλαβε ότι οι διακοπές είναι ιερές και η αξία τους µοναδική. Διακοπές είναι, σκέφτηκε, να φεύγεις από όλους και όλα. Ακόµη και από αυτούς που αγαπάς. Να κατεβάζεις τον διακόπτη και να λες «Άντε γεια!». ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΚΟΎΓΕΤΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΌ, αλλά είχε πάρει ήδη την απόφασή του. Χωρίς να ενηµερώσει κανέναν, άφησε την εφηµερίδα και το άρθρο για τις διακοπές να τον περιµένουν στον καναπέ µετά τις διακοπές που µόλις… δεν είχε σχεδιάσει. Άνοιξε την ντουλάπα του, πήρε µαγιό, βερµούδες και t-shirts και βρέθηκε στο αεροδρόµιο. Χωρίς προορισµό… Η ΑΊΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΆΓΝΩΣΗΣ των πτήσεων ήταν µοναδική. Για τις επόµενες ώρες το µόνο του µέληµα ήταν να επιλέξει πού θα πάει. Ήταν σαν αυτό το παιχνίδι που έπαιζε από παιδί µε την υδρόγειο. Μια περιστροφή ήταν αρκετή για να κάνει τον γύρο του κόσµου. Το δάχτυλο απλώς έδειχνε τον προορισµό. Τώρα οι προορισµοί αναβόσβηναν µπροστά του και το µόνο που είχε να κάνει ήταν να διαλέξει. ΣΤΟ ΚΆΘΙΣΜΑ ΤΟΥ ΑΕΡΟΣΚΆΦΟΥΣ διαπίστωσε ότι δεν φορούσε ρολόι. Το είχε ξεχάσει; Τι νόηµα είχε! Ήξερε σίγουρα ότι δεν είχε πάρει µαζί του κινητό. Επίσης, φεύγοντας άφησε πίσω του όλους και όλα. Υποχρεώσεις, έννοιες, αρνητικές σκέψεις, φθαρµένα συναισθήµατα. Ήταν σαν να τα διέγραψε. Αισθανόταν ότι έκανε το µεγάλο ξεκαθάρισµα. Ότι έβγαζε από τις τσέπες του τα βαρίδια του παρελθόντος. Για να αλαφρύνει και να µπορεί να πετάξει. Η ΤΈΧΝΗ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΎ, για όσους ξέρουν να την αναγνωρίζουν, δρούσε ήδη θεραπευτικά για τον υπεράνθρωπο. Ακόµη και η διαδικασία της πτήσης του φαινόταν µεγαλειώδης. Τα σύννεφα τον είχαν περιβάλει και ο ήχος του αεροπλάνου έσβηνε κάθε τι που τον στενοχωρούσε και τον προβληµάτιζε. Είχε αποφασίσει σ’ αυτές τις διακοπές να ξαναβρεί τον εαυτό του. Δεν είχε νόηµα ο προορισµός, αλλά το ταξίδι…

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

8•in•vitro

Warning

Συνεργάστηκαν οι Κωνσταντίνος Μηλεούνης, Δερματολόγος METROPOLITAN HOSPITAL, Εμμανουήλ Νικητιάδης, Αναπλ. Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής METROPOLITAN HOSPITAL

Μαύροι κύκλοι - Σακούλες

Γράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Τι είναι: Οι μαύροι κύκλοι είναι η σκούρα χροιά που παίρνει το δέρμα κυρίως

tips

ρους κύκλους. Παράλληλα, δημιουργούνται σακούλες και πρήξιμο του βλεφάρου. Κούραση: Προκαλεί σακούλες στην περιοχή του κάτω βλεφάρου. Το οίδημα που στην περιοχή κάτω από τα μάτια. Εμφανίζονται εξίσου σε άνδρες και γυναίδημιουργείται οφείλεται στο ότι οι μύες χαλαρώνουν ή χάνουν τον τόνο τους. κες και συνιστούν ένα πρόβλημα κατεξοχήν αισθητικό. Στη δημιουργία τους Κακές συνήθειες: Κάπνισμα και κακή διατροφή (αλκοόλ, έλλειψη βιταμινών συμβάλλουν δυο λόγοι, η εναπόθεση μελανίνης κάτω από το βλέφαρο και κ.λπ.) προκαλούν διαστολή των αγγείων κι έτσι οι φλέβες «διαγράφονται» η ανατομία της περιοχής, όπου το δέρμα είναι πολύ λεπτό και «διαγράφεακόμη πιο καθαρά στο λεπτό δέρμα γύρω από τα μάτια. Το χρώμα της ται» οποιαδήποτε κινητικότητα των αγγείων. Οι σακούλες κάτω από τα επιδερμίδας στην περιοχή γίνεται πιο σκούρο και εμφανίζονται μαύροι μάτια οφείλονται σε οίδημα (πρήξιμο) της περιοχής, το οποίο μπορεί κύκλοι. να σχετίζεται είτε με την ανατομική διάπλαση των βλεφάρων είτε με Κατακράτηση υγρών: Είναι μια από τις βασικότερες αιτίες για τη άλλες αιτίες, λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές. δημιουργία οιδήματος στην περιοχή του κάτω βλεφάρου. Η καταΔεν πρέπει να ανησυχούμε: Όταν η αιτία για την εμφάνιση •Οι κράτηση υγρών επιβαρύνει το κυκλοφορικό σύστημα με αποτέμαύρων κύκλων ή πρηξίματος κάτω από τα μάτια είναι εμφανής δροσερές κομπρέλεσμα να προκαλείται πρήξιμο και να δημιουργούνται σακού(π.χ. κόπωση, κακή διατροφή κ.λπ.), τότε το σύμπτωμα δεν σες προκαλούν αγγειοσυλες κάτω από τα μάτια. εμπνέει ανησυχία. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται στολή και συνεπώς μείωση Έκθεση στον ήλιο: Η ηλιακή ακτινοβολία αφενός διεγείρει για ένα παροδικό πρόβλημα, που αντιμετωπίζεται εύκολα των μαύρων κύκλων και την παραγωγή μελανίνης και αφετέρου συμβάλλει στη με απλά μέτρα. του πρηξίματος κάτω γήρανση της επιδερμίδας (πιο λεπτό δέρμα). Σε ανθρώΠρέπει να ανησυχούμε: Όταν οι μαύροι κύκλοι ή από τα μάτια. πους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ο ήλιος επιδεινώοι σακούλες εμφανίζονται απότομα, έχουν έντονο χα•Προϊόντα που περιένει τους μαύρους κύκλους, ενώ στις περιπτώσεις των ρακτήρα και δεν οφείλονται σε κάποια εμφανή αιτία, χουν βιταμίνη Κ και εγκύων και όσων γυναικών κάνουν χρήση αντισυλτότε απαιτείται διερεύνηση από τον ειδικό προκειρετινόλη αντιμετωπίληπτικών, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να δημιουρμένου να διαπιστωθεί εάν το σύμπτωμα αποτελεί ζουν αποτελεσματιγήσει μαύρους κύκλους λόγω ορμονικών αιτιών. προειδοποιητικό σημάδι για κάποια δυσλειτουρκά τους μαύρους Χρόνια Σιδηροπενική Αναιμία: Λόγω του χαγία του οργανισμού. κύκλους. μηλού σιδήρου, μειώνεται και η οξυγόνω•Χρησιμοποιήση του αίματος. Έτσι, το δέρμα κάτω από στε καλυπτικό Γιατί έχω μαύρους κύκλους τα βλέφαρα αποκτά σκούρα χροιά και η make up για και σακούλες; τους μαύπαρουσία των μαύρων κύκλων γίνεται Κληρονομικότητα: Αποτελεί μια από τις ρους κύεντονότερη. βασικότερες αιτίες για την εμφάνιση κλους ή Νόσος Άντισον: Πρόκειται για μια μαύρων κύκλων. Αυτό που κληρολευκαενδοκρινική πάθηση που οφείλεται νομείται είναι η τάση να υπάρχει ντικές σε ανεπάρκεια των επινεφριδίων. μεγαλύτερη συσσώρευση μελακρέΗ νόσος, γνωστή και ως «μενίνης στην περιοχή κάτω από τα μες λανοδερμία», επηρεάζει το μάτια. Σε αυτή την περίπτωση, εάν χρώμα του δέρματος, καθώς οι κύκλοι έχουν πιο σκούρα το πρόβλημα προκαλεί αυξημένη παρααπόχρωση και δείχνουν οφείλεται σε συσσώγωγή μελανίνης. Έτσι το βαθύτεροι, με αποτέρευση μελανίνης. πρόσωπο αποκτά μια πιο λεσμα το βλέμμα να •Το πράσινο τσάι και το σκούρα χροιά, με αποδείχνει πολύ κουραχαμομήλι μειώνουν την τέλεσμα να δημιουρκατακράτηση υγρών σμένο. γούνται μαύροι κύκλοι και περιορίζουν τις Ηλικία: Όσο περνούν σακούλες. κάτω από τα μάτια. τα χρόνια, ελαττώνεΑλλεργίες: Είτε εκδηλώνοται η παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, πρωτεΐνες που δίνουν πάχος, τόνο και νται τοπικά (π.χ. λόγω χρήσης ακατάλληλου προϊόντος) είτε αφορούν ολόκληρο το ελαστικότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το δέρμα να γίνεται πιο λεπτό και στην σώμα, οι αλλεργίες ερεθίζουν την περιοχή των ματιών και προκαλούν υπερβολιπεριοχή κάτω από τα μάτια. Τα αιμοφόρα αγγεία γίνονται περισσότερο διακριτά, κή συγκέντρωση υγρών, τα οποία λιμνάζουν κάτω από το δέρμα, δημιουργώντας με συνέπεια να εμφανίζονται μαύροι κύκλοι. Παράλληλα, οι ιστοί του δέρματος σακούλες. χαλαρώνουν και γι’ αυτό δημιουργούνται σακούλες στο κάτω βλέφαρο. Ανεπάρκειες: Καρδιακή, ηπατική ή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι πιθανό να Έλλειψη ύπνου: Όταν δεν έχουμε ένα επαρκές πρόγραμμα ύπνου, επηρεάζεται η προκαλέσουν οίδημα στο σώμα και να δημιουργήσουν σακούλες στην περιοχή του κυκλοφορία του αίματος. Η έλλειψη ύπνου προκαλεί αγγειοδιαστολή, η οποία κάνει το δέρμα να φαίνεται χλωμό και «διαγράφεται» στα μάτια δημιουργώντας μαύ- κάτω βλεφάρου.

Σαν να έχεις φάει μπουνιά Οι περισσότεροι το έχουμε αντικρίσει στον καθρέφτη μετά από ένα ξενύχτι ή ύστερα από μια πολύ κουραστική μέρα. Οι μαύροι κύκλοι και οι σακούλες που σχηματίζονται κάτω από τα μάτια επηρεάζουν αρνητικά την εμφάνιση του προσώπου αλλά και την ψυχολογία και αυτοπεποίθησή μας. Τις περισσότερες φορές οι αιτίες είναι «αθώες», ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις που πίσω από το σύμπτωμα κρύβεται ένα παθολογικό αίτιο.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

10•in•vitro

Επίκαιρα Ελλάδα

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Αντιδράσεις για τα «ολοήμερα» νοσοκομεία

Έντονα αντιδρούν οι νοσοκομειακοί γιατροί στο νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας για την αναδιάρθρωση του ΕΣΥ. Με απεργίες απαντούν στα όσα επιχειρεί να αλλάξει η κυβέρνηση με συγκεκριμένες διατάξεις για τις εφημερίες, τα ωράρια λειτουργίας των νοσοκομείων και όχι μόνο, κάνοντας λόγο για ανεφάρμοστο νομοσχέδιο που πλήττει ανεπανόρθωτα τον κλάδο, έχοντας επιπτώσεις και στους ασθενείς. Μέχρι το τέλος του χρόνου το Υπουργείο προωθεί την ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων, προκειμένου να δημιουργηθούν προοπτικές για αύξηση των εσόδων του ΕΣΥ. Σύμφωνα με την Υπουργό κα Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, όλο το ειδικευμένο προσωπικό του ΕΣΥ θα προσφέρει υπηρεσίες και στη διάρκεια της απογευματινής βάρδιας, εκτός από τις ημέρες της γενικής εφημερίας.

Επικίνδυνα 1 στα 3 παιχνίδια Ένα στα τρία παιχνίδια για παιδιά ηλικίας κάτω των τριών ετών είναι επικίνδυνο διότι περιέχει μικρά κομμάτια που μπορεί να προκαλέσουν πνιγμό. Ένα στα δέκα παιχνίδια ανακαλύφθηκε ότι περιέχει βαρέα μέταλλα, επικίνδυνα για την υγεία των παιδιών. Αυτά τα στοιχεία προέκυψαν έπειτα από ευρωπαϊκή έρευνα, στην οποία συμμετείχε η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και οι αρμόδιες αρχές άλλων 12 χωρών μελών της Ε.Ε. Κάθε παιχνίδι που αποδείχθηκε ότι ήταν ακατάλληλο για τα παιδιά αποσύρθηκε από την αγορά και επιβλήθηκαν κυρώσεις, ενώ τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής μελέτης κοινοποιήθηκαν στο σύστημα RAPEX, ένα δίκτυο αλληλοενημέρωσης των χωρών – μελών για επικίνδυνα προϊόντα πλην τροφίμων.

Η κρίση φέρνει... χρήση Η οικονομική κρίση εντείνει τα προβλήματα χρήσης ουσιών, ψυχικής υγείας και κοινωνικού αποκλεισμού και αναμένεται να αυξήσει τις ανάγκες υποστήριξης των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων. Όπως είπαν εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ σε συνέντευξη Τύπου, οι πρώτες επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης είναι ήδη εμφανείς σε όσους βρίσκονται στη φάση της κοινωνικής επανένταξης, καθώς η ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, ακόμα και για αυτούς που διαθέτουν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο και εργασιακή εμπειρία. Παράλληλα η οικονομική κρίση συρρικνώνει τις υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και επιτείνει τα προβλήματα των φορέων. Οι εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ ζήτησαν την ενίσχυση των οργανισμών θεραπείας και ανέφεραν ότι προχωρούν σε αναδιοργάνωση των υπηρεσιών τους.

SOS για τις μετεγχειρητικές λοιμώξεις Ένας στους δύο θανάτους ασθενών μετά από εγχείρηση οφείλεται σε λοιμώξεις. Μια μετεγχειρητική λοίμωξη μπορεί να εμφανισθεί από 48 ώρες έως και ένα μήνα μετά την επέμβαση, ενώ σε σπανιότερες περιπτώσεις ακόμα και μετά από 1-2 χρόνια. Όπως αναφέρθηκε σε Συμπόσιο με θέμα «Ιατρικές προσεγγίσεις – Χειρουργική – Εντατική Θεραπεία – Χειρουργικές λοιμώξεις - Ιστορία της Ιατρικής – Κοινωνικό έργο», το επιμελές πλύσιμο των χεριών των γιατρών και γενικότερα του υγειονομικού προσωπικού πριν και μετά την επαφή με τον χειρουργημένο ασθενή, αποτελεί έναν από τους βασικούς τρόπους πρόληψης των μετεγχειρητικών λοιμώξεων.

Ανατιμολόγηση όλων των φαρμάκων αποφάσισε η κυβέρνηση μετά το θόρυβο που προκλήθηκε στη φαρμακευτική αγορά. Η Επιτροπή Φαρμάκων θα συνεδριάσει στις 19 Αυγούστου. Ο ΣΦΕΕ χαιρετίζει την εφαρμογή του άρθρου 14 του νόμου 3840/ Μάρτιος 2010.

Η ύφεση πυροδοτεί... τα αυτοάνοσα Το στρες από την οικονομική ύφεση ενδεχομένως να αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης ρευματοειδούς αρθρίτιδας σε ανθρώπους που δεν μπορούν να διαχειριστούν το άγχος. «Πιο επιρρεπείς στα αυτοάνοσα νοσήματα είναι οι γυναίκες που διαθέτουν πιο ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα από τη φύση τους, οπότε πιο εύκολα τα κύτταρα του ανοσοποιητικού στρέφονται ενάντια στον ίδιο τον οργανισμό όπως γίνεται στις αυτόανοσες ρευματοπάθειες» δήλωσε ο καθηγητής ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χαράλαμπος Μουτσόπουλος σε ειδική εκδήλωση για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, ενώ πρόσθεσε ότι οι επιστήμονες πια υποπτεύονται ότι ορισμένοι ιοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου.

Ο ήλιος δεν κάνει διακρίσεις

Ε

πιδημιολογικά δεδομένα σοκ, που παρουσίασαν οι επιστήμονες στο πανευρωπαϊκό συνέδριο EADO που έγινε στην Αθήνα, δείχνουν ότι τα κρούσματα μελανώματος και καρκίνου του δέρματος εξαπλώνονται ταχύτατα, ειδικά στις παραγωγικές ηλικίες αλλά και στα παιδιά. Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αναφέρουν οι τελευταίες διεθνείς μελέτες που ανακοινώθηκαν στο συνέδριο, τα κρούσματα θα συνεχίσουν να αυξάνονται με μέγιστη αύξηση στις βορειότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και μικρότερη αύξηση στις νοτιότερες χώρες, χωρίς όμως αυτό να απαλλάσσει τις πιο εύκρατες και μεσογειακές χώρες, όπως είναι και η Ελλάδα, από την ανάγκη της επαγρύπνησης και της προστασίας των πληθυσμών. Στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τον καθηγητή C. Holterhues του Erasmus Medical Center στο Ρότερνταμ φέρουν τη Δανία σήμερα, το 2010, στο υψηλότερο επίπεδο συχνότητας του μελανώματος με 21,5/ 100.000 ετήσια κρούσματα για τους άνδρες και 26,1 ανά

100.000 για τις γυναίκες με βάση την κλίμακα European Standardized Rates. Στον αντίποδα βρίσκεται η Πορτογαλία, με το μικρότερο ποσοστό εμφάνισης κρουσμάτων με 4,6 συχνότητα ανά 100.000 και 6,2 για τις γυναίκες. Πρέπει να προσέχουν Οι πιο ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες στην έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία (UV) είναι καταρχάς τα παιδιά και ακολουθούν τα άτομα με ανοιχτό τύπο δέρματος. Όσο για τα άτομα με σκούρο τύπο δέρματος, αυτά εμφανίζουν προβλήματα στα μάτια και στο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω υπερέκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αφομοιώνει τις ακτίνες UV, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται η δραστικότητα και η διανομή των κυττάρων και να παρεμποδίζεται έτσι η λειτουργία των ανοσοποιητικών δράσεων.

Αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων στις βορειότερες χώρες της Ευρώπης. Επαγρύπνηση και για την Ελλάδα.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•11

Medical update

Kόσμος

Ανιχνεύουν με... σάλιο τον καρκίνο

Επιστήμονες από την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ ανέπτυξαν μία ιατρική μέθοδο, που μπορεί να εντοπίσει γρήγορα διάφορα είδη καρκίνου (π.χ. στο πάγκρεας, στο μαστό και στο στόμα) χρησιμοποιώντας μια απλή εξέταση σάλιου. Η εξέταση θα χρειάζεται το πολύ μισή μέρα για να γίνει. Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα σάλιου 215 ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων καρκινοπαθών και εντόπισαν 54 ουσίες, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό της νόσου, ανακοίνωσε το Πανεπιστήμιο Keio. Με περαιτέρω ανάλυση η εξέταση εντόπισε το 99% των περιστατικών καρκίνου στο πάγκρεας, το 95% των περιστατικών καρκίνου στο μαστό και το 80% των περιστατικών καρκίνου στόματος στους συμμετέχοντες.

Εξέταση αίματος για την εμμηνόπαυση Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Shahid Beheshti της Τεχεράνης ανακοίνωσαν ότι ανέπτυξαν εξέταση αίματος, που μπορεί να προβλέψει πόσος χρόνος απομένει σε μια γυναίκα πριν εισέλθει στην εμμηνόπαυση. Η εξέταση μετρά επίπεδα της λεγόμενης αντιμυλλέριου ορμόνης (AMH), που παράγεται από τα κύτταρα στις ωοθήκες και αποτελεί δείκτη ωοθηκικής λειτουργίας. Η εξέταση θα μπορεί στη συνέχεια να προβλέψει σε γυναίκες ακόμα και 20 ετών τη χρονική στιγμή που θα εισέλθουν στην εμμηνόπαυση. Εξηντατρείς γυναίκες έφτασαν στην εμμηνόπαυση κατά το διάστημα της έρευνας και η εξέταση κατόρθωσε στις περισσότερες περιπτώσεις να προβλέψει με απόκλιση λίγων μηνών την ηλικία που αυτές θα έμπαιναν στην εμμηνόπαυση.

Η άνοια μπορεί να προβλεφθεί Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ έδειξε ότι ο συνδυασμός εξέτασης μνήμης και απεικονιστικής μεθόδου του εγκεφάλου μπορεί να προβλέψει την πιθανότητα ένας άνθρωπος με ελαφρά νοητικά προβλήματα να εμφανίσει νόσο Alzheimer. Με την ταυτόχρονη χρήση αυτών των εξετάσεων μπορεί να αυξηθεί η έγκαιρη παρέμβαση σε όσους αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης στο επιστημονικό περιοδικό “Neurology”. Όπως φάνηκε, ασθενείς με μη φυσιολογικά αποτελέσματα και στις δυο εξετάσεις είχαν 12πλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο σε σχέση με ανθρώπους που εμφάνιζαν φυσιολογικά αποτελέσματα.

Η πειραματική χρήση ενός μικροβιοκτόνου κολπικού τζελ στη Νότια Αφρική φαίνεται ότι μειώνει κατά 50% τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HIV σε γυναίκες που έκαναν σεξ με άνδρες φορείς. Τα αποτελέσματα δεν έχουν ακόμα επιβεβαιωθεί.

Super

εμβόλιο για τη γρίπη

Ε

πιστήμονες έχουν παρασκευάσει ένα «σούπερ» αντιγριπικό εμβόλιο το οποίο θα μας προστατεύει για τουλάχιστον 10 χρόνια από επιδημίες της γρίπης. Ήδη, το εμβόλιο δοκιμάστηκε με επιτυχία σε ποντικούς, μαϊμούδες και κουνάβια, ζώα τα οποία πλήττονται από τη γρίπη με παρόμοιο, με τον άνθρωπο, τρόπο. Τα αποτελέσματα της μέχρι τώρα έρευνας δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Science» αλλά οι επιστήμονες τονίζουν ότι θα πρέπει να γίνουν πειράματα για τουλάχιστον τρία ακόμα χρόνια πριν χορηγηθεί στον άνθρωπο. Το «πανγριπικό» εμβόλιο θα χορηγείται σε δύο δόσεις. Η πρώτη θα εγχύει στον οργανισμό τμήματα του DNA που χρησιμοποιεί ο ιός για να αναπτύξει την πρωτεΐνη αιμαγλουτινίνη, ένα στοιχείο που αγκιστρώνεται

στα κύτταρα του ανθρώπου προκειμένου να μεταδοθεί ο ιός και το οποίο μεταλλάσσεται με μεγάλη ταχύτητα. Με την πρώτη δόση οι ειδικοί προσπαθούν να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού ενώ με τη δεύτερη θα χορηγείται το σύνηθες εμβόλιο για την εποχική γρίπη. Η αντίδραση του οργανισμού των πειραματόζωων ήταν τέτοια ώστε να τα προστατεύσει από διαφορετικούς ιούς της γρίπης όπως έναν που εµφανίστηκε το 1934 και είναι ιδιαίτερα ισχυρός, έναν που κυκλοφόρησε το 2006 και τέλος από τη γρίπη των πτηνών του 2007 που συνεχίζει ακόµη να μολύνει ανθρώπους και πουλιά.

Ήδη το εμβόλιο δοκιμάστηκε με επιτυχία σε πειραματόζωα. Η χορήγησή του θα γίνεται σε δύο δόσεις.

Η «λήθη του iPod» υπεύθυνη για τροχαία Περπατάτε στο δρόμο με ρυθμό, ακούγοντας την αγαπημένη σας μουσική από το iPod στη διαπασών; Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Η «λήθη του iPod» όπως έχει επικρατήσει να ονομάζεται στην αργκό η κυκλοφορία στο δρόμο με ακουστικά που είναι συνδεδεμένα σε mp3 ή κινητά τηλέφωνα, αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχημάτων. Οι ψυχολόγοι αναφέρονται σε αυτή την κατάσταση ως «διάσπαση προσοχής» και ήδη πολλές πόλεις της Ευρώπης γίνονται συστάσεις στους πεζούς να μην ακούνε μουσική ή να στέλνουν μηνύματα και e-mail ενώ διασχίζουν δρόμους. Μάλιστα, έρευνα που διεξήχθη πριν από μερικούς μήνες ανέφερε ότι 8 στους 10 πεζούς ηλικίας 18 έως 29 ετών στέλνουν μηνύματα περπατώντας στο δρόμο, ενώ το 73% ακούει μουσική.

Λιγότεροι θάνατοι από καρκίνο του προστάτη Αισιόδοξα τα αποτελέσματα νέας σουηδικής μελέτης που αναφέρει ότι ο καρκίνος του προστάτη δεν είναι κατ’ ανάγκην μοιραία πάθηση. Δέκα χρόνια μετά την εκδήλωσή του λιγότεροι από 3% των ασθενών που διαγνώστηκαν με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου και σε πρώιμο στάδιο, τελικά καταλήγουν. Οι επιστήμονες συνέκριναν τους θανάτους μεταξύ 6.800 ανδρών που υποβλήθηκαν άμεσα σε θεραπεία (χειρουργείο η ακτινοβολίες) και ασθενών που απλώς παρακολουθούνταν από τους γιατρούς. Μετά από 8 χρόνια οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι 1 στους 5 άνδρες από όσους δεν είχαν κάνει θεραπεία είχαν πεθάνει, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με όσους ανήκαν στην ομάδα που είχαν υποβληθεί σε θεραπεία. Ωστόσο, οι επιστήμονες σημειώνουν ότι λιγότερο από 3% των ανδρών είχαν πεθάνει εξαιτίας του καρκίνου του προστάτη.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

12•in•vitro

Υποχόνδριος

Η εργασιακή κατάσταση του ανθρώπου έχει άμεσο αντίκτυπο και στην υγεία του, γι’ αυτό και η οικονομική κρίση αναμένεται να εξελιχθεί σε κρίση της δημόσιας υγείας.

...με την εργασιακή ανασφάλεια

Φοβισμένοι οι Έλληνες στο γραφείο

Τι θα γίνει, αν... Οι απολύσεις διπλασιάζουν τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακού εμφράγματος και εγκεφαλικού. Η διαπίστωση είναι αποτέλεσμα έρευνας που δημοσιεύθηκε το 2006. Ένας άνθρωπος που χάνει τη δουλειά του έχει 83% μεγαλύτερο κινδυνο να αναπτύξει προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το στρες, όπως διαβήτη, αρθρίτιδα ή ψυχικές νόσους.

Τ

ο πρωί πηγαίνεις στο γραφείο στις 7. Δεν σηκώνεις κεφάλι μέχρι τις 12 το μεσημέρι, οπότε έχεις το δικαίωμα να κάνεις διάλειμμα για 15 λεπτά. Σύμφωνα με την εργασιακή σου σύμβαση, θα έπρεπε να σχολάς μετά από 2 ώρες, στις δύο το μεσημέρι. Ωστόσο, δεν φεύγεις από το κτίριο πριν τις 7 το απόγευμα. Σε άλλες εποχές, αυτό το μοτίβο θα χαρακτηριζόταν ως εργασία καριέρας. Όχι όμως σήμερα, την εποχή της ύφεσης. Σήμερα δουλεύεις υπερωριακά για να μην απολυθείς. Όπως αναφέρει ο Βρετανός καθηγητής ψυχολογίας Cary Cooper όταν σε έναν εργασιακό χώρο έχουν αρχίσει οι απολύσεις, οι εναπομείναντες εργαζόμενοι αλλάζουν τη συμπεριφορά τους, μειώνονται οι αναρρωτικές άδειες και γενικά όλοι προσπαθούν να δηλώσουν παρών προς την εργοδοσία. Ωστόσο, αυτή η συμπεριφορά ενέχει κινδύνους. Οι εργαζόμενοι στην προσπάθειά τους να γίνουν πιο παραγωγικοί εξουθενώνονται και οδηγούνται σε έναν φαύλο κύκλο προβλημάτων. Δουλεύουν περισσότερο και περνούν λιγότερο χρόνο με την οικογένειά τους, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα στο σπίτι, τα οποία με τη σειρά τους έχουν επίπτωση στην παραγωγικότητά μας. Οι επιστήμονες τοποθετούν την εργασιακή

ανασφάλεια στην κορυφή της λίστας των καταστάσεων που επηρεάζουν τη σωματική και την ψυχική υγεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε προειδοποίηση, σύμφωνα με την οποία η βαθιά οικονομική κρίση που πλήττει τον πλανήτη αναμένεται να οδηγήσει σε έξαρση τον επιπολασμό των ψυχικών διαταραχών. Αυτό επειδή θα εξασθενίσουν όλοι οι μηχανισμοί προστασίας της ψυχικής μας υγείας, όπως οι σχέσεις μας με την οικογένεια, ενώ ταυτόχρονα θα αυξηθούν οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση ψυχικών διαταραχών, όπως η απόλυση. Ένας από τους πλέον επιτυχημένους επιχειρηματίες, ο Jack Welch πρόεδρος της General Electric μέχρι το 2001, είχε δηλώσει ότι στον σημερινό κόσμο μόνο ο επιχειρηματίας που κόβει θέσεις εργασίας μπορεί να εξασφαλίσει την πραγματική εργασιακή ασφάλεια. Πόσο ασφαλής αισθάνεται άραγε ένας εργαζόμενος ακούγοντας μια τέτοια δήλωση, η οποία αν και χαρακτηρίζεται τεχνοκρατικά λογική, είναι εργασιακά, κοινωνικά και ανθρώπινα άδικη; Μία μελέτη των καθηγητών Burgard, Brand & House, που δημοσιεύθηκε το 2009, κατέδειξε ότι η εργασιακή ανασφάλεια μπορεί να προκαλέσει σε έναν άνθρωπο σημαντικότερα προβλήματα υγείας απ’ ό,τι η καθεαυτό απώλεια της εργασίας.

Ο Jack Welch είχε δηλώσει ότι μόνο ο επιχειρηματίας που κόβει θέσεις εργασίας μπορεί να εξασφαλίσει την πραγματική εργασιακή ασφάλεια. Πόσο ασφαλής αισθάνεται άραγε ένας εργαζόμενος ακούγοντας μια τέτοια δήλωση;

Μελέτη που δημοσιεύθηκε στις αρχές του χρόνου κατατάσσει τους Έλληνες σε υψηλή θέση εργασιακής ανασφάλειας. Πρόκειται για μια διεθνή έρευνα σε 23.000 υπαλλήλους 16 χωρών της Ευρώπης, η οποία κατέδειξε τους Ούγγρους ως τους πλέον ανασφαλείς εργαζόμενους μαζί με τους Τσέχους και τους Πολωνούς. Αντίθετα Αυστριακοί, Γάλλοι, Ιταλοί, Ισπανοί και Ελβετοί είναι σε πιο πλεονεκτική θέση. Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν για τη σταθερότητα της εργασίας τους, ενώ ταυτόχρονα τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν την υγεία τους ως πολύ καλή, καλή, μέτρια, κακή ή πολύ κακή. Τα περισσότερα προβλήματα στην υγεία των εργαζομένων παρατηρήθηκαν στις χώρες που καταγράφουν τη μεγαλύτερη ανασφάλεια στην εργασία. Όπως τονίζουν οι ερευνητές, στη μέση ευρωπαϊκή οικογένεια ο μισθός αποτελεί το 70% του εισοδήματος. Αυτός είναι και ο λόγος που η εργασιακή εξασφάλιση έχει τόσο σημαντικό ρόλο στη ζωή του Ευρωπαίου πολίτη.

Πιο άνετοι στη δουλειά

>

Μη δουλεύετε περισσότερες ώρες απ' όσες χρειάζεται θεωρώντας ότι έτσι θα αποδείξετε πόσο απαραίτητος/ η είστε στον εργοδότη. Αφιερώστε χρόνο στην οικογένεια ή σε δραστηριότητες εκτός σπιτιού. Η ισορροπία στον προσωπικό και εργασιακό σας χρόνο θα σας βοηθήσει να γίνετε πιο παραγωγικοί. Συνεργαστείτε με τους συναδέλφους σας και επικεντρωθείτε στο να εκπληρώσετε τις υποχρεώσεις που έχετε αναλάβει. Μην πηγαίνετε σε συναντήσεις συναδέλφων ή εταιρικά meetings στα οποία δεν χρειάζεται να είστε παρών. Αν αισθάνεστε ανασφάλεια για τη θέση σας, μιλήστε στον προσωπάρχη της εταιρείας ή έναν έμπιστο συνάδελφό σας. Οι φήμες σίγουρα δεν βοηθούν την ψυχολογία σας. Αν είστε διευθυντής, προσπαθήστε να εμψυχώνετε την ομάδα σας και όχι να αναζητάτε διαρκώς ευθύνη για τυχόν λάθη. Γυμναστείτε, διότι με την άσκηση θα αισθανθείτε πιο δυνατοί να αντιμετωπίσετε οποιαδήποτε προβλήματα στη δουλειά. Στα διαλείμματα περάστε χρόνο με τους συναδέλφους σας. Είναι πολύ σημαντικό να «χτίσετε» ένα υποστηρικτικό περιβάλλον τόσο στο σπίτι όσο και στη δουλειά.

> > > > > > >

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•13

Αντιγήρανση

Συνεργάστηκε η Μαρία Πίνιου - Καλλή, Διευθύντρια Δερματολογικού Τμήματος «ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ»

Φωτογήρανση

Γράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Οι ρυτίδες του ήλιου

νόσος, ερυθηματώδης λύκος κ.ά.) και θα ορίσει τον τύπο του δέρματος και του αντηλιακού που αντιστοιχεί σε αυτό. Προστασία με τον κατάλληλο ρουχισμό: Καπέλο με γείσο, γυαλιά ηλίου, μπλούζες με μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια προστατεύουν έως ένα βαθμό από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η σημασία της σωστής ένδυσης είναι μεγάλη, ιδιαίτερα στην περίπτωση των παιδιών, καθώς το δέρμα τους είναι περισσότερο ευάλωτο στον ήλιο.

Ό

σο βέβαιο θεωρείται ότι ο χρόνος έχει αρνητικές επιπτώσεις στο δέρμα, άλλο τόσο σίγουρο είναι ότι περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η ηλιακή ακτινοβολία επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την υγεία της επιδερμίδας. Η φωτογήρανση είναι το αποτέλεσμα των βλαβών που υφίσταται το δέρμα όταν εκτίθεται στον ήλιο και οδηγεί σε πρόωρη γήρανση. Η λύση στο πρόβλημα είναι απλή, ανέξοδη και αποτελεσματική: προστατευτείτε από τον ήλιο, εάν θέλετε να επιβραδύνετε τη διαδικασία της γήρανσης. Η υπεριώδης ακτινοβολία (UVA, UVB) προκαλεί πολλών ειδών βλάβες στο δέρμα. Επηρεάζει το DNA των κυττάρων προκαλώντας αλλοίωση της δομής τους, οδηγεί σε δυσλειτουργία των μελανοκυττάρων (παράγουν την ουσία μελανίνη), με αποτέλεσμα να εμφανίζονται κηλίδες και δυσχρωμίες, προκαλεί καταστροφή της ελαστίνης και του κολλαγόνου με συνέπεια να παρουσιάζονται ρυτίδες, ξηρότητα, πάχυνση του δέρματος και ευρυαγγείες. Όλη αυτή η διαδικασία έχει άμεσες και αθροιστικές συνέπειες στην όψη της επιδερμίδας, κυρίως στα μέρη του σώματος που είναι περισσότερο εκτεθειμένα στον ήλιο (πρόσωπο, λαιμός, ράχες χεριών). Εάν θέλετε να προλάβετε τη φωτογήρανση, ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές ηλιοπροστασίας: Αποφυγή ηλιακής ακτινοβολίας: Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο ιδιαίτερα τις επικίνδυνες ώρες 11:00-16:00. Μην ξεχνάτε ότι ορισμένες από τις διαδικασίες της φωτογήρανσης μπορούν να ξεκινήσουν σε νεαρή ηλικία λόγω υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο. Χρήση αντηλιακού: Τα αντηλιακά προϊόντα περιέχουν φίλτρα που εμποδίζουν την υπεριώδη ακτινοβολία να φθάσει στο δέρμα. Επιλέξτε ένα προϊόν με υψηλό δείκτη προστασίας (άνω του 15) ανάλογα με τον τύπο του δέρματός σας και ανανεώστε το ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Θυμηθείτε ότι το αντηλιακό πρέπει να είναι ευρέος φάσματος (προστασία από UVA και UVB ακτινοβολία). Η πρώτη επίσκεψη για την εκτίμηση της υγείας του δέρματος πρέπει να γίνεται από τον δερματολόγο, ο οποίος θα αποκλείσει τις γενικές παθήσεις που επηρεάζονται από το φως (ροδόχρους

Προσοχή στο φυσικό περιβάλλον: Οι επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας υπάρχουν ακόμη κι όταν βρισκόμαστε κάτω από τη σκιά της ομπρέλας, μέσα στο νερό, πίσω από γυάλινες επιφάνειες (π.χ. τζάμια), σε μεγάλο υψόμετρο, όταν ο καιρός είναι συννεφιασμένος. Για τον λόγο αυτό, μην παραλείπετε να παίρνετε όλα τα μέτρα ηλιοπροστασίας ανεξάρτητα από το φυσικό περιβάλλον και τις καιρικές συνθήκες. Επικίνδυνο το σολάριουμ: Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται για τεχνητό μαύρισμα εκπέμπουν κυρίως UVA ακτινοβολία, η οποία αν και δεν προκαλεί έγκαυμα ή ερεθισμούς, συμβάλλει στην εμφάνιση φωτογήρασνης και στην ανάπτυξη καρκίνων του δέρματος. Η χρήση σολάριουμ πρέπει να ξεκινά μετά τα 18, να είναι πολύ περιορισμένη και να γίνεται υπό την επίβλεψη δερματολόγου.

Stop στο κάπνισμα: Το κάπνισμα επιταχύνει τους μηχανισμούς της γήρανσης και κάνει περισσότερο αισθητά τα «σημάδια» του ήλιου στην περιοχή γύρω από το στόμα και τα μάτια, προκαλώντας βαθιές ρυτίδες, σκληρότητα και κιτρινωπή χροιά στο δέρμα. Ναι στην περιποίηση του δέρματος: Χρησιμοποιήστε κρέμες που ενυδατώνουν το δέρμα και αντιμετωπίζουν την ξηρότητα ή προϊόντα που επιβραδύνουν τη διαδικασία της φωτογήρανσης και αναστρέφουν σε μεγάλο βαθμό τις δυσχρωμικές αλλοιώσεις και τις λεπτές ρυτίδες.

tips Στις ανοιχτόχρωμες επιδερμίδες η φωτογήρανση εκδηλώνεται με ξηρότητα και δυσχρωμίες, ενώ στις σκουρόχρωμες με άγρια υφή και έντονες καφέ κηλίδες.

Προστατεύστε το δέρμα σας από τις αρνητικές συνέπειες του ήλιου με τη βοήθεια της υγιεινής διατροφής (φρούτα, λαχανικά) και της καλής ενυδάτωσης του οργανισμού.

Εάν έχετε λιπαρό δέρμα προτιμήστε αντηλιακό σε μορφή spray, ζελέ ή ελαφριές κρέμες. Σε μεγαλύτερες ηλικίες ενδείκνυνται οι κρέμες που ενυδατώνουν και όχι τα spray που προκαλούν ξηρότητα.

Σε ποσοστό 60-80%, η συνολική δράση της ηλιακής ακτινοβολίας έχει αποκτηθεί έως την ηλικία των 18 ετών.

Στην πρόληψη και τη μερική αποκατάσταση της φωτογήρανσης συμβάλλουν τα οξέα φρούτων και τα αντιοξειδωτικά προϊόντα, ενώ κρέμες που περιέχουν βιταμίνη Α βοηθούν στη σύνθεση του κολλαγόνου.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

14•in•vitro

Η δίαιτα

Συνεργάστηκε η Λιάνα Πούλια, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος νοσοκομείο «ΛΑΪΚΟ»

Στο ψητοπωλείο

Προτιμήστε: στήθος κοτόπουλου χωρίς πέτσα, άπαχο κιμά, ψαρονέφρι, λουκάνικα γαλοπούλας, καλαμάκι κοτόπουλο, φιλέτο μοσχαρίσιο Αποφύγετε: μπριζόλα με κόκαλο, λουκάνικα, παϊδάκια, τηγανητά ορεκτικά, γύρο Στην ψαροταβέρνα

Προτιμήστε: ψητό ή ξιδάτο χταπόδι, βραστές γαρίδες, ψητό ή στον ατμό ψάρι, ψητά καλαμάρια, ψητή σουπιά, αχνιστά μύδια Αποφύγετε: τηγανητά ψάρια, αστακομακαρονάδα, μύδια σαγανάκι, καλαμαράκια γεμιστά με ρύζι, γαριδοπίλαφο, γαρίδες σαγανάκι Στο ιταλικό

Προτιμήστε: ζυμαρικά με ντομάτα, φιλέτο κοτόπουλου, μοσχαριού ή ψαριού με λαχανικά, ψητά θαλασσινά, σαλάτα με λίγο ελαιόλαδο, πίτσα με λεπτή ζύμη, λαχανικά και ελάχιστα αλλαντικά Αποφύγετε: ζυμαρικά ή κρέας με άσπρη σάλτσα, σκορδόψωμο, μπρουσκέτα, τηγανητά θαλασσινά, πιάτα με αλλαντικά, λουκάνικα ή τυριά, σαλάτα του Καίσαρα

Tips >

η μένετε νηστικοί ολόκληρη την ημέρα, εάν Μ γνωρίζετε ότι θα φάτε έξω το βράδυ. Ικανοποιήστε την πείνα σας με ένα ελαφρύ γεύμα (σαλάτα, λαχανικά, γιαούρτι με φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης, τοστ με τυρί χαμηλών λιπαρών κ.ά.). Διαβάστε προσεκτικά το μενού και μη διστάσετε να ρωτήσετε τον σερβιτόρο για το τι περιέχουν τα φαγητά. Ζητήστε να μη βάλουν λάδι στη σαλάτα ή τα βραστά λαχανικά. Προσθέστε μόνοι σας λίγο ελαιόλαδο (1-2 κ.σ.). Ζητήστε τα ορεκτικά και το κυρίως πιάτο να σερβιριστούν μαζί έτσι ώστε να μην καταναλώσετε μεγάλη ποσότητα από τα πρώτα. Παραγγείλτε φαγητό χωρίς αλάτι. Προτιμήστε να το προσθέσετε μόνοι σας (με μέτρο) ή να το αντικαστήσετε με λεμόνι, ξύδι, πιπέρι κ.λπ. Καταναλώστε αργά την τροφή ώστε ο εγκέφαλος να αντιληφθεί το αίσθημα του κορεσμού. Αποφύγετε το σύστημα «του δίσκου», καθώς τις περισσότερες φορές οδηγεί στην υπερκατανάλωση μεζέδων με πολλές θερμίδες. Καταναλώστε άφθονα υγρά χωρίς θερμίδες και κυρίως νερό με τα γεύματά σας. Επιλέξτε ως επιδόρπιο φρέσκα καλοκαιρινά φρούτα. Θυμηθείτε όμως ότι και τα φρούτα έχουν θερμίδες, αν και σαφώς λιγότερες από ένα γλυκό.

> > > > > > > >

…της ταβέρνας

Γράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Επιλογές χωρίς ενοχές

Ε

ίτε βρισκόμαστε σε διακοπές είτε παραμένουμε «εντός των τειχών», για εμάς τους Έλληνες το φαγητό εκτός σπιτιού αποτελεί μια σχεδόν καθημερινή συνήθεια κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Οι εξορμήσεις σε ταβέρνες και εστιατόρια είναι απολαυστικές για το στομάχι και την ψυχολογία μας -αποτελούν μια ευκαιρία να συγκεντρωθεί και πάλι η παρέα γύρω από το ίδιο τραπέζι-, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να έχουν και σοβαρές συνέπειες στην υγεία και τη σιλουέτα μας. Όλα εξαρτώνται από τις δικές μας επιλογές, καθώς ένα υγιεινό πιάτο μπορεί να προσφέρει απόλαυση χωρίς ενοχές.

Πείτε ναι: • Στο άπαχο κρέας (κοτόπουλο και γαλοπούλα χωρίς πέτσα, ψάρι – όχι τηγανητό, ψαρονέφρι, μοσχαρίσιο φιλέτο), που δεν επιβαρύνει τον οργανισμό με βλαβερά λίπη και περιττές θερμίδες.

• Στις σαλάτες με λίγο λάδι ή λαδόξιδο, που περιέχουν πολύτιμες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και συμβάλλουν στο αίσθημα κορεσμού.

• Στα υγιεινά ορεκτικά (π.χ. βραστά λαχανικά ή όσπρια, χταπόδι ψητό ή βραστό), που όταν καταναλώνονται με μέτρο συνδυάζουν την απόλαυση με τις λιγότερες θερμίδες.

• Στα ψητά, τα βραστά και τα μαγειρεμένα στον ατμό ή με ελάχιστο λάδι φαγητά, που δεν «φορτώνουν» τον οργανισμό με πολλές θερμίδες • Στα ζυμαρικά με απλές σάλτσες, με βάση τα λαχανικά και ελάχιστο ελαιόλαδο, που αποτελούν μια ευχάριστη επιλογή χωρίς πολλές θερμίδες • Στο άπαχο τυρί (ανθότυρο, κατίκι, cottage

cheese κ.ά.), που περιέχει λιγότερα λιπαρά και θερμίδες • Στο νερό, τους χυμούς και τα αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη, που ενυδατώνουν τον οργανισμό • Στα φρούτα ή το γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με μέλι και καρύδια ως επιδόρπια, που αποτελούν γλυκές απολαύσεις και συμμάχους της καλής υγείας. Πείτε όχι: • Στις τροφές με πολύ λίπος (κόκκινο κρέας, παϊδάκια, κιμάς από κρέας με λίπος κ.ά.), που όχι μόνο περιέχουν «κακά» λιπαρά, αλλά είναι πιο δύσπεπτα για τον οργανισμό μας.

• Στις κρεμώδεις και λιπαρές σάλτσες με βάση το βούτυρο ή την κρέμα γάλακτος, που αποτελούν πηγή «κακών» λιπαρών και αποδίδουν πολλές θερμίδες.

• Στα τηγανητά τρόφιμα, που έχουν υψηλό θερμιδικό φορτίο και πολλά λιπαρά (τρανς), τα οποία είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για την υγεία της καρδιάς.

• Στο πολύ λάδι (π.χ. στις σαλάτες), που «φορτώνει» τον οργανισμό με πολλές θερμίδες (1 κ.σ. ελαιόλαδο έχει περίπου 135 θερμίδες).

• Στην υπερβολική κατανάλωση ψωμιού ως μέσο για να καταναλώσουμε το λάδι της σαλάτας, που αυξάνει κατά πολύ τις θερμίδες που προσλαμβάνουμε σε ένα γεύμα.

• Στα αλκοολούχα ποτά, ιδιαίτερα αν αυτά περιέχουν ζάχαρη (π.χ. κοκτέιλς ή συνδυασμός αλκοολούχου με αναψυκτικό με ζάχαρη), γιατί μας δίνουν πολλές θερμμίδες χωρίς να μας ενυδατώνουν.

• Στα επιδόρπια τύπου κέικ, παγωτά, κρέμες, brownies, που είναι πλούσια σε ζάχαρη και κορεσμένα λίπη.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

IN•VITRO•15

Ρευματοειδής αρθρίτιδα Κυριακή

Δευτέρα

Τρίτη

Τετάρτη

Åöïäéáóôåßôå ìå ðåñéóóüôåñåò áðü ìéá çëåêôñéêÝò óêïýðåò, éäéáßôåñá åÜí ôï óðßôé óáò Ý÷åé ïñüöïõò. ¸ôóé äåí èá áíåâïêáôåâáßíåôå ôéò óêÜëåò êïõâáëþíôáò ìéá âáñéÜ óõóêåõÞ.

Πέμπτη

Παρασκευή

ÅÜí óáò åðçñåÜæïõí ïé áëëáãÝò ôïõ êáéñïý, åëÝãîôå êáèçìåñéíÜ ôï ôïðéêü äåëôßï êáéñïý.

Ïëïêëçñþóôå ðñþôá ôá ðéï óçìáíôéêÜ êáé áöÞóôå ãéá ôï ôÝëïò üóá äåí åðåßãïõí. ¸ôóé, èá áã÷ùèåßôå åëÜ÷éóôá åÜí ç åíÝñãåéÜ óáò åîáíôëçèåß Þ ç íüóïò ðáñïõóéÜóåé Ýîáñóç.

Áöéåñþóôå ÷ñüíï óôéò äýóêïëåò åñãáóßåò, êÜíïíôáò óõ÷íÜ äéáëåßììáôá. Ìéá êáëÞ ëýóç åßíáé íá ðñïãñáììáôßóåôå ôïí ÷ñïíïäéáêüðôç ôçò êïõæßíáò óôá 10-15 ëåðôÜ. ×áìïãåëÜóôå! ¸÷åé áðïäåé÷èåß üôé ôï ãÝëéï óõìâÜëëåé óôç ìåßùóç ôïõ ðüíïõ óå êÜðïéïõò áóèåíåßò. Äåßôå ìéá êùìéêÞ ôáéíßá Þ óõíáíôÞóôå ößëïõò ðïõ äéáèÝôïõí ÷éïýìïñ.

ÄéáôçñÞóôå ôïõò ìõò óå êáëÞ êáôÜóôáóç. Ç öõóéêïèåñáðåßá Þ ôï ìáóÜæ ìðïñïýí íá ìåéþóïõí ôïí ðüíï êáé íá ÷áñßóïõí åõåëéîßá êáé åíÝñãåéá. ÊáôáðïëåìÞóôå ôï Üã÷ïò. ÊáôáãñÜøôå ôéò êáôáóôÜóåéò ðïõ óáò ðñïêáëïýí óôñåò êáé âñåßôå ôñüðïõò ðïõ èá óáò ÷áëáñþóïõí: áêïýóôå ìïõóéêÞ, äéáâÜóôå Ýíá âéâëßï ê.Ü.

Υλικά • 1 êéëü êáëáìÜñéá ìåãÜëá • 1/2 öëéôæ. ñýæé • 1/2 ðïôçñÜêé ëåõêü êñáóß • 7-8 íôïìáôÜêéá Óáíôïñßíçò • 4-5 íôïìÜôåò • 2 öñÝóêá êñåììõäÜêéá øéëïêïììÝíá • 1 ðñÜóéíç ðéðåñéÜ øéëïêïììÝíç • 2 êïõôáëéÝò êïõêïõíÜñéá • 2 êïõôáëéÝò ìáúíôáíüò øéëïêïììÝíïò • 2 êïõôáëéÝò Üíçèï øéëïêïììÝíï • 1/3 öëéôæ. ëÜäé åëéÜò • ÁëÜôé, ÐéðÝñé • ÑïäÝëåò ðñÜóéíçò ðéðåñéÜò (ãéá ôï ãáñíßñéóìá) Εκτέλεση Êáèáñßæïõìå ôá êáëáìÜñéá, ÷ùñßæïõìå ôï êåöÜëé êáé ôá ðëïêÜìéá áðü ôï óþìá, ôá îåðëÝíïõìå êáé ôá óôñáããßæïõìå. Øéëïêüâïõìå ôá êåöÜëéá

Ìç öïâÜóôå íá æçôÞóåôå âïÞèåéá. Ïé áóèåíåßò ðïõ Ý÷ïõí õðïóôÞñéîç âéþíïõí ìéêñüôåñç øõ÷ïëïãéêÞ ðßåóç êáé ëéãüôåñïõò ðåñéïñéóìïýò óôçí êáèçìåñéíüôçôÜ ôïõò. Åíôá÷èåßôå óå ìéá ïìÜäá Þ óýëëïãï. ¸ôóé èá áéóèáíèåßôå ðåñéóóüôåñï ðáñáãùãéêïß êáé äñáóôÞñéïé åíþ èá åíéó÷ýóåôå ôï áßóèçìá ôçò ðñïóöïñÜò ðñïò ôïõò Üëëïõò.

Ðñïóôáôåõèåßôå áðü ôïí Þëéï, êáèþò ïñéóìÝíá öÜñìáêá ìðïñåß íá óáò êÜíïõí åõÜëùôïõò óôéò âëáâåñÝò åðéäñÜóåéò ôçò çëéáêÞò áêôéíïâïëßáò.

Καλαμάρια Γεμιστά

Σάββατο

êáé ôá ðëïêÜìéá óå Ýíá ìðïë, ðñïóèÝôïõìå ôá êñåììõäÜêéá, ôçí ðéðåñéÜ, ôá êïõêïõíÜñéá, ôï ñýæé, ôï ìáúíôáíü, ôïí Üíçèï, áëÜôé, ðéðÝñé êáé áíáêáôåýïõìå. Ãåìßæïõìå ôï óþìá áðü ôá êáëáìÜñéá ìå 1-2 êïõôáëéÝò áðü ôï ìåßãìá êáé ôá êëåßíïõìå ìå ïäïíôïãëõößäá. ÐëÝíïõìå ôéò íôïìÜôåò êáé ôá íôïìáôÜêéá, øéëïêüâïõìå ôéò íôïìÜôåò óôï ìðëÝíôåñ êáé êüâïõìå ôá íôïìáôÜêéá óôç ìÝóç. Óå ìéá êáôóáñüëá æåóôáßíïõìå ôï ëÜäé êáé óïôÜñïõìå ôá êáëáìÜñéá, ìÝ÷ñé íá ÷ñõóßóïõí. ÓâÞíïõìå ìå ôï êñáóß êáé áöÞíïõìå íá åîáôìéóôåß ôï áëêïüë. ÐñïóèÝôïõìå ôéò íôïìÜôåò, ôá íôïìáôÜêéá, 1 öëéôæÜíé íåñü, áëÜôé êáé ðéðÝñé, áíáêáôåýïõìå êáé óéãïâñÜæïõìå ãéá ðåñßðïõ 30-35 ëåðôÜ, ìÝ÷ñé íá ìáëáêþóïõí ôá êáëáìÜñéá êáé íá äÝóåé ç óÜëôóá. ÊáôåâÜæïõìå ôçí êáôóáñüëá áðü ôç öùôéÜ, âãÜæïõìå ôéò ïäïíôïãëõößäåò áðü ôá êáëáìÜñéá êáé óåñâßñïõìå ãáñíßñïíôáò ìå ñïäÝëåò ðéðåñéÜò. Χρόνος μαγειρέματος: 55 ëåðôÜ

Εύκολη συνταγή

Πολύτιμες συμβουλές μέρα με τη μέρα

Η

ρευµατοειδής αρθρίτιδα είναι µια χρόνια νόσος που επηρεάζει όχι µόνο το σώµα αλλά και την ψυχή και τη διάθεση όσων πάσχουν. Ο πόνος, η δυσκαµψία και η κόπωση που συχνά τη συνοδεύουν έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην καθηµερινότητα των ασθενών, καθώς ακόµη και απλές δραστηριότητες, όπως οι δουλειές του σπιτιού, γίνονται µε µεγάλη δυσκολία. Για την καλύτερη διαχείριση της ρευµατοειδούς αρθρίτιδας, εκτός από τη θεραπευτική αγωγή, είναι σηµαντικό οι ασθενείς να προσαρµόσουν την καθηµερινότητά τους στις απαιτήσεις της νόσου. Οι συµβουλές που ακολουθούν απευθύνονται σε όσους πάσχουν από ρευµατοειδή αρθρίτιδα και µπορούν να συµβάλλουν σε µια καλύτερη ποιότητα ζωής.

για ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα

Από τη Μαρία Λόη

Ãéá ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò åðéóêåöèåßôå ôçí éóôïóåëßäá www.raliving.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

16•in•vitro

Με ενδιαφέρει

Συνεργάστηκε ο δρ Δημήτριος Ε. Παπαδάκος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Ειδικός Χειρουργός Υαλοειδούς, Αμφιβληστροειδούς

Αποκόλληση υαλοειδούς

Γράφει η Σοφία Νέτα

Εξετάσεις Οι φωταψίες γίνονται συχνότερες καθώς μεγαλώνουμε. Παρότι δεν είναι πάντα ανησυχητικές, καλό είναι να κάνουμε μια οφθαλμολογική εξέταση για να σιγουρευτούμε ότι ο αμφιβληστροειδής δεν έχει πάθει κάποια βλάβη. Η σχετική εξέταση που γίνεται για τη διάγνωση ονομάζεται βυθοσκόπηση ή έμμεση οφθαλμοσκόπηση. Η αποκόλληση του υαλοειδούς επιβεβαιώνεται με β-υπερηχογραφία. Και οι δύο εξετάσεις πρέπει να γίνονται από ειδικό οφθαλμίατρο με εμπειρία στην εξέταση του αμφιβληστροειδούς.

Αντιμετώπιση Η αποκόλληση του υαλοειδούς μόνο, είναι αβλαβής. Οι φωταψίες σταματούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ τα μαύρα στίγματα παραμένουν για πολλές εβδομάδες ακόμη και για μήνες. Μερικές φορές όμως το υαλοειδές από την κατασκευή του οφθαλμού είναι ισχυρά προσκολλημένο σε κάποια σημεία στον αμφιβληστροειδή. Κατά την αποκόλλησή του μπορεί να παραχθεί μια οπή ή μια ρωγμή ή ακόμη και αιμορραγία. Τότε υγρό μπορεί να περάσει μέσα από την οπή ή ρωγμή και να διαχωρίσει τον αμφιβληστροειδή από τον χιτώνα που είναι υπεύθυνος για τη διατροφή του. Αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς, που είναι σοβαρότατο πρόβλημα και μπορεί να επιφέρει άμεσα απώλεια όρασης. Η ανάπτυξη ρωγμής είναι μία από τις επιπλοκές της αποκόλλησης του υαλοειδούς. Σε ποσοστό 2-4% των ανθρώπων που θα αναπτύξουν αποκόλληση του υαλοειδούς θα αναπτύξουν ρωγμή. Η ρωγμή μπορεί να οδηγήσει σε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Για το λόγο αυτό απαιτείται άμεσα η προφυλακτική θεραπεία με εφαρμογή Laser ή κρυοπηξία, μέθοδοι που μειώνουν την πιθανότητα ανάπτυξης αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς.

Πρέπει να γνωρίζουμε

1

ανάπτυξη συμπτωμάτων φωταψιών Η ή μαύρων στιγμάτων απαιτεί άμεση και λεπτομερή εξέταση από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο, με σκοπό τον εντοπισμό πιθανών ρωγμών αμφιβληστροειδούς και την εφαρμογή προληπτικού laser, θεραπεία που γίνεται σε χώρο ιατρείου. Η αποκόλληση υαλοειδούς δεν επιφέρει απώλεια όρασης. Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, αντιθέτως, μειώνει σημαντικά την όραση και απαιτεί επείγουσα χειρουργική επέμβαση για τη διόρθωσή της. Οι φωταψίες μπορούν να έχουν διαφορετικά σχήματα: μικρές κουκίδες, κύκλοι, γραμμές, νέφη ή ιστούς.

2 3 4

Η αποκόλληση του υαλοειδούς είναι πιο συχνή σε ανθρώπους που υπέστησαν στο παρελθόν φλεγμονή στο μάτι.

Όταν επιμένουν τα “μυγάκια” Τ ο πιο συνηθισμένο σύμπτωμα της αποκόλλησης του υαλοειδούς είναι τα “μυγάκια”, δηλαδή τα ιπτάμενα μαύρα στίγματα (ή και άλλα σχήματα) που βλέπουμε συνήθως στο έντονο φως. Δεν πρόκειται για κάποια ανησυχητική πάθηση, αλλά αν αυτά επιμένουν και ειδικά όταν συνοδεύονται και από λάμψεις (φλασάκια), πρέπει να απευθυνθούμε άμεσα στον οφθαλμίατρο για τον έλεγχο τυχόν ύπαρξης ρωγμής ή οπής στον αμφιβληστροειδή, καθώς σε αυτή την περίπτωση υπάρχει κίνδυνος για αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, που είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση. Η αποκόλληση του υαλοειδούς εκδηλώνεται συχνότερα σε άτομα άνω των 50 ετών και παρουσιάζεται όταν διαχωριστεί η πίσω μεμβράνη του υαλοειδούς από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, συνήθως έπειτα από σήκωμα βαριών αντικειμένων ή πολύ δυναμικών ασκήσεων γυμναστικής. Τι είναι η αποκόλληση υαλοειδούς Φανταστείτε ότι το μάτι είναι μια φωτογραφική μηχανή και ο αμφιβληστροειδής είναι το φιλμ της. Ο αμφιβληστροειδής είναι ένας υμένας από νευρικό ιστό που καλύπτει το εσωτερικό του βολβού του ματιού. Οι ακτίνες εισέρχονται στο μάτι και εστιά-

ζονται πάνω στον αμφιβληστροειδή. Το εσωτερικό του ματιού καταλαμβάνεται από ένα ζελέ που είναι διαφανές και ονομάζεται υαλοειδές σώμα. Αυτό είναι προσκολλημένο στον αμφιβληστροειδή. Αποτελείται 99% από νερό και 1% από ίνες κολλαγόνου. Με την πάροδο της ηλικίας το ζελέ ρευστοποιείται. Συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών ή ακόμη και σε νεότερους ανθρώπους που είναι μύωπες, το υαλοειδές τείνει να συρρικνωθεί γιατί εκφυλίζεται, συρρικνώνεται και αποκολλάται από τον αμφιβληστροειδή. Αυτό μπορεί να παράγει φωταψίες (φωτογραφικά φλας, αστραπές) και μαύρα στίγματα. Δεν υπάρχει πρόληψη στην αποκόλληση του υαλοειδούς. Όλοι μας, εφόσον φτάσουμε τα 85 χρόνια, θα το υποστούμε. Συνήθως εμφανίζεται στις ηλικίες μετά τα 55. Για παράδειγμα, στην ηλικιακή ομάδα των 60 έως 65 ετών το 55% θα εμφανίσουν αποκόλληση υαλοειδούς στον πρώτο οφθαλμό και συνήθως μέσα σε 12 μήνες στον δεύτερο οφθαλμό. Οι υψηλοί μύωπες μπορούν να αναπτύξουν το παραπάνω φαινόμενο σε πολύ νεότερες ηλικίες.

Περισσότεροι από τους μισούς ηλικίας 60 -65 ετών εμφανίζουν αποκόλληση υαλοειδούς στον έναν οφθαλμό

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

18•in•vitro

Εxperience

Ιατρεία για το μελάνωμα στη σελ. 45

Εμπιστευτικά Τα αποτελέσματα της ιστολογικής εξέτασης ήταν σαφή. Δεν υπήρχαν περιθώρια αμφισβήτησης. Επρόκειτο για μελάνωμα. Ήμουν 40 ετών, χωρίς κανένα κληρονομικό ιστορικό, αλλά με δέρμα ευάλωτο στην υπεριώδη ακτινοβολία (λευκή επιδερμίδα) και με τη συνήθεια να μη λαμβάνω όλα τα απαραίτητα μέτρα ηλιοπροστασίας.

ΝτOρυ Ρaλλη

Πίστεψα στο γιατρό και νίκησα το μελάνωμα Χωρίς να έχει κανένα κληρονομικό ιστορικό, αλλά με συνήθειες που προδιαθέτουν στην εμφάνιση μελανώματος, η Ντόρυ Ράλλη βρέθηκε να «πολεμά» τον καρκίνο στην ηλικία των 40 ετών. Η μάχη ενάντια στο μελάνωμα ήταν δύσκολη, ωστόσο με την καθοδήγηση του γιατρού και τη συμπαράσταση φίλων και συγγενών κατάφερε να παλέψει με όλες της τις δυνάμεις και να βγει νικήτρια.

Όταν κάποια στιγμή ο γιατρός μου είπε τι πρέπει να κάνω για το μελάνωμα, δείλιασα. Άδειασε το μυαλό μου. Εάν δεν του είχα εμπιστοσύνη και εάν δεν υπήρχαν οι δικοί μου άνθρωποι κοντά μου, σίγουρα θα το είχα βάλει στα πόδια. Ευτυχώς, επικράτησε η ψυχραιμία στη σκέψη, γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα είχα κάνει το μοιραίο λάθος.

Όλα ξεκίνησαν πριν από δεκατρία χρόνια. Μια ελιά στην πλάτη που μάτωνε είχε εγείρει τις ανησυχίες μου. Αλλά και η συμβουλή μιας φίλης να επισκεφθώ έναν γιατρό, με παρακίνησε να ζητήσω τη γνώμη του ειδικού και να δώσω τέλος στην αγωνία μου. Παρόλο που όπως όλοι όσοι ζουν στην Ελλάδα είχα διαβάσει πολλά για το μελάνωμα, δεν ήταν εύκολο να αντιμετωπίσω το γεγονός ότι συνέβαινε σε εμένα και να συνειδητοποιήσω πώς θα διαμορφωνόταν η ζωή μου στο άμεσο μέλλον. Κι έτσι ξεκίνησε ένα εξάμηνο περισσότερων ιατρικών εξετάσεων για να προσδιοριστεί τι μέλλει γενέσθαι. Οι διάφορες συζητήσεις για τις θεραπείες που έπρεπε να κάνω ήταν και ο λόγος που άρχισα να φοβάμαι. Η αγωνία ύστερα από κάθε εξέταση ήταν το μεγαλύτερο μαρτύριο. Το λάθος ήταν ότι προσπαθούσα να μάθω τι θα συμβεί στην περίπτωση που μια εξέταση δείξει αυτό ή το άλλο. Κι έτσι ερχόταν η αμφιβολία σχετικά με το τι θα προέκυπτε στην επανάληψη που επιβαλλόταν να γίνει. Έπρεπε να πάρω αποφάσεις και ο μόνος που μπορούσε να με καθοδηγήσει ήταν ο γιατρός μου. Το περιβάλλον υπήρξε μια άλλη πηγή ανησυχίας. Δεν ήταν εύκολο να απαντήσεις σε ερωτήσεις όπως «ε, καλά, πάλι θα λείπεις, τι τις θες όλες αυτές τις εξετάσεις;». Ευτυχώς που οι συγγενείς και οι φίλοι στάθηκαν δίπλα μου και ήταν το ακλόνητο στήριγμα που μου έδινε κουράγιο. Όταν κάποια στιγμή ο γιατρός μου είπε τι πρέπει να κάνω, δείλιασα. Άδειασε το μυαλό μου. Εάν δεν του είχα εμπιστοσύνη και εάν δεν υπήρχαν οι δικοί μου άνθρωποι κοντά μου, σίγουρα θα το είχα βάλει στα πόδια. Ευτυχώς, επικράτησε η ψυχραιμία στη σκέψη, γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα είχα κάνει το μοιραίο λάθος. Η ζωή μου άλλαξε σε σημαντικό βαθμό. Ξαφνικά, έπρεπε να απαρνηθώ ευχάριστες συνήθειες πολλών δεκαετιών. Δεν έπρεπε να καπνίζω ή να εκτίθεμαι στο δυνατό ήλιο του καλοκαιριού χωρίς προστασία. Έπρεπε να ακολουθώ υγιεινή διατροφή, να κάνω συγκεκριμένες εξετάσεις για ορισμένο χρονικό διάστημα και φυσικά να επισκέπτομαι τον γιατρό τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο. Επιπλέον, έμαθα να μην πανικοβάλλομαι στις αλλαγές που εμφανίζονται στο δέρμα μου. Σήμερα, περισσότερο από μια δεκαετία μετά τη διάγνωση, γνωρίζω με βεβαιότητα ότι η εμπιστοσύνη στα όσα λέει ο γιατρός είναι το Α και το Ω. Η κάθε περίπτωση έχει ιδιαιτερότητες, που ο ασθενής δεν μπορεί να ελέγξει. Δεν ωφελεί σε τίποτα να περιπλέκει κανείς περισσότερο τα πράγματα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ακολουθεί τις οδηγίες, που στη δική μου περίπτωση ήταν σαφείς και απλές.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

20•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... Νέα φάρμακα Ευκολότερη «ρύθμιση» για τους διαβητικούς Απλούστερη και ασφαλέστερη γίνεται η «ρύθμιση» των διαβητικών, σύμφωνα με δύο πρόσφατες μελέτες. Η πρώτη μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση της ενέσιμης ινσουλίνης glargine, μια φορά την ημέρα και της ινσουλίνης glulisine πριν από τα γεύματα, μειώνει τη γλυκαιμική διακύμανση, συμβάλλει στην πρόληψη της υπεργλυκαιμίας και καλύπτει τις ανάγκες των ασθενών, σε σύγκριση με όσους λαμβάνουν μείγμα αναλόγων ινσουλίνης. Η δεύτερη μελέτη έδειξε ότι η χορήγησή τους επιτυγχάνει επαρκή και ασφαλή ρύθμιση στους διαβητικούς, βελτιώνει τον γλυκαιμικό έλεγχο και μειώνει τις επιπλοκές σε ασθενείς που υποβάλλονται σε επέμβαση.

Η «Αχίλλειος πτέρνα» των αλλεργιών Ένα εμβόλιο που θα μπορούσε να απαλλάξει εκατομμύρια ανθρώπους από τις αλλεργίες, μπορεί να είναι διαθέσιμο σε 4 χρόνια. Σύμφωνα με Ελβετούς ερευνητές, το εμβόλιο ενδέχεται να αντιμετωπίζει το ίδιο αποτελεσματικά τον αλλεργικό κατάρρου, το άσθμα, το έκζεμα ή τις αλλεργικές αντιδράσεις στο τρίχωμα της γάτας, τη σκόνη ή τα φυστίκια. Στην… καρδιά του, το εμβόλιο περιέχει τμήματα συνθετικού DNA παρόμοια με αυτά που βρίσκονται στο μικρόβιο που προκαλεί τη φυματίωση. Το DNA ξεγελά τον οργανισμό, ο οποίος ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, θεωρώντας ότι δέχεται επίθεση από ένα επικίν(www.dailymail.co.uk) δυνο μικρόβιο.

Ασπίδα για τις γυναίκες Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ένα νέο φάρμακο μπορεί να συρρικνώνει και τα ινώματα στη μήτρα, βοηθώντας όμως τις γυναίκες που εμφανίζουν αυτούς τους μη καρκινικούς όγκους να διατηρούν τη γονιμότητά τους. Οι ερευνητές δοκίμασαν την ουσία ουλιπριστάλη, η οποία χρησιμοποιείται ως μέσο επείγουσας αντισύλληψης, ρυθμίζοντας την αντίδραση του οργανισμού στην ορμόνη προγεστερόνη. Οι μελέτες βρίσκονται στη φάση 2, τη δεύτερη δηλαδή από τις τρεις φάσεις έρευνας που απαιτούνται ώστε το φάρμακο να πάρει έγκριση και για αυτή τη χρήση. (www.drugs.com)

Χάπι news Αισιοδοξία για το εμβόλιο κατά του AIDS Ένα βήμα πιο κοντά στη δημιουργία εμβολίου κατά του ιού HIV που προκαλεί το AIDS, ήρθαν ερευνητές στις ΗΠΑ, μετά την ανακάλυψη αντισωμάτων που καταπολεμούν στελέχη του ιού σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%. Τα νέα δεδομένα αναπτερώνουν σημαντικά τις ελπίδες για την ανάπτυξη εμβολίου ενάντια στη νόσο. Σύμφωνα με τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science», τα τρία αντισώματα που εντοπίστηκαν, μπλοκάρουν τον ιό, καθώς «προσκολλώνται» σε ένα τμήμα του, το οποίο είναι απαραίτητο για την εισαγωγή του στα υγιή κύτταρα και δεν μεταλλάσσεται. «Τα ευρήματα δείχνουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να φτιάξει

πολύ δυνατά αντισώματα κατά του ιού HIV», επισημαίνουν οι επιστήμονες που μετέχουν στην έρευνα. «Προσπαθούμε, όμως, να κατανοήσουμε γιατί αυτά τα αντισώματα υπάρχουν σε κάποιους ασθενείς και όχι σε άλλους. Αυτό θα μας βοηθήσει στη διαδικασία ανάπτυξης του εμβολίου». Ο στόχος των επιστημόνων είναι να μπορέσουν στο μέλλον να εμβολιάσουν προληπτικά τον παγκόσμιο πληθυσμό, ώστε το αμυντικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού να παράγει αυτά τα αντισώματα. Ο δρόμος όμως, όπως λένε, είναι ακόμη μακρύς, αφού πρέπει πρώτα να αναπτυχθεί το εμβόλιο και έπειτα να περάσει από πολλά (www.drugs.com) στάδια δοκιμών.

Κοινή μάχη απέναντι στον καρκίνο δίνουν Βρετανοί και Ιταλοί επιστήμονες που αναπτύσουν νέα φάρμακα, τα οποία θα ανακουφίζουν από τους πόνους που προκαλεί η νόσος, χωρίς όμως να προκαλούν πολλές από τις παρενέργειες θεραπειών που εφαρμόζονται σήμερα.

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Αντίδοτο στα υψηλά ντεσιμπέλ Ελπίδα σε ασθενείς με προβλήματα ακοής δίνει η ανακάλυψη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Ώκλαντ, στη Νέα Ζηλανδία. Στο πλαίσιο της έρευνάς τους βρήκαν ότι ένα νέο φάρμακο αποκατέστησε την απώλεια ακοής σε ποντίκια που είχαν εκτεθεί σε μεγάλης έντασης θόρυβο. Το φάρμακο που είναι σε ενέσιμη μορφή περιέχει έναν παράγοντα που ενεργοποιεί συγκεκριμένους υποδοχείς του κοχλία και έχει ως αποτέλεσμα την ανάκτηση της ακοής. Τα ευρήματα ανοίγουν τον δρόμο για αποτελεσματικές μη επεμβατικές θεραπείες για την αποκατάσταση της ακοής έπειτα από την απώλειά της λόγω θορύβου, πρόβλημα που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζεται με ακουστικά βαρηκοΐας και κοχλιακά εμφυτεύματα. (www.sciencedaily.com) Το χάπι του τζετ λαγκ Ένα χάπι που θα λαμβάνεται λίγες ώρες πριν από μια πολύωρη πτήση και θα απαλλάσσει τους ταξιδιώτες από το τζετ λαγκ, σκοπεύουν να αναπτύξουν ερευνητές του ινστιτούτου Μαξ Πλανκ. Σε αυτό το στόχο τούς οδήγησε η ανακάλυψη του ρόλου της ορμόνης κορτιζόλης στον συγχρονισμό των κιρκαδικών ρυθμών του ανθρώπου, δηλαδή των ρυθμών του βιολογικού ρολογιού που καθορίζονται από το ερέθισμα του φωτός. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα της κορτιζόλης βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα στις 8 το πρωί και στη συνέχεια μειώνονται σταδιακά και φτάνουν στα χαμηλότερα μετά τα μεσάνυχτα. Με το χάπι σκοπεύουν να προσαρμόσουν τα μέγιστα και ελάχιστα επίπεδα της κορτιζόλης ώστε να αποκαθίσταται η βιολογική ισορροπία. (www.sciencedaily.com)

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

22•IN•VITRO

Ηealthy tips Για ασφαλή καλοκαιρινά ταξίδια ÅÜí õðïöÝñåôå áðü íáõôßá, ëÜâåôå Ýãêáéñá ôá ìÝôñá óáò. Ï êáôÜëëçëïò ÷ñüíïò ãéá íá ðÜñåôå ôï ÷Üðé åßíáé ëßãç þñá ðñéí îåêéíÞóåé ôï ôáîßäé. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ óôá áåñïðïñéêÜ ôáîßäéá åìöáíßæåôå ðüíï óôá áöôéÜ, êáëü åßíáé äõï ìÝñåò ðñéí ôï ôáîßäé íá êÜíåôå ÷ñÞóç áðïóõìöïñçôéêþí êáé óôç äéÜñêåéá ôçò ðôÞóçò íá ìáóÜôå ôóß÷ëá.

Åîáóöáëßóôå äñïóåñÞ áôìüóöáéñá ìÝóá óôï áõôïêßíçôï ìå ôç âïÞèåéá ôïõ êëéìáôéóôéêïý Þ ìå ôç ÷ñÞóç ôùí áåñáãùãþí ðïõ âñßóêïíôáé óôï ôáìðëü. ÅÜí ôï ü÷çìá äåí äéáèÝôåé êëéìáôéóôéêü, áëëÜ Ý÷åé ó÷Üñá óôçí ïñïöÞ, ìðïñåßôå íá ìåéþóåôå ôç èåñìïêñáóßá óôï åóùôåñéêü ôïõ áõôïêéíÞôïõ äÝíïíôáò ðïëý êáëÜ óôç ó÷Üñá ìéá øÜèá Þ Ýíá ðáíß.

Öñïíôßóôå íá åßóôå îåêïýñáóôïò üôáí ïäçãåßôå. Êïéìçèåßôå êáëÜ ôï ðñïçãïýìåíï âñÜäõ êáé áðïöýãåôå ôçí êáôáíÜëùóç ïéíïðíåýìáôïò. ÅÜí ôáîéäåýåôå âñÜäõ, êáëü åßíáé íá õðÜñ÷åé êáé Üëëï Üôïìï óôï áõôïêßíçôï ðïõ èá óáò êñáôÜåé ðáñÝá êáé èá ìéëÜåé ìáæß óáò Ýôóé þóôå íá ìç íõóôÜæåôå.

Απαρνηθείτε τα παπούτσια µε τακούνι, όταν ταξιδεύετε µε πλοίο. Το κατάστρωµα γίνεται ιδιαίτερα ολισθηρό λόγω της υγρασίας. Προτιµήστε παπούτσια µε αντιολισθητική σόλα, όπως αθλητικά και πάνινα.

Ξεκουράστε τα πόδια σας κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού. Απλώστε και τεντώστε τα άκρα σας συχνά, ενώ εάν είστε ψηλός ή αντιµετωπίζετε πρόβληµα µε τα πόδια, ζητήστε θέση στον διάδροµο. Όταν η πτήση είναι πολύωρη, φροντίστε να σηκώνεστε από το κάθισµα και να περπατάτε, καθώς λόγω της ακινησίας υπάρχει ο κίνδυνος θρόµβωσης των αγγείων του ποδιού.

Ελέγξτε τα υγρά, τα ελαστικά και τα ηλεκτρολογικά του αυτοκινήτου πριν ξεκινήσετε το ταξίδι. Βεβαιωθείτε ότι έχετε πάρει µαζί σας την άδεια, το δίπλωµα και την ασφάλεια του οχήµατος και ότι έχετε εφοδιαστεί µε το απαραίτητο φαρµακείο. Εάν ταξιδεύετε εκτός συνόρων, χρειάζεται να είστε κάτοχος διεθνούς διπλώµατος οδήγησης.

Προστατεύστε τα παιδιά, όταν ταξιδεύετε με αυτοκίνητο. Μέχρι και την ηλικία των 12 ετών πρέπει να κάθονται στο πίσω κάθισμα, σε παιδικό κάθισμα που έχει τοποθετηθεί σωστά (μέχρι και την ηλικία των 3 ετών) ή δεμένα με τη ζώνη ασφαλείας. Οδηγήστε με μεγάλη και αμείωτη προσοχή, εφαρμόζοντας πιστά τους κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

Ôï ôáîßäé ìå ìïôïóéêëÝôá áðáéôåß óõãêåêñéìÝíï... dress code. ÁíåîÜñôçôá áðü ôï åÜí åßóôå Þ ü÷é ï ïäçãüò, ðñÝðåé íá öïñÜôå ñïý÷á êáé õðïäÞìáôá êáôáóêåõáóìÝíá ãéá ìïôïóéêëåôéóôÝò êáé öõóéêÜ êñÜíïò. ¼ôáí ôá ìÝëç ôïõ óþìáôïò åßíáé åêôåèåéìÝíá, ï êßíäõíïò ãéá áôý÷çìá åßíáé ìåãáëýôåñïò êáèþò áêüìç êáé Ýíá Ýíôïìï ðïõ èá óáò ôóéìðÞóåé ìðïñåß íá áðïóðÜóåé ôçí ðñïóï÷Þ óáò êáé íá óáò êÜíåé íá ÷Üóåôå ôïí Ýëåã÷ï.

Εφοδιαστείτε µε µια ζακέτα ή ένα ελαφρύ µπουφάν όταν ταξιδεύετε µε µεταφορικά µέσα που έχουν κλιµατιζόµενους χώρους (πλοίο, αεροπλάνο) για την περίπτωση που κρυώσετε. Για όλους εσάς που διακυκτερεύετε στο κατάστρωµα του πλοίου, ένας υπνόσακος θα αποδειχθεί χρήσιµος λόγω της πτώσης της θερµοκρασίας το βράδυ.

ood g

ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ôáîéäéïý, äéáôçñÞóôå ôïí ïñãáíéóìü óáò åíõäáôùìÝíï, ðßíïíôáò íåñü êáé ÷õìïýò êáé áðïöåýãïíôáò ôçí êáôáíÜëùóç áëêïüë êáé êáöåÀíçò. Ç áöõäÜôùóç áðåéëåß ôïõò ïäçãïýò êáèþò åðçñåÜæåé ôçí ðíåõìáôéêÞ äéáýãåéá, ôá áíôáíáêëáóôéêÜ êáé ôç äõíáôüôçôá óõãêÝíôñùóçò. Èõìçèåßôå üôé ï áÝñáò óôá áåñïðëÜíá åßíáé îçñüò êáé ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé áöõäÜôùóç ðñéí áêüìç åêäçëùèåß ôï áßóèçìá ôçò äßøáò.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

IN•VITRO•23

Μην έχετε απόλυτη εµπιστοσύνη στις οδηγικές σας ικανότητες, ιδιαίτερα εάν ταξιδεύετε σε άγνωστες περιοχές. Ακολουθήστε πιστά τους Κανόνες Οδικής Κυκλοφορίας και µην έχετε «παράτολµη» συµπεριφορά. Στις χώρες του εξωτερικού τα πράγµατα διαφοροποιούνται και για αυτό είναι καλό να γνωρίζετε εκ των προτέρων τους κανόνες που ισχύουν στη χώρα που επισκέπτεστε.

Ποτέ χωρίς το αντηλιακό, ιδιαίτερα εάν ταξιδεύετε µε µηχανή, αυτοκίνητο ή πλοίο. Χρησιµοποιήστε ένα προϊόν µε υψηλό δείκτη προστασίας και ανανεώστε το ανά τακτά χρονικά διαστήµατα είτε είστε άµεσα εκτεθειµένος στον ήλιο (π.χ. πάνω στη µηχανή, στο κατάστρωµα του πλοίου) είτε έµµεσα (π.χ. στο αυτοκίνητο, όπου τα τζάµια αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία).

Μην καταπονείτε τη σπονδυλική σας στήλη. Εάν οδηγείτε αυτοκίνητο, µη σκύβετε στο τιµόνι και χρησιµοποιήστε ένα λεπτό µαξιλάρι για τη µέση. Οι οδηγοί µοτοσικλετών πρέπει να έχουν µικρή κλίση προς τα εµπρός και να στηρίζονται καλά στα χέρια τους. Στα πολύωρα ταξίδια, φροντίστε να κάνετε συχνές στάσεις και να περπατάτε και χρησιµοποιήστε ένα µικρό µαξιλάρι που «αγκαλιάζει» τον αυχένα, ώστε να προστατεύσετε τον αυχένα σας.

Μην αμελείτε την υγιεινή όταν επισκέφθεστε κοινόχρηστες τουαλέτες. Προστατευθείτε από τους πιθανούς κινδύνους (π.χ. ουρολοιμώξεις) χρησιμοποιώντας ειδικά καλύμματα για τη λεκάνη και πλένοντας πολύ καλά τα χέρια με ζεστό νερό και σαπούνι τόσο πριν όσο και μετά τη χρήση της τουαλέτας.

Μην τρώτε στα κυλικεία των πλοίων και των τρένων χωρίς να ελέγξετε τα τρόφιµα, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος της τροφικής δηλητηρίασης. Τα έτοιµα σάντουιτς πρέπει να διατηρούνται εντός ψυγείου, τα σνακ (τυρόπιτα, σπανακόπιτα κ.λπ.) πρέπει να είναι πολύ ζεστά, ενώ τα ψυγεία µε τα εµφιαλωµένα νερά και τα αναψυκτικά πρέπει να προστατεύονται από την ηλιακή ακτινοβολία και να έχουν τη σωστή θερµοκρασία.

Προσοχή εάν είστε έγκυος. Όταν ταξιδεύετε με αεροπλάνο, επιλέξτε θέση στον διάδρομο και καταναλώστε πολλά υγρά. Αποφύγετε τα ακτοπλοϊκά ταξίδια μετά τον όγδοο μήνα και μην οδηγείτε αυτοκίνητο, κυρίως τους τελευταίους μήνες της κύησης. Το ταξίδι με τρένο επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι έχετε τη δυνατότητα να κάθεστε και να σηκώνεστε από τη θέση σας.

Ìç öïñôþíåôå ôç ìç÷áíÞ ìå ðïëëÜ ðñÜãìáôá, êáèþò âÜñïò ìåãáëýôåñï áðü áõôü ðïõ «áíôÝ÷åé» ç ìïôïóéêëÝôá åðçñåÜæåé ôçí ïäçãéêÞ óõìðåñéöïñÜ ôçò. Óõìâïõëåõôåßôå ôï manual ôçò ìç÷áíÞò ãéá ôï âÜñïò ðïõ èåùñåßôáé áóöáëÝò ãéá ôçí êáëÞ ëåéôïõñãßá ôçò.

Μην ντρέπεστε να πείτε ότι φοβάστε τις πτήσεις. Απευθυνθείτε στα µέλη της καµπίνας του αεροσκάφους, που είναι εκπαιδευµένα να στηρίζουν όσους ανθρώπους φοβούνται, αλλά σε καµία περίπτωση µην καταφύγετε στο αλκοόλ, που αν και προσφέρει µια πρόσκαιρη χαλάρωση, στην πραγµατικότητα εντείνει το πρόβληµα.

Εάν πάσχετε από κάποιο χρόνιο νόσηµα , µην ξεχάσετε να πάρετε µαζί σας όλα τα απαραίτητα φάρµακα και να έχετε κάπου γραµµένο το όνοµα και το τηλέφωνο του γιατρού. Στην περίπτωση που ταξιδεύετε µε αεροπλάνο και έχετε µόνιµο καρδιακό βηµατοδότη, επικοινωνήστε µε τον γιατρό σας, γιατί κάποια είδη συσκευών απορρυθµίζονται από τα συστήµατα του αεροδροµίου και του αεροσκάφους.

bad

Μη χάνετε από τα µάτια σας τα παιδιά, όταν ταξιδεύετε µε πλοίο. Κάντε µαζί τους µια περιήγηση στο καράβι και σε καµία περίπτωση µην τα αφήνετε µόνα τους στο κατάστρωµα ή τους άλλους ανοιχτούς χώρους του πλοίου.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

24•in•vitro

Οι παγίδες του καλοκαιριού Cover story

Γράφει ο Θανάσης Τρομπούκης

Τι να προσέξουμε στις διακοπές

Τους καλοκαιρινούς μήνες έχουμε έξαρση της εξωτερικής ωτίτιδας. Τα συχνά ντους και τα θαλάσσια μπάνια, σε συνδυασμό με τη ζέστη και την υγρασία, ταλαιπωρούν το δέρμα του έξω ακουστικού πόρου, που γίνεται ευάλωτο στα διάφορα μικρόβια και στους μύκητες, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της φλεγμονής.

Μια βαλίτσα και η καλή παρέα δεν αρκούν για να περάσουμε αξέχαστες διακοπές. Κατά την περίοδο του καλοκαιριού εκδηλώνονται μια σειρά προβλημάτων υγείας που με την κατάλληλη γνώση θα μπορούσαμε να αποφύγουμε. Το IN VITRO σας εύχεται καλές διακοπές προσφέροντάς σας χρήσιμες συμβουλές που θα σας προφυλάξουν από αθώα ή και πιο επικίνδυνα «παιχνίδια» του καλοκαιριού.

Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα νοσήματα δεν κάνουν διακρίσεις Τα Σ.Μ.Ν. είναι μια μεγάλη κατηγορία νοσημάτων, τα οποία οφείλονται σε παθογόνους μικροοργανισμούς. Προκαλούνται από ιούς (HIV/AIDS, ηπατίτιδα, οξυτενή κονδυλώματα, έρπης γεννητικών οργάνων), βακτήρια (σύφιλη, γονόρροια), πρωτόζωα (τριχομονάδες) ή μύκητες. Μάλιστα, την τελευταία δεκαετία καταγράφονται αυξητικές τάσεις στη διασπορά των «ξεχασμένων» Σ.Μ.Ν. - πρώιμη σύφιλη, γονόρροια - και της HIV λοίμωξης τόσο στις ανεπτυγμένες χώρες όσο και στην Ελλάδα.

Do > >

Χρησιμοποιήστε προφυλακτικό σε κάθε σεξουαλική πράξη (κολπική, πρωκτική, στοματική), από λάτεξ. Αγοράστε το από σημεία όπου τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας (συνθήκες φύλαξης) όπως φαρμακεία. Ελέγξτε την ημερομηνία λήξης και διατηρήστε το σε δροσερό μέρος. Αν χρησιμοποιείτε λιπαντική κρέμα, εφαρμόστε τη αφού έχετε τοποθετήσει το προφυλακτικό στο πέος.

>

Don’t > > >

Μη χρησιμοποιείτε βαζελίνη ή άλλη λιπαρή κρέμα που καταστρέφει το προφυλακτικό. Αντίθετα, κάνετε χρήση υδατοδιαλυτών λιπαντικών κρεμών. Ο στοματικός έρωτας δεν μας προστατεύει από τα ΣΜΝ. Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού HIV και περισσότερο των άλλων ΣΜΝ είναι υπαρκτός. Οι άνδρες που έχουν υποβληθεί σε περιτομή δεν είναι απόλυτα προστατευμένοι από τα ΣΜΝ. Μελέτες που έχουν καταδείξει ότι η περιτομή παρέχει κάποιο βαθμό προστασίας από τον ιό HIV και τα κονδυλώματα, καταλήγουν ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γίνεται χρήση προφυλακτικού. Μη χρησιμοποιείτε αντικείμενα που περιέχουν υπολείμματα αίματος (οδοντόβουρτσες, ξυραφάκια κ.λπ).

>

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•25

Για προστασία από το μελάνωμα • Άτομα με κόκκινα ή ξανθά μαλλιά, ανοιχτά μάτια και φακίδες δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο μεταξύ 11.00-17.00. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να φορούν αντηλιακό με δείκτη προστασίας άνω των 35.

• Το αντηλιακό πρέπει να ανανεώνεται κάθε φορά που βγαίνουμε από την θάλασσα ή κάθε 2 ώρες αν ιδρώνουμε.

• Είναι απαραίτητη η χρήση πλατύγυρου καπέλου και βαμβακερής μπλούζας, (κατά προτίμηση λευκής με πυκνή πλέξη). Η μπλούζα δεν πρέπει να είναι βρεγμένη κατά τη διάρκεια της παραμονής στον ήλιο.

• Τα παιδιά μέχρι 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται καθόλου στον ήλιο. Από αυτή την ηλικία και μετά σχύει ό,τι και για όσους έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα.

• Ά τομα με δυσπλαστικούς σπίλους, συγγενείς γιγαντιαίους μελανοκυτταρικούς καθώς και πολλαπλούς συγγενείς μελανοκυτταρικούς πρέπει να εξετάζονται 1-2 φορές τον χρόνο από δερματολόγο. Οι ύποπτοι σπίλοι πρέπει να αφαιρούνται.

Πρέπει να γνωρίζεις

Οι επικίνδυνες ελιές

Μικρό ποσοστό των κακοήθων μελανωμάτων προέρχεται από ελιές, οι οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν αλλάζουν μέγεθος, σχήμα ή χρώμα . Εάν κάτι από αυτά αλλάξει πρέπει να ανησυχήσουμε και να συμβουλευτούμε το δερματολόγο. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι συνήθως μια «μαύρη ελιά» που μεγαλώνει γρήγορα. Σε ορισμένα σημεία είναι μαύρη σαν την πίσσα και σε άλλα κόκκινη σαν κεράσι. Η περιφέρειά της είναι ανώμαλη και μεγαλώνοντας μπορεί να αιμορραγήσει. Κάτι ανάλογο εμφανίζουν και οι σπίλοι όταν μεταλλάσσονται σε κακόηθες μελάνωμα.

Τι τύπο δέρματος έχεις;

Φωτότυπος 1 (Ξανθή επιδερμίδα, ξανθά ή κόκκινα μαλλιά) Όσο και να καθίσει στον ήλιο δεν θα μαυρίσει. Χωρίς προστασία φεύγει από την παραλία σχεδόν πάντα με ηλιακό έγκαυμα. Πρέπει να φοράς αντηλιακό με SPF 50+ Φωτότυπος 2 Aνοιχτόχρωμη επιδερμίδα, ξανθά μαλλιά (ίσως όμως και μαύρα) Καίγεται εύκολα και μαυρίζει πολύ δύσκολα. Πρέπει να χρησιμοποιείς αντηλιακό με SPF 40+. Φωτότυπος 3 Mέτρια ανοιχτή επιδερμίδα Συνήθως μαυρίζει με ένα πολύ όμορφο απαλό χρώμα. Κάποιες φορές όμως καίγεται από τον ήλιο. Πρέπει να φοράς αντηλιακό με SPF 30+. Φωτότυπος 4 Σταρένια επιδερμίδα, χαρακτηριστικός μεσογειακός τύπος δέρματος. Καίγεται δύσκολα από τον ήλιο και μαυρίζει εύκολα. Πρέπει να προμηθευτείς αντηλιακό με SPF 20+. Φωτότυπος 5 Σκουρόχρωμη-μελαμψή επιδερμίδα Δεν καίγεται ποτέ από τον ήλιο και μαυρίζει πανεύκολα. Πρέπει να εφαρμόζεις αντηλιακό με SPF 15+.

Πως θα αποφύγουμε τα τσιμπήματα Εάν βρίσκεστε σε περιοχές όπου υπάρχουν φίδια ή σκορπιοί, φροντίστε να φοράτε μακριά παντελόνια και κλειστά παπούτσια ή μπότες. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται τις βραδινές ώρες και όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή, καθώς τότε τα φίδια είναι περισσότερο «δραστήρια».

Θυμηθείτε ότι τα εντομοαπωθητικά προϊόντα (παστίλιες, υγρά) πρέπει να τοποθετούνται σε χώρους που αερίζονται καλά και ότι μετά τη χρήση τους πρέπει να πλένετε καλά τα χέρια σας.

Φοράτε πάντα παπούτσια όταν βρίσκεστε εκτός σπιτιού, χρησιμοποιήστε γάντια, καπέλο και μακριά ρούχα όταν κάνετε κηπουρικές εργασίες, εξοπλιστείτε με κράνος και γάντια εάν οδηγείτε μηχανή. Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι όσοι ασχολούνται με το ψάρεμα, καθώς τα ψάρια αποτελούν πόλο έλξης για τις σφήκες.

Αποφύγετε οτιδήποτε προσελκύει τα έντομα, όπως ρούχα που έχουν έντονο ή σκούρο χρώμα, αρώματα ή προϊόντα που περιέχουν άρωμα (π.χ. αντηλιακά), after shaves, λακ.

Μην αφήνετε εκτεθειμένα τρόφιμα και ποτά και φροντίστε να απομονώνετε τα σκουπίδια, καθώς εκεί συνηθίζουν να τρυπώνουν τα έντομα. Θυμηθείτε ότι τα κουνούπια λατρεύουν το ακάθαρτο και βρώμικο νερό.

Μην αφαιρείτε το κεντρί της μέλισσας ή της σφήκας ασκώντας πίεση στο σημείο που σας δάγκωσε το έντομο, γιατί υπάρχει κίνδυνος να εισχωρήσει το κεντρί βαθύτερα στο δέρμα. Χρησιμοποιήστε ένα τσιμπιδάκι ή τα νύχια σας και τοποθετήστε στην πληγή ψυχρά επιθέματα (πάγο, κρύες κομπρέσες) ή stick αμμωνίας.

Εάν σας τσιμπήσει τσούχτρα, αποφύγετε να βγάλετε με γυμνά χέρια τα πλοκάμια που μπορεί να είναι κολλημένα στο δέρμα, καθώς έτσι θα επεκταθεί ο ερεθισμός και σε άλλα σημεία του σώματος.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

26•in•vitro

Οι παγίδες του καλοκαιριού Cover story 1. Μυκητιάσεις

1

>

ού εμφανίζονται: στήθος, πλάτη, αυχένας, Π ανάμεσα στα δάκτυλα των χεριών , κάτω από το στήθος, ανάμεσα στις μηρογεννητικές πτυχές, νύχια (κυρίως των ποδιών). Φοράμε ελαφρά και άνετα ρούχα, ανοιχτά παπούτσια (δερμάτινα ή πάνινα) και όχι πλαστικά, καθώς δεν επιτρέπουν στο πόδι μας να αναπνέει. Δεν περπατάμε ξυπόλητοι στα ντους, πισίνα, κ.ο.κ. Χρησιμοποιούμε πάντα ατομική πετσέτα και ποτέ κάποια που έχει παραμείνει βρεγμένη για πολλή ώρα και την οποία πλένουμε σε υψηλή θερμοκρασία. Στεγνώνουμε καλά τα ευπαθή σημεία όπως είναι οι μηρογεννητικές πτυχές και ανάμεσα στα δάκτυλα των ποδιών. Βγάζουμε αμέσως το βρεγμένο μαγιό για να φορέσουμε στεγνά ρούχα. Δεν ξαπλώνουμε στην άμμο χωρίς ψάθα και πετσέτα (ειδικά οι γυναίκες). Το καλοκαίρι τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής με ακόμα μεγαλύτερη σχολαστικότητα.

> >

4. Θερμοπληξία

> >

4

2

2. Μάτια

> >

ρέπει να φοράμε γυαλιά με φίλτρο για τις Π υπεριώδεις ακτινοβολίες Α & Β. Το δέρμα των βλεφάρων είναι πολύ ευαίσθητο. Οι ειδικοί συστήνουν να εφαρμόζουμε αντηλιακό με δείκτη προστασίας άνω του 15. Ο κίνδυνος λοιμώξεων στα μάτια είναι αυξημένος σε πισίνες και λίμνες όπου τα νερά είναι στάσιμα. Οι μικροοργανισμοί μπορεί να μεταφερθούν στους φακούς επαφής προκαλώντας λοιμώξεις. Το θαλασσινό νερό αφυδατώνει τους φακούς επαφής επειδή έχει αλάτι. Η χρήση τους στη θάλασσα όμως, δεν είναι απαγορευτική. Ωστόσο βγαίνοντας από τη θάλασσα ας μην επιχειρήσουμε να βγάλουμε αμέσως τους φακούς. Πρέπει να περιμένουμε περίπου 15 λεπτά έως ότου επανέλθει η οσμωτική ισορροπία των φακών και των δακρύων.

>

>

Προσοχή εάν εμφανίσετε κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα: υπερβολική θερμοκρασία του σώματος (μεγαλύτερη από 39,5 βαθμούς από το στόμα), σταματήσετε να ιδρώνετε, έχετε ερυθρό, θερμό και ξηρό δέρμα, έχετε γρήγορο και δυνατό σφυγμό, πονάει το κεφάλι σας σαν να είναι σε μέγγενη, ζαλίζεστε, έχετε ναυτία, έχετε σύγχυση, έχετε απώλεια συνείδησης.

>

5. Θερμικές κράμπες

>

>

3. Γυναικολογικές & ανδρολογικές λοιμώξεις

3

>

>

κίνδυνος λοιμώξεων κατά τη διάρκεια της Ο εμμήνου ρύσεως το καλοκαίρι είναι αυξημένος επειδή ο τράχηλος της μήτρας είναι ανοικτός με αποτέλεσμα να εισέρχονται μικρόβια αλλά και υγρά ευκολότερα μέσα στη μητρική κοιλότητα. Αν μια γυναίκα έχει αυξημένα κολπικά υγρά, αν πονάει κατά τη διάρκεια της ούρησης ή κατά τη σεξουαλική πράξη, ενδεχομένως να έχει αναπτυχθεί κάποια λοίμωξη στο ουρογεννητικό σύστημα. Στους άνδρες: αν παρατηρήσουν έκκριμα από την ουρήθρα ή νιώθουν πόνο κατά την ούρηση πρέπει να επισκεφθούν έναν ουρολόγο.

> >

Εμφανίζονται συνήθως στην κοιλιά, τα χέρια, τα πόδια, τις γάμπες και τη μέση. Όταν εκδηλωθεί μία κράμπα καθίστε ήρεμοι σε δροσερό μέρος και πιείτε νερό ή φυσικό χυμό. Μην κάνετε κάτι που θα σας κουράσει. Αντίθετα κάνετε ήπιες μαλάξεις στους μυς που παρουσιάζουν σπασμούς. Αν επιμένουν, αναζητήστε ιατρική βοήθεια.

>

5

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

IN•VITRO•27

Πρώτες βοήθειες στη θάλασσα

ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

«Έπνιξα» τον φόβο μου για τη θάλασσα

Η

Ελλάδα έχει 16.000 χλµ. ακτογραµµών, εκ των οποίων τα 2.000 χλµ είναι ακτές στις οποίες µπορούµε να κολυµπήσουµε. Ωστόσο, η χώρα µας κατέχει ένα αρνητικό ρεκόρ. Είµαστε πρώτοι στην Ευρώπη και δεύτεροι παγκοσµίως στους πνιγµούς στη θάλασσα. Όταν βλέπουμε κάποιον να πνίγεται • Δεν βουτάµε να σώσουµε κάποιον, διότι έτσι θέτουµε σε κίνδυνο τη ζωή µας.

• Αν είµαστε σε πισίνα ή µόλο, δίνουµε το χέρι ή το πόδι µας ώστε να φέρουµε το θύµα σε σταθερό σηµείο. Αν βρίσκεται πιο µακριά, τότε χρησιµοποιούµε ένα κυκλικό σωσίβιο (κρατώντας την άλλη άκρη του σχοινιού) µια πετσέτα, σχοινί κ.λπ.

• Στη θάλασσα κολυµπάµε προς το µέρος του θύµατος, τοποθετούµε το σωσίβιο κάτω από τις µασχάλες του και αποµακρυνόµαστε τουλάχιστον 5 µέτρα ώστε να είµαστε ασφαλείς και εµείς. ΠΡΟΣΟΧΗ: Ένα πανικόβλητο άτοµο θα «ορµήξει» πάνω σε αυτόν που προσπαθεί να τον σώσει.

• Αν δεν έχουµε σωσίβιο, παίρνουµε οποιοδήποτε πλωτό µέσο υπάρχει: ένα κανό, µία φουσκωτή βάρκα, µία σανίδα του σερφ, ένα µπιτόνι. Ακόµα και η ρεζέρβα του αυτοκινήτου µπορεί να χρησιµοποιηθεί.

• Αν το θύµα είναι σε κοντινή σχετικά απόσταση, τότε µπορούµε να πιαστούµε πολλά άτοµα από τα χέρια και να τραβήξουµε το θύµα στην ακτή. Αν το θύμα έχει χάσει τις αισθήσεις του • Γυρίζουµε το σώµα του σε ύπτια θέση έτσι ώστε να παίρνει αέρα από τη µύτη και το στόµα. Τον πιάνουµε από τις µασχάλες ή τα µαλλιά και τον τραβάµε στην ακτή. Τότε πρέπει να ξεκινήσουµε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση εφόσον έχουµε λάβει κατάλληλη εκπαίδευση. Αν συνέλθει, τον γυρίζουµε στο πλάι έτσι ώστε να µην πνιγεί από τον εµετό.

Τips > > >

Μην κολυμπάτε, εάν δεν γνωρίζετε κολύμπι. Παρακολουθήστε τα ειδικά τµήµατα ενηλίκων που υπάρχουν στις ακαδηµίες. Μπείτε στη θάλασσα με κάποιον άλλον και ποτέ μόνοι. Έτσι, αν παρουσιαστεί κίνδυνος θα υπάρχει βοήθεια. Μην μπαίνετε ποτέ στο νερό αν δεν περάσουν 3 ώρες μετά το γεύμα, έστω και αν αυτό είναι ένα µικρό αχλάδι. Επίσης, µην πίνετε αλκοόλ στην παραλία. Καταναλώστε άφθονα υγρά για να αποφύγετε την αφυδάτωση. Πολλές κράµπες οφείλονται στην έλλειψη υγρών. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα παιδιά και στους ηλικιωμένους. Οι περισσότεροι πνιγµοί αφορούν αυτές τις ηλικιακές οµάδες. Μην απομακρύνεστε πολύ από την ακτή. Υπολογίστε τις δυνάµεις σας ώστε να µπορέσετε να γυρίσετε πίσω.

> > >

Αν δεν γυµνάζεστε κατά τη διάρκεια του χρόνου, µην το παρακάνετε µε την άσκηση στην παραλία. Αν πάσχετε από χρόνιο νόσηµα θα πρέπει να συµβουλευθείτε τον γιατρό σας για το είδος και την ένταση της καλοκαιρινής σωµατικής δραστηριότητας στην οποία συνηθίζετε να επιδίδεστε.

Η επαφή µου µε το νερό µετατράπηκε σε έναν πραγµατικό εφιάλτη: το σώµα µου άρχισε να βυθίζεται, έπινα συνεχώς νερό...

Ή

µουν µαθήτρια γυµνασίου όταν συνέβη ένα γεγονός που σηµάδεψε τη ζωή µου και καθόρισε τη µετέπειτα πορεία µου. Ήταν καλοκαίρι και είχαµε πάει εκδροµή µε φίλους στη θάλασσα. Σαν παιδιά που ήµασταν παίζαµε στην παραλία, όταν ξαφνικά ο αδελφός µου µε σήκωσε στα χέρια, µε στριφογύρισε στον αέρα και µε πέταξε στη θάλασσα. Η ΠΡΟΣΓΕΊΩΣΉ ΜΟΥ ΣΤΟ ΝΕΡΌ δεν θα ήταν παρά µια ευχάριστη εµπειρία, εάν εγώ ήξερα να κολυµπώ. Δυστυχώς, σε εκείνη την ηλικία το κολύµπι αποτελούσε µια άγνωστη λέξη για εµένα. Κι έτσι η επαφή µου µε το νερό µετατράπηκε σε έναν πραγµατικό εφιάλτη: το σώµα µου άρχισε να βυθίζεται, έπινα συνεχώς νερό, ο πανικός µε κυρίευσε και κάποια στιγµή το µόνο που αισθανόµουν ήταν ότι βρισκόµουν σε κατάσταση νιρβάνας. ΈΝΙΩΘΑ ΑΔΎΝΑΜΗ να πολεµήσω τον πνιγµό µου. Ευτυχώς, οι φίλοι κατάφεραν να µε βγάλουν στην ακτή και για καλή µου τύχη ένας άνθρωπος που βρισκόταν στην παραλία γνώριζε να δίνει τις πρώτες βοήθειες. Μεταφέρθηκα στο νοσοκοµείο και λίγες ώρες αργότερα επέστρεφα –συγκλονισµένη- στο σπίτι µου. ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΌΜΕΝΑ 6 ΧΡΌΝΙΑ, ο παρ’ ολίγον πνιγµός είχε στοιχειώσει τη σκέψη µου. Με πολύ µεγάλη δυσκολία πήγαινα στη θάλασσα και όταν τελικά έµπαινα στο νερό, δεν πήγαινα

στα βαθιά. Όπως ήταν φυσικό, είχα αποκτήσει φοβία µε το υγρό στοιχείο. Ένας φίλος επιχείρησε να µε βοηθήσει. Με έπαιρνε µαζί του κάθε φορά που πήγαινε για ψαροντούφεκο και σιγά- σιγά και πάντα εξοπλισµένη µε βατραχοπέδιλα και µάσκα βυθού, κατάφερα να νικήσω εν µέρει τον φόβο µου για τη θάλασσα. ΈΝΑ ΦΥΛΛΆΔΙΟ της Ελληνικής Ναυαγοσωστικής Ακαδηµίας που έπεσε τυχαία στα χέρια µου στάθηκε η αιτία να µάθω κολύµπι. Ήµουν 18 χρόνων και αισθανόµουν έντονη την ανάγκη να έρθω αντιµέτωπη µε τον φόβο µου και να τον νικήσω. Παρακολούθησα µαθήµατα κολύµβησης και κατόπιν εντάχθηκα στο δυναµικό των ναυαγοσωστών. ΑΠΟΦΆΣΙΣΑ να µην ασχοληθώ επαγγελµατικά µε το αντικείµενο των σπουδών µου, αλλά µε τη ναυαγοσωστική. Με την εµπειρία που είχα στην παιδική µου ηλικία, ένιωσα ότι µπορούσα να προσφέρω στον συνάνθρωπό µου. Μέχρι στιγµής, κανένας θάνατος λουόµενου δεν έχει καταγραφεί στο ιστορικό µου ως ναυαγοσώστριας… Η ΘΆΛΑΣΣΑ είναι το πιο όµορφο και µοναδικό στοιχείο της φύσης. Σε χαλαρώνει, σε «απελευθερώνει», σε γεµίζει ενέργεια και αισιοδοξία. Κρύβει όµως και κινδύνους. Για να την απολαύσεις, το µόνο που χρειάζεται είναι να τη «σεβαστείς» και να υπακούσεις στους «νόµους» και τους «κανόνες» της…

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

28•in•vitro

Συνέντευξη Πολλαπλή Σκλήρυνση

Στον Μιχάλη Κεφαλογιάννη

Εditor’s Note:

Peter Rieckmann

Καθηγητής Νευρολογίας, Επικεφαλής τμήματος Νευρολογίας στο Νοσοκομείο Bamberg, Επικεφαλής ερευνητής πανεπιστημίου British Columbia του Καναδά

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μία από τις πλέον συχνές νόσους, και μάλιστα, αποτελεί την πρώτη αιτία εμφάνισης κινητικών αναπηριών σε νέους ασθενείς. Συνήθως εμφανίζεται στη δεκαετία των 20 ή των 30 χρόνων με συχνότητα εμφάνισης 1 στους 600 ή 1 στους 1.000 ανθρώπους ανάλογα με τη χώρα. Η ΠΣ σχετίζεται με την επίθεση του ανοσοποιητικού μας συστήματος κατά της μυελίνης, μιας ουσίας που περιβάλλει τα νευρικά κύτταρα και συμμετέχει στη μετάδοση των νευρικών ώσεων. Η πολλαπλή σκλήρυνση προκαλεί σταδιακή καταστροφή της μυελίνης (απομυελίνωση). Όταν η μυελίνη έχει καταστραφεί, οι νευρώνες δεν μπορούν να μεταβιβάσουν αποτελεσματικά τα ηλεκτρικά σήματα. Κατά την εξέλιξη της νόσου επηρεάζονται οι νευρώνες, τα κύτταρα του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, δηλαδή τα όργανα που στέλνουν πληροφορίες, δημιουργούν τη σκέψη και την αντίληψη και επιτρέπουν στον εγκέφαλο να ελέγξει το σώμα. Το όνομα πολλαπλή σκλήρυνση αναφέρεται στις πολλαπλές ουλές (σκλήρυνση) που προκαλούνται στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό από την καταστροφή της μυελίνης.

Αλλάζει

η ζωή

των ασθενών Γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για τα αίτια εμφάνισης της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ΠΣ). Μετά από τόσα χρόνια ερευνών οι επιστήμονες έχουν καταλήξει αν η νόσος εμφανίζεται λόγω γονιδίων ή περιβάλλοντος; Η επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος συνήθως έχει γενετικό υπόβαθρο, δηλαδή ο οργανισμός πολλών ασθενών με ΠΣ αντιδρά στα αντιγόνα της μυελίνης. Ωστόσο, υπάρχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες που εμπλέκονται σε αυτή την αντίδραση. Γνωρίζουμε ότι η λοίμωξη με τον ιό Epstein – Barr διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην έναρξη και τη συνέχεια της αντίδρασης του ανοσοποιητικού. Αντίθετα, η βιταμίνη D που παράγεται από την έκθεσή μας στον ήλιο, έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Πιθανολογούμε ότι αυτός είναι και ο λόγος που σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές με υψηλή ηλιοφάνεια υπάρχει μικρότερη συχνότητα της νόσου. Υπάρχει όμως και το παράδοξο φαινόμενο, περιοχές με πολλή ηλιοφάνεια, όπως η Μέση Ανατολή, να έχουν πολλά κρούσματα της νόσου. Πράγματι, σε αυτή την περιοχή υπάρχει υψηλό ποσοστό εμφάνισης της πολλαπλής σκλήρυνσης στις γυναίκες. Αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει επειδή καλύπτουν με ύφασμα το σώμα τους, οπότε εκτίθενται λιγότερο στην ηλιακή ακτινοβολία. Το στρες παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της ΠΣ; Γνωρίζουμε ότι σε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως την αρθρίτιδα, το στρες είναι καθοριστικό για την εκδήλωσή τους. Δεν είναι κοινά αποδεκτός ο ρόλος του στρες στη ΠΣ, ούτε ό, τι αφορά στην εμφάνισή της, ούτε στις εξάρσεις κατά τη διάρκεια της νόσου. Οι έρευνες έχουν αντικρουόμενα αποτελέσματα σε αυτό το πεδίο. Ωστόσο, αν και φαίνεται ότι το άγχος της

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

καθηµερινότητας δεν έχει σηµαντικό ρόλο στην εµφάνιση της νόσου, εντούτοις σηµαντικά γεγονότα στη ζωή ενός ανθρώπου, όπως η απώλεια ενός συντρόφου, συνδέεται µε αυξηµένο κίνδυνο εµφάνισης νέας υποτροπής της νόσου. Από την άλλη, έχουν γίνει έρευνες σε εµπόλεµες περιοχές, οι οποίες δεν κατέδειξαν ότι υπάρχει συσχέτιση του στρες µε την εµφάνιση της ΠΣ. Αυτό το πεδίο παραµένει άλυτο µυστήριο. Μας προειδοποιεί η ΠΣ µε συµπτώµατα, ώστε να την προλάβουµε έγκαιρα; Γνωρίζουµε ότι η πολλαπλή σκλήρυνση µιµείται σχεδόν όλα τα νευρολογικά συµπτώµατα. Για παράδειγµα, µπορεί να εκδηλωθεί µε ξαφνική και αδικαιολόγητη απώλεια της αισθητικότητας, παραισθησίες ή συµπτώµατα από την όραση, προβλήµατα µε το συγχρονισµό της κίνησης, αδυναµία κατά την άσκηση κ.λπ. Όλα αυτά θα µπορούσαν να είναι τα πρώτα συµπτώµατα της ΠΣ. Ωστόσο, πολλές φορές δεν αναγνωρίζονται ούτε από τους ασθενείς, ούτε από τους γιατρούς. Οπότε, αν παρουσιαστεί οποιοδήποτε νευρολογικό σύµπτωµα που διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες, τότε ο ασθενής θα πρέπει να εξεταστεί από νευρολόγο. Είναι αλήθεια ότι ορισµένοι ασθενείς ζουν µε τη νόσο για 5 ή 10 χρόνια χωρίς να γνωρίζουν ότι πάσχουν από ΠΣ και το ανακαλύπτουν ξαφνικά µια µέρα όταν τα συµπτώµατα γίνουν πολύ έντονα; Πολύ συχνά ακούµε τέτοιες ιστορίες, όπου ένας ασθενής έρχεται για µια πρώτη εκτίµηση και στην πορεία ανακαλύπτουµε ότι έχει αυτά τα συµπτώµατα επί 2, 3 ή 5 χρόνια. Γι’ αυτό τονίζουµε ότι αν ένας νέος άνθρωπος – ακόµα και ένα παιδί- παρουσιάσει νευρολογικές διαταραχές όπως διπλωπία, µείωση της όρασης στο ένα µάτι, και κυρίως διαταραχές στην αντίληψη των χρωµάτων, ανεξήγητη απώλεια της αισθητικότητας ή απώλεια συντονισµού των κινήσεων, τότε θα πρέπει να εξεταστεί από νευρολόγο. Αυτά είναι τα σηµαντικότερα αρχικά συµπτώµατα της νόσου. Πότε είναι ο κατάλληλος χρόνος για να ξεκινήσει η θεραπεία για τη ΠΣ; Υπάρχουν συγκεκριµένα κριτήρια που ορίζουν το χρόνο έναρξής της;

Δεν είναι κοινά αποδεκτός ο ρόλος του στρες στη ΠΣ, ούτε ό, τι αφορά στην εµφάνισή του, ούτε στις εξάρσεις κατά τη διάρκεια της νόσου.

IN•VITRO•29

Πρώτα απ’ όλα πρέπει να τεθεί η διάγνωση της νόσου. Είναι σηµαντικό να προηγηθεί ενδελεχής διαγνωστικός έλεγχος ώστε να αποκλειστούν άλλες ασθένειες που ίσως να δικαιολογούν την κλινική εικόνα του ασθενούς. Μετά τη διάγνωση θα πρέπει να εξετάσουµε την έκταση της πολλαπλής σκλήρυνσης στο κεντρικό νευρικό σύστηµα, καθώς µπορεί να έχει επηρεάσει το οπτικό νεύρο, τον εγκέφαλο ή τον νωτιαίο µυελό. Αν δούµε ότι υπάρχει µεγαλύτερη ενεργότητα της νόσου από την εκδήλωση µεµονωµένων συµπτωµάτων στον ασθενή, τότε είναι ο κατάλληλος χρόνος για να ξεκινήσει η θεραπεία. Τα τελευταία χρόνια ακούγονται αντικρουόµενες απόψεις για το πότε πρέπει να ξεκινήσει η θεραπεία. Έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο σε αυτό το ζήτηµα; Οι συστάσεις από διάφορες διεθνείς κοινότητες στις εθνικές επιστηµονικές νευρολογικές εταιρείες ή και της Διεθνούς Οργάνωσης για την Πολλαπλή Σκλήρυνση, υποστηρίζουν ότι αν έχουµε πρόσθετα συµπτώµατα ή δραστηριότητα της νόσου όταν εµφανίζονται τα πρώτα σηµάδια της νόσου, τότε είναι ο κατάλληλος χρόνος για να ξεκινήσει η θεραπεία και µάλιστα ότι δεν πρέπει να υπάρξει καθυστέρηση. Αν οι ίδιοι οι ασθενείς δεν θέλουν να ξεκινήσουν αµέσως τη θεραπεία – η θεραπεία συνίσταται σε υποδόριες ή ενδοµυϊκές ενέσεις- τότε θα πρέπει να παρακολουθούνται εντατικά, κάθε 3 έως 6 µήνες. Εάν υπάρχει εξέλιξη στη δραστηριότητα της νόσου, τότε θα πρέπει να ξεκινήσει η θεραπεία άµεσα. Είναι δύσκολο για νέους ανθρώπους 25 ή 30 ετών να συµβιβαστούν µε τις ενέσιµες θεραπείες. Πώς µπορείτε να τους πείσετε να ακολουθήσουν την αγωγή; Τους εξηγούµε ότι η δραστηριότητα της νόσου τα πρώτα χρόνια είναι καθοριστική για την εξέλιξή της. Αν έχουµε ενδείξεις για υποκλινική δραστηριότητα ταυτόχρονα µε τα κλινικά συµπτώµατα, τότε υπάρχει υψηλός κίνδυνος ότι η νόσος θα εξελιχθεί τα επόµενα 10 – 20 χρόνια. Γι’ αυτό τους εξηγούµε, ότι δεν πρέπει να χάσουµε αυτή την κρίσιµη περίοδο όπου µπορούµε να επηρεάσουµε την εξέλιξη της νόσου. Τα τελευταία χρόνια δεν βλέπουµε πια τόσους ασθενείς µε ΠΣ να αντιµετωπίζουν

Έχουµε καταλάβει ότι αν ένας ασθενής ξεκινήσει νωρίς τη θεραπεία, τότε επιβραδύνεται η εξέλιξη της νόσου.

κινητικά προβλήµατα. Τι έχει αλλάξει; Έχουµε καταλάβει ότι αν ένας ασθενής ξεκινήσει νωρίς τη θεραπεία, τότε επιβραδύνεται η εξέλιξη της νόσου. Πράγµατι ολοένα και λιγότεροι ασθενείς καθηλώνονται σε αναπηρικό αµαξίδιο. Δεν τίθεται όµως µόνο θέµα κινητικότητας. Τα τελευταία χρόνια έχουµε καταλάβει ότι η νόσος έχει από νωρίς επίπτωση και στη λειτουργικότητα. Η πολλαπλή σκλήρυνση επιβραδύνει τη νευρική διέγερση. Σε ένα περιβάλλον όπου καλούµαστε σε µία ηµέρα να επεξεργαστούµε ταυτόχρονα πολλές πληροφορίες και να πάρουµε γρήγορα αποφάσεις, αντιλαµβάνεστε τι επίπτωση έχει η νόσος στους ασθενείς: επιβραδύνει την ικανότητα να επεξεργάζονται πληροφορίες. Σε αυτόν τον τοµέα δρουν και τα νέα φάρµακα. Ποια είναι η µεγαλύτερη εξέλιξη στα φάρµακα για την πολλαπλή σκλήρυνση; Πώς βοηθούν τους ασθενείς; Το µεγαλύτερο πλεονέκτηµα αυτή τη στιγµή είναι τα νέα φάρµακα που βρίσκονται ακόµα υπό ανάπτυξη και τα οποία θα κυκλοφορήσουν µε τη µορφή δισκίων που θα χορηγούνται από το στόµα. Επίσης έχουµε µονοκλωνικά αντισώµατα που βοηθούν στην αντιµετώπιση συγκεκριµένων φλεγµονωδών αντιδράσεων στην πολλαπλή σκλήρυνση. Τα φάρµακα που αναµένονται να κυκλοφορήσουν τον επόµενο χρόνο (cladribine της εταιρείας Merck Serono, fingolimod της εταιρείας Novartis) είναι σε µορφή δισκίων που χορηγούνται από το στόµα. Για παράδειγµα, οι κλινικές µελέτες για ένα από αυτά (το cladribine) έδειξαν ότι µειώθηκε η συχνότητα υποτροπών και καθυστέρησε η εξέλιξη της νόσου. Επίσης, για πρώτη φορά µε µία από του στόµατος θεραπεία αυξήθηκε ο αριθµός των ασθενών στους οποίους η νόσος δεν παρουσιάζει καµία δραστηριότητα. Αυτό σηµαίνει ότι δεν έχουν καµία υποτροπή, δεν έχουν νέες εστίες στις µαγνητικές τοµογραφίες και επίσης για µια περίοδο 2 ετών δεν παρουσιάζουν καµία ένδειξη ότι η νόσος επιδεινώνεται. Είναι πιο εύκολο για τους ασθενείς να ακολουθούν αυτή τη θεραπεία; Ακριβώς. Για παράδειγµα µε το ένα από τα δύο σκευάσµατα (cladribine) οι ασθε-

Για πρώτη φορά µε µία από του στόµατος θεραπεία αυξήθηκε ο αριθµός των ασθενών στους οποίους η νόσος δεν παρουσιάζει καµία δραστηριότητα.

νείς δεν χρειάζεται να παίρνουν τα χάπια καθηµερινά επί µεγάλο χρονικό διάστηµα. Λαµβάνουν τα δισκία για ένα περιορισµένο χρονικό διάστηµα 4 ή 5 ηµερών και µετά τον επόµενο µήνα τα ξαναπαίρνουν για 4 ή 5 συνεχόµενες ηµέρες και µεετά δεν χρειάζεται να πάρουν άλλα χάπια για το υπόλοιπο έτος. Τον επόµενο χρόνο ξαναπαίρνουν την αγωγή µε τον ίδιο τρόπο. Υπάρχει και ένα ακόµα σκεύασµα από του στόµατος, το fingolimod το οποίο έχει κατατεθεί για έγκριση από το European Medical Evaluation Agency. Αυτή η ουσία λειτουργεί µε διαφορετικό µηχανισµό, αλλά επίσης µειώνει τη σφοδρότητα της επίθεσης των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήµατος στον εγκέφαλο. Αυτό το χάπι λαµβάνεται καθηµερινά. Απ’ ό,τι καταλαβαίνουµε πρόκειται για επαναστατικά φάρµακα. Πράγµατι, είναι σηµαντικές εξελίξεις ειδικά για τους ασθενείς οι οποίοι παραπονούνταν για τις παρενέργειες από τις καθηµερινές ενέσεις, όπως µελανιές στο δέρµα, φαγούρα ή πόνο. Οι ασθενείς έχουν πραγµατική ανάγκη για θεραπεία από το στόµα. Είναι εξίσου αποτελεσµατικά φάρµακα µε τα παλαιότερα; Όχι, είναι ακόµα πιο αποτελεσµατικά. Για παράδειγµα µε την ιντερφερόνη είχαµε µείωση στη συχνότητα υποτροπών κατά 30% - 35%. Τώρα έχουµε µείωση της τάξης περίπου του 50%. Τι θα λέγατε σε έναν ασθενή, ο οποίος θα πρέπει για το υπόλοιπο της ζωής του να «συµβιώσει» µε αυτή τη νόσο; Είναι σηµαντικό να καταλάβουµε ότι αν ένας ασθενής διαγνωσθεί µε ΠΣ, αυτό δεν σηµαίνει ότι θα πρέπει να αλλάξει ολόκληρη τη ζωή του. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να αποδεχθεί ότι θα ζήσει µε µια χρόνια νόσο. Πλέον έχουµε τρόπους να αντιµετωπίσουµε τη νόσο και να αλλάξουµε την πορεία εξέλιξής της. Υπάρχουν πολλοί τρόποι που µπορούµε να βοηθήσουµε έναν ασθενή να διατηρήσει την κανονική του ζωή. Ακόµα και οι νέες γυναίκες µπορούν να προγραµµατίσουν τη δηµιουργία οικογένειας και να τεκνοποιήσουν. Παλιότερα, αυτή η συζήτηση θα αντιµετωπιζόταν διαφορετικά απ’ ό,τι σήµερα.

Αν ένας ασθενής διαγνωσθεί µε ΠΣ, αυτό δεν σηµαίνει ότι θα πρέπει να αλλάξει ολόκληρη τη ζωή του. Πρέπει όµως να αποδεχθεί ότι θα ζήσει µε µια χρόνια νόσο.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

30•in•vitro

Review

Συνεργάστηκαν οι Βασιλική Χατζηραφαήλ, ρομποτική χειρουργός γυναικολόγος και Γιώργος Φαρμακίδης, μαιευτήρας- γυναικολόγος, διευθυντής του ΣΤ’ Μαιευτικού- Γυναικολογικού Τμήματος στο Νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου», πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εμβρυομητρικής Ιατρικής

Αντισύλληψη

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Τι έδειξαν οι έρευνες

Η

διακεκομμένη συνουσία, το γνωστό «τράβηγμα» πριν από την εκσπερμάτιση, ήταν δημοφιλής μέθοδος αντισύλληψης στην αρχαία Αίγυπτο, στους Ελληνιστικούς χρόνους και στην αρχαία Ρώμη, ενώ αρκετοί τη χρησιμοποιούν ακόμη και στις μέρες μας. Τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, ωστόσο, καταδεικνύουν την αλματώδη εξέλιξη στις μεθόδους αντισύλληψης, οι οποίες με απόλυτη ασφάλεια μπορούν να συμβάλουν στην αποφυγή μίας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Οι μέθοδοι αντισύλληψης που υπάρχουν σήμερα είναι πολλές. Το κάθε ζευγάρι διαλέγει εκείνη που του ταιριάζει, ενώ απαραίτητη είναι και η συνεργασία με τον γιατρό για την ανεύρεση της πιο κατάλληλης μεθόδου. Επιπλέον, στην επιλογή της αντισυλληπτικής μεθόδου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένοι παράγοντες, όπως: • τα χαρακτηριστικά της • τα κίνητρα του ζευγαριού •ο ι ιατρικές ενδείξεις και πληροφορίες •η οικογενειακή και οικονομική κατάσταση •ο ι ηθικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις του ζευγαριού •ο τρόπος ζωής και οι κοινωνικές συνήθειες •η αποτελεσματικότητα και οι παρενέργειες του αντισυλληπτικού Οι στατιστικές από πολλές έρευνες που κατά καιρούς έχουν δημοσιευθεί δείχνουν πως ένα μεγάλο ποσοστό ζευγαριών ενδιαφέρεται για την πρόληψη της εγκυμοσύνης ή τουλάχιστον για τον έλεγχο της γονιμότητας. Υπάρχουν τρία είδη μεθόδων αντισύλληψης: οι φυσικές ή μέθοδοι του ρυθμού, οι μηχανικές μέθοδοι και οι ορμονικές μέθοδοι.

Τα αποτελέσματα διεθνούς έρευνας που διεξήχθη το 2009 μεταξύ 9.606 γυναικών ηλικίας 16 – 49 σε 18 διαφορετικές χώρες έδειξαν ότι το 85% θέλει ένα αντισυλληπτικό που να λειτουργεί σε αρμονία με το σώμα, το 82% επιθυμεί ένα αντισυλληπτικό που να περιέχει μια ορμόνη, όμοια με αυτή που παράγεται από το γυναικείο σώμα, και το 87% θέλει ένα αντισυλληπτικό που να εξασφαλίζει καλό έλεγχο του κύκλου. Αμερικανική ανασκόπηση μελετών αναφέρει ότι τα αντισυλληπτικά χάπια ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο σχεδόν στο διπλάσιο, ιδιαίτερα στις γυναίκες που παράλληλα καπνίζουν, έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση ή έχουν ιστορικό ημικρανιών. Σύμφωνα, βέβαια, με τους νευρολόγους του Συστήματος Υγείας του Πανεπιστημίου Loyola, τα από του στόματος λαμβανόμενα αντισυλληπτικά, που χρησιμοποιούνται σήμερα, περιέχουν πολύ χαμηλότερες συγκεντρώσεις οιστρογόνων σε σύγκριση με τα παλαιότερα σκευάσματα.

Χάπια Αντισυλληπτικά δισκία. Είναι ένας συνδυασμός ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης, που εμποδίζουν την ωορρηξία και την ανάπτυξη του ενδομητρίου. Όλες οι γυναίκες, πριν πάρουν την απόφαση να χρησιμοποιήσουν το “χάπι”, θα πρέπει να επισκεφθούν τον γυναικολόγο τους και να αποφασίσουν από κοινού ποιο σκεύασμα θα χρησιμοποιηθεί. Η χρήση τους μπορεί να προκαλέσει αίσθημα ζάλης, θρομβώσεις, ναυτία και εμετό, πονοκέφαλο, ευαισθησία και αίσθημα τάσης στους μαστούς, αύξηση του σωματικού βάρους κατά 1-2 κιλά από κατακράτηση υγρών στη μέση του κύκλου, καφέ κηλίδες αίματος (εκτός περιόδου). Η μέθοδος, όταν χρησιμοποιείται σωστά, έχει 100% αποτελεσματικότητα.

Με πρόγραμμα Χάπι των επόμενων ημερών (επείγουσα αντισύλληψη). Δρα εμποδίζοντας την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου και κατά συνέπεια την εγκυμοσύνη. Επίσης, πιστεύεται ότι εμποδίζει την ωορρηξία, αν αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί πριν την επαφή. Η αποτελεσματικότητά του αγγίζει το 95%, αν ληφθεί πέντε μέρες μετά την «επικίνδυνη» ερωτική επαφή. Αντισυλληπτικός δίσκος: Είναι ένας δίσκος που τοποθετείται από τη γυναίκα στον κόλπο κατά την περίοδο και εκκρίνει μικρές ποσότητες ορμονών (οιστρογόνων και προγεστερόνης) καθημερινά για 21 μέρες. Μετά τον αφαιρεί μόνη της και έρχεται η περίοδος. Πρόκειται για ένα καινούργιο σκεύασμα και η αποτελεσματικότητά του, αν χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να φθάσει το 98%.

Διακοπτόμενη συνουσία: Η μέθοδος συνίσταται στην απομάκρυνση του πέους από τον κόλπο πριν από την εκσπερμάτιση. Το ποσοστό αποτυχίας της μεθόδου ανέρχεται από 20-30 κυήσεις ανά 100 γυναίκες / έτος. Μέθοδος ρυθμού ή ασφαλούς περιόδου: Oι σεξουαλικές σχέσεις αποφεύγονται τις ημέρες πριν και μετά την ωορρηξία, έτσι ώστε να μην είναι δυνατή η συνάντηση του ωαρίου με το σπερματοζωάριο. Για να καθοριστεί η χρονική στιγμή της ωορρηξίας χρησιμοποιούνται: α) Μέθοδος ημερολογίου: Αποφεύγεται η επαφή 10η – 18η μέρα του κύκλου για γυναίκες με κύκλο 26 – 30 μέρες, β) Μέθοδος θερμοκρασίας: Κατά την πρώτη φάση του κύκλου μέχρι την ωορρηξία η θερμοκρασία της γυναίκας κυμαίνεται στους 36,6 – 36,7 βαθμούς Κελσίου. Μετά την ωορρηξία προκαλείται αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, η οποία φθάνει έως στους 37,2 βαθμούς Κελσίου. Η μέθοδος αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε ανώμαλο κύκλο, μετά από τοκετό, κατά τη διάρκεια της γαλουχίας και κατά την κλιμακτήριο.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•31

Ανδρικά αντισυλληπτικά στο μέλλον Βάσει νέας έκθεσης η ανδρική γονιμότητα μπορεί να ρυθμιστεί όπως συμβαίνει και με τη γυναικεία. Οι επιστήμονες βρήκαν με ποιο τρόπο και πού “εργάζονται” οι ανδρικές ορμόνες που παράγουν το σπέρμα. Η έρευνα αυτή ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία του πρώτου «αντισυλληπτικού» χαπιού για άνδρες.

Safe σεξ Αντρικό προφυλακτικό. Είναι ένα συνθετικό ελαστικό, που εφαρμόζεται πάνω στο πέος, όταν αυτό βρίσκεται σε κατάσταση στύσης. Η κατασκευή του ελαστικού είναι τέτοια ώστε να εμποδίζει το σπέρμα να φτάνει στον κόλπο. Επιπλέον, το προφυλακτικό παρέχει ως ένα βαθμό προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Το κυριότερο μειονέκτημά του είναι ότι μπορεί να σπάσει ή να κοπεί κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης. Το ποσοστό αποτυχίας του κυμαίνεται από 5 – 10 κυήσεις ανά 100 γυναίκες / έτος. Διάφραγμα. Πρόκειται για ένα ελαστικό δίσκο σε κυπελοειδές σχήμα που τοποθετείται μπροστά από τον τράχηλο της μήτρας και με αυτόν τον τρόπο εμποδίζει την είσοδο σπερματοζωαρίων στη μήτρα. Χρησιμοποιείται από γυναίκες που θέλουν οι ίδιες να έχουν τον έλεγχο της αντισύλληψης κατά τη διάρκεια του σεξ, χωρίς, όμως, να χρησιμοποιούν ορμονική αντισύλληψη. Σημασία στην αποτελεσματικότητα της αντισύλληψης, που ξεπερνά το 90%, έχει το ιδανικό μέγεθος του διαφράγματος που είναι διαφορετικό για κάθε γυναίκα και καθορίζεται σε συνεργασία με το γυναικολόγο. Μειονέκτημα της μεθόδου είναι ότι δεν προσφέρει αποτελεσματική προστασία έναντι των σεξουαλικώς

μεταδιδόμενων νοσημάτων. Επιπλέον, αν τοποθετηθεί λάθος ή αν χρησιμοποιηθεί μικρότερο μέγεθος, η ασφάλεια ως προς την αντισύλληψη είναι μικρή. Ενδομήτρια σπειράματα. Τα ενδομήτρια σπιράλ είναι μικρά αντικείμενα από πλαστικό και μέταλλο (χαλκό, χρυσό) σε διάφορα σχήματα και μεγέθη, που τοποθετούνται στο ενδομήτριο εμποδίζοντας την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Η τοποθέτηση του ενδομήτριου σπειράματος γίνεται μόνο από τον γυναικολόγο. Εκτός από την αποβολή του σπειράματος, οι παρενέργειες είναι αρκετά κοινές και όχι σοβαρές (πόνος, μεγαλύτερη απώλεια αίματος στην περίοδο τους πρώτους μήνες) και συνήθως εξαφανίζονται στο τέλος του πρώτου μήνα μετά την τοποθέτηση. Κατά τους πρώτους 3 ή 6 μήνες μετά την τοποθέτηση του σπειράματος, ο κύκλος μπορεί να μην είναι σταθερός. Τα χάλκινα σπειράματα αντικαθίστανται κάθε δύο χρόνια. Η αποτελεσματικότητα του ενδομήτριου σπειράματος είναι μεγάλη. Η αποτυχία του είναι περίπου στις 2-5 κυήσεις σε 100 γυναίκες / έτη.

Το διάφραγμα χρησιμοποιείται από γυναίκες που θέλουν οι ίδιες να έχουν τον έλεγχο της αντισύλληψης

Οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια ζουν περισσότερα χρόνια και είναι λιγότερο πιθανό να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου και της καρδιοπάθειας, σύμφωνα με μελέτη του Σκωτσέζικου Πανεπιστημίου του Αμπερντίν, που παρακολούθησε 46.000 γυναίκες επί σχεδόν 40 χρόνια.

Μία ένεση για τους άνδρες, που θεωρείται ότι προσφέρει εξίσου αποτελεσματική αντισύλληψη με αυτήν που προσφέρει το χάπι στις γυναίκες, δοκιμάζεται σε 80 ζευγάρια στη Μεγάλη Βρετανία, στο πλαίσιο μιας μεγαλύτερης παγκόσμιας μελέτης. Η ένεση περιέχει τεστοστερόνη (ορμόνη του ανδρικού φύλου) και μια εκδοχή προγεστερόνης (ορμόνη του γυναικείου φύλου) και «ξεγελά» τον εγκέφαλο ώστε να διακόψει την παραγωγή σπέρματος. Η νέα αντισυλληπτική μέθοδος, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά τουλάχιστον μετά από πέντε χρόνια, έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε 99% των περιπτώσεων, σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα “Telegraph”. Ερευνητές από το Ισραήλ κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα αντισυλληπτικό χάπι, το οποίο απενεργοποιεί τα σπερματοζωάρια πριν αυτά φτάσουν στη μήτρα καθώς αφαιρεί μία ζωτικής σημασίας πρωτεΐνη του σπέρματος που είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η σύλληψη. Έτσι, παρά το γεγονός ότι το σπέρμα φτάνει στη μήτρα δεν μπορεί να γονιμοποιήσει το ωάριο. Με τη συγκεκριμένη προσέγγιση, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν πλέον στα χέρια τους ένα αντισυλληπτικό χάπι 100% αποτελεσματικό και χωρίς παρενέργειες. Το πρωτοποριακό χάπι θα χρειάζεται να λαμβάνεται μόνο μια φορά κάθε τρεις μήνες και σύμφωνα με τους επιστήμονες που βρίσκονται πίσω από την ανακάλυψή του, ενδέχεται να κυκλοφορήσει σε τουλάχιστον τρία χρόνια. Ένα άλλο ενέσιμο αντισυλληπτικό για άνδρες, που περιέχει μόνο τεστοστερόνη, κατάφεραν να δημιουργήσουν Κινέζοι επιστήμονες. Οι μηνιαίες ενέσεις τεστοστερόνης μπλοκάρουν προσωρινά την παραγωγή σπέρματος. Κατά τη διάρκεια των δοκιμών μόνο ένας στους 100 άνδρες έγινε πατέρας, ενώ έκανε τις ενέσεις. Αμερικανοί επιστήμονες αρχίζουν δοκιμές για να δουν αν οι υπέρηχοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αναστρέψιμη αντισυλληπτική μέθοδος για τους άνδρες. Βασιζόμενοι σε προηγούμενες δικές τους έρευνες, οι ερευνητές πιστεύουν ότι μια εκπομπή υπερήχων στους όρχεις μπορεί με ασφάλεια να μπλοκάρει την παραγωγή σπέρματος μέχρι και έξι μήνες και να προσφέρει μια αξιόπιστη, φθηνή, μη ορμονική αντισύλληψη για ένα εξάμηνο με μια και μόνη θεραπεία.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

32•in•vitro

Science Τεχνολογία και υγεία

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Οδήγηση στα… τυφλά Τυφλοί πίσω από τιμόνι; Είναι πολύ πιθανόν, υποστηρίζουν ερευνητές από τη Βιρτζίνια, που σκοπεύουν να παρουσιάσουν μέχρι τον επόμενο χρόνο, ένα πρωτότυπο αυτοκίνητο που θα βοηθάει ένα τυφλό άτομο να οδηγεί. Η ιδέα αφορά σε ένα αυτοκίνητο που θα μπορεί να «αντιλαμβάνεται» το περιβάλλον του και να μεταδίδει τις απαραίτητες πληροφορίες στον οδηγό μέσω μη οπτικών ερεθισμάτων. Ο οδηγός θα μπορεί να αποφασίζει εκείνη τη στιγμή για τις αντιδράσεις του. Σε μία από τις εφαρμογές χρησιμοποιούνται ειδικά γάντια, τα οποία δονούνται στην περιοχή των αρθρώσεων των δακτύλων. Οι δονήσεις ειδοποιούν τον οδηγό, για το πότε πρέπει να στρίψει και πού. Μία άλλη εφαρμογή χρησιμοποιεί μια πινακίδα σε μέγεθος μισής σελίδας, η οποία διαθέτει πολλές τρύπες. Συμπιεσμένος αέρας βγαίνει μέσα από τη συσκευή, ενημερώνοντας τον τυφλό οδηγό σχετικά με το τι βρίσκεται τριγύρω. Ουσιαστικά, με αυτόν τον… χάρτη με αντικείμενα που δημιουργείται γύρω από το αυτοκίνητο, θα μπορεί να γίνεται αντιληπτό, εάν π.χ. κάποιο άλλο όχημα κινείται σε διπλανή λωρίδα.. (www.bbc.co.uk)

Από μηχανής... ανάσα Ένα σημαντικό πρώτο βήμα στην αναγέννηση πλήρως λειτουργικού πνευμονικού ιστού που μπορεί να ανταλλάσσει αέρια, υποστηρίζουν ότι έκαναν επιστήμονες από το πανεπιστήμιο Γέηλ. Ο σκοπός της ερευνητικής ομάδας ήταν να δει εάν ήταν δυνατό να εμφυτευθούν με επιτυχία πνεύμονες, που είχαν καλλιεργηθεί στο εργαστήριο, και οι οποίοι θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν την πρωταρχική λειτουργία των πνευμόνων, δηλαδή την ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα. Πήραν πνεύμονες από ενήλικα ποντίκια και αφού αφαίρεσαν συγκεκριμένα κύτταρα, διατήρησαν το εξωκυτταρικό καλούπι και τις δομές των αεραγωγών και του μυϊκού συστήματος, ώστε να τα χρησιμοποιήσουν αργότερα ως πλαίσιο στήριξης για την ανάπτυξη νέων πνευμονικών κυττάρων. Στη συνέχεια, καλλιέργησαν έναν συνδυασμό κυττάρων πάνω στο καλούπι, χρησιμοποιώντας έναν βιοαντιδραστήρα, ο οποίος μιμείται κατά κάποιο τρόπο το εμβρυικό περιβάλλον των πνευμόνων. Κάτω από αυτές τις ειδικές συνθήκες, τα κύτταρα αναπαρήγαγαν στο καλούπι των πνευμόνων, λειτουργικά πνευμονικά κύτταρα. Όταν οι τεχνητοί πνεύμονες που προέκυψαν εμφυτεύθηκαν στα πειραματόζωα και παρέμειναν για σύντομα χρονικά διαστήματα, μεταξύ 45 και 120 λεπτών, έδειξαν να ανταλλάσσουν αέρια, όπως και οι φυσικοί πνεύμονες. Οι επιστήμονες όμως επισημαίνουν ότι για να μπορέσει να εφαρμοστεί αυτή η τεχνική σε ασθενείς, είναι πιθανόν να χρειαστούν αρκετά χρόνια έρευνας σε βλαστοκύτταρα ενηλίκων, ώστε να αναπτυχθούν πλήρως λειτουργικοί (www.sciencedaily.com) πνεύμονες.

Έ Έξυπνα ρούχα θα μπορούν σύντομα να βοηθούν στην αντιμετώπιση του άγχους της καθημερινότητας. Με ειδικούς αισθητήρες θα μπορούν να «μετρούν» την ψυχική κατάσταση του ατόμου που τα φορά και με σκοπό την ηρεμία του, να προβάλουν σε μια μικρή οθόνη LED συγκεκριμένες εικόνες ή να εκπέμπουν την κατάλληλη μουσική.

να τσιπ που θα βοηθάει στη διακίνηση εισερχόμενων και εξερχόμενων πληροφοριών από τον εγκέφαλο μπορεί να αποτελεί μία καινούργια σκέψη για την επιστήμη, η ιδέα όμως έχει αναπτυχθεί από τον κινηματογράφο στον χαρακτήρα του βιονικού ανθρώπου.

Oι επιστήμονες προς το παρόν, μπορούν να καταπραΰνουν τις επιπτώσεις διαταραχών όπως είναι η κατάθλιψη ή η νόσος του Πάρκινσον, διεγείροντας κάποιες συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Επειδή όμως ο έλεγχος αυτής της διέγερσης στερείται ακρίβειας, είναι πιθανό με την πάροδο του χρόνου να χάνονται κάποια από τα θεραπευτικά οφέλη για τον ασθενή. Ερευνητική ομάδα ωστόσο από το Ισραήλ, στο πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας, διερευνά σε βάθος την ανθρώπινη συμπεριφορά, τη νευροφυσιολογία και τη μηχανική, με σκοπό τη δημιουργία ενός ειδικού μικροτσίπ που θα βοηθήσει στην «εγκατάσταση» εφαρμογών ηλεκτρονικού υπολογιστή και αισθητήρων στον εγκέφαλο. Το μικροτσίπ θα προσφέρει βαθιά εγκεφαλική διέγερση ακριβώς όπου και όταν αυτή χρειάζεται. Η μεθοδολογία της ομάδας είναι απλή και ακριβής. Καταγράφεται η εγκεφαλική λειτουργία με τη χρήση ηλεκτροδίων, τα οποία έχουν εμφυτευθεί στις περιοχές που εμφανίζεται η βλάβη. Οι επιστήμονες, βασισμένοι στην ανάλυση αυτής της λειτουργίας, αναπτύσσουν αλγορίθμους για να προσομοιώσουν την υγιή νευρωνική λειτουργία. Οι αλγόριθμοι που είναι προγραμματισμένοι μέσα στο μικροτσίπ, μεταφέρουν στη συνέχεια τα νέα δεδομένα στον εγκέφαλο. Προς το παρόν, αυτό το τσιπ είναι συνδεδεμένο με μικροσκοπικά ηλεκτρόδια, τα οποία είναι εμφυτευμένα στον εγκέφαλο. Καθώς όμως κατασκευάζονται όλο και μικρότερα, το συγκεκριμένο θα μπορούσε στο μέλλον να είναι εγχάρακτο επάνω στα ηλεκτρόδια. Παρόλα αυτά, για θεραπευτικούς σκοπούς, μόνο τα ηλεκτρόδια θα μπαίνουν στον εγκέ-

Βηματοδότης… εγκεφάλου φαλο. «Το τσιπ θα μπορεί να εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, όπως ακριβώς οι βηματοδότες για την καρδιά», εξηγεί ο καθηγητής Μάτι Μιντζ, που επί του παρόντος κάνει πειράματα σε ζώα. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το μικροτσίπ θα μπορέσει να βοηθήσει ανθρώπους των οποίων ο εγκέφαλος έχει εκφυλιστεί λόγω ηλικίας ή έχει υποστεί βλάβες από κάκωση ή νόσο. Είναι αισιόδοξοι μάλιστα ότι σε λίγα χρόνια, η πρώτη εφαρμογή της μεθόδου θα είναι στην αντιμετώπιση της επιληψίας, που είναι ανθεκτική στα φάρμακα. (www.sciencedaily.com)

Εμφύτευμα στον αυχένα κατά της αρθρίτιδας Ένας μικροσκοπικός δίσκος που εμφυτεύεται στον αυχένα, ίσως αποδειχθεί επαναστατική νέα θεραπεία κατά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η συσκευή που έχει μέγεθος μικρού νομίσματος, φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα διεγείροντας ένα νεύρο στον αυχένα. Πρόσφατες έρευνες επιστημόνων του Long Island Jewish Hospital στις ΗΠΑ έδειξαν ότι εάν αυτό το νεύρο «βομβαρδιστεί» με χαμηλής έντασης ηλεκτρικούς παλμούς, μπλοκάρεται η υπερπαραγωγή κυτοκινών, δηλαδή ουσιών που προκαλούν φλεγμονή και κατά συνέπεια οξύ πόνο και μόνιμη βλάβη

στις αρθρώσεις. Η πειραματική θεραπεία που θα μπορούσε να είναι διαθέσιμη μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, εκτιμάται ότι θα αποτελέσει μια ασφαλέστερη και πιο αποτελεσματική εναλλακτική λύση σε σχέση με τα φάρμακα. Την ίδια ώρα ωστόσο, εκπρόσωποι των ερευνητών αναφέρουν ότι δεν γνωρίζουν προς το παρόν, εάν διεγείροντας το νεύρο και μπλοκάροντας την υπερπαραγωγή κυτοκινών, προκαλούνται παρενέργειες κάπου αλλού. Για αυτό το λόγο τονίζουν ότι, αν και ελπιδοφόρα, η μέθοδος χρειάζεται να ερευνηθεί ακόμη (www.dailymail.co.uk) περισσότερο.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

34•in•vitro

(Α)σθενές φύλο Γυναικομαστία

Συνεργάστηκε ο Στρατής Γαβριήλ, Διευθυντής Τμήματος Πλαστικής Χειρουργικής Κλινικής Doctor’s Hospital

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Στο χειρουργείο... “Αν στη γυναικομαστία υπερτερεί η συσσώρευση λίπους, τότε η κλασική λιποαναρρόφηση είναι η ενδεδειγμένη τεχνική”, εξηγεί ο κ. Γαβριήλ. “Πρόκειται για μια ημίωρη επέμβαση που μπορεί να γίνει και με τοπική αναισθησία. Η λιποαναρρόφηση γίνεται μέσα από πολύ μικρή τομή, η οποία μάλιστα σβήνει τους επόμενους μήνες. Στην υπερτροφία του αδένα, εφαρμόζεται η τεχνική της υποδόριας μαστεκτομής, με τομή 2-3 cm, στο κάτω όριο της θηλής. Και σε αυτή την περίπτωση, η επέμβαση διαρκεί περίπου μισή έως μία ώρα και δεν απαιτείται νοσηλεία. Χρειάζεται όμως να τοποθετηθούν παροχετεύσεις που θα παραμείνουν 2-3 μέρες”. Και στις δύο τεχνικές, η μετεγχειρητική πορεία είναι εύκολη και σχεδόν ανώδυνη. Στην περίπτωση της λιποαναρρόφησης, ο ασθενής, εφόσον το επιβάλλουν οι δραστηριότητές του, μπορεί να επανέλθει σε αυτές την επομένη, αν και γενικώς συστήνεται να απέχει για 2-3 μέρες. Στην περίπτωση της υποδόριας μαστεκτομής, η ανάρρωση θα πρέπει να παραταθεί για λίγες μέρες λόγω των παροχετεύσεων. Ο ασθενής επίσης πρέπει να φορά ένα ειδικό ελαστικό ένδυμα για 20 μέρες και οι μελανιές διατηρούνται για 15-20 μέρες.

Καταπολεμήστε το στρες Για έναν άνδρα, ο αυξημένος όγκος των μαστών μπορεί να είναι αιτία στρες και συχνά ντροπής. Ανεξαρτήτως ηλικίας, μπορεί κάποιος να αισθανθεί ότι το σώμα του τον προδίδει ή ακόμη και να χάσει της αυτοεκτίμησή του. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα συναισθήματα που προκαλούνται είναι δικαιολογημένα, τονίζουν όμως ότι υπάρχουν απλοί τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να νιώσει καλύτερα. Ζητήστε συμβουλή από ειδικό. Η εξωτερίκευση των συναισθημάτων μπορεί να αποτρέψει το άγχος και την αποκαρδίωση που προκαλεί η γυναικομαστία. Επίσης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην επικοινωνία με τη σύντροφο ή τα μέλη της οικογένειας, ώστε να κατανοήσουν το πρόβλημα. Απευθυνθείτε σε οικογένεια και φίλους. Μπορεί κάποιος να μην αισθάνεται άνετα να μιλήσει για τη γυναικομαστία σε άτομα του στενού του περιβάλλοντος. Παρόλα αυτά, εξηγώντας την κατάσταση και ζητώντας βοήθεια, πιθανότατα θα ενισχύσει τις σχέσεις αυτές και θα καταπολεμήσει το άγχος. Μιλήστε με άλλους άνδρες που εμφανίζουν γυναικομαστία. Η ανταλλαγή απόψεων με άνδρες που είχαν μια παρόμοια εμπειρία, μπορεί να αποδειχθεί πολύ σημαντική και να βοηθήσει ιδιαίτερο το άτομο να αντεπεξέλθει σε αυτή την κατάσταση.

> > >

Φυτικά έλαια, όπως αυτά που προέρχονται από τσάι ή λεβάντα και χρησιμοποιούνται σε σαμπουάν, σαπούνια ή λοσιόν, έχουν συσχετιστεί με την πρόκληση γυναικομαστίας. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στην ασθενή οιστρογονική δράση των συγκεκριμένων ελαίων.

Πετάξτε

την μπλούζα

Σ

υχνά αποτελεί το λόγο για τον οποίο ένας άντρας δυσκολεύεται να βγάλει το μπλουζάκι του στην παραλία. Σε μικρότερες ηλικίες, μπορεί ακόμη και να “στοχοποιήσει” ένα αγόρι ή να του προκαλέσει τραυματικές εμπειρίες και σε απλές δραστηριότητες, όπως το κολύμπι. Η γυναικομαστία, δηλαδή η μεγέθυνση των μαστών στους άνδρες, είναι περισσότερο συχνή στην εφηβική ηλικία και συνδέεται με τις ορμονικές διαδικασίες της ανάπτυξης και της εφηβείας. Τις περισσότερες φορές η κατάσταση είναι παροδική και αναστρέψιμη με την πάροδο του χρόνου. Έχει να κάνει με την υπερτροφία του μαζικού αδένα και πολύ λιγότερο με τη συσσώρευση λίπους. Κάθε περίπτωση όμως είναι διαφορετική, όσο διαφορετική είναι και η ηλικία έναρξης της εφηβείας από άτομο σε άτομο. Η γυναικομαστία, λοιπόν, μπορεί να γίνει εμφανής, ένα με δύο χρόνια από την έναρξη της εφηβείας, ενώ η αύξηση του μεγέθους αφορά σχεδόν πάντα και τους δύο μαστούς. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η γυναικομαστία είναι συχνό φαινόμενο και σε ενήλικες άνδρες ως αποτέλεσμα της παχυσαρκίας. “Δεν υπάρχει καθορισμένο όριο. Επομένως θα παραμείνουμε σε αυτό το χαρακτηρισμό της γυναικομαστίας, αν η ποσότητα λίπους στους μαστούς ενοχλεί έναν άνδρα, όπως δηλαδή θα χαρακτηρίζαμε ή όχι, λιποδυστροφία, όποια συσσώρευση λίπους ενοχλεί,

στην περιοχή των μηρών και των γλουτών”, εξηγεί ο πλαστικός χειρουργός, κ. Στρατής Γαβριήλ. “Σαφή γυναικομαστία πάντως έχουμε, όταν ο μαζικός αδένας στον άνδρα είναι εμφανής και ψηλαφητός”. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η γυναικομαστία υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου, χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, εάν το πρόβλημα οφείλεται σε υποκείμενες καταστάσεις, όπως ο υπογοναδισμός, η κακή διατροφή και η κίρρωση ή προκαλείται από τη λήψη φαρμάκων, τότε ίσως είναι απαραίτητη η λήψη κάποιας αγωγής ή η τροποποίηση αυτής που λαμβάνεται. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η επίσκεψη στον γιατρό επιβάλλεται, όταν παρατηρηθεί διόγκωση των μαστών, ευαισθησία, πόνος ή εκκρίσεις στον έναν ή και τους δύο μαστούς. Πότε όμως περνά ένας άνδρας την πόρτα του χειρουργείου; Σε περιπτώσεις αμφοτερόπλευρης γυναικομαστίας, η κύρια ένδειξη είναι η επιθυμία του ασθενούς. Είναι κάτι δηλαδή που εξαρτάται από την αισθητική του αντίληψη. Στην ετερόπλευρη γυναικομαστία ωστόσο επιβάλλεται πάντα ο έλεγχος, καθώς μπορεί να υποκρύπτεται η ανάπτυξη όγκου. Ο έλεγχος γίνεται με υπερηχογράφημα και μαστογραφία, ενώ η τελική διάγνωση για τον αποκλεισμό κακοήθειας είναι η χειρουργική επέμβαση και η ιστολογική εξέταση.

Η γυναικομαστία είναι πιο συχνή στην εφηβική ηλικία και συνδέεται με ορμονικές διαδικασίες της ανάπτυξης.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•35

Περισσότερες πληροφορίες για την ψωρίαση μπορείτε να βρείτε στο www.energitikotita.gr Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για την καμπάνια στo www.psoriasisthenakedtruth.com. Στην Ελλάδα η εκστρατεία υποστηρίζεται από το Σωματείο Υποστήριξης Ψωριασικών Ασθενών «ΚΑΛΥΨΩ».

Ενημέρωση Ψωρίαση

Η Γυμνή Αλήθεια Για ορισμένους ανθρώπους τα απλά είναι δύσκολα και τα αυτονόητα φαίνονται ακατόρθωτα. Πόσο εύκολο είναι για έναν ασθενή με ψωρίαση να βγάλει την μπλούζα του στην παραλία ή να παίξει με τα παιδιά του στην άμμο; Τέσσερις ασθενείς που συμμετέχουν στην εκστρατεία ενημέρωσης «Ψωρίαση: η γυμνή αλήθεια» μιλούν για την προσωπική τους ιστορία με στόχο να «ξεγυμνώσουν» την αλήθεια για την ψωρίαση. Επιμέλεια: Θανάσης Τρομπούκης Φωτογραφίες: Ralf Tooten

Maria Grazia Rampino,

Maria Javiera Errazuriz, 26 ετών, Χιλή

Johan Silvy,

35 ετών, Γαλλία Την πρώτη φόρα που εμφάνισα σημάδια ψωρίασης ήμουν 18 ετών. Στην αρχή την έκρυβα και απέφευγα πολλά αθλήματα, γιατί δεν ήθελα να δείξω το δέρμα μου. Θυμάμαι σε μια συνέντευξη για δουλειά, που προσπαθούσα να καλύψω τα σημάδια ψωρίασης για να μην τα δουν. Δοκίμασα πολλές θεραπείες και αυτή την περίοδο λαμβάνω μια βιολογική θεραπεία σε συνδυασμό με τοπικές θεραπείες.Αποφάσισα να πάρω μέρος σε αυτή την εκστρατεία για να δείξω ότι μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε από εμάς – εσένα και εμένα, του φίλους σου ή την οικογένειά σου.

Έχω σοβαρής μορφής ψωρίαση εδώ και 13 χρόνια, γεγονός που έχει επηρεάσει την αυτοεκτίμησή μου. Αισθάνομαι πολύ άβολα με το σώμα μου- η εμφάνιση του δέρματός μου με φέρνει σε αμηχανία και είναι πολύ κουραστικό να ανησυχώ συνεχώς για το πώς θα το κρύψω. Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να πρέπει να προσαρμόζω το ντύσιμό μου, τα αξεσουάρ και τα μαλλιά μου, ώστε να καλύπτουν τις πληγές στο δέρμα μου. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου λίγοι άνθρωποι καταλαβαίνουν αυτή την ασθένεια και που κάνουν ερωτήσεις που είναι δύσκολο να απαντηθούν. Ήθελα να πάρω μέρος στην εκστρατεία Ψωρίαση: Η Γυμνή Αλήθεια και να δείξω το σώμα μου ακριβώς όπως είναι, χωρίς καμιά ντροπή, για να δείξω ότι ακόμα και έχοντας ψωρίαση, μπορούμε να είμαστε όμορφοι.

31 ετών, Ιταλία Διαγνώσθηκα με ψωρίαση στην ηλικία των 15 ετών. Με ενδιέφερε πολύ η ιδέα να πάρω μέρος σε αυτή την εκστρατεία, γιατί δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους με ψωρίαση να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να ανταλλάξουν απόψεις και πληροφορίες για τις θεραπείες και για το πώς μπορούν να διαχειριστούν αυτή την ασθένεια. Είναι πράγματι δυνατόν να έχεις μια καλή σχέση με την ψωρίαση… εγώ την αποκαλώ «La mia amica per la pelle» [δερματική μου φίλη]. Νιώθω ότι η εκστρατεία Ψωρίαση: Η Γυμνή Αλήθεια προσφέρει ένα μέσο στους ασθενείς, αλλά και σε ανθρώπους που δεν έχουν ψωρίαση, να συζητήσουν για αυτή τη νόσο και να στείλουν ένα θετικό, αποφασιστικό και δυνατό μήνυμα: ότι είναι δυνατό να ζήσει φυσιολογικά κάποιος με ψωρίαση, ότι δεν είναι μεταδοτική και ότι δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβίζει. Ότι ενώ οι άνθρωποι που πάσχουν από ψωρίαση αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα, δεν είναι οι ίδιοι το πρόβλημα.

Πρέπει να γνωρίζεις

1

ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική Η νόσος. Είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια, που προσβάλλει περίπου το 2% του πληθυσμού. Άνδρες και γυναίκες προσβάλλονται εξίσου, ενώ οι ηλικίες έναρξης είναι μεταξύ 20 έως 35 ετών.

Ludovic Mercier,

28 ετών, Γαλλία Διαγνώσθηκα με ψωρίαση για πρώτη φορά όταν ήμουν 7 ετών, εμφανίζοντας σημαντική έξαρση σε όλο το σώμα μου. Όταν είσαι παιδί και εμφανίζεις μια τέτοια ασθένεια, δεν ανησυχείς και δεν συνειδητοποιείς τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στις σχέσεις σου με το κοινωνικό περιβάλλον, τους στενούς φίλους και την οικογένεια. Καθώς μεγαλώνεις όμως τα πράγματα περιπλέκονται. Για παράδειγμα, αν και ο κόσμος δεν καταλαβαίνει ότι έχω ψωρίαση, εγώ δυσκολεύομαι πολύ να προχωρήσω σε μια προσωπική σχέση καθώς φοβάμαι την αντίδραση του άλλου.Εργάζομαι στη βιομηχανία της ομορφιάς και σε αυτό το περιβάλλον είναι πολύ σημαντικό να είμαι εμφανίσιμος. Πρέπει να είμαι σίγουρος ότι τα σημάδια της ψωρίασης δεν είναι πολύ ορατά και έτσι προσπαθώ να τα καλύπτω με μακιγιάζ. Για μένα, το πιο σημαντικό που μπορούμε να πετύχουμε, μέσω της βελτίωσης της πληροφόρησης για την ψωρίαση, είναι να καταλάβει ο κόσμος ότι η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική. Ελπίζω ότι η εκστρατεία Ψωρίαση: Η Γυμνή Αλήθεια θα βοηθήσει να ενωθούν όλοι οι απομονωμένοι ασθενείς, θα αυξήσει την ενημέρωση, θα διαλύσει τις παρανοήσεις, θα διευκολύνει την πρόσβαση στην πληροφόρηση και θα ενθαρρύνει την επιστημονική έρευνα.

2

πορεί να φαίνεται ότι Μ προσβάλλει μόνο το δέρμα, αλλά ξεκινάει εσωτερικά του οργανισμού. Εμφανίζονται ερυθηματώδεις, λεπιδώδεις και, συχνά, κνησμώδεις πλάκες στο δέρμα, όταν τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα λόγω φλεγμονής που προκαλείται από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.

3

πηρεάζει τους ασθενείς με Ε πολλούς τρόπους π.χ. σωματικά, συναισθηματικά, κοινωνικά. Συχνά οι άνθρωποι που πάσχουν από ψωρίαση εμφανίζουν κατάθλιψη. Ορισμένοι νιώθουν ντροπή για το σώμα τους. Μερικοί ασθενείς με ψωρίαση παραμένουν στο σπίτι προκειμένου να αποφύγουν να εκτεθούν κοινωνικά. Άλλοι δυσκολεύονται να συναναστραφούν τους συναδέλφους τους, ακόμα και την οικογένεια ή τους φίλους τους, λόγω της εμφάνισης του δέρματός τους.

Tips > > > >

άθετε όσο το δυνατό Μ περισσότερα. Όσο περισσότερα γνωρίζετε για την ψωρίαση, τόσο καλύτερα μπορείτε να την εξηγήσετε στους άλλους. Εκπαιδεύστε τους άλλους στην πραγματικότητα της πάθησής σας. Για παράδειγμα, πείτε τους ότι δεν είναι μεταδοτική και ότι δεν υπάρχει ακόμα ίαση. Όταν είστε ανοικτοί και ειλικρινείς με τους άλλους, θα μπορέσετε να διατηρήσετε υγιείς σχέσεις μαζί τους. Να θυμάστε να γελάτε. Η αίσθηση του χιούμορ μπορεί να σας βοηθήσει να ανακουφιστείτε από το στρες.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

36•in•vitro

All that food

Συνεργάστηκε ο Θωμάς Κραμποκούκης, Διατροφολόγος – Διαιτολόγος

Φρούτα

Η

διατροφή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αποκτά γεύση, χρώμα και άρωμα με τη βοήθεια των φρούτων. Από το καρπούζι και το πεπόνι έως τις φράουλες και τα ροδάκινα, τα φρούτα του καλοκαιριού συνδυάζουν το «τερπόν μετά του ωφελίμου», καθώς ενισχύουν την καλή λειτουργία του οργανισμού χωρίς να τον φορτώνουν με περιττές θερμίδες. Ευεργετικές ιδιότητες Τα καλοκαιρινά φρούτα είναι πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, ενώ προσφέρουν άφθονες φυτικές ίνες ενισχύοντας έτσι την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Σε μεγάλο ποσοστό αποτελούνται από νερό, γεγονός που τα καθιστά έναν πολύτιμο σύμμαχο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού καθώς συμβάλλουν στην καθημερινή ενυδάτωση του οργανισμού. Όταν συνδυάζονται με άλλες τροφές (π.χ. γαλακτοκομικά, λαχανικά) προσφέρουν πιάτα υψηλής θρεπτικής αξίας και λίγων θερμίδων. Ημερήσια πρόσληψη Οι ειδικοί συστήνουν την κατανάλωση περίπου 3-4 μερίδων φρούτων την ημέρα. Εξαίρεση αποτελούν όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας όπως σακχαρώδη διαβήτη ή παθήσεις της χολής, οι οποίοι πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένες οδηγίες ως προς την ποσότητα και το είδος των φρούτων που καταναλώνουν. Η καλύτερη στιγμή για να φάτε ένα φρούτο είναι μεταξύ των γευμάτων, καθώς έτσι αυξάνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών του και

Γράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Καρπούζι

Χαρακτηρίζεται από τη γλυκιά γεύση και την υψηλή περιεκτικότητά του σε νερό. Αποτελεί πλούσια πηγή βιταμινών (Α, C), μετάλλων (ασβέστιο, νάτριο, κάλιο) και ιχνοστοιχείων (σίδηρος), αλλά περιέχει μικρές ποσότητες φυτικών ινών. Συνοδευόμενο από τυρί με χαμηλά λιπαρά, είναι μια ιδανική πρόταση για ένα ελαφρύ βραδινό, ενώ λόγω της γλυκιάς του γεύσης μπορεί να αναπληρώσει την ανάγκη για γλυκό. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται από τους διαβητικούς, καθώς περιέχει αρκετή φυσική ζάχαρη.

Info: 5.3 γρ. υδατάνθρακες, 94 γρ. νερό, ελάχιστες φυτικές ίνες, 21 Kcal/100γρ

Για... φρέσκο μυαλό Πεπόνι

Φρούτο γλυκό και σαρκώδες, το πεπόνι είναι άφθονο σε βιταμίνες Α και C και σε κάλιο. Περιέχει πολύ νερό, σίδηρο και νάτριο και μέτρια ποσότητα φυτικών ινών. Ωστόσο, πρόοκειται για ένα φρούτο που είναι ιδιαίτερα δύσπεπτο για αρκετούς ανθρώπους. Συνδυάζεται ιδανικά με τυρί.

Info: 5 γρ. υδατάνθρακες, 94,2 γρ. νερό, 0,9 φυτικές ίνες, 21 Kcal/100γρ

Ροδάκινο

Έχει νόστιμη γεύση, ευχάριστο άρωμα και γευστικό χυμό. Είναι πλούσια πηγή βιταμινών (κυρίως C αλλά και Α) και περιέχει σίδηρο, ασβέστιο, φολικό οξύ και αρκετές φυτικές ίνες. Η κατανάλωσή του δεν ενδείκνυται σε άτομα που παρουσιάζουν αλλεργία στη φλούδα με χνούδι. Σε συνδυασμό με γιαούρτι, δίνει ένα πλήρες και θρεπτικό σνακ.

Info: 9,1 γρ. υδατάνθρακες, 86,2 γρ. νερό, 1,4 φυτικές ίνες, 39 Kcal/100γρ

Σύκο

Φρούτο που είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, για αυτό και η κατανάλωσή του συστήνεται σε ανθρώπους με δυσκοιλιότητα. Περιέχει βιταμίνες Α,B,C, κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο. Όσοι υποφέρουν από κολίτιδα ή άλλες γαστρεντερικές παθήσεις πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωσή του, καθώς τα μικρά σποράκια που περιέχει το φρούτο επιδεινώνουν το πρόβλημα. Συνδυάζονται ωραία με σαλάτα ενώ στην αποξηραμένη τους μορφή μπορεί να συνδυαστούν με αλλαντικά ή να δώσουν γεύση στο φαγητό.

Info: 9,5 γρ. υδατάνθρακες, 84,6 γρ. νερό, 2,5 φυτικές ίνες, 41 Kcal/ 100 γρ

Κεράσι

Περιέχει βιταμίνες (Α,B,C), μέταλλα (ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο) και ιχνοστοιχεία (σίδηρος, χαλκό). Έρευνες έχουν δείξει ότι πιθανώς έχει αντικαρκινική δράση λόγω της ουσίας ανθοκυανίνη που περιέχει, η οποία ευθύνεται για το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του. Η κατανάλωσή του σε μεγάλες ποσότητες δεν ενδείκνυται σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη και σε όσους έχουν γαστρεντερικές παθήσεις (η φλούδα είναι δύσπεπτη).

Info: 11,9 γρ. υδατάνθρακες, 81,5 γρ. νερό, 1,7 φυτικές ίνες, 47 Kcal/100γρ

Σταφύλι

Θεωρείται ο «βασιλιάς» των φρούτων του καλοκαιριού. Αποτελεί πολύ καλή πηγή βιταμίνης Α και C ενώ περιέχει μέταλλα και ιχνοστοιχεία (σίδηρος, ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, νάτριο, ελαγικό οξύ). Το κόκκινο σταφύλι είναι μια πολύ καλή πηγή φλαβονοειδών, ουσιών με αντιοξειδωτική δράση. Προσεκτικοί στην κατανάλωση πρέπει να είναι οι διαβητικοί, γιατί το φρούτο είναι πολύ γλυκό, και όσοι έχουν γαστρίτιδα ή χολοκυστίτιδα, γιατί η φλούδα είναι αρκετά δύσπεπτη. Συνδυάζεται ιδανικά με τυρί (κυρίως το λευκό σταφύλι) και με κρέας.

Info: 16,1 γρ. υδατάνθρακες, 79,3 γρ. νερό, 0,9 φυτικές ίνες, 63 Kcal/ 100 γρ

Μια μερίδα φρούτου ισοδυναμεί με: 1 μεγάλη φέτα καρπούζι 1 μέτρια φέτα πεπόνι 1 μέτριο ροδάκινο 10 κεράσια 15 μικρές ή 10 μεγάλες ρόγες σταφύλι 1 μέτριο σύκο

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•37

Ψυχολογία

Συνεργάστηκε η Αθηνά Πατσουλέ, Ψυχολόγος

Φιλία

Γράφει η Σοφία – Μαρία Σοφιανού

«Φ

Μέχρι πρόσφατα η φιλία μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας θεωρούταν ανέφικτη, εφόσον παρέπεμπε στην ύπαρξη κάποιας μορφής ερωτικής έλξης. Αυτό προφανώς εξηγεί και τα λίγα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με αυτού του είδους τη φιλία, τα οποία αρχίζουν να εμφανίζονται μόνο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘80.

ιλία εστίν μια ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη». Ο ορισμός του Αριστοτέλη για τη φιλία περιγράφει ακριβώς τη σχέση μου με τον Θανάση. Η δική μας φιλία πέρασε από «σαράντα κύματα». Με διαφωνίες, πολλά και διαφορετικά συναισθήματα και αποστάσεις για καιρό. Ποτέ όμως δεν σταμάτησε. Εξελίχθηκε στο χρόνο και ωρίμασε όπως και εμείς μέσα από αυτή. Μάθαμε πολλά και οι δύο από αυτή τη σχέση: ότι η φιλία θέλει μόνο αλήθεια, ότι ο σεβασμός και η ελευθερία είναι τα μυστικά της και το σημαντικότερο ότι δεν υπάρχει όριο στην αγάπη της φιλίας. Αυτή είναι μια σχέση ζωής, αληθινή και με γερά θεμέλια που μου έχει δώσει μέσα στο χρόνο μεγάλη δύναμη και χαρά», λέει η Ολυμπιάδα που τα τελευταία χρόνια βιώνει μια μοναδική φιλία. Φιλία: τι σημαίνει για εμάς και πώς επηρεάζει τη ζωή μας; Η φιλία είναι ο ψυχικός σύνδεσμος μεταξύ προσώπων, που στηρίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό, στην εκτίμηση, στην αφοσίωση και στην εμπιστοσύνη. Δεν σχετίζεται με την ηλικία, το χρώμα, την κοινωνική τάξη ή το φύλο. Είναι μια σύνδεση απαραίτητη, που μας εξελίσσει ως άτομα διότι μας δίνει την ώθηση να γίνουμε πιο λειτουργικοί στις σχέσεις μας. Ακόμη όμως και όταν σε μια φιλία υπάρξει σύγκρουση ή απομάκρυνση ή αποφασίσουμε εμείς να την εγκαταλείψουμε, μας βοηθά να στρέψουμε το βλέμμα προς τα μέσα και να δούμε ποιοι είμαστε, πώς σχετιζόμαστε και τι είναι αυτό που δεν δουλεύει. Μια φιλία μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητά μας και να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε ακόμα και στρεσογόνες καταστάσεις. Δηλαδή, η φιλία μας διδάσκει συνεχώς. Πότε είμαστε φίλοι με κάποιον; Υπάρχουν χαρακτηριστικά που φανερώνουν τη φιλία μεταξύ δύο ανθρώπων, ωστόσο δεν υπάρχει περιορισμός

Οι κολλητοί της καρδιάς και ο καθένας την αντιλαμβάνεται όπως εκείνος ξέρει. Η φιλία είναι ουσιαστική όταν: προσφέρει συμπαράσταση και αλληλεγγύη στις δύσκολες στιγμές. βελτιώνει ηθικά το άτομο περιορίζοντας τα ελαττώματα και αναπτύσσοντας τα προτερήματά του. ο άνθρωπος αισθάνεται την ανάγκη να εκμυστηρευτεί τα μυστικά του και να εκφράσει τα συναισθήματά του (χαρά,

> > >

λύπη κ.λπ.). το άτομο ξέρει να δέχεται τη χαρά του φίλου του. βγάζει ο ένας τον άλλον από τα αδιέξοδα, χάρη στον γνήσιο διάλογο που αναπτύσσεται μεταξύ τους. συμβάλλει στη συνειδητοποίηση των δυνάμεων αλλά και αδυναμιών μας και βοηθάει να φτάσουμε στην αυτογνωσία, γιατί μέσω του φίλου γνωρίζουμε καλύτερα τον εαυτό μας.

> > >

Οι “φυλές” των φίλων Μπορούμε να διαχωρίσουμε τους φίλους σε τρεις κατηγορίες: τους περιστασιακούς, τους στενούς και τους «κολλητούς». Οι περιστασιακοί φίλοι είναι η συχνότερη μορφή φιλίας. Συνήθως βρίσκονται στο ευρύτερο επαγγελματικό περιβάλλον και η σχέση τους δεν είναι δεσμευτική. Είναι οι φίλοι που μαζί τους κάνουμε βόλτες, συζητάμε για τη δουλειά, αλλά δεν ανοίγουμε την καρδιά μας σε βάθος, δεν βρισκόμαστε συχνά και δεν περιμένουμε από αυτούς να μας συμπαρασταθούν στη χαρά ή τη λύπη. Συνήθως αυτές οι φιλίες μπορεί να διαρκούν όσο διαρκεί και μια δουλειά, που συντηρεί αυτή τη σχέση λόγω

καθημερινής τριβής στο χώρο εργασίας. Στους στενούς φίλους βρίσκουμε παρηγοριά, αγάπη, κατανόηση. Μοιραζόμαστε μαζί τους βαθύτερες σκέψεις και συναισθήματα. Αυτού του είδους η φιλία στηρίζεται στην εντιμότητα και μας επιτρέπει να είμαστε ο εαυτός μας. Πάμε διακοπές μαζί, περνάμε ουσιαστικό χρόνο μαζί τους, νιώθουμε την ανάγκη να τους έχουμε δίπλα μας και απολαμβάνουμε τη φιλία τους. Οι «κολλητοί» φίλοι έχουν τα χαρακτηριστικά των στενών φίλων, αλλά διαφέρουν από αυτούς στο ότι έχουν φανεί συνεπείς και έντιμοι απέναντί μας πολλά χρόνια. Ο χρόνος

είναι καθοριστικός, διότι είναι αυτός που μας εξελίσσει και μας αλλάζει, όπως αλλάζει και η ίδια μας η ζωή. Η φιλία με τους «κολλητούς» είναι αυτή που έχει περάσει το “τεστ” του χρόνου, όταν ο ένας έχει δει τις αλλαγές του άλλου και συνεχίζει να τον αγαπάει, να του προσφέρει και να είναι αληθινός απέναντί του. Σ’ αυτού του είδους τη φιλία παρατηρούμε «θυσίες» που δεν είναι αναγκαστικές, αλλά γίνονται με θέληση και χωρίς αναστολές. Οι “κολλητοί” φίλοι δεν χρειάζεται να μιλήσουν, απλά συνεννοούνται με το βλέμμα και απολαμβάνουν ελεύθεροι την αγάπη μεταξύ τους.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

38•in•vitro

Βaby boom

Συνεργάστηκε η Αποστολία Ντέκοβα, Κλινική Ψυχολόγος

Ερμηνεύοντας τη γλώσσα του σώματος

» ό κ ι ξ ε λ « Το Ο

ι νέοι γονείς παρατηρούν μαγεμένοι τους μικρούς πρωταγωνιστές της ζωής τους προσπαθώντας να ερμηνεύσουν βλέμματα, κινήσεις, κραυγές και κλάματα. «Τι να θέλει τώρα;» αναρωτιούνται και τους λούζει κρύος ιδρώτας από το άγχος μήπως δεν καταφέρουν να αποκωδικοποιήσουν τα «θέλω» του παιδιού τους. Θα περάσουν αρκετοί μήνες μέχρι τα μωρά να αρχίσουν να μιλούν, αλλά μέχρι τότε επικοινωνούν με τους γύρω τους με έναν δικό τους, ιδιαίτερο τρόπο. Οι πιο σημαντικές ανάγκες του βρέφους εκφράζονται με το κλάμα από την πρώτη κιόλας στιγμή της γέννησής του. Γιατί κλαίει Το πρώτο διάστημα το κλάμα αποτελεί το κυριότερο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας του μωρού με

Ας μάθουμε τη γλώσσα τους > > > > > Βάζει τα χέρια μπροστά στα μάτια: θέλει να πει «θέλω να παίξουμε» Γυρνάει το κεφάλι και κοιτάει αλλού: ζητά να σταματήσουμε λίγο αυτό που κάνουμε, γιατί θέλει να ησυχάσει

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

ύ ο ρ ω μ υ ο τ

τους γονείς και με τον εξωτερικό κόσμο. Μέσα από αυτό το βρέφος εκφράζει την πείνα, την κούραση, τον πόνο, τη δυσαρέσκεια για καταστάσεις που το ενοχλούν τη δεδομένη στιγμή (κρύο, ζέστη, φασαρία κ.λπ.) ή αναζητά τη μητρική αγκαλιά. Το βρέφος σταδιακά ωριμάζει και στους 3-4 μήνες αρχίζει και χρησιμοποιεί περισσότερα εκφραστικά μέσα για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Για παράδειγμα, μπορεί να εκφράσει τον ενθουσιασμό, την ευχαρίστηση, την περιέργειά του χαμογελώντας, κουνώντας τα πόδια και τα χέρια του, με φωνούλες, ανοίγοντας διάπλατα τα μάτια του κ.ά. Το κλάμα του μωρού που προέρχεται από σωματικές ενοχλήσεις, συνήθως συνοδεύεται και από κινήσεις του σώματος. Για παράδειγμα, μπορεί να σφίξει τα χεράκια του σε γροθιές, να σουφρώσει τα χείλη του, να ζαρώσει το μέτωπό του. Εξάλλου, σε αυτή την αναπτυξιακή φάση το βρέφος αντιλαμβάνεται ότι οι πράξεις του προκαλούν συγκεκριμένα αποτελέσματα (π.χ. αν θέλει να το αγκαλιάσουν, θα κλάψει). Λόγω αυτού αποκτά αίσθηση παντοδυναμίας και αυτό του προσφέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση και ευτυχία.

ιπιλάει και δαγκώνει με μανία Π τον αντίχειρα: βγάζει καινούργιο δόντι και το ενοχλούν τα ούλα Μιλάει μόνο του: προετοιμάζεται να μιλήσει κάνοντας «πρόβα» Δείχνει κάτι με το χέρι του: σημαίνει ότι θέλει να το πιάσει

>

λαίει δυνατά και έντονα κάνοΚ ντας το κορμί του γέφυρα: δεν νιώθει καλά ή δεν θέλει να μπει στο καρότσι ή να ξαπλώσει. Κλαίει παραπονιάρικα: είναι κουρασμένο ή έπεσε ή κάποιος το μάλωσε

>

> > >

Εκφράζοντας βαθύτερα συναισθήματα Το βρέφος συνήθως νιώθει έντονο θυμό ή λύπη, όταν η μητέρα του ή το άτομο που το φροντίζει δεν ανταποκρίνεται άμεσα στις επιθυμίες και στις ανάγκες του. Προκειμένου να καλύψει το συναισθηματικό κενό και το άγχος που βιώνει εκείνη τη στιγμή μπορεί να βρει διάφορους τρόπους για να ανακουφίσει τον εαυτό του, όπως να πιπιλά το δάχτυλό του ή την άκρη του μαξιλαριού, να χαϊδεύει το πανάκι του κ.ά. Στους 6-8 μήνες θεωρεί τη μητέρα του ως μια σταθερή βάση, η οποία του προσφέρει ασφάλεια, γι’ αυτό αισθάνεται έντονο άγχος και φόβο κάθε φορά που απομακρύνεται από το οπτικό του πεδίο (άγχος του αποχωρισμού). Προκειμένου να της κινήσει το ενδιαφέρον και να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για την απομάκρυνσή της, μπορεί να ξεσπάσει σε φωνές ή παραπονεμένα κλάματα. Επίσης, αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται από φόβο και ανασφάλεια όταν το πλησιάζουν ξένα άτομα, γεγονός που ο κάνει να αναζητά την αγκαλιά της μητέρας του. Στους 8-12 μήνες το βρέφος σταδιακά αποκτά την αίσθηση της ύπαρξής του και εκφράζει με μεγαλύτερη επιμονή τις δικές του επιθυμίες, επαναλαμβάνοντας λέξεις ή κουνώντας επίμονα το χέρι του σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

ας κοιτάει επίμονα στα μάτια: Μ εκφράζει την αγάπη του Σηκώνει τα χέρια προς το μέρος μας:θέλει να το πάρουμε αγκαλιά Πιάνει την πάνα του: εννοεί ότι ήρθε η ώρα να του αλλάξουμε πάνα

> >

απλώνει με τα χέρια απλωμέΞ να: θέλει να μας δείξει ότι έχει χαλαρώσει τελείως Χτυπάει παλαμάκια ή κουνάει τα πόδια του ρυθμικά: εκδηλώνει τον ενθουσιασμό του

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

in•vitro•39

Εταιρική Υπευθυνότητα Roche Η πραγματική δύναμη μιας εταιρείας – μικρής ή μεγάλης– δεν αποδεικνύεται μόνο από τα κέρδη αλλά κυρίως από την ανταπόδοση. Δεν είναι το 1 ευρώ που θα διαθέσει η οικονομική υπηρεσία μιας πολυεθνικής αλλά η κίνηση προσφοράς που θα επιστρέψει το χαμόγελο σε όσους το έχουν ανάγκη. Και αν για κάποιον που ζει στις ευνομούμενες δυτικές κοινωνίες, η Εταιρική Κοινωνική Υπευθυνότητα ακούγεται ως επιχειρηματικός όρος, για ένα παιδί που ζει στο Μαλάουι χωρίς σπίτι, ρούχα και παπούτσια, ενδεχομένως να είναι η κινητήριος δύναμη για να αλλάξει τη ζωή του.

Για να έχουν τα παιδιά τη φροντίδα που τους αξίζει Φροντίδα για τα παιδιά στην Ελλάδα:

>

Roche Hellas είναι ο επίσημος χορηγός της «Υπηρεσίας Η Παιδιατρικής Ανακουφιστικής Φροντίδας στο σπίτι» που έχει οργανώσει η μη κερδοσκοπική εταιρεία «Μέριμνα». Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, παιδιά που βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας θα έχουν τη δυνατότητα να παραμένουν στη ζεστασιά του σπιτιού τους, όπου θα τους παρέχεται δωρεάν ιατροφαρμακευτική φροντίδα αλλά και ψυχολογική υποστήριξη στα ίδια, τους γονείς και τα αδέλφια τους. Το πρόγραμμα στηρίζει και το νοσοκομείο Παίδων «Π.&Α. Κυριακού». Μετά την πύρινη λαίλαπα του καλοκαιριού του 2007, ενισχύθηκαν οι δράσεις των Φίλων Κοινωνικής Παιδιατρικής «Ανοιχτή Αγκαλιά» με στόχο τη δημιουργία υποδομών σε πυρόπληκτες περιοχές 5 κοινοτήτων των δήμων Αλιφείρας, Ζαχάρως και Αρχαίας Ολυμπίας. Κατά την τελευταία πενταετία η Roche υποστηρίζει τα σχολεία που λειτουργούν στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία», για τα παιδιά του δημοτικού και του γυμνασίου που νοσηλεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στους κοινωνικούς φορείς που έχουν υποστηριχθεί συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων: ο Σύλλογος Γονέων Παιδιών με Νε-

> > >

Κωνσταντίνος Ντόρτας,

οπλασματική ασθένεια «Φλόγα», το Χαμόγελο του Παιδιού, η «Ομάδα Αιγαίου», η κατασκήνωση για παιδιά με διαβήτη «Kinderland».

Διευθυντής Κανονιστικών και Δημόσιων Υποθέσεων Roche Hellas «Για περισσότερα από 110 χρόνια, η Roche πρωτοπορεί ανοίγοντας νέους δρόμους στη φροντίδα υγείας με επίκεντρο τομείς και υπηρεσίες όπου υπάρχουν μεγάλες ιατρικές ανάγκες συνεισφέροντας ουσιαστικά στην προαγωγή της υγείας και της ποιότητας ζωής των συνανθρώπων μας. Στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας που διέπει συνολικά τις δραστηριότητές μας, ο σεβασμός σε αρχές και αξίες με ενέργειες συνεισφοράς στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων, αποτελεί παραδοσιακά για τη Roche μια πρακτική βαθιά ριζωμένη».

Για τα παιδιά του κόσμου:

>

ε τις δωρεές των εργαζομένων στη Roche και με την οικοM νομική συμμετοχή της ίδιας της εταιρείας έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια ο θεσμός «Children’s Walk» με αποτέλεσμα δεκάδες χιλιάδες εργαζομένων από 105 χώρες να κινητοποιούνται κάθε χρόνο από το 2003 κάνοντας τη διαφορά στις ζωές 4.000 ορφανών παιδιών του Μαλάουι της Αφρικής που έχουν χάσει τους γονείς τους λόγω του AIDS. . Μέχρι σήμερα, η συνεργασία της Roche με την Eυρωπαϊκή Συμμαχία για Οροθετικά Άτομα (E.C.P.P.) και τη UNICEF μέσω του προγράμματος «Σχολεία για την Αφρική» του Ιδρύματος Νέλσον Μαντέλα, έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία 7 κέντρων σίτισης και εκπαίδευσης και τη συντήρηση πολλών σχολείων και ορφανοτροφείων. Παράλληλα, τα χρήματα επενδύονται σε έργα υποδομής, όπως η άντληση πόσιμου νερού, η εκπαίδευση σε γεωργικές εργασίες, κ.ά. Το Μαλάουι της Αφρικής αποτελεί μία από τις πιο φτωχές χώρες του πλανήτη με ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα 187 δολάρια και προσδόκιμο επιβίωσης που δεν ξεπερνά τα 38 χρόνια. Μια άλλη σημαντική πρωτοβουλία της Roche αφορά στο τρένο για τη φροντίδα υγείας «Phelophepa», μια κινητή κοινοτική κλινική στη Νότια Αφρική. Η αμαξοστοιχία αυτή συμβάλλει στην πρόληψη του διαβήτη και στην αναγνώριση των συμπτωμάτων του, παρέχοντας ταυτόχρονα σε απομακρυσμένες περιοχές πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, υπηρεσίες γενικής ιατρικής και ευαισθητοποιώντας αγροτικούς πληθυσμούς σε θέματα υγείας.

>

>

Μαίρη Μαρκετάκη,

Είπαν

Η

Roche κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στο χώρο της έρευνας και ανάπτυξης καινοτόμων φαρμάκων και διαγνωστικών μεθόδων. Ταυτόχρονα έχει αναπτύξει πλήθος προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας με στόχο τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων στις κοινωνίες όπου δραστηριοποιείται, κάτι που αποτελεί για τη Roche μια πρακτική βαθιά ριζωμένη.

Φωτογραφίες από το Πρόγραμμα Κοινωνικής Υπευθυνότητας της ROCHE στο Μαλάουι της Αφρικής.

Υπεύθυνη Εταιρικής Επικοινωνίας Roche Hellas «Μέσα από τα προγράμματα εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας αποδεικνύουμε έμπρακτα τη μακρόχρονη δέσμευσή μας στη βελτίωση των συνθηκών ζωής ευπαθών ομάδων πληθυσμού. Το παιδί αποτελεί το επίκεντρο πολλαπλών δράσεων τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο. Για παράδειγμα είμαστε υπερήφανοι που συμβάλλουμε στη λειτουργία του προγράμματος «Υπηρεσία παιδιατρικής ανακουφιστικής φροντίδας» που ίδρυσε και υλοποιεί η μη κερδοσκοπική εταιρεία «Μέριμνα» για τα παιδιά που υποφέρουν από απειλητικές για τη ζωή τους ασθένειες και τις οικογένειές τους.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

40•in•vitro

Εναλλακτικά

Συνεργάστηκε η Νικόλ Ιωαννίδη, Δασκάλα Γιόγκα, “Pure Yoga Practice”ς

Ανουσάρα γιόγκα

Γράφει η Κατερίνα Βασιλείου

Η

Ανουσάρα (Anusara) γιόγκα είναι η νέα δυτική τάση εκγύμνασης που προσφέρει χάρη, ευεξία και δύναμη στο σώμα. Είναι ένα σύστημα άσκησης που βασίζεται στο σωστό και ισορροπημένο συνδυασμό τριών βασικών αρχών: τη σωστή τοποθέτηση του σώματος, την ολοκληρωμένη ευθυγράμμιση του σκελετού και των εσωτερικών οργάνων και τη ρέουσα ενέργεια μέσα από τη σωστή, διαρκή αναπνοή. Οι τρεις αυτές καθολικές αρχές καθιστούν τον τρόπο με τον οποίο δυναμώνει και τοποθετείται άρτια σκελετικά το σώμα με απώτερο στόχο την εξωτερική και εσωτερική αρμονία που οδηγεί ακόμη και στη βελτίωση και πιθανή θεραπεία διαφόρων προβλημάτων, όπως ενοχλήσεις από πόνο στη μέση, τους ώμους, τα γόνατα και τον αυχένα, ως αποτέλεσμα του σύγχρονου «καθιστικού» τρόπου ζωής. Άσανας, οι θέσεις του σώματος Στα σανσκριτικά άσανα (asana) σημαίνει «θέση». Ο πληθυντικός αναφέρεται στο σύνολο των στάσεων της γιόγκα. Οι άσανας πρέπει να είναι αναπαυτικές και σταθερές, ταυτόχρονα, όμως, να κρατούν σε εγρήγορση τον ασκούμενο. Αρχικά η λέξη άσανα παρέπεμπε στον καθιστό διαλογισμό. Η ερμηνεία της έχει εξελιχθεί πια και περιλαμβάνει μια σειρά από σωματικές ασκήσεις που αποτελούν το πρακτικό μέρος της συγκεκριμένης φιλοσοφίας. Οι ασκήσεις γίνονται μέσα από σκέψη και επιμονή στη λεπτομέρεια με στόχο να έρθει η ισορροπία μεταξύ κίνησης και αντίστασης όλων των εμπλεκόμενων μερών του σώματος. Το βάρος μοιράζεται στους μυς, τα κόκκαλα και τις αρθρώσεις, ενώ τα μυαλό ελέγχει και τα τρία αυτά στοιχεία. Οι δύο μεριές του σώματος γίνονται συμμετρικές, προκειμένου να φύγει η ένταση από το αναπνευστικό, κυκλοφορικό, απεκκριτικό, γεννητικό και πεπτικό σύστημα. Οι άσανας ευνοούν τη ροή του αίματος, ενώ κάνουν ένα ελαφρύ μασάζ σε όλο το κορμί, τονώνουν ή χαλαρώνουν τα εσωτερικά όργανα, προκειμένου να τα διατηρήσουν σε υγιή κατάσταση. Οφέλη για την υγεία Δυναμώνει τους αστραγάλους και τους μυς των ποδιών. Τονώνει την καρδιά. Ανακουφίζει την αρθρίτιδα. Μειώνει τους πόνους της μέσης. Χαλαρώνει τη δυσκαμψία των ώμων, των γονάτων, της άρθρωσης του γοφού και του βουβώνα. Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος στα πόδια και την ισορροπία. Εκτείνει τους προσαγωγούς και τις γάμπες. Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας σε όλο το σώμα. Τονώνει και κάνει ένα εσωτερικό μασάζ στα όργανα της κοιλιάς. Βελτιώνει τη λειτουργία του ήπατος, του σπλήνα, του παγκρέατος, των νεφρών και των εντέρων. Μειώνει τα «μαξιλαράκια» της μέσης και ανακουφίζει από πόνους της μέσης. Βελτιώνει την αναπνοή σε ασθενείς με άσθμα. Διεγείρει τον θυρεοειδή. Ανακουφίζει από την αϋπνία, την κολίτιδα και τις αιμορροΐδες.

Anusara (a-nu-sar-a) σημαίνει «ρέοντας με τη χάρη», «ακολουθώντας τη ροή», «ακολουθώντας την καρδιά». Η Ανουσάρα γιόγκα είναι μία από τις πιο δημοφιλείς και ταχύτατα αναπτυσσόμενες σχολές γιόγκα στον κόσμο, αριθμώντας περισσότερους από 1.200 πιστοποιημένους δασκάλους και 100.000 μαθητές παγκοσμίως.

Επί το έργον… Όρθιες άσανας: δυναμώνουν τους μυς, τις αρθρώσεις και ολόκληρη τη σπονδυλική στήλη. Καθιστές άσανας: δίνουν ελαστικότητα στα γόνατα, τα ισχία, τους μυς της βουβωνικής χώρας και τους αστραγάλους. Άσανας στο πάτωμα: πρόκειται για χαλαρωτικές θέσεις που ξεκουράζουν το σώμα και ανανεώνουν το νου. Στροφές: απελευθερώνουν τη ροή του αίματος προσφέροντας μεγαλύτερη ευκαμψία της σπονδυλικής στήλης.

Πίσω κάμψεις: τονώνουν όλο το κεντρικό νευρικό σύστημα και βοηθούν στην καλύτερη διαχείριση του στρες. Μπροστινές κάμψεις: βοηθούν στην καλή κυκλοφορία του αίματος στο κεφάλι, με αποτέλεσμα να ανακουφίζουν από τους πονοκεφάλους, τις ημικρανίες και τις ιγμορίτιδες. Στηρίξεις: Εξαιτίας της ανάποδης τοποθέτησης του σώματος με τα πόδια πάνω και το κεφάλι κάτω, βελτιώνεται η αναπνευστική ικανότητα και τονώνεται η διαδικασία του μεταβολισμού.

Δύναμη εξ ανατολής

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

IN•VITRO•41

Ανταπόκριση Ρώμη, Πανευρωπαϊκό Ρευματολογικό Συνέδριο EULAR 2010

Γράφει ο Θανάσης Τρομπούκης

Α

ν και υπάρχουν μόνο 2.500 χιλιάδες ασθενείς σε ολόκληρη την Ευρώπη και μόλις 10 στην Ελλάδα, η επιστημονική κοινότητα εξακολουθεί να δίνει τη μάχη της για την αντιμετώπιση ενός εξαιρετικά σπάνιου συνδρόμου, που ονομάζεται CAPS. Σε συνέντευξη τύπου που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου για τις Ρευματικές παθήσεις στη Ρώμη ειδικοί επιστήμονες εξήγησαν τη συμπτωματολογία αυτού του σπάνιου συνδρόμου αλλά και τις νέες θεραπείες που έχουν αναπτυχθεί.

To «CAPS» αποτελείται από μία σειρά σπάνιων, γενετικών και αυτοφλεγμονωδών νόσων («Οικογενής κνίδωση εκ ψύχους», «Σύνδρομο MuckleWells», «ΝΟΜΙD») κατά τα οποία μια γονιδιακή μετάλλαξη προκαλεί μη σωστή ενεργοποίηση της πρωτεΐνης κρυοπυρίνη. Σαν αποτέλεσμα παράγεται υπερβολική ποσότητα ιντερλευκίνης 1β που οδηγεί σε εκτεταμένη φλεγμονή, πυρετό, εξανθήματα, κόπωση, κεφαλαλγίες και νεφρολογικές βλάβες. « Παγκοσμίως πέντε στους δέκα ασθενείς έχουν δεχτεί λανθασμένη διάγνωση και συνεπώς δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν σωστά τη νόσο»

εξηγεί η Γαλλίδα ρευματολόγος Ιζαμπέλ Κονέ-Ποτ, καθηγήτρια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Μπισέτρ στο Παρίσι καθώς τα συμπτώματα ομοιάζουν με αυτά της γρίπης με τη διαφορά ότι επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με αποτελέσματα κλινικών δοκιμών που παρουσιάστηκαν στο EULAR, το φάρμακο κανακινουμάμπη, που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στην Ελλάδα, φέρεται να έχει θεαματικά αποτελέσματα. Μέσα σε μερικές ώρες από τη χορήγηση της θεραπείας, τα συμπτώματα σχεδόν εξαφανίζονται. Η ουσία χορηγείται ήδη σε δύο ασθενείς ενώ άλλοι επτά ασθενείς βρίσκονται σε στάδιο διάγνωσης προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα την μοναδική διαθέσιμη θεραπευτική αγωγή. Το σύνδρομο «CAPS» μπορεί να απειλεί και την ίδια τη ζωή του ασθενούς. «Περίπου 25% των ασθενών αναπτύσσουν μία πάθηση που ονομάζεται αμυλοείδωση, κατά την οποία είναι πιθανό να οδηγηθούν σε ανεπάρκεια ζωτικά όργανα του σώματος. Χωρίς τη σωστή θεραπεία το 20% των παιδιών με τη νόσο NOMID θα καταλήξουν πριν ενηλικιωθούν εξαιτίας της σοβαρότητας των συμπτωμάτων» σημειώνει η Ιζαμπέλ Κονέ – Ποτ.

Σωτήρια θεραπεία για 10 ασθενείς

Business mail Ο

λοκληρώθηκαν οι εργασίες συγχώνευσης των Pfizer Hellas και Wyeth Hellas, δηµιουργώντας τη νέα Pfizer Hellas, η οποία πλέον θα έχει ένα ευρύτατο φάσµα δραστηριοτήτων στον τοµέα της υγείας αλλά και της κτηνιατρικής. Η κα Κατερίνα Καρέλλα, Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύµβουλος της Pfizer Hellas, δήλωσε σχετικά: «Η νέα Pfizer Hellas ενισχύεται σηµαντικά όσον αφορά το χαρτοφυλάκιο προϊόντων µας, το προσωπικό µας αλλά και τις ικανότητές µας. Η σηµαντική αύξηση των µεγεθών µας, δεν µας αποπροσανατολίζει από τη δέσµευσή µας, να λειτουργούµε µε βάση τις αξίες µας αλλά και τον κώδικα δεοντολογίας του κλάδου, έχοντας στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων µας τον Άνθρωπο. Όραµά µας είναι ένας Υγιέστερος κόσµος, ενώ στόχος και σκοπός µας εξακολουθεί να είναι η γρήγορη και εύκολη πρόσβαση των ασθενών που έχουν ανάγκη, στα φάρµακά µας, η περαιτέρω ανάπτυξη ενός εργασιακού περιβάλλοντος ασφάλειας και δηµιουργικότητας για τα στελέχη µας, και, βέβαια η διασφάλιση της ανάπτυξης της Εταιρείας µας”.

Ολοκληρώθηκε η συγχώνευση Pfizer - Wyeth

Ο

Σύνδεσµος Φαρµακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος µε αφορµή την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει την ανατιµολόγηση όλων των φαρµάκων, προχώρησε στην ακόλουθη ανακοίνωση: «Ο ΣΦΕΕ χαιρετίζει την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει επιτέλους στην ανατιµολόγηση όλων των φαρµάκων, εφαρµόζοντας το άρθρο 14 του Νόµου 3840/Μάρτιος 2010. Ο ΣΦΕΕ τονίζει ότι είναι στη διάθεση της Επιτροπής για την παροχή στοιχείων και υποστήριξης για την έκδοση του νέου Δελτίου Τιµών. Ο ΣΦΕΕ επαναλαµβάνει ότι το Άρθρο 14 του Νόµου 3840 είναι µια αντικειµενική, δίκαιη, διαφανής, επαληθεύσιµη και αποτελεσµατική λύση, η οποία σαφώς διασφαλίζει ακόµα µεγαλύτερη εξοικονόµηση πόρων για τα Ασφαλιστικά Ταµεία, σε σύγκριση µε τις επίπεδες µειώσεις τιµών, που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση. Συγχρόνως δε, διασφαλίζει την οµαλοποίηση της αγοράς, την επάρκεια των φαρµάκων σε αυτή και την απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των ασθενών στη θεραπεία τους. Η εφαρµογή του Άρθρου 14 του Νόµου 3840 είναι µια πολύ σκληρή αντιµετώπιση

Ανακοίνωση ΣΦΕΕ για τις τιµές φαρµάκων των τιµών για τις φαρµακευτικές επιχειρήσεις, παρόλα αυτά η λύση αυτή είναι αποδεκτή, λόγω του δηµοσιονοµικού προβλήµατος της χώρας και µέχρις ότου µηχανοργανωθεί πλήρως το σύστηµα υγείας. Παράλληλα, η εφαρµογή του άρθρου 14 του Νόµου 3840 θα ελαχιστοποιήσει το ντόµινο στις τιµές των φαρµάκων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που έχει θορυβήσει τόσο πολύ τον ευρωπαϊκό φαρµακευτικό χώρο». Περαιτέρω ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Διονύσιος Φιλιώτης δήλωσε ότι µόνο µε τη µηχανοργάνωση είναι δυνατόν να παταχθεί η σπατάλη και να διασφαλιστεί η βιωσιµότητα του συστήµατος Κοινωνικής Ασφάλισης.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

42•in•vitro

Ομορφιά

Συνεργάστηκε η Γιάννα Περγαντά, Φαρμακοποιός

Φτιάξτο μόνη σου

Γ

ια μια λαμπερή και όμορφη επιδερμίδα δεν χρειάζεται να ξοδέψετε μια μικρή περιουσία. Η φύση τίθεται στη διάθεσή σας προσφέροντας ανέξοδες και αποτελεσματικές λύσεις για τη φροντίδα του προσώπου, του σώματος και των μαλλιών. Παρασκευάστε καθαριστικά, λοσιόν, μάσκες και peeling για την επιδερμίδα με τη βοήθεια αγνών υλικών που περιέχουν πολύτιμες βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά.

Καθαρισμός προσωπου

Χαμομήλι Χρησιμοποιείται αντί νερού για τον καθημερινό καθαρισμό, αλλά και μετά το ντεμακιγιάζ για κομπρέσες στα μάτια. Για ευαίσθητο και ξηρό δέρμα. Γάλα & Ηλιέλαιο Ιδανικό για ντεμακιγιάζ. Αναμείξτε ένα μέρος γάλακτος και ένα μέρος ηλιέλαιο, εμποτίστε ένα βαμβάκι και στραγγίστε ελαφρά. Εφαρμόστε το μείγμα στο πρόσωπο και στη συνέχεια ξεπλύνετε καλά με χλιαρό νερό. Για όλους τους τύπους δέρματος.

Τα βασικά συστατικά Ελαιόλαδο: Αποτελεί πηγή βιταμίνης Ε, που προστατεύει το δέρμα από την ξηρότητα, βελτιώνοντας την υφή του. Περιέχει πολυφαινόλες, ουσίες με αντιοξειδωτική δράση, καθώς και βιταμίνες που προφυλάσσουν το δέρμα από την πρόωρη γήρανση και δρουν κατά των ελεύθερων ριζών. Γάλα: Οι πρωτεΐνες γάλακτος έχουν ενυδατικές και θρεπτικές ιδιότητες. Απορροφώνται πολύ καλά από την επιδερμίδα και έχουν τη δυνατότητα να δεσμεύουν νερό, δημιουργώντας έτσι ένα υγροσκοπικό φιλμ στην κεράτινη στιβάδα της επιδερμίδας. Τα αμινοξέα των πρωτεϊνών συμμετέχουν στη σύνθεση του κολλαγόνου και της ελαστίνης. Μέλι: Πρόκειται για ένα ισχυρό φυσικό αντιοξειδωτικό, που συμβάλλει στην αντιμετώπιση των ελεύθερων ριζών και καταπραΰνει το δέρμα. Έχει αντισηπτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, ενώ κάνει καλό στην επούλωση των πληγών. Είναι υδροσκοπικό, δηλαδή αντλεί υγρασία συμβάλλοντας στην ενυδάτωση και απαλότητα του δέρματος. Χαμομήλι: Γνωστό για την αντιβακτηριδιακή και αντιφλεγμονώδη δράση του, καταπραΰνει τους ερεθισμούς και λειτουργεί ως αντισηπτικό. Έχει χαλαρωτικές ιδιότητες και προστατεύει το δέρμα από αλλεργίες και φυσικούς κνησμούς. Η χρήση του είναι ιδανική ακόμη και για τα πιο ευαίσθητα δέρματα.

Γράφει η Σοφία Μαρία Σοφιανού

Απολέπιση για το σώμα

Ελαιόλαδο & χοντρό αλάτι Αναμείξτε ένα μέρος ελαιόλαδο και δύο μέρη χοντρό αλάτι. Σε ελαφρώς βρεγμένο δέρμα απλώστε το μείγμα και τρίψτε με απαλές κινήσεις για 2 λεπτά. Στη συνέχεια ξεβγάλτε με χλιαρό νερό και ένα ήπιο καθαριστικό που περιέχει σαπούνι. Ενδείκνυται για κανονικά δέρματα. Λάδι, ζάχαρη & βαζελίνη Σε ένα μέρος λάδι βάσης προσθέστε δύο μέρη ζάχαρη ψιλή και ένα μέρος βαζελίνη χωρίς άρωμα, αφού πρώτα την έχετε «δουλέψει» για να είναι πιο μαλακή. Ανακατέψτε καλά και απλώστε το μείγμα σε βρεγμένο και καθαρό δέρμα κάνοντας κυκλικές κινήσεις. Ξεβγάλτε με άφθονο ζεστό νερό και χρησιμοποιήστε ένα ήπιο καθαριστικό χωρίς σαπούνι. Ιδανικό για ευαίσθητες επιδερμίδες.

Θρέψη και Ενυδάτωση

Για το πρόσωπο Μάσκα με μέλι, γάλα & κουάκερ Βράστε ένα μέρος γάλα και προσθέστε ένα μέρος κουάκερ. Προσθέστε μισό μέρος μέλι και αφήστε το μείγμα για τουλάχιστον 30 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου και στη συνέχεια για 10 λεπτά στο ψυγείο. Απλώστε σε στεγνό και καθαρό δέρμα για 20 λεπτά. Ξεβγάλετε με χλιαρό νερό και ταμπονάρετε το πρόσωπό σας με μια πετσέτα. Για ξηρές επιδερμίδες. Για το σώμα Με γιαούρτι & μέλι Σε 200 γρ. στραγγιστό γιαούρτι με 10% λιπαρά αναμείξτε 3 κουταλιές της σούπας μέλι. Ανακατέψτε καλά και βάλτε το μίγμα στο ψυγείο για 20 λεπτά. Κατόπιν, ρίξτε 10 σταγόνες λάδι καρύδας, ανακατέψτε καλά και απλώστε σε καθαρό

και στεγνό σώμα. Αφήστε τη μάσκα θρέψης για τουλάχιστον 15 λεπτά και στη συνέχεια ξεβγάλτε με χλιαρό νερό. Για όλους τους τύπους.

Ειδική φροντίδα

Σύσφιξη για το πρόσωπο Χτυπήστε ένα ασπράδι αβγού και απλώστε το στο πρόσωπο με ένα πινέλο ή βαμβάκι. Αφήστε το να στεγνώσει καλά και να ξεραθεί. Στη συνέχεια απλώστε τον κρόκο για 10 λεπτά. Ξεβγάλετε με χλιαρό νερό. Λάμψη για το σώμα Πολτοποιήστε 2-3 πορτοκάλια, ανακατέψτε 8 σταγόνες έλαιο πορτοκαλιού. Αφήστε τη μάσκα να δράσει για 15 λεπτά. Λάδι σώματος για μετά την παραλία Σε ένα μπουκάλι ελαιόλαδο προσθέστε 5 κουταλιές της σούπας φυσική λεβάντα. Αφήστε για 3 εβδομάδες σε σκοτεινό μέρος και στη συνέχεια στραγγίστε το λάδι. Μετά την παραλία ξεπλύντε το σώμα με νερό και απλώστε το λάδι λεβάντας κάνοντας μασάζ. Ξεβγάλτε με ήπιο καθαριστικό.

Μαλλιά

Ενυδάτωση και λάμψη με ελαιόλαδο και θερμότητα Βρέξτε τα μαλλιά σας και σκουπίστε τα προσεκτικά. Σε ένα βαποριζατέρ προσθέστε αγνό παρθένο ελαιόλαδο. Ψεκάστε και με τη βοήθεια μιας χτένας με αραιά δόντια καλύψτε όλο το μήκος των μαλλιών από τη ρίζα έως τις άκρες. Τυλίξτε τα σε ζεστή και υγρή πετσέτα για 30 λεπτά. Στη συνέχεια λουστείτε με σαμπουάν αλλά μη χρησιμοποιήσετε μαλακτική κρέμα. Λοσιόν για μετά τη θάλασσα Μετά το λούσιμο ξεπλύνετε τα μαλλιά με δύο ποτήρια νερό, στο οποίο θα έχετε ρίξει 3 κουταλιές ξίδι. Για ταλαιπωρημένα μαλλιά Ανακατεύετε 30 γρ. μπίρα και ένα αβγό. Απλώστε το μίγμα σε βρεγμένα μαλλιά για 20 λεπτά. Προστασία με χαμομήλι & δαφνέλαιο Φτιάξτε μια λοσιόν με δύο ποτήρια δροσερό αφέψημα χαμομηλιού και 6 σταγόνες δαφνέλαιο. Εφαρμόστε το μίγμα στα μαλλιά μετά το λούσιμο και στη συνέχεια ξεβγάλτε το με νερό.

Φυσικά...

μετά τον ήλιο

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

IN•VITRO•43

Shopping Φυτικές αγορές Sanoflore, Soothing Shower Gel Καταπραϋντικό αφροντούς που καθαρίζει απαλά το δέρµα. Με βιολογικό αιθέριο έλαιο µαντζουράνας, χαλαρώνει τους µυς και ηρεµεί το πνεύµα. Χωρίς sodium,lauryl, sulphate, paraben, τεχνητές χρωστικές και αρώµατα. Κατάλληλο για τις ευαίσθητες επιδερµίδες. Ιδανικό για µετά την έκθεση στον ήλιο.

Clarins, Baume Beaute Éclair Σβήνει τα σηµάδια της κούρασης και της ταλαιπωρίας του δέρµατος από τον ήλιο. Ιδανική θεραπεία για στιγµιαία λάµψη και ενυδάτωση. Με πλούσιο εκχύλισµα φυκιών που διεγείρει την ανανέωση των κυττάρων, µε έλαιο Hamamelis, Olivier και ρύζι που συσφίγγουν, επανορθώνουν και τονώνουν την επιδερµίδα. Κατάλληλο για κάθε τύπο δέρµατος.

Environ, Hydrating Lotion Βοηθά στη φυσική διαδικασία απολέπισης, χαρίζοντας ένα πιο καθαρό δέρµα µε µεγαλύτερη ανθεκτικότητα και πιο λεία υφή. Το pH της έχει ρυθµιστεί προσεκτικά, έτσι ώστε να δίνει ασφάλεια και αποτελεσµατικότητα. Mε άρωµα και φυσικό εκχύλισµα νεράντζι, βιταµίνες A, C και E. Ιδανική για ξηρά µέρη του σώµατος όπως τα πόδια, οι αγκώνες και τα γόνατα.

Nuxe, Huile Prodigieuse OR Ξηρό λάδι µε 6 φυτικά έλαια, όπως γλυκού αµυγδάλου και macadamia αλλά και βιταµίνη Ε που θρέφουν και µαλακώνουν το δέρµα. Χρησιµοποιείται στο πρόσωπο, στο σώµα και στα µαλλιά αφήνοντας ένα ελαφρύ χρυσό και λαµπερό χρώµα χάρη στα σωµατίδια Gold Multi-Reflets που περιέχει. Κατάλληλο για όλους τους τύπους δέρµατος και µαλλιών.

beauty

Ενυδατώστε και προστατέψτε την επιδερµίδα σας και φροντίστε τα µαλλιά σας µε τη βοήθεια της φύσης. Προϊόντα που περιέχουν πλούσια συστατικά, βιταµίνες, φρούτα, άνθη, εκχυλίσµατα σπάνιων φυτών και έλαια σας βοηθούν να τονίσετε τη φυσική σας οµορφιά.

Avon, Planet Spa Thailand lotus flower mask Χαλαρωτική φροντίδα εµπνευσµένη από την κουλτούρα των Spa της Ταϊλάνδης. Θρεπτική µάσκα µαλλιών εµπλουτισµένη µε νούφαρο και εκχυλίσµατα από γάλα καρύδας. Χαρίζει λάµψη και απαλότητα, ενώ ενυδατώνει σε βάθος µαλλιά που είναι ταλαιπωρηµένα από τον ήλιο, τη θάλασσα και το χλώριο.

Korres, Materia Herba κρέμα νυκτός Πλούσια σε υφή κρέµα για τροφή, ενυδάτωση και αυξηµένη ενέργεια στα κύτταρα καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Με οργανικό βούτυρο Karite, έλαια Ηλίανθου, Αµυγδάλου, Jojoba και εκχυλίσµατα Ginseng και Ginger. Με επανορθωτική και αντιφλεγµονώδη δράση και βιολογική σύνθεση. Για όλους τους τύπους δέρµατος.

Jane Iredale, Chocoholicks Φροντίδα για τα χείλη µε εκχύλισµα από το φυτό ήλιος, γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες, και λάδι jojoba που ενυδατώνει σε βάθος. Μια αθώα αµαρτία µε άρωµα σοκολάτας σε τέσσερις γεύσεις και αποχρώσεις (τρούφα, σοκολάτα – πορτοκάλι, κρέµα φράουλας και καραµέλα). Με 100% φυσικά συστατικά.

Vichy, Aqualia Thermal Eyes Roll - on 24ωρη ενυδατική και τονωτική φροντίδα για την περιοχή γύρω από τα µάτια. Καταπολεµά σακούλες και µαύρους κύκλους, καταπραΰνει τα πρηξίµατα και διώχνει την κούραση. Περιέχει το ιαµατικό νερό της Vichy, που είναι πλούσιο σε σπάνια µέταλλα και ιχνοστοιχεία. Με δροσερή υφή.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

44•IN•VITRO

Σημειώσεις

Ç óåëßäá êåé. ôÞ áõ óáò áíÞ Ü ñ éê Óôåßëôå ìáò ì ò á ó ìõóôéêÜ ðïõ å ßô æå âïçèïýí íá íÜ ðéï õãéåé

Δεν πρέπει να ξεχάσω...

νες αιρινούς µή κ ο λ α κ ς υ ο Ειδικά τ τα νύχια ύ πώς κόβω λ ο π ω χ έ σ ίναι προ υµατιστώ ε α ρ τ ν α ι τ µου, διό λυνση να πάθω µό ό ν α ιθ π ύ ορά πολ ίσης κάθε φ π Ε . ία λ α ρ στην πα θάλασσα φω από τη έ ρ τ ισ π ε υ πόδια πο κρέµα στα ή ικ τ α δ υ ν βάζω ε Μ.Κ. µου.

e.gr tromagazin invitro@invi

Ôï êáëïêáßñé öïñÜù áíôçëéáêü êÜèå öïñÜ ðïõ áíåâáßíù óôç ìç÷áíÞ äéüôé ðÜíù óôç ìç÷áíÞ ìðïñåßò íá ðÜèåéò ðïëý åýêïëá Ýãêáõìá ÷ùñßò íá ôï êáôáëÜâåéò. Öñïíôßæù íá âÜæù áíôçëéáêü óå üëá ôá åêôåèåéìÝíá óçìåßá ôïõ óþìáôïò, êáé óôéò ãÜìðåò. Åðßóçò äåí ïäçãþ ðïôÝ ìå áíïé÷ôÜ ðáðïýôóéá ãéáôß ìðïñåß íá ìðëå÷ôïýí ìå ôéò ôá÷ýôçôåò.

Θ.Τ.

Αν κοκκινίσω από τον ήλιο βάζω ενυδατική λοσιόν που τη φυλάω στο ψυγείο ώστε να μου προσφέρει άμεση ανακούφιση από το κάψιμο. Προσπαθώ να βάζω κρέμα όσο πιο συχνά μπορώ και να πίνω πολύ νερό.

Ο.Ο.

Áí ðáôÞóù á÷éíü óôçí ðáñáëßá åßôå ðñïóðáèþ, ìüíç, ìå Ýíá ôóéìðéäÜêé ãéá ôá öñýäéá íá âãÜëù ôï áãêÜèé, åßôå áí åßíáé âáèéÜ, ðçãáßíù óå åéäéêü ãéáôñü. ÐÜíôùò äåí áêïëïõèþ ôá «ãéáôñïóüöéá» üðùò íá âÜëù ëÜäé ê.ëð. äéüôé äåí åßíáé áðïôåëåóìáôéêÜ.

Κάθε φορά πο υ πηγαίνω διακ οπές σε ένα άγνωστο μέρο ς, ελέγχω πού βρίσκεται το κ ντρο υγείας τη ές περιοχής, το φ αρμακείο ή το νοσοκομείο.

Δ.Λ.

Δ.Τ.

Πού θα μας βρίσκετε...

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ ΑΘΗΝΑ > Νοσοκοµείο Αιγινήτειο, Βασ. Σοφίας 72 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Γ. Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθηνών) Μεσογείων 154, Χολαργός > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµητσάνης 7, Αµπελόκηποι > Ερρίκος Ντυνάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλεξάνδρας 171> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊκό», Αγ. Θωµά 17> Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βενιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυθρός Σταυρός), Αθανασάκη 1> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σωτηρiα», Μεσογείων 152 > Αρεταίειο Νοσοκοµείο, Βασ. Σοφίας 76 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ευαγγελισµός», Υψηλάντου 45 > Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλαΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδείας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5 > Οφθαλµιατρείο Αθηνών, Σίνα & Πανεπιστηµίου 26, > Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός > Doctors’ Hospital, Κεφαλληνίας 26 > Ευρωκλινική Αθηνών,

Αθανασιάδου 9, πάροδος Σούτσου > Ευρωκλινική Παίδων, Λεµεσού 39-41 & Αχαρνών 209, > ΝΕΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ, Αστυδάµαντος 83, Τηλ.: 210 7228511 ΠΕΙΡΑΙΆΣ > Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Τζάνειο», Τζάννη και Αφεντούλη 1 ΧΑΐΔΑΡΙ > Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσοκοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1 ΚΑΛΛΙΘΕΑ > Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Λ. Συγγρού 356 ΦΆΛΗΡΟ > Metropolitan Hospital, Εθνάρχου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου 1 Ν. Φάληρο ΚΗΦΙΣΙΑ > Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2 ΜΑΡΟΎΣΙ > Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανόγλειο, Σισµανoγλείου 1 Ν. ΙΩΝΊΑ > Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3 ΝΊΚΑΙΑ > Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου Δηµ. 3

ΜΕΛΊΣΣΙΑ > 1ο Νοσοκοµείο ΙΚΑ “Η Πεντέλη” (Παπαδηµητρίου), Τέρµα Ζαΐµη> Γ.Ν.Μ. Αµ. Φλέµιγκ, 25ης Μαρτίου 4, ΒΟΎΛΑ > Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκληπιείο Βούλας», Βασ. Παύλου 1 ΝOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ ΕΥΚΑΡΠΊΑ > Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου ΘεσσαλονΙκη > ΑΧΕΠΑ, Κυριακίδη Στ.

1 > Γ. Γεννηµατάς, Εθνικής Αµύνης και Αγ. Δηµητρίου 41 > Λοιµωδών, Λαµπράκη Γρ. 13 > ΕΚΑΒ, Πλαταιών 26 > Ιπποκράτειο, Παπαναστασίου Αλ. 49 > Γ. Ν. Αγ. Δηµήτριος, Ζωγράφου 2 ΚΑΛΑΜΑΡΙΆ > Α. Νοµαρχιακό Αγ. Παύλος, Αντιστάσεως 161 ΧΟΡΤΙΑΤΗ > Γ. Ν. Παπανικολάου IKA > Πλατεία Αττικής: Τσουδερού 61, > Περιστέρι: Β. Αλεξάνδρου 105, > Πατήσια: Ιωάννου Δροσοπούλου 157, > Αλεξάνδρας: Πανόρµου & Καρύστου 7, > Νέος Κόσµος: Μάχης Αναλάτου & Λαγουµιτζή, > Πειραιάς: Αγ. Κωνσταντίνου 1 .

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ > Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων 117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορόπουλος Σωτήρης Δευτέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μιαούλη, Πειραιάς, > Πλυτάς Νικόλαος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχικό, > Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη, > Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµόνοια > Λένα Τριανταφύλλη Μπακάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά > Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δίπλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα, > Βλάχος Παντελής Θεοτοκοπούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER), > Αντωνόπουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι, > Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστηµίου 6, Αθήνα, > Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυτεχνείου 37, Πειραιάς, > Λαζαρίδου-Παπαδοπούλου Ευγενία Τραλέων 61, Γαλάτσι, > Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδάρη 37, Περιστέρι, > Μαραγκού Βασιλείου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα, > Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη, > Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι, > Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας 146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκηποι, > Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενιζέλου 126, Ν. Ερυθραία, > Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσογείων 437 & Αγ. Παρασκευής,

Αγ. Παρασκευή, > Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι, > Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγελική Περικλέους 11, Μαρούσι > Μπακογιάννη Πολυξένη, Δωδεκανήσου 39, Άλιµος > Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΊΤΕ ΕΠΊΣΗΣ: > Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθηνών, Μικράς Ασίας 75, Γουδί > Διαγνωστικό κέντρο «ΔΙΑΓΝΩΣΗ» (υποκατάστηµα Λεωφόρου Αλεξάνδρας) Λ. Αλεξάνδρας 166, Αθήνα > Holmes Place Athens, Εµπορικό Κέντρο “City Link” Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 > Ηolmes Place Μαρούσι, Εµπορικό κέντρο “Αίθριο” Αγ. Κωνσταντίνου 40 > GymTonic: Λεωφόρος Βουλιαγµένης 96, Γλυφάδα > Hercules: Εθνικής Αντιστάσεως 33, Νέα Ερυθραία > Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας 46, Αθήνα > Press & Tabac - Εµπορικό κέντρο “THE MALL“ - Μαρούσι > Εµπορικό κατάστηµα Public Καραγεώργη Σερβίας 1, Πλατεία Συντάγµατος, Αθήνα.

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Χρηστικά Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα ΑΘΗΝΑ > Β’ Δερματολογική Κλινική Νοσοκομείου Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων “Α. Συγγρός” Δ/νση: Ι.Δραγούμη 5, Καισαριανή 16121 Τηλ.: 210 7239.611-14, 7210839 > Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική Νοσοκομείου Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων “Α.Συγγρός” Δ/νση: Ι.Δραγούμη 5, Καισαριανή 16121 Τηλ.: 210 7239611-14, κ 210 7210839 > Δερματολογική Κλινική “Υγεία” Διαγνωστικό & Θεραπευτικό Κέντρο Αθηνών Δ/νση: Λ. Κηφισίας & Ερυθρού Σταυρού 4, 15123, ΦΙΛΟΘΕΗ Τηλ.: 210 6867557 > Δερματολογική Κλινική Γ.Π. Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Πειραιά «ΜΕΤΑΞΑ» Δ/νση: Μπόταση 51, 18537, ΠΕΙΡΑΙΑΣ Τηλ.: 210 4284444 > Δερματολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας Δ/νση: Κατεχάκη 3 Αθήνα 11525 Τηλ.: 210 7463399 > Δερματολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου Δυτικής Αττικής ``Λοιμωδών`` (ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ) Δ/νση: Δωδεκανήσου 1, ΑΓ ΒΑΡΒΑΡΑ Τηλ.: 210 5445955, 210 5613566 > Δερματολογική Κλινική Ιατρικού Κέντρου Αθηνών Δ/ νση: Διστόμου 5-7, Μαρούσι 15125 Τηλ.: 210 6862391 > Δερματολογική Κλινική ΝΙΜΙΤΣ Δ/νση: Μ.Πετράκη 10, Αθήνα 11521 Τηλ.: 210 7288109,210 7214141-49 > Δερματολογική Κλινική Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών Δ/νση: Δεινοκράτους 70, Αθήνα 11521 Τηλ.: 210 7261000 > Δερματολογική Κλινική Νοσοκομείου “Ευαγγελισμός” Δ/νση: Υψηλάντου 45-47 Αθήνα 10676 Τηλ.: 210 7201000, 210 7257588 > Δερματολογική Κλινική Στρατιωτικού Νοσοκομείου 401 Δ/νση: Μεσογείων & Κατεχάκη 1, 11525 Τηλ.: 210 7494000, 210 7494842 > Δερματολογική κλινική νοσοκομείο IAΣΩ GENERAL

Δ/νση:Μεσογείων 264, Τ.Κ.

155 62 Τηλ.: 210 6523420 (Τηλ.: Κέντρο) ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ > Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική Νοσοκομείου Αφροδισίων Δερματικών & Νόσων Θεσσαλονίκης Δ/νση: Χαλκιδικής 51, Θεσ/νίκη 54643 Τηλ.: 2310 830127 > Δερματολογική Κλινική 424 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Δ/νση: Γ. Λαμπράκη 3 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 249300 > Κρατική Δερματολογική Κλινική Νοσοκομείου Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων Θεσσαλονίκης Δ/ νση: Δελφών 124, Θεσ/νίκη 54643 Τηλ.: 2310 886395 > Δερματολογική Κλινική Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Δ/ νση: 12ο χλμ ΘεσσαλονίκηςΑεροδρομίου «Μακεδονία», Πυλαία Θεσσαλονίκης Τηλ.: 2310- 400000 (Τηλ.Κέντρο)

Κέντρα Αναφοράς & Ελέγχου Aids ΑΘΗΝΑ > Εθνικό Κέντρο Αναφοράς AIDS Νοτίου Ελλάδας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Λ. Αλεξάνδρας 196, Τ.Κ. 115 27 Αθήνα Τηλ.:/Φαξ 2106444870 > Κέντρο Αναφοράς AIDSΚυτταρικής Ανοσίας Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Υψηλάντου 45-47, 106 76 Αθήνα Τηλ.: 210-7201279 – 7201275-7248012 Fax: 210-7211022 > Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων & AIDS Νοσ. Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων «Α.ΣΥΓΓΡΟΣ» Ι.Δραγούμη 5, 116 21 Ιλίσια Τηλ.: 210-7243579, 7265148/ Fax: 210-7243579 > Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών (Ε.Κ.Α.Ρ) Μ. Ασίας 75, 115 27 Αθήνα Τηλ.: 210-7462090 / Fax: 2107462190 > Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γονόκοκκου Ινστιτουτο Παστέρ Λεωφόρος Βασ. Σοφίας 127, 115 21 Αθήνα Τηλ.: 210 647881

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ > Εθνικό Κέντρο Αναφοράς AIDS Βορείου Ελλάδας, Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρικό Τμήμα – Σχολή Επιστημών Υγείας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τ.Κ. 54 006 Θεσ/νίκη Τηλ.: 2310 – 999081,999061 Fax: 2310-999149 > Νοσοκομείο Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων Δελφών 124, 54643 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310-886300 - Fax 2310-850762

Μελάνωμα ΑΘΗΝΑ > Γ. Γεννηματάς - Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών, Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής Δ/νση: Λεωφ. Μεσογείων 154, 115 27 Αθήνα Τηλ.:. Κέντρο:210 7768000 > Αγιος Σάββας - Περιφερειακό Αντικαρκινικό - Ογκολογικό Νοσοκομείο, Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής Δ/νση: Λεωφ. Αλεξάνδρας 171, Αθήνα Τηλ.: Κέντρο: 210 6430811 > 6ο Ογκολογικό Νοσοκομείο Ι.Κ.Α. «Γ. Γεννηματάς», Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής Δ/νση: Ασωπιού 4, Αθήνα Τηλ. Κέντρο: 210 6420875, 210 6431495 > Ανδρέας Συγγρός - Νοσοκομείο Αφροδίσιων & Δερματικών Νόσων Αθήνας Δ/νση: Ι.Δραγούμη 5, 161 21, Αθήνα Τηλ.: Κέντρο:7249021-6 > Ευαγγελισμός - Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Δ/νση:Υψηλάντου 45-47, 106 76 Κολωνάκι Τηλ. Κέντρο: 210 7201000 > Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Δ/νση: Ρίμινι 1, Τ.Κ. 124 62, Χαϊδάρι, Αθήνα Τηλ. Κέντρο: 210 5831000-Fax: 210 5326385 > «Υγεία» Διαγνωστικό & Θεραπευτικό Κέντρο Αθηνών Δ/νση: Λ. Κηφισίας και Ερυθρού Σταυρού 4, 15123, Φιλοθέη Τηλ.: 210 6867557 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ > Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Δ/νση: Δελφών 124, 54643 Τηλ.:: 2310 886300

ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

46•IN•VITRO

Last page Ο ανθρώπινος οργανισμός

Αιµοφόρα αγγεία του πέους

Το δίκτυο λεπτών αιµοφόρων αγγείων που διακλαδίζονται από το αιµοφόρο αγγείο στο κέντρο διεισδύει στον σπογγώδη ιστό του πέους. Όταν οι άνδρες διεγερθούν σεξουαλικά από φυσικό ή διανοητικό ερέθισµα, τα αιµοφόρα αγγεία

του πέους διαστέλλονται και το πέος δέχεται περισσότερο αίµα απ΄ όσο µπορεί να αποµακρύνει, µε αποτέλεσµα τη στύση [µικροφωτογραφία από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο σάρωσης]